Thoracale wervelkolom Thoracale wervelkolom en ribbenen ribben

Onderzoek en Onderzoek en

behandelingbehandeling

Inhoud van de dagInhoud van de dag

Inleiding anatomie, fysiologie, kinesiologieInleiding anatomie, fysiologie, kinesiologie

Onderzoek Onderzoek

Behandeling Behandeling

AnatomieAnatomie

Thorax 12 wervels, 24 ribben( ) en corpus Thorax 12 wervels, 24 ribben( ) en corpus en manubrium sternumen manubrium sternum

Th 2 t/m Th 10 typische thoracale wervelsTh 2 t/m Th 10 typische thoracale wervels Th 1 - atypische wervel- heeft een unifacet Th 1 - atypische wervel- heeft een unifacet

voor de eerste ribvoor de eerste rib Th11 en Th12 – atypische wervels – Th11 en Th12 – atypische wervels –

unifacet voor de articulatie met de 11unifacet voor de articulatie met de 11ee en en de12e rib – Th12 inferieure gewrichts-de12e rib – Th12 inferieure gewrichts-vlakken komen overeen met LWK vlakken komen overeen met LWK

Typisch en atypischTypisch en atypisch

AnatomieAnatomie

Processus transversus gaan van breed Processus transversus gaan van breed naar smaller thoracaal (craniaal-caudaal)naar smaller thoracaal (craniaal-caudaal)

Processus spinosis zijn vrij groot – Processus spinosis zijn vrij groot – projectie Th4/Th6 half nivo lager – projectie Th4/Th6 half nivo lager – Th7/Th9 een nivo lager – Th10/Th12 op Th7/Th9 een nivo lager – Th10/Th12 op gelijke nivogelijke nivo

Zygapophysiale gewrichten verticaal Zygapophysiale gewrichten verticaal georiënteerd, superiore facetten georiënteerd, superiore facetten projecteren dorsaal en lateraal projecteren dorsaal en lateraal

AnatomieAnatomie

Costotransversale gewrichten aan ventrale Costotransversale gewrichten aan ventrale aspect processus transversusaspect processus transversus

In de costovertebrale gewrichten In de costovertebrale gewrichten articuleren de kopjes articuleren de kopjes

van de ribben met van de ribben met

demifacetten en discusdemifacetten en discus

AnatomieAnatomie

Lig. longitudinale anteriorLig. longitudinale anterior Lig. longitudinale posteriorLig. longitudinale posterior Lig. InterspinaleLig. Interspinale Lig. FlavumLig. Flavum Discus intervertebraleDiscus intervertebrale

Lovett/FryetteLovett/Fryette

Lovett: boven ± th4 lateroflexie en rotatie Lovett: boven ± th4 lateroflexie en rotatie gelijk gericht in flexie en extensiegelijk gericht in flexie en extensie

Lovett: onder ± th4 lateroflexie en rotatie Lovett: onder ± th4 lateroflexie en rotatie tegengesteld in extensietegengesteld in extensie

Fryette: op alle nivo’s gelijkgerichtFryette: op alle nivo’s gelijkgericht Fryette: bij neuromodulatietechniekenFryette: bij neuromodulatietechnieken

RibmobiliteitRibmobiliteit

Bij wervel-flexie ontstaat een endorotatieBij wervel-flexie ontstaat een endorotatie Bij wervel-extensie ontstaat een exorotatieBij wervel-extensie ontstaat een exorotatie Rotaties: Rotaties:

homolateraal exorotatie, heterolateraal homolateraal exorotatie, heterolateraal endorotatie endorotatie

BuckethandleBuckethandle PumphandlePumphandle Caliper-movement (krompasser)Caliper-movement (krompasser)

Relatie met CWKRelatie met CWK

Mate van kyfose bepaalt mate van lordoseMate van kyfose bepaalt mate van lordose

Volledige excursies van CWK alleen Volledige excursies van CWK alleen mogelijk bij goede mobiliteit van cto en mogelijk bij goede mobiliteit van cto en hoogTWKhoogTWK

Innervaties van TWK spieren vanuit CWKInnervaties van TWK spieren vanuit CWK

Relatie met de LWKRelatie met de LWK

Mate van kyfose bepaalt mate van lordoseMate van kyfose bepaalt mate van lordose

Uitstraling van het TLO gebied naar de Uitstraling van het TLO gebied naar de cristarand/sipsregio via n. cluneuscristarand/sipsregio via n. cluneus

Innervatie van de buikspieren vanuit Innervatie van de buikspieren vanuit laagTWKlaagTWK

MusculatuurMusculatuur

M. lattisimus dorsi (C5-Th1)M. lattisimus dorsi (C5-Th1) M. iliocostalisM. iliocostalis Mm. pectoralis major en minor (C5-Th1)Mm. pectoralis major en minor (C5-Th1) M. trapezius descendens/transversus M. trapezius descendens/transversus

ascendens (n. XI/accesorius en C1-4)ascendens (n. XI/accesorius en C1-4) M. Diafragma (nn phrenici:C3-4)M. Diafragma (nn phrenici:C3-4) M. Rhomboideus (plexus brachialis)M. Rhomboideus (plexus brachialis)

