The Urban Guideline เมืองออกแบบได้ - Issue 01

URBAN GUIDELINEfor the future of Thailand

ออกแบบเมองแนวทางสการ

เพออนาคตทย งยนของประเทศไทย

คมอแนวทางสการออกแบบเมอง

i

บทนำ�

เราผานการเรยนรชวงเวลาทการพฒนาเมองเปนไปอยางไรทศทาง ทง

ใชทรพยากรอยางสนเปลอง มงเนนการพฒนาโดยละเลยผลกระทบตอ

สงแวดลอมอนนำามาสภยพบตทางธรรมชาต หรอแมกระทงการพฒนาท

หลงลมรากเหงา ไมเคารพภมปญญาและเสยงเลกๆ ของคนในสงคมอนนำา

มาสความขดแยงมากมาย สงเหลาน ไดประจกษใหเหนในชวงชวตของเรา

หลายตอหลายครง เหมอนกบวาเราไมไดเรยนรจากบทเรยนในอดต

แลวเราอยากจะมชวตอยกบการพฒนาเมองแบบนตอไปอกนานแคไหน?

สงสำาคญทแนวทางการออกแบบเมองเลมนนำาเสนอนน ไมใชสตรสำาเรจ

แตเปนโอกาสใหเราหวนมองดศกยภาพของเมองและทรพยากรทเราม

แลวเราจะรวามนยงใหญและมประโยชนเพยงใดหากเราสามารถพฒนา

เมองใหสอดคลองอยางเตมศกยภาพของแตละพนท โดยอาศยการรวมมอ

ของทกภาคสวนทงรฐและเอกชน และทสำาคญคอพลงของหนวยยอยๆ ใน

สงคมเองทจะขบเคลอนใหเกดมตใหมของการพฒนา

โดยหนงสอเลมนจะทำาความเขาใจในววฒนาการของประเทศไทยจากอดต

จนมาถงสถานการณทเราดำารงอย ณ ปจจบนในเวทโลก และในหลาย

มตทงสภาพสงคม เศรษฐกจ และสงแวดลอม รวมทงเสนอตวอยางทงใน

และตางประเทศของการพฒนาในรปแบบตางๆ ตลอดจนรวบรวมทฤษฏ

การพฒนาเมองเพอใหเราเหนภาพทชดเจนอนนำามายงการกำาหนดกรอบ

และเปาหมายการพฒนาในอนาคตวา เราอยากใหเมองและสภาพสงคม

ทเราอย พฒนาไปในทศทางไหน โดยทเมองไมเพยงตองตอบสนองความ

ตองการขนพนฐานของการใชชวต หากแตยงตองเตรยมตวใหพรอมและใช

ประโยชนจากการเปลยนแปลงทางสงคม เศรษฐกจ และสงแวดลอม

ทจะเกดขนในอนาคตไดอยาง “สมดล” และยงยนเพอเราและลกหลาน

ไทยทกคน

คณะทำางานโครงการ

บรษท ฉมา จำากด

Urban Guildeline for The Future of Thailand ii

คมอการใชหนงสอเลมน

ววฒนาการทางเศรษฐกจ สงคม สงแวดลอมจากอดตสอนาคต

สถานการณประเทศไทย: ไทยเปนอยางไรในสายตาโลก ปญหาความทาทายและไทยในอก 50 ปเปนอยางไร?

กรอบการพฒนาจากระดบโลกสระดบประเทศไทยพรอมสำาหรบเวทโลกแลวหรอยง?

หลกการพฒนาเมอง และองคประกอบของเมอง

แนวคดในการพฒนาประเทศใหสอดคลองสมดลกบระบบนเวศและสงแวดลอม

นำาทฤษฎตางๆมาปรบใชกบความเปนไทยทฤษฎพอเพยง และ โครงการดอยตง ไทยในฝนอก 50 ปขางหนา?

หลกการบรหารจดการทรพยากรอยางยงยนดวยความรวมมอจากทกคน

บรรณานกรมอางอง

iii

1

13

25

33

41

51

61

C-1

iii

เมองทองเทยวทางธรรมชาตเมองทองเทยวทางประวตศาสตรและโบราณคดเมองทองเทยวทางศลปวฒนธรรมเมองทองเทยวดานนนทนาการและบนเทงเมองศนยกลางคมนาคมขนสงทางอากาศและโลจสตกสเมองศนยกลางคมนาคมขนสงทางบกและโลจสตกสเมองศนยกลางคมนาคมขนสงทางนำาและโลจสตกสเมองศนยกลางธรกจการคาเมองอตสาหกรรมครวเรอนเมองสขภาพเมองอยอาศยเมองการศกษาเมองชายแดนเมองราชการเมองแบบผสม

ฉบบท0 บทนำา - A Guideline for The Future of Thailand.

การแบงเมองตามบทบาทการพฒนา ออกเปน 15 ประเภท

คมอการใช User Manual

หนวยงานรฐ

หนวยงานรฐเอกชน

ประชาชน

Urban Guildeline for The Future of Thailand iv

หนงสอ “แนวท�งก�รพฒน�เมอง” จดทำ�ขนเพอนำ�เสนอแนวคดทผ�นก�รวเคร�ะหจ�กสถ�นก�รณของไทยจ�กอดตม�ถงปจจบนตอก�รพฒน�เมอง เพอเปนหนงในกลไกทจะขบเคลอนและรองรบก�รพฒน�ของประเทศในอน�คตอย�งเหม�ะสมและยงยน

การรวมมอกนของภาคทกภาคสวนทำาให เก ดเครอข ายการพฒนาไปพรอมๆกนอยางสมบรณดวย “หนงสอแนวทางการพฒนา”ท ง 6 ฉบบน

เปนอยางไร?จากอดตสอนาคต

ววฒนาการของ ‘สงคมไทย’

i6

Urban Guildeline for The Future of Thailand

โลกใบเดม

แตเรมเดมท เราคนเคยกบการอยอาศยโดยพงพาธรรมชาต พนททมนษยเขาไปตงถนฐาน ถกจดการใหกลายเปนทพกอาศยและการเกษตร เพอดำารงชวต แตละคนมหนาทของตนเพอสงเสรมกนในสงคม มนษยเชอในเทพเจา เชอในพลงธรรมชาต แตเมอมนษยเรยกรองถงการพฒนา รวมถงอำานาจการปกครองทไดมาจากฝายชนะในสมรภมรบแลวนน ทำาใหเกดการคนพบใหมๆ มากมายทนำาไปสอารยธรรมในหลายยคหลายสมย

การใชทรพยากรเปลยนรปแบบไปตามความตองการทจะรกหนาของมนษยทยงสบทอดตอมาเรอยๆ จวบจนมาถงวฒนธรรมการคาขายแลกเปลยนดวยเงนตรา ททำาใหสนคาสามารถแลกเปลยนกนไดอยางมมาตรฐานเทาเทยมกนทงโลก เกดการแลกเปลยนกนทางวฒนธรรมจากรฐตางๆ นเปนจดเรมตนททำาใหคนหนมาสนใจการคากำาไรและของฟมเฟอยกนมากขน แตกทำาใหเกดการพฒนานวตกรรมใหมๆ มากมาย เชน เสนทางรถไฟเพอการขนสงปรมาณมากๆ การคนพบพลงงานไฟฟา และการขดคนพบแรและกาซตางๆ ทนำามาใชในอตสาหกรรม จากเดมทของใชแตละชนจะถกผลตขนดวยมอ การคนพบระบบอตสาหกรรมทมความแมนยำาและรวดเรวมากกวามนษย ไดชวยลดราคาสนคา ชวยเพมปรมาณการผลตไดมาก และยงตอบโจทยความตองการของประชากรทวโลกไดอกดวย

เมอยคอตสาหกรรมเกดขนและกระจายตวอยางรวดเรว ในศตวรรษท 15 เปนตนมา แตการเอาเปรยบของนายทนกอใหเกดชองวางระหวางแรงงานและนายจาง ขาดความเอออาทรตอชนชนแรงงาน มการใชแรงงานสตรและเดก แรงงานถกลดคณคาความเปนมนษย จนเกดการเรยกรองสทธมนษยชน และดวยวทยาศาสตรทกาวหนาขน กระบวนการการผลตแบบใหมถกนำามาใชในทดแทนกระบวนการการผลตแบบเดม

จนมาถงศตวรรษท 18 จงเกดการปฏวตอตสาหกรรมขน สงคมสงบสข มความเคารพตอกฎหมายบานเมอง ทงยงปฏบตตามกตกาสญญาการคาระหวางประเทศดวย มการขยายตวของประชากรเพมขนอยางตอเนอง แบบไมเคยเปนมากอน การปฏวตจากในสหรฐกไดแพรไปสยโรปตะวนตก อเมรกาเหนอ ญปน จนไปถงทวโลกในเวลาตอมา

ในขณะทประเทศไทย มววฒนาการมาจากสงคมเกษตรทพงพา ‘ธรรมชาต’ เปนตนทนการผลต และมความเขมแขงของชมชนทพงพาอาศยกน อยรวมกนเปนครอบครวขนาดใหญจนกลายเปนวฒนธรรมตดตว มเศรษฐกจทปรากฐานมาจากระดบครวเรอนเปนหลก รวมทง การพฒนาตางๆ ขนตรงกบกษตรยซงเปนผปกครองบานเมอง แตเมอเกดการปฏวตอตสาหกรรมทวโลกมตางชาตเขามาลงทนตงฐานการผลตในประเทศ ไทยกไดรบผลกระทบทางดานการใชทรพยากรทงดานบวกและลบ คอทำาใหเกดการพฒนาทางเศรษฐกจและทรพยากรมนษยของไทย แตทรพยากรธรรมชาตถกนำาออกมาใชอยางมหาศาลเชนกน

ไทยเองยงไมคนเคยกบการเขามาของอตสาหกรรมใหมจงยงไมไดเตรยมรบมอเพอจดการกบจดเปลยนของยคน เศรษฐกจเรมคอยๆ เบนเขมเขาสอตสาหกรรมการผลต วฒนธรรมในวถชวตเรมเปลยนอยางสนเชงในทกดาน และธรรมชาตทถกรกลำาโดยไมมใครรวา จากทรพยากรทคดวามจนใชไมหมด จะเขามาถงยคขาดแคลนทรพยากรและเกดเปนภยพบตรนแรง

ไทยทเปนเมองแหงเกษตร ทดำารงไดดวยการผลตของเกษตรกรรมรายยอย ซงผลตผลทางการเกษตรเกอบทงหมดใชบรโภคทงภายในและสงออก และเปนหนงในไมกประเทศทมศกยภาพสงออกพชผกผลไม ผลผลตทางการเกษตรตางๆ ลวนมาจากเกษตรรายยอย และวฒนธรรมไทยทเรายกยองกน เชนความเออเฟอเผอแผ ความสมพนธกนในสงคม ความยดมนในศาสนธรรม ตางกมจดเรมตนมาจากการผลตในไรนาขนาดเลก

4

i6


ในโลกยคโลกาภวตนเรามเทคโนโลยกาวหนา เกดการเดนทางทสะดวกรวดเรวไปทวทกมมโลก สามารถเคลอนยายเงนทน สนคาและการยายฐานการผลตสามารถทำาไดอยางงายดาย โดยเฉพาะขอตกลงทางการคาทหลายประเทศ เปดใหมเสรทางการเงน เปนตวกระตนใหประเทศทรำารวยกวา มความสะดวกสบายในการนำาเงนเขามาลงทนและใชทรพยากรในประเทศทกำาลงพฒนา การเปดเสรการเงน กอใหเกดการแขงขนระหวางประเทศสง อาจเปนตวชวยกระตนการพฒนาประเทศไดเปนอยางด แตในทางกลบกน กอาจสงผลกระทบอยางรนแรงจากการรไมทนกระแสโลกภายนอก หรอไมรถงสงทกำาลงเผชญอยกเปนได ซงอาจจะเปนผลใหเกดชองวางระหวางสงคมของคนจนกบคนรวย ทเราสามารถรบรไดเปนอยางดในปจจบนน

ระหวางทเราตองตอสกบการแขงขนทางดานเศรษฐกจน การรกรานและใชทรพยากรอยางสนเปลองมาโดยตลอด กไดสงสญญาณเตอนมาอยางตอเนองวา ทรพยากรโลกกำาลงรอยหรอ ธรรมชาตกำาลงแปรปรวนอยางหนก เหนไดจากความสญเสยจากภยพบตอยางหนกทเกดขน อณหภมโลกทสงขนจากกาซเรอนกระจกโดยการปลอยคารบอนของกจกรรมมนษย นำาททวมหนกและบอยขนจนยากทจะรบมอ หรอแมกระทงมลพษในตวเมอง และสภาพอากาศทเราตองเจอทกวน เปลยนไปจนรสกได สภาพสงคมทตองหวาดผวากบอาชญากรรมอยเสมอ และการจราจรทแออด แมจะไมใชเปนเมองมหานครกตาม

ประเทศไทยอยตรงไหนของโลก ณ ปจจบน?

