ThaiRoads Accident Database

ผศ.ดร.กั�ณวีร กันิ ษฐ์พงศภาควี ชาวี ศวีกัรรมขนิส่�ง

คณะวี ศวีกัรรมศาตรและเทคโนิโลยีส่ถาบั�นิเทคโนิโลยีแห่�งเอเชยี

2

หลั�กเกณฑ์�การก�าหนดตั�วชี้��ว�ดทางด�านอุ�บั�ตั�เหตั�

3

กัารนิ�บั ส่�ดส่�วีนิ ร&อยีละ อ�ตราส่�วีนิ

ตั�วชี้��ว�ดขั้��นพื้��นฐาน Traditional Road Accident Index

4

จำ(านิวีนิท)เกั ดข*+นิจำร ง นิ(ามาใช&ในิกัารค(านิวีณอ�ตราส่�วีนิ (rates) และ ส่�ดส่�วีนิ

(proportion) ใช&ส่(าห่ร�บัส่ะท&อนิปั.ญห่าควีามร0นิแรงของกัารเกั ดอ0บั�ต เห่ต0

การน�บัจำ�านวนอุ�บั�ตั�เหตั�/ผู้!�เสี�ยชี้�ว�ตั/ผู้!�บัาดเจำ$บั

5

ตั�วอุย%างการน�บัจำ�านวนผู้!�บัาดเจำ$บั

แห่ล�งข&อม1ล:ส่(านิ�กังานินิโยีบัายีและยี0ทธศาส่ตร ส่(านิ�กังานิปัล�ดกัระทรวีงส่าธารณส่0ข

จำ(านิวีนิผ1&บัาดเจำ3บัส่าห่�ส่จำากัอ0บั�ต เห่ต0ทางถนินิ (พ.ศ. 2548-2553)

2548 2549 2550 2551 2552 25530

20,000

40,000

60,000

80,000

100,000

120,000

140,000

160,000

180,000 จำ�านวนผู้!�บัาดเจำ$บัสีาห�สีจำ(านิวีนิผ1&บัาดเจำ3...

6

ควีามส่�มพ�นิธระห่วี�างจำ(านิวีนิ 2 จำ(านิวีนิท)เปั4นิส่�ดส่�วีนิกั�นิ ไม�บั�งบัอกัถ*งปัร มาณห่ร6อจำ(านิวีนิท)แท&จำร ง

ใช&ส่(าห่ร�บัอธ บัายีกัารเปัล)ยีนิแปัลงของกัารเกั ดอ0บั�ต เห่ต0/เส่ยีชวี ต/บัาดเจำ3บัท)เกั ดข*+นิ

ใช&ส่(าห่ร�บัเปัรยีบัเทยีบัปั.ญห่าควีามร0นิแรงของอ0บั�ต เห่ต0 เช�นิ◦ ร&อยีละกัารบัาดเจำ3บัของอ0บั�ต เห่ต0ทางถนินิ เปัรยีบัเทยีบักั�บัอ0บั�ต เห่ต0

ท0กัปัระเภทท)เกั ดข*+นิ◦ ส่�ดส่�วีนิผ1&ท)ได&ร�บับัาดเจำ3บัท)เปั4นิเพศชายี◦ ส่�ดส่�วีนิผ1&ท)ได&ร�บับัาดเจำ3บัท)เปั4นิกัล0�มวี�ยีร0 �นิ◦ ส่�ดส่�วีนิปัระเภทรถท)เกั ดอ0บั�ต เห่ต0

สี�ดสี%วนการเก�ดอุ�บั�ตั�เหตั�/เสี�ยชี้�ว�ตั/บัาดเจำ$บั

7

ตั�วอุย%างสี�ดสี%วนการบัาดเจำ$บัปัระเภทของผ1&ใช&ทางท)บัาดเจำ3บัส่าห่�ส่จำากัอ0บั�ต เห่ต0ทางถนินิ (พ.ศ. 2552)

