10
 Chuyên đề   Hình h c 11 - Th y Tr n Viết Kính Quan hệ  vuông góc  Hocmai.vn     Ngôi trườ ng chung ca hc trò Vit  T ng đài tư vấ n: 1900 58-58-12 - Trang | 1 - I. Tính độ dài, góc, din tích:  1. Tính độ dài, góc: Chn trong hình v3 véc tơ a , b , c  không cùng nm trong mt phng , biết: Độ dài : | | a a , | | b b , | | c c  Góc: , a b   , , b c   , , c a    Biu thvecto  MN  theo 3 vecto a , b , c   MN  = m. a + n. b + p. c  Sdng công thc:  MN 2 = 2  MN  = 2 ( . . . ) m a n b p c  = 2 2 2 ( . ) ( . ) ( . ) 2 . . . 2 . . . 2 . . . m a n b pc m n a b m p a c n p b c   Chú ý: + 2 2 a a , 2 2 b b , 2 2 c c  + . . .cos a b a b    . . .cos b c b c    . . . cos ac a c    2. Tính s đo góc NMP :  Chn trong hình v3 véc tơ a , b , c  (ging 1)  Biu th,  MN MP theo a , b , c   1 1 1 . . .  MN m a n b p c  2 2 2 . . .  MP m a n b p c Sdng công thc: .  MNMP cosNMP  MN MP  Tính độ dài MN, MP (ging 1)  Tính ,  MN MP = ( 1 1 1 . . . m a n b p c )( 2 2 2 . . . m a n b p c ) (sdng chú ý ở 1) sđ  NMP = ? BÀI GING 02. SỬ DNG VECTO ĐỂ GII TOÁN HÌNH KHÔNG GIAN TÀI LIU BÀI GIẢ  NG B N QUY N THU C V WWW.EDUCATIONPVA.TK 

Su Dung Vecto de Giai Toan KG_merged

Embed Size (px)

Citation preview

8/3/2019 Su Dung Vecto de Giai Toan KG_merged

http://slidepdf.com/reader/full/su-dung-vecto-de-giai-toan-kgmerged 1/9

 Chuyên đề   Hình họ c 11 - Thầ y Trầ n Viết Kính  Quan hệ  vuông góc 

 Hocmai.vn  –   Ngôi trườ ng chung của học trò Việt   T ổng đài tư vấ n: 1900 58-58-12  - Trang | 1 -

I. Tính độ dài, góc, diện tích: 

1. Tính độ dài, góc:

Chọn trong hình vẽ 3 véc tơ  a

, b

, c

 không cùng nằm trong mặt phẳng, biết: 

Độ dài : | |a a

, | |b b

, | |c c

 

Góc:

,a b  

,

,b c  

,

,c a  

 

Biểu thị vecto  MN 

theo 3 vecto a

, b

, c

  MN 

= m. a

+ n. b

+ p. c

 

Sử dụng công thức: 

MN2

=2

 MN 

= 2( . . . )m a n b p c

 

= 2 2 2( . ) ( . ) ( . ) 2 . . . 2 . . . 2 . . .m a n b p c m n a b m p a c n p b c

 

  Chú ý: +2

2

a a

,2

2

b b

,2

2

c c

 

+ . . .cosa b a b  

 

. . .cosb c b c  

 

. . .cosa c a c  

 

2. Tính số đo góc NMP :  

Chọn trong hình vẽ 3 véc tơ  a

, b

, c

 (giống 1) 

Biểu thị ,  MN MP

theo a

, b

, c

    1 1 1. . . MN m a n b p c

 

2 2 2. . . MP m a n b p c

 

Sử dụng công thức:

.

 MNMPcosNMP

 MN MP

 

Tính độ dài MN, MP (giống 1) 

Tính ,  MN MP

= (1 1 1. . .m a n b p c

)(2 2 2. . .m a n b p c

) (sử dụng chú ý ở 1)

sđ  NMP = ?

BÀI GIẢNG 02.

