Embed Size (px)
Citation preview
Lo Diari ndash 1
o diariL La cultura en occitan
Rescontre Papagrave Gahuacutes3QA Aqueles
Tristan TzaraGeniegraver Febriegraver de 2017
35
5 euro
LoDiari2 ndash Lo Diari
Lo Diari ndash 3
E ua maqueta navegravera tagrave comenccedilar 2017
Com ac podetz constatar Lo Diari que contunha la sua mutacion e eth sueacute desvolopament Eth noste projegravecte qursquoavanccedila e eth public quersquons segueish Que versquon mercejam hegravera aquograve qursquoei la nosta recompensa magraveger
Un cogravep avanccedilat en mategraveria de difusion (version online papegraver abonament venta au numegravero) e un cogravep melhorat eth sueacute contengut eth noste magazine que contunha drsquoevoluar
Aqueste cogravep que nsrsquoegravem estacats a la fograverma a la presentacion a la mesa en valor de lrsquoescrit e doncas de lrsquoactualitat culturau en occitan Atau gragravecias ad aqueth Diari qursquoavem eth plaser de presentagraversquovs ua maqueta navegravera mes epurada mes clara mes dinamica mes modegraverna en un mot mes professionau
Aquera volentat drsquoadaptar la fograverma nrsquoei pas un objectiu megraves un mejan un mejan entagrave portar entagrave la lutz la cultura en occitan Ua cultura divegraversa traversada de plan drsquoinflueacutencias dab un estacament au tradicionau e ua produccion modegraverna
Que srsquoi tractaragrave de tot aquograve laguens drsquoaqueth numegravero dau Diari dau Punk classic de Papagrave Gahuacutes entiograve la reapropriacion de cantas a tegravexte de la belle eacutepoque per Aqueles drsquoun jogravec tradicionau (jogravec de dits) e drsquoinformatica en occitan drsquoautors classics e de libes de uei
Totun avant drsquoac descobrir quersquovs soeti ua bona annada e ua bona lectura
EditoSebastien pugin Reacutedacteur en chef
Papagrave Gahuacutes
4 ndash Lo Diari
o diariL La cultura en occitan
ABONNEMENTIEO MP - Lo Diari 11 rue Malcousinat31000 Toulouse
wwwlodiaricomle-magazinenoscontactarlodiaricom
DIRECTEUR DE LA PUBLICATION Pierre Loubegravere
REacuteDACTEUR EN CHEF Seacutebastien Pugin
REacuteDACTEUR amp MAQUETTISTE Aldric Hagegravege
avec lrsquoaide dePauline Di Giusto
IMPRESSION amp ROUTAGE PRD Millau
Remerciements agrave nos partenaires relecteurscontributeurs et collaborateurs
Lo Diari et lodiaricom sont des publications de lrsquoIEO Midi-Pyreacuteneacutees association sise 11 rue Malcousinat 31000 Toulouse
ISSN 2427ndash5735
Lo Diari ndash 5
La literatura vector del dialograveg de las culturas
Papagrave Gahuacutes
La Scogravepitone
La veirina entredubegraverta
Espogravert
3QA Aqueles
Novegravelas
Fotomatograven
Edicions
Tresaur en lum
Rescontre
Drsquoescart e de talvegravera
1012
2124
2726
282930
1415
16
18
20
Carte Blanche
Dossiegraver
Tristan Tzara
Tecnrsquoogravec
Critic
TV
Diariscope
Agenda
876
Somari
6 ndash Lo Diari
Fotomatograven
La TopinaLa Topina Bar tapas occitan a Tolosa
Ostal dOccitagravenia - 11 car Malcousinat 31000 Tolosalatopinacom
Segravetz installatz dempuegravei le 15 dabrial de 2016Un primiegraver bilanccedil Florent Salinieacute Ogravec mai de 2 500 aderents monde que venon tornan fan venir damics Monde que fan de la conviveacutencia una realitat
Perque laquoLa Topinaraquo Lo topin la topina es linstrument tipic e tradicional per far le manjar de cada jorn linstrument de la convivialitat e de la gastronomia Coma ditz lo provegraverbi laquo Lo melhor medecin es lo topin raquo
Topinejar Es un neologisme qursquoemplegam per diacuteser manjar amassa a La Topina o cosinejar a La Topina tanben Foguegravet emplegat coma exemple dins una confereacutencia de PSauzet (Professor de linguumlistica a Tolosa ndlr) Aquograve mogravestra qursquoes dintrat dins lo vocabulari
Lo Diari ndash 7
Apelada a comunicacions
Dins lencastre de sas recegravercas LLACS (Langues Litteacuteratures Arts et Cultures des Suds Universitat de Montpelhiegraver) organiza jornadas destudis Le 22 dabrial en partenari amb Le Cirdogravec se tendragrave un rescontre e una mogravestra a lentorn de Feacutelix Castan Poegraveta teorician militant lograveme a jogat un rogravetle considerable dins la vida culturala occitana pendent mai de la mitat dun segravegle e a encara uegravei una influeacutencia magraveger
Les organizators lanccedilan doncas una apelada a comunicacions a los que pogravedon participar a la valorizacion daquela personalitat dins les domenis ont exerciguegravet sas activitats Qualques suggestions per exemple
- La poeumltica castaniana
- La recepcion de logravebra pendent la vida de lautor e apregravep sa mogravert
- Ogravebras literagraverias e autres escrits (reflexions teoricas critica literagraveria e artistica correspondeacutencia)
- Castan e loccitanisme contemporanegraveu IEO notadament
- Las divegraversas edicions causida dels tegravextes causida grafica aparelh critic
- Establiment duna bibliografia rasonada de logravebra e de sa critica
Adreccedilar projegravectes dintervencion (tiacutetol amp resumit de 5 a 10 linhas) abans le 15 de geniegraver de 2017 a marie-jeannevernyuniv-montp3fr yanlespouxuniv-montp3fr e philippemarteluniv-montp3fr
Totas las programacions e publicacions de las equipas del LLACS son de retrobar sus wwwuniv-montp3frllacs
Concors de novegravelas
laquo Tota estabosida es a fintar lrsquoorguena granda jos la rosassa coquin de sogravert i manca un tudegravel raquoLo Lector del Val (associacion de bibliotegravecas del Lauragueacutes) vos prepausa un concors drsquoescritura de tegravext cort
- que debuta per la frasa ccedilai-sus - de 6 paginas (12 000 signes) al mai numerotadas croquetadas non signadas amb un tiacutetol
- de mandar en 6 cogravepias de papiegraver e una cogravepia numeric al mai tard lo 21 de febriegraver de 2017 a las adreiccedilas seguentas Lector del Val ndash 1 route de Pompertuzat ndash F-31450 Deyme e infolecteurduvalorg
Quatre categorias Escogravela primagraveria Collegravegi Licegraveu Adulte Vos cal pas doblidar de joacutenher la ficha drsquoinscripcion (se marcar en linha sul site ccedilai-jos e imprimir) Los melhors tegravextes seragraven publicats e enregistrats
Entresenhas (+33) 561 005 116 Regraveglament complet dins las 27 bibliotegravecas aderentas o sus internet wwwlecteurduvalorg
Rescontre vertadiegraver
Convidar un artista o un grop per parlar de la sortida de son album es plan Ne convidar quatre amassa per les far tanben dialogar entre eles aquograve correspond encara mai a la definicion del rescontre Le 9 de decembre dins lrsquoencastre dels Rescontres de la Tuta drsquoOgravec (IEO 31) quatre grops e musicians srsquoamassegraveron a lrsquoentorn de la bodega (e de sas variacions) Un moment de convivialitat musicala plan interessant tanben cada convidat portant sa vision sa sensibilitat per se presentar mai tanben per far lum suls autres Las sortidas presentadas son de retrobar a la rubrica Edicions
Novegravelas
8 ndash Lo Diari
jOmO Okcitanas
jOmO es un artista tolosenc esperan-tista Prepausa 12 tiacutetols del repertograveri occitan del lengadogravec al son de las crabas bodegas e autres instruments de sons amics dels Branca-Bodegaires Lescasenccedila de descobrir lEsperanto
jOmO OkcitanasVinilkosmo12 tiacutetols1315 euro
Craba
Segond disc de la seria consacrada a las bodegas occitanas Dins aquel monde la craba o bodega domina per sa talha Son volum e sas qualitats acosticas li balhan una placcedila reservada dins lo monde dels instruments a pogravecha
CrabaRobert MattaLa Confreacuterie des Souffleurs ndash CORNOC215 tiacutetols10 euro
Maxence CamelinQuand la craba crabidaragrave
laquo Quand la craba crabidaragraveLo crabidon faragrave lo tetaireQuand la craba crabidaragraveLo crabidon lrsquoaniragrave tetar raquoDisc de musica tradicionala del Naut-Lengadogravec Montanha Negra e Lauragueacutes Amb la participacion de Daniel Detammaecker Caroline Dufau e Xavier Vidal
Quand la craba crabidaragraveMaxence CamelinAEPEM23 tiacutetols15 euro
Edicions
Era hegravesta deth pogravercFegravesta del pograverc pelegravera o pegravele-porc totjorn lasseguranccedila de passar un bon moment Degravetz informators nos explican cossiacute passegravet e passa encara laquo la fegravesta pus polida de lannada raquo Gaitatz plan laquo dans le cochon tout est bon raquo
Era hegravesta deth pogravercRenaud LassalleEth Ostau ComengeacutesDVD 52 min sostitulat FR amp Ogravec15 euro
Lo Diari ndash 9
La toponimia de Molhac
Un novegravel obratge de toponimia es a mand drsquoespelir sus un vilatge de Tarn e Garona que se sona Molhac Srsquoi poiragrave trobar un estudi complet semantic e etimologic dels 84 noms de logravecs del vilatjogravet Es la darriegravera ogravebra de Paul Burgan lo cercaire plan conegut Coma totjorn la preseacutencia de lrsquooccitan seragrave massissa dins tot ccedilograve que tograveca lrsquoorigina dels toponims quitament se lo libre es en franceacutes per aver una audieacutencia mai fograverta Seragrave difusat mai que mai dins lo departament de Tarn e Garona mas se poiragrave comandar al pregravep de lrsquoassociacion Antonin Perbogravesc (IEO82 307 avenue de Montech Montauban tel 05 63 03 48 70)
Les noms de lieux de MouillacPaul BurganAssociacion Antonin Perbosc85 paginas 148 x 210 cm10 euro
Sus un long camin
laquo Aquel recuegravelh de poegravemas cortets de lrsquoamic Aimat Tastaire tograveca per sa jovenccedila drsquoinspiracion sa sinceritat e mai sa candidesa []Sa lenga es justa e srsquoendevina plan que lo sovenir dels viegravelhs qursquoausiguegravet dins son enfanccedila ogravebra mai que lrsquoestudi dins aquela escritura fograverccedila coloradaLo lector fulhetaragrave aquel obratge amb plaser car i trobaragrave lo resson de sa joventut progravepria raquo Extrait del prefaci
Sus un long camin Aimat TastaireIEO Ogravelt Edicions172 paginas 16x24cm990 euro
Bodega en viatge
Apuegravei la publicacion del DVD doble laquo Bodega buf de vida raquo desiri partejar uegravei los rencontres variats a lencogravep professionals e umans que man bastits Lo viatge prendragrave cograves pels diferents rencontres faits per la bodega e que li balhegraveron lescasenccedila de descobrir monds diferents e culturas variadas atal coma las fecas del carnaval de Limoacutes la gaita galiciana o la zampogna calabresa per parlar sonque daqueles Mas lo que viatja partiacutes den ccedilograve seu e pograverta son repertograveri progravepri que seragrave evocat notadament dins un conte en lenga nogravestra illustrat musicalament
Bodega en viatgeSogravefia JacquesndashSerano2 CD 46 tiacutetols22 euro
laquo Lenga del paiacutes crana e begravelaAl resson de luegravenh tan prigond
Aimi ta clamor tindaregravelaGatge drsquoun renovegravel fecond raquo
laquo Langue du pays fiegravere et belleAgrave lrsquoeacutecho lointain si profond
Jrsquoaime ta clameur sonoreGage drsquoun renouveau feacutecond raquo
990 euro
ISBN 979ndash10ndash93297ndash04ndash0
Aimat Tastaire
Sus un long caminhellip
Poesia
IEO Ogravelt Edicions
Sus u
n lo
ng c
amin
hellipA
imat
Tas
aire
Preacuteface de Roger Lassaque
Istoegraveras daci
Dempuacutes quauquas annadas lAcademia de Gascon de Sheishan (Gers) hegrave viacutever la lenga e la cultura gasconas per son talhegraver de lenga son grope de cant e sos espectaclesCada annada ua cogravela dactors e de contaires tots sogravecis de lAcademia pujan sus lempont a Seishan e dens dautes endrets entagrave contar e jogar en lenga occitana E tots los textes son creacions totalament ineditas causa pro rara qui samerita destar senhalada Lor gran interegraves ven deu fegravet que son inspirats per la societat dauegravei vista per gascons dauegravei Lidegravea quei donc venguda de regropar tots aqueths textes e deus publicar LAcademia de Gascon de Seishan que balha donc per aqueste obratge un testimograveni viu a la Literatura Occitana contemporanegravea
10 ndash Lo Diari
Tresaurs en lum amb lo CIRDOgraveC - Mediategraveca occitana
Dafnis e Alcimadura una opegravera occitana a la cort del rei
En plena mograveda dels grands motets barrogravecs un compositor decidiacutes de metre lrsquooccitan sul davant de la scegravena Lo 29 drsquooctobre de 1754 Daphnis et Alcimadure es la primiegravera opegravera occitana presentada davant la cort de Franccedila recampada a Fontainebleau
Nascut a Narbona Jean-Joseph Cassaneacutea de Mondonville (1711-1772) accediacutes en 1741 al tiacutetol de Jos Megravestre de Musica a la Capegravela reiala Conegut per sos grands motets coma lrsquoun dels mai grands compositors barrogravecs fa raionar la lenga e la cultura occitanas amb aquesta opegravera
En tot seguir lo modegravel classic de lrsquoopegravera pastorala alara de mograveda a la cort Mondonville conta las amors contrariadas del pastre Daphnis e de la jove Alcimadure Innograveva en redigir son opegravera totalament en occitan e en posar dins lo repertograveri musical popular occitan Per aquograve es estat acusat de plagiat per Grimm que li reprogravecha una semblanccedila amb lrsquoOpeacutera de Frontignan (1678) de Denis Fizes redigit en occitan Pasmens lrsquoopegravera fa miranda a la cort coma en proviacutencia Es al moment de sa traduccion en franceacutes que lo public srsquoen desvira Caldragrave esperar las annadas 1980 per sa re-creacion en dobertura de la primiegravera edicion del festenal Montpellier DanseAlara coregrafiat per Dominique Bagouet figura de la nograveva danccedila francesa Daphnis e Alcimadure
met encara un cogravep lo patrimograveni occitan al servici de la creacion contemporanegraveaPer ne saber mai sus Daphnis et Alcimaduree descobrir drsquoautras opegraveras occitanas www occitanicaeuopera
Edicion originala de la particion de Daphnis et Alcimadure Jean-Joseph Cassaneacutea de Mondonville Daphnis et Alcimadure pastorale languedocienne deacutedieacutee agrave Madame la Dauphine Repreacutesenteacutee agrave Fontainebleau devant leurs Majesteacutes les 29 octobre 4 novembre 1754 et par lrsquoAcadeacutemie royale de musique le 5 janvier 1755 Paris Bayard Vernadeacute 1755Coll CIRDOgraveC-Mediategraveca occitana aquisicion 2016
Lo Diari ndash 11
Qualques annadas apregravep la Querelle des Anciens et des Modernes lo mitan musical franceacutes srsquoanima per una nograveva controvegraversia la Querelle des Bouffons qursquoopausa los defensors de la musica francesa e los de la dobertura del mond musical que vogravelon italianizar lrsquoopegravera franceacutes Sens o saber amb Daphnis et Alcimadure Mondonville capita de conciliar los dos partits
Amb sa fograverma classica que respegravecta las regraveglas de la musica franceacutes Daphnis et Alcimadure contenta los partisans de lrsquoopegravera francesa De lor costat los tenents de lrsquoopegravera italian lausan la musicalitat de lrsquooccitan mai prograveche de lrsquoitalian e que permet una mai granda libertat drsquointerpretacion En mai Mondonville dona a sos interpregravets la mai larga libertat puegravei qursquoadapta lo tegravexte de lrsquoopegravera als dialegravectes occitans de totes los cantaires lengadocian gascon coma provenccedilal servisson lrsquointriga
12 ndash Lo Diari
Papagrave Gahugraves
Rescontre
Enfin 3 ans apregraves laquo Lo Virolet raquo eth grop de rock-punk occitan Papagrave Gahuacutes que sorteish eth sueacute dusau album entitolat laquo Calhavari raquo Un cogravep aver drin virat de pertot de Tarba entiograve Sirograves e de Rodeacutes entiograve Agedeth que decidegraven dentrar en estudiograve entagrave i enregistrar-i un navegraveth disc Entagrave ne saber mes quavem eth plaser dencontrar a Renaud Lassala eth navegraveth guitarrista dau grop gascon
Adiu Renaud ens pogravedes diacuteder quauques mots sus tu e presentar eth grop Papagrave Gahuacutes Adiu Quem hegraveci Renaud sui lo guitariste de Papagrave Gahuacutes despuish 2014 Quegravem un grop de rock influenccedilat preu punk laquo primari raquo de les annadas 1977 dinc a 1990 Quegravem quate (bateria baisha guitarra e cant) Que cagraventam en gascon e un chicogravet en franceacutes
Papagrave Gahuacutes qursquoei a lrsquoencogravep un grop radicau rebelle e punk e tanben un grop estacat au territograveri Drsquoaon ersquovs vieacute aqueth ligam hogravert dab la tegraverra e quin srsquoexprimeish ena vogravesta musica Qursquoegravem tot quate hogravert estacats au nograveste territograveri nadau Gino Mickey e Silvan a la Bigograverra jo a les Lanas Qursquoi am creishut e que nsrsquoam hargat ua cultura dessuacutes Donc adara atau com hogravert
Lo Diari ndash 13
de gegravents de le nogravesta generacion qursquoegravem un mescladiacutes de cultura mondialisada (grana influenccedila anglo-saxogravena en le musica) e drsquoidentitat locau Donc ne hegravem ni aus Americans ni aus Gascons laquo megrave gascon que mogravers raquo que viacutevem le nogravesta cultura drsquoun biaish descomplexat Lo ligam hogravert a le tegraverra que srsquoi torna trobar en los samples tots extregraveits de collectatges nogravestes (sonque quauques excepcions) dab locutors natius deu gascon Que balha com ua autenticitat au nograveste perpaus
Quin definireacutes la musica de Papagrave Gahuacutes sus aqueth darregraver album E i a ua evolucion despuish eth permegraver album Que diriacute qursquoes rograveck dab influenccedilas punk Apregraves jo suu permegraver album nrsquoi egraveri pas mes quersquom sembla qursquoi a ua evolucion Quersquom sembla estar megrave rock belegraveu megrave escur tanben shens de desbrombar lo costat amusiu Los tegravextes que son tanben megrave pregonds qursquoexprimen ua realitat un constat sus un mond dont es a cambiar Mes qursquoam volut har un disc vivant shens de nes interdiacuteser cantas megrave leugegraveiras un disc vivant percegrave digun nrsquoes pas enmalit 365 jorns sus 365 nrsquoes pas desconaire 365 jorns sus 365 nrsquoes pas pessimiste tostemps o veit tot en rogravesa a tot vira codic Lrsquoevolucion tanben que seragrave en los samples e en le soa utilisacion lo disc qursquoes com ua sola grana canta dont srsquoestanca pas jamegrave e los samples que hegraven lo ligam dab tot Quersquous am utilisats megrave pregonament dab megrave de puishenccedila artistica Ne son pas aquiacute entagrave ondrar queacute Que nrsquoi a samples sersquous vograveletz entegravener que ves vatz caler escotar lo disc en sancegraver
Laguens lalbum que vieacute que i auragrave ua canccedilon tota en franceacutes Lhegraveu la canccedilon mes punk E i a ua explicacion ad aquera causida Vertat em pensi tanben ques le megrave punk Ne segravei pas trogravep perqueacute se hadot atau en franceacutes Aquograve lo Silvan bat diu saber megrave plan que jo Mes quegravera belegraveu entagrave escopir a le faccedila deu monde laquo Giscard ves chapa megrave de 2 millions deuros per an raquo en le lenga de le Republica
Laguens daus albums de Papagrave Gahuacutes que senten ua atencion tota particulara a la lenga la sua autenticitat la sua qualitat Daon e vieacute aquera volentat Quegraven atz segravega-traucat lo peiacutes com am hegraveit Silvan e jo en hadents collegravectas quegraven atz enregistrat centenats de gegravents en le soa lenga mairau aunestament ne pogravedetz pas preacutener le question de le lenga com qui sen fot Aqueth monde que vsan dat ua paraula rica quevs cau tornar har soar aquesta lenga dab arrespegravect e dignitat Au mensh quensagravejam dat har atau
E veges un ligam entre la vogravesta musica harta de radicalitat e la causida de la lenga Bon dejagrave de har rograveck en ogravec ques ua causida radicau percegrave quarriacutebatz enqueth paradogravexe que cagraventatz en le lenga deu peiacutes mes le maja partida deu monde nev comprenen pas megrave Donc diacuteser laquo sen foacutetem que contuacutenham quegravem daciacute e quat vogravelem har atau e sonquatau raquo nes pas quauquarren de comun Quegravem gegravents ccedilam par autentics que ne chicanan pas alavetz que liugraveram lo dequograve dun sol trograveccedil Quegravem atau Com lensemble daus grops punks la vogravesta musica que pograverta ua energia plan vegedera en concegravert Ei ua dificultat entagrave vosauts a lora denregistrar Disem quam jogat un chic mens viste e que segravem aplicats Apregraves non lo qui pogravet jogar a huec que pogravet jogar a plaser Lo contrari nes pas forccediladament vrai
E i a un recepcion particulara dau public de musica rock-punk quan es vei arribar en concegravert un grop qui canta en occitan Qui a duas recepcions Gegravents dont son hogravert contegravents dentegravener a cantar en occitan e dauts que nes vinen veacuteder entagrave diacuteser laquo la musique est super mais on comprend pas les paroles raquo Alavetz jo queus demandi perqueacute ne van pas diacuteser aus grops franceacutes que cantan en angleacutes laquo On comprend pas les paroles raquo Le prograveva quexista totun encoegravera ua cegraverta diglossia dab les lengas ditas minoritagraverias Mes aquograve rai Les reaccions que son tostemps positivas E megrave que megrave lo public ques contegravent de veacuteder un grop ques devertiacutes que descona que comunica dab le gegravent que sauta que crida que trauca lempont que hegraven cagraveder los micrograves ques pegraverden les baguetas lo mediatograver les paraulas les nogravetas e que sen arrid Que pograveden diacuteser que Papagrave Gahuacutes en live ques un estorbilh mes un estorbilh que ne jogravega pas trogravep mau Quegravem un grop de rograveck permegraver queacute
SP
Lrsquoalbum laquo Calhari raquo qursquoei en venta sus eth site internet de Papagrave Gahuacutes papagahuscom
14 ndash Lo Diari
Se no avetz james entenut o leijut laquo EDS CRIDS raquo de Filadegravelfa de Gegraverda au mens escotatz aqueste laquo Donc quenze manca entre autas causas Ed noste vielh laquo Tograveca-i se gauzas raquo Queu nos cau prene de lont sieacute Tant qua morigrave morigrave per vive E Diu-bibann Venga quarribe Tostems Gascos Oeacute coma hieacute raquo Quin crit quin buf quin vam quin estrambograverd Ath eguau deths Camelat e Simin Palay era Dauna de Bigograverra que fegrave era granor deth Felibritge de Gasconha mes daver finit per aimar Maurras e tanplan Peacutetain que li ei tengut rigor Quaurian totun de li egravester reconeishents eths occitanistes no seria que pramor daqueri tres quei era era sola quadoptegravec ja lin costegravesse era grafia novegravela que Privat atau la poguegravec editar No sabi cap se nos podem imaginar coma cau ccedilograve que representegravec era Filadegravelfa de Gegraverda ena Occitania deth siegraveu tems de Baudean (65) e Banhegraveras de Bigograverra duscas a Malhana en passant per Bordegraveu Marselha e encara per finir Tolosa en 1950 triomfalament onorada peths Jogravecs Floraus e totas eras vilas petitas e granas on se tenguegraveren felibrejadas que daunejava quegravera regraveina arcuelhuda per herregraveras de monde celebrada peths mes grans eth Mistral en prumegraver Eras hadas ath siegraveu bregraveccedil quavian dat tots eths dons beutat cograver esperit e quan escriveragrave ua epopegraveia ara Bernadeta que pensi que de ua auta maniegravera quauragrave en cap era siegraveva destinada de uelhegravera de Banios venguda figura felibrenca sense paregravelha Mes de tots onorada aimada celebrada tostemps questaragrave deth villatjogravet siegraveu e que magrada de fegraver-vos descobrir un libe plan estonant dera laquo EUX raquo a prononciar laquo Eusses raquo benlegraveu coma sen amusa ara prumegravera paja un libe on fegrave eth portregravet plen damor e dumor deths laquo originaus raquo qua coneishuts a Gegraverda-en-Bigograverra libe qua volut o quei estada forccedilada descriacutever en franceacutes mes un franceacutes plan espeacutes de mots
gascons totun e de contes e cantas deth paiacutes ena lenga laquo Or agrave Gerde-en-Bigorre en signe de beacuteneacutediction du ciel il y avait en ce temps-lagrave quatorze simples cest-agrave-dire autant de poegravetes et deux fois plus de sages quen Helleacutenie au temps des Muses et des dieux raquo [] laquo EUX ce sont les maicirctres profonds les instructeurs silencieux et doux de mon enfance agrave qui je dois ce que je sais si je sais quelque chose et ce que je suis si je suis quelquun EUX ce sont les pauvres patients les simples illumineacutes qui ont fait la renommeacutee de mon village qui sappelle le VILLAGE-des-SIMPLES agrave cause deux que les imbeacuteciles prenaient pour des creacutetins raquo laquo Simple raquo quei laquo pegravec raquo en ccedilograve noste e que navem coneishut laquo pegravecs raquo coma les disian dont seragrave fegravet eth laquo Joan lo Pegravec raquo dera literatura plan mes malin queths pretenduts sapients Aciacute donc condats que son a plaser Hi-tyograven eth mes popular dit laquo Fils-du-ciel raquo adobaire de banastas de tistalhs de bascograveias e quogravem fasia danccedilar e cantar ath pont laquo des Rubans raquo pueish eth Catala dont era mission sus tegraverra egravera de prediacuteser eth temps pueish eth Trufon que cridava en crescendo tres laquo adichats raquo quavian eth poder de guarir eths maus deths negravervis e tanplan eth laquo mau dera tegraverra raquo e en seguir Poupoune eth remolaire broish e Labegravele violonaire ath clar de lua pueish daunas coma era Tette que mendicava en breccedilar un gatogravet laquo Teta at sue nano que canta nino Ed nano de Teta quei aqueste mino raquo e Touyou que soenhava eths cocuts e eras gelosas dab moscas o pesolhs embroishats e Nota-la fileuse que saludava eths toristes dun laquo Adichat yent begravestia raquo e que la remerciavan Que marregravesti quen i a quatorze E eths a vier quan dret a longa istoegravera cadun quauratz plaser a descobrir e que son tota era vida dun temps vielh mes viu vivent cargat de totas eras costumas istoegraveras faiccedilons de fegraver e de diacuteser qua enregistradas era Filadegravelfa e que nos liura en omatge aths dits pegravecs que son era sau dua tegraverra
Miquegraveu Pujogravel ref _ETHS CRIDS ed PRIVAT 1931 e laquo EUX raquo idem 1933
laquo EUX raquo DE FILADELFA DE GERDA
Drsquoescart e de talvegravera
Lo Diari ndash 21
La literatura fenegravestra dobegraverta sus lrsquoautre e lrsquoendacogravem mai
Los libres de lenfagravencia de ladolesceacutencia de ccedilograve intime los qursquoan marcat nogravestras experieacutencias de vida son indissociables de nogravestras istograverias familialas e de nogravestres percorses personals de nogravestres eiretatges e de nogravestres rencontres de nogravestras experieacutencias de le dobertura a lrsquoautre e a lrsquoendacogravem mai Los lectors son convidats a partejar aqueles moments qursquoan marcat lor descobegraverta del monde e que sovent lor an permeacutes de se reapropriar lor progravepria culturaEs aquograve que vogravel metre al lum lo CIRDOgraveC al moment drsquoaquesta primiegravera edicion de la Nuegravech de la lectura Quinas lecturas per quinas descobegravertas del monde Quinas escrituras vos an fait viatjar
Venegravetz partejar vogravestra experieacutencia de viatge en lectura dont que siatz Per aquograve vos sufiacutes de mandar lrsquoextrait drsquoun libre que vos a marcat sul tegravema de la dobertura al monde a las culturas a lrsquoexperieacutencia de lrsquoalteritat quina que siaacute la lenga drsquoescritura o de lectura de lrsquoogravebra Lrsquoacompanhatz drsquoun pichon testimoniatge personal per donar enveja de lo legir e lo torn es jogat Nos podegravetz mandar vogravestras contribucions siaacute diregravectament per mail a viatge-immobilcirdocfr siaacute sus la pagina facebook httpswwwfacebookcomLoviatgeimmobil
La literatura vector del dialograveg de las culturas
A lrsquoocasion de la primiegravera Nuegravech de la lectura organizada dins la Franccedila tota en geniegraver que ven lo CIRDOgraveC lanccedila una campanha participativa sul tegravema dels libres que nos an dobegraverts al monde Punt magraveger de lrsquooperacion la mediategraveca interregionala occitana organizaragrave lo 14 de geniegraver de 2017 una granda velhada intitulada laquo Viatge immobil raquo placcedilada jol signe del partatge de las lengas e de las literaturas e de la descobegraverta de lrsquoautre
Dossiegraver
22 ndash Lo Diari
In linguae occitanae mundi lo monde vist per la literatura occitana
La literatura occitana una literatura regionalista que lo sol orizont ne seriaacute son terrador drsquoorigina Lo prejutjat es tenaccedil quitament se los escrivans occitans an pas quitat de contar lo mondeDe lrsquoEdat Mejana a nogravestres jorns de lrsquoOrient somiat dels trobadors als escrivans viatjaires actuals la literatura occitana a pas jamai daissat de dire lo monde a travegravers lo prisme de sa situacion de caireforc entre Eurogravepa e Mediterranegravea que nrsquoa fach una de las lengas de passatge de las mitologias drsquoOrient cap als imaginaris literaris drsquoEurogravepaAlem Surre-Garcia bon coneisseire dels passatges Orient-Occident traccedila regularament lo camin de la fabla a travegravers los continents e los millenis de fablas indianas de Bidpaiuml que viran e reviran dins la Pegraversa de Kalicircla wa Dimna en arabi amb Ibn al-Muqaffa qursquoacogravesta Eurogravepa per la brilhanta civilizacion
drsquoAl-Andalus tegraverra drsquoescambis feconds entre monde arabi e monde crestian Sus la peninsula iberica Pierre Alphonse e Ramon Llull compilan adaptan srsquoaproprian la fabla dels animals que raconta los ogravemes Puegravei passa los Pirenegraveus ont lo trobador Arnaud de Carcassegraves compausa las Nogravevas del Papagaiuml
Aquesta nuegravech de la lectura seragrave una novegravela ocasion de descobrir lo monde a travegravers lrsquoagach dels autors occitans totas epogravecas confondudas De lrsquolaquo amor de luegravenh raquo de Jaufre Rudegravel a las Nomadas drsquoAnna Regord cossiacute los autors occitans nos an fach viatjar amb lors racontes Quin agach pogravertan sul monde Gragravecias al roman la poesia la novegravela certans drsquoentre eles nos an entraiumlnats dins de luogravecs visitats o somiats que veirem benlegraveu pas jamai
Dins Nomadas (IEO edicions 2008) Anna Regord nos fa descobrir lo desegravert e sos abitants Son raconte es lo drsquoun viatge e drsquoun rencontre amb un pograveble nomada mas tanben un autre univegravers un environament ostile mas vivent La descobegraverta de lrsquoautre de lrsquoendacogravem mai de la vida quotidiana e de las costumas son al cograver drsquoaqueste obratge
laquo Gegravestes mimicas paraulas mescladas tantes mejans de se dubrir a ccedilograve desconegut cap de lengatge inaccessible Ni mai empaches ni mai embolhs se trapan pas dins cap de lenga srsquoencavan sonque dins lo cograver dels ogravemes barrats E quand me pren de canturlejar Friacutea sul drsquoabograverd estonada me faragrave legraveu lo respons pro que la pregravegue un pauc Aital quo una quora lrsquoautra caduna nogravestra lenga butam de canccedilonetas dusca a mesclar las voses dins una cantadissa de repics malsegurs e rires mai que pus raquo
laquo Me soi dit seriaacute aisit de virar e de far lo torn del monde raquo
La longue route de Bernard Moitessier legida per Isabelle Franccedilois meteira en scegravena comediana viatjaira
Quant i a 4 ans drsquoaquograve ai traversat lrsquoAtlantic sus mon bategraveu ai legit un pauc totes los navigadors mas per ieu lo que mrsquoa lo pus marcat egravera lo Moitessier Dins aqueste librogravet nos conta sa primiegravera corsa a lrsquoentorn del monde en solitari (qursquoegravera de tot biais la primiegravera sens tota la tecnologia qursquoan en aqueste moment) Son viatge en dedins e en defogravera egraveri ieu a lrsquoalba de faire ma traversada de lrsquoAtlantic e podiaacutei pas mrsquoimaginar perque el quant la corsa egravera acabada a contunhat a pas volgut las onors a getat de botelhas a la mar per dire sa decision contunhar de navegar apregravep tantes meses passats en mar e a fait un torn del monde de maiAviaacute escrit a sa dogravena perdon mai soi trogravep ben dins mon ritme dins mon alenE quand ieu apregravep 2 meses de mar apregravep una pausa als Accedilograveres quand egravera lrsquoora de dintrar en Mediterranegravea per rejoacutenher lrsquoostal soi arribada a Gibartar e aquiacute me soi dit seriaacute aisit de virar e de faire lo torn del monde ai pas agut lo coratge egraveri pas soleta sus lo bategraveu mas ai compres mai que mai lo Moitessier
La Longue Route (Arthaud 1971) de Bernard Moitessier es lo raconte autobiografic de son periple pendent la primiegravera corsa del Golden Globe Challenge torn del monde a la vela en solitari e sens escala en 1968 En passant lo Cap de Bona Esperanccedila sul camin del retorn cap a Eurogravepa mentre qursquoes a mand de remportar la corsa catapulta amb lajuda duna fonda un messatge sus un cargo laquo Contunhi sens escala cap a las illas del Pacific perque soi uroacutes en mar e benlegraveu tanben per me salvar lrsquoanma raquo
Vos tanben partejatz vogravestras experieacutencias de lectura sus httpswwwfacebookcomLoviatgeimmobil
Lo Diari ndash 23
Elogravegi de la traduccion
Se certans an fach lo viatge o lrsquoan somiat e nos an permeacutes a nautres tanben de lo menar per lors racontes drsquoautres an decidit de nos far tastar los plasers drsquoautras literaturas amb la traduccionAqueste cogravep los autors fan pas mai los viatges mas son las lengas que srsquoescagravembian Alara es un cogravep de mai question de partatge Lo decograver es plantat lrsquoistograveria es racontada los paiumlsatges descriches las odors lrsquoambianccedila tot i es e poiriam
pas far melhor rai Los traductors intervenon per o melhor comprene e ne poder sasir lrsquoesseacutencia Nrsquoes atal pels tractats de medecina drsquoAlbucasis dels quatrins drsquoOmar Khayyam dels racontes drsquoAndreacute Brink del Romancero gitano de Federico Garcia Lorca o de lrsquounivegravers fantastic drsquoHoward Phillips Lovecraft
Portulan - Itinerari en Orient raconte de viatge en dos volums de Roland Peacutecout Aqueles dos libres pareguts en 1978 e 1980 racontan los viatges de lrsquoautor en Afganistan pel primiegraver en 1971 e 1974 e de delagrave cap a Iacutendia e lo Nepal pel segond qualques annadas pus tard Una novegravela edicion revista per lrsquoautor dels dos obratges en un sol volum a vist lo jorn en 2013 a las edicions Vent Terral Luegravenh del jornal de bograverd o de la cronica mai prograveche de la progravesa poetica nos i fa descobrir los paiumlsatges los rencontres los caminaments
A lrsquoocasion de la primiegravera Nuegravech de la lectura lo 14 de geniegraver que ven de 18h a 22h long drsquouna serada dedicada al laquo Viatge immobil Voyage immobile raquo lo CIRDOgraveC ndash Mediategraveca occitana se transformaragrave en grand salon de lectura babelian ont cadun poiragrave causir son environament son espaci sa posicion per partir en viatge drsquoun continent drsquouna lenga drsquoun tegravexte a lrsquoautre Dedicada al plaser de lrsquoimaginari del viatge literari e del rencontre de lrsquoautre aquesta serada seragrave organizada amb un ensemble de partenaris locals coma de lrsquoespaci occitan implicats dins lo dialograveg de las culturas e tanben amb los diferents actors de la cadena regionala del libre Lecturas contes intervencions musicalas en franceacutes en occitan e dins fograverccedila lengas mai se succediragraven per que cadun pogravesca trobar son compte dins aquela serada drsquoescambis
e de viatges sens que calga quitar las installacions de la mediategraveca Aquesta Nuegravech de la lectura seragrave lo moment de viure o reviure de partejar en tot cas aqueles moments drsquoevasions literagraverias sens qursquoaja calgut se desplaccedilar drsquoaiciacuteEn tota convivialitat se legiragrave escambiaragrave somiaragrave de lrsquoendacogravem mai dels escrivans a lrsquoentorn dels rites de celebracion del partatge e de la porositat de las culturas long drsquouna ceremonia del tegrave universala del Japon al Magregraveb en passant pel tea-time britanic e los rituals de las velhadas occitanas que celegravebran lrsquoart de lrsquooralitat
laquo Tu e mai elei voudriatz ben escambiar lrsquoespitalitat de la rota Una estrategia complicada debana sei rusas per triomfar dei leis de la retenenccedila e de la discrecion Drsquounei srsquoavesinan un pauc te fan la saludada ambeacute la man sus lo cograver Tu pariegraver e senhalas lo fuogravec coma ton tibanegraveu Per un cogravep siaacutes tu lo convidaire An lrsquoexcusa de trsquoadurre un melon as lrsquoexcusa de li ofrir lrsquoegraverba ont siaacutes estalat melhora que lrsquoermagraves ont an laissat la maquina Un melon es legraveu retalhat Denegas que siaacutes convidaire e prepausas un peis a mitat crus encara sus lo magre dau fuogravec Son detz que srsquoesparpalhan per lei cogravelas e legraveu fach venon sabentament crosar sus lo fogau de morcegraveus de lenha blanca acampada aquiacute ont cresiaacutes que creissiaacute ren que la pegraveiraAlara srsquoengimbra la fegravesta sembla-simpla dau partatge raquo
Peacutecout Roland Portulan - Itinerari en Orient Vent Terral 2013
Programa
24 ndash Lo Diari
Tristan Tzara(1896 - 1963)
Le 5 de febriegraver de 1916 amb Richard Huelsenbeck2 balhan naissenccedila a DADA que vendragrave amb la redaccion de son Sept Manifestes Dada un movement internacional literari e artistic Una galariaacute DADA es dubegraverta Tzara i balha confereacutencias sus lrsquoart nouveau e lrsquoart abstrai Una revista DADA es creada e coneisseragrave una difusion importanta a lrsquointernacionala Tzara nrsquoescriuragrave les primiegravers tegravextes bull La premiegravere aventure ceacuteleste
de M Antipyrine (1916) bull Vingt-cinq poegravemes (1918) bull Sept Manifestes Dada bull (1916 ndash 1924)
Aquograve dit se le movement DADA es plan conegut als Estats-Units en Eurogravepa e mai encara en Franccedila Tzara es un pauc mens conegut En 1919 Tristan Tzara rejunta Paris ont comenccedila a trebalhar per una de las revistas Dada p a r i s e n c a laquo L i t t e r a t u r e raquo encoratjat per artistas joves que se sonan Andreacute Breton Louis Aragon Philippe Soupault Paul Eluard En 1920 torna rescontrar Francis Picabia3 un segond cogravep e amb cal entretenguegravet una correspondeacutencia dempuegravei de
1915 Amassa se lanccedilan dins diversas activitats (literagraverias artisticas esporivas) qursquoan per per tograveca de tustar le public e vogravelon destruir las structuras tradicionalas del lengatge
En 1921 les dadaiumlstas organisan le procegraves (factici) de Maurice Barregraves4 acusat de laquocrime contre la sucircreteacute de lrsquoespritraquo presidit per Andreacute Breton Tzara se retrograveba amassa les testimogravenis Aquesta manifestacion a lrsquoeissida de quala Barregraves seragrave simbolicament condemnat a vint ans drsquoogravebras forccediladas es a lrsquoorigina de la dislocacion de DADA mantuns participants Tzara le primiegraver refusant tota forma de justiacutecia quitament organizada per DADAApregravep le procegraves constituiragraven diferents movements bull les dadaiumlstes (TZARA) bull les surreacutealistes (BRETON
SOUPAULT) bull les anti-dadaiumlstes bull anti-surreacutealistes (PICABIA)
En 1929 integravegra le movement surrealista quin dins le lanccedil dadaiumlsta lausa lrsquoanti-borgesiaacute lrsquoanti-nacionalisma e la provocacion consiroacutes drsquoagir sus la societat si que
DADA al Cabaret Voltaire
Zurich 1915 La guegraverra ccedilograve mai violenta que monde coneguegravet fins ala enragravebia Al miegraveg drsquoaqueste massacre sagnoacutes al cuograver drsquouna joinesa europenca revoltada al Cabaret Voltaire1 un movement novegravel ven de nagraveisser Va defiar la guegraverra remetre en causa totas las convencions e contrariantas ideologicas esteticas e politicas crear una ruptura radicala amb tota la Literatura e lrsquoArt que precediscanA son cap un jove romaneacutes de 20 ans Tristan Tzara
Lo Diari ndash 25
non sus individuacute sens tombar dins lrsquoembrigadament Tzara consacra son temps a la reconciliacion entre surrealisma e marxisma Aderiacutes al Partit Comunista Franceacutes en 1936 al quitar le Movement Surrealista
Pendent la Segonda Guegraverra Mondiala junta la Resistencia Es drsquoaquel periogravede que data son interegraves per la lenga drsquoogravec A tolosa a la fin de la Guegraverra presidiacutes le Centre dels intellectuals dirigiacutes lrsquolaquo Eacutemission litteacuteraire de la Reacutesistance raquo a Radio-Toulouse e contribuiacutes a la fondacion de lrsquoInstitut drsquoEstudis Occitan Tzara elabogravera un projegravecte vertadiegraver de centre cultural Prepausa la mesa en placcedila drsquouna bibliotegraveca occitana drsquoEstat amb una publicacion regulara dels classics de la lenga drsquoogravec ccedilograve qursquoes encara uegravei una de las missions centralas de la Federacion dels IEO De 1946 a 1963 srsquoengatja dins divegraversas revistas literagraverias e publica vagraverias de sons poegravemas acumulats pendent
pendent la Guegraverra tanben estudis e criticas (Desnos Eacuteluard Picasso Rimbaud) Sons engatjaments politics le raprogravecha dels umanistas muda progressivament cap a la poeumlsia lirica Sons poeumlmas revelan lrsquoangoissa de son arma pregravesa entre la revogravelta e esbalausiment en fagravecia de la tragegravedia quotidiana de la condicion umana Sas ogravebras de la maturitat son LrsquoHomme approximatif (1931) Parler seul (1950) e La Face inteacuterieure (1953) Dins sas ogravebras le lengatge anarquic dels mots mesclats del dadaiumlsme seragraven remplaccedilats per una lenga dificila mas umanisada
Daissa le Partit comunista en 1956 per protestar contra la repression sovietica de la revolucion ongresa En 1960 signa le Manifest des 1215 sul dreit de lrsquoinsomission pendent la guegraverra drsquoArgeria e pren le partit contra le colonialisme en Africa Tristan Tzara moriguegravet a Pariacutes le 25 de decembre de 1963
Se Tzara merita plan sa placcedila dins le memograveri notablament literagraveria es ccedilograve primiegraver merceacute a son trebalh de deconstruccion e de destruccion dels lengatges ategravestan sas ogravebras Enlagrave lor longevitat dubriguegraveron camins magravegers a lrsquoart contemporanegraveu e son etapas crucialas dins lrsquoIstograveria de lrsquoArt
PDG
Bibliografia
La Premiegravere Aventure ceacuteleste de Mr Antipyrine premiegravere eacutedition 1916 avec des bois graveacutes et colorieacutes par Marcel Janco reacuteeacuted 2005 Eacuteditions Dilecta
Vingt-cinq poegravemes 1918 reacuteeacuted 2006 Eacuteditions Dilecta
Sept manifestes Dada premiegravere eacutedition 1924 avec des dessins de Francis Picabia reacuteeacuted 2005 Eacuteditions Dilecta
LrsquoHomme approximatif 1931
Parler seul 1955
1- Dubegravert en 1916 a Zurich per le coble drsquoartistas Hugo Ball e Emmy Hennings acuegravelh de
joves artistas e escriveires amb la tograveca de crear un centre de divertiment artistica
2- Poegraveta escrivan e psiquiatre alemand
3- Pintre dessenhaire e escrivan franceacutes
4- Escrivan jornalista e nacionalista franceacutes
5- Movement intellectual franceacutes que dins un esperit libertagraveria e esquerrista defend
lrsquoindependeacutencia argerianaLa revista DADA
Parler Seul illustrat per Mirograve
26 ndash Lo Diari
Coma literari e ancian estudiant en Letras Modegravernas ai totjorn una certana malfisanccedila envegravers le tractament que la nogravestra epograveca resegraverva als tegravextes laquo petits raquo sovent butats als marges duna literatura que les jutja trogravep populars pas pro sabents o interessants Ogravem pensaragrave per exemple a las fablas de La Fontaine recitadas penosament e negraveciament per generacions de drollets que sespegraveran pas quanegravesson mai enlagrave que les dos o tres vegraverses de morala quand estudiants en Letras pogravedon consacrar oras a una sola Aquograversquos vertat per las Fables coma pels contes Ccedilaquelagrave laprogravecha condescendenta superficiala o de cograveps folclorista (al sens marrit del tegraverme) pausa problegravema drsquoautant que le succegraves en librariaacute se desmentiacutes pas al contrari Egravera doncas urgent de sinteressar seriosament e amb benvolenccedila a aquela question del conte ccedilograve que Contes dun deman acabat nos dona lescasenccedila perfiegraveita de far Una instruccion mai o mens inexistenta leacutesers limitats comunautats e familhas gropadas sarradas aqueste contegravext es indissociable de lrsquoatge daur del conte Dins le cercle de la velhada de la fegravesta de vilatge o simplament del fuogravec retrobam la primiegravera pegraveira del conte le contaire Ccedilograve que vesegravem uegravei coma tegravextes egraveran a la debuta istograverias oralas presas en carga per un contaire per lauditograveri dins una tradicion plurimillenagraveria Pensatz que LIlliade et LOdysseacutee comencegraveron atal Indispensable a lor conservacion la mesa a lescrit dels contes a coma inconvenient de les immobilizar e mai de les estofar Assegurada per dos contaires (Eacuteric Roulet e Nathalie Roulet-Casaucau) lescritura ven completar la natura primiegravera del conte sens la contrariar brica E mai vist que nos balhan accegraves a versions audio e mesas en musica (disponiblas en linha) Pas cap de posca sus aqueles contes laquo Eacutecrire en gascon agrave loreacutee du XIIe siegravecle est une gageure Cet ouvrage accompagne-t-il les derniers eacuteclats dune langue et dune culture milleacutenaire qui fut celle de lAquitaine jusquagrave nos jours ou se fait-il leacutecho dun nouvel avenir Ce sera au futur den deacutecider un futur qui pourrait bien alors ne pas sachever raquo anoacutencia la quatrena de cobertura Una posicion lucida
que sembla empachar tot encombrament per la question de la lenga La votz occitana le tegravexte bilinguumle la dubertura sus lautre sens se desdire I a aquiacute un pont entre iegraver e uegravei pont apelat per aquestes racontes nascuts dins aquela lenga nogravestra Aquograve dit vos inviti a far le tegravest vos tanben un conte fonciona tant en occitan coma en franceacutes Un bilinguumlisme que dona pas limpression que foguegravet arrancat al tegravexte contra son grat sembla pro rare en edicion per egravesser notat Enfin e benlegraveu subretot son racontes intelligents dins la mesura qursquoan quicogravem a diacuteser a nos diacuteser sus nosaus quicogravem a nos ensenhar per pauc que nos mostregravesson pro dubegraverts per les daissar nos ensenhar ccedilograve quan apregraves de la sapieacutencia populara es a dire de lexperieacutencia Vos conselhar le libre savegravetz drogravelles felens nebots e nebodas la causa es aisida Demogravera sens dobte necessari dins una epograveca ont leducacion civica e ciutadana (es a dire al viure amassa) cantan sovent tan clar que dunis pensan seriosament a recorrir a la casegraverna Aquograve dit me pogravedi pas desfar de lidegravea que segravem nautres ndashles adultesndash que navegravem lo mai besonh Es que segravem pas nosauts que corregravem apregravep laquo Lo secret deu bonurraquo Se le conte cegraverca a agradar e instruire (placere et docere pels puristas) es tant per ensenhar als pichons coma per explicar (desplegar en latin) als grands laquoLes grandes personnes ne comprennent jamais rien toutes seules et cest fatiguant pour les enfants de toujours et toujours leur donner des explicationsraquo Antoine de Saint-Exupeacutery Aviacutes doncas ni a pro de prene per se pels autres per se divertir per pensar per legir e per ausir dins aquela edicion dun trentenat de Contes dun deman acabat a comenccedilar segur pel plaser Aldric Hagegravege
Recobrar lesseacutencia del conte
Contes dun deman acabat ndash Contes dun futur acheveacuteEacuteric Roulet Nathalie Roulet-Casaucau et Jean-Michel RivetEacuteditions Sud-Ouest 2016180 paginas Edicion bilinguumla e contengut de telecargar1490 euro
Critic
Lo Diari ndash 27
TecnrsquoogravecLos sites participatius en occitan Mantun projegravecte sus internet son collaboratius es a dire que lo monde i pogravedon participar per li far prene drsquoample Lor avantatge es que sovent son multilinguumles e disponibles per las comunautats linguumlisticas que ne fan la demanda Aquiacute una oportunitat per las lengas de Franccedila drsquoegravesser presentas demest totas las autras sens a priori ni empacha Aqueles projegravecte presentan lrsquointeregraves de prepausar de contenguts variats en lenga occitana plan utils per los que se lrsquoaprenon e los que la transmeton
LrsquoEnciclopegravedia de la vida (en angleacutes Encyclopedia of Life EOL) es un projegravecte de bioenciclopegravedia collaborativa en linha LrsquoEnciclopegravedia contendragrave a tegraverme un article dedicat a cada espegravecia vegetala a animala coneguda illustrat de videgraveos de sons drsquoimatges de grafismes e de tegravextes provesits per drsquoexpegraverts Lrsquointerfagravecia es disponibla dins mantuna lenga e entre autras en occitanEn queacute podegravetz ajudar dins la ficha de cada espegravecia podegravetz apondre lo(s) nom(s) en occitan
Openstreetmap es un projegravecte internacional fondat en 2004 amb lrsquoobjectiu de crear una mapa liura del mond disponibla dins un maximum de lengas diferentasEn queacute podegravetz ajudar dins la mapa podegravetz apondre lo nom occitan de cada toponim
Jocondlab Lo site internet JocondeLab es la fruta drsquouna experimentacion conduita pel ministegraveri de la Cultura e de la Comunicacion A per tograveca de facilitar laccegraves a las ressorsas culturalas francesas amb de publics novegravels en desvolopant lofegraverta multilenga del ministegraveri de la Cultura e de la Comunicacion sens que siaacute necessari de revirar las donadas vist quaquestas trograveban lo sieu equivalent merceacute a Wikipegravedia Dona accegraves en 14 lengas dont lrsquooccitan a mai de 300 000 notiacutecias illustradas extraitas de Joconde catalograveg de las colleccions dels musegraveus de FranccedilaEn queacute podegravetz ajudar podegravetz descriure las ogravebras artisticas en occitan e completar o crear las fichas Wikipegravedia drsquoaquelas ogravebras
La Wikipegravedia occitana es una enciclopegravedia gratuita e liura de dreit que prepausa mai de 85 000 articles redigits en lenga occitanaEn queacute podegravetz ajudar podegravetz escriure drsquoarticles novegravels sus de tegravemas que mestrejatz o repassar e prepausar de correccions se vesegravetz causas que srsquoameritan drsquoi retrabalhar Tanben podegravetz completar los articles que vos semblan pas pro denses
Lo Wikiccionari es un projegravecte gratuit de diccionari multilinguumlisme escrit amb la collaboracion de totes dins mai de 700 lengasEn queacute podegravetz ajudar podegravetz prepausar de mots novegravels que i son pas encara o las variantas dins vogravestre parlar se i es pas
Rapegravel Per poder profechar dels sites internet dins lor version en ogravec reglatz lrsquooccitan coma lenga favorita dins los paramegravetres de vogravestre navigador Atal suls sites multilinguumles la version occitana vos apareisseragrave prioritagraveriament siquenon podegravetz passar al costat de tot ccedilograve quexistiacutes sens o saber
Cedric Valmary
28 ndash Lo Diari
TV
Podegravetz creire que la cogravela de Tegrave Veacute Ogravec fai pas coma leis aubres srsquoendormiacutes pas a lrsquoautomne De segur que contunha sei rodatges e montatges per realizar son emission setmaniera Cada cogravep que pogravet cubriacutes leis eveniments revelators de la cultura occitana Arts plasticas musicas fegravestas occitanas espograverts regionaus amai la mograveto apareisson Mas auregravetz benlegraveu remarcat una rubrica que torna ara a la fin de cada emission Lenga drsquoOgravecLengo drsquoo Entre tempsEntre temps cronica novelaEn partenariat amb lo CIRDOC Tegrave Veacute Ogravec consacra
quauquei minutas a una pichograveta cronica a la fin de cada emission Lo principi es de demandar a una dei personas presenta dins lrsquoemission de dire qual es lo mot occitan qursquoaima miegravelhs lo qursquoaima lo mens e de vos faire partejar son cogravep de cograver dau moment Aquiacute la sensibilitat lrsquoideologia lo biais de viure de cadun apareis Lrsquoemission e sa cronica se pogravedon retrobar sus lo site de Tegrave Veacute Ogravec sus la pagina drsquoacuegravelh a httpteveoce-monsitecompagesacuelhpresentationhtml
Tegrave Veacute Ogravec se bolega
Estagis de formacion
En mai deis emissions e dei captacions regularas Tegrave Veacute Ogravec realiza de formacions tant per drsquoestagiaris solets coma per de grops En octogravebre lrsquoestagi laquo Lenga e imatges raquo dau CFPO de Besiegravers se debanegravet dins Tarn au Centre de vacanccedilas La Vitarelle Una campanha que comenccedilava de prene lo daurat de la davalada de bogravescs prigonds de camins misterioacutes de begravestias bregraveu un luogravec de sogravemi per filmar e per parlar e aprene la lengaUn luogravec de tria una cogravela aculhenta dins lo Centre drsquoestagiaris motivats que parlavan occitan e egraveran curioacutes de tot aquograve permetegravet un trabalh ben ritmat e agradiuLei dos formators de Tegrave Veacute Ogravec aviaacuten per pregravetzfach de sensibilizar leis estagiaris a la presa de vistas e au montatge per realizar un documentari De segur que la formacion fuguegravet drsquoen primiegraver teorica (una miegraveg jornada) per parlar dau cadratge dei presas de vistas dei plans diferents de la causida de lrsquoangle per lo film doncas de ccedilograve que faliaacute filmar Lo biais drsquoentrevistar fuguegravet tanben evocatCada grop partiguegravet amb son materiau au rescontre dei luogravecs e dei gents drsquoentrevistar e nos retrobegraverem sus lo terren per metre dins lei
camescogravepis tot ccedilograve que faliaacute coma rushesComenccedilegravet puegravei lo trabalh pesuc de montatge que de segur srsquoacabariaacute pas dins lei quatre miegravegs jornadas drsquoestagi mas puegravei Lo trabalh en comun permetegravet de crear un scenari collectiu puegravei drsquoaprene lo biais de crear un titol e de lrsquoafichar drsquoun biais particular Venguegravet enfin la causida dei rushes de pegar copar trabalhar E fau ben saupre qursquouna minuta de film demanda sovent una ora de trabalh au montaire Es un vertadiegraver trabalh de dentelaira passionada Lo film seragrave projetat au Festenau Rescontre de Sant Gervasi(30) lo 4022017Un autre estagi de formacion diferent aculhiragrave un jove estudiant en decembre Se destina a un mestiegraver de lrsquoaudiograve visuau e Tegrave Veacute Ogravec partejaragrave volontiegravers amb el sei coneissenccedilas
Se volegravetz trobar de ressons de tot nogravetre trabalh es aquiacute que vos fau anar httpteveoce-monsitecom
Lisa Grograves Presidenta de Tegrave Veacute Ogravec
Lo Diari ndash 29
Diariscope
Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver
Setmanas occitanas del Vilafracant
Mes de febriegraver mogravestra Marcelle Delpastre e Angeacutela Duval
2 de febriegraver Vilafranca 20h30 Inauguracion del Festenal
19 de febriegraver Complibat 15h Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues
25 de febriegraver Cenac 21h Bal occitan amb Les Bouilleurs de son
Contrebande e Bassacada26 de febriegraver Glegraveisa de Cenac 15h
Concegravert polifonic amb Lo Barrut
Mogravestras filmes confereacutencias concegravertsPrograma complet e contactes de retrobar sus nogravestre
site
Le 28 de geniegraver La Dictada occitana
Es que cal encara presentar la Dictada Occitana Organizada de pertot le 28 de geniegraver es lrsquoescasenccedila de se retrobar per un drsquoun desfiacutes ludic a lrsquoentorn de la lenga Esitatz pas a contactar las associacions occitanas per saber ont e cossiacute participar
Del 2 de febriegraver al 28 de mai
Daniel Spoerri les dadas des deux Daniel
Daniel Spoerri membre fondator del Nouveau Reacutealisme investit las cavas dels Abattoirs Expausa un cabinet de curiositats entre sas ogravebras sa colleccion e la de lrsquoistorian
e artista Daniel Cordier
wwwlesabattoirsorgexpositionsautour-du-nouveau-realisme
30 ndash Lo Diari
7 de geniegraver Agach sus J Bodon 17h30 Albi Per J Vialaret President de lrsquoOstal J Bodon wwwcentre-occitan-rochegudeorg 13 de geniegraver Teatre Les Galejaires 20h30 Molins laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes Cercle Occitan deth Coserans ndash claudinerivere-souillaorangefr
Rencontre MusiciansDanccedilaires 21h La Caunha (31 - Ostau de lrsquoArtesanat) Serada de danccedilas tradicionaus (scegravena obegraverta) Cercle Occitan de Carbona amp deu Volvegravestre michelpeze0456orangefr 14 de geniegraver Confereacutencia a Albi Partenariat CCOA UPT a Champollion laquo Lrsquoautodafeacute de 1834 agrave lrsquoHocirctel Rochegude raquo wwwcentre-occitan-rochegudeorg Nuegravech de la lectura 18h a Besiegravers (CIRDOC) Granda velhada ldquoViatge immobilrdquo jol signe del partatge de las lengas de las literaturas e de la descobegraverta de lrsquoautre fabricaoccitanicaeu Musica 10h a Rampoacutes (46) Musica canta danccedila e serada occitana 10h a 17h Rescontres musicians e danccedilaires 14h a 17h Rescontre de danccedilaires 18h AG 21h bal occitan wwwamtpquercycom Del 18 al 21 de geniegraver Ivernalas de Cabardeacutes a Puegravegnautiegraver Espectacles contes sopar espectacle-teatre Info e inscripcions ndash ieo11ieo-ocorg 19 de geniegraver Cafegrave occitan
18h30 Salon de tegrave laquoEn forme de Graalraquo ( jos resegraverva) Amb lo Centre Occitan del Paiacutes Castreacutes COPC ndash azalaiswanadoofr 20 de geniegraver Projeccion-Confereacutencia 18h30 Pagravemias (Espaci occitan) laquoCamins de Compostegravelaraquo per Guy Reilles seguit drsquoun manja-dreit IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 21 de geniegraver Bal Vesprada e serada a Lacapegravela-Caogravers Talhiegravers de musica a lrsquoentorn dels coire puegravei bal wwwassociationlagranjacom Florant Mercadiegraver 20h30 Puegravegnautiegraver (11) laquoLes Contes du Placardraquo Teatre Les Galejaires 20h30 a Balmar laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 22 de geniegraver Vesprada occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la gara) Danccedilas teatre tirada pel Telethon Cercle Occitan drsquoEspaliu 24 de geniegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 1 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius Departamentals 26 de geniegraver La Mal Coiffeacutee 18h30 a Tolosa (Place Andreacute Abbal) Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver Setmanas occitanas del Vilafrancat Mogravestras filmes confereacutencias concegraverts Programa complet sus nogravestre site
GENIegraveR FEBRIegraveRAgenda
Lo Diari ndash 31
28 de geniegraver 20ena dictada occitana de pertot en Occitagravenia e en defogravera
Cocanha Vilafranca de Roergue IEO del Vilafrancat 0665399311
1egraver de febriegraver A la descobegraverta drsquouna ogravebra 18h a Rodeacutes (Ostal de las Associacions) La Banda Jaume Landiegraver IEO ndash A Tots 2015 Din-trada dubegraverta e gratuita IEO 12 ndash 05 65 68 18 75 4 de febriegraver Concegravert-Bal 21h Caogravers (Sala de las fegravestas Begoacutes) Amb le grop Canccedilons drsquoOgravec Participacion liura Cercle Occitan de Caogravers Begoacutes lajardieorangefr Festenau Rescontre de videgraveo amator de 13h30 a 19h St Gervasi (30) Films occitans e en occitan per lrsquoassociacion Rayons drsquooc e TegraveVeacuteOgravec (long mestratge lo di-menge a 14h) Gratuit teveoce-monsitecom
Goulamasrsquok 19h a Puegravegserguiegraver (34) Fegravesta de la sortida de lrsquoalbum (maison du peuple) 9 de febriegraver Cafegrave Ciutadan 18h30 La Garriga (81 - Ostal dels Joves ) laquo De queacute lrsquooccitan pogravet menar a la nogravestra societat raquo COPC ndash azalaiswanadoofr 11 de febriegraver Bal de la Caneta 20h30 a Vic sus Cegravera (15) Amb Herveacute Brotto amp Guillaume Lopez e Radio Tutti feat Barilla Sisters contactieo-cantalcom Serada contes CafrsquoCausse Assiegraver Serada contes amb Segravergi Irondegravela reissajimdocomcafeacute-associatif-caf-causse 14 de febriegraver Estrena de la mogravestra ldquoOccitan Occitaniardquo 18h a Carcassona (Archius departamentals)
Amb una prestacion musicala de Mans de Breish Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals 18 de febriegraver Bal catalan-occitan Caramauccedil cocsegalagmailcom19 de febriegraver Teatre 15h a Complibat Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues IEO del Vilafrancat 0665399311 Vesprada Occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la Gara) Cants dichas danccedilas del paiacutes e teatre Cercle IEO de Roegravergue-Naut Eric Fraj (solo) A Mossolens fasetz-la-lenga-cabardesover-blogcom 23 de febriegraver Presentacion de libre 19h Nimes (Caire drsquoogravec) La benda dessenhada laquoLes ignorantsraquo drsquoEtienne Davodeau Gratuit 24 de febriegraver Bal Occitan 20h30 a Montcuc (46) Iniciacion drogravelles seguit drsquoun bal dab los Pastourels Confereacutencia 14h30 Castras (Ostal de las associacions) Ramon Ginolhac laquoLes reacutevoltes populaires en Occitanieraquo (fr) Dintrada liura e gratuita COPC ndash azalaiswanadoofr
Bal Occitan 21h a Cenac Amb Les Bouilleurs de son Contrebande e Bassacada IEO del Vilafrancat 0665399311 28 de febriegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 2 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals
HAUTEEacuteMOTION
HAUTE-GARONNELUCHON-SUPERBAGNEgraveRES PEYRAGUDES LE MOURTIS BOURG DrsquoOUEIL
RCS
Toul
ouse
B 3
87 9
87 8
11 -
Creacute
dits
pho
tos
Get
tyIm
ages
tourismeHGhautegaronnetourismecom
C
M
J
CM
MJ
CJ
CMJ
N
CD31 tourisme hiver pyr mag 210x270pdf 1 09112016 1622
LoDiari2 ndash Lo Diari
Lo Diari ndash 3
E ua maqueta navegravera tagrave comenccedilar 2017
Com ac podetz constatar Lo Diari que contunha la sua mutacion e eth sueacute desvolopament Eth noste projegravecte qursquoavanccedila e eth public quersquons segueish Que versquon mercejam hegravera aquograve qursquoei la nosta recompensa magraveger
Un cogravep avanccedilat en mategraveria de difusion (version online papegraver abonament venta au numegravero) e un cogravep melhorat eth sueacute contengut eth noste magazine que contunha drsquoevoluar
Aqueste cogravep que nsrsquoegravem estacats a la fograverma a la presentacion a la mesa en valor de lrsquoescrit e doncas de lrsquoactualitat culturau en occitan Atau gragravecias ad aqueth Diari qursquoavem eth plaser de presentagraversquovs ua maqueta navegravera mes epurada mes clara mes dinamica mes modegraverna en un mot mes professionau
Aquera volentat drsquoadaptar la fograverma nrsquoei pas un objectiu megraves un mejan un mejan entagrave portar entagrave la lutz la cultura en occitan Ua cultura divegraversa traversada de plan drsquoinflueacutencias dab un estacament au tradicionau e ua produccion modegraverna
Que srsquoi tractaragrave de tot aquograve laguens drsquoaqueth numegravero dau Diari dau Punk classic de Papagrave Gahuacutes entiograve la reapropriacion de cantas a tegravexte de la belle eacutepoque per Aqueles drsquoun jogravec tradicionau (jogravec de dits) e drsquoinformatica en occitan drsquoautors classics e de libes de uei
Totun avant drsquoac descobrir quersquovs soeti ua bona annada e ua bona lectura
EditoSebastien pugin Reacutedacteur en chef
Papagrave Gahuacutes
4 ndash Lo Diari
o diariL La cultura en occitan
ABONNEMENTIEO MP - Lo Diari 11 rue Malcousinat31000 Toulouse
wwwlodiaricomle-magazinenoscontactarlodiaricom
DIRECTEUR DE LA PUBLICATION Pierre Loubegravere
REacuteDACTEUR EN CHEF Seacutebastien Pugin
REacuteDACTEUR amp MAQUETTISTE Aldric Hagegravege
avec lrsquoaide dePauline Di Giusto
IMPRESSION amp ROUTAGE PRD Millau
Remerciements agrave nos partenaires relecteurscontributeurs et collaborateurs
Lo Diari et lodiaricom sont des publications de lrsquoIEO Midi-Pyreacuteneacutees association sise 11 rue Malcousinat 31000 Toulouse
ISSN 2427ndash5735
Lo Diari ndash 5
La literatura vector del dialograveg de las culturas
Papagrave Gahuacutes
La Scogravepitone
La veirina entredubegraverta
Espogravert
3QA Aqueles
Novegravelas
Fotomatograven
Edicions
Tresaur en lum
Rescontre
Drsquoescart e de talvegravera
1012
2124
2726
282930
1415
16
18
20
Carte Blanche
Dossiegraver
Tristan Tzara
Tecnrsquoogravec
Critic
TV
Diariscope
Agenda
876
Somari
6 ndash Lo Diari
Fotomatograven
La TopinaLa Topina Bar tapas occitan a Tolosa
Ostal dOccitagravenia - 11 car Malcousinat 31000 Tolosalatopinacom
Segravetz installatz dempuegravei le 15 dabrial de 2016Un primiegraver bilanccedil Florent Salinieacute Ogravec mai de 2 500 aderents monde que venon tornan fan venir damics Monde que fan de la conviveacutencia una realitat
Perque laquoLa Topinaraquo Lo topin la topina es linstrument tipic e tradicional per far le manjar de cada jorn linstrument de la convivialitat e de la gastronomia Coma ditz lo provegraverbi laquo Lo melhor medecin es lo topin raquo
Topinejar Es un neologisme qursquoemplegam per diacuteser manjar amassa a La Topina o cosinejar a La Topina tanben Foguegravet emplegat coma exemple dins una confereacutencia de PSauzet (Professor de linguumlistica a Tolosa ndlr) Aquograve mogravestra qursquoes dintrat dins lo vocabulari
Lo Diari ndash 7
Apelada a comunicacions
Dins lencastre de sas recegravercas LLACS (Langues Litteacuteratures Arts et Cultures des Suds Universitat de Montpelhiegraver) organiza jornadas destudis Le 22 dabrial en partenari amb Le Cirdogravec se tendragrave un rescontre e una mogravestra a lentorn de Feacutelix Castan Poegraveta teorician militant lograveme a jogat un rogravetle considerable dins la vida culturala occitana pendent mai de la mitat dun segravegle e a encara uegravei una influeacutencia magraveger
Les organizators lanccedilan doncas una apelada a comunicacions a los que pogravedon participar a la valorizacion daquela personalitat dins les domenis ont exerciguegravet sas activitats Qualques suggestions per exemple
- La poeumltica castaniana
- La recepcion de logravebra pendent la vida de lautor e apregravep sa mogravert
- Ogravebras literagraverias e autres escrits (reflexions teoricas critica literagraveria e artistica correspondeacutencia)
- Castan e loccitanisme contemporanegraveu IEO notadament
- Las divegraversas edicions causida dels tegravextes causida grafica aparelh critic
- Establiment duna bibliografia rasonada de logravebra e de sa critica
Adreccedilar projegravectes dintervencion (tiacutetol amp resumit de 5 a 10 linhas) abans le 15 de geniegraver de 2017 a marie-jeannevernyuniv-montp3fr yanlespouxuniv-montp3fr e philippemarteluniv-montp3fr
Totas las programacions e publicacions de las equipas del LLACS son de retrobar sus wwwuniv-montp3frllacs
Concors de novegravelas
laquo Tota estabosida es a fintar lrsquoorguena granda jos la rosassa coquin de sogravert i manca un tudegravel raquoLo Lector del Val (associacion de bibliotegravecas del Lauragueacutes) vos prepausa un concors drsquoescritura de tegravext cort
- que debuta per la frasa ccedilai-sus - de 6 paginas (12 000 signes) al mai numerotadas croquetadas non signadas amb un tiacutetol
- de mandar en 6 cogravepias de papiegraver e una cogravepia numeric al mai tard lo 21 de febriegraver de 2017 a las adreiccedilas seguentas Lector del Val ndash 1 route de Pompertuzat ndash F-31450 Deyme e infolecteurduvalorg
Quatre categorias Escogravela primagraveria Collegravegi Licegraveu Adulte Vos cal pas doblidar de joacutenher la ficha drsquoinscripcion (se marcar en linha sul site ccedilai-jos e imprimir) Los melhors tegravextes seragraven publicats e enregistrats
Entresenhas (+33) 561 005 116 Regraveglament complet dins las 27 bibliotegravecas aderentas o sus internet wwwlecteurduvalorg
Rescontre vertadiegraver
Convidar un artista o un grop per parlar de la sortida de son album es plan Ne convidar quatre amassa per les far tanben dialogar entre eles aquograve correspond encara mai a la definicion del rescontre Le 9 de decembre dins lrsquoencastre dels Rescontres de la Tuta drsquoOgravec (IEO 31) quatre grops e musicians srsquoamassegraveron a lrsquoentorn de la bodega (e de sas variacions) Un moment de convivialitat musicala plan interessant tanben cada convidat portant sa vision sa sensibilitat per se presentar mai tanben per far lum suls autres Las sortidas presentadas son de retrobar a la rubrica Edicions
Novegravelas
8 ndash Lo Diari
jOmO Okcitanas
jOmO es un artista tolosenc esperan-tista Prepausa 12 tiacutetols del repertograveri occitan del lengadogravec al son de las crabas bodegas e autres instruments de sons amics dels Branca-Bodegaires Lescasenccedila de descobrir lEsperanto
jOmO OkcitanasVinilkosmo12 tiacutetols1315 euro
Craba
Segond disc de la seria consacrada a las bodegas occitanas Dins aquel monde la craba o bodega domina per sa talha Son volum e sas qualitats acosticas li balhan una placcedila reservada dins lo monde dels instruments a pogravecha
CrabaRobert MattaLa Confreacuterie des Souffleurs ndash CORNOC215 tiacutetols10 euro
Maxence CamelinQuand la craba crabidaragrave
laquo Quand la craba crabidaragraveLo crabidon faragrave lo tetaireQuand la craba crabidaragraveLo crabidon lrsquoaniragrave tetar raquoDisc de musica tradicionala del Naut-Lengadogravec Montanha Negra e Lauragueacutes Amb la participacion de Daniel Detammaecker Caroline Dufau e Xavier Vidal
Quand la craba crabidaragraveMaxence CamelinAEPEM23 tiacutetols15 euro
Edicions
Era hegravesta deth pogravercFegravesta del pograverc pelegravera o pegravele-porc totjorn lasseguranccedila de passar un bon moment Degravetz informators nos explican cossiacute passegravet e passa encara laquo la fegravesta pus polida de lannada raquo Gaitatz plan laquo dans le cochon tout est bon raquo
Era hegravesta deth pogravercRenaud LassalleEth Ostau ComengeacutesDVD 52 min sostitulat FR amp Ogravec15 euro
Lo Diari ndash 9
La toponimia de Molhac
Un novegravel obratge de toponimia es a mand drsquoespelir sus un vilatge de Tarn e Garona que se sona Molhac Srsquoi poiragrave trobar un estudi complet semantic e etimologic dels 84 noms de logravecs del vilatjogravet Es la darriegravera ogravebra de Paul Burgan lo cercaire plan conegut Coma totjorn la preseacutencia de lrsquooccitan seragrave massissa dins tot ccedilograve que tograveca lrsquoorigina dels toponims quitament se lo libre es en franceacutes per aver una audieacutencia mai fograverta Seragrave difusat mai que mai dins lo departament de Tarn e Garona mas se poiragrave comandar al pregravep de lrsquoassociacion Antonin Perbogravesc (IEO82 307 avenue de Montech Montauban tel 05 63 03 48 70)
Les noms de lieux de MouillacPaul BurganAssociacion Antonin Perbosc85 paginas 148 x 210 cm10 euro
Sus un long camin
laquo Aquel recuegravelh de poegravemas cortets de lrsquoamic Aimat Tastaire tograveca per sa jovenccedila drsquoinspiracion sa sinceritat e mai sa candidesa []Sa lenga es justa e srsquoendevina plan que lo sovenir dels viegravelhs qursquoausiguegravet dins son enfanccedila ogravebra mai que lrsquoestudi dins aquela escritura fograverccedila coloradaLo lector fulhetaragrave aquel obratge amb plaser car i trobaragrave lo resson de sa joventut progravepria raquo Extrait del prefaci
Sus un long camin Aimat TastaireIEO Ogravelt Edicions172 paginas 16x24cm990 euro
Bodega en viatge
Apuegravei la publicacion del DVD doble laquo Bodega buf de vida raquo desiri partejar uegravei los rencontres variats a lencogravep professionals e umans que man bastits Lo viatge prendragrave cograves pels diferents rencontres faits per la bodega e que li balhegraveron lescasenccedila de descobrir monds diferents e culturas variadas atal coma las fecas del carnaval de Limoacutes la gaita galiciana o la zampogna calabresa per parlar sonque daqueles Mas lo que viatja partiacutes den ccedilograve seu e pograverta son repertograveri progravepri que seragrave evocat notadament dins un conte en lenga nogravestra illustrat musicalament
Bodega en viatgeSogravefia JacquesndashSerano2 CD 46 tiacutetols22 euro
laquo Lenga del paiacutes crana e begravelaAl resson de luegravenh tan prigond
Aimi ta clamor tindaregravelaGatge drsquoun renovegravel fecond raquo
laquo Langue du pays fiegravere et belleAgrave lrsquoeacutecho lointain si profond
Jrsquoaime ta clameur sonoreGage drsquoun renouveau feacutecond raquo
990 euro
ISBN 979ndash10ndash93297ndash04ndash0
Aimat Tastaire
Sus un long caminhellip
Poesia
IEO Ogravelt Edicions
Sus u
n lo
ng c
amin
hellipA
imat
Tas
aire
Preacuteface de Roger Lassaque
Istoegraveras daci
Dempuacutes quauquas annadas lAcademia de Gascon de Sheishan (Gers) hegrave viacutever la lenga e la cultura gasconas per son talhegraver de lenga son grope de cant e sos espectaclesCada annada ua cogravela dactors e de contaires tots sogravecis de lAcademia pujan sus lempont a Seishan e dens dautes endrets entagrave contar e jogar en lenga occitana E tots los textes son creacions totalament ineditas causa pro rara qui samerita destar senhalada Lor gran interegraves ven deu fegravet que son inspirats per la societat dauegravei vista per gascons dauegravei Lidegravea quei donc venguda de regropar tots aqueths textes e deus publicar LAcademia de Gascon de Seishan que balha donc per aqueste obratge un testimograveni viu a la Literatura Occitana contemporanegravea
10 ndash Lo Diari
Tresaurs en lum amb lo CIRDOgraveC - Mediategraveca occitana
Dafnis e Alcimadura una opegravera occitana a la cort del rei
En plena mograveda dels grands motets barrogravecs un compositor decidiacutes de metre lrsquooccitan sul davant de la scegravena Lo 29 drsquooctobre de 1754 Daphnis et Alcimadure es la primiegravera opegravera occitana presentada davant la cort de Franccedila recampada a Fontainebleau
Nascut a Narbona Jean-Joseph Cassaneacutea de Mondonville (1711-1772) accediacutes en 1741 al tiacutetol de Jos Megravestre de Musica a la Capegravela reiala Conegut per sos grands motets coma lrsquoun dels mai grands compositors barrogravecs fa raionar la lenga e la cultura occitanas amb aquesta opegravera
En tot seguir lo modegravel classic de lrsquoopegravera pastorala alara de mograveda a la cort Mondonville conta las amors contrariadas del pastre Daphnis e de la jove Alcimadure Innograveva en redigir son opegravera totalament en occitan e en posar dins lo repertograveri musical popular occitan Per aquograve es estat acusat de plagiat per Grimm que li reprogravecha una semblanccedila amb lrsquoOpeacutera de Frontignan (1678) de Denis Fizes redigit en occitan Pasmens lrsquoopegravera fa miranda a la cort coma en proviacutencia Es al moment de sa traduccion en franceacutes que lo public srsquoen desvira Caldragrave esperar las annadas 1980 per sa re-creacion en dobertura de la primiegravera edicion del festenal Montpellier DanseAlara coregrafiat per Dominique Bagouet figura de la nograveva danccedila francesa Daphnis e Alcimadure
met encara un cogravep lo patrimograveni occitan al servici de la creacion contemporanegraveaPer ne saber mai sus Daphnis et Alcimaduree descobrir drsquoautras opegraveras occitanas www occitanicaeuopera
Edicion originala de la particion de Daphnis et Alcimadure Jean-Joseph Cassaneacutea de Mondonville Daphnis et Alcimadure pastorale languedocienne deacutedieacutee agrave Madame la Dauphine Repreacutesenteacutee agrave Fontainebleau devant leurs Majesteacutes les 29 octobre 4 novembre 1754 et par lrsquoAcadeacutemie royale de musique le 5 janvier 1755 Paris Bayard Vernadeacute 1755Coll CIRDOgraveC-Mediategraveca occitana aquisicion 2016
Lo Diari ndash 11
Qualques annadas apregravep la Querelle des Anciens et des Modernes lo mitan musical franceacutes srsquoanima per una nograveva controvegraversia la Querelle des Bouffons qursquoopausa los defensors de la musica francesa e los de la dobertura del mond musical que vogravelon italianizar lrsquoopegravera franceacutes Sens o saber amb Daphnis et Alcimadure Mondonville capita de conciliar los dos partits
Amb sa fograverma classica que respegravecta las regraveglas de la musica franceacutes Daphnis et Alcimadure contenta los partisans de lrsquoopegravera francesa De lor costat los tenents de lrsquoopegravera italian lausan la musicalitat de lrsquooccitan mai prograveche de lrsquoitalian e que permet una mai granda libertat drsquointerpretacion En mai Mondonville dona a sos interpregravets la mai larga libertat puegravei qursquoadapta lo tegravexte de lrsquoopegravera als dialegravectes occitans de totes los cantaires lengadocian gascon coma provenccedilal servisson lrsquointriga
12 ndash Lo Diari
Papagrave Gahugraves
Rescontre
Enfin 3 ans apregraves laquo Lo Virolet raquo eth grop de rock-punk occitan Papagrave Gahuacutes que sorteish eth sueacute dusau album entitolat laquo Calhavari raquo Un cogravep aver drin virat de pertot de Tarba entiograve Sirograves e de Rodeacutes entiograve Agedeth que decidegraven dentrar en estudiograve entagrave i enregistrar-i un navegraveth disc Entagrave ne saber mes quavem eth plaser dencontrar a Renaud Lassala eth navegraveth guitarrista dau grop gascon
Adiu Renaud ens pogravedes diacuteder quauques mots sus tu e presentar eth grop Papagrave Gahuacutes Adiu Quem hegraveci Renaud sui lo guitariste de Papagrave Gahuacutes despuish 2014 Quegravem un grop de rock influenccedilat preu punk laquo primari raquo de les annadas 1977 dinc a 1990 Quegravem quate (bateria baisha guitarra e cant) Que cagraventam en gascon e un chicogravet en franceacutes
Papagrave Gahuacutes qursquoei a lrsquoencogravep un grop radicau rebelle e punk e tanben un grop estacat au territograveri Drsquoaon ersquovs vieacute aqueth ligam hogravert dab la tegraverra e quin srsquoexprimeish ena vogravesta musica Qursquoegravem tot quate hogravert estacats au nograveste territograveri nadau Gino Mickey e Silvan a la Bigograverra jo a les Lanas Qursquoi am creishut e que nsrsquoam hargat ua cultura dessuacutes Donc adara atau com hogravert
Lo Diari ndash 13
de gegravents de le nogravesta generacion qursquoegravem un mescladiacutes de cultura mondialisada (grana influenccedila anglo-saxogravena en le musica) e drsquoidentitat locau Donc ne hegravem ni aus Americans ni aus Gascons laquo megrave gascon que mogravers raquo que viacutevem le nogravesta cultura drsquoun biaish descomplexat Lo ligam hogravert a le tegraverra que srsquoi torna trobar en los samples tots extregraveits de collectatges nogravestes (sonque quauques excepcions) dab locutors natius deu gascon Que balha com ua autenticitat au nograveste perpaus
Quin definireacutes la musica de Papagrave Gahuacutes sus aqueth darregraver album E i a ua evolucion despuish eth permegraver album Que diriacute qursquoes rograveck dab influenccedilas punk Apregraves jo suu permegraver album nrsquoi egraveri pas mes quersquom sembla qursquoi a ua evolucion Quersquom sembla estar megrave rock belegraveu megrave escur tanben shens de desbrombar lo costat amusiu Los tegravextes que son tanben megrave pregonds qursquoexprimen ua realitat un constat sus un mond dont es a cambiar Mes qursquoam volut har un disc vivant shens de nes interdiacuteser cantas megrave leugegraveiras un disc vivant percegrave digun nrsquoes pas enmalit 365 jorns sus 365 nrsquoes pas desconaire 365 jorns sus 365 nrsquoes pas pessimiste tostemps o veit tot en rogravesa a tot vira codic Lrsquoevolucion tanben que seragrave en los samples e en le soa utilisacion lo disc qursquoes com ua sola grana canta dont srsquoestanca pas jamegrave e los samples que hegraven lo ligam dab tot Quersquous am utilisats megrave pregonament dab megrave de puishenccedila artistica Ne son pas aquiacute entagrave ondrar queacute Que nrsquoi a samples sersquous vograveletz entegravener que ves vatz caler escotar lo disc en sancegraver
Laguens lalbum que vieacute que i auragrave ua canccedilon tota en franceacutes Lhegraveu la canccedilon mes punk E i a ua explicacion ad aquera causida Vertat em pensi tanben ques le megrave punk Ne segravei pas trogravep perqueacute se hadot atau en franceacutes Aquograve lo Silvan bat diu saber megrave plan que jo Mes quegravera belegraveu entagrave escopir a le faccedila deu monde laquo Giscard ves chapa megrave de 2 millions deuros per an raquo en le lenga de le Republica
Laguens daus albums de Papagrave Gahuacutes que senten ua atencion tota particulara a la lenga la sua autenticitat la sua qualitat Daon e vieacute aquera volentat Quegraven atz segravega-traucat lo peiacutes com am hegraveit Silvan e jo en hadents collegravectas quegraven atz enregistrat centenats de gegravents en le soa lenga mairau aunestament ne pogravedetz pas preacutener le question de le lenga com qui sen fot Aqueth monde que vsan dat ua paraula rica quevs cau tornar har soar aquesta lenga dab arrespegravect e dignitat Au mensh quensagravejam dat har atau
E veges un ligam entre la vogravesta musica harta de radicalitat e la causida de la lenga Bon dejagrave de har rograveck en ogravec ques ua causida radicau percegrave quarriacutebatz enqueth paradogravexe que cagraventatz en le lenga deu peiacutes mes le maja partida deu monde nev comprenen pas megrave Donc diacuteser laquo sen foacutetem que contuacutenham quegravem daciacute e quat vogravelem har atau e sonquatau raquo nes pas quauquarren de comun Quegravem gegravents ccedilam par autentics que ne chicanan pas alavetz que liugraveram lo dequograve dun sol trograveccedil Quegravem atau Com lensemble daus grops punks la vogravesta musica que pograverta ua energia plan vegedera en concegravert Ei ua dificultat entagrave vosauts a lora denregistrar Disem quam jogat un chic mens viste e que segravem aplicats Apregraves non lo qui pogravet jogar a huec que pogravet jogar a plaser Lo contrari nes pas forccediladament vrai
E i a un recepcion particulara dau public de musica rock-punk quan es vei arribar en concegravert un grop qui canta en occitan Qui a duas recepcions Gegravents dont son hogravert contegravents dentegravener a cantar en occitan e dauts que nes vinen veacuteder entagrave diacuteser laquo la musique est super mais on comprend pas les paroles raquo Alavetz jo queus demandi perqueacute ne van pas diacuteser aus grops franceacutes que cantan en angleacutes laquo On comprend pas les paroles raquo Le prograveva quexista totun encoegravera ua cegraverta diglossia dab les lengas ditas minoritagraverias Mes aquograve rai Les reaccions que son tostemps positivas E megrave que megrave lo public ques contegravent de veacuteder un grop ques devertiacutes que descona que comunica dab le gegravent que sauta que crida que trauca lempont que hegraven cagraveder los micrograves ques pegraverden les baguetas lo mediatograver les paraulas les nogravetas e que sen arrid Que pograveden diacuteser que Papagrave Gahuacutes en live ques un estorbilh mes un estorbilh que ne jogravega pas trogravep mau Quegravem un grop de rograveck permegraver queacute
SP
Lrsquoalbum laquo Calhari raquo qursquoei en venta sus eth site internet de Papagrave Gahuacutes papagahuscom
14 ndash Lo Diari
Se no avetz james entenut o leijut laquo EDS CRIDS raquo de Filadegravelfa de Gegraverda au mens escotatz aqueste laquo Donc quenze manca entre autas causas Ed noste vielh laquo Tograveca-i se gauzas raquo Queu nos cau prene de lont sieacute Tant qua morigrave morigrave per vive E Diu-bibann Venga quarribe Tostems Gascos Oeacute coma hieacute raquo Quin crit quin buf quin vam quin estrambograverd Ath eguau deths Camelat e Simin Palay era Dauna de Bigograverra que fegrave era granor deth Felibritge de Gasconha mes daver finit per aimar Maurras e tanplan Peacutetain que li ei tengut rigor Quaurian totun de li egravester reconeishents eths occitanistes no seria que pramor daqueri tres quei era era sola quadoptegravec ja lin costegravesse era grafia novegravela que Privat atau la poguegravec editar No sabi cap se nos podem imaginar coma cau ccedilograve que representegravec era Filadegravelfa de Gegraverda ena Occitania deth siegraveu tems de Baudean (65) e Banhegraveras de Bigograverra duscas a Malhana en passant per Bordegraveu Marselha e encara per finir Tolosa en 1950 triomfalament onorada peths Jogravecs Floraus e totas eras vilas petitas e granas on se tenguegraveren felibrejadas que daunejava quegravera regraveina arcuelhuda per herregraveras de monde celebrada peths mes grans eth Mistral en prumegraver Eras hadas ath siegraveu bregraveccedil quavian dat tots eths dons beutat cograver esperit e quan escriveragrave ua epopegraveia ara Bernadeta que pensi que de ua auta maniegravera quauragrave en cap era siegraveva destinada de uelhegravera de Banios venguda figura felibrenca sense paregravelha Mes de tots onorada aimada celebrada tostemps questaragrave deth villatjogravet siegraveu e que magrada de fegraver-vos descobrir un libe plan estonant dera laquo EUX raquo a prononciar laquo Eusses raquo benlegraveu coma sen amusa ara prumegravera paja un libe on fegrave eth portregravet plen damor e dumor deths laquo originaus raquo qua coneishuts a Gegraverda-en-Bigograverra libe qua volut o quei estada forccedilada descriacutever en franceacutes mes un franceacutes plan espeacutes de mots
gascons totun e de contes e cantas deth paiacutes ena lenga laquo Or agrave Gerde-en-Bigorre en signe de beacuteneacutediction du ciel il y avait en ce temps-lagrave quatorze simples cest-agrave-dire autant de poegravetes et deux fois plus de sages quen Helleacutenie au temps des Muses et des dieux raquo [] laquo EUX ce sont les maicirctres profonds les instructeurs silencieux et doux de mon enfance agrave qui je dois ce que je sais si je sais quelque chose et ce que je suis si je suis quelquun EUX ce sont les pauvres patients les simples illumineacutes qui ont fait la renommeacutee de mon village qui sappelle le VILLAGE-des-SIMPLES agrave cause deux que les imbeacuteciles prenaient pour des creacutetins raquo laquo Simple raquo quei laquo pegravec raquo en ccedilograve noste e que navem coneishut laquo pegravecs raquo coma les disian dont seragrave fegravet eth laquo Joan lo Pegravec raquo dera literatura plan mes malin queths pretenduts sapients Aciacute donc condats que son a plaser Hi-tyograven eth mes popular dit laquo Fils-du-ciel raquo adobaire de banastas de tistalhs de bascograveias e quogravem fasia danccedilar e cantar ath pont laquo des Rubans raquo pueish eth Catala dont era mission sus tegraverra egravera de prediacuteser eth temps pueish eth Trufon que cridava en crescendo tres laquo adichats raquo quavian eth poder de guarir eths maus deths negravervis e tanplan eth laquo mau dera tegraverra raquo e en seguir Poupoune eth remolaire broish e Labegravele violonaire ath clar de lua pueish daunas coma era Tette que mendicava en breccedilar un gatogravet laquo Teta at sue nano que canta nino Ed nano de Teta quei aqueste mino raquo e Touyou que soenhava eths cocuts e eras gelosas dab moscas o pesolhs embroishats e Nota-la fileuse que saludava eths toristes dun laquo Adichat yent begravestia raquo e que la remerciavan Que marregravesti quen i a quatorze E eths a vier quan dret a longa istoegravera cadun quauratz plaser a descobrir e que son tota era vida dun temps vielh mes viu vivent cargat de totas eras costumas istoegraveras faiccedilons de fegraver e de diacuteser qua enregistradas era Filadegravelfa e que nos liura en omatge aths dits pegravecs que son era sau dua tegraverra
Miquegraveu Pujogravel ref _ETHS CRIDS ed PRIVAT 1931 e laquo EUX raquo idem 1933
laquo EUX raquo DE FILADELFA DE GERDA
Drsquoescart e de talvegravera
Lo Diari ndash 21
La literatura fenegravestra dobegraverta sus lrsquoautre e lrsquoendacogravem mai
Los libres de lenfagravencia de ladolesceacutencia de ccedilograve intime los qursquoan marcat nogravestras experieacutencias de vida son indissociables de nogravestras istograverias familialas e de nogravestres percorses personals de nogravestres eiretatges e de nogravestres rencontres de nogravestras experieacutencias de le dobertura a lrsquoautre e a lrsquoendacogravem mai Los lectors son convidats a partejar aqueles moments qursquoan marcat lor descobegraverta del monde e que sovent lor an permeacutes de se reapropriar lor progravepria culturaEs aquograve que vogravel metre al lum lo CIRDOgraveC al moment drsquoaquesta primiegravera edicion de la Nuegravech de la lectura Quinas lecturas per quinas descobegravertas del monde Quinas escrituras vos an fait viatjar
Venegravetz partejar vogravestra experieacutencia de viatge en lectura dont que siatz Per aquograve vos sufiacutes de mandar lrsquoextrait drsquoun libre que vos a marcat sul tegravema de la dobertura al monde a las culturas a lrsquoexperieacutencia de lrsquoalteritat quina que siaacute la lenga drsquoescritura o de lectura de lrsquoogravebra Lrsquoacompanhatz drsquoun pichon testimoniatge personal per donar enveja de lo legir e lo torn es jogat Nos podegravetz mandar vogravestras contribucions siaacute diregravectament per mail a viatge-immobilcirdocfr siaacute sus la pagina facebook httpswwwfacebookcomLoviatgeimmobil
La literatura vector del dialograveg de las culturas
A lrsquoocasion de la primiegravera Nuegravech de la lectura organizada dins la Franccedila tota en geniegraver que ven lo CIRDOgraveC lanccedila una campanha participativa sul tegravema dels libres que nos an dobegraverts al monde Punt magraveger de lrsquooperacion la mediategraveca interregionala occitana organizaragrave lo 14 de geniegraver de 2017 una granda velhada intitulada laquo Viatge immobil raquo placcedilada jol signe del partatge de las lengas e de las literaturas e de la descobegraverta de lrsquoautre
Dossiegraver
22 ndash Lo Diari
In linguae occitanae mundi lo monde vist per la literatura occitana
La literatura occitana una literatura regionalista que lo sol orizont ne seriaacute son terrador drsquoorigina Lo prejutjat es tenaccedil quitament se los escrivans occitans an pas quitat de contar lo mondeDe lrsquoEdat Mejana a nogravestres jorns de lrsquoOrient somiat dels trobadors als escrivans viatjaires actuals la literatura occitana a pas jamai daissat de dire lo monde a travegravers lo prisme de sa situacion de caireforc entre Eurogravepa e Mediterranegravea que nrsquoa fach una de las lengas de passatge de las mitologias drsquoOrient cap als imaginaris literaris drsquoEurogravepaAlem Surre-Garcia bon coneisseire dels passatges Orient-Occident traccedila regularament lo camin de la fabla a travegravers los continents e los millenis de fablas indianas de Bidpaiuml que viran e reviran dins la Pegraversa de Kalicircla wa Dimna en arabi amb Ibn al-Muqaffa qursquoacogravesta Eurogravepa per la brilhanta civilizacion
drsquoAl-Andalus tegraverra drsquoescambis feconds entre monde arabi e monde crestian Sus la peninsula iberica Pierre Alphonse e Ramon Llull compilan adaptan srsquoaproprian la fabla dels animals que raconta los ogravemes Puegravei passa los Pirenegraveus ont lo trobador Arnaud de Carcassegraves compausa las Nogravevas del Papagaiuml
Aquesta nuegravech de la lectura seragrave una novegravela ocasion de descobrir lo monde a travegravers lrsquoagach dels autors occitans totas epogravecas confondudas De lrsquolaquo amor de luegravenh raquo de Jaufre Rudegravel a las Nomadas drsquoAnna Regord cossiacute los autors occitans nos an fach viatjar amb lors racontes Quin agach pogravertan sul monde Gragravecias al roman la poesia la novegravela certans drsquoentre eles nos an entraiumlnats dins de luogravecs visitats o somiats que veirem benlegraveu pas jamai
Dins Nomadas (IEO edicions 2008) Anna Regord nos fa descobrir lo desegravert e sos abitants Son raconte es lo drsquoun viatge e drsquoun rencontre amb un pograveble nomada mas tanben un autre univegravers un environament ostile mas vivent La descobegraverta de lrsquoautre de lrsquoendacogravem mai de la vida quotidiana e de las costumas son al cograver drsquoaqueste obratge
laquo Gegravestes mimicas paraulas mescladas tantes mejans de se dubrir a ccedilograve desconegut cap de lengatge inaccessible Ni mai empaches ni mai embolhs se trapan pas dins cap de lenga srsquoencavan sonque dins lo cograver dels ogravemes barrats E quand me pren de canturlejar Friacutea sul drsquoabograverd estonada me faragrave legraveu lo respons pro que la pregravegue un pauc Aital quo una quora lrsquoautra caduna nogravestra lenga butam de canccedilonetas dusca a mesclar las voses dins una cantadissa de repics malsegurs e rires mai que pus raquo
laquo Me soi dit seriaacute aisit de virar e de far lo torn del monde raquo
La longue route de Bernard Moitessier legida per Isabelle Franccedilois meteira en scegravena comediana viatjaira
Quant i a 4 ans drsquoaquograve ai traversat lrsquoAtlantic sus mon bategraveu ai legit un pauc totes los navigadors mas per ieu lo que mrsquoa lo pus marcat egravera lo Moitessier Dins aqueste librogravet nos conta sa primiegravera corsa a lrsquoentorn del monde en solitari (qursquoegravera de tot biais la primiegravera sens tota la tecnologia qursquoan en aqueste moment) Son viatge en dedins e en defogravera egraveri ieu a lrsquoalba de faire ma traversada de lrsquoAtlantic e podiaacutei pas mrsquoimaginar perque el quant la corsa egravera acabada a contunhat a pas volgut las onors a getat de botelhas a la mar per dire sa decision contunhar de navegar apregravep tantes meses passats en mar e a fait un torn del monde de maiAviaacute escrit a sa dogravena perdon mai soi trogravep ben dins mon ritme dins mon alenE quand ieu apregravep 2 meses de mar apregravep una pausa als Accedilograveres quand egravera lrsquoora de dintrar en Mediterranegravea per rejoacutenher lrsquoostal soi arribada a Gibartar e aquiacute me soi dit seriaacute aisit de virar e de faire lo torn del monde ai pas agut lo coratge egraveri pas soleta sus lo bategraveu mas ai compres mai que mai lo Moitessier
La Longue Route (Arthaud 1971) de Bernard Moitessier es lo raconte autobiografic de son periple pendent la primiegravera corsa del Golden Globe Challenge torn del monde a la vela en solitari e sens escala en 1968 En passant lo Cap de Bona Esperanccedila sul camin del retorn cap a Eurogravepa mentre qursquoes a mand de remportar la corsa catapulta amb lajuda duna fonda un messatge sus un cargo laquo Contunhi sens escala cap a las illas del Pacific perque soi uroacutes en mar e benlegraveu tanben per me salvar lrsquoanma raquo
Vos tanben partejatz vogravestras experieacutencias de lectura sus httpswwwfacebookcomLoviatgeimmobil
Lo Diari ndash 23
Elogravegi de la traduccion
Se certans an fach lo viatge o lrsquoan somiat e nos an permeacutes a nautres tanben de lo menar per lors racontes drsquoautres an decidit de nos far tastar los plasers drsquoautras literaturas amb la traduccionAqueste cogravep los autors fan pas mai los viatges mas son las lengas que srsquoescagravembian Alara es un cogravep de mai question de partatge Lo decograver es plantat lrsquoistograveria es racontada los paiumlsatges descriches las odors lrsquoambianccedila tot i es e poiriam
pas far melhor rai Los traductors intervenon per o melhor comprene e ne poder sasir lrsquoesseacutencia Nrsquoes atal pels tractats de medecina drsquoAlbucasis dels quatrins drsquoOmar Khayyam dels racontes drsquoAndreacute Brink del Romancero gitano de Federico Garcia Lorca o de lrsquounivegravers fantastic drsquoHoward Phillips Lovecraft
Portulan - Itinerari en Orient raconte de viatge en dos volums de Roland Peacutecout Aqueles dos libres pareguts en 1978 e 1980 racontan los viatges de lrsquoautor en Afganistan pel primiegraver en 1971 e 1974 e de delagrave cap a Iacutendia e lo Nepal pel segond qualques annadas pus tard Una novegravela edicion revista per lrsquoautor dels dos obratges en un sol volum a vist lo jorn en 2013 a las edicions Vent Terral Luegravenh del jornal de bograverd o de la cronica mai prograveche de la progravesa poetica nos i fa descobrir los paiumlsatges los rencontres los caminaments
A lrsquoocasion de la primiegravera Nuegravech de la lectura lo 14 de geniegraver que ven de 18h a 22h long drsquouna serada dedicada al laquo Viatge immobil Voyage immobile raquo lo CIRDOgraveC ndash Mediategraveca occitana se transformaragrave en grand salon de lectura babelian ont cadun poiragrave causir son environament son espaci sa posicion per partir en viatge drsquoun continent drsquouna lenga drsquoun tegravexte a lrsquoautre Dedicada al plaser de lrsquoimaginari del viatge literari e del rencontre de lrsquoautre aquesta serada seragrave organizada amb un ensemble de partenaris locals coma de lrsquoespaci occitan implicats dins lo dialograveg de las culturas e tanben amb los diferents actors de la cadena regionala del libre Lecturas contes intervencions musicalas en franceacutes en occitan e dins fograverccedila lengas mai se succediragraven per que cadun pogravesca trobar son compte dins aquela serada drsquoescambis
e de viatges sens que calga quitar las installacions de la mediategraveca Aquesta Nuegravech de la lectura seragrave lo moment de viure o reviure de partejar en tot cas aqueles moments drsquoevasions literagraverias sens qursquoaja calgut se desplaccedilar drsquoaiciacuteEn tota convivialitat se legiragrave escambiaragrave somiaragrave de lrsquoendacogravem mai dels escrivans a lrsquoentorn dels rites de celebracion del partatge e de la porositat de las culturas long drsquouna ceremonia del tegrave universala del Japon al Magregraveb en passant pel tea-time britanic e los rituals de las velhadas occitanas que celegravebran lrsquoart de lrsquooralitat
laquo Tu e mai elei voudriatz ben escambiar lrsquoespitalitat de la rota Una estrategia complicada debana sei rusas per triomfar dei leis de la retenenccedila e de la discrecion Drsquounei srsquoavesinan un pauc te fan la saludada ambeacute la man sus lo cograver Tu pariegraver e senhalas lo fuogravec coma ton tibanegraveu Per un cogravep siaacutes tu lo convidaire An lrsquoexcusa de trsquoadurre un melon as lrsquoexcusa de li ofrir lrsquoegraverba ont siaacutes estalat melhora que lrsquoermagraves ont an laissat la maquina Un melon es legraveu retalhat Denegas que siaacutes convidaire e prepausas un peis a mitat crus encara sus lo magre dau fuogravec Son detz que srsquoesparpalhan per lei cogravelas e legraveu fach venon sabentament crosar sus lo fogau de morcegraveus de lenha blanca acampada aquiacute ont cresiaacutes que creissiaacute ren que la pegraveiraAlara srsquoengimbra la fegravesta sembla-simpla dau partatge raquo
Peacutecout Roland Portulan - Itinerari en Orient Vent Terral 2013
Programa
24 ndash Lo Diari
Tristan Tzara(1896 - 1963)
Le 5 de febriegraver de 1916 amb Richard Huelsenbeck2 balhan naissenccedila a DADA que vendragrave amb la redaccion de son Sept Manifestes Dada un movement internacional literari e artistic Una galariaacute DADA es dubegraverta Tzara i balha confereacutencias sus lrsquoart nouveau e lrsquoart abstrai Una revista DADA es creada e coneisseragrave una difusion importanta a lrsquointernacionala Tzara nrsquoescriuragrave les primiegravers tegravextes bull La premiegravere aventure ceacuteleste
de M Antipyrine (1916) bull Vingt-cinq poegravemes (1918) bull Sept Manifestes Dada bull (1916 ndash 1924)
Aquograve dit se le movement DADA es plan conegut als Estats-Units en Eurogravepa e mai encara en Franccedila Tzara es un pauc mens conegut En 1919 Tristan Tzara rejunta Paris ont comenccedila a trebalhar per una de las revistas Dada p a r i s e n c a laquo L i t t e r a t u r e raquo encoratjat per artistas joves que se sonan Andreacute Breton Louis Aragon Philippe Soupault Paul Eluard En 1920 torna rescontrar Francis Picabia3 un segond cogravep e amb cal entretenguegravet una correspondeacutencia dempuegravei de
1915 Amassa se lanccedilan dins diversas activitats (literagraverias artisticas esporivas) qursquoan per per tograveca de tustar le public e vogravelon destruir las structuras tradicionalas del lengatge
En 1921 les dadaiumlstas organisan le procegraves (factici) de Maurice Barregraves4 acusat de laquocrime contre la sucircreteacute de lrsquoespritraquo presidit per Andreacute Breton Tzara se retrograveba amassa les testimogravenis Aquesta manifestacion a lrsquoeissida de quala Barregraves seragrave simbolicament condemnat a vint ans drsquoogravebras forccediladas es a lrsquoorigina de la dislocacion de DADA mantuns participants Tzara le primiegraver refusant tota forma de justiacutecia quitament organizada per DADAApregravep le procegraves constituiragraven diferents movements bull les dadaiumlstes (TZARA) bull les surreacutealistes (BRETON
SOUPAULT) bull les anti-dadaiumlstes bull anti-surreacutealistes (PICABIA)
En 1929 integravegra le movement surrealista quin dins le lanccedil dadaiumlsta lausa lrsquoanti-borgesiaacute lrsquoanti-nacionalisma e la provocacion consiroacutes drsquoagir sus la societat si que
DADA al Cabaret Voltaire
Zurich 1915 La guegraverra ccedilograve mai violenta que monde coneguegravet fins ala enragravebia Al miegraveg drsquoaqueste massacre sagnoacutes al cuograver drsquouna joinesa europenca revoltada al Cabaret Voltaire1 un movement novegravel ven de nagraveisser Va defiar la guegraverra remetre en causa totas las convencions e contrariantas ideologicas esteticas e politicas crear una ruptura radicala amb tota la Literatura e lrsquoArt que precediscanA son cap un jove romaneacutes de 20 ans Tristan Tzara
Lo Diari ndash 25
non sus individuacute sens tombar dins lrsquoembrigadament Tzara consacra son temps a la reconciliacion entre surrealisma e marxisma Aderiacutes al Partit Comunista Franceacutes en 1936 al quitar le Movement Surrealista
Pendent la Segonda Guegraverra Mondiala junta la Resistencia Es drsquoaquel periogravede que data son interegraves per la lenga drsquoogravec A tolosa a la fin de la Guegraverra presidiacutes le Centre dels intellectuals dirigiacutes lrsquolaquo Eacutemission litteacuteraire de la Reacutesistance raquo a Radio-Toulouse e contribuiacutes a la fondacion de lrsquoInstitut drsquoEstudis Occitan Tzara elabogravera un projegravecte vertadiegraver de centre cultural Prepausa la mesa en placcedila drsquouna bibliotegraveca occitana drsquoEstat amb una publicacion regulara dels classics de la lenga drsquoogravec ccedilograve qursquoes encara uegravei una de las missions centralas de la Federacion dels IEO De 1946 a 1963 srsquoengatja dins divegraversas revistas literagraverias e publica vagraverias de sons poegravemas acumulats pendent
pendent la Guegraverra tanben estudis e criticas (Desnos Eacuteluard Picasso Rimbaud) Sons engatjaments politics le raprogravecha dels umanistas muda progressivament cap a la poeumlsia lirica Sons poeumlmas revelan lrsquoangoissa de son arma pregravesa entre la revogravelta e esbalausiment en fagravecia de la tragegravedia quotidiana de la condicion umana Sas ogravebras de la maturitat son LrsquoHomme approximatif (1931) Parler seul (1950) e La Face inteacuterieure (1953) Dins sas ogravebras le lengatge anarquic dels mots mesclats del dadaiumlsme seragraven remplaccedilats per una lenga dificila mas umanisada
Daissa le Partit comunista en 1956 per protestar contra la repression sovietica de la revolucion ongresa En 1960 signa le Manifest des 1215 sul dreit de lrsquoinsomission pendent la guegraverra drsquoArgeria e pren le partit contra le colonialisme en Africa Tristan Tzara moriguegravet a Pariacutes le 25 de decembre de 1963
Se Tzara merita plan sa placcedila dins le memograveri notablament literagraveria es ccedilograve primiegraver merceacute a son trebalh de deconstruccion e de destruccion dels lengatges ategravestan sas ogravebras Enlagrave lor longevitat dubriguegraveron camins magravegers a lrsquoart contemporanegraveu e son etapas crucialas dins lrsquoIstograveria de lrsquoArt
PDG
Bibliografia
La Premiegravere Aventure ceacuteleste de Mr Antipyrine premiegravere eacutedition 1916 avec des bois graveacutes et colorieacutes par Marcel Janco reacuteeacuted 2005 Eacuteditions Dilecta
Vingt-cinq poegravemes 1918 reacuteeacuted 2006 Eacuteditions Dilecta
Sept manifestes Dada premiegravere eacutedition 1924 avec des dessins de Francis Picabia reacuteeacuted 2005 Eacuteditions Dilecta
LrsquoHomme approximatif 1931
Parler seul 1955
1- Dubegravert en 1916 a Zurich per le coble drsquoartistas Hugo Ball e Emmy Hennings acuegravelh de
joves artistas e escriveires amb la tograveca de crear un centre de divertiment artistica
2- Poegraveta escrivan e psiquiatre alemand
3- Pintre dessenhaire e escrivan franceacutes
4- Escrivan jornalista e nacionalista franceacutes
5- Movement intellectual franceacutes que dins un esperit libertagraveria e esquerrista defend
lrsquoindependeacutencia argerianaLa revista DADA
Parler Seul illustrat per Mirograve
26 ndash Lo Diari
Coma literari e ancian estudiant en Letras Modegravernas ai totjorn una certana malfisanccedila envegravers le tractament que la nogravestra epograveca resegraverva als tegravextes laquo petits raquo sovent butats als marges duna literatura que les jutja trogravep populars pas pro sabents o interessants Ogravem pensaragrave per exemple a las fablas de La Fontaine recitadas penosament e negraveciament per generacions de drollets que sespegraveran pas quanegravesson mai enlagrave que les dos o tres vegraverses de morala quand estudiants en Letras pogravedon consacrar oras a una sola Aquograversquos vertat per las Fables coma pels contes Ccedilaquelagrave laprogravecha condescendenta superficiala o de cograveps folclorista (al sens marrit del tegraverme) pausa problegravema drsquoautant que le succegraves en librariaacute se desmentiacutes pas al contrari Egravera doncas urgent de sinteressar seriosament e amb benvolenccedila a aquela question del conte ccedilograve que Contes dun deman acabat nos dona lescasenccedila perfiegraveita de far Una instruccion mai o mens inexistenta leacutesers limitats comunautats e familhas gropadas sarradas aqueste contegravext es indissociable de lrsquoatge daur del conte Dins le cercle de la velhada de la fegravesta de vilatge o simplament del fuogravec retrobam la primiegravera pegraveira del conte le contaire Ccedilograve que vesegravem uegravei coma tegravextes egraveran a la debuta istograverias oralas presas en carga per un contaire per lauditograveri dins una tradicion plurimillenagraveria Pensatz que LIlliade et LOdysseacutee comencegraveron atal Indispensable a lor conservacion la mesa a lescrit dels contes a coma inconvenient de les immobilizar e mai de les estofar Assegurada per dos contaires (Eacuteric Roulet e Nathalie Roulet-Casaucau) lescritura ven completar la natura primiegravera del conte sens la contrariar brica E mai vist que nos balhan accegraves a versions audio e mesas en musica (disponiblas en linha) Pas cap de posca sus aqueles contes laquo Eacutecrire en gascon agrave loreacutee du XIIe siegravecle est une gageure Cet ouvrage accompagne-t-il les derniers eacuteclats dune langue et dune culture milleacutenaire qui fut celle de lAquitaine jusquagrave nos jours ou se fait-il leacutecho dun nouvel avenir Ce sera au futur den deacutecider un futur qui pourrait bien alors ne pas sachever raquo anoacutencia la quatrena de cobertura Una posicion lucida
que sembla empachar tot encombrament per la question de la lenga La votz occitana le tegravexte bilinguumle la dubertura sus lautre sens se desdire I a aquiacute un pont entre iegraver e uegravei pont apelat per aquestes racontes nascuts dins aquela lenga nogravestra Aquograve dit vos inviti a far le tegravest vos tanben un conte fonciona tant en occitan coma en franceacutes Un bilinguumlisme que dona pas limpression que foguegravet arrancat al tegravexte contra son grat sembla pro rare en edicion per egravesser notat Enfin e benlegraveu subretot son racontes intelligents dins la mesura qursquoan quicogravem a diacuteser a nos diacuteser sus nosaus quicogravem a nos ensenhar per pauc que nos mostregravesson pro dubegraverts per les daissar nos ensenhar ccedilograve quan apregraves de la sapieacutencia populara es a dire de lexperieacutencia Vos conselhar le libre savegravetz drogravelles felens nebots e nebodas la causa es aisida Demogravera sens dobte necessari dins una epograveca ont leducacion civica e ciutadana (es a dire al viure amassa) cantan sovent tan clar que dunis pensan seriosament a recorrir a la casegraverna Aquograve dit me pogravedi pas desfar de lidegravea que segravem nautres ndashles adultesndash que navegravem lo mai besonh Es que segravem pas nosauts que corregravem apregravep laquo Lo secret deu bonurraquo Se le conte cegraverca a agradar e instruire (placere et docere pels puristas) es tant per ensenhar als pichons coma per explicar (desplegar en latin) als grands laquoLes grandes personnes ne comprennent jamais rien toutes seules et cest fatiguant pour les enfants de toujours et toujours leur donner des explicationsraquo Antoine de Saint-Exupeacutery Aviacutes doncas ni a pro de prene per se pels autres per se divertir per pensar per legir e per ausir dins aquela edicion dun trentenat de Contes dun deman acabat a comenccedilar segur pel plaser Aldric Hagegravege
Recobrar lesseacutencia del conte
Contes dun deman acabat ndash Contes dun futur acheveacuteEacuteric Roulet Nathalie Roulet-Casaucau et Jean-Michel RivetEacuteditions Sud-Ouest 2016180 paginas Edicion bilinguumla e contengut de telecargar1490 euro
Critic
Lo Diari ndash 27
TecnrsquoogravecLos sites participatius en occitan Mantun projegravecte sus internet son collaboratius es a dire que lo monde i pogravedon participar per li far prene drsquoample Lor avantatge es que sovent son multilinguumles e disponibles per las comunautats linguumlisticas que ne fan la demanda Aquiacute una oportunitat per las lengas de Franccedila drsquoegravesser presentas demest totas las autras sens a priori ni empacha Aqueles projegravecte presentan lrsquointeregraves de prepausar de contenguts variats en lenga occitana plan utils per los que se lrsquoaprenon e los que la transmeton
LrsquoEnciclopegravedia de la vida (en angleacutes Encyclopedia of Life EOL) es un projegravecte de bioenciclopegravedia collaborativa en linha LrsquoEnciclopegravedia contendragrave a tegraverme un article dedicat a cada espegravecia vegetala a animala coneguda illustrat de videgraveos de sons drsquoimatges de grafismes e de tegravextes provesits per drsquoexpegraverts Lrsquointerfagravecia es disponibla dins mantuna lenga e entre autras en occitanEn queacute podegravetz ajudar dins la ficha de cada espegravecia podegravetz apondre lo(s) nom(s) en occitan
Openstreetmap es un projegravecte internacional fondat en 2004 amb lrsquoobjectiu de crear una mapa liura del mond disponibla dins un maximum de lengas diferentasEn queacute podegravetz ajudar dins la mapa podegravetz apondre lo nom occitan de cada toponim
Jocondlab Lo site internet JocondeLab es la fruta drsquouna experimentacion conduita pel ministegraveri de la Cultura e de la Comunicacion A per tograveca de facilitar laccegraves a las ressorsas culturalas francesas amb de publics novegravels en desvolopant lofegraverta multilenga del ministegraveri de la Cultura e de la Comunicacion sens que siaacute necessari de revirar las donadas vist quaquestas trograveban lo sieu equivalent merceacute a Wikipegravedia Dona accegraves en 14 lengas dont lrsquooccitan a mai de 300 000 notiacutecias illustradas extraitas de Joconde catalograveg de las colleccions dels musegraveus de FranccedilaEn queacute podegravetz ajudar podegravetz descriure las ogravebras artisticas en occitan e completar o crear las fichas Wikipegravedia drsquoaquelas ogravebras
La Wikipegravedia occitana es una enciclopegravedia gratuita e liura de dreit que prepausa mai de 85 000 articles redigits en lenga occitanaEn queacute podegravetz ajudar podegravetz escriure drsquoarticles novegravels sus de tegravemas que mestrejatz o repassar e prepausar de correccions se vesegravetz causas que srsquoameritan drsquoi retrabalhar Tanben podegravetz completar los articles que vos semblan pas pro denses
Lo Wikiccionari es un projegravecte gratuit de diccionari multilinguumlisme escrit amb la collaboracion de totes dins mai de 700 lengasEn queacute podegravetz ajudar podegravetz prepausar de mots novegravels que i son pas encara o las variantas dins vogravestre parlar se i es pas
Rapegravel Per poder profechar dels sites internet dins lor version en ogravec reglatz lrsquooccitan coma lenga favorita dins los paramegravetres de vogravestre navigador Atal suls sites multilinguumles la version occitana vos apareisseragrave prioritagraveriament siquenon podegravetz passar al costat de tot ccedilograve quexistiacutes sens o saber
Cedric Valmary
28 ndash Lo Diari
TV
Podegravetz creire que la cogravela de Tegrave Veacute Ogravec fai pas coma leis aubres srsquoendormiacutes pas a lrsquoautomne De segur que contunha sei rodatges e montatges per realizar son emission setmaniera Cada cogravep que pogravet cubriacutes leis eveniments revelators de la cultura occitana Arts plasticas musicas fegravestas occitanas espograverts regionaus amai la mograveto apareisson Mas auregravetz benlegraveu remarcat una rubrica que torna ara a la fin de cada emission Lenga drsquoOgravecLengo drsquoo Entre tempsEntre temps cronica novelaEn partenariat amb lo CIRDOC Tegrave Veacute Ogravec consacra
quauquei minutas a una pichograveta cronica a la fin de cada emission Lo principi es de demandar a una dei personas presenta dins lrsquoemission de dire qual es lo mot occitan qursquoaima miegravelhs lo qursquoaima lo mens e de vos faire partejar son cogravep de cograver dau moment Aquiacute la sensibilitat lrsquoideologia lo biais de viure de cadun apareis Lrsquoemission e sa cronica se pogravedon retrobar sus lo site de Tegrave Veacute Ogravec sus la pagina drsquoacuegravelh a httpteveoce-monsitecompagesacuelhpresentationhtml
Tegrave Veacute Ogravec se bolega
Estagis de formacion
En mai deis emissions e dei captacions regularas Tegrave Veacute Ogravec realiza de formacions tant per drsquoestagiaris solets coma per de grops En octogravebre lrsquoestagi laquo Lenga e imatges raquo dau CFPO de Besiegravers se debanegravet dins Tarn au Centre de vacanccedilas La Vitarelle Una campanha que comenccedilava de prene lo daurat de la davalada de bogravescs prigonds de camins misterioacutes de begravestias bregraveu un luogravec de sogravemi per filmar e per parlar e aprene la lengaUn luogravec de tria una cogravela aculhenta dins lo Centre drsquoestagiaris motivats que parlavan occitan e egraveran curioacutes de tot aquograve permetegravet un trabalh ben ritmat e agradiuLei dos formators de Tegrave Veacute Ogravec aviaacuten per pregravetzfach de sensibilizar leis estagiaris a la presa de vistas e au montatge per realizar un documentari De segur que la formacion fuguegravet drsquoen primiegraver teorica (una miegraveg jornada) per parlar dau cadratge dei presas de vistas dei plans diferents de la causida de lrsquoangle per lo film doncas de ccedilograve que faliaacute filmar Lo biais drsquoentrevistar fuguegravet tanben evocatCada grop partiguegravet amb son materiau au rescontre dei luogravecs e dei gents drsquoentrevistar e nos retrobegraverem sus lo terren per metre dins lei
camescogravepis tot ccedilograve que faliaacute coma rushesComenccedilegravet puegravei lo trabalh pesuc de montatge que de segur srsquoacabariaacute pas dins lei quatre miegravegs jornadas drsquoestagi mas puegravei Lo trabalh en comun permetegravet de crear un scenari collectiu puegravei drsquoaprene lo biais de crear un titol e de lrsquoafichar drsquoun biais particular Venguegravet enfin la causida dei rushes de pegar copar trabalhar E fau ben saupre qursquouna minuta de film demanda sovent una ora de trabalh au montaire Es un vertadiegraver trabalh de dentelaira passionada Lo film seragrave projetat au Festenau Rescontre de Sant Gervasi(30) lo 4022017Un autre estagi de formacion diferent aculhiragrave un jove estudiant en decembre Se destina a un mestiegraver de lrsquoaudiograve visuau e Tegrave Veacute Ogravec partejaragrave volontiegravers amb el sei coneissenccedilas
Se volegravetz trobar de ressons de tot nogravetre trabalh es aquiacute que vos fau anar httpteveoce-monsitecom
Lisa Grograves Presidenta de Tegrave Veacute Ogravec
Lo Diari ndash 29
Diariscope
Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver
Setmanas occitanas del Vilafracant
Mes de febriegraver mogravestra Marcelle Delpastre e Angeacutela Duval
2 de febriegraver Vilafranca 20h30 Inauguracion del Festenal
19 de febriegraver Complibat 15h Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues
25 de febriegraver Cenac 21h Bal occitan amb Les Bouilleurs de son
Contrebande e Bassacada26 de febriegraver Glegraveisa de Cenac 15h
Concegravert polifonic amb Lo Barrut
Mogravestras filmes confereacutencias concegravertsPrograma complet e contactes de retrobar sus nogravestre
site
Le 28 de geniegraver La Dictada occitana
Es que cal encara presentar la Dictada Occitana Organizada de pertot le 28 de geniegraver es lrsquoescasenccedila de se retrobar per un drsquoun desfiacutes ludic a lrsquoentorn de la lenga Esitatz pas a contactar las associacions occitanas per saber ont e cossiacute participar
Del 2 de febriegraver al 28 de mai
Daniel Spoerri les dadas des deux Daniel
Daniel Spoerri membre fondator del Nouveau Reacutealisme investit las cavas dels Abattoirs Expausa un cabinet de curiositats entre sas ogravebras sa colleccion e la de lrsquoistorian
e artista Daniel Cordier
wwwlesabattoirsorgexpositionsautour-du-nouveau-realisme
30 ndash Lo Diari
7 de geniegraver Agach sus J Bodon 17h30 Albi Per J Vialaret President de lrsquoOstal J Bodon wwwcentre-occitan-rochegudeorg 13 de geniegraver Teatre Les Galejaires 20h30 Molins laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes Cercle Occitan deth Coserans ndash claudinerivere-souillaorangefr
Rencontre MusiciansDanccedilaires 21h La Caunha (31 - Ostau de lrsquoArtesanat) Serada de danccedilas tradicionaus (scegravena obegraverta) Cercle Occitan de Carbona amp deu Volvegravestre michelpeze0456orangefr 14 de geniegraver Confereacutencia a Albi Partenariat CCOA UPT a Champollion laquo Lrsquoautodafeacute de 1834 agrave lrsquoHocirctel Rochegude raquo wwwcentre-occitan-rochegudeorg Nuegravech de la lectura 18h a Besiegravers (CIRDOC) Granda velhada ldquoViatge immobilrdquo jol signe del partatge de las lengas de las literaturas e de la descobegraverta de lrsquoautre fabricaoccitanicaeu Musica 10h a Rampoacutes (46) Musica canta danccedila e serada occitana 10h a 17h Rescontres musicians e danccedilaires 14h a 17h Rescontre de danccedilaires 18h AG 21h bal occitan wwwamtpquercycom Del 18 al 21 de geniegraver Ivernalas de Cabardeacutes a Puegravegnautiegraver Espectacles contes sopar espectacle-teatre Info e inscripcions ndash ieo11ieo-ocorg 19 de geniegraver Cafegrave occitan
18h30 Salon de tegrave laquoEn forme de Graalraquo ( jos resegraverva) Amb lo Centre Occitan del Paiacutes Castreacutes COPC ndash azalaiswanadoofr 20 de geniegraver Projeccion-Confereacutencia 18h30 Pagravemias (Espaci occitan) laquoCamins de Compostegravelaraquo per Guy Reilles seguit drsquoun manja-dreit IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 21 de geniegraver Bal Vesprada e serada a Lacapegravela-Caogravers Talhiegravers de musica a lrsquoentorn dels coire puegravei bal wwwassociationlagranjacom Florant Mercadiegraver 20h30 Puegravegnautiegraver (11) laquoLes Contes du Placardraquo Teatre Les Galejaires 20h30 a Balmar laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 22 de geniegraver Vesprada occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la gara) Danccedilas teatre tirada pel Telethon Cercle Occitan drsquoEspaliu 24 de geniegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 1 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius Departamentals 26 de geniegraver La Mal Coiffeacutee 18h30 a Tolosa (Place Andreacute Abbal) Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver Setmanas occitanas del Vilafrancat Mogravestras filmes confereacutencias concegraverts Programa complet sus nogravestre site
GENIegraveR FEBRIegraveRAgenda
