Embed Size (px)
Citation preview
STEPPING TOGETHER IN DEVELOPMENT
လထဗဟျပစမကနး လထဗဟျပစမကနးသည ေကးလကေဒသဖြ႔ျဖးတးတကေရးဥးစးဌာနမအေကာငအထညေဖာေဆာငရြကလကရသညစမကနးျဖစသည။
စမကနး၏ရညရြယခကမာေကးလကေနလထအတြကအဓကကေသာအေျခခအေဆာကအအမားႏင ဝနေဆာငမႈမားကလထဗဟျပခဥးကပနညးျဖငအလြယတကရယအသးျပႏငေစရနျဖစပါသည။ စမကနးက ၂ဝ၁၃ ခႏစကတညးက စတင အေကာငအထညေဖာေဆာငရြကခပါသည။ေနျပညေတာေကာငစနယေျမအပါအဝငတငးႏငျပညနယ၁၄ခရျမ႕နယ၆၃ျမ႕နယမျပညသလထ၇သနးေကာအတြကေထာကပေပးႏငခသည။
ျပညသလထကယတငေရြးခယ၊ကယတငအေကာငအထညေဖာေဆာငရြက၍ ကယတငေစာငၾကည စစေဆးခြင ရရေသာအေျခခအေဆာကအအ၂၁၇ဝဝေကာတညေဆာကချပးျဖစသည။
စမကနးစတငအေကာငအထညေဖာေဆာငရြကစဥကကမာၻ႔ဘဏ၏ ေထာကပေငြ အေမရကနေဒၚလာ သနး ၈ဝ ျဖင စတငေဆာငရြကချပး ယခအခါ ကမာၻ႔ဘဏ၏ အျပညျပညဆငရာဖြ႕ျဖးေရးရနပေငြ၊ အတလအစးရႏင ယေက ႏငငတ႔မ ႏစရညေခးေငြႏငေထာကပေငြမားႏငအတျမနမာႏငငအစးရ၏ထညဝငေငြအပါအဝင စစေပါငး အေမရကန ေဒၚလာ ၅၄၆ သနးခန႔ျဖငအေကာငအထညေဖာေဆာငရြကလကရပါသည။
စမကနးစာအပေတြဖတေတာဒစမကနးကေသေသခာခာလပမယဆရငတ႔ေတြကတးတကမႈေတြအမားႀကးျဖစေစတယဆတာသလာတယ။ကယတငလပရေတာပလပတတလာတယ၊ပၿပးအျမငကယလာတယေနာကႏစကရငလညးဒထကပေကာငးေအာငလပခငတယ။သငတနးမာထထေရာကေရာကသငခရေတာအေဒၚတ႔ေကာမတအားလးကလညးသငတအတငးလကနာေဆာငရြကၾကတယ။အေဒၚဆသငတနးကေျပာတာေတြကဖနးေလးန႔အသဖမးထားၿပးျပနနားေထာငေတာစမကနးအေၾကာငးပပၿပးနားလညလာတယ။
ေဒၚျမကင၊ေစာငၾကညႀကးၾကပေရးေကာမတဝင၊သမငကနးေကးရြာ၊ေကာမးျမ႕နယ။
“”
ျပညေထာငစအဆငသကဆငသေပါငးစပါဝငေသာသးသပေဆြးေႏြးပြအခမးအနား ႏစစဥကငးပသည “ျပညေထာငစအဆငသကဆငသေပါငးစပါဝငေသာ သးသပေဆြးေႏြးပြ အခမးအနား” သည စမကနးအေကာငအထညေဖာ ေဆာငရြကစဥ ကာလတစေလာကလးလကနာကငသးခသညပြငလငးျမငသာမႈ၊တာဝနခယမႈ၊ေလလာသငယမႈႏင လကေတြ႔ဘဝတြင ျပနလညကငသးႏငမႈ အေလအထမားအေပၚျပနလညသးသပေဆြးေႏြးျခငးျဖစပါသည။
