1 

 

िवभाग – १ संस्थिेवषयी शाळेिवषयी

१.१ संस्थेिवषयी मािहती शाळेिवषयी मािहती

१) संस्थेचे संपूणर् नाव:

शाळेचे संपूणर् नाव:

२) संस्थेचे संपूणर् प ा:

शाळेचे संपूणर् प ा:

३) संस्थेची वेबसाइट (Website): www.

शाळेची वेबसाइट (Website): www.

४) संस्थेची ई-मेल (E-mail) @

शाळेचा ई-मेल (E-mail) @

५) संस्थेचा दरूध्वनी कर्मांक (STD सह) :

शाळेचा दरूध्वनी कर्मांक (STD सह)

६) संस्थेचा फäक्स कर्मांक (STD सह) :

शाळेचा फäक्स कर्मांक (STD सह) :

७) संस्थेचा धमर्दाय आयुक्तांकडील न दणी कर्मांक व िदनांक :_____________ अ) मुंबई िव स्त अिधिनयम, १९५० : ब) संस्था न दणी अिधिनयम , १८६०:

शाळेस शासनाच्या परवानगी िशवाय कर्मांक/ िदनांक उपसंचालकांच्या मान्यता पत कर्मांक व िदनांक इय ा पासनू इय ा पयर्ंत

   

                      2 

 

१.२ शाळेची सवर्सामान्य पर्ाथिमक मािहती १) शाळेचे संपूणर् नाव : २) शाळेचा संपूणर् प ा : :

िपन :

३) वेबसाइट (Website) : www ४) E-mail ID : ५) दरूध्वनी कर्मांक (STD सह) : ६) फäक्स कर्मांक (STD सह) : ७) शाळेस मान्यता िमळाल्याचे वषर् : ______ उपसंचालक आदशे कर्. ________ ८) शाळा इय ा पासून इय ा पयर्ंत _______________________________________________________________________________________

 

                      3 

 

१.३ शाळेचा पर्कार १) अ) मुलांची ब) मुल ची क) सिंमशर् २) शालेय वस्थापन अ) शासकीय ब) िजल्हा पिरषद क) नगर पिरषद/पािलका ड) महानगरपािलका ई) कटक मंडळ फ) खाजगी संस्थचेे वस्थापन ग) गर्ामपंचायत ३) अ) अनुदािनत ब) अंशत: अनुदािनत क) िवनाअनुदािनत ड) कायम िवनाअनुदािनत ४) अनुदािनत असल्यास वेतन पथकाचा संकेतांक

५) अल्पसंख्याक वस्थापन आह े/ नाही असल्यास

अ) धािमक अल्पसंख्याक ब) भािषक अल्पसंख्याक

६) कोणत्या पर्कारचे िशक्षण िदले जाते ?

अ) सामान्य ब) तांितर्क क) कØषी ड) सिैनकी ई) िवशेष फ) इतर

७) शाळा : अ) िदन पर्शाला ब) रातर्शाळा क) आशर्मशाळा ८) माध्यमिनहाय अ) मराठी ब) िहदी क) इंगर्जी ड) गुजराथी ई) उदूर् फ) क ड ग) िसधी ह) तेलुगू ९) सेमी इंगर्जीची सोय आह ेकाय ? होय/नाही असल्यास िकतवी पासून १०) शाळेचा भौगोिलक अ) शहरी ब) गर्ामीण ११) अ) आिदवासी ब) िबगर आिदवासी १२) शाळेची वेळ अ) शाळा एका सतर्ात भरत असल्यास शाळेची वेळ १) पूणर् िदवशी : वा.पासून वा.पयर्ंत २) अध्यार् िदवशी : वा.पासून वा.पयर्ंत ३) सु ीचा िदवस (वार नमूद करावा)

४) अधार् िदवस (वार नमूद करावा) ब) शाळा दोन सतर्ांत भरत असल्यास शाळेची वेळ १) पूणर् िदवशी अ) सतर् १ वा.पासून वा.पयर्ंत

ब) सतर् २ वा.पासून वा.पयर्ंत २) अध्यार् िदवशी अ) सतर् १ वा.पासून वा.पयर्ंत

ब) सतर् २ वा.पासून वा.पयर्ंत

 

 

 

 

धमर्   भाषा  

                      4 

 

३) सु ीचा िदवस (वार नमूद करावा) ४) अध्यार् सु ीचा िदवस (वार नमूद करावा)

: पिहल्या सतर्ातील तुक ांची संख्या िव ाथ संख्या : दसुîया सतर्ातील तुक ांची संख्या िव ाथ संख्या

५) Total teaching and non‐teaching staff (including principal and other)

१.४ शाळेची मान्यता व िवषय योजना १) पर्थम मान्यता (िश.उ.स.ंयांची) िमळाल्याचे वषर् २) कायम मान्यता (िश.उ.स.ंयांची) िमळाल्याचे वषर्

३) मंडळ मान्यता संकेत कर्मांक-माध्यिमक : S ४) उŠ माध्यिमक (असल्यास) संकेतांक कर्मांक: J ५) मंडळ संकेतांक

अ) कायम ब) तात्पुरती िकती वषार्ंसाठी ६) मंडळ मान्यता आदशे क्र्मांक व िदनांक माध्यिमक _____________________

उच्च माध्यिमक _____________________ ७) िवषय मान्यता : १) पर्थम भाषा :

१.०१) मराठी १.०२) िहदी १.०३) उदूर् १.०४) गुजराथी १.०५) क ड १.०६) तामीळ

१.०७) तेलुगू १.०८) मल्याळम् १.०९) िसधी १.१०) बंगाली १.११) पंजाबी १.१२) इंगर्जी

२) ि तीय भाषा / तृतीय भाषा

२.०१) िहदी २.०२) िहदी (Composite) : संयुक्त २.०३) मराठी २.०४) मराठी (Composite) : संयुक्त २.०५) उदूर् २.०६) उदूर् (Composite) : संयुक्त २.०७) गुजराथी २.०८) गुजराथी (Composite) : संयुक्त २.०९) क ड २.१०) क ड (Composite) : संयुक्त २.११) तामीळ २.१२) तामीळ (Composite) : संयुक्त २.१३) तेलुगू २.१४) तेलगुू (Composite) : संयुक्त २.१५) मल्याळम् २.१६) मल्याळम् (Composite) : संयुक्त २.१७) िसधी २.१८) िसधी (Composite) : संयुक्त २.१९) पंजाबी २.२०) पंजाबी (Composite) : संयुक्त

                      5 

 

२.२१) बंगाली २.२२) बंगाली (Composite) : संयुक्त Classical Languages २.२३) संस्कृत २.२४) संस्कृत (Composite) : संयुक्त २.२५) पाली २.२६) पाली (Composite) : संयुक्त २.२७) अधर्मागधी २.२८) अधर्मागधी (Composite) : संयुक्त २.२९) पिशयन २.३०) पिशयन (Composite) : संयुक्त २.३१) अरेिबक २.३२) अरेिबक (Composite) : संयुक्त २.३३) अवेस्ता २.३४) पहलवी Modern Foreign Languages २.३५) फर्च २.३६) फर्च (Composite) : संयकु्त २.३७) जमर्न २.३८) जमर्न(Composite) : संयकु्त २.३९) रिशयन २.४०) रिशयन (Composite) : संयुक्त ३) ततृीय भाषा ३.०१) इंगर्जी ३.०२) िहदी ३.०३) मराठी

३.०४) गुजराथी ३.०५) संस्कृत ४) गिणत

४.०१) बीजगिणत व भूिमती ४.०२) सामान्य गिणत ५) िव¥ÉÉन आिण तंतर्¥ÉÉन ६) सामािजक शा े ७) पयार्वरण ८) िक्तमत्त्व िवकास ९) कायार्नुभव िवषय

अ.कर्. िवषयाचे नाव अ.कर्. िवषयाचे नाव

१)

(गट – अ) घरगुती िव ुत उपकरणांची दरुुस्ती व िनगा

२)

बेकरी उत्पादन े

३) अ संरक्षण ४) पाण्याच्या पंपाची िनगा आिण पर्ाथिमक दरुुस्ती

५) दधू व दधुाचे पदाथर् ६) सवर्साधारण सिदर्य व रासायिनक खतांचा वापर

७) बाटीक कला ८) स्कर्ीन िपर्िटग व िस्टकसर् तयार करणे

९) हस्त भरतकाम १०) िशवणयंतर्ा ारे िशलाई व िशवणयंतर्ाची िनगा

११) बाहुल्या व मऊ खेळणी तयार करणे १२) शालोपयोगी सािहत्य तयार करणे

१३) स दयर् पर्साधने तयार करणे १४) टाकाऊ वस्तूंचा उपयोग करून शोभेच्या वस्तू तयार करणे

१५) इलेक्टाíäिनक्सची मूलतत्त्वे १६) मािहती-तंतर्¥ÉÉन

                      6 

 

१७) सुशोभनासाठी बागकाम व फुलांच्या रोपांची लागवड

१८) नेमप्लेट्स व िबल्ले तयार करणे

१९) बायोगäस व त्याचा वापर २०) नळकारािगरीची त डओळख

२१) सृजनशील उपयोिजत कला २२) कर्ोशाकाम आिण िवणकाम

२३) िवणकाम व लोकर हस्त वसाय २४) कप ांची घरगुती धुलाई

२५) पाककला २६) ापारशा ाची मूलतत्त्वे

२७) पुस्तपालनाची मूलतत्त्वे २८) मत्स्य वसाय

२९) कृिषशा ाची मूलतत्त्वे आिण पीकसंवधर्न ३०) भारतीय संगीत (कंठ व वा )

३१)

(गट ब) टंकलेखन (मराठी, िहदी, इंगर्जी)

३२)

िचतर्कला व रंगकाम

३३) कागदकाम, पु ाकाम व पुस्तकबांधणी ३४) सौदयर्पर्साधनकला

३५) वेत व बांबूकाम ३६) हिरतगृह

३७)

(गट क) वसाय मागर्दशर्न

िकवा ९) तंतर्

१) मुलभूत तंतर्¥ÉÉनाची ओळख २) यंतर् अिभयांितर्कीची मूलतत्त्वे ३) िव ुत अिभयांितर्की व इलेकटर्ाäिनक्स तंतर्¥ÉÉनाची मूलतत्त्वे

१०) आरोग्य व शारीिरक िशक्षण

११) वैकिल्पक िवषय १) एम.सी.सी. २) समाजसेवा ३) स्काऊट गाईड ४) नागरी संरक्षण व वाहतूक सरुक्षा ५) संरक्षणशा ६) एन.सी.सी. ७) वसाय मागर्दशर्न

१.५) शाळा तकु ा व िव ाथ -सखं्या (सचूना: खालील तके्त पर्त्यके इय सेाठी वेगळे भरावयाच ेआह)े

१) इय ा िनहाय तुक ा व िव ाथ सखं्या (इय ा ५ वी ते १० वी)

मुलगे मुली एकूण

अनुदािनत

िवनाअनुदािनत

एकूण िव ाथ सखं्या

                      7 

 

२) सवंगर्िनहाय िववरण (इय ा ५ वी ते १० वी) ३) अल्पसखं्याक िव ाथ -सखं्या (इय ा ५ वी ते १० वी)

अ. कर्. मुलगे मुली एकूण

१ मुिस्लम

२ िखर् न

३ बौ

४ पारसी

५ शीख

६ नवबौ

७ इतर

एकूण

४) अपगं िव ाथ -सखं्या (इय ा ५ वी त े१० वी) अ.कर्. अपंगत्वाचा पर्कार मुलग े मुली एकूण

१ अंध

२ मूकबिधर

३ अिस्थिवकलांग

४ मितमंद

५ अध्ययन अक्षमता

६ या ितिरक्त अपंगपर्कार

एकूण

अ.कर्. जात मुलगे मुली एकूण

१ अनुसूिचत जाती (S.C.)

२ अनुसूिचत जमाती (S.T.)

३ िवमुक्त भटक्या (N.T.) A

िवमुक्त भटक्या (N.T.) B

िवमुक्त भटक्या (N.T.) C

िवमुक्त भटक्या (N.T.) D

४ िवशेwÉ मागास पर्वगर् (SBC)

५ इतर मागासवग य (OBC)

६ खुला गट (Open)

एकूण

                      8 

 

१.६) शाळा : इमारत व आनषुिंगक सिुवधा १) शाळेची इमारत : सन २०१०-२०११ अ. कर्.

इमारत कर्मांक

संस्थेकडून भा ाने घेतलेली / मोफत

कचे्च / पके्क बांधकाम

बांधकामाचे क्षेतर्फळ

भाडेकर रक्कम

वगर्खोल्या संख्या

सध्यिस्थती

एकूण

२) मुख्याध्यापक स्वतंतर् कक्ष होय/नाही ३) कायार्लय स्वतंतर् कक्ष होय/नाही ४) स्वतंतर् िशक्षक खोली होय/नाही ५) मुल साठी स्वतंतर् कक्ष होय/नाही ६) पर्योगशाळा आह ेकाय ? होय/नाही P.C.B.एकतर् P.C.B. साठी स्वतंतर् (िकमान दोन खोल्या) ७) स्वतंत्र गर्ंथालय आह ेकाय ? होय/नाही असल्यास क्षेतर्फळ चौ.मी. ८) स्वतंतर् वाचनालय आह ेकाय? होय/नाही असल्यास क्षेतर्फळ चौ.मी. ९) स्वतंतर् संगणक पर्योगशाळा होय/नाही १०) बहुउ ेशीय सभागॄह होय/नाही ११) दक्ृ-शर्ा कक्ष होय/नाही १२) िचतर्कला कक्ष / कायार्नुभव होय/नाही १३) Activity Room होय/नाही १४) कर्ीडांगण होय/नाही १५) भूगोल पर्योगशाळा होय/नाही १६) गिणत पर्योगशाळा होय/नाही १७) सगंीत – कक्ष होय/नाही १८) पयार्वरण कक्ष होय/नाही

 

 

                      9 

 

वसितगहृ १.७) शाळा, वसितगृहाची सिुवधा १) शाळेला जोडून मुलांचे वसितगØह आह.े होय/नाही २) ते शासनमान्य आह ेका ? होय/नाही ३) अ) मुलांकिरता होय/नाही ब) मुल किरता होय/नाही ४) शासकीय अनुदान िमळते काय ? एकूण मुलगे मुली ५) आशर्मशाळेतील िनवासी िव ाथ -संख्या एकूण मुलगे मुली ६) शाळेतील िकती िव ाथ इतर संस्थांच्या वसितगØहांत राहतात ? एकूण मुलगे मुली १.८) शाळा-िव ाथ्यार्ंच ेिनवासस्थान व शाळा यातंील अंतराचा तपशील अ) एक िक.मी.पे¤ÉÉ कमी अंतरावरून येणाîया मुलांची संख्या मुलगे मुली ब) एक ते तीन िक.मी. अंतरावरून येणाîया मुलांची संख्या मुलगे मुली क) तीनपेक्षा जास्त िक.मी. अंतरावरून येणाîया मुलांची संख्या

मुलगे मुली

ड) पाचपेक्षा जास्त िक.मी. अंतरावरून येणाîया मुलांची संख्या

मुलगे मुली

                      10 

 

