Taåp chñ NGHIÏN CÛÁU KHOA HOÅC CÖNG ÀOAÂNdhcd.edu.vn/userfiles/Description/file/Tapchi/DHCD so 12... · 2018. 8. 15. · Email: [email protected] GPXB söë: 127/GP-BTTT

MUÅC LUÅCNGHIÏN CÛÁU - TRAO ÀÖÍI- Baác Tön - ngûúâi àùåt cú súã, nïìn taãng cho lyá luêån vaâ cöng taác cöng àoaân Viïåt Nam

Phaåm Vùn Haâ 3- Quan àiïím cuãa Àaãng Cöång saãn Viïåt Nam vïì chùm lo nêng cao àúâi söëng cöng nhên

Nguyïîn Hûäu Taâi - Höì Quö ëc Phuá 7- Tûâ quan àiïím Höì Chñ Minh vïì möëi quan hïå giûäa lúåi ñch caá nhên vaâ têåp thïí àïën chöëng chuã nghôacaá nhên theo Nghõ quyïët Trung ûúng 4 khoáa XII

Lï Thõ Hö ìng Nhiïn 1 0- Vêån duång Tû tûúãng ngoaåi giao Höì Chñ Minh trong àêëu tranh baão vïå chuã quyïìn biïín, àaão hiïån nay

Nguyïîn Cöng Àûác 1 4- Cöng àoaân vúái viïåc xêy dûång àúâi söëng vùn hoáa cú súã

Nguyïîn Thõ Thuây Yïn 1 8- Àöíi múái cöng taác àaánh giaá, xïëp loaåi töí chûác cöng àoaân

Vuä Thõ Haâ 2 1- Vêën àïì troång duång, thu huát nhên taâi cuãa thaânh phöë Haâ Nöåi

Phaåm Vùn Tên - Àùång Xuên Giaáp 2 4- Giaãi phaáp nêng cao hiïåu quaã phuác lúåi cho àoaân viïn vaâ ngûúâi lao àöång cuãa caác àún võ sûå nghiïåpcöng àoaân Nguyïîn Thõ Thuây Dung 2 7- Giaáo duåc 4.0 - Sûå thaânh cöng cho caách maång cöng nghiïåp 4.0

Nguyïîn Thuãy Khaánh 2 9- Giaáo duåc àaåi hoåc vúái caách maång cöng nghiïåp 4.0 vaâ nhûäng àïì xuêët cho chiïën lûúåc àaâo taåo cuãaTrûúâng Àaåi hoåc Cöng àoaân Nguyïîn Àûác Tuêën 3 2- Tñnh nhên dên trong “lúâi kïu goåi thi àua aái quöëc” cuãa Chuã tõch Höì Chñ Minh

Nguyïîn Quang Bònh 3 6- Kyä nùng thuyïët trònh - möåt trong nhûäng yïëu töë quyïët àõnh hiïåu quaã cöng taác cuãa caán böåcöng àoaân Vuä Thõ Giang - Nguyïîn Thõ Minh Thuáy 4 0KINH NGHIÏÅM - THÛÅC TIÏÎN- Chêët lûúång tùng trûúãng kinh tïë Viïåt Nam giai àoaån 2006 - 2015

Phaåm Thõ Liïn 4 4- Àiïìu tiïët kinh doanh nhoã trong nïìn kinh tïë hêåu cöng nghiïåp

Podgorny G.V. - Ermachonok A.G. 4 7- Hiïåu quaã kinh doanh cuãa ngên haâng thûúng maåi Viïåt Nam sau àïì aán “Cú cêëu laåi hïå thöëng caác töíchûác tñn duång gùæn vúái xûã lyá núå xêëu giai àoaån 2016 - 2020”

Hoaâng Thõ Minh Chêu 5 3- Phaát triïín àöëi tûúång tham gia baão hiïím xaä höåi, baão hiïím y tïë úã tónh Thanh Hoáa hiïån nay

Àöî Phûúng Anh 5 7- Caác nhên töí aãnh hûúãng àïën quyïët àõnh khúãi nghiïåp cho sinh viïn ngaânh Quaãn trõ kinh doanh taåiViïåt Nam Lï Thõ Bñch Phûú ång 6 3- Thûåc hiïån chñnh saách an sinh xaä höåi úã tónh Quaãng Bònh hiïån nay

Trûúng Thõ Thu Haâ 6 7- Thûåc traång xûã lyá raác thaãi sinh hoaåt cuãa ngûúâi dên nöng thön ven àö hiïån nay

Nguyïîn Thõ Minh Thuáy 7 4- Nhiïåm vuå cuãa kïë toaán trong caác àún võ HCSN theo tinh thêìn Thöng tû 107/2017/TT-BTC

Haâ Thõ Höìng Haånh 7 7- Vai troâ cuãa cöng àoaân Vietcombank - chi nhaánh súã giao dõch trong àöëi thoaåi taåi núi laâm viïåc

Trêìn Ngoåc Bùæc 8 0TIN TÛÁC - SÛÅ KIÏÅN- Lïî cöng böë Quyïët àõnh böí nhiïåm laåi chûác vuå Hiïåu trûúãng Trûúâng Àaåi hoåc Cöng àoaân 8 6- Lïî bïë giaãng vaâ trao bùçng töët nghiïåp Trûúâng Àaåi hoåc Cöng àoaân nùm hoåc 2017 - 2018 8 7- Höåi nghõ sú kïët giûäa nhiïåm kyâ thûåc hiïån Nghõ quyïët Àaåi höåi Àaãng böå lêìn thûá XXII (nhiïåm kyâ2015 - 2020) vaâ lïî cöng böë, trao Quyïët àõnh böí nhiïåm chûác danh phoá giaáo sû 8 8

Töíng biïn têåp:PGS. TS. PHAÅM VÙN HAÂ

Phoá Töíng biïn têåp:TS. NGUYÏÎN ÀÛÁC TÔNH

Thû kyá toâa soaån:PGS.TS. HOAÂNG THANH XUÊN

ThS. LÏ PHÛÚNG THAÃO

Vùn phoâng:Phoâng 402 Nhaâ A

Àaåi hoåc Cöng àoaân169 Têy Sún - Àöëng Àa - Haâ Nöåi

Àiïån thoaåi: 024.38574147Email: [email protected]

GPXB söë: 127/GP-BTTTTngaây 20/4/2015

In taåi Cöng ty CP In Cöng ÀoaânViïåt Nam, 167 Têy Sún,

Àöëng Àa, Haâ Nöåi.

ÀAÅI HOÅC CÖNG ÀOAÂN

Taåp chñNGHIÏN CÛÁU KHOA HOÅC

CÖNG ÀOAÂN

Söë 12 - THAÁNG 6/2018

ISSN: 2354 -1342

CONTENTSRESEARCH - DISCUSSION- Uncle Ton, who set the base, foundation for the theory and work of the Vietnam Union

Pham Van Ha 3- The viewpoint of the communist party of Vietnam on improving the lives of workers

Nguyen Huu Tai - Ho Quoc Phu 7- From Ho Chi Minh’s perspective on the relationship between individual and collective interests toanti - individualism according to Resolution 4 of the XII central committee

Le Thi Hong Nhien 1 0- Applying Ho Chi Minh diplomacy in the struggle to protect the sovereignty of the sea and islands

Nguyen Cong Duc 1 4- Union with building cultural life Nguyen Thi Thuy Yen 1 8- Renew the evaluation and ranking trade union organization

Vu Thi Ha 2 1- The issue of attracting talents in Hanoi

Pham Van Tan - Dang Xuan Giap 2 4- Solutions to improve the welfare of Union members and employees of the business units - Union

Nguyen Thi Thuy Dung 2 7- Education 4.0 - success of 4th industrial revolution

Nguyen Thuy Khanh 2 9- Tertiary education with the 4th industrial revolution and recommendations for the training strategyof Trade Union university Nguyen Duc Tuan 3 2- Quality people in “word appealed emulation patriotic” of the Ho Chi Minh president

Nguyen Quang Binh 3 6- Presentation skills - one of the determinants of the effectiveness of Union fficials

Vu Thi Giang - Nguyen Thi Minh Thuy 4 0EXPERIENCES - REALITIES - Economic growth quality of Vietnam in 2006-2015

Pham Thi Lien 4 4- Peculiation of small business in a postindustrial economy

Podgorny G.V. - Ermachonoka A.G. 4 7- Business efficiency of Vietnam commercial banks after the scheme for “restructuring system ofcredit institutions associated with settlement of bad debts in the period of 2016 - 2020”

Hoang Thi Minh Chau 5 3- Developing social insurance and health insurance participants in Thanh Hoa province

Do Phuong Anh 5 7- Factors inffuencing the decision to start a business for student in business administration in Vietnam

Le Thi Bich Phuong 6 3- Implementtation of social security policy in Quang Binh today

Truong Thi Thu Ha 6 7- The status of domestic waste treatment of peri-urban people now adays (survey in Mai Dinh commune,Soc Son District, Hanoi) Nguyen Thi Minh Thuy 7 4- The mission of accounting in administrative agencies according to Circular 107/2017/TT-BTC

Ha Thi Hong Hanh 7 7- Trade union role in Vietcombank - branch office in the dialogue at the workplace

Tran Ngoc Bac 8 0NEWS - EVENTS- Annoucement of the re-appointment of the University Trade Union Rector. 86- Closing ceremony and awarding master’s degree at Trade Union University in 2017 - 2018 87- Preliminary conference between the term of the Resolution of the XXII Party Congress (term2015-2020) and the ceremony of announcement and handing the decision to appoint the tilteof Associate Professors 8 8

EDITOR IN CHIEFAssociate Prof., Dr. PHAM VAN HA

DEPUTY EDITOR IN CHIEFDr. NGUYEN DUC TINH

SECRETARY OF EDITING BOARDAssociate Prof., Dr. HOANG THANH XUAN

MA. LE PHUONG THAO

EDITORIAL OFFICE:Room A. 402

TRADE UNION UNIVERSITY169 TAY SON - DONG DA - HANOI

Tel: 024. 38574147Email: [email protected]

Publishing License No:127/GP-BTTTT

Dated April 20, 2015

Printed in Vietnam Trade UnionPrinting Joint Stock Company167 Tay Son, Dong Da, Hanoi

TRADE UNION UNIVERSITY

TRADE UNION SCIENTIFIC RESEARCH MAGAZINE

No 12 - 6/2018

ISSN: 2354 - 1342

3Taåp chñ Nghiïn cûáu khoa hoåc cöng àoaânSöë 12 thaáng 6/2018

NGHIÏN CÛÁU - TRAO ÀÖÍI

Xuêët thên tûâ cöng nhên, Chuã tõch Tön Àûác Thùængàaä trúã thaânh ngûúâi chiïën sô caách maång trungkiïn, võ laänh tuå cuãa giai cêëp cöng nhên vaâ cuãa

nhên dên Viïåt Nam, möåt têëm gûúng mêîu mûåc vïìtinh thêìn yïu nûúác, àûác tñnh cêìn kiïåm, liïm chñnh,chñ cöng vö tû, hïët loâng phuåc vuå caách maång, phuåc vuånhên dên. Trïn cú súã tòm hiïíu caác hoaåt àöång thûåctiïîn, nhûäng kinh nghiïåm phong phuá cuãa Baác Töntrong phong traâo caách maång noái chung vaâ phong traâocöng nhên vaâ Cöng àoaân Viïåt Nam noái riïng vúái mongmuöën laâm roä hún vai troâ cuãa Baác Tön àöëi vúái sûå hònhthaânh nïìn taãng cho lyá luêån vaâ cöng taác Cöng àoaânViïåt Nam.

Töí chûác cöng àoaân chó xuêët hiïån úã möåt giai àoaånphaát triïín nhêët àõnh cuãa chuã nghôa tû baãn, do chuã súãhûäu tû liïåu saãn xuêët boác löåt ngûúâi lao àöång laâm thuïmöåt caách taân baåo vaâ khöng coá giúái haån. Dêìn dêìnngûúâi lao àöång laâm thuï cuäng hiïíu àûúåc ûu thïë cuãahoå àöëi vúái chuã súã hûäu tû liïåu saãn xuêët úã chñnh söëlûúång àöng àaão cuãa hoå: “möåt mònh àún leã seä yïëu, têëtcaã cuâng nhau seä taåo nïn sûác maånh”. Sûå hònh thaânhtöí chûác cöng àoaân mang nghôa laâ chuyïín tûâ sûå phêntaán, leã loi, bêët lûåc cuãa nhûäng ngûúâi lao àöång laâmthuï sang àêëu tranh coá töí chûác vò tiïìn lûúng xûáng

àaáng, vò àiïìu kiïån an toaân lao àöång vaâ giaãm giúâ laâmviïåc trong ngaây. Phong traâo cöng àoaân àaä traãi quacaác giai àoaån phaát triïín khaác nhau, nhûng àaáng chuáyá nhêët laâ giai àoaån hònh thaânh giai cêëp vö saãn hiïånàaåi, trúã thaânh möåt phêìn cú baãn cuãa chïë àöå tû baãnchuã nghôa, tûác laâ giai cêëp cöng nhên. Thùæng lúåi cuãaCaách maång thaáng Mûúâi Nga nùm 1917 àaä dêîn túáithaânh lêåp nhaâ nûúác cöng nöng caách maång àêìu tiïntrïn thïë giúái. Cuöåc caách maång naây àaä giaãi phoángnhûäng ngûúâi cöng nhên thoaát khoãi chïë àöå boác löåttaân baåo, múã ra möåt giai àoaån phaát triïín múái cuãaphong traâo cöng nhên vaâ cöng àoaân trïn thïë giúái.

Giai cêëp cöng nhên vaâ töí chûác Cöng àoaân ViïåtNam hònh thaânh vaâ phaát triïín ngoaâi nhûäng neát chung,giöëng vúái giai cêëp cöng nhên vaâ cöng àoaân caác nûúáctrïn thïë giúái, coân mang àêåm neát àùåc trûng riïng. Donhu cêìu khai thaác thuöåc àõa lêìn thûá nhêët cuãa thûåcdên Phaáp úã Viïåt Nam, möåt söë nöng dên bõ bêìn cuânghoáa àaä trúã thaânh cöng nhên trong hêìm moã, àöìn àiïìn,nhaâ maáy cuãa thûåc dên vaâ tû saãn. “Àêy laâ nhûängcöng nhên xuêët thên tûâ nöng dên, nhûng àöìng thúâilaåi cuäng coá möåt söë cöng nhên cuäng tûâ nöng dên nhûng

BAÁC TÖN - NGÛÚÂI ÀÙÅT CÚ SÚÃ, NÏÌN TAÃNGCHO LYÁ LUÊÅN VAÂ CÖNG TAÁC CÖNG ÀOAÂN VIÏÅT NAM

PHAÅM VÙN HAÂ*

Ngaây nhêån: 05/05/2018Ngaây phaãn biïån: 30/05/2018Ngaây duyïåt àùng: 15/06/2018

Toám tùæt: Cuöåc àúâi vaâ sûå nghiïåp hoaåt àöång caách maång cuãa Chuã tõch Tön Àûác Thùæng caâng dêìn luâi vaâo quaá khûá lõch sûã, chuáng ta caâng coá nhiïìucú höåi àïí nghiïn cûáu tòm hiïíu sêu hún vïì nhûäng àoáng goáp to lúán cuãa Baác Tön àöëi vúái Caách maång Viïåt Nam noái chung vaâ töí chûác Cöng àoaân ViïåtNam noái riïng. Nhên kó niïåm 130 nùm ngaây sinh cuãa Baác Tön (1888-2018), taác giaã xin gûãi túái quñ àöåc giaã baâi viïët: “Baác Tön - ngûúâi àùåt cú súã,nïìn taãng cho lyá luêån vaâ cöng taác Cöng àoaân Viïåt Nam”.

Tûâ khoáa: Chuã tõch Tön Àûác Thùæng, cú súã, nïìn taãng, lyá luêån cöng àoaân, Cöng àoaân Viïåt Nam.

UNCLE TON, WHO SET THE BASE, FOUNDATION FOR THE THEORY AND WORK OF THE VIETNAM UNION

Abstract: The life and career of President Ton Duc Thang’s revolutionary activity has gradually retreated into the past, the more we havethe opportunity to study more deeply about the great contributions of Uncle Ton. For the Vietnam Revolution in general and the Vietnam TradeUnion in particular. On the occasion of the 130th anniversary of the birth of Uncle Ton (1888-2018), the author would like to send to readersthe article: “Uncle Ton - who laid the foundation, the foundation for the theory and work of the Vietnam Union.”

Keywords: President Ton Duc Thang, foundation, foundation, union theory, Vietnam Trade Union.

* Trûúâng Àaåi hoåc Cöng àoaân

4 Taåp chñ Nghiïn cûáu khoa hoåc cöng àoaânSöë 12 thaáng 6/2018


qua con àûúâng trúã thaânh trñ thûác röìi múái trúã thaânhcöng nhên coá kyä thuêåt. Baác Tön laâ möåt trong söë nhûängngûúâi tûâ nöng dên qua con àûúâng trñ thûác vaâ trúãthaânh ngûúâi súám bûúác vaâo haâng nguä ngûúâi cöngnhên cöng nghiïåp hiïån àaåi vaâ tham gia phong traâocöng nhên Viïåt Nam”1 .

Baác Tön sinh ra trong möåt gia àònh coá àiïìu kiïåntheo con àûúâng hoåc têåp, úã vuâng àêët An Giang giaâutruyïìn thöëng yïu nûúác, truyïìn thöëng caách maång nïnàaä súám gieo trong loâng àöìng chñ möåt tònh yïu nûúác,thûúng dên, cùm gheát sûå chïë àöå boác löåt vaâ nhûängbêët cöng trong xaä höåi. Nùm 1906, sau khi hoåc xongsú hoåc yïëu lûúåc, möåt cêëp hoåc coá thïí trúã thaânh thêìygiaáo, hoùåc möåt võ trñ naâo àoá trong böå maáy cai trõ luácbêëy giúâ, nhûng Baác Tön àaä choån con àûúâng khaác,rúâi quï hûúng An Giang yïu dêëu cuãa mònh lïn SaâiGoân laâm cöng nhên vaâ sau àoá vaâo hoåc taåi trûúângBaách Nghïå (Trûúâng thúå maáy AÁ chêu Saâi Goân), tûáclaâ Baác quyïët àõnh con àûúâng laâm thúå. Laâm thúå taåiBa Son laâ laâm viïåc trong àiïìu kiïån töí chûác saãn xuêëthiïån àaåi luác bêëy giúâ, vúái sûå quaãn lyá theo caách cöngnghiïåp Phaáp, trúã thaânh nhûäng cöng nhên cöng nghiïåp,möåt lûåc lûúång saãn xuêët tiïën böå múái ra àúâi, àiïìu naâyphuâ húåp vúái lyá trñ, tñnh caách cuãa ngûúâi thanh niïnTön Àûác Thùæng vúái nhiïìu hoaâi baäo, êín chûáa möåttònh yïu maänh liïåt vúái quï hûúng, vúái dên töåc. BaácTön àaä trúã thaânh ngûúâi thúå coá tay nghïì vaâ thöngthaåo tiïëng Phaáp, ngoaâi ra Baác cuäng rêët quan têm vaâtñch cûåc tham gia caác hoaåt àöång xaä höåi àêëu tranhchöëng laåi nhûäng bêët cöng trong xaä höåi, hoaåt àöångàaáng chuá yá nhêët cuãa Baác Tön trong thúâi gian naây laâtham gia vaâo cuöåc baäi cöng, baäi khoáa cuãa hoåc sinhTrûúâng Baách Nghïå vaâ cöng nhên xûúãng Ba Son phaãnàöëi giúái chuã boác löåt ngûúâi lao àöång. Tuy nhiïn, vaâothúâi kyâ àoá, nhûäng ngûúâi cöng nhên chûa tòm ra sûácmaånh cuãa mònh, chûa biïët laâm thïë naâo coá àûúåc sûácmaånh àïí giaãi phoáng giai cêëp mònh thoaát khoãi sûå boáclöåt. Chñnh vò vêåy caác cuöåc phaãn khaáng coân mangtñnh àún leã, khöng coá töí chûác vaâ bõ àaân aáp.

Àöëi vúái Baác Tön, quaá trònh tòm àûúâng giaãi phoángdên töåc, luön gùæn liïìn vúái giaãi phoáng giai cêëp cöngnhên khoãi sûå aáp bûác boác löåt. Ngaây 20/4/1919, ngûúâithúå maáy Tön Àûác Thùæng àaä cuâng binh lñnh thuãy thuãtaâu chiïën cuãa Phaáp keáo laá cúâ àoã, phaãn chiïën trïnbiïín Hùæc Haãi, àoâi Chñnh phuã Phaáp chêëm dûát canthiïåp vaâo nûúác Nga, baão vïå Chñnh quyïìn Xö viïëtnon treã, chñnh quyïìn cuãa giai cêëp nöng dên vaâ cöngnhên àêìu tiïn trïn thïë giúái. Àöìng thúâi àoá cuäng laâ àaáplúâi kïu goåi cuãa Caác Maác “Vö saãn têët caã caác nûúác,àoaân kïët laåi!”. Bùçng sûå yïu mïën nûúác Nga vaâ caáchmaång thaáng Mûúâi vô àaåi, Baác Tön tûâ möåt ngûúâi yïunûúác trúã thaânh möåt chiïën sô trïn con àûúâng Caáchmaång vö saãn. Àoá cuäng chñnh laâ con àûúâng maâ Baác

Tön àaä choån àïí giaãi phoáng dên töåc. Baác cuäng àaätrûåc tiïëp thêëy àûúåc, chûáng kiïën àûúåc möåt thûåc tïë laângûúâi lao àöång Phaáp cuäng bõ aáp bûác boác löåt, ngheâokhöí, vaâ sûå boác löåt cuãa giúái chuã Phaáp cuäng rêët taânbaåo. Caách maång thaáng Mûúâi Nga àaä laâm cho tònhyïu nûúác, yïu giai cêëp cöng nhên cuãa Baác Tön caângthïm sêu sùæc.

Sau sûå kiïån keáo laá cúâ àoã phaãn chiïën trïn biïínHùæc Haãi, nùm 1920 Baác Tön trúã laåi Saâi Goân laâm thúåbònh thûúâng vaâ àaä àem kinh nghiïåm, kiïën thûác hoåctêåp tûâ thûåc tiïîn àêëu tranh trong nûúác vaâ thïë giúái àïítêåp húåp àoaân kïët cöng nhên, xêy dûång nïn Cöng höåibñ mêåt úã Saâi Goân - Chúå Lúán.

Àoá laâ Cöng höåi bñ mêåt àêìu tiïn cuãa giai cêëp cöngnhên Viïåt Nam. Àiïìu quan troång hún caã laâ noá rêëtphuâ húåp vúái möåt nûúác thuöåc àõa nhû nûúác ta, söëlûúång nöng dên chiïëm hún 90% dên cû, lûåc lûúångcöng nhên coân non treã, múái hònh thaânh vaâ nhoã beá,laåi trong àiïìu kiïån bõ chñnh quyïìn thûåc dên nghiïmcêëm. Àiïìu naây khaác hùèn vúái tònh hònh úã caác nûúáccöng nghiïåp, núi coá phong traâo cöng nhên phaát triïíncuâng vúái hoaåt àöång tñch cûåc cuãa caác Àaãng cöång saãn,vaâ caác Àaãng xaä höåi dên chuã. Tuy nhiïn, caác nghiïåpàoaân úã nhûäng nûúác naây cuäng khöng coá sûå liïn kïëtthöëng nhêët. Möåt söë nghiïåp àoaân àûúåc lêåp ra nhûngkhöng baão vïå quyïìn lúåi cuãa ngûúâi cöng nhên thûúânggoåi laâ “nghiïåp àoaân vaâng”. Trong böëi caãnh àoá, Cönghöåi do Baác Tön laänh àaåo giûä vûäng baãn chêët cuãa giaicöng nhên, trung thaânh vúái lúåi ñch cuãa giai cêëp cöngnhên. Chñnh àiïìu naây taåo ra sûác maånh cuöën huát àöngàaão höåi viïn vaâ phaát triïín röång töí chûác höåi ra nhiïìucú súã khaác trong khu vûåc thaânh phöë.

Mùåc duâ trong àiïìu kiïån chûa coá lyá luêån caách maångchó àûúâng cho giai cêëp cöng nhên àêëu tranh, maâCöng höåi trûúãng thaânh tûâ viïåc thöng qua caác hoaåtàöång thûåc tiïîn. Thûåc tiïîn àoá cuãa höåi do Baác Tönlaänh àaåo laâ xuêët phaát tûâ chñnh nhu cêìu cuãa nhûängngûúâi thúå, xuêët phaát tûâ thûåc tiïîn tònh caãnh cuöåc àúâingûúâi thúå vaâ dûåa vaâo nhûäng ngûúâi thúå àïí phaát triïíncöng höåi. Tuy nhiïn, khöng chó coá vêåy, Baác Tön coândûåa vaâo nhûäng biïën àöång cuãa tònh hònh Saâi Goân luácbêëy giúâ àïí phaát triïín. Àoá chñnh laâ thúâi cú àïí Baác Tönphaát triïín Cöng höåi. Nhên sûå kiïån cuöåc baäi cöng,mñt tinh, biïíu tònh cuãa thuãy thuã mêëy chiïën taâu Phaápneo àêåu taåi caãng Saâi Goân àoâi tùng lûúng do giaá sinhhoaåt tùng cao. Chñnh quyïìn vaâ chuã taâu khöng chopheáp àònh cöng trïn taâu, hoå buöåc phaãi xuöëng búâ vaâlaåi àûúåc nhên dên uãng höå, quyïn tiïìn cho hoå àïí mua

1 Vùn Taåo: Baác Tön - ngûúâi chiïën sô lúáp àêìu cuãa phong traâo cöngnhên Viïåt Nam. Höìi kyá: Tön Àûác Thùæng - ngûúâi coång saãn mêîumûåc, biïíu tûúång cuãa àaåi àoaân kïët, Nxb Chñnh trõ Quöëc gia -2003.



thûác ùn tiïëp tuåc baäi cöng. Ngaây 18/8/1920, cuöåc baäicöng giaânh thùæng lúåi. Hún ai hïët, Baác Tön hiïíu roäthúâi cú àöìng thúâi cuâng vúái loâng nhiïåt thaânh yïu nûúác,tònh àöìng nghiïåp vaâ uy tñn cao, Baác Tön dêìn dêìnàoaân kïët àûúåc anh em cöng nhên vaâo Cöng höåi bñmêåt. Nhûäng cú súã àêìu tiïn cuãa Cöng höåi àûúåc thaânhlêåp úã Caãng Saâi Goân, Xûúãng Ba Son, Xûúãng FACI,Nhaâ àeân Saâi Goân...

Vïì mùåt töí chûác Cöng höåi vaâ caách thûác phaát triïínhöåi viïn, tuy khöng coá vùn baãn àiïìu lïå nhûng nhiïåmvuå chuã yïëu cuãa Cöng höåi chó laâ àoaân kïët giai cêëpcöng nhên, àêëu tranh bïnh vûåc quyïìn lúåi cuãa cöngnhên vaâ nhên dên lao àöång, chöëng aáp bûác, boác löåt,chöëng bêët cöng.

Mùåc duâ Cöng höåi thaânh lêåp trong àiïìu kiïån bñmêåt, laåi laâ töí chûác múái hoaåt àöång úã phaåm vi khu vûåcSaâi Goân nhûng Höåi coá tñnh töí chûác chùåt cheä vaâ coánhûäng bûúác ài cuå thïí, roä raâng. Ban àêìu Höåi thaânhlêåp nhoám trung kiïn göìm coá: Tön Àûác Thùæng, TrêìnTrûúng (Saáu Trûúng), Àùång Vùn Sêm (Nhuêån), TrêìnVùn Hoâe (Ba Hoâe), Trêìn Ngoåc Giaãi (Thuêån Hoâa),Buâi Vùn Thïm (Àõnh), àïí töí chûác laänh àaåo phaát triïínhöåi viïn. Àêy laâ möåt kinh nghiïåm quyá baáu trong viïåctêåp húåp phaát triïín töí chûác höåi. Höåi khöng thïí phaáttriïín àûúåc khi khöng coá nhûäng caán böå noâng cöët àiàêìu àïí vêån àöång quêìn chuáng noi theo. Àïën nùm1925, sau khi töí chûác höåi phaát triïín xuöëng möåt söënhaâ maáy ngay trong caác xñ nghiïåp cuãa thûåc dên Phaáphoùåc tû baãn nûúác ngoaâi nhû: Haäng Kroff, Xûúãng BaSon, Trûúâng Baá Nghïå, Haäng Faci, Nhaâ àeân ChúåQuaán, Chúå Rêîy, Haäng rûúåu Bònh Têy, Haäng dêìu NhaâBeâ, v.v Höåi thaânh lêåp Ban chêëp haânh bùçng caách caáctöí höåi úã caác cú súã bêìu ra. Baác Tön (thúå maáy haängKröëp) laâ Höåi trûúãng, àöìng chñ Nguyïîn Vùn Cên (thúånguöåi haäng FACI) höåi phoá, Thû kyá Maånh (thúå veä Nhaâàeân) àöìng chñ Àùång Vùn Sêm (thúå àiïån nhaâ àeân) thuãquyä vaâ coá sûå phên cöng nhiïåm vuå roä raâng trong Banchêëp haânh höåi, ngoaâi nhiïåm vuå cuãa höåi trûúãng ra coâncoá nhiïåm vuå cuãa höåi phoá vaâ thuã quyä cuãa höåi.

Viïåc Höåi àûúåc thaânh lêåp vaâ coá cú cêëu töí chûácchùåt cheä, caác võ trñ laänh àaåo thöng qua bêìu cûã vaâ coásûå phên cöng cöng viïåc roä raâng àaä phaãn aánh baãnchêët cuãa Höåi laâ cuãa nhûäng ngûúâi cöng nhên, do chñnhngûúâi cöng nhên lêåp ra vúái muåc àñch, àoaân kïët têåphúåp ngûúâi lao àöång àïí baão vïå quyïìn lúåi hoå. “Àöìngthúâi coân laâ möåt minh chûáng khaách quan cho chên lyávïì caách thûác töí chûác Cöng höåi maâ laänh tuå Nguyïîn AÁiQuöëc àaä àuác kïët àûúåc tûâ phong traâo cöng nhên thïëgiúái trong taác phêím Àûúâng Caách mïånh cuãa mònh” 2.

Viïåc phaát triïín höåi viïn cuäng tuên thuã theo quyàõnh rêët chùåt cheä. Höåi chó kïët naåp nhûäng con ngûúâibiïët yïu thûúng àuâm boåc lêîn nhau trong luác khoá khùn,bïånh têåt. Àiïìu naây thïí hiïån àuáng muåc àñch tön chó

hoaåt àöång cuãa höåi àaä àïì ra. Caác höåi viïn phaãi laânhûäng ngûúâi gûúng mêîu vaâ coá loâng yïu thûúng, coátraách nhiïåm vaâ giuáp àúä lêîn nhau vaâ trïn cú súã àoá Höåimúái thu huát, têåp húåp àûúåc àöng àaão quêìn chuángcöng nhên hûúãng ûáng tham gia. Àêy cuäng laâ möåtkinh nghiïåm quyá baáu trong cöng taác töí chûác vaâ hoaåtàöång cuãa cöng höåi. Búãi leä trong àiïìu kiïån bêìn cuânghoáa, ngûúâi nöng dên phaãi rúâi boã ruöång vûúân, rúâi quïhûúng, gia àònh vaâ ngûúâi thên ra ài vúái hai baân taytrùæng, àïí coá tiïìn nuöi söëng baãn thên, hoå buöåc phaãibaán sûác lao àöång cuãa mònh, ài laâm thuï cho giúáichuã. Mùåt khaác khi laâm viïåc thò hoå bõ phña chuã eápbuöåc lao àöång cûåc nhoåc, sinh hoaåt trong àiïìu kiïånkhoá khùn vaâ bõ boác löåt thêåm tïå. Hoå àún leã àûáng lïnàêëu tranh thò bõ àaân aáp daä man vaâ bõ sa thaãi. Trongböëi caãnh àoá, hoå cêìn àûúåc sûå baão vïå vïì quyïìn lúåi vaâchùm lo àïën àúâi söëng... hoå mong muöën coá núi, coámöåt chöî àïí nûúng tûåa, giuáp àúä nhau khi öëm àau vaâkhi coá khoá khùn trong cuöåc söëng, àöìng thúâi mongmuöën àûúåc baão vïå khöng bõ sa thaãi vaâ boác löåt. Chöîàïí nûúng tûåa cuãa nhûäng ngûúâi cöng nhên Saâi Goân -Chúå Lúán luác bêëy giúâ chñnh laâ töí chûác Cöng höåi bñmêåt do Baác Tön laâm höåi trûúãng. Trïn cú súã àoá Höåiàaä têåp húåp àûúåc àöng àaão cöng nhên tham gia vaâ tûâàoá taåo ra sûác maånh ài àïën àêëu tranh giaânh thùæng lúåi.

Vïì cöng taác àaâo taåo tiïëp tuåc phaát triïín àöåi nguäcaán böå noâng cöët kïët húåp vúái gêy quyä àïí hoaåt àöångcuãa Höåi cuäng àûúåc thûåc hiïån rêët chùåt cheä phuâ húåpvúái àiïìu kiïån hoaåt àöång bñ mêåt. Ngay tûâ khi thaânhlêåp Cöng höåi bñ mêåt, Baác Tön àaä duâng caác túâ baáocaách maång nhû: Ngûúâi cuâng khöí, Nhên àaåo, Àúâi söëngthúå thuyïìn... àïí laâm taâi liïåu cung cêëp thöng tin, kinhnghiïåm hoaåt àöång, caách thûác töí chûác cho caác höåiviïn hoåc têåp, àöìng thúâi thöng qua àoá caác höåi viïnnoâng cöët biïn soaån thaânh taâi liïåu àïí tuyïn truyïìn àïígiaáo duåc loâng yïu nûúác, yá thûác giai cêëp àïën cöngnhên. Ngoaâi ra Baác Tön múã möåt gara sûãa chûäa maáymoác, xe húi úã cêìu Kiïåu (nay laâ phûúâng 13, quêån 3)vûâa àïí gêy quyä cho Höåi àöìng thúâi cuäng laâ núi tuå hoåp,trao àöíi kinh nghiïåm hoaåt àöång cho caác höåi viïn cuängvûâa àïí tuyïín choån nhûäng thanh niïn töët vaâo daåynghïì. Nhiïìu ngûúâi trúã thaânh thúå maáy ài laâm cho caáchaäng xûúãng vaâ cú súã cuãa Höåi ngaây caâng phaát triïín.Àêy laâ möåt hònh thûác àaâo taåo cuãa Cöng höåi bñ mêåtrêët hiïåu quaã vaâ phuâ húåp vúái hoaân caãnh luác bêëy giúâ.Qua àoá hoåc troâ cuãa Baác Tön, nhûäng caán böå lúáp àêìucuãa phong traâo cöng nhên Ba Son sau naây àûúåc kïëtnaåp vaâo Àöng Dûúng Cöång saãn Liïn àoaân.

Vïì caách thûác töí chûác àêëu tranh cuäng àûúåc Cönghöåi töí chûác rêët chùåt cheä. Do thûåc dên Phaáp raâng

2 Tön Àûác Thùæng - Möåt con ngûúâi bònh thûúâng - vô àaåi, Nxb Chñnhtrõ quöëc gia - Sûå thêåt



buöåc cöng nhên bùçng nhûäng luêåt lïå nghiïm ngùåtnhû luêåt chöëng baäi cöng nïn viïåc töí chûác cho cöngnhên àêëu tranh àùåc biïåt laâ tòm ra nhûäng lyá do baäi cöngmaâ vûâa thu huát àûúåc àöng àaão cöng nhên tham gia,vûâa traánh sûå àaân aáp daä man cuãa thûåc dên Phaáp. Doxûúãng Ba Son laâ möåt nhaâ maáy quên àöåi, chïë àöå quênàöåi quaãn lyá vaâ töí chûác rêët nghiïm. Nhoám noâng cöëtCöng höåi Ba Son àaä lêëy cúá bõ viïn kyä sû quaãn lyá múáigiaãm thúâi gian nghó trûúác 30 phuát àïí lônh lûúng xuöëngchó coân 15 phuát àïí kïu goåi cuöåc baäi cöng. Ngaây 4/8/1925 laâ ngaây lônh lûúng, cöng nhên phaãn àöëi quy àõnhmúái cuãa viïn kyä sû Cuöcchian naây vaâ vêîn àoâi nghó 30phuát nhû quy àõnh trûúác àêy. Sau khi möåt söë cöngnhên phaãn àöëi bõ àuöíi viïåc, cuöåc baäi cöng toaân nhaâmaáy nöí ra vaâo saáng ngaây 5/8/1925 vúái ba yïu cêìu:tùng 20% lûúng, àûa nhûäng ngûúâi bõ sa thaãi trúã laåilaâm viïåc vaâ giûä nguyïn quy àõnh nghó 30 phuát àïí lônhlûúng. Trong quaá trònh baäi cöng nöí ra, baáo chñ Phaápvaâ möåt söë túâ baáo úã Saâi Goân khi àoá cuäng coá nhûäng baâiàùng tin vïì baäi cöng úã Ba Son. Tin tûác vïì àònh cöngcuäng nhiïìu loaåi, hùm doåa cuäng coá, khñch lïå uãng höåcuäng coá. Trong khi àoá Cöng höåi tñch cûåc vêån àöångcöng nhên viïn chûác caác cöng súã vaâ caác xûúãng maáy úãSaâi Goân-Chúå Lúán hûúãng ûáng quyïn goáp tiïìn, gaåo uãnghöå hún 1000 cöng nhên Ba Son. Trûúác khñ thïë àoá,giúái chuã phaãi nhûúång böå chêëp nhêån yïu saách cuãa cöngnhên. Khöng chó coá vêåy, vúái khöng khñ söi suåc cuãacöng nhên, Baác Tön vaâ caác caán böå noâng cöët Cöng höåitiïëp tuåc baäi cöng àïí keáo daâi thúâi gian sûãa chûäa chiïënhaåm cuãa Phaáp chuêín bõ lïn àûúâng sang àaân aáp caáchmaång Trung Quöëc. Nhû vêåy, cuöåc baäi cöng cuãa cöngnhên Ba Son luác àêìu laâ lyá do kinh tïë, sau khi giaânhthùæng lúåi, tiïëp theo sau àoá laâ àêëu tranh mang tñnhchñnh trõ, thïí hiïån tònh àoaân kïët quöëc tïë vö saãn. Cuöåcbaäi cöng cuãa cöng nhên xûúãng Ba Son do Cöng höåicuãa Baác Tön töí chûác vaâ laänh àaåo mang möåt yá nghôarêët quan troång chuyïín nhûäng ngûúâi cöng nhên tûâ traångthaái bêët lûåc, àún leã àêëu tranh sang traång thaái àêëutranh coá töí chûác maånh meä vaâ àaä giaânh àûúåc thùæng lúåikhöng chó buöåc phña chuã phaãi giaãi quyïët quyïìn lúåi kinhtïë cho cöng nhên maâ coân thïí hiïån àûúåc tònh àoaân kïëtquöëc tïë vö saãn.

Nùm 1927 Baác Tön àaä gia nhêåp töí chûác ViïåtNam Caách maång thanh niïn vaâ trúã thaânh thaânh viïncuãa Kyâ böå Nam Kyâ vaâ Bñ thû Thaânh böå cuãa ViïåtNam Caách maång thanh niïn. Vúái sûå laänh àaåo cuãaHöåi Viïåt Nam Caách maång thanh niïn, trong àoá coá sûåàoáng goáp to lúán cuãa Baác Tön, phong traâo àêëu tranhcuãa cöng nhên Saâi Goân vaâ caác tónh Nam kyâ phaáttriïín maånh meä. “Trong giai àoaån tûâ 1926-1928, caãnûúác coá 57 cuöåc àêëu tranh cuãa cöng nhên, thò àaphêìn laâ nhûäng cuöåc àêëu tranh cuãa cöng nhên SaâiGoân-Chúå lúán tiïu biïíu nhû caác cuöåc baäi cöng cuãa

cöng nhên nhaâ maáy nûúác àaá Laruy, cöng nhên nhaâmaáy xay xaát gaåo Chúå Lúán, cöng nhên haäng xe húiScama Saâi Goân, cöng nhên nhaâ maáy in Chúå Lúán,cöng nhên àöìn àiïìn cao su Cam Tiïm”3 .

Nhû vêåy, tûâ sûå kiïån keáo cúâ àoã trïn chiïën haåmPhaáp úã biïín Hùæc Haãi nùm 1919, àïën viïåc thaânh lêåpCöng höåi àêìu tiïn cuãa giai cêëp cöng nhên nùm 1920,laänh àaåo àònh cöng, àaánh dêëu bûúác ngoùåt quan troångcuãa giai cêëp cöng nhên, chuyïín tònh traång phên taán,leã loi, bêët lûåc cuãa nhûäng ngûúâi cöng nhên sang àêëutranh coá töí chûác nùm 1925, àïën viïåc tham gia HöåiViïåt Nam Caách maång thanh niïn nùm 1927... laâ möåtquaäng thúâi gian khöng daâi so vúái caã cuöåc àúâi hoaåtàöång caách maång cuãa Baác Tön, nhûng àaä àïí laåi chochuáng ta nhûäng baâi hoåc kinh nghiïåm quyá baáu laâm cúsúã, nïìn taãng cho lyá luêån vaâ nghiïåp vuå cöng taác Cöngàoaân Viïåt Nam.

Ngaây nay, àöåi nguä cöng nhên trñ thûác Viïåt Namkïë thûâa vaâ phaát huy truyïìn thöëng cha öng, noi gûúngBaác Tön vêån duång saáng taåo lyá luêån Maác-Lïnin vaâ Tûtûúãng Höì Chñ Minh vaâo àiïìu kiïån múái cuãa Viïåt Nam,quyïët têm thûåc hiïån thaânh cöng sûå nghiïåp cöngnghiïåp hoáa, hiïån àaåi hoáa àêët nûúác, xêy dûång àêëtnûúác ta ngaây caâng giaâu àeåp vaâ vùn minh. Danh muåc taâi liïåu tham khaão1. Ban nghiïn cûáu lõch sûã Àaãng Trung ûúng (1977), “Caác töí chûác

tiïìn thên cuãa Àaãng”, Nxb Lao àöång, Haâ Nöåi.2. Ban nghiïn cûáu lõch sûã Cöng àoaân Viïåt Nam (1973), “Lõch sûã

phong traâo cöng nhên vaâ Cöng àoaân Viïåt Nam (1860-1945)”,Nxb Lao àöång, Haâ Nöåi.

3. Ban nghiïn cûáu lõch sûã Cöng àoaân Viïåt Nam (1985), “Lõch sûãphong traâo cöng nhên vaâ Cöng àoaân Viïåt Nam trong khaánhchiïën chöëng thûåc dên Phaáp”, Nxb Lao àöång, Haâ Nöåi.

4. Ban nghiïn cûáu lõch sûã Àaãng Trung ûúng (1977), “Caác töíchûác tiïìn than cuãa Àaãng”, Nxb Lao àöång, Haâ Nöåi.

5. Àöî Quang Hûng (1989), “Cöng höåi àoã Viïåt Nam”, Nxb Laoàöång, Haâ Nöåi.

6. Dûúng Trung Quöëc (2002), Viïåt Nam nhûäng sûå kiïån lõch sûã(1919 - 1945), Nxb Giaáo duåc, Haâ Nöåi.

7. Töíng Liïn àoaân Lao àöång Viïåt Nam (2003), “Lõch sûã phongtraâo cöng nhên vaâ Cöng àoaân Viïåt Nam(cuöëi thûá kyã XIX –1945)”.

8. Trêìn Vùn Giaâu: Sûå phaát triïín cuãa tû tûúãng Viïåt Nam tûâ thï kyã XIXàïën Caách maång Thaáng Taám, “Thaânh cöng cuãa chuã nghôa Maác- Lïnin, tû tûúãng Höì Chñ Minh”, Nxb Chñnh trõ quöëc gia, Haâ Nöåi,1997, t. 3, tr. 53.

9. Tónh uãy An Giang, Hoåc Viïån chñnh trõ quöëc gia Höì Chñ Minh:Chuã tõch Tön Àûác Thùæng vúái caách maång Viïåt Nam vaâ quïhûúng An Giang.

10. Tön Àûác Thùæng - Ngûúâi Cöång saãn mêîu mûåc, biïíu tûúång cuãaàaåi àoaân kïët (Höìi kyá), Nxb Chñnh trõ quöëc gia, 2003.

3 Tön Àûác Thùæng -Möåt con ngûúâi Bònh thûúâng -Vô Àaåi, Nxb Chñnhtrõ Quöëc gia-Sûå thêåt -2013, Ngö Quang Laáng, Tön Àûác Thùængngûúâi laänh tuå àêìu tiïn cuãa cöng àoaân Nam Böå.



QUAN ÀIÏÍM CUÃA ÀAÃNG CÖÅNG SAÃN VIÏÅT NAMVÏÌ CHÙM LO NÊNG CAO ÀÚÂI SÖËNG CÖNG NHÊN

NGUYÏÎN HÛÄU TAÂI* - HÖÌ QUÖËC PHUÁ*

* Trûúâng Sô quan chñnh trõ - Böå Quöëc phoâng


Sau 30 nùm àöíi múái, giai cêëp cöng nhên(GCCN) nûúác ta khöng ngûâng lúán maånh caãvïì söë lûúång vaâ chêët lûúång, àa daång vïì cú

cêëu. Theo àoá, cöng nhên trong doanh nghiïåp ngoaâinhaâ nûúác vaâ doanh nghiïåp coá vöën àêìu tû nûúác ngoaâiphaát triïín nhanh, ngûúåc laåi, cöng nhên trong doanhnghiïåp nhaâ nûúác ngaây caâng giaãm vïì söë lûúång. Võ trñvaâ vai troâ cuãa GCCN Viïåt Nam àang tûâng bûúác àûúåckhùèng àõnh. Haâng nùm, àoáng goáp cuãa GCCN ViïåtNam lïn túái 60% töíng saãn phêím trong nûúác vaâ 70%ngên saách nhaâ nûúác. Tuy nhiïn, thûåc tiïîn àúâi söëngcöng nhên úã caác khu cöng nghiïåp hiïån nay àang gùåpnhiïìu khoá khùn, vêët vaã: thu nhêåp chûa tûúng xûáng vúáimûác söëng, nhu cêìu cuöåc söëng vaâ sûác lao àöång boã ra;àiïìu kiïån sinh hoaåt, ùn úã coân thiïëu thöën, chûa àaåtàiïìu kiïån sinh hoaåt cú baãn; viïåc tiïëp cêån vaâ thuå hûúãngcaác dõch vuå xaä höåi coân yïëu, thiïëu, chûa àöìng böå (vêînlaâ nhoám yïëu thïë trong tiïëp cêån thuå hûúãng caác dõch vuåxaä höåi); àúâi söëng tinh thêìn, vùn hoáa haån chïë, boá heåp;ñt coá (khöng coá) khaã nùng hoåc têåp nêng cao trònh àöåtay nghïì, chuyïn mön...

Trong nhûäng nùm qua; Àaãng Cöång saãn Viïåt Namluön quan têm, chùm lo nêng cao, caãi thiïån chêëtlûúång àúâi söëng cuãa cöng nhên bùçng nhiïìu chuãtrûúng, àûúâng löëi, quyïët nghõ vaâ caác giaãi phaáp cuåthïí khaác nhau.

Taåi Höåi nghõ Trung ûúng lêìn thûá 6 Ban chêëp haânhTrung ûúng khoáa X àaä àïì ra Nghõ quyïët söë 20-NQ/TW vïì “Tiïëp tuåc xêy dûång giai cêëp cöng nhên ViïåtNam thúâi kyâ àêíy maånh cöng nghiïåp hoáa, hiïån àaåihoáa àêët nûúác” bïn caånh viïåc àûa ra quan niïåm múáivïì giai cêëp cöng nhên úã nûúác ta cho phuâ húåp vúái tònhhònh thûåc tiïîn. Nghõ quyïët cuäng àaä laâm roä nhûängàùåc àiïím, quan àiïím chó àaåo, muåc tiïu, nhiïåm vuå vaâgiaãi phaáp xêy dûång GCCN Viïåt Nam thúâi kyâ àêíy maånhcöng nghiïåp hoáa - hiïån àaåi hoáa. Trong àoá, nhiïåm vuå“böí sung, sûãa àöíi, xêy dûång vaâ thûåc hiïån nghiïm hïåthöëng chñnh saách, phaáp luêåt àïí àaãm baão quyïìn, lúåiñch húåp phaáp, chñnh àaáng cuãa cöng nhên; chùm loàúâi söëng vêåt chêët, tinh thêìn cho cöng nhên” 1 laâ möåtnhiïåm vuå lúán, quan troång vúái nhiïìu caác giaãi phaáp caãtrung haån vaâ trûúác mùæt àûúåc àûa ra, bao göìm:

- Raâ soaát, böí sung, sûãa àöíi, xêy dûång caác chñnh

Toám tùæt: Trong tiïën trònh xêy dûång, phaát triïín àêët nûúác, àùåc biïåt trong giai àoaån àêíy maånh cöng nghiïåp hoáa - hiïån àaåi hoáa hiïån nay, Àaãng,Nhaâ nûúác vaâ Quöëc höåi thûúâng xuyïn quan têm xêy dûång vaâ phaát triïín giai cêëp cöng nhên Viïåt Nam caã vïì söë lûúång, chêët lûúång. Song haânh vúáiàoá, Àaãng vaâ Nhaâ nûúác ta àaä coá nhiïìu chuã trûúng, àûúâng löëi, chñnh saách cuå thïí quan têm, chùm lo hûúáng àïën caãi thiïån, nêng cao àúâi söëng vêåt chêëtvaâ tinh thêìn cho cöng nhên, ngûúâi lao àöång, nhêët laâ cöng nhên àang sinh söëng, laâm viïåc taåi caác khu cöng nghiïåp, khu chïë xuêët trïn caã nûúác.

Tûâ khoáa: Quan àiïím, Àaãng Cöång saãn Viïåt Nam; Àúâi söëng cöng nhên.

THE VIEWPOINT OF THE COMMUNIST PARTY OF VIETNAM ON IMPROVING THE LIVES OF WORKERS

Abstract: In the process of building and developing the country, especially in the period of accelerating industrialization and modernization,the Party, State and National Assembly regularly pay attention to building and developing the working class of Vietnam in both quantity andquality. Along with that, the Party and State have made many specific lines and policies on improvement of material and spiritual life for workers,particularly who are living, working in industrial zones and export processing zones all over the country.

Keyword: Opinion; Communist of Vietnam; Worker life.

1 Àaãng Cöång saãn Viïåt Nam (2008), Vùn Kiïån Höåi nghõ lêìn thûá saáu BanChêëp haânh trung ûúng khoáa X, Nxb Chñnh trõ Quöëc gia, Haâ Nöåi.



saách, phaáp luêåt vïì lao àöång, viïåc laâm vaâ àúâi söëngvêåt chêët, tinh thêìn, nêng cao thïí chêët cho cöng nhên;têåp trung trûúác hïët vaâo nhûäng chñnh saách liïn quantrûåc tiïëp àïën nhûäng vêën àïì bûác xuác àang àùåt ra vïìviïåc laâm vaâ àúâi söëng cuãa cöng nhên.

- Böí sung, sûãa àöíi, xêy dûång caác chñnh saách àïíphaát huy caác nguöìn lûåc vaâ traách nhiïåm cuãa caã Nhaânûúác, ngûúâi sûã duång lao àöång, caác töí chûác chñnhtrõ - xaä höåi, cuãa toaân xaä höåi vaâ cuãa cöng nhên trongviïåc chùm lo caãi thiïån àúâi söëng vêåt chêët, tinh thêìncho cöng nhên tûúng xûáng vúái nùng suêët lao àöångvaâ nhûäng àoáng goáp cuãa cöng nhên. Nhaâ nûúác coáchñnh saách àêìu tû cho caác tónh, thaânh phöë àïí xêydûång nhaâ úã vaâ caác cöng trònh phuác lúåi cöng cöångcho cöng nhên.

- Àïì cao traách nhiïåm cuãa ngûúâi sûã duång laoàöång trong viïåc chùm lo lúåi ñch, àúâi söëng vêåt chêët,tinh thêìn cho cöng nhên; tñnh tûå giaác cuãa ngûúâi sûãduång lao àöång vaâ cuãa cöng nhên trong thûåc hiïånchñnh saách, phaáp luêåt. Àöìng thúâi tùng cûúâng cöngtaác kiïím tra, giaám saát cuãa Nhaâ nûúác,töí chûác cöngàoaân vaâ caác töí chûác chñnh trõ - xaä höåi khaác trongdoanh nghiïåp; coá chïë taâi xûã lyá nghiïm caác töí chûácvaâ caá nhên vi phaåm.

Trûúác diïîn biïën cuãa caác cuöåc àònh cöng, baäi cöngcuãa cöng nhên úã khùæp caã nûúác coá xu hûúáng gia tùngcaã vïì quy mö vaâ tñnh chêët; caác möëi quan hïå trongdoanh nghiïåp giûäa ngûúâi lao àöång vaâ sûã duång laoàöång xaãy ra nhiïìu tranh chêëp, bêët hoâa. Taåi Höåi nghõngaây 5/6/2008 Ban Bñ thû àaä ra Chó thõ söë 22/CT -TW khoáa X vïì “tùng cûúâng cöng taác laänh àaåo, chóàaåo viïåc xêy dûång quan hïå lao àöång haâi hoâa, öínàõnh vaâ tiïën böå trong doanh nghiïåp”. Chó thõ àaä chóra nhûäng nguyïn nhên cuãa tònh traång tranh chêëp laoàöång dêîn àïën àònh cöng khöng àuáng trònh tûå phaápluêåt lao àöång nhû: do ngûúâi sûã duång lao àöång chûathûåc hiïån àêìy àuã caác quy àõnh cuãa phaáp luêåt laoàöång, chûa quan têm àuáng mûác àïën quyïìn vaâ lúåiñch húåp phaáp cuãa ngûúâi lao àöång; àiïìu kiïån sinh hoaåtvêåt chêët vaâ tinh thêìn cuãa ngûúâi lao àöång trong nhiïìukhu cöng nghiïåp, khu chïë xuêët chûa àûúåc baão àaãm;cöng taác quaãn lyá nhaâ nûúác vïì lao àöång coân bêët cêåp;nhiïìu doanh nghiïåp ngoaâi nhaâ nûúác chûa coá töí chûáccöng àoaân, hoùåc coá töí chûác cöng àoaân nhûng hoaåtàöång chûa hiïåu quaã, chûa trúã thaânh ngûúâi àaåi diïånbaão vïå quyïìn vaâ lúåi ñch húåp phaáp cuãa ngûúâi lao àöångtrong doanh nghiïåp.

Àïí khùæc phuåc tònh traång trïn, tûâ àoá goáp phêìn öínàõnh möi trûúâng àêìu tû, baão àaãm tùng trûúãng kinhtïë bïìn vûäng; thûåc hiïån tiïën böå vaâ cöng bùçng xaä höåi;xêy dûång quan hïå lao àöång haâi hoaâ, öín àõnh vaâ tiïënböå trong caác doanh nghiïåp, caãi thiïån möi trûúâng vaâ

àiïìu kiïån laâm viïåc cho ngûúâi lao àöång, cöng nhênBan Bñ thû yïu cêìu caác cêëp uyã, töí chûác Àaãng têåptrung laänh àaåo, chó àaåo thûåc hiïån àöìng böå caác giaãiphaáp tiïëp tuåc hoaân thiïån hïå thöëng phaáp luêåt, chñnhsaách lao àöång vaâ triïín khai àïën têån caác doanh nghiïåp,ngûúâi lao àöång; yïu cêìu sûå vaâo cuöåc tham gia cuãachñnh quyïìn àõa phûúng trong giaãi quyïët tranh chêëp,xung àöåt; töí chûác cöng taác tuyïn truyïìn caác quanàiïím cuãa Àaãng, Nhaâ nûúác; Cöng àoaân àùåc biïåt laâcöng àoaân cú súã cêìn baám saát thûåc tiïîn àúâi söëng,viïåc laâm cuãa cöng nhên àïí laâm töët viïåc baão vïå quyïìnlúåi chñnh àaáng cho ngûúâi lao àöång...

Caác chuã trûúng, àûúâng löëi cuãa Àaãng àaä àûúåc cuåthïí hoáa bùçng nhiïìu nöåi dung, hònh thûác khaác nhauài vaâo àúâi söëng cuãa ngûúâi cöng nhên khu cöng nghiïåpnhû: Quyïët àõnh söë 66/2009/QÀ-TTg nùm 2009 cuãaThuã tûúáng Chñnh phuã vïì Ban haânh möåt söë cú chïëchñnh saách phaát triïín nhaâ úã cho cöng nhên lao àöångtaåi caác khu cöng nghiïåp nhùçm giaãi quyïët nhu cêìunhaâ úã rêët bûác thiïët cuãa cöng nhên trong caác khucöng nghiïåp têåp trung. Böå luêåt Lao àöång nùm 2012àaä coá nhiïìu sûãa àöíi böí sung nhùçm baão vïå töët húnquyïìn lúåi cho ngûúâi lao àöång, vñ duå nhû: taåi Àiïìu28 quy àõnh rêët cuå thïí: “Tiïìn lûúng cuãa ngûúâi laoàöång trong thúâi gian thûã viïåc do hai bïn thoãa thuêånnhûng ñt nhêët phaãi bùçng 85% mûác lûúng cuãa cöngviïåc àoá”2, Khoaãn 3 Àiïìu 90 quy àõnh: “Ngûúâi sûã duånglao àöång phaãi baão àaãm traã lûúng bònh àùèng, khöngphên biïåt giúái tñnh àöëi vúái ngûúâi lao àöång laâm cöngviïåc coá giaá trõ nhû nhau”3. Khoaãn 1 Àiïìu 2 luêåt Baãohiïím xaä höåi nùm 2014 quy àõnh “Ngûúâi laâm viïåc theohúåp àöìng lao àöång khöng xaác àõnh thúâi haån, húåpàöìng lao àöång coá thúâi haån tûâ àuã ba thaáng trúã lïn”4 laâàöëi tûúång àuã àiïìu kiïån tham gia baão hiïím xaä höåi bùætbuöåc. Nhûäng quy àõnh vïì mùåt chñnh saách naây àaäthiïët thûåc goáp phêìn baão vïå quyïìn lúåi chñnh àaáng cuãangûúâi lao àöång, àang laâm viïåc taåi caác nhaâ maáy, xñnghiïåp bïn ngoaâi doanh nghiïåp nhaâ nûúác; caãi thiïån,nêng cao chêët lûúång söëng cuãa cöng nhên.

Bûúác vaâo nhûäng nùm àêìu thïë kyã XXI, vúái chuãtrûúng cöng nghiïåp hoáa - hiïån àaåi hoáa àêët nûúác,àem laåi sûå phaát triïín maånh meä cuãa caác khu cöngnghiïåp, khu chïë xuêët, khu kinh tïë têåp trung. Sûåphaát triïín maånh meä cuãa caác töí húåp cöng nghiïåp àaägoáp phêìn thu huát söë lûúång rêët lúán lao àöång, cöng

2 Quöëc höåi (2012), Luêåt lao àöång, Nxb Chñnh trõ Quöëc gia,Haâ Nöåi.

3 Quöëc höåi (2012), Luêåt lao àöång, Nxb Chñnh trõ Quöëc gia,Haâ Nöåi.

4 Quöëc höåi (2014), Luêåt Baão hiïím xaä höåi. Nxb Chñnh trõ Quöëc gia.Haâ Nöåi.



nhên àùåc biïåt laâ lûåc lûúång lao àöång nhêåp cû vúái sûåàa daång caác nhu cêìu cao trong cuöåc söëng (ûúác tñnhàïën hïët thaáng 12/2015, trïn phaåm vi caã nûúác coá304 KCN àûúåc thaânh lêåp trïn töíng söë 463 KCN coátrong quy hoaåch, àaä giaãi quyïët viïåc laâm cho hún2,6 triïåu lao àöång, trong àoá söë lao àöång nhêåp cûchiïëm khoaãng 70 àïën 80%)5. Àïí kõp thúâi chêën chónhhoaåt àöång cuãa chñnh quyïìn, cuãa caác doanh nghiïåphûúáng túái nêng cao chêët lûúång àúâi söëng ngûúâi cöngnhên taåi Höåi nghõ ngaây 09 thaáng 1 nùm 2016 BanBñ thû ra Chó thõ söë 52-CT/TW khoáa XI “vïì tùngcûúâng sûå laänh àaåo cuãa Àaãng àöëi vúái cöng taác nêngcao àúâi söëng tinh thêìn cho cöng nhên lao àöång khucöng nghiïåp, khu chïë xuêët”. Bïn caånh nhûäng thaânhquaã bûúác àêìu trong cöng taác chùm lo àúâi söëng tinhthêìn cho ngûúâi cöng nhên Chó thõ cuäng àaä chó ramöåt söë haån chïë: cöng nhên chûa àûúåc hûúãng thuåàúâi söëng vùn hoáa tinh thêìn tûúng xûáng vúái thaânhquaã cuãa cöng cuöåc xêy dûång, phaát triïín àêët nûúác;hïå thöëng thiïët chïë vùn hoáa, cöng trònh phuác lúåi,trûúâng hoåc, bïånh viïån, nhaâ úã... phuåc vuå cöng nhênlao àöång khu cöng nghiïåp chûa àûúåc àêìu tû thoãaàaáng; nhiïìu doanh nghiïåp chûa quan têm àïën àúâisöëng vùn hoáa tinh thêìn cuãa cöng nhên lao àöång;möi trûúâng vùn hoáa úã núi laâm viïåc vaâ núi sinh söëngcuãa cöng nhên chûa àûúåc quan têm xêy dûång vaâphaát triïín; möåt söë cöng nhên coá löëi söëng thiïëu laânhmaånh, vûúáng vaâo tïå naån xaä höåi; möåt söë bõ caác thïëlûåc thuâ àõch löi keáo, kñch àöång tham gia vaâo caáchoaåt àöång chöëng phaá, gêy röëi...

Trïn cú súã phên tñch nguyïn nhên vaâ thûåc tiïîntònh hònh vaâ àïí taåo chuyïín biïën thêåt sûå roä rïåt trongviïåc nêng cao àúâi söëng vùn hoáa tinh thêìn cuãa cöngnhên lao àöång khu cöng nghiïåp, khu chïë xuêët tûúngxûáng vúái nhûäng thaânh tûåu phaát triïín kinh tïë - xaä höåicuãa àêët nûúác, Ban Bñ thû yïu cêìu cêëp uãy, töí chûácàaãng, chñnh quyïìn, Mùåt trêån Töí quöëc vaâ àoaân thïínhên dên caác cêëp têåp trung laänh àaåo, chó àaåo, thûåchiïån töët möåt söë nhiïåm vuå sau:

Möåt laâ, Nêng cao nhêån thûác vïì têìm quan troångcuãa cöng taác xêy dûång vaâ nêng cao àúâi söëng vùnhoáa tinh thêìn cho cöng nhên khu cöng nghiïåp, khuchïë xuêët trong tònh hònh múái.

Hai laâ, Tùng cûúâng sûå laänh àaåo cuãa Àaãng, sûåphöëi húåp haânh àöång cuãa caác cêëp chñnh quyïìn, Mùåttrêån Töí quöëc Viïåt Nam, caác töí chûác chñnh trõ - xaä höåitrong cöng taác xêy dûång, nêng cao àúâi söëng vùn hoáatinh thêìn cho cöng nhên lao àöång khu cöng nghiïåp,khu chïë xuêët.

Ba laâ, Tùng cûúâng sûå húåp taác, àoaân kïët cuâng coálúåi giûäa chuã doanh nghiïåp, doanh nhên vúái cöng nhêndûúái sûå laänh àaåo cuãa Àaãng.

Böën laâ, Àöíi múái nöåi dung, phûúng thûác, nêngcao hiïåu quaã hoaåt àöång cuãa töí chûác cöng àoaân

Nhêån thûác àuáng võ trñ, vai troâ cuãa giai cêëp cöngnhên trong sûå nghiïåp xêy dûång vaâ baão vïå Töí quöëc,àïën Àaåi höåi àaåi biïíu toaân quöëc lêìn thûá XII, Àaãngta möåt lêìn nûäa khùèng àõnh “baão àaãm viïåc laâm,nêng cao thu nhêåp, caãi thiïån àiïìu kiïån laâm viïåc,nhaâ úã, caác cöng trònh phuác lúåi phuåc vuå cho cöngnhên; sûãa àöíi, böí sung caác chñnh saách, phaáp luêåtvïì tiïìn lûúng, baão hiïím xaä höåi, baão hiïím y tïë,baão hiïím thêët nghiïåp,... àïí baão vïå quyïìn lúåi, nêngcao àúâi söëng vêåt chêët vaâ tinh thêìn cuãa cöng nhên”6

laâ möåt trong nhûäng nhiïåm vuå troång têm cêìn àûúåcûu tiïn thûåc hiïån cuãa chiïën lûúåc phaát triïín kinh tïë -xaä höåi àêët nûúác.

Toám laåi, nhûäng chuã trûúng, àûúâng löëi àuáng àùænvaâ sêu saát trong cöng taác chùm lo nêng cao àúâisöëng cuãa ngûúâi cöng nhên maâ Àaãng ta àaä thûåchiïån trong thúâi gian qua, cuâng vúái sûå nöî lûåc chungtay cuãa caác cêëp chñnh quyïìn, cuãa caác doanh nghiïåptrong viïåc chùm lo, phaát triïín àúâi söëng vêåt chêët, àúâisöëng tinh thêìn cho ngûúâi cöng nhên vaâ vúái sûå cöëgùæng trong lao àöång, hoåc têåp cuãa chñnh ngûúâi laoàöång, cuöåc söëng cuãa GCCN Viïåt Nam seä coá sûåphaát triïín tûúng xûáng vúái võ thïë, vai troâ àaä àûúåckhùèng àõnh; vúái àiïìu kiïån kinh tïë - xaä höåi cuãa àêëtnûúác trong thúâi kyâ àêíy maånh cöng nghiïåp hoáa -hiïån àaåi hoáa.

Taâi liïåu tham khaão1. Àaãng Cöång saãn Viïåt Nam (2008), Vùn Kiïån Höåi nghõ lêìn thûá

saáu Ban Chêëp haânh trung ûúng khoáa X, Nxb Chñnh trõ Quöëcgia, Haâ Nöåi.

2. Àaãng Cöång saãn Viïåt Nam (2016), Vùn kiïån Àaåi höåi àaåi biïíu toaânquöëc lêìn thûá XII, Nxb Chñnh trõ quöëc gia - Sûå thêåt, Haâ Nöåi.Tr. 160.

3. http://khucongnghiep.com.vn/dinhhuong/tabid/65/articleType/Ar ticleView/ar ticleId/1429/Nhn-li-5-nm pht-trin-cc-KCN-KKT.aspx truy cêåp ngaây 11/5/2018)

4. Quöëc höåi (2012), Luêåt lao àöång, Nxb Chñnh trõ Quöëc gia,Haâ Nöåi.

5. Quöëc höåi (2012), Luêåt lao àöång, Nxb Chñnh trõ Quöëc gia,Haâ Nöåi.

6. Quöëc höåi (2006), Luêåt Baão hiïím xaä höåi. Nxb Chñnh trõ Quöëcgia. Haâ Nöåi.

7. Töíng cuåc Thöëng kï (2017), Niïn giaám thöëng kï 2016, NxbThöëng kï, Haâ Nöåi.

5 http://khucongnghiep.com.vn/dinhhuong/tabid/65/ar ticleType/Ar ticleView/ar ticleId/1429/Nhn-li-5-nm pht-trin-cc-KCN-KKT.aspx truy cêåp ngaây 11/5/2018)

6 Àaãng Cöång saãn Viïåt Nam (2016), Vùn kiïån Àaåi höåi àaåi biïíutoaân quöëc lêìn thûá XII, Nxb Chñnh trõ quöëc gia - Sûå thêåt, Haâ Nöåi.Tr. 160.



Toám tùæt: Trong hïå thöëng nhûäng quan àiïím vïì àaåo àûác caách maång cuãa Höì Chñ Minh, vêën àïì vïì möëi quan hïå giûäa lúåi ñch caá nhênvaâ lúåi ñch têåp thïí laâ möåt trong nhûäng nöåi dung cú baãn. Song, àïí giaãi quyïët möåt caách haâi hoâa möëi quan hïå giûäa lúåi ñch caá nhên vaâ lúåiñch têåp thïí, Ngûúâi cho rùçng cêìn phaãi chiïën thùæng keã thuâ bïn trong cuãa möîi chuáng ta laâ “chuã nghôa caá nhên”. Thêëm nhuêìn tû tûúãngêëy, Àaãng ta xaác àõnh trong giai àoaån hiïån nay, chuã nghôa caá nhên, chñnh laâ möåt trong nhûäng biïíu hiïån vïì suy thoaái àaåo àûác, löëi söëngvaâ viïåc chöëng chuã nghôa caá nhên laâ möåt trong nhûäng yïu cêìu quan troång trong cöng taác xêy dûång, chónh àöën Àaãng àöëi vúái möîi caánböå, àaãng viïn.

Tûâ khoaá: Àaåo àûác, lúåi ñch caá nhên, lúåi ñch têåp thïí

FROM HO CHI MINH’S PERSPECTIVE ON THE RELATIONSHIP BETWEEN INDIVIDUAL AND COLLECTIVE INTERESTSTO ANI-INDIVIDUALISM ACCORDING TO RESOLUTION 4 OF THE XII CENTRAL COMMITTEE

Abstract: Vietnam has implemented a socialist-oriented market economy, the country’s economy has more and more devel-oped, types of enterprises have been diversified and workers have been in all economic sectors. Labor relations have become morecomplex, conflicts have arisen more and more in labor relations; the infringement of rights and legitimate interests of the workershave been increasing; these are chalenges for trade union organizations in carying out the function of representation and protectionof workers’ rights. Training is the way and measures contributing to improve the qualifications, capacity and the courage for the tradeunion officials when protecting the workers’ rights and legitimate interests.

Keywords: Training, trade union, training trade union officials.


TÛÂ QUAN ÀIÏÍM HÖÌ CHÑ MINH VÏÌ MÖËI QUAN HÏÅ GIÛÄA LÚÅI ÑCHCAÁ NHÊN VAÂ TÊÅP THÏÍ ÀÏËN CHÖËNG CHUÃ NGHÔA CAÁ NHÊN

THEO NGHÕ QUYÏËT TRUNG ÛÚNG 4 KHOAÁ XIILÏ THÕ HÖÌNG NHIÏN*

* Trûúâng Chñnh trõ Phaåm Huâng, tónh Vônh Long

Khi àïì cêåp vïì möëi quan hïå giûäa lúåi ñch caá nhênvaâ lúåi ñch têåp thïí, trûúác hïët, Höì Chñ Minh chóra rùçng, lúåi ñch caá nhên khöng àûúåc taách rúâi

lúåi ñch têåp thïí maâ phaãi gùæn chùåt vúái lúåi ñch têåp thïí.Cuå thïí Höì Chñ Minh nhêën maånh: “Lúåi ñch caá nhên laânùçm trong lúåi ñch têåp thïí, laâ möåt böå phêån cuãa lúåi ñchtêåp thïí”1. Möîi ngûúâi, möîi caá nhên àïìu coá nhûäng nhucêìu lúåi ñch nhêët àõnh, song möîi caá nhên cêìn phaãibiïët àùåt lúåi ñch cuãa mònh sau lúåi ñch cuãa Àaãng, cuãanhên dên, tûác lúåi ñch cuãa têåp thïí. Vïì àiïìu naây, trongSûãa àöíi löëi laâm viïåc, Höì Chñ Minh cho rùçng: “Möîingûúâi trong Àaãng phaãi hiïíu rùçng: lúåi ñch cuãa caá nhên

nhêët àõnh phaãi phuåc tuâng lúåi ñch cuãa Àaãng. Lúåi ñchcuãa möîi böå phêån nhêët àõnh phaãi phuåc tuâng lúåi ñchcuãa toaân thïí. Lúåi ñch taåm thúâi nhêët àõnh phaãi phuåctuâng lúåi ñch lêu daâi. Nghôa laâ phaãi àùåt lúåi ñch cuãaÀaãng lïn trïn hïët, lïn trûúác hïët. Vò lúåi ñch cuãa Àaãngtûác laâ lúåi ñch cuãa dên töåc”2. Coá thïí noái, quan àiïímnhêët quaán, xuyïn suöët cuãa Höì Chñ Minh laâ phaãi àùåtlúåi ñch cuãa caách maång, lúåi ñch cuãa Töí quöëc, cuãa têåpthïí lïn trïn lúåi ñch caá nhên. Àiïìu naây, àûúåc Höì ChñMinh giaãi thñch rêët roä trong Baâi noái taåi buöíi bïë maåclúáp chónh huêën caán böå Àaãng, dên, chñnh caác cú quantrung ûúng (9/6/1953) nhû sau: Moåi ngûúâi nhêån roälúåi ñch chung cuãa dên töåc phaát triïín vaâ cuãng cöë thò lúåiñch riïng cuãa caá nhên múái coá thïí phaát triïín vaâ cuãngcöë. Cho nïn lúåi ñch caá nhên ùæt phaãi phuåc tuâng lúåi ñch

1 Höì Chñ Minh: Toaân têåp, t.8, Nxb Chñnh trõ quöëc gia Haâ Nöåi, 2011,tr.143

2 Höì Chñ Minh: Toaân têåp, t.5, Nxb Chñnh trõ quöëc gia Haâ Nöåi, 2000,tr.250-251.



cuãa dên töåc, chûá quyïët khöng thïí àùåt lúåi ñch caá nhêntrïn lúåi ñch dên töåc. Àoá laâ möåt tiïën böå. Vïì sau, trongtaác phêím Àaåo àûác caách maång, Ngûúâi khùèng àõnh:Trong chïë àöå xaä höåi chuã nghôa vaâ cöång saãn chuã nghôalaâ chïë àöå do nhên dên lao àöång laâm chuã, thò möîingûúâi laâ möåt böå phêån cuãa têåp thïí, giûä möåt võ trñ nhêëtàõnh vaâ àoáng goáp möåt phêìn cöng lao trong xaä höåi.Cho nïn lúåi ñch caá nhên laâ nùçm trong lúåi ñch cuãa têåpthïí, laâ möåt böå phêån cuãa lúåi ñch têåp thïí. Lúåi ñch chungcuãa têåp thïí àûúåc baão àaãm thò lúåi ñch riïng cuãa caánhên múái coá àiïìu kiïån àïí àûúåc thoaã maän. Àùåc biïåt,trong böëi caãnh àêët nûúác mêët chuã quyïìn, thûåc hiïångiaãi phoáng dên töåc trûúác hïët àaä bao haâm möåt phêìngiaãi phoáng giai cêëp. Vò thïë, lúåi ñch cuãa giai cêëp, cuãacaá nhên phaãi phuåc tuâng lúåi ñch cuãa dên töåc, cuãa têåpthïí. Taåi Höåi nghõ lêìn thûá 8, cuãa Ban chêëp haânhTrung ûúng Àaãng (5/1941), Höì Chñ Minh khùèng àõnh:Trong luác naây quyïìn lúåi cuãa böå phêån, cuãa giai cêëpphaãi àùåt dûúái sûå sinh tûã, töìn vong cuãa quöëc gia,cuãa dên töåc. Trong luác naây nïëu khöng giaãi quyïëtàûúåc vêën àïì dên töåc giaãi phoáng, khöng àoâi àûúåcàöåc lêåp, tûå do cho toaân thïí dên töåc, thò chùèng nhûängtoaân thïí quöëc gia dên töåc coân chõu maäi kiïëp ngûåatrêu, maâ quyïìn lúåi cuãa böå phêån, giai cêëp àïën vaånnùm cuäng khöng àoâi laåi àûúåc.

Nhùçm khùèng àõnh vïì möëi quan hïå khöng thïítaách rúâi giûäa lúåi ñch caá nhên vaâ lúåi ñch têåp thïí, lúåiñch têåp thïí àûúåc àùåt lïn trïn, lïn trûúác lúåi ñch caánhên, Höì Chñ Minh àaä chó ra nhûäng têëm gûúngsaáng àiïín hònh àaä biïët vò lúåi ñch têåp thïí maâ hy sinhcaã lúåi ñch baãn thên. Chùèng haån, trong Baáo caáo chñnhtrõ taåi Àaåi höåi àaåi biïíu toaân quöëc lêìn thûá II cuãaÀaãng, Ngûúâi khùèng àõnh: “Caác àöìng chñ ta nhû àöìngchñ Trêìn Phuá, àöìng chñ Ngö Gia Tûå, àöìng chñ LïHöìng Phong, àöìng chñ Nguyïîn Thõ Minh Khai, àöìngchñ Haâ Huy Têåp, àöìng chñ Nguyïîn Vùn Cûâ, àöìngchñ Hoaâng Vùn Thuå, vaâ trùm nghòn àöìng chñ khaácàaä àùåt lúåi ñch cuãa Àaãng, cuãa caách maång, cuãa giaicêëp, cuãa dên töåc lïn trïn hïët, lïn trûúác hïët... Khi töíchûác Chñnh phuã lêm thúâi, coá nhûäng àöìng chñ trongUÃy ban Trung ûúng do Quöëc dên àaåi höåi bêìu ra,àaáng leä tham dûå Chñnh phuã, song caác àöìng chñ êëyàaä tûå àöång xin lui, àïí nhûúâng chöî cho nhûäng nhênsô yïu nûúác nhûng coân úã ngoaâi Viïåt Minh. Àoá laâmöåt cûã chó vö tû, töët àeåp, khöng ham chuöång àõavõ, àùåt lúåi ñch cuãa dên töåc, cuãa àoaân kïët toaân dênlïn trïn lúåi ñch caá nhên. Àoá laâ möåt cûã chó àaángkhen, àaáng kñnh maâ chuáng ta phaãi hoåc”3. Bïn caånhàoá, Höì Chñ Minh coân duâng hònh aãnh sinh àöång cuãa“taâu àiïån” àïí phên tñch möåt caách dïî hiïíu vïì biïíuhiïån cuãa viïåc chó chùm lo cho lúåi ñch caá nhên mònh,taách caá nhên ra khoãi cöång àöìng, têåp thïí. Trong baâi

Noái chuyïån taåi höåi nghõ caán böå Àaãng ngaânh giaáoduåc, Ngûúâi nhêën maånh: Trong taâu àiïån coá gaái, trai,giaâ, treã. Taâu àiïån ài àïën àêu thò moåi ngûúâi ài àïënàoá. Nhûng coá ngûúâi noái taâu àiïån chaåy chêåm quaámuöën riïng mònh ài cho mau, muöën nhaãy ra khoãitaâu àiïån àïí chaåy lïn trûúác. Kïët quaã seä thïë naâo? Coáthïí laâ queâ chên, gaäy tay. Vò vêåy, khöng thïí taách rúâitiïìn àöì cuãa caá nhên mònh vúái tiïìn àöì cuãa toaân dên,toaân Àaãng.

Dûúái chïë àöå xaä höåi chuã nghôa, sûå thöëng nhêët giûäalúåi ñch caá nhên vaâ lúåi ñch têåp thïí laâ mùåt cú baãn, mùåtchuã yïëu. Song, àiïìu àoá khöng coá nghôa laâ giûäa chuángkhöng coá mêu thuêîn hay xung àöåt. Cuäng trong Sûãaàöíi löëi laâm viïåc, Chuã tõch Höì Chñ Minh viïët rùçng:“Nhiïìu khi lúåi ñch cuãa caá nhên húåp vúái lúåi ñch cuãaÀaãng. Thñ duå àaãng viïn vaâ caán böå cêín thêån giûä gònsûác khoeã cuãa mònh àïí laâm viïåc. Ham hoåc têåp àïínêng cao trònh àöå cuãa mònh. Laâm àuáng cêìn, kiïåm,liïm, chñnh àïí dên cho dên tin, dên phuåc, dên yïu...Song, ngoaâi ra, nhû ham muöën àõa võ, tòm caách phaáttaâi, ra mùåt anh huâng, tûå cao tûå àaåi, v.v... Àoá laâ àïìutraái vúái lúåi ñch cuãa Àaãng”4. Àiïìu àoá coá nghôa laâ trongquan niïåm cuãa Höì Chñ Minh, giûäa lúåi ñch caá nhên vaâlúåi ñch têåp thïí coá nhûäng luác, coá nhûäng khi khöng phuâhúåp vúái nhau, hoùåc thêåm chñ mêu thuêîn nhau. Trongnhûäng trûúâng húåp nhû vêåy, Höì Chñ Minh cuäng chó roäcêìn phaãi laâm nhû thïë naâo, cuå thïí: “Nïëu gùåp khi lúåiñch chung cuãa Àaãng mêu thuêîn vúái lúåi ñch riïng cuãacaá nhên, thò phaãi kiïn quyïët hy sinh lúåi ñch cuãa caánhên cho lúåi ñch cuãa Àaãng. Khi cêìn àïën tñnh mïånhcuãa mònh cuäng phaãi vui loâng hy sinh cho Àaãng. Möîiàaãng viïn, möîi caán böå phaãi hiïíu roä, phaãi thûåc haânhnhû thïë”.