စမကနးတးခ႕အေကာငအထညေဖာေဆာငရြကလာသညႏငအမ ျမနမာႏငငတစဝနးရ တစဥးတစေယာကခငးစသာမက အဖြ႔အစညးမားပါ ပမ ပါဝငခြင ရရလာပါသည။ ျပညေထာငစအဆငသးသပ ေဆြးေႏြးပြမကငးပမ ေကးရြာအဆငလထစညးေဝးပြမားကငးပျခငး၊ျမ႕နယအဆငသကဆငသေပါငးစပါဝငေသာသးသပ
ေဆြးေႏြးပြမား ကငးပျခငး၊ လထစညး႐းေရးမႉးမား၊ နညးပညာမႉးမားႏငစမကနး၏နညးပညာအၾကေပးအတြကဖရမမားကငးပျခငးစသညျဖင ပါဝငသအားလး၏သေဘာထားမားက အဆငလကေဖာထတရယသးသပပါသည။
ယခႏစ ေဆြးေႏြးပြအတြက အေျခခသည အခကမာ“ျငမးခမးျခငးႏငသာယာဝေျပာျခငး”ျဖစပါသည။
“ျပညေထာငစအဆင သကဆငသေပါငးစပါဝငေသာသးသပေဆြးေႏြးပြအခမးအနား”က၂ဝ၁၄ခႏစကတညးကစတငကငးပချပး ႏစအလက အေျခခေဆြးေႏြးခသည အခကမားမာ ေအာကပါအတငးျဖစပါသည။
ပထမႏစ(၂ဝ၁၄) ဒတယႏစ(၂ဝ၁၅) တတယႏစ(၂ဝ၁၆) စတတႏစ(၂ဝ၁၇) ပဥၥမႏစ(၂ဝ၁၈)
ေန႔စြ ၁၈၊ၾသဂတ ၂၅၊ၾသဂတ ၁၅၊စကတငဘာ ၂၁၊စကတငဘာ ၅၊ေအာကတဘာ
အေျခခေဆြးေႏြးသညအခက
လထ၏စြမးေဆာငရညျမႇငတငေပးျခငး
လထဗဟျပစမကနးနငေကးလကေဒသ
ဖြ႔ျဖးမႈ
ေကးရြာလထအဆငတြငဒမကေရစအေလအကငမားထြနးကားလာေစရန
ေလကငသငၾကားေပးျခငး
ေကးရြာလထေရရညဖြ႔ျဖး
တးတကေစေရး
ျငမးခမးျခငးႏငသာယာဝေျပာျခငး
လထဗဟျပစမကနးအေကာငအထညေဖာေဆာငရြကရာတြငေနျပညေတာ ေကာငစနယေျမ အပါအဝင ျပညနယ/တငးေဒသအားလးမညသညေဒသကမခနလပမထားဘေဒသအားလးပါဝငခြငရေစေရးအတြက နညးစနစတက သတမတေဆာငရြကပါသည။မလစတငအေကာငအထညေဖာေဆာငရြကစဥကစမကနးျမ႕နယေရြးခယရာတြငထညသြငးစဥးစားသညအခကမားတြင“ၿမ႕နယ၏တညၿငမေအးခမးမႈ”သညအေျခခအခကတစခကျဖစခေသာလညး
အားလးအတလကတြေဆာငရြကခြငရရျခငးေနာကပငး စမကနးျမ႕နယ ေရြးခယရာတြင “ျမ႕နယအတြငးစမကနးအေကာငအထညေဖာ ေဆာငရြကရနႏင ၾကးၾကပႏငရနအေျခခတညျငမေအးခမးမႈရျခငး”ဟေျပာငးလသတမတခပါသည။ထ႔ေၾကာငစမကနးအေကာငထညေဖာသညျမ႕နယမားထမအခ႕ျမ႕နယမားတြင တငးရငးသားအဖြ႕အစညးမားႏင အတလကတြေဆာငရြကရသည ျမ႕နယမားလညး ပါရလာပါသည။ (အဆပါျမ႕နယမားကေျမပတြငအေရာငရငျဖငျပထားသည။)
