Tropical Meteorology

Tropical Meteorology

• ลกษณะอากาศทเกดขนระหวางละตจด 30 องศาเหนอ ถง 30 องศาใต(เขตรอน)• ประกอบไปดวย

– พายฝนฟาคะนอง – ฟาแลบ ฟาผา – มรสม – คลนกระแสลมตะวนออก – คลนกระแสลมตะวนตก – พายหมนเขตรอน – เอล นโญ ลา นญา

• Equatorial Rossby waves, Madden-Julian Oscillation events,easterly jets, snow and ice, and much, much more

พายฝนฟาคะนอง• ขนกอตว (Cumulus stage)เมอกลมอากาศรอนลอยตวขนสบรรยากาศ พรอมกบการมแรงมากระท าหรอผลกดนใหมวลอากาศยกตวขนไปสความ

สงระดบหนง โดยมวลอากาศจะเยนลงเมอลอยสงขนและควบแนนเปนละอองน าเลก ๆ เปนการกอตวของเมมควมลส ในขณะทความรอนแฝงจากการกลนตว ของไอน าจะชวยใหอตราการลอยตว ของกระแสอากาศภายในกอนเมฆเรวมากยงขน ซงเปนสาเหตใหขนาดของเมฆควมลสมขนาดใหญขน และยอดเมฆสงเพมขนเปนล าดบ จนเคลอนทขนถงระดบบนสดแลว (จดอมตว) จนพฒนามาเปนเมฆควมโลนมบส เราเรยกกระแสอากาศทไหลขนวา "อพดราฟต" (Updraft)

• ขนเจรญเตมท (Mature stage)

เปนชวงทกระแสอากาศมทงไหลขนและไหลลง ปรมาณความรอนแฝงทเกดขนจากการควบแนนลดนอยลง ซงมสาเหตมาจากการทหยาดน าฟาทตกลงมามอณหภมต า ชวยท าใหอณหภมของกลมอากาศเยนกวาอากาศแวดลอม ดงนนอตราการเคลอนทลงของกระแสอากาศจะมคาเพมขนเปนล าดบ กระแสอากาศทเคลอนทลงมาซงเรยกวา "ดาวนดราฟต" (Downdraft) จะแผขยายตวออกดานขาง กอใหเกดลมกระโชกรนแรง อณหภมจะลดลงและความกดอากาศจะเพมขนอยางรวดเรว แผออกไปไกลถง 60 กโลเมตรได โดยเฉพาะสวนทอยดานหนาของทศทางการเคลอนทของพาย นอกจากนนกระแสอากาศเคลอนทขนและลงจะกอใหเกดลมเฉอน (Wind shear) ซงจะกอใหเกดอนตรายตอเครองบนทก าลงจะขนและรอนลงสนามบนเปนอยางยง

• ขนสลายตว

เปนระยะทพายฝนฟาคะนองมกระแสอากาศเคลอนทลงเพยงอยางเดยว หยาดน าฟาตกลงมาอยางรวดเรวและหมดไป พรอม ๆ กบกระแสอากาศทไหลลงกจะเบาบางลง

การยกตวของอากาศแนวดง

พายฝนฟาคะนอง

ระยะเรมตนGrowth stage

updraft updraft

downdraft

downdraft

ระยะโตเตมทMature stage

ระยะสลายตวDissipation stage

entrainment

gust front

ชนดของพายฟาคะนอง• Single-cell or air-mass storm

– 20-30 นาท ม downbursts, hail(ลกเหบ), บางครงท าใหมฝนตกหนกได หรออาจเกดพายทอรนาโด ขนาดเลกทมก าลงออนได

• Multicell cluster storm– ประกอบดวยหลายๆ cell โดยในแตละ cell จะมสถานะหรอชวงเวลาทแตกตางกน – Multicell storms สามารถท าใหเกด ลกเหบขนาดกลาง, น าทวมฉบพลน น าปาไหลหลาก และ เกด

