Typen 2012

Typen 2012Typen 2012

Geert BonteGeert Bontemet bijdrage van Miche Van Lantschootmet bijdrage van Miche Van Lantschoot

2012 Geert Bonte

Tweede, uitgebreide editie

Op dit werk is een Creative Commons-licentie (CC BY-NC-ND 3.0) van toepassing. Je mag dit werk doorsturen naar anderen, maar er geen veranderingen in aanbrengen en het niet commercieel exploiteren.

Inhoud

Inleiding 4

Den Haag en Nijkerk 6

Rochefort 29

Workshop Veyboard 42

Nel wordt 80 48

Internetwedstrijden 60

Resultatenlijsten 67

3

Inleiding

Na Verzamelde Typeverslagen 1981-1989, waarin ik de verslagen van onze typewedstrijden op verplaatsing uit de tachtiger jaren heb gebundeld, en Parijs 2011, het verslag van het 48e WK in de Franse hoofdstad, is het tijd voor een nieuwe publicatie over de typewedstrijden van 2012.

Ja, we zijn inderdaad weer goed op dreef. Na een lange periode van inactiviteit op wedstrijdgebied, onderbroken door slechts een handjevol wedstrijden in Nederland (Hilversum 2000, Barneveld 2001), hebben Miche en ik uiteindelijk vorig jaar de draad terug opgepakt. Samen met enkele andere oudgedienden (Stefan Lammens, Charline Velghe) schreven we ons in voor de internetwedstrijd van Intersteno, als voorbereiding op het WK van Parijs. Ook Annelies deed mee aan de internetwedstrijd, en behaalde daarbij haar eerste typediploma. Jammer genoeg konden we Gabril niet overtuigen, want hij is nog steeds een beetje technofoob.

Het werd ons meteen duidelijk dat er ondertussen een nieuw tijdperk was aangebroken. Het typewereldje van vroeger is grondig gevolueerd. Een wedstrijddeelnemer met een echte schrijfmachine is een zonderling geworden, want vrijwel iedereen gebruikt nu een computer. Typewedstrijden worden intussen niet alleen tijdens weekends gehouden in grote sporthallen, polyvalente zalen of klaslokalen, maar ook online. Sedert 2003 organiseert Intersteno jaarlijks een internetwedstrijd. De Italiaanse tak van Intersteno heeft daarvoor een Javaapplet ontwikkeld. Die software wordt eveneens gebruikt voor landelijke wedstrijden in Itali, Zwitserland en Turkije, en ook de Belgische organisaties ABW en APSB maken er gebruik van.

Inmiddels is er ook een nieuwe generatie sneltypisten opgestaan. We maakten vorig jaar kennis met onder anderen Yannick en Katja Germonpr, Andy Gevaert en Mattias Dominguez, die

4

I N L E I D I N G

aan eerdere wereldkampioenschappen hebben deelgenomen, en met Axel Moerman, die bij de Interstenointernetwedstrijd van 2011 goud won. Ook ten zuiden van de taalgrens is de typebeweging nog gezond en wel. Onze Waalse vrienden hebben hun Wal-loon Speed Writing Team (WSWT) opgericht, met jonge, getalenteerde sneltypers.

Typen 2012 bevat de tripreports van onze verplaatsingen naar Den Haag en Nijkerk voor de wedstrijden aldaar, en naar Rochefort voor de proclamatie van de internetwedstrijd ProBelgium. En aangezien we reizen om te leren en het nuttige altijd aan het aangename proberen te paren, gaan die tripreports niet alleen maar over de wedstrijden, maar ook over de randactiviteiten. Zo hebben we ons bezoekje aan Nederland in april gecombineerd met een dagje Dolnarium Harderwijk, en hebben we op onze trip naar Rochefort in mei ook de toerist uitgehangen in de Ardennen, op de draisines de la Moligne en op het domein van de Grotten van Han.

Verder is er het verslag van de workshop Veyboard, waar we in augustus aan deelnamen. Het Veyboard is een toestel dat gebaseerd is op de Velotype, een akkoordentoetsenbord dat het mogelijk maakt om nog grotere typesnelheden te halen. Misschien voor sommigen onder ons de aanzet tot een nieuwe sneltypecarrire?

In oktober trokken we voor een derde keer naar Den Haag voor de tachtigste verjaardag van Nel Tjong A Tjoe. Geen wedstrijd en ook geen activiteit van Interinfo, maar wel een bijeenkomst van heel wat typevrienden, dus het verdient zeker een plaats in dit boekje.

Tenslotte hebben we het ook nog eventjes over de andere internetwedstrijden waar we dit jaar aan deelgenomen hebben: de tiende editie van de meertalenwedstrijd van Intersteno en de klaviervaardigheidswedstrijd van de Academie voor Bureauwetenschappen.

5

Den Haag en Nijkerk

Inleiding

Na een aantal jaren zonder wedstrijden werd vorig jaar, in 2011, weer een Nederlands kampioenschap computertypen georganiseerd. Jammer genoeg konden we er toen niet naartoe, want de wedstrijd viel midden in de examenperiode, en Annelies moest studeren.

Dit jaar kwam het echter beter uit. Het NK van 2012 ik ben er nog steeds niet helemaal uit of NK nu staat voor Nederlands Kampioenschap of voor Nationaal Kampioenschap was eerst gepland voor zaterdag 7 april, maar de organisatoren realiseerden zich dat paaszaterdag misschien toch niet zon geschikt moment was, dus werd de datum een week opgeschoven naar 14 april. Plaats van het gebeuren: Nijkerk, centraal gelegen in het midden van Nederland. De initiatiefnemer is Bernhard Boot, een naam die we nog kennen van de Nederlandse wedstrijden van lang geleden.

En dan komt ineens het bericht dat er daags voordien, op vrijdag 13 april, nog twee wedstrijden georganiseerd worden in Den Haag: een wedstrijd correspondentie en notuleren, en een wedstrijd tekstproductie, volgens de normen van het wereldkampioenschap. Die wedstrijden worden voorafgegaan door een rondleiding in de gebouwen van de Tweede Kamer. Wel een beetje jammer dat dit op een werkdag valt, want als we er naartoe willen, zijn we verplicht een dagje vakantie op te nemen, en we komen sowieso al dagen te kort. Maar we hebben het er wel voor over. We kijken er niet alleen naar uit om weer eens de echte wedstrijdsfeer van vroeger op te snuiven, maar het bezoek aan de Tweede Kamer is natuurlijk ook een grote troef. Maar we verlangen er vooral naar om een gezellig weekendje te kunnen doorbrengen in het bijzijn van een hele hoop Belgische en Neder

6

D E N H A A G E N N I J K E R K

landse vrienden en bekenden. Annelies heeft nog paasvakantie, dus wat dat betreft stelt zich geen probleem.

Om het helemaal af te maken, besluiten we zelfs nog een extra nachtje te boeken en op zondag een bezoek te brengen aan het Dolnarium in Harderwijk. We zijn toch in de buurt, want Harderwijk ligt op een boogscheut van Nijkerk. Voor Annelies, die verzot is op doljnen, wordt dit ongetwijfeld weer een onvergetelijk uitstapje.

Dag 1 vrijdag 13 april 2012

Op vrijdag 13 april 2012 geen paniek, wat ons betreft een datum als een ander genieten we dus het genoegen en het voorrecht een rondleiding te mogen meemaken in de gebouwen van de Nederlandse Tweede Kamer der StatenGeneraal in Den Haag. We zijn hier tijdens eerdere bezoeken aan deze bruisende stad al vaak langsgelopen, maar we zijn er nog nooit naar binnen geweest. Tegenwoordig kom je er trouwens ook niet zomaar in, want de beveiliging is best streng. Bezoekers worden alleen maar binnengelaten als ze op voorhand geregistreerd zijn en een uitnodiging hebben.

En die hebben we, als deelnemers aan de wedstrijden correspondentie en notuleren en tekstproductie, ingericht door Interinfo in samenwerking met de Tweede Kamer.

Na een tamelijk vlotte rit, met in de eerste helft een beetje mist en bij Dordrecht een klein beetje le, arriveren we mooi op tijd in Den Haag. Miche is verwonderd dat we er al zijn. Ja hoor, Miche, Den Haag is dichterbij dan je denkt. We parkeren onze auto in de parkeergarage onder het Plein, vlakbij de Tweede Kamer. Dan hoeven we straks in ieder geval niet ver te zeulen met laptops en toetsenborden. We hebben net de auto geparkeerd, of daar zien we al een andere wagen met Belgische nummerplaat komen aanrijden. Het is Katrien, met haar moeder en met Lorenz, haar oudste zoon. We zijn nog eventjes te vroeg, dus we besluiten samen nog even een kort wandelingetje te maken in de vlakbij gelegen winkelstraat.

7

T Y P E N 2 0 1 2

Wanneer we even over 11.00 uur door de glazen deuren het Kamergebouw binnenlopen, zien we meteen een aantal bekenden: Gabril, Laura, Nel, Jan en Lida. Lida hebben we bij ons weten nog nooit in real life ontmoet (hoewel ze vorige zomer ook op het congres in Parijs was), maar we hebben na Parijs uitvoerig online contact gehad en we herkennen haar meteen van haar proelfoto op Facebook.

We maken ook kennis met enkele nieuwe mensen: Marlene Rijkse (die ook in Parijs was), Wouter Zwijnenburg, Willem Boersma, Daniel Tuijnman en Anja Stijnen. Danny is er voorlopig niet bij. Hij is wel al in het gebouw, maar hij is nog aan het werk en neemt niet deel aan de rondleiding.

Die rondleiding is erg interessant. Wouter is onze gids. Na de introductie beginnen we in de Handelingenkamer, een bibliotheek met een grote verzameling van voornamelijk dikke, oude, ingebonden boeken. Het gebouwtje van drie verdiepingen hoog, met een metalen wenteltrap, herbergt een kleine 30000 volumes met de teksten van de Handelingen (verslagen) van de Eerste en Tweede Kamer sedert 1814. En boekenplank is bewust leeg gelaten, op de plaats waar zich normaal gezien de jaargangen 19401945 zouden moeten bevinden. Tijdens die jaren kwam de

8


StatenGeneraal omwille van de Duitse bezetting immers niet bijeen.

Uiteraard mag een bezoek aan de plenaire zaal niet ontbreken, waar de Kamer sedert 1992 vergadert, en waar enkele maanden geleden nog een lamp uit het plafond naar beneden is gekomen, rakelings langs minister Schippers van Volksgezondheid, die zich een hoedje schrok maar gelukkig verder ongedeerd bleef. Helaas mogen er in het halfrond geen fotos gemaakt worden en daar heb ik me dus ook niet aan gewaagd, want de veiligheidsagenten houden ons nauwlettend in de gaten. Toch riskeren Lorenz en Annelies het om stiekem enkele kiekjes te maken.

Deze moderne, nieuwe zaal is veel ruimer en vormt een hele verbetering tegenover de oude vergaderzaal, die inmiddels gerenoveerd is en het oorspronkelijke karakter van balzaal heeft teruggekregen. Er zijn wel enkele moderne elementen toegevoegd in de vorm van een veelkleurig tapijt en twee grote geometrische sculpturen met ingebouwde verlichting aan het plafond. Waar in de oude zaal berichtjes van de medewerkers nog via bodes doorgegeven moesten worden naar de minister die aan het spreekgestoelte stond, is de nieuwe vergaderplek tegenwoordig voorzien van moderne communicatiemiddelen.

9

T Y P E N 2 0 1 2

We komen ook in een zaal waar grote geschilderde portretten van voormalige kamervoorzitters aan de muur hangen. De ramen in de tegenoverliggende wand geven uitzicht op het Binnenhof, waar op dat moment een ijsventer een hoorntje schept voor enkele toeristen.

