Tai Gia Bo Tat Gioi Giang Nghia - TK Thich Phap Chanh

Embed Size (px)

Citation preview

  • 8/3/2019 Tai Gia Bo Tat Gioi Giang Nghia - TK Thich Phap Chanh

    1/29

    TI GIA B TT GII BN GING NGHAT Kheo Thch Php Chnh Son Dch

    ---o0o---Ngun

    www.thuvienhoasen.orgChuyn sang ebook 15-7-2009

    Ngi thc hin : Nam Thin [email protected] Audio Ti Website http://www.phatphaponline.org

    Mc LcI. Gii bn B tt ti giaII. Su gii trng

    (1) Gii git hi(2) Gii Trm Cp

    (3) Gii i vng ng(4) Gii t dm(5) Gii rao ni ti li ca bn chng(6) Gii bn ru

    III. Hai mi tm gii khinh(1) Gii khng cng dng cha m, s trng(2) Gii ung ru(3) Gii khng chm sc ngi bnh(4) Gii khng b th ngi n xin(5) Gii khng cho hi l ly cc bc tn trng(6) Gii khinh mn ngi phm gii

    (7) Gii khng th su ngy bt quan trai gii mi thng(8) Gii khng i nghe php(9) Gii th dng dng ca ch Tng(10) Gii ung nc c trng(11) Gii i mt mnh trong ch nguy him(12) Gii mt mnh n ng m ti cha ni (tng)(13) Gii v ca nh ngi(14) Gii b th thc n tha cho bn chng(15) Gii nui mo, chn(16) Gii nui sc vt(17) Gii khng cha ba y, bnh bt, tch trng

    (18) Gii khng la ch nc sch, t cao ro trng trt(19) Gii bun bn khng chn chnh(20) Gii hnh dm khng ng thi, khng ng ch(21) Gii gian ln thu(22) Gii phm lut php quc gia(23) Gii c thc phm mi m khng cng dng Tam bo trc(24) Gii Tng gi khng cho thuyt php m t chuyn(25) Gii i trc nm chng xut gia

    http://phatphaponline.org/kinh/Audio/Thuyet%20Phap/Gioi%20Luat/http://phatphaponline.org/kinh/Audio/Thuyet%20Phap/Gioi%20Luat/
  • 8/3/2019 Tai Gia Bo Tat Gioi Giang Nghia - TK Thich Phap Chanh

    2/29

    (26) Gii phn phi thc n cho ch Tng khng bnh ng(27) Gii nui tm(28) Gii i ng gp ngi bnh khng chm sc

    ---o0o---

    I. Gii bn B tt ti gia

    Gii: Ting Phn Sila, theo ngha, dch l gii. Gii [theo ngha hp] lnhng iu cm ch, c cng nng lm cho hnh gi phng, ch ngthn, tm, khng cho phm vo li lm (Hn: phng phi ch c). Gii l tiuchun quy nh t Pht hnh ng th no l ng php, hnh ng nhth no l khng ng php.

    Gii cn c ngha l "mt m (Hn: thanh lng)". Ba nghip (thn, khu, )

    ging nh cn la phin no t chy hnh gi, cn gii th c th dp ttcn la phin no, lm cho hnh gi mt m, cho nn gi l "thanh lng".

    Gii l bc thang cho tt c php lnh, trong c bn giai tng l ng gii,bt gii, thp gii, v c tc gii. Pht t nu mun t a v phm phu vtln thnh v, phi theo th t ny m tin bc. (y l ni theo Tiu tha,cn theo i tha, gii php B tt bao qut c bn giai tng ny.)

    Gii c cng nng gip cho hnh gi ngn chn php c, on tr tt c tp

    kh c, dit tn phin no lon tng, chng c Nit bn. Kinh Tng NhtA Hm ni: "c gi l gii, bi v n c th gip hnh gi dit tr ccvic c. Gii c th gip hnh gi vin thnh o qu, lm cho mi ngihoan h. Gii, gi l anh lc trang nghim, v lm cho hnh gi hin tngtrang nghim. Gii cm ca ch Pht, nh bnh Ct tng, tt c nguyn cuu c toi ; tt c o phm u do gii m thnh tu. Nh vy, ny cct kheo! K no tun hnh gii cm, th k s c i qu bo, cc iulnh s n. K c v cam l, n qu v "v vi", s c thn thng,dit tr lon tng, chng c "sa mn qu", s c Nit bn."

    B tt: B tt l gi tt ca "B tt a", l dch m t ch PhnBodhisattva. "B " dch l gic, cn "tt a" dch l hu tnh, hp li gil "gic hu tnh", c ngha l bt c t no ca Pht, h pht tm "trncu Pht o, di hu tnh", th k c gi l B tt.

    Ti gia: t ca Pht c chia lm hai hng xut gia v ti gia. Ti giagm hai chng l u b tc v u b di. u b tc, l dch m t ch Phn

  • 8/3/2019 Tai Gia Bo Tat Gioi Giang Nghia - TK Thich Phap Chanh

    3/29

    upasika, theo ngha, c dch l cn s nam, hoc cn thin nam, hoc cntc nam, v.v... Th nhng, ch c ngha "cn s nam" l chnh xc nht."Cn", c ngha l thn cn (gn gi), "s" c ngha l phng s, tc l thncn phng s Tam bo. Ngi nam gi l u b tc, ngi n gi l u bdi.

    ---o0o---

    II. Su gii trng

    (1) Gii git hi

    Ch Pht t! Sau khi th gii B tt ti gia, d cho mt thn mng, ngay nloi trng kin, cng khng c git hi. Nu phm gii git hi, hoc bongi git, hoc t mnh git, s lp tc mt gii B tt; trong hin i,khng th chng c non php, hung h l thnh qu Tu hon, T hm, A na hm. K l B tt ph gii, B tt x u, B tt cu , B ttchin la, B tt b trin phc. y l gii trng th nht.

    D cho mt thn mng, ngay n loi trng kin, cng khng c git hi:i vi cm quan ca loi ngi, cho rng trng, kin l nhng loi vt bnh, cho nn coi thng sinh mnh ca chng. Khi git hi nhng loi trngkin ny, khng nhng khng cm thy xc ng, m nhiu khi li cn cmthy "thch th". Th nhng, i vi Pht php, tt c sinh mnh ca chng

    sanh u bnh ng. Sinh mnh ca loi trng kin cng l sinh mnh cachnh chng ta. Nu chng ta bit yu tic thn mnh mnh, th loi trngkin cng bit yu tic thn mnh ca chng. Do , chng ta khng cquyn tc ot sinh mnh ca bt c loi vt no.

    V l do ny, cc u b tc, u b di th gii B tt, d cho hy sinh thnmng ca chnh mnh, cng khng c st sinh; do mi ni: "D chomt thn mng, ngay n loi trng kin cng khng c st hi". n nhgit ngi, th ti li cng nng hn. Ngoi vic ph gii, mt gii th vchiu cm c bo trong tng lai, li cn khng th sm hi (Theo i tha,

    tuy c th sm hi, song s sm hi cng khng phi d dng, phi thyc im lnh, nh thy Pht n xoa u, hoc thy hng thy hoa,v.v..., th ti ph gii mi tiu dit, th nhng, c bo trong tng lai vnkhng b tr dit).

    i vi nhng loi vt nh trong cc dng thi: nh sinh ra t trng, sanhni m thp, sinh ra bng s bin ha, v.v..., nu v st hi, tuy khng

  • 8/3/2019 Tai Gia Bo Tat Gioi Giang Nghia - TK Thich Phap Chanh

    4/29

    phm gii, song vn phi sm hi tiu tr nghip chng. Cn nu ctm st hi, th vn l phm vo iu gii ny.

    Bo ngi git: (Hn: gio nhn st): C hai loi, (1) sai: l dng li ni, cch, hay du hiu, cho k thuc h ra tay st hi i phng, di s hindin ca mnh; (2) khin: ra lnh, bng li ni hay th t, cho thuc h truylng i phng st hi.

    T mnh git: ngha l t mnh ra tay st hi. C ba loi: (1) hoc dng nisc: ngha l dng tay, chn, hoc cc b phn khc ca thn th mnh, xcchm trc tip vo thn th ca i phng; (2) hoc dng ngoi sc: nghal dng dao, gy, cy, , v.v... qung, nm, phng vo i phng; (3) hocdng ni ngoi sc: ngha l tay cm dao, gy, cy, , v.v... xc chm voi phng.

