Upload
buckminster-delacruz
View
52
Download
1
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Środowisko bankowe w systemie absorpcji funduszy unijnych 2007-2013. Fundusze: Polityki Spójności, Wspólnej Polityki Rolnej, Programów Wspólnotowych w Polsce. Związek Banków Polskich XII Forum Bankowe Warszawa 15.03.2006. Agenda. - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
1
Środowisko bankowe w systemie absorpcji funduszy unijnych
2007-2013
Związek Banków Polskich XII Forum Bankowe
Warszawa 15.03.2006
Fundusze: Polityki Spójności, Wspólnej Polityki Rolnej, Programów Wspólnotowych w Polsce
2
Agenda
• Wprowadzenie - doświadczenia banków polskich z lat 2004-2006(Krzysztof Pietraszkiewicz – Związek Banków Polskich)
• Rola banków na etapie programowania perspektywy 2007-2013 (Włodzimierz Kiciński – prezes Nordea Bank Polska)
• Rola banków na etapie wdrażania programów w latach 2007-2013 (Mariusz Grendowicz – wiceprezes Banku BPH S.A.).
• Rola banków w programach dot. rozwoju obszarów wiejskich(Anna Żelazna – dyrektor w BPS S.A.).
4
AD. 1. DOŚWIADCZENIA…Konieczność odpowiedzi na pytania:
A) JAKĄ ROLĘ POWIERZONO BANKOM W SYSTEMIE 2004-2006?
C) CZY BANKI SPRAWDZIŁY SIĘ JAKO OGNIWO /sui generis/ SYSTEMU 2004-2006?
D) JAK ŚRODOWISKO BANKOWE OCENIA SYSTEM 2004-2006?
5
JAKĄ ROLĘ POWIERZONO BANKOM W SYSTEMIE 2004-2006?
- OGRANICZONĄ.
- POMINIĘTO BANKI W ETAPIE PROGRAMOWANIA SYSTEMU 2004-2006.
- NA ETAPIE WDRAŻANIA WŁĄCZONO BANKI POWAŻNIE /CHOĆ DOŚĆ PÓŹNO/ TYLKO W DZ. 2.3. SPO WKP.
- NIEUWZGLĘDNIONO UWAG I PROPOZYCJI ŚRODOWISKA BANKOWEGO M.IN.W ZAKRESIE SPO RZL, ZPORR, SPO RiMSRSiROW („Rolnym”).
- ZJAWISKO „WYPYCHANIA” INSTRUMENTÓW KOMERCYJNYCH /W TYM BANKOWYCH/ PRZEZ NIEKOMERCYJNE PUBLICZNE (NP. W SFERZE INWESTYCJI JST).
AD. 1. DOŚWIADCZENIA…
6
• Struktury bankowe
• Akcja informacyjno-promocyjna
• Oferta banków
• Doradztwo bankowe
• Udział w monitoringu i ewaluacji
AD. 1. DOŚWIADCZENIA…
CZY BANKI SPRAWDZIŁY SIĘ JAKO OGNIWO /sui generis/ SYSTEMU 2004-2006?
7
AD. 1. DOŚWIADCZENIA…WNIOSEK: BANKI MOGĄ BYĆ SKUTECZNYM OGNIWEM
SYSTEMU
Udział zaakceptowanych wniosków z promesą instytucji finansowych (w tym z kredytową) w ogólnej
liczbie zaakceptowanych wniosków przez IW /za 3 tury/./opracowanie ZBP na podstawie danych z PARP, luty 2006/
0; 0%
1044; 66%
127; 8%
411; 26%Liczba zaakceptowanych wniosków zpromesą kredytową przez IW /za 3 tury/
Liczba wniosków z promesą leasingowązaakceptowanych przez IW /za 3 tury/
Liczba wniosków z finansowaniem zewn. z Fun. Inwestycyjnego zaakceptowanychprzez IW /za 3 tury/
Liczba wniosków bez promesy lubfinansowania zewn. zaakceptowanychprzez IW /za 3 tury/
8
Ocena systemu absorpcji funduszy strukt.UE 2004-2006 przez bankowców
Średnia: 5,15 = zaledwie ocena: "dst." Źródło: ZBP, 2006
5
6
4
2
5
4
7
9
6
5
4
5 5
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
AD. 1. DOŚWIADCZENIA…OCENA SYSTEMU ABSORPCJI 2004-2006 PRZEZ
BANKOWCÓW:
NIEDROŻNY, PRZEREGULOWANY, STWARZAJĄCY OKAZJĘ DO NADUŻYĆ /NP. KORUPCJI/, W WIELU CZĘŚCIACH ODERWANY OD RZECZYWISTOŚCI
GOSPODARCZO-FINANSOWEJ KRAJU-W TYM POTRZEB I MOŻLIWOŚCI BENEFICJENTÓW, TRUDNY DO MONITOROWANIA I KONTROLI W WYNIKU
BRAKU WYDOLNYCH NARZĘDZI
9
AD. 2. DLACZEGO BANKI?
