68
salim babulaoRli Tovlis ganmarteba (leqsebi) `kavkasiuri saxli~ 2009

Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

  • Upload
    others

  • View
    3

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

salim babulaoRli

Tovlis ganmarteba(leqsebi)

`kavkasiuri saxli~2009

Page 2: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

ISBN 978-994�-400-40-7

UDC (uak) 8��.5��.�6�-� b-136

redaqtori SoTa iaTaSvili

mxatvari kote sulaberiZe

damkabadonebeli nikoloz gelaSvili

gamoicema azerbaijanisa da saqarTvelos parlamentTaSoriso megobrobis jgufis xelSewyobiT.

madlobas vuxdiT am jgufis xelmZRvanels, azerbaijanuli parlamentis deputats ganira faSaevas.

Азярбайчан вя Эцрчцстанын парламентлярарасы достлуг групунун дястяйи иля ъап олунур.

Наширляр групун рящбяри, Азярбайчан парламентинин депутаты Гяниря ханым Пашайевайа юз дярин миннятдарлыьыны билдирир.

Page 3: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

agvistovariaciebi

ilhams da nailas

1.jer sulmTlad ar dabnelebula,mTvare, rogorc nesvis naWeri ciur sufrazemravldeba zRvis anareklebiT.mas, vinc plaJidan saxlisaken miiCqaris es nadimi Tavisken dreks da uxsnis madas.wrialeben, xmauroben usasrulo talRebi dacdiloben raRac Caagonon zRvispira qviSebs,xolo Semdeg recxaven da abaTileben.aq iwyeba zRva Tu sruldeba?neta saidan amxela codna ubralo mokvdavs?

2.jer sulmTlad ar dabnelebula,navi, romelic sul axlaxan xmeleTs miadga,Tefegiozis* qoSiviTaa.napiridan Canan saxlebi _viTarca sxva gigantebi, mis winaSe muxlmoyrilebi.meTevzeTa gogo-biWebi, sanapiroze moTamaSeni,sveli qviSisgan Tevzebs Zerwaven, axal zRvas qmnian.zRvispiridan or nabijSi amis keTeba mxolod da mxolod bavSvebsa ZaluZT.dedamiwaze sityvis garda yvelaferi xrwnadia, TumcaTiTqosda jibrze,isic mudam imaleba mdumarebaSi.

• Tefegiozi _ ciklopi, miTiuri gmiri eposidan `dede qorquTi~.

Page 4: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

4

3.jer sulmTlad ar dabnelebula.manqanisagan gatanili da gzispiras mosrolili ZaRlis sxeulisikvdilis sakvoiaJidan gadmovardnili nivTiviTaa.siCume Tavisi xangrZlivobiTim grZel sityvebze laparakobs, Cven rom mogvelis.gza iweleba, rameTu igi arasodes ara sruldeba,dums mogzauri, zRvidan mavali,da man, vis irgvliv sulieric ki ar WaWanebs,da sxvebmac, sxvebmac, wesiT da rigiT,garSemomyofni ki ara da sakuTari Tavi dakarges,vinaidan martoobidan mxolod da mxolod nabijia aryofnisaken.

4.jer sulmTlad ar dabnelebula.qali, saxeSi qari rom scems, am qars nebas rTavsTma uwewos da uvarcxnos, sanacvlod ki gafantuli kvamlis bolqviviTgzad sakuTar aromats tovebs.surneli, zRvisgan daberili, codvaSi gvagdebs.sadRac tiris patara bavSvi.ki ar tiris, wkriala xmiTufrosTa mier miviwyebul naRvelsa mReris.am naRvels notebze vin gadaitans?neta saidan amxela codna ubralo mokvdavs?

5.jer sulmTlad ar dabnelebula.alvis xeebi Tavis wvetebiT laJvardebs xvreten,da amiTi, SesaZloa, niSans gvaZlevenaRmatebul warmodgenebze.maTi azriT, SeiZleba, mTeli cxovreba gaataro cal fexze mdgomma,

Page 5: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

5

da es maSin, roca mTeli dedamiwa ufskrulia pirdabCenili.viRac meloti pirSi gaCrili sigaretiTsaxlisaken mieSureba, viT deposaken _ orTqlmavali mimonjRreuli.haerSi rgolebi aRniSnaven momlodine ojaxis wevrTa raodenobas.xolo sarkeSi is uciloblad gadaeyrebaviRacas, mis msgavss.

6.jer sulmTlad ar dabnelebula.dro kidev aris.zogjer mavanni mTeli Rame Tvals ar xuWaven,xvalindeli maTi dRe raTa ar emsgavsos kvlavac guSindels,da ise moxdes, rom guSindeli sakuTari Tavisagan gansxvavdebodnen:kidev ufro daqanculis ieri hqondeT.daqanculi xom cocxal-mkvdaria, cocxal-mkvdars ki ara scxela ambiciisTvis.gasavaTebulT araferi surT,isini oRond gaunZrevlad iwvnen sadme, romelime wertils TavszemoT miSterebulni,da TandaTan acnobieron, rom samyaroganwirulobis oqros beWeds araTiTze yvelas moargebs.

7.jer sulmTlad ar dabnelebula.buzebma kargad moilxines nagavsayrelze.Tumc ver gaigeb, ratom bzuian _imitom rom xalxi aseTi guluxvia,Tu imitom rom udardelad aniavebs Tavis qonebas,Tu imitom rom aris feTxumi?neta saidan amxela codna ubralo mokvdavs?

Page 6: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

6

gilavari* Zlierdeba, tirifebs Runavs,mezoblebis urTierTlanZRva swrafad miaqvs TiToeul adresatamde.ZaRlebi merve notze ymuian? da Tu ymuian, raa mizezi?neta saidan amxela codna ubralo mokvdavs?

8.jer sulmTlad ar dabnelebula.maspinZelTagan gansxvavebiT, erTi suli aqvT WiSkrebs, stumrebi Caikran gulSi.mxolod kedlebi gatrunulan, arafers ar gamoxataven,da erTgulad inaxaven saxlisa da misi patronis saidumloebs.magram Tu kargad daakvirdebi, am kedlebze SeiZleba SeamCnio nakvalevi damsxvreuli Wiqebis da nafurTxis da sisxlis laqebis.da ginebebis?maTi eqo daabrunes kedlebma ukan.da am uwmawur sityvebs ukve leqsikonebSi veRar ipovi.

9.jer sulmTlad ar dabnelebula.Cveni mzera saukeTeso bewvis xidiaAA punqtidan B punqtamde misaRwevad.ori wertili raki arsebobs, ese igi wrfec arsebobs,da arsebobs SemovliTi gzac _ gza-wrewiri.neta ratom? es xom geometriaa, da msurvelebma jobs Caxedon saxelmZRvanelos.ufro zustad ki, yvelaferi viTardeba uzarmazari wris zedapirze.

• gilavari _ zRvidan daberili qari.

Page 7: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

7

ar amZvraliyo piTagora am cicaboze, saZiebel ricxvs ver ipovida.magram cxovreba ratomRac ufro Zirs daSvebas gavs,Zirs daSvebas simSvideSi ganfenili minus usasrulobisaken.ratom? neta saidan amxela codna ubralo mokvdavs?

10.jer sulmTlad ar dabnelebula.samxreTeli xar, susxiani amindebis moyvaruli.rogorc Turqebi ityvian xolme, civ peizaJs mijaWvuli.magram miTxari, am globusze, ramdenic ar unda uyuro, ranairad ipovi samxreTs? samxreTi xom planetasTan erTad bzrialebs, Tanac RerZis irgvliv ki ara,aramed im mimarTulebiT, saiTkenac damtrialebeli mas atrialebs.am dros Sen mxolod is kaci xar, yinva rom uyvars.iqneb jobs, gaxde CrdiloeTeli? Tumca gareT rom zafxulia?..raki asea, Sen xar mxolod adamiani, da saqmis arsic amaSia…...Cans, yvela fraza erT sityvaSi SeiZleba SeikuWos,ise, rogorc martokaci ikuWeba samzareulos viwro sivrceSi.

11.jer sulmTlad ar dabnelebula.mTvaris naWeri samzareulos fanjaraSi,romelic mTel xeds da lamis mTel samyaros faravs,Tqveni vaxSmis ugemrieles deserts waagavs.viTom esmis maZRars mSieris?ra Tqma unda esmis, rom is maZRaria da moSivdeba adre Tu gvian.amitomac anacvlebs is Tavis sizmrebs da SesaZloa,sizmarSi man galagainSi,

Page 8: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

8

lelqaSisagan aSenebul ltolvilebis bolo qalaqSi,nesvis naWeri bavSvs gauwodos.

12.jer sulmTlad ar dabnelebula.male quCebi sakuTar TavTan darCebian,fotosinTezi, ise rogorc anci biWuna,suyvelafers yiramala daayenebs.gilavari nazad daberavs,Tumca vin icis, iqneb sulac xazrim* imZlavros.sinoptikosni kidev erTxel Secdebian,Tumc xalxi kvlavac lamaz gogonas daujerebs, momxibvleli RimiliT pirze.Tavis wasvlas agvisto sicruiT daasabuTebs.jer kidev ar dabnelebula... ufro sworad, jer kidev ar Sebindebula _da am frazaSi Zevs ufro zusti filologia.

1-3 seqtemberi, 2007 weli.

• xazri _ CrdiloeTis Zlieri qari. ufro sworad, baqosa da afSero-nis naxevarkunZulisaTvis damaxasiaTebeli nord-osti.

Page 9: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

9

mecxre nawili(fragmentebi)

1.Sen erTi xar.dila. fanjrebi quCis mxares gaRebulia. izmorebian adamianebi, saxlebi da fanjris rafebi.

2.farda saxes elamuneba, sufris kuTxe magididan maRla iwevs: yuradRebiT!Sen erTi xar;rodesac wvims, svel quCaSi yovel mZime da frTxil nabijSi imaleba dabla dacema.

gnusxaven da uCinardebian adamianebi mosaxvevs miRma, yoveli wveTi CaquCiviT urtyams qolgas.Sen erTi xar;rac ar unda iRono, mainc yvela lursmani Tavis sibrtyes CaeWedeba.