พายทอรนาโด ขนาดเลกทมก าลงออนได• Multicell Line (squall line) Storms –

– เปนแนวของพายฝนฟาคะนองทตอเนองกน (สวนมากเปนแนวตง) มกระแสลมแรงดานหนาของแนว จงเรยกวา squall lines สามารถท าใหเกดลกเหบขนาดเลกถงขนาดกลาง อาจท าใหเกดน าทวมฉบพลน น าปาไหลหลาก และ พายทอรนาโด ขนาดเลกทมก าลงออนไดในบางครง

• Supercells– พายฟาคะนองขนาดใหญ มการหมนวนของ updraft สวน downbursts จะมก าลงแรงมาก ท าใหเกด

ลกเหบขนาดใหญ น าทวมฉบพลน น าปาไหลหลาก และ เกดพายทอรนาโด ขนาดเลกทมก าลงออนจนถงพายทอรนาโดขนาดใหญได

1. พายฝนฟาคะนองชนดกอนเดยวๆ (Single-cell)มกมก าลงออน ชวงเวลาทเกด นอยกวา 1 ชวโมง• มกลไกการเกดและสลายตวดวยตวเอง• เกดขนไดตลอดทงป และมกเกดในชวงฤดรอน• มกเกดลกษณะอากาศทรนแรง แตกสามารถเกดลมแรงจด ลกเหบตก และเกด

ฟาแลบ ฟารอง และ ฟาผาได

ตวอยางของพายฝนฟาคะนองแบบเดยว (single-cell)Example of Single-cell Life Cycleขนควมลส

ขนเจรญเตบโต ขนสลายตว

ขนเจรญเตบโตเตมท

แผนผงโมเดลของเมฆฝนฟาคะนองและความหนาแนนของกระแสลมไหลออก

(Simpson 1997)

Downburst Classification

• Downbursts- บรเวณดานใตของพายฝนฟาคะนองทมกระแสลมพดลงมาอยางรวดเรว

• ซงประกอบดวย Microburst และ Macroburst• Dr. Fujita

– macro bursts (greater than 2.5 miles in diameter) – and micro bursts (less than 2.5 miles in diameter).

• macro burst คอบรเวณทมกระแสลมทพดออกมาจากกลมของพายฝนฟาคะนอง หรอ Multi cell

• สวน microburst คอบรเวณทมกระแสลมทพดออกมาจากพายฝนฟาคะนองเดยว หรอ Single Cell

• อาจกลาวไดวา microburst เปนสวนหนงของ macroburst.

Microburst

Runway

Multicellular Thunderstorms• เปนพายฝนฟาคะนองหลายลกและมวงชวตทยาวนาน• เกดจากพายฝนฟาคะนองหลายเซลล เซลลแตละเซลลจะผานขนตอนการพฒนา

ของพายแตจะอยรวมกลมกน• ภายในเมฆแบบ multicell storms ชนของกระแสอากาศไหลออกมกเปนตว

เหนยวน าใหมการพาความรอนเกดขนใหมอยเสมอ

เซลลท 1ขนพฒนา

จนถงขนการกอตวเปนเมฆกอตวแนวตง (Cumulus-Cu)

เซลลท 1ขนพฒนา

เซลลท 2ขนกอตวเปน Cu

Multicellular Thunderstorms

หลงจาก 20 นาท หรอเมฆเซลลท 2 เดนขน เซลลท 1 จะเรมสลายตวจากนนจะเกดเซลลท 3 กอตวขนมาใหม

เซลลท 1ขนสลายตว

เซลลท 2ขนพฒนา เซลลท 3

ขนกอตวเปนCu

Multicellular Thunderstorms

Multicellular Thunderstormsหลงจากอก 20 นาทถดมา หรอเมฆเซลลท 3 เดนขน กระบวนการนจะเกดขนอยางตอเนองยาวนานจนถงระดบทเหมาะสมแลวจะมการพาความรอนเกดขนมาใหมอก