SỬ DỤNG VECTO ĐỂ GIẢI TOÁN HÌNH KHÔNG GIAN 

TÀI LIỆU BÀI GIẢ  NG

B N QUY N THU C VWWW.EDUCATIONPVA.TK 

8/3/2019 Su Dung Vecto de Giai Toan KG_merged

http://slidepdf.com/reader/full/su-dung-vecto-de-giai-toan-kgmerged 2/9

 Chuyên đề   Hình họ c 11 - Thầ y Trầ n Viết Kính  Quan hệ  vuông góc 

 Hocmai.vn  –   Ngôi trườ ng chung của học trò Việt   T ổng đài tư vấ n: 1900 58-58-12  - Trang | 2 -

3. Tính diện tích:

SMNP = 21 1. .sin . . 1

2 2  MN MP NMP MN MP cos NMP  

II. Ví dụ: (xem clip) 

Giáo viên: Trần Viết Kính 

Nguồn : Hocmai.vn www.educationpva.tk

8/3/2019 Su Dung Vecto de Giai Toan KG_merged

http://slidepdf.com/reader/full/su-dung-vecto-de-giai-toan-kgmerged 3/9

 Chuyên đề   Hình họ c 11 - Thầ y Trầ n Viết Kính  Quan hệ  vuông góc 

 Hocmai.vn  –   Ngôi trườ ng chung của học trò Việt   T ổng đài tư vấ n: 1900 58-58-12  - Trang | 1 -

Bài 1: 

Cho hình lập phương ABCD.A’B’C’D’  có các cạnh bằng a.Một mặt phẳng đi qua D’ song song vớ i DA’  và

 AB’ , cắt đườ ng thẳng BC’ tại M . Tính độ dài đoạn thẳng D’M .

Bài 2. 

Cho hình lập phương ABCD.A’B’C’D’  có cạnh a.

1. Chứng minh DB’  BC’  và tính độ dài đường vuông góc chung của DB’ và BC’ .

2. Khối tứ diện đều MNPQ có M, N nằm trên DB’  và P, Q nằm trên BC’ . Tính thể tích khối tứ diện đó. 

3. Điểm I thuộc B’C’  và K thuộc BB’ sao cho 3IB’ = 2IC’ và 3KB=2KB’ . Tính góc tạo hai đườ ng thẳng

 DK  và BI .

4. Điểm T thuộc AA’ , S thuộc A’D’ sao cho TA’=2TA và SD’ = 2SA’ . L và R là hai điểm di động trên cạnh

 D’C’  và CC’ sao cho D’L=C’R. Xác định vị trí của L và R để góc tạo bở i TL và SR là 600. Chứng minh TL 

và SR chéo nhau. 

Bài 3. 

Cho tứ diện đều ABCD, gọi M, N, P lần lượt là trung điểm của các cạnh AB, CB, AD và G là trọng tâm của tam giác

 BCD.

a) Tính góc giữa hai đườ ng thẳng MG và NP.

b) Chứng tỏ rằng hai đườ ng thẳng MG và NP chéo nhau. 

Giáo viên: Trần Viết Kính 

Nguồn : Hocmai.vn 

BÀI GIẢNG 02.

SỬ DỤNG VECTO ĐỂ GIẢI TOÁN HÌNH KHÔNG GIAN 

 BÀI TẬ  P T Ự LUY  Ệ  N 

8/3/2019 Su Dung Vecto de Giai Toan KG_merged

http://slidepdf.com/reader/full/su-dung-vecto-de-giai-toan-kgmerged 4/9

 Chuyên đề   Hình họ c 11 - Thầ y Trầ n Viết Kính  Quan hệ  vuông góc 

 Hocmai.vn  –   Ngôi trườ ng chung của học trò Việt   T ổng đài tư vấ n: 1900 58-58-12  - Trang | 1 -

Bài 1: 

Cho hình lập phương  ABCD.A’B’C’D’  

có các cạnh bằng a.Một mặt phẳng đi

qua  D’  song song vớ i  DA’   và  AB’ , cắt

đườ ng thẳng  BC’  tại  M . Tính độ  dài

đoạn thẳng D’M .

Giải:

Đặt : '  AA a

;   AB b

;   AD c

.

Theo giả thiết ta có ba véctơ 

', '; '  AB DA D M  

 đồng phẳng

M

D'

C'

B' A'

B

D

 A 

,m n sao cho ' ' '  D M mAB nDA

(*).

Mà: '  AB b a

(1)

'  DA a c

(2).

' ' ' ' D M D C C M  

 

Vì '  M C B k   sao cho ' 'C M kC B

  ' ' ' ' D M D C kC B b k a c k a b k c

(3).

Thay (1), (2), (3) vào (*) ta đượ c:

ka b kc m n a mb nc

 

BÀI GIẢNG 02.

