UCHWAŁA NR LXVI.937.2018 RADY MIASTA …...UCHWAŁA NR LXVI.937.2018 RADY MIASTA ZIELONA GÓRA z dnia 24 kwietnia 2018 r. w sprawie zmiany Gminnego Programu Rewitalizacji Miasta Zielona

UCHWAŁA NR LXVI.937.2018 RADY MIASTA ZIELONA GÓRA

z dnia 24 kwietnia 2018 r.

w sprawie zmiany Gminnego Programu Rewitalizacji Miasta Zielona Góra.

Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 6 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym

(Dz. U. z 2017 r. poz. 1875 z późn. zm.1)

), art. 14 ust. 1 oraz art. 23 ust. 1 ustawy z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji (Dz. U. z 2017 r. poz. 1023 z późn. zm.

2)) uchwala się,

co następuje: § 1. Załącznik do uchwały nr XXXVI.417.2016 Rady Miasta Zielona Góra z dnia 29 lipca 2016 r.

w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Rewitalizacji Miasta Zielona Góra z późn. zm.3)

otrzymuje

brzmienie jak w załączniku do niniejszej uchwały.

§ 2. Wykonanie uchwały powierza się Prezydentowi Miasta Zielona Góra.

§ 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

1) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2017 r. poz. 2232 oraz z 2018 r. poz. 130.

2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2017 r. poz. 1529 i 1556 oraz z 2018 r. poz.756.

3) Uchwała zmieniona uchwałą nr XL.464.2016 Rady Miasta Zielona Góra z dnia 25 października 2016 r.

WICEPRZEWODNICZĄCY RADY

Tomasz Paweł Sroczyński

1

załącznik do uchwały nr LXVI.937.2018 Rady Miasta Zielona Góra z dnia 24 kwietnia 2018 r.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

GGmmiinnnnyy PPrrooggrraamm RReewwiittaalliizzaaccjjii

MMiiaassttaa ZZiieelloonnaa GGóórraa

nnaa llaa ttaa 22001166 -- 22002222

ZZMMIIAANNAA

((aakkttuuaalliizzaaccjjaa))

~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Zielona Góra

2

Spis treści

1. WSTĘP .................................................................................................................................................... 4

2. ZAGADNIENIA OGÓLNE ..................................................................................................................... 6

3. CHARAKTERYSTYKA OBSZARU REWITALIZACJI W MIEŚCIE ZIELONA GÓRA .................... 8

3.1. PROCES WYZNACZENIA I ZASIĘG TERYTORIALNY OBSZARU REWITALIZACJI .......................................... 8 3.2. POGŁĘBIONA DIAGNOZA OBSZARU REWITALIZACJI ............................................................................... 12

3.2.1. Okręg 1 - Południowo - zachodnia część osiedla Piastowskiego ....................................... 13 3.2.2. Okręg 2 - Południowo – zachodnie Śródmieście, południowo – wschodnia część osiedla

Piastowskiego ............................................................................................................................................. 15 3.2.3. Okręg 3 - Rejon ul. Wazów, Konicza, Zamenhofa ................................................................. 16 3.2.4. Okręg 4 - Północna część Śródmieścia, rejon ul. Osiedlowej, Harcerskiej, Energetyków

17 3.2.5. Okręg 5 - Wschodnia część Śródmieścia ............................................................................... 20 3.2.6. Okręg 6 - Rejon ul. Władysława IV, Chmielnej ...................................................................... 21 3.2.7. Okręg 7 - Południowa część Śródmieścia, os. Morelowe .................................................... 23 3.2.8. Okręg 8 - Śródmieście centralna część .................................................................................. 25

3.3. PODSUMOWANIE DIAGNOZY POGŁĘBIONEJ OBSZARU REWITALIZACJI .................................................. 26 3.3.1. Analiza negatywnych zjawisk ................................................................................................... 26 3.3.2. Analiza lokalnych potencjałów .................................................................................................. 30 3.3.3. Analiza kierunkująca .................................................................................................................. 32

4. NAWIĄZANIE DO DOKUMENTÓW STRATEGICZNYCH DOTYCZĄCYCH ROZWOJU

PRZESTRZENNO – SPOŁECZNO – GOSPODARCZEGO REGIONU ................................................. 35

4.1. STRATEGIA ROZWOJU WOJEWÓDZTWA LUBUSKIEGO 2020 .............................................................. 35 4.2. PLAN ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO WOJEWÓDZTWA LUBUSKIEGO ................................ 36 4.3. PROGRAM OPIEKI NAD ZABYTKAMI WOJEWÓDZTWA LUBUSKIEGO NA LATA 2017-2020 .................... 37 4.4. STRATEGIA ROZWOJU MIASTA ZIELONA GÓRA ................................................................................... 40 4.5. STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA

ZIELONA GÓRA .................................................................................................................................................. 42 4.6. STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ZIELONA

GÓRA 44 4.7. MIEJSCOWE PLANY ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO OBOWIĄZUJĄCE NA OBSZARZE

REWITALIZACJI. .................................................................................................................................................. 44 4.8. STRATEGIA ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH W MIEŚCIE ZIELONA GÓRA NA LATA 2012

- 2020 48 4.9. PROGRAM WSPÓŁPRACY MIASTA ZIELONA GÓRA Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI .................... 49 4.10. PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA MIASTA ZIELONA GÓRA .................................................. 50 4.11. PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA MIASTA ZIELONA GÓRA NA LATA 2016-2019 Z

PERSPEKTYWĄ NA LATA 2020-202................................................................................................................... 50 4.12. PLAN ZRÓWNOWAŻONEJ MOBILNOŚCI MIEJSKIEJ DLA MIASTA ZIELONA GÓRA .............................. 51 4.13. INNE PROGRAMY SPOŁECZNE ........................................................................................................... 52 4.14. WNIOSKI ............................................................................................................................................ 53

5. ZAŁOŻENIA DLA GMINNEGO PROGRAMU REWITALIZACJI MIASTA ZIELONA GÓRA ....... 54

5.1. OKRES PROGRAMOWANIA ..................................................................................................................... 54 5.2. ZAKRES PROGRAMU .............................................................................................................................. 54 5.3. WIZJA STANU OBSZARU PO PRZEPROWADZENIU REWITALIZACJI ......................................................... 55 5.4. CEL REWITALIZACJI I GŁÓWNE KIERUNKI DZIAŁAŃ ............................................................................... 56

3

6. PODSTAWOWE PRZEDSIĘWZIĘCIA PLANOWANE W RAMACH GMINNEGO PROGRAMU

REWITALIZACJI MIASTA ZIELONA GÓRA ............................................................................................ 57

7. CHARAKTERYSTYKA POZOSTAŁYCH DOPUSZCZALNYCH PRZEDSIĘWZIĘĆ .................... 59

8. MECHANIZMY ZAPEWNIENIA KOMPLEMENTARNOŚCI MIĘDZY

PROJEKTAMI/PRZEDSIĘWZIĘCIAMI REWITALIZACYJNYMI ............................................................ 65

8.1. KOMPLEMENTARNOŚĆ PRZESTRZENNA .................................................................................................... 65 8.2. KOMPLEMENTARNOŚĆ PROBLEMOWA ....................................................................................................... 65 8.3. KOMPLEMENTARNOŚĆ PROCEDURALNO - INSTYTUCJONALNA ................................................................. 68 8.4. KOMPLEMENTARNOŚĆ MIĘDZYOKRESOWA ............................................................................................... 68 8.5. KOMPLEMENTARNOŚĆ ŹRÓDEŁ FINANSOWANIA ....................................................................................... 70

9. SZACUNKOWE RAMY FINANSOWANIA INWESTYCJI REALIZOWANYCH W RAMACH

GMINNEGO PROGRAMU REWITALIZACJI MIASTA ZIELONA GÓRA DO 2022 ROKU .................. 71

9.1. ŹRÓDŁA FINANSOWANIA PROJEKTÓW ................................................................................................... 71 9.2. SZACUNKOWE WYLICZENIA ................................................................................................................... 71

10. PARTYCYPACJA SPOŁECZNA W PROCESIE REWITALIZACJI ............................................ 76

10.1 . ZASTOSOWANE NARZĘDZIA WŁĄCZENIA MIESZKAŃCÓW W PROCES ZWIĄZANY Z

PRZYGOTOWYWANIEM GPR ............................................................................................................................. 76 10.2. ZASTOSOWANE NARZĘDZIA WŁĄCZENIA MIESZKAŃCÓW W PROCES REALIZACJI ZAŁOŻEŃ GPR .......... 78

11. SYSTEM WDRAŻANIA GMINNEGO PROGRAMU REWITALIZACJI WRAZ Z OPISEM

STRUKTURY ZARZĄDZANIA ................................................................................................................... 78

11.1 ROZWIĄZANIA INSTYTUCJONALNE..................................................................................................... 79 11.1.1 Zarządzanie ................................................................................................................................. 79 11.1.2 Wdrażanie .................................................................................................................................... 80

11.2. ZAŁOŻENIA ZASAD DZIAŁANIA KOMITETU REWITALIZACJI ................................................................. 81

12. SPOSOBY MONITOROWANIA I OCENY REALIZACJI PROGRAMU ...................................... 82

13. SPOSÓB REALIZACJI GPR ZIELONA GÓRA W ZAKRESIE PLANOWANIA

PRZESTRZENNEGO .................................................................................................................................. 84

13.1. ZAKRES NIEZBĘDNYCH ZMIAN W STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA

PRZESTRZENNEGO ............................................................................................................................................ 84 13.2 ZAKRES NIEZBĘDNYCH ZMIAN W MIEJSCOWYCH PLANACH ZAGOSPODAROWANIA

PRZESTRZENNEGO ............................................................................................................................................ 84

14. PODSUMOWANIE ........................................................................................................................... 85

15. SPIS TABEL .................................................................................................................................... 86

4

1. Wstęp

18 listopada 2015 roku weszła w życie ustawa z dnia 9 października 2015 o rewitalizacji (Dz. U.

2017 r. poz. 1023 z późn. zm., art. 2, ust. 1), zgodnie z którą rewitalizacja stanowi proces wyprowadzania ze

stanu kryzysowego obszarów zdegradowanych, prowadzony w sposób kompleksowy, poprzez zintegrowane

działania na rzecz lokalnej społeczności, przestrzeni i gospodarki, skoncentrowane terytorialnie, prowadzone

przez interesariuszy rewitalizacji na podstawie gminnego programu rewitalizacji. Jednym z jej założeń jest

umożliwienie kontynuowania rozpoczętych procesów rewitalizacji.

Miasto Zielona Góra w 2010 roku podjęło uchwałę w sprawie uchwalenia Lokalnego Programu

Rewitalizacji z perspektywą do roku 2015. Zgodnie z tym programem realizowany był proces wyprowadzania

obszarów zdegradowanych ze stanu kryzysowego. W takim przypadku w ustawie przewidziano możliwość

zastosowania specjalnej procedury przekształcenia realizowanego programu (LPR) w gminny program

rewitalizacji (GPR). Zgodnie z ustawą wykorzystano diagnozę opracowaną w 2008 roku, pozwalającą na

wyznaczenie obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji. W lutym 2016 roku Rada Miasta Zielona Góra

przyjęła uchwałę nr XXVIII.303.2016 wyznaczającą granice obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji,

zgodne z tym, co zostało przyjęte w LPR. Następnie 29 lipca 2016 roku uchwałą nr XXXVI.417.2016 Rady

Miasta Zielona Góra przyjęto Gminny Program Rewitalizacji Miasta Zielona Góra na lata 2016-2022.

Podczas przeprowadzanych wówczas konsultacji społecznych nad projektem Gminnego

Programu Rewitalizacji Miasta Zielona Góra (GPR ZG), wielokrotnie wskazywano na potrzebę aktualizacji

diagnozy i wyznaczenie obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji w oparciu o aktualne dane,

potrzeby i analizy. Wobec powyższego, podejmując decyzję o aktualizacji GPR ZG, Prezydent Miasta

Zielona Góra zdecydował o konieczności opracowania nowej diagnozy służącej wyznaczeniu obszaru

zdegradowanego i obszaru rewitalizacji. Dokument ten stał się podstawą do wyznaczenia zmienionych

granic obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji, zatwierdzonych uchwałą nr XLI.497.2016 Rady

Miasta Zielona Góra z dnia 29 listopada 2016 r. Kolejnym krokiem było opracowanie zmiany Gminnego

Programu Rewitalizacji. Jednakże, po przeprowadzeniu całej procedury przewidzianej w ustawie o

rewitalizacji, w tym zorganizowaniu konsultacji o szerokim zakresie oraz po zatwierdzeniu w czerwcu 2017 r.

przez Radę Miasta zmiany GPR, w wyniku przeprowadzenia weryfikacji programu przed wpisem do Wykazu

programów rewitalizacji województwa lubuskiego, zakwestionowano część przyjętych rozwiązań.

Spowodowało to konieczność uchylenia uchwały z czerwca 2017 r. i ponowienia procedury, w tym także

dotyczącej wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji.

Obszar rewitalizacji wyznaczony został w ramach pełnej diagnozy całego miasta ( załącznik H) i

przyjęty uchwałą nr LX.816.2017 z dnia 5 grudnia 2017 r. Rady Miasta Zielona Góra w sprawie wyznaczenia

obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji.

Następnie przeprowadzono szczegółową diagnozę wyznaczonego obszaru rewitalizacji,

obejmująca analizę negatywnych zjawisk oraz lokalnych potencjałów występujących na jego terenie.

Kolejnym etapem jest opracowanie projekcyjnej części programu, obejmującej wizję obszaru po

przeprowadzeniu rewitalizacji, cele rewitalizacji, szczegółowe kierunki działań oraz konkretne

przedsięwzięcia, które mają przyczynić się do osiągnięcia założonych celów.

Niniejszy dokument stanowi odpowiedź na nowe wyzwania związane z potrzebą zintensyfikowania

działań na rzecz kompleksowej rewitalizacji tych obszarów w mieście, które pozostają w kryzysie oraz

odbudowy ich zdolności do rozwoju. Zgodnie z Wytycznymi Ministra Rozwoju w zakresie rewitalizacji w

programach operacyjnych na lata 2014-2020" szczególny nacisk w programach rewitalizacji, powinien

zostać położony na to, aby w sposób kompleksowy (łączący sferę społeczną, gospodarczą, przestrzenno-

infrastrukturalną i środowiskową) i skoordynowany wyprowadzać obszary zdegradowane z zapaści oraz

podnieść jakość życia osób mieszkających na nich "1.Niniejszy GPR ZG został przygotowany zgodnie z

powyższymi założeniami.

Zawiera on następujące załączniki:

1) Załącznik A – Opis podstawowych przedsięwzięć rewitalizacyjnych,

2) Załącznik B – Załącznik graficzny w skali 1:5000,

3) Załącznik C – informacja o odstąpieniu od przeprowadzenia SOOS,

4) Załącznik D – Raport z przeprowadzonych konsultacji społecznych nad wyznaczeniem

obszaru rewitalizacji - w wersji pierwotnej z listopada 2016 r.,

5) Załącznik E – Raport i uwagi z konsultacji społecznych projektu GPR z 2017 r.,

6) Załącznik F – Raporty i uwagi z konsultacji społecznych dot. wyznaczenia obszaru

rewitalizacji - w wersji z grudnia 2017r.,

7) Załącznik G – Raport i uwagi z konsultacji społecznych projektu GPR z 2018 r.,

8) Załącznik H – Podsumowanie Diagnozy służącej wyznaczeniu obszaru zdegradowanego i

obszaru rewitalizacji.

W prace nad przygotowaniem GPR dla Zielonej Góry włączeni zostali interesariusze rewitalizacji. W

związku z powyższym zawiera on zmiany wynikające z przeprowadzonych konsultacji społecznych oraz

uzyskanych opinii.

1 źródło https://www.mr.gov.pl/strony/zadania/polityka-rozwoju-kraju/rewitalizacja

2. Zagadnienia ogólne Zakres pojęciowy: Rewitalizacja - to zgodnie z ustawą „proces wyprowadzania ze stanu kryzysowego obszarów

zdegradowanych, prowadzony w sposób kompleksowy, poprzez zintegrowane działania na rzecz lokalnej

społeczności, przestrzeni gospodarki, skoncentrowane terytorialnie, prowadzone przez interesariuszy

rewitalizacji na podstawie gminnego programu rewitalizacji”.

Gminny Program Rewitalizacji (GPR) – inicjowany, opracowany i uchwalony przez radę gminy (…)

wieloletni program działań w sferze społecznej oraz gospodarczej lub przestrzenno – funkcjonalnej lub

technicznej lub środowiskowej, zmierzający do wyprowadzenia obszaru rewitalizacji ze stanu kryzysowego

oraz stworzenie warunków do jego zrównoważonego rozwoju.2

Obszar zdegradowany - to obszar na którym zidentyfikowano stan kryzysowy; w Zielonej Górze

wyznaczony w procesie delimitacji, opisanym w Diagnozie, będącej załącznikiem do wniosku o wyznaczenie

obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji, których granice zostały przyjęte uchwałą nr LX.816.2017

Rady Miasta Zielona Góra z dnia 5 grudnia 2017 r. Do obszarów zdegradowanych zaliczono te tereny, na

których przekroczona została wartość wskaźników referencyjnych dla Zielonej Góry co najmniej dwukrotnie

w zakresie wskaźników ze sfery społecznej i jednokrotnie w zakresie wskaźników z pozostałych sfer.

Przyjęto następujące kryteria (wskaźniki):

1. Obciążenie demograficzne – udział ludności w wieku poprodukcyjnym w ogólnej liczbie ludności

(dane GUS).

2. Długotrwałe ubóstwo i wykluczenie społeczne – liczba osób korzystających z pomocy społecznej na

1000 ludności (dane MOPS).

3. Długotrwałe bezrobocie – udział długotrwale bezrobotnych wśród osób w wieku produkcyjnym (dane

GUS).

4. Poziom przestępczości i wykroczeń – liczba przestępstw i wykroczeń na 1000 ludności (dane KM

Policji).

5. Poziom aktywności ekonomicznej – liczba zarejestrowanych podmiotów gospodarczych na 100 osób

(dane GUS).

6. Zanieczyszczenia powietrza, tj. zagrożenie przedostania się azbestu do atmosfery - liczba

zarejestrowanych punktów w stosunku do powierzchni obszaru (na 100m2).

7. Dostęp do terenów rekreacji - powierzchnia terenów zielonych, zewidencjonowanych jako użytki Bz,

na 100 osób.

Wyliczone w ten sposób wskaźniki pozwoliły na wyznaczenie 11 obszarów z 24 jednostek badawczych, na

które podzielono miasto. Obszar zdegradowany zajmuje teren o powierzchni 1101,4 ha (3,96% powierzchni

Miasta) i jest zamieszkiwany przez 59070 osób, czyli 45% mieszkańców Zielonej Góry.

2 Na podstawie Wytycznych Ministra Infrastruktury i Rozwoju z lipca 2015r., zaktualizowanych 2 sierpnia 2016r.

Obszar rewitalizacji - obszar, cechujący się szczególną koncentracją negatywnych zjawisk społecznych

oraz gospodarczych lub środowiskowych lub przestrzenno-funkcjonalnych, bądź technicznych, na którym, z

uwagi na istotne znaczenie dla rozwoju lokalnego, gmina zamierza prowadzić rewitalizację3;

W Zielonej Górze obejmuje on mniejszy areał niż obszar zdegradowany, obejmuje tereny o powierzchni

705,8 ha (2,5% powierzchni Miasta), zamieszkiwane przez 39122 osób, czyli 29,9% mieszkańców Zielonej

Góry. Szczegółowa analiza wpłynęła na wyodrębnienie zwartego obszaru rewitalizacji (nie dzieli się na

podobszary) oraz powiększenie obszaru w stosunku do wyznaczonego w lutym 2016 roku.

3 Na podstawie Wytycznych Ministra Infrastruktury i Rozwoju z lipca 2015r., zaktualizowanych 2 sierpnia 2016r.

3. Charakterystyka obszaru rewitalizacji w mieście Zielona Góra

4

3.1. Proces wyznaczenia i zasięg terytorialny obszaru rewitalizacji

Wybór obszaru rewitalizacji w Zielonej Górze został poprzedzony kompleksową diagnozą całego

miasta w sferach: społecznej, gospodarczej, przestrzenno-infrastrukturalnej i środowiskowej. Pozwoliła ona

na zidentyfikowanie obszarów zdegradowanych tzn. takich na których występuje kumulacja negatywnych

zjawisk ww. sferach5. Podsumowanie tej diagnozy stanowi załącznik H do niniejszego programu. Kolejnym

krokiem było zidentyfikowanie obszaru rewitalizacji. Zgodnie z art. 10 ustawy o rewitalizacji proces

rewitalizacji może być prowadzony na całym lub części obszaru zdegradowanego, cechującym się

szczególną koncentracją zjawisk negatywnych oraz mającym istotne znaczenie dla rozwoju lokalnego.

Obszar rewitalizacji nie może być większy niż 20% powierzchni gminy oraz zamieszkały przez więcej niż

30% liczby mieszkańców gminy.

Przy wyznaczeniu obszaru rewitalizacji z obszaru zdegradowanego w Zielonej Górze uwzględniono

takie czynniki jak:

występowania negatywnych zjawisk,

znaczenie (obecne i potencjalne) obszaru dla spójności i rozwoju całego miasta,

możliwość przeprowadzenia działań które będą oddziaływać korzystnie na przyczyny

występowania negatywnych zjawisk,

uwarunkowania społeczne – nastawienie lokalnej społeczności i jej skłonność do zmian,

aktywność obywatelską,

spodziewany efekt w postaci uruchomienia mechanizmów naprawczych, które będą

toczyć się także po zakończeniu interwencji.

Mając na uwadze optymalną delimitację obszaru rewitalizacji przeprowadzono szereg wywiadów

pogłębionych z wykorzystaniem map i kartogramów oraz dyskusji eksperckich z osobami reprezentującymi

środowiska najlepiej zorientowane w przestrzennym rozmieszczeniu problemów społecznych i

zainteresowanych kierunkami rozwoju miasta.

W badaniu udział wzięli:

- przedstawiciele szkół podstawowych i gimnazjów funkcjonujących w obrębie wyznaczonego obszaru

zdegradowanego, w tym pedagodzy szkolni, psychologowie ,

- przedstawiciele Komendy Miejskiej Policji,

- przedstawiciele Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej,

- przedstawiciele Caritas Diecezji Zielonogórsko-Gorzowskiej,

- przedstawiciele spółdzielni mieszkaniowych,

4 Opracowano na podstawie Diagnozy służącej wyznaczeniu obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji w Zielonej

Górze 5 Pełny opis metody i kolejnych kroków prowadzących do wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji

znajduje się w załączniku H do niniejszego dokumentu. W tym miejscu przywołano jedynie podstawowe informacje oraz wyniki przeprowadzonych analiz.

- przedstawiciele stowarzyszeń i organizacji społecznych zajmujących się tematyką rozwoju Miasta,

- mieszkańcy terenów objętych obszarem zdegradowanym.

Podsumowując wyniki dokonanych analiz danych statystycznych, prowadzonych wywiadów i

spacerów studyjnych, stwierdzić można, że wnioski dotyczące wyznaczenia najbardziej zdegradowanych

obszarów miasta Zielona Góra w dużej mierze były zbieżne. Raporty z przeprowadzonych konsultacji w

różnych formach stanowią załącznik D i załącznik F do Gminnego Programu Rewitalizacji. Wnioski płynące z

tych konsultacji wskazują na następujące aspekty sytuacji kryzysowej w obszarach:

1. Nagromadzenie problemów społecznych i zdegradowanej przestrzeni miasta koncentruje się w

najstarszej, historycznej jego części i śródmieściu. Wynika to z bardziej zdegradowanych zasobów

mieszkaniowych i relatywnie gorszych warunków życia. Proces wyludniania się centrów miast ma

swoje konsekwencje w strukturze demograficznej ich mieszkańców, osoby lepiej sytuowane

materialnie i o wyższym kapitale społecznym migrują do bardziej atrakcyjnych części miasta lub do

strefy podmiejskiej. Wyraźnie zmienia się na tych obszarach struktura wieku, która wskazuje na

szybsze starzenie populacji i pojawianie się związanych z tym problemów społecznych.

2. Nie bez znaczenia pozostają pełnione przez centralne obszary miasta funkcje, które powodują, że

przebywa na nich zdecydowanie więcej osób, niż rzeczywiście mieszka. Rynek, deptak, okolice

dworca kolejowego czy autobusowego, a także okolice klubów muzycznych, wskazywane były jako

miejsca w których odnotować można więcej zdarzeń zakłócania porządku publicznego.

3. Jako obszary zdegradowane inne niż śródmieście zostały wskazane także osiedla mieszkaniowe

znajdujące się sąsiedztwie lub niewielkim oddaleniu od centrum. Są to najczęściej osiedla, na

których relatywnie mieszka więcej osób starszych. Znaczne przepływy mieszkańców powodują

mniejszy poziom ich integracji, a skład społeczny, większe nagromadzenie różnego rodzaju

negatywnych zjawisk. W związku z tym na tych obszarach obserwuje się występowanie wielu

problemów społecznych (starzenie się społeczeństwa, ubóstwo), a także ekonomiczno -

gospodarczych (niski stopień przedsiębiorczości). Ankietowani mieszkańcy zwracają uwagę również

na problemy przestrzenne, w tym m.in. stan przestrzeni pieszych oraz jakość i dostępność terenów

rekreacyjnych i zieleni, w tym potrzebę tworzenia nowych, atrakcyjnych przestrzeni oraz kreowanie

miejsc spotkań lokalnych społeczności.

Obszar rewitalizacji w Zielonej Górze został wyznaczony uchwałą LX.816.2017 Rady Miasta Zielona

Góra z dnia 5 grudnia 2017 roku, która zmieniała pierwotną uchwałę nr XXVIII.303.2016 Rady Miasta

Zielona Góra z dnia 2 lutego 2016 r. w sprawie wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru

rewitalizacji Miasta Zielona Góra Obejmuje on tereny o powierzchni 705,8 ha (2,5% powierzchni Miasta),

zamieszkiwane przez 39122 osób, czyli .29,9% mieszkańców Zielonej Góry.

W odróżnieniu od wytyczonych granic na podstawie LPR z 2010, w procesie delimitacji

przeprowadzonej w 2016 i 2017 roku, wyznaczono jeden obszar, bez podziału na podobszary. Jest to jednak

teren niejednorodny, złożony z obszaru Śródmieścia, które samo w sobie ma przemieszaną strukturę

użytkowania i zabudowy oraz obszaru kilku osiedli, z różnymi problemami społeczno - gospodarczymi i

przestrzennymi. Z tego powodu, w rozdziale 3.2. opisano obszar rewitalizacji w podziale na jednostki, które

były badane w procesie delimitacji obszaru rewitalizacji, określając je na potrzeby tego opracowania

"okręgami":

- okręg I - Południowo - zachodnia część osiedla Piastowskiego,

- okręg II - Południowo – zachodnie Śródmieście, południowo – wschodnia część osiedla Piastowskiego,

- okręg III- Rejon ul. Wazów, Konicza, Zamenhofa,

- okręg IV- Północna część Śródmieścia, rejon ul. Osiedlowej, Harcerskiej, Energetyków,

- okręg V- Wschodnia część Śródmieścia,

- okręg VI- Rejon ul. Władysława IV, Chmielnej,

- okręg VII - Południowa część Śródmieścia, os. Morelowe,

- okręg VIII- Śródmieście - centralna część

Granice obszaru rewitalizacji przebiegają następująco:

- od północy: ul. Foluszowa, ul. Osadnicza, tory kolejowe, ul. S.Batorego, ul. Energetyków, ul. S.Batorego,

północna granica Doliny Gęśnika, ul. Sulechowska, ul. Źródlana, ul. Obywatelska, tory kolejowe, ul.

Staszica, ul. Wyspiańskiego, tory kolejowe;

- od wschodu: fragment tzw. Parku Poetów (granica parku leśnego), ogródki działkowe, zabudowania przy

ul. Akademickiej, zabudowania przy ul. Chmielnej, ul. Lwowska, ul. Wrocławska;

- od południa: ul. J.Słowackiego, ul. Strzelecka, ul. J.Kilińskiego, ogródki działkowe, ul. Botaniczna, linia

wysokiego napięcia na Wzgórzach Piastowskich (granica parku leśnego);

- od zachodu: zabudowania przy ul. Unii Europejskiej, ul. T. Zawadzkiego - Zośki; ul. kard.St.Wyszyńskiego,

ul. Wiśniowa, ścieżka rowerowa "Zielona Strzała", ul. Łużycka, ul. Dąbrówki, ul. Al. Zjednoczenia.

Ich przebieg został zilustrowany na poniższej Ryc.1..

Rycina 1 Granice obszaru rewitalizacji

Źródło: uchwała nr LX.816.2017 Rady Miasta Zielona Góra

zasięg obszaru rewitalizacji

granica prawa pierwokupu

skala skażona

3.2. Pogłębiona diagnoza obszaru rewitalizacji

Zgodnie z art. 15 ust. 1 pkt 1 Ustawy z dnia 9 października 2015 roku o rewitalizacji (Dz. U. z 2017 r. poz.

1023 z późn. zm.) Gminny Program Rewitalizacji zawiera szczegółową diagnozę obszaru rewitalizacji,

obejmującą analizę negatywnych zjawisk oraz lokalnych potencjałów występujących na terenie tego

obszaru.

Wskaźniki wykorzystane do zdiagnozowania obszaru rewitalizacji, rozszerzone o 2 dodatkowe,

charakteryzujące m.in. sferę techniczną, stanowią część analizy obszaru rewitalizacji. Kolejną część

charakterystyki stanowią badania percepcji jakości przestrzeni w mieście, które pozwalają na ocenę trudno

uchwytnych cech środowiska, takich jak estetyka, klimat miejsca, jakość stosunków sąsiedzkich i życia

społecznego, poczucie bezpieczeństwa czy przywiązanie do miejsca. Wypowiedzi badanych osób są

cennym źródłem informacji także o potrzebach podjęcia określonych działań, które mogą pomóc w

podniesieniu atrakcyjności miasta i poziomu życia jego mieszkańców.