คนิเด นิเท&า4%

ผ1&ข)จำ�กัรยีานิ7%

คนิข)รถจำ�กัรยีานิยีนิต

77%

ผ1&ใช&ส่ามล&อเคร6)อง1%

ผ1&ใช&รถยีนิต4%

ผ1&ใช&รถบัรรท0กัห่ร6อรถต1&4%

ผ1&ใช&รถบัรรท0กัขนิาดให่ญ�1%

ผ1&ใช&รถโดยีส่าร0%

อ6)นิๆ3%

แห่ล�งข&อม1ล 1 ส่(านิ�กังานิต(ารวีจำแห่�งชาต 2 ส่(านิ�กังานินิโยีบัายีและยี0ทธศาส่ตร ส่(านิ�กังานิปัล�ดกัระทรวีง

ส่าธารณส่0ข

8

ตั�วอุย%างสี�ดสี%วนการบัาดเจำ$บัสี�ดสี%วนคด�อุ�บั�ตั�เหตั�จำราจำรท�'มี�สีาเหตั�จำากการเมีาแลั�วขั้�บั (พื้.ศ. 2542-2553)

2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 25530

0.01

0.02

0.03

0.04

0.05

0.06

0.07

0.08

0.09

สี�ดสี%วนคด�อุ�บั�ตั�เหตั�จำราจำร ท�'มี�สีาเหตั�จำากการเมีาแลั�วขั้�บั

สี�ดสี%ว

นคด�อุ

�บั�ตั�เห

ตั�จำรา

จำรจำา

กการ

ใชี้�

คว

ามีเร

$ว

9

ต�วีเลขส่�ดส่�วีนิกัารเกั ดอ0บั�ต เห่ต0/เส่ยีชวี ต/บัาดเจำ3บั ท)มต�วีห่ารเปั4นิจำ(านิวีนิปัระชากัร ห่ร6อ ระยีะเวีลา

ใช&แส่ดงแนิวีโนิ&มส่ถานิกัารณอ0บั�ต เห่ต0ท)เกั ดข*+นิ ใช&ส่(าห่ร�บักัารเปัรยีบัเทยีบัระห่วี�างกัล0�มห่ร6อส่ถานิท) ใช&ส่(าห่ร�บักัารวี เคราะห่ควีามเส่)ยีง และปัระเม นิมาตรกัารท)ใช&

ในิกัารแกั&ไขปั.ญห่า

อุ�ตัราสี%วนการเก�ดอุ�บั�ตั�เหตั�/เสี�ยชี้�ว�ตั/บัาดเจำ$บั

n10period that during Population

period specified ain events ofNumber Rate

10

ตั�วอุย%างอุ�ตัราสี%วนการเสี�ยชี้�ว�ตั

Malaysia

Thailand

Vietnam

Brunei

Cambodia

Laos

Indonesia

Singapore

Myanmar

Philippines

23.64

19.55

14.65

13.84

10.70

10.39

7.14

4.82

3.36

1.35

14.15

ผู้!�เสี�ยชี้�ว�ตัตั%อุแสีนประชี้ากรSource: WHO (2550)

12

จำ(านิวีนิอ0บั�ต เห่ต0 จำ(านิวีนิผ1&เส่ยีชวี ต จำ(านิวีนิผ1&บัาดเจำ3บั

ตั�วตั��ง หร�อุ ตั�วเศษ

13

จำ(านิวีนิปัระชากัรต�อระยีะเวีลา ต�วีห่ารห่ร6อต�วีส่�วีนิอ6)นิๆ เช�นิ

◦ จำ(านิวีนิรถจำดทะเบัยีนิ◦ จำ(านิวีนิผ1&มใบัอนิ0ญาตข�บัข)◦ ปัร มาณกัารเด นิทาง (ค�นิ-กัม.)◦ GDP◦ ปัร มาณกัารใช&นิ(+าม�นิเช6+อเพล ง

ตั�วหาร หร�อุ ตั�วสี%วน (Denominators)

14

ตั�วอุย%างการใชี้�ตั�วหารหร�อุตั�วสี%วนท�'แตักตั%างก�น

-

10.0

20.0

30.0

0

0.2

0.4

0.6

อุ�ตัราการเสี�ยชี้�ว�ตั ตั%อุ ประชี้ากร รถจำดทะเบั�ยน ผู้ลั�ตัภั�ณฑ์� มีวลัรวมี

แลัะการใชี้�น��ามี�นเชี้��อุเพื้ลั�ง

อ�ตราผ1&เส่ยีชวี ต ต�อปัระชากัร 100,000 คนิ อ�ตราผ1&เส่ยีชวี ต ต�อรถจำดทะเบัยีนิ 10,000 ค�นิ อ�ตราผ1&เส่ยีชวี ต ต�อผล ตภ�ณฑ์มวีลรวีม 100 ล&านิบัาท อ�ตราผ1&เส่ยีชวี ต ต�อกัารใช&นิ(+าม�นิเช6+อเพล ง 1 ล&านิล ตร

