23
1 FIKA ‘A’AHI FIKA SIVI PULE’ANGA TONGA POTUNGĀUE AKO MO E AKO NGĀUE SIVI FAKAMO‘ONI AKO ‘A TONGA 2014 TALA ‘O TONGA Taimi sivi: Houa ‘e 2 KĀTAKI KA E FAKAFOKI ‘A E PEPAʹ NI KI HE FAISIVIʹ ‘I HE ‘OSI ‘A E SIVI. PEPA FEHU‘I MO E TALI NGAAHI FAKAHINOHINOʹ 1. Ko e pepaʹ ni ‘oku ‘i ai ‘a e vahe ‘e TOLU. VAHE 1 Laukonga mo e Tali Fehu‘i Maaka ‘e 20 VAHE 2 Fatu Tohi Maaka ‘e 20 VAHE 3 Ngaahi Mala‘e Maaka ‘e 15 2. Tohi‘i ho FIKA ‘A‘AHIʹ mo e FIKA SIVIʹ ‘i he puha ‘oku ‘oatu ‘i ‘olunga he tafa‘aki to‘omata‘uʹ mo ia he peesi 23ʹ. 3. Fili pē ‘a e Mala‘e ‘e TAHA ‘i he Vahe Toluʹ ‘o tali. Faka‘ilonga‘i ‘a e mala‘e ko ia na‘a ke tali he Vahe 3ʹ, ‘i he puha ‘oku faka‘atā atu he peesi 23ʹ. 4. Fakapapau‘i ‘oku tonu ho‘o pepaʹ ‘aki hano vakai‘i ‘oku hokohoko totonu mei he peesi 2 -23. 55 MAAKA FAKAKĀTOA

TALA ‘O TONGA - edu.gov.to TSC/TSC TALA 'O TONGA 2014.pdf · PEPA FEHU‘I MO E TALI . NGAAHI FAKAHINOHINO ... Fili pē ‘a e Mala‘e ‘e TAHA ‘i he Vahe Toluʹ ‘o tali

Embed Size (px)

Citation preview

  • 1

    FIKA AAHI

    FIKA SIVI

    PULEANGA TONGA

    POTUNGUE AKO MO E AKO NGUE

    SIVI FAKAMOONI AKO A TONGA 2014

    TALA O TONGA

    Taimi sivi: Houa e 2

    KTAKI KA E FAKAFOKI A E PEPA NI KI HE FAISIVI I HE OSI A E SIVI.

    PEPA FEHUI MO E TALI

    NGAAHI FAKAHINOHINO

    1. Ko e pepa ni oku i ai a e vahe e TOLU.

    VAHE 1 Laukonga mo e Tali Fehui Maaka e 20 VAHE 2 Fatu Tohi Maaka e 20 VAHE 3 Ngaahi Malae Maaka e 15

    2. Tohii ho FIKA AAHI mo e FIKA SIVI i he puha oku oatu i olunga he

    tafaaki toomatau mo ia he peesi 23. 3. Fili p a e Malae e TAHA i he Vahe Tolu o tali. Fakailongai a e malae

    ko ia naa ke tali he Vahe 3, i he puha oku fakaat atu he peesi 23. 4. Fakapapaui oku tonu hoo pepa aki hano vakaii oku hokohoko totonu

    mei he peesi 2 -23.

    55

    MAAKA FAKAKTOA

  • 2 VAHE 1: LAUKONGA MO E TALI FEHUI (MAAKA 20)

    KONGA TOHI 1 (Maaka 10)

    Lau ke mahino a e Konga Tohi ko eni pea tali a e fehui 1-6.

    KO E NGAAHI TAANGA

    1 Oku h mahino a e kaiutungaki a mmani i he ngaahi fau o e kuohili.

    Neongo nae ikai nai sia kau tangata peh i Tonga, ka naa oku i ai p ha

    hiva pe taanga p ha fananga p ha talatupua e mlieia ai ha niihi oka fai

    ha lika ki ai.