3.Jirafis tanis mqone onkanSi ikiTxeba SekiTxva da gaoceba:Senobebi _ WianWveleTi, adamianebi _ WianWvelebi _ Tuki daxedav simaRlidan;yoveli kvartali – labirinTi an gaqvavebuli junglebia.Sen erTi xar.

adamianebi wvimis Semdeg: zogierTi saxlSi Serbis, zogierTi gareT gamorbis.TiToeuli bina _ Cixia _ Tuki kari daketilia.TiToeuli oTaxi ki _ gamosasvleli _ Tu fanjara gaRebulia.Sen erTi xar.TiTiswverebze mdgari, gubes gars uvlis xalxi.

Page 10: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

�0

iSxefebian talaxs swrafad mimomqroli manqanebi, maRla iwevs Sarvlis totebi.mxolod bavSvebi Sedian Tamamad gubeebSi, iwuwebian.wylis zedapirze imsxvreva maTi anarekli: Tavad wyali icavs bavSvebs xifaTisagan.Sen erTi xar.

4.Sen erTi xar.karada iribad Sewyobili sveli TefSebiT kbilebs ukreWs WuWyian sufras.garderobSi dakiduli Sarvali ki gajgimula,da warmavlobis uTos winaSe suyvela gza usasooa.

Sen erTi xar.Tu skams gverdidan, ucxo TvaliT Sexedav, maSinmas uamrav nivTs miamsgavseb: najaxs, aso `h~-s,xolo Tuki daiRlebi, Camojdebi da waigrZeleb kisers, uceb daemsgavseba igi gaSlil wigns, anda aso `k~-s.

Sen erTi xar.furcels Tuki gadaabruneb, dainaxav, rom sityvebs SigniT sityvebia,da rom sityvebi SegiZlia Cexo ise, rogorc xeebi.magaliTad, `codva~-Si aris `va~ da yvelaze umTavresi swored esaa.

Sen erTi xar. midi erTi, moifiqre gagrZeleba: es saidumlo lursmuli neta risTvisaa?romeli wignis wasakiTxad? dasaxmareblad Tuki vinmes dauZaxeb,Tu marto xar, aucileblad miiReb pasuxs,Cumad isvrian Sens xmas ukan mqrqali kedlebi.

Page 11: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

��

Sen erTi xar.Tu SekrTebi,ese igi, oTaxSi Sens garda viRac aris,is yoveldRe Senze adre iRviZebs xolme,manamde ki damaluli aris sarkeSi.

5.maRali Weridan daSvebuli xuTTiTa WaRidaamowmebs, rom adamianebi uZlurni arian dedamiwaze.Tuki uceb Caqreba Suqi da dafrTxebi, radganerTi xar,sanTeli aanTe. ara mxolod sinaTleSi,aramed TviT Talfaqian sanTelSic ki aris niSani zecisadmi.

anTia sanTeli. Tvals axel nela:dasawyisia, Suawelia, dasasrulia raRaca filmis.Senma marjvena xelma da ferdma taxtis sicive Tuki igrZno, _ da Sebrundi,Sen erTi xar,wammzomi isari jariskacuri nabijiT an `Semogevle~-s geubneba,anda zomavs maradiul dros.

kaci martoa Tavis CrdilTan. ganzraxva ki moqmedebasTan.yvelaferi aris sityva: amoTqmuli, Cawerili idumal kalmiT.da kalami nivTi aris, xmaa, sityvaa. yvelaferi erTSia daSenc erTi xar.`CavweroT esec?~ wamodgebi, Cawer, _ da rocakalams gverdze gadadeb, amis saWiroebas Sens CrdilSi naxav.

xolo sityva `wamodgomaSi~ Wriali ismis _ is Wriali, sawolidan rodesac dgebi;siarulis maneraSi nabijis xmaa _ nu barbaceb, gaimarTe, ise iare!

Page 12: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

��

damunjdebian furclebi, melani Tu gaTavdeba.Sen erTi xar.nu iRvrimebi. martoobaSi siCumis xmaa.laparakoben leqsikonebi? Tuki furclav _ ki, ra Tqma unda!

wylian vedroSi gasarecxi tansacmelia, da perangis saxeloebi gareTaa gadmokiduli,Sexedav da mogeCveneba, TiTqos kaci zRvaSi ixrCoba!mezoblebi giyureben da xedaven, rogor axrCob varclSi perangs. Sen erTi xar.sarecxs gareT Tu Tavad gakideb, loyebze ali mogedeba;aRmoaCen, rom dasvelebula Sens jibeSi CarCenili bolo Tumani;Seimecneb, rom tanisamosi ver dagicavs, igi mxolod sircxvils gifaravs.

6.alionze qandakebebi da maRali Senobebi gamvlelT afrTxoben,radgan mxolod winN ician qandakebebma. TiToeul qandakebaSi zis uvici uwarsulo, _ yovelive imis gareSe, rac zurgsukanaa, _ anu kerpi imaleba. moednebi amravleben caTambjenebs, fena-fena mravldebian kerpTmsaxurebi;Tu gaiyine da sxeuli agikankalda,erTi xar maSin.

Tvals gWrian kiriT SeRebili xeebi, TiTqossapatio yaraulia, magram isini cocxal-mkvdar kerpebs ver daicaven. TiToeuli xeivani upirveles yovlisa xom carieli monakveTia,TiToeuli xe _ sayrdeni saxrCobelisa,TiToeuli adamiani, gulwrfelad rom vTqvaT, odnav jalaTi.sanapiros miuyvebi.Sen erTi xar.

Page 13: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

��

parkis kvadratul filaqnebze miseirnobda Tvalebi gicremldeba: TiToeuli danayofi sakuTariTavis toli danakargia;xolo Semdeg Rrma bavSvobas gaixseneb _ TamaSi, skola, geometria _usasrulo kvadrats wreSi aTavsebdi, da piriqiTac _ wres kvadratSi. axla ki kalams centrSi CaarWob, mere furcels daabzrialeb _ da es ukve sakmarisia.radgan wreSia yovelive, usasruloba ki moZravi erTeulia.Sen erTi xar.

metroSi xalxi TiTqosda Rrmad Cafiqrebula, didad moCanan amarTuli maRla Tvalebi.arsebiTad, adamianis cxovreba gzaa,ubralod, siCqaris zrdasTan erTad Caketil da mciresivrceSi ikargeba nel-nela foni.groteski. da dedamiwa swrafad brunavs, ubralod Sen patara xar,da rasac xedav, mxolod da mxolod karze Seni anareklia;da is karTan erTad gaqreba, umravlesobas gzas dauTmoben martosulebi.Sen erTi xar.

Page 14: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

�4

* * *

Sarvali – daTxvrili da gaquculi,maisuri – daWmuWnuli,Tvalis upeebi – Casiebuli,QWaRara Tma – WuWyiani da dauvarcxneli,idayvebTan kani – CaSavebuli da moSvebuli,saxe – Rrmad danaoWebuli,fergadasul celofnis parkSi, xelSi rom uWiravs –Savi aguris puri,ufiltro sigaretis kolofi daerTi Sekvra dieturi xaWo.revoluciisa da mSvidobis quCebis gadakveTaze,marketis win, neli nabijiTmoxuci Sensken moemarTeba.megobari TvaliT ganiSnebs masze da geubneba:– Sexe, nuTu mas rom dainaxav, SeiZleba ifiqro,rom is odesme fiTqina da buTquna bavSvi iyo?

Page 15: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

�5

* * *

dabarul Sav miwazeCamocvenili yviTeli foTlebimiscemen gancxadebas gazeTSi,rom eZeben mxatvars.da rom ara Cveni udieri mzera,romliTac mivejaWveTmewinave gverdis saTaurs,gadaurCebodnen foTlebi lpobas.

Page 16: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

�6

* * *

damisaxeleT erTi adamianis sacalo fasida me dagisaxelebT mTeli msoflios sabiTumo fass,da roca SeadarebT am monacemebsTqvenTvis nacnobi algebris wesebiT,TvalSisacemi Seusabamoba giCvenebT, romsiyvarulis gantolebas ara aqvs Turme amonaxsni.

Page 17: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

�7

eZRvneba dumils

dumili gaiwela Tuki, icode, yvelaferi rigzea; ukidures SemTxvevaSi,Sen mogeca SesaZlebloba gadaurCe ramdenime nayalbev sityvas,an iqneb ukve gadaurCi, vin icis. magramTu SenSi mozRvavdnen sityvebi, eseigi, bedisweris wignSi geweraaJRereba, rogorc saaTs – roca droa; da Sen aJRerdi;da Tu asea, raRas Cxapni TeTr furcelze? wamodeqi! ubralod, adeqi!gaagebine yvelas, rom TiToeuli, saboloo jamSi, TavisTavis gagrZelebaa –TavisTavis saxelia – Crdilia – Svilia; da gaagebine, rom TiToeuli, pirvel rigSi, danaoWebul TeTr zewarze migdebuli momCvaruli sxeulia,romelsac ar axsovs sakuTari suni da forma, magram SigniT sulia, suli!

irgvliv ki – sagnebi. dumili gaiwela Tuki, dawynardi, nu Relav,ubralod, Seexe uCveulebrives sagans, imas, romelic xelTanaa – saaTs –(wik-wik!), da auxseni, Seagnebine sakuTar Tavs, rom jer kidev cocxali da janmrTeli xar;da Semdeg igrZnos Senma majam saaTis vercxlis samajuris sigrile, SemdeggagaJrJolos mTel sxeulSi; da madloba uTxari gamCens yoveli dRisTvis, romelic mogca; Caicvi Sarvali, Caicvi perangi, sicariele Seavse SeniT,gadadgi nabiji: Sengan Senken; Sengan Senken; erTi – ori, erTi – ori;

Page 18: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

�8

TiToeuli, pirvel rigSi, sagania, sakuTari samosia. sarkeSi mxolod TvalebiRa darCa igive,saTvalidan momzirali. Tu moixsni, Sens garSemo yvelaferi datrialdeba, datrialdeba samyaro, sagnebi, yvelaferi Camuqdeba. sxva sityvebi ar ician sagnebma, garda

TavianTi saxelebis, mudam sduman, da arc Cvengan iTxoven sityvebs. gaiwela Tuki dumili,nu moiwyen. ubralod, mouSvi onkani, yuri miugde wyals.

