TUBITAK Proje No:SBAG-2567(102S045)

Türkiye de Çevresel Türkiye de Çevresel Asbest MaruziyetiAsbest Maruziyeti

• Ev iç duvarları asbest içeren beyaz toprakla sıvanmış

• Aynı evin dış duvarları.

Kapadokya bölgesinde Peri Bacaları

Erionit lifi

• Erionit lifleri içeren tuğlalarla yapılan evler

From A. Umran Dogan

Türkiyedeki asbest ve erionit bölgeleri

Erionit intraplevral olarak verildiğinde krizotil ve krikidolite göre 300-800 ve 100-500 kez daha fazla karsinojeniktir. Carthew P, Hum Exp Toxicol 1992; 11: 530-4

Erionite bağlı MPM gelişen hastalar asbeste bağlı MPM gelişenlere göre daha yüksek anoploidiye sahiptirler (72.7% vs 13.8%). Bu durum erionitin daha agresif bir karsinojen olduğuna işaret eder. Emri S. Lung Cancer 2001; 33: 109-114

GİRİŞ

Erionit ve asbest maruziyetine bağlı MPM davranışları birbirinden farklı gibi görünmektedir. Dolayısıyla erionit ve asbeste bağlı MPM gelişiminde apoptozis protein yolaklarında bir farklılık olabilir?

HİPOTEZ

Mitokondrial YolakMitokondrial YolakAnti-Anti-

apoptotiapoptotikkPro-Pro-

apoptotiapoptotikkHR3HR3

HomoloğuHomoloğu

Bcl-2Bcl-2 BaxBax BadBad

Bcl-XBcl-XLL BakBak BidBid

Bcl-WBcl-W Bcl-XBcl-XSS BikBik

Mcl-1Mcl-1 Bok/MtdBok/Mtd Bim/BodBim/Bod

Boo/DivaBoo/Diva

NR-13NR-13

HrkHrk

NixNix

Bcl-2 Bcl-2 Kanser Hücre Ölümünü Kanser Hücre Ölümünü ÖnlerÖnler

Bcl-2/bax: Kötü prognoz Ve yüksek tümör grede’i

↓Bcl-2/Bax :Düşük tümör Grade’i ve kemoterapiyeDaha iyi cevap ve relapsazlığı

Kemoterapi

Ölüm Sinyali

Kaspaz Aktivasyonu

Hücre Ölümü

Son Ortak YOLSon Ortak YOL

Sitokrom C

Kemoterapi

Ölüm Sinyali

Fas-Fas L

AMAÇAMAÇ• Bcl 2/Bax and Fas/Fas L protein

ekspresyonları erionit ve asbeste bağlı gelişen MPM’lı hastaların plevra dokularında karşılaştırmalı olarak değerlendirildi.

• Ekspresyon paternleri ve hastaların yaşam süreleri arasındaki ilişki değerlendirildi.

• Adenokarsinom kesitleri kontrol grubu olarak kullanıldı

52 hasta; 16 (30.7%) erionite bağlı MPM, 19 (36.5%) asbeste bağlı MPM çalışma grubu olarak alındı

17 adenokarsinomlu olgunun dokuları kontrol grubu olarak kullanıldı

MATERYAL VE METOD

•Immunohistokimyasal •Semikantitatif

Boyanma yaygınlığı

Pozitif boyanan tümör dokusunun toplam tümör dokusuna oranı

Boyanma yoğunluğu0=hiç boyanma yok, 1=zayıf,

2=orta ve 3=güçlü boyanma.

METOD 2

İstatistiksel Analizİstatistiksel AnalizSPSS “Windows Sürüm 10.01 (1999)” SPSS “Windows Sürüm 10.01 (1999)”

paket programı kullanıldı. Ki kare, paket programı kullanıldı. Ki kare, Fisher’in ki kare testi, Kruskal Wallis Fisher’in ki kare testi, Kruskal Wallis ANOVA ve Mann Whitney U testi ANOVA ve Mann Whitney U testi karşılaştırmalar için kullanıldı.karşılaştırmalar için kullanıldı.

Survi analizi için Kaplan Meier analizi Survi analizi için Kaplan Meier analizi Prognostik faktörler için Cox Prognostik faktörler için Cox

Multivariate Regresyon Analizi Multivariate Regresyon Analizi yapıldı. yapıldı.

