45
Schemat anotacji struktur zale˙ zno ´ sciowych Alina Wróblewska Instytut Podstaw Informatyki Polskiej Akademii Nauk Warszawa, 17 pa´ zdziernik 2011 j

struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

  • Upload
    others

  • View
    26

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

q

q

q

t t q t

t t q

t t q t

t q

t t q

t q t

t t q t t

t q

t t q t

t t t q t t

t t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t q t t

t t t q t t t

t t t q t t

t t t q

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t q t t

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q

t q

t q t

t t q t t

t t q t

t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t t t q t

t q

Schem

atanotacjistruktur

zaleznosciow

ych

Alina

Wróblew

skaInstytutP

odstawInform

atykiPolskiejA

kademiiN

auk

Warszaw

a,17pazdziernik

2011

j

Page 2: struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

q

q

q

t t q t

t t q

t t q t

t q

t t q

t q t

t t q t t

t q

t t q t

t t t q t t

t t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t q t t

t t t q t t t

t t t q t t

t t t q

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t q t t

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q

t q

t q t

t t q t t

t t q t

t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t t t q t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t t t q t t

t q t t

t t q t

t t q t

t q

t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t t

t t t q t t

t t q t

t q

t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t q t t

t q t t

t t q

t t q t

t t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t t t

t q

t t q t t t

t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t q t

t t t q t t t

t q

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t

t t q t

t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t

t t t q t t

t t q t t

t t t q t

t q t t

t q t

q t

q

q

q

Outline

j

1S

trukturyzaleznosciow

e

2P

olskietypy

relacjizaleznosciowych

3A

notacjazjaw

iskskładniow

ych

4E

ksperyment

Schem

atanotacjistrukturzaleznosciow

ych2

/41

Page 3: struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

q

q

q

t t q t

t t q

t t q t

t q

t t q

t q t

t t q t t

t q

t t q t

t t t q t t

t t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t q t t

t t t q t t t

t t t q t t

t t t q

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t q t t

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q

t q

t q t

t t q t t

t t q t

t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t t t q t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t t t q t t

t q t t

t t q t

t t q t

t q

t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t t

t t t q t t

t t q t

t q

t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t q t t

t q t t

t t q

t t q t

t t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t t t

t q

t t q t t t

t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t q t

t t t q t t t

t q

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t

t t q t

t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t

t t t q t t

t t q t t

t t t q t

t q t t

t q t

q t

q

q

q

Struktury

zaleznosciow

ej

Struktura

zaleznosciowa

jestanotowana

jakografskierow

any:

wierzchołkireprezentuja

tokenyw

zdaniuplus

korzenR

OO

T,

krawedzie

skierowane

reprezentujabinarne

relacjezaleznosciow

epom

iedzytokenam

i,

jedenz

tokenówjestgłow

a(nadrzednikiem

)relacji

zaleznosciowej,

adrugijestpodrzednikiem

,

etykietyna

krawedziach

wskazuja

typrelacjizaleznosciow

ej,

wierzchołkim

ajaprzypisany

indeksodpow

iadajacypozycjitokena

wzdaniu;

RO

OT

ma

zawsze

indeks0.

Schem

atanotacjistrukturzaleznosciow

ych3

/41

Page 4: struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

q

q

q

t t q t

t t q

t t q t

t q

t t q

t q t

t t q t t

t q

t t q t

t t t q t t

t t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t q t t

t t t q t t t

t t t q t t

t t t q

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t q t t

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q

t q

t q t

t t q t t

t t q t

t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t t t q t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t t t q t t

t q t t

t t q t

t t q t

t q

t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t t

t t t q t t

t t q t

t q

t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t q t t

t q t t

t t q

t t q t

t t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t t t

t q

t t q t t t

t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t q t

t t t q t t t

t q

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t

t t q t

t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t

t t t q t t

t t q t t

t t t q t

t q t t

t q t

q t

q

q

q

Przykład:

Struktura

zaleznosciow

aj

RO

OT

Na

wszelki

wypadek

wezm

iemy

cieza

wielbłada

.

pred

adjcom

p

adjobj

comp

comp

punct

Schem

atanotacjistrukturzaleznosciow

ych4

/41

Page 5: struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

q

q

q

t t q t

t t q

t t q t

t q

t t q

t q t

t t q t t

t q

t t q t

t t t q t t

t t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t q t t

t t t q t t t

t t t q t t

t t t q

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t q t t

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q

t q

t q t

t t q t t

t t q t

t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t t t q t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t t t q t t

t q t t

t t q t

t t q t

t q

t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t t

t t t q t t

t t q t

t q

t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t q t t

t q t t

t t q

t t q t

t t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t t t

t q

t t q t t t

t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t q t

t t t q t t t

t q

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t

t t q t

t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t

t t t q t t

t t q t t

t t t q t

t q t t

t q t

q t

q

q

q

Form

atkodowania

strukturzalezno

sciowych

j

Struktury

zaleznosciowe

sazakodow

anew

formacie

CoN

LL

Wybór

formatu

zostałpodyktowany

przezdostepne

systemy

parsujaceiakceptow

aneprzez

nieform

aty.

Zakodow

aneinform

acje:1

ID–

indekstokena,

2FORM

–form

aortograficzna

lubznak

interpunkcyjny,3

LEMMA–

forma

podstawow

a,4

CPOSTAG–

‘ogólna’czescm

owy,

5POSTAG

–‘szczegółow

a’czescm

owy,

6FEATS

–zbiór

cechm

orfosyntaktycznych,7

HEAD–

indeksnadrzednika

danegotokenu,

8DEPREL

–typ

relacjizaleznosciowej.

Schem

atanotacjistrukturzaleznosciow

ych5

/41

Page 6: struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

q

q

q

t t q t

t t q

t t q t

t q

t t q

t q t

t t q t t

t q

t t q t

t t t q t t

t t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t q t t

t t t q t t t

t t t q t t

t t t q

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t q t t

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q

t q

t q t

t t q t t

t t q t

t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t t t q t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t t t q t t

t q t t

t t q t

t t q t

t q

t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t t

t t t q t t

t t q t

t q

t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t q t t

t q t t

t t q

t t q t

t t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t t t

t q

t t q t t t

t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t q t

t t t q t t t

t q

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t

t t q t

t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t

t t t q t t

t t q t t

t t t q t

t q t t

t q t

q t

q

q

q

Przykład:

formatkodow

aniastruktur

zaleznosciow

ychj

IDFORM

LEMMACPOSTAG

POSTAGFEATS

HEADDEPREL

1N

ana

prepprep

acc4

adj2

wszelki

wszelki

adjadj

sg|acc|m3|pos

3adj

3w

ypadekw

ypadeksubst

substsg|acc|m

31

comp

4w

ezmiem

yw

ziacverb

finpl|pri|perf

0pred

5cie

tysubst

ppron12sg|acc|m

1|sec|nakc4

obj6

zaza

prepprep

acc4

comp

7w

ielbładaw

ielbładsubst

substsg|acc|m

26

comp

8.

