Solunum Yolu Solunum Yolu İnfeksiyonları İnfeksiyonları BağışıklamaBağışıklama

Dr. Ayşın Şakar COŞKUNDr. Ayşın Şakar COŞKUNCelal Bayar Üniversitesi Tıp FakültesiCelal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi

Göğüs Hastalıkları ADGöğüs Hastalıkları AD

Sunum planıSunum planı

Pnömokok aşısıPnömokok aşısı İnfluenza aşısıİnfluenza aşısı

– Çocuklar ve erişkinlerÇocuklar ve erişkinler– İçeriğiİçeriği– EtkinliğiEtkinliği– Yan etkilerYan etkiler– Kimlere, ne zaman yapılmalıKimlere, ne zaman yapılmalı– SUTSUT

PNÖMOKOK AŞISIPNÖMOKOK AŞISI

Pnömokok infeksiyonlarıPnömokok infeksiyonları

Pnömoni ve fatal pnömoninin en Pnömoni ve fatal pnömoninin en yaygın nedeniyaygın nedeni

Bakteriemi, menenjitBakteriemi, menenjit Antibiyotik rezistans artışı Antibiyotik rezistans artışı

(6,14,19,23)(6,14,19,23) İnsidans 2 yaş altı ve 65 yaş İnsidans 2 yaş altı ve 65 yaş

üstünde yükseküstünde yüksek Kronik kalp-akciğer hastalığı, sigara Kronik kalp-akciğer hastalığı, sigara

içimi, aspleniiçimi, aspleni

Toplumda gelişen Toplumda gelişen pnömonipnömoni Yılda 4.4 milyon ölüm

Mortalite hızı %1-40

İngiltere ve ABD'de ölümlerin altıncı nedeni, infeksiyona bağlı ölümlerin ise birinci nedeni

Toplumda gelişen Toplumda gelişen pnömonipnömoni

EN SIK ETKEN: EN SIK ETKEN:

Streptococcus pneumoniaeStreptococcus pneumoniae

Pnömokok aşısıPnömokok aşısı

Konjüge aşı Konjüge aşı Polisakkarid aşı Polisakkarid aşı

Konjuge aşıKonjuge aşı

2 yaş altında!2 yaş altında! 7 valanlı7 valanlı 10 valanlı10 valanlı 13 valanlı13 valanlı

PCV7PCV7

Pnömokokların farklı serotiplerinin (4, 6B, Pnömokokların farklı serotiplerinin (4, 6B, 9V, 14, 18C, 19F, 23F) saflaştırılmış kapsül 9V, 14, 18C, 19F, 23F) saflaştırılmış kapsül polisakkaridipolisakkaridi

2 yaş altındaki çocuklarda immünojen olan, 2 yaş altındaki çocuklarda immünojen olan, difteri proteinine (CRM197) konjuge edilirdifteri proteinine (CRM197) konjuge edilir

2 aylıktan itibaren 2 aylıktan itibaren Türkiye’de 2 yaş altında, invazif infeksiyona Türkiye’de 2 yaş altında, invazif infeksiyona

yol açan serotiplerin %63’üne karşı etkiliyol açan serotiplerin %63’üne karşı etkili 5 yaşından küçük çocuklarda pnömoni dahil 5 yaşından küçük çocuklarda pnömoni dahil

invazif pnömokok hastalığını %85 azaltır, invazif pnömokok hastalığını %85 azaltır, pnömoniyi %73 önlerpnömoniyi %73 önler

PCV13PCV13

13 Şubat 2010 lisans13 Şubat 2010 lisans PCV7 + 1,3,5,6A,7F,19APCV7 + 1,3,5,6A,7F,19A

Ülkemizde Ülkemizde

Prevenar 7 (0.5 ml, İM enj)Prevenar 7 (0.5 ml, İM enj) Synflorix 10 (0.5 ml, İM enj)Synflorix 10 (0.5 ml, İM enj) Prevnar 13 (0.5 ml, İM enj)Prevnar 13 (0.5 ml, İM enj)

Sağlık BakanlığıSağlık Bakanlığı

2.4.6.12. aylar (2008 Kasım dan 2.4.6.12. aylar (2008 Kasım dan itibaren) konjuge pnömokok aşısı itibaren) konjuge pnömokok aşısı RUTİN AŞILAMA PROGRAMIRUTİN AŞILAMA PROGRAMI

