Tedarik Zinciri Yönetimi Araştırması 2019 - PwC · 2019-09-20 · 10 PwC Tedarik Zinciri Yönetimi Anketi 2019 Katılımcı ve Kuruluş Profili (2/3) Katılımcı firmaların

Tedarik Zinciri Yönetimi Araştırması 2019

1PwC Tedarik Zinciri Yönetimi Anketi 2019 l

İçindekiler

Tedarik Zinciri Yönetimi Araştırması 2019Genel katılımcı profili 04

Katılımcıların çalıştıkları firma profili 04

Tedarik Zinciri Yönetimi altındaki fonksiyonlar 05

Tedarik zinciri lideri hangi seviyeye raporlamaktadır? 08

Tedarik zinciri fonksiyonlarına planlanan yatırımlar 10

Tedarik zinciri yönetiminde kullanılan sistemler 13

Firmanızda dış kaynak kullanımı (outsourcing) var mı? 14

Tamamen dış kaynak kullanımı ile yürütülen alanlar 14

Kısmen dış kaynak kullanımı ile yürütülen alanlar 14

Dış kaynak kullanılmayan alanlar 14

Tedarik zinciri yönetiminde karşılaşılacak problemler 15

Tedarik zinciri performans göstergeleri 17

Tedarik zinciri yönetiminin şirket içindeki algısı 18

2 Tedarik Zinciri Yönetimi Anketi 2019 - Gizli ve Özel


Tedarik Zinciri Yönetimi Araştırması 2019

2019 Tedarik Zinciri Yönetimi Araştırması ile içinde bulunduğumuz dönemde Türkiye’deki Tedarik Zinciri yöneticilerinin gündeminde yer alan öncelikli konular değerlendirilmiştir.

Ekonomik belirsizlikler, bu belirsizliklerin getirdiği zorluklar ve ticaret savaşları önümüzdeki süreçte Tedarik Zinciri liderleri için önemli başlıklar olacak.

Küresel ve yerel endişelere bağlı gelişebilecek riskler ve bu risklerin etkin şekilde kurumsal boyutta yönetilebilmesi için gerekli yetkinliklere yönelik kritik bulguları bu çalışma ile derlemiş oluyoruz.

Araştırmaya katılan firmaların Tedarik Zinciri strateji ve iş yapış şekilleri bu dönemde iş sonuçlarına olumlu katkı yapabilecek yeterlilikte midir? Dijitalleşme dönüşümünde şirketler hangi aşamadadırlar? … gibi kritik sorularla hem iş dünyası hem de Tedarik Zinciri liderleri için faydalı olacağını düşündüğümüz bulgularımızı sizlerle paylaşıyoruz.

PwC4 Tedarik Zinciri Yönetimi Anketi 2019


Anket Kapsamı

Bu yıl yapılan Tedarik Zinciri Yönetimi Anketi çalışması kapsamında farklı sektörlerde faaliyet gösteren kuruluşların aşağıdaki alanlarda öne çıkan noktaları incelenmiştir:

• Tedarik Zinciri Yönetimi yapısı• Tedarik Zinciri stratejileri• Tedarik Zinciri’nde dış kaynak kullanımı• Tedarik Zinciri performans ve gelişim alanları

13 farklı sektörden toplam 67 katılımcının cevapları doğrultusunda öne çıkan noktalar 6 başlık altında incelenmiştir.

Katılımcı veKuruluş Profili

Tedarik Zinciri Performans Alanlarıve Stratejileri

Tedarik Zinciri Gelecek Dönem İnisiyatifleri ve Yatırım Planları

Tedarik Zincirinde Dijitalleşme

Tedarik ZinciriYönetimi Yapısı

• Tedarik Zinciri inisiyatifleri• Tedarik Zinciri yatırımları• Tedarik Zinciri Yönetimi riskleri

1 3

45Tedarik Zinciri Yönetiminde Risk Faktörleri

6

2



Yönetici Özeti

Tamamı yabancı sermayeye sahip firmalar daha karmaşık yapılar yönetmekte ve bu nedenle bu firmalarda tedarik zinciri organizasyonları üst seviyede konumlandırılarak daha fazla fonksiyonu içerecek şekilde kapsamlı olarak ele alınmaktadır.