.interp

interp_

4punct

Schem

atanotacjistrukturzaleznosciow

ych6

/41

Page 7: struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

q

q

q

t t q t

t t q

t t q t

t q

t t q

t q t

t t q t t

t q

t t q t

t t t q t t

t t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t q t t

t t t q t t t

t t t q t t

t t t q

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t q t t

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q

t q

t q t

t t q t t

t t q t

t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t t t q t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t t t q t t

t q t t

t t q t

t t q t

t q

t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t t

t t t q t t

t t q t

t q

t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t q t t

t q t t

t t q

t t q t

t t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t t t

t q

t t q t t t

t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t q t

t t t q t t t

t q

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t

t t q t

t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t

t t t q t t

t t q t t

t t t q t

t q t t

t q t

q t

q

q

q

Outline

j

1S

trukturyzaleznosciow

e

2P

olskietypy

relacjizaleznosciowych

3A

notacjazjaw

iskskładniow

ych

4E

ksperyment

Schem

atanotacjistrukturzaleznosciow

ych7

/41

Page 8: struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

q

q

q

t t q t

t t q

t t q t

t q

t t q

t q t

t t q t t

t q

t t q t

t t t q t t

t t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t q t t

t t t q t t t

t t t q t t

t t t q

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t q t t

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q

t q

t q t

t t q t t

t t q t

t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t t t q t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t t t q t t

t q t t

t t q t

t t q t

t q

t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t t

t t t q t t

t t q t

t q

t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t q t t

t q t t

t t q

t t q t

t t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t t t

t q

t t q t t t

t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t q t

t t t q t t t

t q

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t

t t q t

t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t

t t t q t t

t t q t t

t t t q t

t q t t

t q t

q t

q

q

q

Polskie

typyrelacjizalezno

sciowych

j

Wybór

odpowiedniego

typuzaleznoscijestistotny,zeby

własciw

iezaanotow

acstrukture

zaleznosciowa.

Precyzyjna

definicjatypów

zaleznosciowych

ułatwia

wybór.

Rozrózniam

ynastepujace

typyzaleznosci:

Dopełnienia

(ang.com

plements),

Nie-dopełnienia

(ang.non-com

plements).

Schem

atanotacjistrukturzaleznosciow

ych8

/41

Page 9: struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

q

q

q

t t q t

t t q

t t q t

t q

t t q

t q t

t t q t t

t q

t t q t

t t t q t t

t t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t q t t

t t t q t t t

t t t q t t

t t t q

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t q t t

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q

t q

t q t

t t q t t

t t q t

t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t t t q t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t t t q t t

t q t t

t t q t

t t q t

t q

t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t t

t t t q t t

t t q t

t q

t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t q t t

t q t t

t t q

t t q t

t t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t t t

t q

t t q t t t

t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t q t

t t t q t t t

t q

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t

t t q t

t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t

t t t q t t

t t q t t

t t t q t

t q t t

t q t

q t

q

q

q

Dopełnienia:

comp

j

1com

p–

dopełnienie(ang.

complem

ent)

Dopełnienie

przymiotnikow

e

Dopełnienie

przysłówkow

e

Dopełnienie

rzeczownikow

e

Dopełnienie

przyimkow

e

Schem

atanotacjistrukturzaleznosciow

ych9

/41

Page 10: struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

q

q

q

t t q t

t t q

t t q t

t q

t t q

t q t

t t q t t

t q

t t q t

t t t q t t

t t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t q t t

t t t q t t t

t t t q t t

t t t q

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t q t t

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q

t q

t q t

t t q t t

t t q t

t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t t t q t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t t t q t t

t q t t

t t q t

t t q t

t q

t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t t

t t t q t t

t t q t

t q

t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t q t t

t q t t

t t q

t t q t

t t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t t t

t q

t t q t t t

t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t q t

t t t q t t t

t q

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t

t t q t

t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t

t t t q t t

t t q t t

t t t q t

t q t t

t q t

q t

q

q

q

Dopełnienia:

comp

j

1com

p–

dopełnienie(ang.

complem

ent)

Dopełnienie

przymiotnikow

ez

nadrzednikiemw

postaci:form

yczasow

nikowejnp.,uczynic

kogossilnym

,przyim

kanp.,z

wolna,od

dawna,po

prostu.

Dopełnienie

przysłówkow

e

Dopełnienie

rzeczownikow

e

Dopełnienie

przyimkow

e

Schem

atanotacjistrukturzaleznosciow

ych9

/41

Page 11: struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

q

q

q

t t q t

t t q

t t q t

t q

t t q

t q t

t t q t t

t q

t t q t

t t t q t t

t t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t q t t

t t t q t t t

t t t q t t

t t t q

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t q t t

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q

t q

t q t

t t q t t

t t q t

t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t t t q t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t t t q t t

t q t t

t t q t

t t q t

t q

t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t t

t t t q t t

t t q t

t q

t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t q t t

t q t t

t t q

t t q t

t t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t t t

t q

t t q t t t

t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t q t

t t t q t t t

t q

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t

t t q t

t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t

t t t q t t

t t q t t

t t t q t

t q t t

t q t

q t

q

q

q

Dopełnienia:

comp

j

1com

p–

dopełnienie(ang.

complem

ent)

Dopełnienie

przymiotnikow

e

Dopełnienie

przysłówkow

ez

nadrzednikiemw

postaci:czasow

nika,przyim

kanp.,na

pewno,na

zewnatrz.

Dopełnienie

rzeczownikow

e

Dopełnienie

przyimkow

e

Schem

atanotacjistrukturzaleznosciow

ych9

/41

Page 12: struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

q

q

q

t t q t

t t q

t t q t

t q

t t q

t q t

t t q t t

t q

t t q t

t t t q t t

t t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t q t t

t t t q t t t

t t t q t t

t t t q

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t q t t

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q

t q

t q t

t t q t t

t t q t

t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t t t q t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t t t q t t

t q t t

t t q t

t t q t

t q

t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t t

t t t q t t

t t q t

t q

t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t q t t

t q t t

t t q

t t q t

t t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t t t

t q

t t q t t t

t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t q t

t t t q t t t

t q

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t

t t q t

t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t

t t t q t t

t t q t t

t t t q t

t q t t

t q t

q t

q

q

q

Dopełnienia:

comp

j

1com

p–

dopełnienie(ang.

complem

ent)

Dopełnienie

przymiotnikow

e

Dopełnienie

przysłówkow

e

Dopełnienie

rzeczownikow

ez

nadrzednikiemw

postaci:przym

iotnika,np.pełny

mleka,przeciw

nyglobalizacji,

przyimka,

liczebnika,form

yczasow

nikowej

niepodlega

zmianie

dofunkcjipodm

iotupodczas

pasywizacji,

przyjmuje

roleLocation,

Instrument,G

oal(alenie

Recipient,

Experiencer,które

sazarezerw

owane

dlaobj_th).