Lo Diari ndash 31
28 de geniegraver 20ena dictada occitana de pertot en Occitagravenia e en defogravera
Cocanha Vilafranca de Roergue IEO del Vilafrancat 0665399311
1egraver de febriegraver A la descobegraverta drsquouna ogravebra 18h a Rodeacutes (Ostal de las Associacions) La Banda Jaume Landiegraver IEO ndash A Tots 2015 Din-trada dubegraverta e gratuita IEO 12 ndash 05 65 68 18 75 4 de febriegraver Concegravert-Bal 21h Caogravers (Sala de las fegravestas Begoacutes) Amb le grop Canccedilons drsquoOgravec Participacion liura Cercle Occitan de Caogravers Begoacutes lajardieorangefr Festenau Rescontre de videgraveo amator de 13h30 a 19h St Gervasi (30) Films occitans e en occitan per lrsquoassociacion Rayons drsquooc e TegraveVeacuteOgravec (long mestratge lo di-menge a 14h) Gratuit teveoce-monsitecom
Goulamasrsquok 19h a Puegravegserguiegraver (34) Fegravesta de la sortida de lrsquoalbum (maison du peuple) 9 de febriegraver Cafegrave Ciutadan 18h30 La Garriga (81 - Ostal dels Joves ) laquo De queacute lrsquooccitan pogravet menar a la nogravestra societat raquo COPC ndash azalaiswanadoofr 11 de febriegraver Bal de la Caneta 20h30 a Vic sus Cegravera (15) Amb Herveacute Brotto amp Guillaume Lopez e Radio Tutti feat Barilla Sisters contactieo-cantalcom Serada contes CafrsquoCausse Assiegraver Serada contes amb Segravergi Irondegravela reissajimdocomcafeacute-associatif-caf-causse 14 de febriegraver Estrena de la mogravestra ldquoOccitan Occitaniardquo 18h a Carcassona (Archius departamentals)
Amb una prestacion musicala de Mans de Breish Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals 18 de febriegraver Bal catalan-occitan Caramauccedil cocsegalagmailcom19 de febriegraver Teatre 15h a Complibat Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues IEO del Vilafrancat 0665399311 Vesprada Occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la Gara) Cants dichas danccedilas del paiacutes e teatre Cercle IEO de Roegravergue-Naut Eric Fraj (solo) A Mossolens fasetz-la-lenga-cabardesover-blogcom 23 de febriegraver Presentacion de libre 19h Nimes (Caire drsquoogravec) La benda dessenhada laquoLes ignorantsraquo drsquoEtienne Davodeau Gratuit 24 de febriegraver Bal Occitan 20h30 a Montcuc (46) Iniciacion drogravelles seguit drsquoun bal dab los Pastourels Confereacutencia 14h30 Castras (Ostal de las associacions) Ramon Ginolhac laquoLes reacutevoltes populaires en Occitanieraquo (fr) Dintrada liura e gratuita COPC ndash azalaiswanadoofr
Bal Occitan 21h a Cenac Amb Les Bouilleurs de son Contrebande e Bassacada IEO del Vilafrancat 0665399311 28 de febriegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 2 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals
HAUTEEacuteMOTION
HAUTE-GARONNELUCHON-SUPERBAGNEgraveRES PEYRAGUDES LE MOURTIS BOURG DrsquoOUEIL
RCS
Toul
ouse
B 3
87 9
87 8
11 -
Creacute
dits
pho
tos
Get
tyIm
ages
tourismeHGhautegaronnetourismecom
C
M
J
CM
MJ
CJ
CMJ
N
CD31 tourisme hiver pyr mag 210x270pdf 1 09112016 1622
Lo Diari ndash 3
E ua maqueta navegravera tagrave comenccedilar 2017
Com ac podetz constatar Lo Diari que contunha la sua mutacion e eth sueacute desvolopament Eth noste projegravecte qursquoavanccedila e eth public quersquons segueish Que versquon mercejam hegravera aquograve qursquoei la nosta recompensa magraveger
Un cogravep avanccedilat en mategraveria de difusion (version online papegraver abonament venta au numegravero) e un cogravep melhorat eth sueacute contengut eth noste magazine que contunha drsquoevoluar
Aqueste cogravep que nsrsquoegravem estacats a la fograverma a la presentacion a la mesa en valor de lrsquoescrit e doncas de lrsquoactualitat culturau en occitan Atau gragravecias ad aqueth Diari qursquoavem eth plaser de presentagraversquovs ua maqueta navegravera mes epurada mes clara mes dinamica mes modegraverna en un mot mes professionau
Aquera volentat drsquoadaptar la fograverma nrsquoei pas un objectiu megraves un mejan un mejan entagrave portar entagrave la lutz la cultura en occitan Ua cultura divegraversa traversada de plan drsquoinflueacutencias dab un estacament au tradicionau e ua produccion modegraverna
Que srsquoi tractaragrave de tot aquograve laguens drsquoaqueth numegravero dau Diari dau Punk classic de Papagrave Gahuacutes entiograve la reapropriacion de cantas a tegravexte de la belle eacutepoque per Aqueles drsquoun jogravec tradicionau (jogravec de dits) e drsquoinformatica en occitan drsquoautors classics e de libes de uei
Totun avant drsquoac descobrir quersquovs soeti ua bona annada e ua bona lectura
EditoSebastien pugin Reacutedacteur en chef
Papagrave Gahuacutes
4 ndash Lo Diari
o diariL La cultura en occitan
ABONNEMENTIEO MP - Lo Diari 11 rue Malcousinat31000 Toulouse
wwwlodiaricomle-magazinenoscontactarlodiaricom
DIRECTEUR DE LA PUBLICATION Pierre Loubegravere
REacuteDACTEUR EN CHEF Seacutebastien Pugin
REacuteDACTEUR amp MAQUETTISTE Aldric Hagegravege
avec lrsquoaide dePauline Di Giusto
IMPRESSION amp ROUTAGE PRD Millau
Remerciements agrave nos partenaires relecteurscontributeurs et collaborateurs
Lo Diari et lodiaricom sont des publications de lrsquoIEO Midi-Pyreacuteneacutees association sise 11 rue Malcousinat 31000 Toulouse
ISSN 2427ndash5735
Lo Diari ndash 5
La literatura vector del dialograveg de las culturas
Papagrave Gahuacutes
La Scogravepitone
La veirina entredubegraverta
Espogravert
3QA Aqueles
Novegravelas
Fotomatograven
Edicions
Tresaur en lum
Rescontre
Drsquoescart e de talvegravera
1012
2124
2726
282930
1415
16
18
20
Carte Blanche
Dossiegraver
Tristan Tzara
Tecnrsquoogravec
Critic
TV
Diariscope
Agenda
876
Somari
6 ndash Lo Diari
Fotomatograven
La TopinaLa Topina Bar tapas occitan a Tolosa
Ostal dOccitagravenia - 11 car Malcousinat 31000 Tolosalatopinacom
Segravetz installatz dempuegravei le 15 dabrial de 2016Un primiegraver bilanccedil Florent Salinieacute Ogravec mai de 2 500 aderents monde que venon tornan fan venir damics Monde que fan de la conviveacutencia una realitat
Perque laquoLa Topinaraquo Lo topin la topina es linstrument tipic e tradicional per far le manjar de cada jorn linstrument de la convivialitat e de la gastronomia Coma ditz lo provegraverbi laquo Lo melhor medecin es lo topin raquo
Topinejar Es un neologisme qursquoemplegam per diacuteser manjar amassa a La Topina o cosinejar a La Topina tanben Foguegravet emplegat coma exemple dins una confereacutencia de PSauzet (Professor de linguumlistica a Tolosa ndlr) Aquograve mogravestra qursquoes dintrat dins lo vocabulari
Lo Diari ndash 7
Apelada a comunicacions
Dins lencastre de sas recegravercas LLACS (Langues Litteacuteratures Arts et Cultures des Suds Universitat de Montpelhiegraver) organiza jornadas destudis Le 22 dabrial en partenari amb Le Cirdogravec se tendragrave un rescontre e una mogravestra a lentorn de Feacutelix Castan Poegraveta teorician militant lograveme a jogat un rogravetle considerable dins la vida culturala occitana pendent mai de la mitat dun segravegle e a encara uegravei una influeacutencia magraveger
Les organizators lanccedilan doncas una apelada a comunicacions a los que pogravedon participar a la valorizacion daquela personalitat dins les domenis ont exerciguegravet sas activitats Qualques suggestions per exemple
- La poeumltica castaniana
- La recepcion de logravebra pendent la vida de lautor e apregravep sa mogravert
- Ogravebras literagraverias e autres escrits (reflexions teoricas critica literagraveria e artistica correspondeacutencia)
- Castan e loccitanisme contemporanegraveu IEO notadament
- Las divegraversas edicions causida dels tegravextes causida grafica aparelh critic
- Establiment duna bibliografia rasonada de logravebra e de sa critica
Adreccedilar projegravectes dintervencion (tiacutetol amp resumit de 5 a 10 linhas) abans le 15 de geniegraver de 2017 a marie-jeannevernyuniv-montp3fr yanlespouxuniv-montp3fr e philippemarteluniv-montp3fr
Totas las programacions e publicacions de las equipas del LLACS son de retrobar sus wwwuniv-montp3frllacs
Concors de novegravelas
laquo Tota estabosida es a fintar lrsquoorguena granda jos la rosassa coquin de sogravert i manca un tudegravel raquoLo Lector del Val (associacion de bibliotegravecas del Lauragueacutes) vos prepausa un concors drsquoescritura de tegravext cort
- que debuta per la frasa ccedilai-sus - de 6 paginas (12 000 signes) al mai numerotadas croquetadas non signadas amb un tiacutetol
- de mandar en 6 cogravepias de papiegraver e una cogravepia numeric al mai tard lo 21 de febriegraver de 2017 a las adreiccedilas seguentas Lector del Val ndash 1 route de Pompertuzat ndash F-31450 Deyme e infolecteurduvalorg
Quatre categorias Escogravela primagraveria Collegravegi Licegraveu Adulte Vos cal pas doblidar de joacutenher la ficha drsquoinscripcion (se marcar en linha sul site ccedilai-jos e imprimir) Los melhors tegravextes seragraven publicats e enregistrats
Entresenhas (+33) 561 005 116 Regraveglament complet dins las 27 bibliotegravecas aderentas o sus internet wwwlecteurduvalorg
Rescontre vertadiegraver
Convidar un artista o un grop per parlar de la sortida de son album es plan Ne convidar quatre amassa per les far tanben dialogar entre eles aquograve correspond encara mai a la definicion del rescontre Le 9 de decembre dins lrsquoencastre dels Rescontres de la Tuta drsquoOgravec (IEO 31) quatre grops e musicians srsquoamassegraveron a lrsquoentorn de la bodega (e de sas variacions) Un moment de convivialitat musicala plan interessant tanben cada convidat portant sa vision sa sensibilitat per se presentar mai tanben per far lum suls autres Las sortidas presentadas son de retrobar a la rubrica Edicions
Novegravelas
8 ndash Lo Diari
jOmO Okcitanas
jOmO es un artista tolosenc esperan-tista Prepausa 12 tiacutetols del repertograveri occitan del lengadogravec al son de las crabas bodegas e autres instruments de sons amics dels Branca-Bodegaires Lescasenccedila de descobrir lEsperanto
jOmO OkcitanasVinilkosmo12 tiacutetols1315 euro
Craba
Segond disc de la seria consacrada a las bodegas occitanas Dins aquel monde la craba o bodega domina per sa talha Son volum e sas qualitats acosticas li balhan una placcedila reservada dins lo monde dels instruments a pogravecha
CrabaRobert MattaLa Confreacuterie des Souffleurs ndash CORNOC215 tiacutetols10 euro
Maxence CamelinQuand la craba crabidaragrave
laquo Quand la craba crabidaragraveLo crabidon faragrave lo tetaireQuand la craba crabidaragraveLo crabidon lrsquoaniragrave tetar raquoDisc de musica tradicionala del Naut-Lengadogravec Montanha Negra e Lauragueacutes Amb la participacion de Daniel Detammaecker Caroline Dufau e Xavier Vidal
Quand la craba crabidaragraveMaxence CamelinAEPEM23 tiacutetols15 euro
Edicions
Era hegravesta deth pogravercFegravesta del pograverc pelegravera o pegravele-porc totjorn lasseguranccedila de passar un bon moment Degravetz informators nos explican cossiacute passegravet e passa encara laquo la fegravesta pus polida de lannada raquo Gaitatz plan laquo dans le cochon tout est bon raquo
Era hegravesta deth pogravercRenaud LassalleEth Ostau ComengeacutesDVD 52 min sostitulat FR amp Ogravec15 euro
Lo Diari ndash 9
La toponimia de Molhac
Un novegravel obratge de toponimia es a mand drsquoespelir sus un vilatge de Tarn e Garona que se sona Molhac Srsquoi poiragrave trobar un estudi complet semantic e etimologic dels 84 noms de logravecs del vilatjogravet Es la darriegravera ogravebra de Paul Burgan lo cercaire plan conegut Coma totjorn la preseacutencia de lrsquooccitan seragrave massissa dins tot ccedilograve que tograveca lrsquoorigina dels toponims quitament se lo libre es en franceacutes per aver una audieacutencia mai fograverta Seragrave difusat mai que mai dins lo departament de Tarn e Garona mas se poiragrave comandar al pregravep de lrsquoassociacion Antonin Perbogravesc (IEO82 307 avenue de Montech Montauban tel 05 63 03 48 70)
Les noms de lieux de MouillacPaul BurganAssociacion Antonin Perbosc85 paginas 148 x 210 cm10 euro
Sus un long camin
laquo Aquel recuegravelh de poegravemas cortets de lrsquoamic Aimat Tastaire tograveca per sa jovenccedila drsquoinspiracion sa sinceritat e mai sa candidesa []Sa lenga es justa e srsquoendevina plan que lo sovenir dels viegravelhs qursquoausiguegravet dins son enfanccedila ogravebra mai que lrsquoestudi dins aquela escritura fograverccedila coloradaLo lector fulhetaragrave aquel obratge amb plaser car i trobaragrave lo resson de sa joventut progravepria raquo Extrait del prefaci
Sus un long camin Aimat TastaireIEO Ogravelt Edicions172 paginas 16x24cm990 euro
Bodega en viatge
Apuegravei la publicacion del DVD doble laquo Bodega buf de vida raquo desiri partejar uegravei los rencontres variats a lencogravep professionals e umans que man bastits Lo viatge prendragrave cograves pels diferents rencontres faits per la bodega e que li balhegraveron lescasenccedila de descobrir monds diferents e culturas variadas atal coma las fecas del carnaval de Limoacutes la gaita galiciana o la zampogna calabresa per parlar sonque daqueles Mas lo que viatja partiacutes den ccedilograve seu e pograverta son repertograveri progravepri que seragrave evocat notadament dins un conte en lenga nogravestra illustrat musicalament
Bodega en viatgeSogravefia JacquesndashSerano2 CD 46 tiacutetols22 euro
laquo Lenga del paiacutes crana e begravelaAl resson de luegravenh tan prigond
Aimi ta clamor tindaregravelaGatge drsquoun renovegravel fecond raquo
laquo Langue du pays fiegravere et belleAgrave lrsquoeacutecho lointain si profond
Jrsquoaime ta clameur sonoreGage drsquoun renouveau feacutecond raquo
990 euro
ISBN 979ndash10ndash93297ndash04ndash0
Aimat Tastaire
Sus un long caminhellip
Poesia
IEO Ogravelt Edicions
Sus u
n lo
ng c
amin
hellipA
imat
Tas
aire
Preacuteface de Roger Lassaque
Istoegraveras daci
Dempuacutes quauquas annadas lAcademia de Gascon de Sheishan (Gers) hegrave viacutever la lenga e la cultura gasconas per son talhegraver de lenga son grope de cant e sos espectaclesCada annada ua cogravela dactors e de contaires tots sogravecis de lAcademia pujan sus lempont a Seishan e dens dautes endrets entagrave contar e jogar en lenga occitana E tots los textes son creacions totalament ineditas causa pro rara qui samerita destar senhalada Lor gran interegraves ven deu fegravet que son inspirats per la societat dauegravei vista per gascons dauegravei Lidegravea quei donc venguda de regropar tots aqueths textes e deus publicar LAcademia de Gascon de Seishan que balha donc per aqueste obratge un testimograveni viu a la Literatura Occitana contemporanegravea
10 ndash Lo Diari
Tresaurs en lum amb lo CIRDOgraveC - Mediategraveca occitana
Dafnis e Alcimadura una opegravera occitana a la cort del rei
En plena mograveda dels grands motets barrogravecs un compositor decidiacutes de metre lrsquooccitan sul davant de la scegravena Lo 29 drsquooctobre de 1754 Daphnis et Alcimadure es la primiegravera opegravera occitana presentada davant la cort de Franccedila recampada a Fontainebleau
Nascut a Narbona Jean-Joseph Cassaneacutea de Mondonville (1711-1772) accediacutes en 1741 al tiacutetol de Jos Megravestre de Musica a la Capegravela reiala Conegut per sos grands motets coma lrsquoun dels mai grands compositors barrogravecs fa raionar la lenga e la cultura occitanas amb aquesta opegravera
En tot seguir lo modegravel classic de lrsquoopegravera pastorala alara de mograveda a la cort Mondonville conta las amors contrariadas del pastre Daphnis e de la jove Alcimadure Innograveva en redigir son opegravera totalament en occitan e en posar dins lo repertograveri musical popular occitan Per aquograve es estat acusat de plagiat per Grimm que li reprogravecha una semblanccedila amb lrsquoOpeacutera de Frontignan (1678) de Denis Fizes redigit en occitan Pasmens lrsquoopegravera fa miranda a la cort coma en proviacutencia Es al moment de sa traduccion en franceacutes que lo public srsquoen desvira Caldragrave esperar las annadas 1980 per sa re-creacion en dobertura de la primiegravera edicion del festenal Montpellier DanseAlara coregrafiat per Dominique Bagouet figura de la nograveva danccedila francesa Daphnis e Alcimadure
met encara un cogravep lo patrimograveni occitan al servici de la creacion contemporanegraveaPer ne saber mai sus Daphnis et Alcimaduree descobrir drsquoautras opegraveras occitanas www occitanicaeuopera
Edicion originala de la particion de Daphnis et Alcimadure Jean-Joseph Cassaneacutea de Mondonville Daphnis et Alcimadure pastorale languedocienne deacutedieacutee agrave Madame la Dauphine Repreacutesenteacutee agrave Fontainebleau devant leurs Majesteacutes les 29 octobre 4 novembre 1754 et par lrsquoAcadeacutemie royale de musique le 5 janvier 1755 Paris Bayard Vernadeacute 1755Coll CIRDOgraveC-Mediategraveca occitana aquisicion 2016
Lo Diari ndash 11
Qualques annadas apregravep la Querelle des Anciens et des Modernes lo mitan musical franceacutes srsquoanima per una nograveva controvegraversia la Querelle des Bouffons qursquoopausa los defensors de la musica francesa e los de la dobertura del mond musical que vogravelon italianizar lrsquoopegravera franceacutes Sens o saber amb Daphnis et Alcimadure Mondonville capita de conciliar los dos partits
Amb sa fograverma classica que respegravecta las regraveglas de la musica franceacutes Daphnis et Alcimadure contenta los partisans de lrsquoopegravera francesa De lor costat los tenents de lrsquoopegravera italian lausan la musicalitat de lrsquooccitan mai prograveche de lrsquoitalian e que permet una mai granda libertat drsquointerpretacion En mai Mondonville dona a sos interpregravets la mai larga libertat puegravei qursquoadapta lo tegravexte de lrsquoopegravera als dialegravectes occitans de totes los cantaires lengadocian gascon coma provenccedilal servisson lrsquointriga
12 ndash Lo Diari
Papagrave Gahugraves
Rescontre
Enfin 3 ans apregraves laquo Lo Virolet raquo eth grop de rock-punk occitan Papagrave Gahuacutes que sorteish eth sueacute dusau album entitolat laquo Calhavari raquo Un cogravep aver drin virat de pertot de Tarba entiograve Sirograves e de Rodeacutes entiograve Agedeth que decidegraven dentrar en estudiograve entagrave i enregistrar-i un navegraveth disc Entagrave ne saber mes quavem eth plaser dencontrar a Renaud Lassala eth navegraveth guitarrista dau grop gascon
Adiu Renaud ens pogravedes diacuteder quauques mots sus tu e presentar eth grop Papagrave Gahuacutes Adiu Quem hegraveci Renaud sui lo guitariste de Papagrave Gahuacutes despuish 2014 Quegravem un grop de rock influenccedilat preu punk laquo primari raquo de les annadas 1977 dinc a 1990 Quegravem quate (bateria baisha guitarra e cant) Que cagraventam en gascon e un chicogravet en franceacutes
Papagrave Gahuacutes qursquoei a lrsquoencogravep un grop radicau rebelle e punk e tanben un grop estacat au territograveri Drsquoaon ersquovs vieacute aqueth ligam hogravert dab la tegraverra e quin srsquoexprimeish ena vogravesta musica Qursquoegravem tot quate hogravert estacats au nograveste territograveri nadau Gino Mickey e Silvan a la Bigograverra jo a les Lanas Qursquoi am creishut e que nsrsquoam hargat ua cultura dessuacutes Donc adara atau com hogravert
Lo Diari ndash 13
de gegravents de le nogravesta generacion qursquoegravem un mescladiacutes de cultura mondialisada (grana influenccedila anglo-saxogravena en le musica) e drsquoidentitat locau Donc ne hegravem ni aus Americans ni aus Gascons laquo megrave gascon que mogravers raquo que viacutevem le nogravesta cultura drsquoun biaish descomplexat Lo ligam hogravert a le tegraverra que srsquoi torna trobar en los samples tots extregraveits de collectatges nogravestes (sonque quauques excepcions) dab locutors natius deu gascon Que balha com ua autenticitat au nograveste perpaus
Quin definireacutes la musica de Papagrave Gahuacutes sus aqueth darregraver album E i a ua evolucion despuish eth permegraver album Que diriacute qursquoes rograveck dab influenccedilas punk Apregraves jo suu permegraver album nrsquoi egraveri pas mes quersquom sembla qursquoi a ua evolucion Quersquom sembla estar megrave rock belegraveu megrave escur tanben shens de desbrombar lo costat amusiu Los tegravextes que son tanben megrave pregonds qursquoexprimen ua realitat un constat sus un mond dont es a cambiar Mes qursquoam volut har un disc vivant shens de nes interdiacuteser cantas megrave leugegraveiras un disc vivant percegrave digun nrsquoes pas enmalit 365 jorns sus 365 nrsquoes pas desconaire 365 jorns sus 365 nrsquoes pas pessimiste tostemps o veit tot en rogravesa a tot vira codic Lrsquoevolucion tanben que seragrave en los samples e en le soa utilisacion lo disc qursquoes com ua sola grana canta dont srsquoestanca pas jamegrave e los samples que hegraven lo ligam dab tot Quersquous am utilisats megrave pregonament dab megrave de puishenccedila artistica Ne son pas aquiacute entagrave ondrar queacute Que nrsquoi a samples sersquous vograveletz entegravener que ves vatz caler escotar lo disc en sancegraver
Laguens lalbum que vieacute que i auragrave ua canccedilon tota en franceacutes Lhegraveu la canccedilon mes punk E i a ua explicacion ad aquera causida Vertat em pensi tanben ques le megrave punk Ne segravei pas trogravep perqueacute se hadot atau en franceacutes Aquograve lo Silvan bat diu saber megrave plan que jo Mes quegravera belegraveu entagrave escopir a le faccedila deu monde laquo Giscard ves chapa megrave de 2 millions deuros per an raquo en le lenga de le Republica
Laguens daus albums de Papagrave Gahuacutes que senten ua atencion tota particulara a la lenga la sua autenticitat la sua qualitat Daon e vieacute aquera volentat Quegraven atz segravega-traucat lo peiacutes com am hegraveit Silvan e jo en hadents collegravectas quegraven atz enregistrat centenats de gegravents en le soa lenga mairau aunestament ne pogravedetz pas preacutener le question de le lenga com qui sen fot Aqueth monde que vsan dat ua paraula rica quevs cau tornar har soar aquesta lenga dab arrespegravect e dignitat Au mensh quensagravejam dat har atau
E veges un ligam entre la vogravesta musica harta de radicalitat e la causida de la lenga Bon dejagrave de har rograveck en ogravec ques ua causida radicau percegrave quarriacutebatz enqueth paradogravexe que cagraventatz en le lenga deu peiacutes mes le maja partida deu monde nev comprenen pas megrave Donc diacuteser laquo sen foacutetem que contuacutenham quegravem daciacute e quat vogravelem har atau e sonquatau raquo nes pas quauquarren de comun Quegravem gegravents ccedilam par autentics que ne chicanan pas alavetz que liugraveram lo dequograve dun sol trograveccedil Quegravem atau Com lensemble daus grops punks la vogravesta musica que pograverta ua energia plan vegedera en concegravert Ei ua dificultat entagrave vosauts a lora denregistrar Disem quam jogat un chic mens viste e que segravem aplicats Apregraves non lo qui pogravet jogar a huec que pogravet jogar a plaser Lo contrari nes pas forccediladament vrai
E i a un recepcion particulara dau public de musica rock-punk quan es vei arribar en concegravert un grop qui canta en occitan Qui a duas recepcions Gegravents dont son hogravert contegravents dentegravener a cantar en occitan e dauts que nes vinen veacuteder entagrave diacuteser laquo la musique est super mais on comprend pas les paroles raquo Alavetz jo queus demandi perqueacute ne van pas diacuteser aus grops franceacutes que cantan en angleacutes laquo On comprend pas les paroles raquo Le prograveva quexista totun encoegravera ua cegraverta diglossia dab les lengas ditas minoritagraverias Mes aquograve rai Les reaccions que son tostemps positivas E megrave que megrave lo public ques contegravent de veacuteder un grop ques devertiacutes que descona que comunica dab le gegravent que sauta que crida que trauca lempont que hegraven cagraveder los micrograves ques pegraverden les baguetas lo mediatograver les paraulas les nogravetas e que sen arrid Que pograveden diacuteser que Papagrave Gahuacutes en live ques un estorbilh mes un estorbilh que ne jogravega pas trogravep mau Quegravem un grop de rograveck permegraver queacute
SP
Lrsquoalbum laquo Calhari raquo qursquoei en venta sus eth site internet de Papagrave Gahuacutes papagahuscom
14 ndash Lo Diari
Se no avetz james entenut o leijut laquo EDS CRIDS raquo de Filadegravelfa de Gegraverda au mens escotatz aqueste laquo Donc quenze manca entre autas causas Ed noste vielh laquo Tograveca-i se gauzas raquo Queu nos cau prene de lont sieacute Tant qua morigrave morigrave per vive E Diu-bibann Venga quarribe Tostems Gascos Oeacute coma hieacute raquo Quin crit quin buf quin vam quin estrambograverd Ath eguau deths Camelat e Simin Palay era Dauna de Bigograverra que fegrave era granor deth Felibritge de Gasconha mes daver finit per aimar Maurras e tanplan Peacutetain que li ei tengut rigor Quaurian totun de li egravester reconeishents eths occitanistes no seria que pramor daqueri tres quei era era sola quadoptegravec ja lin costegravesse era grafia novegravela que Privat atau la poguegravec editar No sabi cap se nos podem imaginar coma cau ccedilograve que representegravec era Filadegravelfa de Gegraverda ena Occitania deth siegraveu tems de Baudean (65) e Banhegraveras de Bigograverra duscas a Malhana en passant per Bordegraveu Marselha e encara per finir Tolosa en 1950 triomfalament onorada peths Jogravecs Floraus e totas eras vilas petitas e granas on se tenguegraveren felibrejadas que daunejava quegravera regraveina arcuelhuda per herregraveras de monde celebrada peths mes grans eth Mistral en prumegraver Eras hadas ath siegraveu bregraveccedil quavian dat tots eths dons beutat cograver esperit e quan escriveragrave ua epopegraveia ara Bernadeta que pensi que de ua auta maniegravera quauragrave en cap era siegraveva destinada de uelhegravera de Banios venguda figura felibrenca sense paregravelha Mes de tots onorada aimada celebrada tostemps questaragrave deth villatjogravet siegraveu e que magrada de fegraver-vos descobrir un libe plan estonant dera laquo EUX raquo a prononciar laquo Eusses raquo benlegraveu coma sen amusa ara prumegravera paja un libe on fegrave eth portregravet plen damor e dumor deths laquo originaus raquo qua coneishuts a Gegraverda-en-Bigograverra libe qua volut o quei estada forccedilada descriacutever en franceacutes mes un franceacutes plan espeacutes de mots
gascons totun e de contes e cantas deth paiacutes ena lenga laquo Or agrave Gerde-en-Bigorre en signe de beacuteneacutediction du ciel il y avait en ce temps-lagrave quatorze simples cest-agrave-dire autant de poegravetes et deux fois plus de sages quen Helleacutenie au temps des Muses et des dieux raquo [] laquo EUX ce sont les maicirctres profonds les instructeurs silencieux et doux de mon enfance agrave qui je dois ce que je sais si je sais quelque chose et ce que je suis si je suis quelquun EUX ce sont les pauvres patients les simples illumineacutes qui ont fait la renommeacutee de mon village qui sappelle le VILLAGE-des-SIMPLES agrave cause deux que les imbeacuteciles prenaient pour des creacutetins raquo laquo Simple raquo quei laquo pegravec raquo en ccedilograve noste e que navem coneishut laquo pegravecs raquo coma les disian dont seragrave fegravet eth laquo Joan lo Pegravec raquo dera literatura plan mes malin queths pretenduts sapients Aciacute donc condats que son a plaser Hi-tyograven eth mes popular dit laquo Fils-du-ciel raquo adobaire de banastas de tistalhs de bascograveias e quogravem fasia danccedilar e cantar ath pont laquo des Rubans raquo pueish eth Catala dont era mission sus tegraverra egravera de prediacuteser eth temps pueish eth Trufon que cridava en crescendo tres laquo adichats raquo quavian eth poder de guarir eths maus deths negravervis e tanplan eth laquo mau dera tegraverra raquo e en seguir Poupoune eth remolaire broish e Labegravele violonaire ath clar de lua pueish daunas coma era Tette que mendicava en breccedilar un gatogravet laquo Teta at sue nano que canta nino Ed nano de Teta quei aqueste mino raquo e Touyou que soenhava eths cocuts e eras gelosas dab moscas o pesolhs embroishats e Nota-la fileuse que saludava eths toristes dun laquo Adichat yent begravestia raquo e que la remerciavan Que marregravesti quen i a quatorze E eths a vier quan dret a longa istoegravera cadun quauratz plaser a descobrir e que son tota era vida dun temps vielh mes viu vivent cargat de totas eras costumas istoegraveras faiccedilons de fegraver e de diacuteser qua enregistradas era Filadegravelfa e que nos liura en omatge aths dits pegravecs que son era sau dua tegraverra
Miquegraveu Pujogravel ref _ETHS CRIDS ed PRIVAT 1931 e laquo EUX raquo idem 1933
laquo EUX raquo DE FILADELFA DE GERDA
Drsquoescart e de talvegravera
Lo Diari ndash 21
La literatura fenegravestra dobegraverta sus lrsquoautre e lrsquoendacogravem mai
Los libres de lenfagravencia de ladolesceacutencia de ccedilograve intime los qursquoan marcat nogravestras experieacutencias de vida son indissociables de nogravestras istograverias familialas e de nogravestres percorses personals de nogravestres eiretatges e de nogravestres rencontres de nogravestras experieacutencias de le dobertura a lrsquoautre e a lrsquoendacogravem mai Los lectors son convidats a partejar aqueles moments qursquoan marcat lor descobegraverta del monde e que sovent lor an permeacutes de se reapropriar lor progravepria culturaEs aquograve que vogravel metre al lum lo CIRDOgraveC al moment drsquoaquesta primiegravera edicion de la Nuegravech de la lectura Quinas lecturas per quinas descobegravertas del monde Quinas escrituras vos an fait viatjar
Venegravetz partejar vogravestra experieacutencia de viatge en lectura dont que siatz Per aquograve vos sufiacutes de mandar lrsquoextrait drsquoun libre que vos a marcat sul tegravema de la dobertura al monde a las culturas a lrsquoexperieacutencia de lrsquoalteritat quina que siaacute la lenga drsquoescritura o de lectura de lrsquoogravebra Lrsquoacompanhatz drsquoun pichon testimoniatge personal per donar enveja de lo legir e lo torn es jogat Nos podegravetz mandar vogravestras contribucions siaacute diregravectament per mail a viatge-immobilcirdocfr siaacute sus la pagina facebook httpswwwfacebookcomLoviatgeimmobil
La literatura vector del dialograveg de las culturas
A lrsquoocasion de la primiegravera Nuegravech de la lectura organizada dins la Franccedila tota en geniegraver que ven lo CIRDOgraveC lanccedila una campanha participativa sul tegravema dels libres que nos an dobegraverts al monde Punt magraveger de lrsquooperacion la mediategraveca interregionala occitana organizaragrave lo 14 de geniegraver de 2017 una granda velhada intitulada laquo Viatge immobil raquo placcedilada jol signe del partatge de las lengas e de las literaturas e de la descobegraverta de lrsquoautre
Dossiegraver
22 ndash Lo Diari
In linguae occitanae mundi lo monde vist per la literatura occitana
La literatura occitana una literatura regionalista que lo sol orizont ne seriaacute son terrador drsquoorigina Lo prejutjat es tenaccedil quitament se los escrivans occitans an pas quitat de contar lo mondeDe lrsquoEdat Mejana a nogravestres jorns de lrsquoOrient somiat dels trobadors als escrivans viatjaires actuals la literatura occitana a pas jamai daissat de dire lo monde a travegravers lo prisme de sa situacion de caireforc entre Eurogravepa e Mediterranegravea que nrsquoa fach una de las lengas de passatge de las mitologias drsquoOrient cap als imaginaris literaris drsquoEurogravepaAlem Surre-Garcia bon coneisseire dels passatges Orient-Occident traccedila regularament lo camin de la fabla a travegravers los continents e los millenis de fablas indianas de Bidpaiuml que viran e reviran dins la Pegraversa de Kalicircla wa Dimna en arabi amb Ibn al-Muqaffa qursquoacogravesta Eurogravepa per la brilhanta civilizacion
drsquoAl-Andalus tegraverra drsquoescambis feconds entre monde arabi e monde crestian Sus la peninsula iberica Pierre Alphonse e Ramon Llull compilan adaptan srsquoaproprian la fabla dels animals que raconta los ogravemes Puegravei passa los Pirenegraveus ont lo trobador Arnaud de Carcassegraves compausa las Nogravevas del Papagaiuml
Aquesta nuegravech de la lectura seragrave una novegravela ocasion de descobrir lo monde a travegravers lrsquoagach dels autors occitans totas epogravecas confondudas De lrsquolaquo amor de luegravenh raquo de Jaufre Rudegravel a las Nomadas drsquoAnna Regord cossiacute los autors occitans nos an fach viatjar amb lors racontes Quin agach pogravertan sul monde Gragravecias al roman la poesia la novegravela certans drsquoentre eles nos an entraiumlnats dins de luogravecs visitats o somiats que veirem benlegraveu pas jamai
Dins Nomadas (IEO edicions 2008) Anna Regord nos fa descobrir lo desegravert e sos abitants Son raconte es lo drsquoun viatge e drsquoun rencontre amb un pograveble nomada mas tanben un autre univegravers un environament ostile mas vivent La descobegraverta de lrsquoautre de lrsquoendacogravem mai de la vida quotidiana e de las costumas son al cograver drsquoaqueste obratge
laquo Gegravestes mimicas paraulas mescladas tantes mejans de se dubrir a ccedilograve desconegut cap de lengatge inaccessible Ni mai empaches ni mai embolhs se trapan pas dins cap de lenga srsquoencavan sonque dins lo cograver dels ogravemes barrats E quand me pren de canturlejar Friacutea sul drsquoabograverd estonada me faragrave legraveu lo respons pro que la pregravegue un pauc Aital quo una quora lrsquoautra caduna nogravestra lenga butam de canccedilonetas dusca a mesclar las voses dins una cantadissa de repics malsegurs e rires mai que pus raquo
laquo Me soi dit seriaacute aisit de virar e de far lo torn del monde raquo
La longue route de Bernard Moitessier legida per Isabelle Franccedilois meteira en scegravena comediana viatjaira
Quant i a 4 ans drsquoaquograve ai traversat lrsquoAtlantic sus mon bategraveu ai legit un pauc totes los navigadors mas per ieu lo que mrsquoa lo pus marcat egravera lo Moitessier Dins aqueste librogravet nos conta sa primiegravera corsa a lrsquoentorn del monde en solitari (qursquoegravera de tot biais la primiegravera sens tota la tecnologia qursquoan en aqueste moment) Son viatge en dedins e en defogravera egraveri ieu a lrsquoalba de faire ma traversada de lrsquoAtlantic e podiaacutei pas mrsquoimaginar perque el quant la corsa egravera acabada a contunhat a pas volgut las onors a getat de botelhas a la mar per dire sa decision contunhar de navegar apregravep tantes meses passats en mar e a fait un torn del monde de maiAviaacute escrit a sa dogravena perdon mai soi trogravep ben dins mon ritme dins mon alenE quand ieu apregravep 2 meses de mar apregravep una pausa als Accedilograveres quand egravera lrsquoora de dintrar en Mediterranegravea per rejoacutenher lrsquoostal soi arribada a Gibartar e aquiacute me soi dit seriaacute aisit de virar e de faire lo torn del monde ai pas agut lo coratge egraveri pas soleta sus lo bategraveu mas ai compres mai que mai lo Moitessier
La Longue Route (Arthaud 1971) de Bernard Moitessier es lo raconte autobiografic de son periple pendent la primiegravera corsa del Golden Globe Challenge torn del monde a la vela en solitari e sens escala en 1968 En passant lo Cap de Bona Esperanccedila sul camin del retorn cap a Eurogravepa mentre qursquoes a mand de remportar la corsa catapulta amb lajuda duna fonda un messatge sus un cargo laquo Contunhi sens escala cap a las illas del Pacific perque soi uroacutes en mar e benlegraveu tanben per me salvar lrsquoanma raquo
Vos tanben partejatz vogravestras experieacutencias de lectura sus httpswwwfacebookcomLoviatgeimmobil
Lo Diari ndash 23
Elogravegi de la traduccion
Se certans an fach lo viatge o lrsquoan somiat e nos an permeacutes a nautres tanben de lo menar per lors racontes drsquoautres an decidit de nos far tastar los plasers drsquoautras literaturas amb la traduccionAqueste cogravep los autors fan pas mai los viatges mas son las lengas que srsquoescagravembian Alara es un cogravep de mai question de partatge Lo decograver es plantat lrsquoistograveria es racontada los paiumlsatges descriches las odors lrsquoambianccedila tot i es e poiriam
pas far melhor rai Los traductors intervenon per o melhor comprene e ne poder sasir lrsquoesseacutencia Nrsquoes atal pels tractats de medecina drsquoAlbucasis dels quatrins drsquoOmar Khayyam dels racontes drsquoAndreacute Brink del Romancero gitano de Federico Garcia Lorca o de lrsquounivegravers fantastic drsquoHoward Phillips Lovecraft
Portulan - Itinerari en Orient raconte de viatge en dos volums de Roland Peacutecout Aqueles dos libres pareguts en 1978 e 1980 racontan los viatges de lrsquoautor en Afganistan pel primiegraver en 1971 e 1974 e de delagrave cap a Iacutendia e lo Nepal pel segond qualques annadas pus tard Una novegravela edicion revista per lrsquoautor dels dos obratges en un sol volum a vist lo jorn en 2013 a las edicions Vent Terral Luegravenh del jornal de bograverd o de la cronica mai prograveche de la progravesa poetica nos i fa descobrir los paiumlsatges los rencontres los caminaments
A lrsquoocasion de la primiegravera Nuegravech de la lectura lo 14 de geniegraver que ven de 18h a 22h long drsquouna serada dedicada al laquo Viatge immobil Voyage immobile raquo lo CIRDOgraveC ndash Mediategraveca occitana se transformaragrave en grand salon de lectura babelian ont cadun poiragrave causir son environament son espaci sa posicion per partir en viatge drsquoun continent drsquouna lenga drsquoun tegravexte a lrsquoautre Dedicada al plaser de lrsquoimaginari del viatge literari e del rencontre de lrsquoautre aquesta serada seragrave organizada amb un ensemble de partenaris locals coma de lrsquoespaci occitan implicats dins lo dialograveg de las culturas e tanben amb los diferents actors de la cadena regionala del libre Lecturas contes intervencions musicalas en franceacutes en occitan e dins fograverccedila lengas mai se succediragraven per que cadun pogravesca trobar son compte dins aquela serada drsquoescambis
e de viatges sens que calga quitar las installacions de la mediategraveca Aquesta Nuegravech de la lectura seragrave lo moment de viure o reviure de partejar en tot cas aqueles moments drsquoevasions literagraverias sens qursquoaja calgut se desplaccedilar drsquoaiciacuteEn tota convivialitat se legiragrave escambiaragrave somiaragrave de lrsquoendacogravem mai dels escrivans a lrsquoentorn dels rites de celebracion del partatge e de la porositat de las culturas long drsquouna ceremonia del tegrave universala del Japon al Magregraveb en passant pel tea-time britanic e los rituals de las velhadas occitanas que celegravebran lrsquoart de lrsquooralitat
laquo Tu e mai elei voudriatz ben escambiar lrsquoespitalitat de la rota Una estrategia complicada debana sei rusas per triomfar dei leis de la retenenccedila e de la discrecion Drsquounei srsquoavesinan un pauc te fan la saludada ambeacute la man sus lo cograver Tu pariegraver e senhalas lo fuogravec coma ton tibanegraveu Per un cogravep siaacutes tu lo convidaire An lrsquoexcusa de trsquoadurre un melon as lrsquoexcusa de li ofrir lrsquoegraverba ont siaacutes estalat melhora que lrsquoermagraves ont an laissat la maquina Un melon es legraveu retalhat Denegas que siaacutes convidaire e prepausas un peis a mitat crus encara sus lo magre dau fuogravec Son detz que srsquoesparpalhan per lei cogravelas e legraveu fach venon sabentament crosar sus lo fogau de morcegraveus de lenha blanca acampada aquiacute ont cresiaacutes que creissiaacute ren que la pegraveiraAlara srsquoengimbra la fegravesta sembla-simpla dau partatge raquo
Peacutecout Roland Portulan - Itinerari en Orient Vent Terral 2013
Programa
24 ndash Lo Diari
Tristan Tzara(1896 - 1963)
Le 5 de febriegraver de 1916 amb Richard Huelsenbeck2 balhan naissenccedila a DADA que vendragrave amb la redaccion de son Sept Manifestes Dada un movement internacional literari e artistic Una galariaacute DADA es dubegraverta Tzara i balha confereacutencias sus lrsquoart nouveau e lrsquoart abstrai Una revista DADA es creada e coneisseragrave una difusion importanta a lrsquointernacionala Tzara nrsquoescriuragrave les primiegravers tegravextes bull La premiegravere aventure ceacuteleste
de M Antipyrine (1916) bull Vingt-cinq poegravemes (1918) bull Sept Manifestes Dada bull (1916 ndash 1924)
Aquograve dit se le movement DADA es plan conegut als Estats-Units en Eurogravepa e mai encara en Franccedila Tzara es un pauc mens conegut En 1919 Tristan Tzara rejunta Paris ont comenccedila a trebalhar per una de las revistas Dada p a r i s e n c a laquo L i t t e r a t u r e raquo encoratjat per artistas joves que se sonan Andreacute Breton Louis Aragon Philippe Soupault Paul Eluard En 1920 torna rescontrar Francis Picabia3 un segond cogravep e amb cal entretenguegravet una correspondeacutencia dempuegravei de
1915 Amassa se lanccedilan dins diversas activitats (literagraverias artisticas esporivas) qursquoan per per tograveca de tustar le public e vogravelon destruir las structuras tradicionalas del lengatge
En 1921 les dadaiumlstas organisan le procegraves (factici) de Maurice Barregraves4 acusat de laquocrime contre la sucircreteacute de lrsquoespritraquo presidit per Andreacute Breton Tzara se retrograveba amassa les testimogravenis Aquesta manifestacion a lrsquoeissida de quala Barregraves seragrave simbolicament condemnat a vint ans drsquoogravebras forccediladas es a lrsquoorigina de la dislocacion de DADA mantuns participants Tzara le primiegraver refusant tota forma de justiacutecia quitament organizada per DADAApregravep le procegraves constituiragraven diferents movements bull les dadaiumlstes (TZARA) bull les surreacutealistes (BRETON
SOUPAULT) bull les anti-dadaiumlstes bull anti-surreacutealistes (PICABIA)
En 1929 integravegra le movement surrealista quin dins le lanccedil dadaiumlsta lausa lrsquoanti-borgesiaacute lrsquoanti-nacionalisma e la provocacion consiroacutes drsquoagir sus la societat si que
DADA al Cabaret Voltaire
Zurich 1915 La guegraverra ccedilograve mai violenta que monde coneguegravet fins ala enragravebia Al miegraveg drsquoaqueste massacre sagnoacutes al cuograver drsquouna joinesa europenca revoltada al Cabaret Voltaire1 un movement novegravel ven de nagraveisser Va defiar la guegraverra remetre en causa totas las convencions e contrariantas ideologicas esteticas e politicas crear una ruptura radicala amb tota la Literatura e lrsquoArt que precediscanA son cap un jove romaneacutes de 20 ans Tristan Tzara
Lo Diari ndash 25
non sus individuacute sens tombar dins lrsquoembrigadament Tzara consacra son temps a la reconciliacion entre surrealisma e marxisma Aderiacutes al Partit Comunista Franceacutes en 1936 al quitar le Movement Surrealista
Pendent la Segonda Guegraverra Mondiala junta la Resistencia Es drsquoaquel periogravede que data son interegraves per la lenga drsquoogravec A tolosa a la fin de la Guegraverra presidiacutes le Centre dels intellectuals dirigiacutes lrsquolaquo Eacutemission litteacuteraire de la Reacutesistance raquo a Radio-Toulouse e contribuiacutes a la fondacion de lrsquoInstitut drsquoEstudis Occitan Tzara elabogravera un projegravecte vertadiegraver de centre cultural Prepausa la mesa en placcedila drsquouna bibliotegraveca occitana drsquoEstat amb una publicacion regulara dels classics de la lenga drsquoogravec ccedilograve qursquoes encara uegravei una de las missions centralas de la Federacion dels IEO De 1946 a 1963 srsquoengatja dins divegraversas revistas literagraverias e publica vagraverias de sons poegravemas acumulats pendent
pendent la Guegraverra tanben estudis e criticas (Desnos Eacuteluard Picasso Rimbaud) Sons engatjaments politics le raprogravecha dels umanistas muda progressivament cap a la poeumlsia lirica Sons poeumlmas revelan lrsquoangoissa de son arma pregravesa entre la revogravelta e esbalausiment en fagravecia de la tragegravedia quotidiana de la condicion umana Sas ogravebras de la maturitat son LrsquoHomme approximatif (1931) Parler seul (1950) e La Face inteacuterieure (1953) Dins sas ogravebras le lengatge anarquic dels mots mesclats del dadaiumlsme seragraven remplaccedilats per una lenga dificila mas umanisada
Daissa le Partit comunista en 1956 per protestar contra la repression sovietica de la revolucion ongresa En 1960 signa le Manifest des 1215 sul dreit de lrsquoinsomission pendent la guegraverra drsquoArgeria e pren le partit contra le colonialisme en Africa Tristan Tzara moriguegravet a Pariacutes le 25 de decembre de 1963
Se Tzara merita plan sa placcedila dins le memograveri notablament literagraveria es ccedilograve primiegraver merceacute a son trebalh de deconstruccion e de destruccion dels lengatges ategravestan sas ogravebras Enlagrave lor longevitat dubriguegraveron camins magravegers a lrsquoart contemporanegraveu e son etapas crucialas dins lrsquoIstograveria de lrsquoArt
PDG
Bibliografia
La Premiegravere Aventure ceacuteleste de Mr Antipyrine premiegravere eacutedition 1916 avec des bois graveacutes et colorieacutes par Marcel Janco reacuteeacuted 2005 Eacuteditions Dilecta
Vingt-cinq poegravemes 1918 reacuteeacuted 2006 Eacuteditions Dilecta
Sept manifestes Dada premiegravere eacutedition 1924 avec des dessins de Francis Picabia reacuteeacuted 2005 Eacuteditions Dilecta
LrsquoHomme approximatif 1931
Parler seul 1955
1- Dubegravert en 1916 a Zurich per le coble drsquoartistas Hugo Ball e Emmy Hennings acuegravelh de
joves artistas e escriveires amb la tograveca de crear un centre de divertiment artistica
2- Poegraveta escrivan e psiquiatre alemand
3- Pintre dessenhaire e escrivan franceacutes
4- Escrivan jornalista e nacionalista franceacutes
5- Movement intellectual franceacutes que dins un esperit libertagraveria e esquerrista defend
lrsquoindependeacutencia argerianaLa revista DADA
Parler Seul illustrat per Mirograve
26 ndash Lo Diari
Coma literari e ancian estudiant en Letras Modegravernas ai totjorn una certana malfisanccedila envegravers le tractament que la nogravestra epograveca resegraverva als tegravextes laquo petits raquo sovent butats als marges duna literatura que les jutja trogravep populars pas pro sabents o interessants Ogravem pensaragrave per exemple a las fablas de La Fontaine recitadas penosament e negraveciament per generacions de drollets que sespegraveran pas quanegravesson mai enlagrave que les dos o tres vegraverses de morala quand estudiants en Letras pogravedon consacrar oras a una sola Aquograversquos vertat per las Fables coma pels contes Ccedilaquelagrave laprogravecha condescendenta superficiala o de cograveps folclorista (al sens marrit del tegraverme) pausa problegravema drsquoautant que le succegraves en librariaacute se desmentiacutes pas al contrari Egravera doncas urgent de sinteressar seriosament e amb benvolenccedila a aquela question del conte ccedilograve que Contes dun deman acabat nos dona lescasenccedila perfiegraveita de far Una instruccion mai o mens inexistenta leacutesers limitats comunautats e familhas gropadas sarradas aqueste contegravext es indissociable de lrsquoatge daur del conte Dins le cercle de la velhada de la fegravesta de vilatge o simplament del fuogravec retrobam la primiegravera pegraveira del conte le contaire Ccedilograve que vesegravem uegravei coma tegravextes egraveran a la debuta istograverias oralas presas en carga per un contaire per lauditograveri dins una tradicion plurimillenagraveria Pensatz que LIlliade et LOdysseacutee comencegraveron atal Indispensable a lor conservacion la mesa a lescrit dels contes a coma inconvenient de les immobilizar e mai de les estofar Assegurada per dos contaires (Eacuteric Roulet e Nathalie Roulet-Casaucau) lescritura ven completar la natura primiegravera del conte sens la contrariar brica E mai vist que nos balhan accegraves a versions audio e mesas en musica (disponiblas en linha) Pas cap de posca sus aqueles contes laquo Eacutecrire en gascon agrave loreacutee du XIIe siegravecle est une gageure Cet ouvrage accompagne-t-il les derniers eacuteclats dune langue et dune culture milleacutenaire qui fut celle de lAquitaine jusquagrave nos jours ou se fait-il leacutecho dun nouvel avenir Ce sera au futur den deacutecider un futur qui pourrait bien alors ne pas sachever raquo anoacutencia la quatrena de cobertura Una posicion lucida
que sembla empachar tot encombrament per la question de la lenga La votz occitana le tegravexte bilinguumle la dubertura sus lautre sens se desdire I a aquiacute un pont entre iegraver e uegravei pont apelat per aquestes racontes nascuts dins aquela lenga nogravestra Aquograve dit vos inviti a far le tegravest vos tanben un conte fonciona tant en occitan coma en franceacutes Un bilinguumlisme que dona pas limpression que foguegravet arrancat al tegravexte contra son grat sembla pro rare en edicion per egravesser notat Enfin e benlegraveu subretot son racontes intelligents dins la mesura qursquoan quicogravem a diacuteser a nos diacuteser sus nosaus quicogravem a nos ensenhar per pauc que nos mostregravesson pro dubegraverts per les daissar nos ensenhar ccedilograve quan apregraves de la sapieacutencia populara es a dire de lexperieacutencia Vos conselhar le libre savegravetz drogravelles felens nebots e nebodas la causa es aisida Demogravera sens dobte necessari dins una epograveca ont leducacion civica e ciutadana (es a dire al viure amassa) cantan sovent tan clar que dunis pensan seriosament a recorrir a la casegraverna Aquograve dit me pogravedi pas desfar de lidegravea que segravem nautres ndashles adultesndash que navegravem lo mai besonh Es que segravem pas nosauts que corregravem apregravep laquo Lo secret deu bonurraquo Se le conte cegraverca a agradar e instruire (placere et docere pels puristas) es tant per ensenhar als pichons coma per explicar (desplegar en latin) als grands laquoLes grandes personnes ne comprennent jamais rien toutes seules et cest fatiguant pour les enfants de toujours et toujours leur donner des explicationsraquo Antoine de Saint-Exupeacutery Aviacutes doncas ni a pro de prene per se pels autres per se divertir per pensar per legir e per ausir dins aquela edicion dun trentenat de Contes dun deman acabat a comenccedilar segur pel plaser Aldric Hagegravege
Recobrar lesseacutencia del conte
Contes dun deman acabat ndash Contes dun futur acheveacuteEacuteric Roulet Nathalie Roulet-Casaucau et Jean-Michel RivetEacuteditions Sud-Ouest 2016180 paginas Edicion bilinguumla e contengut de telecargar1490 euro
Critic
Lo Diari ndash 27
TecnrsquoogravecLos sites participatius en occitan Mantun projegravecte sus internet son collaboratius es a dire que lo monde i pogravedon participar per li far prene drsquoample Lor avantatge es que sovent son multilinguumles e disponibles per las comunautats linguumlisticas que ne fan la demanda Aquiacute una oportunitat per las lengas de Franccedila drsquoegravesser presentas demest totas las autras sens a priori ni empacha Aqueles projegravecte presentan lrsquointeregraves de prepausar de contenguts variats en lenga occitana plan utils per los que se lrsquoaprenon e los que la transmeton
LrsquoEnciclopegravedia de la vida (en angleacutes Encyclopedia of Life EOL) es un projegravecte de bioenciclopegravedia collaborativa en linha LrsquoEnciclopegravedia contendragrave a tegraverme un article dedicat a cada espegravecia vegetala a animala coneguda illustrat de videgraveos de sons drsquoimatges de grafismes e de tegravextes provesits per drsquoexpegraverts Lrsquointerfagravecia es disponibla dins mantuna lenga e entre autras en occitanEn queacute podegravetz ajudar dins la ficha de cada espegravecia podegravetz apondre lo(s) nom(s) en occitan
Openstreetmap es un projegravecte internacional fondat en 2004 amb lrsquoobjectiu de crear una mapa liura del mond disponibla dins un maximum de lengas diferentasEn queacute podegravetz ajudar dins la mapa podegravetz apondre lo nom occitan de cada toponim
Jocondlab Lo site internet JocondeLab es la fruta drsquouna experimentacion conduita pel ministegraveri de la Cultura e de la Comunicacion A per tograveca de facilitar laccegraves a las ressorsas culturalas francesas amb de publics novegravels en desvolopant lofegraverta multilenga del ministegraveri de la Cultura e de la Comunicacion sens que siaacute necessari de revirar las donadas vist quaquestas trograveban lo sieu equivalent merceacute a Wikipegravedia Dona accegraves en 14 lengas dont lrsquooccitan a mai de 300 000 notiacutecias illustradas extraitas de Joconde catalograveg de las colleccions dels musegraveus de FranccedilaEn queacute podegravetz ajudar podegravetz descriure las ogravebras artisticas en occitan e completar o crear las fichas Wikipegravedia drsquoaquelas ogravebras
La Wikipegravedia occitana es una enciclopegravedia gratuita e liura de dreit que prepausa mai de 85 000 articles redigits en lenga occitanaEn queacute podegravetz ajudar podegravetz escriure drsquoarticles novegravels sus de tegravemas que mestrejatz o repassar e prepausar de correccions se vesegravetz causas que srsquoameritan drsquoi retrabalhar Tanben podegravetz completar los articles que vos semblan pas pro denses
Lo Wikiccionari es un projegravecte gratuit de diccionari multilinguumlisme escrit amb la collaboracion de totes dins mai de 700 lengasEn queacute podegravetz ajudar podegravetz prepausar de mots novegravels que i son pas encara o las variantas dins vogravestre parlar se i es pas
Rapegravel Per poder profechar dels sites internet dins lor version en ogravec reglatz lrsquooccitan coma lenga favorita dins los paramegravetres de vogravestre navigador Atal suls sites multilinguumles la version occitana vos apareisseragrave prioritagraveriament siquenon podegravetz passar al costat de tot ccedilograve quexistiacutes sens o saber
Cedric Valmary
28 ndash Lo Diari
TV
Podegravetz creire que la cogravela de Tegrave Veacute Ogravec fai pas coma leis aubres srsquoendormiacutes pas a lrsquoautomne De segur que contunha sei rodatges e montatges per realizar son emission setmaniera Cada cogravep que pogravet cubriacutes leis eveniments revelators de la cultura occitana Arts plasticas musicas fegravestas occitanas espograverts regionaus amai la mograveto apareisson Mas auregravetz benlegraveu remarcat una rubrica que torna ara a la fin de cada emission Lenga drsquoOgravecLengo drsquoo Entre tempsEntre temps cronica novelaEn partenariat amb lo CIRDOC Tegrave Veacute Ogravec consacra
quauquei minutas a una pichograveta cronica a la fin de cada emission Lo principi es de demandar a una dei personas presenta dins lrsquoemission de dire qual es lo mot occitan qursquoaima miegravelhs lo qursquoaima lo mens e de vos faire partejar son cogravep de cograver dau moment Aquiacute la sensibilitat lrsquoideologia lo biais de viure de cadun apareis Lrsquoemission e sa cronica se pogravedon retrobar sus lo site de Tegrave Veacute Ogravec sus la pagina drsquoacuegravelh a httpteveoce-monsitecompagesacuelhpresentationhtml
Tegrave Veacute Ogravec se bolega
Estagis de formacion
En mai deis emissions e dei captacions regularas Tegrave Veacute Ogravec realiza de formacions tant per drsquoestagiaris solets coma per de grops En octogravebre lrsquoestagi laquo Lenga e imatges raquo dau CFPO de Besiegravers se debanegravet dins Tarn au Centre de vacanccedilas La Vitarelle Una campanha que comenccedilava de prene lo daurat de la davalada de bogravescs prigonds de camins misterioacutes de begravestias bregraveu un luogravec de sogravemi per filmar e per parlar e aprene la lengaUn luogravec de tria una cogravela aculhenta dins lo Centre drsquoestagiaris motivats que parlavan occitan e egraveran curioacutes de tot aquograve permetegravet un trabalh ben ritmat e agradiuLei dos formators de Tegrave Veacute Ogravec aviaacuten per pregravetzfach de sensibilizar leis estagiaris a la presa de vistas e au montatge per realizar un documentari De segur que la formacion fuguegravet drsquoen primiegraver teorica (una miegraveg jornada) per parlar dau cadratge dei presas de vistas dei plans diferents de la causida de lrsquoangle per lo film doncas de ccedilograve que faliaacute filmar Lo biais drsquoentrevistar fuguegravet tanben evocatCada grop partiguegravet amb son materiau au rescontre dei luogravecs e dei gents drsquoentrevistar e nos retrobegraverem sus lo terren per metre dins lei
camescogravepis tot ccedilograve que faliaacute coma rushesComenccedilegravet puegravei lo trabalh pesuc de montatge que de segur srsquoacabariaacute pas dins lei quatre miegravegs jornadas drsquoestagi mas puegravei Lo trabalh en comun permetegravet de crear un scenari collectiu puegravei drsquoaprene lo biais de crear un titol e de lrsquoafichar drsquoun biais particular Venguegravet enfin la causida dei rushes de pegar copar trabalhar E fau ben saupre qursquouna minuta de film demanda sovent una ora de trabalh au montaire Es un vertadiegraver trabalh de dentelaira passionada Lo film seragrave projetat au Festenau Rescontre de Sant Gervasi(30) lo 4022017Un autre estagi de formacion diferent aculhiragrave un jove estudiant en decembre Se destina a un mestiegraver de lrsquoaudiograve visuau e Tegrave Veacute Ogravec partejaragrave volontiegravers amb el sei coneissenccedilas
Se volegravetz trobar de ressons de tot nogravetre trabalh es aquiacute que vos fau anar httpteveoce-monsitecom
Lisa Grograves Presidenta de Tegrave Veacute Ogravec
Lo Diari ndash 29
Diariscope
Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver
Setmanas occitanas del Vilafracant
Mes de febriegraver mogravestra Marcelle Delpastre e Angeacutela Duval
2 de febriegraver Vilafranca 20h30 Inauguracion del Festenal
19 de febriegraver Complibat 15h Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues
25 de febriegraver Cenac 21h Bal occitan amb Les Bouilleurs de son
Contrebande e Bassacada26 de febriegraver Glegraveisa de Cenac 15h
Concegravert polifonic amb Lo Barrut
Mogravestras filmes confereacutencias concegravertsPrograma complet e contactes de retrobar sus nogravestre
site
Le 28 de geniegraver La Dictada occitana
Es que cal encara presentar la Dictada Occitana Organizada de pertot le 28 de geniegraver es lrsquoescasenccedila de se retrobar per un drsquoun desfiacutes ludic a lrsquoentorn de la lenga Esitatz pas a contactar las associacions occitanas per saber ont e cossiacute participar
Del 2 de febriegraver al 28 de mai
Daniel Spoerri les dadas des deux Daniel
Daniel Spoerri membre fondator del Nouveau Reacutealisme investit las cavas dels Abattoirs Expausa un cabinet de curiositats entre sas ogravebras sa colleccion e la de lrsquoistorian
e artista Daniel Cordier
wwwlesabattoirsorgexpositionsautour-du-nouveau-realisme
30 ndash Lo Diari
7 de geniegraver Agach sus J Bodon 17h30 Albi Per J Vialaret President de lrsquoOstal J Bodon wwwcentre-occitan-rochegudeorg 13 de geniegraver Teatre Les Galejaires 20h30 Molins laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes Cercle Occitan deth Coserans ndash claudinerivere-souillaorangefr
Rencontre MusiciansDanccedilaires 21h La Caunha (31 - Ostau de lrsquoArtesanat) Serada de danccedilas tradicionaus (scegravena obegraverta) Cercle Occitan de Carbona amp deu Volvegravestre michelpeze0456orangefr 14 de geniegraver Confereacutencia a Albi Partenariat CCOA UPT a Champollion laquo Lrsquoautodafeacute de 1834 agrave lrsquoHocirctel Rochegude raquo wwwcentre-occitan-rochegudeorg Nuegravech de la lectura 18h a Besiegravers (CIRDOC) Granda velhada ldquoViatge immobilrdquo jol signe del partatge de las lengas de las literaturas e de la descobegraverta de lrsquoautre fabricaoccitanicaeu Musica 10h a Rampoacutes (46) Musica canta danccedila e serada occitana 10h a 17h Rescontres musicians e danccedilaires 14h a 17h Rescontre de danccedilaires 18h AG 21h bal occitan wwwamtpquercycom Del 18 al 21 de geniegraver Ivernalas de Cabardeacutes a Puegravegnautiegraver Espectacles contes sopar espectacle-teatre Info e inscripcions ndash ieo11ieo-ocorg 19 de geniegraver Cafegrave occitan
18h30 Salon de tegrave laquoEn forme de Graalraquo ( jos resegraverva) Amb lo Centre Occitan del Paiacutes Castreacutes COPC ndash azalaiswanadoofr 20 de geniegraver Projeccion-Confereacutencia 18h30 Pagravemias (Espaci occitan) laquoCamins de Compostegravelaraquo per Guy Reilles seguit drsquoun manja-dreit IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 21 de geniegraver Bal Vesprada e serada a Lacapegravela-Caogravers Talhiegravers de musica a lrsquoentorn dels coire puegravei bal wwwassociationlagranjacom Florant Mercadiegraver 20h30 Puegravegnautiegraver (11) laquoLes Contes du Placardraquo Teatre Les Galejaires 20h30 a Balmar laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 22 de geniegraver Vesprada occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la gara) Danccedilas teatre tirada pel Telethon Cercle Occitan drsquoEspaliu 24 de geniegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 1 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius Departamentals 26 de geniegraver La Mal Coiffeacutee 18h30 a Tolosa (Place Andreacute Abbal) Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver Setmanas occitanas del Vilafrancat Mogravestras filmes confereacutencias concegraverts Programa complet sus nogravestre site
GENIegraveR FEBRIegraveRAgenda
Lo Diari ndash 31
28 de geniegraver 20ena dictada occitana de pertot en Occitagravenia e en defogravera
Cocanha Vilafranca de Roergue IEO del Vilafrancat 0665399311
1egraver de febriegraver A la descobegraverta drsquouna ogravebra 18h a Rodeacutes (Ostal de las Associacions) La Banda Jaume Landiegraver IEO ndash A Tots 2015 Din-trada dubegraverta e gratuita IEO 12 ndash 05 65 68 18 75 4 de febriegraver Concegravert-Bal 21h Caogravers (Sala de las fegravestas Begoacutes) Amb le grop Canccedilons drsquoOgravec Participacion liura Cercle Occitan de Caogravers Begoacutes lajardieorangefr Festenau Rescontre de videgraveo amator de 13h30 a 19h St Gervasi (30) Films occitans e en occitan per lrsquoassociacion Rayons drsquooc e TegraveVeacuteOgravec (long mestratge lo di-menge a 14h) Gratuit teveoce-monsitecom
Goulamasrsquok 19h a Puegravegserguiegraver (34) Fegravesta de la sortida de lrsquoalbum (maison du peuple) 9 de febriegraver Cafegrave Ciutadan 18h30 La Garriga (81 - Ostal dels Joves ) laquo De queacute lrsquooccitan pogravet menar a la nogravestra societat raquo COPC ndash azalaiswanadoofr 11 de febriegraver Bal de la Caneta 20h30 a Vic sus Cegravera (15) Amb Herveacute Brotto amp Guillaume Lopez e Radio Tutti feat Barilla Sisters contactieo-cantalcom Serada contes CafrsquoCausse Assiegraver Serada contes amb Segravergi Irondegravela reissajimdocomcafeacute-associatif-caf-causse 14 de febriegraver Estrena de la mogravestra ldquoOccitan Occitaniardquo 18h a Carcassona (Archius departamentals)
Amb una prestacion musicala de Mans de Breish Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals 18 de febriegraver Bal catalan-occitan Caramauccedil cocsegalagmailcom19 de febriegraver Teatre 15h a Complibat Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues IEO del Vilafrancat 0665399311 Vesprada Occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la Gara) Cants dichas danccedilas del paiacutes e teatre Cercle IEO de Roegravergue-Naut Eric Fraj (solo) A Mossolens fasetz-la-lenga-cabardesover-blogcom 23 de febriegraver Presentacion de libre 19h Nimes (Caire drsquoogravec) La benda dessenhada laquoLes ignorantsraquo drsquoEtienne Davodeau Gratuit 24 de febriegraver Bal Occitan 20h30 a Montcuc (46) Iniciacion drogravelles seguit drsquoun bal dab los Pastourels Confereacutencia 14h30 Castras (Ostal de las associacions) Ramon Ginolhac laquoLes reacutevoltes populaires en Occitanieraquo (fr) Dintrada liura e gratuita COPC ndash azalaiswanadoofr
Bal Occitan 21h a Cenac Amb Les Bouilleurs de son Contrebande e Bassacada IEO del Vilafrancat 0665399311 28 de febriegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 2 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals
HAUTEEacuteMOTION
HAUTE-GARONNELUCHON-SUPERBAGNEgraveRES PEYRAGUDES LE MOURTIS BOURG DrsquoOUEIL
RCS
Toul
ouse
B 3
87 9
87 8
11 -
Creacute
dits
pho
tos
Get
tyIm
ages
tourismeHGhautegaronnetourismecom
C
M
J
CM
MJ
CJ
CMJ
N
CD31 tourisme hiver pyr mag 210x270pdf 1 09112016 1622
4 ndash Lo Diari
o diariL La cultura en occitan
ABONNEMENTIEO MP - Lo Diari 11 rue Malcousinat31000 Toulouse
wwwlodiaricomle-magazinenoscontactarlodiaricom
DIRECTEUR DE LA PUBLICATION Pierre Loubegravere
REacuteDACTEUR EN CHEF Seacutebastien Pugin
REacuteDACTEUR amp MAQUETTISTE Aldric Hagegravege
avec lrsquoaide dePauline Di Giusto
IMPRESSION amp ROUTAGE PRD Millau
Remerciements agrave nos partenaires relecteurscontributeurs et collaborateurs
Lo Diari et lodiaricom sont des publications de lrsquoIEO Midi-Pyreacuteneacutees association sise 11 rue Malcousinat 31000 Toulouse
ISSN 2427ndash5735
Lo Diari ndash 5
La literatura vector del dialograveg de las culturas
Papagrave Gahuacutes
La Scogravepitone
La veirina entredubegraverta
Espogravert
3QA Aqueles
Novegravelas
Fotomatograven
Edicions
Tresaur en lum
Rescontre
Drsquoescart e de talvegravera
1012
2124
2726
282930
1415
16
18
20
Carte Blanche
Dossiegraver
Tristan Tzara
Tecnrsquoogravec
Critic
TV
Diariscope
Agenda
876
Somari
6 ndash Lo Diari
Fotomatograven
La TopinaLa Topina Bar tapas occitan a Tolosa
Ostal dOccitagravenia - 11 car Malcousinat 31000 Tolosalatopinacom
Segravetz installatz dempuegravei le 15 dabrial de 2016Un primiegraver bilanccedil Florent Salinieacute Ogravec mai de 2 500 aderents monde que venon tornan fan venir damics Monde que fan de la conviveacutencia una realitat
Perque laquoLa Topinaraquo Lo topin la topina es linstrument tipic e tradicional per far le manjar de cada jorn linstrument de la convivialitat e de la gastronomia Coma ditz lo provegraverbi laquo Lo melhor medecin es lo topin raquo
Topinejar Es un neologisme qursquoemplegam per diacuteser manjar amassa a La Topina o cosinejar a La Topina tanben Foguegravet emplegat coma exemple dins una confereacutencia de PSauzet (Professor de linguumlistica a Tolosa ndlr) Aquograve mogravestra qursquoes dintrat dins lo vocabulari
Lo Diari ndash 7
Apelada a comunicacions
Dins lencastre de sas recegravercas LLACS (Langues Litteacuteratures Arts et Cultures des Suds Universitat de Montpelhiegraver) organiza jornadas destudis Le 22 dabrial en partenari amb Le Cirdogravec se tendragrave un rescontre e una mogravestra a lentorn de Feacutelix Castan Poegraveta teorician militant lograveme a jogat un rogravetle considerable dins la vida culturala occitana pendent mai de la mitat dun segravegle e a encara uegravei una influeacutencia magraveger
Les organizators lanccedilan doncas una apelada a comunicacions a los que pogravedon participar a la valorizacion daquela personalitat dins les domenis ont exerciguegravet sas activitats Qualques suggestions per exemple
- La poeumltica castaniana
- La recepcion de logravebra pendent la vida de lautor e apregravep sa mogravert
- Ogravebras literagraverias e autres escrits (reflexions teoricas critica literagraveria e artistica correspondeacutencia)
- Castan e loccitanisme contemporanegraveu IEO notadament
- Las divegraversas edicions causida dels tegravextes causida grafica aparelh critic
- Establiment duna bibliografia rasonada de logravebra e de sa critica
Adreccedilar projegravectes dintervencion (tiacutetol amp resumit de 5 a 10 linhas) abans le 15 de geniegraver de 2017 a marie-jeannevernyuniv-montp3fr yanlespouxuniv-montp3fr e philippemarteluniv-montp3fr
Totas las programacions e publicacions de las equipas del LLACS son de retrobar sus wwwuniv-montp3frllacs
Concors de novegravelas
laquo Tota estabosida es a fintar lrsquoorguena granda jos la rosassa coquin de sogravert i manca un tudegravel raquoLo Lector del Val (associacion de bibliotegravecas del Lauragueacutes) vos prepausa un concors drsquoescritura de tegravext cort
- que debuta per la frasa ccedilai-sus - de 6 paginas (12 000 signes) al mai numerotadas croquetadas non signadas amb un tiacutetol
- de mandar en 6 cogravepias de papiegraver e una cogravepia numeric al mai tard lo 21 de febriegraver de 2017 a las adreiccedilas seguentas Lector del Val ndash 1 route de Pompertuzat ndash F-31450 Deyme e infolecteurduvalorg
Quatre categorias Escogravela primagraveria Collegravegi Licegraveu Adulte Vos cal pas doblidar de joacutenher la ficha drsquoinscripcion (se marcar en linha sul site ccedilai-jos e imprimir) Los melhors tegravextes seragraven publicats e enregistrats
Entresenhas (+33) 561 005 116 Regraveglament complet dins las 27 bibliotegravecas aderentas o sus internet wwwlecteurduvalorg
Rescontre vertadiegraver
Convidar un artista o un grop per parlar de la sortida de son album es plan Ne convidar quatre amassa per les far tanben dialogar entre eles aquograve correspond encara mai a la definicion del rescontre Le 9 de decembre dins lrsquoencastre dels Rescontres de la Tuta drsquoOgravec (IEO 31) quatre grops e musicians srsquoamassegraveron a lrsquoentorn de la bodega (e de sas variacions) Un moment de convivialitat musicala plan interessant tanben cada convidat portant sa vision sa sensibilitat per se presentar mai tanben per far lum suls autres Las sortidas presentadas son de retrobar a la rubrica Edicions
Novegravelas
8 ndash Lo Diari
jOmO Okcitanas
jOmO es un artista tolosenc esperan-tista Prepausa 12 tiacutetols del repertograveri occitan del lengadogravec al son de las crabas bodegas e autres instruments de sons amics dels Branca-Bodegaires Lescasenccedila de descobrir lEsperanto
jOmO OkcitanasVinilkosmo12 tiacutetols1315 euro
Craba
Segond disc de la seria consacrada a las bodegas occitanas Dins aquel monde la craba o bodega domina per sa talha Son volum e sas qualitats acosticas li balhan una placcedila reservada dins lo monde dels instruments a pogravecha
CrabaRobert MattaLa Confreacuterie des Souffleurs ndash CORNOC215 tiacutetols10 euro
Maxence CamelinQuand la craba crabidaragrave
laquo Quand la craba crabidaragraveLo crabidon faragrave lo tetaireQuand la craba crabidaragraveLo crabidon lrsquoaniragrave tetar raquoDisc de musica tradicionala del Naut-Lengadogravec Montanha Negra e Lauragueacutes Amb la participacion de Daniel Detammaecker Caroline Dufau e Xavier Vidal
Quand la craba crabidaragraveMaxence CamelinAEPEM23 tiacutetols15 euro
Edicions
Era hegravesta deth pogravercFegravesta del pograverc pelegravera o pegravele-porc totjorn lasseguranccedila de passar un bon moment Degravetz informators nos explican cossiacute passegravet e passa encara laquo la fegravesta pus polida de lannada raquo Gaitatz plan laquo dans le cochon tout est bon raquo
Era hegravesta deth pogravercRenaud LassalleEth Ostau ComengeacutesDVD 52 min sostitulat FR amp Ogravec15 euro
Lo Diari ndash 9
La toponimia de Molhac
Un novegravel obratge de toponimia es a mand drsquoespelir sus un vilatge de Tarn e Garona que se sona Molhac Srsquoi poiragrave trobar un estudi complet semantic e etimologic dels 84 noms de logravecs del vilatjogravet Es la darriegravera ogravebra de Paul Burgan lo cercaire plan conegut Coma totjorn la preseacutencia de lrsquooccitan seragrave massissa dins tot ccedilograve que tograveca lrsquoorigina dels toponims quitament se lo libre es en franceacutes per aver una audieacutencia mai fograverta Seragrave difusat mai que mai dins lo departament de Tarn e Garona mas se poiragrave comandar al pregravep de lrsquoassociacion Antonin Perbogravesc (IEO82 307 avenue de Montech Montauban tel 05 63 03 48 70)
Les noms de lieux de MouillacPaul BurganAssociacion Antonin Perbosc85 paginas 148 x 210 cm10 euro
Sus un long camin
laquo Aquel recuegravelh de poegravemas cortets de lrsquoamic Aimat Tastaire tograveca per sa jovenccedila drsquoinspiracion sa sinceritat e mai sa candidesa []Sa lenga es justa e srsquoendevina plan que lo sovenir dels viegravelhs qursquoausiguegravet dins son enfanccedila ogravebra mai que lrsquoestudi dins aquela escritura fograverccedila coloradaLo lector fulhetaragrave aquel obratge amb plaser car i trobaragrave lo resson de sa joventut progravepria raquo Extrait del prefaci
Sus un long camin Aimat TastaireIEO Ogravelt Edicions172 paginas 16x24cm990 euro
Bodega en viatge
Apuegravei la publicacion del DVD doble laquo Bodega buf de vida raquo desiri partejar uegravei los rencontres variats a lencogravep professionals e umans que man bastits Lo viatge prendragrave cograves pels diferents rencontres faits per la bodega e que li balhegraveron lescasenccedila de descobrir monds diferents e culturas variadas atal coma las fecas del carnaval de Limoacutes la gaita galiciana o la zampogna calabresa per parlar sonque daqueles Mas lo que viatja partiacutes den ccedilograve seu e pograverta son repertograveri progravepri que seragrave evocat notadament dins un conte en lenga nogravestra illustrat musicalament
Bodega en viatgeSogravefia JacquesndashSerano2 CD 46 tiacutetols22 euro
laquo Lenga del paiacutes crana e begravelaAl resson de luegravenh tan prigond
Aimi ta clamor tindaregravelaGatge drsquoun renovegravel fecond raquo
laquo Langue du pays fiegravere et belleAgrave lrsquoeacutecho lointain si profond
Jrsquoaime ta clameur sonoreGage drsquoun renouveau feacutecond raquo
990 euro
ISBN 979ndash10ndash93297ndash04ndash0
Aimat Tastaire
Sus un long caminhellip
Poesia
IEO Ogravelt Edicions
Sus u
n lo
ng c
amin
hellipA
imat
Tas
aire
Preacuteface de Roger Lassaque
Istoegraveras daci
Dempuacutes quauquas annadas lAcademia de Gascon de Sheishan (Gers) hegrave viacutever la lenga e la cultura gasconas per son talhegraver de lenga son grope de cant e sos espectaclesCada annada ua cogravela dactors e de contaires tots sogravecis de lAcademia pujan sus lempont a Seishan e dens dautes endrets entagrave contar e jogar en lenga occitana E tots los textes son creacions totalament ineditas causa pro rara qui samerita destar senhalada Lor gran interegraves ven deu fegravet que son inspirats per la societat dauegravei vista per gascons dauegravei Lidegravea quei donc venguda de regropar tots aqueths textes e deus publicar LAcademia de Gascon de Seishan que balha donc per aqueste obratge un testimograveni viu a la Literatura Occitana contemporanegravea
10 ndash Lo Diari
Tresaurs en lum amb lo CIRDOgraveC - Mediategraveca occitana
Dafnis e Alcimadura una opegravera occitana a la cort del rei
En plena mograveda dels grands motets barrogravecs un compositor decidiacutes de metre lrsquooccitan sul davant de la scegravena Lo 29 drsquooctobre de 1754 Daphnis et Alcimadure es la primiegravera opegravera occitana presentada davant la cort de Franccedila recampada a Fontainebleau
Nascut a Narbona Jean-Joseph Cassaneacutea de Mondonville (1711-1772) accediacutes en 1741 al tiacutetol de Jos Megravestre de Musica a la Capegravela reiala Conegut per sos grands motets coma lrsquoun dels mai grands compositors barrogravecs fa raionar la lenga e la cultura occitanas amb aquesta opegravera
En tot seguir lo modegravel classic de lrsquoopegravera pastorala alara de mograveda a la cort Mondonville conta las amors contrariadas del pastre Daphnis e de la jove Alcimadure Innograveva en redigir son opegravera totalament en occitan e en posar dins lo repertograveri musical popular occitan Per aquograve es estat acusat de plagiat per Grimm que li reprogravecha una semblanccedila amb lrsquoOpeacutera de Frontignan (1678) de Denis Fizes redigit en occitan Pasmens lrsquoopegravera fa miranda a la cort coma en proviacutencia Es al moment de sa traduccion en franceacutes que lo public srsquoen desvira Caldragrave esperar las annadas 1980 per sa re-creacion en dobertura de la primiegravera edicion del festenal Montpellier DanseAlara coregrafiat per Dominique Bagouet figura de la nograveva danccedila francesa Daphnis e Alcimadure
met encara un cogravep lo patrimograveni occitan al servici de la creacion contemporanegraveaPer ne saber mai sus Daphnis et Alcimaduree descobrir drsquoautras opegraveras occitanas www occitanicaeuopera
Edicion originala de la particion de Daphnis et Alcimadure Jean-Joseph Cassaneacutea de Mondonville Daphnis et Alcimadure pastorale languedocienne deacutedieacutee agrave Madame la Dauphine Repreacutesenteacutee agrave Fontainebleau devant leurs Majesteacutes les 29 octobre 4 novembre 1754 et par lrsquoAcadeacutemie royale de musique le 5 janvier 1755 Paris Bayard Vernadeacute 1755Coll CIRDOgraveC-Mediategraveca occitana aquisicion 2016
Lo Diari ndash 11
Qualques annadas apregravep la Querelle des Anciens et des Modernes lo mitan musical franceacutes srsquoanima per una nograveva controvegraversia la Querelle des Bouffons qursquoopausa los defensors de la musica francesa e los de la dobertura del mond musical que vogravelon italianizar lrsquoopegravera franceacutes Sens o saber amb Daphnis et Alcimadure Mondonville capita de conciliar los dos partits
Amb sa fograverma classica que respegravecta las regraveglas de la musica franceacutes Daphnis et Alcimadure contenta los partisans de lrsquoopegravera francesa De lor costat los tenents de lrsquoopegravera italian lausan la musicalitat de lrsquooccitan mai prograveche de lrsquoitalian e que permet una mai granda libertat drsquointerpretacion En mai Mondonville dona a sos interpregravets la mai larga libertat puegravei qursquoadapta lo tegravexte de lrsquoopegravera als dialegravectes occitans de totes los cantaires lengadocian gascon coma provenccedilal servisson lrsquointriga
12 ndash Lo Diari
Papagrave Gahugraves
Rescontre
Enfin 3 ans apregraves laquo Lo Virolet raquo eth grop de rock-punk occitan Papagrave Gahuacutes que sorteish eth sueacute dusau album entitolat laquo Calhavari raquo Un cogravep aver drin virat de pertot de Tarba entiograve Sirograves e de Rodeacutes entiograve Agedeth que decidegraven dentrar en estudiograve entagrave i enregistrar-i un navegraveth disc Entagrave ne saber mes quavem eth plaser dencontrar a Renaud Lassala eth navegraveth guitarrista dau grop gascon
Adiu Renaud ens pogravedes diacuteder quauques mots sus tu e presentar eth grop Papagrave Gahuacutes Adiu Quem hegraveci Renaud sui lo guitariste de Papagrave Gahuacutes despuish 2014 Quegravem un grop de rock influenccedilat preu punk laquo primari raquo de les annadas 1977 dinc a 1990 Quegravem quate (bateria baisha guitarra e cant) Que cagraventam en gascon e un chicogravet en franceacutes
Papagrave Gahuacutes qursquoei a lrsquoencogravep un grop radicau rebelle e punk e tanben un grop estacat au territograveri Drsquoaon ersquovs vieacute aqueth ligam hogravert dab la tegraverra e quin srsquoexprimeish ena vogravesta musica Qursquoegravem tot quate hogravert estacats au nograveste territograveri nadau Gino Mickey e Silvan a la Bigograverra jo a les Lanas Qursquoi am creishut e que nsrsquoam hargat ua cultura dessuacutes Donc adara atau com hogravert
Lo Diari ndash 13
de gegravents de le nogravesta generacion qursquoegravem un mescladiacutes de cultura mondialisada (grana influenccedila anglo-saxogravena en le musica) e drsquoidentitat locau Donc ne hegravem ni aus Americans ni aus Gascons laquo megrave gascon que mogravers raquo que viacutevem le nogravesta cultura drsquoun biaish descomplexat Lo ligam hogravert a le tegraverra que srsquoi torna trobar en los samples tots extregraveits de collectatges nogravestes (sonque quauques excepcions) dab locutors natius deu gascon Que balha com ua autenticitat au nograveste perpaus
Quin definireacutes la musica de Papagrave Gahuacutes sus aqueth darregraver album E i a ua evolucion despuish eth permegraver album Que diriacute qursquoes rograveck dab influenccedilas punk Apregraves jo suu permegraver album nrsquoi egraveri pas mes quersquom sembla qursquoi a ua evolucion Quersquom sembla estar megrave rock belegraveu megrave escur tanben shens de desbrombar lo costat amusiu Los tegravextes que son tanben megrave pregonds qursquoexprimen ua realitat un constat sus un mond dont es a cambiar Mes qursquoam volut har un disc vivant shens de nes interdiacuteser cantas megrave leugegraveiras un disc vivant percegrave digun nrsquoes pas enmalit 365 jorns sus 365 nrsquoes pas desconaire 365 jorns sus 365 nrsquoes pas pessimiste tostemps o veit tot en rogravesa a tot vira codic Lrsquoevolucion tanben que seragrave en los samples e en le soa utilisacion lo disc qursquoes com ua sola grana canta dont srsquoestanca pas jamegrave e los samples que hegraven lo ligam dab tot Quersquous am utilisats megrave pregonament dab megrave de puishenccedila artistica Ne son pas aquiacute entagrave ondrar queacute Que nrsquoi a samples sersquous vograveletz entegravener que ves vatz caler escotar lo disc en sancegraver
Laguens lalbum que vieacute que i auragrave ua canccedilon tota en franceacutes Lhegraveu la canccedilon mes punk E i a ua explicacion ad aquera causida Vertat em pensi tanben ques le megrave punk Ne segravei pas trogravep perqueacute se hadot atau en franceacutes Aquograve lo Silvan bat diu saber megrave plan que jo Mes quegravera belegraveu entagrave escopir a le faccedila deu monde laquo Giscard ves chapa megrave de 2 millions deuros per an raquo en le lenga de le Republica
Laguens daus albums de Papagrave Gahuacutes que senten ua atencion tota particulara a la lenga la sua autenticitat la sua qualitat Daon e vieacute aquera volentat Quegraven atz segravega-traucat lo peiacutes com am hegraveit Silvan e jo en hadents collegravectas quegraven atz enregistrat centenats de gegravents en le soa lenga mairau aunestament ne pogravedetz pas preacutener le question de le lenga com qui sen fot Aqueth monde que vsan dat ua paraula rica quevs cau tornar har soar aquesta lenga dab arrespegravect e dignitat Au mensh quensagravejam dat har atau
E veges un ligam entre la vogravesta musica harta de radicalitat e la causida de la lenga Bon dejagrave de har rograveck en ogravec ques ua causida radicau percegrave quarriacutebatz enqueth paradogravexe que cagraventatz en le lenga deu peiacutes mes le maja partida deu monde nev comprenen pas megrave Donc diacuteser laquo sen foacutetem que contuacutenham quegravem daciacute e quat vogravelem har atau e sonquatau raquo nes pas quauquarren de comun Quegravem gegravents ccedilam par autentics que ne chicanan pas alavetz que liugraveram lo dequograve dun sol trograveccedil Quegravem atau Com lensemble daus grops punks la vogravesta musica que pograverta ua energia plan vegedera en concegravert Ei ua dificultat entagrave vosauts a lora denregistrar Disem quam jogat un chic mens viste e que segravem aplicats Apregraves non lo qui pogravet jogar a huec que pogravet jogar a plaser Lo contrari nes pas forccediladament vrai
E i a un recepcion particulara dau public de musica rock-punk quan es vei arribar en concegravert un grop qui canta en occitan Qui a duas recepcions Gegravents dont son hogravert contegravents dentegravener a cantar en occitan e dauts que nes vinen veacuteder entagrave diacuteser laquo la musique est super mais on comprend pas les paroles raquo Alavetz jo queus demandi perqueacute ne van pas diacuteser aus grops franceacutes que cantan en angleacutes laquo On comprend pas les paroles raquo Le prograveva quexista totun encoegravera ua cegraverta diglossia dab les lengas ditas minoritagraverias Mes aquograve rai Les reaccions que son tostemps positivas E megrave que megrave lo public ques contegravent de veacuteder un grop ques devertiacutes que descona que comunica dab le gegravent que sauta que crida que trauca lempont que hegraven cagraveder los micrograves ques pegraverden les baguetas lo mediatograver les paraulas les nogravetas e que sen arrid Que pograveden diacuteser que Papagrave Gahuacutes en live ques un estorbilh mes un estorbilh que ne jogravega pas trogravep mau Quegravem un grop de rograveck permegraver queacute
SP
Lrsquoalbum laquo Calhari raquo qursquoei en venta sus eth site internet de Papagrave Gahuacutes papagahuscom
14 ndash Lo Diari
Se no avetz james entenut o leijut laquo EDS CRIDS raquo de Filadegravelfa de Gegraverda au mens escotatz aqueste laquo Donc quenze manca entre autas causas Ed noste vielh laquo Tograveca-i se gauzas raquo Queu nos cau prene de lont sieacute Tant qua morigrave morigrave per vive E Diu-bibann Venga quarribe Tostems Gascos Oeacute coma hieacute raquo Quin crit quin buf quin vam quin estrambograverd Ath eguau deths Camelat e Simin Palay era Dauna de Bigograverra que fegrave era granor deth Felibritge de Gasconha mes daver finit per aimar Maurras e tanplan Peacutetain que li ei tengut rigor Quaurian totun de li egravester reconeishents eths occitanistes no seria que pramor daqueri tres quei era era sola quadoptegravec ja lin costegravesse era grafia novegravela que Privat atau la poguegravec editar No sabi cap se nos podem imaginar coma cau ccedilograve que representegravec era Filadegravelfa de Gegraverda ena Occitania deth siegraveu tems de Baudean (65) e Banhegraveras de Bigograverra duscas a Malhana en passant per Bordegraveu Marselha e encara per finir Tolosa en 1950 triomfalament onorada peths Jogravecs Floraus e totas eras vilas petitas e granas on se tenguegraveren felibrejadas que daunejava quegravera regraveina arcuelhuda per herregraveras de monde celebrada peths mes grans eth Mistral en prumegraver Eras hadas ath siegraveu bregraveccedil quavian dat tots eths dons beutat cograver esperit e quan escriveragrave ua epopegraveia ara Bernadeta que pensi que de ua auta maniegravera quauragrave en cap era siegraveva destinada de uelhegravera de Banios venguda figura felibrenca sense paregravelha Mes de tots onorada aimada celebrada tostemps questaragrave deth villatjogravet siegraveu e que magrada de fegraver-vos descobrir un libe plan estonant dera laquo EUX raquo a prononciar laquo Eusses raquo benlegraveu coma sen amusa ara prumegravera paja un libe on fegrave eth portregravet plen damor e dumor deths laquo originaus raquo qua coneishuts a Gegraverda-en-Bigograverra libe qua volut o quei estada forccedilada descriacutever en franceacutes mes un franceacutes plan espeacutes de mots
gascons totun e de contes e cantas deth paiacutes ena lenga laquo Or agrave Gerde-en-Bigorre en signe de beacuteneacutediction du ciel il y avait en ce temps-lagrave quatorze simples cest-agrave-dire autant de poegravetes et deux fois plus de sages quen Helleacutenie au temps des Muses et des dieux raquo [] laquo EUX ce sont les maicirctres profonds les instructeurs silencieux et doux de mon enfance agrave qui je dois ce que je sais si je sais quelque chose et ce que je suis si je suis quelquun EUX ce sont les pauvres patients les simples illumineacutes qui ont fait la renommeacutee de mon village qui sappelle le VILLAGE-des-SIMPLES agrave cause deux que les imbeacuteciles prenaient pour des creacutetins raquo laquo Simple raquo quei laquo pegravec raquo en ccedilograve noste e que navem coneishut laquo pegravecs raquo coma les disian dont seragrave fegravet eth laquo Joan lo Pegravec raquo dera literatura plan mes malin queths pretenduts sapients Aciacute donc condats que son a plaser Hi-tyograven eth mes popular dit laquo Fils-du-ciel raquo adobaire de banastas de tistalhs de bascograveias e quogravem fasia danccedilar e cantar ath pont laquo des Rubans raquo pueish eth Catala dont era mission sus tegraverra egravera de prediacuteser eth temps pueish eth Trufon que cridava en crescendo tres laquo adichats raquo quavian eth poder de guarir eths maus deths negravervis e tanplan eth laquo mau dera tegraverra raquo e en seguir Poupoune eth remolaire broish e Labegravele violonaire ath clar de lua pueish daunas coma era Tette que mendicava en breccedilar un gatogravet laquo Teta at sue nano que canta nino Ed nano de Teta quei aqueste mino raquo e Touyou que soenhava eths cocuts e eras gelosas dab moscas o pesolhs embroishats e Nota-la fileuse que saludava eths toristes dun laquo Adichat yent begravestia raquo e que la remerciavan Que marregravesti quen i a quatorze E eths a vier quan dret a longa istoegravera cadun quauratz plaser a descobrir e que son tota era vida dun temps vielh mes viu vivent cargat de totas eras costumas istoegraveras faiccedilons de fegraver e de diacuteser qua enregistradas era Filadegravelfa e que nos liura en omatge aths dits pegravecs que son era sau dua tegraverra
Miquegraveu Pujogravel ref _ETHS CRIDS ed PRIVAT 1931 e laquo EUX raquo idem 1933
laquo EUX raquo DE FILADELFA DE GERDA
Drsquoescart e de talvegravera
Lo Diari ndash 21
La literatura fenegravestra dobegraverta sus lrsquoautre e lrsquoendacogravem mai
Los libres de lenfagravencia de ladolesceacutencia de ccedilograve intime los qursquoan marcat nogravestras experieacutencias de vida son indissociables de nogravestras istograverias familialas e de nogravestres percorses personals de nogravestres eiretatges e de nogravestres rencontres de nogravestras experieacutencias de le dobertura a lrsquoautre e a lrsquoendacogravem mai Los lectors son convidats a partejar aqueles moments qursquoan marcat lor descobegraverta del monde e que sovent lor an permeacutes de se reapropriar lor progravepria culturaEs aquograve que vogravel metre al lum lo CIRDOgraveC al moment drsquoaquesta primiegravera edicion de la Nuegravech de la lectura Quinas lecturas per quinas descobegravertas del monde Quinas escrituras vos an fait viatjar
Venegravetz partejar vogravestra experieacutencia de viatge en lectura dont que siatz Per aquograve vos sufiacutes de mandar lrsquoextrait drsquoun libre que vos a marcat sul tegravema de la dobertura al monde a las culturas a lrsquoexperieacutencia de lrsquoalteritat quina que siaacute la lenga drsquoescritura o de lectura de lrsquoogravebra Lrsquoacompanhatz drsquoun pichon testimoniatge personal per donar enveja de lo legir e lo torn es jogat Nos podegravetz mandar vogravestras contribucions siaacute diregravectament per mail a viatge-immobilcirdocfr siaacute sus la pagina facebook httpswwwfacebookcomLoviatgeimmobil
La literatura vector del dialograveg de las culturas
A lrsquoocasion de la primiegravera Nuegravech de la lectura organizada dins la Franccedila tota en geniegraver que ven lo CIRDOgraveC lanccedila una campanha participativa sul tegravema dels libres que nos an dobegraverts al monde Punt magraveger de lrsquooperacion la mediategraveca interregionala occitana organizaragrave lo 14 de geniegraver de 2017 una granda velhada intitulada laquo Viatge immobil raquo placcedilada jol signe del partatge de las lengas e de las literaturas e de la descobegraverta de lrsquoautre
Dossiegraver
22 ndash Lo Diari
In linguae occitanae mundi lo monde vist per la literatura occitana
La literatura occitana una literatura regionalista que lo sol orizont ne seriaacute son terrador drsquoorigina Lo prejutjat es tenaccedil quitament se los escrivans occitans an pas quitat de contar lo mondeDe lrsquoEdat Mejana a nogravestres jorns de lrsquoOrient somiat dels trobadors als escrivans viatjaires actuals la literatura occitana a pas jamai daissat de dire lo monde a travegravers lo prisme de sa situacion de caireforc entre Eurogravepa e Mediterranegravea que nrsquoa fach una de las lengas de passatge de las mitologias drsquoOrient cap als imaginaris literaris drsquoEurogravepaAlem Surre-Garcia bon coneisseire dels passatges Orient-Occident traccedila regularament lo camin de la fabla a travegravers los continents e los millenis de fablas indianas de Bidpaiuml que viran e reviran dins la Pegraversa de Kalicircla wa Dimna en arabi amb Ibn al-Muqaffa qursquoacogravesta Eurogravepa per la brilhanta civilizacion
drsquoAl-Andalus tegraverra drsquoescambis feconds entre monde arabi e monde crestian Sus la peninsula iberica Pierre Alphonse e Ramon Llull compilan adaptan srsquoaproprian la fabla dels animals que raconta los ogravemes Puegravei passa los Pirenegraveus ont lo trobador Arnaud de Carcassegraves compausa las Nogravevas del Papagaiuml
Aquesta nuegravech de la lectura seragrave una novegravela ocasion de descobrir lo monde a travegravers lrsquoagach dels autors occitans totas epogravecas confondudas De lrsquolaquo amor de luegravenh raquo de Jaufre Rudegravel a las Nomadas drsquoAnna Regord cossiacute los autors occitans nos an fach viatjar amb lors racontes Quin agach pogravertan sul monde Gragravecias al roman la poesia la novegravela certans drsquoentre eles nos an entraiumlnats dins de luogravecs visitats o somiats que veirem benlegraveu pas jamai
Dins Nomadas (IEO edicions 2008) Anna Regord nos fa descobrir lo desegravert e sos abitants Son raconte es lo drsquoun viatge e drsquoun rencontre amb un pograveble nomada mas tanben un autre univegravers un environament ostile mas vivent La descobegraverta de lrsquoautre de lrsquoendacogravem mai de la vida quotidiana e de las costumas son al cograver drsquoaqueste obratge
laquo Gegravestes mimicas paraulas mescladas tantes mejans de se dubrir a ccedilograve desconegut cap de lengatge inaccessible Ni mai empaches ni mai embolhs se trapan pas dins cap de lenga srsquoencavan sonque dins lo cograver dels ogravemes barrats E quand me pren de canturlejar Friacutea sul drsquoabograverd estonada me faragrave legraveu lo respons pro que la pregravegue un pauc Aital quo una quora lrsquoautra caduna nogravestra lenga butam de canccedilonetas dusca a mesclar las voses dins una cantadissa de repics malsegurs e rires mai que pus raquo
laquo Me soi dit seriaacute aisit de virar e de far lo torn del monde raquo
La longue route de Bernard Moitessier legida per Isabelle Franccedilois meteira en scegravena comediana viatjaira
Quant i a 4 ans drsquoaquograve ai traversat lrsquoAtlantic sus mon bategraveu ai legit un pauc totes los navigadors mas per ieu lo que mrsquoa lo pus marcat egravera lo Moitessier Dins aqueste librogravet nos conta sa primiegravera corsa a lrsquoentorn del monde en solitari (qursquoegravera de tot biais la primiegravera sens tota la tecnologia qursquoan en aqueste moment) Son viatge en dedins e en defogravera egraveri ieu a lrsquoalba de faire ma traversada de lrsquoAtlantic e podiaacutei pas mrsquoimaginar perque el quant la corsa egravera acabada a contunhat a pas volgut las onors a getat de botelhas a la mar per dire sa decision contunhar de navegar apregravep tantes meses passats en mar e a fait un torn del monde de maiAviaacute escrit a sa dogravena perdon mai soi trogravep ben dins mon ritme dins mon alenE quand ieu apregravep 2 meses de mar apregravep una pausa als Accedilograveres quand egravera lrsquoora de dintrar en Mediterranegravea per rejoacutenher lrsquoostal soi arribada a Gibartar e aquiacute me soi dit seriaacute aisit de virar e de faire lo torn del monde ai pas agut lo coratge egraveri pas soleta sus lo bategraveu mas ai compres mai que mai lo Moitessier
La Longue Route (Arthaud 1971) de Bernard Moitessier es lo raconte autobiografic de son periple pendent la primiegravera corsa del Golden Globe Challenge torn del monde a la vela en solitari e sens escala en 1968 En passant lo Cap de Bona Esperanccedila sul camin del retorn cap a Eurogravepa mentre qursquoes a mand de remportar la corsa catapulta amb lajuda duna fonda un messatge sus un cargo laquo Contunhi sens escala cap a las illas del Pacific perque soi uroacutes en mar e benlegraveu tanben per me salvar lrsquoanma raquo
Vos tanben partejatz vogravestras experieacutencias de lectura sus httpswwwfacebookcomLoviatgeimmobil
Lo Diari ndash 23
Elogravegi de la traduccion
Se certans an fach lo viatge o lrsquoan somiat e nos an permeacutes a nautres tanben de lo menar per lors racontes drsquoautres an decidit de nos far tastar los plasers drsquoautras literaturas amb la traduccionAqueste cogravep los autors fan pas mai los viatges mas son las lengas que srsquoescagravembian Alara es un cogravep de mai question de partatge Lo decograver es plantat lrsquoistograveria es racontada los paiumlsatges descriches las odors lrsquoambianccedila tot i es e poiriam
pas far melhor rai Los traductors intervenon per o melhor comprene e ne poder sasir lrsquoesseacutencia Nrsquoes atal pels tractats de medecina drsquoAlbucasis dels quatrins drsquoOmar Khayyam dels racontes drsquoAndreacute Brink del Romancero gitano de Federico Garcia Lorca o de lrsquounivegravers fantastic drsquoHoward Phillips Lovecraft
Portulan - Itinerari en Orient raconte de viatge en dos volums de Roland Peacutecout Aqueles dos libres pareguts en 1978 e 1980 racontan los viatges de lrsquoautor en Afganistan pel primiegraver en 1971 e 1974 e de delagrave cap a Iacutendia e lo Nepal pel segond qualques annadas pus tard Una novegravela edicion revista per lrsquoautor dels dos obratges en un sol volum a vist lo jorn en 2013 a las edicions Vent Terral Luegravenh del jornal de bograverd o de la cronica mai prograveche de la progravesa poetica nos i fa descobrir los paiumlsatges los rencontres los caminaments
A lrsquoocasion de la primiegravera Nuegravech de la lectura lo 14 de geniegraver que ven de 18h a 22h long drsquouna serada dedicada al laquo Viatge immobil Voyage immobile raquo lo CIRDOgraveC ndash Mediategraveca occitana se transformaragrave en grand salon de lectura babelian ont cadun poiragrave causir son environament son espaci sa posicion per partir en viatge drsquoun continent drsquouna lenga drsquoun tegravexte a lrsquoautre Dedicada al plaser de lrsquoimaginari del viatge literari e del rencontre de lrsquoautre aquesta serada seragrave organizada amb un ensemble de partenaris locals coma de lrsquoespaci occitan implicats dins lo dialograveg de las culturas e tanben amb los diferents actors de la cadena regionala del libre Lecturas contes intervencions musicalas en franceacutes en occitan e dins fograverccedila lengas mai se succediragraven per que cadun pogravesca trobar son compte dins aquela serada drsquoescambis
e de viatges sens que calga quitar las installacions de la mediategraveca Aquesta Nuegravech de la lectura seragrave lo moment de viure o reviure de partejar en tot cas aqueles moments drsquoevasions literagraverias sens qursquoaja calgut se desplaccedilar drsquoaiciacuteEn tota convivialitat se legiragrave escambiaragrave somiaragrave de lrsquoendacogravem mai dels escrivans a lrsquoentorn dels rites de celebracion del partatge e de la porositat de las culturas long drsquouna ceremonia del tegrave universala del Japon al Magregraveb en passant pel tea-time britanic e los rituals de las velhadas occitanas que celegravebran lrsquoart de lrsquooralitat
laquo Tu e mai elei voudriatz ben escambiar lrsquoespitalitat de la rota Una estrategia complicada debana sei rusas per triomfar dei leis de la retenenccedila e de la discrecion Drsquounei srsquoavesinan un pauc te fan la saludada ambeacute la man sus lo cograver Tu pariegraver e senhalas lo fuogravec coma ton tibanegraveu Per un cogravep siaacutes tu lo convidaire An lrsquoexcusa de trsquoadurre un melon as lrsquoexcusa de li ofrir lrsquoegraverba ont siaacutes estalat melhora que lrsquoermagraves ont an laissat la maquina Un melon es legraveu retalhat Denegas que siaacutes convidaire e prepausas un peis a mitat crus encara sus lo magre dau fuogravec Son detz que srsquoesparpalhan per lei cogravelas e legraveu fach venon sabentament crosar sus lo fogau de morcegraveus de lenha blanca acampada aquiacute ont cresiaacutes que creissiaacute ren que la pegraveiraAlara srsquoengimbra la fegravesta sembla-simpla dau partatge raquo
Peacutecout Roland Portulan - Itinerari en Orient Vent Terral 2013
Programa
24 ndash Lo Diari
Tristan Tzara(1896 - 1963)
Le 5 de febriegraver de 1916 amb Richard Huelsenbeck2 balhan naissenccedila a DADA que vendragrave amb la redaccion de son Sept Manifestes Dada un movement internacional literari e artistic Una galariaacute DADA es dubegraverta Tzara i balha confereacutencias sus lrsquoart nouveau e lrsquoart abstrai Una revista DADA es creada e coneisseragrave una difusion importanta a lrsquointernacionala Tzara nrsquoescriuragrave les primiegravers tegravextes bull La premiegravere aventure ceacuteleste
de M Antipyrine (1916) bull Vingt-cinq poegravemes (1918) bull Sept Manifestes Dada bull (1916 ndash 1924)
Aquograve dit se le movement DADA es plan conegut als Estats-Units en Eurogravepa e mai encara en Franccedila Tzara es un pauc mens conegut En 1919 Tristan Tzara rejunta Paris ont comenccedila a trebalhar per una de las revistas Dada p a r i s e n c a laquo L i t t e r a t u r e raquo encoratjat per artistas joves que se sonan Andreacute Breton Louis Aragon Philippe Soupault Paul Eluard En 1920 torna rescontrar Francis Picabia3 un segond cogravep e amb cal entretenguegravet una correspondeacutencia dempuegravei de
1915 Amassa se lanccedilan dins diversas activitats (literagraverias artisticas esporivas) qursquoan per per tograveca de tustar le public e vogravelon destruir las structuras tradicionalas del lengatge
En 1921 les dadaiumlstas organisan le procegraves (factici) de Maurice Barregraves4 acusat de laquocrime contre la sucircreteacute de lrsquoespritraquo presidit per Andreacute Breton Tzara se retrograveba amassa les testimogravenis Aquesta manifestacion a lrsquoeissida de quala Barregraves seragrave simbolicament condemnat a vint ans drsquoogravebras forccediladas es a lrsquoorigina de la dislocacion de DADA mantuns participants Tzara le primiegraver refusant tota forma de justiacutecia quitament organizada per DADAApregravep le procegraves constituiragraven diferents movements bull les dadaiumlstes (TZARA) bull les surreacutealistes (BRETON
SOUPAULT) bull les anti-dadaiumlstes bull anti-surreacutealistes (PICABIA)
En 1929 integravegra le movement surrealista quin dins le lanccedil dadaiumlsta lausa lrsquoanti-borgesiaacute lrsquoanti-nacionalisma e la provocacion consiroacutes drsquoagir sus la societat si que
DADA al Cabaret Voltaire
Zurich 1915 La guegraverra ccedilograve mai violenta que monde coneguegravet fins ala enragravebia Al miegraveg drsquoaqueste massacre sagnoacutes al cuograver drsquouna joinesa europenca revoltada al Cabaret Voltaire1 un movement novegravel ven de nagraveisser Va defiar la guegraverra remetre en causa totas las convencions e contrariantas ideologicas esteticas e politicas crear una ruptura radicala amb tota la Literatura e lrsquoArt que precediscanA son cap un jove romaneacutes de 20 ans Tristan Tzara
Lo Diari ndash 25
non sus individuacute sens tombar dins lrsquoembrigadament Tzara consacra son temps a la reconciliacion entre surrealisma e marxisma Aderiacutes al Partit Comunista Franceacutes en 1936 al quitar le Movement Surrealista
Pendent la Segonda Guegraverra Mondiala junta la Resistencia Es drsquoaquel periogravede que data son interegraves per la lenga drsquoogravec A tolosa a la fin de la Guegraverra presidiacutes le Centre dels intellectuals dirigiacutes lrsquolaquo Eacutemission litteacuteraire de la Reacutesistance raquo a Radio-Toulouse e contribuiacutes a la fondacion de lrsquoInstitut drsquoEstudis Occitan Tzara elabogravera un projegravecte vertadiegraver de centre cultural Prepausa la mesa en placcedila drsquouna bibliotegraveca occitana drsquoEstat amb una publicacion regulara dels classics de la lenga drsquoogravec ccedilograve qursquoes encara uegravei una de las missions centralas de la Federacion dels IEO De 1946 a 1963 srsquoengatja dins divegraversas revistas literagraverias e publica vagraverias de sons poegravemas acumulats pendent
pendent la Guegraverra tanben estudis e criticas (Desnos Eacuteluard Picasso Rimbaud) Sons engatjaments politics le raprogravecha dels umanistas muda progressivament cap a la poeumlsia lirica Sons poeumlmas revelan lrsquoangoissa de son arma pregravesa entre la revogravelta e esbalausiment en fagravecia de la tragegravedia quotidiana de la condicion umana Sas ogravebras de la maturitat son LrsquoHomme approximatif (1931) Parler seul (1950) e La Face inteacuterieure (1953) Dins sas ogravebras le lengatge anarquic dels mots mesclats del dadaiumlsme seragraven remplaccedilats per una lenga dificila mas umanisada
Daissa le Partit comunista en 1956 per protestar contra la repression sovietica de la revolucion ongresa En 1960 signa le Manifest des 1215 sul dreit de lrsquoinsomission pendent la guegraverra drsquoArgeria e pren le partit contra le colonialisme en Africa Tristan Tzara moriguegravet a Pariacutes le 25 de decembre de 1963
Se Tzara merita plan sa placcedila dins le memograveri notablament literagraveria es ccedilograve primiegraver merceacute a son trebalh de deconstruccion e de destruccion dels lengatges ategravestan sas ogravebras Enlagrave lor longevitat dubriguegraveron camins magravegers a lrsquoart contemporanegraveu e son etapas crucialas dins lrsquoIstograveria de lrsquoArt
PDG
Bibliografia
La Premiegravere Aventure ceacuteleste de Mr Antipyrine premiegravere eacutedition 1916 avec des bois graveacutes et colorieacutes par Marcel Janco reacuteeacuted 2005 Eacuteditions Dilecta
Vingt-cinq poegravemes 1918 reacuteeacuted 2006 Eacuteditions Dilecta
Sept manifestes Dada premiegravere eacutedition 1924 avec des dessins de Francis Picabia reacuteeacuted 2005 Eacuteditions Dilecta
LrsquoHomme approximatif 1931
Parler seul 1955
1- Dubegravert en 1916 a Zurich per le coble drsquoartistas Hugo Ball e Emmy Hennings acuegravelh de
joves artistas e escriveires amb la tograveca de crear un centre de divertiment artistica
2- Poegraveta escrivan e psiquiatre alemand
3- Pintre dessenhaire e escrivan franceacutes
4- Escrivan jornalista e nacionalista franceacutes
5- Movement intellectual franceacutes que dins un esperit libertagraveria e esquerrista defend
lrsquoindependeacutencia argerianaLa revista DADA
Parler Seul illustrat per Mirograve
26 ndash Lo Diari
Coma literari e ancian estudiant en Letras Modegravernas ai totjorn una certana malfisanccedila envegravers le tractament que la nogravestra epograveca resegraverva als tegravextes laquo petits raquo sovent butats als marges duna literatura que les jutja trogravep populars pas pro sabents o interessants Ogravem pensaragrave per exemple a las fablas de La Fontaine recitadas penosament e negraveciament per generacions de drollets que sespegraveran pas quanegravesson mai enlagrave que les dos o tres vegraverses de morala quand estudiants en Letras pogravedon consacrar oras a una sola Aquograversquos vertat per las Fables coma pels contes Ccedilaquelagrave laprogravecha condescendenta superficiala o de cograveps folclorista (al sens marrit del tegraverme) pausa problegravema drsquoautant que le succegraves en librariaacute se desmentiacutes pas al contrari Egravera doncas urgent de sinteressar seriosament e amb benvolenccedila a aquela question del conte ccedilograve que Contes dun deman acabat nos dona lescasenccedila perfiegraveita de far Una instruccion mai o mens inexistenta leacutesers limitats comunautats e familhas gropadas sarradas aqueste contegravext es indissociable de lrsquoatge daur del conte Dins le cercle de la velhada de la fegravesta de vilatge o simplament del fuogravec retrobam la primiegravera pegraveira del conte le contaire Ccedilograve que vesegravem uegravei coma tegravextes egraveran a la debuta istograverias oralas presas en carga per un contaire per lauditograveri dins una tradicion plurimillenagraveria Pensatz que LIlliade et LOdysseacutee comencegraveron atal Indispensable a lor conservacion la mesa a lescrit dels contes a coma inconvenient de les immobilizar e mai de les estofar Assegurada per dos contaires (Eacuteric Roulet e Nathalie Roulet-Casaucau) lescritura ven completar la natura primiegravera del conte sens la contrariar brica E mai vist que nos balhan accegraves a versions audio e mesas en musica (disponiblas en linha) Pas cap de posca sus aqueles contes laquo Eacutecrire en gascon agrave loreacutee du XIIe siegravecle est une gageure Cet ouvrage accompagne-t-il les derniers eacuteclats dune langue et dune culture milleacutenaire qui fut celle de lAquitaine jusquagrave nos jours ou se fait-il leacutecho dun nouvel avenir Ce sera au futur den deacutecider un futur qui pourrait bien alors ne pas sachever raquo anoacutencia la quatrena de cobertura Una posicion lucida
que sembla empachar tot encombrament per la question de la lenga La votz occitana le tegravexte bilinguumle la dubertura sus lautre sens se desdire I a aquiacute un pont entre iegraver e uegravei pont apelat per aquestes racontes nascuts dins aquela lenga nogravestra Aquograve dit vos inviti a far le tegravest vos tanben un conte fonciona tant en occitan coma en franceacutes Un bilinguumlisme que dona pas limpression que foguegravet arrancat al tegravexte contra son grat sembla pro rare en edicion per egravesser notat Enfin e benlegraveu subretot son racontes intelligents dins la mesura qursquoan quicogravem a diacuteser a nos diacuteser sus nosaus quicogravem a nos ensenhar per pauc que nos mostregravesson pro dubegraverts per les daissar nos ensenhar ccedilograve quan apregraves de la sapieacutencia populara es a dire de lexperieacutencia Vos conselhar le libre savegravetz drogravelles felens nebots e nebodas la causa es aisida Demogravera sens dobte necessari dins una epograveca ont leducacion civica e ciutadana (es a dire al viure amassa) cantan sovent tan clar que dunis pensan seriosament a recorrir a la casegraverna Aquograve dit me pogravedi pas desfar de lidegravea que segravem nautres ndashles adultesndash que navegravem lo mai besonh Es que segravem pas nosauts que corregravem apregravep laquo Lo secret deu bonurraquo Se le conte cegraverca a agradar e instruire (placere et docere pels puristas) es tant per ensenhar als pichons coma per explicar (desplegar en latin) als grands laquoLes grandes personnes ne comprennent jamais rien toutes seules et cest fatiguant pour les enfants de toujours et toujours leur donner des explicationsraquo Antoine de Saint-Exupeacutery Aviacutes doncas ni a pro de prene per se pels autres per se divertir per pensar per legir e per ausir dins aquela edicion dun trentenat de Contes dun deman acabat a comenccedilar segur pel plaser Aldric Hagegravege
Recobrar lesseacutencia del conte
Contes dun deman acabat ndash Contes dun futur acheveacuteEacuteric Roulet Nathalie Roulet-Casaucau et Jean-Michel RivetEacuteditions Sud-Ouest 2016180 paginas Edicion bilinguumla e contengut de telecargar1490 euro
Critic
Lo Diari ndash 27
TecnrsquoogravecLos sites participatius en occitan Mantun projegravecte sus internet son collaboratius es a dire que lo monde i pogravedon participar per li far prene drsquoample Lor avantatge es que sovent son multilinguumles e disponibles per las comunautats linguumlisticas que ne fan la demanda Aquiacute una oportunitat per las lengas de Franccedila drsquoegravesser presentas demest totas las autras sens a priori ni empacha Aqueles projegravecte presentan lrsquointeregraves de prepausar de contenguts variats en lenga occitana plan utils per los que se lrsquoaprenon e los que la transmeton
LrsquoEnciclopegravedia de la vida (en angleacutes Encyclopedia of Life EOL) es un projegravecte de bioenciclopegravedia collaborativa en linha LrsquoEnciclopegravedia contendragrave a tegraverme un article dedicat a cada espegravecia vegetala a animala coneguda illustrat de videgraveos de sons drsquoimatges de grafismes e de tegravextes provesits per drsquoexpegraverts Lrsquointerfagravecia es disponibla dins mantuna lenga e entre autras en occitanEn queacute podegravetz ajudar dins la ficha de cada espegravecia podegravetz apondre lo(s) nom(s) en occitan
Openstreetmap es un projegravecte internacional fondat en 2004 amb lrsquoobjectiu de crear una mapa liura del mond disponibla dins un maximum de lengas diferentasEn queacute podegravetz ajudar dins la mapa podegravetz apondre lo nom occitan de cada toponim
Jocondlab Lo site internet JocondeLab es la fruta drsquouna experimentacion conduita pel ministegraveri de la Cultura e de la Comunicacion A per tograveca de facilitar laccegraves a las ressorsas culturalas francesas amb de publics novegravels en desvolopant lofegraverta multilenga del ministegraveri de la Cultura e de la Comunicacion sens que siaacute necessari de revirar las donadas vist quaquestas trograveban lo sieu equivalent merceacute a Wikipegravedia Dona accegraves en 14 lengas dont lrsquooccitan a mai de 300 000 notiacutecias illustradas extraitas de Joconde catalograveg de las colleccions dels musegraveus de FranccedilaEn queacute podegravetz ajudar podegravetz descriure las ogravebras artisticas en occitan e completar o crear las fichas Wikipegravedia drsquoaquelas ogravebras
La Wikipegravedia occitana es una enciclopegravedia gratuita e liura de dreit que prepausa mai de 85 000 articles redigits en lenga occitanaEn queacute podegravetz ajudar podegravetz escriure drsquoarticles novegravels sus de tegravemas que mestrejatz o repassar e prepausar de correccions se vesegravetz causas que srsquoameritan drsquoi retrabalhar Tanben podegravetz completar los articles que vos semblan pas pro denses
Lo Wikiccionari es un projegravecte gratuit de diccionari multilinguumlisme escrit amb la collaboracion de totes dins mai de 700 lengasEn queacute podegravetz ajudar podegravetz prepausar de mots novegravels que i son pas encara o las variantas dins vogravestre parlar se i es pas
Rapegravel Per poder profechar dels sites internet dins lor version en ogravec reglatz lrsquooccitan coma lenga favorita dins los paramegravetres de vogravestre navigador Atal suls sites multilinguumles la version occitana vos apareisseragrave prioritagraveriament siquenon podegravetz passar al costat de tot ccedilograve quexistiacutes sens o saber
Cedric Valmary
28 ndash Lo Diari
TV
Podegravetz creire que la cogravela de Tegrave Veacute Ogravec fai pas coma leis aubres srsquoendormiacutes pas a lrsquoautomne De segur que contunha sei rodatges e montatges per realizar son emission setmaniera Cada cogravep que pogravet cubriacutes leis eveniments revelators de la cultura occitana Arts plasticas musicas fegravestas occitanas espograverts regionaus amai la mograveto apareisson Mas auregravetz benlegraveu remarcat una rubrica que torna ara a la fin de cada emission Lenga drsquoOgravecLengo drsquoo Entre tempsEntre temps cronica novelaEn partenariat amb lo CIRDOC Tegrave Veacute Ogravec consacra
quauquei minutas a una pichograveta cronica a la fin de cada emission Lo principi es de demandar a una dei personas presenta dins lrsquoemission de dire qual es lo mot occitan qursquoaima miegravelhs lo qursquoaima lo mens e de vos faire partejar son cogravep de cograver dau moment Aquiacute la sensibilitat lrsquoideologia lo biais de viure de cadun apareis Lrsquoemission e sa cronica se pogravedon retrobar sus lo site de Tegrave Veacute Ogravec sus la pagina drsquoacuegravelh a httpteveoce-monsitecompagesacuelhpresentationhtml
Tegrave Veacute Ogravec se bolega
Estagis de formacion
En mai deis emissions e dei captacions regularas Tegrave Veacute Ogravec realiza de formacions tant per drsquoestagiaris solets coma per de grops En octogravebre lrsquoestagi laquo Lenga e imatges raquo dau CFPO de Besiegravers se debanegravet dins Tarn au Centre de vacanccedilas La Vitarelle Una campanha que comenccedilava de prene lo daurat de la davalada de bogravescs prigonds de camins misterioacutes de begravestias bregraveu un luogravec de sogravemi per filmar e per parlar e aprene la lengaUn luogravec de tria una cogravela aculhenta dins lo Centre drsquoestagiaris motivats que parlavan occitan e egraveran curioacutes de tot aquograve permetegravet un trabalh ben ritmat e agradiuLei dos formators de Tegrave Veacute Ogravec aviaacuten per pregravetzfach de sensibilizar leis estagiaris a la presa de vistas e au montatge per realizar un documentari De segur que la formacion fuguegravet drsquoen primiegraver teorica (una miegraveg jornada) per parlar dau cadratge dei presas de vistas dei plans diferents de la causida de lrsquoangle per lo film doncas de ccedilograve que faliaacute filmar Lo biais drsquoentrevistar fuguegravet tanben evocatCada grop partiguegravet amb son materiau au rescontre dei luogravecs e dei gents drsquoentrevistar e nos retrobegraverem sus lo terren per metre dins lei
camescogravepis tot ccedilograve que faliaacute coma rushesComenccedilegravet puegravei lo trabalh pesuc de montatge que de segur srsquoacabariaacute pas dins lei quatre miegravegs jornadas drsquoestagi mas puegravei Lo trabalh en comun permetegravet de crear un scenari collectiu puegravei drsquoaprene lo biais de crear un titol e de lrsquoafichar drsquoun biais particular Venguegravet enfin la causida dei rushes de pegar copar trabalhar E fau ben saupre qursquouna minuta de film demanda sovent una ora de trabalh au montaire Es un vertadiegraver trabalh de dentelaira passionada Lo film seragrave projetat au Festenau Rescontre de Sant Gervasi(30) lo 4022017Un autre estagi de formacion diferent aculhiragrave un jove estudiant en decembre Se destina a un mestiegraver de lrsquoaudiograve visuau e Tegrave Veacute Ogravec partejaragrave volontiegravers amb el sei coneissenccedilas
Se volegravetz trobar de ressons de tot nogravetre trabalh es aquiacute que vos fau anar httpteveoce-monsitecom
Lisa Grograves Presidenta de Tegrave Veacute Ogravec
Lo Diari ndash 29
Diariscope
Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver
Setmanas occitanas del Vilafracant
Mes de febriegraver mogravestra Marcelle Delpastre e Angeacutela Duval
2 de febriegraver Vilafranca 20h30 Inauguracion del Festenal
19 de febriegraver Complibat 15h Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues
25 de febriegraver Cenac 21h Bal occitan amb Les Bouilleurs de son
Contrebande e Bassacada26 de febriegraver Glegraveisa de Cenac 15h
Concegravert polifonic amb Lo Barrut
Mogravestras filmes confereacutencias concegravertsPrograma complet e contactes de retrobar sus nogravestre
site
Le 28 de geniegraver La Dictada occitana
Es que cal encara presentar la Dictada Occitana Organizada de pertot le 28 de geniegraver es lrsquoescasenccedila de se retrobar per un drsquoun desfiacutes ludic a lrsquoentorn de la lenga Esitatz pas a contactar las associacions occitanas per saber ont e cossiacute participar
Del 2 de febriegraver al 28 de mai
Daniel Spoerri les dadas des deux Daniel
Daniel Spoerri membre fondator del Nouveau Reacutealisme investit las cavas dels Abattoirs Expausa un cabinet de curiositats entre sas ogravebras sa colleccion e la de lrsquoistorian
e artista Daniel Cordier
wwwlesabattoirsorgexpositionsautour-du-nouveau-realisme
30 ndash Lo Diari
7 de geniegraver Agach sus J Bodon 17h30 Albi Per J Vialaret President de lrsquoOstal J Bodon wwwcentre-occitan-rochegudeorg 13 de geniegraver Teatre Les Galejaires 20h30 Molins laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes Cercle Occitan deth Coserans ndash claudinerivere-souillaorangefr
Rencontre MusiciansDanccedilaires 21h La Caunha (31 - Ostau de lrsquoArtesanat) Serada de danccedilas tradicionaus (scegravena obegraverta) Cercle Occitan de Carbona amp deu Volvegravestre michelpeze0456orangefr 14 de geniegraver Confereacutencia a Albi Partenariat CCOA UPT a Champollion laquo Lrsquoautodafeacute de 1834 agrave lrsquoHocirctel Rochegude raquo wwwcentre-occitan-rochegudeorg Nuegravech de la lectura 18h a Besiegravers (CIRDOC) Granda velhada ldquoViatge immobilrdquo jol signe del partatge de las lengas de las literaturas e de la descobegraverta de lrsquoautre fabricaoccitanicaeu Musica 10h a Rampoacutes (46) Musica canta danccedila e serada occitana 10h a 17h Rescontres musicians e danccedilaires 14h a 17h Rescontre de danccedilaires 18h AG 21h bal occitan wwwamtpquercycom Del 18 al 21 de geniegraver Ivernalas de Cabardeacutes a Puegravegnautiegraver Espectacles contes sopar espectacle-teatre Info e inscripcions ndash ieo11ieo-ocorg 19 de geniegraver Cafegrave occitan
