19
Treguesit e performancës së tatimeve shqiptare dhe vendeve te EUROPËS QENDORE DHE JUGORE: Analizë krahasuese 1 TREGUESIT E PERFORMANCËS SË TATIMEVE SHQIPTARE DHE VENDEVE TE EUROPËS QENDORE DHE JUGORE 24 Tetor 2011 Analizë krahasuese për tregues të të dhënave tatimore nga 16 vende të rajonit të Mesdheut, Ballkanit dhe Europës Qendrore The AL-Tax works to increase public and governmental understanding of issues related to the fairness of Albanian's economic-fiscal and social system and the stability and adequacy of state and local public services. The primary purpose is to promote education in taxation, help and assist them with the proper expertise and protect from abusive actions from public administration. One of our key aims is to achieve a more efficient and less complex tax system for all. Our comments and recommendations on tax issues are made solely in order to achieve this aim; we are an entirely apolitical organisation.

TREGUESIT E PERFORMANCËS SË TATIMEVE SHQIPTARE …eduart0.tripod.com/.../treguesitperformanctatimeveshqiptare.pdf · Treguesit e performancës së tatimeve shqiptare dhe vendeve

  • Upload
    lamliem

  • View
    233

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Treguesit e performancës së tatimeve shqiptare dhe vendeve te EUROPËS QENDORE DHE JUGORE: Analizë krahasuese

1

TREGUESIT E PERFORMANCËS SË TATIMEVE SHQIPTARE

DHE VENDEVE TE EUROPËS QENDORE DHE JUGORE

24 Tetor 2011

Analizë krahasuese për tregues të të dhënave tatimore nga 16 vende të rajonit të Mesdheut, Ballkanit dhe Europës Qendrore

TThhee AALL--TTaaxx wwoorrkkss ttoo iinnccrreeaassee ppuubblliicc aanndd ggoovveerrnnmmeennttaall uunnddeerrssttaannddiinngg ooff iissssuueess rreellaatteedd ttoo tthhee ffaaiirrnneessss ooff AAllbbaanniiaann''ss eeccoonnoommiicc--ffiissccaall aanndd ssoocciiaall ssyysstteemm aanndd tthhee ssttaabbiilliittyy aanndd aaddeeqquuaaccyy ooff ssttaattee aanndd llooccaall ppuubblliicc sseerrvviicceess..

TThhee pprriimmaarryy ppuurrppoossee iiss ttoo pprroommoottee eedduuccaattiioonn iinn ttaaxxaattiioonn,, hheellpp aanndd aassssiisstt tthheemm wwiitthh tthhee pprrooppeerr eexxppeerrttiissee aanndd pprrootteecctt ffrroomm aabbuussiivvee aaccttiioonnss ffrroomm ppuubblliicc aaddmmiinniissttrraattiioonn.. OOnnee ooff oouurr kkeeyy aaiimmss iiss ttoo aacchhiieevvee aa mmoorree eeffffiicciieenntt aanndd lleessss ccoommpplleexx ttaaxx ssyysstteemm ffoorr aallll.. OOuurr ccoommmmeennttss aanndd rreeccoommmmeennddaattiioonnss oonn ttaaxx iissssuueess aarree mmaaddee ssoolleellyy iinn oorrddeerr ttoo aacchhiieevvee tthhiiss aaiimm;; wwee aarree aann eennttiirreellyy aappoolliittiiccaall oorrggaanniissaattiioonn..

Treguesit e performancës së tatimeve shqiptare dhe vendeve te EUROPËS QENDORE DHE JUGORE: Analizë krahasuese

2

Parathënie

Me ndryshimet e shpejta të klimës ekonomike, si dhe rritjes së prezencës së partneritetit të sektorit publik me atë privat, administratat tatimore u është kërkuar nga qeveritë e tyre të bëjnë më shumë dhe të marrin ngarkesa të reja duke sybuar që të garantojnë buxhetet me të ardhurat e nevojshme për të reakizuar programet ekonomike dhe sociale në përfitim të produkteve prej qytetarëve dhe tatimpaguesve. Kriza e fundit ekonomike botërore dhe e rajonit ka influencuar dhe ndikuar në këtë administrim fiskal duke u diktuar gjithë qeverive të rritin më shumë performancën tatimore në drejtim të minimizimit të informalitetit dhe luftës ndaj evazionit fiskal.

