Upload
others
View
26
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
q
q
q
t t q t
t t q
t t q t
t q
t t q
t q t
t t q t t
t q
t t q t
t t t q t t
t t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t q t t
t t t q t t t
t t t q t t
t t t q
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t q t t
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q
t q
t q t
t t q t t
t t q t
t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t t t q t
t q
Schem
atanotacjistruktur
zaleznosciow
ych
Alina
Wróblew
skaInstytutP
odstawInform
atykiPolskiejA
kademiiN
auk
Warszaw
a,17pazdziernik
2011
j
q
q
q
t t q t
t t q
t t q t
t q
t t q
t q t
t t q t t
t q
t t q t
t t t q t t
t t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t q t t
t t t q t t t
t t t q t t
t t t q
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t q t t
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q
t q
t q t
t t q t t
t t q t
t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t t t q t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t t t q t t
t q t t
t t q t
t t q t
t q
t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t t
t t t q t t
t t q t
t q
t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t q t t
t q t t
t t q
t t q t
t t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t t t
t q
t t q t t t
t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t q t
t t t q t t t
t q
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t
t t q t
t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t
t t t q t t
t t q t t
t t t q t
t q t t
t q t
q t
q
q
q
Outline
j
1S
trukturyzaleznosciow
e
2P
olskietypy
relacjizaleznosciowych
3A
notacjazjaw
iskskładniow
ych
4E
ksperyment
Schem
atanotacjistrukturzaleznosciow
ych2
/41
q
q
q
t t q t
t t q
t t q t
t q
t t q
t q t
t t q t t
t q
t t q t
t t t q t t
t t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t q t t
t t t q t t t
t t t q t t
t t t q
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t q t t
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q
t q
t q t
t t q t t
t t q t
t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t t t q t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t t t q t t
t q t t
t t q t
t t q t
t q
t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t t
t t t q t t
t t q t
t q
t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t q t t
t q t t
t t q
t t q t
t t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t t t
t q
t t q t t t
t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t q t
t t t q t t t
t q
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t
t t q t
t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t
t t t q t t
t t q t t
t t t q t
t q t t
t q t
q t
q
q
q
Struktury
zaleznosciow
ej
Struktura
zaleznosciowa
jestanotowana
jakografskierow
any:
wierzchołkireprezentuja
tokenyw
zdaniuplus
korzenR
OO
T,
krawedzie
skierowane
reprezentujabinarne
relacjezaleznosciow
epom
iedzytokenam
i,
jedenz
tokenówjestgłow
a(nadrzednikiem
)relacji
zaleznosciowej,
adrugijestpodrzednikiem
,
etykietyna
krawedziach
wskazuja
typrelacjizaleznosciow
ej,
wierzchołkim
ajaprzypisany
indeksodpow
iadajacypozycjitokena
wzdaniu;
RO
OT
ma
zawsze
indeks0.
Schem
atanotacjistrukturzaleznosciow
ych3
/41
q
q
q
t t q t
t t q
t t q t
t q
t t q
t q t
t t q t t
t q
t t q t
t t t q t t
t t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t q t t
t t t q t t t
t t t q t t
t t t q
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t q t t
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q
t q
t q t
t t q t t
t t q t
t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t t t q t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t t t q t t
t q t t
t t q t
t t q t
t q
t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t t
t t t q t t
t t q t
t q
t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t q t t
t q t t
t t q
t t q t
t t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t t t
t q
t t q t t t
t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t q t
t t t q t t t
t q
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t
t t q t
t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t
t t t q t t
t t q t t
t t t q t
t q t t
t q t
q t
q
q
q
Przykład:
Struktura
zaleznosciow
aj
RO
OT
Na
wszelki
wypadek
wezm
iemy
cieza
wielbłada
.
pred
adjcom
p
adjobj
comp
comp
punct
Schem
atanotacjistrukturzaleznosciow
ych4
/41
q
q
q
t t q t
t t q
t t q t
t q
t t q
t q t
t t q t t
t q
t t q t
t t t q t t
t t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t q t t
t t t q t t t
t t t q t t
t t t q
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t q t t
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q
t q
t q t
t t q t t
t t q t
t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t t t q t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t t t q t t
t q t t
t t q t
t t q t
t q
t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t t
t t t q t t
t t q t
t q
t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t q t t
t q t t
t t q
t t q t
t t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t t t
t q
t t q t t t
t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t q t
t t t q t t t
t q
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t
t t q t
t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t
t t t q t t
t t q t t
t t t q t
t q t t
t q t
q t
q
q
q
Form
atkodowania
strukturzalezno
sciowych
j
Struktury
zaleznosciowe
sazakodow
anew
formacie
CoN
LL
Wybór
formatu
zostałpodyktowany
przezdostepne
systemy
parsujaceiakceptow
aneprzez
nieform
aty.
Zakodow
aneinform
acje:1
ID–
indekstokena,
2FORM
–form
aortograficzna
lubznak
interpunkcyjny,3
LEMMA–
forma
podstawow
a,4
CPOSTAG–
‘ogólna’czescm
owy,
5POSTAG
–‘szczegółow
a’czescm
owy,
6FEATS
–zbiór
cechm
orfosyntaktycznych,7
HEAD–
indeksnadrzednika
danegotokenu,
8DEPREL
–typ
relacjizaleznosciowej.
Schem
atanotacjistrukturzaleznosciow
ych5
/41
q
q
q
t t q t
t t q
t t q t
t q
t t q
t q t
t t q t t
t q
t t q t
t t t q t t
t t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t q t t
t t t q t t t
t t t q t t
t t t q
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t q t t
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q
t q
t q t
t t q t t
t t q t
t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t t t q t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t t t q t t
t q t t
t t q t
t t q t
t q
t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t t
t t t q t t
t t q t
t q
t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t q t t
t q t t
t t q
t t q t
t t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t t t
t q
t t q t t t
t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t q t
t t t q t t t
t q
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t
t t q t
t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t
t t t q t t
t t q t t
t t t q t
t q t t
t q t
q t
q
q
q
Przykład:
formatkodow
aniastruktur
zaleznosciow
ychj
IDFORM
LEMMACPOSTAG
POSTAGFEATS
HEADDEPREL
1N
ana
prepprep
acc4
adj2
wszelki
wszelki
adjadj
sg|acc|m3|pos
3adj
3w
ypadekw
ypadeksubst
substsg|acc|m
31
comp
4w
ezmiem
yw
ziacverb
finpl|pri|perf
0pred
5cie
tysubst
ppron12sg|acc|m
1|sec|nakc4
obj6
zaza
prepprep
acc4
comp
7w
ielbładaw
ielbładsubst
substsg|acc|m
26
comp
8.
