timeline thai church history in global context th...Thai Church History in Global Context ประว ต ศาสตร คร สตจ กรไทยในบร บทสากล

Thai Church History in Global Context ประวตศาสตรครสตจกรไทยในบรบทสากล

1

เหตการณ เรNมตน ส Qนสด คาอธบาย

ครสเตยนลทธเนส ทอเรยน (Nestorian) ในอยธยา?

1503 1503 นกเดนทางชาวอตาล ลโดวโก ด วารทมา (Ludovico di Varthima) กลาววาขณะทNเขาอยในบงคลาเทศเขาไดพบกบพอคา ลทธเนสทอเรยนทNมาจากอยธยา แตไมมหลกฐานอยางอNนทNจะ ยนยนวาเรNองทNเขากลาวเปนความจรง

โปรตเกสยด เกาะมะละกา

1511 1511

โปรตเกสสงทตมา ตดตอกบกรงศร อยธยา

1517 1517

จดเรNมตนของนกายโปรเตสแตนต

1517 1517 มารตน ลเธอร ตอกคาประทวง 95 ขอทNประตโบสถวทเทนเบรก (Wittenburg) ซNงเปนขอคดคานมากมายทNมตอการกระทาทNม ชอบและขอผดพลาดตางๆ ในศาสนจกรคาทอลก การโจมต ของเขาในเรNองการคาใบไถบาป (คอ การบรจาคเงนเพNอชวยคน ทNตายไปแลวใหข Qนสวรรค) ทาใหเกดความขดแยงอยางใหญหลวง และเปนการจดประกายของการปฏรปศาสนาของโปรเตสแตนท ชาวโปรเตสแตนตมาประเทศไทยประมาณ 300 ปหลงจากชาว คาทอลก

เกดชมชนโปรตเกสทNอยธยาในสมย พระไชยราชาธราช

1538 1538

มชชนนารภายใต การดแลของโปรต เกสเขามากรงศร อยธยาในรชสมย สมเดจพระมหา จกรพรรด

1567 1567

พระนารายณมหา ราช

1656 1688

มชชนนารคณะ เยซอต (Jesuit) ของฝรNงเศสเขามา

1662 1662 พระราชาคณะ ปแอร เดอ ลา มอต ลงแบรต (Pierre de la Motte-Lambert) นามชชนนารคณะเยซอตของฝรNงเศสในระบบสมณะ กระทรวงเผยแพรความเชNอเขามาในสมยสมเดจพระนารายณมหาราช


2

โรงเรยนนกธรรม เซนต ยอเซฟไดถก กอต Qงข Qน

1665 1665 ชาวฝรNงเศสทNเปนคาทอลกไดกอต Qงโรงเรยนนกธรรม เซนต ยอเซฟ ในอยธยา มวตถประสงคเพNอฝกอบรมบาทหลวงจากประเทศตางๆ ทNวเอเชยตะวนออกเฉยงใต โดยมการเรยนการสอนเปนภาษา ละตน

โบสถเซนต ยอเซฟ (วดนกบญเซนต ยอเซฟ)โบสถคาทอลกแหงแรกเกดข Qน ในประเทศไทย

1666 1666

ความสมพนธทาง การทตระหวางฝรNง เศสและสยาม ประเทศ

1685 1685 ราชทตชาวฝรNงเศส อาแลกซองดร อศวนแหงโชมง (Alexandre, Chevalier de Chaumont) นาจดหมายจากพระเจาหลยสทN 14 มามอบแกสมเดจพระนารายณ

คณะทตจากประเทศไทยเดนทางไปเยอนพระเจาหลยสทN 14 ทNประเทศ ฝรNงเศส

1686 1686

พระเพทราชายด ราชบลลงกสมเดจพระนารายณ

1688 1688 พระเพทราชายดราชบลลงกสมเดจพระนารายณหมดยครงเรอง ของคาทอลกในอยธยา

คอนสแตนตน ฟอลคอน (Constantine Phaulkon) ถกประหารชวต

1688 1688 นกผจญภยชาวกรกชNอ คอนสแตนตน ฟอลคอน (Constantine Phaulkon) ถกประหารชวตโดยหวหนาสมหกลาโหม เนNองจาก หวาดกลวตออทธพลทNฟอลคอนน Qนมตอสมเดจพระนารายณ พวกเขาเกรงวาสมเดจพระนารายณจะเปลNยนไปนบถอคาทอลก ตามแผนการทNฟอลคอนไดวางไว ซNงจะทาใหประเทศไทยตก ไปเปนอาณานคมของฝรNงเศสไดงายข Qน

แผนจารกหามครสตศาสนา

1731 1731 ต Qงแผนจารกสมยพระเจาอยหวทายสระมสาระสาคญคอ 1.หามเขยนหนงสอสอนครสตศาสนาเปนภาษาไทยและบาล 2. หามประกาศครสตศาสนา กบคนไทย มอญ และลาว 3. หามชกชวนไทย มอญ และลาวเขาเปนครสตง 4. หามตเตยนเหยยดหยามศาสนาไทย

กรงศรอยธยาถก พมาโจมต

1767 1767 เนNองจากสงครามเสยกรงศรอยธยาคร QงทN 2 ชมชนคาทอลกทN อยธยาแตกกระจดกระจายไป สวนใหญหนไปทางจนทบร

มชชนนารคาทอลกกลบเขามา

1769 1769


3

การปฏวตใน อเมรกา

1776 1776 13 อาณานคมในอเมรกาไดตอสกบองกฤษและไดรบอสรภาพ ประเทศอเมรกาจงไดถอกาเนดข Qน

มชชนนารคาทอลกถกขบออกจาก สยาม

1779 1779

พระบาทสมเดจ พระพทธยอดฟา จฬาโลกมหาราช (รชกาลทN1) Buddha Yodfa Chulalok the Great (Rama I)

1782 1809

รชกาลทN 1 ชวน มชชนนารคาทอลกกลบเขามา

1782 1782

การปฏวตทNฝรNงเศส 1789 1789 มการปฏวตรนแรงเกดข QนเพNอตอตานกษตรยและศาสนจกรคาทอลก สงผลใหฝรNงเศสกลายเปนสาธารณรฐทNไมมศาสนาประจา

วลเลยม แครย (William Carey) ไปอนเดย

1793 1793 วลเลยม แครยน Qนไดถกเรยกวา “บดาแหงพนธกจในโลกสมยใหม ( Father of Modern Missions)” หนงสอของเขาทNชNอวา “การไต สวน (An Inquiry)” ไดเปนแรงบนดาลใจใหคนมากมายออกไป เปนมชชนนาร เขาอยทNอนเดยหลายปและแปลพระคมภรถง 5 ภาษา

พระบาทสมเดจ พระพทธเลศหลานภาลย (รชกาลทN2) Buddha Loetla Nabhalai (Rama II)

1809 1824

อโดนรม จดสน (Adoniram Judson) แลนเรอไปประเทศพมา

1812 1813 อโดนรมและแอน จดสนเดนทางไปประเทศพมา ตองอดทนกบ ความยากลาบากมากมายเพNอทNจะประกาศและแปลพระคมภร พวกเขามอทธพลอยางมากตอครสตจกรในยคแรกๆของพมา แอน จดสนไดข QนชNอวาเปนมชชนนารโปรเตสแตนทคนแรกทNประกาศกบคนไทยทNเธอไดพบในพมา

แอน จดสน ประกาศขาว

1816 1816 แอน จดสน (Ann Judson) ประกาศขาวประเสรฐแกเชลยศก ชาวสยามทNประเทศพมา เธอเรยนภาษาสยามและแปลวรรณกรรมครส


4

ประเสรฐแกชาว สยามทNประเทศ พมา

เตยนเปนภาษา สยามไดแก พระธรรมมทธว แบบถามตอบสงเขปทNสามเธอเขยน และใบปลวเรNอง “มมมองแหงศาสนาครสต” มชาวสยามจานวน หนNงทNเชNอพระครสตเนNองจากการประกาศของนางแอน จดสน

สงครามพมา-องกฤษ

1824 1826 ประเทศองกฤษไดเอาชนะพมา ซNงทาใหพมาตองสญเสยเอกราช ภายในป 1885 ประเทศพมาท Qงประเทศตกอยใตการปกครอง ของประเทศองกฤษ สงผลใหสยามเปนหวงอานาจขององกฤษ ในเอเชยอาคเนย

