TCOrman ve Su İşleri Bakanlığı

Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel MüdürlüğüÇığ Kontrol Proje Yapımı Hizmet içi Eğitimi

25-27. 06.2012Trabzon ( Uzungöl )

“DOĞAL AFET OLARAK KAR ”

İbrahim GürerGazi Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, İnşaat Mühendisliği Bölümü

Maltepe/ANKARATel : 90 312 582 32 46 Fax: 90 312 230 84 34,

gurer@gazi.edu.tr http://websitem.gazi.edu.tr/site/gurer

Doğal Afet Olarak Kar

Çatılarda Kar Yükü

Karayollarında kar savruntusu

Yamaçlarda Çığ Düşmesi

Kastamonu Küre,1993

USA, Wyoming 2000

Çaykara , Karaçam ,1993

Kar’ın sosyal hayata olumsuz etkileri açısından bakıldığında Ülkemizde çığ, kar savruntusu, çatılarda fazla kar birikimi ve buzlanma yüzünden köy ve mezralarda yaşayan insanlar hayatlarını ve evlerini kaybetmekte, yollar kapanmakta, ormanlık alanlar,yollar ve enerji hatları tahrip olmaktadır.

www.snow

Istanbul Edirne Otoban 2001 JP Yamagata 2000

Hakkari-Çukurca yolu Sünbül çığı Km 1,March1993

Çığ Afeti Açısından Son Durum

Nasıl ?

Son 50 yılda 353 çığ olayı meydana gelmiş

olup, yılda ortalama 7 çığ olayında yaklaşık

20 kişi olmak üzere, toplam 979 kişi hayatını

kaybetmiş, özellikle 1991 1992 kış ‑

mevsiminde 328, 1992 1993 kış mevsiminde ‑

135, 1993-1994 kış mevsiminde ise 26 kişi

hayatını kaybetmiştir. Maddi kayıplar

hakkında, 50 yıllık dönemde nakledilmesine

karar verilen hane sayısı 5164 olup bugünkü

rayice göre herbir hane nakli devlete

yaklaşık 40 Milyar TL (25 000 $) mal

olmaktadır.

1991‑1992 kış mevsiminde Güneydoğu Anadolu'da sadece TCK 11. (Van) Bölge Müdürlüğü, toplam 2230 km.'lik yolda 75 gün süreyle yaptığı kar ve çığ mücadelesinde o günkü rayiçle 40 milyar TL ( 6 Mılyon $) harcamıştır .

Van Hakkari yolu Km 179 Zap suyu kıyısı,1993

Van Hakkari yolu Km 179 Zap suyu kıyısı,1993

Çığların Ulaşıma Etkisi

Karayolları üzerinde inşaa edilen tünellerin boyutlandırılması çok önemlidir. Tecrübeler tünel boylarının bir kat daha fazla olması halinde tam yarar sağlanacağını göstermektedir.

Birbirine yakın Tüneller arasında dahi yol kapanması olmaktadır

Pülümür TCK,2002

Pülümür TCK,2002

Kar Yağış Tiplerinin Uluslararası Sınıflandırımı

Kar Kristalleri ve Çeşitleri

Günün serin saatlerinde kara, bir büyüteçle bakılırsa genel olarak her zaman 6 dalı olan kristallerden oluştuğu görülür.

Kar’ın Mekanik Özellikleri

Kar viskoelastik bir maddedir. Hem yavaş akıcı yapışkan bir sıvının, hem de elastik bir katının özelliklerini gösterir.

Bu özellikler kar’ın yoğunluğuna, dane tipine ve hava sıcaklığına göre değişir.

Kar’ın kristalleri arasındaki çekme gücü yoğunluğu arttıkça artar, çok ince taneli eski karda en yüksek değerine erişir ve kar örtüsünün sıcaklığının artması ile birlikte artış gösterir.

Kar ‘ın Değişimi (Metemorfizma) Kar alçak kotlarda izotermal olunca, çok geometrik olan altıgen kristal şekillerini kaybederek yavaş yavaş serbest su haline dönüşür. Kar erimesi, hava sıcaklığının ve rüzgar hızının artması ile doğru orantılıdır.