TTDTTD

TTDTTD

ACIP (Advisory Comittee ACIP (Advisory Comittee on Immunization on Immunization Practices)Practices) 5 yaş altı tüm çocuklara 5 yaş altı tüm çocuklara

pnömokok konjuge aşı PCV 13pnömokok konjuge aşı PCV 13

Yan etkiYan etki

Lokal reaksiyonlarLokal reaksiyonlar AteşAteş 1/7000 konvülzyon1/7000 konvülzyon

Polisakkarit pnömokok Polisakkarit pnömokok aşısıaşısı

23 serotipin saflaştırılmış kapsüler 23 serotipin saflaştırılmış kapsüler polisakkarid antijenleri (25’er µgr)polisakkarid antijenleri (25’er µgr)

1,2,3,4,5,6B,7F,8,9N,9V,10A,11A,12F,14,15B, 1,2,3,4,5,6B,7F,8,9N,9V,10A,11A,12F,14,15B, 17F,18C,19F,19A,20,22F,23F,33F17F,18C,19F,19A,20,22F,23F,33F

0.5 ml her doz aşıda 25 0.5 ml her doz aşıda 25 µµg her bir Agg her bir Ag 2 yaş altı çocuklarda immunojen değil2 yaş altı çocuklarda immunojen değil

Aşıdan 2-3 hafta sonra tip spesifik Aşıdan 2-3 hafta sonra tip spesifik AbAb

Ab düzeyi 5 yıl yüksek kalırAb düzeyi 5 yıl yüksek kalır Çocuklarda (splenektomi, nefrotik Çocuklarda (splenektomi, nefrotik

sendrom) Ab düzeyi hızla düşersendrom) Ab düzeyi hızla düşer Riskli gruplarda ve yaşlılarda 1 doz Riskli gruplarda ve yaşlılarda 1 doz

rapel (ilk aşıdan 5 yıl sonra) rapel (ilk aşıdan 5 yıl sonra) gerekebilirgerekebilir

EtkinlikEtkinlik

İnvaziv pnömokokal hastalıktan korur İnvaziv pnömokokal hastalıktan korur Etkinlik : % 60-64 Etkinlik : % 60-64 CDCCDC

65 yaş ve üstü, kronik kalp-akciğer 65 yaş ve üstü, kronik kalp-akciğer hastalığı, DM: etkinlik % 29-61hastalığı, DM: etkinlik % 29-61

65 yaş üstü: % 50-80 etkin65 yaş üstü: % 50-80 etkin

Yan etki: İnjeksiyon yerinde Yan etki: İnjeksiyon yerinde eritem, ağrı, (<%1 ateş, myalji, eritem, ağrı, (<%1 ateş, myalji, ciddi lokal reaksiyon), anaflaksi ciddi lokal reaksiyon), anaflaksi çok nadirçok nadir

Gebelere önerilmezGebelere önerilmez Splenektomi, kemoterapi, Splenektomi, kemoterapi,

transplantasyondan 2 hafta öncesitransplantasyondan 2 hafta öncesi İnfluenza aşısı ile birlikte yapılabilirİnfluenza aşısı ile birlikte yapılabilir

ACIP (Advisory Comittee ACIP (Advisory Comittee on Immunization on Immunization Practices)Practices) 65 yaş üstüne ve 2 yaş üstü riskli 65 yaş üstüne ve 2 yaş üstü riskli

gruba (orak hücre, HIV, diğer gruba (orak hücre, HIV, diğer immun yetmezlik durumları, immun yetmezlik durumları, kronik hastalık)kronik hastalık)

Ayrıca 19-64 yaş arası sigara Ayrıca 19-64 yaş arası sigara içenler ve astımlılariçenler ve astımlılar

TTDTTD 65 yaş ve üzeri Kronik hastalıklar (yaş ≥65 veya FEV1 <

%40 olan KOAH’lılar ile bronşektazi, pnömonektomi, kardiyovasküler, renal vehepatik hastalıklar ve diabetes mellitus)

Kronik alkolizm Dalak disfonksiyonu veya splenektomi İmmun yetmezlik ve immunsupressif

tedavi kullanımı Beyin-omurilik sıvısı kaçağı olanlar Pnömokok hastalığı veya komplikasyonu

riskinin artmış olduğu şartlarda yaşayanlar

Maliyet -etkinlikMaliyet -etkinlik

SUT (25 Mart 2010)SUT (25 Mart 2010)