Tijdens de rondleiding wordt al snel duidelijk dat het complex een aaneenschakeling is van oude en nieuwe gebouwen, en veel weg heeft van een doolhof. Het gedeelte waar de DVR zijn kantoren heeft, is vroeger zelfs nog een hotel geweest. DVR staat voor Dienst Verslag en Redactie, en is de nieuwe naam voor de vroegere Stenograsche Dienst. In de gangen komen we nog een glazen kast tegen met enkele museumstukken, waaronder bandopnemers, een grote, zware IBM Selectric II (zoals ik er ooit nog een gehad heb), een oud model Velotype en een ergonomisch vormgegeven Microsoft Natural Keyboard. Jawel: ook deze technologische verwezenlijkingen uit de laatste decennia van de twintigste eeuw zijn inmiddels historisch erfgoed.

Na de rondleiding en de lunch in het restaurant van de Tweede Kamer de lunch is overigens helemaal gratis moet er gewerkt worden: tijd voor de wedstrijd correspondentie en notuleren. Aan die wedstrijd heb ik zelf niet meegedaan, en ik kan er

10


dus weinig over zeggen. Ondertussen zijn onze Waalse vrienden Georgette en Joseph gearriveerd, en Georgette neemt samen met Danny, Marlene, Anja, Daniel en Wouter deel aan de wedstrijd correspondentie en notuleren.

Ondertussen gaan we met de andere Belgen even de buurt verkennen. Ik speel gids voor de leden van ons gezelschap die niet zo bekend zijn met Den Haag. We lopen via Lange Poten, het Spui en het Buitenhof naar de Hofvijver, en dan zo via de Lange Vijverberg terug naar het Plein en tenslotte over het Binnenhof, waar we de (letterlijk) goed gemutste familie Germonpr tegen het lijf lopen. Meteen een gelegenheid om een fotosessie te orkestreren, vindt Miche. Vervolgens moeten we in allerlei combinaties (hele groep, enkel de wedstrijddeelnemers, enkel de jongeren ) poseren met de Ridderzaal op de achtergrond.

Even voor vier zijn we, zoals afgesproken, weer in het gebouw van de Tweede Kamer, want het is tijd voor de wedstrijd tekstproductie. Deze wedstrijd verloopt zoals het wereldkampioenschap (maar dan met heel wat minder deelnemers uiteraard): 30 minuten typen met minimaal 360 aanslagen per minuut en maximaal 0,25% fouten. Voor iedere fout worden er 100 punten afgetrokken, en op basis van die nettoresultaten wordt het klassement opgemaakt. Iedere deelnemer heeft zijn of haar eigen materiaal meegebracht: voor de meesten een laptop met extern toetsenbord (qwerty voor de Nederlanders, azerty voor de Belgen), en n deelnemer (Daniel) met een Velotype. Even voor half vijf geeft Jan den Holder het startsein.

Ik typ vrij ontspannen, maar na een minuut of tien krijg ik last van een loopneus en ik zie me genoodzaakt eventjes op te houden met typen en mijn zakdoek boven te halen. Een poosje later ben ik verstrooid en raak ik mijn tekst kwijt. De tekst op mijn scherm vergelijken met de opgave levert niet meteen iets op, want op mijn scherm zijn de regels natuurlijk anders afgebroken dan op het papier. Ik vermoed dat ik zon vijftien seconden nodig heb gehad om te achterhalen waar ik nu precies gebleven was, maar het lijkt wel een eeuwigheid. Hoewel ik dus twee keer kostbare tijd verloren heb, merk ik dat ik min of meer gelijke tred houd met Danny. Bij iedere nieuwe bladwissel ben ik hem zelfs

11

T Y P E N 2 0 1 2

een beetje voor. Ondertussen zit Daniel Tuijnman, met zijn Velotype, al enkele paginas verder, maar daar laat ik me niet door aeiden.

Na aoop van de wedstrijd moeten we onze documenten op een memorystick bewaren en vervolgens worden de teksten over het internet doorgestuurd naar Praag, waar op dat moment Interstenomedewerkster Helena Matoukov en Jaroslav Zaviai klaarzitten om met hun speciaal voor dat doel ontworpen software de aanslagen te tellen en de fouten op te sporen. Deze verwerking verloopt vlotjes, zodat korte tijd later de bekendmaking van de resultaten al kan plaatsvinden.

Omdat het aantal deelnemers aan de wedstrijden van vandaag erg beperkt is vijf Nederlanders en zeven Belgen , verloopt de proclamatie in intieme kring, heel wat minder plechtig dan we van andere wedstrijden gewoon zijn. We zitten allemaal gezellig in een kring. Ook Rian Schwarzvan Poppel, hoofd van de DVR en van IPRS, komt erbij zitten. Jan den Holder maakt de resultaten bekend: eerst de wedstrijd correspondentie en notuleren, daarna de wedstrijd tekstproductie.

Ik ben bijzonder aangenaam verrast wanneer blijkt dat ik de beste prestatie heb neergezet. Ik win dus goud, en de laatste keer

12


dat mij zoiets overkwam is al hl lang geleden. Ik kan me overigens nog steeds niet van de indruk ontdoen dat Miche daar nog trotser op is dan ikzelf Op eerdere wedstrijden en nu heb ik het over jren geleden is Danny mij altijd met een ruime voorsprong voor geweest, maar deze keer is het dus andersom. Gelukkig neemt hij het sportief op en is hij tevreden met zilver. Het brons is weggelegd voor Yannick. Niet zonder een vleugje chauvinisme vermeld ik er graag nog even bij dat de drie eremetalen plus de vierde en de vijfde plaatsen in Den Haag weggekaapt worden door Belgen, sterker nog: allemaal WestVlamingen, en nog sterker: alle vijf Bruggelingen! Miche is erg tevreden met haar ruim 390 aanslagen per minuut, en ook Katrien is, in tegenstelling tot wat ze verwachtte, met glans geslaagd. Alle reden tot vreugde dus.

De mensen die deze dag voor ons georganiseerd hebben, verdienen beslist een pluim, want alles was piekjn in orde: wedstrijdorganisator en cordinator Jan den Holder en de mensen van de DVR: Marlene Rijkse, Rian Schwartzvan Poppel, en Wouter Zwijnenburg, die deskundige uitleg gaf tijdens de rondleiding. Ook Daniel Tuijnman, die na de wedstrijd voor de belangstellenden graag nog een korte demonstratie gaf met zijn Velotype.

We sluiten de dag in stijl af met een gezellig en lekker etentje bij de Italiaan aan de overkant van het Plein, een uitstekend restaurant genaamd Gusto Mangia E Bevi. Het is mooi weer, dus we beginnen met het aperitief buiten op het terras. Voor de maaltijd verhuizen we naar binnen, en worden er aangenaam verrast door het gezellige interieur met live muziek en vlotte bediening. Al doet een van de obers op een bepaald moment wel een beetje nors tegen Gabril. Ik weet niet precies wat de aanleiding was, misschien was het ook gewoon zijn Italiaans temperament. Gabril blijkt zoals gewoonlijk weer een erg gezonde eetlust te hebben. Behalve een groot bord pasta bestelt hij ook nog een onvermijdelijk bord soep dat de ober vreemd genoeg tegelijkertijd met de pasta brengt. Daarna werkt hij nog de halve pizza naar binnen die Laura heeft laten staan. Uiteraard mag ook een toetje zeker niet ontbreken.

13

T Y P E N 2 0 1 2

Om het de ober makkelijk te maken, neemt Danny de taak op zich om de gezamenlijke rekening te betalen. Iedereen rekent dus af bij Danny. Terwijl de anderen het restaurant verlaten, gaat Danny betalen aan de kassa. Groot is echter zijn verbazing wanneer blijkt dat er van hem ook nog een fooi verwacht wordt, bovenop het bedrag dat op de rekening staat vermeld. Het doet hem meteen terugdenken aan onze tijd in Itali, waar je op restaurant uiteindelijk altijd mr bleek te moeten betalen dan de bedragen die op de prijskaart stonden aangegeven. Hoe noemden die Italianen dat ook alweer? Coperto non incluso, ja, dat was het! 1

Het is even over tienen wanneer we de parkeergarage onder het plein verlaten. Danny en Laura blijven bij Nel overnachten, maar de andere Belgen hebben een hotel geboekt in Leusden, vlakbij Nijkerk. Dat betekent dat we nog zowat een uurtje de baan op moeten ik heb het hotel verwittigd dat we pas laat zouden arriveren , maar het betekent ook, en dat is natuurlijk de

1 Zie: Firenze 1987, in: Geert Bonte, Verzamelde typeverslagen 1981-1989, uitgegeven in eigen beheer, 2010, pp. 154155.

14


hoofdbedoeling, dat we morgen alvast niet al te vroeg uit de veren zullen moeten. Om er zeker van te zijn dat Gabril de weg naar het hotel vindt, rijdt Lorenz met hem mee. Lorenz heeft het tweede gpstoestel bij dat Katrien heeft meegebracht.

Na een vlotte rit kunnen we inchecken bij Van der Valk. We krijgen een bijzonder ruime kamer toegewezen. Gelukkig heb ik een verdeelstekker bij, want we hebben veel stopcontacten nodig om de batterijen van onze smartphones en fototoestellen op te laden. Het is rond middernacht wanneer we kunnen beginnen aan een welverdiende nachtrust.

Voor de rest is er die vrijdag de dertiende overigens helemaal niets misgelopen: iedereen is zonder problemen en op tijd in Den Haag geraakt, er zijn geen lampen uit het plafond gevallen, niemand liep of reed verloren, en de wedstrijd is prima verlopen. Waarmee weer maar eens aangetoond is dat vrijdag de dertiende een dag als een ander is, waar je helemaal niet bang voor hoeft te zijn.

Dag 2 zaterdag 14 april 2012

We hebben heerlijk geslapen. Even over half acht zijn we beneden voor het ontbijt. Het is erg druk bij het buet. Zo te zien is er net een hele groep Engelse toeristen het restaurant komen binnenvallen.

Gabril is er al. Hij heeft net een ober aangeklampt.Kan ik een citroen krijgen voor bij de thee, in schijfjes? infor

meert hij, naar gewoonte.Zeker, meneer, antwoordt de ober. En schijfje? Twee schijf

jes?Nee een hele citroen! repliceert Gabril. De ober doet wel

een beetje zuinig, vindt hij. Wat kon hij nu aanvangen met een paar schijfjes?

Een hele citroen? herhaalt de man, om zich ervan te vergewissen dat hij het goed gehoord heeft.

Gabril knikt bevestigend.Ok, komt eraan.

15

T Y P E N 2 0 1 2

We vinden de situatie erg herkenbaar en bijzonder vermakelijk, en zijn meteen in een prima stemming om de dag te beginnen.

Rond tien voor negen vertrekken we naar Nijkerk. Geo en Joseph volgen ons, want Geos TomTom kent de Henri Nouwenstraat om een of andere reden niet. We komen mooi op tijd bij het Corlaer College, na nog geen tien minuten rijden. Aansluitend op de wedstrijd tekstproductie van gisteren in de Tweede Kamer in Den Haag is het vandaag de beurt aan het Nederlands kampioenschap computertypen. Vorig jaar hebben we niet meegedaan, maar dit jaar zijn we maar al te graag van de partij met een ruime Belgische delegatie.

Bij het binnenkomen zien we meteen weer enkele bekende gezichten: organisator Bernhard Boot (wiens halve familie thuis met griep in bed ligt, zo heeft hij gisteravond nog via email laten weten zelf voelt hij zich overigens ook niet helemaal lekker), en Joke Bakker. Ook Lida is er weer, en Marlene.

Voor Bernhard behalve typewedstrijdorganisator ook een muntenverzamelaar hebben we enkele Belgische euromunten meegebracht.

Ineens hoor ik mijn naam noemen. Een stem die ik al jaren

16


niet meer heb gehoord. Ik draai me om en zie een bekend gezicht. Liane Gerwers!