.interp
interp_
4punct
Schem
atanotacjistrukturzaleznosciow
ych6
/41
q
q
q
t t q t
t t q
t t q t
t q
t t q
t q t
t t q t t
t q
t t q t
t t t q t t
t t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t q t t
t t t q t t t
t t t q t t
t t t q
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t q t t
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q
t q
t q t
t t q t t
t t q t
t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t t t q t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t t t q t t
t q t t
t t q t
t t q t
t q
t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t t
t t t q t t
t t q t
t q
t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t q t t
t q t t
t t q
t t q t
t t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t t t
t q
t t q t t t
t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t q t
t t t q t t t
t q
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t
t t q t
t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t
t t t q t t
t t q t t
t t t q t
t q t t
t q t
q t
q
q
q
Outline
j
1S
trukturyzaleznosciow
e
2P
olskietypy
relacjizaleznosciowych
3A
notacjazjaw
iskskładniow
ych
4E
ksperyment
Schem
atanotacjistrukturzaleznosciow
ych7
/41
q
q
q
t t q t
t t q
t t q t
t q
t t q
t q t
t t q t t
t q
t t q t
t t t q t t
t t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t q t t
t t t q t t t
t t t q t t
t t t q
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t q t t
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q
t q
t q t
t t q t t
t t q t
t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t t t q t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t t t q t t
t q t t
t t q t
t t q t
t q
t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t t
t t t q t t
t t q t
t q
t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t q t t
t q t t
t t q
t t q t
t t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t t t
t q
t t q t t t
t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t q t
t t t q t t t
t q
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t
t t q t
t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t
t t t q t t
t t q t t
t t t q t
t q t t
t q t
q t
q
q
q
Polskie
typyrelacjizalezno
sciowych
j
Wybór
odpowiedniego
typuzaleznoscijestistotny,zeby
własciw
iezaanotow
acstrukture
zaleznosciowa.
Precyzyjna
definicjatypów
zaleznosciowych
ułatwia
wybór.
Rozrózniam
ynastepujace
typyzaleznosci:
Dopełnienia
(ang.com
plements),
Nie-dopełnienia
(ang.non-com
plements).
Schem
atanotacjistrukturzaleznosciow
ych8
/41
q
q
q
t t q t
t t q
t t q t
t q
t t q
t q t
t t q t t
t q
t t q t
t t t q t t
t t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t q t t
t t t q t t t
t t t q t t
t t t q
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t q t t
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q
t q
t q t
t t q t t
t t q t
t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t t t q t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t t t q t t
t q t t
t t q t
t t q t
t q
t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t t
t t t q t t
t t q t
t q
t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t q t t
t q t t
t t q
t t q t
t t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t t t
t q
t t q t t t
t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t q t
t t t q t t t
t q
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t
t t q t
t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t
t t t q t t
t t q t t
t t t q t
t q t t
t q t
q t
q
q
q
Dopełnienia:
comp
j
1com
p–
dopełnienie(ang.
complem
ent)
Dopełnienie
przymiotnikow
e
Dopełnienie
przysłówkow
e
Dopełnienie
rzeczownikow
e
Dopełnienie
przyimkow
e
Schem
atanotacjistrukturzaleznosciow
ych9
/41
q
q
q
t t q t
t t q
t t q t
t q
t t q
t q t
t t q t t
t q
t t q t
t t t q t t
t t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t q t t
t t t q t t t
t t t q t t
t t t q
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t q t t
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q
t q
t q t
t t q t t
t t q t
t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t t t q t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t t t q t t
t q t t
t t q t
t t q t
t q
t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t t
t t t q t t
t t q t
t q
t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t q t t
t q t t
t t q
t t q t
t t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t t t
t q
t t q t t t
t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t q t
t t t q t t t
t q
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t
t t q t
t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t
t t t q t t
t t q t t
t t t q t
t q t t
t q t
q t
q
q
q
Dopełnienia:
comp
j
1com
p–
dopełnienie(ang.
complem
ent)
Dopełnienie
przymiotnikow
ez
nadrzednikiemw
postaci:form
yczasow
nikowejnp.,uczynic
kogossilnym
,przyim
kanp.,z
wolna,od
dawna,po
prostu.
Dopełnienie
przysłówkow
e
Dopełnienie
rzeczownikow
e
Dopełnienie
przyimkow
e
Schem
atanotacjistrukturzaleznosciow
ych9
/41
q
q
q
t t q t
t t q
t t q t
t q
t t q
t q t
t t q t t
t q
t t q t
t t t q t t
t t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t q t t
t t t q t t t
t t t q t t
t t t q
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t q t t
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q
t q
t q t
t t q t t
t t q t
t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t t t q t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t t t q t t
t q t t
t t q t
t t q t
t q
t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t t
t t t q t t
t t q t
t q
t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t q t t
t q t t
t t q
t t q t
t t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t t t
t q
t t q t t t
t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t q t
t t t q t t t
t q
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t
t t q t
t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t
t t t q t t
t t q t t
t t t q t
t q t t
t q t
q t
q
q
q
Dopełnienia:
comp
j
1com
p–
dopełnienie(ang.
complem
ent)
Dopełnienie
przymiotnikow
e
Dopełnienie
przysłówkow
ez
nadrzednikiemw
postaci:czasow
nika,przyim
kanp.,na
pewno,na
zewnatrz.
Dopełnienie
rzeczownikow
e
Dopełnienie
przyimkow
e
Schem
atanotacjistrukturzaleznosciow
ych9
/41
q
q
q
t t q t
t t q
t t q t
t q
t t q
t q t
t t q t t
t q
t t q t
t t t q t t
t t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t q t t
t t t q t t t
t t t q t t
t t t q
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t q t t
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q
t q
t q t
t t q t t
t t q t
t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t t t q t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t t t q t t
t q t t
t t q t
t t q t
t q
t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t t
t t t q t t
t t q t
t q
t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t q t t
t q t t
t t q
t t q t
t t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t t t
t q
t t q t t t
t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t q t
t t t q t t t
t q
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t
t t q t
t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t
t t t q t t
t t q t t
t t t q t
t q t t
t q t
q t
q
q
q
Dopełnienia:
comp
j
1com
p–
dopełnienie(ang.
complem
ent)
Dopełnienie
przymiotnikow
e
Dopełnienie
przysłówkow
e
Dopełnienie
rzeczownikow
ez
nadrzednikiemw
postaci:przym
iotnika,np.pełny
mleka,przeciw
nyglobalizacji,
przyimka,
liczebnika,form
yczasow
nikowej
niepodlega
zmianie
dofunkcjipodm
iotupodczas
pasywizacji,
przyjmuje
roleLocation,
Instrument,G
oal(alenie
Recipient,
Experiencer,które
sazarezerw
owane
dlaobj_th).