18h30 Salon de tegrave laquoEn forme de Graalraquo ( jos resegraverva) Amb lo Centre Occitan del Paiacutes Castreacutes COPC ndash azalaiswanadoofr 20 de geniegraver Projeccion-Confereacutencia 18h30 Pagravemias (Espaci occitan) laquoCamins de Compostegravelaraquo per Guy Reilles seguit drsquoun manja-dreit IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 21 de geniegraver Bal Vesprada e serada a Lacapegravela-Caogravers Talhiegravers de musica a lrsquoentorn dels coire puegravei bal wwwassociationlagranjacom Florant Mercadiegraver 20h30 Puegravegnautiegraver (11) laquoLes Contes du Placardraquo Teatre Les Galejaires 20h30 a Balmar laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 22 de geniegraver Vesprada occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la gara) Danccedilas teatre tirada pel Telethon Cercle Occitan drsquoEspaliu 24 de geniegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 1 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius Departamentals 26 de geniegraver La Mal Coiffeacutee 18h30 a Tolosa (Place Andreacute Abbal) Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver Setmanas occitanas del Vilafrancat Mogravestras filmes confereacutencias concegraverts Programa complet sus nogravestre site
GENIegraveR FEBRIegraveRAgenda
Lo Diari ndash 31
28 de geniegraver 20ena dictada occitana de pertot en Occitagravenia e en defogravera
Cocanha Vilafranca de Roergue IEO del Vilafrancat 0665399311
1egraver de febriegraver A la descobegraverta drsquouna ogravebra 18h a Rodeacutes (Ostal de las Associacions) La Banda Jaume Landiegraver IEO ndash A Tots 2015 Din-trada dubegraverta e gratuita IEO 12 ndash 05 65 68 18 75 4 de febriegraver Concegravert-Bal 21h Caogravers (Sala de las fegravestas Begoacutes) Amb le grop Canccedilons drsquoOgravec Participacion liura Cercle Occitan de Caogravers Begoacutes lajardieorangefr Festenau Rescontre de videgraveo amator de 13h30 a 19h St Gervasi (30) Films occitans e en occitan per lrsquoassociacion Rayons drsquooc e TegraveVeacuteOgravec (long mestratge lo di-menge a 14h) Gratuit teveoce-monsitecom
Goulamasrsquok 19h a Puegravegserguiegraver (34) Fegravesta de la sortida de lrsquoalbum (maison du peuple) 9 de febriegraver Cafegrave Ciutadan 18h30 La Garriga (81 - Ostal dels Joves ) laquo De queacute lrsquooccitan pogravet menar a la nogravestra societat raquo COPC ndash azalaiswanadoofr 11 de febriegraver Bal de la Caneta 20h30 a Vic sus Cegravera (15) Amb Herveacute Brotto amp Guillaume Lopez e Radio Tutti feat Barilla Sisters contactieo-cantalcom Serada contes CafrsquoCausse Assiegraver Serada contes amb Segravergi Irondegravela reissajimdocomcafeacute-associatif-caf-causse 14 de febriegraver Estrena de la mogravestra ldquoOccitan Occitaniardquo 18h a Carcassona (Archius departamentals)
Amb una prestacion musicala de Mans de Breish Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals 18 de febriegraver Bal catalan-occitan Caramauccedil cocsegalagmailcom19 de febriegraver Teatre 15h a Complibat Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues IEO del Vilafrancat 0665399311 Vesprada Occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la Gara) Cants dichas danccedilas del paiacutes e teatre Cercle IEO de Roegravergue-Naut Eric Fraj (solo) A Mossolens fasetz-la-lenga-cabardesover-blogcom 23 de febriegraver Presentacion de libre 19h Nimes (Caire drsquoogravec) La benda dessenhada laquoLes ignorantsraquo drsquoEtienne Davodeau Gratuit 24 de febriegraver Bal Occitan 20h30 a Montcuc (46) Iniciacion drogravelles seguit drsquoun bal dab los Pastourels Confereacutencia 14h30 Castras (Ostal de las associacions) Ramon Ginolhac laquoLes reacutevoltes populaires en Occitanieraquo (fr) Dintrada liura e gratuita COPC ndash azalaiswanadoofr
Bal Occitan 21h a Cenac Amb Les Bouilleurs de son Contrebande e Bassacada IEO del Vilafrancat 0665399311 28 de febriegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 2 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals
HAUTEEacuteMOTION
HAUTE-GARONNELUCHON-SUPERBAGNEgraveRES PEYRAGUDES LE MOURTIS BOURG DrsquoOUEIL
RCS
Toul
ouse
B 3
87 9
87 8
11 -
Creacute
dits
pho
tos
Get
tyIm
ages
tourismeHGhautegaronnetourismecom
C
M
J
CM
MJ
CJ
CMJ
N
CD31 tourisme hiver pyr mag 210x270pdf 1 09112016 1622
Lo Diari ndash 5
La literatura vector del dialograveg de las culturas
Papagrave Gahuacutes
La Scogravepitone
La veirina entredubegraverta
Espogravert
3QA Aqueles
Novegravelas
Fotomatograven
Edicions
Tresaur en lum
Rescontre
Drsquoescart e de talvegravera
1012
2124
2726
282930
1415
16
18
20
Carte Blanche
Dossiegraver
Tristan Tzara
Tecnrsquoogravec
Critic
TV
Diariscope
Agenda
876
Somari
6 ndash Lo Diari
Fotomatograven
La TopinaLa Topina Bar tapas occitan a Tolosa
Ostal dOccitagravenia - 11 car Malcousinat 31000 Tolosalatopinacom
Segravetz installatz dempuegravei le 15 dabrial de 2016Un primiegraver bilanccedil Florent Salinieacute Ogravec mai de 2 500 aderents monde que venon tornan fan venir damics Monde que fan de la conviveacutencia una realitat
Perque laquoLa Topinaraquo Lo topin la topina es linstrument tipic e tradicional per far le manjar de cada jorn linstrument de la convivialitat e de la gastronomia Coma ditz lo provegraverbi laquo Lo melhor medecin es lo topin raquo
Topinejar Es un neologisme qursquoemplegam per diacuteser manjar amassa a La Topina o cosinejar a La Topina tanben Foguegravet emplegat coma exemple dins una confereacutencia de PSauzet (Professor de linguumlistica a Tolosa ndlr) Aquograve mogravestra qursquoes dintrat dins lo vocabulari
Lo Diari ndash 7
Apelada a comunicacions
Dins lencastre de sas recegravercas LLACS (Langues Litteacuteratures Arts et Cultures des Suds Universitat de Montpelhiegraver) organiza jornadas destudis Le 22 dabrial en partenari amb Le Cirdogravec se tendragrave un rescontre e una mogravestra a lentorn de Feacutelix Castan Poegraveta teorician militant lograveme a jogat un rogravetle considerable dins la vida culturala occitana pendent mai de la mitat dun segravegle e a encara uegravei una influeacutencia magraveger
Les organizators lanccedilan doncas una apelada a comunicacions a los que pogravedon participar a la valorizacion daquela personalitat dins les domenis ont exerciguegravet sas activitats Qualques suggestions per exemple
- La poeumltica castaniana
- La recepcion de logravebra pendent la vida de lautor e apregravep sa mogravert
- Ogravebras literagraverias e autres escrits (reflexions teoricas critica literagraveria e artistica correspondeacutencia)
- Castan e loccitanisme contemporanegraveu IEO notadament
- Las divegraversas edicions causida dels tegravextes causida grafica aparelh critic
- Establiment duna bibliografia rasonada de logravebra e de sa critica
Adreccedilar projegravectes dintervencion (tiacutetol amp resumit de 5 a 10 linhas) abans le 15 de geniegraver de 2017 a marie-jeannevernyuniv-montp3fr yanlespouxuniv-montp3fr e philippemarteluniv-montp3fr
Totas las programacions e publicacions de las equipas del LLACS son de retrobar sus wwwuniv-montp3frllacs
Concors de novegravelas
laquo Tota estabosida es a fintar lrsquoorguena granda jos la rosassa coquin de sogravert i manca un tudegravel raquoLo Lector del Val (associacion de bibliotegravecas del Lauragueacutes) vos prepausa un concors drsquoescritura de tegravext cort
- que debuta per la frasa ccedilai-sus - de 6 paginas (12 000 signes) al mai numerotadas croquetadas non signadas amb un tiacutetol
- de mandar en 6 cogravepias de papiegraver e una cogravepia numeric al mai tard lo 21 de febriegraver de 2017 a las adreiccedilas seguentas Lector del Val ndash 1 route de Pompertuzat ndash F-31450 Deyme e infolecteurduvalorg
Quatre categorias Escogravela primagraveria Collegravegi Licegraveu Adulte Vos cal pas doblidar de joacutenher la ficha drsquoinscripcion (se marcar en linha sul site ccedilai-jos e imprimir) Los melhors tegravextes seragraven publicats e enregistrats
Entresenhas (+33) 561 005 116 Regraveglament complet dins las 27 bibliotegravecas aderentas o sus internet wwwlecteurduvalorg
Rescontre vertadiegraver
Convidar un artista o un grop per parlar de la sortida de son album es plan Ne convidar quatre amassa per les far tanben dialogar entre eles aquograve correspond encara mai a la definicion del rescontre Le 9 de decembre dins lrsquoencastre dels Rescontres de la Tuta drsquoOgravec (IEO 31) quatre grops e musicians srsquoamassegraveron a lrsquoentorn de la bodega (e de sas variacions) Un moment de convivialitat musicala plan interessant tanben cada convidat portant sa vision sa sensibilitat per se presentar mai tanben per far lum suls autres Las sortidas presentadas son de retrobar a la rubrica Edicions
Novegravelas
8 ndash Lo Diari
jOmO Okcitanas
jOmO es un artista tolosenc esperan-tista Prepausa 12 tiacutetols del repertograveri occitan del lengadogravec al son de las crabas bodegas e autres instruments de sons amics dels Branca-Bodegaires Lescasenccedila de descobrir lEsperanto
jOmO OkcitanasVinilkosmo12 tiacutetols1315 euro
Craba
Segond disc de la seria consacrada a las bodegas occitanas Dins aquel monde la craba o bodega domina per sa talha Son volum e sas qualitats acosticas li balhan una placcedila reservada dins lo monde dels instruments a pogravecha
CrabaRobert MattaLa Confreacuterie des Souffleurs ndash CORNOC215 tiacutetols10 euro
Maxence CamelinQuand la craba crabidaragrave
laquo Quand la craba crabidaragraveLo crabidon faragrave lo tetaireQuand la craba crabidaragraveLo crabidon lrsquoaniragrave tetar raquoDisc de musica tradicionala del Naut-Lengadogravec Montanha Negra e Lauragueacutes Amb la participacion de Daniel Detammaecker Caroline Dufau e Xavier Vidal
Quand la craba crabidaragraveMaxence CamelinAEPEM23 tiacutetols15 euro
Edicions
Era hegravesta deth pogravercFegravesta del pograverc pelegravera o pegravele-porc totjorn lasseguranccedila de passar un bon moment Degravetz informators nos explican cossiacute passegravet e passa encara laquo la fegravesta pus polida de lannada raquo Gaitatz plan laquo dans le cochon tout est bon raquo
Era hegravesta deth pogravercRenaud LassalleEth Ostau ComengeacutesDVD 52 min sostitulat FR amp Ogravec15 euro
Lo Diari ndash 9
La toponimia de Molhac
Un novegravel obratge de toponimia es a mand drsquoespelir sus un vilatge de Tarn e Garona que se sona Molhac Srsquoi poiragrave trobar un estudi complet semantic e etimologic dels 84 noms de logravecs del vilatjogravet Es la darriegravera ogravebra de Paul Burgan lo cercaire plan conegut Coma totjorn la preseacutencia de lrsquooccitan seragrave massissa dins tot ccedilograve que tograveca lrsquoorigina dels toponims quitament se lo libre es en franceacutes per aver una audieacutencia mai fograverta Seragrave difusat mai que mai dins lo departament de Tarn e Garona mas se poiragrave comandar al pregravep de lrsquoassociacion Antonin Perbogravesc (IEO82 307 avenue de Montech Montauban tel 05 63 03 48 70)
Les noms de lieux de MouillacPaul BurganAssociacion Antonin Perbosc85 paginas 148 x 210 cm10 euro
Sus un long camin
laquo Aquel recuegravelh de poegravemas cortets de lrsquoamic Aimat Tastaire tograveca per sa jovenccedila drsquoinspiracion sa sinceritat e mai sa candidesa []Sa lenga es justa e srsquoendevina plan que lo sovenir dels viegravelhs qursquoausiguegravet dins son enfanccedila ogravebra mai que lrsquoestudi dins aquela escritura fograverccedila coloradaLo lector fulhetaragrave aquel obratge amb plaser car i trobaragrave lo resson de sa joventut progravepria raquo Extrait del prefaci
Sus un long camin Aimat TastaireIEO Ogravelt Edicions172 paginas 16x24cm990 euro
Bodega en viatge
Apuegravei la publicacion del DVD doble laquo Bodega buf de vida raquo desiri partejar uegravei los rencontres variats a lencogravep professionals e umans que man bastits Lo viatge prendragrave cograves pels diferents rencontres faits per la bodega e que li balhegraveron lescasenccedila de descobrir monds diferents e culturas variadas atal coma las fecas del carnaval de Limoacutes la gaita galiciana o la zampogna calabresa per parlar sonque daqueles Mas lo que viatja partiacutes den ccedilograve seu e pograverta son repertograveri progravepri que seragrave evocat notadament dins un conte en lenga nogravestra illustrat musicalament
Bodega en viatgeSogravefia JacquesndashSerano2 CD 46 tiacutetols22 euro
laquo Lenga del paiacutes crana e begravelaAl resson de luegravenh tan prigond
Aimi ta clamor tindaregravelaGatge drsquoun renovegravel fecond raquo
laquo Langue du pays fiegravere et belleAgrave lrsquoeacutecho lointain si profond
Jrsquoaime ta clameur sonoreGage drsquoun renouveau feacutecond raquo
990 euro
ISBN 979ndash10ndash93297ndash04ndash0
Aimat Tastaire
Sus un long caminhellip
Poesia
IEO Ogravelt Edicions
Sus u
n lo
ng c
amin
hellipA
imat
Tas
aire
Preacuteface de Roger Lassaque
Istoegraveras daci
Dempuacutes quauquas annadas lAcademia de Gascon de Sheishan (Gers) hegrave viacutever la lenga e la cultura gasconas per son talhegraver de lenga son grope de cant e sos espectaclesCada annada ua cogravela dactors e de contaires tots sogravecis de lAcademia pujan sus lempont a Seishan e dens dautes endrets entagrave contar e jogar en lenga occitana E tots los textes son creacions totalament ineditas causa pro rara qui samerita destar senhalada Lor gran interegraves ven deu fegravet que son inspirats per la societat dauegravei vista per gascons dauegravei Lidegravea quei donc venguda de regropar tots aqueths textes e deus publicar LAcademia de Gascon de Seishan que balha donc per aqueste obratge un testimograveni viu a la Literatura Occitana contemporanegravea
10 ndash Lo Diari
Tresaurs en lum amb lo CIRDOgraveC - Mediategraveca occitana
Dafnis e Alcimadura una opegravera occitana a la cort del rei
En plena mograveda dels grands motets barrogravecs un compositor decidiacutes de metre lrsquooccitan sul davant de la scegravena Lo 29 drsquooctobre de 1754 Daphnis et Alcimadure es la primiegravera opegravera occitana presentada davant la cort de Franccedila recampada a Fontainebleau
Nascut a Narbona Jean-Joseph Cassaneacutea de Mondonville (1711-1772) accediacutes en 1741 al tiacutetol de Jos Megravestre de Musica a la Capegravela reiala Conegut per sos grands motets coma lrsquoun dels mai grands compositors barrogravecs fa raionar la lenga e la cultura occitanas amb aquesta opegravera
En tot seguir lo modegravel classic de lrsquoopegravera pastorala alara de mograveda a la cort Mondonville conta las amors contrariadas del pastre Daphnis e de la jove Alcimadure Innograveva en redigir son opegravera totalament en occitan e en posar dins lo repertograveri musical popular occitan Per aquograve es estat acusat de plagiat per Grimm que li reprogravecha una semblanccedila amb lrsquoOpeacutera de Frontignan (1678) de Denis Fizes redigit en occitan Pasmens lrsquoopegravera fa miranda a la cort coma en proviacutencia Es al moment de sa traduccion en franceacutes que lo public srsquoen desvira Caldragrave esperar las annadas 1980 per sa re-creacion en dobertura de la primiegravera edicion del festenal Montpellier DanseAlara coregrafiat per Dominique Bagouet figura de la nograveva danccedila francesa Daphnis e Alcimadure
met encara un cogravep lo patrimograveni occitan al servici de la creacion contemporanegraveaPer ne saber mai sus Daphnis et Alcimaduree descobrir drsquoautras opegraveras occitanas www occitanicaeuopera
Edicion originala de la particion de Daphnis et Alcimadure Jean-Joseph Cassaneacutea de Mondonville Daphnis et Alcimadure pastorale languedocienne deacutedieacutee agrave Madame la Dauphine Repreacutesenteacutee agrave Fontainebleau devant leurs Majesteacutes les 29 octobre 4 novembre 1754 et par lrsquoAcadeacutemie royale de musique le 5 janvier 1755 Paris Bayard Vernadeacute 1755Coll CIRDOgraveC-Mediategraveca occitana aquisicion 2016
Lo Diari ndash 11
Qualques annadas apregravep la Querelle des Anciens et des Modernes lo mitan musical franceacutes srsquoanima per una nograveva controvegraversia la Querelle des Bouffons qursquoopausa los defensors de la musica francesa e los de la dobertura del mond musical que vogravelon italianizar lrsquoopegravera franceacutes Sens o saber amb Daphnis et Alcimadure Mondonville capita de conciliar los dos partits
Amb sa fograverma classica que respegravecta las regraveglas de la musica franceacutes Daphnis et Alcimadure contenta los partisans de lrsquoopegravera francesa De lor costat los tenents de lrsquoopegravera italian lausan la musicalitat de lrsquooccitan mai prograveche de lrsquoitalian e que permet una mai granda libertat drsquointerpretacion En mai Mondonville dona a sos interpregravets la mai larga libertat puegravei qursquoadapta lo tegravexte de lrsquoopegravera als dialegravectes occitans de totes los cantaires lengadocian gascon coma provenccedilal servisson lrsquointriga
12 ndash Lo Diari
Papagrave Gahugraves
Rescontre
Enfin 3 ans apregraves laquo Lo Virolet raquo eth grop de rock-punk occitan Papagrave Gahuacutes que sorteish eth sueacute dusau album entitolat laquo Calhavari raquo Un cogravep aver drin virat de pertot de Tarba entiograve Sirograves e de Rodeacutes entiograve Agedeth que decidegraven dentrar en estudiograve entagrave i enregistrar-i un navegraveth disc Entagrave ne saber mes quavem eth plaser dencontrar a Renaud Lassala eth navegraveth guitarrista dau grop gascon
Adiu Renaud ens pogravedes diacuteder quauques mots sus tu e presentar eth grop Papagrave Gahuacutes Adiu Quem hegraveci Renaud sui lo guitariste de Papagrave Gahuacutes despuish 2014 Quegravem un grop de rock influenccedilat preu punk laquo primari raquo de les annadas 1977 dinc a 1990 Quegravem quate (bateria baisha guitarra e cant) Que cagraventam en gascon e un chicogravet en franceacutes
Papagrave Gahuacutes qursquoei a lrsquoencogravep un grop radicau rebelle e punk e tanben un grop estacat au territograveri Drsquoaon ersquovs vieacute aqueth ligam hogravert dab la tegraverra e quin srsquoexprimeish ena vogravesta musica Qursquoegravem tot quate hogravert estacats au nograveste territograveri nadau Gino Mickey e Silvan a la Bigograverra jo a les Lanas Qursquoi am creishut e que nsrsquoam hargat ua cultura dessuacutes Donc adara atau com hogravert
Lo Diari ndash 13
de gegravents de le nogravesta generacion qursquoegravem un mescladiacutes de cultura mondialisada (grana influenccedila anglo-saxogravena en le musica) e drsquoidentitat locau Donc ne hegravem ni aus Americans ni aus Gascons laquo megrave gascon que mogravers raquo que viacutevem le nogravesta cultura drsquoun biaish descomplexat Lo ligam hogravert a le tegraverra que srsquoi torna trobar en los samples tots extregraveits de collectatges nogravestes (sonque quauques excepcions) dab locutors natius deu gascon Que balha com ua autenticitat au nograveste perpaus
Quin definireacutes la musica de Papagrave Gahuacutes sus aqueth darregraver album E i a ua evolucion despuish eth permegraver album Que diriacute qursquoes rograveck dab influenccedilas punk Apregraves jo suu permegraver album nrsquoi egraveri pas mes quersquom sembla qursquoi a ua evolucion Quersquom sembla estar megrave rock belegraveu megrave escur tanben shens de desbrombar lo costat amusiu Los tegravextes que son tanben megrave pregonds qursquoexprimen ua realitat un constat sus un mond dont es a cambiar Mes qursquoam volut har un disc vivant shens de nes interdiacuteser cantas megrave leugegraveiras un disc vivant percegrave digun nrsquoes pas enmalit 365 jorns sus 365 nrsquoes pas desconaire 365 jorns sus 365 nrsquoes pas pessimiste tostemps o veit tot en rogravesa a tot vira codic Lrsquoevolucion tanben que seragrave en los samples e en le soa utilisacion lo disc qursquoes com ua sola grana canta dont srsquoestanca pas jamegrave e los samples que hegraven lo ligam dab tot Quersquous am utilisats megrave pregonament dab megrave de puishenccedila artistica Ne son pas aquiacute entagrave ondrar queacute Que nrsquoi a samples sersquous vograveletz entegravener que ves vatz caler escotar lo disc en sancegraver
Laguens lalbum que vieacute que i auragrave ua canccedilon tota en franceacutes Lhegraveu la canccedilon mes punk E i a ua explicacion ad aquera causida Vertat em pensi tanben ques le megrave punk Ne segravei pas trogravep perqueacute se hadot atau en franceacutes Aquograve lo Silvan bat diu saber megrave plan que jo Mes quegravera belegraveu entagrave escopir a le faccedila deu monde laquo Giscard ves chapa megrave de 2 millions deuros per an raquo en le lenga de le Republica
Laguens daus albums de Papagrave Gahuacutes que senten ua atencion tota particulara a la lenga la sua autenticitat la sua qualitat Daon e vieacute aquera volentat Quegraven atz segravega-traucat lo peiacutes com am hegraveit Silvan e jo en hadents collegravectas quegraven atz enregistrat centenats de gegravents en le soa lenga mairau aunestament ne pogravedetz pas preacutener le question de le lenga com qui sen fot Aqueth monde que vsan dat ua paraula rica quevs cau tornar har soar aquesta lenga dab arrespegravect e dignitat Au mensh quensagravejam dat har atau
E veges un ligam entre la vogravesta musica harta de radicalitat e la causida de la lenga Bon dejagrave de har rograveck en ogravec ques ua causida radicau percegrave quarriacutebatz enqueth paradogravexe que cagraventatz en le lenga deu peiacutes mes le maja partida deu monde nev comprenen pas megrave Donc diacuteser laquo sen foacutetem que contuacutenham quegravem daciacute e quat vogravelem har atau e sonquatau raquo nes pas quauquarren de comun Quegravem gegravents ccedilam par autentics que ne chicanan pas alavetz que liugraveram lo dequograve dun sol trograveccedil Quegravem atau Com lensemble daus grops punks la vogravesta musica que pograverta ua energia plan vegedera en concegravert Ei ua dificultat entagrave vosauts a lora denregistrar Disem quam jogat un chic mens viste e que segravem aplicats Apregraves non lo qui pogravet jogar a huec que pogravet jogar a plaser Lo contrari nes pas forccediladament vrai
E i a un recepcion particulara dau public de musica rock-punk quan es vei arribar en concegravert un grop qui canta en occitan Qui a duas recepcions Gegravents dont son hogravert contegravents dentegravener a cantar en occitan e dauts que nes vinen veacuteder entagrave diacuteser laquo la musique est super mais on comprend pas les paroles raquo Alavetz jo queus demandi perqueacute ne van pas diacuteser aus grops franceacutes que cantan en angleacutes laquo On comprend pas les paroles raquo Le prograveva quexista totun encoegravera ua cegraverta diglossia dab les lengas ditas minoritagraverias Mes aquograve rai Les reaccions que son tostemps positivas E megrave que megrave lo public ques contegravent de veacuteder un grop ques devertiacutes que descona que comunica dab le gegravent que sauta que crida que trauca lempont que hegraven cagraveder los micrograves ques pegraverden les baguetas lo mediatograver les paraulas les nogravetas e que sen arrid Que pograveden diacuteser que Papagrave Gahuacutes en live ques un estorbilh mes un estorbilh que ne jogravega pas trogravep mau Quegravem un grop de rograveck permegraver queacute
SP
Lrsquoalbum laquo Calhari raquo qursquoei en venta sus eth site internet de Papagrave Gahuacutes papagahuscom
14 ndash Lo Diari
Se no avetz james entenut o leijut laquo EDS CRIDS raquo de Filadegravelfa de Gegraverda au mens escotatz aqueste laquo Donc quenze manca entre autas causas Ed noste vielh laquo Tograveca-i se gauzas raquo Queu nos cau prene de lont sieacute Tant qua morigrave morigrave per vive E Diu-bibann Venga quarribe Tostems Gascos Oeacute coma hieacute raquo Quin crit quin buf quin vam quin estrambograverd Ath eguau deths Camelat e Simin Palay era Dauna de Bigograverra que fegrave era granor deth Felibritge de Gasconha mes daver finit per aimar Maurras e tanplan Peacutetain que li ei tengut rigor Quaurian totun de li egravester reconeishents eths occitanistes no seria que pramor daqueri tres quei era era sola quadoptegravec ja lin costegravesse era grafia novegravela que Privat atau la poguegravec editar No sabi cap se nos podem imaginar coma cau ccedilograve que representegravec era Filadegravelfa de Gegraverda ena Occitania deth siegraveu tems de Baudean (65) e Banhegraveras de Bigograverra duscas a Malhana en passant per Bordegraveu Marselha e encara per finir Tolosa en 1950 triomfalament onorada peths Jogravecs Floraus e totas eras vilas petitas e granas on se tenguegraveren felibrejadas que daunejava quegravera regraveina arcuelhuda per herregraveras de monde celebrada peths mes grans eth Mistral en prumegraver Eras hadas ath siegraveu bregraveccedil quavian dat tots eths dons beutat cograver esperit e quan escriveragrave ua epopegraveia ara Bernadeta que pensi que de ua auta maniegravera quauragrave en cap era siegraveva destinada de uelhegravera de Banios venguda figura felibrenca sense paregravelha Mes de tots onorada aimada celebrada tostemps questaragrave deth villatjogravet siegraveu e que magrada de fegraver-vos descobrir un libe plan estonant dera laquo EUX raquo a prononciar laquo Eusses raquo benlegraveu coma sen amusa ara prumegravera paja un libe on fegrave eth portregravet plen damor e dumor deths laquo originaus raquo qua coneishuts a Gegraverda-en-Bigograverra libe qua volut o quei estada forccedilada descriacutever en franceacutes mes un franceacutes plan espeacutes de mots
gascons totun e de contes e cantas deth paiacutes ena lenga laquo Or agrave Gerde-en-Bigorre en signe de beacuteneacutediction du ciel il y avait en ce temps-lagrave quatorze simples cest-agrave-dire autant de poegravetes et deux fois plus de sages quen Helleacutenie au temps des Muses et des dieux raquo [] laquo EUX ce sont les maicirctres profonds les instructeurs silencieux et doux de mon enfance agrave qui je dois ce que je sais si je sais quelque chose et ce que je suis si je suis quelquun EUX ce sont les pauvres patients les simples illumineacutes qui ont fait la renommeacutee de mon village qui sappelle le VILLAGE-des-SIMPLES agrave cause deux que les imbeacuteciles prenaient pour des creacutetins raquo laquo Simple raquo quei laquo pegravec raquo en ccedilograve noste e que navem coneishut laquo pegravecs raquo coma les disian dont seragrave fegravet eth laquo Joan lo Pegravec raquo dera literatura plan mes malin queths pretenduts sapients Aciacute donc condats que son a plaser Hi-tyograven eth mes popular dit laquo Fils-du-ciel raquo adobaire de banastas de tistalhs de bascograveias e quogravem fasia danccedilar e cantar ath pont laquo des Rubans raquo pueish eth Catala dont era mission sus tegraverra egravera de prediacuteser eth temps pueish eth Trufon que cridava en crescendo tres laquo adichats raquo quavian eth poder de guarir eths maus deths negravervis e tanplan eth laquo mau dera tegraverra raquo e en seguir Poupoune eth remolaire broish e Labegravele violonaire ath clar de lua pueish daunas coma era Tette que mendicava en breccedilar un gatogravet laquo Teta at sue nano que canta nino Ed nano de Teta quei aqueste mino raquo e Touyou que soenhava eths cocuts e eras gelosas dab moscas o pesolhs embroishats e Nota-la fileuse que saludava eths toristes dun laquo Adichat yent begravestia raquo e que la remerciavan Que marregravesti quen i a quatorze E eths a vier quan dret a longa istoegravera cadun quauratz plaser a descobrir e que son tota era vida dun temps vielh mes viu vivent cargat de totas eras costumas istoegraveras faiccedilons de fegraver e de diacuteser qua enregistradas era Filadegravelfa e que nos liura en omatge aths dits pegravecs que son era sau dua tegraverra
Miquegraveu Pujogravel ref _ETHS CRIDS ed PRIVAT 1931 e laquo EUX raquo idem 1933
laquo EUX raquo DE FILADELFA DE GERDA
Drsquoescart e de talvegravera
Lo Diari ndash 21
La literatura fenegravestra dobegraverta sus lrsquoautre e lrsquoendacogravem mai
Los libres de lenfagravencia de ladolesceacutencia de ccedilograve intime los qursquoan marcat nogravestras experieacutencias de vida son indissociables de nogravestras istograverias familialas e de nogravestres percorses personals de nogravestres eiretatges e de nogravestres rencontres de nogravestras experieacutencias de le dobertura a lrsquoautre e a lrsquoendacogravem mai Los lectors son convidats a partejar aqueles moments qursquoan marcat lor descobegraverta del monde e que sovent lor an permeacutes de se reapropriar lor progravepria culturaEs aquograve que vogravel metre al lum lo CIRDOgraveC al moment drsquoaquesta primiegravera edicion de la Nuegravech de la lectura Quinas lecturas per quinas descobegravertas del monde Quinas escrituras vos an fait viatjar
Venegravetz partejar vogravestra experieacutencia de viatge en lectura dont que siatz Per aquograve vos sufiacutes de mandar lrsquoextrait drsquoun libre que vos a marcat sul tegravema de la dobertura al monde a las culturas a lrsquoexperieacutencia de lrsquoalteritat quina que siaacute la lenga drsquoescritura o de lectura de lrsquoogravebra Lrsquoacompanhatz drsquoun pichon testimoniatge personal per donar enveja de lo legir e lo torn es jogat Nos podegravetz mandar vogravestras contribucions siaacute diregravectament per mail a viatge-immobilcirdocfr siaacute sus la pagina facebook httpswwwfacebookcomLoviatgeimmobil
La literatura vector del dialograveg de las culturas
A lrsquoocasion de la primiegravera Nuegravech de la lectura organizada dins la Franccedila tota en geniegraver que ven lo CIRDOgraveC lanccedila una campanha participativa sul tegravema dels libres que nos an dobegraverts al monde Punt magraveger de lrsquooperacion la mediategraveca interregionala occitana organizaragrave lo 14 de geniegraver de 2017 una granda velhada intitulada laquo Viatge immobil raquo placcedilada jol signe del partatge de las lengas e de las literaturas e de la descobegraverta de lrsquoautre
Dossiegraver
22 ndash Lo Diari
In linguae occitanae mundi lo monde vist per la literatura occitana
La literatura occitana una literatura regionalista que lo sol orizont ne seriaacute son terrador drsquoorigina Lo prejutjat es tenaccedil quitament se los escrivans occitans an pas quitat de contar lo mondeDe lrsquoEdat Mejana a nogravestres jorns de lrsquoOrient somiat dels trobadors als escrivans viatjaires actuals la literatura occitana a pas jamai daissat de dire lo monde a travegravers lo prisme de sa situacion de caireforc entre Eurogravepa e Mediterranegravea que nrsquoa fach una de las lengas de passatge de las mitologias drsquoOrient cap als imaginaris literaris drsquoEurogravepaAlem Surre-Garcia bon coneisseire dels passatges Orient-Occident traccedila regularament lo camin de la fabla a travegravers los continents e los millenis de fablas indianas de Bidpaiuml que viran e reviran dins la Pegraversa de Kalicircla wa Dimna en arabi amb Ibn al-Muqaffa qursquoacogravesta Eurogravepa per la brilhanta civilizacion
drsquoAl-Andalus tegraverra drsquoescambis feconds entre monde arabi e monde crestian Sus la peninsula iberica Pierre Alphonse e Ramon Llull compilan adaptan srsquoaproprian la fabla dels animals que raconta los ogravemes Puegravei passa los Pirenegraveus ont lo trobador Arnaud de Carcassegraves compausa las Nogravevas del Papagaiuml
Aquesta nuegravech de la lectura seragrave una novegravela ocasion de descobrir lo monde a travegravers lrsquoagach dels autors occitans totas epogravecas confondudas De lrsquolaquo amor de luegravenh raquo de Jaufre Rudegravel a las Nomadas drsquoAnna Regord cossiacute los autors occitans nos an fach viatjar amb lors racontes Quin agach pogravertan sul monde Gragravecias al roman la poesia la novegravela certans drsquoentre eles nos an entraiumlnats dins de luogravecs visitats o somiats que veirem benlegraveu pas jamai
Dins Nomadas (IEO edicions 2008) Anna Regord nos fa descobrir lo desegravert e sos abitants Son raconte es lo drsquoun viatge e drsquoun rencontre amb un pograveble nomada mas tanben un autre univegravers un environament ostile mas vivent La descobegraverta de lrsquoautre de lrsquoendacogravem mai de la vida quotidiana e de las costumas son al cograver drsquoaqueste obratge
laquo Gegravestes mimicas paraulas mescladas tantes mejans de se dubrir a ccedilograve desconegut cap de lengatge inaccessible Ni mai empaches ni mai embolhs se trapan pas dins cap de lenga srsquoencavan sonque dins lo cograver dels ogravemes barrats E quand me pren de canturlejar Friacutea sul drsquoabograverd estonada me faragrave legraveu lo respons pro que la pregravegue un pauc Aital quo una quora lrsquoautra caduna nogravestra lenga butam de canccedilonetas dusca a mesclar las voses dins una cantadissa de repics malsegurs e rires mai que pus raquo
laquo Me soi dit seriaacute aisit de virar e de far lo torn del monde raquo
La longue route de Bernard Moitessier legida per Isabelle Franccedilois meteira en scegravena comediana viatjaira
Quant i a 4 ans drsquoaquograve ai traversat lrsquoAtlantic sus mon bategraveu ai legit un pauc totes los navigadors mas per ieu lo que mrsquoa lo pus marcat egravera lo Moitessier Dins aqueste librogravet nos conta sa primiegravera corsa a lrsquoentorn del monde en solitari (qursquoegravera de tot biais la primiegravera sens tota la tecnologia qursquoan en aqueste moment) Son viatge en dedins e en defogravera egraveri ieu a lrsquoalba de faire ma traversada de lrsquoAtlantic e podiaacutei pas mrsquoimaginar perque el quant la corsa egravera acabada a contunhat a pas volgut las onors a getat de botelhas a la mar per dire sa decision contunhar de navegar apregravep tantes meses passats en mar e a fait un torn del monde de maiAviaacute escrit a sa dogravena perdon mai soi trogravep ben dins mon ritme dins mon alenE quand ieu apregravep 2 meses de mar apregravep una pausa als Accedilograveres quand egravera lrsquoora de dintrar en Mediterranegravea per rejoacutenher lrsquoostal soi arribada a Gibartar e aquiacute me soi dit seriaacute aisit de virar e de faire lo torn del monde ai pas agut lo coratge egraveri pas soleta sus lo bategraveu mas ai compres mai que mai lo Moitessier
La Longue Route (Arthaud 1971) de Bernard Moitessier es lo raconte autobiografic de son periple pendent la primiegravera corsa del Golden Globe Challenge torn del monde a la vela en solitari e sens escala en 1968 En passant lo Cap de Bona Esperanccedila sul camin del retorn cap a Eurogravepa mentre qursquoes a mand de remportar la corsa catapulta amb lajuda duna fonda un messatge sus un cargo laquo Contunhi sens escala cap a las illas del Pacific perque soi uroacutes en mar e benlegraveu tanben per me salvar lrsquoanma raquo
Vos tanben partejatz vogravestras experieacutencias de lectura sus httpswwwfacebookcomLoviatgeimmobil
Lo Diari ndash 23
Elogravegi de la traduccion
Se certans an fach lo viatge o lrsquoan somiat e nos an permeacutes a nautres tanben de lo menar per lors racontes drsquoautres an decidit de nos far tastar los plasers drsquoautras literaturas amb la traduccionAqueste cogravep los autors fan pas mai los viatges mas son las lengas que srsquoescagravembian Alara es un cogravep de mai question de partatge Lo decograver es plantat lrsquoistograveria es racontada los paiumlsatges descriches las odors lrsquoambianccedila tot i es e poiriam
pas far melhor rai Los traductors intervenon per o melhor comprene e ne poder sasir lrsquoesseacutencia Nrsquoes atal pels tractats de medecina drsquoAlbucasis dels quatrins drsquoOmar Khayyam dels racontes drsquoAndreacute Brink del Romancero gitano de Federico Garcia Lorca o de lrsquounivegravers fantastic drsquoHoward Phillips Lovecraft
Portulan - Itinerari en Orient raconte de viatge en dos volums de Roland Peacutecout Aqueles dos libres pareguts en 1978 e 1980 racontan los viatges de lrsquoautor en Afganistan pel primiegraver en 1971 e 1974 e de delagrave cap a Iacutendia e lo Nepal pel segond qualques annadas pus tard Una novegravela edicion revista per lrsquoautor dels dos obratges en un sol volum a vist lo jorn en 2013 a las edicions Vent Terral Luegravenh del jornal de bograverd o de la cronica mai prograveche de la progravesa poetica nos i fa descobrir los paiumlsatges los rencontres los caminaments
A lrsquoocasion de la primiegravera Nuegravech de la lectura lo 14 de geniegraver que ven de 18h a 22h long drsquouna serada dedicada al laquo Viatge immobil Voyage immobile raquo lo CIRDOgraveC ndash Mediategraveca occitana se transformaragrave en grand salon de lectura babelian ont cadun poiragrave causir son environament son espaci sa posicion per partir en viatge drsquoun continent drsquouna lenga drsquoun tegravexte a lrsquoautre Dedicada al plaser de lrsquoimaginari del viatge literari e del rencontre de lrsquoautre aquesta serada seragrave organizada amb un ensemble de partenaris locals coma de lrsquoespaci occitan implicats dins lo dialograveg de las culturas e tanben amb los diferents actors de la cadena regionala del libre Lecturas contes intervencions musicalas en franceacutes en occitan e dins fograverccedila lengas mai se succediragraven per que cadun pogravesca trobar son compte dins aquela serada drsquoescambis
e de viatges sens que calga quitar las installacions de la mediategraveca Aquesta Nuegravech de la lectura seragrave lo moment de viure o reviure de partejar en tot cas aqueles moments drsquoevasions literagraverias sens qursquoaja calgut se desplaccedilar drsquoaiciacuteEn tota convivialitat se legiragrave escambiaragrave somiaragrave de lrsquoendacogravem mai dels escrivans a lrsquoentorn dels rites de celebracion del partatge e de la porositat de las culturas long drsquouna ceremonia del tegrave universala del Japon al Magregraveb en passant pel tea-time britanic e los rituals de las velhadas occitanas que celegravebran lrsquoart de lrsquooralitat
laquo Tu e mai elei voudriatz ben escambiar lrsquoespitalitat de la rota Una estrategia complicada debana sei rusas per triomfar dei leis de la retenenccedila e de la discrecion Drsquounei srsquoavesinan un pauc te fan la saludada ambeacute la man sus lo cograver Tu pariegraver e senhalas lo fuogravec coma ton tibanegraveu Per un cogravep siaacutes tu lo convidaire An lrsquoexcusa de trsquoadurre un melon as lrsquoexcusa de li ofrir lrsquoegraverba ont siaacutes estalat melhora que lrsquoermagraves ont an laissat la maquina Un melon es legraveu retalhat Denegas que siaacutes convidaire e prepausas un peis a mitat crus encara sus lo magre dau fuogravec Son detz que srsquoesparpalhan per lei cogravelas e legraveu fach venon sabentament crosar sus lo fogau de morcegraveus de lenha blanca acampada aquiacute ont cresiaacutes que creissiaacute ren que la pegraveiraAlara srsquoengimbra la fegravesta sembla-simpla dau partatge raquo
Peacutecout Roland Portulan - Itinerari en Orient Vent Terral 2013
Programa
24 ndash Lo Diari
Tristan Tzara(1896 - 1963)
Le 5 de febriegraver de 1916 amb Richard Huelsenbeck2 balhan naissenccedila a DADA que vendragrave amb la redaccion de son Sept Manifestes Dada un movement internacional literari e artistic Una galariaacute DADA es dubegraverta Tzara i balha confereacutencias sus lrsquoart nouveau e lrsquoart abstrai Una revista DADA es creada e coneisseragrave una difusion importanta a lrsquointernacionala Tzara nrsquoescriuragrave les primiegravers tegravextes bull La premiegravere aventure ceacuteleste
de M Antipyrine (1916) bull Vingt-cinq poegravemes (1918) bull Sept Manifestes Dada bull (1916 ndash 1924)
Aquograve dit se le movement DADA es plan conegut als Estats-Units en Eurogravepa e mai encara en Franccedila Tzara es un pauc mens conegut En 1919 Tristan Tzara rejunta Paris ont comenccedila a trebalhar per una de las revistas Dada p a r i s e n c a laquo L i t t e r a t u r e raquo encoratjat per artistas joves que se sonan Andreacute Breton Louis Aragon Philippe Soupault Paul Eluard En 1920 torna rescontrar Francis Picabia3 un segond cogravep e amb cal entretenguegravet una correspondeacutencia dempuegravei de
1915 Amassa se lanccedilan dins diversas activitats (literagraverias artisticas esporivas) qursquoan per per tograveca de tustar le public e vogravelon destruir las structuras tradicionalas del lengatge
En 1921 les dadaiumlstas organisan le procegraves (factici) de Maurice Barregraves4 acusat de laquocrime contre la sucircreteacute de lrsquoespritraquo presidit per Andreacute Breton Tzara se retrograveba amassa les testimogravenis Aquesta manifestacion a lrsquoeissida de quala Barregraves seragrave simbolicament condemnat a vint ans drsquoogravebras forccediladas es a lrsquoorigina de la dislocacion de DADA mantuns participants Tzara le primiegraver refusant tota forma de justiacutecia quitament organizada per DADAApregravep le procegraves constituiragraven diferents movements bull les dadaiumlstes (TZARA) bull les surreacutealistes (BRETON
SOUPAULT) bull les anti-dadaiumlstes bull anti-surreacutealistes (PICABIA)
En 1929 integravegra le movement surrealista quin dins le lanccedil dadaiumlsta lausa lrsquoanti-borgesiaacute lrsquoanti-nacionalisma e la provocacion consiroacutes drsquoagir sus la societat si que
DADA al Cabaret Voltaire
Zurich 1915 La guegraverra ccedilograve mai violenta que monde coneguegravet fins ala enragravebia Al miegraveg drsquoaqueste massacre sagnoacutes al cuograver drsquouna joinesa europenca revoltada al Cabaret Voltaire1 un movement novegravel ven de nagraveisser Va defiar la guegraverra remetre en causa totas las convencions e contrariantas ideologicas esteticas e politicas crear una ruptura radicala amb tota la Literatura e lrsquoArt que precediscanA son cap un jove romaneacutes de 20 ans Tristan Tzara
Lo Diari ndash 25
non sus individuacute sens tombar dins lrsquoembrigadament Tzara consacra son temps a la reconciliacion entre surrealisma e marxisma Aderiacutes al Partit Comunista Franceacutes en 1936 al quitar le Movement Surrealista
Pendent la Segonda Guegraverra Mondiala junta la Resistencia Es drsquoaquel periogravede que data son interegraves per la lenga drsquoogravec A tolosa a la fin de la Guegraverra presidiacutes le Centre dels intellectuals dirigiacutes lrsquolaquo Eacutemission litteacuteraire de la Reacutesistance raquo a Radio-Toulouse e contribuiacutes a la fondacion de lrsquoInstitut drsquoEstudis Occitan Tzara elabogravera un projegravecte vertadiegraver de centre cultural Prepausa la mesa en placcedila drsquouna bibliotegraveca occitana drsquoEstat amb una publicacion regulara dels classics de la lenga drsquoogravec ccedilograve qursquoes encara uegravei una de las missions centralas de la Federacion dels IEO De 1946 a 1963 srsquoengatja dins divegraversas revistas literagraverias e publica vagraverias de sons poegravemas acumulats pendent
pendent la Guegraverra tanben estudis e criticas (Desnos Eacuteluard Picasso Rimbaud) Sons engatjaments politics le raprogravecha dels umanistas muda progressivament cap a la poeumlsia lirica Sons poeumlmas revelan lrsquoangoissa de son arma pregravesa entre la revogravelta e esbalausiment en fagravecia de la tragegravedia quotidiana de la condicion umana Sas ogravebras de la maturitat son LrsquoHomme approximatif (1931) Parler seul (1950) e La Face inteacuterieure (1953) Dins sas ogravebras le lengatge anarquic dels mots mesclats del dadaiumlsme seragraven remplaccedilats per una lenga dificila mas umanisada
Daissa le Partit comunista en 1956 per protestar contra la repression sovietica de la revolucion ongresa En 1960 signa le Manifest des 1215 sul dreit de lrsquoinsomission pendent la guegraverra drsquoArgeria e pren le partit contra le colonialisme en Africa Tristan Tzara moriguegravet a Pariacutes le 25 de decembre de 1963
Se Tzara merita plan sa placcedila dins le memograveri notablament literagraveria es ccedilograve primiegraver merceacute a son trebalh de deconstruccion e de destruccion dels lengatges ategravestan sas ogravebras Enlagrave lor longevitat dubriguegraveron camins magravegers a lrsquoart contemporanegraveu e son etapas crucialas dins lrsquoIstograveria de lrsquoArt
PDG
Bibliografia
La Premiegravere Aventure ceacuteleste de Mr Antipyrine premiegravere eacutedition 1916 avec des bois graveacutes et colorieacutes par Marcel Janco reacuteeacuted 2005 Eacuteditions Dilecta
Vingt-cinq poegravemes 1918 reacuteeacuted 2006 Eacuteditions Dilecta
Sept manifestes Dada premiegravere eacutedition 1924 avec des dessins de Francis Picabia reacuteeacuted 2005 Eacuteditions Dilecta
LrsquoHomme approximatif 1931
Parler seul 1955
1- Dubegravert en 1916 a Zurich per le coble drsquoartistas Hugo Ball e Emmy Hennings acuegravelh de
joves artistas e escriveires amb la tograveca de crear un centre de divertiment artistica
2- Poegraveta escrivan e psiquiatre alemand
3- Pintre dessenhaire e escrivan franceacutes
4- Escrivan jornalista e nacionalista franceacutes
5- Movement intellectual franceacutes que dins un esperit libertagraveria e esquerrista defend
lrsquoindependeacutencia argerianaLa revista DADA
Parler Seul illustrat per Mirograve
26 ndash Lo Diari
Coma literari e ancian estudiant en Letras Modegravernas ai totjorn una certana malfisanccedila envegravers le tractament que la nogravestra epograveca resegraverva als tegravextes laquo petits raquo sovent butats als marges duna literatura que les jutja trogravep populars pas pro sabents o interessants Ogravem pensaragrave per exemple a las fablas de La Fontaine recitadas penosament e negraveciament per generacions de drollets que sespegraveran pas quanegravesson mai enlagrave que les dos o tres vegraverses de morala quand estudiants en Letras pogravedon consacrar oras a una sola Aquograversquos vertat per las Fables coma pels contes Ccedilaquelagrave laprogravecha condescendenta superficiala o de cograveps folclorista (al sens marrit del tegraverme) pausa problegravema drsquoautant que le succegraves en librariaacute se desmentiacutes pas al contrari Egravera doncas urgent de sinteressar seriosament e amb benvolenccedila a aquela question del conte ccedilograve que Contes dun deman acabat nos dona lescasenccedila perfiegraveita de far Una instruccion mai o mens inexistenta leacutesers limitats comunautats e familhas gropadas sarradas aqueste contegravext es indissociable de lrsquoatge daur del conte Dins le cercle de la velhada de la fegravesta de vilatge o simplament del fuogravec retrobam la primiegravera pegraveira del conte le contaire Ccedilograve que vesegravem uegravei coma tegravextes egraveran a la debuta istograverias oralas presas en carga per un contaire per lauditograveri dins una tradicion plurimillenagraveria Pensatz que LIlliade et LOdysseacutee comencegraveron atal Indispensable a lor conservacion la mesa a lescrit dels contes a coma inconvenient de les immobilizar e mai de les estofar Assegurada per dos contaires (Eacuteric Roulet e Nathalie Roulet-Casaucau) lescritura ven completar la natura primiegravera del conte sens la contrariar brica E mai vist que nos balhan accegraves a versions audio e mesas en musica (disponiblas en linha) Pas cap de posca sus aqueles contes laquo Eacutecrire en gascon agrave loreacutee du XIIe siegravecle est une gageure Cet ouvrage accompagne-t-il les derniers eacuteclats dune langue et dune culture milleacutenaire qui fut celle de lAquitaine jusquagrave nos jours ou se fait-il leacutecho dun nouvel avenir Ce sera au futur den deacutecider un futur qui pourrait bien alors ne pas sachever raquo anoacutencia la quatrena de cobertura Una posicion lucida
que sembla empachar tot encombrament per la question de la lenga La votz occitana le tegravexte bilinguumle la dubertura sus lautre sens se desdire I a aquiacute un pont entre iegraver e uegravei pont apelat per aquestes racontes nascuts dins aquela lenga nogravestra Aquograve dit vos inviti a far le tegravest vos tanben un conte fonciona tant en occitan coma en franceacutes Un bilinguumlisme que dona pas limpression que foguegravet arrancat al tegravexte contra son grat sembla pro rare en edicion per egravesser notat Enfin e benlegraveu subretot son racontes intelligents dins la mesura qursquoan quicogravem a diacuteser a nos diacuteser sus nosaus quicogravem a nos ensenhar per pauc que nos mostregravesson pro dubegraverts per les daissar nos ensenhar ccedilograve quan apregraves de la sapieacutencia populara es a dire de lexperieacutencia Vos conselhar le libre savegravetz drogravelles felens nebots e nebodas la causa es aisida Demogravera sens dobte necessari dins una epograveca ont leducacion civica e ciutadana (es a dire al viure amassa) cantan sovent tan clar que dunis pensan seriosament a recorrir a la casegraverna Aquograve dit me pogravedi pas desfar de lidegravea que segravem nautres ndashles adultesndash que navegravem lo mai besonh Es que segravem pas nosauts que corregravem apregravep laquo Lo secret deu bonurraquo Se le conte cegraverca a agradar e instruire (placere et docere pels puristas) es tant per ensenhar als pichons coma per explicar (desplegar en latin) als grands laquoLes grandes personnes ne comprennent jamais rien toutes seules et cest fatiguant pour les enfants de toujours et toujours leur donner des explicationsraquo Antoine de Saint-Exupeacutery Aviacutes doncas ni a pro de prene per se pels autres per se divertir per pensar per legir e per ausir dins aquela edicion dun trentenat de Contes dun deman acabat a comenccedilar segur pel plaser Aldric Hagegravege
Recobrar lesseacutencia del conte
Contes dun deman acabat ndash Contes dun futur acheveacuteEacuteric Roulet Nathalie Roulet-Casaucau et Jean-Michel RivetEacuteditions Sud-Ouest 2016180 paginas Edicion bilinguumla e contengut de telecargar1490 euro
Critic
Lo Diari ndash 27
TecnrsquoogravecLos sites participatius en occitan Mantun projegravecte sus internet son collaboratius es a dire que lo monde i pogravedon participar per li far prene drsquoample Lor avantatge es que sovent son multilinguumles e disponibles per las comunautats linguumlisticas que ne fan la demanda Aquiacute una oportunitat per las lengas de Franccedila drsquoegravesser presentas demest totas las autras sens a priori ni empacha Aqueles projegravecte presentan lrsquointeregraves de prepausar de contenguts variats en lenga occitana plan utils per los que se lrsquoaprenon e los que la transmeton
LrsquoEnciclopegravedia de la vida (en angleacutes Encyclopedia of Life EOL) es un projegravecte de bioenciclopegravedia collaborativa en linha LrsquoEnciclopegravedia contendragrave a tegraverme un article dedicat a cada espegravecia vegetala a animala coneguda illustrat de videgraveos de sons drsquoimatges de grafismes e de tegravextes provesits per drsquoexpegraverts Lrsquointerfagravecia es disponibla dins mantuna lenga e entre autras en occitanEn queacute podegravetz ajudar dins la ficha de cada espegravecia podegravetz apondre lo(s) nom(s) en occitan
Openstreetmap es un projegravecte internacional fondat en 2004 amb lrsquoobjectiu de crear una mapa liura del mond disponibla dins un maximum de lengas diferentasEn queacute podegravetz ajudar dins la mapa podegravetz apondre lo nom occitan de cada toponim
Jocondlab Lo site internet JocondeLab es la fruta drsquouna experimentacion conduita pel ministegraveri de la Cultura e de la Comunicacion A per tograveca de facilitar laccegraves a las ressorsas culturalas francesas amb de publics novegravels en desvolopant lofegraverta multilenga del ministegraveri de la Cultura e de la Comunicacion sens que siaacute necessari de revirar las donadas vist quaquestas trograveban lo sieu equivalent merceacute a Wikipegravedia Dona accegraves en 14 lengas dont lrsquooccitan a mai de 300 000 notiacutecias illustradas extraitas de Joconde catalograveg de las colleccions dels musegraveus de FranccedilaEn queacute podegravetz ajudar podegravetz descriure las ogravebras artisticas en occitan e completar o crear las fichas Wikipegravedia drsquoaquelas ogravebras
La Wikipegravedia occitana es una enciclopegravedia gratuita e liura de dreit que prepausa mai de 85 000 articles redigits en lenga occitanaEn queacute podegravetz ajudar podegravetz escriure drsquoarticles novegravels sus de tegravemas que mestrejatz o repassar e prepausar de correccions se vesegravetz causas que srsquoameritan drsquoi retrabalhar Tanben podegravetz completar los articles que vos semblan pas pro denses
Lo Wikiccionari es un projegravecte gratuit de diccionari multilinguumlisme escrit amb la collaboracion de totes dins mai de 700 lengasEn queacute podegravetz ajudar podegravetz prepausar de mots novegravels que i son pas encara o las variantas dins vogravestre parlar se i es pas
Rapegravel Per poder profechar dels sites internet dins lor version en ogravec reglatz lrsquooccitan coma lenga favorita dins los paramegravetres de vogravestre navigador Atal suls sites multilinguumles la version occitana vos apareisseragrave prioritagraveriament siquenon podegravetz passar al costat de tot ccedilograve quexistiacutes sens o saber
Cedric Valmary
28 ndash Lo Diari
TV
Podegravetz creire que la cogravela de Tegrave Veacute Ogravec fai pas coma leis aubres srsquoendormiacutes pas a lrsquoautomne De segur que contunha sei rodatges e montatges per realizar son emission setmaniera Cada cogravep que pogravet cubriacutes leis eveniments revelators de la cultura occitana Arts plasticas musicas fegravestas occitanas espograverts regionaus amai la mograveto apareisson Mas auregravetz benlegraveu remarcat una rubrica que torna ara a la fin de cada emission Lenga drsquoOgravecLengo drsquoo Entre tempsEntre temps cronica novelaEn partenariat amb lo CIRDOC Tegrave Veacute Ogravec consacra
quauquei minutas a una pichograveta cronica a la fin de cada emission Lo principi es de demandar a una dei personas presenta dins lrsquoemission de dire qual es lo mot occitan qursquoaima miegravelhs lo qursquoaima lo mens e de vos faire partejar son cogravep de cograver dau moment Aquiacute la sensibilitat lrsquoideologia lo biais de viure de cadun apareis Lrsquoemission e sa cronica se pogravedon retrobar sus lo site de Tegrave Veacute Ogravec sus la pagina drsquoacuegravelh a httpteveoce-monsitecompagesacuelhpresentationhtml
Tegrave Veacute Ogravec se bolega
Estagis de formacion
En mai deis emissions e dei captacions regularas Tegrave Veacute Ogravec realiza de formacions tant per drsquoestagiaris solets coma per de grops En octogravebre lrsquoestagi laquo Lenga e imatges raquo dau CFPO de Besiegravers se debanegravet dins Tarn au Centre de vacanccedilas La Vitarelle Una campanha que comenccedilava de prene lo daurat de la davalada de bogravescs prigonds de camins misterioacutes de begravestias bregraveu un luogravec de sogravemi per filmar e per parlar e aprene la lengaUn luogravec de tria una cogravela aculhenta dins lo Centre drsquoestagiaris motivats que parlavan occitan e egraveran curioacutes de tot aquograve permetegravet un trabalh ben ritmat e agradiuLei dos formators de Tegrave Veacute Ogravec aviaacuten per pregravetzfach de sensibilizar leis estagiaris a la presa de vistas e au montatge per realizar un documentari De segur que la formacion fuguegravet drsquoen primiegraver teorica (una miegraveg jornada) per parlar dau cadratge dei presas de vistas dei plans diferents de la causida de lrsquoangle per lo film doncas de ccedilograve que faliaacute filmar Lo biais drsquoentrevistar fuguegravet tanben evocatCada grop partiguegravet amb son materiau au rescontre dei luogravecs e dei gents drsquoentrevistar e nos retrobegraverem sus lo terren per metre dins lei
camescogravepis tot ccedilograve que faliaacute coma rushesComenccedilegravet puegravei lo trabalh pesuc de montatge que de segur srsquoacabariaacute pas dins lei quatre miegravegs jornadas drsquoestagi mas puegravei Lo trabalh en comun permetegravet de crear un scenari collectiu puegravei drsquoaprene lo biais de crear un titol e de lrsquoafichar drsquoun biais particular Venguegravet enfin la causida dei rushes de pegar copar trabalhar E fau ben saupre qursquouna minuta de film demanda sovent una ora de trabalh au montaire Es un vertadiegraver trabalh de dentelaira passionada Lo film seragrave projetat au Festenau Rescontre de Sant Gervasi(30) lo 4022017Un autre estagi de formacion diferent aculhiragrave un jove estudiant en decembre Se destina a un mestiegraver de lrsquoaudiograve visuau e Tegrave Veacute Ogravec partejaragrave volontiegravers amb el sei coneissenccedilas
Se volegravetz trobar de ressons de tot nogravetre trabalh es aquiacute que vos fau anar httpteveoce-monsitecom
Lisa Grograves Presidenta de Tegrave Veacute Ogravec
Lo Diari ndash 29
Diariscope
Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver
Setmanas occitanas del Vilafracant
Mes de febriegraver mogravestra Marcelle Delpastre e Angeacutela Duval
2 de febriegraver Vilafranca 20h30 Inauguracion del Festenal
19 de febriegraver Complibat 15h Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues
25 de febriegraver Cenac 21h Bal occitan amb Les Bouilleurs de son
Contrebande e Bassacada26 de febriegraver Glegraveisa de Cenac 15h
Concegravert polifonic amb Lo Barrut
Mogravestras filmes confereacutencias concegravertsPrograma complet e contactes de retrobar sus nogravestre
site
Le 28 de geniegraver La Dictada occitana
Es que cal encara presentar la Dictada Occitana Organizada de pertot le 28 de geniegraver es lrsquoescasenccedila de se retrobar per un drsquoun desfiacutes ludic a lrsquoentorn de la lenga Esitatz pas a contactar las associacions occitanas per saber ont e cossiacute participar
Del 2 de febriegraver al 28 de mai
Daniel Spoerri les dadas des deux Daniel
Daniel Spoerri membre fondator del Nouveau Reacutealisme investit las cavas dels Abattoirs Expausa un cabinet de curiositats entre sas ogravebras sa colleccion e la de lrsquoistorian
e artista Daniel Cordier
wwwlesabattoirsorgexpositionsautour-du-nouveau-realisme
30 ndash Lo Diari
7 de geniegraver Agach sus J Bodon 17h30 Albi Per J Vialaret President de lrsquoOstal J Bodon wwwcentre-occitan-rochegudeorg 13 de geniegraver Teatre Les Galejaires 20h30 Molins laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes Cercle Occitan deth Coserans ndash claudinerivere-souillaorangefr
Rencontre MusiciansDanccedilaires 21h La Caunha (31 - Ostau de lrsquoArtesanat) Serada de danccedilas tradicionaus (scegravena obegraverta) Cercle Occitan de Carbona amp deu Volvegravestre michelpeze0456orangefr 14 de geniegraver Confereacutencia a Albi Partenariat CCOA UPT a Champollion laquo Lrsquoautodafeacute de 1834 agrave lrsquoHocirctel Rochegude raquo wwwcentre-occitan-rochegudeorg Nuegravech de la lectura 18h a Besiegravers (CIRDOC) Granda velhada ldquoViatge immobilrdquo jol signe del partatge de las lengas de las literaturas e de la descobegraverta de lrsquoautre fabricaoccitanicaeu Musica 10h a Rampoacutes (46) Musica canta danccedila e serada occitana 10h a 17h Rescontres musicians e danccedilaires 14h a 17h Rescontre de danccedilaires 18h AG 21h bal occitan wwwamtpquercycom Del 18 al 21 de geniegraver Ivernalas de Cabardeacutes a Puegravegnautiegraver Espectacles contes sopar espectacle-teatre Info e inscripcions ndash ieo11ieo-ocorg 19 de geniegraver Cafegrave occitan
18h30 Salon de tegrave laquoEn forme de Graalraquo ( jos resegraverva) Amb lo Centre Occitan del Paiacutes Castreacutes COPC ndash azalaiswanadoofr 20 de geniegraver Projeccion-Confereacutencia 18h30 Pagravemias (Espaci occitan) laquoCamins de Compostegravelaraquo per Guy Reilles seguit drsquoun manja-dreit IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 21 de geniegraver Bal Vesprada e serada a Lacapegravela-Caogravers Talhiegravers de musica a lrsquoentorn dels coire puegravei bal wwwassociationlagranjacom Florant Mercadiegraver 20h30 Puegravegnautiegraver (11) laquoLes Contes du Placardraquo Teatre Les Galejaires 20h30 a Balmar laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 22 de geniegraver Vesprada occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la gara) Danccedilas teatre tirada pel Telethon Cercle Occitan drsquoEspaliu 24 de geniegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 1 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius Departamentals 26 de geniegraver La Mal Coiffeacutee 18h30 a Tolosa (Place Andreacute Abbal) Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver Setmanas occitanas del Vilafrancat Mogravestras filmes confereacutencias concegraverts Programa complet sus nogravestre site
GENIegraveR FEBRIegraveRAgenda
Lo Diari ndash 31
28 de geniegraver 20ena dictada occitana de pertot en Occitagravenia e en defogravera
Cocanha Vilafranca de Roergue IEO del Vilafrancat 0665399311
1egraver de febriegraver A la descobegraverta drsquouna ogravebra 18h a Rodeacutes (Ostal de las Associacions) La Banda Jaume Landiegraver IEO ndash A Tots 2015 Din-trada dubegraverta e gratuita IEO 12 ndash 05 65 68 18 75 4 de febriegraver Concegravert-Bal 21h Caogravers (Sala de las fegravestas Begoacutes) Amb le grop Canccedilons drsquoOgravec Participacion liura Cercle Occitan de Caogravers Begoacutes lajardieorangefr Festenau Rescontre de videgraveo amator de 13h30 a 19h St Gervasi (30) Films occitans e en occitan per lrsquoassociacion Rayons drsquooc e TegraveVeacuteOgravec (long mestratge lo di-menge a 14h) Gratuit teveoce-monsitecom
Goulamasrsquok 19h a Puegravegserguiegraver (34) Fegravesta de la sortida de lrsquoalbum (maison du peuple) 9 de febriegraver Cafegrave Ciutadan 18h30 La Garriga (81 - Ostal dels Joves ) laquo De queacute lrsquooccitan pogravet menar a la nogravestra societat raquo COPC ndash azalaiswanadoofr 11 de febriegraver Bal de la Caneta 20h30 a Vic sus Cegravera (15) Amb Herveacute Brotto amp Guillaume Lopez e Radio Tutti feat Barilla Sisters contactieo-cantalcom Serada contes CafrsquoCausse Assiegraver Serada contes amb Segravergi Irondegravela reissajimdocomcafeacute-associatif-caf-causse 14 de febriegraver Estrena de la mogravestra ldquoOccitan Occitaniardquo 18h a Carcassona (Archius departamentals)
Amb una prestacion musicala de Mans de Breish Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals 18 de febriegraver Bal catalan-occitan Caramauccedil cocsegalagmailcom19 de febriegraver Teatre 15h a Complibat Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues IEO del Vilafrancat 0665399311 Vesprada Occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la Gara) Cants dichas danccedilas del paiacutes e teatre Cercle IEO de Roegravergue-Naut Eric Fraj (solo) A Mossolens fasetz-la-lenga-cabardesover-blogcom 23 de febriegraver Presentacion de libre 19h Nimes (Caire drsquoogravec) La benda dessenhada laquoLes ignorantsraquo drsquoEtienne Davodeau Gratuit 24 de febriegraver Bal Occitan 20h30 a Montcuc (46) Iniciacion drogravelles seguit drsquoun bal dab los Pastourels Confereacutencia 14h30 Castras (Ostal de las associacions) Ramon Ginolhac laquoLes reacutevoltes populaires en Occitanieraquo (fr) Dintrada liura e gratuita COPC ndash azalaiswanadoofr
Bal Occitan 21h a Cenac Amb Les Bouilleurs de son Contrebande e Bassacada IEO del Vilafrancat 0665399311 28 de febriegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 2 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals
HAUTEEacuteMOTION
HAUTE-GARONNELUCHON-SUPERBAGNEgraveRES PEYRAGUDES LE MOURTIS BOURG DrsquoOUEIL
RCS
Toul
ouse
B 3
87 9
87 8
11 -
Creacute
dits
pho
tos
Get
tyIm
ages
tourismeHGhautegaronnetourismecom
C
M
J
CM
MJ
CJ
CMJ
N
CD31 tourisme hiver pyr mag 210x270pdf 1 09112016 1622
6 ndash Lo Diari
Fotomatograven
La TopinaLa Topina Bar tapas occitan a Tolosa
Ostal dOccitagravenia - 11 car Malcousinat 31000 Tolosalatopinacom
Segravetz installatz dempuegravei le 15 dabrial de 2016Un primiegraver bilanccedil Florent Salinieacute Ogravec mai de 2 500 aderents monde que venon tornan fan venir damics Monde que fan de la conviveacutencia una realitat
Perque laquoLa Topinaraquo Lo topin la topina es linstrument tipic e tradicional per far le manjar de cada jorn linstrument de la convivialitat e de la gastronomia Coma ditz lo provegraverbi laquo Lo melhor medecin es lo topin raquo
Topinejar Es un neologisme qursquoemplegam per diacuteser manjar amassa a La Topina o cosinejar a La Topina tanben Foguegravet emplegat coma exemple dins una confereacutencia de PSauzet (Professor de linguumlistica a Tolosa ndlr) Aquograve mogravestra qursquoes dintrat dins lo vocabulari
Lo Diari ndash 7
Apelada a comunicacions
Dins lencastre de sas recegravercas LLACS (Langues Litteacuteratures Arts et Cultures des Suds Universitat de Montpelhiegraver) organiza jornadas destudis Le 22 dabrial en partenari amb Le Cirdogravec se tendragrave un rescontre e una mogravestra a lentorn de Feacutelix Castan Poegraveta teorician militant lograveme a jogat un rogravetle considerable dins la vida culturala occitana pendent mai de la mitat dun segravegle e a encara uegravei una influeacutencia magraveger
Les organizators lanccedilan doncas una apelada a comunicacions a los que pogravedon participar a la valorizacion daquela personalitat dins les domenis ont exerciguegravet sas activitats Qualques suggestions per exemple
- La poeumltica castaniana
- La recepcion de logravebra pendent la vida de lautor e apregravep sa mogravert
- Ogravebras literagraverias e autres escrits (reflexions teoricas critica literagraveria e artistica correspondeacutencia)
- Castan e loccitanisme contemporanegraveu IEO notadament
- Las divegraversas edicions causida dels tegravextes causida grafica aparelh critic
- Establiment duna bibliografia rasonada de logravebra e de sa critica
Adreccedilar projegravectes dintervencion (tiacutetol amp resumit de 5 a 10 linhas) abans le 15 de geniegraver de 2017 a marie-jeannevernyuniv-montp3fr yanlespouxuniv-montp3fr e philippemarteluniv-montp3fr
Totas las programacions e publicacions de las equipas del LLACS son de retrobar sus wwwuniv-montp3frllacs
Concors de novegravelas
laquo Tota estabosida es a fintar lrsquoorguena granda jos la rosassa coquin de sogravert i manca un tudegravel raquoLo Lector del Val (associacion de bibliotegravecas del Lauragueacutes) vos prepausa un concors drsquoescritura de tegravext cort
- que debuta per la frasa ccedilai-sus - de 6 paginas (12 000 signes) al mai numerotadas croquetadas non signadas amb un tiacutetol
- de mandar en 6 cogravepias de papiegraver e una cogravepia numeric al mai tard lo 21 de febriegraver de 2017 a las adreiccedilas seguentas Lector del Val ndash 1 route de Pompertuzat ndash F-31450 Deyme e infolecteurduvalorg
Quatre categorias Escogravela primagraveria Collegravegi Licegraveu Adulte Vos cal pas doblidar de joacutenher la ficha drsquoinscripcion (se marcar en linha sul site ccedilai-jos e imprimir) Los melhors tegravextes seragraven publicats e enregistrats
Entresenhas (+33) 561 005 116 Regraveglament complet dins las 27 bibliotegravecas aderentas o sus internet wwwlecteurduvalorg
Rescontre vertadiegraver
Convidar un artista o un grop per parlar de la sortida de son album es plan Ne convidar quatre amassa per les far tanben dialogar entre eles aquograve correspond encara mai a la definicion del rescontre Le 9 de decembre dins lrsquoencastre dels Rescontres de la Tuta drsquoOgravec (IEO 31) quatre grops e musicians srsquoamassegraveron a lrsquoentorn de la bodega (e de sas variacions) Un moment de convivialitat musicala plan interessant tanben cada convidat portant sa vision sa sensibilitat per se presentar mai tanben per far lum suls autres Las sortidas presentadas son de retrobar a la rubrica Edicions
Novegravelas
8 ndash Lo Diari
jOmO Okcitanas
jOmO es un artista tolosenc esperan-tista Prepausa 12 tiacutetols del repertograveri occitan del lengadogravec al son de las crabas bodegas e autres instruments de sons amics dels Branca-Bodegaires Lescasenccedila de descobrir lEsperanto
jOmO OkcitanasVinilkosmo12 tiacutetols1315 euro
Craba
Segond disc de la seria consacrada a las bodegas occitanas Dins aquel monde la craba o bodega domina per sa talha Son volum e sas qualitats acosticas li balhan una placcedila reservada dins lo monde dels instruments a pogravecha
CrabaRobert MattaLa Confreacuterie des Souffleurs ndash CORNOC215 tiacutetols10 euro
Maxence CamelinQuand la craba crabidaragrave
laquo Quand la craba crabidaragraveLo crabidon faragrave lo tetaireQuand la craba crabidaragraveLo crabidon lrsquoaniragrave tetar raquoDisc de musica tradicionala del Naut-Lengadogravec Montanha Negra e Lauragueacutes Amb la participacion de Daniel Detammaecker Caroline Dufau e Xavier Vidal
Quand la craba crabidaragraveMaxence CamelinAEPEM23 tiacutetols15 euro
Edicions
Era hegravesta deth pogravercFegravesta del pograverc pelegravera o pegravele-porc totjorn lasseguranccedila de passar un bon moment Degravetz informators nos explican cossiacute passegravet e passa encara laquo la fegravesta pus polida de lannada raquo Gaitatz plan laquo dans le cochon tout est bon raquo
Era hegravesta deth pogravercRenaud LassalleEth Ostau ComengeacutesDVD 52 min sostitulat FR amp Ogravec15 euro
Lo Diari ndash 9
La toponimia de Molhac
Un novegravel obratge de toponimia es a mand drsquoespelir sus un vilatge de Tarn e Garona que se sona Molhac Srsquoi poiragrave trobar un estudi complet semantic e etimologic dels 84 noms de logravecs del vilatjogravet Es la darriegravera ogravebra de Paul Burgan lo cercaire plan conegut Coma totjorn la preseacutencia de lrsquooccitan seragrave massissa dins tot ccedilograve que tograveca lrsquoorigina dels toponims quitament se lo libre es en franceacutes per aver una audieacutencia mai fograverta Seragrave difusat mai que mai dins lo departament de Tarn e Garona mas se poiragrave comandar al pregravep de lrsquoassociacion Antonin Perbogravesc (IEO82 307 avenue de Montech Montauban tel 05 63 03 48 70)
Les noms de lieux de MouillacPaul BurganAssociacion Antonin Perbosc85 paginas 148 x 210 cm10 euro
Sus un long camin
laquo Aquel recuegravelh de poegravemas cortets de lrsquoamic Aimat Tastaire tograveca per sa jovenccedila drsquoinspiracion sa sinceritat e mai sa candidesa []Sa lenga es justa e srsquoendevina plan que lo sovenir dels viegravelhs qursquoausiguegravet dins son enfanccedila ogravebra mai que lrsquoestudi dins aquela escritura fograverccedila coloradaLo lector fulhetaragrave aquel obratge amb plaser car i trobaragrave lo resson de sa joventut progravepria raquo Extrait del prefaci
Sus un long camin Aimat TastaireIEO Ogravelt Edicions172 paginas 16x24cm990 euro
Bodega en viatge
Apuegravei la publicacion del DVD doble laquo Bodega buf de vida raquo desiri partejar uegravei los rencontres variats a lencogravep professionals e umans que man bastits Lo viatge prendragrave cograves pels diferents rencontres faits per la bodega e que li balhegraveron lescasenccedila de descobrir monds diferents e culturas variadas atal coma las fecas del carnaval de Limoacutes la gaita galiciana o la zampogna calabresa per parlar sonque daqueles Mas lo que viatja partiacutes den ccedilograve seu e pograverta son repertograveri progravepri que seragrave evocat notadament dins un conte en lenga nogravestra illustrat musicalament
Bodega en viatgeSogravefia JacquesndashSerano2 CD 46 tiacutetols22 euro
laquo Lenga del paiacutes crana e begravelaAl resson de luegravenh tan prigond
Aimi ta clamor tindaregravelaGatge drsquoun renovegravel fecond raquo
laquo Langue du pays fiegravere et belleAgrave lrsquoeacutecho lointain si profond
Jrsquoaime ta clameur sonoreGage drsquoun renouveau feacutecond raquo
990 euro
ISBN 979ndash10ndash93297ndash04ndash0
Aimat Tastaire
Sus un long caminhellip
Poesia
IEO Ogravelt Edicions
Sus u
n lo
ng c
amin
hellipA
imat
Tas
aire
Preacuteface de Roger Lassaque
Istoegraveras daci
Dempuacutes quauquas annadas lAcademia de Gascon de Sheishan (Gers) hegrave viacutever la lenga e la cultura gasconas per son talhegraver de lenga son grope de cant e sos espectaclesCada annada ua cogravela dactors e de contaires tots sogravecis de lAcademia pujan sus lempont a Seishan e dens dautes endrets entagrave contar e jogar en lenga occitana E tots los textes son creacions totalament ineditas causa pro rara qui samerita destar senhalada Lor gran interegraves ven deu fegravet que son inspirats per la societat dauegravei vista per gascons dauegravei Lidegravea quei donc venguda de regropar tots aqueths textes e deus publicar LAcademia de Gascon de Seishan que balha donc per aqueste obratge un testimograveni viu a la Literatura Occitana contemporanegravea
10 ndash Lo Diari
Tresaurs en lum amb lo CIRDOgraveC - Mediategraveca occitana
Dafnis e Alcimadura una opegravera occitana a la cort del rei
En plena mograveda dels grands motets barrogravecs un compositor decidiacutes de metre lrsquooccitan sul davant de la scegravena Lo 29 drsquooctobre de 1754 Daphnis et Alcimadure es la primiegravera opegravera occitana presentada davant la cort de Franccedila recampada a Fontainebleau
Nascut a Narbona Jean-Joseph Cassaneacutea de Mondonville (1711-1772) accediacutes en 1741 al tiacutetol de Jos Megravestre de Musica a la Capegravela reiala Conegut per sos grands motets coma lrsquoun dels mai grands compositors barrogravecs fa raionar la lenga e la cultura occitanas amb aquesta opegravera
En tot seguir lo modegravel classic de lrsquoopegravera pastorala alara de mograveda a la cort Mondonville conta las amors contrariadas del pastre Daphnis e de la jove Alcimadure Innograveva en redigir son opegravera totalament en occitan e en posar dins lo repertograveri musical popular occitan Per aquograve es estat acusat de plagiat per Grimm que li reprogravecha una semblanccedila amb lrsquoOpeacutera de Frontignan (1678) de Denis Fizes redigit en occitan Pasmens lrsquoopegravera fa miranda a la cort coma en proviacutencia Es al moment de sa traduccion en franceacutes que lo public srsquoen desvira Caldragrave esperar las annadas 1980 per sa re-creacion en dobertura de la primiegravera edicion del festenal Montpellier DanseAlara coregrafiat per Dominique Bagouet figura de la nograveva danccedila francesa Daphnis e Alcimadure
met encara un cogravep lo patrimograveni occitan al servici de la creacion contemporanegraveaPer ne saber mai sus Daphnis et Alcimaduree descobrir drsquoautras opegraveras occitanas www occitanicaeuopera
Edicion originala de la particion de Daphnis et Alcimadure Jean-Joseph Cassaneacutea de Mondonville Daphnis et Alcimadure pastorale languedocienne deacutedieacutee agrave Madame la Dauphine Repreacutesenteacutee agrave Fontainebleau devant leurs Majesteacutes les 29 octobre 4 novembre 1754 et par lrsquoAcadeacutemie royale de musique le 5 janvier 1755 Paris Bayard Vernadeacute 1755Coll CIRDOgraveC-Mediategraveca occitana aquisicion 2016
Lo Diari ndash 11
Qualques annadas apregravep la Querelle des Anciens et des Modernes lo mitan musical franceacutes srsquoanima per una nograveva controvegraversia la Querelle des Bouffons qursquoopausa los defensors de la musica francesa e los de la dobertura del mond musical que vogravelon italianizar lrsquoopegravera franceacutes Sens o saber amb Daphnis et Alcimadure Mondonville capita de conciliar los dos partits
Amb sa fograverma classica que respegravecta las regraveglas de la musica franceacutes Daphnis et Alcimadure contenta los partisans de lrsquoopegravera francesa De lor costat los tenents de lrsquoopegravera italian lausan la musicalitat de lrsquooccitan mai prograveche de lrsquoitalian e que permet una mai granda libertat drsquointerpretacion En mai Mondonville dona a sos interpregravets la mai larga libertat puegravei qursquoadapta lo tegravexte de lrsquoopegravera als dialegravectes occitans de totes los cantaires lengadocian gascon coma provenccedilal servisson lrsquointriga
12 ndash Lo Diari
Papagrave Gahugraves
Rescontre
Enfin 3 ans apregraves laquo Lo Virolet raquo eth grop de rock-punk occitan Papagrave Gahuacutes que sorteish eth sueacute dusau album entitolat laquo Calhavari raquo Un cogravep aver drin virat de pertot de Tarba entiograve Sirograves e de Rodeacutes entiograve Agedeth que decidegraven dentrar en estudiograve entagrave i enregistrar-i un navegraveth disc Entagrave ne saber mes quavem eth plaser dencontrar a Renaud Lassala eth navegraveth guitarrista dau grop gascon
Adiu Renaud ens pogravedes diacuteder quauques mots sus tu e presentar eth grop Papagrave Gahuacutes Adiu Quem hegraveci Renaud sui lo guitariste de Papagrave Gahuacutes despuish 2014 Quegravem un grop de rock influenccedilat preu punk laquo primari raquo de les annadas 1977 dinc a 1990 Quegravem quate (bateria baisha guitarra e cant) Que cagraventam en gascon e un chicogravet en franceacutes
Papagrave Gahuacutes qursquoei a lrsquoencogravep un grop radicau rebelle e punk e tanben un grop estacat au territograveri Drsquoaon ersquovs vieacute aqueth ligam hogravert dab la tegraverra e quin srsquoexprimeish ena vogravesta musica Qursquoegravem tot quate hogravert estacats au nograveste territograveri nadau Gino Mickey e Silvan a la Bigograverra jo a les Lanas Qursquoi am creishut e que nsrsquoam hargat ua cultura dessuacutes Donc adara atau com hogravert
Lo Diari ndash 13
de gegravents de le nogravesta generacion qursquoegravem un mescladiacutes de cultura mondialisada (grana influenccedila anglo-saxogravena en le musica) e drsquoidentitat locau Donc ne hegravem ni aus Americans ni aus Gascons laquo megrave gascon que mogravers raquo que viacutevem le nogravesta cultura drsquoun biaish descomplexat Lo ligam hogravert a le tegraverra que srsquoi torna trobar en los samples tots extregraveits de collectatges nogravestes (sonque quauques excepcions) dab locutors natius deu gascon Que balha com ua autenticitat au nograveste perpaus
Quin definireacutes la musica de Papagrave Gahuacutes sus aqueth darregraver album E i a ua evolucion despuish eth permegraver album Que diriacute qursquoes rograveck dab influenccedilas punk Apregraves jo suu permegraver album nrsquoi egraveri pas mes quersquom sembla qursquoi a ua evolucion Quersquom sembla estar megrave rock belegraveu megrave escur tanben shens de desbrombar lo costat amusiu Los tegravextes que son tanben megrave pregonds qursquoexprimen ua realitat un constat sus un mond dont es a cambiar Mes qursquoam volut har un disc vivant shens de nes interdiacuteser cantas megrave leugegraveiras un disc vivant percegrave digun nrsquoes pas enmalit 365 jorns sus 365 nrsquoes pas desconaire 365 jorns sus 365 nrsquoes pas pessimiste tostemps o veit tot en rogravesa a tot vira codic Lrsquoevolucion tanben que seragrave en los samples e en le soa utilisacion lo disc qursquoes com ua sola grana canta dont srsquoestanca pas jamegrave e los samples que hegraven lo ligam dab tot Quersquous am utilisats megrave pregonament dab megrave de puishenccedila artistica Ne son pas aquiacute entagrave ondrar queacute Que nrsquoi a samples sersquous vograveletz entegravener que ves vatz caler escotar lo disc en sancegraver
Laguens lalbum que vieacute que i auragrave ua canccedilon tota en franceacutes Lhegraveu la canccedilon mes punk E i a ua explicacion ad aquera causida Vertat em pensi tanben ques le megrave punk Ne segravei pas trogravep perqueacute se hadot atau en franceacutes Aquograve lo Silvan bat diu saber megrave plan que jo Mes quegravera belegraveu entagrave escopir a le faccedila deu monde laquo Giscard ves chapa megrave de 2 millions deuros per an raquo en le lenga de le Republica
Laguens daus albums de Papagrave Gahuacutes que senten ua atencion tota particulara a la lenga la sua autenticitat la sua qualitat Daon e vieacute aquera volentat Quegraven atz segravega-traucat lo peiacutes com am hegraveit Silvan e jo en hadents collegravectas quegraven atz enregistrat centenats de gegravents en le soa lenga mairau aunestament ne pogravedetz pas preacutener le question de le lenga com qui sen fot Aqueth monde que vsan dat ua paraula rica quevs cau tornar har soar aquesta lenga dab arrespegravect e dignitat Au mensh quensagravejam dat har atau
E veges un ligam entre la vogravesta musica harta de radicalitat e la causida de la lenga Bon dejagrave de har rograveck en ogravec ques ua causida radicau percegrave quarriacutebatz enqueth paradogravexe que cagraventatz en le lenga deu peiacutes mes le maja partida deu monde nev comprenen pas megrave Donc diacuteser laquo sen foacutetem que contuacutenham quegravem daciacute e quat vogravelem har atau e sonquatau raquo nes pas quauquarren de comun Quegravem gegravents ccedilam par autentics que ne chicanan pas alavetz que liugraveram lo dequograve dun sol trograveccedil Quegravem atau Com lensemble daus grops punks la vogravesta musica que pograverta ua energia plan vegedera en concegravert Ei ua dificultat entagrave vosauts a lora denregistrar Disem quam jogat un chic mens viste e que segravem aplicats Apregraves non lo qui pogravet jogar a huec que pogravet jogar a plaser Lo contrari nes pas forccediladament vrai
E i a un recepcion particulara dau public de musica rock-punk quan es vei arribar en concegravert un grop qui canta en occitan Qui a duas recepcions Gegravents dont son hogravert contegravents dentegravener a cantar en occitan e dauts que nes vinen veacuteder entagrave diacuteser laquo la musique est super mais on comprend pas les paroles raquo Alavetz jo queus demandi perqueacute ne van pas diacuteser aus grops franceacutes que cantan en angleacutes laquo On comprend pas les paroles raquo Le prograveva quexista totun encoegravera ua cegraverta diglossia dab les lengas ditas minoritagraverias Mes aquograve rai Les reaccions que son tostemps positivas E megrave que megrave lo public ques contegravent de veacuteder un grop ques devertiacutes que descona que comunica dab le gegravent que sauta que crida que trauca lempont que hegraven cagraveder los micrograves ques pegraverden les baguetas lo mediatograver les paraulas les nogravetas e que sen arrid Que pograveden diacuteser que Papagrave Gahuacutes en live ques un estorbilh mes un estorbilh que ne jogravega pas trogravep mau Quegravem un grop de rograveck permegraver queacute
SP
Lrsquoalbum laquo Calhari raquo qursquoei en venta sus eth site internet de Papagrave Gahuacutes papagahuscom
14 ndash Lo Diari
Se no avetz james entenut o leijut laquo EDS CRIDS raquo de Filadegravelfa de Gegraverda au mens escotatz aqueste laquo Donc quenze manca entre autas causas Ed noste vielh laquo Tograveca-i se gauzas raquo Queu nos cau prene de lont sieacute Tant qua morigrave morigrave per vive E Diu-bibann Venga quarribe Tostems Gascos Oeacute coma hieacute raquo Quin crit quin buf quin vam quin estrambograverd Ath eguau deths Camelat e Simin Palay era Dauna de Bigograverra que fegrave era granor deth Felibritge de Gasconha mes daver finit per aimar Maurras e tanplan Peacutetain que li ei tengut rigor Quaurian totun de li egravester reconeishents eths occitanistes no seria que pramor daqueri tres quei era era sola quadoptegravec ja lin costegravesse era grafia novegravela que Privat atau la poguegravec editar No sabi cap se nos podem imaginar coma cau ccedilograve que representegravec era Filadegravelfa de Gegraverda ena Occitania deth siegraveu tems de Baudean (65) e Banhegraveras de Bigograverra duscas a Malhana en passant per Bordegraveu Marselha e encara per finir Tolosa en 1950 triomfalament onorada peths Jogravecs Floraus e totas eras vilas petitas e granas on se tenguegraveren felibrejadas que daunejava quegravera regraveina arcuelhuda per herregraveras de monde celebrada peths mes grans eth Mistral en prumegraver Eras hadas ath siegraveu bregraveccedil quavian dat tots eths dons beutat cograver esperit e quan escriveragrave ua epopegraveia ara Bernadeta que pensi que de ua auta maniegravera quauragrave en cap era siegraveva destinada de uelhegravera de Banios venguda figura felibrenca sense paregravelha Mes de tots onorada aimada celebrada tostemps questaragrave deth villatjogravet siegraveu e que magrada de fegraver-vos descobrir un libe plan estonant dera laquo EUX raquo a prononciar laquo Eusses raquo benlegraveu coma sen amusa ara prumegravera paja un libe on fegrave eth portregravet plen damor e dumor deths laquo originaus raquo qua coneishuts a Gegraverda-en-Bigograverra libe qua volut o quei estada forccedilada descriacutever en franceacutes mes un franceacutes plan espeacutes de mots
gascons totun e de contes e cantas deth paiacutes ena lenga laquo Or agrave Gerde-en-Bigorre en signe de beacuteneacutediction du ciel il y avait en ce temps-lagrave quatorze simples cest-agrave-dire autant de poegravetes et deux fois plus de sages quen Helleacutenie au temps des Muses et des dieux raquo [] laquo EUX ce sont les maicirctres profonds les instructeurs silencieux et doux de mon enfance agrave qui je dois ce que je sais si je sais quelque chose et ce que je suis si je suis quelquun EUX ce sont les pauvres patients les simples illumineacutes qui ont fait la renommeacutee de mon village qui sappelle le VILLAGE-des-SIMPLES agrave cause deux que les imbeacuteciles prenaient pour des creacutetins raquo laquo Simple raquo quei laquo pegravec raquo en ccedilograve noste e que navem coneishut laquo pegravecs raquo coma les disian dont seragrave fegravet eth laquo Joan lo Pegravec raquo dera literatura plan mes malin queths pretenduts sapients Aciacute donc condats que son a plaser Hi-tyograven eth mes popular dit laquo Fils-du-ciel raquo adobaire de banastas de tistalhs de bascograveias e quogravem fasia danccedilar e cantar ath pont laquo des Rubans raquo pueish eth Catala dont era mission sus tegraverra egravera de prediacuteser eth temps pueish eth Trufon que cridava en crescendo tres laquo adichats raquo quavian eth poder de guarir eths maus deths negravervis e tanplan eth laquo mau dera tegraverra raquo e en seguir Poupoune eth remolaire broish e Labegravele violonaire ath clar de lua pueish daunas coma era Tette que mendicava en breccedilar un gatogravet laquo Teta at sue nano que canta nino Ed nano de Teta quei aqueste mino raquo e Touyou que soenhava eths cocuts e eras gelosas dab moscas o pesolhs embroishats e Nota-la fileuse que saludava eths toristes dun laquo Adichat yent begravestia raquo e que la remerciavan Que marregravesti quen i a quatorze E eths a vier quan dret a longa istoegravera cadun quauratz plaser a descobrir e que son tota era vida dun temps vielh mes viu vivent cargat de totas eras costumas istoegraveras faiccedilons de fegraver e de diacuteser qua enregistradas era Filadegravelfa e que nos liura en omatge aths dits pegravecs que son era sau dua tegraverra
Miquegraveu Pujogravel ref _ETHS CRIDS ed PRIVAT 1931 e laquo EUX raquo idem 1933
laquo EUX raquo DE FILADELFA DE GERDA
Drsquoescart e de talvegravera
Lo Diari ndash 21
La literatura fenegravestra dobegraverta sus lrsquoautre e lrsquoendacogravem mai
Los libres de lenfagravencia de ladolesceacutencia de ccedilograve intime los qursquoan marcat nogravestras experieacutencias de vida son indissociables de nogravestras istograverias familialas e de nogravestres percorses personals de nogravestres eiretatges e de nogravestres rencontres de nogravestras experieacutencias de le dobertura a lrsquoautre e a lrsquoendacogravem mai Los lectors son convidats a partejar aqueles moments qursquoan marcat lor descobegraverta del monde e que sovent lor an permeacutes de se reapropriar lor progravepria culturaEs aquograve que vogravel metre al lum lo CIRDOgraveC al moment drsquoaquesta primiegravera edicion de la Nuegravech de la lectura Quinas lecturas per quinas descobegravertas del monde Quinas escrituras vos an fait viatjar
Venegravetz partejar vogravestra experieacutencia de viatge en lectura dont que siatz Per aquograve vos sufiacutes de mandar lrsquoextrait drsquoun libre que vos a marcat sul tegravema de la dobertura al monde a las culturas a lrsquoexperieacutencia de lrsquoalteritat quina que siaacute la lenga drsquoescritura o de lectura de lrsquoogravebra Lrsquoacompanhatz drsquoun pichon testimoniatge personal per donar enveja de lo legir e lo torn es jogat Nos podegravetz mandar vogravestras contribucions siaacute diregravectament per mail a viatge-immobilcirdocfr siaacute sus la pagina facebook httpswwwfacebookcomLoviatgeimmobil
La literatura vector del dialograveg de las culturas
A lrsquoocasion de la primiegravera Nuegravech de la lectura organizada dins la Franccedila tota en geniegraver que ven lo CIRDOgraveC lanccedila una campanha participativa sul tegravema dels libres que nos an dobegraverts al monde Punt magraveger de lrsquooperacion la mediategraveca interregionala occitana organizaragrave lo 14 de geniegraver de 2017 una granda velhada intitulada laquo Viatge immobil raquo placcedilada jol signe del partatge de las lengas e de las literaturas e de la descobegraverta de lrsquoautre
Dossiegraver
22 ndash Lo Diari
In linguae occitanae mundi lo monde vist per la literatura occitana
La literatura occitana una literatura regionalista que lo sol orizont ne seriaacute son terrador drsquoorigina Lo prejutjat es tenaccedil quitament se los escrivans occitans an pas quitat de contar lo mondeDe lrsquoEdat Mejana a nogravestres jorns de lrsquoOrient somiat dels trobadors als escrivans viatjaires actuals la literatura occitana a pas jamai daissat de dire lo monde a travegravers lo prisme de sa situacion de caireforc entre Eurogravepa e Mediterranegravea que nrsquoa fach una de las lengas de passatge de las mitologias drsquoOrient cap als imaginaris literaris drsquoEurogravepaAlem Surre-Garcia bon coneisseire dels passatges Orient-Occident traccedila regularament lo camin de la fabla a travegravers los continents e los millenis de fablas indianas de Bidpaiuml que viran e reviran dins la Pegraversa de Kalicircla wa Dimna en arabi amb Ibn al-Muqaffa qursquoacogravesta Eurogravepa per la brilhanta civilizacion
drsquoAl-Andalus tegraverra drsquoescambis feconds entre monde arabi e monde crestian Sus la peninsula iberica Pierre Alphonse e Ramon Llull compilan adaptan srsquoaproprian la fabla dels animals que raconta los ogravemes Puegravei passa los Pirenegraveus ont lo trobador Arnaud de Carcassegraves compausa las Nogravevas del Papagaiuml
Aquesta nuegravech de la lectura seragrave una novegravela ocasion de descobrir lo monde a travegravers lrsquoagach dels autors occitans totas epogravecas confondudas De lrsquolaquo amor de luegravenh raquo de Jaufre Rudegravel a las Nomadas drsquoAnna Regord cossiacute los autors occitans nos an fach viatjar amb lors racontes Quin agach pogravertan sul monde Gragravecias al roman la poesia la novegravela certans drsquoentre eles nos an entraiumlnats dins de luogravecs visitats o somiats que veirem benlegraveu pas jamai
Dins Nomadas (IEO edicions 2008) Anna Regord nos fa descobrir lo desegravert e sos abitants Son raconte es lo drsquoun viatge e drsquoun rencontre amb un pograveble nomada mas tanben un autre univegravers un environament ostile mas vivent La descobegraverta de lrsquoautre de lrsquoendacogravem mai de la vida quotidiana e de las costumas son al cograver drsquoaqueste obratge
laquo Gegravestes mimicas paraulas mescladas tantes mejans de se dubrir a ccedilograve desconegut cap de lengatge inaccessible Ni mai empaches ni mai embolhs se trapan pas dins cap de lenga srsquoencavan sonque dins lo cograver dels ogravemes barrats E quand me pren de canturlejar Friacutea sul drsquoabograverd estonada me faragrave legraveu lo respons pro que la pregravegue un pauc Aital quo una quora lrsquoautra caduna nogravestra lenga butam de canccedilonetas dusca a mesclar las voses dins una cantadissa de repics malsegurs e rires mai que pus raquo
laquo Me soi dit seriaacute aisit de virar e de far lo torn del monde raquo
La longue route de Bernard Moitessier legida per Isabelle Franccedilois meteira en scegravena comediana viatjaira
Quant i a 4 ans drsquoaquograve ai traversat lrsquoAtlantic sus mon bategraveu ai legit un pauc totes los navigadors mas per ieu lo que mrsquoa lo pus marcat egravera lo Moitessier Dins aqueste librogravet nos conta sa primiegravera corsa a lrsquoentorn del monde en solitari (qursquoegravera de tot biais la primiegravera sens tota la tecnologia qursquoan en aqueste moment) Son viatge en dedins e en defogravera egraveri ieu a lrsquoalba de faire ma traversada de lrsquoAtlantic e podiaacutei pas mrsquoimaginar perque el quant la corsa egravera acabada a contunhat a pas volgut las onors a getat de botelhas a la mar per dire sa decision contunhar de navegar apregravep tantes meses passats en mar e a fait un torn del monde de maiAviaacute escrit a sa dogravena perdon mai soi trogravep ben dins mon ritme dins mon alenE quand ieu apregravep 2 meses de mar apregravep una pausa als Accedilograveres quand egravera lrsquoora de dintrar en Mediterranegravea per rejoacutenher lrsquoostal soi arribada a Gibartar e aquiacute me soi dit seriaacute aisit de virar e de faire lo torn del monde ai pas agut lo coratge egraveri pas soleta sus lo bategraveu mas ai compres mai que mai lo Moitessier
La Longue Route (Arthaud 1971) de Bernard Moitessier es lo raconte autobiografic de son periple pendent la primiegravera corsa del Golden Globe Challenge torn del monde a la vela en solitari e sens escala en 1968 En passant lo Cap de Bona Esperanccedila sul camin del retorn cap a Eurogravepa mentre qursquoes a mand de remportar la corsa catapulta amb lajuda duna fonda un messatge sus un cargo laquo Contunhi sens escala cap a las illas del Pacific perque soi uroacutes en mar e benlegraveu tanben per me salvar lrsquoanma raquo
Vos tanben partejatz vogravestras experieacutencias de lectura sus httpswwwfacebookcomLoviatgeimmobil
Lo Diari ndash 23
Elogravegi de la traduccion
Se certans an fach lo viatge o lrsquoan somiat e nos an permeacutes a nautres tanben de lo menar per lors racontes drsquoautres an decidit de nos far tastar los plasers drsquoautras literaturas amb la traduccionAqueste cogravep los autors fan pas mai los viatges mas son las lengas que srsquoescagravembian Alara es un cogravep de mai question de partatge Lo decograver es plantat lrsquoistograveria es racontada los paiumlsatges descriches las odors lrsquoambianccedila tot i es e poiriam
pas far melhor rai Los traductors intervenon per o melhor comprene e ne poder sasir lrsquoesseacutencia Nrsquoes atal pels tractats de medecina drsquoAlbucasis dels quatrins drsquoOmar Khayyam dels racontes drsquoAndreacute Brink del Romancero gitano de Federico Garcia Lorca o de lrsquounivegravers fantastic drsquoHoward Phillips Lovecraft
Portulan - Itinerari en Orient raconte de viatge en dos volums de Roland Peacutecout Aqueles dos libres pareguts en 1978 e 1980 racontan los viatges de lrsquoautor en Afganistan pel primiegraver en 1971 e 1974 e de delagrave cap a Iacutendia e lo Nepal pel segond qualques annadas pus tard Una novegravela edicion revista per lrsquoautor dels dos obratges en un sol volum a vist lo jorn en 2013 a las edicions Vent Terral Luegravenh del jornal de bograverd o de la cronica mai prograveche de la progravesa poetica nos i fa descobrir los paiumlsatges los rencontres los caminaments
A lrsquoocasion de la primiegravera Nuegravech de la lectura lo 14 de geniegraver que ven de 18h a 22h long drsquouna serada dedicada al laquo Viatge immobil Voyage immobile raquo lo CIRDOgraveC ndash Mediategraveca occitana se transformaragrave en grand salon de lectura babelian ont cadun poiragrave causir son environament son espaci sa posicion per partir en viatge drsquoun continent drsquouna lenga drsquoun tegravexte a lrsquoautre Dedicada al plaser de lrsquoimaginari del viatge literari e del rencontre de lrsquoautre aquesta serada seragrave organizada amb un ensemble de partenaris locals coma de lrsquoespaci occitan implicats dins lo dialograveg de las culturas e tanben amb los diferents actors de la cadena regionala del libre Lecturas contes intervencions musicalas en franceacutes en occitan e dins fograverccedila lengas mai se succediragraven per que cadun pogravesca trobar son compte dins aquela serada drsquoescambis
e de viatges sens que calga quitar las installacions de la mediategraveca Aquesta Nuegravech de la lectura seragrave lo moment de viure o reviure de partejar en tot cas aqueles moments drsquoevasions literagraverias sens qursquoaja calgut se desplaccedilar drsquoaiciacuteEn tota convivialitat se legiragrave escambiaragrave somiaragrave de lrsquoendacogravem mai dels escrivans a lrsquoentorn dels rites de celebracion del partatge e de la porositat de las culturas long drsquouna ceremonia del tegrave universala del Japon al Magregraveb en passant pel tea-time britanic e los rituals de las velhadas occitanas que celegravebran lrsquoart de lrsquooralitat
laquo Tu e mai elei voudriatz ben escambiar lrsquoespitalitat de la rota Una estrategia complicada debana sei rusas per triomfar dei leis de la retenenccedila e de la discrecion Drsquounei srsquoavesinan un pauc te fan la saludada ambeacute la man sus lo cograver Tu pariegraver e senhalas lo fuogravec coma ton tibanegraveu Per un cogravep siaacutes tu lo convidaire An lrsquoexcusa de trsquoadurre un melon as lrsquoexcusa de li ofrir lrsquoegraverba ont siaacutes estalat melhora que lrsquoermagraves ont an laissat la maquina Un melon es legraveu retalhat Denegas que siaacutes convidaire e prepausas un peis a mitat crus encara sus lo magre dau fuogravec Son detz que srsquoesparpalhan per lei cogravelas e legraveu fach venon sabentament crosar sus lo fogau de morcegraveus de lenha blanca acampada aquiacute ont cresiaacutes que creissiaacute ren que la pegraveiraAlara srsquoengimbra la fegravesta sembla-simpla dau partatge raquo
Peacutecout Roland Portulan - Itinerari en Orient Vent Terral 2013
Programa
24 ndash Lo Diari
Tristan Tzara(1896 - 1963)
Le 5 de febriegraver de 1916 amb Richard Huelsenbeck2 balhan naissenccedila a DADA que vendragrave amb la redaccion de son Sept Manifestes Dada un movement internacional literari e artistic Una galariaacute DADA es dubegraverta Tzara i balha confereacutencias sus lrsquoart nouveau e lrsquoart abstrai Una revista DADA es creada e coneisseragrave una difusion importanta a lrsquointernacionala Tzara nrsquoescriuragrave les primiegravers tegravextes bull La premiegravere aventure ceacuteleste
de M Antipyrine (1916) bull Vingt-cinq poegravemes (1918) bull Sept Manifestes Dada bull (1916 ndash 1924)
Aquograve dit se le movement DADA es plan conegut als Estats-Units en Eurogravepa e mai encara en Franccedila Tzara es un pauc mens conegut En 1919 Tristan Tzara rejunta Paris ont comenccedila a trebalhar per una de las revistas Dada p a r i s e n c a laquo L i t t e r a t u r e raquo encoratjat per artistas joves que se sonan Andreacute Breton Louis Aragon Philippe Soupault Paul Eluard En 1920 torna rescontrar Francis Picabia3 un segond cogravep e amb cal entretenguegravet una correspondeacutencia dempuegravei de
1915 Amassa se lanccedilan dins diversas activitats (literagraverias artisticas esporivas) qursquoan per per tograveca de tustar le public e vogravelon destruir las structuras tradicionalas del lengatge
En 1921 les dadaiumlstas organisan le procegraves (factici) de Maurice Barregraves4 acusat de laquocrime contre la sucircreteacute de lrsquoespritraquo presidit per Andreacute Breton Tzara se retrograveba amassa les testimogravenis Aquesta manifestacion a lrsquoeissida de quala Barregraves seragrave simbolicament condemnat a vint ans drsquoogravebras forccediladas es a lrsquoorigina de la dislocacion de DADA mantuns participants Tzara le primiegraver refusant tota forma de justiacutecia quitament organizada per DADAApregravep le procegraves constituiragraven diferents movements bull les dadaiumlstes (TZARA) bull les surreacutealistes (BRETON
SOUPAULT) bull les anti-dadaiumlstes bull anti-surreacutealistes (PICABIA)
En 1929 integravegra le movement surrealista quin dins le lanccedil dadaiumlsta lausa lrsquoanti-borgesiaacute lrsquoanti-nacionalisma e la provocacion consiroacutes drsquoagir sus la societat si que
DADA al Cabaret Voltaire
Zurich 1915 La guegraverra ccedilograve mai violenta que monde coneguegravet fins ala enragravebia Al miegraveg drsquoaqueste massacre sagnoacutes al cuograver drsquouna joinesa europenca revoltada al Cabaret Voltaire1 un movement novegravel ven de nagraveisser Va defiar la guegraverra remetre en causa totas las convencions e contrariantas ideologicas esteticas e politicas crear una ruptura radicala amb tota la Literatura e lrsquoArt que precediscanA son cap un jove romaneacutes de 20 ans Tristan Tzara
Lo Diari ndash 25
non sus individuacute sens tombar dins lrsquoembrigadament Tzara consacra son temps a la reconciliacion entre surrealisma e marxisma Aderiacutes al Partit Comunista Franceacutes en 1936 al quitar le Movement Surrealista
Pendent la Segonda Guegraverra Mondiala junta la Resistencia Es drsquoaquel periogravede que data son interegraves per la lenga drsquoogravec A tolosa a la fin de la Guegraverra presidiacutes le Centre dels intellectuals dirigiacutes lrsquolaquo Eacutemission litteacuteraire de la Reacutesistance raquo a Radio-Toulouse e contribuiacutes a la fondacion de lrsquoInstitut drsquoEstudis Occitan Tzara elabogravera un projegravecte vertadiegraver de centre cultural Prepausa la mesa en placcedila drsquouna bibliotegraveca occitana drsquoEstat amb una publicacion regulara dels classics de la lenga drsquoogravec ccedilograve qursquoes encara uegravei una de las missions centralas de la Federacion dels IEO De 1946 a 1963 srsquoengatja dins divegraversas revistas literagraverias e publica vagraverias de sons poegravemas acumulats pendent
pendent la Guegraverra tanben estudis e criticas (Desnos Eacuteluard Picasso Rimbaud) Sons engatjaments politics le raprogravecha dels umanistas muda progressivament cap a la poeumlsia lirica Sons poeumlmas revelan lrsquoangoissa de son arma pregravesa entre la revogravelta e esbalausiment en fagravecia de la tragegravedia quotidiana de la condicion umana Sas ogravebras de la maturitat son LrsquoHomme approximatif (1931) Parler seul (1950) e La Face inteacuterieure (1953) Dins sas ogravebras le lengatge anarquic dels mots mesclats del dadaiumlsme seragraven remplaccedilats per una lenga dificila mas umanisada
Daissa le Partit comunista en 1956 per protestar contra la repression sovietica de la revolucion ongresa En 1960 signa le Manifest des 1215 sul dreit de lrsquoinsomission pendent la guegraverra drsquoArgeria e pren le partit contra le colonialisme en Africa Tristan Tzara moriguegravet a Pariacutes le 25 de decembre de 1963
Se Tzara merita plan sa placcedila dins le memograveri notablament literagraveria es ccedilograve primiegraver merceacute a son trebalh de deconstruccion e de destruccion dels lengatges ategravestan sas ogravebras Enlagrave lor longevitat dubriguegraveron camins magravegers a lrsquoart contemporanegraveu e son etapas crucialas dins lrsquoIstograveria de lrsquoArt
PDG
Bibliografia
La Premiegravere Aventure ceacuteleste de Mr Antipyrine premiegravere eacutedition 1916 avec des bois graveacutes et colorieacutes par Marcel Janco reacuteeacuted 2005 Eacuteditions Dilecta
Vingt-cinq poegravemes 1918 reacuteeacuted 2006 Eacuteditions Dilecta
Sept manifestes Dada premiegravere eacutedition 1924 avec des dessins de Francis Picabia reacuteeacuted 2005 Eacuteditions Dilecta
LrsquoHomme approximatif 1931
Parler seul 1955
1- Dubegravert en 1916 a Zurich per le coble drsquoartistas Hugo Ball e Emmy Hennings acuegravelh de
joves artistas e escriveires amb la tograveca de crear un centre de divertiment artistica
2- Poegraveta escrivan e psiquiatre alemand
3- Pintre dessenhaire e escrivan franceacutes
4- Escrivan jornalista e nacionalista franceacutes
5- Movement intellectual franceacutes que dins un esperit libertagraveria e esquerrista defend
lrsquoindependeacutencia argerianaLa revista DADA
Parler Seul illustrat per Mirograve
26 ndash Lo Diari
Coma literari e ancian estudiant en Letras Modegravernas ai totjorn una certana malfisanccedila envegravers le tractament que la nogravestra epograveca resegraverva als tegravextes laquo petits raquo sovent butats als marges duna literatura que les jutja trogravep populars pas pro sabents o interessants Ogravem pensaragrave per exemple a las fablas de La Fontaine recitadas penosament e negraveciament per generacions de drollets que sespegraveran pas quanegravesson mai enlagrave que les dos o tres vegraverses de morala quand estudiants en Letras pogravedon consacrar oras a una sola Aquograversquos vertat per las Fables coma pels contes Ccedilaquelagrave laprogravecha condescendenta superficiala o de cograveps folclorista (al sens marrit del tegraverme) pausa problegravema drsquoautant que le succegraves en librariaacute se desmentiacutes pas al contrari Egravera doncas urgent de sinteressar seriosament e amb benvolenccedila a aquela question del conte ccedilograve que Contes dun deman acabat nos dona lescasenccedila perfiegraveita de far Una instruccion mai o mens inexistenta leacutesers limitats comunautats e familhas gropadas sarradas aqueste contegravext es indissociable de lrsquoatge daur del conte Dins le cercle de la velhada de la fegravesta de vilatge o simplament del fuogravec retrobam la primiegravera pegraveira del conte le contaire Ccedilograve que vesegravem uegravei coma tegravextes egraveran a la debuta istograverias oralas presas en carga per un contaire per lauditograveri dins una tradicion plurimillenagraveria Pensatz que LIlliade et LOdysseacutee comencegraveron atal Indispensable a lor conservacion la mesa a lescrit dels contes a coma inconvenient de les immobilizar e mai de les estofar Assegurada per dos contaires (Eacuteric Roulet e Nathalie Roulet-Casaucau) lescritura ven completar la natura primiegravera del conte sens la contrariar brica E mai vist que nos balhan accegraves a versions audio e mesas en musica (disponiblas en linha) Pas cap de posca sus aqueles contes laquo Eacutecrire en gascon agrave loreacutee du XIIe siegravecle est une gageure Cet ouvrage accompagne-t-il les derniers eacuteclats dune langue et dune culture milleacutenaire qui fut celle de lAquitaine jusquagrave nos jours ou se fait-il leacutecho dun nouvel avenir Ce sera au futur den deacutecider un futur qui pourrait bien alors ne pas sachever raquo anoacutencia la quatrena de cobertura Una posicion lucida
que sembla empachar tot encombrament per la question de la lenga La votz occitana le tegravexte bilinguumle la dubertura sus lautre sens se desdire I a aquiacute un pont entre iegraver e uegravei pont apelat per aquestes racontes nascuts dins aquela lenga nogravestra Aquograve dit vos inviti a far le tegravest vos tanben un conte fonciona tant en occitan coma en franceacutes Un bilinguumlisme que dona pas limpression que foguegravet arrancat al tegravexte contra son grat sembla pro rare en edicion per egravesser notat Enfin e benlegraveu subretot son racontes intelligents dins la mesura qursquoan quicogravem a diacuteser a nos diacuteser sus nosaus quicogravem a nos ensenhar per pauc que nos mostregravesson pro dubegraverts per les daissar nos ensenhar ccedilograve quan apregraves de la sapieacutencia populara es a dire de lexperieacutencia Vos conselhar le libre savegravetz drogravelles felens nebots e nebodas la causa es aisida Demogravera sens dobte necessari dins una epograveca ont leducacion civica e ciutadana (es a dire al viure amassa) cantan sovent tan clar que dunis pensan seriosament a recorrir a la casegraverna Aquograve dit me pogravedi pas desfar de lidegravea que segravem nautres ndashles adultesndash que navegravem lo mai besonh Es que segravem pas nosauts que corregravem apregravep laquo Lo secret deu bonurraquo Se le conte cegraverca a agradar e instruire (placere et docere pels puristas) es tant per ensenhar als pichons coma per explicar (desplegar en latin) als grands laquoLes grandes personnes ne comprennent jamais rien toutes seules et cest fatiguant pour les enfants de toujours et toujours leur donner des explicationsraquo Antoine de Saint-Exupeacutery Aviacutes doncas ni a pro de prene per se pels autres per se divertir per pensar per legir e per ausir dins aquela edicion dun trentenat de Contes dun deman acabat a comenccedilar segur pel plaser Aldric Hagegravege
Recobrar lesseacutencia del conte
Contes dun deman acabat ndash Contes dun futur acheveacuteEacuteric Roulet Nathalie Roulet-Casaucau et Jean-Michel RivetEacuteditions Sud-Ouest 2016180 paginas Edicion bilinguumla e contengut de telecargar1490 euro
Critic
Lo Diari ndash 27
TecnrsquoogravecLos sites participatius en occitan Mantun projegravecte sus internet son collaboratius es a dire que lo monde i pogravedon participar per li far prene drsquoample Lor avantatge es que sovent son multilinguumles e disponibles per las comunautats linguumlisticas que ne fan la demanda Aquiacute una oportunitat per las lengas de Franccedila drsquoegravesser presentas demest totas las autras sens a priori ni empacha Aqueles projegravecte presentan lrsquointeregraves de prepausar de contenguts variats en lenga occitana plan utils per los que se lrsquoaprenon e los que la transmeton
LrsquoEnciclopegravedia de la vida (en angleacutes Encyclopedia of Life EOL) es un projegravecte de bioenciclopegravedia collaborativa en linha LrsquoEnciclopegravedia contendragrave a tegraverme un article dedicat a cada espegravecia vegetala a animala coneguda illustrat de videgraveos de sons drsquoimatges de grafismes e de tegravextes provesits per drsquoexpegraverts Lrsquointerfagravecia es disponibla dins mantuna lenga e entre autras en occitanEn queacute podegravetz ajudar dins la ficha de cada espegravecia podegravetz apondre lo(s) nom(s) en occitan
Openstreetmap es un projegravecte internacional fondat en 2004 amb lrsquoobjectiu de crear una mapa liura del mond disponibla dins un maximum de lengas diferentasEn queacute podegravetz ajudar dins la mapa podegravetz apondre lo nom occitan de cada toponim
Jocondlab Lo site internet JocondeLab es la fruta drsquouna experimentacion conduita pel ministegraveri de la Cultura e de la Comunicacion A per tograveca de facilitar laccegraves a las ressorsas culturalas francesas amb de publics novegravels en desvolopant lofegraverta multilenga del ministegraveri de la Cultura e de la Comunicacion sens que siaacute necessari de revirar las donadas vist quaquestas trograveban lo sieu equivalent merceacute a Wikipegravedia Dona accegraves en 14 lengas dont lrsquooccitan a mai de 300 000 notiacutecias illustradas extraitas de Joconde catalograveg de las colleccions dels musegraveus de FranccedilaEn queacute podegravetz ajudar podegravetz descriure las ogravebras artisticas en occitan e completar o crear las fichas Wikipegravedia drsquoaquelas ogravebras
La Wikipegravedia occitana es una enciclopegravedia gratuita e liura de dreit que prepausa mai de 85 000 articles redigits en lenga occitanaEn queacute podegravetz ajudar podegravetz escriure drsquoarticles novegravels sus de tegravemas que mestrejatz o repassar e prepausar de correccions se vesegravetz causas que srsquoameritan drsquoi retrabalhar Tanben podegravetz completar los articles que vos semblan pas pro denses
Lo Wikiccionari es un projegravecte gratuit de diccionari multilinguumlisme escrit amb la collaboracion de totes dins mai de 700 lengasEn queacute podegravetz ajudar podegravetz prepausar de mots novegravels que i son pas encara o las variantas dins vogravestre parlar se i es pas
Rapegravel Per poder profechar dels sites internet dins lor version en ogravec reglatz lrsquooccitan coma lenga favorita dins los paramegravetres de vogravestre navigador Atal suls sites multilinguumles la version occitana vos apareisseragrave prioritagraveriament siquenon podegravetz passar al costat de tot ccedilograve quexistiacutes sens o saber
Cedric Valmary
28 ndash Lo Diari
TV
Podegravetz creire que la cogravela de Tegrave Veacute Ogravec fai pas coma leis aubres srsquoendormiacutes pas a lrsquoautomne De segur que contunha sei rodatges e montatges per realizar son emission setmaniera Cada cogravep que pogravet cubriacutes leis eveniments revelators de la cultura occitana Arts plasticas musicas fegravestas occitanas espograverts regionaus amai la mograveto apareisson Mas auregravetz benlegraveu remarcat una rubrica que torna ara a la fin de cada emission Lenga drsquoOgravecLengo drsquoo Entre tempsEntre temps cronica novelaEn partenariat amb lo CIRDOC Tegrave Veacute Ogravec consacra
quauquei minutas a una pichograveta cronica a la fin de cada emission Lo principi es de demandar a una dei personas presenta dins lrsquoemission de dire qual es lo mot occitan qursquoaima miegravelhs lo qursquoaima lo mens e de vos faire partejar son cogravep de cograver dau moment Aquiacute la sensibilitat lrsquoideologia lo biais de viure de cadun apareis Lrsquoemission e sa cronica se pogravedon retrobar sus lo site de Tegrave Veacute Ogravec sus la pagina drsquoacuegravelh a httpteveoce-monsitecompagesacuelhpresentationhtml
Tegrave Veacute Ogravec se bolega
Estagis de formacion
En mai deis emissions e dei captacions regularas Tegrave Veacute Ogravec realiza de formacions tant per drsquoestagiaris solets coma per de grops En octogravebre lrsquoestagi laquo Lenga e imatges raquo dau CFPO de Besiegravers se debanegravet dins Tarn au Centre de vacanccedilas La Vitarelle Una campanha que comenccedilava de prene lo daurat de la davalada de bogravescs prigonds de camins misterioacutes de begravestias bregraveu un luogravec de sogravemi per filmar e per parlar e aprene la lengaUn luogravec de tria una cogravela aculhenta dins lo Centre drsquoestagiaris motivats que parlavan occitan e egraveran curioacutes de tot aquograve permetegravet un trabalh ben ritmat e agradiuLei dos formators de Tegrave Veacute Ogravec aviaacuten per pregravetzfach de sensibilizar leis estagiaris a la presa de vistas e au montatge per realizar un documentari De segur que la formacion fuguegravet drsquoen primiegraver teorica (una miegraveg jornada) per parlar dau cadratge dei presas de vistas dei plans diferents de la causida de lrsquoangle per lo film doncas de ccedilograve que faliaacute filmar Lo biais drsquoentrevistar fuguegravet tanben evocatCada grop partiguegravet amb son materiau au rescontre dei luogravecs e dei gents drsquoentrevistar e nos retrobegraverem sus lo terren per metre dins lei
camescogravepis tot ccedilograve que faliaacute coma rushesComenccedilegravet puegravei lo trabalh pesuc de montatge que de segur srsquoacabariaacute pas dins lei quatre miegravegs jornadas drsquoestagi mas puegravei Lo trabalh en comun permetegravet de crear un scenari collectiu puegravei drsquoaprene lo biais de crear un titol e de lrsquoafichar drsquoun biais particular Venguegravet enfin la causida dei rushes de pegar copar trabalhar E fau ben saupre qursquouna minuta de film demanda sovent una ora de trabalh au montaire Es un vertadiegraver trabalh de dentelaira passionada Lo film seragrave projetat au Festenau Rescontre de Sant Gervasi(30) lo 4022017Un autre estagi de formacion diferent aculhiragrave un jove estudiant en decembre Se destina a un mestiegraver de lrsquoaudiograve visuau e Tegrave Veacute Ogravec partejaragrave volontiegravers amb el sei coneissenccedilas
Se volegravetz trobar de ressons de tot nogravetre trabalh es aquiacute que vos fau anar httpteveoce-monsitecom
Lisa Grograves Presidenta de Tegrave Veacute Ogravec
Lo Diari ndash 29
Diariscope
Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver
Setmanas occitanas del Vilafracant
Mes de febriegraver mogravestra Marcelle Delpastre e Angeacutela Duval
2 de febriegraver Vilafranca 20h30 Inauguracion del Festenal
19 de febriegraver Complibat 15h Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues
25 de febriegraver Cenac 21h Bal occitan amb Les Bouilleurs de son
Contrebande e Bassacada26 de febriegraver Glegraveisa de Cenac 15h
Concegravert polifonic amb Lo Barrut
Mogravestras filmes confereacutencias concegravertsPrograma complet e contactes de retrobar sus nogravestre
site
Le 28 de geniegraver La Dictada occitana
Es que cal encara presentar la Dictada Occitana Organizada de pertot le 28 de geniegraver es lrsquoescasenccedila de se retrobar per un drsquoun desfiacutes ludic a lrsquoentorn de la lenga Esitatz pas a contactar las associacions occitanas per saber ont e cossiacute participar
Del 2 de febriegraver al 28 de mai
Daniel Spoerri les dadas des deux Daniel
Daniel Spoerri membre fondator del Nouveau Reacutealisme investit las cavas dels Abattoirs Expausa un cabinet de curiositats entre sas ogravebras sa colleccion e la de lrsquoistorian
e artista Daniel Cordier
wwwlesabattoirsorgexpositionsautour-du-nouveau-realisme
30 ndash Lo Diari
7 de geniegraver Agach sus J Bodon 17h30 Albi Per J Vialaret President de lrsquoOstal J Bodon wwwcentre-occitan-rochegudeorg 13 de geniegraver Teatre Les Galejaires 20h30 Molins laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes Cercle Occitan deth Coserans ndash claudinerivere-souillaorangefr
Rencontre MusiciansDanccedilaires 21h La Caunha (31 - Ostau de lrsquoArtesanat) Serada de danccedilas tradicionaus (scegravena obegraverta) Cercle Occitan de Carbona amp deu Volvegravestre michelpeze0456orangefr 14 de geniegraver Confereacutencia a Albi Partenariat CCOA UPT a Champollion laquo Lrsquoautodafeacute de 1834 agrave lrsquoHocirctel Rochegude raquo wwwcentre-occitan-rochegudeorg Nuegravech de la lectura 18h a Besiegravers (CIRDOC) Granda velhada ldquoViatge immobilrdquo jol signe del partatge de las lengas de las literaturas e de la descobegraverta de lrsquoautre fabricaoccitanicaeu Musica 10h a Rampoacutes (46) Musica canta danccedila e serada occitana 10h a 17h Rescontres musicians e danccedilaires 14h a 17h Rescontre de danccedilaires 18h AG 21h bal occitan wwwamtpquercycom Del 18 al 21 de geniegraver Ivernalas de Cabardeacutes a Puegravegnautiegraver Espectacles contes sopar espectacle-teatre Info e inscripcions ndash ieo11ieo-ocorg 19 de geniegraver Cafegrave occitan
18h30 Salon de tegrave laquoEn forme de Graalraquo ( jos resegraverva) Amb lo Centre Occitan del Paiacutes Castreacutes COPC ndash azalaiswanadoofr 20 de geniegraver Projeccion-Confereacutencia 18h30 Pagravemias (Espaci occitan) laquoCamins de Compostegravelaraquo per Guy Reilles seguit drsquoun manja-dreit IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 21 de geniegraver Bal Vesprada e serada a Lacapegravela-Caogravers Talhiegravers de musica a lrsquoentorn dels coire puegravei bal wwwassociationlagranjacom Florant Mercadiegraver 20h30 Puegravegnautiegraver (11) laquoLes Contes du Placardraquo Teatre Les Galejaires 20h30 a Balmar laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 22 de geniegraver Vesprada occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la gara) Danccedilas teatre tirada pel Telethon Cercle Occitan drsquoEspaliu 24 de geniegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 1 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius Departamentals 26 de geniegraver La Mal Coiffeacutee 18h30 a Tolosa (Place Andreacute Abbal) Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver Setmanas occitanas del Vilafrancat Mogravestras filmes confereacutencias concegraverts Programa complet sus nogravestre site
GENIegraveR FEBRIegraveRAgenda
Lo Diari ndash 31
28 de geniegraver 20ena dictada occitana de pertot en Occitagravenia e en defogravera
Cocanha Vilafranca de Roergue IEO del Vilafrancat 0665399311
1egraver de febriegraver A la descobegraverta drsquouna ogravebra 18h a Rodeacutes (Ostal de las Associacions) La Banda Jaume Landiegraver IEO ndash A Tots 2015 Din-trada dubegraverta e gratuita IEO 12 ndash 05 65 68 18 75 4 de febriegraver Concegravert-Bal 21h Caogravers (Sala de las fegravestas Begoacutes) Amb le grop Canccedilons drsquoOgravec Participacion liura Cercle Occitan de Caogravers Begoacutes lajardieorangefr Festenau Rescontre de videgraveo amator de 13h30 a 19h St Gervasi (30) Films occitans e en occitan per lrsquoassociacion Rayons drsquooc e TegraveVeacuteOgravec (long mestratge lo di-menge a 14h) Gratuit teveoce-monsitecom
