Tonal Variation in the Southern Thai Dialect of …...ทยณบยณฑฉศนฒธยบณ ฑปยทฤงฒยตมฒฉณธทณซ งล 13 ชมชงล 2

117วารสารมนษยศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร ปท 13 ฉบบท 2 ประจ�าเดอนพฤษภาคม - สงหาคม 2559

การแปรเสยงวรรณยกตในภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลาตามถนทอยของผพด1

Tonal Variation in the Southern Thai Dialect of Songkhla by Region

รชฎาภรณ ผลยะฤทธRatchadaporn Phonyarit

บทคดยองานวจยนมวตถประสงคเพอศกษาการแปรเสยงวรรณยกตและสทลกษณะของวรรณยกตในภาษาไทย

ถนใตจงหวดสงขลาตามถนทอยของผพดโดยวเคราะหระบบรปแปรและสทลกษณะของเสยงวรรณยกตซงเกบขอมล

จากผพดภาษาไทยถนใตจงหวดใน 8กลมพนทของจงหวดสงขลาผลจากการวเคราะหระบบเสยงวรรณยกตดวย

การใชกลองกลองทดสอบวรรณยกตของเกดนย พบวา ผพดภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลาทกกลมพนทในจงหวด

สงขลาใชระบบวรรณยกตเดยวกนสวนรปแปรของเสยงวรรณยกตนนมสทลกษณะแตกตางกนเมอพจารณา

จากคาทางกลสทศาสตรทไดจากการแสดงแผนภาพคลนเสยงในโปรแกรมPraatโดยความแตกตางของรปแปรสท

ลกษณะของวรรณยกตดงกลาวท�าใหสามารถแบงภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลาออกเปนภาษาถนยอยได6ถนยอย

ค�าส�าคญ: การแปรเสยงวรรณยกตภาษาถนยอยภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลา

Abstract This research aims to study of tonal variation in the Southern Thai dialect of Songkhla by region. The data were collected from informants in 8 areas of Songkhla province. The theoretical framework of this tonal study is based on the tone box. The phonetic characteristics of the tones are based on auditory judgment and confirmed by an acoustic study by using Praat program. The study shows that the tone system of the Southern Thai dialect of Songkhla is the same for all of areas. The phonetic characteristics of the tones differ when occurring in different areas and it can be concluded that the phonetic characteristics of tones vary by region. It is also found that there are 6 sub-dialects in the Southern Thai dialect of Songkhla.Keywords: Tonal variation, Sub-dialects, Southern Thai dialect of Songkhla

*บทความนเปนสวนหนงของวทยานพนธเรองการแปรเสยงวรรณยกตในภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลาตามตวแปรอายและ

ถนทอยของผพด หลกสตรศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาภาษาศาสตร มหาวทยาลยมหดลปการศกษา 2558 ไดรบ

สนบสนนงบประมาณในการวจยจากทนผชวยวจยของโครงการ “ชาตพนธ: พลวตของการสบสานภาษาและวฒนธรรม”

ผวจยจงขอขอบคณไวณทน และสดทายผวจยขอขอบคณคณศจณฐจตวรยนนททใหค�าปรกษาและแนะน�าเทคนคตางๆ

เกยวกบวธการทางกลสทศาสตรท�าใหงานวจยนส�าเรจลลวงไปไดดวยด

118 Journal of Humanities, Naresuan University Year 13 Volumn 2, May - August 2016

บทน�า

ผวจยมความสนใจทจะศกษาภาษาไทยถนใตทพดกนในจงหวดสงขลาเนองจากผวจยซงเปนคน

จงหวดสงขลาโดยก�าเนดและใชภาษาสงขลาเปนภาษาแมไดสงเกตพบวาส�าเนยงพดของคนจงหวดสงขลา

ดวยกนเองมลกษณะแตกตางไปตามทองถนทผพดอาศยอย และจากการศกษางานวจยทผานมาพบวา

ไมปรากฏงานวจยทศกษาการแปรเสยงวรรณยกตในภาษาไทยถนใตทพดกนในจงหวดสงขลา มงานวจย

ทเกยวของกบเสยงวรรณยกตในภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลาไดแกในงานวจยของวจนตนฉนทะวบลย(2499)

ซงศกษาความแตกตางระหวางภาษากรงเทพฯและภาษาสงขลางานวจยของซอนกลนพเศษสกลกจ(2516)

ซงศกษาหนวยเสยงภาษาอบลราชธานเชยงใหมสงขลาเทยบกบภาษากรงเทพฯและงานวจยของสภาพ

ขวญฤทธ(2530)ทศกษาภาษาไทยถนทใชในปจจบนจงหวดสงขลาโดยทงสามงานดงกลาวมการศกษา

เกยวกบจ�านวนหนวยเสยงวรรณยกตและสทลกษณะของวรรณยกตแตศกษาโดยไมไดครอบคลมทกพนท

ของจงหวดสงขลาอกทงงานวจยทผานมาดงกลาวเปนการวเคราะหขอมลดวยวธการฟงเพยงอยางเดยว

หรอใชการฟงพรอมทงตรวจสอบกบการอานแผนภาพคลนเสยง(Soundspectrograms)ในขณะท

การศกษาครงนผวจยใชโปรแกรมPraatversion5.3.56ในการแสดงภาพคลนเสยงและคาความถมลฐาน

กอนน�ามาประมวลเพอแสดงสทลกษณะของวรรณยกต

ภาษาถน(Dialect)เปนภาษายอยของภาษาใดภาษาหนงซงมความแตกตางจากภาษามาตรฐาน

(Standardlanguage)และเปนภาษาทใชอยในทองถนใดทองถนหนงของประเทศภาษาถนเกดจากการใช

ภาษาเพอการสอความหมายความเขาใจกนระหวางผคนทอาศยอยตามทองถนตางๆซงภาษาถนแตละถน

มความแตกตางกนในดานตางๆเชนดานเสยงค�าเปนตนในภาษาแตละถนจะมภาษาถนยอย(Sub-dialect)

ลงไปอกยกตวอยางเชนในภาษาไทยถนใตมภาษาถนยอยเชนภาษาสงขลาภาษานครศรธรรมราชเปนตน

ซงการทจะแยกภาษาถนออกเปนภาษาถนยอยจะตองใชระบบเสยงและค�าศพทเปนเกณฑในสวนของระบบ

เสยงนน เกณฑเรองสทลกษณะของวรรณยกตและจ�านวนหนวยเสยงวรรณยกตสามารถชวยในการแยก

ความแตกตางของภาษาถนแตละถนได(สมทรงบรษพฒน,2543:105)

จากการศกษางานวจยทใชตวแปรถนทอยอาศยของผพดในการศกษาการแปรของเสยงวรรณยกต

ตามภมภาคพบวามงานวจยจ�านวนมากทศกษาภาษาไทยถนทแปรไปตามทองทของจงหวดหรออ�าเภอตางๆ

ไดแกงานวจยในภาคกลางเชนอ�าเภอเมองจงหวดนครปฐม(จรรยานวลจนทรแสง,2534)จงหวดอางทอง

และพระนครศรอยธยา(ยาใจมาลยเจรญ,2531)จงหวดพจตร(อทมพรจลคร,2534)จงหวดสพรรณบร

(รตญากอบศรกาญจน,2535)งานวจยในภาคเหนอเชนจงหวดล�าปาง(เอกกมลบญม,2550)งานวจย

ในภาคตะวนออกเฉยงเหนอเชนจงหวดชยภม(ไสวยสวางวรรณ,2534)จงหวดอดรธาน(วเชยรสทธประภาพร,

2540)งานวจยในภาคตะวนตกเชนจงหวดประจวบครขนธ(ปณยชนตบณฑตกล,2536)จงหวดเพชรบร

(อภญญาพรสบ,2537)จงหวดกาญจนบร(เนตรนภาวรวงษ,2543)อ�าเภอบานลาดจงหวดเพชรบร

(ศทธมาสค�าด,2543)และงานวจยในภาคใตเชนจงหวดสราษฎรธาน(ธระพนธล.ทองค�าและคณะ,2521)

อ�าเภอเกาะสมยจงหวดสราษฎรธาน(สนสากตวงษประทป,2548)ซงจากงานวจยตางๆดงกลาวพบวา

ภาษาไทยถนทพดทในจงหวดตางๆเหลานมระบบวรรณยกตและส�าเนยงพดหรอใชสทลกษณะของวรรณยกต

ทแตกตางออกไปตามภมภาคท�าใหสามารถแบงแยกออกเปนภาษาถนยอยได


บทความนมงศกษาการแปรเสยงวรรณยกตในภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลาตามถนทอยของผพด

