Program angażowania rówieśników STARS Europe

Instrukcja dla szkół STARS

Mobiel 21

DTV Consultants

D2.5 Peer-to-Peer engagement guidance

Grudzień 2015

Spis treści

WSTĘP ............................................................................................................................................ 2

1 STARS EUROPE – INFORMACJE OGÓLNE .................................................................................... 4

1.1 CZYM JEST STARS EUROPE?.........................................................................................................51.2 DLACZEGO PROJEKT STARS SKUPIA SIĘ NA DOJAZDACH DO SZKOŁY?.......................................................51.3 JAKI JEST CEL PROJEKTU STARS?....................................................................................................5

2 PROGRAM ANGAŻOWANIA RÓWIEŚNIKÓW STARS .................................................................... 6

2.1 JAKI JEST CEL PROGRAMU ANGAŻOWANIA RÓWIEŚNIKÓW STARS?.........................................................72.2 DLACZEGO SZKOŁY POWINNY WZIĄĆ UDZIAŁ W PROJEKCIE STARS EUROPE?.............................................82.3 JAK TO DZIAŁA?..........................................................................................................................92.4 YTAS W 10 KROKACH................................................................................................................11

3 WYZWANIE ROWEROWE ......................................................................................................... 12

3.1 CEL WYZWANIA ROWEROWEGO...................................................................................................123.2 STRONA INTERNETOWA WYZWANIA ROWEROWEGO.........................................................................123.3 ZACHĘTY DLA UCZNIÓW..............................................................................................................133.4 RAMY CZASOWE WYZWANIA ROWEROWEGO..................................................................................14

4 PIERWSZE KROKI Z YTAS .......................................................................................................... 15

4.1 WARSZTATY LOKALNE.................................................................................................................154.2 OŚWIADCZENIE O UDZIALE W PROJEKCIE........................................................................................154.3 REKRUTOWANIE UCZNIÓW..........................................................................................................154.4 POMOC DORADCÓW STARS........................................................................................................154.5 ZAANGAŻOWANIE CAŁEJ SZKOŁY...................................................................................................16

5 CZAS ........................................................................................................................................ 17

ZAŁĄCZNIK 1: OŚWIADCZENIE O PRZYSTĄPIENIU DO PROJEKTU .................................................... 18

Program angażowania rówieśników STARS – Instrukcja dla szkół – Grudzień 20151

ZAŁĄCZNIK 2: LISTA OBECNOŚCI NA SPOTKANIACH MŁODYCH AMBASADORÓW W ZAKRESIE PODRÓŻY ...................................................................................................................................... 19

ZAŁĄCZNIK 3: ANKIETA HANDS-UP DLA UCZNIÓW ......................................................................... 20

ZAŁĄCZNIK 4: ANKIETA DOTYCZĄCA NAWYKÓW W ZAKRESIE PODRÓŻY ........................................ 23

ZAŁĄCZNIK 5: PLAN DZIAŁAŃ ......................................................................................................... 23

Program angażowania rówieśników STARS – Instrukcja dla szkół – Grudzień 20152

Wstęp

STARS Europe to program zmiany nawyków, które ma na celu zwiększenie liczby uczniów dojeżdżających na rowerze do i ze szkoły. Niniejszy przewodnik koncentruje się na uczniach szkół ponadpodstawowych. Zachęca ich do opracowywania własnych kampanii promowania jazdy na rowerze, a tym samym do wykorzystywania własnych pomysłów i rozwiązań, aby przekonać rówieśników do przestawienia się na jazdę na rowerze i inne zrównoważone środki transportu. Nosi to nazwę angażowania rówieśników. Program angażowania rówieśników STARS ma na celu wzmocnienie pozycji grup uczniów, Młodych Ambasadorów (YTAS) i wyposażenie ich w narzędzia i własności, aby mogli opracować, wdrożyć i monitorować projekty dla rówieśników w swoich szkołach. Zachęca się ich, aby łączyli jazdę na rowerze z tematami takimi jak zdrowie, bezpieczeństwo i środowisko.

W praktyce działa to w następujący sposób: po podpisaniu przez szkoły Zobowiązania, zostaje im przydzielony doświadczony Doradca STARS i wyznaczają one pracownika wewnętrznego jako Opiekuna STARS. Wybiera się uczniów do zespołu Młodych Ambasadorów i regularnie spotykają się oni ze swoim Doradcą STARS i Opiekunem STARS. Ambasadorowie badają nawyki uczniów w zakresie podróży (ankieta) i opracowują i wdrażają działania zwiększające świadomość w zakresie jazdy na rowerze i innych zrównoważonych środków transportu. Pod koniec roku szkolnego grupa ocenia projekt.

Dla potrzeb badania i oceny zespół STARS zapewnia szablony – można je znaleźć w niniejszym przewodniku. Młodzi Ambasadorowie mają swobodę w tworzeniu własnych kampanii, pod warunkiem, że Opiekun STARS zgodzi się, że są one wykonalne. Doradcy STARS mogą także dostarczyć listę przykładów i najlepszych praktyk zawierającą zabawne i atrakcyjne aktywności, takie jak warsztaty naprawy rowerów, konkursy na zdjęcie lub film, kampanie plakatowe, przejażdżki rowerowe po sąsiedztwie, pokazy mody rowerowej, tory przeszkód dla rowerów, itp. Niektóre działania skupiają się na zwiększaniu świadomości, inne na rozwoju wiedzy lub rozwoju umiejętności.

Zestaw narzędzi YTAS czerpie przykłady z ponad 90 szkół w Europie, które realizowały program angażowania rówieśników podczas projektu STARS (2013-2016).

Jeśli Wasza szkoła chce zapewnić uczniom nową metodę angażowania się w kwestie mobilności, które mają wpływ na szkołę i szerszą społeczność, przy jednoczesnym nabywaniu cennych umiejętności i doświadczenia: dołączcie do STARS!

Uczestnictwo w programie zmniejszy liczbę uczniów dojeżdżających do szkoły samochodem, zwiększy liczbę uczniów podróżujących na rowerze i pieszo, poprawi bezpieczeństwo tras prowadzących do i ze szkoły, wzmocni zdrowie i dobre samopoczucie dzieci dzięki ćwiczeniom oraz zwiększy autonomię dzieci w odniesieniu do mobilności. Dzięki programowi YTAS uczniowie będą rozwijać inicjatywę, determinację, odporność i umiejętności przywódcze, budowanie relacji, komunikację, prezentację, pracę zespołową i rozwiązywanie problemów.

Program angażowania rówieśników STARS – Instrukcja dla szkół – Grudzień 20153

Niniejszy przewodnik udzieli Wam wszelkich niezbędnych informacji na temat sposobu rozpoczęcia, planowania, planów aktywności, badań i list kontrolnych. Powodzenia i dobrej zabawy!

Szanowna szkoło STARS,

Witamy w projekcie STARS!

W niniejszej instrukcji przedstawione zostały wszelkie informacje potrzebne Wam do realizacji projektu STARS. Dokument ten zawiera wskazówki, szablony, porady i wskazówki. Doradcy STARS będą służyć pomocą.

Jeśli macie jakieś pytania lub chcielibyście przedyskutować jakieś kwestie, skontaktujcie się ze swoim lokalnym partnerem wdrożeniowym STARS lub doradcą STARS.

Szkoła:

Imię i nazwisko Doradcy STARS:

Telefon:

E-mail:

Partner lokalny projektu: Urząd Miasta Krakowa - Wydział Gospodarki Komunalnej

Dariusz Niewitała

E-mail: dariusz.niewitala@um.krakow.pl

Telefon: 12 616 87 80

Powodzenia!

Program angażowania rówieśników STARS – Instrukcja dla szkół – Grudzień 20154

1 STARS Europe – Informacje ogólne

Sustainable Travel Accreditation and Recognition for Schools

Początki STARSRealizację programu STARS rozpoczęto w wyniku powstania wspólnej koncepcji Londyńskiego Europejskiego Partnerstwa dla Transportu i spółki Transport for London (TfL), regionalnego londyńskiego operatora transportu, realizowanej poprzez projekt partnerski PIMMS TRANSFER.

Projekt zakończono w 2011 roku, połączył on Londyn z kilkoma innymi miastami na polu wymiany doświadczeń w zakresie mobilności rowerowej w szkole. W rezultacie, Londyn dostrzegł lukę na rynku, a tym samym również potencjał do ulepszania i wdrażania wspólnych działań skoncentrowanych na akredytacji i zaangażowaniu typu uczniowie dla uczniów.

Dlatego też, założeniem tego projektu było połączenie szeregu miast UE mających podobne cele i problemy, a mogących wnieść do realizacji program STARS bogactwo sprawdzonej wiedzy.

System akredytacji STARS (Zrównoważonej akredytacji i identyfikacji szkół w zakresie podróży) ewoluował dzięki wymianie wysokiej jakości wiedzy pomiędzy władzami lokalnymi w Anglii w latach 2006 i 2009, wspomaganej przez spółkę Transport for London i organizację Modeshift. W 2007 roku spółka Transport for London skodyfikowała najlepsze praktyki w standardzie akredytacji a organizacja Modeshift dostosowała je do realiów poszczególnych krajów w 2008 roku (http://www.modeshift.org.uk/). W 2014 r., nagrody Modeshift STARS przekształcono w National STARS School Travel Awards wspierane przez Departament Transportu, a obecnie wręczają je 52 organizacje w całej Anglii (poza Londynem).