Dopełnienie

przyimkow

e

Schem

atanotacjistrukturzaleznosciow

ych9

/41

Page 13: struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

q

q

q

t t q t

t t q

t t q t

t q

t t q

t q t

t t q t t

t q

t t q t

t t t q t t

t t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t q t t

t t t q t t t

t t t q t t

t t t q

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t q t t

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q

t q

t q t

t t q t t

t t q t

t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t t t q t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t t t q t t

t q t t

t t q t

t t q t

t q

t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t t

t t t q t t

t t q t

t q

t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t q t t

t q t t

t t q

t t q t

t t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t t t

t q

t t q t t t

t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t q t

t t t q t t t

t q

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t

t t q t

t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t

t t t q t t

t t q t t

t t t q t

t q t t

t q t

q t

q

q

q

Dopełnienia:

comp

j

1com

p–

dopełnienie(ang.

complem

ent)

Dopełnienie

przymiotnikow

e

Dopełnienie

przysłówkow

e

Dopełnienie

rzeczownikow

e

Dopełnienie

przyimkow

ez

nadrzednikiemw

postaci:form

yczasow

nikowej,

przymiotnika

np.,zdolnydo,

przysłówka

np.,dopierow

,własnie

przez,odpowiednio

do.W

ielekom

binacjiprzysłówka

zfraza

przyimkow

atw

orzyprzyim

kiw

tórne(M

ilewska,2003)

np.,dalekood,w

razz,zgodnie

z.

Schem

atanotacjistrukturzaleznosciow

ych9

/41

Page 14: struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

q

q

q

t t q t

t t q

t t q t

t q

t t q

t q t

t t q t t

t q

t t q t

t t t q t t

t t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t q t t

t t t q t t t

t t t q t t

t t t q

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t q t t

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q

t q

t q t

t t q t t

t t q t

t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t t t q t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t t t q t t

t q t t

t t q t

t t q t

t q

t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t t

t t t q t t

t t q t

t q

t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t q t t

t q t t

t t q

t t q t

t t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t t t

t q

t t q t t t

t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t q t

t t t q t t t

t q

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t

t t q t

t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t

t t t q t t

t t q t t

t t t q t

t q t t

t q t

q t

q

q

q

Przykład:

Dopełenienia

comp

j

Dopełnienie

przymiotnikow

eprzyim

kaiczasow

nika

RO

OT

Eliksir

poprostu

uczyniłgo

silnym.

pred

subj

obj

comp

adjcom

p

Dopełnienie

przyimkow

eprzym

iotnika

RO

OT

Głosow

acbedziem

yzgodnie

zzasadam

i.

predaux

adjcom

pcom

p

Schem

atanotacjistrukturzaleznosciow

ych10

/41

Page 15: struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

q

q

q

t t q t

t t q

t t q t

t q

t t q

t q t

t t q t t

t q

t t q t

t t t q t t

t t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t q t t

t t t q t t t

t t t q t t

t t t q

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t q t t

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q

t q

t q t

t t q t t

t t q t

t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t t t q t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t t t q t t

t q t t

t t q t

t t q t

t q

t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t t

t t t q t t

t t q t

t q

t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t q t t

t q t t

t t q

t t q t

t t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t t t

t q

t t q t t t

t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t q t

t t t q t t t

t q

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t

t t q t

t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t

t t t q t t

t t q t t

t t t q t

t q t t

t q t

q t

q

q

q

Dopełnienia:

comp_fin

j

2com

p_fin–

dopełnieniezdaniow

e(oznajm

ujace,pytajace,

wykrzyknikow

e)z

nadrzednikiemw

postaci:form

yczasow

nikowej,

spójnikapodrzednego,

rzeczownika.

Nie

odpowiedziała

napytanie,

cosie

znia

działo.

comp

negcom

p

comp_fin

subj

Schem

atanotacjistrukturzaleznosciow

ych11

/41

Page 16: struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

q

q

q

t t q t

t t q

t t q t

t q

t t q

t q t

t t q t t

t q

t t q t

t t t q t t

t t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t q t t

t t t q t t t

t t t q t t

t t t q

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t q t t

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q

t q

t q t

t t q t t

t t q t

t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t t t q t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t t t q t t

t q t t

t t q t

t t q t

t q

t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t t

t t t q t t

t t q t

t q

t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t q t t

t q t t

t t q

t t q t

t t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t t t

t q

t t q t t t

t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t q t

t t t q t t t

t q

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t

t t q t

t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t

t t t q t t

t t q t t

t t t q t

t q t t

t q t

q t

q

q

q

Dopełnienia:

comp_inf

j

3com

p_inf–

dopełnieniebezokolicznikow

ez

nadrzednikiemw

postaci:spójnika

podrzednego,przym

iotnikanp.,gotow

ycos

zrobic,rzeczow

nikanp.,(m

iec)praw

o,(miec)

szansecos

zrobic,czasow

nikanp.,chciec,kazac,zabronic

coszrobic,

quasi-czasownika

np.,mozna,trzeba

coszrobic.

Jestemgotow

yw

ystartowac

ww

yborach.

pdcom

p_infcom

pcom

p

Schem

atanotacjistrukturzaleznosciow

ych12

/41

Page 17: struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

q

q

q

t t q t

t t q

t t q t

t q

t t q

t q t

t t q t t

t q

t t q t

t t t q t t

t t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t q t t

t t t q t t t

t t t q t t

t t t q

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t q t t

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q

t q

t q t

t t q t t

t t q t

t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t t t q t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t t t q t t

t q t t

t t q t

t t q t

t q

t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t t

t t t q t t

t t q t

t q

t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t q t t

t q t t

t t q

t t q t

t t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t t t

t q

t t q t t t

t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t q t

t t t q t t t

t q

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t

t t q t

t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t

t t t q t t

t t q t t

t t t q t

t q t t

t q t

q t

q

q

q

Dopełnienia:

complm

j

4com

plm–

ang.com

plementizer

jestrealizowany

jakospójnik

podrzednynp.,ze,iz,zeby,aby,by,

jestnadrzednikiemfinityw

nejfrazyzdaniow

ej(comp_fin)

lubbezokolicznikow

ejfrazyzdaniow

ej(comp_inf),

jestpodrzednikiem:

formy

czasownikow

ej,przym

iotnika,rzeczow

nika.