Khöng nhûäng coá nhûäng quan àiïím hïët sûác cuåthïí vïì möëi quan hïå giûäa lúåi ñch caá nhên vaâ lúåi ñch têåpthïí, Höì Chñ Minh coân cho rùçng, àïí giaãi quyïët möåtcaách haâi hoâa möëi quan hïå giûäa lúåi ñch caá nhên vaâ lúåiñch têåp thïí, thò cêìn phaãi chiïën thùæng keã thuâ bïn trongcuãa möîi chuáng ta laâ “chuã nghôa caá nhên”, phaãi biïëtàùåt lúåi ñch cuãa dên töåc, cuãa giai cêëp lïn trïn lúåi ñchcaá nhên, phaãi biïët quïn mònh cho nghôa lúán. Vò vêåyphaãi chöëng chuã nghôa caá nhên. Ngûúâi cho rùçng: “Chuãnghôa caá nhên àûúåc hiïíu laâ caái gò cuäng chó biïët coámònh vaâ gia àònh mònh chûá ñt khi nghô àïën caái giaàònh lúán laâ dên töåc, caái mònh lúán hún laâ phaãi hoâamònh vaâo vúái dên töåc”5. Song, Ngûúâi coân chó roä, chuã

3 Höì Chñ Minh: Toaân têåp, t.7, Nxb Chñnh trõ quöëc gia Haâ Nöåi, 2011,tr.25.





nghôa caá nhên laâ vïët tñch xêëu xa cuãa xaä höåi cuä, “laâmöåt thûá rêët gian giaão, xaão quyïåt; noá kheáo döî daânhngûúâi ta ài xuöëng döëc. Maâ ai cuäng biïët rùçng xuöëngdöëc thò dïî hún lïn döëc. Vò thïë maâ caâng nguy hiïím”6 .Àoá laâ thûá vi truâng meå, àeã ra nhiïìu bïånh khaác, traái vúáiàaåo àûác caách maång vaâ chûâng naâo noá coân laåi trongmònh, duâ thêåt ñt, chûâng àoá, noá seä “ngùn trúã” ngûúâicaán böå, àaãng viïn nöî lûåc phêën àêëu cho sûå nghiïåpcaách maång, dêîn àïën suy thoaái vïì tû tûúãng chñnh trõ,àaåo àûác, löëi söëng... Ngûúâi chó ra möåt söë biïíu hiïåncuãa chuã nghôa caá nhên nhû kiïu ngaåo, quan liïu, xaxó, phaåm vaâo tham ö, laäng phñ, traái pheáp, cêåy thïë, huãhoaá, tû tuáng, kiïu ngaåo, chia reä, àõa phûúng chuãnghôa, ûa duâng nhûäng ngûúâi caánh hêíu vúái mònh,v.v... coi àoá laâ nhûäng vi khuêín thêm nhêåp vaâo “cúthïí Àaãng”, laâ “keã àõch nöåi xêm” trong Àaãng, laâm suythoaái cú thïí Àaãng, laâm giaãm ài nguöìn sûác maånh nöåilûåc, sûå àoaân kïët thöëng nhêët cuãa Àaãng vaâ biïën Àaãngtrúã thaânh xa laå, àöëi lêåp vúái nhên dên. Sau naây, Ngûúâicoân chó ra nhûäng taác haåi cuãa chuã nghôa caá nhên khiàaãng viïn mùæc phaãi, nhû: “Vò chûa rûãa göåt saåch chuãnghôa caá nhên, cho nïn coá àaãng viïn coân “kïí cöng”vúái Àaãng. Coá ñt nhiïìu thaânh tñch, thò hoå muöën Àaãng“caãm ún” hoå. Hoå àoâi ûu àaäi, hoå àoâi danh dûå vaâ àõavõ. Hoå àoâi hûúãng thuå. Nïëu khöng thoaã maän yïu cêìucuãa hoå thò hoå oaán traách Àaãng, cho rùçng hoå “khöng coátiïìn àöì”, hoå “bõ hy sinh”. Röìi dêìn dêìn hoå xa rúâi Àaãng,thêåm chñ phaá hoaåi chñnh saách vaâ kyã luêåt cuãa Àaãng”.Do vêåy, nïëu möîi àaãng viïn, caán böå mang nùång chuãnghôa caá nhên thò seä rêët dïî laâm cho hoå phaåm phaãinhiïìu sai lêìm, khuyïët àiïím. Höì Chñ Minh chó roä: “Hoåmang nùång chuã nghôa caá nhên, viïåc gò cuäng nghôàïën lúåi ñch riïng cuãa mònh trûúác hïët. Hoå khöng lomònh vò moåi ngûúâi maâ chó muöën moåi ngûúâi vò mònh.Do chuã nghôa caá nhên maâ ngaåi gian khöí, khoá khùn,sa vaâo tham ö, huã hoaá, laäng phñ, xa hoa. Hoå thamdanh truåc lúåi, thñch àõa võ quyïìn haânh. Hoå tûå cao,tûå àaåi, coi thûúâng têåp thïí, xem khinh quêìn chuáng,àöåc àoaán, chuyïn quyïìn. Cuäng do chuã nghôa caánhên maâ mêët àoaân kïët, thiïëu tñnh töí chûác, tñnh kyãluêåt, keám tinh thêìn traách nhiïåm, khöng chêëp haânhàuáng àûúâng löëi, chñnh saách cuãa àaãng vaâ cuãa nhaânûúác, laâm haåi àïën lúåi ñch cuãa caách maång, cuãa nhêndên. Toám laåi, do chuã nghôa caá nhên maâ phaåm nhiïìusai lêìm”7.

Chuã nghôa caá nhên, löëi söëng ñch kyã, thûåc duånglaâ möåt hiïån tûúång xaä höåi xuêët hiïån khaá súám tronglõch sûã nhên loaåi. ÚÃ Viïåt Nam, trong quaá trònh àêëutranh caách maång lêu daâi vaâ gian khöí, àùåc biïåt úãthúâi kyâ gay go, quyïët liïåt, coá tñnh bûúác ngoùåt cuãalõch sûã, thûúâng xuêët hiïån nhûäng biïíu hiïån naây vúáimûác àöå nguy hiïím vaâ taác haåi khaác nhau. Trong giai

àoaån hiïån nay, viïåc nhêån diïån möåt caách chñnh xaácchuã nghôa caá nhên, löëi söëng ñch kyã, thûåc duång àïícoá biïån phaáp àêëu tranh laâ vêën àïì bûác thiïët. Nïëunhêån diïån àuáng thò coá giaãi phaáp àêëu tranh, khùæcphuåc, goáp phêìn nêng cao chêët lûúång àöåi nguä caánböå, àaãng viïn, cuãng cöë niïìm tin cuãa nhên dên àöëivúái Àaãng, chïë àöå; ngûúåc laåi, nhûäng biïíu hiïån naâyseä laâm muåc ruöîng Àaãng tûâ bïn trong, taåo àiïìu kiïåncho caác thïë lûåc thuâ àõch lúåi duång chöëng phaá.

Nhòn nhêån möåt caách töíng quaát úã nûúác ta chothêëy, nhûäng biïíu hiïån suy thoaái vïì tû tûúãng chñnhtrõ, àaåo àûác, löëi söëng, “tûå diïîn biïën”, “tûå chuyïín hoáa”trong nöåi böå maâ Höåi nghõ Trung ûúng 4 (khoáa XII)cuãa Àaãng chó ra, cuäng àaä coá nhûäng biïíu hiïån cuãachuã nghôa caá nhên, löëi söëng ñch kyã, thûåc duång. Dovêåy, trong tònh hònh hiïån nay, nïëu khöng ngùn chùånkõp thúâi, seä aãnh hûúãng xêëu àïën uy tñn cuãa Àaãng,Nhaâ nûúác vaâ muåc tiïu, lyá tûúãng maâ nhên dên taàang phêën àêëu. Vò thïë, nhêån diïån chñnh xaác vêën àïìnaây laâ cêëp thiïët, àïí möîi caán böå, àaãng viïn vaâ moåi töíchûác àaãng coá biïån phaáp “tûå soi, tûå sûãa” vaâ àêëu tranh,khùæc phuåc.

Viïåc nhêån diïån möåt caách chñnh xaác chuã nghôacaá nhên, löëi söëng ñch kyã, thûåc duång àïí tûâ àoá coábiïån phaáp àêëu tranh, phoâng, chöëng laâ vêën àïì coá yánghôa bûác thiïët. Höåi nghõ Trung ûúng 4 (khoáa XII)cuãa Àaãng cuäng àaä chó ra nhûäng biïíu hiïån cuãa chuãnghôa caá nhên, löëi söëng ñch kyã, thûåc duång. Cuå thïí,trong 9 biïíu hiïån suy thoaái vïì àaåo àûác, löëi söëngcuãa möåt böå phêån khöng nhoã caán böå, àaãng viïn, lêìnàêìu tiïn Àaãng ta chó roä úã biïíu hiïån thûá nhêët: “Caánhên chuã nghôa, söëng ñch kyã, thûåc duång, cú höåi, vuålúåi; chó lo thu veán caá nhên, khöng quan têm àïën lúåiñch têåp thïí; ganh gheát, àöë kyå, so bò, tõ naånh, khöngmuöën ngûúâi khaác hún mònh”8 . Nghõ quyïët cuãa Àaãngcuäng àaä àïì ra nhûäng giaãi phaáp, biïån phaáp cuå thïíàïí chûäa trõ “cùn bïånh” nguy hiïím naây, gùæn vúái viïåctùng cûúâng xêy dûång, chónh àöën Àaãng, ngùn chùån,àêíy luâi sûå suy thoaái vïì tû tûúãng chñnh trõ, àaåo àûác,löëi söëng, nhûäng biïíu hiïån “tûå diïîn biïën”, “tûå chuyïínhoáa” trong nöåi böå.

Chuã nghôa caá nhên, löëi söëng ñch kyã, thûåc duånglaâ nguöìn göëc cuãa nhûäng “cùn bïånh”: quan liïu, thamnhuäng, laäng phñ, cuåc böå, àõa phûúng, nhuäng nhiïîunhên dên,... laâm suy yïëu töí chûác àaãng, tha hoáa àöåi

6 Höì Chñ Minh: Toaân têåp, t.9, Nxb Chñnh trõ quöëc gia Haâ Nöåi, 2011,tr.284

7 Höì Chñ Minh: Tuyïín têåp, t.3, Nxb Chñnh trõ quöëc gia Haâ Nöåi,2002, tr.701.

8 Àaãng Cöång saãn Viïåt Nam: Vùn kiïån Höåi nghõ lêìn thûá tû BanChêëp haânh Trung ûúng khoáa XII, Vùn phoâng Trung ûúng Àaãng,H. 2016, tr. 30.



nguä caán böå, àaãng viïn. Àöëi vúái nhûäng caán böå, àaãngviïn bõ nhiïîm “cùn bïånh” naây, luön lêëy “caái töi” cuãamònh àïí xûã lyá caác möëi quan hïå vaâ giaãi quyïët cöngviïåc; coi thûúâng phaáp luêåt, kyã cûúng, àaåo àûác caáchmaång bõ suy thoaái, xuöëng cêëp. Chuã nghôa caá nhên,löëi söëng ñch kyã, thûåc duång luön lúåi duång àûúâng löëi,chuã trûúng, chñnh saách cuãa Àaãng vaâ Nhaâ nûúác àïímûu cêìu lúåi ñch riïng. Nhûäng ngûúâi mang chuã nghôacaá nhên, löëi söëng ñch kyã, thûåc duång lúåi duång nhûängsú húã trong cöng taác laänh àaåo, chó àaåo, chñnh saáchàïí tiïën thên, phuåc vuå cho tham voång chñnh trõ, lúåiñch cuãa mònh; cöng kñch, chöëng phaá, cêëu kïët, beâphaái gêy mêët àoaân kïët nöåi böå, laâm suy yïëu, haå uytñn cuãa Àaãng. Khöng thûåc hiïån àûúåc yá àöì caá nhêncuãa mònh, khöng thùng tiïën àûúåc, khöng kiïëm nhiïìulúåi löåc hoùåc bõ kyã luêåt, thò sinh ra bêët maän. Khi coásûå moác nöëi, löi keáo cuãa caác thïë lûåc thuâ àõch, caácphêìn tûã naây dïî trúã thaânh lûåc lûúång chöëng laåi Àaãngvaâ chïë àöå, rêët nguy hiïím. Song, coá thïí thêëy trongtònh hònh hiïån nay, chuã nghôa caá nhên, löëi söëng ñchkyã, thûåc duång àùåc biïåt nguy hiïím vaâ khoá khùn trongàêëu tranh, vò noá laâ keã thuâ vö hònh, nùçm trong chñnhbaãn thên möîi con ngûúâi, noá nhû vi truâng sinh ranhiïìu bïånh khaác, laâ göëc cuãa moåi bïånh, vúái nhûängbiïën tûúáng phûác taåp khön lûúâng, rêët nguy haåi àöëivúái möîi caán böå, àaãng viïn vaâ moåi töí chûác àaãng.Muöën phaát triïín, muöën vûäng maånh, nhêët thiïët phaãiàêëu tranh khùæc phuåc “cùn bïånh” nguy haåi naây. Tuynhiïn, chöëng chuã nghôa caá nhên, löëi söëng ñch kyã,thûåc duång laâ möåt cuöåc àêëu tranh àêìy khoá khùn,phûác taåp, khöng phên àõnh ranh giúái, chiïën tuyïënroä raâng.

Theo tinh thêìn Nghõ quyïët Trung ûúng 4 (khoáaXII), hiïån nay Àaãng ta cuäng àaä vaâ àang thûåc hiïånnhûäng giaãi phaáp nhùçm khùæc phuåc, chûäa trõ cùn bïånhchuã nghôa caá nhên, löëi söëng ñch kyã, thûåc duång. Möåtloaåt caác nöåi dung, biïån phaáp àûúåc thûåc hiïån vúái tinhthêìn tñch cûåc, chuã àöång, “kiïn quyïët, kiïn trò thûåchiïån vúái quyïët têm chñnh trõ cao, nöî lûåc lúán”, àoá laâ:

Thûá nhêët, Vïì cöng taác chñnh trõ tû tûúãng, tûå phïbònh vaâ phï bònh

Xêy dûång vaâ thûåc hiïån coá hiïåu quaã nöåi dung xêydûång Àaãng vïì chñnh trõ, tû tûúãng, töí chûác vaâ àaåoàûác; hoaân thiïån vaâ thûåc hiïån nghiïm tuác quy àõnhtraách nhiïåm nïu gûúng cuãa caán böå, àaãng viïn; xêydûång vaâ thûåc hiïån coá hiïåu quaã nöåi dung xêy dûångÀaãng vïì àaåo àûác, trong àoá chuá troång xêy dûång hïåthöëng chuêín mûåc caác möëi quan hïå cuãa caán böå, àaãngviïn vúái töí chûác àaãng vaâ vúái nhên dên.

Thûá hai, Vïì cú chïë, chñnh saáchCaác cêëp uãy, töí chûác àaãng chó àaåo raâ soaát, hoaân

thiïån vaâ thûåc hiïån nghiïm cú chïë kiïím tra, giaám

saát, kiïím soaát viïåc thûåc thi quyïìn lûåc cuãa ngûúâi coáchûác, coá quyïìn, theo hûúáng quyïìn haån àïën àêutraách nhiïåm àïën àoá; phên àõnh roä thêím quyïìn vaâtraách nhiïåm têåp thïí, caá nhên trong tûâng cöng àoaångiaãi quyïët cöng viïåc vaâ coá chïë taâi xûã lyá nghiïmnhûäng haânh vi vi phaåm; àêíy maånh caãi caách haânhchñnh trong Àaãng; raâ soaát, sûãa àöíi, hoaân thiïån caácquy àõnh, nhùçm tùng cûúâng quaãn lyá chùåt cheä caánböå, àaãng viïn.

Thûá ba, Vïì kiïím tra, giaám saát, kyã luêåt àaãng Siïët chùåt kyã luêåt, kyã cûúng trong Àaãng, thûåc hiïån

nghiïm caác nguyïn tùæc töí chûác cuãa Àaãng; caán böå,àaãng viïn vi phaåm phaãi coá hònh thûác xûã lyá kõp thúâi,chñnh xaác, baão àaãm cöng khai, minh baåch, cöng bùçng;tùng cûúâng cöng taác kiïím tra, giaám saát vaâ cöng khaikïët quaã kiïím tra, giaám saát.

Thûá tû, Vïì phaát huy vai troâ cuãa nhên dên vaâ Mùåttrêån Töí quöëc, caác àoaân thïí chñnh trõ - xaä höåi

Laâm töët cöng taác dên vêån cuãa Àaãng vaâ cuãa chñnhquyïìn; phaát huy vai troâ giaám saát cuãa Mùåt trêån Töíquöëc, caác àoaân thïí chñnh trõ - xaä höåi, nhên dên, baáochñ vaâ cöng luêån; thûåc hiïån nghiïm tuác, coá hiïåu quaãphûúng chêm “dên biïët, dên baân, dên laâm, dên kiïímtra”; têåp trung giaãi quyïët kõp thúâi, dûát àiïím nhûängvêën àïì bûác xuác cuãa nhên dên.

Àïí chöëng chuã nghôa caá nhên vúái nhûäng biïíuhiïån tinh vi nhû Nghõ quyïët àaä nïu cêìn phaãi tiïënhaânh àöìng böå caác giaãi phaáp. Caác nhoám giaãi phaápàïì ra trong Nghõ quyïët Trung ûúng 4 (khoáa XII) laâàuáng àùæn vaâ cêìn thiïët. Nhûng phaãi thêëy möåt thûåctïë rùçng caá nhên chuã nghôa khöng thïí chêëm dûát chóbùçng tu dûúäng yá thûác àaåo àûác; bùçng giaáo duåc chñnhtrõ tû tûúãng, tûå phï bònh vaâ phï bònh. Noá phaãi bõàaánh baåi búãi cú chïë, tñnh khoa hoåc cuãa böå maáy,tñnh nghiïm minh cuãa phaáp luêåt vaâ kyã luêåt Àaãng,sûác maånh cuãa quêìn chuáng, cú baãn nhêët búãi nïìndên chuã - dên chuã trong Àaãng, trong xaä höåi, laâmcho dên daám noái, daám phï bònh Àaãng, Chñnh phuãvaâ caán böå, àaãng viïn.

Nhû vêåy, trong giai àoaån hiïån nay, àùåc biïåt laâtrong cöng cuöåc xêy dûång chuã nghôa xaä höåi, nhûängvêën àïì vïì àaåo àûác, nhûäng chuêín mûåc trong haânh viàaåo àûác, maâ bao truâm laâ caách xûã lyá möëi quan hïågiûäa lúåi ñch riïng vaâ lúåi ñch chung, giûäa lúåi ñch caánhên vaâ lúåi ñch têåp thïí àûúåc xem laâ vêën àïì coá yánghôa rêët quan troång, nhêët laâ àöëi vúái caán böå, àaãngviïn hiïån nay; vò noá àaä vaâ àang laâ möåt trong nhûängàoâi hoãi gay gùæt cuãa yïu cêìu caách maång hiïån nay,cuãa àúâi söëng hiïån thûåc vaâ nhêët àõnh cêìn phaãi àûúåcsoi roåi dûúái aánh saáng nhûäng quan àiïím àaåo àûác cuãachuã tõch Höì Chñ Minh. Coá thïí noái, tû tûúãng vaâ têëm

(Xem tiïëp trang 17)



Toám tùæt: Biïín, àaão Viïåt Nam coá võ trñ chiïën lûúåc àùåc biïåt quan troång àöëi vúái sûå nghiïåp xêy dûång, baão vïå Töí quöëc. Baão vïå chuãquyïìn caác vuâng biïín, àaão laâ nhiïåm vuå thiïng liïng cuãa toaân Àaãng, toaân dên vaâ toaân quên. Trong böëi caãnh phûác taåp hiïån nay viïåc vêånduång tû tûúãng ngoaåi giao Höì Chñ Minh vaâo àêëu tranh baão vïå chuã quyïìn biïín, àaão coá giaá trõ to lúán, àaä vaâ àang tiïëp tuåc soi saáng cöngtaác àöëi ngoaåi cuãa Àaãng vaâ Nhaâ nûúác ta noái chung vaâ trong viïåc àêëu tranh baão vïå chuã quyïìn biïín, àaão noái riïng.

Tûâ khoáa: Ngoaåi giao, Höì Chñ Minh, àêëu tranh baão vïå, chuã quyïìn biïín, àaão

APPLYING HO CHI MINH DIPLOMACY IN THE STRUGGLE TO PROTECT THE SOVEREIGNTYOF THE SEA AND ISLANDS

Abstract: The sea and island of Vietnam have a strategic position, especially important for the cause of national construction anddefense. Protecting the sovereignty of the sea and islands is the sacred duty of the entire Party, the people and the whole army. Inthe present complex context, the application of Ho Chi Minh’s diplomatic ideals to the struggle for the protection of the sovereigntyof the sea and islands is of great value and has continued to illuminate the external work of the Party and State. In general and inthe struggle for the protection of sea and island sovereignty in particular.

Keywords: Diplomatic, Ho Chi Minh, fight protection, sovereignty of the sea, islands


VÊÅN DUÅNG TÛ TÛÚÃNG NGOAÅI GIAO HÖÌ CHÑ MINHTRONG ÀÊËU TRANH BAÃO VÏÅ CHUÃ QUYÏÌN BIÏÍN, ÀAÃO HIÏÅN NAY

NGUYÏÎN CÖNG ÀÛÁC*


Trong lõch sûã haâng ngaân nùm dûång nûúác vaâ giûänûúác cuãa dên töåc Viïåt Nam àaä chûáng minhcho chuáng ta thêëy rùçng: viïåc xêy dûång vaâ baão

vïå Töí quöëc luön laâ hai nhiïåm vuå àûúåc àùåt lïn haângàêìu - dûång nûúác phaãi ài àöi vúái giûä nûúác. Trûúác sûåbiïën àöíi khön lûúâng cuãa tònh hònh thïë giúái, khu vûåcvaâ trïn biïín Àöng khiïën nhiïåm vuå phoâng thuã, baão vïåàêët nûúác, nhêët laâ an ninh trïn biïín trúã thaânh nhiïåmvuå nhiïìu khoá khùn, thaách thûác, laâ vêën àïì chiïën lûúåc,mang tñnh cêëp baách, then chöët. Viïåc vêån duång tûtûúãng ngoaåi giao Höì Chñ Minh trong àêëu tranh baãovïå chuã quyïìn biïín, àaão trúã nïn àùåc biïåt cêìn thiïët vaâquan troång.

1. Têìm quan troång cuãa biïín, àaão àöëi vúái sûånghiïåp xêy dûång vaâ baão vïå Töí quöëc Viïåt Namhiïån nay

1.1. Vïì kinh tïë, chñnh trõ - xaä höåiBiïín Àöng laâ vuâng biïín coá möåt trong söë 10 tuyïën

àûúâng haâng haãi lúán nhêët trïn thïë giúái ài qua. Giaothöng nhöån nhõp àûáng thûá 2 thïë giúái (sau Àõa TrungHaãi). Laâ tuyïën àûúâng haâng haãi vaâ haâng khöng huyïëtmaåch mang tñnh chiïën lûúåc cuãa caác nûúác trong khu

vûåc vaâ thïë giúái; nöëi liïìn Thaái Bònh Dûúng vúái ÊËn ÀöåDûúng, chêu Êu, Trung Àöng vúái chêu AÁ vaâ giûäa caácnûúác chêu AÁ vúái nhau. Àöëi vúái Viïåt Nam, vuâng biïínvaâ ven biïín Viïåt Nam nùçm aán ngûä trïn con àûúânghaâng haãi vaâ haâng khöng huyïët maåch thöng thûúnggiûäa ÊËn Àöå Dûúng vaâ Thaái Bònh Dûúng, giûäa chêuÊu, Trung Cêån Àöng vúái Trung Quöëc, Nhêåt Baãn vaâcaác nûúác trong khu vûåc.

Ngoaâi ra sûå hònh thaânh maång lûúái caãng biïín cuângcaác tuyïën àûúâng böå, àûúâng sùæt doåc ven biïín vaâ nöëivúái caác vuâng sêu trong nöåi àõa seä cho pheáp vuângbiïín vaâ ven biïín nûúác ta coá khaã nùng chuyïín taãihaâng hoáa nhêåp khêíu túái moåi miïìn cuãa Töí quöëc möåtcaách nhanh choáng vaâ thuêån lúåi. Cuâng vúái àêët liïìn,vuâng biïín nûúác ta laâ möåt khu vûåc giaâu taâi nguyïnthiïn nhiïn, möåt thõ trûúâng coá sûác mua khaá lúán, möåtvuâng kinh tïë nhiïìu thêåp kyã phaát triïín nùng àöång, àoálaâ núi rêët hêëp dêîn caác thïë lûåc àïë quöëc, baânh trûúángnhiïìu tham voång vaâ cuäng laâ núi rêët nhaåy caãm trûúáccaác biïën chuyïín trong àúâi söëng chñnh trõ thïë giúái.



Biïín Viïåt Nam coá tiïìm nùng taâi nguyïn phong phuá,àùåc biïåt laâ dêìu moã khñ àöët. Nguöìn lúåi haãi saãn nûúácta àûúåc àaánh giaá vaâo loaåi phong phuá trong khu vûåc.Ngoaâi caá biïín laâ nguöìn lúåi chñnh coân coá nhiïìu àùåcsaãn khaác coá giaá trõ kinh tïë cao nhû: töm cua, mûåc,haãi sêm, rong biïín... Vúái tiïìm nùng trïn, trong tûúnglai chuáng ta coá thïí phaát triïín ngaânh nuöi tröìng haãisaãn úã biïín vaâ ven biïín möåt caách toaân diïån vaâ hiïånàaåi taåo ra nguöìn xuêët khêíu coá kim ngaåch lúán vaâ khaãnùng caånh tranh cao.

1.2. Vïì quöëc phoâng - an ninhBiïín nûúác ta àûúåc vñ nhû mùåt tiïìn, sên trûúác,

cûãa ngoä quöëc gia; biïín, àaão, thïìm luåc àõa vaâ àêët liïìnhònh thaânh phïn dêåu, chiïën luäy nhiïìu lúáp, nhiïìu têìng,böë trñ thaânh tuyïën phoâng thuã liïn hoaân baão vïå Töíquöëc. Lõch sûã dên töåc àaä ghi nhêån coá túái 2/3 cuöåcchiïën tranh keã thuâ àaä sûã duång àûúâng biïín àïí tiïëncöng xêm lûúåc nûúác ta. Ngaây nay trong sûå nghiïåpxêy dûång vaâ baão vïå Töí quöëc, biïín àaão Viïåt Nam coávai troâ quan troång, laâm tùng chiïìu sêu phoâng thuã àêëtnûúác ra hûúáng biïín. Do àùåc àiïím laänh thöí àêët liïìnnûúác ta coá hònh chûä S, traãi daâi ven biïín tûâ Bùæc vaâoNam, chiïìu ngang heåp, nïn chiïìu sêu phoâng thuã àêëtnûúác bõ haån chïë. Hêìu hïët caác trung têm chñnh trõ,kinh tïë - xaä höåi cuãa ta àïìu nùçm trong phaåm vi caáchbúâ biïín khöng lúán, nïn rêët dïî bõ àõch têën cöng tûâhûúáng biïín. Nïëu chiïën tranh xaãy ra thò moåi muåc tiïutrïn àêët liïìn àïìu nùçm trong têìm hoaåt àöång, bùæn phaácuãa vuä khñ trang bõ cöng nghïå cao xuêët phaát tûâ hûúángbiïín. Nïëu caác quêìn àaão xa búâ, gêìn búâ àûúåc cuãng cöëxêy dûång thaânh nhûäng cùn cûá, võ trñ truá àêåu, triïínkhai cuãa caác lûåc lûúång Haãi quên Viïåt Nam vaâ sûåtham gia cuãa caác lûåc lûúång khaác thò biïín, àaão coá vaitroâ rêët quan troång laâm tùng chiïìu sêu phoâng thuã hiïåuquaã cho àêët nûúác.

Vûún ra biïín, laâm giaâu tûâ biïín laâ àõnh hûúángàuáng àùæn phuâ húåp trong àiïìu kiïån hiïån nay. ViïåtNam laâ möåt quöëc gia coá biïín, möåt nhên töë maâ thïëgiúái luön xem nhû möåt yïëu töë àùåc lúåi, chuáng ta cêìntùng cûúâng hún nûäa nhûäng khaã nùng quaãn lyá, laâmchuã vûún ra biïín laâm àöång lûåc thuác àêíy caác vuângkhaác trong àêët liïìn phaát triïín, chuáng ta phaãi coá quyïëttêm cao, têåp trung huy àöång moåi tiïìm nùng vaâ lúåithïë cuãa biïín, kïët húåp chùåt cheä giûäa phaát triïín kinh tïëvúái cuãng cöë quöëc phoâng - an ninh trïn biïín àïí taåo ramöi trûúâng hoâa bònh, öín àõnh, taåo àiïìu kiïån cho caácnhaâ àêìu tû nûúác ngoaâi vaâo Viïåt Nam vaâ ngû dêncaác àõa phûúng yïn têm laâm ùn trïn caác vuâng biïín,àaão, nhêët laâ úã vuâng biïín xa. Phaãi xêy dûång Haãi quênnhên dên Viïåt Nam vaâ caác lûåc lûúång vûäng maånh,theo hûúáng caách maång, chñnh quy, tinh nhuïå vaâ hiïånàaåi, ngang têìm vúái yïu cêìu nhiïåm vuå àïí quaãn lyá,

baão vïå vûäng chùæc chuã quyïìn biïín, àaão, thïìm luåc àõacuãa Töí quöëc.

2. Vêån duång Tû tûúãng ngoaåi giao cuãa Höì ChñMinh trong àêëu tranh baão vïå chuã quyïìn biïín,àaão trong giai àoaån hiïån nay.

2.1. Cú súã hònh thaânh tû tûúãng Höì Chñ Minhvïì ngoaåi giao nhên dên

Thûá nhêët, truyïìn thöëng vùn hoáa töët àeåp cuãa dêntöåc Viïåt Nam vúái nhûäng giaá trõ thiïng liïng vaâ àeåpàeä àïìu gùæn liïìn vúái lõch sûã àêëu tranh chöëng giùåcngoaåi xêm, baão vïå toaân veån laänh thöí töí quöëc. Xuêëtphaát tûâ cú súã àoá, cha öng ta àaä àïí laåi nhûäng kinhnghiïåm quyá baáu vïì ngoaåi giao. Àoá laâ nïìn ngoaåi giaodûåa trïn loâng dên, sûác dên, vò dên mang tû tûúãngchñnh nghôa vaâ nhên àaåo.

Thûá hai, tinh hoa vùn hoáa nhên loaåi. Höì Chñ Minhàaä kïë thûâa vaâ hoåc hoãi nghïå thuêåt ngoaåi giao àùåc sùæccuãa caác quöëc gia trïn thïë giúái úã phûúng àöng cuängnhû úã phûúng têy. Àùåc biïåt, Ngûúâi àaä tiïëp thu vaâvêån duång saáng taåo chuã nghôa Maác - Lïnin, kinhnghiïåm hoaåt àöång cuãa caác Àaãng cöång saãn, cuãa caácnûúác xaä höåi chuã nghôa anh em vaâ phong traâo àêëutranh giaãi phoáng dên töåc cuãa caác lûåc lûúång yïuchuöång hoâa bònh trïn thïë giúái.

Thûá ba, thûåc tiïîn chó àaåo cuöåc àêëu tranh giaãiphoáng dên töåc Viïåt Nam àaä laâm cho tû tûúãng vïìngoaåi giao nhên dên àûúåc hoaân thiïån vaâ sêu sùæc.Ngay tûâ khi ra ài tòm àûúâng cûáu nûúác, Höì Chñ Minhàaä yá thûác sêu sùæc vïì vai troâ cuãa möåt ngûúâi cöng dênàöëi vúái àêët nûúác qua cuöåc haânh trònh nùm chêu böënbiïín. Vúái phong thaái bònh dõ vaâ khiïm töën, cêìu thõ vaâhoåc hoãi, Ngûúâi àaä taåo àûúåc thiïån caãm vaâ niïìm tincuãa baån beâ thïë giúái vïì möåt dên töåc yïu chuöång hoâabònh vaâ cöng lyá. Caác hoaåt àöång ngoaåi giao mïìm deãovaâ linh hoaåt phuâ húåp vúái tûâng àöëi tûúång vaâ hoaâncaãnh nhûng bao giúâ Ngûúâi cuäng theo tû tûúãng nhêëtquaán, “bêët biïën” laâ àöåc lêåp dên töåc gùæn liïìn vúái chuãnghôa xaä höåi, trïn tinh thêìn lêëy dên laâm göëc ûáng vúái“vaån biïën” trong saách lûúåc thûåc hiïån.

Thûá tû, tû tûúãng ngoaåi giao nhên dên àûúåc hònhthaânh tûâ thûåc tiïîn chó àaåo thûåc tiïîn caách maång cuãaHöì Chñ Minh. Coá thïí noái, cuöåc àúâi cuãa Höì Chñ Minhgùæn liïìn vúái nhûäng thùng trêìm cuãa lõch sûã dên töåcViïåt Nam, gùæn liïìn vúái nhûäng àau thûúng mêët maátlúán lao maâ nhên dên ta phaãi ghaánh chõu dûúái sûå àöhöå vaâ daây xeáo cuãa thûåc dên Phaáp vaâ àïë quöëc Myä.Cuäng chñnh trong hoaân caãnh êëy, tû tûúãng ngoaåi giaonhên dên àaä hònh thaânh vaâ hoaân thiïån taåo thaânhnhûäng tiïëng chiïng gioáng giaã cöí vuä vaâ khùèng àõnhnhûäng thùæng lúåi veã vang cuãa caách maång Viïåt Namdûúái sûå laänh àaåo cuãa chuã tõch Höì Chñ Minh vaâ Àaãngcöång saãn Viïåt Nam.



2.2. Vêån duång Tû tûúãng ngoaåi giao cuãaHöì Chñ Minh trong àêëu tranh baão vïå chuã quyïìnbiïín, àaão trong giai àoaån hiïån nay

Tû tûúãng ngoaåi giao Höì Chñ Minh vúái nhûängnguyïn lyá vaâ nöåi dung cú baãn, phûúng phaáp, phongcaách vaâ nghïå thuêåt ngoaåi giao Höì Chñ Minh laâ böåphêån quan troång trong tû tûúãng Höì Chñ Minh.Tû tûúãng ngoaåi giao Höì Chñ Minh coá nguöìn göëc úãchuã nghôa yïu nûúác Viïåt Nam, truyïìn thöëng vùn hoaávaâ ngoaåi giao Viïåt Nam, tinh hoa vùn hoaá vaâ kinhnghiïåm ngoaåi giao thïë giúái, vúái caách thûác tiïën haânhgùæn kïët àöëi nöåi vúái àöëi ngoaåi, lêëy àöëi nöåi phuåc vuå àöëingoaåi vaâ ngûúåc laåi. Àöìng thúâi xaác àõnh lûåc lûúångtiïën haânh ngoaåi giao laâ khöëi àaåi àoaân kïët toaân dên.

Thûá nhêët, àaãm baão lúåi ñch vaâ nguyïn tùæc àöåc lêåpdên töåc, chuã quyïìn quöëc gia, toaân veån laänh thöí, thöëngnhêët àêët nûúác.

Muåc tiïu àöëi ngoaåi cú baãn trong tû tûúãng Höì ChñMinh laâ baão àaãm lúåi ñch quöëc gia, nhû: àöåc lêåp dên töåc,chuã quyïìn quöëc gia, toaân veån laänh thöí, thöëng nhêët àêëtnûúác, haånh phuác, tûå do cuãa nhên dên. Ngûúâi noái “muöënlaâm gò cuäng cêìn vò lúåi ñch cuãa dên töåc maâ laâm” 1.

Quaán triïåt muåc tiïu àöëi ngoaåi theo tû tûúãng HöìChñ Minh vaâ phûúng chêm “Dô bêët biïën, ûáng vaånbiïën” cuãa Ngûúâi, cêìn thêëm nhuêìn quan àiïím coá tñnhnguyïn tùæc - chuã quyïìn biïín, àaão laâ lúåi ñch quöëc gia- thiïng liïng, bêët khaã xêm phaåm, laâ caái “bêët biïën”.Caái bêët biïën cú baãn nhêët maâ Chuã tõch Höì Chñ Minhxaác àõnh trong toaân böå sûå nghiïåp caách maång cuãaNgûúâi, cuãa dên töåc Viïåt Nam, laâ hoâa bònh, àöåc lêåpdên töåc, thöëng nhêët Töí quöëc, dên chuã, vaâ haånh phuáccuãa nhên dên. Ngûúâi tûâng noái: “Muåc àñch bêët di bêëtdõch cuãa ta vêîn laâ hoâa bònh, thöëng nhêët, àöåc lêåp,dên chuã. Nguyïn tùæc cuãa ta thò phaãi vûäng chùæc, nhûngsaách lûúåc cuãa ta thò linh hoaåt” 2.

Trûúác haâng loaåt caác haânh àöång gêy hêën cuãa TrungQuöëc trïn biïín Àöng thúâi gian vûâa qua, Àaãng, Nhaânûúác vaâ nhên dên ta àaä hïët sûác kiïìm chïë, baây toãmoåi thiïån chñ, sûã duång moåi kïnh àöëi thoaåi, ngoaåigiao, kiïn trò àêëu tranh hoâa bònh àïí phaãn àöëi vaâ yïucêìu Trung Quöëc ruát ngay giaân khoan vaâ caác taâu vuätrang, taâu quên sûå ra khoãi vuâng biïín Viïåt Nam. Thïíhiïån cöng khai, minh baåch lêåp trûúâng cuãa Viïåt Namtön troång luêåt phaáp quöëc tïë, nhêët laâ Cöng ûúác Liïnhúåp quöëc vïì Luêåt Biïín 1982 (UNCLOS) vaâ tinh thêìnTuyïn böë vïì ûáng xûã cuãa caác bïn úã Biïín Àöng (DOC);sûå kiïn trò cuãa Viïåt Nam vïì chuã trûúng giaãi quyïëthoâa bònh, khöng sûã duång vuä lûåc trong caác tranh chêëpchuã quyïìn biïín, àaão; Vêën àïì tranh chêëp chuã quyïìnlaänh thöí cêìn àûúåc quöëc tïë hoáa; cêìn àûa tranh chêëp

phi lyá xêm phaåm chuã quyïìn biïín, àaão Viïåt Nam racaác thiïët chïë luêåt phaáp quöëc tïë.

Tû tûúãng chó àaåo vaâ quan àiïím nhêët quaán cuãaViïåt Nam trong viïåc giaãi quyïët tranh chêëp chuã quyïìnbiïín, àaão trïn biïín Àöng hiïån nay theo tû tûúãng HöìChñ Minh àoá laâ nùæm vûäng muåc tiïu, baãn lônh vûängvaâng, quyïët àoaán khön kheáo, mau leå vaâ kõp thúâi àïíûáng phoá thñch húåp vúái tûâng hoaân caãnh, tûâng tònhthïë, tûâng àöëi tûúång trong tûâng trûúâng húåp, vêën àïìvaâ khöng gian, thúâi gian cuå thïí.

Thûá hai, phaát huy sûác maånh dên töåc - sûác maånhcuãa chñnh nghôa.

Cú súã quan troång haâng àêìu cho sûå àöìng thuêån,vaâ phaát huy sûác maånh toaân dên töåc baão vïå chuã quyïìnbiïín, àaão cuãa Töí quöëc, àoá laâ Viïåt Nam coá àêìy àuãchûáng cûá phaáp lyá vaâ lõch sûã, phuâ húåp Cöng ûúác Liïnhúåp quöëc vïì Luêåt biïín nùm 1982 (UNCLOS) vïì chuãquyïìn biïín, àaão. Àêy cuäng laâ cú súã phaáp lyá quantroång àïí quaãn lyá, baão vïå vaâ phaát triïín kinh tïë biïín,àaão cuãa nûúác ta.

Chuã tõch Höì Chñ Minh luön khùèng àõnh sûác maånhnöåi lûåc laâ nhên töë quyïët àõnh thùæng lúåi cuãa caách maångViïåt Nam. Trong quan àiïím chó àaåo cuãa Àaãng tacuäng thïí hiïån úã viïåc xaác àõnh muåc tiïu, nhiïåm vuå àöëingoaåi laâ baão àaãm lúåi ñch quöëc gia - dên töåc laâ möåttrong nhûäng vêën àïì quan troång nhêët “Baão àaãm lúåiñch töëi cao cuãa quöëc gia - dên töåc, trïn cú súã caácnguyïn tùæc cú baãn cuãa luêåt phaáp quöëc tïë, bònh àùèngvaâ cuâng coá lúåi, thûåc hiïån nhêët quaán àûúâng löëi àöëingoaåi àöåc lêåp, tûå chuã, hoâa bònh, húåp taác vaâ phaáttriïín...” 3. Nöåi lûåc laâ sûác maånh bïn trong - nguöìn sûácmaånh khöng bõ lïå thuöåc, göìm sûác maånh cuãa nïìnkinh tïë àöåc lêåp tûå chuã, nïìn chñnh trõ àöåc lêåp tûå chuã,sûác maånh quên sûå vaâ vùn hoáa, xaä höåi cuãa àêët nûúác;sûác maånh cuãa khöëi àaåi àoaân kïët dên töåc, sûác maånhcuãa sûå àöìng thuêån - àoá laâ sûác maånh töíng húåp quöëcgia, laâ thûåc lûåc quöëc gia.

Thûá ba, àêëu tranh baão vïå chuã quyïìn biïín, àaãotrïn biïín Àöng möåt caách linh hoaåt theo àuáng phaápluêåt Viïåt Nam vaâ luêåt phaáp quöëc tïë.

Kiïn àõnh giaãi quyïët caác tranh chêëp bùçng giaãiphaáp “hoâa bònh”, bùçng sûác maånh töíng húåp: àêëutranh chñnh trõ, ngoaåi giao, chûáng cûá phaáp lyá, lõchsûã vaâ chuêín bõ caã phûúng aán àûa ra toâa aán quöëc tïë

1 Nguyïîn Dy Niïn: Tû tûúãng ngoaåi giao Höì Chñ Minh, Nxb Chñnhtrõ quöëc gia, Haâ Nöåi, 2002, tr. 112.

2 Höì Chñ Minh: Toaân têåp, Nxb Chñnh trõ quöëc gia, Haâ Nöåi, 2009,t. 7, tr. 319.

3 Àaãng Cöång saãn Viïåt Nam: Vùn kiïån Àaåi höåi àaåi biïíu toaân quöëc lêìnthûá XII, Vùn phoâng Trung ûúng Àaãng, Haâ Nöåi, 2016, tr. 153.



khi cêìn thiïët. Chuáng ta kiïn trò, traánh xung àöåt nhûngkhi chuã quyïìn bõ xêm phaåm chuáng ta sùén saâng giaángtraã bùçng quyïìn tûå vïå chñnh àaáng. Àöìng thúâi, xûã lyáthêåt töët möëi quan hïå toaân veån àöåc lêåp, chuã quyïìnvaâ duy trò hoâa bònh öín àõnh. Àêy laâ nhiïåm vuå quantroång haâng àêìu, cöë gùæng úã mûác cao nhêët duy trò möitrûúâng hoâa bònh, öín àõnh àïí xêy dûång vaâ baão vïåTöí quöëc. Trong àoá, coi troång quan hïå vúái TrungQuöëc trong khuön khöí húåp taác, àöëi taác chiïën lûúåctoaân diïån, giûä hoâa hiïëu, hoâa khñ, xêy dûång tònhàoaân kïët hûäu nghõ vaâ thûåc hiïån caác cam kïët àaä kyávúái Trung Quöëc.

Trong tuyïn böë vïì chñnh saách ngoaåi giao cuãaChñnh phuã ta gûãi chñnh phuã caác nûúác trïn thïë giúáinùm 1950, Chuã tõch Höì Chñ Minh khùèng àõnh:“Chñnh phuã nûúác Viïåt Nam dên chuã cöång hoâa sùénsaâng àùåt quan hïå ngoaåi giao vúái chñnh phuã nûúácnaâo tön troång quyïìn bònh àùèng vaâ chuã quyïìn quöëcgia cuãa nûúác Viïåt Nam, àïí cuâng nhau baão vïå hoâabònh vaâ xêy àùæp dên chuã thïë giúái”4. Tû tûúãng cuãaNgûúâi àaä thïí hiïån roä lêåp trûúâng nhêët quaán trongchñnh saách àöëi ngoaåi cuãa Chñnh phuã Viïåt Nam laâtùng cûúâng tònh àoaân kïët, hûäu nghõ nhûng phaãi töntroång àöåc lêåp, chuã quyïìn laänh thöí cuãa nhau vaâ möëiquan hïå giûäa caác quöëc gia phaãi bònh àùèng, chöëngsûå aáp àùåt, cûúâng quyïìn, nûúác lúán.

Cêìn chuã àöång chuêín bõ caã phûúng aán àûa ra toâaaán quöëc tïë phên giaãi caác vêën àïì liïn quan àïën chuãquyïìn biïín, àaão cuãa Viïåt Nam. Tñch cûåc sûu têìm,töíng húåp, phên loaåi, baão quaãn vaâ sûã duång coá hiïåuquaã, nhûäng taâi liïåu quyá, nhûäng “baáu vêåt quöëcgia” khùèng àõnh chuã quyïìn biïín àaão cuãa Viïåt Namlaâm cú súã àêëu tranh phaáp lyá úã caác toâa aán quöëc tïë.

Thûá tû, giaãi quyïët vêën àïì Biïín Àöng kïët húåp chùåtcheä giûäa àêëu tranh song phûúng vaâ àa phûúng, bònhtônh, tónh taáo, khön kheáo.

Giaãi quyïët tranh chêëp chuã quyïìn biïín, àaão trïnbiïín Àöng phaãi coá troång têm, troång àiïím, trong àoácêìn têåp trung àêëu tranh hoâa bònh àïí phaãn àöëi vaâ yïucêìu Trung Quöëc ruát ngay giaân khoan vaâ caác taâu vuätrang, taâu quên sûå ra khoãi vuâng biïín Viïåt Nam. Kiïnquyïët khöng chêëp nhêån caác àaâm phaán song phûúng,àa phûúng coá tñnh aáp àùåt, bêët lúåi vaâ laâm töín haåi àïënlúåi ñch quöëc gia. Mùåt khaác, cêìn àêëu tranh trûåc diïånvúái Trung Quöëc trong moåi luác, moåi núi, moåi hoaâncaãnh vaâ moåi cêëp, moåi ngaânh vúái tinh thêìn kiïn quyïët,

thùèng thùæn, dûåa trïn cú súã phaáp lyá khoa hoåc, chùåtcheä, traánh bõ lúåi duång; àöìng thúâi, cuäng rêët linh hoaåt,mïìm deão, khön kheáo àïí giûä vûäng chuã quyïìn biïínàaão cuãa Töí quöëc.

Vêån duång tû tûúãng “dô bêët biïën, ûáng vaån biïën”cuãa Chuã tõch Höì Chñ Minh trong hoaåt àöång àêëutranh baão vïå chuã quyïìn biïín, àaão laâ sûå kïët húåp haâihoâa giûäa mïìm deão vaâ kiïn quyïët, giûäa chiïën lûúåcvaâ saách lûúåc, giûäa chuã àöång vaâ saáng taåo trong têëncöng ngoaåi giao, trong nhêån biïët, taåo dûång vaâ nùæmbùæt cú höåi àïí baão vïå vaâ thûåc hiïån töët nhêët lúåi ñchcuãa quöëc gia, dên töåc, baão vïå vûäng chùæc chuã quyïìnbiïín, àaão thiïng liïng cuãa Töí quöëc nhû lúâi Chuã tõchHöì Chñ Minh khùèng àõnh trong “Lúâi kïu goåi LiïnHúåp quöëc”: “Trong cuöåc àêëu tranh vò nhûäng quyïìnthiïng liïng cuãa mònh, nhên dên Viïåt Nam coá möåtniïìm tin sêu sùæc rùçng hoå cuäng chiïën àêëu cho möåtsûå nghiïåp chung: Àoá laâ sûå khai thaác töët àeåp nhûängnguöìn lúåi kinh tïë vaâ möåt töí chûác coá hiïåu quaã choan ninh úã Viïîn Àöng”5.

Taâi liïåu tham khaão1. PGS, TS. Nguyïîn Hoaâng Giaáp, Chuã tõch Höì Chñ Minh vúái möëi

quan hïå hûäu nghõ àùåc biïåt Viïåt Nam - Laâo, http://www.dangcongsan.vn, ngaây 12/10/2016.

2. Höì Chñ Minh, Toaân têåp, Nxb Chñnh trõ quöëc gia, Haâ Nöåi, 2016.3. Nguyïîn Dy Niïn, Tû tûúãng ngoaåi giao Höì Chñ Minh, Nxb Chñnh

trõ quöëc gia, Haâ Nöåi, 2002.4. TS. Trêìn Thõ Minh Tuyïët, Tû tûúãng ngoaåi giao Höì Chñ Minh,

Nxb CTQG.5. TS. Trêìn Minh Trûúãng, Höì Chñ Minh vúái tû tûúãng ngoaåi giao vò

hoaâ bònh hûäu nghõ vaâ húåp taác giûäa caác dên töåc, http://www.dangcongsan.vn, ngaây 12/10/2016.

4 Thöng tin töíng húåp, Nxb Thöng tin lyá luêån chñnh trõ, Haâ Nöåi,1990,tr.114.

5 Höì Chñ Minh: Toaân têåp, Nxb Chñnh trõ quöëc gia - Sûå thêåt, Haâ Nöåi,2011, t. 4, tr. 523.

TÛÂ QUAN ÀIÏÍM HÖÌ CHÑ MINH VÏÌ...(Tiïëp theo trang 13)

gûúng àaåo àûác cuãa chuã tõch Höì Chñ Minh laâ taâi saãntinh thêìn vö giaá maâ Ngûúâi àaä àïí laåi cho toaân Àaãng,toaân dên ta. Àêy laâ möåt trong nhûäng nhên töë goápphêìn laâm nïn thùæng lúåi cuãa caách maång Viïåt Nam.Cho àïën nay, nhûäng quan àiïím cuãa Höì Chñ Minh vïìgiaãi quyïët haâi hoaâ möëi quan hïå giûäa lúåi ñch têåp thïívaâ lúåi ñch caá nhên vêîn coân giaá trõ lyá luêån vaâ thûåc tiïînsêu sùæc. Àêy cuäng laâ nöåi dung, phûúng hûúáng reânluyïån àaåo àûác cuãa möîi ngûúâi theo tû tûúãng, têëmgûúng àaåo àûác Höì Chñ Minh. Noá coân laâ kim chó namcuãa Àaãng ta trong viïåc xêy dûång àaåo àûác múái chongûúâi caán böå, àaãng viïn trong àiïìu kiïån phaát triïínnïìn kinh tïë thõ trûúâng àõnh hûúáng xaä höåi chuã nghôa úãViïåt Nam hiïån nay.



Toám tùæt: “Xêy dûång àúâi söëng vùn hoaá cú súã trong CNVCLÀ thúâi kyâ cöng nghiïåp hoaá, hiïån àaåi hoaá àêët nûúác”, trïn cú súã löìnggheáp nöåi dung cuãa phong traâo “Toaân dên àoaân kïët xêy dûång àúâi söëng vùn hoaá”, àaä àaåt àûúåc nhiïìu kïët quaã àaáng khñch lïå, àúâi söëngvêåt chêët vaâ tinh thêìn cuãa ngûúâi lao àöång tûâng bûúác àûúåc caãi thiïån, goáp phêìn nêng cao thïí lûåc, trñ lûåc cho CNVCLÀ, thuác àêíy khñ thïëthi àua lao àöång saãn xuêët, xêy dûång möi trûúâng vùn hoaá laânh maånh trong tûâng cú quan, àún võ, laâm cho àúâi söëng vùn hoaá cuãa cöngnhên, lao àöång àûúåc nêng lïn roä rïåt. Trònh àöå dên trñ, mûác hûúãng thuå vùn hoaá cuãa cöng nhên lao àöång àûúåc caãi thiïån töët hún, caác hoaåtàöång vùn hoaá thïí thao, thöng tin àaåi chuáng vaâ hoaåt àöång xaä höåi khaác cuãa caác cêëp cöng àoaân àûúåc àêíy maånh.

Tûâ khoáa: Xêy dûång àúâi söëng vùn hoáa, Cöng àoaân, ngûúâi lao àöång.

UNION WITH BUILDING CULTURAL LIFE

Abstract: “Building cultural life of personnel in the country’s industrialized and modernized era” along with the content of themovement “All people uniting in building cultural life” has achieved encouraging results, material and mental life of workers graduallyimproved, increasing physical and mental strength for personnel, promoting production competitive impetus, building a healthycultural environment in each agencies, units, enhancing cultural life of employees.

Intellectual standard, enjoyment level of employees have been made better; culture and sport activities, media and other socialactivities at union levels are also promoted.

Keywords: Building cultural life, Union, workers.


CÖNG ÀOAÂN VÚÁI VIÏÅC XÊY DÛÅNG ÀÚÂI SÖËNG VÙN HOÁA CÚ SÚÃ

NGUYÏÎN THÕ THUÂY YÏN*

1. QUAN ÀIÏÍM CUÃA ÀAÃNG, CHUÃ TRÛÚNGCUÃA TÖÍNG LIÏN ÀOAÂN LAO ÀÖÅNG VIÏåT NAMVÏÌ XÊY DÛÅNG ÀÚÂI SÖËNG VÙN HOÁA CÚ SÚÃ

1.1. Quan àiïím cuãa Àaãng vïì xêy dûång àúâisöëng vùn hoáa cú súã

Xêy dûång àúâi söëng vùn hoáa cú súã (ÀSVHCS) laâmöåt trong nhûäng chuã trûúng lúán cuãa Àaãng, Nhaâ nûúácàùåt ra tûâ àaåi höåi Àaãng toaân quöëc lêìn thûá V (1981).“Àaãm baão möîi nhaâ maáy, cöng trûúâng, lêm trûúâng,àún võ lûåc lûúång vuä trang, cú quan, trûúâng hoåc, xaä,phûúâng, húåp taác xaä, êëp àïìu phaãi coá ÀSVH”1 .

Trong Àaåi höåi VI, Àaãng tiïëp tuåc nhêën maånh: “Chuátroång xêy dûång ÀSVHCS, àûa vùn hoáa, vùn nghïå

àïën caác vuâng kinh tïë múái, vuâng cùn cûá caách maångcuä, vuâng caác dên töåc thiïíu söë, caác vuâng xa xöi,heão laánh...”2

ÚÃ Àaåi höåi VII, vêën àïì xêy dûång ÀSVHCS àaä àûúåcàõnh hûúáng cuå thïí vaâo möåt àún võ cú súã nhoã nhêëtcuãa xaä höåi laâ gia àònh àïí tûâ àoá, àûa ra nhûäng àõnhhûúáng muåc tiïu chung cho caác hoaåt àöång vùn hoáa:“Bùçng moåi caách, àûa nhûäng giaá trõ vùn hoáa, vùn nghïådên töåc, thïë giúái àïën vúái nhên dên...”3

Àùåc biïåt, khi cöng cuöåc àöíi múái nùm 1986 àûúåctriïín khai trïn phaåm vi toaân quöëc, taåi Àaåi höåi VIII,vùn hoáa àaä àûúåc khùèng àõnh möåt caách roä raâng: “laânïìn taãng tinh thêìn cuãa xaä höåi, vûâa laâ muåc tiïu, vûâalaâ àöång lûåc thuác àêíy sûå phaát triïín kinh tïë - xaä höåi”4 .Nhûäng chuã trûúng àûúâng löëi cuãa Àaãng àaä àûúåc cuåthïí hoáa bùçng möåt chûúng trònh quöëc gia vïì vùn hoáa,trong àoá xêy dûång ÀSVHCS àûúåc coi nhû möåt muåc


1 Àaãng CSVN, Vùn kiïån Àaåi höåi àaåi biïíu toaân quöëc lêìn thûá V,Nxb Chñnh trõ Quöëc gia, Haâ Nöåi, 1981

2 Nghõ quyïët Höåi nghõ Trung ûúng 5, khoáa VI.3 Nghõ quyïët Höåi nghõ Trung ûúng 4, khoáa VII.4 Àaãng CSVN, Vùn kiïån àaåi höåi àaåi biïíu toaân quöëc lêìn thûá VIII,

Nxb Chñnh trõ Quöëc gia, Haâ Nöåi, 1996, tr.110



tiïu cú baãn, möåt nhiïåm vuå coá yá nghôa chiïën lûúåc cuãachûúng trònh naây.

ÚÃ Àaåi höåi IX, nhûäng tû tûúãng cöët loäi chuã yïëu cuãaÀaãng vïì sûå phaát triïín vùn hoáa, con ngûúâi thïí hiïåntrïn cú súã thûåc tiïîn thûåc hiïån Nghõ quyïët TÛ 5 khoáaVIII, caâng àûúåc khùèng àõnh roä raâng, cuå thïí hún. Vúáiviïåc chó roä muåc tiïu phaát triïín vùn hoáa laâ àïí “vùnhoáa thêëm sêu vaâo tûâng khu dên cû, tûâng gia àònh,tûâng ngûúâi, hoaân thiïån hïå giaá trõ múái cuãa con ngûúâiViïåt Nam”5 Cuäng úã àaåi höåi naây, xêy dûång ÀSVHCSàaä àûúåc coi nhû laâ sûå xêy dûång vïì têìm cao, chiïìusêu cuãa sûå phaát triïín vùn hoáa, xaä höåi Viïåt Nam.

ÚÃ àaåi höåi X, cuâng vúái viïåc xaác àõnh tiïëp tuåc phaáttriïín chiïìu sêu, chiïìu röång, nêng cao chêët lûúång nïìnvùn hoáa Viïåt Nam, ÀSVHCS laåi möåt lêìn nûäa àûúåckhùèng àõnh möåt caách cuå thïí hún. Àaãng cuäng chó roäxêy dûång ÀSVHCS laâ xêy dûång àöång lûåc coá tñnhquyïët àõnh cho viïåc xêy dûång nïìn vùn hoáa cuãa dêntöåc Viïåt Nam tiïn tiïën, hiïån àaåi maâ vêîn mang baãnsùæc Viïåt Nam.

Àïën àaåi höåi XI, ÀSVHCS àaä àûúåc chó àaåo theohûúáng nêng cao chêët lûúång toaân diïån viïåc xêy dûångÀSVH, möi trûúâng vùn hoáa thöng qua àêíy maånhphong traâo thi àua yïu nûúác, cuöåc vêån àöång toaândên àoaân kïët xêy dûång ÀSVH. Àêíy maånh viïåc xêydûång möi trûúâng vùn hoáa trong gia àònh, trong caáccöång àöìng dên cû, xêy dûång nïëp söëng vùn minhtrong xaä höåi, nhêët laâ núi cöng cöång, àa daång hoáa caáchoaåt àöång phong traâo toaân dên àoaân kïët, xêy dûångÀSVH, xêy dûång möi trûúâng vùn hoáa laânh maånh,phong phuá trong tònh hònh múái.

Coá thïí khùèng àõnh rùçng xêy dûång ÀSVHCS laâmöåt cöng viïåc quan troång, coá yá nghôa chiïën lûúåc àöëivúái sûå nghiïåp xêy dûång vùn hoáa, löëi söëng, con ngûúâiViïåt Nam. Xêy dûång ÀSVHCS chñnh laâ thûåc hiïånnhiïåm vuå àûa vùn hoáa thêm nhêåp vaâo cuöåc söëng,laâm cho vùn hoáa ngaây caâng trúã thaânh yïëu töë khùngkhñt cuãa àúâi söëng xaä höåi.

1.2. Chuã trûúng cuãa Töíng Liïn àoaân Lao àöångViïåt Nam vïì xêy dûång àúâi söëng vùn hoáa cú súã

Xuêët phaát tûâ quan àiïím chó àaåo cuãa Àaãng, trongnhûäng nùm qua Töíng Liïn àoaân Lao àöång Viïåt Namàaä phöëi húåp cuâng Böå Vùn hoaá - Thïí thao vaâ Du lõchtriïín khai chûúng trònh “Xêy dûång àúâi söëng vùn hoaácú súã trong CNVCLÀ thúâi kyâ cöng nghiïåp hoaá, hiïånàaåi hoaá àêët nûúác”, trïn cú súã löìng gheáp nöåi dung cuãaphong traâo “Toaân dên àoaân kïët xêy dûång àúâi söëngvùn hoaá”, àaä àaåt àûúåc nhiïìu kïët quaã àaáng khñch lïå,àúâi söëng vêåt chêët vaâ tinh thêìn cuãa ngûúâi lao àöång

tûâng bûúác àûúåc caãi thiïån, goáp phêìn nêng cao thïílûåc, trñ lûåc cho CNVCLÀ, thuác àêíy khñ thïë thi àua laoàöång saãn xuêët, xêy dûång möi trûúâng vùn hoaá laânhmaånh trong tûâng cú quan, àún võ, laâm cho àúâi söëngvùn hoaá cuãa cöng nhên, lao àöång àûúåc nêng lïn roärïåt. Trònh àöå dên trñ, mûác hûúãng thuå vùn hoaá cuãacöng nhên lao àöång àûúåc caãi thiïån töët hún, caác hoaåtàöång vùn hoaá thïí thao, thöng tin àaåi chuáng vaâ hoaåtàöång xaä höåi khaác cuãa caác cêëp cöng àoaân àûúåc àêíymaånh. Töíng Liïn àoaân àïì ra vúái muåc tiïu hûúáng vïìcú súã, àùåc biïåt laâ nêng cao àúâi söëng vêåt chêët vaâ tinhthêìn cöng nhên lao àöång trong caác khu cöng nghiïåp,khu chïë xuêët (KCN-KCX).

Taåi Höåi nghõ töíng kïët chûúng trònh phöëi húåp 05nùm (2000-2005); Töíng Liïn àoaân Lao àöång ViïåtNam tiïëp tuåc kyá chûúng trònh phöëi húåp söë 1952/CTPH/TLÀLÀVN-BVHTTDL vúái Böå Vùn hoáa - Thïí thao vaâDu lõch: Chûúng trònh phöëi húåp hoaåt àöång xêy dûångàúâi söëng vùn hoáa trong cöng nhên viïn chûác, laoàöång giai àoaån 2011-2015.

Ngaây 12 thaáng 10 nùm 2011 Thuã tûúáng chñnhphuã kyá Quyïët àõnh söë 1780/QÀ-TTg phï duyïåt Àïìaán xêy dûång àúâi söëng vùn hoaá cöng nhên úã caác KCNàïën nùm 2015 àõnh hûúáng àïën 2020 vúái muåc tiïu:Xêy dûång àúâi söëng vùn hoaá cuãa cöng nhên úã caácKCN gùæn vúái xêy dûång caác thiïët chïë vùn hoaá, thïíthao hoaåt àöång thûúâng xuyïn, chêët lûúång hiïåu quaã,xêy dûång möi trûúâng vùn hoaá doanh nghiïåp laânhmaånh, quan hïå lao àöång haâi hoaâ öín àõnh vaâ tiïën böå;xêy dûång àöåi nguä cöng nhên coá nïëp söëng laânh maånh,taác phong laâm viïåc cöng nghiïåp, nùng suêët, chêëtlûúång vaâ hiïåu quaã, tûâng bûúác caãi thiïån nêng cao àúâisöëng vêåt chêët, vùn hoaá tinh thêìn cuãa cöng nhên, goápphêìn xêy dûång caác doanh nghiïåp phaát triïín öín àõnhvaâ bïìn vûäng.

Viïåc xêy dûång àúâi söëng vùn hoaá laâ traách nhiïåmcuãa Àaãng, Nhaâ nûúác, caác cêëp, caác ngaânh, caác àoaânthïí. Song vúái chûác nùng cuãa mònh Cöng àoaân coátraách nhiïåm phöëi húåp vúái cú quan, àún võ, töí chûác coáliïn quan chùm lo àúâi söëng vùn hoaá, hoaåt àöång thïíduåc, thïí thao, töí chûác du lõch cho cöng nhên, viïnchûác, ngûúâi lao àöång. Phaát triïín phong traâo xêy dûångàúâi söëng vùn hoaá úã cú súã vaâ cuöåc vêån àöång “xêydûång nïëp söëng vùn hoaá cöng nghiïåp” trong CNVCLÀ;tñch cûåc phoâng chöëng tïå naån ma tuyá, maåi dêm vaâ àaåidõch HIV/AIDS; Phêën àêëu coá nhiïìu cú quan doanh

5 Àaãng CSVN, Vùn kiïån àaåi höåi àaåi biïíu toaân quöëc lêìn thûá IX,Nxb Chñnh trõ Quöëc gia, Haâ Nöåi, 2001, tr.208.



nghiïåp khöng coá ngûúâi nghiïån ma tuyá vaâ caác tïå naånxaä höåi khaác, töí chûác töët caác hoaåt àöång vùn nghïå, thïíduåc thïí thao quêìn chuáng, goáp phêìn nêng cao àúâisöëng tinh thêìn laânh maånh trong cöng nhên, viïn chûácvaâ lao àöång

2. NÖÅI DUNG CHUÃ YÏËU CUÃA CÖNG TAÁCXÊY DÛÅNG ÀÚÂI SÖËNG VÙN HOÁA TRONGCÖNG NHÊN LAO ÀÖÅNG

2.1. Xêy dûång thiïët chïë vùn hoáa cho ngûúâilao àöång

Thiïët chïë vùn hoáa laâ núi diïîn ra caác hoaåt àöångvùn hoáa àaáp ûáng nhu cêìu hûúãng thuå vaâ saáng taåo vùnhoáa cuãa CNVCLÀ. Àïí nêng cao àúâi söëng tinh thêìncho ngûúâi lao àöång caác cêëp cöng àoaân cêìn chuã àöångtham gia cuâng chñnh quyïìn, chuyïn mön àöìng cêëpxêy dûång hïå thöëng thiïët chïë vùn hoáa thïí, tñch cûåcàêìu tû xêy dûång vaâ trang bõ cú súã vêåt chêët, trangthiïët bõ: nhaâ vùn hoaá, cung vùn hoaá lao àöång, thûviïån, phoâng àoåc, nhaâ thi àêëu, nhaâ ùn têåp thïí, khu vuichúi, khuön viïn vùn hoaá, trûúâng hoåc, nhaâ treã, dõchvuå thûúng maåi... cho CNVCLÀ.

Phaát huy vai troâ cuãa caác trung têm vùn hoaáthïí thao caác cêëp úã àõa phûúng vûâa phuåc vuå quêìnchuáng nhên dên, vûâa phuåc vuå CNVCLÀ. Gùæn xêydûång thiïët chïë vùn hoaá, thïí thao vúái xêy dûångcaác cöng trònh kïët cêëu haå têìng khu dên cû, khucöng nghiïåp, khu chïë xuêët: giao thöng, àiïån,nûúác, thöng tin...

2.2. Töí chûác caác hoaåt àöång vùn hoáa, vùn nghïåtrong CNVCLÀ

Cöng àoaân cêìn xêy dûång phong traâo vùn hoáa,vùn nghïå quêìn chuáng; phaát triïín caác cêu laåc böå súãthñch trong CNVCLÀ; thu huát CNVCLÀ tham gia caáchoaåt àöång vùn hoáa, vùn nghïå, nêng cao trònh àöå vùnhoáa chung nhû giaáo duåc giúái tñnh, sûác khoãe sinh saãn,tiïìn hön nhên, cêu laåc böå vùn nghïå, tham gia saángtaác vaâ biïíu diïîn nghïå thuêåt quêìn chuáng.

Àïí laâm töët traách nhiïåm cuãa mònh trong töí chûáchoaåt àöång vaâ xêy dûång phong traâo, caán böå cöng àoaâncêìn phaãi:

- Biïët xêy dûång vaâ töí chûác thûåc hiïån kïë hoaåchhoaåt àöång

- Thaânh lêåp àöåi vùn nghïå quêìn chuáng cú súã- Àaâo taåo, böìi dûúäng àöåi nguä caán böå, haåt nhên

cho phong traâo vùn nghïå quêìn chuáng.- Tuyïn truyïìn, vêån àöång thu huát àöng àaão

CNVCLÀ tham gia hoaåt àöång vùn nghïå quêìn chuáng.- Cöng taác chó àaåo àiïím, xêy dûång mö hònh hoaåt

àöång vaâ nhên àiïín hònh.

- Töí chûác kiïím tra tònh hònh thûåc hiïån kïë hoaåchhoaåt àöång.

- Cöng taác sú kïët, töíng kïët, khen thûúãng.2.3. Töí chûác hoaåt àöång, thïí duåc thïí thao Tùng cûúâng sûác khoeã, phaát triïín vaâ hoaân thiïån thïí

chêët con ngûúâi. Baác Höì àaä tûâng noái “ dên cûúâng thònûúác thõnh”, sûác khoeã luön laâ vöën quyá nhêët khöng chóàöëi vúái caá nhên maâ àöëi vúái caã cöång àöìng. Cöng àoaâncêìn phaát triïín phong traâo boáng àaá, boáng chuyïìn, cêìulöng... Thûåc hiïån töët phong traâo “Toaân dên reân luyïånthên thïí theo gûúng Baác Höì vô àaåi” trong CNVCLÀ

Cöng àoaân vúái viïåc töí chûác hoaåt àöång TDTT trongCNVCLÀ

- Tuyïn truyïìn giaáo duåc yá nghôa cuãa hoaåt àöångTDTT trong CNVCLÀ

- Phaát àöång phong traâo reân luyïån TDTT trongCNVCLÀ

- Xêy dûång kïë hoaåch têåp luyïån, thi àêëu TDTThaâng nùm

- Thaânh lêåp caác cêu laåc böå- Töí chûác caác hoaåt àöång giao lûu biïíu diïîn thi

àêëu TDTT- Töíng kïët, khen thûúãng hoaåt àöång- Böìi dûúäng caán böå laâm cöng taác TDTT2.4. Xêy dûång khu têåp thïí CNVCLÀ vùn minhXêy dûång khu têåp thïí CNVCLÀ vùn minh goáp

phêìn xêy dûång möi trûúâng vùn hoáa tinh thêìn laânhmaånh úã caác cöång àöìng dên cû, núi CNVCLÀ lûu truávúái caác nöåi dung: Thûåc hiïån xêy dûång gia àònhCNVCLÀ mêîu mûåc; Thûåc hiïån nïëp söëng vùn minhtrong viïåc cûúái, viïåc tang, viïåc lïî höåi; Tham gia xêydûång töí dên phöë, khu dên cû tiïn tiïën; Giûä gòn trêåttûå an ninh, an toaân xaä höåi; Giûä vïå sinh saåch àeåp,baão vïå möi trûúâng; Tham gia caác hoaåt àöång xaä höåi,tûâ thiïån, sinh hoaåt cöång àöìng dên cû; Phoâng chöëngtöåi phaåm vaâ tïå naån xaä höåi.

2.5. Xêy dûång möi trûúâng vùn hoáa doanhnghiïåp

Xêy dûång möi trûúâng vùn hoáa doanh nghiïåp laânhmaånh vúái caác nöåi dung nhû: Xêy dûång nïëp söëng vùnminh, kyã cûúng, phaáp luêåt; Xêy dûång àöåi nguä caán böåquaãn lyá chuyïn nghiïåp, CNVCLÀ laânh nghïì; Xêydûång, giûä vûäng thûúng hiïåu, saãn phêím; àaãm baãocaånh tranh laânh maånh; Xêy dûång quan hïå lao àöånghaâi hoâa, öín àõnh vaâ tiïën böå; Xêy dûång möi trûúânglaâm viïåc xanh - saåch - àeåp - an toaân, baão vïå möitrûúâng sinh thaái; Xêy dûång cú súã vêåt chêët, kyä thuêåtkhang trang, hiïån àaåi.




Toám tùæt: Trong hoaåt àöång Cöng àoaân, àaánh giaá, xïëp loaåi Cöng àoaân caác cêëp laâ rêët cêìn thiïët. Àoá khöng chó laâ cú súã àïí thûåc hiïåncaác phong traâo thi àua cuãa Töíng Liïn àoaân, thûåc hiïån khen thûúãng àöëi vúái Cöng àoaân caác cêëp maâ coân laâ cú súã àïí tuyïn truyïìn, vêånàöång caác cêëp Cöng àoaân nêng cao chêët lûúång hoaåt àöång thöng qua viïåc tuên thuã vaâ àaåt àûúåc caác tiïu chñ àaánh giaá àûúåc xaác àõnh trûúác.Àaánh giaá, xïëp loaåi töí chûác Cöng àoaân cuäng phuâ húåp vúái chó àaåo cuãa Ban töí chûác trung ûúng vïì kiïím àiïím, àaánh giaá, xïëp loaåi chêëtlûúång hoaåt àöång cuãa töí chûác, caá nhên; phuâ húåp vúái xu hûúáng chung cuãa caác töí chûác chñnh trõ, xaä höåi cuãa Viïåt Nam. Thûåc tiïîn àaánhgiaá, xïëp loaåi töí chûác Cöng àoaân trong nhûäng nùm qua coân nhiïìu bêët cêåp do nhûäng nguyïn nhên khaác nhau. Vò vêåy, àöíi múái cöng taácàaánh giaá, xïëp loaåi töí chûác Cöng àoaân laâ rêët cêìn thiïët.

Tûâ khoáa: Àaánh giaá, xïëp loaåi, cöng àoaân

RENEW THE EVALUATION AND RANKING TRADE UNION ORGANIZATION

Abstract: In trade unions activities, evaluation and ranking at all levels organization are very necessary. This is not only thebasis for the performance of the emulation movements of the General Confederation, the reward for trade unions at all levels, butalso the basis for propaganda and mobilization at all levels of the union to improve the quality of activities through compliance andachievement of predetermined evaluation criteria. Evaluation and ranking of trade unions are also in line with regulations of theCentral Organization Committee on the review, evaluation and ranking of the quality of activities of organizations and individuals;it is in line with the general tendency of Vietnam’s political and social organizations. The evaluation and ranking of trade unions in thepast years is still inadequate due to various reasons. Therefore, the renewal of the evaluation and classification of trade unions is verynecessary.

Keywords: Evaluate, Rank, Trade union organization


ÀÖÍI MÚÁI CÖNG TAÁC ÀAÁNH GIAÁ, XÏËP LOAÅI TÖÍ CHÛÁC CÖNG ÀOAÂN

VUÄ THÕ HAÂ*


Àaánh giaá xïëp loaåi caá nhên, töí chûác coá vai troâàùåc biïåt quan troång trong cöng taác quaãn lyá.Trïn thïë giúái, viïåc àaánh giaá xïëp loaåi töí chûác

àûúåc thûåc hiïån dûúái nhiïìu hònh thûác khaác nhau, khöngchó àûúåc thûåc hiïån búãi chñnh töí chûác àoá maâ coá thïído möåt töí chûác bïn ngoaâi àöåc lêåp tiïën haânh. Duâàûúåc thûåc hiïån búãi chñnh töí chûác hay nhúâ möåt töíchûác bïn ngoaâi àaánh giaá thò muåc àñch cuãa àaánh giaálaâ nhùçm chó ra nhûäng ûu àiïím cêìn phaát huy vaâ nhûänghaån chïë cêìn khùæc phuåc trong hoaåt àöång cuãa töí chûác.Bïn caånh àoá, àaánh giaá àûúåc sûã duång laâm cú súã choviïåc thûåc hiïån caác hoaåt àöång quaãn lyá khaác nhû tuyïntruyïìn, vêån àöång ngûúâi lao àöång àaãm baão chêët lûúånghoaåt àöång thöng qua viïåc àaåt àûúåc caác tiïu chuêínàaä àûúåc quy àõnh sùén hoùåc lêëy kïët quaã àaánh giaá àïílaâm cöng taác thi àua khen thûúãng. Àaánh giaá caângchñnh xaác thò chêët lûúång hoaåt àöång cuãa töí chûác caângàûúåc caãi thiïån.

Cöng àoaân laâ töí chûác chñnh trõ - xaä höåi cuãa giaicêëp cöng nhên vaâ ngûúâi lao àöång, coá vai troâ sûá mïånhlaâ cuâng vúái cú quan Nhaâ nûúác, caác töí chûác kinh tïë,töí chûác xaä höåi chùm lo vaâ baão vïå quyïìn lúåi cuãa caánböå, cöng nhên, viïn chûác vaâ ngûúâi lao àöång. Cöngàoaân àûúåc tham gia quaãn lyá nhaâ nûúác, töí chûác,àún võ, doanh nghiïåp; tham gia kiïím tra giaám saáthoaåt àöång cuãa cú quan nhaâ nûúác; àöìng thúâi töí chûáctuyïn truyïìn, giaáo duåc caán böå cöng nhên, viïn chûácvaâ nhûäng ngûúâi lao àöång khaác hoåc têåp, nêng caotrònh àöå, kyä nùng nghïì nghiïåp, chêëp haânh phaápluêåt, xêy dûång vaâ baão vïå Töí quöëc. Nhû vêåy, Cöngàoaân coá võ trñ quan troång trong hïå thöëng chñnh trõViïåt Nam, àaåi diïån cho lúåi ñch caã vïì kinh tïë, chñnhtrõ, xaä höåi cuãa àöng àaão cöng nhên, lao àöång ViïåtNam; laâ súåi dêy kïët nöëi khöëi liïn minh cöng - nöng



- trñ thûác vaâ khöëi àaåi àoaân kïët cuãa dên töåc ViïåtNam. Àiïìu naây cuäng àùåt ra troång traách quan troångcuãa Cöng àoaân laâ cêìn liïn tuåc àöíi múái, nêng caochêët lûúång hoaåt àöång nhùçm baão vïå töët hún quyïìn,lúåi ñch húåp phaáp, chñnh àaáng cuãa àoaân viïn, ngûúâilao àöång. Àïí coá cú súã àöíi múái, nêng cao chêët lûúånghoaåt àöång Cöng àoaân cêìn thûåc hiïån thûúâng xuyïnviïåc àaánh giaá, xïëp loaåi; nghiïm tuác nhòn nhêån khuyïëtàiïím, haån chïë trong quaá trònh hoaåt àöång àïí coá biïånphaáp khùæc phuåc, àiïìu chónh. Vò vêåy, àaánh giaá xïëploaåi töí chûác Cöng àoaân coá vai troâ àùåc biïåt quantroång. Noá khöng chó laâ cú súã àïí bònh xeát thi àua,khen thûúãng Cöng àoaân caác cêëp maâ coân laâ cú súãàïí tuyïn truyïìn, vêån àöång Cöng àoaân caác cêëp tñchcûåc thûåc hiïån sûá mïånh chñnh trõ quan troång cuãa töíchûác Cöng àoaân.

ÚÃ thúâi àiïím hiïån taåi, viïåc àaánh giaá, xïëp loaåi töíchûác Cöng àoaân caác cêëp àûúåc tiïën haânh àõnh kyâhaâng nùm nhùçm kiïím àiïím, àaánh giaá chêët lûúånghoaåt àöång cuãa caác cêëp Cöng àoaân. Thaáng 12 haângnùm laâ thúâi àiïím Cöng àoaân cú súã vaâ Cöng àoaâncêëp trïn trûåc tiïëp cú súã thûåc hiïån àaánh giaá, töínghúåp kïët quaã vaâ baáo caáo Cöng àoaân cêëp trïn. Muåctiïu cuãa àaánh giaá xïëp loaåi töí chûác Cöng àoaân laânhùçm àaánh giaá nùng lûåc cuãa àöåi nguä caán böå Cöngàoaân, hiïåu quaã caác nöåi dung hoaåt àöång cuãa Cöngàoaân caác cêëp. Trïn cú súã àoá, tòm ra nhûäng mùåtûu àiïím, tñch cûåc, caác mö hònh hoaåt àöång hiïåuquaã àïí nhên röång; chó ra mùåt haån chïë vaâ nguyïnnhên cú baãn àïí coá giaãi phaáp khùæc phuåc. Àaánh giaáxïëp loaåi Cöng àoaân caác cêëp laâm tùng thïm àöånglûåc àïí caác cêëp Cöng àoaân hoaân thiïån mònh caã vïìtöí chûác, caán böå, nöåi dung, phûúng phaáp hoaåt àöång;laâm cú súã àïí thûåc hiïån cöng taác thi àua khenthûúãng haâng nùm theo quy chïë thi àua khenthûúãng cuãa Töíng Liïn àoaân vaâ Luêåt Thi àua, Khenthûúãng. Trong nhûäng nùm qua Töíng Liïn àoaân àaätöí chûác triïín khai nhiïìu biïån phaáp thiïët thûåc nhùçmtiïëp tuåc àöíi múái cöng taác àaánh giaá, xïëp loaåi vaânêng cao chêët lûúång cöng taác àaánh giaá, xïëp loaåitöí chûác Cöng àoaân. Töíng Liïn àoaân cuäng ban haânhnhiïìu vùn baãn hûúáng dêîn, biïíu mêîu thöëng kï,àùåc biïåt laâ Nghõ quyïët vïì àaánh giaá, xïëp loaåi töíchûác nhùçm àêíy maånh phaát triïín àoaân viïn, thaânhlêåp Cöng àoaân cú súã gùæn vúái xêy dûång töí chûáccöng àoaân vûäng maånh. ÚÃ thúâi àiïím hiïån taåi, viïåcàaánh giaá xïëp loaåi töí chûác Cöng àoaân àûúåc thûåchiïån theo hûúáng dêîn 1931/HD-TLÀ vaâ 1932/HD-TLÀ ngaây 27/2/2014 cuãa Töíng Liïn àoaân. Theoàoá, àaánh giaá xïëp loaåi töí chûác Cöng àoaân àûúåcthûåc hiïån úã hai cêëp laâ Cöng àoaân cú súã vaâ Cöng

àoaân cêëp trïn trûåc tiïëp cú súã; chûa thûåc hiïån àaánhgiaá àöëi vúái cöng àoaân tónh, thaânh phöë (vaâ tûúngàûúng) vaâ Töíng Liïn àoaân. Viïåc böí sung caác quyàõnh nhùçm àaánh giaá, xïëp loaåi Cöng àoaân tónh,thaânh phöë (vaâ tûúng àûúng) vaâ Töíng Liïn àoaân laârêët cêìn thiïët àïí nêng cao vai troâ chó àaåo cuãa cuãahai cêëp naây àöëi vúái hoaåt àöång cuãa cöng àoaân cêëpdûúái. Hún nûäa, quaá trònh àaánh giaá, xïëp loaåi theohai hûúáng dêîn trïn coân nhiïìu bêët cêåp nhû viïåcàaánh giaá, xïëp loaåi coân nùång vïì thaânh tñch; coá luáccoá núi coân qua loa, àaåi khaái, caãm tñnh; xem nheåàaánh giaá xïëp loaåi thöng qua àõnh lûúång; chûa cuåthïí hoáa caác nöåi dung hoaåt àöång bùçng caác tiïu chñcuå thïí; chûa thûåc sûå coi troång viïåc gùæn kïët giûäaàaánh giaá, xïëp loaåi vúái cöng taác thi àua, khenthûúãng; chûa coá töíng kïët tòm ra nguyïn nhên haånchïë vaâ coá giaãi phaáp khùæc phuåc, chêën chónh. Húnnûäa, nhiïìu tiïu chñ àaánh giaá theo hûúáng dêîn 1931/HD-TLÀ vaâ 1932/HD-TLÀ chûa phuâ húåp vúái thûåctiïîn vaâ chûa àûúåc àiïìu chónh phuâ húåp vúái caácchûúng trònh haânh àöång cuãa Töíng Liïn àoaân theogiai àoaån. Àiïìu naây laâm giaãm chêët lûúång cuãa àaánhgiaá, xïëp loaåi.