ประเทศไทยในปจจบน มปญหาสำาคญคอความเหลอมลำากนในสงคม ประชาชนทมอำานาจตอรองนอยกวา มกขาดโอกาสในการเขาถงทรพยากร เพอพฒนาตนเองไดอยางไมเทาเทยมกบชนชนอนๆ ทรพยากรในทนไมไดหมายถงแตเพยงวตถดบ แตยงรวมถงบรการขนพนฐานตางๆ เพอการดำารงชวตและสทธการรบร อำานาจในการตอรองจะเกดขนไดเมอชมชนนนๆ มความศรทธาในสงเดยวกน โดยเฉพาะสงทตนเองเปน หรออตลกษณเฉพาะถน เมอเกดความเขมแขงขน ชมชนกจะสามารถนำาทรพยากรมาใชไดอยางเตมประสทธภาพและเหมาะสมกบบรบทพนทของตน และจตวญญาณของทองถนกจะไมกลนหายไปกบการรวมศนยบรหารของรฐในแบบปจจบน

และดเหมอนนโยบายและมาตรการเรงรดการเตบโตทางเศรษฐกจในปจจบน ทเกดจากโครงสรางรฐแบบรวมศนย อาจเปดโอกาสใหอำานาจทนเขามาตกตวงผลประโยชนจากทรพยากรธรรมชาตกระจายไปตามทองถนเพมมากขน คอมการสรางใหมทบกรกพนทชมชน แยงชงทรพยากรมาเพอภาคธรกจทขนาดใหญกวา รวมทงการเออประโยชนตอนายทนทถอครองทดนสวนมาก ทำาใหประชากรจำานวนมากไมมพนททำากนของตนเอง ตองเชาทและมหนสนมาก การสรางทไมคำานงถงผลกระทบตอชมชน ตอระบบนเวศ เกดภยธรรมชาตรนแรงกวาในอดต ดงเชน นำาทวมครงใหญเมอ 2554 ทผานมา ประเทศไทยยงตองการการเยยวยาและพฒนาความสามารถในการอยรวมกนกบโลกอนาคตทกำาลงเปลยนแปลงไป

โลกปจจบน

6

i6

Urban Guildeline for The Future of Thailand 8

มมมองอนาคตของคนสวนใหญ มกใฝฝนถง สงคมสงบสข สงคมแหงความเทาเทยม ปราศจากความยากไรแรนแคน ซงจะชวยสรางสงคมปลอดอาชญากรรม และมการพฒนาอยางรดหนา โดยมทรพยากรใหใชไมหมดสน ความใฝฝนเหลาน ลวนไมตางจากฝนทอยากจะเหยยบไปบนดวงจนทร หรอททกคนสามารถเดนทางขามโลกไดในชวขามคน เราทำาสงเหลานนไดทงหมดแลว ตางจากฝนของสงคมทดทยงไมบรรลเปาหมาย ยงจำาเปนตองไดรบความรวมมอจากทกคน ดงนน การเขาใจ ‘สงคมไทย’ ทเราเปนอยนนจงจำาเปนตอทกคนทอยในสงคมน เราจงไดศกษาความเคลอนไหวทงในอดต ปจจบน และอนาคตผานองคประกอบของประเทศ 3 ดานคอเศรษฐกจ สงคม และ สงแวดลอม และรวมถงกรอบการพฒนา 3 ระดบคอระดบโลก ระดบอาเซยน และระดบประเทศ เพอวางแนวทางการพฒนาสำาหรบอนาคตทตอบสนองในหลากหลายมตของสงคม

ยทธศาสตรของการเพมศกยภาพในการแขงขนทงสามดาน เศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม จำาเปนตองทำาใหสงคมหลดออกจากการผลตขนปฐมภม ไปสการพฒนาแบบ ‘องคความร’ เปนหลก คอใหฐานการผลตขนาดเลกหรออตสาหกรรมรายยอยตางๆ เนนพฒนาทกษะและองคความรเพอใหเกดเศรษฐกจสรางสรรคขน ไมเพยงแตการผลตรปแบบเดมๆ แตมการนำาแนวคดใหมๆ มาทดลองปรบใชกบธรกจตางๆ จนเกดเปนการแขงขนในทกๆ ดานอยางสรางสรรคดวยองคความรและนวตกรรมการผลตผลน รวมไปถงการคำานงถงธรรมชาต หรอการผลตคณภาพชวตทดแกทกคนอยางเทาเทยม

องคประกอบหลกในการพฒนาทสำาคญสำาหรบทงสามดาน ประกอบไปดวยโครงสรางพนฐานทางเศรษฐกจ เนนเพมขดความสามารถทางการผลต ใหงานวจยและพฒนาเปนบอเกดแหงผลตภาพ โครงสรางทางดานสงคม ประกอบดวยการ

พฒนาองคความรไปสคณภาพชวตทดบนพนฐานความเทาเทยมของทกคน และโครงสรางทางสงแวดลอมทจำาเปนตองมกฎระเบยบในการใชและดแลรกษาธรรมชาตในระบบนเวศใหอยรวมกบการพฒนาอยางยงยน

เพอใหแผนการพฒนาเปนไปอยางสอดคลอง จำาเปนทจะตองพจารณากรอบการพฒนา 3 ระดบ ซงประกอบดวย ระดบโลก ซงใหความสำาคญกบประเดนเรอง วกฤตการณโลกรอนเปนหลก เนองจากมผลกระทบอยางเหนไดชดและรนแรงทวโลก จงถอเปนเรองททกประเทศตองรวมกนลดการปลอยคารบอนอยางเรงดวน กอนทเมองอกหลายเมองจะจมนำาหายไป และสภาวะความเปนอยทดทตองพฒนาในดานสาธารณะสข ภาวะโรคระบาด หรอการเขาถงของสาธารณปโภคในถนทรกนดาร นอกจากน การพฒนาเศรษฐกจทคำานงถงสงแวดลอมและคณภาพมนษยกเปนอกหนงประเดนสำาคญดวย

ระดบอาเซยน มนโยบายหลกคอความรวมมอทางเศรษฐกจ หรอ AEC เพอเปนการเชอมโยงถงการลงทน โลจสตกส การคา รวมถงการแลกเปลยนทางวฒนธรรมและการเชดชซงอตลกษณ

ระดบประเทศไทย ประกอบดวยแผนการพฒนาดาน ‘การเพมขดความสามารถในการแขงขน’ ผานการพฒนาโครงสรางพนฐาน การพฒนาการศกษา สาธารณสข การบรหารจดการนำา และปรบเปลยนการใชพลงงานใหมประสทธภาพยงขน ซงทงหมดน ดำาเนนการภายใตแผนพฒนาประเทศฉบบท 11 อนงเพอสรางความสามารถในการแขงขน จนเกดการเตบโตบนคณภาพชวตทเปนมตรกบสงแวดลอม ทงเปนการสรางโอกาสความเสมอภาคและเทาเทยมกนในสงคม

ทกๆ แนวคดทผานการวจยศกษาและวเคราะห ถาหากเราปรบมาใชใหเหมาะสมกบแตละพนทใหไดมากทสด โดยคำานงถงผลกระทบใหดทสด จะสงผลใหไทยกาวรดไปขางหนา อยางยงยนโดยไมหวนไหวตอกระแสการเปลยนแปลงภายนอกทถาโถมเขามา

โลกใบใหม

9

ทรพยากรการเขาถง

อยางเทาเทยมกน การบรหารจดการทรพยากรตางๆอยางมประสทธภาพ นอกจากจะชวยสรางความเปนธรรมและลดความเหลอมลำาแลว ยงไดเพมอำานาจตอรองใหแกสงคมอกดวย

• ทนและสนเชอ• แรงงาน• การเกษตร• ภาษ• ระบบตลาด• พาณชยและอตสาหกรรม• ระบบพลงงาน

เศรษฐกจ สงคม สงแวดลอม

• การศกษา• ศาสนธรรมและจตวญญาณ• วฒนธรรมและอตลกษณ• การสอสาร• ระบบสาธารณสข• การเดนทางสญจร• ความปลอดภยในชวต

• ทดนเพอการเกษตร• ทรพยากรแร • ปา• นำา• ทะเลและชายฝง• สงแวดลอมและ ระบบนเวศ

ในปจจบนส�ม�รถแบงออกไดดงน

ประเทศประกอบดวยทรพย�กร 3 ด�น

ทรพยากรเศรษฐกจ

ทรพยากรสงคม

ทรพยากรสงแวดลอม


อดต ปจจบน อน�คต

การพฒนาขาดความเชอมโยงระหวางสงคม เศรษฐกจ

และสงแวดลอม ซงกนและกน

แสวงหาทรพยากรใหมๆ การพฒนาอยางรวดเรวและการปฏวตอตสาหกรรม

เรมมการพฒนาสงคมในวงกวาง มศนยกลางการบรหารคอรฐ

เทคโนโลยการสอสาร ปญหาโลกรอนและภยพบตการแขงขนดานเศรษฐกจ

ระหวางประเทศ

เชอมโยงการเรยนร พฒนาจากระดบบคคลจนเปนเครอขาย

ทกคนรวมมอกนสรางความเปลยนแปลง

การพฒนาจากรากฐาน ความเทาเทยมกนในสงคม

และการอยรวมกบความเปลยนแปลง

i

Urban Guildeline for The Future of Thailand i

ประเทศไทย อยตรงไหน?

ในเวทโลก

13

ประเทศไทยมประสทธภ�พทส�ม�รถผลตข�วไดม�กและคณภ�พดเปน

อนดบตนๆของโลก จรงหรอ?

อตส�หกรรมและง�นบรก�รคำ�จนไทยในอน�คตไดจรงหรอ?

คนรวยรวยขน คนจนมม�กขน คว�มรำ�รวยของประเทศ ชวยลดชองว�งเหล�นไดจรงหรอ?

สถานการณประเทศไทย

เศรษฐกจ


การแขงขน การลงทน

การทองเทยว

การเมอง

ไทยเปนอยางไรในสายตาโลก?

• ความสามารถในการแขงขนทางเศรษฐกจของไทยเปนอนดบ 37 จาก 148 ประเทศ และเปนอนดบ 9 จาก 16 ประเทศในอาเซยน(GCI 2556-2557 by WEF)

• อตราการเตบโตทาง GDP ของไทยจากท 6 ลงมาเปนอนดบท 81 จากป2553 ถง 2555

• ไทยเปนอนดบ 3 ของโลก ทางดานตลาดเกดใหมทมนกลงทนจากทวโลกเขามาลงทนมากทสด (Bloomsberg 2556)

• มหาเศรษฐไทย 50 อนดบถอครองGDP ของประเทศถง 25% และประเทศไทยเปนท 7 ประเทศทรวยทสดในเอเชย(Forbes Thailand 2556)

• สวนแบงตลาดไทยเรมหดตวลงจาก 1.7% เหลอ 1.3% ใน 20 ปทผานมา การสงออกนอยลง โดยเฉพาะภาคเกษตร (TFF 2556)

• นบตงแตวกฤตเศรษฐกจ ไทยในป 2555 สามารถฟนตวไดเพยง 80% จากป 2539 ตางจากเกาหลหรออนโดนเซยทฟนตวถง 117% และ 152% การลงทนทไมเตมทเปนผลใหผลตภาพแรงงานไทยเพมขนนอยมาก(Thaipublica 2556)

• ไทยไมไดเปนอนำาอขาวอกตอไปเนองจากถก จน อนเดย และอนโดนเซยแซงหนา ถาไทยสามารถปลกขาวไดอยางมประสทธภาพถง 5.47 ตนตอไรอยางเวยดนามเราจะสามารถเปนอขาวทหนงของโลกได

• ปรมาณการลงทนจากตางชาตของไทยหรอ FDI เมอเทยบกบเวยดนาม จาก 14 เทาในป 2533 เหลอเพยง 1 เทาในป 2555 คดเปน 25% ของ GDP

• ตลาดทองเทยวเพอสขภาพ ไทยครองแชมปอนดบ 1 ในป 2555

• ไทยครองแชมปประเทศทนาเทยวทสดในโลก โดยดจากการใชบตรเครดตของทาง Mastercard แซงหนาลอนดอนและปารส (Mastercard Index 2556)

• อยในอนดบ 4 ของประเทศทมรฐประหารมากทสดในโลก คอเฉลย 11 เดอนตอนายกรฐมนตร 1 คนและมากถง 17 ครงในรอบ 70 ป (CSP)

• ภาพลกษณทดตอดานคอรปชนเปนอนดบ 102 ในป 2556 จาก 88 ในป2555ของโลก ทงๆทเรามปายตอตานการคอรปชนอยทวทงเมอง(Transparency international)

มหนสนนอกประเทศ เปนอนดบ 39 ของโลก ในป 2013

(CIA World Factbook)

ดชนความโปรงใสตอการคอรปชนหลนมาอยทอนดบ 102

หรอเพยง 35/100 คะแนน(Transparency International 2556)

กรงเทพเปนเมองทตางชาตสนใจมาทองเทยวและมการจราจร

ตดขด มากทสดในโลก(Mastercard 2556 / UN 2556)

ไทยเปนอนดบท 62 ของโลกดานการลงทนดานการวจย

และพฒนา หรอเพยง 0.24% ของ GDP ป2555

15

ทกษะวยเดกของไทยยอดเยยมระดบโลกแตโตแลวไปไหน?