เซลลท 1ขนออนตวไปแลว

เซลลท 3ขนพฒนา

เซลลท 4ขนกอตวเปนCu

เซลลท 2ขนสลายตว

•ขณะทเซลลท 1 เรมสลายตว เซลลท 2 กอยในขนพฒนาและเหนเดนชด ตอมาเมอเซลลท 2 จะออนลงเมอเกดหยาดน าฟาตกหนกลงมาประมาณ 10 นาท หลงจากนนเซลลท 3 จะรนแรงขน และเกดขนเปนวฏจกรใหมอก

วงชวตของ multicell storm

เซลลและการเคลอนทของระบบพายฯ

Cell Motion versus Storm

Motion• Cells inside a storm

(system) do not necessarily move at the same speed and/or direction as the overall storm system

• The storm system can move as a result of the successive growth and decay of cells

• It can also move because the cell motion

• Environmental winds can have significant influence on the cell and/or storm movement, but the storms do not necessarily follow the wind.

• เรดารมกจะสะทอนกลมเมฆmulticell โดยตามธรรมชาตจะมการสะทอนทศนยกลางและเปนแกนสคอนขางเหลอง3เฉดส ทต ากวาดงภาพ

• บางครง พายฯมกจะไมปรากฎเหนเซลลจากการสแกนเรดารในระดบต า แตสามารถเหนไดชดเจนเมอไดสแกนในแตละระดบความสง

4 cellsThis one might also contain multiple cells

Multicell Storm จากเรดารตรวจอากาศ

Multicell Storms (Squall Line)แบบเปนแถบแนวยาว

• ประกอบดวยแนวของพายฯทกอตวขนอยางตอเนอง มการพฒนาตวดซงจะเกดลมกระโชกแรงน ามาตามขอบดานหนาของพายฯ แนวนกคอ squall lines

• สามารถท าใหเกดลกเหบขนาดเลกถงปานกลาง บางครงเกดน าทวมฉบพลน และพายทอรนาโด ขนาดออน

รปแบบ Multicellular Thunderstorms

เรดารตรวจอากาศตาคล นครสวรรค (ฝนหลวง)

Supercell Thunderstorms• พายทมขนาดใหญมาก โดยมตวการหลก คอ กระแสอากาศไหลขน• มโครงสรางทางฟสกสกงแนนอน

– มกระแสอากาศไหลขน-ลง อยางตอเนอง• มกระแสอากาศไหลขนหมนวน --- Mesocyclone• มวงชวตอยหลายชวโมง • มศกยภาพในการท าลายสงมากทสด• มลกษณะทรนแรงและอนตรายผสมกน

– ลมแรง– ลกเหบขนาดใหญทสามารถท าลายความเสยหายได– มฟาแลบเกดขนถ– มพายทอรนาโดขนาดใหญและมวงชวตทยาวนาน

“ฟาผา” มอยางนอย 4 แบบหลก ไดแก1. ฟาผาภายในกอนเมฆ ฟาผาแบบนเกดมากทสด และท าใหเมฆเปลงแสงกระพรบทคนไทยเราเรยกวา “ฟาแลบ” นนเอง2. ฟาผาจากเมฆกอนหนงไปยงอกกอนหนง3. ฟาผาจากเมฆลงสพน เปนการปลดปลอยประจออกจากกอนเมฆจงเรยกวา ฟาผาแบบลบ (Negative Lightning) ซงเปนฟาผาทอนตรายตอคน สตว และสงตางๆ ทอยบนพน โดยจะผาลงบรเวณ “ใตเงา” ของเมฆฝนฟาคะนองเปนหลก4. ฟาผาจากยอดเมฆลงสพน เปนการปลดปลอยประจบวกจากกอนเมฆจงเรยกวา ฟาผาแบบบวก (Positive Loghtning) สามารถผาไดไกลจากกอนเมฆไดถง 30 กโลเมตร นนคอ แมทองฟาเหนอศรษะของเราจะดปลอดโปรง แตเราอาจจะถกฟาผา (แบบบวก) ไดหากมเมฆฝนฟาคะนองอยหางไกลออกไปในระยะ 30 กโลเมตร อนเปนทมาของค าวา “ฟาผากลางวนแสกๆ” ซงเปนฟาผาทเกดขนโดยเราไมไดคาดคดนนเอง