Page 19: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

�9

sapasuxo werili megobars

samSoblo umSvenieresi pirobiTobaa.es sityvebi arasodes wamogcdeT maTTan,visi xvedric ucxo miwaa.

qali yvelaze bunebrivi silamazea.calmxrivad Seyvarebulebi arasodes getyvian amas.

kedlisaTvis sulerTia, rad Caases masSi lursmani –tanisamosis sakidad Tu wignis TarosTvis.da sulerTia megarderobe qalisaTvis –aq iwyeba Teatri Tu, piriqiT, mTavrdeba.

araferi mokiTxoT bavSvebs –maT, vinc anbans aTamaSebs, visac ena arc ki audgams;gana maTi sayvareli saxeebimets ar amboben, vidre didi, sqeli wignebi?

Svilmkvdar dedasnu arwmunebT saiqio sasufevlis arsebobaSi;man saaqao TavisTavze iwvnia ukve.

Tu daiquxa, yru bavSvebi ar SeaSinoT, mainc verafers gaigeben maTi xelebi:gaivlis wuTi – da wveTebi CamoiRvrebacisken awvdil xelisgulebSi.

nu gadatvirTavT, poetebo, leqsebs sagnebiT,Tu macivarSi, Taros nacvlad, erTxel mainc ar SeginaxavTkiTxvisagan daRlilebs wigni.

kmara, kompozitorebo! merve noti Tu ar igrZeniT –nuRar SeTxzavT saomar marSebs.

Page 20: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

�0

sust biWebs jarSi nu waiyvanT,nu aiZulebT, rom gaiqcnen da mere fexqveSmTeli cxovreba, rogorc naRmi, ufeTqdebodeT sityva `dezertiri”.

mzes nu emalebiT, rac ginda cxelodes,nuTu ver xedavT, rom foTlebi mzes arasdros emalebian.

arc im moxucs, romelic cxovrobs misamarTze nazim hikmetis 12/26,ar dascinoT, Tu verafriT gaixsena quCis saxeli;mis quCaze xSirad dadis Cinovniki, romelic krefs gadasaxads gazis da Suqis.

nurc siyvaruls, miTumetes – samSoblosas, me nu maswavliT:me marto Cemi Tavis pirispir da ucxo mxareSi...

Page 21: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

��

* * *

roca mindoda mewera mxolod vrceli nawarmoebebida ar davxarjuliyavi mokle leqsebze,Cemi fanjaris qandaraze Camojda Citi,ver Caetia vercerT leqsSi, vercerT romanSi –isev gafrinda…

Page 22: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

��

saubari SvilTan

– Sen vina xar?– mama var Seni.– ferides mama vinRa aris?– is aRar aris.– ratom?– …

– ras akeTeb?– leqsebs vigoneb.– leqsi ra aris?– raRaciT hgavs iavnanas, deda rom gimRers.– dedac leqsebs wers?– ara. – Senc imRere, rad ginda wera!– …

– sad midixar?– samsaxurSi.– samsaxuri raRa aris?– es aris Seni fexsacmeli, puri, wyali, da ase Semdeg.– cota xans darCi.– …

– miambe Senze.– ra giTxra, Svilo. mec Sen ggavdi, SensimaRle, Sennairad viRimebodi. SensaviT vsvamdi uamrav kiTxvas: saxlSi, ezoSi, matarebelSi, dedis mklavebSi, mamis kalTaSi.– matarebeli raRa aris?– Sens saTamaSo manqanas hgavs. ai imas. oRond bevrad ufro didia. Tanac dadis liandagebze. matarebelSi bevri bavSvia.– me Cems manqanas ferides vCuqni.– …

Page 23: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

��

– mama, RmerTi vinRa aris?– RmerTma SegqmnaT Tqven yvelani: Senc da dedac, beboc, babuac.– Senc RmerTma Segqmna?..– …

– isini raRas akeTeben?– isini ki, Cemo Svilo, qvebs agroveben.– ratom?– erTmaneTs unda esrolon.– ratom?– isini mtrebi arian.– ratom?– ar uyvarT erTmaneTi.– ratom?– …

– mami, roca dabrundebi, momitane xuTi nayini.– da ratom xuTi? Sen, dedaSens, ferides, me da?...– mexuTes ki Citebs vaCuqeb.– …

Page 24: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

�4

* * *

vidre samxreebiani Ramurebi Semogvardnian saxlSida mouTxoviaT xelisgulisodena sabuTi, romelic viTom adasturebs Sens vinaobas,vidre CagWidebian TmaSi da wauTrevixarTama da am ganyofilebaSi – sacemad,da avadmyofi Zmac, martoxela dedac, mTeli samyaro SeuzizRebiaT,

vidre gadayrixar orientaciadakargul Rameul gmirs,morig idiots, romelic SenTvis siyvarulis axsnas ecdeba,vidre gamoCenila `konkias” an `lamazmanis” reJisorida miuwvevixar sasinj Caweraze filmisTvis `imedi”,wadi aqedan, RvTis gulisaTvis, wadi!

Sen, TvalebamoRamebulo gogonav kvamliT gabuRuli Ramis baridan,dros tyuilad nuRar dakargav,es ucnauri koqteili, udardeli barmenis qmnileba,ver gaalRobs yinuls warmavalobis,ver agrZnobinebs sircxvilsSens fexebze moSterebul maZRar saqonels;ase aRar SeiZleba!RvTis gulisaTvis, wadi!

momismine,araukanasknelo mariam magdalinelo Cveno,umSvenieresi yrmis, romelic gaCndeba, dedav!wadi aqedan, RvTis gulisaTvis, wadi!

Sen ki, dijei,kiTxvis niSaniviT mokuntulo,gabruebulo, mTvralo, gabolilo, uazro TvalebiT mziralo dijei!usmine nabijebs aRardabrunebis – midis!

Page 25: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

�5

21 agvisto. saelCos bina

saelCos bina, fasadi samxreTiT, meore sarTulze ugrZesi derefani.ZarRvebiviT daZabul svetebze dgas Cazneqili saxuravi.wyvil-wyvili proletari qvis aTleti dgas ganapira svetebis gaswvriv.xmlis magier duimiani mili uWiravs da viTom binas icavs is tipi.da kidev ori frontis ganapiras aqedan moCans, Tumc ar acviaT jaWvis perangi.naxevrad moSlili warwera, romelic gvamcnobs binis arqiteqtoris vinaobas da aSenebis wels.aTiqi, pliasteri, karnizi, naoWebi – qveynis codniT gamowveuli.eqvsi TaRidan ori bnelia, ori naTeli, rogorc Tvalebi, gzis momlodine.qvemoT fasadis bolo Strixebi, pirvel sarTulze Sesasvleli karebi binis.

cxris naxevaria. niavi uberavs kaspiis zRvis sanapirodan.rigSi ewerebian moqalaqeni, romelTac vizis aReba undaT.cota xanSi yvela gaivlis im kars, jer ki dganan TiTo-TiTod, zurgSeqceulni,dro ki bevria. cxovrebac ase droisa da moTminebisagan Sedgeba mxolod.imisaTvis rom gaiaro, unda gaxsenon, im sqel davTarSi Cagweron da nebarTva dagrTon.„mobrZandiT!“ „vin, me? am wuTs batono!“ win ki niavi SegaswrebT mainc.vin gaigona misi saxeli? laRi balRiviT yvelafers xeliT exeba qari,oTaxs uCumrad gaaniavebs, da Searxevs liTonis milze Camocmul farCas,

Page 26: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

�6

Cans wiTel fonze xuTqimiani varskvlavi da naxevarmTvare...anu zecam icvala feri; anu cam icis yvelaze kargad sabaJoca da daRvrili sisxlic.anu ca da dedamiwa dganan pirispir.

Page 27: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

�7

mamas

Sen CemTan SedarebiT ufro lamazi xar,me SenTan SedarebiT ufro nerviuli...Sen mgrZnobiare xar,me – dardimandi,xelgaSlili da TviTkmayofili,cota ubedo,da uimedo JamiT yelamde...Sengan moSorebiT,am uazro did qalaqSiukmayofilod daviarebi,erTob codvili...diliT Sens fotos,saRamoTi sarkes Sevcqeri,vberdebi, agerukve WaRara mereva TmaSi.Sen moipove mravali rame,dasakargi arc ram gqonia...me veraferi movipove danawil–nawil Tavi davkarge.gavufrTxildi Sens kacur saxels,oTxoTaxian binasa da biblioTekas...Sen Zalian kargi mama xar,me – cudi vaJi...asea, ra vqnaT.rac aris, aris, amasac getyvi:Sen Zlier kargi papa iqnebi,vgoneb, rom meca...

Page 28: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

�8

vuZRvni gulTa Zgeras

o, ueWvelad, mwams ueWvelad,erTi lamazi, mSvenieri dRewin, win aris da is ueWveladmova, gvewveva, gvewveva, mova;dagviyuCdeba tkivili maSin,da vici, maSin gageRimeba;o, sakvirveli raa amaSi,Tu dasasruli aqvs yvela dResa.o, ueWvelad, mwams ueWvelad...