นกวจยและพฒน�ของไทยมไมเพยงพอหรอไมไดรบก�รสนบสนน?

วฒนธรรมและประเพณไทย หรอจะเปนเสนหทถก ‘ละเลย’?


สงคม


งานวจยพฒนา

การศกษา

สภาพความเปนอย แรงงาน• มาเลเซยมนกวจยตอกำาลงแรงงาน สงกวาไทยถง 3 เทา

• การลงทนดานงานวจยและพฒนาเรามนอยมากเปนอนดบ 62 ของโลก

• ไทยมอตราสวนนกวจยนอยกวา 20 ตอ 1 ลานคน และมเงนทนสนบสนนกวา 0.24% ของ GDP ซงแรงงานขามชาตมสวนแบงทาง GDP ถง 1.02%

• ไทยเปนประเทศทนาอยทสดในโลกเปนอนดบท 50 โดยทอนดบ 1 คอ สวตเซอรแลนด (EIU ป2556)

• ไทยมดชนพฒนามนษย HDI เปนอนดบ 103 อยในระดบการพฒนามนษยระดบกลาง

• ปจจบนมเดกทไมไดอาศยอยกบทงพอและแมเพมขนเปน 40% จาก 27% ในป 2537 คดเดกและเยาวชนเพมขน 40% ในป 2554 จากป 2543 และมเดกเกดจากแมวยรน 114,000 คนในปเดยว

• มเดกทเกดจากแมวยรนเปนอนดบตนๆ ในเอเชยรองจากลาว และมโสเภณเดกมากทสดเปนอนดบ 3 ของโลกรองจากแซมเบย และ ปารากวย(สำานกงานสถตแหงชาต 2555)

• อนดบ 3 ของโลกทมผเสยชวตจากอบตเหตบนทองถนน (WHO ป 2556)

• ปญหาประกนสขภาพไมเพยงพอจำานวนแพทยทวไปมนอยเกนไปเมอเทยบกบแพทยเฉพาะทาง การผลตบคลากรทางการแพทยยงไมเชอมโยงกบความตองการทางสงคม

• การกระจายรายไดไทยยงมชองวางระหวางชนชนอยมากคอ 53.6% ตามหลงลาว เปนอนดบท 2 ของเอเชย

• แรงงานไทยมการศกษาสงขน มากถง 30.93% แตประกอบอาชพทกษะสงเพยง 10.80% จาก 14.55% ในป 2554

• ประชากรโดยเฉพาะเกษตรกร 90% ของประเทศ มการถอครองทดนเพยง 1 ไรตอคนในขณะทอก 10% มทดนมากกวา 100 ไรตอคน ประชากรสวนใหญยงเชาทดนทำากน และมากกวาแสนคนไมมทดนโดยสนเชง• ระบบการศกษาประเทศไทยตกลงมา

เปนอนดบท 78 และเปนท 7 ในอาเซยน (WEF ป 2556)

• กระทรวงการศกษาของไทยมงบประมาณถง 4% ของ GDP และมากกวาสงคโปร (3.3%) ไดรบงบประมาณสงสดคอ 22% ของประเทศ และเพมขน 8 เทาในระยะ 20 ปทผานมา

• เวยดนามมสดสวนดานการศกษา 6.6% ของ GDP สงกวาไทย 3.8%

• คณภาพการศกษาวทยาศาตรและคณตศาสตรเปนอนดบ 80 ของโลก และการจดการบรหารการสอนอนดบ 53 แตเปนอนดบท 5 ของอาเซยน ทงสองดาน (World Economic Forum ป 2556-57)

• เดกไทยมชวโมงเรยนมากถง 1,200 ชวโมง ตอป ซงมากทสดในโลก แตมความเขาใจในบทเรยนเปนอนดบทายๆ ของโลกจากผลทดสอบ PISA ขอสอบวดผลความเขาใจในบทเรยนนานาชาต (PISA ป 2555)


คนไทยมชวโมงดโทรทศนตอวนมากทสดในโลก(NOP World Culture Score(TM) - ป 2548)

ความเขาใจในตรรกะวชาของเดกไทยมไมถง50% ในขณะทมชวโมงเรยน

ในหองเรยนสงทสดในโลก

ป 2552 เรามผตดเชอเอชไอวมากทสดในเอเชยเมอเทยบกบสดสวนประชากรทงประเทศ (UNAIDS)

17

เหลออกกป ทไทยยง

ส�ม�รถปลกข�วได?

ไทยมพลงง�นหมนเวยนในประเทศม�ก แตทำ�ไมยงตองนำ�เข�เชอเพลงเปนสวนใหญ?

มลพษม�กแคไหน ถงจะทำ�ล�ยประเทศ?


สงแวดลอม


พลงงาน

การปลอยคารบอน

ของเสยและมลพษ

ทรพยากรธรรมชาต

โลกรอน

• อนดบท 168 ในดานการใชพลงงานอยางมประสทธภาพ (ThailandFF 2556)

• ไทยนำาเขากาซและนำามนดบมากถง80% ของปรมาณการใช เพอผลตพลงงานทงป

• ปาไมไทยลดลงจากป 2504 ท 53.33% เหลอเพยง 29.00% ในป 2556 ทงยงมพนทปลกสรางเพมขนเปน 4.71% ในป 2552 ซงแตเดมคอ 1.5% ในป 2541

• ไทยเสยพนชายฝงไป 22% อาวไทยและ 2% ของอนดามน และจะสญเสยอกปละ 5 เมตรจากชายฝง ทกป

ไทยมนกวจยดานการบรหารจดการนำาทเกงทสดในโลก แตกยงมนำาทวมหนกอยทกป

ปลอยกาซเรอนกระจกมากเปนอนดบท 27 ของโลก ซงมาจากบานเรอน เกษตรและอตสาหกรรม(Thai climate Justice 2555)

คออนดบประสทธภาพการใชพลงงานอยางคมคาและยงยนในป 2555 เทยบกบ 199 ประเทศ (EIA 2553)

ไทยมพลงงานหมนเวยนมาก แตตองนำาเขากาซ 30% และนำามนถง 60% เพอการผลตไฟฟาทงประเทศ (AEITF.org 2556)

• อณภมตำาสดลดลง 0.5ºc และอณภมรอนสดเพมขน 0.3ºc และจะเพมขน0.2ºc ทกป มผลตอการสญจร การเกษตรและภาคการทองเทยวอยางมาก

• ประเทศไทยอาจจะจมนำาครงหนง หากระดบนำาทำาเลสงขน 1.43 ม. แตกวาจะถงจดนนอณภมโลกทสงขนอก 5ºc ภยพบตตางๆ และกาซมเทนอาจจะพงขนมา และทำาลายลางสงมชวตทกอยาง

• หลงป 2050 หากอณภมโลกยงสงขนมากกวา 2ºc ไทยจะประสบภาวะนำาทวมมากขน พนทชายฝงถกกดเซาะเกนกวา 22% ในปจจบนฝนตกหนกแตนอยวนและแลงมากกวาเดม

• หลงป 2050 หากอณภมโลกยงสงขนมากกวา 2ºc ไทยจะไมเหลอการประมงอาหารลดลง 30-40% สตวสญพนธมากถง 40% นำามสภาวะเปนกรดมากขน

• ไทยปลอยคารบอนเพมขนถง 3 เทาในชวง 20 ปทผานมา

• ไทยปลอยคารบอนมากขนเรอยๆไตอนดบมาถง 23 ในป 2008 และมสถตปลอยกาซเรอนกระจกเปนอนดบ27 หรอ 0.83% จากทวโลก

• มขยะเพมขน 35% ใน ป 2554 จากป 2533 ถานำามาฝงจะเทากบสมยสองเกาะเลยทเดยว

• ไทยมการจราจรตดขดเปนอนดบหนงของโลก (Times 2557)


#168

19

ไทยขาดสมรรถนะการแขงขนในระดบนานาชาตอนเนองมาจากการบรหารงานทแยกสวนกนเสมอ

ซงทำาใหโอกาสในการเตบโตทางธรกจตงแตรากฐานมนอย และยงสงผลใหเกดชองวางระหวางสงคมอยอกมาก

การบรหารทสอดคลอง การใหองคความรแกมวลชน และสงเสรม จตสำานกบคคล จะเปนจดเรมตนทจะทำาใหเกดการใชทรพยากรคมคาจนเกดประโยชนสงสดได ไทยยงใชพลงงานฟมเฟอย มการรกราน

ทรพยากรธรรมชาตมาก ปลอยมลพษสง และไมสามารถดำารงอยรวมกบการเปลยนแปลงทางธรรมชาตไดดเทาไรนก

สงคม

ปญหา และ

ความทาทาย ในปจจบน


ไทยเปนอยางไรในสายตาไทย?


ไทยขาดอตลกษณทงในระดบชาตและทองถน การพฒนายงมรปแบบซำาๆ กน จากการขาดความรและการเขาถงเทคโนโลยสารสนเทศทเพยงพอ จนเกดการนำาไปปรบใชใหเหมาะสมกบพนทของตนได


21

ประเทศไทยจะลาหลงโลกอย 25ป ในป 2060 ดวยระดบความสามารถในการแขงขนในปจจบนและจะตามหลงมาเลเซยอย 30 ป

การเมองภาคประชาธปไตยลมเหลวการพฒนาลาชา เกดการขดแยงแบงฝายและมการเอาชนะกนโดยใชความรนแรง

นกทองเทยวในไทยทเพมขนถง 80 กวาลานคนตอปเปนชาวอาเซยนถง 25% อาจทำาใหเศรษฐกจเราเตบโต แตนนกทำาใหทรพยากรธรรมชาตจะถกรกรานอยางรวดเรว

คนรวยถอครองเศรษฐกจสวนใหญของประเทศ และราคาของสนคาและบรการเหนอการควบคมของรฐ มผลตอประชากรมากกวา 90% ของไทย

ไทยจะเนนการผลตภาคอตสาหกรรมมากกวาการเกษตร และทำาลายทรพยากร มากกวาการสรางขนมาทดแทน

คนชราจะเพมขนมากเปน 17.5% จาก 9.5% ในปจจบน และจำานวนเดกทเกดนอยลงทำาใหขาดแคลนแรงงานจำานวนมากในอนาคต

จะมคนอาศยอยในเมองมากถง 70% จากประชากรทงหมด เกดความหนาแนนในตวเมอง มมลพษสงจากความแออด

การแขงขน

การเมอง

การทองเทยว

การใชจาย

การผลต

ประชากรผสงอาย

ความหนาแนน

อนาคตประเทศไทย

ในอก 50 ป หากเราไมทำาอะไร


การขาดงานวจยเพอลดตนทนการผลตของพลงงานทดแทน ทำาใหการใชพลงงานลม พลงงานขยะ หรอพลงงานแสงอาทตยยงมตนทนทสง

นำามนดบทผลตเพอใชในไทย จะหมดลงตงแตป 2016 ดวยปรมาณการใชเทาเดม ปรมาณกาซทผลตในไทยสามารถรองรบไดเพยง 80% ของการใชงาน และจะหมดลงในป 2021

มลพษทำาใหอณภมสงขน 2°c ทวโลก นำาแขงขวโลก ละลายเพมระดบนำาทะเลอาจมากถง 1.5 เมตร จงหวดรมทะเลทงหมดจะจมนำา รวมทงกรงเทพมหานครดวย อกทงภยพบตรนแรงและการสญพนธของสตว

เงนทนสนบสนนการวจยและพฒนาทนอยเปนทนเดม จะไมไดรบความสำาคญ ทำาใหมนกวจยเพมมากขนแตไมมโอกาสจากรฐ จะมมากในภาคเอกชน

การเรยนการสอนไมมกลยทธทดททำาใหเดกและอาจารยเกดความกระตอรอรนในการเรยนร กอใหเกดชองวางทางสงคมเพมขน และอาชญากรรม

การเกษตรและการประมงทำาไดยากขน อาจจะเกดวกฤตทางอาหารขน แมจะเปนประเทศไทยกตาม

ปาไมลดเหลอไมถง 25% การปลกทดแทนไมเพยงพอตอการใชงาน และพนทชายฝงทะเลลดลงถง 35% ในอก 50ป

จะมการปลอยคารบอนเพมขน ชวยเรงอณหภมโลกทางฝงเอเชยใหสงขน ทำาใหเกดพายทรนแรงขน เกดนำาทวม และ ภยแลงมากขน

