23
WIKA

Teachingofliteraturedrama 120114030719-phpapp02

Embed Size (px)

Citation preview

  • 1. Ayon kay Hutch(1991), ang wika aymalimit na binibigyang kahuluganbilang sistema ng mgatunog, arbitraryo na ginagamit sakomunikasyong pantao. Si Bouman(1990) naman angnagsabing ang wika ay isang paraanng komunikasyon sa pagitan ng mgatao, sa isang tiyak na lugar, para saisang partikular na layuninginagamitan ng mga berbal at biswalna signal para makapagpahayag.

2. Ayon kay Webster, ang wika aykalipunan ng mga salitang ginagamitat naiintindihanng isang maituturingna komunidad. Ito ay naririnig atbinibigkas na pananalita na nalilikhasa pamamagitan ng dila at kalakip namga sangkap ng pananalita. Si Sturtevant naman ang nagsabingang wika ay isang sistema ngarbitraryong simbolo ng mga tunogpara sa komunikasyon ng tao. 3. Binigyang kahulugan naman niFinnocchiaroang wika bilangsistema ng arbitraryo, ng simbolongpasalita na nagbibigay-pahintulotsa mga taong may kultura, o ngmga taong natutuhan ang ganongkultura na makipagtalastasan omakipagpalitan ng usapan. 4. Ngunit sa lahat ng ito, natatangiang pagpapakahulugan niGleason (1961) sa wika. Ayon sakanya, ang wika ay masistemangbalangkas ng sinasalitang tunogna pinili at isinaayos sa paraangarbitraryo upang magamit ngmga taong nabibilang sa isangkultura 5. Maraming ibat-ibang wika sa daigdig atbawat isay may kahulugan. Ngunitkung hindi ako marunong ng wikangginagamit ng aking kausap, hindi kamimagkakaunawaanKorinto 14:10-11 6. Wikang Pook- Wikang Filipino-Dayalektong ginagamitiisang salita nang tao sa ibat-ibang ginagamit o sinasalitalugar sa Pilipinas, nakanyang nakagisnanmula ng siya ayunang natuto ngmagsalita (MotherTongue) 7. 1. Magkaiba-iba ang mgakatangian ng wikang pooktulad ng tunog, sistemaarbitraryo, at iba pa. sawikang Filipino. Halimbawa: Malongkot problima pitsa Malungkot problema petsa 8. 2. Ang bawat wika ay may mga katawagan sa mga bagaybagay. Halmbawa: Tgalaog Bikolano Pampango Hiligaynon Ilokano Hangin doros angin hangin angina Dalaga daragadalagadalagabalasang Atay katoy ate atay dalem 9. 3. Sa pagtuntong ng mga batasa paaralan mayroon na silangmga batayan ng kanilang unangwika, kayat itoy kanila nangnagagamit at nauunawaan.Samakatwid, angsuliraningnag-uugat sapagkakaiba ng wika ng pook atpambansang wika ay mabisanghanguan ng pagsasanay atpagsusulit sa Filipino 10. 4. Sa kabuuan ang mga tao ay hindimadaling nagkakunawaan dahil samagkaiba-ibang wikang pook naginagamit. 11. Sanhi man ng pagkakaiba iba ngsalitang binibigkas , hindi nagingbalakid upang Pilipinoy magkaisa. 12. Malongkot si Japhet. sa halipna Malungkot si Japhet. Nakain ako ng isda. sa halip naKumakain ako ng isda. 13. Tagalog: Naglaro ang bata sa labas ng bahay.Ilonggo: Naghampang ang bata sa guwa sang balay.Cebuano: Nagdula ang bata sa guwas sa balay.Kapampangan: Mimyalung ya ing anak king luwal ning bale.Boholano: Nagduwa ang bata sa gawas sa bay.Tiboli: Nekofi anak sa fubay. 14. Sa ilang bayan ng Nueva Ecija aymay salitang hinuhunlapian ng ye.Idinudugtong ang salitang itogaya ng:Kumain na ako ye.Ikaw baye ay hindi sasama. 15. Kahit hindi mo itanong, malalamanmong taga-Batangas ang kausapmo kung gumagamit siya ngsalitang ga tulad ng:Paano baga pumunta sa Subic?Ano baga ang nangyayari sa akin? 16. Pagsusulit IPanuto: Iwasto ang mga pangungusap sailalim ng bawat aytem.1. Hindi ako makasama sa iyo dahil magluto pa ako at maglinis ng bahay.2. Uminom ako ng gatas mamayang gabi.3. Nagkita tayo sa paradaan ng dyip mamayang ala-una. 17. Pagsusulit II: Sa bawat pangungusap ay maymga salitang nawawalang tunog. Isulat angnawawalang tunog upang mabuo ang mgasalita.1.Halika, Nene, ang awag ni Aling Rosa sakanyang anak.2. Ang dilim-dilim ng ungib na pinuntaannamin.3. Maginawa ang migsi na buhok 18. Pagsusulit IIIPanuto: Bilugan ang titik ng salitangkasinghulugan ng salitangnasasalungguhitan.1.Masarap uminom ng tubig kapag nauuhaw ka.a.Inumin b. danumc. likwid2.May kabag ka ba? Panay ang utot mo.a.Amoy tsikob. amoy dagac. mabahong amoy3. Masarap ang manggang medyo hinog.a. Lutob. manibalang c. lunot 19. Pagsusulit IVPanuto: Piliin ang tamang salita sa loob ngpanaklong.1.Ang kanyang(Kilay, kidep,kirep) aytulad ngkay Angel Locsin.2. Nabuwal siya sa napakabahong(pitak, pitek, burak).3. Napakasakit ng kanyang (kurot, kudot, karrot). 20. Pagsusulit VPanuto: Sa bawat pangungusap ay may mgasalitang may pagdaragdag ng tunog.Lagyan ng ekis (x) ang tunog na naragdagsa mga salita.1.Balkutin mong mabuti ang mga abutbot.2. Malampad ang mga dalan sa syudad.3. Mamasyal ka maminsan dinto.