Teknik i komunikimeve audio dhe video - masht.rks-gov.netmasht.rks-gov.net/uploads/2015/05/korniza-operator-prodhimi.pdf · Ministria e Arsimit, e Shkencës dhe Teknologjisë i fton

Ministria e Arsimit, Shkencës dhe Teknologjisë

Programi mësimor ARSIMI PROFESIONAL

Programi 2008

Operator i prodhimit Niveli I dhe II

Kosovë, 2008

UDHEZIMI ADMINISTRATIV

ZBATIMI I PLANIT DHE PROGRAMIT PËR ARSIMIN PROFESIONAL FUSHA: MAKINERI, PËR NIVELIN E PARË (KL. X,XI)

NUMËR : 24/2008 DATË: 19.08.2008 Në bazë të Kapitullit VI, neneve 93 (4) dhe 97 (2) të Kushtetutës së Republikës së Kosovës, nenit 6.1 paragrafi (d) të Ligjit mbi Arsimin Fillor dhe të Mesëm në Kosovë nenit 6, 8, 11 të Ligjit mbi Arsimin dhe Aftësimin Profesional, si dhe nenit 25 paragrafit 7 të Rregullores së Punës të Qeverisë së Kosovës nr. 1/2007, Ministria e Arsimit, e Shkencës dhe e Teknologjisë nxjerr këtë Udhëzim administrativ (më tutje UA):

Neni 1 Qëllimi Qëllimi i këtij udhëzimi është zbatimi i planit dhe programit mësimor për shkollat profesionale, nivelin e parë (kl.X, XI).

Neni 2 Planprogrami Plani dhe programi i ri për nivelin e parë (kl.X,XI) fusha: Makineri, profilet: mekanik i makinave, operator i prodhimit, saldator dhe vegëltar, i është bashkangjitur këtij Udhëzimi administrativ. Neni 3 Zbatueshmëria

Me zbatimin e planit dhe programit të nivelit të parë (kl.X, XI), zëvendësohen planet dhe programet e deritashme të kl.X, XI. Neni 4 Hyrja në fuqi Ky Udhëzim administrativ hyn në fuqi me fillimin e vitit shkollor 2008/2009

2

I. II. Korniz imor profesional për profilin “Operator i prodhimit”,

Niv IIII. Pro a sionale dhe përshkruesit e moduleve të praktikave

pro i

nimit ofesionale, kl. 10.

shënimi

ikë

d) P s kave profesionale, kl. 11.

to

të rrafshta. he të profiluar

IV. të praktikave pa) Programet e lëndëve profesionale, kl. 12.

PËRMBAJTJA

Parathënie. a e programit mës

eli dhe II. gr met e lëndëve profefes onale për Nivelin I

a) Programet e lëndëve profesionale, kl. 10. 1. Materialet teknike 2. Vizatim teknik 3. Mekanikë teknike 4. Detalet e makinave 5. Teknikat e përpu

b) Përshkruesit e moduleve të praktikave pr1. Matja, kontrolli dhe 2. Punime axhusterie 3. Shpimi me makina shpuese 4. Saldimi me hark elektrik me dorë5. Saldimi me gaz

c) Programet e lëndëve profesionale, kl. 11. 1. Detalet e makinave 2. Makina metalpërpunuese. 3. Veglat dhe pajisjet 4. Elektroteknikë dhe elektron5. Matje dhe kontrolle ër hkruesit e moduleve të prakti

1. Tornimi gjatësor i sipërfaqeve cilindrike. 2. Tornimi ballor e i shkallëzuar dhe zmusimi. 3. Shpimi në torno me pun4. Punimi i filetove në torno

e konike. 5. Tornimi i sipërfaqev6. Frezimi i sipërfaqeve 7. Frezimi i kanaleve të drejte d

Programet e lëndëve profesionale dhe përshkruesit e moduleverofesionale për nivelin II.

1. Veglat dhe pajisjet 2. Ecuritë teknologjike 3. Hidraulikë dhe pneumatikë

3

b) Përshkruesit e moduleve të praktikave profesionale, kl. 12. ormes dhe pozites.

7. dhëmbëzorëve me frezim. 8. Retifikimi i sipërfaqeve të jashtme cilindrike dhe konike në makina retifikuese 9. Retifikimi i sipërfaqeve të rrafshta. 10. Retifikimi i sipërfaqeve të brendshme cilindrike/konike në makina retifikuese 11. Punimi i elementeve prerës e formues te veglat për shtancim, lakim e kuposje 12. Punimi i elementeve konstruktive jostandard te veglat për shtancim, lakim dhe

kuposje

1. Matja dhe kontrolli i tolerancave te f2. Tornimi i sipërfaqeve të profiluara. 3. Tornimi i boshteve të gjata. 4. Tornimi i pjesëve ekscentrike. 5. Frezimi i kanaleve të drejte të brendshëm në moco. 6. Shpimi në frezë.

Punimi i

4

I. PAR

llimeve të reja në shoqërinë kosovare. Procesi i reformës së planpro

ji.

sional të Kosovës gjerësia dhe thellësia e formimit të nxënësv

me kërkesat e tregut të punës në shkallë vendi, rajoni e më gjerë.

mit të Mesëm Profesional të Kosovës të japin ndihmesën e tyre për ngritjen e nivelit të këtyre shkollave në nivel të shkollave përkatëse evropiane e më gjerë, sa u përket parametrave e standardeve.

Shfrytëzojmë rastin ti falënderojmë të gjithë ata që me përkushtim të madh punuan në këtë dokument dhe donatorët që kanë ndihmuar dhe përkrahur procesin e zhvillimit të planprogramit deri në këtë fazë.

ATHENIE

Shoqëritë bashkëkohore arsimin e konsiderojnë ndër pasuritë më të rëndësishme të njerëzimit dhe përpiqen të gjurmojnë potencialin e tij të plotë, në mënyrë që t’u ndihmojnë njerëzve të ballafaqohen me sfidat e botës së sotme.

Pas një krize të gjatë, shoqëria kosovare sot ballafaqohet me një sfidë të re për t’iu bashkangjitur rrjedhave aktuale të zhvillimit ndërkombëtar. Në sferën e arsimit, reforma e planprogramit është një reagim ndaj zhvi

gramit synon rritjen e cilësisë së arsimit dhe barazisë në gëzimin e dobive që ofron ai për të gjithë nxënësit dhe inkuadrimin e sistemit të arsimit në rrjedhat aktuale që kanë të bëjnë me reformat e arsimit në sistemet tjera të përparuara. Nevojat e përhershme për ristrukturimin e shkollimit dhe për ripërkufizimin e qëllimeve dhe objektivave të tij, lidhen me ndryshimet që shfaqen në shoqëri, ekonomi, politikë, shkencë e teknolog

Që nga fillimi i veprimtarisë në Kosovë, Ministria e Arsimit e Shkencës dhe e Teknologjisë (MASHT) reformën e vet e ka mbështetur në dy shtylla: (a) përfshirja e ekspertëve, specialistëve dhe konsulentëve vendorë për zhvillimin e strukturave të reja, dhe (b) angazhimin e agjencive ndërkombëtare e vendore, të cilat ndihmojnë Ministrinë në sajimin dhe zbatimin e programeve të reja në sistemin e ri të arsimit në Kosovë.

Në planprogramet për arsimin profee shikohen si një proces integral që përmbledhë dimensionin e përgjithshëm të njeriut,

dimensionin shoqëror të qytetarit dhe dimensionin profesional të punëtorit, të pajisur me dije, shprehi dhe vlera të shumëfishta. Nxënësit do të ndjekin lëndë të përgjithshme dhe profesionale. Në këtë mënyrë, MASHT synon të zhvillojë një kulturë të përgjithshme unike për të gjithë nxënësit që përfundojnë shkollat teknike e profesionale.

Programet e reja të lëndëve të përgjithshme, së bashku me ato të lëndëve e të praktikave të ndryshme profesionale, do të sigurojnë një formim bashkëkohor, sa i përket kulturës së përgjithshme dhe profesioneve të ndryshme, duke synuar të përgatisin brezin e ri si qytetarë të ardhshëm të një shoqërie kosovare të lirë e demokratike, të aftë për t’u ballafaquar me sfidat e zhvillimit kulturor e ekonomik dhe

Ministria e Arsimit, e Shkencës dhe Teknologjisë i fton të gjithë mësimdhënësit dhe drejtuesit e shkollave profesionale, specialistët, prindërit, nxënësit dhe të gjithë të interesuarit për zhvillimin e sistemit të Arsi

5

Korniza e programit mësimor profesional

ARSIMI PROFESIONAL


Programi 2008

6

Korniza e programit mësimor profesional

Lëmi: Makineri rofiliP : Operator i prodhimit

Niveli: I dhe II

I. Njoftime të përgjithshme për shkollimin

Arskua–

sit për kompetencat fillestare (hyrëse)

–

dhimit,

rë) që lejon kalimin edhe në studimet universitare.

për n(praktike), në tri grupe kryesore:

iii) grupi i moduleve të praktikës profesionale, që synojnë përgatitjen e nxënësve me për t’u integruar me sukses në tregun e punës në

sektorin e përpunimit të metaleve dhe prodhimit të detaleve.

ës gjithnjë në ndryshim. Sfida

e ndjenjës së

Për llimin individual të nxënësve nga pikëpamja emocionale, intelektuale

− fizike e mendore;

1. Struktura e shkollimit

imimi në profilin mësimor “Operator i prodhimit” për nivelet I dhe II trajtohet në drin e shkollimit të mesëm të lartë në Kosovë. Niveli i parë i arsimimit profesional, me kohëzgjatje dy vite mësimore pas përfundimit të arsimit të detyruar (kl. 10 dhe 11), i përgatit nxënëtë punësimit në profesionin e operatorit të prodhimit. Jep një certifikatë të përgatitjes profesionale të nivelit të punonjësit të gjysmëkualifikuar (ndihmës) dhe mundëson kalimin në nivelin e dytë të arsimimit profesional. Niveli i dytë i arsimimit profesional, me kohëzgjatje një vit mësimor (kl. 12) pas përfundimit me sukses të nivelit të parë, i përgatit nxënësit për të fituar një kualifikim profesional që u mundëson atyre integrimin në tregun e punës për operator të prosi dhe vazhdimin e arsimimit në nivele më të larta. Jep një certifikatë të përgatitjes profesionale të nivelit të punonjësit të kualifikuar dhe mundëson hyrjen në nivelin e tretë të arsimimit profesional (matu

Ky dokument përmban dokumentet kurrikulare të profilit mësimor “Operator i prodhimit” ivelet I dhe II, të strukturuara në lëndë mësimore (teorike) dhe module mësimore

(i) grupi i lëndëve të përgjithshme, që synojnë formimin shkencor/humanitar të nxënësve për të lehtësuar integrimin e tyre në shoqëri, si dhe vazhdimin e shkollimit të mëtejshëm.

(ii) grupi i lëndëve teorike-profesionale, që synojnë konsolidimin te nxënësit, të koncepteve shkencore, si dhe bëjnë njohjen e tyre me proceset teknike-teknologjike që lidhen me profesionin e operatorit të prodhimit.

(kompetencat praktike të nevojshme

2. Qëllimet e përgjithshme të shkollimit Qëllimi kryesor i shkollimit (dynivelësh) për Operator i prodhimit është zhvillimi i personalitetit të nxënësve për t’u inkuadruar në një shoqëri demokratike si qytetarë aktivë e kompetentë, si dhe për t’u angazhuar me sukses në tregun e puntë rëndësishme për arritjen e këtij qëllimi janë dhe zhvillimi te nxënësit i ndjenjës së vetëbesimit, kultivimi i vullnetit të lirë në marrjen e vendimeve, nxitjasipërmarrjes dhe e gatishmërisë për të nxënë gjatë gjithë jetës.

të mundësuar zhvidhe profesionale, është e nevojshme që shkolla profesionale t’u krijojë atyre:

Mundësi të përshtatshme për të nxënë, pavarësisht nga gjinia, raca, etniteti dhe aftësitë

7

− Lehtësi për të kuptuar mjedisin shoqëror dhe ekonomik, lokal, kombëtar dhe rajonal, si dhe për të qenë të vetëdijshëm për rolin që mund të luajnë në shoqëri;

− ofesionale, të bazuara në njohuritë, shprehitë dhe

− r tu orientuar drejt

ë vazhdueshëm personal dhe profesional;

detaleve; Kushte për të njohur dhe për të zbatuar rregullat e mbrojtjes në punë e të ruajtjes së

t ndërkombëtare.

ë përfunduar me sukses arsimin e detyruar nëntëvjeçar, janë në moshë

se mundësitë reale të shkollave profesionale të veçanta, Ministria e Arsimit, Shkencës dhe

me kritere të posaçme pranimi në këto shkolla.

zhdimin e shkollimit në shkallën III (të punonjësit me shkathtësi të larta) në njëjtin profil mësimor, për të fituar diplomën e maturës, me të drejtë kalimi në shkollimin e

ë përvoje pune të onsiderueshme, ai mund të krijojë një bisnes të vetin në këtë sektor dhe të punësojë të tjerë..

− Mbështetje për të zhvilluar ndjenjën e sipërmarrjes dhe të disiplinës, kureshtjen intelektuale dhe vlerat morale;

− Kushte për t’u zhvilluar psikologjikisht dhe fizikisht, për të përballuar vështirësitë që do të ndeshin gjatë veprimtarive të ardhshme jetësore dhe profesionale; Mundësi për të zhvilluar kompetencat prqëndrimet/vlerat, të mjaftueshme për të lehtësuar punësimin dhe përparimin drejt arsimit dhe aftësimit profesional të mëtejshëm; Mbështetje për të çmuar me realizëm vlerat dhe potencialin e tyre, pënë drejtimet e karrierës profesionale të ardhëshme dhe për të marrë përgjegjësi në procesin e zhvillimit të tyre t

− Mbështetje për të zhvilluar format e bashkëpunimit dhe të besimit të ndërsjellë nëpërmjet përvojës së punës praktike;

− Mundësi për t’u njohur me zhvillimet perspektive të profesionit të tyre, të para këto në kontekstet e integrimit rajonal dhe europian;

− Kushte për t’u njohur me teknologjitë dhe proceset teknologjike aktuale e të perspektivës, në sektorin e përpunimit të metaleve dhe prodhimit të

−mjedisit, në përputhje me standarde

3. Grupi të cilit i drejtohet shkollimi Shkollimin për “Operator i prodhimit”, niveli I dhe II, mund ta ndjekin të gjithë të rinjtë dhe të rejat të cilët kanderi 24 vjeç dhe zotërojnë aftësi shëndetësore (fizike e mendore) të mjaftueshme për të kryer këto nivele shkollimi. Në raste të veçanta, kur kërkesat e nxënësve për të ndjekur këtë shkollim janë më të lartasaTeknologjisë (MASHT) përgatit udhëzime 4. Mundësitë e shkollimit të mëtejshëm Përfundimi me sukses i shkollimit për profilin mësimor “Operator i prodhimit” në nivelin I, u lejon nxënësve vazhdimin e shkollimit në nivelin II të këtij profili. Përfundimi me sukses i shkollimit për profilin mësimor “Operator i prodhimit”, niveli II, u lejon nxënësve vatëlartë universitar. 5. Mundësitë e punësimit Shkollimi për “Operator i prodhimit”, nivelet I dhe II, i referohet punimeve ne pergaditjen tekniko-teknologjike të prodhimit te detaleve te makinave dhe veglave, në sektorin e perpunimit te metaleve, që janë aktuale dhe shihen me përparësi edhe për të ardhmen në tregun e Kosovës. Nisur nga kjo, Operatori i prodhimit i niveleve I dhe II mund të punësohet në ndërmarrje (firma, kompani) që kryejnë përpunime apo prodhime makinerike, ose mund të vetëpunësohet duke krijuar një puntori që kryen punime në këtë sektor, sipas kërkesave të klientëve. Me kualifikime të mëtejshme dhe pas njk

8

II. sit në përfundim të shkollimit

. Këto kompetenca të përgjithshme do të zhvillohen në një nivel më të t

jetë

− knika të ndryshme (përfshirë dhe ato të kompjuterizuara) të

emore që do të ndeshë në kontekstin profesional, personal dhe shoqëror.

iente. tin e

− uxim dhe iniciativë në marrjen e përgjegjësisë për të ardhmen e tij.

ë jetën.

Të hulumtojë vetveten dhe rrugët e mundëshme të karrierës profesionale për të bërë rimtarive profesionale të ardhëshme.

undimin e suksesshëm të shkollimit dyvjeçar në Profilin mësimor “Operator i

postaleve dhe bashkesive te

- të thjeshta për punimin e detaleve te makinerise

(me nonius, thellësi matës, lartësimatës dhe

- hme axhusterike.

Kompetencat e fituara nga nxënë

a) Kompetencat e përgjithshme Ndjekja e shkollimit në profilin mësimor “Operator i prodhimit”, niveli I, do të zhvillojë te nxënësit një tërësi kompetencash të përgjithshme, të cilat do t’i shërbejnë atij për përvetësimin me efektivitet të programit mësimor, zhvillimin në nivelin e kërkuar të kompetencave profesionale dhe integrimin e mëtejshëm në shoqëri dhe në tregun e punës gjithnjë në ndryshimlar ë gjatë kryerjes së shkollimit për “Operator i prodhimit”, niveli II. Kështu, nxënësi do të

i aftë: − Të komunikojë në mënyrë korrekte, me shkrim dhe me gojë, për të shprehur mendimet e

ndjenjat e tij dhe për të argumentuar opinionet për çështje të ndryshme. Të përdorë burime dhe tembledhjes dhe të shfrytëzimit të informacioneve të nevojshme për zhvillimin e tij personal dhe profesional.

− Të angazhohet fizikisht, mendërisht dhe emocionalisht në zgjidhjen e situatave të ndryshme probl

− Të manifestojë qasje të një kritike konstruktive ndaj zhvillimeve profesionale, personale dhe shoqërore.

− Të nxitë potencialin e tij të brendshëm për kërkim të vazhdueshëm në drejtim të zgjidhjeve të reja, më efektive dhe më efiç

− Të respektojë rregullat dhe parimet e një bashkëjetese demokratike në konteksintegrimeve lokale, rajonale dhe globale. Të manifestojë g

− Të tregojë vetëkontroll në ushtrimin e veprimtarive të tij në kontekstin e pavarësisë në vendimmarrje.

− Të organizojë drejt procesin e të nxënit të tij dhe të shfaqë gatishmërinë e vullnetin për një të nxënë që zgjat gjith

− Të respektojë parimet e punës në grup dhe të bashkëpunojë aktivisht në arritjen e objektivave të pranuara.

− Të bëjë vlerësime dhe vetëvlerësime nisur nga kritere të drejta, si bazë për të përmirësuar dhe çuar më tej arritjet.

−zgjedhje të përshtatëshme të vep

b) Kompetencat profesionale

Me përfprodhimit”, niveli I, nxënësi do të jetë i aftë të ushtrojë kompetencat profesionale si më

htë: - Lexon dhe interpreton skema dhe dokumentacionin teknik të de

thjeshta makinerike Përgatit skica

- Kryen aktivitete te vetkontrollit të kualitetit te prodhimit te detaleve te thjeshta te makinerise.

- Kryen matje të përmasave gjatësore mikrometër). Kryen punime te ndrys

9

- Kryen punime të nivelit mesatar të shpimit, saldimit me hark dhe me gaz, tornimit,

alet e duhura per përpunimin e detaleve.

Respekton standardet e profesionit.

, nxënësi do të rrisë në një shkallë më të lartë nivelin e t të tjera

pro poshtë:

- rofiluara, të boshteve të gjata, të pjesëve ekscentrike. oco, të elementeve për

- in e dhëmbëzorëve me frezë. he të

e të rrafshëta.

për shtancim, lakim

Respekton legjislacionin për profesioninin e operatorit të prodhimit. - Përdor në mënyrë të pavarur literaturën me qëllim ngritjen profesionale.

filetimit dhe frezimit. - Përgatit vendin e punës - Perzgjedh veglat, pajisjet dhe materi- Perdor dhe miremban veglat dhe pajisjet e punes -- Zbaton rregullat e mbrojtjes në punë e të ruajtjes së mjedisit. Me përfundimin e suksesshëm të shkollimit të mëtejshëm njëvjeçar në Profilin mësimor “Operator i prodhimit”, niveli IIkompetencave të fituara në nivelin I, si dhe do të aftësohet të ushtrojë kompetenca

fesionale si më- Kryen matje të tolerancave te formes dhe pozites (me mikrometer, komparator,

kendemates). Kryen tornime të sipërfaqeve të p

- Kryen frezime të kanaleve të drejtë të brendshëm, në mtransmetimin e lëvizjes rrethore. Kryen shpime dhe punim

- Kryen retifikimin e sipërfaqeve të jashtme dhe të brendshme, cilindrike e konike, si dsipërfaqev

- Kryen punime të elementeve prerës dhe formues të veglave për shtancim, lakim dhe kuposje.

- Kryen punime të elementeve konstruktive, jo standarde të të veglave dhe kuposje.

-

10

III. Plani mësimor për profilin mësimor “Operator i prodhimit”, Niveli I e II

Orët javore/vjetore dhe kreditet Niveli I Niveli II

Nr

Lëndët dhe modulet mësimore

Klasa 10 Klasa 11 Klasa 12 A. Lëndët e përgjithshme (Gjithësej) 16 (560) 14 (490) 15 (525) 1 Gjuhë shqipe dhe letërsi 3 (105) 3 (105) 3 (105) 2 Gjuhë angleze 2 (70) 2 (70) 2 (70)) 3 Matematikë 3 (105) 3 (105) 3 (105) 4 Teknologji e informacionit dhe komunikimit 2 (70) 2 (70) 2 (70) 5 Ekonomia dhe ndërmarrësia 1 (35) 1 (35) 1 (35) 6 Edukatë qytetare 1 (35) - - 7 Edukatë fizike 2 (70) 2 (70) 2 (70) 8 Fizikë 1 (35) 1 (35) - 9 Kimi 1 (35) - -

10 Menaxhim i projekteve - - 1 (35) 11 Gjuhë gjermane - - 1 (35) B. Lëndët profesionale (Gjithësej) 10 (350) 8 (280) 5 (175) 1 Materialet teknike 2 (70) - - 2 Vizatim teknik 2 (70) - - 3 Mekanikë teknike 2 (70) - - 4 Detalet e makinave 2 (70) 1 (35) - 5 Teknikat e përpunimit 2 (70) - - 6 Makina metalpërpunuese - 2 (70) - 7 Veglat dhe pajisjet - 1 (35) 1 (35) 8 Elektroteknikë dhe elektronikë - 2 (70) - 9 Matje dhe kontrolle - 2 (70) -

10 Ecuritë teknologjike - - 2 (70) 11 Hidraulikë dhe pneumatikë - - 2 (70) C. Modulet e praktikës profesionale (Gjithësej) 6 (210) 9 (315) 12 (420) 1 Matja, kontrolli dhe shënimi 18 (3K) - - 2 Punime axhusterie 108 (18K) - - 3 Shpimi me makina shpuese 36 (6K) - - 4 Saldimi me hark elektrik me dorë 24 (4K) - - 5 Saldimi me gaz 24 (4K) - - 6 Tornimi gjatësor i sipërfaqeve cilindrike - 60 (10K) - 7 Tornimi ballor e i shkallëzuar dhe zmusimi - 30 (5K) - 8 Shpimi në torno me punto - 21 (3,5K) - 9 Punimi i filetove në torno - 48 (8K) -

10 Tornimi i sipërfaqeve konike - 36 (6K) - 11 Frezimi i sipërfaqeve të rrafshta - 60 (10K) - 12 Frezimi i kanaleve të drejte dhe të profiluar - 60 (10K) - 13 Matja dhe kontrolli i tolerancave te formes dhe

pozites - - 18 (3K)

14 Tornimi i sipërfaqeve të profiluara - - 30 (5K) 15 Tornimi i boshteve të gjata - - 30 (5K)

11

16 Tornimi i pjesëve ekscentrike - - 30 (5K) 17 Frezimi i kanaleve të drejte të brendshëm në

moco - - 30 (5K)

18 Shpimi në frezë - - 36 (6K) 19 Punimi i dhëmbëzorëve me frezim - - 72 (12K) 20 Retifikimi i sipërfaqeve të jashtme cilindrike dhe

konike në makina retifikuese - - 36 (6K)

21 Retifikimi i sipërfaqeve të rrafshta - - 30 (5K) 22 Retifikimi i sipërfaqeve të brendshme

cilindrike/konike në makina retifikuese - - 36 (6K)

23 Punimi i elementeve prerës dhe formues te veglat për shtancim, lakim dhe kuposje

- - 36 (6K)

24 Punimi i elementeve konstruktive–jo standard te veglat për shtancim, lakim dhe kuposje

- - 36 (6K)

Gjithësej A+B+C 32 (1120) 31 (1085) 32 (1120

IV. Udhëzime për zbatimin e Kornizës së programit mësimor profesional:

Programet e hollësishme të lëndëve të përgjithshme parashtrohen në një dokument të veçantë të MASHT. Javët mësimore sipas klasave: – Klasa 10 – 35 javë; Klasa 11 – 35 javë (niveli I); – Klasa 12 – 35 javë (niveli II). Java mësimore (5 ditë mësimore) përmban 30 – 32 orë mësimore. Një orë mësimore ka 45 minuta. Si njësi e ngarkesës mësimore për praktikat mësimore profesionale do të përdoret krediti (K), i cili do të jetë i barasvlershëm me 6 orë mësimore (1 ditë praktikë mësimore). Rekomandohet që praktikat profesionale të realizohen ditore (6 orë në ditë), si më poshtë: Klasa 10: Praktikë – 1 ditë në javë dhe Teori – 4 ditë në javë Klasa 11: Praktikë – 1,5 ditë në javë dhe Teori – 3,5 ditë në javë Klasa 12: Praktikë – 2 ditë në javë dhe Teori – 3 ditë në javë Rekomandohet që modulet praktike për çdo vit mësimor, të realizohen në përputhje me radhën e paraqitur në planin mësimor. Shkollat profesionale, në varësi nga kushtet dhe situatat e veçanta në të cilat ndodhen, mund të bëjnë ndryshime të radhës së trajtimit të moduleve mësimore praktike, gjithnjë duke synuar të mos e dëmtojnë procesin e përvetësimit të tyre. Mbështetur në programet e detajuara të lëndëve profesionale, mësimdhënësit e lëndëve teorike profesionale bëjnë planifikimin e njësive mësimore përkatëse. Mbështetur në përshkruesit e moduleve të praktikave profesionale, mësimdhënësit e praktikave profesionale përgatisin plane më të detajuara, ku parashtrohen veprimtaritë praktike konkrete. Njëkohësisht, ata përgatisin instrumentet e vlerësimit për çdo rezultat mësimor të paraqitur në përshkruesit e moduleve. Vlerësimi përfundimtar i nxënësve, në mbarim të secilit prej të dy niveleve të përgatitjes në profilin “Operator i prodhimit”, do të organizohet në formë provimesh: Në Nivelin I: Provimi i integruar i përgatitjes praktike që organizohet nga shkolla profesionale.

12

Në Nivelin II: (a) Provimi i integruar për lëndët e teorisë profesionale, që organizohet nga shkolla profesionale, dhe (b) Provimi i integruar për praktikën profesionale që organizohet nga shkolla profesionale. Rezultatet e provimeve do të pasqyrohen në certifikatat përkatëse të përfundimit të shkollimeve profesionale në të dy nivelet e përgatitjes. Modalitetet e procedurave të provimeve përfundimtare, kriteret e vlerësimit të nxënësve me nota dhe të përmbajtjes së certifikatave, përcaktohen me udhëzime të veçanta të MASHT. V. Udhëzime të përgjithshme didaktike Mësuesit e lëndëve teorike profesionale dhe të praktikave profesionale duhet të përzgjedhin dhe përdorin forma dhe metoda mësimdhënieje të tilla që të nxisin sa më shumë të nxënit aktiv të nxënësve dhe të çojnë në krijimin tek ata, të kompetencave sociale e profesionale, të plota dhe të qëndrueshme. E rëndësishme është që planifikimi i mësimdhënies të bazohet në një proces analize fillestare, i cili të marrë parasysh faktorë të tillë të rëndësishëm si, niveli i hyrjes së nxënësve, përmbajtja e hollësishme e lëndëve të teorisë profesionale dhe e moduleve të praktikave profesionale, shkalla e integrimit të tyre, objektivat konkretë që do të arrihen, mundësitë reale që ka shkolla për realizimin e veprimtarive mësimore etj. Për këtë planifikim duhet një bashkëpunim i ngushtë i të gjithë personelit drejtues dhe mësimdhënës të shkollës. Elementi kyç për arritjen e suksesit në një proces të nxëni, është motivimi i nxënësve. Njohja e vazhdueshme e nxënësve me shkallën e përmbushjes së objektivave nga ana e tyre, përbën një mekanizëm të fuqishëm motivimi, i cili duhet të shihet me përparësi nga mësimdhnësit e lëndëve teorike dhe moduleve praktike. Një element tjetër që ndihmon suksesin është integrimi i teorisë me praktikën e profesionit. Parimi i “të nxënit duke bërë” duhet të gjejë vendin e duhur në procesin e të mësuarit në shkollën profesionale që përgatit nxënësit në profesionin e operatorit të prodhimit. Mësimdhënësit duhet të përdorin metoda të tilla të të mësuarit që zhvillojnë jo vetëm njohuritë teorike, shkathtësitë dhe shprehitë praktike të nxënësve, por edhe qëndrimet e tyre ndaj jetës, punës dhe shoqërisë në përgjithësi. Puna në grup dhe Puna me projekte janë dy nga format bazë të organizimit të mësimit (teorik apo praktik) për të zhvilluar kompetencat kyçe, të nevojshme për zgjidhjen e problemeve që kanë të bëjnë me veprimtarinë profesionale, në veçanti, dhe veprimtarinë sociale të qytetarit të ardhshëm, në përgjithësi. Një parim tjetër që duhet respektuar nga mësuesit dhe instruktorët është fakti që të nxënët nuk ndodh vetëm në mjediset e shkollës, por edhe jashtë tyre. Dhënia e detyrave dhe puna kërkimore e pavarur e nxënësve ka një ndikim të dukshëm në formimin e tyre si profesionistë të ardhshëm. Format dhe metodat e të mësuarit janë të shumta e të shumëllojshme dhe mësimdhënësit, në konsultim të ngushtë me njëri-tjetrin, duhet të përzgjedhin ato që janë më të përshtatshme për kontekstin e tyre konkret. Të tilla janë: ligjërata tradicionale, demonstrimi, zgjidhja e problemit teorik, ushtrimi praktik, projektet praktike, veprimtaritë në grupe të vogla etj. Rekomandohet që në përmbajtjet teorike të përdoren kryesisht ligjërata, zgjidhja e problemit teorik dhe demonstrimi, kurse në zbatimin e moduleve praktike të përdoren kryesisht demonstrimi nga mësimdhënësi, praktika e mbikqyrur dhe praktika e pavarur e nxënësve. Projektet praktike, sidomos ato që integrojnë kompetenca të lidhura me shumë aspekte të profesionit, janë një metodë që rekomandohet sidomos në fazat përmbyllëse të shkollimit. Në kushtet e mungesës së mjediseve reale të punës, duhet të synohet krijimi i mjediseve të simuluara të punës. Për sa i përket vlerësimit të nxënësve, rekomandohet të përdoren metoda dhe instrumente vlerësimi që të nxisin përparimin e nxënësve, shmangin subjektivizmin në vlerësim dhe

13

pasqyrojnë arritjet reale të tyre. Me rëndësi është vlerësimi i vazhdueshëm dhe ai përfundimtar, ku format dhe instrumentet e vlerësimit përzgjidhen apo hartohen nga vetë mësimdhënësit. Duhet të synohet vlerësimi i arritjeve i bazuar në kriteret, ku arritjet e nxënësit krahasohen me standardet e paracaktuara dhe të shmanget sa më shumë të jetë e mundur vlerësimi i bazuar në renditjen, ku nxënësit krahasohen me njëri-tjetrin. Format dhe instrumentet e vlerësimit që rekomandohen janë: pyetjet me gojë, pyetjet me shkrim, detyrat me shkrim,vëzhgimi i veprimtarisë së nxënësve, listat e kontrollit, projekte për vlerësim etj. Në veprimtaritë praktike, listat e kontrollit duhet të jenë instrumenti vlerësues që duhet të mbizotërojë. Mësimdhënësi përzgjedh ato që janë më të përshtatshme, duke marrë parasysh kushtet konkrete. Edhe gjatë provimeve përfundimtare në teori profesionale dhe praktikë profesionale, në përputhje me udhëzimet përkatëse të MASHT, duhet të mbizotërojë vlerësimi i kompetencave të punës së nxënësve, që testohen në situata pune reale ose të simuluara. Në përgjithësi, si për mësimdhënien, ashtu edhe për vlerësimin duhet të synohen forma e metoda që e vendosin nxënësin në qendër të veprimtarive mësimore dhe e shndërrojnë rolin e mësimdhënësit nga ligjërues (lektor) i thjeshtë, në një moderator, mbikëqyrës dhe vlerësues i veprimtarisë së nxënësve.