MusculatuurMusculatuur

M. erector spinae (multifidi en rotatores)M. erector spinae (multifidi en rotatores)

M. serratus posterior superior (Th1-4)M. serratus posterior superior (Th1-4)

en inferior (Th9-11)en inferior (Th9-11)

M. serratus anterior (plexus brachialis)M. serratus anterior (plexus brachialis)

M. Sternocleidomastoideus (n. XI en C2-3) M. Sternocleidomastoideus (n. XI en C2-3)

M. Scalenii (plexus brachialis: C5-TH1)M. Scalenii (plexus brachialis: C5-TH1)

M. quadratus lumborum (L1-3)M. quadratus lumborum (L1-3)

Musculatuur

Laag 1; trapezius, latissimus dorsi, fascia lumbodorsalis

Laag 2; levator scapulae,rhomboideus major en minor

Laag 3; erector spinae met de spinalis,semispinalis,longisimus en iliocostalis

Laag 4; multifidi,rotatores en intertransversarii

NeurofysiologieNeurofysiologie

Autonome zenuwstelsel – Autonome zenuwstelsel – parasympatischparasympatisch deel oorsprong in deel oorsprong in hersenstam N. vagus en Nn.pelvici S2 t/m hersenstam N. vagus en Nn.pelvici S2 t/m S4 voor de S4 voor de trofotropetrofotrope functies – functies –

orthosympatischeorthosympatische zenuwstelsel met zenuwstelsel met oorsprong in zijhoorn C8 t/m L2 voor de oorsprong in zijhoorn C8 t/m L2 voor de ergotrope ergotrope functiesfuncties

Neurofysiologie Neurofysiologie

Orthosympatisch deel opgebouwd uit Orthosympatisch deel opgebouwd uit preganglionaire zenuwvezels (grijs) preganglionaire zenuwvezels (grijs) afkomstig uit de zijhoorn –paravertebrale afkomstig uit de zijhoorn –paravertebrale ganglia – postganglionaire vezels (wit), ganglia – postganglionaire vezels (wit), deze innerveren deze innerveren organen/spieren/skelet/huid/zweetklieren/organen/spieren/skelet/huid/zweetklieren/

bloedvatenbloedvaten

Innervatie organenInnervatie organen

Hart (Th1-9) maag (Th5-9) lever (Th5-Hart (Th1-9) maag (Th5-9) lever (Th5-Th11) colon (Th9-L2) nieren (Th6-L2)Th11) colon (Th9-L2) nieren (Th6-L2)

Effect van orgaandisfunctie op Effect van orgaandisfunctie op wervelkolom: meer dan 3 wervels wervelkolom: meer dan 3 wervels homoniem geroteerdhomoniem geroteerd

TTA: bindweefselzones (huid), spiertonusTTA: bindweefselzones (huid), spiertonus

GrensstrengGrensstreng

Aandoeningen thoracaalAandoeningen thoracaal

Hyper/hypo mobiele segmenten Hyper/hypo mobiele segmenten Ribdisposities: structurele en respiratoire laesies Ribdisposities: structurele en respiratoire laesies Thoracale HNP – Th 4 -swollen disc?Thoracale HNP – Th 4 -swollen disc? M. Bechterew/M. ForrestierM. Bechterew/M. Forrestier Scheuermann Scheuermann Arthrose/arthritisArthrose/arthritis OsteoporoseOsteoporose Musculair probleem (disbalans)Musculair probleem (disbalans) Referred pain vanuit cervicaalReferred pain vanuit cervicaal

AandoeningenAandoeningen

Syndroom van Tietze - zwellingSyndroom van Tietze - zwelling Costochondrale klachten – geen zwellingCostochondrale klachten – geen zwelling Scoliose; t.g.v. aangeboren Scoliose; t.g.v. aangeboren

beenlengteverschil/smallere pelvisbeenlengteverschil/smallere pelvis Fracturen Fracturen TOSTOS

Aandoeningen

Non neutral dysfunctions – type II – een nivo – of flexie of extensie – beperking in latflex en rotatie naar een zijde -ERS en FRS- vlakke gebiedjes thoracaal

Neutral dysfunction – type I – groep dysfunctie 3 of meer – minimale flexie of extensie beperking – beperking in latfl naar convexe zijde en rot concave zijde

Thoracaal onderzoek in Thoracaal onderzoek in groepjesgroepjes

hoog- en mid-thoracaalhoog- en mid-thoracaal

mid- en laagthoracaalmid- en laagthoracaal

Koffie/TheeKoffie/Thee

AnamneseAnamnese

Hartproblematiek uitsluiten – klachten bij Hartproblematiek uitsluiten – klachten bij inspanning – pijn tussen schouderbladen inspanning – pijn tussen schouderbladen en druk op de borst –medicatie-en druk op de borst –medicatie-vegetatieve symptomenvegetatieve symptomen

