Trovanje ugljen monoksidom

Gas bez boje mirisa i ukusa

Sagorevanje ugljenika uz nedovoljan priliv kiseonika-podmukli ubica

Akutna trovanja u rudnicima garažama neprovetrenim prostorijama saobraćaju

Zadesna i profesionalna

Drugi po redu uzročnik nemedikamentoznih trovanja

Mehanizam dejstva

Tkivna hipoksija-anoksija

Visok afinitet za hemoglobin 250 puta veći od kiseonika (kompetitivni antagonizam)

Inhibiše citohrom oksidazu

Remeti funkciju mioglobina

Toksičnost zavisi od koncetracije na mestu incidenta i dužine ekspozicije

Odnos COHb i kliničke slike

Do 10% bez simptoma

Do 20% blaga čeona glavobolja crven lik

Do 30% uznemirenost malaksalost

Do 40% jaka glavob. muka povraćanje

Do 50% puls i disanje ubrzani i u miru

Do 60% koma grčevi Cheyne-Stokes disa.

Do 70% duboka koma paraliza disanja

Do 80% i preko trenutna smrt

Klinička slika

Stadijum ošamućenosti

Stadijum konvulzija

Stadijum asfiksije

Stadijum ozdravljenja ili sekvela

Dopunska dijagnostika

U krvi povećan COHb leukociti i

proteini

Ekg nalaz ishemija lezija poremećaj

ritma

Rtg pluća ako daje sliku edema loša

prognoza

Terapija trovanja ugljen

monoksidom

Preventivne terapijske mere

Urgentne terapijske mere

Dopunske terapijske mere

Preventivne terapijske mere

Uredna ventilacija prostorija u

kojima se nalaze uredjaji koji su

potencijalni proizvodjači ugljen

monoksida

Obezbedjivanje ličnih zaštitnih

sredstava za rad i boravak u

potencijalno opasnim prostorijama

Urgentne terapijske mere

Unesrećenog izneti na svež vazduh

Osloboditi disajne puteve uz aspiraciju sekreta i povraćenog sadržaja i otklanjanje trizmusa

Primena 100% kiseonika kao antidota smanjuje poluvreme eliminacije COHb sa 6 sati na 1 sat

Hiperbarična oksigenacija-poluvreme eliminacije smanjeno na 30 minuta

Dopunske terapijske mere Borba protiv edema pluća-diuretici

kardiot. kortikosteroidi

Borba protiv edema mozga-hipertona glukoza 20% manitol kortikosteroidi

Otklanjanje konvulzija-diazepam 10mg spora intravenska primena 1mg/min

Održavanje telesne temperature

Mirovanje lečenje eventualnih komplikacija

Trovanje ugljen dioksidom

Gas bez boje i mirisa kiselkastog ukusa

Tehnološkim procesom kao proizvod oksidacije ugljenika toksikološki-inertan

Trovanja u podrumima gde previru alkoholna pića ulaskom u bunare i silose prilikom čišćenja-koristi se za deratizaciju

Deluje stimulativno na disanje u kombinacij sa vazduhom u odredjenoj koncetraciji u većim izaziva depresiju disanja

Klinička slika

Mehanizam dejstva-hipoksija

Glavobolja vrtoglavica zujanje u ušima poremećaj vida pospanost-lakši oblik

Gubitak svesti tremor depresija respiratorne i cirkulatorne funkcije-teži oblik-smrt usled depresije respiratornog centra

Sekvele-glavobolja blaži psihički poremećaji bronhitis pneumonija

Terapijski pristup

Izneti otrovanog na svež vazduh

Veštačko disanje ukoliko je potrebno

Aplikacija kiseonika i eventualno

kardiotonika

Lečenje komplikacija-simptomatski

Trovanje metilalkoholom

Tečnost bez boje i mirisa-organski rastvar.

Antifriz sredstvo za čišćenje stakla industrijski rastvarač razne namene

Drvni alkohol sam po sebi je neotrovan

Metabolizuje se u otrovne metabolite

Trovanje preko kože inhalacijom per os

Trovanje najčešće uzimanjem alkoholnih napitaka koji ga slučajno ili namerno sadrže

Metabolizam metilalkohola

Metabolizuje se u jetri –alkoholna dehidrogenaza

Formaldehid i mravlja kiselina otrovni metaboliti

Formaldehid vreme poluraspada 1minut mravlje kiseline znatno duže-od nje zavisi toksičnost

Metanol se u manjoj meri eliminiše preko pluća i bubrega nepromenjen-metaboliše oksidacijom u otrovna jedinjenja

Klinička slika

Latentni period 16-24 časa Simptomi od strane CNS GIS i očiju Glavobolja vrtoglavica delirijum koma