Planlama ve satınalma fonksiyonları özkaynaklar ile stratejik şekilde şirket içinde yönetilirken, nakliye ve depolama gibi fonksiyonlarda ise dış kaynak kullanımı ile masrafların düşürülmesi yaygındır.

Güvenilirlik, zamanında sevkiyat ve çeviklik gibi müşteri memnuniyetini doğrudan etkileyecek performans alanları tedarik zinciri liderleri için yüksek öneme sahiptir.

Firmaların kendilerini eksik gördükleri alanlar incelendiğinde, tedarik zincirinde çevikliği arttırıcı ve maliyeti düşürücü sistem ve süreç odaklı yatırımların ağırlığını koruması beklenmektedir.

Ankete katılan firmaların %18’inde risk yönetimi reaktif olarak yapılmaktadır. Bu grup ağırlıklı olarak yerli sermayeye sahip firmalardan oluşmaktadır.

Tedarik zinciri inisiyatiflerinde dijitalleşme ön plana çıkmaktadır. Tedarik zincirinde dijitalleşme süreci üretim ve stok/envanter yönetimi gibi saha operasyonlarından başlamaktadır.

Ekonomik belirsizlikler tedarik zinciri organizasyonunu etkileyecek en önemli konu olarak görülmektedir. Ayrıca, özellikle büyük firmalar yıkıcı teknolojileri risk alanı olarak görmektedir.


Uzman / Mühendis %11

%37

Direktör

Üst Yönetim

Müdür

%23

%13

%6

Diğer

Genel Müdür

%11

Katılımcı ve Kuruluş Profili (1/3)

Katılımcıların faaliyet gösterdiği sektörler:

Katılımcıların %41’i Genel Müdür, CxO ve Direktör seviyesinde çalışmaktadır.

Katılımcıların çalıştıkları seviyeler:

Perakende

%14

Hızlı Tüketim

%13

Kimya

%13

Diğer

%18

Otomotiv

%13

Üretim

%12

Enerji

%9

Savunma veHavacılık

%9

1



Katılımcı ve Kuruluş Profili (2/3)

Katılımcı firmaların %51’i 1 Milyar TL ve üzeri ciroya sahiptir. Katılımcıların çalıştıkları kuruluşların %19’unda 4000 kişiden fazla kişi çalışmaktadır.

Katılımcı firmaların ciroları: Katılımcı firmalardaki çalışan sayıları:

6%10%

13%

19%

51%10.000.000 - 50.000.00010.000.000’dan Az

50.000.000 - 200.000.000

1 Milyar ve Üzeri200.000.000 - 1.000.000.000

1

31%

15%

18% 19%

16%

4.000 ve üzeri

1.000 - 2.000

250’den az250 - 1.000

2.000 - 4.000


Katılımcı firmaların %51’i tamamen yerli ortaklık yapısına sahipken %22’si tamamen yabancı ortaklık yapısına sahiptir. Yabancı ve yerli sermayeye sahip firmalar incelendiğinde tamamen yabancı firmaların geniş coğrafyalara yayılan, cironun ve çalışan sayısının yüksek olduğu karmaşık yapıları yönettiği görülmüştür.

