TYT - AYT · 4 TANITIM 10 ÜNİTE 1 9. SINIF KONULARI • BİLGİ VE İNANÇ • DİN VE İSLAM • İSLAM VE ZİBADET • GENÇLİK VE DEĞERLER • GÖNÜL COĞRAFYAMIZ 11 PLAN

DİN KÜLTÜRÜVE AHLAK BİLGİSİ

SORU KİTABI

TYT - AYT

2

Üniversite Hazırlık Soru Kitabı TYT - AYT Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi

OL00-SS.02SKT05

978-605-2175-85-9

Hasan Hüseyin Yıldız

Ayşe Gül, Metin Çakır

TestOfis

Testokul Dizgi ve Grafik Servisi

Mehmet Çetiner

Nilgün Aydoğan

WPC Matbaacılık San. Tic. A.Ş.Osmangazi Mah. Mehmet Deniz Kopuz Cad. No:17 Esenyurt - İSTANBUL tlf: 0 212 886 83 30

0 212 275 00 35 www.testokul.com - [email protected]ülbahar Mah. Cemal Sururi Sk. No:15/E Halim Meriç İş Merkezi Kat: 9 Mecidiyeköy - İST.

Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’na göre her hakkı Eksen Yayıncılık ve Eğitim Malz. San. Tic. AŞ’ye aittir. Eksen Yayıncılık’tan yazılı izin alınmadan kitabın herhangi bir şekilde kısmen veya tamamen çoğaltılması, basım ve yayımı hâlinde gerekli yasal mevzuat uygulanır.

ürün adı

ürün no

isbn

yazar

katkıda bulunanlar

video çözümler

dizgi-mizanpaj

yayın editörü

yayın yönetmeni

baskı

iletişim

copyright

JENERİK

Öncelikle tüm samimiyetimizle hepinize içten bir Merhaba,

Farklı ve olabilecek en güncel şekilde hazırlanmış yepyeni BİR soru kitabıyla karşınızdayız. Sınav sisteminde

yaşanan değişimi, müfredatı ve yeni yaklaşımları tamamıyla özümsemiş bir ekibin elinden çıkan bu soru

kitabının farklılığını ve artı yönlerini, kitabı biraz incelediğinizde herkes gibi sizin de hissedeceğinizden

eminiz.

“Yeni Sisteme Yeni BİR Soru Kitabı” sloganıyla sunmaktan kıvanç duyduğumuz yeni kitabımızı size ve tüm

eğitim dünyasına anlatmak istiyoruz. Kitabımızın ilk olarak üç önemli özelliği var:

1. Bilgilendiren: Kitabımızdaki her ünitenin en başında o üniteyle ilgili hem hazırlık sürecini kolaylaştıran

başlangıç yazısı hem de testlere başlamadan önce muhtemel eksik noktaları tamamlayacak özet bir anlatım

yer alıyor. Kısaca kitaplarımız ilk iş “Bilgilendiriyor”.

2. İnteraktif: Kitaplarımız sadece kağıda basılı sorulardan oluşmuyor. Bu kitaplarda yer alan tüm

soruların video çözümleri ve Bulut Okuma ile kolayca değerlendirilen bir veri tabanı var. Üstelik her üniteyi

ve dolayısıyla her testi çözmeyi hedefliyor. Çözen ve çözdüğünü belirtenlere sosyal medya hesaplarımızla

destek olmak da bizden. Kısacası bu kitaplar sözde değil, özde “İnteraktif”.

3. Realist: Kitaplarımıza olan güvenimizi belki de en çok bu özelliği sağlıyor kitaplarımızın. Realist yani

gerçekçi olması. Sınav sistemlerindeki değişim, ÖSYM’nin yeni soru stilleri oluşturması ve hayatın her

alanının bir soru olarak karşımıza çıkabilme ihtimali bu kitabın temel dayanaklarından biri. Kısaca gerçek

ve güncel bir sınav hazırlığı yapmak için “Realist”.

Bilgilendiren, İnteraktif ve Realist sıfatlarının ilk harfleriyle oluşturduğumuz BİR kitabımız sadece bir test

kitabı değil. Sayfaların alt taraflarındaki “BİR BİLGİ” bölümlerinde soruların çözümlerini kolaylaştıran

ipuçları, yanlış kullanılan kavramların doğruları ve çeşitli uyarılar kitabımızla üniversite hedefine doğru yol

alan herkese fayda sağlamak için var.

Kitabımızdaki soruların video çözümlerine Bulut Okuma uygulamasının yanı sıra web sitemizdeki

öğrencilere özel menüsünden ulaşabilirsiniz.

Biz, güzel bir kitap oluşturduğumuza ve kitabımızın onu kullanan herkesin dünyasında küçük de olsa bir

değişim gerçekleştirebileceğine inanıyoruz. Biliyoruz ki inanmak çok şeydir...

Saygıdeğer Öğretmenlerimiz ve Sevgili Öğrenci Arkadaşlarımız,

GİRİŞ

3

4

TANITIM

10

ÜNİTE

1 9. SINIF KONULARI

•BİLGİVEİNANÇ

•DİNVEİSLAM

•İSLAMVEİBADET

•GENÇLİKVEDEĞERLER

•GÖNÜLCOĞRAFYAMIZ

11

PLAN

BİLGİ VE İNANÇ, DİN VE İSLAM,

İSLAM VE İBADET, GENÇLİK VE DEĞERLER,

GÖNÜL COĞRAFYAMIZ

140ünitesinde toplam

#testokulgençlerinyanında #başarınıpaylaş

soruçözeceğim

çözüyorum

çözdüm@

test

okul

HEDEFçö

züle

cek

soru

say

ısı Test 01 Test 02 Test 03 Toplam

9 9 10 28

BİLGİ VE İNANÇ

çözü

lece

k so

ru s

ayıs

ı Test 04 Test 05 Test 06 Toplam

10 10 10 30

DİN VE İSLAM

çözü

lece

k so

ru s

ayıs

ı Test 14 Test 15 Toplam

9 10 19


çözü

lece

k so

ru s

ayıs

ı Test 11 Test 12 Test 13 Toplam

9 10 8 27

GENÇLİK VE DEĞERLER

çözü

lece

k so

ru s

ayıs

ı Test 07 Test 08 Test 09 Test 10 Toplam

9 10 9 8 36

İSLAM VE İBADET

Plana uyarak çalışmak ve süreci herkesle

paylaşmalıyım diyenlereBir Hedef

Çözdüğüm testleri takip etmeliyim

diyenlereBir Plan

12

1. SEVİYE

İPUCU TYT ve AYT’de kavramların önceki sınavlara göre daha çok ve parça içinde de verilmesi beklenmektedir. Şu halde en azından konuda geçen kavramlara odaklanarak anlamlarını öğrenmelisin.

Test 01BİLGİ VE İNANÇ - 1

1. (I) İnsanın varlıkları tanıma, anlama ve bilme çabası sonucunda sorduğu sorulara eleştirel ve öznel bir tavırla yanıt aramasıdır. (II) Sebep sonuç ilişki-si içerisinde objektif, ölçülebilir, gözlemlenebilir ve mantıksaldır. (III) Her şeyi mükemmel ve sonsuz ilmi ile bilen Allah (el-Alîm), insanın kendisini ve dış dünyayı tanımasını Yaradan’ı tanımasının birer yolu olarak bildirmiştir.