พระบาทสมเดจ พระนNงเกลาเจาอยหว (รชกาลทN3) Jessadabodindra (Rama III)

1824 1851

คารล กทซแลฟ (Karl Gutzlaff) และ เจคอบ ทอมลน (Jacob Tomlin) มาถงประเทศไทย

1828 1828 กทซแลฟและทอมลน เปนมชชนนารโปรเตสแตนทกลมแรก ทNมาอาศยอยทNประเทศไทย กทซแลฟเปนคนพวกแรก ๆ ทNไปเปนมชชนนารทNประเทศจนและเกาหลดวย

เดวด อาบล (David Abeel) เขามาในสยามและเรNมงานของคณะ ABCFM

1831 1831

จอหน เทยเลอร โจนส (John Taylor Jones) เรNมงานของคณะอเมรกนแบบตสตในสยาม

1833

อโดนรม จดสน (Adoniram Judson) และเพNอนมชชนนารคณะ อเมรกนแบบตสตทNพมาเกดภาระใจสาหรบชาวสยาม จงสงจอหน เทยเลอร โจน และภรรยาจากพมามายงประเทศสยามเพNอเปด งานประกาศกบชาวสยามทNกรงเทพ

หมอ เดเนยล บช บรดเลย (Dan Bradley) มาถงประเทศไทย

1835 1835 หมอ บรดเลย ไดออกไปประกาศอยางกวาง และคนไทยจดจา เขาไดในฐานะผแนะนาเรNองการใหวคซนและเรNมตนหนงสอพมพ ฉบบแรกในประเทศไทย

หมอบรดเลยนาการพมพมายง ประเทศสยามคร Qง แรก

1835 1835 หมอบรดเลยพมพประกาศหามสบฝNนซNงเปนประกาศทางราชการทNใชวธตพมพเปนคร Qงแรก


5

หมอบรดเลยทาศลยกรรมคร Qงแรกในประเทศสยาม

13 ม.ค. 1837

13 ม.ค. 1837

หมอบรดเลยไดทาการผาตดคร Qงสาคญในประวตศาสตรการแพทยของไทย โดยตดแขนใหแกพระภกษรปหนNง เมNอวนทN 13 มกราคม 1837 พระภกษรปน Qนประสบอบตเหตจากกระบอกบรรจดนดา ทาพลแตก ในงานฉลองทNวดประยรวงศ ซNงประสบความสาเรจ ดจนเปนทNเลNองลอ เพราะแตกอนคนไทยยงไมรวธผาตดรางกาย มนษยแลวยงมชวตอยได

ครสตจกรโปรเตสแตนตแหงแรก ในทวปเอเซย

1837 1837 ครสตจกรไมตรจตถกกอต QงในหมคนจนทNพกอาศยอยในกรงเทพ ซNงเปนครสตจกรโปรเตสแตนตแหงแรกในทวปเอเชย

สงครามฝNน 1839 1842 ประเทศองกฤษชนะประเทศจน และบงคบใหเปดเมอง 5 เมองเพNอ ทาการคากบตางประเทศ ชยชนะของประเทศองกฤษยงชวยเปด ทางใหกบมชชนนารและชาวตางชาตใหเขาไปในประเทศจนได

พระครสตธรรมคมภรใหมฉบบภาษา สยามถกพมพเปน คร Qงแรก

1839 1839 จอหน เทยเลอร โจนส (John Taylor Jones) แปลพระครสต ธรรมคมภรใหมจากภาษากรกเปนภาษาสยาม

เรNมงานมชชNน อเมรกนเพรสไบท เรยนคร Qงแรก

1840 1840

หมอบรดเลยผลต วคซนสาเรจเปน คร Qงแรก

1840 1840

แจสซN แคสเวล (Jesse Caswell) สอนภาษาองกฤษ ใหแกพระบาทสม เดจพระจอมเกลา เจาอยหว (รชกาลทN 4)

1845 1846 มชชนนารคนหนNงชNอ แจสซN แคสเวล (Jesse Caswell) ไดม โอกาสสอนภาษาองกฤษใหแกรชกาลทN 4 ขณะทNพระองค ทรงบวชเปนพระ ท Qงสองมความสมพนธอนดตอกน สงผลให พระองคคอยชวยเหลอและมความเปนมตรกบเหลามชชนนารเมNอพระองคไดข QนเปนกษตรยรชกาลทN 4

หมอบรดเลยลา ออกจากคณะ มชชNน ABCFM

1849 1849

ครสตจกรเพรสไบทเรยนแหงแรกถกกอต Qงข Qน

1849 1849 คณะอเมรกนเพรสไบทเรยนมชชNนต QงครสตจกรเพรสไบทเรยนทN 1 ทNกรงเทพ


6

มชชนนารคาทอลกถกขบออกจาก สยามเปนคร QงทN 3

1849 1849

มชชนนารหญง กลมหนNงเรNมสอน ภาษาองกฤษทN พระราชวง

1851 1851 ภาพ: อไลซา โจนส (Eliza Jones) เปนผหญงหนNงในสามคนทN ไดรบเชญมาสอนภาษาองกฤษใหกบ กลมสภาพสตรทNพระราชวง

พระบาทสมเดจ พระจอมเกลาเจา อยหว (รชกาลทN4) Mongkut (Rama IV)

1851 1868

รชกาลทN 4 ชวนมชชนนารคา ทอลกกลบเขามา

1851 1851 การร QอฟQนการเผยแพรธรรมในตนรชสมยพระบาทสมเดจ พระจอมเกลาเจาอยหว (รขกาลทN 4)

โรงเรยนกรงเทพ ครสเตยนวทยาลยถกกอต Qง

1852 1852

ฮดสน เทยเลอร (Hudson Taylor) เรNมงานมชชนนาร ในประเทศจน

1853 1853 ฮดสน เทยเลอร แตงตวเปนเหมอนชาวจนและประกาศ ในแผนดนจน เขากอต Qงองคการมชชนนารจนแผนดนใหญ (China Inland Mission หรอ CIM) ในป 1865 ซNงไดนามชชนนารจาก ยโรปและอเมรกาเขามาอกเปนจานวนมาก ในภายหลงคณะ CIM เปลNยนชNอเปน OMF และเขามาเปดงานในประเทศไทยในป 1951

พระราชทานทNดนสาหรบสรางสสาน โปรเตสแตนต

1853 1853

สนธสญญาเบาวรNง (Bowring Treaty)

1855 1855 ขนนาง จอหน เบาวรง (Sir John Bowring) กงสลองกฤษ ประจาฮองกง ไดมาเยอนสยามและไดมการเจรจากบรชกาลทN 4 ถงเรNองสนธสญญาการคา อทธพลของเบาวรNงยงชวยปองกน ไมใหมชชนนารตองถกขบไลออกจากประเทศไทยตอนทNถกกลาว หาวาเขยนวพากษวจารณรชกาลทN 4 ในหนงสอพมพของสงคโปร

ดาเนยล แมคกลวาร (Daniel McGilvary) เดนทางมาถง ประเทศไทย

1858 1858 แมคกลวารไดรบใชอยในประเทศไทยเปนเวลา 60 ป และเปน มชชนนารทNมอทธพลมากทNสดในภาคเหนอของประเทศไทย เขา ไดรบฉายาวาเปนบดาของครสตจกรในภาคเหนอของประเทศ ไทย


7

ชารลส ดารวน (Charles Darwin) ตพมพหนงสอ กาเนดมนษยชาต (Origin of the Species)

1859 1859 ดารวนไดตพมพหนงสอทฤษฎววฒนาการซNงกลาววามนษยมววฒนาการมาจากลง ครสเตยนจานวนมากมองวาเรNองน Qเปนการโจมต พระคมภรและความเชNอของครสเตยนโดยตรง

เอสเธอร เปน ผหญงคนแรกใน สยามทNกลบใจเชNอพระเจา

1861 1861 เอสเธอร ประทปะเสน (Esther Pradipasena) ไดถกเล Qยงดโดย มชชนนารชอ Rev.Stephen และ Mrs.Mary Mattoon เอสเธอรไดเขาเปนสมาชกสมบรณของครสตจกรในป 1861 และไดสมรสกบนายแน ประทปะเสน ซNงเปนลกศษยของ ดร.ซามเ◌อล เฮาส (Samuel House)