िवभाग – २

भौितक सुिवधा गणु - २०० २.१ खोल्या व सिुवधा (६० गणु ) १) एकूण वगर्खोल्यांची संख्या (कायार्लय, पर्योगशाळा, इत्यादी वगळून) २) सवर् वगर्खोल्यांचे एकितर्त ¤Éåतर्फळ चौ.मी. ३) सवर् वगर्खोल्यांचे एकितर्त घनफळ घ.मी. ४) वगर्खोल्यांतील जोडबाकांची एकूण संख्या(Two Seater) ५) वगर्खोल्यांतील स्वतंतर् बाकांची एकूण संख्या(Single Seater) ६) 6’ x 4’ िकवा जास्त आकाराच्या फळ्यांची एकूण संख्या ७) टेबलांची एकूण संख्या ८) खुच्यार्ंची एकूण संख्या

अ) लाकडी ब) लोखंडी क) प्लॅिस्टक ९) कपाटांची एकूण संख्या

अ) लाकडी ब) लोखंडी १०) रॅक्स (मांडणी) ची एकूण सखं्या अ) लाकडी ब) लोखंडी ११) वगर्खोल्यांखेरीज अन्य खोल्या (मुख्याध्यापक कक्ष, कायार्लय, िविवध पर्योगशाळा, इत्यादी)

२.२ िवजेची सोय (८ गणु ) १) शाळेसाठी स्वतंतर् िवजेची जोडणी आह ेकाय ? होय/नाही २) जनरेटरची सिुवधा आह ेकाय ? होय/नाही ३) इन्व्हटर्रची सोय आह ेकाय ? होय/नाही ४) िकती वगर्खोल्यांत िद ांची / ूबलाइटची सोय आह े? ५) िकती वगर्खोल्यांत पंख ेआहते ? ६) पाण्याकिरता मोटर आह ेकाय ? होय /नाही

२.३ पाण्याची सोय (१४ गणु ) १) पाण्याचा सर्ोत कोणता अ) म.न.पा./ न.पा./ गर्ा.पं. पुरवठा ब) शाळेची स्वतंतर् िवहीर / बोअरवेल क) अन्य सिुवधा २) पाणी शु ीकरणाची काय सिुवधा आह े? अ) संबंिधत संस्थकेडून शु पाणीपुरवठा ब) मेिडक्लोअर व तत्सम रसायनांचा वापर

                      11 

 

३) िपण्याचे पाणी व अन्य वापराचे पाणी अ) स्वतंतर् िमळते / साठिवले जाते. ब) एकितर्त िमळते / साठिवले जाते. ४) एकूण िकती लीटर पाणी साठिवण्याची क्षमता आह े? लीटर ५) िव ाथ्यार्ंकिरता िपण्याच्या पाण्याच्या िकती तो ा आहते ? संख्या

६) िपण्याच्या पाण्याच्या टाक्यांची स्वच्छता िकती कालावधीनंतर केली जाते ? अ) आठवडा ब) पंधरवडा क) दोन मिहने ड) ितमाही ई) ितमाहीपेक्षा अिधक कालावधी

२.४ स्वच्छ्तागहृ े (१४ गणु) १) स्वच्छतागØहात पाण्याची साठवण वेगळी केली जाते काय ? होय/नाही २) स्वच्छतागØहांची संख्या (सडंास)

अ) मुलांकिरता ब) मुल किरता क) िशक्षकांकिरता (पु.) ड) िशक्षकांकिरता ( ी)

३) मुता-यांची सखं्या अ) मुलांकिरता ब) मुल किरता

क) िशक्षकांकिरता (पु.) ड) िशक्षकांकिरता ( ी) ४) स्वच्छतागØहांच्या सफाईचा कालावधी अ) िदवसातून दोनदा ब) िदवसातून एकदा क) आठव ातून एकदा ड) मिहन्यातुन एकदा ५) सांडपाणी िनचरा अ) भूिमगत ब) गटारी क) Bio-Gas किरता वापर िकवा तत्सम ड) अन्य

२.५ इमारत अन्य सिुवधा (१२ गणु) सचूना : खालील िवधानांची उ रे होय / नाही स्वरूपाची आहते. उ र जर होय असेल, तर िवधानापुढील चौकटीत १ संकेतांक न दवावा. उ र नाही असेल तर चौकटीत ० सकेंतांक न दवावा. १) शाळेचे पर्वेश ार (कम्पाउंड गेट) होय/नाही २) पर्वेश ार ते मुख्य रस्ता यांना जोडणारा रस्ता होय/नाही ३) मुख्य इमारतीत रॅम्पची वस्था आह ेकाय ? होय/नाही ४) शाळेच्या दशर्नी भागात शाळेचा आकषर्क फलक आह.े होय/नाही ५) इमारती सभोवती संरक्षक िभत आह.े होय/नाही ६) शाळेच्या आवारात कायमस्वरूपी ध्वजस्तंभाची सोय आह.े होय/नाही ७) शाळेस िकमान २ मीटर रंुदीचा व्हरांडा आह.े होय/नाही ८) सामुदाियक कायर्कर्मांकिरता सभागØह आह.े होय/नाही ९) वाहनतळाची वस्था आह.े होय/नाही १०) अिभलेखगØह (स्टोअर रूम) आह.े होय/नाही

 

                      12 

 

११) िव ाथ्यार्ंसाठी स्वतंतर् अभ्यािसकेची सोय आह.े होय/नाही १२) शाळेमध्ये योग्य िठकाणी पुरेशा मो ा आरशाची सोय केली आह.े होय/नाही

२.६ अन्य शालये फिनचर (१९ गणु) १) िश¤Éक खोलीमध्ये िश¤Éक-संख्येच्या पर्माणात व ा, पुस्तके ठेवण्यासाठी मांडण्या आहते. होय/ नाही

२) िश¤Éकांसाठी पुरेस ेलÊकसर् उपलब्ध आहते. होय/नाही ३) िश¤Éक खोलीमध्ये िश¤Éकांना बसण्यासाठी पुरेशी बैठक वस्था आह.े होय/नाही ४) िश¤Éक खोलीमध्ये आरशाची वस्था आह.े होय/नाही ५) कायार्लयीन कागदपतेर् ठेवण्यासाठी पुरेशी कपाटे आहते. होय/नाही ६) कायार्लयीन कमर्चाîयांकिरता पुरेशी बैठक वस्था आह.े होय/नाही ७) सवर् पुस्तके मावतील इतकी कपाटे वाचनालयामध्ये आहते. होय/नाही ८) वाचनालयात वØ पतर् स्टॅण्ड्स व शोकेसेस आहते. होय/नाही ९) वाचनालयात पुरेशी बैठक वस्था आह.े होय/नाही १०) पर्त्येक वगार्त कचरा टाकण्यासाठी कचराटोपली आह.े होय/नाही ११) शाळेमध्ये पुरेशी अिग्नशामक नळकांडी आहते काय ? होय/नाही १२) मुख्याध्यापक खोलीत पुरेस ेफिनचर आह.े होय/नाही १३) मुख्याध्यापकांच्या खोलीत शाळेचा नकाशा आह.े होय/नाही १४) घ ाळ अ) दशर्नी भाग होय/नाही (चालू अवस्थेत) ब) िशक्षक खोली होय/नाही क) मुख्याध्यापक खोली होय/नाही १५) वगर्खोल्या, कायार्लय, पर्योगशाळा यांखेरीज अन्य वापरासाठी स्वतंतर् खुच्यार् िकती आहते ?

२.७ शालये सशुोभन (३३ गुण) १) शाळेस बाग आह ेकाय ? होय/नाही

२) बागेत अ) फुलझाडे आहते. होय/नाही ब) शोभेची झाडे आहते. होय/नाही क) औषधी वनस्पती यांची लागवड केली आह ेकाय ? होय/नाही

३) पिरसर स्वच्छ राहण्यासाठी िनयोजन केलेले आह ेकाय ? होय/नाही ४) शालेय पिरसरात शै¤Éिणक पार आह ेकाय ? होय नाही ५) कचरा वस्थापनाची सिुवधा केली आह ेकाय ? होय/नाही

६) शाळेच्या दशर्नी भागात िकमान पुढील नकाशे आहते काय ? अ) जग होय/नाही

ब) भारत होय/नाही क) महारा होय/नाही ड) िजल्हा होय/नाही

                      13 

 

ई) तालुका होय/नाही फ) गाव होय/नाही

७) व्हरां ामधील िभती श¤ैÉिणक दØष् ा बोलक्या आहते काय? होय/नाही

८)अ) रा Ïय नेत्यांचे फोटो शाळेमध्ये दशर्नी भागात लावलेले आहते काय ? होय/नाही ब) शा ज्ञांचे फोटो शाळेमध्ये दशर्नी भागात लावलेले आहते. होय/नाही

९) रा पुरुष, शा ज्ञ, समाजसेवक यांची छायािचतर्े व मािहती पर्संगानरुूप पर्दिशत केली जाते काय ? होय/नाही १०) फलक िव ाथ / पालक यांच्या मािहतीसाठी दशर्नी भागात लावले आहते.

अ) िवशेष मािहतीफलक होय/नाही ब) सूचनाफलक होय/नाही

११) िविवध क्षेतर्ांतील गुणवंत िव ाथ्यार्ंच्या शर्येनामावलीचा फलक लावला आह.े होय/नाही

१२) दणेगीदारांच्या नामावलीचा फलक लावला आह.े होय/नाही १३) अ) शाळेच्या मालकीची ध्विनक्षेपणाची सोय आह ेआह ेकाय ? होय/नाही ब) पर्त्येक खोलीत स्वतंतर् स्पीकर आह ेकाय ? होय/नाही १४) पर्त्येक खोलीवर वगर्फलक व नामफलक आहते काय ? होय/नाही १५) वगर्खोलीत त्या त्या इय ेनुसार शैक्षिणक तके्त, मािहती िचतर्े,

इत्याद ची विस्थत मांडणी केली आह ेकाय ? होय/नाही १६) वगर्खोल्यांच्या स्वच्छ्तेची वारंवािरता अ) रोज होय/नाही ब) एक िदवसाआड होय/नाही क) आठव ातून एकदा होय/नाही १७) मुख्याध्यापक खोलीमध्ये पुढील फलक लावले आहते काय?

अ) संस्था पदािधकारी होय/नाही ब) शालेय सिमती / समन्वय सिमती होय/नाही क) िव ा सिमती होय/नाही ड) पालक-िश¤Éक संघ होय/नाही ई) एस.एस.सी. परी¤ÉÉ दिृ क्षेपात िनकाल होय/नाही फ) िव ाथ -संख्या (इय ा/ िलग/ संवगर् िनहाय )

२.८ सकंीणर् व इतर सिुवधा (२१ गणु) १) शाळेमध्ये पुढील उपकरणे आहते काय ? अ) दरूदशर्न संच होय/नाही ब) रेिडओ होय/नाही

                      14 

 

क) टेपरेकÊडर्र होय/नाही ड) ओ.एच.पी. होय/नाही D) एल.सी.डी. होय/नाही फ) स्लाDड पर्ोजेक्टर होय/नाही ग) वायुभारमापक होय/नाही ह) वजनकाटा होय/नाही प) तापमापक होय/नाही ज) आदर्र्तामापक होय/नाही ल) पजर्न्यमापक होय/नाही म) उंची मोजण्याचा स्टॅण्ड होय/नाही २) शाळेमध्ये सगंीतसािहत्य आह े(तबला, पेटी, ढोलकी व इतर). होय/नाही ३) शाळेमध्ये आवश्यक ते कायार्नुभवाचे सािहत्य आह.े होय/नाही ४) कायार्लयासाठी संगणक आहते काय ? होय/नाही ५) शाळेत िव ाथ्यार्ंचे सहकारी तत्त्वावरील शालेय वस्तुभांडार आह.े होय/नाही ६) पोषणआहार िशजवून दणे्यासाठी स्वतंतर् खोली आह.े होय/नाही

७) अिग्नशामक यंतर्णा – अ) मुख्याध्यापक कक्ष / कायार्लय यासाठी स्वतंतर् अिग्नशामक नळकांडे आहते काय ? होय/नाही

ब) पर्योगशाळेसाठी स्वतंतर् अिग्नशामक नळकांडे आहते काय ? होय/नाही

क) वगर्खोल्यांकिरता तीन खोल्यांसाठी एक या पर्माणात अिग्नशामक नळकांडी आहते काय ? होय/नाही

२.९ कर्ीडागंण सोयी-सिुवधा (१९ गणु) १) शाळेला लागनू कर्ीडांगण उपलब्ध आह ेकाय ? होय/नाही २) कर्ीडांगणाचे ¤Éåतर्फळ िकती आह े? चौ.मी. ३) कर्ीडांगणावर िकती लांबीची धावप ी आह े?

अ) ४०० मीटर ब) २०० मीटर क) धावप ी नाही ४) कर्ीडांगणावर वेगवेगळे खेळ खेळण्यासाठी योग्य आकाराची मैदाने

आखलेली आहते काय ? होय/नाही ५) कर्ीडासािहत्य िव ाथ - संख्येच्या गरजेनुसार उपलब्ध आहते काय ? होय/नाही

६) खेळाच्या सािहत्यासाठी स्वतंतर् दालन आह ेकाय ? होय/नाही ७) वेगवेगळ्या खेळांसाठी लागणारे कोणते िस्थर सािहत्य कर्ीडांगणावर आह े?

                      15 

 

अ) व्हÊलीबÊल पोल होय/नाही ब) गोल पोस्ट (फुटबॉल, हॉकीकिरता) होय/नाही

क) खो-खो खुंट होय/नाही ड) मल्लखांब / उंच उडी स्टँड / गोळा फेक / थाळी फेक होय/नाही

८) इन्डÉåअर खेळांसाठी सिुवधा उपलब्ध आहते काय ? होय/नाही ९) शाळेमध्ये पर्थमोपचाराची सोय केलेली आह ेकाय ? होय/नाही १०) इन्डÉåअर गेमसाठी लागणारे िस्थर सािहत्य हÊलमध्य ेआह ेकाय ? होय/नाही

११) िज ॅिशयम आह ेकाय? होय/नाही

                      16 

 

िवभाग – ३ शालये वस्थापन गणु - २००

३.१ शाळेतील कमर्चारी वगर् (१९ गणु)

१) शाळेमध्ये मुख्याध्यापकांची नेमणूक अ) कायमस्वरूपी आह.े ब) हगंामी / पर्भारी स्वरूपाची आह.े क) वादगर्स्त आह.े

२) शाळेतील मंजूर कमर्चारी-सखं्या एकूण –

३) शाळेतील िश¤Éक-संख्या सेवकसंच मान्यता सूचीपर्माणे आह ेकाय ? होय/नाही ४) शाळेतील िश¤Éकेतर कमर्चाîयांची संख्या सेवकसंच मान्यतेनुसार

आह ेकाय ? होय/नाही ५) इ ८ वी ते १० वी साठी नेमलेल ेिवषय िशक्षक त्यांनी पदवी / िश¤Éणशा

पदवीसाठी घेतलेले िवषय िशकवतात काय ? होय/नाही ६) शाळेतील सवर् कमर्चाîयांच्या सेवा िनयमापर्माणे कायम केल्या आहते काय ? होय/नाही ७) आवश्यक त्या िवषयांच्याच िश¤Éकांची नेमणूक केली आह ेकाय ? होय/नाही ८) डी.एड. वेतनशर्ेणीतील कमर्चाîयांना िनयमापर्माणे पदो ती िदली आह ेकाय ? होय/नाही ९) शाळेतील चतुथर्शर्ेणी कमर्चारी गणवेशात असतात काय ? होय/नाही

३.२ मखु्याध्यापकाचंी कतर् े (३२ गणु) १) मुख्याध्यापक / उपमुख्याध्यापक / पयर्वे¤Éक िनयमापर्माणे

अध्यापनाचे काम करतात काय ? होय/नाही २) कमर्चाîयांच्या िनयुक्तीच्या िदनांकापासून तीन मिहन्यांच्या आत

सेवापुस्तक तयार करून न दी केलेल्या आहते काय ? होय/नाही ३) सेवापुस्तकाच्या पर्थम पØ ावरील सवर् न द ची पाच वषार्ंनंतर पडताळणी केल्याची न द सेवापुस्तकातील छापील पर्माणपतर्ात केलेली आह ेकाय ? होय/नाही ४) िनयमानुसार एकूण िश¤Éक व िश¤Éकेतर कमर्चारी यांची - अ) िकती जणांची सेवापुस्तके पिरपूणर् आहते ? संख्या ब) िकती जणांची दबुार पुस्तके पूणर् करून कमर्चाîयांना िदली आहते ? संख्या

१ ऑगस्ट रोजी मंजूर पदे १ ऑगस्ट रोजी कायर्रत पदे

िशक्षक िशक्षकेतर एकूण िशक्षक िशक्षकेतर एकूण

                      17 

 

५) कमर्चाîयांच्या सेवापुस्तकात पुढील नामिनदशनावर िशक्षणािधकारी यांची पर्ितस्वाक्षरी घेतली आह ेकाय ?