တငးရငးသား အဖြ႔အစညးမားႏင လကတြေဆာငရြကရသညျမ႕နယမားအတြကသးျခားလပငနးစဥမား ခမတထားျပး စမကနးအစမအဆး အဆငေျပေခာေမြ႔စြာ ေဆာငရြကႏငေစရန ၾကတငျပငဆငမႈမားလညးလပေဆာငရသည။စမကနးမတာဝနရသမားကလညးအဆပါျမ႕နယမားသ႔သြားေရာက၍တငးရငးသားအဖြ႔မားႏငအၾကေတြ႔ဆညႇႏႈငးေဆြးေႏြးျခငးမားျပလပသည။
တငးရငးသားအဖြ႔အစညးမားကလညးစမကနးရညရြယခကကနားလညသေဘာေပါကလာသညႏငအမစမကနးဝနထမးမားသြားလာေရးႏင စညး႐းလပေဆာငရာတြငလညးအဆငေျပေစရန၎တ႔ကယတင ပါဝငကညေပးခသည။ ထမမက စမကနးအေကာငအထညေဖာျပးသညေနာက လထစစေဆးပြမား ကငးပရာတြငလညးစမကနးဝနထမးမားအားပပးကညေပးၾကသည။
အခ႕စမကနး ျမ႕နယမားတြင စမကနးအေကာငအထညေဖာေဆာငရြကေနစဥကာလအတြငးေဒသတြငးပဋပကၡမားေပၚေပါကလာပါကလညး ေကးရြာလထ၏ သေဘာထားက ရယ၍ အခနကာလတစခအထေခတဆငးငထားေပးျပးအေကာငအထညေဖာရနအဆငသငျဖစသညႏငခကခငးျပနလညစတငေဆာငရြကႏငရနစမေဆာငရြကထားသညအတြက ဆး႐ႈးမႈမရေစဘ စမကနး၏အကးခစားခြငအျပညအဝရရေစသည။
ထသ႔ တငးရငးသား အဖြ႔အစညးမား အတလကတြ ညႇႏႈငးေဆာငရြကခြငရသညအတြကေကးရြာျပညသလထအေနျဖငလညး
စမကနးႏင ပတသကသည အစညးအေဝးမား ကငးပရာတြင လတငးပးေပါငးပါဝငလာျခငး၊ေကးရြာအတြကလအပသညစမကနးလပငနးခြေရြးခယရာတြငလညးေရရညတညတခငျမမညအေျခခအေဆာကအဥမား ေရြးခယ တညေဆာကခြငရလာျခငး၊ အထးသျဖင အဆပါေဒသရ အမးသမးမားအေနျဖင၎တ႔၏သေဘာထား အျမငမားက ရဝစြာ ေဖာထတေျပာဆလာႏငျခငး စသညေျပာငးလတးတကမႈမားခစားခြငရလာသည။
တျခားတစဖကတြငလညး စမကနးေအာငျမငစြာ အေကာငအထညေဖာႏငေရးအတြကမတဘကအဖြ႕အစညးမားႏငလကတြေဆာငရြကပါသည။ျပညေထာငစအဆငတြငနညးပညာအၾကေပးမားခန႔အပထားျခငး၊ျမ႕နယအဆငတြငျပညတြငးႏငႏငငတကာမအစးရမဟတေသာ အဖြ႕အစညးမားအား နညးပညာ အေထာကအကျပအဖြ႕မားအျဖစ ခန႔အပျခငးျဖင၎တ႔က ေကးလက ဥးစးဌာနႏငအတ စမကနးအေကာငအထညေဖာရာတြင ပပးေပးျခငး၊သငတနးမားပ႔ခေပးျခငး၊ လထအားလး ပါဝငလာေစရန စညး႐းျခငးမားေဆာငရြကၾကသည။
