System Linux Cz1 Tux Struktura Plikow PL

7/26/2019 System Linux Cz1 Tux Struktura Plikow PL

1/29

Wykad: pingwin Tux, czym jest Linux, twrca LinusTorvalds, Wolne Oprogramowanie, jdro, !"# !$L,%istoria i rozwj Linuxa, dystry&ucje, cec%y sytemu,

wielozadaniowo'(, wielodost)pno'(, system plikw,ext, struktura katalogw: &in, etc, &oot, dev, %ome,li&, mnt, media, proc, s&in, root, usr, tmp, var,powoka, interpreter, &as%, cs%, ks%

Linux cz*+: czym jest

Linux, struktura plikw


2/29

$oznaj pana Tuxa

Wielozadaniowo'(* Wielodost)pno'(* %arakteryzowanie gwnyc% cec% systemu Linux

Tux - maskotka Linuksa, .unkcjonujcajako nieo.icjalne logo* /est to o&jedzony,01e&y nie powiedzie(: tusty2 i wiecznieu'miec%ajcy si) pingwin*

3mi) poc%odzi najprawdopodo&niej od sw:Torvalds #ni4, cz)sto jest wyprowadzanarwnie1 od angielskiej nazwy smokingu0tuxedo2, poniewa1 pingwiny wygldaj,jak&y nosiy smoking*

Tux sta si) sym&olemspoeczno'ci u1ytkownikwLinuksa i zwolennikw wolnegooprogramowania na caym 'wiecie*


3/29

zym jest Linux5

Linux to rodzina systemw operacyjnyc% opartyc% o udost)pniane nalicencji !"# !$L jdro Linux napisane przez 6ina Linusa Torvaldsa wroku +77+

Linux jest Wolnym Oprogramowaniem

Wolno'( Linuksa oznacza to, 1e jest rozprowadzanywraz z kodem 8rdowym, ktry mo1esz dowolniezmienia( wedle swoic% potrze&

$oprzez sowa dystry&ucja Linuxarozumiemy zo1ony w cao'( systemoperacyjny oparty o jdro Linux 0czyli zestaw zo1ony z jdra,oprogramowania narz)dziowego i u1ytkowego oraz instalatora2*

Linux .ormalnie oznacza jdro systemu, jednak wi)kszo'( ludzi zwykanazywa( w ten spos& ca dystry&ucj)



4/29

/dro systemu operacyjnego

Z budowy jdra wynikaj jego cechy, takie jak:

wielozadaniowo,

wielowtkowo,

wielodostpno,

wywaszczalno.


/dro systemu operacyjnego

0ang* kernel2 - podstawowa cz)'( systemu operacyjnego, ktra jestodpowiedzialna za wszystkie jego podstawowe zadania: wspprac) zrejestrami procesora, pami)ci 0operacje zapisu9odczytu2 orazurzdzeniami zewn)trznymi*


5/29

/dro systemu Linux

inus !or"alds nadal koordynuje wydawanie nowych wersji jdra, konsolidujcpoprawki napisane przez innych progra#ist$w i dodajc wasne z#iany.

%ydania jdra z parzysty# drugorzdny# nu#ere# wersji nale& do serii

stabilnych wyda': (.).*, (.+.*, +.).*, +.+.*, +..*, +.-.* i obecna .).*/ wydania znieparzysty# drugorzdny# nu#ere# wersji, np. seria +.0.*, nazywane srozwojowy#i i nie s zalecane do cel$w produkcyjnych.

1odczas gdy !or"alds zaj#uje si najnowszy#i wersja#i rozwojowy#i, starszy#i2stabilny#i2 opiekuj si inni progra#ici.

1o ka&dej serii stabilnej 3a waciwie ju& w jej trakcie4 rozpoczynana jest seriarozwojowa, w kt$rej jest #iejsce na ekspery#enty, przebudowy itd. Z tego powoduwersje rozwojowe nie nadaj si do powa&nego u&ytkowania, czsto nawet nie#og zosta sko#pilowane.



6/29

Licencja !"# !$L 0+2

Licencja !"# !$L 0!eneral $u&lic Licence2 lu& po prostu !$L

zasady licencyjne okre'lone przez konsorcjum 6ree o.tware6oundation* /e'li kto' wprowadza do o&iegu oprogramowaniezawierajce jakkolwiek cz)'( podlegajc licencji !$L, to musi

udost)pni( wraz z ka1d dystry&ucj &inarn jej posta( 8rdow*

/dro Linux jest rozprowadzane na licencji !"# !$L* elem licencji !"#!$L jest zagwarantowanie u1ytkownikowi swo&ody udost)pnianiai zmieniania wolnego oprogramowania, a wi)c danie pewno'ci, i1oprogramowanie jest wolno dost)pne dla wszystkic% u1ytkownikw*

6reeware

programy, ktryc% mo1na u1ywa( i rozpowszec%nia( za darmo* "iewolno ic% jednak sprzedawa(, ani dokonywa( w nic% zmian ; mog&y( rozpowszec%niane wycznie w niezmienionej .ormie*



