T.C BEYKOZ KAYMAKAMLIĞI İLÇE MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ

T.C BEYKOZ KAYMAKAMLIĞIT.C BEYKOZ KAYMAKAMLIĞIİLÇE MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜİLÇE MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ

PROTOKOL KURALLARIPROTOKOL KURALLARI

SUNUM TEKNİKLERİSUNUM TEKNİKLERİ

TÖRENTÖREN ORGANİZASYONLARIORGANİZASYONLARI

T.C BEYKOZ KAYMAKAMLIĞIT.C BEYKOZ KAYMAKAMLIĞI

BAYRAK PROTOKOLÜBAYRAK PROTOKOLÜKanun Numarası:2893Kanun Numarası:2893

R G Y Tarihi:24.09.1983R G Y Tarihi:24.09.1983

Türk Bayrağı 10 Kasım günü TBMM Türk Bayrağı 10 Kasım günü TBMM hariç yarıya çekilir.hariç yarıya çekilir.

Yas alameti olmak üzere yarıya Yas alameti olmak üzere yarıya çekileceği diğer haller ve zamanlar çekileceği diğer haller ve zamanlar Başbakanlıkça ilan edilir.Başbakanlıkça ilan edilir.


YASAKLARYASAKLARTürk Bayrağı,yırtık,sökük,yamalı,Türk Bayrağı,yırtık,sökük,yamalı,

Delik,kirli,soluk,buruşuk veya layık olduğu Delik,kirli,soluk,buruşuk veya layık olduğu manevi değeri zedeleyecek herhangi bir manevi değeri zedeleyecek herhangi bir şekilde kullanılamaz.şekilde kullanılamaz.

Resmi yemin törenleri dışında her ne Resmi yemin törenleri dışında her ne maksatla olursa olsun masalara , kürsülere maksatla olursa olsun masalara , kürsülere örtü olarak serilemez. Oturulan ve ayakla örtü olarak serilemez. Oturulan ve ayakla basılan yerlere konulamaz.Bu yerlere ve basılan yerlere konulamaz.Bu yerlere ve benzeri eşyaya bayrağın şekli benzeri eşyaya bayrağın şekli yapılamaz,elbise ve üniforma şeklinde yapılamaz,elbise ve üniforma şeklinde giyilemez.giyilemez.


Hiçbir siyasi parti,teşekkül ,dernek Hiçbir siyasi parti,teşekkül ,dernek vakıf ve tüzükte belirlenecek kamu vakıf ve tüzükte belirlenecek kamu kurum ve kuruluşları dışında kalan kurum ve kuruluşları dışında kalan kurum ve kuruluşun amblem,flama kurum ve kuruluşun amblem,flama ve benzerlerinin ön ve arka yüzünde ve benzerlerinin ön ve arka yüzünde esas veya fon teşkil edecek şekilde esas veya fon teşkil edecek şekilde kullanılamaz.kullanılamaz.

Türk Bayrağına sözle,yazı ve Türk Bayrağına sözle,yazı ve hareketle veya herhangi bir şekilde hareketle veya herhangi bir şekilde hakaret edilemez,saygısızlıkta hakaret edilemez,saygısızlıkta bulunulamaz.bulunulamaz.


Bayrak yırtılamaz,yakılamaz,yere Bayrak yırtılamaz,yakılamaz,yere atılamaz,gerekli özen gösterilmeden atılamaz,gerekli özen gösterilmeden kullanılamaz.kullanılamaz.

Bayrak töreninde konuşmalar İstiklal Bayrak töreninde konuşmalar İstiklal Marşı söylenmeden önce bitirilir.Marşı söylenmeden önce bitirilir.

Bayrak konuşmacının sağ arka Bayrak konuşmacının sağ arka tarafında bulunur.tarafında bulunur.

Makamlarda masanın arakasında sağ Makamlarda masanın arakasında sağ tarafta bulunur.tarafta bulunur.


Protokolde temel ögeler aşağıda Protokolde temel ögeler aşağıda açıklanmıştır:açıklanmıştır:

1.ORGANİZASYON(DÜZEN):Protokold1.ORGANİZASYON(DÜZEN):Protokolde en önemli öge,törenlerin ve e en önemli öge,törenlerin ve törensel etkinliklerin,resmi davet ve törensel etkinliklerin,resmi davet ve ziyafetlerin organizasyonu,yani ziyafetlerin organizasyonu,yani düzenidir. düzenidir.


2.KILIK/KIYAFETLER:Protokolde; 2.KILIK/KIYAFETLER:Protokolde; erkeklerde sivil olarak frak,jaketatay erkeklerde sivil olarak frak,jaketatay ve smokin ya da koyu renk takım ve smokin ya da koyu renk takım elbise;bayanlarda tayyör(gece elbise;bayanlarda tayyör(gece davetinde tuvalet)resmi kıyafetlerdir. davetinde tuvalet)resmi kıyafetlerdir.


3.DAVRANIŞLAR:Protokol,saygı ve 3.DAVRANIŞLAR:Protokol,saygı ve nezaket kuralları olarak kamusal nezaket kuralları olarak kamusal davranış bilgisidir.Bu davranış bilgisidir.Bu yüzden,kamusla yaşamda yüzden,kamusla yaşamda davranışlar yöntem ve biçim davranışlar yöntem ve biçim yönünden çok önemlidir yönünden çok önemlidir


4.KONUŞMALAR:Kamusal yaşamda 4.KONUŞMALAR:Kamusal yaşamda bütün yöneticiler temsil ve protokol bütün yöneticiler temsil ve protokol gereği toplantı ve törenlerde daima gereği toplantı ve törenlerde daima kurumları adına konuşurlar.Resmi kurumları adına konuşurlar.Resmi konuşmalar,protokol konuşmalar,protokol konuşmasıdır.Bu yüzden,her yönetici konuşmasıdır.Bu yüzden,her yönetici protokol kurallarına uygun olarak protokol kurallarına uygun olarak konuşmayı bilmeli;konuşma bilgi ve konuşmayı bilmeli;konuşma bilgi ve becerisini geliştirmelidir. becerisini geliştirmelidir.


5.MEKAN,EŞYA VE 5.MEKAN,EŞYA VE MALZEMELER:Protokol kurallarının MALZEMELER:Protokol kurallarının uyguladığı mekanlar;makam uyguladığı mekanlar;makam odaları,toplantı ve brifing odaları,toplantı ve brifing odaları,tören alanları ve salonları ile odaları,tören alanları ve salonları ile resmi davet ve ziyafetlerin verildiği resmi davet ve ziyafetlerin verildiği salonlardır.Bu mekanlar,protokol salonlardır.Bu mekanlar,protokol kurallarının tam olarak uygulandığı kurallarının tam olarak uygulandığı resmi yerlerdir.Bu nedenle,söz resmi yerlerdir.Bu nedenle,söz konusu mekanlarda kullanılan bütün konusu mekanlarda kullanılan bütün eşya ve malzemeler protokole ve eşya ve malzemeler protokole ve kurumun niteliğine uygun olmalıdır. kurumun niteliğine uygun olmalıdır.


6.İKRAMLAR:Konuklara ve ziyaretçilere 6.İKRAMLAR:Konuklara ve ziyaretçilere ev sahibi yönetici olarak kurum adına ev sahibi yönetici olarak kurum adına yapılan her ikram,yöneticinin ve yapılan her ikram,yöneticinin ve kurumun düzeyini ve aynı zamanda kurumun düzeyini ve aynı zamanda bu konuklara ve ziyaretçilere verilen bu konuklara ve ziyaretçilere verilen önem ve değeri gösterir.Bu önem ve değeri gösterir.Bu nedenle,ikram edilen yiyecek ve nedenle,ikram edilen yiyecek ve içeceklerin türü ve içeceklerin türü ve kalitesi;zenginliği ,çeşitliliği ve kalitesi;zenginliği ,çeşitliliği ve yeterliliği protokolde oldukça yeterliliği protokolde oldukça önemlidir.önemlidir.


7.ÇİÇEK VE HEDİYELER:Kamusal ve 7.ÇİÇEK VE HEDİYELER:Kamusal ve toplumsal yaşamda çiçek ve hediye toplumsal yaşamda çiçek ve hediye sunmak önemli bir protokol sunmak önemli bir protokol görevdir.Özellikle,kuruma davetli ya da görevdir.Özellikle,kuruma davetli ya da ziyaretçi olarak gelen ve kabul edilen ziyaretçi olarak gelen ve kabul edilen yabancı kişi ve heyetlere sunulan ya da bir yabancı kişi ve heyetlere sunulan ya da bir dış ülkeye davetli olarak gidildiğinde dış ülkeye davetli olarak gidildiğinde oradaki ev sahibi kurum yöneticisine oradaki ev sahibi kurum yöneticisine sunulan hediyelerin,o kişinin ve kurumun sunulan hediyelerin,o kişinin ve kurumun ya da devletin üstünlüğü ve saygınlığı ya da devletin üstünlüğü ve saygınlığı açısından büyük bir önemi ve anlamı açısından büyük bir önemi ve anlamı vardır. vardır.


Sonuç olarak;kamusal ve toplumsal Sonuç olarak;kamusal ve toplumsal yaşamda,güzel bir salonda yapılan yaşamda,güzel bir salonda yapılan bir kabul ve törenin;verilen güzel bir bir kabul ve törenin;verilen güzel bir ikram ve ziyafetin;sunulan güzel bir ikram ve ziyafetin;sunulan güzel bir çiçek ya da hediyenin;saygılı,güler çiçek ya da hediyenin;saygılı,güler yüzlü,sıcak ve samimi bir yüzlü,sıcak ve samimi bir ilginin;aksaksız ve eksiksiz bir servis ilginin;aksaksız ve eksiksiz bir servis ve hizmetin konuklar ve davetliler ve hizmetin konuklar ve davetliler üzerinde daima önemli ve olumlu bir üzerinde daima önemli ve olumlu bir etkisi vardır. etkisi vardır.


PROTOKOL TÜRLERİPROTOKOL TÜRLERİ Uygulama alanı olarak protokol türleri şunlardır:Uygulama alanı olarak protokol türleri şunlardır: A.Uluslararası ProtokolA.Uluslararası Protokol B.Diplomatik ProtokolB.Diplomatik Protokol C.Saray ProtokolüC.Saray Protokolü D.Devlet ProtokolüD.Devlet Protokolü E.Siyasi ProtokolE.Siyasi Protokol F.Askeri ProtokolF.Askeri Protokol G.Mülki ProtokolG.Mülki Protokol H.Kurumsal ProtokolH.Kurumsal Protokol İ.Adli Protokolİ.Adli Protokol J.Akademik ProtokolJ.Akademik Protokol K.Dini ProtokolK.Dini Protokol L.Spor ProtokolüL.Spor Protokolü M.Sosyal Protokol M.Sosyal Protokol


PROTOKOL SIRADÜZENLERİ PROTOKOL SIRADÜZENLERİ

Önem ve öncelik;kamusal yaşamda Önem ve öncelik;kamusal yaşamda makam ve unvan sahibi makam ve unvan sahibi üst’lere;toplumsal yaşamda üst’lere;toplumsal yaşamda konuklara,hanımlara ve yaşlılara konuklara,hanımlara ve yaşlılara aittir.(N.A)aittir.(N.A)

A.PROTOKOLDE A.PROTOKOLDE ÖNDEGELME(ÖNCELİK-ÖNDEGELME(ÖNCELİK-SONRALIK)SIRALAMASISONRALIK)SIRALAMASI


Devlet yaşamında ve uluslararası Devlet yaşamında ve uluslararası ilişkilerde olduğu gibi,kamusal ve ilişkilerde olduğu gibi,kamusal ve toplumsal yaşamda düzenlenen toplumsal yaşamda düzenlenen bütün toplantılarda,törenlerde,davet bütün toplantılarda,törenlerde,davet ve ziyafetlerde,devlet ve kamu ve ziyafetlerde,devlet ve kamu kurumlarının ve bu kurumları temsil kurumlarının ve bu kurumları temsil eden kişilerin;resmi unvan,rütbe ve eden kişilerin;resmi unvan,rütbe ve statü sahibi şahsiyetlerin önem ve statü sahibi şahsiyetlerin önem ve önceliklerine göre yer aldığı bir önceliklerine göre yer aldığı bir sıradüzen vardır.Buna “protokol sıradüzen vardır.Buna “protokol listesi”denir. listesi”denir.


Protokolde önde gelme ve öncelik Protokolde önde gelme ve öncelik sıralaması kurumsal ve bireysel sıralaması kurumsal ve bireysel olmak üzere iki düzeyde ele olmak üzere iki düzeyde ele alınır.Protokolde kurumların önceliği alınır.Protokolde kurumların önceliği esastır.Kurumları da yöneticileri esastır.Kurumları da yöneticileri temsil ederler.Kurumsal temsilde temsil ederler.Kurumsal temsilde kişinin kıdemi,rütbesi,unvanı,yaşı ve kişinin kıdemi,rütbesi,unvanı,yaşı ve cinsiyeti önemli değildir.Kurumun cinsiyeti önemli değildir.Kurumun statüsü önemlidir.statüsü önemlidir.


Öndegelme ve öncelik sıralamasında Öndegelme ve öncelik sıralamasında ikinci ilke,kişilerin kendi unvan ve ikinci ilke,kişilerin kendi unvan ve kıdemidir. kıdemidir.

Protokolde öndegelme sıralaması Protokolde öndegelme sıralaması dikey, öncegelme sıralaması ise dikey, öncegelme sıralaması ise yatay olarak düzenlenir.Nümerik yatay olarak düzenlenir.Nümerik olarak yapılan dikey olarak yapılan dikey sıralama(1,2,3…)öndegelme sıralama(1,2,3…)öndegelme düzenini;öndegelme sıralaması içinde düzenini;öndegelme sıralaması içinde yapılan yatay sıralama ise,eşitler yapılan yatay sıralama ise,eşitler arasındaki önceliği ifade eder.arasındaki önceliği ifade eder.