Trong quaá trònh caånh traånh vaâ höåi nhêåp quöëc tïë,vúái tinh thêìn dên chuã tiïën böå ngaây caâng àûúåc nêngcao, thöng tin khoa hoåc vïì hoaåt àöång Cöng àoaânàûúåc cêåp nhêåt thûúâng xuyïn hoaåt àöång cuãa caáccêëp Cöng àoaân seä ngaây caâng àa daång, phong phuáhún vaâ phûác taåp hún. Àiïìu naây àoâi hoãi töí chûác Cöngàoaân cêìn phaãi caãi tiïën, àöíi múái nöåi dung, phûúngphaáp, caách thûác, quy trònh àaánh giaá xïëp loaåi chophuâ húåp vúái nöåi dung hoaåt àöång trong böëi caãnh múái.Viïåc phaát huy nhûäng mùåt ûu àiïím, khùæc phuåc haånchïë, àùåc biïåt laâ traánh hònh thûác trong àaánh giaá, xïëploaåi töí chûác Cöng àoaân laâ rêët cêìn thiïët. Nhûäng haånchïë nïëu tiïëp tuåc keáo daâi seä khöng khuyïën khñch(thêåm chñ laâm caãn trúã) sûå àöíi múái, tiïën böå cuãa caáctöí chûác, caác cêëp Cöng àoaân, caãn trúã sûå phaát triïíncuãa hïå thöëng Cöng àoaân Viïåt Nam.

Àöíi múái cöng taác àaánh giaá, xïëp loaåi töí chûác Cöngàoaân cuäng laâ phuâ húåp vúái chuã trûúng cuãa TW Àaãngvïì triïín khai àïì aán “Xêy dûång quy àõnh cuãa Böå Chñnhtrõ vïì kiïím àiïím, àaánh giaá, phên loaåi chêët lûúånghaâng nùm àöëi vúái têåp thïí, caá nhên trong hïå thöëngchñnh trõ” (theo kïë hoaåch söë 72/KH -BTCTW ban haânhngaây 25/4/2017) vaâ àïì aán “Àöíi múái töí chûác vaâ hoaåtàöång Cöng àoaân Viïåt Nam trong tònh hònh múái”. Theotinh thêìn cuãa àïì aán “Xêy dûång quy àõnh cuãa Böå Chñnhtrõ vïì kiïím àiïím, àaánh giaá, phên loaåi chêët lûúånghaâng nùm àöëi vúái têåp thïí, caá nhên trong hïå thöëngchñnh trõ” viïåc kiïím àiïím, àaánh giaá, phên loaåi chêët



lûúång haâng nùm àöëi vúái têåp thïí, caá nhên cêìn àûúåcthûåc hiïån trïn cú súã caác tiïu chñ roä raâng, coá thïí àõnhlûúång; kiïím àiïím, àaánh giaá phaãi trung thûåc, khaáchquan nhùçm nhòn nhêån àuáng chêët lûúång hoaåt àöångcuãa caác töí chûác, caá nhên tûâ àoá ruát kinh nghiïåm vaânêng cao chêët lûúång hoaåt àöång. Vò vêåy, Töíng Liïnàoaân cêìn tiïëp tuåc àöíi múái cöng taác àaánh giaá, xïëp loaåitöí chûác àïí viïåc àaánh giaá, xïëp loaåi töí chûác Cöngàoaân ài vaâo thûåc chêët vaâ phuâ húåp vúái nhûäng quyàõnh cuãa Böå chñnh trõ. Viïåc àöíi múái cöng taác àaánhgiaá, xïëp loaåi töí chûác Cöng àoaân coá thïí thûåc hiïåntrïn cú súã möåt söë àõnh hûúáng cú baãn sau:

Möåt laâ, àöíi múái, nêng cao chêët lûúång cöng taácàaánh giaá, xïëp loaåi töí chûác Cöng àoaân laâ àïí thûåchiïån àêìy àuã, töët hún chûác nùng, nhiïåm vuå cuãa töíchûác Cöng àoaân laâ àaåi diïån vaâ baão vïå quyïìn, lúåiñch cuãa ngûúâi lao àöång trïn cú súã tön troång quyïìn,lúåi ñch cuãa ngûúâi sûã duång lao àöång, cuãa Nhaâ nûúácvaâ xaä höåi; goáp phêìn xêy dûång quan hïå lao àöångtiïën böå, haâi hoâa, öín àõnh.

Hai laâ, viïåc àöíi múái cöng taác àaánh giaá xïëp loaåitöí chûác cöng àoaân caác cêëp nïn quaán triïåt nghiïmtuác chuã trûúng cuãa TW Àaãng vïì triïín khai Kïë hoaåchtheo Àïì aán “Xêy dûång quy àõnh cuãa Böå Chñnh trõ vïìkiïím àiïím, àaánh giaá caá nhên; xïëp loaåi chêët lûúångàöëi vúái têåp thïí, caá nhên haâng nùm trong hïå thöëngchñnh trõ”, vaâ Àïì aán “Àöíi múái töí chûác vaâ hoaåt àöångCöng àoaân Viïåt Nam trong tònh hònh múái”. Ban Töíchûác, Töíng Liïn àoaân seä tham mûu Àoaân Chuã tõchTöíng Liïn àoaân xêy dûång vaâ ban haânh caác quy àõnhvïì quaãn lyá, àaánh giaá, xïëp loaåi àoaân viïn, nêng caochêët lûúång àoaân viïn Cöng àoaân. Trong àoá cêìn xemxeát caách thûác, quy trònh àaánh giaá theo hûúáng àöíimúái àaãm baão khaách quan vaâ thûåc chêët hún, nhûàoaân viïn àaánh giaá cöng àoaân cú súã vaâ cöng àoaâncêëp trïn thêím àõnh, cöng nhêån kïët quaã àaánh giaá.

Ba laâ, viïåc àöíi múái cöng taác àaánh giaá, xïëp loaåitöí chûác phaãi àûúåc tiïën haânh thûúâng xuyïn, tûâ àoálaâm tùng thïm àöång lûåc àïí caác cêëp Cöng àoaânhoaân thiïån mònh caã vïì töí chûác, caán böå, nöåi dung,phûúng phaáp hoaåt àöång, laâm cú súã àïí thûåc hiïåncöng taác thi àua khen thûúãng haâng nùm theo quychïë thi àua khen thûúãng cuãa Töíng Liïn àoaân vaâLuêåt Thi àua vaâ Khen thûúãng.

Böën laâ, thûúâng xuyïn àöíi múái, nêng cao chêëtlûúång cöng taác àaánh giaá, xïëp loaåi töí chûác Cöngàoaân phaãi theo hûúáng hûúáng vïì cú súã, phuåc vuå nhucêìu thiïët thên, phuâ húåp vúái têm tû, nguyïån voångcuãa àoaân viïn vaâ ngûúâi lao àöång; giuáp àúä, höî trúå,giaãi quyïët vûúáng mùæc cho Cöng àoaân cú súã vaâ Cöngàoaân cêëp trïn.

Caác giaãi phaáp àûa ra cêìn àöìng böå, coá löå trònh,thûá tûå ûu tiïn, àêìu tû nguöìn lûåc vaâ coá àiïìu kiïånthûåc hiïån phuâ húåp vúái àiïìu kiïån thûåc tïë úã tûâng cêëpCöng àoaân.

Nhû vêåy, coá thïí khùèng àõnh viïåc àaánh giaá xïëploaåi töí chûác Cöng àoaân laâ rêët cêìn thiïët. Noá laânhu cêìu nöåi sinh trong hoaåt àöång cuãa cöng àoaâncaác cêëp; laâ phuâ húåp vúái chuã trûúng cuãa Àaãng; laâphuâ húåp vúái xu hûúáng vêån àöång chung cuãa caác töíchûác chñnh trõ xaä höåi trong hïå thöëng chñnh trõViïåt Nam. Chñnh vò vêåy, Ban Töí chûác Töíng Liïnàoaân cêìn nghiïn cûáu àïí tham mûu cho Àoaân Chuãtõch Töíng Liïn àoaân xêy dûång vaâ ban haânh caácquy àõnh vïì quaãn lyá, àaánh giaá, xïëp loaåi töí chûácCöng àoaân. Trong àoá, cêìn àöíi múái vïì caách thûác,quy trònh, nöåi dung vaâ tiïu chñ àaánh giaá; àaãmbaão àaánh giaá, xïëp loaåi Cöng àoaân caác cêëp khaáchquan vaâ thûåc chêët hún. Möîi töí chûác Cöng àoaâncuäng cêìn khaách quan, trung thûåc trong àaánh giaáxïëp loaåi töí chûác mònh; thùèng thùæn chó ra nhûängmùåt thiïëu tñch cûåc trong hoaåt àöång àïí coá biïånphaáp khùæc phuåc. Quan troång hún, cêìn thay àöíichuã thïí àaánh giaá theo hûúáng cêëp dûúái àaánh giaácêëp trïn nhû àoaân viïn àaánh giaá cöng àoaân cúsúã; cöng àoaân cú súã àaánh giaá cöng àoaân cêëp trïncú súã; cöng àoaân cêëp trïn cú súã àaánh giaá cöngàoaân tónh, thaânh phöë vaâ tûúng àûúng;... Coá nhûvêåy, chêët lûúång cuãa cöng taác àaánh giaá múái àûúåccaãi thiïån; viïåc àaánh giaá múái coá taác duång taåo àöånglûåc thuác àêíy Cöng àoaân caác cêëp nêng cao chêëtlûúång hoaåt àöång.

Taâi liïåu tham khaão1. Ban töí chûác Trung ûúng (2017), Kïë hoaåch söë 72/KH-BTCTW

vïì Àïì aán xêy dûång quy àõnh cuãa Böå Chñnh trõ vïì kiïím àiïím,àaánh giaá, phên loaåi chêët lûúång haâng nùm àöëi vúái têåp thïí, caánhên trong hïå thöëng chñnh trõ, Haâ Nöåi.

2. Ban töí chûác trung ûúng (2014), Hûúáng dêîn söë 27/HD-BTCTWvïì kiïím àiïím, àaánh giaá, xïëp loaåi töí chûác cú súã Àaãng, àaãng viïn,Haâ Nöåi.

3. Àoaân thanh niïn cöång saãn Höì Chñ Minh (2016), Quyïët àõnh söë1076/QÀ-TWÀTN-BKT vïì viïåc ban haânh böå tiïu chñ àaánh giaá,xïëp loaåi chêët lûúång cöng taác àoaân vaâ phong traâo thanh thiïëuniïn cêëp tónh, Haâ Nöåi.

4. Töíng Liïn àoaân Lao àöång Viïåt Nam (2014), Hûúáng dêîn 1931/HD-TLÀ vïì viïåc àaánh giaá chêët lûúång xêy dûång cöng àoaân cú súãvûäng maånh vaâ àaánh giaá, xïëp loaåi cöng àoaân cú súã, Haâ Nöåi.

5. Töíng liïn àoaân lao àöång Viïåt Nam (2014), Hûúáng dêîn 1932/HD-TLÀ vïì viïåc àaánh giaá, xïëp loaåi chêët lûúång hoaåt àöång cöngàoaân cêëp trïn trûåc tiïëp cú súã, Haâ Nöåi.

6. Ban töí chûác Töíng Liïn àoaân (2016), Tònh hònh thûåc hiïån cöngtaác kiïím àiïím, àaánh giaá, xïëp loaåi chêët lûúång haâng nùm, Haâ Nöåi.



VÊËN ÀÏÌ TROÅNG DUÅNG, THU HUÁT NHÊN TAÂI CUÃA THAÂNH PHÖË HAÂ NÖÅI

PHAÅM VÙN TÊN* - ÀÙÅNG XUÊN GIAÁP**

* Trûúâng Àaåi hoåc Cöng nghïå Giao thöng vêån taãi** Trûúâng Àaåi hoåc Cöng àoaân

Toám tùæt: Vúái võ thïë cuãa Thuã àö, Haâ Nöåi laâ núi têåp trung àöng nhêët caác cú quan khoa hoåc lúán, nhiïìu trûúâng àaåi hoåc lúán, cuângvúái àoá laâ sûå höåi tuå cuãa àöng àaão àöåi nguä caán böå khoa hoåc, trñ thûác úã hêìu khùæp caác lônh vûåc, trong àoá caác böå khoa hoåc coá trònh àöå caochiïëm àïën gêìn 90% cuãa caã nûúác. Àêy thûåc sûå laâ tiïìm nùng vö cuâng to lúán cuãa Haâ Nöåi, laâ thïë maånh nöíi tröåi cuãa Haâ Nöåi maâ khöngphaãi àõa phûúng naâo trong caã nûúác cuäng coá àûúåc. Nïëu Haâ Nöåi coá cú chïë, chñnh saách troång duång, thu huát coá hiïåu quaã nguöìn lûåc àùåcbiïåt naây, seä taåo ra sûå phaát triïín maånh meä cho Haâ Nöåi trïn têët caã caác lônh vûåc, nhêët laâ phaát triïín kinh tïë, àêíy maånh tiïën trònh cöngnghiïåp hoáa, hiïån àaåi hoáa súám àûa sûå nghiïåp cöng nghiïåp hoáa, hiïån àaåi hoáa Thuã àö vïì àñch trûúác caã nûúác nhû àaä xaác àõnh.

Tûâ khoáa: Troång duång, thu huát, nhên taâi, thaânh phöë Haâ Nöåi.

THE ISSUE OF ATTRACTING TALENTS IN HANOIAbtract: Being the Capital, Hanoi is the metropolis of major science institutions, big universities, at the same time being the

gathering of many scientists, intellectuals in many fields, in which the number of scientists account for almost 90% scientists nationalwide. This is truly an important potential of Hanoi, a distinguished strenghth that not many local governments have. If Hanoi imposemechanisms, attract applied policy, utilize sufficiently this special human resource, it will develop tremendously on every field,especially in developing economy, strengthening industrialization, modernizing procedure in order to early achieve the industrialized,modernized target of Hanoi.

Keyword: utilize, attract, gifted people, Hanoi.


Trong nhûäng nùm qua, Haâ Nöåi àaä xêy dûång vaâban haânh nhiïìu cú chïë, chñnh saách troång duångvaâ thu huát nhên taâi. Nùm 2009, UÃy ban nhên

dên thaânh phöë àaä ban haânh quyïët àõnh söë 91/2009/QÀ-UBND vïì thu huát, sûã duång, àaâo taåo taâi nùng treãvaâ nguöìn nhên lûåc chêët lûúång cao cuãa thaânh phöë,trong àoá coá chñnh saách quy àõnh viïåc thu huát vaâ sûãduång caác àöëi tûúång laâ sinh viïn töët nghiïåp àaåi hoåcloaåi gioãi, sinh viïn thuã khoa, thaåc syä, tiïën syä, ngûúâicoá thaânh tñch àûúåc cöng nhêån trong caác lônh vûåcnghïå thuêåt, thïí thao, y hoåc. Nùm 2013, Höåi àöìngnhên dên thaânh phöë àaä ban haânh nghõ quyïët söë14/2013/NQ-HÀND vïì chñnh saách troång duång nhêntaâi trong xêy dûång vaâ phaát triïín Thuã àö. Theo àoá,nhûäng thuã khoa töët nghiïåp úã caác cú súã àaâo taåo àaåihoåc ngaânh, chuyïn ngaânh maâ thaânh phöë àang coánhu cêìu, caác tiïën sô coá cöng trònh, àïì aán khoa hoåc vaâchuyïn ngaânh àaâo taåo àaáp ûáng caác chûúng trònhphaát triïín kinh tïë - xaä höåi cuãa Thuã àö; baác sô nöåi truá,baác sô chuyïn khoa cêëp II, dûúåc sô chuyïn khoa cêëp

II, giaáo viïn, giaãng viïn coá thaânh tñch huêën luyïånhoåc sinh, sinh viïn àaåt giaãi nhêët, nhò trong caác kyâ thihoåc sinh gioãi, sinh viïn xuêët sùæc, thi tay nghïì cêëpquöëc gia, khu vûåc, quöëc tïë; huêën luyïån viïn coá thaânhtñch huêën luyïån vêån àöång viïn àoaåt giaãi; vêån àöångviïn, vùn nghïå syä àoaåt huy chûúng vaâng, giaãi nhêëttaåi caác kyâ thi chuyïn nghiïåp quöëc gia, caác chuyïngia gioãi, nhaâ khoa hoåc àêìu ngaânh, nghïå nhên, ngûúâiàûúåc trao tùång danh hiïåu vinh dûå Nhaâ nûúác,... seäàûúåc tiïëp nhêån hoùåc xeát àùåc caách tuyïín duång khöngqua thi tuyïín, àûúåc höî trúå àaäi ngöå möåt lêìn bùçng haimûúi lêìn mûác lûúng töëi thiïíu taåi thúâi àiïím àûúåc tuyïínduång. Sau hai nùm cöng taác, nhûäng ngûúâi naây seäàûúåc ûu tiïn cûã ài àaâo taåo bêåc sau àaåi hoåc úã trongnûúác hoùåc nûúác ngoaâi, àûúåc höî trúå ba mûúi lêìn mûáclûúng töëi thiïíu khi laâm luêån vùn thaåc syä, àûúåc höî trúåbùçng taám mûúi lêìn mûác lûúng töëi thiïíu khi laâm luêånaán tiïën syä, àûúåc höî trúå phûúng tiïån ài laåi, phûúng



tiïån laâm viïåc, nghiïn cûáu, àûúåc traã thuâ lao theo húåpàöìng thoãa thuêån trïn cú súã söë lûúång, chêët lûúång,hiïåu quaã cöng viïåc...

Nhû vêåy, “thaãm” àaä àûúåc traãi, nhûng thûåc tïë, chñnhsaách troång duång, thu huát nhên taâi, nhêët laâ thu huát taâinùng treã vïì laâm viïåc taåi caác cú quan, àún võ trïn àõabaân thaânh phöë Haâ Nöåi nhûäng nùm qua hiïåu quaã chûacao. Söë liïåu thöëng kï cho thêëy, tûâ nùm 2003 àïën nùm2017, Haâ Nöåi àaä tuyïn dûúng trïn 1.300 thuã khoaxuêët sùæc nhûng cuäng chó coá hún 100 thuã khoa vïì cöngtaác taåi caác cú quan cuãa Haâ Nöåi (2017). Tñnh bònh quên,söë ngûúâi àûúåc tuyïín múái àaåt xêëp xó 10% so vúái söëlûúång thuã khoa xuêët sùæc àûúåc thaânh phöë tuyïn dûúng.Mùåt khaác, söë ngûúâi àûúåc thu huát, tuyïín duång múáithûúâng têåp trung úã khöëi vùn hoáa, thïí thao, trong khiàoá nhûäng ngaânh, lônh vûåc troång àiïím nhû khoa hoåc,cöng nghïå, quy hoaåch, kiïën truác, giao thöng àö thõ, disaãn vùn hoáa, cöng nghïå thöng tin àang rêët cêìn nhûängngûúâi coá trònh àöå chuyïn mön cao thò thaânh phöë laåichûa thu huát àûúåc.

Coá nhiïìu nguyïn nhên khiïën viïåc troång duång, thuhuát nhên taâi vïì laâm viïåc taåi Haâ Nöåi gùåp khoá khùn.Möåt söë súã, ban ngaânh cuãa thaânh phöë coân luáng tuáng,bõ àöång trong sûã duång vaâ àõnh hûúáng àaâo taåo, böìidûúäng, phaát triïín nhên taâi. Bïn caånh àoá laâ tû tûúãngheåp hoâi, àõnh kiïën cuãa möåt söë caán böå laänh àaåo vêîncoân töìn taåi, aãnh hûúãng àïën viïåc thûåc hiïån chuã trûúngthu huát vaâ troång duång nhên taâi cuãa thaânh phöë, àuángnhû Kïët luêån söë 86 cuãa Böå Chñnh trõ àaä chó ra: “Möåtsöë thu huát àûúåc thò coân luáng tuáng, bõ àöång trong böëtrñ, sûã duång; coá núi coân tû tûúãng heåp hoâi, àõnh kiïën,khöng maånh daån àïì baåt caán böå treã, dêîn túái caán böåkhöng yïn têm cöng taác, thiïëu têåp trung suy nghônghiïn cûáu, khöng phaát huy àûúåc hïët nùng lûåc, súãtrûúâng, gêy laäng phñ nguöìn lûåc, phaát sinh dû luêånkhöng töët vïì chuã trûúng sûã duång nhên taâi cuãa Àaãngvaâ Nhaâ nûúác” [1]. Tuy Haâ Nöåi àaä xêy dûång vaâ banhaânh àûúåc chñnh saách troång duång, thu huát nhên taâi,nhûng trong töí chûác thûåc hiïån coân mang tñnh chùæpvaá, thiïëu quyïët liïåt, àöi khi coân hònh thûác; nhiïìu chñnhsaách àaäi ngöå cuãa thaânh phöë vêîn phaãi theo khungluêåt àõnh nïn chûa thûåc sûå hêëp dêîn, vò thïë àaä coá thuãkhoa sau khi vïì laâm viïåc úã Haâ Nöåi möåt thúâi gian, sauàoá àaä xin chuyïín sang lônh vûåc khaác coá chïë àöå hêëpdêîn hún. Hún nûäa, nhiïìu yá kiïën cho rùçng, möi trûúânglaâm viïåc úã nhiïìu cú quan nhaâ nûúác úã Haâ Nöåi hiïånnay quaá nhiïìu goâ boá, tònh traång chaåy chûác, chaåyquyïìn, chaåy biïn chïë... dêîn àïën ngûúâi taâi khöng coá

chöî àûáng, khöng coá núi àïí phaát huy nùng lûåc, khaãnùng thùng tiïën bõ haån chïë,... laâ nhûäng bêët cêåp aãnhhûúãng àïën viïåc troång duång, thu huát nhên taâi cuãathaânh phöë.

Do vêåy, àïí thûåc sûå taåo ra bûúác “àöåt phaá” trongviïåc troång duång, thu huát nhên taâi, goáp phêìn quantroång vaâo viïåc thûåc hiïån chiïën lûúåc phaát triïín kinh tïë- xaä höåi, àêíy maånh tiïën trònh cöng nghiïåp hoáa, hiïånàaåi hoáa Thuã àö, Haâ Nöåi cêìn maånh daån àöíi múái vaâthûåc hiïån quyïët liïåt chñnh saách troång duång vaâ thu huátnhên taâi, cuå thïí:

Möåt laâ, trong thúâi gian túái, Haâ Nöåi cêìn raâ soaát laåihïå thöëng caác chñnh saách liïn quan trûåc tiïëp túái viïåcthu huát, troång duång nhên taâi, trong àoá cêìn chuá troångtúái têët caã caác khêu, tûâ phaát hiïån, tiïën cûã, tuyïín choån,àaâo taåo, böìi dûúäng, àaánh giaá àïën thu huát, sûã duång,taåo caác àiïìu kiïån laâm viïåc, caác chïë àöå àaäi ngöå, troångduång; àöìng thúâi kiïn quyïët thaáo boã nhûäng “àiïímngheän” hay “nuát thùæt” trong caác quy àõnh hiïån haânh.Ngoaâi nhûäng chñnh saách chung theo quy àõnh cuãaTrung ûúng, Haâ Nöåi cêìn maånh daån böí sung vaâ aápduång thñ àiïím nhûäng chñnh saách múái phuâ húåp vúáiàùåc àiïím riïng cuãa Haâ Nöåi. Àùåc biïåt Haâ Nöåi cêìn xêydûång vaâ ban haânh tiïu chuêín choån nhên taâi trongcaác lônh vûåc, bao göìm caã tiïu chuêín vïì taâi vaâ tiïuchuêín vïì àûác. Àêy laâ nöåi dung rêët quan troång, laâ cúsúã àïí phaát hiïån, tuyïín choån vaâ böìi dûúäng nhên taâi.Lêu nay àiïím vûúáng lúán nhêët trong chñnh saách thuhuát, troång duång nhên taâi cuãa thaânh phöë chñnh laâ viïåcchûa cuå thïí hoáa àûúåc caác tiïu chñ, quy trònh, thuã tuåcàïí xaác àõnh ai laâ “nhên taâi”, nïëu khöng xaác àõnh àûúåcai laâ “nhên taâi”, thò viïåc thu huát vaâ troång duång nhêntaâi chó laâ hònh thûác, khöng hiïåu quaã.

Hai laâ, muöën phaát hiïån, thu huát àûúåc nhên taâi,trûúác hïët cêìn phaãi vûúåt qua nhûäng quy àõnh tuyïínduång thöng thûúâng; do àoá, Haâ Nöåi cêìn xêy dûångchñnh saách thñch húåp àïí thu huát àûúåc nhûäng nhêntaâi tiïìm nùng nhû: sinh viïn töët nghiïåp loaåi gioãi, xuêëtsùæc, thuã khoa caác trûúâng àaåi hoåc; sinh viïn töët nghiïåpcaác trûúâng àaåi hoåc danh tiïëng trïn thïë giúái; thñ sinhàaåt àiïím cao nhêët trong caác kyâ thi tuyïín duång; nhûängngûúâi coá taâi nùng àang laâm viïåc úã caác khu vûåc khaácnhû doanh nghiïåp nhaâ nûúác, khu vûåc tû nhên, lûåclûúång vuä trang, caán böå, cöng chûác úã cú súã; nhûängngûúâi súám böåc löå caác nùng khiïëu àùåc biïåt trong caáclônh vûåc hoaåt àöång cuå thïí... Ngoaâi ra, Haâ Nöåi cêìn aápduång chñnh saách “tiïën cûã” vaâ “tûå tiïën cûã”; quy àõnh roätraách nhiïåm cuãa ngûúâi tiïën cûã; cöng khai hoáa ngûúâi



tiïën cûã vaâ nhên taâi àûúåc tiïën cûã àïí xaä höåi coá àiïìukiïån giaám saát. Cuâng vúái àoá, Haâ Nöåi phaãi àïì cao traáchnhiïåm caá nhên, cuå thïí laâ vai troâ, traách nhiïåm cuãangûúâi àûáng àêìu caác cú quan, àún võ trong viïåc thuhuát nhên taâi, gùæn thêím quyïìn thu huát vúái thêím quyïìntuyïín duång vaâ sûã duång, qua àoá nêng cao chêët lûúångcöng taác tuyïín duång, thu huát, lûåa choån àûúåc ngûúâithûåc sûå coá nùng lûåc, tiïu chuêín àaáp ûáng yïu cêìucöng viïåc. Hiïåu quaã chñnh saách thu huát nhên taâi phuåthuöåc rêët nhiïìu vaâo ngûúâi trûåc tiïëp quaãn lyá, sûã duångnhên taâi. Ngûúâi sûã duång nhên taâi, trûúác hïët phaãi laângûúâi biïët duâng ngûúâi, biïët tön troång taâi nùng, coánhû vêåy thò nhên taâi múái coá cú höåi phaát huy hïët taâinùng cuãa mònh àïí cöëng hiïën.

Ba laâ, àïí thu huát nhên taâi, ngoaâi tiïìn lûúng theoquy àõnh cuãa nhaâ nûúác, Haâ Nöåi cêìn coá nhûäng quyàõnh cuå thïí chïë àöå àaäi ngöå vïì vêåt chêët àöëi vúái nhêntaâi. Theo àoá, tiïìn lûúng vaâ chïë àöå àaäi ngöå vïì vêåtchêët àöëi vúái nhên taâi phaãi àaãm baão cuöåc söëng cuãa hoåúã mûác khaá so vúái mûác söëng cuãa caác têìng lúáp khaáctrong xaä höåi, thu nhêåp cuãa hoå khöng thêëp hún thunhêåp cuãa nhûäng ngûúâi coá cuâng trònh àöå, nùng lûåclaâm viïåc úã khu vûåc tû; coá chñnh saách höî trúå, taåo àiïìukiïån töëi àa vïì nhaâ úã vaâ caác phûúng tiïån laâm viïåc cêìnthiïët. Nïn chùng, Haâ Nöåi cêìn xem xeát thaânh lêåp Quyänhên taâi, àöìng thúâi, daânh möåt phêìn kinh phñ àaâo taåoàïí àûa söë coá “triïín voång” ài àaâo taåo cao hún úã núi coáàiïìu kiïån töët cho phaát huy nùng lûåc àaä coá, nhû àûaài àaâo taåo úã nûúác ngoaâi nhêët laâ úã nhûäng nûúác coánïìn khoa hoåc vaâ cöng nghïå cao; coá chñnh saách höîtrúå àïí ngûúâi taâi coá thïí tham gia caác höåi thaão khoahoåc, caác khoáa hoåc nêng cao úã trong nûúác vaâ ngoaâinûúác. Ngoaâi ra, àöëi vúái nhûäng taâi nùng coá thaânh tñch,cöng traång àùåc biïåt trong quaá trònh cöng taác, Haâ Nöåicêìn coá chñnh saách xeát nêng lûúng vûúåt bêåc trûúácthúâi haån.

Böën laâ, thûåc tïë cho thêëy, trong viïåc thu huát vaâtroång duång nhên taâi, nïëu tuyïåt àöëi hoáa ûu àaäi vïì taâichñnh, lúåi ñch vêåt chêët, xem nheå viïåc taåo möi trûúânglaâm viïåc dên chuã, tön vinh sûå àoáng goáp, cöëng hiïëncuãa nhên taâi... thò viïåc thu huát vaâ troång duång nhêntaâi khoá coá thïí àaåt hiïåu quaã nhû mong muöën; thêåmchñ ngûúâi taâi àaä thu huát àûúåc seä rúâi khoãi àõa phûúng,khöng giûä chên àûúåc hoå; nïëu boã ra nhiïìu ûu àaäi àïíthu huát taâi nùng sau àoá boã bùéng hoùåc àûa hoå vaâomöi trûúâng “teã nhaåt”, thò taâi nùng cuãa hoå cuäng seächïët yïíu. Do àoá, cuâng vúái nhûäng ûu àaäi vïì vêåt chêët,Haâ Nöåi cêìn coi troång taåo lêåp möi trûúâng cho nhên taâi

laâm viïåc. Àoá laâ, àêìu tû cú súã vêåt chêët, xêy dûångkhöng khñ laâm viïåc thên thiïån, minh baåch, dên chuãàaãm baão cho nhên taâi coá quyïìn tûå chuã, tûå chõu traáchnhiïåm caá nhên; quyïìn tûå do tû duy, phaát triïín yátûúãng khoa hoåc; cuâng vúái àoá cêìn coá sûå quan têm,gêìn guäi cuãa ngûúâi laänh àaåo quaãn lyá; chñnh saách tönvinh, khen thûúãng kõp thúâi, xûáng àaáng vúái àoáng goápcuãa nhên taâi. Möåt möi trûúâng laâm viïåc thêåt sûå dênchuã, thên thiïån, khuyïën khñch sûå saáng taåo, khöngghen gheát, àöë kõ, taåo àiïìu kiïån cho ngûúâi taâi àûúåcthùng tiïën nghïì nghiïåp vaâ cöëng hiïën chñnh laâ yïëu töëcoá tñnh quyïët àõnh àïí thu huát, giûä chên ngûúâi taâi vaâphaát huy moåi taâi nùng.

Nùm laâ, thu huát vaâ troång duång nhên taâi laâ möåtnghïå thuêåt, do àoá, Haâ Nöåi cêìn töí chûác thûúâng xuyïnviïåc gùåp gúä vaâ àöëi thoaåi giûäa laänh àaåo thaânh phöë vúáiàöåi nguä trñ thûác Thuã àö, nhêët laâ laänh àaåo caác trûúângàaåi hoåc, cao àùèng, caác viïån nghiïn cûáu trïn àõa baânthaânh phöë. Thöng qua viïåc töí chûác gùåp gúä vaâ àöëithoaåi, laänh àaåo thaânh phöë seä lùæng nghe àûúåc nhûängtêm tû, nguyïån voång cuãa trñ thûác thuã àö, tûâ àoá xêydûång àûúåc chñnh saách thu huát nhên taâi hiïåu quaã;àöìng thúâi qua àoá, laänh àaåo thaânh phöë cuäng seä lùængnghe àûúåc nhûäng yá kiïën àoáng goáp hïët sûác quyá baáucuãa trñ thûác Thuã àö hiïën kïë caác giaãi phaáp phaát triïínkinh tïë - xaä höåi, àêíy maånh cöng nghiïåp hoáa, hiïån àaåihoáa, xêy dûång Thuã àö ngaây caâng vùn minh, hiïån àaåi.Cuâng vúái àoá, Haâ Nöåi cêìn xêy dûång chñnh saách tönvinh, àïì cao võ trñ xaä höåi cuãa nhên taâi, coá chïë àöåtuyïn dûúng, tuyïn danh nhûäng ngûúâi coá thaânh tñchàùåc biïåt xuêët sùæc àoáng goáp thiïët thûåc vaâo viïåc xêydûång vaâ phaát triïín Thuã àö. Viïåc thaânh phöë töí chûáclïî tuyïn dûúng caác thuã khoa xuêët sùæc taåi Vùn Miïëu -Quöëc Tûã Giaám laâ möåt tñn hiïåu àaáng mûâng trong viïåctön vinh, àïì cao võ trñ xaä höåi cuãa nhên taâi. Tuy nhiïn,viïåc naây cuäng cêìn töí chûác thiïët thûåc vaâ hiïåu quaã húnnûäa àïí caác thuã khoa khöng chó thêëy vinh dûå àûúåctuyïn dûúng maâ coân phaãi thêëy àûúåc àoá thûåc sûå coânlaâ sûå kyâ voång.

Taâi liïåu tham khaão1. Böå Chñnh trõ (2011), Kïët luêån söë 86-KL/TW ngaây 24/01/2014 vïì

chñnh saách thu huát, taåo nguöìn caán böå tûâ sinh viïn töët nghiïåpxuêët sùæc, caán böå khoa hoåc treã.

2. Nguyïîn Àònh Dûúng (chuã biïn, 2014), Kinh tïë - Xaä höåi Haâ Nöåisau 5 nùm múã röång àõa giúái haânh chñnh, Nxb Chñnh trõQuöëc gia.

3. HÀND TP. Haâ Nöåi (2013), Nghõ quyïët söë 14/2013/NQ-HÀND,ngaây 17/7/2013, vïì chñnh saách troång duång nhên taâi trong xêydûång vaâ phaát triïín Thuã àö.



GIAÃI PHAÁP NÊNG CAO PHUÁC LÚÅI CHO ÀOAÂN VIÏN VAÂ NGÛÚÂI LAO ÀÖÅNGCUÃA CAÁC ÀÚN VÕ SÛÅ NGHIÏÅP CÖNG ÀOAÂN

NGUYÏÎN THÕ THUÂY DUNG*


Toám tùæt: Phuác lúåi cho àoaân viïn vaâ ngûúâi lao àöång theo tiïëp cêån thûåc tïë, àûúåc hiïíu laâ lúåi ñch maâ moåi ngûúâi coá thïí àûúåc hûúãngmaâ khöng phaãi traã tiïìn hoùåc chó phaãi traã möåt phêìn. Hoùåc coá thïí hiïíu phuác lúåi laâ quyïìn lúåi vïì vêåt chêët vaâ tinh thêìn maâ Nhaâ nûúác haycú quan, doanh nghiïåp baão àaãm cho àoaân viïn vaâ ngûúâi lao àöång àûúåc hûúãng. Baâi viïët naây àïì cêåp àïën thûåc traång vaâ àûa ra möåt söëgiaãi phaáp cú baãn àïí nhùçm nêng cao vai troâ cuãa Cöng àoaân Viïåt Nam trong viïåc nêng cao phuác lúåi cho àoaân viïn vaâ ngûúâi lao àöång.

Tûâ khoáa: Phuác lúåi, àoaân viïn, ngûúâi lao àöång, giaãi phaáp, cöng àoaân

SOLUTIONS TO IMPROVE THE WELFARE OF UNION MEMBERS AND EMPLOYEES OF THE BUSINESS UNITS - UNION

Abstract: The welfare for union members and workers are based on a practical approach, understood as benefits that peoplecan enjoy without paying or paying only a portion. Or it can be understood that the welfare is the material and spiritual benefits thatthe State or agencies and enterprises guarantee to union members and employees. This article deals with the situation and providessome basic solutions to enhance the role of the Vietnam Trade Union in improving the welfare of trade unionists and workers

Keywords: Welfare, trade unionists, workers, solutions, union.


Phuác lúåi cho àoaân viïn vaâ ngûúâi lao àöång thûúângàûúåc caác doanh nghiïåp thûåc hiïån laâ Baão hiïímxaä höåi, Baão hiïím y tïë, Baão hiïím thêët nghiïåp,

Baão hiïím sûác khoãe, Baão hiïím nhên thoå, Baão hiïímmêët khaã nùng lao àöång, Baão àaãm thu nhêåp, Baãoàaãm hûu trñ tûå nguyïån, Mua cöí phêìn cöë phiïëu cuãadoanh nghiïåp, bûäa cúm ca, trúå cêëp nhaâ úã, trúå cêëp àilaåi, giuáp àúä taâi chñnh cuãa àún võ, doanh nghiïåp, hiïåphöåi tñn duång, dõch vuå baán haâng haå giaá, trúå cêëp vïìgiaáo duåc vaâ àaâo taåo, trúå giuáp vïì y tïë chùm soác taåichöî, dõch vuå giaãi trñ, chûúng trònh thïí thao vùn hoáa,chùm soác ngûúâi giaâ vaâ treã em... hoaåt àöång cuãa caácàún võ sûå nghiïåp cuãa töí chûác Cöng àoaân àem laåiphuác lúåi cho àoaân viïn vaâ ngûúâi lao àöång.

1. Thûåc traång hoaåt àöång cuãa caác àún võ sûånghiïåp Cöng àoaân trong viïåc chùm lo phuác lúåicho àoaân viïn vaâ ngûúâi lao àöång

Hïå thöëng cú súã dõch vuå khaách saån, nhaâ khaáchcuãa Cöng àoaân àaä àaáp ûáng àûúåc möåt phêìn nhucêìu cuãa àoaân viïn sûã duång caác dõch vuå lûu truá vúáigiaá thêëp hún khaách saån khaác cuâng thúâi àiïím. Hïåthöëng quyä xaä höåi, tûâ thiïån vaâ Quyä tûâ thiïån xaä höåiTêëm loâng vaâng, Chûúng trònh “Maái êëm cöng àoaân”,

Quyä vò treã em, Quyä trúå vöën vaâ Quyä giaãi quyïët viïåclaâm àaä giuáp cho haâng trùm ngaân ngûúâi lao àöång(NLÀ) ngheâo vûúåt qua khoá khùn, taåo thïm viïåclaâm, tùng thïm thu nhêåp goáp phêìn thûåc hiïån chuãtrûúng xoáa àoái, giaãm ngheâo cuãa Àaãng, Nhaâ nûúác.Kïët quaã hoaåt àöång caác Quyä goáp phêìn gùæn kïëtÀV&NLÀ vúái töí chûác cöng àoaân nêng cao uy tñncuãa töí chûác cöng àoaân trong xaä höåi, thu huát ngûúâilao àöång gia nhêåp cöng àoaân. Hoaåt àöång caác Quyätrúã thaânh cöng cuå thûåc sûå goáp phêìn nêng cao hiïåuquaã hoaåt àöång cuãa töí chûác cöng àoaân chùm lo phuáclúåi vêåt chêët cho ÀV&NLÀ.

Caác cú súã giaáo duåc cuãa töí chûác cöng àoaân töí chûácàaä àaâo taåo ÀV&NLÀ, goáp phêìn àaáng kïí vaâo viïåc nêngcao tyã lïå lao àöång qua àaâo taåo nghïì, goáp phêìn xêydûång giai cêëp cöng nhên àaáp ûáng yïu cêìu cuãa thúâi kyâcöng nghiïåp hoáa, hiïån àaåi hoáa àêët nûúác ; Caác Nhaâvùn hoáa lao àöång cuãa Cöng àoaân àaä phuåc vuå töët caácnhiïåm vuå chñnh trõ, kinh tïë, vùn hoaá xaä höåi cuãa Àaãng,Nhaâ nûúác vaâ töí chûác Cöng àoaân; töí chûác töët caác hoaåtàöång vùn hoaá, thïí thao, cêu laåc böå súã thñch, caác lúáp



böìi dûúäng nghiïåp vuå àaáp ûáng nhu cêìu cuãa àöng àaãocaán böå cöng nhên viïn chûác lao àöång, goáp phêìn nêngcao hiïåu quaã hoaåt àöång cuãa töí chûác cöng àoaân chùmlo phuác lúåi tinh thêìn vaâ chñnh trõ cho ÀV&NLÀ.

Tuy nhiïn, bïn caånh nhûäng kïët quaã àaä àaåt àûúåc,hoaåt àöång cuãa caác àún võ sûå nghiïåp Cöng àoaân trongviïåc chùm lo phuác lúåi cho ÀV&NLÀ coân möåt söë töìntaåi haån chïë nhû sau:

Vïì phuác lúåi vêåt chêët: Hoaåt àöång cuãa hïå thöëngkhaách saån, nhaâ khaách cuãa Cöng àoaân hiïåu quaã thêëpchûa thu huát nhiïìu ÀV&NLÀ tòm àïën sûã duång, kïëtquaã àaåt àûúåc chûa tûúng xûáng vúái tiïìm nùng vaâàiïìu kiïån cú súã vêåt chêët hiïån coá; caác Quyä Xaä höåi tûâthiïån cuãa cöng àoaân (trûâ Quyä XHTT Têëm Loâng vaâng)àang hoaåt àöång baán chñnh thûác, chûa àûúåc cú quanthêím quyïìn Nhaâ nûúác cöng nhêån; chûa coá cú chïëquaãn lyá töí chûác vaâ hoaåt àöång thöëng nhêët nïn hoaåtàöång coân thuå àöång, ñt bõ kiïím soaát, hiïåu quaã thêëp.

Vïì phuác lúåi tinh thêìn vaâ chñnh trõ : Hoaåt àöång cuãamöåt söë cú súã giaáo duåc nghïì nghiïåp hiïåu quaã coânthêëp, cöng taác àaâo taåo, böìi dûúäng vïì lyá luêån vaâ nghiïåpvuå cöng taác cöng àoaân cho caán böå cöng àoaân caáccêëp, àùåc biïåt laâ caán böå cöng àoaân cú súã coân haån chïëchûa àaáp ûáng yïu cêìu cuãa tònh hònh múái. Nhaâ vùnhoáa lao àöång úã möåt söë núi chûa chuã àöång coá kïëhoaåch roä raâng trong viïåc töí chûác hoaåt àöång, hûúángdêîn sinh hoaåt vùn hoaá, caãi thiïån àúâi söëng tinh thêìncho ÀV&NLÀ trïn àõa baân; Caác hoaåt àöång hiïån taåimang tñnh “àõnh kyâ”, “theo vuå viïåc”, hoùåc cho thuïthûåc hiïån caác dõch vuå nhû tiïåc cûúái, höåi nghõ trongthúâi gian khöng töí chûác caác hoaåt àöång; Nöåi dunghoaåt àöång coân ngheâo naân chûa àaáp ûáng nhu cêìuthûåc tïë àúâi söëng vùn hoáa tinh thêìn cuãa ÀV&NLÀ,chûa thu huát àöng àaão ÀV&NLÀ tham gia nïn chûatöí chûác hoaåt àöång vaâ duy trò thûúâng xuyïn àûúåc.

2. Möåt söë giaãi phaáp nêng cao hiïåu quaã hoaåtàöång cuãa caác àún võ sûå nghiïåp Cöng àoaân goápphêìn nêng cao phuác lúåi cho ÀV&NLÀ

Àïí tùng cûúâng nùng lûåc cho töí chûác Cöng àoaântrong viïåc nêng cao phuác lúåi cho ÀV&NLÀ laâ àöíi múáicùn baãn, toaân diïån vaâ àöìng böå hïå thöëng caác àún võsûå nghiïåp, cöng lêåp caác àún võ kinh tïë cuãa töí chûácCöng àoaân, baão àaãm tinh goån, coá cú cêëu húåp lyá, coánùng lûåc tûå chuã, quaãn trõ tiïn tiïën, hoaåt àöång hiïåulûåc, hiïåu quaã; Giaãm maånh àêìu möëi, khùæc phuåc tònhtraång manh muán, daân traãi vaâ truâng lùæp; tinh giaãnbiïn chïë gùæn vúái cú cêëu laåi, nêng cao chêët lûúång àöåinguä caán böå, viïn chûác, caãi caách tiïìn lûúng vaâ nêngcao thu nhêåp cho caán böå, viïn chûác trong àún võ sûånghiïåp cöng lêåp mang laåi phuác lúåi cho ÀV&NLÀ.

Muöën vêåy, töí chûác cöng àoaân cêìn thûåc hiïån töët möåtsöë giaãi phaáp cuå thïí sau:

Möåt laâ: Töí chûác raâ soaát, sùæp xïëp laåi hïå thöëng caácàún võ sûå nghiïåp theo hûúáng thu goån, giaãm àêìu möëi,khùæc phuåc tònh traång manh muán, daân traãi: Àaánh giaátoaân diïån thûåc traång vaâ phên loaåi caác àún võ sûå nghiïåpàïí coá giaãi phaáp cú cêëu laåi, xûã lyá phuâ húåp. Sùæp xïëp,nêng cao nùng lûåc caác àún võ sûå nghiïåp cöng àoaântheo hûúáng tinh goån, chuyïn nghiïåp, hiïåu quaã; Nhûängàún võ sûå nghiïåp cuãa töí chûác cöng àoaân àang hoaåtàöång phaát huy hiïåu quaã, coá nhiïìu àoáng goáp cho xaähöåi vaâ töí chûác cöng àoaân, thò tiïëp tuåc taåo moåi àiïìukiïån àïí nêng cao nùng lûåc vaâ àiïìu kiïån hoaåt àöång.Nhûäng àún võ sûå nghiïåp hoaåt àöång ñt hiïåu quaã hoùåcxu hûúáng khöng coân phuâ húåp giai àoaån höåi nhêåpquöëc tïë, hoaåt àöång khöng àuáng muåc tiïu, chûác nùng,nhiïåm vuå, thò tiïën haânh sùæp xïëp laåi, saáp nhêåp, giaãithïí, giao khoaán, cho thuï, hoùåc chuyïín muåc àñch sûãduång àïí khai thaác töët nhêët cú súã vêåt chêët hiïån coá.

Hai laâ: Àöíi múái hïå thöëng töí chûác vaâ quaãn lyá,nêng cao chêët lûúång vaâ hiïåu quaã hoaåt àöång: Hoaânthiïån cú cêëu töí chûác böå maáy bïn trong tûâng àún võtheo hûúáng tinh goån, giaãm maånh àêìu möëi, boã cêëptrung gian, àêíy maånh ûáng duång cöng nghïå thöng tinvaâ khoa hoåc - cöng nghïå tiïn tiïën, aáp duång caác tiïuchuêín, chuêín mûåc quaãn trõ quöëc tïë; Coá cú chïë, chñnhsaách àuã maånh àïí taåo àiïìu kiïån thuêån lúåi, khuyïënkhñch viïåc tinh giaãn biïn chïë. Baão àaãm nguöìn kinhphñ àïí giaãi quyïët chñnh saách àöëi vúái nhûäng ngûúâi döidû do sùæp xïëp, töí chûác laåi àún võ sûå nghiïåp cöng lêåpvaâ thûåc hiïån tinh giaãn biïn chïë.

Ba laâ: Àöíi múái cú chïë theo hûúáng tûå chuã, tûå chõutraách nhiïåm vïì taâi chñnh vaâ töí chûác: Àêíy maånh viïåcchuyïín àöíi caác àún võ sûå nghiïåp cöng lêåp sang möhònh tûå chuã vïì chi thûúâng xuyïn vaâ chi àêìu tû phaáttriïín theo Nghõ àõnh 16/2015/NÀ-CP ngaây 14/2/2015cuãa Chñnh phuã quy àõnh vïì cú chïë tûå chuã cuãa àún võsûå nghiïåp cöng lêåp vaâ Quyïët àõnh 1712/QÀ-TLÀ ngaây24/10/2016 cuãa Töíng Liïn àoaân Lao àöång Viïåt Namban haânh quy chïë tûå chuã àöëi vúái caác doanh nghiïåpcöng àoaân.

Böën laâ: Nêng cao nùng lûåc quaãn trõ, chêët lûúångnguöìn nhên lûåc: Nêng cao chêët lûúång cöng taácquaãn lyá taâi chñnh, taâi saãn cöng cuãa àún võ. Banhaânh quy chïë quaãn lyá taâi chñnh, taâi saãn cöng, xaácàõnh roä thêím quyïìn, traách nhiïåm cuãa tûâng böå phêån,

1 Baáo caáo töíng kïët cöng taác cöng àoaân nùm 2017 cuãa TöíngLÀLÀ Viïåt Nam




Toám tùæt: Caách maång cöng nghiïåp lêìn thûá 4 laâm thay àöíi cú baãn löëi söëng, phong caách laâm viïåc - hoåc têåp, caách thûác giao tiïëpcuãa chuáng ta hiïån nay. Möåt trong nhûäng vêën àïì cêëp thiïët àïí sùén saâng vúái caách maång 4.0 laâ chêët lûúång nguöìn nhên lûåc àaáp ûáng caácyïu cêìu vïì kiïën thûác vaâ kyä nùng laâm viïåc trong möi trûúâng toaân cêìu. Giaáo duåc 4.0 laâ sûå húåp taác giûäa giaáo duåc àaåi hoåc vúái caác doanhnghiïåp, thõ trûúâng lao àöång àïí trúã thaânh möåt hïå sinh thaái giaáo duåc; Trûúâng àaåi hoåc khöng chó laâ núi àaâo taåo, nghiïn cûáu maâ coân laâ trungtêm àöíi múái saáng taåo, giaãi quyïët caác vêën àïì thûåc tiïîn, mang giaá trõ cho xaä höåi.

Tûâ khoáa: Giaáo duåc 4.0; Caách maång cöng nghiïåp 4.0; Lao àöång 4.0

EDUCATION 4.0 - SUCCESS OF 4TH INDUSTRIAL REVOLUTION

Abstract: The fourth industrial revolution changed a way of life, work-style learning, how to communicate. One of the issuesto be ready with the revolution 4.0 is the quality of human resources to meet the requirements of the knowledge and skills to workin a global environment. Education 4.0 is the co-operation between university education with the labour market, business to becomean eco-system of education; The University isn’t just training, research, where as the center of innovation, practical problem solving,bring value to society.

Key word: Education 4.0, technical, industry 4.0, labor 4.0


GIAÁO DUÅC 4.0 - SÛÅ THAÂNH CÖNG CHO CAÁCH MAÅNG CÖNG NGHIÏÅP 4.0

NGUYÏÎN THUÃY KHAÁNH*


Trong lõch sûã phaát triïín cöng nghïå vaâ cöngnghiïåp, nhên loaåi àaä traãi qua ba cuöåc caáchmaång cöng nghiïåp:

Caách maång cöng nghiïåp lêìn thûá nhêët: diïîn ra tûâcuöëi thïë kyã XVIII túái nûãa àêìu thïë kyã 19 vúái saáng kiïënvïì cú khñ nhû àöång cú húi nûúác giuáp con ngûúâi rêëtnhiïìu trong lao àöång saãn xuêët.

Caách maång cöng nghiïåp lêìn thûá hai: diïîn ra tûânûãa àêìu thïë kyã XIX túái nûãa àêìu thïë kyã XX vúái sûå raàúâi cuãa àêìu maáy xe lûãa, têìu thuãy húi nûúác haâng hoáaàûúåc vêån chuyïín túái khùæp núi trïn thïë giúái. Saãn xuêëttiïëp tuåc àûúåc àêíy maånh, dêy chuyïìn maáy moác raàúâi, quy trònh àiïån khñ hoáa bùæt àêìu hònh thaânh nïngiai cêëp múái: cöng nhên. Trong khi caách maång cöngnghiïåp àem laåi sûå giaâu sang cho möåt söë ngûúâi, taåothïm cöng ùn viïåc laâm thò noá cuäng gêy ra nhiïìu hïåluåy nhû ö nhiïîm möi trûúâng vaâ nhûäng khu öí chuöåt.Nhu cêìu haâng hoáa ngaây möåt nhiïìu vaâ lúåi nhuêån taåora sûå boác löåt lao àöång.

Caách maång cöng nghiïåp lêìn thûá ba: diïîn ra vaâogiûäa thïë kyã XX àïën nûãa àêìu thïë kyã XXI, sûå kïët nöëi,toaân cêìu hoáa àûúåc àêíy maånh; Sûå phaát triïín cuãacöng nghïå thöng tin vúái möåt chiïëc maáy tñnh coá kïët

nöëi Internet bêët cûá ai cuäng trúã thaânh möåt nhaâ saãnxuêët. Kyä thuêåt söë laâ xûúng söëng cuãa caách maång cöngnghiïåp lêìn thûá 3 vaâ tiïìm nùng cuãa noá chñnh laâ nïìntaãng cuãa bûúác tiïën nûäa, àoá laâ cuöåc caách maång cöngnghiïåp lêìn thûá 4.

Giúâ àêy thïë giúái àang noái àïën sûå khúãi àêìu cuãacuöåc caách maång cöng nghiïåp lêìn thûá 4 vúái trñ tuïånhên taåo, kyã nguyïn söë vaâ sûå buâng nöí cuãa caác cöngnghïå liïn ngaânh, àa ngaânh.

Caách maång cöng nghiïåp lêìn thûá 4 àûúåc àûa rataåi Höåi nghõ diïîn àaân kinh tïë thïë giúái taåi Davos -Thuåy Syä nùm 2016. Caách maång cöng nghïå lêìn thûá 4àûúåc cöng nhêån vaâ tuyïn truyïìn nhû möåt bûúác àiàuáng àùæn cuãa nhên loaåi.

Caách maång cöng nghiïåp lêìn thûá 4 taác àöång lïncaác ngaânh cöng nghiïåp cuãa hêìu hïët caác nûúác nhûàiïån thoaåi thöng minh, cöng nghïå nano, trñ tuïå nhêntaåo, xe tûå laái, in 3D,... Àêy khöng chó laâ thúâi àaåi cuãanhûäng cöng nghïå múái maâ coân laâ sûå dung húåp cöngnghïå trïn nhiïìu lônh vûåc, xoáa nhoâa ranh giúái giûäacaác hïå thöëng sinh hoåc, vêåt lyá vaâ kyä thuêåt söë.



• Kiïën thûác phaát triïín dûåa trïn nùng lûåc tronglônh vûåc CFS (cyber-physical system-CFS) vaâIoT, kïët nöëi vúái internet cuãa moåi ngûúâi. Toámlaåi, ngûúâi lao àöång phaãi laâ kyä sû chuyïn ngaânh(STEM) coá kiïën thûác vaâ coá khaã nùng laâm viïåcvúái cöng nghiïåp 4.0.

• Khaã nùng tûúng taác àoâi hoãi khaã nùng giao tiïëp4.0, bao göìm khöng chó coá caác kyä nùng giao tiïëp cuãacon ngûúâi - con ngûúâi, maâ coân caã caác kyä nùng giaotiïëp cuãa ngûúâi - maáy, vaâ hiïíu àûúåc caách maáy-maáygiao tiïëp vúái nhau.

• Khaã nùng phaát triïín caác hïå thöëng höî trúå conngûúâi khi ra quyïët àõnh trong caác tònh huöëng phûáctaåp bùçng phûúng tiïån trûåc quan vaâ xûã lyá möåt lûúånglúán dûä liïåu (khai thaác dûä liïåu), cuäng nhû khaã nùnggiaãi quyïët caác vêën àïì phûác taåp trong thúâi gianthûåc (nhûäng phaán quyïët quan troång, ra quyïët àõnhquan troång).

• Viïåc ra quyïët àõnh phên cêëp coá nghôa laâ hêìuhïët caác quyïët àõnh seä àûúåc thûåc hiïån búãi maáy moácvúái sûå trúå giuáp cuãa caác thuêåt toaán khaác nhau. Vai troâcuãa con ngûúâi seä chó àûa ra nhûäng quyïët àõnh quantroång, àûúåc xaác àõnh roä raâng tònh huöëng.

Thaách thûác àöëi vúái lûåc lûúång lao àöång• Sûå thay àöíi nhanh choáng trònh àöå chuyïn sêu:

ngûúâi lao àöång phaãi laâ möåt chuyïn gia gioãi trong lônhvûåc chuyïn mön cuãa mònh.

• Caãi thiïån möi trûúâng lao àöång thöng qua viïåcsûã duång robot: sûã duång robot úã nhûäng núi coá tñnhchêët cöng viïåc nguy hiïím hoùåc giaãn àún.

• Taåo ra nhûäng viïåc laâm múái cho ngûúâi lao àöångcoá tay nghïì cao trong caác lônh vûåc ûáng duång cöngnghïå múái, nhû: lêåp kïë hoaåch, cêëu hònh vaâ baão trò,...

• Robot vaâ höî trúå hïå thöëng àûúåc sûã duång àïí thaythïë ngûúâi lao àöång coá tay nghïì thêëp.

• Kiïím soaát vaâ giaám saát röång raäi haânhvi vaâ hiïåu suêët cuãa ngûúâi lao àöång.

• Möîi caá nhên phaãi nöî lûåc àïí khùèngàõnh baãn thên.

Giaáo duåc 4.0Möåt trong nhûäng vêën àïì cêëp thiïët àïí

sùén saâng vúái caách maång 4.0 laâ chêët lûúångnguöìn nhên lûåc àaáp ûáng caác yïu cêìu vïìkiïën thûác vaâ kyä nùng laâm viïåc trong möitrûúâng toaân cêìu. Töëc àöå phaát triïín cuãacaách maång cöng nghiïåp 4.0 àoâi hoãi giaáoduåc cuäng phaãi nhaãy voåt tûâ giaáo duåc 2.0hiïån taåi lïn giaáo duåc 3.0/4.0.

Giaáo duåc 1.0: Hoåc tûâ kinh nghiïåmvaâ ghi nhúá

Giaáo duåc 2.0: Hoåc têåp vúái sûå höî trúåcuãa Internet

Giaáo duåc 3.0: Tiïu thuå vaâ saãn xuêët tri thûácGiaáo duåc 4.0: Trao quyïìn cho giaáo duåc àïí taåo ra

sûå àöíi múái

Giaáo duåc 4.0 thuác àêíy tinh thêìn khúãi nghiïåp cuãagiaãng viïn, sinh viïn; taåo àiïìu kiïån cho húåp taác giûäagiaáo duåc àaåi hoåc vaâ saãn xuêët cöng nghiïåp; Bïn caånhàoá, Giaáo duåc 4.0 seä giuáp thay àöíi tû duy vaâ caách tiïëpcêån vïì mö hònh àaåi hoåc. Trûúâng àaåi hoåc khöng chó laânúi àaâo taåo, nghiïn cûáu maâ coân laâ trung têm àöíi múáisaáng taåo, giaãi quyïët caác vêën àïì thûåc tiïîn, mang giaátrõ cho xaä höåi. Trûúâng khöng chó àoáng khung trongcaác bûác tûúâng cuãa giaãng àûúâng, lúáp hoåc hay phoângthñ nghiïåm, maâ phaãi múã röång kïët húåp vúái caác doanh

• Tự nhận thức Nhận thức cảm xúc của bản thân

• Tự quản lý Đặt ra mục tiêu Khả năng thích nghi Kiểm soát cảm xúc Khẳng định bản thân

• Nhận thức xã hội Đồng cảm Nhận thức về tổ chức

• Quản lý quan hệ Quản trị xung đột Lãnh đạo, các thành viên Ảnh hưởng Lãnh đạo truyền cảm hứng Làm việc theo nhóm

Giaáo duåc 1.0

Giaáo duåc 2.0

Giaáo duåc 3.0

Giaáo duåc 4.0

Troång têm Giaáo duåc Khaã nùng

àûúåc tuyïín duång

Saáng taåo tri thûác

Saáng taåo, àöíi múái vaâ

giaá trõ

Chûúng trònh

giaáo duåc Àún ngaânh Àa ngaânh Liïn ngaânh

Xuyïn ngaânh

Cöng nghïå

Giêëy vaâ buát chò

Maáy tñnh àïí baân vaâ xaách tay

Internet vaâ àiïån thoaåi di àöång

Vaån vêåt kïët nöëi (IoT)

Viïåc giaãng daåy Möåt chiïìu Hai chiïìu Àa chiïìu

Khùæp moåi núi

Àaãm baão chêët lûúång

Chêët lûúång hoåc têåp

Chêët lûúång giaãng daåy

Àaãm baão chêët lûúång dûåa trïn quy tùæc

Àaãm baão chêët lûúång dûåa trïn

nguyïn tùæc

Trûúâng hoåc

Trong toâa nhaâ

Trong toâa nhaâ vaâ

thöng qua maáy tñnh

Kïët nöëi, liïn kïët

hònh thaânh maång lûúái

Hïå sinh thaái

Àêìu ra Cöng nhên laânh nghïì

Cöng nhên chêët xaám

Caác nhaâ àöìng taåo

nïn tri thûác

Caác nhaâ caãi tiïën vaâ

doanh nhên



nghiïåp, vúái thõ trûúâng lao àöång àïí trúã thaânh möåt hïåsinh thaái giaáo duåc.

Caách maång cöng nghiïåp lêìn thûá 4 laâm thay àöíicú baãn löëi söëng, phong caách laâm viïåc - hoåc têåp, caáchthûác giao tiïëp. Xeát vïì phaåm vi, mûác àöå vaâ tñnh phûáctaåp sûå dõch chuyïín naây khöng giöëng bêët kyâ àiïìu gòmaâ con ngûúâi tûâng traãi qua. Àaä khöng ñt lo ngaåi ViïåtNam seä tuåt laåi trong cuöåc caách maång 4.0 nhûng nïëuchuáng ta coá hûúáng tiïëp cêån baâi baãn, phaát triïín giaáoduåc con ngûúâi thò Viïåt Nam coá thïí têån duång lúåi thïënaây àïí phaát triïín àöìng nhêët. Àïí thaânh cöng tronggiaáo duåc 4.0, theo caác chuyïn gia, caác trûúâng àaåihoåc Viïåt Nam cêìn:

- Liïn kïët caác yïëu töë nhaâ trûúâng - nhaâ quaãn lyá -nhaâ doanh nghiïåp, taåo àiïìu kiïån cho viïåc àöíi múái,saáng taåo vaâ nùng suêët lao àöång trong xaä höåi tri thûác.Thay àöíi tûâ chöî “daåy nhûäng gò giúái hoåc thuêåt sùén coá”sang caách “daåy nhûäng gò thõ trûúâng cêìn, doanh nghiïåpcêìn”, hoùåc thêåm chñ xa hún laâ “daåy nhûäng gò thõ trûúângvaâ doanh nghiïåp seä cêìn”.

- Chuyïín àöíi caách thûác giaáo duåc tûâ truyïìn thuå kiïënthûác sang phaát triïín phêím chêët vaâ nùng lûåc ngûúâihoåc, töí chûác möåt nïìn giaáo duåc múã, thûåc hoåc, thûåcnghiïåp; phaát triïín giaáo duåc vaâ àaâo taåo tûâ chuã yïëu theosöë lûúång sang chuá troång caã söë lûúång, chêët lûúång vaâhiïåu quaã; chuyïín tûâ chó chuá troång giaáo duåc nhên caáchnoái chung sang kïët húåp giaáo duåc nhên caách vúái phaáthuy töët nhêët tiïìm nùng caá nhên; chuyïín tûâ quan niïåmcûá coá kiïën thûác laâ coá nùng lûåc sang quan niïåm kiïënthûác chó laâ yïëu töë quan troång cuãa nùng lûåc.

- AÁp duång mö hònh giaáo duåc múái nhû phoâng hoåcaão, thêìy giaáo aão, thiïët bõ aão, phoâng thñ nghiïåm, thûviïån aão... dûúái sûå höî trúå cuãa vaån vêåt kïët nöëi (IoT);taåo àiïìu kiïån vaâ yïu cêìu sinh viïn tham gia caác nhoámnghiïn cûáu. Àöìng thúâi, caác nghiïn cûáu phaãi gùæn liïìnvúái giaãi quyïët möåt vêën àïì cuå thïí trong chuyïn mönhoåc, hoùåc hoùåc trong àúâi söëng kinh tïë, xaä höåi...

- Vïì mùåt quaãn lyá, caác cú súã giaáo duåc cêìnchuyïín hûúáng dêìn sang tûå chuã trong töí chûác vaâhoaåt àöång, chuã àöång tòm kiïëm caác nguöìn lûåc àêìutû bïn ngoaâi, múã röång caác hoaåt àöång àêìu tû liïndanh, liïn kïët trong vaâ ngoaâi nûúác vïì àaâo taåo,nghiïn cûáu khoa hoåc. Gúä boã caác raâo caãn àïí hûúángsûå àêìu tû cuãa caác thaânh phêìn kinh tïë vaâo giaáoduåc àaáp ûáng yïu cêìu vïì nguöìn nhên lûåc phuåc vuåsûå phaát triïín àêët nûúác.

- Àöëi vúái viïåc hoåc, cêìn chuyïín tûâ hoåc thuöåc, nhúánhiïìu sang hònh thaânh nùng lûåc vêån duång, thñch nghi,giaãi quyïët vêën àïì, tû duy àöåc lêåp. Khöng chó hoåctrong saách vúã, qua taâi liïåu maâ phaãi hoåc qua nhiïìuhònh thûác khaác nhû qua troâ chúi, liïn hïå tûúng taác,àiïån toaán àaám mêy, hoåc bùçng dûå aán.

- Àùåc biïåt, vúái hoåc sinh, sinh viïn laâ ngûúâi lao àöångtrong tûúng lai cêìn thay àöíi suy nghô hoåc möåt lêìn chocaã àúâi bùçng viïåc hoåc caã àúâi àïí laâm viïåc caã àúâi. Taâi liïåu tham khaão1. Klaus Schwab, The Fourth Industrial Revolution, 2016.2. Hermann, Pentek, Otto, Design Principles for Industrie 4.0 Sce-

narios, 2015.3. Ngaânh giaáo duåc “àoán àêìu” cuöåc Caách maång 4.0 ra sao? GS

Phan Vùn Trûúâng, cöë vêën cuãa Chñnh phuã Phaáp vïì thûúng maåiquöëc tïë - Baáo àiïån tûã baoquocte.vn, ngaây 14/4/2017

4. Taác àöång cuãa cuöåc Caách maång cöng nghiïåp 4.0 àöëi vúái cú súãgiaáo duåc àaåi hoåc úã Viïåt Nam vaâ gúåi yá chñnh saách cho Viïåt Nam- Baáo àiïån tûã baomoi.com.vn, ngaây 27/08/2017

5. Education 4.0: The Dawn of “Digital Monarchy”? - Taác giaãAlion, ngaây January 01, 2018 - https://www.edulize.com/edu-cation-4-0-the-dawn-of-digital-monarchy/

6. The 10 Most Impor tant Work Skills in 2020 - http://www.top10onlinecolleges.org/work-skills-2020

CÖNG ÀOAÂN VÚÁI VIÏÅC XÊY DÛÅNG...(Tiïëp theo trang 20)

Nhû vêåy, nhûäng nöåi dung hoaåt àöång vùn hoáa úã cúsúã chuã yïëu noái trïn rêët phong phuá vaâ àa daång àoâi hoãicöng àoaân cêëp trïn trïn súã phaãi hûúáng dêîn, àõnhhûúáng caác cöng àoaân cú súã lûåa choån nhûäng nöåi dunghoaåt àöång phuâ húåp vúái àiïìu kiïån cuãa cú quan, doanhnghiïåp àïí triïín khai thûåc hiïån.

Töí chûác xêy dûång àúâi söëng vùn hoáa cú súã laâ möåtnhiïåm vuå hïët sûác quan troång cuãa caác cêëp cöng àoaân,laâm töët nhiïåm vuå àoá seä taåo ra möi trûúâng vùn hoáalaânh maånh, àoaân viïn vaâ ngûúâi lao àöång àûúåc hûúãngthuå cuäng nhû tham gia vaâo caác hoaåt àöång vùn hoáavaâ saáng taåo vùn hoáa, laâm cho cuöåc söëng cuãa hoå coá yánghôa hún, gùæn boá vúái cú quan, doanh nghiïåp cuãamònh hún.

Taâi liïåu tham khaão1. Àaãng Cöång saãn Viïåt Nam, (1981) Vùn kiïån Àaåi höåi àaåi biïíu

toaân quöëc lêìn thûá V, Nxb Chñnh trõ Quöëc gia, Haâ Nöåi.2. Àaãng Cöång saãn Viïåt Nam,(1996) Vùn kiïån àaåi höåi àaåi biïíu toaân

quöëc lêìn thûá VIII, Nxb Chñnh trõ Quöëc gia, Haâ Nöåi.3. Àaãng Cöång saãn Viïåt Nam,(2001) Vùn kiïån àaåi höåi àaåi biïíu toaân

quöëc lêìn thûá IX, Nxb Chñnh trõ Quöëc gia, Haâ Nöåi.4. Nghõ quyïët Höåi nghõ Trung ûúng 5, khoáa VI.5. Nghõ quyïët Höåi nghõ Trung ûúng 4, khoáa VII.6. Töíng Liïn àoaân Lao àöång Viïåt Nam - Ban tuyïn giaáo (2014),

Kyä nùng töí chûác caác hoaåt àöång vùn hoáa trong cöng nhên laoàöång, Nxb Lao àöång, Haâ Nöåi.

7. Töíng Liïn àoaân Lao àöång Viïåt Nam (2009), Söí tay möåt söënghiïåp vuå hoaåt àöång cöng àoaân cú súã trong doanh nghiïåp,Nxb Lao àöång, Haâ Nöåi.



GIAÁO DUÅC ÀAÅI HOÅC VÚÁI CAÁCH MAÅNG CÖNG NGHIÏÅP 4.0 VAÂ NHÛÄNG ÀÏÌ XUÊËTCHO CHIÏËN LÛÚÅC ÀAÂO TAÅO CUÃA TRÛÚÂNG ÀAÅI HOÅC CÖNG ÀOAÂN

NGUYÏÎN ÀÛÁC TUÊËN*


Toám tùæt: Caách maång cöng nghiïåp 4.0 àang trúã thaânh xu thïë têët yïëu trong quaá trònh phaát triïín cuãa àêët nûúác vaâ àûúåc ûáng duångngaây caâng sêu röång trong giaáo duåc Àaåi hoåc. Xuêët phaát tûâ tònh hònh thûåc tïë, chuáng töi àïì xuêët caác biïån phaáp cuå thïí vaâ toaân diïån nhùçmnêng cao hiïåu quaã giaãng daåy cuãa Trûúâng Àaåi hoåc Cöng àoaân, àaáp ûáng nhu cêìu cuãa xaä höåi vaâ sûå phaát triïín cuãa Caách maång cöng nghiïåp4.0.

Tûâ khoáa: Caách maång cöng nghiïåp 4.0, giaáo duåc Àaåi hoåc, Àaåi hoåc Cöng àoaân

TERTIARY EDUCATION WITH THE 4th INDUSTRIAL REVOLUTION AND RECOMMENDATIONSFOR THE TRAINING STRATEGY OF TRADE UNION UNIVERSITY

Abstract: As an indispensable trend in the development of Vietnam, Industrial revolution 4.0 is being widely applied in Highereducation. Based on the actual situation, we propose specific and comprehensive solutions to improve the teaching effectiveness ofthe Trade Union University, response the needs of the society and the development of the Industrial Revolution. 4.0.

Keywords: Industrial Revolution 4.0, Higher Education, The Trade Union University


1. Àùåt vêën àïìCaách maång cöng nghiïåp 4.0 àaä vaâ àang laâ thaách

thûác vúái lônh vûåc kinh tïë - xaä höåi nûúác ta, trong àoá coágiaáo duåc àaåi hoåc. Ngaây 4/5/2017, Thuã tûúáng Chñnhphuã àaä ban haânh chó thõ söë 16/ CT- TTg vïì viïåc tùngcûúâng nùng lûåc tiïëp cêån cuöåc Caách maång cöng nghiïåp4.0. Sau àoá 1 ngaây, 5/5/2017, Böå trûúãng Böå Giaáoduåc - Àaâo taåo kyá cöng vùn söë 1891/ BGDÀT- GDÀHgûãi caác trûúâng Àaåi hoåc, Cao àùèng vïì nhiïåm vuå àaâotaåo nguöìn nhên lûåc coá khaã nùng thñch ûáng vúái cuöåcCaách maång cöng nghiïåp 4.0. Àiïìu naây cho thêëy viïåctùng cûúâng cú höåi phaát triïín giaáo duåc trong thúâi àaåi4.0 àang laâ vêën àïì cêëp thiïët.

Trûúâng Àaåi hoåc Cöng àoaân laâ trûúâng àêìu ngaânhtrong lônh vûåc àaâo taåo caán böå cöng àoaân cuãa caã nûúácnïn khöng thïí àûáng ngoaâi xu thïë àoá.

2. Nöåi dung2.1. Möåt söë vêën àïì cuãa giaáo duåc Àaåi hoåc vúái

Caách maång cöng nghiïåp 4.0.* Caách maång cöng nghiïåp 4.0Khaái niïåm Caách maång cöng nghiïåp 4.0 àûúåc sûã

duång lêìn àêìu nùm 2011 taåi höåi chúå Hannover, Àûác -

höåi chúå haâng àêìu thïë giúái vïì cöng nghïå vaâ cöngnghiïåp. Nùm 2012, thuêåt ngûä naây àûúåc trònh baâytrong möåt taâi liïåu cuãa chñnh phuã Àûác vïì cöng nghiïåpchïë taåo dûúái sûå taâi trúå cuãa Böå Giaáo duåc vaâ Khoa hoåcLiïn bang. Khaái niïåm vaâ taác àöång cuãa Caách maångcöng nghiïåp 4.0 dêìn xuêët hiïån úã caác quöëc gia phaáttriïín. Caách maång cöng nghiïåp 4.0 têåp húåp thaânh tûåucuãa nhiïìu cöng nghïå khaác nhau, trong àoá troång têmlaâ cöng nghïå nano, cöng nghïå sinh hoåc, cöng nghïåthöng tin truyïìn thöng. Trong thúâi àaåi Caách maångcöng nghiïåp 4.0, toaân cêìu hoáa trúã nïn sêu sùæc hún,sûå thay àöíi diïîn ra vúái phaåm vi, cûúâng àöå vaâ töëc àöålúán hún vaâ khoá dûå baáo hún.

* Caách maång cöng nghiïåp 4.0 trong giaáo duåcDo nhûäng tiïën böå trong lônh vûåc cöng nghïå thöng

tin - truyïìn thöng nïn phûúng thûác giaáo duåc chungcho moåi ngûúâi àûúåc thay thïë bùçng hoåc têåp caá nhênhoáa. Caách maång cöng nghiïåp 4.0 coá thïí taåo ra nhûängbûúác àöåt phaá múái trong hoaåt àöång àaâo taåo, thay àöíimuåc tiïu, mö hònh daåy hoåc truyïìn thöëng bùçng phûúng



phaáp, chûúng trònh hoaân toaân múái. Sûå phaát triïíncuãa cöng nghïå thöng tin, cöng cuå kyä thuêåt söë, hïåthöëng maång kïët nöëi vaâ siïu dûä liïåu seä laâ nhûäng cöngcuå vaâ phûúng tiïån töët àïí thay àöíi hònh thûác töí chûácvaâ phûúng phaáp daåy hoåc. Caác lúáp hoåc truyïìn thöëngvúái nhûäng nhûúåc àiïím nhû: söë lûúång àöng, khönggian lúáp hoåc cöë àõnh, khöng thûåc hiïån àûúåc daåy hoåcphên hoáa,... seä àûúåc thay thïë bùçng caác lúáp hoåc trûåctuyïën, lúáp hoåc aão. Chêët lûúång àaâo taåo àûúåc kiïímsoaát dïî daâng bùçng caác cöng cuå höî trúå, nhû caác caãmbiïën vaâ kïët nöëi khöng gian maång. Khöng gian hoåctêåp cuäng seä àa daång hún, ngûúâi hoåc coá thïí traãi nghiïåmhoåc têåp bùçng khöng gian aão, coá thïí tûúng taác trongàiïìu kiïån nhû thêåt thöng qua caác phêìn mïìm vaâ hïåthöëng maång. Big data seä laâ nguöìn dûä liïåu vö têån àïíhoåc têåp traãi nghiïåm vïì phên tñch, nhêån daång xu hûúánghay dûå baáo kinh doanh úã mûác chñnh xaác cao. Taâinguyïn hoåc têåp söë trong àiïìu kiïån kïët nöëi khöng gianthêåt vaâ aão seä vö cuâng phong phuá, khöng gian thûviïån khöng chó laâ àõa àiïím cuå thïí, maâ coá thïí khaithaác úã moåi núi vúái möåt söë thao taác àún giaãn. Chûúngtrònh hoåc cuäng àûúåc thiïët kïë àa daång hún, cuå thïíhún vaâ àaáp ûáng töët hún nhu cêìu cuãa ngûúâi hoåc.

* Caách maång cöng nghiïåp 4.0 vúái giaáo duåcÀaåi hoåc

Trong böëi caãnh àoá, Giaáo duåc àaåi hoåc úã Viïåt Namàang coá sûå thay àöíi maånh meä, àaáp ûáng nhu cêìucuãa xaä höåi. Theo thöëng kï vaâ theo àaánh giaá cuãagiaáo sû Frey vaâ giaáo sû Osborne taåi àaåi hoåc Oxford(Vûúng quöëc Anh), coá túái 47% cöng viïåc seä bõ aãnhhûúãng do cuöåc Caách maång cöng nghiïåp 4.0. Nhûängngaânh liïn quan àïën Caách maång cöng nghiïåp 4.0nhû cöng nghïå thöng tin, cöng nghïå sinh hoåc... tùngtrûúãng maånh. Do àoá, nöåi dung àaâo taåo seä phaãi thayàöíi, rêët nhiïìu kiïën thûác vaâ kyä nùng chuyïn ngaânhseä coá sûå múã röång àïí hûúáng túái yïu cêìu Caách maångcöng nghiïåp 4.0.

Hiïån nay, Böå giaáo duåc vaâ àaâo taåo vêîn àang sûãduång danh muåc ngaânh, nghïì vaâ caác trûúâng àaåi hoåcchoån theo. Trong thúâi àaåi Caách maång cöng nghiïåp4.0, danh muåc ngaânh, nghïì seä laåc hêåu vò ngaânh nghïìseä laâ “ biïën ngaânh”, laâ tñch húåp. Lyá do cú baãn búãi àùåcthuâ cuãa cuöåc caách maång cöng nghiïåp 4.0 laâ xuêëthiïån trñ tuïå nhên taåo, cöng nghïå tûå àöång hoáa, vêåtliïåu múái vaâ cöng nghïå thöng tin trong phên tñch dûäliïåu (big data).

Do àùåc thuâ cuãa thúâi àaåi, giaãng daåy khi lïn lúápkhöng coân àún thuêìn laâ chiïëu baâi giaãng vò gêìn nhûtêët caã caác kiïën thûác sinh viïn coá thïí tòm thêëy trïnmaång. Vúái Caách maång cöng nghiïåp 4.0, sinh viïnphaãi tûå hoåc laâ chñnh. Vai troâ cuãa ngûúâi thêìy tûâ traångthaái daåy sang traång thaái hûúáng dêîn, hûúáng dêîn sinhviïn qua caác dûå aán, caác cöng viïåc, giaãi quyïët caác baâitoaán tûâ thuåc tïë, vaâ quan troång hún laâ hûúáng dêîn tûduy caác tònh huöëng tûúng tûå. Viïåc naây bùæt buöåc giaãngviïn phaãi ài ra thûåc tïë.

Loaåi hònh àaâo taåo cuäng thay àöíi: nhûäng tiïën böåcöng nghïå thöng tin seä xuêët hiïån hïå thöëng àaâo taåoàaåi chuáng, àaâo taåo online vaâ àoá chñnh laâ nhûäng loaåihònh àaâo taåo múái thaách thûác caác phûúng thûác àaâotaåo trûúác àêy. Àiïìu naây àùåt ra yïu cêìu cho caác trûúângmöåt mùåt phaãi nghiïn cûáu phaát triïín caác cöng nghïåmúái àaáp ûáng 4.0, möåt mùåt tûå thay àöíi àïí phuåc vuånïìn cöng nghiïåp múái. Theo àaánh giaá cuãa PGS, TSHöì Thanh Phong - hiïåu trûúãng trûúâng àaåi hoåc Quöëctïë (Àaåi hoåc quöëc gia TP HCM) thò: “Vúái caách maång4.0 cêìn phaãi coá nïìn giaáo duåc 4.0, úã àoá con ngûúâi,maáy moác, thiïët bõ, cöng viïåc àûúåc kïët nöëi moåi núi àïítaåo ra nïìn giaáo duåc thiïn vïì caá nhên hoáa. Trong khaáiniïåm múái naây, con ngûúâi, chûúng trònh, phûúng tiïåntruyïìn thöng... àûúåc chuyïín àöíi thaânh àöëi tûúångthöng minh hún, àùåt trong hïå sinh thaái saáng taåo,khúãi nghiïåp. Vúái giaáo duåc 4.0, troång têm laâ saáng taåovaâ kiïën taåo giaá trõ. Chûúng trònh àaâo taåo khöng coânlaâ àún ngaânh maâ laâ “biïën ngaânh”.