7/29

Licencja !"# !$L 0


8/29

Licencja !"# !$L 0>2

"azwa !"# 0ang* !"# is "ot #nix2 poc%odzi od tzw*Projektu GNU - przedsi)wzi)cia majcego na celustworzenie kompletnego, wolnego systemuoperacyjnego !"#, zapocztkowane w styczniu +7?@roku przez Aic%arda tallmana 0%ackera o

pseudonimie RMS, twrcy ruc%u na rzecz wolnegooprogramowania, autora m*in* kompilatora !2



9/29

Troc%) %istorii ; rozwj Linuxa



10/29

Bystry&ucje Linuxa


Bystry&ucja

cay system operacyjny oparty o jdro Linux 0czyli zestaw zo1ony zjdra, oprogramowania narz)dziowego i u1ytkowego oraz instalatora*

"ie wszystkie systemy ukazane powy1ej s Linuxami* zy potra.isz wskaza( ktre5 :2


11/29

"ajwa1niejsze cec%y systemu

wielozadaniowo'(, czyli praca z podziaem czasu procesorapomi)dzy wiele zada=

wielodost)pno'(

wieloprzetwarzanie, czyli praca wieloprocesorowa

o&suga r1nyc% typw systemw plikw

o&suga r1nyc% protokow sieciowyc%

o&suga r1nyc% .ormatw plikw wykonywalnyc%



12/29

Wielozadaniowo'( 0+2


Wielozadaniowo'(

cec%a systemu operacyjnego umo1liwiajca mu rwnoczesnewykonywanie wi)cej ni1 jednego procesu* Ca realizacj)wielozadaniowo'ci odpowiedzialne jest jdro systemu operacyjnego*

5o&na wic jednoczenie np. kopiowa pliki na pendri"e6a, drukowa co nadrukarce i dokonywa oblicze' w arkuszu kalkulacyjny#.

$roces

egzemplarz wykonywanego programu, posiadajcy wasn przestrze=adresow*

$rzestrze= adresowa

z&ir adresw pami)ci, do ktryc% potencjalnie moze sie odnie'(procesor


13/29

Wielozadaniowo'( 0


14/29

Wielodost)pno'(


Wielodost)pno'(

cec%a umo1liwiajca wielu u1ytkownikom prac) na jednym systemie wtym samym czasie

8a&dy u&ytkownik #a przydzielone zasoby, np. pa#i, czas procesora,#iejsce na dysku, do kt$rych nikt opr$cz niego nie #a dostpu. 9&ytkownikjest niezale&ny i odizolowany od innych


15/29

ystem plikw systemu Linux

ystem plikw* #rzdzenia* 3nterpretatory polece=, powoki systemu

ystem plikw

metoda przec%owywania plikw i zarzdzania nimi, tak &y dost)p donic% i danyc% w nic% zgromadzonyc% &y atwy dla u1ytkownikasystemu*

ystem Linux potra.i o&sugiwa( wiele r1nyc% systemw plikw, wtym rwnie1 te naj&ardziej popularne:

ext>,@,D ; domy'lny system plikw w wi)kszo'ci dystry&ucjisystemu Linux opartyc% na jadrze


16/29

truktura katalogw systemu Linux


$odczas instalacji Linuksa tworzona jest struktura .olderw nadysku lu& dyskac% zainstalowanyc% w komputerze*$odstawowa struktura katalogw jest do'( 'ci'le okre'lona wgstandardu 6I 0z ang* Filesystem Hierarchy System2* O.icjalnastrona standardu: %ttp:99www*pat%name*com9.%s9


17/29



18/29

truktura katalogw Linux 0+2


.older gwny oznaczony jest w Linuksie sym&olem slas% lu&czasami sowem root, ktre oznacza z angielskiego korze=*Wszystkie katalogi wywodz si) od tego .olderu* To w tymmiejscu jest zainstalowana caa struktura plikw, katalog gwnytworzy oso&n partycj)

tutaj znajduj si) &inarne 0wykonywalne2 pliki naj&ardziejpodstawowyc% narz)dzi systemowyc%

przec%owywane jest w nim jdro systemu 0kernel2 oraz m*in*

pliki &ootloadera w przypadku !A#J 0czyli programurozruc%owego2

znajdujce si) tutaj pliki nie s .aktycznie plikami na dysku, leczodnosz si) do urzdze= ; s to punkty dost)pu do urzdze=systemowyc%, np* nap)dw B9BHB