Akredytacja opiera się na czterech poziomach przyznawanych gwiazd lub uznania (zaangażowanej, brązowej, srebrnej, złotej). Od 2004 r., akredytowane szkoły w Londynie osiągnęły średnią zmianę środka transportu z samochodu na inne środki transportu na poziomie 8,08%.

Podobnie jak spółka TfL i organizacja Modeshift STARS, Brabancja Północna (Noord Brabant) w Holandii wdrożyła projekt BVL - Brabancja Znakiem Bezpieczeństwa Drogowego - w celu poprawy bezpieczeństwa dzieci i młodzieży w ruchu drogowym poprzez zwracanie uwagi na edukację w zakresie bezpieczeństwa drogowego w szkołach od 1997. BVL to znak jakości bezpieczeństwa ruchu drogowego, który szkoły mogą uzyskać spełniając szereg kryteriów, zarówno edukacyjnych jak i pozaedukacyjnych.

Program BVL chce umożliwić dzieciom i młodzieży bezpieczne i niezależne uczestnictwo w ruchu drogowym. Wiele działań w programie BVL jest ukierunkowanych na bezpieczeństwo jazdy na rowerze i widoczność rowerzystów. Na dzień dzisiejszy, już 800 szkół w Północnej Brabancji otrzymało znak BVL.

Studium przypadku "Youth Travel Scheme Ambasador" (z ang. Młody Ambasador w zakresie podróży) oparto na zasadzie edukacji typu uczeń dla ucznia - dając młodym ludziom możliwość opracowania i realizacji z rówieśnikami projektów dotyczących zagadnień zrównoważonej mobilności. Program

Program angażowania rówieśników STARS – Instrukcja dla szkół – Grudzień 20155

pilotażowy przeprowadzono w momencie rozpoczynania projektu w pięciu szkołach w Londynie, a od tego czasu, po udanej fazie pilotażowej, objął on swoim zasięgiem cały Londyn.

W Rotterdamie, w Holandii, projekt rowerowy Ride2school, ma na celu zwiększenie odsetka osób jeżdżących na rowerze, szczególnie wśród uczniów w najmłodszych klasach szkoły średniej (VMBO), skupiając się jednocześnie na zaangażowaniu rówieśników.

Wszystkie te studia przypadków służyły jako baza do stworzenia programu STARS Europe.

1.1 Czym jest STARS Europe?STARS Europe to program zmiany zachowań mający na celu zwiększenie liczby uczniów podróżujących między szkołą a domem na rowerze, którzy wcześniej byli wożeni samochodem. STARS Europe skupia się na wdrażaniu dwóch sprawdzonych inicjatyw, czerpiąc doświadczenia z trwających programów, z których kilka zostało zapoczątkowanych przez partnerów projektu STARS:

Akredytacja skupia się na stworzeniu możliwości społecznościom szkół podstawowych (nauczycielom, rodzicom i uczniom) do częstszej jazdy na rowerze. Program różni się od wielu wcześniejszych, gdyż skupia się na idei uznania – szkoły mogą piąć się w górę po drabinie nagród w zależności od wykonywanych działań na rzecz promocji jazdy na rowerze (i innych środków lokomocji) oraz odnoszonych w tej dziedzinie sukcesów.

Zaangażowanie rówieśników dotyczy głównie uczniów szkół ponadpodstawowych (11-19 lat). Akcja zachęca uczniów do opracowania własnych kampanii promujących jazdę na rowerze, tak by ich własne pomysły i rozwiązania przekonywały rówieśników do jazdy na rowerze i korzystania z innych zrównoważonych środków transportu.

1.2 Dlaczego projekt STARS skupia się na dojazdach do szkoły? Odwożenie dzieci do szkoły stanowi duży odsetek podróży gospodarstw domowych,

przyczyniając się do zagęszczenia ruchu i zwiększonej emisji spalin, zwłaszcza w godzinach szczytu.

Podróże do i ze szkoły mają codziennie ten sam cel, więc łatwo jest się na nich skupić. Droga do szkoły jest zwykle krótka, tj. wynosi mniej niż pięć kilometrów, więc łatwo ją

pokonać na rowerze (lub pokonać pieszo). Aby zapewnić trwałą zmianę w kulturze podróżowania, dzieci i młodzież powinny stać się

naszym głównym priorytetem.

1.3 Jaki jest cel projektu STARS?1. Osiągnięcie średnio 5-procentowej zmiany w podziale zadań przewozowych z samochodu na

rower dzięki wszystkim działaniom w ramach programu STARS.2. Zwiększenie niezależności dzieci i stworzenie miast lepiej nadających się do życia.3. Wdrożenie ogólnoeuropejskiego programu akredytacji, w celu umożliwienia szkołom pracy

indywidualnej nad podwyższaniem poziomu korzystania z rowerów oraz monitorowania i oceny.

4. Stworzenie sieci Programów Młody Ambasador w zakresie Podróży udostępniającej narzędzia i zachęcającej uczniów szkół ponadpodstawowych do zwiększania udziału podróży rowerem wśród rówieśników.

5. Dzielenie się wiedzą w miastach, regionach i szkołach oraz tworzenie ogólnoeuropejskiego programu zrównoważonej mobilności w zakresie podróży do szkoły.

Cele długoterminowe:

Program angażowania rówieśników STARS – Instrukcja dla szkół – Grudzień 20156

1. Trwała zmiana środka transportu z samochodu na rower (oraz na inne zrównoważone środki transportu) obejmująca większą liczbę szkół osiągających wysoki poziom akredytacji i zmiana w podziale zadań przewozowych o ponad 10%.

2. Podzielenie się modelami i wynikami programu STARS w celu jego promocji w innych miastach i krajach UE-27.

2 Program angażowania rówieśników STARS

Interakcje między rówieśnikami są prawdopodobnie najbardziej pomijanym i lekceważonym czynnikiem powodującym zmiany w zachowaniu pomimo dowodów na to, że ich wpływ jest istotny. Rówieśnicy w dużych instytucjach, takich jak szkoły, są bezcennym narzędziem do rozpowszechniania zmiany nawyków.

Program angażowania rówieśników STARS opiera się na programie Młody Ambasador w zakresie Podróży (Youth Travel Ambassador Scheme – YTAS), gdzie uczniowie opracowują i realizują pod nadzorem nauczyciela/nauczycieli i doradcy/doradców STARS kampanie mające na celu zachęcenie kolegów i koleżanki z klasy do częstszej jazdy rowerem.

Wyzwanie Rowerowe ze stroną internetową, na której wszyscy uczniowie będą mogli śledzić swoje podróże na rowerze i rywalizować z kolegami i koleżankami z klasy, jak również z innych szkół w swoim mieście i w całej Europie. Takie wyzwanie rowerowe można zorganizować jako działanie opcjonalne w ramach programu STARS.

Główną ideą programu angażowania rówieśników STARS jest wyłonienie grupy młodych ludzi, Młodych Ambasadorów w zakresie Podróży, którzy będą motywować rówieśników do jazdy na rowerze do szkoły lub do robienia tego częściej.

Chcemy promować poczucie przynależności i pracy w zespole, ale w naszym podejściu istotne jest również współzawodnictwo. Oba te elementy są obecne w Wyzwaniu Rowerowym, które będzie stanowiło tło dla wszystkich inicjatyw organizowanych dla rówieśników przez Młodych Ambasadorów w zakresie Podróży. Dla przykładu, uczniowie będą zbierali kilometry przejechane na rowerze jako klasa i jako szkoła, które to kilometry znajdą się następnie w rankingu ligowym pozwalającym na ich porównanie z wynikami innych. Uczniowie będą też mogli zbierać punkty indywidualnie.

Element współzawodnictwa i filozofia zrób-to-sam będą dla młodych ludzi atrakcyjnym bodźcem wewnętrznym, znacznie lepszym niż stosowanie się do poleceń (albo, co gorsza, zakazów) wydawanych przez osoby dorosłe.

Zaangażowanie rówieśników nie wymaga dużych wysiłków w zakresie zarządzania projektem lub ze strony samej szkoły i ma niewielki wpływ na zwykły program szkolny. Nauczyciele WF-u mogą na przykład zastąpić lekcje na sali gimnastycznej jakimiś zajęciami związanymi z jazdą na rowerze poza budynkiem szkoły.

Program angażowania rówieśników STARS – Instrukcja dla szkół – Grudzień 20157

Przykład z Brukseli

Szkoła Maria Boodschap:

“Dni z czerwonym dywanem”

Rowerzyści przyjeżdżający do szkoły na rowerze podejmowani są jako prawdziwe VIP-y na czerwonym dywanie. VIP-y otrzymują (rowerowe) gadżety i zdrowe przekąski. Ponadto liczy się ich w celu pomiaru oddziaływania tej akcji.