14

Programet e lëndëve profesionale dhe përshkruesit e moduleve profesionale

ARSIMI PROFESIONAL


15

Klasa 10

Programet e lëndëve profesionale

Programi i lëndës

“Materialet teknike”

Lëmia: Makineri Profili: Operator i prodhimit, Mekanik i makinave, Saldator, Vegëltar. Niveli: I Klasa: 10 I. Qëllimet e lëndës Në përfundim të lëndës së zhvilluar në klasën e 10-të nxënësi duhet të: - shpjegojë strukturën e materialëve teknike - shpjegojë vetitë e materialeve teknike. - shpjegojë provat me dhe pa shkatërrim të materialeve. - shpjegojë mënyrën e përfitimit të hekurit teknik - shpjegojë mënyrën e përfitimit të çelikut, çelikut të leguruar dhe të derdhur. - bëjë klasifikimin e metaleve me ngjyra; - tregojë vetitë dhe përdorimin e metaleve me ngjyra; - shpjegojë llojet, vetitë dhe përdorimin e metaleve të forta. - shpjegojë llojet, vetitë dhe përdorimin e jometaleve. - shpjegojë llojet, vetitë dhe përdorimin e materialeve për djegie. - shpjegojë llojet, vetitë dhe përdorimin e materialeve për lyerje - shpjegojë vetitë e ajrit, ujit dhe gazit. II. Fondi i orëve të lëndës

35 javë x 2 orë/javë = 70 orë III. Programi i hollësishëm i lëndës

Kapitulli 1: Hyrje në lëndën e materialeve teknike 2 orë a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të këtij kapitulli nxënësi duhet të: - tregojë se ç’përmban lënda “materialet teknike”; - përshkruajë punimet që kryen saldatori - tregojë veçoritë e profesionit të saldatorit

b) Temat e kapitullit - Hyrje në lenden materiale teknike. - Përmbajtja e lëndës “materiale teknike”. - Veçoritë e profesionit të saldatorit

16

c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi të: - demostrojë përzgjedhjen dhe përdorimin e veglave dhe materialeve; - kryejë ushtrime në klasë.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit - tabela; - projektori me transparent; - flip-charti dhe markera shumëngjyrësh; - vegla dhe materiale të nevojshme. Kapitulli 2: Struktura dhe vetite e materialeve teknike 12 orë

a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të këtij kapitulli nxënësi duhet të: - shpjegojë ndertimin kristalor të metaleve; - shpjegojë rrjetat kristalore kubike; - shpjegojë strukturën e materialëve teknike; - shpjegojë vetitë e materialeve teknike; - shpjegojë provat me dhe pa shkatërrim të materialeve

b) Temat e kapitullit - Njohuri elementare për materialet teknike. - Rëndësia, ndarja dhe llojet e materialeve teknike. - Struktura e materialeve. - Materialet amorfe dhe kristalore. - Ndërtimi kristalor i materialit. - Gabimet te materialet kristalore. - Kristalet e legurave. - Kristalizimi i metaleve dhe i legurave. - Diagrami i gjendjes së legurave. - Vetitë e materialeve. - Vetitë e materialit në raport me llojin dhe lidhjen kimike. - Vetitë kimike, fizike, mekanike dhe teknologjike. - Kontrollimi i vetive mekanike dhe teknologjike. - Provat e materialeve - Provat me dhe pa shkatërrim.

c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi të: - kryejë demostrime ilustative nga profesioni i saldatorit - shpjegojë çështjet mësimore duke i ilustruar me pankarta dhe skema të ndërtimeve

kristalore të metaleve

d) Kushtet për realizimin e kapitullit: - tabela; - projektori me transparent; - flip-charti; - veglat dhe materialet e nevojshme. - klasë mësimore e pajisur me pankarta e skema për ndërtimin kristalor të metaleve

17

Kapitulli 3: Metalet 10 orë

a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të këtij kapitulli nxënësi duhet të: - shpjegojë mënyrën e përfitimit të hekurit teknik.; - tregojë llojet e hekurit teknik; - tregojë llojet e hekurit të papërpunuar; - tregojë llojet e hekurit të derdhur; - tregojë llojet e gizës - shpjegojë provat me dhe pa shkatërrim të materialeve - shpjegojë mënyrën e përfitimit të çelikut, çelikut të leguruar dhe të derdhur - shpegojë vetit e çelikut dhe përdorimin.; - tregojë ndarjen e profilit; - tregojë shënimin e çelikut.sipas standardit ISO-

b) Temat e kapitullit - Hekuri - Nocioni mbi hekurin teknik. - Lakorja e ftohjes. - Diagrami i gjendjes së legurës Fe-Fe3C. - Përfitimi i hekurit të papërpunuar. - Hekuri i derdhur. - Çeliku - Çeliku, ndikimi i elementeve të përhershme dhe atyre për legurim në vetitë e çelikut. - Prodhimi i çelikut. - Ndarja e çelikut. - Shënimi i çelikut sipas standardit ISO. - Klasifikimi sipas qëllimit dhe standardit. - Çeliqet karbonikë dhe të leguruar për konstruksione. - Çeliqet karbonike dhe të leguruar për vegla. - Çeliqet e derdhura.

c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi të: - shpjegojë çështjet mësimore duke i ilustruar me kampione të metaleve të llojeve të

ndryshme; - angazhojë nxënësit në analizimin e metaleve të llojeve të ndryshme.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit: - tabela; - projektori me transparent; - flip-charti; - veglat dhe materialet e nevojshme. - klasë mësimore e pajisur me metale të llojeve të ndryshme Kapitulli 4: Metalet me ngjyrë dhe legurat 12 orë

a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të këtij kapitulli nxënësi duhet të: - bëjë klasifikimin e metaleve me ngjyra;

18

- tregojë vetitë dhe përdorimin e metaleve me ngjyra; - tregojë veçoritë e bakrit; - tregojë veçoritë e zinkut; - tregojë veçoritë e aluminit; - tregojë veçoritë e legurave. b) Temat e kapitullit - Metalet me ngjyrë dhe legurat - Vetitë dhe përdorimi i bakrit, zinkut, titanit dhe aluminit. - Legurat e metaleve me ngjyrë - Legurat e bakrit: tunxhi, bronzi, metali i kuq, argjendi i ri dhe tunxhet e veçanta. - Legurat e magnezit - Legurat e aluminit për derdhje dhe ngjeshje - Legurat për kushineta rrëshqitëse - Legurat e forta c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi të: - shpjegojë çështjet mësimore duke i ilustruar me kampione të metaleve me ngjyra të

llojeve të ndryshme; - angazhojë nxënësit në analizimin e metaleve me ngjyra të llojeve të ndryshme.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit: - tabela; - projektori me transparent; - flip-charti; - veglat dhe materialet e nevojshme. - klasë mësimore e pajisur - metale me ngjyra të llojeve të ndryshme Kapitulli 5: Jometalet 10 orë

a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të këtij kapitulli nxënësi duhet të: - dallojë materialet plastike dhe tregojë vetitë e tyre; - tregojë përdorimin e materialeve plastike; - dallojë materialet e sinteruara dhe tregojë vetitë e tyre; - tregojë përdorimin e materialeve të sinteruara. - b) Temat e kapitullit - Masat plastike - Përfitimi, vetitë dhe ndarja - Përpunimi i masave plastike - Masat plastike për punimin e elementeve konstruktuese - Materialet kompozite - Materialet kompozite në bazë të poliesterit me fije qelqore, kevlarit etj - Përdorimi i materialeve kompozite - Qelqi - Stuktura, vetitë fizike e mekanike - Llojet sipas përbërjes kimike.

19

- Goma - Përbërja, vetitë dhe përdorimi c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi të: - shpjegojë çështjet mësimore duke i ilustruar me kampione të materialeve plastike dhe të

sinteruara, të llojeve të ndryshme; - angazhojë nxënësit në analizimin e materialeve plastike dhe të sinteruara, të llojeve të

ndryshme. d) Kushtet për realizimin e kapitullit: - tabela; - projektori me transparent; - flip-charti; - veglat dhe materialet e nevojshme. - klasë mësimore e pajisur - materiale plastike dhe të sinteruara, të llojeve të ndryshme Kapitulli 6: Materialet për djegie 8 orë

a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të këtij kapitulli nxënësi duhet të: - dallojë materialet per djegie dhe tregojë vetitë e tyre; - tregojë përdorimin e materialeve per djegie - dallojë karburantet ne gjendje te lenget - tregojë përdorimin e karburantit ne gjendje te gazet - shpjegoj konceptet numer oktanik dhe cetanik i karbuarntit

b) Temat e kapitullit - Materialet për djegie - Karburanti: nocioni,ndarja, perberja dhe veqorite - Karburantet ne gjendje te lenget te fituar nga nafta dhe lendet tjera - Numri oktanik dhe cetanik i karburantit - Benzina per motor - Karburanti per dizel - Karburantet ne gjendje te gazet c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi të: - shpjegojë çështjet mësimore duke i ilustruar me kampione të materialeve per djegie - angazhojë nxënësit në analizimin e materialeve per djegie, të llojeve të ndryshme. ,si dhe

percaktimin e numrit oktanik dhe cetanik te karbuarntit

d) Kushtet për realizimin e kapitullit: - tabela; - projektori me transparent; - flip-charti; - klasë mësimore e pajisur - materiale per djegie, të llojeve të ndryshme

20

Kapitulli 7: Materialet për lyerje 8 orë

a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të këtij kapitulli nxënësi duhet të: - dallojë materialet per lyerje - tregojë përdorimin e materialeve per lyerje - dallojë lyeresit e lenget,gjysem te ngurte dhe te ngurte b) Temat e kapitullit - Materialet për lyerje - Ndarja e materialeve për lyerje - Vetitë e materialeve për lyerje. - Lyerësit e lëngët. - Lyerësit gjysmë të ngurtë - Lyerësit e ngurtë. c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi të: - shpjegojë çështjet mësimore duke i ilustruar me kampione të materialeve per lyerje - angazhojë nxënësit në analizimin e materialeve per lyerje, të llojeve të ndryshme. ,si dhe

percaktimin e gjendjes agregate te tyre d) Kushtet për realizimin e kapitullit: - tabela; - projektori me transparent; - flip-charti; - klasë mësimore e pajisur - materiale per lyerje, të llojeve të ndryshme Kapitulli 8: Fluidet punuese: ajri, uji, gazi 8 orë

a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të këtij kapitulli nxënësi duhet të: - dallojë fluidet punuese: ajri, uji, gazi. - tregojë përdorimin e fluidetve punuese: ajri, uji, gazi. - tregojë perfitimin e ajrit te komprimuar b) Temat e kapitullit - Fluidet punuese: - Ajri. - Uji, - Gazi. - Përgaditja, prodhimi dhe transporti i fluideve.

c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi të: - shpjegojë çështjet mësimore duke i ilustruar me kampione fluidesh punues - angazhojë nxënësit në analizimin e fluideve punuese dhe percaktimin e tyre

21

d) Kushtet për realizimin e kapitullit: - tabela; - projektori me transparent; - flip-charti; - veglat dhe materialet e nevojshme. - klasë mësimore e pajisur - materiale fluidesh punuese, të llojeve të ndryshme

22

Programi i lëndës

“Vizatimi teknik” Lëmia: Makineri Profili: Operator i prodhimit, Mekanik i makinave, Saldator, Vegëltar Niveli: I Klasa: 10 I. Qëllimet e lëndës Në përfundim të lëndës së zhvilluar në klasën e 10-të nxënësi duhet të: - tregojë qëllimin dhe rëndësinë e vizatimit teknik për profesionin - dallojë standardet, simbolet shenjat në vizatimin teknik - zbatoje standardet baze ne vizatim teknik - shpjegojë parimet e skicimit te lakoreve gjeometrike dhe rakorderive - kryejë kuotime në vizatimet e detaleve dhe tërësive të thjeshta - interpretoje permasat kuotuese te vizatimet e punetoris - paraqesë trupat gjeometrikë në projeksion ortogonal - kryej skicime te projeksioneve ortogonale te detaleve te thjeshta - kryejë paraqitje të trupit në aksonometri - interpretoje parimet e vizatimit ne hapsire te detaleve te thjeshta - interpretoje dhe skicoje pamjet e detaleve ne prerje - lexojë dhe interpretojë tolerancat e paraqitura në vizatime teknike; - lexojë dhe interpretojë shenjat e cilësisë së perpunimit te sipërfaqes së detaleve; - skicoje vizatime të thjeshtuara dhe skematike. te transmetuesve dhe impianteve

hidrauliko-pneumatik - skicoje vizatime te pjeseve te thjeshta makinerike - skicoje detale te vequra nga teresia makinerike II. Fondi i orëve të lëndës


Kapitulli 1: Hyrje në vizatimin teknik 2 orë a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të këtij kapitulli nxënësi duhet të: - shpjegojë qëllimin dhe rëndësinë e vizatimit teknik për profesionin pwrkatws - shpjegojë se çfarë e ndihmon profesionistin pwrkatws vizatimi teknik - rendisë llojet e vizatimeve teknike - rendit materialet dhe pajisjet për vizatim teknik

b) Temat e kapitullit - Qëllimi dhe objektivat e vizatimit teknik - Rëndësia e vizatimit teknik për profesionin pwrkatws - Llojet e vizatimeve teknike - Materialet dhe pajisjet për vizatim teknik

23

c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi të: - demostrojë përzgjedhjen dhe përdorimin e veglave dhe materialeve; - kryejë ushtrime në klasë. - ilustrojë vizatimet teknike dhe materialet e vizatimit teknik me objekte konkrete d) Kushtet për realizimin e kapitullit - tabela; - projektori me transparent; - flip-charti dhe markera shumëngjyrësh; - vegla dhe materiale të nevojshme. - klasë për vizatim teknik; - formate dhe materiale të vizatimit teknik Kapitulli 2: Standardet në vizatim teknik 6 orë a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të këtij kapitulli nxënësi duhet të: - shpjegojë rëndësinë e zbatimit te standardeve në vizatim teknik. - tregojë llojet e formateve, vijave dhe perpjesave standarde dhe zbatimin e tyre ne vizatim

teknik - shpjegojë veçoritë e shkrimit teknik; - japë shembuj për përpjesën ne vizatim teknik - interpretojë shkurtesen per standardin ISO,DIN,EN në vizatim teknik; - zbatoje standardet per shkrim teknik - b) Temat e kapitullit - Standardet në vizatim teknik per vija,formate,perpjese,tabela dhe shkrim teknik - Llojet e vizatimit teknik. - Formatet dhe palosja e tyre - Përpjesa. - Llojet e vijave dhe zbatimi i tyre - Tabelat(legjenda) dhe numri i vizatimeve. - Shkrimi teknik c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi të: - shpjegojë temën; - demostrojë përzgjedhjen dhe përdorimin e standardeve ISO,DIN - ilustrojë çështjet që trajton me dokumentacion teknik-teknologjik konkret; - japë ushtrime konkrete për nxënësit

d) Kushtet për realizimin e kapitullit - tabela; - projektori me transparent; - flip-charti dhe markera shumëngjyrësh; - vegla dhe materiale të nevojshme. - klasë për vizatim teknik; - formate dhe materiale të vizatimit teknik - vizatime të ndryshme teknike(dokumentacion tekniko-teknologjik).

24

Kapitulli 3: Vizatimi i lakoreve 4 orë

a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të këtij kapitulli nxënësi duhet të: - shpjegojë konceptin e kurbave gjeometrike dhe veçoritë e tyre; - kryejë vizatime(skicime)te kurbave gjeometrike te thjeshta - kryejë vizatime(skicime)te zbatimit te rakordimeve

b) Temat e kapitullit - Vizatimi i lakoreve - Kurbat gjeometrike (vijat e lakuara). - Rakordimet.

c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi të: - kryejë demostrime ilustrative; - trajtojë shembuj konkretë të zbatimit te lakoreve; - angazhojë nxënësit në ushtrime vizatimi te lakoreve. - d) Kushtet për realizimin e kapitullit: - tabela; - projektori me transparent; - flip-charti; - klasë për vizatim teknik; - trupa të ndryshëm gjeometrikë.(detale makinerike me kontura te lakuara) Kapitulli 4: Kuotimi 6 orë a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të këtij kapitulli nxënësi duhet të: - pershkruaj elementet e kuotimit - shpjegojë konvencionet dhe mbishkrimet; - tregojë veçoritë e kuotimit me koordinata dhe tabelar; - bëjë shënimin e konicitetit dhe pjerrësisë në vizatim; - kryejë kuotime në vizatimet e detaleve dhe tërësive të thjeshta - interpretoje permasat kuotuese te vizatimet e punetorise - tregojë si bëhet bartja e përmasave; - tregojë si vendosen përmasat e smusove dhe në elementet që përsëriten; - shpjegojë kur bëhen ndryshimet dhe përmirësimet; - bëjë kuotimin e nivelit. b) Temat e kapitullit - Elementet e kuotimit. - Konvencionet dhe mbishkrimet. - Bartja e përmasave në vartësi prej kërkesave konstruktive. - Kuotimi me koordinata. tabelar. - Përmasat e smusove. - Përmasat në elementet që përsëriten. - Ndryshimet dhe përmirësimet. - Shënimi i konicitetit dhe i pjerrësisë në vizatim. - Kuotimi i nivelit

25

c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi të: - kryejë demostrime ilustrative; - ilustrojë çështjet që trajton me vizatime dhe shëmbuj konkretë të kuotimeve; - japë ushtrime konkrete për nxënësit; - japë detyra shtëpije dhe ushtrime nga kuotimi

d) Kushtet për realizimin e kapitullit: - tabela; - projektori me transparent; - flip-charti; - veglat dhe materialet e nevojshme. - klasë për vizatim teknik; - vizatime të ndryshme teknike me kuotime. Kapitulli 5: Projektimi ortogonal 8 orë

a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të këtij kapitulli nxënësi duhet të: - shpjegojë konceptin dhe veçoritë e projektimeve ortogonale; - pershkruaj konceptin e projektimit ortogonal te metodave evropiane dhe amerikane - paraqesë trupat gjeometrikë në projeksion ortogonal - kryej skicime te projeksioneve ortogonale te detaleve te thjeshta

b) Temat e kapitullit - Projektimi ortogonal - Rrafshet projektuese. - Metoda evropiane e projektimit - Metoda amerikane e projektimit - Skicimi i projeksioneve ortogonale

c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi të: - kryejë demostrime ilustrative; - trajtojë shembuj konkretë të projektimeve ortogonale - angazhojë nxënësit në ushtrime projektimi ortogonal - zhvillojë ushtrime në klasë nga skicimi i projeksioneve ortogonale d) Kushtet për realizimin e kapitullit: - tabela; - projektori me transparent; - flip-charti; - klasë për vizatim teknik; - trupa të ndryshëm gjeometrikë me projeksionet e tyre ortogonale

26

Kapitulli 6: Paraqitja aksonometrike e pjesëve makinerike 12 orë

a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të këtij kapitulli nxënësi duhet të: - shpjegoje konceptet themelore te aksonometrise(izometria,dimetria dhe projeksioni i

pjerret) - kryejë paraqitje të trupit(detale te thjeshta makinerike) në izometri, dimetri dhe

projeksion të pjerrtë - interpretoje parimet e vizatimit ne hapsire te detaleve te thjeshta makinerike b) Temat e kapitullit - Aksonometria - Koncepti i paraqitjes aksonometrike. - Paraqitja e trupit në izometri. - Paraqitja e trupit në dimetri. - Paraqitja e trupit në projeksion të pjerrtë. - Vizatimi në hapësirë në bazë të pamjeve ortogonale - c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi të: - kryejë demostrime ilustrative; - ilustrojë çështjet që trajton me paraqitje izometrike, dimetrike dhe të pjerrëta të pjesëve

makinerike; - japë ushtrime konkrete për nxënësit. d) Kushtet për realizimin e kapitullit: - tabela; - projektori me transparent; - flip-charti; - klasë për vizatim teknik; - vizatime të ndryshme teknike me paraqitje izometrike, dimetrike dhe të pjerrëta të

pjesëve makinerike Kapitulli 7: Prerjet 8 orë

a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të këtij kapitulli nxënësi duhet të: - shpjegojë ç’janë prerjet dhe llojet e tyre; - shpjegojë ç’janë pamjet e posaçme dhe të pjesëshme; - shpjegojë ç’janë ndërprerjet, shkurtimet dhe depërtimet. - interpretoje dhe skicoje pamjet e detaleve ne prerje - interpretoje dhe skicoje pamjet e posaqme dhe te pjesshme te detaleve ne prerje b) Temat e kapitullit - Prerjet - Llojet e prerjeve. - Pamjet e posaçme. - Pamjet e pjesëshme. - Ndërprerjet. - Shkurtimet

27

c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi të: - kryejë demostrime ilustrative; - ilustrojë çështjet që trajton me vizatime të objekteve të prera, ndërprera dhe depërtuara; - japë ushtrime konkrete për nxënësit.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit: - tabela; - projektori me transparent; - flip-charti; - klasë për vizatim teknik; - vizatime të ndryshme teknike me prerje, ndërprerje dhe depërtime. Kapitulli 8: Tolerancat 8 orë

a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të këtij kapitulli nxënësi duhet të: - rendisë llojet e përmasave të pjesëve makinerike - shpjegojë konceptet baze te tolerancat - interpretojë pozitën e fushave toleruese sipas sistemit ISO - japë shembuj për llojet e vendosjeve të detaleve - japë shembuj për tolerancat e formes dhe te pozites - interpretojë tolerancat e paraqitura në vizatime teknike; - zbatojë tolerancat në dokumentacion teknik - interpretojë shenjat e cilësisë së perpunimit te sipërfaqes së detaleve

b) Temat e kapitullit - Tolerancat dhe shenjat e cilësisë të përpunimit - Përmasat e jashtme, të brendshme, nominale, kufitare.. - Shmangiet dhe tolerancat. - Sistemi ISO i tolerancave. - Tolerancat e formës dhe të pozitës. - Cilësia e ashpërsisë të siperfaqeve - Shenjat për ashpërsinë e sipërfaqes dhe vendosja e tyre në vizatim

c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi të: - kryejë demostrime ilustrative; - ilustrojë çështjet që trajton me shembuj për tolerancat, vendosjet dhe shmangiet; - ilustrojë çështjet që trajton me shembuj për shenjat e ashpersise se siperfaqes - zhvillojë ushtrime në klasë. - angazhojë nxënësit në diskutimin e koncepteve të tolerancave.

d) Kushtet për realizimin e kapitullit: - tabela; - projektori me transparent; - flip-charti; - veglat dhe materialet e nevojshme. - klasë për vizatim teknik;

28

- vizatime të ndryshme teknike me paraqitje të tolerancave, vendosjeve ,shmangieve dhe shenjave te ashpersise se siperfaqes

Kapitulli 9: Vizatimi i thjeshtuar dhe skematik 6 orë a) Qëllimet e kapitullit: Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - interpretojë vizatimet skematike; - skicoje vizatime të thjeshtuara dhe skematike. te transmetuesve dhe impianteve hidrauliko-pneumatik - skicojë skema të pjesëve makinerike dhe tërësive. b) Temat e kapitullit - Vizatimi i thjeshtësuar dhe skematik - Thjeshtimi gjatë vizatimit të pjesëve standarde dhe kuotimit - Vizatimi skematik i transmetuesve mekanikë, - Vizatimi skematik i pajisjeve hidraulike e pneumatike dhe - Vizatimi skematik i tegelave të salduar c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi të: - kryejë demostrime ilustrative; - ilustrojë çështjet që trajton me shembuj te paraqitjes skematike dhe te thjeshtuar - angazhojë nxënësit në skicimin e skemave të pjesëve makinerike dhe tërësive. - zhvillojë ushtrime në klasë. - angazhojë nxënësit në diskutimin e koncepteve të paraqitjes skematike d) Kushtet për realizimin e kapitullit: - tabela; - projektori me transparent; - flip-charti; - klasë për vizatim teknik; - vizatime të ndryshme teknike me paraqitje skematike dhe te thjeshtuar të pjesëve

makinerike dhe tërësive. Kapitulli 10: Vizatimi i tërësive 10 orë a) Qëllimet e kapitullit: Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - shpjegojë parimet themelore të vizatimit të tërësive; - interpretojë vizatimet e tërësive. - skicoje vizatime te pjeseve te thjeshta makinerike - interpretoje vizatime te teresive te thjeshta makinerike - skicoje detale te vequra nga teresia makinerike - skicoje vizatime te detaleve te thjeshta per punim ne ofiqine b) Temat e kapitullit - Vizatimi i tërësive, parimet themelore; - Rregullat e paraqitjes në vizatim të tërësive makinerike

29

- Vizatimi i punëtorisë - Vizatimi i punëtorisë - Fazat e punës. - Kryrja e vizatimit të pjesës makinerike - Zbërthimi i vizatimit të tërësisë makinerike - Vizatimi i detalit në baze të vizatimit të tersise. - Projeksionet ortogonale, kuotimi, prerjet, tolerancat, shenjat e perpunimit, vizatimi i

tërësisë, vizatimi i punëtorisë c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi të: - kryejë demostrime ilustrative; - ilustrojë çështjet që trajton me shembuj te paraqitjes të tërësive makinerike konkrete - angazhojë nxënësit në diskutime për interpretimin e vizatimeve të tërësive.. - zhvillojë ushtrime në klasë. - angazhojë nxënësit në diskutimin e koncepteve të xhirimit te teresise

d) Kushtet për realizimin e kapitullit - klasë për vizatim teknik; - vizatime të ndryshme teknike me paraqitje të tërësive; - tërësi makinerike konkrete.

30

Programi i lëndës

”Mekanikë teknike” Lëmia: Makineri Profili: Operator i prodhimit, Mekanik i makinave, Saldator, Vegëltar Niveli: I Klasa: 10 I. Qëllimet e lëndës Në përfundim të trajtimit të lëndës “Mekanikë teknike”, në klasën e 10-të, nxënësi do të: - tregojë parimet e statikës së trupit të ngurtë; - tregojë parimet e kinematikës së pikës dhe të trupit të ngurtë; - tregojë parimet e dinamikës; - shpjegojë konceptet e punës, fuqisë, energjisë dhe rendimentit; - shpjegojë parimet themelore të rezistencës së materialeve; - shpjegojë fenomenet e tërheqjes dhe të shtypjes; - shpjegojë fenomenet e prerjes dhe të goditjes; - shpjegojë fenomenet e përkuljes dhe të përdredhjes; - tregojë parimet themelore të mekanikës së lëngjeve. II. Fondi i orëve të lëndës 35 javë x 2 orë/javë = 70 orë III. Programi i hollësishëm i lëndës Kapitulli 1: Statika e trupit të ngurtë 10 orë a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - tregojë se ç’përmban lënda “Mekanikë teknike”; - bëjë mbledhjen dhe shpërbërjen e forcave; - tregojë ç’është momenti i forcës dhe të japë shembuj; - tregojë ç’është çifti i forcave dhe të japë shembuj ; - shpjegojë rastet e ekuilibrit të trupit të ngurtë; - përdorë ekuacionet themelore të statikës për zgjidhje problemesh të thjeshta. b)Temat e kapitullit - Hyrje në mekanikën teknike. - Përbërja e forcave. - Shpërbërja e forcave. - Momenti i forcës. - Çifti i forcave. - Ekuilibri i trupit të ngurtë. - Ekuacionet themelore të statikës. c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi të: - ilustrojë shpjegimin e koncepteve themelore të mekanikës me shembuj konkretë; - angazhojë nxënësit në zgjidhjen e problemeve të thjeshta të statikës; - angazhojë nxënësit në detyra shtëpie.

31

d) Kushtet për realizimin e kapitullit - klasë mësimore e pajisur me pankarta e makete në mbështetje të trajtimit të statikës; - shembuj realë për ilustrimin e problemeve nga lënda e statikës. Kapitulli 2: Kinematika e pikës dhe trupit të ngurtë 20 orë a) Qëllimet e kapitullit: Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - tregojë rëndësinë e kinemtikës së trupit të ngurtë; - përshkruajë lëvizjen drejtvizore të pikës; - përshkruajë lëvizjen vijëlakuar të pikës; - përshkruajë lëvizjen rrethore të pikës; - tregojë lëvizjet themelore të trupave të ngurtë; - tregojë lëvizjen planare të trupit të ngurtë; - përshkruajë lëvizjen e përbërë të pikës. b) Temat e kapitullit - Hyrje në kinematikën e trupit të ngurtë. - Lëvizja drejtvizore e pikës. - Lëvizja vijëlakuar e pikës. - Lëvizja rrethore. - Lëvizjet themelore të trupave të ngurtë. - Lëvizja planare e trupit të ngurtë. - Lëvizja e përbërë e pikës. c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi të: - ilustrojë shpjegimin e parimeve të kinematikës me shembuj konkretë; - angazhojë nxënësit në zgjidhjen e ushtrimeve për lëvizjen e pikës dhe të trupit të ngurtë; - ilustrojë shembuj nga lëvizja e përbërë e pikës; - angazhojë nxënësit me detyra shtëpie. d) Kushtet për realizimin e kapitullit - klasë mësimore e pajisur me pankarta e makete për kinematikën. Kapitulli 3: Dinamika, parimet e dinamikës 6 orë a) Qëllimet e kapitullit: Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - tregojë rëndësinë e dinamikës; - shpjegojë parimin e parë të dinamikës; - shpjegojë parimin e dytë të dinamikës. b) Temat e kapitullit - Hyrje në dinamikë. - Parimi i parë i dinamikës. - Parimi i dytë i dinamikës. - Shembuj

32

c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi të: - ilustrojë shpjegimin e parimeve themelore të dinamikës me shembuj konkretë; - shpjegojë parimin e parë dhe të dytë të dinamikës me shembuj konkretë. d) Kushtet për realizimin e kapitullit - klasë mësimore e pajisur me pankarta e makete për dinamikën. Kapitulli 4: Puna, fuqia, energjia, rendimenti 8 orë a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të kapitullit nxënësi duhet të: - tregojë konceptin e punës, të fuqisë, të energjisë dhe të rendimentit; - përshkruajë konceptin e punës së një forcë dhe të japë shembuj; - përshkruajë konceptin e fuqisë së një forcë dhe të japë shembuj; - tregojë ç’është energjia dhe të rendisë format e saj; - përshkruajë ligjin mbi ruajtjen e energjisë dhe të japë shembuj; - tregojë ç’është rendimenti. b) Temat e kapitullit - Njohuri mbi punën, fuqinë, energjinë, rendimentin. - Puna e forcës. - Fuqia e forcës. - Energjia dhe format e saj. - Ligji mbi ruajtjen e energjisë. - Rendimenti. c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi të: - ilustrojë shpjegimin e parimeve të punës, të fuqisë, të energjisë dhe të rendimentit; - zgjidhë ushtrime të ndryshme lidhur me punën, fuqinë, energjinë, rendimentin; - angazhojë nxënësit në zgjidhjen e detyrave në shtëpi. d) Kushtet për realizimin e kapitullit - klasë mësimore e pajisur me pankarta e makete. Kapitulli 5: Rezistenca e materialeve, parimet themelore 4 orë a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - tregojë rëndësinë e rezistencës së materialeve; - tregojë parimet themelore të rezistencës së materialeve. b) Temat e kapitullit - Hyrje në rezistencën e materialeve. - Parimet themelore të rezistencës së materialeve. c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi të: - ilustrojë shpjegimin e detyrave të rezistencës së materialeve; - ilustrojë shembuj për rëndësinë e rezistencës së materialeve.

33

d) Kushtet për realizimin e kapitullit - klasë mësimore e pajisur me pankarta e makete. Kapitulli 6: Tërheqja dhe shtypja 3 orë a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - shpjegojë tensionet, deformimet dhe rëndësinë e tyre; - shpjegojë elasticitetin, sforcimet e lejuara dhe shkallën e sigurisë së materialit. b)Temat e kapitullit - Tensionet dhe deformimet. - Karakteristikat e elasticitetit. - Sforcimet e lejuara - Shkalla e sigurisë së materialit. c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi të: - ilustrojë shembuj nga tensioni dhe deformimet; - ilustrojë shembuj nga elasticiteti i materialeve; - ilustojë shembuj nga sforcimet e lejuara; - ilustojë shembuj për rëndësinë e shkallës së sigurisë. d) Kushtet për realizimin e kapitullit - klasë mësimore e pajisur me elemente për ilustrimime. Kapitulli 7: Prerja 2 orë a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të kapitulli, nxënësi duhet të: - tregojë deformacionet dhe shpërndarjen e tensionit; - përshkruajë formulën e prerjes, llogaritjen e elementeve të ngarkuara me prerje. b) Temat e kapitullit - Kuptimi për prerjen - Deformacionet dhe shpërndarja e tensionit. - Formula e prerjes. - Llogaritja elementeve të ngarkuara në prerje. c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi të: - ilustrojë shembuj nga deformacionet dhe shpërndarja e tensionit; - ilustrojë shembuj nga formula e prerjes. d) Kushtet për realizimin e kapitullit - klasë mësimore e pajisur me pankarta. - skema për vizualizim.

34

Kapitulli 8: Perkulja dhe përdredhja 5 orë a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - tregojë tensionet normale gjatë përkuljes së pastër; - tregojë tensionet tangjenciale gjatë përkuljes; - tregojë lakimin e pastër; - tregojë tensionet dhe deformimet gjatë përdredhjes. b) Temat e kapitullit - Kuptimi për përkuljen dhe përdredhjen - Tensionet normale gjatë përkuljes së pastër. - Tensionet tangjenciale gjatë përkuljes. - Lakimi i pastër. - Tensionet dhe deformimet gjatë përdredhjes. c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi të : - ilustrojë shpjegimin e përkuljes dhe të përdredhjes; - ilustrojë shembuj nga tensionet tangjenciale gjatë përkuljes; - ilustrojë shembuj nga lakimi i pastër; - angazhojë nxënësit me detyra shtëpie. d) Kushtet për realizimin e kapitullit - klasë mësimore e pajisur me pankarta e mjete për vizualizim. Kapitulli 9: Mekanika e lëngjeve 12 orë a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - tregojë rëndësinë e mekanikës së lëngjeve; - tregojë vetitë fizike të lëngjeve; - përshkruajë hidrostatikën; - përshkruajë kinematikën dhe dinamikën e lëngjeve; - tregojë komponentet e sistemeve hidraulike; - tregojë vetitë fizike të gazeve; - tregojë rëndësinë e fluidikes; - përshkruajë sistemet pneumatike; - tregojë rëndësinë e hidropneumatikës; b) Temat e kapitullit - Hyrje në mekanikën e lëngjeve. - Vetitë fizike të lëngjeve. - Hidrostatika. - Kinematika e lëngjeve - Dinamika e lëngjeve. - Komponentet e sistemeve hidraulike. - Vetitë fizike të gazeve. - Fluidika. - Sistemet pneumatike. - Hidropneumatika.

35

c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi të: - ilustrojë shpjegimin e vetive fizike të lëngjeve; - ilustrojë shpjegimin e kinematikes dhe të dinamikes së lëngjeve; - ilustrojë shpjegimin e gazeve dhe të fluideve; - ilustrojë shpjegimin e sistemeve pneumatike e hidropneumatike. d) Kushtet për realizimin e kapitullit - klasë mësimore e pajisur me pankarta e skema për vizualizim.

36

Programi i lëndës

“Detalet e makinave” Lëmia: Makineri Profili: Operator i prodhimit, Mekanik i makinave, Saldator, Vegëltar Niveli: I Klasa: 10 I. Qëllimet e lëndës Në përfundim të trajtimit të lëndës “Detalet e makinave”, në klasën e 10-të, nxënësi do të: − bëjë klasifikimin e detaleve dhe të tërësive të makinave; − tregojë ndërtimin dhe përdorimin e detaleve dhe të tërësive kryesore të makinave; − tregojë ndërtimin dhe përdorimin e lidhjeve të pandashme, të lidhjeve të ndashme dhe të

lidhjeve elastike; − bëjë klasifikimin e lidhjeve të sforcuara dhe zbatimin e tyre. II. Fondi i orëve të lëndës 35 javë x 2 orë/javë = 70 orë III. Programi i hollësishëm i lëndës

Kapitulli 1: Detalet e makinave, klasifikimi 2 orë Qëllimet e kapitullit: Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: − tregojë se ç’përmban lënda “Detalet e makinave”; − bëjë klasifikimin e detaleve dhe të tërësive të makinave. Temat e kapitullit - Hyrje në detalet e makinave. - Klasifikimi (ndarja) i detaleve dhe i tërësive të makinave. c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi të: - ilustrojë shpjegimin e detaleve dhe të tërësive të makinave, me skema, makete dhe

elemente konkrete. d) Kushtet për realizimin e kapitullit - Skema, makete, detale dhe tërësi konkrete makinash. Kapitulli 2: Detalet dhe tërësitë kryesore të makinave 40 orë Qëllimet e kapitullit: Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: − dallojë detalet dhe tërësitë kryesore të makinave; − tregojë llojet, formën konstruktive, standartizimin dhe përdorimin e detaleve dhe të

tërësive kryesore të makinave.

37

Temat e kapitullit - Klasifikimi i detaleve të makinave. - Klasifikimi i tërësive kryesore të makinave - Llojet, forma konstruktive, standartizimi dhe përdorimi i detaleve të filetuara. - Llojet, forma konstruktive, standartizimi dhe përdorimi i boshteve dhe i akseve. - Llojet, forma konstruktive, standartizimi dhe përdorimi i pulexhove. - Llojet, forma konstruktive, standartizimi dhe përdorimi i dhëmbëzorëve. - Llojet, forma konstruktive, standartizimi dhe përdorimi i yllëzave. - Llojet, forma konstruktive, standartizimi dhe përdorimi i kushinetave. - Llojet, forma konstruktive, standartizimi dhe përdorimi i xhuntave (lidhëseve). - Llojet, forma konstruktive, standartizimi dhe përdorimi i pykave dhe kunjave. - Llojet, forma konstruktive, standartizimi dhe përdorimi i susteve. - Llojet, forma konstruktive, standartizimi dhe përdorimi i rondelave. - Llojet, forma konstruktive, standartizimi dhe përdorimi i shtëpizave. - Llojet, forma konstruktive, standartizimi dhe përdorimi i litarëve. - Llojet, forma konstruktive, standartizimi dhe përdorimi i gypave. - Llojet, forma konstruktive, standartizimi dhe përdorimi i hermetizuesve. - Llojet, forma konstruktive, standartizimi dhe përdorimi i enëve nën presion. c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi të: - ilustrojë shpjegimin e detaleve kryesore të makinave me paraqitjen e detaleve konkrete

dhe në vizatime teknike e skema të ndryshme; - angazhojë nxënësit në analizën konstruktive të detaleve kryesore të makinave. d) Kushtet për realizimin e kapitullit - pankarta dhe makete që paraqesin detalet kryesore të makinave; - detale konkrete. Kapitulli 3: Lidhjet e pandashme 6 orë a) Qëllimet e kapitullit: Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - bëjë klasifikimin e lidhjeve të pandashme. - tregojë veçoritë e lidhjeve me ribatina; - tregojë veçoritë e lidhjeve të salduara; - tregojë veçoritë e lidhjeve me ngjitje. b) Temat e kapitullit - Kuptimi për lidhjet e pandashme. - Klasifikimi i lidhjeve të pandashme. - Lidhjet me ribatina. - Lidhjet e salduara. - Lidhjet me ngjitje. c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi të: - ilustrojë shpjegimin e lidhjeve të pandashme me pankarta dhe lidhje konkrete; - angazhojë nxënësit në përshkrimin e veçorive të lidhjeve të pandashme.

