1

TÜRKİYE CUMHURİYETİ

ANKARA ÜNİVERSİTESİ

SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ

SOSYAL HİZMET BÖLÜMÜ

Eylül, 2017

Ankara

SHB 321 SEMİNER

Prof.Dr. Veli DUYAN

Doç.Dr. Filiz YILDIRIM

Arş.Gör. Münevver ERYALÇIN

Arş.Gör. Burcu ÖZDEMİR OCAKLI

2

TÜRKİYE CUMHURİYETİ

ANKARA ÜNİVERSİTESİ

SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ

SOSYAL HİZMET BÖLÜMÜ

SHB 321 SEMİNER UYGULAMA YÖNERGESİ

Prof.Dr. Veli DUYAN

Doç.Dr. Filiz YILDIRIM

Arş.Gör. Münevver ERYALÇIN

Arş.Gör. Burcu ÖZDEMİR OCAKLI

Eylül, 2017

Ankara

3

İÇİNDEKİLER

1. SOSYAL HİZMET EĞİTİMİNDE SEMİNER ÇALIŞMASI VE ÖNEMİ ............. 4

1.1 Seminer Çalışmasının Amacı ...................................................................................... 5

1.2 Seminer Dersinin Yürütülmesi .................................................................................... 6

2. SEMİNER İÇERİĞİ ...................................................................................................... 8

2.1 Giriş ............................................................................................................................. 8

2.2 Amaç ........................................................................................................................... 8

2.3 Seminerin Önemi ve Orijinalliği ................................................................................. 9

2.4 Araştırma Planı ve Yöntem ......................................................................................... 9

2.5 Kaynaklar .................................................................................................................. 10

3. SEMİNERİN TESLİM EDİLMESİ VE DEĞERLENDİRİLMESİ ...................... 11

4. BİÇİM STANDARTLARI .......................................................................................... 13

4.1 Kenar Boşlukları, Satır Aralıkları ve Sayfa Düzeni .................................................. 13

4.2 Sayfa Numaraları ...................................................................................................... 14

4.3 Ana/Ara Başlıkların Düzenlenmesi ........................................................................... 14

4.4 Seminer İçinde Kaynak Gösterimi ............................................................................ 14

4.5 Simgeler ve Kısaltmalar ........................................................................................... 19

4.6 Şekiller ve Tablolar ................................................................................................... 19

4.7 Seminerin Dış Kapağı ve İç Kapağı .......................................................................... 20

4.8 Dizinler ...................................................................................................................... 20

KILAVUZUN HAZIRLANMASINDA KULLANILAN KAYNAKLAR…………. 21

EKLER ............................................................................................................................. 22

EK 1. İmza çizelgesi ......................................................................................................... 22

EK 2. Toplantı tutanağı ..................................................................................................... 23

EK 3. Zaman çizelgesi ...................................................................................................... 24

EK4. Seminer dış kapak örneği ....................................................................................... 25

EK 5. Seminer iç kapak örneği ......................................................................................... 26

EK 6. Seminer iç sayfa örneği .......................................................................................... 27

EK 7. Seminer formu ........................................................................................................ 28

EK 8. APA Stili 6. Sürümü Kaynak Yazım Kuralları ...................................................... 30

4

1. SOSYAL HİZMET EĞİTİMİNDE SEMİNER ÇALIŞMASI VE ÖNEMİ

Sosyal hizmet uzmanlarının çok yönlü ve karmaşık toplumsal problemleri daha etkin şekilde

ele alabilmek ve sosyal problemlerle ilgili yeni becerilere ve bilimselliğe dayalı bilgi

üretmeye ihtiyaçları vardır. Sosyal hizmet disiplininde araştırma, müracaatçının durumunu

değerlendirme, müracaatçı için doğru ve etkili müdahale yöntemini belirleme, tek bir vaka ile

başarının değerlendirilmesi, ihtiyaç analizi yapma ve plan, program ve politika stratejilerinin

geliştirilmesi açısından oldukça önem taşımaktadır. Sosyal hizmet uzmanları tarafından

yürütülen araştırmaları hükümet kaynaklı programlarda yasal değişimi etkilemektedir (Krysik

ve Finn, 2015).

Araştırma sayesinde sosyal hizmet uzmanlarının çeşitli kuruluşlarda (sağlık merkezleri,

okullar, hastaneler, örgütler vb.) hizmetlerin sunumunu etkileyen koşulları daha iyi anlamaları

ya da var olan politikaların değiştirilmesine katkı sağlamaları mümkün hale gelmektedir

(Fraser, Richman, Galinsky ve Day, 2009). Sosyal hizmet uzmanlarının bu kazanımlar için

mikro, mezzo ve makro düzeyde yaptıkları çalışmayı değerlendirebilecek araştırma

becerilerine sahip olmaları gerekmektedir. Çünkü sosyal hizmet alanında yürütülen

çalışmalarda müracaatçıların davranışları, aileleri ve çevreleriyle etkileşimleri; hizmetlerin

müracaatçılara nasıl sağlandığı, müracaatçılara verilen hizmetlerin kapsamı, organizasyonlar,

toplum ve sosyal politikaların incelenmesi kaçınılmazdır (Duyan, 2012). Birey, grup ve

toplum düzeyinde yürütülen sosyal hizmet müdahaleleri değişen toplumsal ve ekonomik

yapıya bağlı olarak farklılaşan sorunların ve ihtiyaçların belirlenmesini gerektirir. Pek çok

sosyal refah kurumunda bu ihtiyaçlar ve sorunlar konusunda görev alan sosyal hizmet

uzmanlarının uygun ve etkili müdahale yöntemlerine başvurabilmeleri, bu konuda plan ve

politikaların geliştirilmesine katkıda bulunabilmeleri için bir sosyal hizmet araştırması

yürütebilmeleri gerekmektedir. Bu anlamda profesyonel ve alanında yetkin bir sosyal hizmet

uzmanının sosyal hizmet araştırmasına ilişkin bilgi, beceri ve değer temeline sahip olması

şarttır. Bunun için sosyal hizmet alanında lisans eğitimi alan bir öğrencinin mezun olmadan

önce sosyal hizmetlerin belirlenmesinden, planlanmasına, yürütülmesine, uygulanmasına ve

takip edilmesine kadar her aşamada araştırma bilgi ve becerilerini kullanabilmeleri önemlidir.

5

Bu hedefe katkı sağlamak üzere SHB 321 Seminer dersi, 3. sınıfın güz yarıyılına kayıtlı olan

sosyal hizmet bölümü öğrencilerinin bir araştırma yürütebilmeleri için hazırlık niteliği

taşımaktadır. Bu süreçte SHB 321 Seminer dersini alan öğrenciler

Bir sosyal hizmet araştırması yürütmeye ilişkin kavramsal ve kuramsal bilgi edinmeyi ve

bunu geliştirmeyi,

Kuramsal bilgiler ile mesleki deneyimler arasında bağlantı kurabilmeyi,

Literatürdeki bilgileri araştırmanın amacı doğrultusunda yorumlayabilmeyi,

Farklı kaynaklardan elde edilen bilgiyi sentezleyebilmeyi,

Eleştirel okuma yapabilmeyi,

Yazılı araştırma raporu hazırlayabilmeyi,

İşbirliğine dayalı çalışma yoluyla bilgi edinmeyi ve bu bilgiyi kullanabilmeyi,

Üzerinde araştırma yürütülen sosyal sorunları tanımayı, anlamayı ve bu konuda çözüm

önerileri sunabilmeyi,

Akademik etik ilkelerin ve standartların farkındalığını kazanarak seminer çalışması

sürecinde güçlü ve güçlü olmayan yönleri konusunda kendilerini değerlendirebilmeyi

öğrenmektedirler.

1.1 . Seminer Çalışmasının Amacı

SHB 321 Seminer dersi, 3. sınıf öğrencilerinin bahar döneminde yüklenmeleri gereken SHB

308 Sosyal Hizmette Araştırma Uygulaması I dersine hazırlık niteliği taşımaktadır. SHB 308

Sosyal Hizmette Araştırma Uygulaması I dersi kapsamında 3. sınıf öğrencilerinden bir tez

çalışmasının kavramsal ve kuramsal çerçevesi ile yöntemini yazmaları beklenmektedir. Ancak

bu tez çalışmasını yürütebilmeleri için öğrencilerin daha fazla süreye ve daha planlı bir

çalışma ile hazırlık yapmaya ihtiyaçları olmaktadır. Bu nedenle SHB 321 Seminer dersi ile

öğrencilerin bu tez çalışmasının temel çerçevesini belirlemelerine yardımcı olmak

hedeflenmektedir. Diğer bir ifade ile SHB 321 seminer dersinin temel amacı, SHB 308

Sosyal Hizmette Araştırma Uygulaması I dersi kapsamında hazırlanacak olan tez çalışması

için bir araştırma öneri formu hazırlamaktır. Bu nedenle bahar döneminde hazırlanması

beklenen tez çalışmasına hazırlık niteliği taşıyan SHB 321 Seminer dersi kapsamında,

öğrencilerin danışman öğretim üyeleri gözetiminde gruplarında yer alan arkadaşları ile

planlı bir biçimde araştırma önerilerini yazmaları gerekmektedir.