Goulamasrsquok 19h a Puegravegserguiegraver (34) Fegravesta de la sortida de lrsquoalbum (maison du peuple) 9 de febriegraver Cafegrave Ciutadan 18h30 La Garriga (81 - Ostal dels Joves ) laquo De queacute lrsquooccitan pogravet menar a la nogravestra societat raquo COPC ndash azalaiswanadoofr 11 de febriegraver Bal de la Caneta 20h30 a Vic sus Cegravera (15) Amb Herveacute Brotto amp Guillaume Lopez e Radio Tutti feat Barilla Sisters contactieo-cantalcom Serada contes CafrsquoCausse Assiegraver Serada contes amb Segravergi Irondegravela reissajimdocomcafeacute-associatif-caf-causse 14 de febriegraver Estrena de la mogravestra ldquoOccitan Occitaniardquo 18h a Carcassona (Archius departamentals)
Amb una prestacion musicala de Mans de Breish Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals 18 de febriegraver Bal catalan-occitan Caramauccedil cocsegalagmailcom19 de febriegraver Teatre 15h a Complibat Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues IEO del Vilafrancat 0665399311 Vesprada Occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la Gara) Cants dichas danccedilas del paiacutes e teatre Cercle IEO de Roegravergue-Naut Eric Fraj (solo) A Mossolens fasetz-la-lenga-cabardesover-blogcom 23 de febriegraver Presentacion de libre 19h Nimes (Caire drsquoogravec) La benda dessenhada laquoLes ignorantsraquo drsquoEtienne Davodeau Gratuit 24 de febriegraver Bal Occitan 20h30 a Montcuc (46) Iniciacion drogravelles seguit drsquoun bal dab los Pastourels Confereacutencia 14h30 Castras (Ostal de las associacions) Ramon Ginolhac laquoLes reacutevoltes populaires en Occitanieraquo (fr) Dintrada liura e gratuita COPC ndash azalaiswanadoofr
Bal Occitan 21h a Cenac Amb Les Bouilleurs de son Contrebande e Bassacada IEO del Vilafrancat 0665399311 28 de febriegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 2 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals
HAUTEEacuteMOTION
HAUTE-GARONNELUCHON-SUPERBAGNEgraveRES PEYRAGUDES LE MOURTIS BOURG DrsquoOUEIL
RCS
Toul
ouse
B 3
87 9
87 8
11 -
Creacute
dits
pho
tos
Get
tyIm
ages
tourismeHGhautegaronnetourismecom
C
M
J
CM
MJ
CJ
CMJ
N
CD31 tourisme hiver pyr mag 210x270pdf 1 09112016 1622
Lo Diari ndash 7
Apelada a comunicacions
Dins lencastre de sas recegravercas LLACS (Langues Litteacuteratures Arts et Cultures des Suds Universitat de Montpelhiegraver) organiza jornadas destudis Le 22 dabrial en partenari amb Le Cirdogravec se tendragrave un rescontre e una mogravestra a lentorn de Feacutelix Castan Poegraveta teorician militant lograveme a jogat un rogravetle considerable dins la vida culturala occitana pendent mai de la mitat dun segravegle e a encara uegravei una influeacutencia magraveger
Les organizators lanccedilan doncas una apelada a comunicacions a los que pogravedon participar a la valorizacion daquela personalitat dins les domenis ont exerciguegravet sas activitats Qualques suggestions per exemple
- La poeumltica castaniana
- La recepcion de logravebra pendent la vida de lautor e apregravep sa mogravert
- Ogravebras literagraverias e autres escrits (reflexions teoricas critica literagraveria e artistica correspondeacutencia)
- Castan e loccitanisme contemporanegraveu IEO notadament
- Las divegraversas edicions causida dels tegravextes causida grafica aparelh critic
- Establiment duna bibliografia rasonada de logravebra e de sa critica
Adreccedilar projegravectes dintervencion (tiacutetol amp resumit de 5 a 10 linhas) abans le 15 de geniegraver de 2017 a marie-jeannevernyuniv-montp3fr yanlespouxuniv-montp3fr e philippemarteluniv-montp3fr
Totas las programacions e publicacions de las equipas del LLACS son de retrobar sus wwwuniv-montp3frllacs
Concors de novegravelas
laquo Tota estabosida es a fintar lrsquoorguena granda jos la rosassa coquin de sogravert i manca un tudegravel raquoLo Lector del Val (associacion de bibliotegravecas del Lauragueacutes) vos prepausa un concors drsquoescritura de tegravext cort
- que debuta per la frasa ccedilai-sus - de 6 paginas (12 000 signes) al mai numerotadas croquetadas non signadas amb un tiacutetol
- de mandar en 6 cogravepias de papiegraver e una cogravepia numeric al mai tard lo 21 de febriegraver de 2017 a las adreiccedilas seguentas Lector del Val ndash 1 route de Pompertuzat ndash F-31450 Deyme e infolecteurduvalorg
Quatre categorias Escogravela primagraveria Collegravegi Licegraveu Adulte Vos cal pas doblidar de joacutenher la ficha drsquoinscripcion (se marcar en linha sul site ccedilai-jos e imprimir) Los melhors tegravextes seragraven publicats e enregistrats
Entresenhas (+33) 561 005 116 Regraveglament complet dins las 27 bibliotegravecas aderentas o sus internet wwwlecteurduvalorg
Rescontre vertadiegraver
Convidar un artista o un grop per parlar de la sortida de son album es plan Ne convidar quatre amassa per les far tanben dialogar entre eles aquograve correspond encara mai a la definicion del rescontre Le 9 de decembre dins lrsquoencastre dels Rescontres de la Tuta drsquoOgravec (IEO 31) quatre grops e musicians srsquoamassegraveron a lrsquoentorn de la bodega (e de sas variacions) Un moment de convivialitat musicala plan interessant tanben cada convidat portant sa vision sa sensibilitat per se presentar mai tanben per far lum suls autres Las sortidas presentadas son de retrobar a la rubrica Edicions
Novegravelas
8 ndash Lo Diari
jOmO Okcitanas
jOmO es un artista tolosenc esperan-tista Prepausa 12 tiacutetols del repertograveri occitan del lengadogravec al son de las crabas bodegas e autres instruments de sons amics dels Branca-Bodegaires Lescasenccedila de descobrir lEsperanto
jOmO OkcitanasVinilkosmo12 tiacutetols1315 euro
Craba
Segond disc de la seria consacrada a las bodegas occitanas Dins aquel monde la craba o bodega domina per sa talha Son volum e sas qualitats acosticas li balhan una placcedila reservada dins lo monde dels instruments a pogravecha
CrabaRobert MattaLa Confreacuterie des Souffleurs ndash CORNOC215 tiacutetols10 euro
Maxence CamelinQuand la craba crabidaragrave
laquo Quand la craba crabidaragraveLo crabidon faragrave lo tetaireQuand la craba crabidaragraveLo crabidon lrsquoaniragrave tetar raquoDisc de musica tradicionala del Naut-Lengadogravec Montanha Negra e Lauragueacutes Amb la participacion de Daniel Detammaecker Caroline Dufau e Xavier Vidal
Quand la craba crabidaragraveMaxence CamelinAEPEM23 tiacutetols15 euro
Edicions
Era hegravesta deth pogravercFegravesta del pograverc pelegravera o pegravele-porc totjorn lasseguranccedila de passar un bon moment Degravetz informators nos explican cossiacute passegravet e passa encara laquo la fegravesta pus polida de lannada raquo Gaitatz plan laquo dans le cochon tout est bon raquo
Era hegravesta deth pogravercRenaud LassalleEth Ostau ComengeacutesDVD 52 min sostitulat FR amp Ogravec15 euro
Lo Diari ndash 9
La toponimia de Molhac
Un novegravel obratge de toponimia es a mand drsquoespelir sus un vilatge de Tarn e Garona que se sona Molhac Srsquoi poiragrave trobar un estudi complet semantic e etimologic dels 84 noms de logravecs del vilatjogravet Es la darriegravera ogravebra de Paul Burgan lo cercaire plan conegut Coma totjorn la preseacutencia de lrsquooccitan seragrave massissa dins tot ccedilograve que tograveca lrsquoorigina dels toponims quitament se lo libre es en franceacutes per aver una audieacutencia mai fograverta Seragrave difusat mai que mai dins lo departament de Tarn e Garona mas se poiragrave comandar al pregravep de lrsquoassociacion Antonin Perbogravesc (IEO82 307 avenue de Montech Montauban tel 05 63 03 48 70)
Les noms de lieux de MouillacPaul BurganAssociacion Antonin Perbosc85 paginas 148 x 210 cm10 euro
Sus un long camin
laquo Aquel recuegravelh de poegravemas cortets de lrsquoamic Aimat Tastaire tograveca per sa jovenccedila drsquoinspiracion sa sinceritat e mai sa candidesa []Sa lenga es justa e srsquoendevina plan que lo sovenir dels viegravelhs qursquoausiguegravet dins son enfanccedila ogravebra mai que lrsquoestudi dins aquela escritura fograverccedila coloradaLo lector fulhetaragrave aquel obratge amb plaser car i trobaragrave lo resson de sa joventut progravepria raquo Extrait del prefaci
Sus un long camin Aimat TastaireIEO Ogravelt Edicions172 paginas 16x24cm990 euro
Bodega en viatge
Apuegravei la publicacion del DVD doble laquo Bodega buf de vida raquo desiri partejar uegravei los rencontres variats a lencogravep professionals e umans que man bastits Lo viatge prendragrave cograves pels diferents rencontres faits per la bodega e que li balhegraveron lescasenccedila de descobrir monds diferents e culturas variadas atal coma las fecas del carnaval de Limoacutes la gaita galiciana o la zampogna calabresa per parlar sonque daqueles Mas lo que viatja partiacutes den ccedilograve seu e pograverta son repertograveri progravepri que seragrave evocat notadament dins un conte en lenga nogravestra illustrat musicalament
Bodega en viatgeSogravefia JacquesndashSerano2 CD 46 tiacutetols22 euro
laquo Lenga del paiacutes crana e begravelaAl resson de luegravenh tan prigond
Aimi ta clamor tindaregravelaGatge drsquoun renovegravel fecond raquo
laquo Langue du pays fiegravere et belleAgrave lrsquoeacutecho lointain si profond
Jrsquoaime ta clameur sonoreGage drsquoun renouveau feacutecond raquo
990 euro
ISBN 979ndash10ndash93297ndash04ndash0
Aimat Tastaire
Sus un long caminhellip
Poesia
IEO Ogravelt Edicions
Sus u
n lo
ng c
amin
hellipA
imat
Tas
aire
Preacuteface de Roger Lassaque
Istoegraveras daci
Dempuacutes quauquas annadas lAcademia de Gascon de Sheishan (Gers) hegrave viacutever la lenga e la cultura gasconas per son talhegraver de lenga son grope de cant e sos espectaclesCada annada ua cogravela dactors e de contaires tots sogravecis de lAcademia pujan sus lempont a Seishan e dens dautes endrets entagrave contar e jogar en lenga occitana E tots los textes son creacions totalament ineditas causa pro rara qui samerita destar senhalada Lor gran interegraves ven deu fegravet que son inspirats per la societat dauegravei vista per gascons dauegravei Lidegravea quei donc venguda de regropar tots aqueths textes e deus publicar LAcademia de Gascon de Seishan que balha donc per aqueste obratge un testimograveni viu a la Literatura Occitana contemporanegravea
10 ndash Lo Diari
Tresaurs en lum amb lo CIRDOgraveC - Mediategraveca occitana
Dafnis e Alcimadura una opegravera occitana a la cort del rei
En plena mograveda dels grands motets barrogravecs un compositor decidiacutes de metre lrsquooccitan sul davant de la scegravena Lo 29 drsquooctobre de 1754 Daphnis et Alcimadure es la primiegravera opegravera occitana presentada davant la cort de Franccedila recampada a Fontainebleau
Nascut a Narbona Jean-Joseph Cassaneacutea de Mondonville (1711-1772) accediacutes en 1741 al tiacutetol de Jos Megravestre de Musica a la Capegravela reiala Conegut per sos grands motets coma lrsquoun dels mai grands compositors barrogravecs fa raionar la lenga e la cultura occitanas amb aquesta opegravera
En tot seguir lo modegravel classic de lrsquoopegravera pastorala alara de mograveda a la cort Mondonville conta las amors contrariadas del pastre Daphnis e de la jove Alcimadure Innograveva en redigir son opegravera totalament en occitan e en posar dins lo repertograveri musical popular occitan Per aquograve es estat acusat de plagiat per Grimm que li reprogravecha una semblanccedila amb lrsquoOpeacutera de Frontignan (1678) de Denis Fizes redigit en occitan Pasmens lrsquoopegravera fa miranda a la cort coma en proviacutencia Es al moment de sa traduccion en franceacutes que lo public srsquoen desvira Caldragrave esperar las annadas 1980 per sa re-creacion en dobertura de la primiegravera edicion del festenal Montpellier DanseAlara coregrafiat per Dominique Bagouet figura de la nograveva danccedila francesa Daphnis e Alcimadure
met encara un cogravep lo patrimograveni occitan al servici de la creacion contemporanegraveaPer ne saber mai sus Daphnis et Alcimaduree descobrir drsquoautras opegraveras occitanas www occitanicaeuopera
Edicion originala de la particion de Daphnis et Alcimadure Jean-Joseph Cassaneacutea de Mondonville Daphnis et Alcimadure pastorale languedocienne deacutedieacutee agrave Madame la Dauphine Repreacutesenteacutee agrave Fontainebleau devant leurs Majesteacutes les 29 octobre 4 novembre 1754 et par lrsquoAcadeacutemie royale de musique le 5 janvier 1755 Paris Bayard Vernadeacute 1755Coll CIRDOgraveC-Mediategraveca occitana aquisicion 2016
Lo Diari ndash 11
Qualques annadas apregravep la Querelle des Anciens et des Modernes lo mitan musical franceacutes srsquoanima per una nograveva controvegraversia la Querelle des Bouffons qursquoopausa los defensors de la musica francesa e los de la dobertura del mond musical que vogravelon italianizar lrsquoopegravera franceacutes Sens o saber amb Daphnis et Alcimadure Mondonville capita de conciliar los dos partits
Amb sa fograverma classica que respegravecta las regraveglas de la musica franceacutes Daphnis et Alcimadure contenta los partisans de lrsquoopegravera francesa De lor costat los tenents de lrsquoopegravera italian lausan la musicalitat de lrsquooccitan mai prograveche de lrsquoitalian e que permet una mai granda libertat drsquointerpretacion En mai Mondonville dona a sos interpregravets la mai larga libertat puegravei qursquoadapta lo tegravexte de lrsquoopegravera als dialegravectes occitans de totes los cantaires lengadocian gascon coma provenccedilal servisson lrsquointriga
12 ndash Lo Diari
Papagrave Gahugraves
Rescontre
Enfin 3 ans apregraves laquo Lo Virolet raquo eth grop de rock-punk occitan Papagrave Gahuacutes que sorteish eth sueacute dusau album entitolat laquo Calhavari raquo Un cogravep aver drin virat de pertot de Tarba entiograve Sirograves e de Rodeacutes entiograve Agedeth que decidegraven dentrar en estudiograve entagrave i enregistrar-i un navegraveth disc Entagrave ne saber mes quavem eth plaser dencontrar a Renaud Lassala eth navegraveth guitarrista dau grop gascon
Adiu Renaud ens pogravedes diacuteder quauques mots sus tu e presentar eth grop Papagrave Gahuacutes Adiu Quem hegraveci Renaud sui lo guitariste de Papagrave Gahuacutes despuish 2014 Quegravem un grop de rock influenccedilat preu punk laquo primari raquo de les annadas 1977 dinc a 1990 Quegravem quate (bateria baisha guitarra e cant) Que cagraventam en gascon e un chicogravet en franceacutes
Papagrave Gahuacutes qursquoei a lrsquoencogravep un grop radicau rebelle e punk e tanben un grop estacat au territograveri Drsquoaon ersquovs vieacute aqueth ligam hogravert dab la tegraverra e quin srsquoexprimeish ena vogravesta musica Qursquoegravem tot quate hogravert estacats au nograveste territograveri nadau Gino Mickey e Silvan a la Bigograverra jo a les Lanas Qursquoi am creishut e que nsrsquoam hargat ua cultura dessuacutes Donc adara atau com hogravert
Lo Diari ndash 13
de gegravents de le nogravesta generacion qursquoegravem un mescladiacutes de cultura mondialisada (grana influenccedila anglo-saxogravena en le musica) e drsquoidentitat locau Donc ne hegravem ni aus Americans ni aus Gascons laquo megrave gascon que mogravers raquo que viacutevem le nogravesta cultura drsquoun biaish descomplexat Lo ligam hogravert a le tegraverra que srsquoi torna trobar en los samples tots extregraveits de collectatges nogravestes (sonque quauques excepcions) dab locutors natius deu gascon Que balha com ua autenticitat au nograveste perpaus
Quin definireacutes la musica de Papagrave Gahuacutes sus aqueth darregraver album E i a ua evolucion despuish eth permegraver album Que diriacute qursquoes rograveck dab influenccedilas punk Apregraves jo suu permegraver album nrsquoi egraveri pas mes quersquom sembla qursquoi a ua evolucion Quersquom sembla estar megrave rock belegraveu megrave escur tanben shens de desbrombar lo costat amusiu Los tegravextes que son tanben megrave pregonds qursquoexprimen ua realitat un constat sus un mond dont es a cambiar Mes qursquoam volut har un disc vivant shens de nes interdiacuteser cantas megrave leugegraveiras un disc vivant percegrave digun nrsquoes pas enmalit 365 jorns sus 365 nrsquoes pas desconaire 365 jorns sus 365 nrsquoes pas pessimiste tostemps o veit tot en rogravesa a tot vira codic Lrsquoevolucion tanben que seragrave en los samples e en le soa utilisacion lo disc qursquoes com ua sola grana canta dont srsquoestanca pas jamegrave e los samples que hegraven lo ligam dab tot Quersquous am utilisats megrave pregonament dab megrave de puishenccedila artistica Ne son pas aquiacute entagrave ondrar queacute Que nrsquoi a samples sersquous vograveletz entegravener que ves vatz caler escotar lo disc en sancegraver
Laguens lalbum que vieacute que i auragrave ua canccedilon tota en franceacutes Lhegraveu la canccedilon mes punk E i a ua explicacion ad aquera causida Vertat em pensi tanben ques le megrave punk Ne segravei pas trogravep perqueacute se hadot atau en franceacutes Aquograve lo Silvan bat diu saber megrave plan que jo Mes quegravera belegraveu entagrave escopir a le faccedila deu monde laquo Giscard ves chapa megrave de 2 millions deuros per an raquo en le lenga de le Republica
Laguens daus albums de Papagrave Gahuacutes que senten ua atencion tota particulara a la lenga la sua autenticitat la sua qualitat Daon e vieacute aquera volentat Quegraven atz segravega-traucat lo peiacutes com am hegraveit Silvan e jo en hadents collegravectas quegraven atz enregistrat centenats de gegravents en le soa lenga mairau aunestament ne pogravedetz pas preacutener le question de le lenga com qui sen fot Aqueth monde que vsan dat ua paraula rica quevs cau tornar har soar aquesta lenga dab arrespegravect e dignitat Au mensh quensagravejam dat har atau
E veges un ligam entre la vogravesta musica harta de radicalitat e la causida de la lenga Bon dejagrave de har rograveck en ogravec ques ua causida radicau percegrave quarriacutebatz enqueth paradogravexe que cagraventatz en le lenga deu peiacutes mes le maja partida deu monde nev comprenen pas megrave Donc diacuteser laquo sen foacutetem que contuacutenham quegravem daciacute e quat vogravelem har atau e sonquatau raquo nes pas quauquarren de comun Quegravem gegravents ccedilam par autentics que ne chicanan pas alavetz que liugraveram lo dequograve dun sol trograveccedil Quegravem atau Com lensemble daus grops punks la vogravesta musica que pograverta ua energia plan vegedera en concegravert Ei ua dificultat entagrave vosauts a lora denregistrar Disem quam jogat un chic mens viste e que segravem aplicats Apregraves non lo qui pogravet jogar a huec que pogravet jogar a plaser Lo contrari nes pas forccediladament vrai
E i a un recepcion particulara dau public de musica rock-punk quan es vei arribar en concegravert un grop qui canta en occitan Qui a duas recepcions Gegravents dont son hogravert contegravents dentegravener a cantar en occitan e dauts que nes vinen veacuteder entagrave diacuteser laquo la musique est super mais on comprend pas les paroles raquo Alavetz jo queus demandi perqueacute ne van pas diacuteser aus grops franceacutes que cantan en angleacutes laquo On comprend pas les paroles raquo Le prograveva quexista totun encoegravera ua cegraverta diglossia dab les lengas ditas minoritagraverias Mes aquograve rai Les reaccions que son tostemps positivas E megrave que megrave lo public ques contegravent de veacuteder un grop ques devertiacutes que descona que comunica dab le gegravent que sauta que crida que trauca lempont que hegraven cagraveder los micrograves ques pegraverden les baguetas lo mediatograver les paraulas les nogravetas e que sen arrid Que pograveden diacuteser que Papagrave Gahuacutes en live ques un estorbilh mes un estorbilh que ne jogravega pas trogravep mau Quegravem un grop de rograveck permegraver queacute
SP
Lrsquoalbum laquo Calhari raquo qursquoei en venta sus eth site internet de Papagrave Gahuacutes papagahuscom
14 ndash Lo Diari
Se no avetz james entenut o leijut laquo EDS CRIDS raquo de Filadegravelfa de Gegraverda au mens escotatz aqueste laquo Donc quenze manca entre autas causas Ed noste vielh laquo Tograveca-i se gauzas raquo Queu nos cau prene de lont sieacute Tant qua morigrave morigrave per vive E Diu-bibann Venga quarribe Tostems Gascos Oeacute coma hieacute raquo Quin crit quin buf quin vam quin estrambograverd Ath eguau deths Camelat e Simin Palay era Dauna de Bigograverra que fegrave era granor deth Felibritge de Gasconha mes daver finit per aimar Maurras e tanplan Peacutetain que li ei tengut rigor Quaurian totun de li egravester reconeishents eths occitanistes no seria que pramor daqueri tres quei era era sola quadoptegravec ja lin costegravesse era grafia novegravela que Privat atau la poguegravec editar No sabi cap se nos podem imaginar coma cau ccedilograve que representegravec era Filadegravelfa de Gegraverda ena Occitania deth siegraveu tems de Baudean (65) e Banhegraveras de Bigograverra duscas a Malhana en passant per Bordegraveu Marselha e encara per finir Tolosa en 1950 triomfalament onorada peths Jogravecs Floraus e totas eras vilas petitas e granas on se tenguegraveren felibrejadas que daunejava quegravera regraveina arcuelhuda per herregraveras de monde celebrada peths mes grans eth Mistral en prumegraver Eras hadas ath siegraveu bregraveccedil quavian dat tots eths dons beutat cograver esperit e quan escriveragrave ua epopegraveia ara Bernadeta que pensi que de ua auta maniegravera quauragrave en cap era siegraveva destinada de uelhegravera de Banios venguda figura felibrenca sense paregravelha Mes de tots onorada aimada celebrada tostemps questaragrave deth villatjogravet siegraveu e que magrada de fegraver-vos descobrir un libe plan estonant dera laquo EUX raquo a prononciar laquo Eusses raquo benlegraveu coma sen amusa ara prumegravera paja un libe on fegrave eth portregravet plen damor e dumor deths laquo originaus raquo qua coneishuts a Gegraverda-en-Bigograverra libe qua volut o quei estada forccedilada descriacutever en franceacutes mes un franceacutes plan espeacutes de mots
gascons totun e de contes e cantas deth paiacutes ena lenga laquo Or agrave Gerde-en-Bigorre en signe de beacuteneacutediction du ciel il y avait en ce temps-lagrave quatorze simples cest-agrave-dire autant de poegravetes et deux fois plus de sages quen Helleacutenie au temps des Muses et des dieux raquo [] laquo EUX ce sont les maicirctres profonds les instructeurs silencieux et doux de mon enfance agrave qui je dois ce que je sais si je sais quelque chose et ce que je suis si je suis quelquun EUX ce sont les pauvres patients les simples illumineacutes qui ont fait la renommeacutee de mon village qui sappelle le VILLAGE-des-SIMPLES agrave cause deux que les imbeacuteciles prenaient pour des creacutetins raquo laquo Simple raquo quei laquo pegravec raquo en ccedilograve noste e que navem coneishut laquo pegravecs raquo coma les disian dont seragrave fegravet eth laquo Joan lo Pegravec raquo dera literatura plan mes malin queths pretenduts sapients Aciacute donc condats que son a plaser Hi-tyograven eth mes popular dit laquo Fils-du-ciel raquo adobaire de banastas de tistalhs de bascograveias e quogravem fasia danccedilar e cantar ath pont laquo des Rubans raquo pueish eth Catala dont era mission sus tegraverra egravera de prediacuteser eth temps pueish eth Trufon que cridava en crescendo tres laquo adichats raquo quavian eth poder de guarir eths maus deths negravervis e tanplan eth laquo mau dera tegraverra raquo e en seguir Poupoune eth remolaire broish e Labegravele violonaire ath clar de lua pueish daunas coma era Tette que mendicava en breccedilar un gatogravet laquo Teta at sue nano que canta nino Ed nano de Teta quei aqueste mino raquo e Touyou que soenhava eths cocuts e eras gelosas dab moscas o pesolhs embroishats e Nota-la fileuse que saludava eths toristes dun laquo Adichat yent begravestia raquo e que la remerciavan Que marregravesti quen i a quatorze E eths a vier quan dret a longa istoegravera cadun quauratz plaser a descobrir e que son tota era vida dun temps vielh mes viu vivent cargat de totas eras costumas istoegraveras faiccedilons de fegraver e de diacuteser qua enregistradas era Filadegravelfa e que nos liura en omatge aths dits pegravecs que son era sau dua tegraverra
Miquegraveu Pujogravel ref _ETHS CRIDS ed PRIVAT 1931 e laquo EUX raquo idem 1933
laquo EUX raquo DE FILADELFA DE GERDA
Drsquoescart e de talvegravera
Lo Diari ndash 21
La literatura fenegravestra dobegraverta sus lrsquoautre e lrsquoendacogravem mai
Los libres de lenfagravencia de ladolesceacutencia de ccedilograve intime los qursquoan marcat nogravestras experieacutencias de vida son indissociables de nogravestras istograverias familialas e de nogravestres percorses personals de nogravestres eiretatges e de nogravestres rencontres de nogravestras experieacutencias de le dobertura a lrsquoautre e a lrsquoendacogravem mai Los lectors son convidats a partejar aqueles moments qursquoan marcat lor descobegraverta del monde e que sovent lor an permeacutes de se reapropriar lor progravepria culturaEs aquograve que vogravel metre al lum lo CIRDOgraveC al moment drsquoaquesta primiegravera edicion de la Nuegravech de la lectura Quinas lecturas per quinas descobegravertas del monde Quinas escrituras vos an fait viatjar
Venegravetz partejar vogravestra experieacutencia de viatge en lectura dont que siatz Per aquograve vos sufiacutes de mandar lrsquoextrait drsquoun libre que vos a marcat sul tegravema de la dobertura al monde a las culturas a lrsquoexperieacutencia de lrsquoalteritat quina que siaacute la lenga drsquoescritura o de lectura de lrsquoogravebra Lrsquoacompanhatz drsquoun pichon testimoniatge personal per donar enveja de lo legir e lo torn es jogat Nos podegravetz mandar vogravestras contribucions siaacute diregravectament per mail a viatge-immobilcirdocfr siaacute sus la pagina facebook httpswwwfacebookcomLoviatgeimmobil
La literatura vector del dialograveg de las culturas
A lrsquoocasion de la primiegravera Nuegravech de la lectura organizada dins la Franccedila tota en geniegraver que ven lo CIRDOgraveC lanccedila una campanha participativa sul tegravema dels libres que nos an dobegraverts al monde Punt magraveger de lrsquooperacion la mediategraveca interregionala occitana organizaragrave lo 14 de geniegraver de 2017 una granda velhada intitulada laquo Viatge immobil raquo placcedilada jol signe del partatge de las lengas e de las literaturas e de la descobegraverta de lrsquoautre
Dossiegraver
22 ndash Lo Diari
In linguae occitanae mundi lo monde vist per la literatura occitana
La literatura occitana una literatura regionalista que lo sol orizont ne seriaacute son terrador drsquoorigina Lo prejutjat es tenaccedil quitament se los escrivans occitans an pas quitat de contar lo mondeDe lrsquoEdat Mejana a nogravestres jorns de lrsquoOrient somiat dels trobadors als escrivans viatjaires actuals la literatura occitana a pas jamai daissat de dire lo monde a travegravers lo prisme de sa situacion de caireforc entre Eurogravepa e Mediterranegravea que nrsquoa fach una de las lengas de passatge de las mitologias drsquoOrient cap als imaginaris literaris drsquoEurogravepaAlem Surre-Garcia bon coneisseire dels passatges Orient-Occident traccedila regularament lo camin de la fabla a travegravers los continents e los millenis de fablas indianas de Bidpaiuml que viran e reviran dins la Pegraversa de Kalicircla wa Dimna en arabi amb Ibn al-Muqaffa qursquoacogravesta Eurogravepa per la brilhanta civilizacion
drsquoAl-Andalus tegraverra drsquoescambis feconds entre monde arabi e monde crestian Sus la peninsula iberica Pierre Alphonse e Ramon Llull compilan adaptan srsquoaproprian la fabla dels animals que raconta los ogravemes Puegravei passa los Pirenegraveus ont lo trobador Arnaud de Carcassegraves compausa las Nogravevas del Papagaiuml
Aquesta nuegravech de la lectura seragrave una novegravela ocasion de descobrir lo monde a travegravers lrsquoagach dels autors occitans totas epogravecas confondudas De lrsquolaquo amor de luegravenh raquo de Jaufre Rudegravel a las Nomadas drsquoAnna Regord cossiacute los autors occitans nos an fach viatjar amb lors racontes Quin agach pogravertan sul monde Gragravecias al roman la poesia la novegravela certans drsquoentre eles nos an entraiumlnats dins de luogravecs visitats o somiats que veirem benlegraveu pas jamai
Dins Nomadas (IEO edicions 2008) Anna Regord nos fa descobrir lo desegravert e sos abitants Son raconte es lo drsquoun viatge e drsquoun rencontre amb un pograveble nomada mas tanben un autre univegravers un environament ostile mas vivent La descobegraverta de lrsquoautre de lrsquoendacogravem mai de la vida quotidiana e de las costumas son al cograver drsquoaqueste obratge
laquo Gegravestes mimicas paraulas mescladas tantes mejans de se dubrir a ccedilograve desconegut cap de lengatge inaccessible Ni mai empaches ni mai embolhs se trapan pas dins cap de lenga srsquoencavan sonque dins lo cograver dels ogravemes barrats E quand me pren de canturlejar Friacutea sul drsquoabograverd estonada me faragrave legraveu lo respons pro que la pregravegue un pauc Aital quo una quora lrsquoautra caduna nogravestra lenga butam de canccedilonetas dusca a mesclar las voses dins una cantadissa de repics malsegurs e rires mai que pus raquo
laquo Me soi dit seriaacute aisit de virar e de far lo torn del monde raquo
La longue route de Bernard Moitessier legida per Isabelle Franccedilois meteira en scegravena comediana viatjaira
Quant i a 4 ans drsquoaquograve ai traversat lrsquoAtlantic sus mon bategraveu ai legit un pauc totes los navigadors mas per ieu lo que mrsquoa lo pus marcat egravera lo Moitessier Dins aqueste librogravet nos conta sa primiegravera corsa a lrsquoentorn del monde en solitari (qursquoegravera de tot biais la primiegravera sens tota la tecnologia qursquoan en aqueste moment) Son viatge en dedins e en defogravera egraveri ieu a lrsquoalba de faire ma traversada de lrsquoAtlantic e podiaacutei pas mrsquoimaginar perque el quant la corsa egravera acabada a contunhat a pas volgut las onors a getat de botelhas a la mar per dire sa decision contunhar de navegar apregravep tantes meses passats en mar e a fait un torn del monde de maiAviaacute escrit a sa dogravena perdon mai soi trogravep ben dins mon ritme dins mon alenE quand ieu apregravep 2 meses de mar apregravep una pausa als Accedilograveres quand egravera lrsquoora de dintrar en Mediterranegravea per rejoacutenher lrsquoostal soi arribada a Gibartar e aquiacute me soi dit seriaacute aisit de virar e de faire lo torn del monde ai pas agut lo coratge egraveri pas soleta sus lo bategraveu mas ai compres mai que mai lo Moitessier
La Longue Route (Arthaud 1971) de Bernard Moitessier es lo raconte autobiografic de son periple pendent la primiegravera corsa del Golden Globe Challenge torn del monde a la vela en solitari e sens escala en 1968 En passant lo Cap de Bona Esperanccedila sul camin del retorn cap a Eurogravepa mentre qursquoes a mand de remportar la corsa catapulta amb lajuda duna fonda un messatge sus un cargo laquo Contunhi sens escala cap a las illas del Pacific perque soi uroacutes en mar e benlegraveu tanben per me salvar lrsquoanma raquo
Vos tanben partejatz vogravestras experieacutencias de lectura sus httpswwwfacebookcomLoviatgeimmobil
Lo Diari ndash 23
Elogravegi de la traduccion
Se certans an fach lo viatge o lrsquoan somiat e nos an permeacutes a nautres tanben de lo menar per lors racontes drsquoautres an decidit de nos far tastar los plasers drsquoautras literaturas amb la traduccionAqueste cogravep los autors fan pas mai los viatges mas son las lengas que srsquoescagravembian Alara es un cogravep de mai question de partatge Lo decograver es plantat lrsquoistograveria es racontada los paiumlsatges descriches las odors lrsquoambianccedila tot i es e poiriam
pas far melhor rai Los traductors intervenon per o melhor comprene e ne poder sasir lrsquoesseacutencia Nrsquoes atal pels tractats de medecina drsquoAlbucasis dels quatrins drsquoOmar Khayyam dels racontes drsquoAndreacute Brink del Romancero gitano de Federico Garcia Lorca o de lrsquounivegravers fantastic drsquoHoward Phillips Lovecraft
Portulan - Itinerari en Orient raconte de viatge en dos volums de Roland Peacutecout Aqueles dos libres pareguts en 1978 e 1980 racontan los viatges de lrsquoautor en Afganistan pel primiegraver en 1971 e 1974 e de delagrave cap a Iacutendia e lo Nepal pel segond qualques annadas pus tard Una novegravela edicion revista per lrsquoautor dels dos obratges en un sol volum a vist lo jorn en 2013 a las edicions Vent Terral Luegravenh del jornal de bograverd o de la cronica mai prograveche de la progravesa poetica nos i fa descobrir los paiumlsatges los rencontres los caminaments
A lrsquoocasion de la primiegravera Nuegravech de la lectura lo 14 de geniegraver que ven de 18h a 22h long drsquouna serada dedicada al laquo Viatge immobil Voyage immobile raquo lo CIRDOgraveC ndash Mediategraveca occitana se transformaragrave en grand salon de lectura babelian ont cadun poiragrave causir son environament son espaci sa posicion per partir en viatge drsquoun continent drsquouna lenga drsquoun tegravexte a lrsquoautre Dedicada al plaser de lrsquoimaginari del viatge literari e del rencontre de lrsquoautre aquesta serada seragrave organizada amb un ensemble de partenaris locals coma de lrsquoespaci occitan implicats dins lo dialograveg de las culturas e tanben amb los diferents actors de la cadena regionala del libre Lecturas contes intervencions musicalas en franceacutes en occitan e dins fograverccedila lengas mai se succediragraven per que cadun pogravesca trobar son compte dins aquela serada drsquoescambis
e de viatges sens que calga quitar las installacions de la mediategraveca Aquesta Nuegravech de la lectura seragrave lo moment de viure o reviure de partejar en tot cas aqueles moments drsquoevasions literagraverias sens qursquoaja calgut se desplaccedilar drsquoaiciacuteEn tota convivialitat se legiragrave escambiaragrave somiaragrave de lrsquoendacogravem mai dels escrivans a lrsquoentorn dels rites de celebracion del partatge e de la porositat de las culturas long drsquouna ceremonia del tegrave universala del Japon al Magregraveb en passant pel tea-time britanic e los rituals de las velhadas occitanas que celegravebran lrsquoart de lrsquooralitat
laquo Tu e mai elei voudriatz ben escambiar lrsquoespitalitat de la rota Una estrategia complicada debana sei rusas per triomfar dei leis de la retenenccedila e de la discrecion Drsquounei srsquoavesinan un pauc te fan la saludada ambeacute la man sus lo cograver Tu pariegraver e senhalas lo fuogravec coma ton tibanegraveu Per un cogravep siaacutes tu lo convidaire An lrsquoexcusa de trsquoadurre un melon as lrsquoexcusa de li ofrir lrsquoegraverba ont siaacutes estalat melhora que lrsquoermagraves ont an laissat la maquina Un melon es legraveu retalhat Denegas que siaacutes convidaire e prepausas un peis a mitat crus encara sus lo magre dau fuogravec Son detz que srsquoesparpalhan per lei cogravelas e legraveu fach venon sabentament crosar sus lo fogau de morcegraveus de lenha blanca acampada aquiacute ont cresiaacutes que creissiaacute ren que la pegraveiraAlara srsquoengimbra la fegravesta sembla-simpla dau partatge raquo
Peacutecout Roland Portulan - Itinerari en Orient Vent Terral 2013
Programa
24 ndash Lo Diari
Tristan Tzara(1896 - 1963)
Le 5 de febriegraver de 1916 amb Richard Huelsenbeck2 balhan naissenccedila a DADA que vendragrave amb la redaccion de son Sept Manifestes Dada un movement internacional literari e artistic Una galariaacute DADA es dubegraverta Tzara i balha confereacutencias sus lrsquoart nouveau e lrsquoart abstrai Una revista DADA es creada e coneisseragrave una difusion importanta a lrsquointernacionala Tzara nrsquoescriuragrave les primiegravers tegravextes bull La premiegravere aventure ceacuteleste
de M Antipyrine (1916) bull Vingt-cinq poegravemes (1918) bull Sept Manifestes Dada bull (1916 ndash 1924)
Aquograve dit se le movement DADA es plan conegut als Estats-Units en Eurogravepa e mai encara en Franccedila Tzara es un pauc mens conegut En 1919 Tristan Tzara rejunta Paris ont comenccedila a trebalhar per una de las revistas Dada p a r i s e n c a laquo L i t t e r a t u r e raquo encoratjat per artistas joves que se sonan Andreacute Breton Louis Aragon Philippe Soupault Paul Eluard En 1920 torna rescontrar Francis Picabia3 un segond cogravep e amb cal entretenguegravet una correspondeacutencia dempuegravei de
1915 Amassa se lanccedilan dins diversas activitats (literagraverias artisticas esporivas) qursquoan per per tograveca de tustar le public e vogravelon destruir las structuras tradicionalas del lengatge
En 1921 les dadaiumlstas organisan le procegraves (factici) de Maurice Barregraves4 acusat de laquocrime contre la sucircreteacute de lrsquoespritraquo presidit per Andreacute Breton Tzara se retrograveba amassa les testimogravenis Aquesta manifestacion a lrsquoeissida de quala Barregraves seragrave simbolicament condemnat a vint ans drsquoogravebras forccediladas es a lrsquoorigina de la dislocacion de DADA mantuns participants Tzara le primiegraver refusant tota forma de justiacutecia quitament organizada per DADAApregravep le procegraves constituiragraven diferents movements bull les dadaiumlstes (TZARA) bull les surreacutealistes (BRETON
SOUPAULT) bull les anti-dadaiumlstes bull anti-surreacutealistes (PICABIA)
En 1929 integravegra le movement surrealista quin dins le lanccedil dadaiumlsta lausa lrsquoanti-borgesiaacute lrsquoanti-nacionalisma e la provocacion consiroacutes drsquoagir sus la societat si que
DADA al Cabaret Voltaire
Zurich 1915 La guegraverra ccedilograve mai violenta que monde coneguegravet fins ala enragravebia Al miegraveg drsquoaqueste massacre sagnoacutes al cuograver drsquouna joinesa europenca revoltada al Cabaret Voltaire1 un movement novegravel ven de nagraveisser Va defiar la guegraverra remetre en causa totas las convencions e contrariantas ideologicas esteticas e politicas crear una ruptura radicala amb tota la Literatura e lrsquoArt que precediscanA son cap un jove romaneacutes de 20 ans Tristan Tzara
Lo Diari ndash 25
non sus individuacute sens tombar dins lrsquoembrigadament Tzara consacra son temps a la reconciliacion entre surrealisma e marxisma Aderiacutes al Partit Comunista Franceacutes en 1936 al quitar le Movement Surrealista
Pendent la Segonda Guegraverra Mondiala junta la Resistencia Es drsquoaquel periogravede que data son interegraves per la lenga drsquoogravec A tolosa a la fin de la Guegraverra presidiacutes le Centre dels intellectuals dirigiacutes lrsquolaquo Eacutemission litteacuteraire de la Reacutesistance raquo a Radio-Toulouse e contribuiacutes a la fondacion de lrsquoInstitut drsquoEstudis Occitan Tzara elabogravera un projegravecte vertadiegraver de centre cultural Prepausa la mesa en placcedila drsquouna bibliotegraveca occitana drsquoEstat amb una publicacion regulara dels classics de la lenga drsquoogravec ccedilograve qursquoes encara uegravei una de las missions centralas de la Federacion dels IEO De 1946 a 1963 srsquoengatja dins divegraversas revistas literagraverias e publica vagraverias de sons poegravemas acumulats pendent
pendent la Guegraverra tanben estudis e criticas (Desnos Eacuteluard Picasso Rimbaud) Sons engatjaments politics le raprogravecha dels umanistas muda progressivament cap a la poeumlsia lirica Sons poeumlmas revelan lrsquoangoissa de son arma pregravesa entre la revogravelta e esbalausiment en fagravecia de la tragegravedia quotidiana de la condicion umana Sas ogravebras de la maturitat son LrsquoHomme approximatif (1931) Parler seul (1950) e La Face inteacuterieure (1953) Dins sas ogravebras le lengatge anarquic dels mots mesclats del dadaiumlsme seragraven remplaccedilats per una lenga dificila mas umanisada
Daissa le Partit comunista en 1956 per protestar contra la repression sovietica de la revolucion ongresa En 1960 signa le Manifest des 1215 sul dreit de lrsquoinsomission pendent la guegraverra drsquoArgeria e pren le partit contra le colonialisme en Africa Tristan Tzara moriguegravet a Pariacutes le 25 de decembre de 1963
Se Tzara merita plan sa placcedila dins le memograveri notablament literagraveria es ccedilograve primiegraver merceacute a son trebalh de deconstruccion e de destruccion dels lengatges ategravestan sas ogravebras Enlagrave lor longevitat dubriguegraveron camins magravegers a lrsquoart contemporanegraveu e son etapas crucialas dins lrsquoIstograveria de lrsquoArt
PDG
Bibliografia
La Premiegravere Aventure ceacuteleste de Mr Antipyrine premiegravere eacutedition 1916 avec des bois graveacutes et colorieacutes par Marcel Janco reacuteeacuted 2005 Eacuteditions Dilecta
Vingt-cinq poegravemes 1918 reacuteeacuted 2006 Eacuteditions Dilecta
Sept manifestes Dada premiegravere eacutedition 1924 avec des dessins de Francis Picabia reacuteeacuted 2005 Eacuteditions Dilecta
LrsquoHomme approximatif 1931
Parler seul 1955
1- Dubegravert en 1916 a Zurich per le coble drsquoartistas Hugo Ball e Emmy Hennings acuegravelh de
joves artistas e escriveires amb la tograveca de crear un centre de divertiment artistica
2- Poegraveta escrivan e psiquiatre alemand
3- Pintre dessenhaire e escrivan franceacutes
4- Escrivan jornalista e nacionalista franceacutes
5- Movement intellectual franceacutes que dins un esperit libertagraveria e esquerrista defend
lrsquoindependeacutencia argerianaLa revista DADA
Parler Seul illustrat per Mirograve
26 ndash Lo Diari
Coma literari e ancian estudiant en Letras Modegravernas ai totjorn una certana malfisanccedila envegravers le tractament que la nogravestra epograveca resegraverva als tegravextes laquo petits raquo sovent butats als marges duna literatura que les jutja trogravep populars pas pro sabents o interessants Ogravem pensaragrave per exemple a las fablas de La Fontaine recitadas penosament e negraveciament per generacions de drollets que sespegraveran pas quanegravesson mai enlagrave que les dos o tres vegraverses de morala quand estudiants en Letras pogravedon consacrar oras a una sola Aquograversquos vertat per las Fables coma pels contes Ccedilaquelagrave laprogravecha condescendenta superficiala o de cograveps folclorista (al sens marrit del tegraverme) pausa problegravema drsquoautant que le succegraves en librariaacute se desmentiacutes pas al contrari Egravera doncas urgent de sinteressar seriosament e amb benvolenccedila a aquela question del conte ccedilograve que Contes dun deman acabat nos dona lescasenccedila perfiegraveita de far Una instruccion mai o mens inexistenta leacutesers limitats comunautats e familhas gropadas sarradas aqueste contegravext es indissociable de lrsquoatge daur del conte Dins le cercle de la velhada de la fegravesta de vilatge o simplament del fuogravec retrobam la primiegravera pegraveira del conte le contaire Ccedilograve que vesegravem uegravei coma tegravextes egraveran a la debuta istograverias oralas presas en carga per un contaire per lauditograveri dins una tradicion plurimillenagraveria Pensatz que LIlliade et LOdysseacutee comencegraveron atal Indispensable a lor conservacion la mesa a lescrit dels contes a coma inconvenient de les immobilizar e mai de les estofar Assegurada per dos contaires (Eacuteric Roulet e Nathalie Roulet-Casaucau) lescritura ven completar la natura primiegravera del conte sens la contrariar brica E mai vist que nos balhan accegraves a versions audio e mesas en musica (disponiblas en linha) Pas cap de posca sus aqueles contes laquo Eacutecrire en gascon agrave loreacutee du XIIe siegravecle est une gageure Cet ouvrage accompagne-t-il les derniers eacuteclats dune langue et dune culture milleacutenaire qui fut celle de lAquitaine jusquagrave nos jours ou se fait-il leacutecho dun nouvel avenir Ce sera au futur den deacutecider un futur qui pourrait bien alors ne pas sachever raquo anoacutencia la quatrena de cobertura Una posicion lucida
que sembla empachar tot encombrament per la question de la lenga La votz occitana le tegravexte bilinguumle la dubertura sus lautre sens se desdire I a aquiacute un pont entre iegraver e uegravei pont apelat per aquestes racontes nascuts dins aquela lenga nogravestra Aquograve dit vos inviti a far le tegravest vos tanben un conte fonciona tant en occitan coma en franceacutes Un bilinguumlisme que dona pas limpression que foguegravet arrancat al tegravexte contra son grat sembla pro rare en edicion per egravesser notat Enfin e benlegraveu subretot son racontes intelligents dins la mesura qursquoan quicogravem a diacuteser a nos diacuteser sus nosaus quicogravem a nos ensenhar per pauc que nos mostregravesson pro dubegraverts per les daissar nos ensenhar ccedilograve quan apregraves de la sapieacutencia populara es a dire de lexperieacutencia Vos conselhar le libre savegravetz drogravelles felens nebots e nebodas la causa es aisida Demogravera sens dobte necessari dins una epograveca ont leducacion civica e ciutadana (es a dire al viure amassa) cantan sovent tan clar que dunis pensan seriosament a recorrir a la casegraverna Aquograve dit me pogravedi pas desfar de lidegravea que segravem nautres ndashles adultesndash que navegravem lo mai besonh Es que segravem pas nosauts que corregravem apregravep laquo Lo secret deu bonurraquo Se le conte cegraverca a agradar e instruire (placere et docere pels puristas) es tant per ensenhar als pichons coma per explicar (desplegar en latin) als grands laquoLes grandes personnes ne comprennent jamais rien toutes seules et cest fatiguant pour les enfants de toujours et toujours leur donner des explicationsraquo Antoine de Saint-Exupeacutery Aviacutes doncas ni a pro de prene per se pels autres per se divertir per pensar per legir e per ausir dins aquela edicion dun trentenat de Contes dun deman acabat a comenccedilar segur pel plaser Aldric Hagegravege
Recobrar lesseacutencia del conte
Contes dun deman acabat ndash Contes dun futur acheveacuteEacuteric Roulet Nathalie Roulet-Casaucau et Jean-Michel RivetEacuteditions Sud-Ouest 2016180 paginas Edicion bilinguumla e contengut de telecargar1490 euro
Critic
Lo Diari ndash 27
TecnrsquoogravecLos sites participatius en occitan Mantun projegravecte sus internet son collaboratius es a dire que lo monde i pogravedon participar per li far prene drsquoample Lor avantatge es que sovent son multilinguumles e disponibles per las comunautats linguumlisticas que ne fan la demanda Aquiacute una oportunitat per las lengas de Franccedila drsquoegravesser presentas demest totas las autras sens a priori ni empacha Aqueles projegravecte presentan lrsquointeregraves de prepausar de contenguts variats en lenga occitana plan utils per los que se lrsquoaprenon e los que la transmeton
LrsquoEnciclopegravedia de la vida (en angleacutes Encyclopedia of Life EOL) es un projegravecte de bioenciclopegravedia collaborativa en linha LrsquoEnciclopegravedia contendragrave a tegraverme un article dedicat a cada espegravecia vegetala a animala coneguda illustrat de videgraveos de sons drsquoimatges de grafismes e de tegravextes provesits per drsquoexpegraverts Lrsquointerfagravecia es disponibla dins mantuna lenga e entre autras en occitanEn queacute podegravetz ajudar dins la ficha de cada espegravecia podegravetz apondre lo(s) nom(s) en occitan
Openstreetmap es un projegravecte internacional fondat en 2004 amb lrsquoobjectiu de crear una mapa liura del mond disponibla dins un maximum de lengas diferentasEn queacute podegravetz ajudar dins la mapa podegravetz apondre lo nom occitan de cada toponim
Jocondlab Lo site internet JocondeLab es la fruta drsquouna experimentacion conduita pel ministegraveri de la Cultura e de la Comunicacion A per tograveca de facilitar laccegraves a las ressorsas culturalas francesas amb de publics novegravels en desvolopant lofegraverta multilenga del ministegraveri de la Cultura e de la Comunicacion sens que siaacute necessari de revirar las donadas vist quaquestas trograveban lo sieu equivalent merceacute a Wikipegravedia Dona accegraves en 14 lengas dont lrsquooccitan a mai de 300 000 notiacutecias illustradas extraitas de Joconde catalograveg de las colleccions dels musegraveus de FranccedilaEn queacute podegravetz ajudar podegravetz descriure las ogravebras artisticas en occitan e completar o crear las fichas Wikipegravedia drsquoaquelas ogravebras
La Wikipegravedia occitana es una enciclopegravedia gratuita e liura de dreit que prepausa mai de 85 000 articles redigits en lenga occitanaEn queacute podegravetz ajudar podegravetz escriure drsquoarticles novegravels sus de tegravemas que mestrejatz o repassar e prepausar de correccions se vesegravetz causas que srsquoameritan drsquoi retrabalhar Tanben podegravetz completar los articles que vos semblan pas pro denses
Lo Wikiccionari es un projegravecte gratuit de diccionari multilinguumlisme escrit amb la collaboracion de totes dins mai de 700 lengasEn queacute podegravetz ajudar podegravetz prepausar de mots novegravels que i son pas encara o las variantas dins vogravestre parlar se i es pas
Rapegravel Per poder profechar dels sites internet dins lor version en ogravec reglatz lrsquooccitan coma lenga favorita dins los paramegravetres de vogravestre navigador Atal suls sites multilinguumles la version occitana vos apareisseragrave prioritagraveriament siquenon podegravetz passar al costat de tot ccedilograve quexistiacutes sens o saber
Cedric Valmary
28 ndash Lo Diari
TV
Podegravetz creire que la cogravela de Tegrave Veacute Ogravec fai pas coma leis aubres srsquoendormiacutes pas a lrsquoautomne De segur que contunha sei rodatges e montatges per realizar son emission setmaniera Cada cogravep que pogravet cubriacutes leis eveniments revelators de la cultura occitana Arts plasticas musicas fegravestas occitanas espograverts regionaus amai la mograveto apareisson Mas auregravetz benlegraveu remarcat una rubrica que torna ara a la fin de cada emission Lenga drsquoOgravecLengo drsquoo Entre tempsEntre temps cronica novelaEn partenariat amb lo CIRDOC Tegrave Veacute Ogravec consacra
quauquei minutas a una pichograveta cronica a la fin de cada emission Lo principi es de demandar a una dei personas presenta dins lrsquoemission de dire qual es lo mot occitan qursquoaima miegravelhs lo qursquoaima lo mens e de vos faire partejar son cogravep de cograver dau moment Aquiacute la sensibilitat lrsquoideologia lo biais de viure de cadun apareis Lrsquoemission e sa cronica se pogravedon retrobar sus lo site de Tegrave Veacute Ogravec sus la pagina drsquoacuegravelh a httpteveoce-monsitecompagesacuelhpresentationhtml
Tegrave Veacute Ogravec se bolega
Estagis de formacion
En mai deis emissions e dei captacions regularas Tegrave Veacute Ogravec realiza de formacions tant per drsquoestagiaris solets coma per de grops En octogravebre lrsquoestagi laquo Lenga e imatges raquo dau CFPO de Besiegravers se debanegravet dins Tarn au Centre de vacanccedilas La Vitarelle Una campanha que comenccedilava de prene lo daurat de la davalada de bogravescs prigonds de camins misterioacutes de begravestias bregraveu un luogravec de sogravemi per filmar e per parlar e aprene la lengaUn luogravec de tria una cogravela aculhenta dins lo Centre drsquoestagiaris motivats que parlavan occitan e egraveran curioacutes de tot aquograve permetegravet un trabalh ben ritmat e agradiuLei dos formators de Tegrave Veacute Ogravec aviaacuten per pregravetzfach de sensibilizar leis estagiaris a la presa de vistas e au montatge per realizar un documentari De segur que la formacion fuguegravet drsquoen primiegraver teorica (una miegraveg jornada) per parlar dau cadratge dei presas de vistas dei plans diferents de la causida de lrsquoangle per lo film doncas de ccedilograve que faliaacute filmar Lo biais drsquoentrevistar fuguegravet tanben evocatCada grop partiguegravet amb son materiau au rescontre dei luogravecs e dei gents drsquoentrevistar e nos retrobegraverem sus lo terren per metre dins lei
camescogravepis tot ccedilograve que faliaacute coma rushesComenccedilegravet puegravei lo trabalh pesuc de montatge que de segur srsquoacabariaacute pas dins lei quatre miegravegs jornadas drsquoestagi mas puegravei Lo trabalh en comun permetegravet de crear un scenari collectiu puegravei drsquoaprene lo biais de crear un titol e de lrsquoafichar drsquoun biais particular Venguegravet enfin la causida dei rushes de pegar copar trabalhar E fau ben saupre qursquouna minuta de film demanda sovent una ora de trabalh au montaire Es un vertadiegraver trabalh de dentelaira passionada Lo film seragrave projetat au Festenau Rescontre de Sant Gervasi(30) lo 4022017Un autre estagi de formacion diferent aculhiragrave un jove estudiant en decembre Se destina a un mestiegraver de lrsquoaudiograve visuau e Tegrave Veacute Ogravec partejaragrave volontiegravers amb el sei coneissenccedilas
Se volegravetz trobar de ressons de tot nogravetre trabalh es aquiacute que vos fau anar httpteveoce-monsitecom
Lisa Grograves Presidenta de Tegrave Veacute Ogravec
Lo Diari ndash 29
Diariscope
Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver
Setmanas occitanas del Vilafracant
Mes de febriegraver mogravestra Marcelle Delpastre e Angeacutela Duval
2 de febriegraver Vilafranca 20h30 Inauguracion del Festenal
19 de febriegraver Complibat 15h Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues
25 de febriegraver Cenac 21h Bal occitan amb Les Bouilleurs de son
Contrebande e Bassacada26 de febriegraver Glegraveisa de Cenac 15h
Concegravert polifonic amb Lo Barrut
Mogravestras filmes confereacutencias concegravertsPrograma complet e contactes de retrobar sus nogravestre
site
Le 28 de geniegraver La Dictada occitana
Es que cal encara presentar la Dictada Occitana Organizada de pertot le 28 de geniegraver es lrsquoescasenccedila de se retrobar per un drsquoun desfiacutes ludic a lrsquoentorn de la lenga Esitatz pas a contactar las associacions occitanas per saber ont e cossiacute participar
Del 2 de febriegraver al 28 de mai
Daniel Spoerri les dadas des deux Daniel
Daniel Spoerri membre fondator del Nouveau Reacutealisme investit las cavas dels Abattoirs Expausa un cabinet de curiositats entre sas ogravebras sa colleccion e la de lrsquoistorian
e artista Daniel Cordier
wwwlesabattoirsorgexpositionsautour-du-nouveau-realisme
30 ndash Lo Diari
7 de geniegraver Agach sus J Bodon 17h30 Albi Per J Vialaret President de lrsquoOstal J Bodon wwwcentre-occitan-rochegudeorg 13 de geniegraver Teatre Les Galejaires 20h30 Molins laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes Cercle Occitan deth Coserans ndash claudinerivere-souillaorangefr
Rencontre MusiciansDanccedilaires 21h La Caunha (31 - Ostau de lrsquoArtesanat) Serada de danccedilas tradicionaus (scegravena obegraverta) Cercle Occitan de Carbona amp deu Volvegravestre michelpeze0456orangefr 14 de geniegraver Confereacutencia a Albi Partenariat CCOA UPT a Champollion laquo Lrsquoautodafeacute de 1834 agrave lrsquoHocirctel Rochegude raquo wwwcentre-occitan-rochegudeorg Nuegravech de la lectura 18h a Besiegravers (CIRDOC) Granda velhada ldquoViatge immobilrdquo jol signe del partatge de las lengas de las literaturas e de la descobegraverta de lrsquoautre fabricaoccitanicaeu Musica 10h a Rampoacutes (46) Musica canta danccedila e serada occitana 10h a 17h Rescontres musicians e danccedilaires 14h a 17h Rescontre de danccedilaires 18h AG 21h bal occitan wwwamtpquercycom Del 18 al 21 de geniegraver Ivernalas de Cabardeacutes a Puegravegnautiegraver Espectacles contes sopar espectacle-teatre Info e inscripcions ndash ieo11ieo-ocorg 19 de geniegraver Cafegrave occitan
18h30 Salon de tegrave laquoEn forme de Graalraquo ( jos resegraverva) Amb lo Centre Occitan del Paiacutes Castreacutes COPC ndash azalaiswanadoofr 20 de geniegraver Projeccion-Confereacutencia 18h30 Pagravemias (Espaci occitan) laquoCamins de Compostegravelaraquo per Guy Reilles seguit drsquoun manja-dreit IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 21 de geniegraver Bal Vesprada e serada a Lacapegravela-Caogravers Talhiegravers de musica a lrsquoentorn dels coire puegravei bal wwwassociationlagranjacom Florant Mercadiegraver 20h30 Puegravegnautiegraver (11) laquoLes Contes du Placardraquo Teatre Les Galejaires 20h30 a Balmar laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 22 de geniegraver Vesprada occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la gara) Danccedilas teatre tirada pel Telethon Cercle Occitan drsquoEspaliu 24 de geniegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 1 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius Departamentals 26 de geniegraver La Mal Coiffeacutee 18h30 a Tolosa (Place Andreacute Abbal) Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver Setmanas occitanas del Vilafrancat Mogravestras filmes confereacutencias concegraverts Programa complet sus nogravestre site
GENIegraveR FEBRIegraveRAgenda
Lo Diari ndash 31
28 de geniegraver 20ena dictada occitana de pertot en Occitagravenia e en defogravera
Cocanha Vilafranca de Roergue IEO del Vilafrancat 0665399311
1egraver de febriegraver A la descobegraverta drsquouna ogravebra 18h a Rodeacutes (Ostal de las Associacions) La Banda Jaume Landiegraver IEO ndash A Tots 2015 Din-trada dubegraverta e gratuita IEO 12 ndash 05 65 68 18 75 4 de febriegraver Concegravert-Bal 21h Caogravers (Sala de las fegravestas Begoacutes) Amb le grop Canccedilons drsquoOgravec Participacion liura Cercle Occitan de Caogravers Begoacutes lajardieorangefr Festenau Rescontre de videgraveo amator de 13h30 a 19h St Gervasi (30) Films occitans e en occitan per lrsquoassociacion Rayons drsquooc e TegraveVeacuteOgravec (long mestratge lo di-menge a 14h) Gratuit teveoce-monsitecom
Goulamasrsquok 19h a Puegravegserguiegraver (34) Fegravesta de la sortida de lrsquoalbum (maison du peuple) 9 de febriegraver Cafegrave Ciutadan 18h30 La Garriga (81 - Ostal dels Joves ) laquo De queacute lrsquooccitan pogravet menar a la nogravestra societat raquo COPC ndash azalaiswanadoofr 11 de febriegraver Bal de la Caneta 20h30 a Vic sus Cegravera (15) Amb Herveacute Brotto amp Guillaume Lopez e Radio Tutti feat Barilla Sisters contactieo-cantalcom Serada contes CafrsquoCausse Assiegraver Serada contes amb Segravergi Irondegravela reissajimdocomcafeacute-associatif-caf-causse 14 de febriegraver Estrena de la mogravestra ldquoOccitan Occitaniardquo 18h a Carcassona (Archius departamentals)
Amb una prestacion musicala de Mans de Breish Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals 18 de febriegraver Bal catalan-occitan Caramauccedil cocsegalagmailcom19 de febriegraver Teatre 15h a Complibat Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues IEO del Vilafrancat 0665399311 Vesprada Occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la Gara) Cants dichas danccedilas del paiacutes e teatre Cercle IEO de Roegravergue-Naut Eric Fraj (solo) A Mossolens fasetz-la-lenga-cabardesover-blogcom 23 de febriegraver Presentacion de libre 19h Nimes (Caire drsquoogravec) La benda dessenhada laquoLes ignorantsraquo drsquoEtienne Davodeau Gratuit 24 de febriegraver Bal Occitan 20h30 a Montcuc (46) Iniciacion drogravelles seguit drsquoun bal dab los Pastourels Confereacutencia 14h30 Castras (Ostal de las associacions) Ramon Ginolhac laquoLes reacutevoltes populaires en Occitanieraquo (fr) Dintrada liura e gratuita COPC ndash azalaiswanadoofr
Bal Occitan 21h a Cenac Amb Les Bouilleurs de son Contrebande e Bassacada IEO del Vilafrancat 0665399311 28 de febriegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 2 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals
HAUTEEacuteMOTION
HAUTE-GARONNELUCHON-SUPERBAGNEgraveRES PEYRAGUDES LE MOURTIS BOURG DrsquoOUEIL
RCS
Toul
ouse
B 3
87 9
87 8
11 -
Creacute
dits
pho
tos
Get
tyIm
ages
tourismeHGhautegaronnetourismecom
C
M
J
CM
MJ
CJ
CMJ
N
CD31 tourisme hiver pyr mag 210x270pdf 1 09112016 1622
8 ndash Lo Diari
jOmO Okcitanas
jOmO es un artista tolosenc esperan-tista Prepausa 12 tiacutetols del repertograveri occitan del lengadogravec al son de las crabas bodegas e autres instruments de sons amics dels Branca-Bodegaires Lescasenccedila de descobrir lEsperanto
jOmO OkcitanasVinilkosmo12 tiacutetols1315 euro
Craba
Segond disc de la seria consacrada a las bodegas occitanas Dins aquel monde la craba o bodega domina per sa talha Son volum e sas qualitats acosticas li balhan una placcedila reservada dins lo monde dels instruments a pogravecha
CrabaRobert MattaLa Confreacuterie des Souffleurs ndash CORNOC215 tiacutetols10 euro
Maxence CamelinQuand la craba crabidaragrave
laquo Quand la craba crabidaragraveLo crabidon faragrave lo tetaireQuand la craba crabidaragraveLo crabidon lrsquoaniragrave tetar raquoDisc de musica tradicionala del Naut-Lengadogravec Montanha Negra e Lauragueacutes Amb la participacion de Daniel Detammaecker Caroline Dufau e Xavier Vidal
Quand la craba crabidaragraveMaxence CamelinAEPEM23 tiacutetols15 euro
Edicions
Era hegravesta deth pogravercFegravesta del pograverc pelegravera o pegravele-porc totjorn lasseguranccedila de passar un bon moment Degravetz informators nos explican cossiacute passegravet e passa encara laquo la fegravesta pus polida de lannada raquo Gaitatz plan laquo dans le cochon tout est bon raquo
Era hegravesta deth pogravercRenaud LassalleEth Ostau ComengeacutesDVD 52 min sostitulat FR amp Ogravec15 euro
Lo Diari ndash 9
La toponimia de Molhac
Un novegravel obratge de toponimia es a mand drsquoespelir sus un vilatge de Tarn e Garona que se sona Molhac Srsquoi poiragrave trobar un estudi complet semantic e etimologic dels 84 noms de logravecs del vilatjogravet Es la darriegravera ogravebra de Paul Burgan lo cercaire plan conegut Coma totjorn la preseacutencia de lrsquooccitan seragrave massissa dins tot ccedilograve que tograveca lrsquoorigina dels toponims quitament se lo libre es en franceacutes per aver una audieacutencia mai fograverta Seragrave difusat mai que mai dins lo departament de Tarn e Garona mas se poiragrave comandar al pregravep de lrsquoassociacion Antonin Perbogravesc (IEO82 307 avenue de Montech Montauban tel 05 63 03 48 70)
Les noms de lieux de MouillacPaul BurganAssociacion Antonin Perbosc85 paginas 148 x 210 cm10 euro
Sus un long camin
laquo Aquel recuegravelh de poegravemas cortets de lrsquoamic Aimat Tastaire tograveca per sa jovenccedila drsquoinspiracion sa sinceritat e mai sa candidesa []Sa lenga es justa e srsquoendevina plan que lo sovenir dels viegravelhs qursquoausiguegravet dins son enfanccedila ogravebra mai que lrsquoestudi dins aquela escritura fograverccedila coloradaLo lector fulhetaragrave aquel obratge amb plaser car i trobaragrave lo resson de sa joventut progravepria raquo Extrait del prefaci
Sus un long camin Aimat TastaireIEO Ogravelt Edicions172 paginas 16x24cm990 euro
Bodega en viatge
Apuegravei la publicacion del DVD doble laquo Bodega buf de vida raquo desiri partejar uegravei los rencontres variats a lencogravep professionals e umans que man bastits Lo viatge prendragrave cograves pels diferents rencontres faits per la bodega e que li balhegraveron lescasenccedila de descobrir monds diferents e culturas variadas atal coma las fecas del carnaval de Limoacutes la gaita galiciana o la zampogna calabresa per parlar sonque daqueles Mas lo que viatja partiacutes den ccedilograve seu e pograverta son repertograveri progravepri que seragrave evocat notadament dins un conte en lenga nogravestra illustrat musicalament
Bodega en viatgeSogravefia JacquesndashSerano2 CD 46 tiacutetols22 euro
laquo Lenga del paiacutes crana e begravelaAl resson de luegravenh tan prigond
Aimi ta clamor tindaregravelaGatge drsquoun renovegravel fecond raquo
laquo Langue du pays fiegravere et belleAgrave lrsquoeacutecho lointain si profond
Jrsquoaime ta clameur sonoreGage drsquoun renouveau feacutecond raquo
990 euro
ISBN 979ndash10ndash93297ndash04ndash0
Aimat Tastaire
Sus un long caminhellip
Poesia
IEO Ogravelt Edicions
Sus u
n lo
ng c
amin
hellipA
imat
Tas
aire
Preacuteface de Roger Lassaque
Istoegraveras daci
Dempuacutes quauquas annadas lAcademia de Gascon de Sheishan (Gers) hegrave viacutever la lenga e la cultura gasconas per son talhegraver de lenga son grope de cant e sos espectaclesCada annada ua cogravela dactors e de contaires tots sogravecis de lAcademia pujan sus lempont a Seishan e dens dautes endrets entagrave contar e jogar en lenga occitana E tots los textes son creacions totalament ineditas causa pro rara qui samerita destar senhalada Lor gran interegraves ven deu fegravet que son inspirats per la societat dauegravei vista per gascons dauegravei Lidegravea quei donc venguda de regropar tots aqueths textes e deus publicar LAcademia de Gascon de Seishan que balha donc per aqueste obratge un testimograveni viu a la Literatura Occitana contemporanegravea
10 ndash Lo Diari
Tresaurs en lum amb lo CIRDOgraveC - Mediategraveca occitana
Dafnis e Alcimadura una opegravera occitana a la cort del rei
En plena mograveda dels grands motets barrogravecs un compositor decidiacutes de metre lrsquooccitan sul davant de la scegravena Lo 29 drsquooctobre de 1754 Daphnis et Alcimadure es la primiegravera opegravera occitana presentada davant la cort de Franccedila recampada a Fontainebleau
Nascut a Narbona Jean-Joseph Cassaneacutea de Mondonville (1711-1772) accediacutes en 1741 al tiacutetol de Jos Megravestre de Musica a la Capegravela reiala Conegut per sos grands motets coma lrsquoun dels mai grands compositors barrogravecs fa raionar la lenga e la cultura occitanas amb aquesta opegravera
En tot seguir lo modegravel classic de lrsquoopegravera pastorala alara de mograveda a la cort Mondonville conta las amors contrariadas del pastre Daphnis e de la jove Alcimadure Innograveva en redigir son opegravera totalament en occitan e en posar dins lo repertograveri musical popular occitan Per aquograve es estat acusat de plagiat per Grimm que li reprogravecha una semblanccedila amb lrsquoOpeacutera de Frontignan (1678) de Denis Fizes redigit en occitan Pasmens lrsquoopegravera fa miranda a la cort coma en proviacutencia Es al moment de sa traduccion en franceacutes que lo public srsquoen desvira Caldragrave esperar las annadas 1980 per sa re-creacion en dobertura de la primiegravera edicion del festenal Montpellier DanseAlara coregrafiat per Dominique Bagouet figura de la nograveva danccedila francesa Daphnis e Alcimadure
met encara un cogravep lo patrimograveni occitan al servici de la creacion contemporanegraveaPer ne saber mai sus Daphnis et Alcimaduree descobrir drsquoautras opegraveras occitanas www occitanicaeuopera
Edicion originala de la particion de Daphnis et Alcimadure Jean-Joseph Cassaneacutea de Mondonville Daphnis et Alcimadure pastorale languedocienne deacutedieacutee agrave Madame la Dauphine Repreacutesenteacutee agrave Fontainebleau devant leurs Majesteacutes les 29 octobre 4 novembre 1754 et par lrsquoAcadeacutemie royale de musique le 5 janvier 1755 Paris Bayard Vernadeacute 1755Coll CIRDOgraveC-Mediategraveca occitana aquisicion 2016
Lo Diari ndash 11
Qualques annadas apregravep la Querelle des Anciens et des Modernes lo mitan musical franceacutes srsquoanima per una nograveva controvegraversia la Querelle des Bouffons qursquoopausa los defensors de la musica francesa e los de la dobertura del mond musical que vogravelon italianizar lrsquoopegravera franceacutes Sens o saber amb Daphnis et Alcimadure Mondonville capita de conciliar los dos partits
Amb sa fograverma classica que respegravecta las regraveglas de la musica franceacutes Daphnis et Alcimadure contenta los partisans de lrsquoopegravera francesa De lor costat los tenents de lrsquoopegravera italian lausan la musicalitat de lrsquooccitan mai prograveche de lrsquoitalian e que permet una mai granda libertat drsquointerpretacion En mai Mondonville dona a sos interpregravets la mai larga libertat puegravei qursquoadapta lo tegravexte de lrsquoopegravera als dialegravectes occitans de totes los cantaires lengadocian gascon coma provenccedilal servisson lrsquointriga
12 ndash Lo Diari
Papagrave Gahugraves
Rescontre
Enfin 3 ans apregraves laquo Lo Virolet raquo eth grop de rock-punk occitan Papagrave Gahuacutes que sorteish eth sueacute dusau album entitolat laquo Calhavari raquo Un cogravep aver drin virat de pertot de Tarba entiograve Sirograves e de Rodeacutes entiograve Agedeth que decidegraven dentrar en estudiograve entagrave i enregistrar-i un navegraveth disc Entagrave ne saber mes quavem eth plaser dencontrar a Renaud Lassala eth navegraveth guitarrista dau grop gascon
Adiu Renaud ens pogravedes diacuteder quauques mots sus tu e presentar eth grop Papagrave Gahuacutes Adiu Quem hegraveci Renaud sui lo guitariste de Papagrave Gahuacutes despuish 2014 Quegravem un grop de rock influenccedilat preu punk laquo primari raquo de les annadas 1977 dinc a 1990 Quegravem quate (bateria baisha guitarra e cant) Que cagraventam en gascon e un chicogravet en franceacutes
Papagrave Gahuacutes qursquoei a lrsquoencogravep un grop radicau rebelle e punk e tanben un grop estacat au territograveri Drsquoaon ersquovs vieacute aqueth ligam hogravert dab la tegraverra e quin srsquoexprimeish ena vogravesta musica Qursquoegravem tot quate hogravert estacats au nograveste territograveri nadau Gino Mickey e Silvan a la Bigograverra jo a les Lanas Qursquoi am creishut e que nsrsquoam hargat ua cultura dessuacutes Donc adara atau com hogravert
Lo Diari ndash 13
de gegravents de le nogravesta generacion qursquoegravem un mescladiacutes de cultura mondialisada (grana influenccedila anglo-saxogravena en le musica) e drsquoidentitat locau Donc ne hegravem ni aus Americans ni aus Gascons laquo megrave gascon que mogravers raquo que viacutevem le nogravesta cultura drsquoun biaish descomplexat Lo ligam hogravert a le tegraverra que srsquoi torna trobar en los samples tots extregraveits de collectatges nogravestes (sonque quauques excepcions) dab locutors natius deu gascon Que balha com ua autenticitat au nograveste perpaus
Quin definireacutes la musica de Papagrave Gahuacutes sus aqueth darregraver album E i a ua evolucion despuish eth permegraver album Que diriacute qursquoes rograveck dab influenccedilas punk Apregraves jo suu permegraver album nrsquoi egraveri pas mes quersquom sembla qursquoi a ua evolucion Quersquom sembla estar megrave rock belegraveu megrave escur tanben shens de desbrombar lo costat amusiu Los tegravextes que son tanben megrave pregonds qursquoexprimen ua realitat un constat sus un mond dont es a cambiar Mes qursquoam volut har un disc vivant shens de nes interdiacuteser cantas megrave leugegraveiras un disc vivant percegrave digun nrsquoes pas enmalit 365 jorns sus 365 nrsquoes pas desconaire 365 jorns sus 365 nrsquoes pas pessimiste tostemps o veit tot en rogravesa a tot vira codic Lrsquoevolucion tanben que seragrave en los samples e en le soa utilisacion lo disc qursquoes com ua sola grana canta dont srsquoestanca pas jamegrave e los samples que hegraven lo ligam dab tot Quersquous am utilisats megrave pregonament dab megrave de puishenccedila artistica Ne son pas aquiacute entagrave ondrar queacute Que nrsquoi a samples sersquous vograveletz entegravener que ves vatz caler escotar lo disc en sancegraver
Laguens lalbum que vieacute que i auragrave ua canccedilon tota en franceacutes Lhegraveu la canccedilon mes punk E i a ua explicacion ad aquera causida Vertat em pensi tanben ques le megrave punk Ne segravei pas trogravep perqueacute se hadot atau en franceacutes Aquograve lo Silvan bat diu saber megrave plan que jo Mes quegravera belegraveu entagrave escopir a le faccedila deu monde laquo Giscard ves chapa megrave de 2 millions deuros per an raquo en le lenga de le Republica
Laguens daus albums de Papagrave Gahuacutes que senten ua atencion tota particulara a la lenga la sua autenticitat la sua qualitat Daon e vieacute aquera volentat Quegraven atz segravega-traucat lo peiacutes com am hegraveit Silvan e jo en hadents collegravectas quegraven atz enregistrat centenats de gegravents en le soa lenga mairau aunestament ne pogravedetz pas preacutener le question de le lenga com qui sen fot Aqueth monde que vsan dat ua paraula rica quevs cau tornar har soar aquesta lenga dab arrespegravect e dignitat Au mensh quensagravejam dat har atau
E veges un ligam entre la vogravesta musica harta de radicalitat e la causida de la lenga Bon dejagrave de har rograveck en ogravec ques ua causida radicau percegrave quarriacutebatz enqueth paradogravexe que cagraventatz en le lenga deu peiacutes mes le maja partida deu monde nev comprenen pas megrave Donc diacuteser laquo sen foacutetem que contuacutenham quegravem daciacute e quat vogravelem har atau e sonquatau raquo nes pas quauquarren de comun Quegravem gegravents ccedilam par autentics que ne chicanan pas alavetz que liugraveram lo dequograve dun sol trograveccedil Quegravem atau Com lensemble daus grops punks la vogravesta musica que pograverta ua energia plan vegedera en concegravert Ei ua dificultat entagrave vosauts a lora denregistrar Disem quam jogat un chic mens viste e que segravem aplicats Apregraves non lo qui pogravet jogar a huec que pogravet jogar a plaser Lo contrari nes pas forccediladament vrai
E i a un recepcion particulara dau public de musica rock-punk quan es vei arribar en concegravert un grop qui canta en occitan Qui a duas recepcions Gegravents dont son hogravert contegravents dentegravener a cantar en occitan e dauts que nes vinen veacuteder entagrave diacuteser laquo la musique est super mais on comprend pas les paroles raquo Alavetz jo queus demandi perqueacute ne van pas diacuteser aus grops franceacutes que cantan en angleacutes laquo On comprend pas les paroles raquo Le prograveva quexista totun encoegravera ua cegraverta diglossia dab les lengas ditas minoritagraverias Mes aquograve rai Les reaccions que son tostemps positivas E megrave que megrave lo public ques contegravent de veacuteder un grop ques devertiacutes que descona que comunica dab le gegravent que sauta que crida que trauca lempont que hegraven cagraveder los micrograves ques pegraverden les baguetas lo mediatograver les paraulas les nogravetas e que sen arrid Que pograveden diacuteser que Papagrave Gahuacutes en live ques un estorbilh mes un estorbilh que ne jogravega pas trogravep mau Quegravem un grop de rograveck permegraver queacute
SP
Lrsquoalbum laquo Calhari raquo qursquoei en venta sus eth site internet de Papagrave Gahuacutes papagahuscom
14 ndash Lo Diari
Se no avetz james entenut o leijut laquo EDS CRIDS raquo de Filadegravelfa de Gegraverda au mens escotatz aqueste laquo Donc quenze manca entre autas causas Ed noste vielh laquo Tograveca-i se gauzas raquo Queu nos cau prene de lont sieacute Tant qua morigrave morigrave per vive E Diu-bibann Venga quarribe Tostems Gascos Oeacute coma hieacute raquo Quin crit quin buf quin vam quin estrambograverd Ath eguau deths Camelat e Simin Palay era Dauna de Bigograverra que fegrave era granor deth Felibritge de Gasconha mes daver finit per aimar Maurras e tanplan Peacutetain que li ei tengut rigor Quaurian totun de li egravester reconeishents eths occitanistes no seria que pramor daqueri tres quei era era sola quadoptegravec ja lin costegravesse era grafia novegravela que Privat atau la poguegravec editar No sabi cap se nos podem imaginar coma cau ccedilograve que representegravec era Filadegravelfa de Gegraverda ena Occitania deth siegraveu tems de Baudean (65) e Banhegraveras de Bigograverra duscas a Malhana en passant per Bordegraveu Marselha e encara per finir Tolosa en 1950 triomfalament onorada peths Jogravecs Floraus e totas eras vilas petitas e granas on se tenguegraveren felibrejadas que daunejava quegravera regraveina arcuelhuda per herregraveras de monde celebrada peths mes grans eth Mistral en prumegraver Eras hadas ath siegraveu bregraveccedil quavian dat tots eths dons beutat cograver esperit e quan escriveragrave ua epopegraveia ara Bernadeta que pensi que de ua auta maniegravera quauragrave en cap era siegraveva destinada de uelhegravera de Banios venguda figura felibrenca sense paregravelha Mes de tots onorada aimada celebrada tostemps questaragrave deth villatjogravet siegraveu e que magrada de fegraver-vos descobrir un libe plan estonant dera laquo EUX raquo a prononciar laquo Eusses raquo benlegraveu coma sen amusa ara prumegravera paja un libe on fegrave eth portregravet plen damor e dumor deths laquo originaus raquo qua coneishuts a Gegraverda-en-Bigograverra libe qua volut o quei estada forccedilada descriacutever en franceacutes mes un franceacutes plan espeacutes de mots
gascons totun e de contes e cantas deth paiacutes ena lenga laquo Or agrave Gerde-en-Bigorre en signe de beacuteneacutediction du ciel il y avait en ce temps-lagrave quatorze simples cest-agrave-dire autant de poegravetes et deux fois plus de sages quen Helleacutenie au temps des Muses et des dieux raquo [] laquo EUX ce sont les maicirctres profonds les instructeurs silencieux et doux de mon enfance agrave qui je dois ce que je sais si je sais quelque chose et ce que je suis si je suis quelquun EUX ce sont les pauvres patients les simples illumineacutes qui ont fait la renommeacutee de mon village qui sappelle le VILLAGE-des-SIMPLES agrave cause deux que les imbeacuteciles prenaient pour des creacutetins raquo laquo Simple raquo quei laquo pegravec raquo en ccedilograve noste e que navem coneishut laquo pegravecs raquo coma les disian dont seragrave fegravet eth laquo Joan lo Pegravec raquo dera literatura plan mes malin queths pretenduts sapients Aciacute donc condats que son a plaser Hi-tyograven eth mes popular dit laquo Fils-du-ciel raquo adobaire de banastas de tistalhs de bascograveias e quogravem fasia danccedilar e cantar ath pont laquo des Rubans raquo pueish eth Catala dont era mission sus tegraverra egravera de prediacuteser eth temps pueish eth Trufon que cridava en crescendo tres laquo adichats raquo quavian eth poder de guarir eths maus deths negravervis e tanplan eth laquo mau dera tegraverra raquo e en seguir Poupoune eth remolaire broish e Labegravele violonaire ath clar de lua pueish daunas coma era Tette que mendicava en breccedilar un gatogravet laquo Teta at sue nano que canta nino Ed nano de Teta quei aqueste mino raquo e Touyou que soenhava eths cocuts e eras gelosas dab moscas o pesolhs embroishats e Nota-la fileuse que saludava eths toristes dun laquo Adichat yent begravestia raquo e que la remerciavan Que marregravesti quen i a quatorze E eths a vier quan dret a longa istoegravera cadun quauratz plaser a descobrir e que son tota era vida dun temps vielh mes viu vivent cargat de totas eras costumas istoegraveras faiccedilons de fegraver e de diacuteser qua enregistradas era Filadegravelfa e que nos liura en omatge aths dits pegravecs que son era sau dua tegraverra
Miquegraveu Pujogravel ref _ETHS CRIDS ed PRIVAT 1931 e laquo EUX raquo idem 1933
laquo EUX raquo DE FILADELFA DE GERDA
Drsquoescart e de talvegravera
Lo Diari ndash 21
La literatura fenegravestra dobegraverta sus lrsquoautre e lrsquoendacogravem mai
Los libres de lenfagravencia de ladolesceacutencia de ccedilograve intime los qursquoan marcat nogravestras experieacutencias de vida son indissociables de nogravestras istograverias familialas e de nogravestres percorses personals de nogravestres eiretatges e de nogravestres rencontres de nogravestras experieacutencias de le dobertura a lrsquoautre e a lrsquoendacogravem mai Los lectors son convidats a partejar aqueles moments qursquoan marcat lor descobegraverta del monde e que sovent lor an permeacutes de se reapropriar lor progravepria culturaEs aquograve que vogravel metre al lum lo CIRDOgraveC al moment drsquoaquesta primiegravera edicion de la Nuegravech de la lectura Quinas lecturas per quinas descobegravertas del monde Quinas escrituras vos an fait viatjar
Venegravetz partejar vogravestra experieacutencia de viatge en lectura dont que siatz Per aquograve vos sufiacutes de mandar lrsquoextrait drsquoun libre que vos a marcat sul tegravema de la dobertura al monde a las culturas a lrsquoexperieacutencia de lrsquoalteritat quina que siaacute la lenga drsquoescritura o de lectura de lrsquoogravebra Lrsquoacompanhatz drsquoun pichon testimoniatge personal per donar enveja de lo legir e lo torn es jogat Nos podegravetz mandar vogravestras contribucions siaacute diregravectament per mail a viatge-immobilcirdocfr siaacute sus la pagina facebook httpswwwfacebookcomLoviatgeimmobil
La literatura vector del dialograveg de las culturas
A lrsquoocasion de la primiegravera Nuegravech de la lectura organizada dins la Franccedila tota en geniegraver que ven lo CIRDOgraveC lanccedila una campanha participativa sul tegravema dels libres que nos an dobegraverts al monde Punt magraveger de lrsquooperacion la mediategraveca interregionala occitana organizaragrave lo 14 de geniegraver de 2017 una granda velhada intitulada laquo Viatge immobil raquo placcedilada jol signe del partatge de las lengas e de las literaturas e de la descobegraverta de lrsquoautre
Dossiegraver
22 ndash Lo Diari
In linguae occitanae mundi lo monde vist per la literatura occitana
La literatura occitana una literatura regionalista que lo sol orizont ne seriaacute son terrador drsquoorigina Lo prejutjat es tenaccedil quitament se los escrivans occitans an pas quitat de contar lo mondeDe lrsquoEdat Mejana a nogravestres jorns de lrsquoOrient somiat dels trobadors als escrivans viatjaires actuals la literatura occitana a pas jamai daissat de dire lo monde a travegravers lo prisme de sa situacion de caireforc entre Eurogravepa e Mediterranegravea que nrsquoa fach una de las lengas de passatge de las mitologias drsquoOrient cap als imaginaris literaris drsquoEurogravepaAlem Surre-Garcia bon coneisseire dels passatges Orient-Occident traccedila regularament lo camin de la fabla a travegravers los continents e los millenis de fablas indianas de Bidpaiuml que viran e reviran dins la Pegraversa de Kalicircla wa Dimna en arabi amb Ibn al-Muqaffa qursquoacogravesta Eurogravepa per la brilhanta civilizacion
drsquoAl-Andalus tegraverra drsquoescambis feconds entre monde arabi e monde crestian Sus la peninsula iberica Pierre Alphonse e Ramon Llull compilan adaptan srsquoaproprian la fabla dels animals que raconta los ogravemes Puegravei passa los Pirenegraveus ont lo trobador Arnaud de Carcassegraves compausa las Nogravevas del Papagaiuml
Aquesta nuegravech de la lectura seragrave una novegravela ocasion de descobrir lo monde a travegravers lrsquoagach dels autors occitans totas epogravecas confondudas De lrsquolaquo amor de luegravenh raquo de Jaufre Rudegravel a las Nomadas drsquoAnna Regord cossiacute los autors occitans nos an fach viatjar amb lors racontes Quin agach pogravertan sul monde Gragravecias al roman la poesia la novegravela certans drsquoentre eles nos an entraiumlnats dins de luogravecs visitats o somiats que veirem benlegraveu pas jamai
Dins Nomadas (IEO edicions 2008) Anna Regord nos fa descobrir lo desegravert e sos abitants Son raconte es lo drsquoun viatge e drsquoun rencontre amb un pograveble nomada mas tanben un autre univegravers un environament ostile mas vivent La descobegraverta de lrsquoautre de lrsquoendacogravem mai de la vida quotidiana e de las costumas son al cograver drsquoaqueste obratge
laquo Gegravestes mimicas paraulas mescladas tantes mejans de se dubrir a ccedilograve desconegut cap de lengatge inaccessible Ni mai empaches ni mai embolhs se trapan pas dins cap de lenga srsquoencavan sonque dins lo cograver dels ogravemes barrats E quand me pren de canturlejar Friacutea sul drsquoabograverd estonada me faragrave legraveu lo respons pro que la pregravegue un pauc Aital quo una quora lrsquoautra caduna nogravestra lenga butam de canccedilonetas dusca a mesclar las voses dins una cantadissa de repics malsegurs e rires mai que pus raquo
laquo Me soi dit seriaacute aisit de virar e de far lo torn del monde raquo
La longue route de Bernard Moitessier legida per Isabelle Franccedilois meteira en scegravena comediana viatjaira
Quant i a 4 ans drsquoaquograve ai traversat lrsquoAtlantic sus mon bategraveu ai legit un pauc totes los navigadors mas per ieu lo que mrsquoa lo pus marcat egravera lo Moitessier Dins aqueste librogravet nos conta sa primiegravera corsa a lrsquoentorn del monde en solitari (qursquoegravera de tot biais la primiegravera sens tota la tecnologia qursquoan en aqueste moment) Son viatge en dedins e en defogravera egraveri ieu a lrsquoalba de faire ma traversada de lrsquoAtlantic e podiaacutei pas mrsquoimaginar perque el quant la corsa egravera acabada a contunhat a pas volgut las onors a getat de botelhas a la mar per dire sa decision contunhar de navegar apregravep tantes meses passats en mar e a fait un torn del monde de maiAviaacute escrit a sa dogravena perdon mai soi trogravep ben dins mon ritme dins mon alenE quand ieu apregravep 2 meses de mar apregravep una pausa als Accedilograveres quand egravera lrsquoora de dintrar en Mediterranegravea per rejoacutenher lrsquoostal soi arribada a Gibartar e aquiacute me soi dit seriaacute aisit de virar e de faire lo torn del monde ai pas agut lo coratge egraveri pas soleta sus lo bategraveu mas ai compres mai que mai lo Moitessier
La Longue Route (Arthaud 1971) de Bernard Moitessier es lo raconte autobiografic de son periple pendent la primiegravera corsa del Golden Globe Challenge torn del monde a la vela en solitari e sens escala en 1968 En passant lo Cap de Bona Esperanccedila sul camin del retorn cap a Eurogravepa mentre qursquoes a mand de remportar la corsa catapulta amb lajuda duna fonda un messatge sus un cargo laquo Contunhi sens escala cap a las illas del Pacific perque soi uroacutes en mar e benlegraveu tanben per me salvar lrsquoanma raquo
Vos tanben partejatz vogravestras experieacutencias de lectura sus httpswwwfacebookcomLoviatgeimmobil
Lo Diari ndash 23
Elogravegi de la traduccion
Se certans an fach lo viatge o lrsquoan somiat e nos an permeacutes a nautres tanben de lo menar per lors racontes drsquoautres an decidit de nos far tastar los plasers drsquoautras literaturas amb la traduccionAqueste cogravep los autors fan pas mai los viatges mas son las lengas que srsquoescagravembian Alara es un cogravep de mai question de partatge Lo decograver es plantat lrsquoistograveria es racontada los paiumlsatges descriches las odors lrsquoambianccedila tot i es e poiriam
pas far melhor rai Los traductors intervenon per o melhor comprene e ne poder sasir lrsquoesseacutencia Nrsquoes atal pels tractats de medecina drsquoAlbucasis dels quatrins drsquoOmar Khayyam dels racontes drsquoAndreacute Brink del Romancero gitano de Federico Garcia Lorca o de lrsquounivegravers fantastic drsquoHoward Phillips Lovecraft
Portulan - Itinerari en Orient raconte de viatge en dos volums de Roland Peacutecout Aqueles dos libres pareguts en 1978 e 1980 racontan los viatges de lrsquoautor en Afganistan pel primiegraver en 1971 e 1974 e de delagrave cap a Iacutendia e lo Nepal pel segond qualques annadas pus tard Una novegravela edicion revista per lrsquoautor dels dos obratges en un sol volum a vist lo jorn en 2013 a las edicions Vent Terral Luegravenh del jornal de bograverd o de la cronica mai prograveche de la progravesa poetica nos i fa descobrir los paiumlsatges los rencontres los caminaments
A lrsquoocasion de la primiegravera Nuegravech de la lectura lo 14 de geniegraver que ven de 18h a 22h long drsquouna serada dedicada al laquo Viatge immobil Voyage immobile raquo lo CIRDOgraveC ndash Mediategraveca occitana se transformaragrave en grand salon de lectura babelian ont cadun poiragrave causir son environament son espaci sa posicion per partir en viatge drsquoun continent drsquouna lenga drsquoun tegravexte a lrsquoautre Dedicada al plaser de lrsquoimaginari del viatge literari e del rencontre de lrsquoautre aquesta serada seragrave organizada amb un ensemble de partenaris locals coma de lrsquoespaci occitan implicats dins lo dialograveg de las culturas e tanben amb los diferents actors de la cadena regionala del libre Lecturas contes intervencions musicalas en franceacutes en occitan e dins fograverccedila lengas mai se succediragraven per que cadun pogravesca trobar son compte dins aquela serada drsquoescambis
e de viatges sens que calga quitar las installacions de la mediategraveca Aquesta Nuegravech de la lectura seragrave lo moment de viure o reviure de partejar en tot cas aqueles moments drsquoevasions literagraverias sens qursquoaja calgut se desplaccedilar drsquoaiciacuteEn tota convivialitat se legiragrave escambiaragrave somiaragrave de lrsquoendacogravem mai dels escrivans a lrsquoentorn dels rites de celebracion del partatge e de la porositat de las culturas long drsquouna ceremonia del tegrave universala del Japon al Magregraveb en passant pel tea-time britanic e los rituals de las velhadas occitanas que celegravebran lrsquoart de lrsquooralitat
laquo Tu e mai elei voudriatz ben escambiar lrsquoespitalitat de la rota Una estrategia complicada debana sei rusas per triomfar dei leis de la retenenccedila e de la discrecion Drsquounei srsquoavesinan un pauc te fan la saludada ambeacute la man sus lo cograver Tu pariegraver e senhalas lo fuogravec coma ton tibanegraveu Per un cogravep siaacutes tu lo convidaire An lrsquoexcusa de trsquoadurre un melon as lrsquoexcusa de li ofrir lrsquoegraverba ont siaacutes estalat melhora que lrsquoermagraves ont an laissat la maquina Un melon es legraveu retalhat Denegas que siaacutes convidaire e prepausas un peis a mitat crus encara sus lo magre dau fuogravec Son detz que srsquoesparpalhan per lei cogravelas e legraveu fach venon sabentament crosar sus lo fogau de morcegraveus de lenha blanca acampada aquiacute ont cresiaacutes que creissiaacute ren que la pegraveiraAlara srsquoengimbra la fegravesta sembla-simpla dau partatge raquo
Peacutecout Roland Portulan - Itinerari en Orient Vent Terral 2013
Programa
24 ndash Lo Diari
Tristan Tzara(1896 - 1963)
Le 5 de febriegraver de 1916 amb Richard Huelsenbeck2 balhan naissenccedila a DADA que vendragrave amb la redaccion de son Sept Manifestes Dada un movement internacional literari e artistic Una galariaacute DADA es dubegraverta Tzara i balha confereacutencias sus lrsquoart nouveau e lrsquoart abstrai Una revista DADA es creada e coneisseragrave una difusion importanta a lrsquointernacionala Tzara nrsquoescriuragrave les primiegravers tegravextes bull La premiegravere aventure ceacuteleste
de M Antipyrine (1916) bull Vingt-cinq poegravemes (1918) bull Sept Manifestes Dada bull (1916 ndash 1924)
Aquograve dit se le movement DADA es plan conegut als Estats-Units en Eurogravepa e mai encara en Franccedila Tzara es un pauc mens conegut En 1919 Tristan Tzara rejunta Paris ont comenccedila a trebalhar per una de las revistas Dada p a r i s e n c a laquo L i t t e r a t u r e raquo encoratjat per artistas joves que se sonan Andreacute Breton Louis Aragon Philippe Soupault Paul Eluard En 1920 torna rescontrar Francis Picabia3 un segond cogravep e amb cal entretenguegravet una correspondeacutencia dempuegravei de
1915 Amassa se lanccedilan dins diversas activitats (literagraverias artisticas esporivas) qursquoan per per tograveca de tustar le public e vogravelon destruir las structuras tradicionalas del lengatge
En 1921 les dadaiumlstas organisan le procegraves (factici) de Maurice Barregraves4 acusat de laquocrime contre la sucircreteacute de lrsquoespritraquo presidit per Andreacute Breton Tzara se retrograveba amassa les testimogravenis Aquesta manifestacion a lrsquoeissida de quala Barregraves seragrave simbolicament condemnat a vint ans drsquoogravebras forccediladas es a lrsquoorigina de la dislocacion de DADA mantuns participants Tzara le primiegraver refusant tota forma de justiacutecia quitament organizada per DADAApregravep le procegraves constituiragraven diferents movements bull les dadaiumlstes (TZARA) bull les surreacutealistes (BRETON
SOUPAULT) bull les anti-dadaiumlstes bull anti-surreacutealistes (PICABIA)
En 1929 integravegra le movement surrealista quin dins le lanccedil dadaiumlsta lausa lrsquoanti-borgesiaacute lrsquoanti-nacionalisma e la provocacion consiroacutes drsquoagir sus la societat si que
DADA al Cabaret Voltaire
Zurich 1915 La guegraverra ccedilograve mai violenta que monde coneguegravet fins ala enragravebia Al miegraveg drsquoaqueste massacre sagnoacutes al cuograver drsquouna joinesa europenca revoltada al Cabaret Voltaire1 un movement novegravel ven de nagraveisser Va defiar la guegraverra remetre en causa totas las convencions e contrariantas ideologicas esteticas e politicas crear una ruptura radicala amb tota la Literatura e lrsquoArt que precediscanA son cap un jove romaneacutes de 20 ans Tristan Tzara
Lo Diari ndash 25
non sus individuacute sens tombar dins lrsquoembrigadament Tzara consacra son temps a la reconciliacion entre surrealisma e marxisma Aderiacutes al Partit Comunista Franceacutes en 1936 al quitar le Movement Surrealista
Pendent la Segonda Guegraverra Mondiala junta la Resistencia Es drsquoaquel periogravede que data son interegraves per la lenga drsquoogravec A tolosa a la fin de la Guegraverra presidiacutes le Centre dels intellectuals dirigiacutes lrsquolaquo Eacutemission litteacuteraire de la Reacutesistance raquo a Radio-Toulouse e contribuiacutes a la fondacion de lrsquoInstitut drsquoEstudis Occitan Tzara elabogravera un projegravecte vertadiegraver de centre cultural Prepausa la mesa en placcedila drsquouna bibliotegraveca occitana drsquoEstat amb una publicacion regulara dels classics de la lenga drsquoogravec ccedilograve qursquoes encara uegravei una de las missions centralas de la Federacion dels IEO De 1946 a 1963 srsquoengatja dins divegraversas revistas literagraverias e publica vagraverias de sons poegravemas acumulats pendent
pendent la Guegraverra tanben estudis e criticas (Desnos Eacuteluard Picasso Rimbaud) Sons engatjaments politics le raprogravecha dels umanistas muda progressivament cap a la poeumlsia lirica Sons poeumlmas revelan lrsquoangoissa de son arma pregravesa entre la revogravelta e esbalausiment en fagravecia de la tragegravedia quotidiana de la condicion umana Sas ogravebras de la maturitat son LrsquoHomme approximatif (1931) Parler seul (1950) e La Face inteacuterieure (1953) Dins sas ogravebras le lengatge anarquic dels mots mesclats del dadaiumlsme seragraven remplaccedilats per una lenga dificila mas umanisada
Daissa le Partit comunista en 1956 per protestar contra la repression sovietica de la revolucion ongresa En 1960 signa le Manifest des 1215 sul dreit de lrsquoinsomission pendent la guegraverra drsquoArgeria e pren le partit contra le colonialisme en Africa Tristan Tzara moriguegravet a Pariacutes le 25 de decembre de 1963
Se Tzara merita plan sa placcedila dins le memograveri notablament literagraveria es ccedilograve primiegraver merceacute a son trebalh de deconstruccion e de destruccion dels lengatges ategravestan sas ogravebras Enlagrave lor longevitat dubriguegraveron camins magravegers a lrsquoart contemporanegraveu e son etapas crucialas dins lrsquoIstograveria de lrsquoArt
PDG
Bibliografia
La Premiegravere Aventure ceacuteleste de Mr Antipyrine premiegravere eacutedition 1916 avec des bois graveacutes et colorieacutes par Marcel Janco reacuteeacuted 2005 Eacuteditions Dilecta
Vingt-cinq poegravemes 1918 reacuteeacuted 2006 Eacuteditions Dilecta
Sept manifestes Dada premiegravere eacutedition 1924 avec des dessins de Francis Picabia reacuteeacuted 2005 Eacuteditions Dilecta
LrsquoHomme approximatif 1931
Parler seul 1955
1- Dubegravert en 1916 a Zurich per le coble drsquoartistas Hugo Ball e Emmy Hennings acuegravelh de
joves artistas e escriveires amb la tograveca de crear un centre de divertiment artistica
2- Poegraveta escrivan e psiquiatre alemand
3- Pintre dessenhaire e escrivan franceacutes
4- Escrivan jornalista e nacionalista franceacutes
5- Movement intellectual franceacutes que dins un esperit libertagraveria e esquerrista defend
lrsquoindependeacutencia argerianaLa revista DADA
Parler Seul illustrat per Mirograve
26 ndash Lo Diari
Coma literari e ancian estudiant en Letras Modegravernas ai totjorn una certana malfisanccedila envegravers le tractament que la nogravestra epograveca resegraverva als tegravextes laquo petits raquo sovent butats als marges duna literatura que les jutja trogravep populars pas pro sabents o interessants Ogravem pensaragrave per exemple a las fablas de La Fontaine recitadas penosament e negraveciament per generacions de drollets que sespegraveran pas quanegravesson mai enlagrave que les dos o tres vegraverses de morala quand estudiants en Letras pogravedon consacrar oras a una sola Aquograversquos vertat per las Fables coma pels contes Ccedilaquelagrave laprogravecha condescendenta superficiala o de cograveps folclorista (al sens marrit del tegraverme) pausa problegravema drsquoautant que le succegraves en librariaacute se desmentiacutes pas al contrari Egravera doncas urgent de sinteressar seriosament e amb benvolenccedila a aquela question del conte ccedilograve que Contes dun deman acabat nos dona lescasenccedila perfiegraveita de far Una instruccion mai o mens inexistenta leacutesers limitats comunautats e familhas gropadas sarradas aqueste contegravext es indissociable de lrsquoatge daur del conte Dins le cercle de la velhada de la fegravesta de vilatge o simplament del fuogravec retrobam la primiegravera pegraveira del conte le contaire Ccedilograve que vesegravem uegravei coma tegravextes egraveran a la debuta istograverias oralas presas en carga per un contaire per lauditograveri dins una tradicion plurimillenagraveria Pensatz que LIlliade et LOdysseacutee comencegraveron atal Indispensable a lor conservacion la mesa a lescrit dels contes a coma inconvenient de les immobilizar e mai de les estofar Assegurada per dos contaires (Eacuteric Roulet e Nathalie Roulet-Casaucau) lescritura ven completar la natura primiegravera del conte sens la contrariar brica E mai vist que nos balhan accegraves a versions audio e mesas en musica (disponiblas en linha) Pas cap de posca sus aqueles contes laquo Eacutecrire en gascon agrave loreacutee du XIIe siegravecle est une gageure Cet ouvrage accompagne-t-il les derniers eacuteclats dune langue et dune culture milleacutenaire qui fut celle de lAquitaine jusquagrave nos jours ou se fait-il leacutecho dun nouvel avenir Ce sera au futur den deacutecider un futur qui pourrait bien alors ne pas sachever raquo anoacutencia la quatrena de cobertura Una posicion lucida
que sembla empachar tot encombrament per la question de la lenga La votz occitana le tegravexte bilinguumle la dubertura sus lautre sens se desdire I a aquiacute un pont entre iegraver e uegravei pont apelat per aquestes racontes nascuts dins aquela lenga nogravestra Aquograve dit vos inviti a far le tegravest vos tanben un conte fonciona tant en occitan coma en franceacutes Un bilinguumlisme que dona pas limpression que foguegravet arrancat al tegravexte contra son grat sembla pro rare en edicion per egravesser notat Enfin e benlegraveu subretot son racontes intelligents dins la mesura qursquoan quicogravem a diacuteser a nos diacuteser sus nosaus quicogravem a nos ensenhar per pauc que nos mostregravesson pro dubegraverts per les daissar nos ensenhar ccedilograve quan apregraves de la sapieacutencia populara es a dire de lexperieacutencia Vos conselhar le libre savegravetz drogravelles felens nebots e nebodas la causa es aisida Demogravera sens dobte necessari dins una epograveca ont leducacion civica e ciutadana (es a dire al viure amassa) cantan sovent tan clar que dunis pensan seriosament a recorrir a la casegraverna Aquograve dit me pogravedi pas desfar de lidegravea que segravem nautres ndashles adultesndash que navegravem lo mai besonh Es que segravem pas nosauts que corregravem apregravep laquo Lo secret deu bonurraquo Se le conte cegraverca a agradar e instruire (placere et docere pels puristas) es tant per ensenhar als pichons coma per explicar (desplegar en latin) als grands laquoLes grandes personnes ne comprennent jamais rien toutes seules et cest fatiguant pour les enfants de toujours et toujours leur donner des explicationsraquo Antoine de Saint-Exupeacutery Aviacutes doncas ni a pro de prene per se pels autres per se divertir per pensar per legir e per ausir dins aquela edicion dun trentenat de Contes dun deman acabat a comenccedilar segur pel plaser Aldric Hagegravege
Recobrar lesseacutencia del conte
Contes dun deman acabat ndash Contes dun futur acheveacuteEacuteric Roulet Nathalie Roulet-Casaucau et Jean-Michel RivetEacuteditions Sud-Ouest 2016180 paginas Edicion bilinguumla e contengut de telecargar1490 euro
Critic
Lo Diari ndash 27
TecnrsquoogravecLos sites participatius en occitan Mantun projegravecte sus internet son collaboratius es a dire que lo monde i pogravedon participar per li far prene drsquoample Lor avantatge es que sovent son multilinguumles e disponibles per las comunautats linguumlisticas que ne fan la demanda Aquiacute una oportunitat per las lengas de Franccedila drsquoegravesser presentas demest totas las autras sens a priori ni empacha Aqueles projegravecte presentan lrsquointeregraves de prepausar de contenguts variats en lenga occitana plan utils per los que se lrsquoaprenon e los que la transmeton
LrsquoEnciclopegravedia de la vida (en angleacutes Encyclopedia of Life EOL) es un projegravecte de bioenciclopegravedia collaborativa en linha LrsquoEnciclopegravedia contendragrave a tegraverme un article dedicat a cada espegravecia vegetala a animala coneguda illustrat de videgraveos de sons drsquoimatges de grafismes e de tegravextes provesits per drsquoexpegraverts Lrsquointerfagravecia es disponibla dins mantuna lenga e entre autras en occitanEn queacute podegravetz ajudar dins la ficha de cada espegravecia podegravetz apondre lo(s) nom(s) en occitan
Openstreetmap es un projegravecte internacional fondat en 2004 amb lrsquoobjectiu de crear una mapa liura del mond disponibla dins un maximum de lengas diferentasEn queacute podegravetz ajudar dins la mapa podegravetz apondre lo nom occitan de cada toponim
Jocondlab Lo site internet JocondeLab es la fruta drsquouna experimentacion conduita pel ministegraveri de la Cultura e de la Comunicacion A per tograveca de facilitar laccegraves a las ressorsas culturalas francesas amb de publics novegravels en desvolopant lofegraverta multilenga del ministegraveri de la Cultura e de la Comunicacion sens que siaacute necessari de revirar las donadas vist quaquestas trograveban lo sieu equivalent merceacute a Wikipegravedia Dona accegraves en 14 lengas dont lrsquooccitan a mai de 300 000 notiacutecias illustradas extraitas de Joconde catalograveg de las colleccions dels musegraveus de FranccedilaEn queacute podegravetz ajudar podegravetz descriure las ogravebras artisticas en occitan e completar o crear las fichas Wikipegravedia drsquoaquelas ogravebras
La Wikipegravedia occitana es una enciclopegravedia gratuita e liura de dreit que prepausa mai de 85 000 articles redigits en lenga occitanaEn queacute podegravetz ajudar podegravetz escriure drsquoarticles novegravels sus de tegravemas que mestrejatz o repassar e prepausar de correccions se vesegravetz causas que srsquoameritan drsquoi retrabalhar Tanben podegravetz completar los articles que vos semblan pas pro denses
Lo Wikiccionari es un projegravecte gratuit de diccionari multilinguumlisme escrit amb la collaboracion de totes dins mai de 700 lengasEn queacute podegravetz ajudar podegravetz prepausar de mots novegravels que i son pas encara o las variantas dins vogravestre parlar se i es pas
Rapegravel Per poder profechar dels sites internet dins lor version en ogravec reglatz lrsquooccitan coma lenga favorita dins los paramegravetres de vogravestre navigador Atal suls sites multilinguumles la version occitana vos apareisseragrave prioritagraveriament siquenon podegravetz passar al costat de tot ccedilograve quexistiacutes sens o saber
Cedric Valmary
28 ndash Lo Diari
TV
Podegravetz creire que la cogravela de Tegrave Veacute Ogravec fai pas coma leis aubres srsquoendormiacutes pas a lrsquoautomne De segur que contunha sei rodatges e montatges per realizar son emission setmaniera Cada cogravep que pogravet cubriacutes leis eveniments revelators de la cultura occitana Arts plasticas musicas fegravestas occitanas espograverts regionaus amai la mograveto apareisson Mas auregravetz benlegraveu remarcat una rubrica que torna ara a la fin de cada emission Lenga drsquoOgravecLengo drsquoo Entre tempsEntre temps cronica novelaEn partenariat amb lo CIRDOC Tegrave Veacute Ogravec consacra
quauquei minutas a una pichograveta cronica a la fin de cada emission Lo principi es de demandar a una dei personas presenta dins lrsquoemission de dire qual es lo mot occitan qursquoaima miegravelhs lo qursquoaima lo mens e de vos faire partejar son cogravep de cograver dau moment Aquiacute la sensibilitat lrsquoideologia lo biais de viure de cadun apareis Lrsquoemission e sa cronica se pogravedon retrobar sus lo site de Tegrave Veacute Ogravec sus la pagina drsquoacuegravelh a httpteveoce-monsitecompagesacuelhpresentationhtml
Tegrave Veacute Ogravec se bolega
Estagis de formacion
En mai deis emissions e dei captacions regularas Tegrave Veacute Ogravec realiza de formacions tant per drsquoestagiaris solets coma per de grops En octogravebre lrsquoestagi laquo Lenga e imatges raquo dau CFPO de Besiegravers se debanegravet dins Tarn au Centre de vacanccedilas La Vitarelle Una campanha que comenccedilava de prene lo daurat de la davalada de bogravescs prigonds de camins misterioacutes de begravestias bregraveu un luogravec de sogravemi per filmar e per parlar e aprene la lengaUn luogravec de tria una cogravela aculhenta dins lo Centre drsquoestagiaris motivats que parlavan occitan e egraveran curioacutes de tot aquograve permetegravet un trabalh ben ritmat e agradiuLei dos formators de Tegrave Veacute Ogravec aviaacuten per pregravetzfach de sensibilizar leis estagiaris a la presa de vistas e au montatge per realizar un documentari De segur que la formacion fuguegravet drsquoen primiegraver teorica (una miegraveg jornada) per parlar dau cadratge dei presas de vistas dei plans diferents de la causida de lrsquoangle per lo film doncas de ccedilograve que faliaacute filmar Lo biais drsquoentrevistar fuguegravet tanben evocatCada grop partiguegravet amb son materiau au rescontre dei luogravecs e dei gents drsquoentrevistar e nos retrobegraverem sus lo terren per metre dins lei
camescogravepis tot ccedilograve que faliaacute coma rushesComenccedilegravet puegravei lo trabalh pesuc de montatge que de segur srsquoacabariaacute pas dins lei quatre miegravegs jornadas drsquoestagi mas puegravei Lo trabalh en comun permetegravet de crear un scenari collectiu puegravei drsquoaprene lo biais de crear un titol e de lrsquoafichar drsquoun biais particular Venguegravet enfin la causida dei rushes de pegar copar trabalhar E fau ben saupre qursquouna minuta de film demanda sovent una ora de trabalh au montaire Es un vertadiegraver trabalh de dentelaira passionada Lo film seragrave projetat au Festenau Rescontre de Sant Gervasi(30) lo 4022017Un autre estagi de formacion diferent aculhiragrave un jove estudiant en decembre Se destina a un mestiegraver de lrsquoaudiograve visuau e Tegrave Veacute Ogravec partejaragrave volontiegravers amb el sei coneissenccedilas
Se volegravetz trobar de ressons de tot nogravetre trabalh es aquiacute que vos fau anar httpteveoce-monsitecom
Lisa Grograves Presidenta de Tegrave Veacute Ogravec
Lo Diari ndash 29
Diariscope
Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver
Setmanas occitanas del Vilafracant
Mes de febriegraver mogravestra Marcelle Delpastre e Angeacutela Duval
2 de febriegraver Vilafranca 20h30 Inauguracion del Festenal
19 de febriegraver Complibat 15h Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues
25 de febriegraver Cenac 21h Bal occitan amb Les Bouilleurs de son
Contrebande e Bassacada26 de febriegraver Glegraveisa de Cenac 15h
Concegravert polifonic amb Lo Barrut
Mogravestras filmes confereacutencias concegravertsPrograma complet e contactes de retrobar sus nogravestre
site
Le 28 de geniegraver La Dictada occitana
Es que cal encara presentar la Dictada Occitana Organizada de pertot le 28 de geniegraver es lrsquoescasenccedila de se retrobar per un drsquoun desfiacutes ludic a lrsquoentorn de la lenga Esitatz pas a contactar las associacions occitanas per saber ont e cossiacute participar
Del 2 de febriegraver al 28 de mai
Daniel Spoerri les dadas des deux Daniel
Daniel Spoerri membre fondator del Nouveau Reacutealisme investit las cavas dels Abattoirs Expausa un cabinet de curiositats entre sas ogravebras sa colleccion e la de lrsquoistorian
e artista Daniel Cordier
wwwlesabattoirsorgexpositionsautour-du-nouveau-realisme
30 ndash Lo Diari
7 de geniegraver Agach sus J Bodon 17h30 Albi Per J Vialaret President de lrsquoOstal J Bodon wwwcentre-occitan-rochegudeorg 13 de geniegraver Teatre Les Galejaires 20h30 Molins laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes Cercle Occitan deth Coserans ndash claudinerivere-souillaorangefr
Rencontre MusiciansDanccedilaires 21h La Caunha (31 - Ostau de lrsquoArtesanat) Serada de danccedilas tradicionaus (scegravena obegraverta) Cercle Occitan de Carbona amp deu Volvegravestre michelpeze0456orangefr 14 de geniegraver Confereacutencia a Albi Partenariat CCOA UPT a Champollion laquo Lrsquoautodafeacute de 1834 agrave lrsquoHocirctel Rochegude raquo wwwcentre-occitan-rochegudeorg Nuegravech de la lectura 18h a Besiegravers (CIRDOC) Granda velhada ldquoViatge immobilrdquo jol signe del partatge de las lengas de las literaturas e de la descobegraverta de lrsquoautre fabricaoccitanicaeu Musica 10h a Rampoacutes (46) Musica canta danccedila e serada occitana 10h a 17h Rescontres musicians e danccedilaires 14h a 17h Rescontre de danccedilaires 18h AG 21h bal occitan wwwamtpquercycom Del 18 al 21 de geniegraver Ivernalas de Cabardeacutes a Puegravegnautiegraver Espectacles contes sopar espectacle-teatre Info e inscripcions ndash ieo11ieo-ocorg 19 de geniegraver Cafegrave occitan
18h30 Salon de tegrave laquoEn forme de Graalraquo ( jos resegraverva) Amb lo Centre Occitan del Paiacutes Castreacutes COPC ndash azalaiswanadoofr 20 de geniegraver Projeccion-Confereacutencia 18h30 Pagravemias (Espaci occitan) laquoCamins de Compostegravelaraquo per Guy Reilles seguit drsquoun manja-dreit IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 21 de geniegraver Bal Vesprada e serada a Lacapegravela-Caogravers Talhiegravers de musica a lrsquoentorn dels coire puegravei bal wwwassociationlagranjacom Florant Mercadiegraver 20h30 Puegravegnautiegraver (11) laquoLes Contes du Placardraquo Teatre Les Galejaires 20h30 a Balmar laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 22 de geniegraver Vesprada occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la gara) Danccedilas teatre tirada pel Telethon Cercle Occitan drsquoEspaliu 24 de geniegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 1 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius Departamentals 26 de geniegraver La Mal Coiffeacutee 18h30 a Tolosa (Place Andreacute Abbal) Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver Setmanas occitanas del Vilafrancat Mogravestras filmes confereacutencias concegraverts Programa complet sus nogravestre site
GENIegraveR FEBRIegraveRAgenda
Lo Diari ndash 31
28 de geniegraver 20ena dictada occitana de pertot en Occitagravenia e en defogravera
Cocanha Vilafranca de Roergue IEO del Vilafrancat 0665399311
1egraver de febriegraver A la descobegraverta drsquouna ogravebra 18h a Rodeacutes (Ostal de las Associacions) La Banda Jaume Landiegraver IEO ndash A Tots 2015 Din-trada dubegraverta e gratuita IEO 12 ndash 05 65 68 18 75 4 de febriegraver Concegravert-Bal 21h Caogravers (Sala de las fegravestas Begoacutes) Amb le grop Canccedilons drsquoOgravec Participacion liura Cercle Occitan de Caogravers Begoacutes lajardieorangefr Festenau Rescontre de videgraveo amator de 13h30 a 19h St Gervasi (30) Films occitans e en occitan per lrsquoassociacion Rayons drsquooc e TegraveVeacuteOgravec (long mestratge lo di-menge a 14h) Gratuit teveoce-monsitecom
Goulamasrsquok 19h a Puegravegserguiegraver (34) Fegravesta de la sortida de lrsquoalbum (maison du peuple) 9 de febriegraver Cafegrave Ciutadan 18h30 La Garriga (81 - Ostal dels Joves ) laquo De queacute lrsquooccitan pogravet menar a la nogravestra societat raquo COPC ndash azalaiswanadoofr 11 de febriegraver Bal de la Caneta 20h30 a Vic sus Cegravera (15) Amb Herveacute Brotto amp Guillaume Lopez e Radio Tutti feat Barilla Sisters contactieo-cantalcom Serada contes CafrsquoCausse Assiegraver Serada contes amb Segravergi Irondegravela reissajimdocomcafeacute-associatif-caf-causse 14 de febriegraver Estrena de la mogravestra ldquoOccitan Occitaniardquo 18h a Carcassona (Archius departamentals)
Amb una prestacion musicala de Mans de Breish Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals 18 de febriegraver Bal catalan-occitan Caramauccedil cocsegalagmailcom19 de febriegraver Teatre 15h a Complibat Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues IEO del Vilafrancat 0665399311 Vesprada Occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la Gara) Cants dichas danccedilas del paiacutes e teatre Cercle IEO de Roegravergue-Naut Eric Fraj (solo) A Mossolens fasetz-la-lenga-cabardesover-blogcom 23 de febriegraver Presentacion de libre 19h Nimes (Caire drsquoogravec) La benda dessenhada laquoLes ignorantsraquo drsquoEtienne Davodeau Gratuit 24 de febriegraver Bal Occitan 20h30 a Montcuc (46) Iniciacion drogravelles seguit drsquoun bal dab los Pastourels Confereacutencia 14h30 Castras (Ostal de las associacions) Ramon Ginolhac laquoLes reacutevoltes populaires en Occitanieraquo (fr) Dintrada liura e gratuita COPC ndash azalaiswanadoofr
Bal Occitan 21h a Cenac Amb Les Bouilleurs de son Contrebande e Bassacada IEO del Vilafrancat 0665399311 28 de febriegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 2 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals
HAUTEEacuteMOTION
HAUTE-GARONNELUCHON-SUPERBAGNEgraveRES PEYRAGUDES LE MOURTIS BOURG DrsquoOUEIL
RCS
Toul
ouse
B 3
87 9
87 8
11 -
Creacute
dits
pho
tos
Get
tyIm
ages
tourismeHGhautegaronnetourismecom
C
M
J
CM
MJ
CJ
CMJ
N
CD31 tourisme hiver pyr mag 210x270pdf 1 09112016 1622
Lo Diari ndash 9
La toponimia de Molhac
Un novegravel obratge de toponimia es a mand drsquoespelir sus un vilatge de Tarn e Garona que se sona Molhac Srsquoi poiragrave trobar un estudi complet semantic e etimologic dels 84 noms de logravecs del vilatjogravet Es la darriegravera ogravebra de Paul Burgan lo cercaire plan conegut Coma totjorn la preseacutencia de lrsquooccitan seragrave massissa dins tot ccedilograve que tograveca lrsquoorigina dels toponims quitament se lo libre es en franceacutes per aver una audieacutencia mai fograverta Seragrave difusat mai que mai dins lo departament de Tarn e Garona mas se poiragrave comandar al pregravep de lrsquoassociacion Antonin Perbogravesc (IEO82 307 avenue de Montech Montauban tel 05 63 03 48 70)
Les noms de lieux de MouillacPaul BurganAssociacion Antonin Perbosc85 paginas 148 x 210 cm10 euro
Sus un long camin
laquo Aquel recuegravelh de poegravemas cortets de lrsquoamic Aimat Tastaire tograveca per sa jovenccedila drsquoinspiracion sa sinceritat e mai sa candidesa []Sa lenga es justa e srsquoendevina plan que lo sovenir dels viegravelhs qursquoausiguegravet dins son enfanccedila ogravebra mai que lrsquoestudi dins aquela escritura fograverccedila coloradaLo lector fulhetaragrave aquel obratge amb plaser car i trobaragrave lo resson de sa joventut progravepria raquo Extrait del prefaci
Sus un long camin Aimat TastaireIEO Ogravelt Edicions172 paginas 16x24cm990 euro
Bodega en viatge
Apuegravei la publicacion del DVD doble laquo Bodega buf de vida raquo desiri partejar uegravei los rencontres variats a lencogravep professionals e umans que man bastits Lo viatge prendragrave cograves pels diferents rencontres faits per la bodega e que li balhegraveron lescasenccedila de descobrir monds diferents e culturas variadas atal coma las fecas del carnaval de Limoacutes la gaita galiciana o la zampogna calabresa per parlar sonque daqueles Mas lo que viatja partiacutes den ccedilograve seu e pograverta son repertograveri progravepri que seragrave evocat notadament dins un conte en lenga nogravestra illustrat musicalament
Bodega en viatgeSogravefia JacquesndashSerano2 CD 46 tiacutetols22 euro
laquo Lenga del paiacutes crana e begravelaAl resson de luegravenh tan prigond
Aimi ta clamor tindaregravelaGatge drsquoun renovegravel fecond raquo
laquo Langue du pays fiegravere et belleAgrave lrsquoeacutecho lointain si profond
Jrsquoaime ta clameur sonoreGage drsquoun renouveau feacutecond raquo
990 euro
ISBN 979ndash10ndash93297ndash04ndash0
Aimat Tastaire
Sus un long caminhellip
Poesia
IEO Ogravelt Edicions
Sus u
n lo
ng c
amin
hellipA
imat
Tas
aire
Preacuteface de Roger Lassaque
Istoegraveras daci
Dempuacutes quauquas annadas lAcademia de Gascon de Sheishan (Gers) hegrave viacutever la lenga e la cultura gasconas per son talhegraver de lenga son grope de cant e sos espectaclesCada annada ua cogravela dactors e de contaires tots sogravecis de lAcademia pujan sus lempont a Seishan e dens dautes endrets entagrave contar e jogar en lenga occitana E tots los textes son creacions totalament ineditas causa pro rara qui samerita destar senhalada Lor gran interegraves ven deu fegravet que son inspirats per la societat dauegravei vista per gascons dauegravei Lidegravea quei donc venguda de regropar tots aqueths textes e deus publicar LAcademia de Gascon de Seishan que balha donc per aqueste obratge un testimograveni viu a la Literatura Occitana contemporanegravea
10 ndash Lo Diari
Tresaurs en lum amb lo CIRDOgraveC - Mediategraveca occitana
Dafnis e Alcimadura una opegravera occitana a la cort del rei
En plena mograveda dels grands motets barrogravecs un compositor decidiacutes de metre lrsquooccitan sul davant de la scegravena Lo 29 drsquooctobre de 1754 Daphnis et Alcimadure es la primiegravera opegravera occitana presentada davant la cort de Franccedila recampada a Fontainebleau
Nascut a Narbona Jean-Joseph Cassaneacutea de Mondonville (1711-1772) accediacutes en 1741 al tiacutetol de Jos Megravestre de Musica a la Capegravela reiala Conegut per sos grands motets coma lrsquoun dels mai grands compositors barrogravecs fa raionar la lenga e la cultura occitanas amb aquesta opegravera
En tot seguir lo modegravel classic de lrsquoopegravera pastorala alara de mograveda a la cort Mondonville conta las amors contrariadas del pastre Daphnis e de la jove Alcimadure Innograveva en redigir son opegravera totalament en occitan e en posar dins lo repertograveri musical popular occitan Per aquograve es estat acusat de plagiat per Grimm que li reprogravecha una semblanccedila amb lrsquoOpeacutera de Frontignan (1678) de Denis Fizes redigit en occitan Pasmens lrsquoopegravera fa miranda a la cort coma en proviacutencia Es al moment de sa traduccion en franceacutes que lo public srsquoen desvira Caldragrave esperar las annadas 1980 per sa re-creacion en dobertura de la primiegravera edicion del festenal Montpellier DanseAlara coregrafiat per Dominique Bagouet figura de la nograveva danccedila francesa Daphnis e Alcimadure
met encara un cogravep lo patrimograveni occitan al servici de la creacion contemporanegraveaPer ne saber mai sus Daphnis et Alcimaduree descobrir drsquoautras opegraveras occitanas www occitanicaeuopera