Një mënyrë, me të cilën i është përgjigjur disa prej këtyre dilemave të kohës është përpjekur të prezantojë edhe Forumi mbi Administrimin Fiskal, që është hapur nga Qendra AL-TAX, me qëllimin që nëpërmjet analizimit të zhvillimeve fiskale, perfromancës së të ardhurave, strukturave funksionale dhe duke i vendosur në një projeksion krahasimi me vendet e rajonit dhe më gjerë të promovojë vlerat më të mira fiskale dhe përvojat më të përshtatshme për vendin tonë. Në këtë aspekt, prezantimi i përvojave të 16 shteteve fqinje me Shqipërinë dhe Ballkanin, të përpunuara për qëllime analize tenton të identifikojë çfarë funksionon dhe çfarë jo, ku funksionon më mirë dhe ku jo mirë duke vendosur kritere që janë objekt për diskutim nga gjithë ekspertët e fiskalitetit.

Kjo është analiza e parë në serinë e këtij Forumi të hapur. Qendra AL-TAX ka përdorur të dhëna të marra në rrugë elektronike, nga faqet zyrtare të institucioneve dhe duke ruajtur të drejtën e autenticitetit të tyre.

Drejtori

Qendra AL-TAX

Tiranë, Shqipëri

Treguesit e performancës së tatimeve shqiptare dhe vendeve te EUROPËS QENDORE DHE JUGORE: Analizë krahasuese

3

Tabela e përmbajtjes

Parathënie faqe 2

Hyrje faqe 4

Pika 1. Performanca e administratave tatimore faqe 4

Pika 2. Treguesit e performancës së TVSH faqe 6

Pika 3. Treguesit e performancës së Tatim fitimit, Tatimit mbi të ardhurat nga punësimi dhe kontributeve të sigurimeve

faqe 8

Përmbledhje Komente përmbledhëse të krahasimeve faqe 10

Sqarim termash Sqarimi i termave dhe emërtimeve të tabelave faqe 11 Grafikë

Grafikët sipas tabelave

faqe 14

Treguesit e performancës së tatimeve shqiptare dhe vendeve te EUROPËS QENDORE DHE JUGORE: Analizë krahasuese

4

Hyrje

Për një prezantim më të gjerë të performancës së administrimit tatimor, nga krahasimet për çdo tatim si dhe tregues të cilët lidhen me administratën në përgjithësi , më poshtë janë bërë disa analiza krahasuese, që janë përpunuar nga Qendra AL-TAX. Të dhënat janë marrë nga buletine elektronike të OECD, Bankës Botërore, USAID, IOTA, INSTAT (për të dhëna mbi Shqipërinë), si dhe nga ëebsite i Ministrisë së Financave. Pikët dhe renditja janë përpunuar nga Qendra AL-TAX, sipas koeficientëve që lidhen me pajtueshmërinë. Analiza krahasuese përmbledh 16 shtete.

Treguesit e tabelave i përkasin vitit fiskal 2010.

1. Performanca e administratave tatimore

Në tabelë, verehet se pesha e te ardhurave tatimore ndaj Produktit të Brendshëm Bruto (PBB) është e krahasuesme me Bosnjën, Kroacinë, Greqinë, Çekinë. Nga ky aspekt, që i përket politikës së buxhetit të vendit vërehet se Shqipëria zë vendin e shtatë në vendet me barrën më të ulët fiskale në rajon. E para është Kosova, e pasuar nga Slovakia, Turqia, Kroacia, Bosnja dhe Kroacia. Mbeten pas Shqipërisë, Çekia, Italia, Rumania, Maqedonia, Mali i Zi, Slloveni, Bullgari, Serbia dhe Hungaria.

VITI Piket VendiNr.