Provocatie door hoesten/niezen/ademenProvocatie door hoesten/niezen/ademen Teken van l’HermitteTeken van l’Hermitte TraumaTrauma Osteoporose (‘gekrompen’, hormonaal) Osteoporose (‘gekrompen’, hormonaal)

OnderzoekOnderzoek

Inspectie; mate van thoracale kyfose – Inspectie; mate van thoracale kyfose – ruitvorm – TTA – beoordeling ademhalingruitvorm – TTA – beoordeling ademhaling

Palpatie; huidoppakbaarheid – Palpatie; huidoppakbaarheid – huidverschuifbaarheid – huidrollen- tonus huidverschuifbaarheid – huidrollen- tonus musc –kloppen op de wervelsmusc –kloppen op de wervels

Osteokinematisch onderzoekOsteokinematisch onderzoek Arthrokinematisch onderzoekArthrokinematisch onderzoek

OnderzoekOnderzoek

Standsdiagnostiek Standsdiagnostiek

Vertebraal (ERS en FRS= type 2 laesie)Vertebraal (ERS en FRS= type 2 laesie)

hoog t/m midthoracaal in zit en tijdens hoog t/m midthoracaal in zit en tijdens beweging beweging

laag thoracaal in lig neutraal/puppy en laag thoracaal in lig neutraal/puppy en flexiehoudingflexiehouding

Ribben/sternum Ribben/sternum (ventraal/dorsaal/midaxillair)(ventraal/dorsaal/midaxillair)

RiblaesiesRiblaesies

Structurele riblaesies:Structurele riblaesies:

hoogstand eerste ribhoogstand eerste rib

rib ventraalstandrib ventraalstand

rib dorsaalstandrib dorsaalstand

rib exorotatie- en endorotatiestandrib exorotatie- en endorotatiestand

anteriorposterior ribcompressieanteriorposterior ribcompressie

lateraal ribcompressielateraal ribcompressie

(2(2ee rib) lateraalflexiestand rib) lateraalflexiestand

Reflexen en AMT Reflexen en AMT

Babinski Babinski Slump durale verschuifbaarheid – Slump durale verschuifbaarheid –

ophangpunten ophangpunten buikhuidreflexbuikhuidreflex

DifferentiatieDifferentiatie

Differentiatie riblaesie/vertebrale laesie?Differentiatie riblaesie/vertebrale laesie?

Diagnostiek ART

Asymmetrie of form: standsdiagnose

Range of motion, osteokinematische bewegingsuitslagen, kwaliteit van de beweging tijdens de beweging en het eindgevoel

TTA: Huidoppakbaarheid, tonus

LunchLunch

BehandelingBehandeling

Volgorde van behandelen: thoracaal – Volgorde van behandelen: thoracaal – costotransversaal – costovertebraal – costotransversaal – costovertebraal – costosternaal costosternaal

Ook aandacht voor sternale afwijkingenOok aandacht voor sternale afwijkingen

Waar in de volgorde van behandelen? Waar in de volgorde van behandelen?

TechniekenTechnieken

Thoracale gap/ distractie, flexie en Thoracale gap/ distractie, flexie en extensie en rotatie manipulatieextensie en rotatie manipulatie

(Nelson)(Nelson)

Costotransversale manipulatie – lock ?Costotransversale manipulatie – lock ?

Sternale manipulaties: naar flexie en Sternale manipulaties: naar flexie en extensie, in combinatie met rotatieextensie, in combinatie met rotatie

Neuromodulaties, wervelkolomNeuromodulaties, wervelkolom

ERS – hoogthoracaalERS – hoogthoracaal FRS – hoog thoracaalFRS – hoog thoracaal ERS- laagthoracaalERS- laagthoracaal FRS- laagthoracaalFRS- laagthoracaal Neutral lesions (thuis doen)Neutral lesions (thuis doen)

Neuromodulatie, ribbenNeuromodulatie, ribben

hoogstand eerste ribhoogstand eerste rib

rib ventraalstandrib ventraalstand

rib dorsaalstandrib dorsaalstand

rib exorotatie en endorotatie rib exorotatie en endorotatie

anterior-posterior ribcompressieanterior-posterior ribcompressie

(tweede rib) lateraalflexiestand(tweede rib) lateraalflexiestand

lateraal ribcompressielateraal ribcompressie

Calliper movements rib 11/12Calliper movements rib 11/12

Respiratoire riblaesiesRespiratoire riblaesies

Bewegingen in het costovertebrale Bewegingen in het costovertebrale gewricht. gewricht.

Pumphandle (hoogthoracaal) Pumphandle (hoogthoracaal) Buckethandle (mid en laag thoracaal)Buckethandle (mid en laag thoracaal)

Mobilisatie wordt bepaald door Mobilisatie wordt bepaald door standsdiagnose en ademhalingsrestrictiestandsdiagnose en ademhalingsrestrictie

NeuromodulatiesNeuromodulaties

22ee rib exostand (Brigitte) rib exostand (Brigitte)

TLO hvt’s in zitTLO hvt’s in zit

Extensie hvtExtensie hvt Flexie hvtFlexie hvt