24
www.koha.mk E PËRDITSHME INFORMATIVE Koha Shkup, 8 mars - Në Maqedoni vitin e kaluar, ush- qimi u importua ka qenë në vlerë prej 628 mi- lion euro, ndërsa 82 milion shtesë u shpenzuan për importin e pijeve dhe duhanit. Analizat e Entit Shtetërorë të Statistikës tregojnë se im- portet e ushqimit janë rritur ndjeshëm gjatë vi- teve të fundit, pasi në vitin 2008, 424 milion euro u shpenzuan në importet e ushqimit. Ek- spertët thonë se një nga arsyet për rritjen e im- porteve ushqimore është prodhimi i dobët ven- das, dhe një tjetër arsye është edhe vlera më e madhe e produkteve të importuara. Ata thek- sojnë se kjo është një temë komplekse, e cila duhet të konsiderohet nga disa aspekte dhe se problemi thellohet për shkak të liberalizimit të tregut. “Çështja e bilancit të tregtisë së jasht- me të Maqedonisë në fushën e produkteve buj- qësore dhe ushqimore, meriton... Të varur nga ushqimi i importuar 15 DEN //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// 5 0 c |22 0 c Adil, kamikazi që ndezi luftën mes Indisë dhe Pakistanit Opozita shqiptare thotë se për transformimin e DSK-së në Agjenci nuk është konsultuar, madje kanë rezerva nëse është konsultuar edhe ndonjë faktor tjetër relevant politik shqiptar TRANSFORMIMI I SHËRBIMIT SEKRET Fq.17 Fq.7 Fq.4 GLOBI Reformat bëhen pa shqiptarët Gruri nga Serbia, bluhet në Maqedoni dhe pastaj futet në Kosovë Fq.5 Gratë të vetëdijshme për shkeljen e të drejtave të tyre Fq.16 FORUM RAJON Fq.8 Fq.12-15 KOHA për enigma 5x5 dhe 6x6 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 12 2 2 22 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 12 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 22 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 1 2 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 12 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 12 2 2 2 2 2 2 2 1 1 1 12 2 2 22 1 1 1 1 1 1 1 1 1 12 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 22 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 22 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 22 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 shtojcë enigmatike e fundjavës Presidenti Fq.10 Dr.Arben Taravari Abdylhamidi, heroi telenovelik Ma tërhoqi vëmendjen që në pa- ralajmërim seriali “Kryeqyteti Abdylhamid”(në TV Klan), sadoqë titulli ende më duket i palogjik- shëm. Një temë historike jo shumë e largët, me ngjarje të buj- shme, me shumë të njohura dhe të panjohura, për çka përcjellja e këtij seriali biografik apo kronikë kohe, do t’m’i plotësonte njohu- ritë e mangëta për këtë periudhë. Në të vërtetë, pas serialit për Sul- ltan Sulejmanin... Fq.11 Mijallkovi 3, Thaçi 3 vite e 2 muaj burg Titanik 2 Viti XIII • Numri 3604 • e shtunë-e diel, 9-10 mars 2019

Titanik 2 Presidenti vetëdijshme për shkeljen e të ... E PËRDITSHME INFORMATIVE Koha Shkup, 8 mars - Në Maqedoni vitin e kaluar, ush- qimi u importua ka qenë në vlerë prej

  • Upload
    others

  • View
    4

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

www.koha.mk

E PËRDITSHME INFORMATIVE

Koha

Shkup, 8 mars - Në Maqedoni vitin e kaluar, ush-qimi u importua ka qenë në vlerë prej 628 mi-lion euro, ndërsa 82 milion shtesë u shpenzuanpër importin e pijeve dhe duhanit. Analizat eEntit Shtetërorë të Statistikës tregojnë se im-portet e ushqimit janë rritur ndjeshëm gjatë vi-teve të fundit, pasi në vitin 2008, 424 milioneuro u shpenzuan në importet e ushqimit. Ek-spertët thonë se një nga arsyet për rritjen e im-

porteve ushqimore është prodhimi i dobët ven-das, dhe një tjetër arsye është edhe vlera më emadhe e produkteve të importuara. Ata thek-sojnë se kjo është një temë komplekse, e ciladuhet të konsiderohet nga disa aspekte dhe seproblemi thellohet për shkak të liberalizimittë tregut. “Çështja e bilancit të tregtisë së jasht-me të Maqedonisë në fushën e produkteve buj-qësore dhe ushqimore, meriton...

Të varur nga ushqimi i importuar

15 DEN

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

50c |220c

Adil, kamikaziqë ndezi luftënmes Indisë dhePakistanit

Opozita shqiptare thotë se për transformimin e DSK-së në Agjenci nuk është konsultuar, madjekanë rezerva nëse është konsultuar edhe ndonjë faktor tjetër relevant politik shqiptar

TRANSFORMIMI I SHËRBIMIT SEKRET

Fq.17

Fq.7

Fq.4

GLOBI

Reformatbëhen pashqiptarët

Gruri ngaSerbia, bluhetnë Maqedonidhe pastajfutet nëKosovë

� Fq.5

Gratë të vetëdijshme për shkeljen e të drejtave të tyre�

Fq.16

FORUM

RAJON

Fq.8

� Fq.12-15

KOHA përenigma

5x5 dhe 6x6

1111111111111111122222222211111111111112222222222222222222222222222221111222211111111222222222222222222222222222222222222222222222222222222222111111111111111112111111111111111222222221111222221111111111222222222222222222222222222222222222222222221111111111111111222222222222222111111111222222222222222111122222221111222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222

shtojcë enigmatike e fundjavës

Presidenti

Fq.10

Dr.ArbenTaravari

Abdylhamidi,heroi telenovelik

Ma tërhoqi vëmendjen që në pa-ralajmërim seriali “KryeqytetiAbdylhamid”(në TV Klan), sadoqëtitulli ende më duket i palogjik-shëm. Një temë historike joshumë e largët, me ngjarje të buj-shme, me shumë të njohura dhetë panjohura, për çka përcjellja ekëtij seriali biografik apo kronikëkohe, do t’m’i plotësonte njohu-ritë e mangëta për këtë periudhë.Në të vërtetë, pas serialit për Sul-ltan Sulejmanin... Fq.11

Mijallkovi 3,Thaçi 3 vite e

2 muaj burg

Titanik 2

Viti XIII • Numri 3604 • e shtunë-e diel, 9-10 mars 2019

2 AKTUALEKoha, e shtunë, 9 mars 2019

2

Janjiq: Memiratimin ePlatformës,Prishtina një happara BeograditKryetari i Këshillit drejtues tëForumit për marrëdhënie et-nike të Serbisë Dushan Janjiqka thënë se me miratimin ePlatformës dhe formimit tëekipit politik Prishtina ështënjë hap para Beogradit dheka shtuar se pushteti serbduhet të pyetet pse edhe atanuk e kanë miratuar njëdokument të tillë.“Prishtina tash ka arritur për-parësi të dukshme ndaj Beo-gradit shikuar me sytë eBrukselit e Uashingtoni. Mi-ratimi e Platformës ka qenënjë prej punëve për të cilatPrishtina ka marrë obligim nëBruksel. Ajo tash kaplatformën e saj politike ecila është miratuar në Parlea-ment, të cilës i ka paraprirëprocedura e konsultimevedhe të cilës vetëm dy partiopozitare nuk i kanë dhënëmbështetje. Për fat të keq,Beogradi nuk e ka këtë”, kathënë Janjq.Sipas tij, Platforma ka anët esaja të mira dhe të këqija. Sitë mirë e ka konsideruar fak-tin se ajo e definon kornizëndhe procedurën e raportimit,gjë që deri më tash nuk kaqenë rast, sepse dialogu nëBruksel është zhvilluar kashtëzyve të publikut.Janjiq mendon se anë e keqee saj është se “vë caqe maksi-maliste” të Prishtinës.“Platforma parasheh njohjene plotë të Kosovës nga ana eSerbisë dhe njohjen e ndër-sjellë, status quonë territoria-le, këto janë kërkesa maksi-maliste të cilat mund tëpengojnë dialogun:, ka thënëJanjiq.Më tej ai ka thënë se nuk ekupton pse Marko Djuricbrengoset, sepse “është vësh-tirë të pritet që caqet e tillamaksimaliste mund të reali-zohen, aty ekziston Serbia meinteresat e saj, por edhe inte-resat e fuqive të mëdha”.Ai e ka konsideruar “dobësi”edhe përcaktimin se Kosovado të shkojë drejt NATO-s, çë-shtje e cila, sipas tij, do tëduhej të jetë “pjesë e marrë-veshjes”.

(Beta, 8 mars)

MEDIACitate

“Shikoji pak mbretëroret e Italisë”, më thotë një nga koleget e Tirana Post,teksa më dërgon artikullin që flet për shfaqjen e blogeres Chiara Ferragnidhe bashkëshorit, këngëtarit Fedez në një ballkon në Romë, teksa priten mesduartrokitjesh e ovacionesh nga një turmë e madhe çupëlinash të entuziaz-muara. Këta pra qenkan mbretërorët e Mijëvjeçarit të ri! Kanë dashurinë eturmave, thjesht sepse bëjnë foto me veshje të shtrenjta, i postojnë nërrjet, paguhen, ndiqen më shumë, paguhen më shumë, postojnë sërish e kë-shtu me radhë…

Nën shembullin e Chiarës, çdo ditë me mijëra vajza të reja blejnë rroba, mar-rin borxh, sajojnë, mundohen, strapacohen, thithin barkun dhe drejtojnëshpatullat, këputen në mes duke u tendosur mbi taka, ecin si modele mesmakinave, shtriqen plazheve e lulishteve, në çdo cep qyteti, tryezë kafeneje,në çdo gërrxh e mbi çdo gur, në kërkim të pozës perfekte. Lodhen pastaj mefiltra, rrëmojnë në google për të gjetur thënie të mençura, japin e marrin mecelular e bëhen ujë në djersë, derisa të bëjnë atë postimin që do u hapë dyerte parajsës, do i bëjë të famshme, të pasura. Do i kthejë në ikonë, si Chiara Fer-ragni.

Vajza e gra që në një jetë paralele mund të kishin aq mend e t’u kushtohe-shin pasioneve e sporteve, leximit a punës me shtiza tek e fundit, merren ngamëngjesi në darkë me muhabete markash. Shfaqesh para tyre me një ve-shje të re? Përpara se të thonë “ta gëzosh” të pyesin “çfarë është?”. Do-methënë çfarë marke. Se rrobat tani kanë emër dhe mbiemër, nuk janëashtu kot më kot. Ato që marrin vesh nga këto punë nuk të falin.

Tashmë kanë dhe një hobby të ri: të zbulojnë emra dhe mbiemra që i njohinpak veta dhe të mburren se i kanë veshur të parat. Mendo t’u flasësh për-shembull se filan autor i madh sapo është botuar në shqip… Të shohin mekaq keqardhje sa të të duket vetja e mbaruar fare. Shtatë pashë nën dhé tëfutesh që lexon ende libra dhe nuk je nga ato që mban veshje me gërma tëmëdha, ku të tjerët të kenë ç’të lexojnë!

Pasi braktisëm kisha xhamia, por lamë pas dore edhe shkencën, artin, letër-sinë, na duhej diçka për të mbushur këtë boshllëk. Dhe atëherë erdhënrrobat dhe aksesorët me emra dhe mbiemra, Perëndia që adhurohet në këtëmijëvjeçar.

Dikur zilepsej gruaja e mençur që ia dilte në jetë. Tani ajo që ul çantënpranë vetes, dukshëm, hapur, që mund ta adhurojnë të gjithë. Dhe flet përtë me zë të lartë, si të qe frymor, rrëfen histori interesante, që kanë të bëjnëme sa e rrallë është çanta në krahasim me të tjerat dhe çfarë fati ka ajo qëe ka pranë vetes.

Dhe nëse i thua dikujt që mbajtësja e çantës është thjesht budallaçkë, mosu habit që të të shohin me çudi dhe të të thonë se ajo tjetra e ka në terezi.“Është gocë e qartë!”, thuhet në këto raste, ndaj mirë është të mos i rrëfeshkëto vëzhgime, të mos i mendosh më me zë të lartë, thjesht t’i mbash përvete. Këtë nuk ta ndalon kush, mund të mendosh gjithë ditën që je e rrethuarnga budallacka të vogla e të mëdha, të ndjesh për to ç’të duash, keqardhje,përçmim, dhembshuri… Sipas humorit të ditës.

Në fund të fundit, edhe pse të qarta, këto goca nuk është se duken dhe aqtë lumtura. A mund të jetë kush i lumtur thjesht me leckat dhe rraqet qëkanë emra dhe mbiemra?! Sendet nuk të kthejnë përgjigje. Nuk të ngushël-lojnë. As të përqafojnë. As të qajnë hallet. Rrinë nëpër rafte dhe vjetër-rohen, harrohen, zhvlerësohen. Dhe nuk të shërbejnë as si bilanc jetësor.Nuk të duhet as për epitaf: “Ndërroi jetë e shkreta. Do mbahet mend që ki-shte rroba firmato. I përjetshëm qoftë kujtimi!”

Në Tirane ndërkohë kane çelur lulet e kumbullës. Kanë qenë aty dhe kur rro-bat nuk thirreshin me emra e mbiemra. Dhe do vijnë sërish. Për të perqe-shur nga lart gjithe budallaçkat e vogla e të mëdha që nuk e dinë sa e bukurështë bota përtej leckave.

Na të birtë eshekullit të ri (qëleckat kemi Perëndi)

ANALIZË |||||||||||||||||||||||||||||||||

Nga Iva Tiço

SHQIPTARËT NË STRATEGJINËE RE AMERIKANE“Në Ballkan, Uashingtoni po përpiqet tëkrijojë një balancë strategjike në mesSllavëve të Jugut dhe shqiptarëve nëEuropën Juglindore. Por, pa e definuarmirë planin afatgjatë, konfuzioni i ri imund të hapë ndarje të reja dhe mepasoja për marrëdhëniet e shqiptarëvedhe Sllavëve të Jugut.Në Kosovë, plani është ende në fazënfillestare se si do të rrjedhin bisedimetPrishtinë –Beograd me mbështetje ngaBrukseli dhe Uashingtoni.I gjithë ky proces bëhet për të mbajturSerbinë si aleat të ri dhe si njëkundërpeshë mesatare për të mbrojturinteresat amerikane. Megjithatë, Serbiaqë kur kërkoi ndihmë nga Rusia Imperialepër të fituar pavarësinë nga PerandoriaOsmane, ajo ka qenë e varur nga Moska.Shkëputja nga Rusia me dhënie apomarrje territoresh mund të rrisëemocionet për ngritjen e dy blloqeve nëBallkan duke u paraqitur një trajektore ere aleancash.--E gjithë kjo mund të duket se kthehemiprapa në vitet e fundit të PerandorisëBizantine,por ashtu siç lëvizënadministrata e Trumpit, efektet mund tëprodhojnë një klimë mos besimi osevazhdim të gjendjes së ngrirë deri nëparaqitjen e rendit të ri”, ka shkruar njëstatus në Facebook, analisti SelimIbraimi.

AKT BURRNOR I BIRIT TËQERIM ÇOÇAJT “Akt burrnor deri në palcë i birit të QerimÇoçajt. Botnisht ka ftuar familjarët eshoferit në varrimin e babait të tij. Kathënë: Ta ndajmë dhimbjen së bashku. OZot, a ka gjest më human se ky...?!FamiljaÇoçaj, Allahu e shpërbleftë me xhennetshpijanikun tuaj. Mos u mërzitni...!P/S: Lus kompetentët e Bashkësisë Islametë Kosovës të japin rekomandimet enevojshme për imamët që të përmendinkëtë rast, sot në këtë ditë xhumaje, nëpërtë gjitha xhamitë e Kosovës. Është gjesttipik i një shqiptarie të madhe nga e ciladuhet të marrim shembull të gjithë...!”, kashkruar një status në Facebook, teologuMustafë Bajrami.

LULET QË DHUROHEN PËR 8MARS JANË ME GJEMBA “Në një vend ku gratë shtypen nga burrat,e burrat jetojnë nga gratë, 8 Marsi ështëmirë të shpallet ditë e përkujtimit, e tëpërkulemi para shtatoreve, qës`ekzistojnë. Lulet që dhurohen për 8Mars janë me gjemba. Nukpersonifikojnë kurrfarë dashurie, atrajtimi njerëzor, përpos një veprim tëcytur nga politika e të përvetësuar ngagjithë shoqëria për t`i bërë lajka në njëditë gruas. Ajo s`është ajo. Jo për tjetër,por ngaqë shoqëria kosovare historikishtështë peng i simbolikave. Vetëmjaftohetme kuotën, e cila ndër vite merrkonotacion të kornizës jashtë së cilës nukbën të dilet. Kjo është sindroma eRozafës, që mëton ta betonojë gruan nësintagmën “shtyllë e shtëpisë”, ka shkruarnjë status në Facebook, gazetari ngaPrishtina, Bekim Kupina.

3AKTUALEKoha, e shtunë, 9 mars 2019

Edhe një vendkalim iri kufitar me GreqinëShkup, 8 mars - Shefi i diplomacisë, Nikol-la Dimitrov dhe ministrja alternative ePunëve të Jashtme e Greqisë, Sia Anagno-stopulu, në Shkup nënshkruan Marrëve-shje për hapjen e vendkalimit të ri kufitarnë rajonin e Liqenit të Prespës, “MarkovaNoga-Lemos”. Ministrja greke Anagnosto-pulu pas takimit me Dimitrov u falënde-rua për mikpritjen dhe deklaroi se është egëzuar për nënshkrimin e kësaj marrëve-shje historike dhe se ekziston thellim dhepërforcim të bashkëpunimit dhe tëmarrëdhënieve midis dy vendeve. Siçkumtoi MPJ-ja, kjo është marrëveshja eparë midis Republikës së Maqedonisë sëVeriut dhe Greqisë, në harmonizim meMarrëveshjen përfundimtare, me të cikënpritet zhvillim shtesë në marrëdhëniet, in-tensifikim i komunikimit dhe zhvillim ipërgjithshëm i Rajonit të Prespës. Dimi-trov, nga ana e tij theksoi se pas suksesithistorik nga Prespa, sërish kemi një marrë-veshje historike, sepse, siç tha, për herë tëparë me marrëveshjen zbatohet edheemri edhe terminologjitë e dakorduara nëPrespë. “Kam kënaqësinë që kjo marrëve-shje për hapjen e venkdalimit kufitar‘Markova Noga - Lemos’, në rajonin e Pre-spës, e nënshkruam në tre gjuhë, maqëdo-nase, greke dhe angleze. Gjuha maqedo-nase që është e rëndësishme për ne, që eflasin qytetarët e Republikës së Maqedo-nisë së Veriut dhe diaspora jonë dhe qënuk ka të bëjë me maqedonasit grekë, nëkontekst të Nenit 7 të Marrëveshjes”, thaDimitrov.

Zejnulla VESELI

Shkup, 8 mars - Kryeministri dhelider i LSDM-së, Zoran Zaev,deklaroi se është konfirmuartakimi i liderëve për të dielënme kryetarin e VMRO-DPMNE-së, Hristian Mickoski. Nëpyetjen e gazetarëve nëse do tëmbahet takim i liderëve, Zaevpas prezantimit të rezultatevetë projektit për uljen e vdek-shmërisë së nënave dhe të fo-shnjave në Klubin e deputetëve,shkurt u përgjigj se takimi meMickovskin është konfirmuarpër të dielën duke mos e saktë-suar terminin.

Zgjedhjet presidenciale,ligjet reformuese dhe Prokuro-ria Publike Speciale, siç ështëparalajmëruar, do të jenë tre çë-shtjet kryesore në të cilat do tëbisedojnë Zaev dhe Mickoski.Edhe lideri i VMRO-DPMNE-sëparaprakisht konfirmoi se do të

bisedohet për këto tre çështjekryesore.

“Zgjedhjet presidenciale tëcilat pasojnë si imperativ dheparakusht për integrim nëstrukturat e NATO-s dhe BE-së,dhe në pjesën e cila ka të bëjëme ligjet reformuese, pasi derimë tani pati dialog, ekipet pu-nuan në ato ligje të cilat mundtë themi se janë reformuesedhe do të bisedojmë për PPS-në, të cilin sot e marrim në ver-sion pune”, deklaroi Mickoski nëemisionin në TV Alfa. Si kryetari Qeverisë, i cili para 21 muaji kaqenë në opozitë, deklaroi djeZaev, duhet të bisedoj me lide-

rin e opozitës, pasi, nënvizoi mi-dis tjerash, Maqedonia e Veriutduhet të ketë proces të qartëzgjedhor si kristali dhe kjoështë përgjegjësi e të gjithëve.“Do të bisedojmë edhe përligjet reformuese, por as unë asMickoski nuk jemi më profesio-nistët, duhet persona profesio-nistë nga Parlamenti dhe ngaMinistria e Drejtësisë të ulen nëtavolinë”, tha Zaev.

"Formimi i PSP-së ishte mekonsensus të të gjitha partive. Epara e punës që duhet të bëjëkryeministri Zaev është të thirrtakim liderësh në të cilin do tëbisedohet për të gjitha çështjet

e hapura, përfshirë edhe ligjin eri për PSP-në”, deklaroi Misev-ski. Tashmë dihet se shumicaparlamentare nuk i ka 80 votate mjaftueshme për të miratuarLigjin e PSP-së. Kundër ështëVMRO-DPMNE dhe tetë depu-tetët e përjashtuar e që mëherët mbështetën ndryshimetkushtetuese për emrin. Nukështë prononcuar edhe opozitashqiptare, pasi këta të funditvlerësojnë se PSP ka punuar nëmënyrë selektive, duke "amni-stuar" zyrtarët e BDI-së, që përgati 10 vite vite ishte në koalicio-nin me VMRO-në e NikollaGruevskit.

Publicitet

TAKIMI TË DIELËN

Konfirmohet takimi iliderëve, PSP temë kryesore

“Do të bisedojmë edhepër ligjet reformuese,por as unë as Mickoskinuk jemi mëprofesionistët, duhetpersona profesionistënga Parlamenti dhenga Ministria eDrejtësisë të ulen nëtavolinë”, tha Zaev

Koha

4 AKTUALEKoha, e shtunë, 9 mars 2019

Destan JONUZI

Shkup, 8 mars - Drejtoria për Siguridhe Kundërzbulim (DSK) do tëtransformohet në Agjenci Kombë-tare për Zbulim (AKZ). Intencaështë që pas 28 viteve nga pavarë-simi i Republikës së Maqedonisësë Veriut, qytetarët të mund të li-rohen nga paragjykimet e polici-së sekrete dhe të mos përdoretemërtimi "Shërbimi Sekret", që si-pas drejtuesve të MPB-së është im-ponuar për shkak të koncentrimittë madh të fuqisë në këtë agjenci.Qeveria tani më ka marrë vendim,ndërsa në propozim Ligj thuhet seAKS do të jetë organ qeveritar,drejtorin e të cilit do ta propozonkryeministri, ndërsa do ta emëronqeveria. Sipas projeksioneve të Qe-verisë, transformimi duhet tëbëhet më së voni deri më 1 qershor.

Nga opozita maqedonase ekryesuar nga VMRO-DPMNE,thonë se transformimi i DSK-së nëAgjenci është i pranueshëm, porse sipas tyre duhet të precizohendisa çështje, sidomos në pjesën eraporteve të përgjimeve dhe ba-shkëpunimit midis AgjencisëKombëtare për Zbulim dhe Agjen-cisë Tekniko Operative (ATO). De-puteti nga radhët e VMRO-DPM-NE-së, Emil Dimitriev, në njëprononcim për gazetën KOHAthotë se me vet faktin që DSK, delnga kornizat dhe kompetencat eMinistrisë së Punëve të Brendsh-me (MPB), për ne është e pranue-shme, pasi që kjo bëhet sipasshembullit të vendeve të Bashki-mit Evropian dhe NATO-s.

"Faktikisht bëhet në një farëforme një lloj decentralizimi, pralirohet DSK-ja nga ndikimi i MPB-së. Në këtë pjesë ne nuk kemi pro-

blem, por ka disa çështje që duhetderi në fund të definohen. Agjen-cia e re, bie fjala, do të mund tëndjek përgjime pa bashkëpunimdhe konsultime me Agjencinë Tek-niko Operative (ATO), pra është çë-shtje që duhet të precizohet pasiqë kur është formuar ATO, qëllimiishte që ajo të jetë ndërmjetësuesgjatë kryerjes së përgjimeve, nëmënyrë që mos ketë qasje direkteDSK-ja, apo tanimë AKZ-ja. TaniATO deklasohet, por ka modele sesi ajo të rregullohet", deklaroi Di-mitriev.