    Mt gii: tc l mt gii th. Theo Tiu tha, mt gii th l vnh vin mthn, khng th sm hi. Th nhng, theo i tha, mt gii th, ch c nghal gii th tm thi b mt i ci cng nng "phng phi ch c ( phng lilm, nh ch vic c)". Gi nh, hnh gi em tm cc k thnh khn smhi, theo kinh Phm Vng B Tt Gii, nu thy c im lnh, nh trongmng thy Pht, B tt n xoa u, thuyt php, hoc thy hng, thy hoa,v.v..., th ti lin c tiu dit, v hnh gi c th th gii li, khi phcgii th thanh tnh ca mnh.

    Non php: Trong gio php Tiu tha, trc tin cn phi vt qua bngiai on, gi l bn gia hnh v, tc l Non php, nh php, Nhn php,v Th nht php, sau mi c th chng c bn thnh qu Tu hon, T hm, A na hm, v A la hn. Mun bit thm chi tit xin xemPht hc t in.

    Hung h l thnh qu Tu hon, T hm, A na hm: Theo gio phpTiu tha, ngi ti gia, ti a, c th chng n thnh qu A na hm, ch chng xut gia mi chng c thnh qu A la hn.

    Ph gii: tc l hy phm nhng gii trng m mnh th. Theo thut nggii lut, gi l phm Ba la di. i vi bn gii cn bn, dm, st, o,vng, nu phm trng s mt gii th. Cn hai gii trng th nm v thsu, tuy cng phm trng, song khng mt gii th.

    X u: ngha l mi hi thi, mi ngi ngi n cm thy nhm gm.Trong Pht php, tt c iu c, u l do s tham mun sanh t sanh ra, u

  • 8/3/2019 Tai Gia Bo Tat Gioi Giang Nghia - TK Thich Phap Chanh

    5/29

    b coi l u. Cho nn k ph gii, do v tm sanh php c, ging nh mihi thi ca xc cht, khng ai dm ngi.

    Cu : Ch cu, c ngha l trn cu. Bi v thn th bi tit ra nhng chtbt tnh, kt thnh cu u nh nhp. Trong Pht php, em cht cu nhptrn thn v cho vng tng in o. Tm tnh xa nay vn thanh tnh, bido vng tng in o (phin no) lm nhim, m tr thnh cu (nhnhp).

    Chin la: l giai cp thp nht trong x hi n , chuyn lm ngh t. K B tt ti gia th gii, xa nay vn y tt c thin cn, nu khnggi gn gii php, ging nh em tt c thin cn ra git sch. iu nyging nh bn t chin la, dng di thp hn.

    B trin phc: c ngha l b tri buc, tc l hnh gi b phin no tribuc, kt hp, thnh th b tri buc trong sinh t lun hi

    Gii git hi, c nm duyn thnh phm trng: (1) i phng l ngi, (2)tng l ngi, (3) c tm st hi, (4) lp phng tin, (5) i phng bon mnh.

    (Ch : y ch cp n trng hp phm trng, mt gii th, thnh thi tng cho s st hi l con ngi, cn nh st hi nhng sinh vt khc,s phm ti nh hn. Trong gio php i tha, tuy cng nhn tt c chng

    sanh u bnh ng, song hng ti gia th B tt gii cn ang trong giaion "chp chng" hc tp B tt hnh, khng th phn ti qu nng, gingnh cc v B tt ng a c. Gi s, nu cc B tt thp a phm giist, th s phm trng mt gii th, khng k i tng l ai! Cn nh cc vti gia s c, nu b phn ti ging nh cc v B tt thp a, e rng giilut s tr thnh qu khc khe, khng ai c th hnh tr c. C l c tnh,y l tinh thn ca gii lut.)

    ---o0o---

    (2) Gii Trm Cp

    Ch Pht t! Sau khi th gii B tt ti gia, d cho mt thn mng, ngay nmt ng tin, cng khng c trm cp. Nu phm gii trm cp s lptc mt gii B tt; trong hin i, khng th chng c non php, hungh l thnh qu Tu hon, T hm, A na hm. K l B tt ph gii,

  • 8/3/2019 Tai Gia Bo Tat Gioi Giang Nghia - TK Thich Phap Chanh

    6/29

    B tt x u, B tt cu , B tt chin la, B tt b trin phc. y lgii trng th hai.

    Trm cp: n cp, n trm, n cp l ba hnh vi c. ngha ca chng gnging nhau, ngha l tha dp k khc khng ch , hoc khng phng,m ot ly vt ca h, v lm ca ring ca mnh. Trong Pht php gil "khng cho m ly" (Hn: bt d th).

    K trm cp, u tin l do lng tham mun, k bt u d mu, tnhton, sau thc hnh ca mnh, ot ly ca ci ca k khc em vlm ca ring, tha lng tham mun ca mnh.

    Trm cp, khng phi l ly lm, m l bit r ti vt l ca ngi khc,khng phi ca mnh, hn na, t mnh khng c mn vt tng t nh vy,

    y hon ton l mt hnh vi "bt chnh".Ngay n mt ng tin: y l dng s lng nh v cho s lng ln.Ch cn ly trm mt ng tin, cng phm vo iu gii ny, hung chil ly trm mt s tin ln hn. Theo gii lut quy nh, nu trm "nmtin" s phm trng, mt gii th. Th nhng, "nm tin" l tnh theo n vtin t ca nc Ma Kit ca vua Tn B Sa La vo thi c Pht cnti th. Hin nay, "nm tin" tr gi bao nhiu, kh m bit mt cch chnhxc. C mt s Lut s Nam truyn, cho rng "nm tin" tng ng vikhong "hai mi la M" hin nay. Th nhng, theo ngi dch, ch

    trm "hai mi la" m b mt gii th, e rng quy nh nh th l qu"nghim khc". Ch c cch l khuyn cc v u b tc, u b di, sau khi thgii B tt, i vi iu gii ny phi nn rt cn thn.

    Gii trm cp c su duyn thnh phm trng: (1) vt c ch, (2) bit l vtc ch, (3) c tm trm cp, (4) vt c gi tr "nm tin" hay hn "nm tin",(5) lp phng tin, (6) di ng vt ri ch, d ch l x xch mt li.

    ---o0o---

    (3) Gii i vng ng

    Ch Pht t! Sau khi th gii B tt ti gia, d cho mt thn mng, cngkhng c ni di: "Ti chng c php qun bt tnh", hoc: "Ti chng c thnh qu A na hm", vn vn, ... Nu phm gii i vng ngs lp tc mt gii B tt; trong hin i, khng th chng c non php,hung h l thnh qu Tu hon, T hm, A na hm. K l B tt

  • 8/3/2019 Tai Gia Bo Tat Gioi Giang Nghia - TK Thich Phap Chanh

    7/29

    ph gii, B tt x u, B tt cu , B tt chin la, B tt b trin phc.y l gii trng th ba.

    Ni li khng thc, la di phm thnh, m hoc lng ngi, gi l ni di.Trong y phn lm bn trng hp: (1) Vng ng: tc l thy ni khngthy, khng thy ni thy; nghe ni khng nghe, khng nghe ni nghe, v.v...Trong y li chia lm hai loi: (a) i vng ng, ngha l cha chng phpqun bt tnh, li ni rng chng php qun bt tnh, nhn n chachng thnh qu li ni rng chng thnh qu; (b) tiu vng ng: tc lngoi nhng li i vng ng ra, tt c nhng li vng ng thng thngkhc, gi l tiu vng ng. (2) Ni li v ngha (Hn: ng): tc l ninhng li ph phim, hoa he, nhn n bn tn nhng chuyn nhm nh,khng li ch cho mnh v ngi. (3) Ni li m thc (Hn: lng thit):cn gi l ni li hai chiu, tc l n y ni kia, n kia ni y, mc

    ch gy to s chia r, him khch. (4) Ni li c c (Hn: c khu): tc lni nhng li tc tn, chi ra, tr o, v.v..., lm cho i phng khng thnhn chu c.

    iu gii ny l mun phn ti ca s i vng ng, nu nh i vng ng,s phm trng, mt gii th; cn nh ni cc li h vng khc, s phmtrung ti hoc tiu ti, khng mt gii th.

    Gii i vng ng c chn duyn thnh phm trng: (1) i phng l ngi,(2) mnh bit i phng l ngi, (3) cnh gii khng tht, (4) t mnh bit

    cnh gii khng tht, (5) c tm la di, (6) ni cnh gii khng tht, (7) tni mnh chng c cnh gii , (8) li ni r rng, (9) i phng hiu mnh mun ni.