2.1 Jaki jest cel programu angażowania rówieśników STARS?Program angażowania rówieśników STARS ma na celu wzmocnienie pozycji grup uczniów oraz przekazanie im mocy sprawczej oraz narzędzi i uprawnień do opracowywania, realizowania i monitorowania projektów z udziałem rówieśników w ich szkołach, koncentrujących się na częstszym korzystaniu z roweru i związanych z następującymi kwestiami:

zaangażowanie w inicjatywy na rzecz zrównoważonego transportu, aktywne podróżowanie, bezpieczeństwo na drodze, bezpieczeństwo lokalnej społeczności, wpływ na środowisko.

Każda szkoła uczestnicząca w programie wybierze grupę uczniów pełniących rolę Młodych Ambasadorów w zakresie Podróży, którzy będą zachęcali swoich kolegów i koleżanki z klasy do aktywnego udziału w działaniach na rzecz promocji jazdy na rowerze i aktywnego podróżowania, takich jak kluby rowerowe, cykliczne rajdy i kampanie marketingowe dla swoich rówieśników lub Wyzwaniu Rowerowym.

Przykład z Mediolanu

Program angażowania rówieśników STARS – Instrukcja dla szkół – Grudzień 20158

Szkoła ponadpodstawowa Locatelli:

Uczniowie znajdują i opracowują bezpieczne trasy rowerowe z domu do szkoły.

Dzięki programowi angażowania rówieśników projekt STARS Europe ma na celu:

- zmniejszenie liczby uczniów podróżujących do szkoły samochodem (ogólny cel to 5-procentowe zmniejszenia udziału samochodu w podziale zadań przewozowych na koniec projektu);

- zwiększenie liczby uczniów podróżujących na piechotę i na rowerze;- dostarczenie rodzicom i uczniom informacji dotyczących różnych sposobów dotarcia do

szkoły;- poprawę bezpieczeństwa na drogach do i ze szkoły;- poprawę zdrowia i samopoczucia dzieci przez ruch;- poprawę dostępu do szkoły, ze szkoły i między szkołami;- zwiększenie niezależności dzieci pod względem transportu.

YTAS oferuje młodym ludziom nowy sposób angażowania się w kwestie transportu, które dotyczą ich szkoły oraz szerszej społeczności, dając im jednocześnie możliwość zdobycia cennych umiejętności i doświadczenia. Działalność pozalekcyjna może okazać się istotnym kryterium oceny absolwentów. Dzięki udziale w programie YTAS uczniowie rozwiną w sobie inicjatywę, determinację, odporność oraz umiejętności przywódcze, budowania relacji, prezentacji, pracy w grupie, rozwiązywania problemów i umiejętności komunikacyjne.

2.2 Dlaczego szkoły powinny wziąć udział w projekcie STARS Europe?Istnieje wiele powodów, dla których warto promować zrównoważony transport w szkole:

- korzyści zdrowotne,- frajda,- niezależność dzieci,- korzyści środowiskowe, tj. ograniczenie emisji CO2,- bezpieczeństwo ruchu drogowego,- oszczędność,- poprawa wizerunku szkoły tj. wyróżnienie szkoły na tle innych,- bezpieczne otoczenie szkoły z uspokojonym ruchem drogowym- i wiele więcej.

Szkoły, które zdecydują o uczestnictwie w Wyzwaniu Rowerowym mają możliwość dostępu do internetowej bazy danych zawierającej szczegółowe informacje o nawykach uczniów w zakresie podróży. W oparciu o wprowadzone dane szkoła może na przykład zadecydować o zmniejszeniu

Program angażowania rówieśników STARS – Instrukcja dla szkół – Grudzień 20159

liczby miejsc parkingowych na korzyść większej ilości miejsca do parkowania rowerów. Dane te mogą też dostarczyć szkole udokumentowanych argumentów do negocjacji z władzami miasta w sprawie przesunięcia / umieszczenia przystanku autobusowego bliżej / blisko wejścia do szkoły.

Jedną z zalet Programu Młody Ambasador w zakresie Podróży jest to, że szkoła może zaoferować uczniom możliwość zostania Młodym Ambasadorem w zakresie Podróży, zdobycia wiedzy na temat zrównoważonej mobilności oraz rozwinięcia umiejętności przeprowadzania badań i kampanii.

Przykład z Hackney / Londyn

Hackney New School:

“Wizyta w studiu nagrań”

Wizyta ta stanowiła część warsztatów uczących w jaki sposób prowadzić komunikację dotyczącą kampanii. Uczniowie przygotowali własną reklamę radiową.

2.3 Jak to działa?Szkoły STARS podpisują Oświadczenie o przystąpieniu do projektu (załącznik 4), rekrutują grupę Młodych Ambasadorów w zakresie Podróży promujących jazdę na rowerze do i ze szkoły i rejestrują się na stronie internetowej Wyzwania Rowerowego. Zespół Młodych Ambasadorów w zakresie Podróży powinien mieć swój rdzeń, który nie będzie się zmieniał w czasie całego roku szkolnego. Żeby zespół miał wyraźny wpływ na szkołę, a także żeby nie obarczać uczniów nadmiernymi obowiązkami, rdzeń grupy nie może być ani za mały, ani za duży, gdyż w przeciwnym razie ciężko byłoby zapewnić interaktywność spotkań i aktywne zaangażowanie wszystkich uczniów. Idealna liczba Młodych Ambasadorów w zakresie Podróży to grupa pięciu do ośmiu uczniów. Jeśli grupa jest większa, najlepiej stworzyć podgrupy do realizacji poszczególnych zadań. Na późniejszym etapie jej członkowie mogą przeprowadzić rekrutację innych uczniów do pomocy w pewnych zadaniach (np. w przeprowadzaniu ankiet, organizowaniu uświadamiających działań edukacyjnych itp.). Każdy Młody Ambasador w zakresie Podróży powinien (współ)organizować co najmniej jedno działanie w czasie roku szkolnego.

Szkoły i nauczyciele zobowiązują się do wspierania Młodych Ambasadorów w zakresie Podróży, jeśli będzie taka potrzeba i możliwość, w zakresie działań, które będą oni organizować dla swoich rówieśników.

Program YTAS będzie realizowany przez następujące trzy strony:

o Młodzi Ambasadorowie w zakresie Podróży: Uczniowie w szkołach biorących udział w programie będą odpowiedzialni za opracowanie i realizację prowadzonych przez młodzież uświadamiających działań edukacyjnych skierowanych do ich rówieśników oraz szerszej społeczności. Zbadają oni nawyki swoich kolegów i koleżanek z klasy w zakresie podróży i, poprzez regularne spotkania

Program angażowania rówieśników STARS – Instrukcja dla szkół – Grudzień 201510

z doradcami STARS, opracują działania mające za zadanie zachęcenie rówieśników do udziału w Wyzwaniu Rowerowym oraz do częstszej jazdy na rowerze w ogóle;

o Opiekunowie STARS: Pracownik szkoły odpowiedzialny za wspieranie Młodych Ambasadorów w zakresie Podróży. Rola ta powinna zostać przydzielona nauczycielowi lub pracownikowi, który może być z uczniami w regularnym kontakcie i wspierać zespoły w zakresie materiałów, rezerwacji sal itp.

o Doradcy STARS: Pracownicy z zespołów partnerów projektu STARS, którzy będą odpowiedzialni za regularny kontakt z zespołami YTAS i zapewnią im wskazówki oraz zdobycie niezbędnych umiejętności do promowania jazdy na rowerze w ich szkołach.

Rolą doradców STARS jest pomoc i wspieranie Młodych Ambasadorów w zakresie Podróży oraz opiekunów STARS, a nie samodzielne realizowanie działań. Innym ich zadaniem jest zebranie i podzielenie się przykładami dobrych praktyk oraz opracowanie i aktualizowanie instrukcji i zasobów dla programu YTAS (zestawu narzędzi YTAS). Liczba działań prowadzonych przez Młodych Ambasadorów w zakresie Podróży oraz ilość poświęconego na nie czasu mogą być różne w zależności od możliwości szkół oraz uczniów.

Program angażowania rówieśników STARS – Instrukcja dla szkół – Grudzień 201511

2.4 YTAS w 10 krokach

Program angażowania rówieśników STARS – Instrukcja dla szkół – Grudzień 201512

3 Wyzwanie Rowerowe

W celu promocji jazdy na rowerze oraz aktywnego podróżowania Młodzi Ambasadorowie w zakresie Podróży zastanowią się nad ciekawymi i atrakcyjnymi aktywnościami, takimi jak warsztaty rowerowe, konkursy fotograficzne, kampanie plakatowe, działania w mediach społecznościowych, sąsiedzkie imprezy rowerowe itp. Zestaw narzędzi YTAS będzie zawierał szeroką gamę przykładów z całej Europy, które mogą zostać wykorzystane lub zaadaptowane.

Wyzwanie Rowerowe będzie stanowiło tło dla wszystkich działań w ramach kampanii. Umożliwi ono:

ułatwienie monitorowania zmian w nawykach w zakresie podróży będących efektem programu YTAS;

nagrodzenie uczniów za ich wysiłki poprzez system punktowy i rankingi w tabeli ligowej; zaprezentowanie osiągnięć szkoły i jej wysiłków zmierzających do osiągnięcia statusu

mistrzowskiej szkoły w zakresie jazdy na rowerze; zaoferowanie uczniom możliwości reprezentowania swojej szkoły w ramach delegacji na

finałowej konferencji STARS.