SLF,1994

SLF, 1994 SLF, 1994Mon Blanc,1996

Kızılcahamam 2004

Gözlemi Yapılan Fiziksel Parametreler:

2. Kar derinliği, 3. Kar yoğunluğu

4. Kar su eşdeğeri (Genelde hesaplanan ortalama değer havza index değeri olarak kullanılır)5. Kar mukavemetinin ölçümü , tabakalaşmanın belirlenmesi (OGM)

1. Kar örtüsünün alansal dağılımı

Lapland 1973Kayseri 1998

Biraz Daha Açıklamak gerekirse:

Kar Yoğunluğu : Kar tabakasının çeşidine göre (toz kar, ıslak kar), 50 kg/m3 - 500 kg/m3 arasında değişen fiziksel özelliktir.

Yeni yağmış karın yoğunluğu ortalama olarak %10 (100 kg/m3) varsayılabilir. Kar bekledikçe yoğunluğu artar ve %50 - %60’a kadar yükselir. Yoğunluk %40 - %50 dolaylarına çıkınca, kar suyu akış haline dönüşür.

Kar-Su Eşdeğeri : Kar örtüsündeki toplam suyun mm veya cm olarak tanımıdır. Kar-Su Eşdeğeri ile derinlik arasındaki bağıntı kar yoğunluğunu verir. Su eşdeğerini %100’e tamamlayan değer “kar’ın kalitesi”, yani kardaki buz miktarıdır. Eğer sıcaklık 0C’ın altında ise kalitesi %100’dür.

Albedo : Kar kütlesinin kısa dalgalı radyasyonu yansıtma özelliğidir. Albedo, yeni düşmüş karda %80, hatta bazı ender durumlarda da %90 iken erime dönemi sonuna doğru %40’ lara kadar iner. Bahar aylarında kar örtüsünün albedosu ortalama %50 ve hava sıcaklığı da ortalama 10o C, kış aylarında ise albedo %70 ve , hava sıcaklığı –1.1o C olarak alınabilir

1. Klasik Ölçüm Yöntemler

PluviometrePluviyographTotalizatorKar Kurslarında , kar numune alma aletiyle

- Mount Rose (DSI ve önceki EIEI)- Japon OSK 707- Avrup’ada kullanılan numune alıcı

Kar DirekleriKar Yastıkları

Kar tablasıyla yeni kar ölçümü

Kar gözlem/ölçüm yöntemleri

SCS,1965

DMI, 2009

Lapland, 1973 Lapland, 1973

Bayburt Göloba ,1996

Pluviyometrelerle kar ölçümü en pratik yöntemdir, kar eritilerek su yüksekliği mm olarak ifade edilir. Numune alma aleti kullanımı deneyim gerektirir.

Kar Ölçümler Teknikleri

Kar Kurslarında

Kar derinliği, sueşdeğeri, yoğunluğu ve kar

örtüsünün alansal dağılımı gibi kar örtüsü

ilgili fiziksel parametrelerin gözlemleri ya

kar hidrologları tarafından havza üst

kotlarında kurulmuş kar kursları denilen

sabit güzergahlarda yapılır. DSI ve önceki

EIE tarafından, en az 10 noktada kar

numune alıcısı ile kar özelliklerinin

belirlendiği kar kurslarının (istasyonlarının)

havzayı bitki örtüsü, yükseklik ve

topografik açıdan temsil etmesi gerekir.

Kar numune alma aleti

ile:

Kar-su eşdeğerini belirlemek için

9,5 cm çapında ve 55 cm

yüksekliğinde silindir bir boru ve

bunu kaplayan bir metal kısımdan

oluşan bir sistemdir. Üst kısmında

yine metalden yapılmış bir kulp

kısmı vardır. Bu kısımdan kancası

yardımıyla asılan, daha önceden

kalibre edilmiş bir terazi ile kar-su

eşdeğeri okunabilir.