अ) सेवािनवृ ी, मØत्यू, उपदान, कुटंुब िनवØ ी वेतन योजना होय/नाही ब) भ.िन.िनधी नामिनदशन पर्पतर् भरून मा. िशक्षणािधकारी होय/नाही

६) सेवाज्ये ता सचूीवर सवर् संबिधत कमर्चाîयांची स्वा¤Éरी घेण्यात आली आह ेकाय ? होय/नाही

७) िश¤Éकांच्या मान्यसंख्येपैकी काही कारणाने िरक्त होणारे पद मिहन्यापे¤ÉÉ जास्त काळ िरक्त राहणार नाही याची खबरदारी घेतली आह ेकाय ? होय/नाही

८) खात्याची पिरपतर्के संबंिधत िश¤Éकांच्या िनदशर्नास आणली आहते काय ? होय/नाही

९) खात्याच्या पिरपतर्कानुसार िविहत कालावधीत कायर्वाही केली आह ेकाय ? होय/नाही १०) शाळेत पुढील सिमत्यांची स्थापना केलेली असून वेळच्यावेळी त्यांच्या

बैठका होतात, त्याचे इितवØ ठेवले जाते व त्यापर्माणे कायर्वाही केली आह ेकाय ?

अ) िव ासिमती होय/नाही ब) शाळा सिमती / समन्वय सिमती होय/नाही

क) शाळा वस्थापन होय/नाही ड) पालक-िशक्षक संघ कायर्कािरणी होय/नाही

ई) िशक्षक सहिवचार सभा होय/नाही ११) िश¤Éकांच्या मािसक कामाचा िनयिमत आढावा घेतला जातो काय ? होय/नाही

१२) शालेय परीक्षांचे संचालन करण्यासाठी परी¤ÉÉ सिमती नेमली आह ेकाय ? होय/नाही १३) वषार्च्या सुरुवातीस १० िदवसांत शाळेचे -

अ) शालेय उपकर्मांचे िनयोजन केलेले आह ेकाय ? होय/नाही ब) अभ्यासपरूक उपकर्मांचे िनयोजन केलेले आह ेकाय ? होय/नाही

क) सहशालेय उपकर्माचे िनयोजन केलेले आह ेकाय ? होय/नाही १४) कमर्चाîयांचे हजेरीपतर्क, रजा, िहशेब दरमहा तपासललेे आह ेकाय ? होय/नाही १५) िशक्षकेतर कमर्चाîयांच्या दनंैिदन कामकाजाचे िनयोजन केलेले

आह ेकाय ? होय/नाही १६) शाळेतील िश¤Éक व िश¤Éकेतर कमर्चाîयांना त्यांच्या सेवाशत

िनयमावलीमध्य ेनमूद केलेल्या कतर् सूचीची मािहती िदल्याची न द आह ेकाय? होय/नाही

१७) िवषय िश¤Éकांना त्यांच्या िवषयाचा पूणर् कायर्भार िदला आह ेकाय ? होय/नाही

                      18 

 

३.३ सवेाशत (७ गणु) १) शाळेतील सवर् िशक्षक पर्िशिक्षत आहते काय ? होय/नाही २) कमर्चाîयांच्या िनयुक्तीच्या िदनांकापासून तीन मिहन्यांत वै कीय तपासणी करून घेण्यात आलेली आह ेकाय ? होय/नाही

३) कमर्चाîयांच्या िनयुक्तीच्या वेळी िनयमापर्माणे शैक्षिणक अहर्ता पर्माणपतर्ांची पडताळणी करून घेण्यात आली आह ेकाय ? होय/नाही

४) िशक्षक व िश¤Éकेतरांची मूळ पर्माणपतर्े संबंिधतांना परत करण्यात आली आहते काय ? होय/नाही

५) कमर्चाîयांचे गोपनीय अिभलेख िनयमापर्माणे अ यावत ठेवले आहते काय ? होय/नाही

६) शाळेतील िशक्षक खाजगी िशकवणी घते नसल्याबाबतची हमीपतर्े घेऊन द री ठेवली आहते काय ? होय/नाही

७) िकती िलिपक MS-CIT परीक्षा उ¨ÉÏणर् आहते ?

३.४ लेखािवषयक ( आवश्यक तथे े३१ माचर् पायाभतू तारीख गØहीत धरावी) (१२ गणु) १) चालू शालेय वषार्चा अथर्संकल्प शालेय सिमती सभेमध्ये मंजूर केला आह ेकाय ? होय/नाही

२) सवर् कäशबुक अ यावत आहते काय ? होय/नाही ३) सवर् बÆक पासबुके अ यावत आहते काय ? होय/नाही ४) मिहन्यातून िकमान एकदा पर्त्यक्ष िशल्लक रYकम आिण

कäशबुकातील िशल्लक यांची पर्त्यक्ष पडताळ्णी करून मुख्याध्यापक कॅशबुकवर सही करतात काय ? होय/नाही

५) लेखापरीक्षण अहवालातील सवर् आक्षेपांची पूतर्ता केलेली आह ेकाय ? होय/नाही ६) सतर् शुल्क फक्त िव ाथ्यार्ंशी िनगिडत असलेल्या उपकर्मांवर

खचर् केले जाते काय ? होय/नाही ७) सािहत्यखरेदीच्या वेळी शासनान ेिविहत केलेले िनयम

(उदा. दरपतर्क, िनिवदा, खरेदी तुलनात्मक तक्ता, परवानगी, इत्यादी कागदपतर्े ) काटेकोरपणे पाळले जातात काय? होय/नाही

८) िशक्षणािधकारी यांच्याकडून पर्ा होणाîया भिवष्य िनवार्ह िनधी िहशेबाच्या िचठ् ा सबंिधतांना तत्परतेने िदल्याबाबतची पोहोच द री ठेवली आह ेकाय ? होय/नाही

९) सनदी लेखापरीक्षण चालू वषार्पयर्ंत झालेले आह ेकाय ? होय/नाही १०) िशक्षण िवभागाकडून चालू वषार्पयर्ंत अनुदान िनधार्रण करून घेतले आह ेकाय ? होय/नाही

११) ई.बी.सी. अनुदान कायर्वाही िविहत मुदतीत पूणर् केलेली आह ेकाय ? होय/नाही

                      19 

 

१२) सािहत्य िनलखनाची प्रिकर्या पूणर् करून िललावा ारे पर्ा झालेली रक्कम शाळा िवकास िनधीमध्य ेभरणा केली आह ेकाय ? होय/नाही

३.५ िव ाथ िवषयक (१० गणु)

१) पर्वेश-अजार्ंना अनुकर्मांक िदलेले आहते व वसिस्थत जतन करून ठेवलेले आहते काय ? होय/नाही

२) इतर शाळांमधून आलेल ेदाखल ेजनरल रिजस्टरमधील कर्मांकासह मुख्याध्यापकांनी सही करून स्वतंतर् फाDलमध्ये कर्मवार ठेवलेले

आहते काय ? होय/नाही ३) जनरल रिजस्टर १ आäगस्ट रोजी न दी पूणर् करून ते पर्मािणत

करण्यात आले आह ेकाय ? होय/नाही ४) वगर्वार हजेरीपतर्के, सवर् आवश्यक न द सह पिरपूणर्

आहते काय ? होय/नाही ५) सवर् िव ाथ्यार्च्या पर्गितपुस्तकावर स्वयंस्प सूचना िदलेल्या आहते काय ? होय/नाही

६) िव ाथ वतर्न/पर्गतीसंबंधी पालकांशी पतर् वहार केला आह ेकाय ? होय/नाही ७) िव ाथ्यार्चे नाव, जात, पोटजात, जन्मतारीख बदल यांबाबत

आवश्यक ती कायर्वाही वेळीच केली जाते काय ? होय/नाही ८) दाखला मागणी अजर् (आवश्यक तेथ ेशपथपतर्ासह) घतेलेले आहते काय ? होय/नाही ९) त डी परीक्षेिवषयीची िनकालपतर्के पिरपूणर् आहते काय ? होय/नाही १०) िव ाथ्यार्ंची वािषक िनकालपतर्के इय ािनहाय / वषर्िनहाय जतन करून ठेवली आहते काय ? होय /नाही

३.६ कमर्चाîयािंवषयक (५ गणु) १) िशक्षकेतर कमर्चाîयांची सेवापुस्तके पूणर् आहते काय ? होय /नाही

२) सवर् पातर् िशक्षक / िशक्षकेतरांना विर शर्ेणी / िनवड शर्णेी मंजूर केली आह ेकाय ? होय/नाही

३) सवर् कमर्चाîयांकडे ओळखपतर् आह.े होय/नाही ४) आयकरसंबंधीचा फÉäमर् नं.१६ कमर्चाîयांना िविहत मुदतीत िदला आह.े होय/नाही

५) सवर् िशक्षक / िशक्षकेतरांच्या वैयिक्तक नस्ती जतन केल्या आहते काय ? होय/नाही

३.७ मान्यतिेवषयक बाबी (५ गणु) १) शाळेतील सवर् तुक ा मान्यतापर्ा आहते. होय/नाही २) शाळेला महारा राज्य माध्य. व उच्च माध्य. िशक्षण मंडळाची

संलग्नता कायमस्वरूपी आह ेकाय ? होय/नाही ३) शाळेतील सवर् िशक्षक व िशक्षकेतर कमर्चारी यांच्या िनयुक्तीला

सक्षम पर्ािधकाîयांची मान्यता आह ेकाय ? होय/नाही ४) शाळेत िशकवण्यात येणाîया सवर् ऐिच्छक िवषयांना सक्षम

                      20 

 

पर्ािधकाîयांची मान्यता आह ेकाय ? होय/नाही ५) मान्यतेनुसार सक्षम अिधकाîयांनी घातलेल्या सवर् अट चे पालन होय/नाही

केले जाते काय ?

३.८ मान्यतापर्ा शाळेमध्य ेठेवावयाच ेअिभलखे आिण न दव ा अ) िव ाथ्यार्शी सबंिंधत न दव ा (८ गणु) १) सवर्साधारण न दवही आह े/नाही २) हजेरीपतर्क आह े/नाही ३) अल्पसंख्याक िव ाथ न दवही आह े/नाही ४) मागासवग य न दवही आह े/नाही ५) शाळा सोडल्याचे दाखले (िचकटवही) आह े/नाही ६) शाळा सोडल्याच्या दाखल्यांची पुिस्तका आह े/नाही ७) बोनाफाईड सिटिफकेट न दवही आह े/नाही ८) वै कीय तपासणी न दवही आह/ेनाही ९) माध्यिमक शालान्त परीक्षा पर्वेशपतर् आह/ेनाही १०) गुणपतर्क न दवही आह/ेनाही

११) सवलत / िशष्यवृ ी धारक िव ाथ्यार्ंची न दवही आह/ेनाही १२) पर्वेश-अजर् न दवही आह/ेनाही १३) योग्यता पर्माणपतर् न दवही आह/ेनाही

१४) मान्यता नसलले्या शाळांतून आलेल्या िव ाथ्यार्ंची पर्वेश न दवही / िव ाथ्यार्ंचे / पालकांचे पर्वेश-अजर् आह/ेनाही १५) शाळेची मािहतीपुिस्तका (िशस्तिवषयक िनयमांसह) पालकांना िदल्याची न दवही आह/ेनाही १६) वग तीबाबत तुकडीिनहाय अंितम िनकालपतर्क आह/नाही १७) अंध, मूकबिधर, अपंग, मितमंद व अध्ययनअक्षमतेच्या िव ाथ्यार्ंच्या नावांची स्वतंतर् न दवही आह/ेनाही १८) वािषक परीक्षेच्या उ रपितर्का आह/ेनाही १९) िव ाथ , पालक यांच्याकडून पर्ा झालेले िकरकोळस्वरूपाचे अजर् / पालक पतर् वहार आह/ेनाही २०) पर्गितपुस्तके (सवर् िव ाथ्यार्ंची) आह/ेनाही

ब) कमर्चाîयाशंी सबंिंधत न दव ा (१० गुण)

१) कमर्चारी उपिस्थती न दवही आह/ेनाही २) िवलंब उपिस्थती न दवही आह/ेनाही ३) हालचाल न दवही आह े/नाही ४) रजा न दवही आह े/नाही

                      21 

 

५) गोपनीय अहवाल न दवही आह े/नाही ६) सेवापुस्तक आह े/नाही ७) सेवाज्ये ता सचूी (सवर् कमर्चाîयांच्या स्वाक्षरीसह) पर्त्येक वष स्वतंतर् आह/ेनाही ८) कमर्चारी प े न दवही (कायम व सध्याचा) (दरूध्वनी / ई-मेलसह) आह/ेनाही ९) कमर्चारी भिवष्य िनवार्ह िनधी िहशेब न दवही बर्ॉडशीट व लेजर आह/ेनाही १०) वेतन दयेक न दवही आह/ेनाही ११) वािषक वेतनवाढ न दवही आह/ेनाही १२) भिवष्य िनवार्ह िनधी पावतीिवतरण न दवही आह/ेनाही १३) लॉगबुक (मुखाध्यापक / पयर्वेक्षक स्वतंतर्) आह/ेनाही १४) कमर्चारी वैयिक्तक फाईल्स आह/ेनाही १५) दनंैिदन अध्यापन टाचणवही आह/ेनाही