3.1 Cel Wyzwania RowerowegoCelem Wyzwanie Rowerowego jest uświadomienie – przez zabawę! – o konieczności obniżenia poziomu korzystania z transportu zmotoryzowanego, nie tylko obecnie, ale też w przyszłości. Ma ono za zadanie promowanie jazdy na rowerze i innych form zrównoważonej mobilności jako atrakcyjnych alternatyw dla zwyczajowego podejścia „trzeba zrobić prawo jazdy najszybciej, jak się da”. Wyzwanie Rowerowe zostało skonstruowane jako gra, by mogło dotrzeć do młodzieży z „pokolenia gier”. Na zakończenie projektu chcielibyśmy ujrzeć znaczącą zmianę zachowań uczniów!

Każda szkoła STARS może wziąc udział w Wyzwaniu Rowerowym przez jeden miesiąc, najlepiej w tym samym czasie co inne szkoły STARS w tym samym mieście i w Europie.

W związku z wprowadzaniem przez uczniów kilometrów przejechanych przez nich na rowerze (oraz innymi środkami transportu) do systemu w Internecie, możemy zmierzyć podział zadań przewozowych (tj. ilu uczniów podróżuje do i ze szkoły na rowerze, samochodem, autobusem itp.) oraz zmianę w nawykach w zakresie podróży w każdej szkole w czasie miesiąca udziału w kampanii „Wyzwanie Rowerowe”. Da to również informacje o ilości niewyemitowanego dwutlenku węgla i przyniesie szkole inne, opisane wyżej korzyści.

Ponadto wszystkie dane mogą być gromadzone na potrzeby dokonywania porównań nawyków w zakresie podróży w szkołach (ponadpodstawowych) pomiędzy szkołami, miastami i krajami w Europie. Dzięki temu będzie można zidentyfikować najbardziej udane kampanie i metody zachęcania 11-19-latków do jazdy na rowerze, z których będą mogły skorzystać również inne szkoły.

3.2 Strona internetowa Wyzwania RowerowegoStrona internetowa Wyzwania Rowerowego (WR) jest opcjonalnym elementem programu, gdyż będą tam dokumentowane nawyki w zakresie podróży. Strona WR jest uzupełnieniem Programu Młody Ambasador w zakresie Podróży: daje szkołom i uczniom narzędzie do zachęcania do jazdy na rowerze

Program angażowania rówieśników STARS – Instrukcja dla szkół – Grudzień 201513

oraz do monitorowania zmian nawyków w zakresie podróży, a także pomaga ocenić skuteczność działań Młodych Ambasadorów w zakresie Podróży.

Każda szkoła STARS musi zarejestrować się na stronie, jeśli chce wziąć udział w WR i korzystać ze strony we własnym języku. Pracownicy szkoły mogą wchodzić na stronę, żeby monitorować nawyki uczniów w zakresie podróży i sporządzać sprawozdania na temat jazdy na rowerze w szkole.

W celu angażowania młodych ludzi z „pokolenia gier” strona zawiera kilka zabawowych elementów „grywalizacji”. Wprowadzane przez nich dane będą miały bezpośredni wpływ na „zielone liczniki”, takie jak np. zaoszczędzony dwutlenek węgla. Ponadto każdy zespół posiada podczas Wyzwania Rowerowego ewoluujący rower (cyfrowy obraz reprezentujący postęp) w celu zwiększenia poczucia autonomii, a jednocześnie stworzenia poczucia wspólnoty pomiędzy graczami.

Rywalizacja będzie miała miejsce głównie pomiędzy klasami (czyli drużynami) w szkołach, a także indywidualnymi uczestnikami. Oprócz współzawodnictwa na poziomie indywidualnym i szkolnym, projekt STARS chce zainicjować interakcję na poziomie miasta, kraju a nawet całej Europy. Na stronie będzie znajdował się również przegląd list rankingowych. Gra będzie zawierała zachęty do jej rozpoczęcia, do aktywności w czasie jej trwania oraz do interakcji wewnątrz drużyny oraz z innymi drużynami.

Uczniowie i szkoły mogą też zdobyć medale lub nagrody za swoje osiągnięcia, takie jak „najwięcej przejechanych kilometrów”, „największa aktywność w działaniach z rówieśnikami”, „największy procent uczniów dojeżdżających do szkoły na rowerze” itp. W celu uzyskania dodatkowych informacji o Wyzwaniu Rowerowym i programie angażowania rówieśników prosimy odwiedzać stronę: www.cyclechallenge.eu

3.3 Zachęty dla uczniówDlaczego uczniowie będą chcieli brać udział w Wyzwaniu Rowerowym?

- Delegacja z jednej szkoły z każdego miasta biorącego udział w projekcie zostanie zaproszona do udziału w finałowej konferencji STARS Europe, podczas której będzie miała okazję odebrać nagrody i spotkać się ze zwycięzcami z innych krajów partnerskich (koszty podróży jednego nauczyciela i dwóch uczniów z każdej szkoły zostaną pokryte);

- To świetna zabawa wykorzystująca mechanikę innych mediów społecznościowych: rywalizując w indywidualnych zawodach rowerowych, uczniowie mogą stworzyć awatara (spersonalizowaną zmieniającą się animację), który zmienia się w zależności od ich postępów i (szczególnych) osiągnięć;

- Co jakiś czas będą ukazywały się podpowiedzi, dobre praktyki i pomysły na ciekawe wyzwania;

- Uczniowie mogą nagrywać filmy prezentujące ich szkołę, miasto lub działania1;- Uczniowie robią coś jednocześnie dla środowiska i dla swojej kondycji fizycznej;- Uczniowie sprawiają, że otoczenie ich szkoły staje się bezpieczniejsze poprzez zmniejszenie

liczby podjeżdżających do niej samochodów;

1 Zasady obowiązujące te krótkie filmiki będą zaczerpnięte z akcji Ecotrip Campaign europejskiego projektu CONNECT.Program angażowania rówieśników STARS – Instrukcja dla szkół – Grudzień 2015

14

- A także wiele więcej (szkolny zespół Młodych Ambasadorów w zakresie Podróży może zastanowić się nad innymi sposobami aktywizacji kolegów i koleżanek z klasy oraz zachęcenia ich do udziału w Wyzwaniu Rowerowym).

3.4 Ramy czasowe Wyzwania Rowerowego

W celu odniesienia maksymalnych korzyści z elementu krajowej (lub międzynarodowej) rywalizacji preferowanych jest kilka terminów uczestnictwa w Wyzwaniu Rowerowym. Im więcej szkół podejmie Wyzwanie Rowerowe w tym samym czasie, tym ciekawsze staną się rankingi i tym więcej uczniów będzie zmotywowanych do aktywnego udziału. Co więcej w niektórych szkołach może się okazać, że wyzwanie podejmie jedynie kilku uczniów, co sprawi, że rywalizacja będzie zachodziła wyłącznie pomiędzy szkołami i państwami.

W celu zapewnienia szkołom możliwości wyboru, zaproponowanych zostało kilka preferowanych terminów rozpoczęcia. Jedna runda odbywać się będzie w marcu, a jedna w maju. Terminy uwzględniają wakacje i okresy egzaminów (informacje zostały przekazane przez partnerów STARS). Doradcy STARS powinni zachęcić szkoły do wybrania jednego z terminów rozpoczęcia z listy poniżej. Jeśli jednak szkoły mają ważne i uzasadnione obiekcje, doradca STARS powinien być elastyczny.

Wymagane jest, aby szkoła uczestniczyła w zabawie przez 4 tygodnie z rzędu od wybranego poniedziałku. Jeśli w tym okresie zdarzy się jeden lub dwa dni wolne od zajęć (święta), szkoła będzie brała udział przez 4 tygodnie z wyłączeniem tego dnia/tych dni. W profilu ucznia na stronie Wyzwania Rowerowego znajduje się opcja „nie podróżowałem/am”, którą należy zaznaczyć w takie dni (lub w przypadku choroby). Punkty będą obliczane proporcjonalnie do liczby dni uczestnictwa w zabawie.

Przykład z Madrytu

Szkoła Juan de la Cierva

Dla potrzeb promocji jazdy na rowerze uczniowie nakręcili film: Podążaj za tygrysem

“film: Podążaj za tygrysem”

http://eustarsmadrid.blogspot.com.es/2014/05/encuentra-tu-motivacion-para-ir-en-bici.html

Program angażowania rówieśników STARS – Instrukcja dla szkół – Grudzień 201515

4 Pierwsze kroki z YTAS

4.1 Warsztaty lokalne

Każde miasto zorganizuje lokalne warsztaty dla przedstawicieli ze szkół biorących udział w projekcie (dyrektorów, nauczycieli, uczniów) i innych interesariuszy (policji, lokalnych władz itp.), które będą prowadzone przez doradców STARS odpowiedzialnych za koordynację działań STARS. Podczas warsztatów projekt zaprezentowany zostanie w sposób szczegółowy, a szkoły będą miały możliwość zapisania się do udziału w programie. Szkoły, które nie będą mogły wziąć udziału w spotkaniu, będą mogły uzyskać informacje od doradcy STARS w czasie spotkania w cztery oczy lub przez telefon. Szkoły przejdą również odprawę z doradcą STARS w czasie spotkania rozpoczynającego projekt.