Bu noktada özellikle belirtilmelidir ki SHB 321 seminer dersini alan öğrencilerin bu

ders kapsamında hazırladıkları araştırma önerisi formunda yer alan konu, bahar

6

döneminde SHB 308 Sosyal Hizmette Araştırma Uygulaması I dersinde öğrencilerin

çalışacakları “tez konusu” olacaktır.

1.2. SHB 321 Seminer Dersinin Yürütülmesi

Bu dersi alan öğrencilerin seminer çalışmasının her aşamasında ekip çalışmasının farkında

olarak görevlerini ve sorumluluklarını gerçekleştirmeleri gerekmektedir. Bunun için her hafta

danışman öğretim üyeleri gözetiminde grup üyelerinin bir plan dahilinde görev dağılımı

yaparak çalışmalarını yürütmeleri son derece önemlidir.

SHB 321 Seminer dersi aşağıdaki ilkeler çerçevesinde yürütülmektedir:

3. sınıfın güz dönemindeki öğrencilerin bu dersi alabilmeleri için ders kayıtlarından önce

seminer grupları ve bu grupların danışman öğretim üyeleri belirlenir ve öğrencilere

duyuru yapılır.

Grubu belirlenen her bir öğrenci, OİBS sisteminde danışmanı olan öğretim üyesinin

adının yer aldığı SHB 321 Seminer dersini seçmek durumundadır.

Seminer grupları, danışman öğretim üyesi ve grup üyeleri ile iletişime geçerek

çalışmalarını yürütecekleri gün ve saati planlar.

Çünkü öğrencilerin, seminer konusunun seçilmesinden seminerin raporlaştırılmasına

kadar her bir aşamada sorumlu danışman öğretim üyesi gözetiminde haftanın en az bir

gününde birlikte çalışmaları gerekmektedir.

Bu ilke seminer çalışmasının planlaması, çalışma takviminin izlenmesi, gruptaki

öğrencilerin işbirliği içinde çalışmaları ve seminer çalışmasına katkılarının

değerlendirilmesi açısından son derece önemlidir.

Böylece danışman öğretim üyesi, öğrencilerin performansını süreç içinde takip ederek

çalışma konusunda öğrencilere rehberlik etmiş olur.

7

Bu süreçte öğrencilerin seminer toplantılarına devam zorunluluğu bulunmaktadır. Bu

nedenle haftanın bir gününde yapılması gereken seminer toplantısında, her bir öğrenciden

katılımını beyan eden bir imza (EK 1) alınmaktadır.

Bu ders kapsamında danışman öğretim üyesi gözetiminde bir toplantı tutanağı (EK 2)

hazırlanarak bu tutanak dönem sonunda dersin değerlendirilmesinde dikkate alınır.

Her uygulamalı derste olduğu gibi bu derste de devamsızlık hakkı her dönemde %30’u

geçemez. Bu süreden daha fazla devamsızlığı bulunan öğrenciler, ders günü dışında

başarısız sayılır.

Seminer gruplarındaki öğrencilerin sorumlu danışman öğretim üyesi gözetiminde

çalışmalarını yürütürken belirli bir zaman çizelgesine (EK 3) uygun şekilde çalışmalarını

planlamaları istenir.

Seminer grubundaki öğrenciler seminer dış kapağını (EK 4)’te verilen dış kapak taslağı ve

seminer iç kapağını (EK 5)’te verilen iç kapak taslağına uygun biçimde, seminer içeriğini

ise seminer iç sayfa düzeninde (EK 6) belirtilen biçimde hazırlamalıdır.

Bu ders kapsamında öğrencilerden, seminerlerini öngörülen sürede seminer formuna (EK

7) ve APA kaynak yazım kurallarına (EK 8) uygun biçimde kaynakları düzenlemeleri

beklenir.

Belirtilen sürede seminer çalışmasını teslim etmeyen her öğrenci, seminer dersinden

başarısız kabul edilir. Bir sonraki yılda bu dersi tekrar yüklenerek seminer hazırlamak

zorunda kalır.

8

2. SEMİNER İÇERİĞİ

Seminer dersi kapsamında yürütülecek olan çalışma ile ilgili alt başlıklar ve başlıklara ilişkin

bilgilere bu bölümde yer verilmiştir.

2.1 GİRİŞ

Bu bölümde araştırmanın problemi ve gerekçesi ayrıntılı bir biçimde açıklanması

gerekmektedir. Bu noktada öğrencinin yazım aşamasına geçmeden önce belirledikleri konuyu

hem danışman öğretim üyeleri hem de grup üyeleri ile tartışmaları gerekmektedir. Ayrıca

seçilen konuda çalışan sosyal hizmet uzmanları başta olmak üzere konunun uzmanlarından

görüş almaları da önerilebilir. Kütüphane araştırması yapılarak ilgili alanda yazılmış

çalışmalar ve tezler incelenebilir, konu seçiminde ve problemin belirlenmesinde bu

çalışmaların önerilerinden yararlanılabilir (Wong ve Psych, 2002). Bunun için grup üyeleri

arasında danışman öğretim üyesi gözetiminde görev dağılımı yapılması gerekmektedir.

Böylece hem konunun seçilmesi hem de seçilen konunun literatür ışığında sistemli bir

biçimde gerekçelerin yazılması sağlanabilir.

Araştırma konusunun araştırılabilir ve uygulanabilir olması son derece önemlidir. Bu nedenle

grup üyelerinin ilgili literatürü gözden geçirerek mevcut boşlukları ve sınırları belirlemeleri

gerekmektedir (Wiersma, 1995, p. 406). Bu bağlamda seçilen araştırma konusunun sosyal

hizmet literatüründe hangi boşluğu doldurduğu dikkate alınmalıdır. Bunun için literatürde

konu ile ilişkili hangi araştırmaların yapıldığı incelenerek konunun seçilme gerekçeleri ve

araştırmanın problemi anlaşılır ve akıcı bir biçimde yazılmalıdır. Bu noktada özellikle

belirtilmelidir ki giriş bölümünde sadece araştırmanın problemi odağında konunun gerekçeleri

yazılmalıdır. Yani bu bölümde öğrenciden literatür ışığında en fazla 3 sayfa giriş bölümü

hazırlaması beklenmektedir.

2.2 Amaç

Araştırmanın konusu-problemi ve amacı arasında sıkı bir bağlantı vardır. Amaç, konuyu ve

sorunu belirginleştirir (Aziz, 2014). Öncelikle araştırmanın genel amacını ifade eden bir genel

amaç yazılabilir.

9

“Bu çalışmanın (seminer) amacı ……. dır’’ biçiminde bir cümle ile başlanabilir. Böylece

seminerin amacı hakkında okuyucu, doğrudan ve açık bir biçimde bilgilendirilmiş olacaktır

(Pajares, 2007). Bu genel amacı gerçekleştirmek üzere hangi alt amaçların gerçekleştirileceği

düz cümle, soru cümlesi ya da hipotez olarak yazılabilir

Soru cümlesi olarak örneğin “Üniversite öğrencilerinin sosyal destek düzeyleri nedir?”

“Öğrencilerin zekâ düzeyleri ve üniversiteye giriş puanları arasında bir ilişki var mıdır?”

yazılabilir.

Hipotez olarak ise örneğin “İnsanlar, ödüllendirildiklerinde daha iyi öğrenirler”. “Müzik,

ameliyatlarda hissedilen ağrının azalmasında önemli ölçüde etkilidir” biçiminde hipotezler

yazılabilir (Büyüköztürk, Çakmak, Akgün, Karadeniz ve Demirel, 2014).

Soruların mı, hipotezlerin mi kullanılacağına karar vermek çalışmanın amacı, dizaynı ve

metodolojinin niteliği, araştırmanın hedef kitlesi gibi faktörlere bağlıdır (Pajares, 2007).