• INSTYTUCJE FACHOWO PRZYGOTOWANE DO OBSŁUGI OBROTU FINANSOWEGO ORAZ BENEFICJENTÓW W TYM- INWESTYCJI. (DOŚWIADCZENIE, EFEKTYWNOŚĆ, CZAS).
• DOSKONAŁA SIEĆ DYSTRYBUCJI- WŁĄCZNIE Z TERENAMI WIEJSKIMI
• WYKSZTAŁCONE KADRY• SPRAWDZONE INSTRUMENTY INFORMACYJNO-PROMOCYJNE• KONIECZNOŚĆ OBSŁUGI FINANSOWEJ 91 MLD EUR +
ZAPOTRZEBOWANIE NA ŚRODKI PRYWATNE: nawet do 40 MLD EUR.
• ŹRÓDŁO FINANSOWANIA ZEWNĘTRZNEGO • REALIZACJA ZASADY DODATKOWOŚCI I MNOŻNIKOWEGO
EFEKTU WSPARCIA• BEZPIECZEŃSTWO SYSTEMU ABSORPCJI• OBNIŻENIE KOSZTÓW OBSŁUGI SYSTEMU ABSORPCJI • BLISKA WSPÓŁPRACA Z INNYMI INSTYTUCJAMI
FINANSOWYMI (np. leasing, fundusze poręczeń)• ZGODNE ZAINTERESOWANIE WIĘKSZOŚCI ŚRODOWISKA
BANKOWEGO WIEKSZYM UDZIAŁEM W SYSTEMIE ABSORPCJI • ZAUFANIE SPOŁECZNE DO BANKÓW
/v. dalej: slajdy nr10 i 11/;
10
25
34
5356
6569 69
6559 60
6662
3633
24
17 15 15 1520
2520 21 23
1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005
opinia korzystna opinia niekorzystna
AD. 2. DLACZEGO BANKI?OGÓLNA OPINIA O DZIAŁAJĄCYCH W POLSCE BANKACH
[LUDNOŚĆ]
AUDYT BANKOWOŚCI DETALICZNEJ ‘1994-2005 Źródło PENTOR
11
2,3
2,6
2,5
2,4
2,9
3,3
3,6
3,6
3,7
3,8
4,2
3,8
4,3
4,8
2,3
2,4
2,5
2,6
2,9
2,9
3,5
3,6
3,7
3,7
3,8
3,9
4,3
4,5
W bankach
W szkolnictwie i nauce
W firmach / przedsiębiorstwach prywatnych
W mediach, wśród dziennikarzy
W organach podatkowych i kontroli skarbowej
W policji
W sądach i prokuraturze
W urzędach gminnych, powiatowych, wojewódzkich
Wśród prezydentów, burmistrzów miast, wójtów i radnych
W firmach / przedsiębiorstwach państwowych
W urzędach centralnych i ministerstwach
W służbach celnych
W służbie zdrowia
Wśród polityków, działaczy partyjnych, radnych, posłów, senatorów
XI'2005
XI'2004
AD. 2. DLACZEGO BANKI? OPINIA O DZIAŁAJĄCYCH W POLSCE BANKACH [LUDNOŚĆ]:
POZIOM KORUPCJI W BANKACH PRÓBA PRZEDSIĘBIORSTW (N=500)
Źródło PENTOR
12
PROPOZYCJE:Środowisko bankowe w systemie
absorpcji funduszy unijnych 2007-2013
Fundusze: Polityki Spójności, Wspólnej Polityki Rolnej, Programów Wspólnotowych w Polsce
KONKRETNE UWAGI I PROPOZYCJE ZWIĄZANE Z UDZIAŁEM BANKÓW W NOWYM SYSTEMIE DOTYCZĄ PRZEDE WSZYSTKIM
(wg aktualnej nomenklatury pojęć podanej w lutym br. przez Rząd): PO KG, 16 RPO, PO RPW, PO ROW, PO KL, PO IiŚ, PO PT
Programy: JEREMIE, JASPERS, JESSICA
14
ROLA SEKTORA BANKOWEGO NA ETAPIE PROGRAMOWANIA
1. Udział w tworzeniu diagnozy sytuacji2. Udział w opiniowaniu instrumentów wsparcia 3. Udział w tworzeniu zwrotnych instrumentów
wsparcia4. Udział w tworzeniu systemu wdrażania
finansowego5. Udział w tworzeniu procedur aplikacyjnych na
poziomie działania6. Udział w tworzeniu systemu zabezpieczania
inwestycji
15
AD. 1. UDZIAŁ W TWORZENIU DIAGNOZY SYTUACJI ZAWARTEJ W
NSRO ORAZ PROGRAMACH OPERACYJNYCH
UZASADNIENIE:
• Bardzo dobra znajomość sytuacji w sektorach objętych dofinansowaniem z funduszy unijnych