စမကနးလပငနးခြြမားအတညျပရန ျမ႕နယစမကနးေရးဆြေရးႏငအေထာကအကျပေရးေကာမတႏငလညးပးေပါငးေဆာငရြကလကရျပးေကးရြာအဆငလထစစေဆးပြြမား၊သကဆငသေပါငးစပါဝငေသာ သးသပေဆြးေႏြးပြမားအတြက အၾကျပခကမားႏငသးသပခကမား ရယႏငရန ေဒသတြငး လမႈအဖြ႕အစညးမားႏငလညးပးေပါငးေဆာငရြကလကရပါသည။
ကြနမကစမကနးပထမႏစစကဝနးကစျပးတတယႏစစကဝနးအထစမကနးအေကာငအထညေဖာရာမာေစတနာဝနထမးအျဖစပါဝငေဆာငရြကခပါတယ။စမကနးကပ႔ခေပးတသငတနးေတြလပငနးခြငအေတြ႔အၾကေတြရလာျပးေနာကပငးမာလထစညး႐းေရးမးလစလပရာထးေခၚေတာစတပါဝငစားစြာန႔အလပေလာကျဖစချပးစမကနးဝနထမးျဖစလာပါတယ။
ေဒၚထကထကေအာင၊လထစညး႐းေရးမႉး၊ေစတတရာျမ႕နယ။
“ ”
အတတကြေရးဆြကာအေကာငအထညေဖာႏငခသည
စမကနးခြေပါငး
၂၁,၆၄၃
လပခရသညရကေပါငး
၄,၃၉၅,၆၂၄
ရကရြာသရြာသားမားအတြကဖနတးေပးႏငခသည။
ေဒသခမား၏၉၂%
ေကာကအလြနေကနပသညအဆငတြငရသညဟေျပာဆခၾကသည။
စာသငေကာငးတညေဆာကျခငး၊ျပနလညမြမးမျခငး
၃,၄၃၃
ေကးရြာခငးဆကလမး၊ေျခလငသြားလာႏငသညလမးႏငတတားမား
၁၁,၃၇ဝ
ကနးမာေရးအေဆာကအအမား၉၅
မးလငးေရးလပငနးေပါငး
၁,၄၅၃အျခားလပငနးေပါငး
၆၃၅ေရေပးေရးလပငနးေပါငး
၃,၃၃၆
စမကနးတြငအေကာငအထညေဖာေဆာငရြကမညအပငးငါးပငးပါဝငသည။လထသ႔တက႐ကေထာကပေငြကေကးရြာအပစေငြစာရငးသ႔ တက႐က လႊေျပာငးေပးအပသည။ အျခား အပငးေလးပငးမာကညေထာကပမႈႏငစြမးေဆာငရညျမႇငတငျခငး၊အသ
ေငြေၾကးခြေဝသးစြျခငးပညာႏငေလလာသငယျခငး၊အေကာငအထညေဖာေဆာငရြကမႈအေထာကအကျပျခငးႏင အေရးေပၚအေျခအေနမားတြင တ႔ျပနျခငးတ႔ ျဖစသည။ ေငြေၾကးသးစြမႈအေျခအေနမားက ႏစအလက၊အပငးတစပငးခငးအလကပတြငသးျခားစခြျခားေဖာျပထားသည။
လပငနးခြ ၅ႏစတာစစေပါငး ပဥၥမႏစ
လမး/တတား ၁၁၃၇ဝ ၃၉၆၇
ေရေပးေရး ၃၃၃၆ ၆၄၉
မးလငးေရး ၁၄၅၃ ၅၈၅
ေကာငး ၃၄၃၃ ၈၈၇
ေဆးေပးခနး ၉၅ ၂၅
ခနးမေဆာင ၁၁၈၈ ၅၅၇
စာၾကညတက ၁၂၂ ၃၇
အမသာ ၉၉ ၃၂
ေစး ၉ ၅
အျခား ၆၃၅ ၂၈၉
စစေပါငး ၂၁၇၄ဝ ၇ဝ၃၃
လထဗဟျပစမကနးအေကာငအထညေဖာေဆာငရြကခသညမာယခႏစဆလငငါးႏစတတရျပျဖစပါသည။