ตั%อุ

ประชี้

ากร

10

0,0

00

คน/

ตั%อุรถ

จำด

ทะเบั

�ยน1

0,0

00

ค�น

ตั%อุผู้ลั

�ตัภั�ณ

ฑ์�มีวลั

รวมี

/ตั%อุก

ารใชี้

�น��ามี�น

เชี้��อุ

เพื้ลั�ง

ตั�วชี้��ว�ดด�านอุ�บั�ตั�เหตั�ทางถนนสี�าหร�บัประเทศไทย

16

1 . ข&อม1ลส่ถ ต อ0บั�ต เห่ต0ทางถนินิ (Road Accident Data)◦ จำ(านิวีนิอ0บั�ต เห่ต0 (ระด�บัปัระเทศ/ภาค/จำ�งห่วี�ด)◦ จำ(านิวีนิผ1&เส่ยีชวี ต (ระด�บัปัระเทศ/ภาค/จำ�งห่วี�ด)◦ จำ(านิวีนิผ1&บัาดเจำ3บั (ระด�บัปัระเทศ/ภาค/จำ�งห่วี�ด)

2 . ข&อม1ลท)ส่ามารถบั�งบัอกัถ*งควีามร0นิแรงของปั.ญห่า รวีมไปัถ*งควีามเส่)ยีงในิกัารเกั ดอ0บั�ต เห่ต0 กัารบัาดเจำ3บั ห่ร6อเส่ยีชวี ต โดยีแส่ดงเปั4นิอ�ตราส่�วีนิต�างๆ

ตั�วชี้��ว�ดด�านอุ�บั�ตั�เหตั�ทางถนน

17

Risk = road safety outcome / amount of exposure

Road safety outcome เช�นิ จำ(านิวีนิอ0บั�ต เห่ต0 จำ(านิวีนิผ1&เส่ยีชวี ต จำ(านิวีนิผ1&บัาดเจำ3บั ท)เกั ดข*+นิในิช�วีงเวีลาใดเวีลาห่นิ*)ง พ6+นิท)เฉพาะเจำาะจำง ปัระเภทยีานิพาห่นิะท)เกั)ยีวีข&อง ห่ร6อชนิ ดของอ0บั�ต เห่ต0ท)เกั ดข*+นิ

Amount of exposure ระด�บักัารเผช ญควีามเส่)ยีงต�ออ0บั�ต เห่ต0ทางถนินิ (Accident Risk Exposure) เช�นิ จำ(านิวีนิปัระชากัร จำ(านิวีนิรถจำดทะเบัยีนิ ปัร มาณกัารเด นิทาง

การค�านวณค%าความีเสี�'ยง

18

ข&อม1ลทางกัารจำราจำร (Traffic estimates)◦ ควีามยีาวีถนินิ◦ ปัร มาณกัารเด นิทาง (ค�นิ-กัม.)◦ ปัร มาณกัารใช&นิ(+าม�นิเช6+อเพล ง◦ ปัร มาณรถ

ข&อม1ลทางด&านิผ1&ใช&รถใช&ถนินิท)มควีามเส่)ยีง (Person at risk estimates)◦ ปัร มาณผ1&ใช&รถใช&ถนินิ (คนิ-กัม.)◦ จำ(านิวีนิปัระชากัร◦ จำ(านิวีนิผ1&ข�บัข)◦ ช�วีงเวีลาในิกัารเด นิทาง

ระด�บัการเผู้ชี้�ญความีเสี�'ยงตั%อุอุ�บั�ตั�เหตั�ทางถนนExposure Measures

สีร�ปตั�วชี้��ว�ดสี�าหร�บัการเฝ้4าระว�งแลัะสีะท�อุนสีถานการณ�ป5ญหาอุ�บั�ตั�เหตั�ทาง