SONUÇLAR

Hasta Hasta KarakteristikleriKarakteristikleri

Erionit Erionit MPMMPMN=16(%)N=16(%)

Asbest Asbest MPMMPMN=19 (%)N=19 (%)

AdenokarsiAdenokarsinomanomaN=17 (%)N=17 (%)

E/KE/K 11/511/5 10/910/9 14/314/3

OrtOrt.. yaş(yıl) yaş(yıl) 48.7348.7312.412.422

47.8947.8911.11.7373

53.8853.8811.2511.25

EvreEvre

Evre IEvre I 2 (14.3)2 (14.3) 8 (42.1)8 (42.1) 3 (18.8)3 (18.8)

EvreIIEvreII 2 (14.3)2 (14.3) 1 (5.3)1 (5.3) 1 (6.3)1 (6.3)

Evre IIIEvre III 6 (42.9)6 (42.9) 7 (36.8)7 (36.8) 8 (50.0)8 (50.0)

Evre IVEvre IV 4 (28.6)4 (28.6) 3 (15.8)3 (15.8) 4 (25.0)4 (25.0)

Tümör tipiTümör tipi

EpitelyalEpitelyal 10 (62.5)10 (62.5) 12 (63.2)12 (63.2)

SarkomatözSarkomatöz 3 (18.8)3 (18.8) 2 (10.5)2 (10.5)

MikstMikst 3 (18.8)3 (18.8) 5 (26.3)5 (26.3)

Tanısal metodTanısal metod Erionit MPMErionit MPM

N=16(%)N=16(%) Asbest Asbest MPMMPM

N=19 (%) N=19 (%)

AdenokarsinoAdenokarsinomama

N=17 (%) N=17 (%)

Torakotomi+açık Torakotomi+açık biyopsibiyopsi

8 (50)8 (50) 16 (84.2)16 (84.2) 8 (47)8 (47)

TorakoskopiTorakoskopi 4 (25)4 (25) 3 (15.8)3 (15.8) 00

Kapalı plevra Kapalı plevra biyopsisibiyopsisiBronkoskopik Bronkoskopik biyopsibiyopsiTruTruccut kör ut kör biyopsibiyopsi

4 (25)4 (25) 000000

3 (17.6)3 (17.6)3 (17.6)3 (17.6)3 (17.6)3 (17.6)

Erionit MPMErionit MPMN=16 (%)N=16 (%)

Asbest MPMAsbest MPMN=19 (%)N=19 (%)

CerrahiCerrahi 9 (56.3)9 (56.3) 16 (84.2)16 (84.2)Cerrahi tipiCerrahi tipi

Palyatif tümör Palyatif tümör küçültücü cerrahiküçültücü cerrahi

Ekstrapulmoner Ekstrapulmoner plörektomiplörektomi

00 1 (5.3)1 (5.3)

Plörektomi+dekPlörektomi+dekortikasyonortikasyon

3 (18.8)3 (18.8) 99 ( (4747))

Palyatif minör Palyatif minör cerrahicerrahi

Torakoskopi+intTorakoskopi+intra kaviter ra kaviter sisplatinsisplatin

6 (37.5)6 (37.5) 66 ( (3232))

Antikor Yoğunluk Erionit MPM No (%)

Asbest MPMNo (%)

AdenokarsinomaNo (%)

Bcl-2 yok 14 (88) 18 (95) 17 (100)

zayıf 2 (13) 1 (5) 0

Fas yok 15 (94) 18 (95) 14 (82)

zayıf 1 (6) 0 3 (18)

orta 0 1 (5) 0

Bax  

yok 10 (63) 12 (63) 8 (47)

zayıf 2 (13) 5 (26) 6 (35)

orta 4 (25) 2 (11) 3 (18)

Fas Ligand  

yok 4 (25) 2 (11) 1 (6)

zayıf 6 (38) 5 (26) 1 (6)

orta 6 (38) 10 (53) 15 (88)

güçlü 0 2 (11) 0

BAX: 14 %, 5 %, 8 %

Fas L: 27 %, 47 %, 26 %

Fig. 1: Antikor boyamaları (X400). a)  Deri epidermisi. Fas antikoru için pozitif kontrol.

Fig. 1: Antikor boyamaları (X400). Sarkomatöz tip MPM (asbestos). Fas Ligand ile orta derecede boyanma

Fig. 1: Antikor boyamaları (X400). Mikst tip MPM (erionit). Bax ile orta düzeyde boyanma

Medyan yaşam süresi erionite bağlı MPM ve asbeste bağlı MPM’de benzerdir (14 ay). Tümör evresi, farklı tedavi protokolleri ve farklı hücre tiplerine göre karşılaştırmalı survival analizi yapıldığında tüm MPM grubunda istatistiksel fark saptanmamıştır.

Yaşam Süresi 1

Bax negatif erionit hastaları (18 ay) Bax pozitif boyananlara göre daha iyi yaşam süresine sahiptirler (14 ay), (OR: 18.83)

Bu durum asbest hastaları için geçerli değildir

Tüm MPM grubunda, Fas L pozitif hastalar (15 ay) Fas L negatif olanlara (12 ay) göre daha iyi yaşam süresine sahiptirler (OR:3.12, p=0.05).