ซงผลการศกษาจะท�าใหเหนการแปรเสยงวรรณยกตทแปรไปตามทองถนตางๆของจงหวดสงขลาทงนผวจย

ไดตงสมมตฐานของการวจยไววาสทลกษณะของวรรณยกตในภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลามการ

แปรไปตามถนทอยอาศยของผพด

ผวจยวเคราะหวรรณยกตโดยใชแนวความคดเกยวกบกลองวรรณยกต(ToneBox)ของวลเลยม

เจ.เกดนย(WilliamJ.Gedney,1972)ซงเปนเครองมอส�าหรบใชวเคราะหระบบวรรณยกตภายในกลอง

วรรณยกตจะแสดงวรรณยกตดงเดมในพยางคเปน(*A*B*C)และวรรณยกตดงเดมในพยางคตายแบงเปน

สระเสยงยาว(*DL)และสระเสยงสน(*DS)กบพยญชนะตนดงเดมทมผลตอการแยกเสยงและรวมเสยง

ของวรรณยกตซงเกดนยแบงพยญชนะตนดงเดมออกเปน4กลมตามลกษณะการท�างานของเสนเสยงคอ

กลมท1พยญชนะตนทมเสยงเสยดสไมกอง(Voicelessfrictionsounds)กลมท2เสยงหยดไมพนลมไมกอง

(Voicelessunaspiratedstops)กลมท3เสยงบบเสนเสยง(Glottal)และกลมท4เสยงกอง(Voiced)

โดยกลองวรรณยกตนใชประกอบกบรายการค�าส�าหรบทดสอบเสยงวรรณยกตทเปนค�าพยางคเดยว

จ�านวน64ค�าดงในตารางท1

ตารางท 1 กลองทดสอบวรรณยกตในภาษาไทปจจบน (Gedney, 1972)

วธการวจย

1. พนทในการเกบขอมล

ผวจยส�ารวจขอมลเบองตนเกยวกบการใชวรรณยกตในภาษาไทยถนใตของประชากรทอาศยอย

ในแตละพนทของจงหวดสงขลาเพอใชเปนแนวทางในการก�าหนดจดเกบขอมลโดยส�ารวจการใชวรรณยกต

ของประชากรทกหมบานใน16อ�าเภอของจงหวดสงขลาซงมทงหมด987หมบานส�ารวจหมบานละ1คน

วรรณยกตดงเดม

พยญชนะตนดงเดม

*A

ไมมรป

วรรณยกต

ก�ากบ

*B

รป


ไมเอก

*C

รป


ไมโท

*DL

พยางคตาย

สระยาว

*DS


สระสน

พยญชนะตนกลมท 1

เสยงเสยดสไมกองหขาหว ไขผาเขา ขาวเสอหา

ฆาไข

ขาดหาบ

เหงอก

หมดสกผก


เสยงหยดไมพนลม

ไมกอง

2

ปตากน

6

ปาไกแก

10

ปากลาตม

14

ปอดปก

ตอก

18

กบตบเจบ


เสยงบบเสนเสยง3

บนแดงดาว

7

บาบาวดา

11

บาบานอา

15

แดดอาบดอก

19

เบดดบอก


เสยงกอง4

มอควายนา

8

พพอไร

12

น�านองไม

มา

16

มดลกเลอด

นอก

20

นกมดลก


รวมประชากรทงหมด987คน จากการส�ารวจขอมลเบองตนดงกลาวพบวาประชากรบางพนทพดดวย

ส�าเนยงหรอเสยงวรรณยกตทมสทลกษณะของวรรณยกตเหมอนกนบางพนทกตางกนซงผวจยจงสามารถ

จดกลมพนทจากการใชวรรณยกตของประชากรจงหวดสงขลาออกไดเปน8กลมพนทซงแสดงในแผนทดงน

รปท 1 แผนทแสดงกลมพนททง 8 กลมทใชในการศกษา


ในการคดเลอกเปนจดเกบขอมลของแตละกลมพนทดงกลาว ผวจยคดเลอกหมบานทเกาแก

มประวตความเปนมายาวนานและสามารถเปนตวแทนทางภาษาของกลมพนทนนไดซงจดเกบขอมลของ

แตละกลมพนทมดงน

กลมพนทสงขลา1มจดเกบขอมลอยทบานสะพานยาวต�าบลเขารปชางอ�าเภอเมองจงหวดสงขลา

กลมพนทสงขลา2มจดเกบขอมลอยทบานสะทอนต�าบลสะทอนอ�าเภอนาทวจงหวดสงขลา

กลมพนทสงขลา3มจดเกบขอมลอยทบานควนมดต�าบลคลองเปยะอ�าเภอจะนะจงหวดสงขลา

กลมพนทสงขลา4มจดเกบขอมลอยทบานคหาต�าบลคหาอ�าเภอสะบายอยจงหวดสงขลา

กลมพนทสงขลา5มจดเกบขอมลอยทบานโหนดต�าบลบานโหนดอ�าเภอสะบายอยจงหวดสงขลา

กลมพนทสงขลา6มจดเกบขอมลอยทบานบางเหรยงตกต�าบลบางเหรยงอ�าเภอควนเนยงจงหวด

สงขลา

กลมพนทสงขลา7มจดเกบขอมลอยทบานหนองหอยต�าบลวดขนนอ�าเภอสงหนครจงหวดสงขลา

กลมพนทสงขลา8มจดเกบขอมลอยทบานทาบอนต�าบลทาบอนอ�าเภอระโนดจงหวดสงขลา

ในแตละจดเกบขอมลทง 8 จดผวจยเกบขอมลจากผบอกภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลาจ�านวน

จดเกบขอมลละ9คนแบงเปน3กลมอายไดแกกลมผสงอาย(อาย55-65ป)กลมวยกลางคน(อาย35-45ป)

และกลมวยรน(อาย18-25ป)กลมอายละ3คนรวมผบอกภาษาทใชในงานวจยนทงสน72คน

2. การเกบขอมลและเครองมอทใชในการวจย

ผวจยเกบขอมลจากรายการค�าเพอทดสอบเสยงวรรณยกตจ�านวน2ชดคอ1)รายการค�าทดสอบ

เสยงวรรณยกตดวยการฟงซงเปนรายการค�าทดดแปลงจากกลองทดสอบวรรณยกตของเกดนย(Gedney,

1972)ประกอบดวยค�าในพยางคเปนจ�านวน48ค�าและค�าในพยางคตายจ�านวน32ค�ารวมทงหมด80ค�า

(ดงในตารางท1)และ2)รายการค�าเพอวเคราะหลกษณะทางกลสทศาสตรของเสยงวรรณยกตผวจย

ไดเลอกจากค�าทปรากฏในงานวจยของม.ร.ว.กลยาตงศภทย(2533)พณรตนอครวฒนากล(2546)และ

สนสากตวงษประทป(2548)โดยเปนค�าทพยญชนะตนและสระเดยวกนเพอจ�ากดตวแปรทางเสยงส�าหรบ

ในงานวจยนผวจยไดปรบบางค�าทไมปรากฏในภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลาเปนค�าอนแทนรายการค�าชด

เทยบเสยงคลายดงกลาวประกอบดวยค�าในพยางคเปนจ�านวน12ค�าและค�าในพยางคตายจ�านวน8ค�า

รวมทงหมด20ค�าดงในตารางท2

ตารางท 2 รายการค�าเพอวเคราะหสทลกษณะของวรรณยกตดวยวธการทางกลสทศาสตร ทดดแปลง

จากพณรตน อครวฒนากล (2546)

*A

ไมมรปวรรณยกต

ก�ากบ

*B

รปวรรณยกต

ไมเอก

*C

รปวรรณยกต

ไมโท

*DL


สระยาว

*DS


สระสน

ขา ขา ขา ขาด ขด

ปา ปา ปา ปาด ปด

ทา ทา ทา ทาบ ทบ

คา คา คา คาด คด

1

2

3

4


3. การวเคราะหขอมล

ผวจยวเคราะหเสยงวรรณยกตจากรายการค�าทดสอบเสยงวรรณยกตดวยวธการทางกลสทศาสตร

เพอใชสนบสนนผลการวเคราะหจากการฟงใหมความถกตองแมนย�า โดยในงานวจยนใชโปรแกรมCool

EditProในการตดเสยงทบนทกมาใหเปนค�าเดยวกอนจากนนจงวเคราะหคลนเสยงดวยโปรแกรมPraat

version5.3.56เพอแสดงคาความถมลฐานซงผวจยจะน�ามาประมวลในการหาสทลกษณะของเสยงวรรณยกต

โดยผวจยจะใชวธการปรบคาระยะเวลาของเสยงวรรณยกตใหเทากนทกค�า (Normalizationofduration)