มมชชNนในจงหวด เพชรบรเปน คร Qงแรก

1861 1861 มชชนนารออกไปต Qงสถานประกาศนอกกรงเทพเปนคร Qงแรก ดาเนยล แมคกลวาร (Daniel McGilvary) and เอส.จ. แมคฟารแลนด (S.G. McFarland) เปนมชชนนารสองคนแรก ทNไปอาศยอยทNเพชรบร

สงครามกลางเมองอเมรกน

1861 1865 สงครามกลางเมองอเมรกนไดทาใหเกดการแบงแยกของรฐทาง เหนอและทางใตของประเทศจากปญหาเรNองแยงชงสทธอานาจ ระหวางแตละรฐและรฐบาลกลาง รฐทางใตพายแพและถกบงคบ ใหยอมเปนสวนหนNงของประเทศอเมรกา ทาสผวดาไดรบอสรภาพ

แอนนา ลโอโนเวนส (Anna Leonowens) สอนภาษาองกฤษ ในพระราชวง

1862 1862 พระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหวประกาศหาครสอนภาษา องกฤษในหนงสอพมพของสงคโปร และแอนนา ลโอโนเวนส (Anna Leonowens) ไดสมครเขามา พระองคไดตรสสNงอยางชด เจนวาใหสอนแตภาษาองกฤษเพยงอยางเดยวเทาน Qน หามสอน เรNองศาสนาครสต ตอมาภายหลงแอนนาไดเขยนหนงสอเกNยวกบ ประสบการณของเธอ หนงสอเลมน Qนไดถกนามาสรางเปน ภาพยนตรในศตวรรษทN 20 แตภาพยนตรเรNองน Qนถกหามนามา ฉายในประเทศไทยเนNองจากนาเสนอภาพพจนของกษตรยไทยในแงลบ

เรNมใชเงนเหรยญ แทนเบ Qยหอยใน สยาม

1862 1862 (ภาพโดย grandpalace s/Wikimedia Commons)

กอต Qงกองตารวจ ของกรงเทพ

1862 1862


8

คนกลบใจเชNอ พระเจาคนแรกใน เพชรบร

1863 1863 นายกอน (Nai Kawn) บอกมชชนนารท Qงสองคนคอ แมคกลวาร (McGilvary) และแมคฟารแลนด (McFarland) วาเขาเชNอเพราะ เขาไดอานใบปลวเกNยวกบครสเตยนทNหมอบรดเลยไดแจกใหหลายปกอน เขาไมเคยพบกบหมอบรดเลย แตมคนเอาใบปลวน Qนใหกบ เขาเพราะวาไมอยากได

แผนดนไหวใน กรงเทพ

1864 1864 เกดแผนดนไหวรนแรงข QนซNงไดสรางความตกใจใหกบประชาชน มากมายในกรงเทพ และกลมคนทNไมชอบความสมยใหมทNรชกาล ทN 4 ไดนาเขามาน Qน ไดกลาววาตนเหตของการเกดแผนดนไหวน Qน มาจากการทNรชกาลทN 4 ไดสรางถนนใหม (ปจจบนคอถนน เจรญ กรง) ข QนทNฝNงตะวนออกของแมน Qาเจาพระยา ทาใหปลายกษพลก ตวสงผลใหแผนดนสะเทอน

แดเนยล แมคกลวาร (Daniel McGilvary) เปดงานพนธกจ มชชNนทNเชยงใหม

1867 1867 แมคกลวาร เปนมชชนนารคนแรกในภาคเหนอของประเทศไทย

พระบาทสมเดจ พระจลจอมเกลา เจาอยหว "พระปยมหาราช" Chulalongkorn the Great (Rama V)

1868 1910

ครสตจกรทNหนNงถกกอต QงทNเชยงใหม

19 เม.ย. 1868

19 เม.ย. 1868

วนทN 19 เมษายน ค.ศ. 1868 อาจารยดาเนยล แมคกลวาร ได ประกาศต Qงครสตจกรในเชยงใหม เปนครสตจกรแรกในภาคเหนอ สมาชกของครสตจกรม 2 ครอบครวคอ ครอบครวของทาน อาจารยท QงสองนNนเอง ภาพถายครสเตยนทNเชยงใหมกลมแรกๆ และหนNงในน Qนคอ “หนานตา” ผ เปนศษยาภบาลคนแรกของ ครสตจกรทN 1 เชยงใหมดวย (คนทNนNงเกาอ QคนทN 2 จากขวามอ)

หนานอนตะ (Nan Inta) เปนครสเตยน คนแรกทNกลบใจ ใหมในภาคเหนอ ของไทย

1868 1868 หนานอนตะ (Nan Inta) มความเชNอวาการเกดสรยปราคาน Qน มสาเหตมาจากราหอมพระอาทตย แตเมNอแดเนยล แมคกลวาร ใชวทยาศาสตรสมยใหมทานายการเกดสรยปราคาไดอยางถกตอง หนานอนตะเรNมสงสยในเรNองโหราศาสตรและพทธศาสนาทNเขาเชNอ เขาศกษาพระคมภรกบแมคกลวารและไดกลบใจมาเปนครสเตยน. ในวนทN 3 มกราคม 1869 หนานอนตะไดรบบพตศมาเปน ครสเตยนคนแรกในภาคเหนอ


9

นอยสรยะ และ หนานชย เสยสละชวตเพNอ ความเชNอ

14 ก.ย. 1869

14 ก.ย. 1869

เจากาวโรรสซNงเปนเจาเมองเชยงใหมกลวอทธพลของมชชนนาร เนNองจากมบางคนเปลNยนจากศาสนาพทธเปนศาสนาครสต จงสNงฆาครสเตยนสองคนเปนสญญาณเตอนเพNอปองกนไมใหคน ไปหาผอปถมภอNนนอกเหนอจากเจากาวโรรสเอง

หลกคาสอนเรNอง ความถกตองของ สนตะปาปา

1870 1870 ศาสนจกรโรมน คาธอลกไดประกาศวา เมNอสนตะปาปาพด "ตามสทธอานาจ ex cathedra" (เมNอพดขณะนNงทNพระทNนNงของ พระสนตะปาปา)

หมอบรดเลย (Dr. Bradley) เสยชวต

1873 1873

หนงสอเพลง ครสเตยนของสยาม

1876 1876 มการพมพหนงสอเพลงครสเตยนคร Qงแรกของสยาม

โรงเรยนรฐบาลแหงแรกของสยาม

1878 1878 มชชนนารชNอ เอส.จ.แมคฟารแลนด (S.G. McFarland) ลาออก จากมชชNนอเมรกนเพรสไบทเรยนเมNอพระบาทสมเดจพระจลจอม เกลาเจาอยหว (รชกาลทN 5) ขอใหเขาชวยพฒนาโรงเรยนของ รฐบาล

พระราชกฤษฏกา เกNยวกบขนตธรรม ทางศาสนาถก ประกาศ

1878 1878 พระราชกฤษฏกาเกNยวกบขนตธรรมทางศาสนาของพระบาทสม เดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวสงผลใหการขมเหงครสเตยนทNภาค เหนอไดยตลง

ครสตจกรทN1 ลาปางถกกอต Qง

1880 1880

คาทอลกเรNม ประกาศทNอสาน

1881 1881

สยามไดยกพ QนทNใหกบองกฤษและ ฝรNงเศส

1884 1896 ในชวงเวลา 12 ปสยามไดยกพ QนทN 200,000 ตารางไมล (317,000 กม.) ใหกบองกฤษและฝรNงเศสเพNอปองกนการตกเปนเมองข Qนของ ฝายหนNงฝายใด พ QนทNของประเทศลดลงมากจาก 500,000 ตาราง ไมล (800,000 กม) เปน 300,00 ตารางไมล (483,000 กม). ภาพ: https://en.wikipedia.org/wiki/File:ThailandWithFlags.gif

มการกอต Qงโรง พยาบาลสมยใหม แหงแรกในราชบร

1884 1884

โรงเรยนพระครสตธรรมแมคกลวาร ไดถกกอต Qงข Qน

1889 1889 ในป 1889 ไดมการกอต QงศนยอบรมครสเตยนไทยเพNอเปนผ รบใช พระเจาข QนทNเชยงใหม ในป 1912 ไดมการเปลNยนชNอใหมเปน พระครสตธรรมแมคกลวาร (McGilvary Theological Seminary) และ