Katılımcı firmaların ortaklık yapıları: Yerli ve Yabancı Firmaların Yapıları

15%

22%

7%4%

51% Büyük Oranda YerliBüyük Oranda Yabancı

Tamamen Yabancı

Yerli Yabancı Eşit

Tamamen Yerli

15%

22%

7%4%


Tamamen Yabancı


Tamamen Yerli

15%

22%

7%4%


Tamamen Yabancı


Tamamen Yerli

Tüm dünyaya yayılmış fabrikalar ve depolar

17%

53%

44%

9%

1 Milyar ve Üzeri Ciro

33%

40%

2000 ve Üzeri Çalışan

Tamamen YerliTamamen Yabancı

Tüm dünyaya yayılmış fabrikalar ve depolar

17%

53%

44%

9%

1 Milyar ve Üzeri Ciro

33%

40%

2000 ve Üzeri Çalışan

Tamamen YerliTamamen Yabancı

Katılımcı ve Kuruluş Profili (3/3)1


Araştırmaya katılan firmalara tedarik zinciri fonksiyonunun mevcut olup olmadığı sorulduğunda 2016 ile benzer olarak %79 evet yanıtı gelmiştir. Araştırmaya katılan firmaların %66’sını oluşturan tamamen / çoğunlukla yerli sermayeli firmaların %77’si tedarik zinciri fonksiyonuna sahipken, %30’unu oluşturan tamamen / çoğunlukla yabancı sermayeli firmaların içinde de %90’ı tedarik zinciri fonksiyonunun mevcut olduğunu belirtmiştir.

25

9

13

15

9

1220

Tamamen YerliÇoğunlukla YabancıTamamen Yabancı Yerli Yabancı Eşit Çoğunlukla Yerli

EvetHayır

Tedarik Zinciri Yönetimi Yapısı2



Firmaların tedarik zinciri altında yönetilen fonksiyonları incelendiğinde tamamen yabancı ortaklık yapısına sahip firmaların daha yüksek oranda tedarik zincirini bir çatı altında yönettiği görülmektedir. Talep yönetimi, malzeme ihtiyaç planlama ve üretim fonksiyonları arasındaki yönetim farklılıkları öne çıkmaktadır.

Tedarik zinciri altında yönetilen fonksiyonlar1

1 Tedarik Zinciri Fonksiyonu olduğunu belirten firmalar


20%

28%40%

80%Lojistik 87%

32%

Satınalma 73%

Üretim

47%

68%

İş & Süreç Geliştirme

27%Yedek Parça Planlama

Stok / Envanter Yönetimi

İthalat / İhracat

Tedarik - Malzeme İhtiyaç Planlama

Talep Yönetimi

80%40%

76%

56%

72%

53%

68%80%

80%

80%

Müşteri Hizmetleri / Sipariş Yönetimi

Tamamen Yerli Ortaklık YapısıTamamen Yabancı Ortaklık Yapısı


Tedarik zinciri liderleri yabancı firmalarda çoğunlukla direktör seviyesindedir ve genel müdür yardımcısına raporlama yapmaktadır. Doğrudan genel müdüre raporlama gerçekleşen firmalarda liderler genel müdür yardımcısı seviyesindedir.

Tedarik Zinciri Yönetimi Yapısı - Yabancı Firmalar2

Direktör MüdürGenel Müdür Yardımcısı Direktör Müdür Direktör

Genel Müdür; 38% ; Genel Müdür Yardımıcsı 46% Di er; 15%

Stok/Envanter Yönetimi Talep Yönetimi Tedarik/Malzeme

htiyaç Planlama Lojistik

Üretim

Satınalma thalat/ hracat

Yedek Parça Planlama

& Süreç Geli tirme

Mü teri Hizmetleri/Sipari

Yönetimi

Teda

rik

Zinc

iri

Lide

ri

Teda

rik

Zinc

iri

Altın

da Y

er A

lan

Fonk

siyo

nlar

Müdür%17

Ortak Fonksiyonlar lave Fonksiyonlar

%83 %50 %50%20%20%60

*Tedarik Zinciri Fonksiyonu olduğunu belirten yabancı sermayeli firmalar


Yerli firmalar incelendiğinde tedarik zinciri liderlerinin büyük çoğunlukla genel müdür yardımcısı seviyesinde olduğu ve genel müdüre raporlama gerçekleştirdiği görülmüştür.