စမကနးစကဝနး တစပတလည၍ တစႏစတာကာလ ျပးဆးသညႏင ေကးရြာအဆင၊ ေကးရြာအပစအဆင၊ ျမ႕နယအဆငႏငျပညေထာငစအဆငစသညျဖငအဆငတစဆငခငးစတြငစမကနးအေကာငအထညေဖာမႈအေျခအေနမားက ျပနလညဆနးစစသညအခမးအနားမား ျပလပခၾကျပး အားသာခက၊ အားနညးခကမားေဖာထတတငျပျခငးျဖင တစႏစထကတစႏစ ေကာငးသညထကေကာငးေအာငျပငဆငျဖညစြကခၾကသည။
စမကနး အေကာငအထညေဖာသညသကတမး ရညၾကာလာသညႏငအမ အေတြ႔အၾကမား တးပြားလာသညအျပင အရည
အေသြးပငးတြငလညး ပမတးတကလာေစရန စမကနး အေကာငအထညေဖာ ေဆာငရြကသမားသာမက ေကးရြာလထကပါ အတတကြၾကးပမးအားထတခၾကပါသည။။
သသာထငရားသညအကးေကးဇးမားမာေဒသတြငးလအပေနသည အေျခခအေဆာကအဥးမား ရရျခငးျဖစျပး ေကးရြာခငးဆကလမးတတားမား၊စာၾကညတကမား၊ေကးလကေဆးေပးခနးမား၊ေကာငးမား၊ေကးရြာခနးမမား၊ေရေပးေရးစနစမား၊လပစစမးမားႏငအျခားအေျခခအေဆာကအဥမားစြာပါဝငပါသည။
အဆပါ အေျခခအေဆာကအဥမား ရရလကျခငး၏ ေနာကဆကတြ အကးေကးဇးမားအေနျဖင ကနကစရတသကသာျခငးဥပမာ - အမတငရာေရာက ေရပကသြယတနးႏငသညအတြက
ဒေလာကေကာငးတ႕အေျခအေနကအနတတ႕ဆး႐ႈးမာေၾကာကတယ။အနတတ႕ေရေကာမတဖြ႕လကျပးလစဥေရမတာခေတြလကေကာကတယ။သးမရေအာငပကစးမျပငတာမးမလပဘပမနပကလငးေတြစစေဆးတယစကေတြစစေဆးတယခကခငးပကတာန႕ခကခငးျပငတာမးေတြလပတယ။ေပးတသကေပးချပးျပးဒါကထနးသမးဖ႔ကေတာအနတတ႔ရြာသရြာသားေတြမာတာဝနအျပညရတယလ႕အနတထငတယ။ေဒၚခငခငေဌး၊ကြမသေကးရြာ၊ေခာငးဆျမ႕နယ။
စမကနးအသးအပြငမား
“”
ေရအတြက အပကနကစရတမား သကသာသြားျခငး၊ ယခငဖေယာငးတငမး၊ဘကထရမးမားျဖငစာၾကညခရေသာေကာငးသေကာငးသားမားအေနျဖငလညးေကးရြာတြငးလပစစမးရရသညအတြကေန႔ညမေရြးစာၾကညႏငျခငး၊ယခငေသာကသးေရအခကအခရသည ေကးရြာမားတြင စမကနးက တးေဖာခသည စကေရတြငးမားေၾကာင ေသာကသးေရအတြက ပပနစရာ မလေတာျခငးစသညအကးေကးဇးမားလညးရရလာသည။
ထ႔အျပငစမကနးအေကာငအထညေဖာသညေဒသအတြငးရလငယမားအတြကအလပအကငအခြငအလမးမားဖနတးေပးႏငသကသ႔ စမကနး ေကာမတဝငမားအေနျဖငလညး ကယကကယယၾကညမႈရရလာျပး ဘဝရပတညေရးတြင တစဖကတစလမးမၾကးစားခြငပရလာသည။လမးပနးဆကသြယေရးပမေကာငးမြနလာသညအတြက ကနပစၥညး ေရာငးခသမားအေနျဖင သယယစရတသကသာလာျခငး၊ရာသေပၚသးနမားကအခနမေရာငးခခြငရရျခငး စသည သြယဝကအကးေကးဇးမားလညး ခစားရသည။တျခားတစဖကတြငလညး စမကနးအေကာငအထညေဖာရာတြင