พลงงานทดแทน

พลงงานสนเปลอง

โลกรอน และ นำาทวม

งานวจยและพฒนา

การศกษากบอาชญากรรม

วกฤตอาหาร ทรพยากรธรรมชาต

การปลอย CO2

i

คนของประเทศไทยพรอมหรอยงทจะทำาใหไทยเราหมนไปเปนวงจรเดยวกน


กบโลก

25

นโยบายระดบโลก

ทกคนสามารถเขาถงการบรการดานสขภาพไดเทาเทยมกน โดยไมตองเสยง ความ

ขดสนดานการเงน หมายความวา ระบบจำาเปนตองมประสทธภาพ เขมแขง ดำาเนน

การไดด เขาถงยา และเทคโนโลยทจำาเปนไดสะดวก เพยงพอตอความตองการ และ

บคลากรมกำาลงใจทด ความทาทายระดบโลกคอ จะสามารถขยายการบรการดาน

สขภาพใหทนกบการขยายตวของความตองการ ในปรมาณทรพยากรทนอยลงทกวน

น ไดอยางไร

เปาหมายการพฒนาแหงสหสวรรษ

นโยบาย สงคมสขภาพแหงโลก

1. ขจดปญหาความยากจนและความหวโหยทรนแรง

2. จดใหทกคนไดรบการศกษาขนพนฐาน

3. สงเสรมความเทาเทยมกนทางเพศและใหหญงมสทธมเสยงในสงคมมากขน

4. ลดอตราการเสยชวตของเดก

5. ปรบปรงสขอนามยของแมทกำาลงตงครรภ

6. ยบยงเอชไอว เอดส ไขมาลาเรย และโรคอนๆ

7. ประกนความยงยนของสงแวดลอม

8. พฒนาความรวมมอระหวางพนธมตรเพอการพฒนาทวโลก

WHO-World Health Report 2013

“8 Development Goals for 2015”Summit in September 2000

(UNDP-UN Millenium Project)

กรอบการพฒนาระดบโลก


เศรษฐกจสเขยว โดยสหประชาชาต ตงเปาความสำาเรจในป 2564

พธสารเกยวโต ลดการปลอยคารบอน

สนธสญญานานาชาตเพอลดการปลอยกาซเรอนกระจกทวโลกใหเหลอ15% ในป 2564 (2020)

สบเนองจากสภาวะโลกรอนทเพมขนอยางตอเนองทำาใหนำาแขงขวโลกละลาย ความสงนำาทะเลอาจ

เพมถง 1.5 เมตรและจมหลายเมองสำาคญรมทะเลหรอทงประเทศ เชนนวยอรค และกรงเทพมหานคร

รวมทงการขาดแคลนอาหาร นำา พนธสตว ซงเปนภยตอหลายลานคนทวโลก

พฒนาคณภาพชวต และความเทาเทยมกนในสงคม โดยใหความสำาคญกบ

การลดผลกระทบตอสงแวดลอม และลดการทำาลายระบบนเวศ ทเรากำาลง

ประสบปญหาความขาดแคลนอย

เมองคารบอนตำา (Low Carbon City)

การเพมประสทธภาพการใชทรพยากร (Resources Efficiency)

สงคมเกอกล (Socially Inclusive)

Kyoto Protocal United Nations(extended 2012-2020)

Green Economy and Trade by United Nation (2020)

27

มสามเสาหลกคอ ดานการเมอง ดานเศรษฐกจ และดานสงคมโดยพฒนาสามกายภาพหลกคอ :

- ดานการเมองและความมนคง - ดานเศรษฐกจประชาคมอาเซยน - ดานสงคมวฒนธรรม

เชอมโยงภมภาคตะวนออกเฉยงใตใหเปนหนงดวยประชาคมเศรษฐกจอาเซยนAEC Economic Connectivity 2015/2558

Politics & SecurityAsean Economic CommunitySocio-Cultural Pillar

ผลผลตมวลรวมทวโลกจะเพมขน 4 เทาและประเทศไทยเพมประมาณ 3.5 เทา

GDP in 2050

นโยบายระดบอาเซยน

กรอบการพฒนาระดบภมภาค


29

ไทยออนแอดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยเปนขอจำากดการเพมศกยภาพการแขงขนของประเทศ

แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11 2555-2559 Nation Economy and Social

Development Plan (2012-2016)

• โครงการสรางทางหลวงพเศษและเสนทางรถไฟทรวมอยในแผนคมนาคม

เพอเชอมเมองภมศาสตรสำาคญทางชายแดนของไทยถงทกภมภาค

• เชอมระบบสายสงไฟฟาและทอสงแกซและทอนำามน สพนททาเรอนำาลกทวาย

• ถนนตดใหม 3 เสนทาง ระยะทาง 6,693 กม.

• พฒนาทางหลวงพเศษ 5 เสนทาง ระยะทาง 710 กม.

• พฒนาเสนทางรถไฟรางค 6 เสนทาง ระยะทาง 873 กม.

• เชอมตอการเดนทางรถราง จากโฮจมน-แหลมฉบง-ทวาย

• พฒนารถไฟความเรวสง 4 สาย

• พฒนาปรบปรงทางหลวงชนบท

พฒนาการขนสงสนคา และการคาชายแดนเปนหลก

พฒนาระบบคมนาคมทวประเทศไทยภายในป 2559AEC-Transportation Project (2013-2020)

นโยบายระดบประเทศ

กรอบการพฒนายทธศาสตรระดบประเทศ

หลดพนจากประเทศรายไดปานกลาง ปรบสมดล

และพฒนาระบบการบรหารจดการภาครฐ

ลดความเหลอมลำา

การสรางโอกาสความเสมอภาคและเทาเทยมกนในสงคม

การสรางการเตบโตบนคณภาพชวตทเปนมตรกบสงแวดลอมการสรางความสามารถ

ในการแขงขน

เปนมตรตอสงแวดลอม

กฎระเบยบ

คณภาพชวต/ความร/ยตธรรม

โครงสรางพนฐาน/ผลตภาพ/

วจยและพฒนา


(เขาสยค Digital Revolution & ICT age)

• เพมระดบคะแนน จากผลทดสอบ PISA

• ใหสดสวนผเรยนอาชวศกษาตอสามญเพมขนเปน 50:50

• ใหมหาวทยาลยไทยตดอนดบโลกมากขน

• ใหมการกระจายโอกาสและเพมความเสมอภาค

ทางการศกษามากขน

• แผนการสรางแหลงกกเกบนำาชวคราว 21 แหง

• ขดคลองลดเพอเพมทางระบายนำาจากเจาพระยา

• ลอกคลองและพฒนาคลองเดม

• สรางถนนเลยบคลองลดใหม

• แผนจดการนำาอนๆ

• พลงงานทดแทนเพอการผลตไฟฟา เชน นำา กาซจากขยะ

• พลงงานทางเลอกใหม เชน ลม แสงแดด ความรอน

• พลงงานยงยนเพอภาคการขนสง เชน นำามนมนสำาปะหลง

• พลงงานความรอน จากใตพภพ หรอ จากแสงแดด

นโยบายการศกษาพฒนาคน เพอยกระดบพฒนาประเทศ

แผนบรหารจดการทรพยากรนำา กรมชลประทาน

ใชพลงงานทดแทนและพลงงานทางเลอก 25%

Education Development Plan 2012-2016

Flood water Management Project (2014-2019)

Alternative Energy Development Plan(AEDP 2012-2021)

Low Carbon Societyin 2021

หลกก�รพฒน�โดยดองคประกอบของเมองทเหมาะสมจะผลดอกออกผลคมคา

อยางเทาเทยมใหทกคน

33

Primate City : เมองจดศนยกลางของประเทศกระจายกจกรรมทไมจำาเปนสเมองอนๆ

เพอกระจายการพฒนาใหสมดลกน

หลกการพฒนาการวางผงในระดบตางๆ


การวางผงภาค การรวมมอกนพฒนา

รปแบบการพฒนา องคประกอบในการพฒนาสงทตองคำานงถงเมอวางแผนโครงการ/Framework :

การวางผงเมองเกณฑมาตรฐานผงเมองตางๆ

การวางผงโครงการ

เครองมอในการพฒนา

วางแผนตามนโยบายกลางของประเทศโดยคำานงถงการอนรกษและพฒนาพนท

กำาหนดแนวทางโครงสรางของเมอง

พฒนาโดยคำานงถงเปาหมายของสวนรวม

พฒนาจากความตองการของทองถน

ความปลอดภยสาธารณะสขภาวะของคนความเปนอยทด

นโยบายแผน

โครงการ

งานวจยระดบประเทศความรวมมอจากภาคเอกชน และประชาชนทวไป

Public SafetyPublic HealthPublic Welfare

เปาหมายสงสดวธการดำาเนนงานการพฒนาแบบเฉพาะเจาะจง

วางแผนตามลกษณะภมประเทศเปนหลก เนนการพฒนาเศรษฐกจและสงคมมการวางแผนรวมกบประชาชนในพนท

และบคคลภายนอกมาชวยการพฒนา

1. Urban Planning and Design Standard (APA, 2006)2. Urban Land Use Planning3. เกณฑและมาตรฐานผงเมองรวม พ.ศ. 25494. เกณฑและมาตรฐานการจดทำาและวางผงชมชน5. พรบ.การผงเมอง พ.ศ. 2518

วางแผนพฒนาบรเวณหนงของเมองทตองพฒนาเปนพเศษ ม 6 ประเภท

1. การอนรกษบรเวณพนท

2. การปรบปรงบรเวณพนท

ทมความสอมโทรม

3. การรอสรางใหม

4. การพฒนายานอยอาศยชานเมอง

5. การกอสรางเมองใหม หรอ

ชมชนบรวาร

6. การกอสรางนคมอตสาหกรรม

Conservation

Rehabilitation

Redevelopment

Suburban Development

New Town

Satellite Community

Industrial Estate Development

Top-Down

Bottom-Up

35

ภมประเทศ

พนทโลงวาง

การใชป

ระโยชนท

ดน

สาธารณ

ปโภค/

สาธา

รณปกา

ร

การคมน

าคมและข

นสง

พ นท

ท งหม

ด

ภมประเท

ศ

พ นท

โลงวาง

แนวคดพนท

โลงวางเพอรองรบอนาคต

ผงภมประเทศจะบอกถงพนททสามารถพฒนาเปนเมองได และพนททไมควรถกพฒนา ระบพนททอาจจะเปนสวนทเหมาะสำาหรบการเกษตร พนทอดมสมบรณทางธรรมชาต หรอแมกระทงพนทเสยงภยพบตรนแรง

เปนผงทนำาไปสแนวคดการใชทรพยากรทดนใหเกดมลคาสงสด โดยการลดการกระจายความเจรญของเมองทางแนวราบ ซงจะชวยลดภาระการเดนทางเขาถงสงอำานวยความสะดวกตางๆในเมอง ทงยงยบยงการรกรานพนทธรรมชาตทควรอนรกษเอาไวอกดวย

Topographic Map

Vacant Space

องคประกอบของเมอง


FAR

BCR

OSR

การใชประโยชนทดน

สาธารณปโภค/สาธารณปการ

การคมนาคมและขนสง

พนททงหมด

หากเขาใจความหนาแนนของคนในแตละพนท จะเกดความหนาแนนกนในแตละชวงเวลาแตกตางกน ซงมกจะขนอยกบการ ใชงานในแตละพนท เชนพนทสำานกงานใชงานชวงกลางวน ในขณะททอยอาศยใชชวงกลางคนเปนหลก เมอทราบถงผงการใชประโยชนทดน จะสามารถลดการจราจร รวมไปถงการแบงสดสวนการพฒนาใหเหมาะสม

เปนพนทสำาหรบบรการสาธารณะเพออำานวยความสะดวกแกประชาชนในชวตประจำาวน เชนบรการดานการศกษาใหเขาถงชมชนยอย การแพทยและสาธารณสขทเขาถงไดรวดเรว การพกผอนหยอนใจ รวมไปถงนนทนาการและการกฬา

การออกแบบระบบคมนาคมขนสงทรองรบการพฒนาเมองไดอยางเหมาะสม มเสนทางหลกและรองใหกบเมองทสนบสนนใหคนใชรถนอยลง และหนมาเดนและปนจกรยานกนมากขนได จะสามารถนำาไปสการพฒนาศกยภาพของเมองและสงเสรมคณภาพชวตและสงแวดลอมทด

ผงการใชงานในแตละรปแบบนจะคลองจองกนเสมอเชนการคมนาคมและสาธารณปโภคทมมากกวาในพนทธรกจ จะสงเสรมการคาและลดการจราจรกอนเขาสชมชน ในขณะทมทโลงวางไวรองรบนำาทวมและยงใชเปนพนทสำาหรบจดงานเทศกาลไดอกดวย ดงนนการเขาใจผงทงหมดและเชอมโยงตรรกะเหลานไดจะนำาไปสความเจรญในคณภาพชวตทดขนของทกคน ภายใตพนทและการลงทนทเหมาะสม

สดสวนพนทอาคารตอแปลงทดน

พนทอาคารคลมดนตอแปลง

สดสวนพนทโลงวางตอทสรางจรง

Public Utility Map All Layers Map

Land Uses Map Transportation Map

i

อาหารอนอดมสมบรณ

ชมชนทนาอยส งคมท เปนมตร

i

คออดมคตทสามารถสรางไดดวยการ...