Dodatkowym źródłem informacji jest jedno z opracowań strategicznych dla miasta - Program ochrony

powietrza dla miasta Zielona Góra. Wskazuje on na problem występowania ponadnormatywnego stężenia

benzo(a)pirenu w pyle PM10. Wyniki obliczeń stężeń średniorocznych dla roku bazowego 2013 wskazują, że

cały obszar rewitalizacji jest dotknięty tym problemem zanieczyszczonego powietrza. Wysokość stężeń

średniorocznych benzo(a)pirenu utrzymywała się w latach 2009 - 2012 na poziomie 1,5 - 1,9 ng/m3, podczas

gdy dopuszczalny poziom to 1ng/m36

. Jest to zatem istotnie złą sytuacja sfery środowiskowej całego obszaru

rewitalizacji.

Obszar rewitalizacji o powierzchni 705,8 ha (2,5% powierzchni Miasta), zamieszkiwany jest przez 39122

osób, czyli .29,9% mieszkańców Zielonej Góry. Jest to zatem duży teren, który co prawda został

wyznaczony jako zwarty obszar, jednakże w jego obrębie widoczne są rejony (nazwane na potrzeby tego

opracowania okręgami), charakteryzujące się nieco odmiennymi uwarunkowaniami, zarówno społeczno -

gospodarczymi, jak i przestrzennymi. W związku z powyższym jego charakterystyka w oparciu o 8 okręgów

pozwala na pełniejszą i głębsza analizę uwarunkowań.

6 na podstawie "Aktualizacji Programu ochrony powietrza dla strefy miasta Zielona Góra..." - uchwała nr XIV/140/15 Sejmiku Województwa Lubuskiego z dnia 16 listopada 2015r.

3.2.1. Okręg 1 - Południowo - zachodnia część osiedla Piastowskiego

Tabela 1 Opis okręgu 1

dominująca funkcja Obszar osiedla mieszkaniowego wielorodzinnego

mapa jednostki

zabudowa zabytkowa

Na obszarze nie występują obiekty wpisane do rejestru zabytków. Budynki w ewidencji konserwatorskiej zlokalizowane są np.: przy ul. Anieli Krzywoń; Wzgórza Piastowskie - ujęte w ewidencji konserwatorskiej wraz z Parkiem Piastowskim, przy którym położny jest amfiteatr.

Instytucje publiczne na obszarze ogólnomiejskie lub regionalne (nazwa)

Amfiteatr, Zielonogórski Ośrodek Kultury, Centrum Usług Opiekuńczych,

Infrastruktura użyteczności publicznej (biblioteki, oświata, boiska, parki, inne)

Gimnazjum nr 2 i VI LO , Przedszkole publiczne nr 8, Zespół boisk "Pod Hubą", miniZOO i Ogród Botaniczny, Przychodnie lekarzy rodzinnych, Przychodnie lekarzy specjalistów, Park Piastowski, Wzgórza Piastowskie, Zespół Szkół i Placówek Szkolenia Zawodowego, Zespół Szkół Budowlanych, Zespół boisk Orlik

Organizacje pozarządowe (nazwa)

Międzyszkolny Klub Piłkarski "Lech Spartakus" Zielona Góra, Stowarzyszenie Rodzinnych Ogródków Działkowych „Na Wzgórzach Piastowskich”, Sztab Ratownictwa, Zielonogórski Klub Tańca Sportowego „BUGS”, Zielonogórskie Towarzystwo Jazzowe, Stowarzyszenie „Nauka i Zawód”

Przekroczone wskaźniki z diagnozy

- Wysoki poziom długotrwałego ubóstwa i wykluczenia społecznego, - Niski wskaźnik prowadzenia aktywności gospodarczej, - Wysoki odsetek ludności w wieku poprodukcyjnym,

Dodatkowe dane: - słabszy wynik egzaminu na zakończenie 6. klasy (69,34) w stosunku do średniej dla miasta (71,45), - słabsze wyniki egzaminu gimnazjalnego z j.polskiego. matematyki, historii, nauk przyrodniczych w stosunku do średniej dla miasta

-

- brak budynków wybudowanych przed 1964 rokiem

j.polski historia matematyka n.przyrodn

miasto 62,24 65,23 51 52,24

Gimn 56,93 61,47 40,14 45,72

- ok.89% budynków wybudowanych przed 1989 rokiem

Opinie zebrane

W wypowiedziach badanych włączenie tej części miasta do obszaru rewitalizacji nie budzi wątpliwości. Szczególną uwagę na kumulację negatywnych zjawisk społecznych zwracają okolice ulicy Ptasiej, gdzie w pierwszej kolejności powinno kierować się działania naprawcze. Badani podkreślają często obserwowaną dysfunkcjonalność środowiska rodzinnego na tym terenie, ubóstwo oraz postępujące starzenie się społeczeństwa. To są miejsca gdzie występuje największe zadłużenie mieszkańców, duży odsetek rodzin objętych opieką ośrodków pomocowych oraz stosunkowo częstsze interwencje policyjne. Trudne środowisko zdaniem rozmówców wynika z charakteru osiedla, które powstało jako jedno z pierwszych blokowisk w mieście. Część mieszkańców tych terenów jest postrzegana jako osoby nie dbające o własne otoczenie. Ponadto wskazywano niski poziom samoświadomości mieszkańców, którzy w zdecydowany sposób wymagają kierowania w ich stronę działań aktywizujących. W trakcie wywiadów wielokrotnie pojawiała się opinia na temat stosunku młodzieży do mienia publicznego i publicznej przestrzeni. Zdaniem badanych młodzież nie jest nauczona szacunku do cudzej własności i warto zwrócić na to uwagę przy projektowaniu późniejszych działań. Najbardziej problemowymi fragmentami obszaru są okolice ul. A. Krzywoń, teren garaży przy ul. Zachodniej, wieżowce na ul. Ptasiej oraz okolice ul. Cyryla i Metodego. Charakter tych terenów zdecydowanie różni się od pozostałych, ulokowanych po północnej stronie ul. Zawadzkiego „Zośki”. Teren Parku i Wzgórz Piastowskich o cechach parku leśnego, traktowany jest jako naturalne przedłużenie osiedla i przestrzeń sportowo - rekreacyjna zarówno dla mieszkańców obszaru, jak i całego miasta. Badani uważają, że te tereny są nieodłącznym elementem krajobrazu na tym obszarze. Zdaniem policjantów teren lasu, w okolicy miejsc do organizacji spotkań (przy zejściu do Ogrodu Botanicznego) wymaga szczególnej uwagi ze względu na kumulację negatywnych zjawisk w tym miejscu.

Podczas spaceru studyjnego po części tego obszaru zwrócono uwagę, że jedną z potrzeb na terenie osiedla jest niewystarczająca ilość miejsc parkingowych, co wiąże się z problemem zawłaszczania przestrzeni chodnika przez parkujące samochody. Zaobserwowano wiele miejsc, gdzie struktura i sposób prowadzenia komunikacji pieszej jest niedostosowana dla osób niepełnosprawnych, osób starszych i matek z wózkami. Pozytywnym aspektem, na jaki zwrócono uwagę, jest działalność Centrum Usług Opiekuńczych oraz plany rozwojowe tej jednostki , które mogłyby spełniać funkcje integrujące mieszkańców osiedla także w godzinach popołudniowych.

3.2.2. Okręg 2 - Południowo – zachodnie Śródmieście, południowo – wschodnia część osiedla Piastowskiego


dominująca funkcja Obszar zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej, w przemieszanej formie: bloków z wielkiej płyty, kamienic, budynków wielorodzinnych powojennych, loftów.

mapa jednostki

zabudowa zabytkowa

Występują budynki wpisane do rej. zabytków, takie jak: dawna winiarnia przy ul. St. Moniuszki 16, dawna hala sportowa przy ul. St. Moniuszki 14, dawna fabryka włókiennicza przy ul. Fabrycznej 13 oraz Fabrycznej 14 i 17, dawny dworzec południowy przy ul. Ogrodowej 3c, domek winiarski na ul. I.Krasickiego. Ponadto szereg obiektów ujętych w ewidencji konserwatorskiej


Hala sportowa międzyszkolnego klubu sportowego "Zryw" Areszt śledczy

Rozgłośnia radiowa Powiatowa Stacja Sanitarno - Epidemiologiczna Ognisko Muzyczne


Przedszkola publiczne Zespół Szkół Specjalnych nr 1 Żłobek nr 4 "Wisienka" Przychodnia lekarzy rodzinnych Park "Kolei Szprotawskiej" Zaułek Artystów - Krzywy Komin Ścieżka rowerowa „Zielona Strzała” Klub Seniora „Relaks”


Lubuski Zarząd Wojewódzki Polskiego Komitetu Pomocy Społecznej „Centrum Metamorfoz” Stowarzyszenie NOWE GRANICE Szkolny Związek Sportowy „Ziemia Lubuska” Lubuskie Towarzystwo Muzyczne im. H. Wieniawskiego


- Wysoki poziom przestępczości i wykroczeń - wysoki poziom długotrwałego ubóstwa i wykluczenia społecznego, - Wysoką stopę długotrwałego bezrobocia - Wysoki odsetek ludności w wieku poprodukcyjnym - niski wskaźnik dostępności do terenów rekreacji, - wysoki stopień zagrożenia zanieczyszczenia powietrza

Dodatkowe dane: - lepszy wynik egzaminu na zakończenie 6. klasy (72,08) w stosunku do średniej dla miasta (71,45) - brak możliwości określenia korelacji poziomu wyników egzaminu gimnazjalnego ze względu na zróżnicowane dane z zasięgu obwodu dwóch gimnazjum (nr 2 i nr 7)

j.polski historia matematyka n.przyrodn miasto 62,24 65,23 51 52,24

Gimn 2 56,93 61,47 40,14 45,72

Gimn 7 69,27 71,90 61,00 59,75

- ok. 72% zasobu mieszkaniowego stanowią budynki wybudowane przed 1964 rokiem

- ok.82,1% budynków zlokalizowanych w obszarze wybudowano do 1989 roku

Opinie zebrane

Ten obszar jest traktowany jako jedno z priorytetowych miejsc do podejmowania w przyszłości działań naprawczych na terenie miasta, ze względu na jego bezpośrednie sąsiedztwo z centrum miasta. Specyficzna struktura mieszkańców okolic ul. Armii Krajowej, ul. Wesołej, ul. 1-go Maja, ul. Moniuszki, ul. Fabrycznej, czy ul. Ogrodowej i ul. Sikorskiego jest niewątpliwie źródłem kumulacji negatywnych zjawisk w tym miejscu. W społecznym odbiorze jest to jedno z tych miejsc, w którym można się spodziewać częściej patologicznych zachowań i jawi się jako mało przyjemna przestrzeń na terenie miasta. Podczas spaceru studyjnego po części tego obszaru zwrócono uwagę, że jedną z potrzeb na terenie osiedla jest niewystarczająca ilość miejsc parkingowych, co wiąże się z problemem zawłaszczania przestrzeni chodnika przez parkujące samochody. Zaobserwowano wiele miejsc, gdzie struktura i sposób prowadzenia komunikacji pieszej jest niedostosowana dla osób niepełnosprawnych, osób starszych i matek z wózkami. Pozytywnym aspektem, na jaki zwrócono uwagę, jest działalność Klubu Seniora „Relaks” oraz plany rozwojowe tej jednostki , które mogłyby spełniać funkcje aktywizacyjne dla starszych mieszkańców osiedla.

3.2.3. Okręg 3 - Rejon ul. Wazów, Konicza, Zamenhofa


dominująca funkcja Obszar osiedla mieszkaniowego wielorodzinnego, teren Campusu Uniwersytetu Zielonogórskiego

mapa jednostki

zabudowa zabytkowa

brak


Uniwersytet Zielonogórski - campus A Stadion Uniwersytetu Zielonogórskiego Ochotnicze Hufce Pracy


Przychodnie lekarzy rodzinnych i lekarzy specjalistów "Park Poetów"


Lubuskie Towarzystwo Naukowe Parafialny Międzyszkolny Klub Sportowy „ZRYW” Zielona Góra


- Wysoki poziom przestępczości i wykroczeń - Wysoki poziom długotrwałego ubóstwa i wykluczenia społecznego, - Wysoką stopę długotrwałego bezrobocia - Wysoki odsetek ludności w wieku poprodukcyjnym, - niski wskaźnik dostępności do terenów rekreacji

Dodatkowe dane: - słabszy wynik egzaminu na zakończenie 6. klasy (68,57) w stosunku do średniej dla miasta (71,45) - słabsze wyniki egzaminu gimnazjalnego z j.polskiego. matematyki, historii, nauk przyrodniczych w stosunku do średniej dla Miasta


miasto 62,24 65,23 51 52,24

Gimn 56,04 57,21 34,79 39,16

- ok. 92,9% zasobu mieszkaniowego stanowią budynki wybudowane zarówno przed 1964 rokiem, jak i do 1989 roku

Opinie zebrane

Można mówić o wewnętrznym zróżnicowaniu tego terenu. Od strony wschodniej znajduje się na nim duży kampus Uniwersytetu Zielonogórskiego z akademikami. Pozostałą część delimitowanego obszaru tworzą osiedla mieszkaniowe, wybudowane w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych (pomiędzy ulicą Wyspiańskiego a Podgórną). Jest to obszar mocno deficytowy w zakresie dostępnej infrastruktury społecznej. Najbardziej problematycznymi fragmentami tego obszaru są okolice bloków wielorodzinnych przy ul. Dzikiej, ul. Zamenhoffa i ul. Wazów. Mieszkający tam ludzie korzystają z częstszej pomocy instytucjonalnej (MOPS). W tym rejonie można także odnotować brak atrakcyjnej, zadbanej przestrzeni dla osób dorosłych, która umożliwiałaby spędzanie czasu wolnego i aktywność społeczną. Mieszkańcy mówią o wykorzystywaniu Parku Poetów jako naturalnego zaplecza spacerowego, ale zwracają uwagę na jego niedostosowanie dla osób starszych (nierówne ścieżki, brak ławek). Z prowadzonych wywiadów wynika także, że w Parku Poetów przebywa wielu bezdomnych, którzy z dzikich terenów stworzyli sobie częste miejsce przebywania. Prawdopodobną przyczyną takiego stanu jest sąsiedztwo noclegowni.

3.2.4. Okręg 4 - Północna część Śródmieścia, rejon ul. Osiedlowej, Harcerskiej, Energetyków


dominująca funkcja Obszar zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej, w przemieszanej formie: kamienic, budynków wielorodzinnych przedwojennych i powojennych; bloków z wielkiej płyty

mapa jednostki

zabudowa zabytkowa

Obiekty wpisane do rej. zabytków. Znajdują się np. przy ul. B. Chrobrego i St. Wyspiańskiego. Ponadto szereg obiektów ujętych w ewidencji konserwatorskiej


Dworzec PKP i PKS Wojewódzka i Miejska Biblioteka Siedziby kilku instytucji centralnych, np. ZUS Urząd miasta - wybrane wydziały

Wojewódzki Sztab Wojskowy Centrum Przyrodnicze


Szkoła podstawowa nr 15, Szkoła Podstawowa nr 13 Gimnazjum nr 6 Liceum plastyczne Przedszkola Publiczne Żłobek nr 1 Park na pl. Kolejarza Park im. Mokasynów Przychodnie lekarzy rodzinnych i lekarzy specjalistów Tereny spacerowe „Dolina Gęśnika" Tereny spacerowe „Dolina Złotej Łączy” Boisko Orlik - 2 kompleksy’ Dworzec PKP i PKS

Organizacje pozarządowe (nazwa) Polskie Towarzystwo Zapobiegania Narkomanii Zielonogórski Uniwersytet Trzeciego Wieku Zielonogórskie Stowarzyszenie Amazonek Stowarzyszenie Kultury Fizycznej „Boksing” Zielona Góra Związek Harcerstwa Polskiego Stowarzyszenie Architektów Rzeczpospolitej SARP

Przekroczone wskaźniki z diagnozy - Wysoki poziom przestępczości i wykroczeń - Wysoki poziom długotrwałego ubóstwa i wykluczenia społecznego, - Wysoką stopę długotrwałego bezrobocia - Wysoki odsetek ludności w wieku poprodukcyjnym, - niski wskaźnik dostępności do terenów rekreacji

Dodatkowe dane: - słabszy wynik egzaminu na zakończenie 6. klasy (68,76) w stosunku do średniej dla miasta (71,45) - brak możliwości określenia korelacji poziomu wyników egzaminu gimnazjalnego ze względu na zróżnicowane dane z zasięgu obwodu dwóch gimnazjum (nr 1 i nr 6)


Gimn 1 73,70 73,39 66,82 60,80

Gimn 6 59,54 64,77 46,57 54,94

- ok. 74,9% zasobu mieszkaniowego stanowią budynki wybudowane przed 1964 rokiem - ok.85,9% budynków zlokalizowanych w obszarze wybudowano do 1989 roku

Opinie zebrane

Z prowadzonych badań jasno wynika, że ten obszar problemowy jest silnie zróżnicowany wewnętrznie. Za najtrudniejsze tereny badani zgodnie uznają okolice ulic: Lisia, Dąbrowskiego, Wandy oraz tereny przy ul. Osadniczej i Objazdowej. Źródłem największych problemów jest lokalizacja na tym terenie mieszkań socjalnych oraz zły stan infrastruktury, obfitujący w tereny nieużytkowe, pustostany, gdzie gromadzą się osoby wyłączone społecznie. Przestrzeń na tym terenie jest wyraźnie nieuporządkowana i wymaga zadbania. Duże wewnętrzne zróżnicowanie wynika również z istnienia na tym obszarze dużych marketów, zakładów produkcyjnych, biurowców, dworca autobusowego i kolejowego. Z rozmów w szkole wynika, że jest to obszar, gdzie kumulacja problemów społecznych w środowisku domowym dzieci jest wyższa niż w innych rejonach, co generuje stosunkowo duże zapotrzebowanie na działania pomocowe. Ponadto w tym rejonie brakuje miejsc, gdzie można aktywnie spędzać czas. Charakter infrastruktury na tym terenie, sprzyjający intensyfikowaniu się działań negatywnych pod względem społecznym, powoduje, że

teren ten uznawany jest za niebezpieczny. Aby minimalizować oddziaływanie negatywnych zjawisk szkoła przejmuje na siebie centralną rolę na tym terenie, oferując swoim podopiecznym szerokie spektrum działań pozalekcyjnych oraz możliwość wykorzystania szkolnej świetlicy. Jednym z trudniejszych pod względem występowania problemów społecznych części tego obszaru są okolice Dworca PKP, PKS oraz ul. Lipowej, ul. Dworcowej i ul. Klonowej. Stara zabudowa wielorodzinna oraz sąsiedzka bliskość magazynu Caritas i samego dworca kolejowego stanowią czynniki przyciągające dużą część osób wymagających społecznego wsparcia. W wypowiedziach badanych pojawia się opinia, że tereny zyskują jeśli stare, nieużytkowane budynki są wyburzane. Ze statystyk policyjnych wynika, że wtedy pojawia się także mniej interwencji. Dużym problemem w tym rejonie jest także mnogość miejsc o niejasnej własności. Zdaniem badanych warto jednak uporządkować przestrzeń w okolicy Doliny Gęśnika, która może stanowić miejsce działań rekreacyjnych i integrujących mieszkańców części miasta położonej za torowiskiem. Wokół doliny rozbudowują się duże osiedla mieszkaniowe dla których te tereny stałyby się naturalnym miejscem odpoczynku oraz areną do wzbudzania aktywności obywatelskiej. Podczas spaceru studyjnego w rejonie ul. Osadniczej zwrócono uwagę na rozległe, zdegradowane obszary zielone wzdłuż cieku Złota Łącza. Teren ten znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej przy ul. Osadniczej i Objazdowej.. Aktualnie jest to teren zaniedbany i niezagospodarowany. Odpowiednio zagospodarowany obszar byłby miejscem rekreacji i odpoczynku dla mieszkańców okolicznych budynków wielorodzinnych, oraz areną do integracji mieszkańców.

W trakcie innego spaceru studyjnego, który odbył sie w rejonie ul. Zamkowej, Jeleniej i Lisiej zwrócono uwag na problemy w poruszaniu się przez pieszych po centrum miasta, w tym występujące tam bariery: - brak podjazdów, - wysokie krawężniki, - wąskie chodniki, - bardzo mała ilość przejść dla pieszych, szczególnie dla dzieci w drodze do szkoły, - zły stan techniczny chodników, nierówna nawierzchnia, - samochody parkujące w niewłaściwych miejscach, zagradzające możliwości przejścia przez pieszych. Innym problemem, na który zwrócono uwagę to wyposażenie w infrastrukturę techniczną, w szczególności: - problemy z nawalna wodą opadową - niedrożność systemu kanalizacji deszczowej, - system ogrzewania oparty na indywidualnych piecach na węgiel, który powoduje duże zanieczyszczenia powietrza. Estetyka tego rejonu miasta też pozostawia dużo do życzenia. Zaniedbane podwórka, ogrodzenia o niskiej jakości, budynki w złym stanie technicznym, ruiny, a także obserwowalny wysoki poziom ubóstwa, świadczą o wielu problemach, z którymi boryka się ten obszar.

3.2.5. Okręg 5 - Wschodnia część Śródmieścia


dominująca funkcja Teren przemieszanej zabudowy wielorodzinnej w formie bloków i domów mieszkalnych, zabudowy śródmiejskiej kamienicowej oraz zabudowy jednorodzinnej Część obszaru zajmują tereny Szpitala Wojewódzkiego oraz Urzędu Miasta i Urzędu Marszałkowskiego,

mapa jednostki

zabudowa zabytkowa

Występują budynki wpisane do rej. zabytków np. dom winiarza przy ul. Wrocławskiej, budynki przy ul. B. Chrobrego , St. Wyspiańskiego oraz szereg obiektów ujętych w ewidencji konserwatorskiej


Szpital Wojewódzki filie Miejskiej Biblioteki Urząd Miasta Urząd Marszałkowski Palmiarnia


Szkoła podstawowa nr 6 - Gimnazjum nr 3 Przedszkole Publiczne nr 3 i 6 Przychodnie lekarzy rodzinnych i lekarzy specjalistów Park Tysiąclecia, Park na Wzgórzu Winnym


Zielonogórskie Towarzystwo Przyjaciół Chorych „Hospicjum Domowe” im. Św. Pawła Zielonogórskie Stowarzyszenie Kardiologiczne Terenowy Komitet Ochrony Praw Dziecka Lubuska Regionalna Organizacja Turystyczna „LOTUR"

Przekroczone wskaźniki - Wysoki poziom przestępczości i wykroczeń - wysoki poziom długotrwałego ubóstwa i wykluczenia społecznego, - Wysoką stopę długotrwałego bezrobocia - Wysoki odsetek ludności w wieku poprodukcyjnym, - wysoki stopień zagrożenia zanieczyszczenia powietrza

Dodatkowe dane: - lepszy wynik egzaminu na zakończenie 6. klasy (78,76) w stosunku do średniej dla miasta (71,45) - słabsze wyniki egzaminu gimnazjalnego z j.polskiego. matematyki, historii, nauk przyrodniczych w stosunku do średniej dla miasta


Gimn 3 56,04 57,21 34,79 39,16

Gimn 6 59,54 64,77 46,57 54,94


Opinie zebrane

Obszar, znajdując się w bezpośrednim sąsiedztwie centrum starego miasta jest terenem, który pełni w dużej mierze funkcje usługowe i jest miejscem funkcjonowania wielu miejskich instytucji. Na tym terenie zlokalizowany jest największy w centrum miasta zwarty kompleks zieleni – Park Tysiąclecia i Park Winny, które często postrzegane są jako miejsca o niewykorzystanym potencjale. Poza terenami zieleni dużą uwagę badanych przykuwa okolica wielorodzinnych domów przy ul. Podgórnej, ul. Piaskowej oraz okolica ul. Wazów, gdzie pomimo podejmowanych działań na rzecz poprawy infrastruktury tych miejsc wciąż nie są one traktowane przez badanych jako miejsca przyjazne.

3.2.6. Okręg 6 - Rejon ul. Władysława IV, Chmielnej


dominująca funkcja Teren przeważającej zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej, Tereny usługowe oświatowe, społeczne i naukowe; dominanta w formie Wieży Braniborskiej

mapa jednostki

zabudowa zabytkowa Wieża Braniborska - ujęta jest w ewidencji konserwatorskiej


Uniwersytet Zielonogórski- Instytut Astronomii Dom Pomocy Społecznej dla Kombatantów


Szkoła Podstawowa nr 7 Przychodnie lekarzy rodzinnych i lekarzy specjalistów Filia Biblioteki Miejskiej


Polskie Towarzystwo Miłośników Astronomii

Przekroczone wskaźniki - Wysoki poziom długotrwałego ubóstwa i wykluczenia społecznego, - Niski wskaźnik prowadzenia aktywności gospodarczej - Wysoki odsetek ludności w wieku poprodukcyjnym,

- niski wskaźnik dostępności do terenów rekreacji, - wysoki stopień zagrożenia zanieczyszczenia powietrza



miasto 62,24 65,23 51 52,24

Gimn 48,65 52,76 37,18 39,94

- brak budynków wybudowanych przed 1964 rokiem - ok.42,5% budynków wybudowanych przed 1989 rokiem

Opinie zebrane

Zdaniem badanych obszar ten można podzielić na kilka wyraźnych części. Jedną z nich, najbardziej nacechowaną negatywnymi pod względem społecznym zjawiskami jest teren osiedla bloków w okolicy ul. Władysława IV. W tym miejscu mieszkają osoby pozostające pod opieką MOPS oraz wymagające częstych interwencji policyjnych. Dzieci z tych okolic generują trudności wychowawcze. Ta część bezwzględnie powinna zostać włączona do obszaru rewitalizacji. Trudnym obszarem na tym terenie jest także obszar parku pomiędzy ul. Władysława IV a terenem szkoły. Jest to miejsce spotkań takich osób, które powodują, że poczucie bezpieczeństwa mieszkańców maleje. Jest to obszar charakteryzujący się stosunkowo dużym zagęszczeniem mieszkańców na specyficznie ukształtowanej, niewielkiej powierzchni. Można mówić o kilku wyraźnie odmiennych fragmentach tego obszaru, chociaż wypowiedzi badanych podkreślają konieczność podjęcia działań naprawczych na całym terenie. Z drugiej strony bardzo charakterystycznym elementem tego obszaru jest osiedle przy ulicy Chmielnej i Osiedlowej. Badani wskazywali na mnogość zjawisk patologicznych ulokowanych w okolicy jednych z najstarszych wieżowców w mieście oraz pogłębiające się procesy ubożenia mieszkańców oraz rosnącej ich bezradności. Mimo kilku odnowionych placów zabaw dla dzieci, obszar ten charakteryzuje zdecydowanie niewystarczająca dostępność infrastruktury społecznej i rekreacyjnej oraz miejsc, gdzie w zorganizowany sposób można spędzić wolny czas. Pozytywnym działaniem, wskazującym na potencjał społecznego zaangażowania tego terenu jest oddolna inicjatywa powstania placu zabaw, zaplanowana w formule bottom-up i zrealizowana z pełnym udziałem mieszkańców.

3.2.7. Okręg 7 - Południowa część Śródmieścia, os. Morelowe


dominująca funkcja Teren przemieszanej zabudowy mieszkaniowej i usługowej, w tym także o charakterze śródmiejskim, jak i blokowym

mapa jednostki

zabudowa zabytkowa

występują budynki wpisane do rej. zabytków np. przy ul. Strzeleckiej, wille przemysłowców - braci Suckerów przy ul. H. Sienkiewicza 10. W bezpośredniej bliskości willi powstały zakłady metalowe braci Sucker – obecnie budynki w ewidencji zabytków położone przy ul. H. Sienkiewicza 9


Komenda Miejska Policji Prokuratura Okręgowa i Rejonowa Regionalne Centrum Animacji Kultury Strzelnica


Zespół edukacyjny nr 2, składający się ze Szkoły Podstawowej nr 17 i 2 przedszkoli Liceum ogólnokształcące nr 3 Przychodnie lekarzy rodzinnych i lekarzy specjalistów Filia Biblioteki Miejskiej Skwer przy ul. Partyzantów


Zielonogórski Klub Sportowy "Gwardia" Stowarzyszenie Przestrzeń 4A Stowarzyszenie Pomocy Osobom Autystycznym „Dalej Razem”

Przekroczone wskaźniki - Wysoki poziom przestępczości i wykroczeń - Wysoki poziom długotrwałego ubóstwa i wykluczenia społecznego, - Wysoka stopa długotrwałego bezrobocia - Niski wskaźnik prowadzenia aktywności gospodarczej - Wysoki odsetek ludności w wieku poprodukcyjnym - niski wskaźnik dostępności do terenów rekreacji, - wysoki stopień zagrożenia zanieczyszczenia powietrza



miasto 62,24 65,23 51 52,24

Gimn 56,93 61,47 40,14 45,72

- ok. 85,6% zasobu mieszkaniowego stanowią budynki wybudowane przed 1964 rokiem

- ok.92,2% budynków zlokalizowanych w obszarze wybudowano do 1989 roku

Opinie zebrane

Jest to część miasta również zróżnicowana wewnętrznie, z jednej strony obszar zajmują tereny poprzemysłowe z sąsiadującą wielorodzinną zabudową (byłe zakłady meblowe i ich okolice), z drugiej teren spółdzielni mieszkaniowej i jedne z najstarszych blokowisk na terenie miasta, z trzeciej strony na tym obszarze znajduje się szereg starych kamienic, które niegdyś urzekały swoją estetyką. Jest to niewielki obszar, który w świetle diagnozy spełnia najwięcej kryteriów nacechowanych negatywnie. W opiniach badanych os. Morelowe jawi się jako osiedle bardzo stare i zastałe a także zaniedbane. Stare budynki powodują także obniżenie ceny mieszkań co po wielokroć skutkuje zmianami dotychczasowej struktury społecznej na tym terenie, na bardziej wymagającą uwagi. Zdaniem osób biorących udział w badaniu, bliskość Komendy Miejskiej Policji, czy innych ważnych miejsc, jak choćby RCAK, czy siedziby niektórych instytucji ważnych w mieście wymaga bliższego przyjrzenia się temu obszarowi. Pierwsze wrażenie po przekroczeniu głównych ulic na tym terenie pozostawia co najmniej ponure wrażenie. Dużą uwagę należy zwrócić na dzikie wykorzystanie części terenów byłych zakładów i wspólnej przestrzeni tego obszaru. Bezwarunkowe włączenie tej strefy do delimitowanego obszaru rewitalizacji można także argumentować bezpośrednim sąsiedztwem śródmieścia oraz nowego centrum miasta wyznaczonego przez największe centrum handlowe w mieście.