१६) स्वतंतर् िबदनुामावल्या (सरळ सेवा भरती व पदो तीसाठी स्वतंतर्) आह/ेनाही १७) न्यायालयीन पर्करणे न दवही आह/ेनाही १८) तकर्ार पर्करणे न दवही आह/ेनाही १९) मान्य कमर्चारीवृंद न दवही आह/ेनाही २०) सक्षम अिधकाîयांने िवषयिनहाय िविहत कायर्भारानुसार पिरगणना केल्यानुसार अनुज्ञेय पदांची न दवही वषर्िनहाय आह/ेनाही २१) आयकर न दवही आह/ेनाही २२) वसायकर न दवही आह/ेनाही २३) कमर्चारी सेवािनवृ ी न दवही आह/ेनाही २४) वै कीय पर्ितपूत संबंधी न दवही आह/ेनाही २५) वगर् व िवषयानुसार कामाचे वािषक िनयोजन न दवही आह/ेनाही २६) स्वगर्ाम पर्वास सवलत / एल.टी.सी. पर्वास सवलत न दवही आह/ेनाही २७) िशक्षकांचे पर्िशक्षण न दवही (वषर्िनहाय स्वतंतर् न द घ्यावी) (उदा. िवषय पर्िशक्षण, उदब्ोधन, योगा, चचार्सतर्, अभ्यासिशिबर, शैक्षिणक पिरषद अिधवेशन, इत्यादी) आह/ेनाही २८) आयकर फॉमर् नं.१६ आह/ेनाही २९) िशक्षकांच्या कामाचे वािषक मूल्यमापन आह/ेनाही ३०) िशक्षकिनहाय गोपनीय अिभलेख आह/ेनाही

क) शाळेशी सबंिंधत न दवही (१८ गणु)

                      22 

 

१) रोखवही (कॅशबुक) आह/ेनाही २) खातेवही (लेजर) आह/ेनाही ३) िकरकोळ रोकडवही (पेटी कॅशबुक) आह/ेनाही ४) सतर् फी न दवही आह/ेनाही ५) िशक्षण फी न दवही आह/ेनाही

६) माध्यिमक / उच्च माध्यिमक परीक्षा फी न दवही आह/ेनाही ७) शाळा िवकास िनधी न दवही आह/ेनाही ८) जड वस्तुसंगर्हाची न दवही आह/ेनाही ९) लेखनसामगर्ी (स्टेशनरी ) न दवही आह/ेनाही १०) दरूध्वनी न दवही (फॅक्सची न द स्वतंतर् ठेवावी) आह/ेनाही ११) िवज्ञान सािहत्य न दवही (स्थायी / अस्थायी स्वतंतर्)/ कायम / अस्थायी आह/ेनाही १२) गंर्थालय पुस्तके न दवही (िव ाथ व िशक्षकांसाठी स्वतंतर्) आह/ेनाही १३) गंर्थालय पुस्तकिवतरण न दवही आह/ेनाही १४) पालक-िशक्षक संघ शुल्काच्या जमा-खचार्ची न दवही आह/ेनाही १५) पालक-िशक्षक संघ िनवड इितवृ व उपिस्थती न दवही आह/ेनाही १६) पालक-िशक्षक संघाच्या पतर् वहाराच्या न द चे रिजस्टर आह/ेनाही १७) शाळा सिमती / िव ापिरषद इितवृ ठराव न दवही आह/ेनाही १८) समन्वय सिमती/ िव ापिरषद इितवृ ठराव न दवही आह/ेनाही १९) सािवतर्ीबाई द कपालक योजना न दवही आह/ेनाही

२०) पुस्तकपेढी योजना न दवही आह/ेनाही २१) पडताळणी न दवही आह/ेनाही २२) इितवृ न दवही आह/ेनाही २३) धनादशे न दवही आह/ेनाही २४) नकाशे, तके्त, शैक्षिणक सािहत्य न दवही आह/ेनाही २५) हस्तकलासािहत्य न दवही आह/ेनाही २६) कर्ीडासािहत्य न दवही आह/ेनाही

२७) आवक / जावक न दवही आह/ेनाही २८) पर्योगशाळा पर्ात्यिक्षक न दवही आह/ेनाही २९) िचतर्कलासािहत्य न दवही आह/ेनाही ३०) अिभपर्ाय न दवही आह/ेनाही ३१) लेखा आक्षेप न दवही आह/ेनाही ३२) स्थायी आदशे न दवही आह/ेनाही ३३) सांिख्यकी मािहती न दवही आह/ेनाही

                      23 

 

३४) महारा छातर्सेना न दवही आह/ेनाही ३५) लेखािधकारी यांनी आदशेात केलेल्या वसलुीची न दवही आह/ेनाही ३६) पोस्टेज न दवही आह/ेनाही ३७) मािहती-तंतर्ज्ञान िवषय फी न दवही (स्वतंतर् जमा-खचर्) आह/ेनाही ३८) हाडर्वेअर, सॉफ्टवेअर स्वतंतर् न दवही आह/ेनाही ३९) संगणक स्टेशनरी सािहत्य खरेदी स्वतंतर् न दवही आह/ेनाही ४०) कायार्नुभवांतगर्त वैकिल्पक िवषयांकिरता उपकरणे, साधने सािहत्य व सामगर्ी न दवही आह/ेनाही

४१) शाळेच्या बागेसाठी उपकरणे, साधने, सािहत्यसामगर्ी न दवही आह/ेनाही

४२) स्काऊट गाईडसाठी उपकरणे, साधने, सािहत्यसामगर्ी न दवही आह/ेनाही

४३) न केलेल्या न दव ांचे रिजस्टर आह/ेनाही ४४) गणवेश न दवही आह/ेनाही ४५) शालेय पोषणआहार न दवही आह/ेनाही ४६) िशक्षक मािसक सभा न दवही आह/ेनाही ४७) िवषय सिमती बैठक आह/ेनाही ४८) मािसक अभ्यासकर्म पूतर्ता न दवही आह/ेनाही ४९) िविवध उपकर्म न दवही आह/ेनाही ५०) शाळेचा वािषक अहवाल आह/ेनाही

३.९) कायार्लयातील पतर् वहार व फाईल्स (एस.एस.सी. कोडच्या यादीपर्माण)े अ) एस.एस.सी. बोडार्शी सबंिंधत फाईल्स (३ गणु) १) एस.एस.सी. बोडर् अभ्यासकर्म पुस्तकांबाबत पतर् वहार आह/ेनाही २) एस.एस.सी. बोडर् इतर पतर् वहार आह/ेनाही ३) एस.एस.सी बोडर् िव ाथ िनयिमत पतर् वहार आह/ेनाही ४) एस. एस.सी. बिह:स्थ िव ाथ मािहती व पतर् वहार आह/ेनाही ५) एस. एस.सी. कदर् पतर् वहार आह/ेनाही ६) एस. एस.सी. िरझल्टशीट्स आह/ेनाही ७) एस.एस.सी. कोडमधील बदल मािहती व पतर् वहार आह/ेनाही ८) परीक्षा मािहती पतर् वहार आह/ेनाही ९) S.O (स्थायी आदशे नस्ती फाइल) आह/ेनाही

ब) िज.प.शी सबंिंधत फाईल्स (२५ गणु)

                      24 

 

१) िशक्षणािधकारी जनरल पतर् वहार आह/ेनाही २) िशक्षणािधकारी पाठिवलेली मािहती आह/ेनाही ३) िशक्षणािधकारी नवीन वगर्, शाळा उघडण्याबाबत पतर् आह/ेनाही ४) िशक्षणािधकारी िव ाथ -पर्वेशाबाबत पतर् वहार आह/ेनाही ५) िशक्षणािधकारी अभ्यासकर्म व ा-पुस्तके आह/ेनाही ६) िशक्षणािधकारी जन्मतारीखबाबत जात व नाव बदल यांबाबत पतर् आह/ेनाही ७) पर्ाथिमक, माध्यिमक, िशक्षक, िशक्षकेतर पाल्य फर्ीिशप पतर् वहार आह/ेनाही ८) सरकारी ई.बी.सी. फर्ीिशप पिरपतर्के व पतर् वहार आह/ेनाही ९) बी.सी. फर्ीिशप पिरपतर्के व पतर् वहार आह/ेनाही १०) बी.सी. स्कॉलरिशप पिरपतर्के व पतर् वहार आह/ेनाही ११) सरकारी नोकर पाल्य फर्ीिशप पतर् वहार आह/ेनाही १२) पूवर्माध्यिमक, माध्यिमक िशष्यवृ ी परीक्षा पतर् वहार आह/ेनाही १३) अपंग िव ाथ स्कॉलरिशप पतर् वहार आह/ेनाही १४) बुि मान िव ाथ व लोन स्कॉलरिशप पतर् वहार आह/ेनाही १५) पाठिवलेली अवॉड्र्स आह/ेनाही १६) मंजूर झालेली अवॉड्र्स आह/ेनाही १७) वसूल झालेली अवॉड्र्स आह/ेनाही १८) वसूल न झालेली िबले आह/ेनाही १९) सरकारी िचतर्कला परीक्षा पतर् वहार आह/ेनाही २०) सरकारी अनुदान पतर् वहार आह/ेनाही २१) पर्योगशाळा अनुदान पतर् वहार आह/ेनाही २२) स्टाफ अपर्ूव्हल पतर् वहार आह/ेनाही २३) िशक्षक-िशक्षकेतर सेवक पतसंस्था पतर् वहार आह/ेनाही २४) संस्था इमारत पतर् वहार आह/ेनाही २५) वािषक इन्स्पेक्शन मािहतीपतर्के आह/ेनाही २६) अक ट्स इन्स्पेक्शन स्टेटमट्स आह/ेनाही २७) वािषक सांिख्यकीय मािहती आह/ेनाही २८) पंचायत सिमती, गर्ामपंचायत मािहती व पतर् वहार आह/ेनाही २९) शालासमूह योजना आह/ेनाही ३०) सुट् ांच्या या ा पतर् वहार आह/ेनाही ३१) मेिडकल तपासणी व वै कीय सिटिफकेट्स आह/ेनाही ३२) इमारत नकाशे मािहती व पतर् वहार आह/ेनाही ३३) ूशन िरपोटर् मािहती व पतर् वहार आह/ेनाही ३४) पर्ाथिमक िवभाग मािहती व पतर् वहार आह/ेनाही

                      25 

 

३५) डी.एड. मािहती व पतर् वहार आह/ेनाही ३६) सरासरी हजेरीतके्त आह/ेनाही ३७) इमारत कर्ीडागंण भाडे पतर् वहार आह/ेनाही ३८) द कपालक मािहती व पतर् वहार आह/ेनाही ३९) पर्तवारी मािहती व पतर् वहार आह/ेनाही ४०) १०० पॉइंट व ५० पॉइंट रोस्टरबाबतचा पतर् वहार आह/ेनाही ४१) लोकसंख्या पर्िशक्षण पतर् वहार आह/ेनाही ४२) साक्षरता अिभयान पतर् वहार आह/ेनाही ४३) एम.सी.सी. पतर् वहार आह/ेनाही ४४) आर.एस.पी. पतर् वहार आह/ेनाही ४५) शासन सकस आहार योजना मािहती व पतर् वहार आह/ेनाही ४६) एम.टी. एस. / एन. टी.एस. परीक्षा पतर् वहार आह/ेनाही ४७) इमारत भाडे पर्करण पतर् वहार व मािहती आह/ेनाही ४८) मुख्याध्यापक, उपमुख्याध्यापक, पयर्वेक्षक नेमणूक आह/ेनाही ४९) मुख्याध्यापक, उपमुख्याध्यापक, पयर्वेक्षक मान्यतापतेर् आह/ेनाही ५०) इमारत व कर्ीडांगण भाडे सिटिफकेट्स आह/ेनाही ५१) िशक्षक नेमणूक पतर् वहार आह/ेनाही ५२) वािषक इन्स्पेक्शन मािहतीपतर् व िरपोट्र्स आह/ेनाही ५३) ऑिडटेड स्टेटमट्स व िरपोट्र्स आह/ेनाही ५४) स्टाफ अपर्ूव्हल्स आह/ेनाही ५५) रजा कालावधीमधील नेमलेल ेिशक्षक पतर् वहार व मंजुîया आह/ेनाही ५६) भाडे सिटिफकेट्स पतर् वहार आह/ेनाही ५७) महत्त्वाची पिरपतर्के आह/ेनाही ५८) िशक्षक / िशक्षकेतर नेमणुकीसंबंधी पतर् वहार आह/ेनाही ५९) िनकाली िनघालेले पर्स्तावाचे आदशे आह/ेनाही ६०) तकर्ार, सूचना व पर्करणे अजर् व पतर् आह/ेनाही ६१) वािषक इन्स्पेक्शन पतर् वहार आह/ेनाही ६२) सवर् िशक्षा अिभयान योजना अंमलबजावणी आह/ेनाही ६३) रा ीय माध्यिमक िशक्षा अिभयान अंमलबजावणी आह/ेनाही ६४) सवर् िशक्षा अिभयान आिथक बाब चा पतर् वहार आह/ेनाही ६५) रा ीय माध्यिमक िशक्षा अिभयान आिथक बाब चा पतर् वहार आह/ेनाही ६६) शालेय पोषणआहार आह/ेनाही

क) वतेन व भिवष्य िनवार्ह िनधी (१० गणु)

                      26 

 

१) पगार स्कीम पिरपतर्के आह/ेनाही २) महागाई भ े पिरपतर्के आह/ेनाही ३) घरभाडे शहर भ ा, बोनस मािहतीपतर्े आह/ेनाही ४) पगारावरील आयकर आह/ेनाही ५) पर्ा. फंड पिरपतर्के आह/ेनाही ६) नवीन पर्ाध्यापक फंड उघडण्याबाबत पतर् वहार आह/ेनाही ७) पर्ा. फंड पिरपतर्के आह/ेनाही ८) पर्ा. फंड कजर्मागणी पतर् वहार आह/ेनाही ९) पर्ा. फंड बंद करण्याबाबत पतर् वहार आह/ेनाही १०) पर्ोफेशनल टॅक्स पतर् वहार आह/ेनाही ११) एल.आय.सी. पतर् वहार आह/ेनाही १२) सी.टी.डी. िरकिरग मािहती पतर् वहार आह/ेनाही १३) अल्पबचत सचंियका पतर् वहार आह/ेनाही १४) पेन्शन िनयम पिरपतर्के आह/ेनाही १५) पेन्शनसाठी केलेला शाळा पतर् वहार आह/ेनाही १६) फरकाची स्टेटमट्स आह/ेनाही १७) मंजूर झालेली पगारपतर्के आह/ेनाही १८) उच्च माध्यिमक अभ्यासकर्म पुस्तकांबाबत पिरपतर्के आह/ेनाही १९) वािषक वेतनवाढ पतर् वहार व न दी आह/ेनाही २०) महगाई भ े पिरपतर्के आह/ेनाही २१) पेन्शन िनयम पिरपतर्के व पतर् वहार आह/ेनाही २२) पगारशर्ेणी पतर् वहार आह/ेनाही २३) पर्ा. फंड स्टेटमट्स जुनी आह/ेनाही २४) िनरिनराळे आयोग आह/ेनाही २५) महागाई भ ा फरक स्टेटमट्स आह/ेनाही २६) आयकर पतर् वहार आह/ेनाही २७) पर्ितज्ञापतर्के ऑप्शन फॉम्सर् आह/ेनाही २८) पगारपतर्के आह/ेनाही