Ai beson se në nivel të partivepolitike do të ketë komunikim, dhese ligji mund të merr mbështetjene shumicës së deputetëve në parla-ment. "Nëse precizohen këto çë-shtje të cilat i theksova dhe disa tëtjera, Ligji mund të marrë dy të tre-tat e votave", nënvizon Dimitriev.Nga ana tjetër, nga partia shqip-tare në opozitë, Aleanca për shqip-tarët (ASH) për gazetën KOHAthonë se propozim ligji për refor-mimin e "shërbimit sekret" duhettë arrijë qëllimet e raportit të Pri-

bes për çështjen e sigurisë sëbrendshme shtetërore, por edheduhet të përputhet me ligjet e sh-teteve të zhvilluara të BE-së dheNATO-s.

"ASH propozon që në kuadër tëinstitucionit të ri të ketë një vetingtë mirëfilltë pra një pastrim realqë mos të përsëriten gjërat e njëj-ta si në të kaluarën, apelojmë derite faktori ndërkombëtar që tëndikon në pastrimin e institucionittë ri si në aspektin profesional ash-tu edhe në aspektin e të kaluarëssë dyshimtë të njerëzve që do jenëpjesë e këtij institucioni të rëndësi-shëm për sigurinë esShtetit dheqytetarëve", deklaroi për gazetënKOHA, Zulfi Adili, përgjegjës i de-partamentit të për siguri në ASH.Ai thekson se ASH-ja ka vërejtjet eveta edhe në emërtimin e këtij in-stitucioni, duke propozuar që kjoAgjenci të quhet "Agjencia Shtetë-ror i Sigurisë", dhe jo siç ka propo-zuar Qeveria "Agjencia Kombëtaree Sigurisë", sepse vetëm në këtëmënyrë, shprehet ai, do te vinte nëshprehje edhe karakteri multiet-

nik i shtetit.Nga Lëvizja BESA thonë se për

transformimin e DSK në Agjencinuk është konsultuar opozita sh-qiptare, madje kanë rezerva seështë konsultuar edhe ndonjë fak-tor tjetër relevant politik shqiptar."Për formimin e Agjencisë së re tëpolicisë sekrete pushteti nuk ështëkonsultuar aspak me opozitën sh-qiptare por të jem i sinqerte nukbesoj se fare është konsultuar mendonjë faktor politik shqiptar. Ne edimë se gjitha rastet e montuara,tortura dhe padrejtësitë që u janëbërë shqiptarëve burojnë nga shër-bimi sekret i shtetit. Prandaj pa njëkonsultim edhe ndëretnik për ro-lin, kompetencat dhe fushën e ve-primit të kësaj agjencie lihetshumë hapësirë për dyshime dhemundësi për keqpërdorim në tëardhmen", deklaroi për gazetënKOHA, Arjanit Hoxha, sekretar ipërgjithshëm i Lëvizjes BESA.Ndërkohë, me 12 mars pritet tëmbahet debat me Institutin e Gje-nevës për kontroll të forcave të si-gurisë (DIKA), kurse më 18 marsfillon debati publik dhe më pasLigji shkon në lexim të dytë në Par-lament. Nga shërbimi për infor-mim i Parlamentit të Maqedonisësë Veriut thonë se në aspekt tëkohës nëse merren vesh partitëparlamentare ligji mund të vo-tohet deri më 1 qershor, apo edhemë parë. Ligjin për formimin e kë-saj Agjencie, Parlamenti e miratonme dy të tretat e votave.

Në fund tëmarsit apofillim të prillitCiprasi vizitonShkupinAthinë, 8 mars - Kryeministri iGreqisë, Aleksis Cipras në fundtë muajit apo fillim të muajittë ardhshëm do ta vizitojëShkupin, njoftoi korrespon-dentja e MIA-s nga Athina,duke iu referuar burimeve tëlarta qeveritare greke. Ciprasme udhëtimin tek, njëherit dotë jetë kryetari i parë i Qeverisëgreke që do të vijë për vizitëzyrtare në Republikën e Maqe-donisë së Veriut.Udhëtimin në Shkup e para-lajmëroi vetë Ciprasi të prem-ten e kaluar gjatë fjalimit të tijnë Forumin ekonomik në Del-fi, ndërsa mediat greke shk-ruajtën se do të jetë në fillimtë muajit të ardhshëm. Këtëinformacion, sot e konfirmuanburimet qeveritare se kryemi-nistri i Qeverisë, në fund tëmarsit apo fillim të prillit do tavizitojë Maqedoninë e Veriut.Data konkrete, ende nuk ështëcaktuar. Kryeministri Zaev, djedeklaroi se ekziston dëshirënga dy palët për takim, por senuk ka definuar datë për vizitëtë kryeministrit të Greqisë,Aleksis Cipras. “Është konfir-muar nga dy palët se ekzistondëshirë që fillimisht të ndodhvizita e kryeministrit të Greqi-së Cipras, këtu në Shkup, ndër-sa pas kësaj edhe unë të kemvizitë kthyese. Nuk kemi fik-suar data, sapo t’i kontrak-tojmë menjëherë do t’i komu-nikojmë”, tha Zaev. Ai theksoise mbetet e hapur që mysafiritë vendos datë kur do të reali-zohet vizita.“Ne jemi këtu. Nga 1 prilli fil-lon fushata, do të thotë jemikëtu. Do të na vijë mirë kështunjë i ftuar i lartë, kryeministri iparë nga Republika e Greqisë,që është fqinji ynë dhe mikuynë, ta vizitojë Republikën eMaqedonisë së Veriut dhekryeqytetin tonë Shkupin”,deklaroi dje në konferencënpër shtyp Zaev.

Shkup, 8 mars - Integrimet euroa-tlantike të vendit, përmbushja edetyrimeve që dalin nga Marrëve-shja e Prespës, mbështetja e Greqi-së për fillimin e negociatave përanëtarësimin e Republikës së Ma-qedonisë së Veriut me BE-në, ba-

shkëpunimi bilateral mes dy ven-deve, në veçanti përmes bashkë-punimit ndërkufitar që kohë tëgjatë po realizohet me fondet eIPA-s, si dhe mundësitë për bashkë-punim rajonal, ishin temat në tëcilat sot në Shkup u përqendruan

zëvendëskryetari i Qeverisë për Çë-shtje Evropiane, Bujar Osmani dheministrja alternative e Punëve tëJashtme, Atanasia Anagnostopu-lu. “Nënshkrimi i Marrëveshjes sëPrespës shënoi epokën e re tëmarrëdhënieve bilaterale mes

vendeve tona, ndërkaq periudhaqë pason do ta shënojë momen-tumin e ri në procesin euro- inte-grues të Maqedonisë së Veriut mekonfirmimin e pritur të vendimitpër fillimin e negociatave për anë-tarësim në BE”, theksoi Osmani,

duke potencuar se progresi nëmarrëdhëniet politike mes Greqi-së dhe Maqedonisë së Veriut dotë konfirmohet me mbështetjene fuqishme të Greqisë në pe-riudhën e ardhshme, para sami-teve të qershorit.

Nënshkrimi i Marrëveshjes, erë e re në raportet Shkup-Athinë

TRANSFORMIMI I SHËRBIMIT SEKRET

Reformat bëhen pa shqiptarët

Opozita shqiptare thotëse për transformimin eDSK në Agjenci nukështë konsultuar, madjekanë rezerva se ështëkonsultuar edhe ndonjëfaktor tjetër relevantpolitik shqiptar

SHËRBIMI SEKRET EDHE NË INTERNET Sipas Nenit 64 “Informimi dhe komunikimi meopinionin”, parasheh që Agjencia të ketë ueb faqene saj në internet, në të cilën do të publikohen “tëdhëna relevante për punën, strukturënorganizative të Agjencisë, Raporti vjetor për punëne saj”. Në ueb faqen e Agjencisë do të publikohenedhe anketa dhe broshura nga fushëveprimi ipunës së saj dhe konkurse për punë. “Agjenciagjithashtu mund ta informojë opinionin për raste

të caktuara sigurie” thuhet në paragrafin 2 të nenit6. Mënyra se si Agjencia do të informojë dhekomunikojë me opinionin, do të rregullohet menën akte ligjore. Ndërsa nga VMRO-DPMNE-jaopozitare thonë se transparenca duhet të jetë nëkufijtë e normales dhe të mos cenohet funksionimivital i Agjencisë. "Transparenca duhet të jetë derinë kufijtë e asaj që mos cenohet funksionimi i sajvital", thonë nga VMRO-DPMNE.

Koha

5AKTUALEKoha, e shtunë, 9 mars 2019

Pollog, tre të arrestuar për shkak të marihuanësPjesëtarët e policisë nga Sektori i punëve tëbrendshme Tetovë, të enjten rreth orës 14 e30 minuta, e kanë arrestuar 47 vjeçarin G.Cnga fshati Reçicë e Vogël. Gjatë kontrollit tëkryer ndaj tij, është gjetur dhe konfiskuarmarihuanë, ndërsa G.C. është mbajtur nëStacionin policor Tetovë dhe me parashtre-së adekuate është dërguar përpara gjykatë-sit, me procedurë paraprake në Gjykatënthemelore Tetovë. Po ashtu të enjten rrethorës 13.00, në Tetovë është arrestuar 23vjeçari A.I nga fshati Pirok i Tetovës, tek i ciligjatë kontrollit të kryer është gjetur dhe kon-fiskuar marihuanë. Pas zbardhjes së plotëtë rastit, kundër personit A.I. do të pasojëedhe parashtresë adekuate. Në rrugën “Vël-lezërit Bllazhevski” në Gostivar, të enjtenrreth orës 17 e 30 minuta, është arrestuardhe është mbajtur në Stacionin policor Go-stivar 45 vjeçari B.A. nga fshati Negotinë.Gjatë kontrollit të kryer ndaj tij, është gjeturdhe konfiskuar heroinë. Kundër personit B.A.do të pasojë padi adekuate.

Arrestohet një diler ikokainës dhe heroinësPadi penale është ngritur kundër një burri 33vjeçar në shtëpinë e të cilit gjatë bastisjesjanë gjetur heroinë dhe kokainë. Nga Mini-stria e Punëve të Brendshme sot informuanse në shtëpinë e tij dje janë gjetur kavanozaqelqi me pako të substancës së pluhurit tëbardhë, qese me substancë të pluhuritngjyrë kafe, peshore digjitale, para në vlerëprej 350 euro dhe 64.000 denarë, celular dhegjëra tjera. “Nga ekspertiza është konsta-tuar se substanca e pluhurit të bardhë meneto peshë të tërësishme prej rreth 270gramë është kokainë, substanca e pluhuritngjyrë kafe me neto peshë prej 100 gramëështë heroinë, derisa në peshën digjitalejanë konstatuar mbetje të heroinës dhekokainës”, thonë nga MPB. I denoncuari B.S.është evidentuar në krim-evidentimin si au-tor i veprave penale, për çka ka pasur edheaktgjykime gjyqësore efektive.

Vjehrri sulmon nusenPas grindjes verbale midis bashkëshortit tësaj dhe vjehrrit të saj. V.P. nga fshati Çanak-lia, komuna e Vasilevës, dje është sulmuar fi-zikisht nga vjehrri pas çka ka rënë nga shkal-lët dhe ka marrë lëndime të lehta trupore,kumtuan nga SPB Strumicë. Vjehrrin A.P.(68), policia e ka privuar nga liria dhe ështëmbajtur në Stacionin policor në Strumicë.Policia merr masa për zbardhjen e rastit.

Rrahje mes dy personavenga FrangovaNjë person prej fshatit Frangovë të Strugësfizikisht ka sulmuar një bashkëfshatar nënjë kafe bar në Strugë, kumtoi sot SPB Ohër.Sipas policisë, dje në orën 10 e 30 minuta, nënjë kafe bar që gjendet në rrugën “VladoMaleski” në Strugë, është prishur rendi dheqetësia publike me sulmin fizik nga ana eF.F (46) ndaj A.A (40) të dy nga fshati Fran-govë. F.F është thirrur në Stacionin policor nëStrugë dhe kundër tij do të parashtroi padipërkatëse. (U.H)

KRONIKË

Omer XHAFERI

Shkup, 8 mars - Të akuzuarit e “Titanik 2”,u shpallën fajtor dhe u dënuan me gjithë-sej 19 vite e 8 muaj burg. Këshilli penal ikryesuar nga gjykatësit Ognen Stavrev,ish-shefit të policisë sekrete, Sasho Mijal-lkov, i shqiptoi dënimin prej tre viteve he-qje lirie. Kryetari aktual i PDSH-së, Men-duh Thaçi, u dënua me tre 3 vite e 2 muajdënim me burg. Në bazë të dëshmive dheprovave që Prokuroria Speciale Publike, iprezantoi në procesin gjyqësor për rastin“Titanik 2”, gjykatësi Stavrev, të akuzaritBedredin Ibrahimi, i caktoi dënimin prej4 vite e 6 muaj heqje lire. Nga ana tjetërme 3 vite burg u dënuan edhe të akuzua-rit Vllatko Sajkovski, Sasho Sërcev dheElizabeta Stefanovska.

Me përjashtim të ish-drejtorit të Drej-torisë për Siguri dhe Kundërzbulim, Sa-sho Mijallkov, i cili u dënua për veprënpenale “pranim të dhuratës për ndikimtë kundërligjshëm”, të dënuarit tjerë nërastin “Titanik 2”, u dënuan për “keqpër-dorim të pozitës dhe detyrës zyrtare”.Ndërkohë, kreu i PDSH-së, u dënuanedhe për veprën penale “ndikim”.

Sipas aktakuzës së ngritura nga PSP,ku edhe u mbështet ky vendim i Gjykatës

Penale të Shkupit, thuhet se Mijallkovi,përmes kreut të PDSH-së, Thaçi, kakërkuar nga bashkërpatiaku i tij në Komi-sionin Shtetëror i Zgjedhjeve, Ibrahimi, tëvotojë për anulimin e votimeve të rregul-lta në vendvotimin në Strumicë. Ky ven-dim i KSHZ-së, është bërë në favor të kan-didat të VMRO-DPMNE-së, Vasi Peshev,dhe në dëm të kandidat për kryetar tëStrumicës, Zoran Zaev. “Askush nuk ka tëdrejtë ta uzurpojë shtetin juridik për për-fitimi personale dhe partiake, dhe ta ke-qpërdorë pozitën dhe detyrën zyrtare”,tha gjykatësi i lëndës, Ognen Stavrev. Passhpalljes së aktgjykimeve, prokurorjaspeciale Fatime Fetai, duke e vlerësuarrrezikshmërinë se i dënuari Sasho Mijal-lkov, mund të arratiset, kërkoi shqiptimine masës së paraburgimit. Një kërkesë tënjëtë e bëri edhe për të dënuarit BedredinIbrahimi. Përderisa për të dënuarit tjerë,përfshi edhe Menduh Thaçin, kërkoi sh-qiptimin e masave të kujdesit.

“Këtu jam lindur, këtu jetoi dhe këtudo të vdes. Nuk synoj të arratisem, por tëvërtetoj para instancave më të larta gjy-qësore se nuk jam fajtor. Dhe, për ti qe-shur në sy këtij personi. Nuk mund ajoçfarë ti kujtohet të bëj, tash edhe të kërkojparabrugim për mua”, u shpreh i dënua-

ri Ibrahimi, i cili brenda kohe iu drejtuame gisht prokurores Fetai. Ndryshe, tëpremten në GJPSH, u paraqitën të gjithëtë akuzuarit për “Titanik 2”, të cilët ngaafër e dëgjuan vendimin e Gjykatës, porjo edhe Menduh Thaçi, i cili nuk ishte pre-zent në.

Ndryshe, Sasho Mijallkov dhe Bedre-din Ibrahimi, të dënuar në “Titanik 2”, de-risa ky vendim nuk bëhet i plotfuqishëm,do të qëndrojnë në paraburgim. Ky ven-dim i GJPSH-së u miratua pasi prokurorjaspeciale, Fatime Fetai, tha se ekziston rre-zikshmëri e lartë që të dënuarit të arrati-sen. Në arsyetimin e kërkesës për para-burgim të Mijallkovit, prokurorja specialFetai, tha se Gjykata Supreme prite t’iaheqë masën e paraburgimit shtëpiakMijallkovit, ku ai është i dyshuar në rastin“Perandoria”.

Procesin e deritanishëm për rastin “Ti-tanik 2” e kanë karakterizuar përplasje tëshpeshta mes prorkurorëve speciale dhevetë të akuzuarve. Mes tyre mund tëveçohet debati mes Fatime Fetai dhe Be-drin Ibrahimit, i cili gjatë gjithë seancavederi në shpallje të aktgjykimit vazhdimi-sht deklarohej se kjo aktakuzë është evonuar, gjegjësisht PSP nuk është kom-petente për përfaqësimin e saj.

Shkup, 8 mars Një këmbësor dhe një sho-fer i skuterit kanë marrë lëndime të rën-da, ndërsa gjashtë me lëndime të lehtatrupore në pesë nga gjithsej 10 aksidenteqë kanë ndodhur gjatë 24 orëve të funditnë rajonin e Qytetit të Shkupit. Në treështë shkaktuar dëm material. Sipas tëdhënave të SPB-së Shkup, policia ka sank-sionuar 34 shoferë të cilët kanë drejtuarautomjetin me shpejtësi më të madhenga e lejuara, gjashtë të cilët kanë drej-

tuar automjetin në ndikim të alkoolit, 17para se ta marrin të drejtën e drejtimit tëautomjetit dhe dy fillestarë.

Nga trafiku janë përjashtuar 14 au-tomjete të paregjistruara, një automjetpër mbingarkesë, ndërsa janë lëshuar 104masa për parkim të parregullt. me au-tomjetin special “karrotrec” janë larguar80 automjete. Policia ka evidentuar trekëmbësorë për kalimin e rrugës jashtëvendkalimit për këmbësorë, një këmbësor

i cili ka kaluar rrugën në dritë të kuqe, gja-shtë shoferë të cilët kanë kaluar nëudhëkryq në dritë të kuqe, pesë shoferë tëcilët nuk kanë dhënë përparësi të kalimittë këmbësorëve në vendkalimin e shë-nuar për këmbësorë dhe gjashtë për pa-rakalim të parregullt. Janë gjobitur edheshtatë shoferë për mosmbajtjen e rripit tësigurimit gjatë drejtimit të automjetit dhe20 për përdorim të celularit gjatë drejti-mit të automjetit.

Shkup, 10 aksidente për 24 orë///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

EPILOGU GJYQËSOR I “TITANIK 2”

Mijallkovi 3, Thaçi 3 vite e 2 muaj burg

Pas shpalljes së aktgjykimeve, prokurorja speciale Fatime Fetai, duke e vlerësuar rrezikshmërinë se idënuari Sasho Mijallkov, mund të arratiset, kërkoi shqiptimin e masës së paraburgimit. Një kërkesë tënjëjtë e bëri edhe për të dënuarit Bedredin Ibrahimi. që të dy, deri në vendimin e plotfuqishëm, do tëdërgohen në burgun e Shutkës

Koha

6 AKTUALEKoha, e shtunë, 9 mars 2019

Fisnik PASHOLLI

Shkup, 8 mars - Maqedonia nuk po-sedon resurse të mjaftueshme ngauji dhe era që nuk janë për t'u nënç-muar, por vetëm me shfrytëziminmë të madh të diellit në të ardh-men ka mundësi që të përjashtojëapo edhe të ulë në minimum sh-frytëzimin e qymyrit për fitimin eenergjisë elektrike të pastër. Mefjalë të tjera, si shtet e kemi mjaft tëvështirë të arrijmë deri në vitin2050, dekarbonizimin e sektorit tëenergjisë elektrike dhe zëvendësi-min e tij me energji të ripërtëritsh-me, si rrjedhojë e kostos së madhe,por edhe mbështetjes të madh ak-tuale të prodhimit vendor tërrymës nga thëngjilli. “Si shtet përmomentin edhe nuk qëndrojmëedhe aq keq lidhur me përdoriminmë të madh të burimeve të rino-vueshme për prodhimin e energji-së elektrike me 18 për qind të tota-lit, që së shpejti pritet të arrijë edhe20 për qind. Mirëpo, sfidë në tëardhmen do të mbetet si për Maqe-doninë ashtu edhe për shtetet erajonit, vendimet e mëdha nëdekadën e ardhshme për moder-nizimin apo zëvendësimin e 50 përqind të termocentraleve. Sipasshembullit të BE-së, zgjidhja ështënë zhvillimin e planeve të integrua-ra nacionale dhe programeve përenergjetikë dhe ndryshime klima-tike”, thotë Jasmina Dimitrova Ka-pac, nga Qendra për EfikasitetEnergjetik.

TRANZICIONI I ENERGJISËSipas saj, burimet e ripërtëritsh-

me të energjisë së bashku meefikasitetin energjetik që nënkup-ton jo vetëm kursimin e energjisë,por edhe realizimin e aktivitetevetë njëjta apo edhe më të mëdha,me harxhimin energjisë së njëjtëapo edhe më të vogël të energjisë,janë ndër faktorët kryesorë të tran-zicionit të energjisë nga lëshimi ipërdorimit të lëndëve djegëse fosi-le, apo dekarbonizimi.

Kjo ndër të tjerash u theksuanë dialogun për energji, të pastër,dhe të sigurt në Republikën e Ma-qedonisë veriore nën organizimin eQendrës për efikasitet energjetik.Konferenca organizohet në kuadërtë dialogut për tranzicion energje-tik të Ballkanit perëndimor, të fi-

nancuar nga Ministria për zhvillimtë qëndrueshëm dhe turizëm tëAustrisë, që në nivel lokal reali-zohet nga ana e Qendrës për efika-sitet energjetik.

Nga ana tjetër, para një muajiedhe ministrat e Ballkanit perën-dimor kanë nënshkruar deklaratëne përbashkët me të cilën obligohenpër kalim në shfrytëzimin e energji-së të pastër në rajon. Me këtë ështëkonfirmuar edhe angazhimi i tyrepër dekarbonizimin, burimet eripërtëritshme të energjisë dheefikasitet energjetik, që do tëpërforcojë edhe rrugën e tyre drejtBE-së.

“Kjo deklaratë e përbashkët pa-raqet një sinjal të përkushtimitrajonal për dekarbonizimin e Bal-lkanit perëndimor. Energjia e pa-stër dhe e sigurt do të mundësojëhapjen e vendeve të reja të punës,kursime të rëndësishme në buxhe-tet nacionale dhe dobi të qartëshëndetësore,që e meritojnë qyte-tarët e rajonit”, thotë komisari përzgjerim dhe fqinjësi të mirë, Joha-nes Han.

Angazhimi politik në një nivelkaq të lartë pritet të lehtësojë qëlli-min e shteteve të rajonit, të zvogë-lojnë vartësinë e tyre energjetikedhe të zgjidhin problemin e konsu-mit të madh të energjisë. Kjokërkon zhvillimin e burimeve tëripërtëritshme të energjisë sienergjia e diellit, era,energjia gjeo-termale, biomasa dhe hidroe-nergjia, si dhe aksion të vendosur

që do të mbështesë efikasitetinenergjetik.

Në ndërkohë, raporti mbi tëardhmen e sektorit të energjisëelektrike në rajon, deri në vitin2050 me fokus në Maqedoninë ve-riore, Shqipëri, Bosnjë dhe Herce-govinë, Bullgari, Greqi, Serbi, Maqe-doni, Kosovë, Mal të Zi dhe Rumani,tregon se duke punuar së bashku,vendet e Evropës Juglindore mundt’i lehtësojnë ndjeshëm sfidat dhet’i rrisin përfitimet që rrjedhin ngadekarbonizimi i sektorit të energji-së elektrike.

Raporti sugjeron se rajoni do tëduhet të zëvendësojë më shumë se30 për qind të kapacitetit aktual tëprodhimit të bazuar në karburantefosile deri në fund të vitit 2030 dhemë shumë se 95 për qind deri nëvitin 2050. Kjo, në njërën anë para-qet sfidë për të përgatitur një kor-nizë politikash që do të nxisë inve-stime të reja, dhe në anën tjetër,është një mundësi për ta formë-suar sektorin e energjisë elektrikepër një periudhë afatgjatë në linjëme një strategji më të gjerë të tran-zicionit energjetik të pakufizuarnga portofoli aktual i gjenerimit.