    ---o0o---

    (4) Gii t dm

    Ch Pht t! Sau khi th gii B tt ti gia, d cho mt thn mng, cngkhng c t dm. Nu phm gii t dm s lp tc mt gii B tt; trong

    hin i, khng th chng c non php, hung h l thnh qu Tu hon, T hm, A na hm. K l B tt ph gii, B tt x u, B ttcu , B tt chin la, B tt b trin phc. y l gii trng th t.

    Dm, c phn lm hai loi l chnh dm v t dm. Chnh dm l s giaophi gia hai v chng chnh thc. u b tc, u b di th gii B tt,vn c th lm chuyn "chnh dm" ny. Th nhng, trong su ngy "bt

  • 8/3/2019 Tai Gia Bo Tat Gioi Giang Nghia - TK Thich Phap Chanh

    8/29

    quan trai" trong thng, ngay c vic "chnh dm" cng b cm on, m phihon ton on dc. Cn t dm l s giao phi vi k th ba, khng phi vhay chng chnh thc ca mnh, khng lun k l nam, n, sc sinh, quthn, phi nhn, hong mn (bn nam bn n), v.v..., d l cn sng hoc cht (hnh dm vi thy cht). Nu hnh t dm, s phm trng, mt giith.

    Nu gp k khng phi v chng chnh thc ca mnh, cng bc mnh lmchuyn t dm, d cho mt thn mnh cng khng cho k xm phmmnh. Hung h, th gii B tt, li cng khng th cng bc k khclm chuyn t dm.

    Ngoi ra cn thm mt iu gii lin quan n s t dm, l iu gii khinhth hai mi (Hnh dm khng ng thi, khng ng ch).

    Gii t dm c hai trng hp: (1) t mnh t dm, (2) b k khc cng bct dm.

    T mnh t dm, c nm duyn thnh phm trng: (1) khng phi ngiphi ngu chnh thc ca mnh, (2) chnh cnh (ngi n ba ch: n cn,ming, v hu mn; ngi nam hai ch: ming v hu mn); (3) khi tmdm dc, (4) lp phng tin, (5) hp vi chnh cnh (d su ch bnght m).

    B cng bc t dm, c nm duyn thnh phm trng: (1) khng phi ngiphi ngu chnh thc ca mnh, (2) chnh cnh (ngi n ba ch: n cn,ming, v hu mn; ngi nam hai ch: ming v hu mn); (3) b cng

    bc dm dc, (4) hp vi chnh cnh (d su ch bng ht m), (5) cmth khoi lc.

    ---o0o---

    (5) Gii rao ni ti li ca bn chng

    Ch Pht t! Sau khi th gii B tt ti gia, d cho mt thn mng, cngkhng c rao ni ti li ca bn chng: t khu, t khu ni, u b tc, u

    b di. Nu phm gii rao ni ti li ca bn chng s lp tc mt gii B tt;trong hin i, khng th chng c non php, hung h l thnh qu Tu hon, T hm, hoc A na hm. K l B tt ph gii, B tt x u,B tt cu , B tt chin la, B tt b trin phc. y l gii trng thnm.

  • 8/3/2019 Tai Gia Bo Tat Gioi Giang Nghia - TK Thich Phap Chanh

    9/29

    Rao ni (Hn: tuyn thuyt): c ngha l dng ngn ng, bao hm li ni,vn t, tranh nh, v.v..., truyn b cho mi ngi bit.

    Ti: nu nh trong Pht php, l ch cho s ph gii, cn nh trong th gianphp, l ch cho s phm php.

    Li: tc l nhng li lm tng i nh khc.

    Bn chng t, tuy tip th gii php t kheo, t kheo ni, u b tc, ub di, nhng tt c u vn cn l phm phu, vn c th phm vo li lm.Trn th gian, khng c ai l k ton thin, tr c Pht.

    T kheo, t kheo ni, c ba ngha: (1) b ma: khi mt ngi xut gia th giic tc, ma cung lin b chn ng, ng thi, ma vng cng cm thy shi, cho nn gi l b ma; (2) kht s: trn th kht (xin) php ca ch Pht,di th kht thc (thc n) ca chng sanh; (3) ph c: t kheo, t kheo nitu tp gii, nh, tu, ph dit tt c cc php c nh tham, sn, si, v.v..., chonn gi l ph c.

    V t kheo, t kheo ni c y ba ngha nh trn, cho nn nu rao ni tili ca h, cng tc l ph hoi Tam bo. Cn u b tc, u b di, l nhngngi h tr Tam bo, nu rao ni ti li ca h, s l cho h thoi tht tmh tr Pht php. V nhng l do ny, th gii B tt, nu rao ni ti li

    ca bn chng, s phm trng.

    Bn chng t kheo, t kheo ni, u b tc, u b di, l bn ct tr ca ta nhPht php. Nu ph hoi mt trong bn ct tr , th ta nh Pht php s

    b sp . Nu nh thy c ngi trong bn chng phm ti, hoc lm li,nn kho lo khuyn co h mt cch kn o. Nu nh h khng chu ngheli khuyn nhc, cng khng nn em ti, li ra m rao ni cho k khc

    bit. Ngi Lin Tr c ni: "Khng thy li ca ngi xut gia, y l liuthuc hay nht ca hng c s." Bi vy, c s ti gia, tuyt nhin khng nnni li lm ca ngi xut gia.

    S hc ca cc bc thnh mi thc l s hc "n ni n chn". cKhng t ni: "Ba ngi cng i, t phi c v thy ca mnh. Thy iuthin th hc hi, thy ci khng thin th nhn m ci i chnh mnh."Cc v Pht t, nu thy ngi khc c li lm, nu nh mnh khuynnhc kn o m h vn khng nghe, ch nn i tm v thin tri thc khc

  • 8/3/2019 Tai Gia Bo Tat Gioi Giang Nghia - TK Thich Phap Chanh

    10/29

    hc hi, tuyt nhin khng nn rao ni li lm ca h. Cc v u b tc, ub di th gii B tt, phi nn cn thn iu ny.

    Gii ni li ca bn chng c nm duyn thnh phm trng: (1) i phngl mt trong bn chng, (2) bit i phng l mt trong bn chng, (3) ctm rao ni ti li, (4) rao ni ti li, (5) ngi nghe hiu mnh mun ni.

    ---o0o---

    (6) Gii bn ru

    Ch Pht t! Sau khi th gii B tt ti gia, d cho mt thn mng, cngkhng c bn ru. Nu phm gii bn ru s lp tc mt gii B tt;trong hin i khng th chng c non php, hung h l thnh qu Tu hon, T hm, A na hm. K l B tt ph gii, B tt x u, B ttcu , B tt chin la, B tt b trin phc. y gi l gii trng th su.

    iu gii ny tng t vi iu gii trng th su, Khng c bn ru,ca kinh Phm Vng B Tt Gii.

    Ru, l mt cht c l cho ngi ung m say, nh mt nhn tnh. Ungru khng nhng nguy hi n sc khe, m cn, nu ung qu lng, slm cho ngi ung tr thnh nghin ngp, li cn c th lm cho h pht

    cung, pht in. V th bn ru cho ngi khc ung, th cng gn gingnh git ngi; hn na, k say ru li c th lm nguy hi n lun l xhi, cng nhng vic nguy him n tnh mng k khc, do , u b tc, u

    b di th gii B tt, nu cn bn ru s phm trng. Kinh Phm VngB Tt Gii c ni: "Tt c ru u khng c bn. Ru l nhn duynsinh ra ti li. L Pht t, l ra phi lm cho tt c chng sanh c tr tu sngsut, m tri li em s say m in o n cho h. Pht t ny phm Btt ba la di ti."

    Cc B tt ti gia, nu trc lm ngh bn ru, th phi tc khc i

    sang ngh khc. Tuy c do y m b tht nghip, hoc cuc sng b nguyngp, cng khng tr li lm ngh bn ru ny. Nu nh ngi nh phni, th nn cho k cha th gii B tt tip tc lm, cn v u b tc, u

    b di th gii B tt, tuyt i khng nn dnh lu vo cng vic lm cah. Nu khng li phm vo ti ng la, hoc phm vo iu gii "ch dycho k khc bn ru".

  • 8/3/2019 Tai Gia Bo Tat Gioi Giang Nghia - TK Thich Phap Chanh

    11/29

    Gii bn ru c nm duyn thnh phm trng: (1) i phng l ngi, (2)bit i phng l ngi, (3) c tm bn ru cu li, (4) ru tht, (5) bncho i phng.

    ---o0o---

    III. Hai mi tm gii khinh

    (1) Gii khng cng dng cha m, s trng

    Ch Pht t! c Pht dy: Nu B tt ti gia, sau khi th gii, khngcng dng cha m, s trng, th phm vo ti s . Nu khng khi tmsm hi, s b a lc. l k nhim , to nghip sinh t lun hi.