3.2.8. Okręg 8 - Śródmieście centralna część


dominująca funkcja Teren przemieszanej zabudowy mieszkaniowej i usługowej, w głównej mierze o charakterze śródmiejskim

mapa jednostki

zabudowa zabytkowa

Obszar wpisany w większości do rej. zabytków pod nr 75 jako zespół urbanistyczny. Występuje szereg obiektów wpisanych do rej. zabytków, np. Ratusz, kościół Matki Boskiej Częstochowskiej, kościół konkatedralny p.w. św. Jadwigi, zespół fabryk włókienniczych Polska Wełna przy ul. Wrocławskiej 17, budynek resursy przy ul. plac Słowiański 9, gimnazjum fryderycjańskie przy ul. pl. Słowiański 6, budynek sądu przy ul. pl. Słowiański 1, budynek poczty przy pl. Pocztowym 1 i wiele innych wpisanych do rej. zabytków oraz ujętych w ewidencji zabytków


Ratusz Urząd Miasta - niektóre wydziały Kuria Biskupia Urzędy centralne Centrum Nauki Keplera Teatr Lubuski Muzeum Ziemi Lubuskiej Biuro Wystaw Artystycznych Centrum Usług Opiekuńczych Sądy


Przedszkola Publiczne, Liceum Ekonomiczne Przychodnie lekarzy rodzinnych i lekarzy specjalistów Targowisko miejskie Park Sowińskiego


Stowarzyszenie Wspierania Aktywności Obywatelskiej „Civis Sum” „Inicjatywa dla Zwierząt” Związek Polskich Artystów Plastyków Okręg Zielonogórski Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej Ośrodek Regionalny Związek Harcerstwa Rzeczpospolitej Organizacja Przedsiębiorców Ziemi Lubuskiej (OPZL)

Przekroczone wskaźniki - Wysoki poziom przestępczości i wykroczeń - Wysoki poziom długotrwałego ubóstwa i wykluczenia społecznego, - Wysoką stopę długotrwałego bezrobocia - Wysoki odsetek ludności w wieku poprodukcyjnym,'

- niski wskaźnik dostępności do terenów rekreacji, - wysoki stopień zagrożenia zanieczyszczenia powietrza

Dodatkowe dane: - słabszy wynik egzaminu na zakończenie 6. klasy (55,15) w stosunku do średniej dla miasta (71,45) - brak możliwości określenia korelacji poziomu wyników egzaminu gimnazjalnego ze względu na zróżnicowane dane z zasięgu obwodu trzech gimnazjum (nr 2, nr 6 i nr 7)


Gimn 2 56,93 61,47 40,14 45,72

Gimn 6 59,54 64,77 46,57 54,94

Gimn 7 69,27 71,90 61,00 59,75


Opinie zebrane

Śródmieście jest traktowane przez mieszkańców jako wizytówka miasta. Jego dotychczasowy charakter, zarówno pod względem zabudowy, chaosu przestrzennego oraz struktury społecznej wymagają pilnej naprawy. Zły stan techniczny zabudowy tego obszaru w powiązaniu z problemami natury społecznej wpływa bardzo niekorzystnie na tę część miasta, mimo iż jej walory turystyczne i zabytkowy charakter zabudowy są jej silnymi atutami. Centrotwórczy charakter obszaru daje szanse na wyciągniecie go z sytuacji kryzysowej. Warto zwrócić uwagę, że jest to teren stanowiący także nowe centrum miasta – zważywszy na lokalizację największego centrum handlowego w mieście. Sąsiedztwo Focus Mall stanowią tereny ul. Sikorskiego, Sowińskiego, czy ul. Twardowskiego, które w wielu fragmentach można uznać za niebezpieczne i zdegradowane. Myśląc o koncepcji miasta, które pełni wiele funkcji, tworząc centra spotkań mieszkańców w kilku znaczących miejscach, warto mieć na uwadze nie tylko te punkty, ale ich najbliższe otoczenie.

3.3. Podsumowanie diagnozy pogłębionej obszaru rewitalizacji

3.3.1. Analiza negatywnych zjawisk

3.3.1.1. Analiza sfery społecznej.

W podziale na opisywane w poprzednim rozdziale okręgi najwięcej osób zamieszkuje Okręg 4 - Północna.

część Śródmieścia, rejon ul. Osiedlowej, Harcerskiej, Energetyków i - 8645 osób, następnie w 3 jednostkach

zamieszkuje po ok. 5,5 - 6 tys. osób, a kolejną grupę stanowią pozostałe 4 jednostki o liczbie mieszkańców

po ok. 3-3,5 tysiąca.

Wiek poprodukcyjny

Jednym z ważniejszych problemów społecznych w Europie i w kraju jest starzenie się społeczności lokalnej.

Badanie miasta pod względem obciążenia demograficznego, rozumianego jako udział osób w wieku

poprodukcyjnym w stosunku do ogólnej liczby ludności, wykazały, że wszystkie jednostki które zostały

włączone do obszaru rewitalizacji borykają się z tym problemem. Najwyższy wskaźnik występuje w rejonie

osiedli zabudowy mieszkaniowej blokowej - osiedle Piastowskie (okręg 1 i 2), osiedle Morelowa (okręg 7)

rejon ul. Chmielnej, Władysława IV, (okręg 6) oraz wschodnią część Śródmieścia (okręg 5).

Duże obciążenie demograficzne niesie za sobą konieczność wielu zmian w zakresie polityki społecznej,

ekonomicznej, infrastrukturalnej. W perspektywie najbliższych lat zaistnieje konieczność rozbudowy

infrastruktury społecznej, tj. wszelkich usług socjalno– zdrowotnych dla osób starszych w ich otoczeniu, ale

również pobudzenia świadomości społecznej. W starzejącym się społeczeństwie wyzwaniem jest bowiem

stworzenie takich społeczności lokalnych, w których to seniorzy będą stanowić ich integralny element.

Ubóstwo

Ubóstwo oznacza „niemożliwość zaspokojenia podstawowych potrzeb bytowych człowieka, to stan, w

którym standard życia spada poniżej społecznie akceptowanego minimum. Wiele osób nie radzi sobie z

problemami, przez co nie może uczestniczyć w pełni w życiu społecznym. Ubóstwo, bezrobocie, samotność,

problemy zdrowotne, uzależnienia mogą często występować wspólnie, jako mechanizm pociągający za sobą

kolejne patologie. W związku z tym ubóstwo jest jednym z podstawowych powodów interwencji publicznej

nazywanej powszechnie pomocą społeczną, realizowana głównie przez MOPS. Stąd analiza danych

uzyskanych z tej instytucji pozwoliła wskazać te części miasta, które są najbardziej zagrożone wystąpieniem

zjawiska wykluczenia społecznego. W obszarze rewitalizacji najgorzej klasuje się okręg 2 - południowo -

zachodnia część Śródmieścia i południowo – wschodnia część osiedla Piastowskiego.

Bezrobocie

Jedną z największych barier rozwojowych, oddziaływującym negatywnie na społeczeństwo jest zjawisko

długotrwałego bezrobocia. Proces ten wpływa negatywnie na wiele czynników, które w następstwie

pogłębiają zjawiska kryzysowe. Bezrobocie wpływa zarówno na warunki życia, jak również stan zdrowia i

poziom motywacji mieszkańców. Długotrwałe bezrobocie w konsekwencji prowadzi do wykluczenia

społecznego osób dotkniętych tym problemem., a często do wyuczonego braku podejmowania aktywności

zawodowej .

W wyniku przeprowadzonej analizy wskaźnikowej największe bezrobocie zauważalne jest w okręgu 2 -

południowo - zachodnia część Śródmieściai południowo – wschodnia część osiedla Piastowskiego.

Przestępczość

Wskaźnik poziomu przestępczości zobrazował jak bardzo zróżnicowane jest nasilenie tego zjawiska w

różnych częściach miasta. Najwyższą wartość poziomu przestępstw w obszarze rewitalizacji zanotowano w

okręgu 8 - centralnej części Śródmieścia.

Niski poziom poczucia bezpieczeństwa mieszkańców bardzo często wiąże się z objawami wandalizmu. Jako

główne jego przejawy mieszkańcy wskazywali niszczenie mienia osiedlowego, przestrzeni ulic oraz parków.

Wskazują na dewastację ławek (łamanie siedzeń, wulgarność napisów, załatwianie potrzeb fizjologicznych w

miejscach niedozwolonych) i nieporządek wokół nich (niedopałki, puszki po piwie), głównie na terenach

parkowych. Na osiedlach występują problemy tzw. trudnej młodzieży. W okręgach związanych ze

Śródmieściem, miejscami uznawanymi za szczególnie zagrażające są tereny przy sklepach monopolowych i

pubach. Brak poczucia bezpieczeństwa związany jest także z brakiem monitoringu przy głównych ciągach

komunikacyjnych.

Edukacja

Poziom edukacji obszaru został zbadany podczas przeprowadzenia diagnozy pogłębionej obszaru

rewitalizacji. Nie wszystkie okręgi charakteryzują się niskim poziomem edukacji. Negatywnym zjawiskiem

społecznym są słabe wyniki sprawdzianów szóstoklasistów oraz egzaminu gimnazjalnego. Okręgi, które

wykazały się słabszym wynikiem egzaminacyjnym na obu poziomach edukacji to okręg nr 1, 3, 7 i częściowo

8.

W okręgach z występującymi dużymi problemami edukacyjnymi, badani mieszkańcy wskazują na brak

działań adresowanych do młodzieży. Ich celem powinno być przeciwdziałanie uzależnieniom, zachowaniom

negatywnym i zaszczepianie dobrych wzorców spędzania czasu wolnego.

3.3.1.2. Analiza sfery gospodarczej.

Analiza poziomu przedsiębiorczości zobrazowała zróżnicowane występowanie podmiotów gospodarczych w

przestrzeni. Badany wskaźnik pozwolił określić te rejony miasta, w których najbardziej rozwija się własna

działalność gospodarcza, a co może się wiązać z tym, że właśnie tam mieszkańcy są bardziej

przedsiębiorczy od pozostałych. Zakłócenie takiego postrzegania tego zjawiska stanowi rejon Śródmieścia,

gdzie zakładane są przedsiębiorstwa w znacznej mierze przez mieszkańców spoza tego rejonu. W obszarze

rewitalizacji najmniejszym nasyceniem przedsiębiorstw charakteryzuje się okręg 1 - Południowo - zachodnia.

część osiedla Piastowskiego. Innym zaobserwowanym podczas spacerów studyjnych problemem jest

kwestia opuszczonych lokali usługowych lub braku zróżnicowania oferty usługowej (np. znaczna część

banków, "lumpeksów", sieciowych sklepów monopolowych na głównych ulicach, traktach handlowych.

Najwięcej lokali do wynajęcia oraz usług osłabiających centrotwórczość zaobserwować można w centrum

miasta. Z drugiej strony od 2-3 lat pojawiają się w tym rejonie nowe kawiarnie, kluby i inne miejsca spotkań

oraz możliwości spędzenia czasu wolnego.

3.3.1.3. Analiza sfery środowiskowej.

Przy badaniu sfery środowiskowej posłużono się analizą wskaźnikową, polegającą na liczbie

zarejestrowanych punktów, gdzie występują wyroby z azbestu (bez określenia powierzchni pokrycia). Jest to

co prawda naturalny, praktycznie niezniszczalny surowiec o budowie włóknistej, dlatego przez pewien okres

czasu był chętnie wykorzystywany przy budowie budynków. Jednakże równocześnie azbest jest najbardziej

niebezpiecznym czynnikiem rakotwórczym. Usuwanie i wymiana wyrobów zawierających azbest jest

zadaniem długotrwałym ze względu na ich dużą ilość, a także wysokość potrzebnych środków finansowych.

Szacuje się, że do przeprowadzenia tego procesu niezbędny będzie okres - około 30 lat. Obecność i

zagęszczenie na danym obszarze budynków z elementami azbestowymi wskazuje na pilną potrzebę

interwencji. Ww. analiza zobrazowała, iż najwięcej takich wyrobów przypadających na 100m2 powierzchni

obszaru występuje w okręgu 6 i 7 (Rejon ul. Władysława IV, Chmielnej oraz Południowa część Śródmieścia i

os. Morelowe).

W wyniku przeprowadzonych konsultacji społecznych wywnioskowano również, iż głównym

powodem zanieczyszczenia środowiska w obszarze rewitalizacji jest stosowanie przestarzałych systemów

ogrzewania, co w efekcie prowadzi do zapylenia mieszkań i najbliższej okolicy. Zanieczyszczenie

środowiska potęgowane jest przez brak pieniędzy na opał i/lub brak świadomości ekologicznej mieszkańców

(ogrzewanie mieszkań poprzez spalanie odpadów z gospodarstw domowych, jak plastik, gumy, skóry,

tekstylia).

3.3.1.4. Analiza sfery przestrzenno-funkcjonalnej.

W ramach badania tej sfery obszaru rewitalizacji dokonano analizy dostępności do terenów zieleni

urządzonej, określonej w ewidencji użytków jako Bz. Są to m.in. parki, skwery, zieleńce. Tereny zieleni

pełnią bardzo ważną funkcję w mieście, a w przyszłości ich rola będzie tylko się zwiększała. Podstawową

rolą terenów zieleni jest rekreacja i wypoczynek. Jednak ich znaczenie jest dużo szersze: edukacyjne, ,

izolacyjne, estetyczne, wpływające na klimat w mieście. W najgorszym położeniu pod tym względem są

okręgi 2, 7 i 8, czyli te, gdzie zieleni ogólnodostępnej jest najmniej.

W wyniku przeprowadzonych konsultacji społecznych, w tym wywiadów oraz spacerów studyjnych,

w zakresie sfery przestrzenno-funkcjonalnej mieszkańcy wskazywali również na inne problemy sfery

przestrzennej, a w szczególności:

- zły stan nawierzchni dróg i chodników oraz ich niedostosowanie do poruszania się osób

niepełnosprawnych, seniorów, rodziców z małymi dziećmi,

- niedostosowanie przejść dla pieszych do potrzeb mieszkańców ( mała liczba przejść, niewystarczający

czas przejścia dla matek z dziećmi, osób starszych, niepełnosprawnych),

- niewystarczająca liczba miejsc rekreacji dla dzieci, brak miejsca spotkań dla dzieci, młodzieży

i seniorów

- brak otwartych miejsc spędzania czasu sprzyjających integracji rodziny (bez dostępu do alkoholu), jak

bezpłatne przedsięwzięcia muzyczne, teatralne itp.

- zły stan wyposażenia sprzyjającego spędzaniu czasu wolnego w parku tj. małej architektury, ławek,

podcieni, nasadzeń

- brak ścieżek rowerowych, trudności w przemieszczaniu się pieszych i rowerzystów,

- chaos w rodzajach, jakości i wielkości ogrodzeń

- chaos reklamowy,

- dysproporcje pomiędzy nakładami kierowanymi do centrum miasta a tymi do skrajnych części

śródmieścia (rejon ul. Jedności, rejon ul. Sikorskiego, rejon ul. Jeleniej, Zamkowej)

- problemy z parkowaniem pojazdów na chodnikach i trawnikach - rozjeżdżanie chodników,

zmniejszanie przestrzeni dla pieszych.

3.3.1.5. Analiza sfery technicznej.

Wiek budynków

Aspekt techniczny w przypadku analizy obszaru rewitalizacji został ukierunkowany w szczególności

na analizę wiekową mieszkalnych obiektów budowlanych, z podziałem na wybudowane przed 1964 r. i 1989

rokiem. Najwięcej takich budynków znajduje się w okręgu 8. Najstarsze budynki w mieście są najczęściej

wyposażone w przestarzałe instalacje wewnętrzne, potrzebują remontów dachów, klatek schodowych oraz

elewacji (w tym działań termomodernizacyjnych). W odrobinę lepszej sytuacji względem innych są budynki

wpisane do rejestru zabytków, gdyż istnieją prawne możliwości dofinansowania w 50% kosztów remontów.

Takie wspierające działania są prowadzone przez miasto od ponad 10 lat. Dodatkowym problemem

w obszarze zabudowy kamienicowej są małe podwórka, mocno zdegradowane, zaniedbane, często

zastawione przez samochody i kubły na śmieci. Te problemy w największym stopniu występują w obszarze

objętym ochroną konserwatorską. Okręg 8 (centralna część Śródmieścia, w tym Stary rynek) w większości

objęty jest granicami obszaru wpisanego do rejestru zabytków pod nr 75 jako zespół urbanistyczny.

Fragment tego obszaru sięga również do okręgu 4 (północna część śródmieścia w tym rejon ul. Zamkowej,

przy Gazowni). Ochrona konserwatorska obejmuje również teren w otoczeniu obszaru wpisanego do rejestru

zabytków (tzw. „otoczenie”). Swoim zasięgiem obejmuje on okręgi nr 2, 4, 5 i 7 we fragmentach najbardziej

przylegających do okręgu 8. Na tym obszarze występuje więcej obiektów ujętych w ewidencji zabytków niż

wpisanych do rejestru.

3.3.2. Analiza lokalnych potencjałów

Lokalne potencjały to zasoby, które można i trzeba wykorzystać w celu zapobiegania powstawaniu

negatywnych zjawisk lub ich eliminacji, to szanse i możliwości, które mogą wspierać proces rewitalizacji.

3.3.2.1. Potencjały w sferze społecznej.

Kapitał kulturowy i duża liczba instytucji kultury zlokalizowanych na obszarze rewitalizacji.

W obszarze rewitalizacji zlokalizowane są najważniejsze instytucje kultury w mieście (m.in. Filharmonia

Zielonogórska, Teatr Lubuski, Wojewódzka i Miejska Biblioteka, szkoły muzyczne I i II stopnia). Choć

stanowią duży potencjał obszaru i dotychczas pełniły ważne funkcje dla mieszkańców, kluczowe jest

podjęcie działań, które podniosą poziom świadczenia usług, rozszerzą ofertę oraz zwiększą swoją

dostępność dla mieszkańców. Instytucje kultury mogą być nośnikiem działań animacyjnych w zakresie

edukacji kulturalnej, mogą przyczyniać się także do integracji i ożywienia społecznego.

Znaczna liczba organizacji pozarządowych.

Na obszarze rewitalizacji działa i ma swoją siedzibę wiele organizacji pozarządowych, działających w

obszarach kultury, działalności artystycznych, pomocy społecznej, aktywności obywatelskich, wspierania

przedsiębiorców. Organizacje stanowią wartościowy potencjał, który w znaczącym stopniu przyczynia się do

budowania społeczeństwa obywatelskiego.

Potencjał obywatelski.

Analizując zadania składane do budżetu obywatelskiego w obszarze rewitalizacji można zaobserwować

zwiększający się poziom świadomości i zaangażowania w działania mające wpływ na najbliższe otoczenie

mieszkańców. Nadal jednak jest to potencjał niewielki. Natomiast impulsy, które będą stymulowane w

realizacji programu rewitalizacji będą dobrą okazją do mobilizacji i zaangażowania obywatelskiego. Potencjał

opisany powyżej można określić jako „uśpiony”, ale bardzo ważny z punktu widzenia realizacji celów

rewitalizacji. Podsumowując, można stwierdzić, że potencjał obywatelski wymaga wzmocnienia, a

prowadzony proces rewitalizacji może być do tego dobrą okazją.

3.3.2.2. Potencjały w sferze gospodarczej.

Potencjały gospodarcze wpływające na obszar rewitalizacji to zarówno elementy występujące w obszarze,

jak również pewne zachowania i działania dotyczące całego miasta. Duża ilość zróżnicowanych pod

względem branżowym mikro i małych firm, w głównej mierze występujących w centrum obszaru rewitalizacji,

może stać się bazą do rozwoju tej dziedziny gospodarki na obszarze oraz wzrostu zatrudnia. Wzmacniać ten

potencjał może otoczenie instytucjonalne: otoczenia biznesu i rynku pracy, w szczególności ich oferta usług

szkoleniowo-doradczych i edukacyjnych (Urząd Pracy, Centrum Integracji Społecznej).

Kolejnym potencjałem jest ukształtowana struktura ulicy handlowej – Deptaka i Runku z pierwszeństwem

dla pieszych. Także tradycje winiarskie, na których można oprzeć specyfikę prowadzonych działalności i

wytwarzanych produktów, stanowią kolejny potencjał w wymiarze gospodarczym.

3.4.2.3. Potencjały w sferze środowiskowej oraz funkcjonalno - przestrzennej.

Potencjał środowiskowy wynika głównie z ilości terenów zieleni w mieście. Zadbana zieleń, parki i skwery są

ważnymi atutami, wpływającymi na jakości życia mieszkańców miast i stwarzającymi szansę na relaks bez

opuszczania miasta. Paradoks przeprowadzonych badań pogłębionych polega na tym, że kiedy podczas

spacerów badawczych, pytano o kwestie przyrody, wskazywano, że jest ona istotnym walorem, ale

jednocześnie podawano, że istnieje potrzeba poszerzenia terenów zieleni i spowodowania, że będą łatwiej

dostępne. Zagospodarowanie terenów zieleni oraz podniesienie ich standardów wpłynie na stworzenie

systemu zieleni miejskiej w Zielonej Górze, który zapewni mieszkańcom miejsce wypoczynku, ale także

podniesie wartości przyrodnicze miasta. Podsumowując, potencjał w tej strefie jest związany przede

wszystkim ze stworzeniem spójnej przestrzeni przyrodniczej, która wpłynie na warunki środowiskowe w

mieście oraz zachęci mieszkańców do spotkań i spędzania wolnego czasu na tym terenie.

Na obszarze rewitalizacji znajduje się kilka parków miejskich i parków leśnych, które są ważnym

miejscem dla wszystkich mieszkańców. Wykorzystanie potencjału tych miejsc będzie możliwe poprzez

wprowadzenie atrakcyjnych i nowoczesnych przekształceń pozwalających na przywrócenie różnych funkcji,

przede wszystkim poznawczych, ale także społecznych i kulturalnych oraz rozszerzenie oferty spędzania

czasu wolnego dla mieszkańców w najbliższym otoczeniu, mieszkańców całego obszaru rewitalizacji, a

nawet całego miasta. Nie mniej ważne będzie poprawa walorów bioróżnorodności tych terenów, co będzie

pozytywnie oddziaływać na poprawę stanu powietrza w mieście - jednego z najbardziej odczuwalnych

problemów z zakresu ochrony środowiska dla mieszkańców. szansę na relaks.

3.4.2.4. Potencjały w sferze technicznej.

Potencjał w sferze technicznej można odnieść do znajdujących się w obszarze rewitalizacji dużej ilości

znacznych zabytków, które są wyrazistymi, łatwo identyfikowanymi miejscami, wpływającymi na

mieszkańców. Są także z punktu widzenia tradycji, historii Zielonej Góry bardzo ważnym elementem

przestrzeni. Ich charakter oraz specyfika mogą stanowić potencjał, który zbuduje tożsamość miejsca, a także

może stanowić źródło inspiracji do dalszych działań.

3.3.3. Analiza kierunkująca

Wykorzystując przeprowadzoną diagnozę obszaru rewitalizacji, wykonano dodatkową analizę

problemów i zjawisk kryzysowych występujących na zdegradowanym obszarze. Wyniki tej oceny wraz z

określeniem potencjałów i wskazanych działań kierunkowych, dokonane według niżej zamieszczonego

schematu, przedstawiono w tabeli nr 9.

działania kierunkowe

grupa kierunków

Problemy, zjawiska

kryzysowe

Potencjały

Tabela 9 Podsumowanie diagnozy

Problemy, zjawiska kryzysowe Kierunek działań Grupa

Kierunków

POTENCJAŁY KAPITAŁ KULTUROWY

ZNACZNA LICZBA ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH

POTENCJAŁ OBYWATELSKI

ZRÓŻNICOWANIE BRANŻOWE FIRM

WSPARCIE INSTYTUCJONALNE RYNKU PRACY

UKSZTAŁTOWANE ULICE HANDLOWE

TRADYCJE WINIARSKIE

niedostateczne wykorzystanie potencjału turystycznego rewitalizowanego obszaru,

aktywność na Starówce kończąca się ok. godz. 18, zimą i jesienią jeszcze wcześniej,

znacząca część budynków wykorzystywana na biura firm użytkowane tylko w godzinach pracy

wysoki poziom przestępczości,

drobna przestępczość,

wysoki poziom długotrwale bezrobotnych na niektórych obszarach,

ludność zagrożona wykluczeniem społecznym (ludzie starsi, ubodzy mieszkańcy, bezrobotni),

niezagospodarowane targowisko,

drobny handel i usługi, nieprzystający rangą do centrum Miasta,

brak miejsc spotkań "pod dachem", w tym dla seniorów, starszych dzieci,

mała oferta usług skierowanych do osób starszych,

brak bezpłatnych miejsc do uprawiania różnych forma życia społecznego - kulturalnego, sportowego, artystycznego,

bierność społeczna,

brak więzi sąsiedzkich,

brak miejsc spotkań "otwartych" i "zamkniętych;

zaadaptowanie wolnych obiektów na cele: społeczne, edukacyjne, kulturalne i gospodarcze,

wzmocnienie obsługi mieszkańców "na miejscu",

wzbudzenie ruchu turystycznego opartego na lokalnych potencjałach ,

zapobieganie przestępczości na zagrożonych patologiami społecznymi terenach, przeciwdziałanie innym zjawiskom patologicznym,

zwiększenie udziału społeczności lokalnej w życiu kulturalnym miasta,

tworzenie warunków sprzyjających prowadzeniu działalności gospodarczej,

ochrona dziedzictwa kulturowego,

poprawa warunków dla rozwoju edukacji, kultury i nauki,

poprawa oferty spędzania czasu wolnego,

wzrost różnorodnych form pracy z dziećmi i młodzieżą nakierowanych na zaangażowaniu ich w życie społeczne, w tym aktywności kulturalne, sportowe, edukacyjne,

wzbudzenie aktywności społecznej, poczucia wspólnoty wśród mieszkańców,

wsparcie społecznych grup inicjatywnych na rzecz inwestycji,

działania promocyjne służące zmianie wizerunku obszaru,

przystosowywanie przestrzeni publicznej dla większego zaangażowania mieszkańców, w szczególności z grup wykluczonych, do korzystania z niej, animowanie nowej kultury korzystania z tej przestrzeni, w tym: organizowania spotkań, różnego rodzaju "eventów", konkursów, zawodów, pikników, plenerów,

zaangażowanie pracy "własnych rąk" przy realizacji projektu i różnego rodzaju wydarzeń;

Poprawa jakości życia społeczno

- gospodarczego

POTENCJAŁY ZIELEŃ W MIEŚCIE

NAKŁADY NA ZABYTKI, ZDOBYTE DOŚWIADCZENIA W ICH REMONTACH


WSPARCIE INSTYTUCJONALNE

ZNACZNA LICZBA ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH

zły stan techniczny niektórych zabytków zlokalizowanych na rewitalizowanym obszarze,

złe warunki sanitarne w budynkach,

zły stan techniczny budynków mieszkalnych,

zły stan techniczny niektórych obiektów użyteczności publicznej,

wysoki odsetek gospodarstw domowych opalanych węglem,

zanieczyszczenie powietrza , efekt smogu.

zaniedbane "niczyje" podwórka

problem dobudówek, komórek dysharmonizujący z otoczeniem,

problem małej ilości miejsc parkingowych,

zły stan infrastruktury wodno - kanalizacyjnej, brak odpowiednio rozwiniętej infrastruktury technicznej (wodno - kanalizacyjnej, teleinformatycznej,

dysproporcje pomiędzy nakładami kierowanymi do centrum miasta a tymi do skrajnych części śródmieścia,

problemy w uregulowaniu gospodarki wód opadowych;

poprawa warunków bytowych mieszkańców, standardu zasobów mieszkaniowych ,

przywrócenie nieruchomościom, szczególnie zabytkowym, ich utraconej wartości ,

wprowadzenie zieleni i zagospodarowania dostosowanego dla mieszkańców w podwórkach,

pełne zaopatrywanie w media z sieci miejskich, w tym cieplnej,

tworzenie nowych ofert mieszkaniowych,

tworzenie "mody" na mieszkanie w mieście,

efektywne wykorzystanie gruntów i obiektów,

wprowadzanie nowych funkcji, w tym także mieszkaniowych,

zintegrowane działania dla kwartałów, realizacja modelowych projektów,

uporządkowanie systemu pakowania w kwartałach i zespołach,

obniżenie poziomu niskiej emisji,

poprawa efektywności energetycznej obiektów, w tym użyteczności publicznej- termomodernizacja,

efektywne i innowacyjne rozwiązania gospodarki wodami opadowymi

Poprawa jakości

zamieszkania

POTENCJAŁY KAPITAŁ KULTUROWY

ZNACZNA LICZBA ORGNAIZACJI POZARZĄDOWYCH


ZIELEŃ W MIEŚCIE

TRADYCJE WINIARSKIE

ZABYTKI

zaniedbane, nieprzyciągające mieszkańców parki miejskie i zieleńce ,

zaniedbana zieleń nadbrzeżna,

brak zagospodarowania krajobrazowego i rekreacyjnego cieków wodnych,

zaniedbana zieleń wysoka,

brak zieleni niskiej i średniej,,

brak identyfikacji i informacji o obiektach ciekawych przyrodniczo (pomniki przyrody, ciekawe gatunki),

brak małych skwerów do odpoczynku,

brak miejsc spotkań na otwartej przestrzeni (dla seniorów, starszych dzieci),

niska estetyka przestrzeni, w tym ogrodzeń, elewacji ,

problem reklam,

problemy z parkowaniem, zastawianie wszelkich wolnych

poprawa estetyki i stanu ładu przestrzennego przestrzeni publicznych oraz ożywienie tych przestrzeni, podniesienie prestiżu dotąd zaniedbanych miejsc,

wzbogacenie programowe i przyrodnicze parków i zieleńców miejskich,

wypracowana polityka mobilności miejskiej, bilansująca potrzeby różnego rodzaju ruchu w mieście (piesi, rowerzyści, parkujący, klienci komunikacji zbiorowej i dostosowanie do niej stanu infrastruktury komunikacyjnej,

utrzymanie czystości przestrzeni publicznych,

obniżenie poziomu hałasu,

obniżenie zużycia energii,

obniżenie niskiej emisji,

dostęp do sieci informatycznych,

poprawa bezpieczeństwa,

zwiększenie zaangażowania społecznego w kształtowanie otaczającej przestrzeni,

Poprawa jakości

otoczenia

miejsc samochodami,

zły stan dróg/ulic,

ciągi piesze niedostosowane do przemieszczania się osób starszych rodziców z dziećmi,

dewastacja przestrzeni wspólnej już istniejącej, często przez nudzącą się młodzież,

duża chłonność energii oświetlenia ulicznego oraz innych urządzeń ,

odpowiedzialności za tę przestrzeń,

promowanie rozwiązań innowacyjnych przez lokalne firmy (oświetleniowe, IT, budowlane)

promocja lokalnego potencjału i tradycji winiarskich;

4. Nawiązanie do dokumentów strategicznych dotyczących rozwoju przestrzenno – społeczno – gospodarczego regionu

4.1. Strategia Rozwoju Województwa Lubuskiego 2020

Strategia Rozwoju Województwa Lubuskiego stanowi najważniejszy dokument samorządu

województwa, określający kierunki rozwoju regionalnego. W 2010 r. podjęto decyzję o aktualizacji Strategii

Rozwoju Województwa Lubuskiego z 2005 r. Nową Strategię przyjęto 19 listopada 2012 roku uchwałą

nr XXXII/319/12 Sejmiku Województwa Lubuskiego. Zaproponowane strategiczne cele rozwoju są

kontynuacją głównych kierunków polityki regionalnej, zawartych w dokumencie z roku 2005. W

zaktualizowanej Strategii Rozwoju Województwa Lubuskiego wprowadzono nowe nazewnictwo celów i

dostosowano ich układ do dokumentów unijnych i rządowych, z którymi strategia wojewódzka musi być

spójna. Głównymi priorytetami rozwoju województwa lubuskiego w kolejnej dekadzie jest:

- zwiększenie konkurencyjności i innowacyjności gospodarki regionalnej,

- poprawa dostępności transportowej i teleinformatycznej,

- zapewnienie większej spójności społecznej i terytorialnej regionu,

- wzmocnienie szeroko rozumianego zarządzania regionem, w tym podjęcie działań na rzecz wzmocnienia

rozpoznawalności marki Lubuskie i rozwój lubuskiej tożsamości regionalnej.