Bu parçadaki numaralandırılmış cümlelerden hangileri İslam’da bilginin temel özelliklerini yan-sıtır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) II ve III

2. İslam’a göre insan, isimleştirerek düşünen (akıl, mantık), duyu organlarının verdiği bilgileri değerlen-diren, lisan yoluyla bilgiyi paylaşarak çoğaltan ve tüm bu özelliklerine yeterli bedensel donanımı ekle-nerek evrende olumlu ve olumsuz değişiklikler yapa-bilen bir varlıktır. Ona bu özellikleri vererek “sınav” dünyasında “halife” kılan; “emanet” ve “sorumluluk” görevleri veren yegâne kudret Allah’tır.

Bu parçada aşağıdaki kavramlardan hangileri açıklanmıştır?

A) İlim ve marifet B) Mebde ve mead

C) İrade ve hürriyet D) Teslimiyet ve itaat

E) Zühd ve takva

3. Din akıl sahibi olan insanlara gönderilmiştir. Akıl sağlığı başta olmak üzere duruma göre bedensel ve malî yönlerden yeterlilik ve kısıtlı olmama gibi özellikler dinî sorumluluğun şartlarındandır. Din, aklı kullanmayı engelleyen etkenlerle mücadele eder, doğru bilgiye ulaştırmayı hedefler ve bunun için de daha çok ve doğru bir şekilde düşünmeye teşvik eder.

Bu parçada akıl yürütmenin hangi çeşidi vurgu-lanmaktadır?

A) Hayvanî akıl B) Heyulânî akıl

C) Duygusal akıl D) Selim akıl

E) Felsefî akıl

4. “Ey iman edenler! Eğer bir fâsık size bir haber geti-rirse onun doğruluğunu araştırın. Yoksa bilmeden bir topluluğa kötülük edersiniz de sonra yaptığınıza pişman olursunuz.” (Hucurât 49; 6)

(I) İslam’da nesnel bilgi kaynakları temel kabul edil-miştir. (II) Bazı şartlarda öznel bilgi kaynakları (rüya, keşif, ilham, sezgi) da tanınmakla birlikte yanıltıcı olma ve istismar edilme risklerini taşıdığı için bunlar doğru ve güvenilir bilgi süzgecinden geçirilmelidir. (III) Olumsuz (batıl) bilgi kaynakları (zan, vehim, yalan haber vs.) eleştirilerek mücadele edilmiştir. (IV) Günümüzde bilgi hızının artması ve gelişmesi bu ilkelerin önemini artırmıştır.

Bu parçadaki numaralandırılmış cümlelerden hangileri ayette eleştirilen konu ile ilgilidir?


D) I ve IV E) I, II, III ve IV

5. Pek çok ayet ve hadis ilme teşvik etmiş, âlimi övmüştür.

Bu yargıya aşağıdaki ayet ve hadislerden hangisi örnek olarak verilemez?

A) “De ki: Hiç bilenlerle bilmeyenler bir olur mu? Bunu ancak akıl sahipleri düşünüp öğüt alır.”

(Zümer 39; 9)

B) “... Eğer bilmiyorsanız bilenlere sorunuz.” (Nahl 70; 43)

C) “Kim ilim için yola çıkarsa Allah ona cennete giden yolu kolaylaştırır…”

(Tirmizî, İlim, 19)

D) “Öğreten, öğrenen, dinleyen ya da ilmi seven ol. Beşincisi olma, helak olursun!”

(Dârimî, Mukaddime, 26.)

E) “De ki: ‘Göklerde ve yerde Allah’tan başka kimse gaybı bilmez. Onlar ne zaman diriltileceklerini bilmezler.”

(Neml 27; 65)

13

6. Her bakımdan doğru bilgiye önem veren İslam, Allah, diğer görülmeyen varlıklar (ruh, melek, cin-şeytan, Hızır), ölüm sonrası süreç, ibadet ve helal-haramlar ile ilgili konularda doğru bilgi kaynağının vahiy oldu-ğunu bildirir. İnanç, ibadet ve diğer dinî konularla ilgili öznel ve olumsuz bilgi kaynaklarını esas alarak yapay bir şekilde kutsal üretmek İslam’ın mücadele ettiği tutumlardır.

Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisi İslam’ın mücadele ettiği tutumlardan biridir?

A) Meslek öğrenmek isteyen birinin ustasını taklit etmesi

B) Rüyasında Hz. Peygamber’i gördüğünü söyle-yen birinin öğütlerinin kutsal sayılması

C) Zengin birinin malının ne kadarını zekât olarak vereceğini müftüye sorması

D) Üniversite sınavına çalışan bir öğrencinin başa-rılı olmak için Allah’a dua etmesi

E) Kadir Gecesi’nde daha çok dua ve ibadet edil-mesi

7. İslam, “yakîn” bilgiye önem vermiştir. “Yakîn” çeşitleri olarak; ilme’l-yakîn: Aklın ve vahyin ifade ettiği kesin ilim, ayne’l-yakîn: Duyularımızla elde ettiğimiz kesin bilgi, hakka’l-yakîn: İç duyu ve iç tecrübelerimizin sağladığı bilgi şeklinde sıralayabiliriz.

Bu parçadan hareketle “yakîn bilgi”nin tanımı aşa-ğıdakilerden hangisidir?

A) Şeylerin (eşya) ve olayların hakikatini -şüphe ve eksiklik içermeden- ifade eden bilgidir.

B) Geçmişteki olayların efsaneler aracılığıyla öğre-nilmesidir.

C) Bir söze, meşhur olduğu için güvenmektir.

D) Alışkanlık hâline getirdiğimiz davranışların bilgi olarak ifadesidir.

E) Başkaları ile paylaşılamayacak kadar özel olan bilgidir.

8. İslam’da bilgi nefsani amaçlar için güce sahip olma ya da tabiatı sömürmenin bir aracı değildir. Bilgi ile ilgili ahlaki ilkeler Kur’ân ve sünnetten yola çıkılarak tespit edilmiştir. Buna göre dinî bilgileri, tartışmaya, övgüye ve kibre araç yapmamak; bu tavırda olan-larla, davranışları düzelmeden, bilgi paylaşmamak; bilgi sahibi olanlara değer vermek; bilgiyi belli bir sınıfın faaliyeti olarak sınırlandırmamak gibi ilkeler Müslüman ilim geleneğinin önemli ahlaki ilkelerin-dendir.

Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisi İslam’ın bilgi ahlakına uygun bir davranış değil-dir?

A) Şahsiyeti geliştirecek faydalı bilgiye yönelmek; faydasız olanla zaman kaybetmemek

B) Mümkün olduğunca hayat boyu öğrenmeye devam etmek

C) Doğru bilgiyi doğru yöntem ve güzel bir üslupla paylaşmak, yaymak

D) Doğru ve yararlı bilgiyi hayatına aktarmak

E) Kişisel çıkarlar için doğru bilgiyi gizleyip tahrif etmek

9. İslam’da bilginin kullanımı ve muhafazası için,

I. Akıl putları ve efsane dilinden arınmak, insana ve doğaya zarar veren bilgi anlayışları ile müca-dele etmek

II. Bilginin muhafazası için kütüphaneleri canlan-dırmak, dijital araçlardan yararlanarak uygun ortamlar meydana getirmek

III. Bilgiyi tabiatı sömürmek için ve sadece kendisi ile yakın çevresinin çıkarları için kullanmak

yargılarından hangileri birey ve toplumun görev-lerindendir?