    Cng dng: c ngha l em vt s hu, ty kh nng ca mnh, b th cho

    cha m, s trng v cc bc c c s dng; m trong , c bit nn"cng dng" cha m, s trng. Bi v, (1) "thn ngi kh c", m cham li l k sinh ra thn mnh mnh; (2) "Pht php kh nghe", m s trngli l k ging dy Pht php cho mnh. n ngha ca cha m, s trng ivi chng ta su rng nh tri bin, bi th chng ta phi nn cng dng

    phng s.

    Kinh Trang Nghim, quyn mi hai, c ni: "Cc B tt v mun thnh tulc , cho nn trong mi a, u nht nh phi tu su vic: (1) phi tu

    cng dng, y l thnh tu b th ba la mt; nu nh khng b th lu di,th s khng thnh tu b th , ...." Nu l b tt th phi tu lc .Cng dng, tc l b th ba la mt, cho nn cng dng cha m, s trng,tc l thnh tu, vin mn "b th " vy.

    Nu k no khng cng dng cha m, s trng, th l k ng nghch vo. Php th gian cn khng dung th, hung h l trong Pht php! Kkhng cng dng cha m, s trng, l k i ngc li bn nguyn ca chPht, B tt, cho nn, tuy h nht tm nim Pht, nim B tt, th vn khngth no tng ng vi ch Pht, B tt c.

    Ti s : c hai li gii thch, (1) theo ngi Thi H i s, s l khngch (Anh: unmindful) m phm, hnh gi c th sm hi, v khng b mtgii th, (2) theo li gii thch th hai, s l s [tm thi] qun mt tm B, cng thc v s lp th th gii, v thc v vai tr B tt ca mnh(Anh: not being mindful and losing the initial intention in taking the

    precept.)

  • 8/3/2019 Tai Gia Bo Tat Gioi Giang Nghia - TK Thich Phap Chanh

    12/29

    Nu khng khi tm sm hi, s b a lc. l k nhim , to nghipsinh t lun hi (Hn: Bt khi a lc, bt tnh hu tc): K no phm vonhng iu gii ny, nu khng khi tm thnh khn sm hi, s b a lcvo ba ng c, l k cu u, bt tnh, tip tc to nghip sinh t lunhi (Anh: If one does not have the mind of repentance, one will deteriorate.One is impure, and will continue to create defiled karma that leads totransmigration in the cycle of birth and death).

    ---o0o---

    (2) Gii ung ru

    Nu B tt ti gia, sau khi th gii, ham m ung ru, th phm vo ti s. Nu khng khi tm sm hi, s b a lc. l k nhim , to nghipsinh t lun hi.

    Ham m (Hn: am nho): ngha l qu phn ham thch, n m luyn.

    Nh iu gii trng th su, Gii bn ru, c ni s lc, ung ru lmtn hi sc khe, li cn lm cho tm thn m mui, mt ht nhn tnh, nhnn pht cung pht in. Khng nhng khng th tu hnh, m cn likhng th lm nhng ngh nghip sinh sng chnh thng. Do , B tt tigia khng nn ung ru.

    Ung ru l nghip c, th nhng, v ch t hi mnh, thnh th phm titng i nh, song nu a ru cho ngi khc ung, qu bo s nnghn. Kinh Phm Vng B Tt Gii ni: "Nu t tay trao chn ru chongi ung, s mang c bo nm trm i khng tay (ngha l a vo loisc sanh)". Cn nh bn ru, ti li cng nng hn na, tc l s phmtrng, v qu bo s a ngc.

    ---o0o---

    (3) Gii khng chm sc ngi bnh

    Nu B tt ti gia, sau khi th gii, gp ngi bnh kh, sinh khi c tm,b ph khng chm sc, th phm vo ti s . Nu khng khi tm sm hi,s b a lc. l k nhim , to nghip sinh t lun hi.

  • 8/3/2019 Tai Gia Bo Tat Gioi Giang Nghia - TK Thich Phap Chanh

    13/29

    c tm: Ch c, theo ting Hn c ba ngha: (1) c c, (2) ght, (3) nhmgm. Ni chung, c tm c ngha l tm khng lnh, khng t bi, v.v...

    iu gii ny v iu gii hai mi tm (i ng gp ngi bnh khngchm sc) tng ng vi iu gii ba mi hai (Khng chm sc ngi

    bnh) trong quyn Du Gi B Tt Gii. Th nhng li vn ca quyn giibn B tt ti gia ny qu n gin, thnh th phi da vo quyn Du GiB Tt Gii gii thch, mi c th gip cho ngi th gii B tt ti giath tr ng php.

    i ca iu gii ny v iu gii hai mi tm, mun ni l nu B tt tigia, sau khi th gii, thy ngi bnh, li khi tm c, khng chm sc, lolng cho ngi bnh, s phm ti s . Cn nu nh khng phi v c tm,

    m ch v bing nhc, v trch nhim, th cng phm, song tng i nhhn. Theo quyn Du Gi B Tt Gii, c mi trng hp khai duyn, tuykhng chm sc ngi bnh, m vn khng phm, l khi: (1) t mnh c

    bnh; (2) hoc mnh khng kh nng, sc lc; (3) hoc mnh nh k csc lc, c kh nng, chm sc dm ngi bnh; (4) hoc mnh bit ngi

    bnh c b con, thn thch, c th chm sc cho h; (5) hoc ngi bnh cnsc lc, c th t lo liu; (6) hoc bnh ca ngi thng pht tc (lnhri li bnh, bnh ri li lnh); (7) hoc ngi b bnh kinh nin; (8) hocmnh ang phi chuyn tm tu tp, khng th tm b ph vic tu hnh; (9)hoc t mnh l ngi m n, s tu tp hnh B tt cha c tin b; (10)

    hoc mnh ang chm sc ngi bnh khc.

    ---o0o---

    (4) Gii khng b th ngi n xin

    Nu B tt ti gia, sau khi th gii, thy ngi n xin, khng ty sc mnhm b th t nhiu, cho k n xin ra v tay khng, th phm vo ti s .

    Nu khng khi tm sm hi, s b a lc. l k nhim , to nghipsinh t lun hi.

    B th: bao gm c ti th, php th, v v y th.

    cho k n xin ra v tay khng (Hn: khng khin hon): Theo ngha chHn, khng nhng khng cho m cn xua ui (khin) h i. iu gii ny,i vi B tt B tt ti gia, v cn trnh s c, nn phn ti tng inh, cn nu y vo Du Gi B Tt Gii m phn ti th: nu c ngi n

  • 8/3/2019 Tai Gia Bo Tat Gioi Giang Nghia - TK Thich Phap Chanh

    14/29

    xin m bn sn, khng b th (d t d nhiu), m li cn xua ui, s phmtrng (ba la di ti).

    ---o0o---

    (5) Gii khng cho hi l ly cc bc tn trng

    Nu B tt ti gia, sau khi th gii, gp cc v t khu, t khu ni, hoc ccv B tt ti gia th gii trc, khng ng dy tip n, l ly, th phm voti s . Nu khng khi tm sm hi, s b a lc. l k nhim , tonghip sinh t lun hi.

    B tt ti gia th gii trc: ngha l nhng k th gii B tt ti gia trcmnh (d mt ngy, mt gi, hay mt pht).

    ---o0o---

    (6) Gii khinh mn ngi phm gii

    Nu B tt ti gia, sau khi th gii, thy t khu, t khu ni, u b tc, u bdi phm gii, sinh tm kiu mn, cho rng mnh hn h, h khng bngmnh, th phm vo ti s . Nu khng khi tm sm hi, s b a lc. l k nhim , to nghip sinh t lun hi.

    Kiu mn l mt trong nm phin no cn bn, tc l tham, sn, si, mn, v

    nghi. T cho mnh l cao, ri t lng nhc, khinh mit k khc, khng clng bao dung, knh trng. Do m t chiu ly rt nhiu phin no. Kinhi Tp ni: "Ph ni kiu mn, nh cy sinh t", do y m bit rng kiumn v sinh t l hai s chng ngi quan trng ngang nhau, m hnh gi tutp Pht php cn phi ph dit trc nht.

    Hn na, Pht ni nhn qu, t mnh lm t mnh chu. K tr gii c qulnh, k phm gii b qu c, do y, thy k khc phm gii, t mnh nn cao cnh gic, hoc em lng t bi m i i vi h. Nu sinh tm khinh

    mn, tc l i ngc li bn nguyn ca mnh, vi phm gii php m mnh th, do Pht mi ch nh iu gii ny rn cm chng ta. Cn nh,nu li i rao ni s phm gii ca h, th s phm vo iu gii trng thnm, rao ni ti li ca bn chng.