.Protokol sıralaması hiyerarşik bir alt-üst .Protokol sıralaması hiyerarşik bir alt-üst sıralaması değildir.Bu yüzden,protokolde sıralaması değildir.Bu yüzden,protokolde üstte yer almak, “üst”olmak demek üstte yer almak, “üst”olmak demek değildir.Protokol,ulusal ve/veya kurumsal değildir.Protokol,ulusal ve/veya kurumsal bir itibar sıralamasıdır.(Protokolde,eşdüzey bir itibar sıralamasıdır.(Protokolde,eşdüzey kişi ve kurumlar arasında sıralama sorunu kişi ve kurumlar arasında sıralama sorunu olduğunda,en uygun çözüm yolu alfabetik olduğunda,en uygun çözüm yolu alfabetik sıralamadır.Kişiler soyadlarına,kurumlar sıralamadır.Kişiler soyadlarına,kurumlar adlarına göre alfabetik adlarına göre alfabetik sıralanırlar.Ancak,söz konusu sıralamanın sıralanırlar.Ancak,söz konusu sıralamanın alfabetik olduğu mutlaka belirtilir.)alfabetik olduğu mutlaka belirtilir.)


Türkiye Cumhuriyeti Devlet Protokol ListesiTürkiye Cumhuriyeti Devlet Protokol Listesi (T.C. Cumhurbaşkanlığı Genel (T.C. Cumhurbaşkanlığı Genel

Sekreterliği, 14.12.2005)Sekreterliği, 14.12.2005)

1.Cumhurbaşkanı1.Cumhurbaşkanı

2.TBMM Başkanı2.TBMM Başkanı

3.Başbakan3.Başbakan

4.Genelkurmay Başkanı 4.Genelkurmay Başkanı

5.Anamuhalefet Partisi Başkanı5.Anamuhalefet Partisi Başkanı

6.Eski Cumhurbaşkanları6.Eski Cumhurbaşkanları


7.Anayasa Mahkemesi Başkanı7.Anayasa Mahkemesi Başkanı

8.Yargıtay 1. Başkanı8.Yargıtay 1. Başkanı

9.Danıştay Başkanı9.Danıştay Başkanı

10.Bakanlar Kurulu Üyeleri10.Bakanlar Kurulu Üyeleri

11.Kuvvet Komutanları(K.Dz.Hv.J)11.Kuvvet Komutanları(K.Dz.Hv.J)

12.Orgenaraller ve Oramiraller12.Orgenaraller ve Oramiraller

13. YÖK Başkanı13. YÖK Başkanı

14.TBMM Başkan Vekilleri14.TBMM Başkan Vekilleri

15.TBMM’de Grubu Bulunan Siyasi 15.TBMM’de Grubu Bulunan Siyasi Partilerin Genel BaşkanlarıPartilerin Genel Başkanları

16.TBMM Katip Üyeleri ve İdare Amirleri16.TBMM Katip Üyeleri ve İdare Amirleri


17.TBMM’de Temsil Edilen Siyasi Partilerin Genel 17.TBMM’de Temsil Edilen Siyasi Partilerin Genel Başkanları Başkanları 18.TBMM Siyasi Partiler Grup Başkanları ve 18.TBMM Siyasi Partiler Grup Başkanları ve Başkan VekilleriBaşkan Vekilleri19. TBMM’de Temsil Edilen Siyasi Partilerin Genel 19. TBMM’de Temsil Edilen Siyasi Partilerin Genel Başkan YardımcılarıBaşkan Yardımcıları20.TBMM’de Grubu Bulunan Siyasi Partilerin 20.TBMM’de Grubu Bulunan Siyasi Partilerin Genel SekreterleriGenel Sekreterleri21.TBMM Üyeleri21.TBMM Üyeleri22.Sayıştay Başkanı22.Sayıştay Başkanı23.Yargıtay C.Başsavcısı,Türkiye Barolar Birliği 23.Yargıtay C.Başsavcısı,Türkiye Barolar Birliği BaşkanıBaşkanı24.Danıştay Başsavcısı24.Danıştay Başsavcısı25.Anayasa Mahkemesi Başkan Vekili25.Anayasa Mahkemesi Başkan Vekili26.Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanı26.Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanı


27.Anayasa Mahkemesi Üyeleri27.Anayasa Mahkemesi Üyeleri28.Yargıtay Birinci Başkan Vekilleri28.Yargıtay Birinci Başkan Vekilleri29.Danıştay Başkan Vekilleri29.Danıştay Başkan Vekilleri30.Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu 30.Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Başkan VekiliBaşkan Vekili31.Yargıtay Cumhuriyet Başsavcı Vekili31.Yargıtay Cumhuriyet Başsavcı Vekili32.Yüksek Seçim Kurulu Başkanı32.Yüksek Seçim Kurulu Başkanı33.Yüksek Hakem Kurulu Başkanı33.Yüksek Hakem Kurulu Başkanı34.Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri34.Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri35.Başbakanlık Müsteşarı35.Başbakanlık Müsteşarı36.Devlet Denetleme Kurulu Başkanı36.Devlet Denetleme Kurulu Başkanı37.Ankara Valisi37.Ankara Valisi


38.Yükseköğretim Kurulu Üyeleri38.Yükseköğretim Kurulu Üyeleri39.Ankara’daki Üniversitelerin Rektörleri39.Ankara’daki Üniversitelerin Rektörleri40.Ankara Garnizon Komutanı 40.Ankara Garnizon Komutanı 41.Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı41.Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı42.Korgeneraller\Koramiraller42.Korgeneraller\Koramiraller43.Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreteri,Bakanlık 43.Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreteri,Bakanlık Müsteşarları,Avrupa Birliği Genel Müsteşarları,Avrupa Birliği Genel Sekreteri,Başbakanlığa ve Bakanlıklara Bağlı Sekreteri,Başbakanlığa ve Bakanlıklara Bağlı MüsteşarlarMüsteşarlar44.Atatürk Kültür,Dil ve Tarih Yüksek Kurumu 44.Atatürk Kültür,Dil ve Tarih Yüksek Kurumu BaşkanıBaşkanı45.Radyo-Televizyon Üst Kurulu Başkanı45.Radyo-Televizyon Üst Kurulu Başkanı46.Türkiye Bilimler Akademisi Başkanı46.Türkiye Bilimler Akademisi Başkanı47.Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı47.Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı


48.Rekabet Kurumu Başkanı 48.Rekabet Kurumu Başkanı 49.Özelleştirme İdaresi Başkanı49.Özelleştirme İdaresi Başkanı50.Sermaye Piyasası Kurulu Başkanı50.Sermaye Piyasası Kurulu Başkanı51.TBMM Genel Sekreteri51.TBMM Genel Sekreteri52.Diyanet İşleri Başkanı52.Diyanet İşleri Başkanı53.Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreter 53.Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreter YardımcılarıYardımcıları54.Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu 54.Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu BaşkanıBaşkanı55.Tümgeneraller\Tümamiraller 55.Tümgeneraller\Tümamiraller 56.Başbakanlık ve Bakanlıklar Müsteşar 56.Başbakanlık ve Bakanlıklar Müsteşar YardımcılarıYardımcıları57.Yargıtay Daire Başkanları ve Üyeleri57.Yargıtay Daire Başkanları ve Üyeleri


58.Danıştay Daire Başkanları ve Üyeleri58.Danıştay Daire Başkanları ve Üyeleri59.Sayıştay Daire Başkanları ve Üyeleri59.Sayıştay Daire Başkanları ve Üyeleri60.Devlet Personel Başkanı60.Devlet Personel Başkanı61.Türkiye Atom Enerjisi Başkanı61.Türkiye Atom Enerjisi Başkanı62.Tübitak Başkanı62.Tübitak Başkanı63.Ankara’daki Üniversitelerin Rektör 63.Ankara’daki Üniversitelerin Rektör YardımcılarıYardımcıları64.Yüksek Seçim Kurulu Üyeleri64.Yüksek Seçim Kurulu Üyeleri65.Merkezde Görevli Türk Büyükelçileri65.Merkezde Görevli Türk Büyükelçileri66.Merkezde Görevli Valiler66.Merkezde Görevli Valiler67.Devlet Denetleme Kurulu Üyeleri67.Devlet Denetleme Kurulu Üyeleri68.Tuğgenaraller\Tuğamiraller68.Tuğgenaraller\Tuğamiraller


69.Yüksek Denetleme Kurulu Üyeleri69.Yüksek Denetleme Kurulu Üyeleri70.YÖK Genel Sekreteri70.YÖK Genel Sekreteri71.Türkiye İstatistik Kurumu Üyeleri71.Türkiye İstatistik Kurumu Üyeleri72.Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürü72.Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürü73.Anadolu Ajansı Genel Müdürü73.Anadolu Ajansı Genel Müdürü74.TRT Genel Müdürü74.TRT Genel Müdürü75.Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürü75.Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürü76.Vakıflar Genel Müdürü76.Vakıflar Genel Müdürü77.Tapu ve Kadastro Genel Müdürü77.Tapu ve Kadastro Genel Müdürü78.Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Genel 78.Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Genel MüdürüMüdürü79.Başbakanlık ve Bakanlar Genel Müdürleri79.Başbakanlık ve Bakanlar Genel Müdürleri


80.Ankara’daki Fakültelerin Dekanları 80.Ankara’daki Fakültelerin Dekanları ve Yardımcılarıve Yardımcıları

81.Ankara’daki Kamu Kuruluşu 81.Ankara’daki Kamu Kuruluşu Niteliğindeki Meslek Kuruluşlarının Niteliğindeki Meslek Kuruluşlarının Başkanları(TOBB Başkanı vd.)Başkanları(TOBB Başkanı vd.)

82.Sivil ve Askeri Dernek 82.Sivil ve Askeri Dernek Başkanları(THK,Kızılay vd.)Başkanları(THK,Kızılay vd.)


BAKANLAR KURULU VE BAKANLIKLAR BAKANLAR KURULU VE BAKANLIKLAR

PROTOKOL SIRADÜZENİPROTOKOL SIRADÜZENİ

1.Başbakan1.Başbakan2.Devlet Bakanı ve Başbakan 2.Devlet Bakanı ve Başbakan YardımcılarıYardımcıları3.Devlet Bakanları3.Devlet Bakanları4.Adalet Bakanı4.Adalet Bakanı5.Milli Savunma Bakanı5.Milli Savunma Bakanı6.İçişleri Bakanı6.İçişleri Bakanı7.Dışişleri Bakanı7.Dışişleri Bakanı


8.Maliye Bakanı8.Maliye Bakanı

9.Milli Eğitim Bakanı9.Milli Eğitim Bakanı

10.Bayındırlık ve İskan Bakanı10.Bayındırlık ve İskan Bakanı

11.Sağlık Bakanı11.Sağlık Bakanı

12.Ulaştırma Bakanı12.Ulaştırma Bakanı

13.Tarım ve Köyişleri Bakanı13.Tarım ve Köyişleri Bakanı

14.Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı14.Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı

15.Sanayi ve Ticaret Bakanı15.Sanayi ve Ticaret Bakanı

16.Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı16.Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı

17.Kültür ve Turizm Bakanı17.Kültür ve Turizm Bakanı

18.Çevre ve Orman Bakanı18.Çevre ve Orman Bakanı


BAKANLIK PROTOKOLÜ VE BAKANLIK PROTOKOLÜ VE KURUMSAL PROTOKOLKURUMSAL PROTOKOL

Bakanlıklarda ve kamu kurumlarında Bakanlıklarda ve kamu kurumlarında düzenlenen toplantı, düzenlenen toplantı, tören,kabul,yemek vb. resmi ve tören,kabul,yemek vb. resmi ve sosyal etkinliklerde yöneticiler, sosyal etkinliklerde yöneticiler, birimler ve görevliler arasındaki birimler ve görevliler arasındaki protokol sorununu çözmek için en protokol sorununu çözmek için en doğru yöntem, üç tür protokol düzeni doğru yöntem, üç tür protokol düzeni belirlemek ve uygulamaktır. belirlemek ve uygulamaktır.


Buna göre;kurumsal düzeyde birinci sıra A Buna göre;kurumsal düzeyde birinci sıra A protokolü;birinci ve ikinci sıralar B protokolü;birinci ve ikinci sıralar B protokolü;birinci,ikinci ve üçüncü sıralar da protokolü;birinci,ikinci ve üçüncü sıralar da C protokolüdür.Bir davette,düzenlenen C protokolüdür.Bir davette,düzenlenen etkinliğin önemine ve düzeyine uygun olan etkinliğin önemine ve düzeyine uygun olan protokol türü uygulanır.Örneğin,sadece üst protokol türü uygulanır.Örneğin,sadece üst konukların davet edildiği bir toplantı,tören konukların davet edildiği bir toplantı,tören ve ziyafette A protokolü;eş düzey ve ziyafette A protokolü;eş düzey konukların katıldığı bir etkinlikte B konukların katıldığı bir etkinlikte B protokolü;eş ve ast konukların çağrılı protokolü;eş ve ast konukların çağrılı olduğu bir etkinlikteyse,C protokolü olduğu bir etkinlikteyse,C protokolü uygulanır.Halkın çağrılı olduğu ve katıldığı uygulanır.Halkın çağrılı olduğu ve katıldığı bir etkinlikteyse,kurumun tüm personeli bir etkinlikteyse,kurumun tüm personeli çağırılır.çağırılır.