ड) उपसचंालकपातळीवरील पतर् वहार फाईल्स (४ गणु) १) उपसंचालक पतर् वहार आह/ेनाही २) बाल िचतर्कला परीक्षा पतर् वहार आह/ेनाही ३) दक्ृ-शर्ा मािहती पतर् वहार आह/ेनाही ४) वसाय मागर्दशर्न मािहती पतर् वहार आह/ेनाही ५) नवीन शैक्षिणक धोरण मािहती पतर् वहार आह/ेनाही

                      27 

 

६) एन.सी.सी. मािहती पतर् वहार आह/ेनाही ७) तांितर्क िवषय मािहती पतर् वहार आह/ेनाही ८) सेवायोजनबाबत मािहती पतर् वहार आह/ेनाही ९) नवीन अभ्यासकर्म मािहती पतर् वहार आह/ेनाही १०) शाळा िशफ्ट पतर् वहार मािहती, मंजुîया आह/ेनाही

इ) सकंीणर् पतर् वहार फाईल्स (३२ गणु)

१) बा परीक्षा पतर् वहार आह/ेनाही २) सेवाज्ये ता यादी आह/ेनाही ३) शैक्षिणक अहर्ता सिटिफकेट्स आह/ेनाही ४) संस्था सभासद पतर् वहार आह/ेनाही ५) संस्था सभा पतर् वहार आह/ेनाही ६) िव ाथ पतर् वहार आह/ेनाही ७) िकरकोळ पतर् वहार आह/े नाही ८) नोकरीसाठी आलेले अजर् आह/ेनाही ९) िशक्षकांचे िनरिनराळ्या िवषयांच्या पर्िशक्षणाबाबत आह/ेनाही १०) िशक्षकांचे बी.एड. पर्िशक्षणाबाबत पतर् वहार आह/ेनाही ११) ना स्पधार् पतर् वहार व मािहती आह/ेनाही १२) िनबंध व इतर स्पधार् आह ेनाही १३) िव ालयातील कर्ीडा स्पधार् आह/ेनाही १४) तालुका व गट पातळीवरील कर्ीडा स्पधार् आह/ेनाही १५) िजल्हा व राज्य स्तरावरील कर्ीडा स्पधार् आह/ेनाही १६) िनरिनराळ्या िवषयांबाबत िदलेली बिक्षसे आह/ेनाही १७) बक्षीस समारंभाबाबत पतर् वहार आह/ेनाही १८) संमेलने, अिधवेशने, िशिबरे पिरपतर्के व पतर् वहार आह/ेनाही १९) उत्सव व समारंभ आह/ेनाही २०) वािषक परीक्षा पर्मोशन िनयम आह/ेनाही २१) िव ाथ कोसस पतर् वहार आह/ेनाही २२) दसुîया िव ालयाशी िव ाथ्यार्ंबाबत पतर् वहार आह/ेनाही २३) शाला सिमती सभा मािहती व पतर् वहार आह/ेनाही २४) दोषी िव ाथ व िशक्षक यांच्याबाबत मािहती आह/ेनाही २५) सहलीबाबत मािहती व पतर् वहार आह/ेनाही २६) एस.टी., रेल्वे मािहती व पतर् वहार आह/ेनाही २७) िजल्हा माध्य. शाळा मुख्याध्यापक संघ पतर् वहार आह/ेनाही २८) तालुका मुखाध्यापक संघ पतर् वहार आह/ेनाही

                      28 

 

२९) माध्यिमक िशक्षक संघ आह/ेनाही ३०) माध्यिमक िशक्षकेतर संघ आह/ेनाही ३१) जनरल मािहती पतर् वहार आह/ेनाही ३२) िदलेले दाखले अजर् आह/ेनाही ३३) िशक्षक पतर् वहार आह/ेनाही ३४) पोस्ट व इलेिक्टर्िसटी बोडर् पतर् वहार आह/ेनाही ३५) सरकारी कायार्लय मािहती पतर् वहार आह/ेनाही ३६) ापारी पतर् वहार मािहती आह/ेनाही ३७) बँक पतर् वहार आह/ेनाही ३८) शाळा, कॉलेज पतर् वहार व मािहती आह/ेनाही ३९) तालुका, िजल्हा शाळा या ा आह/ेनाही ४०) सरकारी ऑिडट मािहती व पतर् वहार आह/ेनाही ४१) अंदाजपतर्के मािहती व पतर् वहार आह/ेनाही ४२) डेव्हलपमट फंड मािहती व पतर् वहार आह/ेनाही ४३) सामान्यज्ञान परीक्षा मािहती व पतर् वहार आह/ेनाही ४४) दणेेिबले मािहती व पतर् वहार आह/ेनाही ४५) ए.ई.सी.डी. मािहती व पतर् वहार आह/ेनाही ४६) कच्ची पगारपतर्के आह/ेनाही ४७) सवर् पर्कारचे कोरे फॉम्सर् आह/ेनाही ४८) सरकारी िचतर्कला िरझल्टशीट्स आह/ेनाही ४९) िवषय मािहती पतर् वहार मराठी आह/ेनाही ५०) िवषय मािहती पतर् वहार िहदी आह/ेनाही ५१) िवषय मािहती पतर् वहार इंगर्जी आह/ेनाही ५२) िवषय मािहती पतर् वहार िहदी-संस्कृत आह/ेनाही ५३) िवषय मािहती पतर् वहार संस्कृत आह/ेनाही ५४) िवषय मािहती पतर् वहार गिणत आह/ेनाही ५५) िवषय मािहती पतर् वहार शा आह/ेनाही ५६) िवषय मािहती पतर् वहार समाजशा आह/ेनाही ५७) िवषय मािहती पतर् वहार कायार्नुभव आह/ेनाही ५८) िवषय मािहती पतर् वहार समाजसेवा आह/ेनाही ५९) िवषय मािहती पतर् वहार शारीिरक िशक्षण आह/ेनाही ६०) िवषय मािहती पतर् वहार डर्ॉइंग अँड पिटग आह/ेनाही ६१) कॉम्प्यूटर मािहती पतर् वहार आह/ेनाही ६२) इलेक्टर्ॉिनक्स मािहती पतर् वहार आह/ेनाही

                      29 

 

६३) सुवणर् महोत्सव पतर् वहार आह/ेनाही ६४) गीतमंच मािहती पतर् वहार आह/ेनाही ६५) वृक्षारोपण मािहती व पतर् वहार आह/ेनाही ६६) अनाथ िव ाथ साहाय्य मािहती पतर् वहार आह/ेनाही ६७) पुस्तक सूची पतर् वहार आह/ेनाही ६८) मािसके वगर्णी मािहती व पतर् वहार आह/ेनाही ६९) वािषक अहवाल आह/ेनाही ७०) डेडस्टॉक – मािहती व पतर् वहार आह/ेनाही ७१) रजा पतर् वहार आह/ेनाही ७२) कर्ीडांगणबाबत अनुदान पतर् वहार आह/ेनाही ७३) पर्िस ी िवभाग वहार आह/ेनाही ७४) अक ट्स जनरल वहार आह/ेनाही ७५) िशक्षक-पालक संघ मािहती व पतर् वहार आह/ेनाही ७६) िडस्चाजर् सिटिफकेट्स आह/ेनाही ७७) संदभार्तील पिरपतर्के (फक्त) आह/ेनाही ७८) संस्था इमारत पतर् वहार आह/ेनाही ७९) तपासून पर्मािणत झालेले फॉमर् नं. २० (सरकारी िहस्सा) आह/ेनाही ८०) संस्थामंजुरी आह/ेनाही

                      30 

 

िवभाग – ४ िव ाथ्यार्ंचा सवार्ंगीण िवकास गणु - ५००

४.१ अभ्यासकर्माच ेिनयोजन आिण अध्यापन (२० गुण) १) वािषक िनयोजन (शालेय पर्माणपतर् व ऐिच्छक िवषयासह )

िकती िशक्षकांनी केले आह े? होय/नाही २) वगार्चे वािषक िनयोजन त्या त्या वगार्मध्ये वषर् सुरू झाल्यावर

१० िदवसांत लावले आह ेकाय ? होय/नाही ३) घटक िनयोजन िशक्षकांनी केले आह ेकाय ? (शालेय पर्माणपतर् व

ऐिच्छक िवषयांसह) होय/नाही अ) िकती िशक्षकांनी (िनधार्िरत अभ्यासकर्मातील उि े/ ¤Éमता /

अध्ययन-अध्यापन प ती / शैक्षिणक साधने / मूल्यमापन प ती / अध्यापनकौशल्य इत्याद चा िवचार करून घटक िनयोजन केले आह.े

ब) िकती िशक्षकांनी घटक िनयोजन शै¤Éिणक सतर्ाच्या सुरुवातीला पिहल्या १५ िदवसांत मुखाध्यापकांच्या िनदशर्नास आणून

स्वा¤Éरी घेतलेली आह े? क) िकती िशक्षकांनी िनयोजनात नवनवीन बाब ची भर घातली आह े?

४) िकती िश¤Éक दनंैिदन पाठटाचण िनयिमत काढतात व त्यावर मुख्या./उप. मुख्या. / पयर्वे¤Éक यांची स्वा¤Éरी घेतात ?

(पाठटाचणात पढुील मु ांचा समावेश असावा – पा घटक, मु े, शैक्षिणक साधने, िशक्षक कृती, िव ाथ कृती, मूल्यमापन)

४.२ गहृपाठ (१६ गणु) १) िकती िशक्षक पर्त्येक िवषयाचा दरमहा िकमान एक गृहपाठ /

िनबंध घेतात व तो तपासून चुकांची दरुुस्ती करून घतेात ? होय/नाही २) मुख्याध्यापक / उपमुख्याध्यापक व पयर्वेक्षक यांनी

गृहपाठतपासणीचा आढावा घेण्याची प ती कायार्िन्वत केली आह ेकाय ? होय/नाही

३) आढावा घेण्याचा कालावधी कोणता ? अ) मािसक ब) तर्ैमािसक क) वषार्तून दोन वेळ

४) आढा ातून िदलेल्या सूचनांची पूतर्ता केली जाते काय ? होय/नाही

                      31 

 

५) पुढील शैक्षिणक अनुभव वगर्िनहाय दणे्याची कायर्वाही करण्यात येते काय ?

१) पर्कल्प होय/नाही २) सिेमनार होय/नाही ३) गट सवक्षण होय/नाही ४) पर्ितकृती िनिमती होय/नाही ५) पर् मंजूषा होय/नाही ६) शैक्षिणक सहल / क्षेतर् भेट होय/नाही ४.३ पर्योगशाळा वापर (१५ गुण)

१) इय ावार पर्ात्य̤Éक पर्योगाचे वािषक िनयोजन वषार्रंभी पर्योगशाळेत लावलेले आह ेकाय ? होय/नाही

२) दर आठव ात ५२/५० पैकी िकती तािसकांना पर्योगशाळेत पर्योग सुरु असतात ? संख्या

३) पर्योगशाळेतील वस्थेनुसार िव ाथ्यार्ंना पर्ात्य̤Éक तासांना पर्योगशाळेत पर्ात्य̤Éक करण्यासाठी पाठिवण्यात येते काय ? होय/नाही

४) पर्योगशाळेत साहाय्यक व पिरचर यांच्या कामांची िवभागणी केली आह ेकाय ? होय/नाही

५) शाळेच्या वेळे ितिरक्त िव ाथ पर्योगशाळेत पर्योग करतात काय ? होय/नाही

६) पर्योगशाळेतील पर्योगसािहत्य िव ाथ्यार्ंना बाहरे वापरण्यास िदले जात ेकाय ? होय/नाही

७) िशक्षकांच्या मागणीपर्माणे सवर् सािहत्यपुरवठा केला जातो. होय/नाही ८) शाळेच्या वेळे ितिरक्त पर्योगशाळा दर आठव ात िकती

वेळ उघडी ठेवली जाते ? घ. तास (वेळ घ ाळी तासांमध्य ेन दवावा)

९) अभ्यासकर्मानुसार पर्योग पूणर् केलेले आहते काय ? होय/नाही

१०) अभ्यासकर्मानुसार केलेल्या पर्योगांच्या न दी पर्योगवहीत केल्या आहते काय ? (सवर् इय ांच्या) होय/नाही

४.४ पर्कल्प (५ गुण) १) सवर् िव ाथ्यार्ंनी वैयिक्तक पर्कल्प

पूणर् केले आहते काय ? होय/नाही २) सवर् िव ाथ्यार्ंनी गटातील पर्कल्प

                      32 

 

पूणर् केले आहते काय ? होय/नाही ३) िकती िशक्षकांनी स्वत: पर्कल्प तयार केले आह े? संख्या ४.५ िवषय सिमत्या व कायर्वाही (९ गुण) १) िकती भाषा िवषय िशकवले जातात ? संख्या िलहा २) भाषा िवषय सिमत्या िकती आहते ? संख्या िलहा

३) िव¥ÉÉन, गिणत, समाजशा या ितन्ही िवषयांच्या िवषय सिमत्या आहते काय ? होय/नाही

४) सवर् शर्ेणी िवषयांकिरता स्वतंतर् िवषय सिमती आह ेकाय ? होय/नाही ४.६ अध्ययन-अध्यापन पर्िकर्या (४२ गुण) १) शाळेतील िवषय िश¤Éकांनी त्यांच्या िवषयांचा िनधार्िरत केलेला होय/नाही अभ्यासकर्म अभ्यासला आह ेकाय ?

२) िवषय िश¤Éकांनी अभ्यासकर्माची उि ,े ¤Éमता अभ्यासलेल्या होय/नाही आहते काय ?