    ---o0o---

  • 8/3/2019 Tai Gia Bo Tat Gioi Giang Nghia - TK Thich Phap Chanh

    15/29

    (7) Gii khng th su ngy bt quan trai gii mi thng

    Nu B tt ti gia, sau khi th gii, mi thng khng th su ngy bt quantrai gii, khng cng dng Tam bo, th phm vo ti s . Nu khngkhi tm sm hi, s b a lc. l k nhim , to nghip sinh t lunhi.

    Nu mi thng khng th su ngy bt quan trai gii (Hn: Nht nguyt chitrung, bt nng lc nht th tr bt gii): Su ngy bt trai gii, tnh theo mlch, l cc ngy 8, 14, 15, 23, 29, 30 (28, 29, nu l thng thiu). Tm iugii gi l quan (ng li), ngha l ng ca t c, cn iu "khng n phithi" gi l trai, tc l khng n qu ng.

    Ph ch: Nu B tt ti gia, v hon cnh khng thun tin, khng th th tr

    su ngy bt trai gii trong mt thng, tt nht nn tm x iu gii ny, sau chn nhng ngy thun tin trong thng th bt trai gii, cng shoch c rt nhiu cng c.

    ---o0o---

    (8) Gii khng i nghe php

    Nu B tt ti gia, sau khi th gii, trong vng bn mi dm c ch gingkinh thuyt php m khng n nghe, th phm vo ti s . Nu khng khi

    tm sm hi, s b a lc. l k nhim , to nghip sinh t lun hi.Trong vng bn mi dm: Bn mi dm l tnh theo dm Tu, tc lkhong mi hai cy s. Thi c Pht, phng tin giao thng chnh l i

    b, cho nn thi gian i b mi hai cy s l khong bn ting ng h.Hin nay, giao thng tin li, khong cch c th ty m ni rng ra.

    Ph ch: c Nh Lai ch nh gii lut, khng phi l nhng gii iucng nhc, m lun lun ty hon cnh ca k th gii m phn nh. Ginh k th gii khng c phng tin giao thng, hoc bn rn cng vic, lo

    sinh k gia nh, khng th n nghe php, th c th mn bng ging kinhv nghe cng tt, song cng nng pht sinh do s nghe bng khng th sovi cng nng ca s nghe trc tip vi v thy ging php.

    ---o0o---

  • 8/3/2019 Tai Gia Bo Tat Gioi Giang Nghia - TK Thich Phap Chanh

    16/29

    (9) Gii th dng dng ca ch Tng

    Nu B tt ti gia, sau khi th gii, th dng dng ca ch Tng, nhnga c, ging, gh, v.v..., th phm vo ti s . Nu khng khi tm smhi, s b a lc. l k nhim , to nghip sinh t lun hi.

    Th dng dng ca ch tng (Hn: th chiu tng nga c, sng, ta):Trong cu ch Hn, "chiu tng", dch l t phng tng, nu ni tngqut l ch tt c cc bc xut gia. Nga c, theo ngha rng l nm, tc lmn, mng, chiu, gi, v.v..., sng ta, tc l gh, bn, ging, v.v... Hnna, ch th, theo ting Hn, c hai ngha: (1) nhn ly, (2) s dng. Thnhth, iu gii ny c hai li gii thch: (1) khng c th nhn ca chtng (nu h cho mnh), (2) khng c s dng ca ch tng.

    Bn ch gii ting Hoa ca c s Tr Minh gii thch nh sau: "u b tc, ub di, tuy th gii B tt ti gia, song thn tm vn cn "bt tnh", nu sdng dng ca "chiu tng", nh nm, ging, gh, v.v..., khng

    phi l khng nhim (b nhim ), y l s bt knh. V l do ny, B ttti gia khng th s dng."

    Ph ch: K ti gia s dng c ca ngi xut gia, e rng i vi ccbc xut gia s sinh tm khinh ln, v th tt nht nn gi khong cch, ivi dng ca cc bc xut gia, khng nn s dng.

    ---o0o---

    (10) Gii ung nc c trng

    Nu B tt ti gia, sau khi th gii, nghi nc c trng, m vn c ung,th phm vo ti s . Nu khng khi tm sm hi, s b a lc. l knhim , to nghip sinh t lun hi.

    Nghi nc c trng: Ch trng y, phi hiu l nhng sinh vt c tmkch m mt c th thy c, do mt bn gii bn ting Anh dch l

    "insect". Nu nh mt thng khng th nhn thy th k nh khng c, vc xem l khng phm. Cn nu nh cho rng ch trng c ngha l visinh vt (micro-organism), th e rng tt c loi nc m chng ta s dng,tr loi nc thun khit (pure water), u c trng trong, v nh vy, ra ngoi phm vi ca iu gii ny.

  • 8/3/2019 Tai Gia Bo Tat Gioi Giang Nghia - TK Thich Phap Chanh

    17/29

    Ph ch: iu gii ny, trong hon cnh hin nay, tng i kh phm, vmi ni u c cung cp nc ung tinh khit, ch khi no lm vo honcnh bt c d, nh i lc vo rng su, chng hn, mi phi t ra vn ny. iu quan trng y l s "c ung", cn nu nh v , khng bitc trng, th khng phm.

    Ngi n Thun, trong bi "Bn lun v s n chay", vit cm ngh nhsau: " ... C k ch trng n tht khng c g phng ngi, hoc c k chorng khng th khng n tht. Nhng kin gii ca nhng k n tht ny, rtl phc tp, nhng iu m bn h coi thng mi ngi nht, l treo ln cichiu bi gi di, mnh danh khoa hc. Bn h cho rng: "Chng ta khngth khng st sinh, khng st sinh l iu bt kh". Cho nn theo bn h, ts khng st sinh a n s khng n tht, l iu v ngha. Bn h chorng cy c cng c sinh mnh, cho nn nhng k n rau tri, cng khng

    trnh khi s st sinh. Bn h cho rng: "n chay (khng n tht) cngkhng phi l trit , nh khi ung mt hp nc, trong nc c bit baonhiu sinh vt! Ht mt hi th vo, trong khng kh cng c bit bao nhiusinh mnh. Nu nh mun chn tht khng st sinh, khng n tht, th phinn khng ung nc, khng ht th khng kh. Nh th, ch c s cht mthi!

    ... Pht gio ni n s st sinh v khng st sinh, trong bao hm tnhcht thin c (o c, khng o c). iu ny chng phi thuc v phmvi ca th gii khoa hc (vt l, ho hc, v.v...), m cng chng phi l

    nhng vt hin ra di knh hin vi, hay trong knh vin vng (trong khoahc vt l khng c s phn bit gia thin v c), m y l s vic thucv phm vi ca th gii o c, l ni c s pha trn gia l v tnh, c stng quan gia tm v sc, cho nn vn phi c bn lun qua s quanh ca tnh v l, tm v cnh.

    Trc tin, t i tng ca s st sinh m ni: st sinh, ngha l mun nin s st hi nhng sinh vt c tnh thc (cng gn ging nh ngithng ni n ng vt). Cc chng sinh c tnh thc, u c bn nng l

    "ham sng s cht". Nu nh chng n b tn thng, hay b git cht, usinh khi s s hi, thng kh, on hn, phn n, chng i. V nh, nu cs git nhau gia ngi v ngi, i bn s to thnh s kt th, kt on,mu hi ln nhau. Cn cy c l nhng vt khng c tnh thc, tuy c nhnghin tng ca mt sinh mnh nh sinh sn, dinh dng, v.v..., th nhng,lc b tn hi, chng ch c nhng phn ng vt l, m khng c nhng phnng tm thc. Chng hn, nh khi chng ta n cy, cht c, iu ny khng

  • 8/3/2019 Tai Gia Bo Tat Gioi Giang Nghia - TK Thich Phap Chanh

    18/29

    lm cho cy c sinh khi s chng i, tn hi ln nhau, v th, chng tacng khng b nh hng bi nghip lc ca s tn st. Cho nn, Pht gioni n st sinh, l ch trng n vn i phng c sinh khi phn ngca tm thc hay khng? Nhn y c a n lin h ca s th hn, ich hay khng? Ci lun iu "n chay l st sanh", hin nhin l do vickhng hiu r s thc ny, m cng khng hiu r ngha thc s ca s tisao li cm on st sanh! ..."

    ---o0o---

    (11) Gii i mt mnh trong ch nguy him

    Nu B tt ti gia, sau khi th gii, i mt mnh trong ch nguy him, thphm vo ti s . Nu khng khi tm sm hi, s b a lc. l knhim , to nghip sinh t lun hi.