Dopełnienie
przyimkow
e
Schem
atanotacjistrukturzaleznosciow
ych9
/41
q
q
q
t t q t
t t q
t t q t
t q
t t q
t q t
t t q t t
t q
t t q t
t t t q t t
t t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t q t t
t t t q t t t
t t t q t t
t t t q
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t q t t
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q
t q
t q t
t t q t t
t t q t
t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t t t q t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t t t q t t
t q t t
t t q t
t t q t
t q
t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t t
t t t q t t
t t q t
t q
t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t q t t
t q t t
t t q
t t q t
t t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t t t
t q
t t q t t t
t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t q t
t t t q t t t
t q
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t
t t q t
t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t
t t t q t t
t t q t t
t t t q t
t q t t
t q t
q t
q
q
q
Dopełnienia:
comp
j
1com
p–
dopełnienie(ang.
complem
ent)
Dopełnienie
przymiotnikow
e
Dopełnienie
przysłówkow
e
Dopełnienie
rzeczownikow
e
Dopełnienie
przyimkow
ez
nadrzednikiemw
postaci:form
yczasow
nikowej,
przymiotnika
np.,zdolnydo,
przysłówka
np.,dopierow
,własnie
przez,odpowiednio
do.W
ielekom
binacjiprzysłówka
zfraza
przyimkow
atw
orzyprzyim
kiw
tórne(M
ilewska,2003)
np.,dalekood,w
razz,zgodnie
z.
Schem
atanotacjistrukturzaleznosciow
ych9
/41
q
q
q
t t q t
t t q
t t q t
t q
t t q
t q t
t t q t t
t q
t t q t
t t t q t t
t t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t q t t
t t t q t t t
t t t q t t
t t t q
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t q t t
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q
t q
t q t
t t q t t
t t q t
t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t t t q t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t t t q t t
t q t t
t t q t
t t q t
t q
t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t t
t t t q t t
t t q t
t q
t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t q t t
t q t t
t t q
t t q t
t t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t t t
t q
t t q t t t
t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t q t
t t t q t t t
t q
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t
t t q t
t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t
t t t q t t
t t q t t
t t t q t
t q t t
t q t
q t
q
q
q
Przykład:
Dopełenienia
comp
j
Dopełnienie
przymiotnikow
eprzyim
kaiczasow
nika
RO
OT
Eliksir
poprostu
uczyniłgo
silnym.
pred
subj
obj
comp
adjcom
p
Dopełnienie
przyimkow
eprzym
iotnika
RO
OT
Głosow
acbedziem
yzgodnie
zzasadam
i.
predaux
adjcom
pcom
p
Schem
atanotacjistrukturzaleznosciow
ych10
/41
q
q
q
t t q t
t t q
t t q t
t q
t t q
t q t
t t q t t
t q
t t q t
t t t q t t
t t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t q t t
t t t q t t t
t t t q t t
t t t q
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t q t t
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q
t q
t q t
t t q t t
t t q t
t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t t t q t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t t t q t t
t q t t
t t q t
t t q t
t q
t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t t
t t t q t t
t t q t
t q
t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t q t t
t q t t
t t q
t t q t
t t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t t t
t q
t t q t t t
t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t q t
t t t q t t t
t q
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t
t t q t
t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t
t t t q t t
t t q t t
t t t q t
t q t t
t q t
q t
q
q
q
Dopełnienia:
comp_fin
j
2com
p_fin–
dopełnieniezdaniow
e(oznajm
ujace,pytajace,
wykrzyknikow
e)z
nadrzednikiemw
postaci:form
yczasow
nikowej,
spójnikapodrzednego,
rzeczownika.
Nie
odpowiedziała
napytanie,
cosie
znia
działo.
comp
negcom
p
comp_fin
subj
Schem
atanotacjistrukturzaleznosciow
ych11
/41
q
q
q
t t q t
t t q
t t q t
t q
t t q
t q t
t t q t t
t q
t t q t
t t t q t t
t t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t q t t
t t t q t t t
t t t q t t
t t t q
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t q t t
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q
t q
t q t
t t q t t
t t q t
t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t t t q t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t t t q t t
t q t t
t t q t
t t q t
t q
t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t t
t t t q t t
t t q t
t q
t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t q t t
t q t t
t t q
t t q t
t t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t t t
t q
t t q t t t
t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t q t
t t t q t t t
t q
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t
t t q t
t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t
t t t q t t
t t q t t
t t t q t
t q t t
t q t
q t
q
q
q
Dopełnienia:
comp_inf
j
3com
p_inf–
dopełnieniebezokolicznikow
ez
nadrzednikiemw
postaci:spójnika
podrzednego,przym
iotnikanp.,gotow
ycos
zrobic,rzeczow
nikanp.,(m
iec)praw
o,(miec)
szansecos
zrobic,czasow
nikanp.,chciec,kazac,zabronic
coszrobic,
quasi-czasownika
np.,mozna,trzeba
coszrobic.
Jestemgotow
yw
ystartowac
ww
yborach.
pdcom
p_infcom
pcom
p
Schem
atanotacjistrukturzaleznosciow
ych12
/41
q
q
q
t t q t
t t q
t t q t
t q
t t q
t q t
t t q t t
t q
t t q t
t t t q t t
t t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t q t t
t t t q t t t
t t t q t t
t t t q
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t q t t
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q
t q
t q t
t t q t t
t t q t
t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t t t q t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t t t q t t
t q t t
t t q t
t t q t
t q
t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t t
t t t q t t
t t q t
t q
t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t q t t
t q t t
t t q
t t q t
t t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t t t
t q
t t q t t t
t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t q t
t t t q t t t
t q
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t
t t q t
t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t
t t t q t t
t t q t t
t t t q t
t q t t
t q t
q t
q
q
q
Dopełnienia:
complm
j
4com
plm–
ang.com
plementizer
jestrealizowany
jakospójnik
podrzednynp.,ze,iz,zeby,aby,by,
jestnadrzednikiemfinityw
nejfrazyzdaniow
ej(comp_fin)
lubbezokolicznikow
ejfrazyzdaniow
ej(comp_inf),
jestpodrzednikiem:
formy
czasownikow
ej,przym
iotnika,rzeczow
nika.