2.3 Seminerin Önemi ve Orijinalliği

Bu bölüm, seminer kapsamında araştırılacak konunun neden araştırmaya değer olduğunu net

bir biçimde ifade eden bölümdür. Bu bağlamda sosyal hizmet 3. sınıf öğrencilerinin seminer

konusu seçiminde dikkat etmesi gereken en önemli noktalardan biri orijinalliktir. Bunun için

öğrencilerin literatür taraması ışığında konunun daha önce incelenip incelenmediğini, hangi

yönlerden ve boyutlardan ele alındığını, araştırılmayan noktaların ne olduğunu göz önünde

bulundurarak araştırmanın önemini yazması gerekmektedir. Böylece seminerin

gerçekleştirilmesi ile mevcut bilimsel birikime sağlanacak potansiyel katkılar ve yararlar da

ifade edilmiş olur.

2.4 Araştırma planı ve yöntem

Bu bölümde araştırmada izlenecek yolun belirlenmesi ve planlaması gerekmektedir.

Araştırmanın nitel mi yoksa nicel araştırma mı olduğu belirtilmelidir. Araştırmanın modeli,

evren, örneklem/çalışma grubu, veri toplama aracı hakkında genel hatları ile bilgi

verilmelidir.

10

2. 5 Kaynaklar

Seminerin yazımında kullanılan kaynaklar seminerin konusu ve mevcut problemin çözümü ile

ilgili literatürü içermelidir. Bu bağlamda konuyla doğrudan ilgili akademik, güvenilir ve

yeterli sayıda kaynağa (kitap, dergi, makale, bildiri, tezler vb.), ulaşılması önemlidir.

Mümkün olduğunca birincil kaynağın referans gösterilmesine dikkat edilmelidir. Seminer

içinde adı geçmeyen kaynak, kaynakça listesine dahil edilmemeli; metin içerisinde gösterilen

her bir kaynak kaynakça bölümünde mutlaka yer almalıdır. Metin içinde ve metin sonunda

kaynak gösteriminde EK 8’den yararlanılması gerekmektedir.

11

3. SEMİNERİN TESLİM EDİLMESİ VE DEĞERLENDİRİLMESİ

Her bir seminer grubu tamamlanan seminer çalışmasını EK 7’de belirtilen içeriğe göre

düzenleyerek danışman öğretim üyelerine “1 adet basılı” ve “1 adet CD” olarak teslim

etmelidir. Bu noktada özellikle belirtilmelidir ki seminer dersi için arasınav ve final sınavı

olarak teorik bir sınav yapılmayacaktır. Öğrenciler, arasınava kadar giriş ve amaç

bölümlerinde kullandıkları kaynakları metin içinde ve kaynakçada referans göstererek

yazmalıdırlar. Arasınav olarak yazmış oldukları bu bölümler kapsamında 100 üzerinden

aldıkları notun %40’ı değerlendirmeye alınacaktır. Araştırmanın planı ve yöntemi, önemi ve

orijinalliği bölümü de tamamlanarak 100 üzerinden aldıkları notun %60’ı değerlendirmeye

alınarak her bir öğrencinin geçme notu belirlenmiş olacaktır.

Seminerin değerlendirilmesinde öğrencilerin dikkat etmesi gereken önemli noktalardan

bazıları şunlardır:

Konu İçeriğine Hâkimiyet: Öğrenciler, literatür taraması yaparak hazırlamış

oldukları kavramları ve kuramları anlayabilmelidirler ve araştırma konusu ile ilgili

soruları cevaplayabilmelidirler.

İletişim Becerileri: Öğrenciler bilgilerini anlaşılabilir bir şekilde diğer kişilere net bir

şekilde aktarabilmelidirler. Seminer hazırlarken araştırma sürecinde gruptaki diğer

arkadaşlarıyla işbirliğine açık olmalı, grup olarak çalışma kurallarına uymalıdırlar.

Sentez/Entegresyon: Öğrenciler literatür taramasıyla elde ettikleri bilgileri farklı

teoriler ve bakış açılarıyla yorumlayabilme yeteneğine sahip olmalıdırlar. Örneğin

farklı düşünceleri sentezleyerek yeni fikirler ortaya çıkarabilmeli, kişisel deneyimlerle

bu düşünceleri bağdaştırabilmelidirler.

Yaratıcılık: Öğrenciler var olan literatürdeki konuları yorumlama dışında, kendi

görüşlerini de ortaya koyabilmelidir. Bu bağlamda literatürün eleştirel olarak

okumasının yapılması da şarttır. Böylece öğrencilerin danışman öğretim üyeleri

gözetiminde hem literatür hem konunun uzmanları hem de grup üyeleri ile yaptıkları

tartışmalar ışığında araştırma konularına ilişkin kendi özgün katkılarını sunmaları da

mümkün olabilir. Konuyla ilgili ek çıkarımlar yapabilir, konuya farklı bir bakış açısı

getirebilir ya da projenin uygulanabilirliğini başka alanlara taşıma potansiyeline de

sahip olabilirler.

12

Değer biçme/değer sorgulama: Öğrenciler çalışmalarının özünde yatan değer

yargılarını belirleyebilme, bu değer yargılarını analitik bir biçimde sorgulayabilme,

kendi değer yargılarıyla karşılaştırabilme yetisine sahip olmalıdır. Bu

değerlendirmeler içgüdüsel olarak doğru ve yanlış olarak sınıflandırılmamalı,

gerekçeler ve nedenler değerler hiyerarşisi dikkate alınarak yapılmalıdır (ESG, 2015).

‘’SHB 321 Seminer dersi kapsamında öğrencilerin not/puan değerlendirmelerinde

dikkat edilmesi beklenen kriterler aşağıdaki gibidir:

1. Seminer çalışmasının bu yönerge kapsamındaki alt başlıklara göre (EK 7) hazırlanması

şarttır.

2. Ayrıca her bir öğrenci, seminer yönergesinde belirtilen dış kapak (EK 4), iç kapak (EK 5),

kaynak gösterimi (EK 8), şekiller-tablolar gibi biçim standartlarına uygun biçimde

seminerini düzenlemiş olmalıdır.

3. Seminerin son halinin; seminer toplantı tutanakları ve imza çizelgeleri ile birlikte

final sınav haftasının ilk gününde danışman öğretim üyesine ya da sorumlu

asistanlara teslim edilmesi gerekmektedir.

4. Belirtilen süre içinde seminerini teslim etmeyen öğrencilerin seminer dersinden başarısız

olacağı ve bir sonraki yılda dersi tekrar alarak seminer hazırlamak durumunda kalacağı

bilinmelidir. Seminerin teslim edilmesi durumunda, öğrencilerin seminer toplantılarına

katılımı, derse devam durumu, seminerde kendi sorumlu oldukları bölümlere ilişkin

danışman öğretim üyesinin değerlendirmesi geçme notunu belirleyecektir.

5. Bu noktada özellikle belirtilmelidir ki bu dersi alan her bir öğrencinin devam zorunluluğu

değerlendirilirken dersin toplantı gün ve saatinde toplantı yerinde olma durumuna göre

değerlendirme yapılmalıdır. Bu bağlamda öğrencinin toplantıya katılmaması durumunda

gerçekleştirdiği performans dikkate alınmaz. Bu nedenle derse devam yani toplantı

saatinde öğrencinin, toplantı yerinde bulunma durumuna dikkat edilmesi şarttır.

6. Bunun yanısıra akademik etik ihlaller özellikle intihal ve özensiz alıntı yapma durumu

konusunda seminer çalışması üzerinde gerekli kontrollerin yapılarak değerlendirmenin

gerçekleştirilmesi önem arzetmektedir.

13

4. BİÇİM STANDARTLARI

Bu bölümün hazırlanmasında SHB 308 Sosyal Hizmet Araştırma Uygulaması I, SHB 403

Sosyal Hizmette Araştırma Uygulaması II (Duyan, Yıldırım, Doğan ve Duru, 2017) dersi

kapsamında uygulanan biçim standartları geçerlidir (EK 8). Çünkü seminer dersi, bu dersler

kapsamında yürütülecek olan tez çalışmasına hazırlık niteliğinde olduğu için seminerdeki

kaynak gösterim kurallarının ve biçim standartlarının tez çalışması ile aynı olması

gerekmektedir. Bu nedenle hem tez çalışmasının hem de seminer çalışmasının yürütülmesinde

EK 8’deki kurallar ve standartlar geçerlidir. Bu standartların ve kuralların hazırlanmasında

görev alan her bir yazarın olumlu görüşü doğrultusunda EK 8, öğrencilerle bu bölümde

paylaşıma açılmıştır.