Q

Page 29: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

�9

qalbaton hamidas

me rom gzis piras vidge viTarcadidi muxis xe,Tu moisveneb Cem CrdilqveS oden?an Tu damimtvrev totebs sacecxledda arxeinad mieficxebi?

papanaqeba zafxulSi rom viwvimo, kargo,am xmaurian, mtvrian qalaqSimiwis surneli datrialdeba,miwis sknelSi Tu gamomarCev da gaocdebi?

anda Zvirfaso, gzad mimavals romwvimam mogiswros da dagasvelos,gamibrazdebi da SemaCveneb?

samxreTSi Tovli iSviaTia,erTxel zamTarSi rom CamovTovoTu igundaveb ymawvilebiT garemoculi?an rom waiqces bavSvTagani,anda xelebi gaeToSos yinvaSi vinmes,gamibrazdebi?

erT saRamospirs me rom vinatroxed, wvimad anda Tovlad qceva,sikvdils saTqmels Tu miaxli pirSi?an rom wavide,baSmakebiviT damemgzavrebi?

anda ubralodleqsebi rom SevTxza Zvirfaso,RamiT uecrad rom gagaRviZo da wagikiTxogagexardeba?

Page 30: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

�0

saivniso simRerebi

Cemi fanjris win manqanebi midi-modian;fanjris rafaze Citebi WikWikeben;manqanebSi moqalaqeni,moqalaqeTa gulebSi zRva simRerebis,simRerebis bolos dumili –usazRvro, rogorc maradisoba...

dedebi Svilebs nanas umReren,daaZineben;bebiebi Cais svamen dasiamovnebiT uyureben am lamaz scenas;Zilgatexili biZebi jeraccdiloben Tavi Seaparon amRvreul sizmrebs.da yvelas sulSi simRera Relavs –usazRvro, rogorc maradisoba...

eTerSi Zveli, Zveli filmebiuaxlesi dubliaJebiT.sityvebi igive,xmebi sxva tonis,viTom amiT ra Seicvleba,gmirebi isev patarebia,bageebze simRerebi aqvT,rogorc Cvili bavSvis JRurtuli –usazRvro, rogorc maradisoba...

am saRamos Cemi reJisori megobris saxlSi,romelic raskolnikovis saxlsac waagavs,axali leqsis rogorobaze vimsjeleT isev;cxovreba kadrad, sityva – xatad da RmerTma icis, rad ar davyaviT.yvelaze originalur formaTa Sesaxeb

Page 31: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

��

gamoiTqva azri mravali,bolos mainc gadavwyviteT, romdumili sjobs suyvela sityvas,rameTu sityva, sityva yovelidumilSi sufevs, viT cxovrebaSi.da am dumilis did sivrceebSimgzavrs SeuZlia imogzauros.es me gaxlavarTsulSi mRelvare simRerebis zRviT –usazRvro, rogorc maradisoba.

Cemi fanjris win manqanebi daqrian isev,Cems TavSi Zveli simRerebi daRiRinoben,Citebi isev WikWik-WikWikiTfoTlebs Soris mimofrinaven.da es zafxulis meoTxe Ramemoswydeba erT-erT tots foToliviT.arc rames ityvis;arc dadumdeba;da jvarcmis kvalsac ver SeamCnev xelisgulebze;

arc silamaze, arc sicocxleda arc sikvdili ar enaRvleba.arc mkvlel frinvelze ityvis rames,an es yoveli igulisxmeba mis did dumilSi.me ki am wuTSiusazRvro, rogorc maradisobavmReri, vRiRineb.

Page 32: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

��

Tovlis ganmarteba

moTova. gadauTeTrda qalaqs pirisaxe: elferi, xedi.moTova. qalaqs pirisaxe gadauTeTrda: miwas, asfalts da zedapirs.moTova. qalaqs gadauTeTrda elferi da gadafara miwis siSave, saxuravebi,zedapirebi. Tan magrad civa, Semalulan, saxls Sefarvian adamianni.axla samyaroc Tavis Tavsa hgavs. axla zedapiric saxeTeTri da Sublgaxsnilia.zedapiris ocneba xom ZiriTadad samarTalia, martoobaa... aryofnasTan maqsimaluri siaxlovea... naTesaobaa, sicariele.zedapirisTvis sicariele aryofnaa plus Seni Tavi, magram Tu SeZlo. moTova. fifqi gacrili fqviliviT cvioda cidan,SiSvelma xeebma mklavebiT, totebiT, ganmeorebiT aswies siTeTre zemoT, zemoT... aucileblad siTeTreze mianiSneben da nebdebian.Tanac ician, caSi trialebs miwis borbali didi xania.aseT dros wyali tboravda qveyanas, ai, axla ki Tovli moawva.cidan CamoTova: wyals Seucvlia saxeli, elferi, damtknarebula, mogzaurobisas gadawmendila.mexsiereba SemorCa mxolod. yvelgan moTova, Zeglzec, iq weRan Citebi isxdnen.vin icis, iqneb axlidan dafara wyalma kerpebi. am qveyanaze mxolod faqtebi ar Zveldebian.moTova. afsus, axla ki dneba...

Page 33: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

��

mama da bavSvebi

(leqsi munji riTmiT)

Cems pirmSoebs – mubaraqsa da sonas,aseve poet Cingiz alioRlis, romelic

seirnobisas Cven xSir-xSirad gvxvdeba.

sanam moednis civ filaqnebs daadneba,cvar-nami edeba ara kefas da ara brinjaos Zveli partiuli maRalCinosnisa,romelic axla cotaTi waagavs moednis guSags an safrTxobelas, baRSi Cadgmuls,aramed edeba mis sidiades,Jangisfers matebs da Tanac Crdilavs.metafizika auqmebs fizikas, Tu piriqiT – amas ver getyviT,magram Cingiz alioRli rogorc ityoda, es sakiTxi ueWvelad eWvs badebs CvenSi.

ZiriTadSi ki ai, ra xdeba: wyali icvlis Tavis Tvisebebs,miwa ki mas mejnunisebri vnebiT ixmobs,eqvsi mTeli samocdaSvidi measedis ZaliT uyvars,xolo adamianebi rogorc yovelTvis saocrebas eZeben, magramratomRac dRemde ver pouloben.

yoveldRe anu yovel diliT am cariel moedans vkveT.am diliTac qaliSvili da patara vaJi mimyavs skolaSi,uZilos da daRlil-daqanculs.Cumad yofna mindoda, magram maT miamit SekiTxvebze momiwia pasuxis Zebnam.es mamobis valis garda Tanamosaubris kargad mosmenis eTikuri sakiTxicaa – gavifiqre mwignobrulad,mivayurade maT brZnul azrebs, da mivxvdi, rom

Page 34: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

�4

am diliT mec skolisaken mivdiodi bavSvebTan erTad,da miuxedavad imisa, rom gakveTili davizuTxe, ara vicodi.

„mama, me vici, varskvlavebs caSi tkbilad sZinavT“. „ho, marTalia“.„mama, Cems das rom awuxebda, is biWi me daviWire da SevanjRrie,magram ar vceme...“ „ratom?“ „ vnaxe rom mas eSinia,ici mama, mamikona, Semecoda da vapatie“.„mama, is raa?“ „safunTuSea“ „aba TavTavi rom aweria?..“„asea“ „ratom?“ „ Cven rom yoveldRe purs vWamT, icode, is TavTavis qaliSvilia,puri pirvelad TavTavi iyo, da yvaviliviT izrdeboda sadRac mindorSi.“„rogor?“ „ar vici“ „oriani gekuTvnis mama, oriani...“

dasanania, Tqveni mama rom araa friadosani... aseve Tqveni maswavlebelic...da – ucodinroba yvelaze swori pasuxia – mindoda meTqva.am diliT mivxvdi, rom mec skolaSi mivdiodi bavSvebTan erTad,mec msurda kiTxvebi damesva da swori pasuxi mimeRo Cems SekiTxvebze.

2.bavSvebo, Tqven sikvdilisa Tu geSiniaT?iqneb leqsebis wera sulac zedmetia am qveyanaze?ici, Cemo koxta gogona, mec wignebidan Sevimecne cxovrebis arsi.Semdeg ki is mezobel bavSvTa garegnobas,enamurtal, moCxubar da matyuara aslebs vadare.ici, Cemo koxta gogona, jer gavocdi, mere vitire,Semdeg gavCumdi da viocnebe Zalian didxans.ici, wigni wuTisofelze adre yofila – me amas Zalze gvian mivxvdi.

Page 35: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

�5

magram is wigni sxva wignia,ar mjera, rom is Tqven gaswavlon,iqneb asec sjobs, mere cxovreba gaZneldeboda.

Cemo biWuna, ici, me yovelTvis meliqmemedi* mindoda rom vyofiliyavida ar vicodi, rom amiT mxolod devis ki ara,mtredis mokvlac miocnebia,saocaria, ese igi me yovelTvis mkvleli mindoda vyofiliyavi?magram axla me meliqmemedic var, axmedica da memedic,Tan gamojanmrTelebis mosurne Sahic var, Tanac Toki var,romelic SeiZleba sul male gawydes,devic var da Wac me gaxlavar.TmiT dakiduli qaliSvili var, yoCica var da cidan Camovardnili vaSlic gaxlavar.me axla marto cxovreba ki ar var, aramed mexsierebac da es aris autaneli.miTxari Svilo, im saSiSi, banjgvliani, goliaTi devis sulispetak da fafuk mtredSi ratom aris odiTgan,mtredi SuSaSi ratomaa gamomwyvdeuli,es ra oini, eSmakobaa, gamagebine.

Cemo gogona, erT-erT zRaparSi moxucma da brma ioanemZalzed didi xnis unaxav Svils ici, ra uTxra?uTxra, rom Seni naxva, ho-ho, naxvao, Zalian gamexardao.maSin vitire.merec malimal vxuWavdi Tvalebs da vqviTinebdi.Semdeg Seni Zma daibada, mere Sen gaCndi,da me piroba davde, rom mets aRar vitireb.im uazro filmebSi roa, maTsaviT Zlieri mama unda viyo awi...aTi welia, cremlebi sulSi Camedineba,

* meliqmemedi – azerbaijanuli zRapris dadebiTi personaJi.