“มสมดลตอนเวศแวดลอม”

i

การพฒนาสอนาคต

มมมองตอ

เรมจากสงคมทเลกทสด


ชมชนแหงการ ‘แบงปน’ สงคมแหงการ ‘ยอมรบ’ ใจเขาใจเรา

เศรษฐกจไทยทสำาคญ คอ โอกาสทชมชนจะสามารถสงเสรมการคากนได เรมตนจากการขายของกนในชมชน เชน มการทำาอาหารขายกนเองในชมชนเลกๆ เพอลดการขนสง จะชวยลดราคาสนคาและทำาใหภาระคาใชจายในชวตประจำาวนลดลง นอกจากน ยงทำาใหผคนมเวลาในชวตมากขน การผลตและคาขายกนเองในชมชนน จะชวยพฒนาศกยภาพแรงงาน ลดชองวางทางสงคมและเปดโอกาสใหธรกจ SME เตบโต ทงยงตอเนองเปนการเพมการแขงขนทางธรกจในระดบประเทศดวย

สงสำาคญคอ การสงเสรมดานสาธารณปโภคและสาธารณปการในระดบชมชนใหด เราจะสามารถสรางสงคมทแบงปนกนดวยการมพนทสาธารณะทใชรวมกน รวมทง แบงสวนหนงของทตนมใหกบผอนเสมอ โดยเฉพาะคนยากไร การแบงปนจะชวยกอใหเกดการเตบโตทางเศรษฐกจทเกอกลกนอยางมประสทธภาพ ซงนำาไปสการทำางานทเปนระบบ สอดคลองกนทงประเทศ

เศรษฐกจจะเตบโต เรมจากจดเลกๆ

สงทตามมาจาก ‘การแขงขน’ คอความแตกตางระหวางบคคลหรอองคกร เราตางยอมรบวา การแขงขนชวยพฒนาสงคมใหรกหนา โดยเฉพาะวทยาการเทคโนโลย แตกมบทพสจนคอความเหลอมลำากนในสงคม สงสำาคญคอโอกาสในการเขาถงทรพยากรและเงนทน โอกาสในการพฒนาความรและศกยภาพตางๆ การประสานงานกนในสงคม ภาคความเขมแขงในชมชน และโดยเฉพาะการปลกฝงทศนคตใหยอมรบในความแตกตาง เพอบมเพาะสงคมใหยกยอง ‘ความคด’ มากกวา ‘ปรมาณเงน’

การยอมรบอาจเกดขนไดหลากหลายรปแบบ ไมวาจะเปนการทมพนทสำาหรบทำากจกรรมรวมกนในชมชน ทสงเสรมวฒนธรรมทมาจากทงรากเหงาของตนหรอตางชาต โดยเฉพาะการใหความสำาคญกบเดกๆ สอนใหพวกเขาใหมเปาหมายอยเสมอ และสงสำาคญคอการผลกดนททำาใหเกดการสรางสรรค มทนและสถานทสนบสนน โดยมองคประกอบคอ ‘จตสาธารณะ’ ซงจะกอใหเกดความสามคค กบ ‘การไมลมรากฐานของตน’ จนมพลเมองแขงแกรงทพรอมจะสบทอดความรและพฒนาไปในโลกโลกาภวตน

สงคมจะพฒนา เรมจากชมชนทเขมแขง

การยอมรบและแบงปนซงกนและกน จะเปนสงเชอมความสมพนธในสงคมใหยงยน เชนเดยวกนกบธรรมชาต ทตองการดแลเอาใจใสจากมนษย เราอาจโทษไดวาการปลอยมลพษมากมายสวนใหญมาจากอตสาหกรรมใหญตางๆ แตนนเกดขนเพอตอบสนองวถชวตทกคน ทเมอความตองการเกดขนสงอตสาหกรรมกจะมการผลตมากขนดงนน สดทายแลวปญหาสงแวดลอมทเกดขนแกไดดวยการรกษาสงแวดลอม ควบคกบเปลยนแนวทางวถชวตเชนแนวทาง Green Economy และ Natural Capital หรอเศรษฐกจเพอสงแวดลอมซงเนนการสรางหรอผลต เพอสงเสรมใหธรรมชาตเตบโตขนในพนท

การสงเสรมซงกนและกนทงมนษยและธรรมชาตเรมตนทการคดถงผลกระทบอยเสมอ โดยเปลยนแปลงพฤตกรรมใหมใหสอดคลองกบการรกษาธรรมชาต และมการสรางทรพยากรขนมาทดแทน บางทการเขาใจสงเหลาน จะชวยนำาไปสการเปลยนแปลงทยงใหญ เมอทกคนรถงความสำาคญของตนตอทกชวตบนโลก ธรรมชาตกจะกลบมาปกปองเรา และทกชวตจะมทยนบนโลกอยางเทาเทยม

สงแวดลอมจะกลบมาทำานบำารงมนษย เมอเราปกปองธรรมชาต

41

การพฒนา บน 3 โครงสรางหลก

โครงสรางทางพนฐาน

การสงเสรมความร

เพอสงเสรมการพฒนาทรพยากรมนษย

และความเทาเทยมกนในสงคม

Knowledge based Infrastructure

Competitiveness InfrastructureGreen Infrastructure

เพอยกระดบขดความสามารถทางเศรษฐกจเพอการสรางคณภาพชวต

ทเปนมตรกบสงแวดลอม

โครงสรางพนฐานการสงเสรม

ขดความสามารถทางการแขงขนขนโครงสรางพนฐานทฟนฟเสรมสรางระบบนเวศ

แนวคด


ดลยนเวศน EQO CITYเมอง Concept :

แหงความสมดลสามดานเศรษฐกจ สงคม สงแวดลอม

EquilibriumEcologyAnd society

ประเทศไทยในความสมดล

i

การพฒนาทฤษฎ

ตามตนแบบ 6 แนวความคด

Urban Farming at Sumida Watercress Farm, Pearl City, Hawaii. - Photo by Kaimana Pine.

ระบบ


ทฤษฎการพฒนาเมองอยางเตมประสทธภาพ

ประช�ชนอยอย�งพอกนพอใชเหม�ะกบสถ�นะและส�ม�รถดำ�รงอยไดดวยตนเองโดยไมตองรอพงคว�มชวยเหลอจ�กภ�ยนอก

ส

5 เมองลกษณะของ

และการผสานแนวคดเขากบเมอง

แนวคด แนวคด

Murano Archipellago, Italy.West Kowloon Cultural District,Hongkong - New City Concept.

เปนเมองทสนกสนาน มชวตชวาและมเอกลกษณเฉพาะตว ในแตละยานมทแสดงออกทางวฒนธรรมใหมๆ

มกระบวนการผลตและขายในตวเมอง มหนารานและสถานทผลตอยในทเดยวกน มกจะเปนรานเลกๆ ทผลตและขาย บางแหงมเสนหจนกลายเปนสถานททองเทยวดวย

ตวชวดเมองทองเทยว ตวชวดเมองอตสาหกรรมครวเรอน

มธรกจ การบรการและพนทสาธารณะ ทเนนใหความสะดวกสบายแกนกทองเทยวเปนหลก

เปนแหลงวตถดบ มการคมนาคมและพนทสาธารณะในบรเวณขนาดเลก มวถชวตกลมกลนกบสภาพแวดลอม

เมองทองเทยวดานนนทนาการและบนเทง

เมองอตสาหกรรมครวเรอน

Flexibleยดหยน เปดเผย

X-Ray

ตวชวดของทง 5 เมอง เราดจากเกณฑหลกคอ การใชประโยขนทดน คมนาคมขนสง สาธารณโภค สาธารณปการ พนทโลงวาง เศรษฐกจ สงคม สงแวดลอม


แนวคด แนวคด แนวคด

Oxford City, England. Seattle Harbour Port, USA.Copenhagen, Denmark

เปนเมองทสงางาม ดยงใหญและเปนสญลกษณใหแกเมอง สภาพแวดลอมเปนมตรกบประชาชน บางครงใชเปนพนทสาธารณะสำาหรบกจกรรมตางๆทมคนมารวมตวมาก

การเรยนรทเปนสวนหนงในชวตประจำาวน เมองและสถานศกษาเชอมโยงกน แบงปนพนทกนใชและเออประโยชนซงกนและกน กอใหเกดชมชนการเรยนรตลอดชวต

การขนสงเชอมโยงกนสมบรณทำาใหมประสทธภาพในการขนสงตงแตตนทางถงปลายทาง ชมชนถกแยกออกจากทาเรอชดเจนแตไมไกลเกนการเดนทางเทา

ตวชวดเมองศนยราชการ ตวชวดเมองการศกษา ตวชวดเมองศนยกลางคมนาคม

ตำาแหนงทครอบคลมพนทใหบรการแกประชาชนไดสะดวก มการใชประโยชนทดนเพอกจการรฐเปนหลก

พนทเมองและสถานศกษารองรบซงกนและกน เดนทางระยะใกล พนทสวนใหญเพอการทดลองและเรยนร

สภาพแวดลอมเมองสวนใหญเพอการขนสงทมประสทธภาพ และสวนทอยอาศยของครวเรอนททำางานทนน

เมองศนยกลางคมนาคมขนสงทางนำาและโลจสตกส

เมองศนยราชการ เมองการศกษา

แบงปน ผสมผสาน ตอยอด

Share Integrate Generate

i

แนวคดยอยออกแบบ

ใหเขากบเมอง

เมองนนทนาการ ออกแบบภายใตแนวคด “ความยดหยน” เพอรองรบการเปลยนแปลงในดานตางๆ ทจะเกดขนตามสถานการณทงทางสงคม เศรษฐกจ และสงแวดลอม ซงการออกแบบเมองจะเนนการพฒนาพนททางดานนนทนาการและบนเทงควบคไปกบการพฒนาเอกลกษณทองถนใหคงอย โดยการเขามามสวนรวมระหวางชมชนตอการพฒนาพนททองเทยว ออกแบบโครงสรางพนฐานของเมองทสามารถรองรบและปรบตวเขากบการเปลยนแปลงของกจกรรมทมความหลากหลายในอนาคต

เมองอตสาหกรรมครวเรอนออกแบบภายใตแนวคด “เปดเผย” ซงเปนการพฒนาทเนนการสรางคณคาแกอตสาหกรรมทองถนควบคกบการพฒนาทางดานการทองเทยว การพฒนาแบงเปน 3 สวนหลก คอ การพฒนาเพอสรางองคความรและตอยอดภมปญญาทองถนใหสามารถแขงขนได การพฒนาเพอสรางประสบการณแกนกทองเทยว พฒนาเมองในรปแบบพพธภณฑมชวต และการพฒนาเพอยกระดบชวตความเปนอยแกชาวบานใหสามารถอยไดอยางยงยน

FlexibleX-Ray

เมองทองเทยวดานนนทนาการและบนเทง

เมองอตสาหกรรมครวเรอน


เมองศนยราชการ ออกแบบภายใตแนวคด “แบงปน” ทใหความสำาคญกบพนทราชการ ในการเปนศนยกลางของการเชอมโยงโครงสรางพนฐาน ซงกอใหเกดการแบงปนพนทระหวางสวนการบรหารจดการการปกครองภาครฐ และชมชน สรางความเทาเทยมในการเขาถงโครงสรางพนฐานสำาหรบประชาชน พฒนาโครงขายของพนทเพอสงเสรมกจกรรมทมความหลากหลาย ทงในดานเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม เสรมสรางคณภาพชวตทดใหคนในชมชน สรางความสงางามใหกบเมอง และสามารถเปนพนทรองรบเมอเกดภยพบต

เมองการศกษาสรางสรรคออกแบบภายใตแนวคด “ผสาน” ทจะกอใหเกดการผสานกนระหวาง ชมชนเมองกบพนทมหาวทยาลย กจกรรมทางธรกจของเมองกบวชาการเรยน ผคนรอบๆ กบนกศกษา การผสานทำาใหเกดการแลกเปลยนซงกนและกนทงความรและความสมพนธ นำาไปสความสมดลของเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม

เมองคมนาคมทางนำาและโลจสตกสออกแบบภายใตแนวคด “ตอยอด” ทจะจดสรรพนทเมองและสวนของอตสาหกรรมทาเรอแยกออกจากกนเพอสงเสรมใหคณภาพของเมองดขน โดยสรางแนวกนธรรมชาต (buffer)ขนมา และแยกเสนทางคมนาคมออกจากกนเพอเพมประสทธภาพในการขนสง ลดปญหามลพษทจะสงผลตอชมชน ซงแนวปองกนทเกดขนนไดเปนแหลงผลตพลงงานใหแกเมองและอตสาหกรรม ทงยงเปนแหลงเรยนรและนนทนาการของประชากรโดยรวม อกทงยงเปนพนทชมนำาและแนวกนภยธรรมชาตไปในตว

Share Integrate Generate

เมองศนยกลางคมนาคมขนสงทางนำาและโลจสตกส

เมองศนยราชการ เมองการศกษา

i

ความเปนไทยนำาทฤษฎตางๆมาปรบใชกบ

อนรกษและฟนฟเสนหของเรา


i

เพยงพอหรอยง?ความสงบ

ความเจรญ

ความอยดกนด

ปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

ไทยอยไดตามอตภาพของตน

หลายตอหลายครงทปญหาการดำารงชวตตองการการแกไขอยางเรงดวน เงนทนหรอความชวยเหลอทมาจากรฐไมสามารถทำาใหไดทนทวงท แนวคดนนำามาจากพระราชดำารสพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ณ วนท 11 กรกฎาคม 2539 กลาวคอ การดำารงอยไดดวยตนเองจงสำาคญมาก จากหนสนทเคยมมากหรอวถชวตทมรายจายมากกวารายรบ ทำายงไงกไมรำารวยเสยท แนวคดของในหลวงน จะสามารถฟนฟความยากไร ชวยเหลอตนเองยามพบภยพบต และรำารวยไดยามธรรมชาตอดมสมบรณ