4.1 Kenar Boşlukları, Satır Aralıkları ve Sayfa Düzeni

Araştırma raporunda sayfalar A4 kâğıdı boyutunda olmalıdır. Dış kapak, 200-300 g beyaz iyi

kalite karton olacak şekilde hazırlanmalıdır. Kapağın üst kenarından yaklaşık 3 cm aşağıdan

başlanmalıdır. Dört satır halinde ortalanarak ve 12 punto Times New Roman font kullanarak

büyük harflerle “TÜRKİYE CUMHURİYETİ ANKARA ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK

BİLİMLERİ FAKÜLTESİ SOSYAL HİZMET BÖLÜMÜ” yazılmalıdır. Seminerin konu

başlığı, büyük harflerle ortalanarak ve koyu olarak yazılmalıdır (16 punto). Seminer konu

başlığının bir satıra sığmaması durumunda 1.5 aralıkla diğer satıra geçilerek yazılmalıdır.

Seminer kapağında, seminer grubundaki öğrencilerin Adı (küçük harf) ve SOYADI (büyük

harf) ile birlikte, danışman unvanı, Adı (küçük harf) ve SOYADI (büyük harf) ile yer, ay, yıl

Times New Roman 12 punto olarak yazılmalıdır. Seminerin her bir sayfasının sol kenarında 4

cm, alt ve üst kenarında 3 cm, sağ kenarında 2.5 cm boşluk bırakılmalıdır. Yazılar metin

bloğu dışına taşmamalıdır.

İçindekiler, simgeler, kısaltmalar, giriş, metin, sonuç, öneriler ve kaynaklar gibi ana başlıklar

ile birinci dereceden bölüm başlıkları sayfa başından ortalanarak yazılmalıdır. Alt bölüm

başlıkları metin bloğu sol kenarından; metin blogu ise (paragraf başı), sayfanın sol kenarından

7 karakter ya da 1.0 cm kadar içerden başlatılmalıdır. Bölüm başlıklarından sonra 3 tam aralık

bırakılmalıdır. İkinci ve üçüncü dereceden bölüm başlıklarından önce 3, sonra ise 2 tam aralık

olmalıdır. Seminer metninin satır aralıklarında 1.5, paragraf aralıklarında 2 satır boşluk

bırakılmalıdır (Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2015).

14

4.2 Sayfa Numaraları

Sayfa numaraları sayfa altında sağ kenar hizasına yazılmalıdır.

İçindekiler, simgeler ve kısaltmalar dizini gibi seminer ön sayfaları küçük harf romen

rakamları ile (i, ii, iii, iv, v...), giriş bölümü ile başlayan ana metin ise 1, 2, 3, 4, 5... şeklinde

numaralandırılmalıdır.

4.3. Ana/Ara Başlıkların Düzenlenmesi

Seminer içinde gereksiz ara başlıklara yer verilmemelidir. En fazla, mümkün ise, aşağıdaki

biçimde 3. düzey ara başlık kullanılmalıdır.

Metin içinde başlıklar düzenlenirken aşağıda belirtilen biçimde yazılmalıdır:

1. Düzey ana başlıklar: Ortalanmış, kalın, baş harfleri büyük geri kalanı küçük olmalıdır.

2. Düzey ara başlıklar: Sola yaslanmış, kalın, baş harfleri büyük geri kalanı küçük

olmalıdır.

3. Düzey ara başlıklar: Bir tab içeride, kalın, başlığın yalnızca ilk harfi büyük geri kalanı

küçük,

4. Düzey ara başlıklar: Bir tab içeride, kalın, italik, başlığın yalnızca ilk harfi büyük geri

kalanı küçük,

5. Düzey ara başlıklar: Bir paragraf içeride, italik, başlığın yalnızca ilk harfi büyük geri

kalanı küçük, sonunda nokta olmalıdır (T.C Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Eğitim

ve Yayın Dairesi Başkanlığı, 2014).

4.4. Seminer İçinde Kaynak Gösterimi

Seminer içerisinde verilen her kaynak seminer sonundaki kaynaklar dizininde mutlaka yer

almalıdır. Metin içi kaynak gösterimi, bir araştırmada alıntılanan belirli bir görüşün nereden

alındığını göstermek için kullanılır. Araştırma raporu içerisinde bir başka kaynaktan alıntı

yaparken APA sitilinin 6. sürümüne ait kurallar (APA, 2016) geçerlidir. APA stilini

kullanırken metin içinde doğrudan bir alıntı yapılmıyorsa (yani yazara ait bir bölüm doğrudan

alıntılanmıyorsa) yazar-tarih yönteminin izlenmesi gerekmektedir.

15

Karma (Entegre) Atıflar

Metin içinde yapılan doğrudan bir alıntı, tek yazarlı ya da birden fazla yazarlı olduğunda

entegre atıf diye adlandırılır. Bu durumda, aşağıdaki örnekte olduğu gibi, yazarın adından

sonra parantez içinde yayın yılı konularak kaynaktan alıntı yapılar:

Tarhan (2015) yaptığı araştırmada…

Birden fazla yazarlı bir çalışma için entegre bir atıf olduğunda yazarlar "ve" kelimesi ile

ayrılır. Örneğin:

Bal ve Kolçak (2013) yaptıkları çalışmada…

3 ve 5 yazarlı kaynaklar için “ve arkadaşları” içeren entegre bir alıntıda şu şekilde metin içi

kaynak gösterimi yapılmaktadır:

Yıldırım ve arkadaşları (2003) aile içi şiddetin…

Birden fazla kaynağın referans gösterilmesi gereken entegre atıflarda her bir kaynağın arasına

“virgül” konularak ve sonuncu kaynaktan önce “ve” yazılarak belirtilmesi gerekmektedir.

Karataş (2010)’ın, İl (2012)’in ve Yavuz (2009)’un çalışmaları

incelendiğinde sosyal hizmetlerin ………………………………..

Parantez İçi Atıflar

Metin içinde atıf yapılması gerekmiyorsa, cümlenin sonuna parantez açılarak atıf yapılan

kaynağın yazarının soyadı ve yayın yılı yazılarak parantez kapatılır. Kapatılan parantezden

sonra nokta konulur.

…olduğu görülmektedir (Özden, 2016).

Açımlayıcı Atıflar

Herhangi bir kaynaktan olduğu gibi alıntı yapmak yerine okuyucunun o kaynaktan aldığı

bilgiyi kendi cümleleri ile yeniden ifade ederek alıntılama yapmasıdır. Bu durumda o yayının

yazarının soyadının ve basım yılının belirtilmesi şarttır.

…ailelerde ekonomik bakım yükünü artırdığı görülmektedir (Yıldırım-

Sarı, 2010).

Açımlayıcı atıflarda sayfa numarası gerekli olmasa da alıntılanan bilginin kesin kaynağını

okuyucuların bulmasına yardımcı olacağı için sayfa numarası da sıklıkla gösterilmektedir.

Sayfa ya da sayfa aralığı 1 sayfa olanlar için “s.” birden fazla sayfa için ise “ss.” yazılarak

sayfa numarası belirtilmektedir. Örneğin:

16

Apa sistemi zor gibi görünse de öğrenilmesi kolaydır (Dökmen, 2009,

ss.77-82).

Eğer bir elektronik ya da online kaynaktan alıntı yapılıyorsa ve o kaynakta sayfa numarası

yoksa, bilginin alındığı paragraf numarasının yazılması gerektedir. Paragraf numarası “para.”

şeklinde gösterilir.

İnsanlığın temel amacı; toplumdaki her bireyin olabileceği en iyi düzeyde

sağlıklı bir yaşama ulaşmasını sağlamaktır (Karataş, 2015, para.4).

Doğrudan Atıflar

Eğer bir kaynaktan doğrudan (olduğu gibi) alıntı yapılıyorsa; o alıntının tırnak içinde

yazılması şarttır. Ayrıca alıntının yapıldığı kaynağın yazarının soyadının, basım yılının ve

sayfa numarasının eklenmesi gerekmektedir.

Altınay (2012)’a göre, “Her iki tür çalışmanın sonunda paylaşım yapılır”

(s.172).

Metin İçi Atıflar: Yazar / Yazarlar

APA sitili kullanılarak metin içinde atıf yapılırken yazar isimleri ve yayın tarihleri ile ilgili

belirli kurallara uyulması gerekmektedir.

Bir yazarlı eser: Bir yazarlı eserlerde alıntı yapılan kaynağın yazarının soyadı ve basım yılı

(gerekli ise sayfa numarası) yazılır:

……olduğu görülmektedir (Koray, 2003, ss.47-49).