Wiem
,ze
pomoze
Marysi.
obj_thcom
plmcom
p_fin
Schem
atanotacjistrukturzaleznosciow
ych13
/41
q
q
q
t t q t
t t q
t t q t
t q
t t q
t q t
t t q t t
t q
t t q t
t t t q t t
t t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t q t t
t t t q t t t
t t t q t t
t t t q
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t q t t
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q
t q
t q t
t t q t t
t t q t
t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t t t q t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t t t q t t
t q t t
t t q t
t t q t
t q
t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t t
t t t q t t
t t q t
t q
t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t q t t
t q t t
t t q
t t q t
t t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t t t
t q
t t q t t t
t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t q t
t t t q t t t
t q
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t
t t q t
t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t
t t t q t t
t t q t t
t t t q t
t q t t
t q t
q t
q
q
q
Dopełnienia:
objj
5obj–
dopełnienie‘blizsze’:
jestrealizowane
jakofraza
rzeczownikow
agłów
niew
bierniku,alerów
niezw
dopełniaczu,celowniku
lubnarzedniku,
jestpodrzednikiemform
yczasow
nikowej,
stajesie
podmiotem
mianow
nikowym
wkonstrukcjach
stronybiernej.
Hipoglikem
iazagraza
pracym
ózgu.obj
adjsubj
Schem
atanotacjistrukturzaleznosciow
ych14
/41
q
q
q
t t q t
t t q
t t q t
t q
t t q
t q t
t t q t t
t q
t t q t
t t t q t t
t t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t q t t
t t t q t t t
t t t q t t
t t t q
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t q t t
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q
t q
t q t
t t q t t
t t q t
t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t t t q t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t t t q t t
t q t t
t t q t
t t q t
t q
t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t t
t t t q t t
t t q t
t q
t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t q t t
t q t t
t t q
t t q t
t t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t t t
t q
t t q t t t
t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t q t
t t t q t t t
t q
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t
t t q t
t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t
t t t q t t
t t q t t
t t t q t
t q t t
t q t
q t
q
q
q
Dopełnienia:
obj_thj
6obj_th
–dopełnienie
celownikow
e:jestrealizow
anejako
frazarzeczow
nikowa
wcelow
niku,jestpodrzednikiem
formy
czasownikow
ej,w
ypełniarole
semantyczne
Recipient,E
xperiencer,Beneficiary,
niem
ozezostac
zmienione
wdopełnienie
blizszew
wyniku
alteracjistrukturyargum
entów(‘dative
shift’,Kibort,2008).
Złam
ałm
ireke.
obj_th
obj
Schem
atanotacjistrukturzaleznosciow
ych15
/41
q
q
q
t t q t
t t q
t t q t
t q
t t q
t q t
t t q t t
t q
t t q t
t t t q t t
t t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t q t t
t t t q t t t
t t t q t t
t t t q
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t q t t
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q
t q
t q t
t t q t t
t t q t
t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t t t q t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t t t q t t
t q t t
t t q t
t t q t
t q
t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t t
t t t q t t
t t q t
t q
t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t q t t
t q t t
t t q
t t q t
t t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t t t
t q
t t q t t t
t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t q t
t t t q t t t
t q
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t
t t q t
t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t
t t t q t t
t t q t t
t t t q t
t q t t
t q t
q t
q
q
q
Dopełnienia:
pdj
7pd
–dopełnienie
predykatywne
(orzecznik):jestrealizow
anenajczesciejjako
frazanom
inalnaw
mianow
nikulub
narzedniku,przymiotnik,
jestpodrzednikiemczasow
nikabyc
ang.‘copula
verb’lubstac
sie,nazyw
acsie,itp.
Bycie
nauczycielemnie
jestproste.
pd
subj
pdneg
Schem
atanotacjistrukturzaleznosciow
ych16
/41
q
q
q
t t q t
t t q
t t q t
t q
t t q
t q t
t t q t t
t q
t t q t
t t t q t t
t t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t q t t
t t t q t t t
t t t q t t
t t t q
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t q t t
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q
t q
t q t
t t q t t
t t q t
t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t t t q t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t t t q t t
t q t t
t t q t
t t q t
t q
t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t t
t t t q t t
t t q t
t q
t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t q t t
t q t t
t t q
t t q t
t t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t t t
t q
t t q t t t
t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t q t
t t t q t t t
t q
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t
t t q t
t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t
t t t q t t
t t q t t
t t t q t
t q t t
t q t
q t
q
q
q
Dopełnienia:
subjj
8subj–
podmiot:
jestrealizowany
jakofraza
nominalna,fraza
zdaniowa,
przymiotnik,liczebnik,itp.
lubzaim
ek‘pro-drop’,który
niejest
zaanototwany
wstrukturze
zaleznosciowej,
jestpodrzednikiemorzeczenia.
Janic
niew
idze.
objneg
subj
Schem
atanotacjistrukturzaleznosciow
ych17
/41
q
q
q
t t q t
t t q
t t q t
t q
t t q
t q t
t t q t t
t q
t t q t
t t t q t t
t t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t q t t
t t t q t t t
t t t q t t
t t t q
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t q t t
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q
t q
t q t
t t q t t
t t q t
t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t t t q t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t t t q t t
t q t t
t t q t
t t q t
t q
t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t t
t t t q t t
t t q t
t q
t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t q t t
t q t t
t t q
t t q t
t t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t t t
t q
t t q t t t
t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t q t
t t t q t t t
t q
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t
t t q t
t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t
t t t q t t
t t q t t
t t t q t
t q t t
t q t
q t
q
q
q
Nie-dopełnienia
(Okoliczniki):
adjj
9adj–
okolicznikprzym
iotnikowy
podrzednikrzeczow
nikalub
liczebnika,przysłów
kowy
podrzednikczasow
nika,przysłówka,przym
iotnika,rzeczow
nikowy
atrybutzrzeczow
nikowym
nadrzednikiem,
frazaprzyim
kowa,
podrzednafraza
zdaniowa
zrzeczow
nikowym
,liczebnikowym
,czasow
nikowym
nadrzednikiem,
warunkow
apodrzedna
frazazdaniow
az
nadrzednikiemrealizow
nymprzez
orzeczeniegłów
nejfrazyzdaniow
ej,etc.
Schem
atanotacjistrukturzaleznosciow
ych18
/41
q
q
q
t t q t
t t q
t t q t
t q
t t q
t q t
t t q t t
t q
t t q t
t t t q t t
t t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t q t t
t t t q t t t
t t t q t t
t t t q
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t q t t
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q
t q
t q t
t t q t t
t t q t
t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t t t q t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t t t q t t
t q t t
t t q t
t t q t
t q
t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t t
t t t q t t
t t q t
t q
t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t q t t
t q t t
t t q
t t q t
t t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t t t
t q
t t q t t t
t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t q t
t t t q t t t
t q
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t
t t q t
t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t
t t t q t t
t t q t t
t t t q t
t q t t
t q t
q t
q
q
q
Nie-dopełnienia:
aglticondj
10aglt–
enklityka:jestrealizow
anajako
‘mobilny’przyrostek,np.
-em,-m
,-es,-s,-sm
y,-scie,jejnadrzednikiem
jestczasownik
(nawetjeslijestdoczepiona
dospójnika
podrzednego)lubw
arunkowa
klitykaby.