We hebben Liane voor het eerst ontmoet op de jeugdwedstrijd in Wenen, in 1987. 2 Het is meer dan tien jaar geleden dat we haar nog hebben gezien. Dat moet in 2000 of 2001 geweest zijn, in Hilversum of Barneveld. Liane is vandaag niet gekomen om zelf mee te typen, maar ze heeft wel haar twee kinderen meegebracht, Thijs en Marleen, die voor het eerst zullen deelnemen.

In tegenstelling tot de wedstrijd van vrijdag, waar de strenge WKnormen golden, is dit NK veel minder streng. Het Nederlands kampioenschap richt zich dan ook voornamelijk op scholieren, wat betekent: slechts 10 minuten typen, geen hoge snelheid vereist en veel toleranter qua toegelaten foutenpercentage. Maar dat betekent natuurlijk niet dat je fouten volont mag maken, want per fout gaan er net als vrijdag weer 100 aanslagen af, en de rangschikking gebeurt op basis van de nettoresultaten.

Omdat scholieren die voor de eerste keer deelnemen soms wel eens last hebben van de zenuwen, en omdat een wedstrijd altijd een momentopname is waarbij je soms wel een keer gewoon pech kunt hebben, krijgen we bij deze wedstrijd twee kansen. Er wordt dus twee keer tien minuten getypt (met twee verschillende teksten), en het beste resultaat telt mee voor de rangschikking. Als dat niet mooi is.

Gabril en ik maken gebruik van een computer van het Corlaer College, waarop we ons eigen toetsenbord kunnen aansluiten. Bernhard heeft ervoor gezorgd dat de systeembeheerder aanwezig is, want alleen hij heeft toegang tot het Conguratiescherm om de toetsenbordindeling op azerty te zetten. De overige Belgen typen op hun eigen laptop.

Tijdens de opwarming interviewt Joke hier en daar enkele deelnemers. Ook Gabril krijgt een microfoon onder zijn neus geduwd. Hij wil echter geen tijd verliezen, en typt tijdens het interview lustig verder. Alles wordt op video vastgelegd, en binnen

2 Zie: Wenen 1987, in: Geert Bonte, Verzamelde typeverslagen 1981-1989, uitgegeven in eigen beheer, 2010, p. 268 e.v.

17

T Y P E N 2 0 1 2

kort kunnen we de reportage op YouTube bekijken, zo is ons beloofd.

Alle deelnemers moeten bij deze wedstrijd gebruikmaken van de QMTTsoftware, die Bernhard heeft voorgenstalleerd op de computers van de school, en die vanaf een usbstick kan worden gebruikt door de deelnemers met een laptop. Helaas blijkt op sommige laptops een kritiek dllbestand te ontbreken, waardoor het programma niet meteen wil draaien, en Lorenz kijkt een beetje verwonderd dat QMTT al helemaal niet op zijn MacBook werkt, maar die problemen worden uiteindelijk opgelost.

Tijdens de eerste proef gaat het bij Annelies een beetje fout. Ze heeft, net als iedereen, de juiste tekst gekozen en de tijd ingesteld op tien minuten, maar na een minuut of acht typen meldt het programma al dat de tijd verstreken is. Al gauw merkt iedereen aan de ronde tafel dat er iets aan de hand is. Annelies blijft er rustig bij, maar Katrien krijgt de slappe lach. Het werkt aanstekelijk, en luttele ogenblikken later zit iedereen aan de ronde tafel te lachen. Nog nooit eerder zoiets meegemaakt tijdens een wedstrijd!

Wanneer ik na aoop van de wedstrijd van het probleem hoor, kan ik echter al snel vermoeden wat er aan de hand is. Kijk, normaal gezien begint de aftelklok van QMTT te lopen van zodra je begint te typen. Maar nog vr het startsein was gegeven, heeft iemand Yannick, als ik het goed voor heb Annelies erop gewezen dat haar Caps Lock nog ingeschakeld was. Annelies drukt dus op de Caps Locktoets om de Caps Lock uit te schakelen, maar zet op dat moment onbedoeld en zonder dat ze het merkt de klok van QMTT in gang. De klok begint immers niet te lopen wanneer het eerste teken getypt wordt, maar al van zodra er een toets ingedrukt wordt ook een toets die geen teken produceert, zoals de Caps Locktoets. Wanneer ze even later samen met de anderen begint te typen, zijn er op haar klok al 123 seconden verlopen! Gelukkig haalt Annelies voldoende aanslagen en weinig fouten, zodat ze toch geslaagd is.

Ik ben bijzonder tevreden met mijn resultaat. Ik heb meer dan 5000 aanslagen getypt en daarbij slechts n foutje laten staan. Netto heb ik nog altijd meer dan 5000 punten over. Doordat de

18


resultaten meteen op het scherm verschijnen, kunnen we onmiddellijk vergelijken met de andere deelnemers.

Even later volgt de tweede proef. Alleen het beste van de twee resultaten zal meetellen voor de rangschikking, en ik ben erg tevreden met mijn resultaat van de eerste keer, zodat ik nu compleet ontspannen en zorgeloos aan de tweede proef begin. Ik verwacht niet dat ik mijn eerste resultaat nog zal overtreen, maar enigszins tot mijn verbazing heb ik bij de tweede poging nog een stukje sneller getypt: om en bij de 5300 aanslagen. Ik heb nu twee foutjes gemaakt, maar dat wordt ruimschoots goed gemaakt door mijn hogere snelheid.

Terwijl Bernhard de resultaten van de Nederlandse teksten in lijstjes giet, mogen de liefhebbers daarna nog een keer 10 minuten in het Engels typen. En daarbij doet zich een probleem voor bij Gabril. Normaal komt er een dialoogvenster op het scherm wanneer de tijd verstreken is, en na een klik op de OKknop worden de resultaten getoond. Gabril is echter een beetje overenthousiast geweest en is wat te lang blijven typen, waardoor hij zonder het te beseen de OKknop en vervolgens de Zelfde tekst herhalenknop heeft geactiveerd (niet door erop te klikken, maar via de spatiebalk).

Uiteraard snapt hij niet hoe dat kan, en zit hij dus verbijsterd te kijken naar een quasileeg scherm zonder resultaten. Jammer genoeg bewaart QMTT de resultaten ook niet automatisch op de harde schijf en zijn ze op geen enkele manier terug te halen.

Bij de andere deelnemers toont de QMTTsoftware het resultaat na aoop van de test meteen op het scherm. Het programma toont hoeveel aanslagen je gemaakt hebt, wat je brutotypesnelheid is (in aanslagen per minuut), het aantal fouten, het foutenpercentage, en het nettoresultaat (d.w.z. na aftrek van 100 punten per fout). Er gaat dus geen tijd verloren met het nakijken van de teksten. Bernhard moet wel rondlopen met pen en papier om bij iedereen de resultaten te noteren.

In afwachting van de bekendmaking van de resultaten rapen we al onze laptops en toetsenborden bij elkaar en brengen ons materiaal terug naar de auto. Joke neemt ondertussen ook nog even een interview af van Danny.

19

T Y P E N 2 0 1 2

Rond de middag kan de proclamatie mooi op tijd plaatsvinden. Er zijn drie leeftijdscategorien: tot 13 jaar, 1318 jaar en 18 jaar en ouder. Per categorie wordt een bronzen, zilveren en gouden medaille uitgereikt, en er zijn ook nog drie schoolbekers voor de beste scholen.

De buitenlanders (in de praktijk allemaal Belgen) zijn ondergebracht op een aparte resultatenlijst, en net als vrijdag in Den Haag is de gouden medaille weer voor mij en de zilveren voor Danny. Het brons gaat deze keer naar Katja, die hartstikke blij is dat ze vandaag beter heeft gepresteerd dan haar broer Yannick, die gisteren in Den Haag al brons won. Prima zo, op die manier zijn ze allebei tevreden.

Behalve met mijn eerste plaats ben ik ook vooral blij dat ik een nieuw persoonlijk record heb gevestigd. Voor het eerst heb ik een diploma behaald waarop een typesnelheid van 534 aanslagen per minuut vermeld staat, met een nettoresultaat van meer dan 5000 punten op 10 minuten. Dat is me nog nooit eerder overkomen. Of het me volgende keer weer lukt, kan ik niet beloven, want er is natuurlijk altijd ook een beetje geluk mee gemoeid. En ik ben eigenlijk stiekem wel een beetje blij dat de buitenlanders vandaag een aparte categorie vormen, want twee Nederlandse dames deden het ng beter dan de Belgen: Bianca Graafstra en Andrea Schipper haalden snelheden van respectievelijk 612 en 585 aanslagen per minuut! Daar kan ik voorlopig niet aan tippen

Maar ook de andere deelnemers hebben het natuurlijk uitstekend gedaan. Alle Belgen hebben prima gepresteerd, met inbegrip van onze dochter Annelies (de jongste Belgische deelneemster), die op deze wedstrijd haar eerste buitenlandse typediploma in de wacht wist te slepen.

20


Organisator Bernhard Boot zorgde er ondanks een opkomend griepje voor dat alles vlekkeloos verliep. Hartelijk dank, Bernhard, voor de vlotte organisatie en voor de extra zorgen die je aan de Belgen hebt besteed. Als we het kunnen inpassen in onze drukke agenda (en als het niet in de examenweek voor de paasvakantie valt), komen we volgend jaar beslist terug!

We nemen afscheid van Bernhard rijden naar het centrum van Nijkerk om een restaurantje te zoeken. Ook Joke en Lida gaan met ons mee. Het is mooi weer, en we vinden voor de hele groep nog een plaatsje op het terras van Caf Princesse, het oudste cafrestaurant van Nijkerk, waar de meesten een lichte maaltijd bestellen een broodje gezond, of, in mijn geval, een heerlijk voorgerechtje: gewokte garnalen met piripirisaus, wat een uitstekende keuze blijkt. Uiteraard wil Gabril een iets stevigere maaltijd, mt soep natuurlijk.

Het is erg gezellig in het zonnetje op het terras, en Lorenz maakt van de gelegenheid gebruik om hl veel fotos van Laura te maken.

Na enkele laatste groepsfotos op een pittoresk bruggetje gaan we uiteen. Joke moet naar Amsterdam, en Gabril, Katrien, Lorenz en Georgette en Joseph rijden terug naar Belgi. Samen met

21

T Y P E N 2 0 1 2

Danny, Laura en Nel besluiten we de rest van Nijkerk te verkennen. Terwijl Nel ronduit vertelt over haar feestplannen voor haar nakende tachtigste verjaardag, koopt Annelies een paar hippe, zilverkleurige schoenen.

Erg groot is Nijkerk niet, en na een tijdje hebben we het wel gezien. De winkels gaan trouwens sluiten. We besluiten naar ons hotel te rijden en daar in de bar met Nel, Danny en Laura nog iets te drinken in afwachting van het avondeten.

Het restaurant blijkt helemaal volgeboekt, maar we vinden gelukkig nog plaats aan een grote tafel in de bar ernaast, waar we iets te eten kunnen bestellen van dezelfde kaart als in het restaurant. De maaltijd smaakt ons voortreelijk. Van der Valk blijkt over een uitstekende keuken te beschikken.

We zijn bijna klaar met eten, wanneer we bezoek krijgen van het gezin Germonpr, dat vanmiddag naar Amersfoort is geweest. Ook zij blijven nog wat langer in Nederland en gaan morgen een dagje naar Walibi Holland.

Na het dessert is het tijd om afscheid te nemen van Nel, Danny en Laura, die terug naar Den Haag rijden. Tevreden over alweer een geslaagde dag trekken we naar onze kamer, waar we nog eens onze fotos van vandaag bekijken alvorens te gaan slapen.

Dag 3 zondag 15 april 2012

We hebben afgesproken met de Germonprs om samen te ontbijten. We kunnen het rustig aan doen. Zowel het Dolnarium als Walibi gaan pas om 10.00 uur open, dus we moeten ons niet haasten.