    5 Neongo heikai nai ha mea lelei he ngaahi taanga ko ia ka e aonga p he

    kuo pau oku i he tangata Tonga a e mafai ko ia. I he malanga a Kalatisoi

    he falealea naa ne pehe ai, Oku ikai teu tui oku i ai ha faahinga oku

    veetaha. Oku ikai te tau mahalo oku hala a e ulungaanga ko ia i he

    Tonga. Pea ko e ngaahi taanga neongo oku ikai hano poto ka oku i ai hono

    10 mlie pea ko e omi o e mlie o e kuonga mua ke fio mo e poto o onopooni

    pea ngalingali e i ai hano fua e fakateunga.

    Oku i ai mo hono aonga e taha, he ko e ngaahi mea ia oku

    tukutukulaumea aki a e hala ki onoaho o sivi a e ngaahi taanga a e

    ngaahi fonua o lahi a e ngaahi mea oku nau ilo ai. Io oku nau amanaki

    15 mau ai a e hisitlia ko ia o mmani kuo mole. Ka ne kakato a e ngaahi

    taanga ka koeuhi ko e ngaahi kuonga nae taetohi pea kuo lahi e ngalo.

    Oku peh mo Tonga, ka ne sinaki fai kuo i ai p ha mea e mahuingamlie

    ai e kuonga mua. Ka ko ia p oku ikai atautolu ke lau, he kapau ko e

    faiva ko e koloa tukufakaholo a e fonua, ko etau ngue leva ke puke a e

    20 ngaahi mea ko ia oku teeki mole naa lunga a e amui kiate kitautolu he

    oku ikai ko e siatau koloa ka ko e koloa a e ngaahi toutangata.

    (Ohi mei he makasini a e Kolisi ko Tupou 1874)

  • 3 NGAAHI FEHUI

    1. Ko e h e uhinga o e ngaahi foi lea ko eni i heenau h he Konga Tohi?

    a. kaiutungaki (laine 1)

    ______________________________________________________________________

    ______________________________________________________________________

    e. lika (laine 4) ______________________________________________________________________

    ______________________________________________________________________

    f. tukutukulaumea (laine 13) ______________________________________________________________________

    ______________________________________________________________________

    h. sinaki (laine 17) ______________________________________________________________________

    ______________________________________________________________________

    (maaka 2) 2. Fakamatalai a e uhinga o e peh ko e taanga oku tukutukulaumeaaki a

    e hala ki onoaho. Omai ha fakatt mei ha taanga pe hiva ke poupouaki hoo tali.

    ____________________________________________________________________________

    ____________________________________________________________________________

    ____________________________________________________________________________

    ____________________________________________________________________________

    (maaka 1)

    3. Oku uhinga ki he h o e kupui stesi ha mea e mahuingamlie ai a e kuonga mua i heene felvei mo e taanga? Pea omai ha fakatt ke ne poupoui hoo tali.

    ____________________________________________________________________________

    ____________________________________________________________________________

    ____________________________________________________________________________

    ____________________________________________________________________________

    (maaka 2)

    5

    P.3

  • 4

    4. Tohi mai e ongo tkunga lea he palakalafi UA (2) te na lava o fakateungai ha taanga?

    ____________________________________________________________________________

    ____________________________________________________________________________

    ____________________________________________________________________________

    ____________________________________________________________________________

    (maaka 2)

    5. Tohi mai a e foilea he palakalafi 3 oku ne fakahaai a e fakaofoofaia a e tokotaha fautohi fekauaki mo kitautolu kakai.

    ____________________________________________________________________________

    ____________________________________________________________________________

    ____________________________________________________________________________

    (maaka 1)

    6. Fokotuutuu mai ha ongo founga kuo pau ke fakahoko ke oua naa mole ai a e ngaahi taanga.

    ____________________________________________________________________________

    ____________________________________________________________________________

    ____________________________________________________________________________

    (maaka 2)

    P.4

    5

  • 5

    KONGA TOHI 2 (Maaka 5)

    Lau ke mahino a e Konga Tohi ko eni pea tali a e fehui 1-5.