10

ในปจจบนโรงเรยนแหงน QเปนคณะหนNงของมหาวทยาลย พายพในจงหวดเชยงใหม

ครสตจกรทNหนNง เวยงเชยงรายถกกอต Qง

1890 1890

โรงพยาบาลศรราชไดถกกอต Qงข Qนเปน โรงพยาบาลรฐบาลแหงแรกในประเทศไทย

1892 1892 พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวไดพระราชทานไมทNใช สรางพระเมรใหเปนวสดสาหรบปลกสรางโรงพยาบาลศรราช และพระราชทานพระราชทรพยในสวนของเจาฟาศรราชฯ จานวน ๗๐๐ ชNง (๕๖,๐๐๐ บาท) เปนคากอสรางเพNมเตม

พระคมภรท Qงเลมไดถกจดพมพข Qนเปน คร Qงแรกในประเทศไทย

1893 1893

ทางรถไฟสายแรก ในประเทศไทย

1893 1893 ทางรถไฟสายแรกในประเทศไทยเรNมตนทNหวลาโพงเลยบไปตาม แมน QาซNงปจจบนไดกลายเปนถนนทางรถไฟสายปากน Qา ภายหลง จงมการสรางทางรถไฟจากกรงเทพไปอยธยา (1894), ไปโคราช (1900), ไปเพชรบร (1903) ภาพประกอบ : สถานรถไฟหวลาโพง

ครสตจกรแพรพระกตตคณถกกอต Qง

1894 1894

อเวนเดอร แมคกลวาร (Evander McGilvary) ลาออกจากมชชNนเพรสไบทเรยน

1894 1894 อเวนเดอร ลกชายของแดเนยล แมคกลวาร ไดลาออกจากมชชNน อเมรกนเพรสไบทเรยนเพราะเขามความเชNอ วาพระคมภรมขอ ผดพลาดและเราไมจาเปนทNตองเปนครสเตยน เพNอจะไดรบ ความรอด ศาสนศาสตรเสรนยม (liberal theology) อยางทN อเวนเดอรเชNอน Qน จะนามาซNงความแตกแยกทามกลางมชชนนาร ของอเมรกนเพรสไบทเรยนในอนาคต

แผนการของเนวอส(Nevius Plan) ถกนาเขามาใชใน ประเทศไทย

1895 1895 มชชนนารในกลมอเมรกนเพรสไบทเรยนไดนากลยทธใหมทNเรยก วา แผนเนวอส มาใชในสยาม โดยแผนน Qจะเนนใหครสตจกร ทองถNนสนบสนนตวเอง มการบรหารเองภายใน และมการทว คณทNเกดจากครสตจกร แตผลทNไดคอความผดหวงและความ เขาใจผดเนNองจากแผนน Qนไดถกนามาปฏบตเรวเกนไปโดยไมม การเตรยมการทNด

คาทอลกพมพหนงสอวพากษวจารณ ท Qง

1897 1897


11

ศาสนาพทธและรฐบาลสยาม คาทอลกต Qงมสซง ลาว (Mission Laos) แยกจาก มสซงสยาม (Mission Siam)

1899 1899

กบฎนกมวยทN ประเทศจน

1900 1900 กบฎนกมวย (หรอ พนธมตรแปดชาต) เปนเหตการณการกอ ความไมสงบเนNองจากความคบแคนใจของชาวจนทNมตอคนตางชาตซNงกอใหเกดความรนแรงใหญหลวงในการตอตานคนตางชาตในประเทศจน มชชนนารและครสเตยนชาวจนจานวนมากไดถก ฆาโดยนกมวย โดยทNนกมวยเหลาน Qนมองตวเองวาเปนพวกรกชาต

ครสตจกรสบสมพนธวงศ (ครสตจกรทN 4) ถกกอต Qงโดยศจ. บญตวน บญอต

1902 1902 ครสตจกรสบฯ เปนครสตจกรไทยแหงแรกทNถกกอต Qงโดยคนไทย

มชชนนารของ เซเวนธเดยแอด แวนตสต (Seventh Day Adventist) เขามาในประเทศ สยาม

1905 1905

การฟQนฟบนถนน อาสซา (Asuza Street Revival)

1906 1906 การฟQนฟบนถนนอาสซาเปนจดกาเนดของนกายเพนทาคอสต (Pentecostal) และเปนการเตรยมทางในการพฒนาใหมาเปน แครสแมตคสมยใหม

การฟQนฟทNเปยงยางในเกาหล

1907 1907 คนมากกวา 50,000 คนมาเชNอพระเยซภายในปเดยว (1907) พระเจาไดทรงอวยพรครสตจกรในประเทศเกาหลอยางมาก

สนธสญญาองกฤษ-สยาม

1909 1909 องกฤษและสยามตกลงแบงรฐมาลายอยางเปนทางการ

การตพมพของหนงสอ “หลกมลฐาน” (The Fundamentals)

1910 1910 เพNอทNจะตอบโตกลบพวกกลมหวสมยใหม (Modernists) ทNปฏเสธ ความเชNอด Qงเดมของครสเตยน ไดมการตพมพหนงสอทNชNอวา “หลกมลฐาน” หลกมลฐาน 5 หลกทNกลมหวสมยใหมปฏเสธคอ (1) การทNพระคมภรถกตอง ไมมทNผดพลาด (2) ความเปนพระเจาของพระเยซครสต


12

(3) การเกดจากหญงพรมจรรย (4) การทNพระเยซครสตทรงตายแทนคนบาปบนไมกางเขน (5) การอศจรรยทNพระเยซครสตทา หนงสอเหลาน QชวยอธบายใหเหนไดอยางชดเจนถงวาความเชNอ ของครสเตยนทNถกตองน Qนตรงกนขามกบพวกครสเตยนหวสมย ใหม (Modernists) หรอทNเรยกวาพวกเสรนยม (Liberals) ซNง ความเชNอมลฐานของพวกเขาเปนรากฐานของกระบวนการทNเรยก วา กลมมลฐานนยม (Fundamentalism)

การประชมมชชน นารโลกทNเอดน เบรก (Edinburgh)

1910 1910 มชชนนารจากทNวโลกไดมารวมตวกนเพNอทNจะวางแผนและ อธษฐานเผNอการประกาศทNวโลกในศตวรรษหนา มชชนนารสวน ใหญทNเขารวมประชมเปนชาวยโรปและอเมรกน

มสซงงสยาม (คาทอลก) รบสทธการเปน องคกรจดทะเบยนตามกฎหมาย

1910 1910

ครสตจกรตรงไดถกตอต Qงข Qน

1910 1910 มชชนนารชNอ ยจน พ ดนแลป (Eugene P. Dunlap) และภรรยา ของเขาไดเขาไปทาพนธกจในตรง

พระบาทสมเดจ พระมงกฎเกลาเจาอยหว Vajiravudh (Rama VI)

1910 1925

ดาเนยล แมคกลวาร (Daniel McGilvary) เสยชวตทNเชยงใหม

1911 1911

สงครามโลกคร QงทN 1 1914 1918

การปฏวตในรสเซย 1917 1917 วลาดเมอร เลนน (Vladimir Lenin) และกลมคอมมวนสตได ยดประเทศรสเซย ศาสนาเปนเรNองตองหาม อาคารครสตจกรตางๆ ถกทาลาย และครสเตยนนกายออรโธดอกซถกขมเหง

พระบาทสมเดจ พระปกเกลาเจาอยหว

1925 1935


13

Prajadhipok (Rama VII)

การฉลองครบรอบ 100 ป ของงาน พนธกจมชชNน โปรเตสแตนตใน ประเทศสยาม

1928 1928 มงานฉลองทNยNงใหญทNกรงเทพและมชชนนาร จอรจ บรดเลย แมคฟารแลนดและผ รวมงานมชชนนารเขยนหนงสอ “หนNง ศตวรรษในสยาม ค.ศ. 1828-1928” (Historical Sketch of Protestant Missions in Siam 1828-1928)

คณะสยามมชชNน ซ.เอม.เอ. (CMA) เขามาในประเทศ ไทย

1929 1929 งานของคณะ ซ.เอม.เอ. (CMA หรอ Christian and Missionary Alliance) จะเนนทNอสาน และไดกอต Qงมลนธสภาครสจกร พระกตตคณ แหงประเทศไทย ภาพประกอบ: ศจ. โรเบรต แจฟราย (Robert Jaffray) เปน มชชนนารไปประเทศจน และเขายงเปนผ นาในการเปดงานใหม ของ ซ.เอม.เอ. ในเอเชยตะวนออกเฉยงใต

วกฤตเศรษฐกจโลก 1929 1940 วกฤตเศรษฐกจโลกเปนการตกตNาของภาวะเศรษฐกจทNวท QงโลกในทศวรรษทNกาลงจะเกดสงครามโลกคร QงทN 2 รายไดของประชาชน ภาษรายได กาไรและราคาสนคาตางตกลง การคาระหวางประเทศ ตกลงไปกวา 50%. อตราการวางงานในอเมรกาเพNมข Qนสงถง 25% และในบางประเทศสงถง 33%.