SỬ DỤNG VECTO ĐỂ GIẢI TOÁN HÌNH KHÔNG GIAN 

 ĐÁP ÁN BÀI TẬ  P T Ự LUY  Ệ  N 

8/3/2019 Su Dung Vecto de Giai Toan KG_merged

http://slidepdf.com/reader/full/su-dung-vecto-de-giai-toan-kgmerged 5/9

 Chuyên đề   Hình họ c 11 - Thầ y Trầ n Viết Kính  Quan hệ  vuông góc 

 Hocmai.vn  –   Ngôi trườ ng chung của học trò Việt   T ổng đài tư vấ n: 1900 58-58-12  - Trang | 2 -

2

1

1 1 1 61 ' ' '

2 2 2 2

1

2

mk m n

am k D M a b c D M D M  

k m

n

 

Bài 2:

Cho hình lập phương  ABCD.A’B’C’D’   có

cạnh a.

1. Chứng minh  DB’  BC’   và tính độ  dài

đường vuông góc chung của DB’  và BC’ .

2. Khối tứ diện đều MNPQ có M, N nằm trên DB’  và P, Q nằm trên BC’ . Tính thể tích khối

tứ diện đó. 

D' C'

B' A'

B

D

 A 

C

F

E

I

K T

S

L

 

3. Điểm I thuộc B’C’  và K thuộc BB’ sao cho 3IB’ = 2IC’ và 3KB=2KB’ . Tính góc tạo hai đườ ng

thẳng DK  và BI .

4. Điểm T thuộc AA’ , S thuộc A’D’ sao cho TA’=2TA và SD’ = 2SA’ . L và R là hai điểm di động trên

cạnh  D’C’  và CC’ sao cho  D’L=C’R. Xác định vị trí của  L và  R để góc tạo bở i TL và SR  là 600.

Chứng minh TL và SR chéo nhau. 

Giải:

Đặt ' ; ; .  AA a AB b AD c

 Ta có ; 0a b c a ab bc ac

.

1. ' '  DB DA AB BB a b c

 

' '  BC BB BC a c

 

Do đó: 2 2

'. ' . . . . DB BC a b c a c a a c b a b c c a c

=0

' '  DB BC   .

Giả sử  EF  là đường vuông góc chung của DB’  và BC’   '; '  E DB F BC   .

8/3/2019 Su Dung Vecto de Giai Toan KG_merged

http://slidepdf.com/reader/full/su-dung-vecto-de-giai-toan-kgmerged 6/9

 Chuyên đề   Hình họ c 11 - Thầ y Trầ n Viết Kính  Quan hệ  vuông góc 

 Hocmai.vn  –   Ngôi trườ ng chung của học trò Việt   T ổng đài tư vấ n: 1900 58-58-12  - Trang | 3 -

' . ' . .

' . ' . .

. .

1 1

  E DB DE DB a b c

F BC BF BC a c

  EF ED DA AB BF a b c b c a c

a b c

 

   

 

   

 

 EF  là đường vuông góc chung của DB’  và BC’  

1 1 0. ' 0

. ' 0 1 1 0

2

3

1

2

a b c a b c EF DB

 EF BC  a b c a c

   

   

 

  

 

Vậy 21 1 1 1 6

26 3 6 6 6

a  EF a b c EF a b c

 

2. Khối tứ diện đều MNPQ nhận E, F là trung

điểm của MN và PQ. Gọi x là độ dài của cạnh

của tứ diện đều. Ta có: 

EP2=EF

2+PF

2

2 2 23 3

4 6 4 3

  x a x a x

.

Vậy thể  tích của khối tứ diện MNPQ là:

36

.36

  MNPQ PQE  

aV S MN    

M

Q

P

N

E

F

 

3.

2 2' ' ' ' '

5 5

2 2'

5 5

2 2. 0

5 5

  BI BB B I BB B C a c

  DK DA AB BK AD AB BB a b c

  BI DK a c a b c

 

Vậy góc tạo bở i BI  và DK  là 900.

4. Ta có:2 2

' ' ' ' ' ' ' ' '3 3

TL TA A D D L AA A D D C a b c  

.