Projekti i Udhërrëfyesit tëEnergjisë Elektrike për Evropën Ju-glindore (SEERMAP) përfshinë treskenare: Skenari “pa target”, i cilipasqyron implementimin e poli-tikave ekzistuese energjetike; Ske-nari i "dekarbonizimit", i cili pasqy-ron një strategji afatgjatë përreduktimin e emetimeve të CO2 në

linjë me objektivat e BE-së për re-duktimin e emetimeve për sektorine energjisë elektrike në tërësi; dheSkenari "i vonuar", i cili përfshin njëzbatim fillestar të planeve aktualetë investimeve kombëtare, pasuarnga një ndryshim në orientimin epolitikave duke filluar nga viti 2035e më pas, duke rezultuar pothuajsenë nivele të njëjta të reduktimit tëemetimeve në vitin 2050 si skena-ri i “dekarbonizimit”.

Vendet e Evropës Juglindorekanë sfida të përbashkëta në sekto-rin e energjisë elektrike: një flotë evjetër e prodhimit të energjisë elek-trike, e bazuar kryesisht në linjitdhe që ka nevojë për investime tëreja, ndjeshmërinë e konsumatorë-ve ndaj çmimeve të larta për konsu-matorin fundor, dhe performancënjo të mirë fiskale të kompanive sh-tetërore. Por, ekzistojnë edhemundësi të përbashkëta. Rajoni kanjë potencial të madh për gjeneri-min e energjisë diellore, të erës dhetë biomasës, potencial të madh hi-dro për balancimin e sistemit dhenë përgjithësi është i ndërlidhurmirë.

ENERGJIA E RIPËRTËRITSHMEZVOGËLON EMETIMET CO2"Hartuesit e politikave, investi-

torët e energjisë dhe hisedarësit eshoqërisë civile do ta shikojnë ra-portin dhe do ta kuptojnë se eardhmja jonë e përbashkët dhe epashmangshme pa qymyr, arrihetmë së miri nëse e marrim parasysh

perspektivën rajonale dhe pu-nojmë së bashku drejt dekarboni-zimi të tregut tonë të energjisëelektrike dhe zëvendësimin e ter-mocentraleve me qymyr me buri-me të ripërtëritshme", thotë LasllóSabo nga REKK, njëri prej anëtarë-ve të konsorciumit hulumtues tëprojektit.

Raporti tregon se do të ishte emundur të zvogëlohen emetimete CO2 në sektorin e energjisë elek-trike në rajon në shkallën 93-99 përqind, siç edhe parashohin targetete parashtruara nga Bashkimi Evro-pian. Kjo mund të arrihet duke sh-frytëzuar potencialin e lartë tëenergjisë së ripërtëritshme nërajon. Në të njëjtën kohë, rezultatettregojnë se nisur nga kushtet e de-finuara në Skemën BE-së për Treg-timin e Emetimeve, termocentra-let e bazuara në prodhim ngaqymyri dhe linjiti nuk do të jenëkomercialisht të përballueshme nëaspektin afatgjatë. Gazi natyrorluan një rol të madh në fazën etranzicionit, duke zëvendësuar njëpjesë të termocentraleve të mbyllu-ra të qymyrit, para se të hiqet edheai tërësisht nga sistemi i energjisëelektrike deri në vitin 2050.

Shtetet që aderojnë në BE dot’u ekspozohen proceseve të për-bashkëta të liberalizimit të tregut,integrimit dhe dekarbonizimit sirezultat i miratimit të legjislacio-nit evropian për energji, apo përa-frimin e legjislacionit dhe politika-ve të saja me ato AcquisComunitare të BE-së. Liberalizimi itregut të energjisë elektrike dhe ni-veli i lartë i ndërlidhjeve nënkuptonçmime të barabarta të energjisëelektrike në rajon dhe konkurrencërajonale midis prodhuesve. Pran-daj, planifikimi i sektorit të energji-së elektrike duhet të zhvendosetnga niveli kombëtar në atë rajonalpër ta zvogëluar koston e dekarbo-nizimit dhe për ta rritur sigurinë efurnizimit.

PËRJASHTOHET QYMYRI NGA TEC

Energji të pastër pas 30 viteshBurimet e ripërtëritshmetë energjisë së bashku meefikasitetin energjetikjanë ndër faktorëtkryesorë të tranzicionit tëenergjisë nga lëshimi ipërdorimit të lëndëvedjegëse fosile, apodekarbonizimi

ZGJIDHJE PËR DEPONIMIN E REZERVAVE TË NAFTËS Ekipi ekonomik i Qeverisë dhe para sëgjithash Ministria e Financave po punonnë zgjidhjen e problemit mekompensimin për deponimin erezervave të naftës që ekziston me vitedhe qëllimi ynë është ky problem tëmbyllet sa më shpejtë, por me atë rastudhëhiqemi që rregullorja për ruajtjen erezervave të naftës t’i mbrojë interesat eqytetarëve, porositi ministri i Financave, Dragan

Tevdovski. Ai në përgjigje ndaj pyetjeve tëgazetarëve në konferencën e sotme për

shtyp në Qeveri theksoi se problemisigurisht do të mbyllet këtë vit, dhe meatë rast, siç tha, do të caktohet çmimi i cili

është në interes të qytetarëve. “Insistojmëqë rregullorja të sillet sa më parë, por

bëjmë gjithçka që ta mbrojmë interesin eqytetarëve. Qëllimi ynë është që qytetarët tëpaguajnë çmim sa më të ulët”, potencoi Tevdovski.

Koha

7AKTUALEKoha, e shtunë, 9 mars 2019

Tre milionë europër 27 komunaTetovë, 8 mars - Ka realizim të shkël-qyeshëm prej mbi tre milionë euroinvestime vetëm nga fillimi i vititpërmes Projektit për përmirësimin eshërbimeve komunale- MSIP që erealizon Ministria e Financave membështetje të Bankës botërore dheBE-së, ka thënë ministri i Financave,Dragan Tevdovski, gjatë vizitës nëshkollën e re të fshatit Gurgurnicënë Komunën e Bërvcenicës. Shkollaështë ndërtuar mu përmes MSIP-së.Ndryshe, MSIP mbështet projektekapitale që i përmirësojnë kushtetpër jetë në komunë.“Patjetër të themi se në fillim të vititkemi realizim të shkëlqyeshëm tëProjektit për përmirësimin e shërbi-meve komunale. Mbi tre milionëeuro janë investuar në 27 komunaedhe atë në ndërtimin e rrugëvelokale, ujësjellësit, tregut të gjelbër,gjimnazit, ndërtesë komunale. Për-mes projektit për përmirësimin eshërbimeve komunale duam në tëgjitha komunat në vend të sigu-rojmë kushte më të mira për jetë përtë gjithë qytetarët”, ka thënë Tev-dovski.Fondi total i MSIP-së është 81.1 mi-lionë euro. Përmes projektit për për-mirësimin e shërbimeve komunalejanë përkrahur mbi 250 projekte ka-pitale në gjitha komunat e vendit.Bëhet fjalë për projekte kapitale tëcilat kontribuojnë në përmirësimine kushteve për jetë si rrugë lokale,ujësjellës, kanalizim, kopshte, shkol-la, thekson Ministria e Financave.

Rritet BPV prej 3.7 për qindShkup, 8 mars - Bruto Prodhimi Ven-dor (BPV) në tremujorin e katërt tëvitit 2018 është rritur për 3.7 përqind, kumtoi Enti Shtetëror për Sta-tistikë.Rritje më e madhe është vërejtur nësektoret: ndërtimtari për 19.6 përqind, art, argëtim dhe rekreim, ve-primtari tjera shërbyese, veprimtaritë amvisërive si punëdhënësit, ve-primtari të amvisërive të cilatprodhojnë mallra të ndryshëm dhekryejnë shërbime të ndryshme përnevoja personale prej 14.0 për qind;tregti me shumicë dhe pakicë, rre-gullimi i automjeteve dhe motoçik-letave, transport dhe deponim,objekte për akomodim dhe veprim-tari servisuese me ushqim prej 7.9për qind. Konsumi final i amvisërive,duke i përfshirë edhe institucionetjoprofitabile të cilat u shërbejnëamvisërive, në tremujorin e katërt tëvitit të kaluar, në mënyrë nominaleshënon rritje prej 6.3 për qind, ndër-sa pjesëmarrja e saj në strukturën ebruto prodhimit vendor arrin 62.4për qind.Në periudhën e njëjtë, eksporti imallrave dhe shërbimeve në mënyrënominale është rritur për 23.0 përqind, ndërsa importi i mallrave dheshërbimeve për 21.5 për qind.

Qefsere ABDYLI

Shkup, 8 mars - Në Maqedoni vitin e kaluar,ushqimi u importua ka qenë në vlerë prej628 milion euro, ndërsa 82 milion shtesë ushpenzuan për importin e pijeve dhe duha-nit. Analizat e Entit Shtetërorë të Statistikëstregojnë se importet e ushqimit janë rriturndjeshëm gjatë viteve të fundit, pasi në vitin2008, 424 milion euro u shpenzuan në im-portet e ushqimit. Ekspertët thonë se njënga arsyet për rritjen e importeve ushqimo-re është prodhimi i dobët vendas, dhe njëtjetër arsye është edhe vlera më e madhe eprodukteve të importuara. Ata theksojnë sekjo është një temë komplekse, e cila duhet tëkonsiderohet nga disa aspekte dhe se pro-blemi thellohet për shkak të liberalizimit tëtregut.

“Çështja e bilancit të tregtisë së jashtmetë Maqedonisë në fushën e produkteve buj-qësore dhe ushqimore, meriton një analizëserioze dhe gjithëpërfshirëse. Rritja e bilan-cit negativ është rezultat i disa arsyeve, një-ra është liberalizimi i tregut, ku Maqedoniasi anëtare e Organizatës Botërore të Tregti-së ka nënshkruar marrëveshjen e tregtisë sëlirë, pa taksa doganore dhe pengesa të tjera.Gjithashtu, ne jemi anëtarë të CEFTA-s, dhene kemi një numër të marrëveshjes dypalë-she të tregtisë së lirë”, tha profesori DragiDimitrievski nga Fakulteti i Bujqësisë dheUshqimit. Ai sqaron se marrëveshjet e tillasigurojnë qasje të lirë në mallra nga sektoriagro-ushqimor nga vendet nënshkruese nëkëto kontrata në tregun maqedonas dhe përtë cilat shteti ka pasur mekanizma mbrojtës(tarifa, kuota) në të kaluarën.

Eksporti i ushqimit arriti 319 milion eurovitin e kaluar, por të dhënat nga Enti Shtetë-rorë i Statistikave, tregojnë se importet po

rriten shumë më shpejtë se eksportet, pran-daj deficiti në tregtinë e ushqimit po rritetçdo vit. Duke analizuar strukturën e ekspor-teve dhe importeve të ushqimit, konstatohetse mbi 50 për qind e eksporteve janë përshkak të frutave dhe perimeve të freskëta,ndërsa artikujt më të mëdhenj të importitjanë mishi, drithërat, pemët, perimet dheproduktet e qumështit.

“Problemi nuk duhet të gjendet vetëmnë prodhimin primar, por edhe në industrinëpërpunuese. Ne eksportojmë perime të fre-skëta dhe fruta, dhe pastaj shpenzojmë mi-liona për të importuar të ngrirë apo të ruaj-tur. Kjo ka ndodhur nga koha e RSFJ-së.Nevojiten ndryshime serioze strukturore”,shpjegon Tanja Sokoloviç, një agro-ekono-miste. Sipas Zyrës Shtetërore të Statistikave,sipërfaqja bujqësore në Maqedoni është1.266.008 hektarë, nga të cilat 516.870 hek-tarë janë kultivuar, parcelat dhe kopshtetjanë 416.709, pemishte 16.546, vreshta

23.703 dhe livadhe 59.912 hektarë. “Natyra biologjike e prodhimit bujqë-

sorë e bënë të pamundur për të prodhuarndonjë gjë që kërkon tregu, kështu qëështë normale që produktet të mos mun-den të prodhojnë në kushtet tona klima-tike dhe gjeografike për të qenë të impor-tuara. Por nëse vihet kjo në lidhje me tëardhurat në rritje të popullsisë, zhvillimine sektorit ekonomik individual, turizmi,është kryesisht rritja e numrit të banorëvetë huaj, të cilët për arsye të ndryshme qën-drojnë në vendin tonë, sigurisht ngrepyetjen dhe preferencat e konsumatorë-ve, ose kërkesa të reja të konsumatorëve”,thekson profesor Dimitrievski. Ai vuri nëdukje se për shkak të këtij zhvillimi të tre-gut, produktet e reja po plotësohengjithnjë e më shumë, si dhe produkte qëkanë një shkallë më të lartë të vlerës së sh-tuar, duke rritur kështu vlerën e importit tëkëtyre mallrave.

ANALIZË E ESHS-së

Të varur nga ushqimi i importuar Duke analizuar strukturën e

eksporteve dhe importeve tëushqimit, konstatohet se

mbi 50 për qind e eksportevejanë për shkak të frutave dheperimeve të freskëta, ndërsa

artikujt më të mëdhenj tëimportit janë mishi,

drithërat, pemët, perimetdhe produktet e qumështit.

RRITJA E EKONOMISË DO TË JETË MBI TRE PËR QIND

Ministri i Financave, Dragan Tevdovski konsideron se është reale rritja e projektuar eBPV-së prej 3,2 përqindëve për vitin 2019 dhe është optimist se rritja e ekonomisë këtëvit vazhdimisht do të jetë mbi tre për qind. “Rritja e projektuar prej 3,2 përqindëveabsolutisht mund të realizohet, sepse është bërë pa shumë pritje të ngritura nga aspektii anëtarësisë në NATO, që po na ndodh. Me këtë presim fluks serioz të investimeve tëhuaja shtesë dhe gjallërimit shtesë të ekonomisë. Jemi optimist se këtë vit ekonomia dotë lëvizë me shkallë më të lartë se tre përqind. Me të dhënat në vitin 2018 treguam sekemi institucion kredibil dhe se mundemi ta plotësojmë atë që e kemi projektuar”, thaTevdovski në përgjigjen e pyetjes së gazetarëve në konferencën e sotme për shtyp tëQeverisë. Sipas tij, ulja e eksportit në janar të këtij viti për 1,9 për qind dhe rënie tekproduktet bujqësore për 26,2 për qind i përket luhatjes sezonale. “Për shkëmbimintregtar më me rëndësi është që deficiti tregtar në vitin 2018 është më i ulët në 15 vitet efundit. Nëse më herët ka lëvizur nga 20 deri 25 për qind, tani është ulur në 17 për qind.Parametri i dytë i rëndësishëm është mbulimi importit me eksport i cili në vitin 2011ishte diçka mbi 63 për qind, ndërsa vitin e kaluar përfunduam me mbulim prej 76,6 përqind në pikëpamje të deficitin tregtar që është shifër e shkëlqyer”, potenco Tevdovski.

Koha

8 AKTUALEKoha, e shtunë, 9 mars 2019

Delvina KËRLUKU

Shkup, 8 mars - Vetëdija e gravenë vend u ngrit sa i përket mo-bingut që e përjetojnë në vendine punës, shqetësimit seksual, poredhe sa i përket shkeljes së tëgjitha të drejtave që i kanë në për-puthje me ligjet me çka është vë-rejtur edhe rritja e ankesave mbikëto baza, mirëpo megjithatë, përfat të keq numri i rasteve që kanëfituar epilog gjyqësor është tepëri vogël, për shkak se në këtë fushëvështirë dëshmohet. Këtë e poro-siti dje sekretarja e përgjithshëme SASHK-së, Vesna Nedellkovska,e cila foli në emër të seksionit tëgruas në Konfederatën e Sindika-

tave të Lira në Maqedoni me ra-stin e 8 Marsit - DitësNdërkombëtare të Gruas.

Ajo potencoi se në punën eKSL-së theks i veçantë është vënënë temat e diskriminimit even-tual seksual, maltretimit, abuzi-mit të grave në vendin e punës,barazisë në procesin e punës, traj-timit dhe pagave të barabarta, si-gurimit të të drejtave në pe-riudhën prindërore dhemëmësisë, mbrojtjes sociale dhesigurisë si dhe shëndetit gjatëpunës, apo siç tha, përforcimitgjithëpërfshirës të grave në për-mirësimin e pozitës së tyre nëshoqëri dhe në përparimin dhezhvillimin profesional. Në këtëdrejtim, shtoi Nedelkovska, popunohet edhe në bilancin midisjetës profesionale dhe private tëgruas dhe lënien e stereotipit seajo duhet t’i përkushtohet fa-miljes sipas vlerësimit të zhvilli-

mit profesional dhe të karrierës.“Statistika tregon se shumë e mëshumë gruaja inkurajohet ta pa-raqesë mobingun, diskriminimineventual. Gjithashtu, statistikatregon se burrat jo në përqindjetë madhe, por më shumë se mëparë më shpesh e shfrytëzojnëpushimin e lindjes dhe konside-roj se përmes këtij seksioni të gra-ve ngrihet vetëdija te gratë punë-tore”, tha Nedelkovska.

KSL-ja përmes seksionit tëgruas dhe sindikatave qytetarevazhdimisht punojnë edhe në zh-villimin e të drejtave tëmarrëdhënieve të punës, rritjessë pagave në sektorin publik qëjanë nën dinjitetin e të punësuar-ve dhe nën pagën mesatare tëpërcaktuar në vend. Nedelkovskapërkujtoi se vitin e kaluar dhekëtë vit në shtet janë mbajturprotesta në më shumë qytete kumorën pjesë më shumë gra punë-

tore përmes të cilave kërkohetpërmirësimi i statusit social,ndërtimi i K-15 në marrëveshjen epërgjithshme kolektive dhe kor-rigjimi i i pagave në lidhje me ni-velin e pagave mesatare të për-caktuara në Republikën eMaqedonisë së Veriut. Nedelkov-ska potencoi se vazhdon me akti-vitetet e rritjes së pushimit tëlindjes dhe përdorimi më i madhi të njëjtave nga ana e burrave, qëështë përcaktuar me ligj.

KSL-ja nuk do të ndalet dhedo të vazhdojë të punojë nërritjen e të drejtave të marrëdhë-nies së punës. Edhe pse nuk ka re-zultate përmes dialogut socialdhe partneritetit do të vazhdojëme aktivitetet e saja dhembajtjen e protestave”, tha Ne-delkovska dhe shtoi se nuk përja-shtohet të organizohet grevë epërgjithshme në nivel të sektoritpublik.

Shkup, 8 mars - Gratë pothuajsenuk marrin pjesë në pronësi,ndërsa janë shumë larg pozitaveudhëheqëse në mediat e vendit,tregon sondazhi i SPGM, me ra-stin e Ditës ndërkombëtare tëgruas, e cila ka përfshirë 26 redak-si. Pozita e pronarit, drejtuesit dhedrejtorit janë tre pikat në të cilatkoncentrohet fuqia reale e cila defakto vendos për të punësuaritdhe për politikën e mediumit. Nëkompetencë të tyre janë vendi-met për shitjen e mediumit,mbylljen, shpalljen e falimenti-mit, rritjen e numrit të të punë-suarve apo tepricën teknologjike,por edhe emërimin e redaktorëveqë praktikisht u jep autorizim dhenë krijimin e politikës redaktuese,tregon hulumtimi.

Këto tre pozita, sipas të dhë-nave të marra nga Agjencia përShërbime Mediatike Audio dhe

Audiovizuel, impresionet e gaze-tave dhe portaleve dhe informa-cionet e marra nga vetë të punë-suarit, janë pothuajse posaçërishtnë duart e burrave. Gratë pronare,drejtuese apo drejtoresha janëmë shumë përjashtim se që ekonfirmon rregullin, posaçërishtte mediat tradicionale. Kështu, tetelevizionet lidhur me pronësinëgratë janë në nivelin e “gabimitstatistikorë”. Prej 12 televizionevetë cilat i analizuam, tetë janë nëpronë të personave ligjor, tetë nëpronë të personave juridik, trejanë 100 për qind në pronë të bur-rave, ndërsa vetëm një grua merrpjesë në pronësi edhe atë me 10për qind. Për një nuancë më emirë është situata e pjesëmarrjessë grave në strukturat drejtuese.Prej 12 të analizuare në tre drej-tuese janë garë. Anketa e SPGMtregon se situata është e ngjash-

me edhe në mediat e shkruara.Prej gjashtë të analizuaravevetëm një (“Fokusi” javor) ështënë pronë të një gruaje, e cilanjëkohësisht është edhe drejtue-se. Të gjitha gazetat tjera të cilat ianalizuam ose janë në pronë tëburrave ose të personave juridiktë cilët sërish janë në pronë tëburrave dhe të drejtuar prej bur-rave. Tek Servisi publik themeluesi së cilës është Kuvendi dheAgjencia Informative e Maqedo-nisë - MIA duke gjykuar sipaspërbërjes së këshillit programuesgjegjësisht këshillit mbikëqyrëskanë pasur kujdes për përfaqësi-min gjinor, por pozicionetudhëheqëse gjegjësisht drejtorëtqë në praktikë do të thotë fuqioperuese, sërish janë rezervuarpër burrat. Tregues është se tren-di dallon te portalet ku pothuajsebarabartë janë të përfaqësuar

burrat dhe gratë si pronarë dhedrejtues. Prej pesë portaleve të ci-lat i analizuam dy janë në pronëdhe drejtohen prej grave, dy prejburrave, ndërsa një është nëpronësi të përbashkët të një bur-ri dhe gruaje. Sipas rezultatevenga sondazhi, në ulje gradualeme fuqi gjithnjë e më të të vogëltë vendosjes dallimi mes burravedhe grave po ulet, kur bëhet fjalëpër gazetare dhe gazetarë, gjegjë-sisht tërësisht të ndryshohet.Numri i grave redaktore, zëvendë-sredaktore, udhëheqëse në sek-torë dhe gazetarë po rritet drejtënë mënyrë proporcionale. Kështupër shembull në vitin 2017 sipasASHMAA në MRTV ka për 13 mëshumë gra redaktore krahasuarme burrat, gjegjësisht 34 burradhe 47 gra redaktore. Njëkohësi-sht gratë në MRTV janë pothuaj-se dyfish më shumë edhe në kua-

drot gazetareske 159 gazetarekundrejt 89 gazetarëve. Në televi-zionet komerciale, sipas burimittë njëjtë ende dominojnë burratredaktorë: 59 kundrejt 32 redakto-re, gjegjësisht ato janë të përfaqë-suara me 35 për qind, edhe pse nënumrin e gazetareve gratë janëshumicë, gjegjësisht marrin pjesëme 56 për qind. Gratë janë kryere-daktore dhe përgjegjëse edhe nëtre televizione komerciale që ishinobjekt i këtij sondazhi: Alfa, Kanal5 dhe TV Star dhe dy gazeta “Veçe-ri” dhe “Nezavisen” ndërsa domi-nojnë si redaktorë edhe në porta-le. Prej pesë internet mediave tëanalizuara gratë janë redaktorenë tre, ndërsa në dy janë zëvendë-se të kryeredaktorit dhepërgjegjësit. E ngjashme është si-tuata edhe në agjencinë informa-tive Makfaks dhe në radionkombëtare 77.