คาทอลกเปดงานทN เชยงใหม

1930 1930

สยามครสตสภา (The National Christian Council of Siam) ไดกอต Qง ข Qน

1930 1930 พวกมชชนนารและผ นาครสตจกรชาวสยามตดสนใจวา ถงเวลา แลวทNจะมคณะนกายทNเปนของครสเตยนสยามทNไมไดอยภายใต มชชนนารชาวตางชาต

การปฏวตสยาม พ.ศ. 2475

1932 1932 การปฏวตทNแทบจะไมมการนองเลอดคร Qงน QไดเปลNยนรปแบบการ ปกครองประเทศจากระบอบสมบรณาญาสทธราชย ไปเปนระบอบ ราชาธปไตยภายใตรฐธรรมนญ

กอต Qงสภา ครสตจกรใน ประเทศไทย

1934 1934 ครสตจกรทNถกกอต Qงโดยคณะอเมรกนเพรสไบทเรยนและอเมรกน แบบตสท(จน) ไดถกปรบใหเปนครสตจกรของไทย โดยทNไมข Qน กบองคการมชชนนารตางชาต อยางเปนทางการ แตในความเปน จรงแลว มชชนนารยงคงมอทธพลอยางมากและยงคงเปนผ นา ในครสตจกรและพนธกจตาง ๆ


14

พระบาทสมเดจ พระปรเมนทรมหาอานนทมหดล พระ อฐมรามาธบดนทร Ananda Mahidol (Rama VIII)

1935 1946

ครสตงไทยถก ขมเหง

1938 1941 จอมพลพบลสงครามประกาศวาคาทอลกเปนผทรยศทNสนบสนน ฝรNงเศส ซNงเปนศตรของไทยในสมยสงครามโลกคร QงทN 2 วด คาทอลกถกทาลายและครสตงถกขมเหง (ภาพ: บาทหลวง นโคลส คมแบงรง (Nicolas Kimbangrung) ผ ทNตองเสยชวตในเรอนจา)

การฟQนฟของจอหน ซง (John Sung) ในประเทศไทย

1938 1939 นกประกาศชาวจนไดมาเยNยมและเทศนาตามครสตจกรจนตางๆ ในกรงเทพและตามครสตจกรตางๆในภาคเหนอและภาคใต มคน มากมายไดกลบใจมาเชNอและครสเตยนแตในนามหลายคนได บงเกดใหมอยางแทจรง ศาสนาจารย บญมาก กตตสาร และ ศาสนาจารย สข พงศนอย เปนผแปลใหกบอาจารยซง

สงครามโลกคร QงทN 2 1939 1945 ประเทศญNป น, เยอรมน และอตาล เปนฝายอกษะ สวนประเทศ องกฤษและสหรฐอเมรกาเปนฝายสมพนธมตร จกรวรรดญNป น เขามายดครองประเทศไทยและบงคบใหไทยประกาศสงครามกบ สหรฐอเมรกา

ครสเตยนไทยถก ขมเหง

1941 1945 ครสเตยนไทยถกกดดนใหเลกนบถอความเชNอของตน โรงเรยน โรงพยาบาลและอาคารครสตจกรถกพวกญNป นยด ครสเตยนไทย หลายคนปลกตวออกจากครสตจกรเนNองจากกลว การถกขมเหง

สยามเปลNยนชNอ เปน “ประเทศไทย”

1939 1939

กรณพพาท อนโดจน

1940 1941 กองทพไทยนาโดย จอมพลแปลก พบลสงคราม โจมตประเทศ เขมรและกองทพฝรNงเศสทNอยในประเทศเขมรเพNอจะเอาพ QนทNซNง เคยเปนของไทยกอนถกยอมใหกบฝรNงเศสในสมยราชการทN 5 คนมา อนสาวรยชยสมรภม สรางข QนเพNอเทดทนวรกรรมของทหาร ตารวจและพลเรอนทNเสยชวตไปในกรณพพาทระหวางไทยกบ ฝรNงเศส

แคนแนธ และ มารกาเรท แลนดอน (Kenneth & Margaret Landon) ลาออก

9-ต.ค. 1940

9-ต.ค. 1940

ต Qงแตปลายทศวรรษ 1800 ครสตจกรอเมรกนเพรสไบทเรยนได เรNมแตกแยกออกเปนสองฝายระหวางพวกเสรนยมและพวก อนรกษนยม มชชนนารของเพรสไบทเรยนไดแบงเปนสองฝายดวย ในป 1940 เคนเนธและมาการเรท แลนดอนไดลาออกจากคณะ อเมรกน เพรสไบทเรยนเพราะพวกเขาอางวาเลขาของมชชNน ซNงคอ


15

จากคณะมชชNน เพรสไบทเรยนใน ประเทศไทย

นายพอล เอก Qน ตอตานงานประกาศของมชชนนารแบบ พวกเขาอยางเปดเผย

ประเทศญNป นเขา มารกราน ประเทศไทย

8 ธ.ค., 1941

8 ธ.ค., 1941

การตอสของสงครามไดเกดข Qนในเขตกรงเทพและทางภาคใตของประเทศไทย สงครามเกดข QนเพยงระยะเวลาไมนานกอนทNจะมการ ประกาศสงบศก ประเทศไทยตกอยใตการควบคมของญNป นจน กระทNงสงครามโลกคร QงทN 2 ส Qนสดลง

องคการแปลพระ คมภรวคคลฟไดถกกอต Qงข Qน (Wycliffe Bible Translators)

1942 1942 คาเมรอน เทาวเซนด (Cameron Townsend) ไดกอต Qงองคการ แปลพระคมภรวคคลฟ ซNงเปนองคการทNมชชนนารมเปาหมาย ในการแปลพระคมภรเปนภาษาทองถNนตางๆ เพNอทNทกคนในโลก น Qจะสามารถอานพระคมภรในภาษาของตนเองได

สภาครสตจกรแหงประเทศไทยไดถก รบรองอยางเปน ทางการจากรฐบาล ไทย

14 เม.ย. 1943

14 เม.ย. 1943

พระบาทสมเดจ พระปรมนทรมหา ภมพลอดลยเดช "พระภทรมหาราช" Bhumibol Adulyadej the Great (Rama IX)

1946 2016

มชชนนารเพนทา คอสตกลมแรกเขามาในประเทศไทย

1946 1946 องคการ FFFM (The Finnish Free Foreign Mission) ซNงเปน กลมเพนทาคอสตในประเทศฟนแลนดไดสง เวอรเนอร และ แฮนนา ราอาสซนา (Verner and Hanna Raassina) เปน มชชนนารสามภรรยาคแรกมายงกรงเทพ

กอต Qงสภาครสตจกรโลก (World Council of Churches)

1948 1948 สภาครสตจกรโลกไดถกกอต Qงข QนเพNอเปนศนยกลางของนกาย ตางๆ ในการทNจะแสดงใหเหนความเปนน QาหนNงใจเดยวกนของ ครสเตยนและเพNอสถานภาพในสงคม สภาครสตจกรในประเทศ ไทยเปนสมาชกดวยสภาครสตจกรโลกใหความสาคญกบการเปนหนNงเดยวมากกวาการประกาศและการรกษาหลกขอเชNอของ ครสเตยน จงเปนสาเหตทNครสตจกรบางแหงและครสเตยนบางคน รวม ท Qง อดตเลขาธการ อาจารยบญมาก กตตสาร ลาออกจากการ เปนสมาชกของสภาครสตจกรในประเทศไทย