ทมาขอมล: สภาวศวกร

“ฟาผา”

1. ฟาผาภายในกอนเมฆ

2.ฟาผาจากเมฆกอนหนงไปยงอกกอนหนง

3. ฟาผาจากเมฆลงสพน4.ฟาผาจากยอดเมฆลงสพน

See “immediately”

Velocity = Speed-of-light

Velocity = Speed-of-sound

Hear “later”

How Far Away is Lightning?

Speed-of-sound: 1100 ft/sec (330 m/sec)

=> one mile in 5 seconds!!(1 km in 3 seconds)!!

Speed of Lightning

• รบหาอาคารหรอทก าบงเขาไปหลบ หรอเขาไปอยในรถทมหลงคาแขงแรง

กรณทอยนอกบาน

•กรณทเลนน าตองรบขนจากน าและไปใหพนชายหาด

• ถาอยในทโลง เชน ทงนา ควรนงยองๆ ปลายเทาชดกนและเขยงปลายเทาใหเทาสมผสพนดนนอยทสดและโนมตวไปขางหนา ไมควรนอนราบกบพน

• จงอยใหไกลจากโลหะทเปนสอไฟฟาทกชนด เชน อปกรณท าสวน รถจกรยาน รถจกรยานยนต รางรถไฟ และ ปดโทรศพทมอถอ

•หามอยใตตนไมทโดดเดยวโลงแจง หรออยใกลเสาไฟฟา

กรณทอยในบานอยใหไกลจากอปกรณไฟฟา และโลหะทเปนสอน าไฟฟาทกชนด

การหมนเวยนเกยวกบปรมาณความรอน (Thermal Circulation)ความรอนเปนสาเหตทท าใหคอลมนของอากาศขยายตวในแนวตง

•ความกดอากาศสงจะอยในคอลมนอากาศระดบบน

•อากาศในระดบบนมการเคลอนทจากบรเวณทรอนมากกวาไปยงทเยนกวา

•ลกษณะของความกดอากาศใกลผวพนจะเปนบรเวณทรอนมาก

•ในบรเวณทรอน อากาศจะยกตวขน สวนบรเวณทเยนอากาศจะจมตวลง

ลมทะเล (Sea breeze)• ลมทะเล เกดจากความรอนซงแตกตางกนระหวางบรเวณทะเลและ

พนดนตามชายฝงในตอนเชาและตอนบาย เวลากลางวนผนแผนดนตามชายฝงไดรบรงสจากดวงอาทตย ท าใหมอณหภมสงกวาบรเวณทะเล ดงนนอากาศในบรเวณแผนดนจงมความแนนนอยกวา และความกดกลดลงดวยจงลอยตวขน ดงนนอากาศเยนตามบรเวณทะเลจะพดเขามาแทนท ลมซงพดจากทะเลนเรยกวา "ลมทะเล" (sea breeze) ซงเกดขนในตอนบายและเยน นอกจากตามชายฝงทะเลแลว ลกษณะคลายลมทะเลนอาจจะเกดขนตามทะเลสาบใหญ ๆ กได

ลมทะเล (Sea breeze)

• มความเรวลม ระหวาง 10 ถง 20 knots. • The vertical depth ประมาณ 500 ft (~150 m)• การหมนเวยนของลมเหนอพนดน ประมาณ 1,500 ถง 3,000 ft (460-915 m)• เรมพดตอนเชาตงแตเวลา 10.00 น.และมก าลงแรงสดในตอนบาย จะสนสดลง

เมอดวง อาทตยตกประมาณเวลา 21.00 น.• ผลกระทบ ระยะหางจากฝงประมาณ 25 ไมล (40 กม.)• แตกรณของ sea breeze fronts ผลกระทบ ระยะหางจากฝงประมาณ 100-200

ไมล (160-320 กม.)• สามารถเกดไดบรเวณใกลทะเลทราบ หรอ แมน าได แตความรนแรงจะไมมาก

• ลมประจ าถน• ภเขาใกลทะเล• ลกษณะและปรมาณพชชายทะเล

ลมทะเลจะแรง มาจากสาเหต?