Osiągnięcie pożądanego stanu planuje się poprzez realizację celów operacyjnych oraz kierunków

interwencji, rozumianych jako wskazanie działań niezbędnych do osiągnięcia celu.

Zgodnie ze wskazaniami w Strategii rozwoju, Zielona Góra jest jednym z dwóch najważniejszych elementów

systemu osadniczego województwa, stanowiąc już obecnie biegun wzrostu. Wraz z otaczającymi ją gminami

stanowi miejski obszar funkcjonalny. Obserwuje się od lat przestrzenną koncentrację ludności i działalności

gospodarczej, obejmowanie nowymi funkcjami (gospodarczymi, mieszkaniowymi) terenów gmin

sąsiadujących z miastem, rozbudowując w ten sposób własne funkcje metropolitalne.

W kontekście działań nastawionych na rewitalizację, pierwszy z wymienionych wyżej celów rozwoju

województwa zawiera właściwe kierunki interwencji. Jego osiągnięcie zakłada się m.in. poprzez

wspomaganie procesów rewitalizacji centrów miast i zdegradowanych dzielnic. Jednak pozostałe działania

36

przewidziane w tym celu oraz celu 3 będą mogły wspierać ten proces. Działania w tych priorytetach

nakierowane będą w szczególności na:

rozwój przedsiębiorczości i zwiększenie aktywności zawodowej,

podniesienie jakości kształcenia i dostosowanie do regionalnego rynku pracy,

promocja włączenia zawodowego i społecznego,

rozwój ośrodków miejskich,

udoskonalenie oraz rozbudowa infrastruktury energetycznej i ochrony środowiska,

rozwój potencjału turystycznego,

zapewnienie różnorodnej oferty kulturalnej i sportowej,

promocja włączenia zawodowego i społecznego.

4.2. Plan zagospodarowania przestrzennego Województwa Lubuskiego

Plan zagospodarowania przestrzennego województwa jest podstawą prowadzenia polityki przestrzennej

w województwie. Zmiana Planu zagospodarowania przestrzennego Województwa Lubuskiego (Zmiana

PZPWL) została przyjęta przez Sejmik Województwa Lubuskiego uchwałą nr XXII/191/12 z dnia 21 marca

2012 r. w sprawie uchwalenia „Zmiany Planu zagospodarowania przestrzennego Województwa Lubuskiego”.

Przeprowadzona w listopadzie 2013 roku okresowa ocena Zmiany PZPWL, stwierdziła niezgodność jej

ustaleń z Koncepcją Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 oraz Strategią Rozwoju Województwa

Lubuskiego 2020. W związku z powyższym Sejmik Województwa Lubuskiego w dniu 8 października 2014

roku podjął uchwałę nr LIII/617/14 w sprawie przystąpienia do sporządzenia Planu Zagospodarowania

Przestrzennego Województwa Lubuskiego wraz z planami zagospodarowania przestrzennego miejskiego

obszaru funkcjonalnego ośrodka wojewódzkiego Zielona Góra i Gorzów Wlkp. Procedura tworzenia tego

dokumentu nie została jeszcze zakończona, zatem analiza spójności Gminnego Programu Rewitalizacji

zostanie oparta na Zmianie PZPWL z 2012 roku. W Zmianie Planu zagospodarowania przestrzennego

Województwa Lubuskiego do głównych celów strategicznych zalicza się zabezpieczenie przestrzennych

możliwości realizacji założeń, m.in:

- (..) zasady zrównoważonego rozwoju poprzez ochronę i wykorzystanie walorów środowiska

przyrodniczego i kulturowego oraz tradycji historycznej regionu,

- rozwijanie infrastruktury turystycznej w postaci szlaków pieszych i rowerowych (...),

- rozwoju aktywności gospodarczej,

- rozbudowy infrastruktury technicznej,

- rozszerzenia bazy szkolnictwa wyższego;

- rozwój i równomierne rozmieszczenie sieci infrastruktury społecznej.

Powyższe cele mogą być realizowane przez różnorodne działania, w tym rewitalizacyjne. Analiza

wskazanych wyżej celów oraz założenia przyjęte w Gminnym Programie Rewitalizacji miasta Zielona Góra

wykazuje, że istnieją realne szanse na ich wypełnienie. W GPR ZG zaplanowano takie kierunki działań,

które wpisują się w przyjętą politykę rozwoju przestrzennego województwa lubuskiego wprost lub pośrednio.

Przykładowe z nich to:

37

- Wsparcie działalności klubów dla seniorów, wsparcie możliwości działania instytucji użyteczności

publicznej, jako rozwój sieci infrastruktury społecznej,

- Wsparcie działań dla lokalnej przedsiębiorczości, w szczególności w centrum miasta,

- Aktywizacja i synchronizacja działań artystycznych, kulturalnych, sportowych i edukacyjnych, w tym

na nowopowstałych przestrzeniach publicznych,

- Poprawa jakości środowiska - w tym walka ze smogiem oraz Ochrona przed zalewaniem wodami

opadowymi;

- "Zorientowani" - stworzenie jednolitego systemu elementów informacji o mieście w szczególności o

parkach i osobliwościach przyrody, obiektów związanych z kulturą winiarską, obiektów ważnych dla historii

Zielonej Góry, w tym w postaci aplikacji mobilnych.

Ponadto na załączniku graficznym nr 12 do Zm. PZPWL– „Plan struktury funkcjonalno – przestrzennej.

Kierunki polityki przestrzennej. Strefa kulturowa” wyznacza się m.in. „Obszary zdegradowane lub zagrożone

zniszczeniem proponowane do objęcia programami rewitalizacji lub rewaloryzacji”. W ramach ww. obszarów

na terenie Miasta Zielona Góra wyznaczono: "Rewitalizację obszarów i ośrodków związanych z kulturą

Winobrania". Realizację tego celu będzie spełniać zadanie ujęte w przedsięwzięciach dodatkowych pn.

Stworzenie szlaku turystycznego „Dawnego Wina” łączącego miejsca związane z przemysłem winiarskim i

pokrewnymi.

4.3. Program Opieki nad zabytkami Województwa Lubuskiego na lata 2017-2020

Planowane działania w programie opieki nad zabytkami do 2020 roku poszerzają znacznie krąg tematyczny.

Pojęcie ochrony zabytku, jako materialnego świadectwa działalności człowieka, wpisuje się w szerszy

zakres, dotyczący ochrony zabytków, jakim jest dziedzictwo kulturowe szeroko rozumiane. W tym

kontekście zauważyć należy, że całe „środowisko kulturowe” zawierające w sobie różne aspekty i formy

zabytkowości, jest zależne od przemyślanych i zrównoważonych działań człowieka. Dlatego też zwrócono

szczególną uwagę na dokumenty strategiczne o międzynarodowym charakterze, które stanowią kanwę dla

działań w zakresie ochrony dziedzictwa kulturowego wszystkich państw, które je podpisały bądź

ratyfikowały. Oprócz dokumentów dotyczących ochrony i konserwacji zabytków, jak; Karta Wenecka, Karta

Ateńska czy bardzo ważna Konwencja o ochronie dziedzictwa architektonicznego Europy z 1985 r.;

ratyfikowana przez Polskę w 2012 roku, omówiono m.in.:

- Konwencję o ochronie dóbr kultury w razie konfliktu zbrojnego wraz z regulaminem wykonawczym oraz

Protokół o ochronie dóbr kulturalnych (UNESCO, Haga, 1954 r.; Dz.U. z 1957 r.,57.46.212), ratyfikowaną

przez Polskę w 1956 roku;

- Konwencję w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturowego i naturalnego (UNESCO, Paryż 1972

r., Dz.U. z 1976 r., Nr 32, poz. 190) ratyfikowaną przez Polskę w 1976 roku;

- Konwencję w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego (UNESCO, 2003 r.;Dz.U. z

2011 r., Nr 172, poz. 1018) przyjętą w 2003 roku, ratyfikowaną przez Polskę w 2011 roku.

W istotnym dla ochrony zabytków „Regionalnym programie operacyjnym – Lubuskie 2020” wskazano cele

zbieżne z Gminnym Programem Rewitalizacji Miasta Zielona Góra, m.in. długofalowy, inteligentny,

zrównoważony rozwój oraz wzrost jakości życia mieszkańców województwa lubuskiego poprzez

38

wykorzystanie i wzmocnienie potencjałów regionu i skoncentrowane niwelowanie barier rozwojowych, a

także poprawa stanu środowiska kulturowego, ochrona dziedzictwa kulturowego. W programie słusznie

zauważono, że podstawowym zagrożeniem dla zabytków architektury i budownictwa, czyli materialnego

dziedzictwa kulturowego, jest zaniechanie bieżących remontów, powodujące stopniową degradację ich

substancji. W wielu wypadkach wynika to z faktu braku środków finansowych. W tym zakresie miasto

Zielona Góra corocznie wydatkuje ok. 1 mln. złotych rocznie w formie dotacji celowej, wspomagającej

właścicieli w ratowaniu zabytków. Realizuje w ten sposób jeden z priorytetów Programu. Wsparcie

finansowe przekłada się natomiast na rozwój w wymiarze społeczno-gospodarczym.

Osiągnięcie celu wyznaczone zostało m.in. poprzez:

a) pełne rozpoznanie zasobów dziedzictwa kulturowego, procesów rewaloryzacji i rewitalizacji,

b) optymalne wykorzystanie zasobów dziedzictwa kulturowego województwa w celu kształtowania rozwoju

gospodarczego i budowania społeczeństwa obywatelskiego, a także promocję województwa lubuskiego

poprzez dziedzictwo kulturowe i sposoby postępowania z zabytkami,

c) skuteczną politykę monitorowania założeń programowych,

d) realną współpracę pomiędzy instytucjami administracji wszystkich szczebli, związkami wyznaniowymi,

instytucjami wyspecjalizowanymi w opiece nad zabytkami i innymi instytucjami kultury oraz

współdziałania organizacji pozarządowych, a także osób prywatnych związanych z problematyką

dziedzictwa kulturowego,

e) konieczność zmiany systemowej podejścia do dziedzictwa kulturowego jako dobra wspólnego,

a także poprzez cele określone we wcześniejszych programach, tj.;

f) przygotowanie przy współpracy władz samorządowych województwa, organów ochrony zabytków oraz

właścicieli zabytków, raportu w zakresie najważniejszych potrzeb konserwatorskich,

g) aktywne wspieranie przez samorządy oraz organy ochrony zabytków działań konserwatorskich

realizowanych przez właścicieli i użytkowników zabytków,

h) promocje prac konserwatorskich ( media, wykłady itp.) w społecznościach lokalnych, jako wyraz stałej

polityki władz samorządowych, organów ochrony zabytków, właścicieli zabytków w zakresie kreowania

wartości oraz potrzeb ochrony dziedzictwa kulturowego w wymiarze lokalnym,

i) opracowanie przy współpracy władz samorządowych województwa, organów ochrony zabytków oraz

właścicieli zabytków i innych podmiotów, katalogu obszarów zagrożonych ( w formie przewodnika

interaktywnego), wymagających działań rewitalizacyjnych i rewaloryzacyjnych z uwzględnieniem

przedsięwzięć z zakresu budownictwa, planowania przestrzennego, ekonomii i polityki społecznej,

j) promocję rewitalizacji jako narzędzia wspierającego zagospodarowanie założeń urbanistycznych i

ruralistycznych,

k) działania na rzecz poprawy estetyki układów przestrzennych,

l) realizacja lokalnych przedsięwzięć w formie ustalania szlaków turystycznych jako rozwiązań

sprzyjających ochronie i popularyzowaniu przestrzeni,

m) współpraca między różnymi instytucjami na rzecz stworzenia strategii eliminowania zagrożeń

bezpośrednich i pośrednich,

n) wsparcie w zakresie lokalnej wytwórczości spożywczej i rękodzielniczej, promocja „zawodów

znikających”,

39

o) kreowanie wizerunku miejscowości za pomocą wartości kulturowych – tworzenie programów

wykorzystania dziedzictwa kulturowego jako elementów identyfikacyjnych w postaci logo, cech

rozpoznawczych itp.,

p) kreowanie mecenatu kulturowego wśród podmiotów prywatnych.

Analiza celów Programu Opieki nad Zabytkami na lata 2017-2022 jest zbieżna z Gminnym Programem

Rewitalizacji Miasta Zielona Góra na lata 2016-2022. Wyznaczone zadania docelowo podejmują ponadto

szersze działania z zakresu ochrony dóbr kultury w kontekście działań społeczno-socjalnych. Gminny

Program Rewitalizacji Miasta Zielona Góra na lata 2016-2022, z uwagi na swój interdyscyplinarny charakter,

obejmuje sferę: społeczną, gospodarczą, środowiskową oraz przestrzenno-funkcjonalną, a także

konieczność wieloaspektowego i kompleksowego podejścia do rewitalizacji. W tym wielozadaniowym

aspekcie ochrona i rewitalizacja dziedzictwa kulturowego powinna wpływać na systematyczne polepszanie

jakości życia mieszkańców, z czym nieodłącznie wiąże się ingerencja w istniejące struktury budowlane i

kulturowe. Aspekt społeczny przeplata się więc z aspektem kulturowym, w tym ochrony zabytków. GPR ZG

zakłada m.in. ingerencję w zaniedbane budynki ich podwórka i otoczenie, a także stworzenie w zabytkach

lub w ich otoczeniu miejsc oferujących szereg ciekawych zajęć, stref odpoczynku bądź czynnych form

rekreacji. Obszary objęte działaniami rewitalizacyjnymi posiadają do wykorzystania zarówno ścisłą

zabudowę o znaczeniu urbanistycznym, jak i rozlegle tereny zielone. Wymagają one podjęcia działań

opisanych w programie, które także pod względem kulturowym wpłyną na poprawę jakości życia

mieszkańców. Jest to nieodzowny element przemian zarówno społecznych, jak i ekonomicznych, gdzie

infrastruktura wymaga modernizacji, występuje niski poziom rozwoju przedsiębiorczości, mieszkańcy

narzekają na stan techniczny budynków i niską estetykę otoczenia. Istotną rolę odgrywa tu partnerstwo

publiczno-prywatne. Zabytki pozostają bowiem coraz częściej w sferze zainteresowania lokalnego biznesu,

który wychodzi z propozycjami pro społecznymi. Podejmowane działania rewitalizacyjne służą poprawie

wyglądu, stanu technicznego i funkcjonalności obiektów i terenu. Podniesienie estetyki miejsc wpłynie

korzystnie na wartości turystyczne, a co za tym idzie ekonomiczne. Podejmowana w ramach rewitalizacji

modernizacja zabudowy, zmiana estetyki przestrzeni publicznych i podwórek, ma na celu szeroko zakrojone

działania na rzecz aktywizacji społecznej mieszkańców. Ma to szczególne znaczenie przy zwiększeniu

uspołecznienia ochrony zabytków i opieki nad zabytkami; budowania przez organy ochrony zabytków

partnerskich relacji z obywatelami, jak i propagowanie postaw współodpowiedzialności społecznej za

zachowanie zabytków. Wskazane więc zostały priorytety możliwe do osiągnięcia zarówno w krótszej, jak i

dłuższej perspektywie. Daje to możliwość właściwego kierowania całym procesem rewitalizacji, tak aby

przyniosła zadowalające i wymierne efekty. Rewitalizacja to ważny proces, który pozwala na kompleksową

odnowę obszarów zdegradowanych. Wskazuje rozwiązywania problemów społecznych, gospodarczych czy

funkcjonalnych tych części, które najbardziej wymagają publicznej interwencji. Gminny Program Rewitalizacji

niesie z sobą pozytywne zmiany dla mieszkańców obszarów zdegradowanych dając nadzieje na poprawę

jakości życia we wszystkich sferach.

40

4.4. Strategia Rozwoju Miasta Zielona Góra

W 2012 roku opracowano nowa Strategię rozwoju miasta Zielona Góra (w jej granicach do 2014 roku).

Zmiany, które zostały dokonane w odniesieniu do Strategii z 1997 r., są znaczne. Od czasu opracowania

poprzedniej strategii minęło kilkanaście lat, w trakcie których występowały różnego rodzaju zjawiska

makroekonomiczne wpływające na rozwój Zielonej Góry. Również samo Miasto przeprowadziło szereg

inwestycji, które obecnie determinują stan rozwoju społecznego, gospodarczego i przestrzennego. Zielona

Góra otrzymała inną misję oraz wizję rozwoju. Zmieniły się zapisy na poziomie celów strategicznych oraz

operacyjnych.

"Misją władz samorządowych Miasta Zielona Góra jest zapewnienie wysokiego poziomu życia

mieszkańcom poprzez rozwój usług i rynku pracy, dynamiczny rozwój ośrodka miejskiego i jego funkcji

metropolitalnych jako centrum aglomeracji zielonogórskiej, miasta uniwersyteckiego, miasta wysokich

technologii, miasta zieleni."

Zakłada się, że wykonanie misji nastąpi dzięki realizacji kilkunastu celów, które spina jeden cel

nadrzędny - rozwój funkcji metropolitalnych. Cele te podzielone są na 3 filary:

Rozwój terytorialny i gospodarczy,

Rozwój społeczny,

Rozwój usług wyższego rzędu o charakterze ponadlokalnym.

W celu o najwyższym priorytecie, dotyczącym rozwoju funkcji metropolitarnych wskazano następujące

działania służące jego realizacji, a spójne z polityką rewitalizacyjną miasta:

- tworzenie kampanii społecznych na rzecz integracji terytorialnej,

- rozwój miejskiej i podmiejskiej komunikacji publicznej,

- optymalizacja świadczenia podstawowych usług publicznych

- wspieranie rozwoju gospodarki przestrzennej w celu racjonalnego wykorzystania przestrzeni

uwzględniając potrzeby związane potrzebami inwestycyjnymi, jak również ochrony krajobrazu, przyrody i

środowiska.

Natomiast w każdym z trzech filarów rozwoju, znajdują się cele i przedsięwzięcia, które także będą

wspierać procesy rewitalizacyjne:

Aby wykonalne stały się cele strategiczne związane z rozwojem gospodarczym, samorząd miasta musi

postawić również na rozwój budownictwa mieszkaniowego, poprzez przygotowanie terenów

inwestycyjnych, jak i bezpośrednie inwestycje w budownictwo społeczne. Miasto musi zostać także

zabezpieczone energetycznie. Szczegółowo należy tu wskazać cel "Zamieszkać w Zielonej Górze",

w którym wyróżniono następujące cele operacyjne:

- zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych mieszkańców Zielonej Góry,

- pozyskanie nowych i zatrzymanie obecnych mieszkańców, szczególnie ludzi młodych,

- przeciwdziałanie spekulacji gruntami,

- promocja miasta modnego do zamieszkania,

- uwzględnienie możliwości systemów alternatywnych źródeł energii,

- rozwój budownictwa socjalnego, komunalnego i społecznego.

Planowane działania zmierzające do osiągnięcia wskazanych celów to m.in.:

41

- wypełnianie luk w zabudowie, wykorzystywanie terenów poprzemysłowych dla nowych funkcji,

- utrzymanie atrakcyjnej architektury w centrum Miasta,

- wysoka estetyka przestrzeni publicznych, dbałość o detal i standard utrzymania,

- rewitalizacja „blokowisk”, poprawa czystości i estetyki, wzmocnienie roli samorządów osiedlowych,

wspieranie działań podejmowanych przez te jednostki, wspieranie podejmowanych działań;

- budowa mieszkań, na już istniejących osiedlach mieszkaniowych,

- dbałość o dobrą jakościowo i dostępną przestrzeń publiczną na i przy osiedlach mieszkaniowych.

Aby w Zielonej Górze powstawały nowe przedsiębiorstwa, a także by funkcjonujące już coraz bardziej

się z miastem wiązały musi powstawać tu infrastruktura otoczenia biznesu oraz usługi komercyjne

wyższego rzędu, w tym usługi kultury, sportu. Rozwój gospodarczy miasta został uznany za

priorytetowy, jednak wśród celów strategicznych wymienia się również cele dotyczące rozwoju

społecznego. Miasto powinno tworzyć warunki do rozwijania aktywności obywatelskiej, poprawiać

poczucie bezpieczeństwa, obejmować ochroną społeczną swoich obywateli.

Trzeci filar rozwoju oparto o usługi wyższego rzędu o charakterze ponadlokalnym. Cele strategiczne tu

zapisane związane są z rozwojem centrum Zielonej Góry,. Zielona Góra będzie rozwijać usługi

centrotwórcze, kulturalno - sportowe, poszerzać ofertę rekreacyjno-wypoczynkową i rozwijać instytucje

turystyki, w tym biznesowej. W tym filarze założono cel dotyczący rewitalizacji społeczno-gospodarczej

Starego Miasta, rozbity na 3 cele operacyjne:

- rewitalizacja obszarów dysfunkcyjnych;

- rozwój funkcji centro twórczych;

- efektywne zarządzanie centrum miasta.

Planowane działania zmierzające do osiągnięcia wskazanych celów to m.in.:

- rewitalizacja przestrzeni publicznych i infrastruktury Starego Miasta, w tym placu Słowiańskiego,

Pocztowego i kwartału za Teatrem;

- integracja drobnej działalności z przestrzenią publiczną, nadanie odpowiednich ram i form przy

jednoczesnym wygodnym korzystaniu z tych funkcji;

- organizacja kampanii promujących wizerunek Starego Miasta jako miejsca atrakcyjnego dla

wypoczynku, rekreacji, prowadzenia działalności gospodarczej;

- tworzenie zachęt wśród podmiotów gospodarczych do lokalizowania usług o charakterze

centrotwórczym;

- promocja funkcji kulturalnych i rozrywkowych centrum Zielonej Góry;

- wsparcie inicjatyw kulturalnych aktywizujących Stare Miasto;

- nowoczesne rozwiązanie funkcjonalno-przestrzenne obszaru Parku Winnego z Palmiarnią i terenami

przyległymi, jako wyróżniającego Zieloną Górę w skali krajowej unikatowego terenu

wielofunkcyjnego łączącego tradycje winiarstwa z rozwiązaniami na miarę nowoczesnego miasta;

- racjonalne i atrakcyjne dla mieszkańców rozwiązanie funkcjonalno-przestrzenne obszaru parków,

parków leśnych oraz terenów zieleni przywodnej (Park Tysiąclecia, Park Piastowski, Wzgórza

Piastowskie, Dolina Gęśnika, Dolina Złotej Łączy).

42

4.5. Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Zielona Góra

Nowa edycja Studium, przyjęta uchwałą nr XXVIII/392/08 w sierpniu 2008 wraz ze zmianami z 2010,i

2014 i 2015 roku, określa zasady polityki przestrzennej i rozwoju miasta Zielona Góra ( w jego granicach do

2014 roku) oraz występujące uwarunkowania ich realizacji. Zdefiniowane w studium cele i kierunki rozwoju

przestrzennego miasta winny umożliwić osiągnięcie stabilizacji: przestrzennej, programowej, środowiskowej,

społecznej i technicznej, zachowując jednocześnie cechy i zasady zgodne z warunkami zrównoważonego

rozwoju miasta.

Priorytetowymi zdefiniowanymi w studium celami rozwojowymi miasta, które mogą być powiązane z

działaniami rewitalizacyjnymi są:

zachowanie skali i charakteru, a jednocześnie odrębności przestrzennej miasta o układzie

koncentrycznym, ze znacznym udziałem terenów zieleni leśnej i parków leśnych, tworzących naturalną

otulinę obszarów zurbanizowanych,

ukierunkowanie programowego profilu rozwojowego miasta o wyraźnie regionalnym oddziaływaniu, w

kierunku silnego centrum administracyjnego, usługowego, dynamicznego ośrodka: akademickiego,

rekreacyjno – sportowego, produkcyjnego związanego przede wszystkim ze współczesnymi

technologiami, a jednocześnie przyjaznego, atrakcyjnego miejsca zamieszkania,

wyznaczenie i rozwój obszarów przestrzeni publicznych oraz obszarów przestrzeni zielonych,

tworzących wspólnie system ogólnodostępnych przestrzeni mających swoje powiązania i kontynuację w

granicach sąsiednich gmin,

ochrona obszarów decydujących o zachowaniu walorów środowiska i dziedzictwa kulturowego wraz z

przypisanymi im programami ochrony,

przyjęcie wieloletniej, spójnej polityki ochrony, gospodarowania i zarządzania terenami: leśnymi (w tym

parkami leśnymi), zieleni urządzonej, zieleni pozostałej oraz zespołami ogrodów działkowych,

minimalizacja lub eliminacja zagrożeń wynikających ze stanu środowiska, wywołanego dotychczasową

działalnością inwestycyjną w tym przemysłową;

realizacja inwestycji związanych z modernizacją i rozbudową systemów infrastruktury technicznej i

komunalnej,

etapowanie zadań strategicznych w ścisłej koordynacji z długoterminową polityką ich finansowania,

zarówno z budżetu miasta jak i innych źródeł, przede wszystkim: funduszy strukturalnych, celowych

dotacji, realizacji refundowanych programów inwestycyjnych oraz współfinansowania zadań wspólnych

miasta i innych podmiotów.

Przedstawione powyżej kierunki rozwoju Zielonej Góry, powinny umożliwić miastu prowadzenie

następujących polityk, spójnych z polityką miasta nastawioną na rewitalizację:

A. Polityki stabilizacji przestrzennej, polegającej m. in. na utworzeniu rozwiniętego, ogólnodostępnego

systemu obszarów przestrzeni publicznych, realizujących przede wszystkim różne funkcje

43

komunikacyjne, a także utworzeniu systemu obszarów przestrzeni zielonych, zachowujących istniejące

lasy ochronne oraz parki leśne stanowiące naturalną otulinę terenów zurbanizowanych.

B. Polityki stabilizacji programowej – zakładającej m. in. wyróżnienie strefy centralnej w mieście,

położonej w granicach strefy śródmiejskiej o zróżnicowanych lokalnych i ponadlokalnych funkcjach

usługowych i rzemieślniczych ze znacznym udziałem zabudowy mieszkaniowej. Inną, istotną w

kontekście działań rewitalizacyjnych w Zielonej Górze, wyróżnioną strefą, są parki leśne położone w

strefie miejskiej, jako przestrzeń lasów zagospodarowanych w formie parków publicznych z

wprowadzeniem tras pieszych i rowerowych, miejsc widokowych i powiązaniem ich z sąsiadującymi

terenami zielonymi, bez możliwości przeznaczenia tych terenów na cele nieleśne.