4.2 Oświadczenie o Udziale w ProjekcieSzkoła formalnie wyraża chęć uczestnictwa w projekcie STARS poprzez podpisanie Oświadczenia o Udziale w Projekcie. Po podpisaniu dokumentu, szkoła otrzyma wsparcie doradcy STARS i będzie mieć darmowy dostęp do całej dokumentacji STARS!

4.3 Rekrutowanie uczniówProgram Młody Ambasador w zakresie Podróży może być całkiem nową inicjatywą lub też opierać się o istniejące grupy młodzieżowe w szkołach (np. samorządy szkolne).

Doradca STARS powinien zorganizować spotkanie informacyjne we współpracy ze szkolnym opiekunem STARS w celu opowiedzenia uczniom szczegółowo o programie i oczekiwaniach wobec Młodych Ambasadorów w zakresie Podróży.

4.4 Pomoc doradców STARS Doradcy STARS zorganizują serię spotkań z Młodymi Ambasadorami w zakresie Podróży i Opiekunami szkolnymi. Uczniowie (lub doradcy STARS) powinni robić notatki podczas każdego spotkania i napisać krótkie podsumowanie zawierające najważniejsze decyzje. Na pierwszym spotkaniu zostaną jasno sprecyzowane oczekiwania ze strony Młodych Ambasadorów w zakresie Podróży, doradców STARS oraz opiekunów STARS. Następnie doradcy STARS przeszkolą Młodych Ambasadorów w zakresie Podróży i zaopatrzą ich w niezbędne środki do przeprowadzania ankiety na temat nawyków transportowych ich kolegów oraz realizacji kampanii Wyzwanie Rowerowe i innych kampanii rowerowych, które uczniowie wymyślą. Proces ten zaczyna się ogólnie rzecz biorąc w pierwszych miesiącach roku szkolnego (październik – listopad) i jest kontynuowany aż do maja. W tym okresie doradca STARS będzie raz w tygodniu składał każdej ze szkół godzinną wizytę: podczas przerwy obiadowej, po szkole albo w czasie lekcji (zgodnie z ustaleniami ze szkołą).

Kluczem do sukcesu programu jest umożliwienie uczniom wzięcia programu we własne ręce i niezależnej realizacji swoich kampanii. Rezultatem będzie dobrze zorganizowany prowadzony przez młodzież program, w którym grupy uczniów opracowują i realizują własne kampanie skierowane do rówieśników mające na celu wspieranie zrównoważonego transportu, bezpieczeństwa na drogach oraz aktywnego podróżowania w ramach lokalnej społeczności.

Program jest wystarczająco elastyczny, żeby zapewnić zbieżność YTAS z priorytetami szkoły. Program angażowania rówieśników STARS – Instrukcja dla szkół – Grudzień 2015

16

Uczniowie:

zostaną wyszkoleni w zakresie sondowania aktualnych nawyków w zakresie podroży i związanych z nimi problemów w szkole,

dostaną materiały, które im w tym pomogą, takie jak szablony ankiet, instrukcje i podpowiedzi,

zapoznają się z przykładami planowania, opracowywania i realizowania kampanii, w tym przykładami uświadamiających działań edukacyjnych z różnych krajów europejskich,

zdobędą umiejętności potrzebne do monitorowania zmiany nawyków i zgłaszania ich.

Doradcy STARS będą musieli prowadzić dokumentację procesu za pomocą szablonów zawartych w załączniku 2 (Lista obecności) oraz 5 (Plan działań – do uzupełnienia przez opiekuna STARS i Młodych Ambasadorów w zakresie Podróży). Szkoły będą mogły śledzić swoje postępy on-line.

Doradcy STARS będą zarządzali Wyzwaniem Rowerowym wraz z Młodymi Ambasadorami w zakresie Podróży.

W miarę potrzeb Młodzi Ambasadorowie w zakresie Podróży wraz z opiekunem STARS mogą zorganizować dodatkowe spotkania bez udziału doradcy STARS. W takim przypadku powinni poinformować doradcę STARS o wszelkich podjętych pomiędzy spotkaniami działaniach. Opiekun STARS dopilnuje aby tak się stało.

4.5 Zaangażowanie całej szkołyW celu realizacji działań zaplanowanych w planie działań, rada rodziców, rada szkoły lub inne lokalne organizacje i eksperci mogą oferować Młodym Ambasadorom w zakresie Podróży praktyczną pomoc, materiały lub wskazówki. Idealnie byłoby mieć do dyspozycji środki ze szkoły lub od sponsora, jednak nie zawsze będzie to możliwe i program nie jest od tego uzależniony.

Można też zorganizować spotkanie Młodych Ambasadorów w zakresie Podróży ze wszystkich szkół w mieście, by umożliwić im zaprezentowanie swojej pracy innym szkołom, spotkanie innych Młodych Ambasadorów w zakresie Podróży, wymianę pomysłów i dobrych praktyk na przyszłość.

Program angażowania rówieśników STARS – Instrukcja dla szkół – Grudzień 201517

5 Czas

Młodzi Ambasadorowie w zakresie Podróży powinni zostać wybrani tak szybko jak to możliwe, najlepiej we wrześniu lub październiku. Pierwsze spotkanie powinno się odbyć najpóźniej na początku listopada. Projekt zostanie tak zaplanowany, aby mieć na uwadze szkolne egzaminy (maj-czerwiec). Ocena YTAS jest część procesu realizowanego wspólnie z Młodymi Ambasadorami, ale wszystkie działania uczniów zakończa się co najmniej na tydzień przed rozpoczęciem egzaminów. Doradca STARS może wykorzystać okres egzaminów i wakacji letnich do sfinalizowania sprawozdania. Doradca będzie mógł uzgodnić z Opiekunem STARS i dyrekcją szkoły weryfikację raportu (w razie potrzeby). Szkoła otrzyma raport końcowy we wrześniu.

Czas Zadanie

Wrzesień – październik

Rekrutacja szkółPodpisywanie Oświadczeń o przystąpieniu do projektuRekrutacja Młodych Ambasadorów w zakresie PodróżyWarsztaty lokalne

Październik Pierwsze spotkanie z Młodymi Ambasadorami w zakresie Podróży

Listopad – Marzec

Szkolenie i inspirowanieBadanie aktualnych nawyków w zakresie podróży*Przygotowanie Wyzwania Rowerowego i innych działań*

Styczeń – Maj

Realizacja Wyzwania Rowerowego i innych działań*

Maj Monitorowanie zmiany nawyków*Lokalna uroczystość i utrwalanie wspomnień*Spotkanie poświęcone ocenie*

Czerwiec Sprawozdanie

* Działania, które mają zostać wykonane przez Młodych Ambasadorów w zakresie Podróży z pomocą doradcy STARS i opiekuna STARS są zaznaczone gwiazdką *

Program angażowania rówieśników STARS – Instrukcja dla szkół – Grudzień 201518

Załącznik 1: Oświadczenie o przystąpieniu do projektu

Nazwa szkoły

Adres

Kod pocztowy

Miejscowość

Numer telefonu do szkoły

Adres e-mail do szkoły

Strona internetowa szkoły

Opiekun STARS

Numer telefonu opiekuna STARS

Adres e-mail opiekuna STARS

W imieniu naszej szkoły niniejszym deklaruję nasz udział w projekcie STARS przez minimum jeden rok szkolny, na dowód czego składam swój podpis. W tym okresie zobowiązujemy się do:

przeprowadzenia rekrutacji grupy Młodych Ambasadorów w zakresie Podróży wśród uczniów, którzy zorganizują i przeprowadzą kampanię Wyzwania Rowerowego oraz inne działania promocyjne w celu zwiększenia liczby uczniów jeżdżących do szkoły na rowerze oraz zwiększenia częstotliwości jazdy na rowerze;

wyznaczenia nauczyciela jako opiekuna STARS, który będzie wspierał Młodych Ambasadorów w zakresie Podróży w ich działaniach, uczestniczył w ich spotkaniach i dbał o dobry przepływ informacji pomiędzy Młodymi Ambasadorami w zakresie Podróży, dyrekcją szkoły a doradcą STARS;

oferowania praktycznego wsparcia dla inicjatyw Młodych Ambasadorów w zakresie Podróży, jeśli wsparcie takie będzie konieczne i możliwe z naszej strony.

W celu osiągnięcia celów STARS Młodzi Ambasadorowie w zakresie Podróży będą regularnie odwiedzani przez doradcę STARS i otrzymają w razie potrzeby wsparcie adekwatne do potrzeb.