พรอมทงวดคาความถมลฐานทกชวง10%ตงแต0%ไปจนถง100%ซงรวมทงหมด11จดเมอไดคาความถ

มลฐานในแตละค�าของผบอกภาษาครบทกคนเรยบรอยแลวจากนนจงหาคาความถมลฐานเฉลยในแตละค�า

ของผบอกภาษาในแตละกลมอายในโปรแกรมMicrosoftExcelเมอค�านวณคาความถมลฐานเฉลย

เสรจเรยบรอยแลวผวจยจงน�าคาความถมลฐานเฉลยดงกลาวมาค�านวณหาคาเซมโทน(SemitoneหรอST)

ในทกเสยงวรรณยกตซงเปนการปรบคาความถมลฐานโดยการแปลงคาเฮรตซเปนคาเซมโทนการแปลงคา

เปนเซมโทนดงกลาวเปนวธการทไดรบการพสจนวาสอดคลองกบกระบวนการรบรมากทสดและยงชวยลด

การแปรของคาความถมลฐานทมผลมาจากเพศทแตกตางกนของผบอกภาษา(ศจณฐจตวรยนนท,2555:24)

และเมอค�านวณหาคาเซมโทนของวรรณยกตแตละเสยงเสรจแลวผวจยจงน�าคาทไดไปสรางกราฟเสนแสดง

สทลกษณะของวรรณยกตโดยปรบคาพสยใหมระดบเสยง5ระดบเพอใชในการบรรยายสทลกษณะ

ของวรรณยกต

ผลการวจย

การน�าเสนอผลการวจยประกอบดวยระบบวรรณยกตในภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลาและ

การแปรสทลกษณะของหนวยเสยงวรรณยกตตามถนทอยของผพดดงตอไปน

1. ระบบวรรณยกตในภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลา

ระบบเสยงวรรณยกตในภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลาทง8กลมพนทมจ�านวนวรรณยกตเทากนคอ

7หนวยเสยงและมการแยกเสยงและรวมเสยงของวรรณยกตเหมอนกนคอมการแยกตวออกเปนสามทาง

(Threewayssplit)ABCD1-23-4ดวยเงอนไขการพนลมและเงอนไขความกองและไมกองของพยญชนะ

ตนดงเดมนอกจากนวรรณยกตทปรากฏในชองDLและDSซงเปนวรรณยกตทปรากฏในค�าพยางคตาย

มสทลกษณะของวรรณยกตคลายกบวรรณยกตในชองABCซงเปนวรรณยกตทปรากฏในค�าพยางคเปน

จงจดใหวรรณยกตในค�าพยางคตายเปนวรรณยกตยอยของหนวยเสยงวรรณยกตในค�าพยางคเปนดวยเงอนไข

การปรากฏแบบสบหลกคอวรรณยกตในชองDLและDSปรากฏกบค�าพยางคตายในขณะทวรรณยกต

ในชองABCปรากฏกบค�าพยางคเปนซงลกษณะการแยกเสยงและรวมเสยงของวรรณยกตในระบบเสยง

วรรณยกตของภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลาแสดงในกลองทดสอบเสยงวรรณยกตของเกดนย (Gedney,

1972)ดงตารางท3

ผลการวจย การน าเสนอผลการวจยประกอบดวยระบบวรรณยกตในภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลา และการแปรสทลกษณะของหนวยเสยงวรรณยกตตามถนทอยของผพด ดงตอไปน 1. ระบบวรรณยกตในภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลา ระบบเสยงวรรณยกตในภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลาทง 8 กลมพนทมจ านวนวรรณยกตเทากนคอ 7 หนวยเสยง และมการแยกเสยงและรวมเสยงของวรรณยกตเหมอนกนคอ มการแยกตวออกเปนสามทาง (Three ways split) ABCD 1-23-4 ดวยเงอนไขการพนลม และเงอนไขความกองและไมกองของพยญชนะตนดงเดม นอกจากน วรรณยกตทปรากฏในชอง DL และ DS ซงเปนวรรณยกตทปรากฏในค าพยางคตาย มสทลกษณะของวรรณยกตคลายกบวรรณยกตในชอง ABC ซงเปนวรรณยกตทปรากฏในค าพยางคเปน จงจดใหวรรณยกตในค าพยางคตายเปนวรรณยกตยอยของหนวยเสยงวรรณยกตในค าพยางคเปน ดวยเงอนไขการปรากฏแบบสบหลกคอ วรรณยกตในชอง DL และ DS ปรากฏกบค าพยางคตาย ในขณะทวรรณยกตในชอง ABC ปรากฏกบค าพยางคเปน ซงลกษณะการแยกเสยงและรวมเสยงของวรรณยกตในระบบเสยงวรรณยกตของภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลาแสดงในกลองทดสอบเสยงวรรณยกตของเกดนย (Gedney, 1972) ดงตารางท 3

ตารางท 3 ระบบเสยงวรรณยกตและลกษณะการแยกเสยงรวมเสยงวรรณยกตของภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลา

ลกษณะการแยกเสยงและรวมเสยงวรรณยกตในภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลาดงกลาว แสดงใหเหนวามการรวมเสยงระหวางวรรณยกต A1 และ B1 ซงเปนลกษณะของภาษาไทยถนใตทวไป (ม.ร.ว.กลยา

A B C DL DS 1 ว.1

[454] ว.5 [44]

ว.1 [454]

2

3

ว.2 [34]

ว.6 [33]

ว.2 [34]

4 ว.3 [232]

ว.4 [22]

ว.7 [21]

ว.4 [22]

ว.7 [21]


ตารางท 3 ระบบเสยงวรรณยกตและลกษณะการแยกเสยงรวมเสยงวรรณยกตของภาษาไทยถน

ใตจงหวดสงขลา

ลกษณะการแยกเสยงและรวมเสยงวรรณยกตในภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลาดงกลาว

แสดงใหเหนวามการรวมเสยงระหวางวรรณยกต A1 และB1 ซงเปนลกษณะของภาษาไทยถนใตทวไป

(ม.ร.ว.กลยาตงศภทย,2525)สวนการรวมเสยงระหวางวรรณยกตA23และB23,C1และDL1,C23

และDL23รวมทงลกษณะการแยกเสยงDS≠DLเปนลกษณะเดนของระบบวรรณยกตภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลา

2. การแปรสทลกษณะของหนวยเสยงวรรณยกตตามถนทอยของผพด

ในการน�าเสนอการแปรสทลกษณะของหนวยเสยงวรรณยกตทง7หนวยเสยงในภาษาไทยถนใต

จงหวดสงขลาตามถนทอยของผพด ผวจยบรรยายเปรยบเทยบการใชสทลกษณะของวรรณยกตในแตละ

หนวยเสยงของผบอกภาษาทอาศยอยใน 8 กลมพนทของจงหวดสงขลาพรอมกบสรางกราฟเสนแสดง

สทลกษณะทผบอกภาษาในแตละกลมพนทใชมากทสด เพอเปรยบเทยบใหเหนการแปรของสทลกษณะ

ระหวางกลมพนทไดอยางชดเจน

วรรณยกตทง7หนวยเสยงมสทลกษณะแตกตางกนระหวางกลมพนททง8กลมดงแสดง

ในตารางท4

ตารางท 4 สทลกษณะของหนวยเสยงวรรณยกตในภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลาใน 8 กลมพนท

หนวยเสยง


กลมพนท

สงขลา1 สงขลา2 สงขลา3 สงขลา4 สงขลา5 สงขลา6 สงขลา7 สงขลา8

วรรณยกตท 1[454] [452] [454] [354] [455] [453] [453] [453]

วรรณยกตท 2[34] [343] [23] [232] [232] [34] [24] [342]

วรรณยกตท 3[231] [232] [32] [32] [32] [231] [332] [331]