C. Polityki stabilizacji środowiskowej, skupiającej się na wypracowaniu zasad i standardów ochrony

środowiska i dziedzictwa kulturowego, z gwarancją niekonfliktowego rozwoju jedynego w swoim rodzaju

systemu przestrzennego i związanego z nim indywidualnego przeznaczenia oraz zagospodarowania

poszczególnych terenów. Stabilizacja środowiskowa to także przestrzeganie zasad zrównoważonego

rozwoju w kontekście wszelkich zmian związanych z zagospodarowaniem przestrzennym na terenie

miasta.

D. Polityki stabilizacji społecznej, realizowanej poprzez poprawę życia mieszkańców oraz standardów

obsługi przyjezdnych, stabilizację liczby ludności, przy jednoczesnym dążeniu do utrzymania aktualnej

liczby mieszkańców, przygotowaniu do negatywnych zjawisk demograficznych, takich jak starzenie się

społeczeństwa, rozwoju nowych terenów o przeznaczeniach takich jak nauka, rekreacja, turystyka.

Stabilizacja społeczna będzie osiągnięta także przez promocję miasta, mającą na celu pozyskiwanie

nowych inwestorów, którzy przyczynią się do powstawania nowych, zróżnicowanych miejsc pracy.

E. Polityki stabilizacji technicznej, dotyczącej głównie rozwoju terenów dróg i ulic publicznych, rozwoju

sieci komunikacji publicznej i systemu parkowania w Zielonej Górze.

Kierunki rozwoju i związane z nimi poszczególne polityki rozwoju miasta muszą uwzględniać zasady i

kierunki zrównoważonego rozwoju na każdym etapie podejmowanych działań planistycznych i

realizacyjnych.

44

4.6. Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Zielona Góra

Studium, przyjęte uchwałą nr LVI/332/06 z października 2006 zostało dwukrotnie zmieniane: w 2009 i

2014 roku. Dokument określa zasady polityki przestrzennej i rozwoju gminy Zielona Góra (w jej granicach do

2014 r.) oraz występujące uwarunkowania ich realizacji. Głównym celem rozwoju społeczno-gospodarczego

gminy jest osiągnięcie optymalnego wzrostu gospodarczego oraz zapewnienie społeczności lokalnej

odpowiednio wysokiego poziomu życia i szans na przyszłość. Osiągnięcie tych celów zależeć będzie od

wykorzystania rezerw i potencjału rozwojowego tkwiącego w istniejącym zagospodarowaniu, w walorach

środowiska przyrodniczego i kulturowego, a w szczególności w położeniu geograficznym i powiązaniach

komunikacyjnych.

Cele ekonomiczne wymagają koncentracji na następujących problemach:

wykorzystanie położenia w strukturze funkcjonalno-przestrzennej podregionu zielonogórskiego i

ponadregionalnego układu komunikacyjnego w celu przyciągnięcia inwestorów, jako czynnika

kreującego nową funkcję gospodarczą gminy,

przygotowanie terenów pod lokalizację inwestycji,

obniżenie poziomu bezrobocia poprzez rozwój lokalnego rynku pracy, przede wszystkim poprzez

promowanie drobnej wytwórczości,

aktywizacja terenów wiejskich poprzez rozwój pozarolniczych funkcji wsi, w tym przetwórstwa rolno-

spożywczego,

wykorzystanie naturalnych warunków środowiska przyrodniczego do intensyfikacji rolnictwa, a

szczególnie rozwoju warzywnictwa i ogrodnictwa.

Cele społeczne wymagają koncentracji na następujących problemach:

doinwestowanie wyposażenia usługowego wsi w obiekty związane z obsługą miejscowej ludności,

usprawnienie wewnętrznego układu komunikacyjnego gminy poprzez modernizację dróg,

poprawa warunków mieszkaniowych ludności poprzez modernizację starych zasobów i włączenie ich

do sieci kanalizacyjnej,

poprawa warunków egzystencji mieszkańców poprzez rozwój infrastruktury technicznej.

Cele przyrodnicze i kulturowe wymagają koncentracji na następujących zagadnieniach:

zachowanie i ochrona wartości środowiska naturalnego i kulturowego,

prowadzenie racjonalnej gospodarki leśnej i rozwijanie wielofunkcyjnej roli lasów,

kształtowanie atrakcyjnego i estetycznego wizerunku gminy.

W Studium Gminy Zielona Góra nie wyznaczono obszarów charakteryzujących się cechami obszarów

zdegradowanych lub obszarów rewitalizacji..

4.7. Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego obowiązujące na obszarze rewitalizacji.

Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego obowiązują na części obszaru rewitalizacji.

Rozmieszczenie granic powyższych planów miejscowych zobrazowano na rycinie nr 2.

45

Rycina 2 Plany miejscowe obowiązujące na obszarze rewitalizacji

Źródło - opracowanie własne na podstawie danych z UM Zielona Góra

Są to plany przyjęte następującymi uchwałami Tabela 10 Plany miejscowe - uchwały

Lp Nazwa planu miejscowego uchwała publikacja

1 zmiana miejscowego planu ogólnego zagospodarowania przestrzennego miasta Zielonej Góry

uchwała nr XXIX/214/96 Rady

Miejskiej w Zielonej Górze z dnia 24 października 1996r.

Dz. Urz. Woj. Ziel. Nr 19, poz. 180

z dnia 17 grudnia 1996r.

2. zmiana miejscowego planu ogólnego zagospodarowania przestrzennego miasta Zielonej Góry

uchwała nr LIII/392/98

Rady Miejskiej w Zielonej Górze z dnia 28 maja 1998r.

Dz. Urz. Woj. Ziel. Nr 12, poz. 112

z dnia 21 lipca 1998r.

46

3. zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Śródmieścia Zielonej Góry

uchwała nr XLI/499/01

Rady Miasta Zielona Góra z dnia 26 czerwca 2001r.

Dz. Urz. Woj. Lubus. Nr 91 poz. 649

z dnia 3 października 2001r.


uchwała nr XLIII/522/01

Rady Miasta Zielona Góra z dnia 28 sierpnia 2001r.




uchwała nr XI/89/03



z dnia 15 września 2003r.

6. miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego Śródmieścia Zielonej Góry

uchwała nr LVI/501/05

Rady Miasta Zielona Góra z dnia 29 listopada 2005r.


z dnia 16 lutego 2006r.

7 miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego osiedla Rekreacyjno - Sportowego w Zielonej Górze

uchwała nr X/111/07

Rady Miasta Zielona Góra z dnia 10 lipca 2007r.

Dz. Urz. Woj. Lubus. Nr 89, poz. 1235

z dnia 5 września 2007r

86. miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego miasta Zielona Góra

uchwała nr XLIII/580/09

Rady Miasta Zielona Góra z dnia 31 marca 2009r.

Dz. Urz. Woj. Lubus. Nr 60, poz. 836.

z dnia 1 czerwca 2009r.

9. miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla terenu w rejonie ul. Generała Jarosława Dąbrowskiego i ul. Stefana Batorego w Zielonej Górze

uchwała nr LI/657/09




10. miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla terenu w rejonie ul. Boh. Westerplatte w Zielonej Górze





11 miejscowy plan oraz zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Zielona Góra, dla terenu "Słoneczne"





12. miejscowy plan oraz zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Śródmieścia i miasta Zielona Góra

uchwała nr LXIV/792/10




13. miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla części Placu Powstańców Wielkopolskich w Zielonej Górze

uchwała nr VI.50.2011

Rady Miasta Zielona Góra z dnia 22 lutego 2011r.


z dnia 22 kwietnia 2011r.


uchwała nr VIII.75.2011



z dnia 6 maja 2011r.


uchwała nr XIX.157.2011

Rady Miasta Zielona Góra z dnia 27 września 2011 r.


z dnia 25 listopada 2011r.

16 zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w rejonie Placu Słowiańskiego w Zielonej Górze

uchwała nr XXXIII.267.2012


Dz. Urz. Woj. Lubus. poz.1516

z dnia 3 sierpnia 2012r.

17. miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego przy ul. Braniborskiej w Zielonej Górze

uchwała nr XLII.352.2013 Rady

Miasta Zielona Góra z dnia 29 stycznia

2013r.

Dz. Urz. Woj. Lubus.

poz. 411


47

18. miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego w Zielonej Górze – Śródmieście 2

uchwała nr XLIII.371.2013 Rady

Miasta Zielona Góra z dnia 26 lutego 2013r.

Dz. Urz. Woj. Lubus. poz. 724

z dnia 7 marca 2013r.

19. miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego w Zielonej Górze - Śródmieście 3

uchwała nr XLV.383.2013 Rady

Miasta Zielona Góra z dnia 26 marca 2013r.



20. miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego osiedla Zdrojowego w Zielonej Górze

uchwała nr XLV.391.2013 Rady

Miasta Zielona Góra z dnia 26 marca 2013r., z późn. zm.



21. miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla terenu przy ul. Generała Jarosława Dąbrowskiego w Zielonej Górze

uchwała nr XLVIII.395.2013

Rady Miasta Zielona Góra z dnia 23 kwietnia 2013r.



22 miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego osiedla Zastalowskiego w Zielonej Górze

uchwała nr L.418.2013

Rady Miasta Zielona Góra z dnia 23 kwietnia 2013r, z póżn,

zm.


z dnia 5 czerwca 2013r

23. miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla terenu przy ul. Fryderyka Chopina w Zielonej Górze

uchwała nr L.416.2013

Rady Miasta Zielona Góra z dnia 28 maja 2013 r.




uchwała nr LIII.445.2013

Rady Miasta Zielona Góra z dnia sierpnia 2013r.




uchwała nr LX.512.2014

Rady Miasta Zielona Góra z dnia 28 stycznia 2014r.




uchwała nr LX.513.2014




27 miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego w rejonach ul. B. Głowackiego, ul. I. Krasickiego oraz ul. Miodowej w Zielonej Górze

Uchwała nr LXXI.619.2014

Rady Miasta Zielona Góra z dnia 23 grudnia 2014r.

i nr LXXVII.708.2014 Rady Miasta Zielona Góra z dnia 23 grudnia 2014r.


z dnia 3 września 2014r. oraz Dz. Urz. Woj. Lubus.

poz. 2463 z dnia 30 grudnia 2014r.


uchwała nr LXXVII.709.2014

Rady Miasta Zielona Góra z dnia 26 maja 2014r



29 miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego w rejonie ul.Źródlanej i ul.Obywatelskiej w Zielonej Górze

uchwała nr LVI.121.2015

Rady Miasta Zielona Góra z dnia 23 grudnia 2014r


z dnia 2 czerwca 2015


uchwała nr XX.173.2015

Rady Miasta Zielona Góra z dnia 25 sierpnia 2015r




uchwała nr XXV.237.2015

Rady Miasta Zielona Góra z dnia 24 listopada 2015r



32 miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego w Zielonej Górze – Śródmieście 8

uchwała nr XXVIII.285.2016

Rady Miasta Zielona Góra z dnia 2 lutego 2016r


z dnia 9 lutego 2016r. 112.


uchwała nr XXVIII.286.2016

Rady Miasta Zielona Góra z dnia 2 lutego 2016r


z dnia 9 lutego 2016


uchwała nr XXX.332.2016


Dz. Urz. Woj. Lubus. poz. 764 z dnia 6 kwietnia 2016r.

48


uchwała nr XXXIV.397.2016


Dz. Urz. Woj. Lubus. poz. 1514 z dnia 12 lipca 2016r.

36 miejscowy plan zagospodarowania

przestrzennego w rejonie ul.Plac Kolejarza w Zielonej Górze

uchwała nr XXXVII.424.2016


Dz. Urz. Woj. Lubus. poz. 1762 z dnia 5 września 2016r


przestrzennego w Zielonej Górze - Śródmieście 10

uchwała nr XL.470.2016

Rady Miasta Zielona Góra z dnia 25 października 2016r.

z. Urz. Woj. Lubus. poz. 2119 z dnia 31 października 2016r.


przestrzennego w rejonie centrum usługowego przy ul. Wrocławskiej w Zielonej Górze

uchwała nr LI.630.2017

Rady Miasta Zielona Góra z dnia 30 maja 2017r.



39 miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego Wzgórz Piastowskich w Zielonej Górze

uchwała nr LI.633.2017

Rady Miasta Zielona Góra z dnia 30 maja 2017r.



40 miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego pomiędzy ul. Energetyków i ul. Generała Mariana Langiewicza w Zielonej Górze

uchwała nr LVI.714.2017

Rady Miasta Zielona Góra z dnia 26 września 2017r.



41 miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego osiedla Piastowskiego w Zielonej Górze

uchwała nr LVIII.747.2017

Rady Miasta Zielona Góra z dnia 31 października 2017r.


z dnia 7 listopada 2017r.

Plany miejscowe w centralnej części obszaru rewitalizacji przewidują w większości przeznaczenie

terenu na funkcje mieszkaniowo - usługowe. Obecne są również tereny obiektów handlowych o powierzchni

sprzedaży powyżej 2000 m2, tereny usług administracji, zdrowia, kultury, kultu religijnego i innych usług

publicznych oraz tereny zieleni parkowej.

Plany obejmujące pozostałą część obszaru wskazują na przeznaczenie pod zabudowę mieszkaniową

wielorodzinną, usługowa oraz zieleni parkowej i parków leśnych.

4.8. Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych w Mieście Zielona Góra na lata 2012 - 2020

Celem polityki społecznej jest zabezpieczenie podstawowych potrzeb materialnych jak i niematerialnych

wszystkich grup społecznych. Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych w mieście Zielona Góra na

lata 2012-2020 wskazuje najważniejsze problemy społeczne miasta.

Za cel strategiczny przyjęto stworzenie zintegrowanego systemu wsparcia, zapewniającego godne

warunki do życia i rozwoju mieszkańców miasta w sferze ekonomicznej i społecznej,

poprzez przeciwdziałanie marginalizacji i wykluczeniu społecznemu. Realizacja wyznaczonych celów ma

zadanie przyczynić się do poprawy sytuacji osób i rodzin wykluczonych lub zagrożonych wykluczeniem

społecznym.

Szczególną uwagę zwrócono na:

49

- problemy zaburzające prawidłowe funkcjonowanie rodziny, do których zaliczono m.in. bezrobocie,

niewydolność opiekuńczo-wychowawczą, alkoholizm, narkomanię oraz przestępczość, za niezbędne

uznając potrzebę wsparcia rodzin i jednostek w przezwyciężeniu trudnej sytuacji życiowej, aby mogły

czynnie uczestniczyć w rozwoju zarówno gospodarczym, jak i społecznym miasta;

- wspieranie osób bezrobotnych w zwiększaniu szans na rynku pracy, wskazując m.in. na potrzebę

wykorzystania podmiotów ekonomii społecznej;

- potrzebę edukowania do starości oraz tworzenie form aktywności społecznej, pozwalających seniorom na

utrzymanie dobrej kondycji zdrowotnej, psychicznej oraz jak najdłuższe zachowanie samodzielności

poprzez wspieranie działań służących wzmacnianiu aktywności osób starszych oraz podtrzymywaniu więzi

międzyludzkich. Wskazano także na istotny problem, jakim jest zapewnienie pomocy i opieki osobom

niepełnosprawnym w miejscu zamieszkania, poprzez zwiększenie możliwości realizacji usług

opiekuńczych w godzinach popołudniowych oraz w dni ustawowo wolne od pacy;

- potrzebę zbudowania zintegrowanego systemu pieczy zastępczej;

- stworzenie mechanizmów wyrównywania szans osób niepełnosprawnych i warunków korzystania

z przysługujących im praw, poprzez szeroko rozumianą integrację społeczną, likwidację lub ograniczenie

bariery w poruszaniu się, umożliwienie uczestnictwa w aktywności społecznej, umożliwienie pełnienia

różnych ról społecznych, przy zastosowaniu elementów wspierających zatrudnienie, tworzenie dostępności

do różnorodnych form aktywności, takich jak: udział w imprezach kulturalnych, turystycznych, sportowych,

warsztatów terapii zajęciowej.

Założenia przyjęte w Gminnym Programie Rewitalizacji na lata 2016 - 2022 w poprzez szerokie

działania w sferze społecznej wpisują się w cele, jakie przyjęto do realizacji w Strategii Rozwiązywania

Problemów Społecznych w Mieście Zielona Góra na lata 2012-2020.

4.9. Program współpracy Miasta Zielona Góra z organizacjami pozarządowymi

Program jest corocznym dokumentem przyjmowanym przez Radę Miasta Zielona Góra, regulującym

współpracę miasta z organizacjami pozarządowymi na poziomie lokalnym.

Wprowadza jasne i czytelne rozwiązania włączając organizacje pozarządowe w system demokracji

lokalnej i stanowi dla nich propozycję współpracy w działaniach na rzecz miasta.

Celem programu jest kształtowanie demokratycznego ładu społecznego w środowisku lokalnym

poprzez aktywizację, integrację, rozwój współpracy i budowanie partnerstwa między miastem a

organizacjami pozarządowymi, a także wspieranie ich w realizacji ważnych celów społecznych.

Przedmiotem współpracy jest realizacja zadań publicznych, a w szczególności zadań priorytetowych

miasta, mających charakter finansowy lub pozafinansowy.

W ramach zadań priorytetowych określono obszary zadaniowe, które mają wspólny cel

z potencjalnymi przedsięwzięciami rewitalizacyjnymi, m.in. w zakresie:

- nauki, edukacji, oświaty i wychowania,

- wspierania i upowszechniania kultury fizycznej,

- kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i tradycji,

50

- ochrony i promocji zdrowia,

- profilaktyki i rozwiązywania problemów związanych z używaniem substancji psychoaktywnych,

uzależnieniami behawioralnymi i innymi zachowaniami ryzykownymi,

- działań na rzecz osób z niepełnosprawnością,

- porządku i bezpieczeństwa publicznego oraz przeciwdziałania patologiom społecznym,

- pomocy społecznej,

- działalności wspomagającej rozwój wspólnot i społeczności lokalnych.

4.10. Plan gospodarki niskoemisyjnej dla miasta Zielona Góra Plan gospodarki niskoemisyjnej dla Miasta Zielona Góra przyjęty uchwałą Rady Miasta Zielona Góra

nr XVIII.148.2015r. z dnia 30.06.2015 r z późn zm., pomoże w spełnieniu obowiązków nałożonych na

jednostki sektora publicznego w zakresie efektywności energetycznej, określonych w ustawie z dnia 15

kwietnia 2011 r. Posiadanie Planu będzie podstawą do uzyskania dotacji m.in. na cele termomodernizacyjne

z budżetu Unii Europejskiej w perspektywie finansowej 2014-2020. Realizacja działań zaplanowanych w tym

dokumencie ma pomóc w realizacji celu głównego, czyli redukcji emisji gazów cieplarnianych, redukcji

zużycia energii finalnej, oraz zwiększenie udziału zużycia energii z odnawialnych źródeł.

Na stan jakości powietrza na terenie miasta ma w głównej mierze wpływ:

- rozproszone źródła ciepła:

- kotłownie lokalne, zlokalizowane z reguły przy obiektach użyteczności publicznej,

- kotłownie osiedlowe oraz ogrzewanie indywidualne budynków,

- komunikacja samochodowa.

Są to problemy, które zostały również zdiagnozowane na obszarze rewitalizacji. Zatem działania

przewidziane w programie rewitalizacji będą również współgrały z realizacją celów określonych w Programie

Niskiej Emisji. A są to m.in: termomodernizacja budynków, zagospodarowanie terenów zielonych,

zagospodarowanie podwórek.

4.11. Program Ochrony Środowiska dla miasta Zielona Góra na lata 2016-2019 z perspektywą na lata 2020-202

Dokument przyjęty uchwałą nr LII.644.2017 Rady Miasta Zielona Góra z dnia 27 czerwca 2017 roku

powstał w związku z wymogami wynikającymi z art. 17 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony

środowiska

Scharakteryzowany w opracowaniu aktualny stan środowiska i przewidywane jego zmiany w

aspekcie planowanego dalszego rozwoju wymuszają konieczność zrównoważonego rozwoju poprzez

realizację przedsięwzięć proekologicznych. Istotnym problemem jest dokonanie zobiektywizowanego wyboru

celów oraz kierunków interwencji.

Zadania i cele w zakresie ochrony środowiska wyznaczone w Programie ochrony środowiska pozostają w

ścisłej korelacji z zadaniami wyznaczonymi w programach ochrony środowiska na szczeblu wyższym oraz

uwzględniają cele zawarte w innych strategiach, programach i dokumentach programowych do realizacji

ochrony środowiska zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju. Poniżej wymieniono te cele, których

realizacja będzie również wspierać cele przyjęte w polityce rewitalizacyjnej miasta Zielona Góra:

51

- Ochrona i wzrost różnorodności biologicznej i krajobrazowej oraz doskonalenie systemu obszarów

prawnie chronionych,

- Systematyczna poprawa jakości powietrza na terenie miasta,

- Zmniejszenie narażenia mieszkańców miasta na ponadnormatywny poziom emitowanego hałasu,

- Minimalizacja ilości powstających odpadów, wzrost wtórnego wykorzystania i zapobieganie

powstawaniu odpadów,

- Podniesienie świadomości ekologicznej mieszkańców Zielonej Góry.

Wdrażanie tych celów przyjętych w POŚ polegać będzie na:

- wykonaniu zadań własnych planowanych do przeprowadzenia w ramach POŚ,

- współpracy z podmiotami i instytucjami ochrony istotnymi z punktu widzenia skuteczności i efektywności

realizacji celów programu (m.in. WIOŚ, RDOŚ, RZGW, Urząd Marszałkowski, Wojewódzki Fundusz

Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej),

- prowadzeniu edukacji ekologicznej i innych działań mających na celu podnoszenie poziomu

świadomości ekologicznej mieszkańców,

- współpracy z mieszkańcami miasta oraz organizacjami pozarządowymi działającymi na jego terenie w

celu zapewnienia osiągnięcia celów POŚ,

- monitorowaniu realizacji zadań własnych oraz zaplanowanych przez inne podmioty (prywatne i

publiczne, niezależne od Urzędu Miasta) prowadzące działania i inwestycje w zakresie ochrony

środowiska poprzez sporządzanie raportów z realizacji programu.

Działania te będą również mogły stanowić wsparcie dla realizacji celów polityki rewitalizacyjnej.

4.12. Plan Zrównoważonej Mobilności Miejskiej dla miasta Zielona Góra Dokument przyjęty uchwałą nr LII.639.2017 Rady Miasta Zielona Góra z dnia 27 czerwca 2017 roku,

obejmujący obszar miasta, który określa zbiorowy transport pasażerski, transport niezmotoryzowany,

intermodalność, transport drogowy, zarządzanie mobilnością, wykorzystanie inteligentnych systemów

transportowych (ITS – ang. Intelligent Transportation Systems), logistykę miejską, bezpieczeństwo ruchu

drogowego w mieście, wdrażanie nowych wzorców użytkowania czy promocję ekologicznie czystych i

energooszczędnych pojazdów (czyste paliwa i pojazdy), mając na względzie zidentyfikowane na danym

obszarze potrzeby w tym zakresie.

Główną ideą planowania zrównoważonej mobilności miejskiej jest dążenie do stworzenia

zrównoważonego systemu transportu w mieście – poprzez realizację takich celów, jak m.in.: zwiększenie

bezpieczeństwa transportu, redukcja negatywnego wpływu na środowisko, poprawa skuteczności i

efektywności transportu osób i towarów, poprawa atrakcyjności i jakości obszaru miejskiego, czy

zwiększanie dostępności usług transportowych dla mieszkańców. Planowanie mobilności swoim zasięgiem

obejmuje wszystkie rodzaje i formy transportu w mieście – zarówno transport publiczny, jak i prywatny,

pasażerski i towarowy, zmotoryzowany i niezmotoryzowany

Wizja nakreślona w tym dokumencie strategicznym uwzględnia:

- większe niż dotychczas wykorzystanie publicznego transportu zbiorowego;

- dominujący udział bezemisyjnych pojazdów elektrycznych w obsłudze transportowej Zielonej Góry;

52

- już obecnie bardzo wysoki udział przemieszczeń pieszych w podziale miejskich podróży;

- dążenie do ograniczenia roli samochodu osobowego.

- duży potencjał dla rozwoju komunikacji rowerowej;

- obniżenie emisji zanieczyszczeń powietrza, redukcję hałasu i obniżenie kongestii transportowej

(zatłoczenia);

- rozwój ilościowy i jakościowy terenów zielonych;

- dalszą integrację dawnej gminy wiejskiej i miejskiej;

- poprawę bezpieczeństwa ruchu drogowego.

Większość tych założeń pokrywa sie z istotą polityki rewitalizacji, co wzmacnia ich znaczenie i możliwości

realizacji przyjętych w nich celów. Przedsięwzięcia zaplanowane w GPR również będą mogły mieć wpływ

na poprawę mobilności miejskie: poprawa jakości i połączeń ciągów pieszych, przystosowywanie ulic dla

pieszych, w tym np tworzenie ulic typu "woonerf", tworzenie miejsc spotkań, inicjatyw obywatelskich bisko

miejsca zamieszkania, obniżając w ten sposób zapotrzebowanie n przemieszczanie się komunikacją

indywidualną. To wzajemne oddziaływanie wskazuje na spójność strategicznych dokumentów branżowych.

4.13. Inne programy społeczne

Program Wspierania Rodziny w Mieście Zielona Góra

Rodzina jest podstawową komórką społeczną, w której dziecko jest poddawane procesowi socjalizacji,

ukierunkowanemu na przekazywaniu oraz wpajaniu norm, wartości, wzorców osobowych. Prawidłowo

funkcjonująca rodzina zapewnia bezpieczeństwo emocjonalnie swoim członkom i przystosowuje dzieci do

życia w społeczeństwie. Problemy jakie zagrażają współczesnym rodzinom wymagają podejmowania

kompleksowych działań zapobiegających niedostosowaniu społecznemu dzieci i młodzieży. Wspieranie

rodziny powinno być ukierunkowane na jej wzmacnianie i rozwój. poprzez budowanie programów

profilaktycznych, informacyjnych, pomocowych i terapeutycznych.

Za cel strategiczny Programu Wspierania Rodziny w Mieście Zielona Góra na lata 2015-2017 przyjęto

“Wielopłaszczyznowe wsparcie rodziny w wypełnianiu swoich funkcji” osiągany poprzez:

- kształtowanie prawidłowych wzorców funkcjonowania rodziny,

- tworzenie nowych form pomocy rodzinie,

- aktywizowanie społeczności do harmonijnej współpracy na rzecz rodziny,

- pomoc w opiece i wychowaniu dziecka.

Gminny Program Rewitalizacji Miasta Zielona Góra na lata 2016 – 2022 określając kierunki działań

społecznych, wpisuje się w założenia Programu Wspierania Rodziny w Mieście Zielona Góra na lata 2012-

2017.

Program Rozwoju Pieczy Zastępczej w Mieście Zielona Góra;

Celem pieczy zastępczej jest przygotowanie dziecka do odpowiedzialnego i samodzielnego życia,

pokonywanie trudności życiowych, wpajanie prawidłowych norm społecznych, podtrzymywanie bliskich

i społecznie akceptowanych kontaktów z rodziną i rówieśnikami, a także zaspokajanie potrzeb

emocjonalnych dzieci, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb bytowych, zdrowotnych, edukacyjnych

i kulturalno – rekreacyjnych. W celu realizacji wskazanych zadań za priorytet przyjęto doskonalenie systemu

opieki nad dzieckiem przebywającym poza środowiskiem naturalnym oraz wsparcie procesu

53

usamodzielnienia pełnoletnich wychowanków pieczy zastępczej. Założenia Gminnego Programu

Rewitalizacji Miasta Zielona Góra na lata 2016 – 2022 w zakresie podniesienia jakości życia społeczno –

gospodarczego są spójne z celami przyjętymi do realizacji w Programie Rozwoju Pieczy Zastępczej.

Miejski Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych

Miejski Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, uchwalany co roku, określa

zakres oraz sposób realizacji zadań własnych gminy związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów

alkoholowych oraz integracją społeczna osób uzależnionych od alkoholu. Stanowi on cześć miejskiej

strategii rozwiązywania problemów społecznych. Program realizowany przez Biuro Pełnomocnika ds.

Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.

Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Mieście

Zielona Góra na lata 2017-2020

Celem strategicznym zielonogórskiego Programu jest zwiększenie skuteczności przeciwdziałania

przemocy w rodzinie oraz zmniejszenie skali tego zjawiska w Mieście Zielona Góra. Program stanowi

integralną część Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych w Mieście Zielona Góra na lata 2012-

2020, w której wspieranie rodziny w prawidłowym wypełnianiu jej funkcji jest jednym z podstawowych

założeń i wpisuje się w Krajowy Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata 2014-2020.

Strategia rozwoju oświaty na lata 2016-2020

Zgodnie z przyjęta Strategią rozwoju oświaty, przyjętą przez Radę Miasta Zielona Góra uchwałą

nr XXVIII.301.2016 dnia 2 lutego 2016r. "Misją Oświaty Zielonej Góry do 2020 roku jest zapewnienie

obywatelom odpowiednich warunków do wszechstronnego rozwoju poprzez przygotowanie ich do wyzwań,

jakie stawia współczesny rynek pracy, a także podniesienie jakości i dostępności oferty edukacyjnej. System

oświaty powinien w szczególności wspierać rozwój talentów i wyrównywać szanse edukacyjne".

4.14. Wnioski

Jak widać z przedstawionego w powyższych punktach zestawienia, zagadnienie rewitalizacji jest ujęte

w najważniejszych dokumentach strategicznych miasta oraz regionu, co świadczy o tym, że od dłuższego

czasu proces ten jest elementem rozwoju miasta. Może o tym świadczyć również zakres kierunkowych

programów wspierających, skupiających się na rozwiązywaniu problemów społecznych, zdiagnozowanych

na wyznaczonym obszarze rewitalizacji. Natomiast regionalne dokumenty strategiczne wskazują na istotną

rolę tych procesów w rozwoju ośrodków miejskich, mających wpływa na rozwój całego regionu. Gminny

Program Rewitalizacji miasta Zielona Góra będzie zatem wypełniał wskazane w powyższych dokumentach

cele rozwoju, ukierunkuje działania prowadzone w tym procesie, które w części będą wspierane również

przez programy zainicjowane wcześniej. Wykorzystane dzięki temu zostaną wiedza i doświadczenie

interesariuszy, a działania wskazane w GPR będą się komplementarnie wspierać i uzupełniać z

dotychczasowymi przedsięwzięciami.