Imię i nazwisko dyrektoraData

Podpis dyrektora

Prosimy o przesłanie Oświadczenia o przystąpieniu do projektu do doradcy STARS

<Imię i nazwisko><Adres>

<Miejscowość><Kod pocztowy>

Program angażowania rówieśników STARS – Instrukcja dla szkół – Grudzień 201519

<Numer telefonu><Adres e-mail >

Program angażowania rówieśników STARS – Instrukcja dla szkół – Grudzień 201520

Załącznik 2: Lista obecności na spotkaniach Młodych Ambasadorów w zakresie Podróży

Miasto:

Szkoła:

Rok szkolny:

Imię i nazwisko

Spotkanie 1

<data>

Spotkanie 2

<data>

Spotkanie 3

<data>

Spotkanie 4

<data>

Spotkanie 5

<data>

Spotkanie 6

<data>

Spotkanie 7

<data>

Doradca STARS

x x x x x x

Opiekun STARS

x x x x x

<Imię i nazwisko Ambasadora>

x x x x x x x

<Imię i nazwisko Ambasadora>…

Program angażowania rówieśników STARS – Instrukcja dla szkół – Grudzień 201521

Załącznik 3: Ankieta Hands-Up dla uczniów

Instrukcja gromadzenia danych

Przeprowadzenie szkolnej ankiety dotyczącej podróży między domem a szkołą jest konieczne dla zorientowania się w poziomie powszechności jazdy na rowerze i aktywnego podróżowania w szkole. Pozwoli to również na ocenę wpływu działań kampanii na nawyki kolegów i koleżanek z klasy w zakresie podróży. Szkolna ankieta dotycząca podróży między domem a szkołą powinna być przeprowadzana raz do roku i obejmować całą szkołę (tj. wszystkie klasy).

Zamiast prosić uczniów o udzielanie odpowiedzi przez podniesienie ręki, badanie można przeprowadzić z wykorzystaniem strony internetowej Wyzwania Rowerowego, gdzie uczniowie mogą się rejestrować i wprowadzać na swój profil informacje o pierwotnych nawykach w zakresie podróży. Żeby metoda ta przyniosła rzetelne wyniki, wszyscy uczniowie w szkole muszą się zarejestrować i uzupełnić swój profil. Spróbuj umówić się z nauczycielami, żeby proces rejestracji miał miejsce w czasie jednej ze zwykłych lekcji.

Dane szkoły powinny być gromadzone przez Młodych Ambasadorów w zakresie Podróży w następujący sposób:

1. Szkolny opiekun STARS drukuje klasową ankietę dot. podróży dla każdej klasy wraz z instrukcjami dla nauczycieli dotyczącymi przeprowadzania ankiety.

2. Opiekun STARS rozdaje dokumenty nauczycielom, którzy przeprowadzają ankietę w klasach. Po jej wypełnieniu nauczyciele zwracają formularze opiekunowi STARS lub jednemu z Młodych Ambasadorów w zakresie Podróży. Młodzi Ambasadorowie w zakresie Podróży mogą też poprosić o pozwolenie na samodzielne przeprowadzenie ankiety we wszystkich klasach.

3. Młodzi Ambasadorowie w zakresie Podróży sprawdzają, czy wszystkie klasowe ankiety zostały zwrócone, potwierdzają, że są kompletne i prawidłowo wypełnione, a następnie zapisują wyniki na stronie internetowej STARS / Wyzwania Rowerowego.

Instrukcje dla nauczycieli i Młodych Ambasadorów w zakresie Podróży dotyczące przeprowadzania klasowej ankiety dot. podróży

Ankietę należy przeprowadzić w zwykły dzień szkolny, tzn. kiedy obecna jest większość uczniów w klasie. Przepytani powinni zostać wszyscy uczniowie. Jeśli jacyś uczniowie są nieobecni, należy uzupełnić ich środek transportu, kiedy tylko wrócą do szkoły.

Program angażowania rówieśników STARS – Instrukcja dla szkół – Grudzień 201522

Ankieta

Nazwa szkoły

Nauczyciel

Klasa

Liczba uczniów

Data przepr. ankiety

Zalecany sposób

1) Wyjaśnij, że przeprowadzasz ankietę, żeby dowiedzieć się, w jaki sposób uczniowie zwykle dostają się do szkoły.

2) Powiedz, że odczytasz zaraz listę różnych środków transportu, a potem poprosisz, żeby uczniowie powiedzieli Ci, jak zwykle dostają się do szkoły.

3) Powiedz, żeby wybrali tylko ten środek transportu, którym pokonują najdłuższą odległość. Na przykład jeśli uczeń jedzie autobusem i pociągiem, pociągiem pokonuje zapewne dłuższy dystans, więc jego środkiem transportu będzie „pociąg”.

4) Odczytaj listę różnych środków transportu (zob. tabela poniżej) i prosząc uczniów o podniesienie ręki, zanotuj liczbę uczniów korzystających z każdego środka transportu na formularzu ankiety klasowej.

5) Powtórz kroki 2-5, tym razem pytając uczniów, w jaki sposób woleliby podróżować do szkoły.

6) Powtórz kroki 2-5, tym razem pytając uczniów o odległość z domu do szkoły (w jedną stronę). Młodzi Ambasadorowie lub nauczyciele mogą uzyskać te dane w klasie online (np. za pomocą gogle maps).

7) Oddaj wypełnione ankiety klasowe opiekunowi STARS lub Młodym Ambasadorom w zakresie Podróży, którzy zbiorą wyniki.

Program angażowania rówieśników STARS – Instrukcja dla szkół – Grudzień 201523

**Carpooling lub wspólna jazda samochodem występuje, kiedy dzieci z więcej niż jednego gospodarstwa domowego pokonują drogę do szkoły tym samym samochodem. Jeśli ktoś z rodziny zawozi Cię do szkoły samochodem, wybierz „samochodem”. Jeśli sąsiad, inny uczeń lub ktoś z ich rodziny podwozi Cię do szkoły, wybierz „carpooling”. Jeśli jesteś kierowcą i zabierasz ze sobą samochodem innych uczniów, wybierz „carpooling”. Jeśli jesteś kierowcą i zabierasz ze sobą samochodem innych członków rodziny, wybierz „samochodem”.

Tabela – odległość do szkoły

Odległość Wynik*

Mniej niż 1 kilometr

Pomiędzy 1 a 2 kilometry (mniej niż 2 km)

Pomiędzy 2 a 5 kilometrów (mniej niż 5 km)

Więcej niż 5 kilometrów (od 5 km)

* Zsumuj liczbę uczniów w danym przedziale określającym odległość od szkoły

Program angażowania rówieśników STARS – Instrukcja dla szkół – Grudzień 201524

Jak zwykle dostajesz się do szkoły? Wynik*

Jak wolałbyś/wolałabyś dostawać się do szkoły?

Wynik*

Na piechotę (lub na deskorolce, łyżworolkach, hulajnodze…)

Na piechotę (lub na deskorolce, łyżworolkach, hulajnodze…)

Rowerem Rowerem

Transportem zbiorowym (autobusem, tramwajem, pociągiem, busem…)

Transportem zbiorowym (autobusem, tramwajem, pociągiem, busem…)

Na motocyklu/ motorowerze Na motocyklu/ motorowerze

Carpooling/ wspólna jazda samochodem **

Carpooling/ wspólna jazda samochodem **

Samochodem (jako kierowca lub pasażer)

Samochodem (jako kierowca lub pasażer)

W inny sposób W inny sposób

SUMA

Załącznik 4: Ankieta dotycząca nawyków w zakresie podróży

Instrukcja gromadzenia danych

Zamiast lub oprócz ankiety Hands-Up, Młodzi Ambasadorowie w zakresie Podróży powinni również spróbować odkryć przyczyny stojące za wyborami sposobu podróżowania swoich kolegów i koleżanek z klasy. To pomoże im wybrać najodpowiedniejsze działania mające na celu przekonanie uczniów do (częstszej) jazdy na rowerze. W związku z tym, że nauczyciele służą uczniom za przykład, również i oni mogą zostać przepytani.

Formularz ankiety dot. nawyków w zakresie podróży

Szanowny uczniu/nauczycielu,

my, Młodzi Ambasadorowie w zakresie Podróży, ze szkoły [nazwa szkoły] badamy sposoby docierania uczniów do szkoły. W drugim semestrze roku szkolnego nasza szkoła weźmie udział w Wyzwaniu Rowerowym – zawodach organizowanych w dziewięciu miastach w Europie. W oparciu o wyniki tej ankiety zorganizujemy kilka działań mających na celu zachęcenie uczniów do (częstszej) jazdy na rowerze oraz do uzyskania statusu szkoły mistrzowskiej w Wyzwaniu Rowerowym!

Będziemy wdzięczni, jeśli wypełnisz poniższą ankietę poprzez zaznaczenie odpowiedzi, które najbardziej odpowiadają Twojej sytuacji (odnośnie większości dni szkolnych).

1) Ile wynosi Twoja droga do szkoły (w jedną stronę)?

o Mniej niż 1 kilometr

o Mniej niż 2 kilometry

o Mniej niż 5 kilometrów

o Ponad 5 kilometrów

2) W jaki sposób docierasz do szkoły (środek transportu)?

o Na piechotę (lub na deskorolce, łyżworolkach, hulajnodze…)

o Na rowerze

o Transportem zbiorowym

o Na motocyklu/ motorowerze

o Samochodem (jako kierowca lub pasażer)

o Carpooling/ wspólna jazda samochodem (z osobą niebędącą członkiem rodziny)

o W inny sposób

3) W jaki sposób wolał(a)byś docierać do szkoły?

o Na piechotę (lub na deskorolce, łyżworolkach, hulajnodze…)

o Na rowerze

o Transportem zbiorowym

o Na motocyklu/ motorowerze

o Samochodem (jako kierowca lub pasażer)

o Carpooling/ wspólna jazda samochodem (z osobą niebędącą członkiem rodziny)

o W inny sposób

Program angażowania rówieśników STARS – Instrukcja dla szkół – Grudzień 201525

4) Zaznacz, w jakim stopniu zgadzasz się z następującymi stwierdzeniami:

Zupełnie się nie zgadzam

Nie zgadzam się

Zgadzam się Zdecydowanie się zgadzam

Nie jestem pewien/pewna / nie mam zdania

Łatwo jest wjechać na teren szkoły rowerem.Dojazd do szkoły na rowerze jest bezpieczny.W szkole jest wystarczająca ilość miejsca do parkowania rowerów.Parking rowerowy w mojej szkole jest dobrej jakości.Jazda na rowerze jest fajna.Potrafię dobrze jeździć na rowerze.