KORZYŚCI DLA SEKTORA PUBLICZNEGO :
• Lepsza diagnoza bieżącej sytuacji umożliwi zaprojektowanie instrumentów dopasowanych do rzeczywistych problemów i potrzeb
• Szybsze przyjęcie NSRO i programów operacyjnych przez Komisję Europejską
16
AD. 2. UDZIAŁ BANKÓW W OPINIOWANIU INSTRUMENTÓW
WSPARCIA W PROGRAMACH OPERACYJNYCH
UZASADNIENIE:
• Doświadczenia banków w obsłudze beneficjentów korzystających ze wsparcia w latach 2004-2006
KORZYŚCI DLA SEKTORA PUBLICZNEGO:
• Większa efektywność wdrażania instrumentów
• Przejrzyste procedury wdrażania
• Szybsze przygotowanie systemu wdrażania
• Lepsze dopasowanie instrumentów do rzeczywistych problemów i potrzeb
17
AD. 3. UDZIAŁ BANKÓW W TWORZENIU ZWROTNYCH INSTRUMENTÓW
WSPARCIAUZASADNIENIE:• W okresie programowania 2007-2013 część funduszy
strukturalnych ma być przeznaczona na zwrotne instrumenty wsparcia
• Doświadczenie banków w przygotowaniu i wdrażaniu instrumentów zwrotnych
• Propozycja: połączenia dotacji z kredytem inwestycyjnym w formie dopłaty do odsetek i/lub do kapitału
KORZYŚCI DLA SEKTORA PUBLICZNEGO:• Transfer know-how do sektora publicznego• Sprawniejsze przygotowanie programów operacyjnych
zawierających zwrotne instrumenty wsparcia• Niższe koszty (np. ze względu na brak konieczności
zamawiania ekspertyz)
18
AD. 4. UDZIAŁ BANKÓW W TWORZENIU SYSTEMU WDRAŻANIA
FINANSOWEGO
UZASADNIENIE:
• Banki są elementem przepływów finansowych związanych z funduszami unijnymi
KORZYŚCI DLA SEKTORA PUBLICZNEGO:
• Usprawnienie transferu środków z KE na poziom indywidualnego beneficjenta
19
AD. 5. UDZIAŁ BANKÓW W TWORZENIU PROCEDUR APLIKACYJNYCH NA
POZIOMIE DZIAŁANIA
UZASADNIENIE:
• Pozytywne doświadczenia ze współpracy z PARP • Zapewnienie koordynacji aplikowania o dotację i
finansowanie zewnętrzne• Ujednolicenie dokumentów aplikacyjnych w ramach
poszczególnych programów dla tych samych odbiorców
KORZYŚCI DLA SEKTORA PUBLICZNEGO:
• Prostsze procedury aplikacyjne• Zmniejszenie uciążliwości przy wnioskowaniu o
dotację i finansowanie zewnętrzne (wspólny wniosek kredytowy i wniosek o dotację)
• Zmniejszenie kosztów przygotowania procedur aplikacyjnych ze względu na zaangażowanie ekspertów bankowych
20
AD. 6. UDZIAŁ BANKÓW W TWORZENIU SYSTEMU ZABEZPIECZANIA
INWESTYCJI
UZASADNIENIE:
• Konieczność zabezpieczenia interesów Skarbu Państwa w projektach unijnych
• Doświadczenia banków w zabezpieczaniu inwestycji i windykacji
KORZYŚCI DLA SEKTORA PUBLICZNEGO:
• Zmniejszenie kosztów w związku z zaangażowaniem ekspertów bankowych
• Stworzenie skutecznego systemu zabezpieczenia inwestycji i windykacji
21
POSTULATY GENERALNE
• Zwiększenie wielkości środków przeznaczonych na inwestycje „twarde” kosztem środków przeznaczonych na projekty „miękkie”
• Rynkowe podejście do „kredytu technologicznego”- z możliwością udziału banków komercyjnych