Trûúác nhûäng thuêån lúåi maâ Caách maång cöng nghiïåp4.0 àem laåi, cêìn phaãi nhòn nhêån thûåc tïë töìn taåi cuãagiaáo duåc àaåi hoåc nûúác ta: nhû caách tiïëp cêån cuãa giaáoduåc Viïåt Nam àang theo hûúáng àún ngaânh vaâ àangaânh, sûã duång cöng nghïå úã mûác àöå giêëy, buát chò,maáy tñnh, maáy tñnh xaách tay, daåy hoåc chuã yïëu laâ möåtchiïìu hoùåc hai chiïìu. Mùåc duâ trïn thûåc tïë, àöåi nguäcaán böå quaãn lyá giaáo duåc cuãa nûúác ta àaä tûâng bûúácàaåt chuêín vaâ bûúác àêìu tiïëp cêån phûúng thûác giaáoduåc, quaãn lyá tiïn tiïën. Tuy nhiïn, vêîn coân nhûäng töìnàoång nhû nghõ quyïët söë 29-NQ/TW àaä nïu: “quaãn lyágiaáo duåc vaâ àaâo taåo coân nhiïìu yïëu keám, àöåi nguä bêëtcêåp vïì söë lûúång, thiïëu têm huyïët, thêåm chñ vi phaåmàaåo àûác nghïì nghiïåp. Tû duy vïì chó àaåo giaáo duåcchêåm àöíi múái, nùång vïì chó àaåo, quaãn lyá theo haânhchñnh, mïånh lïånh, cú chïë xin - cho, hïå thöëng vùn



baãn phaáp luêåt, quy chuêín vïì söë lûúång, trònh àöå chuyïnmön, phêím chêët àaåo àûác cuãa caán böå quaãn lyá àaäàûúåc xêy dûång khaá chi tiïët nhûng ñt coá taác duång...”.

2.2. Trûúâng Àaåi hoåc Cöng àoaân trong quaátrònh tiïëp cêån Caách maång cöng nghiïåp 4.0

Thûá nhêët, Àöåi nguä giaãng viïn phaãi coá trònh àöåcao caã vïì chuyïn mön vaâ cöng nghïå thöng tin, dovêåy Nhaâ trûúâng cêìn chuá troång cöng taác àaâo taåo nguöìnnhên lûåc. Trûúâng coá thïí thûúâng xuyïn töí chûác caáclúáp huêën luyïån, höåi thaão, höåi nghõ àïí caán böå giaãngdaåy cêåp nhêåt kiïën thûác chuyïn mön, cöng nghïå...Ngoaâi ra, trûúâng múã röång àöëi thoaåi, húåp taác vúái doanhnghiïåp trong caác hoaåt àöång nghiïn cûáu, têåp huêën vaâtû vêën; qua àoá caán böå giaãng daåy coá cú höåi tiïëp cêånthûåc tïë saãn xuêët, kinh doanh vaâ nùæm bùæt àûúåc nhûängthay àöíi cuãa thõ trûúâng àïí thûåc hiïån caác àiïìu chónhtrong giaãng daåy.

Nïìn taãng cuãa Caách maång cöng nghiïåp 4.0 laâ sûåkïët nöëi giûäa thïë giúái thêåt vaâ aão thöng qua phêìn mïìmcöng nghïå thöng tin, kyä thuêåt söë vaâ kïët nöëi maång, dovêåy kiïën thûác vaâ kyä nùng vïì cöng nghïå thöng tin vaâkyä thuêåt söë coá vai troâ rêët quan troång àöëi vúái nhaâ trûúâng.Nhaâ trûúâng cêìn phaãi àaâo taåo àuã àöåi nguä chuyïn giacöng nghïå thöng tin àïí coá thïí triïín khai caác lúáp hoåctrûåc tuyïën, quaãn lñ dûä liïåu söë, thûåc hiïån nghiïn cûáukhoa hoåc,... Giaãng viïn tñch cûåc trang bõ cho Sinhviïn kiïën thûác kyä thuêåt söë vaâ kyä nùng coá liïn quan àïítùng khaã nùng caånh tranh khi ra trûúâng.

Thûá hai, sûå chuyïín dõch cú cêëu lao àöång giûäacaác lônh vûåc àang diïîn ra maånh meä. Ngûúâi maáyvúái nguöìn hoåc liïåu vö têån coá thïí thûåc hiïån töët caácbaâi giaãng úã möåt söë mön hoåc nhû àõa lyá, lõch sûã...vaâ coá thïí hoaân toaân thay thïë àöåi nguä giaáo viïnhiïån nay. Viïåc laâm úã caác lônh vûåc nhû tû vêën phaápluêåt, kïë toaán vaâ tû vêën thuïë cuäng coá thïí bõ thaythïë hoaân toaân búãi caác rö-böët thöng minh. Do vêåy,nhaâ trûúâng cêìn coá àõnh hûúáng àaâo taåo àaáp ûángyïu cêìu ngaânh nghïì cuãa cuöåc Caách maång cöngnghiïåp 4.0 vaâ àaâo taåo laåi àïí thñch ûáng vúái ngaânhnghïì múái. Vñ duå, chuêín àêìu ra cuãa sinh viïn Àaåihoåc Cöng àoaân laâ phaãi thaânh thaåo tin hoåc, ngoaåingûä. Àa daång hoáa àaâo taåo ngaânh nghïì, kïët húåpnhûäng ngaânh nghïì coá liïn quan àïí tùng khaã nùngtuyïín duång cho sinh viïn,...

Trûúâng Àaåi hoåc Cöng àoaân nïn liïn kïët vúái caác

doanh nghiïåp lúán àïí hònh thaânh mö hònh Àaåi hoåcmúái, nhû Àaåi hoåc - doanh nghiïåp. Theo àoá, thay àöíidaåy nhûäng kiïën thûác hoåc thuêåt sùén coá thaânh daåytheo nhu cêìu cuãa doanh nghiïåp vaâ thõ trûúâng caã hiïåntaåi vaâ tûúng lai.

Thûá ba, chûúng trònh àaâo taåo cêìn linh hoaåt, theohûúáng múã, nöåi dung tñch húåp àïí phuâ húåp vúái nhucêìu vaâ xu thïë thõ trûúâng lao àöång. Chûúng trònh nhaâtrûúâng phaãi kïët húåp caã hai hûúáng: möåt mùåt phaãi àaápûáng tñnh àõnh hûúáng xaä höåi, mùåt khaác àaâo taåo nguöìnnhên lûåc àaáp ûáng yïu cêìu cuãa thõ trûúâng lao àöång.Chûúng trònh àaâo taåo vûâa phaãi àaãm baão tñnh chuyïnmön cao, vûâa àaáp ûáng tñnh liïn ngaânh (cöng nghïåthöng tin, kyä thuêåt söë, maång, kiïën thûác chuyïn ngaânh).Chuáng ta cêìn tùng cûúâng reân luyïån caác kyä nùng cêìnthiïët cho sinh viïn: tû duy coá hïå thöëng, kô nùng töínghúåp, liïn kïët giûäa thïë giúái thûåc vaâ aão, kyä nùng laâmviïåc nhoám, khaã nùng saáng taåo vaâ húåp taác liïnngaânh... Trong böëi caãnh kiïën thûác vïì cöng nghïå thayàöíi rêët nhanh, viïåc trang bõ caách thûác tûå hoåc vaâ yáthûác hoåc têåp suöët àúâi caâng quan troång hún kiïën thûáccuãa chûúng trònh àaâo taåo. Nhû vêåy, Caách maång cöngnghiïåp 4.0 vûâa taåo aáp lûåc lúán àöëi vúái Trûúâng Àaåi hoåcCöng àoaân nhûng cuäng àöìng thúâi taåo cú höåi àïí trûúângàöíi múái toaân diïån: xêy dûång chûúng trònh, cêåp nhêåtnöåi dung, àöíi múái phûúng phaáp giaãng daåy, kiïím traàaánh giaá,...

Àöëi vúái caác chûúng trònh àaâo taåo bêåc cûã nhên,bïn caånh caác kiïën thûác vïì nghïì nghiïåp, cêìn phaãi múãröång cung cêëp thïm caác khöëi kiïën thûác tûå nhiïn xaähöåi, cöng nghïå thöng tin, quaãn lyá maång... nhùçm muåcàñch laâm cho ngûúâi hoåc coá thïí thñch nghi nhanh vúáisûå thay àöíi cuãa cöng nghïå, laâm viïåc hiïåu quaã trongmöi trûúâng coá tñnh kïët nöëi cao, giûäa caác lônh vûåc,giûäa thïë giúái aão vaâ thêåt. Caác kyä nùng quan troång àöëivúái nguöìn nhên lûåc trong möi trûúâng tûúng taác cöngnghïå cêìn phaãi àûúåc àûa vaâo chuêín àêìu ra cuãa chûúngtrònh àaâo taåo: kyä nùng laâm viïåc nhoám, kyä nùng saángtaåo, tû duy phaãn biïån, tû duy hïå thöëng, kyä nùng raquyïët àõnh trong àiïìu kiïån khöng chùæc chùæn... àùåcbiïåt giaáo duåc ngûúâi hoåc phûúng phaáp vaâ yá thûác hoåctêåp suöët àúâi.

Thiïët kïë caác khoáa àaâo taåo ngùæn haån hay caác chûúngtrònh böí sung kiïën thûác cho tûâng àöëi tûúång khaác nhautaåi caác doanh nghiïåp laâ thûåc sûå cêìn thiïët trong böëi



caãnh Caách maång cöng nghiïåp 4.0. Nhu cêìu cuãa xaähöåi vïì böí sung kiïën thûác seä vö cuâng lúán khi coá sûåchuyïín dõch trong cú cêëu ngaânh nghïì, sûå thay àöíicöng nghïå. Caách maång cöng nghiïåp 4.0 seä múã ra thõtrûúâng àaâo taåo vaâ huêën luyïån vö cuâng lúán àöëi vúái caáccöng ty cung cêëp dõch vuå giaáo duåc, àùåc biïåt àöëi vúáicaác trûúâng àaåi hoåc vöën coá thïë maånh vïì àaâo taåo. Tuynhiïn, caác trûúâng àaåi hoåc cêìn phaãi cúãi múã vaâ àöëithoaåi nhiïìu hún vúái xaä höåi, vúái thõ trûúâng lao àöång àïítriïín khai vaâ thûåc hiïån caác chûúng trònh thiïët thûåc vaâhiïåu quaã, nhûng vêîn khöng àaánh mêët baãn chêët hoåcthuêåt riïng biïåt vaâ nhiïåm vuå giaáo duåc röång hún.

Thûá tû, Caách maång cöng nghiïåp 4.0 àoâi hoãiphûúng thûác vaâ phûúng phaáp àaâo taåo thay àöíi vúáisûå ûáng duång maånh meä cuãa cöng nghïå thöng tin,cöng nghïå kyä thuêåt söë vaâ hïå thöëng maång. Caác hònhthûác àaâo taåo online, àaâo taåo aão, mö phoãng, söë hoáabaâi giaãng... cêìn àûúåc àûa vaâo dêìn dêìn, thay thïë lúáphoåc truyïìn thöëng nhiïìu nhûúåc àiïím. Àiïìu naây taåo aáplûåc lúán cho nhaâ trûúâng vïì chuêín bõ nguöìn lûåc töíchûác giaãng daåy, àùåc biïåt laâ àöåi nguä giaãng viïn, xêydûång khöng gian hoåc têåp.

Khaã nùng gêìn nhû vö têån cuãa Internet àaä tûângbûúác laâm chuyïín àöíi hoaåt àöång àaâo taåo tûâ“teaching” sang “coaching”. Àiïìu naây cuäng thuác àêíyàöåi nguä giaãng viïn nhaâ trûúâng xêy dûång baâi giaãng coátñnh thûåc tïë hún àïí coá thïí hûúáng dêîn sinh viïn giaãiquyïët caác tònh huöëng cuå thïí trong àúâi söëng, goáp phêìntùng tñnh ûáng duång cuãa mön hoåc.

Thûá nùm, cêìn nêng cêëp hïå thöëng cú súã vêåt chêëtcuãa nhaâ trûúâng. Thûåc hiïån xêy dûång thñ nghiïåmphoâng hoåc 5D vúái nhûäng hoåc phêìn thûåc haânh nghïìnhû an toaân, baão höå... Thûåc hiïån xêy dûång quaãn lyákiïën thûác chuyïn ngaânh qua kho dûä liïåu nöåi böå nhûviïåc kïët húåp vúái caác àún võ quaãn lyá cöng nghïå vaâphêìn mïìm tiïën túái cung cêëp toaân diïån kiïën thûác cúbaãn vaâ chuyïn ngaânh cho tûâng ngaânh àang àaâotaåo. Viïåc quaãn lyá nguöìn dûä liïåu röång lúán cuãa nhênloaåi cêìn àûúåc chuá troång húåp taác vúái caác àún võ khaáctrong nûúác vaâ trïn thïë giúái àïí kiïím soaát, ngùn chùånvaâ phaát triïín kiïën thûác, àûa ra cho giaãng viïn vaâsinh viïn sûå lûåa choån thöng minh nhêët vúái caác nguöìnkiïën thûác.

Cöng nghïå phaát triïín vúái chi phñ reã laâ àiïìu kiïånthuêån lúåi àïí trûúâng àaåi hoåc àêìu tû cú súã vêåt chêët,

caác cöng cuå vaâ phûúng tiïån giaãng daåy hiïån àaåi.Bïn caånh hònh thûác giaãng daåy trûåc tiïëp cho ngûúâihoåc, trûúâng cuäng cêìn sûã duång nhiïìu hún caác hònhthûác khaác nhû àaâo taåo online, thiïët kïë möi trûúângaão àïí ngûúâi hoåc vaâ ngûúâi daåy coá thïí tûúng taác lêînnhau vaâ truyïìn àaåt thöng tin, töí chûác thûåc haânh taåicaác phoâng thñ nghiïåm hay phoâng mö phoãng aão. Sûãduång hïå thöëng maáy tñnh vaâ dûä liïåu big data àïí thiïëtkïë chûúng trònh, töí chûác giaãng daåy cho tûâng àöëitûúång möåt caách hiïåu quaã nhêët. Hïå thöëng hoåc onlinengaây caâng àûúåc phöí biïën hún, thöng qua hïå thöëngonline seä thu thêåp dûä liïåu cho tûâng caá nhên. Khitñch tuå àûúåc lûúång data àuã lúán vïì caá nhên ngûúâihoåc (thúâi lûúång hoåc, phûúng phaáp, löå trònh àaâo taåo,mûác àöå tûúng taác, kïët quaã hoåc têåp...), caác thuêåttoaán Machine Learning seä àûa ra möåt phûúng phaápgiaáo duåc töët nhêët cho tûâng hoåc sinh vúái löå trònh töëiûu caá nhên hoáa phûúng phaáp hoåc têåp maâ ngay caãgiaáo viïn töët nhêët cuäng khöng bùçng àûúåc.

3. Kïët luêån:Trûúâng Àaåi hoåc cöng àoaân laâ trûúâng àaâo taåo àa

ngaânh, nhûäng lônh vûåc coá thïí tiïëp cêån nhanh vúáicaách maång cöng nghiïåp 4.0 laâ nhûäng ngaânh nhûquan hïå quöëc tïë, baão höå lao àöång... Tuy nhiïn cêìnmúã thïm nhûäng ngaânh múái nhû vïì vêåt liïåu múái, cöngnghïå sinh hoåc...

Àïí tiïëp cêån thaânh cöng cuöåc Caách maång cöngnghiïåp 4.0, nhaâ trûúâng cêìn thûåc hiïån àöìng böå caácbiïån phaáp tûâ raâ soaát, trang bõ cú súã vêåt chêët cuängnhû àaâo taåo cho àöåi nguä caán böå quaãn lyá, giaãng viïnàöíi múái phûúng phaáp lïn lúáp theo hûúáng giaáo duåc4.0 àïën kïët nöëi, húåp taác àaâo taåo vúái caác àún võ khaácdoanh nghiïåp.

Nhûäng àïì xuêët nïu trïn coá hiïåu quaã töët nhêët seälaâ sûå nöî lûåc àöìng böå cuãa caác nhaâ quaãn lyá, chñnhsaách, cuãa tûâng caá nhên ngûúâi hoåc vaâ ngûúâi daåy vúáimuåc tiïu tiïëp cêån súám vaâ nhanh vúái nïìn caách maångcöng nghiïåp 4.0.

Taâi liïåu tham khaão1. Bernd Meier, Nguyïîn Vùn Cûúâng, Lñ luêån daåy hoåc hiïån àaåi, NXB

Àaåi hoåc Sû phaåm, 2014.2. Phaåm Viïët Vûúång, Giaáo duåc hoåc, NXB Àaåi hoåc Sû phaåm, 2014.3. Trêìn Baá Hoaânh, Vêën àïì giaáo viïn, nhûäng nghiïn cûáu lñ luêån vaâ

thûåc tiïîn, NXB Àaåi hoåc Sû phaåm, 2010.



Toám tùæt: Baâi viïët têåp trung laâm roä tñnh nhên dên trong “Lúâi kïu goåi thi àua aái quöëc” nùm 1948 cuãa Chuã tõch Höì Chñ Minh. Àêylaâ thuöåc tñnh bao truâm, xuyïn suöët toaân böå nöåi dung lúâi kïu goåi cuãa Baác Höì, tûâ xaác àõnh muåc àñch àïën phûúng chêm, caách thûác tiïënhaânh phong traâo thi àua yïu nûúác. Trïn cú súã àaánh giaá thûåc traång phong traâo thi àua yïu nûúác hiïån nay, taác giaã àïì xuêët böën biïån phaápchñnh theo hûúáng tùng cûúâng tñnh nhên dên nhùçm nêng cao chêët lûúång, hiïåu quaã cuãa phong traâo thi àua yïu nûúác theo tû tûúãng cuãa“Lúâi kïu goåi thi àua aái quöëc”.

Tûâ khoáa: Höì Chñ Minh; Nhên dên; Thi àua.

QUALITY PEOPLE IN “WORD APPEALED EMULATION PATRIOTIC” OF THE HO CHI MINH PRESIDENT

Abstract: The article focuses on clarifying people’s identity in President Ho Chi Minh’s in 1948 “Word appealed emulationpatriotic”. This is the overarching attribute of Uncle Ho’s appeal, from defining the purpose to the motto, how to conduct the patrioticemulation movement. Based on the assessment of the actual situation of the patriotic emulation movement, the author proposes fourmain measures in the direction of enhancing the people’s character in order to improve the quality and efficiency of the patrioticemulation movement according to the ideology of “Word appealed emulation patriotic”.

Keywords: Ho Chi Minh; People; Emulation.


TÑNH NHÊN DÊN TRONG “LÚÂI KÏU GOÅI THI ÀUA AÁI QUÖËC”CUÃA CHUÃ TÕCH HÖÌ CHÑ MINH

NGUYÏÎN QUANG BÒNH*

* Trûúâng Sô quan Chñnh trõ, Böå Quöëc phoâng

1. Àùåt vêën àïìSinh thúâi, Chuã tõch Höì Chñ Minh àùåc biïåt quan

têm àïën vêën àïì thi àua yïu nûúác. Baãn thên Ngûúâi àaäcoá hún 200 baâi noái, baâi viïët àïì cêåp àïën vêën àïì thi àuaaái quöëc vaâ khen thûúãng. Àùåc biïåt, caách àêy 70 nùm,giûäa thúâi kyâ gian khöí, aác liïåt nhêët trong cuöåc khaángchiïën chöëng Phaáp, theo saáng kiïën cuãa Ngûúâi, ngaây27/3/1948, Àaãng ta àaä ra Chó thõ àêíy maånh phongtraâo thi àua aái quöëc àïí àöång viïn moåi lûåc lûúång thamgia khaáng chiïën vaâ kiïën quöëc. Àïí triïín khai Chó thõnaây, nhên kyã niïåm 1000 ngaây toaân quöëc khaáng chiïën,ngaây 11/6/1948, Chuã tõch Höì Chñ Minh àaä ra “Lúâi kïugoåi thi àua aái quöëc”. Chó vúái veãn veån 441 tûâ nhûng“Lúâi kïu goåi thi àua aái quöëc” àaä khaái quaát roä neát, toaândiïån muåc àñch, tñnh chêët, phûúng chêm, caách thûáctrong thûåc hiïån phong traâo thi àua yïu nûúác. Trongàoá, Ngûúâi rêët coi troång vaâ àïì cao tñnh nhên dên trongphong traâo thi àua yïu nûúác, nhùçm phaát huy sûác maånhtoaân dên, taåo thaânh phong traâo röång khùæp àûa sûånghiïåp caách maång ài àïën thùæng lúåi.

2. Nöåi dung2.1. Thi àua vaâ tñnh nhên dên trong thi àua

yïu nûúácTrong quaá trònh töìn taåi vaâ phaát triïín cuãa xaä höåi

loaâi ngûúâi, vúái nhûäng hònh thûác, mûác àöå, tñnh chêët,yá nghôa khaác nhau, viïåc “thi àua” giûäa caác caá nhên,töåc ngûúâi, quöëc gia àaä diïîn ra vaâ laâ möåt àöång lûåccho sûå tiïën böå húåp quy luêåt. Àöëi vúái dên töåc ViïåtNam, tinh thêìn yïu quï hûúng, àêët nûúác àûúåc thïíhiïån úã viïåc, moåi ngûúâi ra sûác àoáng goáp xêy dûångxoám laâng, quï hûúng, àêët nûúác ngaây möåt giaâu àeåp,vùn minh. “Thi àua laâ hoaåt àöång coá töí chûác vúái sûåtham gia tûå nguyïån cuãa caá nhên, têåp thïí nhùçm phêënàêëu àaåt àûúåc thaânh tñch töët nhêët trong xêy dûång vaâbaão vïå Töí quöëc”1. Nhû vêåy, tñnh nhên dên trong thiàua yïu nûúác laâ sûå thïí hiïån nhûäng lñ tûúãng, yá nguyïåncuãa nhên dên vïì chñnh nghôa, tûå do, haånh phuác, vïìcaái àeåp, laâ xêy dûång loâng tûå haâo chñnh àaáng cuãa möîingûúâi dên vïì quï hûúng, dên töåc.

1 Quöëc höåi, Luêåt Thi àua, khen thûúãng, Nxb Chñnh trõ quöëc gia,Haâ Nöåi, 2013, tr.2.



2.2. Biïíu hiïån tñnh nhên dên trong “Lúâi kïugoåi thi àua aái quöëc” cuãa Chuã tõch Höì Chñ Minh

“Lúâi kïu goåi thi àua aái quöëc” mang tñnh chêët nhûmöåt lúâi “Hõch” àïí phaát àöång möåt phong traâo quêìnchuáng röång lúán, nhùçm “khaáng chiïën, kiïën quöëc” thaânhcöng, nhûng àöìng thúâi thïí hiïån nhûäng quan àiïímcú baãn cuãa Höì Chñ Minh vïì töí chûác, laänh àaåo möåtphong traâo caách maång. Àoá laâ quan àiïím vïì vai troâquyïët àõnh cuãa quêìn chuáng nhên dên trong sûå nghiïåpcaách maång, vïì àoaân kïët toaân dên. Coá thïí khaái quaátvïì tñnh nhên dên trong “Lúâi kïu goåi thi àua aái quöëc”cuãa Chuã tõch Höì Chñ Minh trïn böën nöåi dung chuãyïëu sau àêy:

Thûá nhêët, thi àua yïu nûúác nhùçm muåc àñch phuåcvuå toaân thïí nhên dên. Thi àua laâ àïí thûåc hiïån töëtnhiïåm vuå chuã yïëu cuãa möîi thúâi kyâ caách maång trongtònh hònh vaâ àiïìu kiïån lõch sûã cuå thïí, nhùçm “...àïígêy: Haånh phuác cho dên”2. Trong thúâi kyâ khaáng chiïënchöëng thûåc dên Phaáp, Chuã tõch Höì Chñ Minh nïu roäthi àua yïu nûúác laâ àïí: “Diïåt giùåc àoái. Diïåt giùåc döët.Diïåt giùåc ngoaåi xêm”3. Muåc àñch trûúác mùæt cuãa thiàua aái quöëc laâ diïåt giùåc àoái, diïåt giùåc döët, diïåt giùåcngoaåi xêm, laâm cho toaân dên àuã ùn, àuã mùåc; toaândên biïët àoåc, biïët viïët; toaân böå àöåi àêìy àuã lûúngthûåc, khñ giúái, àïí diïåt ngoaåi xêm, toaân quöëc seä thöëngnhêët, àöåc lêåp hoaân toaân. Muåc àñch lêu daâi laâ dên töåcàöåc lêåp, dên quyïìn tûå do vaâ dên sinh haånh phuác.Nhû vêåy, muåc àñch cao nhêët, cöët loäi nhêët cuãa thi àuaaái quöëc laâ nhùçm laâm cho moåi ngûúâi dên coá cuöåcsöëng êëm no, tûå do, haånh phuác, coá àiïìu kiïån phaáttriïín toaân diïån.

Thûá hai, thi àua yïu nûúác laâ viïåc töí chûác chocaác têìng lúáp nhên dên àûúåc quyïìn vaâ coá nghôa vuåàoáng goáp vaâo cöng viïåc chung cuãa àêët nûúác, tuyâtheo sûác lûåc cuãa mònh. Àïí thûåc hiïån àûúåc muåcàñch thi àua, Höì Chñ Minh àaä nïu roä “Caách laâm laâ:Dûåa vaâo: Lûåc lûúång cuãa dên. Tinh thêìn cuãa dên”4.Tû tûúãng “lêëy dên laâm göëc” möåt lêìn nûäa àûúåc Ngûúâikhùèng àõnh. Hûúãng ûáng “Lúâi kïu goåi thi àua aái quöëc”cuãa Baác, quên vaâ dên caã nûúác àaä dêëy lïn phongtraâo thi àua tùng gia saãn xuêët, giïët giùåc lêåp cöngsöi nöíi, röång khùæp, ngûúâi ngûúâi thi àua, ngaânh ngaânhthi àua. Tû tûúãng ai cuäng thi àua tham gia khaángchiïën, kiïën quöëc àaä chó àaåo phong traâo thi àua aáiquöëc trong suöët cuöåc khaáng chiïën chöëng Phaáp.Phong traâo thi àua yïu nûúác àaä trúã thaânh àöång lûåctinh thêìn maånh meä thuác àêíy moåi mùåt hoaåt àöångkhaáng chiïën, kiïën quöëc, taåo ra thïë vaâ lûåc múái, àûacuöåc khaáng chiïën chuyïín sang giai àoaån ta giaânh

thïë chuã àöång trïn chiïën trûúâng. Tû tûúãng vïì thiàua aái quöëc trong “Lúâi kïu goåi thi àua yïu nûúác” laâyïu cêìu cuå thïí àöëi vúái phong traâo thi àua thúâi kyâkhaáng chiïën chöëng Phaáp. Qua àoá, thïí hiïån tû tûúãngchung cuãa Ngûúâi vïì thi àua aái quöëc trong moåi thúâikyâ caách maång laâ têët caã moåi ngûúâi àïìu thi àua thûåchiïån töët nhiïåm vuå caách maång.

Thûá ba, thi àua yïu nûúác laâ traách nhiïåm cuãa toaândên, khöng phên biïåt giai têìng, àõa võ, giúái tñnh...Trong thúâi kyâ khaáng chiïën chöëng thûåc dên Phaáp,Ngûúâi kïu goåi “Möîi ngûúâi dên Viïåt Nam, bêët kyâ giaâ,treã, trai, gaái; bêët kyâ giaâu, ngheâo, lúán, nhoã, àïìu cêìnphaãi trúã nïn möåt chiïën sô tranh àêëu trïn mùåt trêån:quên sûå, kinh tïë, chñnh trõ, vùn hoáa”5. Àiïìu naây xuêëtphaát tûâ tñnh chêët toaân diïån cuãa cuöåc khaáng chiïën.Möîi töí chûác, möîi ngûúâi yïu nûúác àïìu thi àua trongcöng viïåc cuãa mònh, laâm nhanh hún, nhiïìu hún, töëthún. Thi àua laâ yïu nûúác, yïu nûúác thò phaãi thi àua,thi àua laâ möåt caách yïu nûúác thiïët thûåc nhêët. Thiàua aái quöëc laâ con àûúâng phaát huy tinh thêìn yïunûúác cuãa moåi têìng lúáp nhên dên vaâo nhiïåm vuå khaángchiïën, kiïën quöëc coá hiïåu quaã nhêët.

Thûá tû, thi àua yïu nûúác laâ nhùçm phaát huy sûácmaånh cuãa moåi ngûúâi dên. Phûúng chêm dûåa vaâodên àïí àaåt muåc àñch phuåc vuå nhên dên àaä àûúåcÀaãng ta thûåc hiïån trong thi àua yïu nûúác thúâi kyâkhaáng chiïën chöëng Phaáp (1945-1954), nhùçm phaáthuy sûác lûåc cuãa moåi ngûúâi, theo lúâi daåy cuãa Baác: “Caáccuå phuå laäo thi àua àöëc thuác con chaáu hùng haái thamgia moåi cöng viïåc. Caác chaáu nhi àöìng thi àua hoåchaânh vaâ giuáp viïåc ngûúâi lúán. Àöìng baâo phuá haâo thiàua múã mang doanh nghiïåp. Àöìng baâo cöng nöngthi àua saãn xuêët. Àöìng baâo trñ thûác vaâ chuyïn mönthi àua saáng taác vaâ phaát minh. Nhên viïn Chñnh phuãthi àua têån tuåy laâm viïåc, phuång sûå nhên dên. Böå àöåivaâ dên quên thi àua giïët cho nhiïìu giùåc, àoaåt chonhiïìu suáng. Noái toám laåi, ai cuäng thi àua, ai cuängtham gia khaáng chiïën vaâ kiïën quöëc”6. Tuy möîi ngûúâimöåt viïåc nhûng àïìu laâ cöng viïåc khaáng chiïën, kiïënquöëc, vò vêåy coá quan hïå höî trúå lêîn nhau. Nöng dênthi àua laâm nhiïìu luáa gaåo, cöng nhên thi àua saãnxuêët nhiïìu suáng àaån, trñ thûác thi àua phaát minh saáng

2 Höì Chñ Minh, Toaân têåp, têåp 5, Nxb Chñnh trõ quöëc gia, Haâ Nöåi,2011, tr.444.

3 Höì Chñ Minh, Toaân têåp, Sàd, têåp 5, tr.444.4 Höì Chñ Minh, Toaân têåp, Sàd, têåp 5, tr.445.5 Höì Chñ Minh, Toaân têåp, Sàd, têåp 5, tr.445.6 Höì Chñ Minh, Toaân têåp, Sàd, têåp 5, tr.445.



chïë thò böå àöåi àuã ùn mùåc, àuã vuä khñ, àaánh maånhthùæng nhiïìu. Böå àöåi thi àua diïåt nhiïìu giùåc, lêåp nhiïìuchiïën cöng thò vuâng giaãi phoáng, tñnh maång cuãa nhêndên àûúåc baão vïå, nhên dên àûúåc laâm ùn yïn öín. Khithi àua aái quöëc ùn sêu, lan röång khùæp moåi ngûúâi vaâmoåi mùåt, thi àua trúã thaânh phong traâo söi nöíi seä phaáthuy ûu àiïím, sûãa chûäa khuyïët àiïím, vûúåt moåi khoákhùn, thûåc hiïån triïåt àïí nhûäng nhiïåm vuå khaáng chiïën,kiïën quöëc.

Nhû vêåy, tñnh nhên dên àaä àûúåc Höì Chñ Minhtêåp trung àïì cêåp xuyïn suöët, toaân diïån vaâ mang giaátrõ nhên vùn cao caã trong “Lúâi kïu goåi thi àua aáiquöëc”. Cuâng vúái “Lúâi kïu goåi thi àua aái quöëc”, nhiïìubaâi noái, baâi viïët tiïëp sau cuãa Chuã tõch Höì Chñ Minh,caác taâi liïåu, chó thõ cuãa Àaãng, cú súã lyá luêån, quanàiïím vïì thi àua yïu nûúác àûúåc hònh thaânh. Àùåcbiïåt, Ngûúâi nhêën maånh: “Thi àua laâ yïu nûúác, yïunûúác thò phaãi thi àua. Vaâ nhûäng ngûúâi thi àua laânhûäng ngûúâi yïu nûúác nhêët”7. Thi àua aái quöëc doNgûúâi khúãi xûúáng vaâ trûåc tiïëp laänh àaåo àaä trúã thaânhphong traâo haânh àöång caách maång söi nöíi, röång khùæp,löi cuöën caã dên töåc tham gia. Caác phong traâo thiàua nhû “Huä gaåo khaáng chiïën”, “Soáng Duyïn Haãi”trong cöng nghiïåp, “Gioá Ðaåi Phong” trong nöngnghiïåp, “Cúâ ba nhêët” trong lûåc lûúång vuä trang, “Haitöët” trong trûúâng hoåc, “Thêìy thuöëc nhû meå hiïìn”trong ngaânh y tïë, “Ba caãi tiïën” trong caác cú quan,“Ba àaãm àang” trong phuå nûä, “Ba sùén saâng” trongthanh niïn, “Vò miïìn Nam ruöåt thõt”... goáp phêìnquan troång laâm nïn chiïën thùæng trong sûå nghiïåpkhaáng chiïën vaâ kiïën quöëc cuãa àêët nûúác.

2.3. Tñnh nhên dên trong phong traâo thi àuayïu nûúác hiïån nay - thûåc traång vaâ giaãi phaáp

Hiïån nay, tñnh nhên dên trong cöng taác thi àua,khen thûúãng àaä coá nhûäng biïíu hiïån roä neát, tñch cûåc,goáp phêìn thûåc hiïån thùæng lúåi caác muåc tiïu, nhiïåm vuåphaát triïín kinh tïë - xaä höåi. Phong traâo thi àua yïunûúác àaä àûúåc töí chûác sêu röång, tûâng bûúác àöíi múáinöåi dung, hònh thûác phaát àöång thi àua, baám saát thûåctiïîn vaâ thûåc hiïån nhiïåm vuå chñnh trõ úã tûâng àõaphûúng, àún võ. Cöng taác khen thûúãng cú baãn baãoàaãm theo quy àõnh cuãa phaáp luêåt, viïåc phaát hiïån, böìidûúäng, töíng kïët vaâ nhên àiïín hònh tiïn tiïën, gûúngngûúâi töët, viïåc töët àaä tûâng bûúác àûúåc quan têm. Hïåthöëng phaáp luêåt vïì thi àua, khen thûúãng tûâng bûúácàûúåc hoaân thiïån. Böå maáy laâm cöng taác thi àua, khenthûúãng caác cêëp àûúåc cuãng cöë, kiïån toaân. Phong traâothi àua yïu nûúác àaä coá sûå phaát triïín maånh meä, röångkhùæp vaâ mang tñnh nhên dên sêu sùæc nhû caác phong

traâo “Toaân dên àoaân kïët xêy dûång àúâi söëng vùn hoáa”,“Toaân dên àoaân kïët xêy dûång nöng thön múái, àö thõvùn minh”, “Ngûúâi Viïåt Nam ûu tiïn duâng haâng ViïåtNam”, “Vò ngûúâi ngheâo”, “Ðïìn ún àaáp nghôa”... àaåtnhiïìu hiïåu quaã thiïët thûåc.

Tuy nhiïn, phong traâo thi àua chûa phaát triïínàöìng àïìu, liïn tuåc, coá núi coân àún àiïåu. Cöng taáclaänh àaåo, chó àaåo, töí chûác phong traâo thi àua yïunûúác úã möåt söë ngaânh, àõa phûúng vêîn coân mangnùång tñnh hònh thûác. Nöåi dung, chó tiïu caác phongtraâo thi àua yïu nûúác coân chung chung, chûa baámsaát thûåc tiïîn àúâi söëng nhên dên, chûa hûúáng vaâoviïåc thaáo gúä nhûäng khoá khùn, vûúáng mùæc, àaáp ûángàûúåc nguyïån voång chñnh àaáng cuãa quêìn chuáng nhêndên. Àùåc biïåt, vêîn coân coá caán böå, àaãng viïn chûanhêån thûác àuáng võ trñ, yá nghôa trong thûåc hiïån phongtraâo thi àua yïu nûúác, thiïëu sûå têåp trung trong laänhàaåo, chó àaåo, luáng tuáng trong thûåc hiïån, coá tû tûúãngthuå àöång, yã laåi. Viïåc tuyïn truyïìn, phöí biïën kinhnghiïåm vaâ töí chûác hoåc têåp gûúng àiïín hònh tiïn tiïën,ngûúâi töët, viïåc töët chûa thûåc sûå hiïåu quaã, sûác lantoãa cuãa nhûäng têëm gûúng töët coân haån chïë... Möåt söëngaânh, àõa phûúng hoaåt àöång nùång vïì bïì nöíi, saáoröîng, hònh thûác, chaåy theo phong traâo, hiïåu quaã thêëp.

Àïí tùng cûúâng hún nûäa tñnh nhên dên goáp phêìnnêng cao chêët lûúång, hiïåu quaã phong traâo thi àuayïu nûúác hiïån nay, cêìn thûåc hiïån àöìng böå, toaân diïånnhiïìu biïån phaáp, trong àoá, cêìn chuá yá thûåc hiïån töëtmöåt söë biïån phaáp cöët loäi sau àêy:

Möåt laâ, khöng ngûâng cuãng cöë, tùng cûúâng sûå laänhàaåo sêu saát cuãa caác cêëp uãy, töí chûác Àaãng àöëi vúáicöng taác thi àua, khen thûúãng. Caác cêëp uãy, töí chûácàaãng, ngûúâi àûáng àêìu cú quan, àún võ phaãi trûåc tiïëplaänh àaåo, chó àaåo vaâ chõu traách nhiïåm vïì chêët lûúång,hiïåu quaã cöng taác thi àua, khen thûúãng, nhêët laâ viïåcthûåc hiïån Chó thõ söë 34-CT/TW “Vïì tiïëp tuåc àöíi múáicöng taác thi àua, khen thûúãng” (2014). Thûúâng xuyïnbaám saát cú súã, tùng cûúâng kiïím tra, giaám saát, kõpthúâi phaát hiïån, ngùn ngûâa tiïu cûåc trong cöng taác thiàua, khen thûúãng. Möîi chi böå, àaãng viïn cêìn phaáthuy töët vai troâ tiïn phong, gûúng mêîu vaâ laâ haåt nhêntrong caác phong traâo thi àua úã cú súã, gùæn vúái viïåc“Hoåc têåp vaâ laâm theo tû tûúãng, àaåo àûác, phong caáchHöì Chñ Minh”. Taåo sûå thöëng nhêët vïì tû tûúãng trongviïåc töí chûác thûåc hiïån cöng taác thi àua, khen thûúãng.Caác cêëp uãy, chi böå Àaãng tùng cûúâng sûå laänh àaåo àöëivúái cöng taác thi àua, khen thûúãng; caác töí chûác àoaân

7 Höì Chñ Minh, Toaân têåp, Sàd, têåp 6, tr.273.



thïí phöëi húåp vaâo cuöåc möåt caách quyïët liïåt àïí cöngtaác thi àua, khen thûúãng phaát triïín thûúâng xuyïn,àöìng böå, sêu röång, àaåt kïët quaã cao nhêët. Möîi caánhên cêìn xaác àõnh tû tûúãng thi àua, phêën àêëu hïëtmònh trong tûâng nhiïåm vuå cöng taác, trong caác lônhvûåc cuãa àúâi söëng, nêng cao chêët lûúång cöng taác vïìmoåi mùåt àïí hoaân thiïån baãn thên.

Hai laâ, thûúâng xuyïn àöíi múái nöåi dung, hònh thûác,phûúng phaáp töí chûác caác phong traâo thi àua theohûúáng thiïët thûåc, troång têm, hiïåu quaã, hûúáng vïì cúsúã, baám saát nhiïåm vuå chñnh trõ àûúåc giao, gùæn vúáithûåc tiïîn àúâi söëng cuãa nhên dên. Trïn cú súã àùåcàiïím, tònh hònh cuå thïí, möîi cú quan, àún võ, töí chûáccêìn xaác àõnh caác hònh thûác thi àua phong phuá, hêëpdêîn, nöåi dung thiïët thûåc, baám saát nhiïåm vuå chñnh trõàûúåc giao. Hònh thûác phuâ húåp vaâ hiïåu quaã nhêët trongtöí chûác phaát àöång phong traâo thi àua laâ gùæn vúái sûåkiïån chñnh trõ, lõch sûã, vùn hoáa cuãa àêët nûúác, cuãadên töåc, cuãa Àaãng; gùæn vúái ngaây truyïìn thöëng, ngaâykyã niïåm hoùåc sûå kiïån lúán cuãa ngaânh, àõa phûúng,àún võ. Chuá yá lûåa choån caác chuã àïì, tïn goåi thi àuatheo hûúáng ngùæn, goån, roä, àuã, dïî nhúá, coá tiïu chñ cuåthïí. Töí chûác, kiïån toaân böå maáy laâm cöng taác thiàua, khen thûúãng theo hûúáng goån, nheå, hiïåu quaã,thiïët thûåc, phuâ húåp vúái caác quy àõnh cuãa Luêåt thiàua, khen thûúãng. Xêy dûång àöåi nguä caán böå, cöngchûác, viïn chûác phuå traách cöng taác thi àua, khenthûúãng coá nùng lûåc, trònh àöå phuâ húåp, coá khaã nùngtöíng húåp, xûã lyá thöng tin nhanh, thêåt sûå mêîu mûåc vïìphêím chêët, nùng lûåc, trònh àöå, vùn hoáa, nghiïåp vuåchuyïn mön.

Ba laâ, chuá troång quan têm xêy dûång caác gûúngàiïín hònh tiïn tiïën vaâ àöíi múái cöng taác khen thûúãng.Àùåc biïåt coi troång viïåc phaát hiïån, xêy dûång, tön vinhvaâ nhên röång nhên töë múái, nhûäng àiïín hònh tiïn tiïën,gûúng “Ngûúâi töët, viïåc töët”. Quan têm lûåa choån caáctêåp thïí, caá nhên coá thaânh tñch tiïu biïíu àïí biïíu dûúng,tön vinh, khen thûúãng kõp thúâi nhùçm taåo àöång lûåc vaâàoân bêíy phêën àêëu cho caác töí chûác, caá nhên. Àùåcbiïåt chuá troång phaát hiïån, böìi dûúäng, töíng kïët vaâ nhênàiïín hònh tiïn tiïën àïí coá hònh thûác biïíu dûúng vaânhên röång, noi gûúng nhû nhûäng “ngoån cúâ àêìu”,nhûäng “têëm gûúng saáng”, taåo àûúåc sûå lan toãa cêìnthiïët. Àöíi múái cöng taác khen thûúãng, baão àaãm tñnhchñnh xaác, kõp thúâi, cöng khai, minh baåch, roä raâng,húåp lyá trïn cú súã coi troång viïåc phaát hiïån, lûåa choåncaác têåp thïí vaâ caá nhên coá thaânh tñch xuêët sùæc àïíkhen thûúãng. Cöng taác xêy dûång àiïín hònh tiïn tiïënphaãi àûúåc thûåc hiïån tûâ cú súã vaâ chó àaåo thûåc hiïån

àöìng böå töët caã 4 khêu: Phaát hiïån - böìi dûúäng - töíngkïët - nhên àiïín hònh tiïn tiïën.

Böën laâ, tùng cûúâng cöng taác hûúáng dêîn, kiïímtra, àön àöëc trong thûåc hiïån cöng taác thi àua, khenthûúãng. Thûåc hiïån nghiïm tuác viïåc àön àöëc, kiïímtra, sú kïët, töíng kïët caác phong traâo thi àua vúái nhiïìuhònh thûác, caách thûác linh àöång, phuâ húåp vúái àùåc àiïím,tònh hònh cuãa tûâng àún võ, tûâng àõa phûúng, nhûban haânh vùn baãn, têåp huêën, höåi thaão chuyïn àïì...Chuá yá kiïím tra vïì cöng taác thi àua, khen thûúãng gùænvúái thûåc hiïån Quy chïë dên chuã úã cú súã. Phaát huy vaitroâ, traách nhiïåm cuãa caác thaânh viïn höåi àöìng thi àua- khen thûúãng vaâ vai troâ tham mûu cuãa cú quanchuyïn traách cöng taác thi àua, khen thûúãng caác cêëp.Thûåc hiïån caãi caách haânh chñnh, ûáng duång cöng nghïåthöng tin trong cöng taác thi àua, khen thûúãng. Àùåcbiïåt phaát huy vai troâ cuãa Mùåt trêån Töí quöëc vaâ caácàoaân thïí nhên dên trong viïåc vêån àöång àoaân viïn,höåi viïn vaâ caác têìng lúáp nhên dên, huy àöång sûácmaånh töíng húåp cuãa caã hïå thöëng chñnh trõ tham giacaác phong traâo thi àua yïu nûúác vaâ cöng taác thi àua,khen thûúãng.

3. Kïët luêånTrong suöët 70 nùm qua, tñnh nhên dên trong “Lúâi

kïu goåi thi àua aái quöëc” cuãa Chuã tõch Höì Chñ Minhvêîn coân nguyïn giaá trõ lyá luêån vaâ thûåc tiïîn sêu sùæc.“Cöng viïåc haâng ngaây chñnh laâ nïìn taãng thi àua”, “thiàua laâ gieo tröìng, khen thûúãng laâ thu hoaåch”, thiàua, khen thûúãng thûåc sûå laâ “àoân bêíy” kñch thñch caánhên, têåp thïí hùng say hoaåt àöång, phaát huy hïët taâinùng cuãa mònh. Àùåc biïåt trong cöng cuöåc àöíi múái vaâphaát triïín trong thúâi àaåi caách maång cöng nghiïåp 4.0hiïån nay, “Lúâi kïu goåi thi àua aái quöëc” cuãa Ngûúâi vêînluön laâ nïìn taãng, laâ àöång lûåc taåo nïn nhiïìu phongtraâo thi àua söi nöíi, röång khùæp, lan toãa moåi mùåt cuãaàúâi söëng xaä höåi, moåi têìng lúáp nhên dên, goáp phêìntaåo nïn àöång lûåc to lúán trong sûå nghiïåp xêy dûång vaâbaão vïå Töí quöëc Viïåt Nam xaä höåi chuã nghôa trongtònh hònh múái.

Taâi liïåu tham khaão(1) Quöëc höåi, Luêåt Thi àua, khen thûúãng, Nxb Chñnh trõ quöëc gia,

Haâ Nöåi, 2013, tr.2.(2) Höì Chñ Minh, Toaân têåp, têåp 5, Nxb Chñnh trõ quöëc gia, Haâ Nöåi,

2011, tr.444.(3) Höì Chñ Minh, Toaân têåp, Sàd, têåp 5, tr.444.(4) Höì Chñ Minh, Toaân têåp, Sàd, têåp 5, tr.445.(5) Höì Chñ Minh, Toaân têåp, Sàd, têåp 5, tr.445.(6) Höì Chñ Minh, Toaân têåp, Sàd, têåp 5, tr.445.(7) Höì Chñ Minh, Toaân têåp, Sàd, têåp 6, tr.273.



Kyä nùng thuyïët trònh laâ gò? Noá coá võ trñ vai troânhû thïë naâo trong àúâi söëng xaä höåi noái chungvaâ hiïåu quaã cöng viïåc noái riïng? Àïí coá àûúåc

kyä nùng thuyïët trònh hiïåu quaã trong giao tiïëp úã cúquan, àún võ cêìn phaãi laâm nhû thïë naâo? Caán böåCöng àoaân coá cêìn phaãi nêng cao kyä nùng thuyïëttrònh trong giao tiïëp khöng?... àoá laâ nhûäng cêu hoãikhöng dïî traã lúâi. Song chuáng ta cêìn hiïíu rùçng úã moåithúâi àaåi, moåi xaä höåi, giao tiïëp, ûáng xûã giûäa con ngûúâivaâ con ngûúâi diïîn ra liïn tuåc trïn moåi lônh vûåc cuãacuöåc söëng, tûâ sinh hoaåt àúâi thûúâng àïën cöng viïåc.Thuyïët trònh trong giao tiïëp vûâa biïíu hiïån vùn hoáacuãa möîi ngûúâi vûâa biïíu hiïån mûác àöå vùn minh cuãaxaä höåi. Chñnh vò vêåy, kyä nùng thuyïët trònh tûâ lêu àaätrúã thaânh möåt phûúng tiïån rêët quan troång àïí thûåchiïån nhiïåm vuå vaâ sûå thaânh àaåt cuãa möåt caá nhên,möåt töí chûác.

Nhû chuáng ta àaä biïët: “Giao tiïëp laâ möåt quaá trònhdûåa trïn sûå trao àöíi giûäa hai hay nhiïìu ngûúâi sûãduång cûã chó, tûâ ngûä,... àïí coá thïí hiïíu àûúåc thöng tinàûúåc chuyïín tûâ ngûúâi phaát tin àïën ngûúâi nhêån tin”[3, Tr. 15]. Nhúâ coá giao tiïëp maâ möîi con ngûúâi coá

thïí tham gia vaâo caác möëi quan hïå xaä höåi, gia nhêåpvaâo cöång àöìng, phaãn aánh caác quan hïå xaä höåi, kinhnghiïåm xaä höåi vaâ chuyïín chuáng thaânh taâi saãn riïngcuãa mònh. Trong giao tiïëp coá hai loaåi: giao tiïëp bùçngngön ngûä vaâ phi ngön ngûä. Giao tiïëp bùçng ngön ngûäbao göìm noái vaâ viïët. Trong giao tiïëp bùçng ngön ngûänoái, ngûúâi noái phaát êm coá chuêín hay khöng, coá roäraâng hay khöng, gioång noái cuãa hoå nhû thïë naâo, töëcàöå nhanh hay chêåm, ... àiïìu naây cuäng aãnh hûúãngàïën hiïåu quaã cuãa quaá trònh giao tiïëp. Trûúác hïët,phaát êm khöng chuêín seä gêy khoá khùn cho ngûúâinghe trong viïåc hiïíu yá nghôa cuãa lúâi noái, thêåm chñ laâhiïíu sai hoùåc khöng hiïíu. Bïn caånh giao tiïëp ngönngûä coân coá giao tiïëp phi ngön ngûä, hay coân goåi laângön ngûä cú thïí, ngön ngûä khöng coá êm thanh. Muöënnêng cao hiïåu quaã hoaåt àöång trong giao tiïëp, chuángta cêìn nùæm àûúåc nhûäng thoái quen, nhûäng quy tùæctrong viïåc sûã duång caác phûúng tiïån giao tiïëp phingön ngûä àïí khöng chó hiïíu àûúåc yá àöì cuãa ngûúâikhaác, maâ coân coá thïí diïîn àaåt àûúåc yá àöì cuãa mònh

KYÄ NÙNG THUYÏËT TRÒNH - MÖÅT TRONG NHÛÄNG YÏËU TÖËQUYÏËT ÀÕNH HIÏÅU QUAÃ CÖNG TAÁC CUÃA CAÁN BÖÅ CÖNG ÀOAÂN

Toám tùæt: Nhiïåm vuå cuãa caán böå cöng àoaân trûúác hïët laâ ngûúâi liïn hïå chùåt cheä vúái àoaân viïn vaâ ngûúâi lao àöång; tön troång yá kiïëncuãa àoaân viïn vaâ ngûúâi lao àöång; baáo caáo, phaãn aánh vaâ thûåc hiïån thöng tin hai chiïìu giûäa caác cêëp Cöng àoaân, giûäa ngûúâi lao àöångvúái ngûúâi sûã duång lao àöång hoùåc àaåi diïån cuãa ngûúâi sûã duång lao àöång; àöìng thúâi laâ ngûúâi caán böå biïët caách töí chûác àöëi thoaåi giûäa ngûúâilao àöång vúái ngûúâi sûã duång lao àöång trong caác cú quan, àún võ, doanh nghiïåp hoùåc giûäa töí chûác Cöng àoaân vúái àaåi diïån cuãa ngûúâi sûãduång lao àöång. Trong hoaåt àöång cöng àoaân, muöën thûåc hiïån àûúåc nhiïåm vuå trïn, ngoaâi kiïën thûác, kinh nghiïåm, caán böå cöng àoaân cêìntrang bõ caác kyä nùng mïìm, trong àoá coá kyä nùng thuyïët trònh.

Tûâ khoáa: Kyä nùng, Thuyïët trònh; Kyä nùng thuyïët trònh, Kyä nùng caán böå cöng àoaân

PRESENTATION SKILLS-ONE OF THE DETERMINANTS OF THE EFFECTIVENESS OF UNION OFFICIALS

Abstract: The duties of trade union officials are first of all to be closely linked with union members and workers; Respect theopinions of members and employees; reporting, reflecting and implementing two-way information between trade union levels,between workers and their employers or employers; At the same time, the staff knows how to organize dialogue betweenemployees and employers in agencies, units, enterprises or between trade unions and representatives of employers. In the unionactivities, in order to carry out the above tasks, in addition to knowledge and experience, union staff should be equipped with softskills, including presentation skills.

Keywords: Skills, Presentation; Presentation Skills, Union Staff Skills.


VUÄ THÕ GIANG* - NGUYÏÎN THÕ MINH THUÁY*




möåt caách àa daång, phong phuá. Vñ duå: AÁnh mùæt àûúåcxem laâ cûãa söí têm höìn, aánh mùæt phaãn aánh têm traång,nhûäng xuác caãm, tònh caãm cuãa con ngûúâi nhû vui,buöìn, tûác giêån, súå haäi, lo lùæng hay yïn têm. AÁnh mùætcuäng coá thïí cho ta biïët mong muöën, yá nghô cuãa ngûúâiàöëi thoaåi. Vò vêåy, trong giao tiïëp chuáng ta nhêët thiïëtphaãi biïët sûã duång mùæt àïí giao tiïëp, song sûã duångmùæt nhû thïë naâo, laåi laâ möåt vêën àïì khöng àún giaãn.Ngoaâi aánh mùæt ra, neát mùåt biïíu hiïån thaái àöå caãm xuáccuãa con ngûúâi, cuäng coá vai troâ rêët quan troång tronggiao tiïëp, laâ yïëu töë thûúâng àûúåc ngûúâi khaác chuá yáquan saát, noá goáp phêìn quan troång vaâo viïåc taåo nïnhònh aãnh cuãa chuáng ta trong mùæt ngûúâi khaác. Bïncaånh àoá, nuå cûúâi cuäng laâ möåt phûúng tiïån giao tiïëpquan troång chûáa àûång nhiïìu nöåi dung phong phuá.Nuå cûúâi khöng chó biïíu hiïån thaái àöå, tònh caãm cuãacon ngûúâi maâ caã tñnh caách nhêët àõnh cuãa hoå. Nuåcûúâi biïíu hiïån thaái àöå tñch cûåc cuãa chuáng ta, coá thïígiaãi toãa caã nhûäng yá tûúãng àöëi àõch cuãa ngûúâi khaác.Trong giao tiïëp, coá leä khöng coá gò dúã bùçng möåt böåmùåt cau coá, lêìm lò, laånh luâng, khöng biïët móm cûúâi... Ngoaâi ra, caách ùn mùåc, trang àiïím, tû thïë, àöångtaác trong giao tiïëp cuäng coá vai troâ rêët quan troångtrong quyïët àõnh thaânh cöng hay thêët baåi cuãa möåtcuöåc giao tiïëp. Ngûúâi giao tiïëp gioãi chñnh laâ ngûúâibiïët kïët húåp kheáo leáo, nhuêìn nhuyïîn ngön ngûä coáêm thanh vúái ngön ngûä khöng coá êm thanh tronggiao tiïëp.

Kyä nùng laâ möåt loaåt caác thao taác àïí thûåc hiïånmöåt cöng viïåc, möåt nhiïåm vuå cuå thïí naâo àoá. “Kyänùng giao tiïëp haânh chñnh laâ viïåc con ngûúâi sûã duångcaác phûúng tiïån giao tiïëp möåt caách coá hiïåu quaã nhêëttrong hoaåt àöång haânh chñnh nhùçm àaåt àûúåc muåc tiïuquaãn lyá” [3, Tr. 17]. Kyä nùng giao tiïëp thûúâng àangdiïîn ra haâng ngaây, haâng giúâ xung quanh chuáng ta.Sûå töìn taåi vaâ phaát triïín cuãa möîi con ngûúâi luön gùænliïìn vúái sûå töìn taåi vaâ phaát triïín cuãa cöång àöìng xaä höåinhêët àõnh. Khöng ai coá thïí söëng vaâ hoaåt àöång ngoaâigia àònh, baån beâ, têåp thïí, cöång àöìng xaä höåi.

Thuyïët trònh, hay coân goåi laâ diïîn thuyïët, laâ noáichuyïån trûúác nhiïìu ngûúâi vïì möåt vêën àïì naâo àoá möåtcaách coá hïå thöëng. Kyä nùng thuyïët trònh laâ viïåc chuángta vêån duång, kïët húåp möåt caách nhuêìn nhuyïîn caáckhaã nùng nhû: haânh vi, cûã chó, lúâi noái, aánh mùæt ... àïítruyïìn àaåt thöng tin àïën àöëi tûúång àûúåc nghe nhùçmàaåt àûúåc muåc àñch àïì ra.

Àïí coá thïí taåo àûúåc êën tûúång töët ngûúâi thuyïëttrònh cêìn: Ùn mùåc nghiïm tuác, lõch sûå vaâ phuâ húåpvúái tñnh chêët cuãa buöíi diïîn thuyïët; khi lïn buåcthuyïët trònh, daáng ài cuãa chuáng ta phaãi thïí hiïånàûúåc laâ ngûúâi àûúâng hoaâng, tûå tin, khöng cêìn phaãivöåi vaâng nhûng cuäng àûâng chêåm chaåp, ung dung

thong thaã quaá. Nïëu chuáng ta tûâ ngoaâi bûúác vaâothò cêìn tiïëp xuác bùçng mùæt nhòn, tai nghe, mómcûúâi vúái hoå; nïëu ngûúâi nghe nhiïåt liïåt vöî tay chaâoàoán thò chuáng ta nïn dûâng laåi trong giêy laát, mómcûúâi chaâo hoå sau àoá múái bûúác lïn buåc. Trïn buåc,ngûúâi thuyïët trònh cêìn àûáng thùèng vúái tû thïë tûånhiïn, khöng boã tay vaâo tuái quêìn, mùæt nhòn thùèngxuöëng ngûúâi nghe, aánh mùæt nheå nhaâng, tön troångvaâ quan têm. Trûúác khi bùæt àêìu noái chuyïån, baåncêìn tûå giúái thiïåu vïì mònh (nïëu thêëy cêìn thiïët).Tuyâ theo baâi thuyïët trònh maâ chuáng ta giúái thiïåuchûác danh, cûúng võ cuãa mònh. Phêìn naây nïn ngùængoån, khöng nïn rûúâm raâ, daâi doâng. Noái to vaâ roäraâng, àuã cho ngûúâi ngöìi xa chuáng ta nhêët cuäng coáthïí nghe thêëy, cêìn thay àöíi töëc àöå noái khi lïn, khixuöëng, khi trêìm, khi böíng, khi nhanh, khi chêåm,khi lûúát qua, khi nhêën maånh tuyâ theo nöåi dung maângûúâi thuyïët trònh trònh baây. Trong quaá trònh trònhbaây, ngûúâi thuyïët trònh thûúâng xuyïn àûa mùætxuöëng nhòn ngûúâi nghe, bao quaát têët caã nhûängngûúâi coá mùåt trong höåi trûúâng, àûâng àïí ai àoá coácaãm giaác bõ “boã rúi”. Ngoaâi aánh mùæt chuáng ta cêìnchuá yá sûã duång caã nhûäng phûúng tiïån phi ngönngûä khaác nhû neát mùåt, cûã chó, àöång taác. Tuy nhiïn,cêìn sûã duång chuáng möåt caách tûå nhiïn vaâ húåp lyá.Tuây vaâo tûâng trûúâng húåp, chuáng ta coá thïí ài laåitrong khi thuyïët trònh, song khöng nïn rúâi khoãi têìmnhòn cuãa möåt nhoám ngûúâi nghe naâo àoá quaá lêu.

Hoaåt àöång Cöng àoaân coá hiïåu quaã hay khöng,àiïìu naây phuå thuöåc rêët lúán àïën caán böå Cöng àoaân.Vò, theo quan àiïím cuãa Chuã tõch Höì Chñ Minh: “Caánböå laâ ngûúâi àem chñnh saách cuãa Àaãng vaâ Chñnh phuãgiaãi thñch cho dên chuáng hiïíu roä vaâ thi haânh. Àöìngthúâi àem tònh hònh dên chuáng baáo cho Àaãng, choChñnh phuã hiïíu roä, àïí àùåt chñnh saách cho àuáng. Vòvêåy, caán böå laâ caái göëc cuãa moåi cöng viïåc”1 [Höì ChñMinh: Toaân têåp, Têåp 5, Nxb. Chñnh trõ quöëc gia, HaâNöåi, 2000, Tr.269]. Lïnin chó roä nùng lûåc töí chûácthûåc tiïîn: “... muöën quaãn lyá àûúåc töët, thò ngoaâi caáitaâi thuyïët phuåc, ... coân cêìn phaãi biïët töí chûác tronglônh vûåc thûåc tiïîn. Àoá laâ nhiïåm vuå khoá khùn nhêët”2

[Lïnin: Toaân têåp, Têåp 36, Nxb. Tiïën böå, Matxcova,1977, Tr.210]. Song àïí caán böå Cöng àoaân thûåc sûålaâ caái göëc, thûåc sûå laâ vai troâ laänh àaåo àaåi diïån chotêåp thïí ngûúâi lao àöång trong hoaåt àöång Cöng àoaânthò möåt trong nhûäng àiïìu hïët sûác quan troång àoá laânêng cao kyä nùng thuyïët trònh trong hoaåt àöång giaotiïëp cuãa caán böå Cöng àoaân. Nïëu kyä nùng thuyïët trònhhiïåu quaã chùæc chùæn seä múã ra cho caán böå cöng àoaânnhiïìu cú höåi trong töí chûác vaâ hoaåt àöång Cöng àoaân.Coá kyä nùng thuyïët trònh töët seä giuáp cho caán böå cöngàoaân thûåc hiïån töët cöng taác tuyïn truyïìn vêån àöång



quêìn chuáng vaâ àaâm phaán, thûúng lûúång trong giaãiquyïët caác mêu thuêîn xung àöåt trong quan hïå laoàöång. Vêåy thò laâm thïë naâo àïí coá kyä nùng thuyïët trònhcoá hiïåu quaã?

Muöën thuyïët phuåc àoaân viïn cöng àoaân cuängnhû nhûäng àöëi tûúång khaác, muöën truyïìn àaåt caácquan àiïím, àûúâng löëi cuãa Àaãng, chñnh saách phaápluêåt cuãa Nhaâ nûúác, möîi caán böå Cöng àoaân khöngnhûäng viïët töët, biïët töí chûác caác hoaåt àöång, maâ coânbiïët thuyïët trònh, hún nûäa cêìn biïët thuyïët trònh hay,gioãi. Thuyïët trònh trûúác cöng chuáng laâ möåt nghïåthuêåt coá nhûäng quy tùæc riïng. Biïët tuên thuã nhûängquy tùæc êëy vaâ kiïn trò têåp luyïån thò ai cuäng coá thïíthu àûúåc kïët quaã mong muöën. Nïëu caán böå Cöngàoaân, muöën thaânh cöng, muöën nêng cao cöng taácdên vêån trong viïåc thu phuåc ngûúâi khaác thöng quathuyïët trònh, cêìn phaãi reân luyïån vaâ tuên thuã möåt söëkyä nùng cú baãn sau:

Thûá nhêët, reân luyïån sûå tûå tin vaâo chñnh baãnthên mònh. Àïí laâm àûúåc viïåc naây caán böå cöng àoaântûå mònh phaán xeát hay nhúâ ngûúâi thên, baån beâ, àöìngnghiïåp nhêån xeát vïì khaã nùng cuãa mònh. Trûúác hïët,tòm thïm àöång lûåc bùçng sûå khñch lïå cuãa baån beâ vaânïn nhúá rùçng ngûúâi nghe vöën sùén coá thiïån caãm vúáichñnh mònh khi thuyïët trònh vaâ àûâng àïí yá nhiïìu àïëndû luêån. Biïët dû luêån àïí sûãa caác khuyïët têåt cuãamònh laâ cêìn thiïët, song tûâ àoá laåi keám tûå tin, ruåt reâthò coá haåi. Thûåc tïë cho thêëy, dû luêån cuäng coá khisai, chên lyá khöng phaãi bao giúâ cuäng thuöåc vïì söëàöng. Tùng cûúâng quan hïå vúái nhûäng ngûúâi tinmònh, tin úã sûå thaânh cöng, traánh xa nhûäng ngûúâihoaâi nghi, deâm pha.

Thûá hai, cêìn tuên thuã caác bûúác khi chuêín bõbaâi thuyïët trònh. Caán böå cöng àoaân khi thuyïët trònhphaãi luön luön nhúá tñnh nhêët quaán cuãa vêën àïì àõnhtrònh baây. Lêåp àïì cûúng sú böå, bao göìm nhûäng yáchñnh cêìn noái, sau àoá tòm yá phuå vaâ caác tû liïåu bùçngcaách traã lúâi 6 cêu hoãi sau àêy: Ai? Caái gò? ÚÃ àêu?Bùçng caách naâo? Ra sao? Khi naâo? Àöìng thúâi, ghicheáp ngay nhûäng yá tûúãng múái xuêët hiïån trong àêìukhi tiïën haânh lêåp àïì cûúng, sùæp xïëp caác yá möåt caáchroä raâng, raânh maåch, lûåa choån nhiïìu chûáng cúá, thñ duåàïí minh hoåa cho sinh àöång; phaãi biïët tûå haån chïë (khinaâo boã ài möåt vaâi yá, chó giûä laåi möåt söë yá maâ khöngthêëy tiïëc) thò baâi noái cuãa chuáng ta múái coá hy voånghêëp dêîn ngûúâi nghe. Sùæp xïëp caác yá phuå theo böë cuåccuãa caác yá chñnh vaâ coá möëi liïn hïå vúái nhau. Toám laåi,cêìn tòm moåi caách àïí àaåt túái muåc tiïu chñnh cuãa baâithuyïët trònh.

Thûá ba, reân luyïån trñ nhúá. Soaån xong àïì cûúngbaâi thuyïët trònh, cêìn nhêím ài, nhêím laåi baâi diïînvùn trong khi chúâ àúåi, hay ài daåo chúi... coá thïí noái

thaânh tiïëng trong phoâng riïng. Trong thûåc tïë, cêìntêåp noái thûúâng xuyïn, luác àêìu noái ñt, noái ngùæn, sauquen dêìn seä noái nhiïìu hún trong khoaãng thúâi giandaâi hún. Cöë gùæng khöng viïët laåi toaân böå baâi diïînvùn, nïëu phaãi viïët thò khöng nïn hoåc thuöåc loâng.Chó nïn ghi laåi nhûäng yá dïî quïn qua caác lêìn lùåp laåi.Muöën nhúá àûúåc lêu cêìn phaãi: Têåp chuá yá nhêån xeáttinh tïë, sêu sùæc; tòm caác yá àöåc àaáo, khaác thûúâng;lêåt ài lêåt laåi vêën àïì.

Thûá tû, nhûäng viïåc cêìn laâm trûúác khi bûúáclïn diïîn àaân àïí thuyïët trònh: Caán böå cöng àoaâncêìn chuá yá àïën àùåc àiïím têm lyá cuãa tûâng àöëi tûúång,àùåc àiïím ngaânh nghïì. Tuây vaâo tûâng àöëi tûúång khaácnhau maâ chuáng ta phên böí nöåi dung lyá luêån vaâ thûåctiïîn cho phuâ húåp. Baâi thuyïët trònh cêìn dñ doãm, suáctñch, ài sêu àûúåc vaâo àúâi söëng cuãa caán böå, cöngchûác, viïn chûác vaâ lao àöång. Khi lïn sên khêëu àïíthuyïët trònh, chuáng ta phaãi móm cûúâi, bûúác khoanthai, àêìu húi ngûãng lïn, ngûåc hûúáng vïì phña trûúác.Trong trûúâng húåp coá höìi höåp thò thúã maånh, àûamùæt tòm ngûúâi quen trong phoâng. Traánh noái àïìuàïìu, cêìn luác maånh, luác nheå, luác nhanh, luác chêåm.Nghó möåt chuát, trûúác vaâ sau caác yá quan troång; phaãinhòn thùèng vaâo ngûúâi nghe àïí noái vúái hoå, traánhnhòn xuöëng nïìn, nhòn lïn trêìn nhaâ hoùåc nhòn rangoaâi cûãa; khi thêëy coá ngûúâi buöìn nguã, baån phaãinoái to hún, hùng haái hún vaâ nïn xen vaâo möåt vaâichuyïån vui; àiïåu böå phaãi tûå nhiïn, khöng nïn bùætchûúác ai (àiïåu böå thïë naâo laâ tuyâ thuöåc vaâo caãm xuáccuãa mònh: vui, buöìn, giêån...). Boã nhûäng têåt xêëu:mêm mï cuác aáo, àûa tay gaäi àêìu, xoã tay vaâo tuáiquêìn, sûãa kñnh. Àûâng toã ra ruåt reâ, coá thïí vung tayhúåp lyá, coá thïí ngöìi nïëu thêëy moãi...;

Caán böå Cöng àoaân cêìn laâm cho ngûúâi nghe chuá yátúái mònh, coá thiïån caãm ngay tûâ àêìu buöíi noái chuyïånqua phong thaái tûå tin, cúãi múã vaâ chên thaânh. Hïët sûáctraánh thaái àöå trõnh troång giaã taåo hoùåc suöìng saä quaámûác. Àïí moåi ngûúâi chùm chuá lùæng nghe laâ möåt viïåckhoá, nïëu ngûúâi trònh baây khöng coá sûå taác àöång thïmvaâo àïí thu huát sûå chuá yá thò ngûúâi nghe chó coá thïí têåptrung lùæng nghe trong voâng vaâi phuát àêìu. Àïí gêy aãnhhûúãng, cûá 05 phuát möåt, caán böå cöng àoaân nïn àûara möåt cêu noái taác àöång àïën ngûúâi nghe laâ àiïìu rêëtquan troång. Ngûúâi nghe seä chùm chuá lùæng nghe nïëungûúâi trònh baây noái vúái töëc àöå khoaãng 100 tûâ/ phuát.Vúái töëc àöå trònh baây nhû vêåy, cho pheáp ngûúâi trònhbaây coá khoaãng thúâi gian nhêën maånh, ngùæt quaäng vaâtêån duång àûúåc khoaãng thúâi gian im lùång.

Tuy nhiïn, caán böå cöng àoaân nïn traánh: Nïëumònh khöng coá taâi khöi haâi thò àûâng cöë laâm cho ngûúâinghe cûúâi, vò nhû vêåy chuáng ta seä thêët baåi; àûângduâng lúâi leä saáo röîng àïí vaâo àïì; khöng múã àêìu bùçng



möåt lúâi xin löîi giaã döëi; nïn bùæt àêìu bùçng möåt chuyïåncöí tñch hoùåc chuyïån àúâi thûúâng hoùåc dêîn lúâi möåtdanh nhên naâo àoá/ tuåc ngûä/ ca dao; àùåt möåt söë cêuhoãi xoay quanh àïì taâi; gúåi tñnh toâ moâ cuãa ngûúâi nghe;laâm möåt àiïåu böå gò khaác thûúâng hoùåc trònh baây sûåthûåc dûúái möåt hònh thûác múái meã; tûå giúái thiïåu mònhàöëi vúái nhûäng ngûúâi nghe chûa quen biïët.

Thûá nùm, lúâi leä, yá tûá vaâ caách lêåp luêån: Lúâi leäphaãi yá tûá roä raâng, saáng yá, khuác chiïët, coá möëi liïn hïåtûå nhiïn giûäa caác yá (àûâng lyá thuyïët nhiïìu quaá). Muöëncho yá tûá àûúåc roä raâng, ngûúâi thuyïët trònh phaãi thêëuhiïíu vêën àïì, khöng bao giúâ xa àïì; biïët tûå kiïìm chïë,chó noái nhûäng àiïìu quan troång nhêët; khöng lyá thuyïëtviïín vöng maâ nïn àûa ra nhiïìu vñ duå, nhiïìu chûángcûá àïí minh hoåa; traánh phaát ngön mú höì. Muöën cholúâi leä àûúåc khuác chiïët, ngûúâi thuyïët trònh khöng nïnduâng nhûäng cêu daâi quaá; traánh duâng danh tûâ chuyïnmön quaá heåp vaâ nhûäng tûâ múái chûa thöng duång hoùåctûâ àa nghôa, nïëu bùæt buöåc phaãi duâng caác loaåi tûâ trïnthò nïn giaãng cho ngûúâi nghe hiïíu nghôa; giaãn dõ vaâtûå nhiïn trong lúâi noái (khöng cêìu kyâ, hoa myä, songcuäng khöng àûúåc thö löî). Muöën vêåy ngûúâi thuyïët trònhcêìn lûåa choån caách lêåp luêån vaâ diïîn giaãi phuâ húåp vúáitrònh àöå hiïíu biïët cuãa söë àöng ngûúâi nghe. Nïëu coáthïí àûúåc thò têåp trònh baây trûúác cho caác baån thên,baån àöìng nghiïåp àïí hoå goáp yá cho nhûäng cêu, nhûängàoaån cêìn sûãa. Coá nhiïìu pheáp lêåp luêån (quy naåp,diïîn tõch, phên tñch - töíng húåp, so saánh...). Tuy nhiïn,ngûúâi thuyïët trònh nïn traánh: Chûa àõnh nghôa roäraâng àaä lêåp luêån; àõnh nghôa sai; lêëy möåt trûúâng húåpcaá biïåt àïí khaái quaát thaânh caái phöí biïën; nhêìm lêînnguyïn nhên vúái kïët quaã, khaã nùng vaâ hiïån thûåc,baãn chêët vúái hiïån tûúång, nöåi dung vúái hònh thûác, têëtnhiïn vúái ngêîu nhiïn.

Thûá saáu, khùæc sêu nhûäng êën tûúång khoá quïnvaâo àêìu oác, têm trñ ngûúâi nghe: Trònh baây roä raâng,saáng roä möåt chên lyá chûa àuã, phaãi laâm cho baâi noáichuyïån cuãa mònh thûåc sûå thuá võ, hêëp dêîn, kñch thñchngûúâi nghe. Muöën vêåy, caán böå Cöng àoaân nïn theocaác caách dûúái àêy: Kïí möåt cêu chuyïån laå hay chuyïånvui coá liïn hïå vúái àúâi söëng haâng ngaây cuãa ngûúâi nghe,gùæn chùåt vúái nöåi dung thuyïët trònh (Tuây vaâo tûâng àöëitûúång cuå thïí). Duâng caâng nhiïìu hònh aãnh caâng töët;laâm cho caác con söë trúã nïn “biïët noái”, àöíi nhûäng consöë trúã thaânh nhûäng vêåt coá thïí thêëy àûúåc; nïn àûa radöìn dêåp caác sûå kiïån hay döìn dêåp caác cêu hoãi; kheáodêîn lúâi caác danh nhên. Tuyâ tûâng trûúâng húåp maâ aápduång: khen trûúác chï sau (nïëu muöën chï) vaâ chïtrûúác khen sau (nïëu muöën khen); coá khi chï àïí maâkhen vaâ khen àïí maâ chï. Khi cêìn thiïët coá thïí duângcaách noái cûåc àoan hoáa, tuyïåt àöëi hoáa. Àïí têåp trungsûå chuá yá, coá thïí duâng caách noái lûãng (úã nhûäng chöî

maâ dûúâng nhû àöåc giaã coá thïí àoaán àûúåc yá tiïëp theo).Toám laåi, sûå bêët thûúâng luön luön àûúåc ngûúâi nghechuá yá túái. Taåo ra tònh huöëng bònh thûúâng nhûng nïura caách giaãi quyïët bêët thûúâng cuäng laâ caách thu phuåcnhên têm töët nhêët.

Thûá baãy, hûúáng ngûúâi nghe túái haânh àöångthûåc tïë. Muåc àñch cao nhêët trong cuöåc söëng conngûúâi khöng chó laâ sûå hiïíu biïët maâ laâ coân laâ haânhàöång. Muöën vêåy phaãi laâm cho ngûúâi nghe hiïíu mònhvaâ tin mònh. Àûâng àïí cho ngûúâi nghe phaãi mêët thògiúâ vò nhûäng lyá thuyïët viïîn vöng, xa thûåc tïë. Baãnthên ngûúâi thuyïët trònh phaãi thûåc sûå tin vaâo nhûängàiïìu mònh sùæp noái cho ngûúâi khaác; tûå àùåt mònh vaâovõ trñ cuãa ngûúâi nghe, hoå seä coá thiïån caãm hún vúáichñnh mònh. Khiïm töën vêîn laâ àûác tñnh quan troångnhêët, tûâ àoá coá thïí thu phuåc ngûúâi nghe. Àïí moåingûúâi chùm chuá lùæng nghe laâ möåt viïåc khoá, nïëungûúâi trònh baây khöng coá sûå taác àöång thïm vaâo àïíthu huát sûå chuá yá thò ngûúâi nghe chó coá thïí têåp trunglùæng nghe trong voâng vaâi phuát àêìu. Ngûúâi nghe seächùm chuá lùæng nghe nïëu ngûúâi trònh baây noái vúái töëcàöå khoaãng 100 tûâ/ phuát, nïëu nhanh hún töëc àöå àoáhoå seä khoá lùæng nghe, coân chêåm hún thò ngûúâi ngheseä caãm thêëy söët ruöåt. Vúái töëc àöå trònh baây nhû vêåy,cho pheáp ngûúâi trònh baây coá khoaãng thúâi gian nhêënmaånh, ngùæt quaäng vaâ têån duång àûúåc khoaãng thúâigian im lùång.

Thûá taám, caán böå thuyïët trònh cêìn coá nhiïìuvöën tûâ phong phuá, cêìn thuöåc nhiïìu danh ngönvaâ thaânh ngûä, tuåc ngûä, àïí khi cêìn ta coá thïí huyàöång àûúåc ngay. Caán böå cöng àoaân cêìn khöngngûâng hoåc hoãi, àoåc nhiïìu taâi taâi liïåu, sûu têìm caác tûâàöìng nghôa, phaãn nghôa; caác danh ngön cho tûânglônh vûåc. Choån loåc caác thaânh ngûä, tuåc ngûä ngùæn goån.Hoåc úã caác diïîn giaã coá taâi, caác nhaâ huâng biïån nöíitiïëng. Hïët sûác traánh caác löîi thöng thûúâng: noái ngoång,noái lùæp, noái nhûäng cêu vö nghôa, khöng hiïíu roä nghôacuãa tûâ cuäng duâng, thïm khöng àuáng chöî, haânh vùntheo tû duy ngön ngûä nûúác ngoaâi, thïm nhûäng trúåtûâ vaâo àêìu möîi cêu (tûác laâ, noái chung, vñ duå chùènghaån nhû laâ...).

Thûá chñn, àoaån kïët cuãa möåt baâi thuyïët trònh:Möåt baâi thuyïët trònh bao giúâ cuäng coá àoaån kïët. Nïnchuêín bõ trûúác tûâ hai àïën ba caách kïët thuác; tuyâ caãmxuác têm lyá, àiïìu kiïån, möi trûúâng, àöëi tûúång cuãangûúâi nghe maâ sûã duång cho thñch húåp. Chùèng haån:Toám tùæt yá trong baâi thuyïët trònh, goån nhûng khöngthiïëu; kïët luêån thöng qua nhûäng lúâi khuyïn mangtñnh têm lyá, bùçng triïët lyá cuãa cuöåc söëng àúâi thûúâng,dïî gêy êën tûúång; khuyïën khñch ngûúâi nghe haânh àöånghoùåc àùåt möåt vaâi cêu hoãi, nïu möåt söë vêën àïì àïí



KINH NGHIÏÅM - THÛÅC TIÏÎN

Toám tùæt: Baâi viïët nghiïn cûáu thûåc traång chêët lûúång tùng trûúãng kinh tïë Viïåt Nam giai àoaån 2006 -2015 nhùçm phaãn aánh sûå tùngtrûúãng úã 3 khña caånh (kinh tïë, xaä höåi vaâ möi trûúâng). Qua àoá xaác àõnh nhûäng haån chïë cuãa tùng trûúãng aãnh hûúãng àïën sûå phaát triïínbïìn vûäng úã Viïåt Nam.

Tûâ khoáa: Tùng trûúãng, chêët lûúång tùng trûúãng kinh tïë Viïåt Nam giai àoaån 2006 - 2015

ECONOMIC GROWTH QUALITY OF VIETNAM IN 2006 - 2015Abstract: Researching the reality of Vietnam Economic growth quality in 2006 - 2015 show the improvement in 3 sectors

(Economic, Sociality and Environment), which indentifies the limitations of the growth affecting to VietNam’s sustainable develop-ment.

Keywords: Growth, economic growth quality of Vietnam in 2006-2015.


CHÊËT LÛÚÅNG TÙNG TRÛÚÃNG KINH TÏË VIÏÅT NAMGIAI ÀOAÅN 2006 - 2015

PHAÅM THÕ LIÏN*


Tùng trûúãng kinh tïë, theo Ngên haâng thïë giúáinùm 1991, àûúåc hiïíu “laâ sûå gia tùng vïì söëlûúång cuãa nhûäng àaåi lûúång chñnh àùåc trûng

cho möåt traång thaái kinh tïë, trûúác hïët laâ töíng saãnphêím xaä höåi, coá tñnh àïën möëi liïn quan vúái dên söë”.Nhaâ kinh tïë hoåc E.Wayne Naiger cho rùçng “Tùngtrûúãng kinh tïë laâ sûå gia tùng vïì lûúång quy mö saãnlûúång cuãa nïìn kinh tïë hoùåc sûå tùng lïn vïì thu nhêåpbònh quên àêìu ngûúâi cuãa möåt quöëc gia”. Vúái caácquan àiïím trïn, tùng trûúãng kinh tïë àûúåc hiïíu laâ sûågia tùng vïì quy mö kïët quaã saãn xuêët vaâ dõch vuå cuãanïìn kinh tïë trong möåt khoaãng thúâi gian nhêët àõnh(thûúâng laâ möåt nùm) so vúái quy mö kïët quaã cuãa saãnxuêët vaâ dõch vuå cuãa nïìn kinh tïë úã thúâi kyâ trûúác àoá.Tùng trûúãng phaãn aánh sûå tùng lïn vïì mùåt lûúång thïíhiïån úã quy mö vaâ töëc àöå cuãa kïët quaã saãn xuêët. Tùngtrûúãng kinh tïë laâ möåt trong nhûäng nöåi dung quantroång nhêët trong nghiïn cûáu kinh tïë vò noá laâ möåttrong nhûäng àiïìu kiïån àïí thûåc hiïån caác muåc tiïu cuãaxaä höåi, nhû:

- Tùng trûúãng kinh tïë (TTKT) laâ àiïìu kiïån àïí tùngtñch luäy, múã röång saãn xuêët vaâ nêng cao àúâi söëng cuãadên cû;

- TTKT goáp phêìn taåo viïåc laâm vaâ thuác àêíy sûåchuyïín dõch cú cêëu lao àöång nöng thön theo hûúángcöng nghiïåp hoáa, hiïån àaåi hoáa vaâ höåi nhêåp quöëc tïë;

- TTKT laâ cú súã àïí ngûúâi dên àûúåc chùm soác töët

hún vïì sûác khoãe nhúâ viïåc cuãng cöë vaâ phaát triïín maånglûúái y tïë röång khùæp trong caã nûúác.