३) शाळेतील िश¤Éक श¤ैÉिणक साधने तयार करून त्यांचा कौशल्यपूणर् वापर करतात काय ? होय/नाही ४) िवषय आिण उि ेिवचारात घेऊन िश¤Éक त्यांच्या अध्यापनामध्ये िविवध तंतर्ांचा वापर करतात काय ? होय/नाही ५) िवषयिनहाय अध्ययन व अध्यापनपूरक अस ेशै¤Éिणक

सािहत्य िव ाथ्यार्ंच्या साहाय्याने िवकिसत केले जाते काय ? होय/नाही ६) अध्ययन / अध्यापन पर्िकर्येत िव ाथ्यार्ंना पुरेसा सहभाग िदला

जातो काय ? होय/नाही ७) िव ाथ्यार्ंच्या शोधक व िचिकत्सकवØ ीस पर्ोत्सािहत करण्यासाठी िविवध सहशालेय उपकर्म आयोिजत केले. जातात काय ? होय/नाही

८) िव ाथ्यार्ंच्या सØजनशील व संवेदनशील िवचार करण्याच्या क्षमतेला अध्ययनपर्िकर्येत वाव िदला जातो काय ? होय/नाही

९) िव ाथ्यार्ंची अध्ययनपर्िकर्या उि ानुरूप व जीवनािभमुख होण्यास मदत होईल असे अभ्यासपरूक उपकर्म आयोिजत केले जातात काय ? होय/नाही

१०) िश¤Éक अध्ययन–अध्यापन प्रिकर्येत सिंवधानातील मूल्ये साध्य करण्यावर भर दतेात काय ? होय/नाही

११) िशक्षक अध्ययन–अध्यापन पर्िकर्येत अभ्यासकर्मातील गाभाघटकांचा संदभर् घेतात काय ? होय/नाही

                      33 

 

१२) िशक्षक जीवन अध्ययन–अध्यापन पर्िकर्येत िव ाथ्यार्ंमध्ये जीवनकौशल्ये िवकिसत करण्यावर भर देतात. होय/नाही

१३) िश¤Éक िविहत उि ांचे मूल्यमापन करण्यापूव वगार्त िव ाथ्यार्ंना पुरेसा सराव देतात काय ? होय/नाही

१४) िनदशर्नास आलेल्या िव ाथ्यार्ंच्या उल्लेखनीय वैयिक्तक गुणांची आवजूर्न दखल घेऊन ते िवकिसत करण्यासाठी पर्ोत्सािहत करतात काय ? होय/नाही

१५) िव ाथ्यार्ंनी आपली मते मुक्तपणे व सहजतेने मांडावीत यासाठी िशक्षक पोषक वातावरण तयार करतात काय ? होय/नाही १६) पर्त्येक िवषय िश¤Éकाने िश¤Éक हस्तपुिस्तका अभ्यासलेली आह ेकाय ? होय/नाही १७) पर्त्येक िश¤Éकाने अध्यापनिवषयीच्या पा पुस्तकांचे संच स्वत:साठी घतेले आहते काय ? होय/नाही १८) िश¤Éक त्यांना नेमून िदलेल्या घटकांनुसार आवश्यक असणाîया शै¤Éिणक सािहत्याची मागणी विर ांकडे करतात काय ? होय/नाही १९) उपलब्ध नसललेे श¤ैÉिणक सािहत्य वेळच्यावेळी उपलब्ध करून घेतात काय ? होय/नाही २०) िश¤Éक वेळापतर्कानुसार वेळीच वगार्वर जातात काय ? होय/नाही २१) िरक्त तािसकांची पिरणामकारक वस्था केली जाते काय? होय/नाही २२) अ) मुख्याध्यापक, उपमुख्याध्यापक, पयर्वेक्षक वषर्भरात केलेल्या पाठिनरीक्षणांची सखं्या िकती ? ब) पाठिनरीक्षणातील तर्ुट बाबत संबंिधत िशक्षकांना मागर्दशर्न करतात काय ? होय/नाही

४.७ पर्गत व अपर्गतांचा शोध व उपचार (७ गुण) १) वषार्च्या सुरुवातीला वगर्िनहाय, िवषयानुसार िव ाथ्यार्ंचे संबोध

िनि त करून नैदािनक कसोटी ारे पर्गत / अपर्गत िव ाथ िनि त केले जातात काय ? होय/नाही २) पर्गत िव ाथ्यार्ंसाठी िवशेष उपचारात्मक अध्यापनाचे िनयोजन केलेले आह ेकाय ? होय/नाही ३) पर्गत िव ाथ्यार्ंसाठी िवशेष मागर्दशर्नासाठीचे िनयोजन केलेले

आह ेकाय ? होय/नाही ४) पर्गत / अपर्गत िव ाथ्यार्ंसाठी केलेल्या िनयोजनाचे वेळापतर्क संबंिधत िव ाथ्यार्ंना उपलब्ध करून िदले आह ेकाय ? होय/नाही

                      34 

 

५) िवषय िश¤Éक िनयोजनापर्माणे पर्त्य¤É कायर्वाही करतात काय ? होय/नाही ६) अपर्गत िव ाथ्यार्ंच्या शै¤Éिणक पर्गतीचे वणर्नात्मक फिलत न दवतात काय ? होय/नाही ७) पर्गत / अपर्गत िव ाथ्यार्ंना स्वयंअध्ययनासाठी संधी िदली जाते. होय/नाही

४.८ श¤ैÉिणक सिुवधाचंा वापर (१४ गुण) १) शाळेमध्ये सवर् िवषयांची शै¤Éिणक साधने पुरेशी आहते काय ? होय/नाही २) पुढील िवषयांचे अभ्यासकर्मातील िनधार्िरत पा कर्मानुसार अध्यापन केले जाते काय ? अ) कला होय/नाही

ब) कायार्नुभव होय/नाही क) शारीिरक िशक्षण होय/नाही

३) कला, कायार्नुभव िवषयांसाठी लागणारे सवर् सािहत्य उपलब्ध आह ेकाय ? होय/नाही

४) कायार्नुभवासाठी िनवडलेल्या शाखांची पिरणामकारक कायर्वाही केली जाते काय ? होय/नाही ५) अत्यावश्यक संगीतसाधने उपलब्ध आहते काय ? (िकमान तबला, हाम िनअम) होय/नाही ६) इितहास / भूगोल िवषयाच्या पर्भावी अध्यापनासाठी उपयुक्त नकाशे व सािहत्य उपलब्ध आह ेकाय ? होय/नाही ७) वगार्मध्ये शै¤Éिणक तके्त लावलेले आहते काय ? होय/नाही ८) शै¤Éिणक मूल्यांवर आधािरत वगर्सजावट केलेली आह.े होय/नाही ९) सर्व िभती बोलक्या आहते काय ? होय/नाही १०) सिुवचार व वातार्फलक िनयिमत िलिहला जातो काय ? होय/नाही ११) व्हरां ामध्ये िवषयवार वातार्फलक आहते काय ? होय/नाही १२) शाळेमध्ये दØक्-शर्ा साधने सुिस्थतीत आहते. होय/नाही

४.९ अध्ययन-अध्यापनासाठी िश¤Éक-पालक-िव ाथ ससुवंाद (७ गुण) १) शाळेमध्ये सवर् िश¤Éकांची दरमहा एकदा सहिवचार सभा घेण्यात येते काय ? होय/नाही २) शाळेतील अध्ययन-अध्यापन पर्िकर्येच्या संदभार्त िवचारिविनमय करून घेतलेल्या िनणर्यांची कायर्वाही करण्यात येते काय ? होय/नाही ३) शाळा, संस्था, शाळासमूहपातळीवर िश¤Éकांना तज्ज्ञांमाफर् त मागर्दशर्नाची सोय उपलब्ध आह ेकाय ? होय/नाही ४) अ) शाळेत पालक-िश¤Éक संघ स्थापन केला असून वषार्तून िकमान

                      35 

 

दोन सवर्साधारण सभा घेऊन त्यांचे इितवØ ठेवून त्यानुसार कायर्वाही केली जाते काय ? होय/नाही

ब) िव ाथ िवकासाचे सवर् िनणर्य पालक-िशक्षक संघाच्या सहमतीने घेतले जातात काय ? होय/नाही

५) पालक-िशक्षक संघाच्या कायर्कािरणीच्या वषर्भरात िकती सभा झाल्या ? संख्या

६) िव ाथ्यार्ंनी मुख्याध्यापकांशी सुसंवाद साधावा यासाठी संधी उपलब्ध करून िदल्या जातात काय ? होय/नाही

४.१० परीक्षÉ व इय ािनहाय िनकाल (२७ गुण) १) शालेय परीक्षÉ सिमती िनयिमत

सभा घऊेन इितवØ ानुसार कायर्वाही केली जाते काय ? होय/नाही २) शालेय परीक्षांचे अंतगर्त व सातत्यपूणर् मूल्यमापनाचे िनयोजन केलेले आह ेकाय ? होय/नाही

३) वषर्भराच्या वािषक मूल्यमापनाचे िनयोजन वषार्च्या सुरुवातीला िव ाथ्यार्ंस व पालकांस िदले आह ेकाय ? होय/नाही ४) िव ाथ्यार्ंच्या अध्ययनातील अडचणी दरू होऊन िव ाथ्यार्ंचे

मूलभूत संबोध व कौशल्य दØढ होण्यासाठी योग्य ते िनयोजन व कायर्वाही केली जाते काय ? होय/नाही

५) सवर् वगार्ंचे अंतगर्त शासन/मंडळ िनयमापर्माणे केले जाते काय? होय/नाही ६) भाषा िवषयाच्या त डी पिरक्षा िवषयानुसार घेतल्या जातात काय ? होय/नाही ७) मूल्यमापनासाठी पर् तयार करताना पा ांशांना योग्य पर्माणात भारांश िदला जातो काय ? होय/नाही ८) वगर्िनहाय, िवषयिनहाय पर् पे ा तयार केल्या जातात काय ? होय/नाही ९) पर् पितर्का शासन िनणर्य व मंडळाच्या सिंवधान तक्त्यानुसार असतात काय ? होय/नाही १०) पर् पितर्कांचा दजार् उ म आह ेकाय ? होय/नाही ११) सवर् िवषयांच्या नमुना पर् पितर्का गुणिवभागणीसह तयार केलेल्या आहते काय ? होय/नाही १२) उ रपितर्कातपासणीचे वेळापतर्क करून त्यापर्माणे कायर्वाही केली जाते काय ? होय/नाही १३) पर्ात्यिक्षक परीक्षाÇचे िनयोजन, कायर्वाही व मूल्यमापन आठ ते दहा िदवसांत केले जाते काय ? होय/नाही

१४) ऐिच्छक िवषय व शर्ेणीिवषयांच्या परी¤Éåचे िनयोजन व

                      36 

 

कायर्वाही व मूल्यमापन वेळ्च्या वेळी केले जाते काय ? होय/नाही १५) त डी परी¤Éåची नमुना उ रपितर्का तयार केली जाते काय ? होय/नाही १६) िव ाथ्यार्ंना पर्गितपुस्तके परीके्षनंतर २० िदवसांच्या आत पालकांकडे दणे्यात येतात काय ? होय/नाही

१७) िव ाथ्यार्ंच्या पर्गितपुस्तकात श¤ैÉिणक पर्गतीचे वणर्नात्मक

फिलत न दिवले जाते काय ? होय/नाही ४.११ अ) शालान्त परीक्षा िनकाल (२५ गुण)

परीक्षा १ ऑगस्टचा पट इ. १० वी

परीक्षसे बसल े

उतीणर्

माचर् १०

४.११ ब) इ. ८ वीत पर्विेशत िव ाथ्यार्ंचा शालान्त परीक्षचेा िनकाल (२५ गणु)

परीक्षा १ ऑगस्ट ०७ चा

८ वी चा पट माचर् १० च्या

शालान्त परीक्षसे बसल ेमाचर् १० च्या

शालान्त परीक्षसे उ ीणर्

माचर् १०

४.१२ अभ्यासपरूक उपकर्म व बा परीक्षा (१९ गुण) १) माध्यिमक िशष्यवृ ी परीके्षस िकती िव ाथ पाठिवले ? संख्या िलहा

२) नवोदय िव ालय पर्वेश परीक्षेत िकती िव ाथ सहभागी झाले ? संख्या िलहा ३) िकती िव ाथ NTS/NMMS परीक्षेस पाठिवले ? संख्या िलहा ४) िकती िव ाथ शासकीय रेखाकला गर्ेड परीक्षेस पाठिवले ? संख्या िलहा ५) िहदी बा परीक्षेस िकती िव ाथ पाठिवल े? संख्या िलहा ६) गिणत बा परीक्षेस िकती िव ाथ पाठिवले ? संख्या िलहा ७) वरील उपकर्मांसाठी िव ाथ्यार्ंना शाळेत मागर्दशर्न केले जाते काय ? होय/नाह

४.१३ वाचन पर्कल्प (६ गुण) १) िव ाथ -िशक्षक यांच्या वाचनाची सवय जोपासण्यासाठी

शाळेने िनयोजन केलेले आह ेव त्यानुसार कायर्वाही केली जाते काय ? होय/नाही

२) शाळास्तरावर िविवध वाचनस्पधार्ंचे आयोजन केले जाते काय ? होय/नाही ३) दनंैिदन वतर्मानपतर्, िनयतकािलके यांचे सामुदाियक व वैयिक्तक वाचन केले जाते काय ? होय/नाही

                      37 

 

४) वाचन सुधारण्यासाठी शाळास्तरावर िविवध उपकर्म राबवले जातात काय ? होय/नाही ५) वगर्वार वाचन पेटीउपकर्म राबिवला जातो काय ? होय/नाही ६) शाळेत वाचनमंडळ आह ेकाय ? होय/नाही ४.१४ पाठातंर उपकर्म (५ गुण) १) शाळेतील सवर् भाषांसाठी पाठांतराचा उपकर्म राबिवला जातो. होय/नाही

२) सामुदाियक पाठांतर/वैयिक्तक पाठांतर स्पधचे आयोजन शाळास्तरावर केले जाते. होय/नाही

३) पर्ाथर्ना, दशेभिक्तपर गीत, सिुवचार, म्हणी, सुभािषते, इत्यादी बाबी पाठांतरावर भर िदला जातो. होय/नाही

४) आंतरशालेय िकवा वरच्या स्तरावरील सामुदाियक/वैयिक्तक पाठांतर स्पधत शाळेचा सहभाग आह.े होय/नाही ५) आंतरशालेय िकवा वरच्या स्तरावरील सामुदाियक/वैयिक्तक पाठांतर स्पधत शाळेत यश िमळाले आह.े होय/नाही ४.१५ शु लखेन व हस्ताक्षर सधुार पर्कल्प (५ गुण) १) शाळेने लेखनासाठी भाषािनहाय उपकर्मांचे िनयोजन केल ेआह ेकाय? होय/नाही

२) िव ाथार्ंच्या िनवडक हस्ताक्षरांचे पर्दशर्न आयोजन केले जाते काय? होय/नाही ३) शाळांतगर्त हस्ताक्षर शु लखेन स्पधार्ंचे आयोजन केले जाते काय ? होय/नाही ४) भाषािनहाय हस्ताक्षर सुधारण्यासाठी िनयोजन केले आह ेकाय ? होय/नाही ५) वगार्ंतगर्त, शाळांतगर्त शु लेखन मागर्दशर्न कायर्शाळा आयोिजत केली

जाते काय ? होय/नाही ४.१६ िव ाथ्यार्ंच्या शकै्षिणक समस्या (५ गुण)

१) शाळेत िविवध समस्या असणाîया िव ाथ्यार्ंचा शोध घेतला जातो काय ? होय/नाही

२) िव ाथ्यार्ंची एकागर्ता वाढावी यासाठी पर्ाणायाम, ध्यान इ. मागार्ंचा उपयोग केला जातो काय ? होय/नाही ३) िव ाथ्यार्ंचे मनोबल वाढावे यासाठी तज्ज्ञांची ाख्याने आयोिजत केली जातात काय ? होय/नाही ४) कुमारावस्थेत येणाîया मुला-मुल मध्ये िविवध कारणांमुळे

येणारा ताण कसा समायोिजत करावा यासाठी तज्ज्ञामंाफर् त

उदब्ोधन / मागर्दशर्न केले जाते काय ? होय/नाही ५) अभ्यासाचा ताण समायोिजत करण्याबाबत मागर्दर्शन /

                      38 

 

समुपदशेन करण्याची वस्था शाळेमध्ये आह ेकाय ? होय/नाही ४.१७ शालये आरोग्य तपासणी (३ गुण) १) शालेय आरोग्य तपासणी माध्यिमक शाळा संिहतेतील तरतुदीनुसार केली जाते काय ? होय/नाही २) उंची, वजन, शारीरीक वाढ िनयमीत व्हावी यासाठी समुपदशेनाची सोय केली आह ेकाय ? होय/नाही ३) आरोग्य िवषयक तर्ुटी/कमतरता दरु करण्यासाठी पालकांना मागर्दशर्न केले जाते काय ? होय/नाही ४.१८ शकै्षिणक सहली- (५ गुण) १) शैक्षिणक वषार्मध्ये पर्त्येक िव ाथ िकमान एका सहलीत होय/नाही