PunonjesishTatimpagues

TVSHTAXPBB KOSTAD PUNONJTAT

TPPUNONJ

TAFRYMPRIVKO

NS

42 Kroacia 4,409 45,000 20.4 0.8 1.00 10 13,174 59.2

55 Bosnjë-Hercegovina 2,409 50,728 20.7 3.1 0.58 21 4,610 90

62 Sllovakia 5,698 190,000 16.5 1.2 1.06 33 15,634 56.5

63 Rumania 29,421 680,000 27.9 0.9 1.45 23 8,936 64.1

68 Bullgaria 7,708 180,000 31.8 1.4 1.05 23 8,739 68.2

74 Çekia 14,768 530,000 25.2 1.0 1.49 36 17,814 49.8

81 Hungaria 15,607 520,000 34.9 1.3 1.55 33 13,867 53.7

83 Sllovenia 2,526 100,000 31.3 1.0 1.28 40 19,613 52.7

85 Turqia 41,341 2,300,000 17.7 0.8 0.65 56 9,318 69.5

87 Shqipëria 1,595 82,912 23.5 1.2 0.41 52 4,909 88.5

94 Mali i Zi 565 29,493 29.6 0.8 0.98 52 7,836 79.6

98 Serbia 6,301 330,433 34.4 0.7 0.88 52 7,543 78.1

115 Kosova 711 61,114 15.7 2.9 0.32 86 2,660 84.3

129 Greqia 11,555 1,100,000 21.4 1.6 1.14 95 21,411 71.2

197 Italia 33,238 5,260,000 26.6 1.2 0.6 158 21,724 59.1

213 Maqedonia 1,327 229,779 28.3 1.0 0.63 173 6,492 80.9

* Burimi i Informacionit: Raportet e OECD, Bankes Boterore, USAID, IOTA

2010

Tabela e performancës tatimore e krahasuar me vendet e rajonit dhe BE-se*

Treguesit e performancës së tatimeve shqiptare dhe vendeve te EUROPËS QENDORE DHE JUGORE: Analizë krahasuese

5

Përsa i takon kostos administrative, Shqipëria është e 11-ta në këtë grupim, ku Serbia rezulton me koston më të ulët, ndërsa Kroaci, Mali i Zi, Turqi kanë koston administrative pas Serbisë, më pas vjen Rumania, ndërsa Çekia, Maqedonia, Sllovenia janë një pikë më para. Shqipëria i përket grupit me Italinë dhe Sllovakinë. Pas këtij grupi vjen Hungari, Bullgari, Greqi, Kosovë dhe Bosnjë.

Përsa i përket Numrit të punonjësve tatimorë për 1000 banorë, Kosova është me treguesin më të ulët ( 0.32 punonjës për 1000 banorë). Hungaria mbyll këtë renditje me treguesin më të lartë, që rezulton 1.55 punonjës për 1000 banorë. Shqipëria renditet në këtë listim e dyta me 0.41 punonjës për 1000 banorë.

Numri i tatimpaguesve aktivë për punonjës tatimore rezultoin që të ketë tregeusin më të lehtësuar në Kroaci me 10 tatimpagues aktivë për punonjës dhe mbyllet me Maqedoninë me 180 tatimpaguesë aktivë për 1 punonjës. Shqipëria është e 9-ta në këtë renditje.

Dy kolonat e fundit tregojnë të ardhurën mesatare për frymë, si një tregues referues lidhur me ekonominë, si dhe konsumin privat që konsiston në mallrat dhe shërbimet e përdorura nga familjet individuale ose komunitetet dhe llogaritet si shumë e konsumit final të familjeve, konsumit final të administratës publike dhe konsumit final të Institucioneve JoFitimprurëse që i shërbejnë familjeve.

Treguesit e performancës së tatimeve shqiptare dhe vendeve te EUROPËS QENDORE DHE JUGORE: Analizë krahasuese

6

2. Treguesit e performancës së TVSH Kolona e parë tregon vitin e hyrjes së TVSH-së, sipas 16 shteteve. Renditja është bërë sipas një llogaritje të bazuar mbi raportin që zë në raport me totalin TVSH që mblidhet, apo i quajtur ndryshe hendeku. Në dy kolona janë paraqitur shkallët standarte dhe ato të reduktuara. Me Shqipërinë kanë ngjashmëri Italia, Sllovakia, Kroacia, Sllovenia. Mali i Zi, Bosnja, Hungaria, Kosova, Cekia nuk kanë shkallë taksimi të reduktuara.

Në rastin e Malit të Zi, me këtë nivel mbi 100% duket se nuk pasqyron realitetin, por për korrektësi llogaritje është paraqitur në tabelë. Mundësia është që të dhënat e servirura të mos jenë pasqyrë e realitetit.

Me produktivitet të TVSH më të ulët paraqitet Turqia me një raport 0.27 peqrind. Më mirë është Mali i Zi me raport 0.84%. Shqipëria renditet në këtë listim e 9-ta.