ถนนขั้อุงประเทศไทย

20

จำ(านิวีนิอ0บั�ต เห่ต0 จำ(านิวีนิผ1&เส่ยีชวี ต จำ(านิวีนิผ1&บัาดเจำ3บั อ�ตรากัารเส่ยีชวี ตห่ร6อบัาดเจำ3บัส่าห่�ส่ ต�อจำ(านิวีนิปัระชากัร อ�ตรากัารเกั ดอ0บั�ต เห่ต0ของรถแต�ละปัระเภทต�อจำ(านิวีนิรถจำด

ทะเบัยีนิส่ะส่ม อ�ตรากัารเส่ยีชวี ตห่ร6อบัาดเจำ3บัส่าห่�ส่ ต�อจำ(านิวีนิรถจำด

ทะเบัยีนิส่ะส่ม อ�ตรากัารเกั ดอ0บั�ต เห่ต0 เส่ยีชวี ต ห่ร6อบัาดเจำ3บัส่าห่�ส่ ต�อ

ปัร มาณกัารเด นิทางบันิทางห่ลวีง อ�ตรากัารเกั ดอ0บั�ต เห่ต0 เส่ยีชวี ต ห่ร6อบัาดเจำ3บัส่าห่�ส่ ต�อ

ควีามยีาวีของถนินิทางห่ลวีง

ตั�วชี้��ว�ดสีถานการณ�ในภัาพื้รวมี

21

อ�ตรากัารกัารเส่ยีชวี ต ห่ร6อบัาดเจำ3บัส่าห่�ส่ ต�อ ผล ตภ�ณฑ์มวีลรวีมในิปัระเทศ

อ�ตรากัารเส่ยีชวี ต ต�อ กัารใช&นิ(+าม�นิเช6+อเพล งในิภาคกัารจำราจำรและขนิส่�ง

ด�ชนิควีามร0นิแรง (Severity Index) ห่ร6อ จำ(านิวีนิผ1&เส่ยีชวี ต ต�อ จำ(านิวีนิอ0บั�ต เห่ต0 100 คร�+ง

ด�ชนิกัารเส่ยีชวี ต (Fatality Index) ห่ร6อ จำ(านิวีนิผ1&เส่ยีชวี ต ต�อ จำ(านิวีนิรวีมผ1&เส่ยีชวี ตและผ1&บัาดเจำ3บั

อ�ตรากัารบัาดเจำ3บัส่าห่�ส่ของผ1&ใช&รถจำ�กัรยีานิยีนิต: ต�อ จำ(านิวีนิรถจำ�กัรยีานิยีนิตจำดทะเบัยีนิส่ะส่ม

อ�ตรากัารบัาดเจำ3บัส่าห่�ส่ของคนิเด นิเท&าและข)จำ�กัรยีานิ ต�อ จำ(านิวีนิปัระชากัร

ตั�วชี้��ว�ดสีถานการณ�ในภัาพื้รวมี (ตั%อุ)

22

• ปัระเภทรถท)เกั ดอ0บั�ต เห่ต0 และอ�ตรากัารเกั ดอ0บั�ต เห่ต0 ต�อจำ(านิวีนิรถจำดทะเบัยีนิ 10,000 ค�นิ แบั�งตามปัระเภทรถ

• อ�ตรากัารเส่ยีชวี ต ห่ร6อกัารบัาดเจำ3บั ต�อปัระชากัร 100,000 คนิ แบั�งตามเพศ

• อ�ตรากัารเส่ยีชวี ต ห่ร6อกัารบัาดเจำ3บั ต�อปัระชากัร 100,000 คนิ แบั�งตามช�วีงอายี0

• อ�ตรากัารเส่ยีชวี ต ห่ร6อกัารบัาดเจำ3บั ต�อปัระชากัร 100,000 คนิ ห่ร6อ ต�อจำ(านิวีนิรถจำดทะเบัยีนิ 10,000 ค�นิ แบั�งตามปัระเภทผ1&ใช&รถใช&ถนินิ

• ส่�ดส่�วีนิคดอ0บั�ต เห่ต0จำราจำรท)มส่าเห่ต0จำากักัารใช&ควีามเร3วี• ส่�ดส่�วีนิคดอ0บั�ต เห่ต0จำราจำรท)มส่าเห่ต0จำากักัารเมาแล&วีข�บั

ตั�วชี้��ว�ดกลั�%มีเสี�'ยงแลัะป5จำจำ�ยเสี�'ยง

23

http://trso.thairoads.org

24

25

26

27

28

29

30

31

32

ขั้อุบัค�ณค%ะ