सहभागी होईल असे िनयोजन केले जाते काय ?. २) वषर्भरात िकती िव ाथ िकमान एक सहलीत सहभागी झाले ? होय/नाही ३) शैक्षिणक सहलीच्या अनुषंगाने -

अ) अहवाललेखन िव ाथ करतात काय ? होय/नाही ब) मूल्यमापनात पर्शन् िवचारले जातात काय ? होय/नाही

४) सहलीतील आकषर्क छायािचतर्ांचे पर्दशर्न आयोिजत केले जाते काय ? होय/नाही ४.१९ वसाय मागर्दशर्न- (६ गुण) १) शाळेत वसायमागर्दशर्न िवषयक पर्िशक्षण घेतलेले होय/नाही ( वसायिव¥ÉÉन / समुपदशेन) िशक्षक आहते काय ?. २) शालेय वसाय मागर्दशर्न कक्ष िकवा कोपरा आह ेकाय ? होय/नाही ३) नोकरीतील पर्वेशासंबंधीची जािहरात कातर्णे शोकेसमध्ये लावली जातात काय ? होय/नाही ४) शैक्षिणक /औ ोिगक संस्थानंा िव ाथ्यार्ंच्या भेटीचे आयोजन करण्यात येते काय ? होय/नाही ५) शाळेत वसाय मागर्दशर्निदन, पिरषद, िशिबर

आयोिजत केले जातात काय ? होय/नाही ६) िविवध क्षेतर्ातील तज्ज्ञांच्या मुलाखती/ ाख्याने

आयोिजत केली जातात काय ? होय/नाही ४.२० नवोपकर्म (समपुदशेन) (८ गुण) १) नवोपकर्म स्पधत िकती िशक्षकांचा सहभाग आह े? संख्या २) िजल्हास्तरीय स्पधत यश िमळालेले आह ेकाय ? होय/नाही ३) राज्यस्तरीय स्पधत यश िमळालेले आह ेकाय ? होय/नाही ४) शाळेतील िशक्षक/िशक्षकेतर कमर्चारी यांचे

                      39 

 

लेखन (पुस्तक/मािसक / िशक्षण संकर्मण / जीवन िशक्षण / वतर्मानपतर् िकवा अन्यतर्) पर्कािशत

झाले आह ेकाय ? होय/नाही ४.२१ कर्ीडा स्पधार् (१९ गुण) १) शाळास्तरावर िकती कर्ीडा स्पधार्ंचे आयोजन केले जाते ? संख्या

२) िविवध वैयिक्तक कर्ीडा स्पधार्ंमध्ये खालीलपैकी कोणत्या स्तरावर सहभाग घेतला आह े? सहभागी खेळाडू गुणव ापर्ाप्त खेळाडू

अ) तालुका ब) िजल्हा क) राज्य ड) रा ीय

३) िविवध सांिघक कर्ीडा स्पधार्ंमध्ये खालीलपैकी कोणत्या स्तरावर सहभाग घेतला आह े? सहभागी खेळाडू गुणव ापर्ा खेळाडू

अ) तालुका ब) िजल्हा क) राज्य ड) रा ीय

४.२२ िव¥ÉÉनिवषयक उपकर्म (१८ गणु) १) िव¥ÉÉन छंद मंडळाची स्थापना केलेली आह ेकाय ? होय/नाही २) िव¥ÉÉन छंद मंडळाचे वािषक कामकाजाचे िनयोजन व अंमलबजावणी केली जात ेकाय ? होय/नाही ३) इन्स्पायर अवॉडर्साठी शाळेतील िव ाथ्यार्ची िनवड झालेली आह ेकाय ? होय/नाही ४) इन्स्पायर अवॉडर्मधून िमळालेल्या िशष्यवृ ीमधून िव ाथ्यार्ंनी िविवध िव¥ÉÉनिवषयक उपकर्म / पर्कल्प तयार केलेले आहते काय ? होय/नाही ५) शाळेमध्ये वषार्तून िकमान एक िव¥ÉÉन पर्दर्शन आयोजन केले जाते काय ? होय/नाही

६) िव¥ÉÉन पर्दशर्न उपकर्मात कोणकोणत्या स्तरांवर सहभाग घेतला आह े? अ) तालुका होय/नाही ब) िजल्हा होय/नाही क) राज्य होय/नाही

                      40 

 

७) कोणकोणत्या स्तरावर पर्ावीण्य िमळवले आह े? अ) तालुका होय/नाही ब) िजल्हा होय/नाही क) राज्य होय/नाही ८) िव¥ÉÉन पर्दशर्नातून रा ीय पातळीवर सहभाग घेतला आह ेकाय ? होय/नाही

९) िव¥ÉÉनिवषयी मािहती फलकावर िनयिमतपणे िलिहली जाते काय ? होय/नाही १०) लोकसंख्या िशक्षण उपकर्मात शाळेचा सहभाग असतो काय ? होय/नाही ११) िव¥ÉÉन पर् मंजूषा स्पधमध्ये सहभाग घतेला आह ेकाय ? होय/नाही ४.२३ पयार्वरण मडंळ (१० गुण) १) शालेय पयार्वरण मंडळाची स्थापना केलेली आह ेकाय ? होय/नाही २) ‘एक मूल - एक झाड’ उपकर्माची कायर्वाही केली जाते काय ? होय/नाही ३) पयार्वरणिवषयक िविवध िदन साजरे केले जातात काय ? होय/नाही ४) पयार्वरणरक्षण जाणीवजागृती उपकर्म राबिवले जातात काय ? होय/नाही ५) शालेय कचîयाचे वस्थापन योग्य प तीने केले जाते काय ? होय/नाही ६) अपारंपिरक ऊजार् सर्ोतांची जाणीवजागृती केली जाते काय ? होय/नाही ७) जैविविवधतेबाबत जाणीव जागृती केली जात ेकाय ? होय/नाही ८) वन्य जीव स ाहात िविवध उपकर्म साजरे केले जातात काय ? होय/नाही ९) हिरत सेनेची काटेकोरपणे अंमलबजावणी केली जाते काय ? होय/नाही १०) आपला पिरसर सुंदर, स्वच्छ ठेवण्यासाठी िविवध उपकर्म राबिवले जातात काय ? होय/नाही ४.२४ आरोग्यिवषयक जाणीवजागतृी (५ गुण) १) कुटंुब कल्याण /पल्स पोिलओ / एड्स व लिगक िशक्षण / स्वाइन फ्लू, इत्याद बाबत समाजात जाणीव केली जाते काय ? होय/नाही २) िव ाथ्यार्ंचे आरोग्य, आहार व वैयिक्तक स्वच्छता इत्याद बाबतच्या मागर्दशर्नाचे आयोजन केले जाते काय ? होय/नाही ३) जीवनकौशल्यिवकासासाठी योग्य कायर्कर्मांची अंमलबजावणी केली जाते काय ?. होय/नाही ४) आरोग्यसंबंधीचे िविवध िदन साजरे केले जातात काय ? होय/नाही ५) आरोग्यिवषयक वकृ्तत्व, िनबंध, िचतर्कला, इत्यादी स्पधार्ंचे आयोजन केले जाते काय ? होय/नाही ४.२५ सांस्कृितक कायर्कर्म (८ गुण) १) सांस्कॄितक कायर्कर्मांचे वािषक िनयोजन केले आह ेकाय ?. होय/नाही

                      41 

 

२) िनयोजनानुसार अंमलबजावणी व कायर्वाही केली आह ेकाय ? होय/नाही ३) सांस्कॄितक मंडळाची स्थापना केली आह ेकाय ? होय/नाही ४) शालेय मंितर्मंडळाची स्थापना केली जाते काय ? होय/नाही ५) सवर् रा ीय सण, समारंभ, थोर क्त च्या जयंती / पुण्यितथी िनिम िविवध उपकर्म साजरे केले जातात काय ? होय/नाही ६) सांस्कृितक कायर्कर्माअंतगर्त िविवध शालेय स्पधार्ंचे (वादिववाद, ना , कथाकथन, अिभनय, वेशभूषा, गीतगायन, नृत्य, इत्यादी) आयोजन केले जाते काय ? होय/नाही ७) िदनिवशेषानुसार िविवध कायर्कर्मांचे आयोजन केले जाते काय ? होय/नाही ८) वािषक ेहसमंेलनाचे आयोजन केले जाते काय ? होय/नाही

४.२६ महारा í छातर् सनेा (एम.सी.सी.) (३ गणु) १) एम.सी.सी.साठी पर्िशिक्षत िशक्षक आह ेकाय ? होय/नाही २) एम.सी.सी.साठी आवश्यक असलेली साधन- सामगर्ी उपलब्ध केली आह ेकाय ? होय/नाही ३) रा ीय सण / उत्सव या पर्सगंी कäडेटच्या संचलनाचा कायर्कर्म आयोिजत केला जातो काय ? होय/नाही ४.२७ स्काऊट / गाईड पथक (९ गणु) १) स्काऊट / गाईड पथकाची न दणी केली आह ेकाय ? होय/नाही २) स्काऊट / गाईड िशक्षकांचे पर्िशक्षण झाले आह ेकाय ? होय/नाही ३) उि ानसुार खरी कमाई सकंलन केले जाते काय ? होय/नाही ४) पुढीलपैकी कोणत्या उपकर्मात सहभाग घेतला आह े? होय/नाही अ) िजल्हा मेळावा ब) राज्यस्तरीय / रा ीय जांभोरी क) आंतररा ीय मेळावा / जांभोरी

४.२८ आप ी वस्थापन (३ गुण)

१) आप ी वस्थापन पर्िशक्षण िकमान २ िशक्षकांनी केलेले आह ेकाय ? होय/नाही २) िनयोजनापर्माणे कायर्वाही केलेली आह ेकाय ? होय/नाही ३) आपत्कालीन घ्यावयाची काळजी याबाबत सूचना दशर्नी भागात लावल्या आहते काय ? होय/नाही

४.२९ शालये गर्थंालय (२५ गणु) १) अ) िव ाथ्यार्ंसाठी उपलब्ध असलेल्या अवांतर वाचनासाठी उपलब्ध पुस्तकांची संख्या

                      42 

 

ब) अहवालवषार्त नवीन खरेदी-पुस्तकसंख्या क) िशक्षकांसाठी उपलब्ध असलेल्या अवांतर वाचन/ संदभर्गर्ंथांची संख्या २) अ) िशक्षकांसाठी उपलब्ध असलेल्या अवांतर वाचन / संदभर्गर्ंथांची संख्या

ब) अहवालवषार्त िशक्षकांसाठी केलेली नवीन खरेदी–गर्ंथसंख्या ३) अ) वषर्भरात २० पेक्षा जास्त पुस्तके वाचणाîया िशक्षकांची / िशक्षकेतरांची संख्या ब) वषर्भरात १० पेक्षा जास्त पुस्तके वाचणाîया िव ाथ्यार्ंची संख्या क) िव ाथ्यार्ंच्या अवांतर वाचणाचे सरासरी वािषक पर्माण ड) िशक्षकांच्या अवांतर वाचणाचे सरासरी वािषक पर्माण ४) गंर्थालयात पुढीलपैकी कोणते संदभर्गर्थं / शब्दकोश आहते ?

१) िव कोश पूणर् संच होय/नाही २) एन्सायक्लोपीिडआ होय/नाही ३) मराठी शब्दकोश होय/नाही

४) िहदी शब्दकोश होय/नाही ५) इंगर्जी शब्दकोश होय/नाही

६) गर्ंथालयात वैकिल्पक भाषांचे शब्दकोश आहते. होय/नाही ७) गिणत / वैिदक गिणत / िव¥ÉÉन या िवषयातील संदभर्गर्ंथ होय/नाही

८) जीवन िश¤Éण / िश¤Éण संकर्मण, िकशोर, इ. मािसके िनयिमत येतात होय/नाही ९) दिैनक वतर्मानपतर्ांची उपलब्धता पुरेशा पर्माणात आह.े होय/नाही १०) िनयतकिलकांची पुरेशा पर्माणात उपलब्धता आह.े होय/नाही

४.३० शालाबा श¤ैÉिणक उपकर्मातंील सहभाग (अभ्यासकर्मानवुत उपकर्म) (६ गणु) १) शाळेने नैसिगक आप ीच्या वेळेस िव ाथ्यार्ंच्या सहकायार्ने होय/नाही

मदत केली आह ेकाय ?. २) शाळेत ध्वजिदन साजरा केला जातो काय ? होय/नाही ३) अंध / अपंग ससं्थांना मदत केली जाते काय ? होय/नाही ४) अनाथाशर्म / तरंुुग / सिैनक / पोलीस यांच्या संस्थातं

रक्षाबंधनासारखे उपकर्म घेतले जातात काय ? होय/नाही ५) गरीब िव ाथ िनधी संकलन केले जाते काय ? होय/नाही ६) सहाध्याय च्या घरच्या आनंदी / द:ुखी पर्सगंातं सहभागी

होण्यास पर्वृ केले जाते काय ? होय/नाही

                      43 

 

४.३१ शाळा व समाज (२० गणु) १) शालेय इमारतीचा उपयोग समाजाला सामूिहक

िहताच्या कायर्कर्मासाठी केला जातो काय ? होय/नाही २) स्थािनक पातळीवरील सामने, खेळ, स्पधार् समारंभ आयोिजत करण्यास समाजाचे सहकायर् घेतले जाते काय ? होय/नाही ३) शालेय वाचनालय स्थािनक समाजासाठी शाळेच्या वेळे ितिरक्त खुल ेअसते काय ? होय/नाही ४) शाळेच्या भौितक सिुवधांच्या पूतर्तेसाठी समाजाचे सहकायर् घेतले जाते काय ? होय/नाही ५) समाजातील क्तीचा सहभाग िवषयांच्या अध्यापनात घेतला जातो काय ? होय/नाही ६) माजी िव ाथ्यार्ंचा मेळावा आयोिजत करून त्यांचा शालेय पर्गतीसाठी सहभाग घेतला जातो काय ? होय/नाही ७) आपल्या गावातील /शहरातील सावर्जिनक जतर्ा, उत्सव वस्थेमध्ये िव ाथ स्वयंसेवक म्हणून काम करतात काय ? होय/नाही ८) ´Éमदान िशिबरे, वृक्षारोपण, स्वच्छता मोहीम, इत्यादी उपकर्म समाजाच्या सहकायार्ने राबवले जातात काय ? होय/नाही ९) शाळेत येणाîया िव ाथ्यार्ंच्या कुटंुबांबाबत पुढील बाब ची न द शाळेत आह ेकाय ? अ) आिथक पिरिस्थती होय/नाही

ब) सामािजक पिरिस्थती होय/नाही क) शैक्षिणक पिरिस्थती होय/नाही १०) शालेय उपकर्मांमध्ये पालक सहभाग वाढावा म्हणून पालकांकिरता उपकर्म / स्पधार् आयोिजत केल्या जातात काय ? होय/नाही (उदा. स्पधार्, रांगोळी, वकृ्तत्व, इत्यादी) ११) गर्ामस्थ व पालक यांच्यासाठी पर्बोधनात्मक कायर्कर्म आयोिजत केले जातात काय ? होय/नाही १२) आिथक दषृ् ा दबुर्ल घटकातील िव ाथार्ंना समाजाकडून गणवेश व अन्य शैक्षिणक सािहत्य िदले जाते काय ? होय/नाही १३) िव ािथिहताच्या दृ ीने िशक्षक गृहभेटी दतेात काय ? होय/नाही १४) िव ाथ्यार्ंसाठी समाजातून िविवध पािरतोिषके दणे्यात येतात काय ? होय/नाही १५) वािषक ेहसमंेलनात पालक सहभाग घेतात काय ? होय/नाही १६) समाजातील िविवध घटकांसाठी ाख्याने आयोिजत केली जातात काय ? (उदा. बचतगट, शेतकरी इत्यादी). होय/नाही