Kussmaulovo disanje-slabije etilizira od etil

Muka povraćanje kolike pankreatitis sa povećanim nivoom serumske amilaze

Vid nejasan izražena fotofobija i snežna mećava optička halucinacija-edem mrežnjače-otok aksona nervusa optikusa-uticaj mravlje kiseline na citohrom oksidazu u fundusu oka

Terapijski pristup

Od presudnog značaja je vreme koje protekne od unošenja metanola do početka terapije i stepen metaboličke acidoze

Prevencija transformacije metanola i akumulacije njegovih toksičnih metabolita

Korekcija metaboličke acidoze

Eliminacija toksičnih metabolita metanola iz organizma

Terapija trovanja metanolom

Održavanje prohodnosti disajnih puteva i adekvatna ventilacija

Eliminacija otrova nazogastričnom sukcijom 30 minuta od momenta unošenja

Davanje etilalkohola kao antidota 100ml infuzijom ili per os viski votka jaka rakija u više doza-9 puta veči afinitet prema alkoholnoj dehidrogenazi od metanola

Korekcija acidoze natrijumbikarbonatom Hemodijaliza Zaštita očiju od svetla

Trovanje etilalkoholom

Široko rasprostranjena društvena navika

Bolest zavisnosti

Hronično konzumiranje-sociomedicinski problem

Akutno pijanstvo-saobraćajni traumatizam povrede na radu ubistva samoubistva silovanja

Metabolizam etilalkohola Resorpcija želudac manje i tanko

crevo

Jetra zadužena za oksidativni metabolizam

Alkoholna dehidrogenaza metaboliše etilalkohol u acetaldehid

Acetaldehid oksiduje acetaldehidna dehidrogenaza u acetat a on se oksiduje u vodu i ugljen dioksid

Alkohol je kinetik nultog reda

Klinička slika

Faza ekscitacije-promena ponašanja logoroičnost euforija-znaci akutnog pijans.

Depresivna faza-nesiguran hod nevezan govor mučnina povraćanje pad temperature depresija disanja i rada srca iznad pet promila koma i smrt

Posebna opasnost konzumacija sa sedativima i narkoticime zbog sumacije depresivnih efekata

Terapijski pristup Neprevideti pridružena stanja

Isriranje želuca ima smisla ako je učinjeno odmah nakon igestije pića

Primena aktivnog uglja nije od koristi

Hipertona 50% glukoza 20-30ml zbog hipoglikemije intravenski

Infuzija 10% glukoze sa C i B6 vitaminom

Utopliti simptomatska terapija po potrebi

Trovanje kaustičnim otrovima Medju najopasnijim komercijalnim

prepar.

Sredstva za čišćenje pranje i druge name.

Zadesna i namerna samoubilačka trovanja

Kiseline i baze

Baze-natrijum hidroksid(masna soda)

Kiseline-hlorovodonična sumporna koncetrovana sirćetna kiselina

Putevi prolaska u organizam

Preko kože-hemijske opekotine i nekroza koagulaciona-kiseline kolikvaciona-baze

Inhalatorni put-edem pluća akutni respiratorni distres sindrom

Ingestijom-najčešće opsežne nekrotičke promene u jednjaku i želucu praćene bolovima krvarenjem i razvojem šoka

Mehanizam dejstva

Lokalna i sistemska oštećenja

Kiseline dominantno želudac baze jednjak

Oštećenja i usne duplje i ždrela-manje

Komplikacije perforacije mediastinitis i sepsa kasnije strikture

Sistemski poremećaji-respiratorni hemodinamski metabolički koagulacioni

Sistemske promene

Hemodinamske-razvoj šoka

Respiratorne-edem pluća i ARDS

Metabolijske –uremija nekroza jetre

Kogulacione-DIK

Klinička slika

Kiseline-jaki bolovi izazvani opekotinama u želucu jednjaku ždrelu i ustima

Kašalj povraćanje krvavog sadržaja disfagija gušenje razvoj šoknog stanja

Baze-trenutni bolovi uzrokovani opekotinama prvenstveno u jednjaku mane u ustima ždrelu i želucu

Povraćanje i proliv krvavog sadržaja-depresija disanja-razvoj šoka-smrt

Terapijski pristup

Preko kože-skinuti kontaminiranu odeću ispirati velikom količinom vode najmanje 15 minuta-oko isprati-hemijski antidot ne

Izazivanje povraćanja kontraindikovano Nazogastrička sukcija diskutabilna Karbo medicinalis ne Dilucija mlekom belančevinastom vodom kod kiselina .ne

natrijum bikarbonat ne čista voda kod sumporne kiseline Analgetici antibiotici kortikosteroidi infuzije transfuzije

kiseonik pratiti diurezu Prohodnost disajnih puteva borba protiv šoka Baze dilucija mlekom limunovim sokom kiselim mlekom