38

d) Kushtet për realizimin e kapitullit - Pankarta dhe makete që paraqesin lidhje të pandashme. - Lidhje konkrete të pandashme. Kapitulli 4: Lidhjet e ndashme 12 orë a) Qëllimet e kapitullit: Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - tregojë kuptimin e lidhjeve te ndashme. - bëjë klasifikimn e lidhjeve të ndashme - tregojë veçoritë e lidhjeve filetore; - tregojë veçoritë e lidhjeve me pyka e kunja; - tregojë veçoritë e lidhjeve me kanale (shlica). b) Temat e kapitullit - Kuptimi për lidhjet e ndashme. - Klasifikim i lidhjeve të ndashme. - Lidhjet filetore. - Lidhjet me pyka - Lidhjet me kunja. - Lidhjet me kanale (shlica). c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi të: - ilustrojë shpjegimin e lidhjeve të ndashme me pankarta dhe me lidhje konkrete; - angazhojë nxënësit në përshkrimin e veçorive të lidhjeve të ndashme. d) Kushtet për realizimin e kapitullit - pankarta dhe makete që paraqesin lidhje të ndashme; - lidhje konkrete të ndashme. Kapitulli 5: Lidhjet elastike 6 orë a) Qëllimet e kapitullit: Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - bëjë klasifikimin e lidhjeve elastike. - tregojë veçoritë e lidhjeve elastike me susta; - tregojë veçoritë e lidhjeve me elemente elastike të tipave të ndryshëm. b) Temat e kapitullit - Kuptimi për lidhjet elastike. - Klasifikimi i lidhjeveelastike. - Lidhjet elastike me susta. - Lidhjet me elemente të tjera elastike. c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi të: - ilustrojë shpjegimin e lidhjeve elastike, me anë të pankartave dhe të lidhjeve konkrete; - angazhojë nxënësit në përshkrimin e veçorive të lidhjeve elastike.

39

d) Kushtet për realizimin e kapitullit - pankarta dhe makete që paraqesin lidhje elastike të ndryshme; - lidhje elastike konkrete. Kapitulli 6: Lidhjet shtrënguese (të sforcuara) 4 orë a) Qëllimet e kapitullit: Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - shpjegjojë llojet, ndarjen dhe zbatimin e lidhjeve të sforcuara; - shpjegojë lidhjet e sforcuara me bulona; - shpjegojë lidhjet e presuara; - shpjegojë lidhjet e sforcuara me sipërfaqë konike; - shpjegojë lidhjet e sforcuara me unaza elastike valëzore. b) Temat e kapitullit - Kuptimi për lidhjet shtrenguese - Llojet, ndarja dhe zbatimi i lidhjeve të sforcuara. - Lidhjet e sforcuara me bulona. - Lidhjet e presuara. - Lidhjet e sforcuara me sipërfaqë konike. - Lidhjet e sforcuara me unaza elastike valëzore. c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi të: - ilustrojë shpjegimin e lidhjeve elastike, me anë të pankartave dhe të lidhjeve konkrete; - angazhojë nxënësit në përshkrimin e veçorive të lidhjeve elastike. d) Kushtet për realizimin e kapitullit - pankarta dhe makete që paraqesin lidhje elastike të ndryshme; - lidhje elastike konkrete.

40

Programi i lëndës

“Teknikat e përpunimit” Lëmia: Makineri Profili: Operator i prodhimit, Mekanik i makinave, Saldator, Vegëltar Niveli: I Klasa: 10 I. Qëllimet e lëndës Në përfundim të trajtimit të lëndës “Teknikat e perpunimit”, në klasën 10, nxënësi do të jetë i aftë të: - tregojë rëndësin e teknikave te perpunimit të metaleve; - rendisë veglat dhe instrumentet për matje dhe kontroll; - tregojë vijëzimin dhe shënimi; - përshkruajë llojet, teknikat, veglat dhe pajisjet në punimet axhusterike; - përshkruajë llojet, teknikat, veglat dhe pajisjet per derdhje - përshkruajë llojet, teknikat, veglat dhe pajisjet per perpunim me deformim - përshkruajë ndërtimin e makinës shpuese; - tregojë veçoritë e shpimit me makinë; - përshkruajë ndërtimin e aparatit të saldimit me hark elektrik; - tregojë veçoritë e saldimin me hark elektrik; - tregojë veçoritë e proceseve te ngjashme me saldim II. Fondi i orëve të lëndës

35 javë x 2 orë/javë =70 orë III. Programi i hollësishëm i lëndës

Kapitulli 1: Hyrje në lëndën “Teknikat e përpunimit” 2 orë a) Qëllimet e kapitullit: Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - tregojë se ç’përmban lënda “teknikat e perpunimit ”; - përshkruajë punimet që kryen mekaniku i makinave; - tregojë veçoritë e profesionit të mekanikut te makinave b) Temat e kapitullit - Hyrje në teknikat e perpunimit te metaleve. - Përmbajtja e lëndës “teknikat e perpunimit”. - Veçoritë e profesionit të mekanikut te makinave. - Proceset metalpërpunuese - Struktura e procesit të prodhimit. c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi të: - ilustrojë shpjegimin e detaleve dhe tërësive të makinave, me pankarta dhe skema nga

profesioni i mekanikut te makinave. - japë detyra shtëpie për nxënësit që të mbledhin informacion mbi profesionin e mekanikut

te makinave.

41

d) Kushtet për realizimin e kapitullit - klasë mësimore-kabinetike Kapitulli 2: Përpunimi me dorë 18 orë a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - përshkruajë limimin, llojet e limimit, llojet e limave dhe përdorimn e tyre; - përshkruajë zgrocimin, llojet e instrumentave zgrocues dhe përdorimin e tyre; - përshkruajë prerjen, llojet e prerjeve me instrumenta e pajisje të ndryshme dhe përdorimin

e tyre; - përshkruajë shpimin, kalizvarimin dhe alezimin, llojet, instrumetat e pajisjet përkatëse,

përdorimin e tyre; - përshkruajë filetimin, llojet, instrumetat e pajisjet përkatëse, përdorimne e tyre; b) Temat e kapitullit - Perpunimi me lime-limimi, llojet e limimit, llojet e limave dhe përdorimi i tyre. - Perpunimi me gerrithje-Zgrocimi, llojet e instrumentave zgrocues dhe përdorimi i tyre. - Prerja e materialit-Prerja, llojet e prerjeve, prerja me sharrë, me daltë, me fleks, me

gërshërë dore dhe makinerike, përdorimi i tyre. - Shpimi, kalizvarimi dhe alezimi, llojet, instrumetat e pajisjet përkatëse, përdorimi i tyre. - Filetimi, llojet, instrumetat e pajisjet përkatëse, përdorimi i tyre.. - Pastrimi i vrimave - Tushimi (lemuarja e siperfaqeve-shkelqesimi) c) Udhëzimet didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi të: - shpjegojë çështjet mësimore duke i ilustruar me instrumentat dhe pajsijet përkatëse, si

dhe me skema të proçeseve që kryhen; - angazhojë nxënësit në analizimin e instrumentave të ndryshëm dhe proçeseve të

axhusterisë. d) Kushtet për realizimin e kapitullit - klasë mësimore me skema e pankarta për proçeset axhusterike. - instrumenta dhe pajisje të axhusterisë. Kapitulli 3: Përpunime me derdhje 15 orë a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - përshkruajë proçesin e perpunimit me derdhje - analizojë instrumenat ,pajisjet,dhe teknologjine e derdhjes - përshkruajë proçesin e pergaditjes te materialit per derdhje - analizojë tipet dhe format e modeleve dhe berthamave per derdhjes - dallojë llojet e ndryshme të metodave dhe pajisjeve per derdhje - tregojë ndërtimin dhe funksionimin e furrave dhe pajijseve per derdhje b) Temat e kapitullit - Karakteristikat e përpunimit me derdhje. - Regjimet e perpunimit me derdhje

42

- Llojet e derdhjes. - Trajta dhe materiali i detaleve të derdhura. - Derdhja në forma prej rëre. - Format për derdhje. - Modelet. Bërthamat. - Derdhja në forma metalike. - Derdhja me presion. Derdhja centrifugale. Derdhja precize. - Përgatitja e materialit për derdhje. - Furrat për shkrirje. Kanalet për derdhje. - Pastrimi i detaleve të derdhura. - Gabimet e detaleve të derdhura c) Udhëzimet didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi të: - shpjegojë çështjet mësimore duke i ilustruar me instrumentat dhe pajisjet per derdhjee

përkatëse si dhe me skema të proçeseve të derdhjeve perkatese; - angazhojë nxënësit në analizimin e instrumentave të ndryshëm, makinave dhe proçeseve

të derdhjes. d) Kushtet për realizimin e kapitullit - klasë mësimore me skema e pankarta për proçeset e ndryshme te derdhjes; - copa te derdhura Kapitulli 4: Përpunimi me deformim 20 orë a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - përshkruajë perpunimi me deformim, llojet e deformimeve dhe përdorimn e tyre; - përshkruajë deformacionet dhe sforcimet,kushtet e plasticitetit - pershkruaj perpunimin me ngjeshje, llojet dhe perdorimin e tyre - pershkruaj perpunimin me farketim, llojet dhe perdorimin e tyre - pershkruaj perpunimin me tejshtytje, llojet dhe perdorimin e tyre - përshkruajë prerjen, llojet e prerjeve me gershere, pajisje të ndryshme dhe përdorimin e

tyre; - përshkruajë shtancimin dhe shpimin , dhe përdorimin e tyre; - përshkruajë perkuljen dhe kuposjen,perdorimin e tyre; b) Temat e kapitullit - Përpunimi me deformim. - Deformacionet. - Sforcimet - Kushtet e plasticitetit. - Përpunimi me ngjeshje. - Farkëtimi. - Përpunimi me tejshtytje. - Prerja me gërshërë. - Shtancimi. - Shpimi. - Përkulja. - Kuposja

43

c) Udhëzimet didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi të: - shpjegojë çështjet mësimore duke i ilustruar me instrumentat dhe pajsijet përkatëse, si

dhe me skema të proçeseve që kryhen; - angazhojë nxënësit në analizimin e instrumentave të ndryshëm dhe proçeseve të

perpunimit me deformim d) Kushtet për realizimin e kapitullit - klasë mësimore me skema e pankarta për proçeset perpunimi me dedformim - instrumenta dhe pajisje të perpunimit me deformim Kapitulli 5: Përpunimi me saldim 15 orë a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - përshkruajë proçesin e saldimit me hark elektrik dhe regjimet e saldimit; - tregojë ndërtimin e pajisjeve për saldim me hark elektrik; - dallojë mjetet dhe materialet për saldimin me hark elektrik; - përshkruajë llojet e ndryshme të saldimit me hark elektrik, - tregojë si bëhet parapërgaditja e pjesëve për saldim me hark elektrik; - tregojë rregullat e mbrojtjes higjeno-teknike gjatë saldimit me hark elektrik. b) Temat e kapitullit - Proçesi i saldimit me hark elektrik, regjimet e saldimit. - Aparatet për saldim me hark elektrik me dorë (transformatorët, drejtuesit e gjeneratorët)

ndertimi dhe mirmbajtja. - Mjetet për saldim-kabllot, mbajtësi i elektrodës, shtrënguesit e kabllos për material bazë,

lidhëset dhe kyçëset e kabllove. - Veglat për saldim-çekani, brusha, dalta, shabllonët, shkronjat dhe numrat. - Elektrodat për saldim-elektrodat e mbështjella, roli i mbështjellësit, ndarja e elektrodave,

standardizimi, shënimi i elektrodave dhe tharja e tyre. - Parapërgatitja e pjesëve që do të saldohen me hark elektrik. - Saldimi ballor, këndor dhe rrethor. - Saldimi i gypave. - Saldimi i konstruksioneve të thjeshta. - Mbrojtja higjieno-teknike gjatë saldimit me hark elektrik me dorë. c) Udhëzimet didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi të: - shpjegojë çështjet mësimore duke i ilustruar me materialet dhe pajisjet e saldimit me hark

elektrik; - angazhojë nxënësit në analizimin e proçeseve të ndryshme të saldimit me hark elektrik. d) Kushtet për realizimin e kapitullit - klasë mësimore me skema e pankarta për proçeset e saldimit me hark elektrik; - pajisje saldimi me hark elektrik; - materiale e vegla për saldim me hark elektrik.

44

Klasa 10

Përshkruesit e moduleve të praktikave profesionale

PËRSHKRUESI I MODULIT TË PRAKTIKËS PROFESIONALE

“Matja, kontrolli dhe shënimi” Lëmia: Makineri Profili: Mekanik i makinave, Operator i prodhimit, Saldator, Vegëltar. Niveli: I Klasa: 10

Numri i modulit

1

Qëllimi i modulit

Një modul që aftëson nxënësit për të kryer matje, kontrolle dhe shënime në fushën e punimit të metalit, me përdorim të instrumentave dhe veglave përkatëse.

Kohëzgjatja e modulit

3 kredite (18 orë)

Rezultatet e të mësuarit (RM) dhe përmbajtja

RM 1 Nxënësi kryen matje të përmasave gjatësore (me nonius, thellësi matës dhe lartësimatës) Përmbajtja - Matja, kuptimi i matjeve të përmasave gjatësore - Llojet e matjeve të përmasave gjatësore - Instrumentat matëse dhe përdorimi i tyre - Matja e përmasave gjatësore të jashtme-brendshme me

nonius - Matja e përmsasave gjatësore të thellësisë me

thellësimatës - Matja e përmasave gjatësore-lartësisë me lartësimatës

RM 2 Nxënësi kryen matje të përmasava gjatësore me

mikrometër Përmbajtja - Llojet e matjeve të përmasave gjatësore me mikrometër - Instrumentat matëse dhe perdorimi i tyre - Matja e përmasave gjatësore të jashtme me mikrometër - Matja e përmasave gjatësore të brendshme me

mikrometër - Matja e përmasave gjatësore-thellësisë

45

RM 4 Nxënësi kryen vijzime dhe shënime të sipërfaqeve Përmbajtja - Kuptimi i vijzimit dhe shënimit të sipërfaqeve - Analiza e vizatimit dhe zgjedhja e bazave - Zgjedhja dhe përgatitja e paisjeve dhe instrumenteve

për vijzim dhe shënim - Shënime me ndihmën e këndorit dhe prizmës - Shënime të sipërfaqeve (konturave) të ndërlikuara - Shënimi me shabllon

RM 3 Nxënësi kryen matje dhe kontrolle të këndëve Përmbajtja - Kuptimi i matjeve të këndëve - Instrumentat matëse kontrolluese dhe përdorimi i tyre - Matja dhe kontrolli i këndëve - Matja e këndëve me këndëmatës të zakonshem dhe

universal - Matës kontrollues me shabllon

Proçedurat e vlerësimit

Realizimi i pranueshem i modulit do të konsiderohet arritja e kenaqshme e të gjithë kritereve të realizimit të specifikuara për çdo rezultat të të mësuarit. Më poshtë jepen shkurtimet që do të përdoren: RM Rezultatet e të mësuarit IV Instrumentet e vlerësimit KR Kriteret e realizimit

RM 1 IV - Pyetje-përgjigje me gojë

- Demonstrim praktik me listë kontrolli

KR Nxënësi duhet të: - tregojë llojet e matjeve të përmasave gjatësore; - dallojë dhe përzgjedhë instrumentat matëse sipas

matjes që do të kryhet; - kryejë matje më saktësi të përmasave gjatësore të

jashtme-brendshme me përdorimin e noniusit; - kryejë matje me saktësi të përmasave gjatësore të

thellësisë me perdorimin e thellësimatësit; - kryejë matje me saktësi të përmasave gjatësore-

lartësisë me përdorimin e lartësimatësit.

RM 2 IV - Pyetje-përgjigje me gojë - Demonstrim praktik me listë kontrolli

KR Nxënësi duhet të:

- dallojë dhe përzgjedhë instrumentat matëse, sipas matjes që do të kryhet;

- kryejë matje me saktësi të përmasave gjatësore të jashtme, me mikrometer;

- kryejë matje me saktësi të përmasave gjatësore të

46

brendshme, me mikrometer; - kryejë matje me saktesi të përmasave gjatësore-

thellesi, me mikrometer.



- shpjegojë kuptimin e matjeve të këndëve; - dallojë dhe përzgjedhë instrumentat matëse dhe

kontrollues, sipas matjes që do të kryhet; - kryejë me saktësi matje të këndëve me këndmatës të

zakonshëm; - kryejë me saktësi matje të këndëve me këndmatës

universal; - kryejë me saktësi kontrolle të këndëve me këndor

dhe shabllona.



- shpjegojë kuptimin e vijzimit dhe shënimit të sipërfaqeve;

- tregojë mënyrën e analizës së vizatimit dhe zgjedhjes së bazave;

- dallojë dhe përzgjedhë paisjet dhe instrumentat për vijzim dhe shënim sipas detalit të dhënë;

- kryejë me saktësi shënime të siperfaqës me ndihmën e këndorit dhe prizmës;

- kryejë me saktësi shënime të sipërfaqës (konturave të ndërlikuara) me ndihmën e këndorit dhe prizmës;

- kryejë shënime të sipërfaqeve me shabllon.

Metodat e të mesuarit të rekomanduara

Ky modul duhet të trajtohet në punëtori të metalpunuesit. -Mësimdhënësi duhet të përdor sa më shumë të jetë e mundur demonstrime konkrete të matjeve.

-Gjatë trajtimit të çështjeve hyrëse praktike, mësimdhënësi duhet të përdore sa më shumë të jetë e mundur edhe demonstrime konkrete të interpretimit të vizatimeve teknike dhe skicave, si dhe matjeve me instrumenta.

-Nxënësit duhet të jenë sa më tepër në kontakt me detale konkrete për tu matur, kontrolluar dhe shënuar.

-Nxënësit duhet të angazhohen në vëzhgime dhe diskutime në lidhje me çështjet e ndryshme të vizatimit, skicimit, tolerancave matjeve, kontrollit dhe shënimit.

-Gjatë vlerësimit të nxënësve, duhet të synohet sa më shumë demonstrim praktik i njohurive dhe koncepteve të fituara.

47

Baza materiale e domosdoshme

Për realizimin si duhet të modulit është e domosdoshme të sigurohen mjediset, makinat, veglat, paisjet, instrumentat dhe materialet e mëposhtme:

- Klasë për mësim kabinetik - Punëtori makinash metalprerëse me torno, freza e trapano

dhe axhusteri - Mjetet për kryerjen e skicimeve - Detale tipike për të skicuar dhe matur - Çiftëzime me vendosje të ndryshme - Kompleti i instrumentave matëse dhe kontrolluese që

përdoren në mekanikë - Pjesë (copa) të përshtatshme për vijzim dhe shënim - Paisje dhe instrumentet për vijzim dhe shënim - Pankarta, makete, udhëzuesa, katallogje, rregullorë,

vizatime dhe skica të detaleve tipike, standarde etj.

48


“Punime axhusterie” Lëmia: Makineri Profili: Operator i prodhimit, Mekanik i makinave, Saldator, Vegëltar. Niveli: I Klasa: 10

Numri i modulit

2

Qëllimi i modulit

Një modul që aftëson nxënësit për të kryer punime axhusterie të tilla si limime, prerje me sharrë dhe me gërshërë, lakime dhe formësime të profileve, tubave, llamarinave, shpime vrimash, hapje filetash dhe zmerilime, të cilat lehtësojnë kryerjen e punimit të metaleve.


18 kredite (108 orë)


RM 1 Nxënësi kryen punime të limimit Përmbajtja - Analiza e skices ose vizatimit të detalit - Përzgjedhja e gjysëmfabrikatit - Përzgjedhja e veglave të punës - Përzgjedhja e limave për limim - Përzgjedhja e instrumenteve matës gjatë limimit - Vendosja dhe shtrëngimi i copes në mengene - Kryerja e limimeve të siperfaqeve të rrafshta - Kryrja e limimeve të sipërfaqeve të rrumbullakta - Kryrja e limimeve të vrimave të profiluara - Kryrja e limimeve të sipërfaqeve nën kënd - Matja dhe kontrolli gjatë limimit të sipërfaqeve

përkatëse. - Rregullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së mjedisit gjatë

limimit.

RM 2 Nxënësi kryen prerje me sharrë dore të gjysëmfabrikateve metalike shufrore dhe të profiluara Përmbajtja - Analiza e skices ose e vizatimit të copës - Përzgjedhja e gjysëmfabrikatit - Përzgjedhja e veglave të punës - Përzgjedhja e sharrave për prerje - Përzgjedhja e instrumentave matës - Vendosja dhe shtrëngimi i copës - Kryrja e prerjes me sharrë dore - Matja dhe kontrolli gjatë prerjes - Rregullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së mjedisit gjatë

49

punimit me sharrë

RM 3 Nxënësi kryen prerje të llamarinave më gërshërë dore dhe gërshërë mekanike Përmbajtja - Analiza e skices ose e vizatimit të detalit - Përzgjedhja e gjysëmfabrikatit - Përzgjedhja e veglave të punës - Përzgjedhja e gërshërëve për prerje - Përzgjedhja e instrumenteve matës - Vendosja dhe shtrëngimi i copës - Kryrja e prerjes me gërshërë dore - Kryrja e prerjes me gërshërë mekanike - Matja dhe kontrolli gjatë prerjes me gërshërë dore - Rregullat e sigurimit teknik e të ruajtjs së mjedisit gjatë

punimit me gërshërë dore

RM 4 Nxënësi kryen prerje me sharrë me pllakë retifikuese të profilave, shufrave, tubave e shiritave metalike Përmbajtja - Analiza e skices ose e vizatimit të detalit - Përzgjedhja e gjysëmfabrikatit - Përzgjedhja e veglave të punës - Përzgjedhja e pllakës retifikuese për prerje - Përzgjedhja e instrumentave matës gjatë prerjes - Vendosja dhe shtrëngimi i copës - Kryerja e prerjes me pllakë retifikuese - Matja dhe kontrolli gjatë prerjes me sharrë - Rregullat e sigurisë teknike e të ruajtjes së mjedisit gjatë

punimit me sharrë retifike

RM 5 Nxënësi kryen punime zmerilimi dhe pastrimi, me retifikues dore Përmbajtja - Përgaditja e pjesëve për zmerilim - Zmerilimi i ashpër i tegelave të salduar - Zmerilimi finok (lustrimi i tegelave të salduar) - Pastrimi i buzëve të pjesëve pergaditëse për saldim - Pastrimi i buzëve të pjesëve përgaditëse për axhustim - Rregullat e sigurisë dhe ruajtja e mjedisit gjatë punimeve

me zmerilim

RM 6 Nxënësi kryen lakime dhe formime të profileve të çelikut, tubave dhe llamarinave Përmbajtja - Analiza e skices ose e vizatimit të detalit - Përzgjedhja e gjysëmfabrikatit - Përzgjedhja e veglave të punës - Përzgjedhja e instrumentave matës - Vendosja e shtrëngimi i copës

50

- Kryrja e lakimit të pjesës me vegël doracake - Kryrja e lakimit të pjesës me pajisje lakimi universale - Kryrja e formësimit me vegla doracake - Kryrja e formësimit me pajisje makinerike - Matja dhe kontrolli gjatë lakimit dhe formësimit - Rregullat e sigurisë teknike e të rujatjes së mjedisit gjatë

punimit me lakim dhe formësim

RM 7 Nxënësi kryen shpime, zgjerime dhe alezime vrimash Përmbajtja - Analiza e skices ose e vizatimit të detalit - Përzgjedhja e veglave të punës - Vendosja dhe shtrëngimi i copës - Përzgjedhja e instrumentit prerës - Përcaktimi i regjimit të përpunimit - Kryrja e shpimit të vrimës - Kryrja e zgjerimit të vrimës - Matja dhe kontrolli gjatë shpimit - Rregullat e sigurimit teknike të ruajtjes së mjedisit gjatë

shpimit

RM 8 Nxënësi kryen hapje të filetove të jashtme dhe të brendëshme me dore Përmbajtja - Analiza e skices ose e vizatimit të detalit - Përzgjedhja e veglave të punës - Vendosja dhe shtrëngimi i copës - Përzgjedhja e instrumentit prerës - Përcaktimi i regjimit të përpunimit - Përcaktimi i diametrit të vrimës për filetim të brendshëm - Vendosja dhe shtrëngimi i copës në mengene - Përzgjedhja e mashkujve filetues dhe mbajtësve përkatës - Punimi me dorë i filetos së brendshme - Përzgjedhja e shufrës për filetim të jashtëm - Vendosja dhe shtrëngimi i shufrës në mengene - Përzgjedhja e madravidave dhe mbajtësve përkatëse - Punimi me dore i filetos së jashtme - Matja dhe kontrolli gjatë filetimit - Rregullat e sigurimit teknike të ruajtjes së mjedisit gjatë

filetimit me dorë.


Realizimi i pranueshëm i modulit do të konsiderohet arritja e kënaqshme e të gjithë kritereve të realizimit të specifikuara për çdo rezultat të të mësuarit. Më poshtë jepen shkurtimet që do të përdoren: RM Rezultatet e të mësuarit IV Instrumentet e vlerësimit KR Kriteret e realizimit

RM 1 IV Vëzhgim i demonstrimit të nxënësit me listë-kontrolli

51


- interpretojë drejt skicën ose vizatimin e detalit; - përzgjedhë drejt gjysëmfabrikatin; - përzgjedhë drejt veglat e punës; - përzgjedhë drejt limat për limim; - përzgjedhë drejt instrumentat matëse-kontrolluese; - vendosë dhe shtrëngojë siç duhet copën në mengene; - përcaktojë drejt regjimin e limimit; - kryejë limime të sipërfaqeve të rrafshta; - kryejë limime të sipërfaqeve nën kënd; - kryejë limime të sipërfaqeve të rrumbullakta; - heqë siç duhet copën; - masë dhe kontrollojë drejt dhe saktë përmasat gjatë

punimit; - respektojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes

së mjedisit gjatë limimit; - mirëmbajë mengenat, veglat dhe limat.



- interpretojë drejt skicën ose vizatimin e detalit; - përzgjedhë drejt gjysëmfabrikatin; - përzgjedhë drejt veglat e punës; - përzgjedhë drejt sharrat për prerje; - përzgjedhë drejt instrumentat matëse; - vendosë dhe shtrëngojë siç duhet copën në mengene; - kryejë sharritje me sharrë dore; - kryejë sharritje me sharrë mekanike; - heqë siç duhet copën nga mengena; - masë dhe kontrollojë drejt dhe saktë përmasat gjatë

sharritjes; - respektojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes

së mjedisit gjatë sharritjes; - mirëmbajë veglat dhe pajisjet e punës.



- interpretojë drejt skicën ose vizatimin e detalit; - përzgjedhë drejt gjysëmfabrikatin; - përzgjedhë drejt veglat e punës; - përzgjedhë drejt gershërët për prerje; - përzgjedhë drejt instrumentat mates; - vendosë dhe shtrëngoje siç duhet copën në mengene; - kryejë sharritje me gërshërë dore; - kryejë sharritje me gërshërë mekanike; - heqë siç duhet copën nga mengena; - masë dhe kontrollojë drejt dhe saktë përmasat gjatë

52

prerjes; - respektojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes

së mjedisit gjatë prerjes me gërshërë; - mirëmbajë veglat dhe pajisjet e punës.


KR Nxënësi duhet te:

- interpretojë drejt skicën ose vizatimin e detalit; - përzgjedhë drejt gjysëmfabrikatin; - përzgjedhë drejt veglat e punës; - përzgjedhë drejt pllakat retifikuese për prerje; - përzgjedhë drejt instrumentat mates; - vendosë dhe shtrengojë siç duhet copen në mengene; - kryejë sharritje me pllakë retifikuese. - kryejë sharritje me pllakë retifikuese; - heqë siç duhet copen nga mengena; - masë dhe kontrollojë drejt dhe saktë permasat gjatë

sharritjes; - respektojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes

së mjedisit gjatë sharritjes; - mirembajë sharrën;



- interpretojë drejtë skicen ose vizatimin e detalit; - përzgjedhë drejt zmeriluesit; - përzgjedhë drejt veglat e punes; - vlersojë cilësinë e zmerilimit; - vendosë dhe shtrengoje siq duhet copen ; - kryejë zmerilime të duhura ; - masë dhe kontrollojë saktë vizualisht cilësinë e

zmerilimit ; - respektojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes

së mjedisit gjatë zmerilimit ; - mirëmbajë pajisjen për zmerilim.



- interpretojë drejt skicen ose vizatimin e detalit; - përzgjedhë drejt gjysëmfabrikatin; - përzgjedhë drejt veglat e punes; - përzgjedhë drejt veglat e lakimit; - përzgjedhë drejt veglat për formësim; - vendosë dhe shterngojë siq duhet copen; - kryejë lakime me vegla doracake; - kryejë lakime me vegla universale ne makinë; - kryejë formësime me vegla doracake;

53

- kryejë formësime me vegla universale në makinë - heqë siç duhet copen; - masë dhe kontrollojë drejt dhe saktë permasat gjatë

lakimit, formsimit; - rrespektojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes

së mjedisit gjatë lakimit dhe formësimit; - mirëmbajë veglat dhe pajisjet për lakim dhe

formësim.


KR Nxënësi duhet të: - interpretojë drejtë skicen ose vizatimin e detalit; - përzgjedhë drejt gjysemfabrikatin; - përzgjedhë drejt veglat e punës; - përzgjedhë drejt instrumentin për prerje; - përzgjedhë drejt instrumentat matës; - vendosë dhe shterngoje siç duhet copen në mengene; - kryejë shpimin ose zgjerimin e vrimës në përmasat e

kerkuara; - masë dhe kontrolloj saktë gjatë shpimi dhe zgjerimit

të vrimave; - heqë siç duhet copen, punton dhe pajisjet ndihmëse. - respektojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe ruajtjes

së mjedisit; - mirëmbajë veglat dhe pajisjet e punës.



- përcaktojë saktë diametrin e shufrës per filetim (bazuar në standarde);

- përzgjedhë madravidat e duhura dhe mbajtësit përkatës;

- përzgjedhë drejt instrumentat mates për filetim të jashtem;

- përcaktojë saktë diametrin e vrimes për filetim të brendshëm;

- përzgjedhë meshkujt per filetim të brendshëm; - përzgjedhë drejt instrumentet matëse për filetim të

brendshem; - kryejë punime me dore të filetimit te brendshëm ; - kryejë punime me dorë të filetos së jashtme ; - heqë siq duhet copen nga mengena ; - masë dhe kontrollojë drejt dhe saktë përmasat gjatë

filetimit ; - respektojë rregullat e mbrojtjes në pune dhe ruajtjes

së mjedisit gjatë filetimit ; - mirëmbajë mengenet, garniturat e filetimit.

54

Metodat e të mësuarit të rekomanduara

- Trajtimi i këtij moduli duhet të bëhet në punëtorine e axhusterisë.

- Gjatë trajtimit të modulit, mesuesi i praktikës duhet të perdore sa më shumë që të jetë e mundur demonstrimet konkrete të proçeseve të limimit, sharritjes me dorë, prerjes me dorë, zmerilimit, shpimit, llakimit dhe formësimit, hapjes së filetave.

- Mësimdhënësi duhet të mbikqyrë respektimin e rregullave të mbrojtjes në punë, ruajtjes së mjedisit dhe mirembajtjes së veglave dhe pajisjeve

- Gjatë vlerësimit të nxënësve, duhet të synohet në kontrollin e demonstrimit praktik të njohurive dhe koncepteve të fituara


Për realizimin si duhet të modulit është e domosdoshme të sigurohen mjediset, makinat, veglat, pajisjet, instrumentat dhe materialet e meposhtme: - Punetori axhusterie. - Vegla dhe pajisje pune, instrumente matese dhe prerëse për

limim, sharritje me sharrë dore dhe mekanike, prerje me gershërë dore dhe mekanike, për lakim dhe formësim, trapano dore elektrike, garniture per filetime, retifike- zmerilim etj.

- Gjysemfabrikate të ndryshme për retifikim dhe punime limimi, prerje ne sharrë, prerje me gershërë, lakim dhe formësim

- Pankarta, makete, udhezuesa, katalloge, rregullore, standarde, etj.

- Vizatime dhe skica të detaleve tipike dhe pjesëve në axhusteri.

55


“Shpimi me makina shpuese” Lëmia: Makineri Profili: Operator i prodhimit, Mekanik i makinave, Saldator, Vegëltar. Niveli: I Klasa: 10

Numri i modulit

3

Qëllimi i modulit

Një modul praktik që aftëson nxënësit për të kryer shpime, zgjerime, kalizvarime dhe alezime të vrimave të ndryshme, me përdorim të trapanos shtyllore.