Ndryshimethelbësore, e jodeklarative për tëdrejtat e graveShkup, 8 mars - Shtatëdhjetë e dy përqind e viktimave të dhunës në fa-milje vitin e kaluar kanë qenë femra.Vetëm 15 për qind e ministrave janëgra, ndërsa përqindja është ende mëe vogël te kryetarët e komunave, se-pse vetëm 7.4 për qind prej tyre janëgra, tregojnë të dhënat e Komitetittë Helsinkit për të Drejtat e Njeriuttë Republikës së Maqedonisë. “Komi-teti i Helsinkit e shfrytëzon DitënNdërkombëtare të Gruas sërish tëpërkujtojë në këto statistika kata-strofale. Viktimat gjinore të bazuardhe në dhunën në familje, ende nuke marrin mbrojtjen përkatëse insti-tucionale. Vazhdon trendi i çregji-strimit të nxënësve nga shkollat fil-lore dhe të mesme, shpesh për shkaklidhjes së martesave të të miturve.Gratë nga mjediset rurale ende popërballen me diskriminim gjinor, përshkak të shpërndarjes së pabara-bartë të resurseve, stereotipave tra-dicionale si dhe politikave bujqësorediskriminuese gjinore. Edhe krahasratifikimit të Konventës së Stambol-lit, harmonizimi i legjislacionitkombëtar me të njëjtën po zhvil-lohet shumë ngadalë”, thotë nëkumtesën e Komitetit të Helsinkit.Në vitin 2018, 919 persona janë evi-dentuar si viktima të dhunës fa-miljare. Prej tyre 665 janë gra,gjegjësisht 72 për qind. Çdo e dytagrua është viktimë e dhunës psikike,çdo e katërta grua në shtet ështëviktimë e dhunës fizike, ndërsa çdo eshtata është viktimë e dhunës sek-suale. Numri i përgjithshëm i femici-deve në periudhën 2008-2016 është70, theksojnë nga Komiteti i Hel-sinkit. Ata thonë se 5.379 punonjë-sve të tekstilit kanë denoncuarshkelje të të drejtave të punëtorit,vetëm në vitin e kaluar, ndërsa kanëedhe informacion në 51 për qind tëkomunave nuk ka qasje deri te servi-set gjinekologjike bazë. (D.K)

SONDAZH I SPGM

Mediat i posedojnë dhe drejtojnë kryesisht burrat|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||

KONFERENCË PËR 8 MARSIN

Gratë të vetëdijshme përshkeljen e të drejtave të tyre

“Statistika tregon seshumë e më shumëgruaja inkurajohet taparaqesë mobingun,diskriminimin eventual.Gjithashtu, statistikatregon se burrat jo nëpërqindje të madhe, pormë shumë se më parëmë shpesh eshfrytëzojnë pushimin elindjes dhe konsideroj sepërmes këtij seksioni tëgrave ngrihet vetëdija tegratë punëtore”, thaNedelkovska

Koha

9AKTUALEKoha, e shtunë, 9 mars 2019

Urim HASIPI

Tetovë, 8 mars - Ambasadori i Ba-shkimit Evropian, Samuel Zhbo-gar i shoqëruar nga Ministri i Fi-nancave, Dragan Tevdovski,zëvendësministrja, Shyrete Elezi,Ministri i Arsimit dhe Shkencës,Arbër Ademi, kryetari i komunëssë Bërvenicës, Enver Pajaziti kanëinauguruar sot në fshatin Gurgur-nicë të komunës së Bërvenicësobjektin e ri të shkollës fillore“Hasan Tahsini ”, gurëthemeli i sëcilës u hodh para një vit e gjysmë.Prej sot rreth 200 nxënësit dhemësimdhënësit procesin eduka-tivo arsimor do ta zhvillojnë nëkushte shumë herë më të mira,pasi që ky objekt i ri shkollor ështëndërtuar sipas të gjitha standar-deve. Ministri i Financave, DraganTevdovski theksoi se realizimi ikëtij projekti, për ndërtimin eobjektit të ri të kësaj shkolle, kakushtuar 46 milionë denarë, mje-te këto të siguruara përmes njëkredie nga Banka Botërore dhenjë granti prej Bashkimit Evro-pian.“Më ndihmën e projektit përpërmirësimin e shërbimeve ko-

munale, i cili projekt është i finan-cuar nga BE dhe Banka Botërore,arritëm që të ndërtojmë këtëobjekt të ri shkollor, i cili po duketshumë herë më i mirë se objekti ivjetër dhe siguron kushte shumëmë të mira për 200 nxënës të cilëtmësojnë në këtë fshat shumë tëbukur. Realizimi i këtij projektiështë i rëndësishëm për dy arsye,e para sepse nxënësit janë eardhmja e vendit tonë dhe e dytanëse ata kanë njohuri dhe aftësimë të mira në të ardhmen, do tëkenë standard më të lartë jetësordhe kjo është vendimtare për ne.Kjo shkollë ka kushtuar 46 mi-lionë denarë. Një pjesë e këtyremjeteve janë siguruar nga krediae fituar përmes projektit, 16 mi-lionë denarë janë siguruar sigrant mjete nga Bashkimi Evro-pian. Është me rëndësi ë të thek-sohet se edhe kredia që është fi-tuar për realizimin e këtij projektiështë siguruar me kushte shumëtë favorshme dhe për këtë unëdua që ti falënderohem edheBankës Botërore dhe BashkimitEvropian”, tha Tevdovski. Amba-sadori i Bashkimi Evropian në Ma-

qedoninë e Veriut, Samuel Zhbo-gar nënvizoi se deri më tani Ba-shkimi Evropian ka investuar 15milionë euro për zhvillimin e ko-munave rurale.“Paraprakisht, këtunë Gurgurnicë kam ardhur paranjë viti e gjysmë, ku filluam mendërtimin e kësaj shkolle dheatëherë pamë se në çfarë gjendjeishte shkolla e vjetër, dhe sot kure shohim se tani e kemi këtëobjekti të ri shkollor në këtëgjendje shumë të mirë, me të vër-tetë ndjehemi shumë mirë dhebesojmë se kjo do të jetë në shër-bim të nxënësve. Më vjen mirë qënxënësit do të kenë një shkollë tëre ku nuk do të jetë ftohtë , ku dotë kenë kushte shumë më të mirapër mësim, ku nuk do të kenë ne-vojë për të dalë jashtë për tëshkuar në tualet, ku nuk do tërrjedh kulmi dhe me të gjithakëto kushte besoj se do ta reali-zojnë në maksimum potencialin etyre. Kjo është vetëm njëra ngashkollat që janë në gjendje të kë-tillë në Maqedoni, dhe është obli-gimi ynë që të krijojmë kushtenormale për fëmijët që të kenëmundësi dhe kushte më të mira,

sepse kjo është një parakusht përata për të pasur rezultate më tëmira në mësim. Kur shihet vlera ekëtij projekti, vërejmë se është njëvlerë shumë e vogël në krahasimme projektet e tjera që kemi rea-lizuar dhe realizojmë në këtëvend, por pavarësisht kësaj, kurkemi parasysh efektin që do të ar-rihet nga realizimi i këtij projekti,rëndësia është shumë më emadhe në krahasim me projektete tjera”, u shpreh Zhbogar. Mini-stri i Arsimit dhe Shkencës, ArbërAdemi theksoi se përpjekjet e mi-nistrisë që ai drejton, vazhdojnënë krijimin e një infrastrukturemoderne bashkëkohore në fu-shën e arsimit. Ministria e Arsi-mit dhe Shkencës për këtë shkol-lë ka investuar një shumë prej700 mijë denarësh, për sigurimine mobileve të nevojshme. Objek-ti i ri shkollor i plotëson të gjithakushtet e nevojshme për zhvilli-min normal të procesit edukativoarsimor sepse i njëjti është ndër-tuar sipas të gjitha standardevemë moderne dhe ka në dispozi-cion mjetet më bashkëkohore ar-simore.

Gostivar, 8 mars - Kryetari i ShoqatësBamirëse “Jetimët e Ballkanit”, hu-manisti i madh Halil Kastrati, ish-te dje mysafir i kryetarit të ko-munës së Gostivarit, ArbenTaravari, me ç’rast ky i fundit iadorëzoi “Çelësin e Artë të Qytetit”,çmim ky më i lartë që ndan komu-na për personalitete që kanëdhënë kontribut të veçantë në sfe-ra të ndryshme.

Duke folur për kontributin eveçantë të hoxhë Halil Kastratit përzgjidhjen e çështjes banesore tëfamiljeve me status të vështirëekonomik, kryetari Taravari thek-soi se shoqata e tij ka ndihmuaredhe paraprakisht në Gostivar, por

se pas kësaj vizite do të nënshk-ruhet një memorandum bashkë-punimi me komunën e Gostivarit

dhe aktivitetet të marrin edhekahe institucionale. “Këtyre ditëveadministrate do të përgatisë një

memorandum bashkëpunimi dheshumë shpejtë atë do ta nënshk-ruajmë, me çka do të mundësohetndërtimi i pesë shtëpive në Gosti-var për familjet e rrezikuara. Ko-muna e Gostivarit do të participojëme nga 5000 euro për ndërtimin eçdo shtëpie, si dhe me kyçje në ujë-sjellës, kanalizim dhe të ngjash-me”, theksoi Taravari.

Humanisti Kastrati falënderoikryetarin dhe administratën ko-munale për nderin dhe mikpritjen,si dhe për ndarjen e Çelësit të artë.Kryetari Taravari dhe humanistiKastrati, shfrytëzuan rastin që gra-ve dhe nënave t’ua urojnë Festën e8 Marsit. (U.H)

Edhe dy pacientë me grip janë nëgjendje kritikeShkup, 8 mars - Edhe dy pacientëtë sëmurë nga gripi janë nëgjendje kritike dhe janë në apa-rat për ventilim mekanik. Shpre-soj se nuk do të ketë përkeqësimeshtesë të gjendjes së tyre shën-detësore, deklaroi ministri i Shën-detësisë Venko Filipçe. Ai poten-coi se për fat të keq kanë ndodhurkomplikime të tilla mjekësore tëmos mund të shpëtohen jetët etyre të cilët vdiqën nga kompliki-met e gripit. “Ata ishin me së-mundje paraprake prej të cilëvedy ishin fëmijë. Ne jemi në komu-nikim të përditshëm me të gjithëanëtarët e Komisionit për së-mundje ngjitëse, me drejtore-shën e Klinikës për Sëmundje In-fektive dhe ndërmerren të gjithamasat”, tha Filipçe, duke upërgjigjur në pyetjen e gazetarë-ve pas prezantimit të rezultatevenga projekti për zvogëlim tëvdekshmërisë te nënat dhe fo-shnjat e sapolindura. Në këtë se-zon 11 persona vdiqën nga kom-plikimet e gripit. (D.K)

Kumanova, qytet i kulturës për vitin 2019Kumanovë, 8 mars - Kumanovaështë qytet i kulturës për këtë vit,informoi në pres konferencën edjeshme kryetari i Komunës,Maksim Dimitrievski. Aplikacioniështë pranuar nga Ministria eKulturës, ndërsa është marrëvendim me të cilin Kumanovashpallet qytet i kulturës.“E shfrytëzojë këtë mundësi që tafalënderoj Ministrinë e Kulturës,Qeverinë, për shkak se kjo ështënjë mirënjohje për jubileun emadh të komunës për pesëshekuj të ekzistimit të Kuma-novës”, tha Dimitrievski. Komunaka aplikuar me më shumë pro-grame dhe ngjarje dhe kakërkuar 15 milionë denarë, ndër-sa janë lejuar mjete prej tre mi-lionë denarëve që do të jetë mbë-shtetje për ngjarjet dhemanifestimet. “Komuna e Kuma-novës në kuadër të programitrrjedhës siguroi mjete buxhetoreme vlerë prej 10 milionë denarë-ve dhe tre milionë shtesë që imorëm nga Ministria, janë mo-deste, duke dëshiruar t’i shë-nojmë me dinjitet pesë shekujt eekzistimit do të dërgojmë shkrimdhe kërkesë të drejtpërdrejtë derite Qeveria, për të përmbushurkërkesat tona”, tha Dimitrievski.Komuna në bashkëpunim me in-stitucionet e kulturës dhe sportitdo të realizojnë një numër tëmadh ngjarjesh, aktiviteteve,manifestimeve, teatër, muzikë,koncerte, shfaqje të baletit, lëshi-min e videove promovuese përzhvillimin e Kumanovës, njënumër të madh të manifestimevenga veprimtaria muzikore.

//////////////////////////////////////////////////////////

GOSTIVARI BËHET ME QYTETAR NDERI

“Çelësi i Artë” për humanistin Halil Kastrati||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||

INAUGUROHET OBJEKTI 46 MILIONË DENARËSH

Gurgurnica me shkollë të reObjekti i ri shkollor iplotëson të gjithakushtet e nevojshmepër zhvillimin normaltë procesit edukativoarsimor sepse i njëjtiështë ndërtuar sipastë gjitha standardevemë moderne dhe kanë dispozicion mjetetmë bashkëkohorearsimore

Koha

10 FORUMKoha, e shtunë, 9 mars 2019

Themelues: Arben Ratkoceri dhe Lirim Dullovi

E p

ërd

itsh

me

in

form

ati

ve

ww

w.k

oh

a.m

k

Botues: Koha Production SHPK | Adresa e botuesit dhe redaksisë: Bul. Goce Delçev nr.11, | Q.T. Mavrovasja lok.14 - përdhesë, Shkup | Gazetë ditore - botohet çdo ditë përveç të dielës | Shtypi dhe distribuimi:“Sloboden Pecat” - rr. Kej 13 Noemvri nr.3/1-238, Shkup, 5000 kopje | Data e shtypjes e premte,8 mars 2019 | Numri i parë i gazetës doli më 22 Nëntor 2006Drejtor: Lirim DULLOVI | Kryeredaktor: Vedat MEMEDALIU | Redaktor përgjegjës: Emin AZEMI | Ndihmëskryeredaktor: Evis HALILI | Redaktor teknik: Halil BERISHA

E-mail: [email protected] | Tel: 02 3179 - 904; Tel: 02 3179 - 905; Tel: 02 3179 - 906; Fax: 02 3118 - 060; | MARKETING: Bekim SHAQIRI • [email protected]; Tel: 02 3179-904; Mob: 071 372 222 | Përgjegjës për distribuim: Afrim DULLOVI - Tel: 071 372 221Përfaqësues ligjor: Shtëpia e avokatëve Inter Partes - Shkup

Koh

a

NPK "Koha Production" Num. i xhirollogarisë: 210063340670177; Tutunska Banka -Shkup; Numri tatimor 4030008022772

Në 1 mars sipas kalenda-rit gregorian pas të cilitndajmë kohën melindje, vdekje, martesa

dhe më pas festa kombëtare, sh-tetërore dhe fetare, pra sipas kë-tij kalendari pranvera ka ardhurzyrtarisht në vendin tonë. Sipasefekteve të qarta prej vitesh tëngrohjes globale, pranvera vjendhe ikën sa herë t’i teket edhebrenda mesit të dimrit, pra defacto nuk po dihet më as para-shikimi i stinëve në kuptimin se-zonal të fjalës. Gjithsesi pranveraështë stinë që zgjon çdo gjë,Faunën, Florën dhe Homosa-pientët. Tek këta të fundit ka mëshumë dëshirë, gëzim, dhe pa dy-shim një lloj ankthi të shtuar.Ankthit pranveror njerëzor i ështështuar në këtë stinë dhe një ngangjarjet më të dashura të popul-lit tonë dhe ballkanasve nëpërgjithësi: Zgjedhjet!

Kësaj here, tryeza e Presiden-tit do të presë për burrin e mirë qëdo të ulet aty dhe do mendojë sita ndihmojë pozitivisht popullin.Ky i fundit ka filluar të entuziaz-mohet nga afrimi i datës së voti-meve, ndoshta jo dhe aq ngaeuforia për të votuar, se sa ngakureshtja se çfarë do të ndodhë...Në të shumtën e rasteve i shkretipopull ka votuar dhe nuk ështëdëgjuar, ka provuar të flasë dheështë heshtur, por si duket pasnjë robërimi kaq të gjatë të lirisëdhe aleatëve të saj, Bota Perën-dimore dhe Shtetet e Bashkuarapo duan të mbrojnë Lirinë dhe tëDrejtën e Individit sepse këtu to-talitarizmi ishte ulur këmbëkryq

e vallëzonte me jetët tona!Kështu këto Zgjedhje Presi-

denciale ne duket se do dëgjohe-mi më shumë, do jemi më të lirëpër të thënë e për të bërë atë qëduam. Presidenti është një insti-tucion me rëndësi të madhe nëndërtimin e shtetit, zullumet e tiji kemi parë qartë dhe ka familjetë tëra që vuajnë në kurrizlajthitjet klinike të Presidentëvetë Gabuar! Kanditatura që do juofrohet zyrtarisht ditën e votimitnga opozita, absolutisht intelek-tualisht më e përgatitura, ështëajo e prof.dr. Blerim Rekës. Para setë flas për z.Blerim Reka do tëthem se si dalin kandidaturat ngapartitë, çfarë kriteresh ndjekinpartitë kur ofrojnë të përzgjedhu-rit e tyre.

Kështu një kandidat që vjennga qeveria ka shumë mundësiqë të ketë tendencë të madhepartiake, diktati i mëvonshëm qëqeveria mund të ushtrojë mbiPresidentin që vet e patë propo-zuar është shumë më i lehtë përt’u ushtruar! Shkurt e qartë, kurPresident zgjidhet i propozuari iQeverisë kryesisht është si t’i keshdhënë Qeverisë edhe një mundë-si më shumë për të rritur diktatine saj. Shembull më të mirë se Pre-sidenti Ivanov nuk ka, ai ishte njëi deleguar i VMRO-së dhe BDI-sënë zyrën presidenciale!

LSDM-ja e meriton të drejtëne mosparagjykimit, ne nuk edimë se sa e aftë do ishte kjo par-ti qeveritare të ndante Institucio-nin e Presidentit nga një politikëfavorizuese partiake, por ne kemitë drejtë absolute të themi se

BDI-ja do të manipulonte sa tëmundte me figurën e Presidentitpolitikisht, duke i rënë kraharoritme fodullëk në sy të popullit përpozitën e tyre... Ndaj nuk mëduket aspak e arsyeshme që tëzgjidhet për president kandida-tura me të cilën ka rënë dakordBDI-ja pasi askush nuk na kthenmë besimin tek BDI-ja...ka bërëzarare të mëdha ndaj ka kusuretë mëdha!

Ndërkohë që kandidatura qëvjen nga opozita, e para tenton tëjetë sa më përfaqësuese, pasiopozita nuk ka se si dhe po tëdojë, të përfitojë nga pushtetipresidencial! Kur flas për përfi-tim i referohem posteve, vendetë punës dhe emërimin në to.Presidenti ose mund të bëjpunën e vet dhe të ndihmojë po-pullin ose mund të martohet meqeverinë, domethënë që tëmbajë anën e qeverisë në të mirëe Në Të Keq, si është rasti i Presi-dentit precedent.

Kur Presidenti vjen nga opo-zita, ai ka shumë më të drejtë përtë folur lirshëm dhe atëherë kurqeveria dëmton popullin, pasi ainuk i detyrohet askujt nga qeve-ria për pozitën e tij, ai i detyrohetvetëm Popullit! Ndaj ejani dhe tëzgjedhim një President për po-pullin dhe jo një President qëherët a vonë do të heshtë paraprapësive të BDI-së të paktën!Kandidatura e z.Blerim Rekaështë e duhura jo shumë për fak-tin që flet 8 gjuhë apo që ështëprofesor që ligjëron nëpër botë,apo që ka qënë ambasador dheështë diplomat karriere, të gjitha

janë asete të mrekullueshmepër një President, por të gjithakëto nuk do ishin asgjë nësez.Blerim Reka nuk do t’a kishtezemrën në vendin e duhur! Aikandidon, sepse do të ndih-mojë në ndërtimin e vendit, dotë jetë arkitekt në Epokën e Reqë meritojmë të fillojmë! Ai doqë Maqedoninë Veriore takthejë në një shtëpi të lumturdhe jo në një gërmadhë që ebraktisin çdo ditë.

Ne kemi nevojë për një Pre-sident të ndërgjegjshëm, që takuptojë detyrën e tij si mision,si përgjegjësi ndaj brezave qëdo vijnë! Kemi nevojë për Presi-dent që të jetë krenar për punëte mira që i bën dhe jo për par-tinë që përfaqëson apo për sadevotshmëri ka ndaj Kryetarittë X partie. Duhet të kemi Pre-sident besnik ndaj Popullit dhejo ndaj partisë!

Dua që të gjithë sa jetojmënë këtë vend të ulemi dhe tëmendojmë për veten tonë si njëfamilje e madhe por një familjeama! Presidenti i duhur ështëai që do të marrë popullin përdore drejt Evropës dhe Aleatë-ve Perëndimorë, të cilët naduan dhe ndaj të cilëve nambetet vetëm t’i tregojmë që iduam. Jemi të sigurt qëz.Blerim Reka ka potencialin eduhur intelektual, ekspe-riencën ndërkombëtare dhembi të gjitha humanizmin dhedashurinë ndaj njerëzve.

(Autori është kolumnist i rregullt i gazetës KOHA)

Ne kemi nevojë përnjë President tëndërgjegjshëm, qëta kuptojë detyrëne tij si mision, sipërgjegjësi ndajbrezave që dovijnë! Kemi nevojëpër President që tëjetë krenar përpunët e mira që ibën dhe jo përpartinë qëpërfaqëson apo përsa devotshmëri kandaj Kryetarit të Xpartie. Duhet tëkemi Presidentbesnik ndajPopullit dhe jondaj partisë!

Presidenti Nga Dr.Arben TARAVARI

KOHA PËR KARIKATURËN E DITËS

Rubrika "Forum" është krijuar si hapësirë për të botuar letrat, opinionet, reflektimet dhe reagimet e lexuesve dhe qytetarëve.

Redaksia mban të drejtën për të redaktuar e shkurtuar, si dhe mos botuar ato shkrime që nuk i përmbahen etikës.

11FORUMKoha, e shtunë, 9 mars 2019

Abdylhamidi, heroi telenovelik NgaDaut DAUTI

Ma tërhoqi vëmendjenqë në paralajmërim se-riali “KryeqytetiAbdylhamid”(në TV

Klan), sadoqë titulli ende më duketi palogjikshëm. Një temë historikejo shumë e largët, me ngjarje të buj-shme, me shumë të njohura dhe tëpanjohura, për çka përcjellja e këtijseriali biografik apo kronikë kohe,do t’m’i plotësonte njohuritë emangëta për këtë periudhë. Në tëvërtetë, pas serialit për Sulltan Su-lejmanin, nuk mund të them se jamngjitur për ekrani me ndonjë tjetërpër sulltanët e Perandorisë Osma-ne. Më vonë erdhi “Ertugruli”, por ekam shikuar copa-copa, ashtu kurmë dilte përpara në ekran dhendonëse duket një film i amba-lazhuar bukur, ia humba fijen e kon-tinuitetit. Kishte dhe do seriale tje-ra turke me temë historike, kunatyrisht janë bukur të realizuara,por problemi me to është se vësh-tirë është t’i pranosh si ndonjë refe-rencë të ngjarjeve të së kaluarës,kur ishim pjesë e PerandorisëOsmane. Ndoshta më afër të vërte-tave historike mund të ishte serialipër Sulltan Mehmet Pushtuesin, ponuk e di ç’u bë me të, ato 5-6 vazhdi-me a ishin pilot-episode, apo mepushtimin e Konstantionopojës,producentët e kanë parë të arsyesh-me t’i thonë mjaft për të mos e bërëtelenovelë. Do të doja ta kishinvazhduar, sepse do të kishte shumëngjarje që lidhen me Shqipërinë,gjegjësisht me epokën e Skënder-beut dhe do të ishte me interes tëshihej si do të ishin shtjelluar atopërpjekje të babait të sulltan Meh-metit dhe të vetë atij për ta mposh-tur rezistencën e Skënderbeut...Vetë qasja ndaj atyre ngjarjeve dotë nxiste kureshtjen, pavarësishtnëse do t’na kishte pëlqyer... Ndosh-ta sezonin e ardhshëm, nëse kavazhdime, ky sulltan “do të mbër-rijë” gjer te muret e Krujës...