8/3/2019 Su Dung Vecto de Giai Toan KG_merged

http://slidepdf.com/reader/full/su-dung-vecto-de-giai-toan-kgmerged 7/9

 Chuyên đề   Hình họ c 11 - Thầ y Trầ n Viết Kính  Quan hệ  vuông góc 

 Hocmai.vn  –   Ngôi trườ ng chung của học trò Việt   T ổng đài tư vấ n: 1900 58-58-12  - Trang | 4 -

Víi ' ' ' ' .

2 2' ' ' ' ' ' ' ' '

3 3

 D L b C R a D L C R

SR SD D C C R A D D C C R a b c

 

 

 

Từ đó suy ra: 

22 2

2 2 2 2 2

22

2

22 2

2 13 13. ; ;

3 9 9

2

3 23.os .

13 13 9.

9

TL SR a TL a SR a

aTL SR

c TL SRTL SR a

   

 

 

  

 

2

0

2

3 21 1 1

. 60 os . 2 13 9 2 3TL SR c TL SR

 

  

 

Vậy1 1

' ' '; ' '3 3

 D L D C C R C C  

 thì góc tạo bở i TL và SR bằng 600.

Giả sử TL và SR  không chéo nhau thì T, L, S, R cùng nằm trên một mặt phẳng , ;ST SR SL

 đồng

phẳng tức là , (*)  x y sao cho SR xST ySL

 

Mà: 2 1 1 2 1 2; ;3 3 3 3 3 3

ST a c SR a b c SL b c

.

Thay , ;ST SR SL

 vào (*) ta đượ c:

2 11 2 2 1 2 1

33 3 3 3 3 3

2 2

 x

a b c xa yb y x c y

 y x

 

Hệ  phương trình trên vô nghiệm nên không có x,y thoả mãn (*). Vậy TL và SR  chéo nhau. 

Bài 3:

Cho tứ diện đều ABCD, gọi M, N, P lần lượt là trung điểm của các cạnh AB, CB, AD và G là trọng tâm của tam

giác BCD.

a) Tính góc giữa hai đườ ng thẳng MG và NP.

b) Chứng tỏ rằng hai đườ ng thẳng MG và NP chéo nhau. 

8/3/2019 Su Dung Vecto de Giai Toan KG_merged

http://slidepdf.com/reader/full/su-dung-vecto-de-giai-toan-kgmerged 8/9

 Chuyên đề   Hình họ c 11 - Thầ y Trầ n Viết Kính  Quan hệ  vuông góc 

 Hocmai.vn  –   Ngôi trườ ng chung của học trò Việt   T ổng đài tư vấ n: 1900 58-58-12  - Trang | 5 -

G

P

N

M

B

C

D

 A 

 

Giải: 

Giả sử hình chóp có cạnh bằng 1.

Đặt ; ; .  AD a AB b AC c

 

a) Ta có: 

1

3  AG a b c

 

1 1 1 1 1 1

2 2 3 3 6 3  MG MA AG AB AG b a b c a b c

 

1 1 1

2 2 2  NP NA AP AB AC AD a b c

 

Ta có .

os os , MG NP

c c MG NP  MG NP

 

 

Ta có 2 2 21. 2 2 3

12  MG NP a b c ab cb

 

Mà: 2 2 2 11;

2a b c ab ac bc

 

1 1 2. ; ;

12 2 2  MG NP MG NP

 

www.educationpva.tk

8/3/2019 Su Dung Vecto de Giai Toan KG_merged

http://slidepdf.com/reader/full/su-dung-vecto-de-giai-toan-kgmerged 9/9

 Chuyên đề   Hình họ c 11 - Thầ y Trầ n Viết Kính  Quan hệ  vuông góc 

 Hocmai.vn  –   Ngôi trườ ng chung của học trò Việt   T ổng đài tư vấ n: 1900 58-58-12  - Trang | 6 -

Vậy2 2

os acr cos6 6

c    

b) Giả sử 3 véc tơ  , ,  MN MG NP

 đồng phẳng , (*)  x y sao cho MN x MG y NP

 

Ta có:1 1

2 2  MN AC c

 

1 1 1 1 1 1 1(*)

2 3 3 6 2 2 2

03 2

06 2

1

3 2 2

c xa xc xb ya yb yc

 x y

 x y

 x y

 

Hệ  phương trình trên vô nghiệm. Vậy ba véc tơ  , ,  MN MG NP

 không đồng phẳng  MG và NP 

chéo nhau. 

Giáo viên: Trần Viết Kính 

Nguồn : Hocmai.vn