Als afsluiter van ons weekendje Nederland trekken we vandaag dus met ons drietjes naar het Dolnarium in Harderwijk. Voor Miche en ik is het een welkom extraatje, maar voor Annelies is dit ongetwijfeld het hoogtepunt van het weekend, wat zeg ik, van het jaar, want doljnen zijn haar grote passie. In Brugge hebben we wel het Boudewijn Seapark, en daar heeft ze natuurlijk een jaarkaart wij ook trouwens , maar in Harderwijk zitten

22


veel meer dieren. Hier komen we minder vaak, maar als we in de buurt zijn, mogen we dit zeezoogdierenpark het grootste van Europa in geen geval overslaan. Ons vorige bezoekje dateert ondertussen alweer twee jaar geleden. De tijd vliegt!

Rond openingstijd rijden we het parkeerterrein op. In tegenstelling tot bij ons vorige bezoek kunnen we nu geen kaartje kopen bij de parkeerwachter en moet iedereen in de rij gaan staan bij de parkeerautomaten, wat voor onnodig oponthoud zorgt omdat de automaten traag en inecint werken. Even later zijn we binnen, mt korting dankzij een kortingbon die we gisteren van Bernhard hebben gekregen.

Het blijkt tamelijk druk vandaag. Er zijn heel wat shows met de dieren, en als je rond openingstijd in het park aankomt, kun je ze allemaal mooi bekijken. Net als vorige keer beginnen we bij de stellerzeeleeuwen van de Stoere Stellerstek. Hier zitten enkele ink uit de kluiten gewassen exemplaren. Het zwaarste dier weegt bijna duizend kilo. Wanneer hij zich met een enorme plons van zijn rots in het bassin laat vallen, spat het water alle kanten op. Wij hebben het op tijd zien aankomen en slagen erin om droog te blijven.

Daarna begeven we ons naar het Zeehondenzand voor de de

23

T Y P E N 2 0 1 2

monstratie met de gewone zeehonden. We vinden het bijzonder grappig hoe ze een beetje onbeholpen op hun buiken over het zand komen aanhobbelen. In het water bewegen ze zich een stuk sneller en eleganter voort. De visjes die de trainer als beloning naar de dieren gooit, trekken de aandacht van enkele zeemeeuwen, die hier gratis op restaurant willen komen. Na aoop wenst de trainer ons nog een hele jne dag in het Dolnarium (wat in het Gelderse Poldernederlands ongeveer klikt als een heile faaine dag, iets wat we vandaag nog talloze keren te horen zullen krijgen).

Na de zeehonden is het tijd voor de zeeleeuwen. En ja, wij kennen de verschillen. Zeeleeuwen kunnen prima op hun grotere zwempoten lopen, terwijl zeehonden hulpeloos op hun buik hobbelen; zeeleeuwen hebben duidelijk zichtbare oorschelpen, iets wat zeehonden missen. En zeeleeuwen zwemmen met de voorpoten en gebruiken de achterpoten als roer; zeehonden doen het net andersom.

In het Zotte Zeeleeuwentheater laten de Californische zeeleeuwen hun kunstjes zien in een showtje waarin een stelletje achterlijke piraten tevergeefs een bank proberen te beroven. Erg leuk, zowel voor jong als voor oud.

Van het zeeleeuwentheater trekken we naar het Roggenrif, dat gedeeltelijk achter houten schuttingen verborgen zit. Hier wordt verbouwd, en op 1 mei opent naast het rif het nieuwe Noordzeegebied, met aandacht voor de fauna van de Noordzee. Zowel voor als tijdens de voorstelling komen de roggen en haaien geen nood, het zijn kleintjes heel dicht bij de rand zwemmen, en je kunt (en mag) ze zo aaien.

Annelies heeft al een paar keer gevraagd of het al tijd is voor de doljnenshow, en haar (on)geduld wordt eindelijk beloond. Na de interessante uiteenzetting bij het Roggenrif wandelen we richting DoljnDomijn, het grote, blauwe, centraal gelegen koepelgebouw waar sinds 2010 de prachtige show De Droomwens opgevoerd wordt. Dit is meer dan een doljnenshow waar de dieren alleen maar wat kunstjes opvoeren: het is een heel verhaal met verschillende personages, waar de doljnen een essentieel onderdeel van uitmaken. Een meisje, Kris, krijgt bezoek van een

24


fee die haar droom laat uitkomen: een bezoek aan Doljneneiland Annelies gaat er helemaal in op, en wou ongetwijfeld dat zj Kris was. De show is erg knap gemaakt, en we besluiten later op de dag terug te komen voor de tweede voorstelling.

Verder bezoeken we ook nog de DoljnenDelta, waar momenteel zon 18 doljnen verblijven, een sociale groep van zowel jonge als oudere doljnen, zowel mannetjes als vrouwtjes. Terwijl we staan te wachten, komen enkele van hen heel dicht bij ons langszwemmen, en we kunnen ze heel goed observeren. Ik maak dus heel wat fotos van de dieren. Ze doen precies wat de trainers van hen vragen en voeren aan het eind van de voorstelling enkele prachtige sprongen uit.

In tegenstelling tot de voorbije twee dagen is het vandaag behoorlijk frisjes en winderig, en we hebben geen zin om in het onbeschutte openluchttheater van de walrussenshow de kou te trotseren, dus we besluiten naar het Spetter Theater te trekken voor de Spettervoorstelling. Toen we bij de DoljnenDelta stonden, hebben we al de hele tijd naar het geuit van de grote, dikke Pacische walrus moeten luisteren.

Spetter en het magische avontuur is een nieuwe blacklightshow, te zien sedert 1 april. Ik moet toegeven dat ik tijdens de voorstel

25

T Y P E N 2 0 1 2

ling eventjes mijn ogen heb laten dichtvallen, want het showtje, dat toch wel voornamelijk op een jonger publiek gericht is, kon me niet echt boeien. Al is het wel duidelijk waar de makers hun inspiratie vandaan gehaald hebben: de show opent op vrijwel exact dezelfde manier als Animagique, de (veel leukere) blacklightshow in het Walt Disney Studios Park in Parijs.

Na aoop trekken we naar het Onder Odiezee Caf, waar we eventjes opwarmen terwijl we door de enorme glaswand de doljnen en walrussen onder water kunnen observeren. Annelies wil natuurlijk dat we enkele fotos van haar maken met de dieren, maar het is hier vrij donker, we mogen niet itsen (om de dieren niet af te schrikken) en het tegenlicht vanuit de Odiezee maakt het niet makkelijk om goede fotos te maken. En dan moeten de doljnen ook nog op het juiste moment, in de juiste richting en op de juiste hoogte langs het raam voorbij willen zwemmen We maken dus heel wat fotos in de hoop dat er toch minstens wel een paar goede tussen zullen zitten.

Miche haalt een koe voor me, en de mok mogen we als souvenir mee naar huis nemen. Voor zichzelf koopt Miche een stukje kaasaardbeientaart. Maar bestek is er niet, en ze moet zich behelpen met twee dunne houten roerstokjes.

26


Tegen vier uur zijn we terug in het DoljnDomijn voor de tweede voorstelling van De Droomwens, en we genieten er minstens evenveel van als de eerste keer. Na de show wil Annelies dat we buiten nog enkele fotos van haar maken met het Doljn-Domijn op de achtergrond. Ze zal er een uitkiezen als proelfoto voor op Facebook.

In het winkeltje bij de uitgang kopen we nog enkele souvenirtjes, inclusief de dvd van De Droomwens (met extras). Annelies kennende, zal die dvd de komende dagen, weken en maanden zowat grijs gedraaid worden. Annelies had ook gehoopt op nog een paar mooie doljnenposters voor op haar kamer, maar die hebben ze hier verbazingwekkend genoeg blijkbaar niet. En dan is het helaas alweer sluitingstijd. We moeten Annelies toch wat onder druk zetten, want ze is hier niet weg te slaan en wil tot de laatste seconde blijven. De parking is al grotendeels leeg wanneer we uiteindelijk het park verlaten.

We hebben ondertussen wel behoorlijk veel honger gekregen, want na het uitgebreide ontbijtbuet van vanochtend hebben we in de loop van de dag nauwelijks iets gegeten. Na een verkennend wandelingetje langs de vele restaurantjes in de buurt, laten we onze keuze uiteindelijk vallen op t Rokerijtje, waar de heerlijke vissoep en de gebakken zalm in garnaalsaus bijzonder lekker smaken. Ja, lekker tafelen is een essentieel onderdeel van een geslaagd weekendje weg. De portie ribbetjes blijkt toch wat te groot voor Annelies, maar geen nood, de man van het restaurant stelt voor de rest in te pakken, zodat Annelies morgen thuis nog eens kan smullen.

Even later vatten we de terugrit aan. Onderweg stoppen we nog even om te tanken, en de rit verloopt verder bijzonder vlot. Tenminste, tot we de grens met Belgi oversteken, want vanaf dan zitten er merkbaar meer hobbels en putten in de weg. De Belgische wegenbouwers hebben duidelijk nog veel te leren van hun Nederlandse collegas. En ondertussen maakt Annelies al volop plannen om volgend jaar terug te komen (Eerder mag ook!)

27

T Y P E N 2 0 1 2

Slotbeschouwingen

Het Van der Valkhotel in Leusden was een bijzonder gunstig geprijsd hotel. De kamer was prima in orde. Alleen een minibar konden we er niet ontdekken, maar daar hadden we eigenlijk toch geen nood aan. Bij het ontbijtbuet was er een voldoende ruime keuze, en zaterdagavond hebben we er bijzonder lekker gedineerd. Het valt zeker te overwegen om hier volgend jaar terug te komen.

Tip: volgende keer voldoende munten meenemen voor de verouderde parkeerautomaten bij het Dolnarium, want met een pinpas werkt het daar absoluut niet vlot en met een Belgische kaart zelfs helemaal niet, zoals ik mocht ondervinden!

We kunnen tevreden terugblikken op een geslaagd weekendje Nederland. De sfeer op de typewedstrijden en het gezellig samenzijn met oude en nieuwe typevrienden was precies zoals we het ons herinnerden van vroeger. We hebben het typevirus weer duidelijk te pakken.

Volgende afspraak is over een maand in het Waalse Rochefort, waar we zonder laptops naartoe rijden voor de proclamatie van de resultaten van de Waalse internetwedstrijden, en om er nog eens een gezellig weekendje op uit te trekken, uiteraard

O ja, het lmpje van de wedstrijd in Nijkerk staat inmiddels op YouTube. Alleen een beetje jammer dat er veel dingen weggelaten zijn.

Je kunt het bekijken via deze link: youtu.be/hmUpya0fT5s.

28

Rochefort

Inleiding

Als voorbereiding op het WK van 2013 organiseert de Association des Professeurs de Secrtariat-Bureautique (APSB) de Waalse zustervereniging van de Academie voor Bureauwetenschappen (ABW) een internetwedstrijd klaviervaardigheid. De wedstrijd verloopt op dezelfde manier als de internetwedstrijd van Intersteno, met dat verschil dat het nu om een 30minuten durende test gaat (in plaats van de gebruikelijke 10 minuten), en dat dezelfde snelheids en foutennormen gelden als op het WK. Er zijn dus drie leeftijdscategorien waarvoor verschillende minimumsnelheden gelden, maar voor alle deelnemers geldt de strenge foutenmarge van 0,25%.

De wedstrijd, ProBelgium genaamd, wordt onder andere aangekondigd op Facebook, en al gauw bieden zich enkele kandidaten aan, zowel uit het zuiden als uit het noorden van het land. In totaal voelen 21 mensen zich geroepen om aan de wedstrijd deel te nemen.

Tegelijkertijd loopt ook de jaarlijkse internetwedstrijd van de APSB, waar voornamelijk scholieren aan deelnemen. De proclamatie van beide wedstrijden wordt gehouden in Rochefort.

Deze keer maken we dus geen verplaatsing voor een wedstrijd, maar voor een proclamatie. Dat kan een beetje gek lijken, want onze aanwezigheid was niet echt vereist niemand van ons heeft grote prijzen gewonnen. Als we niet naar Rochefort gereden waren, dan hadden de organisatoren onze diplomas gewoon per post opgestuurd. We geven dus graag toe dat de proclamatie in Rochefort alleen maar een aanleiding was om nog eens gezellig een weekendje weg te kunnen.