*Tedarik Zinciri Fonksiyonu olduğunu belirten yabancı sermayeli firmalar

Tedarik Zinciri Yönetimi Yapısı - Yerli Firmalar2

Genel Müdür; 71% Genel Müdür Yardımıcsı; 21% Diğer; 8%

DirektörGenel Müdür Yardımcısı Müdür

Stok/Envanter Yönetimi Talep Yönetimi

Tedarik/Malzeme İhtiyaç Planlama Lojistik

Üretim

Satınalma



Müşteri Hizmetleri/Sipariş Yönetimi

Teda

rik

Zinc

iri

Lide

riTe

dari

k Zi

ncir

i O

rgan

izas

yonu

Direktör MüdürŞef/Yönetici

Stok/Envanter Yönetimi

Talep Yönetimi

Tedarik/ Malzeme İhtiyaçPlanlama

Lojistik

Satınalma

İthalat/İhracat

Üretim

Stok/Envanter Yönetimi

Talep Yönetimi

Tedarik/ Malzeme İhtiyaçPlanlama

Lojistik

Satınalma

İthalat/İhracat

Üretim

İş & Süreç Geliştirme Müşteri Hizmetleri/Sipariş Yönetimi


Ortak Fonksiyonlar İlave Fonksiyonlar

%53 %35 %6 %6 %60 %40

İthalat/İhracat

Müdür Şef/Yönetici%50 %50


1) Tedarik Zinciri Fonksiyonu olduğunu belirten firmalar

Tedarik zinciri yönetim stratejileri incelendiğinde, yerli ortaklık yapısına sahip firmalarda süreçlerin bağımsız bir şekilde izole olarak ele alındığı şirketlerin daha fazla olduğu görülmektedir. Bununla birlikte yerli ortaklık yapısına sahip firmalarda yarı gerçek zamanlı, baştan uca entegre sistemlerin kullanımı da daha yaygındır.

Kurum dışı iş ortaklarımıza dijital olarak bağlı şekilde bilgi paylaşımı ve işbirliği sağlayan entegre platformlar kullanılmaktadır.Süreçleri bağımsız şekilde kendi içinde optimize eden izole çözümlere odaklanıyoruz.Satıştan üretime, üretimden tedarik ve mühendisliğe tüm kurum içi fonksiyonlarımız entegre şekilde çalışmaktadır.Tedarik zincirini optimize etme amacı ile süreçlerin otomasyonunu sağlamak için yarı gerçek zamanlı baştan uca entegre ve dış paydaşlarla iletişim içinde olan platformlar kullanmaktayız


7%20%

20%

53%

Yabancı1 Yerli1

13%

33%

25%

29%


25%

62%

8%6%

Yalnız 1 1 - 5 arasında 5 - 10 arasında 10'dan fazla

Tüm dünyaya yayılmış fabrika ve depo ağına sahip olan firmaların dağıtım harcamalarının %80’ini oluşturan üçüncü parti lojistik firma sayısı incelendiğinde firmaların ağırlıklı olarak 1-5 firma ile çalışmayı tercih ettiği görülmektedir.

Geniş tedarik zinciri ağına sahip firmalarda riskin minimize edilmesi amacıyla birden çok lojistik firması ile çalıştığı gözlemlenmekle birlikte, %25’inin yalnız bir tedarikçi ile çalıştığı görülmektedir.


8

3

011

13

433

10

1100

2 21

000

Çounlukla Yabancı

Çoğunlukla Yerli

Tamamen Yerli

Tamamen Yabancı


5-10 ArasındaYalnız 1 10’dan Fazla1-5 Arasında


Planlama, stratejik satınalma, operasyonel satınalma ve iade süreçlerinin ağırlıklı olarak organizasyon tarafından yönetilmesi tercih edilirken, nakliye süreçleri daha çok dış kaynak kullanımı ile yürütülmektedir. Planlama ve satın alma aktivitelerinin organizasyon tarafından yürütülmesi, yerel ihtiyaçların karşılanmasında esnekliği arttırırken, standartlar üzerindeki kontrolü ve üst düzey sinerji fırsatlarını yakalamayı da mümkün kılmaktadır.

Dış kaynak kullanımı olmadan yürütülen süreçler


Üretim

47%

2%Nakliye

80%

78%

Planlama

ade

86%

52%

Operasyonel Satınalma 73%

Stratejik Satınalma

Paketleme ve Katma De erli Operasyonlar

Depolama

45%thalat ve hracat

45%


Tedarik zinciri performans alanlarının firmalar için önem derecesine bakıldığında güvenilirlik, zamanında sevkiyat ve çeviklik kritik konular olarak öne çıkmaktadır. Ancak rekabette farklılaşma sağlayacak yönde stratejik bir tercih öne çıkmamaktadır.

