Türk Kütüphanecilik Literatüründe Yazar Adı Karmaşası › ... › file › Kastamonu_zt_ppt.pdf · Önal, İnci 2 Hülya Dilek Kayaoğlu (T) 12 Hülya Dilek Kayaoğlu (T)

Türk KütüphanecilikLiteratüründe Yazar Adı

KarmaşasıZehra Taşkın

Hacettepe Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü

[email protected]

Uluslararası Kütüphane ve Bilgibilim Felsefesi Sempozyumu, 3-5 Eylül 2014, Kastamonu, Türkiye 1

Plan

• Yazar adlarının önemi

• Araştırma soruları

• Yöntem ve kapsam

• Bulgular• Yazar dizini problemi

• Yazar adlarının dergi sistemlerine hatalı kayıt edilmesi

• Yazarlarda isim çeşitliliği

• Atıflarda yazar adı karmaşası

• Sonuç ve yazar adı karmaşasının çözümüne ilişkin öneriler


Yazar Adlarının Önemi

• Makalelerde yazar adlarının temel amacı;• Yayının kim tarafından yapıldığının işaretlenmesi ve yayınların kimliklendirilmesi

• Günümüzde;• Araştırmacıların entelektüel etkilerinin niceliksel ölçümü

• Bibliyometrik çalışmalar ve atıf analizleri ile en etkili yazarların ortaya çıkarılması –Yayınları sayma

• Hatalı yazar adları• Uluslararası görünürlüklerin azalması

• Teşvik, yükselme ve ödüllendirmelerde yaşanan problemler


Araştırma Soruları

• Türk Kütüphanecilik literatüründe yazar adlarında bir karmaşa varmıdır? Var ise bu karmaşanın kaynağı nedir?

• Kütüphanecilik literatüründe yazarlar yazar adlarına nasıl atıfvermektedirler? Atıf verilen yazarlarda standart bir yapı korunmaktamıdır?

• Yazar adı karmaşasına ilişkin literatürde yer alan uygulamalar Türk yazar adlarına uygulanabilir mi?


Yöntem ve Kapsam

• Türk Kütüphaneciliği ve Bilgi Dünyası Dergileri

• 2000-2012 arası yayımlanmış tüm hakemli makale ve görüşler

• Toplam 494 yayın

• İki bölüm;• Yayınlarda yazar adlarının incelenmesi

• Yayınların atıflarında yazar adlarının incelenmesi


Bulgular

• Yazar dizini problemi,

• Dergilerin kullandıkları OJS (Open Journal Systems) sistemlerindeyapılmış hatalar,

• Yazarların isimlerinin farklı çalışmalarda çeşitli şekillerde kullanılması,

• Yayın kaynakçalarında yapılmış yazar adı hataları


Yazar Dizini Problemi

• Yazar dizinlerinin amacı koleksiyonlarda yer alan yazar adlarına erişimi kolaylaştırmak

• Yazar dizinlerinde önemli noktalar;• Tekilliğin sağlanması

• Standartlaştırma

• Doğru bağlantılandırma

• Her iki dergide de yazar dizini mevcut• Ancak…


Yazar Dizini Problemi – Bilgi Dünyası


Yazar Dizini Problemi – Türk Kütüphaneciliği


? Atilla Çetin

Yazar Adlarının Dergi Sistemlerine Hatalı Kayıt Edilmesi • OJS (Open Journal Systems)’de yapılan hatalar


Yazar Adlarının Dergi Sistemlerine Hatalı Kayıt Edilmesi






Yayınlarda İsim Çeşitliliği

• Yazar adlarında herhangi bir standart yok

• Çift isimli ya da çift soyisimli yazarlar• Bilgi Dünyası; 172 yazarın 36’sı (%21)

• Türk Kütüphaneciliği; 181 yazarın 42’si (%23) çift isimli ya da çift soyisimlidir.

• Çift isimli veya çift soyisimli yazarlarda standartlaşma önemli

• Örneğin;• Nazan Uçak, Nazan Özenç Uçak, Nazan (Özenç) Uçak

• Hülya Dilek Kayaoğlu, Hülya Dilek-Kayaoğlu, Hülya (Dilek) Kayaoğlu

• Serap Kurbanoğlu, S. Serap Kurbanoğlu, Sabriye Serap Kurbanoğlu


Yapılan Atıflarda Yazar Adları

• Çift isim veya çift soyisimli yazarlara yapılan atıflarda karmaşa

• Yazarın adı makalede standart şekilde kullanılsa bile atıflarda hata yapılabiliyor

• Örnekler




Türk Kütüphaneciliği Bilgi DünyasıYazar adı Kullanım Sıklığı Yazar adı Kullanım Sıklığı

Nazan Özenç Uçak (Toplam) 17 Nazan Özenç Uçak (Toplam) 9Uçak, N. Ö. 5 Uçak, N. 3Uçak, N. 4 Uçak Özenç, N. 2Özenç-Uçak, N. 2 Uçak, N. Ö. 2Özenç U. N. 1 Özenç Uçak, N. 1Ucak.N. 1 Uçak, N.Ö. 1Uçak (Özenç), N. 1Uçak Özenç, N. 1Uçak, N. (Özenç) 1Uçak, Nazan Özenç 1