5) Czy posiadasz swój własny rower lub masz rower do dyspozycji?

o Tak o Czasami o Nie

6) Jeśli jeszcze tego nie robisz, dlaczego nie jeździsz na rowerze do szkoły? Zaznacz wszystkie odpowiedzi, które odnoszą się do Ciebie.

o Nie mam roweru.

o Mój rower jest w kiepskim stanie.

o Szkolny parking dla rowerów jest zbyt mały lub niewystarczający.

o Boję się, że ktoś ukradnie lub zniszczy mój rower na szkolnym parkingu rowerowym.

o Jest to zbyt męczące.

o Zabiera to zbyt dużo czasu.

o Nie chcę przyjeżdżać do szkoły zlany/zlana potem.

o Nie chcę zmoknąć, kiedy pada deszcz.

o Boję się, że zdarzy mi się wypadek.

Program angażowania rówieśników STARS – Instrukcja dla szkół – Grudzień 201526

o Po prostu nie lubię jeździć na rowerze.

o Nie chcę nosić obowiązkowego kasku do jazdy na rowerze.

o Nikt z mojej rodziny nie jeździ na rowerze.

o Nikt z moich znajomych nie jeździ na rowerze.

o Mieszkam zbyt daleko od szkoły.

o Rodzice mi nie pozwalają.

o Jadąc na rowerze, nie mogę odrabiać pracy domowej ani używać komórki.

o Nie chcę jeździć do szkoły sam(a).

o Inne: ……………………………………

Jeśli masz na to ochotę, możesz wyjaśnić swoje odpowiedzi poniżej:

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

7) Jeśli nie jest to Twój środek transportu, co skłoniłoby Cię do jazdy na rowerze do szkoły?

o Bezpieczne miejsce do przechowywania rowerów

o Więcej miejsca do przechowywania rowerów

o Posiadanie roweru/korzystanie z roweru (dzielenie się rowerem, wypożyczanie itp.)

o Dostęp do roweru elektrycznego

o Prysznice

o Większe umiejętności i pewność siebie na drodze

o Lepsza kondycja fizyczna

o Otrzymywanie nagrody za jazdę na rowerze

o Gdyby moi przyjaciele też jeździli na rowerze

o Możliwość jazdy na rowerze z innymi

o Brak obowiązku noszenia kasku

o Posiadanie lepszego roweru

o Posiadanie fajniejszego roweru

o Inne: ……………………………………

8) Czy masz inne pomysły na poprawę zrównoważenia swojej podróży do szkoły?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

9) Twoja szkoła pracuje nad tym, by zachęcić uczniów do częstszej jazdy na rowerze. Czy rozważyłbyś/rozważyłabyś przyłączenie się do zespołu Młodych Ambasadorów w zakresie Podróży?

o Tak o Może o Nie

Program angażowania rówieśników STARS – Instrukcja dla szkół – Grudzień 201527

Dziękujemy za wypełnienie ankiety! Prosimy o przekazanie jej nauczycielowi lub jednemu z Młodych Ambasadorów w zakresie Podróży:

<w tym miejscu należy wymienić Młodych Ambasadorów w zakresie Podróży z imienia i nazwiska>

Program angażowania rówieśników STARS – Instrukcja dla szkół – Grudzień 201528

Załącznik 5: Plan działań

Szanowna szkoło STARS!

Plan działań STARS ma dwa główne zadania:

planowanie działań STARS, raportowanie o działaniach STARS.

Plan działań zawiera listę kontrolą, która pomoże w realizacji programu angażowania rówieśników STARS. Pomoże on również doradcy STARS monitorować postęp szkoły i zebrać przykłady dobrych praktyk, z których mogłyby się uczyć inne szkoły w Europie biorące udział w projekcie.

W przypadku jakichkolwiek uwag lub pytań należy skontaktować się z doradcą STARS.

<Imię i nazwisko><Adres><Kod pocztowy><Miejscowość><Numer telefonu><Adres e-mail>

Powodzenia!

Zespół STARS

Program angażowania rówieśników STARS – Instrukcja dla szkół – Grudzień 201529

A. Opis szkoły

A-1 KontaktProsimy o uzupełnienie poniższych rubryk. Ważne jest, żeby zawrzeć tu uwagi, które pomogą określić konkretne problemy i ich rozwiązania.

Nazwa szkoły

Opiekun STARS

Rok szkolny

Wiek uczniów (np. roczniki/klasy 1-6)Całkowita liczba uczniów w szkole

Liczba uczniów biorących udział w działaniach STARS

A-2 Otoczenie szkołyProsimy o dołączenie zdjęcia z Google Earth pokazującego otoczenie szkoły (o promieniu 5 km od budynku)

<zdjęcie z Google Earth 5 km>

Jakie warunki do jazdy na rowerze panują na terenie szkoły i wokół niej?Warunki - -/ – / 0 / + / ++ Zauważone problemyBezpieczne ścieżki do szkoły

Bezpieczeństwo na drodze w okolicy szkoły

Szkolne stojaki na roweryLiczba:

Parkingi samochodoweLiczba miejsc parkingowych:

Ścieżki rowerowe przy szkole

Ścieżki rowerowe wyodrębnione z ruchu drogowego

Szkolne stojaki na rowery

Inne warunki (proszę określić jakie)

A-3 Szkolny regulaminJakiego rodzaju wsparcia szkoła lub lokalna społeczność udziela osobom podróżującym na piechotę lub na rowerze do szkoły?Wsparcie Należy zaznaczyć

wszystkie właściweZauważone problemy

Uczniowskie patrole zapewniające bezpieczeństwo przy przechodzeniu przez ulicę

Osoby dbające o bezpieczeństwo na skrzyżowaniach

Wsparcie ze strony policji

Zachęty i działania uświadamiające

Szkolenia w zakresie jazdy na rowerze / działania związane

Program angażowania rówieśników STARS – Instrukcja dla szkół – Grudzień 201531

z jazdą na rowerze

Serwis rowerowy/ kontrole

Innego rodzaju wsparcie (proszę określić jakie)

Program angażowania rówieśników STARS – Instrukcja dla szkół – Grudzień 201532

B. Lista kontrolna dot. szkoły

B-1 Oświadczenie o przystąpieniu do projektuSzkoła oficjalnie uczestniczy w programie STARS Europe, podpisując Oświadczenie o przystąpieniu do projektu.

√

Należy podpisać Oświadczenie o przystąpieniu do projektu i przekazać je doradcy STARS.

B-2 Rejestracja do udziału w Wyzwaniu RowerowymSzkoła zarejestrowała się na stronie internetowej Wyzwania Rowerowego.

B-3 Zespół Młodych Ambasadorów w zakresie PodróżySzkoła ma składający się z uczniów Zespół Młodych Ambasadorów w zakresie Podróży. √Ogłoszenie o poszukiwaniu kandydatów do zespołu jest obwieszczane na zajęciach i/lub przekazywane zwykłymi kanałami komunikacji w szkole.W celu poinformowania zainteresowanych uczniów o projekcie zorganizowane zostało spotkanie informacyjne z doradcą STARS.Uczniowie zostali zrekrutowani do pełnienia funkcji Młodych Ambasadorów w zakresie Podróży.Termin pierwszego spotkania Młodych Ambasadorów w zakresie Podróży, opiekuna STARS i doradcy STARS został ustalony.Opiekun STARS zapewnia Młodym Ambasadorom w zakresie Podróży ciągłe wsparcie.