11cond
–klityka
warunkow
aby:
jejnadrzednikiemjestform
aczasow
nikowa,
moze
bycprzyłaczona
doczasow
nikalub
moze
pojawiac
siew
‘dowolnym
’miejscu
wzdaniu.
Walnał-
-by--s
goreka?
agltcond
obj
comp
Schem
atanotacjistrukturzaleznosciow
ych19
/41
q
q
q
t t q t
t t q
t t q t
t q
t t q
t q t
t t q t t
t q
t t q t
t t t q t t
t t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t q t t
t t t q t t t
t t t q t t
t t t q
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t q t t
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q
t q
t q t
t t q t t
t t q t
t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t t t q t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t t t q t t
t q t t
t t q t
t t q t
t q
t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t t
t t t q t t
t t q t
t q
t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t q t t
t q t t
t t q
t t q t
t t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t t t
t q
t t q t t t
t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t q t
t t t q t t t
t q
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t
t t q t
t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t
t t t q t t
t t q t t
t t t q t
t q t t
t q t
q t
q
q
q
Nie-dopełnienia:
appj
12app
–apozycja:
apozycjaijejnadrzednik
musza
sieodnosic
dotego
samego
bytu,apozycja
(najczesciejNP
)jestpodrzednikiem
bezposredniopoprzedzajacego
jarzeczow
nika,apozycja
(drugirzeczownik
wdw
urzeczownikow
ymzłozeniu)
jestpodrzednikiem
pierwszego
rzeczownika
wtym
złozeniu,nazw
iskojestanotow
anejako
podrzednik(apozycja)
imienia.
Prosze
ozabranie
głosupana
posłaP
iotraK
rutula.
objapp
appapp
Schem
atanotacjistrukturzaleznosciow
ych20
/41
q
q
q
t t q t
t t q
t t q t
t q
t t q
t q t
t t q t t
t q
t t q t
t t t q t t
t t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t q t t
t t t q t t t
t t t q t t
t t t q
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t q t t
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q
t q
t q t
t t q t t
t t q t
t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t t t q t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t t t q t t
t q t t
t t q t
t t q t
t q
t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t t
t t t q t t
t t q t
t q
t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t q t t
t q t t
t t q
t t q t
t t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t t t
t q
t t q t t t
t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t q t
t t t q t t t
t q
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t
t t q t
t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t
t t t q t t
t t q t t
t t t q t
t q t t
t q t
q t
q
q
q
Nie-dopełnienia:
auxj
13aux
–czasow
nikposiłkow
y:byc
wystepuje
wanalitycznym
czasieprzyszłym
iwanalitycznym
czasieprzeszłym
konstrukcjiwarunkow
ych,jego
nadrzednikiemjestgłów
naform
aczasow
nika(im
iesłówprzym
iotnikowy
bierny,bezokolicznik).
RO
OT
Był-
-byupadł.
auxcond
pred
byclub
zostacw
ystepujew
konstrukcjachstrony
biernej,jego
nadrzednikiemjestim
iesłówprzym
iotnikowy
bierny.
RO
OT
Sledztw
ozostało
umorzone.
aux
subjpred
Schem
atanotacjistrukturzaleznosciow
ych21
/41
q
q
q
t t q t
t t q
t t q t
t q
t t q
t q t
t t q t t
t q
t t q t
t t t q t t
t t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t q t t
t t t q t t t
t t t q t t
t t t q
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t q t t
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q
t q
t q t
t t q t t
t t q t
t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t t t q t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t t t q t t
t q t t
t t q t
t t q t
t q
t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t t
t t t q t t
t t q t
t q
t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t q t t
t q t t
t t q
t t q t
t t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t t t
t q
t t q t t t
t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t q t
t t t q t t t
t q
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t
t t q t
t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t
t t t q t t
t t q t t
t t t q t
t q t t
t q t
q t
q
q
q
Nie-dopełnienia:
neg,predirefl
j
14neg
–partykuła
przeczaca‘nie’
Jejnadrzednikiemjestform
aczasow
nikowa.
15pred
–orzeczenie
zdaniowe
lubgłów
nyrzeczow
nikw
efrazie
rzeczownikow
ejjestrealizow
anyjako
forma
czasownikow
a(czasow
nikfinityw
ny,form
abezosobow
a‘-no/-to’,bezokolicznik)lub
główny
rzeczownik
wniezaleznie
zaanotowanejfrazie
rzeczownikow
ej,jego
nadrzednikiemjestkorzen
RO
OT.
16refl
–znacznik
zwrotnosci‘sie’
Jegonadrzednikiem
jestforma
czasownikow
a.
Schem
atanotacjistrukturzaleznosciow
ych22
/41
q
q
q
t t q t
t t q
t t q t
t q
t t q
t q t
t t q t t
t q
t t q t
t t t q t t
t t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t q t t
t t t q t t t
t t t q t t
t t t q
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t q t t
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q
t q
t q t
t t q t t
t t q t
t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t t t q t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t t t q t t
t q t t
t t q t
t t q t
t q
t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t t
t t t q t t
t t q t
t q
t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t q t t
t q t t
t t q
t t q t
t t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t t t
t q
t t q t t t
t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t q t
t t t q t t t
t q
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t
t t q t
t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t
t t t q t t
t t q t t
t t t q t
t q t t
t q t
q t
q
q
q
Nie-dopełnienia:
punctj
17punct–
znakinterpunkcyjny
Jegonadrzednikiem
jestelement,którego
granicesa
wyznaczane
przezznak
interpunkcyjny.
RO
OT
Nie
dałosie
tegozrobic
.
prednegrefl
obj
comp_inf
punct
Schem
atanotacjistrukturzaleznosciow
ych23
/41
q
q
q
t t q t
t t q
t t q t
t q
t t q
t q t
t t q t t
t q
t t q t
t t t q t t
t t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t q t t
t t t q t t t
t t t q t t
t t t q
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t q t t
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q
t q
t q t
t t q t t
t t q t
t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t t t q t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t t t q t t
t q t t
t t q t
t t q t
t q
t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t t
t t t q t t
t t q t
t q
t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t q t t
t q t t
t t q
t t q t
t t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t t t
t q
t t q t t t
t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t q t
t t t q t t t
t q
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t
t t q t
t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t
t t t q t t
t t q t t
t t t q t
t q t t
t q t
q t
q
q
q
Outline
j
1S
trukturyzaleznosciow
e
2P
olskietypy
relacjizaleznosciowych
3A
notacjazjaw
iskskładniow
ych
4E
ksperyment
Schem
atanotacjistrukturzaleznosciow
ych24
/41
q
q
q
t t q t
t t q
t t q t
t q
t t q
t q t
t t q t t
t q
t t q t
t t t q t t
t t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t q t t
t t t q t t t
t t t q t t
t t t q
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t q t t
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q
t q
t q t
t t q t t
t t q t
t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t t t q t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t t t q t t
t q t t
t t q t
t t q t
t q
t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t t
t t t q t t
t t q t
t q
t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t q t t
t q t t
t t q
t t q t
t t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t t t
t q
t t q t t t
t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t q t
t t t q t t t
t q
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t
t t q t
t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t
t t t q t t
t t q t t
t t t q t
t q t t
t q t
q t
q
q
q
Koordynacja:
conjunct,coord,coord_punctj
18conjunct–
elementkoordynow
any,którego
nadrzednikiemjest
spójnikw
spółrzedny.