6 kredite (36 orë)


RM 1 Nxënësi kryen shpime dhe zgjerime vrimash me trapano shtyllore Përmbajtja - Analiza e skicës ose vizatimit të detalit - Përzgjedhja e gjysëmfabrikatit - Përzgjedhja e veglave të punës - Përzgjedhja e puntove - Përzgjedhja e instrumentave matëse - Përzgjedhja e pajisjeve ndihmëse - Vendosja dhe shtrëngimi i pajisjes shtrënguese në

tavolinen e trapanos shtyllore - Vendosja e shtrëngimi i copës në pajisjen shtrënguese - Vendosja dhe shtrëngimi puntos në mandrino - Përcaktimi i regjimit të përpunimit të vrimës - Rregullimi i trapanos sipas regjimit të percaktuar - Rregullimi i sistemit ftohës - Kryerja e shpimit ose zgjerimit të vrimës - Heqja e copes, instrumentit shpues dhe pajisjeve

ndihmëse - Matja dhe kontrolli gjatë shpimit dhe zgjerimit të

vrimave - Standardet në shpim - Rregullat e sigurimit teknik dhe të ruajtjes së mjedisit

RM 2 Nxënësi kryen kalizvarime vrimash me trapano shtyllore

Përmbajtja - Analiza e skices ose vizatimit të detalit - Përzgjedhja e veglave të punës - Përzgjedhja e kalizvareve - Përzgjedhja e instrumentave matëse - Përzgjedhja e pajisjeve ndihmëse - Vendosja dhe shtrëngimi i pajisjes shtrënguese në

56

tavolinën e trapanos shtyllore - Vendosja e shtrëngimi i copës në pajisjen shtrënguese - Vendosja dhe shtrëngimi i kalizvarit në mandrino - Përcaktimi i regjimit të përpunimit të vrimës me kalizvar - Rregullimi i trapanos sipas regjimit të përcaktuar - Kryerja e kalizvarimit të vrimës - Heqja e copës, kalizvarit dhe pajisjeve ndihmëse - Matja dhe kontrolli gjatë kalizvarimit të vrimave - Standardet në kalizvarim - Rregullat e sigurimit teknik dhe të ruajtjes së mjedisit

RM 3 Nxënësi kryen alezime vrimash me trapano shtyllore

Përmbajtja - Analiza e skices ose vizatimit të detalit - Përzgjedhja e veglave të punës - Përzgjedhja e alezatorëve - Përzgjedhja e instrumentave matëse - Përzgjedhja e pajisjeve ndihmëse - Vendosja dhe shtrëngimi i pajisjes shtrënguese në

tavolinën e trapanos shtyllore - Vendosja dhe shtrëngimi i copes në pajisjen shtrënguese - Vendosja dhe shtrëngimi i alezatorit në mandrino - Përcaktimi i regjimit të përpunimit të vrimës me alezator - Rregullimi i trapanos sipas regjimit të përcaktuar - Kryerja e alezimit të vrimës - Heqja e copës, alezatorit dhe pajisjeve ndihmëse - Matja dhe kontrolli gjatë alezimit të vrimave - Standardet në alezim - Rregullat e sigurimit teknik dhe të ruajtjes së mjedisit

Proçedurat e vleresimit

Realizimi i pranueshem i modulit do te konsiderohet arritja e kënaqshme e të gjithë kritereve të realizimit të specifikuara për çdo rezultat të të mësuarit. Më poshtë jepen shkurtimet që do të përdoren: RM Rezultatet e të mësuarit IV Instrumentet e vlerësimit KR Kriteret e realizimit



- analizojë drejt skicen ose vizatimin e detalit; - përzgjedhë drejt gjysëmfabrikatin; - përzgjedhë drejt veglat e punës; - përzgjedhë drejt puntot; - përzgjedhë drejt instrumentat matëse; - përzgjedhë drejt pajisjet ndihmëse; - vendosë dhe shtrëngojë siç duhet pajisjen

shtrënguese në tavolinën e trapanos shtyllore; - vendosë e shtrëngojë drejt copën në pajisjen

57

shtrënguese; - vendosë dhe shtrëngojë drejt punton në mandrino; - përcaktojë sakt regjimin e perpunimit të vrimës; - rregullojë trapanon sipas regjimit të përcaktuar; - rregullojë drejt sistemin ftohës; - kryejë shpimin ose zgjerimin e vrimës në përmasat e

kërkuara; - heqë siç duhet copën, punton dhe pajisjet ndihmëse; - masë dhe kontrollojë saktë gjatë shpimit dhe

zgjerimit të vrimave; - respektojë strandardet gjatë shpimit; - respektojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe të ruajtes

së mjedisit.


KR Nxënësi duhet të: - analizojë drejt skicën ose vizatimin e detalit; - përzgjedhë drejt veglat e punës; - përzgjedhë drejt kalizvaret; - përzgjedhë drejt instrumentat matëse; - përzgjedhë drejt pajisjet ndihmëse; - vendosë dhe shtrëngojë siç duhet pajisjen

shtrënguese në tavolinën e trapanos shtyllore; - vendosë e shtrëngojë drejt copën në pajisjen

shtrënguese; - vendosë dhe shtrëngojë drejt kalizvarin në mandrino; - përcaktojë saktë regjimin e përpunimit të vrimës me

kalizvar; - rregullojë trapanon sipas regjimit të përcaktuar; - kryejë kalizvarimin e vrimës me saktësi minimale

IT8 dhe ashpërsi maksimale N9; - heqë siç duhet copën, kalizvarin dhe pajisjet

ndihmëse; - masë dhe kontrollojë saktë gjatë kalizvarimit të

vrimave; - respektojë strandardet gjatë kalizvarimit; - respektojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe të ruajtes

së mjedisit.


KR Nxënësi duhet të: - analizojë drejt skicen ose vizatimin e detalit; - përzgjedhë drejt veglat e punës; - përzgjedhë drejt alezatorët; - përzgjedhë drejt instrumentat matëse; - Përzgjedhë drejt pajisjet ndihmëse; - vendosë dhe shtrëngojë siç duhet pajisjen

shtrënguese në tavolinën e trapanos shtyllore;

58

- vendosë e shtrëngoje drejt copën në pajisje; - vendosë dhe shtrëngojë drejt alezatorin në mandrino; - përcaktojë saktë regjimin e përpunimit të vrimës me

alezator; - rregullojë trapanon sipas regjimit të përcaktuar; - kryejë alezimin e vrimës me saktësi minimale IT7

dhe ashpërsi maksimale N8; - heqë siç duhet copën, alezatorin dhe pajisjet

ndihmëse; - masë dhe kontrollojë saktë gjatë alezimit të vrimave; - respektojë strandardet gjatë alezimit; - respektojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe të ruajtes

së mjedisit.


-Gjatë trajtimit të çështjeve teorike, mësimdhënësi duhet të përdorë sa më shumë të jetë e mundur edhe demonstrimet konkrete të proçeseve të shpimit, zgjerimit të vrimave, kalizvarimit dhe alezimit me trapano shtyllore, si dhe të faktorëve që ndikojne në to.

-Nxënësit duhet të praktikohen sa më shumë të jetë e mundur për kryrjen e veprimeve përgatitore dhe të punës për shpim, zgjerim të vrimave, kalizvarim dhe alezim me trapano shtyllore.

-Nxënësit duhet të angazhohen në vëzhgime dhe diskutime në lidhje me çështjet e ndryshme të shpimit, zgjerimit të vrimave, kalizvarimit dhe alezimit me trapano shtyllore.

-Mësimdhënësi duhet të mbikqyrë respektimin e rregullave të mbrojtjes në punë, ruajtjes së mjedisit dhe mirëmbajtjes së makinës dhe pajisjeve.

-Gjatë vlerësimit të nxënësve, duhet të synohet në kontrllollin e demonstrimin praktik të njohurive dhe koncepteve të fituara.


Për realizimin si duhet të modulit është e domosdoshme të sigurohen mjediset, makinat, veglat, paisjet, instrumentat dhe materialet e mëposhtme: - Klasë peër mësim teorik - Punëtori makinash metalprerëse me trapano shtyllore - Vegla punë, instrumente matëse dhe prerëse për shpim,

zgjerim vrimash, kalizvarim dhe alezim. - Copa të parapërgatitura për zgjerim vrimash, kalizvarim dhe

alezim - Pankarta, makete, udhëzuesa, katalloge, rregullore,

standarde, etj. - Vizatime dhe skica të detaleve tipike per shpime, zgjerime

vrimash, kalizvarime dhe alezime me trapano shtyllore

59


“Saldimi me hark elektrik me dorë” Lëmia: Makineri Profili: Operator i prodhimit, Mekanik i makinave, Saldator, Vegëltar. Niveli: I Klasa: 10

Numri i modulit

4

Qëllimi i modulit

Një modul që aftëson nxënësit për të kryer saldime një mbi një, ballore dhe këndore, me përdorim të pajisjeve të saldimit me hark elektrik, si dhe për të bërë kontrollin dhe finalizimin përkatës.


4 kredite (24 orë)


RM 1 Nxënësi kryen pikime te ndryshme me hark elektrik Përmbajtja - Përgatitja e pjesëve për pikim - Përshtatja e makinës së saldimit për pikim - Kryerja e pikimeve të pjeseve të ndryshme metalike - Rregullat e sigurimit teknik e ruajtjes së mjedisit gjatë

pikimit.

RM 2 Nxënësi kryen saldime horizontale me hark elektrik Përmbajtja - Përshtatja e makinës së saldimit për saldime horizontale - Pergatitja e kanaleve te pjeset që do të saldohen - Kryerja e saldimeve horizontale me tegel të plotë - Kryerja e saldimeve horizontale me tegel të ndërprerë - Rregullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së mjedisit gjatë

saldimeve horizontale.

RM 3 Nxënësi kryen saldime një mbi një, me hark elektrik. Përmbajtja - Analiza e skemes së saldimit - Parapërgatitja e pjeseve që do te saldohen një mbi një - Rregullimi i regjimit të punes për saldim - Fiksimi i pjesëve një mbi një (me pikim apo në

mengene) - Realizimi i tegelit të saldimit një mbi një - Rregullat e sigurimit teknik e ruajtjes së mjedisit gjatë

saldimeve një mbi një.

RM 4 Nxënësi kryen saldime ballore, me hark elektrik Përmbajtja - Analiza e skemes së saldimit - Parapërgatitja e pjeseve qe do të saldohen me tegel

60

ballor - Rregullimi i regjimit të punes për saldime ballore - Fiksimi i pjesëve ballore - Realizimi i tegelit të saldimit ballor - Rregullat e sigurimit teknik e ruajtjes së mjedisit

RM 5 Nxënësi kryen saldime këndore, me hark elektrik

Përmbajtja - Analiza e skemes së saldimit - Parapergatitja e pjeseve që do të saldohen me tegel

këndor - Rregullimi i regjimit të punes për saldime këndore - Fiksimi i pjesëve në pozicion këndor - Realizimi i tegelit të saldimit këndor - Rregullat e sigurimit teknik e ruajtjes së mjedisit gjatë

saldimeve këndore

RM 6 Nxënësi kontrollon dhe finalizon tegelin e saldimit Përmbajtja - Pastrimi i sipërfaqeve të salduara nga zgjyra - Kontrolli i pergjithshem i saldimit me sy - Kontrolli i saldimit me instrumenta matese - Finalizimi i siperfaqeve te salduara - Rregullat e sigurimit teknik e ruajtjes së mjedisit


Realizimi i pranueshëm i modulit do të konsiderohet arritja e kënaqshme e të gjithë kritereve të realizimit të specifikuara për çdo rezultat të të mësuarit. Më poshtë jepen shkurtimet që do të përdoren: RM Rezultatet e të mësuarit IV Instrumentet e vlerësimit KR Kriteret e realizimit



- përgatitë pjesët për pikime; - përshtatë makinën e saldimit për pikim; - kryejë pikime të pjeseve të ndryshme metalike; - respektojë rregullat e sigurimit teknik e ruajtjes së

mjedisit gjatë pikimit.


KR Nxënësi duhet te: - përgatitë pjesët për saldim me hark elektrik; - përshtatë makinën e saldimit horizontal me hark

elektrik; - kryejë saldime horizontale me tegel të plotë; - kryejë saldime horizontale me tegel të plotë,

61

- respektojë rregullat e sigurimit teknik e ruajtjes së mjedisit gjatë saldimeve horizontale.



- përgatitë pjesët për saldim një mbi një; - përshtatë makinën për saldim një mbi një; - fiksojë mirë copat një mbi një; - kryejë siç duhet saldimin një mbi një; - respektojë rregullat e sigurimit teknik e ruajtjes së

mjedisit gjatë saldimit një mbi një.


KR Nxënësi duhet të: - hapë kanalet per tegelin e saldimit ballor, ne

perputhje me standardet perkatese; - pastrojë mire siperfaqet qe do të saldohen me tegel

ballor; - bejë rregullimin e duhur të regjimit të punës; - bejë fiksimin e duhur të pjeseve qe do të saldohen me

tegel ballor (me pikim apo ne mengene); - perdorë drejt veglat dhe pajisjet e punes; - realizojë tegelin e saldimit ballor, në perputhje me

skemen dhe standardet perkatese; - respektojë rregullat e sigurimit teknik e ruajtjes së

mjedisit gjatë saldimit ballor.


KR Nxënësi duhet të: - hapë kanalet per tegelin e saldimit kendor, në

perputhje me standardet perkatëse; - pastrojë mire siperfaqet që do të saldohen me tegel

kendor; - bejë rregullimin e duhur të regjimit të punës; - bejë fiksimin e duhur të pjeseve qe saldohen me tegel

kendor (me pikim apo ne mengene); - perdorë drejt veglat dhe pajisjet e punës; - realizojë tegelin e saldimit kendor, në perputhje me

skemen dhe standardet perkatëse; - respektojë rregullat e sigurimit teknik e ruajtjes së

mjedisit gjatë saldimit këndor.


KR Nxënësi duhet të: - bejë siç duhet pastrimin e zgjyrës nga tegelat me

çekanin e saldatorit dhe brushe çeliku;

62

- gjejë gabimet në saldimet një mbi një, ballore dhe këndore, duke përdorur shikimin dhe instrumentet matëse;

- gjejë gabimet në tegelat e saldimit, pas pastrimit të zgjyres;

- finalizojë siç duhet sipërfaqet e salduara, me perdorim të limës;

- finalizojë siç duhet siperfaqet e salduara, me perdorim të letres së zallit (leter zmeriluese);

- finalizojë siç duhet sipërfaqet e salduara, me perdorim të molatriçes;

- pastrojë vendin e punes; - respektojë rregullat e sigurimit teknik e ruajtjes së

mjedisit gjatë punimeve të kontrollit e finalizimit.


-Trajtimi i ketij moduli duhet të bëhet në punëtorine e saldimit me hark. -Gjatë trajtimit të modulit, mesuesi i praktikës duhet të përdorë sa me shumë që të jetë e mundur edhe demonstrimet konkrete të proçeseve të parapërgatitjes për saldim me hark, saldimeve të ndryshme dhe punimeve kontrolluese e finalizuese. -Mesuesi i praktikës duhet të mbikqyre respektimin e rregullave të mbrojtjes në punë, ruajtjes së mjedisit dhe mirembajtjes së veglave e pajisjeve të saldimit me hark. -Gjatë vlerësimit të nxënësve, duhet të synohet në kontrollin demonstrimin praktik të njohurive dhe koncepteve të fituara.


Per realizimin si duhet të modulit është e domosdoshme të sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e mëposhtme: - Punëtori saldimi me hark. - Vegla, pajisje dhe mjete pune për pikimin, pergatitjen e

kanaleve të pjesëve, saldimin horizontal me hark elektrik dhe kontrollin e finalizimin e siperfaqeve të salduara.

- Skema, vizatime teknike, katalogë, manuale për punimet e saldimit.

63


“Saldimi me gaz” Lëmia: Makineri Profili: Operator i prodhimit, Mekanik i makinave, Saldator, Vegëltar. Niveli: I Klasa: 10

Numri i modulit 5 Qëllimi i modulit

Një modul praktik që aftëson nxënësit për të kryer pikime me gaz, saldime horizontale, një mbi një, ballore, këndore, vertikale, tavanore, mbushje, shpumje dhe prerje të copave te metaleve të zeza me perqindje të ulet karboni, me perdorim te pajisjeve të saldimit me gaz, si dhe per të bërë kontrollin dhe finalizimin përkatës.


4 kredite (24 orë)


RM 1 Nxënësi kryen pikime të ndryshme me gaz Përmbajtja - Pikimet e ndryshme me gaz, përdorimi dhe veçoritë e

tyre - Analiza e skemës ose skicës së pikimeve të ndryshme

me gaz - Pergatitja e skicave të thjeshta të pikimet e ndryshme me

gaz - Përzgjedhja e pajisjes për pikime të ndryshme me gaz - Parapergatitja e pjesëve për pikime të ndryshme me gaz - Regjimet e punes gjatë pikimeve të ndryshme me gaz - Teknikat e realizimit të pikimeve të ndryshme me gaz - Kryerja e pikimeve të ndryshme - Kontrolli i pikimeve te ndryshme dhe finalizimi i tyre - Rregullat e sigurimit teknik e ruajtjes së mjedisit gjatë

pikimive me gaz

RM 2 Nxënësi kryen saldime horizontale me gaz Përmbajtja - Saldimi horizontal me gaz, përdorimi dhe veçoritë e tij - Analiza e skemës ose skicës së saldimit horizontal me

gaz - Përgatitja e skicave të thjeshta të saldimit horizontal me

gaz - Përzgjedhja e pajisjes së saldimit për saldime horizontale

me gaz - Regjimet e punës për saldim horizontal me gaz - Pergatitja e kanaleve të pjeset që saldohen - Kryerja e saldimeve horizontale me tegel të plotë - Kryerja e saldimeve horizontale me tegel të ndërprerë

64

- Kontrollimi i saldimit dhe finalizimi i sipërfaqeve të salduara

- Rregullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së mjedisit gjatë saldimeve horizontale

RM 3 Nxënësi kryen saldime një mbi një, me gaz

Përmbajtja - Saldimi një mbi një, përdorimi dhe veçoritë e tij - Analiza e skemës ose skicës së saldimit një mbi një - Përgatitja e skicave të thjeshta të saldimit një mbi një - Përzgjedhja e pajisjes së saldimit për saldime një mbi një - Regjimet e punës për saldime një mbi një - Parapërgatitja e pjeseve që do te saldohen një mbi një - Fiksimi i pjesëve një mbi një (me pikim apo në

mengene) - Realizimi i tegelit të saldimit një mbi një - Kontrollimi i saldimit dhe finalizimi i sipërfaqeve të

salduarar - Rregullat e sigurimit teknik e ruajtjes së mjedisit gjatë

saldimeve një mbi një.

RM 4 Nxënësi kryen saldime ballorë dhe këndorë me gaz Përmbajtja - Saldimi ballorë dhe këndorë me gaz, përdorimi dhe

veçoritë e tij - Analiza e skemës ose skicës së saldimit ballorë dhe

këndorë me gaz - Përgatitja e skicave të thjeshta të saldimit ballorë dhe

këndorë me gaz - Përzgjedhja e pajisjes së saldimit për saldime ballore dhe

këndore me gaz - Regjimet e punës për saldime ballorë dhe këndorë ma

gaz - Parapërgatitja e pjeseve që do të saldohen me tegel

ballorë dhe këndorë - Fiksimi i pjesëve ballore dhe këndore - Realizimi i tegelit të saldimit ballorë dhe këndorë - Kontrollimi i saldimit dhe finalizimi i sipërfaqeve të

salduara - Rregullat e sigurimit teknik e ruajtjes së mjedisit gjatë

saldimeve ballore dhe këndore.

RM 5 Nxënësi kryen saldime vertikale dhe tavanore, me gaz Përmbajtja - Saldimet vertikale dhe tavanore me gas, perdorimi dhe

veçorite e tyre - Analiza e skemës ose skicës së saldimit vertikal dhe

tavanor, me gaz - Pergatitja e skicave të thjeshta të saldimit vertikal dhe

tavanor, me gaz

65

- Perzgjedhja e veglave, pajisjeve e materialeve të nevojshme për saldim vertikal dhe tavanor, me gaz

- Parapërgatitja e pjesëve që do te saldohen vertikalisht dhe në form tavanore

- Regjimet e punes për saldim vertikal dhe tavanor me gaz - Teknika e realizimit të saldimit vertikal dhe tavanor, me

gaz - Kontrolli i saldimit dhe finalizimi i sipërfaqeve të

salduara - Rregullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së mjedisit

RM 6 Nxënësi mbush, shpon dhe pret copa metalike, me gaz

Përmbajtja - Mbushjet, shpumjet dhe prerjet me gas, llojet, veçoritë

dhe perdorimi i tyre - Analiza e skemës ose skicës së mbushjes, shpumjes dhe

prerjes së copave me gaz - Pergatitja e skicave të thjeshta te mbushjeve, shpumjeve

dhe prerjeve me gaz - Përzgjedhja e veglave, pajisjeve e materialeve të

nevojshme per mbushje, shpumje dhe prerje me gaz - Parapergatitja e pjeses që do të mbushet, shpohet dhe

prehet me gaz - Regjimet e punes për mbushje, shpumje dhe prerje me

gaz - Materialet për mbushje, shpumje dhe prerje me gaz - Teknika e mbushjes, shpumjes dhe prerjes së copave me

gaz - Kontrolli i mbushjes, shpumjes, prerjes dhe finalizimi i

sipërfaqeve të mbushura, shpuara dhe prera me gaz - Rregullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së mjedisit

RM 7 Nxënësi kontrollon e finalizon tegelin e saldimit me gaz.

Përmbajtja - Kontrollimi dhe finalizimi i tegelit të salduar - Analiza e skemës ose skices së kontrollimeve dhe

finalizimeve të tegelit - Përgatitja e skicave të thjeshta të kontrollimit dhe

finalizimit të tegelit të salduar - Përzgjegja e veglave dhe mjeteve të nevojshme për

kontrollimin dhe finalizimin e tegelit të salduar - Parapërgatitja e pjesëve që do të kontrollohen dhe

finalizohen - Regjimet e punës për kontroll dhe finalizim të tegelit - Pastrimi i sipërfaqeve të salduara - Kontrolli i përgjithshem i saldimit me sy - Kontrolli i saldimit me instrumenta matëse dhe

finalizimi i sipërfaqeve të salduara - Rregullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së mjedisit

66

Proçedurat e vleresimit

Realizimi i pranueshem i modulit do te konsiderohet arritja e kenaqshme e të gjithë kritereve të realizimit të specifikuara për çdo rezultat të të mësuarit. Më poshtë jepen shkurtimet që do të përdoren: RM Rezultatet e të mësuarit IV Instrumentet e vlerësimit KR Kriteret e realizimit

RM 1 IV - Pyetje përgjigje me gojë

- Vëzhgim i demonstrimit me listë-kontrolli

KR Nxënësi duhet të: - tregojë perdorimet dhe veçoritë e pikimeve të ndryshme,

me gaz; - interpretojë drejt skemen ose skicën e pikimeve të

ndryshme, me gaz; - pergatitë skica të thjeshta, të pikimeve me gaz - përzgjedhë drejt veglat, pajisjet dhe materialet e

nevojshme për pikime të ndryshme, me gaz; - bëjë parapergatitjen e pjesëve që do të bëhen pikime të

ndryshme, me gaz; - rregullojë siç duhet regjimin e punës për pikimeve të

ndryshme, me gaz; - kryejë pikimeve të ndryshme me gaz, në përputhje me

skemën dhe standardet perkatëse; - bëjë kontrollin e pikimeve te ndryshme, me gaz; - kryejë finalizimin e sipërfaqeve të pikuara; - përdorë siç duhet veglat dhe pajisjet për pikime të

ndryshme, me gaz; - respektojë rregullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së

mjedisit.

RM 2 IV - Pyetje përgjigje me gojë - Vëzhgim i demonstrimit me listë-kontrolli


- tregojë perdorimet dhe veçoritë e saldimit horizontal, me gaz;

- interpretojë drejt skemën ose skicën e saldimit horizontal me gaz;

- pergatitë skica të thjeshta të saldimit horizontal me gaz; - përzgjedhë drejt veglat, pajisjet dhe materialet e

nevojshme per saldim horizontal me gaz; - bëjë parapërgatitjen e pjesëve që do të saldohen

hozontalisht, me gaz; - rregullojë siç duhet regjimin e punës për saldim

horizontal me gaz; - kryejë saldime horizontal me gaz, në perputhje me

skemën dhe standardet përkatëse; - bëjë kontrollin e saldimit horizontal me gaz;

67

- kryejë finalizimin e sipërfaqeve të salduara; - përdorë siç duhet veglat dhe pajisjet për saldim

horizontal me gaz; - respektojë rregullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së

mjedisit.



- tregojë perdorimet dhe veçoritë e saldimeve një mbi një me gaz;

- interpretojë drejt skemen ose skicën e saldimit një mbi një me gaz;

- pergatitë skica të thjeshta të saldimit një mbi një me gaz; - përzgjedhë drejt veglat, pajisjet dhe materialet e

nevojshme per saldim një mbi një me gaz; - bëjë parapërgatitjen e pjesëve që do të saldohen një mbi

një me gaz; - rregullojë siç duhet regjimin e punës për saldim një mbi

një me gaz; - kryejë saldime një mbi një me gaz, në perputhje me

skemen dhe standardet perkatëse; - bëjë kontrollin e saldimit një mbi një me gaz; - kryejë finalizimin e sipërfaqeve të salduara; - përdorë siç duhet veglat dhe pajisjet per saldim një mbi

një me gaz; - respektojë rregullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së

mjedisit.



- tregojë perdorimet dhe veçoritë e saldimit ballorë dhe këndorë me gaz;

- interpretojë drejt skemen ose skicen e saldimit ballorë dhe këndorë me gaz;

- pergatitë skica të thjeshta të saldimit ballorë dhe këndorë me gaz;

- përzgjedhë drejt veglat, pajisjet dhe materialet e nevojshme per saldim ballorë dhe këndorë me gaz;

- bëjë parapergatitjen e pjesëve që do të saldohen në formë ballore dhe këndore me gaz;

- rregullojë siç duhet regjimin e punës për saldim ballorë me gaz;

- kryejë saldime ballorë me gaz, në perputhje me skemen dhe standardet perkatëse;

- bëjë kontrollin e saldimit ballorë me gaz; - kryejë finalizimin e sipërfaqeve të salduara;

68

- përdorë siç duhet veglat dhe pajisjet per saldim ballorë dhe këndore me gaz;

- respektojë rregullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së mjedisit.

RM 5 IV - Pyetje përgjigje me gojë

- Vëzhgim i demonstrimit me listë-kontrolli

KR Nxënësi duhet të: - tregojë perdorimet dhe veçoritë e saldimeve vertikale

dhe tavanore me gaz; - interpretojë drejt skemen ose skicen e saldimit

vertikal dhe tavanor, me gaz; - pergatitë skica të thjeshta të saldimeve vertikale dhe

tavanore, me gaz; - përzgjedhë drejt veglat, pajisjet dhe materialet e

nevojshme per saldim vertikal dhe tavanor, me gaz; - bëjë parapergatitjen e pjesëve që do të saldohen

vertikalisht dhe tavanor, me gaz; - rregullojë siç duhet regjimin e punes per saldim

vertikal dhe tavanor, me gaz; - kryejë saldime vertikale dhe tavanor me gaz, në

perputhje me skemen dhe standardet perkatëse; - bëjë kontrollin e saldimit vertikal dhe tavanor, me

gaz - kryejë finalizimin e sipërfaqeve të salduara; - përdorë siç duhet veglat dhe pajisjet per saldim

vertikal dhe tavanor, me gaz; - respektojë rregullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së

mjedisit.



- tregojë llojet, veçoritë dhe përdorimin e mbushjeve, shpumjeve dhe prerjeve me gaz;

- interpretojë skemen ose skicën e mbushjes, shpumjes dhe prerjes së copave metalike me gaz;

- përgatitë skica të thjeshta të mbushjeve, shpumjeve dhe prerjeve të copave me gaz;

- përzgjedhë drejt veglat, pajisjet dhe materialet e nevojshme per mbushje, shpumje dhe prerje të copave me gaz;

- parapergatitë copen që do të mbushet, shpohet dhe prehet me gaz;

- përcaktojë drejt regjimet e punes per mbushje, shpumje, dhe prerje të copave me gaz;

- përzgjedhë drejt materialin mbushes per mbushje, shpumje dhe prerje të copave me gaz;

69

- mbushë, shpon dhe pret copa metalike, me gas; - kryejë kontrollin e mbushjes, shpumjes, dhe prerjes

se copave, me gaz; - kryejë finalizimin e siperfaqeve të mbushura,

shpuara dhe të prera; - perdorë siç duhet veglat dhe pajisjet per mbushje,

shpumje dhe prerje te copave, me gaz; - respektojë rregullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së

mjedisit.

RM 7 IV - Vëzhgim i demonstrimit me listë-kontrolli

KR Nxënësi duhet të: - bejë siç duhet pastrimin e tegelit me brushë çeliku; - gjejë gabimet në saldimet një mbi një, ballore,

horizontal, vertikal, tavanor dhe këndorë, duke perdorur shikimin dhe instrumentet matëse;

- gjejë gabimet në tegelat e saldimit, pas pastrimit; - finalizojë siç duhet siperfaqet e salduara, me

perdorim të limës; - finalizojë siç duhet siperfaqet e salduara, me

perdorim të letres së zallit (letër zmeriluese); - finalizojë siç duhet siperfaqet e salduara, me

perdorim të molatriçes; - pastrojë vendin e punës; - respektojë rregullat e sigurimit teknik e ruajtjes së

mjedisit gjatë punimeve të kontrollit e finalizimit.

Metodat e te mesuarit te rekomanduara

-Ky modul duhet të trajtohet në punetorinë e praktikes së saldimit. Rekomandohet qe të organizohen dhe vizita në reparte saldimi ku kryhen pikime me gaz, saldime, horizontale, vertikale, ballore, kendorë, tavanore, mbushje, shpumje dhe prerje te copave me gaz. -Mësimdhënësi duhet të perdorë sa më shumë të jetë e mundur demonstrimet konkrete të veprimeve të pikimeve me gaz, saldimit horizontal, vertikal, ballor, kendorë, tavanor, mbushjes, shpimit dhe prerjes se copave, me gaz dhe të kontrollit e finalizimit të siperfaqeve të salduara. -Nxënësit duhet të angazhohen në veprime konkrete për të bërë pikime me gaz, saldime, horizontale, vertikale, ballore, kendore, tavanore, mbushje, shpim dhe prerjen e copave me gaz, si dhe kontrolle e finalizime të sipërfaqeve të salduara. -Mësimdhënësi duhet të nxisë diskutimet e nxënësve në lidhje me rastet e ndryshme që paraqiten. -Gjatë vlerësimit të nxënësve, duhet të zbatohet sa më shumë kontrolli i demonstrimit praktik të aftësive e dijeve të fituara.

70


Per realizimin si duhet të modulit është e domosdoshme te sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e meposhtme: - Punetori saldimi per saldim me gaz - Vegla, pajisje dhe mjete pune per saldimin horizontal,

vertikal, ballorë, kendorë dhe tavanor, me gaz, si dhe per kontrollin e finalizimin e siperfaqeve te salduara (ne perputhje me Karten DACUM)

- Vegla, pajisje dhe mjete pune per mbushje, shpumje e prerje me gaz, si dhe per kontrollin e finalizimin e ketyre punimeve (ne perputhje me Karten DACUM perkatese)

- Copa metalike te permasave te ndryshme per t’u salduar me gaz.

- Manuale, katalloge, standarde, materiale ilustruese etj.

71

Klasa 11

Programet e lëndëve profesionale

Programi i lëndës

“Detalet e makinave”

Lëmia: Makineri Profili: Operator i prodhimit. Niveli: I Klasa: 10 I. Qëllimet e lëndës Në përfundim të lëndës “Detalet e makinave” në klasën e 11-të, nxënësi duhet të: - të tregojë transmetuesit me friksion; - të tregojë çiftet me dhëmbëzorë cilindrikë; - të tregojë çiftet me dhëmbëzorë konikë; - të tregojë transmetuesit me zinxhirë; - të tregojë transmetuesit me rripa. - të tregojë transmetuesit e fuqisë; - të skicojë vizatimin e punëtorisë të: dhëmbëzorit cilindrik, dhëmbëzorit konik,

dhëmbëzorit kërmillor, yllëzës, pulexhës. II. Fondi i orëve të lëndës

35 javë x 1 orë/javë = 35 orë III. Programi i hollësishëm i lëndës Kapitulli 1: Transmetuesit e fuqisë 3 orë a) Qëllimet e kapitullit: Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - shpjegojë llojet, detyrat e tranmetuesve të fuqisë; - shpjegojë madhësitë karakteristike të transmetuesve. - vizatojë skemen kinematike të transmetuesve b) Temat e kapitullit - Llojet dhe detyrat e transmetuesve të fuqisë. - Madhësitë karakteristike të transmetuesve. - Paraqitja skematike e transmetuesve c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi : - të ilustrojë shembuj nga llojet e transmetuesve të fuqisë;

72

- të ilustrojë shembuj për detyrat e transmetuesve të fuqisë; - të ilustrojë shembuj nga madhësitë karakteristike të transmetuesve fuqisë. d) Kushtet për realizimin e kapitullit - pankarta dhe makete që paraqesin transmetuesit e fuqisë; - transmetues konkretë të fuqisë. Kapitulli 2: Tranmetuesit me friksion 4 orë a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet: - të shpjegojë llojet e transmetuesve me friksion - tipat; - të shpjegojë materialet e rrotave me friksion; - të shpjegojë sipërfaqet punuese të çifteve me friksion dhe forcat. b) Temat e kapitullit - Llojet e transmetuesve me friksion – tipat. - Materialet e rrotave me friksion. - Sipërfaqet punuese të çifteve me friksion dhe forcat. - Paraqitja skematike e transmetuesit c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi: - të ilustrojë shembuj nga llojet e tranmetuesve me friksion; - të ilustrojë shembuj nga materialet e rrotave me friksion; - të ilustrojë shembuj nga sipërfaqet punuese të çifteve me friksion dhe forcat. d) Kushtet për realizimin e kapitullit - pankarta dhe makete që paraqesin llojet e transmetuesve me friksion; - katalogë nga materialet e rrotave me friksion. Kapitulli 3: Çiftet e dhëmbëzorëve cilindrikë 10 orë a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet: - të skicoj vizatimin e punëtorisë të dhëmbëzorit - të shpjegojë vizatimin konstruktiv të dhëmbëzorëve cilindrikë; - të shpjegojë tolerancat, kontrollimin e dhëmbëve të dhëmbëzorëve cilindrikë. b) Temat e kapitullit - Profili standard dhe dhëmbëzori bazë - dërrasa e dhëmbëzuar. - Madhësitë gjeometrike dhe kinematike. - Vija e kontaktit të profileve. - Interferenca dhe numri kufitar i dhëmbëve të dhëmbëzorëve. - Shkalla e ingranimit. - Vizatimi konstruktiv i dhëmbëzorëve cilindrikë. - Tolerancat dhe kontrollimi i dhëmbëve dhe i dhëmbëzorëve cilindrikë. - Paraqitja skematike e transmetuesve me dhëmbëzorë cilindrikë

73

c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi : - të ilustrojë shembuj nga çiftet e dhëmbëzorëve cilindrikë; - të ilustrojë shembuj nga shkalla e ingranimit; - të ilustrojë shembuj nga vizatimi konstruktiv. d) Kushtet për realizimin e kapitullit - pankarta dhe makete që paraqesin llojet e dhëmbëzorëve cilindrikë; - katalogë nga çiftet e dhëmbëzorëve cilindrikë. Kapitulli 4: Çiftet me dhëmbëzorë konikë 6 orë a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet: - të shpjegojë ndarjen e çifteve të dhëmbëzorëve konikë; - të shpjegojë dhëmbëzorët bazë - pllakat e dhëmbëzuara; - të shpjegojë madhësitë gjeometrike dhe kinematike të çifteve konike; - të shpjegojë shkallën e ingranimit të dhëmbëzorëve konikë; - të shpjegojë vizatimin konstruktiv të dhëmbëzorëve të konik. b) Temat e kapitullit - Ndarja e çifteve të dhëmbëzorëve konikë. - Dhëmbëzori bazë - pllaka e dhëmbëzuar. - Madhësitë gjeometrike dhe kinematike të çifteve konike. - Shkalla e ingranimit të dhëmbëzorëve konikë. - Vizatimi konstruktiv i dhëmbëzorëve konikë. c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi: - të ilustrojë shembuj nga çiftet e dhëmbëzorëve konikë; - të ilustrojë shembuj nga madhësitë gjeometrike dhe kinematike të çifteve konike; - të ilustrojë shembuj nga shkallla e ingranimit të dhëmbëzorëve konikë; - të tregojë lloje të vizatimit konstruktiv të dhëmbëzorëve konikë. d) Kushtet për realizimin e kapitullit - pankarta dhe makete që paraqesin llojet e dhëmbëzorëve konikë; - katalogë nga çiftet e dhëmbëzorëve konikë. Kapitulli 5: Çiftet me vidhë pa fund 4 orë a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet: - të shpjegojë ndarjen e çifteve me vidhë pa fund; - të tregojë profilet bazë të vidhës; - të tregojë madhësitë gjeometrike dhe kinematike të çifteve me vidhë pa fund; - të tregojë shkallën e ingranimit të çifteve me vidhë pa fund; - të tregojë vizatimin konstruktiv të çifteve me vidhë pa fund; - të tregojë tolerancat e çifteve me vidhë pa fund.