Korkmadan soru çözmek isteyenlere,

1. Seviye Bir Test

Test sorusundan başka bir şey de olsa keşke, diyenlere

Bir Bilgi

5

18

1. SEVİYE

BİLGİ

Test 04

İnanç esasları ile ilgili kavramları bilmek, inanç esaslarını öğrenmek bu ünite için önerilir; bununla birlikte gelenek bozulmazsa bu konuda yorum sorusu beklenmektedir.

DİN VE İSLAM - 1

1. “Ey iman edenler! Allah’a, Resulü’ne, Resulü’ne indirdiği kitaba iman edin. Kim Allah’ı, meleklerini, kitaplarını, resullerini ve ahiret gününü inkâr ederse derin bir dalalete düşmüş olur.” (Nisâ, 4: 136)

Bu ayetten hareketle aşağıdaki yargılardan han-gisine ulaşılabilir?

A) İman edenlere nelere iman edecekleri bildirile-rek imanın bir bütün olduğu vurgulanmıştır.

B) İman etmeyenlere yönelik uyarıları içermemek-tedir.

C) İman edilecek önemli konular sıralanmış; diğer konulara iman etmenin önemli olmadığı vurgu-lanmıştır.

D) Kitaplara imanın en önemli ilke olduğu ifade edilmiştir.

E) Amelsiz imanın geçersiz olduğu mesajı verilmiş-tir.

2. Aşağıdakilerden hangisi Müslümanlıkta “din”in tanımını oluşturan özelliklerden biri değildir?

A) Allah tarafından peygamberler aracılığı ile bildi-rilmesi

B) Akıl sahibi olan insanlara gönderilmesi

C) Dünya ve ahiret mutluluğunu hedeflemesi

D) Sadece kurallardan ibaret olması

E) Özgür irade ve seçime önem vermesi

3. “İnsana bir zarar dokunduğu zaman, yan üstü yata-rak yahut oturarak veya ayakta iken bize yalvarır. Fakat ondan o zararı kaldırdığımız zaman, sanki kendine dokunan bir zarardan dolayı bize yalvaran o değilmiş gibi hareket eder.” (Yûnus, 10:12) Şu halde insan, yaratılışında olan bazı doğruları çevresinin de etkisi ile bilinçaltına atsa da birtakım şok anlarında bu doğrular bilinçüstüne geçici olarak çıkar.

Bu parçada sözü edilen “bilinçaltından bilinç üstü-ne çıkma eğilimi” aşağıdaki kavramlardan hangi-sinden kaynaklanmaktadır?

A) Zühd B) Yakîn C) Tebliğ

D) İrşad E) Fıtrat

4. İnsan sürekli bir anlam arayışı olan bir varlıktır. Yaratılışını, ölüm sonrası süreci ve kendisini mutlu-luğa ya da zarara götürecek davranışları nasıl ayırt edebileceğini merak eder. Akıl, salim duyular ve deneyimler de anlamlandırmaya yardımcı olur; din ise, bu araçlarla çözemeyeceği konularda yardım alacağı vahye dayalı bilgiyi sunar.

Bu parçaya göre aşağıdaki yargılardan hangisi dinin, diğer bilgi ve inanç kaynaklardan farklı olan özelliğidir?

A) Toplum hayatını düzenler.

B) Bireyin iç huzuruna katkıda bulunur.

C) Bireyin merak ettiği; ancak kapasitesinin üzerinde olan konularda doğru bilgiyi vahiy yoluyla verir.

D) İnsanın çevreyi tanımasına ve hayatı anlamlan-dırmasına yardımcı olur.

E) Toplumca üretilmiş inanç ve korkuları tanımaya, nesne ve olayların iç yüzünü anlamaya yardımcı olur.

5. Son bulgular da göstermektedir ki, dinin olmadığı herhangi bir toplumun varlığı gerçekçi bir iddia değildir. İlk dönemlerden itibaren her toplumun bir dini olduğu anlaşılmıştır. Şimdiye kadar bazı bilim insanları, dinin ortaya çıkışını, tarım hayatına geçi-şin doğal bir sonucu olarak görüyordu. Göbekli Tepe kazıları bu teoriyi derinden sarsarak avcılık ve toplayıcılıkla uğraşan taş devri insanının dinî inanış-ları sebebiyle yerleşik hayata geçtiğini bildirmektedir. Din, insanın aşkın bir varlığa sığınma ihtiyacının sonucu olarak ortaya çıkmış ve ilk dönemlerden beri toplumun huzurlu bir yaşam sürdürmesi için yol gösterici bir rol üstlenmiştir.

Bu parçadan hareketle aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?

A) Her dönemde ve genel olarak toplumlarda din görülse de önemli bir yere sahip değildir.

B) Din insanların gelişim aşamalarının bir özelliği olarak bazı toplumlarda görülmüştür.

C) Bilim insanlarına göre din, insanın sığınma ihti-yacı sonucu ortaya çıkmıştır.

D) Son bulgulara göre, din ve insani gelişim ilişkisi için katı genellemeler yanıltıcıdır.

E) Dinin önemi zamanla artmış; günümüzde kültüre etki eden en önemli unsurlardan biri haline gel-miştir.

19

6. “Düzeltildikten sonra yeryüzünde bozgunculuk yap-mayın. O´na, korkarak ve rahmetini umarak dua edin. Muhakkak ki Allah´ın rahmeti, güzel davranan-lara (muhsinîn) yakındır.” (A’raf, 7: 56)

Bu ayet, İslam inanç esaslarının özelliklerinden hangisi ile bağlantılıdır?

A) İnançta seçme özgürlüğüne önem verir.

B) Salim akıl ve selim duyular yoluyla doğru bilgiye ulaşmaya önem verir.

C) Dünya ve ahiret, korku ve ümit dengesini gözetir.

D) İnançla ilgili ilkelere bütün olarak imanı öngörür.

E) Her toplum ve çağın ihtiyaçlarını karşılayabi-lecek dinamik bir yönü olduğundan dogmatik olarak nitelendirilemez.

7. “Allah, onların ortak koştuklarından uzaktır. O, yara-tan, örneksiz var eden, şekil veren Allah’tır. Güzel isimler O’nundur. Göklerdeki ve yerdeki her şey O’nu tesbih eder. O, mutlak güç sahibidir, hüküm ve hikmet sahibidir.” (Haşr, 59: 23, 24)

Bu ayette geçen “güzel isimler” aşağıdaki kavram-lardan hangisini karşılamaktadır?

A) Hüsn-ü zan B) Esmâ-i Hüsna

C) Karz-ı Hasen D) İhsan

E) Muhsinûn

8. İman esaslarını altı şart olarak bildiren kaynak aşağıdakilerden hangisidir?

A) Muaz Hadisi

B) Cibril Hadisi

C) Ayet’el-Kürsî

D) Kelime-i Şehadet

E) Kelime-i Tevhid

9. İslam dini, belirli özellikteki varlıkların, Allah tarafın-dan, iman ve ibadetten sorumlu tutulduğunu bildir-miştir: “Senden önce gönderdiğimiz bütün peygam-berlere, ‘Şüphesiz, benden başka hiçbir ilah yoktur. Öyleyse bana ibadet edin.’ diye vahyetmişizdir.” (Enbiya, 21 : 25)

Bu parçadan hareketle aşağıdaki özellikleri taşıyanlardan hangisinin inançla ilgili konuların tamamına iman etme sorumluluğu vardır?