19coord
–spójnik
współrzedny
koordynujacydw
iefrazy
zdaniowe,
któregonadrzednikiem
jestR
OO
T.
20coord_punct
–interpunkcyjny
spójnikw
spółrzedny,np.
przecinek,dw
ukropek,którego
nadrzednikiemjest
RO
OT
lubspójnik
współrzedny.
RO
OT
Chłopak
zerwałsie
,złapał
posazeki
scisnałm
ocno.
coord
coord_punct
conj
conjconj
Schem
atanotacjistrukturzaleznosciow
ych25
/41
q
q
q
t t q t
t t q
t t q t
t q
t t q
t q t
t t q t t
t q
t t q t
t t t q t t
t t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t q t t
t t t q t t t
t t t q t t
t t t q
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t q t t
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q
t q
t q t
t t q t t
t t q t
t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t t t q t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t t t q t t
t q t t
t t q t
t t q t
t q
t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t t
t t t q t t
t t q t
t q
t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t q t t
t q t t
t t q
t t q t
t t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t t t
t q
t t q t t t
t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t q t
t t t q t t t
t q
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t
t t q t
t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t
t t t q t t
t t q t t
t t t q t
t q t t
t q t
q t
q
q
q
Koordynacja:
coord_predj
21pre_coord
–pierw
szyczłon
złozonegospójnika
współrzednego,
np.albo
...albo...,ani...
ani...,któryjestpodrzednikiem
drugiegoczłonu
spójnika.
Chory
czestoczuje
siealbo
zagubionyalbo
samotny.
pd
refl
subjadj
conjconj
pre_coord
Spójnik
koordynujacyinne
frazynp.
rzeczownikow
ejestanotow
anyjako
odpowiednityp
zaleznosciowy,zob.
pd.
Schem
atanotacjistrukturzaleznosciow
ych26
/41
q
q
q
t t q t
t t q
t t q t
t q
t t q
t q t
t t q t t
t q
t t q t
t t t q t t
t t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t q t t
t t t q t t t
t t t q t t
t t t q
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t q t t
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q
t q
t q t
t t q t t
t t q t
t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t t t q t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t t t q t t
t q t t
t t q t
t t q t
t q
t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t t
t t t q t t
t t q t
t q
t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t q t t
t q t t
t t q
t t q t
t t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t t t
t q
t t q t t t
t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t q t
t t t q t t t
t q
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t
t t q t
t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t
t t t q t t
t t q t t
t t t q t
t q t t
t q t
q t
q
q
q
Okolicznikow
ezdania
podrzednej
Orzeczenie
zdaniagłów
negojestnadrzednikiem
spójnikapodrzednego
–relacja
adj.
Spójnik
podrzednyjestnadrzednikiem
frazyzdaniow
ej–relacja
comp_fin
lubcom
p_inf.
Schem
atanotacjistrukturzaleznosciow
ych27
/41
q
q
q
t t q t
t t q
t t q t
t q
t t q
t q t
t t q t t
t q
t t q t
t t t q t t
t t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t q t t
t t t q t t t
t t t q t t
t t t q
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t q t t
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q
t q
t q t
t t q t t
t t q t
t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t t t q t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t t t q t t
t q t t
t t q t
t t q t
t q
t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t t
t t t q t t
t t q t
t q
t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t q t t
t q t t
t t q
t t q t
t t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t t t
t q
t t q t t t
t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t q t
t t t q t t t
t q
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t
t t q t
t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t
t t t q t t
t t q t t
t t t q t
t q t t
t q t
q t
q
q
q
Przykład:
Okolicznikow
ezdanie
podrzedne(1)
j
Spójnikipodrzedne:
albowiem
,bo,gdyz,przeto,totez,w
iec,zatem
.
Nie
ma
masazysty,w
iectrzeba
korzystacz
pomocy
najblizszych.
adjcom
p_fincom
p_inf
Schem
atanotacjistrukturzaleznosciow
ych28
/41
q
q
q
t t q t
t t q
t t q t
t q
t t q
t q t
t t q t t
t q
t t q t
t t t q t t
t t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t q t t
t t t q t t t
t t t q t t
t t t q
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t q t t
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q
t q
t q t
t t q t t
t t q t
t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t t t q t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t t t q t t
t q t t
t t q t
t t q t
t q
t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t t
t t t q t t
t t q t
t q
t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t q t t
t q t t
t t q
t t q t
t t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t t t
t q
t t q t t t
t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t q t
t t t q t t t
t q
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t
t t q t
t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t
t t t q t t
t t q t t
t t t q t
t q t t
t q t
q t
q
q
q
Przykład:
Okolicznikow
ezdanie
podrzedne(2)
j
Spójnikipodrzedne:
jesli,gdyby.
Opcjonalna
partykuła‘to’w
prowadzajaca
zdaniegłów
ne.
Gdyby
mm
iałpieniadze,to
kupiłbym
beznam
ysłu.
comp_fin
adj
adj
Schem
atanotacjistrukturzaleznosciow
ych29
/41
q
q
q
t t q t
t t q
t t q t
t q
t t q
t q t
t t q t t
t q
t t q t
t t t q t t
t t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t q t t
t t t q t t t
t t t q t t
t t t q
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t q t t
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q
t q
t q t
t t q t t
t t q t
t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t t t q t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t t t q t t
t q t t
t t q t
t t q t
t q
t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t t
t t t q t t
t t q t
t q
t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t q t t
t q t t
t t q
t t q t
t t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t t t
t q
t t q t t t
t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t q t
t t t q t t t
t q
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t
t t q t
t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t
t t t q t t
t t q t t
t t t q t
t q t t
t q t
q t
q
q
q
Przykład:
Okolicznikow
ezdanie
podrzedne(3)
j
Złozony
spójnikpodrzedny:
dopókiwprow
adzajacypodrzedna
frazezdaniow
aoraz
dopótyw
prowadzajacy
zdaniegłów
ne.