Pnömokok aşısı bedeli (polisakkarit); iki yaş üstü çocuklarda ve erişkinlerde, aspleni, dalak disfonksiyonu, splenektomi (medikal, cerrahi

ve otosplenektomi) yapılan veya planlanan olgular, orak hücre hastalığı, çölyak sendromu,

immünsupresif tedavi, radyasyon tedavisi, organ transplantasyonu ve HIV tüm evreleri dahil tedaviye veya hastalıklara bağlı immün yetmezlik ve immün baskılanma durumları,

kronik renal hastalık ve nefrotik sendrom, kronik kalp hastalıkları, astım dahil kronik akciğer hastalıkları, siroz dahil kronik karaciğer hastalıkları, diabetes mellitus dahil herhangi bir kronik metabolik hastalığı, hemoglobinopati,

doğuştan ve edinilmiş kraniyal defektler ve dermal sinüsler dahil beyin omurilik sıvısı sızıntısına sebep olan durumlarda,

hastalıklarını belirten sağlık raporuna dayanılarak tüm hekimlerce reçete edilmesi halinde 5 yılda bir ödenir.

65 yaş ve üzerindeki kişilere rapor aranmaksızın beş yılda bir defa olmak üzere bedelleri ödenir.

İNFLUENZA AŞISIİNFLUENZA AŞISI

2 İnfluenza A, 1 İnfluenza B tipi 2 İnfluenza A, 1 İnfluenza B tipi trivalan aşıtrivalan aşı

İntramuskuler, 0.5 mlİntramuskuler, 0.5 ml

2010-2011 influenza2010-2011 influenza

A/California/7/2009 (H1N1) A/Perth/16/2009 (H3N2) B/Brisbane/60/2008

İnaktive aşıİnaktive aşı Her yıl Eylül-Ekim-Kasım aylarıHer yıl Eylül-Ekim-Kasım ayları

ÇocuklardaÇocuklarda

ÇocuklardaÇocuklarda

Deltoid, uyluk anterolateraliDeltoid, uyluk anterolaterali Aşının Aşının koruyuculuk süresi yaklaşık

1 yıl Etkinlik : İki yaşından büyük

sağlıklı çocuklarda aşının influenza hastalığına karşı koruyucu etkinliği %70-80 (50-95)

2 yaşa kadar etkinlik daha az

ErişkinlerdeErişkinlerde

Tek dozTek doz Etkinlik %30-80Etkinlik %30-80 Yaşlılarda yüksek doz içeren Yaşlılarda yüksek doz içeren

formulasyonlar (23 Aralık 2009 formulasyonlar (23 Aralık 2009 lisans)lisans)

Yumurta allerjisiYumurta allerjisi Gullian-Barre öyküsüGullian-Barre öyküsü

TTD TTD

65 yaş ve üzeri Kronik akciğer hastalıkları (KOAH,

bronşektazi, bronş astması) Kronik kardiovasküler hastalık Diyabetes mellitus, böbrek fonksiyon

bozukluğu, çeşitli hemoglobinopatileri olan ve bağışıklık sistemi baskılanmış kişiler

Yüksek riskli hastalarla karşılaşma olasılığı olan hekim, hemşire ve yardımcı sağlık personeli

Grip yönünden riskli şahıslarla (6 aydan küçük bebekler dahil) birlikte yaşayanlar

Güvenlik görevlileri, itfaiyeciler gibi toplum hizmeti veren kişiler

Grip sezonunda gebelik

ACIP ACIP önerisi(24.2.2010)önerisi(24.2.2010) 2010-2011 influenza sezonu için 6

aydan daha büyük tüm populasyona aşı öneriyor.

65 yaş ve üstü, 6 aydan küçük 65 yaş ve üstü, 6 aydan küçük çocuklar, gebeler, kronik hastalığı çocuklar, gebeler, kronik hastalığı olanlar, bu kişilerle yaşayanlar ve olanlar, bu kişilerle yaşayanlar ve sağlık personeli.!.sağlık personeli.!.

SUT (25 Mart 2010)SUT (25 Mart 2010)

65 yaş ve üzerindeki kişiler ile yaşlı bakımevi ve huzurevinde kalan kişilerin bu durumlarını belgelendirmeleri halinde sağlık raporu aranmaksızın;

astım dahil kronik pulmoner ve kardiyovasküler sistem hastalığı olan erişkin ve çocuklar, diabetes mellitus dahil herhangi bir kronik metabolik hastalığı, kronik renal disfonksiyonu, hemoglobinopatisi veya immün yetmezliği olan veya immünsupresif tedavi alan erişkin ve çocuklar ile

6 ay-18 yaş arasında olan ve uzun süreli asetil salisilik asit tedavisi alan çocuk ve adolesanların hastalıklarını belirten sağlık raporuna dayanılarak

tüm hekimlerce reçete edildiğinde yılda bir defaya mahsus olmak üzere ödenir.