İL PROTOKOL LİSTESİİL PROTOKOL LİSTESİ1.Vali1.Vali2.TBMM üyeleri(varsa,orgeneral ve 2.TBMM üyeleri(varsa,orgeneral ve oramiraller önce gelir.)oramiraller önce gelir.)3.Mahallin en büyük komutanı,general ve 3.Mahallin en büyük komutanı,general ve amiraller,garnizon komutanıamiraller,garnizon komutanı4.Belediye başkanı(Büyükşehirlerin genel 4.Belediye başkanı(Büyükşehirlerin genel törenleri dışında özellikle ilçelerde yapılan törenleri dışında özellikle ilçelerde yapılan törenlerde Büyükşehir başkanlarından törenlerde Büyükşehir başkanlarından sonra ilçe belediye başkanı)sonra ilçe belediye başkanı)5.Cumhuriyet Başsavcısı,Adli Yargı Adalet 5.Cumhuriyet Başsavcısı,Adli Yargı Adalet Komisyonu Başkanı;Üniversite Komisyonu Başkanı;Üniversite Rektörleri,Baro BaşkanıRektörleri,Baro Başkanı


6.Rektör Yardımcıları, fakülte dekanları, enstitü ve 6.Rektör Yardımcıları, fakülte dekanları, enstitü ve yüksek okul müdürleriyüksek okul müdürleri7.Genel ve katma bütçeli kuruluşların genel 7.Genel ve katma bütçeli kuruluşların genel müdürlerimüdürleri8.Garnizon komutanınca tespit edilecek silahlı 8.Garnizon komutanınca tespit edilecek silahlı kuvvetler mensuplarıkuvvetler mensupları9.Vali yardımcıları, il emniyet müdürleri, 9.Vali yardımcıları, il emniyet müdürleri, Büyükşehir belediye sınırları içindeki ilçe Büyükşehir belediye sınırları içindeki ilçe kaymakamları ve ilçe belediye başkanlarıkaymakamları ve ilçe belediye başkanları10.Hakimler, savcılar, noter odası başkanı, iktidar 10.Hakimler, savcılar, noter odası başkanı, iktidar partisi, ana muhalefet partisi ve TBMM’de grubu partisi, ana muhalefet partisi ve TBMM’de grubu bulunan diğer partilerin(alfabetik sıraya göre) il bulunan diğer partilerin(alfabetik sıraya göre) il başkanlarıbaşkanları11.Dekan yardımcıları, enstitü ve yüksek okul 11.Dekan yardımcıları, enstitü ve yüksek okul müdür yardımcıları ile üniversitelerce belirlenecek müdür yardımcıları ile üniversitelerce belirlenecek diğer öğretim üyeleridiğer öğretim üyeleri


12.Bakanlık müfettişleri, hesap uzmanları, 12.Bakanlık müfettişleri, hesap uzmanları, Sayıştay denetçileri Sayıştay denetçileri 13.Bakanlar Kurulu kararındaki imza 13.Bakanlar Kurulu kararındaki imza sırasına göre, bakanlıkların il teşkilatındaki sırasına göre, bakanlıkların il teşkilatındaki amir, başkan ve müdürleri;il milli eğitim amir, başkan ve müdürleri;il milli eğitim müdürlüğünce belirlenecek orta öğretim müdürlüğünce belirlenecek orta öğretim ve temel eğitim okul müdürleri ve ve temel eğitim okul müdürleri ve öğretmenleröğretmenler14.Genel müdürlük ve bölge müfettişleri 14.Genel müdürlük ve bölge müfettişleri 15.Resmi banka müdürleri,KİT ve TRT üst 15.Resmi banka müdürleri,KİT ve TRT üst yöneticileri yöneticileri 16. TBMM’de grubu bulunmayan siyasi 16. TBMM’de grubu bulunmayan siyasi partilerin il başkanları(alfabetik sıraya partilerin il başkanları(alfabetik sıraya göre)göre)


17.İl genel meclisi ve belediye 17.İl genel meclisi ve belediye meclisi üyeleri meclisi üyeleri

18.İldeki mesleki kuruluşlar ve en 18.İldeki mesleki kuruluşlar ve en fazla üyeye sahip basın basın fazla üyeye sahip basın basın kuruluşunun temsilcilerikuruluşunun temsilcileri

19.Özel banka müdürleri 19.Özel banka müdürleri

20.Kamu yararına çalışan dernek 20.Kamu yararına çalışan dernek başkanlarıbaşkanları


Başkent dışındaki il protokolüne Başkent dışındaki il protokolüne Cumhurbaşkanı, TBMM Başkanı, Cumhurbaşkanı, TBMM Başkanı, Başbakan, Genelkurmay Başkanı, Başbakan, Genelkurmay Başkanı, Ana muhalefet Partisi Başkanı, eski Ana muhalefet Partisi Başkanı, eski Cumhurbaşkanları, yüksek yargı Cumhurbaşkanları, yüksek yargı organlarının başkanları, bakanlar ve organlarının başkanları, bakanlar ve kuvvet komutanları katıldığı takdirde, kuvvet komutanları katıldığı takdirde, bu devlet adamları il protokolünün bu devlet adamları il protokolünün önünde yer alırlar.önünde yer alırlar.


ULUSAL VE RESMİ BAYRAMLAR ULUSAL VE RESMİ BAYRAMLAR VE TÖRENLERVE TÖRENLER

““Ulusal ve Resmi Bayramlarda Ulusal ve Resmi Bayramlarda Yapılacak Törenler” Bakanlar Kurulu Yapılacak Törenler” Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe konulan, kararı ile yürürlüğe konulan, 1.10.1981 tarihi ve 17475 sayılı 1.10.1981 tarihi ve 17475 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile düzenlenmiştir. Yönetmelik ile düzenlenmiştir.


Söz konusu Yönetmelik gereğince; Söz konusu Yönetmelik gereğince; Cumhuriyet Bayramı Törenleri, başkentte Cumhuriyet Bayramı Törenleri, başkentte Dışişleri Bakanlığının; Ankara dışında Dışişleri Bakanlığının; Ankara dışında İçişleri Bakanlığının;Ulusal Egemenlik ve İçişleri Bakanlığının;Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı ile Atatürk’ü Anma, Gençlik Çocuk Bayramı ile Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı Törenleri Milli Eğitim ve Spor Bayramı Törenleri Milli Eğitim Bakanlığının; Mahalli Kuruluş Günleri, Bakanlığının; Mahalli Kuruluş Günleri, Atatürk Günleri ve Tarihi Günlerde Atatürk Günleri ve Tarihi Günlerde Yapılacak Törenler İçişleri Bakanlığının; 30 Yapılacak Törenler İçişleri Bakanlığının; 30 Ağustos Zafer Bayramı Törenleri de Genel Ağustos Zafer Bayramı Törenleri de Genel Kurmay Başkanlığının koordinatörlüğünde Kurmay Başkanlığının koordinatörlüğünde düzenlenir.düzenlenir.


İl ve ilçelerde kutlanan ulusal bayramlarda İl ve ilçelerde kutlanan ulusal bayramlarda ve kurtuluş günlerinde tören ve kurtuluş günlerinde tören geçitleri,ortada mülki amir, sağında geçitleri,ortada mülki amir, sağında garnizon komutanı, solunda belediye garnizon komutanı, solunda belediye başkanı olduğu halde ayakta kabul edilir başkanı olduğu halde ayakta kabul edilir ve selamlanır.İl veya ilçede devlet ve selamlanır.İl veya ilçede devlet protokolünden yargı organı protokolünden yargı organı başkanı,bakan,orgeneral,oramiral başkanı,bakan,orgeneral,oramiral milletvekili vd.zevat bulunsa da,tören milletvekili vd.zevat bulunsa da,tören geçidini kabul etmez ve geçidini kabul etmez ve selamlamazlar;yalnızca konuk olarak selamlamazlar;yalnızca konuk olarak bulunurlar bulunurlar


Ulusal ve resmi bayramlar ve Ulusal ve resmi bayramlar ve törenler aşağıda açıklanmıştır.törenler aşağıda açıklanmıştır.

1.Ulusal Bayram1.Ulusal Bayram Ulusal bayram,29 ekim Cumhuriyet Ulusal bayram,29 ekim Cumhuriyet Bayramıdır. Cumhuriyet Bayramı Bayramıdır. Cumhuriyet Bayramı başkentte ve diğer il ve ilçelerde aşağıdaki başkentte ve diğer il ve ilçelerde aşağıdaki biçimde kutlanır.biçimde kutlanır. A.Başkentte Cumhuriyet Bayramı Kutlama A.Başkentte Cumhuriyet Bayramı Kutlama Programı:Bayram,Ankara’da Garnizon Programı:Bayram,Ankara’da Garnizon Komutanlığınca 28 Ekim günü saat Komutanlığınca 28 Ekim günü saat 13.00’te 21 pare top atışıyla başlar ve 29 13.00’te 21 pare top atışıyla başlar ve 29 Ekim günü aşağıdaki kutlama programı Ekim günü aşağıdaki kutlama programı uygulanır.uygulanır.


1)Ankara valiliğince,Atatürk Anıtlarına çelenk 1)Ankara valiliğince,Atatürk Anıtlarına çelenk koyma törenleri,koyma törenleri, 2)29 Ekim günü saat 08.00’de Cumhurbaşkanı 2)29 Ekim günü saat 08.00’de Cumhurbaşkanı tarafından devlet adına Anıtkabir’de çelenk tarafından devlet adına Anıtkabir’de çelenk koyma töreni;İstiklal Marşı ile göndere bayrak koyma töreni;İstiklal Marşı ile göndere bayrak çekilmesi ve Cumhurbaşkanının konuyla ilgili çekilmesi ve Cumhurbaşkanının konuyla ilgili duygu ve düşüncelerini Anıtkabir Defteri’ne duygu ve düşüncelerini Anıtkabir Defteri’ne yazmaları,yazmaları,3)Saat 09.30’da Cumhurbaşkanının TBMM’de 3)Saat 09.30’da Cumhurbaşkanının TBMM’de tebrikleri kabul töreni,tebrikleri kabul töreni,4)Saat 11.15’te Atatürk Kültür Merkezi alanında 4)Saat 11.15’te Atatürk Kültür Merkezi alanında “Resmi Geçit Töreni”;İstiklal Marşı ile Bayrağın “Resmi Geçit Töreni”;İstiklal Marşı ile Bayrağın göndere çekilmesi,tören geçişi ve tören göndere çekilmesi,tören geçişi ve tören programında yer alan diğer etkinliklerin programında yer alan diğer etkinliklerin uygulanması,uygulanması,5)Cumhurbaşkanın protokole dahil zevata ve 5)Cumhurbaşkanın protokole dahil zevata ve yabancı misyon şeflerine resepsiyon verilmesi.yabancı misyon şeflerine resepsiyon verilmesi.


B.Başkent Dışındaki İl İlçelerde Cumhuriyet B.Başkent Dışındaki İl İlçelerde Cumhuriyet

Bayramı Kutlama ProgramıBayramı Kutlama Programı

Başkent dışındaki il ve ilçelerde uygulanan Başkent dışındaki il ve ilçelerde uygulanan Cumhuriyet Bayramı kutlama programı Cumhuriyet Bayramı kutlama programı aşağıda verilmiştir:aşağıda verilmiştir:

1)Atatürk anıt veya büstüne çelenk koyma 1)Atatürk anıt veya büstüne çelenk koyma töreni ve İstiklal Marşı ile Bayrağın töreni ve İstiklal Marşı ile Bayrağın göndere çekilmesi,göndere çekilmesi,

2)Mahalli mülki idare amirinin makamında 2)Mahalli mülki idare amirinin makamında tebrikleri ve kabul töreni,tebrikleri ve kabul töreni,


3)Bayramın kutlanması;mülki idare amiri,yanında garnizon 3)Bayramın kutlanması;mülki idare amiri,yanında garnizon komutanı veya temsilcisi ile belediye başkanı olduğu halde komutanı veya temsilcisi ile belediye başkanı olduğu halde geçişe katılanların ve halkın bayramını kutlar),geçişe katılanların ve halkın bayramını kutlar),4)Mülki idare amirinin bayramın anlam ve önemini belirten 4)Mülki idare amirinin bayramın anlam ve önemini belirten konuşması,konuşması,5)Programda yer alan diğer etkinlikler uygulanır.5)Programda yer alan diğer etkinlikler uygulanır.6) Tören geçişi.(Mülki idare amiri,sağında garnizon 6) Tören geçişi.(Mülki idare amiri,sağında garnizon komutanı veya temsilcisi,solunda belediye başkanı olmak komutanı veya temsilcisi,solunda belediye başkanı olmak üzere,şeref tribününde geçişi ayakta kabul ederek üzere,şeref tribününde geçişi ayakta kabul ederek selamlar),selamlar),

Cumhuriyet Bayramında illerde valilerin resepsiyon Cumhuriyet Bayramında illerde valilerin resepsiyon vermesi yönetmelik ve yönergelerde vermesi yönetmelik ve yönergelerde düzenlenmemiştir.Buna karşın,her ilde valilerin düzenlenmemiştir.Buna karşın,her ilde valilerin “Cumhuriyet Bayramı Resepsiyonu” vermesi Cumhuriyetin “Cumhuriyet Bayramı Resepsiyonu” vermesi Cumhuriyetin önemli ve köklü bir geleneği olarak her yıl uygulanmaktadır.önemli ve köklü bir geleneği olarak her yıl uygulanmaktadır.


2.Resmi Bayramlar 2.Resmi Bayramlar Resmi Bayramlar, Ulusal Egemenlik ve Resmi Bayramlar, Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı; Atatürk’ü Anma,Gençlik ve Çocuk Bayramı; Atatürk’ü Anma,Gençlik ve Spor Bayramı ve Zafer Bayramıdır. Spor Bayramı ve Zafer Bayramıdır. Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı 23 Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı 23 Nisan günü başkentte Milli Eğitim Nisan günü başkentte Milli Eğitim Bakanının açış konuşmasıyla başlar ve Bakanının açış konuşmasıyla başlar ve Bakan Anıtkabir’e beraberindeki heyetle Bakan Anıtkabir’e beraberindeki heyetle birlikte çelenk koyar. Başkent dışında birlikte çelenk koyar. Başkent dışında bayramın açış konuşması bir öğretmen bayramın açış konuşması bir öğretmen tarafından yapılır. Başkentte, il ve ilçelerde tarafından yapılır. Başkentte, il ve ilçelerde öğrenciler devlet büyüklerini ziyaret öğrenciler devlet büyüklerini ziyaret ederler.ederler.


Atatürk’ü Anma,Gençlik ve Spor Bayramı Atatürk’ü Anma,Gençlik ve Spor Bayramı 19 mayıs günü başkentte saat 07.00’de ve 19 mayıs günü başkentte saat 07.00’de ve Samsun’da 21 pare top atışıyla başlar.Samsun’da 21 pare top atışıyla başlar. Başkentte Atatürk’ü Anma,Gençlik ve Başkentte Atatürk’ü Anma,Gençlik ve Spor Bayramı, Anıtkabir’e çelenk koyma Spor Bayramı, Anıtkabir’e çelenk koyma töreni, İstiklal Marşı ve Bayrağın göndere töreni, İstiklal Marşı ve Bayrağın göndere çekilmesi ile başlar; tören alanında Milli çekilmesi ile başlar; tören alanında Milli Eğitim Bakanının açış konuşması, gençlik Eğitim Bakanının açış konuşması, gençlik adına konuşma yapılması, şiir adına konuşma yapılması, şiir okuması,Atatürk’ün Gençliğe Hitabı’nın okuması,Atatürk’ün Gençliğe Hitabı’nın okunması, gençliğin cevap vermesi; okunması, gençliğin cevap vermesi; Samsun’dan getirilen Bayrağın Samsun’dan getirilen Bayrağın Cumhurbaşkanı’na sunulması, gençlik Cumhurbaşkanı’na sunulması, gençlik marşının söylenmesi, tören geçişi ve marşının söylenmesi, tören geçişi ve gösterilerle devam eder.gösterilerle devam eder.