74

b) Temat e kapitullit - Ndarja e çifteve me vidhë pa fund. - Profili bazë i vidhës. - Madhësitë gjeometrike dhe kinematike të çifteve me vidhë pa fund. - Shkalla e ingranimit e çifteve me vidhë pa fund. - Vizatimi konstruktiv i çifteve me vidhë pa fund. - Tolerancat dhe kontrollimi i çifteve me vidhë pa fund. c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi: - të ilustrojë shembuj nga çiftet me vidhë pa fund; - të ilustrojë shembuj nga shkalla e ingranimit; - të ilustrojë shembuj nga vizatimi konstruktiv. d) Kushtet për realizimin e kapitullit - pankarta dhe makete që paraqesin llojet e çifteve me vidhë pa fund; - katalogë nga çiftet me vidhë pa fund. Kapitulli 6: Tranmetuesit me zinxhirë 4 orë a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet: - të tregojë veçoritë kryesore të transmetuesve me zinxhirë; - të tregojë përdorimin e transmetuesve me zinxhirë; - të tregojë llojet e transmetuesve me zinxhirë; - të tregojë shkallën e sigurisë së transmetuesve me zinxhirë; - të tregojë format e rrotëve-yllëzave; - të tregojë llojet e materialeve për rrotë-yllëza; - të tregojë përmasat gjeometrike të transmetuesve me zinxhirë; - të shpjegojë vizatimin konstruktiv të yllëzave. b) Temat e kapitullit - Veçoritë kryesore të transmetuesve me zinxhirë dhe përdorimi i tyre. - Llojet e zinxhirëve. - Zgjedhja dhe vërtëtimi i shkallës së sigurisë së zinxhirit. - Format e rrotëve – yllëzave dhe materiali i tyre. - Përmasat gjeometrike të zinxhirëve. - Vizatimi konstruktiv i yllëzave. c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi: - të ilustrojë shembuj nga transmetuesit me zinxhirë; - të ilustrojë shembuj nga shkalla e sigurisë; - të ilustrojë shembuj nga vizatimi konstruktiv i yllëzave. d) Kushtet për realizimin e kapitullit - pankarta dhe makete që paraqesin llojet e tranmetuesve me zinxhirë; - katalogë nga transmetuesit me zinxhirë.

75

Kapitulli 7: Transmetuesit me rripa 4 orë a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet: - të tregojë veçoritë e transmetuesve me rripa; - të tregojë llojet e transmetuesve me rripa; - të tregojë format e rripave, dimensionin dhe materialin; - të tregojë format e rrotëve (pulexhave); - të tregojë materialin e rrotave (pulexhave); - të shpjegojë shtrëngimin e rripave; - të tregojë vizatimin konstruktiv të rrotave (pulexhave). b)Temat e kapitullit - Veçoritë e tranmetuesve me rripa. - Llojet e transmetuesve me rripa. - Format e rripave, dimensionet dhe materiali. - Format dhe materiali i rrotave (pulexhave). - Shtrëngimi i rripave. - Vizatimi konstruktiv i rrotave (pulexhave). c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi: - të ilustrojë shembuj nga transmetuesit; - të ilustrojë shembuj të formave, të dimensioneve, të materialeve dhe të shtrëngimit të

rripave (pulexhave); - të ilustrojë shembuj nga vizatimi konstruktiv i rrotave (pulexhava). d) Kushtet për realizimin e kapitullit - pankarta dhe makete që paraqesin transmetuesit me rripa; - katalogë nga transmetuesit me rripa.

76

Programi i lëndës

“Makinat metalpërpunuese” Lëmia: Makineri Profili: Operator i prodhimit, Mekanik i makinave. Shkalla: I Klasa: 11 I. Qëllimet e lëndës Në përfundim të lëndës së zhvilluar në klasën e 11-të nxënësi duhet: - të tregojë veçorite dhe përshkruajë sistemin e procesin e punimit në makinat metalprerëse - të tregojë llojet e torneve, karakteristikat konstruktive dhe funksionimin e tyre - të tregojë llojet e instrumenteve prerëse për tornim, materialin dhe përzgjedhjen - të përshkruaj parimet e përpunimit dhe parametrat e regjimit të punës në torno - të tregojë llojet e frezave, karakteristikat konstruktive dhe funksionimin e tyre - të tregojë llojet e instrumenteve prerëse për frezim, materialin dhe përzgjedhjen - të përshkruaj parimet e përpunimit dhe parametrat e regjimit të punës në freza - të tregojë llojet e makinave të shpimit, veçoritë konstruktive dhe funksionimin e tyre - të tregojë llojet e instrumenteve prerëse për shpim, materialin dhe përzgjedhjen - të përshkruaj parimet e përpunimit, parametrat e regjimit të punës në procesin e shpimit - të tregojë llojet e zdrukthave, veçoritë konstruktive dhe funksionimin e tyre - të tregojë llojet e instrumenteve prerëse për zdrukthim, materialin dhe përzgjedhjen - të përshkruaj parimet e përpunimit, parametrat e punës në procesin e zdrukthimit - të tregojë llojet e makinave të ratifikimit, veçoritë konstruktive dhe funksionimin e tyre - të tregojë llojet e instrumenteve prerëse për ratifikim, materialin dhe përzgjedhjen - të përshkruaj parimet e përpunimit, parametrat e regjimit të punës në procesin e ratifikimit - të tregojë llojet e makinave CNC, karakteristikat konstruktive dhe funksionimin e tyre - të tregojë llojet e instrumenteve prerëse, materialin, gjeometrinë dhe përzgjedhjen - të përshkruaj parimet themelore të përpunimit dhe programimin në makinat CNC - të shpjegojë punimin e sipërfaqeve të rrafshëta horizontale, ballore, të profiluara - të tregojë llojet e makinave me teknologji të avancuara (prerje me plazm, shtypje uji,

llaser, erozimat me tel, erozimat me elektrodë) dhe karakteristikat konstruktive II. Fondi i orëve të lëndës


Kapitulli 1: Sistemet dhe proceset e përpunimit me prerje dhe deformim 2 orë a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të këtij kapitulli nxënësi duhet: - të tregoj veçoritë e përpunimit në makinat metalpërpunuese; - të përshkruaj sistemet dhe proceset e përpunimit ne MMP b) Temat e kapitullit - Njohuri të përgjithshme dhe veçoritë e përpunimit në MMP - Sistemet dhe proceset e përpunimit ne MMP

77

c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi të: - të shpjegoi njohuri të përgjithshme të përpunimit në MMP - të ilustroi shpjegimin e sistemeve dhe proceseve të përpunimit, me skema, makete - të nxisë vëmendjen nëpërmjet pyetje-përgjigjeve dhe punës në grupe; - të motivojë nxënësit duke përdorur skema;

d) Kushtet për realizimin e kapitullit - klasë për mësim teorik - mjetet për kryerjen e skicimeve (lapsi, fletorja, tabela, shkumësi) - pankarta, makete, udhëzues, katalogë, rregullore, vizatime dhe skica të matjeve tipike - projektori me transparent; - flip-charti; Kapitulli 2: Makinat metalprerëse 3 orë

a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të këtij kapitulli nxënësi duhet: - të tregoj elementet kryesore të ndërtimit të MMP - të përshkruaj elementet përbërëse ndihmëse - të përshkruaj sistemet e komandimit dhe udhëheqjes - të përshkruaj sistemin e ftohjes dhe mjetet ftohëse

b) Temat e kapitullit - Elementet kryesore dhe ndihmëse të ndërtimit të makinave metalprerëse - Sistemet e komandimit dhe udhëheqjes - Transmetuesit e shpejtësive të makinat metal prerëse - Sitemi i ftohjes dhe mjetet ftohëse

c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi: - të ilustrojë shpjegimin e ndërtimit të MMP, me skema, makete dhe elemente konkrete. - të ilustroj demonstrime ilustrative - të nxisë vëmendjen nëpërmjet pyetje-përgjigjeve dhe punës në grupe; - të motivojë nxënësit duke përdorur skema; d) Kushtet për realizimin e kapitullit: - klasë për mësim teorik - mjetet për kryerjen e skicimeve (lapsi, fletorja, tabela, shkumësi) - pankarta, makete, udhëzues, katalogë, rregullore, vizatime dhe skica të matjeve tipike - projektori me transparent; - flip-charti; Kapitulli 3: Tornot dhe procesi i tornimit 15 orë

a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të këtij kapitulli nxënësi duhet: - të tregojë llojet e tornove dhe karakteristikat e tyre - të tregojë parimet themelore të përpunimit dhe parametrat e regjimit - të tregojë llojet e instrumenteve prerëse, materialin, gjeometrinë dhe përzgjedhjen

78

- të tregojë tornimin gjatësore, ballor dhe të shkalzuar të sipërfaqeve cilindrike - të tregojë shpimin me turjelë, kalizvarim, alezim në torno - të tregojë punimin e filetos metrike, trapezore, me thikë dhe madravidhë në torno; - të regojë elementet, metodat e tornimin e sipërfaqeve konike - të tregojë tornimin e sipërfaqeve të profiluara - të tregojë tornimin e brendshëm dhe tëjashtëm të boshteve të gjata me ndihmën e lunetës - të tregojë proceset e punimit të pjesëve ekscentrike, tornimin fazonal, ratifikim në torno

b) Temat e kapitullit - Llojet e tornove, karakteristikat konstruktive dhe funksionimi i tyre. - Parimi themelor i përpunimit me tornim dhe parametrat e regjimit të përpunimit. - Instrumentet prerëse të tornimit - Tornimi i sipëfaqeve cilindrike - Shpimi i vrimave në torno - Punimi i filetimit në torno - Tornimi i spërfaqeve konike - Tornimi i sipërfaqeve të profiluara - Tornimi i boshteve të gjata - Punime të veçanta në torno

c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi: - të shpjegojë çështjet mësimore duke ilustruar pankarta e skema të ndryshme të tornove; - të angazhojë nxënësit për të analizuar tornot, vetitë dhe karakteristikat e tyre. - të nxisë vëmendjen nëpërmjet pyetje-përgjigjeve dhe punës në grupe; - të motivojë nxënësit duke përdorur skema; d) Kushtet për realizimin e kapitullit: - klasë për mësim teorik - mjetet për kryerjen e skicimeve (lapsi, fletorja, tabela, shkumësi) - pankarta, makete, udhëzues, katalogë, rregullore, vizatime dhe skica të matjeve tipike - projektori me transparent; - flip-charti;

Kapitulli 4: Shpimi dhe procesi i shpimit në makinat shpuese 8 orë

a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të këtij kapitulli nxënësi duhet: - të tregojë llojet e makinave shpimit, karakteristikat konstruktive dhe funksionimin e tyre - të tregojë parimet themelore të përpunimit dhe parametrat e regjimit të punës - të tregojë llojet e instrumenteve prerëse, materialin, gjeometrinë dhe përzgjedhjen - të shpjegojë shpimin e vrimave horizontale, vertikale - të tregojë zgjerimin, kalezimin dhe alezimin e vrimave qorre dhe të përshkueshme

b) Temat e kapitullit - Llojet e makinave shpimit, karakteristikat konstruktive dhe funksionimin e tyre. - Parimi themelorë i përpunimit me shpim dhe parametrat e regjimit të punes - Instrumentet prerëse të shpimit - Shpimi i vrimave te pershkuara - Zgjerimi i vrimave (barenimi)

79

- Kalizvarimi dhe kalizvatoret - Alezimi dhe alizatoret - Filetimi me madravidh mashkull dhe femër

c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi: - të shpjegojë çështjet mësimore duke përdorur skema e pankarta përkatëse të makinave

frezuese; - të angazhojë nxënësit në analizimin e procesit të makinave frezuese. - të nxisë vëmendjen nëpërmjet pyetje-përgjigjeve dhe punës në grupe; - të motivojë nxënësit duke përdorur skema; d) Kushtet për realizimin e kapitullit: - klasë për mësim teorik - mjetet për kryerjen e skicimeve (lapsi, fletorja, tabela, shkumësi) - pankarta, makete, udhëzues, katalogë, rregullore, vizatime dhe skica të matjeve tipike - projektori me transparent; - flip-charti;

Kapitulli 5: Frezat dhe procesi i frezimit 14 orë

a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të këtij kapitulli nxënësi duhet: - të tregojë llojet e frezave, karakteristikat konstruktive dhe funksionimin e tyre - të tregojë parimet themelore të përpunimit dhe parametrat e regjimit në frezë; - të tregojë llojet e instrumenteve prerëse, materialin, gjeometrinë dhe përzgjedhjen - të shpjegojë punimin e sipërfaqeve të rrafshëta horizontale, vertikale dhe të pjerrëta në

frezë; - të tregoj punimin e kanaleve për pykë,shtegut rrëshqitës dhe formave tjera - të tregojë shpimin, alezimin e vrimave qorre dhe të përshkueshme - të tregojë punimin e dhëmbëzorëve cilindrikë, konik, kërmillor me frezim;

b) Temat e kapitullit - Llojet e frezave, karakteristikat konstruktive dhe funksionimin e tyre. - Parimi themelorë i përpunimit me frezim dhe faktorët e regjimit të përpunimit. - Instrumentet prerëse të frezimit - Kokat ndarëse, pajisjet dhe madravidhat për frezim - Frezimi i sipërfaqeve të rrafshëta - Frezimi i kanaleve - Shpimi në makinat frezuese - Pnimi i dhëmbëzoreve cilindrik me dhembë të drejt me frezim - Pnimi i dhëmbëzoreve cilindrik me dhembë të pjerrët dhe elikoidal me frezim


frezuese; - të angazhojë nxënësit në analizimin e procesit të makinave frezuese. - të nxisë vëmendjen nëpërmjet pyetje-përgjigjeve dhe punës në grupe; - të motivojë nxënësit duke përdorur skema;

80

d) Kushtet për realizimin e kapitullit: - klasë për mësim teorik - mjetet për kryerjen e skicimeve (lapsi, fletorja, tabela, shkumësi) - pankarta, makete, udhëzues, katalogë, rregullore, vizatime dhe skica të matjeve tipike - projektori me transparent; - flip-charti; Kapitulli 6: Zdrukthimi dhe procesi i zdrukthimit 4 orë

a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të këtij kapitulli nxënësi duhet: - të tregojë llojet e zdrukthave, karakteristikat konstruktive dhe funksionimin e tyre - të tregojë parimet themelore të përpunimit dhe parametrat e regjimit - të tregojë llojet e instrumenteve prerëse, materialin, gjeometrinë dhe përzgjedhjen - të shpjegojë punimin e sipërfaqeve të rrafshëta horizontale dhe ballore, në zdrukthin me

hap të shkurt dhe të gjatë

b) Temat e kapitullit - Zdrukthat, karakteristikat konstruktive dhe funksionimin e tyre - Parimet themelore të përpunimit dhe parametrat e regjimit - Instrumentet prerëse, materiali, gjeometria dhe përzgjedhja - Punimin e sipërfaqeve të rrafshëta horizontale dhe ballore, në zdrukthin me hap të shkurt

dhe me hap të gjatë


frezuese; - të angazhojë nxënësit në analizimin e procesit të makinave frezuese. - të nxisë vëmendjen nëpërmjet pyetje-përgjigjeve dhe punës në grupe; - të motivojë nxënësit duke përdorur skema; d) Kushtet për realizimin e kapitullit: - klasë për mësim teorik - mjetet për kryerjen e skicimeve (lapsi, fletorja, tabela, shkumësi) - pankarta, makete, udhëzues, katalogë, rregullore, vizatime dhe skica të matjeve tipike - projektori me transparent; - flip-charti; Kapitulli 7: Ratifikimi dhe procesi i ratifikimit 8 orë a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të këtij kapitulli nxënësi duhet: - të tregojë llojet e ratifikave dhe karakteristikat konstruktive dhe funksionimin e tyre - të tregojë parimet themelore të përpunimit dhe parametrat e regjimit në frezë; - të tregojë llojet e instrumenteve prerëse, materialin, gjeometrinë dhe përzgjedhjen - të shpjegojë punimin e sipërfaqeve të rrafshëta horizontale, vertikale të pjerrëta dhe të

profiluara - të tregoj ratifikimin e boshteve, vrimave, kanaleve,shtegut rrëshqitës dhe formave tjera - të tregojë ratifikimin e dhëmbëve të dhëmbëzorëve cilindrikë, konik, kërmillor

81

b) Temat e kapitullit - Llojet e ratifikave dhe karakteristikat konstruktive dhe funksionimin e tyre - Parimet themelore të përpunimit dhe parametrat e regjimit të punës - Llojet e instrumenteve prerëse, materialin, gjeometrinë dhe përzgjedhjen - Ratifikimi i sipërfaqeve të rrafshëta horizontale, vertikale të pjerrëta dhe të profiluara - Ratifikim i boshteve, vrimave, kanaleve,shtegut rrëshqitës dhe formave tjera - Ratifikimin e dhëmbëve të dhëmbëzorëve cilindrikë, konik, kërmillor - Horigimi i vrimave, lapimi i akseve dhe boshteve dhe polirimi i sipërfaqeve - Procesi i mprehjes së thikave dhe turjelave


frezuese; - të angazhojë nxënësit në analizimin e procesit të makinave frezuese. - të nxisë vëmendjen nëpërmjet pyetje-përgjigjeve dhe punës në grupe; - të motivojë nxënësit duke përdorur skema; d) Kushtet për realizimin e kapitullit: - klasë për mësim teorik - mjetet për kryerjen e skicimeve (lapsi, fletorja, tabela, shkumësi) - pankarta, makete, udhëzues, katalogë, rregullore, vizatime dhe skica të matjeve tipike - projektori me transparent; - flip-charti; Kapitulli 8: Përpunimi me prerje në qendrat përpunuese dhe makinat CNC 8 orë a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të këtij kapitulli nxënësi duhet: - të tregojë llojet e makinave CNC, karakteristikat konstruktive dhe funksionimin e tyre - të tregojë parimet themelore të përpunimit dhe parametrat e regjimit - të tregojë llojet e instrumenteve prerëse, materialin, gjeometrinë dhe përzgjedhjen - të shpjegojë punimin e sipërfaqeve të rrafshëta horizontale, ballore, të profiluara

b) Temat e kapitullit - Përpunimi në frezat kopjuese CNC - Përpunimi në Borwerk - Punimi në qendrat përpunuese (Sistemi NORTE)


frezuese; - të angazhojë nxënësit në analizimin e procesit të makinave frezuese. - të nxisë vëmendjen nëpërmjet pyetje-përgjigjeve dhe punës në grupe; - të motivojë nxënësit duke përdorur skema; d) Kushtet për realizimin e kapitullit: - klasë për mësim teorik - mjetet për kryerjen e skicimeve (lapsi, fletorja, tabela, shkumësi)

82

- pankarta, makete, udhëzues, katalogë, rregullore, vizatime dhe skica të matjeve tipike - projektori me transparent; - flip-charti; Kapitulli 9: Përpunimi në makina me teknologji të avancuara 8 orë

a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të këtij kapitulli nxënësi duhet: - të tregojë llojet e makinave me teknologji të avancuara, karakteristikat konstruktive dhe

funksionimin e tyre - të tregojë parimet themelore të përpunimit dhe parametrat e regjimit - të tregojë llojet e instrumenteve prerëse, materialin, gjeometrinë dhe përzgjedhjen - të shpjegojë punimin me preje te sipërfaqeve të rrafshëta horizontale, ballore, të

profiluara

b) Temat e kapitullit - Programimi ne makinat metalprerese CNC - Prerja me flakë (plazma) - Prerja me shtypje uji dhe abraziv - Prerja me llaser - Preja me erozion (erozimat) me tel dhe elektrodë


frezuese; - të angazhojë nxënësit në analizimin e procesit të makinave frezuese. - të nxisë vëmendjen nëpërmjet pyetje-përgjigjeve dhe punës në grupe; - të motivojë nxënësit duke përdorur skema; d) Kushtet për realizimin e kapitullit: - klasë për mësim teorik - mjetet për kryerjen e skicimeve (lapsi, fletorja, tabela, shkumësi) - pankarta, makete, udhëzues, katalogë, rregullore, vizatime dhe skica të matjeve tipike - projektori me transparent; - flip-charti;

83

Programi i lëndës

“Veglat dhe pajisjet” Lëmia: Makineri Profili: Operator i prodhimit Niveli: I Klasa: 11 I. Qëllimet e lëndës Në përfundim të trajtimit të lëndës “Veglat dhe pajisjet”, në klasën e 11-të, nxënësi do: - të tregojë klasifikimin, ndërtimin dhe përdorimin e veglave për shtrëngim - të përshkruaj ecurinë e punimit te elementeve të veglave shtrënguese - të tregojë klasifikimin, ndërtimin dhe përdorimin e veglave për prerje - të përshkruaj operacionet e punimit me prerje. - të përshkruaj ecurinë e punimit te elementeve të veglave me prerje - të tregojë klasifikimin, ndërtimin dhe përdorimin e veglave për shtancim - të përshkruaj procesin e përpunimit me prerje dhe shtancim - të përshkruaj ecurinë e punimit te elementeve të veglave për shtancim - të tregojë klasifikimin, ndërtimin dhe përdorimin e veglave për lakim - të përshkruaj procesin e përpunimit me lakim - të përshkruaj ecurinë e punimit te elementeve të veglave për lakim II. Fondi i orëve të lëndës

35 javë x 1 orë/javë = 35 orë III. Programi i hollësishëm i lëndës Kapitulli 1: Veglat për shtrëngim 10 orë a) Qëllimet e kapitullit: Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - të tregojë ndërtimin dhe përdorimin e veglave për shtrëngim - të përshkruaj ecurinë e punimit te elementeve të veglave shtrënguese b) Temat e kapitullit - Ndarja dhe zbatimi i veglave për shtrëngim - Pjesët përbërëse të veglave për shtrëngim. - Elemente për lokacion - Konstruksioni i elementeve për mbështetje - Elementet për shtrëngim - Elementet për udhëheqje dhe përcaktimin e pozitës fillestare të instrumentit prerës - Pajisjet për shkëputje (perndarje) - Elementet për lidhjen dhe centrimin e pjesëve të veglës shtrënguese c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi të: - të ilustrojë shpjegimin e veglave per shterngim me skema, makete dhe elemente konkrete.

84

d) Kushtet për realizimin e kapitullit - Skema, makete, veglat per shterngim. Kapitulli 2: Gërshërët për punimin me prerje 2 orë a) Qëllimet e kapitullit: Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet : - të bëjë klasifikimin e gërshërëve për prerje - të tregojë ndërtimin dhe përdorimin e gërshërëve për prerje - të përshkruajë operacionet e prerjes me gërshërë. b) Temat e kapitullit - Operacionet e përpunimit me prerje me gërshërë. - Ndërtimi i gërshërëve për prerje. - Klasifikimi i gërshërëve për prerje të fletëve. - Hapat e prerjes me gërshërë, ndarja. c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi: - të ilustrojë shpjegimin e punimit me prerje me gërshërë dhe nderlidhjen operacionale te

ndarja; - të angazhojë nxënësit në analizën e operacioneve te prerjes me gërshërë. d) Kushtet për realizimin e kapitullit - pankarta dhe makete që paraqesin punimin me prerje me gërshërë - gersheret per prerje. Kapitulli 3: Veglat për shtancim (tejprerje-tejshpim) 12 orë a) Qëllimet e kapitullit: Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet : - të bëjë klasifikimin e veglave për stancim - të tregojë ndërtimin dhe përdorimin e veglave për shtancim - të përshkruaj ecurinë e punimit te elementeve të veglave shtancuese b) Temat e kapitullit - Procesi i përpunimit me shtancim. - Klasifikimi (tipet) i veglave për shtancim - Boshllëku ndërmjet thikës dhe pllakës prerëse - Karakteristikat konstruktive të elementeve të veglave për shtancim - Përcaktimi i dimensioneve të thikës dhe vrimës në pllakën prerëse - Përcaktimi i forcës së shtancimit dhe mënyrës për zvogëlimin e saj - Shfrytëzimi i materialit dhe përcaktimi i gjerësisë së shiritit - Ecuria e punimit (montimit) te elementeve te veglave per shtancim c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi: - të ilustrojë shpjegimin e veglave per shtancim me skema, makete dhe elemente konkrete.

85

d) Kushtet për realizimin e kapitullit - Skema, makete, veglat per shtancim Kapitulli 4: Veglat për lakim 11 orë a) Qëllimet e kapitullit: Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet të: - të bëjë klasifikimin e veglave për lakim - të tregojë ndërtimin dhe përdorimin e veglave për lakim - të përshkruaj determinimin gjeometrik të pjesës së lakuar dhe ecurinë e punimit - të përshkruaj ecurinë e punimit te elementeve të veglave per lakim b) Temat e kapitullit - Procesi i përpunimit me lakim - Klasifikimi (tipet) i veglave për lakim. - Karakteristikat konstruktive të pjesëve të veglave për lakim - Përcaktimi i gjatësisë të pjesës së lakuar në gjendje të zhvilluar - Përcaktimi i rrezes minimale të lakimit - Përcaktimi i këndit kthyes - Përcaktimi i forcës së lakimit - Punimi i veglës për lakim - Ecuria e punimit (montimit) te elementeve te veglave per lakim c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi të: - të ilustrojë shpjegimin e veglave per lakim me skema, makete dhe elemente konkrete. d) Kushtet për realizimin e kapitullit - Skema, makete, veglat per lakim

86

Programi i lëndës

“Elektroteknikë dhe elektronikë” Lëmi: Makineri Profili: Operator i prodhimit, Mekanik i makinave, Saldator, Vegëltar. Niveli: I Klasa: 11 I. Qëllimet e lëndës Në përfundim të trajtimit të lëndës “Elektroteknikë dhe elektronikë” në klasën e 11-të, nxënësi do: - të tregojë qëllimin dhe rëndësinë e lëndës; - të dallojë rreziqet në punë dhe rregullat për eliminimin e tyre; - të përshkruajë efektin e fushës elektrike në kondensatorë të ndryshëm; - të përshkruajë proceset elektrike në bobinë; - të përshkruajë parametrat e rrymave alternative; - të përshkruajë karakteristikat e sistemeve trefazore; - të dallojë lidhjet e shpenzuesve në qarqet trefazore; - të dallojë elementet elektronike; - të tregojë parimin e punës dhe përdorimin e elementeve elektronike; - të përshkruajë parimin e punës së releve; - të tregojë rëndësinë e makinave elektrike - të shpjegojë strukturën,ndërtimin, funksionimin dhe përdorimin e transformatorëve; - të shpjegojë strukturën, ndërtimin,funksionimin dhe përdorimin e makinave sinkrone; - të shpjegojë strukturën, funksionimin,ndërtimin, dhe përdorimin e makinave asinkrone; - të shpjegojë strukturën, funksionimin ,ndërtimin dhe përdorimin e makinave të rrymës së

vazhduar; II. Fondi i orëve të lëndës

35 javë x 2 orë/javë = 70 orë III. Programi i hollësishëm i lëndës Kapitulli 1: Mbrojtja nga rryma elektrike 2 orë a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet: - të përshkruajë efektin e rrymës në trupin e njeriut dhe masat për të përballuar rreziqet; - të përshkruajë llojet e rezistencave të trupit të njeriut; - të listojë vlerat e rrymave dhe të tensioneve të rrezikshme për jetën e njeriut; - të shpjegojë mënyrat e mbrojtjes nga tensionet e larta; b) Temat e kapitullit - Hyrje në lëndën e elektroteknikës. - Rreziku nga rryma elektrike. - Masat mbrojtëse ndaj rrymave të rrezikshme për njeriun. - Masat mbrojtëse kundër prekjeve të rrezikshme. - Masat mbrojtëse ndaj lidhjeve të shkurtra në qarkun elektrik.

87

c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi: - të motivojë nxënësit duke përdorur mjete vizuale; - të angazhojë nxënësit për ilustrimin e rasteve të goditjes nga rryma; - t’u shpërndajë nxënësve tabela me vlera të rrymave dhe tensioneve të rrezikshme për jetë; - të krijojë mundësi që nxënësit të përdorin ilustrime nga pasojat e rrymave goditëse; - të zhvillojë diskutim për vlerat e rrymave dhe të tensioneve të rrezikshme; - të përdorë katalogë me mjete mbrojtëse. d) Kushtet për realizimin e kapitullit - pankarta; - projektori; - katalogë. Kapitulli 2: Materialet elektrike 2 orë a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet: - të përshkruajë karakteristikat dhe përdorimin e materialeve që sillen si përçues; - të përshkruajë karakteristikat dhe përdorimin e materialeve që sillen si izolatorë; - të përshkruajë karakteristikat dhe përdorimin e materialeve që sillen si gjysëmpërçues. b) Temat e kapitullit - Klasifikimi i materialeve që përdoren si përçues, izolatorë dhe gjysmëpërçues. - Materialet që përdoren si përçues: llojet, karakteristikat dhe përdorimi i tyre. - Materialet që përdoren si izolatorë: llojet, karakteristikat dhe përdorimi i tyre. - Materialet që përdoren si gjysëmpërçues: llojet, karakteristikat dhe përdorimi i tyre. c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi: - të shpjegojë njohuritë duke përdorur edhe mjete vizuale; - të krijojë mundësi që nxënësit të përdorin katalogë me diagrame dhe tabela. d) Kushtet për realizimin e kapitullit - pankarta; - projektori; - katalogë. Kapitulli 3: Qarqet elektrike dhe parametrat e tyre 6 orë a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet: - të shpjegojë madhësitë elektrike; - të dallojë burimet e rrymës së vazhduar; - të tregojë rregullat e lidhjes së burimeve elektrike; - të shpjegojë kuptimin e rrymës e të tensionit në qarkun elektrik; - të shpjegojë metodat matëse me multimetër të madhësive elektrike; b) Temat e kapitullit - Madhësitë elektrike.

88

- Burimet e rrymës së vazhduar. - Lidhja ne seri dhe paralele e burimeve elektrike - Tensioni dhe rryma.. - Ligji i Omit – Ligji i Xhulit. - Matja e madhësive elektrike. c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi: - të motivojë nxënësit duke përdorur mjete vizuale; - të krijojë mundësi që nxënësit të përdorin katalogë me instrumente elektrike matëse; - të nxisë nxënësit nëpërmjet pyetje-përgjigjeve; d) Kushtet për realizimin e kapitullit - klasë mësimi - pankarta; - projektori; - makete për pajisjet; - katalogë; Kapitulli 4: Rezistorët 4 orë a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet: - të përshkruajë karakteristikat e rezistoreve dhe parimin e punës; - të dallojë llojet e rezistoreve; b) Temat e kapitullit - rezistenca elektrike. - Rezistoret dhe llojet e rezistoreve - Lidhja paralele dhe në seri e rezistoreve. c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi: - të motivojë nxënësit duke përdorur mjete vizuale; - të zhvillojë diskutimin ndërmjet nxënësve për rezistencen elektrike; - të jep shembujë për lidhjet e rezistoreve Kapitulli 5: Magnetizmi dhe elektromagnetizmi 6 orë. a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet: - të tregojë veçoritë e magnetëve permanentë dhe të elektromagnetëve; - të përshkruajë parimin e punës të elektromagnetëve; - të përshkruajë efektin e fushës magnetike në përçues elektrik; - të përshkruajë rolin e induksionit elektromagnetik në pajisjet elektrike. b) Temat e kapitullit - Kuptimi për magnetët permanentë dhe elektromagnetin. - Fusha magnetike, përçuesit elektrikë në fushën magnetike. - Induksioni elektromagnetik dhe ndikimi i rrymës elektrike nëpër përçues. - Matja e rrymes,tensionit ,fuqise

89

c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi: - të motivojë nxënësit duke përdorur mjete vizuale; - të krijojë mundësi që nxënësit të përdorin katalogë me diagrame dhe tabela; - të nxisë nxënësit nëpërmjet pyetje-përgjigjeve; - të zhvillojë diskutimimin ndërmjet nxënësve për materiale magnetike; d) Kushtet për realizimin e kapitullit - pankarta; - projektori; - model magneti, elektromagneti; - makete materialesh për demonstrim. Kapitulli 6: Kondensatorët 3 orë a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet: - të përshkruajë karakteristikat e kondensatorit dhe parimin e punës së tij; - të dallojë llojet e kondensatorëve; b) Temat e kapitullit - Fusha elektrike. - Kondensatori, llojet e kondensatorëve. - Lidhja paralele dhe në seri e kondensatorëve. c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi: - të motivojë nxënësit duke përdorur mjete vizuale; - të zhvillojë diskutimin ndërmjet nxënësve për fushën elektrike; - të jep shembujë për lidhjet e kondensatorëve. d) Kushtet për realizimin e kapitullit - pankarta; - projektori; - katalogë; - makete; Kapitulli 7: Bobinat 4 orë a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet: - të shpjegojë induktivitetin; - të përshkruajë karakteristikat e bobinës (mbështjellës); - të dallojë llojet e induktiviteteve; b) Temat e kapitullit - Mbështjella (bobina) dhe efekti i fushës magnetike. - Llojet e bobinave. - Lidhja në seri dhe paralel e bobinave dhe induktiviteti ekuivalent.

90

c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi: - të nxisë nxënësit nëpërmjet pyetje-përgjigjeve; - të angazhojë nxënësit në grupe në kuptimin e problemeve për lidhjen e bobinave; d) Kushtet për realizimin e kapitullit - pankarta; - projektori; - katalogë; - makete; Kapitulli 8: Rryma alternative 5 orë a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet: - të dallojë rrymat e vazhduara nga rrymat alternative; - të përshkruajë parametrat e rrymës alternative – perioda, frekuenca, amplituda, vlera

efektive; - të dallojë burimet e rrymës së ndryshuar; b) Temat e kapitullit - Kuptimi mbi rrymën alternative. - Burimet e rrymës alternative - Gjeneratorët e rrymës e të tensionit. - Fuqia e rrymes alternative trefazore c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi: - të shpjegojë njohuritë duke përdorur edhe mjete vizuale; - të angazhojë nxënësit në kuptimin e problemeve për lidhjen e qarqeve te thjeshta

elektrike; - të angazhojë nxënësit në kuptimin e problemeve për rrymat alternative; - të angazhojë nxënësit nëpërmjet shembujve konkrete. d) Kushtet për realizimin e kapitullit - pankarta; - projektori; - katalogë; - makete; Kapitulli 9: Qarqet trefazore 4 orë a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet: - të përshkruajë përparësitë dhe dobësitë e sistemit trefazor ndaj sistemit njëfazor; - të përshkruajë llojet e sistemeve trefazore në bazë të karakteristikave; - të përshkruajë lidhjen e shpenzuesve në yll-trekëndësh; b) Temat e kapitullit - Vetitë e sistemeve trefazore dhe ndarja e tyre.

91

- Lidhjet e shpenzuesve në sistemet trefazore. - Tensionet, rrymat dhe fuqitë në sistemet trefazore. c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi: - të motivojë nxënësit duke përdorur mjete vizuale; - të nxisë nxënësit nëpërmjet pyetje-përgjigjeve; - të kryejë matje të tensionit dhe të fuqisë; d) Kushtet për realizimin e kapitullit - pankarta; - projektori; - pajisjet matëse. Kapitulli 10: Gjysmëpërçuesit 4 orë a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet: - të përshkruajë karakteristikat e tensionit dhe të rrymës në elektronikë; - të përshkruajë llojet e diodave; - të shpjegojë diodat si element ndërprerës; - të tregojë rolin e diodës si rrymëdrejtues; - të analizojë qarkun e rrymëdrejtuesit; - të tregojë rolin e diodës zener si stabilizues i tensionit. b) Temat e kapitullit - Kuptimet e përgjithshme në elektronikë. - Gjysmëpërçuesit dhe vetitë e tyre. - Diodat – parimi i punës. c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi: - Të motivojë nxënësit duke përdorur mjete vizuale; - të nxisë nxënësit nëpërmjet pyetje-përgjigjeve; - të krijojë mundësi që nxënësit të përdorin katalogë me diagrame dhe tabela; - të zhvillojë diskutimin ndërmjet nxënësve për elementet elektronike; - të kryejë demonstrime me dioda; - të skicojë rrymëdrejtuesit, ndërprerësit; d) Kushtet për realizimin e kapitullit - pankarta; - projektori; - makete; - multimetra; - katalogë. Kapitulli 11: Transistorët 4 orë a) Qëllimet e kapitullit: Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet: - të shpjegojë parimin e punës të transistorit dhe të dallojë llojet e transistorëve;;

92

- të shpjegojë parimin e punës të tiristorit dhe të dallojë llojet e tiristorëve; - të dallojë llojet e qarqeve të integruara analoge dhe digjitale. b) Temat e kapitullit - Transistorët – parimi i punës. - Tiristorët. - Qarqet e integruara. c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi: - të motivojë nxënësit duke përdorur mjete vizuale; - të nxisë nxënësit nëpërmjet pyetje-përgjigjeve; - të krijojë mundësi që nxënësit të përdorin katalogë me diagrame dhe tabela; - të zhvillojë diskutimin ndërmjet nxënësve për elementet elektronike; - të skicojë qarqe ndërprerëse me transistorë, tiristorë; - të kryejë lidhjen e transistorëve, termistorëve dhe qarqeve të integruara; d) Kushtet për realizimin e kapitullit - pankarta; - projektori; - makete; - multimetra; - katalogët. Kapitulli 12: Relete 4 orë a) Qëllimet e kapitullit Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet: - të përshkruajë karakteristikat e releve dhe parimin e punës; - të dallojë llojet e releve; b) Temat e kapitullit - Relet dhe llojete e releve. - Lidhja e releve dhe rendesia e perdorimit. c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi: - të motivojë nxënësit duke përdorur mjete vizuale; - të zhvillojë diskutimin ndërmjet nxënësve për fushën elektrike; - të jep shembujë për lidhjet e kondensatorëve. d) Kushtet për realizimin e kapitullit - pankarta; - projektori; - makete materialesh për demonstrim; - rele të ndryshme.