Wiem

,ze

pomoze

Marysi.

obj_thcom

plmcom

p_fin

Schem

atanotacjistrukturzaleznosciow

ych13

/41

Page 18: struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

q

q

q

t t q t

t t q

t t q t

t q

t t q

t q t

t t q t t

t q

t t q t

t t t q t t

t t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t q t t

t t t q t t t

t t t q t t

t t t q

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t q t t

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q

t q

t q t

t t q t t

t t q t

t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t t t q t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t t t q t t

t q t t

t t q t

t t q t

t q

t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t t

t t t q t t

t t q t

t q

t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t q t t

t q t t

t t q

t t q t

t t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t t t

t q

t t q t t t

t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t q t

t t t q t t t

t q

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t

t t q t

t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t

t t t q t t

t t q t t

t t t q t

t q t t

t q t

q t

q

q

q

Dopełnienia:

objj

5obj–

dopełnienie‘blizsze’:

jestrealizowane

jakofraza

rzeczownikow

agłów

niew

bierniku,alerów

niezw

dopełniaczu,celowniku

lubnarzedniku,

jestpodrzednikiemform

yczasow

nikowej,

stajesie

podmiotem

mianow

nikowym

wkonstrukcjach

stronybiernej.

Hipoglikem

iazagraza

pracym

ózgu.obj

adjsubj

Schem

atanotacjistrukturzaleznosciow

ych14

/41

Page 19: struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

q

q

q

t t q t

t t q

t t q t

t q

t t q

t q t

t t q t t

t q

t t q t

t t t q t t

t t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t q t t

t t t q t t t

t t t q t t

t t t q

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t q t t

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q

t q

t q t

t t q t t

t t q t

t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t t t q t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t t t q t t

t q t t

t t q t

t t q t

t q

t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t t

t t t q t t

t t q t

t q

t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t q t t

t q t t

t t q

t t q t

t t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t t t

t q

t t q t t t

t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t q t

t t t q t t t

t q

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t

t t q t

t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t

t t t q t t

t t q t t

t t t q t

t q t t

t q t

q t

q

q

q

Dopełnienia:

obj_thj

6obj_th

–dopełnienie

celownikow

e:jestrealizow

anejako

frazarzeczow

nikowa

wcelow

niku,jestpodrzednikiem

formy

czasownikow

ej,w

ypełniarole

semantyczne

Recipient,E

xperiencer,Beneficiary,

niem

ozezostac

zmienione

wdopełnienie

blizszew

wyniku

alteracjistrukturyargum

entów(‘dative

shift’,Kibort,2008).

Złam

ałm

ireke.

obj_th

obj

Schem

atanotacjistrukturzaleznosciow

ych15

/41

Page 20: struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

q

q

q

t t q t

t t q

t t q t

t q

t t q

t q t

t t q t t

t q

t t q t

t t t q t t

t t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t q t t

t t t q t t t

t t t q t t

t t t q

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t q t t

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q

t q

t q t

t t q t t

t t q t

t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t t t q t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t t t q t t

t q t t

t t q t

t t q t

t q

t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t t

t t t q t t

t t q t

t q

t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t q t t

t q t t

t t q

t t q t

t t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t t t

t q

t t q t t t

t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t q t

t t t q t t t

t q

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t

t t q t

t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t

t t t q t t

t t q t t

t t t q t

t q t t

t q t

q t

q

q

q

Dopełnienia:

pdj

7pd

–dopełnienie

predykatywne

(orzecznik):jestrealizow

anenajczesciejjako

frazanom

inalnaw

mianow

nikulub

narzedniku,przymiotnik,

jestpodrzednikiemczasow

nikabyc

ang.‘copula

verb’lubstac

sie,nazyw

acsie,itp.

Bycie

nauczycielemnie

jestproste.

pd

subj

pdneg

Schem

atanotacjistrukturzaleznosciow

ych16

/41

Page 21: struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

q

q

q

t t q t

t t q

t t q t

t q

t t q

t q t

t t q t t

t q

t t q t

t t t q t t

t t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t q t t

t t t q t t t

t t t q t t

t t t q

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t q t t

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q

t q

t q t

t t q t t

t t q t

t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t t t q t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t t t q t t

t q t t

t t q t

t t q t

t q

t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t t

t t t q t t

t t q t

t q

t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t q t t

t q t t

t t q

t t q t

t t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t t t

t q

t t q t t t

t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t q t

t t t q t t t

t q

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t

t t q t

t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t

t t t q t t

t t q t t

t t t q t

t q t t

t q t

q t

q

q

q

Dopełnienia:

subjj

8subj–

podmiot:

jestrealizowany

jakofraza

nominalna,fraza

zdaniowa,

przymiotnik,liczebnik,itp.

lubzaim

ek‘pro-drop’,który

niejest

zaanototwany

wstrukturze

zaleznosciowej,

jestpodrzednikiemorzeczenia.

Janic

niew

idze.

objneg

subj

Schem

atanotacjistrukturzaleznosciow

ych17

/41

Page 22: struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

q

q

q

t t q t

t t q

t t q t

t q

t t q

t q t

t t q t t

t q

t t q t

t t t q t t

t t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t q t t

t t t q t t t

t t t q t t

t t t q

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t q t t

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q

t q

t q t

t t q t t

t t q t

t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t t t q t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t t t q t t

t q t t

t t q t

t t q t

t q

t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t t

t t t q t t

t t q t

t q

t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t q t t

t q t t

t t q

t t q t

t t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t t t

t q

t t q t t t

t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t q t

t t t q t t t

t q

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t

t t q t

t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t

t t t q t t

t t q t t

t t t q t

t q t t

t q t

q t

q

q

q

Nie-dopełnienia

(Okoliczniki):

adjj

9adj–

okolicznikprzym

iotnikowy

podrzednikrzeczow

nikalub

liczebnika,przysłów

kowy

podrzednikczasow

nika,przysłówka,przym

iotnika,rzeczow

nikowy

atrybutzrzeczow

nikowym

nadrzednikiem,

frazaprzyim

kowa,

podrzednafraza

zdaniowa

zrzeczow

nikowym

,liczebnikowym

,czasow

nikowym

nadrzednikiem,

warunkow

apodrzedna

frazazdaniow

az

nadrzednikiemrealizow

nymprzez

orzeczeniegłów

nejfrazyzdaniow

ej,etc.

Schem

atanotacjistrukturzaleznosciow

ych18

/41

Page 23: struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

q

q

q

t t q t

t t q

t t q t

t q

t t q

t q t

t t q t t

t q

t t q t

t t t q t t

t t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t q t t

t t t q t t t

t t t q t t

t t t q

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t q t t

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q

t q

t q t

t t q t t

t t q t

t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t t t q t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t t t q t t

t q t t

t t q t

t t q t

t q

t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t t

t t t q t t

t t q t

t q

t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t q t t

t q t t

t t q

t t q t

t t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t t t

t q

t t q t t t

t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t q t

t t t q t t t

t q

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t

t t q t

t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t

t t t q t t

t t q t t

t t t q t

t q t t

t q t

q t

q

q

q

Nie-dopełnienia:

aglticondj

10aglt–

enklityka:jestrealizow

anajako

‘mobilny’przyrostek,np.

-em,-m

,-es,-s,-sm

y,-scie,jejnadrzednikiem

jestczasownik

(nawetjeslijestdoczepiona

dospójnika

podrzednego)lubw

arunkowa

klitykaby.