A) Akıl sağlığı yerinde olmayanlar

B) Ergenlik çağına gelmemiş olanlar

C) Bazı ibadetleri yerine getirecek sağlık veya mali güce sahip olmayanlar

D) Peygamber çağrısı kendisine ulaşmamış olanlar

E) Akıl ve irade sahibi olmayan, insan dışındaki varlıklar

10. Bir gün Medine’de bir kısım Yahudi din adamı Allah’ın Resulü’ne (s.a.v.) gelerek: “Ey Allah’ın Resulü! Biz, sana, kitabına, Musa’ya, Tevrat’a ve Üzeyr’e iman ediyoruz. Fakat bunların dışındaki kitapları ve pey-gamberleri tanımıyor ve kabul etmiyoruz.” derler. Hz. Muhammed (s.a.v.) de “Hayır, Allah’a, bütün peygamberlerine, Muhammed’e ve kitabı Kur’an’a ve ondan önceki her kitaba iman ediniz.” buyurur.

Aşağıdaki yargılardan hangisi bu hadis-i şerifte verilen mesajı içermektedir?

A) İslam inanç esasları bir bütündür.

B) Hz. Peygamber, muhatabına göre konuşma yön-temini benimsemiştir.

C) Can güvenliğinin tehlikede olduğu durumlarda inancın gizlenmesi meşrudur.

D) İmanda artma ve eksilme olabilir.

E) Amelsiz iman olmaz.

14

2. SEVİYE

UYARI Bilginin Kaynakları: 1. Temel Kaynaklar: Salim Duyular, selim akıl, sadık haber. 2. Öznel Bilgi Kaynakları: Rüya, ilham keşif (manevi yükseliş süreci), sezgi. 3. Olumsuz Bilgi Kaynakları: Hurafe ve batıl inançlar, zan, vehim, hayal, nefsanî yönelimler, taassup. 4. öznel tutumlar: taklit.


1. “... insanlar arasında hiçbir bilgisi, yol göstericisi ve aydınlatıcı bir kitabı olmadan Allah hakkında tartışıp duranlar vardır. Kendilerine, ‘Allah’ın indirdi-ğine uyun!’ denildiği zaman, ‘Hayır, biz babalarımızı üzerinde bulduğumuz şeye uyarız.’ derler. Şeytan, kendilerini cehennem azabına çağırıyor olsa da mı?” (Lokman, 31: 20-21)

Bu ayetlerde eleştirilen inanma tarzını en iyi ifade eden kavram aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tevhid

B) Tafsilî iman

C) İcmalî iman

D) Taklidî iman

E) Tahkikî iman

2. Pek çok hayvan kendi aralarında sesli sinyallerle ile-tişim kurar. Çıkardığı sesle saldırı haberi, toplanma ya da yiyeceğin bulunması gibi konuları diğerlerine anlatır. Ancak bu “işaret”ler insanda olduğu gibi birer “sembol” olmadığından eve varınca çocuklarına av hikâyesini anlatarak bilgi aktaramaz. “Sembollerle düşünme” yeteneği, insana lisan aracılığı ile bil-giyi paylaşıp çoğaltma imkânı sunmuştur. İnsanın kendi düşüncesini bile soyut olarak incelemesine ve kendisinde ve çevresinde değişiklik yapabilecek bir bilgi-eylem bağlantısına yol açan bu özelliğe “akıl” diyoruz. Nitekim Kur’an-ı Kerim’e göre insanı insan yapan ilk özellik sembollerle düşünmesidir: “Ve Âdem’e isimleri öğretti…” (Bakara 2; 31) Öte yandan dil, masal kurmaca yoluyla akıl putları da oluştura-bilir. Kur’ân’ın en çok mücadele ettiği insani zaaf da budur.

Bu parçada verilen bilgilerden hareketle aşağı-dakilerin hangisine ulaşılamaz?

A) Akıl soyut düşünmeyi sağladığından insanı diğer canlılardan ayıran bir özelliktir.

B) Kur’an, insanın soyut düşünmesini “isim verme” olarak ifade etmiştir.

C) Kur’ân, doğru inanç için tek yolun insani akılla mümkün olduğunu bildirir.

D) Akıl, insana konuşma (lisan) ve kendi dünyasın-da değişiklik yapabilme imkânını sağlar.

E) Sembollerle düşünmenin olumsuz tarafı, masal kurmaca yoluyla üretilen yapay inançlardır.

3. “Bedeviler ‘İnandık.’ dediler. De ki: Siz iman etme-diniz, ama ‘İslam olduk’ (boyun eğdik) deyin. Henüz iman kalplerinize yerleşmedi…” (Hucurat, 49:14) Bu ayetten de anlaşılacağı üzere “iman” sadece dav-ranışlarla tamamlanacak bir süreç değildir. İnsanın kalbinde tereddütsüzce hissedeceği bir kabullenme ve iradeye dayalı bir adanmayı içerir. İman ile amel arasında sağlıklı bir sebep sonuç ilişkisi kurulmalıdır. Bilgi ile iman arasındaki ilişki de böyledir. İslam’a göre doğru bilgi, imana sağlam bir temel sağlar; bu temel olmazsa taklit yoluyla oluşan inanç kolaylıkla sarsılabilir ya da taassupla devam ettirilir. Bununla birlikte her doğru bilgiye sahip olanın kuvvetli bir iman duygusu hissetmesi de zorunlu değildir.

Bu parçada, aşağıdaki sebep-sonuç ilişkilerin-den hangileri zorunlu olmayan bir nitelikte açık-lanmıştır?

A) Amel-iman-doğru bilgi

B) İman-amel-doğru bilgi

C) Amel-doğru bilgi-iman

D) Doğru bilgi-amel-iman

E) Doğru bilgi-iman-amel

4. Hz. Peygamber Muaz b. Cebel’i (r.a.) Yemen’e vali olarak gönderirken ona “Sana bir dava geldiğinde nasıl hüküm vereceksin?” diye sorar. Muaz “Allah’ın kitabına göre hüküm vereceğim.” diye cevap verir. Hz. Peygamber; “Eğer o konu hakkında Allah’ın kitabında bir bilgi bulamazsan ne yapacaksın?” diye sorduğunda; Muaz da “Resulullah’ın sünneti ile karar vereceğim.” der. Hz. Peygamber bu sefer; “Resulullah’ın sünnetinde de yoksa ne yapacaksın?” dediğinde, Muaz “O zaman kendi görüşümle içtihat (akıl yürütme) edecek ve ona göre hüküm vere-ceğim.” diye görüşünü bildirir. Bunun üzerine Hz. Peygamber, elini Muaz’ın göğsüne koyup “Allah’ın Elçisi’nin elçisini muvaffak kılan Allah’a hamdol-sun.” buyurarak memnuniyetini dile getirir. (Tirmizî, Ahkâm, 3.)

Bu hadis-i şerif aşağıdaki kavramlardan hangisi ile ilişkilendirilemez?

A) Salim duyular B) Vahiy

C) Sadık haber D) Sünnet

E) Selim akıl

15

5. İman, “Allah’tan alıp din adına tebliğ ettiği kesinlik kazanan hususlarda peygamberleri tasdik etmek ve onlara inanmak” olarak tanımlanmıştır. Şu halde imanın tasdik, ikrar, marifet boyutları ve salih amel ile de sebep-sonuç bağlantısı bulunmaktadır. Yüce Allah, bu boyutlardan her kişiyi aynı düzeyde sorum-lu tutmayabilir; ancak iman edilecek konuların tama-mının bir kabuller bütünü olduğunu bildirir. Bazı imani esasları kabul edip bazılarını etmeyen top-lulukların bu tutumları Kur’an-ı Kerim’de şiddetle eleştirilmiştir.

Bu parçada vurgulanan husus aşağıdaki yargı-lardan hangisidir?