Ngay tûâ nhûäng nùm àêìu cuãa thúâi kyâ àöíi múái, ViïåtNam àaä coá nhûäng bûúác thay àöíi ngoaån muåc, tûâ möåtnûúác phaãi nhêåp khêíu lûúng thûåc àaä chuyïín sangxuêët khêíu lûúng thûåc àûáng úã töëp haâng àêìu thïë giúái.Mùåt khaác, khi thïë giúái traãi qua hai cuöåc khuãng hoaãngkinh tïë vaâ taâi chñnh laâm suy thoaái vaâ suy giaãm àöëi vúáicaác nïìn kinh tïë trïn toaân cêìu, nhûng kinh tïë ViïåtNam vêîn àaåt àûúåc caác thaânh tñch àaáng khñch lïå, àoálaâ sûå tùng trûúãng dûúng qua caác nùm. Àaåt àûúåcthaânh tñch àoá do nhiïìu nguyïn nhên, nhûng trong àoáphaãi kïí àïën sûå taác àöång tñch cûåc cuãa quaá trònh chuyïínàöíi sang nïìn kinh tïë thõ trûúâng múã cûãa, höåi nhêåpkinh tïë quöëc tïë vaâ chuyïín dõch cú cêëu kinh tïë khaátoaân diïån vaâ vûäng chùæc. Chñnh chuyïín dõch cú cêëukinh tïë àaä laâm thay àöíi cêëu truác cuãa nïìn kinh tïë,chuyïín dõch lao àöång tûâ lônh vûåc saãn xuêët nöngnghiïåp sang lônh vûåc saãn xuêët cöng nghiïåp vaâ dõchvuå. Kïët quaã tùng trûúãng trïn cuãa Viïåt Nam múái chóchuá yá àïën sûå tùng trûúãng vïì lûúång maâ chûa chuá yáàïën sûå tùng trûúãng vïì chêët. Chêët lûúång TTKT phaãnaánh mûác tùng öín àõnh cuãa kïët quaã saãn xuêët dûåa trïncú súã khai thaác vaâ sûã duång hiïåu quaã caác nguöìn lûåc,



tùng trûúãng gùæn vúái viïåc caãi thiïån mûác söëng, cöngbùçng xaä höåi vaâ baão vïå möi trûúâng sinh thaái. Chêët lûúångTTKT khöng phaãi laâ phaát triïín kinh tïë bïìn vûäng nhûnggiûäa chuáng töìn taåi möëi quan hïå chùåt cheä, böí sunglêîn nhau, trong àoá àaãm baão nguyïn tùæc TTKT laâmöåt yïëu töë quan troång cuãa phaát triïín. Phaát triïín bïìnvûäng laâ quaá trònh taái saãn xuêët múã röång khöng ngûângcuãa nïìn kinh tïë, trïn cú súã möåt phûúng thûác saãnxuêët hiïån àaåi àaáp ûáng àûúåc yïu cêìu tùng trûúãng,phaát triïín kinh tïë - xaä höåi hiïån àaåi, àöìng thúâi baão vïå,caãi thiïån möi trûúâng nhùçm duy trò möëi quan hïå cênbùçng, haâi hoâa giuäa con ngûúâi vúái tûå nhiïn.

Nhiïìu chuyïn gia nghiïn cûáu, hoaåch àõnh chñnhsaách kinh tïë trong vaâ ngoaâi nûúác khùèng àõnh: möåtnïìn kinh tïë tùng trûúãng coá chêët lûúång àûúåc thïí hiïånqua 6 àùåc trûng sau:

- Töëc àöå tùng trûúãng cao vaâ duy trò trong thúâigian daâi;

- Tùng trûúãng coá hiïåu quaã thïí hiïån qua nùngsuêët lao àöång, hiïåu quaã sûã duång vöën cao, àoáng goápcuãa nùng suêët caác nhên töë töíng húåp lúán vaâ nïìn kinhtïë coá tñnh caånh tranh cao;

- Cú cêëu kinh tïë chuyïín dõch theo hûúáng nêngcao hiïåu quaã, phuâ húåp vúái thûåc tiïîn cuãa nïìn kinh tïëtrong möîi thúâi kyâ;

- Tùng trûúãng kinh tïë ài àöi vúái phaát triïín haâi hoâaàúâi söëng xaä höåi;

- Tùng trûúãng kinh tïë ài àöi vúái baão vïå möi trûúângsinh thaái;

- Quaãn lyá nhaâ nûúác coá hiïåu quaã.Chêët lûúång tùng trûúãng kinh tïë Viïåt Nam giai

àoaån 2006 - 2015, àûúåc thïí hiïån trïn 3 mùåt: kinh tïë,xaä höåi vaâ möi trûúâng, cuå thïí nhû sau:

1. Chêët lûúång tùng trûúãng xeát vïì mùåt kinh tïëCùn cûá söë liïåu cuãa Töíng cuåc Thöëng kï vïì töëc àöå

tùng cuãa chó tiïu Töíng saãn phêím trong nûúác (GDP)ta coá thïí minh hoåa qua biïíu àöì sau:

Biïíu àöì 1: Töëc àöå tùng GDP cuãa Viïåt Nam giai àoaån2006 - 2015

(Nguöìn: Töíng cuåc Thöëng kï)Qua biïíu àöì trïn cho thêëy TTKT Viïåt Nam giai

àoaån 2006 - 2015 àaåt àûúåc nhûäng kïët quaã tñch cûåc,àoá laâ:

- Viïåt Nam coá töëc àöå tùng liïn tuåc trong thúâi giandaâi;

- Töëc àöå tùng trûúãng GDP cuãa Viïåt Nam (VN)tûúng àöëi cao, bònh quên nùm trong giai àoaån trïnlaâ 6,12%;

- TTKT àaä goáp phêìn àïí VN chuyïín võ thïë, àùåcbiïåt laâ GDP bònh quên àêìu ngûúâi. Nïëu nùm 1990,GDP bònh quên àêìu ngûúâi úã VN laâ 118 USD thò nùm2008 chó tiïu naây àaä vûúåt qua möëc 1000 USD; nùm2015 àaåt 2.109 USD vaâ hiïån thuöåc nhoám coá thu nhêåptrung bònh. (Biïíu àöì 2)

Biïíu àöì 2: GDP bònh quên àêìu ngûúâi cuãa Viïåt Nam(Nguöìn: Töíng cuåc Thöëng kï)

- Cú cêëu kinh tïë VN coá sûå chuyïín dõch theo hûúángtñch cûåc (thïí hiïån qua Biïíu àöì 3). Cú cêëu nhoámngaânh kinh tïë vïì GDP chuyïín dõch theo hûúáng giaãmtyã troång cuãa nhoám ngaânh nöng, lêm nghiïåp - thuãysaãn tûâ 19,3% nùm 2005 xuöëng coân 18,14% nùm2015; tùng tyã troång cuãa cuãa nhoám ngaânh dõch vuå tûâ45,57% nùm 2005 lïn 45,49% nùm 2015. Nhoámngaânh cöng nghiïåp - xêy dûång cuäng coá xu hûúánggiaãm. Tyã troång cuãa nhoám ngaânh naây nùm 2005 laâ38,13%; nùm 2015 giaãm xuöëng coân 36,37%.

Xeát vïì cú cêëu thaânh phêìn kinh tïë cuäng coá sûåchuyïín biïën theo hûúáng tñch cûåc (Biïíu àöì 4)

Theo àoá, tyã troång cuãa kinh tïë nhaâ nûúác àaä giaãmxuöëng. Nùm 2005 chiïëm 37,62% thò nùm 2015 giaãmxuöëng coân 31,88%. Tyã troång cuãa kinh tïë ngoaâi nhaânûúác khöng coá sûå chuyïín biïën nhiïìu, hiïån chiïëmgêìn 50%; tyã troång cuãa khu vûåc coá àêìu tû nûúác ngoaâitùng khaá nhanh, nïëu nùm 2005 chiïëm 15,16% thònùm 2015 chiïëm 20,09%. Viïåc tùng tyã troång cuãa 2khu vûåc kinh tïë ngoaâi nhaâ nûúác vaâ coá vöën àêìu tûnûúác ngoaâi àaä laâm cho tñnh thõ trûúâng cuãa nïìn kinhtïë VN tùng lïn.

- Cú cêëu lao àöång àaä coá sûå chuyïín dõch theohûúáng tñch cûåc: theo söë liïåu cuãa Töíng cuåc Thöëng kï,tyã troång lao àöång úã khu vûåc nhaâ nûúác nùm 2010 laâ10,4%, nùm 2015 giaãm xuöëng coân 9,8%. Theo nhoámngaânh kinh tïë, tyã troång lao àöång àang laâm viïåc trongnhoám ngaânh nöng, lêm nghiïåp - thuãy saãn giaãm (nùm

6.98 7.13

5.665.4

6.42 6.24

5.25 5.425.98

6.68

0

1

2

3

4

5

6

7

8

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

Đơ

n v

? tí

nh %

118288

402

702796

919

1,1451,1601,273

1,517

1,7491,906

2,0522,109

0

500

1000

1500

2000

2500

1990 1995 2000 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

Đơ

n v

? t

ính

: U

SD

/Ngư

?i



2010 laâ 49,5% giaãm xuöëng coân 41,9% nùm 2015).Nhoám ngaânh cöng nghiïåp xêy dûång vaâ dõch vuå tùng(nùm 2010 laâ 50,5%, nùm 2015 laâ 58,1%).

Biïíu àöì 3: Cú cêëu GDP theo nhoám ngaânh(Nguöìn: Töíng cuåc Thöëng kï)

Biïíu àöì 4: Cú cêëu GDP theo thaânh phêìn kinh tïë(Nguöìn: Töíng cuåc Thöëng kï)

Tuy nhiïn, chêët lûúång tùng trûúãng xeát vïì mùåtkinh tïë böåc löå möåt söë nhûúåc àiïím sau:

- Töëc àöå tùng GDP coá xu hûúáng chêåm laåi(Biïíu àöì 1);

- Tyã lïå vöën àêìu tû phaát triïín trïn GDP cuãa VNkhaá cao;

- Cú cêëu vöën cuãa khu vûåc nhaâ nûúác vêîn chiïëm tyãtroång lúán;

- Hiïåu quaã àêìu tû coân thêëp;- Nùng suêët lao àöång coân thêëp. Theo Töíng cuåc

Thöëng kï nùng suêët lao àöång cuãa VN chó bùçng 4,4%cuãa Singapore, bùçng 17,4% cuãa Malaysia, bùçng35,2% cuãa Thaái Lan, bùçng 48,8% cuãa Indonesia,...

-Tyã lïå lao àöång qua àaâo taåo tuy tùng lïn nhûnghiïån coân úã mûác rêët thêëp; cú cêëu àaâo taåo coân bêët húåplyá vïì ngaânh nghïì, lyá thuyïët, thûåc haânh, vïì tyã söë giûäacöng nhên kyä thuêåt/trung cêëp/àaåi hoåc, cao àùèng coâncoá sûå bêët húåp lyá.

2. Chêët lûúång tùng trûúãng xeát vïì mùåt xaä höåi- Vïì chó söë phaát triïín con ngûúâi (HDI) tñnh àïën

nùm 2014 àaä àaåt 95,1% muåc tiïu. Trong àoá chó tiïu

tuöíi thoå àaåt àûúåc tûúng àöëi töët, chó tiïu vïì söë nùmhoåc bònh quên àêìu ngûúâi cuãa VN coân thêëp so vúáichuêín (7,8 nùm so vúái chuêín 13 nùm) vaâ chó söë GNIbònh quên àêìu ngûúâi coân thêëp;

- Möåt söë chó tiïu coá liïn quan àïën ngheâo, khoaãngcaách ngheâo, trong àoá coá hïå söë bêët bònh àùèng trongphên phöëi thu nhêåp (hïå söë Gini) chûa àaåt chuêín.Giai àoaån 2006 - 2015, hïå söë Gini cuãa VN daoàöång tûâ 0,424 àïën 0,434 àaä vûúåt tiïu chuêín. Theoquy àõnh hïå söë naây nùçm trong khoaãng tûâ 0,32 àïën0,38. So vúái Campuchia, Indonesia, Thaái Lan hïåsöë Gini cuãa VN cuäng cao hún (úã nhûäng nûúác trïndao àöång trong khoaãng tûâ 0,33 àïën dûúái 0,4).Àiïìu àoá chûáng toã phên phöëi thu nhêåp úã VN bêëtbònh àùèng;

- Chïnh lïåch giûäa nhoám giaâu nhêët vúái nhoám ngheâonhêët tùng lïn nhanh choáng. Àùåc biïåt vúái möåt nïìnkinh tïë múái chuyïín àöíi nhûng chïnh lïåch giûäa nhoámgiaâu nhêët vaâ nhoám ngheâo nhêët úã mûác tûúng àûúng,thêåm chñ coân cao hún so vúái nhûäng nûúác coá haângtrùm nùm traãi qua nïìn kinh tïë thõ trûúâng (nhû HoaKyâ 9 lêìn, Thaái Lan 7,6 lêìn, Canada 5,2 lêìn, NhêåtBaãn 3,4 lêìn, Haân Quöëc 5,3 lêìn, Indonesia 4,6 lêìn,ÊËn Àöå 5,7 lêìn, Anh 7,1 lêìn, Italia 4,2 lêìn, Phaáp 5,6lêìn, Àûác 4,7 lêìn, Australia 7 lêìn,... (theo Töíng cuåcThöëng kï).

3. Chêët lûúång tùng trûúãng xeát vïì mùåt möi trûúângMöi trûúâng laâ yïëu töë quan troång cuãa chêët lûúång

tùng trûúãng vaâ àùåc biïåt laâ cuãa phaát triïín bïìn vûäng.Theo tñnh toaán sú böå, thiïåt haåi vïì möi trûúâng dobaäo, luä, ö nhiïîm,... àaä laâm cho GDP cuãa VN giaãmxêëp xó 2%. Ngoaâi ra Viïåt Nam coân laâ möåt trong 5quöëc gia àûúåc dûå baáo seä bõ thiïåt haåi lúán nhêët khinûúác biïín dêng do biïën àöíi khñ hêåu. Nhûäng nöåidung liïn quan àïën baão vïå möi trûúâng úã VNbao göìm:

- Vïì tyã lïå che phuã rûâng: theo Töíng cuåc Thöëng kï,giai àoaån 2006 - 2015, tyã lïå che phuã rûâng úã VN coá xuhûúáng tùng lïn (nùm 2006 laâ 38,7% vaâ nùm 2015 laâ41,15%). Kïët quaã naây àaåt àûúåc nhúâ nhiïìu biïån phaápàûúåc thûåc hiïån. Diïån tñch tröìng rûâng tñnh bònh quênhaâng nùm àaåt khoaãng 170 nghòn ha. Cú chïë khoaánrûâng, giao rûâng goáp phêìn haån chïë tònh traång phaárûâng. An ninh lûúng thûåc vúái lûúång gaåo xuêët khêíulúán cuäng goáp phêìn haån chïë phaá rûâng laâm rêîy, du

19,3 18,89 18,14

38,13 38,23 36,37

42,57 42,88 45,49

0

20

40

60

80

100

120

2005 2010 2015

Đơn v? tính: %

DV

CN-XD

NLN-TS

37,62 33,54 31,88

47,2249,14 48,03

15,16 17,32 20,09

0

20

40

60

80

100

120

2005 2010 2015

Đơn v? tính: %

Đ?u tư nư?c ngoài

Ngoài nhà nư?c

Nhà nư?c




Doanh nghiïåp nhoã laâ hiïån tûúång kinh tïë vaâ xaähöåi phûác taåp coá chùång àûúâng phaát triïín lõchsûã lêu daâi vaâ úã tûâng giai àoaån coá àùåc àiïím,

àùåc trûng riïng. Do vêåy, quy àõnh cuãa nhaâ nûúác vïìhoaåt àöång kinh doanh cêìn phaãi roä raâng, vñ duå nhûtrong cuöåc Àaåi suy thoaái vaâo nùm 1929 àaä xuêët hiïånsûå kiïån saãn xuêët quaá àõnh mûác. Nûãa sau thïë kyã 20,nhiïìu chñnh phuã àaä àûa ra nhûäng quy àõnh kinh tïë úãHoa Kyâ, Anh, Àûác, nhûng cûúâng àöå can thiïåp vaâcaác yïëu töë phaát triïín kinh doanh giûäa caác quöëc giakhaác nhau [1]. Vñ duå nhû úã Àûác, chñnh phuã bùæt tayvaâo viïåc phaát triïín doanh nghiïåp vûâa vaâ nhoã àïí thoaátkhoãi khuãng hoaãng sau chiïën tranh, phaát triïín nïìnkinh tïë vaâ tùng phuác lúåi cho caâng nhiïìu ngûúâi caângtöët vaâ khöng can thiïåp nhiïìu vaâo hoaåt àöång cuãa caácdoanh nhên. Sau cuöåc khuãng hoaãng nùng lûúång nùm1973, do sûå thöng àöìng giaá cuãa caác cöng ty dêìu moãlúán nhêët, cuäng nhû thay àöíi nhu cêìu tiïu duâng, nhiïìutiïíu bang àaä quyïët àõnh thay àöíi cú cêëu kinh tïë cuãahoå theo hûúáng tùng doanh nghiïåp vûâa vaâ nhoã. Nhûängdoanh nghiïåp naây àaä trúã thaânh möåt phêìn khöng thïítaách rúâi cuãa nïìn kinh tïë cuãa hêìu hïët caác nûúác cöngnghiïåp, vaâ cuöåc khuãng hoaãng taâi chñnh vaâ kinh tïënùm 2008 möåt lêìn nûäa khùèng àõnh nhu cêìu phaáttriïín cuãa hoå.

Tiïëp theo, chuáng ta xem xeát àïën caác hònh thûácvaâ chiïën lûúåc höî trúå cuãa nhaâ nûúác vaâ quy àõnh cuãacaác cöng ty saáng taåo vûâa vaâ nhoã úã caác nûúác phaáttriïín nhêët trïn thïë giúái.

Kinh nghiïåm cuãa Nhêåt Baãn vïì höî trúå vaâ phaáttriïín doanh nghiïåp vûâa vaâ nhoã laâ aáp duång aãnh hûúãng

cuãa nhaâ nûúác àöëi vúái quaá trònh caãi caách kinh tïë cuãaàêët nûúác. Trong giai àoaån ngùæn, Nhêåt Baãn laâ möåttrong nhûäng nûúác coá nïìn kinh tïë haâng àêìu thïë giúái,nhûng taâi nguyïn thiïn nhiïn rêët haån chïë. Thöngqua chñnh saách cöng, nïìn kinh tïë Nhêåt Baãn àaä höîtrúå vaâ phaát triïín thaânh cöng doanh nghiïåp vûâa vaânhoã. Thaânh cöng caãi caách nïìn kinh tïë Nhêåt Baãnphêìn lúán àûúåc thïí hiïån qua töëc àöå vaâ sûå phöëi kïëthúåp cuãa caác cú quan chñnh phuã vúái nhûäng thay àöíicuãa thõ trûúâng toaân cêìu vaâ trong nûúác. Do têìmquan troång cuãa doanh nghiïåp vûâa vaâ nhoã trongnïìn kinh tïë cuãa àêët nûúác, chñnh phuã àùåc biïåt chuáyá àïën quaá trònh caãi caách àïí caãi thiïån sûå tûúng taáccuãa chñnh quyïìn tiïíu bang, khu vûåc vaâ àõa phûúng,höî trúå cú súã haå têìng cho doanh nghiïåp vûâa vaânhoã. Tûâ nhûäng nùm 50 cuãa thïë kyã trûúác, NhêåtBaãn àaä ài theo con àûúâng phaát triïín kinh tïë nhanhchoáng, dûåa trïn viïåc sûã duång bùçng saáng chïë vaâ“bñ quyïët” caác quöëc gia khaác. Kïí tûâ nhûäng nùm1980, chñnh saách kinh tïë cuãa àêët nûúác àaä taåo ratiïìm nùng nghiïn cûáu, töí chûác vaâ phaát triïín caáctrung têm nghiïn cûáu lúán, têåp trung vaâo viïåc giaãiquyïët nhiïåm vuå ûu tiïn tiïën böå khoa hoåc kyä thuêåt.Taåi Nhêåt Baãn, vaâo nùm 1983, möåt khaái niïåm múáiàaä àûúåc aáp duång nhùçm phaát triïín cöng nghïå, vaâkinh nghiïåm tiïëp theo cho thêëy töëc àöå tùng trûúãngkinh tïë cuãa hoå vûúåt xa mûác trung bònh cuãa àêët

ÀIÏÌU TIÏËT KINH DOANH NHOÃTRONG NÏÌN KINH TÏË HÊÅU CÖNG NGHIÏÅP

PODGORNY G.V., * - ERMACHONOK A.G.**

Toám tùæt: Baâi baáo viïët vïì kinh nghiïåm höî trúå cuãa nhaâ nûúác vaâ quy àõnh cuãa doanh nghiïåp nhoã úã caác nûúác phaát triïín úã giaiàoaån hiïån nay.

Tûâ khoáa: Àiïìu tiïët, kinh doanh nhoã, kinh tïë hêåu cöng nghiïåpPECULIATION OF SMALL BUSINESS IN A POSTINDUSTRIAL ECONOMY

Abstract: The article considers the experiene of state support and regulation of small business in developed countries at thepresent stage.

Keywords: Peculiation, small business, postindustrial economy.


* Trûúâng Àaåi hoåc Kyä Thuêåt Quöëc gia Belarus** Trûúâng Àaåi hoåc Quöëc tïë MITSO, Belarus



nûúác. Àïí phaát triïín caác khu cöng nghïå quöëc gia,chñnh phuã àaä phaát triïín chûúng trònh àùåc biïåt:

1. “Kïë hoaåch phaát triïín cöng nghïå”, cung cêëp trúåcêëp, cho vay laäi suêët thêëp cho hoaåt àöång kinh doanhliïn doanh, giaãm thanh toaán tiïìn thuï nhaâ xûúãng vaâcú súã cöng nghiïåp.

2. “Lêåp kïë hoaåch cho saãn xuêët khoa hoåc”, trongàoá têåp trung vaâ saãn xuêët theo khu vûåc vaâ thöëng nhêëttheo chuyïn mön.

3. “Kïë hoaåch nghiïn cûáu cú baãn”, goáp phêìn phaáttriïín doanh nghiïåp úã giai àoaån àêìu.

Vai troâ cuãa chñnh quyïìn àõa phûúng rêët quantroång, göìm khaã nùng mang laåi lúåi ñch cho nhûängngûúâi tham gia dûå aán, miïîn giaãm thuïë, phên böí trúåcêëp vaâ caác khoaãn vay tûâ ngên saách àõa phûúng. Àïíthu huát àêìu tû nûúác ngoaâi trong viïåc thaânh lêåp möåtkhu cöng nghiïåp trïn àaão Kushu (saãn xuêët maåch àiïåntûã, truyïìn thöng vaâ cöng nghïå maáy tñnh), chñnh quyïìnthaânh phöë àaä cho caác nhaâ àêìu tû vay vöën túái 10 triïåuàö la vúái mûác laäi suêët 1% - 8% möîi nùm, töëi àa 10nùm (chêåm thanh toaán trong 2 nùm àêìu).

Bûúác àêìu, hún 100 kyä thuêåt viïn àûúåc àaâo taåo,hònh thaânh caác töí húåp nghiïn cûáu goáp phêìn phaáttriïín nhanh choáng quan hïå kinh doanh vaâ khoa hoåc- kyä thuêåt. Khu vûåc kyä thuêåt trúã thaânh trung têmtûúng taác giûäa caác trûúâng àaåi hoåc, viïån nghiïn cûáuvaâ ngaânh cöng nghiïåp vúái sûå höî trúå tñch cûåc cuãanhaâ nûúác úã caác cêëp chñnh quyïìn. Khoaãng 70% khucöng nghïå Nhêåt Baãn àûúåc thaânh lêåp àïí höî trúå doanhnghiïåp vûâa vaâ nhoã trong khu vûåc, vúái 58% töíng saãnlûúång laâ têåp trung vaâo caác saãn phêím cöng nghïåcao. Theo nguyïn tùæc chûác nùng, caác khu vûåc coáthïí àûúåc chia thaânh:

+ Caác vuâng nghiïn cûáu vaâ phaát triïín (chiïëm 41%)ûáng duång vaâo saãn xuêët phaát triïín viïån nghiïn cûáuquöëc gia;

+ Trung têm nghiïn cûáu khoa hoåc (chiïëm 33%)àïí thaânh lêåp caác doanh nghiïåp cöng nghïå cao múái;

+ Caác trung têm àöíi múái (chiïëm 26%) àïí höî trúådoanh nghiïåp vûâa vaâ nhoã thûåc hiïån nghiïn cûáu vaâphaát triïín.

AÁp duång “Luêåt Doanh nghiïåp vûâa vaâ nhoã” múáivaâo nùm 1999 trúã thaânh àöång lûåc cho sûå phaát triïínhoaåt àöång saáng taåo trong lônh vûåc doanh nghiïåpvûâa vaâ nhoã [4]. Theo luêåt naây, thuêåt ngûä “àöíi múáidoanh nghiïåp” àûúåc hiïíu laâ sûå caãi thiïån àaáng kïítrong hoaåt àöång caác doanh nghiïåp nhoã bùçng caáchphaát triïín saãn phêím múái hoùåc saãn xuêët, saáng taåovaâ cung cêëp caác dõch vuå múái, thûåc hiïån vaâ giúái thiïåucaác phûúng phaáp saãn xuêët múái, hoùåc baán saãn phêímmúái, cuäng nhû sûã duång caách thûác múái àïí cung cêëp

dõch vuå, hoùåc sûã duång phûúng phaáp quaãn lyá doanhnghiïåp múái hoùåc aáp duång caác saáng kiïën khaác trongkinh doanh.

Àïí kñch thñch kinh tïë hoaåt àöång saáng taåo cuãa caácdoanh nghiïåp vûâa vaâ nhoã, cuâng vúái caác hònh thûác höîtrúå taâi chñnh, khoa hoåc vaâ kyä thuêåt (tùng trúå cêëp,tùng kñch thûúác cuãa caác khoaãn vay, àöìng thúâi tùnghöî trúå taâi chñnh cho àaâo taåo vaâ tû vêën kyä thuêåt, böìithûúâng cho chi phñ bùçng saáng chïë, v.v.), tiïëp nhêånthïm caác biïån phaáp àïí giaãm trûâ thuïë tiïìn chi chonghiïn cûáu vaâ phaát triïín, göìm chi phñ thiïët bõ vaâ saãnxuêët nguyïn mêîu vaâ mö hònh trònh diïîn. Chñnh phuãquy àõnh thuïë ûu àaäi vaâ ûu àaäi thuïë àùåc biïåt choviïåc thaânh lêåp caác doanh nghiïåp vûâa vaâ nhoã dûåatrïn caác trûúâng àaåi hoåc, viïån nghiïn cûáu vaâ caác trungtêm phaát triïín cöng nghïå.

Caãi caách hïå thöëng höî trúå àöíi múái têåp trung vaâoviïåc thuác àêíy thûúng maåi hoáa kïët quaã nghiïn cûáu vaâphaát triïín trong lônh vûåc cöng nghïå thöng tin (IT)nhùçm thuác àêíy nhanh choáng caác saãn phêím vaâ dõchvuå múái ra thõ trûúâng thïë giúái. Àöëi vúái vêën àïì naây, caácbiïån phaáp àaä àûúåc thûåc hiïån àïí tùng cûúâng taâi chñnhngên saách cho nghiïn cûáu vaâ phaát triïín àêìy hûáa heånvaâ nhêët laâ cöng nghïå thöng tin, cuäng nhû biïån phaápàùåc biïåt àïí höî trúå taâi chñnh cho nghiïn cûáu vaâ phaáttriïín tiïìm nùng vúái caác giai àoaån nghiïn cûáu nhiïìunùm. Do vêåy, chñnh phuã àaä yïu cêìu tùng 35% taâi trúåcho nghiïn cûáu vaâ phaát triïín. Àöìng thúâi, höî trúå taâichñnh cho thûúng maåi hoáa R & D trong ngaânh cöngnghiïåp tû nhên àaä tùng 27% vaâ höî trúå cho caác nhaânghiïn cûáu treã tùng 23%. Àïí khuyïën khñch viïåc thaânhlêåp caác cöng ty con cho doanh nghiïåp vûâa vaâ nhoã àïíchuyïín giao cöng nghïå, 550 triïåu USD àûúåc phênböí tûâ ngên saách, vaâ trong 3 nùm túái seä taåo lêåp 1000cöng ty con múái. Dûå kiïën trong 5 nùm túái, söë lûúångbùçng saáng chïë àûúåc cêëp cho caác trûúâng àaåi hoåc seätùng gêëp mûúâi lêìn.

Chñnh phuã àaä xaác àõnh böën hûúáng chiïën lûúåc chñnhcho nghiïn cûáu vaâ phaát triïín (khoa hoåc àúâi söëng,cöng nghïå thöng tin, nghiïn cûáu möi trûúâng, cöngnghïå nano vaâ phaát triïín caác vêåt liïåu múái) seä giuápNhêåt Baãn coá võ trñ dêîn àêìu trong caác lônh vûåc khoahoåc vaâ cöng nghïå naây. Àïí àaåt àûúåc nhûäng muåc tiïunaây, caác khoaãn àêìu tû seä tùng thïm 30%.

Àiïìu phöëi caác hoaåt àöång cuãa toaân böå cú súã haåtêìng quöëc gia vïì viïåc höî trúå vaâ phaát triïín doanhnghiïåp vûâa vaâ nhoã àûúåc thûåc hiïån búãi Cú quanDoanh nghiïåp vûâa vaâ nhoã cuãa Tiïíu bang (SMEA),àöìng thúâi thûåc hiïån chiïën lûúåc toaân diïån cuãa chñnhphuã vïì àöíi múái trong lônh vûåc doanh nghiïåp vûâa vaânhoã. Cú quan naây tñch cûåc húåp taác vúái möåt söë töí



chûác lúán vaâ àöåc lêåp, caác trung têm nghiïn cûáu vaâviïån nghiïn cûáu, trong àoá “Cú quan xêy dûång haåtêìng doanh nghiïåp nhoã vaâ vûâa Nhêåt Baãn” (SMRJ)àoáng vai troâ quan troång. Trong cú cêëu cuãa SMRJcoá 9 viïån caãi tiïën cöng nghïå vaâ quaãn lyá Doanh nghiïåpvûâa vaâ nhoã, 4 kyä thuêåt viïn vaâ möåt söë vûúân ûúmkinh doanh. Trong àoá haâng nùm coá khoaãng 4 nghònchuyïn gia vaâ laänh àaåo caác doanh nghiïåp nhoã àûúåcàaâo taåo lyá thuyïët vaâ thûåc haânh vïì caác vêën àïì hoaåtàöång kinh doanh.

Dûåa trïn kinh nghiïåm cuãa Hoa Kyâ vaâ caác nûúácchêu Êu phaát triïín, Cú quan SMRJ vaâ Phoâng Thûúngmaåi Nhêåt Baãn àang dêìn múã röång khi bùæt àêìu thûåchaânh giuáp àúä vaâ phaát triïín doanh nghiïåp vûâa vaâ nhoã,chùèng haån nhû tham khaão yá kiïën tûâ caác chuyïn giacoá trònh àöå cao àaä nghó hûu. Àïí àûúåc höî trúå saángtaåo toaân diïån doanh nghiïåp vûâa vaâ nhoã, Cú quanSMRJ phöëi húåp vúái chñnh quyïìn cuãa tónh vaâ Phoângthûúng maåi àõa phûúng thaânh lêåp “Trung têm Höî trúåkinh doanh - VTSPP”; “Trung têm höî trúå thaânh phöëcho doanh nghiïåp nhoã - ICCM” vaâ “Trung têm khuvûåc höî trúå Doanh nghiïåp nhoã vaâ vûâa”. Ngûúâi àûángàêìu vaâ nhên viïn cuãa caác trung têm naây àûúåc böínhiïåm tûâ caác doanh nhên àõa phûúng vaâ nhaâ quaãnlyá coá nhiïìu kinh nghiïåm vaâ thaânh àaåt. Cho àïën nay,coá 8 liïn doanh, 59 khu vûåc vaâ 261 trung têm thaânhphöë àïí höî trúå doanh nghiïåp nhoã vaâ vûâa, cuäng nhûmöåt söë viïån nghiïn cûáu, dõch vuå thöng tin vaâ caác töíchûác tñn duång vaâ taâi chñnh, möåt phêìn cuãa cú súã haåtêìng nhaâ nûúác àïí höî trúå vaâ phaát triïín doanh nghiïåpnhoã vaâ vûâa (DNNVV).

Höî trúå àöíi múái cöng nghïå àûúåc thûåc hiïån vúái sûåhöî trúå cuãa chûúng trònh quöëc gia “Saáng taåo nghiïncûáu kinh doanh nhoã” (SBIR). Chûúng trònh SBIR NhêåtBaãn thu huát nùng lûåc taâi chñnh vaâ kyä thuêåt cuãa cúquan chñnh phuã dûúái hònh thûác caác khoaãn taâi trúå,cho vay ûu àaäi, baão laänh vay vaâ caác dõch vuå gia cöngphêìn mïìm àïí giuáp caác DNNVV khúãi àêìu phaát triïíncöng nghïå múái taåo ra saãn phêím múái vaâ thûúng maåihoáa àïí thu huát vöën tû nhên. Vúái muåc tiïu tùng cûúânghoaåt àöång chung, caác viïån nghiïn cûáu, trûúâng àaåihoåc vaâ doanh nghiïåp vûâa vaâ nhoã cuâng hoaåt àöångtrong lônh vûåc taåo ra cöng nghïå cöng nghiïåp múái vaâsûã duång nguöìn quyä böí sung àaä àûúåc phên böí. Chñnhàiïìu naây taåi caác trûúâng àaåi hoåc àaä thaânh lêåp hún1000 cöng ty con múái cuãa DNNVV. Àïí tùng cûúângthu thêåp, trao àöíi vaâ phöí biïën thöng tin khoa hoåc vaâkyä thuêåt, caác maång lûúái thöng tin vaâ tû vêën àaä àûúåcthaânh lêåp, húåp nhêët hún 3400 doanh nghiïåp vûâa vaânhoã, 180 trûúâng àaåi hoåc vaâ nhiïìu trung têm nghiïncûáu khaác.

Theo “Luêåt Höî trúå Àöíi múái kinh doanh caác doanhnghiïåp vûâa vaâ nhoã”, àïí cung cêëp taâi chñnh, kyä thuêåt,gia cöng phêìn mïìm vaâ tû vêën höî trúå cho àêìu tû maåohiïím vaâ saáng taåo, DNVVN sûã duång phûúng phaápsaãn xuêët hoùåc kiïím tra giaám saát múái, hoùåc saãn xuêëtsaãn phêím hoùåc dõch vuå múái, cuäng nhû thûåc hiïånnghiïn cûáu vaâ phaát triïín phuâ húåp vúái caác ûu tiïnquöëc gia cho sûå phaát triïín kinh tïë. Àöìng thúâi, sûå höîtrúå taâi chñnh khöíng löì àûúåc cung cêëp do caác cú quantñn duång taåi chñnh quyïìn quêån cung cêëp caác khoaãnvay khöng laäi suêët cho caác doanh nghiïåp treã trongvoâng 5 nùm, àïí mua trang thiïët bõ cú baãn hoùåc chothuï cú súã, àïí coá caác hoaåt àöång phuâ húåp vúái nhûängûu tiïn cho phaát triïín kinh tïë - xaä höåi àõa phûúng.

Möåt loaåt caác cú chïë höî trúå kinh doanh saáng taåoàûúåc cung cêëp nhúâ coá “Luêåt höî trúå àöíi múái trong caácdoanh nghiïåp vûâa vaâ nhoã”. Vñ duå, àïí àêìu tû vaâo caácdoanh nghiïåp vûâa vaâ nhoã, phaát triïín caác lônh vûåchoaåt àöång múái, phaát triïín saãn phêím vaâ cöng nghïåmúái, “Quan hïå àöëi taác àêìu tû maåo hiïím” àaä àûúåcthaânh lêåp. Caác quan hïå àöëi taác nhû vêåy göìm möåt söëcöng ty quan têm, göìm “Töí chûác Doanh nghiïåp vûâavaâ nhoã vaâ Àöíi múái khu vûåc Nhêåt Baãn” (SMRJ), laâmöåt trong nhûäng nhaâ àêìu tû. Cöng ty quaãn lyá cuãacaác àöëi taác nhû vêåy thûúâng laâ caác quyä liïn doanh tûnhên. Caác àöëi taác naây coá thïí àêìu tû vaâo caác doanhnghiïåp vûâa vaâ nhoã bùçng caách àêìu tû trûåc tiïëp hoùåcphaát haânh cöí phiïëu hoùåc traái phiïëu vúái töíng söë khöngquaá 300 triïåu yïn (khoaãng ~ 3,3 triïåu àö la) taåi thúâiàiïím doanh nghiïåp múái àûúåc thaânh lêåp. Trong nhûängnùm gêìn àêy, viïåc thu huát vöën àêìu tû vaâo lônh vûåckinh doanh khúãi nghiïåp saáng taåo àaä àûúåc múã röångvúái chi phñ cuãa caác nhaâ àêìu tû caá nhên, thûúâng àûúåcgoåi laâ “thiïn thêìn”. Hïå thöëng thuïë ûu àaäi, phên phöëiàïí thûåc hiïån R & D, mua laåi thiïët bõ, saãn xuêët möhònh vaâ nguyïn mêîu, cuäng nhû thu huát caác chuyïngia tûâ caác töí chûác khaác àaä höî trúå àaáng kïí cho caácdoanh nghiïåp khúãi nghiïåp saáng taåo.

Àïí vûåc dêåy nïìn kinh tïë khu vûåc vaâo cuöëi nùm2016, àaä thaânh lêåp khoaãng 50.000 trung têm cöngnghiïåp cuãa doanh nghiïåp, quy tuå trïn cú súã cöngnghïå vaâ töí chûác caác nhoám khaác nhau cuãa DNNVV,húåp taác vúái caác cöng ty lúán, nhaâ cung cêëp, ngûúâi baánhaâng, töí chûác taâi chñnh, töí chûác nghiïn cûáu vaâ caáctöí chûác khaác coá liïn quan tham gia vaâo hoaåt àöångkinh tïë. Àiïìu naây cho pheáp chuáng töi töí chûác àûúåc19 cuåm cöng nghiïåp lúán, coá hoaåt àöång àoáng goápàaáng kïí vaâo sûå phuåc höìi kinh tïë cuãa caác vuâng. Cú súãphaáp lyá cho biïën àöíi nhû vêåy laâ: “Phaáp luêåt vïì hiïåphöåi doanh nghiïåp vûâa vaâ nhoã” vaâ “Luêåt hiïåp höåi xuáctiïën thûúng maåi àõa phûúng”. Theo “Luêåt vïì biïån



phaáp taåm thúâi nhùçm taåo àiïìu kiïån thuêån lúåi vïì mùåttaâi chñnh cho caác DNNVV chuyïn sêu, chñnh quyïìncuãa tónh xêy dûång kïë hoaåch cho viïåc thaânh lêåp vaâphaát triïín caác trung têm saãn xuêët àõa phûúng, kïëthúåp caác hoaåt àöång cuãa DNNVV chuyïn ngaânh. Ngênsaách nhaâ nûúác nùm 2006 phên böí cho 8,5 tyã $ vúáimuåc tiïu trïn, nhaâ nûúác höî trúå thûåc hiïån kïë hoaåchphaát triïín saãn phêím múái, phaát triïín thõ trûúâng múáivaâ phaát triïín nguöìn lao àöång. Theo Luêåt höî trúå àöíimúái kinh doanh cuãa caác doanh nghiïåp vûâa vaâ nhoã,töí chûác tñn duång àõa phûúng cung cêëp cho caác DNVVNcaác khoaãn vay daâi haån túái 20 nùm vúái laäi suêët ûu àaäi.Àïí caãi thiïån hiïåu quaã hún àöëi vúái caác DNNVV àõaphûúng, cú quan SMRJ cung cêëp cho hoå töëi àa 50%vöën àêìu tû àïí thu huát thïm nguöìn lûåc taâi chñnh tûâcaác nguöìn àõa phûúng.

Caác àö thõ lúán nhêët cuãa àêët nûúác - Tokyo, cuäng laâtrung têm haânh chñnh cuãa àö thõ (vuâng) àoáng möåt vaitroâ àùåc biïåt trong àúâi söëng kinh tïë cuãa Nhêåt Baãn.Chñnh quyïìn Tokyo Metropolitan (TMG), vúái sûå thamgia tñch cûåc cuãa Böå Cöng nghiïåp vaâ Lao àöång (BILA)àaä rêët chuá troång àïën viïåc höî trúå hiïåu quaã cho caácDNNVV. Theo saáng kiïën cuãa hoå, Trung têm Thûúngmaåi Tokyo (TTC) àûúåc thaânh lêåp vaâo nùm 2006, àaähöî trúå kyä thuêåt, tû vêën vaâ thöng tin cho caác DNVVNvïì caác vêën àïì kinh doanh vaâ cuäng nhû höî trúå thiïëtthûåc trong viïåc töí chûác cho caác DNNVV khúãi nghiïåp.Giuáp hoå coá khöng gian saãn xuêët vaâ vùn phoâng trong5 vûúân ûúm doanh nghiïåp nùçm úã caác quêån haânhchñnh khaác nhau cuãa thaânh phöë. Àùåc biïåt chuá yá àïënviïåc töí chûác saãn phêím múái, phaát haânh saãn phêím vaâdõch vuå múái, cuäng nhû hiïån àaåi hoaá cöng nghïå cuãacaác cú súã saãn xuêët hiïån coá. Vúái muåc tiïu naây, caácdoanh nhên àaä àûúåc höî trúå khoa hoåc vaâ kyä thuêåttoaân diïån do caác chuyïn gia tûâ caác töí chûác nghiïncûáu khaác nhau, qua nhûäng cuöåc höåi thaão hoùåc húåptaác nghiïn cûáu phaát triïín. TTS húåp taác chùåt cheä vúáimöåt söë töí chûác tñn duång vaâ taâi chñnh àïí höî trúå taâichñnh cho hoaåt àöång cuãa caác doanh nghiïåp nhoã vaâvûâa cuãa caác dûå aán khaác nhau coá quy mö lúán, chùènghaån nhû: “Phaát triïín kyä thuêåt cuãa caác doanh nghiïåp”,“Töí chûác kinh doanh”, “Cöng nghïå saãn xuêët múái”,“Tiïën túái tiïu chuêín ISO”, “Phaát triïín thõ trûúâng múái”vaâ caác dûå aán khaác. Ngoaâi ra coân coá sûå höî trúå trongviïåc tiïëp cêån caác nguöìn lûåc taâi chñnh cho caác DNVVNthûåc hiïån caác dûå aán àöíi múái àêìy ruãi ro nhûng àêìyhûáa heån hoùåc cho caác doanh nghiïåp coá tiïìm nùngphaát triïín lúán.

Àïí tùng cûúâng tiïìm nùng cöng nghiïåp vaâ caånhtranh cuãa Tokyo, Trung têm Thûúng maåi Tokyo (TTC)àaä vaâ àang thûåc hiïån höî trúå cöng nghïå SME coá hïå

thöëng àïí phaát triïín caác ngaânh cöng nghiïåp phûác taåptrong 5 nùm qua vaâ tñch cûåc àoáng goáp vaâo sûå phaáttriïín nguöìn nhên lûåc coá khaã nùng thaânh cöng trongcaác quy trònh cöng nghïå tiïn tiïën. Vaâo nùm 2004,“Trung têm Cöng nghïå Nano” àûúåc thaânh lêåp, kïëthúåp caác kïët quaã nghiïn cûáu khoa hoåc tiïn tiïën vúáiphaát triïín cöng nghïå vaâ àaâo taåo laåi caác chuyïn giacoá trònh àöå cao hún àïí laâm viïåc trong caác ngaânhcöng nghiïåp cöng nghïå cao. Cuâng kyâ, trong caác àöthõ àaä àûúåc thaânh lêåp: Trung têm höî trúå liïn doanhSME; “viïån àaåi hoåc phaát triïín DNNVV”, laänh thöí trungtêm “Hïå thöëng höî trúå lêîn nhau” vaâ “trung têm dõch vuåthöng tin àõa phûúng”, cuäng nhû maång lûúái röång lúáncuãa trung têm àõa phûúng ICPC. Sûå höî trúå khoa hoåc- phên tñch trong viïåc àaánh giaá caác vêën àïì phaát triïínDNNVV vaâ caác töí chûác quan têm àûúåc cung cêëp doViïån Nghiïn cûáu kinh doanh nhoã Nhêåt Baãn (JSBRI)úã Tokyo.

Trong thaáng 4 nùm 2017, Chñnh phuã Nhêåt Baãnàaä thöng qua “Goái chñnh saách nhùçm ûáng phoá vúáikhuãng hoaãng kinh tïë”, àïën cuöëi nùm 2018, ûu tiïntiïën haânh chñnh saách àêìu tû têåp trung vaâo sûå phaáttriïín cú súã haå têìng kinh tïë vaâ caác hoaåt àöång saáng taåoàïí àaãm baão sûå phaát triïín tiïìm nùng kinh tïë quöëcgia. Kïí tûâ cuöëi nùm 2018 dûå kiïën bùæt àêìu gia tùngöín àõnh cuãa nïìn kinh tïë bùçng caách kïët húåp nhûängyïëu töë thuác àêíy nhû phaát triïín thõ trûúâng trong nûúácvaâ múã röång xuêët khêíu caác saãn phêím vaâ dõch vuå múáiàûúåc taåo ra nhúâ viïåc thûúng maåi thaânh cöng saángkiïën nhùçm giaãm mûác tiïu thuå cuãa hydrocarbon vaâ taâinguyïn thiïn nhiïn khöng taái taåo khaác. Chiïën lûúåcphaát triïín kinh tïë - xaä höåi vaâ àöíi múái cuãa àêët nûúáctrong giai àoaån àïën nùm 2030, gùæn vúái viïåc cêìn thiïëtphaãi chuyïín àöíi nïìn kinh tïë cuãa àêët nûúác trïn cú súãgiaãm hún nûäa sûå phuå thuöåc vaâo nguyïn liïåu nhêåpkhêíu vaâ caác nguöìn nùng lûúång, trong khi tùng cûúângbaão vïå möi trûúâng, caãi thiïån an sinh xaä höåi cho cöngdên vaâ baão vïå àêët nûúác.

Àïí khùæc phuåc khoaãng caách khoa hoåc vaâ cöngnghïå cuãa Trung Quöëc tûâ caác nûúác phaát triïín, ngaytûâ nùm 1982 chûúng trònh àöíi múái trong lônh vûåckinh tïë vaâ xaä höåi àaä àûúåc aáp duång trïn cú súã yátûúãng taåo ra caác vuâng khoa hoåc. Hiïíu àûúåc nhucêìu thûåc hiïån caác dûå aán khoa hoåc kyä thuêåt vaâ saángtaåo quy mö lúán, Chñnh phuã àaä triïín khai möåt chûúngtrònh lúán àïí taåo ra caác vuâng khoa hoåc, vûúân ûúmdoanh nghiïåp vaâ caác khu cöng nghïå àùåc biïåt àïí höîtrúå saãn xuêët xuêët khêíu. Vò vêåy, vaâo nùm 1985, caáchkhöng xa Höìng Köng, úã Thêm Quyïën, chñnh phuãàaä giao àêët (khoaãng 316 ha) vaâ taâi trúå cho viïåc thaânhlêåp khu vûåc khoa hoåc àêìu tiïn. Vuâng khoa hoåc naây



chó cung cêëp cho caác cöng ty coá cöng nghïå tiïn tiïënhoùåc múái vaâ cöng ty coá cú höåi thûåc hiïån chuáng. Thõtrûúâng thñch húåp cho saãn phêím vaâ àõnh hûúáng xuêëtkhêíu saãn xuêët cuäng laâ bùæt buöåc. Àöëi vúái caác cöng tynaây, Chñnh phuã Cöång hoâa nhên dên Trung Hoa àaätrao àùåc quyïìn àaáng kïí (nhû ngaây lïî thuïë, àùåc quyïìntrong lônh vûåc xuêët khêíu vaâ nhêåp khêíu, taâi trúå khoahoåc vaâ kyä thuêåt, v.v...). Àöëi vúái caác cöng ty tham giathò khoaãn vay do caác ngên haâng nhaâ nûúác cho vayvúái laäi suêët thêëp. Sau thúâi gian khu Thêm Quyïënvúái hún 90 cöng nghïå vaâ saãn phêím múái àaä àûúåcphaát triïín, nhiïìu trong söë àoá àaä giaânh àûúåc sûå cöngnhêån quöëc tïë. Sau àoá, 53 khu cöng nghïå vaâ khoahoåc àûúåc thaânh lêåp úã trong nûúác, göìm caác khu cöngnghïå àùåc biïåt.

Vaâo thaáng Ba nùm 1986, Chñnh phuã Trung Quöëcàaä thöng qua Nhaâ nûúác “Chûúng trònh 863” - Phaáttriïín khoa hoåc vaâ cöng nghïå, trong àoá àõnh hûúángûu tiïn phaát triïín caác ngaânh khoa hoåc chuyïn sêuàûúåc xaác àõnh, nhû: Vi àiïån tûã vaâ Khoa hoåc maáytñnh; haâng khöng vuä truå; truyïìn thöng caáp quang;kyä thuêåt di truyïìn vaâ cöng nghïå sinh hoåc; cöng nghïåtiïët kiïåm nùng lûúång múái; cöng nghïå baão vïå möitrûúâng vaâ trang thiïët bõ baão vïå möi trûúâng; thiïët bõy tïë. Àöëi vúái sûå phaát triïín cuãa nïìn kinh tïë nöngthön trïn cú súã aáp duång caác thaânh tûåu khoa hoåc kyäthuêåt, thûåc hiïån chûúng trònh cuãa chñnh phuã “Iskra”cuäng àûúåc àûa ra trong cuâng möåt nùm. Sau àoá,vaâo nùm 1988, chûúng trònh chung “Fakel” àûúåcthöng qua, nhùçm phaát triïín khoa hoåc vaâ cöng nghïåûáng duång vaâo saãn xuêët. Theo chûúng trònh naây,caác doanh nghiïåp àûúåc höî trúå thûúng maåi hoáa phaáttriïín saáng taåo nhùçm thuác àêíy sûå phaát triïín saãnphêím cöng nghïå cao. Àïí tùng cûúâng hún nûäa sûåàöíi múái trong lônh vûåc SME, nùm 1987, Trung Quöëcbùæt àêìu taåo ra caác vûúân ûúm caác doanh nghiïåpkhoa hoåc vaâ kyä thuêåt àïí tòm kiïëm vaâ höî trúå caác dûåaán àöíi múái tiïëp theo thöng qua viïåc taåo ra caác SMEcöng nghïå cao.

Giai àoaån tiïëp theo trong phaát triïín khoa hoåc vaâcöng nghïå cuãa Trung Quöëc laâ sûå saáng taåo vaâo nùm1988 cuãa Khu thûã nghiïåm Bùæc Kinh vïì caác cöngnghïå múái vaâ cao, laâ khu cöng nghïå lúán nhêët trong caãnûúác. Vúái diïån tñch 100 km² coá haâng chuåc cú súã giaáoduåc, 130 viïån nghiïn cûáu vaâ phoâng thñ nghiïåm, vaâhún trùm nghòn chuyïn gia laâm viïåc. Khu cöng nghïålúán thûá hai cuãa Trung Quöëc, Nanhu, nùçm úã thaânhphöë Thêím Dûúng vúái diïån tñch 22 km². Coá 12 trûúângàaåi hoåc, 30 viïån nghiïn cûáu khoa hoåc, 220 doanhnghiïåp cöng nghïå cao, trong àoá coá 30 cöng ty coá vöënàêìu tû nûúác ngoaâi vúái söë tiïìn hún 7 tyã USD [2].

Nùm 1998, chñnh phuã àaä bùæt àêìu thûåc nghiïåmdûå aán “Saáng taåo tri thûác múái”, trong àoá ba nùm àûúåcphên böí khoaãng 600 triïåu àö. Dûå aán naây lêåp ra cúchïë chûác nùng àöíi múái trñ tuïå vaâ töí chûác caác trungtêm kiïën thûác quöëc tïë. Cuâng nùm àoá, Chñnh phuãTrung Quöëc àaä phên böí khoaãng 120 triïåu àö àïí thaânhlêåp “Quyä caác doanh nghiïåp vûâa vaâ nhoã höì sú khoahoåc - kyä thuêåt”, àïí taåo ra cú chïë àêìu tû maåo hiïím vaâchuyïín àöíi thaânh tûåu khoa hoåc vaâ cöng nghïå thaânhsaãn xuêët thûåc tïë. Vò vêåy, noá àûúåc lêåp ra àïí àaãm baãosûå phaát triïín cöng nghïå nhanh choáng cuãa caácDNNVV, saãn xuêët caác saãn phêím phûác taåp, nhiïìunhêët vúái nhu cêìu trïn thõ trûúâng thïë giúái.

Nùm 2004, àaä coá khoaãng 500 vûúân ûúm doanhnghiïåp trong caã nûúác, bao göìm hún 200 vûúân ûúmdoanh nghiïåp khoa hoåc vaâ kyä thuêåt khaác nhau. Trongsöë àoá, 109 vûúân ûúm doanh nghiïåp àûúåc chûáng nhêåndo caác trung têm quöëc gia àïí höî trúå DNNVV göìm 24chuyïn vïì phêìn mïìm vaâ 58 khaác laâ trung têm khoahoåc kyä thuêåt taåi caác trûúâng àaåi hoåc vaâ cao àùèng.Vûúân ûúm doanh nghiïåp coá àïën 1515,1 triïåu meátvuöng saãn xuêët vaâ khöng gian vùn phoâng coá diïåntñch khoaãng 3 triïåu. DNNVV chiïëm gêìn 25% töíng söëDNNVV trong nûúác. Böå Khoa hoåc vaâ Cöng nghïå laâcú quan quaãn lyá vaâ do àoá hêìu hïët caác vûúân ûúm cuãaTrung Quöëc cung cêëp dõch vuå cho caác cöng ty thamgia vaâo cöng nghïå. Phêìn lúán caác vûúân ûúm nùçm úãcaác thaânh phöë lúán. Vñ duå, úã Thûúång Haãi coá hún 30vûúân ûúm, lúán nhêët trong söë àoá phuåc vuå cho 300cöng ty. Nhiïìu cöng ty saáng taåo àaä àûúåc thaânh lêåpvúái tïn goåi laâ “caác nhaâ khoa hoåc trúã vïì”, nhûäng ngûúâiàûúåc àaâo taåo úã nûúác ngoaâi vaâ trúã vïì Trung Quöëc àïíthaânh lêåp caác cöng ty múái.

Trong nùm 2008 àaä coá 7.298 töí chûác giaáo duåcvaâ nghiïn cûáu trong nûúác. Söë lûúång caác nhaâ nghiïncûáu laâm viïåc úã Trung Quöëc chiïëm võ trñ thûá hai trïnthïë giúái sau Myä, trûúác Nhêåt Baãn vaâ Nga. Töíng söëcaác trung têm kyä thuêåt thaânh lêåp taåi Trung Quöëc vúáiàêìu tû nûúác ngoaâi àaä tùng lïn trong voâng böën nùmqua, tûâ 200 lïn àïën 750. Quy àõnh cuãa Nhaâ nûúácvïì hoaåt àöång cuãa caác töí chûác khoa hoåc kyä thuêåt,khu cöng nghïå vaâ trung têm kyä thuêåt àûúåc thïí hiïånchuã yïëu trong viïåc xaác àõnh caác khu vûåc nghiïn cûáuvaâ phaát triïín saãn xuêët cöng nghïå cao cuäng nhû taâichñnh ngên saách. Thaânh cöng trong viïåc phaát triïíncaác khu cöng nghïå vaâ vûúân ûúm doanh nghiïåp àoánggoáp vaâo viïåc múã röång nhanh choáng cuãa hoaåt àöångàöíi múái àùåc biïåt laâ trong lônh vûåc kinh doanh nhoã,maâ àûúåc xem nhû àöång lûåc maånh meä cho sûå hònhthaânh cuãa thõ trûúâng àêìu tû maåo hiïím úã Trung Quöëc,hiïån nay coá hún 180 cöng ty àêìu tû maåo hiïím khaác



nhau (90% - chñnh phuã, 8% - nûúác ngoaâi, vaâ 2%coân laåi - liïn doanh) vúái töíng vöën àêìu tû khoaãng 30tyã USD [2].

Trong giai àoaån àêìu tiïn 2010-2015, Böå Khoahoåc vaâ Cöng nghïå Trung Quöëc àêìu tû vaâo nghiïncûáu cú baãn vaâ ûáng duång khoaãng 13 tyã USD möîinùm. Caác quyä naây àaä giuáp caác töí chûác hoåc thuêåtvaâ cöng ty nhoã saáng taåo thûúng maåi hoáa kïët quaãnghiïn cûáu cú baãn vaâ nghiïn phaát triïín trong lônhvûåc àiïån tûã vaâ cöng nghïå thöng tin. Chñnh phuãTrung Quöëc àaä ûu àaäi thuïë cho caác nhaâ saãn xuêëtmaáy tñnh vaâ àiïån tûã vaâ phêìn lúán baão vïå quyïìn lúåicuãa hoå tûâ caác àöëi thuã caånh tranh nûúác ngoaâi. Àïíkhuyïën khñch thêm nhêåp cöng nghïå nûúác ngoaâicao vaâo Trung Quöëc, möåt àaåo luêåt àaä àûúåc banhaânh, trong àoá caác cöng ty nûúác ngoaâi coá thïí thêmnhêåp thõ trûúâng Trung Quöëc chó bùçng caách thaânhlêåp möåt liïn doanh vúái möåt cöng ty Trung Quöëc.Caác nhaâ saãn xuêët thiïët bõ àiïån tûã cuãa Myä, chêuÊu, Nhêåt Baãn vaâ Àaâi Loan àaä bùæt àêìu àùåt saãnxuêët taåi Trung Quöëc vaâ cung cêëp caác húåp àöìng lúáncho caác cöng ty àõa phûúng, Trung Quöëc trúã thaânhnhaâ saãn xuêët thiïët bõ àiïån tûã lúán thûá hai trïn thïëgiúái vaâo nùm 2016 sau Hoa Kyâ.

Hiïån taåi úã Trung Quöëc coá khoaãng 6 triïåu töí chûáctrung gian khoa hoåc vaâ kyä thuêåt, sûã duång gêìn 110triïåu chuyïn gia. Trong nùm 2009, Chñnh phuã nûúácnaây àaä phï chuêín kiïíu mêîu “Doanh nghiïåp saáng taåo”.Kiïíu mêîu naây àûúåc trao cho 90 doanh nghiïåp coáthûúng hiïåu riïng vaâ nhúâ vaâo sûå àöíi múái kyä thuêåt, coátñnh caånh tranh cao trïn thõ trûúâng thïë giúái.

“Nhûäng àiïìu khoaãn cú baãn cuãa Kïë hoaåch Nhaânûúác vïì Phaát triïín Trung vaâ Daâi haån trong Lônh vûåcKhoa hoåc vaâ Cöng nghïå cho giai àoaån 2006-2020”ghi nhêån nhu cêìu tùng cûúâng hún nûäa caác hoaåt àöångsaáng taåo vaâ khoa hoåc. Dûå kiïën àïën nùm 2020, tyã lïåàêìu tû vaâo nghiïn cûáu vaâ phaát hiïån trong töíng saãnphêím quöëc nöåi cuãa Trung Quöëc seä tùng lïn 2,5%;hún 60% seä laâm tùng hïå söë àoáng goáp cuãa khoa hoåcvaâ cöng nghïå trong nïìn kinh tïë; lïn àïën 30% phuåthuöåc kyä thuêåt bïn ngoaâi seä giaãm. Àïí àaåt àûúåc muåctiïu naây, Chñnh phuã Trung Quöëc àaä liïn tuåc àêìu tûvaâo nghiïn cûáu vaâ phaát triïín àïí töíng söë tiïìn àêìu tûnhû vêåy laâ 108,9 tyã USD (1,5% GDP), nùm 2015 -125,4 tyã USD, trong nùm 2016 - 139 USD , 6 tyã vaânùm 2018, chi tiïu nghiïn cûáu seä àaåt 220 tyã àö la,cao gêëp 11 lêìn so vúái úã Nga [1].

Böå Khoa hoåc vaâ Cöng nghïå cuãa Cöång hoâa Nhêndên Trung Hoa giaã àõnh rùçng vaâo nùm 2020, TrungQuöëc seä laâ möåt trong nhûäng quöëc gia saáng taåo,

trong àoá bao göìm Hoa Kyâ, Nhêåt Baãn, Haân Quöëc vaâPhêìn Lan. Àiïìu naây seä àûúåc àaãm baão bùçng viïåctaåo ra möåt hïå thöëng khoa hoåc vaâ kyä thuêåt tñch húåpàïí phaát triïín caác hoaåt àöång saáng taåo trong nûúác.Hiïån nay, 38,5 triïåu ngûúâi têåp trung vaâo lônh vûåckhoa hoåc vaâ kyä thuêåt cuãa Cöång hoâa Nhên dên TrungHoa vaâ vïì söë ngûúâi laâm viïåc trong lônh vûåc khoahoåc vaâ kyä thuêåt, Trung Quöëc chiïëm möåt võ trñ haângàêìu trïn thïë giúái.

Taâi liïåu tham khaão1. Lapusta MG, Starostin Yu.L. Doanh nghiïåp nhoã: saách giaáo

khoa. Moscow: INFRA-M, 2007. 258 trang.2. Töíng cuåc thöëng kï quöëc gia Trung Quöëc, 2016.3. Àaåo luêåt phaát triïín àöíi múái doanh nghiïåp nhoã nùm 1982 - P.L.

102-567 vaâ 1992- P.L. 102-564.4. Luêåt Doanh nghiïåp vûâa vaâ nhoã. Àaåo luêåt söë 154 nùm 1963:

Sûãa àöíi vaâo ngaây 3 thaáng 12 nùm 1999.

GIAÃI PHAÁP NÊNG CAO PHUÁC LÚÅI...(Tiïëp theo trang 28)

caá nhên, nhêët laâ traách nhiïåm ngûúâi àûáng àêìu; Àöíimúái cú chïë, phûúng thûác tuyïín duång, sûã duång vaâquaãn lyá viïn chûác (bao göìm caã caán böå quaãn lyá). Coáchñnh saách thu huát nhên taâi, thu huát àöåi nguä viïnchûác coá chuyïn mön, nghiïåp vuå gioãi vaâo laâm viïåctrong àún võ sûå nghiïåp cöng àoaân.

Nùm laâ: Hoaân thiïån cú chïë quaãn lyá taâi chñnh:Hoaân thiïån caác quy àõnh vïì cú chïë tûå chuã àöëi vúái caácàún võ sûå nghiïåp cöng lêåp thuöåc caác ngaânh, lônh vûåctrïn cú súã mûác àöå tûå chuã vïì taâi chñnh, tùng cûúângphên cêëp vaâ tùng tñnh chuã àöång cho caác àún võ sûånghiïåp cöng lêåp; Àêíy maånh viïåc chuyïín àöíi chïë àöåcaác àún võ sûå nghiïåp cöng àoaân sang mö hònh kïëtoaán doanh nghiïåp, vêån duång cú chïë taâi chñnh nhûCöng ty TNHH MTV cöng àoaân. Kõp thúâi ban haânh,sûãa àöíi böí sung caác quy àõnh, quy chïë hoaåt àöång,vùn baãn hûúáng dêîn àaáp ûáng àûúåc yïu cêìu hoaåt àöångtaåi àún võ.

Taâi liïåu tham khaão1. Nghõ Quyïët söë 19-NQ/TW ngaây 25/10/2017 cuãa Höåi nghõ lêìn

thûá 6 Ban Chêëp haânh Trung ûúng khoáa XII vïì tiïëp tuåc àöíi múáihïå thöëng töí chûác vaâ quaãn lyá, nêng cao chêët lûúång vaâ hiïåu quaãhoaåt àöång cuãa caác àún võ sûå nghiïåp cöng lêåp.

2. Nghõ àõnh söë 16/2015/NÀ-CP ngaây 14 thaáng 02 nùm 2015cuãa Chñnh phuã quy àõnh cú chïë tûå chuã cuãa àún võ sûå nghiïåpcöng lêåp.

3. Quyïët àõnh söë 1712/QÀ- TLÀ ngaây 24/10/2016 cuãa Àoaân Chuãtõch Töíng Liïn àoaân Lao àöång Viïåt Nam vïì viïåc ban haânh Quyàõnh cú chïë tûå chuã àöëi vúái àún võ sûå nghiïåp cuãa Cöng àoaân.



Theo söë liïåu cuãa Ngên haâng Nhaâ nûúác, thöëngkï àïën 31/12/2017, töíng taâi saãn cuãa hïå thöëngtöí chûác tñn duång àaåt trïn 10 triïåu tyã àöìng,

tùng 17,62% so vúái cuöëi 2016. Trong khi, dû núå tñnduång àaåt 6.370.509 tyã àöìng (tñnh àïën thaáng 11/2017),tùng 15,71% so vúái cuöëi nùm 2016. Trong àoá, nhoámNgên haâng Thûúng maåi Nhaâ nûúác chi phöëi(Vietcombank, VietinBank, BIDV, Agribank) vaâ 3ngên haâng khöng àöìng (tyã troång thêëp) coá töíng taâisaãn àaåt 4,57 triïåu tyã àöìng, tùng trûúãng túái 18,34%vaâ chiïëm non nûãa cuãa caã hïå thöëng. Tñnh àïën hïëtnùm 2017, ûúác tñnh tyã lïå núå xêëu nöåi baãng cuãa toaânhïå thöëng caác TCTD laâ 2,3%; tyã lïå núå xêëu vaâ núå tiïìmêín thaânh núå xêëu, bao göìm caã núå xêëu nöåi baãng, núåxêëu ngoaåi baãng, núå xêëu àaä baán cho VAMC,... so vúáitöíng dûå núå ûúác tñnh giaãm xuöëng coân 7,91% so vúáimûác 10,08% cuöëi 2016. Àêy laâ kïët quaã rêët tñch cûåccuãa caác töí chûác tñn duång trong xûã lyá núå xêëu gùæn vúáitaái cú cêëu, triïín khai aáp duång thöng lïå quöëc tïë trongquaãn trõ ruãi ro.

Kïët quaã taái cú cêëu gùæn liïìn vúái xûã lyá núå xêëu cuãamöåt söë Ngên haâng thûúng maåi àiïín hònh

Baãng kïët quaã taái cú cêëu cuãa möåt söë ngên haângàïën 31/12/2017

Àún võ: nghòn tyã àöìng; %

HIÏÅU QUAÃ KINH DOANH CUÃA NGÊN HAÂNG THÛÚNG MAÅI VIÏÅT NAM SAU ÀÏÌ AÁN “CÚ CÊËULAÅI HÏÅ THÖËNG CAÁC TÖÍ CHÛÁC TÑN DUÅNG GÙÆN VÚÁI XÛÃ LYÁ NÚÅ XÊËU GIAI ÀOAÅN 2016 - 2020”

HOAÂNG THÕ MINH CHÊU*

Toám tùæt: Quyïët àõnh söë 1058/QÀ-TTg ngaây 19 thaáng 7 nùm 2017 cuãa Thuã tûúáng Chñnh phuã vïì viïåc phï duyïåt Àïì aán “Cú cêëu laåihïå thöëng caác töí chûác tñn duång gùæn vúái xûã lyá núå xêëu giai àoaån 2016 - 2020” àûúåc caác töí chûác tñn duång thûåc hiïån quyïët liïåt, àùåc biïåt laâ caácngên haâng thûúng maåi, vúái caác giaãi phaáp àa daång, linh hoaåt. Sau möåt nùm thûåc hiïån Àïì aán, hiïåu quaã kinh doanh cuãa caác NHTM àaä tùngtrûúãng êën tûúång, niïìm tin cuãa thõ trûúâng taâi chñnh, cuãa caác nhaâ àêìu tû trong vaâ ngoaâi nûúác, vaâ cuãa khaách haâng àaä tùng cao. Núå xêëu àûúåcxûã lyá quyïët liïåt, tyã lïå núå xêëu giaãm. Baâi viïët naây àaánh giaá hiïåu quaã hoaåt àöång cuãa möåt söë ngên haâng thûúng maåi sau Àïì aán “Cú cêëu laåi hïåthöëng caác töí chûác tñn duång gùæn vúái xûã lyá núå xêëu giai àoaån 2016-2020” vaâ möåt söë triïín voång cho nùm 2018.

Tûâ khoáa: Hiïåu quaã kinh doanh ngên haâng; xûã lyá núå xêëuBUSINESS EFFICIENCY OF VIETNAM COMMERCIAL BANKS AFTER THE SCHEME FOR “RESTRUCTURING SYSTEMOF CREDIT INSTITUTIONS ASSOCIATED WITH SETTLEMENT OF BAD DEBTS IN THE PERIOD OF 2016-2020”

Abstract: Decision No. 1058/QD-TTg dated July 19, 2017 of the Prime Minister on approving Scheme for “Restructuring systemof credit institutions associated with settlement of bad debts in the period of 2016 - 2020” is drastically implemented by credit institutions,especially commercial banks, with diversified and flexible solutions. After one year of implementation of the Scheme, the businessefficiency of commercial banks has grown impressively, the confidence of the financial market, of the investors in the country and abroad,and of the customer has increased highly. Bad debts are dealt with decisively, bad debt ratio decreases. This paper reviews theperformance of some commercial banks after the Scheme for “Restructuring system of credit institutions associated with settlement of baddebts in the period of 2016 - 2020” and some prospects for 2018.

Keywords: Business transaction results; Debugging debence.


* Trûúâng Àaåi hoåc Cöng Àoaân

TT Ngên haâng Töíng taâi saãn Dû núå Lúåi nhuêån

trûúác thuïë Tyã lïå núå xêëu (%)

1 Vietcombank 1.003 543 11,3 1,11

2 BIDV 1.177 1.136 8,8 1,61

3 Agribank 1.200 900 5 1,54

4 VPBank 278 196 8,1 2,89

5 Vietinbank 1.095 840 9,2 1,13

6 Techcombank 269 181 8 1,6

7 VIB 123 90 1,4 2,49

8 ACB 284 196 2,6 0,71

9 MB 313 188 4,6 1,1

10 TPBank 124 200 1,2 0,87

11 SHB 278 196 1,9 1,9

(Nguöìn: Baáo caáo taâi chñnh húåp nhêët hïët nùm2017 cuãa caác NHTM)



Àiïín hònh vïì taái cú cêëu gùæn liïìn vúái xûã lyá núå xêëuàoá laâ Vietcombank. Ngay tûâ cuöëi nùm 2016, àêìunùm 2017 Vietcombank àaä mua laåi toaân böå hún 4.300tyã àöìng núå xêëu tûâ VAMC àïí tûå xûã lyá bùçng nguöìn lûåctaâi chñnh cuãa mònh, vûúåt 3 nùm so vúái kïë hoaåch àïìra. Vietcombank trong nùm 2017 àaä thu höìi núå ngoaåibaãng àaåt 2.180 tyã àöìng. Chêët lûúång tñn duång àûúåcVietcombank kiïím soaát vúái tyã lïå núå xêëu úã mûác 1,11%,giaãm 0,35% so vúái cuöëi nùm 2016.

Chó söë lúåi nhuêån trïn töíng taâi saãn vaâ lúåi nhuêåntrïn vöën (ROAA, ROAE) àaåt tûúng ûáng laâ 0,98% vaâ17,78%. Lúåi nhuêån trûúác thuïë àaåt 11.337 tyã àöìng,tùng 32,9% so vúái nùm 2016, thûåc hiïån 116% kïëhoaåch 2017 vaâ laâ con söë cao nhêët tûâ trûúác túái nay.Àöìng thúâi con söë hún 11.000 tyã àöìng cuäng laâ lúåinhuêån cao nhêët cuãa möåt NHTMCP Viïåt Nam trongcuâng thúâi àiïím vaâ àaåt àûúåc cho àïën thúâi àiïím naây.

BIDV àïën hïët nùm 2017, coá quy mö töíng taâi saãnàaåt 1.176.000 tyã àöìng, tùng 16,7% so vúái 2016; Töíngnguöìn vöën huy àöång àaåt 1.106.517 tyã àöìng, tùngtrûúãng 17,9% so vúái 2016; Töíng dû núå tñn duång vaâàêìu tû àaåt 1.136.778 tyã àöìng, tùng 18% so vúái 2016,tûúng àûúng mûác tùng cuãa toaân ngaânh vaâ àêy laâmûác tùng an toaân, àaãm baão chêët lûúång cuãa BIDV;Sau trñch lêåp dûå phoâng vaâ caác khoaãn khaác, lúåi nhuêåntrûúác thuïë húåp nhêët toaân hïå thöëng BIDV àaåt 8.800tyã àöìng, hoaân thaânh 113,5% kïë hoaåch, cao nhêët tûâtrûúác túái nay. Caác chó söë ROA, ROE àïìu hoaân thaânhkïë hoaåch. BIDV àûúåc caác töí chûác àõnh haång tñnnhiïåm quöëc tïë nhû Standard and Poor’s (S&P) vaâMoody’s àaánh giaá coá triïín voång öín àõnh vaâ tñch cûåc,nùçm trong nhoám caác ngên haâng coá bêåc xïëp haång tñnnhiïåm cao nhêët Viïåt Nam.

Àïën hïët nùm 2017, lúåi nhuêån trûúác thuïë cuãaVietinBank ûúác àaåt 9.206 tyã àöìng, tyã suêët sinh lúâiROE vaâ ROA lêìn lûúåt laâ 12% vaâ 1%. VietinBank àaäphaát haânh 4.200 tyã àöìng traái phiïëu thûá cêëp, àêy laâkhöëi lûúång traái phiïëu thûá cêëp lúán nhêët tûâ trûúác túáinay. VietinBank cuäng laâ NHTM àêìu tiïn chuyïín àöíithaânh cöng hïå thöëng CoreBanking - dûå aán lúán vaâàûúåc xem laâ coá àöå phûác taåp nhêët trong ngaânh. Nùm2017, VietinBank mua laåi 7.000 tyã àöìng núå xêëu tûâVAMC, tyã lïå núå xêëu nùm 2017: 1,13%

Cuäng tñnh àïën hïët nùm 2017, Agribank coá mûáctùng trûúãng lúåi nhuêån 20%, àaåt mûác kyã luåc 5.018 tyãàöìng. Töíng taâi saãn cuãa Agribank cuäng àaä chñnhthûác vûúåt con söë 1 triïåu tyã àöìng, àaåt gêìn 1,2 triïåutyã àöìng. Dû núå cho vay nïìn kinh tïë tùng 17,6% sovúái nùm 2016, àaåt gêìn 900.000 tyã àöìng, trong àoádû núå cho vay nöng nghiïåp - nöng thön àaåt 650.000

tyã àöìng, chiïëm 73,6% dû núå. Tyã lïå núå xêëu nöåi baãnglaâ 1,54%. Riïng söë tiïìn nöåp ngên saách Nhaâ nûúácàaåt 1.200 tyã àöìng.

Nhiïìu ngên haâng coá kïët quaã kinh doanh êëntûúång nhúâ taái cú cêëu toaân diïån

VPBank múái niïm yïët cöí phiïëu trïn saân chûángkhoaán tûâ giûäa nùm 2017 nhûng giaá cöí phiïëu cuãaVPBank àaä tùng maånh cuöëi nùm 2017 vaâ àêìu nùm2018 do nhûäng àaánh giaá cuãa thõ trûúâng vïì hiïåu quaãkinh doanh tùng trûúãng maånh cuãa NHTM naây.

Tñnh àïën cuöëi nùm 2017 VPBank àaåt töíng taâisaãn gêìn 278 nghòn tyã, tùng 21% so vúái àêìu nùm. Söëdû núå cho vay khaách haâng (cho vay khaách haâng vaâtraái phiïëu doanh nghiïåp) töíng cöång hún 196 nghòntyã, tùng 24% so vúái àêìu nùm. Huy àöång vöën khaáchhaâng (huy àöång tiïìn gûãi khaách haâng vaâ giêëy túâ coágiaá, chûáng chó tiïìn gûãi) àaåt 200 nghòn tyã àöìng,tùng 16%.

Lúåi nhuêån trûúác thuïë cuãa VPBank húåp nhêët laâ8.100 tyã, tùng 64% so vúái nùm 2016. Trong àoá àoánggoáp cuãa Fe Credit chiïëm khoaãng 51%. Tyã lïå lúåi nhuêåntrïn vöën chuã súã hûäu (ROE) vaâ lúåi nhuêån trïn töíng taâisaãn (ROA) àaåt tûúng ûáng 27,57% vaâ 2,54%.

Trong nhûäng nùm gêìn àêy, tùng trûúãng cuãaVPBank cao hún so vúái bònh quên thõ trûúâng, trongàoá töíng taâi saãn tùng bònh quên 22% trong giai àoaåntûâ 2012 túái nay. Àïën hïët nùm 2017 tyã lïå núå xêëu cuãaVPBank laâ 2,89% ngên haâng húåp nhêët, coân ngênhaâng riïng leã laâ 2,33%. Trong nùm 2017, VPBankàaä tùng àûúåc vöën àiïìu lïå lïn mûác hún 15.700 tyãàöìng, qua àoá nêng vöën chuã súã hûäu lïn gêìn 29.700 tyãàöìng. Hïå söë CAR cuãa VPBank úã mûác 14,4% vaâ nïëutñnh theo Basel II thò úã mûác 11,8%, tùng àaáng kïí sovúái mûác 9,4% cuãa nùm 2016.

Giaá cöí phiïëu cuãa Techcombank cuäng tùng giaá rêëtmaånh trïn thõ trûúâng OTC, coá giaá cao nhêët thuöåcnhoám ngên haâng. Nùm 2017 Techcombank tiïëp tuåcàaåt kïët quaã kinh doanh êën tûúång, laâ nùm thûá 3 liïntiïëp coá lúåi nhuêån tùng gêëp àöi vaâ vûúåt 60% so vúáichó tiïu àaåi höåi cöí àöng giao, àaåt 8.036 tyã àöìng.Techcombank àang coá lúåi nhuêån ngang vúái VPBankduâ khöng coá maãng tñn duång tiïu duâng.

Tyã suêët lúåi nhuêån trïn vöën chuã súã hûäu (ROE)cuãa Techcombank àaåt 30,71%, gêëp àöi so vúái nùm2016; lúåi nhuêån trïn töíng taâi saãn (ROA) àaåt 2,69%,àêy laâ mûác cao àöëi vúái möåt NHTM khöng chó úã ViïåtNam maâ coân trong khu vûåc.

Dû núå tñn duång taåi thúâi àiïím cuöëi nùm 2017 cuãaTechcombank úã mûác hún 181 nghòn tyã àöìng, tùng15,9% so vúái àêìu nùm. Tyã lïå cho vay trïn huy àöångúã mûác hún 76,6%. Tyã lïå an toaân vöën töëi thiïíu (CAR)úã mûác 12,68%. Vïì hoaåt àöång xûã lyá núå xêëu, àïën hïët



nùm 2017 Techcombank daä trñch lêåp dûå phoâng toaânböå dû núå àaä baán cho VAMC vaâ àûa tyã lïå núå xêëu vïìmûác thêëp 1,6% trïn töíng dû nú. Trong nùm 2017,Techcombank Techcombank àaä mua laåi toaân böå2.922 tyã àöìng traái phiïëu VAMC theo kïë hoaåch àïì ra.

Ngên haâng TMCP Xuêët nhêåp khêíu Viïåt Nam -Eximbank tuy niïm yïët cöí phiïëu trïn saân chûáng khoaánkhaá lêu, nhûng àaä tûâng bõ NHNN àùåt trong tònh traångkiïím soaát àùåc biïåt, song kïët thuác nùm 2017, vûúåtqua nhiïìu khoá khùn àaä àaåt àûúåc nhûäng kïët quaã rêëttñch cûåc. Caác chó tiïu kinh doanh chuã yïëu cuãaEximbank trong nùm 2017 àïìu àaåt vaâ vûúåt kïë hoaåch,àùåc biïåt lúåi nhuêån trûúác thuïë àaåt hún 1.000 tyã àöìnggêëp hún 2,5 lêìn nùm 2016 vaâ àaåt trïn 169% kïë hoaåch.

Theo baáo caáo taâi chñnh nùm 2017 cuãa NHTMCPQuöëc Tïë Viïåt Nam (VIB) àaä cöng böë cöng khai, lúåinhuêån trûúác thuïë àaåt 1.407 tyã àöìng, gêëp hún 2 lêìnso vúái cuâng kyâ nùm trûúác vaâ àaåt 187% so vúái kïëhoaåch. Tñnh àïën 31/12/2017, töíng taâi saãn cuãa VIBàaåt 123 nghòn tyã àöìng, tùng 18% so vúái nùm ngoaái.Dû núå tñn duång àaåt gêìn 90 nghòn tyã àöìng vaâ duy tròmûác tùng trûúãng 25% trong 3 nùm liïn tiïëp kïí tûâ2015 àïën nay. VIB àaä mua laåi 1.336 tyã àöìng núåxêëu tûâ VAMC àïí thûåc hiïån caác biïån phaáp thu höìivaâ xûã lyá.