Por, t’i kthehem SulltanAndylhamidit (sundoi në pe-riudhën 1876-1909). Më shumë sevetë seriali dhe emri i sulltanit, mëkishte tërhequr paralajmërimi senë të luan një aktor shqiptar, NikXhelilaj, tashmë i afirmuar në disaseriale turke që i hapën dyert përkarrierë ndërkombëtare. Bile ai ish-te shkasi kryesor pse ia nisa tapërcjell. Sepse Nik Xhelilaj,ndërkohë hyri në lëkurën e perso-nazhit të Karl Mejit, Vinetu(disa fil-ma për të janë punuar në Gjermaniviteve 60-të dhe 70-të .(I takon njëshqiptari ta luajë heroin e KarlMejit, përderisa ai ngjarjen e një ro-mani të tij e kishte vendosur nëtrojet shqiptare). Isha pra, kureshtarta shoh Nik Xhelilajn në këtë serialturk dhe me vëmendje e ndjek çdo

episod, por dhe i dë-shpëruar që Nik Xhelilaj, nga ajo qëmund të lexoja në IMDB, do tëluaka vetëm në dy vazhdime. Por,dëshpërimi me këtë fakt nuk mëbën më pak kureshtar, sepse ta-shmë producentët turq ua kanëmarrë zanatin kineastëve latinoa-merikanë dhe punojnë me profe-sionalizëm të lartë për të tërhequrvëmendjen e shikuesve. Një pe-riudhë si ajo e sulltan Abdylhamiditnuk mund të jetë jo interesante.Mjafton të marrësh kontekstin egjerë kohor për të cilin bën fjalë fil-mi dhe në të të futësh qoftë për tëidentifikuar ngjarjet dhe perso-nazhet e vërteta por dhe ato të tril-luara, sepse askush, edhe skenaristie regjisori më gjenial, nuk mund tëreprodukojë kohën në saktësi ab-solute. Pastaj, do të ishim naivë qëliteraturën e vërtetë historike, ta zë-vendësojmë me një serial. Por,megjithatë, përvoja duke shikuarserialin është interesante, të paktënnga këndvështrimi im. Çështja krye-sore është si të mos biesh në grackë!Gracka do të ishte që ta shikosh se-rialin si të ishte literaturë historikedhe në këtë mënyrë të ndërtoshqëndrimin për ngjarjet dhe perso-nalitetet historike. Këtu patjetër kanjë luftë midis lexuesit të historisëdhe shikuesit të filmit, që në të dyrastet jam vetë. Si shikues unë ta-shmë jam në anën e heroit pozitiv,që në rastin konkret është vetë sul-ltan Abdylhamidi. Një sulltan idrejtë, i cili në plan të parë vë intere-sin e shtetit, i cili lufton kundërshkatërruesve të shtetit të tij, të ciliti punojnë haptas ose fshehtas ar-miq të brendshëm(pjesëtarë kom-besh që duan lirinë(armenët,grekët, izraelitët...) dhe të ja-shtëm(ambasadorë e agjenturashtë huaja, anglezë, rusë...,). Ështështëpiar i devotshëm, i cili ndonëseka shumë gra e shumë fëmijë,zatensi krejt sulltanët, të gjithë i do një-soj, familjen e ka të shenjtë. Luftonpër drejtësi, unitet, harmoni...Ku ke

burrështetas shembullorë sot si ai?Ka një qasje të çuditshme tëudhëheqjes shumë i përshtatshëmpër film, gjithë kohën është i mbyl-lur në sarajin e tij(të mbyllur i mbanedhe familjarët), kohën e kalonduke punuar si marangoz në punë-torinë e tij, aty madje i mban shumënga takimet ose koordinimet mepashallarët e tij...Ky është heroi fil-mik, i latuar për ta dashur shikuesii sotëm, ndonëse në historinë e po-pujve të Ballkanit, sidomos ndër sh-qiptarët, ka emocione “të përziera”ndaj tij dhe adhurimi ndaj sullta-nit filmik dhe sulltanit historikmund të ketë diskrepanca serioze.

Vetë filmi më shtyri të shpupu-ris diçka nëpër internet për sulltaninqë e përmbysin xhonturqit. Ajo qëlexova nuk përkonte me kontekstine filmit. Tash si lexues(unë vetë) bienë konflikt me shikuesin(jam vetë),sepse është një luftë midis të vërte-tash ose këndvështrimesh. E vërte-ta historike dhe e vërteta artistike.Kjo shpërputhje ka të bëjë nga po-zicioni i njërit(lexuesit) dhe tje-trit(shikuesit), sepse lexuesi në muaka një qëndrim tjetër nga ajo qëshikuesi në mua e pjek mendiminpozitiv përmes filmit.

Por dhe te e vërteta artistike,nuk duhet të jetë e bash bardh e zi.Sylltan Abdylhamidit i rëndon pe-riudha e krizës lindore, pra, prejluftërave ruso-turke, Kongresit tëBerlinit e gjer te Revolucioni i xhon-turqve(kur dhe përmbyset), dhe si-gurisht në vetë historiografinëturke, do të ketë qasje të ndryshme,shumë ndryshe nga ky serial që eka realizuar televizioni shtetërorturk. Edhe sot në Turqi ka qarqe qëmund ta trajtojnë si hero pozitiv,sikundër që të tillë mund t’i traj-tojnë edhe xhonturqit, që epërmbysën “pushtetin despotik” tëkëtij sulltani, i cili e kishte suspen-duar njëherë kushtetutën dhe Par-lamentin për t’i lejuar pak vite parase të përmbysej. Por, ja, nëse unë silexues gjërat do t’i shikoja si pjesë-tar i një populli i cili ka luftuar për liripikërisht kundër këtij sulltani, i cilinë film është hero ndryshe nga ç’-mund ta përjetoj sulltanin e histo-risë, si shikues me tërë qenien jamnë anën e tij! Sepse, si lexues histo-rie, nuk mund t’ia falë këtij sulltaniqë e shtypi Lidhjen e Prizrenit, atëlëvizje shprese për autonomi përshqiptarët, sepse autonomia në atëkohë, do të ruante trungun kombë-tar ose tërësinë territoriale të shqip-tarëve për një shtet. Sulltani që ekanë dashur shumë shqiptarë atëkohë, as për autonomi nuk patimirëkuptim Edhe grekët dhe serbëtfillimisht e kishin fituar autono-minë, por ajo qe bazë për shtetet etyre të mëvonshme. Ato shtete që

dolën nga ato autonomi, do të jenëvendimtare në kohën e ardhshmekur do të tërhiqej Perandoria Osma-ne, duke mbetur shqiptarët të paorganizuar, e jo si fqinjët e tyre që ki-shin shtetin dhe ushtritë me të cilatdo t’i grabisnin tokat shqiptare.

Në serial nuk flitet fare për këtëngjarje. Autorët e tij janë përqen-druar te lëvizja armene, por e vënënë kontekst të manipulimeve të sh-teteve të mëdha të kohës, e jo si lë-vizje autentike e një populli. Nukjam thelluar, por nga filmi del se njëgrusht armenësh bëjnë problem,se jo krejt populli, gjë që ndoshtakjo e vërtetë artistike nuk përkonme të vërtetën historike. Në serial sishikues jam me Abdylhamidin, aiështë ai që kujdeset edhe për ar-menët dhe habitet pse ata mani-pulohen lehtë nga anglezët, he-brenjtë dhe rusët. Ka të ngjarë që evërteta artistike përkon me atë hi-storike, sepse në atë periudhë, for-cat që kanë dashur ta mposhtin Pe-randorinë Osmane kanë pasurinteres t’i nxisin popujt brenda pe-randorisë të çojnë kokën.(Nëselexoni një historian shqiptar të dal-ldisur, krejt ata që kanë qenë në kryetë lëvizjes kombëtare shqiptare okanë qenë agjentë të Austrohunga-risë, o të Vatikanit, o masonë...!)

Sikundër që mund të biesh nëgrackën e bardhezisë për të shikuarhistorinë përmes filmit, filmi deridiku përputhet me bardhezinë e hi-storisë së përplasjes së këtij sullta-ni me xhonturqit. Ende nuk kanëmbërritur episodet me lëvizjen exhonturqve, tash për tash vetëm pa-ralajmërohet, por nga këndvështri-mi i një shikuesi mund të jesh edhenë anën e sulltan Abdylhamidit pordhe të xhonturqve. Producentëtkanë zgjedhur anën e të parit porunë si shikues shqiptar nuk kamproblem me këtë, sepse nëse histo-ria pakashumë i njeh xhonturqit silëvizje pozitive, nga ky pozitivitetshqiptarët nuk panë asgjë. Doli sexhonturqit, duke përmbysur një sul-ltan, deshën ta forcojnë perando-rinë edhe më shumë, që ishte nëkundërshtim me idealet e popujvetë vegjël për shkëputje dhe krijimine shteteve të tyre. Lëvizja xhonturkedo t’i tregojë efektet e veta përmesfigurës së Mustafa Kemal Ata-turkut( i cili nuk ishte ndonjëri ngaudhëheqësit e kësaj lëvizjeje në fil-lim, por do të jetë realizues i ideale-ve të saj më vonë)

Gjersa e shikoj serialin, më kuj-tohet një pohim i historianëve sh-qiptarë në një konferencë shkenco-re të para disa vitesh, që flet përrelativitetin e konteksteve kohore.Sepse, nëse ne sot flasim përngjarjet shekuj pas, nuk mund tëdimë se bashkëkombësit tanë e

kanë përjetuar kohën e tyre. Pran-daj, sadoqë tingëllon keq, mund tëketë ndonjë arsyetim për atë llojsjelljeje, si bie fjala, disa krerë tëkryengritjeve shqiptare(Isa Boletini,përshembull) kishte qenë i brengo-sur për fatin e Andylhamidit, i cilinjë kohë pas përmbysjes nga froni,kishte qenë i vendosur në Sela-nik(për këtë më duket se ka shkruaredhe vetë Hasan Prishtina ose Noli,njëri prej tyre, gjithsesi!). Kur eshikoj filmin, kundërshtarët e tij,pra edhe xhonturqit, duken më ne-gativë se ai! Në këtë pikë nuk bëhetfjalë vetëm për të vërtetën e servirurbukur në film, por dhe ndoshta përvetë të vërtetën historike, sepseAbdylhamidi mund të mos ishte mëi keq se xhonturqit që me reformate tyre i joshën popujt. Sepse refor-mat e tyre nuk përputheshin measpiratat e atyre popujve që shpre-suan te ata. Shqiptarët ishin ndërtë parët që u dëshpëruan.

Vazhdoj ta shikoj serialin, sepsekineastët turq ia kanë marrë dorëndhe seriali është interesant, plotngjarje e kthesa të papritura,ndonëse duken prej aeroplani kli-shetë. Kur e shikon si film është di-namik, kur e analizon më thellë delnë pah përpjekja për ta treguar samë pozitiv fytyrën e sulltanit i cililejoi parlamentin dhe e suspendoi,i cili nisi sadopak modernizimin eshtetit(ndërtoi hekurudhat e para),solli shkollat ku morën dije ata qëmë vonë do ta përmbysin. Aty para-qiten shumë personalitete që mundtë hasen në kronikat e kohës, pordhe shumë heronj sigurisht të tril-luar, sepse filmi megjithatë nukështë histori. Vetë atmosfera e filmit(ngjashme me atë të serialit “Filin-ta”), ka pikëtakime me rrëfime edhetë dëshmitarëve të kohës që i kanëpërcjellë nëpër odat tona. Unë eshikoj dhe mundohem të vë di-stancën kritike, sidomos të mosbëhem viktimë e klisheve që di t’ibëjë produksioni, çfarë gjithsesi lë-vrin prej tyre ky serial(klishetëshihen të pozitiviteti absolut i fi-gurës së Sulltan Abdylhamidit kun-drejt “të këqijve” që punojnë për rrë-nimin e Perandorisë dhe pushtetittë tij(armenët, xhonturqit, he-brenjtë, anglezët, rusët, gjer-manët...). Kjo në masë të madhemund të shërbejë për një retushimtë historisë përmes një vizioni arti-stik me shumë elemente propagan-duese, prandaj dhe është shumë enevojshme të vendoset distanca kri-tike nga shikuesit. Sepse, fundja,nëse doni ta kuptoni historinë, rrë-fimet e stilit telenovelik nuk janë“literatura” ose “referenca” të sigur-ta për këtë.

(Autori është kolumnist i rregullt i gazetës KOHA)

Do të ishte naivitet qëliteraturën e vërtetëhistorike, tazëvendësojmë me njëserial si referencë. Çështjakryesore është si të mosbiesh në grackë, që tashikosh serialin si të ishteliteraturë historike dhe nëkëtë mënyrë të ndërtoshqëndrimin për ngjarjetdhe personalitetethistorike prej tij

5x5 dhe 6x6

1111111111111111122222222211111111111112222222222222222222222222222221111222211111111222222222222222222222222222222222222222222222222222222222111111111111111112111111111111111222222221111222221111111111222222222222222222222222222222222222222222222111111111111112222222222222221111111122222222222222211112222222111122222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222shtojcë enigmatike e fundjavës

Fshehësiradallimet30

mini FJALËKRYQI

Labirinti

K H eO A lirë

1 2

3

4 5

6 7

8

9

10

13KOHA PËR ENIGMAKoha, e shtunë, 9 mars 2019

MENSURMAMUTI

ANAGRAMI 2 E BËJ TË MARRË IRNË

BANORI I KOMUNËS

ITALIANE, KAINOAUTORJANË FOTO

RAPSODIGËZIM

------------------------------BUJQËSOR

AKTORIINDIAN,KAPUR

AKTORI AMERIKAN, DEP

-----------------------------ANAGRAMI 1

KOHAE LIRË

HIPOKRIT(ARAB.)

------------------------------AKTOR I NDJERË

KOSOVAR

LIDH FEJESË

-----------------------------RUMANIA

ILAÇ QË ËSHTË SI LËNG I TRASHË

ADEM DEMAÇI

-----------------------------ENERGJIA

PARAFJALËGJERMANE

QYTETNË ITALI

-----------------------------NITONI

QYTETNË FRANCË

------------------------------NGA DY,ÇIFTAS

ISTREFBEGOLLI

------------------------------IDRIZ

XHOMARA

AUSTRIA----------------------------

PERIUDHËE GJATËKOHORE

NUMRII LUDOLFIT

-------------------------------AUTORIGORKI

QYTET NË IRAK-----------------------------

MËNYRAT E TË VESHURIT

APO TË SHKRUARIT

OLIVER TUISTI-----------------------------

AMËNOR

LLAMBDA------------------------------

SISTEM QEVERISËS

I CARIT

DESPOTIZËM------------------------------

KOMEDIANI ANGLEZ,

ATKINSON

URANI------------------------------

POLITIKANIRAMA

KËNGËTARESOLO

PËREMËRPRONOR

KAKE SEAPLANE BASE INTENSITETI

MODERATORIKRASTA

------------------------------KALIUMI

LUFTA KUNDËR KRIMIT

2 4 9 6 1 7 5 72 8 4 3 91 59 5 1 6 27 3 8 6 9 3 9 2

5 3 7 1 9 6 4 9 5 8 9 7 4 2 3 5 3 7 4 8 9 4 1 7

ARUKONE (Çiftimi)

SUDOKU "më i madh se"

është më i madh se

NONOGRAMI

KENKEN

SI GAZI NË XHEMPER

"NUSNIA" ZIFT (N=I)

Më poshtë janë dhënë dy anagrame që kanë të bëjnë

me autoren tonë në foto: Poezia e autores dhe libri i dytë i autores, i botuar në

vitin 2017.

min

i SKA

NDI

me

anag

ram

e

Anagrami 1

(Poezi)

Anagrami 2

(Libër)

14 KOHA PËR ENIGMAKoha, e shtunë, 9 mars 2019

KAKUROARITMOGRIFI

ZËRII SHQIPES

nga tejoqeani

MENSURMAMUTI

ANAGRAMI 2E BËJ TË MARRË IRNË

BANORI I KOMUNËS

ITALIANE, KAINOAUTORJANË FOTO

RAPSODIGËZIM

------------------------------BUJQËSOR

AKTORIINDIAN,KAPUR

AKTORI AMERIKAN, DEP

-----------------------------ANAGRAMI 1

KOHAE LIRË

HIPOKRIT(ARAB.)

------------------------------AKTOR I NDJERË

KOSOVAR

LIDH FEJESË

-----------------------------RUMANIA

ILAÇ QË ËSHTË SI LËNG I TRASHË

ADEM DEMAÇI

-----------------------------ENERGJIA

PARAFJALËGJERMANE

QYTETNË ITALI

-----------------------------NITONI

QYTETNË FRANCË

------------------------------NGA DY,ÇIFTAS

ISTREFBEGOLLI

------------------------------IDRIZ

XHOMARA

AUSTRIA----------------------------

PERIUDHËE GJATËKOHORE

NUMRII LUDOLFIT

-------------------------------AUTORIGORKI

QYTET NË IRAK-----------------------------

MËNYRAT E TË VESHURIT

APO TË SHKRUARIT

OLIVER TUISTI-----------------------------

AMËNOR

LLAMBDA------------------------------

SISTEM QEVERISËS

I CARIT

DESPOTIZËM------------------------------

KOMEDIANI ANGLEZ,

ATKINSON

URANI------------------------------

POLITIKANIRAMA

KËNGËTARESOLO

PËREMËRPRONOR

KAKE SEAPLANE BASEINTENSITETI

MODERATORIKRASTA

------------------------------KALIUMI

LUFTA KUNDËR KRIMIT

SI GAZI NË XHEMPER

"NUSNIA" ZIFT (N=I)

Më poshtë janë dhënë dy anagrame që kanë të bëjnë

me autoren tonë në foto: Poezia e autores dhe libri i dytë i autores, i botuar në

vitin 2017.

mini SKAN

DIm

e anagrame

Anagrami 1

(Poezi)

Anagrami 2

(Libër)

SUDOKU

375249618496187253812653497287465139163928745954731862729514386531876924648392571492653718135798426867124395389461257746285931521379684213546879974812563658937142

384271695627459813195836724546928137871563249932714586469185372258397461713642958451378692398246571672951834215893746836714925947562183584139267723685419169427358

931756248456829317872314965723961584518472693649538172184295736297683451365147829682359471459617283317824659876491532531782946294536817163945728725168394948273165

SUDOKU ">"

NONOGRAMI

ARUKONE

KENKENDALLIMETLABIRINTI

FSHEHËSIRA mini FJALËKRYQI

DLIKAFJAGPIS

KËNDMATËSIKRO

VIZORJAMFNPL

NGJITËSJAESYZET

SHEQERIA

12

3

45

67

8

9

10

ARITMOGRIFI

“numri i njëjtë - shkronja e njëjtë”

ZËRII SHQIPES

nga tejoqeani

15KOHA PËR ENIGMAKoha, e shtunë, 9 mars 2019

16 RAJONKoha, e shtunë, 9 mars 2019

Pas dorëzimit të mandatit tëdeputetëve, mazhoranca ka ven-dosur të mos e marrë më në konsi-deratë opozitën reale që tashmëështë larguar nga Kuvendi. Ajo prejdisa ditësh ka braktisur çdo tryezëdebati mediatik dhe publik ku tëftuar janë përfaqësues të PD dheLSI, ndërsa ka vendosur, gjithash-tu, që të mos njoh as kontributin etyre të deritanishëm në jetën par-lamentare. Kështu, socialistët nukdo të marrin më në shqyrtim as ni-smat ligjore që kanë paraqitur nëKuvend deputetët e opozitës dheqë ndodhen edhe në kalendar.

Në fakt, sipas procesverbalit tëpublikuar nga Kuvendi, kjo çështjeështë bërë objekt diskutimesh nëmbledhjen e Konferencës së Krye-tarëve të datës 26 shkurt, ku zë-vendëskryetarja e komisionit tëEdukimit dhe Mjeteve të Informi-mit Publik, Milva Ekonomi kakërkuar mendimin e drejtuesve tëKuvendit se si do të veprohej mekëto nisma të depozituara më parënga opozita. “Në Komisionin eEdukimit dhe Mjeteve të Informi-mit Publik kemi diskutuar në pa-rim një nisëm që ka ardhur ngaGrupi Parlamentar i LSI-së, për

ligjin e arsimit të lartë. Ndërkohënë komision në kalendarin e më-parshëm janë depozituar dy nismaqë kanë ardhur nga deputetët eLSI-së, si duhet të veprohet në këtërast, t’i përfshijmë në kalendar apot’i lëmë?”, – mësohet nga proce-sverbali të ketë pyetur Ekonomi.

Përgjigjen për këtë shqetësimtë saj e ka dhënë kryetari i GrupitParlamentar të PS-së, Taulant Bal-la, i cili ka bërë të ditur se këto ni-sma nuk do të shqyrtohen më përsa kohë që propozuesit nuk janëmë deputetë. “Zonja Ekonomiështë deputete e re. Ju informoj se,të gjitha nismat të propozuara ngadeputetë që kanë dhënë dorëhe-qjen nga mandati nuk qëndrojnëmë dhe nuk janë pjesë e punës sëKuvendit. Rregullorja e Kuvenditdhe Kushtetuta e përcaktojnëqartë që, kur propozuesi nuk ështëmë pjesë e parlamentit të gjithakëto projektakte të propozuaranga deputetë që nuk e gëzojnë mëmandatin e deputetit, nuk janë më

pjesë e shqyrtimit të punës së ko-misioneve dhe seancave plenare”, –është shprehur Balla.

Dy nga nismat që bien dhe nukdo të merren më në shqyrtim ngaKuvendi janë edhe ato të paraqitu-ra nga deputetët e LSI-së dhe qëerdhën si reagim ndaj kërkesavetë studentëve. E para që ka të bëjëme amendimin e Buxhetit të vitit2019 dhe me anë të të cilës propo-zohej të dyfishoheshin zërat përarsimin universitar dhe kërkiminshkencor, ndërsa nisma e dytëkërkonte të ndryshonte ligjin “PërArsimin e Lartë dhe KërkiminShkencor” dhe të rriste në nivelin e50% të përfaqësimit të studentëvenë organet vendimmarrëse të uni-versiteteve. Po nga procesverbali ikësaj mbledhje mësojmë edhefaktin se presidenti i Sllovenisë, Bo-rut Pahor ishte parashikuar që tëfliste në seancën e datës 5 mars nësallën e seancave plenare. Por pro-testa e opozitës dhe situata e ten-sionuar jashtë Kuvendit duket se

kanë bërë që të hiqet dorë nga kyplan.

Këtë e ka bërë të ditur GramozRuçi gjatë kësaj mbledhje, ku kainformuar anëtarët e Konferencëssë Kryetarëve se sipas traditës pre-sidenti Pahor do fliste në seancë.“Vë në vëmendjen tuaj se, ështëparaqitur kërkesë nga ambasado-ri i Sllovenisë, ku ka shprehur inte-res që Presidenti i Sllovenisë vijënë parlament në datën 5 mars. Tra-dita jonë ka qenë se të gjithë presi-dentët kanë kaluar në parlament,në këtë mënyrë të përputhet data evizitës së tij më datën e seancës ple-nare, datën 5 mars 2019”, – ka dek-laruar Ruçi në fund të asajmbledhje. Por pavarësisht kësaj,presidenti Pavor nuk foli në Kuvend,por u mjaftua me një takim tëveçantë në ambientet e kryesisë meRuçin. Çka lë të kuptohet qartë seprania e tij në seancë është anuluarpër shkak të situatës konfliktualejashtë ambienteve të Kuvendit, kuprotestonte opozita./GSH

Nënsekretari për Çështje Poli-tike në Departamentin Amerikan,David Hale, ka bërë thirrje, gjatëbisedimeve me presidentin e Ser-bisë, Aleksandar Vuçiq, në heqjene taksës të cilën Prishtina e kavendosur ndaj produkteve serbe,por edhe ndalimin e provokimevereciproke, si dhe nisjen e dialo-gut.

Kështu ka bërë të ditur Amba-sada e SHBA në Beograd në lloga-rinë e saj në Twitter.

“Shtetet e Bashkuara bëjnëthirrje për heqjen e tarifave, nda-limin e provokimeve reciprokedhe vazhdimin e dialogut. Nën-sekretari Hale në një bisedë mePresidentin (Vuçiq) theksoi se

SHBA e vlerëson partneritetin meSerbinë dhe duan për të ndërtuarmarrëdhënie edhe më të forta”,është shkruar në përshkrimin e

një fotografie të takimit.Ndryshe, Hale në prag të

mbërritjes në Beograd ka thënëse ka një shans që këtë vit të ketë

një marrëveshje mes Beograditdhe Prishtinës, dhe theksoi se Sh-tetet e Bashkuara nuk do të japinnjë recetë për një zgjidhje.

Ai mbërriti në Beograd njëditë pasi parlamenti i Prishtinësmiratoi një platformë për dialogme Beogradin.

Gjithashtu, siç ka thënë mëherët Departamenti i Shtetit, Haledo të vizitojë edhe Prishtinën përtë biseduar me udhëheqësit e in-stitucioneve në Kosovë, ka thënëtë jetë “një shans historik për tëarritur një marrëveshjegjithëpërfshirëse për normalizi-min e marrëdhënieve me Ser-binë”, dhe të kërkojë mundësi përarritjen e një marrëveshjeje.