Başkent dışındaki il ve ilçelerde, Ulusal Başkent dışındaki il ve ilçelerde, Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı ile Atatürk’ü Egemenlik ve Çocuk Bayramı ile Atatürk’ü Anma,Gençlik ve Spor Bayramı,Atatürk Anma,Gençlik ve Spor Bayramı,Atatürk anıt veya büstüne çelenk koyma töreni ve anıt veya büstüne çelenk koyma töreni ve İstiklal Marşı eşliğinde göndere bayrak İstiklal Marşı eşliğinde göndere bayrak çekilmesiyle başlar. Kutlama alanında çekilmesiyle başlar. Kutlama alanında mahallin en büyük mülki idare amiri, mahallin en büyük mülki idare amiri, beraberinde garnizon komutanı veya beraberinde garnizon komutanı veya temsilcisi ile belediye başkanı olduğu temsilcisi ile belediye başkanı olduğu halde, törene katılanların ve halkın halde, törene katılanların ve halkın bayramını kutlar; tören alanında da İstiklal bayramını kutlar; tören alanında da İstiklal Marşı ile göndere Bayrak çekilir; kutlama Marşı ile göndere Bayrak çekilir; kutlama komitesince görevlendirilecek kişi komitesince görevlendirilecek kişi tarafından açış konuşması yapılır; şiirler tarafından açış konuşması yapılır; şiirler okunur, tören geçişi yapılır ve gösteriler okunur, tören geçişi yapılır ve gösteriler sunulur. sunulur.


Zafer Bayramı, 30 Ağustos günü saat Zafer Bayramı, 30 Ağustos günü saat 12.00’de 21 pare top atışıyla başlar. 12.00’de 21 pare top atışıyla başlar. Başkentte Genelkurmay Başkentte Genelkurmay Başkanlığınca, başkent dışındaki Başkanlığınca, başkent dışındaki kutlamalar garnizon kutlamalar garnizon komutanlıklarınca Genelkurmayın bu komutanlıklarınca Genelkurmayın bu konudaki devamlı talimatlarına göre konudaki devamlı talimatlarına göre yürütülür. yürütülür.


Ulusal ve resmi bayramlarda, resmi Ulusal ve resmi bayramlarda, resmi tören ve davetlerde davetiyede tören ve davetlerde davetiyede belirtilen kıyafeti giymek gereklidir. belirtilen kıyafeti giymek gereklidir. Uygulamada genel olarak erkekler Uygulamada genel olarak erkekler için koyu renk takım elbise, hanımlar için koyu renk takım elbise, hanımlar için tayyör(etek-ceket) veya kumaş için tayyör(etek-ceket) veya kumaş pantolon-ceket şeklinde açıklamalara pantolon-ceket şeklinde açıklamalara yer verilmektedir.yer verilmektedir.


MAHALLİ KURTULUŞ GÜNLERİ-ATATÜRK MAHALLİ KURTULUŞ GÜNLERİ-ATATÜRK

GÜNLERİ-TARİHİ GÜNLER VE TÖRENLERGÜNLERİ-TARİHİ GÜNLER VE TÖRENLER

“ “Mahalli Kurtuluş Günleri,Atatürk Mahalli Kurtuluş Günleri,Atatürk Günleri ve Tarihi Günlerde Yapılacak Günleri ve Tarihi Günlerde Yapılacak Törenler”Bakanlar Kurulu kararı ile Törenler”Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe konulan,5.4.1982 tarihli ve yürürlüğe konulan,5.4.1982 tarihli ve 17655 sayılı Resmi Gazete’de 17655 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile yayımlanan Yönetmelik ile düzenlenmiştir.düzenlenmiştir.


1.Mahalli Kurtuluş Günleri 1.Mahalli Kurtuluş Günleri

Anılan Yönetmelik gereğince,mahalli Anılan Yönetmelik gereğince,mahalli kurtuluş günleri aşağıdaki şekilde kutlanır:kurtuluş günleri aşağıdaki şekilde kutlanır:

a.Atatürk anıtlarına veya büstlerine çelenk a.Atatürk anıtlarına veya büstlerine çelenk koyma töreni yapılır ve İstiklal Marşı ile koyma töreni yapılır ve İstiklal Marşı ile göndere Bayrak çekilir.göndere Bayrak çekilir.

b.Mahalli en büyük mülki idare b.Mahalli en büyük mülki idare amiri,makamında garnizon komutanı veya amiri,makamında garnizon komutanı veya temsilcisi ve belediye başkanı ile temsilcisi ve belediye başkanı ile birlikte,protokol listesinde gösterilen sıraya birlikte,protokol listesinde gösterilen sıraya göre tebrikleri kabul eder.göre tebrikleri kabul eder.


c.Belediye başkanı,il genel meclisi ve belediye c.Belediye başkanı,il genel meclisi ve belediye encümen üyeleri ile birlikte,garnizon komutanının encümen üyeleri ile birlikte,garnizon komutanının şahsında Türk Silahlı Kuvvetlerine ziyarette şahsında Türk Silahlı Kuvvetlerine ziyarette bulunarak şehir halkının şükran duygularını iletir. bulunarak şehir halkının şükran duygularını iletir. d.Kurtuluş Günleri kutlanır:Mahalli mülki d.Kurtuluş Günleri kutlanır:Mahalli mülki amir,sağında garnizon komutanı veya temsilcisi amir,sağında garnizon komutanı veya temsilcisi ve solunda belediye başkanı olduğu halde, tören ve solunda belediye başkanı olduğu halde, tören geçişine katılanların kurtuluş gününü kutlar. geçişine katılanların kurtuluş gününü kutlar. e.Kutlama komitesince seçilen bir kişi tarafından e.Kutlama komitesince seçilen bir kişi tarafından günün anlam ve önemini belirten bir konuşma günün anlam ve önemini belirten bir konuşma yapılır.yapılır.f.Tören geçişi yapılır. Şeref tribününde mülki idare f.Tören geçişi yapılır. Şeref tribününde mülki idare amiri ortada,sağında garnizon komutanı veya amiri ortada,sağında garnizon komutanı veya temsilcisi, solunda belediye başkanı olduğu halde, temsilcisi, solunda belediye başkanı olduğu halde, tören geçişi selamlanır.tören geçişi selamlanır.


2.Atatürk Günleri ve Tarihi Günler 2.Atatürk Günleri ve Tarihi Günler

a.Atatürk Günleri:Ulu önder a.Atatürk Günleri:Ulu önder Atatürk’ün ziyaret ettikleri Atatürk’ün ziyaret ettikleri yerlerde,ziyaret tarihinde,Atatürk yerlerde,ziyaret tarihinde,Atatürk anıtına veya büstüne çelenk anıtına veya büstüne çelenk konulur,İstiklal marşıyla göndere konulur,İstiklal marşıyla göndere Bayrak çekilir,ve bu tarihi gün ile ilgili Bayrak çekilir,ve bu tarihi gün ile ilgili olarak hazırlanan program olarak hazırlanan program çerçevesinde gösteri,bilimsel çerçevesinde gösteri,bilimsel toplantı,konferans ve diğer etkinlikler toplantı,konferans ve diğer etkinlikler düzenlenir.düzenlenir.


C.RESMİ BAYRAMLAR VE ANMA GÜNLERİNDE C.RESMİ BAYRAMLAR VE ANMA GÜNLERİNDE

ANITLARA ÇELENK SUNMA TÖRENLERİANITLARA ÇELENK SUNMA TÖRENLERİ

“ “Resmi Bayramlar ve Anma Resmi Bayramlar ve Anma Günlerinde Anıtlara Konulacak Günlerinde Anıtlara Konulacak Çelenklerin Hazırlanma,Taşınma ve Çelenklerin Hazırlanma,Taşınma ve Sunulması ,Bakanlar Kurulu kararı ile Sunulması ,Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe konulan,21.0.1973 tarihli yürürlüğe konulan,21.0.1973 tarihli ve 14662 sayılı Resmi Gazete’de ve 14662 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelik ile yayımlanan yönetmelik ile düzenlenmiştir. düzenlenmiştir.


1.Çelenk Hazırlama ve Taşıma1.Çelenk Hazırlama ve Taşıma

Çelenk sunma istemi kutlama Çelenk sunma istemi kutlama komitesi başkanlığının kararıyla komitesi başkanlığının kararıyla uygulanır.Çelengin toplanma yeri,yol uygulanır.Çelengin toplanma yeri,yol boyu ve sunuş yerindeki boyu ve sunuş yerindeki duruşu,protokol düzenine göre duruşu,protokol düzenine göre kutlama komitesi başkanlığınca kutlama komitesi başkanlığınca saptanır.saptanır.


Çelenkler,resmi bayram veya anma gününün Çelenkler,resmi bayram veya anma gününün anlam ve önemini,ulusal onur ve estetiği anlam ve önemini,ulusal onur ve estetiği yansıtmak koşuluyla kenar ölçüsü 1,5 m’yi yansıtmak koşuluyla kenar ölçüsü 1,5 m’yi geçmemek üzere geçmemek üzere kare.dikdörtgen,daire,oval,ay,ay yıldız kare.dikdörtgen,daire,oval,ay,ay yıldız vb.biçimlerde hazırlanır.Doğal çiçek sağlama vb.biçimlerde hazırlanır.Doğal çiçek sağlama olanağı yok ise,çelenk,yapma çiçeklerle olanağı yok ise,çelenk,yapma çiçeklerle donatılarak hazırlanabilir veya sembol halinde de donatılarak hazırlanabilir veya sembol halinde de yapılabilir.Çelengin yerden yüksekliği ayaklar yapılabilir.Çelengin yerden yüksekliği ayaklar dahil 2m’yi geçemez.Çelenk üzerinde veya dahil 2m’yi geçemez.Çelenk üzerinde veya çevreleyecek şekilde,kırmızı-beyaz renkteki çevreleyecek şekilde,kırmızı-beyaz renkteki bantta yaptırılan adı veya simgesi bantta yaptırılan adı veya simgesi bulunur.Hazırlanan çelenkler,kuruluşlarca bulunur.Hazırlanan çelenkler,kuruluşlarca kutlama veya anma töreninin yapılacağı yerdeki kutlama veya anma töreninin yapılacağı yerdeki kamu kuruluşları veya siyasal partiler,tüzel kamu kuruluşları veya siyasal partiler,tüzel kişiler,ancak bir çelenkle katılabilirler.kişiler,ancak bir çelenkle katılabilirler.


2.Çelenk Sunma2.Çelenk Sunma Çelenklerin sunuş yeri kutlama veya Çelenklerin sunuş yeri kutlama veya anmanın yapıldığı yerdeki Atatürk anıtı anmanın yapıldığı yerdeki Atatürk anıtı veya büstüdür. Bunlar yoksa, şehir veya veya büstüdür. Bunlar yoksa, şehir veya kasabanın kurtuluş günü adına dikilmiş kasabanın kurtuluş günü adına dikilmiş anıtlar, sunuş yeri olarak kabul edilir. anıtlar, sunuş yeri olarak kabul edilir. Sunuş yerine (anıta\büste) en az 6 dakika Sunuş yerine (anıta\büste) en az 6 dakika önce varılır. Bando anıt çevresinde yerini önce varılır. Bando anıt çevresinde yerini alır. Çelenk kıtası ve kortej alır. Çelenk kıtası ve kortej anıtı karşıya alarak durur ve kortejdeki anıtı karşıya alarak durur ve kortejdeki kurum temsilcileri kendi çelenkleri başına kurum temsilcileri kendi çelenkleri başına giderek,taşıyıcıların da yardımıyla bunları giderek,taşıyıcıların da yardımıyla bunları anıta bizzat koyarlar.anıta bizzat koyarlar.


Mahalli mülki amirliğe ait çelenk, anıtın Mahalli mülki amirliğe ait çelenk, anıtın tam ortasına, TSK’ya ait çelenk onun tam ortasına, TSK’ya ait çelenk onun sağına, belediye çelengi soluna konur. sağına, belediye çelengi soluna konur. Bunların yanlarına da kuruluş Bunların yanlarına da kuruluş temsilcilerinin çelenkleri bir veya birkaç temsilcilerinin çelenkleri bir veya birkaç sıra yarım daire biçiminde konur. Çelenk sıra yarım daire biçiminde konur. Çelenk taşıyıcıları sunuşu müteakip anıtın önünü taşıyıcıları sunuşu müteakip anıtın önünü terk ederler. Kortej sunuş öncesindeki terk ederler. Kortej sunuş öncesindeki yerini alınca, boru ile verilecek “ti” işareti yerini alınca, boru ile verilecek “ti” işareti ile bir dakikalık saygı duruşunda ile bir dakikalık saygı duruşunda bulunurlar. Saygı duruşu bitiminde İstiklal bulunurlar. Saygı duruşu bitiminde İstiklal Marşı ile kutlama veya anma töreni başlar. Marşı ile kutlama veya anma töreni başlar.


DİNİ BAYRAMLAR VE DİNİ BAYRAMLAR VE TÖRENLERTÖRENLER

1.Dini Bayram Kutlamaları1.Dini Bayram Kutlamaları Türkiye’de, mevzuat yönünden bir Türkiye’de, mevzuat yönünden bir zorunluluk olmamakla birlikte Başbakanlık zorunluluk olmamakla birlikte Başbakanlık ve bakanlıklarda, kamu kurum ve ve bakanlıklarda, kamu kurum ve kuruluşlarında, askeri kuruluşlarda, valilik kuruluşlarında, askeri kuruluşlarda, valilik ve kaymakamlıklarda ve belediyelerde ve kaymakamlıklarda ve belediyelerde toplumsal bir gereksinim ve gelenek olarak toplumsal bir gereksinim ve gelenek olarak Ramazan ve Kurban Bayramı kutlamaları Ramazan ve Kurban Bayramı kutlamaları yarı resmi olarak yapılmaktadır.yarı resmi olarak yapılmaktadır.