ทศทางของลมทะเล

ลมบก (Land breeze)• ลมบก (land breeze) นน เกดขนในทศตรงกนขามกบทะเล และมก าลง

แรงนอยกวา กลาวคอในตอนกลางคนพนน ามอณหภมสงกวาผนแผนดน ดงนนอากาศในบรเวณทะเลซงมความแนนนอยกวาจะลอยตวขน อากาศเยนในบรเวณแผนดนจะพดออกไปแทนท จากความรเรองลมบกลมทะเลน ชาวประมงไดอาศยก าลงของลมดงกลาวเปนเครองชวยในการแลนเรอเขาหรอออกจากฝงไดดในการด าเนนอาชพหาปลาของเขา

ลมบก

• ลมบก เปนลมเฉอยทพดอยางเดนชดตามบรเวณชายฝงทะเลในตอนกลางคนและพดจาก ชายฝงลงสทะเล เนองจากในชวงตอนกลางคนพนดนจะคลายความรอนไดเรวกวาพนน า จงท าให อากาศเหนอพนน าทยงอนและลอยตวสงขนสเบองบน อนเปนเหตท าใหกระแสอากาศจากภาคพนดน เคลอนลงไปแทนท ท าใหเกดลมบก (Land Breeze) ขนมา ลมชนดนจะพดตงแตเวลา 22.00 น. จนกระทงถงเวลา 10.00 น.ของวนรงขน

ลมบกจะแรง มาจากสาเหต?• บรเวณชายฝงทะเลมภเขา ลมภเขาจะชวยใหลมบกแรงขน• เวลากลางคนลมพดกลบทศกบกลางวน เชนท อ.คลองใหญ จ.ตราด ในระหวาง

เดอน ม.ค.และเม.ย. กลางวนเปนลมใต กลางคนเปนลมเหนอออนๆ

ลมบกและลมทะเล (Land breeze and Sea breeze)

“มรสม” หรอ monsoon

• เปนการหมนเวยนสวนหนงของลมทพดตามฤดกาล คอลมประจ าฤด เปนลมแนทศและสม าเสมอ ค าวา “มรสม” หรอ monsoon มาจากค าวา mausim ในภาษาอาหรบ แปลวา ฤดกาล (season)

• สาเหตใหญๆ เกดจากความแตกตางระหวางอณหภมของพนดน และพนน าในฤดหนาวอณหภมของพนดนเยนกวา อณหภมของน าในมหาสมทร อากาศเหนอพนน าจงมอณหภมสงกวา และลอยตวขนสเบองบน อากาศเหนอทวปซงเยนกวาไหลไปแทนท ท าใหเกดเปนลมพดออกจากทวป พอถงฤดรอนอณหภมของดนภาคพนทวปรอนกวาน าในมหาสมทร เปนเหตใหเกดลมพดในทศทางตรงขาม ลมมรสมทมก าลงแรงจดทสดไดแก ลมมรสมทเกดในบรเวณภาคใต และภาคตะวนออกเฉยงใตของทวปเอเชย

“มรสม” หรอ monsoon

• มรสม (Monsoon circulation) หรอลมพดประจ าฤด- ความแตกตางของภมภาค-ความแตกตางของความกดอากาศระหวางเหนอพนดนกบพนน า-คลายลมบกลมทะเล แตเปนบรเวณกวางกวา -ระยะเวลานานกวาประมาณครงปหรอ 6 เดอน

• มรสมฤดรอน

• มรสมฤดหนาว

Global General Circulation in summer(ฤดรอน)

Global General Circulation in winter (ฤดหนาว)

