T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI KIRŞEHİR MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ STRATEJİ GELİŞTİRME ŞUBESİ

T.C.MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI

KIRŞEHİR MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜSTRATEJİ GELİŞTİRME ŞUBESİ

YEREL PROJELER

Eğitimde Sağlıklı Nesiller Eğitimde Kalite (ESNEK )Projesi

Ahilik Değerleri Eğitim Projesi (ADEP)

TANITIM TOPLANTISINA HOŞGELDİNİZ

“EĞİTİMDE SAĞLIKLI NESİLLER EĞİTİMDE KALİTE” (ESNEK) PROJESİ VALİLİK ONAYI

2

“EĞİTİMDE SAĞLIKLI NESİLLER EĞİTİMDE KALİTE” (ESNEK)

3 Bu gün anlaşılmıştır ki beslenme doğru yapılmadığında hayat veren değil hayatı zorlaştıran bir hareket olmaktadır. Kırşehir’de de görülmeye başlanan ve aileler tarafından iri gürbüz olarak adlandırılan ancak tıp literatüründe obez tanısı ile tedavi olmak zorunda kalan bu çocuklarımız sağlıksız büyümenin yanı sıra sağlıksız eğitim de almaktadırlar. Dengesiz bir şekilde büyüyen bir vücut aynı zamanda kendisinden beklenen fizyolojik ve zihinsel aktiviteleri de gösteremeyecektir. Öğretmenlerin ve velilerin gürbüz!!! çocuk sıfatı ile andığı bu çocuklarımız eğitim-öğretimde de geride kaldıkları görülmektedir.

Obeziteye karşı yapılacak tüm çalışmaların okullarımızda başlaması, bilinçlendirme çalışmaları ve önleyici faaliyetlerin okullarda yapılması daha da önemli hale gelmiştir.


4 Ülke genelinde yapılan anketler de öğrencilerin, yüzde 60–85’inin sabah kahvaltısı yapmamaktadır. Ayaküstü beslenmede enerjinin yüzde 40–50’sinin yağdan gelmektedir, sonuç olarak kalp ve damar hastalıklarının temelleri çocukluk çağında atılmaktadır.

Öğrencilerin yüzde 25 ile 43 arasında değişen bir oranı, sokak satıcıları ve kantinlerden karınlarını doyurmaktadır. Öğrenciler arasında çay, kolalı ve kolasız içeceklerin tüketiminin yüzde 50 dir. Buna karşın süt ve ayran tüketiminin yüzde 15–25 oranındadır.

Okul öncesi çocukların Türkiye genelinde yüzde 16’sının beslenmesi bozuktur. Bu çocukların yüzde 2 sinde ileri derecede yapısal bozukluklar bulunmaktadır.

Kantinler önemlidir;

5 Okul kantinleri toplum sağlığı açısından büyük önem taşımaktadır. Hamburger, pizza, soğuk sandviç, kızarmış patates gibi hızlı tüketilen yiyecekler öğrencilerin besin gereksinimlerini karşılamamaktadır.

Aileler de daha çok çocuklarının okul başarılarıyla ilgilenmekte büyüme, gelişme ve diğer sorunlarını göz ardı etmektedir.

Kırşehir’de okul öncesi, ilkokul,ortaokul ve ortaöğretimde eğitim gören öğrenci sayısı 44 bini geçmekte olup bu sayı genel nüfusun beşte birinden fazladır. Okul sağlık hizmetleri tüm bu hedef kitleye ulaştırıldığında Kırşehir nüfusunun beşte birinin yeterli ve dengeli beslenmeyi de içeren sağlık hizmetlerinden yararlanması söz konusu olacaktır.

Zaman ayarlaması önemlidir;

6 Çocuğa çalışma, uyuma, yemek yeme, oynama gibi

yapacağı bütün işlerde zaman ayarlamasını öğretmek, geç kalma korkusu yüzünden kahvaltıyı ihmal etme sorununu çözümler.

Sabah kahvaltısı yapmadan okula gelen çocukların öğrenmek için dikkatleri azalmaktadır. Okulda kalma süresi uzun olduğu zaman çocuklara, besin değeri yüksek, özel hazırlama gerektirmeyen süt veya ayranla peynir, domates–ekmek, yumurta–domates–ekmek, tahin helvası–ekmek, tahin–pekmez–ekmek gibi yiyeceklerden oluşan ara kahvaltısı ve benzer sandviçler verilmelidir.