Op n dag heen en weer rijden alleen maar om enkele diplomas af te halen, leek ons ook een beetje onzinnig, dus hebben

29

T Y P E N 2 0 1 2

we er meteen maar een tweedaagse van gemaakt. We konden dit immers prima combineren met enkele sociale en toeristische activiteiten. Enige tijd geleden had Miche in een aevering Vlaande-ren Vakantieland gezien dat je in de Ardennen kon railbiken, en dat wou ze kost wat kost eens uitproberen. Rochefort ligt ook vlakbij de grotten van Han, en ook dat vonden we wel een bezoekje waard. We reizen om te leren, nietwaar?

Dag 1 zaterdag 12 mei 2012

We worden pas na de middag verwacht in het Institut Jean XXIII in Rochefort, maar toch vertrekken we al om kwart over zeven richting Walloni. We willen immers tegen openingstijd in Warnant zijn, voor een tochtje met de railbike van de Moligne.

Lorenz rijdt als extra passagier met ons mee. Katrien kan jammer genoeg niet mee, want zij moet dit weekend chaueur spelen voor haar andere zoon, Hannes. Na een behoorlijk vlotte rit komen we mooi op tijd aan. We zijn zelfs nog een klein beetje te vroeg.

Het laatste stukje van de rit, van de autosnelweg tot in War

30

R O C H E F O R T

nant, was een ietwat bochtig parcours, en Annelies is net niet wagenziek geworden.

De railbikes zijn simpele voertuigjes die je voortbeweegt met trappers, als een ets (bike), maar ze hebben vier wielen en rijden op een afgedankt treinspoor (rail). Een voertuig biedt plaats aan vier personen, waarvan er twee moeten trappen terwijl de twee anderen kunnen rusten. In het Frans heten de railbikes draisines, genoemd naar de Duitser Karl von Drais, de uitvinder van de (loop)ets.

Even over tienen zitten we vol verwachting op onze railbike en beginnen we aan de vier kilometer lange tocht naar het volgende station, Falan. Het voertuig heeft geen versnellingen, en we moeten behoorlijk trappen om een beetje snelheid te krijgen. Maar snel etsen is niet de bedoeling. Met de railbike moet je het langzaamaan doen, en genieten van het landschap en de natuur om je heen. Het parcours gaat lichtjes bergop, maar dat voelen we amper. We etsen om beurten eerst zijn Annelies en Lorenz aan de beurt, daarna Miche en ik en onderweg houden we even halt om enkele fotos te maken en van het landschap te genieten.

Er is maar n spoor, en daardoor kun je alleen op bepaalde tijden vertrekken. Tussen 10.00 en 10.30 kun je vanuit Warnant richting Falan etsen, en tussen 11.00 en 11.30 kun je weer terug. Je kunt ook een langer parcours volgen, namelijk WarnanFFalanMaredsous en terug, maar als we dat zouden doen, zijn we niet meer op tijd in Rochefort voor de proclamatie, dus we houden het op de korte afstand.

Na een kortstondig oponthoud in Falan vatten we dus kort na elf uur de terugtocht aan. Nu merken we overduidelijk dat het bergaf gaat, want we hoeven nauwelijks te trappen. Maar we willen ons niet te veel haasten. We genieten van de tocht en van het landschap.

Na een praatje met de vrouw die de railbikes verhuurt overduidelijk een Vlaamse stappen we terug in de auto voor het laatste stuk van de rit. Van hieruit is het nog ongeveer drie kwartier rijden naar Rochefort.

In de onmiddellijke buurt van het hotel is er betalend parkeren met een maximale duur van vier uur, maar enkele straten

31

T Y P E N 2 0 1 2

verder vinden we nog een plaatsje op een gratis parking. Het is behoorlijk druk in Rochefort, want heel wat mensen zijn naar hier afgezakt voor het Festival du rire. We staan op het punt om ons hotel binnen te gaan, wanneer we Danny, Laura en Thrse zien, die blijkbaar ook net gearriveerd zijn. We gaan dus samen naar binnen en melden ons aan.

Htel Le Luxembourg is een beetje een vreemd hotel. Het is namelijk verspreid over meerdere locaties, gelukkig allemaal erg dicht bij elkaar. Het gebouw waar we ons aanmelden, en waar in grote letters RestaurantHtel Le Luxembourg op de gevel prijkt, heeft geen kamers, alleen maar een groot restaurant. De APSB heeft hier voor vanavond een tafel gereserveerd, waar we met zn allen zullen komen dineren.

De hotelkamers bevinden zich in een ander gebouw, een eindje verder aan de overkant van de straat. Hier hebben we drie kamers: een kamer voor Miche en Geert, een kamer voor Annelies en Laura, en een kamer voor Lorenz. Danny en Thrse krijgen elk een kamer toegewezen in Ldace, een hotel enkele huisnummers verderop, op de hoek van de straat. Zowel de gasten van Le Luxembourg als de gasten van Ldace krijgen hun ontbijt geserveerd in het restaurant van Ldace, dat de rest van de dag dienst doet als pizzeria. Lijkt een beetje ingewikkeld allemaal, maar afgezien van het feit dat we nog nooit eerder in zon versnipperd hotel hebben gelogeerd, hebben we voorlopig geen klachten. De kamers zijn eenvoudig en in Le Luxembourg is geen lift, maar n nachtje houden we het hier wel uit. Boven het raam op onze kamer hangt een gordijn dat een beetje omlaag zakt wanneer we het raam openzetten. Willen we het raam terug dichtdoen, dan moeten we eerst het gordijn weer een eindje omhoog duwen.

Het Institut Jean XXIII hebben we al snel gevonden. Even voor twee uur gaan we de zaal binnen waar de plechtigheid gehouden zal worden. Er is al heel wat volk, maar er zijn nog heel veel stoelen vrij. We ontdekken meteen enkele bekende gezichten, onder wie Georgette Sante, Jeannine Delange, Danielle Cherain, Joseph Lepice en Colette Fettweis. Van Vlaamse kant blijkt ook Agnes Coeckelberghs er te zijn. We verwachten ook Marleen Parisis in het publiek te zien, maar we kunnen haar nergens bekennen.

32

R O C H E F O R T

Slechts een klein beetje te laat begint de plechtigheid met een speech van de directeur van het gastinstituut. Er volgen nog een paar speeches en dan worden de laureaten een voor een naar voor geroepen. Er lijkt geen einde te komen aan de vele categorien. De sfeer hier brengt meteen weer de herinneringen naar boven aan de lange, plechtige proclamaties die Gabril indertijd op poten zette voor de wedstrijden van de WestVlaamse Typselectie: speeches, laureaten, en prijzen met vermelding van de schenkers. Zelfs de naam van Miche wordt vernoemd: ze heeft op de valreep nog enkele Franse boeken aan Geo gegeven om in het prijzenfonds op te nemen. Op het podium staat een lange tafel waaraan enkele prominenten hebben plaatsgenomen, zoals APSBerevoorzitster Olga Stiernon, politicus Franois Bellot (senator en burgemeester van Rochefort), en zelfs een vertegenwoordiger van de Waalse minister van onderwijs. Deze sfeer staat in schril contrast met de spontane, losse manier waarop het er vorige maand nog in Nederland aan toeging.

Na de vele deelnemers van de APSBwedstrijd waaronder ook Annelies, op de eerste plaats in haar categorie! komen dan eindelijk de ProBelgiumdeelnemers aan de beurt. Aan het einde van de plechtigheid worden er nog enkele groepsfotos gemaakt.

33

T Y P E N 2 0 1 2

De proclamatie wordt afgesloten met een receptie. En dan pas zien we Marleen Parisis en haar man, Jean. Blijkt dat ze te laat waren omdat ze eerst in het verkeerde Institut Jean XXIII zaten, in buurgemeente Jemelle in plaats van in Rochefort.

Na aoop brengen we de bagage naar onze kamers en maken we nog een kort wandelingetje in het dorp. Tegen zes uur gaan we naar het restaurant, waar een lange tafel voor ons gereserveerd is.

We laten het ons lekker smaken, en het wordt een erg gezellige avond.

Dag 2 zondag 13 mei 2012

We gaan ontbijten in het restaurant van Ldace. Er is geen buet, maar we worden bediend aan tafel.

Na het ontbijt gaan we onze koers pakken, en we ontdekken daarbij toevallig dat de kamersleutel die Lorenz heeft gekregen, eigenlijk een loper is, waarmee hij probleemloos ook alle andere kamerdeuren kan openmaken. Vreemd

We pakken onze koers, checken uit, en rijden naar Han sur

34

R O C H E F O R T

Lesse. Hier willen we de beroemde grotten van Han bezoeken. Maar op het domein van de grotten van Han valt nog meer te beleven. Er is hier ook een safaripark, en verder kun je ook nog een een museum bezoeken (Han van weleer, over het vroegere plattelandsleven en de verloren gegane ambachten) en PrehistoHan, een tentoonstelling over de archeologische vondsten in de grotten.

Het bezoekerscentrum bevindt zich niet bij de grotten, maar midden in de dorpskern. We parkeren onze wagens op de parking rond de kerk en stoppen voldoende geld in de parkeerautomaat om hier de hele dag te mogen blijven staan. Het is opnieuw stralend weer vandaag, het lijkt wel zomer.

Je kunt een apart ticket kopen voor enerzijds de grotten en PrehistoHan en anderzijds voor het wildpark en Han van weleer, maar we besluiten met uitzondering van Thrse een combiticket voor alle attracties te kopen, dat is het voordeligst. Thrse besluit om enkel een ticket voor het safaripark te kopen, want in de grotten zijn er ongeveer 400 trappen, en dat ziet Thrse niet zitten.

Vooraleer we de grotten bezoeken, doen we eerst samen de safaritocht. Een trammetje safaricar genoemd brengt ons naar

35

T Y P E N 2 0 1 2

het dierenpark. Het wildpark is gelegen op en rond de Boineheuvel, waaronder de grotten zich bevinden. Tijdens de rit door het park zien we heel wat dieren van nabij. Op een aantal plaatsen houdt het trammetje even halt en kunnen we uitstappen om van het uitzicht te genieten of om bepaalde dieren van dichterbij te bekijken. Thrse blijft dan telkens zitten, want al dat geklim uit en in het trammetje is niets voor haar.

We krijgen onder andere everzwijnen, wolven, moeons, wilde paarden, przewalskipaarden, damherten, bizons, wilde katten en zelfs bruine beren te zien.

Het spectaculairst is de halte die we maken bij de bruine beren. Hier zitten twee beren, die door een houten afsluiting en door een gracht van de bezoekers gescheiden worden. Eerst lopen ze een beetje doelloos rond, maar wanneer de gids hen wat eten toegooit, gaan ze rechtop staan op hun achterpoten, en dat is wel indrukwekkend. Wat zijn dat grote beesten, zeg!

Tijdens de terugrit klinkt het kenwijsje van De grotten van Han een paar keer door de luidsprekers. Annelies zingt enthousiast mee we beleven dolle pret.

Eenmaal terug bij het bezoekerscentrum moeten we een half uurtje wachten op de historische tram die ons naar de ingang

36

R O C H E F O R T

van de grotten zal brengen. We worden in de grotten rondgeleid door een gids die uitleg geeft in het Frans en in het Nederlands.

De grotten zijn bijzonder imposant. Het gaat hier om een van de grootste grottencomplexen van Europa, en er zijn drie niveaus of verdiepingen, zo legt de gids ons uit. Deze ondergrondse ruimten, vol stalactieten, stalagmieten en gordijnen, zijn in de loop van miljoenen jaren uitgesleten door de Lesse. Op de safaritocht hebben we gezien waar de rivier in de kalkheuvel verdwijnt. We gaan het grottencomplex echter binnen op het hoogste niveau, en zullen dan langzaam afdalen tot het huidige niveau van de Lesse. Er heerst hier het hele jaar door een constante temperatuur van 13 graden.

