Upload
dinhngoc
View
245
Download
8
Embed Size (px)
Citation preview
Tarımsal Akciğer Hastalıkları
Prof. Dr. Y. İzzettin Barış
Hastalık yapan etkenler Organik Tozlar :Tahıl,saman, endotoksin Inorganik Tolzlar : Silikat’lar Gazlar :NH3,NOx,H2S, CO, NH4 Kimyasal : Pestisitler (Paraquat vs) Gümreler : Anhidre amonyak türevleri Dezenfektanlar : Cl ve diğerleri Solvent’ler : Dizel, pestisit sol. Kaynak dumanları.Ozon, metal dumanları Zoonetik enfeksiyonlar:
Organik toz ortamları
Ahırlar, Silolar, Hasat yapımı, kullanımlar Inorganik tozlar :Tarla işi, hasat yapımı,Gazlar : Ahır,organik-inorganik gübre, silo,Gübrelerin kullanımı : Tarla, bahçe.Dezenfektanlar : Ahırlar. Solventler : Traktör egzos,gazı, Zoonetik enfeksiyonlar : Hayvancılık,
veterinerlik
Tarımsal Akciğer Hastalıkları
Byssinosis : Metal fever, Astma, KOAH, KB, Üst solunum yolu irritasyonu,amfizem
Astma, Astma’ya benzer hst,bronkospazmUSYE,Trakeobronşitis,Kronik bronşitisOrganik dust toxic synd.Hipersensivite pnomonisiQ fever,Psittagosis,Hantavirus pul.syn,
antrax, H5N1 enfeksiyonu
Toksik Gas inhalasyonuSilo Çalışanların Hastalığı
:Tahıl, Hayvan yemi için :konteyner,metal kule gibi silolar,büyük plastik torbalar, yer altı depoları.
Havasız ortam (anaerobik )>>organik asit oluşumu>>pH düşmesi>>mikropların üremesinin durması>>çürüme durur;fermentasyonla N2O,NO,NO”,NOX= Silo gazları>>Akciğer ödemi
Büyük Ahırlarda Gaz Birikimi
NH3 :Üst hava yolu irritasyonuSinüsitisNon kardiyojenik pulmoner ödemKronik bronşitisAstma’ya benzeyen sendrom
Anhydrous Ammonia
Sıvı şeklinde olup, toprağa zerkedilerek N katkısıyla gübreleme görevi yapar :Suda eridiği için çok irritan bir gazdır.Üst solunum yollarında ağır yanıklara, larengeal ödeme sebep olur.Bronşiolitis obliterans ve reaktif hava yolu disfonksiyonu (RAD) yapar
Hydrogene Sulfide (H2S)
Düşük 20 ppm solunum yolu irritanı150 ppm. Olfaktör sinir felçi, koku hissi 0200 ppm bronşiolitis obliterans 250 ppm :cytochrome oxidası inhibe ederek asfiksi, pulmoner ödem,Yüksek miktarda asfiksi, bilinç kaybı
Karbon Monoksit (CO)
COHB. Hipoksi Kısa sürede komaKardiak toksisiteSolunum durmasıNörolojik hasar >> ölüm
Karbon Dioksit ve Metan
Hayvan solunumundan ve dışkılarından ortaya çıkar.
CO2 5000 ppm. Ventilasyon kabul edilebilir düzeyde.
NH4 ve CO2 ortamdaki O2’yi düşürürse,Tehlikeli olur.NH4 havada %5’i geçerse patlamayapar
Fumigat’lar : Böcek öldürücüler
Tahılları haşerattan korumak için kullanılır.Methy bromide : Çok toksik, pulm. Ödemve akciğer kanaması yapar.Methyl phosphine : Çok toksik, kronikakciğer hastalığına sebep olabiliyor.
Inorganik Tozlar : Quartz,diatomidemika, kil ve lifsel mineraller
Tarlaların sürülmesi, tırmıklanması,ve samanla uğraş sırasında solunurlar.Partikül büyüklükleri 5 mikrondan küçük olunca alveollere ulaşabilirler.Inorganik tozlar ROR stimüle ederek inflamasyon ve karsinogenezisi başlatabilir
Organik Tozlar7DA biyolojik aktif proteinler
Endotoxin (LPS): Gram – bakterilerden Peptidoglycan : Gram+ sakterilerden Küf ve mycotoxinler. Tahıl tozlarından:Allerjenik ve
proinflamatuvar ajanlar.Domuz ahırlarında çalışanların nazal lavajda INT-1 alfa, INT 1-beta, INT 6 artma
Organik Tozlar Niçin her çalışanda hastalık yapmıyor ?
Bazı kişilerde Toll-Like Reseptör genlerinde genetik varyasyon (polymorfizm) oluyor TLR4 bazılarında düşük yanıt (hyporesponse), hastalarda ise hyperresponse 8hypersensitivite (aşırı reaksiyon verebiliyor)
Potansiyel organik tozlar nerelerde bulunur ?