Shahini: Gruri ngaSerbia, bluhetnë Maqedonidhe pastaj futet në Kosovë Janë produkte të cilatimportohen në formë‘refus’ nga Serbia,shkojnë në Maqedoni,ripaketohen dhe vijnënë Kosovë Kryetari i Aleancës Kosovare tëBiznesit (AKB), Agim Shahini,në një intervistë për Emisionin“EKONOMI” në Telegrafi.com,ka thënë se produktet nga Ser-bia, ripaketohen në Maqedonidhe sillen në tregun e Kosovës.Sipas tij, ekonomia informaleende mbetet problem për ven-din.“Ne kemi prezencë të produk-teve serbe në vend. AKB-ja eka bërë një hulumtim, në 15-ditshin e parë pas 21 nëntorit,ne kemi vërtetuar se mbi 34milionë euro produkte serbegjenden në Kosovë, të cilat ak-tualisht janë nëpër depot, janënëpër rafte, nëpër biznese, tekimportuesit e Serbisë, dhe kaqenë një ndër faktorët se atoprodukte kanë qenë në treg. Edyta është se qytetarët kanëfilluar t’i refuzojnë këto pro-duktet e tyre, e treta është seQeveria mori një vendim që tëgjitha produktet që janë nëpërdepot doganore në vend t’iulejohet që të bëhet zhdogani-mi i tyre që janë ardhur para21 nëntorit dhe e katërta ështëkontrabanda”, tha ai.Kryetari i AKB-së, Agim Shahi-ni, ka bërë të ditur se produk-tet e Serbsië paketohen nëMaqedoni dhe pastaj futen nëKosovë.“Ka ripaketim të produkteveserbe në Maqedoni, të cilatvijnë në Kosovë dhe në shu-micën e rasteve e kanë tëdrejtën sipas marrëveshjes sëCEFTA-së. Janë produkte të ci-lat importohen në formë ‘refu-s’ nga Serbia, shkojnë në Ma-qedoni, ripaketohen dhe vijnënë Kosovë. Ta marrim shem-bull grurin, i cili shkon në Ma-qedoni, atje bluhet dhe vjenme markë të Maqedonisë”, kathënë Shahini.Ai në këtë intervistë ka foluredhe për efektet e taksës 100për qind dhe për koston epunës në Kosovë.

SHBA insistojnë në vazhdimin e dialogut

PAS DJEGIES SË MANDATEVE

Mazhoranca refuzon nismatligjore që ka paraqitur opozita

Socialistët nuk do tëmarrin më nëshqyrtim as nismatligjore që kanëparaqitur në Kuvenddeputetët e opozitësdhe që ndodhen edhenë kalendar

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

17GLOBIKoha, e shtunë, 9 mars 2019

Nga Adil Ahmed Dhar ka mbe-tur pak. Mbetjet e ndara, varur ngapemët dhe gjakderdhja e shtegut tëLethporas, rajoni i Pulwamas, në Ka-shmir. Më 14 shkurt, Adili shpërtheunë një automjet me bombë me mbi200 kilogramë eksplozivë. Ai kavrarë mbi 40 agjentë indianë. Taninjerëzit e tij e përkujtojnë atë, emendojnë “në parajsë”. Miqtë e se-paratistëve e kujtojnë atë si një hero.Por është diçka tjetër.

Adil Ahmed Dhar është një shk-repëse e përdorur për të për të filluarnjë zjarr. Ky është shpjegimi perfektdhe dramatik i asaj se si një gjest in-dividual mund të shkaktojë një reak-sion zinxhir me pasoja serioze. Tëtilla si të shtyjnë dy fuqi bërthamo-re - Pakistan dhe Indi - për një për-plasje të hapur. Bastisjet ajrore,luftëtarët e shkatërruar, kampet elëruar nga bomba.

Ashtu si në Lindjen e Mesme, in-dividi, me veprimin e tij të thjeshtëdhe destruktiv, është në gjendje tëçrregullojë sisteme të mëdha, tëndezë kriza, të precipitojë situata qëtashmë janë në balancë.Nganjëherë asgjë nuk mjafton, nësevlera e jetës njerëzore është e pavlef-shme.

Dhe ta mendosh se policia in-diane kishte paraqitur Adilin jo siveçanërisht të rëndësishëm. Përkun-drazi, ai kishte rëndësi të vogël, njëekstremist i nivelit të ulët. Në shkal-lën e rrezikut ata e kishin shënuarme letrën C, para tij ishin terroristëte kategorisë A dhe B. Një surprizë

dhe një taktikë. Inteligjenca është ebindur se fraksioni që i përkiste ka-mikazi, Jaish-e-Mohammed, vendo-si të përdorë vullnetarë pak tënjohur vetëm për të marrë rreth fil-trave të sigurisë. Një profil normalqë ndoshta i befasoi rojtarët dheprindërit e sulmuesit, i cili gjithash-tu e dinte angazhimin e tyre politik.

Nëntëmbëdhjetë vjeç, meorigjinë nga Kashmiri, Adili ndoqishkollën në mënyrë sporadike, dukekaluar shumicën e kohës në punë tëpasigurta. Mason, zdrukthëtar,punëtor, ai donte të bëhej një teologi përgatitur. Në fakt, ai kishte më-suar tetë kapituj të Kuranit për-mendsh - thotë babai -, një thirrje epërbashkët për të mbështetur luftën

kundër Indisë. Së bashku me të, dykushërinj, njëri prej të cilëve vdiq nëluftime në radhët e një grupi radikaltë mbështetur nga shërbimet paki-staneze, Lashkar-e-Toiba. NdoshtaDhar u regjistrua një vit më parë,me të rinj të tjerë, për të zëvendë-suar “fedayn” që vdiq në mision. Njëhap i bërë më i lehtë nga motivimi itij. Prindërit përshkruajnë një të ka-luar të trazuar, rrahje policore, pjesë-marrje në marshime proteste ku atakishin pësuar lëndime. Shenja tëdukshme të kombinuara me një tër-bim të thellë mbi të cilin shpesh janëpërdorur “dërguesit”, menaxherët ekamikazit, një profesion që shpeshështë nën studime.

Ata e përgatitën për sulmin, e

mbushën atë me ideologji, e çuanatë deri në hapin përfundimtar. Njërrugë e ndërlidhur e besimit dhekryengritjes gjithashtu nxitet ngaajo që shumë në Kashmir vuajnënga autoritetet indiane. Shtypjamund të shndërrohet në shtues, nëpranverë që projekton një aktivistnë rrugën e vdekjes, të bindur se aika të drejtë edhe kur vret. Adili ndo-qi koreografinë e “dëshmorit”. Paszhvendosjes së punës, ai u zhduk,nuk u kthye në shtëpi, devijoi ngarruga e zakonshme. Gjithmonë. Airegjistroi një video ku ai shfaqet iarmatosur, shpalli proklamimet,lartësoi revoltën, i bindur për të imi-tuar talebanët. Bashkëpunëtorët ekanë riemëruar atë “komando Wa-qas”, bërthama e një njeriu të vetëm.Vullneti i tij është një model. Nëfakt, antiterrorizmi po kërkon një tëdyshuar, frikësohet se është i pari i li-stës, i gatshëm për të aktivizuarshpërthimin shpërthyes. Të lëshojënjë raund të dytë në konfliktin indo-pakistanez.

Në këto faza dy armiqtë shkëm-bejnë akuza, por nuk duan që çdogjë të degjenerohet. Islamabadi eka lëshuar pilotin si një shenjë tëvullnetit të mirë, por helmet mbe-ten.

Vendet e Bashkimit Evropian(BE) refuzuan të pranojnë listën ezezë të përgatitur nga KomisioniEvropian (KE), në të cilën ndodhen23 shtete, përfshirë Arabinë Saudi-te, për shkak të mos respektimit tëstandardeve në luftën kundër fi-nancimit të terrorizmit dhe pastri-mit të parave. Këshilli i BashkimitEvropian njoftoi se vendet e BE-sëkanë refuzuar listën në fjalë me ar-syen se "nuk është përgatitur nëmënyrë transparente dhe të duhur".

Komisioni Evropian në mesin eshkurtit publikoi listën e përditë-suar me 23 shtete të cilat ishin tëpasuksesshme dhe që kanëudhëhequr një luftë joadekuatekundër pastrimit të parave dhe fi-nancimit të terrorizmit. Përveç Ara-bisë Saudite, në listë ndodhen Afga-nistani, Samoa e Amerikës,Bahamas, Bocvana, Koreja e Veriut,Etiopia, Gana, Guami, Irani, Iraku,Libia, Nigeria, Pakistani, Panama,Portoriko, Samoa, Arabia Saudite,

Sri Lanka, Siria, Trinidad dhe Toba-go, Tunizia, Ishujt Virgjine të Ame-rikës dhe Jemeni. BE më herët patideklaruar se Arabia Saudite ështënjë nga vendet "që ka mungesa stra-tegjike në luftën kundër pastrimit tëparave dhe pengimit të financimittë regjimeve terroriste të cilat pa-raqesin një kërcënim serioz për si-stemin financiar të BE-së". Komisio-ni Evropian pritet që në periudhën eardhshme të përgatit një propozimtë ri të listës.

CIA e mbansekretnumri iviktimavecivile ngadronëtPresidenti amerikan, Do-nald Trump ka shfuqi-zuar një rregullore, sipassë cilës, shërbimi sekretamerikan CIA duhej tëpublikonte numrin e vik-timave civile nga sulmetme drone. Paraardhësi itij, Barack Obama me njëdekret të posaçëm i kish-te kërkuar CIA-s, si insti-tucion i varur prej tij, qëtë publikonte çdo vit bi-lancin e sulmeve me dro-ne kundër "objektivaveterroriste" jashtë zonavetë luftimit. Këtu bëntepjesë edhe publikimi iviktimave të civilëve.Anulimi i këtij dekretimund të sjellë mo-sbërjen publike për opi-nionin të informacionevetë rëndësishme përshumë nga këto sulme.Vendimi i Trumpit prekvetëm ato sulme, të cilatkryhen nga CIA. Ministriae Mbrojtjes është e dety-ruar edhe më tej, përmesrregulloreve të kongresittë informojë për numrine civilëve të shkaktuarnga operacionet ushta-rake amerikane. Në vitin2016 Shtëpia e Bardhëbëri të ditur, se përmessulmeve me dronë janëvrarë 2000 vetë, 64-116prej tyre kanë qenë civilë.Aktivistët janë të mendi-mit, se shifra ështëshumë e lartë. Organiza-ta Human Rights First kakritikuar vendimin e Do-nald Trump. Me këtë ven-dim të qeverisë së Trum-pit kundër transparencësndaj këtryre operacione-ve bëhet "një hap i rrezik-shëm mbrapa", vërenHRF.

Evropa e mbron Arabinë nga “lista e zezë” e terrorizmit///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Adil, kamikazi që ndezi luftënmes Indisë dhe Pakistanit Ishte 19 vjeç, një ekaluar e dhunshme,një punë: “erekrutuan” atë për tënxitur krizën qërrezikon luftënatomike në botë

Nga Adil Ahmed Dhar ka mbetur pak.Mbetjet e ndara, varur nga pemët dhegjakderdhja e shtegut të Lethporas,rajoni i Pulwamas, në Kashmir. Më 14shkurt, Adili shpërtheu në një automjetme bombë me mbi 200 kilogramëeksplozivë. Ai ka vrarë mbi 40 agjentë indianë. Tani njerëzit etij e përkujtojnë atë, e mendojnë “në parajsë”. Miqtë eseparatistëve e kujtojnë atë si një hero

18 KULTURËKoha, e shtunë, 9 mars 2019

Në vitet 1962-1966 isha student në “Fakul-tetin Histori dhe Filologji” të UT, Fakulteti për-dorte dy katet e para të asaj godine, kurse nëkatin e tretë kishin zyrat e tyre “Instituti i Hi-storisë dhe i Gjuhësisë” dhe “Instituti i Folklo-rit”. Gjatë pushimeve midis orëve mësimorenë oborrin e fakultetit rastiste të shikonimduke ecur ngadalë për të vajtur tek kafja atypranë Prof. Eqrem Çabejn, të shoqëruar prejtreshes shkodrane: Pashko Geci, Anton Kraj-ni dhe Filip Fishta, intelektualë të shkolluar nëAustri, Gjermani ose Itali.

Ashtu si Profesor Çabej edhe ata shquhe-shin për njohjen e thellë të disa gjuhëve tëhuaja, por në Institutin e Gjuhësisë dhe tëHistorisë punonin si forca teknike për vjeljene fjalëve të gjuhës shqipe në gazeta dhe libratë ndryshëm. Profesor Eqrem Çabej jepte nëdegën Gjuhë Letërsi Shqipe të Fakultetit tëHistorisë e të Filologjisë kursin e plotë të lek-sioneve Historia e Gjuhës Shqipe, vepër origji-nale e tij. Këtë lëndë ai e zhvillonte në dy se-mestra, gjatë semestrit të dytë të kursit tëtretë dhe gjatë semestrit të parë të kursit tëkatërt. Ai ishte pedagogu më mbresëlënës ifakultetit, ndoshta dhe i gjithë Universitetit tëTiranës. Ai ishte nga ato rastet kur përputhente një person i vetëm gjithë të mirat: pamja ebukur fizike, bukuria shpirtërore, aftësitë pro-fesionale, sjellja fisnike dhe talenti. Mbasshkërmoqjes së diktaturës, kur shpërtheu sh-faqja e pakënaqësive të ndrydhura, ky profe-sor ishte një nga personalitetet e pakta të kul-turës sonë që nuk u kritikua për asgjë prejaskujt, dëshmi e vlerave të tij. Ishte burrë i

gjatë e i pashëm, elegant, me një shikim tëëmbël, gjithnjë i natyrshëm, asnjëherë po-zant ose kërcënues.

Mbante kapelë republikë, kur ecte ivetëm, ecte shpejt me hapa të gjatë, si atlet.Pëshëndetja e tij na bënte përshtypje: tëshikonte në sy dhe, pasi përulte kokën, e çon-te pak kapelën me dorën e djathtë. Në sallëne leksionit, ose në korridoret e fakultetit, sidhe gjatë viteve që punova në institut, nuk epashë kurrë të parruar dhe asnjëherë nervoz.Gjithnjë i matur në të folur, madje pak i nga-dalshëm. Na sillej sikur ishim të barabartëme të. Leksionet i mbante gjithnjë duke folurnë këmbë te katedra, kurse fragmentet qësillte për ilustrim mendimesh prej stujuesvetë tjerë i lexonte. Kur lexonte vinte syzet. Vë-nia dhe heqja e syzeve i kishte shumë lezet.Disa fjalë kyçe të leksionit i shkruante në dër-rasën e zezë. Fliste me zë jo të lartë, gjë që eshtonte qetësinë në sallë. Ato që shqiptonteai, ne përpiqeshim t’i përpinim.

Në pamjen dhe sjelljen e tij kishte diçkamadhështore që të tërhiqte e të bënte përvete. Leksionet e tij, ndonëse trajtonin proble-me të vështira, ishin plotësisht të kuptuesh-me. Në to sundonte analiza logjike dhe argu-mentimi, rrallë përdorte fjalë të huaja,gjithçka ishte e qartë. Profesori përdorte disashprehje të vetat, midis të cilave më kanëmbetur në mendje dy. Shprehjen: Për hir të sëvërtetës, duhet pranuar se, e përdorte për tëmiratuar një mendim të kundërshtuar mëparë, kurse shprehjen: Këtë, një Zot e di, epërdorte për të treguar dyshim ndaj një men-

dimi ose hipoteze të pazgjidhur. Këtë sh-prehjen e dytë, e cila ishte një shprehje popul-lore shumë e vjetër, e shqiptonte duke ngriturderi te fytyra e tij gishtin tregues të dorës sëdjathtë. Shprehjen e parë filluan ta përdorninme gojë e me shkrim dhe disa pedagogë, stu-diues e studentë, por shprehjen e dytë nukguxonte ta thoshte askush tjetër veç tij. Përbindjet e tij fetare ishte e vështirë të krijoje njëmendim të qartë.

Ai asnjëherë nuk hapi ndonjë bisedë metemë fetare. Botëkuptimi dhe sjellja e tij ishinbrumosur që në rini gjatë jetës në Austrinë eqytetëruar, prandaj ishte i çliruar prej shumëdobësive që manifestonin shqiptarët e lin-dur dhe plakur brenda atdheut. Në sjelljendhe pamjen e tij binin në sy tipare prej një eu-ropiani të vërtetë, tipare që nuk i gjeje as në tëkrishterët e muhamedanët e përkorë. Ora efundit e mësimit me të, aty nga fundi i dhje-torit 1965, më ka mbetur në mend. Atë orë,profesori nuk shpjegoi lëndë nga teksti, porduke na konsideruar kolegë, na dha disa kë-shilla për jetën tonë të ardhëshme. Për tëkrijuar afrimitet me ne, atë orë ai foli ulur.Këshillat e asaj ore më kanë lënë mbresë,ndoshta sepse kujtimi i mjaft prej tyre mëbën të ndihem fajtor.

Ndihem fajtor, sepse në rininë time dhemë vonë nuk i vlerësova sa duhej dhe nuk izbatova si duhej… Mbasi u vendos qetësia,profesori filloi: “Ju do të bëheni mësues. Më-suesia nuk është profesion, ajo është mision.Ju do të punoni për formimin e njeriut. Gabi-met që mund të bëni ju me nxënësit, janë të

pakorrigjueshme. Po ta formosh shtrembërkarakterin e një njeriu, është shumë, shumëe vështirë, në mos e pamundur, ta ndreqëshatë. Ju duhet të edukoni përmes sjelljes suaj,përmes shëmbullit tuaj. Në rast se ju sillenikeq, edhe sikur të mbani dhjetëra leksionemorali, ose leksione për nevojën e sjelljes sëmirë, nxënësit nuk do të përfitojnë asgjë, atado të ndikohen kryesisht prej sjelljes suaj.Shembulli të bën ta ndjekësh njeriun. Kurpunoni, punoni seriozisht dhe me ritmin eduhur. Mos u merrni me biseda gjatë punës.Kur të pushoni, pushoni vërtet. Mos e përzie-ni kohën e punës me kohën e pushimit dhe askohën e pushimit me atë të punës.

Ata të cilët gjatë punës bëjnë muhabetedhe gjatë pushimit përpiqen të kryejnëndonjë punë të mbetur në mes, nuk arrijnërezultatet e duhura. Mos jini kategorikë kurshprehni mendimet tuaja. Gjithçka shikoje-ni me sy kritik. Kur mendoni ndryshe, mos ekonsideroni veten tepër të rinj dhe të pafor-muar për të shprehur dyshime, për të ha-pur diskutime. Mos kini turp të pyesni përgjëra që nuk i keni të qarta. Gjërat e paqar-ta nuk mbahen mend. Mos bëni asnjë punëshkel e shko. Mos filloni të shkruani diçka pae pasur të qartë në kokën tuaj. Mos lini asnjëpunë pa e përfunduar plotësisht dhe siduhet. Mos merrni dhe mos lejoni t’ju mar-rin dinjitetin nëpër këmbë. Jeta e njeriutështë një fragment i planeve, dëshirave dheëndrrave të tij, prandaj kushtojuni planeve,dëshirave dhe ëndrrave tuaja kryesore…”*Thanas L. Gjika

Shkup, 8 mars - Instituti i Trashëgimi-së Shpirtërore e Kulturore të Shqip-tarëve, me rastin e 8 Marsit, ditës sëgruas mblodhi një numër të gravetë sukseshme, në sferën e diploma-cisë, gazetarisë, shkencës, artit dhesecila prej tyreshpalsoi përvojëndhe rrugëtimin në karrierë.

Halide Palloshi, aktiviste dhe ishe përndjekur politike tha se si femërka dhënë kontribut të devotshëmnë çështjen shqiptare, ndonëse pe-riudha në të cilën ajo ka jetuar kanëqenë vitet më të vështira të histori-së shqiptare. Historia e saj lidhetme pengesat e punësimit, memohimin e të drejtës për të shkruare frymuar shqip.

Bukurie Mustafa, albanologedhe bashkëpunëtore shkencorepranë ITSHKSH-së, tha se ka qenë epaimagjinueshme prezenca efemrës nëpër institucionet e shtetitderi në vitet e fundit. Ajo i përkistegjeneratës ku shkollimi i femraveka qenë temë tabu dhe pak femra

janë lejuar të shkollohen, edhe pseka luajtur rol në shoqërinë shqip-tare në këto anë. Lufta për t’u shkol-luar dhe këmbëngulja atë e kishinnxjerrë në dritë.

Teuta Agai Demjaha, doktore eshkencave në fushën e shëndetitpublik, përmendi historinë e gruas,veçmas nënë lokes kosovare, qëështë aq e dhimbshme, poashtuedhe krenare, për gratë burnesha,që kanë kap pushkën në dorë, për tësjellë paqe, por edhe për të marrëhisen e vetë që i takon. Ajo nuk

krahason dhimbjet e lindjes së njëgrua me dhimbjet e tjera.

Diplomatja Adelina Marku, ar-tikuloi zërin e vetëdijes intelektua-le për më shumë dinjitet dhe mëshumë protestë kundrejt deformi-meve që vijnë nga anë të ndyrsh-me.

Dijana Toska, gazetare që ve-proi në kohët e tranzicionit si në Ko-sovë edhe Maqedoni, përpjekjet esaj për të ngritur emrin e Nënë Te-rezës, për të treguar se ajo ështënënë e botës, por si fillim është fem-

ra shqiptare. Përpjekja e saj për tëngritur këtë emër të madh, u nënç-mua, me mos dhënien e vendit përtë udhëhequr shtëpinë e Nënë Te-rezës, në Shkup.

Hidajete Azizi, albanologe dhebashkëpunëtore shkencore në IT-SHKSH vuri theksin se femra duhettë ketë pavarësi ekonomike.

Në këtë ngjarje u promovuaedhe libri i autores Shpresa PurdeMmemedi, e cila përmes poezivengre zërin mbi padrejtësitë që i janëbërë. Promotori i librit Emin Azemi,

tha se opusi i poetes është i gjërë,por edhe botëvështrimi del të jetëheterogjen, si në pikëpamje tëvokacionit krijues, por edhe në pikë-pamje të pasurisë së zhanrit që ajoe kultivon. Vëllimi poetik “Senti-mente dhe dhembje”, është i ndarënë dy cikle apo kapituj “Poezi senti-mentesh” dhe Poezi dhembjesh”dhe ky organizim i brendshëm i vël-limit poetik, sipas Azemit, na sugje-ron të udhëtojmë më lehtë nëbotën komplekse, por mjaft dina-mike të subjektit lirik, i cili herëidentifikohet me autoren, herë gjennjë alterego për të shprehur gjendjetë ndryshme shpirtërore, sidomoste cikli i dytë kemi një shpërthim tëgjendjes emocionale në kufijt edhimbjes.