Page 36: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

�6

da yoveldRe meSinia, rom Cveni saxli daitboreba.magram amas ara uWirs, axla minda Zlieri viyo.me minda axlave gianderZoT, rom tirils ar gadaeCvioT.

iciT, bavSvebo, meubnebian, Sens leqsebSiniSan-wyali sicocxlisa ar igrZnobao.iciT, isini sicocxleSi mxolod TavianT sicocxles daTavianT yofas gulisxmoben, rogorc wesia.me maTi mesmis,radganac maT sxva cxovreba ar gaaCniaT.

iciT, bavSvebo, mamaTqveni leqsebsa wersda icis, rom es aravis ara sWirdeba,anu qveyanas ver gaasworebs.

iciT, bavSvebo,rac leqsis meore nawilSia da igulisxmeba, imis Sesaxeb me TqvenTan ar misaubria.

3.sanam cvar-nami moednis qvafenils daadneboda, manam im Zeglis brinjaos kefas edeboda,cotaTi am carieli moednis guSags rom waagavda, da mas Jangisfers matebda amiT,CvenSi ki misi sidiadisadmi eWvsa badebda.

axla ki mze, TeTreulis Savad gamfeni finTi qaliviT aSrobda cvar-nams,da wvrilTvaleba romeliRac fotografi, xesTanmdgari zurgSeqceviT, cvarSemSral Zegls suraTs uRebda. mze samyaros zecis yelzecisartyelas yelsabamiT dakiduli qarvaa albaT.mogesalmebi, mzeo, me Sen stamboluri sasaubro enis kiloTi!rogor gaqo da gangadido ise, rogorc Sen gekadreba,

Page 37: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

�7

ise, rom wignSi TavCargulTac Tvalebi mosWra?!ei, Sen, ucnobo yviTelTvaliano obieqtivo!Sen xom yvelas: me, am bavSvebs,samogzaurod parkSi gasul WianWvelebsac saxiT icnob!Tu asea, maSin miTxar, mag wvrilTvalas gadaRebul fotoebSimxolod am Zeglis sidiade da mniSvnelovneba ratom gadadis?da mis da Cvens mcocavsa da gaTelil Crdilebs, miTxar, ra vuyoT?es xom, Cingiz alioRli rogorc ityoda, ra Tqma unda swori ar aris.

Page 38: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

�8

`saRamoJamis Canawerebi~

herbertis gardacvalebis gamobuzekis sityvis safuZvelze Tqmuli

poetebi roca kvdebian,ministrebi msjeloben ase:`bednierni gaxlavan metad,Cvenc gagvimarTla,maT droSi rom mogvixda yofna~.poetebi bednierni arian isev,xolo ministrebs kvlavac umarTlebT.

*M * *saarCevno punqtad xeldasmul kinoTeatr `Safagidan” erT nabijze,arCevnebis Sedegebs da wvimisSemdgomi susxiani noembris Ramismaradisobas, mxolod samoTxis vaSlma gaumJRavna sakuTari damokidebuleba:kinoTeatrs mityupebuli ukacrieli ezos safosto yuTSiTavisi yviTeli biuleteni Caagdo, sakuTari werili CauSva, mesiji misca.zustad xuTi Tvisa da ToTxmeti dRis Tavze,im kacismxrukavad mwvel, mzian dRes,mxolod man, man erTma sakuTar danapirebs ar umtyuna da,ayvavilda samoTxis vaSli.

*M * *iZebnebi.idevnebi.xvdebi muzeumSi.mis siZveleTagan erT Coxas iparav, imosebi.

Page 39: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

�9

cixe-simagris kedelze akruli moZraob dapaparacis fotoaparatis msxverpli xdebi. axlo da saSualo xedSiori namuSevari `gasuli aswleulis adamianebis~ gamofenisTvis; magram ara _gamouvalobas uSvelebeli xelebi abia,rac Sensave warsulTan erTad Segipyrobs da dagatusaRebs.

* * *Tokze nakidi noxi frialebs;vards qeds uxris vazis foToli;tirifi Tmas iSlis;WianWvelebs emSvidobeba vaSlis yvavili;xelisgula mdelo qviSnarSi `ara, ara~-s _eubneba farfata peplebs;baRlinjoebi Tavze iyrian mtvers nacaryrilSi.malemsrbolebs uSvebs gvirila oTxsave mxares;wkiri miwkrialebs erT moWril kunZze;gauswro sadgurze xmam matarebels;borialobs relsebs Sua siyvarulis Smagi werili _qari qris da Sen rom tyuili ar wamogcdes, xmas ikmend isev.

* * *megobars vucdidi. adre viyavi mosuli.TxuTmeti wuTi rogorme unda gadamegorebina.muzeumis qveS wignis maRaziaSi Sevedi.religiuri tipis wignebiT gawyobili stelaJi davaTvaliere.bolo wigni: dRiurebi. salvador dali.

Page 40: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

40

* * *dReebs, roca vwerdi, Tu Sevkreb,sami-oTxi wlisa Tu Seviqnebi.werisTvis iqneb sjobda kidevacbavSvebad davrCeniliyaviT,sawerad ki ara, salaparakod gavCeniliyaviT.erTi bavSvi wamomagonda axla, amwuTas:saRamoxans, zafxulis axladnawvimarze,dedamiss fanjrebi yurTamde gaeRo.SigniT miwis saamo surnelebasunebarTvod, ubodiSod SemoeRwia.pataras nuSisebri Tvalebi gadmoekarkla,`axali tansacmlis suni mcemso, deda~ _ eTqva,da mere dasturs arc dalodebia, sakuTar Tavs Tavis qneviT daTanxmebia.

* * *ginaxavs albaT bavSvebi.omobanas TamaSisas ki ara,ise, umizezod, tyuila rom morbian,win gagiCerdebian da getyvian,ai, me movkvdi...Zirs gaiSotebian, RimiliT Tvalebs daxuWaven.cota xnis Semdeg ki siciliT Tvals gaaxelen,kiskisiT dgebian fexze.

Page 41: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

4�

drtvinva

uTuod, uTuod erTi dRe,erTi mSvenieri-mSvenieri dRewin giZevs, win giZevs, win giZevs da rom gewveva, gewveva, gewveva uTuod uTuod iyuCebs, iyuCebs tkivili mag drosRimi gagipobs uTuod tuCebsda ra sakviria, rom grZeli sicocxlisdReTa nusxaSi es boloerTi dRe, erTi dRe gamSvenierdes...

Page 42: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

4�

gitaraze samRerad

talRebisgan Toliebma Tevzisaze ismines,Toliebma Tevzisagan wyalmcenare ikiTxes.wyalmcenarem mqrolav qarebs surneleba atana,qarebma ki TeTr ialqnebs Tavi misces satarad.

savse mTvarem ialqnebTan marjanebi axsena,marjani ki Sens am TeTr mkerds mouxda da gamSvena.eg Rimili rasa niSnavs _ `aras~ Tu `hos~? _ haida!morcxvi biWi Sens lurj TvalSi meyseulad STainTqa.

Page 43: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

4�

leqsebi fotoebisTvis

es leqsebi salim babulaoRlim SeTxza TurQqi fotografis ilias gioCmenis fotoebze

Page 44: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

44

Page 45: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

45

puriT xelSi saxlSi mimavali bavSvis naTqvami

xelSi daWeril purebs xom xedav _maTi wyalobiT yvela kuTxidan: duqnidan, portidan, aim bazridan,guSin ki sulac zustad aqedan,mezobel TerZis samkervalodan, _bebo metyoda, misTvisac uTqvamT, uTqvamT, _ odesRac TviT samoTxidangamomaZeves... sad ar mivedi,Tumca am lazaTs ver Sevelevi.

Tu CaeZie, ra unda sababs:viRacas _ Tmis an Tvalebis feri,viRacas _ samosi mTlad dakonkili,an iqneb gamxdari saxe da piri,an iqneb Cemi xmis toni da niriekmara, raTa samuSaodangamoveZeve umisamarTod,Tumca am lazaTs ver Sevelevi.

es cxovrebaa... ki vici ukvenemss momagonebs _ TerZis iaraRs,xan samoss, xan TiTs rom Cxvlets da seravs,sicocxlis sacmels rom keravs Wrelebs,Tumc bolo samoss mainc ver keravs.arc wvima mafrTxobs me da arc Tovliukve imdenjer gamomaZevesgareT, amindis daukiTxavad.magram me Tavad, magram me Tavad,am lazaTs mainc ver Sevelevi.

Page 46: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

46

Page 47: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

47

niRbosani adamianebis himni

vin waikiTxavs striqon-striqonSublze daCneul naoWebs Cvensas?vin? romeli enaTmecnieri an romeli kaligrafisti?am kaligrafias xom veravin ver amoicnobs.Cven cremlebi oden Rawvebs rodi gvirecxavs,saxmilsac gviqrobs, magram amasCvens saxeebze ver waikiTxavT.Tvalebi cremlebiT gamovirecxeT,Tumca wamwamebs araferi esaSvelaT,verc mtvrisagan, verc SiSisagan,verc avTvalTagan ver dagvicvesuwindeburad da afaxuldnen.aTamaSebul Tvalebidanvin amoicnobs problemebs Cvensas?an gulistkivils, saxeze aRbeWdils, vin Cauxvdeba?Tuki pasuxi ar arsebobs am SekiTxvebze,maS, saxe Cveni raRad ixilon?Tuki msgavs saxeebs miCveulTa matulobs ricxvi,maT damalvaSi xom unda idos raRaca azri... vin icis, egeb Cven Tavadaczogjer sarkeSi Caxedvisas unda gavocdeT,egeb Cvenc zogjer sakuTar Tavs ucxo TvaliT unda SevxedoT...

Page 48: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

48

Page 49: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

49

TamaSidan gariyuli gogonas ganafiqrebi

isini ar iTamaSeben CemTan, isini xom Cemze ufrosebi arian.magram verafriT gaigeben, rommiwisqveS moCuxCuxe wylebi,caze mcxovrebi kriala varskvlavebi,yovelRam, yoveldRe meTamaSebian.yovelRam sirbilisas gamomedevnebakveriviT mrgval-mrgvala savse mTvare.damalobanas meTamaSebian yoveldRe cis gulispiri, biZia mze da Rrublebi.isini Tu ar meTamaSebian,wvimas SevTxov mec Rrublebs,dae gaiqcnen, daiSalon,isini xom ar meTamaSebian......Tumca codoni arian _ dasveldebian.