    Ch nguy him (Hn: him nn x): tc l, nh trong kinh Phm Vng BTt Gii, iu gii khinh th ba mi by c ni r: "Ch i n nhng chc tai nn, ci nc him c, nh vua hung bo, t ai gp ghnh, c cyrm rp, nhng ch c s t, cp, si, cng nhng ni c lt, bo, nn chy,gic cp, hoc ng s c rn rt, v.v..."

    i mt mnh (Hn: v bn c hnh): D c bn cng i, cng vn phi suyxt l c th cng nhau gii tr cc him nn hay khng. Nu c th, th nn

    i; cn nu khng, cng khng nn i vo nhng ch nguy him.

    "Thn ngi kh c", nay c thn ngi, phi kho s dng n,khng th mo him mt cch phi l, lm tn hi thn mnh. "Pht php khnghe", nhng k th gii B tt ti gia, u pht tm B , pht

    bn hong th nguyn "trn cu Pht o, di chng sinh", nu mohim gp s tn hi, y cng l mt s "mt mt" cho Pht php.

    ---o0o---

    (12) Gii mt mnh n ng m ti cha ni (tng)

    Nu B tt ti gia nam (n), sau khi th gii, mt mnh ng m ti cha ni(tng), th phm vo ti s . Nu khng khi tm sm hi, s b a lc. l k nhim , to nghip sinh t lun hi.

  • 8/3/2019 Tai Gia Bo Tat Gioi Giang Nghia - TK Thich Phap Chanh

    19/29

    iu gii ny c phn lm hai trng hp: (1) B tt ti gia nam (u btc), mt mnh n ng m ti cha ni, (2) B tt ti gia n (u b di), mtmnh n ng m ti cha tng.

    u b tc, v h tr o trng, c nhng nhn duyn nh xy ct, thnhtng, phng sinh, in kinh, cng dng, v.v..., thng ti lui vi ni chng.

    Nu nh mt mnh n ng m ti cha ni, ngi khc thy c, sinh tmnghi ng, hoc to khu nghip nh d ngh, m tiu, ph bng, v.v... Nunh thng ti lui, pht sinh tnh cm, v do , mt mnh n ng m cha ni, e rng s d phm gii dm. V l do ny, c Pht cm ch u btc khng c mt mnh n ng m ti cha ni. Cng nhng l do nhtrn, u b di cng khng th mt mnh n ng m ti cha tng.

    ---o0o---

    (13) Gii v ca nh ngi

    Nu B tt ti gia, sau khi th gii, v tin ca m nh p chi ra ti t,hoc ngi ngoi, th phm vo ti s . Nu khng khi tm sm hi, s ba lc. l k nhim , to nghip sinh t lun hi.

    Ngi ngoi: ngha l khng phi ti t, hay ngi thn thuc ca mnh.

    nh p l thn nghip, chi ra l khu nghip, gin d (nguyn nhn ca

    s nh p chi ra) l nghip. Nh vy, hnh ng nh p chi ra to tc ba nghip thn khu bt tnh.

    ---o0o---

    (14) Gii b th thc n tha cho bn chng

    Nu B tt ti gia, sau khi th gii, em thc n tha b th cho t khu, tkhu ni, hoc u b tc, u b di khc, th phm vo ti s . Nu khngkhi tm sm hi, s b a lc. l k nhim , to nghip sinh t lun

    hi.Thc n tha: tc l thc n m mnh hoc ngi khc dng qua, cntha li, nh cm, rau, tr, tri cy, bnh mt, v.v...

    B th: vn l mt vic lm phc c, nh trong kinh Pht Thuyt Hin GiNg Phc Kinh c ni "Ngi em thc n b th cho chng tng, s c

  • 8/3/2019 Tai Gia Bo Tat Gioi Giang Nghia - TK Thich Phap Chanh

    20/29

    nm iu li: (1) tng mo trang nghim, (2) sc lc di do, (3) th mnglu di, (4) an n khng bnh, (5) c ti n ni".

    c ch ca s b th l tp xa la s bn sn, cho nn, i vi bn chng,phi em lng thnh knh, b th thc n ngon lnh tinh khit. Nu nh, emthc n tha b th cc v t kheo, t kheo ni, u b tc, u b di, iu nychng t tm bn sn cn qu nng, v li, cho k khc n thc n tha cngl mt hnh vi bt knh, v hn na lm mt i ngha ca s b th.

    ---o0o---

    (15) Gii nui mo, chn

    Nu B tt ti gia, sau khi th gii, nui dng mo, chn, th phm vo tis . Nu khng khi tm sm hi, s b a lc. l k nhim , tonghip sinh t lun hi.

    Mo chn: hai loi ny tnh tnh rt hung tn, thch git hi loi vt khc.Loi mo, ngoi vic bt chut, i vi nhng ng vt nh khc, h thy lst hi; cn loi chn (th sn thng hun luyn bt cc loi ng vtkhc), tnh tnh cng ging loi mo, thch git hi cc loi vt khc.

    Nui mo, nui chn, chng git hi loi vt khc, th cng ging nh tmnh git, hoc bo k khc git, cho nn u b tc, u b di, sau khi th

    gii B tt, khng nn nui dng bn chng.---o0o---

    (16) Gii nui sc vt

    Nu B tt ti gia, sau khi th gii, nui dng voi, nga, tru, d, lc ,la, hoc cc loi sc vt khc, khng chu tnh th cho ngi cha th gii,th phm vo ti s . Nu khng khi tm sm hi, s b a lc. l knhim , to nghip sinh t lun hi.

    Nui dng voi, nga, tru, d, lc , la, hoc cc loi sc vt khc: Suloi ng vt ny, u c th phc dch ti a cho loi ngi, hoc bng sclc, hoc cung cp da, lng, v.v..., hoc cung cp thc phm; cn cc loisc vt khc nh heo, g, vt, v.v..., th a s cung cp thc phm. c Phtt bi, cn c trn s bnh ng ca sinh mnh ca tt c chng sinh, cho nn

  • 8/3/2019 Tai Gia Bo Tat Gioi Giang Nghia - TK Thich Phap Chanh

    21/29

    ch nh u b tc, u b di, sau khi th gii B tt, khng c nui dngnhng loi sc vt ny.

    Khng chu tnh th cho ngi cha th gii: Tnh th, tc l trong lc b th,khng cu s khen ngi, hoc phc bo th gian, m em cng c ca s

    b th hi hng n qu bo gii thot Nit bn. Cn nu b th vi mcch mong cu qu bo th gian, th gi l bt tnh th.

    Nui dng nhng loi sc vt ny chng ngi cho s tu hnh, v nuchng khng tun mnh, chng ta s khi tm sn hn, nh p, chi ra,tr o, v.v..., gy to ba nghip c thn, khu, . Cho nn, tt nht l khngnn nui nhng loi vt ny. Cn nhng loi ng vt khc nh c king,chim king, v.v..., nu nh tnh th m khng ngi nhn, hoc khng chon cnh thin nhin thch hp cho s phng sinh, th c th nui dng,

    cho n khi chng cht gi mt cch t nhin (khng nn em phng sinhmt cch ba bi, v trch nhim).

    ---o0o---

    (17) Gii khng cha ba y, bnh bt, tch trng

    Nu B tt ti gia, sau khi th gii, khng cha sn ba y, bnh bt, tchtrng cng dng chng tng, th phm vo ti s . Nu khng khitm sm hi, s b a lc. l k nhim , to nghip sinh t lun hi.

    Ba y: tc l (1) tng gi l (y chn iu tr ln), (2) ut a la tng (y byiu), (3) an hi (y nm iu). T kheo, t kheo ni, thng phi c suvt khng c ri thn, (1) tng gi l, (2) ut a la tng, (3) an hi, (4)

    bnh bt, (5) ta c, (6) lc nc, gi l tam y lc vt.

    Tch trng: cn gi l tr trng, c trng. Bn Hin gio dng ikht thc (khua ting cho th ch bit mnh ang hin din, hoc xua chd), hoc ui trng (khi trong rng, hay di gc cy, khua ting cho

    nhng loi trng nh rn, rt, i trnh ch khc), v.v....

    Cc bc xut gia l nhng k x b tt c: nh ca, tin ca, v con,v.v..., cu gii thot. Cc u b tc, u b di, th B tt gii, v h trPht php, cng dng tng bo, cho nn phi cha nhng vt m chngtng thng dng, c th ty thi cng dng cho cc bc xut gia khi hcn.