Global monsoons

• Africa

• North America

• Asia

– South Asian Monsoon

– East Asian Monsoon

• Australia

• Europe

Africa Monsoon

The North American Monsoon

The North American Summer Monsoon Index (NASMI)

Tropospheric Biennial Oscillation (TBO)

and Asian-Australian Monsoon

East Asian monsoon

มรสมฤดรอนในทวปเอเชย

ลมมรสมกบภมอากาศของประเทศไทย

ประเทศไทยอยภายใตอทธพลของมรสม (monsoon) สองชนด คอ

• 1. มรสมตะวนตกเฉยงใต

• 2. มรสมตะวนออกเฉยงเหนอ

การเรมตนและสนสดฤดมรสมทงสองชนดอาจผนแปรไปจากปกตไดในแตละป

มรสมตะวนตกเฉยงใต

จะเปนกระแสลมทพดพาความชนจากมหาสมทรอนเดยเขามาปกคลม

มรสมนท าใหเกดฝนใน 3 แบบ1. การพาความรอน ฝนจะตกในตอนบายและค า

2. ฝนลาดเขา ฝนจะตกดานหนาเขาทเปนดานรบลม ตกไดหลายเวลา

3. ฝนจากการพดสอบเขาหากนของลม ฝนจะตกไดหลายเวลา

มรสมตะวนตกเฉยงใต

มรสมตะวนออกเฉยงเหนอ

จะเปนกระแสลมเยนและแหงจากจนพดปกคลมประเทศไทยตอนบน สวนภาคใต ลมนจะพดพาความชนจากอาวไทยเขามาปกคลม

มรสมนท าใหเกดฝนใน 2 แบบ

1. ฝนลาดเขา ฝนจะตกดานหนาเขาทเปนดานรบลม

ตกไดหลายเวลา

2. ฝนจากการพดสอบเขาหากนของลม ฝนจะตกไดหลายเวลา

มรสมตะวนออกเฉยงเหนอ

รองมรสม

Indian Monsoon (IM)

and Western North Pacific Monsoon (WNPM)

IM Index = U850(40E-80E,5N-15N)-U850(70E-90E,20N-30N)

WNPM Index = U850(100E-130E,5N-15N)-U850(110E-140E,20N-30N)

Indian Summer Monsoon Index

Western North Pacific Monsoon Index

Webster and Yang Monsoon Index (WYM)

WYM Index = U850(40-110E,EQ-20N)-U200(40-110E,EQ-20N)

Webster and Yang Monsoon Index

คลนกระแสลมตะวนออก

• คลนกระแสลมตะวนออก เปน คลนยาวทเกดขนภายในลมคา(Trade Wind) • เกดขนระหวางละตจด 5-15 องศาเหนอ • มความยาวคลนประมาณ 2000 ถง 2500 กม • ระยะเวลา 3-4 วน และเคลอนทดวยความเรวประมาณ 18 - 36 กม. / ชม.

คลนกระแสลมตะวนออก

คลนกระแสลมตะวนตก

• คลนยาว(Long wave)

– ลมชนบนตงแต 500 hPa ขนไป

– แผนทความสงเทา(Isoheight) 500 hPa

• คลนสน (Short wave)

– Trough

– Ridge

Wind และ Height ท 500 hPa

คลนกระแสลมตะวนตก (WESTERLY TROUGH)• คลนกระแสลมตะวนตก คอ

ลกษณะของลม ชนบนทมรปรางคลายคลน ดานหนาของคลนนมการยกตวของอากาศท าใหมลกษณะอากาศราย ฝนฟาคะนอง ลมกระโชกแรง ลกเหบตก สวนดานหลงของคลนมอากาศจมตวท าใหมลกษณะอากาศด ทองฟาโปรง อณหภมลดลงอยางรวดเรว