Yaşam Süresi 2

Survival time (months)

403020100

Pro

ba

bili

ty o

f S

urv

iva

l

1,2

1,0

,8

,6

,4

,2

0,0

-,2

BAX

Exp

Alive

No exp

Alive

Erionit grubunda Bax negatif olanlar Bax pozitif olanlara göre daha uzun yaşam süresine sahiptiler (p=0.06).

Survival time (months)

50403020100

Pro

ba

bili

ty o

f S

urv

iva

l

1,2

1,0

,8

,6

,4

,2

0,0

-,2

FAS LIGAND

Exp

Alive

No exp

Alive

Tüm MPM grubunda Fas L ekspresyonu olanlar, ekspresyonu olmayanlara göre daha uzun yaşam süresine sahiptiler (p=0.05).

TARTIŞMA

Erionite ve asbeste bağlı MPM de apoptotik Erionite ve asbeste bağlı MPM de apoptotik protein ekspresyonları ile yaşam süresi protein ekspresyonları ile yaşam süresi ilişkisini karşılaştırmalı olarak araştıran ilk ilişkisini karşılaştırmalı olarak araştıran ilk çalışmadırçalışmadır

Çalışmamızda önceki birkaç çalışmayı Çalışmamızda önceki birkaç çalışmayı destekler biçimde Bcl-2 ekspresyonu destekler biçimde Bcl-2 ekspresyonu gösterilememiştir. Bu bulgu Bcl-2 gösterilememiştir. Bu bulgu Bcl-2 ekspresyonunun MPM patogenezinde ekspresyonunun MPM patogenezinde önemli bir rol üstlenmediğini gösterir.önemli bir rol üstlenmediğini gösterir.

Narasimhan et al. Am J Physiol 1998.Narasimhan et al. Am J Physiol 1998.

Bax bir proapoptotik proteindir. Bax bir proapoptotik proteindir. Çalışmamızda tüm gruplarda benzer şekilde Çalışmamızda tüm gruplarda benzer şekilde eksprese olduğu görülmüştür. eksprese olduğu görülmüştür.

MPM hücre dizilerinde yapılan önceki bir MPM hücre dizilerinde yapılan önceki bir çalışmada Bax ekspresyonunun yaygın çalışmada Bax ekspresyonunun yaygın olduğu bulunmuş olmasına karşın olduğu bulunmuş olmasına karşın fonksiyonel olarak yetersiz olduğu yorumu fonksiyonel olarak yetersiz olduğu yorumu getirilmiştir.getirilmiştir.

Narasimhan et al. Am J Physiol 1998.Narasimhan et al. Am J Physiol 1998.

•Şu ana dek protein ekspresyonları ile yaşam süresi arasındaki ilişki sadece bir MPM çalışmasında işlenmiştir.

•Buna göre Bax ya da Bcl-2 ile yaşam süresi arasında bir ilişki kurulamamıştır. Soini Y et al. Clin Cancer Res 1999.

Bizim çalışmamızda ise Bax ekspresyonu ile yaşam süresi arasında yalnızca erionit grubunda ters bir ilişki saptanmıştır.

Bax proapoptotik bir protein Bax proapoptotik bir protein

ANCAK KÖTÜ PROGNOZLA İLİŞKİLİ ANCAK KÖTÜ PROGNOZLA İLİŞKİLİ BULUNMUŞTUR!!BULUNMUŞTUR!!

Diğer antiapoptotik proteinler bu yol Diğer antiapoptotik proteinler bu yol aracılığıyla etkinlik gösteriyor olabilirleraracılığıyla etkinlik gösteriyor olabilirler

Bu bulgu erionit grubunda apoptotik Bu bulgu erionit grubunda apoptotik mekanizmalardaki olası bir farklılığa işaret mekanizmalardaki olası bir farklılığa işaret edebilir edebilir

İleri araştırmaların gerekliliğini vurgular. İleri araştırmaların gerekliliğini vurgular.

•Stewart ve ark. Fas/Fas L yolunun MPM’de intakt olabileceğini ve bu yolun kemoterapötikler ile indüklenebileceğini belirtmişlerdir. Stewart et al. J Thorac Cardiovasc Surg 2002.

Bizim çalışmamızda Fas ekspresyonu yok denecek kadar sınırlıdır. Bu bulgu adenokarsinomlar için de geçerlidir. Fas ligand ise oldukça yoğun eksprese olmuş ve iyi prognozu göstermiştir.

SONUÇ OLARAK

•Bcl2’nin MPM patogenezinde rolü olmayabilir

•Bax ekspresyonu sadece erionite bağlı MPM olgularında kötü prognozla ilişkilidir.

•Bu durum, erionit ile asbeste bağlı MPM gelişiminde farklı apoptotik mekanizmaların rol oynayabileceğini düşündürür.

•Fas L yolu MPM de intakt olabilir ve tüm MPM grubu dikkate alındığında uzun yaşam süresi ile ilişkili olabilir.