Okul kantinlerinde kola–gazoz yerine süt, ayran ve meyve suları, şeker,çikolata, bisküvi yerine besleyici ve taze sandviçler satılmalıdır.

‘Kahvaltımı Yapıyorum Dersimi Anlıyorum’

7

ESNEK projesinin bir diğer ayağı ise kahvaltının önemi ile ilgili çalışma olacaktır. ‘Kahvaltımı Yapıyorum Dersimi Anlıyorum’ isimli bir alt faaliyet ile okullarımızda kahvaltının önemi anlatılacaktır.


AMAÇ

8• Çocukların ve gençlerin; sağlıklı büyüyüp gelişebilmeleri, kolay öğrenebilmeleri, öğrendiklerini hatırlayabilmeleri, sağlıklı nesillerin yetişmesi ve dengeli beslenmeleri için kahvaltı yapmaları gerektiğinin farkına varmalarını sağlamak,• Ailede sevgi ve paylaşım ortamının geliştirilmesi için kahvaltı yapmaları gerektiğinin farkında olmalarını sağlamak • Aile hekimleri ile işbirliği halinde problemi olan tüm öğrencileri kapsayacak bir sağlık taraması için zemin oluşturmak.• Aileler ile işbirliği yapılarak sağlık taraması sonuçlarına göre öğrencilere gerekli tedavilerin uygulanmasını sağlamak.• Vücut Kitle Endeksi uygun olmayan öğrencilerin tespit edilerek bu öğrenciler için yapılabileceklere okul ve aile işbirliği ile karar vermek.


YAPILACAK ÖN ÇALIŞMALAR

9 • Proje ile ilgili internet araştırması yapılarak konu hakkında kapsamlı bilgi elde edilecektir.• Sağlık Müdürlüğü ve aile hekimleri ile temasa geçilerek sağlık ile ilgili yapılabilecekler tespit edilecek.• Yerel basın ile ilgili işbirliği yapılarak proje ile ilgili farkındalık oluşturulacaktır.• Konu ile ilgili aile bilgi notu hazırlanarak tüm ailelere ulaştırılması sağlanacak.


UYGULAMA

10• Proje kapsamında tüm okullarımızda ESNEK projesi ile ilgili okul proje komisyonu kurulacaktır. Komisyonda müdür başkanlığında sınıf öğretmenleri, fen grubu öğretmenleri ve beden eğitimi öğretmenleri bulunacaktır.• Aralık ayı içerisinde, okullarda komisyonlar beden kitle endeksinin ölçüleceği ve proje yönergesinde yer alan www.arge40.com sitesindeki online formu olduracaklardır.• Bu listelerde yer alan riskli öğrenciler ile ilgili sağlık kontrolleri yaptırılması ile ilgili aile hekimleriyle bağlantı kurmaları sağlanacaktır.• Okullarda beden eğitimi öğretmeleri risk gurubundaki öğrenciler ile egzersiz ve takip programı oluşturulacaktır.• Okul kantinlerinde aşırı karbonhidrat içeren gıdalar ile il ilgili gerekli tedbirler alınacaktır. Satılması yasak olan gıdaların öğrenciler tarafından okul çevresinde bulunan satıcılardan alınmasına engel olacak tedbirler alınacaktır.• Risk gurubu öğrencilerin aileleri ile temasa geçilerek , Ailelerin de bu programa dahil edilmesi için gerekli tedbirler alınacaktır.


UYGULAMA

11• Mart 2013 itibari ile okul komisyonları ilerleme raporu hazırlayarak il proje komisyonuna göndereceklerdir.• ESNEK projesinin “obezite ile mücadele” eylem planı ile ilgili tüm iş ve işlemler www.arge40.com adresi üzerinden organize edilecektir.• ESNEK projesinin ikinci ayağı olan “Kahvaltımı Yapıyorum Dersimi Anlıyorum” eylem planı ise ilkokullarda uygulanmaya başlanacaktır. Okul müdürü ile İlkokul sınıf öğretmenlerinin tamamının proje komitesi üyesi olduğu bu uygulama ile kahvaltının önemi ile ilgili öğrenci ve veli bilgilendirmesi yapılacaktır.• Öğrencilerin okula gelmeden önce kahvaltı yapıp yapmadığını belirlemek amacı ile anket çalışması yapılacak.• Öğrencilerden kahvaltı yaptıkları gün ile yapmadıkları gün arasındaki farkı anlatan görüş yazılarının okul panolarında paylaşılması sağlanacak.• Öğretmenlerimize yönelik olarak derslerinde kahvaltı yapan ile yapmayan öğrencilerin farklarını anlatan görüş yazıları panolarda yayınlanacak.