We worden doorheen de verschillende zalen en gangen geloodst. De zalen hebben namen als Scarabeezaal, Vigneronzaal, Minaretzaal, Geheimzinnige zaal, De Styx, Trofeezaal, Wapenzaal en Koepelzaal.

In de Minaretzaal zien we een enorme stalagmiet van wel vijf meter hoog. Dat is dus de minaret, waarnaar de zaal is genoemd. Annelies gaat erbij staan poseren voor een foto. De stalagmiet groeit aan een tempo van 4 cm per eeuw en moet dus zon 12500 jaar oud zijn.

37

T Y P E N 2 0 1 2

De Trofeezaal is dan weer het decor voor een enorme bloemkoolvormige druipsteen van zon zeven meter hoog, met een omtrek van 20 meter. Het is een erg impressionant kunstwerk.

In de Wapenzaal mogen we even gaan zitten voor een klank en lichtshow, die ons de mooiste plekjes van de zaal laat zien. Daarna gaan we naar de grootste zaal: de Koepelzaal, een van de grootste ondergrondse holtes van Europa. De zaal heeft een maximale hoogte van 62 meter en een maximale diagonaal van wel 145 meter.

We komen weer buiten op de plaats waar de Lesse de grotten verlaat. Vroeger moesten bezoekers het laatste deel van de tocht met een boot aeggen, maar enkele jaren geleden is hier een grote loopbrug gebouwd. Bij de uitgang verwacht de gids een fooi.

Van hieruit moeten we te voet terug naar het dorp. Tijdens de korte wandeling zien we de tram zonder passagiers voorbijrijden.

Thrse zit ons op te wachten op het plein voor het bezoekerscentrum. We hebben een beetje honger gekregen, en Thrse leidt ons mee naar een terras waar ze tijdens ons grotbezoek al iets heeft gedronken, maar helaas blijkt de keuken al gesloten en zien we ons genoodzaakt te verhuizen naar het terras van het

38

R O C H E F O R T

restaurant aan de overkant van de straat. We bestuderen de kaart en bestellen allemaal iets te eten. Thrse wil een complete menu, maar de bediening laat een beetje te wensen over en we moeten ook vrij lang wachten, zodat we hier veel meer tijd verliezen dan voorzien.

Daardoor zien we ons genoodzaakt de twee overgebleven attracties, het museum en de tentoonstelling, over te slaan. Toch wel een beetje jammer, maar op die manier hebben we natuurlijk weer een reden om hier nog eens terug te komen.

Voordat we naar huis rijden, wil Miche in ieder geval nog eens een wandelingetje maken langs de oevers van de Maas in Dinant. Danny, Thrse en Laura rijden meteen terug naar huis, maar wij (Geert, Miche, Annelies en Lorenz), zetten koers naar Dinant, de geboorteplaats van Adolphe Sax.

Voor een boottochtje op de Maas zijn we al wat te laat, maar het wandelingetje doet ons deugd. Op de brug over de rivier ontdekken we een aantal grote, bontgekleurde saxofoons. Meteen weer aanleiding om enkele fotos te maken.

Op de terugweg bedenkt Miche ineens dat ze vreselijk benieuwd is om al Lorenz fotos te kunnen bekijken, en ze vraagt hem om straks, wanneer we ter bestemming zijn, de fotos te ko

39

T Y P E N 2 0 1 2

piren naar een van de extra geheugenkaartjes die ik bij heb. Maar een kleine berekening leert al gauw dat deze operatie heel wat tijd in beslag zal nemen. Het gaat immers om ettelijke gigabytes die eerst van Lorenz fototoestel naar zijn laptop gekopieerd moeten worden en vervolgens van zijn laptop naar mijn geheugenkaartje. We vinden echter al snel een oplossing. Lorenz heeft immers zijn laptop bij, en we kunnen de hele kopieeroperatie natuurlijk evengoed tijdens de rit doen, dan verliezen we geen tijd. Zo gezegd, zo gedaan, en Miche is blij dat ze geen week of langer zal moeten wachten om Lorenz fotos te zien.

In Gent rijden we eventjes van de snelweg af en we leveren Lorenz keurig af voor de deur van zijn studentenkamer. We nemen afscheid en beginnen aan het laatste stukje van de rit. Eventjes later zijn we terug thuis.

Slotbeschouwingen

Ons vorige weekendje weg was nog maar amper een maandje geleden, maar toch hebben we weer erg van dit uitstapje genoten. De Waalse organisatie heeft het ongetwijfeld ook erg op prijs

40

R O C H E F O R T

gesteld dat Vlaanderen vertegenwoordigd was op hun proclamatie. Ook tijdens de receptie achteraf en het etentje s avonds was er gelegenheid om te socializen. In oktober vorig jaar was er een Waalse afvaardiging te gast op onze Parijsrenie in Izegem, en dit was een soort tegenbezoek.

We hebben ons ook prima geamuseerd op de railbikes en op het domein van de grotten van Han. Dergelijke weekendjes zijn absoluut voor herhaling vatbaar!

41

Workshop Veyboard

door Miche Van Lantschoot

Inleiding

Toen we op 13 april in Den Haag waren voor de wedstrijd tekstproductie, was er iemand die meetypte op een Velotype. Mijn nieuwsgierigheid was gewekt. Daniel Tuijnman liet ons na de wedstrijd kennismaken met het voor mij onbekende klavier. Het leek me wel wat om het ook eens te doen, maar de tijd was helaas te kort.

Een paar weken later een berichtje via Interinfo.nl. Marlene Rijkse organiseerde een workshop Veyboard op maandag 20 augustus in Den Haag. Als we er naartoe wilden, dan zouden we dus weer een van onze schaarse vakantiedagen moeten opoeren. Maar ook Geert was er wel voor te vinden en oordeelde dat dit echt wel een dagje verlof waard was.

Omdat ik niet graag in de le sta, stelde ik voor dat we de zondag al zouden vertrekken. Annelies zag het ook wel zitten, zon weekendje Den Haag en Scheveningen.

Dag 1 zondag 19 augustus 2012

Iets vroeger dan voorzien liep de wekker af. Kunnen we gewoon niet wat langer slapen, dacht ik, maar neen, want vandaag vertrokken we richting Den Haag. Na een bescheiden ontbijt brachten we de bagage naar de auto en iets vroeger dan voorzien reden we richting Den Haag.

De rit verliep vlot (alleen in Rotterdam eventjes een klein oponthoud). Aangekomen in Den Haag reden we eerst naar het

42

W O R K S H O P V E Y B O A R D

Malieveld. Geert, Annelies en ik vonden een plekje op het terras en bestelden een heerlijke portie poertjes. Annelies een grote portie, Geert en ik een kleine. Geert met grand marnier en ik met advocaat. We genoten en zagen heel wat etsers richting Scheveningen rijden.

Annelies hoorde van de dienster dat iemand haar gisteren een foto had toegestuurd waarop te zien was dat het super druk was in Scheveningen.

Omdat ons verblijf hier kort is, willen we zoveel mogelijk genieten. Na de poertjes richting Omniversum. Dit keer kozen we voor de lm To the Arctic. Terwijl Annelies daarna ook nog genoot van de lm Dolphins likte ik een ijsje en dronk Geert een koe op het terras.

En dan richting binnenstad, naar de parkeergarage bij ons hotel, Ibis Den Haag City Centre. Eventjes was ik in paniek. De weg in de parking, van de ene verdieping naar de andere, was nogal stijl. Even bolden we achteruit, maar Geert is een ervaren chaueur, dus verliep alles goed. Dan naar het hotel. Ook hier (net zoals in Parijs) had je een pasje nodig om de lift te nemen.

43

T Y P E N 2 0 1 2

Nu we de bagage achtergelaten hadden, werd het de hoogste tijd om naar Scheveningen te trammen. Annelies zag er echt naar uit. Lekker zwemmen in de Scheveningse zee. Ze genoot met volle teugen. Ondertussen zocht Geert een terrasje op.

De zeemeeuwen waren blij dat het zo druk was op het strand. Terwijl de mensen van de zee genoten, proteerden de meeuwen ervan om zakken open te pikken, en er wat lekkers uit te halen.

Na de zwempartij richting Palace Promenade, waar we afgesproken hadden met Nel en Danny. Geert stond geduldig op de plaats van de afspraak. Nel en Danny zouden rond half zeven aan de uitgang van het winkelcentrum staan. Maar ze waren nergens te bespeuren. Eerst dacht ik dat ze een latere tram genomen hadden, maar niks was minder waar.

Toen Geert een smsje stuurde antwoordde Danny tot mijn verbazing: wij staan hier ook. Toen besefte Geert wat er aan de hand was. Het zat namelijk zo: het winkelcentrum heeft twee uitgangen. Danny en Nel stonden aan de ene uitgang en wij aan de andere.

Toen we elkaar gevonden hadden maakten we een wandeling

44


op de boulevard en reserveerden ondertussen een restaurantje. De boulevard was prachtig heraangelegd. Er waren mooie beelden te zien. Vooral het beeld met die lange benen grote voeten trok Annelies haar aandacht.

Het eten smaakte verrukkelijk. Alleen jammer dat ze tijdens de maaltijd de zeil over het dak deden, en dat we plotseling in het duister zaten.

Na het etentje reden we met de tram terug naar het hotel. Na een heerlijke douche bekeken we de fotos en gingen dan uiteindelijk, iets na middernacht, naar dromenland.

Dag 2 maandag 20 augustus 2012

De volgende dag gingen we, na een uitgebreid ontbijt, op verkenning in de Den Haag City. Aangekomen bij de fontein op het Spuiplein, kon Annelies het niet laten om zich te laten natspuiten. En gelijk had ze, want de zon droogde alles in een mum van tijd.

45

T Y P E N 2 0 1 2

Na een bezoekje aan het nieuwe stadhuis (met wel 11 verdiepingen) en het prachtige moderne Den Haag, was het tijd om te shoppen. Eventjes maar, want om 13.00 uur begon de workshop Veyboard.

Vandaag dus voor de tweede keer dit jaar naar de Tweede Kamer in Den Haag. We hadden geluk. Onze namen stonden geregistreerd op de lijst. Onze gastvrouw, Marlene Rijkse, bracht ons naar de ontvangstkamer. De workshop werd bijgewoond door Bernhard Boot, Jenny Laval (en haar geleidehond Rino), Ren Meijer, Danny Devriendt, Geert Bonte, Annelies Bonte en ikzelf, Miche Van Lantschoot.

We maakten kennis met Marianne van Gool, die de workshop gaf. Eerst gaf Marianne een inleiding. We kregen onder meer te horen en te zien wat de toepassingen zijn van Veyboard. Marianne is schrijftolk en zet gesproken tekst via het Veyboard om in leesbare tekst voor doven. Het trof mij, dat je via het klavier dove mensen kan helpen.

Ook al ben je een ervaren typist, als je Veyboard wil leren, dan start je echt vanaf nul. Het is helemaal niet te verglijken met het ons vertrouwde azerty of qwertyklavier. Op een Veyboard typ je

46


in lettergrepen, en het gaat, na een intensieve training, tot twee en een halve keer zo snel als op het gewone klavier.

Er wordt getypt van links naar rechts. Het klavier is zo gemaakt dat de medeklinkers die je links op het klavier ziet, ook rechts staan, maar dan in spiegelbeeld. Nog leuker is dat je de medeklinkers links en rechts met de dezelfde linker of rechtervinger aanslaat. Maar niet altijd. Zo is de letter o links, rechts vervangen door i. En in het middenstuk staan de andere klinkers op grote toetsen.

Het klavier wordt vaak op de schoot gehouden in plaats van op de tafel geplaatst. Het toestel voegt na elke lettergreep automatisch een spatie toe. Wil je dat niet (bij langere woorden die uit meerdere lettergrepen bestaan), dan houd je met de muis van je rechterhand de grote no spacetoets ingedrukt. Aan de andere kant van het klavier zit een grote toets die voor een hoofdletter zorgt. Je plaatst de vingers op het klavier alsof je een tennisbal vasthebt.