Nùm 2017, VIB laâ NHTM CP àêìu tiïn àûa cöíphiïëu lïn saân chûáng khoaán vúái mûác giaá 17.000 àöìng.Kïët thuác nùm, cöí phiïëu cuãa VIB àaåt mûác tùng trïn40%, laâ cöí phiïëu duy nhêët trïn saân UpCOM chaâosaân nùm 2017 (cuâng Kienlongbank, LienVietPostBankvaâ BacABank) duy trò mûác tùng cao nhû vêåy. Thêåmchñ tñnh àïën thúâi àiïím troân 1 nùm kïí tûâ khi cöí phiïëuchaâo saân, VIB àaä tùng giaá hún 70%, hiïån trïn 29.000àöìng/cöí phiïëu, trúã thaânh möåt trong nhûäng cöí phiïëucoá biïën àöång êën tûúång nhêët.

Khi lïn saân chûáng khoaán, VIB àaä àïì ra muåc tiïutùng trûúãng 30% möîi nùm trong giai àoaån 5 nùm2017-2021 úã caác chó söë chñnh nhû lúåi nhuêån, doanhthu vaâ quaãn trõ núå xêëu dûúái 3%. Tuy nhiïn nùm àêìutiïn laâ 2017 VIB àaä àaåt mûác lúåi nhuêån tùng trûúãng100% tûác vûúåt gêëp 3 lêìn so vúái dûå kiïën. Doanh thutùng 30% cuâng vúái töëc àöå tùng trûúãng cuãa ngên haângbaán leã àaåt 83% - mûác tùng trûúãng töët nhêët 5 nùmgêìn àêy.

Tñnh àïën hïët nùm 2017, töíng taâi saãn cuãaSacombank àaåt hún 364.000 tyã àöìng, tùng 10,6%so vúái àêìu nùm; töíng söë vöën huy àöång vaâ dû núå tñnduång àïìu tùng trûúãng töët lêìn lûúåt laâ 11,4% vaâ 12,6%.Tó suêët sinh lúâi cuãa Sacombank àûúåc caãi thiïån giuáptaåo nguöìn lûåc taâi chñnh àïí xûã lyá caác töìn àoång.

Kïët thuác nùm 2017, HDBank, àaåt quy mö lúåi nhuêåntrûúác thuïë laâ 2.420 tyã àöìng, tùng 2,1 lêìn so vúái nùm

trûúác. HDBank àûa ra kïë hoaåch tùng trûúãng lúåi nhuêånkhoaãng 37% möîi nùm trong giai àoaån 2018- 2021,riïng nùm 2018, kïë hoaåch seä laäi túái hún 3.920 tyãàöìng. Tùng trûúãng khiïm töën hún nhûng coá quy mökïët quaã kinh doanh khaá lúán, àoá laâ hïët nùm 2017.

ACB laâ möåt trong söë ñt NHTM CP coá mûác tùngrêët cao giaá cöí phiïëu trïn thõ trûúâng chûáng khoaán thúâigian qua. Àïën hïët ngaây 31/12/2017, ACB coá töíngtaâi saãn húåp nhêët àaåt 284.316 tyã àöìng, tùng 21,7%,tûúng àûúng 50.635 tyã àöìng so vúái àêìu nùm. Dû núåcho vay khaách haâng cuäng tùng 21,7% lïn 196.617 tyãàöìng vaâo cuöëi nùm. Trong khi àoá, huy àöång tiïìn gûãicuãa khaách haâng tùng chêåm hún, vúái mûác tùng 16,6%àaåt 241.393 tyã àöìng. Tiïìn gûãi vaâ vay TCTD khaáctùng maånh lïn 15.453 tyã àöìng, gêëp 6,9 lêìn so vúáithúâi àiïím àêìu nùm.

Thu nhêåp laäi thuêìn caã nùm 2017 àaåt 8.458 tyãàöìng, tùng 22,7% so vúái nùm 2016. Hoaåt àöång dõchvuå cuãa ACB cuäng àem vïì 1.188 tyã àöìng, tùng25,8%. Nhúâ kïët quaã kinh doanh úã caác maãng àïìu laåcquan hún nùm trûúác àoá, lúåi nhuêån trûúác chi phñ dûåphoâng ruãi ro tñn duång cuãa ACB tùng voåt túái 81% sovúái nùm 2016 vaâ àaåt 5.221 tyã àöìng. Sau khi trûâ ài2.565 tyã àöìng chi phñ dûå phoâng ruãi ro tñn duång, lúåinhuêån trûúác thuïë àaåt mûác 2.656 tyã àöìng, tùng 59,3%so vúái nùm trûúác àoá vaâ vûúåt 20% kïë hoaåch àùåt ratrong Àaåi höåi cöí àöng höìi thaáng 4/2017. Lúåi nhuêånsau thuïë àûúåc ghi nhêån laâ 2.118 tyã àöìng.

Núå xêëu tuyïåt àöëi taåi thúâi àiïím 31/12/2017 giaãm31 tyã so vúái àêìu nùm xuöëng 1.389 tyã àöìng, trong àoánúå nhoám 5 - núå coá khaã nùng mêët vöën giaãm maånh24,67% xuöëng coân 788 tyã àöìng. Tyã lïå núå xêëu cuãaACB tiïëp tuåc àûúåc giûä úã mûác thêëp vúái 0,71% trïntöíng dû núå.

Ngên haâng TMCP Quên àöåi (MB - MBB) coá mûáctùng giaá cöí phiïëu trïn thõ trûúâng chûáng khoaán thêëphún möåt söë NHTM CP khaác. Tñnh àïën ngaây 31/12/2017, MB àaåt töíng taâi saãn hún 313.877 tyã àöìng,tùng 22,5% so vúái cuöëi nùm 2016. Dû núå hún188.000 tyã àöìng. Huy àöång vöën khaách haâng cuãaMB nùm 2017 àaåt hún 220.176 tyã àöìng, tùng 13%so vúái nùm 2016.

Trong hoaåt àöång kinh doanh, laäi thuêìn cuãa MBtrong quyá 4 nùm 2017 àaåt 3.245 tyã àöìng, tùng 42,2%so vúái cuâng kyâ vaâ luäy kïë caã nùm 2017 cuäng tùngtrïn 40,6% àaåt hún 11.218 tyã àöìng. Töíng thu nhêåptûâ hoaåt àöång cuãa MB àaåt 13.867 tyã àöìng, tùng lêìnlûúåt 26,2% vaâ 40,7% so vúái cuâng kyâ nùm 2016. Chiphñ vaâ dûå phoâng ruãi ro tùng maånh trong quyá cuöëinùm, trong àoá riïng chi phñ tùng gêìn gêëp rûúäi sovúái cuâng kyâ 2016, nïn dêîn àïën lúåi nhuêån trûúác thuïëgiaãm àaáng kïí. Lúåi nhuêån trûúác thuïë caã nùm chó



coân tùng 26,4% vaâ àaåt 4.615 tyã àöìng. Vïì sûå suåtgiaãm lúåi nhuêån, chuã yïëu xuêët phaát tûâ chñnh saách xûãlyá triïåt àïí núå xêëu quaá khûá vaâ do tuên thuã quy àõnhvïì haåch toaán lúåi nhuêån vúái trûúâng húåp thoaái vöën taåicöng ty con. MB àaä hoaân thaânh trñch lêåp 100% giaátrõ traái phiïëu àùåc biïåt cuãa VAMC. Tyã lïå núå xêëu àûúåckiïím soaát töët úã mûác chûa àïën 1,2% trïn dû núå,giaãm so vúái mûác 1,31% àêìu nùm.

TPBank cuäng coá kïët quaã kinh doanh tùng trûúãngrêët êën tûúång do kïët quaã taái cú cêëu maånh meä trongnùm 2017. Sau khi trñch lêåp àêìy àuã dûå phoâng ruãi ro,lúåi nhuêån nùm 2017 cuãa TPBank àaåt 1.205 tyã àöìng,àaåt 155,6% so vúái kïë hoaåch nùm vaâ tùng trûúãng70,5% so vúái lúåi nhuêån cuãa nùm 2016. Töíng taâi saãncuãa nhaâ bùng cuäng àaåt trïn 124 nghòn tyã àöìng so vúáitrïn 105,8 tyã àöìng trong cuâng kyâ nùm trûúác, mûáctùng trûúãng gêìn 18%. Tùng trûúãng tñn duång àaåt71,295 nghòn tyã àöìng, àaåt 103% kïë hoaåch nùm vaâtùng gêìn 22% so vúái nùm 2016, tyã lïå núå xêëu taåiTPBank àûúåc kiïím soaát úã 0,87%, nùçm trong nhoámNHTM coá chêët lûúång tñn duång töët nhêët trïn thõ trûúâng.Nhúâ aáp duång laäi suêët húåp lyá cuâng dõch vuå chuyïnnghiïåp, nhiïìu tiïån ñch gia tùng, TPBank nhêån àûúåcsûå uãng höå maånh meä cuãa ngûúâi dên vaâ doanh nghiïåp,vúái töíng söë vöën huy àöång tûâ caác töí chûác vaâ dên cûàaåt 115 nghòn tyã àöìng, tùng 17,5% so vúái cuâng kyâ.

Ngên haâng TMCP Saâi Goân - Haâ Nöåi (SHB) tñnhàïën 31/12/2017, töíng taâi saãn àaåt 277.994 tyã àöìng,tùng 19% so vúái thúâi àiïím àêìu nùm, tiïëp tuåc khùèngàõnh võ thïë Top 5 NHTM cöí phêìn tû nhên lúán nhêëtViïåt Nam.

Cuäng tñnh àïën 31/12/2017, huy àöång vöën tûâ töíchûác vaâ dên cû cuãa SHB àaåt 212.519 tyã àöìng, trongàoá tiïìn gûãi tiïët kiïåm dên cû chiïëm tyã troång trïn60% thïí hiïån tñnh öín àõnh, bïìn vûäng trong tùngtrûúãng nguöìn vöën huy àöång cuãa SHB. Cuâng vúáitùng trûúãng vïì huy àöång vöën, töíng dû núå cho vaykhaách haâng tñnh àïën thúâi àiïím 31/12/2017 àaåt196.131 tyã àöìng, tùng 21% so vúái àêìu nùm. Hoaåtàöång tñn duång tiïëp tuåc têåp trung vaâo caác lônh vûåcûu tiïn cuãa nïìn kinh tïë theo àõnh hûúáng cuãa Chñnhphuã vaâ NHNN, nhûäng ngaânh nghïì ñt chõu ruãi ro.Nhúâ àoá, hoaåt àöång kinh doanh cuãa SHB luön àaåthiïåu quaã cao, chêët lûúång tñn duång àûúåc kiïím soaátchùåt cheä vaâ tyã lïå núå xêëu àûúåc duy trò úã mûác an toaânchó 1,9%. Bïn caånh àoá, caác tyã lïå an toaân hoaåt àöångcuãa SHB luön àaåt vaâ vûúåt so vúái tiïu chuêín cuãaNHNN, tyã lïå an toaân vöën (CAR) àaåt 12%, cao húnmûác quy àõnh cuãa NHNN (9%).

Cuäng tñnh àïën hïët nùm 2017, töíng lúåi nhuêån trûúácthuïë cuãa SHB àaåt 1.938 tyã àöìng, tùng 66% so vúáinùm 2016 vaâ vûúåt 11% kïë hoaåch. Trong nùm 2017

SHB àaåt tùng trûúãng úã hêìu hïët caác chó tiïu kinhdoanh, àêíy maånh phaát triïín caác dõch vuå ngên haâng,xêy dûång caác goái saãn phêím phuâ húåp vúái nhu cêìuriïng cho tûâng phên khuác khaách haâng nhùçm mangàïën cho khaách haâng sûå toaân diïån caã vïì lúåi ñch vaâ giaátrõ vûúåt tröåi.

Caác NHTM CP khaác cuäng àaåt mûác tùng trûúãnglúåi nhuêån cao trong nùm 2017, LienvietpostBank chobiïët àïën hïët thaáng 12/2017 àaä vûúåt möëc 1.768 tyãàöìng lúåi nhuêån, vûúåt trïn 20% theo kïë hoaåch...

Nhòn laåi nùm 2017 coá thïí thêëy, quaá trònh xûã lyá núåxêëu cuãa caác TCTD àûúåc àêíy nhanh hún, àùåc biïåttrong nhûäng thaáng cuöëi nùm. Caác TCTD haån chïëchuyïín núå sang VAMC, xûã lyá núå xêëu qua caác hònhthûác nhû baán núå, phaát maåi taãi saãn baão àaãm, sûã duångdûå phoâng ruãi ro tñn duång vaâ caác hònh thûác khaác àûúåcàêíy maånh hún. Kïët quaã cuãa quaá trònh àoá laâ lúåi nhuêåncuãa caác TCTD tùng vûäng chùæc.

Theo baáo caáo cuãa UÃy ban giaám saát taâi chñnh Quöëcgia (NFSC), trong nùm 2017, thu nhêåp laäi thuêìn tûâhoaåt àöång tñn duång tùng 33,1% so vúái nùm 2016,chiïëm 79,1% töíng thu nhêåp thuêìn tûâ hoaåt àöång kinhdoanh (nùm 2016 chiïëm 76,4%). Tyã lïå thu nhêåp laäicêån biïn (NIM) ûúác tùng tûâ 2,74% (nùm 2016) lïngêìn 3% (nùm 2017).

Thu nhêåp thuêìn tûâ hoaåt àöång dõch vuå tùng 34,7%,ngoaâi caác khoaãn tùng phñ tûâ dõch vuå thanh toaán, möåtsöë TCTD kyá kïët caác húåp àöìng húåp taác àöåc quyïìn,toaân diïån vúái nhûäng cöng ty baão hiïím lúán, kyâ haånlïn túái 10 - 15 nùm, dûå kiïën àem laåi nguöìn thu dõchvuå vaâ hoa höìng lúán trong thúâi gian túái. Tyã lïå chi phñhoaåt àöång so vúái töíng thu nhêåp thuêìn tûâ hoaåt àöångkinh doanh giaãm so vúái nùm 2016, úã mûác 44,8%,trong khi nùm 2016 laâ 49,4%. Lúåi nhuêån trûúác trñchlêåp DPRRTD ûúác tñnh tùng 30,9% so vúái nùm 2016.Chi phñ DPRRTD tùng 20,2% so vúái nùm 2016; tyã lïåchi phñ DPRRTD so vúái lúåi nhuêån trûúác trñch lêåp laâ53,6%, trong khi tyã lïå naây cuãa nùm 2016 laâ 58,2%.

Triïín voång nùm 2018Trong nùm 2018, dûåa trïn nïìn cuãa kinh tïë vô

mö, kinh nghiïåm sau hún 4 thaáng thûåc hiïån Nghõquyïët 42 cuãa Quöëc höåi, kïët quaã xûã lyá núå xêëu vaâhiïåu quaã kinh doanh àaåt àûúåc nùm 2017, caác TCTDViïåt Nam tiïëp tuåc giaãm quy mö núå xêëu nöåi baãng,ngoaåi baãng,... Àêy cuäng laâ cú höåi àïí caác NHTMgiaãm laäi suêët cho vay trong nïìn kinh tïë. Vúái dûå kiïëntùng trûúãng tñn duång nùm 2018 tûúng àûúng hoùåccao hún nùm 2017, tñn duång vêîn laâ maãng àem laåinguöìn thu lúán nhêët cho caác NHTM. NIM coá thïí khöngtùng hay chó tùng nheå. Tuy nhiïn tyã troång thu tûâdõch vuå phi tñn duång coá xu hûúáng tiïëp tuåc tùng lïn.




1. Àùåt vêën àïìÚÃ Viïåt Nam, Àaãng vaâ Nhaâ nûúác ta luön quan

têm xêy dûång vaâ töí chûác thûåc hiïån caác chñnh saáchan sinh xaä höåi (ASXH), coi àêy vûâa laâ muåc tiïu, vûâalaâ àöång lûåc àïí öín àõnh chñnh trõ vaâ phaát triïín kinh tïë-xaä höåi bïìn vûäng. Àiïìu 34 Hiïën phaáp nùm 2013 ghinhêån: Cöng dên coá quyïìn àûúåc baão àaãm ASXH1. Àïíbaão àaãm viïåc thûåc hiïån quyïìn naây, khoaãn 2 Àiïìu 29Hiïën phaáp nùm 2013 ghi roä: Nhaâ nûúác taåo bònh àùèngvïì cú höåi àïí cöng dên thuå hûúãng phuác lúåi xaä höåi,phaát triïín hïå thöëng ASXH2.

Baão hiïím xaä höåi (BHXH), baão hiïím y tïë (BHYT)àûúåc coi laâ nhûäng truå cöåt chñnh cuãa hïå thöëng ASXHquöëc gia. Nhùçm baão àaãm ASXH cho moåi ngûúâi dêntrong nhûäng nùm qua, chñnh saách BHXH cuãa chuángta àûúåc caãi caách theo hûúáng dêìn múã röång àöëi tûúångtham gia vaâ àaä àaåt àûúåc nhûäng kïët quaã nhêët àõnh.Tuy nhiïn, so vúái nhu cêìu vaâ àoâi hoãi têët yïëu cuãa sûå

phaát triïín xaä höåi thò nhûäng kïët quaã àaåt àûúåc úã lônhvûåc naây vêîn coân khiïm töën. Luêåt BHXH 2014 (sûãaàöíi) àaä àaánh dêëu möåt bûúác tiïën quan troång vúái nhiïìuböí sung, àiïìu chónh vïì chñnh saách, nhûng viïåc múãröång àöëi tûúång tham gia BHXH hiïån vêîn gùåp nhiïìukhoá khùn, thaách thûác. Phaát triïín, múã röång àöëi tûúångtham gia BHXH, BHYT laâ möåt trong nhûäng nhiïåmvuå quan troång nhùçm thûåc hiïån thaânh cöng chñnhsaách ASXH.

Tûâ 1/1/2018 thò àöëi tûúång tham gia BHXH bùætbuöåc múã röång thïm. Àiïìu 2 Luêåt BHXH, 2014 quyàõnh vïì àöëi tûúång aáp duång: NLÀ laâ cöng dên ViïåtNam thuöåc àöëi tûúång tham gia BHXH bùæt buöåc, baogöìm: a) Ngûúâi laâm viïåc theo húåp àöìng lao àöång coáthúâi haån tûâ àuã 01 thaáng àïën dûúái 03 thaáng; b) NLÀlaâ cöng dên nûúác ngoaâi vaâo laâm viïåc taåi Viïåt Nam coágiêëy pheáp lao àöång hoùåc chûáng chó haânh nghïì hoùåcgiêëy pheáp haânh nghïì do cú quan coá thêím quyïìn cuãaViïåt Nam cêëp àûúåc tham gia BHXH bùæt buöåc theoquy àõnh cuãa Chñnh phuã3.

PHAÁT TRIÏÍN ÀÖËI TÛÚÅNG THAM GIA BAÃO HIÏÍM XAÄ HÖÅI, BAÃO HIÏÍM Y TÏËÚÃ TÓNH THANH HOÁA HIÏÅN NAY

ÀÖÎ PHÛÚNG ANH*


* Trûúâng Chñnh trõ tónh Thanh Hoáa

Toám tùæt: Baão hiïím xaä höåi, baão hiïím y tïë àûúåc coi laâ nhûäng truå cöåt chñnh cuãa hïå thöëng an sinh xaä höåi cuãa quöëc gia. Trongnhûäng nùm qua, chñnh saách BHXH cuãa Viïåt Nam àaä àûúåc caãi caách theo hûúáng dêîn múã röång àöëi tûúång tham gia. Mùåc duâ coân gùåpnhiïìu khoá khùn, tuy nhiïn bûúác àêìu àaä àaåt àûúåc nhûäng kïët quaã nhêët àõnh úã caác tónh, thaânh cuå thïí. Trong phaåm vi baâi viïët, taácgiaã têåp trung phên tñch laâm roä thûåc traång cuäng nhû àïì xuêët giaãi phaáp nhùçm khöng ngûâng phaát triïín àöëi tûúång tham gia BHXH,BHYT trïn àõa baân tónh Thanh Hoáa.

Tûâ khoáa: Baão hiïím xaä höåi; Baão hiïím y tïë.

DEVELOPING SOCIAL INSURANCE AND HEALTH INSURANCE PARTICIPANTS IN THANH HOA PROVINCE

Abstract: Social insurance, medical insurance is considered the mainstay of the nation’s social security system. Over theyears, the social insurance policy of Vietnam has been reformed in the direction of gradually expanding the participants. Forexample, there are many difficulties, but initially achieved certain results in specific provinces. Within the scope of the article, theauthor focuses on clarifying the situation as well as proposing solutions to continuously develop the subjects participating in socialinsurance and medical insurance in Thanh Hoa province.

Key word: Social insurance; Medical insurance

1 Quöëc höåi nûúác cöång hoâa xaä höåi chuã nghôa Viïåt Nam (2013),Hiïën phaáp 2013. Nxb Chñnh trõ quöëc gia. Haâ Nöåi.

2 Quöëc höåi nûúác cöång hoâa xaä höåi chuã nghôa Viïåt Nam (2013),Hiïën phaáp 2013. Nxb Chñnh trõ quöëc gia. Haâ Nöåi.



Àïì ra muåc tiïu àaä khoá,nhûng töí chûác thûåc hiïåncoân khoá hún. Do àoá, àïíthûåc hiïån àûúåc muåc tiïumúã röång àöëi tûúång tham giaBHXH, BHYT àoâi hoãi caã hïåthöëng chñnh trõ - xaä höåi, àùåcbiïåt laâ caác cú quan chûácnùng, cuâng vaâo cuöåc vúái nöîlûåc, quyïët têm cao4. Trongphaåm vi baâi viïët, taác giaã têåptrung phên tñch laâm roä thûåctraång cuäng nhû àïì xuêët giaãiphaáp nhùçm khöng ngûângphaát triïín vïì söë lûúång caácàöëi tûúång tham gia BHXH,BHYT trïn àõa baân tónh Thanh Hoáa. Àöëi vúái àöëitûúång tham gia BHXH, taác giaã chó àïì cêåp àïën loaåihònh BHXH bùæt buöåc vaâ chuã yïëu têåp trung vaâo àöëitûúång àûúåc quy àõnh taåi àiïím a, khoaãn 1 àiïìu 2,Luêåt Baão hiïím xaä höåi, göìm: Ngûúâi laâm viïåc theohúåp àöìng lao àöång khöng xaác àõnh thúâi haån, húåpàöìng lao àöång xaác àõnh thúâi haån, húåp àöìng lao àöångtheo muâa vuå hoùåc theo möåt cöng viïåc nhêët àõnh coáthúâi haån tûâ àuã 03 thaáng àïën dûúái 12 thaáng, kïí caãhúåp àöìng lao àöång àûúåc kyá kïët giûäa ngûúâi sûã duånglao àöång vúái ngûúâi àaåi diïån theo phaáp luêåt cuãa ngûúâidûúái 15 tuöíi theo quy àõnh cuãa phaáp luêåt vïì lao àöång.Tûâ àoá goáp phêìn thûåc hiïån thùæng lúåi chñnh saách ASXHcuãa Àaãng vaâ Nhaâ nûúác.

2. Thûåc traång múã röång àöëi tûúång tham giaBHXH, BHYT úã tónh Thanh Hoáa trong giai àoaån2012 - 2017

Thanh Hoáa laâ tónh coá dên söë àöng, gêìn 3,7 triïåungûúâi vaâ àûáng thûá 3 trong caã nûúác. Lûåc lûúång laoàöång trong àöå tuöíi chiïëm tyã lïå cao. Vò vêåy, múã röångvaâ phaát triïín àöëi tûúång tham gia BHXH, BHYT, tùngnhanh söë ngûúâi tham gia vaâ àûúåc thuå hûúãng chñnhsaách, chïë àöå BHXH, BHYT àûúåc cêëp uãy àaãng vaâchñnh quyïìn tónh xem laâ möåt trong nhûäng nhiïåm vuåquan troång goáp phêìn àaãm baão ASXH. Kïët quaã phaáttriïín àöëi tûúång tham gia BHXH, BHYT àûúåc biïíu thõqua baãng 1.

Vúái sûå nöî lûåc cuãa cêëp uãy, chñnh quyïìn vaâ cú quanBHXH, trïn àõa baân tónh Thanh Hoáa tyã lïå ngûúâi thamgia BHXH tùng àïìu qua tûâng nùm. Nïëu nhû nùm 2012,söë ngûúâi tham gia BHXH laâ 212.085 ngûúâi chiïëm tyã lïå11/% trïn töíng söë lûåc lûúång lao àöång thò àïën nùm

2017 tùng lïn 317.416 ngûúâi chiïëm tyã lïå 16%. Àùåc biïåttrong lônh vûåc BHYT, cho àïën thúâi àiïím hiïån taåi àaä coá86,47% ngûúâi dên tham gia BHYT, vûúåt 4,17% so vúáichó tiïu giao. Coá thïí noái, àêy laâ kïët quaã àaáng khñch lïågoáp phêìn àaãm baão ASXH cho ngûúâi dên.

Àïí coá àûúåc caác kïët quaã nïu trïn, cêëp uãy, chñnhquyïìn vaâ cú quan BHXH cuãa tónh Thanh Hoáa àaäthûåc hiïån nhiïìu biïån phaáp àöìng böå nhùçm àaåt àûúåcmuåc tiïu maâ Àaãng vaâ Nhaâ nûúác àïì ra, àoá laâ:

Thûá nhêët, kõp thúâi ban haânh caác vùn baãn laâm cúsúã thûåc hiïån caác biïån phaáp phaát triïín àöëi tûúångtham gia BHXH, BHYT. Trïn cú súã Nghõ quyïët söë21/TW ngaây 22/11/2012 cuãa Böå Chñnh trõ vïì tùngcûúâng vai troâ laänh àaåo cuãa Àaãng àöëi vúái cöng taácBHXH, BHYT giai àoaån 2012 - 2020; Chiïën lûúåcphaát triïín ngaânh BHXH viïåt Nam àïën nùm 2020(Phï duyïåt keâm theo Quyïët àõnh söë 1215/QÀ-TTgcuãa Thuã tûúáng Chñnh phuã) cêëp uãy, chñnh quyïìntónh Thanh Hoáa àaä ban haânh: Kïë hoaåch söë51-KH/TU ngaây 25/3/2013 cuãa Ban Thûúâng vuå Tónhuãy vïì viïåc töí chûác hoåc têåp, quaán triïåt vaâ triïín khaithûåc hiïån Nghõ quyïët söë 21- NQ/TW; Chûúng trònhhaânh àöång söë 55/CTr-UBND ngaây 13/5/2013cuãa UBND tónh vïì thûåc hiïån Nghõ quyïët söë21-NQ/TW; Quyïët àõnh söë 3447/QÀ-UBND ngaây03/10/2013 Chuã tõch UBND tónh phï duyïåt giaochó tiïu phaát triïín àöëi tûúång tham gia BHXH, BHYT,

3 Quöëc höåi nûúác cöång hoâa xaä höåi chuã nghôa Viïåt Nam (2014),Luêåt Baão hiïím xaä höåi. Nxb Chñnh trõ quöëc gia. Haâ Nöåi.

4 Nguyïîn Giang (2014), Múã röång àöëi tûúång tham gia BHXH, bûúácquan troång cuå thïí hoáa quyïìn Hiïën àõnh àûúåc baão àaãm vïì ansinh xaä höåi cuãa cöng dên. http://daibieunhandan.vn/

Baãng 1: Àöëi tûúång tham gia BHXH, BHYT cuãa tónh Thanh Hoáa giai àoaån2012 - 2017

Àún võ Nùm 2012

Nùm 2013

Nùm 2014

Nùm 2015

Nùm 2016

Nùm 2017

Dên söë 3,457,942 3,487,684 3,496,081 3,523,258 3,528,253 3,609,835 Lûåc lûúång lao àöng

1,901,868 1,918,226 1,922,845 1,937,792 1,940,539 1,985,409

Söë ngûoâi tham gia BHXH

212,085 220,683 247,023 269,857 292,992 317,416

Söë ngûúâi tham gia

BHXH bùæt buöåc 207,545 214,916 240,115 261,856 283,617 306,515

Söë ngûúâi tham gia

BHXH tûå nguyïån 4,540 5,767 6,908 8,001 9,375 10,901

Söë ngûúâi tham gia BHYT

2,206,953 2,391,024 2,443,646 2,661,937 2,972,975 3,121,248

(Nguöìn: BHXH tónh Thanh Hoáa, 2017)



BHTN (BHTN) cho UBND caác huyïån, thõ xaä, thaânhphöë phêën àêëu thûåc hiïån àïën nùm 2020; Quyïëtàõnh söë 3477/QÀ-UBND ngaây 12/9/2016 phï duyïåtàiïìu chónh giao chó tiïu phaát triïín àöëi tûúång thamgia BHXH, BHYT, BHTN giai àoaån 2016-2020 chocaác huyïån, thõ xaä, thaânh phöë theo Quyïët àõnh söë1167/QÀ-TTg ngaây 28/6/2016 cuãa Thuã tûúángChñnh phuã; Chó thõ söë 06/CT-UBND ngaây 28/4/2017 vïì tùng cûúâng caác giaãi phaáp xûã lyá vaâ haånchïë tònh traång tröën àoáng, núå àoång BHXH, BHYTtrong caác doanh nghiïåp trïn àõa baân tónh... phêënàêëu àïën nùm 2020 coá ñt nhêët 50% lûåc lûúång laoàöång tham gia BHXH vaâ ñt nhêët 35% lûåc lûúånglao àöång tham gia BHTN; tiïëp tuåc duy trò caác nhoámàöëi tûúång àaä tham gia BHYT àaåt 100%.

Thûá hai, tñch cûåc thûåc hiïån cöng taác tuyïntruyïìn, phöí biïën caác chñnh saách vïì BHXH. Cöngtaác tuyïn truyïìn, phöí biïën chñnh saách, phaáp luêåt vïìBHXH, BHYT àûúåc caác súã, ban, ngaânh cêëp tónh,UBND caác huyïån, thõ xaä, thaânh phöë thûúâng xuyïnquan têm, hûúáng dêîn vaâ töí chûác triïín khai thûåchiïån dûúái nhiïìu hònh thûác, nhû: Phöëi húåp vúái caáccú quan thöng tin truyïìn thöng phaát soáng, viïët baâi,àûa tin vïì tònh hònh thûåc hiïån phaáp luêåt BHYT,BHXH; phöëi húåp vúái caác àún võ coá liïn quan töí chûáccaác höåi nghõ tuyïn truyïìn, tû vêën àöëi thoaåi trûåc tiïëpvúái nhên dên, NLÀ vaâ chuã sûã duång lao àöång; töíchûác caác àúåt tuyïn truyïìn lûu àöång, trûåc quan vïìchñnh saách BHXH, BHYT. Ngoaâi ra, phöëi húåp vúáicaác ngaânh töí chûác tuyïn truyïìn bùçng hònh thûác sênkhêëu hoáa thöng qua caác höåi thi, nhû: Höåi thi: “Tòmhiïíu Luêåt BHYT trong caán böå, àoaân viïn, thanhniïn, hoåc sinh, sinh viïn khöëi trûúâng hoåc”, Höåi thi

“Tòm hiïíu phaáp luêåt BHXH, BHYT trong cöng nhên,viïn chûác, lao àöång tónh Thanh Hoáa”,...

Thûá ba, phöëi húåp chùåt cheä giûäa caác cêëp, caác ngaânhvaâ töí chûác chñnh trõ - xaä höåi trong múã röång vaâ phaát triïínàöëi tûúång tham gia BHXH, BHYT. Trong nhûäng nùmqua, Cú quan BHXH caác cêëp àaä chuã àöång, phöëi húåp vúáichñnh quyïìn caác cêëp xaä, phûúâng, thõ trêën töí chûác, triïínkhai hoaân thiïån kï khai lêåp danh saách höå gia àònh thamgia BHYT; baáo caáo cêëp uãy, chñnh quyïìn àõa phûúngchó àaåo quyïët liïåt trong viïåc triïín khai caác biïån phaápphaát triïën söë ngûúâi thuöåc höå gia àònh cêån ngheâo, hoåcsinh, sinh viïn tham gia BHYT; triïín khai hoåp Àaåi lyá thuàïí phaát triïn BHYT höå gia àònh vaâ BHXH tûå nguyïån.

Thûá tû, khöng ngûâng nêng cao chêët lûúång dõchvuå vaâ cöng taác thûåc hiïån caác chïë àöå, chñnh saáchBXHH, BHYT. Cöng taác caãi caách haânh chñnh, ûángduång cöng nghïå thöng tin trong quaãn lyá, nêng caochêët lûúång phuåc vuå luön àûúåc BHXH tónh xaác àõnh laâmöåt trong nhûäng nhiïåm vuå then chöët vaâ luön àûúåcchuá troång. Thûåc hiïån nghiïm quy àõnh cuãa BHXHViïåt Nam trong viïåc cùæt giaãm thuã tuåc haânh chñnh,hiïån nay thuã tuåc haânh chñnh thuöåc thêím quyïìn giaãiquyïët 28 thuã tuåc (nùm 2016 laâ 32 thuã tuåc); niïm yïëtcöng khai caác thuã tuåc haânh chñnh taåi böå phêån “Möåtcûãa”; cêåp nhêåt kïët quaã àoáng BHXH, BHYT trïn trangWebsite cuãa BHXH tónh àïí àún võ, caá nhên tra cûáu;thûåc hiïån aáp duång Hïå thöëng quaãn lyá chêåt lûúång tiïuchuêín TCVN ISO 9001:2008; thûúâng xuyïn raâ soaát,àïì xuêët sûãa àöíi, böí sung thuã tuåc haânh chñnh theohûúáng tiïët kiïåm thúâi gian vaâ chi phñ taåo thuêån lúåi chocaá nhên, töí chûác àïën giao dõch.

Toaân ngaânh tùng cûúâng ûáng duång phêìn mïìmcöng nghïå thöng tin trong quaãn lyá; thûåc hiïån linh

Biïíu àöì 1. Tyã lïå ngûúâi tham gia BHXH, BHYT giai àoaån 2012-2017 úã tónh Thanh Hoáa

(Nguöìn: BHXH tónh Thanh Hoáa, 2017)



hoaåt caác hònh thûác tiïëp nhêån höì sú vaâ traã kïët quaã thuãtuåc haânh chñnh vïì BHXH, BHYT, triïín khai hïå thöëngthöng tin giaám àõnh BHYT, töëi ûu trong quaãn lyá khaámchûäa bïånh vaâ thanh toaán chi phñ khaám chûäa bïånhBHYT; triïín khai chi traã lûúng hûu vaâ trúå cêëp BHXHhùçng thaáng thöng qua Húåp àöìng cung ûáng dõch vuåcöng vúái hïå thöëng bûu àiïån, àaä nhêån àûúåc sûå uãnghöå cuãa ngûúâi hûúãng, cuäng nhû caác cú quan chñnhquyïìn àõa phûúng.

Thûá nùm, quan têm cuãng cöë, kiïån toaân töí chûác,böå maáy vaâ nêng cao chêët lûúång àöåi nguä caán böå ngaânhBHXH. Trong nhûäng nùm qua, ngaânh BHXH thûúângxuyïn quan têm àïën cöng taác àaâo taåo, böìi dûúäng vïìchuyïn mön nghiïåp vuå, àaåo àûác nghïì nghiïåp, nêngcao nùng lûåc, trònh àöå, yá thûác traách nhiïåm, tinh thêìnphuåc vuå cuãa caán böå, cöng chûác, viïn. Nhúâ àoá, nùnglûåc àöåi nguä caán böå, viïn chûác trong lônh vûåc BHXH,BHYT khöng ngûâng àûúåc nêng cao, àùåc biïåt laâ àaåoàûác cöng vuå, thûåc hiïån chuyïín àöíi taác phong laâmviïåc tûâ haânh chñnh thuå àöång sang phuåc vuånhùçm àaápûáng töët hún yïu cêìu nhiïåm vuå múái.

Bïn caånh nhûäng kïët quaã àaåt àûúåc, cöng taác phaáttriïín àöëi tûúång tham gia BHXH úã tónh Thanh Hoáacoân coá möåt söë haån chïë, khoá khùn, cuå thïí:

Möåt laâ, coân khöng ñt cêëp uãy àaãng, chñnh quyïìn cúsúã chûa thêåt sûå quan têm, chó àaåo xêy dûång caác giaãiphaáp cuå thïí àïí phaát triïín àöëi tûúångtham gia BHXH,BHYT; Cú quan quaãn lyá nhaâ nûúác vïì BHXH, BHYTchûa chuã àöång tham mûu cho chñnh quyïìn ban haânhcaác vùn baãn chó àaåo thuöåc lônh vûåc quaãn lyá; Hoaåtàöång cuãa caác àaåi lyá thu chûa hiïåu quaã.

Hai laâ, ÚÃ tónh Thanh Hoáa hiïån nay, àa phêìn caácdoanh nghiïåp coá quy mö nhoã, hoùåc siïu nhoã nïn sûãduång ñt lao àöång. Trong khi àoá khöng ñt doanh nghiïåplêm vaâo tònh traång phaãi giaãi thïí, phaá saãn hoùåc thuheåp quy mö saãn xuêët, kinh doanh, dêîn àïën cùæt giaãmlao àöång. Àoá laâ chûa kïí àïën àïën yá thûác chêëp haânhvaâ tuên thuã phaáp luêåt vïì BHXH, BHYT möåt böå phêåncaán böå, chuã sûã duång lao àöång chûa nghiïm tuác thêåmchñ coá haânh vi vi phaåm trong thûåc hiïån kï khai NLÀ,tröën àoáng, núå àoång tiïìn BHXH...

Ba laâ, mùåc duâ cöng taác thöng tin, tuyïn truyïìnàaä àûúåc quan têm àùåc biïåt vaâ tùng cûúâng, nhûngngûúâi tham gia BHXH tûå nguyïån nhêët laâ caác àöëitûúång NLÀ tûå do úã khu vûåc phi chñnh thûác, coá thunhêåp thêëp, viïåc laâm khöng öín àõnh chûa nhêån thûáchïët yá nghôa, têìm quan troång cuãa BHXH vaâ chñnhsaách phaáp luêåt vïì BHXH; chûa daám àêëu tranh àïì

baão vïå quyïìn lúåi cuãa mònh. Àa phêìn NLÀ khi bõ ngûângviïåc seä khöng muöën keáo daâi quaá trònh tham gia BHXHnûäa, maâ chó muöën àûúåc hûúãng BHXH möåt lêìn.

Böën laâ, böå phêån thûåc hiïån chûác nùng thanh trachuyïn ngaânh vïì àoáng BHXH, BHTN, BHYT múáiài vaâo hoaåt àöång nïn coân luáng tuáng, hiïåu quaã hoaåtàöång chûa àaåt nhû kyâ voång. Lûåc lûúång chuyïntraách laâm cöng taác thanh tra, kiïím tra coân moãng,khöng àuã àïí töí chûác kiïím tra thûúâng xuyïn úã caácdoanh nghiïåp; chûa nùæm bùæt àêìy àuã söë NLÀ thuöåcdiïån tham gia BHXH bùæt buöåc àïí laâm cú súã choviïåc àön àöëc àùng kyá tham gia BHXH. Bïn caånhàoá, chïë taâi xûã lyá vi phaåm chûa àuã maånh vaâ chûathûåc sûå khaã thi.

Nùm laâ, sûå phöëi húåp giûäa caác cú quan quaãn lyánhaâ nûúác trong viïåc thûåc hiïån chïë àöå, chñnh saáchBHXH, BHYT, phöëi húåp thanh tra, kiïím tra viïåcthûåc hiïån phaáp luêåt BHXH, BHYT coân chûa chùåtcheä, thiïëu àöìng böå, chûa àaåt hiïåu quaã nhû mongmuöën. Chûa quyïët liïåt trong viïåc chó àaåo caán böåthu thûúâng xuyïn baám saát, àön àöëc àún võ àùng kyátham gia cho NLÀ, nöåp tiïìn àoáng BHXH, BHYT,BHTN àuáng quy àõnh. Hiïåu quaã hoaåt àöång àêìu tûcuãa Quyä BHXH coân thêëp vaâ tiïìm êín nhiïìu nguy cúmêët cên àöëi khaã nùng chi traã, thûåc hiïån caác chïë àöåBHXH trong tûúng lai gêìn; àiïìu naây taác àöång khöngnhoã àïën muåc tiïu phaát triïín àöëi tûúång tham giaBHXH, BHYT úã Thanh Hoáa.

3. Caác giaãi phaáp phaát triïín àöëi tûúång thamgia BHXH, BHYT úã tónh Thanh Hoáa trong thúâigian túái

Àïí Thanh Hoáa àaåt àûúåc muåc tiïu: Phêën àêëu àïënnùm 2020 coá trïn 50% lûåc lûúång lao àöång tham giaBHXH vaâ trïn 35% lûåc lûúång lao àöång tham giaBHTN; Tiïëp tuåc duyå trò caác nhoám àöëi tûúång àaä thamgia BHYT àaåt 100%; phaát triïín àöëi tûúång àïí àïënnùm 2020 coá trïn 91,1% dên söë tham gia BHYT.Àoâi hoãi cêìn phaãi thûåc thûåc hiïån töët caác nhoám giaãiphaáp sau:

Thûá nhêët, Nhoám giaãi phaáp liïn quan àïën chuãthïí trong hïå thöëng chñnh trõ tónh Thanh Hoáa

Möåt laâ, caác cêëp uãy Àaãng, chñnh quyïìn cêìn tùngcûúâng hún nûäa viïåc tiïëp tuåc chó àaåo thûåc hiïån Nghõquyïët söë 21 cuãa Böå Chñnh trõ vïì tùng cûúâng sûå laänhàaåo cuãa Àaãng àöëi vúái cöng taác BHXH, BHYT giaiàoaån 2012-2020. Àöìng thúâi, BHXH caác àõa phûúngphaãi chuã àöång, kõp thúâi tham mûu, àïì xuêët vúái(HÀND) caác cêëp, àûa chó söë phaát triïín àöëi tûúång



tham gia BHXH tûå nguyïån, BHYT höå gia àònh vaâochó tiïu phaát triïín kinh tïë - xaä höåi nùm 2018 cuãa àõaphûúng. Vaâ kiïën nghõ àïí cêëp uãy Àaãng caác cêëp coinöåi dung naây laâ tiïu chñ àïí àaánh giaá mûác àöå hoaânthaânh viïåc thûåc hiïån Nghõ quyïët söë 21 cuãa Böå Chñnhtrõ taåi àõa phûúng.

Hai laâ, àöëi vúái caác töí chûác chñnh trõ - xaä höåi, cêìntiïëp tuåc phaát huy vai troâ, uy tñn, kinh nghiïåm cuãa töíchûác Höåi caác cêëp cuäng nhû vai troâ cuãa caác Àaåi lyá thuBHXH trong cöng taác tuyïn truyïìn, phöí biïën, tû vêënchñnh saách, phaáp luêåt vïì BHXH, BHYT àöëi vúái tûânggia àònh Höåi viïn, àoaân viïn caác cú quan àoaânthïí.Trong àoá cêìn phaát huy vai troâ cuãa töí chûác Liïnàoaân lao àöång cöng àoaân trong thûåc hiïån chñnh saáchtrong phöí biïën, tuyïn truyïìn àïën NLÀ vïì yá nghôa,muåc àñch, nöåi dung caác chïë àöå, chñnh saách BHXH,quyïìn lúåi vaâ traách nhiïåm cuãa NLÀ, chuã sûã duång laoàöång vaâ BHXH Viïåt Nam trong viïåc thûåc hiïån chïë àöåchñnh saách BHXH; tùng cûúâng hoaåt àöång giaám saáthoùåc phöëi húåp vúái caác cú quan quaãn lyá nhaâ nûúác àïíthanh tra, kiïím tra caác doanh nghiïåp, nhêët laâ nhûängdoanh nghiïåp ngoaâi quöëc doanh trong viïåc thûåc hiïånàêìy àuã caác nghôa vuå àoáng BHXH cho NLÀ; àaãm baãoviïåc quaãn lyá chùåt cheä vaâ cung cêëp àêìy àuã höì sú, tûliïåu cêìn thiïët laâm cú súã cho viïåc thûåc hiïån chïë àöåBHXH. Giaám saát BHXH caác cêëp trong viïåc chi traãcaác chïë àöå BHXH, baão àaãm àêìy àuã, kõp thúâi vaâ thuêåntiïån. Cêìn chuã àöång hún trong viïåc xêy dûång chûúngtrònh phöëi húåp giûäa cöng àoaân vúái BHXH caác cêëp àïíthûåc hiïån töët nöåi dung giaám saát cuãa cöng àoaân vúáihoaåt àöång BHXH; phöëi húåp vúái caác cú quan quaãn lyánhaâ nûúác vaâ BHXH caác cêëp trong viïåc giaãi quyïëtnhûäng khiïëu naåi, vûúáng mùæc cuãa NLÀ vïì chïë àöå chñnhsaách BHXH.

Ba laâ, caác cêëp caác ngaânh liïn qua úã Thanh Hoáacêìn chuã àöång hún nûäa trong viïåc trang bõ kiïën thûác,böìi dûúäng kyä nùng, phûúng phaáp tuyïn truyïìn, vêånàöång, tû vêën vïì chñnh saách, phaáp luêåt BHXH, BHYTcho àöåi nguä caán böå tuyïn truyïìn, caác cöång taác viïn,caán böå chuã chöët taåi cú súã cuãa caác àoaân thïí, caác Àaåilyá thu BHXH taåi caác àõa phûúng, àún võ.

Böën laâ, Thanh tra lao àöång cuãa Súã Lao àöång-Thûúng binh-Xaä höåi cêìn thûúâng xuyïn töí chûác caácàúåt thanh tra àöåt xuêët taåi caác doanh nghiïåp thûåchiïån chñnh saách BHXH bùæt buöåc coân yïëu keám àïíphaát hiïån ra sai phaåm vaâ kõp thúâi xûã lyá vïì caác vêën àïìnhû kiïím tra baãng lûúng, tònh hònh sûã duång lao àöångvaâ biïën àöång tiïìn lûúng cuãa NLÀ trong caác àún võ coá

SDLÀ àïí àöëi chiïëu vúái danh saách nöåp cho BHXH bùætbuöåc do àún võ lêåp chuyïín cho cú quan BHXH bùætbuöåc àïí nùæm bùæt àûúåc tònh hònh thûåc tïë, nïëu coá viphaåm thò lêåp biïn baãn xûã lyá kõp thúâi nhùçm àaãm baãoquyïìn lúåi cho NLÀ.

Thûá hai, Nhoám giaãi phaáp liïn quan àïën cúquan BHXH tónh Thanh Hoáa

Möåt laâ, ngaânh BHXH tónh Thanh Hoáa cêìn àûa ranhiïìu goái BHXH nhùçm tùng tñnh linh hoaåt, thuêån lúåicho NLÀ lûåa choån theo mûác thu nhêåp duâng laâm cùncûá àoáng baão hiïím. Hiïån nay, NLÀ coá thïí choån àoángtheo tûâng thaáng, àoáng möåt lêìn cho caã nùm hay àoánggöåp cho quaäng thúâi gian coân thiïëu... vúái nhiïìu mûáckhaác nhau.

Hai laâ, cêìn tñch cûåc chuã àöång, kõp thúâi tham mûu,àïì xuêët vúái HÀND caác cêëp, àûa chó söë phaát triïín àöëitûúång tham gia BHXH tûå nguyïån, BHYT höå gia àònhvaâo chó tiïu phaát triïín kinh tïë - xaä höåi haâng nùm cuãaàõa phûúng; kiïën nghõ àïí cêëp uãy Àaãng caác cêëp coinöåi dung naây laâ tiïu chñ àïí àaánh giaá mûác àöå hoaânthaânh viïåc thûåc hiïån Nghõ quyïët söë 21 cuãa Böå Chñnhtrõ taåi àõa phûúng; phöëi húåp töët vúái Súã Kïë hoaåch vaâÀêìu tû, Súã Lao àöång - Thûúng binh vaâ Xaä höåi, CuåcThuïë Thanh Hoáa àïí nùæm bùæt kõp thúâi, chñnh xaác àúnvõ àùng kyá kinh doanh vaâ lao àöång phaát sinh múáihaâng thaáng àïí xêy dûång kïë hoaåch thu möåt caách húåplyá, hûúáng dêîn caác àún võ àùng kyá tham gia BHXHtheo àuáng quy àõnh cuãa phaáp luêåt. Bïn caånh, cúquan BHXH trïn àõa baân tónh àoá phaãi chuã àöång húnnûäa trong viïåc phöëi húåp vúái caác ban, ngaânh, àoaânthïí, nhêët laâ Höåi Nöng dên àêíy maånh cöng taác tuyïntruyïìn, vêån àöång phaát triïín àöëi tûúång tham gia BHXHtûå nguyïån, BHYT höå gia àònh, ngay taåi cú súã vaâ úãtûâng àõa baân, tûâng cuåm dên cû; Àêíy maånh ûáng duångcöng nghïå thöng tin vaâ aáp duång hiïåu quaã hïå thöëngquaãn lyá chêët lûúång theo tiïu chuêín TCVN ISO 9001:2008 trong caác hoaåt àöång nghiïåp vuå vaâ quaãn lyá cuãangaânh. Tùng cûúâng giao dõch àiïån tûã trong lônh vûåcBHXH, BHYT, BHTN vaâ tin hoåc hoáa BHYT.

Ba laâ, tiïëp tuåc hoaân thiïån böå maáy nêng cao chêëtlûúång, tñnh chuyïn nghiïåp tinh thêìn thaái àöå phuåc vuåcuãa àöåi nguä caán böå ngaânh BHXH. Tñch cûåc caãi caáchthuã tuåc haânh chñnh trong cöng taác àùng kyá tham gia,giaãi quyåïët caác chïë àöå chñnh saách BHXH, BHYT, cêëpsöí BHXH, theã BHYT; töí chûác tiïëp nhêån höì sú vaâ traãkïët quaã thöng qua dõch vuå bûu chñnh nhùçm taåo àiïìukiïån thuêån lúåi nhêët cho doanh nghiïåp, ngûúâi thamgia vaâ thuå hûúãng chïë àöå BHXH, BHYT.



Thûá ba, Nhoám giaãi phaáp liïn quan àïën töíchûác/NSDLÀ

Àïí nêng cao traách nhiïåm cuãa töí chûác, NSDLÀtrong viïåc thûåc hiïån phaáp luêåt vïì BHXH, BHYT choNLÀ cêìn thûåc hiïån caác giaãi phaáp:

Möåt laâ, àêíy maånh cöng taác tuyïn truyïìn àïíNSDLÀ thêëy àûúåc quyïìn lúåi vaâ traách nhiïåm phaáplyá, cuäng nhû àïí NLÀ hiïíu roä hún quyïìn lúåi khi thamgia BHXH cuäng laâ möåt trong nhûäng giaãi phaáp troångtêm àûúåc BHXH Viïåt Nam têåp trung trong thúâi giantúái. Cuâng vúái viïåc tuyïn truyïìn, BHXH Viïåt Nam àaäcoá nhiïìu nöî lûåc trong viïåc àún giaãn hoáa vaâ hiïån àaåihoáa quy trònh thuã tuåc BHXH, nhùçm taåo thuêån lúåicho doanh nghiïåp vaâ ngûúâi dên khi giao dõch vúái cúquan BHXH.

Hai laâ, cêìn tùng cûúâng hún nûäa viïåc kiïím trathanh tra, töí chûác àön àöëc, giaám saát tònh hònh thamgia vaâ thûåc hiïån chïë àöå BHXH bùæt buöåc cuãa NSDLÀtrïn àõa baân tónh. Àöëi vúái caác àún võ núå àoång lúán,keáo daâi cêìn kiïn quyïët xûã lyá caác haânh vi vi phaåmhaânh chñnh trong lônh vûåc BHXH bùæt buöåc.

Ba laâ, cêìn thûåc hiïån caác chïë taâi xûã phaåt vaâ aápduång Luêåt BHXH bùæt buöåc möåt caách nghiïm tuác vaâoviïåc thu BHXH bùæt buöåc vaâ quaãn lyá caác àöëi tûúångtham gia BHXH bùæt buöåc àïí NLÀ vaâ chuã SDLÀ coáthïí thêëy roä hún, tûâ àoá thûåc hiïån vaâ tham gia töët vaâtraánh àûúåc tònh traång tröën àoáng BHXH bùæt buöåc.

Thûá tû, Nhoám giaãi phaáp liïn quan àïën baãnthên caác nhoám àöëi tûúång tham gia BHYT, BHXH

Möåt laâ, ngaânh BHXH tónh Thanh Hoáa cêìn têåptrung khai thaác, múã röång àöëi tûúång tham gia BHXH,BHYT theo quy àõnh cuãa Luêåt BHXH, Luêåt BHYT;àêíy maånh triïín khai BHYT höå gia àònh, BHYT höå giaàònh cêån ngheâo, phaát triïín àöëi tûúång tham gia, tùngtyã lïå bao phuã BHYT, tiïën túái BHYT toaân dên; giaãiquyïët kõp thúâi vaâ àêìy àuã quyïìn lúåi vïì chïë àöå chñnhsaách cho ngûúâi tham gia BHXH, BHYT.

Hai laâ, tiïëp tuåc tuyïn truyïìn, nêng cao kiïën thûáchiïíu biïët vïì quyïìn vaâ nghôa vuå tham gia BHXH choNLÀ. Baãn thên ngûúâi dên phaãi tûå cêìn nêng cao nhêånthûác vïì nhûäng lúåi ñch cuãa BHXH, BHYT; quyïìn vaânghôa vuå cuãa ngûúâi tham gia BHYT, BHXH àïí tûâ àoátûå nguyïån tham gia. Àöëi vúái NLÀ cêìn coá kyä nùng sùénsaâng ûáng phoá trong trûúãng húåp chuã sûã duång lao àöångtröën àoáng baão hiïím.

Ba laâ, BHXH phöëi húåp vúái Thanh tra Súã Lao àöång-Thûúng binh vaâ Xaä höåi; Thanh tra Súã Y tïë kõp thúâixem xeát, xûã lyá caác haânh vi vi phaåm phaáp luêåt vïì BHXH,

BHYT àïí cuãng cöë, böìi àùæp niïìm tin cuãa caác nhoám xaähöåi trong viïåc tñch cûåc tham gia BHXH, BHYT.

Taâi liïåu tham khaão1. Baão hiïím xaä höåi Thanh Hoáa (2017), Baáo caáo 5 nùm vïì tònh

hònh vaâ kïë quaã thûåc hiïån Nghõ quyïët 21-NQ/TW vïì tùng cûúângsûå laänh àaåo cuãa Àaãng àöëi vúái cöng taác baão hiïím xaä höåi, baãohiïím y tïë giai àoaån 2012-2020. Thanh Hoáa.

2. Nguyïîn Giang (2014), Múã röång àöëi tûúång tham gia baão hiïímxaä höåi, bûúác quan troång cuå thïí hoáa quyïìn Hiïën àõnh àûúåc baãoàaãm vïì an sinh xaä höåi cuãa cöng dên. http://daibieunhandan.vn/

3. Quöëc höåi nûúác Cöång hoâa xaä höåi chuã nghôa Viïåt Nam (2013),Hiïën phaáp 2013. Nxb Chñnh trõ quöëc gia. Haâ Nöåi.

4. Quöëc höåi nûúác Cöång hoâa xaä höåi chuã nghôa Viïåt Nam (2014),Luêåt Baão hiïím xaä höåi. Nxb Chñnh trõ quöëc gia. Haâ Nöåi.

5. Quöëc höåi nûúác Cöång hoâa xaä höåi chuã nghôa Viïåt Nam (2014),Luêåt Baão hiïím y tïë. Nxb Chñnh trõ Quöëc gia. Haâ Nöåi.

ngûúâi nghe tiïëp tuåc suy nghô, tûå tòm cêu traã lúâi. Khichuáng ta àaä duâng túái cuåm tûâ “Cuöëi cuâng, toám laåi, tûåuchung laåi...” coá nghôa chó coân möåt vaâi phuát nûäa laâ kïëtthuác baâi thuyïët trònh. Nïëu sau àoá chuáng ta laåi noáimöåt àiïím nûäa thò ngûúâi nghe seä rêët ûác chïë. Sau khitoám tùæt nhûäng yá then chöët cuãa baâi thuyïët trònh nïnàûa ra lúâi kïu goåi, lúâi chuác mûâng, lúâi caãm ún khaánthñnh giaã àaä chuá yá lùæng nghe.

Tûåu chung laåi, àïí nêng cao hiïåu quaã hoaåt àöångcöng àoaân, Cöng àoaân caác cêëp, àùåc biïåt laâ Liïn àoaânlao àöång caác tónh, thaânh, Cöng àoaân ngaânh trungûúng vaâ cêëp Cöng àoaân tûúng àûúng cêìn coá kïë hoaåchtöí chûác caác buöíi thuyïët trònh, caác buöíi têåp huêën vïìkyä nùng giao tiïëp, kyä nùng thuyïët trònh cho caán böåcöng àoaân caác cêëp goáp phêìn nêng cao khaã nùngthuyïët trònh trong giao tiïëp cuãa caác böå cöng àoaânàaáp ûáng yïu cêìu nhiïåm vuå múái.

Taâi liïåu tham khaão1. Lïnin: Toaân têåp, Têåp 36, Nxb. Tiïën böå, Matxcova, 1977.2. Höì Chñ Minh: Toaân têåp - Têåp 5 - Nxb, Chñnh trõ quöëc gia,

Haâ Nöåi, 2000.3. Hoåc viïån Haânh chñnh - Giaáo trònh kyä nùng giao tiïëp trong quaãn

lyá haânh chñnh nhaâ nûúác - Nxb. Khoa hoåc vaâ kyä thuêåt, Haâ Nöåi,2008.

4. Thaái Trñ Duäng - Kyä nùng giaáo tiïëp vaâ thûúng lûúång trong kinhdoanh - Nxb. Thöëng kï, 1998.

5. Andre,maurois - Möåt nghïå thuêåt söëng (ngûúâi dõch: Hoaâng ThuÀöng) - Nxb. Thanh Hoáa, 2000.

6. Phan Thanh Lêm - Giaáo trònh têm lyá giao tiïëp trong kinh doanh- Ban xuêët baãn Àaåi hoåc Hoa Sen, 2008.

KÔ NÙNG THUYÏËT TRÒNH...(Tiïëp theo trang 43)



1. Àùåt vêën àïìTheo söë liïåu cuãa Töíng cuåc Thöëng kï nùm 2015,

caã nûúác coá trïn 940.000 doanh nghiïåp àûúåc àùng kyáthaânh lêåp, trong àoá chó coá khoaãng 535.000 doanhnghiïåp coân àang hoaåt àöång. Tuy nhiïn, taåi diïîn àaânkinh tïë muâa Thu 2015, öng Àùång Àûác Thaânh (Chuãnhiïåm CLB caác nhaâ kinh tïë) cho rùçng: “Àïí nïìn kinhtïë Viïåt Nam coá thïí cêët caánh àûúåc, Viïåt Nam cêìn ñtnhêët àöåi nguä doanh nghiïåp chiïëm 2% dên söë tûúngàûúng vúái 2 triïåu doanh nghiïåp” gêëp 4 lêìn söë doanhnghiïåp hiïån nay. Muöën vêåy, cêìn phaãi coá chiïën lûúåcvaâ giaãi phaáp thuác àêíy hoaåt àöång khúãi nghiïåp cuãathanh niïn, sinh viïn vaâ moåi têìng lúáp nhên dên. Xuêëtphaát tûâ thûåc traång doanh nghiïåp Viïåt Nam, thaáng3/2016 Thuã tûúáng Chñnh phuã Nguyïîn Xuên Phuác àaäphaát àöång chûúng trònh khúãi nghiïåp quöëc gia trong

CAÁC NHÊN TÖË AÃNH HÛÚÃNG ÀÏËN QUYÏËT ÀÕNH KHÚÃI NGHIÏÅPCHO SINH VIÏN NGAÂNH QUAÃN TRÕ KINH DOANH TAÅI VIÏÅT NAM

LÏ THÕ BÑCH PHÛÚÅNG*


Toám tùæt: Baâi baáo naây àûúåc trònh baây trïn cú súã kïët quaã nghiïn cûáu luêån aán tiïën sô: “Hònh thaânh yá tûúãng kinh doanh chosinh viïn Quaãn trõ kinh doanh taåi Haâ Nöåi” cuãa taác giaã Lï Thõ Bñch Phûúång, Trûúâng Àaåi hoåc Cöng àoaân nùm 2018. Nghiïn cûáu àûúåctiïën haânh àïí xaác àõnh caác nhên töë aãnh hûúãng àïën viïåc àûa ra quyïët àõnh khúãi sûå doanh nghiïåp (KSDN) cuãa sinh viïn ngaânh Kinhtïë- Quaãn trõ kinh doanh (QTKD) taåi caác trûúâng àaåi hoåc. Nghiïn cûáu àaä sûã duång baãng cêu hoãi nhû möåt cöng cuå chñnh àïí tòm hiïíuthöng tin cuãa ngûúâi traã lúâi vaâ caác yïëu töë aãnh hûúãng àïën viïåc àûa ra quyïët àõnh trong viïåc khúãi sûå doanh nghiïåp. Thöng tin thu thêåpàûúåc phên tñch búãi SPSS 20.0. Nghiïn cûáu àaä phaát hiïån ra rùçng coá 8 nhên töë aãnh hûúãng àïën quyïët àõnh khúãi sûå doanh nghiïåp,trong àoá bao göìm: Mong muöën khúãi sûå doanh nghiïåp, nguöìn vöën, sùén saâng kinh doanh, kinh nghiïåm kinh doanh, töë chêët laänhàaåo, hònh tûúång chuã doanh nhên, chûúng trònh giaáo duåc vaâ möi trûúâng khúãi sûå doanh nghiïåp. Trong àoá, nhên töë “Kinh nghiïåm kinhdoanh” coá aãnh hûúãng lúán nhêët. Tûâ àoá, taác giaã àïì xuêët caác giaãi phaáp àïí khuyïën khñch moåi ngûúâi bùæt àêìu möåt doanh nghiïåp, tûâ àoákhuyïën khñch nhiïìu sinh viïn tûå tin hún àïí khúãi sûå möåt doanh nghiïåp sau khi hoåc têåp mö hònh naây taåi caác trûúâng Àaåi hoåc.

Tûâ khoáa: Khúãi sûå doanh nghiïåp, quyïët àõnh khúãi sûå doanh nghiïåp, sinh viïn, ngaânh Quaãn trõ kinh doanh, trûúâng àaåi hoåc.

FACTORS INFLUENCING THE DECISION TO START A BUSINESS FOR STUDENT IN BUSINESS ADMINISTRATIONIN VIETNAM

Abstract: This article is based on the results of doctoral dissertation “Entrepreneuricla mind setting of business administrationstudents in Hanoi” by Le Thi Bich Phuong, Trade Union University in 2018. This study was conducted to determine factors thataffecting the decicion making of final year students in Economics-Business Administration at universities for starting a business. Thestudy have used questionaire as a main instrument to find out information of the respondents and the factors affecting decicion makingin starting business of the respondent. Collected informations were analysed by SPSS 20.0. The study have found that there are eightfactors affect to the decision to start up, which in cluding Desire to start business, capital, ready for business, business experience,leadership qualities, entrepreneurial image, education program and business startup environment. From these factors, businessexperience has strongest effect. From that, the author proposed solutions to encourage people to start a business, from whichencourage more student to be confident to start a business after studying this model at the universities.

Keywords: Business start-up, decision in starting a business, student, business administration, university.


àoá lêëy thanh niïn, sinh viïn vaâ têìng lúáp doanh nhêntreã laâm àöång lûåc chñnh

Muåc tiïu cuãa nghiïn cûáu laâ tòm ra caác nhên töëaãnh hûúãng àïën quyïët àõnh khúãi sûå doanh nghiïåp(KSDN), nhùçm goáp phêìn giuáp caác baån sinh viïn coáthïm cú súã laâm cùn cûá àïí tûå tin bùæt tay vaâo khúãi sûådoanh nghiïåp thay vò nghô ài hoåc chó àïí laâm thuïcho caác doanh nghiïåp.

2. Phûúng phaáp nghiïn cûáuTaác giaã sûã duång phûúng phaáp phên tñch so saánh

vaâ töíng húåp thöng tin tûâ caác taâi liïåu sùén coá trong hïåthöëng cú súã dûä liïåu, nhêën maånh vaâo nghiïn cûáu àõnhlûúång vúái muåc tiïu thûã nghiïåm mö hònh hoáa vaâ caácgiaã thuyïët nghiïn cûáu sûã duång phêìn mïìm SPSS20



Stt Kyá hiïåu Tïn biïën MMKS Mong muöën khúãi sûå doanh nghiïåp

NV Nguöìn vöën

SSKD Sùén saâng khúãi sûå doanh nghiïåp

KNKD Kinh nghiïåm kinh doanh

TCLD Töë chêët laänh àaåo

HTDN Hònh tûúång chuã doanh nhên

CTGD Chûúng trònh giaáo duåc

MTKS Möi trûúâng khúãi sûå doanh nghiïåp

QDKS Quyïët àõnh khúãi sûå doanh nghiïåp

KSDN Khúãi sûå doanh nghiïåp

Mö hònh toám tùæt

Mö hònh R R bònh

phûúng

R bònh phûúng coá àiïìu chónh

Sai söë chuêín cuãa ûúác lûúång

Giaá trõ Durbin-Watson

1 .834a

.695 .683 .27909 1.983

a. Predictors: (Hùçng söë), MTKS, SSKD, CTGD, TCLD, HTDN, MMKS, KNKD, NV b. Biïën phuå thuöåc: QDKS

ANOVAa

Mö hònh Töíng bònh

phûúng df

Trung bònh bònh

phûúng

F Sig.

Regression

33.962 8 4.245 54.500

.000b

Residual 14.878 191 .078 1

Total 48.839 199

a. Biïën phuå thuöåc: QDKS b. Predictors: (Hùçng söë), MTKS, SSKD, CTGD, TCLD, HTDN, MMKS, KNKD, NV

cuãa thang ào vaâ sûã duång höìi quy àa biïën tuyïën tñnhàïí kiïím àõnh mö hònh nghiïn cûáu vaâ caác giaã thuyïët.

Mö hònh nghiïn cûáuÀïí coá àûúåc muåc tiïu nghiïn cûáu, taác giaã nghiïn

cûáu caác taâi liïåu liïn quan àïën yá àõnh khúãi sûå doanhnghiïåp, sau khi tiïën haânh lûúåc khaão taâi liïåu, taác giaãàaä àïì xuêët mö hònh nghiïn cûáu xaác àõnh caác nhên töëaãnh hûúãng àïën quyïët àõnh khúãi sûå doanh nghiïåpcuãa sinh viïn ngaânh Kinh tïë - Quaãn trõ kinh doanh úãcaác trûúâng àaåi hoåc thöng qua caác nhên töë: Mongmuöën khúãi sûå doanh nghiïåp, nguöìn vöën, sùén saângkinh doanh, kinh nghiïåm kinh doanh, töë chêët laänhàaåo, hònh tûúång chuã doanh nhên, chûúng trònh giaáoduåc vaâ möi trûúâng khúãi sûå doanh nghiïåp.

Mö hònh nghiïn cûáu àïì xuêëtKyá hiïåu cuãa caác biïën

Phûúng phaáp thu thêåp söë liïåuTaác giaã àaä gûãi baãng hoãi trûåc tuyïën trïn google

docs khaão saát vaâ àaä thu àûúåc 252 phiïëu cuãa sinhviïn nùm cuöëi khöëi ngaânh Kinh tïë-Quaãn trõ kinh doanhàang hoåc taåi trûúâng Àaåi hoåc Cöng àoaân, Àaåi hoåcKinh tïë Quöëc dên, hoåc viïån Taâi chñnh.

Phûúng phaáp phên tñchÀïí töíng húåp vaâ phên tñch dûä liïåu nghiïn cûáu, taác

giaã sûã duång phêìn mïìm SPSS 20.0 kïët húåp vúái caácphûúng phaáp phên tñch nhên töë, kiïím àõnh àöå tincêåy Cronbach’s alpha vaâ phûúng phaáp kiïím àõnh giaãthuyïët One way ANOVA.

Caác giaã thuyïët nghiïn cûáu:H1: Mong muöën KSDN caâng cao thò xu hûúáng

quyïët àõnh KSDN caâng cao vaâ ngûúåc laåiH2: Nguöìn vöën caâng lúán thò xu hûúáng quyïët àõnh

KSDN caâng cao vaâ ngûúåc laåiH3: Mûác àöå sùén saâng KSDN caâng cao thò xu hûúáng

quyïët àõnh KSDN caâng cao vaâ ngûúåc laåiH4: Kinh nghiïåm kinh doanh caâng nhiïìu thò xu

hûúáng quyïët àõnh KSDN caâng cao vaâ ngûúåc laåiH5: Töë chêët laänh àaåo caâng cao thò xu hûúáng quyïët

àõnh KSDN caâng cao vaâ ngûúåc laåiH6: Hònh tûúång vïì chuã doanh nghiïåp caâng lúán thò

quyïët àõnh KSDN caâng cao vaâ ngûúåc laåiH7: Chûúng trònh giaáo duåc caâng töët thò quyïët àõnh

KSDN caâng cao vaâ ngûúåc laåiH8: Möi trûúâng KSDN caâng töët thò quyïët àõnh

KSDN caâng cao vaâ ngûúåc laåi.3. Kïët quaã nghiïn cûáu vaâ thaão luêånÀïí kiïím àõnh caác giaã thuyïët vïì möëi liïn hïå giûäa

caác biïën nghiïn cûáu, taác giaã sûã duång mö hònh höìiquy tuyïën tñnh àa biïën. Àêìu tiïn caác biïën kiïím soaátàûúåc àûa vaâo mö hònh, tiïëp theo caác biïën àöåc lêåpàûúåc àûa vaâo thaânh mö hònh àêìy àuã.

Baãng 3.13: Kïët quaã phên tñch höìi quy

Nhû vêåy R bònh phûúng hiïåu chónh laâ 0.683 =68,3%. Nhû vêåy caác biïën àöåc lêåp àûa vaâo chaåyhöìi quy aãnh hûúãng túái 68,3% sûå thay àöíi cuãa biïënphuå thuöåc.

Hïå söë höìi quy

Hïå söë höìi quy

chûa chuêín

hoáa

Hïå söë höìi

quy chuêín

hoáa

Thöëng kï àa

cöång tuyïën Mö hònh

B Sai söë

chuêín Beta

t Giaá trõ

sig

B

(Const

ant) -.482 .197

-

2.449 .015

NV .179 .025 .303 7.148 .000 .888 1.126

CTGD .071 .027 .113 2.644 .009 .872 1.146

TCLD .167 .027 .255 6.143 .000 .926 1.080

HTDN .080 .025 .130 3.148 .002 .933 1.072

KNKD .189 .024 .329 7.879 .000 .913 1.096

MMKS .172 .026 .278 6.640 .000 .907 1.103

SSKD .056 .023 .099 2.378 .018 .922 1.085

1

MTKS .151 .026 .239 5.858 .000 .955 1.047

a. Biïën phuå thuöåc: QDKS



Giaã thuyïët nghiïn cûáu Kïët luêån

(Chêëp nhêån / Tûâ chöëi)

Mûác àöå aãnh hûúãng

H4: Kinh nghiïåm kinh doanh Chêëp nhêån Thûá 1

H2: Nguöìn vöën Chêëp nhêån Thûá 2

H7: Chûúng trònh giaáo duåc Chêëp nhêån Thûá 3

H6: Hònh tûúång chuã doanh nghiïåp Chêëp nhêån Thûá 4

H1: Mong muöën KSDN Chêëp nhêån Thûá 5

H5: Töë chêët ngûúâi laänh àaåo Chêëp nhêån Thûá 6

H8. Möi trûúâng KSDN Chêëp nhêån Thûá 7

H3: Sùén saâng KSDN Chêëp nhêån Thûá 8

Nhû vêåy Sig kiïím àõnh Sig = 0.00 < 0.05, nhûvêåy mö hònh höìi quy coá yá nghôa suy röång ra töíng thïí(xem baãng trang trûúác).

Höìi quy khöng coá nhên töë naâo bõ loaåi boã do sigkiïím àõnh t cuãa tûâng biïën àöåc lêåp àïìu nhoã hún 0.05.Hïå söë VIF caác biïën àöåc lêåp àïìu nhoã hún 10, nhû vêåykhöng coá àa cöång tuyïën xaãy ra. Constant (hùçng söë)trong phûúng trònh höìi quy àaåi diïån cho hïå söë goác,noá khöng ài vúái biïën nïn khöng aãnh hûúãng túái phûúngtrònh. Àùåc biïåt caác mö hònh sûã duång thang ào Likerthùçng söë naây khöng coá yá nghôa nhêån xeát, vêåy nïn sigcuãa Constant duâ lúán hay nhoã hún 0.05, hùçng söë êmhay dûúng àïìu àûúåc.

Tûâ kïët quaã höìi quy trïn ta thêëy:Sau khi phên tñch höìi quy ta thêëy caã 8 biïën: Nguöìn

vöën; Mong muöën khúãi sûå doanh nghiïåp; Sùén saângkinh doanh; Kinh nghiïåm kinh doanh; Töë chêët laänhàaåo; Hònh tûúång chuã doanh nghiïåp; Chûúng trònhgiaáo duåc; Möi trûúâng khúãi sûå doanh nghiïåp àïìu aãnhhûúãng töët cho thay àöíi cuãa biïën phuå thuöåc laâ Quyïëtàõnh khúãi sûå doanh nghiïåp.

Sau khi thûåc hiïån phên tñch höìi quy vúái phêìn mïìmta coá phûúng trònh höìi quy sau:

QDKS= (-0.482) + 0.179 NV +0.071 CTGD +0.167 TCLD + 0.080 HTDN + 0.189 KNKD +0.172MMKS + 0.056 SSKD +0.151 MTKS.

Kïët quaã kiïím tra giaã thuyïët àûúåc toám tùæt trongbaãng dûúái àêy theo thûá tûå mûác àöå aãnh hûúãnggiaãm dêìn

4. Kïët luêån vaâ khuyïën nghõ:

Thöng qua quaá trònh phên tñch caác nhên töë aãnhhûúãng àïën quyïët àõnh khúãi sûå doanh nghiïåp, taác giaãàaä xaác àõnh àûúåc caác nhên töë taác àöång àïën quyïëtàõnh khúãi sûå doanh nghiïåp cuãa sinh viïn ngaânh Kinhtïë - Quaãn trõ kinh doanh taåi caác trûúâng àaåi hoåc úã HaâNöåi. Kïët quaã nghiïn cûáu àaä chó ra rùçng, coá 8 yïëu töëtaác àöång àïën quyïët àõnh khúãi sûå doanh nghiïåp cuãasinh viïn. Trong àoá, nhên töë “Kinh nghiïåm kinh doanh”coá aãnh hûúãng lúán nhêët, àiïìu naây cho ta thêëy viïåckinh doanh ngay tûâ khi coân ài hoåc laâ quan troång àöëi

vúái viïåc quyïët àõnh khúãi sûå doanh nghiïåp, yïëu töë “Chûúng trònh àaâo taåo” coá taác àöång thûá 3, tûâ kïët quaãnaây taác giaã àaä àïì xuêët möåt söë khuyïën nghõ àïí nêngcao nhêån thûác vaâ ài àïën Quyïët àõnh khúãi sûå doanhnghiïåp cho sinh viïn ngaânh Kinh tïë- Quaãn trõ kinhdoanh nhû sau:

Giaãi phaáp cho sinh viïnThûá nhêët, Sinh viïn cêìn phaãi taåo lêåp nhûäng yá

tûúãng kinh doanh, vaåch àûúåc chiïën lûúåc kïë hoaåchkinh doanh cho mònh bùçng caách tham gia caác cuöåcthi do Khoa vaâ Nhaâ trûúâng töí chûác nhû cuöåc thi Sinhviïn khúãi nghiïåp, nghiïn cûáu khoa hoåc, yá tûúãng saángtaåo, caác chûúng trònh do Höåi sinh viïn töí chûác nhûcuöåc thi Startup student ideas... àïí tûå taåo cho mònhkyä nùng, tòm àûúåc hûúáng ài àuáng cho möîi yá tûúãngkinh doanh cuãa mònh.

Thûá hai, sinh viïn cêìn trau döìi thïm kinh nghiïåm,reân luyïån trïn giaãng àûúâng àaåi hoåc. Nhûäng traãinghiïåm khi tham gia caác chûúng trònh thûåc tïë haykinh doanh thúâi vuå seä àem laåi cho caác baån sinh viïnnhûäng traãi nghiïåm cuäng nhû kinh nghiïåm rêët thuá võvaâ böí ñch.

Thûá ba, möîi sinh viïn cêìn hiïíu têìm quan troångcuãa viïåc khúãi nghiïåp àöëi vúái baãn thên, gia àònh vaâtoaân xaä höåi. Nhu cêìu cuãa möîi sinh viïn seä laâ nïìntaãng cho quyïët àõnh khúãi sûå doanh nghiïåp trongtûúng lai nïëu sinh viïn luön khao khaát, mú ûúác àammï, muöën trúã thaânh doanh nhên thaânh cöng.

Giaãi phaáp cho caác trûúâng àaåi hoåcThûá nhêët, caác trûúâng àaåi hoåc phaãi nhêån thûác roä

vai troâ cuãa hoå trong viïåc quyïët àõnh khúãi sûå möåtdoanh nghiïåp cho sinh viïn laâ rêët quan troång, hoaåtàöång àaâo taåo vaâ kinh nghiïåm thûåc tïë coá taác àöångtñch cûåc vaâ trûåc tiïëp àïën viïåc ra quyïët àõnh cuãa sinhviïn, phaãi taåo möi trûúâng töët nhêët cho sinh viïn, höîtrúå cho sûå phaát triïín khaã nùng caá nhên, thuác àêíy tinhthêìn doanh nhên treã, àõnh hûúáng cho sinh viïn rùçngviïåc hoåc khöng chó laâ kiïën thûác àïí laâm viïåc cho caácdoanh nghiïåp khaác.

Thûá hai, tùng cûúâng ûáng duång thûåc tiïîn giaãngdaåy, daåy hoåc liïn quan àïën khúãi nghiïåp, phûúng phaáphoåc thûåc haânh, sûã duång caác phûúng phaáp thaão luêån,lêåp kïë hoaåch kinh doanh, àöåt phaá, tòm ra caái múái,taåo àiïìu kiïån cho sinh viïn tiïëp cêån caác doanh nghiïåp,thûúâng xuyïn töí chûác höåi thaão, toåa àaâm kinh doanh,taåo ra caác sên chúi, tham gia hoaåt àöång cuâng caácdoanh nghiïåp.

Thûá ba, caác trûúâng Àaåi hoåc cêìn caãi tiïën chûúngtònh àaâo taåo, àûa mön hoåc “Khúãi sûå doanh nghiïåp”vaâo chûúng trònh àaâo taåo ngaânh Kinh tïë - Quaãn trõkinh doanh. Trïn thïë giúái, viïåc àûa mön hoåc “khúãi sûådoanh nghiïåp” thûúâng coá trong chûúng trònh giaãng



daåy cuãa nhiïìu trûúâng àaåi hoåc. Nhû úã Anh, 80% Töíchûác giaáo duåc àaåi hoåc coá chuyïn ngaânh Quaãn trõkinh doanh coá ñt nhêët 1 mön hoåc trong lônh vûåc daåykinh doanh (Phaåm Vùn Nùm, 2012). Taåi Hoa Kyâ,mön hoåc khúãi sûå doanh nghiïåp khöng chó àûúåc daåycho sinh viïn ngaânh Kinh tïë - Quaãn trõ kinh doanhmaâ sinh viïn kyä thuêåt cuäng coá thïí choån chuã àïì naây.Kïët quaã àõnh tñnh cuäng cho thêëy rùçng sinh viïn coáàûúåc nhiïìu kyä nùng liïn quan àïën viïåc tòm kiïëm yátûúãng, viïët kïë hoaåch kinh doanh vaâ vui mûâng khi hoåàang hoåc kinh doanh.

Taâi liïåu tham khaão1. Ahmed et al. (2010). Determinants of Students’ Entrepreneurial

Career Intentions: Evidence from Business. Graduates. Euro-pean Journal of Social Sciences, 15(2), 14-22.

2. Annamaária, H.(2012),Perspectives on parameters infuencingentrepreneurial intentions, Luêån aán tiïën syä, University of Liege,Belgium.

3. Ministry of Planning and Investment (2017): The business

situation of Vietnamese enterprises in 2017

4. Lï Ngoåc Thöng (2013), “Thûåc traång vaâ giaãi phaáp phaát triïín

tinh thêìn doanh nhên cuãa sinh viïn hoåc chûúng trònh tiïn tiïën

chêët lûúång cao taåi Àaåi hoåc Kinh tïë Quöëc dên”, Taåp chñ Kinh tïë

vaâ Phaát triïín, söë 181, thaáng 8/ 2013, trang 22-29.

5. Lyá Thuåc Hiïìn (2010), Möëi quan hïå giûäa kyä nùng chñnh trõ vúái

xu hûúáng khúãi nghiïåp kinh doanh cuãa sinh viïn chñnh quy

ngaânh quaãn trõ kinh doanh, luêån vùn thaåc syä, Àaåi hoåc kinh tïë

TPHCM 2010.

6. Nguyïîn Thu Thuãy vaâ Nguyïîn Thaânh Àöå (2012), “KSKD, caác

mö hònh lyá thuyïët vaâ àõnh hûúáng nghiïn cûáu tûúng lai”, Taåp chñ

Kinh tïë vaâ Phaát triïín, söë 181, thaáng 7/2012, trang 119-123.

7. Ngö Quyânh An (2011), “Möåt söë yïëu töë aãnh hûúãng àïën tûå taåo

viïåc laâm cuãa thanh niïn Viïåt Nam”, Taåp chñ Kinh tïë phaát triïín,

Söë 166, thaáng 4/2011, trang 15-20.