ผลการวจย การน าเสนอผลการวจยประกอบดวยระบบวรรณยกตในภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลา และการแปรสทลกษณะของหนวยเสยงวรรณยกตตามถนทอยของผพด ดงตอไปน 1. ระบบวรรณยกตในภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลา ระบบเสยงวรรณยกตในภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลาทง 8 กลมพนทมจ านวนวรรณยกตเทากนคอ 7 หนวยเสยง และมการแยกเสยงและรวมเสยงของวรรณยกตเหมอนกนคอ มการแยกตวออกเปนสามทาง (Three ways split) ABCD 1-23-4 ดวยเงอนไขการพนลม และเงอนไขความกองและไมกองของพยญชนะตนดงเดม นอกจากน วรรณยกตทปรากฏในชอง DL และ DS ซงเปนวรรณยกตทปรากฏในค าพยางคตาย มสทลกษณะของวรรณยกตคลายกบวรรณยกตในชอง ABC ซงเปนวรรณยกตทปรากฏในค าพยางคเปน จงจดใหวรรณยกตในค าพยางคตายเปนวรรณยกตยอยของหนวยเสยงวรรณยกตในค าพยางคเปน ดวยเงอนไขการปรากฏแบบสบหลกคอ วรรณยกตในชอง DL และ DS ปรากฏกบค าพยางคตาย ในขณะทวรรณยกตในชอง ABC ปรากฏกบค าพยางคเปน ซงลกษณะการแยกเสยงและรวมเสยงของวรรณยกตในระบบเสยงวรรณยกตของภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลาแสดงในกลองทดสอบเสยงวรรณยกตของเกดนย (Gedney, 1972) ดงตารางท 3

ตารางท 3 ระบบเสยงวรรณยกตและลกษณะการแยกเสยงรวมเสยงวรรณยกตของภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลา

ลกษณะการแยกเสยงและรวมเสยงวรรณยกตในภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลาดงกลาว แสดงใหเหนวามการรวมเสยงระหวางวรรณยกต A1 และ B1 ซงเปนลกษณะของภาษาไทยถนใตทวไป (ม.ร.ว.กลยา

A B C DL DS 1 ว.1

[454] ว.5 [44]

ว.1 [454]

2

3

ว.2 [34]

ว.6 [33]

ว.2 [34]

4 ว.3 [232]

ว.4 [22]

ว.7 [21]

ว.4 [22]

ว.7 [21]


หนวยเสยงวรรณยกตท 1 ในค�าพยางคเปน จากการวเคราะหสทลกษณะพบวาหนวยเสยง

วรรณยกตนมรปแปรทงหมด5 รปซงมการกระจายของเสยงไปตามกลมพนทตางๆของจงหวดสงขลา

โดยสทลกษณะของวรรณยกตทมอตราการปรากฏสงทสดในกลมพนทสงขลา 1 และสงขลา 3 คอ

เสยงกลางสงขนตก[454]สวนในกลมพนทสงขลา2เปนเสยงกลางสงขนตกกลางต�า[452]ในกลมพนท

สงขลา4เปนเสยงกลางสงขนตก[354]ในกลมพนทสงขลา5เปนเสยงกลางสงขนระดบ[455]และ

ในกลมพนทสงขลา6สงขลา7และสงขลา8เปนเสยงกลางสงขนตกกลาง[453]ในสวนของหนวยเสยง

วรรณยกตท1ในค�าพยางคตายพบวาทกกลมพนทมการปรากฏการใชสทลกษณะเปนเสยงกลางสงขน[45]

ยกเวนในกลมพนทสงขลา5เพยงกลมเดยวทมการใชสทลกษณะเปนเสยงกลางขน[35]

จากการใชสทลกษณะของหนวยเสยงวรรณยกตท1พยางคเปนของแตละกลมพนทสามารถ

แบงกลมพนทออกไดเปน2กลมกลมแรกคอกลมพนททมการใชรปแบบวรรณยกตเปนวรรณยกตขน-ตก

ไดแกกลมพนทสงขลา1สงขลา2สงขลา3สงขลา4สงขลา6สงขลา7และสงขลา8และกลมทสองคอ

กลมพนททใชรปแบบวรรณยกตเปนวรรณยกตขน-ระดบซงพบในกลมพนทสงขลา5เพยงกลมพนทเดยว



โดยสทลกษณะของวรรณยกตทมอตราการปรากฏสงทสดในกลมพนทสงขลา 1 และสงขลา 6 คอ

เสยงกลางขน [34]สวนในกลมพนทสงขลา2เปน เสยงกลางขนตก[343]ในกลมพนทสงขลา3เปน

เสยงกลางต�าขน[23]ในกลมพนทสงขลา4และสงขลา5เปนเสยงกลางต�าขนตก[232]ในกลมพนท

สงขลา7เปนเสยงกลางต�าขน[24]และในกลมพนทสงขลา8เปนเสยงกลางขนตกกลางต�า[342]

ในสวนของหนวยเสยงวรรณยกตท2ในค�าพยางคตายพบวาทกกลมพนทมการปรากฏการใชสทลกษณะ

เปน กลางขน [34] ยกเวนในกลมพนทสงขลา 3 สงขลา 4 และสงขลา 5 มการใชสทลกษณะเปน

เสยงกลางต�าขน[23]

จากการใชสทลกษณะของหนวยเสยงวรรณยกตท2พยางคเปนของแตกลมพนทสามารถ

แบงกลมพนทออกไดเปน2กลมกลมแรกคอกลมพนททมการใชรปแบบวรรณยกตเปนวรรณยกตขนไดแก

หนวยเสยง


กลมพนท

สงขลา1 สงขลา2 สงขลา3 สงขลา4 สงขลา5 สงขลา6 สงขลา7 สงขลา8

วรรณยกตท 4[22] [221] [22] [221] [221] [22] [22] [22]

วรรณยกตท 5[44] [44] [44] [44] [443] [44] [44] [44]

วรรณยกตท 6[332] [33] [33] [33] [33] [33] [33] [33]

วรรณยกตท 7[21] [21] [21] [21] [21] [21] [21] [21]


กลมพนทสงขลา1สงขลา3สงขลา6และสงขลา7และกลมทสองคอกลมพนทมการใชรปแบบวรรณยกต

เปนวรรณยกตขน-ตกไดแกกลมพนทสงขลา2สงขลา4สงขลา5และสงขลา8

หนวยเสยงวรรณยกตท 3 จากการวเคราะหสทลกษณะพบวาหนวยเสยงวรรณยกตนมรปแปร

ทงหมด5รปซงมการกระจายของเสยงไปตามกลมพนทตางๆของจงหวดสงขลาโดยสทลกษณะของวรรณยกต

ทมอตราการปรากฏสงทสดในกลมพนทสงขลา 1 และสงขลา 6 คอ เสยงกลางต�าขนตกต�า [231]

สวนในกลมพนทสงขลา2เปนเสยงกลางต�าขนตก[232]ในกลมพนทสงขลา3สงขลา4และสงขลา5

เปนเสยงกลางตก[32]ในกลมพนทสงขลา7เปนเสยงกลางระดบตก[332]และในกลมพนทสงขลา8

เปนเสยงกลางระดบตกต�า[331]

จากการใชสทลกษณะของหนวยเสยงวรรณยกตท3ของแตกลมพนทสามารถแบงกลมพนทออก

ไดเปน 3กลม กลมแรกคอกลมพนททมการใชรปแบบวรรณยกตเปน วรรณยกตขน-ตก ไดแก กลมพนท

สงขลา1สงขลา2และสงขลา6กลมทสองคอกลมพนททมการใชรปแบบวรรณยกตเปน วรรณยกตตก

ไดแกกลมพนทสงขลา3สงขลา4และสงขลา5และกลมทสามคอกลมพนททมการใชรปแบบวรรณยกต

เปนวรรณยกตระดบ-ตกไดแกกลมพนทสงขลา7และสงขลา8


วรรณยกตนมรปแปรทงหมด2รปซงมการกระจายของเสยงไปตามกลมพนทตางๆของจงหวดสงขลาโดย

สทลกษณะของวรรณยกตทมอตราการปรากฏสงทสดในกลมพนทสงขลา1สงขลา3สงขลา6สงขลา7

และสงขลา8คอเสยงกลางต�าระดบ[22]สวนในกลมพนทสงขลา2สงขลา4และสงขลา5เปนเสยงกลาง

ต�าระดบตก[221]สวนของหนวยเสยงวรรณยกตท4ในค�าพยางคตายพบวาในกลมพนทสงขลา1สงขลา

3สงขลา6สงขลา7และสงขลา8มการปรากฏการใชสทลกษณะเปนเสยงกลางต�าระดบ[22]สวนใน

กลมพนทสงขลา2สงขลา4และสงขลา5มการใชสทลกษณะเปนเสยงกลางต�าระดบตก[221]

จากการใชสทลกษณะของหนวยเสยงวรรณยกตท4พยางคเปนของแตกลมพนทสามารถแบง

กลมพนทออกไดเปน3กลมกลมแรกคอกลมพนททมการใชรปแบบวรรณยกตเปนวรรณยกตระดบไดแก

กลมพนทสงขลา1สงขลา3สงขลา6สงขลา7และสงขลา8และกลมทสองคอกลมพนททมการใชรปแบบ

วรรณยกตเปนวรรณยกตระดบ-ตกไดแกกลมพนทสงขลา2สงขลา4และสงขลา5



โดยสทลกษณะของวรรณยกตทมอตราการปรากฏสงทสดในทกกลมพนทคอ เสยงกลางสงระดบ [44]