500 hPa

14 JAN 2012 12Z

73

พายหมนเขตรอน

• พายหมนเขตรอน เรมตนการกอตวจากหยอมความกดอากาศต าก าลงแรงซงอยเหนอผวน าทะเล ในบรเวณเขตรอนและเปนบรเวณทกลมเมฆจ านวนมากรวมตวกนอยโดยไมปรากฏการหมนเวยนของลม หยอมความกดอากาศต าก าลงแรงน เมออยในสภาวะทเอออ านวยกจะพฒนาตวเองตอไป จนปรากฏระบบหมนเวยนของลมอยางชดเจน ลมพดเวยนเปนวนทวนเขมนาฬกาในซกโลกเหนอ พายหมนในแตละชวงของความรนแรงจะมคณสมบตเฉพาะตวและเปลยนแปลงไปตามสภาวะแวดลอม ความเรวลมในระบบหมนเวยนทวก าลงแรงขนเปนล าดบ

74

ปจจยทท าใหเกดพายหมนเขตรอน

• อณหภมน าทะเล (SST) อยางนอย 26 - 27 องศาเซลเซยส

• และมความลกอยางนอย 50 เมตร

• cooling with height (Heat condensation)

• Low value of vertical wind shear (less than 10 m/s)• หางมากกวา 200 – 300 กโลเมตร จากเสนศนยสตร (Coriolis effect )

• Low cell, Disturbance, TUTTs

75

Sea Surface Temperature

and Ocean Current

Heat condensation

76

Low value of vertical wind shear

(less than 10 m/s)

77

Coriolis effect

พายหมนเขตรอน

ตา

กระแสอากาศไหลออก

15 km

ผวพนโลก

500 km

25 km ก าแพงตา

กระแสอากาศไหลเขา

ลกษณะโครงสรางภายใน

80

Extra-Tropical Cyclone

Three classes according to the genesis form and location

• SH type : lower layer shear type

• EC type : upper easterly waves and cloud clusters

• UC type : upper cold vortex proximity type

UC (upper cold vortex proximity)

• Upper cold Low

• Cyclonic ระดบสง 400 hPa ขนไป

• ใชภาพดาวเทยม WV (IR3)

UC (upper cold vortex proximity)

Case of development of the easterly wave pattern

Case of development of the easterly wave pattern

Case of development of the easterly wave pattern

Case of development of a monsoon trough pattern (SH Type)

Case of development of a monsoon trough pattern (SH Type)

89

การเคลอนตวของพายหมนเขตรอน

• Coriolis effect,βdrift• Steering winds หรอ เคลอนตวตามแนวของ subtropical ridge• เคลอนตวตามแนวของ ITCZ, Monsoon Trough, Tropical Wave• Interaction with the mid-latitude westerlies • Interaction with Fronts• Multiple storm interaction or Fujiwhara effect

(อยใกลกนประมาณ 1,450 km หรอ 900 miles)• Topography (on Land)

90

Large scale wind system to let Tropical Cyclone flow

91

Fujiwhara effect

92

Lianshou ChenChinese Academy of Meteorological Sciences

Interaction with the

mid-latitude westerlies

93

Forecast Track, JMA and JTWC

เกณฑในการพจารณาความรนแรงของหมนเขตรอน• ความเรวลมสงสดทบรเวณใกลศนยกลาง

(Maximum Sustained Wind speed, MSW)• มหาสมทรแปซฟกดานตะวนตกเฉยงเหนอ(ญปน) :

เฉลย 10 นาท

• มหาสมทรแปซฟกดานตะวนตกเฉยงเหนอ(จน) :เฉลย 2 นาท

• มหาสมทรแอตแลนตก และอาวเมกซโก(สหรฐอเมรกา) : เฉลย 1 นาทMSW(kt) CATEGORY

34> MSW TD (Tropical Depression)

34<=MSW<48 TS (Tropical Storm)

ชนดพายความเรวลมใกลศนยกลาง

มาตราโบฟอรด ลกษณะอากาศทเกด

พายดเปรสชน ความเรวลมใกลศนยกลาง นอยกวา 63 กม./ชม.

<=7 • ตนไมโยก เดนตานลมไมสะดวก• ความสงคลนประมาณ 4.0 - 6.0 เมตร

พายโซนรอน ความเรวลมใกลศนยกลาง ตงแต 63 กม./ชม. แตนอยกวา 118 กม./ชม.