19/29

truktura katalogw Linux 0


20/29

truktura katalogw Linux 0>2


punkt montowania 0ang* mount point2 innyc% ni1 natywnysystemw plikw

$unkty montowa= dla no'nikw wymienialnyc% 0ang* mediaK np*B;AOw2 ; katalog pojawi si) w 6I v

zawiera statycznie kompilowane aplikacje

wirtualny system plikw proc in.ormujcy o stanie systemui poszczeglnyc% procesw, w wi)kszo'ci pliki tekstowe

katalog domowy u1ytkownika root


21/29

truktura katalogw Linux 0@2


pliki wykonywalne do zarzdzania systemem 0ang* system&inaries2

przec%owywane sa w nim pliki tymczasowe 0ang* temporary.iles2, wykorzystywane przez r1ne aplikacje

przec%owywane s w nim pliki dokumentacji systemu orazwi)kszo'( programw u1ytkownika

pliki cz)sto ulegajce zmianom 0ang* varia&le .iles2, takie jak:logi, &azy danyc%, tymczasowe pliki e;mail


22/29

3nterpreter polece=, powoka systemowa


"ie mo1na pracowa( &ezpo'rednio z podstawow cz)'ci systemulinuksowego, jak jest jego jdro 0kernel2 ; niez&)dny jest do tegoprogram po'redniczcy, czyli wa'nie interpreter, inaczej nazywanypowok systemu operacyjnego 0s%ell2*

/dro systemu zawiera wszelkie podprogramy potrze&ne do

przeprowadzania operacji wej'cia i wyj'cia, zarzdzania plikami itp*$owoka pozwala korzysta( z tyc% podprogramw za pomoc wierszapolece=* $oza tym, powoki o&suguj rwnie1 j)zyk programowania*$rogramy napisane w j)zyku powoki nazywane s zwykle skryptami lu&skryptami powoki*

3nterpreter polece= M powoka systemowa

$rogram po'redniczcy we wsppracy u1ytkownika z jdremsystemu, ma posta( wiersza polece=


23/29

$owoka znana z systemu ;BO


$o wpisaniu przez u1ytkownika dowolnego ciguznakw i naci'ni)ciu przycisku enter powokainterpretuje wpisany cig znakw, sprawdzajcczy jest to polecenie wewn)trzne 0np* L,

IO3N, NIO, $AO$T, 36, 6OA2 al&o polecenieuruc%omienia programu zewn)trznego 0np*6OAET*O, NB3T*O2

command*com

domy'lna powoka 0interpreter polece=2 systemu ;BO*Tumaczy polecenia wpisane po znaku zac%)ty 0ang* prompt; zwykle w postaci : lu& P2 na komendy wykonywalne przez

system ;BO


24/29

c%emat komunikacji w systemie



25/29

Casada dziaania powoki



26/29

$owoki Linux: JEI, I


JEI- powoka systemowa napisana dla projektu !"#* $rogram jestrozprowadzany na licencji !"# !$L* JEI to jedna znajpopularniejszyc% powok systemowyc%*

/est domy'ln powok w wi)kszo'ci dystry&ucji systemu !"#9Linuxoraz w systemie ac O 4 od wersji +G*>, istniej tak1e wersje dlawi)kszo'ci systemw uniksowyc%*

"azwa jest akronimem od Journe;Egain %ell 0angielska gra sw:.onetycznie &rzmi tak samo, jak &orn again s%ell, czyli odrodzonapowoka2* Wywodzi si) od powoki JourneQa s%, ktra &ya jedn zpierwszyc% i najwa1niejszyc% powok systemu #"34*


27/29

$owoki Linux: I


I0od ang* s%ell2 jest jedn z systemowyc% powok uniksowyc%*Costaa stworzona przez Jilla /oya dla systemu JB*

"azwa s%ell jest gr sw: dosownie oznacza powok) Ro skadniSj)zyka , .onetycznie da si) to jednak odczyta( sea s%ell, czylimuszelka

$owoka ta poc%odzi od powoki I* $owoka s%ell wniosa wieleulepsze= w stosunku do I, takic% jak m*in* aliasy i %istoria komend*

"iestety jej mo1liwo'ci skryptowe pozostawiaj wiele do 1yczenia*


28/29

$owoki Linux: I


orn s%ell 0I2 ; powoka unixowa stworzona przez Bavida orna zETUT Jell La&oratories w poowie lat osiemdziesityc%* $owoka Ijest cakowicie kompaty&ilna wstecz z powok I, zawiera tak1e wieleelementw z powoki I - takic% jak %istoria wpisanyc% komend*

I zawiera w&udowany system o&liczania wyra1e= arytmetycznyc%oraz zaawansowane .unkcje skryptw podo&ne do tyc% u1ywanyc% w&ardziej zaawansowanyc% j)zykac% programowania, takic% jak EW,$erl*

orn %ell jest sprzedawany w postaci kodu 8rdowego oraz plikw&inarnyc% - przez ETUT i "ovell oraz przez inne .irmy poza granicami#E*

$BI jest implementacj I na licencji pu&lic domain 0czyli Vdlado&ra pu&licznego*


29/29

ystemy operacyjne i sieci komputerowe* z* +*W3$* rzyszto. $ytel, ylwia Osetek

ystemy operacyjne i sieci komputerowe* z*

Documents

System Linux Cz1 Tux Struktura Plikow PL