Vibiz Report 2017THỰC TRẠNG ĐỔI MỚI SÁNG TẠO CỦA DOANH NGHIỆP VIỆT NAM

Tháng 09/2017

Vibiz Report 2017

MỤC LỤC

1• KHÁI NIỆM:

2• PHÂN LOẠI:

3• THỰC TRẠNG ĐỔI MỚI SÁNG TẠO CỦA DN:

4• KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ:

Vibiz Report 2017

1. Khái niệm:

• Đổi mới sáng tạo (ĐMST) là quá trình doanh

nghiệp phát triển các sản phẩm, dịch vụ, quy

trình hay hệ thống quản lý mới để đáp ứng các

yêu cầu do sự thay đổi của môi trường kinh

doanh, công nghệ hay mô hình cạnh tranh.

Vibiz Report 2017

2. Phân loại:

• Từ năm 1930, Schumpeter phân loại đổi mới sáng tạo gồm 5 nhóm chính:

1

Đưa ra sảnphẩm mới

hoặc cải tiếnchất lượngsản phẩmhiện có

2

Đưa raphươngpháp sảnxuất mới

3

Phát triển thịtrường mới

4

Phát triểnnguồn cung

ứng mới

5

Đổi mới tổ chức.

Vibiz Report 2017

3. Thực trạng đổi mới sáng tạo của DN:

3.1. Về nhận thức và văn hóa đổi mới sáng tạo

của doanh nghiệp Việt Nam:

(Các số liệu đều được tham khảo từ viện nghiên

cứu DDHQG Hà Nội năm 2015)

Nhận thức:

Nhiều doanh nghiệp Việt Nam chưa chú

trọng đến chính sách đổi mới sáng tạo.

72%

78%

80%

68%

70%

72%

74%

76%

78%

80%

82%

Chưa có chính sách

nguồn nhân lực

ĐMST

Chưa có chính sách

đầu tư tài chính cho

ĐMST

Chưa có chính sách

hợp tác

và phát triển đối tác

phục vụ ĐMST

Vibiz Report 2017

3. Thực trạng đổi mới sáng tạo của DN:

50% 50%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

DN dung thứ cho những sai lầm

trong việc ĐMST ở mức độ

vừa phải

DN khuyến khích những tư duy

sáng tạo và ý tưởng mới trong

một chừng mực nhất định

57%

60%

6%

0% 10%20%30%40%50%60%70%

Lãnh đạo khuyến khích và

động viên nhân viên có những

ý tưởng mới ở mức độ vừa phải

Lãnh đạo dung thứ cho những

sai sót về đổi mới sáng tạo ở

mức vừa phải

Lãnh đạo dễ dàng dung thứ cho

những sai sót về đổi mới sáng

tạo.

Văn hóa doanh nghiệp Việt Nam chưa tạo nền cho sáng tạo và đổi mới. Sáng tạo cần một môi trường trong đó

nhân viên không sợ mắc lỗi.

Vibiz Report 2017

3. Thực trạng đổi mới sáng tạo của DN:

3.2. Về kết quả đổi mới sáng tạo của doanh

nghiệp Việt Nam:

Sự thành công của hoạt động ĐMST. Đặc

biệt, lĩnh vực công nghệ sinh học và vật liệu

xây dựng, công nghệ môi trường có doanh

thu đến từ sản phẩm mới lớn nhất. 8%

29%

22%

17%

38%

10%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

Dịch vụ Vật liệu

xây dựng

Công nghệ

môi trường

Kĩ thuật cơ

khí

Công nghệ

sinh học

Công nghệ

thông tin

Tỷ lệ doanh nghiệp có đóng góp của sản phẩm mới vào

doanh thu theo lĩnh vực (n = 583).

Nguồn: Kết quả khảo sát của nhóm nghiên cứu

ĐHQGHN

Vibiz Report 2017

3. Thực trạng đổi mới sáng tạo của DN:

• 2 hình thức ĐMST

32% doanh nghiệp tự

thực hiện ĐMST.

45% DN thường xuyên

làm việc với đối tác bên

ngoài để phát triển sản

phẩm.

49%

46%

1%

4%

Từ 1 đến 3 tỷ đồng

Dưới 1 tỷ đồng

Trên 10 tỷ đồng

Từ 3 đến 10 tỷ đồng

Biểu đồ tỷ lệ dự án đổi mới sáng tạo theo mức

doanh thu (n = 583).