Poezi nga libri deklamuan ak-torët Arsim Fazliu dhe Vjollca Bek-teshi . Në kuadër të këtij eventi ushpalos edhe ekspozita me doku-mente “Jeta dhe vepra e Nënë Te-rezës. (D.K)

Gratë e sukseshme flsasin për një botë ndryshe//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Kujtime të studentit për profesor Eqrem Çabej

Botëkuptimi dhe sjellja e tij ishin brumosur që në rini gjatë jetës në Austrinë e qytetëruar, prandaj ishte i çliruarprej shumë dobësive që manifestonin shqiptarët e lindur dhe plakur brenda atdheut. Në sjelljen dhe pamjen etij binin në sy tipare prej një europiani të vërtetë

19SPORTKoha, e shtunë, 9 mars 2019

Fisnik NUHIU

Shkup, 8 mars - Të dielën në pro-gram do të jenë takimet e javës së22 në Ligën e Parë e futbollistike tëMaqedonisë së Veriut. Ndeshjaderbi do të zhvillohet në Çair, kuskuadra e FC Shkupit do të pretkampionin dhe liderin aktualShkëndijën. Ekipi i trajnerit UmutKaran në këtë përballjen futet pasfitores të rëndësishme që morënndaj Akademija Pandevit, ndërsaedhe të dielën para tifozëve vendas“Shvercerave”, do të kërkojnë që tëvazhdohet me serinë pozitive nësezonin pranveror. Në takimin e sëdielës në dispozicion të trajnerinKaran do të jetë edhe mesfushoriBesar Iseni, i cili gjatë afatit kalim-tar të janarit u rikthye në folën evjetër. “Jam shumë i lumtur që ekalova shumë shpejt lëndimin dhetani më ka disa ditë që jam ba-shkuar me ekipin dhe kam stërvi-tur rregullisht. Shpresoj që do tëmarr besimin nga trajneri dhe dotë jem i gatshëm që të ndihmojëekipin në sfidat e radhës. Ndeshjae të dielës ndaj Shkëndijës, unë dotë kisha thënë se nuk pritet ndry-she nga të tjerat. Për mua e veçan-ta e kësaj ndeshje është se pas disa

viteve kthehem në Çair dhe do tëluajë para “Shvercerave”, të cilëtjanë motori i sukseseve të ekipit.Jemi një ekip që nga java ne javëpo merr formë dhe po luajmë mirëdhe besoj se secili lojtar që do tëjetë në fushë të dielën do të jepmaksimumin si për rezultat pozitivashtu edhe për të kënaqur të gjithëata tifozë që do të jenë në sta-dium”, ka thënë Iseni. Nga anatjetër mbrojtësi i Shkëndijës, Eg-zon Bejtulai ka theksuar se takimime FC Shkupin është shumë irëndësishëm për ne, dhe se do tëarrijnë të marrin fitoren e radhës.“Ndeshje shumë e rëndësishmepër ne sepse vazhdojmë ti qën-drojmë besnik përcaktimit tonë,për të vlerësuar si më të rëndësish-men çdo takim të radhës. Shkupipo bënë mirë në këtë pranverë, kazhvilluar disa ndeshje shumë pozi-tive dhe natyrisht që do të duan

që para tifozëve të vet të tregohennë një pasqyrë sa më të mirë tëmundshme përballë neve. Nëanën tjetër ne kemi ambiciet tonatë qarta, duam titullin e kampionitdhe një përcaktim i tillë kërkon fi-tore në çdo ndeshje, prandaj nëShkup shkojmë për të bërë lojëntonë dhe për të fituar takimin dhetre pikë të reja”, theksoi Egzon Bej-tulai. Nga ana tjetër ekipi i Re-novës, pas barazimin në Kratovëndaj Sileksit, të dielën në shtëpi dotë pret skuadrën e MakedonijaGj.P. Skuadra nga Xhepçishti paratifozëve vendas do të kërkon fito-ren dhe të vazhdohet me serinë erezultateve pozitive. Në takimettjera do të takohen: Bellasica do tëjete nikoqire e Vardarit, Sileksitpret Pobedën. Ndeshje interesan-te do të zhvillohet edhe në stadiu-min “Filipi i Dytë” në Shkup, ku eki-pi vendas Rabotniçkit do të luaj

me Akademija Pandevin. Të dyjaskuadrat luftojnë për të marrë ven-din e tretë në tabelë. Kapiteni iskuadrës nga parku i qytetit, BazeIlioski thekson se fitorja ndaj Aka-demija Pandevit do të ishte shumëe rëndësishme. “E dimë se sa do tëishte e vlefshme fitorja përballëAkademija Pandevit. Është njëtakim direkt që do të na mundë-sonte kualifikimin në Kupat Evro-piane. Për këtë ndeshje jemi përgatitur,e dimë se nuk është e lehtë të mer-ren tri pikët, mirëpo në do të ja-pim më të mirën për të fituar tëdielën. Nuk duhet të gabojmë,duhet të koncentrohemi dhe tëtregojmë atë që dimë. Rrespektpër kundërshtarin por ne besojmënë kualitetin ton”, theksoi BazeIlijoski. Të gjitha përballjet zhvil-lohet të dielën me fillim prej ora14:00.

Shkup, 8 mars - Të enjte ekipi i volejbollitKV Shutova ka arritur të merr fitore merezultatin 3:0 ndaj “KV Vesna Probishtip”në kuadër të ndeshjen çerekfinale tëKupës së Maqedonisë në volejboll. Skua-dra kërçovare në të tria setet shënoi re-zultat të mirë duke fituar (25:07, 25:20,25:18). Kështu KV Shutova në takiminkthyes që do të zhvillohet javën e ardhsh-me do të udhëton me rezultat pozitiv dheme një fitore të mundshme do të kuali-fikohet në gjysmëfinale. Në përballjentjetër të zhvilluar te enjten fituesi aktuali kupës Xhio Strumica në fushën mysafireka shënuar fitore ndaj “UGD Student” -0:3 (18:25, 11:25, 18:25). (F.N)

Shkup, 8 mars - Përfaqësuesjae Maqedonisë në mundje,stil i lirë deri në moshën 23-

vjeçare është duke marrëpjesë Kampionatit Evropian,që ka nisur nga 8 deri me 10

mars në Novi Sad të Serbisë.Në ditën e parë të garavemundësi i Fati Vejseli në ka-tegorinë deri më 65 kg, kashënuar dy fitore dhe arrititë plasohet në gjysmëfinale.Vejseli në 1/8 e finales mpo-shti mundësit britanikXhorxh Ram, ndërsa në çe-rekfinale ishte më i sukses-shëm se gjermani Muller.Ndërkaq, garuesi HalidOsmani në kategorinë derimë 57 kg është eliminuar ngamoldavezi Lap. (F.N)

UEFA ka publikuar renditjen e retë kampionateve europiane, ba-zuar në pikët e grumbulluaranga klubet në 5 sezonet e funditnë kupat e Europës. Spanja mbe-tet në majën e kontinentit, naty-risht edhe falë dominimit abso-lut të Real Madridit në sezonet efundit. Ndjekin Anglia, Italia eGjermania, me Francën e Portu-galinë që janë shumë larg tyre.Festa është e gjitha kroate, sepsefalë ecurisë fantastike të DinamoZagrebit në Europë këtë sezon,kampionati kroat ka kaluar Dani-markën dhe Zvicrën, që do tëthotë se në verën e vitit 2020 dotë jenë dy klube nga Kroacia qëdo marrin pjesë në ChampionsLeague (një deri tani), si dhe 3klube në Europa League. Maqe-donia edhe më tëj vazhdon tëruaj vendin e 34 në Europë,ndërkaq, Shqipëria mbetet nëvendin e 36-të në Europë, dukepaguar një sezon modest të klu-beve tona në Europë, sepse po tëvazhdonim si në sezonet eshkuar (meritë e Skënderbeutkryesisht), do të kishim kaluarMoldavinë e Maqedoninë. Koso-va, nga ana e saj, sapo është pra-nuar në kupat e Europës dhemenjëherë ka nisur të korrë re-zultate, ndaj ka kaluar Andorrëne San Marinon dhe nëse verën eardhshme ekipi kampion kalonturin paraeliminator, Kosova dotë kapërcente shumë kampiona-te në renditje, çka do të vlejëshumë në të ardhmen, sepsemjafton të kalojë 2-3 vende dhedo të shtohen gradualisht ekipetpjesëmarrëse në kupat e Eu-ropës.

VOLEJBOLL - KUPA E MAQEDONISËKV Shutova fiton ndaj “Vesna Probishtipit”

MUNDJE - KAMPIONATI EVROPIAN U23

Vejseli kualifikohet në gjysmëfinale

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

RENDITJA E UEFA-sPËR KAMPIONATE:

Maqedonia,Shqipëria e Kosova asnjë lëvizje

LIGA E PARË - DERBI I JAVËS LUHET NË ÇAIR

“Beteja” e Shkupit dheShkëndijës për tre pikët

“Për mua e veçanta ekësaj ndeshje është sepas disa vitevekthehem në Çair dhedo të luajë para“Shvercerave”, të cilëtjanë motori i suksesevetë ekipit. Jemi një ekipqë nga java ne javë pomerr formë dhe poluajmë mirë dhe besojse secili lojtar që do tëjetë në fushë të dielëndo të jep maksimuminsi për rezultat pozitivashtu edhe për tëkënaqur të gjithë atatifozë që do të jenë nëstadium”, ka thënë Iseni

Koha

20 MARKETINGKoha, e shtunë, 9 mars 2019

Në bazë të nenit 13 dhe nenit 14 të Ligjit për rezerva të mallrave ("Gazeta zyrtare e Republikës së Maqedonisë " nr.84/08, 77/09, 24/11, 43/14 dhe 83/18), nenet 46-49 të Ligjit për shfrytëzimin dhe disp nimin me sendet në pronësi shtetërore dhe komunale ("Gazeta zyrtare e R.M." nr.78/15, 106/15 dhe 153/15), Vlerësimi CB V – 11/19 të datës 22.01.2019 dhe Vendimit për shitjen e sendeve të lëvizshme –misër merkantil nr. 45-1107/1 të datës 25.02.2019, Komisioni për disponim me patundshmëritë dhe sendet e lëvizshme në Agjencinë për rezerva të mallrave publikon:

KONKURS nr.1/19

për shitjen e sendeve të lëvizshme - misër merkantil nga rezervat e mallrave me anë të ankandit publik elektronik

1. DISPOZITAT E PËRGJITSHME I. Shitës i misrit është AGJENCIA PËR REZERVA TË MALLRAVE me seli në rrugën "Orce

Nikollov" nr.71, 1000 Shkup II. LËNDA E SHITJES 1. Bëhet shitja e: - 7.164 ton MISËR MERKANTIL nga rezervat e mallit III. ÇMIMI DHE MËNYRA E PAGESËS 1. Çmimi fillestar i MISRIT - lëndë e shitjes është 93.132,000,00 denarë, gjegjësisht 13,00

denarë për kilogram, pa TVSH të llogaritur, që paraqet vlerën e parashikuar, me paritet franko silose në Prilep.

IV. KUSHTET E PËRGJITHSHME 1. Lënda e shitjes është e pandashme. 2. Shitja do të bëhet me anë të ankandit publik elektronik përmes sistemit për ankand publik

elektronik. 3. Internet faqja në të cilët do të bëhet ankandi publik: http://e-aukcii.finance.gov.mk/ 4. Të drejtë në pjesëmarrje në ankandin publik elektroni kanë të gjithë subjektet fizik dhe juridik

të huaj dhe vendas të cilët mund ta marrin të drejtën me pronësi të sendeve të tundshme dhe patundshme në territorin e Republikës së Maqedonisë në pajtim me ligjin.

5. Shitja do të bëhet sipas principit "e parë-e blerë". Reklamacione shtesë për kualitetin nuk pranohen.

Shqyrtim në vendin e ngjarjes mund të bëhet më datë 19.03.2019 (e marte) në silos e NP Agro berza në Prilep nga ora 10:00 deri 14:00.

6. Afati për parashtrim të fletëparaqitjeve për pjesëmarrje në ankandin publik: 22.03.2019 (e enjte) deri në ora 14:00.

Fletëparaqitja për pjesëmarrje në ankandin publik parashtrohet në mënyrë elektronike në internet faqen në vijim: e-aukcii.finance.gov.mk dhe duhet të përmbajë:

gjendja aktuale nga Regjistri qendror i Republikës së Maqedonisë, gjegjësisht dokument përkatës i dhënë nga organi kompetent nga vendi ku është regjistruar subjekti juridik, i cili nuk duhet të jetë më i vjetër se 6 muaj nga dita e mbylljes së shpalljes (për persona juridik),

kopje e letërnjoftimit valid ose dokument udhëtimi valid (për persona fizik), Garanci bankare për ofertë serioze me shume prej 2% nga çmimi fillestar i sendeve të

lëvizshme, me vlefshmëri 60 ditë nga publikimi. Përveç në formë elektronike, e njëjta dorëzohet dhe në formë të shkruar (origjinal) deri te Komisioni për sende të palëvizshme dhe të lëvizshme të Agjencisë për rezerva të mallrave, adresa:Rr. "Orce Nikolov" nr.71, 1000 Shkup, më së voni deri në afatin e paraparë për dorëzim të fletëparaqitjeve për pjesëmarrje.

Në ankand publik elektronik nuk do të mund të merr pjesë personi (fizik apo juridik) me të cilën fletëparaqitje nuk janë dorëzuar dokumentacioni i kompletuar sipas pikës 6 të kësaj shpallje ose nuk ka

dorëzuar garancinë bankare origjinale deri tek Komisioni për mjete të patundshme dhe të tundshme të Agjencisë për rezervë të mallrave deri në afatin e paraparë për parashtrimin e fletëparaqitjeve për pjesëmarrje.

7. Komisioni parashtruesve të cilët në sistem për ankand publik elektronik janë regjistruar me

komplet dokumente të bashkangjitur, në afat prej 3 ditëve nga dita e parashtrimit të ofertave u dorëzon emër përdorues dhe fjalëkalim për pjesëmarrje në ankandin publik, ndërsa parashtruesve të fletëparaqitjeve të cilët nuk kanë parashtruar dokumentacion të kompletuar u dorëzon lajmërim me arsyetim se nuk do të marrin pjesë në ankandin publik.

8. Mënyra dhe procedura për realizimin e ankandit publik: - Ankandi publik realizohet në pajtim me dispozitat nga neni 25, neni 46, neni 48 dhe neni 49 të

Ligjit për shfrytëzim dhe posedim me mjetet në pronësi të shtetit dhe me mjetet në pronësi të komunës (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” nr. 78/15, 106/15 dhe 153/15)

- Që të mbahet ankandi publik, duhet së paku të ketë një pjesëmarrës. - Si ofertues më i volitshëm në ankandin publik konsiderohet pjesëmarrësi i cili ka ofruar çmimin e

fundit, që paraqet çmimin më të lartë për shitje të mjetit të tundshëm. - Ofertuesi më i volitshëm në afat prej 15 ditëve nga pranimi i lajmërimit me shkrim për zgjedhje

është i obliguar të paguajë mjetet në pajtim me çmimin e arritur përfundimtar nga ankandi, ndërsa nëse nuk paguan mjetet në këtë afat nuk do të lidhet marrëveshje, garancia bankare do të aktivizohet dhe ofertuesi në periudhë prej një viti nuk do të mund të merr pjesë në çdo ankand tjetër të ardhshëm për mjetin e tundshëm në fjalë.

- Shfrytëzuesi i mjetit të tundshëm me blerësin më të volitshëm do të lidhë marrëveshje për shitblerje në afat prej 5 ditëve të punës pas pagesës së realizuar të çmimit të mjetit të tundshëm.

- Garancia bankare për seriozitet të ofertës për pjesëmarrje në ankandin publik i kthehet parashtruesit të fletëparaqitjes në afat prej 15 ditëve nga dita e mbajtjes së ankandit publik, ndërsa ofertuesit më të volitshëm i kthehet në afat prej 15 ditëve nga dita e pagesës së shumës së përgjithshme të arritur në ankandin publik.

-Pjesëmarrësit në ankandin publik kanë të drejtë për ankesë vetëm në lidhje me procedurën e ankandit publik. Ankesa parashtrohet deri tek Komisioni në afat prej 3 ditëve nga dita e mbajtjes së ankandit publik. Komisioni vendosë në lidhje me ankesën me vendim në afat prej 5 ditëve nga pranimi i ankesës. Kundër vendimit të Komisionit mund të parashtrohet ankesë deri tek Komisioni shtetëror për vendosje në procedurë administrative dhe procedurë të marrëdhënies së punës në shkallë të dytë.

9. Informacionet në lidhje me shitjen, blerësit e interesuar mund t’i marrin në numrin e telefonit:

02/3116-249. Personi për kontakt: Zoran Donçev.

07.03.2019 Shkup

KOMISIONI PËR MJETE TË TUNDSHME

Zoran Donçev, Kryetar Liljana Grozdanovska, Antar

Imer Rexhepi, Antar

Në bazë të nenit 50 të Ligjit për vetëqeverisje lokale (“Gazeta Zyrtare e RM” nr. 5/2002), nenit 51 paragrafi 10, ndërsa në lidhje me nenin 35 të Ligjit për planifikim hapësinor dhe urbanistik (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” nr. 199/2014, 44/15, 193/15, 31/16, 163/16, 64/18 dhe 168/18), Kryetar i Komunës së Çuçer-Sandevës në vijim publikon:

LAJMËRIM

Informohen qytetarët dhe subjektet juridike nga rajoni konkret i përfshirë me Projektin arkitektonik-urbanistik për ndërtim të objektit me qëllim G4 - depot e PK 6013 dhe PK 6012/1, KK Kuçevishte, Komuna e Çuçer-Sandevës, ka sjellë Vendim për organizim të:

PREZANTIMIT PUBLIK DHE ANKETËS PUBLIKE

në lidhje me Projektin arkitektonik-urbanistik për ndërtim të objektit me qëllim G4- depot e PK 6013 dhe PK 6012/1, KK Kuçevishte, Komuna e Çuçer-Sandevës Prezantimi publik do të mbahet më datë 13.03.2019 (e mërkure) me fillim në ora 10:00 në sallën e madhe të ndërtesës administrative të Komunës së Çuçer-Sandevës në f. Kuçevishte.

Dokumentacioni planor do të ekspozohet në lokalet e Komunës së Çuçer-Sandevës në afat prej 5 (pesë) ditëve të punës nga dita e publikimit të këtij Lajmërimi, çdo ditë pune prej ora 09 deri në ora 14, në internet faqen komunale.

Përfshirja planore përbëhet nga PK 6013 dhe PK 6012/1, KK Kuçevishte, me sipërfaqe prej 3783 m2 ose 0,37 ha.

REPUBLIKA E MAQEDONISË SË VERIUT

KOMUNA E ZHELINËS

Në bazë të nenit 35 dhe 46 të “Ligjit për planifikim hapësinorë dhe urbanistik” ("Gaz t zyrtare e RM-së" nr.199 /14,44/15,44/15,193/15, 31/16,163/16, 64/18 168/18) neni 50 pika 4 nga Ligji për vetëqeverisje lokale ("Gazeta

zyrtare e RM-së" nr.5/02) neni 49 të Statutit të komunës së Zhelinës, Kryetari i komunës së Zhelinës sjell:

NJ O F T I M Për organizim të prezentimit Publik dhe anketës publike të "Dokumentacionin planor urbanistik lokal për PN_ZH1, me destinim E2–suprastru tura komunale-stacioni i pompës së benzinës, në PK nr. 1124, KK Zhelinë jashtë r.n. me sipërfaqe gjithëpërfshirëse prej 1877 m2, komuna e Zhelinës, pronë e Xhezair Hismani nga v.b. Zhelinë, të përgatitur nga Sh PUPI “URBANPLAN” sh.p.k. Tetovë, me numër teknik 5 – 1 / 18" Kufijtë e gjithpërfshirjes janë paraqitur grafikisht dukshëm në hapësirat e komunës së Zhelinës. Anketa publike dhe prezantimi publik për "Dokumentacionin planor urbanistik lokal për PN_ZH1, me destinim E2 –suprastruktura komunale- stacioni i pompës së benzinës, në PK nr. 1124, KK Zhelinë jashtë r.n. me sipërfaqe gjithëpërfshirëse prej 1877 m2, komuna e Zhelinës, pronë e Xhezair Hismani nga v.b. v.b. Zhelinë, të përgatitur nga Sh PUPI “URBANPLAN” sh.p.k. Tetovë, me numër teknik 5 – 1/18" do të kryhet me nxjerrjen në tabelën e shpalljeve të komunës së Zhelinës. Anketa publike do të zgjat 5 (pesë) ditë pune edhe atë prej 18. 03. 2019 deri 22. 03. 2019, ndërsa Prezantimi publik me prezantim do të mbahet në ditën 22.03.2019 (e premte) në ora 10:00 në hapësirat e komunës së Zhelinës (salla e madhe në katin e dytë). Qytetarët e interesuar dhe personat juridik në afatin e paraparë, në fletat anketuese të përgatitura nga komuna e Zhelinës, do të mund t`i japin vërejtjet e tyre dhe në kohë t`i dorëzojnë në komunë.

Komuna e Zhelinës Kryetar,

Mr. Blerim Sejdi

21SPORTKoha, e shtunë, 9 mars 2019

Kur Milani e bleu për 38 milionëeuro në korrik 2017 nga Porto,shumë tifozë hapën sytë, sepse nuke kishin dëgjuar kurrë emrin AndreSilva, ndërsa më optimistët shpre-sonin se gjetën yllin e së ardhmes.Vetëm 21 vjeç, Andre Silva vuajtishumë në Milano dhe nuk e për-balloi dot presionin në një ambientku të gjithë prisnin shumë prej tij,edhe pse skuadra ishte mediokre.Gjithsesi, sulmuesi portugez kishteshënuar gjithnjë te Porto dhe Por-tugalia, ashtu si me Milanin në Eu-ropa League, ndërsa agjenti i tij

është "peshkaqeni" Jorge Mendes,ndaj nuk ishte problem shitja e tij.Për të mos humbur asnjë euro ngaato që i dha Portos, Milani ia huazoiSeviljes, me shpresën se sulmuesido të rigjejë shkëlqimin. Andaluzëtu magjepsën nga starti i sulmue-sit, i cili në gusht i shënoi 3 gola Val-lecano-s dhe në shtator dy gola RealMadridit. Mediat shpërthyen në ti-tuj bombastikë, duke e bërë të si-gurt blerjen përfundimtare të tijnga Sevilla, që edhe vetë konfir-monte se do e blinte sulmuesin,ndërsa Milani fërkonte sytë: a ishte

i njëjti André Silva, që në Milanonuk shënonte dot as me portëbosh? Megjithatë, fishekzjarrët efillimsezonit janë harruar dhe ta-shmë Sevilla është në krizë, ashtu siAndré Silva. Portugezi ka shënuarvetëm 3 gola në total prej 25 nënto-rit dhe 2 gola në vitin 2019, vit kuSevilla ka luajtur 16 ndeshje! Nësulm tashmë lojtari lider është BenYedder, ndërsa ka nisur të luajë rre-gullisht edhe Munir, i blerë në janarnga Barcelona. Kështu, Sevilla paknga pak po bindet që 35 milionëeuro për një sulmues që fle gjumë

prej 3 muajsh nuk ia vlen t'i pa-guajë. Tuttosport shkruan se Mila-ni i ka marrë tashmë sinjalet se An-drr Silva do të kthehet në Milano,por me një Piatek fantastik, është eqartë që nuk ka vend për lojtar metipare të njëjta dhe shpresa e vetmeështë që Jorge Mendes të bëjëmagjinë e radhës, duke gjetur klubtë ri për sulmuesin. Nëse nuk delasnjë opsion, André Silva qëndronnë Milano, por me kusht që të shitetCutrone, sepse nuk ka shans që Gat-tuso të mbajë 3 sulmues identikënë ekip.

Ish-futbollisti i Manchester Uni-tedit, Phil Neville, beson se MarcusRashfordi është një futbollist ja-shtëzakonisht i veçantë dhe mundtë vlerësohet në të njëjtin nivel meyllin e Paris Saint-Germainit, KylianMbappen. Sulmuesi anglez dësh-moi se mund ta përballojë presio-nin kur arriti ta mposhtë portierin eParis Saint-Germainit, GianluigiBuffonin, nga pika e penalltisë nëminutat shtesë të ndeshjes të sëmërkurës. Ky gol bëri që Manche-ster Unitedi ta fitojë ndeshjenkthyese me rezultat 3:1 dhe të kua-

lifikohet në çerekfinale të këtij se-zoni të Ligës së Kampionëve, përshkak të epërsisë me gola të shë-nuar si mysafir. “Në atë fushë ishindy të rinj jashtëzakonisht të talen-tuar dhe të veçantë, Mbappe dheRashfordi. E kam thënë këtë gjëedhe para rreth tetë muajve, porunë besoj se Rashfordi e ka aftë-sinë të përmendet me të njëjtënfrymë me Mbappen”, ka thënë Ne-ville. “Marcus është një lojtar tejeti veçantë. Ai është i klasit botëror.Po luan me arrogancë dhe vetë-besim. Anglia dhe Manchester

Unitedi janë shumë me fat që ekanë dikë si ai në skuadër, me atëguxim, kurajë dhe shpejtësi”. Ish-te menduar se do të jetë e pamun-dur për skuadrën e Ole GunnarSolskjaerit ta arrijë këtë triumf,për shkak të dominimit që PSG-jakishte shfaqur në ndeshjen e parëdhe për shkak të numrit të madhtë lëndimeve në skuadrën e “Djaj-ve të kuq”, gjithsej dhjetë.Megjithatë, Unitedi kaloi në epërsiqysh në minutën e dytë të nde-shjes, përmes Romelu Lukaku, i cilishënoi përsëri, pasi e barazoi rezul-

tatin Juan Bernat. Dhe në momen-tet e fundit të ndeshjes, Rashfordarriti ta shënojë penalltinë, të cilën

gjyqtari e akordoi pasi Presnel Kim-pembe e preku topin me dorë bren-da zonës së penalltisë.