KURUMSAL TÖRENLERKURUMSAL TÖRENLEROlur alınır,tarih belirlenir.Olur alınır,tarih belirlenir.

Davetiye hazırlanır.Davetiye hazırlanır.

Tören öncesinde prova yapılır.Tören öncesinde prova yapılır.

Alan/salon çiçek ve bayraklarla Alan/salon çiçek ve bayraklarla süslenir.süslenir.

Tören salonda ise ortaya kürsü,sağ Tören salonda ise ortaya kürsü,sağ arkaya ulusal bayrak,sol arkaya arkaya ulusal bayrak,sol arkaya kurumsal bayrakkurumsal bayrak


Konuklar için oturma yerleriKonuklar için oturma yerleri

Cumhurbaşkanı katılıyorsa devlet Cumhurbaşkanı katılıyorsa devlet protokolüprotokolü

Onur konuğunun oturacağı yerde Onur konuğunun oturacağı yerde çiçekli sehpaçiçekli sehpa

Konukları karşılamaya görevliKonukları karşılamaya görevli

Onur konuğunu ev sahibi karşılar ve Onur konuğunu ev sahibi karşılar ve uğurlaruğurlar

Protokolde köşeler geleceği Protokolde köşeler geleceği bilinmeyen konuklara ayrılır.bilinmeyen konuklara ayrılır.


Onur konuğu geldiğinde birinci sıra Onur konuğu geldiğinde birinci sıra ayağa kalkarayağa kalkarOnur konuğu gelmeden program Onur konuğu gelmeden program başlamazbaşlamazOnur konuğu yerine oturunca sunucu Onur konuğu yerine oturunca sunucu ‘’hoş geldiniz’’ der ve program başlar‘’hoş geldiniz’’ der ve program başlarAçılış konuşmasını ev sahibi yapar.Açılış konuşmasını ev sahibi yapar.Telgraflar,açılış konuşmasından Telgraflar,açılış konuşmasından sonra okunur.sonra okunur.Cumhurbaşkanının mesajı varsa Cumhurbaşkanının mesajı varsa diğerleri okunmaz.diğerleri okunmaz.


İl ve ilçelerde yapılan etkinlikler İl ve ilçelerde yapılan etkinlikler mülki idare amirinin bilgisi ve izni mülki idare amirinin bilgisi ve izni dahilinde gerçekleştirilir.dahilinde gerçekleştirilir.


KONUŞMA PROTOKOLÜKONUŞMA PROTOKOLÜ

Konuşma, kamusal ve toplumsal Konuşma, kamusal ve toplumsal yaşamda etkili bir iletişim sanatıdır. yaşamda etkili bir iletişim sanatıdır. Ancak, kamusal ve toplumsal Ancak, kamusal ve toplumsal yaşamda, özellikle toplantı ve yaşamda, özellikle toplantı ve törenlerde resmi konuşma yapmanın; törenlerde resmi konuşma yapmanın; doğru,güzel ve etkili konuşmanın doğru,güzel ve etkili konuşmanın kuralları vardır.kuralları vardır.


A.TÖRENLERDE TAKDİM-HİTAP A.TÖRENLERDE TAKDİM-HİTAP VE SELAMLAMA KURALLARIVE SELAMLAMA KURALLARI

1.Takdim Kuralları1.Takdim Kuralları

Düzenlenen kongre, konferans, Düzenlenen kongre, konferans, toplantı ve törenlerde takdim toplantı ve törenlerde takdim konusunda davet sahibi yöneticilerin konusunda davet sahibi yöneticilerin ve sunucuların(takdimcilerin) dikkat ve sunucuların(takdimcilerin) dikkat etmeleri gereken şunlardır:etmeleri gereken şunlardır:


*Sunucu, kürsüden onur konuğuna *Sunucu, kürsüden onur konuğuna ve bütün konuklara hitaben “ hoş ve bütün konuklara hitaben “ hoş geldiniz” der ve tören programını geldiniz” der ve tören programını okur( Örnek: Sayın bakan, değerler okur( Örnek: Sayın bakan, değerler konuklar. … Törenine hoş geldiniz, konuklar. … Törenine hoş geldiniz, şeref verdiniz. Tören programını şeref verdiniz. Tören programını bilgilerinize sunuyorum.)bilgilerinize sunuyorum.)


*Törenlerde konuşmacılar en kıdemsizden *Törenlerde konuşmacılar en kıdemsizden (asttan) başlanarak kürsüye davet edilirler. (asttan) başlanarak kürsüye davet edilirler. En üst olan(onur konuğu) en son konuşma En üst olan(onur konuğu) en son konuşma yapar ve bu kişinin sonra kendisinden izin yapar ve bu kişinin sonra kendisinden izin alınarak dahi konuşmak uygun alınarak dahi konuşmak uygun değildir.”(Ünlütürk, 2002:146)değildir.”(Ünlütürk, 2002:146)

*İl ve ilçelerde düzenlenen konferans, *İl ve ilçelerde düzenlenen konferans, toplantı ve törenlerde, önce törenle ilgili toplantı ve törenlerde, önce törenle ilgili kuruluşun amiri, sonra mahalli mülki idare kuruluşun amiri, sonra mahalli mülki idare amiri( kaymakam veya vali); varsa, daha amiri( kaymakam veya vali); varsa, daha üst düzey devlet yetkilisi konuşma üst düzey devlet yetkilisi konuşma yapar”(Aldan XIII\72:45)yapar”(Aldan XIII\72:45)


*Sunucu konuşmacıları takdim *Sunucu konuşmacıları takdim sırasında,önce konuşmacının kurumunu sırasında,önce konuşmacının kurumunu ve\veya unvanını,varsa akademik titrini ya ve\veya unvanını,varsa akademik titrini ya da rütbesini, sonra “sayın” sözcüğünü da rütbesini, sonra “sayın” sözcüğünü ekleyerek adını ve soyadını söyler. ekleyerek adını ve soyadını söyler. Örnekler:Örnekler:-Gençlik ve Spor eski Genel Müdürü Sayın -Gençlik ve Spor eski Genel Müdürü Sayın Tevfik Sarpkaya Tevfik Sarpkaya -Ulusal Araştırma Merkezi Müdürü -Ulusal Araştırma Merkezi Müdürü Büyükelçi Sayın Ali ErkBüyükelçi Sayın Ali Erk-Milli Eğitim Bakanlığı Müsteşarı Prof. Dr. -Milli Eğitim Bakanlığı Müsteşarı Prof. Dr. Sayın İsmail Can Sayın İsmail Can -Maliye Bakanı Sayın Kemal Unakıtan -Maliye Bakanı Sayın Kemal Unakıtan


*Ast konuşmacıları kürsüye davet *Ast konuşmacıları kürsüye davet ederken “…davet ediyorum”; üst ederken “…davet ediyorum”; üst konuşmacıları ve onur konuğunu konuşmacıları ve onur konuğunu davet ederken “…teşriflerini arz davet ederken “…teşriflerini arz ediyorum” demek uygun olur. ediyorum” demek uygun olur. ( “Kürsüye teşriflerini” demek ( “Kürsüye teşriflerini” demek yanlıştır. Teşrif etmek yanlıştır. Teşrif etmek “Onurlandırmak”tır.) Törenlerde “Onurlandırmak”tır.) Törenlerde doğru ve uygun olan takdim örnekleri doğru ve uygun olan takdim örnekleri aşağıda verilmiştir:aşağıda verilmiştir:


-Açılış konuşmasını yapmak üzere Milli -Açılış konuşmasını yapmak üzere Milli Eğitim Müdürü Sayın Celil Kaya’yı davet Eğitim Müdürü Sayın Celil Kaya’yı davet ediyorum.ediyorum.

-Konuşmalarını yapmak üzere TODAİE -Konuşmalarını yapmak üzere TODAİE Genel Müdürü Prof. Dr. Sayın Turgay Genel Müdürü Prof. Dr. Sayın Turgay Ergun’u davet ediyorum. Ergun’u davet ediyorum.

-Konuşmalarını yapmak üzere, Devlet -Konuşmalarını yapmak üzere, Devlet Bakanı Sayın Kürşat Tüzmen’in teşriflerini Bakanı Sayın Kürşat Tüzmen’in teşriflerini arz ediyorum.arz ediyorum.

-Sayın Ayşe Gül’e plaketini takdim etmek -Sayın Ayşe Gül’e plaketini takdim etmek üzere, Kültür ve Turizm Bakanı Sayın Atilla üzere, Kültür ve Turizm Bakanı Sayın Atilla Koç’a davetimi arz ediyorum.Koç’a davetimi arz ediyorum.


2.Hitap ve Selamlama Kuralları2.Hitap ve Selamlama Kuralları

*Tören,toplantı,seminer,sempozyum,panel*Tören,toplantı,seminer,sempozyum,panel,kongre ve konferanslarda konuşmacı ,kongre ve konferanslarda konuşmacı olarak topluluğa hitap ederken genellikle olarak topluluğa hitap ederken genellikle üç ayrı yöntem uygulanır:üç ayrı yöntem uygulanır:

1)Törene katılan konuklar, onur 1)Törene katılan konuklar, onur konuğundan astlara doğru(öndegelme konuğundan astlara doğru(öndegelme sırasına göre) zikredilirler.Örnek:Sayın sırasına göre) zikredilirler.Örnek:Sayın Bakan,Sayın Müsteşar,Sayın Genel Bakan,Sayın Müsteşar,Sayın Genel Müdürler,Sayın Öğretim Üyeleri,Sayın Müdürler,Sayın Öğretim Üyeleri,Sayın Konuklar,Sevgili Öğrenciler ve Değerli Konuklar,Sevgili Öğrenciler ve Değerli Basın Mensupları.Basın Mensupları.


Resmi törenlerde,kurumlararası Resmi törenlerde,kurumlararası toplantı ve törenlerde onur toplantı ve törenlerde onur konuklarına hitap ederken unvanları konuklarına hitap ederken unvanları genelleştirilir.Örnek:Sayın Bakan, genelleştirilir.Örnek:Sayın Bakan, Sayın Vali.Ancak,kurumsal törenlerde Sayın Vali.Ancak,kurumsal törenlerde onur konuklarının unvanları onur konuklarının unvanları özelleştirilir. Örnek: Sayın özelleştirilir. Örnek: Sayın Bakanım,Sayın Başkanım,Sayın Bakanım,Sayın Başkanım,Sayın Valim.Valim.


2)Törene katılan onur konuğu ile 2)Törene katılan onur konuğu ile yalnızca devlet organlarının yalnızca devlet organlarının

(TBMM,hükümet,yargı ve (TBMM,hükümet,yargı ve YÖK)temsilcilerinden katılanlar devlet YÖK)temsilcilerinden katılanlar devlet protokolündeki sırasına göre protokolündeki sırasına göre zikredilir. Örnek: Sayın Danıştay zikredilir. Örnek: Sayın Danıştay Başkanı,Sayın Bakan,Sayın Komutan, Başkanı,Sayın Bakan,Sayın Komutan, Sayın Milletvekilleri,Sayın Sayın Milletvekilleri,Sayın Rektör,Değerli Konuklar ve Basının Rektör,Değerli Konuklar ve Basının Değerli Temsilcileri.Değerli Temsilcileri.


3)Hitapta yalnızca onur konuğunun unvanı 3)Hitapta yalnızca onur konuğunun unvanı söylenir(sayın bakan) diğer davetlilere söylenir(sayın bakan) diğer davetlilere “sayın konuklar” denir. Çünkü bütün “sayın konuklar” denir. Çünkü bütün konuklar eşittir. Ayrıca törende bulunan konuklar eşittir. Ayrıca törende bulunan konukları unvanlarına göre tam ve doğru konukları unvanlarına göre tam ve doğru olarak saymak da mümkün değildir. Bu olarak saymak da mümkün değildir. Bu yüzden unvanı anılmayan kişiler yüzden unvanı anılmayan kişiler alınabilirler. Zira,tören de bulunan muhtar alınabilirler. Zira,tören de bulunan muhtar da anılmak ister. Bu nedenle, en uygun da anılmak ister. Bu nedenle, en uygun yöntem, yalnızca törene katılan onur yöntem, yalnızca törene katılan onur konuğu ile tüm konukların(katılımcıları) tek konuğu ile tüm konukların(katılımcıları) tek olarak zikretmektir. Örnek:Sayın Bakan, olarak zikretmektir. Örnek:Sayın Bakan, Sayın Konuklar.Veya,Sayın Başkan,Değerli Sayın Konuklar.Veya,Sayın Başkan,Değerli Katılımcılar.Katılımcılar.


*Cumhurbaşkanının teşrif ettiği *Cumhurbaşkanının teşrif ettiği tören, toplantı, kongre ve tören, toplantı, kongre ve konferanslarda yalnızca konferanslarda yalnızca Cumhurbaşkanına hitap edilir; Cumhurbaşkanına hitap edilir; salonda bulunan protokole dahil salonda bulunan protokole dahil diğer zevat kesinlikle zikredilmez.diğer zevat kesinlikle zikredilmez.

*Onur konuğu(1 numara), *Onur konuğu(1 numara), konuşmasında yalnızca “Sayın konuşmasında yalnızca “Sayın Konuklar” (ve varsa, “Değerli Basın Konuklar” (ve varsa, “Değerli Basın Mensupları” diye hitap eder.Mensupları” diye hitap eder.


*Tören,toplantı,kongre ve *Tören,toplantı,kongre ve konferanslarda konuşmanın başında konferanslarda konuşmanın başında topluluk saygıyla selamlanır. topluluk saygıyla selamlanır. Sonunda da, topluluğa saygılar Sonunda da, topluluğa saygılar sunulur. Örnek: Hepinizi saygıyla sunulur. Örnek: Hepinizi saygıyla selamlıyorum. Hepinize saygılar selamlıyorum. Hepinize saygılar sunarım. (Saygı ve hürmetlerimi sunarım. (Saygı ve hürmetlerimi sunarım demek doğru değildir.) sunarım demek doğru değildir.)