Het is even wennen! Om Veyboard helemaal onder de knie te krijgen volstaat een cursus van 6 maanden, maar dan wordt er wel van je verwacht dat je dagelijks twee uur traint!

De workshop was in ieder geval een bijzonder interessante kennismaking met dit boeiende toestel. Nu we er zelf mee hebben kunnen werken en aan den lijve hebben kunnen ondervinden dat het absoluut niet eenvoudig is, hebben we een veel beter idee van wat veyboarden precies inhoudt. We willen de organisatoren van harte onze dank betuigen voor deze geboden kans (en ook voor frisdrank en gebak).

Na aoop van de workshop gingen we samen met Nel, Danny en Bernhard nog iets drinken op een terrasje op het Plein, en daarna hebben we lekker wok gegeten bij Eazie. Op tijd weer richting Belgi, want morgen is weer een gewone werkdag

47

Nel wordt 80

Inleiding

Deze weekendtrip naar Den Haag de derde al dit jaar heeft rechtstreeks niets met typen te maken, maar onrechtstreeks natuurlijk wel. Nel, die ik meer dan 30 jaar geleden op een typewedstrijd heb leren kennen als een vriendelijke dame uit Suriname, viert dit weekend haar tachtigste verjaardag. En Nel zou Nel niet zijn, als ze dat niet op passende wijze zou doen, met een feestelijke namiddag waarop vermoedelijk zowat honderd mensen uitgenodigd zijn.

Nel geeft haar feest op zaterdagnamiddag, maar we besluiten om er meteen een weekendje van te maken en hebben een kamer geboekt in het Ibis Den Haag City Centre, hetzelfde hotel van ons Veyboardweekend. Ook Georgette en Joseph verblijven daar voor een nacht. Danny, Liesa en Laura logeren bij Nel, en Angle

48

N E L W O R D T 8 0

en Thrse komen voor n dagje met de trein. Gabril heeft helaas geen tijd om helemaal naar Den Haag te komen.

Nel ziet het groots: ze heeft een theaterzaal afgehuurd, zorgt voor catering en voor live muzikaal entertainment, en heeft een cameraman in dienst genomen om het gebeuren op video vast te leggen.

Dag 1 zaterdag 20 oktober 2012

Na een vlotte rit we kennen de weg ondertussen wel arriveren we rond de middag in Den Haag. Wanneer we inchecken is onze kamer nog niet beschikbaar, en we laten onze koers achter in het bagagedepot van het hotel. Van daar is het een kleine twintig minuutjes wandelen naar het Zeeheldentheater in de Trompstraat, waar het feest van Nel plaatsvindt. Onderweg passeren we langs de tuin van het Paleis Noordeinde, het werkpaleis van koningin Beatrix. Ik heb een laptop bij, want Nel heeft me gevraagd een korte fotomontage te maken met fotos van Nel op typewedstrijden doorheen de jaren, om die te laten zien op het feest. Er is een projector aanwezig in de zaal, heeft Nel ons verze

49

T Y P E N 2 0 1 2

kerd. Omdat ik weet dat het aansluiten van een laptop op een beamer niet altijd even probleemloos verloopt, heb ik ervoor gezorgd dat we ruim op tijd zijn.

Bij het binnenkomen herkennen we meteen de twee jongedames die bij de deur aan een tafeltje zitten om de gasten te ontvangen: Dannys dochters Liesa en Laura. Ze geven iedere gast een naambadge en twee jetons voor drankjes aan de bar. Ook Danny en Nel zijn er al. Nel begroet ons op haar kenmerkende manier, met een onmogelijk te ontwijken omhelzing, en we feliciteren haar met haar tachtigste verjaardag. Eigenlijk is Nel pas morgen jarig, maar het feest is vandaag al. Hoewel we nog vroeg zijn, zijn er al enkele gasten.

De afspraak die Nel met de zaaleigenaar heeft gemaakt omtrent het vertonen van mijn fotos, blijkt toch niet zo sluitend te zijn. Er is inderdaad een beamer in de zaal, en er is ook een scherm, maar dat hangt nog opgerold aan het plafond. En dan blijkt ook nog dat het gebruik van de beamer niet in de huurprijs van de zaal inbegrepen zit. Om problemen en extra kosten te vermijden, besluiten we dan maar dat ik de laptop tijdens de pauze op de digitale vleugelpiano zal plaatsen en de fotos doorlopend

50

N E L W O R D T 8 0

zal laten herhalen, zodat de mensen gewoon om beurten even kunnen langskomen om de fotos te bekijken.

Goed. Nu dat van de baan is, kunnen we ons onder de andere gasten mengen. We hadden al Lothar en Thea uit Duitsland gezien, twee oude bekenden aan wie we uitstekende herinneringen overhouden. Tijdens de topjaren van onze wedstrijddeelnames ontmoetten we hen meermaals per jaar. Zij kwamen telkens naar Vlaanderen en naar Nederland voor de wedstrijden, en wij gingen minstens een keer of twee naar Duitse wedstrijden. Op de wereldkampioenschappen waren ze meestal ook wel van de partij. Het is een eeuwigheid geleden dat we hen nog hebben gezien. Vorig jaar waren ze niet op het congres in Parijs, maar misschien komen ze in 2013 wel naar Gent, vernemen we. Hun dochter, Flora, kon vandaag helaas niet meekomen.

Terwijl we met hen staan te praten, komen voortdurend nieuwe gasten binnen. Na enige tijd zien we dat Angle en Thrse er zijn, en ook Rian Schwarz, Marlene Rijkse, Wouter Zwijnenburg en Lida Horlings, die we nog allemaal kennen van ons bezoek aan de Tweede Kamer in april. Ik moet vandaag overigens wat tijd zien vrij te maken voor een gesprek met Rian en Marlene, want een kleine twee maanden geleden ben ik op vraag van Lida Horlings toegetreden tot het stuurcomit van IPRS (Intersteno Parliamentary and other professional Reporters Section, een hele mondvol), om de taak van IPRSwebmaster op mij te nemen. Inmiddels heeft Lida ontslag genomen als voorzitster van het stuurcomit, en moet ik dus met Rian overleggen over mijn plannen met de website.

Ondertussen komt iemand rond met pasteitjes: een heerlijk Surinaams gerecht, dit grote gebakje met warme groentevulling en stukjes kip. Jaren geleden mocht ik er al eens van proeven bij Nel. 3 Lothar past ervoor, en aangezien Thea genoeg heeft aan n, verdelen Miche en ik dankbaar Lothars pasteitje onder elkaar.

3 Zie: Den Haag 1984, in: Geert Bonte, Verzamelde typeverslagen 1981-1989, uitgegeven in eigen beheer, 2010, p. 215.

51

T Y P E N 2 0 1 2

Ook het voltallige bestuur van Interinfo is aanwezig, allemaal mensen die we al eerder ontmoet hebben: behalve voorzitster Marlene Rijkse en Interinfowebmaster Lida Horlings zijn ook vicevoorzitter en penningmeester Bernhard Boot, secretaris Jan den Holder en internationaal gedelegeerde Joke Bakker naar het Zeeheldentheater gekomen. Ook erelid Jet HaakRoos is van de partij.

Er zijn nog meer bekenden, zoals Nels jongere zus Joke, die voor de gelegenheid helemaal uit Suriname is gekomen. We hebben Joke en haar dochter Honore zon twintig jaar geleden ontmoet in Gent, toen ze een tijdje in Nederland logeerden en de drie dames op uitnodiging van Danny eventjes Gent zijn komen bezoeken. Maar Honore is er deze keer niet bij. We maken wel kennis met Nels dochter, en met haar twee kleinkinderen, Maarten en Judith.

In de loop van de namiddag ontmoeten we nog meer bekende gezichten. Wanneer we gaan plaatsnemen voor het pianoconcert dat Nel gaat geven, komen naast ons toevallig Marian Uittenbogaard en haar man, Theo Bakker, zitten. Tijdens de pauze ontmoeten we ook nog Cor Lippus, en Loes Mansheijm.

Maar Nel heeft een heus programma voorzien voor deze na

52

N E L W O R D T 8 0

middag. Zoals iedereen weet is Nel niet enkel vingervlug op het qwertyklavier, maar kan ze sedert jaar en dag ook uitstekend overweg met het pianoklavier. Bij haar thuis staat op de eerste verdieping een grote vleugelpiano, die er indertijd met een kraan door het raam naar binnen is gebracht. Nel oefent geregeld thuis, maar speelt ook quatremains. Ze volgt les en geeft concerten. Vorig jaar is Nel nog naar een klavierduofestival in Bad Herrenalb geweest, in Duitsland. Daar heeft ze genoten van gerenommeerde internationale pianisten. En vandaag wil ze alle genodigden van haar pianospel (en dat van haar quatremainsvrienden) laten meegenieten.

Als master of ceremonies treedt Nels pianoleraar op, en na een korte inleiding gaat Nel achter de piano zitten, samen met haar quatremainspartner Gardy. Gardy is een grijs oud vrouwtje dat ongeveer half zo hoog is als Nel. Wanneer ze achter de piano gaat zitten, komt ze er nauwelijks nog bovenuit. Nel speelt ook samen met haar andere quatremainspartners en met een jongen van tien jaar, de achterkleinzoon van een collega.

Tussen de muziek door zijn er natuurlijk ook enkele toespraken. Jet heeft het over Nels actieve rol bij de typewedstrijden, en Danny vertelt over hun lange vriendschap en de vele wijsheden

53

T Y P E N 2 0 1 2

en huishoudtips die hij van Nel heeft geleerd. Een vroegere buurvrouw (die altijd gratis van Nels pianospel kon meegenieten) doet een heel enthousiast verhaal over de tijd dat ze onder mevrouw Tjong woonde.

Er zijn ook enkele muzikale vrienden die een stuk ten gehore brengen. Zo is er de mezzospraan Nora Tours met het stuk Nel. Jan Erik Noske, directeur van het Zeeheldentheater, speelt El Condor Pasa op een Boliviaanse uit, en de familie Bourne levert een bijzonder geslaagde muzikale bijdrage: cello en piano als begeleiding bij een moderne song. En dan zijn er ook nog de meisjes en jongens van De Waterkant.

In de pauze krijgen we Surinaamse drankjes aangeboden, en na aoop van het concert mogen we aanschuiven aan het Surinaamse buet met nasi goreng, bami, sateetjes en nog enkele lekkere Surinaamse dingen waarvan we de naam niet meer precies weten. Bij de maaltijd en tijdens de pauze speelt de band van Woody Brunings een aantal gekende deuntjes, waarbij enkele gasten (onder wie Wouter Zwijnenburg en Joke Bakker) het niet kunnen laten om enkele danspasjes te wagen. Laura, Liesa of Annelies zien het dan weer niet echt zitten om met Maarten Hol (Nels kleinzoon) of Steven Bourne (de cellist) een dansje te doen.

54

N E L W O R D T 8 0

Een gemiste kans, jongedames? Ze zagen er volgens mij toch echt wel heel aardige jongens uit, hoor!

Aan het einde van het feestconcert geeft Nel zelf een toespraak. Voor haar eigen normen houdt Nel het betrekkelijk kort, want we weten uit ervaring dat er vaak geen stoppen meer aan is, wanneer Nel eenmaal goed op dreef komt. Uit haar verhaal onthouden we vooral dat je niet mag vergeten om af en toe even achterom te kijken.

Nel vindt het wel sneu dat Gabril niet op haar uitnodiging ingegaan is. Maar ze stelt het wel bijzonder op prijs dat zovele anderen dat wel gedaan hebben, onder wie Angle, die ondanks haar respectabele leeftijd van bijna 91 jaar vandaag speciaal helemaal met de trein uit Gent is gekomen.