Edicion originala de la particion de Daphnis et Alcimadure Jean-Joseph Cassaneacutea de Mondonville Daphnis et Alcimadure pastorale languedocienne deacutedieacutee agrave Madame la Dauphine Repreacutesenteacutee agrave Fontainebleau devant leurs Majesteacutes les 29 octobre 4 novembre 1754 et par lrsquoAcadeacutemie royale de musique le 5 janvier 1755 Paris Bayard Vernadeacute 1755Coll CIRDOgraveC-Mediategraveca occitana aquisicion 2016
Lo Diari ndash 11
Qualques annadas apregravep la Querelle des Anciens et des Modernes lo mitan musical franceacutes srsquoanima per una nograveva controvegraversia la Querelle des Bouffons qursquoopausa los defensors de la musica francesa e los de la dobertura del mond musical que vogravelon italianizar lrsquoopegravera franceacutes Sens o saber amb Daphnis et Alcimadure Mondonville capita de conciliar los dos partits
Amb sa fograverma classica que respegravecta las regraveglas de la musica franceacutes Daphnis et Alcimadure contenta los partisans de lrsquoopegravera francesa De lor costat los tenents de lrsquoopegravera italian lausan la musicalitat de lrsquooccitan mai prograveche de lrsquoitalian e que permet una mai granda libertat drsquointerpretacion En mai Mondonville dona a sos interpregravets la mai larga libertat puegravei qursquoadapta lo tegravexte de lrsquoopegravera als dialegravectes occitans de totes los cantaires lengadocian gascon coma provenccedilal servisson lrsquointriga
12 ndash Lo Diari
Papagrave Gahugraves
Rescontre
Enfin 3 ans apregraves laquo Lo Virolet raquo eth grop de rock-punk occitan Papagrave Gahuacutes que sorteish eth sueacute dusau album entitolat laquo Calhavari raquo Un cogravep aver drin virat de pertot de Tarba entiograve Sirograves e de Rodeacutes entiograve Agedeth que decidegraven dentrar en estudiograve entagrave i enregistrar-i un navegraveth disc Entagrave ne saber mes quavem eth plaser dencontrar a Renaud Lassala eth navegraveth guitarrista dau grop gascon
Adiu Renaud ens pogravedes diacuteder quauques mots sus tu e presentar eth grop Papagrave Gahuacutes Adiu Quem hegraveci Renaud sui lo guitariste de Papagrave Gahuacutes despuish 2014 Quegravem un grop de rock influenccedilat preu punk laquo primari raquo de les annadas 1977 dinc a 1990 Quegravem quate (bateria baisha guitarra e cant) Que cagraventam en gascon e un chicogravet en franceacutes
Papagrave Gahuacutes qursquoei a lrsquoencogravep un grop radicau rebelle e punk e tanben un grop estacat au territograveri Drsquoaon ersquovs vieacute aqueth ligam hogravert dab la tegraverra e quin srsquoexprimeish ena vogravesta musica Qursquoegravem tot quate hogravert estacats au nograveste territograveri nadau Gino Mickey e Silvan a la Bigograverra jo a les Lanas Qursquoi am creishut e que nsrsquoam hargat ua cultura dessuacutes Donc adara atau com hogravert
Lo Diari ndash 13
de gegravents de le nogravesta generacion qursquoegravem un mescladiacutes de cultura mondialisada (grana influenccedila anglo-saxogravena en le musica) e drsquoidentitat locau Donc ne hegravem ni aus Americans ni aus Gascons laquo megrave gascon que mogravers raquo que viacutevem le nogravesta cultura drsquoun biaish descomplexat Lo ligam hogravert a le tegraverra que srsquoi torna trobar en los samples tots extregraveits de collectatges nogravestes (sonque quauques excepcions) dab locutors natius deu gascon Que balha com ua autenticitat au nograveste perpaus
Quin definireacutes la musica de Papagrave Gahuacutes sus aqueth darregraver album E i a ua evolucion despuish eth permegraver album Que diriacute qursquoes rograveck dab influenccedilas punk Apregraves jo suu permegraver album nrsquoi egraveri pas mes quersquom sembla qursquoi a ua evolucion Quersquom sembla estar megrave rock belegraveu megrave escur tanben shens de desbrombar lo costat amusiu Los tegravextes que son tanben megrave pregonds qursquoexprimen ua realitat un constat sus un mond dont es a cambiar Mes qursquoam volut har un disc vivant shens de nes interdiacuteser cantas megrave leugegraveiras un disc vivant percegrave digun nrsquoes pas enmalit 365 jorns sus 365 nrsquoes pas desconaire 365 jorns sus 365 nrsquoes pas pessimiste tostemps o veit tot en rogravesa a tot vira codic Lrsquoevolucion tanben que seragrave en los samples e en le soa utilisacion lo disc qursquoes com ua sola grana canta dont srsquoestanca pas jamegrave e los samples que hegraven lo ligam dab tot Quersquous am utilisats megrave pregonament dab megrave de puishenccedila artistica Ne son pas aquiacute entagrave ondrar queacute Que nrsquoi a samples sersquous vograveletz entegravener que ves vatz caler escotar lo disc en sancegraver
Laguens lalbum que vieacute que i auragrave ua canccedilon tota en franceacutes Lhegraveu la canccedilon mes punk E i a ua explicacion ad aquera causida Vertat em pensi tanben ques le megrave punk Ne segravei pas trogravep perqueacute se hadot atau en franceacutes Aquograve lo Silvan bat diu saber megrave plan que jo Mes quegravera belegraveu entagrave escopir a le faccedila deu monde laquo Giscard ves chapa megrave de 2 millions deuros per an raquo en le lenga de le Republica
Laguens daus albums de Papagrave Gahuacutes que senten ua atencion tota particulara a la lenga la sua autenticitat la sua qualitat Daon e vieacute aquera volentat Quegraven atz segravega-traucat lo peiacutes com am hegraveit Silvan e jo en hadents collegravectas quegraven atz enregistrat centenats de gegravents en le soa lenga mairau aunestament ne pogravedetz pas preacutener le question de le lenga com qui sen fot Aqueth monde que vsan dat ua paraula rica quevs cau tornar har soar aquesta lenga dab arrespegravect e dignitat Au mensh quensagravejam dat har atau
E veges un ligam entre la vogravesta musica harta de radicalitat e la causida de la lenga Bon dejagrave de har rograveck en ogravec ques ua causida radicau percegrave quarriacutebatz enqueth paradogravexe que cagraventatz en le lenga deu peiacutes mes le maja partida deu monde nev comprenen pas megrave Donc diacuteser laquo sen foacutetem que contuacutenham quegravem daciacute e quat vogravelem har atau e sonquatau raquo nes pas quauquarren de comun Quegravem gegravents ccedilam par autentics que ne chicanan pas alavetz que liugraveram lo dequograve dun sol trograveccedil Quegravem atau Com lensemble daus grops punks la vogravesta musica que pograverta ua energia plan vegedera en concegravert Ei ua dificultat entagrave vosauts a lora denregistrar Disem quam jogat un chic mens viste e que segravem aplicats Apregraves non lo qui pogravet jogar a huec que pogravet jogar a plaser Lo contrari nes pas forccediladament vrai
E i a un recepcion particulara dau public de musica rock-punk quan es vei arribar en concegravert un grop qui canta en occitan Qui a duas recepcions Gegravents dont son hogravert contegravents dentegravener a cantar en occitan e dauts que nes vinen veacuteder entagrave diacuteser laquo la musique est super mais on comprend pas les paroles raquo Alavetz jo queus demandi perqueacute ne van pas diacuteser aus grops franceacutes que cantan en angleacutes laquo On comprend pas les paroles raquo Le prograveva quexista totun encoegravera ua cegraverta diglossia dab les lengas ditas minoritagraverias Mes aquograve rai Les reaccions que son tostemps positivas E megrave que megrave lo public ques contegravent de veacuteder un grop ques devertiacutes que descona que comunica dab le gegravent que sauta que crida que trauca lempont que hegraven cagraveder los micrograves ques pegraverden les baguetas lo mediatograver les paraulas les nogravetas e que sen arrid Que pograveden diacuteser que Papagrave Gahuacutes en live ques un estorbilh mes un estorbilh que ne jogravega pas trogravep mau Quegravem un grop de rograveck permegraver queacute
SP
Lrsquoalbum laquo Calhari raquo qursquoei en venta sus eth site internet de Papagrave Gahuacutes papagahuscom
14 ndash Lo Diari
Se no avetz james entenut o leijut laquo EDS CRIDS raquo de Filadegravelfa de Gegraverda au mens escotatz aqueste laquo Donc quenze manca entre autas causas Ed noste vielh laquo Tograveca-i se gauzas raquo Queu nos cau prene de lont sieacute Tant qua morigrave morigrave per vive E Diu-bibann Venga quarribe Tostems Gascos Oeacute coma hieacute raquo Quin crit quin buf quin vam quin estrambograverd Ath eguau deths Camelat e Simin Palay era Dauna de Bigograverra que fegrave era granor deth Felibritge de Gasconha mes daver finit per aimar Maurras e tanplan Peacutetain que li ei tengut rigor Quaurian totun de li egravester reconeishents eths occitanistes no seria que pramor daqueri tres quei era era sola quadoptegravec ja lin costegravesse era grafia novegravela que Privat atau la poguegravec editar No sabi cap se nos podem imaginar coma cau ccedilograve que representegravec era Filadegravelfa de Gegraverda ena Occitania deth siegraveu tems de Baudean (65) e Banhegraveras de Bigograverra duscas a Malhana en passant per Bordegraveu Marselha e encara per finir Tolosa en 1950 triomfalament onorada peths Jogravecs Floraus e totas eras vilas petitas e granas on se tenguegraveren felibrejadas que daunejava quegravera regraveina arcuelhuda per herregraveras de monde celebrada peths mes grans eth Mistral en prumegraver Eras hadas ath siegraveu bregraveccedil quavian dat tots eths dons beutat cograver esperit e quan escriveragrave ua epopegraveia ara Bernadeta que pensi que de ua auta maniegravera quauragrave en cap era siegraveva destinada de uelhegravera de Banios venguda figura felibrenca sense paregravelha Mes de tots onorada aimada celebrada tostemps questaragrave deth villatjogravet siegraveu e que magrada de fegraver-vos descobrir un libe plan estonant dera laquo EUX raquo a prononciar laquo Eusses raquo benlegraveu coma sen amusa ara prumegravera paja un libe on fegrave eth portregravet plen damor e dumor deths laquo originaus raquo qua coneishuts a Gegraverda-en-Bigograverra libe qua volut o quei estada forccedilada descriacutever en franceacutes mes un franceacutes plan espeacutes de mots
gascons totun e de contes e cantas deth paiacutes ena lenga laquo Or agrave Gerde-en-Bigorre en signe de beacuteneacutediction du ciel il y avait en ce temps-lagrave quatorze simples cest-agrave-dire autant de poegravetes et deux fois plus de sages quen Helleacutenie au temps des Muses et des dieux raquo [] laquo EUX ce sont les maicirctres profonds les instructeurs silencieux et doux de mon enfance agrave qui je dois ce que je sais si je sais quelque chose et ce que je suis si je suis quelquun EUX ce sont les pauvres patients les simples illumineacutes qui ont fait la renommeacutee de mon village qui sappelle le VILLAGE-des-SIMPLES agrave cause deux que les imbeacuteciles prenaient pour des creacutetins raquo laquo Simple raquo quei laquo pegravec raquo en ccedilograve noste e que navem coneishut laquo pegravecs raquo coma les disian dont seragrave fegravet eth laquo Joan lo Pegravec raquo dera literatura plan mes malin queths pretenduts sapients Aciacute donc condats que son a plaser Hi-tyograven eth mes popular dit laquo Fils-du-ciel raquo adobaire de banastas de tistalhs de bascograveias e quogravem fasia danccedilar e cantar ath pont laquo des Rubans raquo pueish eth Catala dont era mission sus tegraverra egravera de prediacuteser eth temps pueish eth Trufon que cridava en crescendo tres laquo adichats raquo quavian eth poder de guarir eths maus deths negravervis e tanplan eth laquo mau dera tegraverra raquo e en seguir Poupoune eth remolaire broish e Labegravele violonaire ath clar de lua pueish daunas coma era Tette que mendicava en breccedilar un gatogravet laquo Teta at sue nano que canta nino Ed nano de Teta quei aqueste mino raquo e Touyou que soenhava eths cocuts e eras gelosas dab moscas o pesolhs embroishats e Nota-la fileuse que saludava eths toristes dun laquo Adichat yent begravestia raquo e que la remerciavan Que marregravesti quen i a quatorze E eths a vier quan dret a longa istoegravera cadun quauratz plaser a descobrir e que son tota era vida dun temps vielh mes viu vivent cargat de totas eras costumas istoegraveras faiccedilons de fegraver e de diacuteser qua enregistradas era Filadegravelfa e que nos liura en omatge aths dits pegravecs que son era sau dua tegraverra
Miquegraveu Pujogravel ref _ETHS CRIDS ed PRIVAT 1931 e laquo EUX raquo idem 1933
laquo EUX raquo DE FILADELFA DE GERDA
Drsquoescart e de talvegravera
Lo Diari ndash 21
La literatura fenegravestra dobegraverta sus lrsquoautre e lrsquoendacogravem mai
Los libres de lenfagravencia de ladolesceacutencia de ccedilograve intime los qursquoan marcat nogravestras experieacutencias de vida son indissociables de nogravestras istograverias familialas e de nogravestres percorses personals de nogravestres eiretatges e de nogravestres rencontres de nogravestras experieacutencias de le dobertura a lrsquoautre e a lrsquoendacogravem mai Los lectors son convidats a partejar aqueles moments qursquoan marcat lor descobegraverta del monde e que sovent lor an permeacutes de se reapropriar lor progravepria culturaEs aquograve que vogravel metre al lum lo CIRDOgraveC al moment drsquoaquesta primiegravera edicion de la Nuegravech de la lectura Quinas lecturas per quinas descobegravertas del monde Quinas escrituras vos an fait viatjar
Venegravetz partejar vogravestra experieacutencia de viatge en lectura dont que siatz Per aquograve vos sufiacutes de mandar lrsquoextrait drsquoun libre que vos a marcat sul tegravema de la dobertura al monde a las culturas a lrsquoexperieacutencia de lrsquoalteritat quina que siaacute la lenga drsquoescritura o de lectura de lrsquoogravebra Lrsquoacompanhatz drsquoun pichon testimoniatge personal per donar enveja de lo legir e lo torn es jogat Nos podegravetz mandar vogravestras contribucions siaacute diregravectament per mail a viatge-immobilcirdocfr siaacute sus la pagina facebook httpswwwfacebookcomLoviatgeimmobil
La literatura vector del dialograveg de las culturas
A lrsquoocasion de la primiegravera Nuegravech de la lectura organizada dins la Franccedila tota en geniegraver que ven lo CIRDOgraveC lanccedila una campanha participativa sul tegravema dels libres que nos an dobegraverts al monde Punt magraveger de lrsquooperacion la mediategraveca interregionala occitana organizaragrave lo 14 de geniegraver de 2017 una granda velhada intitulada laquo Viatge immobil raquo placcedilada jol signe del partatge de las lengas e de las literaturas e de la descobegraverta de lrsquoautre
Dossiegraver
22 ndash Lo Diari
In linguae occitanae mundi lo monde vist per la literatura occitana
La literatura occitana una literatura regionalista que lo sol orizont ne seriaacute son terrador drsquoorigina Lo prejutjat es tenaccedil quitament se los escrivans occitans an pas quitat de contar lo mondeDe lrsquoEdat Mejana a nogravestres jorns de lrsquoOrient somiat dels trobadors als escrivans viatjaires actuals la literatura occitana a pas jamai daissat de dire lo monde a travegravers lo prisme de sa situacion de caireforc entre Eurogravepa e Mediterranegravea que nrsquoa fach una de las lengas de passatge de las mitologias drsquoOrient cap als imaginaris literaris drsquoEurogravepaAlem Surre-Garcia bon coneisseire dels passatges Orient-Occident traccedila regularament lo camin de la fabla a travegravers los continents e los millenis de fablas indianas de Bidpaiuml que viran e reviran dins la Pegraversa de Kalicircla wa Dimna en arabi amb Ibn al-Muqaffa qursquoacogravesta Eurogravepa per la brilhanta civilizacion
drsquoAl-Andalus tegraverra drsquoescambis feconds entre monde arabi e monde crestian Sus la peninsula iberica Pierre Alphonse e Ramon Llull compilan adaptan srsquoaproprian la fabla dels animals que raconta los ogravemes Puegravei passa los Pirenegraveus ont lo trobador Arnaud de Carcassegraves compausa las Nogravevas del Papagaiuml
Aquesta nuegravech de la lectura seragrave una novegravela ocasion de descobrir lo monde a travegravers lrsquoagach dels autors occitans totas epogravecas confondudas De lrsquolaquo amor de luegravenh raquo de Jaufre Rudegravel a las Nomadas drsquoAnna Regord cossiacute los autors occitans nos an fach viatjar amb lors racontes Quin agach pogravertan sul monde Gragravecias al roman la poesia la novegravela certans drsquoentre eles nos an entraiumlnats dins de luogravecs visitats o somiats que veirem benlegraveu pas jamai
Dins Nomadas (IEO edicions 2008) Anna Regord nos fa descobrir lo desegravert e sos abitants Son raconte es lo drsquoun viatge e drsquoun rencontre amb un pograveble nomada mas tanben un autre univegravers un environament ostile mas vivent La descobegraverta de lrsquoautre de lrsquoendacogravem mai de la vida quotidiana e de las costumas son al cograver drsquoaqueste obratge
laquo Gegravestes mimicas paraulas mescladas tantes mejans de se dubrir a ccedilograve desconegut cap de lengatge inaccessible Ni mai empaches ni mai embolhs se trapan pas dins cap de lenga srsquoencavan sonque dins lo cograver dels ogravemes barrats E quand me pren de canturlejar Friacutea sul drsquoabograverd estonada me faragrave legraveu lo respons pro que la pregravegue un pauc Aital quo una quora lrsquoautra caduna nogravestra lenga butam de canccedilonetas dusca a mesclar las voses dins una cantadissa de repics malsegurs e rires mai que pus raquo
laquo Me soi dit seriaacute aisit de virar e de far lo torn del monde raquo
La longue route de Bernard Moitessier legida per Isabelle Franccedilois meteira en scegravena comediana viatjaira
Quant i a 4 ans drsquoaquograve ai traversat lrsquoAtlantic sus mon bategraveu ai legit un pauc totes los navigadors mas per ieu lo que mrsquoa lo pus marcat egravera lo Moitessier Dins aqueste librogravet nos conta sa primiegravera corsa a lrsquoentorn del monde en solitari (qursquoegravera de tot biais la primiegravera sens tota la tecnologia qursquoan en aqueste moment) Son viatge en dedins e en defogravera egraveri ieu a lrsquoalba de faire ma traversada de lrsquoAtlantic e podiaacutei pas mrsquoimaginar perque el quant la corsa egravera acabada a contunhat a pas volgut las onors a getat de botelhas a la mar per dire sa decision contunhar de navegar apregravep tantes meses passats en mar e a fait un torn del monde de maiAviaacute escrit a sa dogravena perdon mai soi trogravep ben dins mon ritme dins mon alenE quand ieu apregravep 2 meses de mar apregravep una pausa als Accedilograveres quand egravera lrsquoora de dintrar en Mediterranegravea per rejoacutenher lrsquoostal soi arribada a Gibartar e aquiacute me soi dit seriaacute aisit de virar e de faire lo torn del monde ai pas agut lo coratge egraveri pas soleta sus lo bategraveu mas ai compres mai que mai lo Moitessier
La Longue Route (Arthaud 1971) de Bernard Moitessier es lo raconte autobiografic de son periple pendent la primiegravera corsa del Golden Globe Challenge torn del monde a la vela en solitari e sens escala en 1968 En passant lo Cap de Bona Esperanccedila sul camin del retorn cap a Eurogravepa mentre qursquoes a mand de remportar la corsa catapulta amb lajuda duna fonda un messatge sus un cargo laquo Contunhi sens escala cap a las illas del Pacific perque soi uroacutes en mar e benlegraveu tanben per me salvar lrsquoanma raquo
Vos tanben partejatz vogravestras experieacutencias de lectura sus httpswwwfacebookcomLoviatgeimmobil
Lo Diari ndash 23
Elogravegi de la traduccion
Se certans an fach lo viatge o lrsquoan somiat e nos an permeacutes a nautres tanben de lo menar per lors racontes drsquoautres an decidit de nos far tastar los plasers drsquoautras literaturas amb la traduccionAqueste cogravep los autors fan pas mai los viatges mas son las lengas que srsquoescagravembian Alara es un cogravep de mai question de partatge Lo decograver es plantat lrsquoistograveria es racontada los paiumlsatges descriches las odors lrsquoambianccedila tot i es e poiriam
pas far melhor rai Los traductors intervenon per o melhor comprene e ne poder sasir lrsquoesseacutencia Nrsquoes atal pels tractats de medecina drsquoAlbucasis dels quatrins drsquoOmar Khayyam dels racontes drsquoAndreacute Brink del Romancero gitano de Federico Garcia Lorca o de lrsquounivegravers fantastic drsquoHoward Phillips Lovecraft
Portulan - Itinerari en Orient raconte de viatge en dos volums de Roland Peacutecout Aqueles dos libres pareguts en 1978 e 1980 racontan los viatges de lrsquoautor en Afganistan pel primiegraver en 1971 e 1974 e de delagrave cap a Iacutendia e lo Nepal pel segond qualques annadas pus tard Una novegravela edicion revista per lrsquoautor dels dos obratges en un sol volum a vist lo jorn en 2013 a las edicions Vent Terral Luegravenh del jornal de bograverd o de la cronica mai prograveche de la progravesa poetica nos i fa descobrir los paiumlsatges los rencontres los caminaments
A lrsquoocasion de la primiegravera Nuegravech de la lectura lo 14 de geniegraver que ven de 18h a 22h long drsquouna serada dedicada al laquo Viatge immobil Voyage immobile raquo lo CIRDOgraveC ndash Mediategraveca occitana se transformaragrave en grand salon de lectura babelian ont cadun poiragrave causir son environament son espaci sa posicion per partir en viatge drsquoun continent drsquouna lenga drsquoun tegravexte a lrsquoautre Dedicada al plaser de lrsquoimaginari del viatge literari e del rencontre de lrsquoautre aquesta serada seragrave organizada amb un ensemble de partenaris locals coma de lrsquoespaci occitan implicats dins lo dialograveg de las culturas e tanben amb los diferents actors de la cadena regionala del libre Lecturas contes intervencions musicalas en franceacutes en occitan e dins fograverccedila lengas mai se succediragraven per que cadun pogravesca trobar son compte dins aquela serada drsquoescambis
e de viatges sens que calga quitar las installacions de la mediategraveca Aquesta Nuegravech de la lectura seragrave lo moment de viure o reviure de partejar en tot cas aqueles moments drsquoevasions literagraverias sens qursquoaja calgut se desplaccedilar drsquoaiciacuteEn tota convivialitat se legiragrave escambiaragrave somiaragrave de lrsquoendacogravem mai dels escrivans a lrsquoentorn dels rites de celebracion del partatge e de la porositat de las culturas long drsquouna ceremonia del tegrave universala del Japon al Magregraveb en passant pel tea-time britanic e los rituals de las velhadas occitanas que celegravebran lrsquoart de lrsquooralitat
laquo Tu e mai elei voudriatz ben escambiar lrsquoespitalitat de la rota Una estrategia complicada debana sei rusas per triomfar dei leis de la retenenccedila e de la discrecion Drsquounei srsquoavesinan un pauc te fan la saludada ambeacute la man sus lo cograver Tu pariegraver e senhalas lo fuogravec coma ton tibanegraveu Per un cogravep siaacutes tu lo convidaire An lrsquoexcusa de trsquoadurre un melon as lrsquoexcusa de li ofrir lrsquoegraverba ont siaacutes estalat melhora que lrsquoermagraves ont an laissat la maquina Un melon es legraveu retalhat Denegas que siaacutes convidaire e prepausas un peis a mitat crus encara sus lo magre dau fuogravec Son detz que srsquoesparpalhan per lei cogravelas e legraveu fach venon sabentament crosar sus lo fogau de morcegraveus de lenha blanca acampada aquiacute ont cresiaacutes que creissiaacute ren que la pegraveiraAlara srsquoengimbra la fegravesta sembla-simpla dau partatge raquo
Peacutecout Roland Portulan - Itinerari en Orient Vent Terral 2013
Programa
24 ndash Lo Diari
Tristan Tzara(1896 - 1963)
Le 5 de febriegraver de 1916 amb Richard Huelsenbeck2 balhan naissenccedila a DADA que vendragrave amb la redaccion de son Sept Manifestes Dada un movement internacional literari e artistic Una galariaacute DADA es dubegraverta Tzara i balha confereacutencias sus lrsquoart nouveau e lrsquoart abstrai Una revista DADA es creada e coneisseragrave una difusion importanta a lrsquointernacionala Tzara nrsquoescriuragrave les primiegravers tegravextes bull La premiegravere aventure ceacuteleste
de M Antipyrine (1916) bull Vingt-cinq poegravemes (1918) bull Sept Manifestes Dada bull (1916 ndash 1924)
Aquograve dit se le movement DADA es plan conegut als Estats-Units en Eurogravepa e mai encara en Franccedila Tzara es un pauc mens conegut En 1919 Tristan Tzara rejunta Paris ont comenccedila a trebalhar per una de las revistas Dada p a r i s e n c a laquo L i t t e r a t u r e raquo encoratjat per artistas joves que se sonan Andreacute Breton Louis Aragon Philippe Soupault Paul Eluard En 1920 torna rescontrar Francis Picabia3 un segond cogravep e amb cal entretenguegravet una correspondeacutencia dempuegravei de
1915 Amassa se lanccedilan dins diversas activitats (literagraverias artisticas esporivas) qursquoan per per tograveca de tustar le public e vogravelon destruir las structuras tradicionalas del lengatge
En 1921 les dadaiumlstas organisan le procegraves (factici) de Maurice Barregraves4 acusat de laquocrime contre la sucircreteacute de lrsquoespritraquo presidit per Andreacute Breton Tzara se retrograveba amassa les testimogravenis Aquesta manifestacion a lrsquoeissida de quala Barregraves seragrave simbolicament condemnat a vint ans drsquoogravebras forccediladas es a lrsquoorigina de la dislocacion de DADA mantuns participants Tzara le primiegraver refusant tota forma de justiacutecia quitament organizada per DADAApregravep le procegraves constituiragraven diferents movements bull les dadaiumlstes (TZARA) bull les surreacutealistes (BRETON
SOUPAULT) bull les anti-dadaiumlstes bull anti-surreacutealistes (PICABIA)
En 1929 integravegra le movement surrealista quin dins le lanccedil dadaiumlsta lausa lrsquoanti-borgesiaacute lrsquoanti-nacionalisma e la provocacion consiroacutes drsquoagir sus la societat si que
DADA al Cabaret Voltaire
Zurich 1915 La guegraverra ccedilograve mai violenta que monde coneguegravet fins ala enragravebia Al miegraveg drsquoaqueste massacre sagnoacutes al cuograver drsquouna joinesa europenca revoltada al Cabaret Voltaire1 un movement novegravel ven de nagraveisser Va defiar la guegraverra remetre en causa totas las convencions e contrariantas ideologicas esteticas e politicas crear una ruptura radicala amb tota la Literatura e lrsquoArt que precediscanA son cap un jove romaneacutes de 20 ans Tristan Tzara
Lo Diari ndash 25
non sus individuacute sens tombar dins lrsquoembrigadament Tzara consacra son temps a la reconciliacion entre surrealisma e marxisma Aderiacutes al Partit Comunista Franceacutes en 1936 al quitar le Movement Surrealista
Pendent la Segonda Guegraverra Mondiala junta la Resistencia Es drsquoaquel periogravede que data son interegraves per la lenga drsquoogravec A tolosa a la fin de la Guegraverra presidiacutes le Centre dels intellectuals dirigiacutes lrsquolaquo Eacutemission litteacuteraire de la Reacutesistance raquo a Radio-Toulouse e contribuiacutes a la fondacion de lrsquoInstitut drsquoEstudis Occitan Tzara elabogravera un projegravecte vertadiegraver de centre cultural Prepausa la mesa en placcedila drsquouna bibliotegraveca occitana drsquoEstat amb una publicacion regulara dels classics de la lenga drsquoogravec ccedilograve qursquoes encara uegravei una de las missions centralas de la Federacion dels IEO De 1946 a 1963 srsquoengatja dins divegraversas revistas literagraverias e publica vagraverias de sons poegravemas acumulats pendent
pendent la Guegraverra tanben estudis e criticas (Desnos Eacuteluard Picasso Rimbaud) Sons engatjaments politics le raprogravecha dels umanistas muda progressivament cap a la poeumlsia lirica Sons poeumlmas revelan lrsquoangoissa de son arma pregravesa entre la revogravelta e esbalausiment en fagravecia de la tragegravedia quotidiana de la condicion umana Sas ogravebras de la maturitat son LrsquoHomme approximatif (1931) Parler seul (1950) e La Face inteacuterieure (1953) Dins sas ogravebras le lengatge anarquic dels mots mesclats del dadaiumlsme seragraven remplaccedilats per una lenga dificila mas umanisada
Daissa le Partit comunista en 1956 per protestar contra la repression sovietica de la revolucion ongresa En 1960 signa le Manifest des 1215 sul dreit de lrsquoinsomission pendent la guegraverra drsquoArgeria e pren le partit contra le colonialisme en Africa Tristan Tzara moriguegravet a Pariacutes le 25 de decembre de 1963
Se Tzara merita plan sa placcedila dins le memograveri notablament literagraveria es ccedilograve primiegraver merceacute a son trebalh de deconstruccion e de destruccion dels lengatges ategravestan sas ogravebras Enlagrave lor longevitat dubriguegraveron camins magravegers a lrsquoart contemporanegraveu e son etapas crucialas dins lrsquoIstograveria de lrsquoArt
PDG
Bibliografia
La Premiegravere Aventure ceacuteleste de Mr Antipyrine premiegravere eacutedition 1916 avec des bois graveacutes et colorieacutes par Marcel Janco reacuteeacuted 2005 Eacuteditions Dilecta
Vingt-cinq poegravemes 1918 reacuteeacuted 2006 Eacuteditions Dilecta
Sept manifestes Dada premiegravere eacutedition 1924 avec des dessins de Francis Picabia reacuteeacuted 2005 Eacuteditions Dilecta
LrsquoHomme approximatif 1931
Parler seul 1955
1- Dubegravert en 1916 a Zurich per le coble drsquoartistas Hugo Ball e Emmy Hennings acuegravelh de
joves artistas e escriveires amb la tograveca de crear un centre de divertiment artistica
2- Poegraveta escrivan e psiquiatre alemand
3- Pintre dessenhaire e escrivan franceacutes
4- Escrivan jornalista e nacionalista franceacutes
5- Movement intellectual franceacutes que dins un esperit libertagraveria e esquerrista defend
lrsquoindependeacutencia argerianaLa revista DADA
Parler Seul illustrat per Mirograve
26 ndash Lo Diari
Coma literari e ancian estudiant en Letras Modegravernas ai totjorn una certana malfisanccedila envegravers le tractament que la nogravestra epograveca resegraverva als tegravextes laquo petits raquo sovent butats als marges duna literatura que les jutja trogravep populars pas pro sabents o interessants Ogravem pensaragrave per exemple a las fablas de La Fontaine recitadas penosament e negraveciament per generacions de drollets que sespegraveran pas quanegravesson mai enlagrave que les dos o tres vegraverses de morala quand estudiants en Letras pogravedon consacrar oras a una sola Aquograversquos vertat per las Fables coma pels contes Ccedilaquelagrave laprogravecha condescendenta superficiala o de cograveps folclorista (al sens marrit del tegraverme) pausa problegravema drsquoautant que le succegraves en librariaacute se desmentiacutes pas al contrari Egravera doncas urgent de sinteressar seriosament e amb benvolenccedila a aquela question del conte ccedilograve que Contes dun deman acabat nos dona lescasenccedila perfiegraveita de far Una instruccion mai o mens inexistenta leacutesers limitats comunautats e familhas gropadas sarradas aqueste contegravext es indissociable de lrsquoatge daur del conte Dins le cercle de la velhada de la fegravesta de vilatge o simplament del fuogravec retrobam la primiegravera pegraveira del conte le contaire Ccedilograve que vesegravem uegravei coma tegravextes egraveran a la debuta istograverias oralas presas en carga per un contaire per lauditograveri dins una tradicion plurimillenagraveria Pensatz que LIlliade et LOdysseacutee comencegraveron atal Indispensable a lor conservacion la mesa a lescrit dels contes a coma inconvenient de les immobilizar e mai de les estofar Assegurada per dos contaires (Eacuteric Roulet e Nathalie Roulet-Casaucau) lescritura ven completar la natura primiegravera del conte sens la contrariar brica E mai vist que nos balhan accegraves a versions audio e mesas en musica (disponiblas en linha) Pas cap de posca sus aqueles contes laquo Eacutecrire en gascon agrave loreacutee du XIIe siegravecle est une gageure Cet ouvrage accompagne-t-il les derniers eacuteclats dune langue et dune culture milleacutenaire qui fut celle de lAquitaine jusquagrave nos jours ou se fait-il leacutecho dun nouvel avenir Ce sera au futur den deacutecider un futur qui pourrait bien alors ne pas sachever raquo anoacutencia la quatrena de cobertura Una posicion lucida
que sembla empachar tot encombrament per la question de la lenga La votz occitana le tegravexte bilinguumle la dubertura sus lautre sens se desdire I a aquiacute un pont entre iegraver e uegravei pont apelat per aquestes racontes nascuts dins aquela lenga nogravestra Aquograve dit vos inviti a far le tegravest vos tanben un conte fonciona tant en occitan coma en franceacutes Un bilinguumlisme que dona pas limpression que foguegravet arrancat al tegravexte contra son grat sembla pro rare en edicion per egravesser notat Enfin e benlegraveu subretot son racontes intelligents dins la mesura qursquoan quicogravem a diacuteser a nos diacuteser sus nosaus quicogravem a nos ensenhar per pauc que nos mostregravesson pro dubegraverts per les daissar nos ensenhar ccedilograve quan apregraves de la sapieacutencia populara es a dire de lexperieacutencia Vos conselhar le libre savegravetz drogravelles felens nebots e nebodas la causa es aisida Demogravera sens dobte necessari dins una epograveca ont leducacion civica e ciutadana (es a dire al viure amassa) cantan sovent tan clar que dunis pensan seriosament a recorrir a la casegraverna Aquograve dit me pogravedi pas desfar de lidegravea que segravem nautres ndashles adultesndash que navegravem lo mai besonh Es que segravem pas nosauts que corregravem apregravep laquo Lo secret deu bonurraquo Se le conte cegraverca a agradar e instruire (placere et docere pels puristas) es tant per ensenhar als pichons coma per explicar (desplegar en latin) als grands laquoLes grandes personnes ne comprennent jamais rien toutes seules et cest fatiguant pour les enfants de toujours et toujours leur donner des explicationsraquo Antoine de Saint-Exupeacutery Aviacutes doncas ni a pro de prene per se pels autres per se divertir per pensar per legir e per ausir dins aquela edicion dun trentenat de Contes dun deman acabat a comenccedilar segur pel plaser Aldric Hagegravege
Recobrar lesseacutencia del conte
Contes dun deman acabat ndash Contes dun futur acheveacuteEacuteric Roulet Nathalie Roulet-Casaucau et Jean-Michel RivetEacuteditions Sud-Ouest 2016180 paginas Edicion bilinguumla e contengut de telecargar1490 euro
Critic
Lo Diari ndash 27
TecnrsquoogravecLos sites participatius en occitan Mantun projegravecte sus internet son collaboratius es a dire que lo monde i pogravedon participar per li far prene drsquoample Lor avantatge es que sovent son multilinguumles e disponibles per las comunautats linguumlisticas que ne fan la demanda Aquiacute una oportunitat per las lengas de Franccedila drsquoegravesser presentas demest totas las autras sens a priori ni empacha Aqueles projegravecte presentan lrsquointeregraves de prepausar de contenguts variats en lenga occitana plan utils per los que se lrsquoaprenon e los que la transmeton
LrsquoEnciclopegravedia de la vida (en angleacutes Encyclopedia of Life EOL) es un projegravecte de bioenciclopegravedia collaborativa en linha LrsquoEnciclopegravedia contendragrave a tegraverme un article dedicat a cada espegravecia vegetala a animala coneguda illustrat de videgraveos de sons drsquoimatges de grafismes e de tegravextes provesits per drsquoexpegraverts Lrsquointerfagravecia es disponibla dins mantuna lenga e entre autras en occitanEn queacute podegravetz ajudar dins la ficha de cada espegravecia podegravetz apondre lo(s) nom(s) en occitan
Openstreetmap es un projegravecte internacional fondat en 2004 amb lrsquoobjectiu de crear una mapa liura del mond disponibla dins un maximum de lengas diferentasEn queacute podegravetz ajudar dins la mapa podegravetz apondre lo nom occitan de cada toponim
Jocondlab Lo site internet JocondeLab es la fruta drsquouna experimentacion conduita pel ministegraveri de la Cultura e de la Comunicacion A per tograveca de facilitar laccegraves a las ressorsas culturalas francesas amb de publics novegravels en desvolopant lofegraverta multilenga del ministegraveri de la Cultura e de la Comunicacion sens que siaacute necessari de revirar las donadas vist quaquestas trograveban lo sieu equivalent merceacute a Wikipegravedia Dona accegraves en 14 lengas dont lrsquooccitan a mai de 300 000 notiacutecias illustradas extraitas de Joconde catalograveg de las colleccions dels musegraveus de FranccedilaEn queacute podegravetz ajudar podegravetz descriure las ogravebras artisticas en occitan e completar o crear las fichas Wikipegravedia drsquoaquelas ogravebras
La Wikipegravedia occitana es una enciclopegravedia gratuita e liura de dreit que prepausa mai de 85 000 articles redigits en lenga occitanaEn queacute podegravetz ajudar podegravetz escriure drsquoarticles novegravels sus de tegravemas que mestrejatz o repassar e prepausar de correccions se vesegravetz causas que srsquoameritan drsquoi retrabalhar Tanben podegravetz completar los articles que vos semblan pas pro denses
Lo Wikiccionari es un projegravecte gratuit de diccionari multilinguumlisme escrit amb la collaboracion de totes dins mai de 700 lengasEn queacute podegravetz ajudar podegravetz prepausar de mots novegravels que i son pas encara o las variantas dins vogravestre parlar se i es pas
Rapegravel Per poder profechar dels sites internet dins lor version en ogravec reglatz lrsquooccitan coma lenga favorita dins los paramegravetres de vogravestre navigador Atal suls sites multilinguumles la version occitana vos apareisseragrave prioritagraveriament siquenon podegravetz passar al costat de tot ccedilograve quexistiacutes sens o saber
Cedric Valmary
28 ndash Lo Diari
TV
Podegravetz creire que la cogravela de Tegrave Veacute Ogravec fai pas coma leis aubres srsquoendormiacutes pas a lrsquoautomne De segur que contunha sei rodatges e montatges per realizar son emission setmaniera Cada cogravep que pogravet cubriacutes leis eveniments revelators de la cultura occitana Arts plasticas musicas fegravestas occitanas espograverts regionaus amai la mograveto apareisson Mas auregravetz benlegraveu remarcat una rubrica que torna ara a la fin de cada emission Lenga drsquoOgravecLengo drsquoo Entre tempsEntre temps cronica novelaEn partenariat amb lo CIRDOC Tegrave Veacute Ogravec consacra
quauquei minutas a una pichograveta cronica a la fin de cada emission Lo principi es de demandar a una dei personas presenta dins lrsquoemission de dire qual es lo mot occitan qursquoaima miegravelhs lo qursquoaima lo mens e de vos faire partejar son cogravep de cograver dau moment Aquiacute la sensibilitat lrsquoideologia lo biais de viure de cadun apareis Lrsquoemission e sa cronica se pogravedon retrobar sus lo site de Tegrave Veacute Ogravec sus la pagina drsquoacuegravelh a httpteveoce-monsitecompagesacuelhpresentationhtml
Tegrave Veacute Ogravec se bolega
Estagis de formacion
En mai deis emissions e dei captacions regularas Tegrave Veacute Ogravec realiza de formacions tant per drsquoestagiaris solets coma per de grops En octogravebre lrsquoestagi laquo Lenga e imatges raquo dau CFPO de Besiegravers se debanegravet dins Tarn au Centre de vacanccedilas La Vitarelle Una campanha que comenccedilava de prene lo daurat de la davalada de bogravescs prigonds de camins misterioacutes de begravestias bregraveu un luogravec de sogravemi per filmar e per parlar e aprene la lengaUn luogravec de tria una cogravela aculhenta dins lo Centre drsquoestagiaris motivats que parlavan occitan e egraveran curioacutes de tot aquograve permetegravet un trabalh ben ritmat e agradiuLei dos formators de Tegrave Veacute Ogravec aviaacuten per pregravetzfach de sensibilizar leis estagiaris a la presa de vistas e au montatge per realizar un documentari De segur que la formacion fuguegravet drsquoen primiegraver teorica (una miegraveg jornada) per parlar dau cadratge dei presas de vistas dei plans diferents de la causida de lrsquoangle per lo film doncas de ccedilograve que faliaacute filmar Lo biais drsquoentrevistar fuguegravet tanben evocatCada grop partiguegravet amb son materiau au rescontre dei luogravecs e dei gents drsquoentrevistar e nos retrobegraverem sus lo terren per metre dins lei
camescogravepis tot ccedilograve que faliaacute coma rushesComenccedilegravet puegravei lo trabalh pesuc de montatge que de segur srsquoacabariaacute pas dins lei quatre miegravegs jornadas drsquoestagi mas puegravei Lo trabalh en comun permetegravet de crear un scenari collectiu puegravei drsquoaprene lo biais de crear un titol e de lrsquoafichar drsquoun biais particular Venguegravet enfin la causida dei rushes de pegar copar trabalhar E fau ben saupre qursquouna minuta de film demanda sovent una ora de trabalh au montaire Es un vertadiegraver trabalh de dentelaira passionada Lo film seragrave projetat au Festenau Rescontre de Sant Gervasi(30) lo 4022017Un autre estagi de formacion diferent aculhiragrave un jove estudiant en decembre Se destina a un mestiegraver de lrsquoaudiograve visuau e Tegrave Veacute Ogravec partejaragrave volontiegravers amb el sei coneissenccedilas
Se volegravetz trobar de ressons de tot nogravetre trabalh es aquiacute que vos fau anar httpteveoce-monsitecom
Lisa Grograves Presidenta de Tegrave Veacute Ogravec
Lo Diari ndash 29
Diariscope
Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver
Setmanas occitanas del Vilafracant
Mes de febriegraver mogravestra Marcelle Delpastre e Angeacutela Duval
2 de febriegraver Vilafranca 20h30 Inauguracion del Festenal
19 de febriegraver Complibat 15h Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues
25 de febriegraver Cenac 21h Bal occitan amb Les Bouilleurs de son
Contrebande e Bassacada26 de febriegraver Glegraveisa de Cenac 15h
Concegravert polifonic amb Lo Barrut
Mogravestras filmes confereacutencias concegravertsPrograma complet e contactes de retrobar sus nogravestre
site
Le 28 de geniegraver La Dictada occitana
Es que cal encara presentar la Dictada Occitana Organizada de pertot le 28 de geniegraver es lrsquoescasenccedila de se retrobar per un drsquoun desfiacutes ludic a lrsquoentorn de la lenga Esitatz pas a contactar las associacions occitanas per saber ont e cossiacute participar
Del 2 de febriegraver al 28 de mai
Daniel Spoerri les dadas des deux Daniel
Daniel Spoerri membre fondator del Nouveau Reacutealisme investit las cavas dels Abattoirs Expausa un cabinet de curiositats entre sas ogravebras sa colleccion e la de lrsquoistorian
e artista Daniel Cordier
wwwlesabattoirsorgexpositionsautour-du-nouveau-realisme
30 ndash Lo Diari
7 de geniegraver Agach sus J Bodon 17h30 Albi Per J Vialaret President de lrsquoOstal J Bodon wwwcentre-occitan-rochegudeorg 13 de geniegraver Teatre Les Galejaires 20h30 Molins laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes Cercle Occitan deth Coserans ndash claudinerivere-souillaorangefr
Rencontre MusiciansDanccedilaires 21h La Caunha (31 - Ostau de lrsquoArtesanat) Serada de danccedilas tradicionaus (scegravena obegraverta) Cercle Occitan de Carbona amp deu Volvegravestre michelpeze0456orangefr 14 de geniegraver Confereacutencia a Albi Partenariat CCOA UPT a Champollion laquo Lrsquoautodafeacute de 1834 agrave lrsquoHocirctel Rochegude raquo wwwcentre-occitan-rochegudeorg Nuegravech de la lectura 18h a Besiegravers (CIRDOC) Granda velhada ldquoViatge immobilrdquo jol signe del partatge de las lengas de las literaturas e de la descobegraverta de lrsquoautre fabricaoccitanicaeu Musica 10h a Rampoacutes (46) Musica canta danccedila e serada occitana 10h a 17h Rescontres musicians e danccedilaires 14h a 17h Rescontre de danccedilaires 18h AG 21h bal occitan wwwamtpquercycom Del 18 al 21 de geniegraver Ivernalas de Cabardeacutes a Puegravegnautiegraver Espectacles contes sopar espectacle-teatre Info e inscripcions ndash ieo11ieo-ocorg 19 de geniegraver Cafegrave occitan
18h30 Salon de tegrave laquoEn forme de Graalraquo ( jos resegraverva) Amb lo Centre Occitan del Paiacutes Castreacutes COPC ndash azalaiswanadoofr 20 de geniegraver Projeccion-Confereacutencia 18h30 Pagravemias (Espaci occitan) laquoCamins de Compostegravelaraquo per Guy Reilles seguit drsquoun manja-dreit IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 21 de geniegraver Bal Vesprada e serada a Lacapegravela-Caogravers Talhiegravers de musica a lrsquoentorn dels coire puegravei bal wwwassociationlagranjacom Florant Mercadiegraver 20h30 Puegravegnautiegraver (11) laquoLes Contes du Placardraquo Teatre Les Galejaires 20h30 a Balmar laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 22 de geniegraver Vesprada occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la gara) Danccedilas teatre tirada pel Telethon Cercle Occitan drsquoEspaliu 24 de geniegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 1 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius Departamentals 26 de geniegraver La Mal Coiffeacutee 18h30 a Tolosa (Place Andreacute Abbal) Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver Setmanas occitanas del Vilafrancat Mogravestras filmes confereacutencias concegraverts Programa complet sus nogravestre site
GENIegraveR FEBRIegraveRAgenda
Lo Diari ndash 31
28 de geniegraver 20ena dictada occitana de pertot en Occitagravenia e en defogravera
Cocanha Vilafranca de Roergue IEO del Vilafrancat 0665399311
1egraver de febriegraver A la descobegraverta drsquouna ogravebra 18h a Rodeacutes (Ostal de las Associacions) La Banda Jaume Landiegraver IEO ndash A Tots 2015 Din-trada dubegraverta e gratuita IEO 12 ndash 05 65 68 18 75 4 de febriegraver Concegravert-Bal 21h Caogravers (Sala de las fegravestas Begoacutes) Amb le grop Canccedilons drsquoOgravec Participacion liura Cercle Occitan de Caogravers Begoacutes lajardieorangefr Festenau Rescontre de videgraveo amator de 13h30 a 19h St Gervasi (30) Films occitans e en occitan per lrsquoassociacion Rayons drsquooc e TegraveVeacuteOgravec (long mestratge lo di-menge a 14h) Gratuit teveoce-monsitecom
Goulamasrsquok 19h a Puegravegserguiegraver (34) Fegravesta de la sortida de lrsquoalbum (maison du peuple) 9 de febriegraver Cafegrave Ciutadan 18h30 La Garriga (81 - Ostal dels Joves ) laquo De queacute lrsquooccitan pogravet menar a la nogravestra societat raquo COPC ndash azalaiswanadoofr 11 de febriegraver Bal de la Caneta 20h30 a Vic sus Cegravera (15) Amb Herveacute Brotto amp Guillaume Lopez e Radio Tutti feat Barilla Sisters contactieo-cantalcom Serada contes CafrsquoCausse Assiegraver Serada contes amb Segravergi Irondegravela reissajimdocomcafeacute-associatif-caf-causse 14 de febriegraver Estrena de la mogravestra ldquoOccitan Occitaniardquo 18h a Carcassona (Archius departamentals)
Amb una prestacion musicala de Mans de Breish Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals 18 de febriegraver Bal catalan-occitan Caramauccedil cocsegalagmailcom19 de febriegraver Teatre 15h a Complibat Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues IEO del Vilafrancat 0665399311 Vesprada Occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la Gara) Cants dichas danccedilas del paiacutes e teatre Cercle IEO de Roegravergue-Naut Eric Fraj (solo) A Mossolens fasetz-la-lenga-cabardesover-blogcom 23 de febriegraver Presentacion de libre 19h Nimes (Caire drsquoogravec) La benda dessenhada laquoLes ignorantsraquo drsquoEtienne Davodeau Gratuit 24 de febriegraver Bal Occitan 20h30 a Montcuc (46) Iniciacion drogravelles seguit drsquoun bal dab los Pastourels Confereacutencia 14h30 Castras (Ostal de las associacions) Ramon Ginolhac laquoLes reacutevoltes populaires en Occitanieraquo (fr) Dintrada liura e gratuita COPC ndash azalaiswanadoofr
Bal Occitan 21h a Cenac Amb Les Bouilleurs de son Contrebande e Bassacada IEO del Vilafrancat 0665399311 28 de febriegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 2 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals
HAUTEEacuteMOTION
HAUTE-GARONNELUCHON-SUPERBAGNEgraveRES PEYRAGUDES LE MOURTIS BOURG DrsquoOUEIL
RCS
Toul
ouse
B 3
87 9
87 8
11 -
Creacute
dits
pho
tos
Get
tyIm
ages
tourismeHGhautegaronnetourismecom
C
M
J
CM
MJ
CJ
CMJ
N
CD31 tourisme hiver pyr mag 210x270pdf 1 09112016 1622
10 ndash Lo Diari
Tresaurs en lum amb lo CIRDOgraveC - Mediategraveca occitana
Dafnis e Alcimadura una opegravera occitana a la cort del rei
En plena mograveda dels grands motets barrogravecs un compositor decidiacutes de metre lrsquooccitan sul davant de la scegravena Lo 29 drsquooctobre de 1754 Daphnis et Alcimadure es la primiegravera opegravera occitana presentada davant la cort de Franccedila recampada a Fontainebleau
Nascut a Narbona Jean-Joseph Cassaneacutea de Mondonville (1711-1772) accediacutes en 1741 al tiacutetol de Jos Megravestre de Musica a la Capegravela reiala Conegut per sos grands motets coma lrsquoun dels mai grands compositors barrogravecs fa raionar la lenga e la cultura occitanas amb aquesta opegravera
En tot seguir lo modegravel classic de lrsquoopegravera pastorala alara de mograveda a la cort Mondonville conta las amors contrariadas del pastre Daphnis e de la jove Alcimadure Innograveva en redigir son opegravera totalament en occitan e en posar dins lo repertograveri musical popular occitan Per aquograve es estat acusat de plagiat per Grimm que li reprogravecha una semblanccedila amb lrsquoOpeacutera de Frontignan (1678) de Denis Fizes redigit en occitan Pasmens lrsquoopegravera fa miranda a la cort coma en proviacutencia Es al moment de sa traduccion en franceacutes que lo public srsquoen desvira Caldragrave esperar las annadas 1980 per sa re-creacion en dobertura de la primiegravera edicion del festenal Montpellier DanseAlara coregrafiat per Dominique Bagouet figura de la nograveva danccedila francesa Daphnis e Alcimadure
met encara un cogravep lo patrimograveni occitan al servici de la creacion contemporanegraveaPer ne saber mai sus Daphnis et Alcimaduree descobrir drsquoautras opegraveras occitanas www occitanicaeuopera
Edicion originala de la particion de Daphnis et Alcimadure Jean-Joseph Cassaneacutea de Mondonville Daphnis et Alcimadure pastorale languedocienne deacutedieacutee agrave Madame la Dauphine Repreacutesenteacutee agrave Fontainebleau devant leurs Majesteacutes les 29 octobre 4 novembre 1754 et par lrsquoAcadeacutemie royale de musique le 5 janvier 1755 Paris Bayard Vernadeacute 1755Coll CIRDOgraveC-Mediategraveca occitana aquisicion 2016
Lo Diari ndash 11
Qualques annadas apregravep la Querelle des Anciens et des Modernes lo mitan musical franceacutes srsquoanima per una nograveva controvegraversia la Querelle des Bouffons qursquoopausa los defensors de la musica francesa e los de la dobertura del mond musical que vogravelon italianizar lrsquoopegravera franceacutes Sens o saber amb Daphnis et Alcimadure Mondonville capita de conciliar los dos partits
Amb sa fograverma classica que respegravecta las regraveglas de la musica franceacutes Daphnis et Alcimadure contenta los partisans de lrsquoopegravera francesa De lor costat los tenents de lrsquoopegravera italian lausan la musicalitat de lrsquooccitan mai prograveche de lrsquoitalian e que permet una mai granda libertat drsquointerpretacion En mai Mondonville dona a sos interpregravets la mai larga libertat puegravei qursquoadapta lo tegravexte de lrsquoopegravera als dialegravectes occitans de totes los cantaires lengadocian gascon coma provenccedilal servisson lrsquointriga
12 ndash Lo Diari
Papagrave Gahugraves
Rescontre
Enfin 3 ans apregraves laquo Lo Virolet raquo eth grop de rock-punk occitan Papagrave Gahuacutes que sorteish eth sueacute dusau album entitolat laquo Calhavari raquo Un cogravep aver drin virat de pertot de Tarba entiograve Sirograves e de Rodeacutes entiograve Agedeth que decidegraven dentrar en estudiograve entagrave i enregistrar-i un navegraveth disc Entagrave ne saber mes quavem eth plaser dencontrar a Renaud Lassala eth navegraveth guitarrista dau grop gascon
Adiu Renaud ens pogravedes diacuteder quauques mots sus tu e presentar eth grop Papagrave Gahuacutes Adiu Quem hegraveci Renaud sui lo guitariste de Papagrave Gahuacutes despuish 2014 Quegravem un grop de rock influenccedilat preu punk laquo primari raquo de les annadas 1977 dinc a 1990 Quegravem quate (bateria baisha guitarra e cant) Que cagraventam en gascon e un chicogravet en franceacutes
Papagrave Gahuacutes qursquoei a lrsquoencogravep un grop radicau rebelle e punk e tanben un grop estacat au territograveri Drsquoaon ersquovs vieacute aqueth ligam hogravert dab la tegraverra e quin srsquoexprimeish ena vogravesta musica Qursquoegravem tot quate hogravert estacats au nograveste territograveri nadau Gino Mickey e Silvan a la Bigograverra jo a les Lanas Qursquoi am creishut e que nsrsquoam hargat ua cultura dessuacutes Donc adara atau com hogravert
Lo Diari ndash 13
de gegravents de le nogravesta generacion qursquoegravem un mescladiacutes de cultura mondialisada (grana influenccedila anglo-saxogravena en le musica) e drsquoidentitat locau Donc ne hegravem ni aus Americans ni aus Gascons laquo megrave gascon que mogravers raquo que viacutevem le nogravesta cultura drsquoun biaish descomplexat Lo ligam hogravert a le tegraverra que srsquoi torna trobar en los samples tots extregraveits de collectatges nogravestes (sonque quauques excepcions) dab locutors natius deu gascon Que balha com ua autenticitat au nograveste perpaus
Quin definireacutes la musica de Papagrave Gahuacutes sus aqueth darregraver album E i a ua evolucion despuish eth permegraver album Que diriacute qursquoes rograveck dab influenccedilas punk Apregraves jo suu permegraver album nrsquoi egraveri pas mes quersquom sembla qursquoi a ua evolucion Quersquom sembla estar megrave rock belegraveu megrave escur tanben shens de desbrombar lo costat amusiu Los tegravextes que son tanben megrave pregonds qursquoexprimen ua realitat un constat sus un mond dont es a cambiar Mes qursquoam volut har un disc vivant shens de nes interdiacuteser cantas megrave leugegraveiras un disc vivant percegrave digun nrsquoes pas enmalit 365 jorns sus 365 nrsquoes pas desconaire 365 jorns sus 365 nrsquoes pas pessimiste tostemps o veit tot en rogravesa a tot vira codic Lrsquoevolucion tanben que seragrave en los samples e en le soa utilisacion lo disc qursquoes com ua sola grana canta dont srsquoestanca pas jamegrave e los samples que hegraven lo ligam dab tot Quersquous am utilisats megrave pregonament dab megrave de puishenccedila artistica Ne son pas aquiacute entagrave ondrar queacute Que nrsquoi a samples sersquous vograveletz entegravener que ves vatz caler escotar lo disc en sancegraver
Laguens lalbum que vieacute que i auragrave ua canccedilon tota en franceacutes Lhegraveu la canccedilon mes punk E i a ua explicacion ad aquera causida Vertat em pensi tanben ques le megrave punk Ne segravei pas trogravep perqueacute se hadot atau en franceacutes Aquograve lo Silvan bat diu saber megrave plan que jo Mes quegravera belegraveu entagrave escopir a le faccedila deu monde laquo Giscard ves chapa megrave de 2 millions deuros per an raquo en le lenga de le Republica
Laguens daus albums de Papagrave Gahuacutes que senten ua atencion tota particulara a la lenga la sua autenticitat la sua qualitat Daon e vieacute aquera volentat Quegraven atz segravega-traucat lo peiacutes com am hegraveit Silvan e jo en hadents collegravectas quegraven atz enregistrat centenats de gegravents en le soa lenga mairau aunestament ne pogravedetz pas preacutener le question de le lenga com qui sen fot Aqueth monde que vsan dat ua paraula rica quevs cau tornar har soar aquesta lenga dab arrespegravect e dignitat Au mensh quensagravejam dat har atau
E veges un ligam entre la vogravesta musica harta de radicalitat e la causida de la lenga Bon dejagrave de har rograveck en ogravec ques ua causida radicau percegrave quarriacutebatz enqueth paradogravexe que cagraventatz en le lenga deu peiacutes mes le maja partida deu monde nev comprenen pas megrave Donc diacuteser laquo sen foacutetem que contuacutenham quegravem daciacute e quat vogravelem har atau e sonquatau raquo nes pas quauquarren de comun Quegravem gegravents ccedilam par autentics que ne chicanan pas alavetz que liugraveram lo dequograve dun sol trograveccedil Quegravem atau Com lensemble daus grops punks la vogravesta musica que pograverta ua energia plan vegedera en concegravert Ei ua dificultat entagrave vosauts a lora denregistrar Disem quam jogat un chic mens viste e que segravem aplicats Apregraves non lo qui pogravet jogar a huec que pogravet jogar a plaser Lo contrari nes pas forccediladament vrai
E i a un recepcion particulara dau public de musica rock-punk quan es vei arribar en concegravert un grop qui canta en occitan Qui a duas recepcions Gegravents dont son hogravert contegravents dentegravener a cantar en occitan e dauts que nes vinen veacuteder entagrave diacuteser laquo la musique est super mais on comprend pas les paroles raquo Alavetz jo queus demandi perqueacute ne van pas diacuteser aus grops franceacutes que cantan en angleacutes laquo On comprend pas les paroles raquo Le prograveva quexista totun encoegravera ua cegraverta diglossia dab les lengas ditas minoritagraverias Mes aquograve rai Les reaccions que son tostemps positivas E megrave que megrave lo public ques contegravent de veacuteder un grop ques devertiacutes que descona que comunica dab le gegravent que sauta que crida que trauca lempont que hegraven cagraveder los micrograves ques pegraverden les baguetas lo mediatograver les paraulas les nogravetas e que sen arrid Que pograveden diacuteser que Papagrave Gahuacutes en live ques un estorbilh mes un estorbilh que ne jogravega pas trogravep mau Quegravem un grop de rograveck permegraver queacute
SP
Lrsquoalbum laquo Calhari raquo qursquoei en venta sus eth site internet de Papagrave Gahuacutes papagahuscom
14 ndash Lo Diari
Se no avetz james entenut o leijut laquo EDS CRIDS raquo de Filadegravelfa de Gegraverda au mens escotatz aqueste laquo Donc quenze manca entre autas causas Ed noste vielh laquo Tograveca-i se gauzas raquo Queu nos cau prene de lont sieacute Tant qua morigrave morigrave per vive E Diu-bibann Venga quarribe Tostems Gascos Oeacute coma hieacute raquo Quin crit quin buf quin vam quin estrambograverd Ath eguau deths Camelat e Simin Palay era Dauna de Bigograverra que fegrave era granor deth Felibritge de Gasconha mes daver finit per aimar Maurras e tanplan Peacutetain que li ei tengut rigor Quaurian totun de li egravester reconeishents eths occitanistes no seria que pramor daqueri tres quei era era sola quadoptegravec ja lin costegravesse era grafia novegravela que Privat atau la poguegravec editar No sabi cap se nos podem imaginar coma cau ccedilograve que representegravec era Filadegravelfa de Gegraverda ena Occitania deth siegraveu tems de Baudean (65) e Banhegraveras de Bigograverra duscas a Malhana en passant per Bordegraveu Marselha e encara per finir Tolosa en 1950 triomfalament onorada peths Jogravecs Floraus e totas eras vilas petitas e granas on se tenguegraveren felibrejadas que daunejava quegravera regraveina arcuelhuda per herregraveras de monde celebrada peths mes grans eth Mistral en prumegraver Eras hadas ath siegraveu bregraveccedil quavian dat tots eths dons beutat cograver esperit e quan escriveragrave ua epopegraveia ara Bernadeta que pensi que de ua auta maniegravera quauragrave en cap era siegraveva destinada de uelhegravera de Banios venguda figura felibrenca sense paregravelha Mes de tots onorada aimada celebrada tostemps questaragrave deth villatjogravet siegraveu e que magrada de fegraver-vos descobrir un libe plan estonant dera laquo EUX raquo a prononciar laquo Eusses raquo benlegraveu coma sen amusa ara prumegravera paja un libe on fegrave eth portregravet plen damor e dumor deths laquo originaus raquo qua coneishuts a Gegraverda-en-Bigograverra libe qua volut o quei estada forccedilada descriacutever en franceacutes mes un franceacutes plan espeacutes de mots
gascons totun e de contes e cantas deth paiacutes ena lenga laquo Or agrave Gerde-en-Bigorre en signe de beacuteneacutediction du ciel il y avait en ce temps-lagrave quatorze simples cest-agrave-dire autant de poegravetes et deux fois plus de sages quen Helleacutenie au temps des Muses et des dieux raquo [] laquo EUX ce sont les maicirctres profonds les instructeurs silencieux et doux de mon enfance agrave qui je dois ce que je sais si je sais quelque chose et ce que je suis si je suis quelquun EUX ce sont les pauvres patients les simples illumineacutes qui ont fait la renommeacutee de mon village qui sappelle le VILLAGE-des-SIMPLES agrave cause deux que les imbeacuteciles prenaient pour des creacutetins raquo laquo Simple raquo quei laquo pegravec raquo en ccedilograve noste e que navem coneishut laquo pegravecs raquo coma les disian dont seragrave fegravet eth laquo Joan lo Pegravec raquo dera literatura plan mes malin queths pretenduts sapients Aciacute donc condats que son a plaser Hi-tyograven eth mes popular dit laquo Fils-du-ciel raquo adobaire de banastas de tistalhs de bascograveias e quogravem fasia danccedilar e cantar ath pont laquo des Rubans raquo pueish eth Catala dont era mission sus tegraverra egravera de prediacuteser eth temps pueish eth Trufon que cridava en crescendo tres laquo adichats raquo quavian eth poder de guarir eths maus deths negravervis e tanplan eth laquo mau dera tegraverra raquo e en seguir Poupoune eth remolaire broish e Labegravele violonaire ath clar de lua pueish daunas coma era Tette que mendicava en breccedilar un gatogravet laquo Teta at sue nano que canta nino Ed nano de Teta quei aqueste mino raquo e Touyou que soenhava eths cocuts e eras gelosas dab moscas o pesolhs embroishats e Nota-la fileuse que saludava eths toristes dun laquo Adichat yent begravestia raquo e que la remerciavan Que marregravesti quen i a quatorze E eths a vier quan dret a longa istoegravera cadun quauratz plaser a descobrir e que son tota era vida dun temps vielh mes viu vivent cargat de totas eras costumas istoegraveras faiccedilons de fegraver e de diacuteser qua enregistradas era Filadegravelfa e que nos liura en omatge aths dits pegravecs que son era sau dua tegraverra
Miquegraveu Pujogravel ref _ETHS CRIDS ed PRIVAT 1931 e laquo EUX raquo idem 1933
laquo EUX raquo DE FILADELFA DE GERDA
Drsquoescart e de talvegravera
Lo Diari ndash 21
La literatura fenegravestra dobegraverta sus lrsquoautre e lrsquoendacogravem mai
Los libres de lenfagravencia de ladolesceacutencia de ccedilograve intime los qursquoan marcat nogravestras experieacutencias de vida son indissociables de nogravestras istograverias familialas e de nogravestres percorses personals de nogravestres eiretatges e de nogravestres rencontres de nogravestras experieacutencias de le dobertura a lrsquoautre e a lrsquoendacogravem mai Los lectors son convidats a partejar aqueles moments qursquoan marcat lor descobegraverta del monde e que sovent lor an permeacutes de se reapropriar lor progravepria culturaEs aquograve que vogravel metre al lum lo CIRDOgraveC al moment drsquoaquesta primiegravera edicion de la Nuegravech de la lectura Quinas lecturas per quinas descobegravertas del monde Quinas escrituras vos an fait viatjar
Venegravetz partejar vogravestra experieacutencia de viatge en lectura dont que siatz Per aquograve vos sufiacutes de mandar lrsquoextrait drsquoun libre que vos a marcat sul tegravema de la dobertura al monde a las culturas a lrsquoexperieacutencia de lrsquoalteritat quina que siaacute la lenga drsquoescritura o de lectura de lrsquoogravebra Lrsquoacompanhatz drsquoun pichon testimoniatge personal per donar enveja de lo legir e lo torn es jogat Nos podegravetz mandar vogravestras contribucions siaacute diregravectament per mail a viatge-immobilcirdocfr siaacute sus la pagina facebook httpswwwfacebookcomLoviatgeimmobil
La literatura vector del dialograveg de las culturas
A lrsquoocasion de la primiegravera Nuegravech de la lectura organizada dins la Franccedila tota en geniegraver que ven lo CIRDOgraveC lanccedila una campanha participativa sul tegravema dels libres que nos an dobegraverts al monde Punt magraveger de lrsquooperacion la mediategraveca interregionala occitana organizaragrave lo 14 de geniegraver de 2017 una granda velhada intitulada laquo Viatge immobil raquo placcedilada jol signe del partatge de las lengas e de las literaturas e de la descobegraverta de lrsquoautre
Dossiegraver
22 ndash Lo Diari
In linguae occitanae mundi lo monde vist per la literatura occitana
La literatura occitana una literatura regionalista que lo sol orizont ne seriaacute son terrador drsquoorigina Lo prejutjat es tenaccedil quitament se los escrivans occitans an pas quitat de contar lo mondeDe lrsquoEdat Mejana a nogravestres jorns de lrsquoOrient somiat dels trobadors als escrivans viatjaires actuals la literatura occitana a pas jamai daissat de dire lo monde a travegravers lo prisme de sa situacion de caireforc entre Eurogravepa e Mediterranegravea que nrsquoa fach una de las lengas de passatge de las mitologias drsquoOrient cap als imaginaris literaris drsquoEurogravepaAlem Surre-Garcia bon coneisseire dels passatges Orient-Occident traccedila regularament lo camin de la fabla a travegravers los continents e los millenis de fablas indianas de Bidpaiuml que viran e reviran dins la Pegraversa de Kalicircla wa Dimna en arabi amb Ibn al-Muqaffa qursquoacogravesta Eurogravepa per la brilhanta civilizacion
drsquoAl-Andalus tegraverra drsquoescambis feconds entre monde arabi e monde crestian Sus la peninsula iberica Pierre Alphonse e Ramon Llull compilan adaptan srsquoaproprian la fabla dels animals que raconta los ogravemes Puegravei passa los Pirenegraveus ont lo trobador Arnaud de Carcassegraves compausa las Nogravevas del Papagaiuml
Aquesta nuegravech de la lectura seragrave una novegravela ocasion de descobrir lo monde a travegravers lrsquoagach dels autors occitans totas epogravecas confondudas De lrsquolaquo amor de luegravenh raquo de Jaufre Rudegravel a las Nomadas drsquoAnna Regord cossiacute los autors occitans nos an fach viatjar amb lors racontes Quin agach pogravertan sul monde Gragravecias al roman la poesia la novegravela certans drsquoentre eles nos an entraiumlnats dins de luogravecs visitats o somiats que veirem benlegraveu pas jamai
Dins Nomadas (IEO edicions 2008) Anna Regord nos fa descobrir lo desegravert e sos abitants Son raconte es lo drsquoun viatge e drsquoun rencontre amb un pograveble nomada mas tanben un autre univegravers un environament ostile mas vivent La descobegraverta de lrsquoautre de lrsquoendacogravem mai de la vida quotidiana e de las costumas son al cograver drsquoaqueste obratge
laquo Gegravestes mimicas paraulas mescladas tantes mejans de se dubrir a ccedilograve desconegut cap de lengatge inaccessible Ni mai empaches ni mai embolhs se trapan pas dins cap de lenga srsquoencavan sonque dins lo cograver dels ogravemes barrats E quand me pren de canturlejar Friacutea sul drsquoabograverd estonada me faragrave legraveu lo respons pro que la pregravegue un pauc Aital quo una quora lrsquoautra caduna nogravestra lenga butam de canccedilonetas dusca a mesclar las voses dins una cantadissa de repics malsegurs e rires mai que pus raquo
laquo Me soi dit seriaacute aisit de virar e de far lo torn del monde raquo
La longue route de Bernard Moitessier legida per Isabelle Franccedilois meteira en scegravena comediana viatjaira
Quant i a 4 ans drsquoaquograve ai traversat lrsquoAtlantic sus mon bategraveu ai legit un pauc totes los navigadors mas per ieu lo que mrsquoa lo pus marcat egravera lo Moitessier Dins aqueste librogravet nos conta sa primiegravera corsa a lrsquoentorn del monde en solitari (qursquoegravera de tot biais la primiegravera sens tota la tecnologia qursquoan en aqueste moment) Son viatge en dedins e en defogravera egraveri ieu a lrsquoalba de faire ma traversada de lrsquoAtlantic e podiaacutei pas mrsquoimaginar perque el quant la corsa egravera acabada a contunhat a pas volgut las onors a getat de botelhas a la mar per dire sa decision contunhar de navegar apregravep tantes meses passats en mar e a fait un torn del monde de maiAviaacute escrit a sa dogravena perdon mai soi trogravep ben dins mon ritme dins mon alenE quand ieu apregravep 2 meses de mar apregravep una pausa als Accedilograveres quand egravera lrsquoora de dintrar en Mediterranegravea per rejoacutenher lrsquoostal soi arribada a Gibartar e aquiacute me soi dit seriaacute aisit de virar e de faire lo torn del monde ai pas agut lo coratge egraveri pas soleta sus lo bategraveu mas ai compres mai que mai lo Moitessier
La Longue Route (Arthaud 1971) de Bernard Moitessier es lo raconte autobiografic de son periple pendent la primiegravera corsa del Golden Globe Challenge torn del monde a la vela en solitari e sens escala en 1968 En passant lo Cap de Bona Esperanccedila sul camin del retorn cap a Eurogravepa mentre qursquoes a mand de remportar la corsa catapulta amb lajuda duna fonda un messatge sus un cargo laquo Contunhi sens escala cap a las illas del Pacific perque soi uroacutes en mar e benlegraveu tanben per me salvar lrsquoanma raquo
Vos tanben partejatz vogravestras experieacutencias de lectura sus httpswwwfacebookcomLoviatgeimmobil
Lo Diari ndash 23
Elogravegi de la traduccion
Se certans an fach lo viatge o lrsquoan somiat e nos an permeacutes a nautres tanben de lo menar per lors racontes drsquoautres an decidit de nos far tastar los plasers drsquoautras literaturas amb la traduccionAqueste cogravep los autors fan pas mai los viatges mas son las lengas que srsquoescagravembian Alara es un cogravep de mai question de partatge Lo decograver es plantat lrsquoistograveria es racontada los paiumlsatges descriches las odors lrsquoambianccedila tot i es e poiriam
pas far melhor rai Los traductors intervenon per o melhor comprene e ne poder sasir lrsquoesseacutencia Nrsquoes atal pels tractats de medecina drsquoAlbucasis dels quatrins drsquoOmar Khayyam dels racontes drsquoAndreacute Brink del Romancero gitano de Federico Garcia Lorca o de lrsquounivegravers fantastic drsquoHoward Phillips Lovecraft
Portulan - Itinerari en Orient raconte de viatge en dos volums de Roland Peacutecout Aqueles dos libres pareguts en 1978 e 1980 racontan los viatges de lrsquoautor en Afganistan pel primiegraver en 1971 e 1974 e de delagrave cap a Iacutendia e lo Nepal pel segond qualques annadas pus tard Una novegravela edicion revista per lrsquoautor dels dos obratges en un sol volum a vist lo jorn en 2013 a las edicions Vent Terral Luegravenh del jornal de bograverd o de la cronica mai prograveche de la progravesa poetica nos i fa descobrir los paiumlsatges los rencontres los caminaments
A lrsquoocasion de la primiegravera Nuegravech de la lectura lo 14 de geniegraver que ven de 18h a 22h long drsquouna serada dedicada al laquo Viatge immobil Voyage immobile raquo lo CIRDOgraveC ndash Mediategraveca occitana se transformaragrave en grand salon de lectura babelian ont cadun poiragrave causir son environament son espaci sa posicion per partir en viatge drsquoun continent drsquouna lenga drsquoun tegravexte a lrsquoautre Dedicada al plaser de lrsquoimaginari del viatge literari e del rencontre de lrsquoautre aquesta serada seragrave organizada amb un ensemble de partenaris locals coma de lrsquoespaci occitan implicats dins lo dialograveg de las culturas e tanben amb los diferents actors de la cadena regionala del libre Lecturas contes intervencions musicalas en franceacutes en occitan e dins fograverccedila lengas mai se succediragraven per que cadun pogravesca trobar son compte dins aquela serada drsquoescambis
e de viatges sens que calga quitar las installacions de la mediategraveca Aquesta Nuegravech de la lectura seragrave lo moment de viure o reviure de partejar en tot cas aqueles moments drsquoevasions literagraverias sens qursquoaja calgut se desplaccedilar drsquoaiciacuteEn tota convivialitat se legiragrave escambiaragrave somiaragrave de lrsquoendacogravem mai dels escrivans a lrsquoentorn dels rites de celebracion del partatge e de la porositat de las culturas long drsquouna ceremonia del tegrave universala del Japon al Magregraveb en passant pel tea-time britanic e los rituals de las velhadas occitanas que celegravebran lrsquoart de lrsquooralitat
laquo Tu e mai elei voudriatz ben escambiar lrsquoespitalitat de la rota Una estrategia complicada debana sei rusas per triomfar dei leis de la retenenccedila e de la discrecion Drsquounei srsquoavesinan un pauc te fan la saludada ambeacute la man sus lo cograver Tu pariegraver e senhalas lo fuogravec coma ton tibanegraveu Per un cogravep siaacutes tu lo convidaire An lrsquoexcusa de trsquoadurre un melon as lrsquoexcusa de li ofrir lrsquoegraverba ont siaacutes estalat melhora que lrsquoermagraves ont an laissat la maquina Un melon es legraveu retalhat Denegas que siaacutes convidaire e prepausas un peis a mitat crus encara sus lo magre dau fuogravec Son detz que srsquoesparpalhan per lei cogravelas e legraveu fach venon sabentament crosar sus lo fogau de morcegraveus de lenha blanca acampada aquiacute ont cresiaacutes que creissiaacute ren que la pegraveiraAlara srsquoengimbra la fegravesta sembla-simpla dau partatge raquo
Peacutecout Roland Portulan - Itinerari en Orient Vent Terral 2013
Programa
24 ndash Lo Diari
Tristan Tzara(1896 - 1963)
Le 5 de febriegraver de 1916 amb Richard Huelsenbeck2 balhan naissenccedila a DADA que vendragrave amb la redaccion de son Sept Manifestes Dada un movement internacional literari e artistic Una galariaacute DADA es dubegraverta Tzara i balha confereacutencias sus lrsquoart nouveau e lrsquoart abstrai Una revista DADA es creada e coneisseragrave una difusion importanta a lrsquointernacionala Tzara nrsquoescriuragrave les primiegravers tegravextes bull La premiegravere aventure ceacuteleste
de M Antipyrine (1916) bull Vingt-cinq poegravemes (1918) bull Sept Manifestes Dada bull (1916 ndash 1924)
Aquograve dit se le movement DADA es plan conegut als Estats-Units en Eurogravepa e mai encara en Franccedila Tzara es un pauc mens conegut En 1919 Tristan Tzara rejunta Paris ont comenccedila a trebalhar per una de las revistas Dada p a r i s e n c a laquo L i t t e r a t u r e raquo encoratjat per artistas joves que se sonan Andreacute Breton Louis Aragon Philippe Soupault Paul Eluard En 1920 torna rescontrar Francis Picabia3 un segond cogravep e amb cal entretenguegravet una correspondeacutencia dempuegravei de
1915 Amassa se lanccedilan dins diversas activitats (literagraverias artisticas esporivas) qursquoan per per tograveca de tustar le public e vogravelon destruir las structuras tradicionalas del lengatge
En 1921 les dadaiumlstas organisan le procegraves (factici) de Maurice Barregraves4 acusat de laquocrime contre la sucircreteacute de lrsquoespritraquo presidit per Andreacute Breton Tzara se retrograveba amassa les testimogravenis Aquesta manifestacion a lrsquoeissida de quala Barregraves seragrave simbolicament condemnat a vint ans drsquoogravebras forccediladas es a lrsquoorigina de la dislocacion de DADA mantuns participants Tzara le primiegraver refusant tota forma de justiacutecia quitament organizada per DADAApregravep le procegraves constituiragraven diferents movements bull les dadaiumlstes (TZARA) bull les surreacutealistes (BRETON
SOUPAULT) bull les anti-dadaiumlstes bull anti-surreacutealistes (PICABIA)
En 1929 integravegra le movement surrealista quin dins le lanccedil dadaiumlsta lausa lrsquoanti-borgesiaacute lrsquoanti-nacionalisma e la provocacion consiroacutes drsquoagir sus la societat si que
DADA al Cabaret Voltaire
Zurich 1915 La guegraverra ccedilograve mai violenta que monde coneguegravet fins ala enragravebia Al miegraveg drsquoaqueste massacre sagnoacutes al cuograver drsquouna joinesa europenca revoltada al Cabaret Voltaire1 un movement novegravel ven de nagraveisser Va defiar la guegraverra remetre en causa totas las convencions e contrariantas ideologicas esteticas e politicas crear una ruptura radicala amb tota la Literatura e lrsquoArt que precediscanA son cap un jove romaneacutes de 20 ans Tristan Tzara
Lo Diari ndash 25
non sus individuacute sens tombar dins lrsquoembrigadament Tzara consacra son temps a la reconciliacion entre surrealisma e marxisma Aderiacutes al Partit Comunista Franceacutes en 1936 al quitar le Movement Surrealista
Pendent la Segonda Guegraverra Mondiala junta la Resistencia Es drsquoaquel periogravede que data son interegraves per la lenga drsquoogravec A tolosa a la fin de la Guegraverra presidiacutes le Centre dels intellectuals dirigiacutes lrsquolaquo Eacutemission litteacuteraire de la Reacutesistance raquo a Radio-Toulouse e contribuiacutes a la fondacion de lrsquoInstitut drsquoEstudis Occitan Tzara elabogravera un projegravecte vertadiegraver de centre cultural Prepausa la mesa en placcedila drsquouna bibliotegraveca occitana drsquoEstat amb una publicacion regulara dels classics de la lenga drsquoogravec ccedilograve qursquoes encara uegravei una de las missions centralas de la Federacion dels IEO De 1946 a 1963 srsquoengatja dins divegraversas revistas literagraverias e publica vagraverias de sons poegravemas acumulats pendent
pendent la Guegraverra tanben estudis e criticas (Desnos Eacuteluard Picasso Rimbaud) Sons engatjaments politics le raprogravecha dels umanistas muda progressivament cap a la poeumlsia lirica Sons poeumlmas revelan lrsquoangoissa de son arma pregravesa entre la revogravelta e esbalausiment en fagravecia de la tragegravedia quotidiana de la condicion umana Sas ogravebras de la maturitat son LrsquoHomme approximatif (1931) Parler seul (1950) e La Face inteacuterieure (1953) Dins sas ogravebras le lengatge anarquic dels mots mesclats del dadaiumlsme seragraven remplaccedilats per una lenga dificila mas umanisada
Daissa le Partit comunista en 1956 per protestar contra la repression sovietica de la revolucion ongresa En 1960 signa le Manifest des 1215 sul dreit de lrsquoinsomission pendent la guegraverra drsquoArgeria e pren le partit contra le colonialisme en Africa Tristan Tzara moriguegravet a Pariacutes le 25 de decembre de 1963
Se Tzara merita plan sa placcedila dins le memograveri notablament literagraveria es ccedilograve primiegraver merceacute a son trebalh de deconstruccion e de destruccion dels lengatges ategravestan sas ogravebras Enlagrave lor longevitat dubriguegraveron camins magravegers a lrsquoart contemporanegraveu e son etapas crucialas dins lrsquoIstograveria de lrsquoArt
PDG
Bibliografia
La Premiegravere Aventure ceacuteleste de Mr Antipyrine premiegravere eacutedition 1916 avec des bois graveacutes et colorieacutes par Marcel Janco reacuteeacuted 2005 Eacuteditions Dilecta
Vingt-cinq poegravemes 1918 reacuteeacuted 2006 Eacuteditions Dilecta
Sept manifestes Dada premiegravere eacutedition 1924 avec des dessins de Francis Picabia reacuteeacuted 2005 Eacuteditions Dilecta
LrsquoHomme approximatif 1931
Parler seul 1955
1- Dubegravert en 1916 a Zurich per le coble drsquoartistas Hugo Ball e Emmy Hennings acuegravelh de
joves artistas e escriveires amb la tograveca de crear un centre de divertiment artistica
2- Poegraveta escrivan e psiquiatre alemand
3- Pintre dessenhaire e escrivan franceacutes
4- Escrivan jornalista e nacionalista franceacutes
5- Movement intellectual franceacutes que dins un esperit libertagraveria e esquerrista defend
lrsquoindependeacutencia argerianaLa revista DADA
Parler Seul illustrat per Mirograve
26 ndash Lo Diari
Coma literari e ancian estudiant en Letras Modegravernas ai totjorn una certana malfisanccedila envegravers le tractament que la nogravestra epograveca resegraverva als tegravextes laquo petits raquo sovent butats als marges duna literatura que les jutja trogravep populars pas pro sabents o interessants Ogravem pensaragrave per exemple a las fablas de La Fontaine recitadas penosament e negraveciament per generacions de drollets que sespegraveran pas quanegravesson mai enlagrave que les dos o tres vegraverses de morala quand estudiants en Letras pogravedon consacrar oras a una sola Aquograversquos vertat per las Fables coma pels contes Ccedilaquelagrave laprogravecha condescendenta superficiala o de cograveps folclorista (al sens marrit del tegraverme) pausa problegravema drsquoautant que le succegraves en librariaacute se desmentiacutes pas al contrari Egravera doncas urgent de sinteressar seriosament e amb benvolenccedila a aquela question del conte ccedilograve que Contes dun deman acabat nos dona lescasenccedila perfiegraveita de far Una instruccion mai o mens inexistenta leacutesers limitats comunautats e familhas gropadas sarradas aqueste contegravext es indissociable de lrsquoatge daur del conte Dins le cercle de la velhada de la fegravesta de vilatge o simplament del fuogravec retrobam la primiegravera pegraveira del conte le contaire Ccedilograve que vesegravem uegravei coma tegravextes egraveran a la debuta istograverias oralas presas en carga per un contaire per lauditograveri dins una tradicion plurimillenagraveria Pensatz que LIlliade et LOdysseacutee comencegraveron atal Indispensable a lor conservacion la mesa a lescrit dels contes a coma inconvenient de les immobilizar e mai de les estofar Assegurada per dos contaires (Eacuteric Roulet e Nathalie Roulet-Casaucau) lescritura ven completar la natura primiegravera del conte sens la contrariar brica E mai vist que nos balhan accegraves a versions audio e mesas en musica (disponiblas en linha) Pas cap de posca sus aqueles contes laquo Eacutecrire en gascon agrave loreacutee du XIIe siegravecle est une gageure Cet ouvrage accompagne-t-il les derniers eacuteclats dune langue et dune culture milleacutenaire qui fut celle de lAquitaine jusquagrave nos jours ou se fait-il leacutecho dun nouvel avenir Ce sera au futur den deacutecider un futur qui pourrait bien alors ne pas sachever raquo anoacutencia la quatrena de cobertura Una posicion lucida
que sembla empachar tot encombrament per la question de la lenga La votz occitana le tegravexte bilinguumle la dubertura sus lautre sens se desdire I a aquiacute un pont entre iegraver e uegravei pont apelat per aquestes racontes nascuts dins aquela lenga nogravestra Aquograve dit vos inviti a far le tegravest vos tanben un conte fonciona tant en occitan coma en franceacutes Un bilinguumlisme que dona pas limpression que foguegravet arrancat al tegravexte contra son grat sembla pro rare en edicion per egravesser notat Enfin e benlegraveu subretot son racontes intelligents dins la mesura qursquoan quicogravem a diacuteser a nos diacuteser sus nosaus quicogravem a nos ensenhar per pauc que nos mostregravesson pro dubegraverts per les daissar nos ensenhar ccedilograve quan apregraves de la sapieacutencia populara es a dire de lexperieacutencia Vos conselhar le libre savegravetz drogravelles felens nebots e nebodas la causa es aisida Demogravera sens dobte necessari dins una epograveca ont leducacion civica e ciutadana (es a dire al viure amassa) cantan sovent tan clar que dunis pensan seriosament a recorrir a la casegraverna Aquograve dit me pogravedi pas desfar de lidegravea que segravem nautres ndashles adultesndash que navegravem lo mai besonh Es que segravem pas nosauts que corregravem apregravep laquo Lo secret deu bonurraquo Se le conte cegraverca a agradar e instruire (placere et docere pels puristas) es tant per ensenhar als pichons coma per explicar (desplegar en latin) als grands laquoLes grandes personnes ne comprennent jamais rien toutes seules et cest fatiguant pour les enfants de toujours et toujours leur donner des explicationsraquo Antoine de Saint-Exupeacutery Aviacutes doncas ni a pro de prene per se pels autres per se divertir per pensar per legir e per ausir dins aquela edicion dun trentenat de Contes dun deman acabat a comenccedilar segur pel plaser Aldric Hagegravege
Recobrar lesseacutencia del conte
Contes dun deman acabat ndash Contes dun futur acheveacuteEacuteric Roulet Nathalie Roulet-Casaucau et Jean-Michel RivetEacuteditions Sud-Ouest 2016180 paginas Edicion bilinguumla e contengut de telecargar1490 euro
Critic
Lo Diari ndash 27
TecnrsquoogravecLos sites participatius en occitan Mantun projegravecte sus internet son collaboratius es a dire que lo monde i pogravedon participar per li far prene drsquoample Lor avantatge es que sovent son multilinguumles e disponibles per las comunautats linguumlisticas que ne fan la demanda Aquiacute una oportunitat per las lengas de Franccedila drsquoegravesser presentas demest totas las autras sens a priori ni empacha Aqueles projegravecte presentan lrsquointeregraves de prepausar de contenguts variats en lenga occitana plan utils per los que se lrsquoaprenon e los que la transmeton
LrsquoEnciclopegravedia de la vida (en angleacutes Encyclopedia of Life EOL) es un projegravecte de bioenciclopegravedia collaborativa en linha LrsquoEnciclopegravedia contendragrave a tegraverme un article dedicat a cada espegravecia vegetala a animala coneguda illustrat de videgraveos de sons drsquoimatges de grafismes e de tegravextes provesits per drsquoexpegraverts Lrsquointerfagravecia es disponibla dins mantuna lenga e entre autras en occitanEn queacute podegravetz ajudar dins la ficha de cada espegravecia podegravetz apondre lo(s) nom(s) en occitan
Openstreetmap es un projegravecte internacional fondat en 2004 amb lrsquoobjectiu de crear una mapa liura del mond disponibla dins un maximum de lengas diferentasEn queacute podegravetz ajudar dins la mapa podegravetz apondre lo nom occitan de cada toponim
Jocondlab Lo site internet JocondeLab es la fruta drsquouna experimentacion conduita pel ministegraveri de la Cultura e de la Comunicacion A per tograveca de facilitar laccegraves a las ressorsas culturalas francesas amb de publics novegravels en desvolopant lofegraverta multilenga del ministegraveri de la Cultura e de la Comunicacion sens que siaacute necessari de revirar las donadas vist quaquestas trograveban lo sieu equivalent merceacute a Wikipegravedia Dona accegraves en 14 lengas dont lrsquooccitan a mai de 300 000 notiacutecias illustradas extraitas de Joconde catalograveg de las colleccions dels musegraveus de FranccedilaEn queacute podegravetz ajudar podegravetz descriure las ogravebras artisticas en occitan e completar o crear las fichas Wikipegravedia drsquoaquelas ogravebras
La Wikipegravedia occitana es una enciclopegravedia gratuita e liura de dreit que prepausa mai de 85 000 articles redigits en lenga occitanaEn queacute podegravetz ajudar podegravetz escriure drsquoarticles novegravels sus de tegravemas que mestrejatz o repassar e prepausar de correccions se vesegravetz causas que srsquoameritan drsquoi retrabalhar Tanben podegravetz completar los articles que vos semblan pas pro denses
Lo Wikiccionari es un projegravecte gratuit de diccionari multilinguumlisme escrit amb la collaboracion de totes dins mai de 700 lengasEn queacute podegravetz ajudar podegravetz prepausar de mots novegravels que i son pas encara o las variantas dins vogravestre parlar se i es pas
Rapegravel Per poder profechar dels sites internet dins lor version en ogravec reglatz lrsquooccitan coma lenga favorita dins los paramegravetres de vogravestre navigador Atal suls sites multilinguumles la version occitana vos apareisseragrave prioritagraveriament siquenon podegravetz passar al costat de tot ccedilograve quexistiacutes sens o saber
Cedric Valmary
28 ndash Lo Diari
TV
Podegravetz creire que la cogravela de Tegrave Veacute Ogravec fai pas coma leis aubres srsquoendormiacutes pas a lrsquoautomne De segur que contunha sei rodatges e montatges per realizar son emission setmaniera Cada cogravep que pogravet cubriacutes leis eveniments revelators de la cultura occitana Arts plasticas musicas fegravestas occitanas espograverts regionaus amai la mograveto apareisson Mas auregravetz benlegraveu remarcat una rubrica que torna ara a la fin de cada emission Lenga drsquoOgravecLengo drsquoo Entre tempsEntre temps cronica novelaEn partenariat amb lo CIRDOC Tegrave Veacute Ogravec consacra
quauquei minutas a una pichograveta cronica a la fin de cada emission Lo principi es de demandar a una dei personas presenta dins lrsquoemission de dire qual es lo mot occitan qursquoaima miegravelhs lo qursquoaima lo mens e de vos faire partejar son cogravep de cograver dau moment Aquiacute la sensibilitat lrsquoideologia lo biais de viure de cadun apareis Lrsquoemission e sa cronica se pogravedon retrobar sus lo site de Tegrave Veacute Ogravec sus la pagina drsquoacuegravelh a httpteveoce-monsitecompagesacuelhpresentationhtml
Tegrave Veacute Ogravec se bolega
Estagis de formacion
En mai deis emissions e dei captacions regularas Tegrave Veacute Ogravec realiza de formacions tant per drsquoestagiaris solets coma per de grops En octogravebre lrsquoestagi laquo Lenga e imatges raquo dau CFPO de Besiegravers se debanegravet dins Tarn au Centre de vacanccedilas La Vitarelle Una campanha que comenccedilava de prene lo daurat de la davalada de bogravescs prigonds de camins misterioacutes de begravestias bregraveu un luogravec de sogravemi per filmar e per parlar e aprene la lengaUn luogravec de tria una cogravela aculhenta dins lo Centre drsquoestagiaris motivats que parlavan occitan e egraveran curioacutes de tot aquograve permetegravet un trabalh ben ritmat e agradiuLei dos formators de Tegrave Veacute Ogravec aviaacuten per pregravetzfach de sensibilizar leis estagiaris a la presa de vistas e au montatge per realizar un documentari De segur que la formacion fuguegravet drsquoen primiegraver teorica (una miegraveg jornada) per parlar dau cadratge dei presas de vistas dei plans diferents de la causida de lrsquoangle per lo film doncas de ccedilograve que faliaacute filmar Lo biais drsquoentrevistar fuguegravet tanben evocatCada grop partiguegravet amb son materiau au rescontre dei luogravecs e dei gents drsquoentrevistar e nos retrobegraverem sus lo terren per metre dins lei
camescogravepis tot ccedilograve que faliaacute coma rushesComenccedilegravet puegravei lo trabalh pesuc de montatge que de segur srsquoacabariaacute pas dins lei quatre miegravegs jornadas drsquoestagi mas puegravei Lo trabalh en comun permetegravet de crear un scenari collectiu puegravei drsquoaprene lo biais de crear un titol e de lrsquoafichar drsquoun biais particular Venguegravet enfin la causida dei rushes de pegar copar trabalhar E fau ben saupre qursquouna minuta de film demanda sovent una ora de trabalh au montaire Es un vertadiegraver trabalh de dentelaira passionada Lo film seragrave projetat au Festenau Rescontre de Sant Gervasi(30) lo 4022017Un autre estagi de formacion diferent aculhiragrave un jove estudiant en decembre Se destina a un mestiegraver de lrsquoaudiograve visuau e Tegrave Veacute Ogravec partejaragrave volontiegravers amb el sei coneissenccedilas
Se volegravetz trobar de ressons de tot nogravetre trabalh es aquiacute que vos fau anar httpteveoce-monsitecom
Lisa Grograves Presidenta de Tegrave Veacute Ogravec
Lo Diari ndash 29
Diariscope
Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver
Setmanas occitanas del Vilafracant
Mes de febriegraver mogravestra Marcelle Delpastre e Angeacutela Duval
2 de febriegraver Vilafranca 20h30 Inauguracion del Festenal
19 de febriegraver Complibat 15h Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues
25 de febriegraver Cenac 21h Bal occitan amb Les Bouilleurs de son
Contrebande e Bassacada26 de febriegraver Glegraveisa de Cenac 15h
Concegravert polifonic amb Lo Barrut
Mogravestras filmes confereacutencias concegravertsPrograma complet e contactes de retrobar sus nogravestre
site
Le 28 de geniegraver La Dictada occitana
Es que cal encara presentar la Dictada Occitana Organizada de pertot le 28 de geniegraver es lrsquoescasenccedila de se retrobar per un drsquoun desfiacutes ludic a lrsquoentorn de la lenga Esitatz pas a contactar las associacions occitanas per saber ont e cossiacute participar
Del 2 de febriegraver al 28 de mai
Daniel Spoerri les dadas des deux Daniel
Daniel Spoerri membre fondator del Nouveau Reacutealisme investit las cavas dels Abattoirs Expausa un cabinet de curiositats entre sas ogravebras sa colleccion e la de lrsquoistorian
e artista Daniel Cordier
wwwlesabattoirsorgexpositionsautour-du-nouveau-realisme
30 ndash Lo Diari
7 de geniegraver Agach sus J Bodon 17h30 Albi Per J Vialaret President de lrsquoOstal J Bodon wwwcentre-occitan-rochegudeorg 13 de geniegraver Teatre Les Galejaires 20h30 Molins laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes Cercle Occitan deth Coserans ndash claudinerivere-souillaorangefr
Rencontre MusiciansDanccedilaires 21h La Caunha (31 - Ostau de lrsquoArtesanat) Serada de danccedilas tradicionaus (scegravena obegraverta) Cercle Occitan de Carbona amp deu Volvegravestre michelpeze0456orangefr 14 de geniegraver Confereacutencia a Albi Partenariat CCOA UPT a Champollion laquo Lrsquoautodafeacute de 1834 agrave lrsquoHocirctel Rochegude raquo wwwcentre-occitan-rochegudeorg Nuegravech de la lectura 18h a Besiegravers (CIRDOC) Granda velhada ldquoViatge immobilrdquo jol signe del partatge de las lengas de las literaturas e de la descobegraverta de lrsquoautre fabricaoccitanicaeu Musica 10h a Rampoacutes (46) Musica canta danccedila e serada occitana 10h a 17h Rescontres musicians e danccedilaires 14h a 17h Rescontre de danccedilaires 18h AG 21h bal occitan wwwamtpquercycom Del 18 al 21 de geniegraver Ivernalas de Cabardeacutes a Puegravegnautiegraver Espectacles contes sopar espectacle-teatre Info e inscripcions ndash ieo11ieo-ocorg 19 de geniegraver Cafegrave occitan
18h30 Salon de tegrave laquoEn forme de Graalraquo ( jos resegraverva) Amb lo Centre Occitan del Paiacutes Castreacutes COPC ndash azalaiswanadoofr 20 de geniegraver Projeccion-Confereacutencia 18h30 Pagravemias (Espaci occitan) laquoCamins de Compostegravelaraquo per Guy Reilles seguit drsquoun manja-dreit IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 21 de geniegraver Bal Vesprada e serada a Lacapegravela-Caogravers Talhiegravers de musica a lrsquoentorn dels coire puegravei bal wwwassociationlagranjacom Florant Mercadiegraver 20h30 Puegravegnautiegraver (11) laquoLes Contes du Placardraquo Teatre Les Galejaires 20h30 a Balmar laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 22 de geniegraver Vesprada occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la gara) Danccedilas teatre tirada pel Telethon Cercle Occitan drsquoEspaliu 24 de geniegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 1 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius Departamentals 26 de geniegraver La Mal Coiffeacutee 18h30 a Tolosa (Place Andreacute Abbal) Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver Setmanas occitanas del Vilafrancat Mogravestras filmes confereacutencias concegraverts Programa complet sus nogravestre site
GENIegraveR FEBRIegraveRAgenda
Lo Diari ndash 31
28 de geniegraver 20ena dictada occitana de pertot en Occitagravenia e en defogravera
Cocanha Vilafranca de Roergue IEO del Vilafrancat 0665399311
1egraver de febriegraver A la descobegraverta drsquouna ogravebra 18h a Rodeacutes (Ostal de las Associacions) La Banda Jaume Landiegraver IEO ndash A Tots 2015 Din-trada dubegraverta e gratuita IEO 12 ndash 05 65 68 18 75 4 de febriegraver Concegravert-Bal 21h Caogravers (Sala de las fegravestas Begoacutes) Amb le grop Canccedilons drsquoOgravec Participacion liura Cercle Occitan de Caogravers Begoacutes lajardieorangefr Festenau Rescontre de videgraveo amator de 13h30 a 19h St Gervasi (30) Films occitans e en occitan per lrsquoassociacion Rayons drsquooc e TegraveVeacuteOgravec (long mestratge lo di-menge a 14h) Gratuit teveoce-monsitecom
Goulamasrsquok 19h a Puegravegserguiegraver (34) Fegravesta de la sortida de lrsquoalbum (maison du peuple) 9 de febriegraver Cafegrave Ciutadan 18h30 La Garriga (81 - Ostal dels Joves ) laquo De queacute lrsquooccitan pogravet menar a la nogravestra societat raquo COPC ndash azalaiswanadoofr 11 de febriegraver Bal de la Caneta 20h30 a Vic sus Cegravera (15) Amb Herveacute Brotto amp Guillaume Lopez e Radio Tutti feat Barilla Sisters contactieo-cantalcom Serada contes CafrsquoCausse Assiegraver Serada contes amb Segravergi Irondegravela reissajimdocomcafeacute-associatif-caf-causse 14 de febriegraver Estrena de la mogravestra ldquoOccitan Occitaniardquo 18h a Carcassona (Archius departamentals)
Amb una prestacion musicala de Mans de Breish Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals 18 de febriegraver Bal catalan-occitan Caramauccedil cocsegalagmailcom19 de febriegraver Teatre 15h a Complibat Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues IEO del Vilafrancat 0665399311 Vesprada Occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la Gara) Cants dichas danccedilas del paiacutes e teatre Cercle IEO de Roegravergue-Naut Eric Fraj (solo) A Mossolens fasetz-la-lenga-cabardesover-blogcom 23 de febriegraver Presentacion de libre 19h Nimes (Caire drsquoogravec) La benda dessenhada laquoLes ignorantsraquo drsquoEtienne Davodeau Gratuit 24 de febriegraver Bal Occitan 20h30 a Montcuc (46) Iniciacion drogravelles seguit drsquoun bal dab los Pastourels Confereacutencia 14h30 Castras (Ostal de las associacions) Ramon Ginolhac laquoLes reacutevoltes populaires en Occitanieraquo (fr) Dintrada liura e gratuita COPC ndash azalaiswanadoofr
Bal Occitan 21h a Cenac Amb Les Bouilleurs de son Contrebande e Bassacada IEO del Vilafrancat 0665399311 28 de febriegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 2 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals
HAUTEEacuteMOTION
HAUTE-GARONNELUCHON-SUPERBAGNEgraveRES PEYRAGUDES LE MOURTIS BOURG DrsquoOUEIL
RCS
Toul
ouse
B 3
87 9
87 8
11 -
Creacute
dits
pho
tos
Get
tyIm
ages
tourismeHGhautegaronnetourismecom
C
M
J
CM
MJ
CJ
CMJ
N
CD31 tourisme hiver pyr mag 210x270pdf 1 09112016 1622
Lo Diari ndash 11
Qualques annadas apregravep la Querelle des Anciens et des Modernes lo mitan musical franceacutes srsquoanima per una nograveva controvegraversia la Querelle des Bouffons qursquoopausa los defensors de la musica francesa e los de la dobertura del mond musical que vogravelon italianizar lrsquoopegravera franceacutes Sens o saber amb Daphnis et Alcimadure Mondonville capita de conciliar los dos partits
Amb sa fograverma classica que respegravecta las regraveglas de la musica franceacutes Daphnis et Alcimadure contenta los partisans de lrsquoopegravera francesa De lor costat los tenents de lrsquoopegravera italian lausan la musicalitat de lrsquooccitan mai prograveche de lrsquoitalian e que permet una mai granda libertat drsquointerpretacion En mai Mondonville dona a sos interpregravets la mai larga libertat puegravei qursquoadapta lo tegravexte de lrsquoopegravera als dialegravectes occitans de totes los cantaires lengadocian gascon coma provenccedilal servisson lrsquointriga
12 ndash Lo Diari
Papagrave Gahugraves
Rescontre
Enfin 3 ans apregraves laquo Lo Virolet raquo eth grop de rock-punk occitan Papagrave Gahuacutes que sorteish eth sueacute dusau album entitolat laquo Calhavari raquo Un cogravep aver drin virat de pertot de Tarba entiograve Sirograves e de Rodeacutes entiograve Agedeth que decidegraven dentrar en estudiograve entagrave i enregistrar-i un navegraveth disc Entagrave ne saber mes quavem eth plaser dencontrar a Renaud Lassala eth navegraveth guitarrista dau grop gascon
Adiu Renaud ens pogravedes diacuteder quauques mots sus tu e presentar eth grop Papagrave Gahuacutes Adiu Quem hegraveci Renaud sui lo guitariste de Papagrave Gahuacutes despuish 2014 Quegravem un grop de rock influenccedilat preu punk laquo primari raquo de les annadas 1977 dinc a 1990 Quegravem quate (bateria baisha guitarra e cant) Que cagraventam en gascon e un chicogravet en franceacutes
Papagrave Gahuacutes qursquoei a lrsquoencogravep un grop radicau rebelle e punk e tanben un grop estacat au territograveri Drsquoaon ersquovs vieacute aqueth ligam hogravert dab la tegraverra e quin srsquoexprimeish ena vogravesta musica Qursquoegravem tot quate hogravert estacats au nograveste territograveri nadau Gino Mickey e Silvan a la Bigograverra jo a les Lanas Qursquoi am creishut e que nsrsquoam hargat ua cultura dessuacutes Donc adara atau com hogravert
Lo Diari ndash 13
de gegravents de le nogravesta generacion qursquoegravem un mescladiacutes de cultura mondialisada (grana influenccedila anglo-saxogravena en le musica) e drsquoidentitat locau Donc ne hegravem ni aus Americans ni aus Gascons laquo megrave gascon que mogravers raquo que viacutevem le nogravesta cultura drsquoun biaish descomplexat Lo ligam hogravert a le tegraverra que srsquoi torna trobar en los samples tots extregraveits de collectatges nogravestes (sonque quauques excepcions) dab locutors natius deu gascon Que balha com ua autenticitat au nograveste perpaus
Quin definireacutes la musica de Papagrave Gahuacutes sus aqueth darregraver album E i a ua evolucion despuish eth permegraver album Que diriacute qursquoes rograveck dab influenccedilas punk Apregraves jo suu permegraver album nrsquoi egraveri pas mes quersquom sembla qursquoi a ua evolucion Quersquom sembla estar megrave rock belegraveu megrave escur tanben shens de desbrombar lo costat amusiu Los tegravextes que son tanben megrave pregonds qursquoexprimen ua realitat un constat sus un mond dont es a cambiar Mes qursquoam volut har un disc vivant shens de nes interdiacuteser cantas megrave leugegraveiras un disc vivant percegrave digun nrsquoes pas enmalit 365 jorns sus 365 nrsquoes pas desconaire 365 jorns sus 365 nrsquoes pas pessimiste tostemps o veit tot en rogravesa a tot vira codic Lrsquoevolucion tanben que seragrave en los samples e en le soa utilisacion lo disc qursquoes com ua sola grana canta dont srsquoestanca pas jamegrave e los samples que hegraven lo ligam dab tot Quersquous am utilisats megrave pregonament dab megrave de puishenccedila artistica Ne son pas aquiacute entagrave ondrar queacute Que nrsquoi a samples sersquous vograveletz entegravener que ves vatz caler escotar lo disc en sancegraver
Laguens lalbum que vieacute que i auragrave ua canccedilon tota en franceacutes Lhegraveu la canccedilon mes punk E i a ua explicacion ad aquera causida Vertat em pensi tanben ques le megrave punk Ne segravei pas trogravep perqueacute se hadot atau en franceacutes Aquograve lo Silvan bat diu saber megrave plan que jo Mes quegravera belegraveu entagrave escopir a le faccedila deu monde laquo Giscard ves chapa megrave de 2 millions deuros per an raquo en le lenga de le Republica
Laguens daus albums de Papagrave Gahuacutes que senten ua atencion tota particulara a la lenga la sua autenticitat la sua qualitat Daon e vieacute aquera volentat Quegraven atz segravega-traucat lo peiacutes com am hegraveit Silvan e jo en hadents collegravectas quegraven atz enregistrat centenats de gegravents en le soa lenga mairau aunestament ne pogravedetz pas preacutener le question de le lenga com qui sen fot Aqueth monde que vsan dat ua paraula rica quevs cau tornar har soar aquesta lenga dab arrespegravect e dignitat Au mensh quensagravejam dat har atau
E veges un ligam entre la vogravesta musica harta de radicalitat e la causida de la lenga Bon dejagrave de har rograveck en ogravec ques ua causida radicau percegrave quarriacutebatz enqueth paradogravexe que cagraventatz en le lenga deu peiacutes mes le maja partida deu monde nev comprenen pas megrave Donc diacuteser laquo sen foacutetem que contuacutenham quegravem daciacute e quat vogravelem har atau e sonquatau raquo nes pas quauquarren de comun Quegravem gegravents ccedilam par autentics que ne chicanan pas alavetz que liugraveram lo dequograve dun sol trograveccedil Quegravem atau Com lensemble daus grops punks la vogravesta musica que pograverta ua energia plan vegedera en concegravert Ei ua dificultat entagrave vosauts a lora denregistrar Disem quam jogat un chic mens viste e que segravem aplicats Apregraves non lo qui pogravet jogar a huec que pogravet jogar a plaser Lo contrari nes pas forccediladament vrai
E i a un recepcion particulara dau public de musica rock-punk quan es vei arribar en concegravert un grop qui canta en occitan Qui a duas recepcions Gegravents dont son hogravert contegravents dentegravener a cantar en occitan e dauts que nes vinen veacuteder entagrave diacuteser laquo la musique est super mais on comprend pas les paroles raquo Alavetz jo queus demandi perqueacute ne van pas diacuteser aus grops franceacutes que cantan en angleacutes laquo On comprend pas les paroles raquo Le prograveva quexista totun encoegravera ua cegraverta diglossia dab les lengas ditas minoritagraverias Mes aquograve rai Les reaccions que son tostemps positivas E megrave que megrave lo public ques contegravent de veacuteder un grop ques devertiacutes que descona que comunica dab le gegravent que sauta que crida que trauca lempont que hegraven cagraveder los micrograves ques pegraverden les baguetas lo mediatograver les paraulas les nogravetas e que sen arrid Que pograveden diacuteser que Papagrave Gahuacutes en live ques un estorbilh mes un estorbilh que ne jogravega pas trogravep mau Quegravem un grop de rograveck permegraver queacute
SP
Lrsquoalbum laquo Calhari raquo qursquoei en venta sus eth site internet de Papagrave Gahuacutes papagahuscom
14 ndash Lo Diari
Se no avetz james entenut o leijut laquo EDS CRIDS raquo de Filadegravelfa de Gegraverda au mens escotatz aqueste laquo Donc quenze manca entre autas causas Ed noste vielh laquo Tograveca-i se gauzas raquo Queu nos cau prene de lont sieacute Tant qua morigrave morigrave per vive E Diu-bibann Venga quarribe Tostems Gascos Oeacute coma hieacute raquo Quin crit quin buf quin vam quin estrambograverd Ath eguau deths Camelat e Simin Palay era Dauna de Bigograverra que fegrave era granor deth Felibritge de Gasconha mes daver finit per aimar Maurras e tanplan Peacutetain que li ei tengut rigor Quaurian totun de li egravester reconeishents eths occitanistes no seria que pramor daqueri tres quei era era sola quadoptegravec ja lin costegravesse era grafia novegravela que Privat atau la poguegravec editar No sabi cap se nos podem imaginar coma cau ccedilograve que representegravec era Filadegravelfa de Gegraverda ena Occitania deth siegraveu tems de Baudean (65) e Banhegraveras de Bigograverra duscas a Malhana en passant per Bordegraveu Marselha e encara per finir Tolosa en 1950 triomfalament onorada peths Jogravecs Floraus e totas eras vilas petitas e granas on se tenguegraveren felibrejadas que daunejava quegravera regraveina arcuelhuda per herregraveras de monde celebrada peths mes grans eth Mistral en prumegraver Eras hadas ath siegraveu bregraveccedil quavian dat tots eths dons beutat cograver esperit e quan escriveragrave ua epopegraveia ara Bernadeta que pensi que de ua auta maniegravera quauragrave en cap era siegraveva destinada de uelhegravera de Banios venguda figura felibrenca sense paregravelha Mes de tots onorada aimada celebrada tostemps questaragrave deth villatjogravet siegraveu e que magrada de fegraver-vos descobrir un libe plan estonant dera laquo EUX raquo a prononciar laquo Eusses raquo benlegraveu coma sen amusa ara prumegravera paja un libe on fegrave eth portregravet plen damor e dumor deths laquo originaus raquo qua coneishuts a Gegraverda-en-Bigograverra libe qua volut o quei estada forccedilada descriacutever en franceacutes mes un franceacutes plan espeacutes de mots
gascons totun e de contes e cantas deth paiacutes ena lenga laquo Or agrave Gerde-en-Bigorre en signe de beacuteneacutediction du ciel il y avait en ce temps-lagrave quatorze simples cest-agrave-dire autant de poegravetes et deux fois plus de sages quen Helleacutenie au temps des Muses et des dieux raquo [] laquo EUX ce sont les maicirctres profonds les instructeurs silencieux et doux de mon enfance agrave qui je dois ce que je sais si je sais quelque chose et ce que je suis si je suis quelquun EUX ce sont les pauvres patients les simples illumineacutes qui ont fait la renommeacutee de mon village qui sappelle le VILLAGE-des-SIMPLES agrave cause deux que les imbeacuteciles prenaient pour des creacutetins raquo laquo Simple raquo quei laquo pegravec raquo en ccedilograve noste e que navem coneishut laquo pegravecs raquo coma les disian dont seragrave fegravet eth laquo Joan lo Pegravec raquo dera literatura plan mes malin queths pretenduts sapients Aciacute donc condats que son a plaser Hi-tyograven eth mes popular dit laquo Fils-du-ciel raquo adobaire de banastas de tistalhs de bascograveias e quogravem fasia danccedilar e cantar ath pont laquo des Rubans raquo pueish eth Catala dont era mission sus tegraverra egravera de prediacuteser eth temps pueish eth Trufon que cridava en crescendo tres laquo adichats raquo quavian eth poder de guarir eths maus deths negravervis e tanplan eth laquo mau dera tegraverra raquo e en seguir Poupoune eth remolaire broish e Labegravele violonaire ath clar de lua pueish daunas coma era Tette que mendicava en breccedilar un gatogravet laquo Teta at sue nano que canta nino Ed nano de Teta quei aqueste mino raquo e Touyou que soenhava eths cocuts e eras gelosas dab moscas o pesolhs embroishats e Nota-la fileuse que saludava eths toristes dun laquo Adichat yent begravestia raquo e que la remerciavan Que marregravesti quen i a quatorze E eths a vier quan dret a longa istoegravera cadun quauratz plaser a descobrir e que son tota era vida dun temps vielh mes viu vivent cargat de totas eras costumas istoegraveras faiccedilons de fegraver e de diacuteser qua enregistradas era Filadegravelfa e que nos liura en omatge aths dits pegravecs que son era sau dua tegraverra
Miquegraveu Pujogravel ref _ETHS CRIDS ed PRIVAT 1931 e laquo EUX raquo idem 1933
laquo EUX raquo DE FILADELFA DE GERDA
Drsquoescart e de talvegravera
Lo Diari ndash 21
La literatura fenegravestra dobegraverta sus lrsquoautre e lrsquoendacogravem mai
Los libres de lenfagravencia de ladolesceacutencia de ccedilograve intime los qursquoan marcat nogravestras experieacutencias de vida son indissociables de nogravestras istograverias familialas e de nogravestres percorses personals de nogravestres eiretatges e de nogravestres rencontres de nogravestras experieacutencias de le dobertura a lrsquoautre e a lrsquoendacogravem mai Los lectors son convidats a partejar aqueles moments qursquoan marcat lor descobegraverta del monde e que sovent lor an permeacutes de se reapropriar lor progravepria culturaEs aquograve que vogravel metre al lum lo CIRDOgraveC al moment drsquoaquesta primiegravera edicion de la Nuegravech de la lectura Quinas lecturas per quinas descobegravertas del monde Quinas escrituras vos an fait viatjar
Venegravetz partejar vogravestra experieacutencia de viatge en lectura dont que siatz Per aquograve vos sufiacutes de mandar lrsquoextrait drsquoun libre que vos a marcat sul tegravema de la dobertura al monde a las culturas a lrsquoexperieacutencia de lrsquoalteritat quina que siaacute la lenga drsquoescritura o de lectura de lrsquoogravebra Lrsquoacompanhatz drsquoun pichon testimoniatge personal per donar enveja de lo legir e lo torn es jogat Nos podegravetz mandar vogravestras contribucions siaacute diregravectament per mail a viatge-immobilcirdocfr siaacute sus la pagina facebook httpswwwfacebookcomLoviatgeimmobil
La literatura vector del dialograveg de las culturas
A lrsquoocasion de la primiegravera Nuegravech de la lectura organizada dins la Franccedila tota en geniegraver que ven lo CIRDOgraveC lanccedila una campanha participativa sul tegravema dels libres que nos an dobegraverts al monde Punt magraveger de lrsquooperacion la mediategraveca interregionala occitana organizaragrave lo 14 de geniegraver de 2017 una granda velhada intitulada laquo Viatge immobil raquo placcedilada jol signe del partatge de las lengas e de las literaturas e de la descobegraverta de lrsquoautre
Dossiegraver
22 ndash Lo Diari
In linguae occitanae mundi lo monde vist per la literatura occitana
La literatura occitana una literatura regionalista que lo sol orizont ne seriaacute son terrador drsquoorigina Lo prejutjat es tenaccedil quitament se los escrivans occitans an pas quitat de contar lo mondeDe lrsquoEdat Mejana a nogravestres jorns de lrsquoOrient somiat dels trobadors als escrivans viatjaires actuals la literatura occitana a pas jamai daissat de dire lo monde a travegravers lo prisme de sa situacion de caireforc entre Eurogravepa e Mediterranegravea que nrsquoa fach una de las lengas de passatge de las mitologias drsquoOrient cap als imaginaris literaris drsquoEurogravepaAlem Surre-Garcia bon coneisseire dels passatges Orient-Occident traccedila regularament lo camin de la fabla a travegravers los continents e los millenis de fablas indianas de Bidpaiuml que viran e reviran dins la Pegraversa de Kalicircla wa Dimna en arabi amb Ibn al-Muqaffa qursquoacogravesta Eurogravepa per la brilhanta civilizacion
drsquoAl-Andalus tegraverra drsquoescambis feconds entre monde arabi e monde crestian Sus la peninsula iberica Pierre Alphonse e Ramon Llull compilan adaptan srsquoaproprian la fabla dels animals que raconta los ogravemes Puegravei passa los Pirenegraveus ont lo trobador Arnaud de Carcassegraves compausa las Nogravevas del Papagaiuml
Aquesta nuegravech de la lectura seragrave una novegravela ocasion de descobrir lo monde a travegravers lrsquoagach dels autors occitans totas epogravecas confondudas De lrsquolaquo amor de luegravenh raquo de Jaufre Rudegravel a las Nomadas drsquoAnna Regord cossiacute los autors occitans nos an fach viatjar amb lors racontes Quin agach pogravertan sul monde Gragravecias al roman la poesia la novegravela certans drsquoentre eles nos an entraiumlnats dins de luogravecs visitats o somiats que veirem benlegraveu pas jamai
Dins Nomadas (IEO edicions 2008) Anna Regord nos fa descobrir lo desegravert e sos abitants Son raconte es lo drsquoun viatge e drsquoun rencontre amb un pograveble nomada mas tanben un autre univegravers un environament ostile mas vivent La descobegraverta de lrsquoautre de lrsquoendacogravem mai de la vida quotidiana e de las costumas son al cograver drsquoaqueste obratge
laquo Gegravestes mimicas paraulas mescladas tantes mejans de se dubrir a ccedilograve desconegut cap de lengatge inaccessible Ni mai empaches ni mai embolhs se trapan pas dins cap de lenga srsquoencavan sonque dins lo cograver dels ogravemes barrats E quand me pren de canturlejar Friacutea sul drsquoabograverd estonada me faragrave legraveu lo respons pro que la pregravegue un pauc Aital quo una quora lrsquoautra caduna nogravestra lenga butam de canccedilonetas dusca a mesclar las voses dins una cantadissa de repics malsegurs e rires mai que pus raquo
laquo Me soi dit seriaacute aisit de virar e de far lo torn del monde raquo
La longue route de Bernard Moitessier legida per Isabelle Franccedilois meteira en scegravena comediana viatjaira
Quant i a 4 ans drsquoaquograve ai traversat lrsquoAtlantic sus mon bategraveu ai legit un pauc totes los navigadors mas per ieu lo que mrsquoa lo pus marcat egravera lo Moitessier Dins aqueste librogravet nos conta sa primiegravera corsa a lrsquoentorn del monde en solitari (qursquoegravera de tot biais la primiegravera sens tota la tecnologia qursquoan en aqueste moment) Son viatge en dedins e en defogravera egraveri ieu a lrsquoalba de faire ma traversada de lrsquoAtlantic e podiaacutei pas mrsquoimaginar perque el quant la corsa egravera acabada a contunhat a pas volgut las onors a getat de botelhas a la mar per dire sa decision contunhar de navegar apregravep tantes meses passats en mar e a fait un torn del monde de maiAviaacute escrit a sa dogravena perdon mai soi trogravep ben dins mon ritme dins mon alenE quand ieu apregravep 2 meses de mar apregravep una pausa als Accedilograveres quand egravera lrsquoora de dintrar en Mediterranegravea per rejoacutenher lrsquoostal soi arribada a Gibartar e aquiacute me soi dit seriaacute aisit de virar e de faire lo torn del monde ai pas agut lo coratge egraveri pas soleta sus lo bategraveu mas ai compres mai que mai lo Moitessier
La Longue Route (Arthaud 1971) de Bernard Moitessier es lo raconte autobiografic de son periple pendent la primiegravera corsa del Golden Globe Challenge torn del monde a la vela en solitari e sens escala en 1968 En passant lo Cap de Bona Esperanccedila sul camin del retorn cap a Eurogravepa mentre qursquoes a mand de remportar la corsa catapulta amb lajuda duna fonda un messatge sus un cargo laquo Contunhi sens escala cap a las illas del Pacific perque soi uroacutes en mar e benlegraveu tanben per me salvar lrsquoanma raquo
Vos tanben partejatz vogravestras experieacutencias de lectura sus httpswwwfacebookcomLoviatgeimmobil
Lo Diari ndash 23
Elogravegi de la traduccion
Se certans an fach lo viatge o lrsquoan somiat e nos an permeacutes a nautres tanben de lo menar per lors racontes drsquoautres an decidit de nos far tastar los plasers drsquoautras literaturas amb la traduccionAqueste cogravep los autors fan pas mai los viatges mas son las lengas que srsquoescagravembian Alara es un cogravep de mai question de partatge Lo decograver es plantat lrsquoistograveria es racontada los paiumlsatges descriches las odors lrsquoambianccedila tot i es e poiriam
pas far melhor rai Los traductors intervenon per o melhor comprene e ne poder sasir lrsquoesseacutencia Nrsquoes atal pels tractats de medecina drsquoAlbucasis dels quatrins drsquoOmar Khayyam dels racontes drsquoAndreacute Brink del Romancero gitano de Federico Garcia Lorca o de lrsquounivegravers fantastic drsquoHoward Phillips Lovecraft
Portulan - Itinerari en Orient raconte de viatge en dos volums de Roland Peacutecout Aqueles dos libres pareguts en 1978 e 1980 racontan los viatges de lrsquoautor en Afganistan pel primiegraver en 1971 e 1974 e de delagrave cap a Iacutendia e lo Nepal pel segond qualques annadas pus tard Una novegravela edicion revista per lrsquoautor dels dos obratges en un sol volum a vist lo jorn en 2013 a las edicions Vent Terral Luegravenh del jornal de bograverd o de la cronica mai prograveche de la progravesa poetica nos i fa descobrir los paiumlsatges los rencontres los caminaments
A lrsquoocasion de la primiegravera Nuegravech de la lectura lo 14 de geniegraver que ven de 18h a 22h long drsquouna serada dedicada al laquo Viatge immobil Voyage immobile raquo lo CIRDOgraveC ndash Mediategraveca occitana se transformaragrave en grand salon de lectura babelian ont cadun poiragrave causir son environament son espaci sa posicion per partir en viatge drsquoun continent drsquouna lenga drsquoun tegravexte a lrsquoautre Dedicada al plaser de lrsquoimaginari del viatge literari e del rencontre de lrsquoautre aquesta serada seragrave organizada amb un ensemble de partenaris locals coma de lrsquoespaci occitan implicats dins lo dialograveg de las culturas e tanben amb los diferents actors de la cadena regionala del libre Lecturas contes intervencions musicalas en franceacutes en occitan e dins fograverccedila lengas mai se succediragraven per que cadun pogravesca trobar son compte dins aquela serada drsquoescambis
e de viatges sens que calga quitar las installacions de la mediategraveca Aquesta Nuegravech de la lectura seragrave lo moment de viure o reviure de partejar en tot cas aqueles moments drsquoevasions literagraverias sens qursquoaja calgut se desplaccedilar drsquoaiciacuteEn tota convivialitat se legiragrave escambiaragrave somiaragrave de lrsquoendacogravem mai dels escrivans a lrsquoentorn dels rites de celebracion del partatge e de la porositat de las culturas long drsquouna ceremonia del tegrave universala del Japon al Magregraveb en passant pel tea-time britanic e los rituals de las velhadas occitanas que celegravebran lrsquoart de lrsquooralitat