UYGULAMA

12• Sağlık müdürlüğü ile iş birliği yapılarak veli toplantılarına bir doktor davet edilerek kahvaltının önemi velilere anlatılacak.• Öğrencilerden evdeki kahvaltı sohbetleri konulu kompozisyonlar istenecek ve panolarda yayınlanacak.• Kahvaltı yapımının teşvik edilmesi amacıyla “sarı kurdele” uygulaması yapılacaktır. Okula düzenli kahvaltı yaparak gelen öğrenciler sınıf öğretmenleri tarafından tespit edilerek bu öğrencilere sınıf öğretmenleri tarafından sarı kurdele ödüllendirilecektir. Aylık olarak verilecek bu kurdeleler öğrencinin kahvaltısını düzenli yaptığı sürece öğrencide kalacaktır.• Konu ile ilgili hazırlanan broşür ve bilgilendirme yazıları sınıflara asılarak öğrencilerin kahvaltı yapması teşvik edilecektir.• Veli toplantılarında kahvaltının önemi ile ilgili bir tutanak maddesi olacak ve bu konuda öğrenci velileri dikkatle uyarılacaktır.• Hazırlanan rapor eğitim öğretim sonunda kamu oyu ile paylaşılacak ve kat edilen yol ya da karşılaşılan zorluklar kamuoyunun bilgisine sunulacaktır.


VÜCUT KİTLE ENDEKSİ HESAPLAMA

13 http://www.beslenme.saglik.gov.tr/index.php?lang=tr&page=55


Vücut Kitle Endeksi

14 Vücut kitle endeksi, vücut ağırlığının boy uzunluğunuzun karesine bölünmesi ile elde edilir. Sonuç olarak elde edilen değer yani beden kitle endeksi aşağıdaki aralıklarda değerlendirilir.

0 - 18.4 : Zayıf 18.5 - 24.9 : Normal 25.0 - 29.9 : Fazla Kilolu 30.0 - 34.9 : Şişman (Obez) - I. Sınıf 35.0 - 44.9 : Şişman (Obez) - II. Sınıf 45.0 ve üstü : Aşırı Şişman (Aşırı Obez) - III. Sınıf

Şişmanlık, kalp-damar hastalıkları, diyabet, hipertansiyon v.b. kronik hastalıklar için risk faktörüdür. Bir sağlık kuruluşuna başvurarak hekim / diyetisyen kontrolünde zayıflayarak normal ağırlığa inmek sağlığınız açısından çok önemlidir.


BİLDİRİM FORMLARI

15

Online doldurulan Geri Bildirim ve Anket formlarına www.arge40.com sitesi üzerinden ulaşılacaktır.


BİLDİRİM FORMLARI

16


SONUÇ

17Projeden elde edilecek sonuçlar;

Eğitim Açısından: Projenin Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından uygulanmasının amacı öğrencilerimizin sağlık kayıplarına bağlı öğrenme kapasitelerinde meydana gelecek eksikleri yok ederek öğrenme kapasitesinde %10-20 lik artış sağlamak ve Kırşehir ilinin SBS ,YGS ve LYS de ki başarısını kalıcı hale getirmek ve daha ileri taşımaktır.

Sosyal Açıdan: Projenin en önemli faydalarından biriside ilimizdeki öğrencilerin tümünün sağlıklı bireyler haline getirilmesi için sosyal devlet olmanın gerekleri yerine getirilecektir.

Sağlıklı ve başarılı bir yaşam hepimizin dileğidir. Buna

temiz, dengeli ve düzenli beslenmenin de katkısı olduğunu unutmayalım

“AHİLİK DEĞERLERİ EĞİTİMİ” PROJESİ (ADEP)

VALİLİK ONAYI18


19 2011-2012 eğitim öğretim yılında uygulanan “Ahilik Eğerleri Eğitimi” Projesi ile öğrencilerimize toplulukları toplum yapan değerler ile ilgili temel bilgiler aktarılmıştır.