                      44 

 

१७) शाळेच्या भिवष्यकालीन िवकासाच्या िनयोजनात पालकांचा सहभाग आह ेकाय ? होय/नाही १८) पालकांच्या शाळेकडून असणाîया अपेक्षा जाणून त्यांचा

आदर केला जातो काय ? होय/नाही १९) समाजिवकासाच्या िविवध उपकर्मांत िशक्षक, िव ाथ सहभागी होतात काय ? होय/नाही २०) साक्षरता / िनरंतर उपकर्मांचे आयोजन केले जाते काय ? होय/नाही २१) अंधशर् ा िनमूर्लनाचे उपकर्म आयोिजत केले जातात काय ? होय/नाही २२) िव ाथ गर्ाहक मंचाची स्थापना केली आह ेकाय ? होय/नाही २३) मिहला सक्षमीकरण / बचतगट मागर्दशर्न, इत्यादी उपकर्म घेतले जातात काय ? होय/नाही

गले्या ३ वषार्तील कामाच ेिदवस

कर्माकं शकै्षिणक वषर्

कामाच ेिदवस

पर्त्यक्ष अध्यापनाच े

िदवस

पर्त्यक्ष अध्यापन न झालेल ेिदवस

सु ीच ेिदवस

शरेा

१

२

३

                      45 

 

िशक्षकाचं्या कामाच ेमलू्यमापन १) िशक्षकाच ेनाव :

२) अ) पदनाम : ब) जन्मतारीख :________

क) िलग :________

३) िशक्षकाचा प ा : मोबाईल नं : ई-मेल आय.डी :

४) िनयकु्ती िदनाकं :

५) सवंगर्

अ) वैधािनक -- SC/ ST/VJA/NTB/NTC/NTD/OBC /SBC /GEN

ब) सामािजक -- पर्कल्प गर्स्त /मिहला /आप ीगर्स्त / पिरत्यक् /माजी सिैनक

६) अ) िनयकु्तीच्या वळेची अहर्ता :

कर्. अहर्ता िदनाकं मुख्य िवषय अध्यापनाच ेमाध्यम

१ SSC / HSC/ A/S/C

२ B.A. म. / िह. / इं. / इित. / भू. / ना. / अथर्. / अन्य

३ B.Com.

४ B.Sc. Phy / Chem / Bio / Maths / Comm Maths

५ M.A.

६ M.Com.

७ M.Sc.

 

 

                      46 

 

ब) िनयकु्तीच्या वळेची ावसाियक अहर्ता :

कर्. अहर्ता िदनांक मुख्य िवषय अध्यापनाच ेमाध्यम

१ D.Ed / DTEd

२ ATD

३ B.Ed.

४ B.P.Ed. Phy+

५ M.Ed.

६ M.P.Ed. Phy+

७ A.M

८ BFA / GD Art

क) अन्य शकै्षिणक अहर्ता (उदा : M.Phil./ Ph.D./ इ. )

७) अ) आजची शकै्षिणक अहर्ता :

कर्. अहर्ता िदनांक मुख्य िवषय अध्यापनाच ेमाध्यम

१ SSC / HSC/ A/S/C

२ B.A. म. / िह. / इं. / इित. / भू. / ना. / अथर्. / अन्य

३ B.COM.

४ B.Sc. Phy / Chem / Bio / Maths / Comm Maths

५ M.A.

६ M.Com.

७ M.Sc.

                      47 

 

ब) आजची ावसाियक अहर्ता :

क) अन्य अहर्ता : ८) नेमणुकीच्या वेळची मूळ वेतनशर्ेणी कोणती ? D.Ed/ B.Ed ९) विर वेतनशर्ेणी िमळ्ते काय ? होय /नाही असल्यास कोणती ? नसल्यास - पर्िशक्षण झाले काय ? १०) िनवडशर्ेणी िमळ्ते काय ? होय/नाही असल्यास कोणती?

नसल्यास - २४ वष पूणर् झाली काय ? - पर्िशक्षण पूणर् झाले काय ? - उच्च अहर्ता पर्ा केली आह ेकाय ? ११) अ) इय ा ९ वी ला कोणते िवषय िशकिवता ? अध्यापनाचे माध्यम :_____________ ब) इय ा १० वी ला कोणते िवषय िशकिवता ? अध्यापनाचे माध्यम :______________

कर्. अहर्ता िदनांक मुख्य िवषय अध्यापनाच ेमाध्यम

१ D.Ed / DTEd

२ ATD

३ B.Ed.

४ B.P.Ed. Phy+

५ M.Ed.

६ M.P.Ed. Phy+

७ A.M

८ BFA / GD Art

                      48 

 

१२) िशक्षकाचे मलू्यमापन

क्र. मूल्यमापन घटक कालावधी/उि े एकूण गुण पर्ा गुण

१ वािषक िनयोजन / घटक िनयोजन जूनअखेर ५

२ दनैंिदन पाठ िनयोजन दररोज १५

३ टाचणवही दररोज १५

४ िशकवत असलेल्या वगार्ची बौि क तयारी दररोज १०

५ िव ाथ्यार्कडून करून घेतलेले लेखी काम (पर्योग / गृहपाठ / वगर्पाठ / कृितपतर्के)

िनयोजनानुसार १०

६ शालेय उपकर्मांत सहभाग िकमान ४ ०४

७ वाचनालयाचा / संदभर्गंर्थांचा उपयोग करण्याकडे कल ०४

८ नवोपकर्मात सहभाग ०२

९ पालक / समाज संपकर् ०२ १०. अ) आपल्या िवषयाच्या बा परीक्षांना िव ाथ

पाठिवले जातात काय ? ०२

ब) अशा िव ाथ्यार्ंची तयारी करून घेता काय ?

११. अ) आपल्या िवषयाच्या पर् पितर्का स्वत: तयार करता काय ?

०२

ब) उ रपितर्का तपासण्यापूव नमुना उ रपितर्का तयार करता काय ?

०२

१२. आपल्या िवषयात अपर्गत असणाîया िव ाथ्यार्ंची न द घेऊन त्यांच्यासाठी िवशेष पर्य केले जातात काय ?

०२

१३ आपल्या िवषयातील बुि मान िव ाथ्यार्ंसाठी िवशेष उपकर्म आयोिजत केले जातात काय ?

०२

१४ आपल्या अध्यापनाच्या िवषयांचा इ. १ ते १० वी चा संपूणर् अभ्यासकर्म आपण वाचला आह ेकाय ?

०२

१५ वगार्तील िवशेष गरजा असणाîया िव ाथ्यार्ंकिरता मदत करण्याचा पर्य केला जातो काय ?

०२

१६ अध्ययन-अध्यापन क्षेतर्ातील नवीन संकल्पना, तंतर्े यांची मािहती घेण्यासाठी िवशेष पर्य करता काय ?

०३

१७ नवीन तंतर्े संकल्पना यांची दवेाण-घेवाण होण्याच्या दृ ीने आपण चचार्सतर्े, कृितसतर्,े इत्याद मध्ये सहभागी होतात काय ?

०२

                      49 

 

१८ अ) आपण संगणक वापरता काय ? ०३

ब) पर्त्यक्ष अध्यापनात संगणक वापरता काय ? ०३

१९ स्वत:चा छंद म्हणून वाचन, ना , इत्यादी कला आपण जोपासता काय ?

०२

२० िशक्षण संकर्मण, एज्युकेशनल जनर्ल, इत्यादी शैक्षिणक मािसकांचे आपण वगर्णीदार आहात काय ?

०३

२१ िविवध पर्िशक्षणात सहभागी होता काय ? ०२

२२ शाळेतील शैक्षिणक सािहत्याचा वापर करण्यास िव ाथ्यार्ंना पर्ोत्साहन दतेा काय ?

०३

२३ िशक्षक बैठकांमध्ये िनणर्यपर्िकर्या व त्यांची अंमल-बजावणी यात सिकर्य सहभागी होता काय ?

०२

२४ िशक्षण संकर्मण /एज्युकेशनल जनर्ल, ई. शैक्षिणक मािसकात वा अन्यतर् शैक्षिणक लेखन पर्कािशत झाले आह ेकाय ?

०३

२५ आपल्या िवभागाने िवज्ञान/ कर्ीडा / ना / संगीत इ.

क्षेतर्ात शाळेला पर्ािवण्य पर्ा झाले आह ेकाय ?

०३

२६ स्वत:ची शैक्षिणक व ावसाियक पातर्ता वाढवणे. १०

                      50 

 

िवभाग – ५ िशक्षणामधील मािहती आिण सपंकर् तंतर्ज्ञानासाठी मलू्यमापन

महारा राज्य माध्यिमक व उच्च माध्यिमक िशक्षण मडंळ गुण - १००

अ.कर्. मु ा

अ) उपलब्ध साधनसामगर्ी

१. शाळेमध्ये कायर्रत संगणकाचंी एकूण संख्या

२. खालील िवभागातं उपलब्ध असलेल्या संख्या नमूद करा : अ) गर्ंथालय ब) कायार्लय क) िशक्षक कक्ष ड) वगार्मध्ये ई) संगणक पर्योगशाळा

३. शाळेतील िकती सगंणक लäनमध्ये आहते ?

४. शाळेमध्ये खालील संगणकसािहत्य आह े: अ) िपर्टर (संख्या) ब) स्कॅनर (संख्या) क) सीडी रायटर (संख्या) ड) एल.सी.डी.पर्ोजेक्टर (संख्या) ई) वेब कॅमेरा (संख्या) फ) िडिजटल कॅमेरा (संख्या)

५. इंटरनेट सिुवधा उपलब्ध आहते. होय / नाही संगणक कक्षात कोणत्या पर्कारची इंटरनेटजोडणी उपलब्ध आह े? डायल-अप्, वायरलेस, आय.एस.डी.एन., व्ही.एस.ए.टी.

६ इंटरनेट सिुवधा िकती संगणकांवर आह े?

७ अ) शाळेमधील िकती संगणकांवर लायसन ऑपरेिटग िसिस्टम आह े?

ब) शाळेतील िकती सगंणकांवर इतर लायसन सॉफ्टवेअर आहते ? उदा. ऑिफस

८ संगणकावर केलेल्या कामाचा बॅक-अप् ठेवला जातो का ? होय/नाही

                      51 

 

९ शाळेची वेबसाइट आह ेका ? होय/नाही

१० शाळा मािहती-तंतर्¥ÉÉनाचा वापर समाजासाठी कशा प तीन ेकरते ? उदा. : शाळेची संगणक पर्योगशाळा समाजासाठी आिण शाळा सुटल्यानतंर िशक्षकांच्या पर्िशक्षणासाठी वापरली जाते. होय/नाही

ब) अध्यापनपर्िकर्यमेध्य ेसंगणकाचा वापर

१ अध्यापनपर्िकर्येमध्ये संगणकाचा वापर करण्यासाठी वेळापतर्कामध्ये काही बदल केला आह ेकाय ? होय/नाही

२ अध्यापनपर्िकर्येमध्ये संगणकाचा वापर करण्यासाठी पर्त्येक वगार्ला मिहन्यामध्ये िकती तास िदलेले आहते ?

अ) १ - २ तास ब) ३ - ५ तास क) ५ - ८ तास ड) ८ पेक्षा जास्त तास

३ अ) मािहती-तंतर्ज्ञान (कायार्नुभव) िवषय िनयिमत िशक्षक िशकवतात. होय/नाही

ब) मािहती-तंतर्ज्ञान (कायार्नुभव) िवषयाकिरता वेगळा िशक्षक िनयुक्त केला आह.े होय/नाही

४ शाळा वस्थापन कशासाठी तंतर्¥ÉÉनाचा वापर करीत आह े? अ) शालेय अंतगर्त व बा न दी ब) िव ाथ मािहती न दवणे क) िशक्षक पगारपतर्कासाठी ड) शालेय फी संदभार्त

५ िकती िशक्षकांना सगंणकाचे पर्ाथिमक ¥ÉÉन आह.े (उदा : वडर्, एक्सेल, पाäवरपाäइंट, इंटरनेट, इत्यादी ? िशक्षकांची संख्या

६ िकती िशक्षक आयसीटी तंतर् अध्यापनाच्या कामात वापरतात ? िशक्षकांची संख्या

७ िकती िशक्षकांनी सगंणक पर्िशक्षण घेतले आह े? अ) एम.एस.-सी.आय.टी. ब) इंटेल पर्िशक्षण क) आय.बी.एम. पर्िशक्षण ड) मायकर्ोसॉफ्ट पर्िशक्षण ई) मंडळामाफर् त िदले गेलेले पर्िशक्षण

 

           

                      52 

 

क) िव ाथ िशक्षण

१ िकती िव ाथ्यार्ंना संगणकाचे पर्ाथिमक ¥ÉÉन आह े? (उदा. वडर्, एक्सेल, पॉवरपॉइंट, इंटरनेट इ.)

२ िव ाथ संगणकसोडून इतर िवषय िशकण्याकिरता सगंणकाचा वापर करतात का ?

३ आäनलाइन इंटरनेट अäिप्लकेशन वापरून इतर शाळेतील िव ाथ्यार्ंशी संपकर् वाढिवण्याचा उपकर्म

राबिवला आह ेका ?

४ आयसीटीचा वापर संघिटत व िवषयासंबधंी मािहती एकितर्त करण्यासाठी केला आह ेका ?

५ शाळेतील िकती िव ाथ्यार्ंनी संगणक हाताळला नाही ?

ड) सगंणक पर्योगशाळा

शाळेतील संगणक पर्योगशाळा िकती वापरली जाते ?

अ) कायार्नुभव अभ्यासाकिरता पर्ितआठवडा िकती तािसका ?

ब) संगणकसोडून इतर िवषय अभ्यासण्याकिरता पर्ितआठवडा

क) शाळाबा उपकर्मांकिरता पर्ितआठवडा िकती घ ाळी तास वापरले जातात ?

ड) सगंणक पर्योगशाळेमध्ये बॅक-अप् पॉवरबाबत

U.P.S. Generator Invertor

ई) दरुुस्ती देखभाल वस्था

अ) शाळेतील संगणक दरुुस्ती देखभाल करण्याकिरता

अ) कराराने क्ती / संस्था िनयुक्त आह.े होय/नाही

ब) शाळेमध्ये पूणर् वेळ क्ती कायर्रत आह.े होय/नाही

ब) शाळेतील संगणक कक्ष वातानुकूिलत आह ेका ? होय/नाही

 

 

 

 

 

 

 

   

 

 

                      53 

 

 

  अ) झाडू

  ब) कंुचा

  क) व्हकॅ्यूम क्लीनर

ड) संगणक पर्योगशाळेमध्ये फळा आह ेका ? होय/नाही

 

अ)

ब)

होय असल्यास -

खडूचा वापर केला जातो.

माकर् रपेनचा वापर केला जातो.