AVRUPA’DA KAR ÖLÇÜMÜ

Işıkdağ, kar ölçümü,1998

Sodankyla,1972

Finland Lapland Enentekio 1972

USA, 1965Lapland 1972

Ölçümlerde yapılabilecekhatalara örnekler

Kar Eşelleri ve Kar

Direkleriyle:

Devamlı kar örtüsünün derinliği ise kar

eşelleri kullanılarak ölçülür. Bu amaçla

her gün veya 5 günlük aralarla ölçüm

yapılabileceği gibi, erişilmesi güç

yerlerde helikopter veya dürbün

kullanılarak 15 veya 30 günde bir de

yapılabilir. Bu şekilde ölçülen derinlikler

biriken kar örtüsü derinliğidir. Böylece

kar örtüsü derinliğinin zamanla

değişimi elde edilmiş olur.

Kar yastıklarıyla:

Kar yastıkları, yüzeyden erimeyi

ağırlıktaki azalma (suyun yastıktan

akıp gittiği varsayılarak) olarak

algılar.

Türkiyedeki araştırma amaçlı kar

yastıklarının kullanımı 1995 yılında

önceki KHGM tarafından temsili

havzalarda başlatılmıştır. Daha

sonra Üniversiteler de katılmıştır

Çoğu durumda buharlaşma ihmal

edilebilmektedir ve ağırlıktaki

azalmanın su çıktısından dolayı

meydana geldiği düşünülmektedir.

Kar Tablasıyla

Yeni yağan karın yüksekliğini ölçmek için kullanılır. Üzeri beyaz renkli ve 30x30 cm boyutlarındadır. Karşılıklı her iki tarafında karda kaybolmaması için metal parçalar bulunur. Tabla, rüzgardan etkilenmeyen bir yere yerleştirilir ve her gün yeni yağan kar, tabla üzerinde tahtadan yapılmış metre ile ölçülür. Yeni türleri daha pratiktir.

Kar tablasıyla son 24 saatte biriken yeni kar ölçümü

SLF, 1994

Uzungöl 1994

Hava Fotoğrafları

Uzaktan Algılama

Uydu Fotoğrafları

Gerçek Zaman bazındaVeri Toplama

Nükleer Yöntemler

2. Modern Yöntemler

ErzurumKHGM,2002

Radarla: Kar taneleri yağmur damlacıklarına göre radar dalgalarını daha güçlü bir şekilde yansıtırlar ve dolayısıyla da radar görüntüleri iki farklı türdeki yağışı birbirlerinden ayırt edebilir ve belli bir sağnak için kar yağışının alansal dağılımını belirlemek için kullanılabilir.

Taze karın yüksek albedo değeri sayesinde de uydu gözlemleri ile kar yağışının alansal dağılımı bulunabilir.

Jıstec,2000

KAR ÖRTÜSÜNÜN TÜRKİYEDEKİ DAĞILIMI

Devlet Meteorolojı İşleri Genel Müdürlüğünün tüm Türkiyeye yayılmış meteoroloji

istasyonları devamlı olarak hidrometeorolojik veri toplamaktadır. Günlük olarak

toplanan yağışın türü, miktarı zamansal ve alansal dagılımı devamlı gözlenmektedir.

Ancak meteoroloji istasyonlarının tamamı il veya ilçelerde kurulu olduğundan toplanan

bu tür verilen daha ziyade yerleşim yerlerini temsil etmektedir. Uzun dönem

gözlemlerinin analizi sonucu Türkiyenin kar örtüsünün alansal dağılımı ile ilgili olarak

DMI ce hazırlanmış olan Yıllık ortalama karla örtülü günler sayısı, Yıllık ortalama kar

yağışlı günler sayısı ve En yüksek kar kalınlıklarını haritaları aşağıda verilmiştir.

Ancak Uludağ, ve Kartalkaya gibi kış turizm alanlarında kurulmuş olan özellikle kalıcı

kar örtüsü süresi ve en yüksek kar kalınlığı ile ilgili bilgilerin dikkatlice değerlendirilmesi

gereklidir.