Bu değerler hakkında 2011-2012 eğitim öğretim yılında kulak doygunluğu oluşturulmuştur. Ancak bu yeterli değildir. 2012-2013 eğitim öğretim yılında bu kulak doygunluğunun fikir haline gelebilmesi için konu ile ilgili okuma çalışmaları ve yazma çalışmalarının yapılması planlanmaktadır.

Eğitimin tüm paydaşlarının katılabileceği şekilde organize edilen bu proje ile tüm katılımcılar 1. Dönem seçilen değerler ile ilgili okuma çalışmaları yapacaklardır. 2. Dönem ise yine bu değerler hakkında katılımcılar belirlenen formatlarda eserler yazacaklardır.

2013 Mayıs ayı içerisinde yazılan tüm eserler ilgili değerlendirme komitesi tarafından seçilerek basılı eser haline getirilmesi sağlanacaktır.


SEÇİLEN DEĞERLER20

Aşağıda verilen değerler tüm toplumlar için evrensel değer hale gelmiş ve tüm toplumlar tarafından kabul edilmiş ortak değerlerdir.

• Merhamet • Doğruluk • İyilik • Yardımseverlik• Sabır• Sorumluluk • Dostluk• Adalet


AMAÇ VE DAYANAK21 AMAÇ

Proje 2011-2012 eğitim öğretim yılında uygulanan ADEP’in devamı ve destekleyicisi olarak yapılacaktır. 2011-2012 eğitim öğretim yılında okullarımızda uygulanan ve ahilik değerlerinin esas alındığı ve toplumun ihtiyacı olan değerlerin öğrencilere aktarılmasını sağlayan Ahilik Değerleri Eğitimi Projesinin kalıcılık oluşturması ve farkındalığının artırılması amacıyla tüm eğitim taraflarının katılımıyla organize edilecektir.

DAYANAK 1739 sayılı Milli Eğitim Temel KanunuMilli Eğitim Bakanlığı Stratejik Planıİl Milli Eğitim Müdürlüğü Stratejik Planı18. Milli Eğitim Şurası Çalıştay Raporuİlköğretim Kurumları Programı2010/53 Sayılı GenelgeAhi Evran Üniversitesi Ahilik Kültürü Araştırma Merkezi Ahilik Prensipleri


PROJE FAALİYETLERİ22

Okul Düzeyindeki Faaliyetler1. Dönem okuma faaliyetleriOkunan eserler ile ilgili değerlendirme faaliyetleri

Bu faaliyet alanı kapsamında,

MERHAMETDOĞRULUKİYİLİKYARDIMSEVERLİKSABIRSORUMLULUKDOSTLUKADALET

Değerleri ile ilgili kitap başta olmak üzere tüm basılı eserlerin ve internet ortamında bulunan görsel eserlerin okunması sağlanacaktır. Bu uygulamaya öğrencilerimiz, öğretmenlerimiz, personelimiz ve velilerimiz dahil edilecektir. MEB tarafından yayınlanan ve temel eser olarak kabul edilen kitapların bir kısmının listesi www.arge40.com sitemizde verilmiştir.

2012-1013 eğitim öğretim yılında ADEP bir ileri uygulamaya geçerek tüm eğitim camiasının ortak olacağı bir şekilde uygulanacaktır.


PROJE FAALİYETLERİ23 Okul Düzeyindeki Faaliyetler

2. Dönem yazma faaliyetleriYazılan eserler ile ilgili değerlendirme faaliyetleri

Okul ve kurumlarımız ikinci dönem itibarı ile ADEP ile ilgili yazma

faaliyetleri organize edilecektir. Tüm proje katılımcıları 1. Dönem okudukları eserlerden de ilham alarak en az bir yazılı eser yazacaklardır. Bu eserlerin yazımından İlkokullarda sınıf öğretmeni, ortaokul ve liselerde Türkçe Ve Türk Dili Ve Edebiyatı Öğretmenleri proje ile ilgili sorumlu olacaktır. Diğer proje katılımcılarından ise okul müdürleri sorumlu olacaklardır.