Përsa i përket pragut të TVSH-së, përveç Turqisë dhe Italisë që nuk kanë prag xhiroje për të qenë pjesë e skemës së TVSH-së, pragun më të ulët e ka Hungaria me afër 3,759 Euro xhiro dhe më të lartin e ka Kosova me 51,064 Euro. Shqipëria me uljet e vitit 2010 ka një prag të lartë të krahasuar me vendet e tjera, me 36,453 Euro.

VITI Piket Vendi VITTVSHTVSHST

ANDTVSHRE

DPBTVSH

PRODTVSH

PRAGTVSH

TVSHARK AGTVSH IMPTVSH INFLAC

271 Mali i Zi 2003 17 - 105.3 0.84 18,391 14.3 10 74.7 -0.5

236 Kroacia 1998 22 10 92.9 0.55 11,897 12.1 7 50.3 2.3

223 Bosnjë-Hercegovina 2006 17 - 85.9 0.74 26,071 12 8 62 1.6

212 Bullgaria 1994 20 7 82.3 0.56 26,120 11.2 5 83.3 3.3

196 Sllovenia 1999 20 8,5 80.4 0.42 25,543 8.5 2 71.5 2.1

189 Serbia 2006 18 8 72.7 0.57 22,426 10.2 13 52.4 4.8

181 Hungaria 1988 25 73.9 0.40 3,759 7.9 4 80.2 3.6

179 Kosova 2001 16 - 70.4 0.59 51,064 8.9 12 56.9 1.5

175 Çekia 1993 19 72.9 0.36 38,532 6.9 2 72.5 1.8

164 Rumania 1993 19 9…5 65.2 0.42 35,760 7.9 7 40.4 3.45

163 Maqedonia 2000 18 5 62.3 0.50 20,606 9.1 11 78.6 1.9

162 Italia 1973 21 10…4 65.0 0.38 0 7.7 2 29.3 3.1

158 Sllovakia 1993 19 10 64.3 0.36 35,760 6.9 3 85.3 4

151 Shqipëria 1996 20 10 54.8 0.49 36,453 9.8 20 59.4 3.4

130 Greqia 1987 23 13…6,5 50.6 0.33 10,213 6.8 3 31.9 3.1

100 Turqia 1985 18 8…1 39.4 0.27 0 4.9 10 28.4 6.15* Burimi i Informacionit: Raportet e Bankes Boterore, USAID

2010

Tabela e performancës së TVSH e krahasuar me vendet e rajonit dhe BE-se*

Treguesit e performancës së tatimeve shqiptare dhe vendeve te EUROPËS QENDORE DHE JUGORE: Analizë krahasuese

7

Nëse shikojmë raportin e TVSH-së arkëtuar me PBB, Turqia është më treguesin më të ulët me 4.9% të PBB-së dhe Mali i Zi me treguesin më të lartë me 14.3 përqind. Shqipëria renditet e 11-ta me një tregues krahasueshmërisht të konkurueshëm me vendet e tjera. Tre kolonat e fundit, synojnë të tregojnë strukturën e varësisë së ekonomisë nga bujqësia dhe importet, si dhe ndikimi i inflacionit në këtë produktivitet. Të dhënat mund të shihen direkt për të bërë edhe krahasimet me vendet e tjera. Në vlerësimin e përgjithshëm, pesha dhe rëndësia e TVSH-së për vitin 2010 nuk paraqitet e konkurueshme me vendet e tjera me një renditje në vendin e tretë nga fundi. Natyrisht, që analiza të tjera me këndvështrime ndryshe mund të bëjnë që të ndryshojë kjo rendtije.

Treguesit e performancës së tatimeve shqiptare dhe vendeve te EUROPËS QENDORE DHE JUGORE: Analizë krahasuese

8

3. Treguesit e performancës së Tatim fitimit, TAP dhe kontributeve

Nga sa shihet në tabelën në krah, në tre kolonat e para pas renditjes së shteteve, prezantojnë shkallët e taksimit të tatim fitimit dhe TAP.

Në aplikimin e “taksës së sheshtë” janë Bullgari, Sllovaki, Rumani, Maqedoni dhe Bosnje. Vende të tjera si Cekia, Serbia kanë zbatuar aplikimin e një shkalle taksimi për TAP dhe ngjasojnë me Shqipërinë dhe grupin e vendeve si Shqipëria. Nga sa më lart, mbi 50% e vendeve ballkanike aplikojnë taksën e sheshtë. Mali i Zi ka shkallën më të ulët në Ballkan me 9% tatim fitimi. Italia ka shkallën më të lartë të tatim fitimit me 28%.