8 • กงไมหก เดนไปขางหนาไมสะดวก • ความสงคลนประมาณ 6.0 - 9.0 เมตร

9 • สงกอสรางเสยหายเลกนอย • ความสงคลนประมาณ 6.0 - 9.0 เมตร

10 • ตนไมถอนราก สงกอสรางเสยหายมาก• ความสงคลนประมาณ 9.0 - 14 เมตร

11 • สงกอสรางเสยหายเปนบรเวณกวาง• ความสงคลนมากกวา 14 เมตร

พายไตฝน ความเรวลมใกลศนยกลางตงแต 118 กม./ชม. ขนไป

12-17 • สงกอสรางเสยหายหนก• ความสงคลนมากกวา 14 เมตร

พายหมนเขตรอน

พจารณาตามขนาดของหมนเขตรอนแบงตามรศมของลมแรง (Radius of Gale Wind Area, 28-55 knot, Beaufort scale 7-10 )

รศม ขนาด

นอยกวา 500กโลเมตร

- - -

500 – 800 กโลเมตร ขนาดใหญ

มากกวา 800 กโลเมตร

ขนาดใหญมาก

97

38%

17%11%

9%10%

5%

9%

ไตฝนเฮอรรเคน

ไซโคลน

ม.ย.-ก.ค.

ส.ค.-ก.ย.

ต.ค.

พ.ย.-ธ.ค.

พ.ค.

เสนทางการเคลอนตวของพายหมนเขตรอนบรเวณทะเลจนใตและประเทศไทย

101

Blue

for Jan-Feb-Mar,

green

for Apr-May-Jun,

red

for Jul-Aug-Sep,

orange

for Oct-Nov-Dec.

Annual mean

frequency

Observations

83.7

Present Climate

78.3

Future Climate

54.8

（３０％ decrease）

พายไซโคลน “มาลา” วนท 26-29 เมษายน 2549

พายโซนรอน HARRIET (25 ตลาคม 2505 )

พายไตฝน GAY 31 ตลาคม-4 พฤศจกายน 2532

พายใตฝน GAY (4 พฤศจกายน 2532 )

พายใตฝน LINDA (2-4 พฤศจกายน 2540 )

พายโซนรอน Haima

คลนพายซดฝง• คอ คลนซดชายฝงขนาดใหญอนเนองมาจากความแรงของลมทเกดขนจากพายหมน

เขตรอนทมความแรงในระดบพายโซนรอนขนไป เคลอนตวเขาหาฝง

• โดยปกตมความรนแรงมากในรศมประมาณ 100 กโลเมตร แตบางครงอาจเกดไดเมอศนยกลางพายอยหางมากกวา 100 กโลเมตร ไดขนอยกบความรนแรงของพาย และสภาพภมศาสตรของพนทชายฝงทะเล ตลอดจนบางครงยงไดรบอทธพล เสรมความรนแรงจากลมมรสมตะวนออกเฉยงเหนอ ท าใหเกดอนตรายมากขน

คลนพายซดฝง

• ขนตอนแรกเกด จากลมความเรวสงทพดผลกดนผวมหาสมทร ลมจะท าใหน ายกตวสงขนจากระดบน าทะเลปกต

• ขนตอนทสอง คอความกดอากาศต าทศนยกลางพาย(ตาพาย) มผลเพมยกระดบน าขนอกเลกนอย และอกสาเหตคอ ชนความลก (bathymetry) ของน าทะเล

คลนพายซดฝง

คลนซดฝง จากพาย Katrina

คลนซดฝงจากอทธพลของพายลนดา

112

Blue

for Jan-Feb-Mar,

green

for Apr-May-Jun,

red

for Jul-Aug-Sep,

orange

for Oct-Nov-Dec.

Annual mean

frequency

Observations

83.7

Present Climate

78.3

Future Climate

54.8

（３０％ decrease）

113