İki yazarlı eser: Parantez içinde yazarların soyadları arasında “ve” bağlacı kullanılır ve alıntı

yapılan kaynağın basım yılı yazılır:

……olduğu bilinmektedir (Kutup ve Eser, 1986).

Üç, dört ve beş yazarlı eser: Kaynaktan ilk alıntının yapıldığı cümlenin sonunda parantez

içinde yazarların soyadlarının yazılması gerekir. Sonuncu yazarın soyadından önce “ve”

bağlacı kullanılır ve alıntı yapılan kaynağın basım yılı yazılır:

…olduğu anlaşılmaktadır (Erdoğan, Hilav, Atalar, Eker ve Bal, 1998).

Üç, dört ve beş yazarlı eserlerden sonraki alıntılarda parantez içinde sadece ilk yazarın soyadı

ve sonrasında “vd.,” yazılır ve parantez kapatılır:

17

…olduğu anlaşılmaktadır (Erdoğan vd., 1998).

Altı ya da daha fazla yazarlı eser: Kaynaktan her alıntının yapıldığı cümlenin sonunda

parantez içinde sadece ilk yazarın soyadının ve sonrasında “vd.,” yazılması gerekir:

…olduğu görülmektedir (Akif vd., 2006).

Yazarı bilinmeyen eser: Eğer yazarı bilinmeyen bir kaynaktan alıntı yapılıyorsa kaynağın

başlığında bulunan ilk sözcük ya da ilk iki sözcük parantez içerisinde belirtilir. Kitap ve rapor

başlıkları parantez içinde italik (İnsanlığın Serüveni) ya da altı çizili (İnsanlığın Serüveni);

makaleler, bölümler ve web sayfalarının başlıkları ise tırnak içinde (“Bilim Ahlakı”) yazılır:

…Benzer bir çalışmanın yer aldığı görülmektedir (İnsanlığın Serüveni,

1996).

…Benzer bir çalışmanın yer aldığı görülmektedir (“Bilim Ahlakı”, 1996).

Nadir olarak da yazarı bilinmeyen eserler metin içinde (Anonim, 2001) biçiminde gösterilir.

Organizasyon, kurum ya da kuruluş: Eğer yazar bir organizasyon ya da devletin bir

kurumuysa, ilk alıntıda bu kuruluş adının açık adı ve köşeli parantez içinde kısa adı yazılmalı.

Sonraki alıntıda bu kısaltma kullanılmalıdır. İlk alıntının yapıldığı yerde:

Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü [KSGM]’nün (2008) yaptığı

araştırmaya göre, …

Sonraki alıntının metin içinde yapıldığı her yerde

…yapılan bir araştırma bu durumu destekler niteliktedir (KSGM, 2008).

Aynı parantez içinde iki ya da daha fazla atıf: Çalışmanızda iki ya da daha fazla atıfa yer

vermek gerekiyorsa, en eski yayın yılına sahip olan eserden başlayarak her bir atıfın noktalı

virgülle ayırılması gerekir.

… (Yılmaz, 1983; Balcıoğlu, 2002; Duru, 2016).

Aynı yazarın farklı yıllarda yayınlanan eserlerine atıfta bulunmak gerektiğinde parantez

içinde yazarın soyadından sonra en eski yayın yılına sahip eserinden başlanır ve yayın yılları

arasına virgül konularak belirtilmesi gerekir.

(Balcıoğlu, 2002, 2006, 2008).

18

Aynı soyadlı yazarların eserleri: Yazarların soyadları aynı olduğu zaman, karışıklığı

önlemek için yayın yılı en eski olan eserden başlayarak eser sahiplerinin soyadlarından önce

isimlerinin baş harfinin yazılması gerekir.

……( Z. Yılmaz, 1999; M. Yılmaz, 2002).

Aynı yazarın aynı yılda yayınlanan iki ya da daha fazla eseri: Aynı yıl içinde aynı yazar

tarafından yayınlanan iki ya da daha fazla esere atıf söz konusu ise yazarın soyadı ve eserin

yayın yılından sonra küçük harfler kullanılarak sıralama (a,b,c) yapılması gerekmektedir.

Aşağıdaki gösterimde oduğu gibi Işık, 2005a ve Işık, 2005b biçimindeki kaynakların

kaynakçada da bu biçimde (Işık, 2005a ve Işık, 2005b) görünmesi gerekmektedir.

Bir araştırma sonucuna göre (Işık, 2005a) çocukların….

…görülmektedir (Işık, 2005b).

Kişisel iletişim: Görüşme, e-mail, yüz yüze görüşme gibi kişisel iletişim ile yapılan atıflarda

parantez içinde iletişim kurulan kişinin adının baş harfi ve soyadı ile iletişimin tarihi yazılır.

Kişisel iletişim ile elde edilen bilgilerin kaynakçada yer almaması gerekmektedir.

Öğrenciler uyum aşamasında zorlanmaktadırlar (H. Kasa, kişisel iletişim, 4

Haziran, 2015).

Online Sözleşme (Mevzuat): Metin içinde internette yer alan bir sözleşmeye (mevzuata) atıf

yapılırken bu sözleşme (mevzuat) aşağıdaki gösterimde olduğu gibi metin içinde kaynak

gösterilmeli ve bu kaynağın tam künyesi kaynakçada da mutlaka belirtilmelidir.

Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Tasfiye Edilmesine Dair

Sözleşme’nin 1. maddesine (1979, varsa kısa adı) göre……

Dolaylı atıflar: Bir cümleyi belirli bir kaynaktan okuduğunuzda ve bu okuduğunuz bilgiyi o

kaynağın yazarı başka bir eserden alıntılamış ise okuduğunuz kaynağa (aktaran) yazarak

kaynak göstermeniz gerekmektedir.

Yavuz’un ifadeleri………………..(aktaran, Sütçü, 2015, s.102)

ya da

Yavuz’dan Sütçü’nün (2015, s.102) aktardığına göre

Yılı bilinmeyen eserler: Bir kaynağın/eserin yılı belirtilmemişse, parantez içinde eserin

soyadından sonra virgül konularak b.t. (bilinmeyen tarih) yazılması gerekmektedir.

19

…olduğu görülmektedir (Kutlu, b.t.).

Aşağıda Çizelge 1’de farklı kaynak gösterimlerine ilişkin alıntılama biçimlerinden de örnekler

sunulmuştur.

4.5. Simgeler ve Kısaltmalar

Metin içinde çok geçen, birden fazla sözcükten oluşan terimler için baş harfleri kullandırılarak

kısaltma yapılabilir. Kısaltma, metin içinde ilk geçtiği yerde yalnızca bir kez açıklanmalıdır.

Simgeler ve kısaltmalar, seminer ön sayfalarında alfabetik sıralı bir dizin halinde ayrıca

gösterilmelidir. Seminerde simge ya da kısaltma kullanılmış ise simgeler ve kısaltmalar dizini

başlığı altında bu ifadeler aşağıdaki örneğe uygun olarak alfabetik sırada hazırlanmalıdır.

DSÖ Dünya Sağlık Örgütü

IFSW International Federation of Social Workers (Uluslararası Sosyal Hizmet

Uzmanları Federasyonu)

NASW National Association of Social Workers (Amarikan Ulusal Sosyal Hizmet

Uzmanları Derneği)

TÜİK Türkiye İstatistik Kurumu

4.6 Şekiller ve Tablolar

Seminer içerisinde anlatıma yardımcı olması, yazı ile anlatımda güçlük çekilen konuların

daha iyi anlatılması bakımından şekiller, resimler, tablolar konulabilir. Seminerde şekil yer

alıyorsa dizin başlığı ortalı yazılmalıdır. Şekiller dizininde, her bir şekil numarası ve şekil

başlığı, metin içinde yazıldığı gibi olmalıdır. Herhangi bir kaynaktan alınan şekillerde

mutlaka kaynağı şeklin altına belirtilmelidir (Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü,

2015). Şekiller, tablolar ve eşitliklerin her birinin kendisine ait bir numarası olmalıdır. Şekil,

tablo ve eşitlikler birbirinden bağımsız olarak geçiş sırasına göre numaralandırılmalıdır.

Şekil ve tablo açıklamaları kısa ve öz olmalı, açıklamalarda ana metin gibi bloklama tarzında

yazılmalıdır. Tablo açıklamaları tablonun üstüne, şekil açıklamaları ise şeklin altına

yazılmalıdır. Açıklamaların yazımında satır aralığı 1 tam aralık olmalıdır. Harf büyüklüğü ana

metin puntosundan küçük seçilmelidir.