laquo Tu e mai elei voudriatz ben escambiar lrsquoespitalitat de la rota Una estrategia complicada debana sei rusas per triomfar dei leis de la retenenccedila e de la discrecion Drsquounei srsquoavesinan un pauc te fan la saludada ambeacute la man sus lo cograver Tu pariegraver e senhalas lo fuogravec coma ton tibanegraveu Per un cogravep siaacutes tu lo convidaire An lrsquoexcusa de trsquoadurre un melon as lrsquoexcusa de li ofrir lrsquoegraverba ont siaacutes estalat melhora que lrsquoermagraves ont an laissat la maquina Un melon es legraveu retalhat Denegas que siaacutes convidaire e prepausas un peis a mitat crus encara sus lo magre dau fuogravec Son detz que srsquoesparpalhan per lei cogravelas e legraveu fach venon sabentament crosar sus lo fogau de morcegraveus de lenha blanca acampada aquiacute ont cresiaacutes que creissiaacute ren que la pegraveiraAlara srsquoengimbra la fegravesta sembla-simpla dau partatge raquo
Peacutecout Roland Portulan - Itinerari en Orient Vent Terral 2013
Programa
24 ndash Lo Diari
Tristan Tzara(1896 - 1963)
Le 5 de febriegraver de 1916 amb Richard Huelsenbeck2 balhan naissenccedila a DADA que vendragrave amb la redaccion de son Sept Manifestes Dada un movement internacional literari e artistic Una galariaacute DADA es dubegraverta Tzara i balha confereacutencias sus lrsquoart nouveau e lrsquoart abstrai Una revista DADA es creada e coneisseragrave una difusion importanta a lrsquointernacionala Tzara nrsquoescriuragrave les primiegravers tegravextes bull La premiegravere aventure ceacuteleste
de M Antipyrine (1916) bull Vingt-cinq poegravemes (1918) bull Sept Manifestes Dada bull (1916 ndash 1924)
Aquograve dit se le movement DADA es plan conegut als Estats-Units en Eurogravepa e mai encara en Franccedila Tzara es un pauc mens conegut En 1919 Tristan Tzara rejunta Paris ont comenccedila a trebalhar per una de las revistas Dada p a r i s e n c a laquo L i t t e r a t u r e raquo encoratjat per artistas joves que se sonan Andreacute Breton Louis Aragon Philippe Soupault Paul Eluard En 1920 torna rescontrar Francis Picabia3 un segond cogravep e amb cal entretenguegravet una correspondeacutencia dempuegravei de
1915 Amassa se lanccedilan dins diversas activitats (literagraverias artisticas esporivas) qursquoan per per tograveca de tustar le public e vogravelon destruir las structuras tradicionalas del lengatge
En 1921 les dadaiumlstas organisan le procegraves (factici) de Maurice Barregraves4 acusat de laquocrime contre la sucircreteacute de lrsquoespritraquo presidit per Andreacute Breton Tzara se retrograveba amassa les testimogravenis Aquesta manifestacion a lrsquoeissida de quala Barregraves seragrave simbolicament condemnat a vint ans drsquoogravebras forccediladas es a lrsquoorigina de la dislocacion de DADA mantuns participants Tzara le primiegraver refusant tota forma de justiacutecia quitament organizada per DADAApregravep le procegraves constituiragraven diferents movements bull les dadaiumlstes (TZARA) bull les surreacutealistes (BRETON
SOUPAULT) bull les anti-dadaiumlstes bull anti-surreacutealistes (PICABIA)
En 1929 integravegra le movement surrealista quin dins le lanccedil dadaiumlsta lausa lrsquoanti-borgesiaacute lrsquoanti-nacionalisma e la provocacion consiroacutes drsquoagir sus la societat si que
DADA al Cabaret Voltaire
Zurich 1915 La guegraverra ccedilograve mai violenta que monde coneguegravet fins ala enragravebia Al miegraveg drsquoaqueste massacre sagnoacutes al cuograver drsquouna joinesa europenca revoltada al Cabaret Voltaire1 un movement novegravel ven de nagraveisser Va defiar la guegraverra remetre en causa totas las convencions e contrariantas ideologicas esteticas e politicas crear una ruptura radicala amb tota la Literatura e lrsquoArt que precediscanA son cap un jove romaneacutes de 20 ans Tristan Tzara
Lo Diari ndash 25
non sus individuacute sens tombar dins lrsquoembrigadament Tzara consacra son temps a la reconciliacion entre surrealisma e marxisma Aderiacutes al Partit Comunista Franceacutes en 1936 al quitar le Movement Surrealista
Pendent la Segonda Guegraverra Mondiala junta la Resistencia Es drsquoaquel periogravede que data son interegraves per la lenga drsquoogravec A tolosa a la fin de la Guegraverra presidiacutes le Centre dels intellectuals dirigiacutes lrsquolaquo Eacutemission litteacuteraire de la Reacutesistance raquo a Radio-Toulouse e contribuiacutes a la fondacion de lrsquoInstitut drsquoEstudis Occitan Tzara elabogravera un projegravecte vertadiegraver de centre cultural Prepausa la mesa en placcedila drsquouna bibliotegraveca occitana drsquoEstat amb una publicacion regulara dels classics de la lenga drsquoogravec ccedilograve qursquoes encara uegravei una de las missions centralas de la Federacion dels IEO De 1946 a 1963 srsquoengatja dins divegraversas revistas literagraverias e publica vagraverias de sons poegravemas acumulats pendent
pendent la Guegraverra tanben estudis e criticas (Desnos Eacuteluard Picasso Rimbaud) Sons engatjaments politics le raprogravecha dels umanistas muda progressivament cap a la poeumlsia lirica Sons poeumlmas revelan lrsquoangoissa de son arma pregravesa entre la revogravelta e esbalausiment en fagravecia de la tragegravedia quotidiana de la condicion umana Sas ogravebras de la maturitat son LrsquoHomme approximatif (1931) Parler seul (1950) e La Face inteacuterieure (1953) Dins sas ogravebras le lengatge anarquic dels mots mesclats del dadaiumlsme seragraven remplaccedilats per una lenga dificila mas umanisada
Daissa le Partit comunista en 1956 per protestar contra la repression sovietica de la revolucion ongresa En 1960 signa le Manifest des 1215 sul dreit de lrsquoinsomission pendent la guegraverra drsquoArgeria e pren le partit contra le colonialisme en Africa Tristan Tzara moriguegravet a Pariacutes le 25 de decembre de 1963
Se Tzara merita plan sa placcedila dins le memograveri notablament literagraveria es ccedilograve primiegraver merceacute a son trebalh de deconstruccion e de destruccion dels lengatges ategravestan sas ogravebras Enlagrave lor longevitat dubriguegraveron camins magravegers a lrsquoart contemporanegraveu e son etapas crucialas dins lrsquoIstograveria de lrsquoArt
PDG
Bibliografia
La Premiegravere Aventure ceacuteleste de Mr Antipyrine premiegravere eacutedition 1916 avec des bois graveacutes et colorieacutes par Marcel Janco reacuteeacuted 2005 Eacuteditions Dilecta
Vingt-cinq poegravemes 1918 reacuteeacuted 2006 Eacuteditions Dilecta
Sept manifestes Dada premiegravere eacutedition 1924 avec des dessins de Francis Picabia reacuteeacuted 2005 Eacuteditions Dilecta
LrsquoHomme approximatif 1931
Parler seul 1955
1- Dubegravert en 1916 a Zurich per le coble drsquoartistas Hugo Ball e Emmy Hennings acuegravelh de
joves artistas e escriveires amb la tograveca de crear un centre de divertiment artistica
2- Poegraveta escrivan e psiquiatre alemand
3- Pintre dessenhaire e escrivan franceacutes
4- Escrivan jornalista e nacionalista franceacutes
5- Movement intellectual franceacutes que dins un esperit libertagraveria e esquerrista defend
lrsquoindependeacutencia argerianaLa revista DADA
Parler Seul illustrat per Mirograve
26 ndash Lo Diari
Coma literari e ancian estudiant en Letras Modegravernas ai totjorn una certana malfisanccedila envegravers le tractament que la nogravestra epograveca resegraverva als tegravextes laquo petits raquo sovent butats als marges duna literatura que les jutja trogravep populars pas pro sabents o interessants Ogravem pensaragrave per exemple a las fablas de La Fontaine recitadas penosament e negraveciament per generacions de drollets que sespegraveran pas quanegravesson mai enlagrave que les dos o tres vegraverses de morala quand estudiants en Letras pogravedon consacrar oras a una sola Aquograversquos vertat per las Fables coma pels contes Ccedilaquelagrave laprogravecha condescendenta superficiala o de cograveps folclorista (al sens marrit del tegraverme) pausa problegravema drsquoautant que le succegraves en librariaacute se desmentiacutes pas al contrari Egravera doncas urgent de sinteressar seriosament e amb benvolenccedila a aquela question del conte ccedilograve que Contes dun deman acabat nos dona lescasenccedila perfiegraveita de far Una instruccion mai o mens inexistenta leacutesers limitats comunautats e familhas gropadas sarradas aqueste contegravext es indissociable de lrsquoatge daur del conte Dins le cercle de la velhada de la fegravesta de vilatge o simplament del fuogravec retrobam la primiegravera pegraveira del conte le contaire Ccedilograve que vesegravem uegravei coma tegravextes egraveran a la debuta istograverias oralas presas en carga per un contaire per lauditograveri dins una tradicion plurimillenagraveria Pensatz que LIlliade et LOdysseacutee comencegraveron atal Indispensable a lor conservacion la mesa a lescrit dels contes a coma inconvenient de les immobilizar e mai de les estofar Assegurada per dos contaires (Eacuteric Roulet e Nathalie Roulet-Casaucau) lescritura ven completar la natura primiegravera del conte sens la contrariar brica E mai vist que nos balhan accegraves a versions audio e mesas en musica (disponiblas en linha) Pas cap de posca sus aqueles contes laquo Eacutecrire en gascon agrave loreacutee du XIIe siegravecle est une gageure Cet ouvrage accompagne-t-il les derniers eacuteclats dune langue et dune culture milleacutenaire qui fut celle de lAquitaine jusquagrave nos jours ou se fait-il leacutecho dun nouvel avenir Ce sera au futur den deacutecider un futur qui pourrait bien alors ne pas sachever raquo anoacutencia la quatrena de cobertura Una posicion lucida
que sembla empachar tot encombrament per la question de la lenga La votz occitana le tegravexte bilinguumle la dubertura sus lautre sens se desdire I a aquiacute un pont entre iegraver e uegravei pont apelat per aquestes racontes nascuts dins aquela lenga nogravestra Aquograve dit vos inviti a far le tegravest vos tanben un conte fonciona tant en occitan coma en franceacutes Un bilinguumlisme que dona pas limpression que foguegravet arrancat al tegravexte contra son grat sembla pro rare en edicion per egravesser notat Enfin e benlegraveu subretot son racontes intelligents dins la mesura qursquoan quicogravem a diacuteser a nos diacuteser sus nosaus quicogravem a nos ensenhar per pauc que nos mostregravesson pro dubegraverts per les daissar nos ensenhar ccedilograve quan apregraves de la sapieacutencia populara es a dire de lexperieacutencia Vos conselhar le libre savegravetz drogravelles felens nebots e nebodas la causa es aisida Demogravera sens dobte necessari dins una epograveca ont leducacion civica e ciutadana (es a dire al viure amassa) cantan sovent tan clar que dunis pensan seriosament a recorrir a la casegraverna Aquograve dit me pogravedi pas desfar de lidegravea que segravem nautres ndashles adultesndash que navegravem lo mai besonh Es que segravem pas nosauts que corregravem apregravep laquo Lo secret deu bonurraquo Se le conte cegraverca a agradar e instruire (placere et docere pels puristas) es tant per ensenhar als pichons coma per explicar (desplegar en latin) als grands laquoLes grandes personnes ne comprennent jamais rien toutes seules et cest fatiguant pour les enfants de toujours et toujours leur donner des explicationsraquo Antoine de Saint-Exupeacutery Aviacutes doncas ni a pro de prene per se pels autres per se divertir per pensar per legir e per ausir dins aquela edicion dun trentenat de Contes dun deman acabat a comenccedilar segur pel plaser Aldric Hagegravege
Recobrar lesseacutencia del conte
Contes dun deman acabat ndash Contes dun futur acheveacuteEacuteric Roulet Nathalie Roulet-Casaucau et Jean-Michel RivetEacuteditions Sud-Ouest 2016180 paginas Edicion bilinguumla e contengut de telecargar1490 euro
Critic
Lo Diari ndash 27
TecnrsquoogravecLos sites participatius en occitan Mantun projegravecte sus internet son collaboratius es a dire que lo monde i pogravedon participar per li far prene drsquoample Lor avantatge es que sovent son multilinguumles e disponibles per las comunautats linguumlisticas que ne fan la demanda Aquiacute una oportunitat per las lengas de Franccedila drsquoegravesser presentas demest totas las autras sens a priori ni empacha Aqueles projegravecte presentan lrsquointeregraves de prepausar de contenguts variats en lenga occitana plan utils per los que se lrsquoaprenon e los que la transmeton
LrsquoEnciclopegravedia de la vida (en angleacutes Encyclopedia of Life EOL) es un projegravecte de bioenciclopegravedia collaborativa en linha LrsquoEnciclopegravedia contendragrave a tegraverme un article dedicat a cada espegravecia vegetala a animala coneguda illustrat de videgraveos de sons drsquoimatges de grafismes e de tegravextes provesits per drsquoexpegraverts Lrsquointerfagravecia es disponibla dins mantuna lenga e entre autras en occitanEn queacute podegravetz ajudar dins la ficha de cada espegravecia podegravetz apondre lo(s) nom(s) en occitan
Openstreetmap es un projegravecte internacional fondat en 2004 amb lrsquoobjectiu de crear una mapa liura del mond disponibla dins un maximum de lengas diferentasEn queacute podegravetz ajudar dins la mapa podegravetz apondre lo nom occitan de cada toponim
Jocondlab Lo site internet JocondeLab es la fruta drsquouna experimentacion conduita pel ministegraveri de la Cultura e de la Comunicacion A per tograveca de facilitar laccegraves a las ressorsas culturalas francesas amb de publics novegravels en desvolopant lofegraverta multilenga del ministegraveri de la Cultura e de la Comunicacion sens que siaacute necessari de revirar las donadas vist quaquestas trograveban lo sieu equivalent merceacute a Wikipegravedia Dona accegraves en 14 lengas dont lrsquooccitan a mai de 300 000 notiacutecias illustradas extraitas de Joconde catalograveg de las colleccions dels musegraveus de FranccedilaEn queacute podegravetz ajudar podegravetz descriure las ogravebras artisticas en occitan e completar o crear las fichas Wikipegravedia drsquoaquelas ogravebras
La Wikipegravedia occitana es una enciclopegravedia gratuita e liura de dreit que prepausa mai de 85 000 articles redigits en lenga occitanaEn queacute podegravetz ajudar podegravetz escriure drsquoarticles novegravels sus de tegravemas que mestrejatz o repassar e prepausar de correccions se vesegravetz causas que srsquoameritan drsquoi retrabalhar Tanben podegravetz completar los articles que vos semblan pas pro denses
Lo Wikiccionari es un projegravecte gratuit de diccionari multilinguumlisme escrit amb la collaboracion de totes dins mai de 700 lengasEn queacute podegravetz ajudar podegravetz prepausar de mots novegravels que i son pas encara o las variantas dins vogravestre parlar se i es pas
Rapegravel Per poder profechar dels sites internet dins lor version en ogravec reglatz lrsquooccitan coma lenga favorita dins los paramegravetres de vogravestre navigador Atal suls sites multilinguumles la version occitana vos apareisseragrave prioritagraveriament siquenon podegravetz passar al costat de tot ccedilograve quexistiacutes sens o saber
Cedric Valmary
28 ndash Lo Diari
TV
Podegravetz creire que la cogravela de Tegrave Veacute Ogravec fai pas coma leis aubres srsquoendormiacutes pas a lrsquoautomne De segur que contunha sei rodatges e montatges per realizar son emission setmaniera Cada cogravep que pogravet cubriacutes leis eveniments revelators de la cultura occitana Arts plasticas musicas fegravestas occitanas espograverts regionaus amai la mograveto apareisson Mas auregravetz benlegraveu remarcat una rubrica que torna ara a la fin de cada emission Lenga drsquoOgravecLengo drsquoo Entre tempsEntre temps cronica novelaEn partenariat amb lo CIRDOC Tegrave Veacute Ogravec consacra
quauquei minutas a una pichograveta cronica a la fin de cada emission Lo principi es de demandar a una dei personas presenta dins lrsquoemission de dire qual es lo mot occitan qursquoaima miegravelhs lo qursquoaima lo mens e de vos faire partejar son cogravep de cograver dau moment Aquiacute la sensibilitat lrsquoideologia lo biais de viure de cadun apareis Lrsquoemission e sa cronica se pogravedon retrobar sus lo site de Tegrave Veacute Ogravec sus la pagina drsquoacuegravelh a httpteveoce-monsitecompagesacuelhpresentationhtml
Tegrave Veacute Ogravec se bolega
Estagis de formacion
En mai deis emissions e dei captacions regularas Tegrave Veacute Ogravec realiza de formacions tant per drsquoestagiaris solets coma per de grops En octogravebre lrsquoestagi laquo Lenga e imatges raquo dau CFPO de Besiegravers se debanegravet dins Tarn au Centre de vacanccedilas La Vitarelle Una campanha que comenccedilava de prene lo daurat de la davalada de bogravescs prigonds de camins misterioacutes de begravestias bregraveu un luogravec de sogravemi per filmar e per parlar e aprene la lengaUn luogravec de tria una cogravela aculhenta dins lo Centre drsquoestagiaris motivats que parlavan occitan e egraveran curioacutes de tot aquograve permetegravet un trabalh ben ritmat e agradiuLei dos formators de Tegrave Veacute Ogravec aviaacuten per pregravetzfach de sensibilizar leis estagiaris a la presa de vistas e au montatge per realizar un documentari De segur que la formacion fuguegravet drsquoen primiegraver teorica (una miegraveg jornada) per parlar dau cadratge dei presas de vistas dei plans diferents de la causida de lrsquoangle per lo film doncas de ccedilograve que faliaacute filmar Lo biais drsquoentrevistar fuguegravet tanben evocatCada grop partiguegravet amb son materiau au rescontre dei luogravecs e dei gents drsquoentrevistar e nos retrobegraverem sus lo terren per metre dins lei
camescogravepis tot ccedilograve que faliaacute coma rushesComenccedilegravet puegravei lo trabalh pesuc de montatge que de segur srsquoacabariaacute pas dins lei quatre miegravegs jornadas drsquoestagi mas puegravei Lo trabalh en comun permetegravet de crear un scenari collectiu puegravei drsquoaprene lo biais de crear un titol e de lrsquoafichar drsquoun biais particular Venguegravet enfin la causida dei rushes de pegar copar trabalhar E fau ben saupre qursquouna minuta de film demanda sovent una ora de trabalh au montaire Es un vertadiegraver trabalh de dentelaira passionada Lo film seragrave projetat au Festenau Rescontre de Sant Gervasi(30) lo 4022017Un autre estagi de formacion diferent aculhiragrave un jove estudiant en decembre Se destina a un mestiegraver de lrsquoaudiograve visuau e Tegrave Veacute Ogravec partejaragrave volontiegravers amb el sei coneissenccedilas
Se volegravetz trobar de ressons de tot nogravetre trabalh es aquiacute que vos fau anar httpteveoce-monsitecom
Lisa Grograves Presidenta de Tegrave Veacute Ogravec
Lo Diari ndash 29
Diariscope
Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver
Setmanas occitanas del Vilafracant
Mes de febriegraver mogravestra Marcelle Delpastre e Angeacutela Duval
2 de febriegraver Vilafranca 20h30 Inauguracion del Festenal
19 de febriegraver Complibat 15h Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues
25 de febriegraver Cenac 21h Bal occitan amb Les Bouilleurs de son
Contrebande e Bassacada26 de febriegraver Glegraveisa de Cenac 15h
Concegravert polifonic amb Lo Barrut
Mogravestras filmes confereacutencias concegravertsPrograma complet e contactes de retrobar sus nogravestre
site
Le 28 de geniegraver La Dictada occitana
Es que cal encara presentar la Dictada Occitana Organizada de pertot le 28 de geniegraver es lrsquoescasenccedila de se retrobar per un drsquoun desfiacutes ludic a lrsquoentorn de la lenga Esitatz pas a contactar las associacions occitanas per saber ont e cossiacute participar
Del 2 de febriegraver al 28 de mai
Daniel Spoerri les dadas des deux Daniel
Daniel Spoerri membre fondator del Nouveau Reacutealisme investit las cavas dels Abattoirs Expausa un cabinet de curiositats entre sas ogravebras sa colleccion e la de lrsquoistorian
e artista Daniel Cordier
wwwlesabattoirsorgexpositionsautour-du-nouveau-realisme
30 ndash Lo Diari
7 de geniegraver Agach sus J Bodon 17h30 Albi Per J Vialaret President de lrsquoOstal J Bodon wwwcentre-occitan-rochegudeorg 13 de geniegraver Teatre Les Galejaires 20h30 Molins laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes Cercle Occitan deth Coserans ndash claudinerivere-souillaorangefr
Rencontre MusiciansDanccedilaires 21h La Caunha (31 - Ostau de lrsquoArtesanat) Serada de danccedilas tradicionaus (scegravena obegraverta) Cercle Occitan de Carbona amp deu Volvegravestre michelpeze0456orangefr 14 de geniegraver Confereacutencia a Albi Partenariat CCOA UPT a Champollion laquo Lrsquoautodafeacute de 1834 agrave lrsquoHocirctel Rochegude raquo wwwcentre-occitan-rochegudeorg Nuegravech de la lectura 18h a Besiegravers (CIRDOC) Granda velhada ldquoViatge immobilrdquo jol signe del partatge de las lengas de las literaturas e de la descobegraverta de lrsquoautre fabricaoccitanicaeu Musica 10h a Rampoacutes (46) Musica canta danccedila e serada occitana 10h a 17h Rescontres musicians e danccedilaires 14h a 17h Rescontre de danccedilaires 18h AG 21h bal occitan wwwamtpquercycom Del 18 al 21 de geniegraver Ivernalas de Cabardeacutes a Puegravegnautiegraver Espectacles contes sopar espectacle-teatre Info e inscripcions ndash ieo11ieo-ocorg 19 de geniegraver Cafegrave occitan
18h30 Salon de tegrave laquoEn forme de Graalraquo ( jos resegraverva) Amb lo Centre Occitan del Paiacutes Castreacutes COPC ndash azalaiswanadoofr 20 de geniegraver Projeccion-Confereacutencia 18h30 Pagravemias (Espaci occitan) laquoCamins de Compostegravelaraquo per Guy Reilles seguit drsquoun manja-dreit IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 21 de geniegraver Bal Vesprada e serada a Lacapegravela-Caogravers Talhiegravers de musica a lrsquoentorn dels coire puegravei bal wwwassociationlagranjacom Florant Mercadiegraver 20h30 Puegravegnautiegraver (11) laquoLes Contes du Placardraquo Teatre Les Galejaires 20h30 a Balmar laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 22 de geniegraver Vesprada occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la gara) Danccedilas teatre tirada pel Telethon Cercle Occitan drsquoEspaliu 24 de geniegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 1 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius Departamentals 26 de geniegraver La Mal Coiffeacutee 18h30 a Tolosa (Place Andreacute Abbal) Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver Setmanas occitanas del Vilafrancat Mogravestras filmes confereacutencias concegraverts Programa complet sus nogravestre site
GENIegraveR FEBRIegraveRAgenda
Lo Diari ndash 31
28 de geniegraver 20ena dictada occitana de pertot en Occitagravenia e en defogravera
Cocanha Vilafranca de Roergue IEO del Vilafrancat 0665399311
1egraver de febriegraver A la descobegraverta drsquouna ogravebra 18h a Rodeacutes (Ostal de las Associacions) La Banda Jaume Landiegraver IEO ndash A Tots 2015 Din-trada dubegraverta e gratuita IEO 12 ndash 05 65 68 18 75 4 de febriegraver Concegravert-Bal 21h Caogravers (Sala de las fegravestas Begoacutes) Amb le grop Canccedilons drsquoOgravec Participacion liura Cercle Occitan de Caogravers Begoacutes lajardieorangefr Festenau Rescontre de videgraveo amator de 13h30 a 19h St Gervasi (30) Films occitans e en occitan per lrsquoassociacion Rayons drsquooc e TegraveVeacuteOgravec (long mestratge lo di-menge a 14h) Gratuit teveoce-monsitecom
Goulamasrsquok 19h a Puegravegserguiegraver (34) Fegravesta de la sortida de lrsquoalbum (maison du peuple) 9 de febriegraver Cafegrave Ciutadan 18h30 La Garriga (81 - Ostal dels Joves ) laquo De queacute lrsquooccitan pogravet menar a la nogravestra societat raquo COPC ndash azalaiswanadoofr 11 de febriegraver Bal de la Caneta 20h30 a Vic sus Cegravera (15) Amb Herveacute Brotto amp Guillaume Lopez e Radio Tutti feat Barilla Sisters contactieo-cantalcom Serada contes CafrsquoCausse Assiegraver Serada contes amb Segravergi Irondegravela reissajimdocomcafeacute-associatif-caf-causse 14 de febriegraver Estrena de la mogravestra ldquoOccitan Occitaniardquo 18h a Carcassona (Archius departamentals)
Amb una prestacion musicala de Mans de Breish Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals 18 de febriegraver Bal catalan-occitan Caramauccedil cocsegalagmailcom19 de febriegraver Teatre 15h a Complibat Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues IEO del Vilafrancat 0665399311 Vesprada Occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la Gara) Cants dichas danccedilas del paiacutes e teatre Cercle IEO de Roegravergue-Naut Eric Fraj (solo) A Mossolens fasetz-la-lenga-cabardesover-blogcom 23 de febriegraver Presentacion de libre 19h Nimes (Caire drsquoogravec) La benda dessenhada laquoLes ignorantsraquo drsquoEtienne Davodeau Gratuit 24 de febriegraver Bal Occitan 20h30 a Montcuc (46) Iniciacion drogravelles seguit drsquoun bal dab los Pastourels Confereacutencia 14h30 Castras (Ostal de las associacions) Ramon Ginolhac laquoLes reacutevoltes populaires en Occitanieraquo (fr) Dintrada liura e gratuita COPC ndash azalaiswanadoofr
Bal Occitan 21h a Cenac Amb Les Bouilleurs de son Contrebande e Bassacada IEO del Vilafrancat 0665399311 28 de febriegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 2 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals
HAUTEEacuteMOTION
HAUTE-GARONNELUCHON-SUPERBAGNEgraveRES PEYRAGUDES LE MOURTIS BOURG DrsquoOUEIL
RCS
Toul
ouse
B 3
87 9
87 8
11 -
Creacute
dits
pho
tos
Get
tyIm
ages
tourismeHGhautegaronnetourismecom
C
M
J
CM
MJ
CJ
CMJ
N
CD31 tourisme hiver pyr mag 210x270pdf 1 09112016 1622
12 ndash Lo Diari
Papagrave Gahugraves
Rescontre
Enfin 3 ans apregraves laquo Lo Virolet raquo eth grop de rock-punk occitan Papagrave Gahuacutes que sorteish eth sueacute dusau album entitolat laquo Calhavari raquo Un cogravep aver drin virat de pertot de Tarba entiograve Sirograves e de Rodeacutes entiograve Agedeth que decidegraven dentrar en estudiograve entagrave i enregistrar-i un navegraveth disc Entagrave ne saber mes quavem eth plaser dencontrar a Renaud Lassala eth navegraveth guitarrista dau grop gascon
Adiu Renaud ens pogravedes diacuteder quauques mots sus tu e presentar eth grop Papagrave Gahuacutes Adiu Quem hegraveci Renaud sui lo guitariste de Papagrave Gahuacutes despuish 2014 Quegravem un grop de rock influenccedilat preu punk laquo primari raquo de les annadas 1977 dinc a 1990 Quegravem quate (bateria baisha guitarra e cant) Que cagraventam en gascon e un chicogravet en franceacutes
Papagrave Gahuacutes qursquoei a lrsquoencogravep un grop radicau rebelle e punk e tanben un grop estacat au territograveri Drsquoaon ersquovs vieacute aqueth ligam hogravert dab la tegraverra e quin srsquoexprimeish ena vogravesta musica Qursquoegravem tot quate hogravert estacats au nograveste territograveri nadau Gino Mickey e Silvan a la Bigograverra jo a les Lanas Qursquoi am creishut e que nsrsquoam hargat ua cultura dessuacutes Donc adara atau com hogravert
Lo Diari ndash 13
de gegravents de le nogravesta generacion qursquoegravem un mescladiacutes de cultura mondialisada (grana influenccedila anglo-saxogravena en le musica) e drsquoidentitat locau Donc ne hegravem ni aus Americans ni aus Gascons laquo megrave gascon que mogravers raquo que viacutevem le nogravesta cultura drsquoun biaish descomplexat Lo ligam hogravert a le tegraverra que srsquoi torna trobar en los samples tots extregraveits de collectatges nogravestes (sonque quauques excepcions) dab locutors natius deu gascon Que balha com ua autenticitat au nograveste perpaus
Quin definireacutes la musica de Papagrave Gahuacutes sus aqueth darregraver album E i a ua evolucion despuish eth permegraver album Que diriacute qursquoes rograveck dab influenccedilas punk Apregraves jo suu permegraver album nrsquoi egraveri pas mes quersquom sembla qursquoi a ua evolucion Quersquom sembla estar megrave rock belegraveu megrave escur tanben shens de desbrombar lo costat amusiu Los tegravextes que son tanben megrave pregonds qursquoexprimen ua realitat un constat sus un mond dont es a cambiar Mes qursquoam volut har un disc vivant shens de nes interdiacuteser cantas megrave leugegraveiras un disc vivant percegrave digun nrsquoes pas enmalit 365 jorns sus 365 nrsquoes pas desconaire 365 jorns sus 365 nrsquoes pas pessimiste tostemps o veit tot en rogravesa a tot vira codic Lrsquoevolucion tanben que seragrave en los samples e en le soa utilisacion lo disc qursquoes com ua sola grana canta dont srsquoestanca pas jamegrave e los samples que hegraven lo ligam dab tot Quersquous am utilisats megrave pregonament dab megrave de puishenccedila artistica Ne son pas aquiacute entagrave ondrar queacute Que nrsquoi a samples sersquous vograveletz entegravener que ves vatz caler escotar lo disc en sancegraver
Laguens lalbum que vieacute que i auragrave ua canccedilon tota en franceacutes Lhegraveu la canccedilon mes punk E i a ua explicacion ad aquera causida Vertat em pensi tanben ques le megrave punk Ne segravei pas trogravep perqueacute se hadot atau en franceacutes Aquograve lo Silvan bat diu saber megrave plan que jo Mes quegravera belegraveu entagrave escopir a le faccedila deu monde laquo Giscard ves chapa megrave de 2 millions deuros per an raquo en le lenga de le Republica
Laguens daus albums de Papagrave Gahuacutes que senten ua atencion tota particulara a la lenga la sua autenticitat la sua qualitat Daon e vieacute aquera volentat Quegraven atz segravega-traucat lo peiacutes com am hegraveit Silvan e jo en hadents collegravectas quegraven atz enregistrat centenats de gegravents en le soa lenga mairau aunestament ne pogravedetz pas preacutener le question de le lenga com qui sen fot Aqueth monde que vsan dat ua paraula rica quevs cau tornar har soar aquesta lenga dab arrespegravect e dignitat Au mensh quensagravejam dat har atau
E veges un ligam entre la vogravesta musica harta de radicalitat e la causida de la lenga Bon dejagrave de har rograveck en ogravec ques ua causida radicau percegrave quarriacutebatz enqueth paradogravexe que cagraventatz en le lenga deu peiacutes mes le maja partida deu monde nev comprenen pas megrave Donc diacuteser laquo sen foacutetem que contuacutenham quegravem daciacute e quat vogravelem har atau e sonquatau raquo nes pas quauquarren de comun Quegravem gegravents ccedilam par autentics que ne chicanan pas alavetz que liugraveram lo dequograve dun sol trograveccedil Quegravem atau Com lensemble daus grops punks la vogravesta musica que pograverta ua energia plan vegedera en concegravert Ei ua dificultat entagrave vosauts a lora denregistrar Disem quam jogat un chic mens viste e que segravem aplicats Apregraves non lo qui pogravet jogar a huec que pogravet jogar a plaser Lo contrari nes pas forccediladament vrai
E i a un recepcion particulara dau public de musica rock-punk quan es vei arribar en concegravert un grop qui canta en occitan Qui a duas recepcions Gegravents dont son hogravert contegravents dentegravener a cantar en occitan e dauts que nes vinen veacuteder entagrave diacuteser laquo la musique est super mais on comprend pas les paroles raquo Alavetz jo queus demandi perqueacute ne van pas diacuteser aus grops franceacutes que cantan en angleacutes laquo On comprend pas les paroles raquo Le prograveva quexista totun encoegravera ua cegraverta diglossia dab les lengas ditas minoritagraverias Mes aquograve rai Les reaccions que son tostemps positivas E megrave que megrave lo public ques contegravent de veacuteder un grop ques devertiacutes que descona que comunica dab le gegravent que sauta que crida que trauca lempont que hegraven cagraveder los micrograves ques pegraverden les baguetas lo mediatograver les paraulas les nogravetas e que sen arrid Que pograveden diacuteser que Papagrave Gahuacutes en live ques un estorbilh mes un estorbilh que ne jogravega pas trogravep mau Quegravem un grop de rograveck permegraver queacute
SP
Lrsquoalbum laquo Calhari raquo qursquoei en venta sus eth site internet de Papagrave Gahuacutes papagahuscom
14 ndash Lo Diari
Se no avetz james entenut o leijut laquo EDS CRIDS raquo de Filadegravelfa de Gegraverda au mens escotatz aqueste laquo Donc quenze manca entre autas causas Ed noste vielh laquo Tograveca-i se gauzas raquo Queu nos cau prene de lont sieacute Tant qua morigrave morigrave per vive E Diu-bibann Venga quarribe Tostems Gascos Oeacute coma hieacute raquo Quin crit quin buf quin vam quin estrambograverd Ath eguau deths Camelat e Simin Palay era Dauna de Bigograverra que fegrave era granor deth Felibritge de Gasconha mes daver finit per aimar Maurras e tanplan Peacutetain que li ei tengut rigor Quaurian totun de li egravester reconeishents eths occitanistes no seria que pramor daqueri tres quei era era sola quadoptegravec ja lin costegravesse era grafia novegravela que Privat atau la poguegravec editar No sabi cap se nos podem imaginar coma cau ccedilograve que representegravec era Filadegravelfa de Gegraverda ena Occitania deth siegraveu tems de Baudean (65) e Banhegraveras de Bigograverra duscas a Malhana en passant per Bordegraveu Marselha e encara per finir Tolosa en 1950 triomfalament onorada peths Jogravecs Floraus e totas eras vilas petitas e granas on se tenguegraveren felibrejadas que daunejava quegravera regraveina arcuelhuda per herregraveras de monde celebrada peths mes grans eth Mistral en prumegraver Eras hadas ath siegraveu bregraveccedil quavian dat tots eths dons beutat cograver esperit e quan escriveragrave ua epopegraveia ara Bernadeta que pensi que de ua auta maniegravera quauragrave en cap era siegraveva destinada de uelhegravera de Banios venguda figura felibrenca sense paregravelha Mes de tots onorada aimada celebrada tostemps questaragrave deth villatjogravet siegraveu e que magrada de fegraver-vos descobrir un libe plan estonant dera laquo EUX raquo a prononciar laquo Eusses raquo benlegraveu coma sen amusa ara prumegravera paja un libe on fegrave eth portregravet plen damor e dumor deths laquo originaus raquo qua coneishuts a Gegraverda-en-Bigograverra libe qua volut o quei estada forccedilada descriacutever en franceacutes mes un franceacutes plan espeacutes de mots
gascons totun e de contes e cantas deth paiacutes ena lenga laquo Or agrave Gerde-en-Bigorre en signe de beacuteneacutediction du ciel il y avait en ce temps-lagrave quatorze simples cest-agrave-dire autant de poegravetes et deux fois plus de sages quen Helleacutenie au temps des Muses et des dieux raquo [] laquo EUX ce sont les maicirctres profonds les instructeurs silencieux et doux de mon enfance agrave qui je dois ce que je sais si je sais quelque chose et ce que je suis si je suis quelquun EUX ce sont les pauvres patients les simples illumineacutes qui ont fait la renommeacutee de mon village qui sappelle le VILLAGE-des-SIMPLES agrave cause deux que les imbeacuteciles prenaient pour des creacutetins raquo laquo Simple raquo quei laquo pegravec raquo en ccedilograve noste e que navem coneishut laquo pegravecs raquo coma les disian dont seragrave fegravet eth laquo Joan lo Pegravec raquo dera literatura plan mes malin queths pretenduts sapients Aciacute donc condats que son a plaser Hi-tyograven eth mes popular dit laquo Fils-du-ciel raquo adobaire de banastas de tistalhs de bascograveias e quogravem fasia danccedilar e cantar ath pont laquo des Rubans raquo pueish eth Catala dont era mission sus tegraverra egravera de prediacuteser eth temps pueish eth Trufon que cridava en crescendo tres laquo adichats raquo quavian eth poder de guarir eths maus deths negravervis e tanplan eth laquo mau dera tegraverra raquo e en seguir Poupoune eth remolaire broish e Labegravele violonaire ath clar de lua pueish daunas coma era Tette que mendicava en breccedilar un gatogravet laquo Teta at sue nano que canta nino Ed nano de Teta quei aqueste mino raquo e Touyou que soenhava eths cocuts e eras gelosas dab moscas o pesolhs embroishats e Nota-la fileuse que saludava eths toristes dun laquo Adichat yent begravestia raquo e que la remerciavan Que marregravesti quen i a quatorze E eths a vier quan dret a longa istoegravera cadun quauratz plaser a descobrir e que son tota era vida dun temps vielh mes viu vivent cargat de totas eras costumas istoegraveras faiccedilons de fegraver e de diacuteser qua enregistradas era Filadegravelfa e que nos liura en omatge aths dits pegravecs que son era sau dua tegraverra
Miquegraveu Pujogravel ref _ETHS CRIDS ed PRIVAT 1931 e laquo EUX raquo idem 1933
laquo EUX raquo DE FILADELFA DE GERDA
Drsquoescart e de talvegravera
Lo Diari ndash 21
La literatura fenegravestra dobegraverta sus lrsquoautre e lrsquoendacogravem mai
Los libres de lenfagravencia de ladolesceacutencia de ccedilograve intime los qursquoan marcat nogravestras experieacutencias de vida son indissociables de nogravestras istograverias familialas e de nogravestres percorses personals de nogravestres eiretatges e de nogravestres rencontres de nogravestras experieacutencias de le dobertura a lrsquoautre e a lrsquoendacogravem mai Los lectors son convidats a partejar aqueles moments qursquoan marcat lor descobegraverta del monde e que sovent lor an permeacutes de se reapropriar lor progravepria culturaEs aquograve que vogravel metre al lum lo CIRDOgraveC al moment drsquoaquesta primiegravera edicion de la Nuegravech de la lectura Quinas lecturas per quinas descobegravertas del monde Quinas escrituras vos an fait viatjar
Venegravetz partejar vogravestra experieacutencia de viatge en lectura dont que siatz Per aquograve vos sufiacutes de mandar lrsquoextrait drsquoun libre que vos a marcat sul tegravema de la dobertura al monde a las culturas a lrsquoexperieacutencia de lrsquoalteritat quina que siaacute la lenga drsquoescritura o de lectura de lrsquoogravebra Lrsquoacompanhatz drsquoun pichon testimoniatge personal per donar enveja de lo legir e lo torn es jogat Nos podegravetz mandar vogravestras contribucions siaacute diregravectament per mail a viatge-immobilcirdocfr siaacute sus la pagina facebook httpswwwfacebookcomLoviatgeimmobil
La literatura vector del dialograveg de las culturas
A lrsquoocasion de la primiegravera Nuegravech de la lectura organizada dins la Franccedila tota en geniegraver que ven lo CIRDOgraveC lanccedila una campanha participativa sul tegravema dels libres que nos an dobegraverts al monde Punt magraveger de lrsquooperacion la mediategraveca interregionala occitana organizaragrave lo 14 de geniegraver de 2017 una granda velhada intitulada laquo Viatge immobil raquo placcedilada jol signe del partatge de las lengas e de las literaturas e de la descobegraverta de lrsquoautre
Dossiegraver
22 ndash Lo Diari
In linguae occitanae mundi lo monde vist per la literatura occitana
La literatura occitana una literatura regionalista que lo sol orizont ne seriaacute son terrador drsquoorigina Lo prejutjat es tenaccedil quitament se los escrivans occitans an pas quitat de contar lo mondeDe lrsquoEdat Mejana a nogravestres jorns de lrsquoOrient somiat dels trobadors als escrivans viatjaires actuals la literatura occitana a pas jamai daissat de dire lo monde a travegravers lo prisme de sa situacion de caireforc entre Eurogravepa e Mediterranegravea que nrsquoa fach una de las lengas de passatge de las mitologias drsquoOrient cap als imaginaris literaris drsquoEurogravepaAlem Surre-Garcia bon coneisseire dels passatges Orient-Occident traccedila regularament lo camin de la fabla a travegravers los continents e los millenis de fablas indianas de Bidpaiuml que viran e reviran dins la Pegraversa de Kalicircla wa Dimna en arabi amb Ibn al-Muqaffa qursquoacogravesta Eurogravepa per la brilhanta civilizacion
drsquoAl-Andalus tegraverra drsquoescambis feconds entre monde arabi e monde crestian Sus la peninsula iberica Pierre Alphonse e Ramon Llull compilan adaptan srsquoaproprian la fabla dels animals que raconta los ogravemes Puegravei passa los Pirenegraveus ont lo trobador Arnaud de Carcassegraves compausa las Nogravevas del Papagaiuml
Aquesta nuegravech de la lectura seragrave una novegravela ocasion de descobrir lo monde a travegravers lrsquoagach dels autors occitans totas epogravecas confondudas De lrsquolaquo amor de luegravenh raquo de Jaufre Rudegravel a las Nomadas drsquoAnna Regord cossiacute los autors occitans nos an fach viatjar amb lors racontes Quin agach pogravertan sul monde Gragravecias al roman la poesia la novegravela certans drsquoentre eles nos an entraiumlnats dins de luogravecs visitats o somiats que veirem benlegraveu pas jamai
Dins Nomadas (IEO edicions 2008) Anna Regord nos fa descobrir lo desegravert e sos abitants Son raconte es lo drsquoun viatge e drsquoun rencontre amb un pograveble nomada mas tanben un autre univegravers un environament ostile mas vivent La descobegraverta de lrsquoautre de lrsquoendacogravem mai de la vida quotidiana e de las costumas son al cograver drsquoaqueste obratge
laquo Gegravestes mimicas paraulas mescladas tantes mejans de se dubrir a ccedilograve desconegut cap de lengatge inaccessible Ni mai empaches ni mai embolhs se trapan pas dins cap de lenga srsquoencavan sonque dins lo cograver dels ogravemes barrats E quand me pren de canturlejar Friacutea sul drsquoabograverd estonada me faragrave legraveu lo respons pro que la pregravegue un pauc Aital quo una quora lrsquoautra caduna nogravestra lenga butam de canccedilonetas dusca a mesclar las voses dins una cantadissa de repics malsegurs e rires mai que pus raquo
laquo Me soi dit seriaacute aisit de virar e de far lo torn del monde raquo
La longue route de Bernard Moitessier legida per Isabelle Franccedilois meteira en scegravena comediana viatjaira
Quant i a 4 ans drsquoaquograve ai traversat lrsquoAtlantic sus mon bategraveu ai legit un pauc totes los navigadors mas per ieu lo que mrsquoa lo pus marcat egravera lo Moitessier Dins aqueste librogravet nos conta sa primiegravera corsa a lrsquoentorn del monde en solitari (qursquoegravera de tot biais la primiegravera sens tota la tecnologia qursquoan en aqueste moment) Son viatge en dedins e en defogravera egraveri ieu a lrsquoalba de faire ma traversada de lrsquoAtlantic e podiaacutei pas mrsquoimaginar perque el quant la corsa egravera acabada a contunhat a pas volgut las onors a getat de botelhas a la mar per dire sa decision contunhar de navegar apregravep tantes meses passats en mar e a fait un torn del monde de maiAviaacute escrit a sa dogravena perdon mai soi trogravep ben dins mon ritme dins mon alenE quand ieu apregravep 2 meses de mar apregravep una pausa als Accedilograveres quand egravera lrsquoora de dintrar en Mediterranegravea per rejoacutenher lrsquoostal soi arribada a Gibartar e aquiacute me soi dit seriaacute aisit de virar e de faire lo torn del monde ai pas agut lo coratge egraveri pas soleta sus lo bategraveu mas ai compres mai que mai lo Moitessier
La Longue Route (Arthaud 1971) de Bernard Moitessier es lo raconte autobiografic de son periple pendent la primiegravera corsa del Golden Globe Challenge torn del monde a la vela en solitari e sens escala en 1968 En passant lo Cap de Bona Esperanccedila sul camin del retorn cap a Eurogravepa mentre qursquoes a mand de remportar la corsa catapulta amb lajuda duna fonda un messatge sus un cargo laquo Contunhi sens escala cap a las illas del Pacific perque soi uroacutes en mar e benlegraveu tanben per me salvar lrsquoanma raquo
Vos tanben partejatz vogravestras experieacutencias de lectura sus httpswwwfacebookcomLoviatgeimmobil
Lo Diari ndash 23
Elogravegi de la traduccion
Se certans an fach lo viatge o lrsquoan somiat e nos an permeacutes a nautres tanben de lo menar per lors racontes drsquoautres an decidit de nos far tastar los plasers drsquoautras literaturas amb la traduccionAqueste cogravep los autors fan pas mai los viatges mas son las lengas que srsquoescagravembian Alara es un cogravep de mai question de partatge Lo decograver es plantat lrsquoistograveria es racontada los paiumlsatges descriches las odors lrsquoambianccedila tot i es e poiriam
pas far melhor rai Los traductors intervenon per o melhor comprene e ne poder sasir lrsquoesseacutencia Nrsquoes atal pels tractats de medecina drsquoAlbucasis dels quatrins drsquoOmar Khayyam dels racontes drsquoAndreacute Brink del Romancero gitano de Federico Garcia Lorca o de lrsquounivegravers fantastic drsquoHoward Phillips Lovecraft
Portulan - Itinerari en Orient raconte de viatge en dos volums de Roland Peacutecout Aqueles dos libres pareguts en 1978 e 1980 racontan los viatges de lrsquoautor en Afganistan pel primiegraver en 1971 e 1974 e de delagrave cap a Iacutendia e lo Nepal pel segond qualques annadas pus tard Una novegravela edicion revista per lrsquoautor dels dos obratges en un sol volum a vist lo jorn en 2013 a las edicions Vent Terral Luegravenh del jornal de bograverd o de la cronica mai prograveche de la progravesa poetica nos i fa descobrir los paiumlsatges los rencontres los caminaments
A lrsquoocasion de la primiegravera Nuegravech de la lectura lo 14 de geniegraver que ven de 18h a 22h long drsquouna serada dedicada al laquo Viatge immobil Voyage immobile raquo lo CIRDOgraveC ndash Mediategraveca occitana se transformaragrave en grand salon de lectura babelian ont cadun poiragrave causir son environament son espaci sa posicion per partir en viatge drsquoun continent drsquouna lenga drsquoun tegravexte a lrsquoautre Dedicada al plaser de lrsquoimaginari del viatge literari e del rencontre de lrsquoautre aquesta serada seragrave organizada amb un ensemble de partenaris locals coma de lrsquoespaci occitan implicats dins lo dialograveg de las culturas e tanben amb los diferents actors de la cadena regionala del libre Lecturas contes intervencions musicalas en franceacutes en occitan e dins fograverccedila lengas mai se succediragraven per que cadun pogravesca trobar son compte dins aquela serada drsquoescambis
e de viatges sens que calga quitar las installacions de la mediategraveca Aquesta Nuegravech de la lectura seragrave lo moment de viure o reviure de partejar en tot cas aqueles moments drsquoevasions literagraverias sens qursquoaja calgut se desplaccedilar drsquoaiciacuteEn tota convivialitat se legiragrave escambiaragrave somiaragrave de lrsquoendacogravem mai dels escrivans a lrsquoentorn dels rites de celebracion del partatge e de la porositat de las culturas long drsquouna ceremonia del tegrave universala del Japon al Magregraveb en passant pel tea-time britanic e los rituals de las velhadas occitanas que celegravebran lrsquoart de lrsquooralitat
laquo Tu e mai elei voudriatz ben escambiar lrsquoespitalitat de la rota Una estrategia complicada debana sei rusas per triomfar dei leis de la retenenccedila e de la discrecion Drsquounei srsquoavesinan un pauc te fan la saludada ambeacute la man sus lo cograver Tu pariegraver e senhalas lo fuogravec coma ton tibanegraveu Per un cogravep siaacutes tu lo convidaire An lrsquoexcusa de trsquoadurre un melon as lrsquoexcusa de li ofrir lrsquoegraverba ont siaacutes estalat melhora que lrsquoermagraves ont an laissat la maquina Un melon es legraveu retalhat Denegas que siaacutes convidaire e prepausas un peis a mitat crus encara sus lo magre dau fuogravec Son detz que srsquoesparpalhan per lei cogravelas e legraveu fach venon sabentament crosar sus lo fogau de morcegraveus de lenha blanca acampada aquiacute ont cresiaacutes que creissiaacute ren que la pegraveiraAlara srsquoengimbra la fegravesta sembla-simpla dau partatge raquo
Peacutecout Roland Portulan - Itinerari en Orient Vent Terral 2013
Programa
24 ndash Lo Diari
Tristan Tzara(1896 - 1963)
Le 5 de febriegraver de 1916 amb Richard Huelsenbeck2 balhan naissenccedila a DADA que vendragrave amb la redaccion de son Sept Manifestes Dada un movement internacional literari e artistic Una galariaacute DADA es dubegraverta Tzara i balha confereacutencias sus lrsquoart nouveau e lrsquoart abstrai Una revista DADA es creada e coneisseragrave una difusion importanta a lrsquointernacionala Tzara nrsquoescriuragrave les primiegravers tegravextes bull La premiegravere aventure ceacuteleste
de M Antipyrine (1916) bull Vingt-cinq poegravemes (1918) bull Sept Manifestes Dada bull (1916 ndash 1924)
Aquograve dit se le movement DADA es plan conegut als Estats-Units en Eurogravepa e mai encara en Franccedila Tzara es un pauc mens conegut En 1919 Tristan Tzara rejunta Paris ont comenccedila a trebalhar per una de las revistas Dada p a r i s e n c a laquo L i t t e r a t u r e raquo encoratjat per artistas joves que se sonan Andreacute Breton Louis Aragon Philippe Soupault Paul Eluard En 1920 torna rescontrar Francis Picabia3 un segond cogravep e amb cal entretenguegravet una correspondeacutencia dempuegravei de
1915 Amassa se lanccedilan dins diversas activitats (literagraverias artisticas esporivas) qursquoan per per tograveca de tustar le public e vogravelon destruir las structuras tradicionalas del lengatge
En 1921 les dadaiumlstas organisan le procegraves (factici) de Maurice Barregraves4 acusat de laquocrime contre la sucircreteacute de lrsquoespritraquo presidit per Andreacute Breton Tzara se retrograveba amassa les testimogravenis Aquesta manifestacion a lrsquoeissida de quala Barregraves seragrave simbolicament condemnat a vint ans drsquoogravebras forccediladas es a lrsquoorigina de la dislocacion de DADA mantuns participants Tzara le primiegraver refusant tota forma de justiacutecia quitament organizada per DADAApregravep le procegraves constituiragraven diferents movements bull les dadaiumlstes (TZARA) bull les surreacutealistes (BRETON
SOUPAULT) bull les anti-dadaiumlstes bull anti-surreacutealistes (PICABIA)
En 1929 integravegra le movement surrealista quin dins le lanccedil dadaiumlsta lausa lrsquoanti-borgesiaacute lrsquoanti-nacionalisma e la provocacion consiroacutes drsquoagir sus la societat si que
DADA al Cabaret Voltaire
Zurich 1915 La guegraverra ccedilograve mai violenta que monde coneguegravet fins ala enragravebia Al miegraveg drsquoaqueste massacre sagnoacutes al cuograver drsquouna joinesa europenca revoltada al Cabaret Voltaire1 un movement novegravel ven de nagraveisser Va defiar la guegraverra remetre en causa totas las convencions e contrariantas ideologicas esteticas e politicas crear una ruptura radicala amb tota la Literatura e lrsquoArt que precediscanA son cap un jove romaneacutes de 20 ans Tristan Tzara
Lo Diari ndash 25
non sus individuacute sens tombar dins lrsquoembrigadament Tzara consacra son temps a la reconciliacion entre surrealisma e marxisma Aderiacutes al Partit Comunista Franceacutes en 1936 al quitar le Movement Surrealista
Pendent la Segonda Guegraverra Mondiala junta la Resistencia Es drsquoaquel periogravede que data son interegraves per la lenga drsquoogravec A tolosa a la fin de la Guegraverra presidiacutes le Centre dels intellectuals dirigiacutes lrsquolaquo Eacutemission litteacuteraire de la Reacutesistance raquo a Radio-Toulouse e contribuiacutes a la fondacion de lrsquoInstitut drsquoEstudis Occitan Tzara elabogravera un projegravecte vertadiegraver de centre cultural Prepausa la mesa en placcedila drsquouna bibliotegraveca occitana drsquoEstat amb una publicacion regulara dels classics de la lenga drsquoogravec ccedilograve qursquoes encara uegravei una de las missions centralas de la Federacion dels IEO De 1946 a 1963 srsquoengatja dins divegraversas revistas literagraverias e publica vagraverias de sons poegravemas acumulats pendent
pendent la Guegraverra tanben estudis e criticas (Desnos Eacuteluard Picasso Rimbaud) Sons engatjaments politics le raprogravecha dels umanistas muda progressivament cap a la poeumlsia lirica Sons poeumlmas revelan lrsquoangoissa de son arma pregravesa entre la revogravelta e esbalausiment en fagravecia de la tragegravedia quotidiana de la condicion umana Sas ogravebras de la maturitat son LrsquoHomme approximatif (1931) Parler seul (1950) e La Face inteacuterieure (1953) Dins sas ogravebras le lengatge anarquic dels mots mesclats del dadaiumlsme seragraven remplaccedilats per una lenga dificila mas umanisada
Daissa le Partit comunista en 1956 per protestar contra la repression sovietica de la revolucion ongresa En 1960 signa le Manifest des 1215 sul dreit de lrsquoinsomission pendent la guegraverra drsquoArgeria e pren le partit contra le colonialisme en Africa Tristan Tzara moriguegravet a Pariacutes le 25 de decembre de 1963
Se Tzara merita plan sa placcedila dins le memograveri notablament literagraveria es ccedilograve primiegraver merceacute a son trebalh de deconstruccion e de destruccion dels lengatges ategravestan sas ogravebras Enlagrave lor longevitat dubriguegraveron camins magravegers a lrsquoart contemporanegraveu e son etapas crucialas dins lrsquoIstograveria de lrsquoArt
PDG
Bibliografia
La Premiegravere Aventure ceacuteleste de Mr Antipyrine premiegravere eacutedition 1916 avec des bois graveacutes et colorieacutes par Marcel Janco reacuteeacuted 2005 Eacuteditions Dilecta
Vingt-cinq poegravemes 1918 reacuteeacuted 2006 Eacuteditions Dilecta
Sept manifestes Dada premiegravere eacutedition 1924 avec des dessins de Francis Picabia reacuteeacuted 2005 Eacuteditions Dilecta
LrsquoHomme approximatif 1931
Parler seul 1955
1- Dubegravert en 1916 a Zurich per le coble drsquoartistas Hugo Ball e Emmy Hennings acuegravelh de
joves artistas e escriveires amb la tograveca de crear un centre de divertiment artistica
2- Poegraveta escrivan e psiquiatre alemand
3- Pintre dessenhaire e escrivan franceacutes
4- Escrivan jornalista e nacionalista franceacutes
5- Movement intellectual franceacutes que dins un esperit libertagraveria e esquerrista defend
lrsquoindependeacutencia argerianaLa revista DADA
Parler Seul illustrat per Mirograve
26 ndash Lo Diari
Coma literari e ancian estudiant en Letras Modegravernas ai totjorn una certana malfisanccedila envegravers le tractament que la nogravestra epograveca resegraverva als tegravextes laquo petits raquo sovent butats als marges duna literatura que les jutja trogravep populars pas pro sabents o interessants Ogravem pensaragrave per exemple a las fablas de La Fontaine recitadas penosament e negraveciament per generacions de drollets que sespegraveran pas quanegravesson mai enlagrave que les dos o tres vegraverses de morala quand estudiants en Letras pogravedon consacrar oras a una sola Aquograversquos vertat per las Fables coma pels contes Ccedilaquelagrave laprogravecha condescendenta superficiala o de cograveps folclorista (al sens marrit del tegraverme) pausa problegravema drsquoautant que le succegraves en librariaacute se desmentiacutes pas al contrari Egravera doncas urgent de sinteressar seriosament e amb benvolenccedila a aquela question del conte ccedilograve que Contes dun deman acabat nos dona lescasenccedila perfiegraveita de far Una instruccion mai o mens inexistenta leacutesers limitats comunautats e familhas gropadas sarradas aqueste contegravext es indissociable de lrsquoatge daur del conte Dins le cercle de la velhada de la fegravesta de vilatge o simplament del fuogravec retrobam la primiegravera pegraveira del conte le contaire Ccedilograve que vesegravem uegravei coma tegravextes egraveran a la debuta istograverias oralas presas en carga per un contaire per lauditograveri dins una tradicion plurimillenagraveria Pensatz que LIlliade et LOdysseacutee comencegraveron atal Indispensable a lor conservacion la mesa a lescrit dels contes a coma inconvenient de les immobilizar e mai de les estofar Assegurada per dos contaires (Eacuteric Roulet e Nathalie Roulet-Casaucau) lescritura ven completar la natura primiegravera del conte sens la contrariar brica E mai vist que nos balhan accegraves a versions audio e mesas en musica (disponiblas en linha) Pas cap de posca sus aqueles contes laquo Eacutecrire en gascon agrave loreacutee du XIIe siegravecle est une gageure Cet ouvrage accompagne-t-il les derniers eacuteclats dune langue et dune culture milleacutenaire qui fut celle de lAquitaine jusquagrave nos jours ou se fait-il leacutecho dun nouvel avenir Ce sera au futur den deacutecider un futur qui pourrait bien alors ne pas sachever raquo anoacutencia la quatrena de cobertura Una posicion lucida
que sembla empachar tot encombrament per la question de la lenga La votz occitana le tegravexte bilinguumle la dubertura sus lautre sens se desdire I a aquiacute un pont entre iegraver e uegravei pont apelat per aquestes racontes nascuts dins aquela lenga nogravestra Aquograve dit vos inviti a far le tegravest vos tanben un conte fonciona tant en occitan coma en franceacutes Un bilinguumlisme que dona pas limpression que foguegravet arrancat al tegravexte contra son grat sembla pro rare en edicion per egravesser notat Enfin e benlegraveu subretot son racontes intelligents dins la mesura qursquoan quicogravem a diacuteser a nos diacuteser sus nosaus quicogravem a nos ensenhar per pauc que nos mostregravesson pro dubegraverts per les daissar nos ensenhar ccedilograve quan apregraves de la sapieacutencia populara es a dire de lexperieacutencia Vos conselhar le libre savegravetz drogravelles felens nebots e nebodas la causa es aisida Demogravera sens dobte necessari dins una epograveca ont leducacion civica e ciutadana (es a dire al viure amassa) cantan sovent tan clar que dunis pensan seriosament a recorrir a la casegraverna Aquograve dit me pogravedi pas desfar de lidegravea que segravem nautres ndashles adultesndash que navegravem lo mai besonh Es que segravem pas nosauts que corregravem apregravep laquo Lo secret deu bonurraquo Se le conte cegraverca a agradar e instruire (placere et docere pels puristas) es tant per ensenhar als pichons coma per explicar (desplegar en latin) als grands laquoLes grandes personnes ne comprennent jamais rien toutes seules et cest fatiguant pour les enfants de toujours et toujours leur donner des explicationsraquo Antoine de Saint-Exupeacutery Aviacutes doncas ni a pro de prene per se pels autres per se divertir per pensar per legir e per ausir dins aquela edicion dun trentenat de Contes dun deman acabat a comenccedilar segur pel plaser Aldric Hagegravege
Recobrar lesseacutencia del conte
Contes dun deman acabat ndash Contes dun futur acheveacuteEacuteric Roulet Nathalie Roulet-Casaucau et Jean-Michel RivetEacuteditions Sud-Ouest 2016180 paginas Edicion bilinguumla e contengut de telecargar1490 euro
Critic
Lo Diari ndash 27
TecnrsquoogravecLos sites participatius en occitan Mantun projegravecte sus internet son collaboratius es a dire que lo monde i pogravedon participar per li far prene drsquoample Lor avantatge es que sovent son multilinguumles e disponibles per las comunautats linguumlisticas que ne fan la demanda Aquiacute una oportunitat per las lengas de Franccedila drsquoegravesser presentas demest totas las autras sens a priori ni empacha Aqueles projegravecte presentan lrsquointeregraves de prepausar de contenguts variats en lenga occitana plan utils per los que se lrsquoaprenon e los que la transmeton
LrsquoEnciclopegravedia de la vida (en angleacutes Encyclopedia of Life EOL) es un projegravecte de bioenciclopegravedia collaborativa en linha LrsquoEnciclopegravedia contendragrave a tegraverme un article dedicat a cada espegravecia vegetala a animala coneguda illustrat de videgraveos de sons drsquoimatges de grafismes e de tegravextes provesits per drsquoexpegraverts Lrsquointerfagravecia es disponibla dins mantuna lenga e entre autras en occitanEn queacute podegravetz ajudar dins la ficha de cada espegravecia podegravetz apondre lo(s) nom(s) en occitan
Openstreetmap es un projegravecte internacional fondat en 2004 amb lrsquoobjectiu de crear una mapa liura del mond disponibla dins un maximum de lengas diferentasEn queacute podegravetz ajudar dins la mapa podegravetz apondre lo nom occitan de cada toponim
Jocondlab Lo site internet JocondeLab es la fruta drsquouna experimentacion conduita pel ministegraveri de la Cultura e de la Comunicacion A per tograveca de facilitar laccegraves a las ressorsas culturalas francesas amb de publics novegravels en desvolopant lofegraverta multilenga del ministegraveri de la Cultura e de la Comunicacion sens que siaacute necessari de revirar las donadas vist quaquestas trograveban lo sieu equivalent merceacute a Wikipegravedia Dona accegraves en 14 lengas dont lrsquooccitan a mai de 300 000 notiacutecias illustradas extraitas de Joconde catalograveg de las colleccions dels musegraveus de FranccedilaEn queacute podegravetz ajudar podegravetz descriure las ogravebras artisticas en occitan e completar o crear las fichas Wikipegravedia drsquoaquelas ogravebras
La Wikipegravedia occitana es una enciclopegravedia gratuita e liura de dreit que prepausa mai de 85 000 articles redigits en lenga occitanaEn queacute podegravetz ajudar podegravetz escriure drsquoarticles novegravels sus de tegravemas que mestrejatz o repassar e prepausar de correccions se vesegravetz causas que srsquoameritan drsquoi retrabalhar Tanben podegravetz completar los articles que vos semblan pas pro denses
Lo Wikiccionari es un projegravecte gratuit de diccionari multilinguumlisme escrit amb la collaboracion de totes dins mai de 700 lengasEn queacute podegravetz ajudar podegravetz prepausar de mots novegravels que i son pas encara o las variantas dins vogravestre parlar se i es pas
Rapegravel Per poder profechar dels sites internet dins lor version en ogravec reglatz lrsquooccitan coma lenga favorita dins los paramegravetres de vogravestre navigador Atal suls sites multilinguumles la version occitana vos apareisseragrave prioritagraveriament siquenon podegravetz passar al costat de tot ccedilograve quexistiacutes sens o saber
Cedric Valmary
28 ndash Lo Diari
TV
Podegravetz creire que la cogravela de Tegrave Veacute Ogravec fai pas coma leis aubres srsquoendormiacutes pas a lrsquoautomne De segur que contunha sei rodatges e montatges per realizar son emission setmaniera Cada cogravep que pogravet cubriacutes leis eveniments revelators de la cultura occitana Arts plasticas musicas fegravestas occitanas espograverts regionaus amai la mograveto apareisson Mas auregravetz benlegraveu remarcat una rubrica que torna ara a la fin de cada emission Lenga drsquoOgravecLengo drsquoo Entre tempsEntre temps cronica novelaEn partenariat amb lo CIRDOC Tegrave Veacute Ogravec consacra
quauquei minutas a una pichograveta cronica a la fin de cada emission Lo principi es de demandar a una dei personas presenta dins lrsquoemission de dire qual es lo mot occitan qursquoaima miegravelhs lo qursquoaima lo mens e de vos faire partejar son cogravep de cograver dau moment Aquiacute la sensibilitat lrsquoideologia lo biais de viure de cadun apareis Lrsquoemission e sa cronica se pogravedon retrobar sus lo site de Tegrave Veacute Ogravec sus la pagina drsquoacuegravelh a httpteveoce-monsitecompagesacuelhpresentationhtml
Tegrave Veacute Ogravec se bolega
Estagis de formacion
En mai deis emissions e dei captacions regularas Tegrave Veacute Ogravec realiza de formacions tant per drsquoestagiaris solets coma per de grops En octogravebre lrsquoestagi laquo Lenga e imatges raquo dau CFPO de Besiegravers se debanegravet dins Tarn au Centre de vacanccedilas La Vitarelle Una campanha que comenccedilava de prene lo daurat de la davalada de bogravescs prigonds de camins misterioacutes de begravestias bregraveu un luogravec de sogravemi per filmar e per parlar e aprene la lengaUn luogravec de tria una cogravela aculhenta dins lo Centre drsquoestagiaris motivats que parlavan occitan e egraveran curioacutes de tot aquograve permetegravet un trabalh ben ritmat e agradiuLei dos formators de Tegrave Veacute Ogravec aviaacuten per pregravetzfach de sensibilizar leis estagiaris a la presa de vistas e au montatge per realizar un documentari De segur que la formacion fuguegravet drsquoen primiegraver teorica (una miegraveg jornada) per parlar dau cadratge dei presas de vistas dei plans diferents de la causida de lrsquoangle per lo film doncas de ccedilograve que faliaacute filmar Lo biais drsquoentrevistar fuguegravet tanben evocatCada grop partiguegravet amb son materiau au rescontre dei luogravecs e dei gents drsquoentrevistar e nos retrobegraverem sus lo terren per metre dins lei
camescogravepis tot ccedilograve que faliaacute coma rushesComenccedilegravet puegravei lo trabalh pesuc de montatge que de segur srsquoacabariaacute pas dins lei quatre miegravegs jornadas drsquoestagi mas puegravei Lo trabalh en comun permetegravet de crear un scenari collectiu puegravei drsquoaprene lo biais de crear un titol e de lrsquoafichar drsquoun biais particular Venguegravet enfin la causida dei rushes de pegar copar trabalhar E fau ben saupre qursquouna minuta de film demanda sovent una ora de trabalh au montaire Es un vertadiegraver trabalh de dentelaira passionada Lo film seragrave projetat au Festenau Rescontre de Sant Gervasi(30) lo 4022017Un autre estagi de formacion diferent aculhiragrave un jove estudiant en decembre Se destina a un mestiegraver de lrsquoaudiograve visuau e Tegrave Veacute Ogravec partejaragrave volontiegravers amb el sei coneissenccedilas
Se volegravetz trobar de ressons de tot nogravetre trabalh es aquiacute que vos fau anar httpteveoce-monsitecom
Lisa Grograves Presidenta de Tegrave Veacute Ogravec
Lo Diari ndash 29
Diariscope
Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver
Setmanas occitanas del Vilafracant
Mes de febriegraver mogravestra Marcelle Delpastre e Angeacutela Duval
2 de febriegraver Vilafranca 20h30 Inauguracion del Festenal
19 de febriegraver Complibat 15h Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues
25 de febriegraver Cenac 21h Bal occitan amb Les Bouilleurs de son
Contrebande e Bassacada26 de febriegraver Glegraveisa de Cenac 15h
Concegravert polifonic amb Lo Barrut
Mogravestras filmes confereacutencias concegravertsPrograma complet e contactes de retrobar sus nogravestre
site
Le 28 de geniegraver La Dictada occitana
Es que cal encara presentar la Dictada Occitana Organizada de pertot le 28 de geniegraver es lrsquoescasenccedila de se retrobar per un drsquoun desfiacutes ludic a lrsquoentorn de la lenga Esitatz pas a contactar las associacions occitanas per saber ont e cossiacute participar
Del 2 de febriegraver al 28 de mai
Daniel Spoerri les dadas des deux Daniel
Daniel Spoerri membre fondator del Nouveau Reacutealisme investit las cavas dels Abattoirs Expausa un cabinet de curiositats entre sas ogravebras sa colleccion e la de lrsquoistorian
e artista Daniel Cordier
wwwlesabattoirsorgexpositionsautour-du-nouveau-realisme
30 ndash Lo Diari
7 de geniegraver Agach sus J Bodon 17h30 Albi Per J Vialaret President de lrsquoOstal J Bodon wwwcentre-occitan-rochegudeorg 13 de geniegraver Teatre Les Galejaires 20h30 Molins laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes Cercle Occitan deth Coserans ndash claudinerivere-souillaorangefr
Rencontre MusiciansDanccedilaires 21h La Caunha (31 - Ostau de lrsquoArtesanat) Serada de danccedilas tradicionaus (scegravena obegraverta) Cercle Occitan de Carbona amp deu Volvegravestre michelpeze0456orangefr 14 de geniegraver Confereacutencia a Albi Partenariat CCOA UPT a Champollion laquo Lrsquoautodafeacute de 1834 agrave lrsquoHocirctel Rochegude raquo wwwcentre-occitan-rochegudeorg Nuegravech de la lectura 18h a Besiegravers (CIRDOC) Granda velhada ldquoViatge immobilrdquo jol signe del partatge de las lengas de las literaturas e de la descobegraverta de lrsquoautre fabricaoccitanicaeu Musica 10h a Rampoacutes (46) Musica canta danccedila e serada occitana 10h a 17h Rescontres musicians e danccedilaires 14h a 17h Rescontre de danccedilaires 18h AG 21h bal occitan wwwamtpquercycom Del 18 al 21 de geniegraver Ivernalas de Cabardeacutes a Puegravegnautiegraver Espectacles contes sopar espectacle-teatre Info e inscripcions ndash ieo11ieo-ocorg 19 de geniegraver Cafegrave occitan
18h30 Salon de tegrave laquoEn forme de Graalraquo ( jos resegraverva) Amb lo Centre Occitan del Paiacutes Castreacutes COPC ndash azalaiswanadoofr 20 de geniegraver Projeccion-Confereacutencia 18h30 Pagravemias (Espaci occitan) laquoCamins de Compostegravelaraquo per Guy Reilles seguit drsquoun manja-dreit IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 21 de geniegraver Bal Vesprada e serada a Lacapegravela-Caogravers Talhiegravers de musica a lrsquoentorn dels coire puegravei bal wwwassociationlagranjacom Florant Mercadiegraver 20h30 Puegravegnautiegraver (11) laquoLes Contes du Placardraquo Teatre Les Galejaires 20h30 a Balmar laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 22 de geniegraver Vesprada occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la gara) Danccedilas teatre tirada pel Telethon Cercle Occitan drsquoEspaliu 24 de geniegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 1 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius Departamentals 26 de geniegraver La Mal Coiffeacutee 18h30 a Tolosa (Place Andreacute Abbal) Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver Setmanas occitanas del Vilafrancat Mogravestras filmes confereacutencias concegraverts Programa complet sus nogravestre site
GENIegraveR FEBRIegraveRAgenda
Lo Diari ndash 31
28 de geniegraver 20ena dictada occitana de pertot en Occitagravenia e en defogravera
Cocanha Vilafranca de Roergue IEO del Vilafrancat 0665399311
1egraver de febriegraver A la descobegraverta drsquouna ogravebra 18h a Rodeacutes (Ostal de las Associacions) La Banda Jaume Landiegraver IEO ndash A Tots 2015 Din-trada dubegraverta e gratuita IEO 12 ndash 05 65 68 18 75 4 de febriegraver Concegravert-Bal 21h Caogravers (Sala de las fegravestas Begoacutes) Amb le grop Canccedilons drsquoOgravec Participacion liura Cercle Occitan de Caogravers Begoacutes lajardieorangefr Festenau Rescontre de videgraveo amator de 13h30 a 19h St Gervasi (30) Films occitans e en occitan per lrsquoassociacion Rayons drsquooc e TegraveVeacuteOgravec (long mestratge lo di-menge a 14h) Gratuit teveoce-monsitecom
Goulamasrsquok 19h a Puegravegserguiegraver (34) Fegravesta de la sortida de lrsquoalbum (maison du peuple) 9 de febriegraver Cafegrave Ciutadan 18h30 La Garriga (81 - Ostal dels Joves ) laquo De queacute lrsquooccitan pogravet menar a la nogravestra societat raquo COPC ndash azalaiswanadoofr 11 de febriegraver Bal de la Caneta 20h30 a Vic sus Cegravera (15) Amb Herveacute Brotto amp Guillaume Lopez e Radio Tutti feat Barilla Sisters contactieo-cantalcom Serada contes CafrsquoCausse Assiegraver Serada contes amb Segravergi Irondegravela reissajimdocomcafeacute-associatif-caf-causse 14 de febriegraver Estrena de la mogravestra ldquoOccitan Occitaniardquo 18h a Carcassona (Archius departamentals)
Amb una prestacion musicala de Mans de Breish Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals 18 de febriegraver Bal catalan-occitan Caramauccedil cocsegalagmailcom19 de febriegraver Teatre 15h a Complibat Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues IEO del Vilafrancat 0665399311 Vesprada Occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la Gara) Cants dichas danccedilas del paiacutes e teatre Cercle IEO de Roegravergue-Naut Eric Fraj (solo) A Mossolens fasetz-la-lenga-cabardesover-blogcom 23 de febriegraver Presentacion de libre 19h Nimes (Caire drsquoogravec) La benda dessenhada laquoLes ignorantsraquo drsquoEtienne Davodeau Gratuit 24 de febriegraver Bal Occitan 20h30 a Montcuc (46) Iniciacion drogravelles seguit drsquoun bal dab los Pastourels Confereacutencia 14h30 Castras (Ostal de las associacions) Ramon Ginolhac laquoLes reacutevoltes populaires en Occitanieraquo (fr) Dintrada liura e gratuita COPC ndash azalaiswanadoofr
Bal Occitan 21h a Cenac Amb Les Bouilleurs de son Contrebande e Bassacada IEO del Vilafrancat 0665399311 28 de febriegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 2 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals
HAUTEEacuteMOTION
HAUTE-GARONNELUCHON-SUPERBAGNEgraveRES PEYRAGUDES LE MOURTIS BOURG DrsquoOUEIL
RCS
Toul
ouse
B 3
87 9
87 8
11 -
Creacute
dits
pho
tos
Get
tyIm
ages
tourismeHGhautegaronnetourismecom
C
M
J
CM
MJ
CJ
CMJ
N
CD31 tourisme hiver pyr mag 210x270pdf 1 09112016 1622
Lo Diari ndash 13
de gegravents de le nogravesta generacion qursquoegravem un mescladiacutes de cultura mondialisada (grana influenccedila anglo-saxogravena en le musica) e drsquoidentitat locau Donc ne hegravem ni aus Americans ni aus Gascons laquo megrave gascon que mogravers raquo que viacutevem le nogravesta cultura drsquoun biaish descomplexat Lo ligam hogravert a le tegraverra que srsquoi torna trobar en los samples tots extregraveits de collectatges nogravestes (sonque quauques excepcions) dab locutors natius deu gascon Que balha com ua autenticitat au nograveste perpaus
Quin definireacutes la musica de Papagrave Gahuacutes sus aqueth darregraver album E i a ua evolucion despuish eth permegraver album Que diriacute qursquoes rograveck dab influenccedilas punk Apregraves jo suu permegraver album nrsquoi egraveri pas mes quersquom sembla qursquoi a ua evolucion Quersquom sembla estar megrave rock belegraveu megrave escur tanben shens de desbrombar lo costat amusiu Los tegravextes que son tanben megrave pregonds qursquoexprimen ua realitat un constat sus un mond dont es a cambiar Mes qursquoam volut har un disc vivant shens de nes interdiacuteser cantas megrave leugegraveiras un disc vivant percegrave digun nrsquoes pas enmalit 365 jorns sus 365 nrsquoes pas desconaire 365 jorns sus 365 nrsquoes pas pessimiste tostemps o veit tot en rogravesa a tot vira codic Lrsquoevolucion tanben que seragrave en los samples e en le soa utilisacion lo disc qursquoes com ua sola grana canta dont srsquoestanca pas jamegrave e los samples que hegraven lo ligam dab tot Quersquous am utilisats megrave pregonament dab megrave de puishenccedila artistica Ne son pas aquiacute entagrave ondrar queacute Que nrsquoi a samples sersquous vograveletz entegravener que ves vatz caler escotar lo disc en sancegraver
Laguens lalbum que vieacute que i auragrave ua canccedilon tota en franceacutes Lhegraveu la canccedilon mes punk E i a ua explicacion ad aquera causida Vertat em pensi tanben ques le megrave punk Ne segravei pas trogravep perqueacute se hadot atau en franceacutes Aquograve lo Silvan bat diu saber megrave plan que jo Mes quegravera belegraveu entagrave escopir a le faccedila deu monde laquo Giscard ves chapa megrave de 2 millions deuros per an raquo en le lenga de le Republica
Laguens daus albums de Papagrave Gahuacutes que senten ua atencion tota particulara a la lenga la sua autenticitat la sua qualitat Daon e vieacute aquera volentat Quegraven atz segravega-traucat lo peiacutes com am hegraveit Silvan e jo en hadents collegravectas quegraven atz enregistrat centenats de gegravents en le soa lenga mairau aunestament ne pogravedetz pas preacutener le question de le lenga com qui sen fot Aqueth monde que vsan dat ua paraula rica quevs cau tornar har soar aquesta lenga dab arrespegravect e dignitat Au mensh quensagravejam dat har atau
E veges un ligam entre la vogravesta musica harta de radicalitat e la causida de la lenga Bon dejagrave de har rograveck en ogravec ques ua causida radicau percegrave quarriacutebatz enqueth paradogravexe que cagraventatz en le lenga deu peiacutes mes le maja partida deu monde nev comprenen pas megrave Donc diacuteser laquo sen foacutetem que contuacutenham quegravem daciacute e quat vogravelem har atau e sonquatau raquo nes pas quauquarren de comun Quegravem gegravents ccedilam par autentics que ne chicanan pas alavetz que liugraveram lo dequograve dun sol trograveccedil Quegravem atau Com lensemble daus grops punks la vogravesta musica que pograverta ua energia plan vegedera en concegravert Ei ua dificultat entagrave vosauts a lora denregistrar Disem quam jogat un chic mens viste e que segravem aplicats Apregraves non lo qui pogravet jogar a huec que pogravet jogar a plaser Lo contrari nes pas forccediladament vrai
E i a un recepcion particulara dau public de musica rock-punk quan es vei arribar en concegravert un grop qui canta en occitan Qui a duas recepcions Gegravents dont son hogravert contegravents dentegravener a cantar en occitan e dauts que nes vinen veacuteder entagrave diacuteser laquo la musique est super mais on comprend pas les paroles raquo Alavetz jo queus demandi perqueacute ne van pas diacuteser aus grops franceacutes que cantan en angleacutes laquo On comprend pas les paroles raquo Le prograveva quexista totun encoegravera ua cegraverta diglossia dab les lengas ditas minoritagraverias Mes aquograve rai Les reaccions que son tostemps positivas E megrave que megrave lo public ques contegravent de veacuteder un grop ques devertiacutes que descona que comunica dab le gegravent que sauta que crida que trauca lempont que hegraven cagraveder los micrograves ques pegraverden les baguetas lo mediatograver les paraulas les nogravetas e que sen arrid Que pograveden diacuteser que Papagrave Gahuacutes en live ques un estorbilh mes un estorbilh que ne jogravega pas trogravep mau Quegravem un grop de rograveck permegraver queacute
SP
Lrsquoalbum laquo Calhari raquo qursquoei en venta sus eth site internet de Papagrave Gahuacutes papagahuscom
14 ndash Lo Diari
Se no avetz james entenut o leijut laquo EDS CRIDS raquo de Filadegravelfa de Gegraverda au mens escotatz aqueste laquo Donc quenze manca entre autas causas Ed noste vielh laquo Tograveca-i se gauzas raquo Queu nos cau prene de lont sieacute Tant qua morigrave morigrave per vive E Diu-bibann Venga quarribe Tostems Gascos Oeacute coma hieacute raquo Quin crit quin buf quin vam quin estrambograverd Ath eguau deths Camelat e Simin Palay era Dauna de Bigograverra que fegrave era granor deth Felibritge de Gasconha mes daver finit per aimar Maurras e tanplan Peacutetain que li ei tengut rigor Quaurian totun de li egravester reconeishents eths occitanistes no seria que pramor daqueri tres quei era era sola quadoptegravec ja lin costegravesse era grafia novegravela que Privat atau la poguegravec editar No sabi cap se nos podem imaginar coma cau ccedilograve que representegravec era Filadegravelfa de Gegraverda ena Occitania deth siegraveu tems de Baudean (65) e Banhegraveras de Bigograverra duscas a Malhana en passant per Bordegraveu Marselha e encara per finir Tolosa en 1950 triomfalament onorada peths Jogravecs Floraus e totas eras vilas petitas e granas on se tenguegraveren felibrejadas que daunejava quegravera regraveina arcuelhuda per herregraveras de monde celebrada peths mes grans eth Mistral en prumegraver Eras hadas ath siegraveu bregraveccedil quavian dat tots eths dons beutat cograver esperit e quan escriveragrave ua epopegraveia ara Bernadeta que pensi que de ua auta maniegravera quauragrave en cap era siegraveva destinada de uelhegravera de Banios venguda figura felibrenca sense paregravelha Mes de tots onorada aimada celebrada tostemps questaragrave deth villatjogravet siegraveu e que magrada de fegraver-vos descobrir un libe plan estonant dera laquo EUX raquo a prononciar laquo Eusses raquo benlegraveu coma sen amusa ara prumegravera paja un libe on fegrave eth portregravet plen damor e dumor deths laquo originaus raquo qua coneishuts a Gegraverda-en-Bigograverra libe qua volut o quei estada forccedilada descriacutever en franceacutes mes un franceacutes plan espeacutes de mots
gascons totun e de contes e cantas deth paiacutes ena lenga laquo Or agrave Gerde-en-Bigorre en signe de beacuteneacutediction du ciel il y avait en ce temps-lagrave quatorze simples cest-agrave-dire autant de poegravetes et deux fois plus de sages quen Helleacutenie au temps des Muses et des dieux raquo [] laquo EUX ce sont les maicirctres profonds les instructeurs silencieux et doux de mon enfance agrave qui je dois ce que je sais si je sais quelque chose et ce que je suis si je suis quelquun EUX ce sont les pauvres patients les simples illumineacutes qui ont fait la renommeacutee de mon village qui sappelle le VILLAGE-des-SIMPLES agrave cause deux que les imbeacuteciles prenaient pour des creacutetins raquo laquo Simple raquo quei laquo pegravec raquo en ccedilograve noste e que navem coneishut laquo pegravecs raquo coma les disian dont seragrave fegravet eth laquo Joan lo Pegravec raquo dera literatura plan mes malin queths pretenduts sapients Aciacute donc condats que son a plaser Hi-tyograven eth mes popular dit laquo Fils-du-ciel raquo adobaire de banastas de tistalhs de bascograveias e quogravem fasia danccedilar e cantar ath pont laquo des Rubans raquo pueish eth Catala dont era mission sus tegraverra egravera de prediacuteser eth temps pueish eth Trufon que cridava en crescendo tres laquo adichats raquo quavian eth poder de guarir eths maus deths negravervis e tanplan eth laquo mau dera tegraverra raquo e en seguir Poupoune eth remolaire broish e Labegravele violonaire ath clar de lua pueish daunas coma era Tette que mendicava en breccedilar un gatogravet laquo Teta at sue nano que canta nino Ed nano de Teta quei aqueste mino raquo e Touyou que soenhava eths cocuts e eras gelosas dab moscas o pesolhs embroishats e Nota-la fileuse que saludava eths toristes dun laquo Adichat yent begravestia raquo e que la remerciavan Que marregravesti quen i a quatorze E eths a vier quan dret a longa istoegravera cadun quauratz plaser a descobrir e que son tota era vida dun temps vielh mes viu vivent cargat de totas eras costumas istoegraveras faiccedilons de fegraver e de diacuteser qua enregistradas era Filadegravelfa e que nos liura en omatge aths dits pegravecs que son era sau dua tegraverra
Miquegraveu Pujogravel ref _ETHS CRIDS ed PRIVAT 1931 e laquo EUX raquo idem 1933
laquo EUX raquo DE FILADELFA DE GERDA
Drsquoescart e de talvegravera
Lo Diari ndash 21
La literatura fenegravestra dobegraverta sus lrsquoautre e lrsquoendacogravem mai
Los libres de lenfagravencia de ladolesceacutencia de ccedilograve intime los qursquoan marcat nogravestras experieacutencias de vida son indissociables de nogravestras istograverias familialas e de nogravestres percorses personals de nogravestres eiretatges e de nogravestres rencontres de nogravestras experieacutencias de le dobertura a lrsquoautre e a lrsquoendacogravem mai Los lectors son convidats a partejar aqueles moments qursquoan marcat lor descobegraverta del monde e que sovent lor an permeacutes de se reapropriar lor progravepria culturaEs aquograve que vogravel metre al lum lo CIRDOgraveC al moment drsquoaquesta primiegravera edicion de la Nuegravech de la lectura Quinas lecturas per quinas descobegravertas del monde Quinas escrituras vos an fait viatjar
Venegravetz partejar vogravestra experieacutencia de viatge en lectura dont que siatz Per aquograve vos sufiacutes de mandar lrsquoextrait drsquoun libre que vos a marcat sul tegravema de la dobertura al monde a las culturas a lrsquoexperieacutencia de lrsquoalteritat quina que siaacute la lenga drsquoescritura o de lectura de lrsquoogravebra Lrsquoacompanhatz drsquoun pichon testimoniatge personal per donar enveja de lo legir e lo torn es jogat Nos podegravetz mandar vogravestras contribucions siaacute diregravectament per mail a viatge-immobilcirdocfr siaacute sus la pagina facebook httpswwwfacebookcomLoviatgeimmobil
La literatura vector del dialograveg de las culturas
A lrsquoocasion de la primiegravera Nuegravech de la lectura organizada dins la Franccedila tota en geniegraver que ven lo CIRDOgraveC lanccedila una campanha participativa sul tegravema dels libres que nos an dobegraverts al monde Punt magraveger de lrsquooperacion la mediategraveca interregionala occitana organizaragrave lo 14 de geniegraver de 2017 una granda velhada intitulada laquo Viatge immobil raquo placcedilada jol signe del partatge de las lengas e de las literaturas e de la descobegraverta de lrsquoautre
Dossiegraver
22 ndash Lo Diari
In linguae occitanae mundi lo monde vist per la literatura occitana
La literatura occitana una literatura regionalista que lo sol orizont ne seriaacute son terrador drsquoorigina Lo prejutjat es tenaccedil quitament se los escrivans occitans an pas quitat de contar lo mondeDe lrsquoEdat Mejana a nogravestres jorns de lrsquoOrient somiat dels trobadors als escrivans viatjaires actuals la literatura occitana a pas jamai daissat de dire lo monde a travegravers lo prisme de sa situacion de caireforc entre Eurogravepa e Mediterranegravea que nrsquoa fach una de las lengas de passatge de las mitologias drsquoOrient cap als imaginaris literaris drsquoEurogravepaAlem Surre-Garcia bon coneisseire dels passatges Orient-Occident traccedila regularament lo camin de la fabla a travegravers los continents e los millenis de fablas indianas de Bidpaiuml que viran e reviran dins la Pegraversa de Kalicircla wa Dimna en arabi amb Ibn al-Muqaffa qursquoacogravesta Eurogravepa per la brilhanta civilizacion
drsquoAl-Andalus tegraverra drsquoescambis feconds entre monde arabi e monde crestian Sus la peninsula iberica Pierre Alphonse e Ramon Llull compilan adaptan srsquoaproprian la fabla dels animals que raconta los ogravemes Puegravei passa los Pirenegraveus ont lo trobador Arnaud de Carcassegraves compausa las Nogravevas del Papagaiuml
Aquesta nuegravech de la lectura seragrave una novegravela ocasion de descobrir lo monde a travegravers lrsquoagach dels autors occitans totas epogravecas confondudas De lrsquolaquo amor de luegravenh raquo de Jaufre Rudegravel a las Nomadas drsquoAnna Regord cossiacute los autors occitans nos an fach viatjar amb lors racontes Quin agach pogravertan sul monde Gragravecias al roman la poesia la novegravela certans drsquoentre eles nos an entraiumlnats dins de luogravecs visitats o somiats que veirem benlegraveu pas jamai
Dins Nomadas (IEO edicions 2008) Anna Regord nos fa descobrir lo desegravert e sos abitants Son raconte es lo drsquoun viatge e drsquoun rencontre amb un pograveble nomada mas tanben un autre univegravers un environament ostile mas vivent La descobegraverta de lrsquoautre de lrsquoendacogravem mai de la vida quotidiana e de las costumas son al cograver drsquoaqueste obratge
laquo Gegravestes mimicas paraulas mescladas tantes mejans de se dubrir a ccedilograve desconegut cap de lengatge inaccessible Ni mai empaches ni mai embolhs se trapan pas dins cap de lenga srsquoencavan sonque dins lo cograver dels ogravemes barrats E quand me pren de canturlejar Friacutea sul drsquoabograverd estonada me faragrave legraveu lo respons pro que la pregravegue un pauc Aital quo una quora lrsquoautra caduna nogravestra lenga butam de canccedilonetas dusca a mesclar las voses dins una cantadissa de repics malsegurs e rires mai que pus raquo
laquo Me soi dit seriaacute aisit de virar e de far lo torn del monde raquo
La longue route de Bernard Moitessier legida per Isabelle Franccedilois meteira en scegravena comediana viatjaira
Quant i a 4 ans drsquoaquograve ai traversat lrsquoAtlantic sus mon bategraveu ai legit un pauc totes los navigadors mas per ieu lo que mrsquoa lo pus marcat egravera lo Moitessier Dins aqueste librogravet nos conta sa primiegravera corsa a lrsquoentorn del monde en solitari (qursquoegravera de tot biais la primiegravera sens tota la tecnologia qursquoan en aqueste moment) Son viatge en dedins e en defogravera egraveri ieu a lrsquoalba de faire ma traversada de lrsquoAtlantic e podiaacutei pas mrsquoimaginar perque el quant la corsa egravera acabada a contunhat a pas volgut las onors a getat de botelhas a la mar per dire sa decision contunhar de navegar apregravep tantes meses passats en mar e a fait un torn del monde de maiAviaacute escrit a sa dogravena perdon mai soi trogravep ben dins mon ritme dins mon alenE quand ieu apregravep 2 meses de mar apregravep una pausa als Accedilograveres quand egravera lrsquoora de dintrar en Mediterranegravea per rejoacutenher lrsquoostal soi arribada a Gibartar e aquiacute me soi dit seriaacute aisit de virar e de faire lo torn del monde ai pas agut lo coratge egraveri pas soleta sus lo bategraveu mas ai compres mai que mai lo Moitessier
La Longue Route (Arthaud 1971) de Bernard Moitessier es lo raconte autobiografic de son periple pendent la primiegravera corsa del Golden Globe Challenge torn del monde a la vela en solitari e sens escala en 1968 En passant lo Cap de Bona Esperanccedila sul camin del retorn cap a Eurogravepa mentre qursquoes a mand de remportar la corsa catapulta amb lajuda duna fonda un messatge sus un cargo laquo Contunhi sens escala cap a las illas del Pacific perque soi uroacutes en mar e benlegraveu tanben per me salvar lrsquoanma raquo
Vos tanben partejatz vogravestras experieacutencias de lectura sus httpswwwfacebookcomLoviatgeimmobil
Lo Diari ndash 23
Elogravegi de la traduccion
Se certans an fach lo viatge o lrsquoan somiat e nos an permeacutes a nautres tanben de lo menar per lors racontes drsquoautres an decidit de nos far tastar los plasers drsquoautras literaturas amb la traduccionAqueste cogravep los autors fan pas mai los viatges mas son las lengas que srsquoescagravembian Alara es un cogravep de mai question de partatge Lo decograver es plantat lrsquoistograveria es racontada los paiumlsatges descriches las odors lrsquoambianccedila tot i es e poiriam
pas far melhor rai Los traductors intervenon per o melhor comprene e ne poder sasir lrsquoesseacutencia Nrsquoes atal pels tractats de medecina drsquoAlbucasis dels quatrins drsquoOmar Khayyam dels racontes drsquoAndreacute Brink del Romancero gitano de Federico Garcia Lorca o de lrsquounivegravers fantastic drsquoHoward Phillips Lovecraft
Portulan - Itinerari en Orient raconte de viatge en dos volums de Roland Peacutecout Aqueles dos libres pareguts en 1978 e 1980 racontan los viatges de lrsquoautor en Afganistan pel primiegraver en 1971 e 1974 e de delagrave cap a Iacutendia e lo Nepal pel segond qualques annadas pus tard Una novegravela edicion revista per lrsquoautor dels dos obratges en un sol volum a vist lo jorn en 2013 a las edicions Vent Terral Luegravenh del jornal de bograverd o de la cronica mai prograveche de la progravesa poetica nos i fa descobrir los paiumlsatges los rencontres los caminaments
A lrsquoocasion de la primiegravera Nuegravech de la lectura lo 14 de geniegraver que ven de 18h a 22h long drsquouna serada dedicada al laquo Viatge immobil Voyage immobile raquo lo CIRDOgraveC ndash Mediategraveca occitana se transformaragrave en grand salon de lectura babelian ont cadun poiragrave causir son environament son espaci sa posicion per partir en viatge drsquoun continent drsquouna lenga drsquoun tegravexte a lrsquoautre Dedicada al plaser de lrsquoimaginari del viatge literari e del rencontre de lrsquoautre aquesta serada seragrave organizada amb un ensemble de partenaris locals coma de lrsquoespaci occitan implicats dins lo dialograveg de las culturas e tanben amb los diferents actors de la cadena regionala del libre Lecturas contes intervencions musicalas en franceacutes en occitan e dins fograverccedila lengas mai se succediragraven per que cadun pogravesca trobar son compte dins aquela serada drsquoescambis
e de viatges sens que calga quitar las installacions de la mediategraveca Aquesta Nuegravech de la lectura seragrave lo moment de viure o reviure de partejar en tot cas aqueles moments drsquoevasions literagraverias sens qursquoaja calgut se desplaccedilar drsquoaiciacuteEn tota convivialitat se legiragrave escambiaragrave somiaragrave de lrsquoendacogravem mai dels escrivans a lrsquoentorn dels rites de celebracion del partatge e de la porositat de las culturas long drsquouna ceremonia del tegrave universala del Japon al Magregraveb en passant pel tea-time britanic e los rituals de las velhadas occitanas que celegravebran lrsquoart de lrsquooralitat
laquo Tu e mai elei voudriatz ben escambiar lrsquoespitalitat de la rota Una estrategia complicada debana sei rusas per triomfar dei leis de la retenenccedila e de la discrecion Drsquounei srsquoavesinan un pauc te fan la saludada ambeacute la man sus lo cograver Tu pariegraver e senhalas lo fuogravec coma ton tibanegraveu Per un cogravep siaacutes tu lo convidaire An lrsquoexcusa de trsquoadurre un melon as lrsquoexcusa de li ofrir lrsquoegraverba ont siaacutes estalat melhora que lrsquoermagraves ont an laissat la maquina Un melon es legraveu retalhat Denegas que siaacutes convidaire e prepausas un peis a mitat crus encara sus lo magre dau fuogravec Son detz que srsquoesparpalhan per lei cogravelas e legraveu fach venon sabentament crosar sus lo fogau de morcegraveus de lenha blanca acampada aquiacute ont cresiaacutes que creissiaacute ren que la pegraveiraAlara srsquoengimbra la fegravesta sembla-simpla dau partatge raquo
Peacutecout Roland Portulan - Itinerari en Orient Vent Terral 2013
Programa
24 ndash Lo Diari
Tristan Tzara(1896 - 1963)
Le 5 de febriegraver de 1916 amb Richard Huelsenbeck2 balhan naissenccedila a DADA que vendragrave amb la redaccion de son Sept Manifestes Dada un movement internacional literari e artistic Una galariaacute DADA es dubegraverta Tzara i balha confereacutencias sus lrsquoart nouveau e lrsquoart abstrai Una revista DADA es creada e coneisseragrave una difusion importanta a lrsquointernacionala Tzara nrsquoescriuragrave les primiegravers tegravextes bull La premiegravere aventure ceacuteleste
de M Antipyrine (1916) bull Vingt-cinq poegravemes (1918) bull Sept Manifestes Dada bull (1916 ndash 1924)
Aquograve dit se le movement DADA es plan conegut als Estats-Units en Eurogravepa e mai encara en Franccedila Tzara es un pauc mens conegut En 1919 Tristan Tzara rejunta Paris ont comenccedila a trebalhar per una de las revistas Dada p a r i s e n c a laquo L i t t e r a t u r e raquo encoratjat per artistas joves que se sonan Andreacute Breton Louis Aragon Philippe Soupault Paul Eluard En 1920 torna rescontrar Francis Picabia3 un segond cogravep e amb cal entretenguegravet una correspondeacutencia dempuegravei de
1915 Amassa se lanccedilan dins diversas activitats (literagraverias artisticas esporivas) qursquoan per per tograveca de tustar le public e vogravelon destruir las structuras tradicionalas del lengatge
En 1921 les dadaiumlstas organisan le procegraves (factici) de Maurice Barregraves4 acusat de laquocrime contre la sucircreteacute de lrsquoespritraquo presidit per Andreacute Breton Tzara se retrograveba amassa les testimogravenis Aquesta manifestacion a lrsquoeissida de quala Barregraves seragrave simbolicament condemnat a vint ans drsquoogravebras forccediladas es a lrsquoorigina de la dislocacion de DADA mantuns participants Tzara le primiegraver refusant tota forma de justiacutecia quitament organizada per DADAApregravep le procegraves constituiragraven diferents movements bull les dadaiumlstes (TZARA) bull les surreacutealistes (BRETON
SOUPAULT) bull les anti-dadaiumlstes bull anti-surreacutealistes (PICABIA)
En 1929 integravegra le movement surrealista quin dins le lanccedil dadaiumlsta lausa lrsquoanti-borgesiaacute lrsquoanti-nacionalisma e la provocacion consiroacutes drsquoagir sus la societat si que
DADA al Cabaret Voltaire
Zurich 1915 La guegraverra ccedilograve mai violenta que monde coneguegravet fins ala enragravebia Al miegraveg drsquoaqueste massacre sagnoacutes al cuograver drsquouna joinesa europenca revoltada al Cabaret Voltaire1 un movement novegravel ven de nagraveisser Va defiar la guegraverra remetre en causa totas las convencions e contrariantas ideologicas esteticas e politicas crear una ruptura radicala amb tota la Literatura e lrsquoArt que precediscanA son cap un jove romaneacutes de 20 ans Tristan Tzara
Lo Diari ndash 25
non sus individuacute sens tombar dins lrsquoembrigadament Tzara consacra son temps a la reconciliacion entre surrealisma e marxisma Aderiacutes al Partit Comunista Franceacutes en 1936 al quitar le Movement Surrealista
Pendent la Segonda Guegraverra Mondiala junta la Resistencia Es drsquoaquel periogravede que data son interegraves per la lenga drsquoogravec A tolosa a la fin de la Guegraverra presidiacutes le Centre dels intellectuals dirigiacutes lrsquolaquo Eacutemission litteacuteraire de la Reacutesistance raquo a Radio-Toulouse e contribuiacutes a la fondacion de lrsquoInstitut drsquoEstudis Occitan Tzara elabogravera un projegravecte vertadiegraver de centre cultural Prepausa la mesa en placcedila drsquouna bibliotegraveca occitana drsquoEstat amb una publicacion regulara dels classics de la lenga drsquoogravec ccedilograve qursquoes encara uegravei una de las missions centralas de la Federacion dels IEO De 1946 a 1963 srsquoengatja dins divegraversas revistas literagraverias e publica vagraverias de sons poegravemas acumulats pendent
pendent la Guegraverra tanben estudis e criticas (Desnos Eacuteluard Picasso Rimbaud) Sons engatjaments politics le raprogravecha dels umanistas muda progressivament cap a la poeumlsia lirica Sons poeumlmas revelan lrsquoangoissa de son arma pregravesa entre la revogravelta e esbalausiment en fagravecia de la tragegravedia quotidiana de la condicion umana Sas ogravebras de la maturitat son LrsquoHomme approximatif (1931) Parler seul (1950) e La Face inteacuterieure (1953) Dins sas ogravebras le lengatge anarquic dels mots mesclats del dadaiumlsme seragraven remplaccedilats per una lenga dificila mas umanisada
Daissa le Partit comunista en 1956 per protestar contra la repression sovietica de la revolucion ongresa En 1960 signa le Manifest des 1215 sul dreit de lrsquoinsomission pendent la guegraverra drsquoArgeria e pren le partit contra le colonialisme en Africa Tristan Tzara moriguegravet a Pariacutes le 25 de decembre de 1963
Se Tzara merita plan sa placcedila dins le memograveri notablament literagraveria es ccedilograve primiegraver merceacute a son trebalh de deconstruccion e de destruccion dels lengatges ategravestan sas ogravebras Enlagrave lor longevitat dubriguegraveron camins magravegers a lrsquoart contemporanegraveu e son etapas crucialas dins lrsquoIstograveria de lrsquoArt
PDG
Bibliografia
La Premiegravere Aventure ceacuteleste de Mr Antipyrine premiegravere eacutedition 1916 avec des bois graveacutes et colorieacutes par Marcel Janco reacuteeacuted 2005 Eacuteditions Dilecta
Vingt-cinq poegravemes 1918 reacuteeacuted 2006 Eacuteditions Dilecta
Sept manifestes Dada premiegravere eacutedition 1924 avec des dessins de Francis Picabia reacuteeacuted 2005 Eacuteditions Dilecta
LrsquoHomme approximatif 1931
Parler seul 1955
1- Dubegravert en 1916 a Zurich per le coble drsquoartistas Hugo Ball e Emmy Hennings acuegravelh de
joves artistas e escriveires amb la tograveca de crear un centre de divertiment artistica
2- Poegraveta escrivan e psiquiatre alemand
3- Pintre dessenhaire e escrivan franceacutes
4- Escrivan jornalista e nacionalista franceacutes
5- Movement intellectual franceacutes que dins un esperit libertagraveria e esquerrista defend
lrsquoindependeacutencia argerianaLa revista DADA
Parler Seul illustrat per Mirograve
26 ndash Lo Diari
Coma literari e ancian estudiant en Letras Modegravernas ai totjorn una certana malfisanccedila envegravers le tractament que la nogravestra epograveca resegraverva als tegravextes laquo petits raquo sovent butats als marges duna literatura que les jutja trogravep populars pas pro sabents o interessants Ogravem pensaragrave per exemple a las fablas de La Fontaine recitadas penosament e negraveciament per generacions de drollets que sespegraveran pas quanegravesson mai enlagrave que les dos o tres vegraverses de morala quand estudiants en Letras pogravedon consacrar oras a una sola Aquograversquos vertat per las Fables coma pels contes Ccedilaquelagrave laprogravecha condescendenta superficiala o de cograveps folclorista (al sens marrit del tegraverme) pausa problegravema drsquoautant que le succegraves en librariaacute se desmentiacutes pas al contrari Egravera doncas urgent de sinteressar seriosament e amb benvolenccedila a aquela question del conte ccedilograve que Contes dun deman acabat nos dona lescasenccedila perfiegraveita de far Una instruccion mai o mens inexistenta leacutesers limitats comunautats e familhas gropadas sarradas aqueste contegravext es indissociable de lrsquoatge daur del conte Dins le cercle de la velhada de la fegravesta de vilatge o simplament del fuogravec retrobam la primiegravera pegraveira del conte le contaire Ccedilograve que vesegravem uegravei coma tegravextes egraveran a la debuta istograverias oralas presas en carga per un contaire per lauditograveri dins una tradicion plurimillenagraveria Pensatz que LIlliade et LOdysseacutee comencegraveron atal Indispensable a lor conservacion la mesa a lescrit dels contes a coma inconvenient de les immobilizar e mai de les estofar Assegurada per dos contaires (Eacuteric Roulet e Nathalie Roulet-Casaucau) lescritura ven completar la natura primiegravera del conte sens la contrariar brica E mai vist que nos balhan accegraves a versions audio e mesas en musica (disponiblas en linha) Pas cap de posca sus aqueles contes laquo Eacutecrire en gascon agrave loreacutee du XIIe siegravecle est une gageure Cet ouvrage accompagne-t-il les derniers eacuteclats dune langue et dune culture milleacutenaire qui fut celle de lAquitaine jusquagrave nos jours ou se fait-il leacutecho dun nouvel avenir Ce sera au futur den deacutecider un futur qui pourrait bien alors ne pas sachever raquo anoacutencia la quatrena de cobertura Una posicion lucida
que sembla empachar tot encombrament per la question de la lenga La votz occitana le tegravexte bilinguumle la dubertura sus lautre sens se desdire I a aquiacute un pont entre iegraver e uegravei pont apelat per aquestes racontes nascuts dins aquela lenga nogravestra Aquograve dit vos inviti a far le tegravest vos tanben un conte fonciona tant en occitan coma en franceacutes Un bilinguumlisme que dona pas limpression que foguegravet arrancat al tegravexte contra son grat sembla pro rare en edicion per egravesser notat Enfin e benlegraveu subretot son racontes intelligents dins la mesura qursquoan quicogravem a diacuteser a nos diacuteser sus nosaus quicogravem a nos ensenhar per pauc que nos mostregravesson pro dubegraverts per les daissar nos ensenhar ccedilograve quan apregraves de la sapieacutencia populara es a dire de lexperieacutencia Vos conselhar le libre savegravetz drogravelles felens nebots e nebodas la causa es aisida Demogravera sens dobte necessari dins una epograveca ont leducacion civica e ciutadana (es a dire al viure amassa) cantan sovent tan clar que dunis pensan seriosament a recorrir a la casegraverna Aquograve dit me pogravedi pas desfar de lidegravea que segravem nautres ndashles adultesndash que navegravem lo mai besonh Es que segravem pas nosauts que corregravem apregravep laquo Lo secret deu bonurraquo Se le conte cegraverca a agradar e instruire (placere et docere pels puristas) es tant per ensenhar als pichons coma per explicar (desplegar en latin) als grands laquoLes grandes personnes ne comprennent jamais rien toutes seules et cest fatiguant pour les enfants de toujours et toujours leur donner des explicationsraquo Antoine de Saint-Exupeacutery Aviacutes doncas ni a pro de prene per se pels autres per se divertir per pensar per legir e per ausir dins aquela edicion dun trentenat de Contes dun deman acabat a comenccedilar segur pel plaser Aldric Hagegravege
Recobrar lesseacutencia del conte
Contes dun deman acabat ndash Contes dun futur acheveacuteEacuteric Roulet Nathalie Roulet-Casaucau et Jean-Michel RivetEacuteditions Sud-Ouest 2016180 paginas Edicion bilinguumla e contengut de telecargar1490 euro
Critic
Lo Diari ndash 27
TecnrsquoogravecLos sites participatius en occitan Mantun projegravecte sus internet son collaboratius es a dire que lo monde i pogravedon participar per li far prene drsquoample Lor avantatge es que sovent son multilinguumles e disponibles per las comunautats linguumlisticas que ne fan la demanda Aquiacute una oportunitat per las lengas de Franccedila drsquoegravesser presentas demest totas las autras sens a priori ni empacha Aqueles projegravecte presentan lrsquointeregraves de prepausar de contenguts variats en lenga occitana plan utils per los que se lrsquoaprenon e los que la transmeton
LrsquoEnciclopegravedia de la vida (en angleacutes Encyclopedia of Life EOL) es un projegravecte de bioenciclopegravedia collaborativa en linha LrsquoEnciclopegravedia contendragrave a tegraverme un article dedicat a cada espegravecia vegetala a animala coneguda illustrat de videgraveos de sons drsquoimatges de grafismes e de tegravextes provesits per drsquoexpegraverts Lrsquointerfagravecia es disponibla dins mantuna lenga e entre autras en occitanEn queacute podegravetz ajudar dins la ficha de cada espegravecia podegravetz apondre lo(s) nom(s) en occitan
Openstreetmap es un projegravecte internacional fondat en 2004 amb lrsquoobjectiu de crear una mapa liura del mond disponibla dins un maximum de lengas diferentasEn queacute podegravetz ajudar dins la mapa podegravetz apondre lo nom occitan de cada toponim
Jocondlab Lo site internet JocondeLab es la fruta drsquouna experimentacion conduita pel ministegraveri de la Cultura e de la Comunicacion A per tograveca de facilitar laccegraves a las ressorsas culturalas francesas amb de publics novegravels en desvolopant lofegraverta multilenga del ministegraveri de la Cultura e de la Comunicacion sens que siaacute necessari de revirar las donadas vist quaquestas trograveban lo sieu equivalent merceacute a Wikipegravedia Dona accegraves en 14 lengas dont lrsquooccitan a mai de 300 000 notiacutecias illustradas extraitas de Joconde catalograveg de las colleccions dels musegraveus de FranccedilaEn queacute podegravetz ajudar podegravetz descriure las ogravebras artisticas en occitan e completar o crear las fichas Wikipegravedia drsquoaquelas ogravebras
La Wikipegravedia occitana es una enciclopegravedia gratuita e liura de dreit que prepausa mai de 85 000 articles redigits en lenga occitanaEn queacute podegravetz ajudar podegravetz escriure drsquoarticles novegravels sus de tegravemas que mestrejatz o repassar e prepausar de correccions se vesegravetz causas que srsquoameritan drsquoi retrabalhar Tanben podegravetz completar los articles que vos semblan pas pro denses
Lo Wikiccionari es un projegravecte gratuit de diccionari multilinguumlisme escrit amb la collaboracion de totes dins mai de 700 lengasEn queacute podegravetz ajudar podegravetz prepausar de mots novegravels que i son pas encara o las variantas dins vogravestre parlar se i es pas
Rapegravel Per poder profechar dels sites internet dins lor version en ogravec reglatz lrsquooccitan coma lenga favorita dins los paramegravetres de vogravestre navigador Atal suls sites multilinguumles la version occitana vos apareisseragrave prioritagraveriament siquenon podegravetz passar al costat de tot ccedilograve quexistiacutes sens o saber
Cedric Valmary
28 ndash Lo Diari
TV
Podegravetz creire que la cogravela de Tegrave Veacute Ogravec fai pas coma leis aubres srsquoendormiacutes pas a lrsquoautomne De segur que contunha sei rodatges e montatges per realizar son emission setmaniera Cada cogravep que pogravet cubriacutes leis eveniments revelators de la cultura occitana Arts plasticas musicas fegravestas occitanas espograverts regionaus amai la mograveto apareisson Mas auregravetz benlegraveu remarcat una rubrica que torna ara a la fin de cada emission Lenga drsquoOgravecLengo drsquoo Entre tempsEntre temps cronica novelaEn partenariat amb lo CIRDOC Tegrave Veacute Ogravec consacra
quauquei minutas a una pichograveta cronica a la fin de cada emission Lo principi es de demandar a una dei personas presenta dins lrsquoemission de dire qual es lo mot occitan qursquoaima miegravelhs lo qursquoaima lo mens e de vos faire partejar son cogravep de cograver dau moment Aquiacute la sensibilitat lrsquoideologia lo biais de viure de cadun apareis Lrsquoemission e sa cronica se pogravedon retrobar sus lo site de Tegrave Veacute Ogravec sus la pagina drsquoacuegravelh a httpteveoce-monsitecompagesacuelhpresentationhtml
Tegrave Veacute Ogravec se bolega
Estagis de formacion
En mai deis emissions e dei captacions regularas Tegrave Veacute Ogravec realiza de formacions tant per drsquoestagiaris solets coma per de grops En octogravebre lrsquoestagi laquo Lenga e imatges raquo dau CFPO de Besiegravers se debanegravet dins Tarn au Centre de vacanccedilas La Vitarelle Una campanha que comenccedilava de prene lo daurat de la davalada de bogravescs prigonds de camins misterioacutes de begravestias bregraveu un luogravec de sogravemi per filmar e per parlar e aprene la lengaUn luogravec de tria una cogravela aculhenta dins lo Centre drsquoestagiaris motivats que parlavan occitan e egraveran curioacutes de tot aquograve permetegravet un trabalh ben ritmat e agradiuLei dos formators de Tegrave Veacute Ogravec aviaacuten per pregravetzfach de sensibilizar leis estagiaris a la presa de vistas e au montatge per realizar un documentari De segur que la formacion fuguegravet drsquoen primiegraver teorica (una miegraveg jornada) per parlar dau cadratge dei presas de vistas dei plans diferents de la causida de lrsquoangle per lo film doncas de ccedilograve que faliaacute filmar Lo biais drsquoentrevistar fuguegravet tanben evocatCada grop partiguegravet amb son materiau au rescontre dei luogravecs e dei gents drsquoentrevistar e nos retrobegraverem sus lo terren per metre dins lei
camescogravepis tot ccedilograve que faliaacute coma rushesComenccedilegravet puegravei lo trabalh pesuc de montatge que de segur srsquoacabariaacute pas dins lei quatre miegravegs jornadas drsquoestagi mas puegravei Lo trabalh en comun permetegravet de crear un scenari collectiu puegravei drsquoaprene lo biais de crear un titol e de lrsquoafichar drsquoun biais particular Venguegravet enfin la causida dei rushes de pegar copar trabalhar E fau ben saupre qursquouna minuta de film demanda sovent una ora de trabalh au montaire Es un vertadiegraver trabalh de dentelaira passionada Lo film seragrave projetat au Festenau Rescontre de Sant Gervasi(30) lo 4022017Un autre estagi de formacion diferent aculhiragrave un jove estudiant en decembre Se destina a un mestiegraver de lrsquoaudiograve visuau e Tegrave Veacute Ogravec partejaragrave volontiegravers amb el sei coneissenccedilas
Se volegravetz trobar de ressons de tot nogravetre trabalh es aquiacute que vos fau anar httpteveoce-monsitecom
Lisa Grograves Presidenta de Tegrave Veacute Ogravec
Lo Diari ndash 29
Diariscope
Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver
Setmanas occitanas del Vilafracant
Mes de febriegraver mogravestra Marcelle Delpastre e Angeacutela Duval
2 de febriegraver Vilafranca 20h30 Inauguracion del Festenal
19 de febriegraver Complibat 15h Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues
25 de febriegraver Cenac 21h Bal occitan amb Les Bouilleurs de son
Contrebande e Bassacada26 de febriegraver Glegraveisa de Cenac 15h
Concegravert polifonic amb Lo Barrut
Mogravestras filmes confereacutencias concegravertsPrograma complet e contactes de retrobar sus nogravestre
site
Le 28 de geniegraver La Dictada occitana
Es que cal encara presentar la Dictada Occitana Organizada de pertot le 28 de geniegraver es lrsquoescasenccedila de se retrobar per un drsquoun desfiacutes ludic a lrsquoentorn de la lenga Esitatz pas a contactar las associacions occitanas per saber ont e cossiacute participar
Del 2 de febriegraver al 28 de mai
Daniel Spoerri les dadas des deux Daniel
Daniel Spoerri membre fondator del Nouveau Reacutealisme investit las cavas dels Abattoirs Expausa un cabinet de curiositats entre sas ogravebras sa colleccion e la de lrsquoistorian
e artista Daniel Cordier
wwwlesabattoirsorgexpositionsautour-du-nouveau-realisme
30 ndash Lo Diari
7 de geniegraver Agach sus J Bodon 17h30 Albi Per J Vialaret President de lrsquoOstal J Bodon wwwcentre-occitan-rochegudeorg 13 de geniegraver Teatre Les Galejaires 20h30 Molins laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes Cercle Occitan deth Coserans ndash claudinerivere-souillaorangefr
Rencontre MusiciansDanccedilaires 21h La Caunha (31 - Ostau de lrsquoArtesanat) Serada de danccedilas tradicionaus (scegravena obegraverta) Cercle Occitan de Carbona amp deu Volvegravestre michelpeze0456orangefr 14 de geniegraver Confereacutencia a Albi Partenariat CCOA UPT a Champollion laquo Lrsquoautodafeacute de 1834 agrave lrsquoHocirctel Rochegude raquo wwwcentre-occitan-rochegudeorg Nuegravech de la lectura 18h a Besiegravers (CIRDOC) Granda velhada ldquoViatge immobilrdquo jol signe del partatge de las lengas de las literaturas e de la descobegraverta de lrsquoautre fabricaoccitanicaeu Musica 10h a Rampoacutes (46) Musica canta danccedila e serada occitana 10h a 17h Rescontres musicians e danccedilaires 14h a 17h Rescontre de danccedilaires 18h AG 21h bal occitan wwwamtpquercycom Del 18 al 21 de geniegraver Ivernalas de Cabardeacutes a Puegravegnautiegraver Espectacles contes sopar espectacle-teatre Info e inscripcions ndash ieo11ieo-ocorg 19 de geniegraver Cafegrave occitan
18h30 Salon de tegrave laquoEn forme de Graalraquo ( jos resegraverva) Amb lo Centre Occitan del Paiacutes Castreacutes COPC ndash azalaiswanadoofr 20 de geniegraver Projeccion-Confereacutencia 18h30 Pagravemias (Espaci occitan) laquoCamins de Compostegravelaraquo per Guy Reilles seguit drsquoun manja-dreit IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 21 de geniegraver Bal Vesprada e serada a Lacapegravela-Caogravers Talhiegravers de musica a lrsquoentorn dels coire puegravei bal wwwassociationlagranjacom Florant Mercadiegraver 20h30 Puegravegnautiegraver (11) laquoLes Contes du Placardraquo Teatre Les Galejaires 20h30 a Balmar laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 22 de geniegraver Vesprada occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la gara) Danccedilas teatre tirada pel Telethon Cercle Occitan drsquoEspaliu 24 de geniegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 1 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius Departamentals 26 de geniegraver La Mal Coiffeacutee 18h30 a Tolosa (Place Andreacute Abbal) Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver Setmanas occitanas del Vilafrancat Mogravestras filmes confereacutencias concegraverts Programa complet sus nogravestre site
GENIegraveR FEBRIegraveRAgenda
Lo Diari ndash 31
28 de geniegraver 20ena dictada occitana de pertot en Occitagravenia e en defogravera
Cocanha Vilafranca de Roergue IEO del Vilafrancat 0665399311
1egraver de febriegraver A la descobegraverta drsquouna ogravebra 18h a Rodeacutes (Ostal de las Associacions) La Banda Jaume Landiegraver IEO ndash A Tots 2015 Din-trada dubegraverta e gratuita IEO 12 ndash 05 65 68 18 75 4 de febriegraver Concegravert-Bal 21h Caogravers (Sala de las fegravestas Begoacutes) Amb le grop Canccedilons drsquoOgravec Participacion liura Cercle Occitan de Caogravers Begoacutes lajardieorangefr Festenau Rescontre de videgraveo amator de 13h30 a 19h St Gervasi (30) Films occitans e en occitan per lrsquoassociacion Rayons drsquooc e TegraveVeacuteOgravec (long mestratge lo di-menge a 14h) Gratuit teveoce-monsitecom
Goulamasrsquok 19h a Puegravegserguiegraver (34) Fegravesta de la sortida de lrsquoalbum (maison du peuple) 9 de febriegraver Cafegrave Ciutadan 18h30 La Garriga (81 - Ostal dels Joves ) laquo De queacute lrsquooccitan pogravet menar a la nogravestra societat raquo COPC ndash azalaiswanadoofr 11 de febriegraver Bal de la Caneta 20h30 a Vic sus Cegravera (15) Amb Herveacute Brotto amp Guillaume Lopez e Radio Tutti feat Barilla Sisters contactieo-cantalcom Serada contes CafrsquoCausse Assiegraver Serada contes amb Segravergi Irondegravela reissajimdocomcafeacute-associatif-caf-causse 14 de febriegraver Estrena de la mogravestra ldquoOccitan Occitaniardquo 18h a Carcassona (Archius departamentals)
Amb una prestacion musicala de Mans de Breish Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals 18 de febriegraver Bal catalan-occitan Caramauccedil cocsegalagmailcom19 de febriegraver Teatre 15h a Complibat Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues IEO del Vilafrancat 0665399311 Vesprada Occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la Gara) Cants dichas danccedilas del paiacutes e teatre Cercle IEO de Roegravergue-Naut Eric Fraj (solo) A Mossolens fasetz-la-lenga-cabardesover-blogcom 23 de febriegraver Presentacion de libre 19h Nimes (Caire drsquoogravec) La benda dessenhada laquoLes ignorantsraquo drsquoEtienne Davodeau Gratuit 24 de febriegraver Bal Occitan 20h30 a Montcuc (46) Iniciacion drogravelles seguit drsquoun bal dab los Pastourels Confereacutencia 14h30 Castras (Ostal de las associacions) Ramon Ginolhac laquoLes reacutevoltes populaires en Occitanieraquo (fr) Dintrada liura e gratuita COPC ndash azalaiswanadoofr
Bal Occitan 21h a Cenac Amb Les Bouilleurs de son Contrebande e Bassacada IEO del Vilafrancat 0665399311 28 de febriegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 2 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals
HAUTEEacuteMOTION
HAUTE-GARONNELUCHON-SUPERBAGNEgraveRES PEYRAGUDES LE MOURTIS BOURG DrsquoOUEIL
RCS
Toul
ouse
B 3
87 9
87 8
11 -
Creacute
dits
pho
tos
Get
tyIm
ages
tourismeHGhautegaronnetourismecom
C
M
J
CM
MJ
CJ
CMJ
N
CD31 tourisme hiver pyr mag 210x270pdf 1 09112016 1622
14 ndash Lo Diari
Se no avetz james entenut o leijut laquo EDS CRIDS raquo de Filadegravelfa de Gegraverda au mens escotatz aqueste laquo Donc quenze manca entre autas causas Ed noste vielh laquo Tograveca-i se gauzas raquo Queu nos cau prene de lont sieacute Tant qua morigrave morigrave per vive E Diu-bibann Venga quarribe Tostems Gascos Oeacute coma hieacute raquo Quin crit quin buf quin vam quin estrambograverd Ath eguau deths Camelat e Simin Palay era Dauna de Bigograverra que fegrave era granor deth Felibritge de Gasconha mes daver finit per aimar Maurras e tanplan Peacutetain que li ei tengut rigor Quaurian totun de li egravester reconeishents eths occitanistes no seria que pramor daqueri tres quei era era sola quadoptegravec ja lin costegravesse era grafia novegravela que Privat atau la poguegravec editar No sabi cap se nos podem imaginar coma cau ccedilograve que representegravec era Filadegravelfa de Gegraverda ena Occitania deth siegraveu tems de Baudean (65) e Banhegraveras de Bigograverra duscas a Malhana en passant per Bordegraveu Marselha e encara per finir Tolosa en 1950 triomfalament onorada peths Jogravecs Floraus e totas eras vilas petitas e granas on se tenguegraveren felibrejadas que daunejava quegravera regraveina arcuelhuda per herregraveras de monde celebrada peths mes grans eth Mistral en prumegraver Eras hadas ath siegraveu bregraveccedil quavian dat tots eths dons beutat cograver esperit e quan escriveragrave ua epopegraveia ara Bernadeta que pensi que de ua auta maniegravera quauragrave en cap era siegraveva destinada de uelhegravera de Banios venguda figura felibrenca sense paregravelha Mes de tots onorada aimada celebrada tostemps questaragrave deth villatjogravet siegraveu e que magrada de fegraver-vos descobrir un libe plan estonant dera laquo EUX raquo a prononciar laquo Eusses raquo benlegraveu coma sen amusa ara prumegravera paja un libe on fegrave eth portregravet plen damor e dumor deths laquo originaus raquo qua coneishuts a Gegraverda-en-Bigograverra libe qua volut o quei estada forccedilada descriacutever en franceacutes mes un franceacutes plan espeacutes de mots