Page 50: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

50

Page 51: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

5�

aia-sofiis yazis* mier fotografisaTvis naTqvami sityvebi qarma sxvebsac gaagona

cxovrebas cotaxans Savi saTvaliT unda uyuro,yoveljerze `warmavalio” _ vambobT da maincbavSvobaSi nasvami galetis filaCambali CaiviT mogemrielo cxovrebisWrel-Wrula ferebs, fardebs, cotaTi gaSaveba sWirdebaT,isedac buzebi daajdebian bolos;

cxovrebas cotaxans Savi saTvaliT unda uyuro,adamianebi da sagnebi _ anu cxovrebaerTmaneTisgan ganurCevlad unda dainaxo Savi CarCodan;wuTisoflisTvis yvelaze kargi nekrologi Tavad wuTisofelia;yvelaferi _ adamianebic, sagnebic _ sityvebia Sav CarCoSi.

cxovrebas cotaxans Savi saTvaliT unda uyuro,uimisodac igi Sav-TeTri fotoebiviTaa.suraTebSi Cven yvelaze metad Savi feri gvizidavs, Savi,an Rvino, an dideba, an qali, romelic Cveni ar aris, an Zalaufleba da fuli,anu cxovrebamac Savi saTvaliT unda uyuros Cveni Tvalebis Savsac da TeTrsac.

cxovrebas cotaxans Savi saTvaliT unda uyuro,cotaxans. qveyana cota naTeli Tua, cotaTi sibnelecaa, cotaTi mSvidoba Tua, cotaTi omicaa.omSi Tu moxvdi, jer moiJamebi, sisxli gagiSavdeba, CaSavdebian sxva ferebic.yoveldRe isurveb gesmas xma: `kmara!” magram yvelaze mware simarTle

* Turqebi omSi daWrils `yazi”-s uwodeben.

Page 52: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

5�

Turme xmiT ki ara, gruxuniT iTqmis, afeTqebebiT, yviriliT.

cxovrebas cotaxans Savi saTvaliT unda uyuro,gansakuTrebiT razmis meTaurs. ratomaa rom jariskacebi SavCarCoiankoleqtiur suraTebs gvanan yoveli Setevis win;da Senc maTTvis TvalebSi sibneleCamdgar sxva suraTs warmoadgen.saTvalis minaze yvelas mxolod Tavisi xateba unda exila.

cxovrebas cotaxans Savi saTvaliT unda uyuro,Cven yvelani, anu zustad aTi kaci Tumca gadavrCiT, magram CvenSi dabudebuli Savsaxa SiSi arasodes amoibudebs.omis Sesaxeb ar laparakoben, fotografo, ufrore duman;arc suraTebs iReben, radgan omSi bavSvebi ixocebian, bavSvebi.

cxovrebas cotaxans Savi saTvaliT unda uyuro,an ar unda uyuro, fotografo, ar unda ucqiro.omis Semdeg isedac ar ici risTvis omobdi,me, ilias, jer cxovrebas, da mere mzes vemalebodi.axla ki omis mxilveli kacis brma Tvalebs inaxavs Savi saTvale...

Page 53: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

5�

eZRvneba aRweras

mdumare fskerze imav simunjiT nakidi zRva, peizaJi _ufro sworad, saxeze simunjeaRbeWdili rbiltalRiani marmarilos zRva,zRvis nafleTi; goraki naxevarkunZulisken gaSverila _ centrisaken.Crdilis gaqrobis Jams _ naSuadRevs, mzec damalula, TiTqos qolgas exumrebodes.sami cali Sezlongis garujvis wadili fuWia da amaoa.ramdeni kvali wauSlia neli qaris meoxebiT qviSian napirs.mxolod uadamiano aRweraa Tavad aRwera, naRdia da TviTonaa;fotografi ukan, Tavis saxlSi brundeba...

Page 54: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

54

mraval formaSi wera mravali iaraRiT

borotebasTan brZolasaviTaa

(interviu salim babulaoRlisTan)

– qarTvel mkiTxvels salim babullaoRlis rogor gaacnobdiT, vin aris igi?

– baqodan 125 km. samxreTiT, SirvanSi, sicxe kacs pirSi nerwyvsac rom uSrobs, ai aseT qalaqSi davibade da gaviz-arde, dRes ki cxovrebis 37-e wels vcxovrob. Ceslav milo-Si werda: poeti var, ese igi, daaxloebiT kargi pirovneba var. albaT mimixvdiT, risi Tqmac minda. bavSvobaSive mita-cebda leqsi, rogorc salaparako enis gansakuTrebuli, saocari forma. mamac leqsebs werda, e. i. isic kargi kaci iyo. yvela bavSvis survilia, mamas hgavdes da mec mamas mivemsgavse. ubralod, is ufro kargi pirovneba iyo: anu poezia, leqsis wera, Tavisi cxovrebis saTaved ar gauxdia, iseT sferoSi imoRvawa, rom am sferom mis ojaxs ufro kargi da stabiluri cxovreba moutana. me ki, wlebis ganma-vlobaSi, leqsi yvelaferze aucileblad miviCnie, mravali rame Sevwire. roca leqss ar vwerdi, anda ver vwerdi, vitan-jebodi. magram erT dRes CemSi yvelaferi Seicvala. axla kargad vici, rom poezia da leqsi aucilebeli araa. anda sulac araa aucilebeli. mxolod profesiuli Cvevebisa da kargad weris manerebis dakargvis SiSi iwvevs leqsis aucileblobas. Cemi megobrebi Cems azrs ar iziareben. me maTi mesmis. magram azrs ar vicvli. sixaruliT, siyvaru-liT, gulwrfelad naTqvami yvela sityva leqsia. magali-Tad, wuxelis, patara qaliSvilTan erTad saseirnod gave-di. is mamasTan erTad seirnobiT kmayofili iyo, axeda cas da meubneba: „mama, me vici, varskvlavebs caSi sZinavT…“. es leqsia.

Page 55: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

55

– ra rols TamaSobs Tqvens cxovrebaSi poezia?– poezia CemTvis siyvarulis xelovnebis meore saxe-

obaa, sxva saxelwodebaa. mekiTxebiT: poezia Cems cxovre-baSi ra rols TamaSobs? siyvaruli kacis cxovrebaSi ra rols TamaSobs? me axla mesmis mamisa.

– azerbaijanSi arsebul dRevandel literaturul mdgomareobas mokled rogor aRwerdiT?

– literaturuli mdgomareoba...… cnobili azer-baijaneli poeti, Tanamedrove leqsis reformatori, Tanamedrove literaturul mdgomareobas azerbaijanu-li leqsis „vercxlis xanas“ uwodebs. me mas veTanxmebi. sx-vadasxva xalxTa literaturis istorias gavcnobivar da CemTvis naTeli gamxdara, rom yoveli xalxis literatura yovel as weliwadSi samjer, 30-ian, 60-ian da 90-ian wlebSi icvleba. magram es cvlileba imas ki ar niSnavs, rom uwind-eli literatura masze cudi iyo da axali umjobesia, ara, ase araa. dRes azerbaijanuli leqsi Tavis axal saxes war-moaCens. rakurss icvlis.

– azerbaijanul literaturaSi ra aris is, rac gak­mayofilebT da ra aris is, ris arsebobasac ar eTanxme­biT?

– dRevandel leqsSi yvelaze kargi isaa, rom gabedulia da Tavisufali, rac winaT azerbaijanul literaturas ar axasiaTebda. es SeiZleba sisustedac miviCnioT, radganac literatura zogjer dafiqrebasac moiTxovs. SeiZleba viRac ar dameTanxmos, magram me ase mimaCnia.

– SeuZlia Tu ara mwerals azerbaijanSi, rom Tavisi Semoqmedebis saSualebiT miRebul Semosavalze icxov­ros?

– arc azerbaijanSi da arc sxvagan mwerali Tavisi kal-mis SemosavliT ver cxovrobs, Tu zogierT, saerTaSoriso avtoritetis mqone mwerlebs Tu ar CavTvliT. azerbai-janisa da saqarTvelos msgavs, gavrcelebisa da gamomcem-lobis infrastruqturis Camouyalibebel saxelmwifoe-

Page 56: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

56

bSi ki mwerlebi minimumsac ver iReben. magram mimaCnia, rom es normaluria. cxovrebaSi iseTi rameebi arsebobs, romelTa safasuris gadaxdac SeuZlebelia. amaze fiqri Tavis atkivebad ar Rirs.

– literaturis ganviTarebisaTvis raime Ronis­Ziebebi unda iqnas gatarebuli Tu niWieri, literatu­ruli axalgazrdoba Tavad axdens literaturul revo­luciebs?

– literaturis ganviTareba racionaluri azrovne-bidan dabadebuli kiTxvaa. Cemi azriT, literatura ar viTardeba. rogorc wyali orTqldeba da Rrublad iqceva, Semdeg ki wvimisa da Tovlis saxiT ubrundeba dedamiwas, literaturac Tavis mudmiv tvirTs, H�O-s ezideba. Tuki saxelmwifo struqturebi da moxeleebi xe-lovnebis adamianebs raime stimuls aZleven, es sxva saqmea, am TvalsazrisiT, siaxleebi yovelTvis saWiroa. rac Seexeba revoluciebs, me maTi ar mjera. revoluciebi ieso qristem da winaswarmetyvelebma moaxdines. mxolod maTi revoluciebi iyo gamarTlebuli, radganac maTi winamZ-Rvari Cveulebrivi adamiani ar yofila. literaturulma axalgazrdobam ra revolucia unda moaxdinos: warsuls uaryofs? rogor? anu Widan wylis amosaReb vedros Tokis romel nawils moaWris?