A) İman, kalbin tasdiki, dilin ikrarı ve amellerin yeri-ne getirilmesidir.

B) İman, topyekûn tasdiktir; marifet, ikrar ve amelle ilgisi ise kişisel sınav sürecine göredir.

C) İman, dilin ikrarından ibarettir.

D) İman marifetten (bilgi) ibarettir.

E) İman, kalbin tasdikinden ibarettir.

6. Aşağıdaki kavramlardan hangisi yanlış tanımlan-mıştır?

A) İman: Doğru bilgiye dayalı bir tasdik ve dil ile ikrardır.

B) İslam: Yüce Allah’ın, Hz. Peygamber aracılığı ile gönderdiği son ilahî dindir.

C) Mütevatir Haber: Yalan söylemek üzere bir araya gelmesi mümkün olmayan bir topluluk tarafından verilen haberdir.

D) Tahkikî İman: Anne babanın ve çevrenin telkini ile yapılan imandır.

E) Akaid: Dinin inanç sistemidir.

7. I. Her dönemde yalan söylemek üzere bir araya gelmesi imkânsız çok sayıda insan tarafından nakledilmesi

II. Her kuşakta nakledenlerin sayısında azalmanın olmaması

III. Olayı veya haberi nakledenlerin görmüş veya duymuş olması

Bu özelliklerden hangileri “mütevatir haber” ile ilgilidir?


D) I ve II E) I, II, III

8. “İslam” kavramı bazen “iman” ile eş anlamlı bazen de dinin yaşantı kısmını ifade için kullanılmıştır. Bu anlamda bir kimlik ifadesi olarak da tanımlanabilir. İslam’ı kabul eden kişiye “Müslüman” denir. Genel anlamda bütün peygamberlere gönderilen ilahî din-lere, özel anlamda ise son ilahî dine verilen addır. Kelime anlamları arasında “teslim olmak” ve “itaat” vardır.

Bu parçada “İslam” ile ilgili hangi bilgi verilme-miştir?

A) Kimi zaman “iman” ile eş anlamlı kullanılmıştır.

B) “Barış” anlamına gelir.

C) Bir kimlik ifadesi olarak kullanılmıştır.

D) Genel ve özel anlamları vardır.

E) “Teslim olmak” ve “itaat etmek” kelime anlamla-rından bazılarıdır.

9. İslam’da bilgi kaynakları olarak;

I. Duyular, akıl ve bilim

II. Rüya, keşif ve ilham

III. Hurafe, batıl inançlar ve mitoloji

hangileri öznel kabul edilen ya da kendisi ile mücadele edilen özelliktedir?



Seviye-1 testi kolay geldi, daha zoru

yok mu, diyenlere2. Seviye Bir Test

Bulut okuma ile analiz ve çözümlere ulaştıracak

Optik Cevap Alanı

1. ÜNİTE: 9. SINIF KONULARI

Bilgi ve İnanç ............................................................................................................................. 12

Din ve İslam ............................................................................................................................... 18

İslam ve İbadet .......................................................................................................................... 24

Gençlik ve Değerler .................................................................................................................... 32

Gönül Coğrafyamız .................................................................................................................... 38

6

İÇİNDEKİLER

2. ÜNİTE: 10. SINIF KONULARI

Allah-İnsan İlişkisi ..................................................................................................................... 44

Hz. Muhammed (s.a.v) ve Gençlik ............................................................................................. 50

Din ve Hayat ............................................................................................................................... 54

Ahlaki Tutum ve Davranışlar ...................................................................................................... 60

İslam Düşüncesinde İtikadi, Siyasi ve Fıkhi Yorumlar ................................................................ 64

7

3. ÜNITE: 11. SINIF KONULARI

Dünya ve Ahiret .......................................................................................................................... 72

Kur’an’a göre Hz. Muhammed .................................................................................................... 78

Kur’an’da Bazı Kavramlar ........................................................................................................... 82

İnançla İlgili Meseleler ............................................................................................................... 86

Yahudilik ve Hristiyanlık ............................................................................................................. 92

8

4. ÜNITE: 12. SINIF KONULARI

İslam ve Bilim ............................................................................................................................ 100

Anadolu’da İslam ....................................................................................................................... 108

İslam Düşüncesinde Tasavvufi Yorumlar ................................................................................... 114

Güncel Dini Meseleler ................................................................................................................ 118

Hint ve Çin Dinleri ...................................................................................................................... 122

Cevap Anahtarı ................................................................................................. 127

9

10

ÜNİTE

1 9. SINIF KONULARI

•BİLGİVEİNANÇ

•DİNVEİSLAM

•İSLAMVEİBADET

•GENÇLİKVEDEĞERLER

•GÖNÜLCOĞRAFYAMIZ

11

PLAN

9.SINIF KONULARI

140ünitesinde toplam

#testokulgençlerinyanında #başarınıpaylaş

soruçözeceğim

çözüyorum

çözdüm

@te

stok

ul

HEDEF

çözü

lece

k so

ru sa

yısı Test 01 Test 02 Test 03 Toplam

9 9 10 28

BİLGİ VE İNANÇ

çözü

lece

k so

ru sa


10 10 10 30

DİN VE İSLAM

çözü

lece

k so

ru sa

yısı Test 14 Test 15 Toplam

9 10 19


çözü

lece

k so

ru sa


9 10 8 27

GENÇLİK VE DEĞERLER

çözü

lece

k so

ru sa

yısı Test 07 Test 08 Test 09 Test 10 Toplam

9 10 9 8 36

İSLAM VE İBADET

12

1. SEVİYE

İPUCU TYT ve AYT’de kavramların önceki sınavlara göre daha çok sorulması ve bunların parça içinde verilmesi beklenmektedir. Şu hâlde en azından konuda geçen kavramların anlamlarına odaklanmalısın.


1. (I) İnsanın varlıkları tanıma, anlama ve bilme çabası sonucunda sorduğu sorulara eleştirel ve öznel bir tavırla yanıt aramasıdır. (II) Sebep sonuç ilişki-si içerisinde objektif, ölçülebilir, gözlemlenebilir ve mantıksaldır. (III) Her şeyi mükemmel ve sonsuz ilmi ile bilen Allah (el-Alîm), insanın kendisini ve dış dünyayı tanımasını Yaradan’ı tanımasının birer yolu olarak bildirmiştir.

Bu parçadaki numaralandırılmış cümlelerden hangileri İslam’da bilginin temel özelliklerini yan-sıtır?



2. İslam’a göre insan, isimleştirerek düşünen (akıl, mantık), duyu organlarının verdiği bilgileri değerlen-diren, lisan yoluyla bilgiyi paylaşarak çoğaltan ve tüm bu özelliklerine yeterli bedensel donanımı ekle-nerek evrende olumlu ve olumsuz değişiklikler yapa-bilen bir varlıktır. Ona bu özellikleri vererek “sınav” dünyasında “halife” kılan; “emanet” ve “sorumluluk” görevleri veren yegâne kudret Allah’tır.

Bu parçada aşağıdaki kavramlardan hangileri açıklanmıştır?

A) İlim ve marifet B) Mebde ve mead

C) İrade ve hürriyet D) Teslimiyet ve itaat

E) Zühd ve takva

3. Din akıl sahibi olan insanlara gönderilmiştir. Akıl sağlığı başta olmak üzere duruma göre bedensel ve mali yönlerden yeterlilik ve kısıtlı olmama gibi özellikler dinî sorumluluğun şartlarındandır. Din, aklı kullanmayı engelleyen etkenlerle mücadele eder, doğru bilgiye ulaştırmayı hedefler ve bunun için de daha çok ve doğru bir şekilde düşünmeye teşvik eder.