Zorlu ekonomik koşulların ve belirsizliklerin hakim olduğu durumlarda, firma hedeflerini destekleyen bir tedarik zinciri; tam ve zamanında sevkiyat, yüksek stok çevrim hızı, değişen talep/risklere yanıt verebilme ve hizmet sunma maliyetleri gibi müşteri memnuniyetine yönelik göstergelerin iyileştirilmesiyle mümkün olacaktır.

Tedarik Zinciri Performans Alanları3

57% 51% 48% 43%28%

33%34% 32% 39%

40%

14% 13%

16%

12%7% 10%1% 4%

Güvenilirlik (Tam ve zamanında sevkiyat vb.)

Hızlı çözüm sunma (Çevrim /

teslim süreleri vb.)

Varlık Yönetimi (İşletme sermayesi vb.)

3%2%1% 1% 1%1%

Maliyet (Hizmet sunma maliyetleri vb.)

Çeviklik (Değişen talep / risklere

yanıt verebilme vb.)

5%

45 (En yüksek)

321 (En düşük)



Katılımcılar, firmalarının mevcut durumları ile hedefledikleri performans seviyesi arasında en yüksek farkı güvenilirlik (%23), maliyet (%17) ve hızlı çözüm sunma (%15) alanlarında görmektedir. Bu göstergelerin firmalar için taşıdıkları önem göz önüne alındığında, tedarik zincirinde çevikliği arttırıcı ve maliyeti düşürücü sistem ve süreç odaklı yatırımların ağırlığını koruması beklenmektedir.

Tedarik Zinciri Performans Alanları3

4

112

4

11

8

13

8

12

171919

22

16

26272524

19

8

11

7

10

15

Maliyet Varlık YönetimiÇeviklikHızlı Çözüm SunmaGüvenilirlik

321 (En düşük)

5 (En Yüksek)4



Tedarik zinciri yöneticilerinin gelecek dönem tedarik zinciri stratejilerinde bulunan inisiyatifler incelendiğinde, dijitalleşme ön plana çıkmaktadır. Tedarik zinciri liderlerinin yatırım kararlarında dijitalleşmenin önemli bir pay alacağı görülmektedir.

Gelecek dönem inisiyatifleri

Tedarik Zinciri Gelecek Dönem İnisiyatifleri ve Yatırım Planları4

Dağıtım ağı yapısının yeniden düzenlenmesi

Stratejik Yatırımlar

22%

24%

21%

Dikey entegrasyon

18%

Outsourcing

Yatay entegrasyon

21%

Reorganizasyon

28%Stratejik işbirlikleri

Süreç geliştirme

28%

39%

Dijitalleşme 66%



Uçtan uca değerlendirilmesi gereken dijitalleşme sürecinin üretimden ve stok / envanter yönetimi gibi saha operasyonlarından başladığı dikkat çekmektedir. Bunun yanı sıra satın almada kurumsal yazılımın daha yaygın olduğu görülmektedir. İş & süreç geliştirme, yedek parça planlama ve talep yönetimi gibi alanların MS Excel gibi araçlarla yönetimi yaygın olsa da, 2016 Tedarik Zinciri Yönetimi Anketi çalışmamıza kıyasla bu iki alanın yönetiminde kurumsal ve iç yazılımların payı artış göstermiştir.

Tedarik Zincirinde Dijitalleşme5

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%


Distribütör / Bayi Yönetimi

Müşteri Hizmetleri

Talep Yönetimi

Lojist ik

İthalat/İhracat


İade

Satın alma

Tedarik - Malzeme İhtiyaç Planlama

Üretim

Stok / Envanter Yönetimi

Kurumsal yazılım İç yazılım Diğer



Araştırmaya katılan firmalardan cirosu 1 Milyar TL ve üzerinde olan firmaların yarısından fazlası yıkıcı teknolojilerin tedarik zinciri operasyonlarını en yüksek ve yüksek seviyede etkileyeceğini düşünmektedirler. Bu durum bu firmaların dijitalleşme ve dijitalleşmenin tedarik zinciri operasyonları üzerindeki etkisinde farkındalık seviyelerinin yüksek olduğunu ve ileride bu alana yapılan yatırımların yoğunlaşacağının sinyallerini vermektedir.