Sabriye Serap Kurbanoğlu (T) 14 Sabriye Serap Kurbanoğlu (T) 9Kurbanoğlu, S. 6 Kurbanoğlu, S. 6Kurbanoğlu, Serap 2 Kurbanoğlu, S. Serap 1Kurbanoğlu, S.S. 2 Kurbanoğlu, S.S. 1Kurbanoğlu, S. S. 2 Kurbanoğlu, Serap 1Kurbanoglu, S. 1Kurbanoğlu, S. Serap. 1

Selma Aslan (T) 22 Selma Aslan (T) 2Aslan, S. 9 Aslan A. 1Aslan, Selma (Alpay) 3 Aslan, S. A. 1Aslan, Selma 2Aslan, (Alpay) Selma 2[Aslan] Alpay, S. 1Aslan (Alpay), Selma 1Aslan, (Alpay) S. 1Aslan, S. (A). 1Aslan, S. (A.). 1Aslan, S. A. 1



Özlem Gökkurt Bayram (T) 21 Özlem Gökkurt Bayram (T) 13Gökkurt, Ö. 7 Gökkurt, Ö. 8Bayram (Gökkurt), Ö. 4 Bayram, Ö. 2Bayram, Ö. 3 Bayram (Gökkurt), Ö. 1Bayram, O. 2 Bayram, Ö. (Gökkurt) 1Bayram, Ö.G. 2Bayram Ö. 1 Bayram, Ö. G. 1Bayram, Ö. (Gökkurt) 1Bayram, Özlem 1

Oya Gürdal Tamdoğan (T) 19 Oya Gürdal Tamdoğan (T) 9Gürdal, O. 8 Gürdal, O. 8Gürdal, Oya. 3 Gürdal, Oya 1Tamdoğan, O. G. 3Gürdal T., O. 1Gürdal, G. 1Gürdal, Oya 1Gürdal; O. 1Tamdoğan Gürdal, O. 1

Hatice İnci Önal (T) 9 Hatice İnci Önal (T) 5Önal, İ. 3 Önal, H.İ. 4Önal, H. İ. 2 Önal, İ. 1Önal, H. İnci. 2Önal, İnci 2

Hülya Dilek Kayaoğlu (T) 12 Hülya Dilek Kayaoğlu (T) 3Dilek-Kayaoğlu, H. 5 Kayaoğlu, H.D. 2Dilek Kayaoğlu, H. 2 Dilek Kayaoğlu, H. 1Dilek, Hülya 2Dilek-Kayaoglu, H. 1Kayaoğlu, H. D. 1Kayaoğlu, Hülya Dilek 1

Türk Kütüphaneciliği Bilgi Dünyası

Sonuç ve Öneriler

• Her iki dergide de yazar adları ile ilgili bir karmaşa söz konusu

• Karmaşanın en önemli nedeni çift isim ya da soyisimli yazar isimlerinde standardizasyon sorunu

• Standardizasyon sorunun çözümü için çeşitli girişimler;• 1999 - NACO (Name Authority Cooperative Program of the PCC)

• 2000 - INSAN (International Standard Author Number)

• ResearcherID - Web of Knowledge

• Author Identifier - Scopus

• 2013 - ISNI (International Standard Name Identifier)

• Bir açık erişim projesi - ORCID - Yazarlara tekil ORCID numarası verilmesi


Sonuç ve Öneriler

• Literatürde uygulanmış diğer çözümler;• Geniş kapsamlı yetke dizinlerinin oluşturulması

• ÖR: LCNAF (Library of Congress Name Authority File), LITA/ALCTS Authority Control Group, VIAF (Virtual International Authority File)

• Mevcut hataların saptanması için işletimsel dilbilim tekniklerinin uygulanması• Kümeleme çalışmaları

• Sonlu durum algoritmalarının geliştirilmesi


Sonuç ve Öneriler

• Her iki kütüphanecilik dergisi için etkili ve tutarlı yetke dizinlerinin geliştirilmesi

• Yazarları ORCID gibi yazar adlarını standartlaştırmaya yönelik uluslararası oluşumlarda yer almaya teşvik etmek• Gerekirse yeni yayınlarda ORCID numarası talep edilmesi

• Eski yayınların standardının sağlanmasına yönelik düzenlemeler yapılması• Web sitelerinde yazar adlarının standartlaştırılması

• Yazarlar ve editörlerin yazar adlarının önemi konusunda bilgilendirilmesi


Türk KütüphanecilikLiteratüründe Yazar Adı

KarmaşasıZehra Taşkın

Hacettepe Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü

[email protected]

Uluslararası Kütüphane ve Bilgibilim Felsefesi Sempozyumu, 3-5 Eylül 2014, Kastamonu, Türkiye

Documents

Türk Kütüphanecilik Literatüründe Yazar Adı Karmaşası › ... › file › Kastamonu_zt_ppt.pdf · Önal, İnci 2 Hülya Dilek Kayaoğlu (T) 12 Hülya Dilek Kayaoğlu (T)