20

4.7 Seminerin Dış Kapağı ve İç Kapağı

Seminer dış kapağı EK 4’ de görüldüğü gibi olmalıdır.

Kapağın üst kenarından yaklaşık 3 cm aşağıdan başlayarak, üç satır halinde ortalanarak, 1

punto Times font kullanarak, büyük harflerle, “TÜRKİYE CUMHURİYETİ ANKARA

ÜNİVERSİTESİ SAGLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ” yazılmalıdır.

Seminer adı, büyük harflerle, ortalanarak ve koyu olarak yazılmalıdır (16 punto).

İç kapak sayfasının içeriği ve sayfa düzeni, tümü ile dış kapağın aynı olmalıdır. İç

kapak, seminer yazımında kullanılan normal kâğıt üzerine yazılmalıdır. İç kapağın sayfa

numarası, (i) olarak düşünülmeli; Ancak bu sayfa numarası iç kapak üzerine yazılmalıdır.

(Şekil 2)

4.8 Dizinler

İçindekiler Dizini

Ön kapak dışındaki tüm özel sayfalar, seminer metninde bulunan tüm bölüm ve alt bölüm

başlıkları, kaynaklar ve ekler “içindekiler” dizinde eksiksiz olarak gösterilmelidir. Seminerde

kullanılan her bir başlık “içindekiler” dizininde, hiçbir değişiklik yapılmaksızın, aynen yer

almalıdır.

“İçindekiler” dizininde her bir başlığın hizasına, sadece o başlığın yer aldığı ilk

sayfanın numarası yazılmalıdır. “İçindekiler” dizini başlığı, metin bloğu üst sınırından iki

aralık boş bırakıldıktan sonra ortalanarak yazılmalıdır. Seminerden ayrı olarak sunulması

gerekli ekler var ise bunlar da dizinin sonunda gösterilmelidir.

21

KILAVUZUN HAZIRLANMASINDA KULLANILAN KAYNAKLAR

Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. (2015). Tez yazım kılavuzu. http://sagbilens.ankara.edu.tr. American Psychological Association [APA]. (2016). Apa style. http://www.apastyle.org/. Aziz, A. (2014). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri ve Teknikleri. Ankara: Nobel Yayınevi. Büyüköztürk, Ş., Çakmak, K. E., Akgün, E. Ö., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2014). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Pegem akademi. 17. Baskı. Duyan, V. (2012). Sosyal Hizmet Temelleri Yaklaşımları Müdahale Yöntemleri. Ankara: Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği. Duyan, V., Yıldırım, F., Doğan, İ., ve Duru, S. (2017). SHB 308 Sosyal Hizmette Araştırma Uygulaması I - SHB403 Sosyal Hizmette Araştırma Uygulaması II Uygulama Yönergesi. Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Sosyal Hizmet Bölümü. ESG (2015). Standards and Guidelines for Quality Assurance in the European Higher Education Area. Brussels: Eurashe. http://www.enqa.eu/wp-content/uploads/2015/11/ESG_2015.pdf. Fraser, M. W., Richman, J. M., Galinsky, M. J. and Day, S. H. (2009). Intervention research, developing social programs. New York: Oxford University Press. Krysik, J., ve Finn, J. (2015). Etkili Uygulama İçin Sosyal Hizmet Araştırması (E. Erbay, Çev.). Ankara: Nika Yayınevi. Pajares, F. (2007). Elements of a Proposal. USA: EMORY University.

T.C Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Eğitim ve Yayın Dairesi Başkanlığı. (2014). APA stili 6. sürüm. http://eydb.aile.gov.tr/data/545375a1369dc340d8e9a1e6/APA%20K%C4%B1lavuzu.pdf. Wiersma, W. (1995). Research Methods in Education: An introduction. Boston: Allyn and Bacon. Wong, T. P. and Psych, C. (2002). How to write a research proposal. http://www.drpaulwong.com/how-to-write-a-research-proposal.

22

EKLER

EK 1. İmza çizelgesi

Sıra No

Öğrencinin Adı Soyadı

18

-22

Eyl

ül

25

-29

Eyl

ül

2-6

Ek

im

9-

13

Eki

m

16

-20

Eki

m

23

-27

Eki

m

30

- 3

Kas

ım

6-

10

Kas

ım

13

-17

Kas

ım

20

-24

Kaı

m

27

- 1

Ara

lık

4-8

Ara

lık

11

-15

Ara

lık

18

-22

Ara

lık

25

-29

Ara

lık

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

23

EK 2. Toplantı tutanağı Tarih: …./..../….

Seminer Konusunun Adı:

Toplantıda Yapılanlar:

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………

Öğrencilerin İmzası Danışman İmzası

…………………….. ……………………

……………………..

……………………..

……………………..

……………………..

……………………..

24

EK 3. Zaman çizelgesi

“SHB 321 SEMİNER”

Seminer konusu ile ilgili ulusal uluslararası düzeyde makale tez,

kitap vb kaynakların incelenmesi (3 Hafta)

Araştırılacak konunun seçimi ve tartışılması (3 Hafta)

Seminerin hazırlanması (4 Hafta)

Seminerin revize edilmesi (2 Hafta)

Seminerin teslimi (2 Hafta)

25

EK 4. Seminer dış kapak örneği

TÜRKİYE SUMHURİYETİ

ANKARA ÜNİVERSİTESİ

SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

SOSYAL HİZMET BÖLÜMÜ

(SEMİNER BAŞLIĞI)

Seminer Grubu

(İSİMLER (Soyadına Göre Alfabetik Sıralı Olarak)

Danışman Öğretim Üyesi

(ÜNVAN, İSİM)

Ay, Yıl

ANKARA

26

EK 5. Seminer iç kapak örneği

TÜRKİYE CUMHURİYETİ

ANKARA ÜNİVERSİTESİ

SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ

SOSYAL HİZMET BÖLÜMÜ

(SEMİNER BAŞLIĞI)

Seminer grubundaki öğrencilerin

Adı ve soyadı

(Soyadına göre alfabetik olarak sıralı)

Danışman Öğretim Üyesi

(ÜNVAN, İSİM)

Ay, Yıl

ANKARA

27

EK 6. Seminer iç sayfa düzeni

21cm

3 cm

4 cm

............................................................................................. .................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. ............................................................................................ ............................................................................................................................ Metin Bloğu..................................... .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ............................................................................................. .....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

2,5cm

3 cm

28

EK 7. Seminer formu

ANKARA ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ

SOSYAL HİZMET BÖLÜMÜ Seminer Formu

ÖĞRENCİ BİLGİLERİ

Anabilim Dalı:

Programı:

Öğrencinin Adı Soyadı:

Danışman Öğretim Üyesi:

Seminer Başlığı

1. Giriş

2. Amaç

29

3. Seminerin Önemi ve Orijinalliği

(Tezin gerçekleştirilmesi ile mevcut bilimsel birikime ve üretime sağlanacak katkılar ve yararlar)

4. Araştırma Planı ve Yöntem

5. Kaynaklar Öğrencinin İmzası Danışman Öğretim Üyesinin İmzası

30

EK 8. APA Stili 6. Sürümü Kaynak Yazım Kuralları

Metin içi kaynak gösteriminin aksine “Kaynakça”nın, yazar ve tarihin de ötesinde detaylı

bilgileri içermesi gerekmektedir. Diğer bir ifade ile her bir kaynağın tam künyesinin APA 6

stili (APA, 2016) kurallarına göre yazılması şarttır. Her bir kaynak dört bölümden oluşur: (i)

yazar, (ii) yıl, (iii) başlık ve (iv) yayın bilgileri. Bu dört bölümden her birine göre oluşturulan

kaynakça yazım kuralları aşağıda detaylı olarak sırası ile açıklanmıştır.

Kaynakça: Yazar(lar)

Tek ve birden çok yazarlı eserlerin kaynakçadaki yazım kuralları birbirinden farklılık

göstermektedir.

Tek yazarlı eser: Aşağıdaki kaynak gösterimi geçerlidir.

Altunok, G. (2013). Şiddetin eleştirisi olarak iktidar. Doğu Batı, 43(1), 51-

74.

İki yazarlı eser: Yazarların soyadları ve isimlerinin ilk harfleri yazılır. Eser yabancı dilde

yazılmış ise yazarlar arasına & (and) işareti, yayın yabancı dilde yazılmamışsa yazarlar

arasına “ve” yazılır.

Yıldırım, F. & Eker, Ş. Health literacy. Journal of Health Literacy, 2(2), 1-

14.

Metin, Ş., ve Aral N. (2012). Dört-yedi yaş çocuklarının resim gelişim

özelliklerinin incelenmesi. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(2), 55-71.