-12

0.0

0

2.0

0

5.0

0

10

.00

20

.00

30

.00

40

.00

50

.00

75

.00

10

0.0

0

15

0.0

0

20

0.0

0

A DA P A ZA RI

A DIYA M A N

A F Y ON

A Ğ RI

A K S A RA Y

A MA S Y A

A NT AK Y A

A N TA LY A

A RDA HA NA RT V İN

AY D IN

B A LI K E S İR

B A RT IN

B A TM A N

B A Y B URTB İLE C İK

B İ NG ÖL

B İ TL İS

BO LU

B U RDUR

B URS A

ÇA NK IRI

D E NİZ LİDİ Y A RB A K IR

E LA Z IĞ

ER Zİ NCA N

E RZU RUM

E S K İ ŞE H İR

GA Z İ AN TE P

GİRE S UN

GÜ M ÜŞ HA NE

HA K K A Rİ

I ĞD IR

K A HRA M A NM A RA Ş

K A RA M A N

K A RS

K A S T A M ONU

K A Y S E Rİ

K İL İS

K IR IK K A LE

K IR K LA RE Lİ

K IR ŞE H İR

K ONY A

K Ü TA HY A

M A LA TY A

M AN İS A

M A RD İN

M ER S İN

M UĞ LA

M UŞ

NE V ŞE H İR

NİĞ DE

O RDURİ ZE

S A M S UN

Ş A NL IUR FA

S İİRT

S İN OP

S İV A S

TE K İ RDA Ğ

T OK A T

T RA B Z ON

TU NCE Lİ

UŞ A KV A N

Y OZ GA T

ZO NG ULDA K

Ş I RNA K

ÇO RUM

O S M AN İY E

K A RA B ÜK

28° 32° 36° 40° 44°

40°

36°

44°40°36°32°28°

0 50 100

150

200

250

km

36°

40°

K AR A D EN İZ

A K D EN İZ

EG

E

DE

NİZ

İ

M A R MA R A D EN İZİ

YU

NA

NİS

TAN

BU LG A R İST AN

GÜ R C İST AN

E R M E N İST AN

İR AN

IR AK

SU R İYE

Ý ST AN B U L

AN KAR A

I S P AR TA

E DÝ RNE

Y A LOV A

Ý ZM Ý T

ÇA NA K K A LE

A DA NA

Ý ZM Ý R

DEVLET METEOROLOJİ İŞLE Rİ GENE L M ÜDÜRLÜĞÜZİRA İ ME TE O R O L O Jİ V E İK L İM RA S A TL AR I DA İR E BA Ş K A NL IĞ I

H İD RO M ET EOR OL OJ İ ŞU BE M Ü DÜ R LÜ ĞÜ

0 2 5 10 2 0 30 40 50 75 100 150 200

Y IL LIK O RTA L A MA

K A RL A Ö RT ÜL Ü G ÜN LE R SA Y IS I (gü n)