Reali, 6 blerje për4 pozicioneKy sezon mund të quhet idështuar për Real Madridinsepse me të gjitha gjasatdo të përfundojë pa asnjëtrofe për ta. Për këtë Flo-rentino Perez po përgatitettë bëjë disa ndryshimerrënjësore në skuadër.“Marca” ka bërë me dije senë verë janë projektuar tëbëhen gjashtë blerje përkatër pozicione në fushë.Pasi ka siguruar shërbimete qendërmbrojtësit EderMilitao nga Porto, do tëblihet edhe një tjerrmbrojtës qendre dhe njëmbrojtës i majtë. Ndërkohënë mesfushë do kërkohendy afrime të reja si dhe njësulmues të vërtetë që sigu-ron gola. Afrimet ende nukjanë me emra konkretë porpistat më të nxehta dihetcilat janë: Nga Neymar, teMbappe e Hazard.Ndërkaq do të ketë edhelojtarë që do të largohen,deri tani janë katër lojtarëqë kanë marrë “Ok” për tëvijuar edhe në sezonintjetër: Asensio, Odriozola,Kroos dhe Varane do tëmbeten në Madrid pavarë-sisht zërave në media. Ga-reth Bale dhe Isco janë dyemrat më të nxehtë që dotë nxirren në merkato dheata të dy janë kandidatëtmë të fortë për t’u larguar.

Jurgen Klopp dëshironte tëmbronte Mohamed Salah nga kri-tikat e kohëve të fundit. Sulmuesiegjiptian ka pasur një rënie tëformës sportive, si pjesë e një freni-mi të përgjithshëm të ekipit. Mun-gesa e shënimit të golave është evi-dentuar si një problem te “Reds” nëndeshjet e fundit, ndaj edhehumbën kreun e Premier Leaguekarshi Manchester City. Salah ështëgolashënuesi më i mirë i Liverpool,por ka shënuar vetëm një gol në sh-tatë ndeshjet e fundit, në të gjitha

garat, duke shpërdoruar raste të pa-stra, sidomos kundër Evertonit nëndeshjen e fundit të kampionatit."Nëse keni shanse në një ndeshje,ajo që ju doni është të shënoni, porsi trajner jam mësuar edhe me loj-tarët që nuk shënojnë gjatë gjithëkohës. Mohamed ka pasur njërekord të pabesueshëm në realizi-min e golave dhe falë tij kemi pozi-cionin që kemi. Për sa kohë që vazh-dojmë të kemi shanse për tëshënuar, do të jetë mirë”, u shprehKlopp. Trajneri gjerman raportoi

gjithashtu për gjendjen aktuale tëtë lënduarve: "Lovren është trajnuardje normalisht, për herë të parëmbas lëndimit. Edhe Joe Gomez poarrin në 100 për qind të formës,

duket mirë. Shumica e problemevedo të zgjidhen pas pushimitndërkombëtar, edhe pse Lovrenduhet ta shohim ende, sepse kaqenë jashtë skuadrës për një kohë".

Rashfordi është po aq i mirë sa Mbappe//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Klopp mbron Salah////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Andre Silva rikthehet“fantazmë” dhe i mbetet

Milanit “në derë”Sevilla pak nga pak po bindet që35 milionë euro për një sulmues

që fle gjumë prej 3 muajsh nuk iavlen t'i paguajë. Tuttosport

shkruan se Milani i ka marrëtashmë sinjalet se Andrr Silva do

të kthehet në Milano

22 SPORTKoha, e shtunë, 9 mars 2019

Carlo Ancelotti thumbon Tho-mas Tuchel. Ish trajneri i ParisSaint Germain aktualisht në stoline Napolit pas fitores ndaj Salzbur-gut në Europa League, bëri një ko-ment edhe pë elimininim e tupr-shëm të skuadrës franceze ndajManchester United, duke vënë nëshënjestër gjermanin Tuchel. An-celotti theksoi se po të ishte nëvend të Tuchel do të jepte dorëhe-qjen menjëherë pas humbjesmadje mund të shkonte edhe mëlarg. Kampionët e Ligue 1 shpër-doruan avantazhin e ndeshjes së

parë, 2-0, pasi u mundën 3-1 nëkthim dhe u eliminuan nga Man-

chester United në raundin e dytëtë Champions-it. I pyetur për eli-

minimin e parizienëve, që i kadrejtuar më parë, Ancelotti sh-prehu habinë e tij: “Ishte e pabe-sueshme. Po të kisha qenë në sto-lin e PSG, nuk e di se çfarë do tëkisha bërë, ndoshta do të gjejaurën më të afërt dhe do të hidhe-sha poshtë”, ka deklaruar Ance-lotti. Ancelotti u shpreh kështupas fitores 3-0 të Napolit ndaj RedBull Salzburg, në ndeshjen e parëçerekfinale të “Europa League”, tëenjten.

Arkadiusz Milik, Fabian Ruizdhe një autogol i Jerome Ongue-ne e vënë Napolin në kontroll tëplotë të këtij ballafaqimi, edhepse dueti i qendrës së mbrojtjes,Kalidou Koulibaly dhe NikolaMaksimovic, do të humbasin nde-shjen e kthimit, për shkak të pe-zullimit. Ancelotti tha: “Nuk jam ishqetësuar për mungesën e tyre,pasi kemi qëndra të tjera të be-sueshme. Më tepër më preoku-pon mungesa e ekuilibrit në fa-zat finale. Është një rezultat imirë, kemi ende 90 minuta për tëluajtur dhe nuk mund të bëjmëllogari. Ne i bëmë disa gjëra mirë,disa jo dhe aq mirë, ndaj duhet tëpunojmë për to”.

Mourinhodrejt rikthimitte RealiE hëna mund të jetë dita erikthimit të madh të Jose Mou-rinhos në stolin e Realit të Ma-dridit. Florentino Perez pokëmbëngul dhe ka arriturmarrëveshjen me menaxherine portugezit për të rikthyerSpecial One në stolin e LosBlancos. Me Zidane që nuk kapranuar të marrë menjeherëdrejtimin e skuadrës meren-gues, presidenti i Realit kazgjedhur Mourinhon si pasuestë Santiago Solarit, megjithatëqë të zyrtarizohet rikthimi i lu-zitanit në Santiago Bernabeupas plot 6 vitesh, duhet që Pe-rez të bindë Sergio Ramosinme shokë, pasi raportet e kapi-tenit me Mourinhon nuk janëaspak të mira ndërkohë qëedhe një pjesë e madhe e fut-bollistëve të Realit nuk e pre-ferojnë ish trajnerin e Man-chester United. Nëse zgjidhetedhe ky ngërç atëherë tëhënën pritet të zyrtarizohetgjithçka me Special One që dotë firmosë për 2 vite e gjysmëme një pagë prej 15 milionëeurosh në sezon plus bonuset.Ndeshja e kësaj fundjave ndajValladolid do të jetë e funditpër Santiago Solarin në stoline Los Blancos dhe si për ironitë fatit pikërisht ndaj Vallado-lid, Solari zhvilloi edhe nde-shjen e tij të parë në La Liga nëstolin e skuadrës madrilene.

Slimani përgatitrikthimin teLeicesterIslam Slimani vendos pikat mbi ipërsa i takon të ardhmes së tij.Lojtari i cili luan i huazuar që nga11 gushti i vitit 2018 te Fenerbah-ce kërkon rikthimin në PremierLeague te skuadra e Leicester, qëzotëron edhe kartonin e algjeria-nit. 30-vjeçari nuk ka arritur tëambientohet me skuadrën edrejtuar nga Ersun Yanal dhe përkëtë arsye kërkon të rikthehet nëAngli dhe më pas të kerkojë njëaventurë të re për karrierën e tij.Gjatë këtij sezonin, Slimani kakoleksionuar vetëm pesë gola në25 sfida të luajtura.

Manchester City tani dridhetme të vërtetë. Skuadra e Guardio-las, e para në Premier League dheme një këmbë në çerekfinalet eChampions League, zyrtarisht kahyrë në shënjestër të UEFA-s përshkelje të rregullores mbi Fair PlayFinanciar. Kujtojmë që Dhoma ehetimit është e pavarur dhe pjesëe kontrollit financiar të klubeve,njësoj si Gjykata e ArbitrazhitSportiv në Lozanë, pra CAS. Përkëtë arsye, pasi ka shqyrtuar tëgjithë dokumentacionin përkatës,referuar edhe akuzave nga Foot-ball Leaks, ka nisur këtë procedurëpër të shqyrtuar në imtësi atë qëklubi anglez ka bërë këto vite. Dhe,nëse verifikohet qoftë edhe gjysa e

"afereve" që hamendësohen,atëherë Siti rrezikon edhe përja-shtimin nga Kupat e Europës. He-timi do të përqendrohet mbi disashkelje të bëra publike javët eshkuara nga disa media. UEFA nuk

do të bëjë asnjë koment mbi këtëhetim. Klubi anglez ështëpërgjigjur me një komunikatë mbilajmin e hapjes së hetimit ngaUEFA: "Manchester City pranonhapjen e hetimit formal nga ana e

UEFA-s si mundësi për t'i dhënëfund spekulimeve që kanë lindurnga shpërndarja e paligjshme edisa mail që klubi i Cityt ka dër-guar. Akuzat për parregullësi fi-nanciare janë totalisht false. Llo-garitë publike të klubit janë tëmbushura dhe të kompletuar dhematerie e regjistrimit ligjor dhe tërregullt". Tani, duke iu kthyer fut-bollit në Shqipëri. Sicc duket, saherë që mediet bëjnë dicckashumë të madhe, këtu jo vetëm qënuk lëviz asgjë, por hidhet edhebaltë mbi organet e shtypit. Ose,kërkojnë fakte në kufi të imagji-natës njerëzore. E gjitha, nisur ngaFSHF dhe duke vazhduar te orga-net qeverisëse.

Juanfran mund të vazhdojë tëjetë pjesë e Atletico Madrid edhepër sezonin e ardhshëm. Sipas me-diave spanjolle, drejtuesit e “LosColchoneros” kanë vendosur t’iofrojnë rinovimin e kontratës edhepër një sezon mbrojtësit 34-vjeçar,

që është pjesë e skuadrës së drej-tuar nga Simeone, që nga viti 2011kur u transferua nga Osasuna.Kontrata aktuale e Juanfran ska-don më 30 qershor, futbollisti pri-tet të firmosë kontratën e re gjatëkëtyre ditëve.

City, rrezikon përjashtimin nga kupat e Europës///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Juanfran nuk do largohetnga Atletiko

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Ancelotti: Po të isha trajnerii PSG do hidhesha nga ura“Ishte epabesueshme. Po tëkisha qenë në stoline PSG, nuk e di seçfarë do të kishabërë, ndoshta do tëgjeja urën më tëafërt dhe do tëhidhesha poshtë”, kadeklaruar Ancelotti

23MOZAIKKoha, e shtunë, 9 mars 2019

DASHI 21. mars - 20. prillKonfigurimi i yjeve do jete shume i mire gjate kësaj dite

për ju te dashuruarit kështu qe mund te shfrytëzoni për te bere edhedeklarata dashurie. Çdo moment për ju do jete emocionues. Beqa-ret nuk duhet te ëndërrojnë me, por duhet te veprojnë. Mundësitë sotdo jene te mira, mjafton qe t’i shfrytëzojnë. Ne pune keni për te pa-sur me shume fat

DEMI 21. prill - 21. majYjet do ju mundësojnë një dite te shkëlqyer sot juve qe

jeni ne një lidhje. Ne çdo moment emocionet kane për te qene te for-ta. Beqaret me mire te reflektojnë me kujdes para se te hedhinhapa ne mënyrë qe te mos pendohen as nesër. Ne planin financiardo jeni te afte te merrni masat e duhura qe gjendja te mos ketë measnjë lloj tronditjeje. Me shpenzimet do jeni te matur.

BINJAKET 22. maj - 21. qershorDite euforike ka për te qene kjo e sotmja për ata qe janë

ne një lidhje. Do kaloni me shume kohe me partnerin dhe do nda-ni me te gjithçka. Beqaret do flirtojnë gjithë kohës me disa perso-na, por nuk do arrijnë dot t'i bëjnë për vete. Prezenca e Venusit nesektorin e financave do jete mjaft pozitive. Gjendja do jete e këna-qshme edhe sepse do jeni te matur me shpenzimet.

GAFORRJA 22. qershor - 22. korrikGjate kësaj dite do i shtoni dozat e imagjinatës dhe do e

bëni ambientin ne çift shume te këndshëm. Plutoni do iu ndihmojene çdo moment. Beqaret me ne fund do realizojnë një takim shumete rëndësishëm dhe me besim tek vetja kane për te krijuar njëmarrëdhënie fantastike. Ne planin financiar do keni disa vështirësi.Mos e lini zgjidhjen e problemeve për nesër sepse keni për t’u penduar.

LUANI 23. korrik - 22. gushtKa rrezik te jeni shume xheloze gjate kësaj dite dhe mund

te fillojnë edhe konfliktet me partnerin. Nëse nuk keni besim tek ai,edhe e ardhmja do jete e trazuar. Beqaret me mire te mos e mbajnëmendjen tek gjetja e dashurisë dhe te merren me diçka tjetër. Sh-penzimet do dini t’i menaxhoni me maturi dhe situata do mbetete kënaqshme gjithë kohës.

VIRGJERESHA 23. gusht - 23. shtatorDite mjaft e qëndrueshme do jete kjo e sotmja për ata qe

janë ne një lidhje. Do jeni si shpirtra binjake me partnerin dhe nukdo ndaheni asnjë çast prej tij. Beqareve do ju rrahe zemra me fort sotpas një takimi fantastik qe do realizojnë. Ne planin financiar dovazhdoje te mbizotërojë gjithë kohës ekuilibri. Vazhdoni te shpen-zoni ene me maturi

PESHORJA 24. shtator - 23. tetorBashkëpunimi, mirënjohja dhe toleranca do mbizotë-

rojë gjate gjithë kësaj dite ne jetën tuaj ne çift. Do ja kaloni me semiri me atë qe keni ne krah dhe nuk do keni për çfarë te qaheni. Be-qaret do kenë pafund mundësi për aventura dhe do i shfrytëzojnëne maksimum. Financat duhet t'i mbani me tepër nen kontroll se-pse po filluan problemet vështirë se mund te rregullohen shpejt.

AKREPI 24. tetor - 22. nëntorDo kaloni plot momente te lumtura sot me atë qe keni

ne krah dhe nuk do doni te shkëputeni për asnjë çast prej tij.Ndjenjat do i shprehni si asnjëherë me pare. Beqaret do kenë njëdite te zakonshme dhe pa ndonjë takim mbresëlënës. Duhet endete presin edhe pak për te pasur ndryshime. Buxheti do mbetetgjithë kohës i mire dhe do i kryeni edhe investimet e menduara.

SHIGJETARI 23. nëntor - 21. dhjetorPasioni do ndizet here pas here sot ne jetën tuaj ne çift,

por nuk do mungoje as ndonjë moment delikat mes jush. Gjith-sesi te dy do jeni te duruar dhe gjithçka do zgjidhet menjëherë. Be-qaret nuk do kenë një dite te pëlqyeshme dhe here pas here domërziten. Për financat do jete dite e mire. Do e stabilizoni situatëndhe do bëni edhe disa investime me tepër.

BRICJAPI 22. dhjetor - 20. janarDuhet te bëni me tepër lëshime ne jetën tuaj ne çift gja-

te kësaj dite sepse ne te kundërt mund te keni debate te forta mepartnerin. Beqaret duhet t'i bëjnë sytë katër dhe ne asnjë mënyrënuk duhet te nxitohen për te marre vendime. Nuk duhet te luajnëme te ardhmen e tyre. Ne planin financiar konfigurimi i yjeve do jetei mire dhe nuk do keni për çfarë te qaheni.

UJORI 21. janar - 19. shkurtDite e mbushur me momente te lumtura do jete kjo e

sotmja për ju qe keni një lidhje. Do jeni shume sensuale me part-nerin dhe emocionet kane për te qene te forta gjithë kohës. Beqa-ret nuk do e kërkojnë me ngulm fillimin e një lidhjeje pasi ndihenmire edhe vetëm me shoqërinë e disa personave. Nesër nuk idihet.

PESHQIT 20. shkurt - 20. marsSi ju ashtu edhe partneri do jeni gati te përjetoni ekspe-

rienca te reja dhe emocionuese se bashku. Dita e sotme ka për teqene si një ëndërr. Beqaret nuk do e gjejnë princin e kaltër, por asnuk mërziten për këtë gjë. Miqtë do i argëtojnë ne çdo moment dhenuk do i lënë vetëm. Te ardhurat do rriten ne mënyrë te menjëher-shme.

24 MOZAIKKoha, e shtunë, 9 mars 2019

590 - Bahram Chobin emërohetMbret Barhami VI i Persisë.

1230 - Cari bullgar Ivan Asen IImund Teodorën e Epirit afër fshatitKllokotnica.

1496 - Hebrenjtë dëbohen nga Ka-rintha e Austrisë.

1500 - Pedro Cabral niset me 13anije për në Indi.

1617 - Suedia dhe Rusia nënshk-ruajnë Traktatin e Stolbouës përpaqe.

1697 - Cari Pjetri i Madh fillon tur-neun nëpër Evropën perëndimore.

1701 - Franca, Kolonja dhe Bavarianënshkruajnë aleancë.

1916 - Gjermania i shpall luftë Por-tugalisë

1933 - Komunistët bullgar Dimi-trov, Popov dhe Vassili arrestohen nëBerlin.

1953 - Varroset Stalini në Moskë.

RREGULLAT E FUTBOLLIT NË RRUGË1. Në portë rri me i shëndoshi.2. Penalltia quhet atëherë kur be-tohesh për kokë të plakut.3. Loja mbaron kur lodhen lojtaret.4. Kur gjuhet penalltia, ndërrohetportieri.5. Penalltinë e gjuan ai qe ka topin, sepërndryshe merr topin e ikën në shpi.

Një prej dënimeve për refuzimin epjesëmarrjes në politikë është se

përfundon e qeverisesh nga inferiorët. (Platoni)

Përse nganjëherë hënëne shohim edhe ditën?

Hëna duket më shumë se sa yjet,përarsye se ajo është shumë pranëtokës. Nëse merr ndriçim të mirë ngadielli,në varësi edhe të pozicionit tësaj,ajo mund të duket mjaft mirëedhe gjatë ditës. Forca e ndriçimit të ditës,bën që tëhumbasë shkëlqimi i yjeve. Nëfakt,në vendet,ku janë yjet,ndriçimi ityre duket ndryshe. Syri ynë këtë dal-lim nuk mund ta kuptojë. Mirë-po,nëse ka ndriçim të mjaftueshëmnë zonën ku është hëna,atë mund tavërejmë. Madje atëherë,kur motiështë i mirë,edhe planetin Vëniamund ta shohim.

KA

LE

ND

AR

I H

IST

OR

IK 9

MA

RS

TH

ËN

IA E

DIT

ËS

BA

RSO

LE

TA

A E

DIN

I S

E...

Instituti Evropian për HulumtimeBërthamore CERN vendosi të enjten tëndërpresë bashkëpunimin me njëshkencëtar italian, i cili tha se fizika ështëpër burrat dhe akuzoi gratë se punë-sohen në kurriz të barazisë me gjininë emeshkujve. Profesori Alessandro Stru-mia, një shkencëtar italian në Universite-tin e Pizës, dha një deklaratë me rastin enjë seminari të organizuar nga CERN nëGjenevë në shtator mbi "Teorinë e Lartëtë Energjisë dhe Gjinisë". Disa shkencë-tarë që morën pjesë në atë punëtori eakuzuan më vonë në rrjetet sociale përdeklarata seksiste. CERN ndërpreu mëpas bashkëpunimin me profesorin dhe

sot njoftoi se ai më në fund vendosi tëmarrë një vendim të tillë. CERN në vitin2016 për herë të parë u kryesua nga njëgrua, italiania Fabiola Gianotti. Në dhjetë

vjetët e fundit, përqindja e grave të punë-suara në këtë institut është rritur dhepjesa e tyre në stafin ende mbetet jo mëshumë se 20 për qind

E vjella ebalenëskushton 500mijë dollarëNjë masë e gjetur në një plazh tëTajlandës, besohet të jetë vjellënga një balenë. Masa e rrallë kapvlerën prej 500 mijë dollarësh.Boonyos Tala, 44 vjeç, gjeti ma-sën prej rreth 10 kg teksa ectepërgjatë një plazhi në ishullin eKoh Samui në Tajlandën jugorenë qershor të vitit të kaluar.Që prej atëherë, ai e mbajti ma-sën në kopshtin e tij pa i kush-tuar rëndësi, derisa muajin e ka-luar 44 vjeçarin e vizitoi një mik,duke thënë se masa mund tëishte vjellë nga balena, një sub-stancë shumë e kërkuar ngaprodhuesit e parfumeve. Masaqë në anglisht njihet si “amber-gris”, është ushqim i dekompo-zuar brenda stomakut të balena-ve që kanë qëndruar për njëkohë të gjatë. Masa është përdo-rur për parfume në kozmetikë qënga shekulli i 13-të.Në prill të vitit 2016, një masë etillë e gjetur në Lancashire u shitpër 50,000 paund, ndërsa nënëntor të të njëjtit vit, tre pe-shkatarë omanë gjetën 80 kilo-gramë “ambergris” dhe e shitënpër 3 milionë dollarë.

Në një fermë në provincën Amasya nëveri të Turqisë është regjistruar një rast irrallë pasi një dele ka pjellur gjashte qengja.Rasti ka ndodhur në njërën nga fermat eDrejtorisë së Përgjithshme për Menaxhi-min e Fermave (TIGEM), ku një dele e racësBafra ka pjellur gjashtë qengja, kurse dy tëtjera të po të njëjtës racë po ashtu kanë pjel-lur nga pesë qengja. Veterineri Zeki Buluttha se pjellja e gjashtë qengjave është rastshumë i rrallë dhe shtoi se janë duke qën-druar në detyrë 24 orë për të kontrolluargjendjen shëndetësore të kafshëve. Buluttheksoi se delet e racës Bafra njihen përpjelljen e dy apo tri qengjave, por tha sepjellja e gjashtë prej tyre është ngjarje qëmund të rastiset shumë rrallë. Ai tha se racaBafra është regjistruar në emër të TIGEM

dhe shtoi se delet që i ruajnë janë vendase."Delet tona janë hibrid i deleve vendase 'Ka-rayaka' dhe 'Sakız'. Quhet Bafra. Është rasë eregjistruar në emër të institucionit tonë. Nei përmbushim thuajse të gjitha nevojat nëTurqi dhe rajon për shumimin e tyre", thaBulut.

S’është për t’u çuditur, fakti që ai po tre-gon aftësitë e tij në kalërim, pasi Presiden-ti rus Vladimir Putin u pa përsëri mbi njëkalë, pas fotove në kalendarin e tij të vjetërku maleve të Rusisë bënte xhiro i zhveshur.Këtë herë Kreu i Shtetit rus ka hipur në for-macion me oficeret femra të policisë gjatënjë vizite në njësinë policore të ngritur nëMoskë të enjten. Foto dhe videot tregojnë

Putin të kryesojë një kolonë së bashku meoficeret femra me uniforma, ku kuajt e tyreishin të pranishëm në një rreth në terrenine stërvitjes. Putin ishte i vetmi që mori njëkalë të zi, ndërsa të gjithë kuajt e tjerë janëtë bardhë. Qëllimi i vizitës ishte inspektimii njësisë dhe përgëzimi i punonjësve të po-licisë femërore përpara Ditës së ardhshmetë grave, e festuar më 8 mars.

Dëbohet shkencëtari që tha seFizika është vetëm për burra

Putin kalëron, këtë herë i veshurpërkrah “yjeve” të policisë

/////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Ngjarje e pazakontë në Turqi,delja pjell 6 qengja

/////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////