Bu parçada akıl yürütmenin hangi çeşidi vurgu-lanmaktadır?

A) Hayvanî akıl B) Heyulânî akıl

C) Duygusal akıl D) Selim akıl

E) Felsefî akıl

4. “Ey iman edenler! Eğer bir fâsık size bir haber geti-rirse onun doğruluğunu araştırın. Yoksa bilmeden bir topluluğa kötülük edersiniz de sonra yaptığınıza pişman olursunuz.” (Hucurât 49; 6)

(I) İslam’da nesnel bilgi kaynakları temel kabul edil-miştir. (II) Bazı şartlarda öznel bilgi kaynakları (rüya, keşif, ilham, sezgi) da tanınmakla birlikte yanıltıcı olma ve istismar edilme risklerini taşıdığı için bunlar doğru ve güvenilir bilgi süzgecinden geçirilmelidir. (III) Olumsuz (batıl) bilgi kaynakları (zan, vehim, yalan haber vs.) eleştirilerek mücadele edilmiştir. (IV) Günümüzde bilgi hızının artması ve gelişmesi bu ilkelerin önemini artırmıştır.

Bu parçadaki numaralandırılmış cümlelerden hangileri ayette eleştirilen konu ile ilgilidir?


D) I ve IV E) I, II, III ve IV

5. Pek çok ayet ve hadis ilme teşvik etmiş, âlimi övmüştür.

Bu yargıya aşağıdaki ayet ve hadislerden hangisi örnek olarak verilemez?

A) “De ki: Hiç bilenlerle bilmeyenler bir olur mu? Bunu ancak akıl sahipleri düşünüp öğüt alır.”

(Zümer 39; 9)

B) “... Eğer bilmiyorsanız bilenlere sorunuz.” (Nahl 70; 43)

C) “Kim ilim için yola çıkarsa Allah ona cennete giden yolu kolaylaştırır…”

(Tirmizî, İlim, 19)

D) “Öğreten, öğrenen, dinleyen ya da ilmi seven ol. Beşincisi olma, helak olursun!”

(Dârimî, Mukaddime, 26.)

E) “De ki: ‘Göklerde ve yerde Allah’tan başka kimse gaybı bilmez. Onlar ne zaman diriltileceklerini bilmezler.”

(Neml 27; 65)

Soru Soru Soru

C E

V A

P L

A R

Num

ara AD SOYAD

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1

2

3

4

5

A B C D E

6

7

8

9

10

A B C D E

11

12

13

14

15

A B C D E

101409

Powered by TCPDF (www.tcpdf.org) 13

6. Her bakımdan doğru bilgiye önem veren İslam; Allah, diğer görülmeyen varlıklar (ruh, melek, cin-şeytan, Hızır), ölüm sonrası süreç, ibadet ve helal-haramlar ile ilgili konularda doğru bilgi kaynağının vahiy oldu-ğunu bildirir. İnanç, ibadet ve diğer dinî konularla ilgili öznel ve olumsuz bilgi kaynaklarını esas alarak yapay bir şekilde kutsal üretmek İslam’ın mücadele ettiği tutumlardır.

Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisi İslam’ın mücadele ettiği tutumlardan biridir?

A) Meslek öğrenmek isteyen birinin ustasını taklit etmesi

B) Rüyasında Hz. Peygamber’i gördüğünü söyle-yen birinin öğütlerinin kutsal sayılması

C) Zengin birinin malının ne kadarını zekât olarak vereceğini müftüye sorması

D) Üniversite sınavına çalışan bir öğrencinin başa-rılı olmak için Allah’a dua etmesi

E) Kadir Gecesi’nde daha çok dua ve ibadet edil-mesi

7. İslam, “yakîn” bilgiye önem vermiştir. “Yakîn” bilgi çeşitleri olarak; ilme’l-yakîn: Aklın ve vahyin ifade ettiği kesin ilim, ayne’l-yakîn: Duyularımızla elde ettiğimiz kesin bilgi, hakka’l-yakîn: İç duyu ve iç tec-rübelerimizin sağladığı bilgi şeklinde sıralayabiliriz.

Bu parçadan hareketle “yakîn bilgi”nin tanımı aşa-ğıdakilerden hangisidir?

A) Şeylerin (eşya) ve olayların hakikatini -şüphe ve eksiklik içermeden- ifade eden bilgidir.

B) Geçmişteki olayların efsaneler aracılığıyla öğre-nilmesidir.

C) Bir söze, meşhur olduğu için güvenmektir.

D) Alışkanlık hâline getirdiğimiz davranışların bilgi olarak ifadesidir.

E) Başkaları ile paylaşılamayacak kadar özel olan bilgidir.

8. İslam’da bilgi nefsani amaçlar için güce sahip olma ya da tabiatı sömürmenin bir aracı değildir. Bilgi ile ilgili ahlaki ilkeler Kur’an ve sünnetten yola çıkılarak tespit edilmiştir. Buna göre dinî bilgileri, tartışmaya, övgüye ve kibre araç yapmamak; bu tavırda olan-larla, davranışları düzelmeden, bilgi paylaşmamak; bilgi sahibi olanlara değer vermek; bilgiyi belli bir sınıfın faaliyeti olarak sınırlandırmamak gibi ilkeler Müslüman ilim geleneğinin önemli ahlaki ilkelerin-dendir.

Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisi İslam’ın bilgi ahlakına uygun bir davranış değil-dir?

A) Şahsiyeti geliştirecek faydalı bilgiye yönelmek; faydasız olanla zaman kaybetmemek

B) Mümkün olduğunca hayat boyu öğrenmeye devam etmek

C) Doğru bilgiyi doğru yöntem ve güzel bir üslupla paylaşmak, yaymak

D) Doğru ve yararlı bilgiyi hayatına aktarmak

E) Kişisel çıkarlar için doğru bilgiyi gizleyip tahrif etmek

9. İslam’da bilginin kullanımı ve muhafazası için,

I. Akıl putları ve efsane dilinden arınmak, insana ve doğaya zarar veren bilgi anlayışları ile müca-dele etmek

II. Bilginin muhafazası için kütüphaneleri canlan-dırmak, dijital araçlardan yararlanarak uygun ortamlar meydana getirmek

III. Bilgiyi tabiatı sömürmek için ve sadece kendisi ile yakın çevresinin çıkarları için kullanmak

yargılarından hangileri birey ve toplumun görev-lerindendir?



14

2. SEVİYE

UYARI Bilginin Kaynakları: 1. Temel Kaynaklar: Salim Duyular, selim akıl, sadık haber. 2. Öznel Bilgi Kaynakları: Rüya, ilham keşif (manevi yükseliş süreci), sezgi. 3. Olumsuz Bilgi Kaynakları: Hurafe ve batıl inançlar, zan, vehim, hayal, nefsanî yönelimler, taassup. 4. Öznel tutumlar: Taklit.