8. Phaåm Vùn Nùm (2012), “Nguöìn nhên lûåc trònh àöå àaåi hoåc úã

Viïåt Nam - Thûåc traång vaâ möåt söë kiïën nghõ”, taåp chñ Lao àöång

Xaä höåi, söë 440 thaáng 10/2012, trang 17-19.

canh du cû, du cû du muåc,... Tuy nhiïn, töíng diïåntñch rûâng bõ chaáy, bõ chùåt phaá rêët lúán, haâng nùm lïnàïën haâng nghòn ha. Tyã lïå che phuã rûâng tuy vêîn àaåtkhaá nhûng chêët lûúång rûâng àaä bõ “ngheâo” ài.

- Vïì xûã lyá nûúác thaãi (theo söë liïåu cuãa Töíng cuåcThöëng kï):

+ Àöëi vúái nûúác thaãi sinh hoaåt, caã nûúác hiïån coá 29nhaâ maáy xûã lyá têåp trung, vúái töíng cöng suêët khoaãng790 nghòn m3/ngaây. Tyã lïå xûã lyá nûúác thaãi sinh hoaåtnùm 2015 àaåt khoaãng 10-11%, tùng khoaãng 4-5%so vúái nùm 2010.

+ Àöëi vúái nûúác thaãi cöng nghiïåp, trong 209 khucöng nghiïåp àaä ài vaâo hoaåt àöång, coá khoaãng 165khu àaä xêy dûång hïå thöëng xûã lyá nûúác thaãi têåp trung(chiïëm 78,9%); 24 khu àang xêy dûång (chiïëm11,5%), coân laåi àang têåp trung löå trònh àêìu tû hïåthöëng xûã lyá nûúác thaãi têåp trung. Trong 875 cuåmcöng nghiïåp, coá 614 cuåm àang hoaåt àöång, nhûngchó coá khoaãng 3-5% coá hïå thöëng xûã lyá nûúác thaãitêåp trung, coân laåi laâ tûå xûã lyá hoùåc xaã thaãi trûåc tiïëpra möi trûúâng,...

+ Àöëi vúái nûúác thaãi nöng nghiïåp, ûúác tñnh coákhoaãng 8,5 triïåu höå dên chùn nuöi, 18 nghòn trangtraåi chùn nuöi, nhûng chûa àïën 9% höå, trang traåihêìm biogas; 10% coá chuöìng traåi húåp vïå sinh, coân 23% söë höå chùn nuöi xaã thùèng chêët thaãi ra möi trûúâng.

+ Àöëi vúái nûúác thaãi y tïë, múái coá caác bïånh viïånthuöåc Böå Y tïë àêìu tû hïå thöëng xûã lyá nûúác thaãi têåptrung, coân phêìn lúán caác bïånh viïån thuöåc böå/ ngaânhhoùåc àõa phûúng quaãn lyá, caác cú súã khaám bïånh tûnhên chûa coá hïå thöëng xûã lyá nûúác thaãi têåp trung.

- Vïì xûã lyá ö nhiïîm khöng khñ vaâ xûã lyá chêët thaãikhñ, do sûå gia tùng cuãa caác phûúng tiïån giao thöngcú giúái, do nhiïìu cú súã saãn xuêët cöng nghiïåp, nhêëtlaâ caác nhaâ maáy saãn xuêët xi mùng, khai khoaáng,...coân sûã duång cöng nghïå laåc hêåu, quaãn lyá möi trûúângkeám; hoùåc do hoaåt àöång cuãa nöng nghiïåp hay laângnghïì nïn tònh traång ö nhiïîm khöng khñ úã Viïåt Namtûúng àöëi cao.

Qua phên tñch cho thêëy, Viïåt Nam muöën phaáttriïín bïìn vûäng nhûäng giai àoaån tiïëp theo cêìn phaáthuy nhûäng kïët quaã tñch cûåc, haån chïë nhûäng mùåt tiïucûåc trïn 3 lônh vûåc: kinh tïë, xaä höåi vaâ möi trûúâng cuãachêët lûúång tùng trûúãng kinh tïë giai àoaån 2006 - 2015.Hy voång, vúái sûå laänh àaåo cuãa Àaãng Cöång saãnViïåt Nam, nhêët àõnh nïìn kinh tïë nûúác nhaâ seä ngaâycaâng phaát triïín vaâ phaát triïín möåt caách bïìn vûäng.

Taâi liïåu tham khaão1. Phoâng Thûúng maåi vaâ Cöng nghiïåp VN (2005-2013), chó söë

nùng lûåc caånh tranh cuãa VN.2. UNDP (2002-2013), Human Development Report, United Na-

tional Development Programme.3. Cengage learning, Kinh tïë hoåc vi mö, NXB Höìng Àûác, nùm

2016.4. Cengage learning, Kinh tïë hoåc vô mö, NXB Höìng Àûác, nùm

2016.5. Niïn giaám thöëng kï haâng nùm.

CHÊËT LÛÚÅNG TÙNG TRÛÚÃNG KINH TÏË...(Tiïëp theo trang 46)



1. Àùåt vêën àïìCho àïën nay, coá nhiïìu khaái niïåm vïì chñnh saách

an sinh xaä höåi (ASXH), möîi khaái niïåm àïì cêåp àïënASXH dûúái caác goác àöå khaác nhau. Theo nghôa chungnhêët, chñnh saách ASXH laâ hïå thöëng caác chuã trûúng,phûúng hûúáng vaâ caác biïån phaáp baão àaãm thu nhêåpvaâ möåt söë àiïìu kiïån thiïët yïëu khaác cho caá nhên, giaàònh vaâ cöång àöìng trûúác nhûäng biïën àöång vïì kinhtïë, xaä höåi vaâ tûå nhiïn laâm cho hoå bõ giaãm hoùåc mêëtkhaã nùng lao àöång vaâ mêët viïåc laâm, bõ öëm àau, bïånhtêåt hoùåc tûã vong; cho nhûäng ngûúâi giaâ cö àún, treãem möì cöi, ngûúâi taân têåt, nhûäng ngûúâi yïëu thïë, nhûängnaån nhên chiïën tranh, nhûäng ngûúâi bõ thiïn tai dõchhoåa. Chñnh saách ASXH bao göìm: chñnh saách Baãohiïím xaä höåi, Baão hiïím y tïë, Cûáu trúå xaä höåi, Ûu àaäixaä höåi ngûúâi coá cöng vúái caách maång, Xoáa àoái giaãmngheâo. Àêy laâ hïå thöëng chñnh saách nhùçm phoâng ngûâa,giaãm thiïíu vaâ khùæc phuåc ruãi ro khi ngûúâi dên gùåpnhûäng khoá khùn. Muåc tiïu cuãa chñnh saách ASXH laâàaãm baão thu nhêåp vaâ möåt söë àiïìu kiïån sinh söëngthiïët yïëu khaác cho moåi thaânh viïn trong xaä höåi. Àöëitûúång cuãa chñnh saách ASXH laâ moåi ngûúâi dên, kïí caãnhûäng ngûúâi trong àöëi tûúång lao àöång, ngûúâi chûaàïën tuöíi lao àöång vaâ hïët tuöíi lao àöång.

Thûåc hiïån chñnh saách ASXH laâ möåt trong nhûängyïëu töë quan troång quyïët àõnh àïën thaânh baåi cuãa chñnh

saách. Àoá laâ quaá trònh triïín khai chñnh saách ASXHvaâo thûåc tïë thöng qua caác hoaåt àöång coá töí chûác cuãaböå maáy nhaâ nûúác vaâ sûå tham gia cuãa caác töí chûác,àún võ, gia àònh, caá nhên vaâ toaân xaä höåi, nhùçm hiïånthûåc hoáa muåc tiïu chñnh saách àaä àùåt ra vò haånh phuáccuãa con ngûúâi.

Tónh Quaãng Bònh laâ möåt trong nhûäng tónh ngheâocuãa caã nûúác vúái khñ hêåu khùæc nghiïåt cöång vúái hêåuquaã cuãa chiïën tranh taân phaá nùång nïì. Trong thúâigian qua, tónh Quaãng Bònh àaä quan têm, thûåc hiïånchñnh saách ASXH cho ngûúâi dên, àùåc biïåt laâ nhûängàöëi tûúång yïëu thïë, dïî bõ töín thûúng. Baâi viïëtnghiïn cûáu thûåc hiïån chñnh saách ASXH úã tónhQuaãng Bònh àïí thêëy àûúåc nhûäng kïët quaã àaåt àûúåcvaâ haån chïë coân töìn taåi tûâ àoá gúåi yá möåt söë giaãiphaáp nhùçm nêng cao hiïåu quaã thûåc hiïån chñnhsaách ASXH taåi àõa baân.

2. Nöåi dung nghiïn cûáu2.1. Vaâi neát vïì àõa baân nghiïn cûáuQuaãng Bònh laâ möåt tónh duyïn haãi thuöåc vuâng Bùæc

Trung Böå Viïåt Nam, vúái diïån tñch tûå nhiïn 8.065,27km2. Tónh Quaãng Bònh giaáp Haâ Tônh vïì phña Bùæc vúáidaäy Hoaânh Sún, giaáp Quaãng Trõ vïì phña Nam, giaápBiïín Àöng vïì phña Àöng, phña Têy giaáp vúái hai tónh

THÛÅC HIÏÅN CHÑNH SAÁCH AN SINH XAÄ HÖÅI ÚÃ TÓNH QUAÃNG BÒNH HIÏÅN NAY

TRÛÚNG THÕ THU HAÂ*


Toám tùæt: Thûåc hiïån chñnh saách an sinh xaä höåi laâ möåt trong nhûäng yïëu töë quan troång quyïët àõnh àïën thaânh baåi cuãa chñnh saách.Thûåc hiïån chñnh saách ASXH laâ quaá trònh hiïån thûåc hoáa caác chuã trûúng, chñnh saách cuãa caác cú quan coá thêím quyïìn àûúåc triïín khaitrong thûåc tïë thöng qua hïå thöëng chñnh saách (BHXH, BHYT, Cûáu trúå xaä höåi, Ûu àaäi xaä höåi vúái ngûúâi coá cöng) nhùçm phoâng ngûâa,haån chïë ruãi ro cho ngûúâi dên khi gùåp nhûäng khoá khùn cuãa cuöåc söëng.

Tûâ khoáa: Chñnh saách; An sinh xaä höåi; Quaãng Bònh.

IMPLEMENTTATION OF SOCIAL SECURITY POLICY IN QUANG BINH TODAY

Abstract: Implementing social security is one of the key determinants of the success of the policy. Implementation of socialsecurity policy is the process of realization of guidelines and policies of competent agencies implemented in reality through thepolicy system (social insurance, health insurance, social relief, social preferential treatment with people with merit) to preventand limit risks to people when facing difficulties of life.

Keywords: Government policy; Social security; Quang Binh.

* Trûúâng Àaåi hoåc Quaãng Bònh



Khùm Muöån vaâ tónh Savannakhet cuãa Laâo. TónhQuaãng Bònh chõu aãnh hûúãng khñ hêåu nhiïåt àúái gioámuâa vaâ thûúâng xuyïn xaãy ra thiïn tai.

Trong nhûäng nùm qua, Quaãng Bònh coá nhiïìuthaânh tûåu trïn nhiïìu mùåt. Tñnh àïën 31/12/2017, töëcàöå tùng trûúãng kinh tïë (GRDP) àaåt 6,62%, GRDPbònh quên àêìu ngûúâi àaåt 34,6 triïåu àöìng. Tyã lïå höångheâo giaãm so vúái nùm 2016: 2,3% àaåt 9,7% so vúáicaã nûúác [12], àúâi söëng nhên dên àaä coá nhiïìu thayàöíi, àùåc biïåt laâ vuâng sêu, vuâng xa. Dên söë QuaãngBònh àaåt 877.702 ngûúâi [4]. Laâ miïìn àêët giaâu di tñchlõch sûã, vùn hoáa vaâ danh lam thùæng caãnh nhûng cuänglaâ àõa phûúng chõu aãnh hûúãng nùång nïì cuãa chiïëntranh,... Vúái nhûäng àiïìu kiïån tûå nhiïn, kinh tïë vaâvùn hoáa xaä höåi àaä taåo cho Quaãng Bònh coá nhûängthuêån lúåi trong thûåc hiïån chñnh saách ASXH àoá laâ:Tinh thêìn àoaân kïët, truyïìn thöëng nhên nghôa, tûúngthên tûúng aái,... Àêy laâ àiïìu kiïån thuêån lúåi àïí tónhQuaãng Bònh thûåc hiïån thaânh cöng chñnh saách ASXHàöëi vúái ngûúâi ngheâo, trúå cêëp xaä höåi vúái nhûäng ngûúâicoá hoaân caãnh khoá khùn, gia àònh chñnh saách. Bïncaånh àoá, cuäng coá nhiïìu khoá khùn: Laâ àõa phûúngchõu hêåu quaã nùång nïì cuãa chiïën tranh nïn àöëi tûúånghûúãng ûu àaäi xaä höåi, trúå cêëp xaä höåi nhiïìu nhûngnguöìn kinh phñ cuãa tónh coân haån heåp. Quaãng Bònhcoá hai huyïån Minh Hoáa vaâ Tuyïn Hoáa laâ huyïån miïìnnuái, coá nhiïìu dên töåc sinh söëng nïn àöëi tûúång höångheâo àöng, nhêån thûác cuãa caác dên töåc ñt ngûúâi vïìthûåc hiïån caác chñnh saách ASXH coân thêëp, gêy rakhoá khùn trong viïåc triïín khai. Vò thïë, hiïåu quaã cuãachñnh saách mang laåi chûa cao.

2.2. Tònh hònh thûåc hiïån chñnh saách an sinhxaä höåi úã tónh Quaãng Bònh

Chñnh saách ASXH laâ möåt trong nhûäng chñnh saáchûu tiïn trong chiïën lûúåc phaát triïín kinh tïë - xaä höåi.Àiïìu naây àûúåc thïí hiïån roä trong Nghõ quyïët Àaåi höåiÀaãng böå lêìn thûá XVI, giai àoaån 2015 - 2020: “Thûåchiïån toaân diïån, àöìng böå caác chñnh saách ASXH, goápphêìn giûä vûäng öín àõnh chñnh trõ vaâ trêåt tûå, an toaânxaä höåi” [5]. Àêy chñnh laâ quyïët têm cuãa tónh QuaãngBònh trong thûåc hiïån thaânh cöng caác muåc tiïu chñnhsaách ASXH àaä àûúåc àïì ra.

Trong nhûäng nùm qua, thûåc hiïån chñnh saáchASXH úã tónh Quaãng Bònh àaä àaåt àûúåc nhûäng thaânhtûåu àaáng khñch lïå:

- Trong lônh vûåc BHXH, BHYT: Söë ngûúâi thamgia BHXH tùng lïn hùçng nùm àaåt 126,079 ngûúâi,àaåt mûác àöå bao phuã laâ 23,06% dên söë, trong àoá: söëngûúâi tham gia BHXH bùæt buöåc laâ: 65.212 ngûúâi,BHXH tûå nguyïån laâ: 5.189 ngûúâi, BHXHTN: 55.678[1]. Möîi nùm vêån àöång, thuyïët phuåc àûúåc trïn 1 nghòn

ngûúâi tham gia BHXH bùæt buöåc. Àùåc biïåt trong lônhvûåc BHYT, cho àïën thúâi àiïím hiïån taåi coá 822.245ngûúâi tham gia, chiïëm 93,1% dên söë, cao hún 7,5%so vúái tó lïå bao phuã BHYT bònh quên chung toaânquöëc [2]. Quaãng Bònh àaä hoaân thaânh muåc tiïu BHYTtoaân dên. Nhûäng thaânh cöng naây chûáng toã, tónhQuaãng Bònh àaä laâm töët cöng taác tuyïn truyïìn, quaàoá àaä laâm chuyïín biïën nhêån thûác cuãa ngûúâi dênhiïíu vai troâ, yá nghôa, quyïìn lúåi traách nhiïåm khi thamgia BHXH, laâm cú súã cho viïåc xêy dûång chñnh saáchASXH vûäng maånh. Àöå bao phuã BHXH, BHYT àaäkhùèng àõnh, tónh Quaãng Bònh àaä ài àuáng àûúâng löëi,quan àiïím cuãa Àaãng vaâ Nhaâ nûúác trong thûåc hiïånchñnh saách ASXH..

Tuy tyã lïå tham gia BHXH tùng nhûng mûác àöåbao phuã cuãa BHXH coân thêëp, tyã lïå lao àöång chûatham gia BHXH laâ 76,94%. Nguyïn nhên cú baãndêîn àïën tònh traång trïn laâ do: Thûá nhêët, vêën àïì quyïìnlúåi thuå hûúãng. Ngûúâi tham gia BHXH bùæt buöåc àûúåchûúãng nùm chïë àöå, göìm: ÖËm àau, thai saãn, tai naånlao àöång - tai naån nghïì nghiïåp, chïë àöå hûu trñ, chïëàöå tûã tuêët. Trong khi BHXH tûå nguyïån chó coá hai chïëàöå hûu trñ vaâ tûã tuêët. Vò vêåy cêìn thiïët kïë laåi chñnhsaách, cuãng cöë niïìm tin, thu huát àûúåc ngûúâi lao àöångtham gia. Thûá hai, nhûäng ngûúâi tham gia BHXH tûånguyïån laâ lao àöång tûå do, thu nhêåp bêëp bïnh nïnkhöng coá khoaãn dû tñch luäy öín àõnh àïí tham gia baãohiïím. Thûá ba, àöëi tûúång tham gia BHXH chuã yïëu laâàöëi tûúång lao àöång trong nhaâ nûúác, ngûúâi lao àöångtrong caác doanh nghiïåp tham gia BHXH coân rêët ñt donhiïìu doanh nghiïåp ngoaâi quöëc doanh chûa tûå giaáctham gia BHXH bùæt buöåc, toaân tónh coân 751 àún võtû nhên, tûúng ûáng 28,9% doanh nghiïåp thuöåc diïåntham gia BHXH bùæt buöåc nhûng chûa tham gia [3].Àêy laâ nguyïn nhên dêîn àïën àöå bao phuã cuãa BHXHúã Quaãng Bònh coân thêëp.

Vêîn coân böå phêån nhoã tyã lïå dên söë khöng thamgia BHYT, àöëi tûúång chuã yïëu laâ nöng dên, ngû dên,lao àöång tûå do, buön baán nhoã, do khoá khùn vïì kinhtïë vaâ chûa nhêån thûác àûúåc têìm quan troång cuãa viïåctham gia BHYT.

Thuã tuåc khaám chûäa bïånh BHYT taåi caác cú súã y tïëcoân rûúâm raâ, thaái àöå phuåc vuå cuãa caác y baác sô chûachu àaáo dêîn àïën giaãm loâng tin àöëi vúái tham gia BHYT.Cú súã vêåt chêët, àöåi nguä baác sô chûa àaáp ûáng yïu cêìuvaâ nhu cêìu ngûúâi dên, àùåc biïåt laâ caác traåm y tïë vuângsêu, xa, dên töåc thiïíu söë,... Àoá laâ nhûäng khoá khùncêìn phaãi khùæc phuåc trong thúâi gian túái.

- Trong lônh vûåc Cûáu trúå xaä höåi (CTXH) vaâ Ûuàaäi xaä höåi (ÛÀXH) àöëi vúái ngûúâi coá cöng (NCC):



Cöng taác thûåc hiïån CTXH cuäng àaåt àûúåc nhiïìu thaânhtûåu. Hiïån nay, toaân tónh coá 37.400 àöëi tûúång hûúãngtrúå cêëp baão trúå xaä höåi vaâ 1.993 ngûúâi chùm soác, nuöidûúäng, àöëi tûúång baão trúå xaä höåi taåi cöång àöìng (tùng1.071 trûúâng húåp so vúái nùm 2016), vúái töíng kinhphñ gêìn 174 tyã àöìng [6]. Töíng söë àöëi tûúång àangàûúåc chùm soác, nuöi dûúäng têåp trung taåi caác cú súãbaão trúå xaä höåi laâ 145 ngûúâi. Caác àöëi tûúång àïìu àûúåcnuöi dûúäng, chùm soác àaãm baão tiïëp cêån àûúåc vúáicaác dõch vuå xaä höåi cú baãn giuáp cho viïåc thûåc hiïån caácchïë àöå möåt caách àêìy àuã, kõp thúâi goáp phêìn àaãm baãoASXH trïn àõa baân tónh. Nùm 2017, toaân tónh coá100.778 lûúåt höå, vúái 346.756 lûúåt khêíu àûúåc höî trúågaåo, vúái söë lûúång 5.464.58 têën àïí cûáu trúå cho nhêndên trong dõp Tïët, thúâi kyâ giaáp haåt vaâ thiïn tai [7].Viïåc höî trúå gaåo cûáu àoái àaä àûúåc caác àõa phûúngtriïín khai kõp thúâi, do àoá khöng coá höå dên naâo bõthiïëu àoái. Nhû vêåy, chñnh saách CTXH àaä àûúåc thûåchiïån kõp thúâi, nhanh choáng túái caác àöëi tûúång khoákhùn. Hïå thöëng chñnh saách CTXH khöng ngûâng àûúåcmúã röång, bao phuã túái caác nhoám àöëi tûúång tûâ treã súsinh àïën ngûúâi giaâ, höî trúå khöng chó ngûúâi ngheâomaâ coân caác àöëi tûúång khaác nhû ngûúâi cao tuöíi, ngûúâikhuyïët têåt, treã em. Mûác trúå cêëp àûúåc àiïìu chónh tùngdêìn qua caác thúâi kyâ. Caác hònh thûác trúå giuáp ngaâycaâng àa daång, bao göìm tiïìn mùåt haâng thaáng, tiïìnnuöi dûúäng trong caác cú súã baão trúå xaä höåi; höî trúå vïìy tïë, nhaâ úã, nûúác saåch.

Chñnh saách ÛÀXH àöëi vúái NCC cuäng luön àûúåctónh Quaãng Bònh àùåc biïåt quan têm vaâ ngaây caângmúã röång àöëi tûúång, mûác thuå hûúãng vúái chïë àöå ûuàaäi toaân diïån hún. Vúái muåc tiïu laâ baão àaãm mûácsöëng cuãa NCC bùçng hoùåc cao hún mûác söëng trungbònh cuãa dên cû trïn àõa baân. Cuâng vúái chñnh saáchûu àaäi ngûúâi coá cöng, caác àöëi tûúång tham gia caácthúâi kyâ khaáng chiïën, chiïën tranh baão vïå Töí quöëc (quênnhên, thanh niïn xung phong, dên quên du kñch,dên cöng hoãa tuyïën,...) tiïëp tuåc àûúåc hûúãng caác chïëàöå, chñnh saách vaâ höî trúå cuãa Nhaâ nûúác vaâ cöång àöìng.Caác thiïët chïë chùm soác ngûúâi coá cöng, tri ên caácanh huâng, liïåt sô ngaây caâng hoaân thiïån vaâ àûúåc quantêm àêìu tû. Cöng taác tòm kiïëm, quy têåp haâi cöët liïåtsô àûúåc chuá troång. Nùm 2017, tùång 43.061 suêët quaâcuãa Chuã tõch nûúác, UBND tónh vaâ cuãa caác àõa phûúngnhên dõp Tïët Nguyïn àaán cho ngûúâi coá cöng vúái caáchmaång trõ giaá 7,524 tyã àöìng [8]. Giaãi quyïët chïë àöå trúåcêëp haâng thaáng cho 373 trûúâng húåp, chïë àöå trúå cêëpmöåt lêìn cho 4.891 trûúâng húåp, trang cêëp duång cuåchónh hònh cho 03 trûúâng húåp. Töí chûác àöëi thoaåitrûåc tiïëp taåi 02 phûúâng vúái 600 ngûúâi coá cöng vaâthên nhên tham dûå, trao tùång 01 nhaâ tònh nghôa trõ

giaá trïn 60 triïåu àöìng tûâ nguöìn vêån àöång cuãaCBCCVC khöëi vùn phoâng vaâ caác cú quan trûåc thuöåc.Töí chûác 20 àúåt àiïìu dûúäng trong tónh cho àöëi tûúångngûúâi coá cöng vúái 1.998 àöëi tûúång vaâ àiïìu dûúängngoaåi tónh 04 àúåt cho 227 àöëi tûúång [9]. Cöng taácxêy dûång, sûãa chûäa, tu böí möå, nghôa trang liïåt sôluön àûúåc quan têm. Cöng taác tòm kiïëm, quy têåp möåliïåt sô luön àûúåc chuá troång vaâ coá sûå phöëi húåp vúái caácàõa phûúng trong caã nûúác vaâ caác nûúác nhû Laâo,Camphuchia. Giaãi quyïët di chuyïín haâi cöët cho 35trûúâng húåp, xaác minh thöng tin möå vaâ liïåt sô cho 44trûúâng húåp, quy têåp tûâ Laâo vïì 26 haâi cöët, quy têåptrïn àõa baân tónh 07 böå haâi cöët [10]. Phong traâo xêydûång nhaâ tònh nghôa vaâ vêån àöång xêy dûång “Quyäàïìn ún àaáp nghôa” ngaây caâng phaát triïín maånh, thuhuát moåi cêëp, moåi ngaânh, moåi àún võ tham gia. Tûângbûúác thûåc hiïån “xaä höåi hoáa” cöng taác chùm soác ngûúâicoá cöng, “ngoái hoáa” nhaâ úã cho caác gia àònh liïåt sô,thûúng binh coá hoaân caãnh khoá khùn. Caác chñnh saáchàûúåc thûåc hiïån àuáng, àuã vaâ kõp thúâi àïën àöëi tûúångkhoá khùn. Àúâi söëng ngûúâi coá cöng khöng ngûâng àûúåccaãi thiïån.

- Trong lônh vûåc xoáa àoái giaãm ngheâo (XÀGN):Chñnh saách XÀGN àûúåc thûåc hiïån hiïåu quaã thöngqua chûúng trònh xêy dûång nöng thön múái vaâ chûúngtrònh phaát triïín kinh tïë troång têm giaãm ngheâo bïìnvûäng. Àùåc biïåt, Chûúng trònh 30a, Chûúng trònh 135àaä àaåt nhûäng kïët quaã àaáng kïí. Nùm 2017, caác chótiïu, muåc tiïu vïì giaãm ngheâo vaâ giaãi quyïët viïåc laâmtrïn toaân tónh àïìu àaåt vaâ vûúåt kïë hoaåch àïì ra: tyã lïåhöå ngheâo giaãm 2.52%, àûa söë höå ngheâo tûâ 28.885(chiïëm 12,9%) àêìu nùm 2017 xuöëng coân 23.219 höångheâo, chiïëm 9,48% töíng söë höå ngheâo toaân tónh(cuöëi nùm 2017); höå cêån ngheâo giaãm 0.89% àûa höåcêån ngheâo tûâ 31,106 (chiïëm 12,3%) xuöëng coân29.466 höå cêån ngheâo (chiïëm 11,41%); giaãi quyïët viïåclaâm cho 35.900 lao àöång trong àoá 3.100 lao àöångàûúåc tuyïín duång àûa ài laâm viïåc úã nûúác ngoaâi (àaåt103% kïë hoaåch nùm) [11].

Àïí coá àûúåc nhûäng thaânh tûåu àoá, laâ nhúâ tónhQuaãng Bònh àaä triïín khai àöìng böå coá hiïåu quaã caácchûúng trònh giaãm ngheâo bïìn vûäng theo nguyïn tùæccöng khai, dên chuã, phaát huy töët vai troâ cuãa chñnhquyïìn cú súã vaâ thu huát sûå quan têm cuãa caác töí chûác,àoaân thïí vaâ ngûúâi dên tham gia. Caác húåp phêìn cuãachûúng trònh àûúåc thiïët kïë tûúng àöëi phuâ húåp vúáinhu cêìu thûåc tïë; xêy dûång cú súã haå têìng ài àöi vúái höîtrúå phaát triïín saãn xuêët; nêng cao nùng lûåc caán böå cúsúã vaâ cöång àöìng. Vò thïë, böå mùåt nöng thön àaä coá sûåthay àöíi, àúâi söëng cuãa àaåi àa söë dên ngheâo trongtónh àaä àûúåc caãi thiïån àaáng kïí.



Bïn caånh nhûäng thaânh tûåu àaåt àûúåc, thûåc hiïånXÀGN cuäng gùåp phaãi nhûäng khoá khùn, vûúáng mùæc.Tyã lïå höå ngheâo vaâ cêån ngheâo coân cao so vúái möåt söëvuâng lên cêån, giaãm ngheâo chûa bïìn vûäng, tònh traångtaái ngheâo vaâ phaát sinh höå ngheâo úã möåt söë àõa phûúngcoân lúán. Töëc àöå giaãm ngheâo khöng àöìng àïìu giûäacaác vuâng, miïìn trong caác huyïån. Cöng taác tuyïntruyïìn, phöí biïën vïì giaãm ngheâo, giaãi quyïët viïåc laâmúã möåt söë àõa phûúng chûa sêu röång, quyïët liïåt vaâkõp thúâi nïn möåt böå phêån nhên dên vêîn coân tû tûúãngyã laåi vaâo sûå höî trúå cuãa Nhaâ nûúác, “xin úã laåi höå ngheâo”,chûa coá yá chñ vûúåt khoá vûún lïn thoaát ngheâo, taåonïn sûác yâ lúán trong cöng cuöåc giaãm ngheâo cuãa tónh.Möåt söë chñnh saách, dûå aán giaãm ngheâo triïín khai coânchêåm. Àúâi söëng cuãa nhên dên nhòn chung vêîn coânkhoá khùn, àùåc biïåt laâ nhên dên úã vuâng sêu, vuâng xa,vuâng ven biïín. Nhûäng khoá khùn àoá àaä trúã thaânh vêënàïì thaách thûác cho Quaãng Bònh.

Toám taåi, trong thúâi gian qua, thûåc hiïån chñnhsaách ASXH úã tónh Quaãng Bònh àaä àaåt àûúåc nhûängthaânh tûåu to lúán, coá àûúåc nhûäng thaânh tûåu àoá laânhúâ sûå laänh àaåo, chó àaåo saát sao cuãa Àaãng böå,chñnh quyïìn; sûå phöëi húåp chùåt cheä giûäa caác cú quan,ban ngaânh trong viïåc thûåc hiïån chñnh saách ASXH.Tónh Quaãng Bònh àaä giaãi quyïët àuáng àùæn möëi quanhïå giûäa tùng trûúãng, phaát triïín kinh tïë vúái ASXH.Thûåc hiïån caác muåc tiïu kinh tïë ài keâm vúái thûåchiïån töët chñnh saách ASXH, coi àoá laâ hai nhiïåm vuåtrong möåt muåc tiïu chung àûúåc thûåc hiïån nhêët quaántrong cuâng möåt giai àoaån. Do vêåy, viïåc baão àaãmASXH úã tónh Quaãng Bònh àaä taåo àöång lûåc cho sûåphaát triïín kinh tïë - xaä höåi trïn àõa baân, goáp phêìn öínàõnh vïì chñnh trõ, an toaân xaä höåi, huy àöång nguöìnlûåc cho viïåc àaãm baão ASXH cho ngûúâi dên ngaâycaâng àûúåc múã röång, phaát huy nöåi lûåc trong thûåchiïån chñnh saách xaä höåi.

Ngoaâi ra, sûå tham gia tñch cûåc cuãa ngûúâi dêncuäng laâ möåt yïëu töë quan troång quyïët àõnh thaânh cöngviïåc thûåc hiïån chñnh saách ASXH. Ngûúâi dên àaä nhêånthûác roä traách nhiïåm, quyïìn vaâ nghôa vuå, àiïìu naây àaätaåo thïë chuã àöång trong viïåc thûåc hiïån caác chñnh saáchASXH möåt caách hiïåu quaã.

Bïn caånh nhûäng thaânh tûåu àaä àaåt àûúåc thò thûåchiïån chñnh saách ASXH úã tónh Quaãng Bònh coân möåtsöë haån chïë:

- Cöng taác triïín khai, thûåc hiïån chñnh saách ASXHcoân chöìng cheáo, thuã tuåc haânh chñnh coân rûúâm raâ,gêy trúã ngaåi cho ngûúâi dên. Giaãi quyïët caác chïë àöåBHXH, BHYT chûa chùåt cheä, thêåm chñ coá biïíu hiïångêy phiïìn haâ cho nhên dên. Vêîn coân tònh traång sûãduång sai muåc àñch tiïìn cûáu trúå, tiïìn BHYT, dêîn àïën

nhên dên mêët niïìm tin vaâo caán böå, vaâo chñnh saáchcuãa Àaãng vaâ Nhaâ nûúác.

- Hïå thöëng ASXH tuy àûúåc triïín khai sêu röång,àöå bao phuã cao nhûng chûa àöìng àïìu, coá sûå chïnhlïåch giûäa caác àõa phûúng, nhiïìu huyïån coân khoá khùnvïì kinh tïë (huyïån Minh Hoáa, Tuyïn Hoáa) nïn viïåcthûåc hiïån ASXH chûa àaåt hiïåu quaã cao, tyã lïå höångheâo, àöëi tûúång cêìn trúå giuáp xaä höåi úã caác huyïåncoân nhiïìu. Trúå cêëp xaä höåi chûa toaân diïån, coá biïíuhiïån tiïu cûåc trong quaá trònh thûåc hiïån. .

- Kïët quaã thûåc hiïån chñnh saách ASXH chûa thêåtsûå bïìn vûäng, mûác àöå bao phuã cuãa BHXH coân thêëp.Tyã lïå bao phuã BHYT chûa àöìng àïìu, söë lûúång àöëitûúång tham gia BHXH tûå nguyïån coân thêëp. Cú súãvêåt chêët cuãa caác cú súã khaám chûäa bïånh chûa àaápûáng nhu cêìu, cöng taác cûáu trúå xaä höåi coân gùåp khoákhùn vïì nguöìn vöën, àúâi söëng cuãa àöëi tûúång ngûúâi coácöng vúái caách maång chûa cao.

- Tyã lïå höå ngheâo trong tónh vêîn coân cao so vúáimöåt vaâi àõa phûúng tûúng àöìng vïì àiïìu kiïån kinh tïë,xaä höåi. Àúâi söëng nhên dên, nhêët laâ vuâng sêu, vuângxa, vuâng àöìng baâo dên töåc thiïíu söë coân khoá khùn.Nhiïìu gia àònh chñnh saách coân nùçm trong diïån ngheâohoùåc cêån ngheâo. Kïët quaã giaãm ngheâo thiïëu bïìn vûäng,tyã lïå höå ngheâo, höå coá nguy cú taái ngheâo coân cao nïnàúâi söëng cuãa möåt böå phêån nhên dên gùåp khoá khùn.

Coá nhiïìu nguyïn nhên dêîn àïën tònh traång yïëukeám nïu trïn nhûng vïì mùåt chuã quan àoá laâ:

- Nhêån thûác cuãa caác cêëp uãy Àaãng, chñnh quyïìnàõa phûúng, mùåt trêån, caác ngaânh coân chûa àêìy àuãvïì yá nghôa, vai troâ, têìm quan troång cuãa chñnh saáchASXH, dêîn àïën chûa quan têm àuáng mûác àïën viïåctriïín khai, töí chûác thûåc hiïån úã tûâng àún võ cú súã.

- Nùng lûåc vaâ traách nhiïåm böå maáy quaãn lyá vaâ àöåinguä thûåc hiïån úã caác lônh vûåc liïn quan àïën chñnhsaách ASXH coân haån chïë. Sûå phöëi húåp giûäa caác phoângban vaâ caác àún võ cú súã chûa chùåt cheä, thiïëu tñnhthöëng nhêët. Cöng taác thanh tra, kiïím tra chûa thûåchiïån thûúâng xuyïn.

- Nguöìn lûåc cho thûåc hiïån chñnh saách ASXH coânhaån heåp, chuã yïëu dûåa vaâo ngên saách cuãa trung ûúng,viïåc huy àöång caác nguöìn lûåc tûâ xaä höåi coân haån chïë.

Vò vêåy, àïí thûåc hiïån hiïåu quaã chñnh saách ASXHúã tónh Quaãng Bònh, cêìn nhûäng giaãi phaáp coá tñnh toaândiïån nhùçm phaát huy ûu àiïím vaâ khùæc phuåc caác haånchïë, bêët cêåp nïu trïn.

2.3. Möåt söë giaãi phaáp nêng cao hiïåu quaã thûåchiïån chñnh saách xaä höåi úã tónh Quaãng Bònh

Thûá nhêët, phaát huy tñnh chuã àöång, saáng taåo cuãaÀaãng böå, chñnh quyïìn trong viïåc xêy dûång chûúngtrònh, kïë hoaåch thûåc hiïån chñnh saách ASXH thöëngnhêët, àöìng böå, hiïåu quaã.



Möåt trong nhûäng nguyïn nhên laâm aãnh hûúángàïën hiïåu quaã thûåc hiïån chñnh saách ASXH úã tónhQuaãng Bònh laâ sûå yïëu keám cuãa caác cêëp chñnh quyïìnàõa phûúng trong viïåc quaãn lyá, triïín khai thûåc hiïånchñnh saách. Viïåc vêån duång chuã trûúng, chñnh saáchcuãa Àaãng, Nhaâ nûúác coân chûa thûåc sûå saáng taåo vaâchûa phuâ húåp úã möåt söë àõa phûúng nïn hiïåu quaãthûåc hiïån ASXH chûa cao. Quaá trònh triïín khai caácchuã trûúng, chñnh saách vïì ASXH coân chöìng cheáo,thiïëu tñnh thöëng nhêët giûäa caác àõa phûúng, xaä, huyïåntrong cuâng möåt tónh. Coân töìn taåi tònh traång “tröëngàaánh xuöi, keân thöíi ngûúåc”. Thuã tuåc haânh chñnh coânrûúâm ra dêîn àïën viïåc ngûúâi dên khöng tham gia,hoùåc khöng thïí tham gia thuå hûúãng chñnh saáchASXH. Vò thïë, caác cêëp uãy Àaãng, chñnh quyïìn, mùåttrêån àoaân thïí cêìn nhêån thûác àuáng võ trñ, vai troâ cuãacaác chñnh saách ASXH àïí coá nhûäng chuã trûúng, giaãiphaáp phuâ húåp vúái tònh hònh thûåc tiïîn.

- Chuã àöång, saáng taåo trong xêy dûång chûúng trònh,kïë hoaåch triïín khai thûåc hiïån, nhùçm khùæc phuåc àûúåcnhûäng haån chïë, phaát huy ûu àiïím trong thûåc hiïånchñnh saách ASXH.

- Cuå thïí hoáa caác chñnh saách ASXH thaânh caác àïìaán, chûúng trònh, kïë hoaåch cuå thïí, coá sûå phên cöng,phöëi húåp trong quaá trònh thûåc hiïån.

- Thûúâng xuyïn kiïím tra, giaám saát vaâ xûã lyá nghiïmminh nhûäng vi phaåm vïì chñnh saách ASXH.

- Àöíi múái phûúng thûác, thuã tuåc haânh chñnh baãoàaãm nhanh choáng, hiïåu quaã trong thûåc hiïån chñnhsaách ASXH. Àöíi múái quy trònh triïín khai chñnh saách,caãi tiïën thuã tuåc haânh chñnh, trong khêu xaác àõnh àöëitûúång thuå hûúãng, töíng húåp danh saách vaâ giaãi quyïëtkõp thúâi cho àöëi tûúãng hûúãng trúå cêëp. Àêy àûúåc xemlaâ khêu àöåt phaá trong caách thûác töí chûác thûåc hiïånhiïåu quaã chñnh saách ASXH, taåo àiïìu kiïån cho töíchûác, caá nhên coá thïí sûã duång dõch vuå hïå thöëng ASXH,àöìng thúâi, khuyïën khñch caác töí chûác, caá nhên trongvaâ ngoaâi nûúác tham gia uãng höå vaâ àêìu tû.

Thûá hai, chuá troång àaâo taåo, phaát triïín àöåi nguäcaán böå trong lônh vûåc ASXH, nhêët laâ vuâng sêu,vuâng xa.

Àöåi nguä caán böå coá trònh àöå chuyïn mön, nghiïåpvuå laâ nhên töë quan troång trong viïåc thûåc hiïån thaânhcöng chñnh saách ASXH. Vò vêåy, tónh Quaãng Bònhcêìn àêìu tû, phaát triïín àöåi nguä caán böå chuyïn traáchtrong lônh vûåc ASXH caã vïì söë lûúång vaâ chêët lûúång,thûúâng xuyïn vaâ lêu daâi.

Möåt laâ, Àaãng böå, chñnh quyïìn tónh Quaãng Bònhcêìn xêy dûång chiïën lûúåc àaâo taåo àöåi nguä caán böålaâm cöng taác an sinh. Àaãng böå, chñnh quyïìn tónhQuaãng Bònh cêìn têåp trung xêy dûång àöåi nguä caán

böå coá baãn lônh chñnh trõ vûäng vaâng, coá àaåo àûác,coá löëi söëng laânh maånh, khöng quan liïu, thamnhuäng, laäng phñ, kiïn quyïët àêëu tranh chöëng quanliïu, tham nhuäng.

Coá chiïën lûúåc xêy dûång àöåi nguä caán böå laâm cöngtaác an sinh àaãm baão caã vïì söë lûúång vaâ chêët lûúång.Chiïën lûúåc xêy dûång àöåi nguä caán böå phaãi cùn cûá vaâohoaåt àöång cuãa tûâng lônh vûåc ASXH, taåo sûå chuyïnmön hoáa trong tûâng cöng viïåc, xêy dûång chiïën lûúåccaán böå cêìn àûúåc thûåc hiïån dûúái daång xaä höåi hoáa vïìchñnh saách; thûúâng xuyïn töíng kïët, ruát kinh nghiïåmvaâ trao àöíi hoåc têåp vúái möåt söë àõa phûúng lên cêånnhû Quaãng Trõ, Huïë, Àaâ Nùéng trong cöng taác àaâotaåo, xêy dûång àöåi nguä caán böå.

Múã röång, liïn kïët àaâo taåo nguöìn nhên lûåc chêëtlûúång cao vúái caác trûúâng àaåi hoåc, hoåc viïån àuángchuyïn ngaânh, nhùçm xêy dûång nguöìn nhên lûåc chêëtlûúång cao cho lônh vûåc ASXH. Thûúâng xuyïn múãcaác lúáp ngùæn haån, caác lúáp têåp huêën, toåa àaâm, höåithaão trao àöíi kinh nghiïåm caác àõa phûúng trong tónh,thaânh phöë, caác tónh trïn caã nûúác. Àöìng thúâi cêìn chuãàöång cho caán böå trong lônh vûåc ASXH hoåc têåp nêngcao trònh àöå thaåc syä, tiïën sô vaâ tu nghiïåp úã caác nûúáccoá ASXH töët àïí nêng cao kiïën thûác, böìi dûúäng chuyïnmön nghiïåp vuå.

Hai laâ, tûâng bûúác hoaân thiïån böå maáy quaãn lyá,chêët lûúång vaâ hiïåu quaã hoaåt àöång vaâ àöíi múái phûúngphaáp quaãn lyá nguöìn nhên lûåc trong lônh vûåc ASXH.

Tónh Quaãng Bònh cêìn thûúâng xuyïn àöíi múái,nêng cao chêët lûúång hoaåt àöång cuãa caác cú quantham mûu, giuáp viïåc vïì cöng taác quaãn lyá phaát triïínnhên lûåc ASXH. Phên àõnh roä traách nhiïåm cuãacaác cêëp, caác ngaânh trong viïåc theo doäi, dûå baáo,xêy dûång kïë hoaåch phaát triïín nguöìn nhên lûåc. Möîicú quan tûâ àún võ cêëp cú súã àïën Súã Lao àöångThûúng binh - Xaä höåi phaãi xêy dûång kïë hoaåch phaáttriïín nguöìn nhên lûåc, coá kïë hoaåch thu huát, àaâotaåo, böìi dûúäng nhên lûåc, àöíi múái phûúng thûác quaãnlyá hiïåu quaã.

Ba laâ, taåo bûúác àöåt phaá trong caác chñnh saáchmang tñnh àùåc thuâ cho àöåi nguä caán böå trong lônh vûåcASXH.

Tónh phaãi coá kïë hoaåch vaâ löå trònh phuâ húåp trongviïåc xêy dûång lûåc lûúång caán böå kïë cêån, caán böånguöìn theo àuáng quy trònh, thûúâng xuyïn, liïn tuåctaåo àiïìu kiïån àïí cuãng cöë kiïån toaân töí chûác vaâ àöíimúái caán böå; quy hoaåch caán böå phaãi thûåc hiïån theoquaá trònh kheáp kñn, àöìng böå tûâ chuã trûúng, biïånphaáp àïí taåo nguöìn caán böå vaâ xêy dûång àöåi nguä,àùåc biïåt laâ caán böå laänh àaåo. Trong thúâi gian túái,tónh Quaãng Bònh cêìn àaâo taåo, phaát triïín nguöìn nhên



lûåc àuáng chuyïn ngaânh nhùçm xêy dûång àöåi nguäcaán böå chêët lûúång cao cho lônh vûåc ASXH. Tuyïínchoån cöng chûác, viïn chûác àïí tham gia caác lúáp àaâotaåo, böìi dûúäng thûåc hiïån chñnh saách ASXH baãoàaãm caác tiïu chñ: phuâ húåp vúái àùåc thuâ cöng viïåc, coáàaåo àûác nghïì nghiïåp, coá nùng lûåc chuyïn mön.Àùåc biïåt chuá troång, nêng cao chêët lûúång àöåi nguäcaán böå laâm cöng taác ASXH taåi caác vuâng khoá khùn,àöìng baâo dên töåc thiïíu söë.

Cêìn coá chïë àöå tiïìn lûúng, thûúãng thñch hú#p chocaán böå laâm cöng taác an sinh, àêy laâ àiïìu kiïån tiïnquyïët àïí caán böå yïu ngaânh, yïu nghïì àïí thûåc hiïånhiïåu quaã caác muåc tiïu àaä àïì ra.

Cöng taác àaâo taåo, troång duång böí nhiïåm cêìn cùncûá vaâo nùng lûåc chuyïn mön, àaåo àûác vaâ mûác àöåcöëng hiïën cuãa tûâng caá nhên. Tûâ àoá, coá cú chïë àùåcthuâ àöëi vúái nhûäng nhên taâi trong ngaânh, caán böå coátrònh àöå Tiïën sô, Giaáo sû, Phoá Giaáo sû vaâ nhûängchuyïn gia haâng àêìu thûåc sûå têm huyïët vúái nghïì.

Khuyïën khñch cho àöåi nguä caán böå thûåc hiïån caácsaáng kiïën, àïì taâi nghiïn cûáu khoa hoåc, taåo àiïìu kiïånàïí triïín khai ûáng duång, caác thaânh tûåu nghiïn cûáuvaâo thûåc tiïîn àïí nêng cao hiïåu quaã thûåc hiïån chñnhsaách ASXH.

Thûá ba, nêng cao nhêån thûác cuãa ngûúâi dênvïì chñnh saách ASXH vaâ phaát huy vai troâ “tûå ansinh” cuãa àöëi tûúång hûúãng an sinh xaä höåi.

Möåt trong nhûäng haån chïë laâm cho viïåc thûåc hiïånchñnh saách ASXH chûa àaåt kïët quaã cao àoá laâ donhêån thûác khöng àêìy àuã cuãa ngûúâi dên vïì chñnhsaách. Ngûúâi dên khöng hiïíu roä àöëi tûúång thuå hûúãngcuãa tûâng loaåi chñnh saách, hoùåc cho rùçng, vúái nhûängchñnh saách àoáng, hûúãng, quyïìn lúåi cuãa hoå thûúângkhöng àûúåc àaãm baão, mûác trúå cêëp quaá thêëp. Vò thïë,nêng cao nhêån thûác cuãa ngûúâi dên, tùng mûác àöåhiïíu biïët cuãa dên cû vïì chñnh saách ASXH laâ giaãiphaáp quan troång àïí thûåc hiïån töët hún chñnh saáchASXH. Viïåc thûåc hiïån hiïåu quaã caác chñnh saách, haymúã röång quy mö chñnh saách ASXH phuå thuöåc rêët lúánnhêån thûác ngûúâi dên. Vò vêåy, phaãi àêíy maånh cöngtaác tuyïn truyïìn, nêng cao nhêån thûác cuãa ngûúâi dên,thûúâng xuyïn töí chûác àöëi thoaåi trûåc tiïëp vúái nhêndên àïí giaãi quyïët nhûäng thùæc mùæc giuáp ngûúâi dênhiïíu roä hún quyïìn vaâ traách nhiïåm trong thûåc hiïånchñnh saách ASXH.

Àùåc biïåt, trong thúâi gian túái, cuâng vúái viïåc tùngcûúâng vai troâ cuãa caác cêëp uãy Àaãng, chñnh quyïìn àõaphûúng caác cêëp vaâ cöång àöìng xaä höåi thò baãn thêncaác àöëi tûúång thuå hûúãng ASXH cuäng cêìn phaãi nêngcao traách nhiïåm “tûå an sinh” cuãa mònh. Àêy laâ biïån

phaáp mang tñnh bïìn vûäng àïí àöëi tûúång hûúãng thuå(nhêët laâ àöëi tûúång àoái ngheâo, taân têåt, treã möì cöi...)vûún lïn khùèng àõnh võ thïë, vai troâ cuãa baãn thêntrong xaä höåi. Viïåc tùng cûúâng khaã nùng “tûå an sinh”cuãa ngûúâi dên laâ hûúáng ài àuáng àùæn cêìn phaãi nghiïncûáu, triïín khai nhanh choáng, hiïåu quaã. Tuy nhiïn,thûåc hiïån àûúåc khaã nùng tûå an sinh laâ möåt baâi toaánkhöng hïì àún giaãn, cêìn phaãi nghiïn cûáu, triïín khaiàöìng böå möåt söë giaãi phaáp cú baãn:

Möåt laâ, àêíy maånh cöng taác tuyïn truyïìn àïën àöëitûúång hûúãng thuå vïì khaã nùng tûå an sinh cuãa baãnthên trûúác sûå taác àöång cuãa nïìn kinh tïë thõ trûúâng.Qua caác biïån phaáp tuyïn truyïìn laâm cho àöëi tûúångthuå hûúãng tûå tin vïì baãn thên, tûâ àoá thuác àêíy tñnhchuã àöång, saáng taåo vaâ yá chñ vûún lïn khùèng àõnhmònh trong cuöåc söëng.

Hai laâ, giuáp àúä caác àöëi tûúång thuå hûúãng “tûå ansinh” thöng qua hoaåt àöång giaáo duåc vaâ àaâo taåo, höîtrúå vöën, khoa hoåc vaâ cöng nghïå trong quaá trònh saãnxuêët àïí hoå tûå thên lêåp nghiïåp taåo àiïìu kiïån cho hoåvûún lïn laâm giaâu ngay trïn chñnh quï hûúng mònh.Bùçng caách múã nhiïìu lúáp àaâo taåo ngùæn haån vaâ daâivúái nhiïìu lônh vûåc, ngaânh nghïì khaác nhau nhùçmtaåo viïåc laâm, öín àõnh vïì kinh tïë cho ngûúâi lao àöång.Nhûäng lúáp hoåc naây coá thïí liïn kïët vúái caác àún võgiaáo duåc nhùçm chuyïín giao kyä thuêåt, cöng nghïå vaânhûäng ngaânh nghïì phuâ húåp vúái tûâng àöëi tûúång, àõaphûúng. Baâi hoåc cêìn ngùæn goån, àún giaãn, phuâ húåpvúái trònh àöå nhêån thûác vaâ kyä nùng cuãa tûâng àöëitûúång, búãi nhûäng àöëi tûúång naây phêìn nhiïìu laâ nhûängngûúâi keám may mùæn trïn möåt phûúng diïån naâo àoá.Viïåc múã röång caác lúáp àaâo taåo nghïì cho àöëi tûúångthuå hûúãng ASXH seä giuáp hoå hoâa nhêåp cöång àöìng,traánh têm lyá tûå ti, mùåc caãm, giuáp cho hoå coá àiïìukiïån tiïëp xuác, trao àöíi kinh nghiïåm nghïì nghiïåp, kyänùng tûå an sinh.

Ba laâ, baãn thên àöëi tûúång thu hûúãng phaãi luön yáthûác vûún lïn àïí khùèng àõnh võ trñ, vai troâ vaâ traáchnhiïåm cuãa mònh àöëi vúái xaä höåi. Do hoaân caãnh khaácnhau, àiïìu kiïån vaâ têm lyá khaác nhau nïn àöëi tûúångthuå hûúãng coá khaã nùng “tûå an sinh” khaác nhau. Vòthïë, caách thûác trúå giuáp cuäng phaãi khaác nhau vaâ phuâhúåp tûâng àöëi tûúång, qua àoá giuáp hoå coá yá chñ, quyïëttêm vûún lïn, xoáa boã têm lyá tûå ti, mùåc caãm, kiïn trò,hoå#c têåp, nêng cao kiïën thûác chuyïn mön vaâ kyä nùngnghïì nghiïåp àïí coá thïí tûå nuöi söëng baãn thên vaâ laâmgiaâu cho gia àònh, quï hûúng. Hûúáng dêîn hoå sûãduång húåp lyá caác nguöìn vöën maâ Nhaâ nûúác, töí chûác xaähöåi hay caá nhên höî trúå cho caác hoaåt àöång saãn xuêëtkinh doanh, cêìn chia seä, àöång viïn, trao àöíi kinh



nghiïåm, giuáp àúä nhûäng ngûúâi cuâng caãnh ngöå, cuângnhau vûúåt qua hoaân caãnh vûún lïn trúã thaânh ngûúâicoá ñch cho gia àònh vaâ xaä höåi.

3. Kïët luêånDuâ gùåp phaãi rêët nhiïìu khoá khùn vaâ thaách thûác

nhûng tónh Quaãng Bònh àaä luön nöî lûåc, quyïët têmtrong viïåc thûåc hiïån chñnh saách ASXH vaâ mang laåinhûäng kïët quaã àaáng khñch lïå. Bûúác àêìu xêy dûånghïå thöëng an sinh xaä höåi àa daång vaâ toaân diïån, phaáttriïín röång khùæp tûâ thaânh thõ àïën nöng thön, àùåcbiïåt caác xaä vuâng sêu vuâng xa. Caác lônh vûåc xaä höåiàaåt àûúåc nhiïìu thaânh tûåu quan troång, tyã lïå bao phuãBHYT àaä vûúåt chó tiïu, tùng diïån bao phuã cuãaBHXH, cûáu trúå kõp thúâi, hiïåu quaã cho caác àöëi tûúångkhoá khùn, nêng cao àúâi söëng vêåt chêët vaâ tinh thêìncho caác àöëi tûúång ngûúâi coá cöng vúái caách maång,goáp phêìn cuãng cöë loâng tin cuãa nhên dên vaâ öín àõnhchñnh trõ - xaä höåi.

Bïn caånh àoá, quaá trònh triïín khai coân coá nhûänghaån chïë laâm aãnh hûúãng àïën thûåc hiïån chñnh saáchASXH àoá laâ cöng taác chó àaåo töí chûác thûåc hiïån cuãacaác cêëp chñnh quyïìn tónh Quaãng Bònh chûa thûåc sûåàöìng nhêët, hiïåu quaã, coân xaãy ra tònh traång chöìngcheáo giûäa caác cêëp triïín khai thûåc hiïån vaâ caác súã banngaânh liïn quan; àöåi nguä caán böå laâm cöng taác ASXHchûa àaáp ûáng yïu cêìu vïì chuyïn mön vaâ nghiïåp vuå,coân coá tònh traång tiïu cûåc, nhuäng nhiïîu trong viïåctriïín khai chñnh saách, laâm aãnh hûúãng àïën hiïåu quaãcuãa chñnh saách, giaãm mûác àöå loâng tin nhên dên vïìchñnh saách cuãa Àaãng vaâ Nhaâ nûúác.

Àïí khùæc phuåc nhûäng yïëu keám trong viïåc thûåchiïån chñnh saách ASXH trong thúâi gian túái, tónhQuaãng Bònh cêìn phaãi thûåc hiïån nhûäng giaãi phaápnhû phaát huy tñnh chuã àöång, saáng taåo cuãa Àaãngböå, chñnh quyïìn trong viïåc xêy dûång chûúng trònh,kïë hoaåch thûåc hiïån chñnh saách ASXH thöëng nhêët,àöìng böå, hiïåu quaã. Chuá troång àaâo taåo, phaát triïínàöåi nguä caán böå trong lônh vûåc ASXH, nhêët laâ vuângsêu, vuâng xa. Nêng cao nhêån thûác ngûúâi dên vïìchñnh saách ASXH vaâ phaát huy vai troâ “tûå an sinh”cuãa àöëi tûúång hûúãng ASXH àïí phaát huy tñnh chuãàöång cuãa ngûúâi dên khi tham gia chñnh saách ASXH.Thûåc hiïån àûúåc giaãi phaáp trïn seä phaát huy àûúåcnhûäng lúåi thïë, tiïìm nùng cuãa àõa phûúng, xêy dûånghïå thöëng ASXH vûäng maånh àûa tónh Quaãng Bònhphaát triïín nhanh bïìn vûäng.

Taâi liïåu tham khaão1. Baão hiïím xaä höåi tónh Quaãng Bònh, (2017), Baáo caáo tònh hònh

nhiïåm vuå nùm 2017, phûúng hûúáng nhiïåm vuå nùm 2018,Quaãng Bònh.

2. Baão hiïím xaä höåi tónh Quaãng Bònh, (2017) Baáo caáo söë 210/BC-BHXH vïì viïåc thûåc hiïån Nghõ quyïët söë 21-NQ/TW vïì “Tùngcûúâng sûå laänh àaåo cuãa Àaãng àöëi vúái cöng taác BHXH, BHYT,Quaãng Bònh.

3. Baão hiïím xaä höåi tónh Quaãng Bònh, (2017) Baáo caáo tònh hònhthûåc hiïån BHXH nùm 2017, phûúng hûúáng nhiïåm vuå nùm2018, Quaãng Bònh.

4. Cuåc thöëng kï tónh Quaãng Bònh, (2017), Niïn giaám thöëng kïnùm 2017, Nxb Thöëng kï, Haâ Nöåi.

5. Àaãng böå tónh Quaãng Bònh (2015), Vùn kiïån Àaåi höåi àaåi biïíuÀaãng böå tónh Quaãng Bònh lêìn thûá XVI, nhiïåm kyâ 2015 - 2020,Quaãng Bònh.

6,7,8. Súã Lao àöång Thûúng Binh vaâ Xaä höåi, (2017), Baáo caáo kïëtquaã thûåc hiïån cöng taác Baão trúå xaä höåi nùm 2017, kïë hoaåchnùm 2018, Quaãng Bònh.

9. Súã Lao àöång Thûúng binh vaâ Xaä höåi, (2017), Baáo caáo tònhhònh cöng taác, lao àöång ngûúâi coá cöng vúái caách maång tónhQuaãng Bònh nùm 2017, Quaãng Bònh.

10. Súã Lao àöång Thûúng binh vaâ Xaä höåi, (2018), Baáo caáo töínghúåp söë lûúång ngûúâi coá cöng, söë 05/BC-SLÀTBXH ngaây 05thaáng 01 nùm 2018, Quaãng Bònh.

11. Súã Lao àöång Thûúng Binh vaâ Xaä höåi, (2017), Baáo caáo kïët quaãthûåc hiïån cöng taác giaãm ngheâo bïìn vûäng nùm 2017, QuaãngBònh.

12. UÃy ban nhên dên tónh Quaãng Bònh, (2017), Baáo caáo tònh hònhkinh tïë xaä höåi tónh Quaãng Bònh nùm 2017, Quaãng Bònh.

Caác NHTM tiïëp tuåc phaát triïín dõch vuå baán leã, múãröång cho vay tiïu duâng.

Trong nùm 2018, caác NHTM tiïëp tuåc hoaân thiïåncaác tiïu chñ, caác nöåi dung aáp duång Basel II, nhiïìuNHTM tiïëp tuåc tùng vöën chuã súã hûäu, nêng cao chêëtlûúång kiïím soaát nöåi böå, raâ soaát caác quy àõnh vïì quaãntrõ àiïìu haânh.

Theo quyïët àõnh söë 58/2016/QÀ-TTg, Agribankseä àûúåc cöí phêìn hoáa vaâ Nhaâ nûúác chó coân nùæm giûä65% vöën àiïìu lïå trong giai àoaån 2016-2020. Caác bûúáctriïín khai cöí phêìn hoáa Agribank àang àûúåc xuác tiïënmaånh meä tûâ nùm 2018. Àêy laâ NHTM NN cuöëi cuângthûåc hiïån cöí phêìn hoáa, dûå kiïën seä coá nhiïìu bêët ngúâ.Seä coá thïm nhiïìu NHTM CP niïm yïët cöí phiïëu trïnsaân giao dõch chûáng khoaán.

Taâi liïåu tham khaão1. UÃy ban giaám saát taâi chñnh quöëc gia: www.nfsc.gov.vn2. NHNN: www.sbv.gov.vn3. Töíng cuåc Thöëng kï: www.gso.gov.vn4. Baáo caáo taâi chñnh húåp nhêët hïët nùm 2017 cuãa caác NHTM CP

àaä nïu trong caác biïíu àöì, Haâ Nöåi, thaáng 4/2018 vaâ www -http://cafef.vn/

HIÏÅU QUAÃ KINH DOANH CUÃA...(Tiïëp theo trang 56)



1. Àùåt vêën àïìQuaãn lyá raác thaãi sinh hoaåt taåi caác vuâng nöng

thön hiïån nay àang laâ vêën àïì nhêån àûúåc sûå quantêm cuãa cöång àöìng. Theo thöëng kï cuãa Böå Taâinguyïn vaâ Möi trûúâng, möîi nùm phaát sinh trïn 13triïåu têën raác thaãi sinh hoaåt úã khu vûåc nöng thön,con söë àoá vêîn khöng ngûâng tùng lïn theo tûângnùm [1]. Àùåc biïåt, trong nhûäng nùm gêìn àêy, töëcàöå àö thõ hoáa diïîn ra maånh taåi caác vuâng nöngthön khiïën cho vêën àïì quaãn lyá raác thaãi taåi nöngthön trúã thaânh vêën àïì bûác xuác cuãa nhiïìu àõaphûúng. Mai Àònh laâ möåt xaä ngoaåi thaânh, thuöåchuyïån Soác Sún, nùçm giaáp vúái sên bay Quöëc tïëNöåi Baâi, caách trung têm Haâ Nöåi khoaãng 25km; möåtphêìn cuãa khu cöng nghiïåp Nöåi Baâi nùçm trïn àõabaân cuãa xaä; àûúâng cao töëc Nöåi Baâi vaâ àûúâng quöëclöå 2 chaåy qua àõa baân cuãa xaä. Àiïìu naây lyá giaãi möåtphêìn lyá do xaä Mai Àònh laâ möåt xaä coá töëc àöå àö thõhoáa maånh nhêët trong huyïån Soác Sún. Baâi viïëtnhùçm hûúáng àïën tòm hiïíu vïì haânh vi xaã raác thaãisinh hoaåt cuãa ngûúâi dên nöng thön hiïån nay, dûúáitaác àöång cuãa quaá trònh àö thõ hoáa.

2. Phûúng phaáp nghiïn cûáuBaâi viïët sûã duång phûúng phaáp phên tñch caác taâi

liïåu thöëng kï, kïët húåp vúái phûúng phaáp quan saát vaâphoãng vêën sêu ngûúâi dên trong xaä àïí thêëy àûúåc haânhvi xûã lyá raác thaãi cuãa ngûúâi dên trong dûúái taác àöångcuãa àö thõ hoáa. Ngoaâi ra, chuáng töi coân tiïën haânhkhaão saát àõnh lûúång 100 höå dên úã caác thön bùçngbaãng hoãi àïí laâm roä hún vïì haânh vi xûã lyá raác thaãi cuãangûúâi dên trong xaä.

3. Thûåc traång hoaåt àöång xûã lyá raác thaãi sinhhoaåt cuãa ngûúâi dên nöng thön taåi xaä Mai Àònh,huyïån Soác Sún, Thaânh phöë Haâ Nöåi.

Taåi xaä Mai Àònh, nhûäng thön tiïëp giaáp vúái àûúângQuöëc löå 2, thön tiïëp giaáp sên bay Nöåi Baâi vaâ khucöng nghiïåp Nöåi Baâi thûúâng coá töëc àöå àö thõ hoáadiïîn ra maånh hún. Dûúái taác àöång cuãa àö thõ hoáa -cöng nghiïåp hoáa, àiïìu kiïån vïì cú súã haå têìng cuãahuyïån Soác Sún noái chung vaâ xaä Mai Àònh noái riïngàûúåc nêng lïn roä rïåt. Nhòn vaâo hïå thöëng cú súã haåtêìng cöng cöång nhû hïå thöëng àûúâng dên sinh, hïå

THÛÅC TRAÅNG XÛÃ LYÁ RAÁC THAÃI SINH HOAÅTCUÃA NGÛÚÂI DÊN NÖNG THÖN VEN ÀÖ HIÏÅN NAY

(Khaão saát taåi xaä Mai Àònh, huyïån Soác Sún, Thaânh phöë Haâ Nöåi)


Toám tùæt: Kinh tïë nûúác ta hiïån nay coá nhûäng bûúác phaát triïín maånh meä, àùåc biïåt úã caác vuâng ven àö - núi maâ quaá trònh àöthõ hoáa diïîn ra rêët nhanh. Tûâ àoá naãy sinh nhiïìu vêën àïì xaä höåi - trong àoá vêën àïì xûã lyá raác thaãi sinh hoaåt laâ möåt trong nhûäng vêënàïì cêìn àûúåc quan têm vaâ giaãi quyïët. Baâi viïët seä têåp trung phên tñch möåt söë khña caånh vïì haânh vi xaã raác thaãi sinh hoaåt cuãa ngûúâidên vuâng ven àö, àùåc biïåt taåi xaä Mai Àònh, huyïån Soác Sún, ngoaåi thaânh Haâ Nöåi nhùçm phaát huy nhûäng mùåt tñch cûåc, tûâ àoá haånchïë nhûäng khña caånh tiïu cûåc do taác àöång quaá trònh àö thõ hoáa àïën möi trûúâng hiïån nay.

Tûâ khoáa: nöng thön, ngûúâi dên nöng thön, raác thaãi sinh hoaåt.

THE STATUS OF DOMESTIC WASTE TREATMENT OF PERI_URBAN PEOPLE NOW ADAYS(survay in Mai Dinh commune, Soc Son District, Hanoi)

Abstract: Water economics now has strong developments, especially in suburban areas, where rapid urbanization is takingplace. Since then there are many social problems - in which the problem of treatment of domestic waste is one of the issues thatneed to be addressed and resolved. The research paper will focus on analyzing some aspects of domestic waste dischargebehavior in peri-urban areas, particularly in Mai Dinh commune, Soc Son district, Hanoi suburbs, to promote positive aspects. Limitnegative aspects of urbanization to the current environment. Keywords: behavior, rural people, domestic waste.

Keywords: Countryside, rural people, household waste.

NGUYÏÎN THÕ MINH THUÁY*




thöëng àeân chiïëu saáng cöng cöång, hïå thöëng thu gomvaâ xûã lyá raác thaãi, hïå thöëng cung cêëp nûúác saåch cuãaàõa phûúng, chuáng ta coá thïí àaánh giaá àö thõ hoáa aãnhhûúãng maånh meä nhû thïë naâo túái àõa phûúng àoá.

Möi trûúâng cuäng laâ möåt vêën àïì cuãa quaá trònh àöthõ hoáa. Möåt mùåt àö thõ hoáa laâm thay àöíi nhanh choángböå mùåt cuãa khu vûåc nöng thön thuêìn tuáy, mùåt khaácnoá cuäng laâm suy thoaái möi trûúâng söëng cuãa ngûúâidên taåi xaä do sûác eáp vïì tùng dên söë, sûå pha tröån löëisöëng cuãa nhiïìu thaânh phêìn dên cû, viïåc thiïëu àêìu tûcho cú súã haå têìng,... Do möi trûúâng sinh thaái cuãa xaäcoá tñnh lûúäng cû, tûác laâ vûâa mang àùåc àiïím nöngnghiïåp - nöng thön, vûâa bùæt àêìu mang àùåc àiïím cuãaàö thõ nïn dûúái taác àöång cuãa àö thõ thò hïå sinh thaáinöng thön àang dêìn bõ phaá vúä, chùèng haån do caácchêët thaãi cöng nghiïåp vaâ sinh hoaåt tûâ khu cöng nghiïåpNöåi Baâi dêîn àïën laâm ö nhiïîm khöng khñ vaâ nguöìnnûúác tûå nhiïn cuãa khu vûåc. Nhêån thûác àûúåc àiïìu àoánïn vêën àïì nûúác saåch vaâ vïå sinh möi trûúâng laâ nhucêìu cú baãn trong àúâi söëng haâng ngaây cuãa moåi ngûúâivaâ àang trúã thaânh àoâi hoãi bûác baách trong viïåc baão vïåsûác khoeã vaâ caãi thiïån àiïìu kiïån sinh hoaåt cho ngûúâidên trong xaä. Nhûäng nùm trûúác nùm 2008 thò yá thûácbaão vïå möi trûúâng nöng thön chûa töët, viïåc xaã raácthaãi sinh hoaåt haâng ngaây xuöëng caác ao höì tûå nhiïnvaâ xaã ra àûúâng dên sinh vêîn coân diïîn ra khaá phöíbiïën, gêy ö nhiïîm, àe doaå àïën chêët lûúång nguöìnnûúác ngêìm do lûúång nûúác thaãi khöng qua xûã lyá thêëmxuöëng caác têìng nûúác ngêìm vaâ mêët myä quan möitrûúâng söëng. Hiïån nay, ngûúâi dên trong xaä àaä yá thûácàûúåc viïåc giûä gòn vïå sinh möi trûúâng nïn möîi thönàaä tûå cûã ra tûâ 3 àïën 4 ngûúâi laâm nhiïåm vuå thu gomraác thaãi, àïën möåt àõa àiïím chúâ xe cuãa cöng ty möitrûúâng àö thõ àïën chúã ài. Cöng ty möi trûúâng àö thõcuãa huyïån höî trúå cho möîi thön tûâ 5 àïën 6 xe thugom raác. Ngûúâi dên trong xaä àaä tûå yá thûác àûúåc vêënàïì laâm saåch möi trûúâng nïn cuäng àaä tûå nguyïån àoánggoáp kinh phñ àïí phuåc vuå cho nhoám thu gom raác cuãathön. Nïëu xe raác coá bõ hoãng hoác thò xaä seä höî trúå tusûãa hoùåc mua múái cho thön. Àïën nay, töíng söë xeraác cuãa xaä laâ hún 80 xe [2].

Ài cuâng vúái cöng taác thu gom raác thò haânh vi xûã lyáraác thaãi trong sinh hoaåt haâng ngaây laâ vêën àïì àûúåcnhiïìu ngûúâi quan têm. Xûã lyá raác thaãi sinh hoaåt töët seälaâm giaãm ö nhiïîm möi trûúâng vaâ laâm giaãm phaát sinhcaác mêìm bïånh, àùåc biïåt nêng cao nïëp söëng cho ngûúâidên trong xaä. Khi chuáng töi tòm hiïíu vïì têìm quantroång cuãa viïåc xûã lyá raác thaãi, nhûäng ngûúâi dên trongxaä àaä coá nhûäng quan àiïím khaác nhau:

Trong söë 91 ngûúâi tham gia traã lúâi cêu hoãi naây coá85 ngûúâi (àaåi diïån cho höå gia àònh) cho rùçng, viïåc xûãlyá raác thaãi laâ rêët quan troång vò ngûúâi dên cho rùçng

khöng ai coá möåt cuöåc söëng töët nïëu möi trûúâng bõ önhiïîm. Coá ngûúâi cho rùçng: “nïëu khöng quan têmàïën vêën àïì xûã lyá raác thaãi thò noá aãnh hûúãng trûåc tiïëptúái cuöåc söëng cuãa mònh”(Chõ Àöî Thõ H, 37 tuöíi, thönÊËp Cuát). Mùåc duâ cöng viïåc xûã lyá vaâ phên loaåi raác thaãisinh hoaåt sau khi àaä thu gom khöng phaãi laâ cuãa ngûúâidên maâ laâ cuãa caác cú quan chñnh quyïìn. Thûåc tïëcho thêëy, raác thaãi coá aãnh hûúãng trûåc tiïëp àïën hoaåtàöång söëng cuãa ngûúâi dên, àïën sûác khoãe, möi trûúângsinh hoaåt haâng ngaây cuãa hoå. Nïëu nhû caách àêy vaâichuåc nùm, raác thaãi nöng thön chuã yïëu laâ rau cuã quaã,caác chêët thaãi hûäu cú dïî phên huãy thò nay àaä coá nhiïìuloaåi raác thaãi nhû nilong, raác nhûåa, chai loå vúái nhiïìuthaânh phêìn àöåc haåi khöng keám gò raác thaãi àö thõ.

Khi chuáng töi khaão saát vïì caách xûã lyá raác thaãicuãa ngûúâi dên trong xaä, àaä nhêån àûúåc nhiïìu yákiïën khaác nhau.

Biïíu àöì 2: Caách xûã lyá raác thaãi sinh hoaåtcuãa caác höå gia àònh

(Nguöìn: Söë liïåu khaão saát cuãa taác giaã)

Kïët quaã khaão saát 100 höå gia àònh cho thêëy àa söëngûúâi dên àïí raác trûúác nhaâ, cöng nhên vïå sinh àïënthu gom. Theo quan saát cuãa chuáng töi, nhûäng thön

Biïíu àöì 1: Nhêån thûác ngûúâi dên vïì têìm quan troångcuãa viïåc xûã lyá raác thaãi sinh hoaåt




coá nhiïìu ngûúâi dên laâm nghïì phi nöng nghiïåp, àiïìukiïån kinh tïë khaá giaã hún vaâ coá àiïìu kiïån tûå mua sùæmnhûäng thuâng raác cöng cöång vaâ àùåt raãi raác trïn nhûängàûúâng ngoä röång. Coá 44,0% höå tham gia traã lúâi àïíraác vaâo thuâng raác cöng cöång coá túái 48,0% höå giaàònh cho biïët àïí raác trûúác nhaâ, cöng nhên vïå sinhàïën thu gom, chó coá 4/100 höå, chiïëm 4,0% cho biïëtvûát raác gêìn nhaâ. Theo quan saát thò àa söë moåi ngûúâidên àïìu àúåi coá keãng raác röìi múái mang ra àöí. Songcuäng coá möåt söë gia àònh vûát raác ra ngoaâi àûúâng, caácgoác khuêët hoùåc treo úã àêìu ngoä vaâo nhûäng ngaây nhêëtàõnh trûúác khi xe raác àïën thu gom. Anh Nguyïîn VùnT (caán böå xaä) cho rùçng: “Chuáng töi thûúâng xuyïn kïugoåi ngûúâi dên trong xaä coá nhêån thûác töët trong viïåcxûã lyá nhûäng raác thaãi nguy haåi nhû bao bò, chai loå cuãathuöëc baão vïå thûåc vêåt, phên boán,...”.

Khi chuáng töi khaão saát 100 höå, vúái khoaãng 7 loaåinghïì nghiïåp, úã caác thön khaác nhau vïì yá thûác baão vïåmöi trûúâng, thöng qua chó söë phaãn ûáng nhû thïë naâokhi thêëy ngûúâi khaác boã/vûát raác bûâa baäi, chuáng töi àaänhêån àûúåc nhûäng kïët quaã rêët thuá võ, thïí hiïån trongbaãng sau:Baãng 1. Tûúng quan giûäa nghïì nghiïåp vaâ phaãn ûángcuãa ngûúâi dên khi nhòn thêëy haânh vi xaã raác bûâa baäi


Theo söë liïåu trïn cho thêëy, khi thêëy ngûúâi khaácboã/vûát raác bûâa baäi, thò 33,3% ngûúâi dên laâ nöng dênàaä khöng coá phaãn ûáng, vaâ hoå cho àoá laâ àiïìu bònhthûúâng. Chõ Nguyïîn Höìng A cho rùçng: “Nöng dênchuáng töi tûâ xûa àaä coá thoái quen laâ luön vûát raác ravûúân, hoùåc ra chöî àêët tröëng úã àöìng röìi chõ aå.” (Nûä,48 tuöíi, thön Mai Nöåi). Nïëu xeát theo tiïu chñ laâ khöngphaãn ûáng, coá phaãn ûáng (khoá chõu, nhùæc nhúã hoùåc tûå

nhùåt raác boã vaâo thuâng) vaâ baáo chñnh quyïìn thò tó lïångûúâi coá nghïì nghiïåp laâ cöng nhên coá phaãn ûáng laâbiïíu hiïån roä neát nhêët. Vúái nhûäng ngûúâi laâm caán böånhên viïn Nhaâ nûúác, khi àûúåc hoãi vïì phaãn ûáng khithêëy hiïån tûúång àöí raác bûâa baäi, àa phêìn hoå noái seäbaáo chñnh quyïìn, (tó lïå 28,7%). Öng Nguyïîn Vùn Th(caán böå xaä) cho biïët: “Nïëu ngûúâi dên àöí raác sinhhoaåt thò chó nhùæc nhúã àïí hoå coá yá thûác hún, coân nïëungûúâi dên àöí raác thaãi cöng nghiïåp hoùåc nhûäng höåchùn nuöi àöí phïë thaãi ra möi trûúâng thò chñnh quyïìnseä can thiïåp”.

Cuäng tûâ söë liïåu trïn cho biïët ngûúâi dên àïìu coáphaãn ûáng khi thêëy ngûúâi khaác àöí raác bûâa baäi chûángtoã ngûúâi dên àaä quan têm àïën möi trûúâng. Àoá laâmöåt trong nhûäng thoái quen töët àem laåi nhiïìu hiïåuquaã trong viïåc àiïìu chónh nhûäng haânh vi gêy mêët vïåsinh möi trûúâng cuãa ngûúâi nöng thön, goáp phêìn nêngcao yá thûác cuãa cöång àöång laâng xoám. Tuy nhiïn, nhûàaä phên tñch úã trïn, thoái quen àöí raác bûâa baäi cuãanhiïìu ngûúâi dên nöng thön Viïåt Nam noái chung vaângûúâi dên úã xaä Mai Àònh noái riïng, vêîn àang laâ möåtvêën àïì cêìn coá sûå quan têm vaâ coá nhûäng biïån phaápàiïìu chónh húåp lyá, khöng chó laâ cöng viïåc cuãa caác cúquan quaãn lyá maâ chñnh laâ cöng viïåc cêìn coá sûå thamgia cuãa caã cöång àöìng dên cû. Do àùåc àiïím cû truá vaâtêåp tñnh cuãa ngûúâi nöng thön nïn ngûúâi dên trongxaä vêîn thûúâng nïí nang nhau, khöng coá nhûäng phaãnûáng maånh meä khi thêëy ngûúâi khaác xaã/vûát raác thaãi rangoä xoám khöng àuáng núi quy àõnh. Tuy nhiïn, trongnhûäng nùm gêìn àêy, vaâo nhûäng ngaây nghó lïî tïët thòmöîi thön àïìu cûã ra möåt nhoám (thanh niïn, phuå nûä)laâm cöng taác vïå sinh àûúâng laâng ngoä xoám. Theoàaánh giaá cuãa laänh àaåo xaä thò ngûúâi dên cuäng khaá haâiloâng vúái tònh hònh vïå sinh möi trûúâng cuãa àõa phûúng,laänh àaåo xaä cuäng àaä vaâ àang laâm töët cöng taác tuyïntruyïìn àïí ngûúâi dên hiïíu roä vaâ coá yá thûác hún trongviïåc thu gom vaâ xûã lyá raác, traánh laâm aãnh hûúãng àïënmöi trûúâng dên sinh trong xaä. UÃy ban nhên dên xaäMai Àònh àaä chó àaåo caác thön laâng laâm töët cöng taácvïå sinh möi trûúâng, thûåc hiïån xaä höåi hoáa cöng taác vïåsinh möi trûúâng, phaát àöång nhiïìu phong traâo toaândên tham gia töíng vïå sinh saåch nhaâ, saåch ngoä. Chñnhvò àiïìu àoá maâ töí thu gom raác cuãa xaä àaä nhiïìu lêìnàûúåc nhêån giêëy khen cuãa huyïån Soác Sún.

4. Möåt vaâi nhêån xeátTöëc àöå àö thõ hoáa àang diïîn ra maånh meä taåi xaä

Mai Àònh, khiïën cho cöång àöìng dên cû trong vuângaãnh hûúãng búãi löëi söëng àö thõ, nhûng yá thûác vaâ haânhvi cuãa hoå vêîn mang àêåm neát cuãa löëi söëng nöng thön,maâ sûå phaãn aãnh roä neát nhêët laâ qua haânh vi xûã lyá raác

Phaãn ûáng khi nhòn thêëy ngûúâi khaác xaã raác bûâa baäi

Nghïì nghiïåp N (%)

Khöng phaãn ûáng

(n=9)

Khoá chõu (n = 40)

Nhùæc nhúã ( n= 26)

Tûå nhùåt

raác boã vaâo

thuâng (n = 11)

Baáo chñnh quyïìn ( n =

7)

Khaác (n =

7)

Töíng

N 3 4 7 Buön baán, dõch vuå % 7,5 15,4 7,0

N 1 5 3 1 2 12 Caán böå nhên

viïn nhaâ nûúác

% 11,1 12,5 11,5 9,1 28,7 12,0

N 7 4 4 1 16 Cöng nhên

% 17,5 15,4 36,3 14,2 16,0 N 3 13 6 5 3 4 34

Nöng dên % 33,3 32,5 23,1 45,5 42,9 57,4 34,0 N 2 5 3 1 1 1 13 Khöng nghïì,

khöng nghiïåp % 22,2 12,5 11,5 9,1 14,2 14,2 13,0 N 3 5 1 1 10 Tiïíu thuã

cöng nghiïåp % 7,5 19,2 14,2 14,2 10,0 N 3 4 1 8

Nghïì khaác % 33,3 10,0 3,9 8,0 N 9 40 26 11 7 7 Töíng % 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0




1. Möåt söë àiïím múái trong kïë toaán haânh chñnhsûå nghiïåp

Hiïån nay, quy àõnh liïn quan àïën cöng taác kïëtoaán taåi caác àún võ HCSN àaä tûúng àöëi àêìy àuã, thïíhiïån thöng qua Luêåt Kïë toaán sûãa àöíi (nùm 2015)cuãa Quöëc höåi, Nghõ àõnh 174/2016/NÀ-CP ngaây30/12/2016 cuãa Chñnh phuã vaâ Thöng tû 107/2017/TT-BTC ngaây 10/10/2017 cuãa Böå Taâi chñnh hûúángdêîn Chïë àöå kïë toaán haânh chñnh, sûå nghiïåp. Cuå thïí:

Vïì chûáng tûâ kïë toaán- Caác àún võ haânh chñnh sûå nghiïåp àïìu phaãi

sûã duång thöëng nhêët mêîu chûáng tûâ kïë toaán thuöåc

loaåi bùæt buöåc vaâ khöng àûúåc sûãa àöíi thöng tin àaäban haânh.