Üç – altı yazarlı eser: Yazarların soyadları ve isimlerinin ilk harfleri yazılır. Eser yabancı

dilde yazılmış ise son yazarın soyadından önce & (and) işareti, eser yabancı dilde

yazılmamışsa son yazarın soyadından önce “ve” yazılır.

Yardımcı, H., Özçelik, Ö., Keser, A., Yabancı, N., Keser, Y. ve

Sürücüoğlu, M. S. (2012). Yaşlılarda hipertansiyon durumu ve beslenme

alışkanlıkları. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(3), 17-36.

31

Yedi ve yediden fazla yazarlı eser: İlk altı yazarın soyadları ve isimlerinin ilk harfleri

virgülle ayrılarak yazılır. Altı yazardan sonraki yazarlar için üç nokta (…) konur. Son yazarın

soyadı ve isminin baş harfi yazılır.

Başıbüyük, O., Büker, H., Demir, İ., Dolu, O., Turna, T., Köksal, Ö., …

Sevinç, B. (2002). Sosyal bilimlerde araştırma. Bilim Dergisi, 56(1), 320-

336.

Yazarı organizasyon, kurum ya da kuruluş olan eser: Bir organizasyon, kurum ya da

kuruluş tarafından hazırlanan kitapta organizasyonun adı yazar yerinde yer alır ve aşağıdaki

gibi kaynak gösterilir.

Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü[KSGM]. (2008). Aile içi şiddet

araştırması. Ankara: Yenigün Matbaası.

Yazarı bilinmeyen eser: Eserin yazarının bilinmemesi durumunda yazarın isminin yerine

eserin başlığı italik olarak yazılır ve aşağıdaki kaynak gösterimi geçerlidir.

Bir ailenin öyküsü (1998). İstanbul: Çağ Matbaası.

Kaynakça: Yıl

Kaynakçada yıl her zaman yazar isminin baş harfinden sonra parantez içinde yazılır.

Kaynakçada çeşitli kaynakların nasıl organize edileceğinin örnekleri aşağıda verilmiştir.

Aynı yazarın farklı yıllardaki birden fazla eseri: Aynı yazarın farklı yıllarda yazmış

olduğu eserleri varsa önce basılmış olan eserden başlanarak eser, tarih sırasına konularak

kaynakçaya yazılmalıdır.

Rey, A. (1982). İntiharı önlemede sosyal hizmet uzmanlarının rolü.

Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi, 2(3), 11-23.

Rey, A. (1995). Sosyal hizmet uzmanlarının etik sorumlulukları. Eğitim ve

Bilim Dergisi, 1(3), 34-45.

Bir yazar iki ya da daha fazla eserde ilk yazar olarak göründüğünde kaynakçada yayın tarihine

bakılmaksızın tek yazarlı olan kaynak önce yazılır.

Susam, H. (1998). Engelli bireylerin aile içinde yaşadıkları sorunlar (2.

Baskı). Ankara: Eğitim Yayınları

32

Susam, H., ve Kamil, K. (1995). Engelli çocukların okulda yaşadıkları

sorunlar (1. Baskı). Ankara: Eğitim Yayınları

Her iki eserde de ilk ve ikinci yazarlar aynı sırada ise üçüncü yazarın soyadına göre eserin

sırası alfabetik olarak düzenlenir.

Yüksel, D., Sütçü, S., ve Doğan, İ. (2015). Sosyal çevrenin çocuğun

yaşamındaki önemi. İstanbul: Metis Yayınları

Yüksel, D., Sütçü, S., ve Kalaycı, E. (2015). Sosyal çevrenin engelli

çocuğun yaşamındaki önemi (2. Baskı). İstanbul: Metis Yayınları

Aynı yazarın aynı yıl içinde birden fazla eseri: Aynı yazarın aynı yıl içinde birden çok eseri

varsa, kaynakçada eserlerin başlıkları alfabetik sıraya göre sıralanır.

Koray, M. (1999a). Sosyal politika. İstanbul: Çivi Yayınları

Koray, M. (1999b). Sosyal sorunlar (2. Baskı). Ankara: Top Yayınevi

Tarihi bilinmeyen eser: Bazı kaynaklarda tarih belirtilmeyebilir. Bu durumda tarih kısmına

“b.t.” (bilinmeyen tarih) yazılır.

Gündoğan, R. (b.t.). Evlilik sorunları. Sağlık Bilimleri Dergisi, 2(1), 12-20.

Henüz basılmamış eser: Henüz basılmamış eserlerde tarih kısmına (baskıda) yazılır.

Gündoğan, R. (baskıda). Yıllık çalışma istatistikleri. Sağlık Bilimleri

Dergisi, 3(1), 12-18.

Kaynakça: Başlık ve yayın yılı

Periyodik makaleler

Periyodik makalelerde önce yazar soyadları, basım yılı yazılır. Eserin başlığında sadece

başlığın ilk harfi büyük, diğer harfler küçük yazılır. Ardından derginin adı italik olarak yazılır.

Dergi adından sonra cilt numarası, sayı ve sayfa numaraları yazılmalıdır. Cilt numarası daima

italik yazılır.

Metin, Ş., ve Aral, N. (2012). Dört-yedi yaş çocukların resim gelişim

özelliklerinin incelenmesi. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(3), 55-71.

33

Cilt numarası belirtilen bir dergide yayınlanan makale: Aşağıdaki kaynak gösterimi

geçerlidir.

Metin, Ş., ve Aral, N. (2015). Sekiz yaş çocukların gelişim özelliklerinin

incelenmesi. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 1, 60-71.

Cilt numarası ve sayısı belirtilen bir dergide yayınlanan makale: Cilt numarası ve sayısı

bilinen makaleler için aşağıdaki kaynak gösterimi geçerlidir.

Purutçuoğlu, E. ve Serpen, S. (2016). Sosyal adalet. Eğitim ve Bilim

Dergisi, 1(5), 12-30.

Kısa sürede ve sıklıkla popüler dergilerde basılan makale: Genellikle haftalık çıkarılan

dergilerde basılan makaleler için aşağıdaki kaynak gösterimi geçerlidir.

Doğu, K. (1998, Nisan 8). Okul temelli sosyal hizmet. Time, 135(30), 28-

32.

Kitaplar

Kitapların kaynak gösteriminde yazar soyadı ve yayın tarihinden sonra kitabın başlığı ilk harfi

büyük diğer harfleri küçük ve italik olarak yazılır. Başlıktan sonra, yayın yeri yazılır, iki nokta

üst üste (:) işaretinden sonra yayıncının adı belirtilir.

Dökmen, Z. (2012). Toplumsal cinsiyet. İstanbul: İmge Yayınevi.

Birden fazla yazarlı kitap: İki ya da daha fazla yazarlı kitaplar için yazarların isim ve

soyadları, kitabın başlığı ve yayıncı bilgisi yer alır.

Erdoğan, M., ve Sunay, İ. (2013). Mültecilerin sorunları. Ankara: Pegasus.

Yazarı olmayan editörlü kitap: Kaynakta yazar yerine editörün adı varsa, yazar soyadının

olduğu yere editörün soyadı ve isminin baş harfi yazılır ve parantez içinde editör olduğu

belirtilir.

Buğra, K. (Ed.). (2014). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Ankara:

Simge Yayınevi.

34

Yazarı ve editörü olan kitap: Önce yazarın adı yazılır. Kitabın başlığına yer verilir ve daha

sonra editörler, yayın yeri ve yayıncı bilgisi belirtilir.

Büker, H. (2014). Kadın psikolojisi. N. Tarhan (Ed.). Ankara: Yeniay

Yayınları

Bir ya da daha fazla baskı yapan kitap: Aşağıdaki kaynak gösterimi geçerlidir.

Korat, G. (2012). Dil, edebiyat ve iletişim (4. Baskı). İstanbul: İletişim.

Editörlü kitapta bölüm: Yazarların isminin baş harfi, soyadı, yayın yılı ve bölüm başlığı

yazılır ve “İçinde” ibaresi belirtildikten sonra editörün isminin baş harfi ve soyadı yazılır.

Daha sonra kitabın başlığı italik olarak yazılır ve yayıncı bilgisine de yer verilir.

Demir, S. (2012). Örnekleme. İçinde B. Keyder (Ed.), Sosyal bilimlerde

araştırma yöntemleri (ss. 1-13). İstanbul: Alfa Yayınevi.

Çeviri kitap: Eserin sahibinin soyadı, isminin baş harfi, yayın yılı ve bölüm başlığı yazılır.