Yazma uygulaması serbest uygulamalar şeklinde yapılacaktır. Özellikle öğrencilerimiz için şiir, hikaye, deneme, makale gibi eserler öngörülürken diğer katılımcılar için bu sınırlama olmayacaktır.

Yazma uygulaması için tüm katılımcılardan en az birer eser zorunlu olacaktır. İçerik ve uzunluk okul proje yürütme kurulu tarafından belirlenecektir.

2013 mayıs ayı yazılan eserlerin değerlendirme ayı olarak planlanacaktır. İl proje yürütme kurulu tarafından belirlenen değerlendirme komisyonu okullardan gelen eserlerin değerlendirmesini yaparak basılabilir hale getireceklerdir.


PROJE FAALİYETLERİ24

İl Düzeyindeki FaaliyetlerÖğretmenlere ve Velilere Yönelik Seminer, Panel ve Sempozyum Çalışmaları

Proje kapsamında alan uzmanları ve ulusal düzeyde tanınmış yazar ve akademisyenler aracılığı ile öğrencilere, öğretmenlere ve velilere yönelik seminerler ve paneller düzenlenecektir.

Yapılacak çalışmaların, yazılı ve görsel basın aracılığı ile il düzeyinde gündem oluşturması sağlanmalıdır.

Eğitim müfettişleri projenin kapsamında rehberlik ve destek hizmetlerini yürütecekler, alandaki çalışmaları değerlendirecektir.

Proje ekibi tarafından geniş katılımlı toplantılarla konuya ve projeye duyarlılık eğitimi faaliyetleri yürütülecektir.

Değerler Eğitimi ÇalıştayıProje kapsamında, alan uzmanı öğretim üyelerinin ve diğer eğitim

paydaşlarının katılımı ile yerel düzeyde Değerler Eğitimi Çalıştayı düzenlenecektir.

Gençlik ProjeleriOkullarımızdan değerler eğitimi teması ile Ulusal Ajans Gençlik

Programı kapsamında proje hazırlayarak Ulusal Ajansa göndermeleri beklenmektedir. Bu kapsamda Gençlik Girişimleri ve Gençlik Değişimler gibi başlıklar altında ARGE Birimlerinin desteği ile çalışmalar yapılabilecektir.


GERİ BİLDİRİM25

1.Dönem yapılacak çalışmalar ile ilgili aşağıdaki tablo doldurulacaktır.

Okullardaki tüm öğrenciler bu projeye aktif olarak katılacaklardır. Projeye katılmayan öğrencilerin gerekçeleri açıklama kısmına yazılacaktır.


GERİ BİLDİRİM26

2.dönem çalışmaları ise ahilik değerleri ile ilgili yazma çalışmalarından oluşacaktır. Öğrenciler okudukları eserlerden ilham alarak mevcut değerler ile ilgili yazma çalışmaları yapacaklardır. Bu çalışmalar ile ilgili aşağıdaki tablo doldurulacaktır.

Online doldurulan Geri Bildirim formlarına www.arge40.com sitesi üzerinden ulaşılacaktır.


DEĞERLENDİRME VE SONUÇ27 Değerlendirme raporu ve kitaplaştırma

Her bir değer ile ilgili aylık olarak yapılan çalışmalar ile ilgili öğrencilerin yazacakları hikâye, şiir, deneme gibi yazılar il yürütme kurulu tarafından dijital ortamda toplanacak. Bu eserler yıl sonunda kitap haline getirilecektir

SONUÇProjeden elde edilecek sonuçların en önemlisi

öğrencilerimizin daha güçlü karaktere ve daha güçlü insani değerlere sahip bireyler olmalarını sağlamaktır. Aynı zaman da Kırşehir için bir ayırt edici değer olarak Ahi Evran Veli’nin ve kurmuş olduğu Ahilik Anlayışı’nın daha iyi tanınmasını sağlayacak, Kırşehir’de okuma yazma ve ahilik değerleri ile ilgili bir hareketlilik sağlanacaktır.

TEŞEKKÜR EDERİM.

Şevket KARADENİZ Milli Eğitim Müdür Yardımcısı

Documents

T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI KIRŞEHİR MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ STRATEJİ GELİŞTİRME ŞUBESİ