Yıkıcı teknolojilerin etkisi


21%

33%

12%

12%

21%

45 (En yüksek)

321 (En düşük)



Katılımcılar, ekonomik belirsizlikleri, kredi/sermaye erişiminde karşılaşılabilecek zorlukları ve ticaret savaşlarını tedarik zinciri operasyonlarını yüksek derecede etkileyebilecek konular olarak değerlendirmiştir. Ekonomik belirsizliklerin sermayenin maliyetini arttırdığı bu koşullarda, stok/envanter yönetiminin daha etkin bir şekilde ele alınması gerekmektedir.

Tedarik Zinciri Yönetiminde Risk Faktörleri6

3% 13% 9%

19%16%

16%21% 13%

13%

21%21% 37%

38%30%

27%

34%30%

30%25%

33%57%

23% 21% 16% 13% 16%

Ekonomikbelirsizlikler

Ticaret savaşları Kredi / Sermayeeri imi

Regülasyonde i iklikleri

Sosyalistikrarsızlık

Yıkıcı teknolojiler

1 (En dü ük) 2 3 4 5 (En yüksek)

2%2% 3%2%



Araştırmaya katılan firmaların %18’inde risk yönetimi reaktif olarak yapılmaktadır.

Firmaların tedarik zincirinde risk yönetimi ve sürdürülebilirlik yaklaşımı değerlendirildiğinde katılımcıların %48’i iş birimleri bazında risklerin belirlendiğini ve belirlenen risklerin yönetimine yönelik stratejilerin bulunduğunu belirtmiştir.

Reaktif risk yönetimi yapan firmaların çoğunluğunu yerli sermayeye sahip firmalarının oluşturduğu dikkat çekmektedir.


31%

18%

40%

48%

34%

Risklerin ekonomik etkileri değerlendirilmiş ve kurumun riskdeğeri bir performans kriteri olarak takip altına alınmıştır.

Risk yönetimi politikası dokümante değildir, reaktif yönetimsergilenmektedir.

İş birimleri bazında riskler belirlenmiş ve belirlenen risklerinyönetimine yönelik politikalar belirlenmiştir.

İş ve performans sürekliliği sağlayacak şekilde şirket stratejisibulunmaktadır ve tüm operasyonlar yönetim altındadır.

Risklere yönelik süreç kontrolleri belirlenen politikalara göredenetlenmektedir ve güvence altındadır.

31%

18%

40%

48%

34%

Risklerin ekonomik etkileri değerlendirilmiş ve kurumun riskdeğeri bir performans kriteri olarak takip altına alınmıştır.

Risk yönetimi politikası dokümante değildir, reaktif yönetimsergilenmektedir.

İş birimleri bazında riskler belirlenmiş ve belirlenen risklerinyönetimine yönelik politikalar belirlenmiştir.

İş ve performans sürekliliği sağlayacak şekilde şirket stratejisibulunmaktadır ve tüm operasyonlar yönetim altındadır.

Risklere yönelik süreç kontrolleri belirlenen politikalara göredenetlenmektedir ve güvence altındadır.

© 2019 PwC Türkiye. Tüm hakları saklıdır. Bu belgede PwC ifadesi, PwC ağını veya PwC ağının üyesi olan bağımsız ve farklı tüzel kişiliklerden oluşan PwC Türkiye’yi ifade etmektedir. Daha detaylı bilgi için www.pwc.com/structure adresini ziyaret edebilirsiniz.

2019-0147

Hüsnü DinçsoyPwC TürkiyeDanışmanlık Hizmetleri Lideri+90 212 376 [email protected]

Tolga BaloğluPwC TürkiyeTedarik Zinciri Danışmanlığı Şirket Ortağı +90 212 376 [email protected]

İletişim

Mehmet KurtoğluPwC TürkiyeTedarik Zinciri Danışmanlığı Kıdemli Müdür+90 212 376 [email protected]

Documents

Tedarik Zinciri Yönetimi Araştırması 2019 - PwC · 2019-09-20 · 10 PwC Tedarik Zinciri Yönetimi Anketi 2019 Katılımcı ve Kuruluş Profili (2/3) Katılımcı firmaların