    KO E TAUATINA

    1 Nae toutou feinga a Tupou 1 ke ngaohi hono puleanga ke hoa mo e kuonga

    foou oku ne i ai. Talaehai ko ha mea oku faingofua a hono fetongi o e

    ngaahi anga kuo tuuloa mai aki a e ngaahi anga kuo toki fakah mai. I he

    kamataanga ne fetuiaki a hono ngueaki o e lao ne osi fokotuu ki he

    5 fakalkufua o e fonua pea mo e anga mua tukufakaholo ko e takitaha

    fakaapaapa ki hono eiki oona mo e faiteliha a e houeiki.

    Nae tatau a e Feinga a Tupou 1 mo Henel II o Pilitania. Naa ne tuutuuni

    ke fakaongo a e kakai mo e houeiki kotoa ki he Lao o e fonua, pea ka fepaki

    mo ia a e fetuutakianga o ha eiki mo hono kakai ko e Lao p e tuu. Ne

    10 fakangata heni ha toe faiteliha a e houeiki ki he ngaahi kavenga oku nau

    hilifaki ki honau kakai.

    Ne fakataha eni mo hono tuutuuni ke fakapuleanga p a e ngaahi

    Fakamaauanga kotoa p, ka i ai ha taha oku ne tangi ha mea p

    talatalaakii ia, e fakah ki he Fakamaauanga fakapuleanga o sivi. Oku

    15 mahino foki a e aonga o e tuutuuni ni koeuhi he ikai loko maumauluta

    a e nofo a e fonua o ka faikehekehe a e ngaahi Lao mo e ngaahi

    Fakamaauanga he ngaahi feituu kehekehe.

    (Ohi mei he Tau Teau)

  • 6 NGAAHI FEHUI 1. Ko e h e uhinga o e ngaahi foilea ko eni i heenau h he Konga tohi. i. Talaehai (laine 2) _____________________________________________________________________

    _____________________________________________________________________

    ii. tuuloa (laine 3) _____________________________________________________________________

    _____________________________________________________________________

    iii. fetuiaki (laine 4) ______________________________________________________________________

    ______________________________________________________________________

    iv. maumauluta (laine 15) ______________________________________________________________________

    ______________________________________________________________________

    (maaka 2) 2. Fakamatalai ko e h a e anga kuo tuuloa mai mo e ngaahi anga kuo toki

    fakah mai. ____________________________________________________________________________

    ____________________________________________________________________________

    ____________________________________________________________________________

    (maaka 1) 3. I he lau a e palakalafi UA (2) he talanoa ko e h e mea nae tatau ai e Feinga

    a Tupou I mo Henel II o Pilitania? ____________________________________________________________________________

    ____________________________________________________________________________

    ____________________________________________________________________________

    (maaka 1)

    P.6

    4

  • 7 4. Ko e f akinautolu he nofo a e Tonga nae uesia lahi taha he liliu ko eni ne

    fakahoko e Tupou I pea omai mo e uhinga enau uesia. ____________________________________________________________________________

    ____________________________________________________________________________

    ____________________________________________________________________________

    (maaka 1) 5. Ko e h oku mahuinga ai ke fakapuleanga a e fakamaauanga fekauaki mo

    e lao? ____________________________________________________________________________

    ____________________________________________________________________________

    ____________________________________________________________________________

    (maaka 1)

    P.7

    2

  • 8 KONGA TOHI 3 (Maaka 4) Lau ke mahino a e Konga Tohi ko eni pea tali a e fehui 1-3.

    FAKAPAASI PATISETI 2013/2014

    1 NUKUALOFA : Kuo fakapapasi e he Komiti Kakato i he uike kuoosi a e Patiseti 2013/2014, aki ha hiki nima loto ki ai e kau Memipa o e Fale e toko 21.