16

กลมคอมมวนสต เขายดครอง ประเทศจน

1949 1949 พวกคอมมวนสตไดเอาชนะพวกชาตนยมในประเทศจน และยค ของคอมมวนสตกไดเรNมตนข Qนในประเทศจน มชชนนารท Qงหมด ไดถกขบไลออกจากประเทศจน

งานประกาศใหญ ของ บลลN เกรแฮม (◌Billy Graham) ในกรงลอส แองเจลลส

1949 1949 นกประกาศทNชNอบลลN เกรแฮมดงข QนและเรNมมชNอเสยงมากทN อเมรกา เขาเปนนกเทศนาแนวประกาศทNเปนทNรจกมากทNสด ในชวงศตวรรษทN 20 เขาเทศนาตอหนาคนเปนลานๆ คนทNวโลก

คณะเซาทเธรน แบบตสต (Southern Baptist) เขามาใน ประเทศไทย

1949 1949

คณะโอ.เอม.เอฟ. (OMF) เขามาใน ประเทศไทย

1951 1951 มชชนนารของคณะโอ.เอม.เอฟ. ทNเขามาในประเทศไทยรนแรก ทางานกบชาวเขาเนNองจากพวกเขาเคยทางานกบกลมชนน QทN ประเทศจนกอนถกคอมมวนสตไลออกมา

โรงเรยนครสต ศาสนศาสตรแบบ ตสต (Thailand Baptist Seminary) ถกกอต Qง

1952 1952 ภาพ: อ. เกลน มอรส (Glenn Morris) กาลงสอนนกศกษา

สานกพมพกนก บรรณสารถกกอต Qงข QนโดยคณะมชชNน โอ.เอม.เอฟ. (OMF)

1952 1952 คณะมชชNน โอ.เอม.เอฟ. กอต Qงคณะกรรมการดานวรรณกรรมข Qน เพNอผลตสNอการประกาศ ซNงในภายหลงเปลNยนชNอเปน กนก บรรณสาร และมผ อานวยการคนไทยคนแรกในป 2003 ในปจจบน กนกบรรณสารผลตหนงสอและสNอสNงพมพภาษาไทย ซNงเนน การดาเนนชวตดวยคณธรรมบนพ Qนฐานของหลกคาสอนของครสตศาสนา โดยใหความเคารพตอวฒนธรรมประเพณไทย

คณะอเมรกนแบบ ตสต (American Baptist) กลบเขา มาประเทศไทย

1952 1952 หลงจากทNออกจากประเทศไทยไปเปนเวลากวา 100 ป คณะอเมรกนแบบตสตไดกลบเขามาเรNมงานอกคร Qงในประเทศไทย

งานประกาศของ อาจารย. ท. แอล. ออสบอรน (T.L. Osborn) กระตน

1956 1956 งานประกาศของออสบอรน ทNจดข Qนในกรงเทพ 15 วน ไดทาให เกดการเคลNอนไหวของกลมเพนทาคอสตในประเทศไทย ซNงกลม ของ FFFM ไดเรNมเปดงานไวแลว


17

ใหกลมเพนทาคอสตไดรบความนยม มากยNงข Qน

ศจ. บญมาก กตตสาร กอต Qง ครสตจกรกรงเทพ

1957 1957 ครสตจกรกรงเทพเปนครสตจกรทNไมข Qนตรงกบใครเปนครสตจกร แรกในประเทศไทย

มชชNนคณะอเมรกนเพรสไบทเรยน สลายตว

16 ส.ค. 1957

16 ส.ค. 1957

มชชNนคณะอเมรกนเพรสไบทเรยนสลายตวลงโดยมอบหมายการดาเนน พนธกจใหอยภายใตอานาจของสภาครสตจกรฯ โดยตรง มชชนนารเปลNยนฐานะเปนภราดรผ รวมงาน

จดเรNมตนของกระ แสกลมเนนการเตบโตของครสตจกร (Church Growth Movement)

1960 1990 ความเคลNอนไหวน QเรNมตนโดย โดนลด แมคกาแวแรน (Donald McGavran) ผซNงสอนวามชชนนารควรทNจะใชสงคมวทยาเพNอทNจะ สามารถเขาใจวฒนธรรมไดดข QนเพNอจะชวยใหสามารถประกาศไดอยางมประสทธภาพมากข Qน แมคกาแวแรนเยNยมประเทศไทยในป 1956 และใหคาแนะนาในเรNองกลมชนทNนาจะเนนในการประกาศ ผ ทNสนบสนนในเรNองน QถกวพากษวจารณวาพNงวธการและเทคนค ตางๆ ในการใหครสตจกรเตบโตมากกวาพNงพระเจา

กลมครสตจกรเพนทาคอสตในประเทศไทยแตกแยก

1960 1960 อ.บญมาก กตตสาร สอนวาตองรบบพตศมาในนามของพระ เยซเทาน Qน (ไมรวมนามของพระบดาและพระวญญาณบรสทธ²) ซNงทาใหเกดความแตกแยก

การเคลNอนไหวของกลมคารสแมตค (Charismatic) ไดเรNมตนข Qน

1960 1960 การกลบมาใหมของแครสเมตคเรNมตนในครสตจกรโปรเตสแตนท ผ เชNอในครสตจกรทNไมไดเปนเพนทาคอสตไดเรNมตนรายงานคนทN เรNมพดภาษาแปลก และมประสบการณกบพระวญญาณบรสทธ² ในชวงป 1960 ถง 1970 ครสตจกรหลายแหงไดเรNมเปดมากข Qนใน เรNองของประทานแบบแครสเมตค เชนการพดภาษาแปลก ๆ และ การพยากรณ การเคลNอนไหวน Qไดสงผลกระทบตอผ เชNอของโรมน คาธอลกดวย

สถาบนพระครสต ธรรมพระกตตคณสมบรณ หมบาน เศรษฐกจ ไดถก กอต @งข @น

1960 1960

สภาสงคายนา วาตกนทN 2 (Second Vatican Council)

1962 1965 ศาสนจกรโรมน คาธอลกไดทาการเปลNยนแปลงเพNอใหเขากบโลก สมยใหม การเปลNยนแปลงสาคญๆ รวมถงการฉลองพธมสซา (mass) เปนภาษาทองถNน (ไมใชภาษาละตน) และการมทศนคต ใหมๆ ตอพวกโปรแตสแตนท หลกขอเชNอทNประณามพวก โปรแตสแตนทไมไดถกยกเลกไป แตวาศาสนจกรคาธอลกเรNม พดถงพวก


18

โปรแตสแตนทวาเปน “พNนองทNแยกออกไป” แทนทN จะเรยกวาเปนพวกนอกศาสนา ผ นาคาทอลกชาวไทยไดมาประชมกนเพNอตดสนใจวา จะนา เปาหมายใหมในเรNองการเปลNยนแปลงเพNอใหเขากบโลกสมยใหมทNสภาสงคายนาวาตกนทN 2 สนบสนนน Qนมาใชไดอยางไร อาคารครสตจกร การตกแตง เครNองมออปกรณและศลปะตาง ๆ ถกสรางข Qนในแบบวดของชาวพทธ ไดมการนาคาศพทของพทธ ศาสนามาใชเรยกบาทหลวงและตาแหนงอNน ๆ ดวย

มชชNนคณะดไซเปล (Disciples of Christ) ไดสลายตว เขากบสภา ครสตจกร

1962

สนตะปาปาแตงต Qงยวงนตโย เปน บชอปไทยคนแรก

1965 1965

พระครสตธรรม พะเยาถกกอต Qง

1966 1966 โอ.เอม.เอฟ ประเทศไทยไดกอต QงศนยอบรมพระคมภรแบบทNม ทNพกอาศยในตวบนดานหนNงของกวานพะเยาใกลเชยงราย ศนย แหงน Qไดเปดทาการโดยจอหนและมเรยล เดวส (John and Muriel Davis) ในเดอนมถนายน 1966 โดยมนกเรยน 6 คน หลกความ จรงพ QนฐานของพระคมภรจาเปนจะตองถกสอนใหกบทกคนโดยไมเกNยววากอนหนาน Qการศกษาของเขาจะอยระดบไหนกตาม