11cond

–klityka

warunkow

aby:

jejnadrzednikiemjestform

aczasow

nikowa,

moze

bycprzyłaczona

doczasow

nikalub

moze

pojawiac

siew

‘dowolnym

’miejscu

wzdaniu.

Walnał-

-by--s

goreka?

agltcond

obj

comp

Schem

atanotacjistrukturzaleznosciow

ych19

/41

Page 24: struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

q

q

q

t t q t

t t q

t t q t

t q

t t q

t q t

t t q t t

t q

t t q t

t t t q t t

t t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t q t t

t t t q t t t

t t t q t t

t t t q

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t q t t

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q

t q

t q t

t t q t t

t t q t

t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t t t q t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t t t q t t

t q t t

t t q t

t t q t

t q

t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t t

t t t q t t

t t q t

t q

t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t q t t

t q t t

t t q

t t q t

t t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t t t

t q

t t q t t t

t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t q t

t t t q t t t

t q

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t

t t q t

t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t

t t t q t t

t t q t t

t t t q t

t q t t

t q t

q t

q

q

q

Nie-dopełnienia:

appj

12app

–apozycja:

apozycjaijejnadrzednik

musza

sieodnosic

dotego

samego

bytu,apozycja

(najczesciejNP

)jestpodrzednikiem

bezposredniopoprzedzajacego

jarzeczow

nika,apozycja

(drugirzeczownik

wdw

urzeczownikow

ymzłozeniu)

jestpodrzednikiem

pierwszego

rzeczownika

wtym

złozeniu,nazw

iskojestanotow

anejako

podrzednik(apozycja)

imienia.

Prosze

ozabranie

głosupana

posłaP

iotraK

rutula.

objapp

appapp

Schem

atanotacjistrukturzaleznosciow

ych20

/41

Page 25: struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

q

q

q

t t q t

t t q

t t q t

t q

t t q

t q t

t t q t t

t q

t t q t

t t t q t t

t t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t q t t

t t t q t t t

t t t q t t

t t t q

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t q t t

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q

t q

t q t

t t q t t

t t q t

t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t t t q t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t t t q t t

t q t t

t t q t

t t q t

t q

t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t t

t t t q t t

t t q t

t q

t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t q t t

t q t t

t t q

t t q t

t t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t t t

t q

t t q t t t

t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t q t

t t t q t t t

t q

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t

t t q t

t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t

t t t q t t

t t q t t

t t t q t

t q t t

t q t

q t

q

q

q

Nie-dopełnienia:

auxj

13aux

–czasow

nikposiłkow

y:byc

wystepuje

wanalitycznym

czasieprzyszłym

iwanalitycznym

czasieprzeszłym

konstrukcjiwarunkow

ych,jego

nadrzednikiemjestgłów

naform

aczasow

nika(im

iesłówprzym

iotnikowy

bierny,bezokolicznik).

RO

OT

Był-

-byupadł.

auxcond

pred

byclub

zostacw

ystepujew

konstrukcjachstrony

biernej,jego

nadrzednikiemjestim

iesłówprzym

iotnikowy

bierny.

RO

OT

Sledztw

ozostało

umorzone.

aux

subjpred

Schem

atanotacjistrukturzaleznosciow

ych21

/41

Page 26: struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

q

q

q

t t q t

t t q

t t q t

t q

t t q

t q t

t t q t t

t q

t t q t

t t t q t t

t t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t q t t

t t t q t t t

t t t q t t

t t t q

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t q t t

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q

t q

t q t

t t q t t

t t q t

t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t t t q t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t t t q t t

t q t t

t t q t

t t q t

t q

t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t t

t t t q t t

t t q t

t q

t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t q t t

t q t t

t t q

t t q t

t t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t t t

t q

t t q t t t

t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t q t

t t t q t t t

t q

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t

t t q t

t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t

t t t q t t

t t q t t

t t t q t

t q t t

t q t

q t

q

q

q

Nie-dopełnienia:

neg,predirefl

j

14neg

–partykuła

przeczaca‘nie’

Jejnadrzednikiemjestform

aczasow

nikowa.

15pred

–orzeczenie

zdaniowe

lubgłów

nyrzeczow

nikw

efrazie

rzeczownikow

ejjestrealizow

anyjako

forma

czasownikow

a(czasow

nikfinityw

ny,form

abezosobow

a‘-no/-to’,bezokolicznik)lub

główny

rzeczownik

wniezaleznie

zaanotowanejfrazie

rzeczownikow

ej,jego

nadrzednikiemjestkorzen

RO

OT.

16refl

–znacznik

zwrotnosci‘sie’

Jegonadrzednikiem

jestforma

czasownikow

a.

Schem

atanotacjistrukturzaleznosciow

ych22

/41

Page 27: struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

q

q

q

t t q t

t t q

t t q t

t q

t t q

t q t

t t q t t

t q

t t q t

t t t q t t

t t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t q t t

t t t q t t t

t t t q t t

t t t q

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t q t t

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q

t q

t q t

t t q t t

t t q t

t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t t t q t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t t t q t t

t q t t

t t q t

t t q t

t q

t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t t

t t t q t t

t t q t

t q

t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t q t t

t q t t

t t q

t t q t

t t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t t t

t q

t t q t t t

t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t q t

t t t q t t t

t q

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t

t t q t

t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t

t t t q t t

t t q t t

t t t q t

t q t t

t q t

q t

q

q

q

Nie-dopełnienia:

punctj

17punct–

znakinterpunkcyjny

Jegonadrzednikiem

jestelement,którego

granicesa

wyznaczane

przezznak

interpunkcyjny.

RO

OT

Nie

dałosie

tegozrobic

.

prednegrefl

obj

comp_inf

punct

Schem

atanotacjistrukturzaleznosciow

ych23

/41

Page 28: struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

q

q

q

t t q t

t t q

t t q t

t q

t t q

t q t

t t q t t

t q

t t q t

t t t q t t

t t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t q t t

t t t q t t t

t t t q t t

t t t q

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t q t t

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q

t q

t q t

t t q t t

t t q t

t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t t t q t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t t t q t t

t q t t

t t q t

t t q t

t q

t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t t

t t t q t t

t t q t

t q

t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t q t t

t q t t

t t q

t t q t

t t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t t t

t q

t t q t t t

t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t q t

t t t q t t t

t q

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t

t t q t

t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t

t t t q t t

t t q t t

t t t q t

t q t t

t q t

q t

q

q

q

Outline

j

1S

trukturyzaleznosciow

e

2P

olskietypy

relacjizaleznosciowych

3A

notacjazjaw

iskskładniow

ych

4E

ksperyment

Schem

atanotacjistrukturzaleznosciow

ych24

/41

Page 29: struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

q

q

q

t t q t

t t q

t t q t

t q

t t q

t q t

t t q t t

t q

t t q t

t t t q t t

t t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t q t t

t t t q t t t

t t t q t t

t t t q

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t q t t

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q

t q

t q t

t t q t t

t t q t

t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t t t q t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t t t q t t

t q t t

t t q t

t t q t

t q

t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t t

t t t q t t

t t q t

t q

t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t q t t

t q t t

t t q

t t q t

t t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t t t

t q

t t q t t t

t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t q t

t t t q t t t

t q

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t

t t q t

t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t

t t t q t t

t t q t t

t t t q t

t q t t

t q t

q t

q

q

q

Koordynacja:

conjunct,coord,coord_punctj

18conjunct–

elementkoordynow

any,którego

nadrzednikiemjest

spójnikw

spółrzedny.