နညးလမးတကအေကာငအထညေဖာေဆာငရြကရသညအတြကအဆပါအေလအကငမားက ေန႔စဥ လေနမႈဘဝတြင ျပနလညအသးခလာႏငေစသည။ ဥပမာအေနျဖငလထဗဟျပစမကနးတြငသငၾကားရသည ေငြစာရငးသြငးျခငး နညးစနစမား၊ ဝယယေရးနညးစနစမားကက မမအမေထာငစ၏ လပငနးေဆာငတာမားသ႔မဟတ ရပရြာရ အလားတလပငနးမားတြငလညး ျပနလညအသးခႏငလာသည။
ထ႔ျပငစေပါငးအလပလပတတလာသကသ႔ဆးျဖတခကမားကလညးအတတကြခမတလာႏငသည။အမားဆႏၵကနားေထာငတတလာျခငး၊စေပါငးဆးျဖတျခငး၊အျပနအလနညႏႈငးျခငးစသညအေလအကငေကာငးမားရရလာသည။
စမကနးတြငလကနာေဆာငရြကရသညသဘာဝပတဝနးကငထနးသမးကာကြယေရးအစအမမားေၾကာငမမတ႔ရပရြာပတဝနးကငအတြကသာမကေဒသတြငးတစခလး၏သဘာဝပတဝနးကငအေရးကပါထညသြငးစဥးစားတတလာျပးတနဖးထားေစာငေရာကတတလာသည။
ေကးရြာတြငးကြနကရစလမး၊မြာလေကးရြာ၊တြတြြမးေကးရြာအပစ၊တြနးဇျမ႕နယ
ယခင ယခ
ရြာမာလညးအၾကျပစာတကပးထားေပးထားတအျပငတယလဖနးန႔ေရာလကယတငေရာတငႏငတအေၾကာငးေကးရြာအစညးအေဝးမာလညးအားလးသေအာငေျပာျပတယ။အစပငးမာေသခာမသၾကေသးေတာေနျပညေတာအဆငအထတငၾကတာေတြရဖးတယ။ကယလညးမနတာလပရ႕သားန႕အတငခရတယဆျပးစတမေကာငးျဖစမတာေပါ။ဒါေပမယေနာကပငးအားလးကအစညးအေဝးေတြဖတျပးေသခာရငးျပတယ။စာရငးဇယားေတြကလညးအမားျမငသာေအာငေၾကာျငာသငပနးမာကပေပးထားေတာေကးရြာရ႕ယၾကညမႈပရလာတယ။စမကနးေကာမတဝငေတြအေနန႕လညးတာဝနယမႈ၊တာဝနခမႈအျပညန႔ေဆာငရြကတတတအေလအကငေကာငးေတြရလာတယ။
ဥးျမငဝငး၊ေကးရြာစမကနးအေထာကအကျပေကာမတဥက႒၊ေကသဝတေကးရြာ၊ဘးလငးျမ႕နယ။
လြတလပစြာ
ေဝဖနအၾကျပႏငသညအခြငအေရး လထဗဟျပစမကနးတြင စမကနးလပငနးခြမားက ေကးရြာလထကယတင အေကာငအထညေဖာ ေဆာငရြကခြငရသကသ႔ေစာငၾကညၾကးၾကပျခငး၊ျပလပထနးသမးျခငးလပငနးမားကလညးေကးရြာလထကယတင ေဆာငရြကရသည။ ထ႔ကသ႔ လပငနးစဥအားလးက ေကးရြာလထကယတင စနစတက အေကာငအထညေဖာေဆာငရြကရာတြငမေကနပမႈတစစတစရာရလာပါကလညးလြတလပစြာေဖာထတႏငေစရနေဝဖနအၾကျပႏငသညနညးလမးမားပပးေပးထားသည။စမကနးအေကာငအထညေဖာေဆာငရြကစဥ ေဝဖနအၾကျပစာေပါငး ၂၁ဝဝဝ ေကာ လကခရရချပး ၉၉ရာခငႏႈနးကေျဖရငးေပးချပးျဖစပါသည။