A DA P A ZA RI

A DIYA M A N

A F Y ON

A Ğ RI

A K S A RA Y

A MA S Y A

A NT AK Y A

A N TA LY A

A RDA HA NA RT V İN

AY D IN

B A LI K E S İR

B A RT IN

B A TM A N

B A Y B URTB İLE C İK

B İ NG ÖL

B İ TL İS

BO LU

B U RDUR

B URS A

ÇA NK IRI

D E NİZ LİDİ Y A RB A K IR

E LA Z IĞ

ER Zİ NCA N

E RZU RUME S K İ ŞE H İR

GA Z İ AN TE P

GİRE S UN

GÜ M ÜŞ HA NE

HA K K A Rİ

I ĞD IR

K A HRA M A NM A RA Ş

K A RA M A N

K A RS

K A S T A M ONU

K A Y S E Rİ

K İL İS

K IR IK K A LE

K IR K LA RE Lİ

K IR ŞE H İR

K ONY A

K Ü TA HY A

M A LA TY A

M AN İS A

M A RD İN

M ER S İN

M UĞ LA

M UŞ

NE V ŞE H İR

NİĞ DE

O RDURİ ZE

S A M S UN

Ş A NL IUR FA

S İİRT

S İN OP

S İV A S

TE K İ RDA Ğ

T OK A T

T RA B Z ON

TU NCE Lİ

UŞ A KV A N

Y OZ GA T

ZO NG ULDA K

Ş I RNA K

ÇO RUM

O S M AN İY E

K A RA B ÜK

YILLIK O RTALAM A KAR YAĞ IŞ LI GÜ NLER S AY ISI

28° 32° 36° 40° 44°

40°

36°

44°40°36°32°28°

0 50 100

150

200

250

km

36°

40°

K AR A D EN İZ

A K D EN İZ

EG

E

D

EN

İZİ

M A R MA R A D EN İZİ

YU

NA

NİS

TA

N

BU LG A R İST AN

GÜR C İST AN

E RM E N İST AN

İR AN

IR AK

SU R İYE

İST AN B UL

AN KAR A

I S P AR TA

E Dİ RNE

Y A LOV A

İZ M İT

ÇA NA K K A LE

A DA NA

İZ M İR

DEVLET METEOROLOJİ İŞLE Rİ GENE L M ÜDÜRLÜĞÜZİRA İ ME TE O R O L O Jİ V E İK L İM RA S A TL AR I DA İR E BA Ş K A NL IĞ I

ZM

-1

-40 0 5 15 25 35 45 55 65 75 0 0.1 5 15 25 35 45 55 65 75

A DA P A ZA RI

A DIYA M A N

A F Y ON

A ÐRI

A K S A RA Y

A MA S Y A

A NT AK Y A

A N TA LY A

A RDA HA NA RTV Ý N

AY D IN

B A LI K ES Ý R

B A RT IN

B A TM A N

B A Y B URTB Ý LE CÝ K

B Ý NG ÖL

B Ý TLÝ S

BO LU

B U RDUR

B URS A

ÇA NK IRI

DE N ÝZ LÝDÝ Y A RB A K IR

E LA Z IÐ

E RZ Ý NCA N

E RZU RUME SK Ý Þ E HÝ R

GA Z Ý AN TE P

G Ý RE S UN

GÜ M ÜÞ HA NE

HA K K A RÝ

IÐD IR

K A HRA M A NM A RA Þ

K A RA M A N

K A RS

K A S T A M ONU

K A Y S E RÝ

K Ý LÝ S

K IR IK K A LE

K IR K LA RE LÝ

K I RÞ E HÝ R

K ONY A

K Ü TA HY A

M A LA TY A

M A NÝ S A

M A RDÝ N

M E RS Ý N

MU ÐLA

M UÞ

NE V Þ E HÝ R

NÝ ÐDE

O RDUR Ý ZE

S A M S UN

Þ A NL IUR FA

S Ý Ý RT

SÝ N OP

SÝ V A S

TE K Ý RDA Ð

T OK A T

T RA B Z ON

TU NCE LÝ

UÞ A KV A N

Y OZ GA T

ZO NG ULDA K

Þ I RNA K

ÇO RUM

OS M A NÝ Y E

K A RA B ÜK

28° 32° 36° 40° 44°

40°

36°

44°40°36°32°28°

0 50 100

150

200

250

km

36°

40°

KAR A D EN ÝZ

A K D EN İZ

EG

E

D

EN

İZİ

M A R MA R A D EN İZİ

YU

NA

NİS

TA

N

BU LG A R İST AN

GÜR C İST AN

E RM E N İST AN

İR AN

IR AK

SU R İYE

İST AN B UL

AN KAR A

I S P AR TA

E DÝ RNE

Y A LOV A

İZ M İT

ÇA NA K K A LE

A DA NA

İZ M İR

DEVLET METEOROLOJİ İŞLE Rİ GENE L M ÜDÜRLÜĞÜZİRA İ ME TE O R O L O Jİ V E İK L İM RA S A TL AR I DA İR E BA Ş K A NL IĞ I

ZM

-1

EN YÜKSEK KAR KALINLIĞI (cm)

0 0 .1 1 0 25 50 1 00 1 50 20 0 30 0 4 00 5 00 6 00

KAR SAVRUNTUSU ve KAR BİRİKMESİ

Savrulan Karın Zararları

Rüzgar tarafından savrulan kar, kara ve demir yollarının belirli kesimlerinde, yolun kapanmasına ve görüş mesafesini azalmasına sebep olur ve kar siperleri kullanılarak bu durum önlenilmeye çalışılır..