19coord

–spójnik

współrzedny

koordynujacydw

iefrazy

zdaniowe,

któregonadrzednikiem

jestR

OO

T.

20coord_punct

–interpunkcyjny

spójnikw

spółrzedny,np.

przecinek,dw

ukropek,którego

nadrzednikiemjest

RO

OT

lubspójnik

współrzedny.

RO

OT

Chłopak

zerwałsie

,złapał

posazeki

scisnałm

ocno.

coord

coord_punct

conj

conjconj

Schem

atanotacjistrukturzaleznosciow

ych25

/41

Page 30: struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

q

q

q

t t q t

t t q

t t q t

t q

t t q

t q t

t t q t t

t q

t t q t

t t t q t t

t t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t q t t

t t t q t t t

t t t q t t

t t t q

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t q t t

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q

t q

t q t

t t q t t

t t q t

t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t t t q t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t t t q t t

t q t t

t t q t

t t q t

t q

t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t t

t t t q t t

t t q t

t q

t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t q t t

t q t t

t t q

t t q t

t t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t t t

t q

t t q t t t

t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t q t

t t t q t t t

t q

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t

t t q t

t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t

t t t q t t

t t q t t

t t t q t

t q t t

t q t

q t

q

q

q

Koordynacja:

coord_predj

21pre_coord

–pierw

szyczłon

złozonegospójnika

współrzednego,

np.albo

...albo...,ani...

ani...,któryjestpodrzednikiem

drugiegoczłonu

spójnika.

Chory

czestoczuje

siealbo

zagubionyalbo

samotny.

pd

refl

subjadj

conjconj

pre_coord

Spójnik

koordynujacyinne

frazynp.

rzeczownikow

ejestanotow

anyjako

odpowiednityp

zaleznosciowy,zob.

pd.

Schem

atanotacjistrukturzaleznosciow

ych26

/41

Page 31: struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

q

q

q

t t q t

t t q

t t q t

t q

t t q

t q t

t t q t t

t q

t t q t

t t t q t t

t t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t q t t

t t t q t t t

t t t q t t

t t t q

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t q t t

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q

t q

t q t

t t q t t

t t q t

t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t t t q t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t t t q t t

t q t t

t t q t

t t q t

t q

t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t t

t t t q t t

t t q t

t q

t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t q t t

t q t t

t t q

t t q t

t t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t t t

t q

t t q t t t

t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t q t

t t t q t t t

t q

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t

t t q t

t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t

t t t q t t

t t q t t

t t t q t

t q t t

t q t

q t

q

q

q

Okolicznikow

ezdania

podrzednej

Orzeczenie

zdaniagłów

negojestnadrzednikiem

spójnikapodrzednego

–relacja

adj.

Spójnik

podrzednyjestnadrzednikiem

frazyzdaniow

ej–relacja

comp_fin

lubcom

p_inf.

Schem

atanotacjistrukturzaleznosciow

ych27

/41

Page 32: struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

q

q

q

t t q t

t t q

t t q t

t q

t t q

t q t

t t q t t

t q

t t q t

t t t q t t

t t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t q t t

t t t q t t t

t t t q t t

t t t q

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t q t t

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q

t q

t q t

t t q t t

t t q t

t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t t t q t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t t t q t t

t q t t

t t q t

t t q t

t q

t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t t

t t t q t t

t t q t

t q

t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t q t t

t q t t

t t q

t t q t

t t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t t t

t q

t t q t t t

t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t q t

t t t q t t t

t q

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t

t t q t

t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t

t t t q t t

t t q t t

t t t q t

t q t t

t q t

q t

q

q

q

Przykład:

Okolicznikow

ezdanie

podrzedne(1)

j

Spójnikipodrzedne:

albowiem

,bo,gdyz,przeto,totez,w

iec,zatem

.

Nie

ma

masazysty,w

iectrzeba

korzystacz

pomocy

najblizszych.

adjcom

p_fincom

p_inf

Schem

atanotacjistrukturzaleznosciow

ych28

/41

Page 33: struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

q

q

q

t t q t

t t q

t t q t

t q

t t q

t q t

t t q t t

t q

t t q t

t t t q t t

t t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t q t t

t t t q t t t

t t t q t t

t t t q

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t q t t

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q

t q

t q t

t t q t t

t t q t

t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t t t q t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t t t q t t

t q t t

t t q t

t t q t

t q

t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t t

t t t q t t

t t q t

t q

t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t q t t

t q t t

t t q

t t q t

t t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t t t

t q

t t q t t t

t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t q t

t t t q t t t

t q

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t

t t q t

t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t

t t t q t t

t t q t t

t t t q t

t q t t

t q t

q t

q

q

q

Przykład:

Okolicznikow

ezdanie

podrzedne(2)

j

Spójnikipodrzedne:

jesli,gdyby.

Opcjonalna

partykuła‘to’w

prowadzajaca

zdaniegłów

ne.

Gdyby

mm

iałpieniadze,to

kupiłbym

beznam

ysłu.

comp_fin

adj

adj

Schem

atanotacjistrukturzaleznosciow

ych29

/41

Page 34: struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

q

q

q

t t q t

t t q

t t q t

t q

t t q

t q t

t t q t t

t q

t t q t

t t t q t t

t t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t q t t

t t t q t t t

t t t q t t

t t t q

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t q t t

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q

t q

t q t

t t q t t

t t q t

t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t t t q t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t t t q t t

t q t t

t t q t

t t q t

t q

t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t t

t t t q t t

t t q t

t q

t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t q t t

t q t t

t t q

t t q t

t t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t t t

t q

t t q t t t

t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t q t

t t t q t t t

t q

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t

t t q t

t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t

t t t q t t

t t q t t

t t t q t

t q t t

t q t

q t

q

q

q

Przykład:

Okolicznikow

ezdanie

podrzedne(3)

j

Złozony

spójnikpodrzedny:

dopókiwprow

adzajacypodrzedna

frazezdaniow

aoraz

dopótyw

prowadzajacy

zdaniegłów

ne.