3.3.Về hình thức đổi mới sáng tạo của doanh nghiệp Việt Nam

Vibiz Report 2017

3. Thực trạng đổi mới sáng tạo của DN:

61%

26%

16%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

Các nhà cung cấp Khách hàng Các trung tâm

nghiên cứu và

trường đại học

Biểu đồ các đối tác bên ngoài giúp DN thực

hiện quá trình ĐMST

62%

64%

66%

68%

70%

72%

74%

76%

78%

80%

Chính sách

của Nhà

nước thiếu

ổn định

Thiếu các

mối liên

kết với các

đối tác

Không sẵn

sàng về

nguồn

nhân lực

cho ĐMST

Rào cản do

kinh

nghiệm

quản lý

Rủi ro

trong

ĐMST cao

và thiếu

bảo hộ của

pháp luật

80%78%

77%

69%70%

Các trở ngại chính mà DN gặp phải khi tiến

hành ĐMST

Vibiz Report 2017

3. Thực trạng đổi mới sáng tạo của DN:

3.4.Về năng lực nguồn nhân lực phục vụ ĐMST

của doanh nghiệp Việt Nam.

Nguồn lực cho ĐMST: 50% DN khảo sát, tỷ

lệ nhân viên làm việc có liên quan đến

ĐMST chỉ chiếm từ 6-10% trong tổng nhân

viên.

56%

44%

0%

Không sáng tạo

Sáng tạo

Rất sáng tạo

Biểu đồ đánh giá mức độ sáng tạo của nhân

viên (n = 583)

Vibiz Report 2017

3. Thực trạng đổi mới sáng tạo của DN:

Đào tạo nâng cao năng lực nguồn nhân lực phục

vụ đổi mới sáng tạo.

• Các DN Việt Nam chưa chú trọng đào tạo

nâng cao năng lực nguồn nhân lực phục

vụ đổi mới sáng tạo.

47%

7%

12%

34%

Dưới 100 triệu đồng

Từ 500 triệu đến 1 tỷ

đồng

Trên 1 tỷ đồng

Từ 100 đến 500 triệu

đồng

Biểu đồ chi phí liên quan đến đào tạo phục vụ đổi

mới sáng tạo năm 2015

Vibiz Report 2017

4. Kết luận và kiến nghị:

• DN Việt Nam bước đầu quan tâm đến ĐMST nhưng chủ yếu chỉ phục vụ cho mục tiêu ngắn hạn.

• Doanh nghiệp Việt Nam chưa thực sự đầu tư cho hoạt động này, thể hiện qua một số thực tế như chưa có

bộ phận chuyên trách về ĐMST, nguồn nhân lực chưa đáp ứng yêu cầu đổi mới sáng tạo, ngân sách dành

cho đổi mới sáng tạo và đào tạo nguồn nhân lực chưa cao, sự hợp tác với các đơn vị nghiên cứu và các

trường đại học chưa tốt.

• Nguyên nhân:

Đa phần doanh nghiệp tập trung nhiều vào khâu thương mại, dịch vụ hoặc gia công quốc tế. Các DN

có yếu tố nước ngoài chủ yếu tập trung vào sản xuất để khai thác chi phí nhân công giá thấp của Việt

Nam, chứ không đầu tư cho ĐMST.

Vibiz Report 2017

4. Kết luận và kiến nghị:

KẾT LUẬN:

• ĐMST, áp dụng khoa học công nghệ vào sản xuất được coi là mục tiêu hàng đầu trong chiến lược phát

triển của các DN Việt Nam. Doanh nghiệp cần ĐMST để phát triển và duy trì lợi thế cạnh tranh.

• Các doanh nghiệp Việt Nam cần từng bước tìm cách đầu tư, nghiên cứu áp dụng công nghệ vào sản xuất

kinh doanh, tạo ra những sản phẩm đủ sức cạnh tranh tại thị trường trong nước và quốc tế. Không chỉ các

doanh nghiệp công nghệ khởi nghiệp mà một số doanh nghiệp sản xuất quy mô lớn với thương hiệu từ

lâu đã được biết đến rộng rãi cũng cần cố gắng trong đầu tư, nghiên cứu đổi mới công nghệ nhằm nâng

cao sức cạnh tranh và giá trị sản phẩm.

Vibiz Report 2017

Thank you