Kastamonu Küre yolu,1995

Yağdondurangecidi 1998www.snow

UZUNGÖL ÇALIŞMALARI

Trabzon, Çaykara, Uzungöl, 1994 Kışı

Dorinori’den inen çığ Dorinori’den inen çığ

Dorinori’den inen çığ Mayıs 2000Uzungöl Kar derinlik ölçüm yeri 1994

Uzungöldeki önceki çalışmalar ile ilgili notlar

ÇIĞ TEHLİKE HARİTASI

ÇIĞ RİSK HARİTASI

Oluşturulan çığ risk haritaları, “Çığ Afeti Sigorta” sistemine baz alınabilecek bir haritadır. Bu haritalarda kımızı, mavi, sarı ve beyaz zon kavramı vardır.

Biriken Karın Zararı

Çok fazla kar yağışı olan bölgelerde, kar yüküne göre projelendirilmeyen yapılar çökebilir,taşıyıcı sistemler de ayrışmalar meydana gelebilir.

Kızılcahamam, Şahinler,h=1450m ,Şubat 2012

Rüzgar ile savrulan kar binaların havalandırma yollarını tıkar, tavan arasındaki alanları doldurur, cam ve cerçevelerinin açılmasını engeller.

Binaların rüzgar altında kalan tarafları tamamen kar ile örtülü hale gelebilmektedir.

Uzungöl 1995

Binaların rüzgar altında kalan kapıları kar ile kapanmaktadır ve eğer bu kapılar dışarı doğru açılan türden ise içerdekiler mahzur kalmaktadır. Bu yörelerdeki binaların kapılarının içeriye doğru açılmaları daha iyi olur.

Erzurum Konaklı 2006Erzurum Konaklı 2006

Biriken ve savrulan kar ile sorunlar yaşayan binalar, kapıları hakim rüzgara paralel olacak şekilde yerleştirilmelidir; böylece muhtemelen savruntu ve oyulma tesiriyle kar bu kapıları etkilemeyecektir

Yerleşim ile ilgili dikkat edilmesi gereken başlıca hususlar:Karın birikmesi sonucu yerleşim yerleriyle ilgili ortaya çıkan sorunlara engel olabilmek için aşağıdaki önlemler önerilebilir:

Rüzgar ile savrulan ve taşınan karın yol yada tesislerin işletmesi üzerine olan potansiyel etkiler tanımlanmalıdır.

Alternatif mahallerdeki kar sorunlarını değerlendirirken tüm altyapı tesisleri (örneğin binalar, boru hatları, yollar vs.) dikkate alınmalıdır.

Kar birikmesinden ötürü binalardaki olumsuz etkiler:

Ara sokaklarda yığılmalar Çatılarda çökmeler

İnşaat sahasına karar vermeden önce önerilen yerdeki hakim rüzgar yönünü, şiddetini ve kar şartları en azından bir kış öncesine kadar araştırılır. Kar ve buzun biriktiği alanlar, kış boyunca çekilen hava fotoğrafları ile belirlenmelidir. Mümkünse inşaat mahallerini, rüzgar altı kesimin 150-200 m aşağısındaki kar erozyonu bölgesinde seçilir.

Kar perdeleri

Savrulan karın kar perdeleri ile kontrolü, rüzgarın yönünü değiştirerek hızın düşmesini, çevrintilerin oluşup rüzgarın içindeki karın tutulması şeklindedir. Kar perdesinin doğru konumda yerleştirilmesi kritik alanları kardan uzak tutarken tolerans gösterilebilecek alanlarda büyük kürtünlerin oluşmasını sağlamaktadır. Perdelerin maliyeti kar kürüme masraflarındaki azalma ile karşılanabilmektedir

Hızı 4m/s veya daha fazla olan rüzgarlar karı zeminden kaldırarak, havada asılı olarak , sıçratarak taşır.

Kar siperleri karın yol üzerinde yığılmasını önlemek için yol kenarlarına yerleştirilirler.

Bugün kullanılan başlıca iki tür siper vardır; bunlar plastik, tahta veya metalden yapılmış (insan yapımı) kar siperleri ve dikilmiş ağaç ve çanlı iksa gruplarından oluşan bariyerler şeklindeki canlı kar siperleridir.