RO

OT

Dopóty

zyjesz,dopóki

oddychasz.

pred

adjadj

comp_fin

Schem

atanotacjistrukturzaleznosciow

ych30

/41

Page 35: struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

q

q

q

t t q t

t t q

t t q t

t q

t t q

t q t

t t q t t

t q

t t q t

t t t q t t

t t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t q t t

t t t q t t t

t t t q t t

t t t q

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t q t t

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q

t q

t q t

t t q t t

t t q t

t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t t t q t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t t t q t t

t q t t

t t q t

t t q t

t q

t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t t

t t t q t t

t t q t

t q

t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t q t t

t q t t

t t q

t t q t

t t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t t t

t q

t t q t t t

t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t q t

t t t q t t t

t q

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t

t t q t

t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t

t t t q t t

t t q t t

t t t q t

t q t t

t q t

q t

q

q

q

Przykład:

Okolicznikow

ezdanie

podrzedne(4)

j

Spójnikipodrzedne

bowiem

,przeto,wiec,zatem

niepojaw

iajasie

napoczatku

zdaniapodrzednego.

Pow

staja‘non-projective’struktury

zaleznosciowe.

Pragnie

pomagac

ludziom,m

ysliw

ieco

studiowaniu

medycyny.

comp_fin

adj

comp

Schem

atanotacjistrukturzaleznosciow

ych31

/41

Page 36: struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

q

q

q

t t q t

t t q

t t q t

t q

t t q

t q t

t t q t t

t q

t t q t

t t t q t t

t t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t q t t

t t t q t t t

t t t q t t

t t t q

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t q t t

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q

t q

t q t

t t q t t

t t q t

t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t t t q t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t t t q t t

t q t t

t t q t

t t q t

t q

t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t t

t t t q t t

t t q t

t q

t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t q t t

t q t t

t t q

t t q t

t t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t t t

t q

t t q t t t

t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t q t

t t t q t t t

t q

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t

t t q t

t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t

t t t q t t

t t q t t

t t t q t

t q t t

t q t

q t

q

q

q

Przykład:

Okolicznikow

ezdanie

podrzedne(5)

j

Dw

uczłonowe

spójnikipodrzedne,np.

mim

oze,podczas

gdy,drugiczłon

stanowinadrzednik

pierwszego,

arelacja

zaleznosciowa

jestanotowana

jakoadj.

Tegonie

wiem

y,mim

oze

zdaniestało

sieznakiem

rozpoznawczym

.

adjadjcom

p_fin

Schem

atanotacjistrukturzaleznosciow

ych32

/41

Page 37: struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

q

q

q

t t q t

t t q

t t q t

t q

t t q

t q t

t t q t t

t q

t t q t

t t t q t t

t t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t q t t

t t t q t t t

t t t q t t

t t t q

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t q t t

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q

t q

t q t

t t q t t

t t q t

t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t t t q t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t t t q t t

t q t t

t t q t

t t q t

t q

t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t t

t t t q t t

t t q t

t q

t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t q t t

t q t t

t t q

t t q t

t t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t t t

t q

t t q t t t

t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t q t

t t t q t t t

t q

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t

t t q t

t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t

t t t q t t

t t q t t

t t t q t

t q t t

t q t

q t

q

q

q

Dopełnienia

nielokalnej

Relacje

zaleznosciowe

saanotow

anezgodnie

zeschem

atem,

nawet

jesliww

ynikutego

powstaja

strukturyzaleznosciow

eokreslane

jako‘non-projective’.

RO

OT

Wniosków

jestraptem

kilka.

pred

comp

adj

subj

Schem

atanotacjistrukturzaleznosciow

ych33

/41

Page 38: struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

q

q

q

t t q t

t t q

t t q t

t q

t t q

t q t

t t q t t

t q

t t q t

t t t q t t

t t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t q t t

t t t q t t t

t t t q t t

t t t q

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t q t t

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q

t q

t q t

t t q t t

t t q t

t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t t t q t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t t t q t t

t q t t

t t q t

t t q t

t q

t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t t

t t t q t t

t t q t

t q

t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t q t t

t q t t

t t q

t t q t

t t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t t t

t q

t t q t t t

t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t q t

t t t q t t t

t q

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t

t t q t

t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t

t t t q t t

t t q t t

t t t q t

t q t t

t q t

q t

q

q

q

Korelaty

j

Korelat–

zaimek

lubzaim

ekw

efrazie

przyimkow

ej,który

korelujez

podrzednafraza

zdaniowa.

Nie

chcemy

dodatkowejfunkcjizaleznosciow

ej,dlatego:

zaimek/fraza

przyimkow

ajestpodrzednikiem

orzeczenia,podrzedna

frazazdaniow

ajestpodrzednikiem

zaimka.

Otym

,co

działosie

wkraju,w

iedzielitylkonotable

.

comp

subj

comp

comp_fin

subj

Schem

atanotacjistrukturzaleznosciow

ych34

/41

Page 39: struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

q

q

q

t t q t

t t q

t t q t

t q

t t q

t q t

t t q t t

t q

t t q t

t t t q t t

t t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t q t t

t t t q t t t

t t t q t t

t t t q

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t q t t

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q

t q

t q t

t t q t t

t t q t

t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t t t q t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t t t q t t

t q t t

t t q t

t t q t

t q

t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t t

t t t q t t

t t q t

t q

t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t q t t

t q t t

t t q

t t q t

t t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t t t

t q

t t q t t t

t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t q t

t t t q t t t

t q

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t

t t q t

t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t

t t t q t t

t t q t t

t t t q t

t q t t

t q t

q t

q

q

q

Outline

j

1S

trukturyzaleznosciow

e

2P

olskietypy

relacjizaleznosciowych

3A

notacjazjaw

iskskładniow

ych

4E

ksperyment

Schem

atanotacjistrukturzaleznosciow

ych35

/41

Page 40: struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

q

q

q

t t q t

t t q

t t q t

t q

t t q

t q t

t t q t t

t q

t t q t

t t t q t t

t t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t q t t

t t t q t t t

t t t q t t

t t t q

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t q t t

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q

t q

t q t

t t q t t

t t q t

t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t t t q t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t t t q t t

t q t t

t t q t

t t q t

t q

t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t t

t t t q t t

t t q t

t q

t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t q t t

t q t t

t t q

t t q t

t t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t t t

t q

t t q t t t

t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t q t

t t t q t t t

t q

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t

t t q t

t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t

t t t q t t

t t q t t

t t t q t

t q t t

t q t

q t

q

q

q

Polskibank

strukturzaleznosciow

ychj

Struktury

zaleznosciowe

przekonwertow

anez

drzewskładnikow

ych.

Informacje

wykorzystane

doskonstruow

aniaregułkonw

ersji:form

yortograficzne,lem

maty,czescim

owy,cechy

morfologiczne,

kategoriefraz,

typyregułfrazow

ychstosow

anychdo

tworzenia

drzew,

zakodowane

typyrelacjizaleznosciow

ych⇒

podmiot,

rozróznieniepom

iedzy‘frazam

iluznymi’i‘frazam

iwym

aganymi’.

7500struktur

zaleznosciowych

(srednio9,8

tokenóww

zdaniu).