– leqsis formis Sesaxeb ra azrisa xarT?– leqsis forma...… saintereso kiTxvaa. magram forma

Tavad Sinaarsia, lamazi saxis lamazi SinaarsiviT. mra-val formaSi wera mravali iaraRiT brZolasaviTaa, magram ra Tqma unda borotebasTan brZolasaviT. rogorc sx-vadasxva drois iaraRi gansxvavdeba erTmaneTisagan, aseve sxvadasxva drois leqsis formac cvalebadia. da iqneb es spiraluri ganmeorebacaa. me axla ufro verlibrs vwer. ratom? ar vici. albaT ase ufro meadvileba.

– Tqven qarTul poezias, literaturas kargad ic­nobT. ras ityodiT mis Sesaxeb?

Page 57: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

57

– Cven erTmaneTs vgavarT da erTmaneTisgan ganvsx-vavdebiT kidec. Cveni cxovrebac da Tvisebebic msgavsi da gansxvavebulia. amave dros, qarTuli leqsi wlebis gan-mavlobaSi sparsuli enis saSualebiT arabuli leqsisa-gan sazrdoobda, misgan iTvisebda, swavlobda. me-19 sau-kunis aqeT ki mdgomareoba Seicvala. frangulma poeziam gavlena moaxdina qarTul poeziaze, Semdeg ki ruseTis imperiam Semata sxva Tvisebebi. gasuli saukunis dasawy-isSi rusulma avangardulma leqsma, futurizmma Zlieri gavlena moaxdina qarTul leqsze. 90 –iani wlebis Semdeg ki dasavleTis leqsis esTetikuri gavlena ganicada. igive gza, SeiZleba iTqvas, rom Cvenc ganvvleT, magram erTi gan-sxvavebiT: Cven aRmosavleTeli muslimanebi varT da Cven, arabul da sparsul literaturas mravali ram SevmateT.

– Tqven Jurnal „msoflio literaturis“ mTavari redaqtori brZandebiT, azerbaijanel mkiTxvels rom­eli qveynis literaturas sTavazobT da qarTul lit­eraturas Tu uTmobT adgils?

– Cveni Jurnali ZiriTad adgils gasuli saukunis 50-iani wlebis Semdeg Seqmnil literaturas uTmobs. albaT imitom, rom am TvalsazrisiT TeTri laqebi metia. xolo Tu romeli qveynisaa, amas mniSvnelobas ar vaniWebT. lit-eraturaSi amas mniSvneloba ara aqvs. qarTul literatu-ras ki yovelTvis did yuradRebas vaqcevT... RvTis nebiT Cven mezoblebi varT. es ki erTmaneTisadmi interess zr-dis. ukanaskneli oTxi wlis manZilze mravali qarTveli avtoris Semoqmedeba dagvibeWdia. besik xaranauli, oTar WilaZe, aleqsandre ebanoiZe, jansuR Carkviani, guram odiSaria, zaza TvaraZe, daviT CixlaZe, giorgi lobJaniZe, SoTa iaTaSvili, zviad ratiani, gaga naxucriSvili, zurab rTveliaSvili, beso xvedeliZe, maia sariSvili, Teona dolenjaSvili da mravali sxva. Tqvens poeziaSi iseTi av-torebi arian, romelTa leqsebic Zalian miyvars.

Page 58: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

58

– azerbaijanuli poezia aRmosavleTiskenaa orien­tirebuli Tu dasavleTisken?

– azerbaijanuli poezia yovelTvis TavisTavadi iyo, magram SemiZlia vTqva, rom varT aRmosavleTi, romelic dasavleTisakenac iltvis. mgoni TqvenTanac asea.

– rogoria Tqveni damokidebuleba kritikisadmi?– Tqven albaT leqsis kritikaze mekiTxebiT. sityva

kritika ukve agresiaze mianiSnebs. me ar miyvars kri-tikosebi. me ufro mwerlebis ganxilvas vendobi. saerTod, kritikisadmi mouTmeneli adamiani var. winaT es mouTmen-loba agresiis saxiT ixateboda, axla ki mouTmeneli si-CumiT. pol valeris aseTi saintereso gamonaTqvami aqvs: erTi rame Tu sxva raimes ar waagavs, ese igi is ar arsebob-so – kritikosi ki amas ver aRiqvams da yvelgan plagiatsa da arajansaR kvals eZebs. erTi sityviT, me kritikosebi ar miyvars.

– axla bevri ambobs, rom poeziam Tavisi dro moWama, – Tqveni azriT, marTla moWama Tavisi dro poeziam?

– poezia odiTganve elitaruli sazogadoebisaTvis iyo gankuTvnili. poeziis siyvaruli sulier dones moiTxovs. da Tu viRac poezias dromoWmuls uwodebs, es misi gonebis brali araa, misi sulieri mdgomareobis bralia.

– azerbaijanSi Tu aris poeziis mkiTxveli da saer­Tod leqsebis krebulebi Tu iyideba?

– azerbaijanSi leqsi uyvarT. wignebic, bolo wlebSi kargad iyideba. Cemi wignebi ki TiTqmis ar iyideba. ikiTx-avT - ratom? me maT ar vyidi.

– Tqveni sayvareli poeti da mwerali...– rom CamovTvalo, albaT Sors wagviyvans. modiT,

mxolod erTi qarTveli poetis saxels vityvi: besik xa-ranauli. misi erTi striqoni arasdros ar maviwydeba: erTi cremliT meti var Tqvenze…...

– rodis xarT bednieri da saerTod, kaci ocnebas

Page 59: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

59

rom aisrulebs, bednieria Tu ara maSin da Tu SeuZlia miRebuli bednierebis SenarCuneba?

– bedniereba... masze fiqri logikuria. bednierebis survili, misi aRqma, kacis sulieri simaRlis doniT icv-leba. yvelaze dabal sarTulze bedniereba komfortiviT da simdidresaviT aRiqmeba. sul maRla ki, mgoni jer aravin asula winaswarmetyvelebisa da mesiis garda. sxvagvarad rom vTqvaT, am qveynad bedniereba SeuZlebelia. amis aR-qmas kaci ufro maRal safexurebze ayavs. ricosis leqsi-dan erTi adgili gamaxsenda: qali tiris, kaci ki eubneba, itire, es bednierebaa.

– Tqveni sayvareli gamonaTqvami an aforizmi...– RvTis nebiT. axla is Cemi yvelaze sayvareli gam-

onaTqvamia.

esaubra neli mamedova

Page 60: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

60

poetis Sesaxeb

salim babulaoRli

poeti, mTargmneli da eseisti. azerbaijanuli poeziis `axali talRis~ erT-erTi mniSvnelovani warmomadgeneli. daibada 1972 wels.

Jurnal `msoflio literaturis~ mTavari redaqtori; azerbaijanis mweralTa kavSirisa da centraluri aziis pen-centris gamgeobis wevri; pen-suamis Tavmjdomare.

misi leqsebi naTargmni da gamocemulia bevr enaze. av-toria wignebis: `euli” (baqo,1996); `saivniso simRerebi~ (TurqeTi, stamboli, 2006), `eZRvneba gulTa Zgeras~ (po-loneTi, vroclavi, 2007), `aTi~ (poet elhan zalTan er-Tad, baqo, 2008), `ilias gioCmenis naxatebis wigni~ (baqo, 2009), `erTi saRamo kapelhauzSi~ (elhan zalTan da elCin huseinbeilisTan erTad, baqo, 2009), `dinebis sawinaaRmde-god mimavali qali~ (irani, Tavrizi, 2009), `niRbosani ada-mianebis himni~ (ukraina, kievi, 2009).

miRebuli aqvs premiebi: `wlis saukeTYeso mTargmneli~ (i. brodskis TargmanebisaTvis, 2002); poetur festival ILESAM-is m. fizulis saxelobis pirveli premia (ankara, 2004); `oqros kalami~ (yirgizeTi, biSkeki, 2006); prezi-dentis stipendiantia literaturaSi (2008) da laureatia saxelmwifo premiis poeturi krebulisaTvis `ilias gioC-menis naxatebis wigni~.

naTYargmni da wignad gamocemuli aqvs orhan velis, nejif fazilis, iosif brodskis, Ceslav miloSis da sxvaTa leqsebi.

monawilea stambulis wignis bazrobis (2006), peredel-kinos mweralTa seminarebis (2004, 2007), g. g. markesis Semo-qmedebisadmi miZRvnili saerTaSoriso festivalis (kievi, 2008), saerTaSoriso simpoziumis `aitmatovi da Taname-droveoba~ (biSkeki, 2009).

Page 61: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

6�

`poetis gverdiT ganuyrelad igulisxmeba _ bavSvi. orive erTad adamianis landia, rogorc sagnebisTvis Crdili.

scade da moaSore!diaRac, cdiloben adamianebi: cdiloben emsgavson

gmirs, brZens... cdiloben gaSordnen TamaSs, ocnebas... cdiloben gaSordnen bavSvs, romlis kiTxvebic, rogorc ginda gulubryvilod eCvenebodeT, mainc amoucnob si-brZnes agonebT.

asevea poeti: misi yoveli kiTxva adamians imavdrou-lad esmis, rogorc pasuxi. da, ise, rom jer kidev arc garkveula, kiTxulobs: “neta saidan amdeni codna ubralo mokvdavs?”

radgan adamianma icis xisa, qvisa, rkinisa, yvelafrisa, rac zedapirzea, magram ar icis sakuTari Tavi.

poetze ityvian: _ brZeni! ar ityvian: _ bavSvi! am dros, brZenisTvis yvelaze miuRweveli _ bavSvia.

bavSvis Zegli unda gvedgas da ara brZenis da gmiris.radgan, rac bavSvma icis, is ar icis arc erTma brZenma,rac bavSvs SeuZlia, imas ver iqms verc erTi gmiri.gana bavSvis garda vinme miitans gulTan aseT QsuraTs?

dabarul Sav miwaze Camocvenili yviTeli foTlebi miscemen gancxadebas gazeTSi, rom eZeben mxatvars. da rom ara Cveni udieri mzera, romliTac mivejaWveT mewinave gverdis saTaurs, gadaurCebodnen foTlebi lpobas.

diax, poets SeuZlia aseTi suraTi ixilos.