RO
OT
Dopóty
zyjesz,dopóki
oddychasz.
pred
adjadj
comp_fin
Schem
atanotacjistrukturzaleznosciow
ych30
/41
q
q
q
t t q t
t t q
t t q t
t q
t t q
t q t
t t q t t
t q
t t q t
t t t q t t
t t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t q t t
t t t q t t t
t t t q t t
t t t q
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t q t t
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q
t q
t q t
t t q t t
t t q t
t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t t t q t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t t t q t t
t q t t
t t q t
t t q t
t q
t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t t
t t t q t t
t t q t
t q
t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t q t t
t q t t
t t q
t t q t
t t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t t t
t q
t t q t t t
t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t q t
t t t q t t t
t q
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t
t t q t
t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t
t t t q t t
t t q t t
t t t q t
t q t t
t q t
q t
q
q
q
Przykład:
Okolicznikow
ezdanie
podrzedne(4)
j
Spójnikipodrzedne
bowiem
,przeto,wiec,zatem
niepojaw
iajasie
napoczatku
zdaniapodrzednego.
Pow
staja‘non-projective’struktury
zaleznosciowe.
Pragnie
pomagac
ludziom,m
ysliw
ieco
studiowaniu
medycyny.
comp_fin
adj
comp
Schem
atanotacjistrukturzaleznosciow
ych31
/41
q
q
q
t t q t
t t q
t t q t
t q
t t q
t q t
t t q t t
t q
t t q t
t t t q t t
t t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t q t t
t t t q t t t
t t t q t t
t t t q
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t q t t
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q
t q
t q t
t t q t t
t t q t
t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t t t q t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t t t q t t
t q t t
t t q t
t t q t
t q
t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t t
t t t q t t
t t q t
t q
t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t q t t
t q t t
t t q
t t q t
t t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t t t
t q
t t q t t t
t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t q t
t t t q t t t
t q
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t
t t q t
t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t
t t t q t t
t t q t t
t t t q t
t q t t
t q t
q t
q
q
q
Przykład:
Okolicznikow
ezdanie
podrzedne(5)
j
Dw
uczłonowe
spójnikipodrzedne,np.
mim
oze,podczas
gdy,drugiczłon
stanowinadrzednik
pierwszego,
arelacja
zaleznosciowa
jestanotowana
jakoadj.
Tegonie
wiem
y,mim
oze
zdaniestało
sieznakiem
rozpoznawczym
.
adjadjcom
p_fin
Schem
atanotacjistrukturzaleznosciow
ych32
/41
q
q
q
t t q t
t t q
t t q t
t q
t t q
t q t
t t q t t
t q
t t q t
t t t q t t
t t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t q t t
t t t q t t t
t t t q t t
t t t q
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t q t t
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q
t q
t q t
t t q t t
t t q t
t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t t t q t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t t t q t t
t q t t
t t q t
t t q t
t q
t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t t
t t t q t t
t t q t
t q
t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t q t t
t q t t
t t q
t t q t
t t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t t t
t q
t t q t t t
t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t q t
t t t q t t t
t q
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t
t t q t
t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t
t t t q t t
t t q t t
t t t q t
t q t t
t q t
q t
q
q
q
Dopełnienia
nielokalnej
Relacje
zaleznosciowe
saanotow
anezgodnie
zeschem
atem,
nawet
jesliww
ynikutego
powstaja
strukturyzaleznosciow
eokreslane
jako‘non-projective’.
RO
OT
Wniosków
jestraptem
kilka.
pred
comp
adj
subj
Schem
atanotacjistrukturzaleznosciow
ych33
/41
q
q
q
t t q t
t t q
t t q t
t q
t t q
t q t
t t q t t
t q
t t q t
t t t q t t
t t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t q t t
t t t q t t t
t t t q t t
t t t q
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t q t t
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q
t q
t q t
t t q t t
t t q t
t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t t t q t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t t t q t t
t q t t
t t q t
t t q t
t q
t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t t
t t t q t t
t t q t
t q
t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t q t t
t q t t
t t q
t t q t
t t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t t t
t q
t t q t t t
t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t q t
t t t q t t t
t q
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t
t t q t
t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t
t t t q t t
t t q t t
t t t q t
t q t t
t q t
q t
q
q
q
Korelaty
j
Korelat–
zaimek
lubzaim
ekw
efrazie
przyimkow
ej,który
korelujez
podrzednafraza
zdaniowa.
Nie
chcemy
dodatkowejfunkcjizaleznosciow
ej,dlatego:
zaimek/fraza
przyimkow
ajestpodrzednikiem
orzeczenia,podrzedna
frazazdaniow
ajestpodrzednikiem
zaimka.
Otym
,co
działosie
wkraju,w
iedzielitylkonotable
.
comp
subj
comp
comp_fin
subj
Schem
atanotacjistrukturzaleznosciow
ych34
/41
q
q
q
t t q t
t t q
t t q t
t q
t t q
t q t
t t q t t
t q
t t q t
t t t q t t
t t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t q t t
t t t q t t t
t t t q t t
t t t q
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t q t t
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q
t q
t q t
t t q t t
t t q t
t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t t t q t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t t t q t t
t q t t
t t q t
t t q t
t q
t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t t
t t t q t t
t t q t
t q
t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t q t t
t q t t
t t q
t t q t
t t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t t t
t q
t t q t t t
t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t q t
t t t q t t t
t q
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t
t t q t
t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t
t t t q t t
t t q t t
t t t q t
t q t t
t q t
q t
q
q
q
Outline
j
1S
trukturyzaleznosciow
e
2P
olskietypy
relacjizaleznosciowych
3A
notacjazjaw
iskskładniow
ych
4E
ksperyment
Schem
atanotacjistrukturzaleznosciow
ych35
/41
q
q
q
t t q t
t t q
t t q t
t q
t t q
t q t
t t q t t
t q
t t q t
t t t q t t
t t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t q t t
t t t q t t t
t t t q t t
t t t q
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t q t t
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q
t q
t q t
t t q t t
t t q t
t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t t t q t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t t t q t t
t q t t
t t q t
t t q t
t q
t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t t
t t t q t t
t t q t
t q
t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t q t t
t q t t
t t q
t t q t
t t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t t t
t q
t t q t t t
t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t q t
t t t q t t t
t q
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t
t t q t
t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t
t t t q t t
t t q t t
t t t q t
t q t t
t q t
q t
q
q
q
Polskibank
strukturzaleznosciow
ychj
Struktury
zaleznosciowe
przekonwertow
anez
drzewskładnikow
ych.
Informacje
wykorzystane
doskonstruow
aniaregułkonw
ersji:form
yortograficzne,lem
maty,czescim
owy,cechy
morfologiczne,
kategoriefraz,
typyregułfrazow
ychstosow
anychdo
tworzenia
drzew,
zakodowane
typyrelacjizaleznosciow
ych⇒
podmiot,
rozróznieniepom
iedzy‘frazam
iluznymi’i‘frazam
iwym
aganymi’.