• Udział Państwa w finansowaniu projektów obarczonych ryzykiem nieakceptowalnym przez banki komercyjne (np. poprzez BGK)
• Włączenie kosztów doradztwa związanego z przygotowaniem wniosku do kosztów kwalifikowanych (lepsze wykorzystanie środków na doradztwo niż w działaniu 2.1)
• Włączenie do kosztów kwalifikowanych kosztów obsługi rachunku projektów, kosztów akredytywy dokumentowej i gwarancji bankowej
• Uproszczony wniosek dla przedsięwzięć małych (w tym ograniczona liczba załączników)
• Brak oceny finansowej projektu inwestycyjnego w przypadku posiadania przez przedsiębiorcę promesy kredytowej/leasingowej lub kredytu
• Ciągłość oceny wniosków o dotację zamiast sesyjności
23
ROLA SEKTORA BANKOWEGO NA ETAPIE WDRAŻANIA
1. Działania informacyjne, doradcze i promocyjne
2. Ocena formalna i finansowa projektów
3. Udział w ocenie merytorycznej projektów
4. Finansowanie projektów
5. Zabezpieczanie realizacji projektów
6. Monitorowanie projektów
7. Wdrażanie zwrotnych instrumentów wsparcia
24
AD. 1. INFORMACJA, DORADZTWO I PROMOCJA FUNDUSZY UE
UZASADNIENIE:• Dotychczasowe osiągnięcia banków w ramach programów 2004-
2006• Sieć placówek bankowych zapewniająca łatwy dostęp do
informacji i doradztwa• Możliwość wykorzystania różnych kanałów dystrybucji informacji
do klientów (=potencjalnych beneficjentów)• Istniejące w bankach jednostki, kadry zajmujące się funduszami
unijnymi• Praktyczna wiedza doradców bankowych na temat funduszy
unijnych
KORZYŚCI DLA SEKTORA PUBLICZNEGO:• Zmniejszenie kosztów związanych z promocją funduszy UE• Większa efektywność działań promocyjno-informacyjnych• Zwiększenie popytu na środki UE• Praktyczna realizacja zasady partnerstwa
25
AD. 2. OCENA FORMALNA I FINANSOWA PROJEKTÓW
UZASADNIENIE:• Popyt na finansowanie zewnętrzne wśród wnioskodawców (fundusze UE
refundacją poniesionych wydatków) • Konieczność przestrzegania zasady dodatkowości – środki pomocowe nie
powinny zastępować środków własnych• Profesjonalne narzędzia oceny projektów inwestycyjnych• Szybkość procesu oceny• Sieć placówek bankowych zapewniająca pełną dostępność dla
wnioskodawców• Pozytywne doświadczenia przy realizacji działania 2.3. SPO WKP• Ograniczony know-how sektora publicznego w zakresie oceny
finansowej inwestycji
KORZYŚCI DLA SEKTORA PUBLICZNEGO:• Zmniejszenie kosztów związanych z oceną finansową projektów• Wyższa jakość projektów dofinansowywanych z funduszy UE • Skrócenie czasu oceny projektów • Zmniejszenie ryzyka nietrwałości projektów• Zwiększenie wartości inwestycji realizowanych w Polsce• Weryfikacja zasady dodatkowości
26
AD. 3. UDZIAŁ W OCENIE MERYTORYCZNEJ PROJEKTÓW
UZASADNIENIE:
• Przyspieszenie procesu oceny projektów
• Zapewnienie profesjonalnego składu grup oceniających- udział przedstawicieli sektora bankowego, leasingowego, innych instytucji finansowych.