93

Kapitulli 13: Makinat elektrike 4 orë a) Qëllimet e kapitullit Në fund të kapitullit, nxënësi duhet: - të përshkruajë strukturën,ndertimin dhe përdorimin e makinave elektrike; - të dallojë makinat elektrike statike dhe dinamike; - të përshkruajë masat e sigurimit në punë. b) Temat e kapitullit - Klasifikimi i makinave elektrike - Ndertimi dhe perdorimi i makinave elektrike. - Teknika e sigurimit në punë në makinat elektrike. c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi: - të shpjegojë njohuritë duke u bazuar në mjetet vizuale; - të angazhojë nxënësit në diskutimin e koncepteve dhe të fenomeneve në makinat

elektrike; - të aktivizojë nxënësit nëpërmjet pyetje–përgjigjeve; - të zhvillojë diskutime ndërmjet nxënësve për sigurinë dhe mbrojtjen në punë për makinat

elektrike. d) Kushtet për realizimin e kapitullit - projektor; - transparente; - pankarta; - model makine elektrike. Kapitulli 14: Transformatorët 4 orë a) Qëllimet e kapitullit Në fund të kapitullit, nxënësi duhet: - të përshkruajë parimin e punës, ndërtimin dhe përdorimin e transformatorit njëfazor dhe

trefazorte; - të shpjegojë parimin e punës dhe ndërtimin e autotransformatorit. b) Temat e kapitullit - Transformatori njëfazor, ndërtimi dhe parimi i punës. - Transformatori trefazor, ndërtimi dhe parimi i punës - Autotransformatorët. c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi: - të shpjegojë njohuritë në mbështetje të mjeteve vizuale; - të aktivizojë nxënësit nëpërmjet pyetje–përgjigjeve për transformatorët; - të krijojë situata problemore të cilat kërkojnë zgjidhje nga ana e nxënësve; - të zhvillojë diskutimin ndërmjet nxënësve; - të organizojë vizita me karakter njohës në punëtoritë ku përdoren transformatorët.

94

d) Kushtet për realizimin e kapitullit - projetkor; - transparente; - pankarta; - modele të transformatorëve; - katalogë të transformatorëve. Kapitulli 15: Makinat sinkrone dhe asinkrone 8 orë a) Qëllimet e kapitullit Në fund të kapitullit, nxënësi duhet: - të përshkruajë fushat magnetike te makinat e rrymës alternative; - të përshkruajë dallimin ndërmjet makinave sinkrone dhe makinave asinkrone; - të përshkruajë dallimin ndërmjet gjeneratorëve dhe motorëve sinkronë; - të shpjegojë parimin e punës dhe ndërtimin e gjeneratorëve sinkronë; b) Temat e kapitullit - Fushat magnetike te makinat e rrymës alternative. - Llojet e makinave sinkrone - Llojet e makinave asinkrone - Motoret sinkronë – pjesët kryesore dhe parimi i punës. - Motoret asinkron – pjesët kryesore dhe parimi i punës - Gjeneratorët sinkronë – pjesët kryesore dhe parimi i punës - Gjeneratorët asinkron – pjesët kryesore dhe parimi i punës c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi: - të përdorë materiale vizuale për të rritur vëmendjen e nxënësve; - të aktivizojë nxënësit nëpërmjet pyetje–përgjigjeve; - të zhvillojë diskutimin ndërmjet nxënësve për shpejtësinë sinkrone dhe asinkrone; - të organizojë vizita njohëse aty ku përdoren makinat sinkrone. d) Kushtet për realizimin e kapitullit - projektor; - transparente; - pankarta; - katalogë me modele të makinave sinkrone; - modele të makinave të vogla sinkrone. Kapitulli 16: Makinat e rrymës së vazhduar 6 orë a) Qëllimet e kapitullit Në fund të kapitullit, nxënësi duhet: - të shpjegojë parimin e punës dhe ndërtimin e makinave të rrymës së vazhduar; - të shpjegojë parimin e punës, ndërtimin dhe përdorimin e gjeneratorëve të rrymës së

vazhduar; b) Temat e kapitullit - Ndërtimi, llojet dhe parimi i punës së makinave të rrymës së vazhduar. - Gjeneratorët e rrymës së vazhduar, parimi dhe llojet

95

- Karakteristikat e gjeneratorëve të rrymës së vazhduar. - Motorët e rrymës së vazhduar, parimi dhe llojet - Karakteristikat e motorëve të rrymës së vazhduar. c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi: - të përdorë materiale vizuale për të rritur vëmendjen e nxënësve; - të aktivizojë nxënësit nëpërmjet pyetje–përgjigjeve dhe diskutimit; - të organizojë vizita të karakterit njohës në punëtoritë ku përdoren makinat e rrymës së

vazhduar. d) Kushtet për realizimin e kapitullit - projektor; - transparente; - pankarta; - katalogë të makinave të rrymës së vazhduar; - modele të makinave të rrymës së vazhduar.

96

Programi i lëndës

“Matje dhe kontrolle” Lëmia: Makineri Profili: Operator i prodhimit, Mekanik i makinave, Saldator, Vegëltar. Niveli: I Klasa: 11 I. Qëllimet e lëndës Në përfundim të trajtimit të lëndës “Matje dhe kontrolle”, në klasën e 11-të, nxënësi duhet: - të tregoj mënyrën e organizimit, planifikimit dhe metodat e kontrollit të cilësisë - të kuptoj dokumentimin e procesit te kontrollimit cilësor (dokumentimin e cilësisë) - të bëjë përputhshmërinë e rezultateve të kontrollit, me standardet dhe kriteret sipas

dokumentacionit tekniko teknologjik dhe planit te kontrollit - të bëjë klasifikimin e veglave, mjeteve, pajisjeve dhe instrumenteve matëse - të tregojë ndërtimin dhe përdorimin e veglave, mjeteve, pajisjeve dhe instrumenteve

matëse - të përshkruaj procesin e matjeve sipas kërkesave të planit të kontrollit. - të përshkruaj metodat e matjeve dhe kontrollit të cilesise se produktit, veglave dhe

makinave - të tregojë mënyrën e matjes te permasave gjatesore me meter, nonius, mikrometer,

komparator, kalibra dhe etalone - të përshkruaj matjen e këndeve me këndmatës të zakonshëm dhe universal - të përshkruaj kontrollin e radiuseve me shabllona dhe etalona - të tregoj mënyrën e matjeve dhe kontrollimit të filetave dhe dhembezoreve - të tregoj metodat dhe mënyrën e matjeve per kontrollimin e ashpërsisë - të tregoj metodat për kontrollimin e saldimit - të tregoj metodat për kontrollimin e sipërfaqeve të ngjyrosura dhe të galvanizuara - të tregoj mënyrën e matjeve dhe kontrollimin e formës dhe pozitës gjeometrike të

detaleve II. Fondi i orëve të lëndës

35 javë x 2 orë/javë = 70 orë III. Programi i hollësishëm i lëndës Kapitulli 1: Menaxhimi dhe organizimi i kontrollit të cilësisë 4 orë a) Qëllimet e kapitullit: Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet: - të tregoj rolin dhe rendësinë e kontrollit të cilësisë - të përshkruaj vendin e punës dhe detyrat të kontrollorit të cilësisë - të përshkruaj ecurinë e punës dhe aktiviteteve në funksionin e kontrollit të cilësisë - të përshkruaj veçoritë e matjes dhe kontrollit të cilësisë - të tregojë strukturën dhe elementet e njësive matëse

97

b) Temat e kapitullit - Përkufizimi, roli dhe rëndësia e sistemit matës dhe cilësisë së prodhimit - Organizimi i kontrollit të cilësisë në strukturën organizative të ndërmarrjes - Veçoritë e matjes dhe kontrollit të cilësisë së prodhimit - Struktura dhe elementet e njësive matëse

c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi: - të trajtojë shembuj konkretë të organizimit të kontrollit të cilësisë në ndërmarrje - të zhvillojë ushtrime në klasë nga skicimi i strukturës organizative të kontrollit të cilësisë

në ndërmarrje prodhimi - të motivojë nxënësit duke përdorur skema; d) Kushtet për realizimin e kapitullit - Klasë për mësim teorik - Mjetet për kryerjen e skicimeve (lapsi, fletorja, tabela, shkumësi) - Pankarta, makete, udhëzues, katalogë, rregullore, vizatime dhe skica të matjeve tipike Kapitulli 2: Teknologjia e kontrollit të cilësisë 6 orë

a) Qëllimet e kapitullit: Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet: - të përshkruaj ecurinë teknologjike për kontrollin e cilësisë - të shpjegoj metodën statistikore për kontrollin e cilësisë - të shpjegoj sistemin e vetë kontrollit - të përshkruaj procesin e auditimit të sistemit, procesit dhe produktit - të tregojë mënyrën e planifikimit dhe përcjelljes së nivelit të cilësisë b) Temat e kapitullit - Procesi (ecuria) teknologjik i kontrollit të cilësisë - Metoda statistikore e kontrollit - Sistemi i vetëkontrollit - Auditimi i sistemit, procesit dhe produktit - Planifikimi dhe përcjellja e nivelit të cilësisë (planet e cilësisë dhe kartelat kontrollit) c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi: - të shpjegojë ecurinë teknologjike për kontrollin e cilësisë - të shpjegoj metodën statistikore për kontrollin e cilësisë - të shpjegoj sistemin e vetëkontrollit dhe auditimin e cilësisë sistemit, procesit dhe

produktit - të shpjegojë mënyrën e planifikimit dhe përcjelljes së nivelit të cilësisë - të motivojë nxënësit duke përdorur skema; d) Kushtet për realizimin e kapitullit - Klasë për mësim teorik - Mjetet për kryerjen e skicimeve (lapsi, fletorja, tabela, shkumësi) - Pankarta, makete, udhëzues, katalogë, rregullore, vizatime dhe skica të matjeve tipike

98

Kapitulli 3: Metrologjia dhe ndarja e metrologjisë 4 orë a) Qëllimet e kapitullit: Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet: - të përshkruaj veçoritë e metrologjisë së instrumenteve matëse - të tregojë konceptin e veglave dhe instrumenteve matëse kontrolluese - të shpjegojë saktesite e matjeve te instrumenteve matese (meter, nonius, mikrometer dhe

komparator) d) Temat e kapitullit - Veçoritë e metrologjisë së instrumenteve matëse. - Veglat dhe instrumentet matëse kontrolluese - Saktesitë e matjeve te instrumentet matese d) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi: - të motivojë nxënësit duke përdorur skema; d) Kushtet për realizimin e kapitullit - Klasë për mësim teorik - Mjetet për kryerjen e skicimeve (lapsi, fletorja, tabela, shkumësi) - Pankarta, makete, udhëzues, katalogë, rregullore, vizatime dhe skica të matjeve tipike Kapitulli 4: Gabimet dhe analizat e gabimeve gjatë matjeve 6 orë a) Qëllimet e kapitullit: Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet: - të përshkruaj konceptin e saktësisë gjate matjes - të tregojë llojet e gabimeve dhe klasifikimin e gabimeve gjatë matjeve - të tregojë gabimet e veglave dhe instrumenteve matëse - të përshkruaj shkaqet e paraqitjes së gabimeve dhe korrigjimin e gabimit b) Temat e kapitullit - Saktësia e matjes te permasat gjatesore - Llojet e gabimeve dhe klasifikimi i gabimeve gjatë matjeve - Gabimet e veglave dhe instrumenteve matëse - Gabimet, shkaqet dhe korrigjimi i paraqitjes së gabimeve. c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi: - të motivojë nxënësit duke përdorur skema; d) Kushtet për realizimin e kapitullit - Klasë për mësim teorik - Mjetet për kryerjen e skicimeve (lapsi, fletorja, tabela, shkumësi) - Pankarta, makete, udhëzues, katalogë, rregullore, vizatime dhe skica të matjeve tipike

99

Kapitulli 5: Sistemi dhe menyrat e kontrollimit te cilësisë 8 orë a) Qëllimet e kapitullit: Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet: - të shpjegoi kuptimin e kontrollit te cilesise, të përmasave dhe provave laboratorike - të përshkruaj mënyrat e kontrollit të cilësisë së produktit, në pranim, në procesin e

prodhimit - të përshkruaj mënyrat e kontrollit dhe bazhdarimit të instrumenteve, dhe veglave

kontrolluese, - të përshkruaj mënyrat e kontrollit makinave dhe veglave prodhuese - të shpjegoi dhe komentoj rendësin e statusit të matjes dhe kontrollimit b) Temat e kapitullit - Kontrolli i cilësisë së produktit, në pranim, në procesin e prodhimit dhe pranim - Kontrollimi laboratorik i karakteristikave dhe parametrave - Kontrolli dhe bazhdarimi i instrumenteve dhe veglave kontrolluese - Kontrolli i makinave dhe veglave prodhuese - Statusi i kontrollit dhe evidentimi i rezultateve të kontrollit c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi: - të shpjegoi kuptimin e sistemit për matje dhe kontroll të cilësisë. - të interpretoj mënyrat e matjeve dhe kontrollimit të cilësisë së produktit - të shpjegoj mënyrat e kontrollimit të saktësisë të instrumenteve dhe veglave matëse

kontrolluese - të shpjegoj mënyrat e kontrollimit të saktësisë të makinave dhe veglave prodhuese - të motivojë nxënësit duke përdorur skema; d) Kushtet për realizimin e kapitullit - Klasë për mësim teorik - Mjetet për kryerjen e skicimeve (lapsi, fletorja, tabela, shkumësi) - Pankarta, makete, udhëzues, katalogë, rregullore, vizatime dhe skica të matjeve tipike Kapitulli 6: Matja dhe kontrolli i përmasave gjatësore 12 orë a) Qëllimet e kapitullit: Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet: - të shpjegoi kuptimin e matjeve dhe kontrollin e përmasave gjatësore - të përshkruaj instrumentet matëse kontrolluese të përmasave gjatësore dhe përdorimin - të tregoj mënyrën e matjeve dhe kontrollimit të përmasave gjatësore të jashtme, të

brendshme, lartësisë dhe thellësisë me nonius, mikrometër dhe komperator - të tregojë mënyrën e kontrollit me matëse kufitar (kalibra) për vrima dhe boshte b) Temat e kapitullit - Matja, kuptimi dhe llojet e matjeve të përmasave gjatësore - Instrumentet matëse dhe përdorimi i tyre (metri, noniusi dhe mikrometri) - Matja e përmasave gjatësore të jashtme dhe te brendshme me nonius, mikrometër dhe

komparator - Matja e përmasave gjatësore të thellësisë dhe lartesise me nonius - Matja e përmasave të mëdha dhe të vogla me pajisje digjitale 3D - Matësit kufitar (kalibrat) për vrima dhe boshte (tapat dhe qafëzat kufitare)

100

c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi: - të shpjegoi kuptimin e matjeve të përmasave gjatësore me shembuj konkret. - të interpretoj vizatime teknike dhe skica për instrumentet matëse kontrolluese të

përmasave gjatësore - ti shpjegoj mënyrat e matjeve dhe kontrollit të gjatësisë, gjerësisë, trashësisë me nonius,

mikrometër dhe komparator - ti shpjegoj mënyrat e matjeve dhe kontrollit të lartësisë dhe thellësisë me nonius,

mikrometër dhe komparator - të motivojë nxënësit duke përdorur skema; d) Kushtet për realizimin e kapitullit - Klasë për mësim teorik - Mjetet për kryerjen e skicimeve (lapsi, fletorja, tabela, shkumësi) - Kompleti i instrumenteve matëse dhe kontrolluese të përmasave gjatësore - Pankarta, makete, udhëzues, katalogë, rregullore, vizatime dhe skica të matjeve tipike

gjatësore Kapitulli 7: Matja dhe kontrolli i këndeve dhe radiuseve 4 orë a) Qëllimet e kapitullit: Në përfundim të kapitullit, nxënësi duhet: - të shpjegoi kuptimin e matjeve të këndeve dhe radiuseve - të përshkruaj instrumentet matëse kontrolluese dhe përdorimin e tyre - të tregoj mënyrën e matjeve dhe kontrollimit të këndeve dhe radiuseve - të përshkruaj matjen e këndeve me këndmatës të zakonshëm dhe universal - të tregoj kontrollin e raduisve me shabllon kontrollues b) Temat e kapitullit - Kuptimi e matjeve të këndeve dhe radiuseve - Instrumentet matëse kontrolluese dhe përdorimin e tyre - Këndoret metalik, optik, laserik - Shabllonet për radiuse c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi: - të shpjegoi sa më shumë të jetë e mundur kuptimin e matjeve të këndeve me shembuj

konkret. - të interpretoj vizatime teknike dhe skica për instrumentet matëse kontrolluese të këndeve - ti shpjegoj mënyrat e matjeve dhe kontrollit të këndeve dhe radiuseve - të motivojë nxënësit duke përdorur skema; d) Kushtet për realizimin e kapitullit - Klasë për mësim teorik - Mjetet për kryerjen e skicimeve (lapsi, fletorja, tabela, shkumësi) - Kompleti i instrumenteve matëse dhe kontrolluese të këndeve - Pankarta, makete, udhëzues, katalogë, rregullore, vizatime dhe skica të matjeve tipike të

këndeve

101

Kapitulli 8: Matja dhe kontrolli i filetove dhe dhëmbëzoreve 6 orë a) Qëllimet e kapitullit: - të shpjegoi kuptimin e matjeve të filetës dhe profilit te dhemezoreve - të përshkruaj instrumentet matëse kontrolluese dhe përdorimin e tyre - të tregoj mënyrën e matjeve dhe kontrollimit të filetave - të përshkruaj matjen e filetës me kalibra të zakonshëm dhe universal - të tregoj matjen e gjeometrisë së dhëmborit me profilograf b) Temat e kapitullit - Kalibrat kufitar për matjen e diametrit të madh të mesëm dhe të vogël të filetës - Matësit mikrometrit të filetës, me thundra, maje sfere dhe rul - Matja e diametrit të mesëm të filetës me optimetër dhe mikroskop - Tapat, çafrat dhe unaza filetimi kufitare, për kontroll të filetimit - Shabllonët – Krahëzat për matjen e gjeometrisë dhe hapit të filetës - Kontrolli i profilit te dhembezoreve me profilograf c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi të: - të shpjegoi menyrat e matjeve të filetës dhe profilit te dhemezoreve me shembuj konkret. - të interpretoj vizatime teknike dhe skica për instrumentet matëse kontrolluese - ti shpjegoj mënyrat e matjeve dhe kontrollit të filetës dhe profilit te dhemezoreve - motivojë nxënësit duke përdorur skema; d) Kushtet për realizimin e kapitullit - Klasë për mësim teorik - Mjetet për kryerjen e skicimeve (lapsi, fletorja, tabela, shkumësi) - Kompleti i instrumenteve matëse dhe kontrolluese të filetës - Pankarta, makete, udhëzues, katalogë, rregullore, vizatime dhe skica të matjeve tipike Kapitulli 9: Matja dhe kontrolli i sipërfaqeve të përpunuara 4 orë a) Qëllimet e kapitullit: - të shpjegoi kuptimin e ashpërsisë së sipërfaqeve të përpunuara - të tregoj mënyrën e matjeve dhe kontrollimin e ashpërsisë - të përshkruaj instrumentet matëse kontrolluese dhe përdorimin e tyre b) Temat e kapitullit - Kuptimi i ashpërsisë (vrazhdësisë) - Metodat dhe instrumentet për kontrollin e ashpërsisë. - Instrumentet matëse (profilometri, profilografi, dhe mikroskopi)

c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi: - të shpjegoi kuptimin dhe menyrat e matjeve të ashpërsisë së sipërfaqeve të përpunuara - të interpretoj vizatime teknike dhe skica për instrumentet matëse kontrolluese - të motivojë nxënësit duke përdorur skema; d) Kushtet për realizimin e kapitullit - Klasë për mësim teorik

102

- Mjetet për kryerjen e skicimeve (lapsi, fletorja, tabela, shkumësi) - Pankarta, makete, udhëzues, katalogë, rregullore, vizatime dhe skica të matjeve tipike Kapitulli 10: Matja dhe kontrolli i tegelave të saldimit 4 orë a) Qëllimet e kapitullit: - të tregoj llojet e saldimit dhe gjeometrinë e tegeleve te salduara - të përshkruaj instrumentet matëse kontrolluese dhe përdorimin e tyre - të tregoj metodat për kontrollimin e saldimit - të tregoj mënyrën e matjeve dhe kontrollimin e tegelit të salduar b) Temat e kapitullit - Llojet e saldimit dhe gjeometria e tegeleve te salduara - Kontrolli dhe matja e tegelit të salduar. - Matësit për matjen e tegelave të salduar c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi: - te shpjegoi llojet e saldimit dhe gjeometrinë e tegeleve te salduara - te shpjegoi menyrat dhe metodat për kontrollimin e saldimit - të motivojë nxënësit duke përdorur skema; d) Kushtet për realizimin e kapitullit - Klasë për mësim teorik - Mjetet për kryerjen e skicimeve (lapsi, fletorja, tabela, shkumësi) - Kompleti i shabllonëve matëse dhe kontrolluese të tegelit - Pankarta, makete, udhëzues, katalogë, rregullore, vizatime dhe skica të matjeve tipike Kapitulli 11: Matja dhe kontrolli i sipërfaqeve të ngjyrosura dhe galvanizuara 4 orë a) Qëllimet e kapitullit: - të shpjegoi konceptin e mbrojtjes sipërfaqësore të metaleve - të tregoj menyren dhe metodat për kontrollimin e sipërfaqeve të ngjyrosura dhe të

galvanizuara - të përshkruaj instrumentet matëse kontrolluese dhe përdorimin e tyre b) Temat e kapitullit - Mbrojtja sipërfaqësore e metaleve - Instrumentet matëse dhe kontrolluese për mbrojtje sipërfaqësore - Metodat për matje dhe kontroll të sipërfaqeve të ngjyrosura dhe galvanizuara c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi: - të shpjegoi konceptin e mbrojtjes sipërfaqësore të metaleve - të shpjegoi menyren dhe metodat për kontrollimin e sipërfaqeve të ngjyrosura dhe të

galvanizuara - të shpjegoi ndertimin e instrumenteve matëse kontrolluese dhe përdorimin e tyre - të motivojë nxënësit duke përdorur skema;

103

d) Kushtet për realizimin e kapitullit - Klasë për mësim teorik - Mjetet për kryerjen e skicimeve (lapsi, fletorja, tabela, shkumësi) - Pankarta, makete, udhëzues, katalogë, rregullore, vizatime dhe skica të matjeve tipike Kapitulli 12: Matja dhe kontrollimi i formës dhe pozitës 8 orë a) Qëllimet e kapitullit: - të tregoj metodat për kontrollimin e formës dhe pozitës së detalit të makinës - të tregoj mënyrën e matjeve dhe kontrollimin e formës dhe pozitës gjeometrike të

detaleve - të përshkruaj instrumentet matëse kontrolluese të formës dhe pozitës dhe përdorimin e

tyre

b) Temat e kapitullit - Matja dhe kontrolli i drejtëvizimit, rrafshinës, normalitetit dhe paralelizmit - Matja dhe kontrolli i boshllëkut dhe shmangieve tërthore (simetrisë) - Matja dhe kontrolli i centrimit, ovalitetit, konicitetit dhe pjerrtesise - Matja e saktësisë gjatë rrotullimit - Instrumentet matëse (niveluesi i zhivës, niveluesi hidrostatik, niveluesi optik dha laserik) c) Udhëzime didaktike për kapitullin Rekomandohet që mësuesi: - të shpjegoj mënyrën dhe metodat e matjes dhe kontrollimit të formës dhe pozitës së

detaleve në makina dhe pajisje - të shpjegoi ndertimin e instrumenteve matëse kontrolluese dhe përdorimin e tyre - të motivojë nxënësit duke përdorur skema; d) Kushtet për realizimin e kapitullit - Klasë për mësim teorik - Mjetet për kryerjen e skicimeve (lapsi, fletorja, tabela, shkumësi) - Kompleti i instrumenteve matëse dhe kontrolluese të gjeometrisë dhe formës - Pankarta, makete, udhëzues, katalogë, rregullore, vizatime dhe skica të matjeve tipike

104

Klasa 11

Përshkruesit e moduleve të praktikave profesionale


“Tornimi gjatësor i sipërfaqeve cilindrike”

Lëmia: Makineri Profili: Operator i prodhimit Niveli: I Klasa: 11 Numri i modulit 6 Qëllimi i modulit

Një modul praktik që aftëson nxënësit për të kryer tornime gjatësore të sipërfaqeve cilindrike, të jashtme, të brendshme dhe të cilësisë N7




RM 1 Nxënësi kryen tornime gjatësorë të jashtme Përmbajtja - Analiza e skicës ose vizatimit të detalit si dhe pergatitja e

skices (nese kerkohet) - Veçoritë e tornimeve gjatësorë të jashtme - Përcaktimi i rradhes së punes - Përzgjedhja e gjysemfabrikatit dhe veglat e punës - Përzgjedhja e instrumentave prerëse, matëse për tornim

gjatësorë të jashtme - Vendosja dhe shtrengimi i copes në koken shtrenguese dhe

pajisje ndihmëse - Vendosja dhe shtrengimi i thikes në mbajtëse - Përcaktimi i regjimit të përpunimit - Rregullimi i tornos sipas regjimit të percaktuar - Rregullimi sistemit ftohës - Pozicionimi i instrumentit kundrejt copes - Kryerja e tornimit gjatësorë të jashtme - Heqja e copës dhe thikes - Matja dhe kontrolli gjatë tornimit gjatësorë të jashtem - Regullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së mjedisit gjatë

tornimit gjatësorë të jashtëm

RM 2 Nxënësi kryen tornime gjatësore të brendshme Permbajtja - Analiza e skices ose vizatimit të detalit si dhe pergatitja e

skices (nese kerkohet) - Veçoritë e tornimeve gjatësorë të brendshme

105

- Përcaktimi i radhes së punes - Përzgjedhja e gjysemfabrikatit dhe veglave të punës - Përzgjedhja e instrumentave prerëse, matëse për tornime

gjatësorë të brendshme - Vendosja dhe shtrengimi i copes në koken shtrenguese dhe

pajisje ndihmëse - Vendosja dhe shtrengimi i thikes në mbajtëse - Përcaktimi i regjimit të përpunimit - Rregullimi i tornos sipas regjimit të percaktuar - Rregullimi sistemit ftohës - Pozicionimi i instrumentit kundrejt copes - Kryerja e tornimit gjatësorë të brendshem - Heqja e copës dhe thikes - Matja dhe kontrolli gjate tornimit gjatësorë të brendshem - Regullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së mjedisit gjatë

tornimit gjatësorë të brendshem.

RM 3 Nxënësi kryen tornime gjatësore të cilësisë N7 Përmbajtja - Analiza e skicës ose e vizatimit të detalit, si dhe përgatitja

e skicës (nëse kërkohet) - Veçoritë e tornimeve gjatësore të cilësisë N7 - Përcaktimi i radhës së punës - Përzgjedhja e gjysëmfabrikatit dhe e veglave të punës - Përzgjedhja e instrumenteve prerëse e matëse për tornim

gjatësor të cilësisë N7 - Vendosja dhe shtrëngimi i copës në kokën shtrënguese dhe

në pajisjen ndihmëse - Vendosja dhe shtrëngimi i thikës në mbajtëse - Përcaktimi i regjimit të përpunimit - Rregullimi i tornos sipas regjimit të përcaktuar - Rregullimi i sistemit ftohës - Pozicionimi i instrumentit kundrejt copës - Kryerja e tornimit gjatësor të cilësisë N7 - Heqja e copës dhe e thikës - Matja dhe kontrolli gjatë tornimit gjatësore të cilësisë N7 - Regullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së mjedisit gjatë

tornimit gjatësore të cilësisë N7. Proçedurat e vleresimit

Realizimi i pranueshem i modulit do te konsiderohet arritja e kenaqshme e te gjithe kritereve te realizimit të specifikuara për çdo rezultat të të mësuarit. Më poshtë jepen shkurtimet që do të përdoren: RM Rezultatet e të mësuarit IV Instrumentet e vlerësimit KR Kriteret e realizimit



106

- analizojë skicen ose vizatimin e detalit qe do të pergatitet;

- pergatitë skicen e detalit (nese kerkohet); - shpjegojë veçoritë e tornimeve gjatësore të jashtem; - përcaktojë radhen e duhur te punes; - përzgjedhë drejt gjysemfabrikatin dhe veglat e punës

per tornim gjatësorë të jashtem; - përzgjedhë drejt instrumentat prerese dhe matëse per

tornim gjatësorë të jashtem; - vëndosë dhe shtrengoje siç duhet copen ne koken

shtrenguese dhe pajisje ndihmese; - vëndosë dhe shtrengoje siç duhet thiken ne mbajtese; - përcaktojë regjimin e perpunimit; - rregullojë tornon sipas regjimit te percaktuar; - rregullojë sistemin ftohes; - pozicionojë sakte instrumentin kundrejt copes; - kryejë tornimin gjatësore të jashtme; - kryejë heqjen e copes dhe thikes; - bejë matje dhe kontrolle te sakta gjatë tornimit

gjatësore të jashtme; - respektojë rregullat e sigurimit teknik e te ruajtjes së

mjedisit gjate tornimit gjatësore të jashtem.


KR Nxënësi duhet të: - analizojë skicen ose vizatimin e detalit që do të

përgatitet; - përgatitë skicen e detalit (nese kerkohet); - shpjegojë veçoritë e tornimeve gjatësore të brendshëm; - përcaktojë radhen e duhur te punes; - përzgjedhë drejt gjysemfabrikatin dhe veglat e punës

per tornim gjatësorë të brendshem; - përzgjedhë drejt instrumentat prerese, matëse per

tornim gjatësorë të brendshme; - vendosë dhe shtrengoje siç duhet copen ne koken

shtrenguese dhe pajisje ndihmese; - vendosë dhe shtrengoje siç duhet thiken ne mbajtese; - përcaktojë regjimin e perpunimit; - rregullojë tornon sipas regjimit te percaktuar; - rregullojë sistemin ftohës; - pozicionojë sakte instrumentin kundrejt copes; - kryejë tornimin gjatësore të brendshëm; - kryejë heqjen e copes dhe thikes; - bejë matje dhe kontrolle te sakta gjatë tornimit

gjatësore të brendshem; - respektojë rregullat e sigurimit teknik e te ruajtjes së

mjedisit gjate tornimit gjatësore të brendshem.


107


- analizojë skicën ose vizatimin e detalit që do të përgatitet;

- përgatitë skicën e detalit (nëse kërkohet); - shpjegojë veçoritë e tornimeve gjatësore të cilësisë N7; - përcaktojë radhën e duhur te punës; - përzgjedhë drejt gjysëmfabrikatin dhe veglat e punës

për tornim gjatësore të cilësisë N7; - përzgjedhë drejt veglat e punës; - përzgjedhë drejt instrumentet prerëse e matëse për

tornim gjatësor të cilësisë N7; - vendosë dhe të shtrëngojë siç duhet copën në kokën

shtrënguese dhe në pajisje ndihmëse; - vendosë dhe të shtrëngojë siç duhet thikën në

mbajtëse; - përcaktojë regjimin e përpunimit; - rregullojë tornon sipas regjimit të përcaktuar; - rregullojë sistemin ftohës; - pozicionojë me saktësi instrumentin kundrejt copës; - kryejë tornimin gjatësor të cilësisë N7; - kryejë heqjen e copës dhe të thikës; - bëjë matje dhe kontrolle të sakta gjatë tornimit gjatësor

të cilësisë N7; - respektojë rregullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së

mjedisit gjatë tornimit gjatësor të cilësisë N7. Metodat e të mesuarit të rekomanduara

- Trajtimi i këtij moduli të behet kryesisht në punëtorinë e makinave metalprerëse.

- Gjatë trajtimit të çështjeve praktike, instruktori duhet të perdorë sa më shumë të jetë e mundur edhe demonstrimet konkrete të proceseve të tornimit gjatësor të sipërfaqeve cilindrike të jashtme e të brendshme dhe të cilësisë N7.

- Nxënësit duhet të praktikohen sa më shumë të jetë e mundur për kryrjen e veprimeve përgatitore dhe të punës për tornime gjatësore të sipërfaqeve cilndrike të jashtme e të brendshme dhe të cilësisë N7.

- Nxënësit duhet të angazhohen në vëzhgime dhe diskutime në lidhje me llojet e ndryshme të tornimeve që ata kryejnë.

- Instruktori duhet të mbikëqyrë respektimin e rregullave të mbrojtjes ne punë, të ruajtjes së mjedisit dhe të mirëmbajtjes së makinës e të pajisjeve.

- Gjatë vlerësimit të nxënësve, duhet të synohet në kontrollin e demonstrimin praktik të njohurive dhe të koncepteve të fituara.


Për realizimin si duhet të modulit është e domosdoshme të sigurohen mjediset, makinat, veglat, pajisjet, instrumentat dhe materialet e mëposhtme: - Klasë për mesim praktik.

108

- Punëtori makinash metalprerese dhe torno. - Vegla pune, instrumente matese dhe prerëse për tornim

gjatësor të siperfaqeve cilindrike të jashtme, të brendshme dhe të cilësisë N7.

- Gjysemfabrikate të ndryshme për tornime të siperfaqeve cilindrike.

- Pankarta, makete, udhezuesa, katalloge, rregullore, standarde, etj.

- Vizatime dhe skica të detaleve tipike për tornime të siperfaqeve cilindrike me cilësi N7.

109


“Tornimi ballor e i shkallëzuar dhe zmusimi” Lëmia: Makineri Profili: Operator i prodhimit Niveli: I Klasa: 11 Numri i modulit

7

Qëllimi i modulit

Një modul praktik që aftëson nxënësit për të kryer tornime ballore të rrafshëta, të shkallëzuara, zmusim e prerje dhe për hapje kanalesh unazore të jashtme e të brendshme me tornim.