D.KONUŞMADA SAYGI VE D.KONUŞMADA SAYGI VE NEZAKET KURALLARINEZAKET KURALLARI

İki dinle,bir söyle.Söz gümüşse sükut İki dinle,bir söyle.Söz gümüşse sükut altındır.(Türk atasözü)altındır.(Türk atasözü)

Kamusal ve toplumsal yaşamda Kamusal ve toplumsal yaşamda konuşma konusunda uyulması konuşma konusunda uyulması gereken saygı nezaket ve kuralları gereken saygı nezaket ve kuralları aşağıda açıklanmıştır:aşağıda açıklanmıştır:


*Üstlere,hanımlara,yaşça büyüklere,yeni tanışılan *Üstlere,hanımlara,yaşça büyüklere,yeni tanışılan ve görüşme yapılan kişilere daima “siz” diye hitap ve görüşme yapılan kişilere daima “siz” diye hitap edilmeli;samimi ve yaşıt olmadıkça ve izin edilmeli;samimi ve yaşıt olmadıkça ve izin verilmedikçe kimseye “sen” diye hitap verilmedikçe kimseye “sen” diye hitap edilmemelidir.Kişi resmi olarak(kurum ya da birim edilmemelidir.Kişi resmi olarak(kurum ya da birim adına)konuşurken ilke olarak “ben” adına)konuşurken ilke olarak “ben” dememeli,daima “biz”demelidir.dememeli,daima “biz”demelidir.

*Hanımlara,yaşça büyüklere,üstlere,resmi kişilere *Hanımlara,yaşça büyüklere,üstlere,resmi kişilere ve yeni tanışılan kişilere adıyla hitap ve yeni tanışılan kişilere adıyla hitap edilmemeli;ilke olarak resmi kişilere unvanıyla edilmemeli;ilke olarak resmi kişilere unvanıyla hitap edilmeli;adı ve unvanı bilinmeyen kişilere hitap edilmeli;adı ve unvanı bilinmeyen kişilere “hanımefendi\beyefendi”denilmeli;hiçbir zaman “hanımefendi\beyefendi”denilmeli;hiçbir zaman “abla\abi,teyze\amca,hemşerim”diye hitap “abla\abi,teyze\amca,hemşerim”diye hitap edilmemelidir.edilmemelidir.


*Hiç kimseye, “anladın mı?\anladınız *Hiç kimseye, “anladın mı?\anladınız mı?”diye sorulmamalı; “anlatabildim mı?”diye sorulmamalı; “anlatabildim mi”diye mi”diye sorulmalıdır.Ayrıca,hanımların yaşı ve sorulmalıdır.Ayrıca,hanımların yaşı ve kilosu,erkeklerin de kazancı ve parası kilosu,erkeklerin de kazancı ve parası sorulmamalıdır.sorulmamalıdır.


*Astlara,görevli ve hizmetlilere emir *Astlara,görevli ve hizmetlilere emir verirken, komut biçiminde “yap”, “getir” verirken, komut biçiminde “yap”, “getir” denmemeli; soru biçiminde “yapar denmemeli; soru biçiminde “yapar mısınız?”, “getirebilir misiniz?” denmelidir.mısınız?”, “getirebilir misiniz?” denmelidir.Hatta, “…yapmayı sizde düşünür Hatta, “…yapmayı sizde düşünür müsünüz?” demek, kibar bir emir müsünüz?” demek, kibar bir emir yöntemidir. Eğer,siz de işin içindeyseniz, yöntemidir. Eğer,siz de işin içindeyseniz, “yapalım”, “yazalım”, “gönderelim” “yapalım”, “yazalım”, “gönderelim” denmelidir.denmelidir.*En kötü konuşma, bir kişinin aleyhinde *En kötü konuşma, bir kişinin aleyhinde konuşmak; kişinin olumsuz yönlerinden konuşmak; kişinin olumsuz yönlerinden söz etmektir.İlke olarak insanların iyi ve söz etmektir.İlke olarak insanların iyi ve olumlu yönlerinden, iyilik, üstünlük ve olumlu yönlerinden, iyilik, üstünlük ve başarılarından söz edilmeli; bu iyilik, başarılarından söz edilmeli; bu iyilik, üstünlük ve başarılar daima tebrik ve üstünlük ve başarılar daima tebrik ve takdir edilmelidir.takdir edilmelidir.


*Başkalarının yanında sık sık özel *Başkalarının yanında sık sık özel yaşamdan, aile ve iş sorunlarından yaşamdan, aile ve iş sorunlarından söz edilmemeli; üst, eş, iş ve söz edilmemeli; üst, eş, iş ve çocuklar başkalarına şikayet çocuklar başkalarına şikayet edilmemelidir. Özellikle amirin ve edilmemelidir. Özellikle amirin ve eşin aleyhinde konuşulmamalı; eşin aleyhinde konuşulmamalı; amirin ve eşin özellikleri, sırları ve amirin ve eşin özellikleri, sırları ve sorunları kimseye açıklanmamalıdır. sorunları kimseye açıklanmamalıdır. Başkalarının yanında amiri ve eşi Başkalarının yanında amiri ve eşi küçük düşürücü söz ve hareketlerden küçük düşürücü söz ve hareketlerden kaçınmalı; amirin ve eşin iyi ve üstün kaçınmalı; amirin ve eşin iyi ve üstün yönleri öne çıkarılmalıdır.yönleri öne çıkarılmalıdır.


*Başkalarının yanında sahip olunan *Başkalarının yanında sahip olunan paradan, kazançtan, mal, mülkten paradan, kazançtan, mal, mülkten söz edilmemeli; tanıdıklar, mal-mülk, söz edilmemeli; tanıdıklar, mal-mülk, kazanç, para, ev ve arabayla kazanç, para, ev ve arabayla övünmemeli; kişi aldığı eşyanın övünmemeli; kişi aldığı eşyanın fiyatını sorulmadıkça söylememeli; fiyatını sorulmadıkça söylememeli; özellikle hediyenin fiyatını hiç özellikle hediyenin fiyatını hiç söylememelidir.söylememelidir.


*Konuşma sırasında muhatabın veya *Konuşma sırasında muhatabın veya hitap edilen grubun anlayacağı bir dil hitap edilen grubun anlayacağı bir dil kullanılmalı; teknik, teorik ve bilimsel kullanılmalı; teknik, teorik ve bilimsel terimler kullanılmamalı; zorunlu terimler kullanılmamalı; zorunlu olarak kullanıldığında da olarak kullanıldığında da açıklanmalıdır.açıklanmalıdır.


*Konuşmada tenkit, itiraz ve çatışma *Konuşmada tenkit, itiraz ve çatışma yaratan konulardan kaçınmalı; yaratan konulardan kaçınmalı; olumlu ve ortak konulardan söz olumlu ve ortak konulardan söz edilmelidir.Görüş, düşünce ve edilmelidir.Görüş, düşünce ve inancınıza aykırı bir şey inancınıza aykırı bir şey söylendiğinde, hemen tepki söylendiğinde, hemen tepki gösterilmemeli; karşı görüş ve gösterilmemeli; karşı görüş ve düşünceler saygı ve hoş görüyle düşünceler saygı ve hoş görüyle karşılanmalı; savunmaya veya karşılanmalı; savunmaya veya çatışmaya geçmek yerine, konu çatışmaya geçmek yerine, konu değiştirilmelidir.değiştirilmelidir.


*Konuşma konusu muhatabın ya da *Konuşma konusu muhatabın ya da hitap edilen topluluğun ilgi alanı hitap edilen topluluğun ilgi alanı olmalıdır.Konuşmada, ortak ilgi alanı olmalıdır.Konuşmada, ortak ilgi alanı olmadıkça politik, etnik, sportif ve olmadıkça politik, etnik, sportif ve dinsel konulara girilmemeli; ölüm, dinsel konulara girilmemeli; ölüm, hastalık, kaza, felaket ve savaş gibi hastalık, kaza, felaket ve savaş gibi üzücü konulardan söz edilmemelidir.üzücü konulardan söz edilmemelidir.


*Konuşmada kişinin, grubun ve topluluğun *Konuşmada kişinin, grubun ve topluluğun ahlaki ve manevi değerlerine saygı ahlaki ve manevi değerlerine saygı gösterilmelidir. gösterilmelidir.

*Yüksek sesle ve aşırı el-kol hareketleriyle *Yüksek sesle ve aşırı el-kol hareketleriyle konuşma yapmamalı; ses tonu konuya, konuşma yapmamalı; ses tonu konuya, kişiye ve bulunan yere uygun olmalıdır.kişiye ve bulunan yere uygun olmalıdır.

*Konuşma sırasında başkalarını incitici ve *Konuşma sırasında başkalarını incitici ve üzücü olumsuz sözler, argo sözcükler ve üzücü olumsuz sözler, argo sözcükler ve hayvan adları kullanılmamalı; hayvan adları kullanılmamalı; kullanıldığında da “affedersiniz” veya kullanıldığında da “affedersiniz” veya “özür dilerim” denmelidir.“özür dilerim” denmelidir.


*Konuşanın sözü kesilmemeli; *Konuşanın sözü kesilmemeli; konuşmak için cümlesini bitirmesi konuşmak için cümlesini bitirmesi veya nefes alması beklenmelidir.veya nefes alması beklenmelidir.

*Konuşan iki kişinin arasına izinsiz *Konuşan iki kişinin arasına izinsiz olarak girilmemeli veya kulak misafiri olarak girilmemeli veya kulak misafiri olunmamalıdır.olunmamalıdır.

*Üstlere ve yaşça büyüklerle *Üstlere ve yaşça büyüklerle konuşurken sorulmadan konuşurken sorulmadan konuşmamalı ya da izin alarak saygı konuşmamalı ya da izin alarak saygı ve nezaket içinde konuşmalıdır. ve nezaket içinde konuşmalıdır.


*Yönetsel yaşamda üstlere “hayır” *Yönetsel yaşamda üstlere “hayır” demenin (itiraz etmenin,karşı görüş demenin (itiraz etmenin,karşı görüş belirtmenin) ortamı, zamanı, koşulları ve belirtmenin) ortamı, zamanı, koşulları ve kuralları vardır. Bu kurallar aşağıda kuralları vardır. Bu kurallar aşağıda belirtilmiştir.belirtilmiştir.

&Yöneticiye itiraz etme ve karşı görüşü &Yöneticiye itiraz etme ve karşı görüşü belirtme (hayır deme) mutlaka saygı ve belirtme (hayır deme) mutlaka saygı ve nezaket kuralları içinde, kendisini nezaket kuralları içinde, kendisini kırmayacak biçimde, yumuşak bir tonla, kırmayacak biçimde, yumuşak bir tonla, olumlu bir yaklaşımla kızmadan ve kimseyi olumlu bir yaklaşımla kızmadan ve kimseyi suçlamadan, onun izniyle ve uygun bir suçlamadan, onun izniyle ve uygun bir dille yapılmalıdır.dille yapılmalıdır.


&Hayır demek sadece karar öncesinde, &Hayır demek sadece karar öncesinde, görüşme sırasında mümkündür. Uyulama görüşme sırasında mümkündür. Uyulama sırasında hayır demek, yöneticiye engel sırasında hayır demek, yöneticiye engel olmak ve karşı çıkmak demektir.olmak ve karşı çıkmak demektir. &Hayır demenin mutlaka yasal veya &Hayır demenin mutlaka yasal veya bilimsel haklı bir gerekçesi olmalıdır. Keyfi bilimsel haklı bir gerekçesi olmalıdır. Keyfi ve sübjektif olarak yöneticiye hayır ve sübjektif olarak yöneticiye hayır denmemelidir.denmemelidir. &Yönetici zor ve sıkışık durumdayken, &Yönetici zor ve sıkışık durumdayken, ona hayır denmemelidir. Ayrıca, yöneticiye ona hayır denmemelidir. Ayrıca, yöneticiye sık sık hayır demekte doğru değildir. sık sık hayır demekte doğru değildir. Çünkü, hayır demek aynı zamanda sorun Çünkü, hayır demek aynı zamanda sorun olmak veya sorun yaratmaktır. olmak veya sorun yaratmaktır.


&Yöneticiye bir işin yapılamayacağı &Yöneticiye bir işin yapılamayacağı söylenirken, o işi yapabilecek kişi de söylenirken, o işi yapabilecek kişi de söylenmeli ve bir öneride bulunmalıdır. söylenmeli ve bir öneride bulunmalıdır. &Başkasının yanında yöneticiye itiraz &Başkasının yanında yöneticiye itiraz edilmemeli, “bu konuda size bilgi arz edilmemeli, “bu konuda size bilgi arz ederim” denmelidir.ederim” denmelidir. &Üst yönetici, amirinizi atlayarak &Üst yönetici, amirinizi atlayarak doğrudan size emir verdiğinde, kendisine doğrudan size emir verdiğinde, kendisine itiraz edilmemeli; konu kendi amirinize itiraz edilmemeli; konu kendi amirinize iletilmelidir.iletilmelidir. &Bir üst( yönetici) mevzuat,plan-program &Bir üst( yönetici) mevzuat,plan-program dışı emir verdiğinde, kendisine “hayır” dışı emir verdiğinde, kendisine “hayır” demek yerine, konu bilimsel ve/veya demek yerine, konu bilimsel ve/veya hukuksal gerekçeleriyle anlatılmalıdır.hukuksal gerekçeleriyle anlatılmalıdır.


TELEFONDA KONUŞMA TELEFONDA KONUŞMA KURALLARIKURALLARI

Telefon iki defadan fazla çaldırılmaz.Telefon iki defadan fazla çaldırılmaz.Resmi görüşmelerde telefon eden Resmi görüşmelerde telefon eden “iyi günler” demeli kendini tanıtmalı “iyi günler” demeli kendini tanıtmalı sonra görüşmek istediği kişiyi sonra görüşmek istediği kişiyi belirtmelibelirtmeliÜstlere, denklere ve hanımlara daima Üstlere, denklere ve hanımlara daima “saygılar” sunularak;Astlara “iyi “saygılar” sunularak;Astlara “iyi günler “ diyerek giriş yapılır. günler “ diyerek giriş yapılır. Kapatırken de aynı şekilde davranılır.Kapatırken de aynı şekilde davranılır.


Görüşülecek konular not edilmeli, Görüşülecek konular not edilmeli, gerekirse yapılan konuşmalarda not gerekirse yapılan konuşmalarda not edilmeli.edilmeli.

Yönetici telefonla konuşurken içeriye Yönetici telefonla konuşurken içeriye girilmemeli.girilmemeli.