• Pozytywne doświadczenia udziału ekspertów bankowych i leasingowych w ocenie merytorycznej projektów w ramach działania 2.3. SPO WKP
KORZYŚCI DLA SEKTORA PUBLICZNEGO:
• Skrócenie czasu oceny wniosków aplikacyjnych
• Profesjonalni eksperci
27
AD. 4. FINANSOWANIE PROJEKTÓW
UZASADNIENIE:
• Zasada refundacji ze środków UE wydatków faktycznie poniesionych przez beneficjenta
• Coraz niższy koszt finansowania zewnętrznego (kredyt, leasing, fundusze inwestycyjne) – korzystna alternatywa dla środków własnych
• Specjalne oferty banków dla beneficjentów funduszy UE• Pozytywne efekty powiązania korzystania unijnej dotacji z
prefinansowaniem instytucji finansowych (banku, przedsięb. lesingowego) na przykładzie dz. 2.3. SPO WKP.
KORZYŚCI DLA SEKTORA PUBLICZNEGO:• Zapewnienie płynności finansowej inwestycji• Większa wartość inwestycji realizowanych przy wykorzystaniu
funduszy UE• Większy udział środków prywatnych w finansowaniu
inwestycji, zgodny z wymaganiami Komisji Europejskiej• Monitoring dotowanych inwestycji przez okres kredytowania
28
AD. 5. ZABEZPIECZANIE REALIZACJI PROJEKTÓW POPRZEZ GWARANCJE
I PORĘCZENIA
UZASADNIENIE:• Konieczność zabezpieczenia interesów Skarbu Państwa • Konieczność zabezpieczenia interesów zamawiających • Konieczność zabezpieczenia interesów instytucji finansowych-
dawców kapitału (jako instytucji zaufania publicznego)
KORZYŚCI DLA SEKTORA PUBLICZNEGO:• Zabezpieczenie środków publicznych (unijnych i krajowych)• Większa trwałość projektów• Monitorowanie przez banki projektów zabezpieczonych
gwarancją bankową• Monitorowanie przez fundusze poręczeń projektów
zabezpieczonych poręczeniem
29
AD. 6. MONITOROWANIE PROJEKTÓW UNIJNYCH
UZASADNIENIE:• Obowiązek monitorowania przez banki projektów
korzystających z finansowania zewnętrznego (w okresie kredytowania)
• Dostępność do danych gromadzonych poprzez podmioty infrastruktury bankowej, np. Biuro Informacji Kredytowej
• Możliwość wykorzystania infrastruktury podmiotów infrastruktury bankowej, np. Biura Informacji Kredytowej do monitorowania programów operacyjnych
KORZYŚCI DLA SEKTORA PUBLICZNEGO:• Zmniejszenie kosztów związanych z monitorowaniem projektów • Zapewnienie prawidłowej realizacji projektów • Zapewnienie prawidłowego i skutecznego monitoringu
30
Ad. 7. WDRAŻANIE ZWROTNYCH INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH
UZASADNIENIE:
• Wytyczne Komisji Europejskiej w sprawie stosowania zwrotnych instrumentów wsparcia (JEREMIE) i udziału banków w ich wdrażaniu
• Doświadczenie sektora bankowego w zarządzaniu zwrotnymi instrumentami wsparcia (środki MIF)
KORZYŚCI DLA SEKTORA PUBLICZNEGO:
• Profesjonalne zarządzanie zwrotnymi instrumentami
• Zmniejszenie kosztów administracyjnych obsługi programów
• Większa wartość zrealizowanych inwestycji
32
ZADANIE 1Opiniowanie programów
oraz instrumentów wsparcia dla obszarów wiejskich.