Raportin më të ulët të tatim fitimit ndaj PBB (produktiviteti), sipas shkallës standarte të tatim fitimit e ka Bosnja me 0.03 perqind dhe më të lartin Bullgaria me 0.33 përqind. Shqipëria renditet e katërta nga fundi. Ndërsa, pesha e tatim fitimit në PBB është më ulët në Bosnjë dhe më lart në Çeki. Shqipëria është e katërta në këtë renditje me një tregues krahasues me vendet e tjera.

Nëse shikojmë produktivitetin e TAP, Kosova ka treguesin më të ulët në renditje me 0.06 përqind dhe Mali i Zi është me produktivitet më të lartë me 0.38 përqind. Shqipëria është e 11-ta nga 16 shtete duke

VITI Piket Vendi TFSTAND MINTAP MAXTAP PRODTF TFARK TAPPROD TAPARK SSHSH SPESHA

5 Bullgaria 0.33 3.3 0.30 3.0 22.4 32.4

5 Çekia 20 0.22 3.4 0.27 3.0 28.0 30.4

4 Sllovenia 20 16 41 0.15 3.4 0.16 5.9 24.5 37.9

4 Italia 28 23 43 0.12 3.2 0.24 9.7 32.7 48.8

4 Sllovakia 0.14 3.0 0.14 2.7 28.0 28.0

4 Rumania 0.18 2.8 0.22 3.6 38.5 54.3

4 Kroacia 20 15 45 0.15 3.1 0.07 3.1 30.0 40.8

3 Greqia 25 15 40 0.10 2.4 0.13 4.7 20.0 26.7

3 Mali i Zi 9 0.07 2.0 0.38 4.6 36.1 46.0

3 Maqedonia 0.07 2.2 0.22 2.2 32.0 40.0

3 Hungaria 16 18 36 0.11 1.8 0.21 7.5 43.0 61.0

3 Shqipëria 0.17 1.7 0.23 2.3 29.7 39.7

3 Turqia 20 15 35 0.09 1.8 0.12 4.0 20.0 26.4

2 Serbia 10 0.11 1.1 0.38 4.6 22.0 22.0

2 Kosova 10 4 10 0.08 1.7 0.06 1.1 10.0 11.8

1 Bosnjë-Hercegovina 0.03 0.8 0.18 1.8 41.5 46.1

* Burimi i Informacionit: Raportet e Bankes Boterore, USAID

Tabela e performancës së Tatim Fitimit, TAP dhe kontributeve e krahasuar me vendet e rajonit dhe BE-se*

2010

10

10

15

19

16

10

10

12

12

Treguesit e performancës së tatimeve shqiptare dhe vendeve te EUROPËS QENDORE DHE JUGORE: Analizë krahasuese

9

u paraqitur me një tregues konkurues të TAP. Nëse shikojmë peshën e TAP në GDP, pozicioni i Shqipërisë është ndër vendet me tregues të lartë duke u renditur e katërta. Ndikimet vijnë si nga numri i kontribuesve në këtë tatim,. Po ashtu edhe nga niveli i pagave që taksohen.

Në zërin e Sigurimeve Shoqërore dhe Shëndetësore, shkallën më të ulët në këtë tabelë mban Kosova me 10% dhe më të lartën Hungaria me 43%. Shqipëria renditet e 9-ta me një nivel të shkallës prej 29.7%. Nëse bëjmë krahasimin e barrës së taksave të punë (vleresimi i peshes se taksave mbi punen si nje perqindje ndaj pageses bruto duke kombinuar perqindjen e sigurimeve me TAP), Kosova ka barrën më të ulët të taksave mbi punën me 11.8% dhe Hungaria më të lartën me 61%. Shqipëria renditet e 9-ta ndër 16 vendet e rajonit, duke patur para saj Turqi, Greqi, Serbi, Bullgari, Slloveni, Sllovaki, Ceki.

Treguesit e performancës së tatimeve shqiptare dhe vendeve te EUROPËS QENDORE DHE JUGORE: Analizë krahasuese

10

Përmbledhje

Nga gjithë analiza krahasuese më lart, dalin disa komente.