ปรชญาเศรษฐกจพอเพยง เปนหลกปฏบตทตองการใหประชาชนสามารถอยพอกนพอใชไดตามอตภาพ ดวยการดำาเนนทางสายกลางแหงชวต คอ ความพอดพอประมาณในการผลตและบรโภค ความมเหตผล ทจะคำานงถงผลกระทบจากสงททำาอยเสมอ และการมภมคมกนตอการเปลยนแปลงตางๆ ทงทางสงคมและสงแวดลอม อยางไรกด การปรบตวน จะเกดขนได จำาเปนตองยดถอหลกการสองประการ คอหลก แหงการมความรในการดำาเนนชวต และการมคณธรรม ใหเกดความสามคค ซอสตยในหนาท และชวยเหลอกนและกน

การเพยงพอ โดยไมวงไลตามสงคมทนนยมทหลอกลอเรานน จะชวยใหเราหลดพนจากความฟมเฟอย มความสขพอทจะแบงปนผอน และทสำาคญคอ ‘มเวลา’ ไตรตรองและใหความสขกบชวต


“...เราไมเปนประเทศรำารวย เรามพอสมควร พออยได แตไมเปนประเทศทกาวหนาอยางมาก

เราไมอยากจะเปนประเทศกาวหนาอยางมาก เพราะถาเราเปนประเทศกาวหนาอยางมากกจะมแตถอยกลบ

ประเทศเหลานนทเปนประเทศอตสาหกรรมกาวหนา จะมแตถอยหลงและถอยหลงอยางนากลว

แตถาเรามการบรหารแบบเรยกวาแบบคนจน แบบทไมตดกบตำารามากเกนไป

ทำาอยางมสามคค นแหละคอเมตตากน จะอยไดตลอดไป...”

– พระราชดำารสเนองในโอกาสวนเฉลมพระชนมพรรษา

ณ ศาลาดสตาลย วนท ๔ ธนวาคม ๒๕๓๔

พอประมาณในการผลตและบรโภค

บรโภคแตพอด

กระแสเศรษฐกจโลก

จตสาธารณะ

แบงปนความรกน

รกษาสงแวดลอม

ซอของโดยประมาณตน

สงทเหมาะสมกบตน

ผลตแตพอใชใหคมคากบทรพยากรเสยไป

วธการฟนฟธรรมชาต

คำานงถงผลกระทบของทกการกระทำา

ตอผลกระทบการเปลยนแปลง

ในการดำาเนนชวตทจะชวยเหลอซงกนและกน

มเหตผล มภมคมกน

มความรมคณธรรม

ฟนตวไดไวจากวกฤตเศรษฐกจ

รบมอกบภยพบตได

ทนตอสถานการณ

ไมฟมเฟอย

คำานงถงทรพยากรทเหลออย

คำานงถงมลพษ

i

ยนไดดวยตวเองเขาใจทองถน

ใหความรคน

ตอยอดความคด

แนวคดลำายคสวถแบบชาวบาน

ทฤษฎพฒนาอยางยงยนโครงการแมฟาหลวงผลตภณฑดอยตง

หาขอมลเพมเตมไดท:มลนธแมฟาหลวงโครงการดอยตงอาคารสำานกงานมลนธแมฟาหลวง

สงทโครงการแมฟาหลวงไดใหไวกบพนทดอยตงคอ การอยอยางมศกดศรและมความสข ทามกลางธรรมชาตทอดมสมบรณ การปลกฝนและตดไมเปนเพยงปลายเหตของปญหา ความยากจนหมดหนทางทำาใหคนตองทำาผดกฎหมาย การแกไขควรเรมตนจากการเยยวยารางกายคนใหแขงแรง แลวชวยใหเขามงานทดทำา เพอชวยเหลอตวเอง แลวสดทายจงสงเสรมเรองการศกษาใหคนมปญญา ซงจะนำาไปสการพฒนาทยงยน

“ถาจะชวยคน เรองฝกอาชพตองทำาใหไดมาตรฐานและไมใหขาดทน และอยาใหคนซอของเราเพราะสงสาร”

โครงการดอยตงเกดขนเมอป 2531 ในพระดำารสของสมเดจพระศรนครนทราบรมราชชนน หรอสมเดจยาแหงในหลวงรชกาลท 9

สมเดจพระศรนครนทราบรมราชชนนทรงเหนวา การปลกปา ตองใชททำากนของชาวบาน พวกเขาจะเดอดรอน จงทรงมดำารใหปลกปาใชสอย โดยเลอกปลกกาแฟพนธอาราบกาและแมคคาเดเมย เพราะมความเหมาะสมในพนท และภมอากาศ เปนไมยนตนใบเขยวชอมตลอดทงป ฟนฟปาไดเรว ทงยงไดประโยชนทงสองฝาย ชาวบานทเคยปลกขาว ปลกฝน กลายเปนแรงงานปลกปา เปลยนวถชวตมาทำางานสจรตกบโครงการพฒนาดอยตง โดยโครงการจะเนนสรางงาน ใหกลมคนหลากหลายและมความถนดแตกตางกน


สรางคนโดยการใหความรแกคนในพนท

การเรยนการสอนระบบ มอนเตสเซอร(การเรยนรดวยตนเองและปฏบตจรง)การเรยนและตอยอดจากการทำาอตสาหกรรมในครวเรอนสงเสรมการทำาอาชพในพนทใหคนมงานทำา


สงคม


การหางานทมรายไดมากกวางานเดมของคนในพนท

มาทดแทน

สนบสนนการวจย และพฒนาทองถนสนบสนนทางการตลาดสนบสนนทางการตอยอดความคด

ใหความเปนเจาของพนทปาแกชาวบาน โดยการใหเชาจากดอยตง

การปลกปาเศรษฐกจ และปาใชสอยสนบสนนการวจยทางดานการพฒนาพนธพชและสตว และรกษาธรรมชาตดวยธรรมชาต - ฝาย เพอเกบนำาไวใช - บำาบดของเสย กอนปลอยสธรรมชาต

แนวคดทนำามาปรบใชกบความเปนไทย

55

“ความเปนไทย” ไดรบการนยามโดยปญญาชนสำาคญ ๆ ของไทย

นบตงแตรชกาลท 5 เปนตนมา เปนเครองมอทรฐไทยใชสรางให

เกดความกลมกลนภายใตรฐชาตและมวฒนธรรมหนงเดยว

เพอเปนกรอบความคดทมพลงตอวธคดของคนไทยอยางลกซง

ตอมาไดมการปรบเปลยนจดเนนและความหมายของ

“ความเปนไทย” เปนระยะ ๆ เพอตอบสนองบรบททางสงคม

และการเมองทเปลยนไป

กระแสโลกาภวตนทำาใหโครงสรางสงคมและวฒนธรรมไทย

เปลยนแปลงอยางมากและรวดเรว เกดคนกลมคนใหม ๆ

คนหลากหลายกลมขน สงคมมความแตกตางระหวางคนใน

แตละระบบนเวศ แตละกลมอาชพ แตละระดบรายได

แตละระดบการศกษา ฯลฯ และยงมการขยายตวของวฒนธรรม

ตางชาต ททำาใหวถชวตของคนหลายกลมเปลยนแปลงไป

“ความเปนไทย” ทเกดขนใหมจงมลกษณะทเปดกวางใหแก

ความหลากหลายทางวฒนธรรมมากขน สนองรบกบความ

ตองการแสดงออกซงอตลกษณทองถนของกลมคนทแตกตาง

มากขน ทำาใหเกดพนทแบงปนทงในทางการเมอง เศรษฐกจ

สงคมและทางวฒนธรรมมากขน

ความสมพนธกบวถชวต วฒนธรรม และสงแวดลอมความสมพนธทางสงคมแบบไทย

ความเปนไทย (Thainess) และอตลกษณ (Identity)

ตอบรบทการออกแบบพนทเมอง

นาทองเทยวมากทสด และยงเปนอนดบ 50 ของประเทศทคนอยากมาอยมากทสดในโลก

อนรกษและพฒนา

ความเปนไทย อตลกษณของเมอง

อภญญา เฟองฟสกล. 2546. อตลกษณ (Identity) การทบทวนทฤษฎ และกรอบแนวคด, น.18-20. กรงเทพมหานคร :สำานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต.

อสร มาหะมะ. 2556. พนทและการธำารงอตลกษณทางชาตพนธของชาวมลายมสลม . [ออนไลน]. เขาถงไดจาก:http://atree2.blogspot.com/2013/03/blog-post.html. สบคน 15 กนยายน 2556

56

อตลกษณ (Identity) :

คอ สงทแสดงใหเหนถงลกษณะเฉพาะ

ของกลมทางสงคม ซงหมายความรวม

ถง สงของ ลกษณะนสย วถการดำารง

ชวต ตลอดจนกระบวนการคดและ

ความเชอตางๆ ทสามารถทำาใหจำาแนก

แยกแยะตนเองออกจากกลมสงคม

กลมอน แสดงใหเหนวาเราคอใคร

แตกตางหรอเหมอนกบคนอนอยางไร

ซงอตลกษณทสามารถคงอยไดสำาหรบ

ชมชนนน ตองเปนสงทมประโยชน

ชาวชมชนเหนวาเปนสงทมคณคา

จงเตมใจทจะสามารถรกษาอตลกษณนน

อตลกษณเปนสงทประกอบดวยสอง

สวนคอ สงทเปนตวเราอยางแทจรง

และสงทสงคมอยากใหเปน ซงมการ

เปลยนแปลงไดตลอดเวลาตามบรบท1

การสรางสรรคการออกแบบพนทชมชนเมอง ควรพจารณาและใหความสำาคญกบปจจยเกยวกบการ “รกษา

และเนน” อตลกษณ (identity)/เอกลกษณ (Uniqueness)/ จนตภาพ (image)/ จตวญญาณของสถานท

(spirit of place หรอ genius loci) ของเมอง

อตลกษณของชาวมสลมทเมองปตตาน :

ในทก ๆ วนเสาร พนทมสยดกลางเมองปตตาน จะมผคนเขารวมเพอรอฟง

การบรรยายทางศาสนาในมสยด ราว 5,000 คน ทมาจากพนฐานทางสงคม

ทหลากหลายแตกตางกน ทงหญงและชาย อาชพ การงาน คนในและคนนอก

ตงแตระดบชาวบานทประกอบอาชพกรดยางไปจนถงพนกงานบรษท

หางราน ครสอนศาสนา นกเรยนปอเนาะ อกทงเจาหนาทฝายปกครอง

ฉะนนการรวมตวมารบฟงการบรรยายหลกศาสนาในพนทมสยด จงกลายเปน

พนทของการแสดงอตลกษณและการพยายามรกษาความเปนมลายมสลม

มการใชพนทชมชนเมองทเปนพหสงคม มบานแถวเรยงรายทเปนรานคา

ของคนจน มลายมสลม และคนไทย สลบกน และมการคาขายขางบรเวณ

มสยด ไมวาจะเปนอาหาร เสอผา เพชรพลอย นำามน นำาหอม และหนงสอ

ตำาราศาสนาตางๆ ในพนทบรเวณนของทกๆ วนเสารไดกลายเปนทเฉพาะ

ของชาวมลายมสลมในการคาขาย จำาหนายสนคา2

ปจจยทางสงคมและวฒนธรรม ปจจยทางสนทรยภาพการใชทดนเดม ทวทศนเมอง ชนบท อตสาหกรรม

เกษตรกรรม ทอยอาศยทวทศนพเศษของพนท คณภาพของพนทโลงวาง

สงกอสราง ทหมายตาผง อาคาร สงกอสราง บรเวณทมความสำาคญในประวตศาสตร ศลปกรรม โบราณคด และมความสำาคญในปจจบน สงทควรอนรกษ สถาปตยกรรมพนถน วสดทองถน

ทงทเปนธรรมชาตและมนษยสรางขน เพอชวยจดจำาสถานท เพอชวยกำาหนดทศทาง เกดความประทบใจ

วถชวต/วฒนธรรม

พนทหรอบรเวณกจกรรมของชมชน ยาน ลาน ถนน ทางเทา การเกดวถชวต ขนบธรรมเนยมประเพณ ศาสนา วด ตลาด

เมองทเกดเอกลกษณจากทตง ภเขา ธรรมชาต ทะเล คลอง

มสยดเมองปตราจายา

57

นองแนนอาย 4 ขวบ สามารถปนจกรยานไปเรยนได เพราะเมองนปลอดภยสำาหรบเดกและมโรงเรยนอยใกลบานทกๆคน

แบรนดไทยไปแบรนดโลก เดกไทยมหองสมดออกแบบกระจายทวประเทศ นบวาใหญทสดในเอเชย เปนตนกำาเนดกลมนกสรางสรรคระดบโลก