54

5. Założenia dla Gminnego Programu Rewitalizacji miasta Zielona Góra

5.1. Okres programowania

Przyjmuje się, że projekty przedstawione w niniejszym dokumencie będą realizowane, rozpoczęły się

lub rozpoczną się w latach 2016-2022. Niektóre z działań mogą być wydłużone w przypadku dokonania

aktualizacji niniejszego programu. Takie założenie i horyzont czasowy uzasadniony jest z kilku względów,

m.in.

rewitalizacja jest wieloaspektowym, wielopłaszczyznowym, czasochłonnym i kosztownym procesem,

podczas którego nie można zakładać szybkich efektów i należy ją zaplanować w dłuższym czasie,

planowane działania powinny być spójne z dokumentami strategicznymi wyższego rzędu, które również

ulegają procesowi aktualizacji.

5.2. Zakres programu

Ogólny cel rewitalizacji, który można określić jako ożywienie zdegradowanych obszarów, może zostać

osiągnięty poprzez skoordynowane i kompleksowe przeprowadzenie procesu, służącego wyprowadzaniu ze

stanu kryzysowego obszarów zdegradowanych, poprzez działania na rzecz lokalnej społeczności,

przestrzeni i gospodarki . Jak zaznaczono w poprzedniej części opracowania, uwzględnienie problemów we

wszystkich aspektach sprawia, że proces ten jest niekiedy skomplikowany oraz wymaga dużo cierpliwości ze

strony wszystkich podmiotów zainteresowanych rewitalizacją. Pierwszym krokiem do podjęcia jakichkolwiek

działań mających na celu rewitalizowanie obszarów kryzysowych jest opracowanie Gminnego Programu

Rewitalizacji miasta Zielona Góra.

Program ten stanowi niejako ramy dla dalszych działań podejmowanych w sferze ożywienia

zdegradowanych obszarów Zielonej Góry:

zawiera pogłębioną analizę sytuacji na obszarze rewitalizacji w podziale na jednostki - okręgi, które były

podstawą do przeprowadzanych analiz w procesie delimitacji obszaru rewitalizacji, przeprowadzonego w

latach 2016 - 2017 roku, diagnozuje problemy społeczne, gospodarcze, środowiskowe, techniczne i

przestrzenne na tych terenach,

określa cele i główne kierunki działań rewitalizacji oraz sposoby rozwiązywania zdiagnozowanych

problemów poprzez szereg projektów - planowanych do realizacji inwestycji,

ukierunkowuje zaplanowane w obszarach rewitalizacyjnych działania w myśl podejścia kompleksowego,

tak, aby nie pomijać kontekstu społecznego, przestrzennego, gospodarczego, . środowiskowego ani

związanego z dziedzictwem kulturowym i tożsamością miasta,

proponuje działania zaakceptowane przez społeczność lokalną podczas konsultacji społecznych,

przy planowaniu finansowania zadań dąży do koordynacji instrumentów wsparcia i wykorzystywania

montażu finansowego łączącego wiele źródeł finansowania,

określa wskaźniki produktu i rezultatu dla projektów realizowanych w ramach GPR,

55

wskazuje na potrzebę prowadzenia systematycznych konsultacji społecznych umożliwiających

uczestnictwo w procesie rewitalizacji wszystkich zainteresowanych stron, jako jedno z ważniejszych

czynników, jakie mają wpływ na osiągnięcie zamierzonych efektów rewitalizacji,

określa zasady wdrażania, monitorowania i ewaluacji GPR.

5.3. Wizja stanu obszaru po przeprowadzeniu rewitalizacji

W 2022 r., po przeprowadzeniu założonych procesów rewitalizacyjnych, Zielona Góra jest miastem

którego centrum, Śródmieście oraz osiedla mieszkaniowe przyciągają do siebie ludzi. Nastąpiła wyraźne

ożywienie społeczne i gospodarcze tego terenu. Taka sytuacja przyczyniła się do tego, że zarówno

rewitalizowany obszar, jak i cała Zielona Góra, rozpoznawana jest przyjazne dla mieszkańców miasto w

zieleni, o zwartym przestrzennie rdzeniu i wysokiej jakości życia.

W Śródmieściu przede wszystkim poprawiła się sytuacja życiowa osób zamieszkujących ten teren.

Wszyscy mieszkańcy mogą korzystać z różnego rodzaju inicjatyw podejmowanych przez aktywne

stowarzyszenia, instytucje, mające na celu niesienie pomocy, włączanie do życia wspólnoty lub

pokazywanie alternatywnych możliwości spędzenia czasu. W parkach śródmiejskich, w obrębie przestrzeni

półpublicznych i publicznych panuje ład przestrzenny, który zachęca do przebywania i spędzania wolnego

czasu, a zagospodarowanie zieleni parkowej w sposób różnorodny pozwala na aktywny codzienny

wypoczynek, nawiązywanie więzi sąsiedzkich, promowanie zielonogórskiego "zielonego" klimatu. Na stałe

polepszenie warunków życia wpływa także poprawa bezpieczeństwa oraz konsekwentna polityka

mobilności miejskiej, która tworzy preferencje dla ruchu pieszego i rowerowego, dbając również o

wszystkich odbiorców, w tym osoby starsze i dzieci.

Zielona Góra tworzy swój wizerunek miasta dobrego do zamieszkania także poprzez wspieranie

działań na obszarach związanych z osiedlami budownictwa wielorodzinnego i ich zapleczem rekreacyjnym.

Atrakcyjne otoczenie w formie zieleni parkowej, łąkowej i nadbrzeżnej, zaaranżowanej i zadbanej przy

współudziale mieszkańców, wzrost walorów przyrodniczych terenów zielonych oddziałuje pozytywnie na

warunki życia lokalnej społeczności. Dzięki pielęgnacji i uzupełnianiu zieleni miejskiej i podwórkowej

podniósł się standard życia mieszkańców, a lokalny mikroklimat uległ znacznej poprawie. Dodatkowo tereny

te stały się miejscem integracji sąsiadujących ze sobą ludzi z różnych grup wiekowych i społecznych, w

obrębie których czują się bezpiecznie.

Rewitalizacja prowadzona w przestrzeniach publicznych stała się pozytywnym sygnałem dla

prywatnych właścicieli usytuowanych w pobliżu nieruchomości i dała impuls dla kolejnych inwestycji,

rozwoju gospodarczego i tworzeniu nowych miejsc pracy. Pokazała, że małe sukcesy też się liczą i są

doceniane.

Podczas prowadzonych procesów rewitalizacji nawiązano bliskie kontakty z mieszkańcami, osoby

starsze włączyły się i zaangażowały w życie najbliższej im okolicy, powstały nowe organizacje i

stowarzyszenia, a istniejące rozwinęły swoja działalność, wzmacniając lokalne potencjały. Zakłada się, że

ich współpraca wybiegać będzie daleko poza czas trwania procesu rewitalizacji.

Profesjonalna realizacja projektów wywołała u lokalnej społeczności pozytywne nastawienie do kwestii

rewitalizacji i stworzyła sprzyjającą atmosferę dla jej dalszego wdrażania.

5.4. Cel rewitalizacji i główne kierunki działań Głównymi celami rewitalizacji prowadzonej w Zielonej Górze jest:

I) Przezwyciężenie kryzysu społeczno - gospodarczego na obszarze rewitalizacji;

II) Poprawa funkcjonalności i wizerunku obszaru;

III) Uruchomienie procesów trwałego, zrównoważonego rozwoju obszaru.

Dla osiągnięcia powyższych celów, z uwagi na wieloaspektowość procesu rewitalizacji, przyjęto kierunki

działań opisane poniżej, które mają służyć eliminacji i ograniczeniu wskazanych zjawisk kryzysowych.

Działania te zostały tak ukierunkowane, aby dopełniać się tematycznie we wszystkich niezbędnych

aspektach (społecznym, gospodarczym, przestrzenno-funkcjonalnym, technicznym, środowiskowym), a

rezultaty podejmowanych przedsięwzięć powinny wejść ze sobą w pozytywną synergię. Zostało to wskazane

w aspekcie korelacji pomiędzy poszczególnymi działaniami a zdiagnozowanymi w poprzednich rozdziałach

problemami występującymi na obszarze rewitalizacji (tabele 13-14). Natomiast powiązania między

działaniami wykazano w opisach poszczególnych działań w załączniku A do programu.

Tabela 11 Kierunki działań

GRUPA

KIERUNKÓW

POPRAWA JAKOŚCI ŻYCIA SPOŁECZNO -

GOSPODARCZEGO

Realizacja celu

KIERUNKI

DZIAŁAŃ

1. Zapobieganie wykluczeniu społecznemu w tym

m.in. osób ubogich, starszych, rodzin z dziećmi,

dzieci i młodzieży

cel I, cel III

2. Zatrudnienie osób długotrwale bezrobotnych oraz

osób młodych bez doświadczenia

cel I, cel III

3. Zwiększenie udziału społeczności lokalnej w życiu

kulturalnym, artystycznym i sportowym miasta,

odnowa poczucia więzi z miastem i najbliższym

otoczeniem

cel I, cel II, cel III

GRUPA

KIERUNKÓW

POPRAWA JAKOŚCI ZAMIESZKANIA

KIERUNKI

DZIAŁAŃ

4. Prowadzenie remontów i modernizacji obiektów

mieszkalnych, w tym zabytkowych

cel II

5. Odnowa podwórek - miejsc integracji sąsiedzkiej cel I, cel II, cel III

6. Poprawa jakości środowiska cel I, cel II, cel III

GRUPA

KIERUNKÓW

POPRAWA JAKOŚCI OTOCZENIA

KIERUNKI

DZIAŁAŃ

7. Poprawa bezpieczeństwa w przestrzeniach

publicznych jako miejsc integracji lokalnej ,

cel I, cel II, cel III

57

ożywienie, przybliżenie i otwarcie tych przestrzeni dla

wszystkich mieszkańców, tworzenie warunków dla

rozwoju wspólnoty

6. Podstawowe przedsięwzięcia planowane w ramach Gminnego Programu Rewitalizacji miasta Zielona Góra

W ramach Gminnego Programu Rewitalizacji zakłada się realizację wielu przedsięwzięć i projektów

dotyczących sfery społecznej, a także przestrzenno- funkcjonalnej, technicznej, gospodarczej oraz

środowiskowej, współoddziałujących na siebie wzajemnie. Są to przedsięwzięcia integrujące interwencję na

rzecz społeczności lokalnej, przestrzeni i lokalnej gospodarki, skoncentrowane terytorialnie na obszarze

rewitalizacji i prowadzone w sposób zaplanowany oraz zintegrowany.

Przedsięwzięcia te zostały podzielone na dwie grupy:

- podstawowe przedsięwzięcia rewitalizacyjne, od których zależy powodzenie całego procesu

rewitalizacji,

- pozostałe dopuszczalne przedsięwzięcia rewitalizacyjne, uzupełniające prowadzona politykę

rewitalizacyjną.

Do „Gminnego Programu Rewitalizacji Miasta Zielona Góra” wpisano 33 podstawowe przedsięwzięcia,

które będą realizowane na obszarze rewitalizacji. Wykaz zaplanowanych podstawowych przedsięwzięć do

realizacji w określonym przez GPR horyzoncie czasowym, wraz ze wskazaniem ich integracji z

poszczególnymi kierunkami działań przedstawiony został w poniższej tabeli.

Szczegółowy opis poszczególnych podstawowych przedsięwzięć (w postaci kart) został zamieszczony w

załączniku A do niniejszego programu.

Opracowane karty przedsięwzięć rewitalizacyjnych, zawierają zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 5 ustawy o

rewitalizacji:

nazwę przedsięwzięcia,

wskazanie podmiotów je realizujących,

zakres realizowanych zadań i czas przewidziany na ich realizację,

lokalizację,

opis powiązań z innymi przedsięwzięciami,

opis oddziaływania na zdiagnozowany kryzys

szacowaną wartość,

prognozowane rezultaty wraz ze sposobem ich oceny w odniesieniu do celów rewitalizacji,

uzasadnienie realizacji.

Tabela 12 Wykaz podstawowych przedsięwzięć planowanych w obszarze rewitalizacji

Kierunki Działań Przedsięwzięcia/projekty

POPRAWA JAKOŚCI ŻYCIA SPOŁECZNO - GOSPODARCZEGO

1. Zapobieganie

wykluczeniu

Przedsięwzięcie 1.1.

"Dom Otwarty"

1.1.1. Prowadzenie i organizacja zajęć

integrujących pokolenia- „Dom otwarty” w klubach

58

społecznemu w tym

m.in. osób ubogich,

starszych, rodzin z

dziećmi, dzieci i

młodzieży


integrujących pokolenia- „Dom otwarty” w terenie

i w szkołach

1.2. Działania społeczne wspierające rodziny

1.3. Wsparcie działalności klubów dla seniorów

2. Zatrudnienie osób

długotrwale

bezrobotnych oraz osób

młodych bez

doświadczenia

Przedsięwzięcie 2.1. Wsparcie działalności MSP w tym typu rodzinnego,

inkubatory przedsiębiorczości , nowatorskie rozwiązania (np. coworking),

przemysł kreatywny, szkolenia, w tym dotyczące tematyki związanej z

szukaniem pracy, podstaw przedsiębiorczości dla każdego wieku

Przedsięwzięcie 2.2. Wsparcie działań CIS w zatrudnianiu bezrobotnych


Wsparcie działań dla

lokalnej

przedsiębiorczości, w

szczególności w

centrum miasta

Projekt 2.3.1. Budowa targowiska miejskiego

Projekt 2.3.2. Kontynuacja działań promujących

przedsiębiorców

Projekt 2.3.3. Pikniki sąsiedzkie i osiedlowe

3. Zwiększenie udziału

społeczności lokalnej w

życiu kulturalnym,

artystycznym i

sportowym miasta,

odnowa poczucia więzi z

miastem i najbliższym

otoczeniem

Przedsięwzięcie 3.1. Aktywizacja i synchronizacja działań artystycznych,

kulturalnych, sportowych i edukacyjnych, w tym na nowopowstałych

przestrzeniach publicznych,

Przedsięwzięcie 3.2. Kawiarnia dyskusyjna - miejsce dla spotkań

obywatelskich

Przedsięwzięcie 3.3. Działania społeczne pobudzające aktywność

wspólnotową

Przedsięwzięcie 3.4. Nowatorska, pozaformalna i nieformalna edukacja o

mieście,


4. Prowadzenie

remontów i modernizacji

obiektów mieszkalnych,

w tym zabytkowych

Przedsięwzięcie 4.1. Renowacja budynków wpisanych do rejestru

zabytków

Przedsięwzięcie 4.2. Remonty budynków mieszkalnych i mieszkalno -

usługowych, w tym termomodernizacja

5. Odnowa podwórek -

miejsc integracji

sąsiedzkiej


Program modelowy

Projekt 5.1.1. Przeprowadzenie warsztatów

aktywizujących nad koncepcją zagospodarowania

Projekt 5.1.2. Zagospodarowanie podwórka

usługowego

Projekt 5.1.3. Zagospodarowanie podwórka

mieszkaniowego

Przedsięwzięcie 5.2. Konkurs "Moje podwórko" i inne programy

wspierające zagospodarowanie podwórek ,

Przedsięwzięcie 5.3. Program wspierający tworzenie nowych nasadzeń, w

tym wertykalnych oraz pielęgnację zieleni w podwórkach, w tym

dopuszczenie wniesienia wkładu własnego do projektów w formie "pracy

rąk własnych"

6. Poprawa jakości

środowiska

Przedsięwzięcie 6.1."Zielona Góra wolna od smogu"

Przedsięwzięcie 6.2. Ochrona przed zalewaniem wodami opadowymi

Przedsięwzięcie 6.3. Edukacja ekologiczna


59

7. Poprawa

bezpieczeństwa w

przestrzeniach

publicznych jako miejsc

integracji lokalnej ,

ożywienie, przybliżenie i

otwarcie tych przestrzeni

dla wszystkich

mieszkańców, tworzenie

warunków dla rozwoju

wspólnoty

Przedsięwzięcie 7.1. Zagospodarowanie zdegradowanej przestrzeni

publicznej Placu Teatralnego wraz z pl. Jana Matejki

Przedsięwzięcie 7.2. Zagospodarowanie zdegradowanej przestrzeni

publicznej placu przy Filharmonii Zielonogórskiej

Przedsięwzięcie 7.3. Przywracanie przestrzeni pieszych, bez barier i

chaosu reklamowego i ogrodzeniowego

Przedsięwzięcie 7.4. Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Parku

Tysiąclecia

Przedsięwzięcie 7.5. Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Wzgórza

Winnego

Przedsięwzięcie 7.6. Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Doliny

Gęśnika

Przedsięwzięcie 7.7. Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Wzgórz

Piastowskich

Przedsięwzięcie 7.8. OdNowa nad Złotą Łączą

Przedsięwzięcie 7.9. Park pod gwiazdami przy Wieży Braniborskiej

Przedsięwzięcie 7.10. "Zorientowani" - stworzenie jednolitego systemu

elementów informacji o mieście, w szczególności o parkach i

osobliwościach przyrody, obiektów związanych z kulturą winiarską, obiektów

ważnych dla historii Zielonej Góry, w tym w postaci aplikacji mobilnych

7. Charakterystyka pozostałych dopuszczalnych przedsięwzięć

W poniższej tabeli zamieszczono pozostałe dopuszczalne przedsięwzięcia, zaproponowane m.in przez

interesariuszy podczas opracowywania Gminnego Programu Rewitalizacji w 2016 i 2017 roku. Wykaz ten

został uzupełniony o propozycje działań zgłoszonych podczas przeprowadzenia konsultacji nad projektem

zmiany - aktualizacji GPR, zgodnie z art. 17 ust. 2 pkt 5 ustawy o rewitalizacji oraz po zaopiniowaniu

projektu przez instytucje upoważnione.

Pozostałe dopuszczalne przedsięwzięcia rewitalizacyjne, to takie, których realizacja pozytywnie wpłynie na

osiągnięcie założonych celów rewitalizacji. W tej kategorii ujęto również projekty i przedsięwzięcia, które na

etapie tworzenia programu rewitalizacji nie zostały szczegółowo zaplanowane.

Tabela 13 Wykaz pozostałych dopuszczalnych przedsięwzięć planowanych w obszarze rewitalizacji

Grupa/kierunki

działań

Planowane przedsięwzięcia Charakterystyka

Poprawa jakości

życia społeczno -

gospodarczego

Doradztwo dla inwestorów,

chcących zainwestować w

obszarze

Uruchomienie punktu doradztwa ma na celu tworzenie

warunków sprzyjających prowadzeniu działalności

gospodarczej, w tym prowadzenie bazy wolnych lokali,

wymaganego zaopatrzenia, wskazywanie ścieżki

postępowania do uzyskania wszelkich uzgodnień

60

1. Zapobieganie

wykluczeniu

społecznemu, w

tym m.in. osób

ubogich, starszych,

rodzin z dziećmi,

dzieci i młodzieży

2. Zatrudnienie

osób długotrwale

bezrobotnych oraz

osób młodych bez

doświadczenia

3. Zwiększenie

udziału

społeczności

lokalnej w życiu

kulturalnym,

artystycznym i

sportowym miasta,

odnowa poczucia

więzi z miastem i

najbliższym

otoczeniem

Stworzenie polityki wynajmu lokali

miejskich, w tym także w

oficynach, z dopuszczeniem

preferencji dala organizacji

prowadzących działania

artystyczne, kulturalne,

edukacyjne i społeczne na

obszarze rewitalizacji, po

uprzednim dostosowaniu tych

lokali do funkcji usługowych

Ze względu na bardzo ograniczoną ilość w zasobie

miejskim lokali usługowych przewiduje się

zaadaptowanie wolnych obiektów oficynowych i

przeznaczenie ich na cele: społeczne, edukacyjne,

kulturalne i gospodarcze.

Takie działania mają na celu tworzenie warunków

sprzyjających prowadzeniu działalności gospodarczej

Adaptacja budynku przy ul. Plac

Słowiański 9 na potrzeby

Wydziału Prawa Uniwersytetu

Zielonogórskiego

Stworzenie warunków działania nowo tworzonego

wydziału ma na celu poszerzenie zakresu edukacji

młodych ludzi, zwiększenie dostępu do atrakcyjnych

zawodów oraz możliwości ich zatrudnienia

Kalendarz wydarzeń "żywego"

deptaka - włączenie polsko -

niemieckiego centrum informacji

Stworzenie ogólnodostępnej bazy wydarzeń w obrębie

obszaru rewitalizacji ma poprawić dostępność oferty

spędzania czasu wolnego. Pozwoli to na zwiększenie

udziału społeczności lokalnej w życiu kulturalnym

miasta

Mapa walorów zamieszkania w

obszarach rewitalizacji,

Dawniej zamieszkiwanie w centrum lub blokach kojarzyło

się z ubóstwem i niewygodą. Poprzez proces

rewitalizacji dąży się do tego, aby na nowo pojawiła się

"moda na mieszkanie w centrum", gdzie dostępność do

różnego rodzaju usług jest duża, sieć komunikacji

zbiorowej jest rozwinięta, przez co nie spędza się

większości wolnego czasu na przemieszczenie się

samochodem. Do tego typu walorów warto przekonywać

osoby poszukujące nowych mieszkań.

Zaangażowanie mieszkańców w

utrzymywanie zrealizowanych

form zieleni, czystości na

podwórkach,

Nawet najlepiej zorganizowana przestrzeń po krótszym

lub dłuższym czasie może ponownie ulec degradacji w

przypadku gdy nie będzie elementem zainteresowania

mieszkańców z niej korzystającym. Mieszkańcy muszą

włączyć się w utrzymanie porządku na przedmiotowym

obszarze, poczuć się za tę przestrzeń odpowiedzialni -

tak jak za własny dom.

- Stworzenie mapy lokalnego

potencjału - działających w

mieście inicjatyw społecznych,

kulturalnych i prywatnych

działających w obszarze

rewitalizacji

- Wypracowanie podręcznika

dobrych praktyk konsultowanego

z organizacjami, instytucjami, itp.,

które ułatwią działania

powstającym organizacjom

pozarządowym

To działanie pozwoliłoby na stworzenie platformy

wymiany wiedzy i doświadczeń pomiędzy działającymi w

Zielonej Górze inicjatywami, z możliwością rozszerzenia

na inicjatywy z poza miasta i organizację cyklicznej

giełdy wymiany projektów/ pomysłów;

Stworzenie rozwiązań

systemowych zwalniających

podmioty prowadzące działania

kulturalne z opłat za dzierżawę

miejsca w przestrzeni publicznej

lub zajęcie pasa drogowego w

przypadku działań na deptaku)

Takie działania mają na celu tworzenie warunków

sprzyjających zakładaniu, prowadzeniu i aktywnym

działaniu organizacji pozarządowych

61

Utworzenie ekologicznego

centrum sportowo-rekreacyjnego

w obiekcie poprzemysłowym przy

ul. Wrocławskiej.

Obecny obiekt poprzemysłowy, zlokalizowany przy

centrum handlowym przy ul. Wrocławskiej wymaga

gruntownego remontu i dostosowania do nowej funkcji –

ekologicznego centrum sportowo – rekreacyjnego.

Celem jest aktywizacja głównie młodzieży z

niezamożnych rodzin, przy współpracy MOPS np:

zajęcia grupowe w nowoczesnych obiektach sportowych,

fundacja karnetów indywidualnych uprawniających do

zajęć, wykłady wyjaśniające konieczności uprawiania

sportu i aktywności fizyczne

Stworzenie miejsca - Dzielnicowej

Bazy Twórczej

W Bazie Centralnej będą odbywać się spotkania

warsztatowe z mieszkańcami dzielnicy, wystawy, pokazy

filmów, zajęcia z dziećmi, debaty, wykłady, mitingi z

twórcami. Baza będzie służyć również animatorom dla

pracy koncepcyjnych nad projektami społeczno

kulturowymi dla mieszkańców lub do przeprowadzenia

różnych wydarzeń, gdy zepsuje się pogoda.

Podsumowuje się tu projekty, korzysta z miejsca, gdy np.

zepsuje się pogoda. To swojego rodzaju osiedlowy klub

kultury.

Rozbudowa Regionalnego

Centrum Animacji Kultury

Projekt zakłada rozbudowę budynków Centrum

zaadoptowanych na potrzeby nowych działań oraz

zmianę profilu funkcjonowania instytucji.

Powstaną interaktywne i innowacyjne przestrzenie

przeznaczone do realizacji programów edukacji

kulturowej dzieci, młodzieży i dorosłych.

Pomieszczenia powstaną w wyniku rozbudowy budynku

poligrafii i budynku garaży oraz w wyniku ich wyposażenia

w specjalistyczny sprzęt. W ramach inwestycji zostaną

również zaadoptowane pomieszczenia willi, zgodnie ze

współczesnymi standardami, na miejsca do twórczej

pracy. Budynek zostanie dostosowany do potrzeb

niepełnosprawnych, wyposażony w windę oraz

pomieszczenia socjalne i sale konferencyjne. W budynku

zlokalizowana zostanie przestrzeń na kontynuację

działalności klubu artystycznego kultywującego

wieloletnią tradycję klubu muzycznego Harlem Jazz.

Rozbudowa Biura Wystaw

Artystycznych

Projekt zakłada rozbudowę budynku w kierunku

przestrzeni publicznej Alei Niepodległości, powiększenie

istniejącego Biura o strefę wejściową, strefę

wielofunkcyjną oraz kawiarnię, w sposób wpisujący się w

otaczającą zieleń.

Stworzenie szlaku turystycznego

„Dawnego Wina” łączącego

miejsca związane z przemysłem

winiarskim i pokrewnymi.

Stworzenie szlaku turystycznego „Dawnego Wina” ma na

celu promocje tradycji regionalnej, łączącego miejsca

związane z przemysłem winiarskim i pokrewnymi.

Oznakowanie miejsc na szlaku. Włączenie lokalnych

restauracji i pubów, które mogą serwować lokalne wino,

renowacja miejsc związanych z produkcją i

przechowywaniem wina (w tym przy ul. Kupieckiej –

Drzewnej) – wsparcie przedsiębiorców bazujących na

tradycjach regionalnych. Włączenie do szlaku także

Muzeum Lubuskiego

Przeprowadzenie cyklu spotkań

pn. „Dewastacje

Celem projektu "Dewastacje" jest poruszenie otwartej

dyskusji na temat wandalizmu w przestrzeni publicznej.

Za pomocą interdyscyplinarnych działań chcemy

przeanalizować jego przyczyny – poszukać ich w

lokalnych konfliktach, a także uwarunkowaniach

historycznych, politycznych i społecznych. Do współpracy

62

nad projektem zaprosimy artystów wizualnych,

socjologów, animatorów, badaczy, kuratorów,

animatorów, instytucje i organizacje pozarządowe

Społeczne dyskusje nad

przestrzenią ul. Boh. Westerplatte

Projekt zakłada przeprowadzenie serii warsztatów i

działań społeczno - artystycznych z mieszkańcami

obszaru rewitalizacji, przedsiębiorcami oraz organizacjami

pozarządowymi działającymi na tym obszarze. Naszym

celem jest zachowanie i przypomnienie historii

reprezentacyjnej arterii miejskiej oraz refleksja nad jej

przyszłością. Poprzez współpracę z przedsiębiorcami

zależy nam na podkreśleniu ich odpowiedzialności za

wspólną przestrzeń w centrum miasta. Wyniki naszego

projektu - zebrane informacje i publikacja posłużą także

władzom miasta w procesie projektowania przyszłości ul.

Bohaterów Westerplatte.

Klub młodzieżowy, w tym zajęcia

ekstremalne, zajęcia z

psychologami dla całych rodzin

Stworzenie miejsca dla efektywnego spędzania wolnego

czasu przez młodzież, w tym trudnej dla niej okresie. To

także miejsce wsparcia dla rodziców, którzy mogą mieć

problemy w odnalezieniu relacji, w zrozumieniu potrzeb i

zachowań swoich dzieci.

Poprawa systemu gromadzenia

odpadów w podwórkach

Zwrócenie uwagi na lokalizację pojemników oraz

możliwości poprawy estetyki podwórek poprzez

wprowadzenie różnego rodzaju rozwiązań (osłony,

ogrodzenia, nowoczesne sposoby gromadzenia)

Zagospodarowanie, przebudowę

infrastruktury targowiska "Pod

Topolami" z przebudową ciągu

pieszego i drogi łączącej z ul.