ยกเวนในกลมพนทสงขลา5มการใชสทลกษณะแตกตางออกไปเปน เสยงกลางสงระดบตก [443]

ในสวนของหนวยเสยงวรรณยกตท5ในค�าพยางคตายพบวาทกกลมพนทมการปรากฏการใชสทลกษณะ

เหมอนกนเปนเสยงกลางสงระดบตก[443]

จากการใชสทลกษณะของหนวยเสยงวรรณยกตท5พยางคเปนของแตกลมพนทสามารถ

แบงกลมพนทออกไดเปน2 กลม กลมแรกคอกลมพนททมการใชรปแบบวรรณยกตเปนวรรณยกตระดบ

ไดแกกลมพนทสงขลา1สงขลา2สงขลา3สงขลา4สงขลา6สงขลา7และสงขลา8และกลมทสองคอ

กลมพนททใชรปแบบวรรณยกตเปนวรรณยกตระดบ-ตกซงพบในกลมพนทสงขลา5เพยงกลมพนทเดยว



วรรณยกตนมรปแปร2รปซงมการกระจายของเสยงไปตามกลมพนทตางๆของจงหวดสงขลาโดยสทลกษณะ

ของวรรณยกตทมอตราการปรากฏสงทสดในทกกลมพนทคอ เสยงกลางระดบ [33] ยกเวนในกลมพนท

สงขลา 1 มการใชสทลกษณะแตกตางออกไปเปน เสยงกลางระดบตก [332] ในสวนของหนวยเสยง

วรรณยกตท 6 ในค�าพยางคตายพบวา ทกกลมพนทมการปรากฏการใชสทลกษณะเหมอนกนเปน

เสยงกลางระดบ[33]

จากการใชสทลกษณะของหนวยเสยงวรรณยกตท 6พยางคเปนของแตกลมพนท สามารถแบง

กลมพนทออกไดเปน2กลมกลมแรกคอกลมพนททมการใชรปแบบวรรณยกตเปนวรรณยกตระดบไดแก

กลมพนทสงขลา2สงขลา3สงขลา4สงขลา5สงขลา6สงขลา7และสงขลา8และกลมทสองคอกลมพนท

ทใชรปแบบวรรณยกตเปนวรรณยกตระดบ-ตกซงพบในกลมพนทสงขลา1เพยงกลมพนทเดยว

หนวยเสยงวรรณยกตท 7 ในค�าพยางคเปน จากการวเคราะหสทลกษณะพบวาทกกลมพนทม

การใชสทลกษณะทปรากฏสงสดเหมอนกนคอเสยงกลางต�าตก[21]ซงมรปแบบวรรณยกตเปนวรรณยกต

ตกในสวนของหนวยเสยงวรรณยกตท7ในค�าพยางคตายพบวาทกกลมพนทมการปรากฏการใชสทลกษณะ

เหมอนกนเปนเสยงกลางต�าตก[21]

บทสรปและอภปรายผล

จากการศกษาการแปรเสยงวรรณยกตในภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลาตามถนทอยของผพด

พบวาระบบเสยงวรรณยกตในภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลาของผพด3กลมอายทอาศยอยใน8กลมพนท

ของจงหวดสงขลาไดแกสงขลา1สงขลา2สงขลา3สงขลา4สงขลา5สงขลา6สงขลา7และสงขลา8

มจ�านวนหนวยเสยงวรรณยกตเทากนทกกลมพนทคอ7หนวยเสยงวรรณยกตสวนการแยกเสยงและรวมเสยง

ของวรรณยกตนนพบวามการแยกเสยงและรวมเสยงของวรรณยกตเปนแบบสามทางคอABCD1-23-4

ซงเกดจากลกษณะการพนลมและลกษณะความกองและไมกองของพยญชนะตนดงเดมในสวนของสทลกษณะ

ของวรรณยกตพบวาวรรณยกตในแตละหนวยเสยงวรรณยกตจะประกอบไปดวยรปแปรทมสทลกษณะ

แตกตางกนออกไปซงเกดจากอทธพลของความแตกตางในเรองถนทอยของผพด

เมอน�าระบบวรรณยกตของภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลาในงานวจยนเปรยบเทยบกบระบบ

วรรณยกตของภาษาสงขลาในงานวจยทผานมา(สภาพขวญฤทธ2530,วจนตนภาณพงศ2539)พบวา

แมเวลาจะเปลยนแปลงไป ระบบวรรณยกตของภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลายงคงเหมอนเดมทงจ�านวน

หนวยเสยงวรรณยกตและการแยกเสยงรวมเสยงของวรรณยกต มการเปลยนแปลงเฉพาะสทลกษณะของ

วรรณยกตเลกนอยเทานน อยางไรกตาม ระบบวรรณยกตของภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลาอาจเกดการ

เปลยนแปลงไดในอนาคตอนใกลนเนองจากเมอเปรยบเทยบสทลกษณะของวรรณยกตท4(วรรณยกตB4)

และวรรณยกตท7(วรรณยกตC4)ทไดจากงานวจยนเปนทนาสงเกตวาหนวยเสยงทงสองนอาจมแนวโนม

เกดการรวมเสยงเปนหนวยเสยงวรรณยกตเดยวกนไดในอนาคตซงท�าใหเหลอจ�านวนหนวยเสยงวรรณยกต

เพยง 6หนวยเสยง กลาวคอผบอกภาษาในกลมวยรนบางคนมการออกเสยงหนวยเสยงวรรณยกตท 4

(วรรณยกตB4)โดยใชสทลกษณะเปนเสยงกลางต�าตกเลกนอย[22]ซงระดบเสยงจะคงทในชวงแรกของ


พยางคและจากนนจงคอยๆ เลอนลง ซงมความคลายคลงกบสทลกษณะของหนวยเสยงวรรณยกตท 7

(วรรณยกตC4)ทมสทลกษณะเปนเสยงกลางต�าตก[21]แตทงนผบอกภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลา

สวนใหญยงคงออกเสยงวรรณยกตทงสองดงกลาวแตกตางกนจงท�าใหระบบวรรณยกตของภาษาไทยถน

ใตจงหวดสงขลายงคงมการแยกเสยงระหวางวรรณยกตในชองB4และC4

สวนรปแปรของหนวยเสยงวรรณยกตพบวารปแปรมสทลกษณะทแตกตางกนออกไปตามถนทอย

ของผพดยกเวนหนวยเสยงวรรณยกตท 7 (วรรณยกตC4) เพยงหนวยเสยงเดยวทผบอกภาษาสวนใหญ

ของทกกลมพนทใชสทลกษณะเหมอนกนผลการศกษาดงกลาวแสดงใหเหนวาวรรณยกตของภาษาไทยถนใต

จงหวดสงขลามการแปรตามถนทอยของผพด ซงยนยนสมมตฐานทผวจยไดตงไววา สทลกษณะของ

วรรณยกตในภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลามการแปรไปตามถนทอยอาศยของผพดโดยรปแปรดงกลาว

เกดจากความแตกตางทางสทลกษณะเพยงเลกนอย และไมไดเกดการแปรขนในทกกลมพนทกลาวคอ

สทลกษณะของแตละหนวยเสยงวรรณยกตไมไดเกดความแตกตางกนในทกกลมพนทแตผบอกภาษา

ในบางกลมพนทใชสทลกษณะเหมอนกนและในบางกลมพนทใชตางกนการทสทลกษณะของหนวยเสยง

วรรณยกตในแตละกลมพนทมความแตกตางกนนแสดงใหเหนวาภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลาอาจจะม

ภาษาถนยอยทเกดขนจากความแตกตางของทองทหรอถนทอยอาศยตามทสมทรงบรษพฒน(2543:น.2)

ไดกลาวไววา“ความแตกตางของภาษาถนยอยจะขนอยกบทองท หากเราเดนจากหมบานหนงไปอกหมบาน

หนง จะสามารถเหนความแตกตางของภาษาซงตางออกไปจากอกหมบางหนง”

ทงนหนวยเสยงวรรณยกตทเกดการแปรมากทสดคอหนวยเสยงวรรณยกตท 1วรรณยกตท2และ

วรรณยกตท3โดยจะเกดการแปรมากทสดในกลมพนทสงขลา4และสงขลา5ทงนอาจเนองมาจากกลมพนท

สงขลา4และสงขลา5มอาณาเขตตดตอกบจงหวดยะลาและจงหวดปตตานซงเปนพนทรอยตอของภาษาถน

ระหวางภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลาภาษาไทยถนใตปตตานและภาษาไทยถนใตยะลาจงอาจท�าใหประชากร