ေဝဖနအၾကျပနညးလမးမားဟဆေသာလညးအေၾကာငးအရာအမးမးပါဝငပါသည။လကခရရသညေဝဖနအၾကျပခကမားတြငရနပေငြအလြသးစားလပျခငး၊လပထးလပနညးႏငလြေခာျခငးႏငစာခပစာတမးေဖာကဖကျခငးတ႔ကသ႔ေသာကစၥရပမားႏငပတသက၍အနညးငယလကခရရချပးေကးဇးတငေၾကာငးေရးသား
ေပးပ႔ျခငး၊လအပခကမား ျပငဆငရနအၾကျပခကမားအမားဆးလကခရရပါသည။ စမကနး လပထးလပနညးႏင ပတသကသညအၾကျပခကမားလညးေပးပ႔ၾကသည။
စမကနး အေကာငအထညေဖာရာတြင ပြငလငးျမငသာစြာအေကာငအထညေဖာ ေဆာငရြကရသညအျပင ေကနပမႈမရပါကအလြယတက ေျပာဆခြငရသညအတြကအခငးခငးသသယစတမားမရေတာဘတာဝနယေဆာငရြကတတသညအေလအကငမားတးပြားလာေစသည။
“အရငကဆအခလေကးရြာေလးမာစညးစညး႐း႐းန႔အလပလပဖ႔ အေလအကင မရခၾကဘး။ ရြာလမးပကလ႔ လေလး ငါးေယာကေလာကစျပးျပငမယဆတာေတာငသ႔ေလာသ႔ေလာေတြးၾကတယ။ ခေတာ ဘာပလပလပ ပြငလငးျမငသာတ နညးလမးန႔ေဆာငရြကတအျပငမေကနပလ႔ေမးျမနးခငရငလညးစတၾကကေဖာထတေမးျမနးခြငရလာလ႔ ေကးရြာဖြ႕ၿဖးေရးဆတာ နားလညသြားၿပ။သးသန႔စညး႐းစရာေတာငမလေတာဘး။ဒါစမကနးကရလကတအကးအျမတပ’’ဟသာေပါငးျမ႕နယ၊ေရႊရငေမာေကးရြာမေကးရြာစမကနးအေထာကအကျပေကာမတဥက႒၊ဥးေကာလြငက၎၏အေတြ႔အၾကကေျပာျပခသည။
“
”
ေဒၚဝငးဝငးခ၊ဝယယေရးဆပေကာမတဝင၊တယဇားအပစ၊တယဇားေကးရြာ၊ေစတတရာျမ႕နယ။
အရငကဆေကးရြာဖြ႔ၿဖးေရးလပငနးေဆာငရြကတအခါမာကြနမတ႔အမးသမးေတြရ႕အခနးက႑ မပါခဘး။ အမးသမးေတြက ဘယက႑ေတြကေန ပါဝငရမလဆလညးဂဃနဏမသခၾကဘး။ဒါေၾကာငလညးအရငကဖြ႔ျဖးေရးစမကနးေတြမာအမးသမးေတြရ႕ပးေပါငးပါဝငမႈအားနညးခၾကတယ။
အခဆရငကြၽနမကယတငေကာမတဝငျဖစလာေတာအစညးအေဝးေတြတကရတယ၊စမကနးလပငနးခြေရြးခယတအခါမာလညးကယတငပါဝငေဆာငရြကခြငရေတာကယကကယယၾကညမႈရလာတယ။