1. “... insanlar arasında hiçbir bilgisi, yol göstericisi ve aydınlatıcı bir kitabı olmadan Allah hakkında tartışıp duranlar vardır. Kendilerine, ‘Allah’ın indirdi-ğine uyun!’ denildiği zaman, ‘Hayır, biz babalarımızı üzerinde bulduğumuz şeye uyarız.’ derler. Şeytan, kendilerini cehennem azabına çağırıyor olsa da mı?” (Lokman, 31: 20-21)

Bu ayetlerde eleştirilen inanma tarzını ifade ede-cek kavram aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tevhid

B) Tafsilî iman

C) İcmalî iman

D) Taklidî iman

E) Tahkikî iman

2. Pek çok hayvan kendi aralarında sesli sinyallerle ile-tişim kurar. Çıkardığı sesle saldırı haberi, toplanma ya da yiyeceğin bulunması gibi konuları diğerlerine anlatır. Ancak bu “işaret”ler insanda olduğu gibi birer “sembol” olmadığından eve varınca çocuklarına av hikâyesini anlatarak bilgi aktaramaz. “Sembollerle düşünme” yeteneği, insana lisan aracılığı ile bilgi-yi paylaşıp çoğaltma imkânını sunmuştur. İnsanın kendi düşüncesini bile soyut olarak incelemesine ve kendisinde ve çevresinde değişiklik yapabilecek bir bilgi-eylem bağlantısına yol açan bu özelliğe “akıl” diyoruz. Nitekim Kur’an-ı Kerim’e göre insanı insan yapan ilk özellik sembollerle düşünmesidir: “Ve Âdem’e isimleri öğretti…” (Bakara 2; 31) Öte yandan dil, masal kurmaca yoluyla akıl putları da oluştura-bilir. Kur’an’ın en çok mücadele ettiği insani zaaf da budur.

Bu parçadan hareketle aşağıdaki yargılarından hangisine ulaşılamaz?

A) Akıl soyut düşünmeyi sağladığından insanı diğer canlılardan ayırır.

B) Kur’an, insanın soyut düşünmesini “isim verme” olarak ifade etmiştir.

C) Kur’an, doğru inanç için tek yolun insani akılla mümkün olduğunu bildirir.

D) Akıl, insana konuşma (lisan) ve kendi dünyasın-da değişiklik yapabilme imkânını sağlar.

E) Sembollerle düşünmenin olumsuz bir tarafı, masal kurmaca yoluyla üretilebilen yapay inanç-lara yönelebilmelidir.

3. “Bedeviler ‘İnandık.’ dediler. De ki: Siz iman etme-diniz, ama ‘İslam olduk’ (boyun eğdik) deyin. Henüz iman kalplerinize yerleşmedi…” (Hucurât, 49:14) Bu ayetten de anlaşılacağı üzere “iman” sadece dav-ranışlarla tamamlanacak bir süreç değildir. İnsanın kalbinde tereddütsüzce hissedeceği bir kabullenme ve iradeye dayalı bir adanmayı içerir. İman ile amel arasında sağlıklı bir sebep sonuç ilişkisi kurulmalıdır. Bilgi ile iman arasındaki ilişki de böyledir. İslam’a göre doğru bilgi, imana sağlam bir temel sağlar; bu temel olmazsa taklit yoluyla oluşan inanç kolaylıkla sarsılabilir ya da taassupla devam ettirilir. Bununla birlikte her doğru bilgiye sahip olanın kuvvetli bir iman duygusu hissetmesi de zorunlu değildir.

Bu parçada aşağıdakilerin hangisinde belirtilen ilişkilendirme seyri önerilmektedir?

A) Amel-iman-doğru bilgi

B) İman-amel-doğru bilgi

C) Amel-doğru bilgi-iman

D) Doğru bilgi-amel-iman

E) Doğru bilgi-iman-amel

4. Hz. Peygamber Muaz b. Cebel’i (r.a.) Yemen’e vali olarak gönderirken ona, “Sana bir dava geldiğinde nasıl hüküm vereceksin?” diye sorar. Muaz, “Allah’ın kitabına göre hüküm vereceğim.” diye cevap verir. Hz. Peygamber, “Eğer o konu hakkında Allah’ın kitabında bir bilgi bulamazsan ne yapacaksın?” diye sorduğunda Muaz da “Resulullah’ın sünneti ile karar vereceğim.” der. Hz. Peygamber bu sefer “Resulullah’ın sünnetinde de yoksa ne yapacaksın?” dediğinde, Muaz “O zaman kendi görüşümle içtihat (akıl yürütme) edecek ve ona göre hüküm vere-ceğim.” diye görüşünü bildirir. Bunun üzerine Hz. Peygamber, elini Muaz’ın göğsüne koyup, “Allah’ın Elçisi’nin elçisini muvaffak kılan Allah’a hamdol-sun.” buyurarak memnuniyetini dile getirir. (Tirmizî, Ahkâm, 3.)

Bu hadis-i şerifle aşağıdaki kavramlardan hangi-si ile ilişkilendirilemez?

A) Salim duyular B) Vahiy

C) Sadık haber D) Sünnet

E) Selim akıl

Soru Soru Soru

C E

V A

P L

A R

Num

ara AD SOYAD

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1

2

3

4

5

A B C D E

6

7

8

9

10

A B C D E

11

12

13

14

15

A B C D E

101410


5. İman, “Allah’tan alıp din adına tebliğ ettiği kesinlik kazanan hususlarda peygamberleri tasdik etmek ve onlara inanmak” olarak tanımlanmıştır. Şu hâlde imanın tasdik, ikrar, marifet boyutları ve salih amel ile de sebep-sonuç bağlantısı bulunmaktadır. Yüce Allah, bu boyutlardan her kişiyi aynı düzeyde sorum-lu tutmayabilir; ancak iman edilecek konuların tama-mının bir kabuller bütünü olduğunu bildirir. Bazı imani esasları kabul edip bazılarını etmeyen top-lulukların bu tutumları Kur’an-ı Kerim’de şiddetle eleştirilmiştir.

Bu parçada vurgulanan husus aşağıdaki yargı-lardan hangisidir?

A) İman, kalbin tasdiki, dilin ikrarı ve amellerin yeri-ne getirilmesidir.

B) İman, topyekûn tasdiktir; marifet, ikrar ve amelle ilgisi ise kişisel sınav sürecine göredir.

C) İman, dilin ikrarından ibarettir.

D) İman marifetten (bilgi) ibarettir.

E) İman, kalbin tasdikinden ibarettir.

6. Aşağıdaki kavramlardan hangisi yanlış tanımlan-mıştır?

A) İman: Doğru bilgiye dayalı bir tasdik ve dil ile ikrardır.

B) İslam: Yüce Allah’ın, Hz. Peygamber aracılığı ile gönderdiği son ilahi dindir.

C) Mütevatir haber: Yalan söylemek üzere bir araya gelmesi mümkün olmayan bir topluluk tarafından verilen haberdir.

D) Tahkikî iman: Anne babanın ve çevrenin telkini ile yapılan imandır.

E) Akaid: Dinin inanç sistemidir.

7. I. Her dönemde yalan söylemek üzere bir araya gelmesi imkânsız çok sayıda insan tarafından nakledilmesi

II. Her kuşakta nakledenlerin sayısında azalmanın olmaması

III. Olayı veya haberi nakledenlerin görmüş veya duymuş olması

Bu özelliklerden hangileri “mütevatir haber” ile ilgilidir?


D) I ve II E) I, II, III

8. “İslam” kavramı bazen “iman” ile eş anlamlı bazen de dinin yaşantı kısmını ifade için kullanılmıştır. Bu anlamda bir kimlik ifadesi olarak da tanımlanabilir. İslam’ı kabul eden kişiye “Müslüman” denir. Genel anlamda bütün peygamberlere gönderilen ilahî din-lere, özel anlamda ise son ilahî dine verilen addır. Kelime anlamları arasında “teslim olmak” ve “itaat” vardır.