Së pari, performanca e administrimit tatimor ka një kosto të ulët për buxhetin e shtetit shqiptar në krahasim me vende të ngjashme;

Së dyti, barra tatimore është konkuruese, përsa lidhet me politikën fiskale të shpallur dhe shkallët e taksimit të aplikuara;

Së treti, duhet që kjo barrë të zbatohet në mënyrë të barabartë, transparente dhe të fitojë terren edhe në zonat informale të ekonomisë, të identifikuara dhe që kanë lidhje me pajtueshmërinë tatimore;

Së katërti, TVSH-ja nuk është bërë ende një tatim mbizotërues dhe i konsoliduar në të ardhurat tatimore duke u krahasuar me vende ngjashmërisht të afërt me Shqiprinë, si dhe nisur nga ndikimi i përjashtimeve tatimore dhe pragut përfshirës të tatimpaguesve në skemën e TVSH-së;

Së pesti, shkalla 10% e tatimit mbi fitimin, kapitalin dhe të ardhurat nga punësimi (“taksa e sheshtë) ka dhënë një produktivitet të mirë dhe të krahasueshëm me vende që kanë të njëjtin aplikim, por edhe mbi ato vende që nuk aplikojnë tattimin me një shkalle;

Së gjashti, mbetet të bëhet një analizim i detajuar lidhur me efektet kombinuese të shkallëve të sigurimeve me TAP për tu bërë më konkurues me tarifa duke u krahasuar me përvojat e mira dhe të konsoliduara të rajonit lidhur me taksat e punës. Natyrisht, që kjo lidhet edhe me reformat qe qeverisë në sektorin e sigurimeve dhe taksave të punës.

Treguesit e performancës së tatimeve shqiptare dhe vendeve te EUROPËS QENDORE DHE JUGORE: Analizë krahasuese

11

Sqarime termash

Piket e renditjes për tabelën e perfromancës tatimore janë percaktuar nga niveli i pajtueshmerise (4 pike),produktiviteti (3 pike), % ne GDP (3 pike)

Piket e renditjes për tabelën eTVSH, taksave të punës dhe tatimit mbi fitimin janë percaktuar nga niveli i pajtueshmerise, produktiviteti, % e arketimeve ne GDP + peshen e taksave te punes.

Shteti grek, I ka të integruara në një agjensi administratat tatimore dhe doganore.

Administratat tatimore të Sllovakisë, Rumanisë, Bullgarisë, Sllovenisë, Greqisë dhe Italisë funksionojnë si agjensi gjysëm të pavarura nga Ministria e Financave.

Numri i punonjësve është ai që është dekalruar nga vetë administratat respective për vitin 2010.

Përveç Çekisë, Greqise dhe Malit te Zi gjithe administratat e tjera me lart kane te ngritur Njesine e Tatimpaguesve te Medhenj Të gjitha administratat tatimore që janë analizuar janë te organizuara mbi baza funksionesh dhe jo tatimesh

TAXPBB: Te ardhurat tatimore si perqindje e Prodhimit të Brendshëm Bruto

KOSTAD: Kostua totale e administrates si % e të ardhurave tatimore gjithsej

PUNONJTAT: Numri i punonjësve tatimore për çdo 1,000 banorë, që janë rezidentë tatimorë. Për Shqipërinë janë përfshirë edhe punonjësit tatimore lokalë

TPPUNONJ: Numri i tatimpaguesve aktive per punonjes tatimesh

TAFRYM: Niveli i te ardhurave per fryme (PPP) sipas Prodhimit të Brendshëm Bruto (ne €)

PRIVKONS: Konsumi privat ne raport me Prodhimin e Brendshëm Bruto (ne %)

TFSTAND: Shkalla e tatim fitimit. Shume vende kane nje shkalle te vetme

MINTAP: Niveli minimal i tatimit mbi të ardhurat personale

MAXTAP: Niveli maksimal i tatimit mbi të ardhurat personale

PRODTF: Arketimet e Tatim Fitimit ne raport me Prodhimin e Brendshëm Bruto (ne%) te pjestuara me shkallen standarte te tatim fitimit

TFARK: Përqindja e tatim fitimit së arkëtuar në raport me Prodhimin e Brendshëm Bruto

TAPPROD: Arkëtimet e tatimit mbi të ardhurat personale, si perqindje e Prodhimit të Brendshëm Bruto pjestuar me shkallën mesatare te tatimit mbi të ardhurat personale