gascons totun e de contes e cantas deth paiacutes ena lenga laquo Or agrave Gerde-en-Bigorre en signe de beacuteneacutediction du ciel il y avait en ce temps-lagrave quatorze simples cest-agrave-dire autant de poegravetes et deux fois plus de sages quen Helleacutenie au temps des Muses et des dieux raquo [] laquo EUX ce sont les maicirctres profonds les instructeurs silencieux et doux de mon enfance agrave qui je dois ce que je sais si je sais quelque chose et ce que je suis si je suis quelquun EUX ce sont les pauvres patients les simples illumineacutes qui ont fait la renommeacutee de mon village qui sappelle le VILLAGE-des-SIMPLES agrave cause deux que les imbeacuteciles prenaient pour des creacutetins raquo laquo Simple raquo quei laquo pegravec raquo en ccedilograve noste e que navem coneishut laquo pegravecs raquo coma les disian dont seragrave fegravet eth laquo Joan lo Pegravec raquo dera literatura plan mes malin queths pretenduts sapients Aciacute donc condats que son a plaser Hi-tyograven eth mes popular dit laquo Fils-du-ciel raquo adobaire de banastas de tistalhs de bascograveias e quogravem fasia danccedilar e cantar ath pont laquo des Rubans raquo pueish eth Catala dont era mission sus tegraverra egravera de prediacuteser eth temps pueish eth Trufon que cridava en crescendo tres laquo adichats raquo quavian eth poder de guarir eths maus deths negravervis e tanplan eth laquo mau dera tegraverra raquo e en seguir Poupoune eth remolaire broish e Labegravele violonaire ath clar de lua pueish daunas coma era Tette que mendicava en breccedilar un gatogravet laquo Teta at sue nano que canta nino Ed nano de Teta quei aqueste mino raquo e Touyou que soenhava eths cocuts e eras gelosas dab moscas o pesolhs embroishats e Nota-la fileuse que saludava eths toristes dun laquo Adichat yent begravestia raquo e que la remerciavan Que marregravesti quen i a quatorze E eths a vier quan dret a longa istoegravera cadun quauratz plaser a descobrir e que son tota era vida dun temps vielh mes viu vivent cargat de totas eras costumas istoegraveras faiccedilons de fegraver e de diacuteser qua enregistradas era Filadegravelfa e que nos liura en omatge aths dits pegravecs que son era sau dua tegraverra
Miquegraveu Pujogravel ref _ETHS CRIDS ed PRIVAT 1931 e laquo EUX raquo idem 1933
laquo EUX raquo DE FILADELFA DE GERDA
Drsquoescart e de talvegravera
Lo Diari ndash 21
La literatura fenegravestra dobegraverta sus lrsquoautre e lrsquoendacogravem mai
Los libres de lenfagravencia de ladolesceacutencia de ccedilograve intime los qursquoan marcat nogravestras experieacutencias de vida son indissociables de nogravestras istograverias familialas e de nogravestres percorses personals de nogravestres eiretatges e de nogravestres rencontres de nogravestras experieacutencias de le dobertura a lrsquoautre e a lrsquoendacogravem mai Los lectors son convidats a partejar aqueles moments qursquoan marcat lor descobegraverta del monde e que sovent lor an permeacutes de se reapropriar lor progravepria culturaEs aquograve que vogravel metre al lum lo CIRDOgraveC al moment drsquoaquesta primiegravera edicion de la Nuegravech de la lectura Quinas lecturas per quinas descobegravertas del monde Quinas escrituras vos an fait viatjar
Venegravetz partejar vogravestra experieacutencia de viatge en lectura dont que siatz Per aquograve vos sufiacutes de mandar lrsquoextrait drsquoun libre que vos a marcat sul tegravema de la dobertura al monde a las culturas a lrsquoexperieacutencia de lrsquoalteritat quina que siaacute la lenga drsquoescritura o de lectura de lrsquoogravebra Lrsquoacompanhatz drsquoun pichon testimoniatge personal per donar enveja de lo legir e lo torn es jogat Nos podegravetz mandar vogravestras contribucions siaacute diregravectament per mail a viatge-immobilcirdocfr siaacute sus la pagina facebook httpswwwfacebookcomLoviatgeimmobil
La literatura vector del dialograveg de las culturas
A lrsquoocasion de la primiegravera Nuegravech de la lectura organizada dins la Franccedila tota en geniegraver que ven lo CIRDOgraveC lanccedila una campanha participativa sul tegravema dels libres que nos an dobegraverts al monde Punt magraveger de lrsquooperacion la mediategraveca interregionala occitana organizaragrave lo 14 de geniegraver de 2017 una granda velhada intitulada laquo Viatge immobil raquo placcedilada jol signe del partatge de las lengas e de las literaturas e de la descobegraverta de lrsquoautre
Dossiegraver
22 ndash Lo Diari
In linguae occitanae mundi lo monde vist per la literatura occitana
La literatura occitana una literatura regionalista que lo sol orizont ne seriaacute son terrador drsquoorigina Lo prejutjat es tenaccedil quitament se los escrivans occitans an pas quitat de contar lo mondeDe lrsquoEdat Mejana a nogravestres jorns de lrsquoOrient somiat dels trobadors als escrivans viatjaires actuals la literatura occitana a pas jamai daissat de dire lo monde a travegravers lo prisme de sa situacion de caireforc entre Eurogravepa e Mediterranegravea que nrsquoa fach una de las lengas de passatge de las mitologias drsquoOrient cap als imaginaris literaris drsquoEurogravepaAlem Surre-Garcia bon coneisseire dels passatges Orient-Occident traccedila regularament lo camin de la fabla a travegravers los continents e los millenis de fablas indianas de Bidpaiuml que viran e reviran dins la Pegraversa de Kalicircla wa Dimna en arabi amb Ibn al-Muqaffa qursquoacogravesta Eurogravepa per la brilhanta civilizacion
drsquoAl-Andalus tegraverra drsquoescambis feconds entre monde arabi e monde crestian Sus la peninsula iberica Pierre Alphonse e Ramon Llull compilan adaptan srsquoaproprian la fabla dels animals que raconta los ogravemes Puegravei passa los Pirenegraveus ont lo trobador Arnaud de Carcassegraves compausa las Nogravevas del Papagaiuml
Aquesta nuegravech de la lectura seragrave una novegravela ocasion de descobrir lo monde a travegravers lrsquoagach dels autors occitans totas epogravecas confondudas De lrsquolaquo amor de luegravenh raquo de Jaufre Rudegravel a las Nomadas drsquoAnna Regord cossiacute los autors occitans nos an fach viatjar amb lors racontes Quin agach pogravertan sul monde Gragravecias al roman la poesia la novegravela certans drsquoentre eles nos an entraiumlnats dins de luogravecs visitats o somiats que veirem benlegraveu pas jamai
Dins Nomadas (IEO edicions 2008) Anna Regord nos fa descobrir lo desegravert e sos abitants Son raconte es lo drsquoun viatge e drsquoun rencontre amb un pograveble nomada mas tanben un autre univegravers un environament ostile mas vivent La descobegraverta de lrsquoautre de lrsquoendacogravem mai de la vida quotidiana e de las costumas son al cograver drsquoaqueste obratge
laquo Gegravestes mimicas paraulas mescladas tantes mejans de se dubrir a ccedilograve desconegut cap de lengatge inaccessible Ni mai empaches ni mai embolhs se trapan pas dins cap de lenga srsquoencavan sonque dins lo cograver dels ogravemes barrats E quand me pren de canturlejar Friacutea sul drsquoabograverd estonada me faragrave legraveu lo respons pro que la pregravegue un pauc Aital quo una quora lrsquoautra caduna nogravestra lenga butam de canccedilonetas dusca a mesclar las voses dins una cantadissa de repics malsegurs e rires mai que pus raquo
laquo Me soi dit seriaacute aisit de virar e de far lo torn del monde raquo
La longue route de Bernard Moitessier legida per Isabelle Franccedilois meteira en scegravena comediana viatjaira
Quant i a 4 ans drsquoaquograve ai traversat lrsquoAtlantic sus mon bategraveu ai legit un pauc totes los navigadors mas per ieu lo que mrsquoa lo pus marcat egravera lo Moitessier Dins aqueste librogravet nos conta sa primiegravera corsa a lrsquoentorn del monde en solitari (qursquoegravera de tot biais la primiegravera sens tota la tecnologia qursquoan en aqueste moment) Son viatge en dedins e en defogravera egraveri ieu a lrsquoalba de faire ma traversada de lrsquoAtlantic e podiaacutei pas mrsquoimaginar perque el quant la corsa egravera acabada a contunhat a pas volgut las onors a getat de botelhas a la mar per dire sa decision contunhar de navegar apregravep tantes meses passats en mar e a fait un torn del monde de maiAviaacute escrit a sa dogravena perdon mai soi trogravep ben dins mon ritme dins mon alenE quand ieu apregravep 2 meses de mar apregravep una pausa als Accedilograveres quand egravera lrsquoora de dintrar en Mediterranegravea per rejoacutenher lrsquoostal soi arribada a Gibartar e aquiacute me soi dit seriaacute aisit de virar e de faire lo torn del monde ai pas agut lo coratge egraveri pas soleta sus lo bategraveu mas ai compres mai que mai lo Moitessier
La Longue Route (Arthaud 1971) de Bernard Moitessier es lo raconte autobiografic de son periple pendent la primiegravera corsa del Golden Globe Challenge torn del monde a la vela en solitari e sens escala en 1968 En passant lo Cap de Bona Esperanccedila sul camin del retorn cap a Eurogravepa mentre qursquoes a mand de remportar la corsa catapulta amb lajuda duna fonda un messatge sus un cargo laquo Contunhi sens escala cap a las illas del Pacific perque soi uroacutes en mar e benlegraveu tanben per me salvar lrsquoanma raquo
Vos tanben partejatz vogravestras experieacutencias de lectura sus httpswwwfacebookcomLoviatgeimmobil
Lo Diari ndash 23
Elogravegi de la traduccion
Se certans an fach lo viatge o lrsquoan somiat e nos an permeacutes a nautres tanben de lo menar per lors racontes drsquoautres an decidit de nos far tastar los plasers drsquoautras literaturas amb la traduccionAqueste cogravep los autors fan pas mai los viatges mas son las lengas que srsquoescagravembian Alara es un cogravep de mai question de partatge Lo decograver es plantat lrsquoistograveria es racontada los paiumlsatges descriches las odors lrsquoambianccedila tot i es e poiriam
pas far melhor rai Los traductors intervenon per o melhor comprene e ne poder sasir lrsquoesseacutencia Nrsquoes atal pels tractats de medecina drsquoAlbucasis dels quatrins drsquoOmar Khayyam dels racontes drsquoAndreacute Brink del Romancero gitano de Federico Garcia Lorca o de lrsquounivegravers fantastic drsquoHoward Phillips Lovecraft
Portulan - Itinerari en Orient raconte de viatge en dos volums de Roland Peacutecout Aqueles dos libres pareguts en 1978 e 1980 racontan los viatges de lrsquoautor en Afganistan pel primiegraver en 1971 e 1974 e de delagrave cap a Iacutendia e lo Nepal pel segond qualques annadas pus tard Una novegravela edicion revista per lrsquoautor dels dos obratges en un sol volum a vist lo jorn en 2013 a las edicions Vent Terral Luegravenh del jornal de bograverd o de la cronica mai prograveche de la progravesa poetica nos i fa descobrir los paiumlsatges los rencontres los caminaments
A lrsquoocasion de la primiegravera Nuegravech de la lectura lo 14 de geniegraver que ven de 18h a 22h long drsquouna serada dedicada al laquo Viatge immobil Voyage immobile raquo lo CIRDOgraveC ndash Mediategraveca occitana se transformaragrave en grand salon de lectura babelian ont cadun poiragrave causir son environament son espaci sa posicion per partir en viatge drsquoun continent drsquouna lenga drsquoun tegravexte a lrsquoautre Dedicada al plaser de lrsquoimaginari del viatge literari e del rencontre de lrsquoautre aquesta serada seragrave organizada amb un ensemble de partenaris locals coma de lrsquoespaci occitan implicats dins lo dialograveg de las culturas e tanben amb los diferents actors de la cadena regionala del libre Lecturas contes intervencions musicalas en franceacutes en occitan e dins fograverccedila lengas mai se succediragraven per que cadun pogravesca trobar son compte dins aquela serada drsquoescambis
e de viatges sens que calga quitar las installacions de la mediategraveca Aquesta Nuegravech de la lectura seragrave lo moment de viure o reviure de partejar en tot cas aqueles moments drsquoevasions literagraverias sens qursquoaja calgut se desplaccedilar drsquoaiciacuteEn tota convivialitat se legiragrave escambiaragrave somiaragrave de lrsquoendacogravem mai dels escrivans a lrsquoentorn dels rites de celebracion del partatge e de la porositat de las culturas long drsquouna ceremonia del tegrave universala del Japon al Magregraveb en passant pel tea-time britanic e los rituals de las velhadas occitanas que celegravebran lrsquoart de lrsquooralitat
laquo Tu e mai elei voudriatz ben escambiar lrsquoespitalitat de la rota Una estrategia complicada debana sei rusas per triomfar dei leis de la retenenccedila e de la discrecion Drsquounei srsquoavesinan un pauc te fan la saludada ambeacute la man sus lo cograver Tu pariegraver e senhalas lo fuogravec coma ton tibanegraveu Per un cogravep siaacutes tu lo convidaire An lrsquoexcusa de trsquoadurre un melon as lrsquoexcusa de li ofrir lrsquoegraverba ont siaacutes estalat melhora que lrsquoermagraves ont an laissat la maquina Un melon es legraveu retalhat Denegas que siaacutes convidaire e prepausas un peis a mitat crus encara sus lo magre dau fuogravec Son detz que srsquoesparpalhan per lei cogravelas e legraveu fach venon sabentament crosar sus lo fogau de morcegraveus de lenha blanca acampada aquiacute ont cresiaacutes que creissiaacute ren que la pegraveiraAlara srsquoengimbra la fegravesta sembla-simpla dau partatge raquo
Peacutecout Roland Portulan - Itinerari en Orient Vent Terral 2013
Programa
24 ndash Lo Diari
Tristan Tzara(1896 - 1963)
Le 5 de febriegraver de 1916 amb Richard Huelsenbeck2 balhan naissenccedila a DADA que vendragrave amb la redaccion de son Sept Manifestes Dada un movement internacional literari e artistic Una galariaacute DADA es dubegraverta Tzara i balha confereacutencias sus lrsquoart nouveau e lrsquoart abstrai Una revista DADA es creada e coneisseragrave una difusion importanta a lrsquointernacionala Tzara nrsquoescriuragrave les primiegravers tegravextes bull La premiegravere aventure ceacuteleste
de M Antipyrine (1916) bull Vingt-cinq poegravemes (1918) bull Sept Manifestes Dada bull (1916 ndash 1924)
Aquograve dit se le movement DADA es plan conegut als Estats-Units en Eurogravepa e mai encara en Franccedila Tzara es un pauc mens conegut En 1919 Tristan Tzara rejunta Paris ont comenccedila a trebalhar per una de las revistas Dada p a r i s e n c a laquo L i t t e r a t u r e raquo encoratjat per artistas joves que se sonan Andreacute Breton Louis Aragon Philippe Soupault Paul Eluard En 1920 torna rescontrar Francis Picabia3 un segond cogravep e amb cal entretenguegravet una correspondeacutencia dempuegravei de
1915 Amassa se lanccedilan dins diversas activitats (literagraverias artisticas esporivas) qursquoan per per tograveca de tustar le public e vogravelon destruir las structuras tradicionalas del lengatge
En 1921 les dadaiumlstas organisan le procegraves (factici) de Maurice Barregraves4 acusat de laquocrime contre la sucircreteacute de lrsquoespritraquo presidit per Andreacute Breton Tzara se retrograveba amassa les testimogravenis Aquesta manifestacion a lrsquoeissida de quala Barregraves seragrave simbolicament condemnat a vint ans drsquoogravebras forccediladas es a lrsquoorigina de la dislocacion de DADA mantuns participants Tzara le primiegraver refusant tota forma de justiacutecia quitament organizada per DADAApregravep le procegraves constituiragraven diferents movements bull les dadaiumlstes (TZARA) bull les surreacutealistes (BRETON
SOUPAULT) bull les anti-dadaiumlstes bull anti-surreacutealistes (PICABIA)
En 1929 integravegra le movement surrealista quin dins le lanccedil dadaiumlsta lausa lrsquoanti-borgesiaacute lrsquoanti-nacionalisma e la provocacion consiroacutes drsquoagir sus la societat si que
DADA al Cabaret Voltaire
Zurich 1915 La guegraverra ccedilograve mai violenta que monde coneguegravet fins ala enragravebia Al miegraveg drsquoaqueste massacre sagnoacutes al cuograver drsquouna joinesa europenca revoltada al Cabaret Voltaire1 un movement novegravel ven de nagraveisser Va defiar la guegraverra remetre en causa totas las convencions e contrariantas ideologicas esteticas e politicas crear una ruptura radicala amb tota la Literatura e lrsquoArt que precediscanA son cap un jove romaneacutes de 20 ans Tristan Tzara
Lo Diari ndash 25
non sus individuacute sens tombar dins lrsquoembrigadament Tzara consacra son temps a la reconciliacion entre surrealisma e marxisma Aderiacutes al Partit Comunista Franceacutes en 1936 al quitar le Movement Surrealista
Pendent la Segonda Guegraverra Mondiala junta la Resistencia Es drsquoaquel periogravede que data son interegraves per la lenga drsquoogravec A tolosa a la fin de la Guegraverra presidiacutes le Centre dels intellectuals dirigiacutes lrsquolaquo Eacutemission litteacuteraire de la Reacutesistance raquo a Radio-Toulouse e contribuiacutes a la fondacion de lrsquoInstitut drsquoEstudis Occitan Tzara elabogravera un projegravecte vertadiegraver de centre cultural Prepausa la mesa en placcedila drsquouna bibliotegraveca occitana drsquoEstat amb una publicacion regulara dels classics de la lenga drsquoogravec ccedilograve qursquoes encara uegravei una de las missions centralas de la Federacion dels IEO De 1946 a 1963 srsquoengatja dins divegraversas revistas literagraverias e publica vagraverias de sons poegravemas acumulats pendent
pendent la Guegraverra tanben estudis e criticas (Desnos Eacuteluard Picasso Rimbaud) Sons engatjaments politics le raprogravecha dels umanistas muda progressivament cap a la poeumlsia lirica Sons poeumlmas revelan lrsquoangoissa de son arma pregravesa entre la revogravelta e esbalausiment en fagravecia de la tragegravedia quotidiana de la condicion umana Sas ogravebras de la maturitat son LrsquoHomme approximatif (1931) Parler seul (1950) e La Face inteacuterieure (1953) Dins sas ogravebras le lengatge anarquic dels mots mesclats del dadaiumlsme seragraven remplaccedilats per una lenga dificila mas umanisada
Daissa le Partit comunista en 1956 per protestar contra la repression sovietica de la revolucion ongresa En 1960 signa le Manifest des 1215 sul dreit de lrsquoinsomission pendent la guegraverra drsquoArgeria e pren le partit contra le colonialisme en Africa Tristan Tzara moriguegravet a Pariacutes le 25 de decembre de 1963
Se Tzara merita plan sa placcedila dins le memograveri notablament literagraveria es ccedilograve primiegraver merceacute a son trebalh de deconstruccion e de destruccion dels lengatges ategravestan sas ogravebras Enlagrave lor longevitat dubriguegraveron camins magravegers a lrsquoart contemporanegraveu e son etapas crucialas dins lrsquoIstograveria de lrsquoArt
PDG
Bibliografia
La Premiegravere Aventure ceacuteleste de Mr Antipyrine premiegravere eacutedition 1916 avec des bois graveacutes et colorieacutes par Marcel Janco reacuteeacuted 2005 Eacuteditions Dilecta
Vingt-cinq poegravemes 1918 reacuteeacuted 2006 Eacuteditions Dilecta
Sept manifestes Dada premiegravere eacutedition 1924 avec des dessins de Francis Picabia reacuteeacuted 2005 Eacuteditions Dilecta
LrsquoHomme approximatif 1931
Parler seul 1955
1- Dubegravert en 1916 a Zurich per le coble drsquoartistas Hugo Ball e Emmy Hennings acuegravelh de
joves artistas e escriveires amb la tograveca de crear un centre de divertiment artistica
2- Poegraveta escrivan e psiquiatre alemand
3- Pintre dessenhaire e escrivan franceacutes
4- Escrivan jornalista e nacionalista franceacutes
5- Movement intellectual franceacutes que dins un esperit libertagraveria e esquerrista defend
lrsquoindependeacutencia argerianaLa revista DADA
Parler Seul illustrat per Mirograve
26 ndash Lo Diari
Coma literari e ancian estudiant en Letras Modegravernas ai totjorn una certana malfisanccedila envegravers le tractament que la nogravestra epograveca resegraverva als tegravextes laquo petits raquo sovent butats als marges duna literatura que les jutja trogravep populars pas pro sabents o interessants Ogravem pensaragrave per exemple a las fablas de La Fontaine recitadas penosament e negraveciament per generacions de drollets que sespegraveran pas quanegravesson mai enlagrave que les dos o tres vegraverses de morala quand estudiants en Letras pogravedon consacrar oras a una sola Aquograversquos vertat per las Fables coma pels contes Ccedilaquelagrave laprogravecha condescendenta superficiala o de cograveps folclorista (al sens marrit del tegraverme) pausa problegravema drsquoautant que le succegraves en librariaacute se desmentiacutes pas al contrari Egravera doncas urgent de sinteressar seriosament e amb benvolenccedila a aquela question del conte ccedilograve que Contes dun deman acabat nos dona lescasenccedila perfiegraveita de far Una instruccion mai o mens inexistenta leacutesers limitats comunautats e familhas gropadas sarradas aqueste contegravext es indissociable de lrsquoatge daur del conte Dins le cercle de la velhada de la fegravesta de vilatge o simplament del fuogravec retrobam la primiegravera pegraveira del conte le contaire Ccedilograve que vesegravem uegravei coma tegravextes egraveran a la debuta istograverias oralas presas en carga per un contaire per lauditograveri dins una tradicion plurimillenagraveria Pensatz que LIlliade et LOdysseacutee comencegraveron atal Indispensable a lor conservacion la mesa a lescrit dels contes a coma inconvenient de les immobilizar e mai de les estofar Assegurada per dos contaires (Eacuteric Roulet e Nathalie Roulet-Casaucau) lescritura ven completar la natura primiegravera del conte sens la contrariar brica E mai vist que nos balhan accegraves a versions audio e mesas en musica (disponiblas en linha) Pas cap de posca sus aqueles contes laquo Eacutecrire en gascon agrave loreacutee du XIIe siegravecle est une gageure Cet ouvrage accompagne-t-il les derniers eacuteclats dune langue et dune culture milleacutenaire qui fut celle de lAquitaine jusquagrave nos jours ou se fait-il leacutecho dun nouvel avenir Ce sera au futur den deacutecider un futur qui pourrait bien alors ne pas sachever raquo anoacutencia la quatrena de cobertura Una posicion lucida
que sembla empachar tot encombrament per la question de la lenga La votz occitana le tegravexte bilinguumle la dubertura sus lautre sens se desdire I a aquiacute un pont entre iegraver e uegravei pont apelat per aquestes racontes nascuts dins aquela lenga nogravestra Aquograve dit vos inviti a far le tegravest vos tanben un conte fonciona tant en occitan coma en franceacutes Un bilinguumlisme que dona pas limpression que foguegravet arrancat al tegravexte contra son grat sembla pro rare en edicion per egravesser notat Enfin e benlegraveu subretot son racontes intelligents dins la mesura qursquoan quicogravem a diacuteser a nos diacuteser sus nosaus quicogravem a nos ensenhar per pauc que nos mostregravesson pro dubegraverts per les daissar nos ensenhar ccedilograve quan apregraves de la sapieacutencia populara es a dire de lexperieacutencia Vos conselhar le libre savegravetz drogravelles felens nebots e nebodas la causa es aisida Demogravera sens dobte necessari dins una epograveca ont leducacion civica e ciutadana (es a dire al viure amassa) cantan sovent tan clar que dunis pensan seriosament a recorrir a la casegraverna Aquograve dit me pogravedi pas desfar de lidegravea que segravem nautres ndashles adultesndash que navegravem lo mai besonh Es que segravem pas nosauts que corregravem apregravep laquo Lo secret deu bonurraquo Se le conte cegraverca a agradar e instruire (placere et docere pels puristas) es tant per ensenhar als pichons coma per explicar (desplegar en latin) als grands laquoLes grandes personnes ne comprennent jamais rien toutes seules et cest fatiguant pour les enfants de toujours et toujours leur donner des explicationsraquo Antoine de Saint-Exupeacutery Aviacutes doncas ni a pro de prene per se pels autres per se divertir per pensar per legir e per ausir dins aquela edicion dun trentenat de Contes dun deman acabat a comenccedilar segur pel plaser Aldric Hagegravege
Recobrar lesseacutencia del conte
Contes dun deman acabat ndash Contes dun futur acheveacuteEacuteric Roulet Nathalie Roulet-Casaucau et Jean-Michel RivetEacuteditions Sud-Ouest 2016180 paginas Edicion bilinguumla e contengut de telecargar1490 euro
Critic
Lo Diari ndash 27
TecnrsquoogravecLos sites participatius en occitan Mantun projegravecte sus internet son collaboratius es a dire que lo monde i pogravedon participar per li far prene drsquoample Lor avantatge es que sovent son multilinguumles e disponibles per las comunautats linguumlisticas que ne fan la demanda Aquiacute una oportunitat per las lengas de Franccedila drsquoegravesser presentas demest totas las autras sens a priori ni empacha Aqueles projegravecte presentan lrsquointeregraves de prepausar de contenguts variats en lenga occitana plan utils per los que se lrsquoaprenon e los que la transmeton
LrsquoEnciclopegravedia de la vida (en angleacutes Encyclopedia of Life EOL) es un projegravecte de bioenciclopegravedia collaborativa en linha LrsquoEnciclopegravedia contendragrave a tegraverme un article dedicat a cada espegravecia vegetala a animala coneguda illustrat de videgraveos de sons drsquoimatges de grafismes e de tegravextes provesits per drsquoexpegraverts Lrsquointerfagravecia es disponibla dins mantuna lenga e entre autras en occitanEn queacute podegravetz ajudar dins la ficha de cada espegravecia podegravetz apondre lo(s) nom(s) en occitan
Openstreetmap es un projegravecte internacional fondat en 2004 amb lrsquoobjectiu de crear una mapa liura del mond disponibla dins un maximum de lengas diferentasEn queacute podegravetz ajudar dins la mapa podegravetz apondre lo nom occitan de cada toponim
Jocondlab Lo site internet JocondeLab es la fruta drsquouna experimentacion conduita pel ministegraveri de la Cultura e de la Comunicacion A per tograveca de facilitar laccegraves a las ressorsas culturalas francesas amb de publics novegravels en desvolopant lofegraverta multilenga del ministegraveri de la Cultura e de la Comunicacion sens que siaacute necessari de revirar las donadas vist quaquestas trograveban lo sieu equivalent merceacute a Wikipegravedia Dona accegraves en 14 lengas dont lrsquooccitan a mai de 300 000 notiacutecias illustradas extraitas de Joconde catalograveg de las colleccions dels musegraveus de FranccedilaEn queacute podegravetz ajudar podegravetz descriure las ogravebras artisticas en occitan e completar o crear las fichas Wikipegravedia drsquoaquelas ogravebras
La Wikipegravedia occitana es una enciclopegravedia gratuita e liura de dreit que prepausa mai de 85 000 articles redigits en lenga occitanaEn queacute podegravetz ajudar podegravetz escriure drsquoarticles novegravels sus de tegravemas que mestrejatz o repassar e prepausar de correccions se vesegravetz causas que srsquoameritan drsquoi retrabalhar Tanben podegravetz completar los articles que vos semblan pas pro denses
Lo Wikiccionari es un projegravecte gratuit de diccionari multilinguumlisme escrit amb la collaboracion de totes dins mai de 700 lengasEn queacute podegravetz ajudar podegravetz prepausar de mots novegravels que i son pas encara o las variantas dins vogravestre parlar se i es pas
Rapegravel Per poder profechar dels sites internet dins lor version en ogravec reglatz lrsquooccitan coma lenga favorita dins los paramegravetres de vogravestre navigador Atal suls sites multilinguumles la version occitana vos apareisseragrave prioritagraveriament siquenon podegravetz passar al costat de tot ccedilograve quexistiacutes sens o saber
Cedric Valmary
28 ndash Lo Diari
TV
Podegravetz creire que la cogravela de Tegrave Veacute Ogravec fai pas coma leis aubres srsquoendormiacutes pas a lrsquoautomne De segur que contunha sei rodatges e montatges per realizar son emission setmaniera Cada cogravep que pogravet cubriacutes leis eveniments revelators de la cultura occitana Arts plasticas musicas fegravestas occitanas espograverts regionaus amai la mograveto apareisson Mas auregravetz benlegraveu remarcat una rubrica que torna ara a la fin de cada emission Lenga drsquoOgravecLengo drsquoo Entre tempsEntre temps cronica novelaEn partenariat amb lo CIRDOC Tegrave Veacute Ogravec consacra
quauquei minutas a una pichograveta cronica a la fin de cada emission Lo principi es de demandar a una dei personas presenta dins lrsquoemission de dire qual es lo mot occitan qursquoaima miegravelhs lo qursquoaima lo mens e de vos faire partejar son cogravep de cograver dau moment Aquiacute la sensibilitat lrsquoideologia lo biais de viure de cadun apareis Lrsquoemission e sa cronica se pogravedon retrobar sus lo site de Tegrave Veacute Ogravec sus la pagina drsquoacuegravelh a httpteveoce-monsitecompagesacuelhpresentationhtml
Tegrave Veacute Ogravec se bolega
Estagis de formacion
En mai deis emissions e dei captacions regularas Tegrave Veacute Ogravec realiza de formacions tant per drsquoestagiaris solets coma per de grops En octogravebre lrsquoestagi laquo Lenga e imatges raquo dau CFPO de Besiegravers se debanegravet dins Tarn au Centre de vacanccedilas La Vitarelle Una campanha que comenccedilava de prene lo daurat de la davalada de bogravescs prigonds de camins misterioacutes de begravestias bregraveu un luogravec de sogravemi per filmar e per parlar e aprene la lengaUn luogravec de tria una cogravela aculhenta dins lo Centre drsquoestagiaris motivats que parlavan occitan e egraveran curioacutes de tot aquograve permetegravet un trabalh ben ritmat e agradiuLei dos formators de Tegrave Veacute Ogravec aviaacuten per pregravetzfach de sensibilizar leis estagiaris a la presa de vistas e au montatge per realizar un documentari De segur que la formacion fuguegravet drsquoen primiegraver teorica (una miegraveg jornada) per parlar dau cadratge dei presas de vistas dei plans diferents de la causida de lrsquoangle per lo film doncas de ccedilograve que faliaacute filmar Lo biais drsquoentrevistar fuguegravet tanben evocatCada grop partiguegravet amb son materiau au rescontre dei luogravecs e dei gents drsquoentrevistar e nos retrobegraverem sus lo terren per metre dins lei
camescogravepis tot ccedilograve que faliaacute coma rushesComenccedilegravet puegravei lo trabalh pesuc de montatge que de segur srsquoacabariaacute pas dins lei quatre miegravegs jornadas drsquoestagi mas puegravei Lo trabalh en comun permetegravet de crear un scenari collectiu puegravei drsquoaprene lo biais de crear un titol e de lrsquoafichar drsquoun biais particular Venguegravet enfin la causida dei rushes de pegar copar trabalhar E fau ben saupre qursquouna minuta de film demanda sovent una ora de trabalh au montaire Es un vertadiegraver trabalh de dentelaira passionada Lo film seragrave projetat au Festenau Rescontre de Sant Gervasi(30) lo 4022017Un autre estagi de formacion diferent aculhiragrave un jove estudiant en decembre Se destina a un mestiegraver de lrsquoaudiograve visuau e Tegrave Veacute Ogravec partejaragrave volontiegravers amb el sei coneissenccedilas
Se volegravetz trobar de ressons de tot nogravetre trabalh es aquiacute que vos fau anar httpteveoce-monsitecom
Lisa Grograves Presidenta de Tegrave Veacute Ogravec
Lo Diari ndash 29
Diariscope
Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver
Setmanas occitanas del Vilafracant
Mes de febriegraver mogravestra Marcelle Delpastre e Angeacutela Duval
2 de febriegraver Vilafranca 20h30 Inauguracion del Festenal
19 de febriegraver Complibat 15h Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues
25 de febriegraver Cenac 21h Bal occitan amb Les Bouilleurs de son
Contrebande e Bassacada26 de febriegraver Glegraveisa de Cenac 15h
Concegravert polifonic amb Lo Barrut
Mogravestras filmes confereacutencias concegravertsPrograma complet e contactes de retrobar sus nogravestre
site
Le 28 de geniegraver La Dictada occitana
Es que cal encara presentar la Dictada Occitana Organizada de pertot le 28 de geniegraver es lrsquoescasenccedila de se retrobar per un drsquoun desfiacutes ludic a lrsquoentorn de la lenga Esitatz pas a contactar las associacions occitanas per saber ont e cossiacute participar
Del 2 de febriegraver al 28 de mai
Daniel Spoerri les dadas des deux Daniel
Daniel Spoerri membre fondator del Nouveau Reacutealisme investit las cavas dels Abattoirs Expausa un cabinet de curiositats entre sas ogravebras sa colleccion e la de lrsquoistorian
e artista Daniel Cordier
wwwlesabattoirsorgexpositionsautour-du-nouveau-realisme
30 ndash Lo Diari
7 de geniegraver Agach sus J Bodon 17h30 Albi Per J Vialaret President de lrsquoOstal J Bodon wwwcentre-occitan-rochegudeorg 13 de geniegraver Teatre Les Galejaires 20h30 Molins laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes Cercle Occitan deth Coserans ndash claudinerivere-souillaorangefr
Rencontre MusiciansDanccedilaires 21h La Caunha (31 - Ostau de lrsquoArtesanat) Serada de danccedilas tradicionaus (scegravena obegraverta) Cercle Occitan de Carbona amp deu Volvegravestre michelpeze0456orangefr 14 de geniegraver Confereacutencia a Albi Partenariat CCOA UPT a Champollion laquo Lrsquoautodafeacute de 1834 agrave lrsquoHocirctel Rochegude raquo wwwcentre-occitan-rochegudeorg Nuegravech de la lectura 18h a Besiegravers (CIRDOC) Granda velhada ldquoViatge immobilrdquo jol signe del partatge de las lengas de las literaturas e de la descobegraverta de lrsquoautre fabricaoccitanicaeu Musica 10h a Rampoacutes (46) Musica canta danccedila e serada occitana 10h a 17h Rescontres musicians e danccedilaires 14h a 17h Rescontre de danccedilaires 18h AG 21h bal occitan wwwamtpquercycom Del 18 al 21 de geniegraver Ivernalas de Cabardeacutes a Puegravegnautiegraver Espectacles contes sopar espectacle-teatre Info e inscripcions ndash ieo11ieo-ocorg 19 de geniegraver Cafegrave occitan
18h30 Salon de tegrave laquoEn forme de Graalraquo ( jos resegraverva) Amb lo Centre Occitan del Paiacutes Castreacutes COPC ndash azalaiswanadoofr 20 de geniegraver Projeccion-Confereacutencia 18h30 Pagravemias (Espaci occitan) laquoCamins de Compostegravelaraquo per Guy Reilles seguit drsquoun manja-dreit IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 21 de geniegraver Bal Vesprada e serada a Lacapegravela-Caogravers Talhiegravers de musica a lrsquoentorn dels coire puegravei bal wwwassociationlagranjacom Florant Mercadiegraver 20h30 Puegravegnautiegraver (11) laquoLes Contes du Placardraquo Teatre Les Galejaires 20h30 a Balmar laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 22 de geniegraver Vesprada occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la gara) Danccedilas teatre tirada pel Telethon Cercle Occitan drsquoEspaliu 24 de geniegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 1 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius Departamentals 26 de geniegraver La Mal Coiffeacutee 18h30 a Tolosa (Place Andreacute Abbal) Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver Setmanas occitanas del Vilafrancat Mogravestras filmes confereacutencias concegraverts Programa complet sus nogravestre site
GENIegraveR FEBRIegraveRAgenda
Lo Diari ndash 31
28 de geniegraver 20ena dictada occitana de pertot en Occitagravenia e en defogravera
Cocanha Vilafranca de Roergue IEO del Vilafrancat 0665399311
1egraver de febriegraver A la descobegraverta drsquouna ogravebra 18h a Rodeacutes (Ostal de las Associacions) La Banda Jaume Landiegraver IEO ndash A Tots 2015 Din-trada dubegraverta e gratuita IEO 12 ndash 05 65 68 18 75 4 de febriegraver Concegravert-Bal 21h Caogravers (Sala de las fegravestas Begoacutes) Amb le grop Canccedilons drsquoOgravec Participacion liura Cercle Occitan de Caogravers Begoacutes lajardieorangefr Festenau Rescontre de videgraveo amator de 13h30 a 19h St Gervasi (30) Films occitans e en occitan per lrsquoassociacion Rayons drsquooc e TegraveVeacuteOgravec (long mestratge lo di-menge a 14h) Gratuit teveoce-monsitecom
Goulamasrsquok 19h a Puegravegserguiegraver (34) Fegravesta de la sortida de lrsquoalbum (maison du peuple) 9 de febriegraver Cafegrave Ciutadan 18h30 La Garriga (81 - Ostal dels Joves ) laquo De queacute lrsquooccitan pogravet menar a la nogravestra societat raquo COPC ndash azalaiswanadoofr 11 de febriegraver Bal de la Caneta 20h30 a Vic sus Cegravera (15) Amb Herveacute Brotto amp Guillaume Lopez e Radio Tutti feat Barilla Sisters contactieo-cantalcom Serada contes CafrsquoCausse Assiegraver Serada contes amb Segravergi Irondegravela reissajimdocomcafeacute-associatif-caf-causse 14 de febriegraver Estrena de la mogravestra ldquoOccitan Occitaniardquo 18h a Carcassona (Archius departamentals)
Amb una prestacion musicala de Mans de Breish Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals 18 de febriegraver Bal catalan-occitan Caramauccedil cocsegalagmailcom19 de febriegraver Teatre 15h a Complibat Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues IEO del Vilafrancat 0665399311 Vesprada Occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la Gara) Cants dichas danccedilas del paiacutes e teatre Cercle IEO de Roegravergue-Naut Eric Fraj (solo) A Mossolens fasetz-la-lenga-cabardesover-blogcom 23 de febriegraver Presentacion de libre 19h Nimes (Caire drsquoogravec) La benda dessenhada laquoLes ignorantsraquo drsquoEtienne Davodeau Gratuit 24 de febriegraver Bal Occitan 20h30 a Montcuc (46) Iniciacion drogravelles seguit drsquoun bal dab los Pastourels Confereacutencia 14h30 Castras (Ostal de las associacions) Ramon Ginolhac laquoLes reacutevoltes populaires en Occitanieraquo (fr) Dintrada liura e gratuita COPC ndash azalaiswanadoofr
Bal Occitan 21h a Cenac Amb Les Bouilleurs de son Contrebande e Bassacada IEO del Vilafrancat 0665399311 28 de febriegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 2 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals
HAUTEEacuteMOTION
HAUTE-GARONNELUCHON-SUPERBAGNEgraveRES PEYRAGUDES LE MOURTIS BOURG DrsquoOUEIL
RCS
Toul
ouse
B 3
87 9
87 8
11 -
Creacute
dits
pho
tos
Get
tyIm
ages
tourismeHGhautegaronnetourismecom
C
M
J
CM
MJ
CJ
CMJ
N
CD31 tourisme hiver pyr mag 210x270pdf 1 09112016 1622
Lo Diari ndash 21
La literatura fenegravestra dobegraverta sus lrsquoautre e lrsquoendacogravem mai
Los libres de lenfagravencia de ladolesceacutencia de ccedilograve intime los qursquoan marcat nogravestras experieacutencias de vida son indissociables de nogravestras istograverias familialas e de nogravestres percorses personals de nogravestres eiretatges e de nogravestres rencontres de nogravestras experieacutencias de le dobertura a lrsquoautre e a lrsquoendacogravem mai Los lectors son convidats a partejar aqueles moments qursquoan marcat lor descobegraverta del monde e que sovent lor an permeacutes de se reapropriar lor progravepria culturaEs aquograve que vogravel metre al lum lo CIRDOgraveC al moment drsquoaquesta primiegravera edicion de la Nuegravech de la lectura Quinas lecturas per quinas descobegravertas del monde Quinas escrituras vos an fait viatjar
Venegravetz partejar vogravestra experieacutencia de viatge en lectura dont que siatz Per aquograve vos sufiacutes de mandar lrsquoextrait drsquoun libre que vos a marcat sul tegravema de la dobertura al monde a las culturas a lrsquoexperieacutencia de lrsquoalteritat quina que siaacute la lenga drsquoescritura o de lectura de lrsquoogravebra Lrsquoacompanhatz drsquoun pichon testimoniatge personal per donar enveja de lo legir e lo torn es jogat Nos podegravetz mandar vogravestras contribucions siaacute diregravectament per mail a viatge-immobilcirdocfr siaacute sus la pagina facebook httpswwwfacebookcomLoviatgeimmobil
La literatura vector del dialograveg de las culturas
A lrsquoocasion de la primiegravera Nuegravech de la lectura organizada dins la Franccedila tota en geniegraver que ven lo CIRDOgraveC lanccedila una campanha participativa sul tegravema dels libres que nos an dobegraverts al monde Punt magraveger de lrsquooperacion la mediategraveca interregionala occitana organizaragrave lo 14 de geniegraver de 2017 una granda velhada intitulada laquo Viatge immobil raquo placcedilada jol signe del partatge de las lengas e de las literaturas e de la descobegraverta de lrsquoautre
Dossiegraver
22 ndash Lo Diari
In linguae occitanae mundi lo monde vist per la literatura occitana
La literatura occitana una literatura regionalista que lo sol orizont ne seriaacute son terrador drsquoorigina Lo prejutjat es tenaccedil quitament se los escrivans occitans an pas quitat de contar lo mondeDe lrsquoEdat Mejana a nogravestres jorns de lrsquoOrient somiat dels trobadors als escrivans viatjaires actuals la literatura occitana a pas jamai daissat de dire lo monde a travegravers lo prisme de sa situacion de caireforc entre Eurogravepa e Mediterranegravea que nrsquoa fach una de las lengas de passatge de las mitologias drsquoOrient cap als imaginaris literaris drsquoEurogravepaAlem Surre-Garcia bon coneisseire dels passatges Orient-Occident traccedila regularament lo camin de la fabla a travegravers los continents e los millenis de fablas indianas de Bidpaiuml que viran e reviran dins la Pegraversa de Kalicircla wa Dimna en arabi amb Ibn al-Muqaffa qursquoacogravesta Eurogravepa per la brilhanta civilizacion
drsquoAl-Andalus tegraverra drsquoescambis feconds entre monde arabi e monde crestian Sus la peninsula iberica Pierre Alphonse e Ramon Llull compilan adaptan srsquoaproprian la fabla dels animals que raconta los ogravemes Puegravei passa los Pirenegraveus ont lo trobador Arnaud de Carcassegraves compausa las Nogravevas del Papagaiuml
Aquesta nuegravech de la lectura seragrave una novegravela ocasion de descobrir lo monde a travegravers lrsquoagach dels autors occitans totas epogravecas confondudas De lrsquolaquo amor de luegravenh raquo de Jaufre Rudegravel a las Nomadas drsquoAnna Regord cossiacute los autors occitans nos an fach viatjar amb lors racontes Quin agach pogravertan sul monde Gragravecias al roman la poesia la novegravela certans drsquoentre eles nos an entraiumlnats dins de luogravecs visitats o somiats que veirem benlegraveu pas jamai
Dins Nomadas (IEO edicions 2008) Anna Regord nos fa descobrir lo desegravert e sos abitants Son raconte es lo drsquoun viatge e drsquoun rencontre amb un pograveble nomada mas tanben un autre univegravers un environament ostile mas vivent La descobegraverta de lrsquoautre de lrsquoendacogravem mai de la vida quotidiana e de las costumas son al cograver drsquoaqueste obratge
laquo Gegravestes mimicas paraulas mescladas tantes mejans de se dubrir a ccedilograve desconegut cap de lengatge inaccessible Ni mai empaches ni mai embolhs se trapan pas dins cap de lenga srsquoencavan sonque dins lo cograver dels ogravemes barrats E quand me pren de canturlejar Friacutea sul drsquoabograverd estonada me faragrave legraveu lo respons pro que la pregravegue un pauc Aital quo una quora lrsquoautra caduna nogravestra lenga butam de canccedilonetas dusca a mesclar las voses dins una cantadissa de repics malsegurs e rires mai que pus raquo
laquo Me soi dit seriaacute aisit de virar e de far lo torn del monde raquo
La longue route de Bernard Moitessier legida per Isabelle Franccedilois meteira en scegravena comediana viatjaira
Quant i a 4 ans drsquoaquograve ai traversat lrsquoAtlantic sus mon bategraveu ai legit un pauc totes los navigadors mas per ieu lo que mrsquoa lo pus marcat egravera lo Moitessier Dins aqueste librogravet nos conta sa primiegravera corsa a lrsquoentorn del monde en solitari (qursquoegravera de tot biais la primiegravera sens tota la tecnologia qursquoan en aqueste moment) Son viatge en dedins e en defogravera egraveri ieu a lrsquoalba de faire ma traversada de lrsquoAtlantic e podiaacutei pas mrsquoimaginar perque el quant la corsa egravera acabada a contunhat a pas volgut las onors a getat de botelhas a la mar per dire sa decision contunhar de navegar apregravep tantes meses passats en mar e a fait un torn del monde de maiAviaacute escrit a sa dogravena perdon mai soi trogravep ben dins mon ritme dins mon alenE quand ieu apregravep 2 meses de mar apregravep una pausa als Accedilograveres quand egravera lrsquoora de dintrar en Mediterranegravea per rejoacutenher lrsquoostal soi arribada a Gibartar e aquiacute me soi dit seriaacute aisit de virar e de faire lo torn del monde ai pas agut lo coratge egraveri pas soleta sus lo bategraveu mas ai compres mai que mai lo Moitessier
La Longue Route (Arthaud 1971) de Bernard Moitessier es lo raconte autobiografic de son periple pendent la primiegravera corsa del Golden Globe Challenge torn del monde a la vela en solitari e sens escala en 1968 En passant lo Cap de Bona Esperanccedila sul camin del retorn cap a Eurogravepa mentre qursquoes a mand de remportar la corsa catapulta amb lajuda duna fonda un messatge sus un cargo laquo Contunhi sens escala cap a las illas del Pacific perque soi uroacutes en mar e benlegraveu tanben per me salvar lrsquoanma raquo
Vos tanben partejatz vogravestras experieacutencias de lectura sus httpswwwfacebookcomLoviatgeimmobil
Lo Diari ndash 23
Elogravegi de la traduccion
Se certans an fach lo viatge o lrsquoan somiat e nos an permeacutes a nautres tanben de lo menar per lors racontes drsquoautres an decidit de nos far tastar los plasers drsquoautras literaturas amb la traduccionAqueste cogravep los autors fan pas mai los viatges mas son las lengas que srsquoescagravembian Alara es un cogravep de mai question de partatge Lo decograver es plantat lrsquoistograveria es racontada los paiumlsatges descriches las odors lrsquoambianccedila tot i es e poiriam
pas far melhor rai Los traductors intervenon per o melhor comprene e ne poder sasir lrsquoesseacutencia Nrsquoes atal pels tractats de medecina drsquoAlbucasis dels quatrins drsquoOmar Khayyam dels racontes drsquoAndreacute Brink del Romancero gitano de Federico Garcia Lorca o de lrsquounivegravers fantastic drsquoHoward Phillips Lovecraft
Portulan - Itinerari en Orient raconte de viatge en dos volums de Roland Peacutecout Aqueles dos libres pareguts en 1978 e 1980 racontan los viatges de lrsquoautor en Afganistan pel primiegraver en 1971 e 1974 e de delagrave cap a Iacutendia e lo Nepal pel segond qualques annadas pus tard Una novegravela edicion revista per lrsquoautor dels dos obratges en un sol volum a vist lo jorn en 2013 a las edicions Vent Terral Luegravenh del jornal de bograverd o de la cronica mai prograveche de la progravesa poetica nos i fa descobrir los paiumlsatges los rencontres los caminaments
A lrsquoocasion de la primiegravera Nuegravech de la lectura lo 14 de geniegraver que ven de 18h a 22h long drsquouna serada dedicada al laquo Viatge immobil Voyage immobile raquo lo CIRDOgraveC ndash Mediategraveca occitana se transformaragrave en grand salon de lectura babelian ont cadun poiragrave causir son environament son espaci sa posicion per partir en viatge drsquoun continent drsquouna lenga drsquoun tegravexte a lrsquoautre Dedicada al plaser de lrsquoimaginari del viatge literari e del rencontre de lrsquoautre aquesta serada seragrave organizada amb un ensemble de partenaris locals coma de lrsquoespaci occitan implicats dins lo dialograveg de las culturas e tanben amb los diferents actors de la cadena regionala del libre Lecturas contes intervencions musicalas en franceacutes en occitan e dins fograverccedila lengas mai se succediragraven per que cadun pogravesca trobar son compte dins aquela serada drsquoescambis
e de viatges sens que calga quitar las installacions de la mediategraveca Aquesta Nuegravech de la lectura seragrave lo moment de viure o reviure de partejar en tot cas aqueles moments drsquoevasions literagraverias sens qursquoaja calgut se desplaccedilar drsquoaiciacuteEn tota convivialitat se legiragrave escambiaragrave somiaragrave de lrsquoendacogravem mai dels escrivans a lrsquoentorn dels rites de celebracion del partatge e de la porositat de las culturas long drsquouna ceremonia del tegrave universala del Japon al Magregraveb en passant pel tea-time britanic e los rituals de las velhadas occitanas que celegravebran lrsquoart de lrsquooralitat
laquo Tu e mai elei voudriatz ben escambiar lrsquoespitalitat de la rota Una estrategia complicada debana sei rusas per triomfar dei leis de la retenenccedila e de la discrecion Drsquounei srsquoavesinan un pauc te fan la saludada ambeacute la man sus lo cograver Tu pariegraver e senhalas lo fuogravec coma ton tibanegraveu Per un cogravep siaacutes tu lo convidaire An lrsquoexcusa de trsquoadurre un melon as lrsquoexcusa de li ofrir lrsquoegraverba ont siaacutes estalat melhora que lrsquoermagraves ont an laissat la maquina Un melon es legraveu retalhat Denegas que siaacutes convidaire e prepausas un peis a mitat crus encara sus lo magre dau fuogravec Son detz que srsquoesparpalhan per lei cogravelas e legraveu fach venon sabentament crosar sus lo fogau de morcegraveus de lenha blanca acampada aquiacute ont cresiaacutes que creissiaacute ren que la pegraveiraAlara srsquoengimbra la fegravesta sembla-simpla dau partatge raquo
Peacutecout Roland Portulan - Itinerari en Orient Vent Terral 2013
Programa
24 ndash Lo Diari
Tristan Tzara(1896 - 1963)
Le 5 de febriegraver de 1916 amb Richard Huelsenbeck2 balhan naissenccedila a DADA que vendragrave amb la redaccion de son Sept Manifestes Dada un movement internacional literari e artistic Una galariaacute DADA es dubegraverta Tzara i balha confereacutencias sus lrsquoart nouveau e lrsquoart abstrai Una revista DADA es creada e coneisseragrave una difusion importanta a lrsquointernacionala Tzara nrsquoescriuragrave les primiegravers tegravextes bull La premiegravere aventure ceacuteleste
de M Antipyrine (1916) bull Vingt-cinq poegravemes (1918) bull Sept Manifestes Dada bull (1916 ndash 1924)
Aquograve dit se le movement DADA es plan conegut als Estats-Units en Eurogravepa e mai encara en Franccedila Tzara es un pauc mens conegut En 1919 Tristan Tzara rejunta Paris ont comenccedila a trebalhar per una de las revistas Dada p a r i s e n c a laquo L i t t e r a t u r e raquo encoratjat per artistas joves que se sonan Andreacute Breton Louis Aragon Philippe Soupault Paul Eluard En 1920 torna rescontrar Francis Picabia3 un segond cogravep e amb cal entretenguegravet una correspondeacutencia dempuegravei de
1915 Amassa se lanccedilan dins diversas activitats (literagraverias artisticas esporivas) qursquoan per per tograveca de tustar le public e vogravelon destruir las structuras tradicionalas del lengatge
En 1921 les dadaiumlstas organisan le procegraves (factici) de Maurice Barregraves4 acusat de laquocrime contre la sucircreteacute de lrsquoespritraquo presidit per Andreacute Breton Tzara se retrograveba amassa les testimogravenis Aquesta manifestacion a lrsquoeissida de quala Barregraves seragrave simbolicament condemnat a vint ans drsquoogravebras forccediladas es a lrsquoorigina de la dislocacion de DADA mantuns participants Tzara le primiegraver refusant tota forma de justiacutecia quitament organizada per DADAApregravep le procegraves constituiragraven diferents movements bull les dadaiumlstes (TZARA) bull les surreacutealistes (BRETON
SOUPAULT) bull les anti-dadaiumlstes bull anti-surreacutealistes (PICABIA)
En 1929 integravegra le movement surrealista quin dins le lanccedil dadaiumlsta lausa lrsquoanti-borgesiaacute lrsquoanti-nacionalisma e la provocacion consiroacutes drsquoagir sus la societat si que
DADA al Cabaret Voltaire
Zurich 1915 La guegraverra ccedilograve mai violenta que monde coneguegravet fins ala enragravebia Al miegraveg drsquoaqueste massacre sagnoacutes al cuograver drsquouna joinesa europenca revoltada al Cabaret Voltaire1 un movement novegravel ven de nagraveisser Va defiar la guegraverra remetre en causa totas las convencions e contrariantas ideologicas esteticas e politicas crear una ruptura radicala amb tota la Literatura e lrsquoArt que precediscanA son cap un jove romaneacutes de 20 ans Tristan Tzara
Lo Diari ndash 25
non sus individuacute sens tombar dins lrsquoembrigadament Tzara consacra son temps a la reconciliacion entre surrealisma e marxisma Aderiacutes al Partit Comunista Franceacutes en 1936 al quitar le Movement Surrealista
Pendent la Segonda Guegraverra Mondiala junta la Resistencia Es drsquoaquel periogravede que data son interegraves per la lenga drsquoogravec A tolosa a la fin de la Guegraverra presidiacutes le Centre dels intellectuals dirigiacutes lrsquolaquo Eacutemission litteacuteraire de la Reacutesistance raquo a Radio-Toulouse e contribuiacutes a la fondacion de lrsquoInstitut drsquoEstudis Occitan Tzara elabogravera un projegravecte vertadiegraver de centre cultural Prepausa la mesa en placcedila drsquouna bibliotegraveca occitana drsquoEstat amb una publicacion regulara dels classics de la lenga drsquoogravec ccedilograve qursquoes encara uegravei una de las missions centralas de la Federacion dels IEO De 1946 a 1963 srsquoengatja dins divegraversas revistas literagraverias e publica vagraverias de sons poegravemas acumulats pendent
pendent la Guegraverra tanben estudis e criticas (Desnos Eacuteluard Picasso Rimbaud) Sons engatjaments politics le raprogravecha dels umanistas muda progressivament cap a la poeumlsia lirica Sons poeumlmas revelan lrsquoangoissa de son arma pregravesa entre la revogravelta e esbalausiment en fagravecia de la tragegravedia quotidiana de la condicion umana Sas ogravebras de la maturitat son LrsquoHomme approximatif (1931) Parler seul (1950) e La Face inteacuterieure (1953) Dins sas ogravebras le lengatge anarquic dels mots mesclats del dadaiumlsme seragraven remplaccedilats per una lenga dificila mas umanisada
Daissa le Partit comunista en 1956 per protestar contra la repression sovietica de la revolucion ongresa En 1960 signa le Manifest des 1215 sul dreit de lrsquoinsomission pendent la guegraverra drsquoArgeria e pren le partit contra le colonialisme en Africa Tristan Tzara moriguegravet a Pariacutes le 25 de decembre de 1963
Se Tzara merita plan sa placcedila dins le memograveri notablament literagraveria es ccedilograve primiegraver merceacute a son trebalh de deconstruccion e de destruccion dels lengatges ategravestan sas ogravebras Enlagrave lor longevitat dubriguegraveron camins magravegers a lrsquoart contemporanegraveu e son etapas crucialas dins lrsquoIstograveria de lrsquoArt
PDG
Bibliografia
La Premiegravere Aventure ceacuteleste de Mr Antipyrine premiegravere eacutedition 1916 avec des bois graveacutes et colorieacutes par Marcel Janco reacuteeacuted 2005 Eacuteditions Dilecta
Vingt-cinq poegravemes 1918 reacuteeacuted 2006 Eacuteditions Dilecta
Sept manifestes Dada premiegravere eacutedition 1924 avec des dessins de Francis Picabia reacuteeacuted 2005 Eacuteditions Dilecta
LrsquoHomme approximatif 1931
Parler seul 1955
1- Dubegravert en 1916 a Zurich per le coble drsquoartistas Hugo Ball e Emmy Hennings acuegravelh de
joves artistas e escriveires amb la tograveca de crear un centre de divertiment artistica
2- Poegraveta escrivan e psiquiatre alemand
3- Pintre dessenhaire e escrivan franceacutes
4- Escrivan jornalista e nacionalista franceacutes
5- Movement intellectual franceacutes que dins un esperit libertagraveria e esquerrista defend
lrsquoindependeacutencia argerianaLa revista DADA
Parler Seul illustrat per Mirograve
26 ndash Lo Diari
Coma literari e ancian estudiant en Letras Modegravernas ai totjorn una certana malfisanccedila envegravers le tractament que la nogravestra epograveca resegraverva als tegravextes laquo petits raquo sovent butats als marges duna literatura que les jutja trogravep populars pas pro sabents o interessants Ogravem pensaragrave per exemple a las fablas de La Fontaine recitadas penosament e negraveciament per generacions de drollets que sespegraveran pas quanegravesson mai enlagrave que les dos o tres vegraverses de morala quand estudiants en Letras pogravedon consacrar oras a una sola Aquograversquos vertat per las Fables coma pels contes Ccedilaquelagrave laprogravecha condescendenta superficiala o de cograveps folclorista (al sens marrit del tegraverme) pausa problegravema drsquoautant que le succegraves en librariaacute se desmentiacutes pas al contrari Egravera doncas urgent de sinteressar seriosament e amb benvolenccedila a aquela question del conte ccedilograve que Contes dun deman acabat nos dona lescasenccedila perfiegraveita de far Una instruccion mai o mens inexistenta leacutesers limitats comunautats e familhas gropadas sarradas aqueste contegravext es indissociable de lrsquoatge daur del conte Dins le cercle de la velhada de la fegravesta de vilatge o simplament del fuogravec retrobam la primiegravera pegraveira del conte le contaire Ccedilograve que vesegravem uegravei coma tegravextes egraveran a la debuta istograverias oralas presas en carga per un contaire per lauditograveri dins una tradicion plurimillenagraveria Pensatz que LIlliade et LOdysseacutee comencegraveron atal Indispensable a lor conservacion la mesa a lescrit dels contes a coma inconvenient de les immobilizar e mai de les estofar Assegurada per dos contaires (Eacuteric Roulet e Nathalie Roulet-Casaucau) lescritura ven completar la natura primiegravera del conte sens la contrariar brica E mai vist que nos balhan accegraves a versions audio e mesas en musica (disponiblas en linha) Pas cap de posca sus aqueles contes laquo Eacutecrire en gascon agrave loreacutee du XIIe siegravecle est une gageure Cet ouvrage accompagne-t-il les derniers eacuteclats dune langue et dune culture milleacutenaire qui fut celle de lAquitaine jusquagrave nos jours ou se fait-il leacutecho dun nouvel avenir Ce sera au futur den deacutecider un futur qui pourrait bien alors ne pas sachever raquo anoacutencia la quatrena de cobertura Una posicion lucida
que sembla empachar tot encombrament per la question de la lenga La votz occitana le tegravexte bilinguumle la dubertura sus lautre sens se desdire I a aquiacute un pont entre iegraver e uegravei pont apelat per aquestes racontes nascuts dins aquela lenga nogravestra Aquograve dit vos inviti a far le tegravest vos tanben un conte fonciona tant en occitan coma en franceacutes Un bilinguumlisme que dona pas limpression que foguegravet arrancat al tegravexte contra son grat sembla pro rare en edicion per egravesser notat Enfin e benlegraveu subretot son racontes intelligents dins la mesura qursquoan quicogravem a diacuteser a nos diacuteser sus nosaus quicogravem a nos ensenhar per pauc que nos mostregravesson pro dubegraverts per les daissar nos ensenhar ccedilograve quan apregraves de la sapieacutencia populara es a dire de lexperieacutencia Vos conselhar le libre savegravetz drogravelles felens nebots e nebodas la causa es aisida Demogravera sens dobte necessari dins una epograveca ont leducacion civica e ciutadana (es a dire al viure amassa) cantan sovent tan clar que dunis pensan seriosament a recorrir a la casegraverna Aquograve dit me pogravedi pas desfar de lidegravea que segravem nautres ndashles adultesndash que navegravem lo mai besonh Es que segravem pas nosauts que corregravem apregravep laquo Lo secret deu bonurraquo Se le conte cegraverca a agradar e instruire (placere et docere pels puristas) es tant per ensenhar als pichons coma per explicar (desplegar en latin) als grands laquoLes grandes personnes ne comprennent jamais rien toutes seules et cest fatiguant pour les enfants de toujours et toujours leur donner des explicationsraquo Antoine de Saint-Exupeacutery Aviacutes doncas ni a pro de prene per se pels autres per se divertir per pensar per legir e per ausir dins aquela edicion dun trentenat de Contes dun deman acabat a comenccedilar segur pel plaser Aldric Hagegravege
Recobrar lesseacutencia del conte
Contes dun deman acabat ndash Contes dun futur acheveacuteEacuteric Roulet Nathalie Roulet-Casaucau et Jean-Michel RivetEacuteditions Sud-Ouest 2016180 paginas Edicion bilinguumla e contengut de telecargar1490 euro
Critic
Lo Diari ndash 27
TecnrsquoogravecLos sites participatius en occitan Mantun projegravecte sus internet son collaboratius es a dire que lo monde i pogravedon participar per li far prene drsquoample Lor avantatge es que sovent son multilinguumles e disponibles per las comunautats linguumlisticas que ne fan la demanda Aquiacute una oportunitat per las lengas de Franccedila drsquoegravesser presentas demest totas las autras sens a priori ni empacha Aqueles projegravecte presentan lrsquointeregraves de prepausar de contenguts variats en lenga occitana plan utils per los que se lrsquoaprenon e los que la transmeton
LrsquoEnciclopegravedia de la vida (en angleacutes Encyclopedia of Life EOL) es un projegravecte de bioenciclopegravedia collaborativa en linha LrsquoEnciclopegravedia contendragrave a tegraverme un article dedicat a cada espegravecia vegetala a animala coneguda illustrat de videgraveos de sons drsquoimatges de grafismes e de tegravextes provesits per drsquoexpegraverts Lrsquointerfagravecia es disponibla dins mantuna lenga e entre autras en occitanEn queacute podegravetz ajudar dins la ficha de cada espegravecia podegravetz apondre lo(s) nom(s) en occitan
Openstreetmap es un projegravecte internacional fondat en 2004 amb lrsquoobjectiu de crear una mapa liura del mond disponibla dins un maximum de lengas diferentasEn queacute podegravetz ajudar dins la mapa podegravetz apondre lo nom occitan de cada toponim
Jocondlab Lo site internet JocondeLab es la fruta drsquouna experimentacion conduita pel ministegraveri de la Cultura e de la Comunicacion A per tograveca de facilitar laccegraves a las ressorsas culturalas francesas amb de publics novegravels en desvolopant lofegraverta multilenga del ministegraveri de la Cultura e de la Comunicacion sens que siaacute necessari de revirar las donadas vist quaquestas trograveban lo sieu equivalent merceacute a Wikipegravedia Dona accegraves en 14 lengas dont lrsquooccitan a mai de 300 000 notiacutecias illustradas extraitas de Joconde catalograveg de las colleccions dels musegraveus de FranccedilaEn queacute podegravetz ajudar podegravetz descriure las ogravebras artisticas en occitan e completar o crear las fichas Wikipegravedia drsquoaquelas ogravebras
La Wikipegravedia occitana es una enciclopegravedia gratuita e liura de dreit que prepausa mai de 85 000 articles redigits en lenga occitanaEn queacute podegravetz ajudar podegravetz escriure drsquoarticles novegravels sus de tegravemas que mestrejatz o repassar e prepausar de correccions se vesegravetz causas que srsquoameritan drsquoi retrabalhar Tanben podegravetz completar los articles que vos semblan pas pro denses
Lo Wikiccionari es un projegravecte gratuit de diccionari multilinguumlisme escrit amb la collaboracion de totes dins mai de 700 lengasEn queacute podegravetz ajudar podegravetz prepausar de mots novegravels que i son pas encara o las variantas dins vogravestre parlar se i es pas
Rapegravel Per poder profechar dels sites internet dins lor version en ogravec reglatz lrsquooccitan coma lenga favorita dins los paramegravetres de vogravestre navigador Atal suls sites multilinguumles la version occitana vos apareisseragrave prioritagraveriament siquenon podegravetz passar al costat de tot ccedilograve quexistiacutes sens o saber
Cedric Valmary
28 ndash Lo Diari
TV
Podegravetz creire que la cogravela de Tegrave Veacute Ogravec fai pas coma leis aubres srsquoendormiacutes pas a lrsquoautomne De segur que contunha sei rodatges e montatges per realizar son emission setmaniera Cada cogravep que pogravet cubriacutes leis eveniments revelators de la cultura occitana Arts plasticas musicas fegravestas occitanas espograverts regionaus amai la mograveto apareisson Mas auregravetz benlegraveu remarcat una rubrica que torna ara a la fin de cada emission Lenga drsquoOgravecLengo drsquoo Entre tempsEntre temps cronica novelaEn partenariat amb lo CIRDOC Tegrave Veacute Ogravec consacra
quauquei minutas a una pichograveta cronica a la fin de cada emission Lo principi es de demandar a una dei personas presenta dins lrsquoemission de dire qual es lo mot occitan qursquoaima miegravelhs lo qursquoaima lo mens e de vos faire partejar son cogravep de cograver dau moment Aquiacute la sensibilitat lrsquoideologia lo biais de viure de cadun apareis Lrsquoemission e sa cronica se pogravedon retrobar sus lo site de Tegrave Veacute Ogravec sus la pagina drsquoacuegravelh a httpteveoce-monsitecompagesacuelhpresentationhtml
Tegrave Veacute Ogravec se bolega
Estagis de formacion
En mai deis emissions e dei captacions regularas Tegrave Veacute Ogravec realiza de formacions tant per drsquoestagiaris solets coma per de grops En octogravebre lrsquoestagi laquo Lenga e imatges raquo dau CFPO de Besiegravers se debanegravet dins Tarn au Centre de vacanccedilas La Vitarelle Una campanha que comenccedilava de prene lo daurat de la davalada de bogravescs prigonds de camins misterioacutes de begravestias bregraveu un luogravec de sogravemi per filmar e per parlar e aprene la lengaUn luogravec de tria una cogravela aculhenta dins lo Centre drsquoestagiaris motivats que parlavan occitan e egraveran curioacutes de tot aquograve permetegravet un trabalh ben ritmat e agradiuLei dos formators de Tegrave Veacute Ogravec aviaacuten per pregravetzfach de sensibilizar leis estagiaris a la presa de vistas e au montatge per realizar un documentari De segur que la formacion fuguegravet drsquoen primiegraver teorica (una miegraveg jornada) per parlar dau cadratge dei presas de vistas dei plans diferents de la causida de lrsquoangle per lo film doncas de ccedilograve que faliaacute filmar Lo biais drsquoentrevistar fuguegravet tanben evocatCada grop partiguegravet amb son materiau au rescontre dei luogravecs e dei gents drsquoentrevistar e nos retrobegraverem sus lo terren per metre dins lei
camescogravepis tot ccedilograve que faliaacute coma rushesComenccedilegravet puegravei lo trabalh pesuc de montatge que de segur srsquoacabariaacute pas dins lei quatre miegravegs jornadas drsquoestagi mas puegravei Lo trabalh en comun permetegravet de crear un scenari collectiu puegravei drsquoaprene lo biais de crear un titol e de lrsquoafichar drsquoun biais particular Venguegravet enfin la causida dei rushes de pegar copar trabalhar E fau ben saupre qursquouna minuta de film demanda sovent una ora de trabalh au montaire Es un vertadiegraver trabalh de dentelaira passionada Lo film seragrave projetat au Festenau Rescontre de Sant Gervasi(30) lo 4022017Un autre estagi de formacion diferent aculhiragrave un jove estudiant en decembre Se destina a un mestiegraver de lrsquoaudiograve visuau e Tegrave Veacute Ogravec partejaragrave volontiegravers amb el sei coneissenccedilas
Se volegravetz trobar de ressons de tot nogravetre trabalh es aquiacute que vos fau anar httpteveoce-monsitecom
Lisa Grograves Presidenta de Tegrave Veacute Ogravec
Lo Diari ndash 29
Diariscope
Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver
Setmanas occitanas del Vilafracant
Mes de febriegraver mogravestra Marcelle Delpastre e Angeacutela Duval
2 de febriegraver Vilafranca 20h30 Inauguracion del Festenal
19 de febriegraver Complibat 15h Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues
25 de febriegraver Cenac 21h Bal occitan amb Les Bouilleurs de son
Contrebande e Bassacada26 de febriegraver Glegraveisa de Cenac 15h
Concegravert polifonic amb Lo Barrut
Mogravestras filmes confereacutencias concegravertsPrograma complet e contactes de retrobar sus nogravestre
site
Le 28 de geniegraver La Dictada occitana
Es que cal encara presentar la Dictada Occitana Organizada de pertot le 28 de geniegraver es lrsquoescasenccedila de se retrobar per un drsquoun desfiacutes ludic a lrsquoentorn de la lenga Esitatz pas a contactar las associacions occitanas per saber ont e cossiacute participar
Del 2 de febriegraver al 28 de mai
Daniel Spoerri les dadas des deux Daniel
Daniel Spoerri membre fondator del Nouveau Reacutealisme investit las cavas dels Abattoirs Expausa un cabinet de curiositats entre sas ogravebras sa colleccion e la de lrsquoistorian
e artista Daniel Cordier
wwwlesabattoirsorgexpositionsautour-du-nouveau-realisme
30 ndash Lo Diari
7 de geniegraver Agach sus J Bodon 17h30 Albi Per J Vialaret President de lrsquoOstal J Bodon wwwcentre-occitan-rochegudeorg 13 de geniegraver Teatre Les Galejaires 20h30 Molins laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes Cercle Occitan deth Coserans ndash claudinerivere-souillaorangefr
Rencontre MusiciansDanccedilaires 21h La Caunha (31 - Ostau de lrsquoArtesanat) Serada de danccedilas tradicionaus (scegravena obegraverta) Cercle Occitan de Carbona amp deu Volvegravestre michelpeze0456orangefr 14 de geniegraver Confereacutencia a Albi Partenariat CCOA UPT a Champollion laquo Lrsquoautodafeacute de 1834 agrave lrsquoHocirctel Rochegude raquo wwwcentre-occitan-rochegudeorg Nuegravech de la lectura 18h a Besiegravers (CIRDOC) Granda velhada ldquoViatge immobilrdquo jol signe del partatge de las lengas de las literaturas e de la descobegraverta de lrsquoautre fabricaoccitanicaeu Musica 10h a Rampoacutes (46) Musica canta danccedila e serada occitana 10h a 17h Rescontres musicians e danccedilaires 14h a 17h Rescontre de danccedilaires 18h AG 21h bal occitan wwwamtpquercycom Del 18 al 21 de geniegraver Ivernalas de Cabardeacutes a Puegravegnautiegraver Espectacles contes sopar espectacle-teatre Info e inscripcions ndash ieo11ieo-ocorg 19 de geniegraver Cafegrave occitan
18h30 Salon de tegrave laquoEn forme de Graalraquo ( jos resegraverva) Amb lo Centre Occitan del Paiacutes Castreacutes COPC ndash azalaiswanadoofr 20 de geniegraver Projeccion-Confereacutencia 18h30 Pagravemias (Espaci occitan) laquoCamins de Compostegravelaraquo per Guy Reilles seguit drsquoun manja-dreit IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 21 de geniegraver Bal Vesprada e serada a Lacapegravela-Caogravers Talhiegravers de musica a lrsquoentorn dels coire puegravei bal wwwassociationlagranjacom Florant Mercadiegraver 20h30 Puegravegnautiegraver (11) laquoLes Contes du Placardraquo Teatre Les Galejaires 20h30 a Balmar laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 22 de geniegraver Vesprada occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la gara) Danccedilas teatre tirada pel Telethon Cercle Occitan drsquoEspaliu 24 de geniegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 1 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius Departamentals 26 de geniegraver La Mal Coiffeacutee 18h30 a Tolosa (Place Andreacute Abbal) Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver Setmanas occitanas del Vilafrancat Mogravestras filmes confereacutencias concegraverts Programa complet sus nogravestre site
GENIegraveR FEBRIegraveRAgenda
Lo Diari ndash 31
28 de geniegraver 20ena dictada occitana de pertot en Occitagravenia e en defogravera
Cocanha Vilafranca de Roergue IEO del Vilafrancat 0665399311
1egraver de febriegraver A la descobegraverta drsquouna ogravebra 18h a Rodeacutes (Ostal de las Associacions) La Banda Jaume Landiegraver IEO ndash A Tots 2015 Din-trada dubegraverta e gratuita IEO 12 ndash 05 65 68 18 75 4 de febriegraver Concegravert-Bal 21h Caogravers (Sala de las fegravestas Begoacutes) Amb le grop Canccedilons drsquoOgravec Participacion liura Cercle Occitan de Caogravers Begoacutes lajardieorangefr Festenau Rescontre de videgraveo amator de 13h30 a 19h St Gervasi (30) Films occitans e en occitan per lrsquoassociacion Rayons drsquooc e TegraveVeacuteOgravec (long mestratge lo di-menge a 14h) Gratuit teveoce-monsitecom
Goulamasrsquok 19h a Puegravegserguiegraver (34) Fegravesta de la sortida de lrsquoalbum (maison du peuple) 9 de febriegraver Cafegrave Ciutadan 18h30 La Garriga (81 - Ostal dels Joves ) laquo De queacute lrsquooccitan pogravet menar a la nogravestra societat raquo COPC ndash azalaiswanadoofr 11 de febriegraver Bal de la Caneta 20h30 a Vic sus Cegravera (15) Amb Herveacute Brotto amp Guillaume Lopez e Radio Tutti feat Barilla Sisters contactieo-cantalcom Serada contes CafrsquoCausse Assiegraver Serada contes amb Segravergi Irondegravela reissajimdocomcafeacute-associatif-caf-causse 14 de febriegraver Estrena de la mogravestra ldquoOccitan Occitaniardquo 18h a Carcassona (Archius departamentals)
Amb una prestacion musicala de Mans de Breish Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals 18 de febriegraver Bal catalan-occitan Caramauccedil cocsegalagmailcom19 de febriegraver Teatre 15h a Complibat Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues IEO del Vilafrancat 0665399311 Vesprada Occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la Gara) Cants dichas danccedilas del paiacutes e teatre Cercle IEO de Roegravergue-Naut Eric Fraj (solo) A Mossolens fasetz-la-lenga-cabardesover-blogcom 23 de febriegraver Presentacion de libre 19h Nimes (Caire drsquoogravec) La benda dessenhada laquoLes ignorantsraquo drsquoEtienne Davodeau Gratuit 24 de febriegraver Bal Occitan 20h30 a Montcuc (46) Iniciacion drogravelles seguit drsquoun bal dab los Pastourels Confereacutencia 14h30 Castras (Ostal de las associacions) Ramon Ginolhac laquoLes reacutevoltes populaires en Occitanieraquo (fr) Dintrada liura e gratuita COPC ndash azalaiswanadoofr
Bal Occitan 21h a Cenac Amb Les Bouilleurs de son Contrebande e Bassacada IEO del Vilafrancat 0665399311 28 de febriegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 2 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals
HAUTEEacuteMOTION
HAUTE-GARONNELUCHON-SUPERBAGNEgraveRES PEYRAGUDES LE MOURTIS BOURG DrsquoOUEIL
RCS
Toul
ouse
B 3
87 9
87 8
11 -
Creacute
dits
pho
tos
Get
tyIm
ages
tourismeHGhautegaronnetourismecom
C
M
J
CM
MJ
CJ
CMJ
N
CD31 tourisme hiver pyr mag 210x270pdf 1 09112016 1622
22 ndash Lo Diari
In linguae occitanae mundi lo monde vist per la literatura occitana
La literatura occitana una literatura regionalista que lo sol orizont ne seriaacute son terrador drsquoorigina Lo prejutjat es tenaccedil quitament se los escrivans occitans an pas quitat de contar lo mondeDe lrsquoEdat Mejana a nogravestres jorns de lrsquoOrient somiat dels trobadors als escrivans viatjaires actuals la literatura occitana a pas jamai daissat de dire lo monde a travegravers lo prisme de sa situacion de caireforc entre Eurogravepa e Mediterranegravea que nrsquoa fach una de las lengas de passatge de las mitologias drsquoOrient cap als imaginaris literaris drsquoEurogravepaAlem Surre-Garcia bon coneisseire dels passatges Orient-Occident traccedila regularament lo camin de la fabla a travegravers los continents e los millenis de fablas indianas de Bidpaiuml que viran e reviran dins la Pegraversa de Kalicircla wa Dimna en arabi amb Ibn al-Muqaffa qursquoacogravesta Eurogravepa per la brilhanta civilizacion
drsquoAl-Andalus tegraverra drsquoescambis feconds entre monde arabi e monde crestian Sus la peninsula iberica Pierre Alphonse e Ramon Llull compilan adaptan srsquoaproprian la fabla dels animals que raconta los ogravemes Puegravei passa los Pirenegraveus ont lo trobador Arnaud de Carcassegraves compausa las Nogravevas del Papagaiuml
Aquesta nuegravech de la lectura seragrave una novegravela ocasion de descobrir lo monde a travegravers lrsquoagach dels autors occitans totas epogravecas confondudas De lrsquolaquo amor de luegravenh raquo de Jaufre Rudegravel a las Nomadas drsquoAnna Regord cossiacute los autors occitans nos an fach viatjar amb lors racontes Quin agach pogravertan sul monde Gragravecias al roman la poesia la novegravela certans drsquoentre eles nos an entraiumlnats dins de luogravecs visitats o somiats que veirem benlegraveu pas jamai
Dins Nomadas (IEO edicions 2008) Anna Regord nos fa descobrir lo desegravert e sos abitants Son raconte es lo drsquoun viatge e drsquoun rencontre amb un pograveble nomada mas tanben un autre univegravers un environament ostile mas vivent La descobegraverta de lrsquoautre de lrsquoendacogravem mai de la vida quotidiana e de las costumas son al cograver drsquoaqueste obratge
laquo Gegravestes mimicas paraulas mescladas tantes mejans de se dubrir a ccedilograve desconegut cap de lengatge inaccessible Ni mai empaches ni mai embolhs se trapan pas dins cap de lenga srsquoencavan sonque dins lo cograver dels ogravemes barrats E quand me pren de canturlejar Friacutea sul drsquoabograverd estonada me faragrave legraveu lo respons pro que la pregravegue un pauc Aital quo una quora lrsquoautra caduna nogravestra lenga butam de canccedilonetas dusca a mesclar las voses dins una cantadissa de repics malsegurs e rires mai que pus raquo
laquo Me soi dit seriaacute aisit de virar e de far lo torn del monde raquo
La longue route de Bernard Moitessier legida per Isabelle Franccedilois meteira en scegravena comediana viatjaira
Quant i a 4 ans drsquoaquograve ai traversat lrsquoAtlantic sus mon bategraveu ai legit un pauc totes los navigadors mas per ieu lo que mrsquoa lo pus marcat egravera lo Moitessier Dins aqueste librogravet nos conta sa primiegravera corsa a lrsquoentorn del monde en solitari (qursquoegravera de tot biais la primiegravera sens tota la tecnologia qursquoan en aqueste moment) Son viatge en dedins e en defogravera egraveri ieu a lrsquoalba de faire ma traversada de lrsquoAtlantic e podiaacutei pas mrsquoimaginar perque el quant la corsa egravera acabada a contunhat a pas volgut las onors a getat de botelhas a la mar per dire sa decision contunhar de navegar apregravep tantes meses passats en mar e a fait un torn del monde de maiAviaacute escrit a sa dogravena perdon mai soi trogravep ben dins mon ritme dins mon alenE quand ieu apregravep 2 meses de mar apregravep una pausa als Accedilograveres quand egravera lrsquoora de dintrar en Mediterranegravea per rejoacutenher lrsquoostal soi arribada a Gibartar e aquiacute me soi dit seriaacute aisit de virar e de faire lo torn del monde ai pas agut lo coratge egraveri pas soleta sus lo bategraveu mas ai compres mai que mai lo Moitessier
La Longue Route (Arthaud 1971) de Bernard Moitessier es lo raconte autobiografic de son periple pendent la primiegravera corsa del Golden Globe Challenge torn del monde a la vela en solitari e sens escala en 1968 En passant lo Cap de Bona Esperanccedila sul camin del retorn cap a Eurogravepa mentre qursquoes a mand de remportar la corsa catapulta amb lajuda duna fonda un messatge sus un cargo laquo Contunhi sens escala cap a las illas del Pacific perque soi uroacutes en mar e benlegraveu tanben per me salvar lrsquoanma raquo
Vos tanben partejatz vogravestras experieacutencias de lectura sus httpswwwfacebookcomLoviatgeimmobil
Lo Diari ndash 23
Elogravegi de la traduccion
Se certans an fach lo viatge o lrsquoan somiat e nos an permeacutes a nautres tanben de lo menar per lors racontes drsquoautres an decidit de nos far tastar los plasers drsquoautras literaturas amb la traduccionAqueste cogravep los autors fan pas mai los viatges mas son las lengas que srsquoescagravembian Alara es un cogravep de mai question de partatge Lo decograver es plantat lrsquoistograveria es racontada los paiumlsatges descriches las odors lrsquoambianccedila tot i es e poiriam
pas far melhor rai Los traductors intervenon per o melhor comprene e ne poder sasir lrsquoesseacutencia Nrsquoes atal pels tractats de medecina drsquoAlbucasis dels quatrins drsquoOmar Khayyam dels racontes drsquoAndreacute Brink del Romancero gitano de Federico Garcia Lorca o de lrsquounivegravers fantastic drsquoHoward Phillips Lovecraft
Portulan - Itinerari en Orient raconte de viatge en dos volums de Roland Peacutecout Aqueles dos libres pareguts en 1978 e 1980 racontan los viatges de lrsquoautor en Afganistan pel primiegraver en 1971 e 1974 e de delagrave cap a Iacutendia e lo Nepal pel segond qualques annadas pus tard Una novegravela edicion revista per lrsquoautor dels dos obratges en un sol volum a vist lo jorn en 2013 a las edicions Vent Terral Luegravenh del jornal de bograverd o de la cronica mai prograveche de la progravesa poetica nos i fa descobrir los paiumlsatges los rencontres los caminaments
A lrsquoocasion de la primiegravera Nuegravech de la lectura lo 14 de geniegraver que ven de 18h a 22h long drsquouna serada dedicada al laquo Viatge immobil Voyage immobile raquo lo CIRDOgraveC ndash Mediategraveca occitana se transformaragrave en grand salon de lectura babelian ont cadun poiragrave causir son environament son espaci sa posicion per partir en viatge drsquoun continent drsquouna lenga drsquoun tegravexte a lrsquoautre Dedicada al plaser de lrsquoimaginari del viatge literari e del rencontre de lrsquoautre aquesta serada seragrave organizada amb un ensemble de partenaris locals coma de lrsquoespaci occitan implicats dins lo dialograveg de las culturas e tanben amb los diferents actors de la cadena regionala del libre Lecturas contes intervencions musicalas en franceacutes en occitan e dins fograverccedila lengas mai se succediragraven per que cadun pogravesca trobar son compte dins aquela serada drsquoescambis
e de viatges sens que calga quitar las installacions de la mediategraveca Aquesta Nuegravech de la lectura seragrave lo moment de viure o reviure de partejar en tot cas aqueles moments drsquoevasions literagraverias sens qursquoaja calgut se desplaccedilar drsquoaiciacuteEn tota convivialitat se legiragrave escambiaragrave somiaragrave de lrsquoendacogravem mai dels escrivans a lrsquoentorn dels rites de celebracion del partatge e de la porositat de las culturas long drsquouna ceremonia del tegrave universala del Japon al Magregraveb en passant pel tea-time britanic e los rituals de las velhadas occitanas que celegravebran lrsquoart de lrsquooralitat
laquo Tu e mai elei voudriatz ben escambiar lrsquoespitalitat de la rota Una estrategia complicada debana sei rusas per triomfar dei leis de la retenenccedila e de la discrecion Drsquounei srsquoavesinan un pauc te fan la saludada ambeacute la man sus lo cograver Tu pariegraver e senhalas lo fuogravec coma ton tibanegraveu Per un cogravep siaacutes tu lo convidaire An lrsquoexcusa de trsquoadurre un melon as lrsquoexcusa de li ofrir lrsquoegraverba ont siaacutes estalat melhora que lrsquoermagraves ont an laissat la maquina Un melon es legraveu retalhat Denegas que siaacutes convidaire e prepausas un peis a mitat crus encara sus lo magre dau fuogravec Son detz que srsquoesparpalhan per lei cogravelas e legraveu fach venon sabentament crosar sus lo fogau de morcegraveus de lenha blanca acampada aquiacute ont cresiaacutes que creissiaacute ren que la pegraveiraAlara srsquoengimbra la fegravesta sembla-simpla dau partatge raquo
Peacutecout Roland Portulan - Itinerari en Orient Vent Terral 2013
Programa
24 ndash Lo Diari
Tristan Tzara(1896 - 1963)
Le 5 de febriegraver de 1916 amb Richard Huelsenbeck2 balhan naissenccedila a DADA que vendragrave amb la redaccion de son Sept Manifestes Dada un movement internacional literari e artistic Una galariaacute DADA es dubegraverta Tzara i balha confereacutencias sus lrsquoart nouveau e lrsquoart abstrai Una revista DADA es creada e coneisseragrave una difusion importanta a lrsquointernacionala Tzara nrsquoescriuragrave les primiegravers tegravextes bull La premiegravere aventure ceacuteleste
de M Antipyrine (1916) bull Vingt-cinq poegravemes (1918) bull Sept Manifestes Dada bull (1916 ndash 1924)
Aquograve dit se le movement DADA es plan conegut als Estats-Units en Eurogravepa e mai encara en Franccedila Tzara es un pauc mens conegut En 1919 Tristan Tzara rejunta Paris ont comenccedila a trebalhar per una de las revistas Dada p a r i s e n c a laquo L i t t e r a t u r e raquo encoratjat per artistas joves que se sonan Andreacute Breton Louis Aragon Philippe Soupault Paul Eluard En 1920 torna rescontrar Francis Picabia3 un segond cogravep e amb cal entretenguegravet una correspondeacutencia dempuegravei de
1915 Amassa se lanccedilan dins diversas activitats (literagraverias artisticas esporivas) qursquoan per per tograveca de tustar le public e vogravelon destruir las structuras tradicionalas del lengatge
En 1921 les dadaiumlstas organisan le procegraves (factici) de Maurice Barregraves4 acusat de laquocrime contre la sucircreteacute de lrsquoespritraquo presidit per Andreacute Breton Tzara se retrograveba amassa les testimogravenis Aquesta manifestacion a lrsquoeissida de quala Barregraves seragrave simbolicament condemnat a vint ans drsquoogravebras forccediladas es a lrsquoorigina de la dislocacion de DADA mantuns participants Tzara le primiegraver refusant tota forma de justiacutecia quitament organizada per DADAApregravep le procegraves constituiragraven diferents movements bull les dadaiumlstes (TZARA) bull les surreacutealistes (BRETON
SOUPAULT) bull les anti-dadaiumlstes bull anti-surreacutealistes (PICABIA)
En 1929 integravegra le movement surrealista quin dins le lanccedil dadaiumlsta lausa lrsquoanti-borgesiaacute lrsquoanti-nacionalisma e la provocacion consiroacutes drsquoagir sus la societat si que
DADA al Cabaret Voltaire
Zurich 1915 La guegraverra ccedilograve mai violenta que monde coneguegravet fins ala enragravebia Al miegraveg drsquoaqueste massacre sagnoacutes al cuograver drsquouna joinesa europenca revoltada al Cabaret Voltaire1 un movement novegravel ven de nagraveisser Va defiar la guegraverra remetre en causa totas las convencions e contrariantas ideologicas esteticas e politicas crear una ruptura radicala amb tota la Literatura e lrsquoArt que precediscanA son cap un jove romaneacutes de 20 ans Tristan Tzara
Lo Diari ndash 25
non sus individuacute sens tombar dins lrsquoembrigadament Tzara consacra son temps a la reconciliacion entre surrealisma e marxisma Aderiacutes al Partit Comunista Franceacutes en 1936 al quitar le Movement Surrealista
Pendent la Segonda Guegraverra Mondiala junta la Resistencia Es drsquoaquel periogravede que data son interegraves per la lenga drsquoogravec A tolosa a la fin de la Guegraverra presidiacutes le Centre dels intellectuals dirigiacutes lrsquolaquo Eacutemission litteacuteraire de la Reacutesistance raquo a Radio-Toulouse e contribuiacutes a la fondacion de lrsquoInstitut drsquoEstudis Occitan Tzara elabogravera un projegravecte vertadiegraver de centre cultural Prepausa la mesa en placcedila drsquouna bibliotegraveca occitana drsquoEstat amb una publicacion regulara dels classics de la lenga drsquoogravec ccedilograve qursquoes encara uegravei una de las missions centralas de la Federacion dels IEO De 1946 a 1963 srsquoengatja dins divegraversas revistas literagraverias e publica vagraverias de sons poegravemas acumulats pendent
pendent la Guegraverra tanben estudis e criticas (Desnos Eacuteluard Picasso Rimbaud) Sons engatjaments politics le raprogravecha dels umanistas muda progressivament cap a la poeumlsia lirica Sons poeumlmas revelan lrsquoangoissa de son arma pregravesa entre la revogravelta e esbalausiment en fagravecia de la tragegravedia quotidiana de la condicion umana Sas ogravebras de la maturitat son LrsquoHomme approximatif (1931) Parler seul (1950) e La Face inteacuterieure (1953) Dins sas ogravebras le lengatge anarquic dels mots mesclats del dadaiumlsme seragraven remplaccedilats per una lenga dificila mas umanisada
Daissa le Partit comunista en 1956 per protestar contra la repression sovietica de la revolucion ongresa En 1960 signa le Manifest des 1215 sul dreit de lrsquoinsomission pendent la guegraverra drsquoArgeria e pren le partit contra le colonialisme en Africa Tristan Tzara moriguegravet a Pariacutes le 25 de decembre de 1963
Se Tzara merita plan sa placcedila dins le memograveri notablament literagraveria es ccedilograve primiegraver merceacute a son trebalh de deconstruccion e de destruccion dels lengatges ategravestan sas ogravebras Enlagrave lor longevitat dubriguegraveron camins magravegers a lrsquoart contemporanegraveu e son etapas crucialas dins lrsquoIstograveria de lrsquoArt
PDG
Bibliografia
La Premiegravere Aventure ceacuteleste de Mr Antipyrine premiegravere eacutedition 1916 avec des bois graveacutes et colorieacutes par Marcel Janco reacuteeacuted 2005 Eacuteditions Dilecta
Vingt-cinq poegravemes 1918 reacuteeacuted 2006 Eacuteditions Dilecta
Sept manifestes Dada premiegravere eacutedition 1924 avec des dessins de Francis Picabia reacuteeacuted 2005 Eacuteditions Dilecta
LrsquoHomme approximatif 1931
Parler seul 1955
1- Dubegravert en 1916 a Zurich per le coble drsquoartistas Hugo Ball e Emmy Hennings acuegravelh de
joves artistas e escriveires amb la tograveca de crear un centre de divertiment artistica
2- Poegraveta escrivan e psiquiatre alemand
3- Pintre dessenhaire e escrivan franceacutes
4- Escrivan jornalista e nacionalista franceacutes
5- Movement intellectual franceacutes que dins un esperit libertagraveria e esquerrista defend
lrsquoindependeacutencia argerianaLa revista DADA
Parler Seul illustrat per Mirograve
26 ndash Lo Diari
Coma literari e ancian estudiant en Letras Modegravernas ai totjorn una certana malfisanccedila envegravers le tractament que la nogravestra epograveca resegraverva als tegravextes laquo petits raquo sovent butats als marges duna literatura que les jutja trogravep populars pas pro sabents o interessants Ogravem pensaragrave per exemple a las fablas de La Fontaine recitadas penosament e negraveciament per generacions de drollets que sespegraveran pas quanegravesson mai enlagrave que les dos o tres vegraverses de morala quand estudiants en Letras pogravedon consacrar oras a una sola Aquograversquos vertat per las Fables coma pels contes Ccedilaquelagrave laprogravecha condescendenta superficiala o de cograveps folclorista (al sens marrit del tegraverme) pausa problegravema drsquoautant que le succegraves en librariaacute se desmentiacutes pas al contrari Egravera doncas urgent de sinteressar seriosament e amb benvolenccedila a aquela question del conte ccedilograve que Contes dun deman acabat nos dona lescasenccedila perfiegraveita de far Una instruccion mai o mens inexistenta leacutesers limitats comunautats e familhas gropadas sarradas aqueste contegravext es indissociable de lrsquoatge daur del conte Dins le cercle de la velhada de la fegravesta de vilatge o simplament del fuogravec retrobam la primiegravera pegraveira del conte le contaire Ccedilograve que vesegravem uegravei coma tegravextes egraveran a la debuta istograverias oralas presas en carga per un contaire per lauditograveri dins una tradicion plurimillenagraveria Pensatz que LIlliade et LOdysseacutee comencegraveron atal Indispensable a lor conservacion la mesa a lescrit dels contes a coma inconvenient de les immobilizar e mai de les estofar Assegurada per dos contaires (Eacuteric Roulet e Nathalie Roulet-Casaucau) lescritura ven completar la natura primiegravera del conte sens la contrariar brica E mai vist que nos balhan accegraves a versions audio e mesas en musica (disponiblas en linha) Pas cap de posca sus aqueles contes laquo Eacutecrire en gascon agrave loreacutee du XIIe siegravecle est une gageure Cet ouvrage accompagne-t-il les derniers eacuteclats dune langue et dune culture milleacutenaire qui fut celle de lAquitaine jusquagrave nos jours ou se fait-il leacutecho dun nouvel avenir Ce sera au futur den deacutecider un futur qui pourrait bien alors ne pas sachever raquo anoacutencia la quatrena de cobertura Una posicion lucida
que sembla empachar tot encombrament per la question de la lenga La votz occitana le tegravexte bilinguumle la dubertura sus lautre sens se desdire I a aquiacute un pont entre iegraver e uegravei pont apelat per aquestes racontes nascuts dins aquela lenga nogravestra Aquograve dit vos inviti a far le tegravest vos tanben un conte fonciona tant en occitan coma en franceacutes Un bilinguumlisme que dona pas limpression que foguegravet arrancat al tegravexte contra son grat sembla pro rare en edicion per egravesser notat Enfin e benlegraveu subretot son racontes intelligents dins la mesura qursquoan quicogravem a diacuteser a nos diacuteser sus nosaus quicogravem a nos ensenhar per pauc que nos mostregravesson pro dubegraverts per les daissar nos ensenhar ccedilograve quan apregraves de la sapieacutencia populara es a dire de lexperieacutencia Vos conselhar le libre savegravetz drogravelles felens nebots e nebodas la causa es aisida Demogravera sens dobte necessari dins una epograveca ont leducacion civica e ciutadana (es a dire al viure amassa) cantan sovent tan clar que dunis pensan seriosament a recorrir a la casegraverna Aquograve dit me pogravedi pas desfar de lidegravea que segravem nautres ndashles adultesndash que navegravem lo mai besonh Es que segravem pas nosauts que corregravem apregravep laquo Lo secret deu bonurraquo Se le conte cegraverca a agradar e instruire (placere et docere pels puristas) es tant per ensenhar als pichons coma per explicar (desplegar en latin) als grands laquoLes grandes personnes ne comprennent jamais rien toutes seules et cest fatiguant pour les enfants de toujours et toujours leur donner des explicationsraquo Antoine de Saint-Exupeacutery Aviacutes doncas ni a pro de prene per se pels autres per se divertir per pensar per legir e per ausir dins aquela edicion dun trentenat de Contes dun deman acabat a comenccedilar segur pel plaser Aldric Hagegravege
Recobrar lesseacutencia del conte
Contes dun deman acabat ndash Contes dun futur acheveacuteEacuteric Roulet Nathalie Roulet-Casaucau et Jean-Michel RivetEacuteditions Sud-Ouest 2016180 paginas Edicion bilinguumla e contengut de telecargar1490 euro
Critic
Lo Diari ndash 27
TecnrsquoogravecLos sites participatius en occitan Mantun projegravecte sus internet son collaboratius es a dire que lo monde i pogravedon participar per li far prene drsquoample Lor avantatge es que sovent son multilinguumles e disponibles per las comunautats linguumlisticas que ne fan la demanda Aquiacute una oportunitat per las lengas de Franccedila drsquoegravesser presentas demest totas las autras sens a priori ni empacha Aqueles projegravecte presentan lrsquointeregraves de prepausar de contenguts variats en lenga occitana plan utils per los que se lrsquoaprenon e los que la transmeton
LrsquoEnciclopegravedia de la vida (en angleacutes Encyclopedia of Life EOL) es un projegravecte de bioenciclopegravedia collaborativa en linha LrsquoEnciclopegravedia contendragrave a tegraverme un article dedicat a cada espegravecia vegetala a animala coneguda illustrat de videgraveos de sons drsquoimatges de grafismes e de tegravextes provesits per drsquoexpegraverts Lrsquointerfagravecia es disponibla dins mantuna lenga e entre autras en occitanEn queacute podegravetz ajudar dins la ficha de cada espegravecia podegravetz apondre lo(s) nom(s) en occitan
Openstreetmap es un projegravecte internacional fondat en 2004 amb lrsquoobjectiu de crear una mapa liura del mond disponibla dins un maximum de lengas diferentasEn queacute podegravetz ajudar dins la mapa podegravetz apondre lo nom occitan de cada toponim
Jocondlab Lo site internet JocondeLab es la fruta drsquouna experimentacion conduita pel ministegraveri de la Cultura e de la Comunicacion A per tograveca de facilitar laccegraves a las ressorsas culturalas francesas amb de publics novegravels en desvolopant lofegraverta multilenga del ministegraveri de la Cultura e de la Comunicacion sens que siaacute necessari de revirar las donadas vist quaquestas trograveban lo sieu equivalent merceacute a Wikipegravedia Dona accegraves en 14 lengas dont lrsquooccitan a mai de 300 000 notiacutecias illustradas extraitas de Joconde catalograveg de las colleccions dels musegraveus de FranccedilaEn queacute podegravetz ajudar podegravetz descriure las ogravebras artisticas en occitan e completar o crear las fichas Wikipegravedia drsquoaquelas ogravebras
La Wikipegravedia occitana es una enciclopegravedia gratuita e liura de dreit que prepausa mai de 85 000 articles redigits en lenga occitanaEn queacute podegravetz ajudar podegravetz escriure drsquoarticles novegravels sus de tegravemas que mestrejatz o repassar e prepausar de correccions se vesegravetz causas que srsquoameritan drsquoi retrabalhar Tanben podegravetz completar los articles que vos semblan pas pro denses
Lo Wikiccionari es un projegravecte gratuit de diccionari multilinguumlisme escrit amb la collaboracion de totes dins mai de 700 lengasEn queacute podegravetz ajudar podegravetz prepausar de mots novegravels que i son pas encara o las variantas dins vogravestre parlar se i es pas
Rapegravel Per poder profechar dels sites internet dins lor version en ogravec reglatz lrsquooccitan coma lenga favorita dins los paramegravetres de vogravestre navigador Atal suls sites multilinguumles la version occitana vos apareisseragrave prioritagraveriament siquenon podegravetz passar al costat de tot ccedilograve quexistiacutes sens o saber
Cedric Valmary
28 ndash Lo Diari
TV
Podegravetz creire que la cogravela de Tegrave Veacute Ogravec fai pas coma leis aubres srsquoendormiacutes pas a lrsquoautomne De segur que contunha sei rodatges e montatges per realizar son emission setmaniera Cada cogravep que pogravet cubriacutes leis eveniments revelators de la cultura occitana Arts plasticas musicas fegravestas occitanas espograverts regionaus amai la mograveto apareisson Mas auregravetz benlegraveu remarcat una rubrica que torna ara a la fin de cada emission Lenga drsquoOgravecLengo drsquoo Entre tempsEntre temps cronica novelaEn partenariat amb lo CIRDOC Tegrave Veacute Ogravec consacra
quauquei minutas a una pichograveta cronica a la fin de cada emission Lo principi es de demandar a una dei personas presenta dins lrsquoemission de dire qual es lo mot occitan qursquoaima miegravelhs lo qursquoaima lo mens e de vos faire partejar son cogravep de cograver dau moment Aquiacute la sensibilitat lrsquoideologia lo biais de viure de cadun apareis Lrsquoemission e sa cronica se pogravedon retrobar sus lo site de Tegrave Veacute Ogravec sus la pagina drsquoacuegravelh a httpteveoce-monsitecompagesacuelhpresentationhtml
Tegrave Veacute Ogravec se bolega
Estagis de formacion
En mai deis emissions e dei captacions regularas Tegrave Veacute Ogravec realiza de formacions tant per drsquoestagiaris solets coma per de grops En octogravebre lrsquoestagi laquo Lenga e imatges raquo dau CFPO de Besiegravers se debanegravet dins Tarn au Centre de vacanccedilas La Vitarelle Una campanha que comenccedilava de prene lo daurat de la davalada de bogravescs prigonds de camins misterioacutes de begravestias bregraveu un luogravec de sogravemi per filmar e per parlar e aprene la lengaUn luogravec de tria una cogravela aculhenta dins lo Centre drsquoestagiaris motivats que parlavan occitan e egraveran curioacutes de tot aquograve permetegravet un trabalh ben ritmat e agradiuLei dos formators de Tegrave Veacute Ogravec aviaacuten per pregravetzfach de sensibilizar leis estagiaris a la presa de vistas e au montatge per realizar un documentari De segur que la formacion fuguegravet drsquoen primiegraver teorica (una miegraveg jornada) per parlar dau cadratge dei presas de vistas dei plans diferents de la causida de lrsquoangle per lo film doncas de ccedilograve que faliaacute filmar Lo biais drsquoentrevistar fuguegravet tanben evocatCada grop partiguegravet amb son materiau au rescontre dei luogravecs e dei gents drsquoentrevistar e nos retrobegraverem sus lo terren per metre dins lei
camescogravepis tot ccedilograve que faliaacute coma rushesComenccedilegravet puegravei lo trabalh pesuc de montatge que de segur srsquoacabariaacute pas dins lei quatre miegravegs jornadas drsquoestagi mas puegravei Lo trabalh en comun permetegravet de crear un scenari collectiu puegravei drsquoaprene lo biais de crear un titol e de lrsquoafichar drsquoun biais particular Venguegravet enfin la causida dei rushes de pegar copar trabalhar E fau ben saupre qursquouna minuta de film demanda sovent una ora de trabalh au montaire Es un vertadiegraver trabalh de dentelaira passionada Lo film seragrave projetat au Festenau Rescontre de Sant Gervasi(30) lo 4022017Un autre estagi de formacion diferent aculhiragrave un jove estudiant en decembre Se destina a un mestiegraver de lrsquoaudiograve visuau e Tegrave Veacute Ogravec partejaragrave volontiegravers amb el sei coneissenccedilas
Se volegravetz trobar de ressons de tot nogravetre trabalh es aquiacute que vos fau anar httpteveoce-monsitecom
Lisa Grograves Presidenta de Tegrave Veacute Ogravec
Lo Diari ndash 29
Diariscope
Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver
Setmanas occitanas del Vilafracant
Mes de febriegraver mogravestra Marcelle Delpastre e Angeacutela Duval
2 de febriegraver Vilafranca 20h30 Inauguracion del Festenal
19 de febriegraver Complibat 15h Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues
25 de febriegraver Cenac 21h Bal occitan amb Les Bouilleurs de son
Contrebande e Bassacada26 de febriegraver Glegraveisa de Cenac 15h
Concegravert polifonic amb Lo Barrut
Mogravestras filmes confereacutencias concegravertsPrograma complet e contactes de retrobar sus nogravestre
site
Le 28 de geniegraver La Dictada occitana
Es que cal encara presentar la Dictada Occitana Organizada de pertot le 28 de geniegraver es lrsquoescasenccedila de se retrobar per un drsquoun desfiacutes ludic a lrsquoentorn de la lenga Esitatz pas a contactar las associacions occitanas per saber ont e cossiacute participar
Del 2 de febriegraver al 28 de mai
Daniel Spoerri les dadas des deux Daniel
Daniel Spoerri membre fondator del Nouveau Reacutealisme investit las cavas dels Abattoirs Expausa un cabinet de curiositats entre sas ogravebras sa colleccion e la de lrsquoistorian
e artista Daniel Cordier
wwwlesabattoirsorgexpositionsautour-du-nouveau-realisme
30 ndash Lo Diari
7 de geniegraver Agach sus J Bodon 17h30 Albi Per J Vialaret President de lrsquoOstal J Bodon wwwcentre-occitan-rochegudeorg 13 de geniegraver Teatre Les Galejaires 20h30 Molins laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes Cercle Occitan deth Coserans ndash claudinerivere-souillaorangefr
Rencontre MusiciansDanccedilaires 21h La Caunha (31 - Ostau de lrsquoArtesanat) Serada de danccedilas tradicionaus (scegravena obegraverta) Cercle Occitan de Carbona amp deu Volvegravestre michelpeze0456orangefr 14 de geniegraver Confereacutencia a Albi Partenariat CCOA UPT a Champollion laquo Lrsquoautodafeacute de 1834 agrave lrsquoHocirctel Rochegude raquo wwwcentre-occitan-rochegudeorg Nuegravech de la lectura 18h a Besiegravers (CIRDOC) Granda velhada ldquoViatge immobilrdquo jol signe del partatge de las lengas de las literaturas e de la descobegraverta de lrsquoautre fabricaoccitanicaeu Musica 10h a Rampoacutes (46) Musica canta danccedila e serada occitana 10h a 17h Rescontres musicians e danccedilaires 14h a 17h Rescontre de danccedilaires 18h AG 21h bal occitan wwwamtpquercycom Del 18 al 21 de geniegraver Ivernalas de Cabardeacutes a Puegravegnautiegraver Espectacles contes sopar espectacle-teatre Info e inscripcions ndash ieo11ieo-ocorg 19 de geniegraver Cafegrave occitan
18h30 Salon de tegrave laquoEn forme de Graalraquo ( jos resegraverva) Amb lo Centre Occitan del Paiacutes Castreacutes COPC ndash azalaiswanadoofr 20 de geniegraver Projeccion-Confereacutencia 18h30 Pagravemias (Espaci occitan) laquoCamins de Compostegravelaraquo per Guy Reilles seguit drsquoun manja-dreit IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 21 de geniegraver Bal Vesprada e serada a Lacapegravela-Caogravers Talhiegravers de musica a lrsquoentorn dels coire puegravei bal wwwassociationlagranjacom Florant Mercadiegraver 20h30 Puegravegnautiegraver (11) laquoLes Contes du Placardraquo Teatre Les Galejaires 20h30 a Balmar laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 22 de geniegraver Vesprada occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la gara) Danccedilas teatre tirada pel Telethon Cercle Occitan drsquoEspaliu 24 de geniegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 1 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius Departamentals 26 de geniegraver La Mal Coiffeacutee 18h30 a Tolosa (Place Andreacute Abbal) Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver Setmanas occitanas del Vilafrancat Mogravestras filmes confereacutencias concegraverts Programa complet sus nogravestre site
GENIegraveR FEBRIegraveRAgenda
Lo Diari ndash 31
28 de geniegraver 20ena dictada occitana de pertot en Occitagravenia e en defogravera
Cocanha Vilafranca de Roergue IEO del Vilafrancat 0665399311
1egraver de febriegraver A la descobegraverta drsquouna ogravebra 18h a Rodeacutes (Ostal de las Associacions) La Banda Jaume Landiegraver IEO ndash A Tots 2015 Din-trada dubegraverta e gratuita IEO 12 ndash 05 65 68 18 75 4 de febriegraver Concegravert-Bal 21h Caogravers (Sala de las fegravestas Begoacutes) Amb le grop Canccedilons drsquoOgravec Participacion liura Cercle Occitan de Caogravers Begoacutes lajardieorangefr Festenau Rescontre de videgraveo amator de 13h30 a 19h St Gervasi (30) Films occitans e en occitan per lrsquoassociacion Rayons drsquooc e TegraveVeacuteOgravec (long mestratge lo di-menge a 14h) Gratuit teveoce-monsitecom
Goulamasrsquok 19h a Puegravegserguiegraver (34) Fegravesta de la sortida de lrsquoalbum (maison du peuple) 9 de febriegraver Cafegrave Ciutadan 18h30 La Garriga (81 - Ostal dels Joves ) laquo De queacute lrsquooccitan pogravet menar a la nogravestra societat raquo COPC ndash azalaiswanadoofr 11 de febriegraver Bal de la Caneta 20h30 a Vic sus Cegravera (15) Amb Herveacute Brotto amp Guillaume Lopez e Radio Tutti feat Barilla Sisters contactieo-cantalcom Serada contes CafrsquoCausse Assiegraver Serada contes amb Segravergi Irondegravela reissajimdocomcafeacute-associatif-caf-causse 14 de febriegraver Estrena de la mogravestra ldquoOccitan Occitaniardquo 18h a Carcassona (Archius departamentals)
Amb una prestacion musicala de Mans de Breish Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals 18 de febriegraver Bal catalan-occitan Caramauccedil cocsegalagmailcom19 de febriegraver Teatre 15h a Complibat Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues IEO del Vilafrancat 0665399311 Vesprada Occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la Gara) Cants dichas danccedilas del paiacutes e teatre Cercle IEO de Roegravergue-Naut Eric Fraj (solo) A Mossolens fasetz-la-lenga-cabardesover-blogcom 23 de febriegraver Presentacion de libre 19h Nimes (Caire drsquoogravec) La benda dessenhada laquoLes ignorantsraquo drsquoEtienne Davodeau Gratuit 24 de febriegraver Bal Occitan 20h30 a Montcuc (46) Iniciacion drogravelles seguit drsquoun bal dab los Pastourels Confereacutencia 14h30 Castras (Ostal de las associacions) Ramon Ginolhac laquoLes reacutevoltes populaires en Occitanieraquo (fr) Dintrada liura e gratuita COPC ndash azalaiswanadoofr
Bal Occitan 21h a Cenac Amb Les Bouilleurs de son Contrebande e Bassacada IEO del Vilafrancat 0665399311 28 de febriegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 2 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals
HAUTEEacuteMOTION
HAUTE-GARONNELUCHON-SUPERBAGNEgraveRES PEYRAGUDES LE MOURTIS BOURG DrsquoOUEIL
RCS
Toul
ouse
B 3
87 9
87 8
11 -
Creacute
dits
pho
tos
Get
tyIm
ages
tourismeHGhautegaronnetourismecom
C
M
J
CM
MJ
CJ
CMJ
N
CD31 tourisme hiver pyr mag 210x270pdf 1 09112016 1622
Lo Diari ndash 23
Elogravegi de la traduccion
Se certans an fach lo viatge o lrsquoan somiat e nos an permeacutes a nautres tanben de lo menar per lors racontes drsquoautres an decidit de nos far tastar los plasers drsquoautras literaturas amb la traduccionAqueste cogravep los autors fan pas mai los viatges mas son las lengas que srsquoescagravembian Alara es un cogravep de mai question de partatge Lo decograver es plantat lrsquoistograveria es racontada los paiumlsatges descriches las odors lrsquoambianccedila tot i es e poiriam
pas far melhor rai Los traductors intervenon per o melhor comprene e ne poder sasir lrsquoesseacutencia Nrsquoes atal pels tractats de medecina drsquoAlbucasis dels quatrins drsquoOmar Khayyam dels racontes drsquoAndreacute Brink del Romancero gitano de Federico Garcia Lorca o de lrsquounivegravers fantastic drsquoHoward Phillips Lovecraft
Portulan - Itinerari en Orient raconte de viatge en dos volums de Roland Peacutecout Aqueles dos libres pareguts en 1978 e 1980 racontan los viatges de lrsquoautor en Afganistan pel primiegraver en 1971 e 1974 e de delagrave cap a Iacutendia e lo Nepal pel segond qualques annadas pus tard Una novegravela edicion revista per lrsquoautor dels dos obratges en un sol volum a vist lo jorn en 2013 a las edicions Vent Terral Luegravenh del jornal de bograverd o de la cronica mai prograveche de la progravesa poetica nos i fa descobrir los paiumlsatges los rencontres los caminaments
A lrsquoocasion de la primiegravera Nuegravech de la lectura lo 14 de geniegraver que ven de 18h a 22h long drsquouna serada dedicada al laquo Viatge immobil Voyage immobile raquo lo CIRDOgraveC ndash Mediategraveca occitana se transformaragrave en grand salon de lectura babelian ont cadun poiragrave causir son environament son espaci sa posicion per partir en viatge drsquoun continent drsquouna lenga drsquoun tegravexte a lrsquoautre Dedicada al plaser de lrsquoimaginari del viatge literari e del rencontre de lrsquoautre aquesta serada seragrave organizada amb un ensemble de partenaris locals coma de lrsquoespaci occitan implicats dins lo dialograveg de las culturas e tanben amb los diferents actors de la cadena regionala del libre Lecturas contes intervencions musicalas en franceacutes en occitan e dins fograverccedila lengas mai se succediragraven per que cadun pogravesca trobar son compte dins aquela serada drsquoescambis
e de viatges sens que calga quitar las installacions de la mediategraveca Aquesta Nuegravech de la lectura seragrave lo moment de viure o reviure de partejar en tot cas aqueles moments drsquoevasions literagraverias sens qursquoaja calgut se desplaccedilar drsquoaiciacuteEn tota convivialitat se legiragrave escambiaragrave somiaragrave de lrsquoendacogravem mai dels escrivans a lrsquoentorn dels rites de celebracion del partatge e de la porositat de las culturas long drsquouna ceremonia del tegrave universala del Japon al Magregraveb en passant pel tea-time britanic e los rituals de las velhadas occitanas que celegravebran lrsquoart de lrsquooralitat
laquo Tu e mai elei voudriatz ben escambiar lrsquoespitalitat de la rota Una estrategia complicada debana sei rusas per triomfar dei leis de la retenenccedila e de la discrecion Drsquounei srsquoavesinan un pauc te fan la saludada ambeacute la man sus lo cograver Tu pariegraver e senhalas lo fuogravec coma ton tibanegraveu Per un cogravep siaacutes tu lo convidaire An lrsquoexcusa de trsquoadurre un melon as lrsquoexcusa de li ofrir lrsquoegraverba ont siaacutes estalat melhora que lrsquoermagraves ont an laissat la maquina Un melon es legraveu retalhat Denegas que siaacutes convidaire e prepausas un peis a mitat crus encara sus lo magre dau fuogravec Son detz que srsquoesparpalhan per lei cogravelas e legraveu fach venon sabentament crosar sus lo fogau de morcegraveus de lenha blanca acampada aquiacute ont cresiaacutes que creissiaacute ren que la pegraveiraAlara srsquoengimbra la fegravesta sembla-simpla dau partatge raquo
Peacutecout Roland Portulan - Itinerari en Orient Vent Terral 2013
Programa
24 ndash Lo Diari
Tristan Tzara(1896 - 1963)
Le 5 de febriegraver de 1916 amb Richard Huelsenbeck2 balhan naissenccedila a DADA que vendragrave amb la redaccion de son Sept Manifestes Dada un movement internacional literari e artistic Una galariaacute DADA es dubegraverta Tzara i balha confereacutencias sus lrsquoart nouveau e lrsquoart abstrai Una revista DADA es creada e coneisseragrave una difusion importanta a lrsquointernacionala Tzara nrsquoescriuragrave les primiegravers tegravextes bull La premiegravere aventure ceacuteleste
de M Antipyrine (1916) bull Vingt-cinq poegravemes (1918) bull Sept Manifestes Dada bull (1916 ndash 1924)
Aquograve dit se le movement DADA es plan conegut als Estats-Units en Eurogravepa e mai encara en Franccedila Tzara es un pauc mens conegut En 1919 Tristan Tzara rejunta Paris ont comenccedila a trebalhar per una de las revistas Dada p a r i s e n c a laquo L i t t e r a t u r e raquo encoratjat per artistas joves que se sonan Andreacute Breton Louis Aragon Philippe Soupault Paul Eluard En 1920 torna rescontrar Francis Picabia3 un segond cogravep e amb cal entretenguegravet una correspondeacutencia dempuegravei de
1915 Amassa se lanccedilan dins diversas activitats (literagraverias artisticas esporivas) qursquoan per per tograveca de tustar le public e vogravelon destruir las structuras tradicionalas del lengatge
En 1921 les dadaiumlstas organisan le procegraves (factici) de Maurice Barregraves4 acusat de laquocrime contre la sucircreteacute de lrsquoespritraquo presidit per Andreacute Breton Tzara se retrograveba amassa les testimogravenis Aquesta manifestacion a lrsquoeissida de quala Barregraves seragrave simbolicament condemnat a vint ans drsquoogravebras forccediladas es a lrsquoorigina de la dislocacion de DADA mantuns participants Tzara le primiegraver refusant tota forma de justiacutecia quitament organizada per DADAApregravep le procegraves constituiragraven diferents movements bull les dadaiumlstes (TZARA) bull les surreacutealistes (BRETON
SOUPAULT) bull les anti-dadaiumlstes bull anti-surreacutealistes (PICABIA)
En 1929 integravegra le movement surrealista quin dins le lanccedil dadaiumlsta lausa lrsquoanti-borgesiaacute lrsquoanti-nacionalisma e la provocacion consiroacutes drsquoagir sus la societat si que
DADA al Cabaret Voltaire
Zurich 1915 La guegraverra ccedilograve mai violenta que monde coneguegravet fins ala enragravebia Al miegraveg drsquoaqueste massacre sagnoacutes al cuograver drsquouna joinesa europenca revoltada al Cabaret Voltaire1 un movement novegravel ven de nagraveisser Va defiar la guegraverra remetre en causa totas las convencions e contrariantas ideologicas esteticas e politicas crear una ruptura radicala amb tota la Literatura e lrsquoArt que precediscanA son cap un jove romaneacutes de 20 ans Tristan Tzara
Lo Diari ndash 25
non sus individuacute sens tombar dins lrsquoembrigadament Tzara consacra son temps a la reconciliacion entre surrealisma e marxisma Aderiacutes al Partit Comunista Franceacutes en 1936 al quitar le Movement Surrealista
Pendent la Segonda Guegraverra Mondiala junta la Resistencia Es drsquoaquel periogravede que data son interegraves per la lenga drsquoogravec A tolosa a la fin de la Guegraverra presidiacutes le Centre dels intellectuals dirigiacutes lrsquolaquo Eacutemission litteacuteraire de la Reacutesistance raquo a Radio-Toulouse e contribuiacutes a la fondacion de lrsquoInstitut drsquoEstudis Occitan Tzara elabogravera un projegravecte vertadiegraver de centre cultural Prepausa la mesa en placcedila drsquouna bibliotegraveca occitana drsquoEstat amb una publicacion regulara dels classics de la lenga drsquoogravec ccedilograve qursquoes encara uegravei una de las missions centralas de la Federacion dels IEO De 1946 a 1963 srsquoengatja dins divegraversas revistas literagraverias e publica vagraverias de sons poegravemas acumulats pendent
pendent la Guegraverra tanben estudis e criticas (Desnos Eacuteluard Picasso Rimbaud) Sons engatjaments politics le raprogravecha dels umanistas muda progressivament cap a la poeumlsia lirica Sons poeumlmas revelan lrsquoangoissa de son arma pregravesa entre la revogravelta e esbalausiment en fagravecia de la tragegravedia quotidiana de la condicion umana Sas ogravebras de la maturitat son LrsquoHomme approximatif (1931) Parler seul (1950) e La Face inteacuterieure (1953) Dins sas ogravebras le lengatge anarquic dels mots mesclats del dadaiumlsme seragraven remplaccedilats per una lenga dificila mas umanisada
Daissa le Partit comunista en 1956 per protestar contra la repression sovietica de la revolucion ongresa En 1960 signa le Manifest des 1215 sul dreit de lrsquoinsomission pendent la guegraverra drsquoArgeria e pren le partit contra le colonialisme en Africa Tristan Tzara moriguegravet a Pariacutes le 25 de decembre de 1963
Se Tzara merita plan sa placcedila dins le memograveri notablament literagraveria es ccedilograve primiegraver merceacute a son trebalh de deconstruccion e de destruccion dels lengatges ategravestan sas ogravebras Enlagrave lor longevitat dubriguegraveron camins magravegers a lrsquoart contemporanegraveu e son etapas crucialas dins lrsquoIstograveria de lrsquoArt
PDG
Bibliografia
La Premiegravere Aventure ceacuteleste de Mr Antipyrine premiegravere eacutedition 1916 avec des bois graveacutes et colorieacutes par Marcel Janco reacuteeacuted 2005 Eacuteditions Dilecta
Vingt-cinq poegravemes 1918 reacuteeacuted 2006 Eacuteditions Dilecta
Sept manifestes Dada premiegravere eacutedition 1924 avec des dessins de Francis Picabia reacuteeacuted 2005 Eacuteditions Dilecta
LrsquoHomme approximatif 1931
Parler seul 1955
1- Dubegravert en 1916 a Zurich per le coble drsquoartistas Hugo Ball e Emmy Hennings acuegravelh de
joves artistas e escriveires amb la tograveca de crear un centre de divertiment artistica
2- Poegraveta escrivan e psiquiatre alemand
3- Pintre dessenhaire e escrivan franceacutes
4- Escrivan jornalista e nacionalista franceacutes
5- Movement intellectual franceacutes que dins un esperit libertagraveria e esquerrista defend
lrsquoindependeacutencia argerianaLa revista DADA
Parler Seul illustrat per Mirograve
26 ndash Lo Diari
Coma literari e ancian estudiant en Letras Modegravernas ai totjorn una certana malfisanccedila envegravers le tractament que la nogravestra epograveca resegraverva als tegravextes laquo petits raquo sovent butats als marges duna literatura que les jutja trogravep populars pas pro sabents o interessants Ogravem pensaragrave per exemple a las fablas de La Fontaine recitadas penosament e negraveciament per generacions de drollets que sespegraveran pas quanegravesson mai enlagrave que les dos o tres vegraverses de morala quand estudiants en Letras pogravedon consacrar oras a una sola Aquograversquos vertat per las Fables coma pels contes Ccedilaquelagrave laprogravecha condescendenta superficiala o de cograveps folclorista (al sens marrit del tegraverme) pausa problegravema drsquoautant que le succegraves en librariaacute se desmentiacutes pas al contrari Egravera doncas urgent de sinteressar seriosament e amb benvolenccedila a aquela question del conte ccedilograve que Contes dun deman acabat nos dona lescasenccedila perfiegraveita de far Una instruccion mai o mens inexistenta leacutesers limitats comunautats e familhas gropadas sarradas aqueste contegravext es indissociable de lrsquoatge daur del conte Dins le cercle de la velhada de la fegravesta de vilatge o simplament del fuogravec retrobam la primiegravera pegraveira del conte le contaire Ccedilograve que vesegravem uegravei coma tegravextes egraveran a la debuta istograverias oralas presas en carga per un contaire per lauditograveri dins una tradicion plurimillenagraveria Pensatz que LIlliade et LOdysseacutee comencegraveron atal Indispensable a lor conservacion la mesa a lescrit dels contes a coma inconvenient de les immobilizar e mai de les estofar Assegurada per dos contaires (Eacuteric Roulet e Nathalie Roulet-Casaucau) lescritura ven completar la natura primiegravera del conte sens la contrariar brica E mai vist que nos balhan accegraves a versions audio e mesas en musica (disponiblas en linha) Pas cap de posca sus aqueles contes laquo Eacutecrire en gascon agrave loreacutee du XIIe siegravecle est une gageure Cet ouvrage accompagne-t-il les derniers eacuteclats dune langue et dune culture milleacutenaire qui fut celle de lAquitaine jusquagrave nos jours ou se fait-il leacutecho dun nouvel avenir Ce sera au futur den deacutecider un futur qui pourrait bien alors ne pas sachever raquo anoacutencia la quatrena de cobertura Una posicion lucida