    Nae fakamamafaii foki e he Minisit Paanga a e feimau ko ia ke ngue

    5 fakataha a e Puleanga mo e Sekitoa Taautaha peh ki he Komiuniti , ke fakalakalaka ki mua a e ngue ki he langa hake a e fonua.

    Lolotonga ko ia hono aleai o e Patiseti nae mea ai a e Minisit Paanga, Lisiate kolo o ne peh, koe Patiseti o e tau ni, oku makatuunga ia he taumua ngue tefito e f mo e ngaahi tuutuuni fakapaanga e ono.

    10 Ko e tefitoi ngue oku kau ki ai a e tokangaekina a e fakalakalaka a e

    ngaahi kolo, tokangaekina e fakahoko fatongia a e sekitoa fakapuleanga peh ki hono tauhi ke tuuloa a e tuunga fakapaanga.

    1. Ko e h a e fiemau a e Minisit Paanga ki hono langa hake e fonua? ____________________________________________________________________________

    ____________________________________________________________________________

    (maaka 1) 2. Ko e h ha fakamooni mei he Patiseti oku ne talamai nae lahi e ngue ne

    fakahoko ki hono teuteu e patiseti? ____________________________________________________________________________

    ____________________________________________________________________________

    3. Ko e h uhinga o e foilea tuuloa i heene tuu he patiseti?

    (maaka 2)

    ____________________________________________________________________________

    (maaka 1)

    P.8 V.1

    20 4

  • 9 VAHE 2 FATU TOHI (MAAKA 20) KONGA A : FAU SEI (Maaka 10) Fili ha kaveinga e TAHA mei he ngaahi kaveinga i lalo. Fau hao sei foi lea e 200-300 ki ai. 1. SEI FAKAMATALA a. Ko e lotu ko e mouianga. 2. SEI FAKAKIKIHI / TIPEITI a. Ko e mole lahi hono tmatei o e fanga monumanu i heetau

    ngaahi ouau fakafonua. e. Kuo mole a e fakaapaapa i he ngaahi aho ni.

    f. Oku fakautuutu a e taemahuingaia a e fnau ako kolisi i heenau ako.

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

  • 10 __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    10

    P.10

  • 11 KONGA E FAITOHI (Maaka 10) Lau a e fanongonongo oku h atu i lalo ke mahino kiate koe. Fai hao tohi ki he

    lakanga oku tuuaki pea ke fakamooni aki a e hingoa ko e Finau Foni.

    FANONGONONGO LAKANGA AT

    Oku fakaafei atu heni ha taha ke tohi mai ki he lakanga oku at i he Potungue Polisi a Tonga ko e Ofisa Polisi Konisitapele ki Eua. Ko e lakanga ni oku at p ki ha fefine pe tangata mei Ohonua p kuo osi tau 21, sino mlohi mo moui lelei pea kuo ne osi lavai lelei a e sivi Foomu 6. E tpuni a e tohi kole kotoa p i he aho Falaite ko hono 14 o Nvema, 2014 taimi 4 : 30 efiafi.

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

  • 12 __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    P.12 V.2

    20

    10

  • 13 VAHE 3 NGAAHI MALAE (MAAKA 15) Fili p ha malae e TAHA pea tali kotoa e ngaahi fehui i he malae ko ia.

    MALAE 1 TAANGA MO E MAAU MAAKA 15

    MALAE 2 NGAAHI PALVEAPE MAAKA 15

    MALAE 3 LEA MO HONO NGUEAKI MAAKA 15

  • 14 MALAE 1: TAANGA MO E MAAU (MAAKA 10) Lau ke mahino a e taanga ko eni pea tali a e fehui 1-4.