Treguesit e performancës së tatimeve shqiptare dhe vendeve te EUROPËS QENDORE DHE JUGORE: Analizë krahasuese

12

TAPARK: Arketimet e tatimit mbi të ardhurat personale si perqindje e Prodhimit të Brendshëm Bruto

SSHSH: Shuma e përqindjes së sigurimeve shoqërore dhe shëndetësore gjithsej

SPESHA: Vleresimi i peshes se taksimit te taksave mbi punen si nje perqindje ndaj paghesa bruto (duke kombinuar perqindjen e sigurimeve me tatimin mbi të ardhurat personale)

VITTVSH: Viti kur ka hyrë Tatimi i Vlerës së Shtuar në zbatim

TVSHSTAND: Shkalla standarte e Tatimit mbi Vlerën e Shtuar

TVSHRED: Shkallët e reduktuara të Tatimit mbi Vlerën e Shtuar (eksporti taksohet me 0% në të gjitha vendet)

PBTVSH: Raporti i Tatimit mbi Vlerën e Shtuar aktual ndaj potencialit te mbledhjes se Tatimit mbi Vlerën e Shtuar, ne lidhje me konsumin privat

PRODTVSH: Tatimi i Vlerës së Shtuar i arketuar si % e Prodhimit të Brendshëm Bruto, llogaritur sipas shkalles standarte 20%

PRAGTVSH: Shuma e qarkullimit total vjetor (in €) e pragut te cilit duhet te regjistrohet tatimpaguesi ne skemen e Tatimit mbi Vlerën e Shtuar

TVSHARK: Perqindja e Tatimit mbi Vlerën e Shtuar të arketuar ne raport me Prodhimin e Brendshëm Bruto

AGTVSH: Vlera e shtuar e Sektorit të Agrikultures (%) në volumin e Prodhimit të Brendshëm Bruto

IMPTVSH: Importet e mallrave dhe sherbimeve ne raport me Prodhimin e Brendshëm Bruto (ne %)

INFLAC: Niveli i inflacionit sipas deklarimit zyrtar për vitin 2010

Treguesit e performancës së tatimeve shqiptare dhe vendeve te EUROPËS QENDORE DHE JUGORE: Analizë krahasuese

13

Grafikë

Numri i punonjësve të administratave tatimore

Numri i tatimpaguesve të TVSH (Shqipëria, Kosova, Maqedonia, dhe Mali i Zi kanë tatimpaguesit aktivë)

4,409

2,409

5,698

29,421

7,708

14,76815,607

2,526

41,341

1,595

565

6,301

711

11,555

33,238

1,3270

5,000

10,000

15,000

20,000

25,000

30,000

35,000

40,000

45,000

Nr. Punonjesish

45,00050,728

190,000680,000

180,000

530,000520,000

100,000

2,300,000

82,91229,493

330,43361,114

1,100,000

5,260,000

229,779

0

1,000,000

2,000,000

3,000,000

4,000,000

5,000,000

6,000,000

Tatimpagues TVSH

Treguesit e performancës së tatimeve shqiptare dhe vendeve te EUROPËS QENDORE DHE JUGORE: Analizë krahasuese

14

Pesha e agrikulturës, importeve dhe inflacioni në ekonominë kombëtare

Pesha e tatimeve gjithsej ndaj Prodhimit të Brendshëm Bruto

-10

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

107 8

52

13

4

12

2

711

2 3

20

3

10

74.7

50.3

62

83.3

71.5

52.4

80.2

56.9

72.5

40.4

78.6

29.3

85.3

59.4

31.928.4

-0.52.3 1.6 3.3 2.1

4.8 3.61.5 1.8 3.45 1.9 3.1 4 3.4 3.1

6.15

AGTVSH

IMPTVSH

INFLAC

20.4 20.7

16.5

27.9

31.8

25.2

34.9

31.3

17.7

23.5

29.6

34.4

15.7

21.4

26.628.3

0.0

5.0

10.0

15.0

20.0

25.0

30.0

35.0

40.0

TAXPBB

Treguesit e performancës së tatimeve shqiptare dhe vendeve te EUROPËS QENDORE DHE JUGORE: Analizë krahasuese