สหกจครสเตยน แหงประเทศไทย (Evangelical Fellowship of Thailand) ถกกอต Qง

1969 1969 สหกจครสเตยนไดถกตอต Qงข QนเพNอเปนองคการทNจะดแลครสตจกรโปรเตสแตนทและทาหนาทNเปน “สภา” ใหกบมชชNน ครสตจกร อสระและครสตจกรกลมตาง ๆ สหกจฯ รบการรบรอง จากกรม การศาสนา กระทรวงศกษาธการ เมNอวนทN 19 มถนายน ค.ศ. 1969 ใหเปนองคการทางศาสนาครสตทNใหญเปนอนดบทN 3 ใน ประเทศไทย โดยมศาสนาจารยสข พงศนอย เปนประธาน สหกจฯ คนแรก ครสตจกรบางแหงทNลาออกจากการเปนสมาชกของสภาครสตจกรในประเทศไทยในป 1948 กไดเขารวมเปนสมาชกของสหกจฯ

ประชมไทยแลนด คองเกรสเพNอการ เผยแพรพระกตต

1970 1970 การประชมเพNอการเผยแพรพระกตตคณคร Qงแรกมตวแทน 245 คนเขารวมประชม


19

คณ (Thailand Congress on Evangelism)

พระครสตธรรมกรง เทพ (Bangkok Bible Seminary) ไดถกกอต Qงข Qน

1971

ภาพประกอบ: ดร. เฮนรNกบนกศกษา 5 คนแรก: สงา, กตตศกด², ชมแสง,จระศกด², ธระ

สมาคมพระครสต ธรรมไทยพมพพระคมภรฉบบ มาตรฐาน

1971 1971 พระคมภรฉบบมาตรฐาน (1971) ไดกลายเปนพระคมภร ฉบบทNครสตจกรตาง ๆ ในประเทศไทยนยมใชกนมากทNสด

สมาคมนกศกษา ครสเตยนไทยถกกอต Qง

1971 1971

การเคลNอนไหวของกลมคนในอทยธาน

1967 1974 คนเปนจานวนมากไดมาเชNอในพระเยซครสตและครสตจกรในอทยธานไดทวคณข Qนอยางมากมาย เปนผลเนNองมาจากการทN มชชนนารและครสเตยนคนไทยไดประกาศอยางขะมกเขมนและ สอนรปแบบการทวคณของครสตจกรทNไมซบซอน ภาพประกอบ: มชชนนาร อเลกซ สมธ (Alex Smith) และ นกเรยนจากพระครสตธรรมพะเยาชNอ ทองอน แบงปน พระกตตคณทNอทยธาน

กรรมการการเพ(มพนครสตจกรในประเทศ

ไทย (Thailand Church Growth Committee) ถกกอต Qง

1 ธ.ค. 1971

4 ธ.ค. Dec 1971

โดนลด แมคกาแวแรน (Donald McGavran) และมชชนนาร ทNมสวนเกNยวของไดนาการประชมทN “สมนาการเพNมพนครสตจกร ในประเทศไทย” เปนการรวมตวกนของมชชนนารคร QงยNงใหญทNสด ทNเคยมมาในประเทศไทย คณะกรรมการการเพNมพนครสตจกรได ถกแตงต Qงข Qน โดยมคนไทย 2 คนและมชชนนาร 1 คน ตอมาภาย หลงคณะกรรมการคณะน QไดมจานวนสมาชกเพNมข Qนรวมท Qงยงม อทธพลอยางมากในการสนบสนนการประกาศและการกอต Qงครสตจกร โดยมความรวมมอจากครสตจกรนกายตางๆในประเทศไทย ซNง ปจจบนการทางานของคณะกรรมการชดน QเปนสวนหนNงของ คณะกรรมการประสานงานโปรแตสเตนตในประเทศไทย (กปท.)

เหตการณ 14 ตลา 1973 1973 เหตการณ 14 ตลา หรอ วนมหาวปโยค เปนเหตการณทNนกศกษา และประชาชนในประเทศไทย มากกวา 5 แสนคน ไดรวมตวกน


20

เพNอเรยกรองรฐธรรมนญจากรฐบาลเผดจการของจอมพล ถนอม กตตขจร นาไปสการใชกาลงของรฐบาลเมNอวนทN 14 ตลาคม พ.ศ. 2516 มผ เสยชวต 77 ราย บาดเจบ 857 ราย และสญหายอก จานวนมาก

การประชมทNเมอง ลอซาน เกNยวกบ งาน ประกาศโลก (Lausanne Congress on World Evangelization)

1974 1974 ผ นาการประกาศทNวโลกไดมารวมตวกนเพNอจะชวยกนแสดงความคดเหนวาพวกเขาจะรวมมอกนในการประกาศทNวโลกไดอยางไร การประชมน Qเปนตนกาเนดของเครอขายลอซาน (Lausanne Movement) ซNงยงคงดารงอยในปจจบนน Q โดยมหนาทNประสาน งานเกNยวการประกาศระหวางครสตจกรและองคการตาง ๆ ทNวโลก

ทหารเขมรแดงฆา ประชาชน 2 ลาน คนทNประเทศ กมพชา

1975 1979 เมNอเวยดนามลมเขมรแดงในป 1979 ชาวเขมรจานวนมากหนมา ล Qภยในประเทศไทย การประกาศขาวประเสรฐในคายผ ล Qภยเกด ผลด

คณะมชชNนลเธอร แรน (Lutheran) เรNมงานในประเทศ ไทย

1976 1976

สามเณราลยแสง ธรรม (Lux Mundi Seminary) ไดถก กอต Qงข QนเพNอใชใน การฝกอบรมคน ไทยทNเปนคาทอลก

2 ก.พ. 1975

2 ก.พ. 1975

ในป 1975 สามเณราลยแสงธรรม (Lux Mundi Seminary) ไดถกกอต Qงข QนเพNอใชในการฝกอบรมคนไทยสาหรบงานพนธกจ ซNงกอนหนาน QนคนไทยจะตองถกสงไปรบการอบรมทNปนงหรอกรง โรม การอบรมน Qนใชระยะเวลา 8 ปโดยมเปาหมายทNจะใหมความ เขาใจในวฒนธรรมของตนเองอยางดเพNอทNจะพฒนาการทาพนธ กจใหเหมาะสมกบแตละทองถNน

โครงการประกาศ “สชวตใหม”

ก.พ. 1978

ม.ค.1978

ประชมไทยแลนดคองเกรส คร QงทN 2 (Second Thailand Congress on Evangelism)

27 พ.ย. 1978

1 ธ.ค.1978

ครสตจกรรมเกลา ไดกอต Qงข Qนโดย อ. วลย เพชรสงคราม

1979 1979


21

พระกตตคณแหงความมNงคNง (Prosperity Gospel)

1980 2013 นกเทศนและนกประกาศแครสเมตกจะสอนวาถาคณมความเชNอทN เพยงพอ พระเจาจะใหคณมสขภาพดและจะใหคณรNารวย คนทN ตดตามคาสอนน QสวนใหญเปนคนยากจนทNอยในประเทศกาลงพฒนา ภาพประกอบ: เคนเนธ ฮากน (แหลงภาพ: https://en.wikipedia.org/wiki/File:Brother_Hagin.jpg)

การประชมนานา ชาตเกNยวกบการ ประกาศทNวโลกจด ข QนทNพทยา (International Consultation on World Evangelization)

16 ม.ย. 1980

27 ม.ย. 1980

ครสตจกรความหวงกรงเทพ (Hope of Bangkok) ไดกอต Qง ข Qนโดย อ. เกรยงศกด² เจรญวงศศกด²

1982 1982

พระสนตะปาปา จอหน ปอล ทN 2 (John Paul II) แตงต Qง มชย กจบญช เปนพระคารดนล องคแรก

1983 1983 ในป 1983 พระสนตะปาปา จอหน ปอลทN 2 ไดแตงต Qง มชย กจบญช ใหเปนพระคารดนลองคแรกของประเทศไทย

คณะครสตจกรสมพนธในประเทศไทยถกกอต Qง

1983 1983

กระทรวงศกษาธ การไดมคาสNงหาม ใชคาศพทของพทธศาสนาใน ศาสนาอNน

1984 1984

มการรายงานผ ปวยตดเช Qอเอดส

1984 1984 ในปจจบนครสตจกรและองคการครสเตยนหลายแหงในประเทศ ไทยมพนธกจกบผ ปวยทNตดเช Qอเอดส