အခေနာကပငးေကးရြာမာဘာကစၥအတြကပျဖစျဖစအဖြ႔ဖြ႔တအခါမာအမးသမးေတြပါဝငခြငရေအာင ထညသြငးစဥးစားလာတယ။ ေကးရြာမာ အဓကျဖစတ အပခပေရးအဖြ႔မာလညး အမးသမးေတြ ပါလာၾကတယ။ ကြနမတ႔ တယဇားေကးရြာမာ ေကးရြာအပခပေရးပငးမာေရာ ရပရြာဖြ႕ၿဖးေရးအပငးမာပါ အမးသမး၊ အမးသားမား အားလး ပးေပါငးပါဝငေဆာငရြကခြငရတစနစကငသးလာၾကပါတယ
ေဒၚႏႏ၊စ/ေထာကဥက႒၊ေပါကၿမငအပစ၊ေအာငသခေကးရြာ၊လယေဝးျမ႕နယ။
အရငကအမးသမးေတြဆရင ကေလးထနးမယ။ အမအလပေတြလပရမယ။ ထမငးဟငးခက၊အဝတေလာ၊ဒါေတြပသတာေလ။ဒစမကနးမာကား-မတနးတအခြငအေရးေတြအေၾကာငးသရခြငရလာျပးအမးသမးေတြလညးတာဝနေပးရငကရာလပငနးတာဝနကအျပညအဝ ေဆာငရြကႏငတ အရညအခငးရတယဆတာ လကခလာၾကတယ။ အမးသမးေတြရ႕ေဆြးေႏြးတငျပမႈေတြကလညးလကခလာၾကတယ။
အရငက႐းေတြ၊ဘဏေတြဆသပမသြားတတခဘး။ခဆရငသြားရလာရေျပာရဆရျဖစလာတယ။ကြနမတ႔အမးသသမးေတြအေနန႔အရငထကစာရငအမားၾကးေျပာငးလလာတယလ႔ ခစားရတယ။ ေကလညး ေကနပမတယ။ ကယရပရြာ ဖြ႔ၿဖးေရးအတြကတာဝနယရတာျဖစလ႔လထက ေနာကတစၾကမထပမ ေရြးခယဥးမယဆရငဆကလကတာဝနထမးေဆာငဥးမာပါ။ကား-မတနးတအခြငအေရးရတအတြကေကးဇးတငပါတယ။
“ကြၽနေတာအမမာဆလကလပမန႔ေရာငးတယ၊မနကဆလငမယားႏစေယာကအတမန႔လပတယ။မနးမကမန႔ေရာငးထြကတယ၊ကေနာကထမငးအးတည၊အဝတေလာစတအမအလပကလပတယ။မနးမေစးေရာငးျပနလာေတာကြၽနေတာအျခားအလပဥပမာေန႔စားေတာငယာလပေပါအဒါမးလပတယ။ေျပာျပခငတာကေယာကားမနးမရယလ႔မခြျခားဘကြၽနေတာတ႔ႏစေယာကစလးမသားစအတြကအတၾကးစားအလပလပၾကတယ။
ဥးေအာငရလငး၊ေဝဖနအၾကျပေကာမတဝင၊မယဆညနမေကးရြာ၊မယဆညနမေကးရြာအပစ၊မယစျမ႕နယ။
ကားမတနးတပါဝငခြင
“”
ကြၽနေတာတ႔ကယတငမဆနးစစဖးတေကးရြာအခကအခေတြကစမကနးေၾကာငဆနးစစတတလာတယ။ဘာသာ၊လမးမတညတတငးရငးသားေတြအားလးပးေပါငးပါဝငျပးစမကနးအတြကအလပလပခၾကတယ။စမကနးျပးသြားရငေတာငကယရပရြာအတြကအားလးပးေပါငးပါဝငအလပလပရမယလ႔ခယထားတယ။
စကပးေရး၊ေမြးျမေရးနငဆညေျမာငးဝနႀကးဌာန၊ေကးလကေဒသဖြ႕ၿဖးတးတကေရးဥးစးဌာန႐းအမတ(၃၆)၊လထဗဟျပစမကနး႐း၊ေနျပညေတာ၊ျပညေထာငစသမၼတျမနမာနငင။
www.cdd.drdmyanmar.org,[email protected],Facebook:@ncddpmyanmar
“
”