15

Numri i punonjësve tatimorë për 1 mijë banorë rezidentë

Kostua e administratës fiskale në raport me të ardhurat total

1.00

0.58

1.06

1.45

1.05

1.491.55

1.28

0.65

0.41

0.980.88

0.32

1.14

0.6 0.63

0.00

0.20

0.40

0.60

0.80

1.00

1.20

1.40

1.60

1.80

PUNONJTAT

0.8

3.1

1.2

0.9

1.4

1.0

1.3

1.0

0.8

1.2

0.8

0.7

2.9

1.6

1.2

1.0

0.0

0.5

1.0

1.5

2.0

2.5

3.0

3.5

KOSTAD

Treguesit e performancës së tatimeve shqiptare dhe vendeve te EUROPËS QENDORE DHE JUGORE: Analizë krahasuese

16

Shkallët e tatimit mbi vlerën e shtuar

0 5 10 15 20 25

Mali i Zi

Kroacia

Bosnjë-Hercegovina

Bullgaria

Sllovenia

Serbia

Hungaria

Kosova

Çekia

Rumania

Maqedonia

Italia

Sllovakia

Shqipëria

Greqia

Turqia

17

22

17

20

20

18

25

16

19

19

18

21

19

20

23

18

0

10

0

7

5.0

8

0

0

0

5

5

4

10

10

7

1

TVSHRED

TVSHSTAND

Treguesit e performancës së tatimeve shqiptare dhe vendeve te EUROPËS QENDORE DHE JUGORE: Analizë krahasuese

17

Pragu i Tatimit mbi Vlerën e Shtuar (në €uro)

Nivelet e produktivitetit të tatimit mbi vlerën e shtuar

0

10,000

20,000

30,000

40,000

50,000

60,000

18,391

11,897

26,07126,120

25,543

22,426

3,759

51,064

38,53235,760

20,606

0

35,76036,453

10,213

0

PRAGTVSH

0.0

20.0

40.0

60.0

80.0

100.0

120.0

105.3

92.985.9

82.3 80.472.7 73.9

70.4 72.965.2 62.3 65.0 64.3

54.850.6

39.4

0.84 0.55 0.74 0.56 0.42 0.57 0.40 0.59 0.36 0.42 0.50 0.38 0.36 0.49 0.33 0.27

14.3 12.1 12 11.2 8.5 10.2 7.9 8.9 6.9 7.9 9.1 7.7 6.9 9.8 6.8 4.9

PBTVSH

PRODTVSH

TVSHARK

Treguesit e performancës së tatimeve shqiptare dhe vendeve te EUROPËS QENDORE DHE JUGORE: Analizë krahasuese

18

Shkallët standarte dhe të reduktuara të tatimit mbi fitimin dhe tatimin mbi të ardhurat nga punësimi

Produktiviteti i tatimit mbi fitimin dhe tatimin mbi të ardhurat nga punësimi

10

20 20

28

1916

2025

9 1016

10

20

10 10 10

15 16

23

15 1512

18

1512

4

41 43 45

40

3635

10

TFSTAND MINTAP MAXTAP

PRODTF

0.00

0.05

0.10

0.15

0.20

0.25

0.30

0.35

0.40

0.33

0.22

0.15

0.120.14

0.180.15

0.10

0.07 0.07

0.11

0.17

0.090.11

0.08

0.03

0.30

0.27

0.16

0.24

0.14

0.22

0.07

0.13

0.38

0.220.21

0.23

0.12

0.38

0.06

0.18

PRODTF

TAPPROD

Treguesit e performancës së tatimeve shqiptare dhe vendeve te EUROPËS QENDORE DHE JUGORE: Analizë krahasuese

19

Pesha e arkëtimeve në PBB nga tatim fitimi dhe tatimi mbi të ardhurat nga punësimi

Pesha taksave të punës dhe shkalla e taksimit të sigurimeve shoqërore

0.0

1.0

2.0

3.0

4.0

5.0

6.0

7.0

8.0

9.0

10.0

3.3 3.4 3.43.2

3.02.8 3.1

2.42.0 2.2

1.81.7 1.8

1.11.7

0.8

3.0 3.0

5.9

9.7

2.73.6

3.1

4.7 4.6

2.2

7.5

2.3

4.04.6

1.11.8

TFARK

TAPARK

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

60.0

70.0

22.4 28.024.5

32.7

28.0

38.5

30.0

20.0

36.132.0

43.0

29.7

20.0 22.0

10.0

41.5

32.4 30.437.9

48.8

28.0

54.3

40.8

26.7

46.0

40.0

61.0

39.7

26.422.0

11.8

46.1

SSHSH

SPESHA