ในกลมพนทดงกลาวมการใชรปแปรทมสทลกษณะของวรรณยกตหลากหลายกวากลมพนทอนๆ

จากผลการศกษาทแสดงใหเหนความแตกตางของรปแปรสทลกษณะของวรรณยกตทกระจายไป

ในแตกลมพนทของจงหวดสงขลาท�าใหสามารถแบงภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลาออกเปนภาษาถนยอยได

6ถนยอยตามการใชสทลกษณะของวรรณยกตในแตละหนวยเสยงซงจากเดมทมาจากการส�ารวจเบองตน

ม 8กลมพนททใชสทลกษณะตางกน แตเมอไดศกษาวเคราะหอยางละเอยดในงานวจยน ท�าใหสามารถ

แบงภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลาออกเปนภาษาถนยอยไดเพยง6 ถนยอยซงผวจยไดจดใหกลมพนท

สงขลา1และสงขลา6เปนกลมเดยวกนและกลมพนทสงขลา4และสงขลา5เปนกลมเดยวกนเนองจาก

มการใชสทลกษณะของวรรณยกตในแตละหนวยเสยงเปนไปในทศทางเดยวกนจงท�าใหสามารถแบง

ภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลาออกเปนภาษาถนยอยได6ถนยอยตามการใชสทลกษณะของวรรณยกต

ในแตละหนวยเสยงในการพจารณาแบงกลมภาษาถนยอยดงกลาวผวจยใชเกณฑพจารณาจากความแตกตาง

ของสทลกษณะของวรรณยกตทเกดขนตงแต1จดขนไปยกตวอยางเชนในภาษาถนยอยท1 (กลมพนท

สงขลา1และสงขลา6)มความแตกตางจากภาษาถนยอยท2(กลมพนทสงขลา2)ในหนวยเสยงวรรณยกตท2

และหนวยเสยงวรรณยกตท 3 กลาวคอสทลกษณะของหนวยเสยงวรรณยกตท 2 ในภาษาถนยอยท 1

เปนวรรณยกตขนคอ เสยงกลาง-ขน [34] ในขณะทในภาษาถนยอยท 2 เปนวรรณยกตขน-ตกคอ


เสยงกลาง-ขน-ตก [343]และในหนวยเสยงวรรณยกต 4 ในภาษาถนยอยท1 เปนวรรณยกตระดบคอ

เสยงกลางต�า-ระดบ[22]ในขณะทในภาษาถนยอยท2เปนวรรณยกตระดบ-ตกคอเสยงกลางต�า-

ระดบ-ตก[221]ทงนการแบงภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลาออกเปนภาษาถนยอยได6ถนยอยนมาจาก

ความแตกตางของสทลกษณะของหนวยเสยงวรรณยกตท1วรรณยกตท2วรรณยกตท3และวรรณยกตท4

ระบบวรรณยกตและสทลกษณะของวรรณยกตในแตละหนวยเสยงของภาษาถนยอยแตละถน

ในภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลาแสดงในกลองวรรณยกตไดดงน

ท 2 และหนวยเสยงวรรณยกตท 3 กลาวคอสทลกษณะของหนวยเสยงวรรณยกตท 2 ในภาษาถนยอยท 1 เปนวรรณยกตขนคอ เสยงกลาง -ขน [34] ในขณะทในภาษาถนยอยท 2 เปนวรรณยกตขน -ตกคอ เสยงกลาง-ขน-ตก [343] และในหนวยเสยงวรรณยกต 4 ในภาษาถนยอยท 1 เปนวรรณยกตระดบคอ เสยงกลางตา-ระดบ [22] ในขณะทในภาษาถนยอยท 2 เปนวรรณยกตระดบ-ตกคอ เสยงกลางตา-ระดบ-ตก [221] ทงนการแบงภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลาออกเปนภาษาถนยอยได 6 ถนยอยนมาจากความแตกตางของสทลกษณะของหนวยเสยงวรรณยกตท 1 วรรณยกตท 2 วรรณยกตท 3 และวรรณยกตท 4

ระบบวรรณยกตและสทลกษณะของวรรณยกตในแตละหนวยเสยงของภาษาถนยอยแตละถนในภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลาแสดงในกลองวรรณยกตไดดงน

ภาษาถนยอยท 1 สงขลาตะวนตก (สงขลา 1 และสงขลา 6)

A B C DL DS 1 ว.1

[454] ว.5 [44]

ว.1 [45]

2

3

ว.2 [34]

ว.6 [33]

ว.2 [34]

4 ว.3 [231]

ว.4 [22]

ว.7 [21]

ว.4 [22]

ว.7 [21]

ภาษาถนยอยท 2 สงขลาใตตอนบน (สงขลา 2)

A B C DL DS 1 ว.1

[452] ว.5 [44]

ว.1 [45]

2

3

ว.2 [343]

ว.6 [33]

ว.2 [34]

4 ว.3 [232]

ว.4 [221]

ว.7 [21]

ว.4 [22]

ว.7 [21]

ภาษาถนยอยท 3 สงขลาตะวนออก (สงขลา 3)

A B C DL DS 1 ว.1

[454] ว.5 [44]

ว.1 [45]

2

3

ว.2 [23]

ว.6 [33]

ว.2 [34]

4 ว.3 [32]

ว.4 [22]

ว.7 [21]

ว.4 [22]

ว.7 [21]

ภาษาถนยอยท 4 สงขลาใตตอนลาง (สงขลา 4 และสงขลา 5)

A B C DL DS 1 ว.1

[455] ว.5 [44]

ว.1 [35]

2

3

ว.2 [232]

ว.6 [33]

ว.2 [34]

4 ว.3 [32]

ว.4 [221]

ว.7 [21]

ว.4 [22]

ว.7 [21]

ภาษาถนยอยทง 6 ถนยอยของภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลาดงกลาวมการพดในบรเวณตางๆ ของจงหวดสงขลาดงตอไปน

1. ภาษาถนยอยท 1 เปนภาษาถนยอยทพดกนในอาเภอเมองสงขลา (ยกเวนตาบลทงหวง) อาเภอหาดใหญ (ยกเวนตาบลทงใหญ และตาบลทาขาม) อาเภอนาหมอม (ยกเวนตาบลพจตร) อาเภอคลองหอยโขง อาเภอสะเดา อาเภอรตภม อาเภอบางกลา และอาเภอควนเนยง

2. ภาษาถนยอยท 2 เปนภาษาถนยอยทพดกนในอาเภอนาทว (ยกเวนตาบลนาหมอศร และตาบลฉาง)

3. ภาษาถนยอยท 3 เปนภาษาถนยอยทพดกนในตาบลทงหวง (อาเภอเมองสงขลา), อาเภอจะนะ (ยกเวนตาบลสะกอม) ตาบลทงใหญและตาบลทาขาม (อาเภอหาดใหญ) ตาบลพจตร (อาเภอนาหมอม) ตาบลนาหมอศรและตาบลฉาง (อาเภอนาทว)

4. ภาษาถนยอยท 4 เปนภาษาถนยอยทพดกนในอาเภอเทพา {ยกเวนบางสวนของตาบลลาไพล (บานลาไพลใต บานลาไพลตก บานลาไพลเหนอ) และตาบลสะกอม} และอาเภอสะบายอย

5. ภาษาถนยอยท 5 เปนภาษาถนยอยทพดกนในอาเภอสงหนคร และอาเภอสทงพระ (ยกเวนตาบลคลองรต ตาบลสนามชย และตาบลดหลวง)

6. ภาษาถนยอยท 6 เปนภาษาถนยอยทพดกนในตาบลคลองรต ตาบลสนามชย และตาบลดหลวง (อาเภอสทงพระ) อาเภอกระแสสนธ และอาเภอระโนด

บรเวณการใชภาษาถนยอยทง 6 ถนยอยของภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลาแสดงในแผนท ดงน

ภาษาถนยอยท 5 สงขลาเหนอตอนลาง (สงขลา 7)

A B C DL DS 1 ว.1

[453] ว.5 [44]

ว.1 [45]

2

3

ว.2 [24]

ว.6 [33]

ว.2 [34]

4 ว.3 [331]

ว.4 [22]

ว.7 [21]

ว.4 [22]

ว.7 [21]

ภาษาถนยอยท 6 สงขลาเหนอตอนบน (สงขลา 8)

A B C DL DS 1 ว.1

[453] ว.5 [44]

ว.1 [45]

2

3

ว.2 [342]

ว.6 [33]

ว.2 [34]

4 ว.3 [332]

ว.4 [22]

ว.7 [21]

ว.4 [22]

ว.7 [21]