Tahıllarla uğraş : Buğday, arpa, çavdar, yulaf,mısır, ay çiceği, pirinç, soya fasülyesi
Ahırlar :Büyükbaş, domuz, kümeslerdeBalya kesimi, dağıtımı, yere serilmesi. Süt üretimi, işlenmesi.Çicekçilik
Organik tozlar hangi hastalıkları yapar ?
Byssinosis Endüstriyel kronik bronşitisOrganic Toxic Syndrome (Mill fever)Nasal, Dermal irritasyon PFT : Obstrüktif/restriktif kusur
Organik Dust Toksik Sendrom(ODTS)
Non-enfeksiyöz, ateşli ; kırgınlık, titreme,myalji, öksürük, dispne baş ağrısı
Organik tozun yoğun olduğu iş yerlerinde Toz solunduktan 4-12 saat sonra çıkar,
spontan olarak düzelme olur. EAA (HP) gibi sensitizasyon durumu yok Tahıl ateşi (Grain fever),Silo filler’s Dis.
= ODS
ODTS Etkenleri ve Prevalansı
Endotoxin (LPS) Tahıl tozları :Buğday, arpa, yulaf, mısır vs Fungus sporları,mycotoxin,peptoglycanÇiftçilerin 1/3. ünde görülür.Domuz ahırlarında çalışanların % 30-50
görülür. Kültür mantarlarında çalışanların 1/3
Hypersensivitiy Pneumonitis(EAA, Farmer’s Lung)
Küflü ot, saman ve benzeri malzemlerle temas.
Etken : Mycopolyspora faeni, Termoaktinomyces vulgaris, aspergillus
Tip III reaksiyon (presipitan AB) Tip IV reaksiyon granüloma gelişmesi.
TNF alfa geninde polymorfizm.
Hypersensivity Pneumonitis’in kliniği
Küflü sap, saman, ot tozu ile temastan 4-6 saat sonra : öksürük, ateş, dispne,kırgınlık.Kilo kaybı.
Akut/Subakut/Kronik formları var Bazal alanlarda ins.sonu krepitasyon CXR : İnfiltrasyon, pulm. ödem, CT. Buzlu cam görünümü. Lab : PFT Rest. Kusur, DLCO azalma,
Presipitan antikorlar (IgA, IgG, Ig M)
Endüstriyel Kronik Bronşitis
NS tarım işçilerinin % 3-30’unda olurDomuz ahırlarında çalışanlarda % 20 Tahıl tozu soluyan, ahır ve kümeslerle
ilişkisi olanlarda daha çok görülüyor. Silo asansör işçilerinin NS %20 S % 50Öksürük, balgam ve dispne kliniği. Semptomlar mevsimsel ve reversibil’dir. Etken : Endotoxin, yoğun tahıl tozu,
Mesleksel Astma
Türleri :Sinsitizer induced asthma,irritaninduced veya work aggrevated A.( NH3)Reactive Airway Disease :
Daha ziyade ahır, kümes ve motorlu taşıtlarla ilgili çalışanlarda.
Takip : PFT, Reversibiliti testi, PFM,provakasyon testleri FEV1 % 10 düşerse sonuç +
Astma’ya benhzer sendrom
Non-allerjiktir Airway inflamasyonu ve hiperreaktiviti yokDomuz ahırlarında çalışanların % 25.
görülür.Sebep endotoxin ve NH3. Tanı : İş yerinde ve evde FEV1 ölçümü.Respiratörle çalışınca, görülmez. İnhale steroide yanıt vermez
Tarım İşçilerinde Respiratuvar Enfeksiyon
Domuz inflüenzası Psittagosis : Kümes hayvanlarındanQ fever. Koyun, keçi, sığırlar la temasMyc. Bovis enfeksiyonuHantavirus pulmner szendrom (HPS):
Kemiricilerin feces idrar, salgası ile temas.Akciğer ödemi, hemorajisi. Fatalitesi % 40.Tedavide Ribavirin
Pesticide (haşerat öldürücü) ilaçlarParathion, malathion,thiocarbomateOrganophosphate, methylisocyanate
parathione inhalasyonuIrritant induced astma, persistant wheezing.Uçakla ilaçlamadan sonra çalışanlarda öksürük, balgam çıkarma oluyor.
Herbicide (Ot ilacı ) Artrazine, Paraquat.Wheezing yapıyor
Küf ve Mycotoxin’lere bağlı tarımsal hastalıklar
Ahır, samanlık ve kümes hayvanları ( hindi) bezleyenlerde ;küflü saman kullanan, küflü balya açanlarda
Etken Thermoactinomyces vulgaris, aspergillus.
İmmünitesi bozulmuş kişilerde ağır enfeksiyonlar görülür.
Dizel yağı kullanılan taşıtlarla temaslılarda
Çiftçilerin % 93’ü dizel yanma ürünleri ile temaslıdır.
NO2, SO2 ve partiküllerin solunması.Wheezing ve astmayı provake eder