    1. Loto kuo kvea tf he mamahi Fiu kumi a e hala ki he vaikauaki Tautauf p lave ai ha amanaki He maomaonganoa fai e feuiaki

    2. Neu ui he vav ave e he ngaluea Kaekehe keu lava heaki sia lea Fano ai pe ikai tau ha mea O fetuu esi afi i he langi hoo eva 3. Tala e he manusiu ake i he pongipongi Oku foli he kakala misiteli he feohi Tautapa ete holi fai fio sia toli Feluteni e mausa ilo he ofa mooni

    TAU Sioto sei siale ko sieku pele Muka ia mo e moto eku ofa mamae Atamai ni ia kuo taemeite Leiola mai pe oku ke ife? NGAAHI FEHUI 1. Ko e h e uhinga hono fau e taanga? ____________________________________________________________________________

    (maaka 1)

    2. Ko e h e faahinga ongo oku fakamatalai i he kupu 1? Omi ha spinga pe ongo kupui lea ke ne fakamahinoi hoo tali.

    ____________________________________________________________________________

    ____________________________________________________________________________

    ____________________________________________________________________________

    (maaka 3)

    P.14

    4

  • 15 3. Ko e h hoo fakauhinga ki he fano ai pe ikai tau ha mea ___________________________________________________________________________

    ___________________________________________________________________________

    ___________________________________________________________________________

    (maaka 2) 4. Hiki mai ha Heliaki e UA (2) oku ngueaki i he taanga ni pea ke

    fakamatalai a hono uhinga. i. Heliaki : _____________________________________________________________ Uhinga

    ______________________________________________________________________

    ______________________________________________________________________

    ii. Heliaki : _____________________________________________________________ Uhinga

    ______________________________________________________________________

    ______________________________________________________________________

    (maaka 4)

    P.15

    6

  • 16 KONGA E FAU MAAU (Maaka 5) Fau ha maau veesi e TAHA (1) laine e FITU (7) ki he taha o e ongo kaveinga oku h atu i lalo. Fakakau atu ki ai hao ngueaki ha founga fakapunake e UA (2), hang ko e :

    Heliaki (Metaphor) Lea Heliaki (Simile) Fakasino (Personification) Lea ongo tatau (Alliteration & Assonance)

    Fakailongai mai ke mahino a e laine oku h ai a e ongo founga fakapunake te ke ngueaki. Kaveinga 1 : Ko e fmili moui lelei. Kaveinga 2 : Ko e mahuinga o e lea Tonga. __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    P.16

    5

  • 17 MALAE 2 NGAAHI PALVEAPE (MAAKA 15) KONGA A PALVEAPE MO HONO UHINGA (Maaka 5) Fakahoa a e ngaahi Palveape i he KOLOMU A mo honau ngaahi uhinga totonu mei he KOLOMU E . Tohii a e mataitohi hoo tali i he tafaaki oku fakaat atu.

    KOLOMU A KOLOMU E ______1. Plou Kema A. Ko e taimi faingamlie ke fakahoko

    ai ha ngue pea fai leva. ______2. Haihaisia kae hhia E. Ko ha taha kuo fakaefiefi ha

    feituu. ______3. Uta lea i Vaka F. Ko ha taha oku mata fefeka he

    kole. ______4. Aho Fakaua H. Ko ha taha nofo uta kae fiepoto i

    ha mea oku ikai poto ai. ______5. Punufuu hang ha fuu I. Ko ha taha oku ikai ke fie mole vaka Vavau haane mea ki ha fatongia.

    K. Ko ha mea kuo ikai ke toe lava o taofi.

    KONGA E TUPUANGA O E NGAAHI PALVEAPE (Maaka 3) Fakamatalai a e tupuanga o e ngaahi Palveape13. 1. Api faa toe tuu ai e teve.

    ____________________________________________________________________________

    ____________________________________________________________________________

    2. Fngota fai ki he kato ava. ____________________________________________________________________________

    ____________________________________________________________________________

    3. Neongo e fena ka ko Nua. ____________________________________________________________________________

    ____________________________________________________________________________

    (maaka 3)

    P.17

    8

  • 18 KONGA F FAKAFONU (Maaka 7)

    Lau a e talanoa ke mahino pea fakafonuaki a e ngaahi Palveape mei he puha.