5 kredite (30 orë)


RM 1 Nxënësi kryen tornime ballore të jashtme Përmbajtja - Analiza e skicës ose e vizatimit të detalit si dhe përgatitja e

skicës (nëse kërkohet) - Veçoritë e tornimeve ballore të jashtme - Përcaktimi i radhës së punës - Përzgjedhja e gjysëmfabrikatit dhe e veglave të punës - Përzgjedhja e instrumentev prerës e matëse për tornim

ballor - Vendosja dhe shtrëngimi i copës në kokën shtrënguese dhe

në pajisje ndihmëse - Vendosja dhe shtrëngimi i thikës në mbajtëse - Përcaktimi i regjimit të përpunimit - Rregullimi i tornos sipas regjimit të përcaktuar - Rregullimi sistemit ftohës - Pozicionimi i instrumentit kundrejt copës - Kryerja e tornimit ballor të jashtëm - Heqja e copës dhe e thikës - Matja dhe kontrolli gjatë tornimit ballor të jashtëm - Regullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së mjedisit gjatë

tornimit ballor.

RM 2 Nxënësi kryen tornime të shkallëzuara të jashtme Përmbajtja - Analiza e skicës ose e vizatimit të detalit, si dhe përgatitja

e skicës (nëse kërkohet) - Veçoritë e tornimeve të shkallëzuara të jashtme - Përcaktimi i radhës së punës - Përzgjedhja e gjysëmfabrikatit dhe veglat e punës për

tornim të shkallëzuar të jashtëm - Përzgjedhja e instrumenteve prerës e matëse për tornim të

shkallëzuar të jashtëm

110

- Vendosja e shtrëngimi i copës në kokën shtrënguese dhe në pajisje ndihmëse

- Vendosja dhe shtrëngimi i thikës në mbajtëse - Përcaktimi i regjimit të përpunimit - Rregullimi i tornos sipas regjimit të përcaktuar - Rregullimi i sistemit ftohës - Pozicionimi i instrumentit kundrejt copës - Kryerja e tornimit të shkallëzuar, të jashtëm - Heqja e copës dhe e thikës - Matja dhe kontrolli gjatë tornimit të shkallëzuar, të

jashtëm - Regullat e sigurimit teknik e të ruajtjes se mjedisit gjatë

tornimit të shkallëzuar, të jashtëm.

RM 3 Nxënësi kryen zmusime të ndryshme Përmbajtja - Analiza e skicës ose e vizatimit të detalit, si dhe përgatitja

e skicës (nëse kërkohet) - Veçoritë e zmusimeve të ndryshme - Përcaktimi i radhës se punës - Përzgjedhja e gjysëmfabrikatit dhe e veglave të punës - Përzgjedhja e instrumenteve prerës e matës për zmusime të

ndryshme - Vendosja e shtrëngimi i copës në kokën shtrënguese dhe

pajisje ndihmëse - Vendosja dhe shtrëngimi i thikës në mbajtëse - Përcaktimi i regjimit të përpunimit - Rregullimi i tornos sipas regjimit të përcaktuar - Rregullimi sistemit ftohës - Pozicionimi i instrumentit kundrejt copës - Kryerja e zmusimeve të ndryshme - Heqja e copës dhe e thikës - Matja dhe kontrolli gjatë zmusimeve të ndryshme - Regullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së mjedisit gjatë

zmusimeve të ndryshme.

RM 4 Nxënësi kryen tornime të shkallëzuara të brendshme Përmbajtja - Analiza e skicës ose e vizatimit të detalit, si dhe përgatitja

e skicës (nëse kërkohet) - Veçoritë e tornimeve të shkallëzuara të brendshme - Përcaktimi i radhës së punës - Përzgjedhja e gjysëmfabrikatit dhe e veglave të punës - Përzgjedhja e instrumentev prerëse e matëse për tornim të

shkallëzuar të brendshëm - Vendosja e shtrëngimi i copës në kokën shtrënguese dhe

në pajisjen ndihmëse - Vendosja dhe shtrëngimi i thikës në mbajtëse - Përcaktimi i regjimit të përpunimit - Rregullimi i tornos sipas regjimit të përcaktuar

111

- Rregullimi i sistemit ftohës - Pozicionimi i instrumentit kundrejt copës - Kryerja e tornimit të shkallëzuar të brendshëm - Heqja e copës dhe e thikës - Matja dhe kontrolli gjatë tornimit të shkallëzuar, të

brendshëm - Regullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së mjedisit gjatë

tornimit të shkallëzuar, të brendshëm.

RM 5 Nxënësi kryen prerje të ndryshme me tornim Përmbajtja - Analiza e skicës ose e vizatimit të detalit, si dhe përgatitja

e skicës (nëse kërkohet) - Veçoritë e prerjeve të ndryshme me tornim - Përcaktimi i radhës së punës - Përzgjedhja e gjysëmfabrikatit dhe e veglave të punës - Përzgjedhja e instrumenteve prerëse e matëse për prerje të

ndryshme me tornim - Vendosja dhe shtrëngimi i copës në kokën shtrënguese dhe

në pajisje ndihmëse - Vendosja dhe shtrëngimi i thikës në mbajtëse - Përcaktimi i regjimit të përpunimit - Rregullimi i tornos sipas regjimit të përcaktuar - Rregullimi i sistemit ftohës - Pozicionimi i instrumentit kundrejt copës - Kryerja e prerjes me tornim - Heqja e copës dhe dhe e thikës - Matja dhe kontrolli gjatë prerjes me tornim - Regullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së mjedisit gjatë

prerjeve të ndryshme me tornim

RM 6 Nxënësi hap kanale unazore të ndryshme të jashtme dhe të brendshme Përmbajtja - Analiza e skicës ose e vizatimit të detalit, si dhe përgatitja

e skicës (nëse kërkohet) - Veçoritë e tornimeve të kanaleve unazore të jashtme dhe të

brendshme - Përcaktimi i radhës së punës - Përzgjedhja e gjysëmfabrikatit dhe e veglave të punës për

tornim të kanaleve unazore të ndryshme, të jashtme dhe të brendshme

- Përzgjedhja e instrumenteve prerëse e matëse për tornim të kanaleve unazore, të jashtme dhe të brendshme

- Vendosja dhe shtrëngimi i copës në kokën shtrënguese dhe në pajisje ndihmëse

- Vendosja dhe shtrëngimi i thikës në mbajtëse - Përcaktimi i regjimit të përpunimit - Rregullimi i tornos sipas regjimit të përcaktuar - Rregullimi i sistemit ftohës

112

- Pozicionimi i instrumentit kundrejt copës - Kryerja e tornimit të kanaleve unazore të ndryshme, të

jashtme dhe të brendshme - Heqja e copës dhe e thikës - Matja dhe kontrolli gjatë tornimit të kanaleve unazore, të

jashtme dhe të brendshme - Regullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së mjedisit gjatë

tornimit të kanaleve unazore, të jashtme dhe të brendshme. Procedurat e vlerësimit

Realizim i pranueshëm i modulit do të konsiderohet arritja e kënaqshme e të gjitha kritereve të realizimit të specifikuara për çdo rezultat të të mësuarit. Më poshtë jepen shkurtimet që do të përdoren: RM Rezultatet e të mësuarit IV Instrumentet e vlerësimit KR Kriteret e realizimit




- përgatitë skicën e detalit (nëse kërkohet); - shpjegojë veçoritë e tornimeve ballore të jashtme; - përcaktojë radhën e duhur të punës; - përzgjedhë drejt gjysëmfabrikatin dhe veglat e punës

për tornim ballor të jashtëm; - përzgjedhë drejt instrumentet prerëse dhe matëse për

tornim ballor të jashtëm; - vendosë dhe të shtrëngojë siç duhet copën në kokën


mbajtëse; - përcaktojë regjimin e përpunimit; - rregullojë tornon sipas regjimit të përcaktuar; - rregullojë sistemin ftohës; - pozicionojë me saktësi instrumentin kundrejt copës; - kryejë tornimin ballor të jashtëm; - kryejë heqjen e copës dhe të thikës; - bëjë matje dhe kontrolle të sakta gjatë tornimit ballor

të jashtëm; - respektojë rregullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së

mjedisit gjatë tornimit ballor të jashtëm.


KR Nxënësi duhet të: - analizojë skicën ose vizatimin e detalit që do të

përgatitet; - përgatitë skicën e detalit (nëse kërkohet);

113

- shpjegojë veçoritë e tornimeve të shkallëzuara të jashtme;

- përcaktojë radhën e duhur të punës; - përzgjedhë drejt gjysëmfabrikatin dhe veglat e punës

për tornim të shkallëzuar, të jashtëm; - përzgjedhë drejt instrumentet prerëse dhe matëse për

tornim të shkallëzuar, të jashtëm; - vendosë dhe të shtrëngojë siç duhet copën në kokën

shtrënguese dhe në pajisje ndihmëse; - vendosë dhe të shtrëngojë siç duhet thikën në mbajtëse - përcaktojë regjimin e përpunimit; - rregullojë tornon sipas regjimit të përcaktuar; - rregullojë sistemin ftohës; - pozicionojë me saktësi instrumentin kundrejt copës; - kryejë tornimin të shkallëzuar, të jashtëm; - kryejë heqjen e copës dhe të thikës; - bëjë matje dhe kontrolle të sakta gjatë tornimit të

shkallëzuar, të jashtëm; - respektojë rregullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së

mjedisit gjatë tornimit të shkallëzuar, të jashtëm.



përgatitet; - përgatitë skicën e detalit (nëse kërkohet); - shpjegojë veçoritë e zmusimeve të ndryshme; - përcaktojë radhën e duhur të punës; - përzgjedhë drejt gjysëmfabrikatin dhe veglat e punës

për zmusime të ndryshme; - përzgjedhë drejt instrumentet prerëse dhe matëse për

zmusime; - vendosë dhe të shtrëngojë siç duhet copën në kokën


mbajtëse; - përcaktojë regjimin e përpunimit; - rregullojë tornon sipas regjimit të përcaktuar; - rregullojë sistemin ftohës, - pozicionojë me saktësi instrumentin kundrejt copës; - kryejë zmusime të ndryshme; - kryejë heqjen e copës dhe tëthikës; - bëjë matje dhe kontrolle të sakta gjatë zmusimeve të

ndryshme; - respektojë rregullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së

mjedisit gjatë zmusimeve të ndryshme.


114


përgatitet; - përgatitë skicën e detalit (nëse kërkohet); - shpjegojë veçoritë e tornimeve të shkallëzuara të

brendshme; - përcaktojë radhën e duhur të punës; - përzgjedhë drejt gjysëmfabrikatin dhe veglat e punës; - përzgjedhë drejt instrumentet prerëse dhe matëse për

tornim të shkallëzuar, të brendshëm; - vendosë dhe të shtrëngojë siç duhet copën në kokën


mbajtëse; - përcaktojë regjimin e përpunimit; - rregullojë tornon sipas regjimit të përcaktuar; - rregullojë sistemin ftohës; - pozicionojë me saktësi instrumentin kundrejt copës; - kryejë tornimin të shkallëzuar, të brendshëm; - kryejë heqjen e copës dhe të thikës; - bëjë matje dhe kontrolle të sakta gjatë tornimit të

shkallëzuar, të brendshëm; - respektojë rregullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së

mjedisit gjatë tornimit të shkallëzuar, të brendshëm.



përgatitet; - përgatitë skicën e detalit (nëse kërkohet); - shpjegojë veçoritë e prerjeve të ndryshme me tornim; - përcaktojë radhën e duhur të punës; - përzgjedhë drejt gjysëmfabrikatin dhe veglat e punës; - përzgjedhë drejt instrumentet prerëse dhe matëse për

prerje të ndryshme me tornim; - vendosë dhe të shtrëngojë siç duhet copën në kokën

shtrënguese dhe pajisje ndihmëse; - vendosë dhe të shtrëngojë siç duhet thikën në

mbajtëse; - përcaktojë regjimin e përpunimit; - rregullojë tornon sipas regjimit të përcaktuar; - rregullojë sistemin ftohës; - pozicionojë me saktësi instrumentin kundrejt copës; - kryejë prerje të ndryshme me tornim; - kryejë heqjen e copës dhe të thikës; - bëjë matje dhe kontrolle të sakta gjatë prerjeve të

ndryshme me tornim; - respektojë rregullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së

mjedisit gjatë prerjeve të ndryshme me tornim.

115




- përgatitë skicën e detalit (nëse kërkohet); - shpjegojë veçoritë e hapjes së kanaleve unazore të

ndryshme të jashtme dhe të brendshme; - përcaktojë radhën e duhur të punës; - përzgjedhë drejt gjysëmfabrikatin dhe veglat e punës

për hapjen e kanaleve unazore të ndryshme të jashtme dhe të brendshme;

- përzgjedhë drejt instrumentet prerëse dhe matëse për hapjen e kanaleve unazore të ndryshme të jashtme dhe të brendshme;

- vendosë dhe të shtrëngojë siç duhet copën në kokën shtrënguese dhe në pajisje ndihmëse;

- vendosë dhe të shtrëngojë siç duhet thikën në mbajtëse;

- përcaktojë regjimin e përpunimit; - rregullojë tornon sipas regjimit të përcaktuar; - rregullojë sistemin ftohës; - pozicionojë me saktësi instrumentin kundrejt copës; - kryejë hapjen e kanaleve unazore të ndryshme të

jashtme dhe të brendshme; - kryejë heqjen e copës dhe të thikës; - bëjë matje dhe kontrolle të sakta gjatë hapjes së

kanaleve unazore të ndryshme të jashtme dhe të brendshme;

- respektojë rregullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së mjedisit gjatë hapjes së kanaleve unazore të ndryshme të jashtme dhe të brendshme.

Metodat e rekomanduara të të mësuarit

- Trajtimi i këtij moduli të bëhet kryesisht në punëtorinë e makinave metalprerëse.

- Gjatë trajtimit të çeshtjeve teorike, mësimdhënësi duhet të perdorë sa më shumë të jetë e mundur edhe demonstrime konkrete të proceseve të tornimit ballor të jashtëm, të shkallëzuar (të jashtëm dhe të brendshëm), të zmusimeve të ndryshme, të prerjeve të ndryshme me torno dhe të tornimit të kanaleve unazore të jashtme dhe të brendshme, me torno universale.

- Nxënësit duhet të praktikohen sa më shumë të jetë e mundur për kryrjen e veprimeve përgatitore dhe të punës për tornime ballore të jashtme, tornime të shkallëzuara (të jashtme e të brendshme), zmusime, prerje dhe tornime të kanaleve unazore (të jashtme e të brendshme), me torno universale.

- Nxënësit duhet të angazhohen në vëzhgime dhe në diskutime në lidhje me llojet e ndryshme të tornimeve që ata kryejnë.

116

- Mësimdhënësi duhet të mbikëqyrë respektimin e rregullave të mbrojtjes në punë, të ruajtjes së mjedisit dhe të mirëmbajtjes së makinës e pajisjeve.

- Gjatë vlerësimit të nxënësve, duhet të synohet në kontrollin e demonstrimin praktik të njohurive dhe të koncepteve të fituara.


Për realizimin si duhet të modulit, është e domosdoshme të sigurohen mjediset, makinat, veglat, pajisjet, instrumentet dhe materialet e mëposhtme: - Punëtori makinash metalprerëse me torno universale - Vegla pune, instrumente matëse dhe prerëse për tornime

ballore, të shkallëzuara e për hapje kanalesh unazore. - Gjysëmfabrikate të ndryshme për tornime ballore, të

shkallëzuara, zmusime, prerje dhe për hapje kanalesh unazore. - Pankarta, makete, udhëzues, katalogë, rregullore, standarde

etj. - Vizatime dhe skica të detaleve tipike për tornime, të

shkallëzuara e për hapje kanalesh unazore.

117


“Shpimi në torno me punto” Lëmia: Makineri Profili: Operator i prodhimit Niveli: I Klasa: 11 Numri i modulit 8 Qëllimi i modulit

Një modul praktik dhe teorik që aftëson nxënësin për të kryer shpime dhe zgjerime vrimash në torno universale, me majë shpuese.


3,5 kredite (21 orë)


RM 1 Nxënësi kryen shpime vrimash me punto, në torno Përmbajtja - Veçoritë e procesit të shpimit me punto, në torno - Analiza e skicës ose e vizatimit të detalit - Përzgjedhja e gjysëmfabrikatit dhe e veglave të punës për

shpim - Përzgjedhja e puntos - Përzgjedhja e instrumenteve matëse për shpim - Vendosja dhe shtrëngimi i copës në kokën shtrënguese - Vendosja e mandrinos në bartësin e qendrës fundore - Vendosja dhe shtrëngimi i puntos në mandrino - Regjistrimi i largësisë së bartësit të qendrës fundore - Përcaktimi i regjimit të shpimit - Rregullimi i tornos sipas regjimit të përcaktuar - Rregullimi sistemit ftohës - Kryerja e shpimit të vrimës, me rrotullim me dorë të

volantit - Heqja e copës, e puntos dhe e mandrinos - Matja dhe kontrolli gjatë shpimit të vrimave

RM 2 Nxënësi kryen zgjerime vrimash me punto, në torno

Përmbajtja - Veçoritë e procesit të zgjerimit me punto, në torno - Analiza e skicës ose e vizatimit të detalit - Përzgjedhja e veglave të punës, e puntos dhe e

instrumenteve matëse - Vendosja dhe shtrëngimi i copës në kokën shtrënguese - Vendosja e mandrinos ne bartësin e qendrës fundore - Vendosja dhe shtrëngimi i puntos në mandrino - Regjistrimi i largësisë së bartësit të qendrës fundore - Përcaktimi i regjimit të përpunimit - Rregullimi i tornos sipas regjimit të përcaktuar - Rregullimi i sistemit ftohës - Kryerja e zgjerimit të vrimës, me rrotullim me dorë të

118

volantit - Heqja e copës, e puntos dhe e mandrinos - Matja dhe kontrolli gjatë zgjerimit të vrimave

RM 3 Nxënësi kryen shpime dhe zgjerime vrimash në torno

Përmbajtja - Veçoritë e procesit të shpimit dhe të zgjerimit të vrimave

me punto, në torno - Analiza e skicës ose e vizatimit të detalit - Përzgjedhja e veglave të punës, e puntos dhe e

instrumenteve matëse - Vendosja dhe shtrëngimi i copës në kokën shtrënguese - Vendosja e mandrinos në bartësin e qendrës fundore - Vendosja dhe shtrëngimi i puntos në mandrino - Regjistrimi i largësisë së bartësit të qendrës fundore - Përcaktimi i regjimit të përpunimit - Rregullimi i tornos sipas regjimit të përcaktuar - Rregullimi i sistemit ftohës - Kryerja e shpimit dhe e zgjerimit të vrimës, me rrotullim

me dorë të volantit - Heqja e copës, e puntos dhe e mandrinos - Matja dhe kontrolli gjatë zgjerimit të vrimave

Procedurat e vlerësimit




- shpjegojë veçoritë e procesit të shpimit me punto, në torno;

- përzgjedhë drejt gjysëmfabrikatin për shpim; - përzgjedhë drejt veglat e punës, punton dhe

instumentet matëse; - vendosë dhe të shtrëngojë siç duhet copën në kokën

shtrënguese; - vendosë drejt mandrinon në bartësin e qendrës

fundore; - vendosë dhe të shtrëngoje siç duhet punton në

mandrino; - regjistrojë me saktësi largësinë e bartësit të qendrës

fundore; - përcaktojë drejt regjimin e shpimit; - rregullojë tornon sipas regjimit të përcaktuar; - rregullojë sistemin ftohës;

119

- kryejë siç duhet shpimin e vrimës, me rrotullim me dorë të volantit;

- heqë siç duhet copën, punton dhe mandrinon; - masë dhe kontrollojë me saktësi gjatë shpimit të

vrimave; - respektojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe të ruajtjes

së mjedisit; - mirëmbajë tornon, veglat dhe instrumentet.



- shpjegojë veçorite e procesit të zgjerimit të vrimave me punto, në torno;

- përzgjëdhë drejt veglat e punës, punton dhe intrumentet matëse;

- vendosë dhe të shtrëngojë siç duhet copën në kokën shtrënguese;

- vendosë drejt mandrinon në bartësin e qendrës fundore;

- vendosë dhe të shtrëngojë siç duhet punton në mandrino;

- regjistrojë me saktësi largësinë e bartësit të qendrës fundore;

- përcaktojë drejt regjimin e përpunimit; - rregullojë tornon sipas regjimit të përcaktuar; - rregullojë sistemin ftohës; - kryejë siç duhet zgjerimin e vrimës, me rrotullim me

dorë të volantit; - heqë siç duhet copën, punton dhe mandrinon; - masë dhe kontrollojë me saktësi gjatë zgjerimit të

vrimave; - respektojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe të ruajtjes

së mjedisit; - mirëmbajë tornon, veglat dhe instrumentet.



- shpjegojë veçoritë e procesit të shpimit dhe të zgjerimit të vrimave me punto, në torno;

- përzgjedhë drejt veglat e punës, punton dhe instumentet matëse;

- vendosë dhe të shtrëngojë siç duhet copën në kokën shtrënguese;

- vendosë drejt mandrinon në bartësin e qendrës fundore;

- vendosë dhe të shtrëngojë siç duhet punton në mandrino;

- regjistroje me saktësi largësinë e bartësit të qendrës

120

fundore; - përcaktojë drejt regjimin e përpunimit; - rregullojë tornon sipas regjimit të përcaktuar;

- respektojë rregullat e mbrojtjes në punë dhe të ruajtjes së mjedisit;

- mirëmbajë tornon, veglat dhe instrumentet. Metodat e rekomanduara të të mësuarit

- Trajtimi i këtij moduli të bëhet kryesisht në punëtorine e makinave metalprerëse

- Gjatë trajtimit të çështjeve teorike, mësimdhënësi duhet të perdorë sa më shumë të jetë e mundur edhe demonstrimet konkrete të proceseve të shpimit dhe të zgjerimit të vrimave, me punto në torno universale, si dhe të faktorëve që ndikojnë në to.

- Nxënësit duhet të praktikohen sa më shumë të jetë e mundur për kryrjen e veprimeve përgatitore dhe të punës, për shpime dhe zgjerime vrimash në torno universale, me punto.

- Nxënësit duhet të angazhohen në vëzhgime dhe në diskutime në lidhje me çështjet e ndryshme të shpimeve dhe të zgjerimeve të vrimave në torno, me punto.

- Mësimdhënësi duhet të mbikëqyrë respektimin e rregullave të mbrojtjes në punë, të ruajtjes së mjedisit dhe të mirëmbajtjes së makinës dhe të pajisjeve.

- Gjatë vlerësimit të nxënësit, duhet të synohet në kontrollin e demonstrimit praktik të njohurive dhe të koncepteve të fituara.

- rregullojë sistemin ftohës; - kryejë siç duhet shpimin dhe zgjerimin e vrimës, me

rrotullim me dorë të volantit; - heqë siç duhet copën, punton dhe mandrinon; - matë dhe të kontrollojë me saktësi gjatë shpimit e

zgjerimit të vrimave;


Për realizimin si duhet të modulit, është e domosdoshme të sigurohen mjediset, makinat, veglat, pajisjet, instrumentet dhe materialet e mëposhtme: - Punëtori makinash metalprerëse me torno universale - Vegla pune, instrumente matëse dhe prerëse për shpime dhe

zgjerime vrimash në torno, me punto. - Gjysëmfabrikate dhe copa të parapërgatitura për shpime dhe

zgjerime vrimash. - Pankarta, makete, udhëzues, katalogë, rregullore, mostra

standarde etj., për shpimet dhe zgjerimet e vrimave. - Vizatime dhe skica të detaleve tipike të shpuara.

121


“Punimi i filetove në torno” Lëmi: Makineri Profili: Operator i prodhimit Niveli: I Klasa: 11 Numri i modulit 9 Qëllimi i modulit

Një modul praktik që aftëson nxënësit për të punuar në torno fileto metrike të jashtme e të brendshme dhe për të hapur fileto të jashtme dhe të brendshme trapezoidale me torno.


8 kredite (48 orë)


RM 1 Nxënësi hap fileto të jashtme metrike më thikë Përmbajtja - Analiza e skicës ose e vizatimit të detalit të filetuar - Përgatitja e skicës së detalit të filetuar (nëse kërkohet). - Përzgjedhja e veglave të punës - Përcaktimi i diametrit të shufrës për filetim (në tabela) - Përzgjedhja e thikës për filetim të jashtëm - Vendosja dhe shtrëngimi i thikës në kokën shtrënguese

dhe pajisje ndihmëse - Tornimi paraprak i shufrës në diametrin e duhur - Thyerja e teheve të shufrës (zmusimi) - Përzgjedhja e thikave dhe e mbajtëses përkatëse - Përzgjedhja e instrumenteve matëse për filetim të jashtëm - Kryerja e vajisjes për filetim - Punimi me dorë i filetos së jashtme, me disa kalime të

thikave përkatëse - Tornimi i kanalit unazor të mbarimit të filetos - Heqja e shufrës dhe e instrumenteve - Matja dhe kontrolli gjatë filetimit të jashtëm - Rregullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së mjedisit gjatë

filetimit të jashtëm me thikë

RM 2 Nxënësi hap fileto të brendshme metrike me thikë Përmbajtja - Analiza e skicës ose e vizatimit të detalit të filetuar - Përgatitja e skicës së detalit të filetuar (nëse kërkohet) - Përzgjedhja e veglave të punës - Përcaktimi i diametrit të vrimës për filetim (në tabela) - Përzgjedhja e copës për filetim të brendshëm - Vendosja e shtrëngimi i copës në kokën shtrënguese dhe

në pajisje ndihmëse - Shpimi paraprak (me tornim ose me turielë - burgji) i

copës në diametrin e duhur

122

- Thyerja e teheve të vrimës (zmusimi) - Përzgjedhja e thikave filetuese dhe e mbajtëses përkatëse - Përzgjedhja e instrumenteve matëse për filetim të

brendshëm - Kryerja e vajisjes për filetim - Punimi me dorë i filetos së brendshme, me disa kalime me

thika filetuese përkatëse - Tornimi i kanalit unazor të mbarimit të filetos së

brendshme - Heqja e copës dhe e instrumenteve - Matja dhe kontrolli gjatë filetimit të brendshëm - Rregullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së mjedisit gjatë

filetimit të brendshëm me thikë filetuese, në torno

RM 3 Nxënësi hap fileto të jashtme me madravidë (filetëprerëse të jashtme), në torno Përmbajtja - Analiza e skicës ose e vizatimit të detalit të filetuar - Përgatitja e skicës së detalit të filetuar (nëse kërkohet) - Përzgjedhja e veglave të punës - Përcaktimi i diametrit të shufrës për filetim (në tabela) - Përzgjedhja e shufrës për filetim të jashtëm - Vendosja dhe shtrëngimi i shufrës në kokën shtrënguese

dhe në pajisje ndihmëse - Tornimi paraprak i shufrës në diametrin e duhur - Thyerja e teheve të shufrës (zmusimi) - Përzgjedhja e madravidave dhe e mbajtëses përkatëse - Përzgjedhja e instrumenteve matëse për filetim të jashtëm - Kryerja e vajisjes për filetim - Punimi me dorë i filetos së jashtme, me disa kalime të

madravidave përkatëse - Tornimi i kanalit unazor të mbarimit të filetos - Heqja e shufrës dhe e instrumenteve - Matja dhe kontrolli gjatë filetimit të jashtëm - Rregullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së mjedisit gjatë

filetimit të jashtëm me madravidë, në torno.

RM 4 Nxënësi hap fileto të brendshme me turielë filetuese (mashkull), në torno Përmbajtja - Analiza e skicës ose e vizatimit të detalit të filetuar - Përgatitja e skicës së detalit të filetuar (nëse kërkohet) - Përzgjedhja e veglave të punës - Përcaktimi i diametrit të vrimës për filetim (në tabela) - Përzgjedhja e copës për filetim të brendshëm - Vendosja dhe shtrëngimi i copës në kokën shtrënguese dhe

në pajisje ndihmëse - Shpimi paraprak (me tornim ose me turielë) i copës në

diametrin e duhur - Thyerja e teheve të vrimës (zmusimi)

123

- Përzgjedhja e turijelave filetuese dhe e mbajtëses përkatëse

- Përzgjedhja e instrumenteve matëse për filetim të brendshëm me turielë filetuese

- Kryerja e vajisjes për filetim - Punimi me dorë i filetos së brendshme, me disa kalime të

turijelave filetuese përkatëse - Tornimi i kanalit unazor të mbarimit të filetos së

brendshme - Heqja e copës dhe e instrumenteve - Matja dhe kontrolli gjatë filetimit të brendshëm - Rregullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së mjedisit gjatë

filetimit të brendshëm me turielë filetuese, në torno

RM 5 Nxënësi hap fileto të jashtme trapezore më thikë, në torno Përmbajtja - Veçoritë dhe përdorimi i filetove trapezoidale të jashtme - Parametrat e instrumenteve prerëse për fileto të jashtme

trapezoidale - Analiza e skicës ose e vizatimit të detalit të filetuar - Përgatitja e skicës së detalit të filetuar (nëse kërkohet) - Përzgjedhja e veglave të punës - Përzgjedhja e thikave për filetim të filetove trapezoidale,

të jashtme - Përcaktimi i diametrit të shufrës për filetim (në tabela) - Përzgjedhja e shufrës për filetim trapezoidal të jashtëm - Vendosja dhe shtrëngimi i shufrës në kokën shtrënguese

dhe në pajisje ndihmëse - Përcaktimi i regjimeve të tornimit - Përshtatja e tornos për regjimet e duhura të punës - Përshtatja e sistemit ftohës - Vendosja dhe pozicionimi i instrumenteve prerëse - Tornimi paraprak i shufrës në diametrin e duhur - Tornimi automatik i filetos trapezoidale të jashtme (me

disa kalime) - Heqja e shufrës së filetuar dhe e instrumenteve prerëse - Matja dhe kontrolli gjatë filetimit trapezoidal, të jashtëm - Rregullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së mjedisit gjatë

filetimit trapezoidal të jashtëm, në torno.

RM 6 Nxënësi hap fileto të brendshme trapezore me thikë, në torno Përmbajtja - Veçoritë dhe përdorimi i filetove trapezoidale të

brendshme - Parametrat e instrumenteve prerëse për fileto të brendshme

trapezoidale - Analiza e skicës ose e vizatimit të detalit të filetuar - Përgatitja e skicës së detalit të filetuar (nëse kërkohet) - Përzgjedhja e veglave të punës

124

- Përzgjedhja e thikave për filetim të filetove trapezoidale, të brendshme

- Përcaktimi i diametrit të vrimës për filetim (në tabela) - Përzgjedhja e copës për filetim trapezoidal të brendshëm - Vendosja e shtrëngimi i copës në kokën shtrënguese dhe

në pajisje ndihmëse - Përcaktimi i regjimeve të tornimit - Përshtatja e tornos për regjimet e duhura të punës - Përshtatja e sistemit ftohës - Vendosja dhe pozicionimi i instrumenteve prerëse - Shpimi paraprak i copës në diametrin e duhur, me tornim

ose me turielë - Tornimi automatik i filetos trapezoidale të brendshme (me

disa kalime) - Heqja e copës së filetuar dhe e instrumenteve prerëse - Matja dhe kontrolli gjatë filetimit trapezoidal, të

brendshëm - Rregullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së mjedisit gjatë

filetimit trapezoidal të brendshëm, në torno Procedurat e vlerësimit




- analizojë skicën ose vizatimin e detalit të filetuar; - përgatitë skicën e detalit të filetuar (nëse kërkohet); - përzgjedhë drejt veglat e punës; - përcaktojë me saktësi diametrin e shufrës për filetim

(bazuar në tabelat përkatëse); - përzgjedhë shufrën përkatëse për filetim të jashtëm; - vendosë e të shtrëngojë siç duhet shufrën në kokën

shtrënguese dhe në pajisje ndihmëse; - kryejë tornimin paraprak të shufrës në diametrin e

duhur; - kryejë thyerjen e teheve të shufrës (zmusimin); - përzgjedhë thikat e duhura dhe mbajtëset përkatëse; - përzgjedhë drejt instrumentet matëse për filetim të

jashtëm; - kryejë vajisjen e nevojshme për filetim; - kryejë punimin me dorë të filetos së jashtme, me disa

kalime të thikave përkatëse; - kryejë tornimin e kanalit unazor të mbarimit të filetos; - heqë shufrën e filetuar dhe instrumentet;

125

- kryejë matje dhe kontrolle të sakta gjatë filetimit të jashtëm;

- respektojë rregullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së mjedisit gjatë filetimit të jashtëm me thikë.



- analizojë skicën ose vizatimin e detalit të filetuar; - përgatitë skicën e detalit të filetuar (nëse kërkohet); - përzgjedhë drejt veglat e punës; - përcaktojë me saktësi diametrin e vrimës për filetim

(bazuar në tabelat përkatëse); - përzgjedhë copën e duhur për filetim të brendshëm; - vendosë e të shtrëngojë siç duhet copën në kokën

shtrënguese dhe në pajisje ndihmëse; - kryejë shpimin paraprak të copës në diametrin e duhur

me thikë; - kryejë thyerjen e teheve të vrimës (zmusimin); - përzgjedhë thikat filetuese të duhura dhe mbajtëset

përkatëse; - përzgjedhë drejt instrumentet matëse për filetim të

brendshëm; - kryejë vajisjen e nevojshme për filetim; - kryejë punimin me dorë të filetos së brendshme, me

disa kalime të thikave filetuese përkatëse; - kryejë tornimin e kanalit unazor të mbarimit të filetos; - heqë copën e filetuar dhe instrumentet; - kryejë matje dhe kontrolle të sakta gjatë filetimit të

brendshëm; - respektojë rregullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së

mjedisit gjatë filetimit të brendshëm me thikë.


KR Nxënësi duhet të: - përshkruajë veçoritë dhe përdorimin e filetove të

jashtme; - tregojë parametrat e instrumenteve prerëse për fileto të

jashtme me madravidë, në torno; - analizojë skicën ose vizatimin e detalit të filetuar; - përgatitë skicën e detalit të filetuar (nëse kërkohet); - përzgjedhë drejt veglat e punës; - përzgjedhë thikat e duhura për filetim të filetove, të

jashtme me madravidë, në torno; - përcaktojë diametrin e duhur të shufrës për filetim të

jashtëm me madravidë (bazuar në tabelat përkatëse); - përzgjedhë drejt shufrën për filetim të jashtëm me

madravidë, në torno; - vendosë e të shtrëngojë siç duhet shufrën në kokën

126

shtrënguese dhe në pajisje ndihmëse; - përcaktojë drejt regjimet e tornimit për filetim të

jashtëm me madravidë, në torno; - përshtatë tornon për regjimet e duhura të punës; - përshtatë sistemin ftohës; - vendosë dhe të pozicionojë me saktësi instrumentet

prerëse; - kryejë tornimin paraprak të shufrës në diametrin e

duhur; - kryejë tornimin automatik të filetos së jashtme me

madravidë, në torno; - heqë shufrën e filetuar dhe instrumentet prerëse; - bëjë matje dhe kontrolle të sakta gjatë filetimit të

jashtëm me madravidë, në torno; - respektojë rregullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së

mjedisit


KR Nxënësi duhet të: - përshkruajë veçoritë dhe përdorimin e filetove të

brendshme; - tregojë parametrat e instrumenteve prerëse për fileto të

brendshme me turielë filetuese; - analizojë skicën ose vizatimin e detalit të filetuar; - përgatitë skicën e detalit të filetuar (nëse kërkohet); - përzgjedhë drejt veglat e punës; - përzgjedhë thikat e duhura për filetim të filetove të

brendshme me turielë filetuese, në torno; - përcaktojë diametrin e duhur të shufrës për filetim të

brendshëm me turielë filetuese, (bazuar në tabelat përkatëse);

- përzgjedhë drejt shufrën për filetim të brendshëm me turielë filetuese, në torno;

- vendosë e të shtrëngojë siç duhet shufrën në kokën shtrënguese dhe në pajisje ndihmëse;

- përcaktojë drejt regjimet e tornimit për filetim të brendshëm me turielë filetuese;

- përshtatë tornon për regjimet e duhura të punës; - përshtatë sistemin ftohës; - vendosë dhe të pozicionojë me saktësi instrumentet


duhur; - kryejë tornimin automatik të filetos së brendshme (me

disa kalime); - heqë shufrën e filetuar dhe instrumentet prerëse; - bëjë matje dhe kontrolle të sakta gjatë filetimit të

brendshëm me turielë filetuese; - respektojë rregullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së

127

mjedisit gjatë filetimit të brendshëm me turielë filetuese, në torno.



