İÇİNDEKİLER• Tek hücrelilerde solunum• Çok hücrelilerde solunum *Deri solunumu *Solungaç solunumu *Trake solunumu *Akciğer solunumu• Nefes alıp verme mekanizması• Soluk alıp verilen havanın bileşimi

TEK HÜCRELİLERDE SOLUNUM

• TEK HÜCRELİLER

*Hücre zarıyla dış ortamdan ayrılırlar. *Birçoğu suda yaşar. Örneğin;Paramesyum,amip,öglena *Oksijeni yaşadıkları ortamdan alırlar.

PARAMESYUMDA SOLUNUM

• Tatlı suda yaşar.• Suda bulunan oksijeni

hücre zarından difüzyonla alır.

• Karbondioksit hücre zarından atar.

ÇOK HÜCRELİLERDE SOLUNUM

• Bu gruptaki canlılar solunum için özel yapılara sahiptirler.

• Çeşitleri vardır ; *Deri solunumu *Solungaç solunumu *Trake solunumu *Akciğer solunumu

DERİ SOLUNUMU• Oksijen ve karbondioksit alışverişi deri yoluyla

olur. SOLUCANDA SOLUNUM

*Oksijeni nemli topraktan alır. *Karbondioksiti derisiyle atar. *Oksijen ve karbondioksit a- lışverişini deri altındaki kılcal damarlar yoluyla yapar.

Solungaç Solunumu• Suda yaşayan canlılar yapar BALIKLARDA SOLUNUM *Sudaki oksijeni ağız yoluyla alır. *Oksijen solungaçlardan difüzyon yoluyla kana geçer *Karbondioksit solungaç- lardan su yardımıyla atılır.

TRAKE SOLUNUMU

• Böceklerde görülür. ÇEKİRGEDE SOLUNUM

*Oksijen ve karbondoksit

alışverişi vücudun kasılıp

gevşemesiyle sağlanır.

*Oksijen ve karbondioksit

trake denilen boru sistemiyle

taşınır,difuzyon kullanılmaz.

AKCİĞER SOLUNUMU• Bazı omurgasız hayvanlarla ,omurgalılardan kuşlar ,kurbağalar ,sürüngenler ve

memelilerde görülür.

• İNSANDA SOLUNUM *Havayı vücutlarına burun yada a- ğız yoluyla alırlar. *Akciğerlerin içinde yüzey genişli- ği sağlayan alveoller bulunur. *Alveollerin içindeki kılcal damar- lardan difüzyonla gaz alışverişini sağlarlar. *Atık gaz ,karbondioksiti burun ve ağız yoluyla atarlar.

NEFES ALIP VERME MEKANİZMASI

Nefes alındığında ; *Diyafram kasılır. *Göğüs boşluğu ve akciğer- ler genişler. *Akciğerler içinde hava

basıncı düşer ve dışardan hava alınır.

Nefes verildiğinde ; *Diyafram kası gevşer ve

kaburgalar aşağı iner. * Göğüs boşluğu daralır. *Akciğerlerdeki hava dışarı

çıkar.

SOLUK ALIP VERİLEN HAVANIN BİLEŞİMİ

• Alınan ve verilen havanın bileşimleri farklıdır.

• Verilen havada karbondioksit fazladır.

DENEY• A-Boş plastik şişenin

üzerine elimizi tutalım,hava akımının olup olmadığını gözleyelim.

• B-Şişeyi iki elimizle sıkalım,şişedeki değişikliği ve hava akımını kontrol edelim.

• C-Ellerimizi şişenin üzerinden çekelim,şişedeki değişikliği ve hava akımını gözleyelim.

•