B-4 Działania z zakresu zrównoważonej mobilnościDziałania zrealizowane √Działania związane podnoszeniem świadomości (kampanie, blogi, …)

Działania związane z ekologicznymi/zrównoważonymi środkami transportu i pozaszkolne aktywnościDziałania włączone w program nauczania

Inne (proszę określić)

B-5 Finansowanie (jeśli dotyczy)*Granty/dofinansowanie. √Czy szkoła otrzymuje dofinansowanie od lokalnych władz w celu umożliwienia jej udziału w projekcie STARS?Czy szkoła zainwestuje środki w działania STARS?Czy szkoła będzie poszukiwała innych źródeł finansowania, np. lokalnych sponsorów? (Młodzi Ambasadorowie w zakresie Podróży mogą brać udział w pozyskiwaniu funduszy)

*<Jeżeli szkoła nie otrzymuje dodatkowego finansowania ani grantów, należy pozostawić tę część pustą.>

Program angażowania rówieśników STARS – Instrukcja dla szkół – Grudzień 201533

C. Lista kontrolna dot. Młodych Ambasadorów w zakresie Podróży

C-1 Plan pracy Młodych Ambasadorów w zakresie PodróżyMłodzi Ambasadorowie w zakresie Podróży mają swój plan pracy. √Młodzi Ambasadorowie w zakresie Podróży zaplanowali serię spotkań ze swoim doradcą STARS i opiekunem STARS w pierwszych trzech miesiącach roku szkolnego (wrzesień – listopad).Młodzi Ambasadorowie w zakresie Podróży zaplanowali serię spotkań ze swoim doradcą STARS i opiekunem STARS w kolejnych trzech miesiącach roku szkolnego (grudzień – luty).Młodzi Ambasadorowie w zakresie Podróży zaplanowali serię spotkań ze swoim doradcą STARS i opiekunem STARS w ostatnich trzech miesiącach roku szkolnego (marzec – maj).Wszyscy członkowie zespołu Młodych Ambasadorów w zakresie Podróży mają listę kontaktów zawierającą imiona, nazwiska, numery telefonów i adresy mailowe wszystkich Młodych Ambasadorów w zakresie Podróży, doradcy STARS i opiekuna STARS.Młodzi Ambasadorowie w zakresie Podróży uzgodnili ze swoim doradcą STARS i opiekunem STARS podział zadań i odpowiedzialności, w tym bieżące informowanie doradcy STARS i opiekuna STARS o wszelkich działaniach podejmowanych między spotkaniami.Młodzi Ambasadorowie w zakresie Podróży przygotowali harmonogram realizacji zadań w ciągu roku szkolnego.

C-2 Ankiety dot. nawyków uczniów w zakresie podróżyMłodzi Ambasadorowie w zakresie Podróży mają udokumentowane sposoby podróżowania uczniów.

√

Młodzi Ambasadorowie w zakresie Podróży przeprowadzili ankietę dot. nawyków uczniów w zakresie podróży.

Informacje dodatkowe:Dni, w których dokumentowane były nawyki uczniów w zakresie podróży. Przeprowadzanie badania przez kilka dni (2-3) da bardziej rzetelną średnią.

Wyniki:

i) Sposób podróżowaniaSposób Liczba uczniów Zauważone problemy

Program angażowania rówieśników STARS – Instrukcja dla szkół – Grudzień 201534

podróżowania (większość dni)Na piechotę (lub na deskorolce, łyżworolkach, hulajnodze…)Rowerem

Transportem zbiorowym (autobusem, tramwajem, pociągiem, busem…)Na motocyklu/ motorowerzeCarpooling/ wspólna jazda samochodem *Samochodem (jako kierowca lub pasażer)W inny sposób

Razem:

ii) Warunki do jazdy na rowerze

Warunki do jazdy na rowerze

Liczba uczniówZłe (- -) Nie

najlepsze (-)

Jako takie (0) Dobre (+)

Bardzo dobre (+ +)

Nie jestem pewien/pewna / nie mam zdania

DostępnośćBezpieczeństwo

Pojemność parkingów rowerowych

Jakość parkingów rowerowych

Wizerunek społeczny (renoma) jazdy na rowerze

Umiejętności w zakresie jazdy na rowerze

Posiadanie własnego roweru

Tak Czasami Nie

iii) Czynniki powstrzymujące uczniów przed dojeżdżaniem do szkoły na rowerze

Program angażowania rówieśników STARS – Instrukcja dla szkół – Grudzień 201535

Czynniki Liczba uczniów Zauważone problemyBezpieczeństwo

Odległość

Wizerunek społeczny (renoma) jazdy na rowerzeObawy rodziców

Aktywność fizycznaWyposażenie szkoły (parkingi rowerowe, prysznice itp.)Posiadanie własnego roweruWygoda i nakład czasuInne przeszkody (proszę określić jakie)

iv) Czynniki mogące skłonić uczniów do dojeżdżania do szkoły na rowerzeCzynniki Liczba uczniów Zauważone problemyWiększe poczucie bezpieczeństwa

Lepszy wizerunek społeczny (większa renoma) jazdy na rowerze

Dostęp do (lepszego) roweru

Poprawa zdrowia

TowarzystwoWyposażenie szkoły (parkingi rowerowe, prysznice itp.)Inne zachęty (proszę określić jakie)

C-3 Ankiety dot. nawyków nauczycieli w zakresie podróży (opcjonalne)

Młodzi Ambasadorowie w zakresie Podróży mają udokumentowane sposoby podróżowania nauczycieli.

√

Program angażowania rówieśników STARS – Instrukcja dla szkół – Grudzień 201536

Młodzi Ambasadorowie w zakresie Podróży przeprowadzili ankietę dot. nawyków nauczycieli w zakresie podróży.

Informacje dodatkowe:Dni, w których dokumentowane były nawyki nauczycieli w zakresie podróży. Przeprowadzanie badania przez kilka dni (2-3) da bardziej rzetelną średnią.

Wyniki:

i) Sposób podróżowania

Sposób podróżowania (większość dni)

Liczba nauczycieli Zauważone problemy

Na piechotę (lub na deskorolce, łyżworolkach, hulajnodze…)Rowerem

Transportem zbiorowym (autobusem, tramwajem, pociągiem, busem…)Na motocyklu/ motorowerzeCarpooling/ wspólna jazda samochodem *Samochodem (jako kierowca lub pasażer)W inny sposób

Razem:

ii) Warunki do jazdy na rowerzeWarunki do jazdy na rowerze

Liczba nauczycieliZłe (- -) Nie

najlepsze (-)

Jako takie (0) Dobre (+)

Bardzo dobre (+ +)

Nie jestem pewien/pewna / nie mam

Program angażowania rówieśników STARS – Instrukcja dla szkół – Grudzień 201537

zdaniaDostępnośćBezpieczeństwo

Pojemność parkingów rowerowych

Jakość parkingów rowerowych

Wizerunek społeczny (renoma) jazdy na rowerze

Umiejętności w zakresie jazdy na rowerze

Posiadanie własnego roweru

Tak Czasami Nie

iii) Czynniki powstrzymujące nauczycieli przed dojeżdżaniem do szkoły na rowerzeCzynniki Liczba nauczycieli Zauważone problemyBezpieczeństwo

Odległość

Wizerunek społeczny (renoma) jazdy na rowerze

Aktywność fizycznaWyposażenie szkoły (parkingi rowerowe, prysznice itp.)Posiadanie własnego roweruWygoda i nakład czasuInne przeszkody (proszę określić jakie)

iv) Czynniki mogące skłonić nauczycieli do dojeżdżania do szkoły na rowerzeCzynniki Liczba nauczycieli Zauważone problemyWiększe poczucie bezpieczeństwa

Lepszy wizerunek społeczny (większa renoma) jazdy na rowerze

Dostęp do (lepszego) roweru

Poprawa zdrowia

Program angażowania rówieśników STARS – Instrukcja dla szkół – Grudzień 201538

TowarzystwoWyposażenie szkoły (parkingi rowerowe, prysznice itp.)Inne zachęty (proszę określić jakie)

C-4 Wyzwanie Rowerowe

4.1.1 Wyzwanie Rowerowe zostało podjęte i jest realizowane.√

Młodzi Ambasadorowie w zakresie Podróży zapoznali się ze stroną internetową Wyzwania Rowerowego.Uczniowie zostali zrekrutowani do udziału w Wyzwaniu Rowerowym lub też wszyscy uczniowie zarejestrowali się na stronie w czasie zajęć.Młodzi Ambasadorowie w zakresie Podróży monitorują poziom rejestracji [lub udziału].Młodzi Ambasadorowie w zakresie Podróży odpowiadają na pytania uczniów.Młodzi Ambasadorowie w zakresie Podróży przypominają o trwaniu Wyzwania Rowerowego przez regularne informowanie o postępach i zachęcanie uczniów do dalszego udziału.

C-5 Inne działania w ramach kampaniiNależy uwzględnić wszelkie działania informacyjne (wiadomości mailowe, media społecznościowe itp.)

Inicjatywa Planowanie (kiedy będzie realizowana i w jakich okresach?)

Krótki opis Inne zaangażowane osoby (koledzy i koleżanki z klasy, nauczyciele, rada szkoły, lokalne organizacje, eksperci spoza szkoły, inne szkoły itp.)

Dowody na to, że inicjatywa była realizowana (np. zdjęcia, plany itp.)

C-6 PodsumowanieMłodzi Ambasadorowie w zakresie Podróży porównali końcowe wyniki Wyzwania Rowerowego z początkowymi danymi dotyczącymi nawyków w zakresie podróży.Młodzi Ambasadorowie w zakresie Podróży ocenili proces współpracy w zespole oraz z opiekunem STARS i doradcą STARS.Młodzi Ambasadorowie w zakresie Podróży ocenili zorganizowane przez siebie działania, opcjonalnie za pomocą ankiety przeprowadzonej wśród kolegów i koleżanek z klasy.Finałowe wydarzenie mające na celu uczczenie wyników kampanii i dobrej pracy Młodych Ambasadorów w zakresie Podróży zostało zaplanowane i zareklamowane.

Program angażowania rówieśników STARS – Instrukcja dla szkół – Grudzień 201539

Program angażowania rówieśników STARS – Instrukcja dla szkół – Grudzień 201540