Schem

atanotacjistrukturzaleznosciow

ych36

/41

Page 41: struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

q

q

q

t t q t

t t q

t t q t

t q

t t q

t q t

t t q t t

t q

t t q t

t t t q t t

t t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t q t t

t t t q t t t

t t t q t t

t t t q

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t q t t

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q

t q

t q t

t t q t t

t t q t

t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t t t q t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t t t q t t

t q t t

t t q t

t t q t

t q

t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t t

t t t q t t

t t q t

t q

t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t q t t

t q t t

t t q

t t q t

t t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t t t

t q

t t q t t t

t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t q t

t t t q t t t

t q

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t

t t q t

t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t

t t t q t t

t t q t t

t t t q t

t q t t

t q t

q t

q

q

q

Polskiparser

zaleznosciow

yj

MaltP

arser(N

ivreetal.,2006)

–publicznie

dostepnysystem

generujacyparsery

zaleznosciowe.

Parser

budujestrukture

zaleznosciowa

dlazdania,bazujac

naprzejsciach

(akcjachshift-reduce)

przewidyw

anychprzez

klasyfikator.

Algorytm

parsowania:

stackeager(N

ivre,2009).

Modelcech:

FO

RM

,C

PO

S,P

OS,

FE

AT

S,L

EM

MA

iD

EP

RE

L.

Klasyfikator:

trenowany

zbiblioteka

LIBS

VM

(Chang

iLin,2001).

Schem

atanotacjistrukturzaleznosciow

ych37

/41

Page 42: struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

q

q

q

t t q t

t t q

t t q t

t q

t t q

t q t

t t q t t

t q

t t q t

t t t q t t

t t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t q t t

t t t q t t t

t t t q t t

t t t q

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t q t t

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q

t q

t q t

t t q t t

t t q t

t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t t t q t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t t t q t t

t q t t

t t q t

t t q t

t q

t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t t

t t t q t t

t t q t

t q

t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t q t t

t q t t

t t q

t t q t

t t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t t t

t q

t t q t t t

t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t q t

t t t q t t t

t q

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t

t t q t

t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t

t t t q t t

t t q t t

t t t q t

t q t t

t q t

q t

q

q

q

Ew

aluacjaparsera

zaleznosciow

egoj

Korpus

treningowy

(6832struktur)

ikorpustestow

y(759

zdan).

Zbiór

17recznie

zaanotowanych

zdan(16.6

tokenów/zdanie).

Wynikiew

aluacji:88,6%

LAS

1/91,6%U

AS

2(czesc

bankuzaleznosciow

ego),75,2%

LAS

/78,4%U

AS

(zbiór17

zdanz

gazet).

1LAS

(labelledattachm

entscore)–

liczbatokenów

,którymzostałprzypisany

poprawny

nadrzednikietykieta.

2UA

S(unlabelled

attachmentscore)

–liczba

tokenów,którym

zostałprzypisanypopraw

nynadrzednik.

Schem

atanotacjistrukturzaleznosciow

ych38

/41

Page 43: struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

q

q

q

t t q t

t t q

t t q t

t q

t t q

t q t

t t q t t

t q

t t q t

t t t q t t

t t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t q t t

t t t q t t t

t t t q t t

t t t q

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t q t t

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q

t q

t q t

t t q t t

t t q t

t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t t t q t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t t t q t t

t q t t

t t q t

t t q t

t q

t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t t

t t t q t t

t t q t

t q

t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t q t t

t q t t

t t q

t t q t

t t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t t t

t q

t t q t t t

t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t q t

t t t q t t t

t q

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t

t t q t

t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t

t t t q t t

t t q t t

t t t q t

t q t t

t q t

q t

q

q

q

Podsum

owanie

j

Zostałzdefiniow

anyschem

atanotacjistrukturzaleznosciow

ych.

Mozna

przekonwertow

acdrzew

askładnikow

ena

strukturyzaleznosciow

ezaanotow

anezgodnie

zeschem

atem.

Bank

strukturzaleznosciow

ychstanow

imateriałdo

wytrenow

aniapolskiego

parserazaleznosciow

ego.

Schem

atanotacjistrukturzaleznosciow

ych39

/41

Page 44: struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

q

q

q

t t q t

t t q

t t q t

t q

t t q

t q t

t t q t t

t q

t t q t

t t t q t t

t t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t q t t

t t t q t t t

t t t q t t

t t t q

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t q t t

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q

t q

t q t

t t q t t

t t q t

t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t t t q t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t t t q t t

t q t t

t t q t

t t q t

t q

t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t t

t t t q t t

t t q t

t q

t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t q t t

t q t t

t t q

t t q t

t t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t t t

t q

t t q t t t

t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t q t

t t t q t t t

t q

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t

t t q t

t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t

t t t q t t

t t q t t

t t t q t

t q t t

t q t

q t

q

q

q

Schem

atanotacjistrukturzalezno

sciowych

j

Dziekuje

zauw

age!

Schem

atanotacjistrukturzaleznosciow

ych40

/41

Page 45: struktur zalez˙no Schemat anotacjinlp.ipipan.waw.pl/NLP-SEMINAR/111017.pdfq q q t tq t t t q t tq t t q t t q t q t t tq tt t q t tq t tt tq tt ttt q tt ttt q t tt tq t ttt q t ttt

q

q

q

t t q t

t t q

t t q t

t q

t t q

t q t

t t q t t

t q

t t q t

t t t q t t

t t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t q t t

t t t q t t t

t t t q t t

t t t q

t t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t q t t

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t t q

t q

t q t

t t q t t

t t q t

t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t t t q t

t q

t t t q t t t

t t q t t

t q

t t q t t

t t q t t

t t t q t

t t q t t

t t t q t t

t t q t t

t t q t t

t t t q t t

t q t t

t t q t

t t q t

t q

t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t t

t t t q t t

t t q t

t q

t t q t t

t t t q t

t t t q t

t t q t t

t q t t

t t q

t t q t

t t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t t t

t q

t t q t t t

t t q t

t t t q t

t t t q t t

t t q t

t t t q t t t

t q

t t q

t t t q t t t

t t t q t

t t q t

t t t q t t

t t q t

t q t t

t t q t

t t q t t

t t q t

t t t q t t

t t q t t

t t t q t

t q t t

t q t

q t

q

q

q

Dyskurs

j

Wynik

parsowania

zdanz

gazety75,2%

LAS

.

Parser

nieradzisobie

zezdaniam

izprzestaw

ionymi

argumentam

i.

Struktury

takiesa

niobecnew

banku.

Nalezy

właczyc

podobnestruktury

dobanku,zeby

zoptymalizow

acjakosc

parsowania.

Ododatkow

ychpieniadzach

moze

zapomniec

warszaw

skiem

etro.

comp_inf

comp

comp

adj

subj

adj

Schem

atanotacjistrukturzaleznosciow

ych41

/41