que sembla empachar tot encombrament per la question de la lenga La votz occitana le tegravexte bilinguumle la dubertura sus lautre sens se desdire I a aquiacute un pont entre iegraver e uegravei pont apelat per aquestes racontes nascuts dins aquela lenga nogravestra Aquograve dit vos inviti a far le tegravest vos tanben un conte fonciona tant en occitan coma en franceacutes Un bilinguumlisme que dona pas limpression que foguegravet arrancat al tegravexte contra son grat sembla pro rare en edicion per egravesser notat Enfin e benlegraveu subretot son racontes intelligents dins la mesura qursquoan quicogravem a diacuteser a nos diacuteser sus nosaus quicogravem a nos ensenhar per pauc que nos mostregravesson pro dubegraverts per les daissar nos ensenhar ccedilograve quan apregraves de la sapieacutencia populara es a dire de lexperieacutencia Vos conselhar le libre savegravetz drogravelles felens nebots e nebodas la causa es aisida Demogravera sens dobte necessari dins una epograveca ont leducacion civica e ciutadana (es a dire al viure amassa) cantan sovent tan clar que dunis pensan seriosament a recorrir a la casegraverna Aquograve dit me pogravedi pas desfar de lidegravea que segravem nautres ndashles adultesndash que navegravem lo mai besonh Es que segravem pas nosauts que corregravem apregravep laquo Lo secret deu bonurraquo Se le conte cegraverca a agradar e instruire (placere et docere pels puristas) es tant per ensenhar als pichons coma per explicar (desplegar en latin) als grands laquoLes grandes personnes ne comprennent jamais rien toutes seules et cest fatiguant pour les enfants de toujours et toujours leur donner des explicationsraquo Antoine de Saint-Exupeacutery Aviacutes doncas ni a pro de prene per se pels autres per se divertir per pensar per legir e per ausir dins aquela edicion dun trentenat de Contes dun deman acabat a comenccedilar segur pel plaser Aldric Hagegravege
Recobrar lesseacutencia del conte
Contes dun deman acabat ndash Contes dun futur acheveacuteEacuteric Roulet Nathalie Roulet-Casaucau et Jean-Michel RivetEacuteditions Sud-Ouest 2016180 paginas Edicion bilinguumla e contengut de telecargar1490 euro
Critic
Lo Diari ndash 27
TecnrsquoogravecLos sites participatius en occitan Mantun projegravecte sus internet son collaboratius es a dire que lo monde i pogravedon participar per li far prene drsquoample Lor avantatge es que sovent son multilinguumles e disponibles per las comunautats linguumlisticas que ne fan la demanda Aquiacute una oportunitat per las lengas de Franccedila drsquoegravesser presentas demest totas las autras sens a priori ni empacha Aqueles projegravecte presentan lrsquointeregraves de prepausar de contenguts variats en lenga occitana plan utils per los que se lrsquoaprenon e los que la transmeton
LrsquoEnciclopegravedia de la vida (en angleacutes Encyclopedia of Life EOL) es un projegravecte de bioenciclopegravedia collaborativa en linha LrsquoEnciclopegravedia contendragrave a tegraverme un article dedicat a cada espegravecia vegetala a animala coneguda illustrat de videgraveos de sons drsquoimatges de grafismes e de tegravextes provesits per drsquoexpegraverts Lrsquointerfagravecia es disponibla dins mantuna lenga e entre autras en occitanEn queacute podegravetz ajudar dins la ficha de cada espegravecia podegravetz apondre lo(s) nom(s) en occitan
Openstreetmap es un projegravecte internacional fondat en 2004 amb lrsquoobjectiu de crear una mapa liura del mond disponibla dins un maximum de lengas diferentasEn queacute podegravetz ajudar dins la mapa podegravetz apondre lo nom occitan de cada toponim
Jocondlab Lo site internet JocondeLab es la fruta drsquouna experimentacion conduita pel ministegraveri de la Cultura e de la Comunicacion A per tograveca de facilitar laccegraves a las ressorsas culturalas francesas amb de publics novegravels en desvolopant lofegraverta multilenga del ministegraveri de la Cultura e de la Comunicacion sens que siaacute necessari de revirar las donadas vist quaquestas trograveban lo sieu equivalent merceacute a Wikipegravedia Dona accegraves en 14 lengas dont lrsquooccitan a mai de 300 000 notiacutecias illustradas extraitas de Joconde catalograveg de las colleccions dels musegraveus de FranccedilaEn queacute podegravetz ajudar podegravetz descriure las ogravebras artisticas en occitan e completar o crear las fichas Wikipegravedia drsquoaquelas ogravebras
La Wikipegravedia occitana es una enciclopegravedia gratuita e liura de dreit que prepausa mai de 85 000 articles redigits en lenga occitanaEn queacute podegravetz ajudar podegravetz escriure drsquoarticles novegravels sus de tegravemas que mestrejatz o repassar e prepausar de correccions se vesegravetz causas que srsquoameritan drsquoi retrabalhar Tanben podegravetz completar los articles que vos semblan pas pro denses
Lo Wikiccionari es un projegravecte gratuit de diccionari multilinguumlisme escrit amb la collaboracion de totes dins mai de 700 lengasEn queacute podegravetz ajudar podegravetz prepausar de mots novegravels que i son pas encara o las variantas dins vogravestre parlar se i es pas
Rapegravel Per poder profechar dels sites internet dins lor version en ogravec reglatz lrsquooccitan coma lenga favorita dins los paramegravetres de vogravestre navigador Atal suls sites multilinguumles la version occitana vos apareisseragrave prioritagraveriament siquenon podegravetz passar al costat de tot ccedilograve quexistiacutes sens o saber
Cedric Valmary
28 ndash Lo Diari
TV
Podegravetz creire que la cogravela de Tegrave Veacute Ogravec fai pas coma leis aubres srsquoendormiacutes pas a lrsquoautomne De segur que contunha sei rodatges e montatges per realizar son emission setmaniera Cada cogravep que pogravet cubriacutes leis eveniments revelators de la cultura occitana Arts plasticas musicas fegravestas occitanas espograverts regionaus amai la mograveto apareisson Mas auregravetz benlegraveu remarcat una rubrica que torna ara a la fin de cada emission Lenga drsquoOgravecLengo drsquoo Entre tempsEntre temps cronica novelaEn partenariat amb lo CIRDOC Tegrave Veacute Ogravec consacra
quauquei minutas a una pichograveta cronica a la fin de cada emission Lo principi es de demandar a una dei personas presenta dins lrsquoemission de dire qual es lo mot occitan qursquoaima miegravelhs lo qursquoaima lo mens e de vos faire partejar son cogravep de cograver dau moment Aquiacute la sensibilitat lrsquoideologia lo biais de viure de cadun apareis Lrsquoemission e sa cronica se pogravedon retrobar sus lo site de Tegrave Veacute Ogravec sus la pagina drsquoacuegravelh a httpteveoce-monsitecompagesacuelhpresentationhtml
Tegrave Veacute Ogravec se bolega
Estagis de formacion
En mai deis emissions e dei captacions regularas Tegrave Veacute Ogravec realiza de formacions tant per drsquoestagiaris solets coma per de grops En octogravebre lrsquoestagi laquo Lenga e imatges raquo dau CFPO de Besiegravers se debanegravet dins Tarn au Centre de vacanccedilas La Vitarelle Una campanha que comenccedilava de prene lo daurat de la davalada de bogravescs prigonds de camins misterioacutes de begravestias bregraveu un luogravec de sogravemi per filmar e per parlar e aprene la lengaUn luogravec de tria una cogravela aculhenta dins lo Centre drsquoestagiaris motivats que parlavan occitan e egraveran curioacutes de tot aquograve permetegravet un trabalh ben ritmat e agradiuLei dos formators de Tegrave Veacute Ogravec aviaacuten per pregravetzfach de sensibilizar leis estagiaris a la presa de vistas e au montatge per realizar un documentari De segur que la formacion fuguegravet drsquoen primiegraver teorica (una miegraveg jornada) per parlar dau cadratge dei presas de vistas dei plans diferents de la causida de lrsquoangle per lo film doncas de ccedilograve que faliaacute filmar Lo biais drsquoentrevistar fuguegravet tanben evocatCada grop partiguegravet amb son materiau au rescontre dei luogravecs e dei gents drsquoentrevistar e nos retrobegraverem sus lo terren per metre dins lei
camescogravepis tot ccedilograve que faliaacute coma rushesComenccedilegravet puegravei lo trabalh pesuc de montatge que de segur srsquoacabariaacute pas dins lei quatre miegravegs jornadas drsquoestagi mas puegravei Lo trabalh en comun permetegravet de crear un scenari collectiu puegravei drsquoaprene lo biais de crear un titol e de lrsquoafichar drsquoun biais particular Venguegravet enfin la causida dei rushes de pegar copar trabalhar E fau ben saupre qursquouna minuta de film demanda sovent una ora de trabalh au montaire Es un vertadiegraver trabalh de dentelaira passionada Lo film seragrave projetat au Festenau Rescontre de Sant Gervasi(30) lo 4022017Un autre estagi de formacion diferent aculhiragrave un jove estudiant en decembre Se destina a un mestiegraver de lrsquoaudiograve visuau e Tegrave Veacute Ogravec partejaragrave volontiegravers amb el sei coneissenccedilas
Se volegravetz trobar de ressons de tot nogravetre trabalh es aquiacute que vos fau anar httpteveoce-monsitecom
Lisa Grograves Presidenta de Tegrave Veacute Ogravec
Lo Diari ndash 29
Diariscope
Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver
Setmanas occitanas del Vilafracant
Mes de febriegraver mogravestra Marcelle Delpastre e Angeacutela Duval
2 de febriegraver Vilafranca 20h30 Inauguracion del Festenal
19 de febriegraver Complibat 15h Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues
25 de febriegraver Cenac 21h Bal occitan amb Les Bouilleurs de son
Contrebande e Bassacada26 de febriegraver Glegraveisa de Cenac 15h
Concegravert polifonic amb Lo Barrut
Mogravestras filmes confereacutencias concegravertsPrograma complet e contactes de retrobar sus nogravestre
site
Le 28 de geniegraver La Dictada occitana
Es que cal encara presentar la Dictada Occitana Organizada de pertot le 28 de geniegraver es lrsquoescasenccedila de se retrobar per un drsquoun desfiacutes ludic a lrsquoentorn de la lenga Esitatz pas a contactar las associacions occitanas per saber ont e cossiacute participar
Del 2 de febriegraver al 28 de mai
Daniel Spoerri les dadas des deux Daniel
Daniel Spoerri membre fondator del Nouveau Reacutealisme investit las cavas dels Abattoirs Expausa un cabinet de curiositats entre sas ogravebras sa colleccion e la de lrsquoistorian
e artista Daniel Cordier
wwwlesabattoirsorgexpositionsautour-du-nouveau-realisme
30 ndash Lo Diari
7 de geniegraver Agach sus J Bodon 17h30 Albi Per J Vialaret President de lrsquoOstal J Bodon wwwcentre-occitan-rochegudeorg 13 de geniegraver Teatre Les Galejaires 20h30 Molins laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes Cercle Occitan deth Coserans ndash claudinerivere-souillaorangefr
Rencontre MusiciansDanccedilaires 21h La Caunha (31 - Ostau de lrsquoArtesanat) Serada de danccedilas tradicionaus (scegravena obegraverta) Cercle Occitan de Carbona amp deu Volvegravestre michelpeze0456orangefr 14 de geniegraver Confereacutencia a Albi Partenariat CCOA UPT a Champollion laquo Lrsquoautodafeacute de 1834 agrave lrsquoHocirctel Rochegude raquo wwwcentre-occitan-rochegudeorg Nuegravech de la lectura 18h a Besiegravers (CIRDOC) Granda velhada ldquoViatge immobilrdquo jol signe del partatge de las lengas de las literaturas e de la descobegraverta de lrsquoautre fabricaoccitanicaeu Musica 10h a Rampoacutes (46) Musica canta danccedila e serada occitana 10h a 17h Rescontres musicians e danccedilaires 14h a 17h Rescontre de danccedilaires 18h AG 21h bal occitan wwwamtpquercycom Del 18 al 21 de geniegraver Ivernalas de Cabardeacutes a Puegravegnautiegraver Espectacles contes sopar espectacle-teatre Info e inscripcions ndash ieo11ieo-ocorg 19 de geniegraver Cafegrave occitan
18h30 Salon de tegrave laquoEn forme de Graalraquo ( jos resegraverva) Amb lo Centre Occitan del Paiacutes Castreacutes COPC ndash azalaiswanadoofr 20 de geniegraver Projeccion-Confereacutencia 18h30 Pagravemias (Espaci occitan) laquoCamins de Compostegravelaraquo per Guy Reilles seguit drsquoun manja-dreit IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 21 de geniegraver Bal Vesprada e serada a Lacapegravela-Caogravers Talhiegravers de musica a lrsquoentorn dels coire puegravei bal wwwassociationlagranjacom Florant Mercadiegraver 20h30 Puegravegnautiegraver (11) laquoLes Contes du Placardraquo Teatre Les Galejaires 20h30 a Balmar laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 22 de geniegraver Vesprada occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la gara) Danccedilas teatre tirada pel Telethon Cercle Occitan drsquoEspaliu 24 de geniegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 1 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius Departamentals 26 de geniegraver La Mal Coiffeacutee 18h30 a Tolosa (Place Andreacute Abbal) Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver Setmanas occitanas del Vilafrancat Mogravestras filmes confereacutencias concegraverts Programa complet sus nogravestre site
GENIegraveR FEBRIegraveRAgenda
Lo Diari ndash 31
28 de geniegraver 20ena dictada occitana de pertot en Occitagravenia e en defogravera
Cocanha Vilafranca de Roergue IEO del Vilafrancat 0665399311
1egraver de febriegraver A la descobegraverta drsquouna ogravebra 18h a Rodeacutes (Ostal de las Associacions) La Banda Jaume Landiegraver IEO ndash A Tots 2015 Din-trada dubegraverta e gratuita IEO 12 ndash 05 65 68 18 75 4 de febriegraver Concegravert-Bal 21h Caogravers (Sala de las fegravestas Begoacutes) Amb le grop Canccedilons drsquoOgravec Participacion liura Cercle Occitan de Caogravers Begoacutes lajardieorangefr Festenau Rescontre de videgraveo amator de 13h30 a 19h St Gervasi (30) Films occitans e en occitan per lrsquoassociacion Rayons drsquooc e TegraveVeacuteOgravec (long mestratge lo di-menge a 14h) Gratuit teveoce-monsitecom
Goulamasrsquok 19h a Puegravegserguiegraver (34) Fegravesta de la sortida de lrsquoalbum (maison du peuple) 9 de febriegraver Cafegrave Ciutadan 18h30 La Garriga (81 - Ostal dels Joves ) laquo De queacute lrsquooccitan pogravet menar a la nogravestra societat raquo COPC ndash azalaiswanadoofr 11 de febriegraver Bal de la Caneta 20h30 a Vic sus Cegravera (15) Amb Herveacute Brotto amp Guillaume Lopez e Radio Tutti feat Barilla Sisters contactieo-cantalcom Serada contes CafrsquoCausse Assiegraver Serada contes amb Segravergi Irondegravela reissajimdocomcafeacute-associatif-caf-causse 14 de febriegraver Estrena de la mogravestra ldquoOccitan Occitaniardquo 18h a Carcassona (Archius departamentals)
Amb una prestacion musicala de Mans de Breish Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals 18 de febriegraver Bal catalan-occitan Caramauccedil cocsegalagmailcom19 de febriegraver Teatre 15h a Complibat Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues IEO del Vilafrancat 0665399311 Vesprada Occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la Gara) Cants dichas danccedilas del paiacutes e teatre Cercle IEO de Roegravergue-Naut Eric Fraj (solo) A Mossolens fasetz-la-lenga-cabardesover-blogcom 23 de febriegraver Presentacion de libre 19h Nimes (Caire drsquoogravec) La benda dessenhada laquoLes ignorantsraquo drsquoEtienne Davodeau Gratuit 24 de febriegraver Bal Occitan 20h30 a Montcuc (46) Iniciacion drogravelles seguit drsquoun bal dab los Pastourels Confereacutencia 14h30 Castras (Ostal de las associacions) Ramon Ginolhac laquoLes reacutevoltes populaires en Occitanieraquo (fr) Dintrada liura e gratuita COPC ndash azalaiswanadoofr
Bal Occitan 21h a Cenac Amb Les Bouilleurs de son Contrebande e Bassacada IEO del Vilafrancat 0665399311 28 de febriegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 2 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals
HAUTEEacuteMOTION
HAUTE-GARONNELUCHON-SUPERBAGNEgraveRES PEYRAGUDES LE MOURTIS BOURG DrsquoOUEIL
RCS
Toul
ouse
B 3
87 9
87 8
11 -
Creacute
dits
pho
tos
Get
tyIm
ages
tourismeHGhautegaronnetourismecom
C
M
J
CM
MJ
CJ
CMJ
N
CD31 tourisme hiver pyr mag 210x270pdf 1 09112016 1622
24 ndash Lo Diari
Tristan Tzara(1896 - 1963)
Le 5 de febriegraver de 1916 amb Richard Huelsenbeck2 balhan naissenccedila a DADA que vendragrave amb la redaccion de son Sept Manifestes Dada un movement internacional literari e artistic Una galariaacute DADA es dubegraverta Tzara i balha confereacutencias sus lrsquoart nouveau e lrsquoart abstrai Una revista DADA es creada e coneisseragrave una difusion importanta a lrsquointernacionala Tzara nrsquoescriuragrave les primiegravers tegravextes bull La premiegravere aventure ceacuteleste
de M Antipyrine (1916) bull Vingt-cinq poegravemes (1918) bull Sept Manifestes Dada bull (1916 ndash 1924)
Aquograve dit se le movement DADA es plan conegut als Estats-Units en Eurogravepa e mai encara en Franccedila Tzara es un pauc mens conegut En 1919 Tristan Tzara rejunta Paris ont comenccedila a trebalhar per una de las revistas Dada p a r i s e n c a laquo L i t t e r a t u r e raquo encoratjat per artistas joves que se sonan Andreacute Breton Louis Aragon Philippe Soupault Paul Eluard En 1920 torna rescontrar Francis Picabia3 un segond cogravep e amb cal entretenguegravet una correspondeacutencia dempuegravei de
1915 Amassa se lanccedilan dins diversas activitats (literagraverias artisticas esporivas) qursquoan per per tograveca de tustar le public e vogravelon destruir las structuras tradicionalas del lengatge
En 1921 les dadaiumlstas organisan le procegraves (factici) de Maurice Barregraves4 acusat de laquocrime contre la sucircreteacute de lrsquoespritraquo presidit per Andreacute Breton Tzara se retrograveba amassa les testimogravenis Aquesta manifestacion a lrsquoeissida de quala Barregraves seragrave simbolicament condemnat a vint ans drsquoogravebras forccediladas es a lrsquoorigina de la dislocacion de DADA mantuns participants Tzara le primiegraver refusant tota forma de justiacutecia quitament organizada per DADAApregravep le procegraves constituiragraven diferents movements bull les dadaiumlstes (TZARA) bull les surreacutealistes (BRETON
SOUPAULT) bull les anti-dadaiumlstes bull anti-surreacutealistes (PICABIA)
En 1929 integravegra le movement surrealista quin dins le lanccedil dadaiumlsta lausa lrsquoanti-borgesiaacute lrsquoanti-nacionalisma e la provocacion consiroacutes drsquoagir sus la societat si que
DADA al Cabaret Voltaire
Zurich 1915 La guegraverra ccedilograve mai violenta que monde coneguegravet fins ala enragravebia Al miegraveg drsquoaqueste massacre sagnoacutes al cuograver drsquouna joinesa europenca revoltada al Cabaret Voltaire1 un movement novegravel ven de nagraveisser Va defiar la guegraverra remetre en causa totas las convencions e contrariantas ideologicas esteticas e politicas crear una ruptura radicala amb tota la Literatura e lrsquoArt que precediscanA son cap un jove romaneacutes de 20 ans Tristan Tzara
Lo Diari ndash 25
non sus individuacute sens tombar dins lrsquoembrigadament Tzara consacra son temps a la reconciliacion entre surrealisma e marxisma Aderiacutes al Partit Comunista Franceacutes en 1936 al quitar le Movement Surrealista
Pendent la Segonda Guegraverra Mondiala junta la Resistencia Es drsquoaquel periogravede que data son interegraves per la lenga drsquoogravec A tolosa a la fin de la Guegraverra presidiacutes le Centre dels intellectuals dirigiacutes lrsquolaquo Eacutemission litteacuteraire de la Reacutesistance raquo a Radio-Toulouse e contribuiacutes a la fondacion de lrsquoInstitut drsquoEstudis Occitan Tzara elabogravera un projegravecte vertadiegraver de centre cultural Prepausa la mesa en placcedila drsquouna bibliotegraveca occitana drsquoEstat amb una publicacion regulara dels classics de la lenga drsquoogravec ccedilograve qursquoes encara uegravei una de las missions centralas de la Federacion dels IEO De 1946 a 1963 srsquoengatja dins divegraversas revistas literagraverias e publica vagraverias de sons poegravemas acumulats pendent
pendent la Guegraverra tanben estudis e criticas (Desnos Eacuteluard Picasso Rimbaud) Sons engatjaments politics le raprogravecha dels umanistas muda progressivament cap a la poeumlsia lirica Sons poeumlmas revelan lrsquoangoissa de son arma pregravesa entre la revogravelta e esbalausiment en fagravecia de la tragegravedia quotidiana de la condicion umana Sas ogravebras de la maturitat son LrsquoHomme approximatif (1931) Parler seul (1950) e La Face inteacuterieure (1953) Dins sas ogravebras le lengatge anarquic dels mots mesclats del dadaiumlsme seragraven remplaccedilats per una lenga dificila mas umanisada
Daissa le Partit comunista en 1956 per protestar contra la repression sovietica de la revolucion ongresa En 1960 signa le Manifest des 1215 sul dreit de lrsquoinsomission pendent la guegraverra drsquoArgeria e pren le partit contra le colonialisme en Africa Tristan Tzara moriguegravet a Pariacutes le 25 de decembre de 1963
Se Tzara merita plan sa placcedila dins le memograveri notablament literagraveria es ccedilograve primiegraver merceacute a son trebalh de deconstruccion e de destruccion dels lengatges ategravestan sas ogravebras Enlagrave lor longevitat dubriguegraveron camins magravegers a lrsquoart contemporanegraveu e son etapas crucialas dins lrsquoIstograveria de lrsquoArt
PDG
Bibliografia
La Premiegravere Aventure ceacuteleste de Mr Antipyrine premiegravere eacutedition 1916 avec des bois graveacutes et colorieacutes par Marcel Janco reacuteeacuted 2005 Eacuteditions Dilecta
Vingt-cinq poegravemes 1918 reacuteeacuted 2006 Eacuteditions Dilecta
Sept manifestes Dada premiegravere eacutedition 1924 avec des dessins de Francis Picabia reacuteeacuted 2005 Eacuteditions Dilecta
LrsquoHomme approximatif 1931
Parler seul 1955
1- Dubegravert en 1916 a Zurich per le coble drsquoartistas Hugo Ball e Emmy Hennings acuegravelh de
joves artistas e escriveires amb la tograveca de crear un centre de divertiment artistica
2- Poegraveta escrivan e psiquiatre alemand
3- Pintre dessenhaire e escrivan franceacutes
4- Escrivan jornalista e nacionalista franceacutes
5- Movement intellectual franceacutes que dins un esperit libertagraveria e esquerrista defend
lrsquoindependeacutencia argerianaLa revista DADA
Parler Seul illustrat per Mirograve
26 ndash Lo Diari
Coma literari e ancian estudiant en Letras Modegravernas ai totjorn una certana malfisanccedila envegravers le tractament que la nogravestra epograveca resegraverva als tegravextes laquo petits raquo sovent butats als marges duna literatura que les jutja trogravep populars pas pro sabents o interessants Ogravem pensaragrave per exemple a las fablas de La Fontaine recitadas penosament e negraveciament per generacions de drollets que sespegraveran pas quanegravesson mai enlagrave que les dos o tres vegraverses de morala quand estudiants en Letras pogravedon consacrar oras a una sola Aquograversquos vertat per las Fables coma pels contes Ccedilaquelagrave laprogravecha condescendenta superficiala o de cograveps folclorista (al sens marrit del tegraverme) pausa problegravema drsquoautant que le succegraves en librariaacute se desmentiacutes pas al contrari Egravera doncas urgent de sinteressar seriosament e amb benvolenccedila a aquela question del conte ccedilograve que Contes dun deman acabat nos dona lescasenccedila perfiegraveita de far Una instruccion mai o mens inexistenta leacutesers limitats comunautats e familhas gropadas sarradas aqueste contegravext es indissociable de lrsquoatge daur del conte Dins le cercle de la velhada de la fegravesta de vilatge o simplament del fuogravec retrobam la primiegravera pegraveira del conte le contaire Ccedilograve que vesegravem uegravei coma tegravextes egraveran a la debuta istograverias oralas presas en carga per un contaire per lauditograveri dins una tradicion plurimillenagraveria Pensatz que LIlliade et LOdysseacutee comencegraveron atal Indispensable a lor conservacion la mesa a lescrit dels contes a coma inconvenient de les immobilizar e mai de les estofar Assegurada per dos contaires (Eacuteric Roulet e Nathalie Roulet-Casaucau) lescritura ven completar la natura primiegravera del conte sens la contrariar brica E mai vist que nos balhan accegraves a versions audio e mesas en musica (disponiblas en linha) Pas cap de posca sus aqueles contes laquo Eacutecrire en gascon agrave loreacutee du XIIe siegravecle est une gageure Cet ouvrage accompagne-t-il les derniers eacuteclats dune langue et dune culture milleacutenaire qui fut celle de lAquitaine jusquagrave nos jours ou se fait-il leacutecho dun nouvel avenir Ce sera au futur den deacutecider un futur qui pourrait bien alors ne pas sachever raquo anoacutencia la quatrena de cobertura Una posicion lucida
que sembla empachar tot encombrament per la question de la lenga La votz occitana le tegravexte bilinguumle la dubertura sus lautre sens se desdire I a aquiacute un pont entre iegraver e uegravei pont apelat per aquestes racontes nascuts dins aquela lenga nogravestra Aquograve dit vos inviti a far le tegravest vos tanben un conte fonciona tant en occitan coma en franceacutes Un bilinguumlisme que dona pas limpression que foguegravet arrancat al tegravexte contra son grat sembla pro rare en edicion per egravesser notat Enfin e benlegraveu subretot son racontes intelligents dins la mesura qursquoan quicogravem a diacuteser a nos diacuteser sus nosaus quicogravem a nos ensenhar per pauc que nos mostregravesson pro dubegraverts per les daissar nos ensenhar ccedilograve quan apregraves de la sapieacutencia populara es a dire de lexperieacutencia Vos conselhar le libre savegravetz drogravelles felens nebots e nebodas la causa es aisida Demogravera sens dobte necessari dins una epograveca ont leducacion civica e ciutadana (es a dire al viure amassa) cantan sovent tan clar que dunis pensan seriosament a recorrir a la casegraverna Aquograve dit me pogravedi pas desfar de lidegravea que segravem nautres ndashles adultesndash que navegravem lo mai besonh Es que segravem pas nosauts que corregravem apregravep laquo Lo secret deu bonurraquo Se le conte cegraverca a agradar e instruire (placere et docere pels puristas) es tant per ensenhar als pichons coma per explicar (desplegar en latin) als grands laquoLes grandes personnes ne comprennent jamais rien toutes seules et cest fatiguant pour les enfants de toujours et toujours leur donner des explicationsraquo Antoine de Saint-Exupeacutery Aviacutes doncas ni a pro de prene per se pels autres per se divertir per pensar per legir e per ausir dins aquela edicion dun trentenat de Contes dun deman acabat a comenccedilar segur pel plaser Aldric Hagegravege
Recobrar lesseacutencia del conte
Contes dun deman acabat ndash Contes dun futur acheveacuteEacuteric Roulet Nathalie Roulet-Casaucau et Jean-Michel RivetEacuteditions Sud-Ouest 2016180 paginas Edicion bilinguumla e contengut de telecargar1490 euro
Critic
Lo Diari ndash 27
TecnrsquoogravecLos sites participatius en occitan Mantun projegravecte sus internet son collaboratius es a dire que lo monde i pogravedon participar per li far prene drsquoample Lor avantatge es que sovent son multilinguumles e disponibles per las comunautats linguumlisticas que ne fan la demanda Aquiacute una oportunitat per las lengas de Franccedila drsquoegravesser presentas demest totas las autras sens a priori ni empacha Aqueles projegravecte presentan lrsquointeregraves de prepausar de contenguts variats en lenga occitana plan utils per los que se lrsquoaprenon e los que la transmeton
LrsquoEnciclopegravedia de la vida (en angleacutes Encyclopedia of Life EOL) es un projegravecte de bioenciclopegravedia collaborativa en linha LrsquoEnciclopegravedia contendragrave a tegraverme un article dedicat a cada espegravecia vegetala a animala coneguda illustrat de videgraveos de sons drsquoimatges de grafismes e de tegravextes provesits per drsquoexpegraverts Lrsquointerfagravecia es disponibla dins mantuna lenga e entre autras en occitanEn queacute podegravetz ajudar dins la ficha de cada espegravecia podegravetz apondre lo(s) nom(s) en occitan
Openstreetmap es un projegravecte internacional fondat en 2004 amb lrsquoobjectiu de crear una mapa liura del mond disponibla dins un maximum de lengas diferentasEn queacute podegravetz ajudar dins la mapa podegravetz apondre lo nom occitan de cada toponim
Jocondlab Lo site internet JocondeLab es la fruta drsquouna experimentacion conduita pel ministegraveri de la Cultura e de la Comunicacion A per tograveca de facilitar laccegraves a las ressorsas culturalas francesas amb de publics novegravels en desvolopant lofegraverta multilenga del ministegraveri de la Cultura e de la Comunicacion sens que siaacute necessari de revirar las donadas vist quaquestas trograveban lo sieu equivalent merceacute a Wikipegravedia Dona accegraves en 14 lengas dont lrsquooccitan a mai de 300 000 notiacutecias illustradas extraitas de Joconde catalograveg de las colleccions dels musegraveus de FranccedilaEn queacute podegravetz ajudar podegravetz descriure las ogravebras artisticas en occitan e completar o crear las fichas Wikipegravedia drsquoaquelas ogravebras
La Wikipegravedia occitana es una enciclopegravedia gratuita e liura de dreit que prepausa mai de 85 000 articles redigits en lenga occitanaEn queacute podegravetz ajudar podegravetz escriure drsquoarticles novegravels sus de tegravemas que mestrejatz o repassar e prepausar de correccions se vesegravetz causas que srsquoameritan drsquoi retrabalhar Tanben podegravetz completar los articles que vos semblan pas pro denses
Lo Wikiccionari es un projegravecte gratuit de diccionari multilinguumlisme escrit amb la collaboracion de totes dins mai de 700 lengasEn queacute podegravetz ajudar podegravetz prepausar de mots novegravels que i son pas encara o las variantas dins vogravestre parlar se i es pas
Rapegravel Per poder profechar dels sites internet dins lor version en ogravec reglatz lrsquooccitan coma lenga favorita dins los paramegravetres de vogravestre navigador Atal suls sites multilinguumles la version occitana vos apareisseragrave prioritagraveriament siquenon podegravetz passar al costat de tot ccedilograve quexistiacutes sens o saber
Cedric Valmary
28 ndash Lo Diari
TV
Podegravetz creire que la cogravela de Tegrave Veacute Ogravec fai pas coma leis aubres srsquoendormiacutes pas a lrsquoautomne De segur que contunha sei rodatges e montatges per realizar son emission setmaniera Cada cogravep que pogravet cubriacutes leis eveniments revelators de la cultura occitana Arts plasticas musicas fegravestas occitanas espograverts regionaus amai la mograveto apareisson Mas auregravetz benlegraveu remarcat una rubrica que torna ara a la fin de cada emission Lenga drsquoOgravecLengo drsquoo Entre tempsEntre temps cronica novelaEn partenariat amb lo CIRDOC Tegrave Veacute Ogravec consacra
quauquei minutas a una pichograveta cronica a la fin de cada emission Lo principi es de demandar a una dei personas presenta dins lrsquoemission de dire qual es lo mot occitan qursquoaima miegravelhs lo qursquoaima lo mens e de vos faire partejar son cogravep de cograver dau moment Aquiacute la sensibilitat lrsquoideologia lo biais de viure de cadun apareis Lrsquoemission e sa cronica se pogravedon retrobar sus lo site de Tegrave Veacute Ogravec sus la pagina drsquoacuegravelh a httpteveoce-monsitecompagesacuelhpresentationhtml
Tegrave Veacute Ogravec se bolega
Estagis de formacion
En mai deis emissions e dei captacions regularas Tegrave Veacute Ogravec realiza de formacions tant per drsquoestagiaris solets coma per de grops En octogravebre lrsquoestagi laquo Lenga e imatges raquo dau CFPO de Besiegravers se debanegravet dins Tarn au Centre de vacanccedilas La Vitarelle Una campanha que comenccedilava de prene lo daurat de la davalada de bogravescs prigonds de camins misterioacutes de begravestias bregraveu un luogravec de sogravemi per filmar e per parlar e aprene la lengaUn luogravec de tria una cogravela aculhenta dins lo Centre drsquoestagiaris motivats que parlavan occitan e egraveran curioacutes de tot aquograve permetegravet un trabalh ben ritmat e agradiuLei dos formators de Tegrave Veacute Ogravec aviaacuten per pregravetzfach de sensibilizar leis estagiaris a la presa de vistas e au montatge per realizar un documentari De segur que la formacion fuguegravet drsquoen primiegraver teorica (una miegraveg jornada) per parlar dau cadratge dei presas de vistas dei plans diferents de la causida de lrsquoangle per lo film doncas de ccedilograve que faliaacute filmar Lo biais drsquoentrevistar fuguegravet tanben evocatCada grop partiguegravet amb son materiau au rescontre dei luogravecs e dei gents drsquoentrevistar e nos retrobegraverem sus lo terren per metre dins lei
camescogravepis tot ccedilograve que faliaacute coma rushesComenccedilegravet puegravei lo trabalh pesuc de montatge que de segur srsquoacabariaacute pas dins lei quatre miegravegs jornadas drsquoestagi mas puegravei Lo trabalh en comun permetegravet de crear un scenari collectiu puegravei drsquoaprene lo biais de crear un titol e de lrsquoafichar drsquoun biais particular Venguegravet enfin la causida dei rushes de pegar copar trabalhar E fau ben saupre qursquouna minuta de film demanda sovent una ora de trabalh au montaire Es un vertadiegraver trabalh de dentelaira passionada Lo film seragrave projetat au Festenau Rescontre de Sant Gervasi(30) lo 4022017Un autre estagi de formacion diferent aculhiragrave un jove estudiant en decembre Se destina a un mestiegraver de lrsquoaudiograve visuau e Tegrave Veacute Ogravec partejaragrave volontiegravers amb el sei coneissenccedilas
Se volegravetz trobar de ressons de tot nogravetre trabalh es aquiacute que vos fau anar httpteveoce-monsitecom
Lisa Grograves Presidenta de Tegrave Veacute Ogravec
Lo Diari ndash 29
Diariscope
Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver
Setmanas occitanas del Vilafracant
Mes de febriegraver mogravestra Marcelle Delpastre e Angeacutela Duval
2 de febriegraver Vilafranca 20h30 Inauguracion del Festenal
19 de febriegraver Complibat 15h Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues
25 de febriegraver Cenac 21h Bal occitan amb Les Bouilleurs de son
Contrebande e Bassacada26 de febriegraver Glegraveisa de Cenac 15h
Concegravert polifonic amb Lo Barrut
Mogravestras filmes confereacutencias concegravertsPrograma complet e contactes de retrobar sus nogravestre
site
Le 28 de geniegraver La Dictada occitana
Es que cal encara presentar la Dictada Occitana Organizada de pertot le 28 de geniegraver es lrsquoescasenccedila de se retrobar per un drsquoun desfiacutes ludic a lrsquoentorn de la lenga Esitatz pas a contactar las associacions occitanas per saber ont e cossiacute participar
Del 2 de febriegraver al 28 de mai
Daniel Spoerri les dadas des deux Daniel
Daniel Spoerri membre fondator del Nouveau Reacutealisme investit las cavas dels Abattoirs Expausa un cabinet de curiositats entre sas ogravebras sa colleccion e la de lrsquoistorian
e artista Daniel Cordier
wwwlesabattoirsorgexpositionsautour-du-nouveau-realisme
30 ndash Lo Diari
7 de geniegraver Agach sus J Bodon 17h30 Albi Per J Vialaret President de lrsquoOstal J Bodon wwwcentre-occitan-rochegudeorg 13 de geniegraver Teatre Les Galejaires 20h30 Molins laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes Cercle Occitan deth Coserans ndash claudinerivere-souillaorangefr
Rencontre MusiciansDanccedilaires 21h La Caunha (31 - Ostau de lrsquoArtesanat) Serada de danccedilas tradicionaus (scegravena obegraverta) Cercle Occitan de Carbona amp deu Volvegravestre michelpeze0456orangefr 14 de geniegraver Confereacutencia a Albi Partenariat CCOA UPT a Champollion laquo Lrsquoautodafeacute de 1834 agrave lrsquoHocirctel Rochegude raquo wwwcentre-occitan-rochegudeorg Nuegravech de la lectura 18h a Besiegravers (CIRDOC) Granda velhada ldquoViatge immobilrdquo jol signe del partatge de las lengas de las literaturas e de la descobegraverta de lrsquoautre fabricaoccitanicaeu Musica 10h a Rampoacutes (46) Musica canta danccedila e serada occitana 10h a 17h Rescontres musicians e danccedilaires 14h a 17h Rescontre de danccedilaires 18h AG 21h bal occitan wwwamtpquercycom Del 18 al 21 de geniegraver Ivernalas de Cabardeacutes a Puegravegnautiegraver Espectacles contes sopar espectacle-teatre Info e inscripcions ndash ieo11ieo-ocorg 19 de geniegraver Cafegrave occitan
18h30 Salon de tegrave laquoEn forme de Graalraquo ( jos resegraverva) Amb lo Centre Occitan del Paiacutes Castreacutes COPC ndash azalaiswanadoofr 20 de geniegraver Projeccion-Confereacutencia 18h30 Pagravemias (Espaci occitan) laquoCamins de Compostegravelaraquo per Guy Reilles seguit drsquoun manja-dreit IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 21 de geniegraver Bal Vesprada e serada a Lacapegravela-Caogravers Talhiegravers de musica a lrsquoentorn dels coire puegravei bal wwwassociationlagranjacom Florant Mercadiegraver 20h30 Puegravegnautiegraver (11) laquoLes Contes du Placardraquo Teatre Les Galejaires 20h30 a Balmar laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 22 de geniegraver Vesprada occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la gara) Danccedilas teatre tirada pel Telethon Cercle Occitan drsquoEspaliu 24 de geniegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 1 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius Departamentals 26 de geniegraver La Mal Coiffeacutee 18h30 a Tolosa (Place Andreacute Abbal) Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver Setmanas occitanas del Vilafrancat Mogravestras filmes confereacutencias concegraverts Programa complet sus nogravestre site
GENIegraveR FEBRIegraveRAgenda
Lo Diari ndash 31
28 de geniegraver 20ena dictada occitana de pertot en Occitagravenia e en defogravera
Cocanha Vilafranca de Roergue IEO del Vilafrancat 0665399311
1egraver de febriegraver A la descobegraverta drsquouna ogravebra 18h a Rodeacutes (Ostal de las Associacions) La Banda Jaume Landiegraver IEO ndash A Tots 2015 Din-trada dubegraverta e gratuita IEO 12 ndash 05 65 68 18 75 4 de febriegraver Concegravert-Bal 21h Caogravers (Sala de las fegravestas Begoacutes) Amb le grop Canccedilons drsquoOgravec Participacion liura Cercle Occitan de Caogravers Begoacutes lajardieorangefr Festenau Rescontre de videgraveo amator de 13h30 a 19h St Gervasi (30) Films occitans e en occitan per lrsquoassociacion Rayons drsquooc e TegraveVeacuteOgravec (long mestratge lo di-menge a 14h) Gratuit teveoce-monsitecom
Goulamasrsquok 19h a Puegravegserguiegraver (34) Fegravesta de la sortida de lrsquoalbum (maison du peuple) 9 de febriegraver Cafegrave Ciutadan 18h30 La Garriga (81 - Ostal dels Joves ) laquo De queacute lrsquooccitan pogravet menar a la nogravestra societat raquo COPC ndash azalaiswanadoofr 11 de febriegraver Bal de la Caneta 20h30 a Vic sus Cegravera (15) Amb Herveacute Brotto amp Guillaume Lopez e Radio Tutti feat Barilla Sisters contactieo-cantalcom Serada contes CafrsquoCausse Assiegraver Serada contes amb Segravergi Irondegravela reissajimdocomcafeacute-associatif-caf-causse 14 de febriegraver Estrena de la mogravestra ldquoOccitan Occitaniardquo 18h a Carcassona (Archius departamentals)
Amb una prestacion musicala de Mans de Breish Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals 18 de febriegraver Bal catalan-occitan Caramauccedil cocsegalagmailcom19 de febriegraver Teatre 15h a Complibat Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues IEO del Vilafrancat 0665399311 Vesprada Occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la Gara) Cants dichas danccedilas del paiacutes e teatre Cercle IEO de Roegravergue-Naut Eric Fraj (solo) A Mossolens fasetz-la-lenga-cabardesover-blogcom 23 de febriegraver Presentacion de libre 19h Nimes (Caire drsquoogravec) La benda dessenhada laquoLes ignorantsraquo drsquoEtienne Davodeau Gratuit 24 de febriegraver Bal Occitan 20h30 a Montcuc (46) Iniciacion drogravelles seguit drsquoun bal dab los Pastourels Confereacutencia 14h30 Castras (Ostal de las associacions) Ramon Ginolhac laquoLes reacutevoltes populaires en Occitanieraquo (fr) Dintrada liura e gratuita COPC ndash azalaiswanadoofr
Bal Occitan 21h a Cenac Amb Les Bouilleurs de son Contrebande e Bassacada IEO del Vilafrancat 0665399311 28 de febriegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 2 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals
HAUTEEacuteMOTION
HAUTE-GARONNELUCHON-SUPERBAGNEgraveRES PEYRAGUDES LE MOURTIS BOURG DrsquoOUEIL
RCS
Toul
ouse
B 3
87 9
87 8
11 -
Creacute
dits
pho
tos
Get
tyIm
ages
tourismeHGhautegaronnetourismecom
C
M
J
CM
MJ
CJ
CMJ
N
CD31 tourisme hiver pyr mag 210x270pdf 1 09112016 1622
Lo Diari ndash 25
non sus individuacute sens tombar dins lrsquoembrigadament Tzara consacra son temps a la reconciliacion entre surrealisma e marxisma Aderiacutes al Partit Comunista Franceacutes en 1936 al quitar le Movement Surrealista
Pendent la Segonda Guegraverra Mondiala junta la Resistencia Es drsquoaquel periogravede que data son interegraves per la lenga drsquoogravec A tolosa a la fin de la Guegraverra presidiacutes le Centre dels intellectuals dirigiacutes lrsquolaquo Eacutemission litteacuteraire de la Reacutesistance raquo a Radio-Toulouse e contribuiacutes a la fondacion de lrsquoInstitut drsquoEstudis Occitan Tzara elabogravera un projegravecte vertadiegraver de centre cultural Prepausa la mesa en placcedila drsquouna bibliotegraveca occitana drsquoEstat amb una publicacion regulara dels classics de la lenga drsquoogravec ccedilograve qursquoes encara uegravei una de las missions centralas de la Federacion dels IEO De 1946 a 1963 srsquoengatja dins divegraversas revistas literagraverias e publica vagraverias de sons poegravemas acumulats pendent
pendent la Guegraverra tanben estudis e criticas (Desnos Eacuteluard Picasso Rimbaud) Sons engatjaments politics le raprogravecha dels umanistas muda progressivament cap a la poeumlsia lirica Sons poeumlmas revelan lrsquoangoissa de son arma pregravesa entre la revogravelta e esbalausiment en fagravecia de la tragegravedia quotidiana de la condicion umana Sas ogravebras de la maturitat son LrsquoHomme approximatif (1931) Parler seul (1950) e La Face inteacuterieure (1953) Dins sas ogravebras le lengatge anarquic dels mots mesclats del dadaiumlsme seragraven remplaccedilats per una lenga dificila mas umanisada
Daissa le Partit comunista en 1956 per protestar contra la repression sovietica de la revolucion ongresa En 1960 signa le Manifest des 1215 sul dreit de lrsquoinsomission pendent la guegraverra drsquoArgeria e pren le partit contra le colonialisme en Africa Tristan Tzara moriguegravet a Pariacutes le 25 de decembre de 1963
Se Tzara merita plan sa placcedila dins le memograveri notablament literagraveria es ccedilograve primiegraver merceacute a son trebalh de deconstruccion e de destruccion dels lengatges ategravestan sas ogravebras Enlagrave lor longevitat dubriguegraveron camins magravegers a lrsquoart contemporanegraveu e son etapas crucialas dins lrsquoIstograveria de lrsquoArt
PDG
Bibliografia
La Premiegravere Aventure ceacuteleste de Mr Antipyrine premiegravere eacutedition 1916 avec des bois graveacutes et colorieacutes par Marcel Janco reacuteeacuted 2005 Eacuteditions Dilecta
Vingt-cinq poegravemes 1918 reacuteeacuted 2006 Eacuteditions Dilecta
Sept manifestes Dada premiegravere eacutedition 1924 avec des dessins de Francis Picabia reacuteeacuted 2005 Eacuteditions Dilecta
LrsquoHomme approximatif 1931
Parler seul 1955
1- Dubegravert en 1916 a Zurich per le coble drsquoartistas Hugo Ball e Emmy Hennings acuegravelh de
joves artistas e escriveires amb la tograveca de crear un centre de divertiment artistica
2- Poegraveta escrivan e psiquiatre alemand
3- Pintre dessenhaire e escrivan franceacutes
4- Escrivan jornalista e nacionalista franceacutes
5- Movement intellectual franceacutes que dins un esperit libertagraveria e esquerrista defend
lrsquoindependeacutencia argerianaLa revista DADA
Parler Seul illustrat per Mirograve
26 ndash Lo Diari
Coma literari e ancian estudiant en Letras Modegravernas ai totjorn una certana malfisanccedila envegravers le tractament que la nogravestra epograveca resegraverva als tegravextes laquo petits raquo sovent butats als marges duna literatura que les jutja trogravep populars pas pro sabents o interessants Ogravem pensaragrave per exemple a las fablas de La Fontaine recitadas penosament e negraveciament per generacions de drollets que sespegraveran pas quanegravesson mai enlagrave que les dos o tres vegraverses de morala quand estudiants en Letras pogravedon consacrar oras a una sola Aquograversquos vertat per las Fables coma pels contes Ccedilaquelagrave laprogravecha condescendenta superficiala o de cograveps folclorista (al sens marrit del tegraverme) pausa problegravema drsquoautant que le succegraves en librariaacute se desmentiacutes pas al contrari Egravera doncas urgent de sinteressar seriosament e amb benvolenccedila a aquela question del conte ccedilograve que Contes dun deman acabat nos dona lescasenccedila perfiegraveita de far Una instruccion mai o mens inexistenta leacutesers limitats comunautats e familhas gropadas sarradas aqueste contegravext es indissociable de lrsquoatge daur del conte Dins le cercle de la velhada de la fegravesta de vilatge o simplament del fuogravec retrobam la primiegravera pegraveira del conte le contaire Ccedilograve que vesegravem uegravei coma tegravextes egraveran a la debuta istograverias oralas presas en carga per un contaire per lauditograveri dins una tradicion plurimillenagraveria Pensatz que LIlliade et LOdysseacutee comencegraveron atal Indispensable a lor conservacion la mesa a lescrit dels contes a coma inconvenient de les immobilizar e mai de les estofar Assegurada per dos contaires (Eacuteric Roulet e Nathalie Roulet-Casaucau) lescritura ven completar la natura primiegravera del conte sens la contrariar brica E mai vist que nos balhan accegraves a versions audio e mesas en musica (disponiblas en linha) Pas cap de posca sus aqueles contes laquo Eacutecrire en gascon agrave loreacutee du XIIe siegravecle est une gageure Cet ouvrage accompagne-t-il les derniers eacuteclats dune langue et dune culture milleacutenaire qui fut celle de lAquitaine jusquagrave nos jours ou se fait-il leacutecho dun nouvel avenir Ce sera au futur den deacutecider un futur qui pourrait bien alors ne pas sachever raquo anoacutencia la quatrena de cobertura Una posicion lucida
que sembla empachar tot encombrament per la question de la lenga La votz occitana le tegravexte bilinguumle la dubertura sus lautre sens se desdire I a aquiacute un pont entre iegraver e uegravei pont apelat per aquestes racontes nascuts dins aquela lenga nogravestra Aquograve dit vos inviti a far le tegravest vos tanben un conte fonciona tant en occitan coma en franceacutes Un bilinguumlisme que dona pas limpression que foguegravet arrancat al tegravexte contra son grat sembla pro rare en edicion per egravesser notat Enfin e benlegraveu subretot son racontes intelligents dins la mesura qursquoan quicogravem a diacuteser a nos diacuteser sus nosaus quicogravem a nos ensenhar per pauc que nos mostregravesson pro dubegraverts per les daissar nos ensenhar ccedilograve quan apregraves de la sapieacutencia populara es a dire de lexperieacutencia Vos conselhar le libre savegravetz drogravelles felens nebots e nebodas la causa es aisida Demogravera sens dobte necessari dins una epograveca ont leducacion civica e ciutadana (es a dire al viure amassa) cantan sovent tan clar que dunis pensan seriosament a recorrir a la casegraverna Aquograve dit me pogravedi pas desfar de lidegravea que segravem nautres ndashles adultesndash que navegravem lo mai besonh Es que segravem pas nosauts que corregravem apregravep laquo Lo secret deu bonurraquo Se le conte cegraverca a agradar e instruire (placere et docere pels puristas) es tant per ensenhar als pichons coma per explicar (desplegar en latin) als grands laquoLes grandes personnes ne comprennent jamais rien toutes seules et cest fatiguant pour les enfants de toujours et toujours leur donner des explicationsraquo Antoine de Saint-Exupeacutery Aviacutes doncas ni a pro de prene per se pels autres per se divertir per pensar per legir e per ausir dins aquela edicion dun trentenat de Contes dun deman acabat a comenccedilar segur pel plaser Aldric Hagegravege
Recobrar lesseacutencia del conte
Contes dun deman acabat ndash Contes dun futur acheveacuteEacuteric Roulet Nathalie Roulet-Casaucau et Jean-Michel RivetEacuteditions Sud-Ouest 2016180 paginas Edicion bilinguumla e contengut de telecargar1490 euro
Critic
Lo Diari ndash 27
TecnrsquoogravecLos sites participatius en occitan Mantun projegravecte sus internet son collaboratius es a dire que lo monde i pogravedon participar per li far prene drsquoample Lor avantatge es que sovent son multilinguumles e disponibles per las comunautats linguumlisticas que ne fan la demanda Aquiacute una oportunitat per las lengas de Franccedila drsquoegravesser presentas demest totas las autras sens a priori ni empacha Aqueles projegravecte presentan lrsquointeregraves de prepausar de contenguts variats en lenga occitana plan utils per los que se lrsquoaprenon e los que la transmeton
LrsquoEnciclopegravedia de la vida (en angleacutes Encyclopedia of Life EOL) es un projegravecte de bioenciclopegravedia collaborativa en linha LrsquoEnciclopegravedia contendragrave a tegraverme un article dedicat a cada espegravecia vegetala a animala coneguda illustrat de videgraveos de sons drsquoimatges de grafismes e de tegravextes provesits per drsquoexpegraverts Lrsquointerfagravecia es disponibla dins mantuna lenga e entre autras en occitanEn queacute podegravetz ajudar dins la ficha de cada espegravecia podegravetz apondre lo(s) nom(s) en occitan
Openstreetmap es un projegravecte internacional fondat en 2004 amb lrsquoobjectiu de crear una mapa liura del mond disponibla dins un maximum de lengas diferentasEn queacute podegravetz ajudar dins la mapa podegravetz apondre lo nom occitan de cada toponim
Jocondlab Lo site internet JocondeLab es la fruta drsquouna experimentacion conduita pel ministegraveri de la Cultura e de la Comunicacion A per tograveca de facilitar laccegraves a las ressorsas culturalas francesas amb de publics novegravels en desvolopant lofegraverta multilenga del ministegraveri de la Cultura e de la Comunicacion sens que siaacute necessari de revirar las donadas vist quaquestas trograveban lo sieu equivalent merceacute a Wikipegravedia Dona accegraves en 14 lengas dont lrsquooccitan a mai de 300 000 notiacutecias illustradas extraitas de Joconde catalograveg de las colleccions dels musegraveus de FranccedilaEn queacute podegravetz ajudar podegravetz descriure las ogravebras artisticas en occitan e completar o crear las fichas Wikipegravedia drsquoaquelas ogravebras
La Wikipegravedia occitana es una enciclopegravedia gratuita e liura de dreit que prepausa mai de 85 000 articles redigits en lenga occitanaEn queacute podegravetz ajudar podegravetz escriure drsquoarticles novegravels sus de tegravemas que mestrejatz o repassar e prepausar de correccions se vesegravetz causas que srsquoameritan drsquoi retrabalhar Tanben podegravetz completar los articles que vos semblan pas pro denses
Lo Wikiccionari es un projegravecte gratuit de diccionari multilinguumlisme escrit amb la collaboracion de totes dins mai de 700 lengasEn queacute podegravetz ajudar podegravetz prepausar de mots novegravels que i son pas encara o las variantas dins vogravestre parlar se i es pas
Rapegravel Per poder profechar dels sites internet dins lor version en ogravec reglatz lrsquooccitan coma lenga favorita dins los paramegravetres de vogravestre navigador Atal suls sites multilinguumles la version occitana vos apareisseragrave prioritagraveriament siquenon podegravetz passar al costat de tot ccedilograve quexistiacutes sens o saber
Cedric Valmary
28 ndash Lo Diari
TV
Podegravetz creire que la cogravela de Tegrave Veacute Ogravec fai pas coma leis aubres srsquoendormiacutes pas a lrsquoautomne De segur que contunha sei rodatges e montatges per realizar son emission setmaniera Cada cogravep que pogravet cubriacutes leis eveniments revelators de la cultura occitana Arts plasticas musicas fegravestas occitanas espograverts regionaus amai la mograveto apareisson Mas auregravetz benlegraveu remarcat una rubrica que torna ara a la fin de cada emission Lenga drsquoOgravecLengo drsquoo Entre tempsEntre temps cronica novelaEn partenariat amb lo CIRDOC Tegrave Veacute Ogravec consacra
quauquei minutas a una pichograveta cronica a la fin de cada emission Lo principi es de demandar a una dei personas presenta dins lrsquoemission de dire qual es lo mot occitan qursquoaima miegravelhs lo qursquoaima lo mens e de vos faire partejar son cogravep de cograver dau moment Aquiacute la sensibilitat lrsquoideologia lo biais de viure de cadun apareis Lrsquoemission e sa cronica se pogravedon retrobar sus lo site de Tegrave Veacute Ogravec sus la pagina drsquoacuegravelh a httpteveoce-monsitecompagesacuelhpresentationhtml
Tegrave Veacute Ogravec se bolega
Estagis de formacion
En mai deis emissions e dei captacions regularas Tegrave Veacute Ogravec realiza de formacions tant per drsquoestagiaris solets coma per de grops En octogravebre lrsquoestagi laquo Lenga e imatges raquo dau CFPO de Besiegravers se debanegravet dins Tarn au Centre de vacanccedilas La Vitarelle Una campanha que comenccedilava de prene lo daurat de la davalada de bogravescs prigonds de camins misterioacutes de begravestias bregraveu un luogravec de sogravemi per filmar e per parlar e aprene la lengaUn luogravec de tria una cogravela aculhenta dins lo Centre drsquoestagiaris motivats que parlavan occitan e egraveran curioacutes de tot aquograve permetegravet un trabalh ben ritmat e agradiuLei dos formators de Tegrave Veacute Ogravec aviaacuten per pregravetzfach de sensibilizar leis estagiaris a la presa de vistas e au montatge per realizar un documentari De segur que la formacion fuguegravet drsquoen primiegraver teorica (una miegraveg jornada) per parlar dau cadratge dei presas de vistas dei plans diferents de la causida de lrsquoangle per lo film doncas de ccedilograve que faliaacute filmar Lo biais drsquoentrevistar fuguegravet tanben evocatCada grop partiguegravet amb son materiau au rescontre dei luogravecs e dei gents drsquoentrevistar e nos retrobegraverem sus lo terren per metre dins lei
camescogravepis tot ccedilograve que faliaacute coma rushesComenccedilegravet puegravei lo trabalh pesuc de montatge que de segur srsquoacabariaacute pas dins lei quatre miegravegs jornadas drsquoestagi mas puegravei Lo trabalh en comun permetegravet de crear un scenari collectiu puegravei drsquoaprene lo biais de crear un titol e de lrsquoafichar drsquoun biais particular Venguegravet enfin la causida dei rushes de pegar copar trabalhar E fau ben saupre qursquouna minuta de film demanda sovent una ora de trabalh au montaire Es un vertadiegraver trabalh de dentelaira passionada Lo film seragrave projetat au Festenau Rescontre de Sant Gervasi(30) lo 4022017Un autre estagi de formacion diferent aculhiragrave un jove estudiant en decembre Se destina a un mestiegraver de lrsquoaudiograve visuau e Tegrave Veacute Ogravec partejaragrave volontiegravers amb el sei coneissenccedilas
Se volegravetz trobar de ressons de tot nogravetre trabalh es aquiacute que vos fau anar httpteveoce-monsitecom
Lisa Grograves Presidenta de Tegrave Veacute Ogravec
Lo Diari ndash 29
Diariscope
Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver
Setmanas occitanas del Vilafracant
Mes de febriegraver mogravestra Marcelle Delpastre e Angeacutela Duval
2 de febriegraver Vilafranca 20h30 Inauguracion del Festenal
19 de febriegraver Complibat 15h Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues
25 de febriegraver Cenac 21h Bal occitan amb Les Bouilleurs de son
Contrebande e Bassacada26 de febriegraver Glegraveisa de Cenac 15h
Concegravert polifonic amb Lo Barrut
Mogravestras filmes confereacutencias concegravertsPrograma complet e contactes de retrobar sus nogravestre
site
Le 28 de geniegraver La Dictada occitana
Es que cal encara presentar la Dictada Occitana Organizada de pertot le 28 de geniegraver es lrsquoescasenccedila de se retrobar per un drsquoun desfiacutes ludic a lrsquoentorn de la lenga Esitatz pas a contactar las associacions occitanas per saber ont e cossiacute participar
Del 2 de febriegraver al 28 de mai
Daniel Spoerri les dadas des deux Daniel
Daniel Spoerri membre fondator del Nouveau Reacutealisme investit las cavas dels Abattoirs Expausa un cabinet de curiositats entre sas ogravebras sa colleccion e la de lrsquoistorian
e artista Daniel Cordier
wwwlesabattoirsorgexpositionsautour-du-nouveau-realisme
30 ndash Lo Diari
7 de geniegraver Agach sus J Bodon 17h30 Albi Per J Vialaret President de lrsquoOstal J Bodon wwwcentre-occitan-rochegudeorg 13 de geniegraver Teatre Les Galejaires 20h30 Molins laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes Cercle Occitan deth Coserans ndash claudinerivere-souillaorangefr
Rencontre MusiciansDanccedilaires 21h La Caunha (31 - Ostau de lrsquoArtesanat) Serada de danccedilas tradicionaus (scegravena obegraverta) Cercle Occitan de Carbona amp deu Volvegravestre michelpeze0456orangefr 14 de geniegraver Confereacutencia a Albi Partenariat CCOA UPT a Champollion laquo Lrsquoautodafeacute de 1834 agrave lrsquoHocirctel Rochegude raquo wwwcentre-occitan-rochegudeorg Nuegravech de la lectura 18h a Besiegravers (CIRDOC) Granda velhada ldquoViatge immobilrdquo jol signe del partatge de las lengas de las literaturas e de la descobegraverta de lrsquoautre fabricaoccitanicaeu Musica 10h a Rampoacutes (46) Musica canta danccedila e serada occitana 10h a 17h Rescontres musicians e danccedilaires 14h a 17h Rescontre de danccedilaires 18h AG 21h bal occitan wwwamtpquercycom Del 18 al 21 de geniegraver Ivernalas de Cabardeacutes a Puegravegnautiegraver Espectacles contes sopar espectacle-teatre Info e inscripcions ndash ieo11ieo-ocorg 19 de geniegraver Cafegrave occitan
18h30 Salon de tegrave laquoEn forme de Graalraquo ( jos resegraverva) Amb lo Centre Occitan del Paiacutes Castreacutes COPC ndash azalaiswanadoofr 20 de geniegraver Projeccion-Confereacutencia 18h30 Pagravemias (Espaci occitan) laquoCamins de Compostegravelaraquo per Guy Reilles seguit drsquoun manja-dreit IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 21 de geniegraver Bal Vesprada e serada a Lacapegravela-Caogravers Talhiegravers de musica a lrsquoentorn dels coire puegravei bal wwwassociationlagranjacom Florant Mercadiegraver 20h30 Puegravegnautiegraver (11) laquoLes Contes du Placardraquo Teatre Les Galejaires 20h30 a Balmar laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 22 de geniegraver Vesprada occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la gara) Danccedilas teatre tirada pel Telethon Cercle Occitan drsquoEspaliu 24 de geniegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 1 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius Departamentals 26 de geniegraver La Mal Coiffeacutee 18h30 a Tolosa (Place Andreacute Abbal) Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver Setmanas occitanas del Vilafrancat Mogravestras filmes confereacutencias concegraverts Programa complet sus nogravestre site
GENIegraveR FEBRIegraveRAgenda
Lo Diari ndash 31
28 de geniegraver 20ena dictada occitana de pertot en Occitagravenia e en defogravera
Cocanha Vilafranca de Roergue IEO del Vilafrancat 0665399311
1egraver de febriegraver A la descobegraverta drsquouna ogravebra 18h a Rodeacutes (Ostal de las Associacions) La Banda Jaume Landiegraver IEO ndash A Tots 2015 Din-trada dubegraverta e gratuita IEO 12 ndash 05 65 68 18 75 4 de febriegraver Concegravert-Bal 21h Caogravers (Sala de las fegravestas Begoacutes) Amb le grop Canccedilons drsquoOgravec Participacion liura Cercle Occitan de Caogravers Begoacutes lajardieorangefr Festenau Rescontre de videgraveo amator de 13h30 a 19h St Gervasi (30) Films occitans e en occitan per lrsquoassociacion Rayons drsquooc e TegraveVeacuteOgravec (long mestratge lo di-menge a 14h) Gratuit teveoce-monsitecom
Goulamasrsquok 19h a Puegravegserguiegraver (34) Fegravesta de la sortida de lrsquoalbum (maison du peuple) 9 de febriegraver Cafegrave Ciutadan 18h30 La Garriga (81 - Ostal dels Joves ) laquo De queacute lrsquooccitan pogravet menar a la nogravestra societat raquo COPC ndash azalaiswanadoofr 11 de febriegraver Bal de la Caneta 20h30 a Vic sus Cegravera (15) Amb Herveacute Brotto amp Guillaume Lopez e Radio Tutti feat Barilla Sisters contactieo-cantalcom Serada contes CafrsquoCausse Assiegraver Serada contes amb Segravergi Irondegravela reissajimdocomcafeacute-associatif-caf-causse 14 de febriegraver Estrena de la mogravestra ldquoOccitan Occitaniardquo 18h a Carcassona (Archius departamentals)
Amb una prestacion musicala de Mans de Breish Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals 18 de febriegraver Bal catalan-occitan Caramauccedil cocsegalagmailcom19 de febriegraver Teatre 15h a Complibat Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues IEO del Vilafrancat 0665399311 Vesprada Occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la Gara) Cants dichas danccedilas del paiacutes e teatre Cercle IEO de Roegravergue-Naut Eric Fraj (solo) A Mossolens fasetz-la-lenga-cabardesover-blogcom 23 de febriegraver Presentacion de libre 19h Nimes (Caire drsquoogravec) La benda dessenhada laquoLes ignorantsraquo drsquoEtienne Davodeau Gratuit 24 de febriegraver Bal Occitan 20h30 a Montcuc (46) Iniciacion drogravelles seguit drsquoun bal dab los Pastourels Confereacutencia 14h30 Castras (Ostal de las associacions) Ramon Ginolhac laquoLes reacutevoltes populaires en Occitanieraquo (fr) Dintrada liura e gratuita COPC ndash azalaiswanadoofr
Bal Occitan 21h a Cenac Amb Les Bouilleurs de son Contrebande e Bassacada IEO del Vilafrancat 0665399311 28 de febriegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 2 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals
HAUTEEacuteMOTION
HAUTE-GARONNELUCHON-SUPERBAGNEgraveRES PEYRAGUDES LE MOURTIS BOURG DrsquoOUEIL
RCS
Toul
ouse
B 3
87 9
87 8
11 -
Creacute
dits
pho
tos
Get
tyIm
ages
tourismeHGhautegaronnetourismecom
C
M
J
CM
MJ
CJ
CMJ
N
CD31 tourisme hiver pyr mag 210x270pdf 1 09112016 1622
26 ndash Lo Diari
Coma literari e ancian estudiant en Letras Modegravernas ai totjorn una certana malfisanccedila envegravers le tractament que la nogravestra epograveca resegraverva als tegravextes laquo petits raquo sovent butats als marges duna literatura que les jutja trogravep populars pas pro sabents o interessants Ogravem pensaragrave per exemple a las fablas de La Fontaine recitadas penosament e negraveciament per generacions de drollets que sespegraveran pas quanegravesson mai enlagrave que les dos o tres vegraverses de morala quand estudiants en Letras pogravedon consacrar oras a una sola Aquograversquos vertat per las Fables coma pels contes Ccedilaquelagrave laprogravecha condescendenta superficiala o de cograveps folclorista (al sens marrit del tegraverme) pausa problegravema drsquoautant que le succegraves en librariaacute se desmentiacutes pas al contrari Egravera doncas urgent de sinteressar seriosament e amb benvolenccedila a aquela question del conte ccedilograve que Contes dun deman acabat nos dona lescasenccedila perfiegraveita de far Una instruccion mai o mens inexistenta leacutesers limitats comunautats e familhas gropadas sarradas aqueste contegravext es indissociable de lrsquoatge daur del conte Dins le cercle de la velhada de la fegravesta de vilatge o simplament del fuogravec retrobam la primiegravera pegraveira del conte le contaire Ccedilograve que vesegravem uegravei coma tegravextes egraveran a la debuta istograverias oralas presas en carga per un contaire per lauditograveri dins una tradicion plurimillenagraveria Pensatz que LIlliade et LOdysseacutee comencegraveron atal Indispensable a lor conservacion la mesa a lescrit dels contes a coma inconvenient de les immobilizar e mai de les estofar Assegurada per dos contaires (Eacuteric Roulet e Nathalie Roulet-Casaucau) lescritura ven completar la natura primiegravera del conte sens la contrariar brica E mai vist que nos balhan accegraves a versions audio e mesas en musica (disponiblas en linha) Pas cap de posca sus aqueles contes laquo Eacutecrire en gascon agrave loreacutee du XIIe siegravecle est une gageure Cet ouvrage accompagne-t-il les derniers eacuteclats dune langue et dune culture milleacutenaire qui fut celle de lAquitaine jusquagrave nos jours ou se fait-il leacutecho dun nouvel avenir Ce sera au futur den deacutecider un futur qui pourrait bien alors ne pas sachever raquo anoacutencia la quatrena de cobertura Una posicion lucida
que sembla empachar tot encombrament per la question de la lenga La votz occitana le tegravexte bilinguumle la dubertura sus lautre sens se desdire I a aquiacute un pont entre iegraver e uegravei pont apelat per aquestes racontes nascuts dins aquela lenga nogravestra Aquograve dit vos inviti a far le tegravest vos tanben un conte fonciona tant en occitan coma en franceacutes Un bilinguumlisme que dona pas limpression que foguegravet arrancat al tegravexte contra son grat sembla pro rare en edicion per egravesser notat Enfin e benlegraveu subretot son racontes intelligents dins la mesura qursquoan quicogravem a diacuteser a nos diacuteser sus nosaus quicogravem a nos ensenhar per pauc que nos mostregravesson pro dubegraverts per les daissar nos ensenhar ccedilograve quan apregraves de la sapieacutencia populara es a dire de lexperieacutencia Vos conselhar le libre savegravetz drogravelles felens nebots e nebodas la causa es aisida Demogravera sens dobte necessari dins una epograveca ont leducacion civica e ciutadana (es a dire al viure amassa) cantan sovent tan clar que dunis pensan seriosament a recorrir a la casegraverna Aquograve dit me pogravedi pas desfar de lidegravea que segravem nautres ndashles adultesndash que navegravem lo mai besonh Es que segravem pas nosauts que corregravem apregravep laquo Lo secret deu bonurraquo Se le conte cegraverca a agradar e instruire (placere et docere pels puristas) es tant per ensenhar als pichons coma per explicar (desplegar en latin) als grands laquoLes grandes personnes ne comprennent jamais rien toutes seules et cest fatiguant pour les enfants de toujours et toujours leur donner des explicationsraquo Antoine de Saint-Exupeacutery Aviacutes doncas ni a pro de prene per se pels autres per se divertir per pensar per legir e per ausir dins aquela edicion dun trentenat de Contes dun deman acabat a comenccedilar segur pel plaser Aldric Hagegravege
Recobrar lesseacutencia del conte
Contes dun deman acabat ndash Contes dun futur acheveacuteEacuteric Roulet Nathalie Roulet-Casaucau et Jean-Michel RivetEacuteditions Sud-Ouest 2016180 paginas Edicion bilinguumla e contengut de telecargar1490 euro
Critic
Lo Diari ndash 27
TecnrsquoogravecLos sites participatius en occitan Mantun projegravecte sus internet son collaboratius es a dire que lo monde i pogravedon participar per li far prene drsquoample Lor avantatge es que sovent son multilinguumles e disponibles per las comunautats linguumlisticas que ne fan la demanda Aquiacute una oportunitat per las lengas de Franccedila drsquoegravesser presentas demest totas las autras sens a priori ni empacha Aqueles projegravecte presentan lrsquointeregraves de prepausar de contenguts variats en lenga occitana plan utils per los que se lrsquoaprenon e los que la transmeton
LrsquoEnciclopegravedia de la vida (en angleacutes Encyclopedia of Life EOL) es un projegravecte de bioenciclopegravedia collaborativa en linha LrsquoEnciclopegravedia contendragrave a tegraverme un article dedicat a cada espegravecia vegetala a animala coneguda illustrat de videgraveos de sons drsquoimatges de grafismes e de tegravextes provesits per drsquoexpegraverts Lrsquointerfagravecia es disponibla dins mantuna lenga e entre autras en occitanEn queacute podegravetz ajudar dins la ficha de cada espegravecia podegravetz apondre lo(s) nom(s) en occitan
Openstreetmap es un projegravecte internacional fondat en 2004 amb lrsquoobjectiu de crear una mapa liura del mond disponibla dins un maximum de lengas diferentasEn queacute podegravetz ajudar dins la mapa podegravetz apondre lo nom occitan de cada toponim
Jocondlab Lo site internet JocondeLab es la fruta drsquouna experimentacion conduita pel ministegraveri de la Cultura e de la Comunicacion A per tograveca de facilitar laccegraves a las ressorsas culturalas francesas amb de publics novegravels en desvolopant lofegraverta multilenga del ministegraveri de la Cultura e de la Comunicacion sens que siaacute necessari de revirar las donadas vist quaquestas trograveban lo sieu equivalent merceacute a Wikipegravedia Dona accegraves en 14 lengas dont lrsquooccitan a mai de 300 000 notiacutecias illustradas extraitas de Joconde catalograveg de las colleccions dels musegraveus de FranccedilaEn queacute podegravetz ajudar podegravetz descriure las ogravebras artisticas en occitan e completar o crear las fichas Wikipegravedia drsquoaquelas ogravebras
La Wikipegravedia occitana es una enciclopegravedia gratuita e liura de dreit que prepausa mai de 85 000 articles redigits en lenga occitanaEn queacute podegravetz ajudar podegravetz escriure drsquoarticles novegravels sus de tegravemas que mestrejatz o repassar e prepausar de correccions se vesegravetz causas que srsquoameritan drsquoi retrabalhar Tanben podegravetz completar los articles que vos semblan pas pro denses
Lo Wikiccionari es un projegravecte gratuit de diccionari multilinguumlisme escrit amb la collaboracion de totes dins mai de 700 lengasEn queacute podegravetz ajudar podegravetz prepausar de mots novegravels que i son pas encara o las variantas dins vogravestre parlar se i es pas
Rapegravel Per poder profechar dels sites internet dins lor version en ogravec reglatz lrsquooccitan coma lenga favorita dins los paramegravetres de vogravestre navigador Atal suls sites multilinguumles la version occitana vos apareisseragrave prioritagraveriament siquenon podegravetz passar al costat de tot ccedilograve quexistiacutes sens o saber
Cedric Valmary
28 ndash Lo Diari
TV
Podegravetz creire que la cogravela de Tegrave Veacute Ogravec fai pas coma leis aubres srsquoendormiacutes pas a lrsquoautomne De segur que contunha sei rodatges e montatges per realizar son emission setmaniera Cada cogravep que pogravet cubriacutes leis eveniments revelators de la cultura occitana Arts plasticas musicas fegravestas occitanas espograverts regionaus amai la mograveto apareisson Mas auregravetz benlegraveu remarcat una rubrica que torna ara a la fin de cada emission Lenga drsquoOgravecLengo drsquoo Entre tempsEntre temps cronica novelaEn partenariat amb lo CIRDOC Tegrave Veacute Ogravec consacra
quauquei minutas a una pichograveta cronica a la fin de cada emission Lo principi es de demandar a una dei personas presenta dins lrsquoemission de dire qual es lo mot occitan qursquoaima miegravelhs lo qursquoaima lo mens e de vos faire partejar son cogravep de cograver dau moment Aquiacute la sensibilitat lrsquoideologia lo biais de viure de cadun apareis Lrsquoemission e sa cronica se pogravedon retrobar sus lo site de Tegrave Veacute Ogravec sus la pagina drsquoacuegravelh a httpteveoce-monsitecompagesacuelhpresentationhtml
Tegrave Veacute Ogravec se bolega
Estagis de formacion
En mai deis emissions e dei captacions regularas Tegrave Veacute Ogravec realiza de formacions tant per drsquoestagiaris solets coma per de grops En octogravebre lrsquoestagi laquo Lenga e imatges raquo dau CFPO de Besiegravers se debanegravet dins Tarn au Centre de vacanccedilas La Vitarelle Una campanha que comenccedilava de prene lo daurat de la davalada de bogravescs prigonds de camins misterioacutes de begravestias bregraveu un luogravec de sogravemi per filmar e per parlar e aprene la lengaUn luogravec de tria una cogravela aculhenta dins lo Centre drsquoestagiaris motivats que parlavan occitan e egraveran curioacutes de tot aquograve permetegravet un trabalh ben ritmat e agradiuLei dos formators de Tegrave Veacute Ogravec aviaacuten per pregravetzfach de sensibilizar leis estagiaris a la presa de vistas e au montatge per realizar un documentari De segur que la formacion fuguegravet drsquoen primiegraver teorica (una miegraveg jornada) per parlar dau cadratge dei presas de vistas dei plans diferents de la causida de lrsquoangle per lo film doncas de ccedilograve que faliaacute filmar Lo biais drsquoentrevistar fuguegravet tanben evocatCada grop partiguegravet amb son materiau au rescontre dei luogravecs e dei gents drsquoentrevistar e nos retrobegraverem sus lo terren per metre dins lei
camescogravepis tot ccedilograve que faliaacute coma rushesComenccedilegravet puegravei lo trabalh pesuc de montatge que de segur srsquoacabariaacute pas dins lei quatre miegravegs jornadas drsquoestagi mas puegravei Lo trabalh en comun permetegravet de crear un scenari collectiu puegravei drsquoaprene lo biais de crear un titol e de lrsquoafichar drsquoun biais particular Venguegravet enfin la causida dei rushes de pegar copar trabalhar E fau ben saupre qursquouna minuta de film demanda sovent una ora de trabalh au montaire Es un vertadiegraver trabalh de dentelaira passionada Lo film seragrave projetat au Festenau Rescontre de Sant Gervasi(30) lo 4022017Un autre estagi de formacion diferent aculhiragrave un jove estudiant en decembre Se destina a un mestiegraver de lrsquoaudiograve visuau e Tegrave Veacute Ogravec partejaragrave volontiegravers amb el sei coneissenccedilas
Se volegravetz trobar de ressons de tot nogravetre trabalh es aquiacute que vos fau anar httpteveoce-monsitecom
Lisa Grograves Presidenta de Tegrave Veacute Ogravec
Lo Diari ndash 29
Diariscope
Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver
Setmanas occitanas del Vilafracant
Mes de febriegraver mogravestra Marcelle Delpastre e Angeacutela Duval
2 de febriegraver Vilafranca 20h30 Inauguracion del Festenal
19 de febriegraver Complibat 15h Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues
25 de febriegraver Cenac 21h Bal occitan amb Les Bouilleurs de son
Contrebande e Bassacada26 de febriegraver Glegraveisa de Cenac 15h
Concegravert polifonic amb Lo Barrut
Mogravestras filmes confereacutencias concegravertsPrograma complet e contactes de retrobar sus nogravestre
site
Le 28 de geniegraver La Dictada occitana
Es que cal encara presentar la Dictada Occitana Organizada de pertot le 28 de geniegraver es lrsquoescasenccedila de se retrobar per un drsquoun desfiacutes ludic a lrsquoentorn de la lenga Esitatz pas a contactar las associacions occitanas per saber ont e cossiacute participar
Del 2 de febriegraver al 28 de mai
Daniel Spoerri les dadas des deux Daniel
Daniel Spoerri membre fondator del Nouveau Reacutealisme investit las cavas dels Abattoirs Expausa un cabinet de curiositats entre sas ogravebras sa colleccion e la de lrsquoistorian
e artista Daniel Cordier
wwwlesabattoirsorgexpositionsautour-du-nouveau-realisme
30 ndash Lo Diari
7 de geniegraver Agach sus J Bodon 17h30 Albi Per J Vialaret President de lrsquoOstal J Bodon wwwcentre-occitan-rochegudeorg 13 de geniegraver Teatre Les Galejaires 20h30 Molins laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes Cercle Occitan deth Coserans ndash claudinerivere-souillaorangefr
Rencontre MusiciansDanccedilaires 21h La Caunha (31 - Ostau de lrsquoArtesanat) Serada de danccedilas tradicionaus (scegravena obegraverta) Cercle Occitan de Carbona amp deu Volvegravestre michelpeze0456orangefr 14 de geniegraver Confereacutencia a Albi Partenariat CCOA UPT a Champollion laquo Lrsquoautodafeacute de 1834 agrave lrsquoHocirctel Rochegude raquo wwwcentre-occitan-rochegudeorg Nuegravech de la lectura 18h a Besiegravers (CIRDOC) Granda velhada ldquoViatge immobilrdquo jol signe del partatge de las lengas de las literaturas e de la descobegraverta de lrsquoautre fabricaoccitanicaeu Musica 10h a Rampoacutes (46) Musica canta danccedila e serada occitana 10h a 17h Rescontres musicians e danccedilaires 14h a 17h Rescontre de danccedilaires 18h AG 21h bal occitan wwwamtpquercycom Del 18 al 21 de geniegraver Ivernalas de Cabardeacutes a Puegravegnautiegraver Espectacles contes sopar espectacle-teatre Info e inscripcions ndash ieo11ieo-ocorg 19 de geniegraver Cafegrave occitan
18h30 Salon de tegrave laquoEn forme de Graalraquo ( jos resegraverva) Amb lo Centre Occitan del Paiacutes Castreacutes COPC ndash azalaiswanadoofr 20 de geniegraver Projeccion-Confereacutencia 18h30 Pagravemias (Espaci occitan) laquoCamins de Compostegravelaraquo per Guy Reilles seguit drsquoun manja-dreit IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 21 de geniegraver Bal Vesprada e serada a Lacapegravela-Caogravers Talhiegravers de musica a lrsquoentorn dels coire puegravei bal wwwassociationlagranjacom Florant Mercadiegraver 20h30 Puegravegnautiegraver (11) laquoLes Contes du Placardraquo Teatre Les Galejaires 20h30 a Balmar laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 22 de geniegraver Vesprada occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la gara) Danccedilas teatre tirada pel Telethon Cercle Occitan drsquoEspaliu 24 de geniegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 1 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius Departamentals 26 de geniegraver La Mal Coiffeacutee 18h30 a Tolosa (Place Andreacute Abbal) Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver Setmanas occitanas del Vilafrancat Mogravestras filmes confereacutencias concegraverts Programa complet sus nogravestre site
GENIegraveR FEBRIegraveRAgenda
Lo Diari ndash 31
28 de geniegraver 20ena dictada occitana de pertot en Occitagravenia e en defogravera
Cocanha Vilafranca de Roergue IEO del Vilafrancat 0665399311
1egraver de febriegraver A la descobegraverta drsquouna ogravebra 18h a Rodeacutes (Ostal de las Associacions) La Banda Jaume Landiegraver IEO ndash A Tots 2015 Din-trada dubegraverta e gratuita IEO 12 ndash 05 65 68 18 75 4 de febriegraver Concegravert-Bal 21h Caogravers (Sala de las fegravestas Begoacutes) Amb le grop Canccedilons drsquoOgravec Participacion liura Cercle Occitan de Caogravers Begoacutes lajardieorangefr Festenau Rescontre de videgraveo amator de 13h30 a 19h St Gervasi (30) Films occitans e en occitan per lrsquoassociacion Rayons drsquooc e TegraveVeacuteOgravec (long mestratge lo di-menge a 14h) Gratuit teveoce-monsitecom
Goulamasrsquok 19h a Puegravegserguiegraver (34) Fegravesta de la sortida de lrsquoalbum (maison du peuple) 9 de febriegraver Cafegrave Ciutadan 18h30 La Garriga (81 - Ostal dels Joves ) laquo De queacute lrsquooccitan pogravet menar a la nogravestra societat raquo COPC ndash azalaiswanadoofr 11 de febriegraver Bal de la Caneta 20h30 a Vic sus Cegravera (15) Amb Herveacute Brotto amp Guillaume Lopez e Radio Tutti feat Barilla Sisters contactieo-cantalcom Serada contes CafrsquoCausse Assiegraver Serada contes amb Segravergi Irondegravela reissajimdocomcafeacute-associatif-caf-causse 14 de febriegraver Estrena de la mogravestra ldquoOccitan Occitaniardquo 18h a Carcassona (Archius departamentals)
Amb una prestacion musicala de Mans de Breish Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals 18 de febriegraver Bal catalan-occitan Caramauccedil cocsegalagmailcom19 de febriegraver Teatre 15h a Complibat Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues IEO del Vilafrancat 0665399311 Vesprada Occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la Gara) Cants dichas danccedilas del paiacutes e teatre Cercle IEO de Roegravergue-Naut Eric Fraj (solo) A Mossolens fasetz-la-lenga-cabardesover-blogcom 23 de febriegraver Presentacion de libre 19h Nimes (Caire drsquoogravec) La benda dessenhada laquoLes ignorantsraquo drsquoEtienne Davodeau Gratuit 24 de febriegraver Bal Occitan 20h30 a Montcuc (46) Iniciacion drogravelles seguit drsquoun bal dab los Pastourels Confereacutencia 14h30 Castras (Ostal de las associacions) Ramon Ginolhac laquoLes reacutevoltes populaires en Occitanieraquo (fr) Dintrada liura e gratuita COPC ndash azalaiswanadoofr
Bal Occitan 21h a Cenac Amb Les Bouilleurs de son Contrebande e Bassacada IEO del Vilafrancat 0665399311 28 de febriegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 2 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals
HAUTEEacuteMOTION
HAUTE-GARONNELUCHON-SUPERBAGNEgraveRES PEYRAGUDES LE MOURTIS BOURG DrsquoOUEIL
RCS
Toul
ouse
B 3
87 9
87 8
11 -
Creacute
dits
pho
tos
Get
tyIm
ages
tourismeHGhautegaronnetourismecom
C
M
J
CM
MJ
CJ
CMJ
N
CD31 tourisme hiver pyr mag 210x270pdf 1 09112016 1622
Lo Diari ndash 27
TecnrsquoogravecLos sites participatius en occitan Mantun projegravecte sus internet son collaboratius es a dire que lo monde i pogravedon participar per li far prene drsquoample Lor avantatge es que sovent son multilinguumles e disponibles per las comunautats linguumlisticas que ne fan la demanda Aquiacute una oportunitat per las lengas de Franccedila drsquoegravesser presentas demest totas las autras sens a priori ni empacha Aqueles projegravecte presentan lrsquointeregraves de prepausar de contenguts variats en lenga occitana plan utils per los que se lrsquoaprenon e los que la transmeton
LrsquoEnciclopegravedia de la vida (en angleacutes Encyclopedia of Life EOL) es un projegravecte de bioenciclopegravedia collaborativa en linha LrsquoEnciclopegravedia contendragrave a tegraverme un article dedicat a cada espegravecia vegetala a animala coneguda illustrat de videgraveos de sons drsquoimatges de grafismes e de tegravextes provesits per drsquoexpegraverts Lrsquointerfagravecia es disponibla dins mantuna lenga e entre autras en occitanEn queacute podegravetz ajudar dins la ficha de cada espegravecia podegravetz apondre lo(s) nom(s) en occitan
Openstreetmap es un projegravecte internacional fondat en 2004 amb lrsquoobjectiu de crear una mapa liura del mond disponibla dins un maximum de lengas diferentasEn queacute podegravetz ajudar dins la mapa podegravetz apondre lo nom occitan de cada toponim
Jocondlab Lo site internet JocondeLab es la fruta drsquouna experimentacion conduita pel ministegraveri de la Cultura e de la Comunicacion A per tograveca de facilitar laccegraves a las ressorsas culturalas francesas amb de publics novegravels en desvolopant lofegraverta multilenga del ministegraveri de la Cultura e de la Comunicacion sens que siaacute necessari de revirar las donadas vist quaquestas trograveban lo sieu equivalent merceacute a Wikipegravedia Dona accegraves en 14 lengas dont lrsquooccitan a mai de 300 000 notiacutecias illustradas extraitas de Joconde catalograveg de las colleccions dels musegraveus de FranccedilaEn queacute podegravetz ajudar podegravetz descriure las ogravebras artisticas en occitan e completar o crear las fichas Wikipegravedia drsquoaquelas ogravebras
La Wikipegravedia occitana es una enciclopegravedia gratuita e liura de dreit que prepausa mai de 85 000 articles redigits en lenga occitanaEn queacute podegravetz ajudar podegravetz escriure drsquoarticles novegravels sus de tegravemas que mestrejatz o repassar e prepausar de correccions se vesegravetz causas que srsquoameritan drsquoi retrabalhar Tanben podegravetz completar los articles que vos semblan pas pro denses
Lo Wikiccionari es un projegravecte gratuit de diccionari multilinguumlisme escrit amb la collaboracion de totes dins mai de 700 lengasEn queacute podegravetz ajudar podegravetz prepausar de mots novegravels que i son pas encara o las variantas dins vogravestre parlar se i es pas
Rapegravel Per poder profechar dels sites internet dins lor version en ogravec reglatz lrsquooccitan coma lenga favorita dins los paramegravetres de vogravestre navigador Atal suls sites multilinguumles la version occitana vos apareisseragrave prioritagraveriament siquenon podegravetz passar al costat de tot ccedilograve quexistiacutes sens o saber
Cedric Valmary
28 ndash Lo Diari
TV
Podegravetz creire que la cogravela de Tegrave Veacute Ogravec fai pas coma leis aubres srsquoendormiacutes pas a lrsquoautomne De segur que contunha sei rodatges e montatges per realizar son emission setmaniera Cada cogravep que pogravet cubriacutes leis eveniments revelators de la cultura occitana Arts plasticas musicas fegravestas occitanas espograverts regionaus amai la mograveto apareisson Mas auregravetz benlegraveu remarcat una rubrica que torna ara a la fin de cada emission Lenga drsquoOgravecLengo drsquoo Entre tempsEntre temps cronica novelaEn partenariat amb lo CIRDOC Tegrave Veacute Ogravec consacra
quauquei minutas a una pichograveta cronica a la fin de cada emission Lo principi es de demandar a una dei personas presenta dins lrsquoemission de dire qual es lo mot occitan qursquoaima miegravelhs lo qursquoaima lo mens e de vos faire partejar son cogravep de cograver dau moment Aquiacute la sensibilitat lrsquoideologia lo biais de viure de cadun apareis Lrsquoemission e sa cronica se pogravedon retrobar sus lo site de Tegrave Veacute Ogravec sus la pagina drsquoacuegravelh a httpteveoce-monsitecompagesacuelhpresentationhtml
Tegrave Veacute Ogravec se bolega
Estagis de formacion
En mai deis emissions e dei captacions regularas Tegrave Veacute Ogravec realiza de formacions tant per drsquoestagiaris solets coma per de grops En octogravebre lrsquoestagi laquo Lenga e imatges raquo dau CFPO de Besiegravers se debanegravet dins Tarn au Centre de vacanccedilas La Vitarelle Una campanha que comenccedilava de prene lo daurat de la davalada de bogravescs prigonds de camins misterioacutes de begravestias bregraveu un luogravec de sogravemi per filmar e per parlar e aprene la lengaUn luogravec de tria una cogravela aculhenta dins lo Centre drsquoestagiaris motivats que parlavan occitan e egraveran curioacutes de tot aquograve permetegravet un trabalh ben ritmat e agradiuLei dos formators de Tegrave Veacute Ogravec aviaacuten per pregravetzfach de sensibilizar leis estagiaris a la presa de vistas e au montatge per realizar un documentari De segur que la formacion fuguegravet drsquoen primiegraver teorica (una miegraveg jornada) per parlar dau cadratge dei presas de vistas dei plans diferents de la causida de lrsquoangle per lo film doncas de ccedilograve que faliaacute filmar Lo biais drsquoentrevistar fuguegravet tanben evocatCada grop partiguegravet amb son materiau au rescontre dei luogravecs e dei gents drsquoentrevistar e nos retrobegraverem sus lo terren per metre dins lei
camescogravepis tot ccedilograve que faliaacute coma rushesComenccedilegravet puegravei lo trabalh pesuc de montatge que de segur srsquoacabariaacute pas dins lei quatre miegravegs jornadas drsquoestagi mas puegravei Lo trabalh en comun permetegravet de crear un scenari collectiu puegravei drsquoaprene lo biais de crear un titol e de lrsquoafichar drsquoun biais particular Venguegravet enfin la causida dei rushes de pegar copar trabalhar E fau ben saupre qursquouna minuta de film demanda sovent una ora de trabalh au montaire Es un vertadiegraver trabalh de dentelaira passionada Lo film seragrave projetat au Festenau Rescontre de Sant Gervasi(30) lo 4022017Un autre estagi de formacion diferent aculhiragrave un jove estudiant en decembre Se destina a un mestiegraver de lrsquoaudiograve visuau e Tegrave Veacute Ogravec partejaragrave volontiegravers amb el sei coneissenccedilas
Se volegravetz trobar de ressons de tot nogravetre trabalh es aquiacute que vos fau anar httpteveoce-monsitecom
Lisa Grograves Presidenta de Tegrave Veacute Ogravec
Lo Diari ndash 29
Diariscope
Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver
Setmanas occitanas del Vilafracant
Mes de febriegraver mogravestra Marcelle Delpastre e Angeacutela Duval
2 de febriegraver Vilafranca 20h30 Inauguracion del Festenal
19 de febriegraver Complibat 15h Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues
25 de febriegraver Cenac 21h Bal occitan amb Les Bouilleurs de son
Contrebande e Bassacada26 de febriegraver Glegraveisa de Cenac 15h
Concegravert polifonic amb Lo Barrut
Mogravestras filmes confereacutencias concegravertsPrograma complet e contactes de retrobar sus nogravestre
site
Le 28 de geniegraver La Dictada occitana
Es que cal encara presentar la Dictada Occitana Organizada de pertot le 28 de geniegraver es lrsquoescasenccedila de se retrobar per un drsquoun desfiacutes ludic a lrsquoentorn de la lenga Esitatz pas a contactar las associacions occitanas per saber ont e cossiacute participar
Del 2 de febriegraver al 28 de mai
Daniel Spoerri les dadas des deux Daniel
Daniel Spoerri membre fondator del Nouveau Reacutealisme investit las cavas dels Abattoirs Expausa un cabinet de curiositats entre sas ogravebras sa colleccion e la de lrsquoistorian
e artista Daniel Cordier
wwwlesabattoirsorgexpositionsautour-du-nouveau-realisme
30 ndash Lo Diari
7 de geniegraver Agach sus J Bodon 17h30 Albi Per J Vialaret President de lrsquoOstal J Bodon wwwcentre-occitan-rochegudeorg 13 de geniegraver Teatre Les Galejaires 20h30 Molins laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes Cercle Occitan deth Coserans ndash claudinerivere-souillaorangefr
Rencontre MusiciansDanccedilaires 21h La Caunha (31 - Ostau de lrsquoArtesanat) Serada de danccedilas tradicionaus (scegravena obegraverta) Cercle Occitan de Carbona amp deu Volvegravestre michelpeze0456orangefr 14 de geniegraver Confereacutencia a Albi Partenariat CCOA UPT a Champollion laquo Lrsquoautodafeacute de 1834 agrave lrsquoHocirctel Rochegude raquo wwwcentre-occitan-rochegudeorg Nuegravech de la lectura 18h a Besiegravers (CIRDOC) Granda velhada ldquoViatge immobilrdquo jol signe del partatge de las lengas de las literaturas e de la descobegraverta de lrsquoautre fabricaoccitanicaeu Musica 10h a Rampoacutes (46) Musica canta danccedila e serada occitana 10h a 17h Rescontres musicians e danccedilaires 14h a 17h Rescontre de danccedilaires 18h AG 21h bal occitan wwwamtpquercycom Del 18 al 21 de geniegraver Ivernalas de Cabardeacutes a Puegravegnautiegraver Espectacles contes sopar espectacle-teatre Info e inscripcions ndash ieo11ieo-ocorg 19 de geniegraver Cafegrave occitan
18h30 Salon de tegrave laquoEn forme de Graalraquo ( jos resegraverva) Amb lo Centre Occitan del Paiacutes Castreacutes COPC ndash azalaiswanadoofr 20 de geniegraver Projeccion-Confereacutencia 18h30 Pagravemias (Espaci occitan) laquoCamins de Compostegravelaraquo per Guy Reilles seguit drsquoun manja-dreit IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 21 de geniegraver Bal Vesprada e serada a Lacapegravela-Caogravers Talhiegravers de musica a lrsquoentorn dels coire puegravei bal wwwassociationlagranjacom Florant Mercadiegraver 20h30 Puegravegnautiegraver (11) laquoLes Contes du Placardraquo Teatre Les Galejaires 20h30 a Balmar laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 22 de geniegraver Vesprada occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la gara) Danccedilas teatre tirada pel Telethon Cercle Occitan drsquoEspaliu 24 de geniegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 1 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius Departamentals 26 de geniegraver La Mal Coiffeacutee 18h30 a Tolosa (Place Andreacute Abbal) Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver Setmanas occitanas del Vilafrancat Mogravestras filmes confereacutencias concegraverts Programa complet sus nogravestre site
GENIegraveR FEBRIegraveRAgenda
Lo Diari ndash 31
28 de geniegraver 20ena dictada occitana de pertot en Occitagravenia e en defogravera
Cocanha Vilafranca de Roergue IEO del Vilafrancat 0665399311
1egraver de febriegraver A la descobegraverta drsquouna ogravebra 18h a Rodeacutes (Ostal de las Associacions) La Banda Jaume Landiegraver IEO ndash A Tots 2015 Din-trada dubegraverta e gratuita IEO 12 ndash 05 65 68 18 75 4 de febriegraver Concegravert-Bal 21h Caogravers (Sala de las fegravestas Begoacutes) Amb le grop Canccedilons drsquoOgravec Participacion liura Cercle Occitan de Caogravers Begoacutes lajardieorangefr Festenau Rescontre de videgraveo amator de 13h30 a 19h St Gervasi (30) Films occitans e en occitan per lrsquoassociacion Rayons drsquooc e TegraveVeacuteOgravec (long mestratge lo di-menge a 14h) Gratuit teveoce-monsitecom
Goulamasrsquok 19h a Puegravegserguiegraver (34) Fegravesta de la sortida de lrsquoalbum (maison du peuple) 9 de febriegraver Cafegrave Ciutadan 18h30 La Garriga (81 - Ostal dels Joves ) laquo De queacute lrsquooccitan pogravet menar a la nogravestra societat raquo COPC ndash azalaiswanadoofr 11 de febriegraver Bal de la Caneta 20h30 a Vic sus Cegravera (15) Amb Herveacute Brotto amp Guillaume Lopez e Radio Tutti feat Barilla Sisters contactieo-cantalcom Serada contes CafrsquoCausse Assiegraver Serada contes amb Segravergi Irondegravela reissajimdocomcafeacute-associatif-caf-causse 14 de febriegraver Estrena de la mogravestra ldquoOccitan Occitaniardquo 18h a Carcassona (Archius departamentals)
Amb una prestacion musicala de Mans de Breish Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals 18 de febriegraver Bal catalan-occitan Caramauccedil cocsegalagmailcom19 de febriegraver Teatre 15h a Complibat Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues IEO del Vilafrancat 0665399311 Vesprada Occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la Gara) Cants dichas danccedilas del paiacutes e teatre Cercle IEO de Roegravergue-Naut Eric Fraj (solo) A Mossolens fasetz-la-lenga-cabardesover-blogcom 23 de febriegraver Presentacion de libre 19h Nimes (Caire drsquoogravec) La benda dessenhada laquoLes ignorantsraquo drsquoEtienne Davodeau Gratuit 24 de febriegraver Bal Occitan 20h30 a Montcuc (46) Iniciacion drogravelles seguit drsquoun bal dab los Pastourels Confereacutencia 14h30 Castras (Ostal de las associacions) Ramon Ginolhac laquoLes reacutevoltes populaires en Occitanieraquo (fr) Dintrada liura e gratuita COPC ndash azalaiswanadoofr
Bal Occitan 21h a Cenac Amb Les Bouilleurs de son Contrebande e Bassacada IEO del Vilafrancat 0665399311 28 de febriegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 2 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals
HAUTEEacuteMOTION
HAUTE-GARONNELUCHON-SUPERBAGNEgraveRES PEYRAGUDES LE MOURTIS BOURG DrsquoOUEIL
RCS
Toul
ouse
B 3
87 9
87 8
11 -
Creacute
dits
pho
tos
Get
tyIm
ages
tourismeHGhautegaronnetourismecom
C
M
J
CM
MJ
CJ
CMJ
N
CD31 tourisme hiver pyr mag 210x270pdf 1 09112016 1622
28 ndash Lo Diari
TV
Podegravetz creire que la cogravela de Tegrave Veacute Ogravec fai pas coma leis aubres srsquoendormiacutes pas a lrsquoautomne De segur que contunha sei rodatges e montatges per realizar son emission setmaniera Cada cogravep que pogravet cubriacutes leis eveniments revelators de la cultura occitana Arts plasticas musicas fegravestas occitanas espograverts regionaus amai la mograveto apareisson Mas auregravetz benlegraveu remarcat una rubrica que torna ara a la fin de cada emission Lenga drsquoOgravecLengo drsquoo Entre tempsEntre temps cronica novelaEn partenariat amb lo CIRDOC Tegrave Veacute Ogravec consacra
quauquei minutas a una pichograveta cronica a la fin de cada emission Lo principi es de demandar a una dei personas presenta dins lrsquoemission de dire qual es lo mot occitan qursquoaima miegravelhs lo qursquoaima lo mens e de vos faire partejar son cogravep de cograver dau moment Aquiacute la sensibilitat lrsquoideologia lo biais de viure de cadun apareis Lrsquoemission e sa cronica se pogravedon retrobar sus lo site de Tegrave Veacute Ogravec sus la pagina drsquoacuegravelh a httpteveoce-monsitecompagesacuelhpresentationhtml
Tegrave Veacute Ogravec se bolega
Estagis de formacion
En mai deis emissions e dei captacions regularas Tegrave Veacute Ogravec realiza de formacions tant per drsquoestagiaris solets coma per de grops En octogravebre lrsquoestagi laquo Lenga e imatges raquo dau CFPO de Besiegravers se debanegravet dins Tarn au Centre de vacanccedilas La Vitarelle Una campanha que comenccedilava de prene lo daurat de la davalada de bogravescs prigonds de camins misterioacutes de begravestias bregraveu un luogravec de sogravemi per filmar e per parlar e aprene la lengaUn luogravec de tria una cogravela aculhenta dins lo Centre drsquoestagiaris motivats que parlavan occitan e egraveran curioacutes de tot aquograve permetegravet un trabalh ben ritmat e agradiuLei dos formators de Tegrave Veacute Ogravec aviaacuten per pregravetzfach de sensibilizar leis estagiaris a la presa de vistas e au montatge per realizar un documentari De segur que la formacion fuguegravet drsquoen primiegraver teorica (una miegraveg jornada) per parlar dau cadratge dei presas de vistas dei plans diferents de la causida de lrsquoangle per lo film doncas de ccedilograve que faliaacute filmar Lo biais drsquoentrevistar fuguegravet tanben evocatCada grop partiguegravet amb son materiau au rescontre dei luogravecs e dei gents drsquoentrevistar e nos retrobegraverem sus lo terren per metre dins lei
camescogravepis tot ccedilograve que faliaacute coma rushesComenccedilegravet puegravei lo trabalh pesuc de montatge que de segur srsquoacabariaacute pas dins lei quatre miegravegs jornadas drsquoestagi mas puegravei Lo trabalh en comun permetegravet de crear un scenari collectiu puegravei drsquoaprene lo biais de crear un titol e de lrsquoafichar drsquoun biais particular Venguegravet enfin la causida dei rushes de pegar copar trabalhar E fau ben saupre qursquouna minuta de film demanda sovent una ora de trabalh au montaire Es un vertadiegraver trabalh de dentelaira passionada Lo film seragrave projetat au Festenau Rescontre de Sant Gervasi(30) lo 4022017Un autre estagi de formacion diferent aculhiragrave un jove estudiant en decembre Se destina a un mestiegraver de lrsquoaudiograve visuau e Tegrave Veacute Ogravec partejaragrave volontiegravers amb el sei coneissenccedilas
Se volegravetz trobar de ressons de tot nogravetre trabalh es aquiacute que vos fau anar httpteveoce-monsitecom
Lisa Grograves Presidenta de Tegrave Veacute Ogravec
Lo Diari ndash 29
Diariscope
Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver
Setmanas occitanas del Vilafracant
Mes de febriegraver mogravestra Marcelle Delpastre e Angeacutela Duval
2 de febriegraver Vilafranca 20h30 Inauguracion del Festenal
19 de febriegraver Complibat 15h Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues
25 de febriegraver Cenac 21h Bal occitan amb Les Bouilleurs de son
Contrebande e Bassacada26 de febriegraver Glegraveisa de Cenac 15h
Concegravert polifonic amb Lo Barrut
Mogravestras filmes confereacutencias concegravertsPrograma complet e contactes de retrobar sus nogravestre
site
Le 28 de geniegraver La Dictada occitana
Es que cal encara presentar la Dictada Occitana Organizada de pertot le 28 de geniegraver es lrsquoescasenccedila de se retrobar per un drsquoun desfiacutes ludic a lrsquoentorn de la lenga Esitatz pas a contactar las associacions occitanas per saber ont e cossiacute participar
Del 2 de febriegraver al 28 de mai
Daniel Spoerri les dadas des deux Daniel
Daniel Spoerri membre fondator del Nouveau Reacutealisme investit las cavas dels Abattoirs Expausa un cabinet de curiositats entre sas ogravebras sa colleccion e la de lrsquoistorian
e artista Daniel Cordier
wwwlesabattoirsorgexpositionsautour-du-nouveau-realisme
30 ndash Lo Diari
7 de geniegraver Agach sus J Bodon 17h30 Albi Per J Vialaret President de lrsquoOstal J Bodon wwwcentre-occitan-rochegudeorg 13 de geniegraver Teatre Les Galejaires 20h30 Molins laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes Cercle Occitan deth Coserans ndash claudinerivere-souillaorangefr
Rencontre MusiciansDanccedilaires 21h La Caunha (31 - Ostau de lrsquoArtesanat) Serada de danccedilas tradicionaus (scegravena obegraverta) Cercle Occitan de Carbona amp deu Volvegravestre michelpeze0456orangefr 14 de geniegraver Confereacutencia a Albi Partenariat CCOA UPT a Champollion laquo Lrsquoautodafeacute de 1834 agrave lrsquoHocirctel Rochegude raquo wwwcentre-occitan-rochegudeorg Nuegravech de la lectura 18h a Besiegravers (CIRDOC) Granda velhada ldquoViatge immobilrdquo jol signe del partatge de las lengas de las literaturas e de la descobegraverta de lrsquoautre fabricaoccitanicaeu Musica 10h a Rampoacutes (46) Musica canta danccedila e serada occitana 10h a 17h Rescontres musicians e danccedilaires 14h a 17h Rescontre de danccedilaires 18h AG 21h bal occitan wwwamtpquercycom Del 18 al 21 de geniegraver Ivernalas de Cabardeacutes a Puegravegnautiegraver Espectacles contes sopar espectacle-teatre Info e inscripcions ndash ieo11ieo-ocorg 19 de geniegraver Cafegrave occitan
18h30 Salon de tegrave laquoEn forme de Graalraquo ( jos resegraverva) Amb lo Centre Occitan del Paiacutes Castreacutes COPC ndash azalaiswanadoofr 20 de geniegraver Projeccion-Confereacutencia 18h30 Pagravemias (Espaci occitan) laquoCamins de Compostegravelaraquo per Guy Reilles seguit drsquoun manja-dreit IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 21 de geniegraver Bal Vesprada e serada a Lacapegravela-Caogravers Talhiegravers de musica a lrsquoentorn dels coire puegravei bal wwwassociationlagranjacom Florant Mercadiegraver 20h30 Puegravegnautiegraver (11) laquoLes Contes du Placardraquo Teatre Les Galejaires 20h30 a Balmar laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 22 de geniegraver Vesprada occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la gara) Danccedilas teatre tirada pel Telethon Cercle Occitan drsquoEspaliu 24 de geniegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 1 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius Departamentals 26 de geniegraver La Mal Coiffeacutee 18h30 a Tolosa (Place Andreacute Abbal) Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver Setmanas occitanas del Vilafrancat Mogravestras filmes confereacutencias concegraverts Programa complet sus nogravestre site
GENIegraveR FEBRIegraveRAgenda
Lo Diari ndash 31
28 de geniegraver 20ena dictada occitana de pertot en Occitagravenia e en defogravera
Cocanha Vilafranca de Roergue IEO del Vilafrancat 0665399311
1egraver de febriegraver A la descobegraverta drsquouna ogravebra 18h a Rodeacutes (Ostal de las Associacions) La Banda Jaume Landiegraver IEO ndash A Tots 2015 Din-trada dubegraverta e gratuita IEO 12 ndash 05 65 68 18 75 4 de febriegraver Concegravert-Bal 21h Caogravers (Sala de las fegravestas Begoacutes) Amb le grop Canccedilons drsquoOgravec Participacion liura Cercle Occitan de Caogravers Begoacutes lajardieorangefr Festenau Rescontre de videgraveo amator de 13h30 a 19h St Gervasi (30) Films occitans e en occitan per lrsquoassociacion Rayons drsquooc e TegraveVeacuteOgravec (long mestratge lo di-menge a 14h) Gratuit teveoce-monsitecom
Goulamasrsquok 19h a Puegravegserguiegraver (34) Fegravesta de la sortida de lrsquoalbum (maison du peuple) 9 de febriegraver Cafegrave Ciutadan 18h30 La Garriga (81 - Ostal dels Joves ) laquo De queacute lrsquooccitan pogravet menar a la nogravestra societat raquo COPC ndash azalaiswanadoofr 11 de febriegraver Bal de la Caneta 20h30 a Vic sus Cegravera (15) Amb Herveacute Brotto amp Guillaume Lopez e Radio Tutti feat Barilla Sisters contactieo-cantalcom Serada contes CafrsquoCausse Assiegraver Serada contes amb Segravergi Irondegravela reissajimdocomcafeacute-associatif-caf-causse 14 de febriegraver Estrena de la mogravestra ldquoOccitan Occitaniardquo 18h a Carcassona (Archius departamentals)
Amb una prestacion musicala de Mans de Breish Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals 18 de febriegraver Bal catalan-occitan Caramauccedil cocsegalagmailcom19 de febriegraver Teatre 15h a Complibat Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues IEO del Vilafrancat 0665399311 Vesprada Occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la Gara) Cants dichas danccedilas del paiacutes e teatre Cercle IEO de Roegravergue-Naut Eric Fraj (solo) A Mossolens fasetz-la-lenga-cabardesover-blogcom 23 de febriegraver Presentacion de libre 19h Nimes (Caire drsquoogravec) La benda dessenhada laquoLes ignorantsraquo drsquoEtienne Davodeau Gratuit 24 de febriegraver Bal Occitan 20h30 a Montcuc (46) Iniciacion drogravelles seguit drsquoun bal dab los Pastourels Confereacutencia 14h30 Castras (Ostal de las associacions) Ramon Ginolhac laquoLes reacutevoltes populaires en Occitanieraquo (fr) Dintrada liura e gratuita COPC ndash azalaiswanadoofr
Bal Occitan 21h a Cenac Amb Les Bouilleurs de son Contrebande e Bassacada IEO del Vilafrancat 0665399311 28 de febriegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 2 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals
HAUTEEacuteMOTION
HAUTE-GARONNELUCHON-SUPERBAGNEgraveRES PEYRAGUDES LE MOURTIS BOURG DrsquoOUEIL
RCS
Toul
ouse
B 3
87 9
87 8
11 -
Creacute
dits
pho
tos
Get
tyIm
ages
tourismeHGhautegaronnetourismecom
C
M
J
CM
MJ
CJ
CMJ
N
CD31 tourisme hiver pyr mag 210x270pdf 1 09112016 1622
Lo Diari ndash 29
Diariscope
Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver
Setmanas occitanas del Vilafracant
Mes de febriegraver mogravestra Marcelle Delpastre e Angeacutela Duval
2 de febriegraver Vilafranca 20h30 Inauguracion del Festenal
19 de febriegraver Complibat 15h Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues
25 de febriegraver Cenac 21h Bal occitan amb Les Bouilleurs de son
Contrebande e Bassacada26 de febriegraver Glegraveisa de Cenac 15h
Concegravert polifonic amb Lo Barrut
Mogravestras filmes confereacutencias concegravertsPrograma complet e contactes de retrobar sus nogravestre
site
Le 28 de geniegraver La Dictada occitana
Es que cal encara presentar la Dictada Occitana Organizada de pertot le 28 de geniegraver es lrsquoescasenccedila de se retrobar per un drsquoun desfiacutes ludic a lrsquoentorn de la lenga Esitatz pas a contactar las associacions occitanas per saber ont e cossiacute participar
Del 2 de febriegraver al 28 de mai
Daniel Spoerri les dadas des deux Daniel
Daniel Spoerri membre fondator del Nouveau Reacutealisme investit las cavas dels Abattoirs Expausa un cabinet de curiositats entre sas ogravebras sa colleccion e la de lrsquoistorian
e artista Daniel Cordier
wwwlesabattoirsorgexpositionsautour-du-nouveau-realisme
30 ndash Lo Diari
7 de geniegraver Agach sus J Bodon 17h30 Albi Per J Vialaret President de lrsquoOstal J Bodon wwwcentre-occitan-rochegudeorg 13 de geniegraver Teatre Les Galejaires 20h30 Molins laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes Cercle Occitan deth Coserans ndash claudinerivere-souillaorangefr
Rencontre MusiciansDanccedilaires 21h La Caunha (31 - Ostau de lrsquoArtesanat) Serada de danccedilas tradicionaus (scegravena obegraverta) Cercle Occitan de Carbona amp deu Volvegravestre michelpeze0456orangefr 14 de geniegraver Confereacutencia a Albi Partenariat CCOA UPT a Champollion laquo Lrsquoautodafeacute de 1834 agrave lrsquoHocirctel Rochegude raquo wwwcentre-occitan-rochegudeorg Nuegravech de la lectura 18h a Besiegravers (CIRDOC) Granda velhada ldquoViatge immobilrdquo jol signe del partatge de las lengas de las literaturas e de la descobegraverta de lrsquoautre fabricaoccitanicaeu Musica 10h a Rampoacutes (46) Musica canta danccedila e serada occitana 10h a 17h Rescontres musicians e danccedilaires 14h a 17h Rescontre de danccedilaires 18h AG 21h bal occitan wwwamtpquercycom Del 18 al 21 de geniegraver Ivernalas de Cabardeacutes a Puegravegnautiegraver Espectacles contes sopar espectacle-teatre Info e inscripcions ndash ieo11ieo-ocorg 19 de geniegraver Cafegrave occitan
18h30 Salon de tegrave laquoEn forme de Graalraquo ( jos resegraverva) Amb lo Centre Occitan del Paiacutes Castreacutes COPC ndash azalaiswanadoofr 20 de geniegraver Projeccion-Confereacutencia 18h30 Pagravemias (Espaci occitan) laquoCamins de Compostegravelaraquo per Guy Reilles seguit drsquoun manja-dreit IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 21 de geniegraver Bal Vesprada e serada a Lacapegravela-Caogravers Talhiegravers de musica a lrsquoentorn dels coire puegravei bal wwwassociationlagranjacom Florant Mercadiegraver 20h30 Puegravegnautiegraver (11) laquoLes Contes du Placardraquo Teatre Les Galejaires 20h30 a Balmar laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 22 de geniegraver Vesprada occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la gara) Danccedilas teatre tirada pel Telethon Cercle Occitan drsquoEspaliu 24 de geniegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 1 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius Departamentals 26 de geniegraver La Mal Coiffeacutee 18h30 a Tolosa (Place Andreacute Abbal) Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver Setmanas occitanas del Vilafrancat Mogravestras filmes confereacutencias concegraverts Programa complet sus nogravestre site
GENIegraveR FEBRIegraveRAgenda
Lo Diari ndash 31
28 de geniegraver 20ena dictada occitana de pertot en Occitagravenia e en defogravera
Cocanha Vilafranca de Roergue IEO del Vilafrancat 0665399311
1egraver de febriegraver A la descobegraverta drsquouna ogravebra 18h a Rodeacutes (Ostal de las Associacions) La Banda Jaume Landiegraver IEO ndash A Tots 2015 Din-trada dubegraverta e gratuita IEO 12 ndash 05 65 68 18 75 4 de febriegraver Concegravert-Bal 21h Caogravers (Sala de las fegravestas Begoacutes) Amb le grop Canccedilons drsquoOgravec Participacion liura Cercle Occitan de Caogravers Begoacutes lajardieorangefr Festenau Rescontre de videgraveo amator de 13h30 a 19h St Gervasi (30) Films occitans e en occitan per lrsquoassociacion Rayons drsquooc e TegraveVeacuteOgravec (long mestratge lo di-menge a 14h) Gratuit teveoce-monsitecom
Goulamasrsquok 19h a Puegravegserguiegraver (34) Fegravesta de la sortida de lrsquoalbum (maison du peuple) 9 de febriegraver Cafegrave Ciutadan 18h30 La Garriga (81 - Ostal dels Joves ) laquo De queacute lrsquooccitan pogravet menar a la nogravestra societat raquo COPC ndash azalaiswanadoofr 11 de febriegraver Bal de la Caneta 20h30 a Vic sus Cegravera (15) Amb Herveacute Brotto amp Guillaume Lopez e Radio Tutti feat Barilla Sisters contactieo-cantalcom Serada contes CafrsquoCausse Assiegraver Serada contes amb Segravergi Irondegravela reissajimdocomcafeacute-associatif-caf-causse 14 de febriegraver Estrena de la mogravestra ldquoOccitan Occitaniardquo 18h a Carcassona (Archius departamentals)
Amb una prestacion musicala de Mans de Breish Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals 18 de febriegraver Bal catalan-occitan Caramauccedil cocsegalagmailcom19 de febriegraver Teatre 15h a Complibat Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues IEO del Vilafrancat 0665399311 Vesprada Occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la Gara) Cants dichas danccedilas del paiacutes e teatre Cercle IEO de Roegravergue-Naut Eric Fraj (solo) A Mossolens fasetz-la-lenga-cabardesover-blogcom 23 de febriegraver Presentacion de libre 19h Nimes (Caire drsquoogravec) La benda dessenhada laquoLes ignorantsraquo drsquoEtienne Davodeau Gratuit 24 de febriegraver Bal Occitan 20h30 a Montcuc (46) Iniciacion drogravelles seguit drsquoun bal dab los Pastourels Confereacutencia 14h30 Castras (Ostal de las associacions) Ramon Ginolhac laquoLes reacutevoltes populaires en Occitanieraquo (fr) Dintrada liura e gratuita COPC ndash azalaiswanadoofr
Bal Occitan 21h a Cenac Amb Les Bouilleurs de son Contrebande e Bassacada IEO del Vilafrancat 0665399311 28 de febriegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 2 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals
HAUTEEacuteMOTION
HAUTE-GARONNELUCHON-SUPERBAGNEgraveRES PEYRAGUDES LE MOURTIS BOURG DrsquoOUEIL
RCS
Toul
ouse
B 3
87 9
87 8
11 -
Creacute
dits
pho
tos
Get
tyIm
ages
tourismeHGhautegaronnetourismecom
C
M
J
CM
MJ
CJ
CMJ
N
CD31 tourisme hiver pyr mag 210x270pdf 1 09112016 1622
30 ndash Lo Diari
7 de geniegraver Agach sus J Bodon 17h30 Albi Per J Vialaret President de lrsquoOstal J Bodon wwwcentre-occitan-rochegudeorg 13 de geniegraver Teatre Les Galejaires 20h30 Molins laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes Cercle Occitan deth Coserans ndash claudinerivere-souillaorangefr
Rencontre MusiciansDanccedilaires 21h La Caunha (31 - Ostau de lrsquoArtesanat) Serada de danccedilas tradicionaus (scegravena obegraverta) Cercle Occitan de Carbona amp deu Volvegravestre michelpeze0456orangefr 14 de geniegraver Confereacutencia a Albi Partenariat CCOA UPT a Champollion laquo Lrsquoautodafeacute de 1834 agrave lrsquoHocirctel Rochegude raquo wwwcentre-occitan-rochegudeorg Nuegravech de la lectura 18h a Besiegravers (CIRDOC) Granda velhada ldquoViatge immobilrdquo jol signe del partatge de las lengas de las literaturas e de la descobegraverta de lrsquoautre fabricaoccitanicaeu Musica 10h a Rampoacutes (46) Musica canta danccedila e serada occitana 10h a 17h Rescontres musicians e danccedilaires 14h a 17h Rescontre de danccedilaires 18h AG 21h bal occitan wwwamtpquercycom Del 18 al 21 de geniegraver Ivernalas de Cabardeacutes a Puegravegnautiegraver Espectacles contes sopar espectacle-teatre Info e inscripcions ndash ieo11ieo-ocorg 19 de geniegraver Cafegrave occitan
18h30 Salon de tegrave laquoEn forme de Graalraquo ( jos resegraverva) Amb lo Centre Occitan del Paiacutes Castreacutes COPC ndash azalaiswanadoofr 20 de geniegraver Projeccion-Confereacutencia 18h30 Pagravemias (Espaci occitan) laquoCamins de Compostegravelaraquo per Guy Reilles seguit drsquoun manja-dreit IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 21 de geniegraver Bal Vesprada e serada a Lacapegravela-Caogravers Talhiegravers de musica a lrsquoentorn dels coire puegravei bal wwwassociationlagranjacom Florant Mercadiegraver 20h30 Puegravegnautiegraver (11) laquoLes Contes du Placardraquo Teatre Les Galejaires 20h30 a Balmar laquoLe canton de Josefinaraquo sostitolat en franceacutes IEO drsquoAriegraveja ndash ieo09ieo-ocorg 22 de geniegraver Vesprada occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la gara) Danccedilas teatre tirada pel Telethon Cercle Occitan drsquoEspaliu 24 de geniegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 1 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius Departamentals 26 de geniegraver La Mal Coiffeacutee 18h30 a Tolosa (Place Andreacute Abbal) Del 28 de geniegraver al 26 de febriegraver Setmanas occitanas del Vilafrancat Mogravestras filmes confereacutencias concegraverts Programa complet sus nogravestre site
GENIegraveR FEBRIegraveRAgenda
Lo Diari ndash 31
28 de geniegraver 20ena dictada occitana de pertot en Occitagravenia e en defogravera
Cocanha Vilafranca de Roergue IEO del Vilafrancat 0665399311
1egraver de febriegraver A la descobegraverta drsquouna ogravebra 18h a Rodeacutes (Ostal de las Associacions) La Banda Jaume Landiegraver IEO ndash A Tots 2015 Din-trada dubegraverta e gratuita IEO 12 ndash 05 65 68 18 75 4 de febriegraver Concegravert-Bal 21h Caogravers (Sala de las fegravestas Begoacutes) Amb le grop Canccedilons drsquoOgravec Participacion liura Cercle Occitan de Caogravers Begoacutes lajardieorangefr Festenau Rescontre de videgraveo amator de 13h30 a 19h St Gervasi (30) Films occitans e en occitan per lrsquoassociacion Rayons drsquooc e TegraveVeacuteOgravec (long mestratge lo di-menge a 14h) Gratuit teveoce-monsitecom
Goulamasrsquok 19h a Puegravegserguiegraver (34) Fegravesta de la sortida de lrsquoalbum (maison du peuple) 9 de febriegraver Cafegrave Ciutadan 18h30 La Garriga (81 - Ostal dels Joves ) laquo De queacute lrsquooccitan pogravet menar a la nogravestra societat raquo COPC ndash azalaiswanadoofr 11 de febriegraver Bal de la Caneta 20h30 a Vic sus Cegravera (15) Amb Herveacute Brotto amp Guillaume Lopez e Radio Tutti feat Barilla Sisters contactieo-cantalcom Serada contes CafrsquoCausse Assiegraver Serada contes amb Segravergi Irondegravela reissajimdocomcafeacute-associatif-caf-causse 14 de febriegraver Estrena de la mogravestra ldquoOccitan Occitaniardquo 18h a Carcassona (Archius departamentals)
Amb una prestacion musicala de Mans de Breish Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals 18 de febriegraver Bal catalan-occitan Caramauccedil cocsegalagmailcom19 de febriegraver Teatre 15h a Complibat Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues IEO del Vilafrancat 0665399311 Vesprada Occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la Gara) Cants dichas danccedilas del paiacutes e teatre Cercle IEO de Roegravergue-Naut Eric Fraj (solo) A Mossolens fasetz-la-lenga-cabardesover-blogcom 23 de febriegraver Presentacion de libre 19h Nimes (Caire drsquoogravec) La benda dessenhada laquoLes ignorantsraquo drsquoEtienne Davodeau Gratuit 24 de febriegraver Bal Occitan 20h30 a Montcuc (46) Iniciacion drogravelles seguit drsquoun bal dab los Pastourels Confereacutencia 14h30 Castras (Ostal de las associacions) Ramon Ginolhac laquoLes reacutevoltes populaires en Occitanieraquo (fr) Dintrada liura e gratuita COPC ndash azalaiswanadoofr
Bal Occitan 21h a Cenac Amb Les Bouilleurs de son Contrebande e Bassacada IEO del Vilafrancat 0665399311 28 de febriegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 2 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals
HAUTEEacuteMOTION
HAUTE-GARONNELUCHON-SUPERBAGNEgraveRES PEYRAGUDES LE MOURTIS BOURG DrsquoOUEIL
RCS
Toul
ouse
B 3
87 9
87 8
11 -
Creacute
dits
pho
tos
Get
tyIm
ages
tourismeHGhautegaronnetourismecom
C
M
J
CM
MJ
CJ
CMJ
N
CD31 tourisme hiver pyr mag 210x270pdf 1 09112016 1622
Lo Diari ndash 31
28 de geniegraver 20ena dictada occitana de pertot en Occitagravenia e en defogravera
Cocanha Vilafranca de Roergue IEO del Vilafrancat 0665399311
1egraver de febriegraver A la descobegraverta drsquouna ogravebra 18h a Rodeacutes (Ostal de las Associacions) La Banda Jaume Landiegraver IEO ndash A Tots 2015 Din-trada dubegraverta e gratuita IEO 12 ndash 05 65 68 18 75 4 de febriegraver Concegravert-Bal 21h Caogravers (Sala de las fegravestas Begoacutes) Amb le grop Canccedilons drsquoOgravec Participacion liura Cercle Occitan de Caogravers Begoacutes lajardieorangefr Festenau Rescontre de videgraveo amator de 13h30 a 19h St Gervasi (30) Films occitans e en occitan per lrsquoassociacion Rayons drsquooc e TegraveVeacuteOgravec (long mestratge lo di-menge a 14h) Gratuit teveoce-monsitecom
Goulamasrsquok 19h a Puegravegserguiegraver (34) Fegravesta de la sortida de lrsquoalbum (maison du peuple) 9 de febriegraver Cafegrave Ciutadan 18h30 La Garriga (81 - Ostal dels Joves ) laquo De queacute lrsquooccitan pogravet menar a la nogravestra societat raquo COPC ndash azalaiswanadoofr 11 de febriegraver Bal de la Caneta 20h30 a Vic sus Cegravera (15) Amb Herveacute Brotto amp Guillaume Lopez e Radio Tutti feat Barilla Sisters contactieo-cantalcom Serada contes CafrsquoCausse Assiegraver Serada contes amb Segravergi Irondegravela reissajimdocomcafeacute-associatif-caf-causse 14 de febriegraver Estrena de la mogravestra ldquoOccitan Occitaniardquo 18h a Carcassona (Archius departamentals)
Amb una prestacion musicala de Mans de Breish Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals 18 de febriegraver Bal catalan-occitan Caramauccedil cocsegalagmailcom19 de febriegraver Teatre 15h a Complibat Lo Teatre de Pas Res e Les Zrsquoigues IEO del Vilafrancat 0665399311 Vesprada Occitana 14h30 a Espaliu (Sala de la Gara) Cants dichas danccedilas del paiacutes e teatre Cercle IEO de Roegravergue-Naut Eric Fraj (solo) A Mossolens fasetz-la-lenga-cabardesover-blogcom 23 de febriegraver Presentacion de libre 19h Nimes (Caire drsquoogravec) La benda dessenhada laquoLes ignorantsraquo drsquoEtienne Davodeau Gratuit 24 de febriegraver Bal Occitan 20h30 a Montcuc (46) Iniciacion drogravelles seguit drsquoun bal dab los Pastourels Confereacutencia 14h30 Castras (Ostal de las associacions) Ramon Ginolhac laquoLes reacutevoltes populaires en Occitanieraquo (fr) Dintrada liura e gratuita COPC ndash azalaiswanadoofr
Bal Occitan 21h a Cenac Amb Les Bouilleurs de son Contrebande e Bassacada IEO del Vilafrancat 0665399311 28 de febriegraver Cinegravema 20h30 Carcassona Film de Yannick Seacuteguier Le Midi viticole Partida 2 A lrsquoOstal del Departament (sala Gaston Defferre) Collaboracion IEO drsquoAude ndash Archius departamentals
HAUTEEacuteMOTION
HAUTE-GARONNELUCHON-SUPERBAGNEgraveRES PEYRAGUDES LE MOURTIS BOURG DrsquoOUEIL
RCS
Toul
ouse
B 3
87 9
87 8
11 -
Creacute
dits
pho
tos
Get
tyIm
ages
tourismeHGhautegaronnetourismecom
C
M
J
CM
MJ
CJ
CMJ
N
CD31 tourisme hiver pyr mag 210x270pdf 1 09112016 1622
HAUTEEacuteMOTION
HAUTE-GARONNELUCHON-SUPERBAGNEgraveRES PEYRAGUDES LE MOURTIS BOURG DrsquoOUEIL
RCS
Toul
ouse
B 3
87 9
87 8
11 -
Creacute
dits
pho
tos
Get
tyIm
ages
tourismeHGhautegaronnetourismecom
C
M
J
CM
MJ
CJ
CMJ
N
CD31 tourisme hiver pyr mag 210x270pdf 1 09112016 1622