Car Free Day กลายเปนเทศกาลททกคนรอคอย ถนนหลายเสนปดใหมการแสดง พอแมหยดงานพาเดกๆมาเทยวกรงเทพกนหนงวน

พนทในอยธยามากกวาครง กลายเปนพนทอนรกษทางวฒนธรรม ไรการจราจรคบคงกลายเปนพนทพบปะสงสรรคของคนจากทวโลก

ระบบการศกษาใหความสำาคญกบการคดดวยตนเองมากขน เนนใหคดดวยตวเองอยางสรางสรรค และเปนประโยชนกบสงคม

แมคาเคยขายอาหารรมทางอยกรงเทพกลบมาเปดอตสาหกรรมบรรจอาหารโดยใชเทคโนโลยทนสมยในราคาไมแพง

อนาคตประเทศไทย

ในอก 50 ป หากเรารวมใจกนพฒนา


แนวคด ‘พอเพยง’ และ การดำาเนนงานแบบ ‘ดอยตง’ ถกนำามาปรบใชในการ

พฒนาเมองทวประเทศ ยกระดบชาวบานงานศลปะถกพฒนาขนจากพนฐานสงคมไทย

ทงศลปนและชางฝมอไทยไดรบการยกยองอยางเปนทางการจากทวโลก

องคกรเพอการอนรกษธรรมชาต ไดรบความสำาคญมากขน ทำาใหหลายๆ โครงการของภาครฐและเอกชนผานการวจยและออกแบบลดผลกระทบตอธรรมชาตใหเหลอนอยทสด

จากเชฟขางถนนกลายมาเปนเชฟระดบโลก เปดรานอาหารทรมทะเลดงไปทวโลก คนตอควยาวเปนกโล

สถตเดกเรยนพเศษนอกหองเรยนนอยลงธรกจเรยนพเศษซบเซา แตสนามกฬาแนนเอยดกจการเพอนนทนาการเตรยมขยายตว

หนละครเลกโจหลยส มโรงละครเปนของตวเองอกครง ตามคำาเรยกรองของคนทวประเทศทอยากชนชมการแสดงของไทย

พดำาเคยอยกทม.เพราะทำานาแลวไมรงตอนนกลบไปอยกบแม เปดธรกจนวตกรรมขาวอนทรยของตวเองทชยภม

ประเทศไทยมหนวยกำาจดสารพษรวไหลทตองผานการฝกฝนทเขมงวดเพอทำาภารกจชวยเหลอทงยงทำาโครงการเพอสงแวดลอมอยางตอเนอง

นกเรยนปรญญาสวนหนงเลอกทจะเปนนกวจยในพนทชนบทเพอพฒนาประเทศไดอยางตรงจดและยงยน

ก�รทำ�ให ประเทศไทย

ฝนเปนจรงไดความรวมมอตองใช

i

เมองมบทบาทหลกในดานอำานวยความสะดวกตอการอยอาศย การเปนแหลงงาน เปนศนยกลางการศกษา ธรกจ การคาและการใหบรการทางสงคมตาง ๆ เปนตวสำาคญในการขบเคลอนเศรษฐกจของประเทศ ในปจจบนเมองตองเผชญความทาทายใหมๆ ทเกดขนอยางตอเนอง และปจจยปญหาท

เพมความซบซอนมากยงขน

จากทกคน

61

ปจจยปญหาทเพมความซบซอนตองการรปแบบการจดการใหมๆ

บรหารจดการเมอง

หลกการ

การบรหารจดการทมประสทธภาพจะตองสามารถตอบรบกบความทาทายเหลาน เพอใหเมองนาอยอาศยและมการเตบโตอยางยงยนทงทางเศรษฐกจ สงคม และ สงแวดลอม และเพอตอบสนองตอการแกไขปญหาในมตตางๆ ของเมองหรอตอการหาโอกาสใหมๆ ในการพฒนาเศรษฐกจ

นอกจากการนำาหลกการบรหารจดการ เมองทดมาใชแลว เมองจะตองปรบจาก “บทบาทเดม” ส “บทบาทใหม” ทตองคดรเรมนำาเอานโยบาย มาตรการและเครองมอตางๆ ทเหมาะสมมาใชควบคกบการกำาหนดมาตรการการพฒนาเมอง ผงเมอง เพอพฒนาขดความสามารถในการบรหารจดการเมองใหมประสทธภาพมากยงขน

ก�รขดแยงระหว�งก�รพฒน�ท�งเศรษฐกจกบคว�มตองก�รของประช�ชนในเมอง

ผลกระทบตอตอก�รเปลยนแปลงของสภ�พอ�ก�ศ เชน ภยจ�กนำ�ทวม คลน

คว�มรอน (Heat waves)ก�รข�ดแคลนนำ� หรอดนถลม

สภ�วะก�รแขงขนระหว�งเมอง ก�รเปนเมองทมคณภ�พทส�ม�รถตอบรบกบระบบเศรษฐกจแบบใหม (New Economy) มศกยภ�พทจะดงดดก�รลงทนใหเข�สพนทเมองได

โครงสรางประชากรทกำาลงเขาสสงคมของผสงอายประชากรวยแรงงานจะมสดสวนนอยลง ครวเรอนของคนไทยทจะมขนาดเลกลงและหลากหลายขน

อตร�ก�รขย�ยตวทสงของประช�กรเมอง สร�งคว�มกดดนและคว�มท�ท�ยอย�งม�กในก�รพฒน�โครงสร�งพนฐ�น ใหส�ม�รถรองรบกบประช�กรท

เพมม�กขนได ทงท�งด�นระบบส�ธ�รณปโภคและระบบคมน�คมขนสง ทอยอ�ศยและส�ธ�รณปก�ร ปญห�ก�รจร�จร มลภ�วะและก�รกำ�จดของเสย พลงง�น และปญห�สงแวดลอม


Cheap price

Residential

ในนวยอรค และโตเกยว เทศบญญตใหภาคเอกชนทพฒนาทพกอาศย จะตองปนสวนประมาณ 5-10% ขายในราคาทคนรายไดนอยจายได

62

ประสทธภาพของเมอง

ความเปนธรรม

ความยงยน

• ใชทดนเมองใหไดประโยชนสงสด โดยยดหลกเชงเศรษฐกจเปนหลก จดโซนนง หรอควบคมการใชประโยชนทดนควบคกบมาตรการดานภาษ

• บรณาการแผนไปกบการขนสงมวลชนและ

โครงสรางพนฐาน เพอกำาหนดทศทางในการขยายตวของเมองตามทศทางทตองการ โดยลงทนใหคมคามากทสด

• มรปแบบการขนสงทเหมาะสมกบพนทและความสามารถในการจายของประชากร จะตองนำาเอาทกรปแบบการเดนทางรวมมาพจารณารวมกน รวมถงขนสงระหวางประเทศ

• นโยบายมโครงการหรอแผนงาน ทรองรบผมรายไดนอย เชนเทศบญญตของเมองเพอการแบงปนแกคนรายไดนอยในสงคม เปนตน

• มลคาทดนทสงขน ถกนำากลบมาคนสสงคมดวยวธการตางๆ เชนภาษมลคาเพม หรอการประเมนพเศษ

• สงเสรมแรงงานนอกระบบ (Informal Sector) ซงมมากถง 2 ใน 3 ของแรงงานทงหมด ควรมการจดทำาฐานขอมลและมาตรการเพอชวยเหลอและคมครองทงดานกฎหมายแรงงาน รวมไปถงประกนสงคม จะลดความเหลอมลำาของคนในเมองอกรปแบบหนง

• การเตบโตทางเศรษฐกจอยางยงยน ดานการเชอมโยงกลมอตสาหกรรม (industrial Sector) ทเพมขดความสมารถการแขงขนเขากบเมองโดยรอบ เชน พนทเกษตร

• ใชทรพยากรทมอยอยางยงยน ลดการฟมเฟอยเชน การใชพลงงานไฟฟาและนำามน กำาหนดมาตรการควบคการพฒนาขนสงมวลชน เชน การจดเกบคาใชการจราจรในบรเวณเมอง (Congestion Charge Zone)

• ฟนฟสงแวดลอมอยางยงยน ดวยการวางแผนการขยายตวของพนทชานเมองลวงหนา การควบคมขยะ นำาเสย และสรางนวตกรรมการประหยดพลงงาน

Congestion

Charge Zone (CCZ)

จาย 100 บาท คาผานทางจราจรหนาแนนพเศษ

63

ฟนฟสงแวดลอมอยางยงยน

หลกการ

การวางแผนการขยายตวของพนทชานเมองลวงหนาและอยางมประสทธภาพเพอไมใหเมองขยายตวไปอยางไรแผนและไรทศทาง การวางแผนอนาคตของการขยายตวของเมองตองเผอไปยงขอบเขตภายนอกพนทหลกของเมองดวย เนองจากสวนใหญ ปญหาของเมองจะเรมตนสงสมมาจากพนทรอบนอก การบรหารจดการพนทบรเวณนจงเปนปจจยสำาคญและเชอมโยงกบการวางแผนถนนสายหลกและถนนสายรอง เครอขายสาธารณปโภค และโครงสรางพนฐานใหนำาหนาการพฒนาของเมอง

การวางแผนการขยายตวของพนทชานเมองลวงหนาและอยางมประสทธภาพ

นำาประปา

ไฟฟา

หมนเวยนนำา

หมนเวยนขยะ

ภาษเกบพเศษ


ปรบปรงการระบบการจดการขยะมลฝอย ตองมงดำาเนนตามหลก R: Reduce (ลดจำานวนของเสย) Recycle (นำามาแปรรปใชใหม) และ Reuse (นำามาใชใหม) ควรมการสนบสนนจากภาครฐแกธรกจรวบรวมและรบซอขยะรไซเคลในเรองการจดการแหลงเงนกดอกเบยตำา และการชวยเหลอดานภาษ

เมองจะตองอนรกษพลงงานโดยการนำานวตกรรมและเทคโนโลยประหยดพลงงานมาประยกตใช ยกตวอยางเชน ระบบไฟเปดปดอตโนมต หลอดประหยดพลงงานสำาหรบไฟทอยบนทองถนน เมองจะสามารถประหยดพลงงานอยางมหาศาลโดยการพฒนาและนำาแผนและกฏเกณฑทเหมาะสมมาบงคบใช ผานเครองมอการกำาหนดราคาคานำาคาไฟ (Utility pricing) และภาษทดน (Land tax) ตวอยางเชน ขอบงคบอาคารควรจะมงไปทการรกษาความหนาแนน สงเสรมการใชแสงจากธรรมชาต ลงทนดานการใชพลงงานทางเลอก

ดวยหลกทวา จดสรรทรพยากรทมจำากดอยางไรใหเกดประโยชนสงสด การออกแบบเครองมอทางเศรษฐศาสตรทมประสทธผล จะสามารถสรางแรงจงใจใหผทมสวนไดสวนเสยทกฝายตกลงจบมอกนแกปญหา อยางการนำาภาษสงแวดลอมมาใช เชน ภาษคารบอน ในทางเศรษฐกจและนโยบายภาษคารบอนไดเพมการแขงขนเพอชวยพลงงานทางเลอกประเภทอน

สรางนวตกรรมประหยดพลงงาน

การควบคมขยะ นำาเสย ทดขน

การใชเครองมอทางเศรษฐกจในการจดการ

65

ภาครฐเพมบทบาทตนเองเปนผประกอบการกบบทบาทการเปนผชวยเหลอใหมากขนขยายความรวมมอกบ ภาคเอกชนและองคกรความรวมมอในระดบชาตและนานาชาต

CSR.Coorporate Social Responsibilityสนบสนนและประสานงานใหเกดกจกรรมความรวมมอในการชวยเหลอสงคม

PPDP.Public PrivateDevelopmentParnershipดำาเนนงานโครงการรวมมอกบภาคเอกชนในการพฒนาทไมหวงผลกำาไร

PSD.Public SectorDevelopmentการใหความชวยเหลอภาคเอกชนโดยเฉพาะ กลม SMEs ผานทางวชาการ

เมอชมชนในเมองเขมแขงและมความร จะกอใหเกดความตองการใหมๆ (Public Demands) เพมขนตอผบรหารเมอง และการบรหารนนตองยดหลกตรวจสอบได (Accountability)

บทบาทใหมเปลยนแปลงส

เพอเพมสมรรถนะการแขงขน


พฒนาสงคมสรางความชอบธรรมโดยพฒนาชมชนใหเขามามสวนรวมในการกำาหนดนโยบายและแผนงานโครงการมากขน

ยกระดบการลงทนโครงสรางพนฐานปรบเปลยนวธการลงทนของภาครฐ โดยใหเอกชนเขามามสวนรวมมากขน

ชมชนเมองมสวนรวมในโครงการจดสรรบรการพนฐานดวยตนเอง โดยเขามามสวนรวมสรางสรรคแนวคดใหมๆ เพอรกษาความเปนเมองนาอยใหยงยน

ทองถนสามารถขบเคลอนโครงการใหบรรลเปาหมายไดโดยประชาชนมโอกาสรบรขาวสารการทำางานรวมกนและมสวนรวมการกำาหนดควบคมการตดสนใจ

ประชาคมเมองและชมชน มการประชมรวมกน มองคกรและชมชนทเขารวมในกระบวนการพฒนา

ประชาชนไดรบความกาวหนาทางเทคโนโลยสารสนเทศและความสามารถในการเขาถงขอมลตางๆ อยางเพยงพอจนกลายเปนกลมคนทมความมนใจในตวเองและมความร

PPP.=

BLT. BOT. BOO.Public PrivatePartnership

Build, Lease, and Transfer.