Kupiecką, stworzenie nowej

przestrzeni miejskiej

Teren wykorzystywany jest sporadycznie. Pomimo dobrej lokalizacji niewiele osób z niego korzysta z uwagi na otwarty, halowy charakter zabudowy. Handlowcy oczekują możliwości większej izolacji względem siebie, a co za tym idzie wydzielenie przestrzeni tylko dla nich. Wydzielone przestrzenie z możliwością ich zamknięcia pozwalają na przechowanie niektórych produktów do następnego dnia bez konieczności codziennego wożenia i rozkładania. Taka forma handlu znacznie usprawnia pracę. Ponadto przekształcenia wymaga ulica łącząca ten teren z ul Kupiecką, na tyłach byłego kina Nysa, stworzenie w tym miejsc przyjaznej dla pieszych przestrzeni, uregulowanie handlu na chodnikach Celem głównym projektu jest : ożywienie terenu i wykorzystanie zgodnie z przeznaczeniem

Poprawa jakości

zamieszkiwania

4. Prowadzenie

remontów i

modernizacji

obiektów

mieszkalnych, w

tym zabytkowych

5. Odnowa

podwórek - miejsc

integracji

sąsiedzkiej

6. Poprawa jakości

powietrza

Opracowanie polityki

mieszkaniowej

Opracowanie polityki mieszkaniowej, dotyczącej:

zarządzania zasobem mieszkaniowym Miasta Zielona

Góra, tworzenia innowacyjnych i dostępnych form

mieszkalnictwa W ramach dokumentu zostaną

przedstawione możliwości wsparcia dla prywatnych

właścicieli nieruchomości działających na rynku

mieszkaniowym

Kwartał pomiędzy

ul. Fabryczną, Ogrodową,

Sikorskiego, al. Konstytucji 3

maja, Park Sowińskiego

Zaplanowano serię tymczasowych prac w przestrzeni,

wystawy, zagospodarowanie skwerów i podwórek,

miejskich ogrodów społecznych, analizy oraz nowe

wydarzenia artystyczne. Zadanie ma na celu wspierać

aktywność społeczną i kulturalną na terenie kwartału i za

pomocą działań artystycznych, analiz społecznych

angażować mieszkańców do udziału w życiu miasta.

Zadaniem projektu jest również aktywizacja lokalnych

organizacji pozarządowych i interwencje

architektoniczne, które mają ułatwić integrację na tym

terenie różnych grup społecznych.

63

Uzupełnienie wskazanych jako

podstawowe przedsięwzięcia

przestrzeni publicznych

związanych z ulicami, placami i

parkami o kolejne miejsca:

- utworzenie nowego placu przed

Centrum Nauki Keplera wraz z

miejscem przystankowym

autobusów dowożących

zwiedzających

- poprawa funkcjonalności i

walorów estetycznych placu

Pocztowego. Pl. Przy ul.

Grottgera, placu przy ul.

Kopernika

- stworzenie nowego miejsca

"spotkania z przyrodą i historią "

- odtworzenie fragmentaryczne

przebiegu Złotej Łączy" -

powiązanie Centrum

Przyrodniczym, Stworzenie

szlaku turystycznego – Szlak

Złotej Łączy przez całe miasto.

- uporządkowanie przestrzeni

publicznej placu Powstańców

Wielkopolskich, w tym teren

przy skrzyżowaniu ul. Reja i

Wojska Polskiego, zieleniec

przy przystanku MZK

- wzbogacenie przyrodnicze

Parku Poetów

- wzbogacenie programowe i

przyrodnicze parków i zieleńców

miejskich,

- rozważenie nowej lokalizacji

przystanków autobusowych -

bliżej deptaka i Kupieckiej,

- stworzenie bazy wzorów dobrej

i skutecznej reklamy wizualnej

- Hot Spoty i inne rozwiązania IT

Stworzenie atrakcyjnych i różnorodnych przestrzeni

publicznych, w tym zarówno placów, jak i ciągów

komunikacyjnych może pozwolić na przywrócenie relacji

pomiędzy rozdzielonymi przez nie obszarami.

Odnowione, przywrócone do życia, poprzez odzyskanie

charakteru oraz wprowadzenie nowoczesnych rozwiązań

(w tym IT) mają szansę stać się atrakcją chętnie

odwiedzaną przez mieszkańców, mogą również

przyczynić się do wyjścia na "zewnątrz" życia

kulturalnego i artystycznego, otwarcia nowych punktów

usługowych.

Dostępność piesza do atrakcyjnych przestrzeni

publicznych, powiązanych siecią ulic pieszych, pieszo -

rowerowych i pieszo - jezdnych powinna być wzmocniona

bliskością przystanków komunikacji zbiorowej.

Efektem wprowadzenia "ruchu zatrzymanego" - czyli

takiego, który nie ma cech tranzytowych, a raczej

docelowe - będzie wyraźna poprawa kwestii

bezpieczeństwa w tych przestrzeniach.

Dobry przykład eleganckiej reklamy wizualnej pozwoli na

zwiększenie jej czytelności skuteczności a także wpłynie

na poprawę estetyki przestrzeni publicznej.

Uporządkowanie terenu przy ul.

Dworcowej, pomiędzy dworcem

PKS a dworcem PKP

Teren obecnie zaniedbany, na którym często przebywają

osoby bezdomne. Zmiana obecnego stanu rzeczy w tej

okolicy, zmierzająca do uporządkowania terenu oraz

wprowadzeniu nowych funkcji, w tym zieleni – jako

otoczenia dworca autobusowego i kolejowego ma na celu

doprowadzenie do poprawy warunków życia, a przede

wszystkim bezpieczeństwa na tym terenie.

Budowa stacji ładowania

elektrycznych aut osobowych

Budowa takich stacji to usunięcie jednej z barier w

transporcie elektrycznym indywidualnym, Działanie może

się przyczynić do wzrostu ilości aut elektrycznych w

zamian za auta spalinowe co będzie stanowiło jedno z

narzędzi walki ze smogiem .

Remonty i termomodernizacja

budynków użyteczności

publicznej, w tym części szpitala

niestanowiącego obiektów

zabytkowych (np. oddział

położniczo – ginekologiczny)

Ograniczenie emisji ciepła będzie pozytywnie wpływać na

jakość powietrza w Zielonej Górze a docelowo na stan

zdrowia mieszkańców miasta.

64

Poprawa jakości

otoczenia

7. Poprawa

bezpieczeństwa w

przestrzeniach

publicznych,

ożywienie,

przybliżenie i

otwarcie tych

przestrzeni dla

wszystkich

mieszkańców,

tworzenie

warunków dla

rozwoju wspólnoty

Budowa dziecięcej - rekreacyjnej

kolei szynowej w parku przy ul.

Ogrodowej - Jaskółczej

Budowa kolejki szynowej na terenie parku przy ul.

Ogrodowej – Jaskółczej zgodnie z koncepcją

zrealizowaną w 2014 r. z budżetu obywatelskiego ma na

celu zwiększenie zainteresowania historią gospodarczą

miasta, wynika również z potrzeby realizacji nowych form

łączących rekreację z edukacją, żywego upamiętniania

tradycji gospodarczych miasta.

Zagospodarowanie Zespołu

Przyrodniczo – Krajobrazowego

„Park Braniborski” na cele

rekreacyjno– edukacyjne oraz w

celach integrujących

mieszkańców

Obszar ZPK „Park Braniborski” powstały z inicjatywy

mieszkańców pobliskich terenów jest obecnie

wykorzystywany rekreacyjnie. Jednakże dla poprawy

dostępności tego terenu dla mieszkańców proponuje się,

aby na części tego zespołu, objętej granicami obszaru

rewitalizacji (fragment od strony ul. Braniborskiej)

prowadzić następujące działania:

- uporządkowanie i wyeksponowanie walorów

przyrodniczych,

- urozmaicenie gatunkowe drzewostanu,

- urządzenie i oświetlenie głównyc ścieżek oraz ścieżek

doprowadzających do parku,

- wyposażenie w urządzenia rekreacyjne

- wykonanie ścieżki edukacyjnej

- wzbogacenie o małą architekturę (ławki, śmietniki)

Opracowanie spójnej koncepcji

zieleni dla całego obszaru, wraz z

przeanalizowaniem wyznaczenia

nowych terenów zielonych,

uwzględniającej gatunki

oczyszczające powietrze, w

procesie partycypacji społecznej

uwzględniającej oddolne działania

w tym zmierzające do stworzenia

programu opieki nad zielenią

realizowanego przez

mieszkańców

zagospodarowanie przestrzeni publicznych i

półpublicznych zielenią jest nie tylko ważnym zabiegiem

podnoszącym estetykę miasta, ale przede wszystkim

wpływającym na poprawę warunków klimatycznych,

jakości powietrza i pozostałych warunków przyrodniczych.

Obecne sposoby kształtowania zieleni w mieście dają

możliwości różnicowania przestrzeni również pod

względem funkcjonalnym.

Budowa systemu monitoringu

miasta na obszarze

Budowa systemu monitoringu oparta będzie na

nowoczesnym inteligentnym systemie cyfrowych kamer

IP, obsługiwanym przez osoby w całodobowym centrum

monitoringu zlokalizowanym w budynku Komendy

Miejskiej PSP. Ponadto w celu zapewnienia

bezpieczeństwa sygnał z monitoringu będzie również

przekazywany do Komendy Miejskiej Policji i ABW.

Rejestrowane obrazy będą archiwizowane prze okres co

najmniej 90 dniu w serwerowni. System będzie posiadał

bardzo rozbudowaną inteligentną analitykę zdarzeń oraz

rozpoznawanie tablic rejestracyjnych i rozpoznawanie

twarzy w newralgicznych miejscach. Całość systemu

planuje się wykonać w technologii światłowodowej o

przepustowości 10Gb/s – szkielet sieci oraz 1Gb/s lub

100MB/s dla punktów kamerowych.

65

8. Mechanizmy zapewnienia komplementarności między

projektami/przedsięwzięciami rewitalizacyjnymi

Program rewitalizacji Miasta Zielona Góra złożony z wielu różnorodnych projektów jest konstrukcją

warunkującą osiągnięcie kompleksowości interwencji. Oznacza to wzajemne powiązanie oraz synergię

projektów rewitalizacyjnych, a także synchronizację efektów ich oddziaływania na zdiagnozowaną sytuację

kryzysową.

8.1. Komplementarność przestrzenna

Diagnoza obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji wskazała na tereny w mieście o największym

stopniu występowania zjawisk kryzysowych, a jednocześnie na tereny, które w były wskazywane przez

interesariuszy rewitalizacji jako wymagające najpilniejszej interwencji. Zaproponowane w niniejszym

programie działania będą realizowane na wyznaczonym obszarze rewitalizacji. Oddziaływanie podjętych

interwencji będzie obejmować również pozostałych mieszkańców Miasta.

Przedsięwzięcia rewitalizacyjne zostały zaplanowane w taki sposób, aby wzajemnie się dopełniały

przestrzennie oraz aby zachodził między nimi efekt synergii.

8.2. Komplementarność problemowa

Spójność i sukces realizacji zaplanowanej koncepcji rewitalizacji w Zielonej Górze powinien

zapewnić zintegrowany charakter projektów, które łącząc cele społeczne z ekonomicznymi,

środowiskowymi, technicznymi oraz przestrzennymi, umożliwiają bardziej skuteczne pokonywanie zjawisk

kryzysowych, wśród których wiele przyczyn leży właśnie w dezintegracji działań. W tabelach 14-15

wskazano, że żaden ze stwierdzonych problemów obszaru nie pozostaje bez próby zminimalizowania jego

skutków. Jednocześnie zobrazowano, że przy rozwiązywaniu większości problemów będą prowadzone

działania kilkustronne, gwarantując kompleksową interwencję.

66

Tabela 14 Korelacja między przedsięwzięciami podstawowymi a zdiagnozowanymi problemami

1.1.1 1.1.2 1.2 1.3 2.1 2.2 2.3.1 2.3.2 2.3.3 3.1 3.2 3.3 3.4 4.1 4.2 5.1.1 5.1.2 5.1.3 5.2 5.3

starzenie się społeczeństwa

X X X X X X X X X X X X X

ubóstwo X X X X X X X X X X X bezrobocie X X X X X

przestępczość X X X X X X X X niski poziom

edukacji X X X X X X X X X X X

zanikające więzi sąsiedzkie

X X X X X X X X X X X X X X X

niski poziom przedsiębiorczości

X X X X X X

mała aktywność zielonogórskiej

starówki

X X X X X X X X X

utrudniony handel na targowiskach

X X X X

zagrożenie zanieczyszczeniem

powietrza

X X X

zalewanie piwnic, podwórek, ulic

X X X X X X

ograniczony dostęp do terenów

zieleni

X X X X X X X

problemy z przemieszczaniem

się pieszych

X X X X X X

przestrzeń publiczna

niesprzyjająca integracji

X X X X X X X

chaos reklamowy i niska estetyka

X X X X X X X X X X

pogarszająca się jakość zasobów mieszkaniowych

X X X

zaniedbane podwórka

X X X X X X X X

zaniedbana zieleń X X X X X X X X X X X X

67

Tabela 15 Korelacja między przedsięwzięciami podstawowymi a zdiagnozowanymi problemami - c.d.

6.1 6.2 6.3 7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 7.6 7.7 7.8 7.9 7.10

starzenie się

społeczeństwa X X X X X X X X X X

ubóstwo X X X X X bezrobocie X X X X X X X

przestępczość X X X X X X X X niski poziom

edukacji X X X X X X X X X X

zanikające więzi sąsiedzkie

X X X X X X X X X

niski poziom

przedsiębiorczości X X X

mała aktywność zielonogórskiej

starówki

X X X X X

utrudniony handel na targowiskach

zagrożenie

zanieczyszczeniem powietrza

X X X X X X X X X

zalewanie piwnic, podwórek, ulic

X X X X

ograniczony

dostęp do terenów zieleni

X X X X X X X X

problemy z przemieszczaniem

się pieszych

X X X X X X X X X X

przestrzeń publiczna

niesprzyjająca integracji

X X X X X X X X X X X

chaos reklamowy i niska estetyka

X X X X X

pogarszająca się jakość zasobów mieszkaniowych

X X

zaniedbane podwórka

X

zaniedbana zieleń X X X X X X X X X X X X X

68

Działania przestrzenne (techniczno – materialne) mają na celu kształtowanie nowego ładu

przestrzennego obszaru rewitalizowanego, integrację zdegradowanych terenów, przystosowanie przestrzeni

publicznej dla różnych odbiorców. Porządkowanie "starej tkanki urbanistycznej", wprowadzanie nowych

elementów architektonicznych jest także sposobem promocji nowego wizerunku miasta. Do działań

przestrzennych zalicza się m.in.: rozwój infrastruktury technicznej, zagospodarowanie i uporządkowanie

zdegradowanej przestrzeni miejskiej, a także poprawę stanu infrastruktury mieszkaniowej, społecznej,

kulturalnej oraz rekreacyjno - sportowej.

Działania gospodarcze to m.in.: wsparcie przedsiębiorczości czy działania dotyczące rozwoju

różnych sektorów gospodarki. Działania gospodarcze prowadzą do pozytywnych skutków ekonomicznych

takich jak np. wzrost oddziaływania na rozwój różnych działalności lokalnych, ożywienie życia społeczno-

gospodarczego, pobudzenie aktywności lokalnych środowisk czy stworzenie nowych miejsc pracy.

Działania społeczne to przede wszystkim rozwój zasobów ludzkich, przeciwdziałanie wykluczeniu

społecznemu - włączanie tych osób w nurt życia społecznego, pomoc przy rozwiązywaniu sytuacji

kryzysowych w rodzinie, tworzenie równych szans, zapobieganie zjawisku bezrobocia, aktywizacja

środowisk dziecięcych i młodzieżowych, tworzeniu warunków do zacieśniania więzów sąsiedzkich i integracji

międzypokoleniowe.

8.3. Komplementarność proceduralno - instytucjonalna

W celu zapewnienia efektywnego współdziałania na rzecz efektywnego wdrażania procesów rewitalizacji

różnych instytucji i interesariuszy, zaproponowano odpowiedni system wdrażania i zarządzania programem

rewitalizacji. Szczegółowa procedura zarządzania GPR znajduje się punkcie 11 niniejszego opracowania.

8.4. Komplementarność międzyokresowa

Przedsięwzięcia zrealizowane dotychczas w obszarze rewitalizacji, opisane w pkt 1 Wstęp

niniejszego programu, współfinansowane były ze środków unijnych w ramach Lubuskiego Regionalnego

Programu Operacyjnego, Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Programu Operacyjnego Infrastruktura i

Środowisko, Programu Operacyjnego Polska-Brandenburgia 2007-2013. Projekty tzw. inwestycyjne

dotyczyły poprawy warunków życia na obszarze zdegradowanym, a także poprawy jakości przestrzeni

publicznych i nadanie nowych funkcji usług publicznym opuszczonym budynkom w centrum miasta .

Natomiast realizacja przedsięwzięć tzw. "miękkich" miała na celu poprawę integracji społeczeństwa.

W celu zapewnienia komplementarności międzyokresowej, planuje się kontynuować działania związane z

poprawą warunków życia, w tym w szczególności warunków technicznych w budynkach mieszkalnych oraz

w ich otoczeniu, warunków korzystania i dostępności przestrzeni publicznych i terenów rekreacyjnych oraz

nadal prowadzić działania ukierunkowane na integrację i aktywizację społeczną, zwłaszcza osób

zagrożonych wykluczeniem społecznym.

69

Z uwagi na obecność w województwie lubuskim zdegradowanych obszarów zarówno miejskich jak i

wiejskich, Unia Europejska stworzyła warunki do poprawy jakości życia mieszkańców na tych terenach.

Wysoka stopa bezrobocia, zły stan infrastruktury i zasobów mieszkaniowych, a także niski poziom

integralności i poczucia wspólnoty lokalnej, przyczyniają się do ograniczenia rozwoju społecznego i

gospodarczego. Obszary zdegradowane wymagają ożywienia i wzmocnienia ich atutów rozwojowych.

Ze względu na powyższe, samorządy miały możliwość ubiegania się o wsparcie działań

rewitalizacyjnych środkami funduszy unijnych w ramach Lubuskiego Regionalnego Programu Operacyjnego

na lata 2007-2013. Działanie 4.3 „Rewitalizacja zdegradowanych obszarów miejskich i wiejskich” miało na

celu stworzenie korzystnych warunków umożliwiających włączenie obszarów słabych strukturalnie w procesy

rozwojowe.7 Zielona Góra po przyjęciu w czerwcu 2010 roku Lokalnego Programu Rewitalizacji zrealizowała

następujące projekty rewitalizacyjne, ujęte w tym programie:

1) z programu I i IA na obszarze A - podniesienie jakości przestrzeni publicznych i przywrócenie

historycznego charakteru Centrum Zielonej Góry:

- projekt 1, dotyczący miejskiej starówki, budynku przy ul. Reja 6, Zaułku Artystów oraz placu Pod

Topolami,

- część projektu 2 w zakresie zmiany wizerunku i przywrócenia miejsca spotkań na placu z Łabędziami

przy ul. Kazimierza Wielkiego,

- projekt 1 (program IA) dotyczący remontu i zmiany funkcji na biurowo - administracyjną budynku "F"

w zabytkowym kompleksie Szpitala Wojewódzkiego,

- projekt 2 (program IA) dotyczący utworzenia Centrum Nauki Keplera poprzez adaptację nieczynnego

kina Wenus,

2) z programu II na obszarze A - rozwój potencjału turystycznego Zielonej Góry:

- projekt 1, dotyczący utworzenia Polsko - Niemieckiego Centrum Promocji i Informacji Turystycznej,

- projekt 2, dotyczący budowy trasy rowerowej "Zielona Strzała",

- projekt 3 - w części dotyczącej konserwacji kościoła Ewangelicko – Augsburskiego,

3) z programu III na obszarze A - Razem Raźniej! - program przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu

mieszkańców miasta - projekt 1, dotyczący aktywizacji społeczności lokalnych,

4) z programu IV na obszarze A - Remont i zwiększenie potencjału użytkowego zabytkowych budynków

należących do wspólnot - projekt 2, dotyczący remontu części wspólnych budynków wpisanych do

rejestru zabytków, realizowany stopniowo, w corocznym wyborze kilku obiektów do remontu,

5) z programu V na obszarze A - Podniesienie jakości substancji mieszkaniowej będącej w zasobach

spółdzielni mieszkaniowych - projekty dotyczące remontu obiektów oraz termomodernizacji.

W wyniku przyjętego 29 lipca 2016 roku Gminnego Programu Rewitalizacji Miasta Zielona Góra na lata

2016-2022 (uchwała nr XXXVI.417.2016 Rady Miasta Zielona Góra z późn. zm.), wpisanego do wykazu

programów rewitalizacji województwa lubuskiego rozpoczęto część działań przewidzianych w tym programie

pod wspólna nazwą projektu Zagospodarowanie zdegradowanej przestrzeni publicznej na terenie miasta

Zielona Góra. Projekt ten obejmuje następujące działania:

7 Opracowana na podstawie: Wytyczne do tworzenia Lokalnych Programów Rewitalizacji dla województwa lubuskiego

na lata 2007-2013, Lubuski Regionalny Program Operacyjny na lata 2007-2013

70

- zagospodarowanie zdegradowanej przestrzeni publicznej placu Teatralnego wraz z pl. J. Matejki,

- zagospodarowanie zdegradowanej przestrzeni publicznej placu przy Filharmonii Zielonogórskiej,

- rewitalizacja zdegradowanego obszaru Wzgórza Winnego,

- rewitalizacja zdegradowanego obszaru Doliny Gęśnika,

- budowa systemu monitoringu miasta na obszarze rewitalizacji.

Na terenach objętych w/w działaniami, po zakończeniu prowadzonych tam inwestycji będzie można

prowadzić działania społeczne, przewidziane zaró-wno jako przedsięwzięcia podstawowe, jak i pozostałe.

Zielonogórska Spółdzielnia Mieszkaniowa oraz niektóre wspólnoty mieszkaniowe, w okresie od

uchwalenia Gminnego Programu Rewitalizacji w lipcu 2016 przeprowadziły termomodernizację na części

obiektów wskazanych w przedsięwzięciu A.4.2., wobec powyższego pozostawiono w Przedsięwzięciu 4.2.

Remonty budynków mieszkalnych i mieszkalno - usługowych, w tym termomodernizacja, tylko te, które

wymagają jeszcze przeprowadzenia prac remontowych.

8.5. Komplementarność źródeł finansowania

W celu zapewnienia komplementarności finansowania, projekty zawarte w Gminnym Programie Rewitalizacji

będą finansowane z różnych źródeł wsparcia z uwzględnieniem projektów rewitalizacyjnych, które mogą być

współfinansowane ze środków EFRR, EFS oraz innych publicznych lub prywatnych)., bez ryzyka

podwójnego dofinansowania.

Dla każdego przedsięwzięcia rewitalizacyjnego wskazano ramowe źródła finansowania. Przedsięwzięcia

będą finansowane zarówno ze źródeł publicznych jak i prywatnych. Szczegóły dotyczące sposobów i źródeł

finansowania zostały opisane w pkt 9 niniejszego programu.

.

71

9. Szacunkowe ramy finansowania inwestycji realizowanych w ramach Gminnego Programu Rewitalizacji miasta Zielona Góra do 2022 roku

9.1. Źródła finansowania projektów

Zabezpieczenie finansowe działań związanych z realizacją Programu Rewitalizacji stanowią przede

wszystkim środki budżetowe gminy - budżet miasta Zielona Góra. Jednakże szeroki zakres projektów nie

pozwoli na ograniczenie się wyłącznie do tego źródła. W celu umożliwienia realizacji projektów, wymagane

będzie pozyskanie środków ich finansowania z różnych źródeł. Będą się one różnić w zależności od kilku

czynników, w tym: wielkości udziałów, dostępności wkładu własnego, formy podmiotów.

Jednym z podstawowych źródeł są środki pomocowe pochodzące z Unii Europejskiej, zarówno

bezpośrednio związane z rewitalizacją, jak i przeznaczone na inne działania merytoryczne, wpływające na

zmiany w obszarze rewitalizacji. Należy jednak brać pod uwagę również inne źródła. W zależności od

rodzaju projektów (realizowanych w ramach GPR) oraz potencjalnego beneficjenta, wyróżnić można

następujące źródła finansowania:

środki prywatne (sektora biznesu, osób fizycznych, organizacji pozarządowych),

środki wspólnot wyznaniowych,

środki pochodzące ze wspólnot mieszkaniowych,

środki krajowe (np.: fundusze Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, środki Ministerstwa

Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Ministerstwa Edukacji Narodowej, Narodowego Funduszu

Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej),

środki zagraniczne pochodzące spoza Unii Europejskiej, np. Norweski Mechanizm Finansowy "eea

grants", Fundusz Szwajcarski,

fundusze i programy Banku Gospodarstwa Krajowego – udzielane kredyty.

9.2. Szacunkowe wyliczenia

W poniższej tabeli przedstawiono szacunkowe ramy finansowe dotyczące przedsięwzięć planowanych

w ramach rewitalizacji miasta Zielona Góra. Z uwagi na zmienny poziom finansowania poszczególnych

miejskich polityk, określenie docelowej kwoty finansowania jest obarczone ryzykiem niedoszacowania. W

związku z powyższym poziom zaangażowania większości źródeł finansowania programu został określony na

najbardziej prawdopodobnym poziomie.

72

Tabela 16 Szacunkowe ramy finansowe

Kierunek działań

Możliwe dodatkowe źródła

finansowania

Wysokość

dofinansowania Szacunkowa wartość projektów

Przedsięwzięcia podstawowe

inicjatywa

Przedsięwzi

ęcia

kluczowe

przedsięwzię

cia pozostałe

(możliwe do

oszacowania8

1. Zapobieganie

wykluczeniu

społecznemu w

tym m.in. osób

ubogich,

starszych, rodzin

z dziećmi, dzieci i

młodzieży


integrujących pokolenia- „Dom otwarty”

w klubach


integrujących pokolenia- „Dom otwarty”

w terenie

1. Rządowy Program Aktywności

społecznej Osób Starszych

(ASOS)

2. Fundusz Inicjatyw Obywatelskich

(FIO)

3. Regionalny Program Operacyjny –

Lubuskie 2020 - Program

aktywnej integracji- działanie 7.3

4. RPO Program Inteligentny Rozwój

- działanie 6.5

5. Program POWER - cel 8.VI

6. Program Europa dla Obywateli

7. Program Młodzież Solidarna w

Działaniu na lata 2016-2019

1. 90%

2. 90%

3. 85 %

4. 85 %

5. do 97%

6. dotacja

kwotowa

7. dotacja

kwotowa

miasta Zielona

Góra i jedn. org. 600 tys. zł 50 tys. zł

innych

partnerów

400 tys. zł --- 1.2. Działania społeczne wspierające

rodziny

1.3 Wsparcie działalności klubów dla

seniorów

8 Z uwagi na zawartość w przedsięwzięciach dopuszczalnych dużej ilości projektów zgłoszonych przez interesariuszy zewnętrznych i braku określenia przez nich szacunkowych wartości, w kolumnie uwzględniono kwoty podane w ankietach i możliwe do oszacowania przez UM ZG

73

2. Zatrudnienie

osób długotrwale

bezrobotnych oraz

osób młodych bez

doświadczenia

2.1. Wsparcie działalności MSP typu

rodzinnego, inkubatory

przedsiębiorczości, nowatorskie

rozwiązania (np. coworking), przemysł

kreatywny, szkolenia, w tym dotyczące

tematyki związanej z szukaniem pracy,

podstaw przedsiębiorczości dla

każdego wieku

2.2. Wsparcie działań CIS w

zatrudnieniu bezrobotnych.

1. RPO – Lubuskie 2020 – oś

priorytetowa 6 – Regionalny rynek

pracy

2. RPO – Lubuskie 2020 - oś

priorytetowa 7 – Równowaga

społeczna

3. Program POWER - cel 8.II, 9.I,

9.V

1. 100%

2. 100%

3. do 100%

miasta Zielona

Góra i jedn. org. 7 mln zł

50 tys.

---

2.3.1. Budowa targowiska miejskiego

2.3.2. Kontynuacja działań promujących

przedsiębiorców

2.3.3. Pikniki sąsiedzkie i osiedlowe


(FIO)

2. dotacje miejskie

3. budżet miasta

o

1. do 90%

2. dotacja

kwotowa

3. wydatki

własne

miasta Zielona

Góra i jedn. org.