İçerdeyken telefon gelirse izin alarak İçerdeyken telefon gelirse izin alarak dışarı çıkılmalı.dışarı çıkılmalı.

Telefonda samimi olunmalı, saygılı Telefonda samimi olunmalı, saygılı bir biçimde konuşmalı, ses bir biçimde konuşmalı, ses değiştirilmemeli, yapay olunmamalı.değiştirilmemeli, yapay olunmamalı.


Kesinlikle telefonda tartışılmamalı, Kesinlikle telefonda tartışılmamalı, kaba konuşulmamalı, hakaret kaba konuşulmamalı, hakaret edilmemeli.edilmemeli.

Gizli konular konuşulmamalı.Gizli konular konuşulmamalı.

En büyük saygısızlık ağızda bir şey En büyük saygısızlık ağızda bir şey varken görüşme yapılmasıdır.varken görüşme yapılmasıdır.

Hiçbir eve, saat 09.00’dan önce veya Hiçbir eve, saat 09.00’dan önce veya 22.00’dan sonra telefon edilmemeli. 22.00’dan sonra telefon edilmemeli. Zorunluluk durumunda önce özür Zorunluluk durumunda önce özür dilenmelidir. dilenmelidir.


Kamusal ve sosyal yaşamda bir kişi Kamusal ve sosyal yaşamda bir kişi cep telefonundan arandığında önce cep telefonundan arandığında önce “müsait misiniz?” diye sorulmalı ve “müsait misiniz?” diye sorulmalı ve kısa konuşulmalıdır.kısa konuşulmalıdır.


YÖNETSEL DAVRANIŞ YÖNETSEL DAVRANIŞ PROTOKOLÜPROTOKOLÜ

Kendinden büyüğünün önüne geçme, Kendinden büyüğünün önüne geçme, ayarınla yan yana yürü,küçüğünün de ayarınla yan yana yürü,küçüğünün de ardına düşme.(İsmet İnönü)ardına düşme.(İsmet İnönü)Örgütsel yaşamda yönetsel ve sosyal Örgütsel yaşamda yönetsel ve sosyal davranış protokolü astların davranış protokolü astların yükselmelerinde ve yurtdışında yükselmelerinde ve yurtdışında görevlendirilmelerinde önemli bir etkendir.görevlendirilmelerinde önemli bir etkendir.Protokolü bilen görevlilerin ve yöneticilerin Protokolü bilen görevlilerin ve yöneticilerin kurumlarını daha iyi temsil edeceği kabul kurumlarını daha iyi temsil edeceği kabul edilir. edilir.


Astlar özel ve sosyal yaşamda Astlar özel ve sosyal yaşamda üst’leriyle ne kadar samimi olurlarsa üst’leriyle ne kadar samimi olurlarsa olsunlar resmi ortamlarda protokol olsunlar resmi ortamlarda protokol kurallarına uymak zorundadırlar.kurallarına uymak zorundadırlar.

Örgütsel yaşamda ast ve üst’ler Örgütsel yaşamda ast ve üst’ler arasındaki protokol ilişkileri iki alttaki arasındaki protokol ilişkileri iki alttaki personel ve iki üstteki yönetici personel ve iki üstteki yönetici arasında başlar.arasında başlar.

Zira, yöneticilerin kendi amirleri ve Zira, yöneticilerin kendi amirleri ve personeliyle ilişkileri protokoler değil, personeliyle ilişkileri protokoler değil, sosyal niteliktedir.sosyal niteliktedir.


Yöneticilere, üst’lere unvanlarıyla Yöneticilere, üst’lere unvanlarıyla hitap.hitap.

Makama girince “saygılar efendim” Makama girince “saygılar efendim” diyerek selamlamak ve ceketin diyerek selamlamak ve ceketin önünü iliklemiş olmak gerekir.önünü iliklemiş olmak gerekir.(“Efendim”, üst’lere saygılı bir hitap (“Efendim”, üst’lere saygılı bir hitap tarzıdır.)tarzıdır.)

Üst’e alt unvanla hitap edilmez. Üst’e alt unvanla hitap edilmez.

Ast’a üst unvanla hitap edilebilir.Ast’a üst unvanla hitap edilebilir.

Ancak, üst varken ast’a kendi unvanı Ancak, üst varken ast’a kendi unvanı ile hitap etmek gerekir.ile hitap etmek gerekir.


Yönetici el uzatmazsa ast el Yönetici el uzatmazsa ast el uzatamaz.uzatamaz.El uzatma hakkı üst’e aittir.El uzatma hakkı üst’e aittir.Makama girince yönetici “buyurun” Makama girince yönetici “buyurun” demezse oturmak doğru değildir.demezse oturmak doğru değildir.““Buyrun” dendiğinde oturulacak yer Buyrun” dendiğinde oturulacak yer gösterilen koltuktur.gösterilen koltuktur.Yer gösterilmemişse üst’ün sol Yer gösterilmemişse üst’ün sol tarafına oturulur.tarafına oturulur.Üstün yanında bacak bacak üstüne Üstün yanında bacak bacak üstüne atılmaz, sigara içilmez.atılmaz, sigara içilmez.


Üst çay, kahve ikram ederse ast Üst çay, kahve ikram ederse ast kabul etmeli, içince teşekkür etmeli, kabul etmeli, içince teşekkür etmeli, ancak fincanı üst’ün masasına ancak fincanı üst’ün masasına koymamalı.koymamalı.

Üst hatır sorduğunda “teşekkür Üst hatır sorduğunda “teşekkür ederim” ya da “sağ olun efendim” ederim” ya da “sağ olun efendim” denmeli üst’e hatır sorulmamalıdır. denmeli üst’e hatır sorulmamalıdır. Özel ve sosyal yaşamda sorulabilir.Özel ve sosyal yaşamda sorulabilir.

Üst resmi olarak teşekkür ettiğinde Üst resmi olarak teşekkür ettiğinde “görevim efendim” ya da “sağ olun “görevim efendim” ya da “sağ olun efendim” demeli.efendim” demeli.


Özel ve sosyal olarak teşekkür edince Özel ve sosyal olarak teşekkür edince “istirham ederim” demeli, kesinlikle “istirham ederim” demeli, kesinlikle “rica ederim” denmemeli.“rica ederim” denmemeli.

““Rica ederim” deme hakkı üst’e aittir. Rica ederim” deme hakkı üst’e aittir.

Üst ile konuşurken saygılı ve nazik Üst ile konuşurken saygılı ve nazik olunmalı, üst’ü dinlerken yüz ve göz olunmalı, üst’ü dinlerken yüz ve göz bölgesine bakılmalı ve başla hafif bölgesine bakılmalı ve başla hafif onay verilmeli.onay verilmeli.

Ast içerdeyken üst içeri girse makam Ast içerdeyken üst içeri girse makam sahibi ayağa kalkmadan ast sahibi ayağa kalkmadan ast kalkmamalı.kalkmamalı.


Üst’e telefon geldiğinde izin isteyerek Üst’e telefon geldiğinde izin isteyerek dışarı çıkılmalı bitince tekrar içeri dışarı çıkılmalı bitince tekrar içeri girilmelidir.girilmelidir.

Ziyaret sırasında üst’ün konuşması Ziyaret sırasında üst’ün konuşması yavaşlarsa, yeni konu açmazsa, yavaşlarsa, yeni konu açmazsa, başka bir işle meşgul olursa, ast’a başka bir işle meşgul olursa, ast’a “teşekkür ederim” derse, ayağa “teşekkür ederim” derse, ayağa kalkarsa görüşmenin bittiği kalkarsa görüşmenin bittiği anlaşılmalı ve izin alınarak ayrılmalı.anlaşılmalı ve izin alınarak ayrılmalı.

Yönetici ast’ın kalmasını isterse bunu Yönetici ast’ın kalmasını isterse bunu sözle ifade eder.sözle ifade eder.


Makamdan çıkarken geri geri Makamdan çıkarken geri geri çıkılmamalı, kapıdan çıkarken yüz çıkılmamalı, kapıdan çıkarken yüz yöneticiye dönülmeli ve yönetici yöneticiye dönülmeli ve yönetici başla selamlanmalı, kapı hafifçe başla selamlanmalı, kapı hafifçe kapatılmalıdır.kapatılmalıdır.

Yönetici, ast’larını sekreteri kanalıyla Yönetici, ast’larını sekreteri kanalıyla aramalı, buna karşın ast hiçbir zaman aramalı, buna karşın ast hiçbir zaman telefonla üst’ünü odasına telefonla üst’ünü odasına çağırmamalı.çağırmamalı.

Hanım, erkek ilişkileri kamusal ve Hanım, erkek ilişkileri kamusal ve sosyal alanda farklıdır. sosyal alanda farklıdır.


Üst’lerle görüşmek için önceden Üst’lerle görüşmek için önceden randevu alınmalı.randevu alınmalı.Yanında konuklar varken içeri Yanında konuklar varken içeri girilmemeli.girilmemeli.Resmi ortamda üst ile birlikte Resmi ortamda üst ile birlikte yürürken veya ayakta dururken ast yürürken veya ayakta dururken ast daima üst’ün solunda olmalıdır.daima üst’ün solunda olmalıdır.Yüksek dereceli bir üst ile yürürken Yüksek dereceli bir üst ile yürürken bir adım sol geriden takip edilmeli.bir adım sol geriden takip edilmeli.Protokol düzeninde birden çok ast’ın Protokol düzeninde birden çok ast’ın olduğu yerde üst daime orta olduğu yerde üst daime orta merkezdedir.merkezdedir.


En kıdemli ast üst’ün sağında ikinci En kıdemli ast üst’ün sağında ikinci ast üst’ün solunda şeklinde oturma ast üst’ün solunda şeklinde oturma düzeni oluşturulur.düzeni oluşturulur.

Üst, ast’ın odasına girince ast hemen Üst, ast’ın odasına girince ast hemen ayağa kalkmalı ve yanına yaklaşarak ayağa kalkmalı ve yanına yaklaşarak onu selamlamalıdır.onu selamlamalıdır.

Makamda ya da toplantı da kurum Makamda ya da toplantı da kurum amiri yönetici içeriye girince herkes amiri yönetici içeriye girince herkes ayağa kalkmalıdır.ayağa kalkmalıdır.

Ast geldiğinde yöneticinin ayağa Ast geldiğinde yöneticinin ayağa kalkması doğru değildir.kalkması doğru değildir.


Ancak sosyal ortamda yaşlı ya da Ancak sosyal ortamda yaşlı ya da hanım bir ast geldiğinde yöneticinin hanım bir ast geldiğinde yöneticinin ayağa kalkması büyük bir nezakettir.ayağa kalkması büyük bir nezakettir.

Üst geldiğinde ast ,makam Üst geldiğinde ast ,makam koltuğunda oturmamalı, üst’ünü koltuğunda oturmamalı, üst’ünü makam masası önüne oturtmamalı, makam masası önüne oturtmamalı, konuk köşesine almalı ya da ziyaretçi konuk köşesine almalı ya da ziyaretçi koltuklarında karşılıklı oturmalıdırlar.koltuklarında karşılıklı oturmalıdırlar.

Üst’ün sırtı duvara, yüzü kapıya Üst’ün sırtı duvara, yüzü kapıya dönük olmalıdır.dönük olmalıdır.


Üst’lere ikramda bulunurken “ne Üst’lere ikramda bulunurken “ne içersiniz?” denmemeli; “çay, kahve içersiniz?” denmemeli; “çay, kahve veya meşrubat olarak ne veya meşrubat olarak ne emredersiniz?” diye sormalıdır.emredersiniz?” diye sormalıdır.

Üst’ler ziyarette dış kapıda Üst’ler ziyarette dış kapıda karşılanmalı ve uğurlanmalıdırlar.karşılanmalı ve uğurlanmalıdırlar.

Özel ve sosyal yaşamda üst’le Özel ve sosyal yaşamda üst’le samimi olunsa da resmi ortamda ve samimi olunsa da resmi ortamda ve üçüncü kişilerin yanında üst’e daima üçüncü kişilerin yanında üst’e daima mesafeli ve saygılı davranılmalıdır.mesafeli ve saygılı davranılmalıdır.


Ast, arada yakınlık ve samimilik Ast, arada yakınlık ve samimilik olmadıkça üst’lerini yemeğe davet olmadıkça üst’lerini yemeğe davet etmemelidir.etmemelidir.

Üst davet ederse kabul etmeli sonra Üst davet ederse kabul etmeli sonra kendisi davet etmelidir.kendisi davet etmelidir.

Kendi amirini davet etmeden başka Kendi amirini davet etmeden başka bir üst yöneticiyi de davet bir üst yöneticiyi de davet etmemelidir.etmemelidir.

Ast asla kendi amirlerini ve üst’lerini Ast asla kendi amirlerini ve üst’lerini iş arkadaşları, meslektaşları ve hatta iş arkadaşları, meslektaşları ve hatta vatandaştan yana tenkit etmemelidir.vatandaştan yana tenkit etmemelidir.


Üst’ün dedikodusunu yapmak, özel Üst’ün dedikodusunu yapmak, özel yaşantısını, kişisel özelliklerini yaşantısını, kişisel özelliklerini anlatmak her şeyden önce kurumun anlatmak her şeyden önce kurumun saygınlığına zarar verir.saygınlığına zarar verir.

Hata ya da suç varsa üst makama Hata ya da suç varsa üst makama bildirmek en doğru davranıştır.bildirmek en doğru davranıştır.


KIYAFET PROTOKOLÜKIYAFET PROTOKOLÜBir insanın; Bir insanın;

İmajı kıyafetiyle,İmajı kıyafetiyle,

Nezaketi davranışıyla,Nezaketi davranışıyla,

Bilgisi konuşmasıyla,Bilgisi konuşmasıyla,

Becerisi işiyle,Becerisi işiyle,

Görgüsü, yemesi ve içmesiyleGörgüsü, yemesi ve içmesiyle

Ortaya çıkar.(Nihat Aytürk) Ortaya çıkar.(Nihat Aytürk)

Kimi gittiği yeri mutlu eder,kimi terk Kimi gittiği yeri mutlu eder,kimi terk ettiği yeri.ettiği yeri.


Kimde içerik biçimden ağır basıyorsa Kimde içerik biçimden ağır basıyorsa o yontulmamıştır.o yontulmamıştır.