    - Makafetoliaki - Tuu e la mo e poupou - Lulu taki lulu - Taka i fonua mahu - Hang ko Manaki - Anu tahi - Hang ha limu tuu i au - Osikiavelenga

    Nae ola lelei aupito e ako a Toni i he sivi Vaeua tau. Nae fuu fiefia lahi ai ene

    tangataeiki pea ne leaange kia Toni.

    Toni, oku ke sio p ki hoo fai (1)______________________________________ he ako.

    Oku ke mau ai e ola lelei hoo sivi. Manatui oku ikai ko koe p oku ave ai. Oku

    ave ai a e ongoongo hotau kii famili, pea hang ai kuo tau

    (2)______________________________ i hoo ngue lelei. He neongo nae

    (3)__________________________________ a etau amanaki ka ko hono lelei ia o etau

    (4)____________________________________ he lotu.

    Nae lea ange leva ene faee, Oku mooni Toni. Ko e falei kuo fai e hoo tamai ko e

    (5)____________________________________. Oku i ai e sivi e taha oku toe molunga

    ange. Oku totonu pe ke (6)____________________________________ a e sivi ko eni mo e

    sivi ko ia. Oku ou tui e (7)___________________________________________ a e

    ongoongoa hotau kii famili, i hoo ako.

    P.18 7

  • 19 MALAE 3 LEA TONGA MO HONO NGUEAKI (MAAKA 15) KONGA A UHINGA O E LEA TONGA (Maaka 5) Tohi a e uhinga o e ngaahi lea oku lainei atu i he stesi taki taha. 1. Nae fafai e ulu o Sonia aneafi. ____________________________________________________________________________ 2. Kuo longovuka i he fonua a e uhinga o e tmate. ____________________________________________________________________________ 3. I he hili ange p a e saikolone kuo kekena a e uluakau. ____________________________________________________________________________ 4. Oku toutounoa e ngaahi feituu lahi ko e tupu mei he aukolo e kakai ki

    tuapuleanga. ____________________________________________________________________________ 5. Oku faingataaia mau p a Ane i ha hoko ha faingataa ki hono kii fmili

    koeuhi ko ene ulutefua. ____________________________________________________________________________ KONGA E NGAAHI LEA O E NOFO FAKA-TONGA (Maaka 5) Liliu a e ongo stesi ko eni ko e lea ki ha houeiki (Maaka 3) 1. Nae puke lahi a e npele pea ne iku o mate ai. ____________________________________________________________________________ 2. Ko e taovala fakaofoofa mooni o e Taahine Pilinisesi. ____________________________________________________________________________ Liliu e stesi ko eni ko e lea ki he Tui. (Maaka 2) 3. Naa ne kata lahi i he ngaahi fakafiefia o e aho. ____________________________________________________________________________ P.19

    10

  • 20 KONGA F FAU TALANOA (Maaka 5) Fau hao talanoa o ngueaki e ngaahi lea Tonga ko eni oku h atu i lalo. Faiteliha p koe i he hokohoko kaekehe ke uhinga a e talanoa oku ke fau. Ko e lloa hoo talanoa e foilea p e 100- 120.

    1. luva 2. ngafa 3. feau 4. ktoanga 5. vehi

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

  • 21 __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    __________________________________________________________________________________

    P.21 V.3

    15 6

  • 22

    KO E PEESI KO ENI NAE TUKU AT PE.

  • 23

    FIKA SIVI

    SIVI FAKAMOONI AKO A TONGA

    2014

    TALA O TONGA

    VAHE MAAKA MAAKA FAKALELEI

    KTOA

    VAHE 1 20

    VAHE 2 20

    VAHE 3

    Malae 1 Malae 2 Malae 3

    15

    KTOA 55