SustainableTax Behavior: een Gedragseconomische benadering

Sustainable Tax Behavior: een Gedragseconomische benadering

Ersilia de LannooyCentraleBank van Curaçao en SintMaarten

12 juli2019

2

A. The sustainable development goals of

the United Nations

B. De rol van belastingen om SDG’s te

bereiken: Heffing en Herverdeling

van belastingen

C. “The Curaçao and Sint Maarten case”

D. Conclusie

Inhoud

3

“Volgens mij is Curaçao sinds 1634, toen Johan van Walbeeck met merkbare

tegenzin aan wal stapte, onafgebroken bezig ten onder te gaan. In vergeelde

historische documenten kun je dezelfde jammerklachten terugvinden. De West-

Indische Compagnie zag het niet zitten, de Heren Negentien waren permanent

bezorgd, de minister van Koloniën verklaarde ieder jaar opnieuw dat de

financiële toestand van ‘onze koloniën in de West, de regering een voorwerp

van aanhoudende zorg is.’ Waarna hij, met een bezwaard hart, voorstelde de

bijdrage van het moederland opnieuw met twintigduizend gulden te verhogen.”

Boeli van Leeuwen, p. 43-44

Citaat

Deel A

The sustainable development goals

of the United Nations

5

The sustainable development goals of the United Nations

• The Sustainable Development

Goals (SDGs) are a collection of 17

global goals set by the United

Nations General Assembly in 2015

for the year 2030.

• The SDGs are part of Resolution

70/1 of the United Nations General

Assembly, the 2030 Agenda

6


7


• The goals are broad based and interdependent. The 17

sustainable development goals each have a list of targets that

are measured with indicators.

8


Keuze doelen

9


Economie

• Redistributie kan verticaal (progressieve

inkomstenbelasting en subsidie),

horizontaal (bijv. openbare

gezondheidszorg), intergenerationeel of

intragenerationeel zijn

• Corrigerende belastingen

• Handhaving

Deel B

De rol van belastingen om SDG’s te

bereiken: Tax Compliance en het

heffen van belastingen

11

De rol van belastingen om SDG’s te bereiken: Tax

Compliance en het heffen van belastingen

• Ontwijking/ Ontduiking van belastingen is

fraude met betrekking tot belastingen.

12



Twee benaderingen

• Traditionele economische

benadering (expected utility):

uitkomst is belangrijk

• Gedragseconomische

benadering: proces is belangrijk

13



Traditionele economische benadering

• Betaalgedrag wordt bepaald door:

o tax rate

o penalty rate (boete)

o kans om betrapt te worden

14



Gedragseconomische benadering

• Houdt o.a. rekening met sociale

normen: het gedrag wordt bepaald

door de “Reference Group or point”

• Niet voldoen aan sociale normen leidt

tot:

o Schaamte

o Schuldgevoelens

o Angst om betrapt te worden

15



• Oplossingen vanuit gedragseconomie:

o Framing: een proces waarbij mensen beïnvloed worden in hun waarneming en het maken van keuzes, door het selectief betekenis geven aan woorden en zinnen.

Voorbeeld: Deliberate Choice Letter

(Guatemala, Brazil, Roemenië)

16

“Previously we have considered your failure to declare an oversight. However,

if you don’t declare now we will consider it an active choice and you may

therefore be audited and could face the procedure established by law.”

Kettle et al., 2016

Voorbeeld framing (Guatemala)

17

Hernandez et al. 2017

Voorbeeld framing (Poland)

18



Corrigerende belastingen vroeger

• Belastingbeleid kan economisch gedrag

sturen dat wordt gekenmerkt door

externaliteiten (kosten of baten voor derden

die de consument niet internaliseert) (Pigou,

1920).

19



Corrigerende belastingen tegenwoordig

• Internaliteiten: consumenten

beschermen tegen keuzes die nadelig

zijn voor henzelf.

• Voorbeeld: VK heeft een belasting op

suikerhoudende softdrinks ingevoerd

(Griffith et al., 2016)

20



• Veel economisch gedrag is

onderhevig aan internaliteiten

(kosten of baten voor de

consument zelf die hij niet

internaliseert).

• Internaliteiten kunnen ertoe leiden

dat het gedrag van consumenten

tegen hun eigen welzijn indruist

(Kahneman et al., 1997).

21



• Voorbeeld: als consumenten

toekomstige kosten en baten

buitenproportioneel verdisconteren,

zoals op korte termijn te veel suiker

of tabak consumeren dat op lange

termijn kan zorgen voor

overgewicht of longaandoeningen

(Laibson, 1997; Loewenstein et al.,

2003)

22



Overwegingen bij corrigerende belastingen

• Het is moeilijk om de grootte van de internaliteit te bepalen

• De belastingen werken regressief (lagere inkomensgroepen

besteden vaak een groter gedeelte van hun inkomen aan

producten die een accijns verdienen)

23



Overwegingen bij corrigerende belastingen (vervolg)

• De belastingen kunnen soms heel slecht gericht zijn, waardoor

geen welvaartswinst wordt gecreëerd. Voorbeeld: een subsidie

op het Deense pensioensparen leidde tot meer spaargeld,

maar dit kwam door huishoudens die hun spaargedrag al

optimaliseerden (Chetty et al., 2014).

• Het idee dat de overheid burgers tegen zichzelf moet

beschermen is niet zo algemeen geaccepteerd als het idee dat

de overheid externaliteiten moet beprijzen

24



Verschillende onderzoeken met betrekking

tot Tax Compliance met als indicator:

Belastinginkomsten/BBP

𝐶𝑜𝑚𝑝𝑙𝑖𝑡 = 𝛽𝑖𝑡 + 𝜀𝑖𝑡

𝐶𝑜𝑚𝑝𝑙𝑖𝑡 = compliance behavior

𝛽𝑖𝑡= tax revenue (as % of GDP)

𝜀𝑖𝑡 = error term

25



• Resultaten:

o Hoe hoger tax rate, hoe lager

compliance

o Hoe stricter tax enforcement

regime, hoe hoger compliance

Deel C

The Curaçao and Sint Maarten case

27

The Curaçao case

Soorten belastingen

• Inkomstenbelasting

• Omzetbelasting

• OZB (was Grondbelasting)

• Successiebelasting

• Winstbelasting

• Loonbelasting en AOV/AWW/AVBZ/BVZ

• Overige belastingen

28

The Curaçao case

29

The Curaçao case

30

The Curaçao case

Program Board Belastingen met als doel verhoging

van compliance (dus handhaving)

• Vereenvoudiging van wet- en regelgeving

• Opschoning van bestanden

• Compliance verhogende maatregelen

• Organisatie- en personeelsontwikkeling

• Operational excellence

31

The Sint Maarten case

Deel D

Conclusie

33

“We establish that a tax compliant behavior may be regarded as sustainable tax

behavior, since not only it promotes fair taxpaying which finances the quality

of living conditions, but it also supports sustainable well-being. With data

provided by international organizations and countries.”

L. Batrancea et. al, 2019

Citaat

Bedanktvoor uw aandacht!

Documents

SustainableTax Behavior: een Gedragseconomische benadering