Kimde biçim içerikten daha ağır Kimde biçim içerikten daha ağır basıyorsa, o yüzeysel bir insandır.basıyorsa, o yüzeysel bir insandır.

Kimde içerik ve biçim aynıysa, o Kimde içerik ve biçim aynıysa, o seçkin bir insandır.(Konfüçyüs)seçkin bir insandır.(Konfüçyüs)


Kamu Personeli Kıyafet Yönetmeliği Kamu Personeli Kıyafet Yönetmeliği gereğince, kamu görevlilerinin gereğince, kamu görevlilerinin törenlere koyu renk takım elbiseyle törenlere koyu renk takım elbiseyle katılmaları zorunludur.katılmaları zorunludur.

Mesleki kıyafet: Doktor, öğretmenMesleki kıyafet: Doktor, öğretmen

Çalışma (iş) kıyafetiÇalışma (iş) kıyafeti

Serbest ve spor kıyafet: Renkli, çizgili Serbest ve spor kıyafet: Renkli, çizgili gömlek ve kravat ile pantolon ve ayrı gömlek ve kravat ile pantolon ve ayrı ceketten oluşur.ceketten oluşur.


Örneğin, bordo ayakkabı ve çorap ile Örneğin, bordo ayakkabı ve çorap ile kemer ve kravat; gri pantolon, blazer kemer ve kravat; gri pantolon, blazer lacivert ceket ve beyaz ya da açık lacivert ceket ve beyaz ya da açık mavi gömlek iş yaşamında serbest ya mavi gömlek iş yaşamında serbest ya da klasik bir giyimdir. Kravat da klasik bir giyimdir. Kravat takılmadığında spor bir kıyafet olur.takılmadığında spor bir kıyafet olur.


İnsanlar kıyafetleriyle ağırlanır, İnsanlar kıyafetleriyle ağırlanır, şahsiyetleriyle uğurlanırlar.şahsiyetleriyle uğurlanırlar.

Gecelik takkesiyle gözüken bir Gecelik takkesiyle gözüken bir imparator, altın tacıyla gözüktüğü imparator, altın tacıyla gözüktüğü zamankinin yarısı kadar bile etki zamankinin yarısı kadar bile etki yapamaz.(Oliver Goldsmith)yapamaz.(Oliver Goldsmith)


Kamusal yaşamda devlet Kamusal yaşamda devlet adamlarıyla, yabancı konuklarla, adamlarıyla, yabancı konuklarla, kurum amirleriyle ilişkilerde, resmi kurum amirleriyle ilişkilerde, resmi ziyaretlerde, bütün toplantı ve ziyaretlerde, bütün toplantı ve törenlerde, resmi yemek ve törenlerde, resmi yemek ve resepsiyonlarda erkek kamu resepsiyonlarda erkek kamu görevlileri: görevlileri:

Koyu lacivert takım elbise, manşetli Koyu lacivert takım elbise, manşetli düz beyaz gömlek, bordo ipek kravat düz beyaz gömlek, bordo ipek kravat siyah ipek çorap ile altı kösele siyah ipek çorap ile altı kösele bağcıklı, siyah deri ayakkabı giymeli.bağcıklı, siyah deri ayakkabı giymeli.


Hanım görevli ve yöneticiler, koyu Hanım görevli ve yöneticiler, koyu lacivert tayyör, ten rengi külotlu lacivert tayyör, ten rengi külotlu çorap, burnu kapalı orta topuklu çorap, burnu kapalı orta topuklu siyah deri ayakkabı ve ona uyumlu siyah deri ayakkabı ve ona uyumlu siyah deri çanta taşımalıdırlar.siyah deri çanta taşımalıdırlar.

Törenlere ve ziyafetlere mutlaka Törenlere ve ziyafetlere mutlaka davetiyede belirtilen kıyafetle davetiyede belirtilen kıyafetle gidilmeli; kıyafet belirtilmemişse gidilmeli; kıyafet belirtilmemişse koyu renk takım elbise ile gidilmelikoyu renk takım elbise ile gidilmeli

Erkekler geceleri mutlaka beyaz Erkekler geceleri mutlaka beyaz gömlek ve siyah ayakkabı giymeli.gömlek ve siyah ayakkabı giymeli.


Kıyafette iki renk resmi, üç renk Kıyafette iki renk resmi, üç renk sosyaldir.sosyaldir.

Kamusal ve toplumsal yaşamda şık Kamusal ve toplumsal yaşamda şık giyinmek için üç renk esastır.giyinmek için üç renk esastır.

Üç renk giyimde şıklığın kuralıdır.Üç renk giyimde şıklığın kuralıdır.

Şık bir giyim için deride, kumaşta, Şık bir giyim için deride, kumaşta, takıda uyum şarttır.takıda uyum şarttır.


Giyilen kıyafetin renginin de bir Giyilen kıyafetin renginin de bir anlamı vardır.anlamı vardır.

Örneğin lacivert takım elbise Örneğin lacivert takım elbise inandırıcı ve etkileyicidir.inandırıcı ve etkileyicidir.

Polisler, bürokratlar, politikacılar bu Polisler, bürokratlar, politikacılar bu yüzden lacivert elbise giyerler.yüzden lacivert elbise giyerler.


Siyah asaletin,gücün, tutkunun ve Siyah asaletin,gücün, tutkunun ve olgunluğun rengidir.olgunluğun rengidir.

Bu yüzden devlet adamları siyah Bu yüzden devlet adamları siyah elbise giyerler.elbise giyerler.

Beyaz saflığı, berraklığı, kararlılığı, Beyaz saflığı, berraklığı, kararlılığı, sürekliliği ve temizliği simgeler.sürekliliği ve temizliği simgeler.

Gri siyahla beyazın birlikteliğidir. Gri siyahla beyazın birlikteliğidir. Çalışma yaşamında kullanılır. Kısmen Çalışma yaşamında kullanılır. Kısmen ciddiyeti, aynı zamanda yavaşlığı ve ciddiyeti, aynı zamanda yavaşlığı ve sakinliği ifade eder.sakinliği ifade eder.


Kahverengi giyinmek gizlenmek Kahverengi giyinmek gizlenmek demektir. demektir.

Centilmen Bir Erkek Kahverengi Centilmen Bir Erkek Kahverengi Takım Elbise GiymezTakım Elbise Giymez

İngiltere Başbakanı Churchill’e, İngiltere Başbakanı Churchill’e, “Kahverengi elbiseli bir centilmen “Kahverengi elbiseli bir centilmen (beyefendi) geldi. Sizinle görüşmek (beyefendi) geldi. Sizinle görüşmek istiyor” derler. Churchill de, istiyor” derler. Churchill de, “Centilmen kahverengi takım elbise “Centilmen kahverengi takım elbise giymez. Kartını bıraksın gitsin” der. giymez. Kartını bıraksın gitsin” der. ( Milliyet,19.12.2004) ( Milliyet,19.12.2004)


KIYAFET PROTOKOLÜKIYAFET PROTOKOLÜ




Hitap: üst’lere daima unvanlarıyla Hitap: üst’lere daima unvanlarıyla hitap edilir. Sayın Maliye Bakanı, hitap edilir. Sayın Maliye Bakanı, SAYIN CUMHURBAŞKANISAYIN CUMHURBAŞKANIKurumsal ve sosyal yaşamda Kurumsal ve sosyal yaşamda unvanlar özelleştirilir. Sayın Valim.unvanlar özelleştirilir. Sayın Valim.Eş düzeydekilere resmi ortamda Eş düzeydekilere resmi ortamda “Sayın” ve “makam” unvanı (Sayın “Sayın” ve “makam” unvanı (Sayın Emniyet Müdürü)Emniyet Müdürü)Yarı resmi veya sosyal ortamda Yarı resmi veya sosyal ortamda soyadlarının ve unvanlarının başına soyadlarının ve unvanlarının başına “sayın” getirilir.(Sayın Öztürk, Sayın “sayın” getirilir.(Sayın Öztürk, Sayın Başkan) Başkan)


Kurumsal ve özel ortamda adların Kurumsal ve özel ortamda adların sonuna hanım-bey sıfatı eklenir.sonuna hanım-bey sıfatı eklenir.

Sayın kelimesi hitap da yalnızca Sayın kelimesi hitap da yalnızca isimde kullanılmaz. Sayın Ayşeisimde kullanılmaz. Sayın Ayşe

Her ortamda ve her düzeyde resmi Her ortamda ve her düzeyde resmi kişilere, tanımadığımız veya yeni kişilere, tanımadığımız veya yeni tanıştığınız kişilere daima tanıştığınız kişilere daima hanımefendi-beyefendi diye hitap hanımefendi-beyefendi diye hitap edilir.edilir.


Vekil ve yardımcılara üst unvanla Vekil ve yardımcılara üst unvanla hitap edilebilir.hitap edilebilir.

Ancak üst’ün yanında kendi resmi Ancak üst’ün yanında kendi resmi unvanıyla hitap edilir.unvanıyla hitap edilir.

Geleneksel olarak devlet Geleneksel olarak devlet memurlarına “bey”, din adamlarına memurlarına “bey”, din adamlarına “efendi”, Diyanet İşleri Başkanına “efendi”, Diyanet İşleri Başkanına “sayın başkan” veya “muhterem “sayın başkan” veya “muhterem başkan” denir.başkan” denir.

““Bey” denmeyen kişilere “efendi” Bey” denmeyen kişilere “efendi” denir.denir.


Bayanlara her zaman “hanım” denir. Bayanlara her zaman “hanım” denir.

Hizmetli erkeklere büyükse “efendi” Hizmetli erkeklere büyükse “efendi” demek, büyük değilse ismiyle hitap demek, büyük değilse ismiyle hitap etmek uygundur.etmek uygundur.

Ölen Müslüman’a Ölen Müslüman’a “merhum/merhume” denir. “merhum/merhume” denir. Müslüman olmayana “mütevvefa” Müslüman olmayana “mütevvefa” denir.denir.

Ölen Müslüman’ın ardından “Allah Ölen Müslüman’ın ardından “Allah rahmet eylesin”, Müslüman rahmet eylesin”, Müslüman olamayana “toprağı bol olsun” denir olamayana “toprağı bol olsun” denir


SELAMLAMASELAMLAMAYönetim ve çalışma yaşamında ast Yönetim ve çalışma yaşamında ast üst’e, kıdemsiz kıdemliye selam verir.üst’e, kıdemsiz kıdemliye selam verir.

Üst bakmadan selam verilmez.Üst bakmadan selam verilmez.

Hanım bakmazsa erkek selam Hanım bakmazsa erkek selam vermemelivermemeli

Eş düzeyde olanlarda önce selam Eş düzeyde olanlarda önce selam vermek nezakettir.vermek nezakettir.


Selam verirken hafif baş hareketiyle Selam verirken hafif baş hareketiyle birlikte, yerine göre günaydın, hoş birlikte, yerine göre günaydın, hoş geldiniz,saygılar,iyi akşamlar vb. geldiniz,saygılar,iyi akşamlar vb. sözler söylenir.sözler söylenir.

Devlet ve hükümet adamları ile üst Devlet ve hükümet adamları ile üst yöneticiler, hanımlar ve topluluk yöneticiler, hanımlar ve topluluk daima “saygılar” sözcüğü ile daima “saygılar” sözcüğü ile selamlanırlar.(Saygılar Sayın Valim, selamlanırlar.(Saygılar Sayın Valim, Saygılar Hanımefendi,Hepinizi Saygılar Hanımefendi,Hepinizi Saygıyla Selamlıyorum)Saygıyla Selamlıyorum)


TANITMA VE TANIŞTIRMATANITMA VE TANIŞTIRMA

Ast üst’e, kıdemsiz kıdemliye, yeni Ast üst’e, kıdemsiz kıdemliye, yeni gelen mevcut olanlara tanıştırılır.gelen mevcut olanlara tanıştırılır.

Hanımlar, ancak yöneticilere, Hanımlar, ancak yöneticilere, yaşlılara, bilim ve din adamlarına yaşlılara, bilim ve din adamlarına tanıştırılırlar.tanıştırılırlar.

Tanıştırmada unvan, rütbe, akademik Tanıştırmada unvan, rütbe, akademik unvan vb. ifadeler kullanılır.unvan vb. ifadeler kullanılır.


TOKALAŞMA TOKALAŞMA

EL ÖPME VE YANAKTAN ÖPMEEL ÖPME VE YANAKTAN ÖPME

HEDİYE VE ÇİÇEK SUNMA: Hediye HEDİYE VE ÇİÇEK SUNMA: Hediye sunulan kişinin statüsüne, sunulan kişinin statüsüne, niteliğine,yakınlık ve ilişki düzeyine niteliğine,yakınlık ve ilişki düzeyine uygun olmalıdır.uygun olmalıdır.

Zarif bir ambalajda fiyat etiketi Zarif bir ambalajda fiyat etiketi çıkarılarak sunulmalıdır.çıkarılarak sunulmalıdır.

Hediye bizzat sunulmalıdır.Hediye bizzat sunulmalıdır.

Kullanılmış ya da başkasından Kullanılmış ya da başkasından alınmış olmamalıdır.alınmış olmamalıdır.


ÇİÇEK SUNMA VE KABUL ETME: Üç ayrı ÇİÇEK SUNMA VE KABUL ETME: Üç ayrı formda düzenlenir. Buket, Çelenk,Sepetformda düzenlenir. Buket, Çelenk,Sepet

Buket elden verilir diğerleri gönderilir.Buket elden verilir diğerleri gönderilir.

Çelenk anıtlara ve cenazeye, sepet Çelenk anıtlara ve cenazeye, sepet nişan,düğün,sanatsal etkilik,açılış nişan,düğün,sanatsal etkilik,açılış törenleri, buket sevgiliye,eşe, törenleri, buket sevgiliye,eşe, anneye,hastaya, yemek daveti veren ev anneye,hastaya, yemek daveti veren ev sahibesine, garda veya havaalanında sahibesine, garda veya havaalanında karşılanan ve uğurlanan kişiye gönderilir.karşılanan ve uğurlanan kişiye gönderilir.

Teşekkür asla unutulmamalıdır.Teşekkür asla unutulmamalıdır.

Documents

T.C BEYKOZ KAYMAKAMLIĞI İLÇE MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