• UZASADNIENIE
Doskonała znajomość problematyki i
specyfiki sektora oraz udział banków w
finansowaniu SAPARD, SPO
ROLNY, ZPORR
• KORZYŚCI
-Możliwość przygotowania przez banki odpowiednich instrumentów finansowych wspomagających proces wdrażania pomocy UE.
-Ujednolicenie wymaganych dokumentów
Należy uwzględnić uwagi i propozycje banków przedstawione wcześniej ws. całego systemu- ale należy podkreślić niektóre kwestie szczególnie wobec wyzwań i odrębności w administracji publicznej co do systemu rozwoju
obszarów wiejskich:
ETAP PROGRAMOWANIA
33
ZADANIE 2Udział w przygotowaniu zwrotnych instrumentów inwestycyjnych – kredyty połączone z dotacjami
PROPOZYCJA:Połączenie dotacji z kredytem inwestycyjnym w
formie:
Wariant A- dotacja do odsetek oraz dotacja do kapitału
lub
Wariant B – dotacja do kapitału
34
ZADANIE 2
• UZASADNIENIE
-Duże oczekiwanie społeczne na tanie
kredyty, szczególnie w środowisku
wiejskim-Realizacja zasady
dodatkowości.
• KORZYŚCI
-Zwiększenie prawdopodobieństwa utrzymania projektu
przez obowiązujące 5 lat.-W przypadku dopłaty do
odsetek możliwość korzystania z pomocy od
początku realizacji inwestycji.
35
• UZASADNIENIE
Usprawnienie i skrócenie czasu
oceny wniosków, ze względu na
rozłożenie na wiele podmiotów.
• KORZYŚCI
Bardzo duża dostępność dla
klienta, ze względu na mnogość placówek
bankowych
ZADANIE 3Udział w przygotowaniu systemu przejęcia przez banki niektórych zadań Instytucji Wdrażających w zakresie:
- przyjmowania i oceny formalnej oraz wykonalności finansowej wniosków o pomoc UE.
36
ZADANIE 4Wykorzystanie i rozwój sieci bankowych, np.
„PUNKTY DORADZTWA UNIJNEGO”.Przygotowanie konsultantów bankowych do nowego okresu 2007-2013
• UZASADNIENIE
- Brak skutecznej, kompleksowej
informacji o środkach UE, szczególnie na terenach wiejskich.
- Rozpoczęte prace banków w tym
zakresie w latach 2004-2006.
• KORZYŚCI
- Rozwiązanie problemu braku informacji i przybliżenie jej do
beneficjentów.- Zmniejszenie kosztów
administracji, ze względu na
wykorzystanie istniejącej
infrastruktury.
37
ETAP WDRAŻANIA
ZADANIE 1Doradztwo finansowe w zakresie pozyskiwania środków pomocowych z UE oraz możliwości montażu finansowego; PUNKTY DORADZTWA UNIJNEGO
ZADANIE 2Instruktaż wypełniania i przyjmowanie wniosków o dotacje na działania inwestycyjne na wsi i w rolnictwie. Ocena formalna oraz wykonalnościfinansowej projektu.
ZADANIE 3- Finansowanie projektów: Obsługa linii kredytowych przeznaczonych do finansowania projektów wspomaganych pomocą UE.- Udzielanie poręczeń i gwarancji