  • 8/3/2019 Tai Gia Bo Tat Gioi Giang Nghia - TK Thich Phap Chanh

    22/29

    iu gii ny thch hp vi thi i nng nghip, v trong thi i , vtcht thiu thn, phng tin giao thng khng c thun tin, do , cPht quy nh B tt ti gia phi cha sn nhng vt trn ty lc cngdng nhng vt m ch tng ang cn dng. Cn hin nay, trong thii cng nghip, vt cht phong ph, phng tin giao thng tin li, muasm d dng, thnh th B tt ti gia cng khng cn phi tch cha nhngmn ny. M nhng vt nh bnh bt, tch trng, lc nc, ngay n ngixut gia cng t ai dng n, do , tt nht l cng dng tin mt htin vic mua sm nhng vt m h ang cn thit. (Ch : S cngdng tin mt s khng vi phm iu gii "khng gi tin bc" ca ngixut gia. iu gii "khng gi tin bc" ca t kheo c khai duyntrong b lut "Thuyt Nht Thit Hu B")

    ---o0o---(18) Gii khng la ch nc sch, t cao ro trng trt

    Nu B tt ti gia, sau khi th gii, lm ngh canh tc sinh sng, khng tmch nc sch, t cao ro trng trt, th phm vo ti s . Nu khngkhi tm sm hi, s b a lc. l k nhim , to nghip sinh t lunhi.

    Sinh sng (Hn: v thn mnh): tc l duy tr s sinh hot ca chnh mnh

    hoc gia nh mnh, nu ni rng ra, bao hm c s sinh hot ca cc v xutgia, cng nhng k n xin. V sao? V cc v xut gia, cng nhng k n xin,u phi nng nh vo s cng dng ca ngi ti gia.

    Khng tm ch nc sch: ngha l ch nc khng c trng (c th thyc bng mt thng). Nh khi trng la, cn phi dn nc vo rung; vtrong nc, hoc ao, hoc sng, hoc h, thng c nhng sinh vt (m mtthy c), e rng sinh mnh ca chng b tn hi bi s cy cy, cho nn,lc dn nc vo rung, nn cho qua li lc, hu trnh st hi nhng sinhvt ny (nu mt thng khng thy c th khng k n --- nh iu gii

    khinh th mi c ni qua).

    t cao ro (Hn: lc chng x): Theo ting Hn, lc chng l nhng loithc vt c th c trng ni cao ro (khng cn nhiu nc nh lago), nh la mch, bng vi, khoai, u, rau ci, da, tri cy, v.v... Ccloi thc vt ny, v khng cn phi dn nc, khng n ni to thnhnghip st sanh nghim trng nh trng la go. Th nhng, khi canh tc,

  • 8/3/2019 Tai Gia Bo Tat Gioi Giang Nghia - TK Thich Phap Chanh

    23/29

    trng trt, vn phi c gng ht sc mnh, trnh s ng st cc loi cntrng. Khng nn ty tin dng thuc ha hc c st hi. Ch v mt chtli nh trc mt m khng ngh n qu bo trong tng lai. Nu thgii, phi nn cn thn ch vn ny.

    ---o0o---

    (19) Gii bun bn khng chn chnh

    Nu B tt ti gia, sau khi th gii, lm ngh mua bn: lc bn hng, mtkhi ng gi c, khng c lt lng, em bn cho k tr gi t hn;lc mua hng, nu thy ngi bn cn lng gian ln, phi ni li h, hsa i. Nu khng lm nh th, th phm vo ti s . Nu khng khi tmsm hi, s b a lc. l k nhim , to nghip sinh t lun hi.

    Nu thy ngi bn cn lng gian ln, phi ni li h, h sa i: u btc, u b di, sau khi th gii B tt, khi mua vt, nu thy ngi bntrong lc cn, lng, dng cn non, gi non, v.v..., ngha l thy r i

    phng dng tm di tr, gian ln, lc nn bo r cho h bit, hchnh n li hnh vi, cn lng chn chnh. Nu nh thy r i phngdng nhng th on gian gio, la di, m khng ni r cho h bit, mthm chu thit thi, tc l v tnh khuyn khch i phng tip tc lmc. V B tt ti gia khng t bi cu vt bn h; khng nhng cho

    bn h tip tc to ti, m chnh mnh cng to nghip (tn thnh vic c

    ca k khc). V th, B tt ti gia, trong nhng trng hp ny, phi nn rtt nh, dng nhng phng tin kho lo khuyn nhc, tnh iphng. Cn nu mnh bit rng i phng l k bt lng, hung c, khngbit phc thin, li mnh ni ra c th s em n s nguy him tnh mngcho chnh mnh, th c th im lng, ch c hi khc.

    ---o0o---

    (20) Gii hnh dm khng ng thi, khng ng ch

    Nu B tt ti gia, sau khi th gii, hnh dm khng ng ch, khng ngthi, th phm vo ti s . Nu khng khi tm sm hi, s b a lc. lk nhim , to nghip sinh t lun hi.

    Khng ng ch (Hn: phi x): c hai ngha: (1) ngoi b phn sinh dc cangi n ra, tt c cc ch khc trn thn u gi l phi x (khng ngch); (2) ngoi phng ng chnh thc ca hai v chng ra, tt c nhng ni

  • 8/3/2019 Tai Gia Bo Tat Gioi Giang Nghia - TK Thich Phap Chanh

    24/29

    khc, nh phng khch, phng n, nh bp, ngoi ng trng, v.v..., u gil phi x.

    Khng ng thi (Hn: phi thi): cng c hai ngha: (1) lc ngi v angc thai, hoc va mi sanh xong cha c bao lu; (2) trong nhng ngyrm, ngy va, hoc nhng ngy bt quan trai (mt thng su ngy, nh ni r trong iu gii th by).

    Nn ch , trong nhng ngy bt quan trai, d l v chng chnh thc cngkhng c hnh dm, nu khng, s phm gii trng th t (khng dmdc), mt gii th.

    Ph ch: Nu v chng cng n trong cha, khng c hnh dm, nhnn khng c ng cng phng. Hoc ni th phng, d l trong nh

    mnh, hoc ni c treo tranh nh, hoc t tng Pht, B tt, cngkhng c hnh dm; nu nh bung lung khng king c, lm vic bttnh nhng ni tn nghim, s b a vo a ngc v gin, nh trong kinha Tng ni. Hn na, nhng k d cha th ng gii, nu xm phmtit hnh ca ngi xut gia, d h ng hay khng, s phm bin ti. K, trong i hin ti s khng c th ng gii, bt gii, khng c xutgia. Cho nn, khuyn cc v ti gia, i vi cc bc xut gia, phi nn rt cnthn, khng nn khi tm bt chnh.

    ---o0o---

    (21) Gii gian ln thu

    Nu B tt ti gia, sau khi th gii, lm ngh thng mi, cng nghip,v.v..., khng chu np thu, hoc khai thu gian ln, th phm vo ti s .

    Nu khng khi tm sm hi, s b a lc. l k nhim , to nghipsinh t lun hi.

    Khng chu np thu (Hn: bt du quan thu): Chnh ph tuy quy nh nhiuloi thu, song thu hng ha v thu li tc l hai ngun thu chnh yu.

    Np thu l ngha v m tt c mi cng dn trong nc phi tun hnh.Nu khng np thu, tc l vi phm lut php quc gia. Cc v th giiu b tc, u b di, d lm bt c ngh nghip no, cng phi nn trung thcnp thu cho nh nc.

    Khai thu gian ln (Hn: o kh kh gi, Anh: report dishonestly): tc ltuy np thu, song bo co gian ln tin thu ng l phi np cho nh nc.

  • 8/3/2019 Tai Gia Bo Tat Gioi Giang Nghia - TK Thich Phap Chanh

    25/29

    V d, mt cng xng sn xut mt s lng sn phm, thng thng phikhai bo y s lng sn xut np thu, song li bo co gian ln,hu mong tr thu t hn s ngch quy nh. Hoc gi, tuy bo co trungthc, song n lc nh nc n nh s thu phi np, li khng chu npthu, b ph ngha v ng thu ca mnh.

    Ph ch: Khng chu ng thu, hoc khai bo gian ln, s phm hai ti, mtl vng ng, hai l trm cp. Nu s tin thu gian ln ln hn mt s lngno , s phm vo gii trng th hai (khng trm cp), mt gii th. Nukhng th gii th thi, cn nu th, phi c gng cn thn gi gn.

    ---o0o---

    (22) Gii phm lut php quc gia

    Nu B tt ti gia, sau khi th gii, vi phm lut php quc gia, th phmvo ti s . Nu khng khi tm sm hi, s b a lc. l k nhim ,to nghip sinh t lun hi.