- përshkruajë veçoritë dhe përdorimin e filetove trapezoidale të jashtme;

- tregojë parametrat e instrumenteve prerëse për fileto të jashtme trapezoidale;

- analizojë skicën ose vizatimin e detalit të filetuar; - përgatitë skicën e detalit të filetuar (nëse kërkohet); - përzgjedhë drejt veglat e punës dhe thikat e duhura për

filetim të filetove trapezoidale, të jashtme; - përcaktojë diametrin e duhur të shufrës për filetim

trapezoidal të jashtëm (bazuar në tabelat përkatëse); - përzgjedhë drejt shufrën për filetim trapezoidal të

jashtëm; - vendosë e shtrëngojë siç duhet shufrën në kokën

shtrënguese dhe në pajisje ndihmëse; - përcaktojë drejt regjimet e tornimit për filetim

trapezoidal të jashtëm; - përshtatë tornon për regjimet e duhura të punës; - përshtatë sistemin ftohës; - vendosë dhe të pozicionojë me saktësi instrumentet


duhur; - kryejë tornimin automatik të filetos trapezoidale të

jashtme (me disa kalime); - heqë shufrën e filetuar dhe instrumentet prerëse; - bëjë matje dhe kontrolle të sakta gjatë filetimit

trapezoidal, të jashtëm; - respektojë rregullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së

mjedisit gjatë filetimit trapezoidal të jashtëm, në torno.


KR Nxënësi duhet të: - përshkruajë veçoritë dhe përdorimin e filetove

trapezoidale të brendshme; - tregojë parametrat e instrumenteve prerëse për fileto të

brendshme trapezoidale; - analizojë skicën ose vizatimin e detalit të filetuar; - përgatitë skicën e detalit të filetuar (nëse kërkohet); - përzgjedhë drejt veglat e punës dhe thikat e duhura për

filetim të filetove trapezoidale; - përcaktojë diametrin e duhur të vrimës për filetim;

trapezoidal të brendshëm (bazuar në tabelat përkatëse); - përzgjedhë drejt copën për filetim trapezoidal të

128

brendshëm; - vendosë e të shtrëngojë siç duhet copën në kokën

shtrënguese dhe në pajisje ndihmëse; - përcaktojë drejt regjimet e tornimit për filetim

trapezoidal të brendshëm; - përshtatë tornon për regjimet e duhura të punës - përshtatë sistemin ftohës; - vendosë dhe të pozicionojë me saktësi instrumentet

prerëse; - kryen shpim paraprak të vrimës në diametrin e duhur,

me tornim ose turielë; - kryejë tornimin automatik të filetos trapezoidale të

brendshme (me disa kalime); - heqë copën e filetuar dhe instrumentet prerëse; - bëjë matje dhe kontrolle të sakta gjatë filetimit

trapezoidal, të brendshëm; - respektojë rregullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së

mjedisit gjatë filetimit trapezoidal të brendshëm, në torno.



- Gjatë trajtimit të çështjeve teorike, mësimdhënësi duhet të përdorë sa më shumë të jetë e mundur edhe demonstrimet konkrete të proceseve të hapjes së filetove të jashtme e të brendshme dhe të atyre trapezoidale, në torno universale.

- Nxënësit duhet te praktikohen sa më shumë të jetë e mundur për kryerjen e veprimeve përgatitore dhe të punës për hapje të filetove të jashtme e të brendshme me madravida e turielë filetuese, si dhe për hapjen e filetove trapezoidale, të jashtme e të brendshme, me torno universale.

- Nxënësit duhet të angazhohen në vëzhgime dhe në diskutime në lidhje me llojet e ndryshme të punimeve në torno, që ata kryejnë.

- Mësimdhënësi duhet të mbikëqyrë respektimin e rregullave të mbrojtjes në punë, të ruajtjes së mjedisit dhe të mirëmbajtjes së makinës dhe të pajisjeve.

- Gjatë vlerësimit të nxënësve, duhet të synohet në kontrollin e demonstrimit praktik të njohurive dhe të aftësive te fituara nga ata.


Për realizimin si duhet të modulit, është e domosdoshme të sigurohen mjediset, makinat, veglat, pajisjet, instrumentet dhe materialet e mëposhtme: - Punëtori makinash metalprerëse me torno universale. - Vegla pune, instrumente matëse dhe prerëse për tornime të

filetove të jashtme e të brendshme me madravida e turielë filetuese, si dhe të filetove trapezoidale, të jashtme e të brendshme.

- Gjysëmfabrikate të ndryshme për tornime të filetove të

129

jashtme e të brendshme me madravida e turielë filetuese, si dhe të filetove trapezoidale, të jashtme e të brendshme.

- Pankarta, makete, udhezues, katalogë, rregullore, standarde etj.

- Vizatime dhe skica të detaleve tipike për tornime të filetove të jashtme dhe të brendshme.

130


“Tornimi i sipërfaqeve konike” Lëmia: Makineri Profili: Operator i prodhimit Niveli: I Klasa: 11 Numri i modulit 10 Qëllimi i modulit

Një modul praktik që aftëson nxënësit për të kryer tornime të sipërfaqeve konike, të jashtme e të brendshme dhe të cilësisë N7.


6 kredite (36 orë)


RM 1 Nxënësi kryen tornime të sipërfaqeve konike të jashtme Përmbajtja - Veçoritë e punimit në torno të sipërfaqeve konike - Këndi i konit, si realizohet ai - Analiza e skicës ose e vizatimit të detalit, si dhe përgatitja

e skicës (nëse kërkohet) - Përcaktimi i radhës së punës - Përzgjedhja e gjysëmfabrikatit dhe e veglave të punës - Përzgjedhja e instrumenteve prerëse dhe matëse për tornim

të sipërfaqeve konike të jashtme - Vendosja dhe shtrëngimi i copës në kokën shtrënguese dhe

në pajisje ndihmëse - Vendosja dhe shtrëngimi i thikës në mbajtëse - Përcaktimi i regjimit të përpunimit - Rregullimi i tornos sipas regjimit të përcaktuar - Rregullimi i sistemit ftohës - Rregullimi i këndit të mbajtëses së thikës - Pozicionimi i thikës kundrejt copës - Kryerja e tornimit (manual) të sipërfaqeve konike të

jashtme - Heqja e copës dhe e thikës - Matja dhe kontrolli gjatë tornimit të sipërfaqeve konike të

jashtme - Regullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së mjedisit gjatë

tornimit të sipërfaqeve konike të jashtme

RM 2 Nxënësi kryen tornime të sipërfaqeve konike të brendshmePërmbajtja - Analiza e skicës ose vizatimit të detalit si dhe përgatitja e

skicës (nëse kërkohet) - Përcaktimi i radhës së punës - Përzgjedhja e gjysëmfabrikatit dhe e veglave të punës - Përzgjedhja e instrumenteve prerëse dhe matëse për tornim

të sipërfaqeve konike të brendshme

131


- Vendosja dhe shtrëngimi i thikës në mbajtëse - Përcaktimi i regjimit të përpunimit - Rregullimi i tornos sipas regjimit të përcaktuar - Rregullimi i sistemit ftohës - Rregullimi i këndit të mbajtëses së thikës - Pozicionimi i thikës kundrejt copës - Kryerja e tornimit (manual) të sipërfaqeve konike të

brendshme - Heqja e copës dhe e thikës - Matja dhe kontrolli gjatë tornimit të sipërfaqeve konike të

brendshme - Regullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së mjedisit gjatë

tornimit të sipërfaqeve konike të brendshme

RM 3 Nxënësi kryen tornime të sipërfaqeve konike të jashtme dhe të brendshme të cilësisë N7 Përmbajtja - Analiza e skicës ose e vizatimit të detalit, si dhe përgatitja

e skicës (nëse kërkohet) - Përcaktimi i radhës së punës - Përzgjedhja e gjysëmfabrikatit dhe veglave të punës - Përzgjedhja e instrumenteve prerëse dhe matëse për tornim

të sipërfaqeve konike të jashtme dhe të brendshme të cilësisë N7


- Vendosja dhe shtrëngimi i thikës në mbajtëse - Përcaktimi i regjimit të përpunimit - Rregullimi i tornos sipas regjimit të përcaktuar - Rregullimi sistemit ftohës - Rregullimi i këndit të mbajtëses së thikës - Pozicionimi i thikës kundrejt copës - Kryerja e tornimit (manual) të sipërfaqeve konike të

jashtme dhe të brendshme të cilësisë N7 - Heqja e copës dhe e thikës - Matja dhe kontrolli gjatë tornimit të sipërfaqeve konike të

jashtme dhe të brendshme të cilësisë N7 - Regullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së mjedisit gjatë

tornimit të sipërfaqeve konike të jashtme dhe të brendshme të cilësisë N7.



132

RM 1 IV Vëzhgim i demonstrimit të nxënësit me listë- kontrolli


- përshkruajë veçoritë e punimit në torno të sipërfaqeve konike;

- tregojë ç’është këndi i konit dhe si realizohet ai; - analizojë skicën ose vizatimin e detalit që do të

përgatitet; - përgatitë skicën e detalit (nëse kërkohet); - shpjegojë veçoritë e tornimeve të sipërfaqeve konike të

jashtme; - përcaktojë radhën e duhur të punës; - përzgjedhë drejt gjysëmfabrikatin dhe veglat e punës

për tornim të sipërfaqeve konike të jashtme; - përzgjedhë drejt instrumentet prerëse dhe matëse për

tornim të sipërfaqeve konike të jashtme; - vendosë dhe të të shtrëngojë siç duhet copën në kokën


mbajtëse; - përcaktojë regjimin e përpunimit në torno të

sipërfaqeve konike të jashtme; - rregullojë tornon sipas regjimit të përcaktuar; - rregullojë sistemin ftohës; - rregullojë këndin e duhur të mbajtëses së thikës; - pozicionojë me saktësi instrumentin kundrejt copës; - kryejë tornimin (manual) të sipërfaqeve konike të

jashtme; - kryejë heqjen e copës dhe të thikës; - bejë matje dhe kontrolle të sakta gjatë tornimit të

sipërfaqeve konike të jashtme; - respektojë rregullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së

mjedisit gjatë tornimit të sipërfaqeve konike të jashtme.




- përgatitë skicën e detalit (nëse kërkohet); - shpjegojë veçoritë e tornimeve të sipërfaqeve konike të

brendshme; - përcaktojë radhën e duhur të punës; - përzgjedhë drejt gjysëmfabrikatin dhe veglat e punës

për tornim të sipërfaqeve konike të brendshme; - përzgjedhë drejt instrumentet prerëse dhe matëse për

tornim të sipërfaqeve konike të brendshme; - vendosë dhe të shtrëngojë siç duhet copën në kokën

133


mbajtëse; - përcaktojë regjimin e përpunimit në torno të

sipërfaqeve konike të brendshme; - rregullojë tornon sipas regjimit të përcaktuar; - rregullojë sistemin ftohës; - rregullojë këndin e duhur të mbajtëses së thikë;. - pozicionojë me saktësi instrumentin kundrejt copës; - kryejë tornimin (manual) të sipërfaqeve konike të

brendshme; - kryejë heqjen e copës dhe të thikës; - bëjë matje dhe kontrolle të sakta gjatë tornimit të

sipërfaqeve konike të brendshme; - respektojë rregullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së

mjedisit gjatë tornimit të sipërfaqeve konike të brendshme.




- përgatitë skicën e detalit (nëse kërkohet); - shpjegojë veçoritë e tornimeve të sipërfaqeve konike të

jashtme dhe të brendshme të cilësisë N7; - përcaktojë radhën e duhur të punës; - përzgjedhë drejt gjysëmfabrikatin dhe veglat e punës

për tornim të sipërfaqeve konike të jashtme dhe të brendshme të cilësisë N7;

- përzgjedhë drejt instrumentet prerëse dhe matëse për tornim të sipërfaqeve konike të jashtme dhe të brendshme të cilësisë N7;

- vendosë dhe të shtrëngojë siç duhet copën në kokën shtrënguese dhe në pajisje ndihmëse;

- vendosë dhe të shtrëngojë siç duhet thikën në mbajtëse;

- përcaktojë regjimin e përpunimit në torno të sipërfaqeve konike të jashtme dhe të brendshme të cilësisë N7;

- rregullojë tornon sipas regjimit të përcaktuar; - rregullojë sistemin ftohës; - rregullojë këndin e duhur të mbajtëses së thikës; - pozicionojë me saktësi instrumentin kundrejt copës; - kryejë tornimin (manual) të sipërfaqeve konike të

jashtme dhe të brendshme të cilësisë N7; - kryejë heqjen e copës dhe të thikës; - bëjë matje dhe kontrolle të sakta gjatë tornimit të

sipërfaqeve konike të jashtme dhe të brendshme të cilësisë N7;

134

- respektojë rregullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së mjedisit gjatë tornimit të sipërfaqeve konike të jashtme dhe të brendshme të cilësisë N7.



- Gjatë trajtimit të çështjeve teorike, mësimdhënësi duhet të përdorë sa më shumë të jetë e mundur edhe demonstrimet konkrete të proceseve të tornimit të sipërfaqeve konike me torno universale.

- Nxënësit duhet të praktikohen sa më shumë të jetë e mundur për kryrjen e veprimeve përgatitore dhe të punës për tornime të sipërfaqeve konike të brendshme e të jashtme dhe të cilësisë N7, me torno universale.

- Nxënësit duhet të angazhohen në vëzhgime dhe diskutime në lidhje me llojet e ndryshme të tornimeve që ata kryejnë.

- Mësimdhënësi duhet të mbikëqyrë respektimin e rregullave të mbrojtjes në punë, të ruajtjes së mjedisit dhe të mirëmbajtjes së makinës e pajisjeve.

- Gjatë vlerësimit të nxënësve, duhet të synohet në kontrollin e demonstrimit praktik të njohurive dhe të aftësive të fituara nga ata.


Për realizimin si duhet të modulit, është e domosdoshme të sigurohen mjediset, makinat, veglat, pajisjet, instrumentet dhe materialet e mëposhtme: - Punëtori makinash metalprerëse me torno universale. - Vegla pune, instrumente matëse dhe prerëse për tornime të

sipërfaqeve konike, të jashtme dhe të brendshme. - Gjysëmfabrikate të ndryshme për tornime të sipërfaqeve

konike, të jashtme dhe të brendshme. - Pankarta, makete, udhezues, katalogë, rregullore, standarde

etj. - Vizatime dhe skica të detaleve tipike për tornime të

sipërfaqeve konike të jashtme dhe të brendshme. - Vizatime dhe skica të detaleve tipike për tornime të

sipërfaqeve konike të jashtme dhe të brendshme me cilësi N7

135


“Frezimi i sipërfaqeve të rrafshëta” Lëmi: Makineri Profili: Operator i prodhimit Niveli: I Klasa: 11 Numri i modulit 11 Qëllimi i modulit

Një modul praktik që aftëson nxënësit për të frezuar me makinë frezuese universale, sipërfaqe të rrafshëta horizontale, vertikale dhe të pjerrëta.




RM 1 Nxënësi kryen frezime të sipërfaqeve të rrafshëta horizontale Përmbajtja - Analiza e skicës ose e vizatimit të detalit - Përgatitja e skicës së detalit që do të punohet me frezim

(nëse kërkohet) - Përzgjedhja e gjysëmfabrikatit dhe e veglave të punës për

frezim të rrafshët, horizontal - Përzgjedhja e instrumenteve prerëse dhe matëse për frezim

të sipërfaqeve të rrafshëta, horizontale - Përzgjedhja e pajisjeve ndihmëse - Vendosja dhe shtrëngimi i pajisjes shtrënguese në

tavolinën e makinës frezuese - Vendosja dhe shtrëngimi i copës në pajisjen shtrënguese - Vendosja dhe shtrëngimi i instrumentit frezues në

mbajtëse dhe në boshtin punues - Përcaktimi i regjimit të përpunimit - Rregullimi i makinës frezuese sipas regjimit të përcaktuar - Rregullimi i sistemit ftohës - Kryerja e frezimit të sipërfaqes së rrafshët horizontale - Heqja e copës, e instrumentit frezues dhe e pajisjeve

ndihmëse - Matja dhe kontrolli gjatë frezimit të sipërfaqeve të

rrafshëta, horizontale - Rregullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së mjedisit gjatë

frezimit të sipërfaqeve të rrafshëta, horizontale.

RM 2 Nxënësi kryen frezime të sipërfaqeve të rrafshëta vertikale Përmbajtja - Analiza e skicës ose e vizatimit të detalit - Përgatitja e skicës së detalit që do të punohet me frezim

(nëse kërkohet)

136

- Përzgjedhja e gjysëmfabrikatit dhe e veglave të punës për frezim të rrafshët, vertikal

- Përzgjedhja e instrumenteve prerëse dhe matëse për frezim të sipërfaqeve të rrafshëta vertikale

- Përzgjedhja e pajisjeve ndihmëse - Vendosja dhe shtrëngimi i pajisjes shtrënguese në


mbajtëse dhe në boshtin punues - Rregullimi i makinës frezuese sipas regjimit të përcaktuar - Rregullimi i sistemit ftohës - Kryerja e frezimit të sipërfaqes së rrafshët vertikale - Heqja e copës, instrumentit frezues dhe e pajisjeve

ndihmëse - Matja dhe kontrolli gjatë frezimit të sipërfaqeve të

rrafshëta, vertikale - Rregullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së mjedisit gjatë

frezimit të sipërfaqeve të rrafshëta, vertikale.

RM 3 Nxënësi kryen frezime të sipërfaqeve të rrafshëta, të pjerrëta Përmbajtja - Analiza e skicës ose vizatimit të detalit - Përgatitja e skicës së detalit që do të punohet me frezim

(nëse kërkohet); - Përzgjedhja e gjysëmfabrikatit dhe veglave të punës për

frezim të rrafshët, të pjerrët; - Përzgjedhja e instrumenteve prerëse dhe matëse për frezim

të sipërfaqeve të rrafshëta të pjerrëta; - Përzgjedhja e pajisjeve ndihmëse; - Vendosja dhe shtrëngimi i pajisjes shtrënguese në

tavolinën e makinës frezuese; - Vendosja dhe shtrëngimi i copës në pajisjen shtrënguese; - Vendosja dhe shtrëngimi i instrumentit frezues në

mbajtëse dhe në boshtin punues; - Përcaktimi i regjimit të përpunimit; - Rregullimi i makinës frezuese sipas regjimit të përcaktuar; - Rregullimi i sistemit ftohës; - Pozicionimi i kokës së frezës në këndin përkatës të

pjerrësisë; - Kryerja e frezimit të sipërfaqes së rrafshët; - Heqja e copës, e instrumentit frezues dhe e pajisjeve

ndihmëse; - Matja dhe kontrolli gjatë frezimit të sipërfaqeve të

rrafshëta, të pjerrëta; - Rregullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së mjedisit gjatë

frezimit të sipërfaqeve të rrafshëta, të pjerrëta.

137





- analizojë skicën ose vizatimin e detalit; - përgatitë skicën e detalit që do të punohet me frezim

(nëse kërkohet); - përzgjedhë gjysëmfabrikatin dhe veglat e punës të

duhura për frezim të rrafshët, horizontal; - përzgjedhë drejt instrumentet prerëse dhe matëse për

frezim të sipërfaqeve të rrafshëta, horizontale; - përzgjedhë drejt pajisjet ndihmëse; - vendosë e të shtrëngojë siç duhet pajisjen shtrënguese

në tavolinën e makinës frezuese; - vendosë e të shtrëngojë siç duhet copën në pajisjen

shtrënguese; - vendosë dhe të shtrëngojë siç duhet instrumentin

frezues në mbajtëse dhe në boshtin punues; - përcaktojë regjimin e duhur të përpunimit për frezim; - rregullojë makinën frezuese sipas regjimit te

përcaktuar; - rregullojë sistemin ftohës; - kryejë frezimin e sipërfaqes së rrafshët horizontale; - heqë copën, instrumentin frezues dhe pajisjet

ndihmëse; - bejë matje dhe kontrolle të sakta gjatë frezimit të

sipërfaqeve të rrafshëta, horizontale; - respektojë rregullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së

mjedisit gjatë frezimit të sipërfaqeve të rrafshëta, horizontale




(nëse kërkohet); - përzgjedhë gjysëmfabrikatin dhe veglat e punës për

frezim të rrafshët vertikal; - përzgjedhë drejt instrumentet prerëse dhe matëse për

frezim të sipërfaqeve të rrafshëta vertikale; - përzgjedhë drejt pajisjet ndihmëse; - vendosë dhe të shtrëngojë siç duhet pajisjen

138

shtrënguese në tavolinën e makinës frezuese; - vendosë dhe të shtrëngojë siç duhet copën në pajisjen

shtrënguese; - vendosë dhe të shtrëngojë siç duhet instrumentin

frezues në mbajtëse dhe në boshtin punues; - përcaktojë regjimin e duhur të përpunimit; - rregullojë makinën frezuese sipas regjimit të

përcaktuar; - rregullojë sistemin ftohës; - kryejë frezimin e sipërfaqes së rrafshët vertikale; - heqë copën, instrumentin frezues dhe pajisjet


sipërfaqeve të rrafshëta, vertikale; - respektojë rregullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së

mjedisit gjatë frezimit të sipërfaqeve të rrafshëta, vertikale.




(nëse kërkohet); - përzgjedhë gjysëmfabrikatin dhe veglat e punës për

frezim të rrafshët, të pjerrët; - përzgjedhë drejt instrumentet prerëse dhe matëse për

frezim të sipërfaqeve të rrafshëta, të pjerrëta; - përzgjedhë drejt pajisjet ndihmëse; - vendosë dhe të shtrëngojë siç duhet pajisjen

shtrënguese në tavolinën e makinës frezuese; - vendosë dhe të shtrëngojë siç duhet copën në pajisjen

shtrënguese; - vendosë dhe shtrëngoje siç duhet instrumentin frezues

në mbajtëse dhe në boshtin punues; - përcaktojë regjimin e duhur të përpunimit; - rregullojë makinën frezuese sipas regjimit të

përcaktuar; - rregullojë sistemin ftohës; - pozicionojë me saktësi kokën e frezës në këndin

përkatës të pjerrësisë; - kryejë frezimin e sipërfaqes së rrafshët, të pjerrët; - heqë copën, instrumentin frezues dhe pajisjet


sipërfaqeve të rrafshëta, të pjerrëta; - respektojë rregullat e sigurimit teknik e të ruajtjes së

mjedisit gjatë frezimit të sipërfaqeve të rrafshëta, të pjerrëta.

139


- Trajtimi i këtij moduli të bëhet kryesisht në punëtorinë e makinave metalprerëse

- Gjatë trajtimit të çeshtjeve teorike, mësimdhënësi duhet të përdorë sa me shume te jetë e mundur edhe demonstrimet konkrete të proceseve të frezimit të sipërfaqeve të rrafshëta, horizontale, vertikale dhe të pjerrëta, me makinë frezuese universale, dhe të faktorëve që ndikojnë në to.

- Nxënësit duhet të praktikohen sa më shumë të jetë e mundur për kryrjen e veprimeve përgatitore dhe të punës, për frezime të sipërfaqeve të rrafshëta horizontale, vertikale dhe të pjerrëta.

- Nxënësit duhet të angazhohen në vëzhgime dhe në diskutime në lidhje me çështjet e ndryshme të frezimit të sipërfaqeve të rrafshëta horizontale, vertikale dhe të pjerrëta.

- Mësimdhënëse duhet të mbikëqyrë respektimin e rregullave të mbrojtjes në punë, të ruajtjes së mjedisit dhe të mirëmbajtjes së makinës dhe të pajisjeve.

- Gjatë vlerësimit te nxënësit, duhet të synohet në kontrollimin e demonstrimit praktik të njohurive dhe të koncepteve të fituara.


Për realizimin si duhet të modulit, është e domosdoshme të sigurohen mjediset, makinat, veglat, pajisjet, instrumentet dhe materialet e mëposhtme: - Punëtori makinash metalprerëse me freza universale. - Vegla pune, instrumente matëse dhe prerëse për frezim të

sipërfaqeve të rrafshëta horizontale, vertikale dhe të pjerrëta. - Gjysëmfabrikate të ndryshme për frezime të sipërfaqeve të

rrafshëta horizontale, vertikale dhe të pjerrëta. - Pankarta, makete, udhezues, katalogë, rregullore, standarde

etj. - Vizatime dhe skica të detaleve tipike për frezime të

sipërfaqeve teë rrafshëta horizontale, vertikale dhe të pjerrëta. - Vizatime dhe skica të detaleve tipike për frezime të

sipërfaqeve teë rrafshëta horizontale, vertikale dhe të pjerrëta, me cilesi N7.

140


“Frezimi i kanaleve të drejtë dhe të profiluar” Lëmia: Makineri Profili: Operator i prodhimit Niveli: I Klasa: 11 Numri i modulit 12 Qëllimi i modulit

Një modul praktik dhe teorik që aftëson nxënësit për të kryer frezime dhe hapje kanalesh të drejta, të profiluara dhe të jashtme në boshte, me përdorim të makinës frezuese universale.




RM 1 Nxënësi kryen frezime të kanaleve të drejta Përmbajtja - Analiza e skicës ose e vizatimit të detalit - Përzgjedhja e gjysëmfabrikatit dhe e veglave të punës - Përzgjedhja e instrumenteve prerëse dhe matëse për frezim

të kanaleve të drejta - Vendosja dhe shtrëngimi i pajisjes shtrënguese në


mbajtëse dhe në boshtin punues - Përcaktimi i regjimit të përpunimit të kanalit - Rregullimi i makinës frezuese sipas regjimit të përcaktuar - Rregullimi i sistemit ftohës - Kryerja e frezimit të kanalit të drejtë, me komandim

manual dhe me komandim automatik - Heqja e copës, e instrumentit frezues dhe e pajisjeve

ndihmëse - Matja dhe kontrolli gjatë frezimit të kanalevet të drejta. - Rregullat e sigurisë në punë dhe të ruajtjes së mjedisit.

RM 2 Nxënësi kryen frezime të kanaleve profilore “T”

Përmbajtja - Analiza e skicës ose e vizatimit të detalit - Përzgjedhja e gjysëmfabrikatit dhe e veglave të punës - Përzgjedhja e instrumenteve prerëse dhe matëse - Vendosja dhe shtrëngimi i pajisjes shtrënguese në


mbajtëse dhe në boshtin punues - Përcaktimi i regjimit të përpunimit të kanalit

141

- Rregullimi i makinës frezuese sipas regjimit të përcaktuar - Rregullimi i sistemit ftohës - Kryerja e frezimit të kanaleve profilore “T“, me

komandim manual dhe me komandim automatik - Heqja e copës, e instrumentit frezues dhe e pajisjeve

ndihmëse - Matja dhe kontrolli gjatë frezimit të kanaleve profilore“T“ - Rregullat e sigurisë në punë dhe të ruajtjes së mjedisit.

RM 3 Nxënësi kryen frezime të kanaleve profilore

“bishtdallendysheje” Përmbajtja - Analiza e skicës ose vizatimit të detalit - Përzgjedhja e gjysëmfabrikatit dhe veglave të punës - Përzgjedhja e instrumenteve prerëse dhe matëse për frezim

të kanaleve profilore “bishtdallëndyshe” - Vendosja dhe shtrëngimi i pajisjes shtrënguese në


mbajtëse dhe në boshtin punues - Përcaktimi i regjimit të përpunimit të kanaleve profilore. - Rregullimi i makinës frezuese sipas regjimit të përcaktuar - Rregullimi i sistemit ftohës - Kryerja e frezimit të kanalit profilor “bishtdallëndyshe”

me komandim manual dhe me komandim utomatik - Heqja e copës, e instrumentit frezues dhe e pajisjeve

ndihmëse - Matja dhe kontrolli gjatë frezimit të kanaleve profilore

“bishtdallëndyshe“. - Rregullat e sigurisë në punë dhe të ruajtjes së mjedisit.

RM 4 Nxënësi kryen frezime të kanaleve të jashtme në boshte

Përmbajtja - Analiza e skicës ose e vizatimit të detalit - Përzgjedhja e gjysëmfabrikatit dhe e veglave të punës - Përzgjedhja e instrumenteve prerëse dhe matëse për frezim

të kanaleve të jashtme në boshte - Vendosja dhe shtrëngimi i pajisjes shtrënguese në


mbajtëse dhe në boshtin punues - Percaktimi i regjimit të përpunimit të kanalit - Rregullimi i makinës frezuese sipas regjimit të përcaktuar - Rregullimi i sistemit ftohës - Kryerja e frezimit të kanalit të jashtëm në boshte, me

komandim manual dhe me komandim automatik - Heqja e copës, e instrumentit frezues dhe e pajisjeve

ndihmëse

142

- Matja dhe kontrolli gjatë frezimit të kanaleve të jashtme në boshte.

- Rregullat e sigurisë në punë dhe të ruajtjes së mjedisit. Procedurat e vlerësimit




- analizojë skicën ose e vizatimin e detalit - bëjë përzgjedhjen e gjysëmfabrikatit dhe e veglave të

punës të duhura - bëjë përzgjedhjen e instrumenteve prerëse dhe matëse

për frezim të kanaleve të drejta - bëjë vendosjen dhe shtrëngimin e pajisjes shtrënguese

në tavolinën e makinës frezuese - bëjë vendosjen dhe shtrëngimin e copës në pajisjen

shtrënguese - bëjë vendosjen dhe shtrëngimin e instrumentit frezues

në mbajtëse dhe në boshtin punues - bëjë përcaktimin e regjimit të përpunimit të kanalit - bëjë rregullimin e makinës frezuese sipas regjimit të

përcaktuar - bëjë rregullimin e sistemit ftohës - kryejë frezimin e kanalit të drejtë, me komandim

manual dhe me komandim automatik - bëjë heqjen e copës, instrumentit frezues dhe pajisjeve

ndihmëse - bëjë matjen dhe kontrollin e saktë gjatë frezimit të

kanalevet të drejta. - zbatojë rregullat e sigurisë në punë dhe të ruajtjes së

mjedisit.


KR Nxënësi duhet të: - bëjë analizën e skicës ose e vizatimit të detalit - bëjë përzgjedhjen e gjysëmfabrikatit dhe veglave të

punës - bëjë përzgjedhjen e instrumenteve prerëse dhe matëse - bëjë vendosjen dhe shtrëngimin e pajisjes shtrënguese


shtrënguese

143

- bëjë vendosjen dhe shtrëngimin e instrumentit frezues në mbajtëse dhe në boshtin punues

- përcaktojë regjimin e përpunimit të kanalit - bëjë rregullimin e makinës frezuese sipas regjimit të

përcaktuar - bëjë rregullimin e sistemit ftohës - kryejë frezimin e kanaleve profilore “T“, me

komandim manual dhe me komandim automatik - bëjë heqjen e copës, e instrumentit frezues dhe e

pajisjeve ndihmëse - kruejë matje dhe kontrolle të sakta gjatë frezimit të

kanaleve profilore“T“ - zbatojë rregullat e sigurisë në punë dhe të ruajtjes së

mjedisit


KR Nxënësi duhet të: - analizojë skicën ose vizatimin e detalit - bëjë përzgjedhjen e gjysëmfabrikatit dhe veglave të

punës - bëjë përzgjedhjen e instrumenteve prerëse dhe matëse

për frezim të kanaleve profilore “bishtdallëndyshe” - bëjë vendosjen dhe shtrëngimin e pajisjes shtrënguese


shtrënguese - bëjë vendosjen dhe shtrëngimin e instrumentit frezues

në mbajtëse dhe në boshtin punues - përcaktojë regjimin e përpunimit të kanaleve profilore. - bëjë rregullimin e makinës frezuese sipas regjimit të

përcaktuar - bëjë rregullimin e sistemit ftohës - kryejë frezimin e kanalit profilor “bishtdallëndyshe”

me komandim manual dhe me komandim utomatik - bëjë heqjen e copës, instrumentit frezues dhe pajisjeve

ndihmëse - kryejë matje dhe kontrolle të sakta gjatë frezimit të

kanaleve profilore “bishtdallëndyshe“. - zbatojë rregullat e sigurisë në punë dhe të ruajtjes së

mjedisit


KR Nxënësi duhet të: - analizojë skicën ose vizatimin e detalit - bëjë përzgjedhjen e gjysëmfabrikatit dhe veglave të

punës - bëjë përzgjedhjen e instrumenteve prerëse dhe matëse

për frezim të kanaleve të jashtme në boshte

144

- bëjë vendosjen dhe shtrëngimin e pajisjes shtrënguese në tavolinën e makinës frezuese

- bëjë vendosjen dhe shtrëngimin e copës në pajisjen shtrënguese

- bëjë vendosjen dhe shtrëngimin e instrumentit frezues në mbajtëse dhe në boshtin punues

- përcaktojë regjimin e përpunimit të kanaleve të jashtme në boshte.

- bëjë rregullimin e makinës frezuese sipas regjimit të përcaktuar

- bëjë rregullimin e sistemit ftohës - kryejë frezimin e kanalit të jashtëm në boshte, me

komandim manual dhe me komandim automatik - bëjë heqjen e copës, instrumentit frezues dhe pajisjeve

ndihmëse - kryejë matje dhe kontrolle të sakta gjatë frezimit të

kanaleve të jashtme në boshte. - zbatojë rregullat e sigurisë në punë dhe të ruajtjes së

mjedisit Metodat e rekomanduara të të mësuarit

- Trajtimi i këtij moduli të bëhet kryesisht në punëtorinë e makinave metalprerëse

- Gjatë trajtimit të çeshtjeve teorike, mësimdhënësi i pjesës praktike duhet të përdorë sa më shumë të jetë e mundur edhe demonstrime konkrete të proceseve të frezimit të kanaleve (të drejta dhe të profiluara), me makinë frezuese universale, dhe të faktoreve që ndikojnë në to.

- Nxënësit duhet të praktikohen sa më shumë të jetë e mundur për kryrjen e veprimeve përgatitore dhe të punës, për frezime të kanaleve të drejta dhe të profiluara.

- Nxënësit duhet të angazhohen në vëzhgime dhe diskutime në lidhje me çështjet e ndryshme të frezimit të kanaleve të drejta dhe të profiluara.


Për realizimin si duhet të modulit, është e domosdoshme të sigurohen mjediset, makinat, veglat, pajisjet, instrumentet dhe materialet e mëposhtme: - Klasë për mësim teorik - Punëtori makinash metalprerëse me freza universale - Vegla pune, instrumente matëse dhe prerëse për frezim të

kanaleve të drejta dhe të profiluara. - Gjysëmfabrikate të ndryshme për frezime të kanaleve të drejta

dhe kanaleve të profiluara. - Pankarta, makete, udhëzues, katalogë, rregullore, standarde

etj. - Vizatime dhe skica të detaleve tipike për frezime të kanaleve

të drejta dhe të profiluara. - Vizatime të detaleve (boshteve dhe akseve) tipike për frezime

të kanaleve të drejta(të jashtme) dhe cilësi N7

145

Përpilimi i këtij planprogrami është mbështetur nga Deutsche Gesellschaft für Technische Zusammenarbeit (GTZ), Projekti: „Ripërtëritja e Arsimit dhe Aftësimit Profesional në Kosovë“ dhe është financuar nga Ministria Gjermane për Bashkëpunim Ekonomik dhe Zhvillim.

Documents

Teknik i komunikimeve audio dhe video - masht.rks-gov.netmasht.rks-gov.net/uploads/2015/05/korniza-operator-prodhimi.pdf · Ministria e Arsimit, e Shkencës dhe Teknologjisë i fton