Build, Operate, and Transfer.

Build, Own, and Operate.

การรวมมอกนของรฐและเอกชนโดยเนนใหเอกชนเปนทงผจดหาและลงทนในบรการสาธารณะ

เอกชนจดสรางและพฒนาแบกรบความเสยงการดำาเนนการกอนโอนใหเปนของรฐแลวจงเชาโครงการนนตอจากรฐ

เอกชนจดสรางและบรหารจดการแลวจงโอนทรพยสนใหแกรฐเมอหมดสญญา

เอกชนสรางและถอครองกรรมสทธและบรหารจดการภายใตระยะเวลาทกำาหนดไว

C-1

“Threshing rice” Mae Klang Luang, Chom Thong, Chiang Mai, Thailand.by Nobutaka Kuzewww.facebook.com/nobythaiphotography

“Buffalo”by Nobutaka Kuzewww.facebook.com/nobythaiphotography

“Container Cargo freight ship with working crane”by Anek Suwannaphoomwww.flickr.com/photos/anekoho/

“Rice field near Umphang”by Michael Schwabwww.flickr.com/photos/michaelandanita/

“Floating Market”by Nobutaka Kuzewww.facebook.com/nobythaiphotography

CitationPhotographers

“Air Borne”by Vichaya Popwww.facebook.com/Pop315Photography

“BKK view from Fisheye lens from Breeze, Lebua State tower,Thailand.”by Weerakarn Satitniramaiwww.flickr.com/photos/weerakarn/

“ The City Monk “by Kob Kittitat Kiattanavith

“ Spirits “by Kob Kittitat Kiattanavith

“ Curious “by Belle Thana

“Freedom of Thais” Unreveiled Photographer,images taken in 2010

Urban Guildeline for The Future of Thailand C-2

อางองรายนามชางภาพ

“Baby Rice Field”, Maejam, Chiang Mai, Thailand.by Belle Thana

“Old Bangkok at Duck”Phraeng Phuton, Bangkok.by Nobutaka Kuze.

“Old Riverside Town”Chanthaburi, Thailandby Nobutaka Kuze.

“Throw from Heart”by Ekkachai Pholrojpanya

“Stripe”by Anan Charoenkalwww.tonnaja.com

“One Two Three Four”by Christopher Cotrellwww.flickr.com/photos/qousqous/

“A Red Tree” Phu Hin Rong Kla Na-tional Park, Phitsanulok, Thailandby Nobutaka Kuze.

“Care”by Ekkachai Pholrojpanyawww.flickr.com/photos/joeziz/

“Thai-Burma Railway, Kanchanaburi, Thailand”by Nobutaka Kuzewww.facebook.com/nobythaiphotography

“Factory” by Ice Supavit KeriFB: Ice Supavit Photographywww.icesupavit.com

Silent Elevated Streetby Belle Thana.

Untitledby Supavit KerivananukulFB: Ice Supavit Photographywww.icesupavit.com

“Above The City Life”by Kob Kittitat Kiattanavith

“Street Life’s Collection”by Kob Kittitat Kiattanavith

C-3

Citationcontents in the book

Asia Development Bank (ADB). 2008. Managing Asian cities. Manila: Asia Development Bank

Roberts, Brian, et al. 2006. Urbanization and sustainability in Asia. Good Practice Approaches in Urban Region Development. Manila: Asia Development Bank (ADB).

World Tourism Organization (WTO). 2009. Managing Metropolitan Tourism- An Asian Perspective. Madrid, the World Tourism Organization.

Cloudbursts Project, Copenhegen: “An Opportunity to set new standard for city Planning”. Topos Magazine: Urban Strategies, Issues 84/2013.

“Green and Blue Infrastructure”. Topos Magazine: Urban Strategies, Issues 84/2013.

Urban Recovery, Detroit: “From a car manufacturing center to a sustainable city”. Topos Magazine: Urban Strategies, Issues 84/2013.

United Nation. UN Millenium Project: Millenium Development Goals(MDGs) reached before 2015. http://www.unmillenniumproject.org/goals/index.htm United Nation(UNFCCC Framework Convention on Climate Change). Kyoto Protocal 2008-2012/2013-2020. http://unfccc.int/kyoto_protocol/items/2830.php

United Nation(UNEP). Green Economy and Trade Report. http://www.unep.org/greeneconomy

United Nation(UNSDSN Sustainable Development Solutions Network). World Happiness Report 2013. http://unsdsn.org/happiness/

มลนธแมฟาหลวงในพระบรมราชปถมภ. โครงการพฒนาดอยตง อนเนองมาจากพระราชดำาร. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก http://www.maefahluang.org/index.php. สบคนวนท 18 กนยายน 2556.

มลนธชยพฒนา. เศรษฐกจพอเพยง. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก http://www.chaipat.or.th/chaipat/index.php. สบคนวนท 18 กนยายน 2556

สำานกงานขบเคลอนการพฒนาตามปรชญาเศรษฐกจพอเพยง(สปพ.). คมอและแนวทางการดำาเนนงานโครงการขบเคลอนการพฒนาตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง(ป2556). เขาถงไดจาก http://www.chumchon.go.th/index1.php. สบคนวนท 17 กนยายน 2556

Tnahra’s Blog. “ววฒนาการทางสงคม เศรษฐกจ การเมอง และการปกครองของสงคมโลก”. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก http://tnahra.wordpress.com/1/. สบคนวนท 16 กนยายน 2556

On DevelopmentFramework :

On City Planning :

Urban Guildeline for The Future of Thailand C-4

อางองทมาเนอหาตางๆ

Deutshce Post DHL. Delphi Study: “Customer Needs in 2020”. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก http://www.dpdhl.com/en/logistics_around_us/delphi_dialog_2020.html. สบคนวนท 18 ตลาคม 2556.

Deutshce Post DHL. Delphi Study: “Ten Trend for the Next 10 Years”. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก http://www.dpdhl.com/en/logistics_around_us/delphi_study/ten_future_trends.html. สบคนวนท 18 ตลาคม 2556

Agriculture Bussiness Week. “Lesson from Japan’s Agri-Cooperatives”. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก http://www.agribusinessweek.com/lessons-from-japans-agri-cooperatives/. สบคนวนท 21 ตลาคม 2556

Ministry of Agriculture, Forestry and Fisheries(MAFF). “The Basic Law on Food, Agriculture and Rural Areas”. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก http://www.maff.go.jp/e/basic_law/basiclaw_agri/basiclaw_agri.html. สบคนวนท 21 ตลาคม 2556.

JEMAI CFP Program. “Carbon Footprint of Products Communication Program”. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก http://www.cfp-japan.jp/english/overview/index.html. สบคนวนท 21 ตลาคม 2556.

วสท.2553 Green Engineering/Green World. “มารจกกบ คารบอนเครดต(Carbon Credit)” [ออนไลน]. เขาถงไดจาก http://www.loxleyconstruction.com/index.php?option=com_content&view=article&id=249:qq-carbon-credit&catid=43:green-scoop&Itemid=121. สบคนวนท 22 ตลาคม 2556.

United Nation(UNFCCC). “What is the Clean Development Mechanism?”. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก http://cdm.unfccc.int/about/index.html. สบคนวนท 23 ตลาคม 2556.

Ministry of Economy, Trade and Industry. “Domestic Credit Utilization Scheme for Support-ing Recovery from the Great East Japan Earthquake”. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก http://www.meti.go.jp/english/press/2011/1021_03.html. สบคนวนท 24 ตลาคม 2556.

CBAN Canadian Biotechnology Action Network. “ GM Wheat rejected by 233 consumer, Farmer Groups in 26 Countries”. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก http://www.cban.ca/Press/Press-Releases/GM-Wheat-rejected-by-233-Consumer-Farmer-Groups-in-26-Countries. สบคนวนท 25 ตลาคม 2556.

ทมวาไรต เดลนวส. “มองรอบดานบรหารจดการ เมอง หลากแนวคดสรางประสทธภาพยงยน”. หนงสอพมพเดลนวสออนไลน วนพธ 23 มกราคม 2556. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก http://www.dailynews.co.th/Content/Article/38394/มองรอบดานบรหารจดการ+%26q สบคนวนท 16 ตลาคม 2556

ณฏฐพชร ทศนรงเรอง. “ปาฐกถา...ดร.สมคด จาตศรพทกษ จบชพจรไทย ศก.ไทย อาการนาเปนหวง!!”. วนองคาร 20 พฤศจกายน 2555, สำานกขาวอศรา. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก http://www.isranews.org/thaireform/thaireform-talk-interview/เศรษฐกจ/item/17724-ปาฐกถา…-ดร-สมคด-จาตศรพทกษ-จบชพจร-ศก-ไทย-อาการนาเปนหวง.html สบคนวนท 14 ตลาคม 2556

Thaipublica. “จบชพจรไทย(1): 3อาการเสอมถอยทเรมฟอง”. 30 กนยายน 2556. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก http://thaipublica.org/2013/09/a-nation-in-decline-1/. สบคนวนท 14 ตลาคม 2556.

สถาบนอนาคตไทยศกษา รวมกบ ไทยพบลกา. “Background Paper: A Nation in Decline?” จบชพจรประเทศไทย, หนา14-49. ตลาคม 2556. Bangkok: Thailand Future Foundation.

On Strategies :

ความกาวหนาทางเศรษฐกจเปนเพยงหนทางหนงสการพฒนาทยงยน ไมไดเปนเปาหมายการพฒนาในตนเอง ดงนนจงตองประกอบไปดวยความอดมสมบรณทางธรรมชาตและความสขทางสงคมดวย ทงน ขนอยกบความมนคงของมนษย การตดไมทำาลายปาจะไมมวนหมดไป หากความตองการพนฐานของชมชนยงไมไดรบการดแล โครงการจงพฒนาหนวยธรกจตางๆขน ไดแก ธรกจอาหาร เกษตร การทองเทยวและหตถกรรม เพอยกระดบคนในพนทในระยะยาว โครงการจงกาวกระโดดจาก การปลกพชทดแทนยาเสพตด สการพฒนาทางเลอกทหลากหลายในการดำารงชวตทยงยน เปาหมายสงสดในการเสรมศกยภาพของชาวบานใหมทกษะความคด ความสามารถทางธรกจ คอ สามารถรบมอและจดการ กบความกาวหนาและผนผวนของตลาดโลก ซงสงผลกระทบตอเศรษฐกจทองถนไมทางใดกทางหนง

– มลนธแมฟาหลวงฯ.

1. ควรหาขอมลจากแหลงอนๆ มาประกอบกบการอานหนงสอเลมน

2. แนวทางการพฒนาเมองในหนงสอเลมนเปนเพยงการเสนอแนวคดภาพรวม

การจะนำาไปปรบใชจรงควรองจากสภาพจรงของเมองเปนหลก และปรบใชใหเขากบยคสมย

3. ใหมเปาหมายทยงใหญอยเสมอ

4. ดแลรกษาหนงสอไวใหนาน เพอสงตอความรใหกบอกหลายๆคน

5. อยายดถอความคดใดเปนหลกในขนตน แตใหเขาใจทกมตของเมองอยางถองแท

แลวจงพฒนาใหตรงจดปญหาของเมอง

6. มองผลกระทบตอภาพรวมของทก ๆ การกระทำาและการเปลยนแปลงอยเสมอ

7. มองหาทงขอด ขอเสย กอนตดสนใจ

8. พยายามอยรวมกบธรรมชาต อยางยงยน

หลกการใชคมอ

ทกวนนประเทศไทยยงมทรพยากรพรอมมล ทงทรพยากรธรรมชาตและทรพยากรบคคล ซงเรา

สามารถนำามาใชเสรมสรางความอดมสมบรณและเสถยรภาพอนถาวรของบานเมองไดเปนอยางด...

...ขอสำาคญเราตองรจกใชทรพยากรทงนนอยางฉลาด คอไมนำามาทมเทใชใหสนเปลองไปโดยไร

ประโยชนหรอไดประโยชนไมคมคา หากแตระมดระวงใชดวยความประหยดรอบคอบประกอบดวย

ความคดพจารณาตามหลกวชา เหตผล และความถกตองเหมาะสมโดยมงถงประโยชนแทจรงทเกด

แกประเทศชาต ทงในปจจบนและอนาคตอนยนยาว

– พระบรมราโชวาทพระบาทสมเดจพระเจาอยหว เนองในการเสดจออกมหาสมาคม

งานพระราชพธเฉลมพระชนมพรรษา วนศกร 5 ธ.ค. 2529.

Documents

The Urban Guideline เมืองออกแบบได้ - Issue 01