Bu parçada “İslam” ile ilgili hangi bilgi verilme-miştir?

A) Kimi zaman “iman” ile eş anlamlı kullanılmıştır.

B) “Barış” anlamına gelir.

C) Bir kimlik ifadesi olarak kullanılmıştır.

D) Genel ve özel anlamları vardır.

E) “Teslim olmak” ve “itaat etmek” kelime anlamla-rından bazılarıdır.

9. İslam’da bilgi kaynakları olarak;

I. duyular, akıl ve bilim

II. rüya, keşif ve ilham

III. hurafe, batıl inançlar ve mitoloji

hangileri öznel kabul edilen ya da kendisi ile mücadele edilen özelliktedir?



16

2. SEVİYE

BİLGİ

Test 03

İmanın zıddı inkârdır. Yüce Kur’an’da, iman eden kişi “mü’min”, inkâr eden “kâfir”, inanmadığı hâlde inanmış gözüken ve toplumda nifak çıkaran “münafık”, Allah’a ortak koşan ise “müşrik” olarak nitelendirilmiştir.

BİLGİ VE İNANÇ - 3

1. Aşağıdakilerden hangisi bilgi kaynakları ile ilgili yanlış bir yargıdır?

A) Felsefe bütüncül, bilim parçalı bir yaklaşım ser-giler.

B) Felsefe, varlığın kendisine dair akılsal, bütünlük-lü ve sistematik bir bakışı ifade eder.

C) Doğru ve genel geçer bilgiye ulaşılabileceğini savunan ve buna karşı çıkan filozoflar vardır.

D) Bilim ve felsefe dinin ilgilendiği tüm konularda doğru bilgi verebilir.

E) Bilim, yanlışlayarak ilerler ve elde ettiği bulgular olabildiğince objektif olmalıdır.

2. “Yakîn” sıralaması tasavvufa göre “ilme’l-yakîn”, “ayne’l-yakîn” ve “hakka’l-yakîn” şeklindedir. İç duyu-larımızın ve tecrübelerimizin bilgisi olan “hakka’l-yakîn” en önemli bilgi türü olarak görülür. Ancak bazı âlimler “ilme’l yakîn”i en önemli yakîn derecesi olarak görür.

Bu parçadan hareketle aşağıdaki yargılardan hangisi “ilme’l-yakîn”in önemini gösterir?

A) Duyularla elde ettiğimiz kesin bilgidir.

B) İçsel yolculuk ve tecrübeye dayalıdır.

C) Aklın ve vahyin ifade ettiği kesin ilimdir.

D) İlham ve rüya gibi kaynaklarla desteklenir.

E) Toplumun nesilden nesile aktardığı tartışmasız doğrularını içerir.

3. Aşağıdaki bilgi kaynaklarından hangisinin İslam’da temel bir yeri vardır?

A) Rüya B) İlham C) Keşif

D) Sezgi E) Sadık haber

4. “…Müslümanlara eziyet etmeyin ve onların gizli tara-fını araştırmayın...” (Ebû Dâvûd, Edeb, 35; Tirmizî, Birr, 85.)

Bu hadis-i şeriften hareketle İslam’ın bilgi ile ilgili yaklaşımı hakkında aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?

A) Bilginin her türlü kullanımını desteklemiştir.

B) Bilgiyi temel hak ve özgürlükleri ihlal edecek şekilde kullanmaya karşı çıkmıştır.

C) Bilgiyi dogma hâline getirerek yeni bilgilere ulaş-mayı yasaklamıştır.

D) Bilgiyi belirli bir sınıfın imtiyazı olarak görmüştür.

E) Bilgiyi maddi ve siyasi gücün bir aracı olarak kullanmıştır.

5. Aşağıdakilerden hangisi “iman” kavramı ile ilişki-lendirilemez?

A) Tahkik B) Taklit C) Tasdik

D) Zan E) İkrar

6. I. Rivayet edenler hem güvenilirlik hem de hafıza bakımından niteliklidir.

II. Her nesilde ravi sayısı oldukça kalabalıktır.

III. Rivayet silsilesinde bir kesinti yoktur.

Bu özellikler aşağıdaki -hadis ilmindeki- bilgi kaynaklarından hangisine aittir?

A) Mütevatir haber B) Zayıf haber

C) Mevzu haber D) Ahad haber

E) Sahih haber

Soru Soru Soru

C E

V A

P L

A R

Num

ara AD SOYAD

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1

2

3

4

5

A B C D E

6

7

8

9

10

A B C D E

11

12

13

14

15

A B C D E

101411


7. İnsanın diğer varlıklarla benzer ve farklı yönleri bulunmaktadır. Şeylerin kavramsal varlık olarak simgeleştirilmesine isim (ad) denir. İnsani var oluş isimlendirme ile başlar. İnsan, beyninde yaptığı iç konuşmayı (mantık) dış konuşmaya çevirebilir (lisan) ve böylece bilgiyi paylaşarak çoğaltır. Bu bilgi sayesinde araç-gereç üretebilir, çevresinde önemli değişiklikler yapabilir ve dünyaya egemen olacak bir sorumluluğa sahip olur (halife).

Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisi insanın Allah tarafından sorumlu bir varlık olarak (halife) kabul edilmesi ile ilgili bir özellik değil-dir?

A) Düşüncede derinleşebilmesi ve isim-kavram üretebilmesi

B) Davranışları hakkında düşünerek ahlak bilincine ulaşabilmesi

C) Bazı kıstaslara dayanarak kesin bir inanca sahip olması

D) Bir kısım geleneksel etkenler sonucunda “masal kurmaca” yönünün olması

E) Kendini ve çevresini iradesi ile olumlu ya da olumsuz olarak değiştirebilmesi

8. Aşağıdaki kavramlardan hangisi İslam’ın kelime anlamı ile bağlantılıdır?

A) Mü’min B) Münafık C) Müşrik

D) Kâfir E) Müslüman

9. “Selim akıl” ile ilgili olarak;

I. Doğru bilgiyi esas alan, doğru yöntemler kulla-nan akıl yürütmedir.

II. Salim duyu organlarının verdiği kesin bilgidir.

III. Akıl ve tutku putlarından arındırılmış düşünceyi ifade eder.

yargılarından hangileri doğrudur?


D) I ve II E) I ve III

10. “Hakkında kesin bilgi sahibi olmadığın şeyin peşine düşme. Çünkü kulak, göz ve kalp bunların hepsi ondan sorumludur.” (İsrâ 17; 36)

“De ki: O, sizi yaratan ve size kulaklar, gözler ve kalpler verendir. Ne kadar da az şükrediyorsunuz!” (Mülk 67; 23)

Bu ayetlerden hareketle İslam’da bilgi ve bilgi ahlakı ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

A) Önemli konularda ciddi araştırma yapmak gere-kir.

B) İmanı doğru bilgiye göre temellendirmek esastır.

C) Zan ile hüküm verilebilir, delil ve ispat olmaksızın kesin bir yargıya varmak mümkündür.

D) İnsan, kendisine verilen her bir uzvun büyük nimet olduğu şuuru ile Allah’a şükretmelidir.

E) Duyu organlarını olumlu yönde kullanmak; ken-disine verilen potansiyeli geliştirmek dinî bir sorumluluktur.

Documents

TYT - AYT · 4 TANITIM 10 ÜNİTE 1 9. SINIF KONULARI • BİLGİ VE İNANÇ • DİN VE İSLAM • İSLAM VE ZİBADET • GENÇLİK VE DEĞERLER • GÖNÜL COĞRAFYAMIZ 11 PLAN