Dr. Matsuda, Artvin 1997

Ank Afy Km180, Beton Kar perdeleri:

Boşluk alanı az olan siper türlerine ait modellerin rüzgar altı tarafında (Leeward side) daha çabuk kar tutmaya başladığını, çok yüksek oranda boşluk içeren siperlerin ise tutma kapasitelerine çok uzun zamanda erişebildiklerini göstermektedir. Düşey perdeli siperlerin rüzgar altında oluşan kürtünleri siperden daha uzak mesafede ve oldukça homogen olarak oluşmakta, yatay elemanlı siperlerde ise kar birikmesi hemen siperin arkasında başlamaktadır.

Yamagata, Shijo Soğuk fizik lab.rüzgar tüneli 13 tür model deneyleri ,2000

Perdenin alt kısmındaki açıklık rüzgarın bir kısmının buradan akmasını sağlayacaktır. Rüzgar bu aralıktan aktıkça hızı artacak ve perdenin altında karın olmayacağı alanda oyulma bölgesi oluşturacaktır.

Bu şekilde hem memba hem de mansap tarafındaki birikintiler perdeden bir miktar ötelenecek ve perdenin kar ile örtülmesini engelleyecektir. Optimum aralık perdenin yüksekliğinin %10 ila %15’ i kadardır

O.Abe’den, Tienşan dağları,1999

Son yıllarda uygulamaya koyulan , yükseklikleri h= 1.50m, 2.30m, 2.80 m ve 100 Km/s rüzgar hızına dayanabilen kar siperleri , metal örgülü, PVC kaplı veya galvaniz kaplama tel arasına Plastik lata geçirilmiş panolar şeklinde yola paralel konulmaktadır.

Erzurum Tortum yolu üzerinde yapılmış h=2.80m’lik kar perdeleri, 2012

KAR BİRİKİMİNİN ORMAN TAHRiBATI

13-22 Mart 1977 Uludağ Kuzey yamaçlarında özellikle Karaçam türü ağaç topluluklarının sınırlarında fazla kar birikmesi yüzünden meydana gelen ağaç tahribatı yaklaşık 60 m3 olarak tahmin edilmişti.

Kızılcahamam –Gerede, Akyarlar geçidi,h=1520m, 2004

ve SİS

İstanbul-Edirne Otoban , Aralık 2001

Sis Internetten

İstanbul-Edirne Otoban , Aralık 2001

Kar ve buzlanma ile (kış) mücadele çalışması

İstanbul Büyükşehir Belediyesi kış koşullarıyla mücadelesini geliştirmiş olduğu "A", "B" ve "C" planları kapsamında gerçekleştirmektedir. Her bir plan, hazırlanan "Aşırı Yağış Halleri" çalışması kapsamında; öncelikli müdahale edilmesi muhtemel ana arterler, bu arterlere hangi birimlerden hangi ekiplerin, ne tür araçlarla müdahale edeceği gibi hareket planlarını da içerecek şekilde detaylandırılmış, detay çalışmalar gerekli görsel ve yazılı materyallere dönüştürülerek ilgili birimlere dağıtılmıştır.

A Planı : "Düşük Yoğunluklu Alarm" düzeyi olup İstanbul da bu aşamada ,yaklaşık 240 iş makinesi ve 1100 personel görev yapmaktadır.

B Planı: "Yüksek Yoğunluklu Alarm" düzeyi olan B Planı kapsamındaki çalışmalar, olağanüstü kış koşullarının geçerli olduğu durumlarda uygulanacak olan çalışma planlarını içermektedir. Bu çalışmalarda 550 iş makinesi ile 3000 personel, üç vardiya halinde önceden belirlenmiş hassas bölgelerde silme görev yapmaktadır, ilçe belediyeleri ile yapılacak çalışmalar da oluşturulacak kriz masası koordinasyonunda gerçekleşecektir.

C Planı: "Çok Yüksek Yoğunluklu Alarm" düzeyi

SABRINIZA VE İLGİNİZE TEŞEKKÜR EDERİM

BayburtHelva köy,1996