Voor we het Zeeheldentheater verlaten, spreken we af dat we elkaar morgen weer zullen ontmoeten. We nemen afscheid van Nel, Joke, Danny, Laura en Liesa en samen met Georgette en Joseph wandelen we terug naar ons hotel. Daar aangekomen brengen we eerst onze koers naar de kamer en gaan dan terug naar beneden om in de lobby nog iets te drinken met onze Waalse vrienden. Miche laat de ober ook met een portie echte Hollandse bitterballen aanrukken dat kennen ze blijkbaar niet in Walloni. Maar Georgette wordt bijna door de slaap overmand, en we maken het dus niet te laat. We spreken af dat we rond kwart over acht samen zullen ontbijten.

Dag 2 zondag 21 oktober 2012

s Anderendaags zijn we de eersten bij het ontbijt. Georgette en Joseph zijn nog nergens te bekennen. Lekkere knapperige broodjes, een kopje sterke koe, een fruitsapje, een roereitje en wat vers fruit, wat wil een mens nog meer op zondagochtend?

Na het ontbijt pakken we onze koers, checken we uit en brengen we onze bagage terug naar de auto. Danny heeft ons ooit eens verteld dat de winkels in Den Haag open zijn op zondagmorgen, dus we willen gaan shoppen. Maar jammer genoeg blijken ze, op enkele zeldzame uitzonderingen na, pas om elf uur

55

T Y P E N 2 0 1 2

open te gaan. Veel tijd om te shoppen hebben we dan niet meer, want we hebben met Danny, Nel en Joke afgesproken dat ze om twaalf uur naar ons hotel zouden komen. Van daar zouden we dan naar het Plein gaan om er in een van de restaurants iets te eten.

Om de tijd te doden tot de winkels open gaan, maken we een wandeling door het centrum van Den Haag. Bij het ???museum komen we een groot varken tegen. Neen, geen echt, maar een groot opgeblazen exemplaar van stof, dat voor kunst moet doorgaan.

Het American Book Center, mijn favoriete boekwinkel in Den Haag, blijkt al even voor elven open te zijn, en ik ga er wat tussen de boeken neuzen terwijl Annelies vooral interesse heeft voor de kalenders met fotos van doljnen. Even later bezoek ik nog een boekwinkel, Selexyz, terwijl Miche en Annelies bij alle schoenwinkels van de Vlamingstraat langs gaan. Selexyz ligt in de Haagse Passage, en is groter dan ik dacht. Ik ben hier nog nooit eerder geweest, in deze grote boekentempel met drie verdiepingen en massas boeken. Bij de afdeling wetenschap vind ik twee boeken naar mijn gading: een groot fotoboek van de jongste ruimtereis van Andr Kuipers en een astronomieboek met veel recente

56

N E L W O R D T 8 0

fotos van objecten in het zonnestelsel. Het is moeilijk kiezen, dus ik besluit ze allebei te kopen.

Om half een stipt, het afgesproken uur, ben ik terug bij het hotel. Georgette en Joseph zijn er al, en luttele ogenblikken later arriveren ook Danny, Nel en Joke. Ik vertel hen dat Miche en Annelies er nog niet zijn, maar dat ze ieder ogenblik kunnen komen. Liesa en Laura zijn nog aan het shoppen. We spreken af dat we elkaar zullen treen op het Plein. Daar zijn restaurantjes genoeg. Ik wacht nog even bij het hotel, terwijl Georgette, Joseph, Danny, Nel en Joke alvast vertrekken.

Ik bel Annelies op om te vragen waar zij en Miche ergens zitten. Blijkt dat ze nog een aankoop aan het afronden zijn en ergens in een winkel bij de kassa staan. Ik leg uit dat het geen zin meer heeft om nog naar het hotel te komen, en dat ze meteen naar het Plein mogen gaan. Ondertussen ga ik ook die kant uit, maar langs een kortere weg en met gezwindere pas dan Danny en zijn gevolg, zodat ik er nog eerder arriveer! Ondertussen zijn Miche en Annelies er ook.

Onze keuze valt op restaurant Luden, waar ze nog net een grote tafel voor ons vrij hebben. De lunchkaart is er eerder beperkt (vindt vooral Georgette), maar we vinden elk wel iets naar onze

57

T Y P E N 2 0 1 2

smaak. We zitten al een hele tijd te aperitieven, wanneer Liesa en Laura ons eindelijk komen vervoegen. Door de massas interessante koopjes waren ze blijkbaar de tijd een beetje uit het oog verloren.

Na de maaltijd nemen we afscheid van de anderen. We halen onze auto op, die nog in de parkeergarage bij het hotel staat, en rijden via een omweg (door de TomTom, die blijkbaar niet goed op de hoogte is van alle eenrichtingsstraten in Den Haag) naar het Paviljoen Malieveld, want we hebben nog geen dessert gehad en willen niet naar huis voordat we een overheerlijke portie poertjes hebben gegeten. Bij ons vorige bezoek, in augustus, konden we hier nog in het zonnetje op het terras zitten smullen, maar daar is het vandaag het weer niet voor. Gelukkig smaken de poertjes binnen even heerlijk.

Met een tevreden gevoel, zowel wat betreft de poertjes als dit geslaagde weekendje Den Haag, verlaten we deze bruisende stad en rijden we weer richting Belgi. Maar we weten dat we hier dit jaar beslist nog zullen terugkomen. Nel heeft ons uitgenodigd om oud en nieuw te komen vieren, en de kans is groot dat we zelfs al eerder terug deze kant uitkomen voor een bezoek aan het Joegoslavitribunaal, georganiseerd door Interinfo. 4

4 We hadden ons ingeschreven voor het bezoek aan het Joegoslavitribunaal van 7 december, maar dat bezoek ging uiteindelijk niet door toen bekend werd dat er op die dag geen zittingen van het tribunaal zouden zijn. Wellicht kan het bezoek alsnog plaatsvinden ergens begin 2013.

58

T Y P E N 2 0 1 2

Internetwedstrijden

Inleiding

We hebben dit jaar weer aan een heleboel internetwedstrijden deelgenomen, al liep dat niet altijd van een leien dakje

Pro-Belgium 2012

Eerst en vooral was er de wedstrijd ProBelgium, een initiatief van de APSB. Deze wedstrijd liep in februari en maart. Het opzet van de wedstrijd is om de Belgische pros zowel die uit het noorden als die uit het zuiden des lands zich met elkaar te laten meten als voorbereiding op het WK van 2013. De normen waren die van het WK: 30 minuten typen in de moedertaal, met maximaal 0,25% fouten, minimaal 240, 300 of 360 apm naargelang de leeftijdscategorie, en 100 strafpunten per fout. Het enige verschil met het WK was dat de wedstrijd via het internet verliep en dat je de tekst dus van het scherm moest aftypen in plaats van vanaf papier.

Hoewel ik wat trager getypt heb dan gehoopt en met meer fouten dan ik had gewild, heb ik verder geen problemen ondervonden bij het aeggen van de test. Behalve dan dat er op een bepaalde plaats een vreemd symbool in de tekst stond dat onmogelijk getypt kon worden, en dat bij iedereen dus fout werd gerekend. Ook stond er ergens midden in de tekst een regeleinde. Ik heb het probleem met het vreemde teken gemeld aan de organisatoren. Ze hadden dus bij het opstellen van het palmares bij iedereen moeten compenseren voor die ten onrechte aangerekende fout, maar op de proclamatie bleek dat uiteindelijk niet gebeurd. Er staat dus bij alle deelnemers een te hoog foutenpercentage vermeld op het diploma. Jammer.

60

I N T E R N E T W E D S T R I J D E N

Maar enkele andere deelnemers hadden nog minder geluk. Zowel Miche als Andy zagen de over te typen tekstregel steeds lager op hun scherm zakken, tot Miche uiteindelijk nog met moeite de tekst kon lezen omdat de staartletters (letters die onder de regel uithangen, zoals bv. de g, de j en de p) gedeeltelijk onzichtbaar waren. Daardoor kon je bijvoorbeeld nauwelijks of geen verschil zien tussen een v en een y, of tussen een q en een g. Je kunt de juiste letter wel aeiden uit de context, maar het hoeft geen betoog dat dit extra concentratie vergt en de typesnelheid afremt.

Marleen Parisis had dan weer last van een extreem traag werkend programma, waardoor ze uiteindelijk geheel buiten haar schuld onvoldoende aanslagen kon halen. Nochtans had ze bij een voorafgaande oefensessie nergens last van gehad en draaiden er op dat moment geen andere programmas op haar computer die eventueel voor vertraging hadden kunnen zorgen. Volgens Marleen ging het naar het einde toe tergend traag, en kon ze ondertussen de strijk doen.

De problemen werden gemeld aan de organisatoren, en hopelijk kunnen die ervoor zorgen dat dergelijke fenomenen zich in de toekomst niet meer voordoen. De aanwezigheid van vreemde symbolen in de tekst, die op geen enkele manier getypt kunnen worden, had ik trouwens vorig jaar ook al vastgesteld bij de internetwedstrijd van Intersteno. Dat is een probleem van onvoldoende controle van de teksten.

Een mogelijke verklaring voor het traagheidsprobleem van Marleen is dat er bij het ontwikkelen van de software vanuit gegaan is dat het programma alleen maar voor 1 of 10minutentests gebruikt zou worden. Bij deze wedstrijd werd het programma vermoedelijk voor het eerst gebruikt voor een 30minutenwedstrijd, en wellicht geeft dat onder sommige omstandigheden performantieproblemen.

Aan ProBelgium namen uiteindelijk 21 kandidaten deel, evenwichtig verdeeld over Nederlands en Franstaligen. De beste prestatie werd neergezet door Axel Moerman, die vorig jaar in Parijs ook al met een gouden medaille ging lopen. Hij was de enige geslaagde deelnemer in de categorie tot 16 jaar. In de categorie

61

T Y P E N 2 0 1 2

17 tot 20jarigen stond Amandine Raths op n, en bij de categorie 21 jaar en ouder viel die eer te beurt aan Vincent Cremers.

Onze Waalse vrienden hebben jammer genoeg nog steeds de gewoonte om de brutotypesnelheid (het aantal aanslagen per minuut) niet op de diplomas te vermelden, maar wel de vitesse nette, uitgedrukt in mots par minute. Je moet al weten dat een woord voor zes aanslagen telt, dat er een half uur getypt werd en dat er 100 punten per fout afgetrokken worden, om daar terug bij benadering de werkelijke typesnelheid uit te kunnen berekenen. En je moet al een heel strae rekenaar zijn om dat uit het hoofd te doen!

Wat we ook absoluut niet gewoon waren, is dat de spelregels tijdens het spel veranderd werden. Immers: de oorspronkelijk aangekondigde snelheidsnormen van 360, 300 en 240 apm (die van het WK dus, wat de hele opzet van deze wedstrijd was) werden twee dagen voor het einde van de wedstrijdperiode verlaagd naar respectievelijk 340, 280 en 220 apm! Op die manier haalden enkele deelnemers, die anders niet geslaagd zouden zijn, toch nog een diploma en een plaatsje op de lijst.

Allemaal goed en wel, maar deze manier van doen lijkt ons toch niet helemaal correct. Hadden we dat op voorhand geweten, dan hadden we immers evengoed Annelies kunnen laten meedoen. De oorspronkelijke snelheidsnorm was voor haar misschien iets te hoog gegrepen, maar de aangepaste norm had ze wellicht makkelijk kunnen halen. En dat geldt ongetwijfeld ook voor andere potentile deelnemers. En had Miche dit op voorhand geweten, dan had ze het wat rustiger aan gedaan en had ze zich niet de ziel uit het lijf moeten typen om de snelheidsnorm te halen, wat wellicht een positief eect op haar foutenpercentage gehad zou hebben.

Hopelijk maken ze geen gewoonte van dit soort creatieve oplossingen. De deelnemers moeten weten waar ze aan toe zijn op het moment dat ze zich voor een wedstrijd inschrijven.

62

I N T E R N E T W E D S T R I J D E N

APSB 2012

Omdat we plannen hadden

Documents

Typen 2012