    Vi phm lut php quc gia: lut php quc gia, tc l nhng iu l mquc gia quy nh, nh ch , php lnh, quy c, nhn n nhng

    phong tc tp qun thun lng ca nhn gian. Phm lut php quc gia, tcl vi phm vo ch , php lnh, quy c ca nh nc, hoc c nhnghnh vi i ngc vi phong tc thun lng ca nhn gian.

    Cc v th gii B tt, nu vi phm lut php quc gia, khng nhng lmcho k khc ch ci, ph bng, to khu nghip, m cn lm chng ngicho vic hong dng ca Pht php.

    ---o0o---

    (23) Gii c thc phm mi m khng cng dng Tam bo trc

    Nu B tt ti gia, sau khi th gii, lc la, tri cy, rau ci c ma,

    khng dng cng Tam bo trc, th phm vo ti s . Nu khng khi tmsm hi, s b a lc. l k nhim , to nghip sinh t lun hi.

    Lc la, tri cy, rau ci c ma (Hn: tn cc, qu, la, thi, nh): tc lla mi gt, hoc nhng tri cy, rau ci lc mi c thu hoch ln utrong ma.

  • 8/3/2019 Tai Gia Bo Tat Gioi Giang Nghia - TK Thich Phap Chanh

    26/29

    Khng dng cng Tam bo trc: Nhng v th gii B tt, lm nghcanh nng, khi thu hoch c thc la, hay tri cy, rau ci u ma, trctin nn em cng dng cho Tam bo t lng thnh knh, ri sau miem bn chc, hoc thc dng. Cn cc v B tt ti gia khc, tuy khng lmngh canh nng, song mi khi c cy tri u ma, cng nn mua sm, trcl cng dng Tam bo, ri sau th dng.

    Ph ch: Cng dng rau tri u ma, c ngha l ch mi nm vo uma gt hi, th mi cng dng rau qu gt hi ln u, ch khng bt bucl mi khi mua sm u phi em cng dng. Nu khng, s cng dngTam bo s tr thnh mt gnh nng phin toi cho hng c s ti gia. C sti gia, mi khi mua sm thc n, rau tri, v.v..., tuy khng bt buc em ncha cng dng, tuy th, cng nn em cng bn Pht trong nh, trckhi th dng, t lng tn knh.

    ---o0o---

    (24) Gii Tng gi khng cho thuyt php m t chuyn

    B tt ti gia, sau khi th gii, nu Tng gi khng cho php thuyt php,m vn c lm, th phm ti s . Nu khng khi tm sm hi, s b alc. l k nhim , to nghip sinh t lun hi.

    Tng gi khng cho php thuyt php: Cc v u b tc, u b di th gii

    B tt, nu chng tng khng cho php thuyt php, th khng c ingc li li khuyn co ca Tng gi.

    Thuyt php, c ngha l t hp mt s ng ngi li ging gii Phtphp. Thuyt ging Pht php, xa nay vn l trch nhim ca hng t kheo,t kheo ni, v cc v ny, lnh ng c ngha tng i thm su cakinh in. Cn cc v c s i vi kinh in, nu ch lnh ng cha cthu trit, th s ging gii Pht php ca h c th khng hon ton ph hpvi ngha chn thc ca kinh in, v nh th s d dng em n s hiulm i vi gio ngha ca c Th Tn.

    i vi cc v u b tc, u b di th gii B tt, nu nh Tng gi nhnthy cha trnh thuyt php, v ln ting khuyn co khng nnging kinh, m vn ngoan c khng tun hnh li khuyn dy ca Tng gi,s phm vo iu gii ny. Cn nh, nu v c s c kh nng, hnna, Tng gi ng , th v nn n lc h tr tng gi trong vichong dng chnh php ca c Nh Lai.

  • 8/3/2019 Tai Gia Bo Tat Gioi Giang Nghia - TK Thich Phap Chanh

    27/29

    ---o0o---

    (25) Gii i trc nm chng xut gia

    Nu B tt ti gia, sau khi th gii, nu ra ng i trc cc t khu, sa di,

    v.v..., th s phm ti s . Nu khng khi tm sm hi, s b a lc. lk nhim , to nghip sinh t lun hi.

    Nm chng xut gia: tc l t kheo, t kheo ni, thc xoa ma na, sa di, sa dini.

    Nu ra ng i trc (Hn: o l nhc ... tin hnh): Cc v th giiB tt ti gia, khi ra ng, phi nn i sau cc v xut gia, khng c c i trc. Nu nh lc ang i, pha trc c chng ngi, c th i n phatrc dp tr, hoc nu pha trc c nhng s nguy him, th c th i ra

    pha trc ngn chn, bo h cho cc v y, hoc v mt l do no , ccv xut gia cho php i pha trc, th cng phi tun hnh ch th ca h.

    Ph ch: i pha sau cc v xut gia, mc ch l tn knh Tam bo; nu ipha trc, y l s biu hin ca hnh vi bt knh. Theo s ch nh cac Pht, khi i, th t trc sau phi l: t kheo, sa di, t kheo ni, thc xoama na, sa di ni, u b tc, u b di.

    ---o0o---

    (26) Gii phn phi thc n cho ch Tng khng bnh ng

    Nu B tt ti gia, sau khi th gii, trong lc phn phi thc n cho chTng, li sinh tm thin v, la nhng mn ngon, nhiu hn phn ngikhc, cng dng thy mnh, th phm vo ti s . Nu khng khi tmsm hi, s b a lc. l k nhim , to nghip sinh t lun hi.

    Phn phi thc n cho ch Tng: Ch Tng, l ch chung cho cc v xutgia, t hp th thc, ch khng phi ch c mt v xut gia hin din.

    Sinh tm thin v ... thy mnh (Hn: nhc thin v s): Ch thy, c ngha,hoc l thy bn s m mnh quy y, hoc l thy truyn gii, hoc l thygio th, hoc l nhng v thy m mnh c cm tnh hoc knh trng. Sinhtm thin v, ngha l c bit trng i cc v thy m mnh a thch, knhtrng, cn i vi cc v thy khc th ch i i l l, hoc ly l. Tmthin v ny i ngc li tinh thn bnh ng ca Pht gio.

  • 8/3/2019 Tai Gia Bo Tat Gioi Giang Nghia - TK Thich Phap Chanh

    28/29

    La nhng mn ngon: tc l lc dng thc n, li phn bit, la chn mnn ngon, qu, v.v..., em dng cho cc v thy m mnh a thch, knh trng.Ci tm thin v ny, khng nhng l nhn duyn chng o cho chnhmnh, m li cn lm cho cc v thy c u i sinh tm ng mn, cngcao, tham lam, v.v..., tc l to thnh nhn duyn chng o cho h.

    ---o0o---

    (27) Gii nui tm

    Nu B tt ti gia, sau khi th gii, nui tm ly t, th phm vo ti s .Nu khng khi tm sm hi, s b a lc. l k nhim , to nghipsinh t lun hi.

    Nui tm ly t, l lm tn hi n sinh mnh ca loi vt, v khi ly t, phitrn kn vo trong nc si, git cht con nhng trong kn, trc khi n cnt bng kn chun ra ngoi.

    y, cm ch vic nui tm, do nu nui tm s phm iu gii ny.Cn nh, nu nui tm ly t, lm tn hi sinh mnh ca loi vt, s phmvo gii trng th nht, cm st sanh.

    ---o0o---

    (28) Gii i ng gp ngi bnh khng chm sc

    Nu B tt ti gia, sau khi th gii, i ng gp ngi bnh, khng tmphng tin chm sc, hoc tm cch gi gm cho ngi khc chm sc, thphm vo ti s . Nu khng khi tm sm hi, s b a lc. l knhim , to nghip sinh t lun hi.

    i ng gp ngi bnh, phi nn gh n xem xt, tm tt c phng tin gip , hoc giao ph cho nhng ngi ln cn chm sc, y l nghav ca tt c mi ngi con Pht, trong vic cu kh cu nn tt c chng

    sanh. Nu nh thy m li lm l b i, khng c mt cht lng thng xt,th y l i ngc vi lng t bi ca Pht gio. V vy, c Th Tn chnh iu gii ny l khuyn nhc cc t thc hin hnh t bi ca Btt.

    Ph ch: iu gii ny tng t vi iu gii khinh th ba, khng chm scngi bnh. Xin xem li iu gii th ba pha trn.

  • 8/3/2019 Tai Gia Bo Tat Gioi Giang Nghia - TK Thich Phap Chanh

    29/29

    ---o0o---HT