Bölüm başlığından sonra parantez içinde bu kitabın çevirisini yapan yazarın isminin baş harfi

ve soyadı yazılarak parantez kapatılır. Çeviri kitabın basıldığı şehir ve yayncı bilgisine de yer

verilir.

Yıldırım, P. S. (1951). Sosyal hizmetin temelleri (F. W. Truscott ve F.

L. Emory, Çev.). Ankara: Çiçek Yayınevi.

Birden fazla ciltli çalışmalar: Eserin sahibinin soyadı, isminin baş harfi, yayın yılı ve eserin

başlığı yazılır. Başlıktan sonra cilt numaraları, yayın yeri ve yayıncı bilgisi yazılır.

Polat, G. (Ed.). (1973). Fikirler Sözlüğü (Cilt. 1-4). Ankara: Çam

Yayınları

Basılı diğer eserler

Basılmış tez: Yıl, (Yayın yılı). Tez başlığı. (Doktora/Yüksek lisans tezi). Alındığı veri tabanı

(Erişim ya da sıra numarası) bilgileri sırası ile belirtilmelidir.

Bakırcı, Ş. (1995). Sosyalizm ve Toplumsal Mücadeleler (Doktora tezi).

Yök veri tabanından erişilebilir (Erişim No. 54763).

35

Basılmamış tez: Yazar, (Yıl). Tez başlığı. (Yayınlanmamış doktora/yüksek lisans tezi).

Kurum ismi ve enstitü adı ve Yer bilgilerinin sırası ile yazılması gerekmektedir.

Doğan, İ. (2015). Sosyal hizmet uzmanlarının çevresel farkındalık

seviyeleri ile çevreye yönelik tutumlarının belirlenmesi (Yayınlanmamış

yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü,

Ankara.

Devletin yayınladığı eser: Kurum İsmi. (Yıl). Doküman başlığı (Yayın No.). Yer: Yayınevi

bilgilerinin sırası ile yazılması gerekir.

T.C. Sağlık Bakanlığı. (1994). Yaşlı ve çevre (Yayın No. 24). Ankara:

Aydoğdu.

Özel kuruluş raporu: Kuruluş İsmi. (Yıl). Rapor başlığı. Yer: Yayınevi bilgileri sırası ile

yazılmalıdır.

Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği. (2001). Sosyal hizmet uzmanlarının

etik ilke ve sorumlulukları. Ankara: Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği

Yayınları.

Basılmış konferans bildirisi: Bildiri kitabında yayınlanmış konferans bildirilerine atıf

yaparken, editörlü kitaptaki bölüme atıfta bulunur gibi alıntı yapılır. Yani sırası ile Yazar

soyadı, isminin baş harfi. (Yayın yılı). Bildiri başlığı. İçinde Bildiri kitabının başlığı. Yer:

Yayınevi bilgileri yazılmalıdır.

Erol, B. (2007). Sosyal hizmet kuramlarında empatiyi anlamak. İçinde

P. Mehmet (Ed.), Sosyal Hizmet Sempozyumu 2005 Bildiri Kitabı (ss. 1-

20). Ankara: Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği.

Basılmamış konferans bildirisi: Konferansta sunulmuş; ancak bildiri kitabında

yayınlanmamış bildiriye atıf yapılırken aşağıdaki gibi kaynak gösterimi yapılır. Yani sırası ile

Yazar soyadı, isminin baş harfi. (Konferans Yılı). Bildiri başlığı. X Konferansı, Yer

bilgilerinin yazılması gerekir.

36

Baki, K. (2007). Sosyal hizmet uygulamalarında araştırmanın önemi.

7. Ulusal Sosyal Hizmetler Kongresi, Ankara.

DOI’si olan online süreli makale: Kaynak gösterimi aşağıdaki örnekte olduğu gibidir.

Erdoğan Demir, S. (2016). İnternetin politik katılıma etkisi. Ankara

Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 161-191. doi:

10.1501/sbeder_0000000129.

DOI’siz online süreli makale: Kaynak gösterimi aşağıdaki örnekte olduğu gibidir.

Soydan, M., Altıparmak, S. ve Karadeniz, G. (2005). Huzurevinde kalan yaşlılarda anksiyete

durumu ve ilişkili risk faktörleri. Aile ve Toplum, 2(8), 111-115.

http://ailetoplum.aile.gov.tr/data/54293f63369dc32358ee2b2e/aile_ve_toplum_8_aile_ve_topl

um8.pdf.

Online özet: Bir eserin sadece özeti var ise diğer online alıntılarda olduğu gibi atıfta

bulunulması ve makale ya da kaynak isminden sonra [Özet] ifadesinin yer alması gerekir.

Berksun, O. E. (2004). Akıl hastalarına yönelik tutumların önemli belirleyicileri: Bilgi ve

eğitim [Özet]. Türkiye Klinikleri, 5(2), 112-115. http://www.turkiyeklinikleri.com/article/tr-

akil-hastaliklarina-yonelik tutumlarinonemli-belirleyicileri-bilgi-ve-egitim-34838.html.

Online kitap: Aşağıdaki kaynak gösterimi geçerlidir.

Eagleman, D. (2013). Incognito: Beynin gizli hayatı.

http://www.dr.com.tr/ekitap/ncognito-beynin-gizli-hayat-1.

Web dokümanı ya da online kitap bölümü: Aşağıdaki kaynak gösterimi geçerlidir.

Şahin, B. Y. (2008). Çevre ile ilgili yaklaşımlar. İçinde N. Çoban ve Y.

Gürsoy (Ed.), Çevrebilim. http://www.cevreonline.com.

Süreli olmayan web dokümanı, web sayfası ve online rapor: Aşağıdaki kaynak gösterimi

geçerlidir.

Arıkan, Y. (2006). Birleşmiş milletler iklim değişikliği çerçeve

sözleşmesi ve kyoto protokolü: metinler ve temel bilgiler.

http://www.ttgv.org.tr/content/docs/rec.pdf.

37

Online ansiklopedi: Ansiklopediler sıklıkla yazar ismi içermezler. Yayın tarihi varsa

yazılmalı, yoksa parantez içerisinde “bilinmeyen tarih (b.t)” biçiminde kısaltma verilmesi

gerekir.

Yılı varsa ve yazarı yoksa;

Şehit ve gazi ailelerine nasıl mesleki müdahalede bulunulur?

(2015). İçinde Online Psikoloji Ansiklopedisi.

http://psikoloji.org/kaynaklar/.

Yılı yoksa;

Şehit ve gazi ailelerine nasıl mesleki müdahalede bulunulur?

(b.t). İçinde Online Psikoloji Ansiklopedisi.

http://psikoloji.org/kaynaklar/.

Online veri seti: Aşağıdaki kaynak gösterimi geçerlidir.

Dünya Bankası. (2016). CO2 salınımları [Veri seti].

http://data.worldbank.org/indicator/EN.ATM.CO2E.PC/countries/1W-

B8-TR?display=map.

Online ders notu ve sunum: Yazar soyadı, isminin baş harfi, yayın yılı yazıldıktan sonra

konu başlığından ardından dosya formatının belirtilmesi (örneğin Powerpoint slaytları, Word

dokümanı, PDF dökümanı) ve linkinin yazılması gerekmektedir.

Abbak, A. C. (2015). Nitel araştırma yöntemlerinde örneklem seçimi

[Powerpoint slaytları]. http://www.slideshare.net/canabbak/ntel-

aratirma-yntemlernde-rneklem-sem.

Sözlük: Yazar soyadı, isminin baş harfi, yayın yılı yazıldıktan sonra sözlüğün belirtilmesi

gerekmektedir. Ardından basılan yer ve yayınevi bilgilerine yer verilmelidir.

Haypess, G. R. (Ed.). (2007). APA dictionary of psychology.

Washington, DC: American Psychological Association.

Televizyon Programı -Yayını: Programcı soyadı, isminin baş harfi, yayın yılı, günü ve ayı

yazıldıktan sonra yayının adına yer verilmesi gerekmektedir. Televizyon yayını olduğu

belirtilerek, yayın yapılan ülke ve kanal adına yer verilmelidir.

38

Hayat, C. (Sunucu). (2009, 4 Eylül). Dolunay [Televizyon yayını].

Ankara, Türkiye: ABC TV.

Online Sözleşme (Mevzuat): Metin içi gösteriminde aşağıdaki örnek dikkate alınabilir:

Her Türlü Ayrımcılığın Tasfiye Edilmesine Dair Sözleşme (1979, varsa kısa adı).

Madde no. (Ülke adı). https://www.tbmm.gov.tr/komisyon/kefe/docs/cedaw.pdf