7500struktur
zaleznosciowych
(srednio9,8
tokenóww
zdaniu).
Schem
atanotacjistrukturzaleznosciow
ych36
/41
q
q
q
t t q t
t t q
t t q t
t q
t t q
t q t
t t q t t
t q
t t q t
t t t q t t
t t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t q t t
t t t q t t t
t t t q t t
t t t q
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t q t t
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q
t q
t q t
t t q t t
t t q t
t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t t t q t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t t t q t t
t q t t
t t q t
t t q t
t q
t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t t
t t t q t t
t t q t
t q
t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t q t t
t q t t
t t q
t t q t
t t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t t t
t q
t t q t t t
t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t q t
t t t q t t t
t q
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t
t t q t
t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t
t t t q t t
t t q t t
t t t q t
t q t t
t q t
q t
q
q
q
Polskiparser
zaleznosciow
yj
MaltP
arser(N
ivreetal.,2006)
–publicznie
dostepnysystem
generujacyparsery
zaleznosciowe.
Parser
budujestrukture
zaleznosciowa
dlazdania,bazujac
naprzejsciach
(akcjachshift-reduce)
przewidyw
anychprzez
klasyfikator.
Algorytm
parsowania:
stackeager(N
ivre,2009).
Modelcech:
FO
RM
,C
PO
S,P
OS,
FE
AT
S,L
EM
MA
iD
EP
RE
L.
Klasyfikator:
trenowany
zbiblioteka
LIBS
VM
(Chang
iLin,2001).
Schem
atanotacjistrukturzaleznosciow
ych37
/41
q
q
q
t t q t
t t q
t t q t
t q
t t q
t q t
t t q t t
t q
t t q t
t t t q t t
t t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t q t t
t t t q t t t
t t t q t t
t t t q
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t q t t
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q
t q
t q t
t t q t t
t t q t
t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t t t q t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t t t q t t
t q t t
t t q t
t t q t
t q
t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t t
t t t q t t
t t q t
t q
t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t q t t
t q t t
t t q
t t q t
t t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t t t
t q
t t q t t t
t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t q t
t t t q t t t
t q
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t
t t q t
t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t
t t t q t t
t t q t t
t t t q t
t q t t
t q t
q t
q
q
q
Ew
aluacjaparsera
zaleznosciow
egoj
Korpus
treningowy
(6832struktur)
ikorpustestow
y(759
zdan).
Zbiór
17recznie
zaanotowanych
zdan(16.6
tokenów/zdanie).
Wynikiew
aluacji:88,6%
LAS
1/91,6%U
AS
2(czesc
bankuzaleznosciow
ego),75,2%
LAS
/78,4%U
AS
(zbiór17
zdanz
gazet).
1LAS
(labelledattachm
entscore)–
liczbatokenów
,którymzostałprzypisany
poprawny
nadrzednikietykieta.
2UA
S(unlabelled
attachmentscore)
–liczba
tokenów,którym
zostałprzypisanypopraw
nynadrzednik.
Schem
atanotacjistrukturzaleznosciow
ych38
/41
q
q
q
t t q t
t t q
t t q t
t q
t t q
t q t
t t q t t
t q
t t q t
t t t q t t
t t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t q t t
t t t q t t t
t t t q t t
t t t q
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t q t t
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q
t q
t q t
t t q t t
t t q t
t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t t t q t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t t t q t t
t q t t
t t q t
t t q t
t q
t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t t
t t t q t t
t t q t
t q
t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t q t t
t q t t
t t q
t t q t
t t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t t t
t q
t t q t t t
t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t q t
t t t q t t t
t q
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t
t t q t
t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t
t t t q t t
t t q t t
t t t q t
t q t t
t q t
q t
q
q
q
Podsum
owanie
j
Zostałzdefiniow
anyschem
atanotacjistrukturzaleznosciow
ych.
Mozna
przekonwertow
acdrzew
askładnikow
ena
strukturyzaleznosciow
ezaanotow
anezgodnie
zeschem
atem.
Bank
strukturzaleznosciow
ychstanow
imateriałdo
wytrenow
aniapolskiego
parserazaleznosciow
ego.
Schem
atanotacjistrukturzaleznosciow
ych39
/41
q
q
q
t t q t
t t q
t t q t
t q
t t q
t q t
t t q t t
t q
t t q t
t t t q t t
t t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t q t t
t t t q t t t
t t t q t t
t t t q
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t q t t
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q
t q
t q t
t t q t t
t t q t
t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t t t q t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t t t q t t
t q t t
t t q t
t t q t
t q
t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t t
t t t q t t
t t q t
t q
t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t q t t
t q t t
t t q
t t q t
t t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t t t
t q
t t q t t t
t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t q t
t t t q t t t
t q
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t
t t q t
t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t
t t t q t t
t t q t t
t t t q t
t q t t
t q t
q t
q
q
q
Schem
atanotacjistrukturzalezno
sciowych
j
Dziekuje
zauw
age!
Schem
atanotacjistrukturzaleznosciow
ych40
/41
q
q
q
t t q t
t t q
t t q t
t q
t t q
t q t
t t q t t
t q
t t q t
t t t q t t
t t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t q t t
t t t q t t t
t t t q t t
t t t q
t t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t q t t
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t t q
t q
t q t
t t q t t
t t q t
t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t t t q t
t q
t t t q t t t
t t q t t
t q
t t q t t
t t q t t
t t t q t
t t q t t
t t t q t t
t t q t t
t t q t t
t t t q t t
t q t t
t t q t
t t q t
t q
t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t t
t t t q t t
t t q t
t q
t t q t t
t t t q t
t t t q t
t t q t t
t q t t
t t q
t t q t
t t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t t t
t q
t t q t t t
t t q t
t t t q t
t t t q t t
t t q t
t t t q t t t
t q
t t q
t t t q t t t
t t t q t
t t q t
t t t q t t
t t q t
t q t t
t t q t
t t q t t
t t q t
t t t q t t
t t q t t
t t t q t
t q t t
t q t
q t
q
q
q
Dyskurs
j
Wynik
parsowania
zdanz
gazety75,2%
LAS
.
Parser
nieradzisobie
zezdaniam
izprzestaw
ionymi
argumentam
i.
Struktury
takiesa
niobecnew
banku.
Nalezy
właczyc
podobnestruktury
dobanku,zeby
zoptymalizow
acjakosc
parsowania.
Ododatkow
ychpieniadzach
moze
zapomniec
warszaw
skiem
etro.
comp_inf
comp
comp
adj
subj
adj
Schem
atanotacjistrukturzaleznosciow
ych41
/41