- Ngoaâi caác chûáng tûâ kïë toaán bùæt buöåc, àún võhaânh chñnh sûå nghiïåp àûúåc tûå thiïët kïë mêîu chûángtûâ àïí phaãn aánh caác nghiïåp vuå kinh tïë phaát sinh thòphaãi laâm àïí baáo caáo chung vúi chûáng tûâ mêîu.

- Phaãi baão quaãn cêín thêån, khöng àûúåc àïí hûhoãng, muåc naát àöëi vúái mêîu chûáng tûâ in sùén nhû:Seác, Biïn lai thu tiïìn vaâ giêëy túâ coá giaá phaãi àûúåcquaãn lyá nhû tiïìn.

NHIÏÅM VUÅ CUÃA KÏË TOAÁN TRONG CAÁC ÀÚN VÕ HAÂNH CHÑNH SÛÅ NGHIÏÅPTHEO TINH THÊÌN THÖNG TÛ 107/2017/TT-BTC


Toám tùæt: Thûåc hiïån caác quy àõnh liïn quan àïën cöng taác kïë toaán taåi àún võ haânh chñnh sûå nghiïåp (HCSN) theo Luêåt Kïë toaánsûãa àöíi (nùm 2015) cuãa Quöëc höåi, Nghõ àõnh 174/2016/NÀ-CP ngaây 30/12/2016 cuãa Chñnh phuã vaâ Thöng tû 107/2017/TT-BTC ngaây 10/10/2017 cuãa Böå Taâi chñnh. Baâi viïët nïu möåt söë nhûäng àiïím múái vïì chûáng tûâ kïë toaán, vïì taâi khoaãnkïë toaán, vïì söí saách kïë toaán, vïì baáo caáo kïë toaán... trong kïë toaán HCSN. Àöìng thúâi chó ra nhiïåm vuå cuãa kïë toaán haânh chñnh sûånghiïåp trong thûåc hiïån caác quy àõnh múái, àûa ra möåt söë kiïën nghõ trong cöng taác töí chûác kïë toaán; Thûåc hiïån nghiïm tuác vaâ àêìyàuã caác quy àõnh vïì kïë toaán; Thûúâng xuyïn thûåc hiïån kiïím tra, kiïím soaát viïåc chêëp haânh kïë toaán... nhùçm thûåc hiïån àêìy àuã caácquy àõnh múái cuãa Nhaâ nûúác vïì cöng taác kïë toaán taåi caác àún võ HCSN.

Tûâ khoáa: Kïë toaán, Haânh chñnh sûå nghiïåp, Kïë toaán haânh chñnh sûå nghiïåp, Thöng tû 107/2017/TT-BTC

THE MISSION OF ACCOUNTING IN ADMINISTRATIVE AGENCIES ACCORDINGTO CIRCULAR 107/2017/TT-BTC

Abstract: To implement regulations related to accounting work in State administrative agency under Law of Accouting in2015 of National Assembly, Decree No.174/2016/ND-CP dated 30th December 2016 of The Government and CircularNo.107/2017/TT-BTC dated 10 October 2017 of The Ministry of Finance . The article contains some new points aboutaccounting documents, accounting accounts, accounting records, accounting reports ... in Accounting Administration. At the sametime pointing out the task of public-sector administrative accountants in implementing the new regulations. And make somerecommendations in the organization of accounting; Strictly and fully implementing the regulations on accounting; To regularlyinspect and supervise the observance of accounting... in order to fully observe the State’s new regulations on accounting workat public-sector administrative units.

Keywords: Accounting, Pubic-sector administrative, The pubic-sector administrative accounting, Circular No. 107/2017/TT-BTC

HAÂ THÕ HÖÌNG HAÅNH*

* Cuåc ÛÁng duång vaâ Phaát triïín cöng nghïå, Böå Khoa hoåc vaâCöng nghïå



Vïì taâi khoaãn kïë toaánÀöëi vúái taâi khoaãn kïë toaán thò Thöng tû 107/2017/

TT-BTC cuäng quy àõnh roä:- Taâi khoaãn kïë toaán phaãn aánh thûúâng xuyïn, liïn

tuåc, coá hïå thöëng tònh hònh taâi saãn, tiïëp nhêån vaâ sûãduång nguöìn kinh phñ do ngên saách nhaâ nûúác cêëp vaâcaác nguöìn kinh phñ khaác; tònh hònh thu, chi hoaåt àöång,kïët quaã hoaåt àöång úã àún võ haânh chñnh sûå nghiïåp.

- Taâi khoaãn kïë toaán àûúåc phên loaåi thaânh caácloaåi nhû:

+ Caác loaåi taâi khoaãn trong baãng göìm tûâ loaåi 1àïën loaåi 9 vaâ àûúåc ghi söí keáp.

+ Loaåi taâi khoaãn ngoaâi baãng göìm taâi khoaãn loaåi 0vaâ àûúåc ghi àún.

- Tuây vaâo tûâng àùåc àiïím cuãa caác àún võ kïë toaánàïí coá thïí lûåa choån hïå thöëng taâi khoaãn kïë toaán mêîusao cho phuâ húåp.

Vïì söí saách kïë toaán- Möîi àún võ kïë toaán chó sûã duång möåt hïå thöëng söí

kïë toaán cho möåt kyâ kïë toaán nùm. Bao göìm söí kïëtoaán töíng húåp vaâ söí kïë toaán chi tiïët.

- Phaãi múã söí kïë toaán chi tiïët àïí theo doäi quaátrònh tiïëp nhêån vaâ sûã duång nguöìn viïån trúå, vay núånûúác ngoaâi theo muåc luåc ngên saách nhaâ nûúác laâmcú súã lêåp baáo caáo quyïët toaán vaâ yïu cêìu cuãa nhaâtaâi trúå.

- Theo quy àõnh cuãa Thöng tû 107/2017/TT-BTCthò àöëi vúái söí kïë toaán coá caác mêîu söí sau:

+ Söí Nhêåt kyá: àêy laâ loaåi söí duâng àïí ghi cheápcaác nghiïåp vuå kinh tïë, taâi chñnh phaát sinh theo trònhtûå thúâi gian.

+ Söí Caái: àêy laâ loaåi söí duâng àïí ghi laåi caác nghiïåpvuå kinh tïë, taâi chñnh phaát sinh theo nöåi dung kinh tïë(theo taâi khoaãn kïë toaán).

+ Söí theã kïë toaán chi tiïët: Àêy laâ söí duâng àïí ghichi tiïët caác nghiïåp vuå kinh tïë, taâi chñnh phaát sinh liïnquan àïën caác àöëi tûúång kïë toaán theo yïu cêìu quaãnlyá maâ söí caái chûa phaãn aánh chi tiïët. Söë liïåu trïn söíkïë toaán chi tiïët cung cêëp caác thöng tin cuå thïí phuåcvuå cho viïåc quaãn lyá trong nöi böå àún võ vaâ viïåc lêåpcaác chó tiïu trong baáo caáo taâi chñnh vaâ baáo caáo quyïëttoaán ngên saách nhaâ nûúác.

Vïì baáo caáo quyïët toaánTrong Thöng tû 107/2017/TT-BTC àaä quy àõnh

roä caác àún võ haânh chñnh sûå nghiïåp coá sûã duångngên saách Nhaâ nûúác phaãi lêåp baáo caáo quyïët toaánngên saách àöëi vúái phêìn kinh phñ do ngên saách nhaânûúác cêëp.

Thöng tin trïn Baáo caáo quyïët toaán ngên saáchNhaâ nûúác phuåc vuå cho viïåc àaánh giaá tònh hònh tuên

thuã, chêëp haânh quy àõnh cuãa phaáp luêåt vïì ngên saáchNhaâ nûúác vaâ caác cú chïë taâi chñnh khaác maâ àún võchõu traách nhiïåm thûåc hiïån, laâ cùn cûá quan troånggiuáp cú quan Nhaâ nûúác, àún võ cêëp trïn vaâ laänh àaåoàún võ kiïím tra, àaánh giaá, giaám saát vaâ àiïìu haânhhoaåt àöång taâi chñnh, ngên saách cuãa àún võ. Ngoaâi ra,thöng qua Baáo caáo naây nhùçm giuáp Nhaâ nûúác nùæmbùæt àûúåc tònh traång tiïëp nhêån vaâ sûã duång nguöìn ngênsaách Nhaâ nûúác nhû thïë naâo? coá hiïåu quaã hay khöng?coá àuáng muåc àñch sûã duång hay khöng? Viïc lêåp baáocaáo quyïët toaán naây coân giuáp cho Nhaâ nûúác nùæm àûúåctònh traång thu - chi cuãa àún võ möåt caách cuå thïí nhêët.

2. Nhiïåm vuå cuãa kïë toaán haânh chñnh sûå nghiïåptrong thûåc hiïån caác quy àõnh múái

Trong àiïìu kiïån kinh tïë thõ trûúâng àõnh hûúáng xaähöåi chuã nghôa ngaây caâng phaát triïín, cuâng vúái quaátrònh höåi nhêåp cuãa nïìn kinh tïë, caác hoaåt àöång sûånghiïåp ngaây caâng phong phuá vaâ àa daång, goáp phêìnquan troång vaâo sûå phaát triïín kinh tïë - xaä höåi. Tuynhiïn, àïí caác hoaåt àöång sûå nghiïåp thûåc sûå vêån haânhtheo cú chïë thõ trûúâng thò phaãi coá phûúng hûúáng vaâgiaãi phaáp phaát triïín phuâ húåp. Möåt trong nhûäng biïånphaáp àûúåc quan têm àoá laâ hoaân thiïån töí chûác cöngtaác kïë toaán taåi caác àún võ.

Vúái vai troâ àoá, cöng taác kïë toaán trong caác àún võHCSN phaãi coá kïë hoaåch töí chûác hïå thöëng thöng tinbùçng söë liïåu àïí quaãn lyá vaâ àïí kiïím soaát nguöìn kinhphñ; Tònh hònh sûã duång quyïët toaán kinh phñ; Tònhhònh quaãn lyá vaâ sûã duång caác loaåi vêåt tû taâi saãncöng; Tònh hònh chêëp haânh dûå toaán thu, chi vaâ thûåchiïån caác tiïu chuêín àõnh mûác cuãa Nhaâ nûúác úã àúnvõ. Àöìng thúâi, kïë toaán HCSN vúái chûác nùng thöngtin moåi hoaåt àöång kinh tïë phaát sinh trong quaá trònhchêëp haânh NSNN àûúåc Nhaâ nûúác sûã duång nhû möåtcöng cuå sùæc beán trong viïåc quaãn lyá NSNN, goáp phêìnàùæc lûåc vaâo viïåc sûã duång vöën möåt tiïët kiïåm vaâ hiïåuquaã cao.

Theo Luêåt Kïë toaán sûãa àöíi, kïë toaán àún võ HCSNcoá nhiïåm vuå cú baãn nhû: Thu thêåp, xûã lyá thöng tin,söë liïåu kïë toaán theo àöëi tûúång vaâ nöåi dung cöng viïåckïë toaán, theo chuêín mûåc kïë toaán vaâ chïë àöå kïë toaán;Kiïím tra, giaám saát caác khoaãn thu, chi taâi chñnh, nghôavuå thu, nöåp, thanh toaán núå; Kiïím tra viïåc quaãn lyá, sûãduång taâi saãn vaâ nguöìn hònh thaânh taâi saãn; Phaát hiïånvaâ ngùn ngûâa caác haânh vi vi phaåm phaáp luêåt vïì taâichñnh, kïë toaán; Phên tñch thöng tin, söë liïåu kïë toaán;Tham mûu, àïì xuêët caác giaãi phaáp phuåc vuå yïu cêìuquaãn trõ vaâ quyïët àõnh kinh tïë, taâi chñnh cuãa àún võ



kïë toaán; Cung cêëp thöng tin, söë liïåu kïë toaán theoquy àõnh cuãa phaáp luêåt.

Àïí thûåc sûå coá hiïåu lûåc trong cöng taác quaãn lyákinh tïë taâi chñnh, kïë toaán trong caác àún võ HCSNphaãi thûåc hiïån nhûäng nhiïåm vuå chuã yïëu sau:

- Ghi cheáp vaâ phaãn aánh möåt caách chñnh xaác, kõpthúâi, àêìy àuã vaâ coá hïå thöëng tònh hònh luên chuyïín vaâsûã duång taâi saãn, vêåt tû, tiïìn vöën, quaá trònh hònh thaânhkinh phñ vaâ sûã duång nguöìn kinh phñ, tònh hònh vaâ kïëtquaã hoaåt àöång saãn xuêët kinh doanh taåi àún võ.

- Thûåc hiïån kiïím tra, kiïím soaát tònh hònh chêëphaânh dûå toaán thu, chi; Tònh hònh thûåc hiïån caác chótiïu kinh tïë taâi chñnh vaâ caác tiïu chuêín, àõnh mûáccuãa Nhaâ nûúác; Kiïím tra viïåc quaãn lyá, sûã duång caácloaåi vêåt tû taâi saãn úã àún võ; Kiïím tra viïåc chêëp haânhkyã luêåt thu, nöåp ngên saách, chêëp haânh kyã luêåt thanhtoaán vaâ chïë àöå chñnh saách cuãa Nhaâ nûúác.

- Theo doäi vaâ kiïím soaát tònh hònh phên phöëi kinhphñ cho caác àún võ dûå toaán cêëp dûúái, tònh hònh chêëphaânh dûå toaán thu, chi vaâ quyïët toaán cuãa caác àún võcêëp dûúái.

- Lêåp vaâ nöåp àuáng haån caác baáo caáo taâi chñnh chocaác cú quan quaãn lyá cêëp trïn vaâ cú quan taâi chñnhtheo quy àõnh, cung cêëp thöng tin vaâ taâi liïåu cêìnthiïët phuåc vuå cho viïåc xêy dûång dûå toaán, xêy dûångcaác àõnh mûác chi tiïu; Phên tñch vaâ àaánh giaá hiïåuquaã sûã duång caác nguöìn kinh phñ úã àún võ.

Àïí thûåc hiïån töët nhiïåm vuå cuãa mònh, kïë toaán àúnvõ HCSN phaãi àaáp ûáng àûúåc nhûäng yïu cêìu sau:

- Phaãn aánh kõp thúâi, àêìy àuã, chñnh xaác vaâ toaândiïån moåi khoaãn vöën, quyä, kinh phñ, taâi saãn vaâ moåihoaåt àöång kinh tïë, taâi chñnh phaát sinh úã àún võ.

- Chó tiïu kinh tïë phaãn aánh phaãi thöëng nhêët vúáidûå toaán vïì nöåi dung vaâ phûúng phaáp tñnh toaán.

- Söë liïåu trong baáo caáo taâi chñnh phaãi roä raâng, dïîhiïíu, àaãm baão cho caác nhaâ quaãn lyá coá àûúåc nhûängthöng tin cêìn thiïët vïì tònh hònh taâi chñnh cuãa àún võ.

- Töí chûác cöng taác kïë toaán goån nheå, tiïët kiïåm vaâcoá hiïåu quaã.

3. Möåt söë kiïën nghõNhùçm thûåc hiïån àêìy àuã caác quy àõnh múái cuãa

Nhaâ nûúác vïì cöng taác kïë toaán taåi caác àún võHCSN, trong thúâi gian túái, cêìn chuá troång möåt söënhiïåm vuå sau:

- Vïì töí chûác kïë toaán: Töí chûác cöng taác kïë toaángoån nheå, tiïët kiïåm vaâ coá hiïåu quaã. Àïí thûåc hiïånchûác nùng, nhiïåm vuå haåch toaán kïë toaán trong möåtàún võ sûå nghiïåp cêìn coá möåt böå maáy kïë toaán húåp lyáàûúåc xêy dûång trïn cú súã àõnh hònh àûúåc khöëi lûúång

cöng taác kïë toaán vaâ töí chûác hïå thöëng thöng tin kïëtoaán àaåt chêët lûúång.

Coá thïí lûåa choån möåt trong ba mö hònh töí chûácböå maáy kïë toaán sau: Têåp trung, phên taán hoùåc höînhúåp. Sau khi lûåa choån àûúåc mö hònh phuâ húåp, viïåcsùæp xïëp, böë trñ, phên cöng cöng viïåc cho nhûäng ngûúâilaâm cöng taác kïë toaán trong tûâng àún võ sao cho böåmaáy kïë toaán phaãi phuâ húåp vúái quy mö hoaåt àöång vaâyïu cêìu quaãn lyá cuãa tûâng àún võ, nhùçm phaát huyhiïåu quaã cao nhêët cuãa böå maáy kïë toaán.

- Thûåc hiïån nghiïm tuác vaâ àêìy àuã caác quyàõnh vïì kïë toaán trong àún võ HCSN: Nùæm roä àêìyàuã caác quy àõnh àöëi vúái hoaåt àöång kïë toaán taåi caácàún võ HCSN. Theo àoá, caác quy àõnh liïn quan àïënhoaåt àöång kïë toaán taåi caác àún võ HCSN àïìu àûúåcquy àõnh roä taåi Luêåt Kïë toaán sûãa àöíi 2015 cuãa Quöëchöåi, Nghõ àõnh 174/2016/NÀ-CP ngaây 30/12/2016 cuãaChñnh phuã vaâ Thöng tû 107/2017/TT-BTC cuãa BöåTaâi chñnh.

So vúái caác quy àõnh trûúác àoá vïì chïë àöå kïë toaánHCSN, coá nhiïìu àiïím múái àaáng chuá yá nhùçm àaápûáng yïu cêìu cuãa höåi nhêåp quöëc tïë, baám saát phaáttriïín cuãa khoa hoåc cöng nghïå cuäng nhû yïu cêìu vïìBCTC quöëc gia seä àûúåc thûåc hiïån tûâ nùm 2018…

- Thûúâng xuyïn thûåc hiïån kiïím tra, kiïím soaátviïåc chêëp haânh kïë toaán: Laâm töët cöng taác kiïím tratrong cöng taác kïë toaán taåi caác àún võ HCSN. Thûåchiïån kiïím tra, kiïím soaát tònh hònh chêëp haânh dûåtoaán thu, chi; Tònh hònh thûåc hiïån caác chó tiïu kinhtïë taâi chñnh vaâ caác tiïu chuêín, àõnh mûác cuãa Nhaânûúác; Kiïím tra viïåc quaãn lyá, sûã duång caác loaåi vêåt tûtaâi saãn úã àún võ; Kiïím tra viïåc chêëp haânh kyã luêåt thu,nöåp ngên saách, chêëp haânh kyã luêåt thanh toaán vaâ chïëàöå chñnh saách cuãa Nhaâ nûúác.

Bïn caånh àoá, thûúâng xuyïn kiïím tra viïåc chêëphaânh caác quy àõnh taåi Nghõ àõnh 174/2016/NÀ-CPcuãa Chñnh phuã, Thöng tû 107/2017/TT-BTC cuãa BöåTaâi chñnh... nhùçm àaãm baão quy àõnh phaáp luêåt àûúåcthûåc thi möåt caách àuáng àùæn.

Taâi liïåu tham khaão1. Quöëc höåi (2015), Luêåt Kïë toaán;2. Chñnh phuã (2016), Nghõ àõnh 174/2016/NÀ-CP ngaây 30/12/

2016 quy àõnh chi tiïët möåt söë àiïìu cuãa Luêåt Kïë toaán nùm2015.

3. Böå Taâi chñnh (2017), Thöng tû 107/2017/TT-BTC hûúáng dêînChïë àöå kïë toaán haânh chñnh, sûå nghiïåp.

4. ThS. Nguyïîn Thõ Hoaâi (2017), Hoaân thiïån hïå thöëng baáo caáo taåicaác àún võ haânh chñnh, sûå nghiïåp, Taåp chñ Quaãn lyá Ngên quyäQuöëc gia söë thaáng 3/2017.



1. Àùåt vêën àïìTrong thúâi gian qua, Àaãng, Nhaâ nûúác vaâ Töíng

Liïn àoaân àaä ban haânh nhiïìu vùn baãn qui àõnh thûåchiïån Quy chïë dên chuã úã cú súã, trong àoá coá àöëi thoaåitaåi núi laâm viïåc. Muåc àñch cuãa àöëi thoaåi taåi taåi núilaâm viïåc khöng nhûäng thûåc hiïån quy chïë dên chuã,maâ coân goáp phêìn rêët quan troång trong xêy dûång quanhïå lao àöång haâi hoâa, öín àõnh, tiïën böå taåi doanh nghiïåp(DN) vaâ baão vïå lúåi ñch húåp phaáp, chñnh àaáng cuãangûúâi lao àöång (NLÀ). Tuy nhiïn, àïí àöëi thoaåi trongDN thûåc hiïån theo àuáng qui àõnh, trònh tûå cuãa phaápluêåt qui àõnh, khöng thïí khöng coá vai troâ cuãa töí chûácCöng àoaân. Vêën àïì àùåt ra laâ Cöng àoaân coá vai troâ gòvaâ vai troâ àoá àûúåc thïí hiïån nhû thïë naâo trong àöëithoaåi taåi núái laâm viïåc. Baâi viïët “Vai troâ cuãa Cöngàoaân trong àöëi thoaåi taåi Vietcombank - Chi nhaánhSúã Giao dõch” seä luêån giaãi nhûäng cêu hoãi àoá.

2. Phûúng phaáp nghiïn cûáuNgoaâi viïåc sûã duång phûúng phaáp luêån cuãa Chuã

nghôa Maác - Lïnin, caác söë liïåu trong baâi viïët xuêëtphaát tûâ cuöåc nghiïn cûáu trïn; taác giaã àaä kïët húåp caácphûúng phaáp àõnh tñnh vaâ àõnh lûúång. Trong àoá tiïënhaânh 10 phoãng vêën sêu, 01 cuöåc thaão luêån nhoám vaâ

àiïìu tra khaão saát vúái dung lûúång 205 àún võ mêîu laâàoaân viïn, ngûúâi lao àöång taåi Vietcombank - Chinhaánh Súã Giao dõch (VCB).

3. Khaái niïåm vai troâ cuãa cöng àoaân trong àöëithoaåi taåi VCB

+ Khaái niïåm vïì vai troâ: vai troâ laâ chûác nùng, taácduång cuãa caái gò hoùåc cuãa ai trong sûå vêån àöång, phaáttriïín cuãa nhoám, têåp thïí noái chung” [6].

+ Àöëi thoaåi: àöëi thoaåi laâ hònh thûác “baân baåc,thûúng lûúång giûäa hai hoùåc caác bïn coá vêën àïì tranhchêëp”, trïn tinh thêìn tön troång vaâ bònh àùèng àïí giaãiquyïët caác vêën àïì tranh chêëp coá liïn quan túái caác bïntrong möåt töí chûác”[6].

+ Àöëi thoaåi taåi núi laâm viïåc: Chñnh phuã quyàõnh: “Àöëi thoaåi taåi núi laâm viïåc laâ viïåc trao àöíi trûåctiïëp giûäa ngûúâi sûã duång lao àöång (NSDLÀ) vúái NLÀhoùåc àaåi diïån têåp thïí lao àöång vúái NSDLÀ nhùçmchia seã thöng tin, tùng cûúâng sûå hiïíu biïët giûäa NSDLÀvaâ NLÀ àïí baão àaãm viïåc thûåc hiïån quy chïë dên chuãúã cú súã taåi núi laâm viïåc” [2].

VAI TROÂ CUÃA CÖNG ÀOAÂN VIETCOMBANK - CHI NHAÁNH SÚÃ GIAO DÕCHTRONG ÀÖËI THOAÅI TAÅI NÚI LAÂM VIÏÅC


Toám tùæt: Baâi baáo naây àûúåc trònh baây trïn cú súã kïët quaã nghiïn cûáu àïì taâi “Vai troâ cuãa Cöng àoaân trong àöëi thoaåi taåiVietcombank - Chi nhaánh Súã Giao dõch”, vúái muåc àñch phên tñch thûåc traång vai troâ cuãa Cöng àoaân trong cöng taác àöëi thoaåi taåiVietcombank - Chi nhaánh Súã Giao dõch. Trïn cú súã àoá, àïì xuêët möåt söë giaãi phaáp goáp phêìn nêng cao vai troâ cuãa cöng àoaân trongcöng taác àöëi thoaåi taåi doanh nghiïåp nhùçm baão vïå quyïìn, lúåi ñch húåp phaáp, chñnh àaáng cuãa àoaân viïn vaâ ngûúâi lao àöångVietcombank - Chi nhaánh Súã Giao dõch hiïån nay.

Tûâ khoáa: Cöng àoaân; Vai troâ cöng àoaân; Àöëi thoaåi doanh nghiïåp.

TRADE UNION ROLE IN VIETCOMBANK-BRANCH OFFICE IN THE DIALOGUE AT THE WORKPLACE

Abstract: This paper is based on the research results of the topic “Role of trade unions in dialogue at Vietcombank - Branchesof Transaction”. For the purpose of analyzing the role of trade unions in dialogue at Vietcombank - Branch Office. On that basis,to propose some solutions to enhance the role of trade unions in dialogue at enterprises in order to protect the legitimate rightsand interests of members and employees of Vietcombank - Branch Trading Center.

Keywords: Union; Trade union role; Business dialogue.

TRÊÌN NGOÅC BÙÆC*

* Cöng àoaân Vietcombank



+ Vai troâ cuãa cöng àoaân trong àöëi thoaåi taåi VCBTrïn cú súã qui àõnh cuãa phaáp luêåt hiïån haânh,

Cöng àoaân coá nhûäng vai troâ cú baãn sau trong àöëithoaåi taåi núi laâm viïåc:

+ Cöng àoaân tham gia yá kiïën vaâo xêy dûång quychïë àöëi thoaåi àõnh kyâ taåi núi laâm viïåc;

+ Cöng àoaân phöëi húåp vúái NSDLÀ töí chûác Höåinghõ ngûúâi lao àöång;

+ Cöng àoaân phöëi húåp vúái NSDLÀ töí chûác thûåchiïån àöëi thoaåi àõnh kyâ taåi núi laâm viïåc;

+ Cöng àoaân phöëi húåp vúái NSDLÀ töí chûác thûåchiïån àöëi thoaåi àöåt xuêët.

4. Thûåc traång vai troâ Cöng àoaân trong àöëi thoaåitaåi VCB

4.1. Cöng àoaân tham gia xêy dûång quy chïë àöëithoaåi àõnh kyâ taåi VCB

Tham gia yá kiïën vaâo xêy dûång quy chïë àöëi thoaåiàõnh kyâ taåi VCB laâ möåt trong nhûäng mùæt xñch àêìutiïn thïí hiïån vai troâ cuãa Cöng àoaân trong cöng taácàöëi thoaåi taåi VCB. Kïët quaã khaão saát cho thêëy VCBàaä ban haânh Qui chïë àöëi thoaåi àõnh kyâ taåi núi laâmviïåc; àöìng thúâi àaä chó roä vai troâ cuãa cöng àoaân trongtham gia xêy dûång quy chïë trïn nhû sau:Baãng 1: Cöng àoaân tham gia yá kiïën vaâo xêy dûång

quy chïë àöëi thoaåi àõnh kò taåi VCB

(Nguöìn: Kïët quaã xûã lyá söë liïåu khaão saát cuãa àïì taâi)Kïët quaã baãng 1 cho thêëy, tyã lïå caác àöëi tûúång

khaão saát cho rùçng cöng àoaân coá vai troâ tham giathöëng nhêët giûäa NSDLÀ vaâ BCHCÀ vïì nöåi dungqui chïë chiïëm tyã lïå cao nhêët (89,1%), tiïëp àïën xin yákiïën cuãa NSDLÀ, tiïëp thu vaâ chónh sûãa quy chïë(85,3%) vaâ töíng húåp yá kiïën cuãa têåp thïí NLÀ (84,5%vaâ 84, 5%). Ngoaâi ra, cöng àoaân coân coá möåt söë vaitroâ khaác nhû xêy dûång àïì cûúng qui chïë, àïì nghõcöng àoaân cêëp trïn höî trúå vaâ thaânh lêåp nhoám biïnsoaån. Tyã lïå naây thïí hiïån cöng àoaân VCB coá vai troâquan troång trong tham gia yá kiïën xêy dûång qui chïëtaåi núi laâm viïåc.

Vïì mûác àöå tham gia cuãa cöng àoaân trong xêy

dûång qui chïë àöëi thoaåi taåi núi laâm viïåc (baãng 2), kïëtquaã cho thêëy, tyã lïå caác àöëi tûúång khaão saát cho rùçngcöng àoaân àaä tham gia tñch cûåc trong viïåc xêy dûångquy chïë àöëi thoaåi (71,3%) coân laåi laâ bònh thûúâng.Àaáng chuá yá, khöng coá àöëi tûúång naâo cho rùçng cöngàoaân hoaåt àöång chûa tñch cûåc. Nhoám àöëi tûúång coáthúâi gian laâm viïåc trïn 10 nùm tyã lïå cho rùçng cöngàoaân hoaåt àöång tñch cûåc chiïëm nhiïìu nhêët (34,9%)so vúái caác nhoám coân laåi.

Baãng 2: Möëi tûúng quan giûäa thúâi gian cöng taáccuãa àöëi tûúång vúái àaánh giaá mûác àöå tham gia cuãacöng àoaân trong xêy dûång qui chïë àöëi thoaåi àõnh

kyâ taåi núi laâm viïåc(Àún võ tñnh: %)

(Nguöìn: Kïët quaã xûã lyá söë liïåu khaão saát cuãa àïì taâi)Nhû vêåy, Cöng àoaân giûä vai troâ tñch cûåc xêy dûång

quy chïë àöëi thoaåi àõnh kyâ taåi núi laâm viïåc vúái nhiïìunöåi dung vaâ caách thûác tham gia khaác nhau. Cöngàoaân laâ töí chûác àaåi diïån cho NLÀ àaâm phaán, xêydûång quy chïë dên chuã cú súã taåi VCB, thuác àêíy quaátrònh hiïíu biïët, trao àöíi thöng tin, cuäng nhû nhûängCöng àoaân VCB tham gia Têìn

suêët Tyã lïå (%)

1. Thaânh lêåp nhoám biïn soaån 107 82,9

2. Àïì nghõ cöng àoaân cêëp trïn höî trúå 108 83,7

3. Xêy dûång àïì cûúng Qui chïë 102 79,1

4. Xin yá kiïën cuãa phöëi húåp vúái NSDLÀ töí chûác 111 86,0

5. Xin yá kiïën cuãa BCH Cöng àoaân 111 86,0

6. Töí chûác lêëy yá kiïën cuãa têåp thïí NLÀ 109 84,5

7. Töíng húåp yá kiïën cuãa têåp thïí NLÀ 109 84,5

8. Tiïëp thu vaâ chónh sûãa 110 85,3

9. Thöëng nhêët giûäa ngûúâi SDLÀ vaâ BCHCÀ vïì

nöåi dung Qui chïë 115 89,1

Mûác àöå tham gia

Dûúái 5 nùm

Tûâ 5-10 nùm

Trïn 10 nùm

Töíng

Tñch cûåc 21,7 14,7 34,9 71,3

Bònh thûúâng 5,4 11,6 11,6 28,7

Khöng tñch cûåc 0,0 0,0 0,0 0,0

Cöng àoaân tham gia töí chûác Höåi nghõ NLÀ Têìn suêët

Tyã lïå (%)

1. Thöëng nhêët kïë hoaåch töí chûác Höåi nghõ ngûúâi lao àöång 117 84,8

2. Thöëng nhêët hònh thûác höåi nghõ àaåi biïíu hoùåc nghõ nghõ

toaân thïí 109 79,0

3. Xaác àõnh söë lûúång àaåi biïíu vaâ phên böí söë lûúång àaåi

biïíu 109 79,0

4. Xaác àõnh thúâi gian, àõa àiïím 110 79,7

5. Dûå truâ kñnh phñ vaâ caác àiïìu kiïån vaâ cú súã vêåt chêët töí

chûác höåi nghõ 118 85,5

6. Dûå kiïën Àoaân chuã tõch vaâ thû kyá Höåi nghõ 108 78,3

7. Chuêín bõ baáo caáo tònh hònh thûåc hiïån TULÀTT; qui chïë

nöåi böå 111 80,4

8. Tònh hònh thûåc hiïån qui chïë dên chuã cú súã, àöëi thoaåi

taåi DN 104 75,4

9. Kïët quaã thûåc hiïån giaãi quyïët caác kiïën nghõ cuãa têåp thïí

ngûúâi lao àöång sau höåi nghõ lêìn trûúác 119 86,2

10. Kïët quaã thûåc hiïån Höåi nghõ cêëp böå phêån (phoâng,

ban) 115 83,3

11. Töíng húåp yá kiïën cuãa ngûúâi lao àöång taåi höåi nghõ cêëp

böå phêån (phoâng, ban) vaâ kiïën nghõ cuãa têåp thïí ngûúâi lao

àöång vúái NSDLÀ

117 84,8

12. Phên cöng BCH tham dûå vaâ chó àaåo Höåi nghõ ngûúâi

lao àöång cêëp böå phêån (phoâng, ban) 108 78,3

Baãng 3: Vai troâ cöng àoaân tham gia töí chûácHöåi nghõ NLÀ

(Nguöìn: Kïët quaã xûã lyá söë liïåu khaão saát cuãa àïì taâi)



khoá khùn, tranh chêëp lao àöång cêìn xem xeát, giaãi quyïëtthoãa àaáng giûäa caác bïn, taåo nïn möi trûúâng laâmviïåc hiïåu quaã, öín àõnh vaâ phaát triïín.

4.2. Cöng àoaân phöëi húåp vúái NSDLÀ töí chûác Höåinghõ NLÀ

Höåi nghõ NLÀ laâ möåt trong nhûäng hònh thûác thuöåcàöëi thoaåi taåi núi laâm viïåc. Theo qui àõnh cuãa phaápluêåt hiïån haânh, haâng nùm DN phaãi tiïën haânh töí chûácHöåi nghõ NLÀ. Kïët quaã nghiïn cûáu cho thêëy (xembaãng 3)

Nhòn vaâo baãng 3, chuáng ta thêëy, hêìu hïët caác àöëitûúång khaão saát cho rùçng cöng àoaân VCB coá vai troâtrong töí chûác Höåi nghõ NLÀ (trïn 75%). Kïët quaã trïnhoaân toaân phuâ húåp vúái thûåc tïë quan saát cuäng nhûbaáo caáo cuãa BCH Cöng àoaân Ngên haâng TMCP Ngoaåithûúng Viïåt Nam Khoáa IV, trònh Àaåi höåi Cöng àoaânNgên haâng TMCP Ngoaåi thûúng Viïåt Nam lêìn thûá V(Nhiïåm kyâ 2018 - 2023): “Haâng nùm, Cöng àoaân VCBàaä hûúáng dêîn caác CÀCS tham gia töí chûác Höåi nghõNLÀ theo quy àõnh. Qua thöëng kï baáo caáo, söë àún võtöí chûác Höåi nghõ NLÀ haâng nùm àaåt tyã lïå 100%, bêìuBan thanh tra nhên dên theo quy àõnh. Tûâ nùm 2015,VCB töí chûác Höåi nghõ NLÀ toaân hïå thöëng àõnh kyâhaâng nùm, kyá kïët thoãa ûúác lao àöång toaân hïå thöëng,hûúáng dêîn, chó àaåo caác àún võ trong toaân hïå thöëngxêy dûång vaâ thûåc hiïån Quy chïë àöëi thoaåi àõnh kyâ vaâQuy chïë töí chûác Höåi nghõ ngûúâi lao àöång” [1].

Tuy nhiïn, vai troâ cöng àoaân tham gia úã mûác àöånaâo laâ vêën àïì maâ nghiïn cûáu àaä ài sêu vaâo phêntñch. Kïët quaã cho thêëy:Baãng 4: Àaánh giaá mûác àöå tham gia cuãa cöng àoaântrong töí chûác höåi nghõ NLÀ haâng nùm theo trònh

àöå hoåc vêën(Àún võ tñnh: %)

(Nguöìn: Kïët quaã xûã lyá söë liïåu khaão saát cuãa àïì taâi)Nhòn vaâo söë liïåu trïn, nhoám àöëi tûúång coá trònh àöå

hoåc vêën khaác nhau thò viïåc àaánh giaá mûác àöå thamgia töí chûác Höåi nghõ NLÀ cuãa cöng àoaân laâ khaácnhau. Coá gêìn ¾ àöëi tûúång cho rùçng hoaåt àöång tñchcûåc (72,5%), coân laåi laâ bònh thûúâng (26,8%) vaâ söë ñtàöëi tûúång cho laâ khöng tñch cûåc (0,7%). Trong àoá, tyãlïå àöëi tûúång coá trònh àöå àaåi hoåc vaâ trïn àaåi hoåc àaánhgiaá úã mûác àöå tñch cûåc cao hún úã nhoám àöëi tûúångkhaác. Khöng coá àöëi tûúång naâo cho rùçng hoaåt àöångcuãa cöng àoaân trong höåi nghõ NLÀ laâ khöng tñch cûåcúã nhoám dûúái àaåi hoåc vaâ trïn àaåi hoåc.

4.3. Cöng àoaân phöëi húåp vúái NSDLÀ töí chûác thûåchiïån àöëi thoaåi àõnh kyâ taåi VCB

Kïët quaã khaão saát, cho thêëy Cöng àoaân VCB àaänghiïm tuác phöëi húåp thûåc hiïån, töí chûác àöëi thoaåiàõnh kò haâng nùm theo Nghõ àõnh 60/NÀ-CP quy àõnhchi tiïët Khoaãn 3 Àiïìu 63 cuãa Böå Luêåt Lao àöång[2]. Nhùçm trao àöíi giûäa NSDLÀ vúái NLÀ: tònh hònhsaãn xuêët, kinh doanh cuãa NSDLÀ; viïåc thûåc hiïånhúåp àöìng lao àöång, thoãa ûúác lao àöång têåp thïí, nöåiquy, quy chïë vaâ caác cam kïët, thoãa thuêån khaác taåi núilaâm viïåc; yïu cêìu cuãa ngûúâi lao àöång, têåp thïí laoàöång àöëi vúái ngûúâi sûã duång lao àöång cuäng nhû yïucêìu cuãa ngûúâi sûã duång lao àöång vúái ngûúâi lao àöång,têåp thïí lao àöång möåt caách thûúâng xuyïn, liïn tuåc àïínùæm bùæt àûúåc tònh hònh, nhûäng khuác mùæc, têm tû,nguyïån voång cuãa NLÀ.Baãng 5: Àaánh giaá mûác àöå tham gia cuãa cöng àoaân

trong töí chûác àöëi thoaåi àõnh kyâ taåi VCBtheo yïu cêìu cuãa ngûúâi sûã duång lao àöång

theo trònh àöå hoåc vêën(Àún võ tñnh: %)

(Nguöìn: Kïët quaã xûã lyá söë liïåu khaão saát cuãa àïì taâi)Kïët quaã àaánh giaá mûác àöå tham gia cuãa cöng àoaân

trong töí chûác àöëi thoaåi àõnh kò taåi núi laâm viïåc theoyïu cêìu cuãa NSDLÀ. Trong àoá, gêìn ¼ àöëi tûúång chorùçng cöng àoaân àaä hoaåt àöång tñch cûåc trong quaátrònh töì chûác àöëi thoaåi (71,9%) vaâ söë ñt àöëi tûúångàaánh giaá laâ khöng tñch cûåc (2,5%). Tyã lïå nhoám àöëitûúång coá trònh àöå dûúái àaåi hoåc vaâ sau àaåi hoåc khöngcoá àöëi tûúång naâo àaánh giaá hoaåt àöång cuãa cöng àoaânlaâ khöng tñch cûåc.

Nhòn chung, Cöng àoaân àaä phaát huy tñch cûåc vaitroâ cuãa mònh trong cöng taác àöëi thoaåi taåi núi laâmviïåc. Laâ ngûúâi àaåi diïån cho NLÀ baão vïå quyïìn vaâ lúåiñch húåp phaáp, chñnh àaáng, goáp phêìn xêy dûång möëiquan hïå haâi hoâa taåi núi laâm viïåc.

4.4. Cöng àoaân phöëi húåp vúái NSDLÀ töí chûácthûåc hiïån àöëi thoaåi àöåt xuêët

Àïí giaãi quyïët caác trûúâng húåp coá nhûäng vêën àïìbûác xuác, cêëp thiïët phaát sinh, hai bïn àïìu coá thïíyïu cêìu tiïën haânh àöëi thoaåi àöåt xuêët nhùçm nhanhchoáng öín àõnh tònh hònh phaát triïín cuãa ngên haâng,traánh xung àöåt coá thïí dêîn àïën tranh chêëp lao àöång.Kïët quaã khaão saát cho thêëy, vai troâ cuãa cöng àoaântham gia töí chûác àöëi thoaåi àöåt xuêët taåi núi laâm viïåc,nhû sau (xem baãng 6).

Trïn cú súã quy chïë àöëi thoaåi theo quy àõnh, àïí coásûå thöëng nhêët vaâ taåo àiïìu kiïån thuêån lúåi cho caác cêëpcöng àoaân, nhêët laâ cöng àoaân cú súã tham gia töí chûácHöåi nghõ NLÀ vaâ xêy dûång quy chïë àöëi thoaåi taåi núi

Mûác àöå tham gia Dûúái àaåi hoåc Àaåi hoåc Sau àaåi hoåc Töíng

Tñch cûåc 5,1 56,5 10,9 72,5

Bònh thûúâng 5,8 20,3 0,7 26,8


Mûác àöå tham gia Dûúái àaåi hoåc Àaåi hoåc Sau àaåi hoåc Töíng

Tñch cûåc 5,0 54,5 12,4 71,9

Bònh thûúâng 5,0 19,8 0,8 25,6




laâm viïåc phaát huy töët vai troâ cuãa mònh, hûúáng túái chùmlo, baão vïå lúåi ñch cho NLÀ möåt caách kõp thúâi, thûúângxuyïn, liïn tuåc thöng qua caác cuöåc àöëi thoaåi àöåt xuêëtàïí phaát triïín vaâ húåp taác töët àeåp giûäa NSDLÀ vaâ NLÀ.

Theo quy àõnh, khi cöng àoaân coá yïu cêìu töí chûácàöëi thoaåi thò trong thúâi haån 10 ngaây laâm viïåc kïí tûângaây nhêån àûúåc nöåi dung yïu cêìu àöëi thoaåi, NSDLÀcoá traách nhiïåm chuã trò phöëi húåp vúái töí chûác àaåi diïåntêåp thïí lao àöång taåi cú súã töí chûác àöëi thoaåi. Söë lûúång,thaânh phêìn tham gia àöëi thoaåi vaâ traách nhiïåm cuãacaác bïn trong töí chûác àöëi thoaåi àûúåc thûåc hiïån tûúngtûå nhû àöëi thoaåi àõnh kyâ taåi núi laâm viïåc.

Àaánh giaá mûác àöå tham gia cuãa cöng àoaân trongtöí chûác àöëi thoaåi àöåt xuêët taåi núi laâm viïåc. Hêìu hïëtcaác àöëi tûúång àïìu cho rùçng cöng àoaân àaä thûåc hiïåntñch cûåc vai troâ cuãa mònh (57,1%), tiïëp àïën laâ úã mûácàöå bònh thûúâng (42,2%) vaâ söë ñt àöëi tûúång cho laâkhöng tñch cûåc (0,7%).Baãng 8: Àaánh giaá mûác àöå tham gia cuãa cöng àoaân

trong töí chûác àöëi thoaåi àöåt xuêët taåi VCB

(Nguöìn: Kïët quaã xûã lyá söë liïåu khaão saát cuãa àïì taâi)Qua quaá trònh khaão saát cho thêëy, cöng àoaân luön

cöë gùæng àïí thûåc hiïån töët caác vai troâ cuãa mònh vaâàûúåc NLÀ vaâ NSDLÀ àaánh giaá thûåc hiïån nghiïmtuác. Nhúâ coá sûå tham gia, chó àaåo, cuäng nhû quaátrònh phöëi húåp cuãa cöng àoaân vúái NSDLÀ àaä goápphêìn xêy dûång möi trûúâng laâm viïåc hiïåu quaã.

5. Giaãi phaáp nêng cao vai troâ cuãa Cöng àoaântrong àöëi thoaåi taåi VCB

Àïí nêng cao vai troâ cuãa Cöng àoaân trong àöëithoaåi taåi VCB trong thúâi gian túái, taác giaã àïì xuêët möåtsöë giaãi phaáp sau:

Thûá nhêët, Nêng cao kyä nùng mïìm àöëi vúái caán böåcöng àoaân VCB

Àïí àöëi thoaåi thaânh cöng vaâ mang laåi hiïåu quaãcao, ngoaâi viïåc coá trònh àöå chuyïn mön cao, caán böåcöng àoaân cêìn trang bõ nhûäng kyä nùng mïìm sau:

- Nêng cao trònh àöå, kyä nùng vêån duång triïín khainöåi dung caác vùn baãn phaáp luêåt. Caác vùn baãn phaápluêåt laâ nhûäng quy àõnh coá tñnh chêët bùæt buöåc àïí àiïìuchónh haânh vi cuãa caác töí chûác vaâ caá nhên trong xaähöåi. Khi triïín khai thûåc hiïån caác nöåi dung trong tûângvùn baãn phaáp luêåt VCB phaãi xêy dûång thaânh caác nöåiquy, quy àõnh, quy chïë cuå thïí nhû nöåi quy lao àöång,quy chïë tiïìn lûúng, tiïìn thûúãng, quy chïë tuyïín duång,TULÀTT...

- Nêng cao kyä nùng àaâm phaán, thûúng lûúång:Kyä nùng àaâm phaán, thûúng lûúång thïí hiïån thöngqua khaã nùng cuãa caác thaânh viïn khi trao àöíi, baânbaåc, phaãn biïån nhûäng nöåi dung cuãa cuöåc àaâm phaánnhû: (i) Baãn thên caác thaânh viïn trûúác khi bûúácvaâo cuöåc àaâm phaán àaä phaãi nghiïn cûáu kyä tinhthêìn cuãa nöåi dung àöëi thoaåi vaâ caác chïë àöå, chñnhsaách coá liïn quan; (ii) Nêng cao kyä nùng huâng biïånthöng qua thuyïët trònh, caách diïîn àaåt, trònh baâycaác nöåi dung cuäng nhû khi thûåc hiïån phaãn biïån;(ii) Nêng cao kyä nùng lùæng nghe àöëi phûúng trongàöëi thoaåi. (iii) Nêng cao kyä nùng töí chûác cuöåc àöëithoaåi. Khi tham gia cuöåc àöëi thoaåi, caán böå cöngàoaân cêìn nùæm vûäng quy chïë àöëi thoaåi, caác nguyïntùæc phaãi tuên thuã khi thûåc hiïån àöëi thoaåi; nùæm vûängquy àõnh vïì töí chûác möåt cuöåc àöëi thoaåi àõnh kyâ:àõa àiïím, thúâi gian tiïën haânh àöëi thoaåi cuäng nhûcaác àiïìu kiïån vêåt chêët cêìn thiïët khaác baão àaãm choàöëi thoaåi.

Thûá hai, Cöng àoaân cêìn àêíy maånh cöng taác tuyïntruyïìn vïì vai troâ, muåc àñch vaâ hiïåu quaã cuãa cöng taácàöëi thoaåi taåi VCB

Hoaåt àöång tuyïn truyïìn cuãa cöng àoaân VCB laârêët cêìn thiïët vaâ phaãi àûúåc àêíy maånh hún trongthúâi gian túái, àùåc biïåt laâ vïì àöëi thoaåi trong VCBvúái nhûäng nöåi dung sau: (i) Tuyïn truyïìn vïì têìmquan troång cuãa àöëi thoaåi trong doanh nghiïåp àïígiaác ngöå, têåp húåp, vêån àöång CNVCLÀ, taåo sûå thöëngnhêët trong nhêån thûác, tû tûúãng vaâ haânh àöång; (ii)Tùng cûúâng tuyïn truyïìn, phöí biïën vïì chuã trûúng,àûúâng löëi cuãa Àaãng, chñnh saách phaáp luêåt cuãa Nhaânûúác giuáp cho NLÀ hiïíu àïí thûåc hiïån àuáng phaápluêåt vaâ tûå baão vïå mònh; (iii) Tuyïn truyïìn giaáo duåcnêng cao trònh àöå hoåc vêën, chuyïn mön nghïì nghiïåpcho NLÀ; (iv) Tuyïn truyïìn nêng cao nhêån thûácvúái têët caã thaânh viïn trong DN vïì cú chïë àöëi thoaåivaâ uãng höå thuác àêíy cú chïë àöëi thoaåi vêån haânh coá

Vai troâ cuãa cöng àoaân Têìn suêët Tyã lïå (%)

BCHCÀ thöëng nhêët vúái ngûúâi SDLÀ nhûäng nöåi

dung bûác xuác, cêëp thiïët cêìn àûúåc giaãi quyïët

ngay

130 88,4

Thöëng nhêët thúâi gian àõa àiïím àöëi thoaåi 68 46,3

Têåp húåp yá kiïën cuãa ngûúâi lao àöång vaâ àïì xuêët

cuãa BCHCÀ 111 75,5

Chuêín bõ yá kiïën, taâi liïåu, minh chûáng àïí àöëi thoaåi 104 70,7

Phên cöng thaânh viïn tham gia àöëi thoaåi 121 82,3

Lêåp biïn baãn àöëi thoaåi 114 77,6

Baãng 6: Vai troâ cuãa cöng àoaân tham gia töí chûácàöëi thoaåi àöåt xuêët taåi VCB

(Nguöìn: Kïët quaã xûã lyá söë liïåu khaão saát cuãa àïì taâi)

Mûác àöå tham gia cuãa cöng àoaân Têìn suêët Tyã lïå (%) Tñch cûåc 84 57,1

Bònh thûúâng 62 42,2

Khöng tñch cûåc 1 0,7

Töíng 147 100



hiïåu quaã; (v) Tuyïn truyïìn, vêån àöång NLÀ, NSDLÀtön troång vaâ thûåc hiïån nghiïm tuác TULÀTT àaäàûúåc kyá kïët.

Àïí àaåt caác nöåi dung tuyïn truyïìn nïu trïn, caánböå cöng àoaân trong VCB cêìn thûåc hiïån caác hònhthûác tuyïn truyïìn nhû: töí chûác vaâ tham gia caác cuöåcthi tòm hiïíu vïì chñnh saách phaáp luêåt, thöng qua baáoàaâi, qua maång, tiïëp cêån caác phûúng tiïån thöng tinkhaác, caác buöíi vùn nghïå, giao lûu hoåc têåp kinhnghiïåm; àöìng thúâi ngûúâi thûåc hiïån cöng taác tuyïntruyïìn phaãi luön àêìu tû, nghiïn cûáu àïí coá kiïën thûácthêåt sêu, thêåt vûäng coá kyä nùng tuyïn truyïìn thêåt töët,thêåt thuyïët phuåc. Bïn caånh àoá caác thaânh viïn BCHCÀCS phaãi xem tuyïn truyïìn giaáo duåc laâ möåt nhiïåmvuå thûúâng xuyïn vaâ cûåc kyâ quan troång. Haâng thaángtrong nhûäng lêìn sinh hoaåt cöng àoaân vaâ caác lêìn hoåptöí cöng àoaân àïìu löìng gheáp caác nöåi dung tuyïn truyïìngiaáo duåc àïí NLÀ vaâ NSDLÀ tûâng bûúác nùæm bùæt,quaán triïåt vaâ thûåc hiïån.

Thûá ba, Cöng àoaân VCB cêìn coá kïë hoaåch hùçngnùm vïì àiïìu tra khaão saát nhu cêìu, têm tû, nguyïånvoång cuãa NLÀ.

Àiïìu tra khaão saát nhu cêìu, têm tû, nguyïån voångcuãa NLÀ coá yá nghôa vö cuâng quan troång trong cöngtaác chuêín bõ àöëi thoaåi. Àïí àaåt àûúåc muåc àñch cuãaàiïìu tra khaão saát nhu cêìu, têm tû, nguyïån voång cuãaàoaân viïn, ngûúâi lao àöång, BCH Cöng àoaân VCBcêìn baám saát muåc tiïu, chiïën lûúåc kinh doanh, gêìnguäi NLÀ nùæm roä têm tû, nguyïån voång, bûác xuác cuãahoå, phên loaåi nhûäng têm tû, nguyïån voång, bûác xuáccuãa ngûúâi lao àöång àïí coá hûúáng giaãi quyïët. Tñch cûåcàöång viïn ngûúâi lao àöång, öín àõnh tû tûúãng têåp trungsaãn xuêët, chêëp haânh töët nöåi quy, kyã luêåt lao àöång.Khi nhêån àûúåc thöng tin, cêìn phaãi:

+ Xaác àõnh àûúåc nhûäng àùåc àiïím nhên khêíu hoåcvaâ àùåc àiïím xaä höåi cuãa NLÀ.

+ Xaác àõnh àûúåc nhûäng thöng tin naâo liïn quanvaâ höî trúå cho viïåc àöëi thoaåi.

+ Kiïím tra kyä nguöìn thöng tin, àaãm baão vïì àöåchñnh xaác vaâ coá cùn cûá cêìn thiïët cuãa nhûäng thöng tinthu thêåp àûúåc.

+ Lûåa choån caác thöng tin, söë liïåu coá sûác thuyïëtphuåc àïí sûã duång, loaåi trûâ nhûäng thöng tin söë liïåu coákhaã nùng laâm sai lïåch hoùåc khöng coá tñnh thuyïëtphuåc khi àaâm phaán, thûúng lûúång trong àöëi thoaåi.

+ Tûâ nhûäng thöng tin thu thêåp àûúåc vaâ àaä coá sûåchoån loåc, cöng àoaân têåp húåp, xêy dûång nöåi dung àöëithoaåi, sau àoá Chuã tõch cöng àoaân gûãi nöåi dung àöëithoaåi cho NSDLÀ vaâ thöng baáo cho NLÀ biïët.

Thû tû, Nêng cao nhêån thûác cuãa caán böå cöngàoaân trong thuác àêíy thûúng lûúång têåp thïí, kyá kïët

thoãa ûúác lao àöång têåp thïí àïí baão vïå quyïìn, lúåi ñchcuãa NLÀ trong àöëi thoaåi xaä höåi

Muöën thûåc hiïån coá hiïåu quaã, cöng taác thûúnglûúång têåp thïí cöng àoaân VCB cêìn coi troång cöngtaác têåp huêën, trang bõ kiïën thûác, kyä nùng cho caánböå CÀCS àïí nêng cao nùng lûåc, nhêët laâ kyä nùng,kinh nghiïåm thûúng lûúång têåp thïí vïì caác nöåi dungcoá nhiïìu mêîu thuêîn, tranh chêëp taåi DN, àûúåc nhiïìuyá kiïën NLÀ phaãn aánh. Àïí thûåc hiïån töët hoaåt àöångnaây cöng àoaân VCB cêìn thûåc hiïån caác hoaåt àöångsau: (i) Töí chûác têåp huêën àïí caán böå Cöng àoaân tûâtöí trûúãng trúã lïn nêng cao nhêån thûác, böí sungkiïën thûác, kyä nùng vaâ phûúng phaáp cöng taác cöngàoaân: (ii) Hûúáng dêîn xêy dûång töí, nhoám cöng taác,cûã caá nhên àaãm nhêån chuêín bõ nöåi dung, trïn cúsúã thu thêåp yá kiïën NLÀ àïí chuã àöång tham gia dûåthaão TÛLÀTT, àïì xuêët quy trònh, lûåa choån nöåi dungthûúng lûúång phuâ húåp; (iii) Chuêín bõ nhên lûåc àïítû vêën höî trúå caán böå cöng àoaân vêån duång caácphûúng phaáp, chiïën thuêåt phuâ húåp trong thûúnglûúång, chia seã kinh nghiïåm hay tûâ caác CÀCS caácàún võ khaác, chó àûa vaâo TÛLÀTT nhûäng nöåi dungcoá lúåi cho NLÀ so vúái quy àõnh cuãa phaáp luêåt; (iv)Yïu cêìu caán böå cöng àoaân vêån àöång vaâ phöí biïënröång raäi àïí àoaân viïn vaâ NLÀ tham gia àoáng goáp yákiïën vaâo thoãa ûúác, coi àoá laâ möåt biïån phaáp nêngcao nhêån thûác, thaái àöå vaâ traách nhiïåm vïì kiïënthûác vaâ hiïíu biïët phaáp luêåt. Àöìng thúâi cöng khaikïët quaã àaâm phaán thûúng lûúång, kyá kïët TÛLÀTTàïí triïín khai vaâ giaám saát viïåc thûåc hiïån; (v) Phöëihúåp kiïím tra, giaám saát viïåc thûåc hiïån TÛLÀTT,yïu cêìu NSDLÀ thûåc hiïån àuáng caác vêën àïì camkïët, àïì xuêët xûã lyá vi phaåm. Trong trûúâng húåp coákhoá khùn, vûúáng mùæc vò lyá do khaách quan, àiïìukiïån saãn xuêët kinh doanh khöng thûåc hiïån àûúåccêìn xaác minh cuå thïí vaâ coá biïån phaáp àöång viïnNLÀ chia seã cuâng DN, hoùåc àïì xuêët àiïìu chónhsûãa àöíi thoãa ûúác.

Thûá nùm, Nêng cao vöën xaä höåi cuãa caán böå cöngàoaân tham gia vaâo xêy dûång vaâ thûåc hiïån àöëi thoaåitrong VCB

Hiïån nay, caán böå cöng àoaân VCB chuã yïëu kiïmnhiïåm vaâ hûúãng lûúng do NSDLÀ chi traã, do àoátrong quaá trònh thûúng lûúång, àöëi thoaåi, caán böå cöngàoaân khöng dïî gò “àûáng àöåc lêåp” vúái NSDLÀ. Nïëucaán böå cöng àoaân nghiïng vïì lúåi ñch cuãa NSDLÀ vòphaãi phuå thuöåc vaâo NSDLÀ chi traã, àaåi ngöî,... chomònh, thò chùæc chùæn viïåc àöëi thoaåi seä bêët lúåi chotêåp thïí ngûúâi lao àöång. Nhûng traái laåi, thò rêët coáthïí NSDLÀ khöng bùçng loâng. Viïåc thuyïët phuåc,NSDLÀ trong àöëi thoaåi hoùåc kyá kïët thoãa ûúác laoàöång têåp thïí luác naây khöng chó àoâi hoãi kiïën thûác vïì



phaáp luêåt, chuyïn mön nghiïåp vuå, trònh àöå hoåc vêënmaâ coân àoâi hoãi phaãi coá vöën xaä höåi trong quaá trònhthûúng lûúång.

Muöën àöëi thoaåi thaânh cöng, caán böå cöng àoaânphaãi cùn cûá vaâo nhûäng tònh huöëng cuå thïí àïí lûåachoån thúâi gian, àõa àiïím, tñnh caách, khñ chêët, nùnglûåc, thêåm chñ súã trûúâng cuãa NSDLÀ àïí coá thïí “Dôbêët biïën, ûáng vaån biïën” trong quaá trònh àöëi thoaåi,thûúng lûúång, thoãa hiïåp àïí thuêån lúåi ài àïën thöëngnhêët caác àiïìu khoaãn, nöåi dung trong àöëi thoaåi. Trïnthûåc tïë, àïí àöëi thoaåi trûåc tiïëp, àöëi thoaåi àõnh kyâ àaåthiïåu quaã, caán böå cöng àoaân cêìn têåp húåp caác khaãnùng, nhû: kheáo leáo ûáng xûã, kyä nùng trong giao tiïëpvaâ nùng lûåc cuãa baãn thên. Nhûäng nùng lûåc naây coáthïí àûúåc hiïíu úã mûác àöå thûåc haânh cú baãn cao hoùåcthêëp tuây thuöåc vaâo àiïìu kiïån, möi trûúâng, qui mö saãnxuêët, àùåc àiïím hoaåt àöång saãn xuêët kinh doanh cuãangên haâng.

Thûá saáu, Tùng cûúâng vai troâ cuãa cöng àoaân trongphöëi húåp vúái NSDLÀ múã röång caác hònh thûác àöëi thoaåitaåi VCB

Trong thúâi gian qua Cöng àoaân VCB àaä phöëihúåp vúái chuyïn mön thûåc hiïån möåt söë hònh thûácàöëi thoaåi. Tuy nhiïn, àïí múã röång dên chuã vaâ giaãiquyïët kõp thúâi nhûäng vûúáng mùæc, mêu thuêîn giûäaNSDLÀ vúái NLÀ trong QHLÀ, Cöng àoaân VCB àõnhkyâ vaâ àöëi thoaåi àöåt xuêët theo quy àõnh, tuây vaâoàiïìu kiïån cuå thïí, BCHCÀ coá thïí àïì xuêët àûa vaâoquy chïë àöëi thoaåi möåt söë hònh thûác àöëi thoaåi nhû:(i) Àöëi thoaåi trûåc tiïëp giûäa trûúãng caác àún võ, böåphêån vúái NLÀ àïí giaãi quyïët nhûäng thùæc mùæc, yïucêìu coá liïn quan túái viïåc chêëp haânh giúâ laâm viïåc,kyã luêåt lao àöång cuäng nhû caác àiïìu kiïån laâm viïåc,möi trûúâng laâm viïåc, quan hïå giûäa ngûúâi quaãn lyávúái NLÀ; hònh thûác naây coá thïí töí chûác theo tuêìn,vaâo ngaây àêìu tiïn cuãa tuêìn laâm viïåc; (ii) Àöëi thoaåitrûåc tiïëp giûäa NSDLÀ vúái àaåi diïån cuãa têåp thïíNLÀ (BCHCÀ) nhùçm trao àöíi caác thöng tin liïnquan túái quaá trònh töí chûác, quaãn lyá cuãa doanhnghiïåp, phña BCHCÀ seä cung cêëp nhûäng thöng tinthu thêåp àûúåc qua kïnh cung cêëp thöng tin cuãacöng àoaân; phña NSDLÀ seä cung cêëp nhûäng thöngtin coá liïn quan túái töí chûác hoaåt àöång saãn xuêëtkinh doanh, túái thûåc hiïån caác chïë àöå, chñnh saáchliïn quan túái NLÀ, hoùåc nhûäng yïu cêìu àùåt ra cuãahoaåt àöång saãn xuêët kinh doanh cêìn coá sûå thamgia quaãn lyá cuãa cöng àoaân, hònh thûác naây coá thïítöí chûác vaâo tuêìn àêìu cuãa möîi thaáng (iii) Töí chûáccaác chûúng trònh vùn hoáa, vùn nghïå, thïí duåc thïíthao, sên khêëu hoáa caác hoaåt àöång àïí möåt mùåt coásûå trao àöíi giûäa NSDLÀ vúái NLÀ; mùåt khaác taåo ra

sûå giao lûu gêìn guäi thên mêåt nhùçm xêy dûång múáiquan hïå haâi hoâa, tiïën böå vaâ phaát triïín.

Taâi liïåu tham khaão1. Baáo caáo cuãa Ban Chêëp haânh Cöng àoaân Ngên haâng TMCP

Ngoaåi thûúng Viïåt Nam Khoáa IV trònh Àaåi höåi Cöng àoaân Ngênhaâng TMCP Ngoaåi thûúng Viïåt Nam lêìn thûá V (Nhiïåm kyâ 2018- 2023).

2. Chñnh phuã (2013), Nghõ àõnh söë 60/2013/NÀ-CP ngaây 19/6/2013 cuãa Chñnh phuã vïì thûåc hiïån quy chïë dên chuã cú súã taåinúi laâm viïåc

3. Phaåm Vùn Haâ (2016), Giaáo trònh Quan hïå àöëi taác xaä höåi”, Nxb.lao àöång, Haâ Nöåi.

4. Dûúng Vùn Sao vaâ Nguyïîn Àûác Tônh (2014), “Xêy dûång quanhïå lao àöång haâi hoâa, öín àõnh, tiïën böå trong doanh nghiïåpViïåt Nam”, Nxb. Lao àöång, Haâ Nöåi.

5. Nguyïîn Anh Tuêën vaâ Nguyïîn Àûác Hûäu (2013), “Àöëi thoaåitrong doanh nghiïåp vaâ vai troâ cuãa cöng àoaân”, Nxb Lao àöång,Haâ Nöåi.

6. Viïån Ngön ngûä (2003), Tûâ àiïín tiïëng Viïåt, Trung têm tûâ àiïínhoåc, Nxb. Àaâ Nùéng.

thaãi sinh hoaåt taåi àõa phûúng. Vaâ àïí nêng cao yá thûáccuäng nhû haânh vi xûã lyá raác thaãi cuãa ngûúâi dên, trûúáctiïn àõa phûúng cêìn coá nhûäng buöíi têåp huêën nhùçmhûúáng dêîn ngûúâi dên caách phên loaåi raác thaãi nhùçmtaåo thuêån lúåi cho viïåc xûã lyá raác sau khi thu gom; Àïíngûúâi dên nêng cao traách nhiïåm vaâ coá yá thûác baão vïåmöi trûúâng hún, laâm cho hoå thêëy roä traách nhiïåm cuãamònh. Búãi chñnh tûâng ngûúâi dên, tûâng höå gia àònhluön àoáng vai troâ quyïët àõnh trong viïåc baão vïå möitrûúâng, tûâng thaânh viïn trong gia àònh seä coá yá thûácnhùæc nhúã lêîn nhau vïì vêën àïì xaã raác thaãi sinh hoaåt.Giûäa gòn möi trûúâng, baão vïå gia àònh, cöång àöìnghiïån nay cuäng chñnh laâ caách chuáng ta baão vïå caác thïëhïå tûúng lai coá àûúåc möi trûúâng söëng laânh maånhgiuáp xaä höåi nöng thön phaát triïín bïìn vûäng hún.

Taâi liïåu tham khaão1. Caác baáo caáo kinh tïë - xaä höåi cuãa UÃy ban nhên dên xaä Mai Àònh

tûâ nùm 2012 àïën nùm 2016.2. Khùæc Vônh, “Möi trûúâng nöng thön: ö nhiïîm nhiïìu xûã lyá ñt”,

Baáo Taâi nguyïn vaâ möi trûúâng ngaây 21/9/2017.3. Laä Thu Thuãy, “Nhûäng biïën àöíi nhêån thûác cuãa cû dên ven àö

trong quaá trònh àö thõ hoáa”, taåp chñ Têm lyá hoåc, söë 8/2008.4. Ngö Thùæng Lúåi (Baâi tham luêån), “Àö thõ hoáa úã Haâ Nöåi nhòn tûâ

goác àöå phaát triïín bïìn vûäng” àùng trïn baáo àiïån tûã Àaãng Cöångsaãn Viïåt Nam.

5. Trêìn Àan Têm, Nguyïîn Vi Nhuêån: “Nhûäng biïën àöíi xaä höåi úãvuâng ven àö Haâ Nöåi dûúái aáp lûåc àö thõ hoáa”, taåp chñ Xaä höåi hoåc,söë 1/2000.

THÛÅC TRAÅNG XÛÃ LYÁ RAÁC THAÃI...(Tiïëp theo trang 76)


KINH NGHIÏÅM - THÛÅC TIÏÎNTIN TÛÁC - SÛÅ KIÏÅN

LÏÎ CÖNG BÖË QUYÏËT ÀÕNH BÖÍ NHIÏÅMLAÅI CHÛÁC VUÅ HIÏÅU TRÛÚÃNG TRÛÚÂNGÀAÅI HOÅC CÖNG ÀOAÂN

Ngaây 05/07/2018, Trûúâng Àaåi hoåc Cöng àoaân long troång töí chûác Lïîcöng böë Quyïët àõnh böí nhiïåm laåi PGS,TS. Phaåm Vùn Haâ giûä chûác vuå

Hiïåu trûúãng Trûúâng Àaåi hoåc Cöng àoaân.Túái dûå Lïî cöng böë Quyïët àõnh böí nhiïåm laåi chûác vuå Hiïåu trûúãng

Trûúâng Àaåi hoåc Cöng àoaân, coá: Àöìng chñ Trêìn Thanh Haãi - Phoá Chuã tõchThûúâng trûåc Töíng Liïn àoaân Lao àöång Viïåt Nam; Àöìng chñ Trêìn Vùn Lyá -Phoá Chuã tõch Töíng Liïn àoaân Lao àöång Viïåt Nam, Chuã tõch Höåi àöìngtrûúâng Trûúâng Àaåi hoåc Cöng àoaân; Àöìng chñ Trõnh Ngoåc Àûác - Phoá TrûúãngBan Töí chûác Töíng Liïn àoaân Lao àöång Viïåt Nam.

Vïì phña Trûúâng Àaåi hoåc Cöng àoaân, coá caác àöìng chñ trong Ban Giaámhiïåu, caác àöìng chñ trong Ban Chêëp haânh Àaãng uãy, Ban Chêëp haânh Cöngàoaân Trûúâng, àöìng chñ Bñ thû Àoaân Thanh niïn vaâ caác àöìng chñ laänh àaåocaác böå phêån trong Nhaâ trûúâng.

Taåi buöíi Lïî, Àöìng chñ Trêìn Thanh Haãi - Phoá Chuã tõch Thûúâng trûåc TöíngLiïn àoaân Lao àöång Viïåt Nam àaä trao Quyïët àõnh böí nhiïåm laåi chûác vuåHiïåu Trûúãng cho PGS,TS. Phaåm Vùn Haâ. Thay mùåt Thûúâng trûåc Àoaân Chuãtõch, Àöìng chñ Trêìn Thanh Haãi chuác mûâng PGS,TS. Phaåm Vùn Haâ vaâ mongàúåi vúái cûúng võ Hiïåu trûúãng, PGS,TS. Phaåm Vùn Haâ seä dêîn dùæt TrûúângÀaåi hoåc Cöng àoaân ngaây caâng phaát triïín.

Cuäng taåi buöíi Lïî, Àöìng chñ Trêìn Vùn Lyá - Phoá Chuã tõch Töíng Liïn àoaânLao àöång Viïåt Nam, Chuã tõch Höåi àöìng trûúâng Trûúâng Àaåi hoåc Cöng àoaân,phaát biïíu chuác mûâng vaâ tùång hoa PGS,TS. Phaåm Vùn Haâ.

PGS,TS. Phaåm Vùn Haâ baây toã sûå caãm ún sêu sùæc àöëi vúái Àoaân Chuãtõch Töíng Liïn àoaân, Àaãng uãy Khöëi caác trûúâng àaåi hoåc, cao àùèng Haâ Nöåicuâng toaân thïí caán böå, giaãng viïn, nhên viïn Nhaâ trûúâng àaä tñn nhiïåm vaâgiao phoá chûác vuå Hiïåu trûúãng Nhaâ trûúâng trong nhiïåm kyâ túái; hûáa seä cöëgùæng laâm viïåc vúái tinh thêìn têån tuåy, traách nhiïåm cao àïí khöng phuå loângtin cuãa caác cêëp laänh àaåo vaâ caán böå, giaãng viïn, nhên viïn vaâ hoåc viïn,sinh viïn Nhaâ trûúâng.

BBT Website

Àöìng chñ Trêìn Thanh Haãi - Phoá Chuã tõch Thûúâng trûåc Töíng LÀLÀ Viïåt Namtrao Quyïët àõnh böí nhiïåm laåi chûác vuå Hiïåu trûúãng cho àöìng chñ

Phaåm Vùn Haâ

Àöìng chñ Trêìn Vùn Lyá - Phoá Chuã tõch Töíng LÀLÀ Viïåt Nam,Chuã tõch Höåi àöìng trûúâng chuác mûâng àöìng chñ Phaåm Vùn Haâ

Ban Giaám hiïåu chuác mûâng àöìng chñ Phaåm Vùn Haâ


KINH NGHIÏÅM - THÛÅC TIÏÎNTIN TÛÁC - SÛÅ KIÏÅN

LÏÎ BÏË GIAÃNG VAÂ TRAO BÙÇNG TÖËTNGHIÏÅP TRÛÚÂNG ÀAÅI HOÅC CÖNGÀOAÂN NÙM HOÅC 2017 - 2018

Ngaây 19, 20, 21 thaáng 6 nùm 2018, Trûúâng Àaåi hoåc Cöng àoaân àaälong troång töí chûác Lïî Bïë giaãng vaâ trao bùçng töët nghiïåp cho sinh viïn

bêåc àaåi hoåc, cao àùèng - Hïå chñnh quy nùm 2018.Lïî Bïë giaãng vaâ trao bùçng töët nghiïåp cho sinh viïn coá PGS,TS. Phaåm

Vùn Haâ - Hiïåu trûúãng Nhaâ trûúâng, TS. Nguyïîn Àûác Tônh, TS. Dûúng ThõThanh Xuên - Phoá Hiïåu trûúãng Nhaâ trûúâng, cuâng caán böå, giaãng viïn caáckhoa, phoâng, böå mön. Taåi Lïî Bïë giaãng, 1.492 sinh viïn thuöåc 9 ngaânhàaâo taåo: Quan hïå lao àöång, Quaãn trõ kinh doanh, Quaãn trõ Nhên lûåc, Kïë

toaán, Taâi chñnh Ngên haâng, Cöng taác xaä höåi, Xaä höåi hoåc, Luêåt, Baão höå laoàöång, àaä hoaân thaânh nhiïåm vuå vaâ nhêån bùçng töët nghiïåp trònh àöå àaåi hoåc(Trong àoá coá 01 sinh viïn xïëp loaåi “Xuêët sùæc”, 45 sinh viïn xïëp loaåi“Gioãi”, 1.164 sinh viïn xïëp loaåi “Khaá”).

Trong buöíi lïî, Laänh àaåo Nhaâ trûúâng àaä cöng böë vaâ trao giêëy chûángnhêån “Sinh viïn nghiïn cûáu khoa hoåc” cho caác sinh viïn nùm cuöëi àaåt giaãicêëp Trûúâng, vaâ trao giêëy khen cho sinh viïn xuêët sùæc, gioãi toaân khoáa hoåc.

Buöíi lïî diïîn ra trong khöng khñ tûng bûâng, phêën khúãi cuãa caác tên cûãnhên, tên kyä sû àaä kïët thuác töët àeåp quaá trònh hoåc têåp vaâ reân luyïån taåiTrûúâng Àaåi hoåc Cöng àoaân àïí chuêín bõ bûúác sang möåt giai àoaån phaát triïínmúái - giai àoaån lêåp thên, lêåp nghiïåp vúái haânh trang kiïën thûác maâ caác sinhviïn tñch luäy àûúåc àïí cöëng hiïën vaâ xêy dûång àêët nûúác.

TS. Nguyïîn Àûác Tônh - Phoá Hiïåu trûúãng nhaâ trûúâng trao Bùçng khencho tên cûã nhên gioãi, xuêët sùæc khoa Luêåt

PGS.TS. Phaåm Vùn Haâ - Hiïåu trûúãng nhaâ trûúâng chuåp aãnh vúái caác tên cûã nhên ngaânh Quan hïå lao àöång

TS. Dûúng Thõ Thanh Xuên - Phoá hiïåu trûúãng nhaâ trûúâng trao giêëychûáng nhêån NCKH cho tên cûã nhên khoa Taâi chñnh ngên haâng

BBT Website

TIN TÛÁC - SÛÅ KIÏÅN

HÖÅI NGHÕ SÚ KÏËT GIÛÄA NHIÏÅM KYÂTHÛÅC HIÏÅN NGHÕ QUYÏËT ÀAÅI HÖÅIÀAÃNG BÖÅ LÊÌN THÛÁ XXII (NHIÏÅM KYÂ2015 - 2020) VAÂ LÏÎ CÖNG BÖË, TRAOQUYÏËT ÀÕNH BÖÍ NHIÏÅM CHÛÁC DANHPHOÁ GIAÁO SÛ

Ngaây 12 thaáng 4 nùm 2018, Trûúâng Àaåi hoåc Cöng àoaân töí chûác Höåinghõ sú kïët giûäa nhiïåm kyâ Àaåi höåi lêìn II Àaãng böå Khöëi Caác trûúâng Àaåi

hoåc, Cao àùèng Haâ Nöåi vaâ caác cêëp uãy trûåc thuöåc; vaâ Lïî cöng böë vaâ traoquyïët àõnh böí nhiïåm chûác danh Phoá giaáo sû.

Àïën dûå höåi nghõ coá àöìng chñ Phaåm Vùn Haâ - Bñ thû Àaãng uãy, Hiïåutrûúãng Nhaâ trûúâng, caác àöìng chñ trong Ban chêëp haânh Àaãng uãy, Bangiaám hiïåu; Bñ thû Àoaân trûúâng; Bñ thû caác chi böå; Trûúãng caác Khoa,Phoâng, Böå mön.

Taåi Höåi nghõ, àöìng chñ Mai ThõDung - Àaãng uãy viïn, Ban baão vïåchñnh trõ nöåi böå baáo caáo sú kïëtgiûäa nhiïåm kyâ thûåc hiï ån Nghõquyïët Àaåi höåi Àaãng böå Trûúâng Àaåihoåc Cöng àoaân lêìn thûá 22 (nhiïåmkyâ 2015 -2020).

Trong nhiïåm kò 2015-2020,Àaãng uãy, Ban Giaám hiïåu Nhaâ trûúângluön phaát huy tinh thêìn àoaân kïët,tñch cûåc triïín khai thûåc hiïån caác nhiïåmvuå chñnh trõ theo hûúáng têåp trung,quyïët liïåt, coá troång têm, troång àiïím.Àaãng uãy ghi nhêån yá thûác traách nhiïåm,sûå nöî lûåc cuãa àöåi nguä caán böå, àaãng viïn, giaãng viïn, sinh viïn, nhûängngûúâi seä goáp phêìn quan troång vaâo viïåc thûåc hiïån töët nhiïåm vuå giaáo duåc- àaâo taåo cuãa Nhaâ trûúâng vaâ goáp vaâo thaânh tñch chung cuãa Àaãng böå.

Taåi Höå i nghõ, àöìng chñ Phaåm Vùn Haâ, Bñ thû Àaãng uãy, Hiïåutrûúãng Nhaâ trûúâng nïu nhûäng khoá khùn, thaách thûác vaâ haån chïë cuãaNhaâ trûúâng trong giai àoaån chuyïín sang chïë àöå tûå chuã àöìng thúâi àïìra möåt söë giaãi phaáp vaâ phûúng hûúáng, nhiïåm vuå thûåc hiïån àïën cuöëinhiïåm kò. Tiïëp tuåc triïín khai, thûåc hiïån caác Nghõ quyïët Àaåi höåi Àaãnglêìn thûá XII; Nghõ quyïët Àaåi höåi Àaãng böå thaânh phöë lêìn thûá XVI;Nghõ quyïët Àaåi höåi Àaãng böå Khöëi lêìn thûá II; Nghõ quyïët Àaåi höåiÀaãng böå Nhaâ trûúâng lêìn thûá XXII vaâ cuäng laâ nùm Nhaâ trûúângthûåc hiïån cú chïë tûå chuã hoaåt àöång theo Nghõ quyïët 77-NQ/CP ngaây24/10/2014 cuãa Chñnh phuã vïì àöíi múái cú chïë hoaåt àöång àöëi vúáicú súã GDÀH cöng lêåp giai àoaån 2014-2017.

Cuäng taåi Höåi nghõ, Nhaâ trûúâng àaä töí chûác Lïî cöng böë vaâ trao quyïët

àõnh böí nhiïåm chûác danh Phoá giaáo sû. Cùn cûá Quyïët àõnh söë: 06/QÀ-HÀCDGSNN vïì viïåc cöng nhêån àaåt tiïu chuêín chûác danh GS, PGS nùm2017, ngaây 05 thaáng 3 nùm 2018 cuãa Chuã tõch Höåi àöìng Chûác danhgiaáo sû nhaâ nûúác, trong àoá, trûúâng Àaåi hoåc Cöng àoaân vinh dûå coá 02 PhoáGiaáo sû àûúåc cöng nhêån:

1. PGS.TS. Hoaâng Thanh Xuên - Trûúãng Phoâng Quaãn lyá Khoa hoåc.2. PGS.TS. Àöî Thõ Vên Anh - Trûúãng Khoa Cöng taác Xaä höåi.Taåi buöíi Lïî, PGS,TS. Phaåm Vùn Haâ àaä chuác mûâng vaâ chia vui vúái

caác nhaâ khoa hoåc, khùèng àõnh àêy laâ phêìn thûúãng cao quyá cuãa Àaãng vaâNhaâ nûúác. Àöìng chñ àaánh giaá cao quaá trònh phêën àêëu, reân luyïån vaânhûäng àoáng goáp tûâ lônh vûåc chuyïn mön, cöng taác cuãa hai tên Phoá giaáosû cho sûå nghiïåp khoa hoåc noái chung vaâ cho Trûúâng Àaåi hoåc Cöng àoaânnoái riïng.

BBT Website

Àöìng chñ Phaåm Vùn Haâ - Bñ thû Àaãng uãy, Hiïåu trûúãng nhaâ trûúângtùång hoa chuác mûâng 2 Phoá Giaáo sû

Documents

Taåp chñ NGHIÏN CÛÁU KHOA HOÅC CÖNG ÀOAÂNdhcd.edu.vn/userfiles/Description/file/Tapchi/DHCD so 12... · 2018. 8. 15. · Email: [email protected] GPXB söë: 127/GP-BTTT