ภาษาถนยอยทง 6 ถนยอยของภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลาดงกลาวมการพดในบรเวณตางๆ

ของจงหวดสงขลาดงตอไปน

1.ภาษาถนยอยท1เปนภาษาถนยอยทพดกนในอ�าเภอเมองสงขลา(ยกเวนต�าบลทงหวง)อ�าเภอ

หาดใหญ(ยกเวนต�าบลทงใหญและต�าบลทาขาม)อ�าเภอนาหมอม(ยกเวนต�าบลพจตร)อ�าเภอคลองหอยโขง

อ�าเภอสะเดาอ�าเภอรตภมอ�าเภอบางกล�าและอ�าเภอควนเนยง

2.ภาษาถนยอยท2เปนภาษาถนยอยทพดกนในอ�าเภอนาทว(ยกเวนต�าบลนาหมอศรและ

ต�าบลฉาง)

3.ภาษาถนยอยท3เปนภาษาถนยอยทพดกนในต�าบลทงหวง(อ�าเภอเมองสงขลา),อ�าเภอจะนะ

(ยกเวนต�าบลสะกอม)ต�าบลทงใหญและต�าบลทาขาม (อ�าเภอหาดใหญ) ต�าบลพจตร (อ�าเภอนาหมอม)

ต�าบลนาหมอศรและต�าบลฉาง(อ�าเภอนาทว)

4.ภาษาถนยอยท4เปนภาษาถนยอยทพดกนในอ�าเภอเทพา{ยกเวนบางสวนของต�าบลล�าไพล

(บานล�าไพลใตบานล�าไพลตกบานล�าไพลเหนอ)และต�าบลสะกอม}และอ�าเภอสะบายอย

5.ภาษาถนยอยท 5 เปนภาษาถนยอยทพดกนในอ�าเภอสงหนคร และอ�าเภอสทงพระ (ยกเวน

ต�าบลคลองรตต�าบลสนามชยและต�าบลดหลวง)

6.ภาษาถนยอยท6เปนภาษาถนยอยทพดกนในต�าบลคลองรตต�าบลสนามชยและต�าบลดหลวง

(อ�าเภอสทงพระ)อ�าเภอกระแสสนธและอ�าเภอระโนด

บรเวณการใชภาษาถนยอยทง6ถนยอยของภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลาแสดงในแผนทดงน

ภาษาถนยอยทง 6 ถนยอยของภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลาดงกลาวมการพดในบรเวณตางๆ ของจงหวดสงขลาดงตอไปน

1. ภาษาถนยอยท 1 เปนภาษาถนยอยทพดกนในอาเภอเมองสงขลา (ยกเวนตาบลทงหวง) อาเภอหาดใหญ (ยกเวนตาบลทงใหญ และตาบลทาขาม) อาเภอนาหมอม (ยกเวนตาบลพจตร) อาเภอคลองหอยโขง อาเภอสะเดา อาเภอรตภม อาเภอบางกลา และอาเภอควนเนยง

2. ภาษาถนยอยท 2 เปนภาษาถนยอยทพดกนในอาเภอนาทว (ยกเวนตาบลนาหมอศร และตาบลฉาง)

3. ภาษาถนยอยท 3 เปนภาษาถนยอยทพดกนในตาบลทงหวง (อาเภอเมองสงขลา), อาเภอจะนะ (ยกเวนตาบลสะกอม) ตาบลทงใหญและตาบลทาขาม (อาเภอหาดใหญ) ตาบลพจตร (อาเภอนาหมอม) ตาบลนาหมอศรและตาบลฉาง (อาเภอนาทว)

4. ภาษาถนยอยท 4 เปนภาษาถนยอยทพดกนในอาเภอเทพา {ยกเวนบางสวนของตาบลลาไพล (บานลาไพลใต บานลาไพลตก บานลาไพลเหนอ) และตาบลสะกอม} และอาเภอสะบายอย

5. ภาษาถนยอยท 5 เปนภาษาถนยอยทพดกนในอาเภอสงหนคร และอาเภอสทงพระ (ยกเวนตาบลคลองรต ตาบลสนามชย และตาบลดหลวง)

6. ภาษาถนยอยท 6 เปนภาษาถนยอยทพดกนในตาบลคลองรต ตาบลสนามชย และตาบลดหลวง (อาเภอสทงพระ) อาเภอกระแสสนธ และอาเภอระโนด

บรเวณการใชภาษาถนยอยทง 6 ถนยอยของภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลาแสดงในแผนท ดงน

ภาษาถนยอยท 5 สงขลาเหนอตอนลาง (สงขลา 7)

A B C DL DS 1 ว.1

[453] ว.5 [44]

ว.1 [45]

2

3

ว.2 [24]

ว.6 [33]

ว.2 [34]

4 ว.3 [331]

ว.4 [22]

ว.7 [21]

ว.4 [22]

ว.7 [21]

ภาษาถนยอยท 6 สงขลาเหนอตอนบน (สงขลา 8)

A B C DL DS 1 ว.1

[453] ว.5 [44]

ว.1 [45]

2

3

ว.2 [342]

ว.6 [33]

ว.2 [34]

4 ว.3 [332]

ว.4 [22]

ว.7 [21]

ว.4 [22]

ว.7 [21]


รปท 2 แผนทแสดงบรเวณการใชภาษาถนยอยของภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลา

ทงนเมอน�าผลการวจยเกยวกบการแบงเขตภาษาถนยอยในภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลาในงานวจยน

เปรยบเทยบกบผลการวจยของประคณเทพสกลรตน(2534)ซงศกษาเรองภมศาสตรค�าศพทภาษาไทยถน


จงหวดสงขลา พบวา ในงานวจยของประคณมการแบงเขตภาษาถนยอยโดยการใชค�าศพทออกได

เปน3ถนยอยดงน

1. ภาษาถนยอยท 1 คอภาษาถนยอยทพดกนในบรเวณอ�าเภอเมองสงขลา อ�าเภอระโนด

อ�าเภอสทงพระกงอ�าเภอกระแสสนธอ�าเภอควนเนยงและกงอ�าเภอสงหนคร

2. ภาษาถนยอยท 2 คอภาษาถนยอยทพดกนในบรเวณอ�าเภอหาดใหญ อ�าเภอสะเดา

อ�าเภอรตภมกงอ�าเภอนาหมอมและกงอ�าเภอบางกล�า

3.ภาษาถนยอยท 3คอภาษาถนยอยทพดกนในบรเวณอ�าเภอจะนะอ�าเภอนาทว อ�าเภอเทพา

และอ�าเภอสะบายอย

ในขณะทในงานวจยนใชวรรณยกตเปนเกณฑในการศกษาและสามารถแบงภาษาถนยอยได

6 ถนยอยอยางไรกตามการแบงภาษาถนยอยของภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลาจากในงานวจยนและ

ในงานวจยของประคณมทงสวนทเหมอนและแตกตางกนโดยสวนทเหมอนกนคองานวจยทงสองเรองได

จดใหภาษาทพดในบรเวณอ�าเภอระโนดและอ�าเภอกระแสสนธเปนภาษาถนยอยเดยวกน ภาษาทพด

ในอ�าเภอหาดใหญอ�าเภอสะเดาอ�าเภอรตภมและอ�าเภอบางกล�าเปนภาษาถนยอยเดยวกนภาษาทพด

ในอ�าเภอเทพาและอ�าเภอสะบายอยเปนภาษาถนยอยเดยวกนและในสวนทตางกนคอผลการวจยในงานน

ไดจดใหภาษาทพดกนในบางอ�าเภอเปนคนละภาษาถนยอยกนแตในงานวจยของประคณจะจดใหเปน

ภาษาถนยอยเดยวกนเชนในงานวจยนของประคณจะจดใหภาษาทพดในอ�าเภอเมองสงขลาและอ�าเภอระโนด

เปนภาษาถนยอยเดยวกนแตในงานวจยนไดจดใหเปนคนละภาษาถนยอยกนภาษาทพดในอ�าเภอจะนะ

และอ�าเภอนาทวในงานวจยของประคณจะใหเปนภาษาถนยอยเดยวกนแตในงานวจยนจะเปนคนละ

ภาษาถนยอยกนเปนตนทงนสาเหตทเปนเชนนอาจเนองมาจากการใชเกณฑในการศกษาโดยในงานวจย

ของประคณจะใชค�าศพทเปนเกณฑ ในขณะทงานวจยนใชวรรณยกตเปนเกณฑจงท�าใหมการแบงเขต

ภาษาถนยอยทแตกตางกน

อยางไรกตามภาษาถนยอยของภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลามแนวโนมทอาจจะเกดการรวม