22

(AIDS) คนแรกในประเทศ ไทย

ภาพประกอบ: สญลกษณวนเอดสโลก

มหาวทยาลยพายพเปนมหาวทยาลย เอกชนแหงแรกของประเทศไทย

1984 1984

ครสตจกรความหวงกรงเทพถกใหออก จากสหกจฯ

1987 1987 สหกจฯไดยนขอกลาวหามากมายเกNยวกบสมาชกครสตจกรความหวงกรงเทพเกNยวกบการไปแยงสมาชกมาจากครสตจกรอNนเพNอมาเปนสมาชกครสตจกรของตน ดร.เกรยงศกด²และผ นาของครสตจกร ความหวงปฏเสธทNจะเขาพบกบผ นาของสหกจฯเพNอปรกษาหารอ ในเรNองน Q สงผลใหกลมครสตจกรความหวงท Qงหมดถกลงวนย และไมไดเปนสมาชกของสหกจฯอกตอไป

การประชมคอง เกรสคร QงทN 3 หวขอ สรางสาวกทNวไทย

1988 1988

การประชมคองเกรสคร QงทN 4

1991 1991

พฤษภาทมฬ 1992 1992 เหตการณพฤษภาทมฬ เปนเหตการณทNประชาชนเคลNอนไหว ประทวงรฐบาลทNมพลเอกสจนดา คราประยร เปนนายกรฐมนตร และตอตานการสบทอดอานาจของ คณะรกษาความสงบเรยบ รอยแหงชาต (รสช.) ระหวางวนทN 17-20 พฤษภาคม พ.ศ. 2535 ซNงเปนการรฐประหารรฐบาลพลเอกชาตชาย ชณหะวณ เมNอเดอน กมภาพนธ พ.ศ. 2534 นาไปสเหตการณปราบปรามและปะทะกน ระหวางเจาหนาทNตารวจและทหารกบประชาชนผชมนม มผ เสย ชวตและบาดเจบจานวนมาก และนาไปสการเปลNยนแปลงทาง การเมอง

ครสตจกรลาห แบบตสตเขารวม กบสภาครสตจกรฯ

1992 1992

ครสตจกรกะเหรNยงแบบตสตเขารวม กบสภาครสตจกรฯ

1995 1995

เครอขายอธษฐาน อวยพรประเทศไทยไดเรNมตนข Qน

1996 1996 จากการทNผ นาครสเตยนไทยไดรบการหนนใจจาก ปเตอร แวกเนอร (Peter Wagner ) และยองก โช (Yonggi Cho) พวกเขาจงกอต Qง “เครอขายอธษฐานอวยพรประเทศไทย” เครอขายน Qไดหนนใจใหม


23

การอธษฐานเกดข Qนอยางมากมาย ทามกลางครสเตยนไทยในทNตาง ๆ

ประชมคองเกรส คร QงทN 5

1999 1999

ศนยอบรมพระ ครสตธรรมเรมา ประเทศไทย (Rhema Thailand) ถกกอต @ง

2000 2000 ศนยอบรมพระครสตธรรมเรมาประเทศไทยเปนสาขาหนNงของ ศนยอบรมพระครสตธรรมเรมาสหรฐอเมรกา ซNงม เคนเนธ เฮกน (Kenneth Hagin) เปนผ นาสอนเรNองพระวจนะคาแหงความเชNอ (Word of Faith)

ครสเตยนสวนใหญไมไดอาศยอยใน โลกตะวนตก

2002 2002 การตพมพหนงสอของฟลลป เจงกนสเรNอง “ครสตศาสนายคหนา (The Next Christendom)” ทาใหชาวตะวนตกตระหนกวา 2/3 ของครสเตยนท Qงโลกน Qอาศยอยในแอฟรกา, เอเชย และลาตน อเมรกา หลายคนเชNอวาอนาคตของครสตศาสนาจะถกกาหนด ข Qนจากบรเวณตางๆ เหลาน Qนของโลก ไมใชอเมรกาและยโรป

คณะกรรมการประสานงานโปรแตส เตนตในประเทศ ไทย (กปท.) ถกกอต Qง

2002 2002 รฐบาลไทยตองการให สภาครสตจกรฯ, สหกจฯ, และ สหครสตจกรแบบตสตฯ มาประชมกนในฐานะ คณะกรรมการ ประสานงานโปรแตสเตนตในประเทศไทย (กปท.) ถงแมการ ประชมคร Qงน Qเกดข Qนจากความตองการของรฐบาล แตท Qง 3 องคการพอใจทNจะทางานรวมกนและยงคงดาเนนการประชมกน อยจนทกวนน Q เพNอทNจะมการประสานงานรวมกนระดบประเทศใน การจดกจกรรมเพNอการประกาศและสรางสาวก โดยไมแบงแยก นกายใด ๆ

ประชมคองเกรส คร QงทN 6

2004 2004

การประกาศโดย หนงสอ พลงแหงชวต (Power of Living)

2004 2004 มลนธอารเธอร เดมอส (Arthur DeMoss Foundation) ไดออก โฆษณาแจกหนงสอ “พลงแหงชวต” ฟร ทNวท Qงประเทศไทย โดย ในหนงสอประกอบดวยพระกตตคณและคาพยานของครสเตยน หลายคนวาพระเจาเปลNยนแปลงชวตของพวกเขาอยางไร หนงสอ เลมน Qถกแจกจายไปราว ๆ 2-3 ลานเลม

เกดสนามทางภาค ใตของประเทศไทย

26 ธ.ค. 2004

26 ธ.ค. 2004

หลงจากทNสนามไดทาลายชวตและบานเรอนมากมายในภาคใต ของไทย ไดมครสตจกรเกดข Qนใหม 17 แหงในบรเวณพ QนทNทNไดรบ ความเสยหายน Qน. ภาพประกอบ : สนามทNอาวนางในป 2004

คณะทหารรฐ ประหารลมรฐบาลทกษณ ชนวตร

2006 2006 วนทN 19 กนยายน ป 2006 คณะทหารซNงภายหลงเรยกตนเองวา คณะมนตรความมNนคงแหงชาต (คมช.) รฐประหารลมรฐบาล ทกษณ ขณะทNพนตารวจโท ทกษณอยตางประเทศ ศาลทNคณะ


24

ทหารแตงต Qงน Qน ตดสนยบพรรคไทยรกไทยดวยขอหาโกงการ เลอกต Qง

โครงการยงมหวง (My Hope) โดย BGEA

ธ.ค. 2009

ธ.ค.2009 องคการ BGEA (The Billy Graham Evangelistic Association) และผ นาครสตจกรไทยไดรวมมอกนทาโครงการประกาศโดยผลต สNอตาง ๆ ออกไปทNวประเทศ โดยนาการอบรมการประกาศสาหรบ ครสตจกรทองถNน และวดโอของบลลN เกรแฮมและแฟรงคลน เกรแฮมเขามาใช รวมถงนาคาพยานของครสเตยนไทยหลายตอ หลายคนเขามาดวย ถงแมจะมบนทกวามคนตดสนใจตดตามพระครสตถง 12,000 คน จากโครงการ แตหนNงปหลงจากน Qน มผ ทาวจยวา “โครงการยงม หวง” ไมไดสรางผลกระทบใด ๆ ตอจานวนสมาชกทNรบบพตศมา ในครสตจกรทองถNนเลย ครสตจกรทNเขารวมโครงการและ ครสตจกรทNไมไดเขารวมโครงการตางกมอตราการเตบโตของ ครสตจกรทNเทากน

การประชม คองเกรส 7.5

2011 2011

สมเดจพระเจาอยหวมหาวชราลงกรณ บดนทรเทพยวรางกร Maha Vajiralongkorn Bodindradebayavarangkun (Rama X)

2016 ปจจบน

จานวนครสเตยน โปรเตสแตนทคดเปน ´.µ¶% ของ ประชากรท Qงหมดในประเทศไทย

2018 2018 ในป ·´¸¹ มครสเตยนโปรเตสแตนทจานวน ¶¹º,´´´ คนในประเทศไทย คดเปนอตรา ´.µ¶ % ของจานวนประชากรของประเทศไทยท Qงหมด

Documents

timeline thai church history in global context th...Thai Church History in Global Context ประว ต ศาสตร คร สตจ กรไทยในบร บทสากล