Page 62: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

6�

didi sazrunavi gauCina mas RmerTma: bunebaSi, cxovre-baSi, adamianis sulSi ganuwyvetliv ixateba suraTebi, romelTa Sesabamisi mxolod poetis SegrZnebebia. mxolod mas Seswevs Zala, ixilos da isminos iseTi, ris winaSec Cveulebrivi aRqma ususuria, radgan poetis smenac _ gu-lia da xedvac _ gulia...

mxolos poetia TviTon:gmirs gmiri ajobebs da brZens brZeni gadaaWarbebs,

erTi poeti ki meoris adgils verasdros daiWers, radgan cis kabadonze yoveli maTgani cal-calke cimcimebs.

poeziis cis kabadoni ganuwyvetliv ivseba warmoud-geneliT, es ca dRes warmoudgenelia salim babulaoRlis varskvlavis gareSec.~

besik xaranauli

`me momiwia salim babulaoRlis ramdenime leqsis Targmna qarTul enaze, rac, unda iTqvas, ar aRmoCnda ioli saqme. misi leqsebis struqtura Tavisi arsiT gamoricxavs avtomatur midgomas mTargmnelis mxridan. muSaobisas, me TiTqmis fizikurad vgrZnobdi, Tu ra axlos mimiyvanes maT mSobliur enasTan, amaforiaqes, maiZules saguldagulod SemerCia ara mxolod sityvebi, aramed TiToeuli striqo-nis melodiac. ar vici, ramdenad warmatebuli Targmanebi gamomivida, magram me madlobeli var maTi upirveles yov-lisa imis gamo, rom ufro cxadi warmodgena momces Cemi megobari poetis SemoqmedebiT Zalaze. me momismenia, Tu rogor kiTxulobs salimi Tavis leqsebs, da CemTvis ucxo enis melodiaSi me mainc viWerdi imas, rac yvelaze metad axasiaTebs mTel mis Semoqmedebas, TiToeul mis leqss: viWerdi gangaSs! da marTlac: salim babulaoRlis yov-

Page 63: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

6�

el leqss Tan axlavs gangaSi, es, ase vTqvaT, `amosacnobi niSania~ misi Semoqmedebis, magram kulturuloba poets arasdros aZlevs nebas, gangaSi gadazardos isterikaSi, sxvadasxva saxis wuwunSi, da miT umetes braldebebSi. sa-limis leqsebSi araferi keTdeba raRacis gamo, miT umetes – xatovanebis gamo. is Zalian patiosnad ekideba Tavis saqmes, borotad ar iyenebs talants, wers mxolod da mx-olod imas, rasac guli eubneba da ena sTxovs, anu wers si-marTles.~

zviad ratiani

`salim babulaoRlis poeziis daxasiaTeba SeuZlebe-lia erTi, an Tundac ramdenime TvisebiT. misi sulieri da formaluri Ziebebis diapazoni Zalian farToa. forma da idea mis leqsebSi ucnauradaa erTmaneTTan gadaWdobili, zogjer TiTqos arc ki esadageba erTimeores. mas SeuZlia, leqsSi aRwerdes mxolod Senobis fasads da amiT aCveneb-des adamianuri urTierTobebis socialur-kulturul aspeqtebs. SeuZlia, aRwerdes cariel plaJs im fotograf-is meSveobiT, romelic kadrs miRma darCa da am gziT for-mulasaviT iZleodes aRweris fenomenis ganmartebas. mas SeuZlia gamoiyenos maTematika da sxva zusti mecnierebe-bi yvelaze subieqturi adamianuri emociebis saCveneblad. mis leqsebSi vizualuri suraT-xatebi zogjer TiTqmis siurrealisturia, magram pirdapir xvdeba guls da samu-damod gamaxsovrdeba. skami da wigni laTinur asoebad gardaiqmneba, TefSebi Taroze – dakreWil kbilebad da a. S. mas SeuZlia, ubralod daweros dialogi mamasa da vaJiS-vils Soris da es iqneba poezia. mas SeuZlia leqsikonidan aiRos ramdenime sityva da am ramdenime sityviT daweros

Page 64: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

64

ara ganyenebuli `konkretuli poezia~, aramed leqsi ada-mianis bedisweraze. da saerTod, rogorc ar unda werdes igi, ra Temasac ar unda arCevdes, is mudam wers erT ra-meze: adamianze, romelic gzaSia da mTeli Tavisi zigzage-biT, cnobierad Tu aracnobierad, midis WeSmaritebisaken, RmerTisaken…... ~

SoTa iaTaSvili

`arasodes maviwydeba odesRac wakiTxuli erTi azri. roca safrangeTi omobda, yvela drois erT-erTi udidesi mxatvari pol sezani vaSlebs xatavda. da SesaZloa, misi naturmortebi gacilebiT ukeT aRwers im epoqas, vidre bataluri scenebis amsaxveli asobiT tilo. es azri sa-davoa, magram ZirisZirSi is mainc WeSmaritia. SeiZleba mogveCvenos rom salim babulaoRlis leqsebi aranair ka-vSirSi araa dRevandelobasTan, magram is wers bavSvebis bedze, adamianis guliswuxilsa da martosulobaze, wers rogorc is didi mxatvrebi, da wers, Taviseburad, rogorc saukunis mijnaTa poeti, rogorc areuli drois poeti…...~

anariazerbaijanis saxalxo poeti

`salim babulaoRlim SesaniSnavad icis, rogor ibadeba namdvili leqsi. ara, es araa TamaSi marcvlebiT, sityve-biT, riTmebiT, ara, es araa paTosiT laparakis survili, es araa sazrianoba da gamWriaxoba, es araa metaforebiT gataceba. sxva sityvebiT rom vTqvaT, misi poezia ibadeba ara ritorikidan, aramed yoveldRiuri, ganmeorebadi

Page 65: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

65

umankoebis mqone cxovrebidan. rameTu cxovreba saswau-lia, romelsac Cven ver vgrZnobT. amiTi is exmianeba did poetebs, vTqvaT kavafiss, orhan velis, u. h. odens.~

aTaol bexramaoRlucnobili Turqi poeti

`salim babulaoRli Zalian TviTmyofadi, unikaluri poetia. mas aqvs sakvirveli niWi, iyos Rrmad erovnulic da amave dros kosmopolituric. misi humanizmi imdenad bunebrivia, rom Zalauneburad gmsWvalavs Rrma pativis-cemiT im kulturisadmi, sadac saerTod SesaZlebelia aseTi poeturi masStabis movlena…... misi poeturi naTeli imdenad TviTkmaria, rom romelime poeturi xma mis Semdeg qedmaRluri da zedmetic ki geCveneba. am poetis mTe-li Semoqmedeba warmoadgens azerbaijanuli kulturis msoflio kulturaSi Caweras, azerbaijanuli Temebisa da motivebis msoflio mravalferovnebasTan Serwymas.~

dmitro stusiprozaikosi, art-kritikosi, Jurnal `kievskaia rus~-

is mTavari redaqtori.

`salim babulaoRlis leqsebi mexsierebis siRrmidan wamoSlian didi xnis win miviwyebul grZnobebs, anaxle-ben mas axali gamocdilebiT. misi xedva, ironiis grZnoba, sityvis ubadlod gamoyenebis unari aRagznebs mkiTx-velis gonebas da fantazias, poetur enasTan dialogis SesaZleblobis survils uCens.~

ursula kozelicnobili poloneli poeti. Jurnal `odras~ redaqtori

Page 66: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

66

`misi poezia hgavs mdinares, romelic miedineba evro-pasa da azias Soris, rogorc or, sruliad gansxvavebul mTas Sua. mdinares sibrZnis uzarmazari energetikiT, romelTanac Sexebisasac grZnob gamamxnevebel sicives da ubralo sagnebis pirquS simarTles.~

dalmira tilepbergenovapoeti, kinoreJisori, centraluri aziis qveynebis

pen-organizaciis Tavmjdomare.

Page 67: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

67

sarCevi

agvisto(Targmna SoTa iaTaSvilma) ................................................................3mecxre nawili(Targmani misive) ..................................................................................9*** Sarvali – daTxvrili da gaquculi(Targmani misive) ................................................................................14*** dabarul Sav miwaze(Targmani misive) ................................................................................15*** damisaxeleT adamianis sacalo fasi(Targmani misive) ................................................................................16 eZRvneba dumils(Targmna zviad ratianma) .................................................................17sapasuxo werili megobars (Targmani misive) ................................................................................19*** roca mindoda mewera mxolod vrceli nawarmoebebi(Targmani misive) ................................................................................21saubari SvilTan(Targmani misive) ................................................................................22*** vidre samxreebiani Ramurebi Semogvardnian saxlSi(Targmani misive) ................................................................................2421 agvisto. saelCos bina (azerbaijanulidan Targmna imir mamedlim)..............................25 mamas(Targmani misive) ................................................................................27vuZRvni gulTa Zgeras(Targmani misive) ................................................................................28 qalbaton hamidas(Targmani misive) ................................................................................29 saivniso simRerebi(Targmani misive) ................................................................................30 Tovlis ganmarteba(azerbaijanulidan Targmna neli mamedovam)............................32

Page 68: Tovlis ganmartebalitklubi.ge/biblioteka/admin/files/თოვლის განმარტება.pdfvisi xvedric ucxo miwaa. qali yvelaze bunebrivi silamazea. calmxrivad Seyvarebulebi

68

mama da Svilebi(Targmani misive) ................................................................................33`saRamoJamis Canawerebi~(azerbaijanulidan Targmna oqtai qazumovma) .........................38drtvinva(Targmani misive) ................................................................................41 gitaraze samRerad(Targmani misive) ................................................................................42 leqsebi fotoebisTvis(Targmani misive) ................................................................................43 interviu salim babulaoRlisTan ................................................54poetis Sesaxeb ....................................................................................60