ภาษาถนยอยท�าใหภาษาไทยถนใตจงหวดสงขลาอาจมภาษาถนยอยลดนอยลงกลาวคอผพดภาษาไทย

ถนใตจงหวดสงขลาทอาศยอยในแตละกลมพนทจะพดดวยส�าเนยงเดยวกนทงหมดเนองจากผลการศกษา

จากงานวจยนพบวาผพดกลมวยรนในบางกลมพนทมการใชรปแปรสทลกษณะของวรรณยกตบางหนวย

เสยงเหมอนกนกบสทลกษณะทใชสวนใหญในกลมพนทสงขลา1เชนผพดกลมวยรนในกลมพนทสงขลา2

ใชรปแปรสทลกษณะของหนวยเสยงวรรณยกตท2 (วรรณยกตA23และB23) เปน เสยงกลางขน [34]

ซงเหมอนกบรปแปรสทลกษณะทใชสวนใหญในกลมพนทสงขลา1ในขณะทผพดกลมผสงอายและ

วยกลางคนสวนใหญยงคงใชรปแปรสทลกษณะเปนเสยงกลางขนตก[342]ทงนเนองจากผพดกลมวยรน

ทอาศยอยในกลมพนทตางๆไดรบอทธพลมาจากผพดในกลมพนทสงขลา1ซงเปนชมชนเมองศนยกลาง

ดานการทองเทยว และแหลงสถานศกษาท�าใหผพดกลมวยรนทยายเขาไปศกษาในกลมพนทสงขลา 1

คอยๆรบเอาส�าเนยงพดของกลมพนทดงกลาวมาใชอกทงยงเกดจากการทผพดกลมวยรนหลกเลยงการพด

ดวยส�าเนยงตางถนหรอตางอ�าเภอและพยายามพดดวยส�าเนยงของชมชนเมองหรออ�าเภอเมองตามท

ลาบอฟ(Labov,1972:179)ไดกลาวไววากลไกหนงทท�าใหเกดการเปลยนแปลงของภาษาเกดจากการท

ผพดเลกใชรปแปรทถกต�าหนหรอรปแปรทมศกดศรนอยและหนไปใชรปแปรทมศกดศรมากกวาแทน


บรรณานกรม

กลยาตงศภทย,ม.ร.ว.(2525).หนวยท15ภาษาและภาษายอยในประเทศไทย.เอกสารการสอนชดวชา

ภาษาไทย 3 หนวยท 7-15.สาขาวชาศกษาศาสตร.มหาวทยาลยสโขทยธรรมธราช.

กลยาตงศภทย,ม.ร.ว.(2533).วรรณยกตภาษาไทยถนเพชรบร: การเปรยบเทยบวรรณยกตในค�า

กบวรรณยกตในถอยค�าตอเนอง. ภาควชาภาษาศาสตร. คณะอกษรศาสตร. จฬาลงกรณ

มหาวทยาลย.

จรรยานวลแสงจนทร.(2535).วรรณยกตในภาษาไทยถนอ�าเภอเมองนครปฐม.วทยานพนธปรญญา

มหาบณฑต.จฬาลงกรณมหาวทยาลย,กรงเทพฯ.

ซอนกลน พเศษสกลกจ. (2516).หนวยเสยงภาษาอบลราชธาน เชยงใหม สงขลา เทยบกบภาษา

กรงเทพฯ.กรงเทพฯ:กรมการฝกหดคร.

ธระพนธล.ทองค�าและคณะ.(2521).เสยงและระบบเสยงในภาษาไทยถนใตจงหวดสราษฎรธาน

16 อ�าเภอ. กรงเทพฯ: โครงการวจยภาษาไทยและภาษาพนเมองถนตางๆ สถาบนภาษา

จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

เนตรนภา วรวงษ. (2543).วรรณยกตภาษาไทยถนกาญจนบร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต.

จฬาลงกรณมหาวทยาลย,กรงเทพฯ.

ปณยชนตบณฑตกล.(2536).วรรณยกตในค�าพยางคเดยวและค�าสองพยางคในภาษาไทยถนกลาง

จงหวดประจวบครขนธ.วทยานพนธปรญญามหาบณฑต.จฬาลงกรณมหาวทยาลย,กรงเทพฯ.

พณรตน อครวฒนากล. (2546).การเปลยนแปลงของวรรณยกต: กรณศกษาภาษากลมลาว.

วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑต.จฬาลงกรณมหาวทยาลย,กรงเทพฯ.

ภญโญจตธรรม.(2513).ภาษาถน.สงขลา:โรงพมพเมองสงขลา.

ยาใจมาลยเจรญ.(2531).วรรณยกตในภาษาไทยถนจงหวดอางทองและอยธยา.วทยานพนธปรญญา


รตญากอบศรกาญจน.(2535).การแปรของวรรณยกตสง-ตก ในภาษาไทยถนสพรรณบร ตามตวแปร

ทางสงคมบางประการ.วทยานพนธปรญญามหาบณฑต.จฬาลงกรณมหาวทยาลย,กรงเทพฯ.

ลอรตนรตนดลกณภเกต.(2526).วรรณยกตของภาษาไทยถนจงหวดราชบร.วทยานพนธปรญญา


วจนตน ฉนทะวบลย. (2499).ความแตกตางระหวางภาษากรงเทพฯและภาษาสงขลา. วทยานพนธ

ปรญญามหาบณฑต.จฬาลงกรณมหาวทยาลย,กรงเทพฯ.

วเชยรสทธประภาพร.(2540).ภมศาสตรภาษาถนในจงหวดอดรธาน.วทยานพนธปรญญามหาบณฑต.

มหาวทยาลยมหดล,นครปฐม.

ศจณฐ จตวรยนนท. (2555). การปรบคาความถมลฐานโดยการแปลงคาเฮรตซเปนเซมโทน:แนวทางใน

การเสนอผลการวเคราะหวรรณยกต.The Journal: Journal of the Faculty of Arts.ปท 8

ฉบบท2.หนา19-46.

ศทธมาส ค�าด. (2543).การศกษาวรรณยกตเพอการจ�าแนกเสยงของภาษาไทยถนบานลาด

จงหวดเพชรบร.วทยานพนธปรญญามหาบณฑต.จฬาลงกรณมหาวทยาลย,กรงเทพฯ.


สมทรงบรษพฒน.(2543).ภมศาสตรภาษาถน.กรงเทพฯ:เอกพมพไทจ�ากด.

สนสากตวงษประทป. (2548).วรรณยกตภาษาไทยถนใตเกาะสมย: การแปรตามอายและถนทอย

ของผพด.วทยานพนธปรญญามหาบณฑต.จฬาลงกรณมหาวทยาลย,กรงเทพฯ.

สภาพขวญฤทธ.(2530).ภาษาไทยถนทใชในปจจบน จงหวดสงขลา.วทยานพนธปรญญามหาบณฑต.

มหาวทยาลยศรนครทรวโรฒ,สงขลา.

ไสวยสวางวรรณ.(2534).ภมศาสตรภาษาไทยถนในจงหวดชยภมโดยใชระบบวรรณยกต.วทยานพนธ

ปรญญามหาบณฑต.มหาวทยาลยมหดล,นครปฐม.

อมราประสทธรฐสนธ. (2532).ภาษาศาสตรสงคม. พมพครงท 3. กรงเทพฯ: โรงพมพจฬาลงกรณ

มหาวทยาลย.

อภญญาพรสบ.(2537).วรรณยกตภาษาไทยถนเพชรบร.วทยานพนธปรญญามหาบณฑต.จฬาลงกรณ

มหาวทยาลย,กรงเทพฯ.

อทมพรจลคร.(2534).ภมศาสตรค�าศพทภาษาไทยถนจงหวดพจตร.วทยานพนธปรญญามหาบณฑต.

มหาวทยาลยมหดล,นครปฐม.

เอกกมลบญม.(2550).ภมศาสตรภาษาถนล�าปาง กรณศกษาระบบวรรณยกต.วทยานพนธปรญญา

มหาบณฑต.มหาวทยาลยมหดล,นครปฐม.

Gedney,WilliamJ.(1972).A Checklist for Deternining Tones in Tai dialects.InStudiesinLinguis-

ticsinHonorofGeorgeL.Trager.TheHague:Moutan.

Labov,William.(1972).Sociolinguistic patterns.Philadelphia:UniversityofPennsylvaniaPress.

Tingsabadh,Kalaya,M.R. (1980).A Phonological Study of the Thai Language of Suphanburi

Province.Doctoraldissertation.UniversityofLondon.

Documents

Tonal Variation in the Southern Thai Dialect of …...ทยณบยณฑฉศนฒธยบณ ฑปยทฤงฒยตมฒฉณธทณซ งล 13 ชมชงล 2