4 mln 300

tys.zł --

innych partnerów 50 tys. zł ---

3. Zwiększenie

udziału

społeczności

lokalnej w życiu

kulturalnym,

artystycznym i

sportowym

miasta, odnowa

poczucia więzi z

miastem

3.1. Aktywizacja i synchronizacja

działań artystycznych, kulturalnych,

sportowych i edukacyjnych, w tym na

nowopowstałych przestrzeniach

publicznych,

3.2. Kawiarnia dyskusyjna - miejsce dla

spotkań obywatelskich

3.3. Działania społeczne pobudzające

aktywność

3.4. Nowatorska, pozaformalna i

nieformalna edukacja o mieście,

1. Programy Ministra Kultury i

Dziedzictwa Narodowego

2. Dotacje Narodowego Centrum

Kultury

3. Europejska Współpraca

Terytorialna


(FIO)

5. Program Kreatywna Europa

1. dotacja

kwotowa

2. dotacja

kwotowa

3. 85%

4. 85%

5. 60%

miasta Zielona

Góra i jedn. org. 400 tys. zł 200 tys. zł

innych partnerów 400 tys. zł 20 mln zł

74

4. Prowadzenie

remontów i

modernizacji

obiektów

mieszkalnych, w

tym zabytkowych

4.1. Renowacja budynków wpisanych

do rejestru zabytków

4.2. Remonty budynków mieszkalnych i

mieszkalno - usługowych, w tym

termomodernizacja

1. Programy MKiDN – Dziedzictwo

kulturowe

2. Program Operacyjny Infrastruktur i

Środowisko – oś priorytetowa VIII

Ochrona dziedzictwa kulturowego

i rozwój zasobów kultury –

3. Budżet miasta - program dotacji

na renowację zabytków

4. Fundusz Termomodernizacji i

Remontów (BGK)

5. RPO-Lubuskie 2020–działanie 3.3

6. Program Operacyjny infrastruktura

i Środowisko- Oś prioryt. I oraz II

1. 50% lub

100%

2. 85 %

3. 50%

4. kredyt

5. 85 %

6. 85 %

miasta Zielona

Góra i jedn. org. 12 mln zł 2 mln zł

innych partnerów 35 mln zł 1 mln zł

5. Odnowa

podwórek - miejsc

integracji

sąsiedzkiej

5.1. Program modelowy

5.2. Konkurs "Moje podwórko" i inne

programy wspierające

zagospodarowanie podwórek

5.3. Program wspierający tworzenie

nowych nasadzeń, w tym wertykalnych

oraz pielęgnację zieleni w podwórkach,

1. Norweski Mechanizm Finansowy

2. Narodowy Fundusz Ochrony

Środowiska

3. Wojewódzki Fundusz Ochrony

Środowiska

1. 80% lub

100%

2. dotacja

kwotowa

3. dotacja

kwotowa

miasta Zielona

Góra i jedn. org. 250 tys. zł 0,5 mln zł

innych partnerów 3 mln zł 2 mln zł

6. Poprawa

jakości

środowiska

6.1."Zielona Góra wolna od smogu"

6.2. Ochrona przed zalewaniem

wodami opadowymi

6.3. Edukacja ekologiczna

1. Program Operacyjny infrastruktura

i Środowisko

85% miasta Zielona

Góra i jedn. org. 12 mln

innych partnerów 1,5 mln

75

7. Poprawa

bezpieczeństwa w

przestrzeniach

publicznych jako

miejsc integracji

lokalnej,

ożywienie,

przybliżenie i

otwarcie tych

przestrzeni dla

wszystkich

mieszkańców,

tworzenie

warunków dla

rozwoju

wspólnoty

7.1. Zagospodarowanie

zdegradowanej przestrzeni publicznej

Placu Teatralnego wraz z pl. Jana

Matejki

7.2. Zagospodarowanie

zdegradowanej przestrzeni publicznej

placu przy Filharmonii Zielonogórskiej

7.3. Przywracanie przestrzeni

pieszych, bez barier i chaosu

reklamowego i ogrodzeniowego

7.4. Rewitalizacja zdegradowanego

obszaru Parku Tysiąclecia


obszaru Wzgórza Winnego


obszaru Doliny Gęśnika


obszaru Wzgórz Piastowskich

7.8. OdNowa nad Złotą Łączą

7.9. Park pod gwiazdami przy Wieży

Braniborskiej

7.10. "Zorientowani" - stworzenie

jednolitego systemu elementów

informacji o mieście, w szczególności o

parkach i osobliwościach przyrody,

obiektów związanych z kulturą

winiarską, obiektów ważnych dla

historii Zielonej Góry, w tym w postaci

aplikacji mobilnych

1. RPO – Lubuskie 2020 – działanie

9.2

2. Program Operacyjny

Infrastruktura i Środowisko –

działanie 2.5

3. Narodowy Fundusz Ochrony

Środowiska

1. 85%

2. 85%

3. dotacja

kwotowa

miasta Zielona

Góra i jedn. org. 95 mln 20 mln zł

innych

partnerów. --- 38 mln zł

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z UM ZG/spółdzielni mieszkaniowych/wspólnot/osób prywatnych/NGO

76

10. Partycypacja społeczna w procesie rewitalizacji

10.1 . Zastosowane narzędzia włączenia mieszkańców w proces związany z przygotowywaniem GPR

Zasada partnerstwa społecznego jest nie tylko formułą przyjętą w realizacji projektów założonych w

GPR ZG, ale przede wszystkim w całym procesie tworzenia i realizacji Programu.

Trwający od początku roku 2016 etap przygotowania GPR obejmował:

a) konsultacje nad projektem uchwały w sprawie wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru

rewitalizacji (wyznaczonego na postawie LPR z 2010 r.), podczas których przyjęto następujące formy

dialogu mieszkańcami:

- zgłaszanie uwag do projektu uchwały na formularzu,

- 2 spotkania informacyjne w siedzibie Urzędu Miasta,

- ankieta do składania wstępnych propozycji projektu.

Podsumowanie niniejszego etapu zamieszczono na stronie BIP Urzędu Miasta.

b) konkurs na logo rewitalizacji prowadzonej w Zielonej Górze, ogłoszony wśród uczniów szkół

ponadgimnazjalnych, na który wpłynęło ok 40 prac. Konkurs wygrał uczeń Zespołu Szkół i Placówek

Kształcenia Zawodowego w Zielonej Górze, który za zwycięską pracę otrzymał tablet. Logo jest

wykorzystywane na wszystkich pismach, ogłoszeniach, dokumentach związanych z prowadzeniem

procesu rewitalizacji w Zielonej Górze.

c) konsultacje nad projektem GPR w jego pierwotnej wersji, podczas których przyjęto kilka form dialogu.

Przeprowadzenie konsultacji na tym etapie zlecone zostało Fundacji "Partycypacja", której członkami są

m.in. socjolodzy z Uniwersytetu Zielonogórskiego. Podjęto trud dotarcia kilkoma drogami do

mieszkańców i ekspertów. Skorzystano z następujących form konsultacji:

- zgłaszanie uwag do całości projektu i rozwiązań w nim zaproponowanych (formularz uwag),

- zgłaszanie propozycji projektów w ramach przedsięwzięć podstawowych i pozostałych (ankieta),

- spotkania informacyjno – konsultacyjne z mieszkańcami poszczególnych obszarów rewitalizacji i

przedstawicielami różnorodnych środowisk branżowych oraz organizacji pozarządowych,

- indywidualne wywiady w terenie z mieszkańcami i użytkownikami wybranych obszarów,

- wywiady eksperckie z osobami, które są kompetentne i aktywne w różnych sferach aktywności

związanych z rewitalizacją.

Raport z tego etapu konsultacji, a także wykaz zamieszczono na stronie BIP Urzędu Miasta

d) konsultacje nad projektem uchwały w sprawie wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru

rewitalizacji, w wersji z 2016 roku. Podczas tych konsultacji przyjęto następujące formy dialogu

mieszkańcami:

- zgłaszanie uwag do projektu uchwały na formularzu i w formie ankiety

- 2 spotkania informacyjne w siedzibie MOPS,

- spacery studyjne,

- wywiady, w tym przeprowadzanych na terenie zmienionego obszaru rewitalizacji.

77

Raport z tego etapu konsultacji, a także wykaz uwag zamieszczono na stronie BIP Urzędu Miasta oraz

dołączono jako załącznik „D” do niniejszego dokumentu;

e) konsultacje nad projektem zmiany GPR, które przeprowadzone zostały w terminie od 3 marca do

3 kwietnia 2017 r. (dla wersji projektu uchylonej w październiku 2017 r.).

Przeprowadzenie konsultacji na tym etapie zlecone zostało Fundacji "Partycypacja". Podjęto trud dotarcia

kilkoma drogami do mieszkańców i ekspertów. Skorzystano z następujących form konsultacji:

- zgłaszanie uwag do całości projektu i rozwiązań w nim zaproponowanych (formularz uwag),

- zgłaszanie propozycji projektów w ramach przedsięwzięć podstawowych i pozostałych (ankieta),

- spotkania informacyjno – konsultacyjne z mieszkańcami poszczególnych rejonów, o które został

powiększony obszar rewitalizacji,

- spacery studyjne,

- wywiady skategoryzowane.


dołączono jako załącznik „E” do niniejszego dokumentu.

f) konsultacje nad projektem uchwały w sprawie wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru

rewitalizacji, w wersji z 2017 roku. Podczas tych konsultacji przyjęto następujące formy dialogu

mieszkańcami:

- zgłaszanie uwag do projektu uchwały na formularzu i w formie ankiety,

- 2 spotkania informacyjne w siedzibie MOPS,

- 3 spacery studyjne.

Raport z tego etapu konsultacji zamieszczono na stronie BIP Urzędu Miasta oraz dołączono jako

załącznik „F” do niniejszego dokumentu;

g) konsultacje nad projektem zmiany GPR, które przeprowadzone zostały w terminie od 30 stycznia do 1

marca 2018 r., podczas których przyjęto kilka form dialogu:

- zgłaszanie uwag do całości projektu (formularz uwag ogólnych),

- zgłaszanie uwag w formie propozycji projektów w ramach przedsięwzięć podstawowych i pozostałych

(formularz uwag ogólnych),

- ankieta,

- spotkania informacyjno – konsultacyjne z mieszkańcami,

- wywiady z ekspertami i mieszkańcami.


dołączono jako załącznik „G” do niniejszego dokumentu.

Głównym miejscem upowszechniania informacji na temat konsultacji były strony internetowe Biuletynu

Informacji Publicznej - w specjalnej zakładce Rewitalizacja i Łącznika Zielonogórskiego

(rozpowszechnianego także w wersji papierowej). Informacje o spotkaniach umieszczano w szkołach z

danego obszaru, w budynkach wielorodzinnych a także na tablicach multimedialnych komunikacji

miejskiej MZK i w autobusach. Informacje o pikniku konsultacyjnym upowszechniono również na

tablicach typu „Billboard”. Wykorzystano również portale społecznościowe i informacyjne. Także

78

dziennikarze pozostałych mediów zainteresowali się tym tematem i dzięki swoim publikacjom oraz

audycjom przybliżyli mieszkańcom miasta temat rewitalizacji

10.2. Zastosowane narzędzia włączenia mieszkańców w proces realizacji założeń GPR

Zaproponowane w GPR przedsięwzięcia podstawowe i pozostałe zostały pogrupowane wokół

kierunków działań przy jednoczesnym przyjęciu założenia ich wzajemnej komplementarności. Znaczna ich

część zakłada także uzupełnianie się działań prowadzonych przez miasto z działaniami inicjowanymi przez

mieszkańców, organizacje pozarządowe, wspólnoty mieszkaniowe, spółdzielnie. Przy przygotowywaniu

wspomnianych wyżej kierunków działań założono, że uspołecznianie procesu wdrażania przedsięwzięć

wynikających z tych kierunków będzie opierało się na :

- zaangażowaniu na etapie przygotowania do realizacji (konsultacje nad różnymi koncepcjami rozwiązań

np. przestrzennych);

- aktywnym uczestnictwie i inicjowaniu projektów przewidzianych stricte dla strony społecznej (spotkania

integracyjne, uczestnictwo w działaniach ukierunkowanych na pobudzanie aktywności obywatelskiej,

pikniki sąsiedzkie, terenowe "domy otwarte"),

- zaangażowanie przy realizacji projektów poprzez własny wkład pracy (np. prace związane ze

zwiększeniem nasadzeń w przestrzeni, dzielenie się własnym doświadczeniem podczas spotkań

sąsiedzkich, pomoc w opiece nad dziećmi lub osobami starszymi itp.)

- zaangażowanie na etapie corocznie dokonywanego raportowania ws. wdrażaniu GPR (w tym poprzez

składanie propozycji projektów, przekazywanie informacji o podjętych działaniach przez stronę

społeczną).

Planuje się także kontynuować proces informowania i edukowania, mający na celu rozszerzać grupę

zaangażowanych odbiorców procesu rewitalizacji. W tym działaniu najlepszą rolę będzie pełnił Komitet

Rewitalizacji oraz organizacje pozarządowe. Komitet Rewitalizacji, na etapie opiniowania projektu GPR ZG,

zaproponował stworzenie swoistego One Stop Center. Jego zadaniem byłoby zagwarantowanie uzyskania

szybkiej i pełnej informacji nt realizacji procesu rewitalizacji, w tym np. możliwościach dofinansowania

przedsięwzięć, możliwościach pozyskania partnera do projektu,

Kluczowe znaczenie dla tego procesu włączania mieszkańców będą miały miejsca aktywności lokalnej,

planowane do powołania w obszarze rewitalizacji, najczęściej na terenie rewitalizowanych przestrzeni

publicznych. Miejsca te mają sprzyjać budowaniu więzi sąsiedzkich oraz lokalnych partnerstw i

przedsięwzięć wspomagających procesy rewitalizacji.

11. System wdrażania Gminnego Programu Rewitalizacji wraz z opisem struktury zarządzania

W niniejszym rozdziale przedstawiono system wdrażania i zarządzania programem rewitalizacji, który w

odpowiedni sposób zapewni komplementarność proceduralno – instytucjonalną.

79

System pozwoli na efektywne współdziałanie na rzecz rewitalizacji różnych instytucji oraz wzajemne

uzupełnianie się i spójność procedur. Uzupełnieniem opisu jest rozdział 12, w którym określono sposób

monitorowania i oceny realizacji Gminnego Programu Rewitalizacji Miasta Zielona Góra.

11.1 Rozwiązania instytucjonalne

11.1.1 Zarządzanie

Gminny Program Rewitalizacji Miasta Zielona Góra jest przyjmowany uchwałą Rady Miasta Zielona

Góra. Za jego zarządzanie i wdrożenie oraz przedstawianie okresowych ocen z postępu jego realizacji

odpowiedzialny będzie organ wykonawczy gminy tj. Prezydent Miasta. Prezydent Zielonej Góry będzie

nadzorował proces rewitalizacji w mieście, poprzez powołanie zespołu ds. rewitalizacji, złożonego z

pracowników następujących komórek organizacyjnych oraz jednostek podległych:

Wydziału Funduszy Europejskich,

Departamentu Inwestycji Miejskich i Zarządzania Drogami,

Wydziału Sportu, Kultury i Turystyki,

Departamentu Rozwoju Miasta,

Departamentu Przedsiębiorczości i Gospodarki Komunalnej,

Wydziału Oświaty i Spraw Społecznych,

Biura Zamówień Publicznych,

Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej,

Centrum Integracji Społecznej.

Komórką wiodącą we wdrażaniu i zarządzaniu programem i procesami rewitalizacji będzie Wydział

Funduszy Europejskich. Głównymi zadaniami kierownika oraz zespołu będzie:

- koordynacja procesu realizacji poszczególnych projektów Gminnego Programu Rewitalizacji

realizowanych przez miasto, wypracowywanie rekomendacji związanych z procesem realizacji projektów

rewitalizacyjnych

- przekazywanie informacji pomiędzy pracownikami zaangażowanymi w proces a Prezydentem Miasta ,

- wsparcie innych podmiotów w działaniach rewitalizacyjnych,

- monitorowanie wdrażania poszczególnych projektów, w tym przebiegu ich prac,

- włączanie wielu interesariuszy w celu osiągnięcia odpowiedniego poziomu współpracy,

- współpraca z Komitetem Rewitalizacji, powołanego po uchwaleniu Gminnego Programu Rewitalizacji,

- raportowanie procesu wdrażania GPR,

- promocja oraz udzielanie informacji nt. Gminnego Programu Rewitalizacji,

- aktualizacja (w razie konieczności) Gminnego Programu Rewitalizacji.

Przynajmniej dwa razy do roku zespół spotka się w celu omówienia komplementarności działań i projektów

w różnych ich wymiarach.

Przewiduje się przeznaczyć dodatek specjalny dla zespołu koordynującego proces rewitalizacji, w wysokości

uzależnionej zakresem prac w każdym roku budżetowym.

80

11.1.2 Wdrażanie

Ze strony Urzędu Miasta i jednostek podległych, za realizację i wdrażanie poszczególnych projektów

odpowiedzialne będą podmioty zaangażowane w ich wykonanie, w szczególności Departament Inwestycji,

Wydział Funduszy Europejskich, Wydział Oświaty i Spraw Społecznych, Wydział Sportu, Kultury i Turystyki,

Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, domy kultury, biblioteki, szkoły. Ich zadaniem będzie m.in.

przygotowanie dokumentacji, występowanie z wnioskami o dofinansowanie czy przeprowadzenie procedur

wyboru wykonawców zadań, pozyskiwanie i rozliczanie środków finansowych projektów, w których Gmina

będzie beneficjentem, angażowanie publicznych środków budżetowych w proces rewitalizacji,

monitorowanie postępów w realizacji działań. Dla efektywnej obsługi działań rewitalizacyjnych konieczne

będzie współdziałanie wszystkich podmiotów i komórek zaangażowanych w ich realizację.

W opisie przedsięwzięć podstawowych w załączniku A wskazano w wielu miejscach, że podmiotem

realizującym mogą być stowarzyszenia i fundacje. W przypadku zadań finansowanych z budżetu miasta

sposób wyboru takich stowarzyszeń i fundacji jako podmiotów realizujących zostanie określony przez

Komitet Rewitalizacji (po przyjęciu zmiany GPR ZG). Natomiast w wielu przypadkach organizacje

pozarządowe mogą z własnej inicjatywy starać się o dofinansowanie realizacji przedsięwzięć z innych

źródeł,, wskazanych m.in. w rozdziale 9.1., w otwartych konkursach ofert.

Organy odpowiedzialne za wdrażanie GPR mogą tworzyć grupy robocze, korzystać z opinii

niezależnych ekspertów oraz usług instytucji zewnętrznych. Pomoc organizacyjną oraz doradczą mogą

świadczyć m.in.: środowiska naukowe i oświatowe, instytucje doradcze, organizacje społeczne i

stowarzyszenia. Istotna wydaje się także współpraca z podmiotami, które mogą umożliwić realizację

Gminnego Programu Rewitalizacji w wymiarze finansowym poprzez udzielenie pożyczek i kredytów na

działania inwestycyjne i koncepcyjne (np. banki, inne instytucje finansowe). Inwestorzy, a także właściciele

oraz zarządcy nieruchomości mogą wesprzeć proces rewitalizacji w zakresie inwestycyjnym.

Warunkiem niezbędnym dla pełnego wdrożenia Gminnego Programu Rewitalizacji jest uwzględnianie

wydatków z nim związanych w kolejnych budżetach na lata 2016-2022. Za ten element odpowiada Rada

Miasta Zielona Góra. Dlatego też Prezydent, przedkładając Radzie projekty budżetów oraz wieloletnich

prognoz finansowych, powinien przetransponować do nich założenia finansowe zawarte w Gminnym

Programie Rewitalizacji przewidziane w nim na dany rok. Pozostałe zadania Rady Miasta związane z

rewitalizacją to:

- ustanowienie nowych granic obszarów rewitalizacji w przypadku podjęcia działań w tym kierunku, po

przeprowadzeniu odpowiednich diagnoz i analiz,

- inicjowanie programów gospodarczych, społecznych i rozwojowych, w tym dedykowanych obszarom

rewitalizacji,

- regulacje związane z podatkami i opłatami w granicach określonych w ustawach.

81

11.2. Założenia zasad działania Komitetu Rewitalizacji

Innym ważnym elementem procesu wdrażania programu rewitalizacji jest obecność niezastąpionego

partnera, jakim jest strona społeczna. W celu usprawnienia procesu partycypacji społecznej w zakresie

rewitalizacji, zainicjowania współpracy i skorzystania z wiedzy oraz opinii ekspertów, a także przedstawicieli

różnych środowisk społeczno – gospodarczych, powołany zostanie przez Prezydenta Miasta Zielona Góra,

zgodnie z ustawą o rewitalizacji, Komitet Rewitalizacji.

W listopadzie 2016 roku Rada Miasta podjęła uchwałę nr XLI.496.2016 w sprawie określenia zasad

wyznaczania składu oraz zasad działania Komitetu Rewitalizacji w Zielonej Górze

Społeczny charakter Komitetu wyraża się w jego funkcji opiniodawczo - doradczej.

Do głównych zadań Komitetu będzie należeć m.in.:

- reprezentacja mieszkańców i interesariuszy, lokalne środowiska gospodarcze, naukowe, organizacje

pozarządowe oraz inne grupy z terenu miasta.

- wyrażanie opinii oraz podejmowanie inicjatyw rozwiązań odnoszących się do rewitalizacji obszarów

na terenie miasta.

- opiniowanie oraz przygotowanie projektów uchwał rady i zarządzeń prezydenta związanych z

rewitalizacją obszarów miasta.

Zgodnie z powyższą uchwałą w skład Komitetu Rewitalizacji będą wchodzić:

- 1 przedstawiciela urzędu;

- 1 przedstawiciela Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Zielonej Górze lub Centrum Integracji

Społecznej w Zielonej Górze;

- 2 mieszkańców obszaru rewitalizacji;

- 2 przedstawicieli podmiotów prowadzących na obszarze miasta działalność społeczną, w tym

organizacji pozarządowych;

- 1 przedstawiciela przedsiębiorców działających w obszarze rewitalizacji lub organizacji

reprezentujących podmioty prowadzące działalność gospodarczą;

- 1 przedstawiciela podmiotów zarządzających nieruchomościami znajdującymi się na obszarze

rewitalizacji, w tym spółdzielni mieszkaniowych, zarządców wspólnot mieszkaniowych;

- 1 przedstawiciela organizacji reprezentujących podmioty branżowe związane z architekturą,

urbanistyką, planowaniem rozwoju miasta, budownictwem;

- 1 przedstawiciela środowiska naukowego Uniwersytetu Zielonogórskiego;

- 1 przedstawiciela Komisji Rozwoju Miasta i Ochrony Środowiska Rady Miasta.

Szczegółowy zakres zadań oraz tryb naboru do Komitetu Rewitalizacji został określony w drodze

uchwały Rady Miasta Zielona Góra.

W związku z tym, że powyższa uchwała została podjęta kilka miesięcy temu, pozostaje nadal aktualna.

W grudniu 2017 roku został uruchomiony proces naboru członków do Komitetu Rewitalizacji, który musiał

zostać ponowiony i zamknięty po zakończeniu konsultacji społecznych projektu zmiany GPR. W dniu

19 marca 2018 roku Prezydent Miasta Zielona Góra podpisał Zarządzenie powołujące członków Komitetu

82

Rewitalizacji. Komitet zaopiniował projekt zmiany GPR ZG wraz z wystosowaniem kilku uwag. Część z nich

została uwzględniona, co zaskutkowało wprowadzeniem zmian do niniejszego opracowania.

Innym elementem budowania współpracy z interesariuszami rewitalizacji będą działania zespołu

ds. rewitalizacji, mające na celu zachęcanie mieszkańców i inne podmioty do podejmowania działań

służących realizacji przewidzianych w programie przedsięwzięć, w tym m.in:

- prowadzenie akcji promocyjnej GPR i przewidzianych tam przedsięwzięć,

- organizacja spotkań z mieszkańcami obszaru rewitalizacji objętych Programem,

- prowadzenie akcji informacyjnej o sporządzanych raportach z realizacji GPR,

- prowadzenie akcji umożliwiających zgłaszanie nowych propozycji działań rewitalizacyjnych.

Powyżej przedstawione działania umożliwią wpływanie na kształt zaplanowanych procesów

rewitalizacyjnych w mieście przez jego mieszkańców i innych interesariuszy.

12. Sposoby monitorowania i oceny realizacji programu

Monitorowanie, będzie dotyczyć zbierania i analizowania danych finansowych i dotyczących postępu

rzeczowego, dotyczących wdrażania projektów realizowanych w ramach Gminnego Programu Rewitalizacji

miasta Zielona Góra.

Komórki oraz jednostki organizacyjne urzędu odpowiedzialne za realizację poszczególnych

przedsięwzięć będą składać roczne raporty, na podstawie których zostanie opracowane sprawozdanie,

będące następnie przedmiotem opinii Komitetu Rewitalizacji.

Zakłada się, że raz do roku, na wspólnym spotkaniu zespołu ds. rewitalizacji oraz Komitetu

Rewitalizacji, będzie dokonywana ocena sposobu realizacji i wdrażania przedsięwzięć i projektów. W

przypadku wskazania potrzeby zmian, opartej m.in. o sprawozdawczość z realizacji przedsięwzięć, zostaną

wypracowane rekomendacje w tym zakresie, przedstawione Prezydentowi Miasta przez kierownika zespołu,

w celu podjęcia odpowiednich działań.

W połowie okresu wdrażania nastąpi przegląd pod kątem realizacji przyjętych w programie celów i

ocena realizacji programu. Oprócz pracy zespołu i Komitetu Rewitalizacji w tym zakresie, przewiduje się

przeprowadzenie konsultacji społecznych na obszarze rewitalizacji. To działanie będzie miało na celu ocenę

wpływu i skuteczności podejmowanych przedsięwzięć na rzecz poprawy życia społeczno – gospodarczego,

funkcjonalności oraz wizerunku miasta na rewitalizowanych obszarach. Jedną z planowanych metod

przeprowadzanych badań będą "badania terenowe”. Inne metody konsultacji zostaną dobrane na etapie

dokonywania tych badań.

Ocena realizacji programu nastąpi również na zakończenie okresu wdrażania, a jej celem będzie

oprócz określenia wpływu podejmowanych działań na rzecz poprawy życia społeczno – gospodarczego na

obszarze rewitalizacji również wypracowanie rekomendacji do dalszego programowania procesu

rewitalizacji.

Jako wskaźniki realizacji GPR zostaną przyjęte najistotniejsze wskaźniki monitorowania celów GPR

ZG opisane w tabeli 17, zamieszczonej poniżej. Porównanie wskaźników w danym czasookresie również

pozwoli wskazać czy nastąpiła poprawa i czy cele GPR są osiągane.

83

Szczegółowy zakres raportu monitorująco-oceniającego, zostanie wypracowany w ramach prac

zespołu. Raport ten będzie podlegał ocenie i opinii Komitetu Rewitalizacji. Opinia tego ciała doradczego

będzie wskazywać rekomendacje dla Prezydenta Miasta.

W przypadku stwierdzenia konieczności dokonania zmian w zakresie założeń programowych

Gminnego Programu Rewitalizacji, aktualizacji wykazu projektów wchodzących w skład podstawowych

przedsięwzięć rewitalizacyjnych, wykazu przedsięwzięć pozostałych lub w innym zakresie wynikającym z

przeglądu, o którym mowa powyżej, należy podjąć odpowiednią procedurę aktualizacji uchwalonego już

dokumentu, przewidzianą ustawą o rewitalizacji.

Tabela 17 Wskaźniki monitorowania osiągnięcia celów GPR ZG

Nazwa wskaźnika

Wartość bazowa z

diagnozy (2015r. lub

2017r.)

Częstotliwość

pomiaru

Oczekiwana zmiana w

2022 roku

Cel 1. Przezwyciężenie kryzysu społeczno - gospodarczego na obszarze rewitalizacji

liczba osób korzystających z pomocy społecznej na 1000 ludności

72,15 - obszar rewit

Powyżej 54 dla

poszczeg. okręgów

1 raz/rok Zmniejszenie o 5%

udział długotrwale bezrobotnych wśród osób w wieku produkcyjnym

3,46 - obszar rewit.

Powyżej 2,96 dla

poszczeg. okręgów

1 raz/rok Zmniejszenie o 0,5%

liczba przestępstw i wykroczeń na 1000 ludności


Powyżej 13 dla

poszczeg. okręgów


liczba zmodernizowanych, utworzonych obiektów infrastruktury społecznej

-- 1 raz/2 lata 4

liczba zarejestrowanych podmiotów gospodarczych na 100 osób

23,2 - obsz.rew

Poniżej 13 dla

poszczeg. okręgów

1 raz/rok Zwiększenie o 5% w

okregach deficytowych

Liczba wydarzeń kulturalnych, edukacyjnych, artystycznych, sportowych z udziałem osób wykluczonych społecznie

-- 1 raz/rok 20

Cel 2. Poprawa funkcjonalności i wizerunku obszaru

liczba przestępstw i wykroczeń na 1000 ludności


Powyżej 13 dla

poszczeg. okręgów


powierzchnia zmodernizowanych, utworzonych przestrzeni publicznych

-- 1 raz/2 lata 4

liczba wyremontowanych budynków mieszkaniowych

-- 1 raz/2 lata 20

84

Cel 3 Uruchomienie procesów trwałego, zrównoważonego rozwoju obszaru

Benzo(α)piren w pyle PM10 – stężenie średnie roczne

Powyżej 1,0 ng/m3

1 raz/rok Poniżej 1,0 ng/m3

liczba zmodernizowanych, utworzonych terenów zieleni

-- 1 raz/2 lata 4

Liczba punktów występowania azbestu na 100 m

2 powierzchni

8,12 - obszar rew.

Powyżej 8,0 dla

poszczeg. okręgów

1 raz/2 lata Zmniejszenie o 2%

Liczba wydarzeń kulturalnych, edukacyjnych, artystycznych, sportowych z udziałem osób wykluczonych społecznie

-- 1 raz/rok 20

13. Sposób realizacji GPR Zielona Góra w zakresie planowania przestrzennego

13.1. Zakres niezbędnych zmian w Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego

Przyjęcie Gminnego Programu Rewitalizacji miasta Zielona Góra powoduje konieczność wprowadzenia

zmian do Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Zielona Góra w

obrębie przebiegu trasy aglomeracyjnej przy ul. Osadniczej - Foluszowej, gdzie zaplanowano działanie 7.8.

13.2 Zakres niezbędnych zmian w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego

Przyjęcie Gminnego Programu Rewitalizacji miasta Zielona Góra nie powoduje konieczności

wprowadzenia zmian do obowiązujących miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego na

obszarze.

85

14. Podsumowanie

Gminny Program Rewitalizacji Miasta Zielona Góra na lata 2016-2022 został opracowany zgodnie z

ustawą o rewitalizacji z dnia 9 października 2015 r. oraz w oparciu o "Wytyczne Ministra Infrastruktury i

Rozwoju w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata 2014-2020". Wskazano Wizję obszaru

zdegradowanego w 2022 roku, cele główne, operacyjne i kierunki działań dla całego obszaru rewitalizacji..

W związku z tym, że Rada Miasta Zielona Góra nie podjęła uchwał dotyczących wieloletniego programu

gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy nie wskazano niezbędnych zm ian do wprowadzenia w

tych dokumentach, o których mowa w art. 15 ust. 10 i 11 ustawy o rewitalizacji.

Nie wskazano również potrzeby ustanowienia Specjalnej Strefy Rewitalizacji oraz konieczności

uchwalenia miejscowego planu rewitalizacji, o których mowa w art. 15 ust. 12 i ust. 13 lit.c ustawy o

rewitalizacji.

Gminny Program Rewitalizacji Miasta Zielona Góra na lata 2016-2022 jest niezbędnym załącznikiem do

wniosku aplikacyjnego o dofinansowanie inwestycji w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego

Lubuskie 2020, na lata 2014-2020. W Gminnym Programie Rewitalizacji Miasta Zielona Góra beneficjentami

środków są: Miasto Zielona Góra, organizacje pozarządowe, zielonogórskie szkoły, wspólnoty

mieszkaniowe, spółdzielnie mieszkaniowe, kościoły, osoby prawne.

Gminny Program Rewitalizacji Miasta Zielona Góra zawiera następujące załączniki:

- załącznik A: Opis podstawowych przedsięwzięć rewitalizacyjnych - Karty projektów,

- załącznik B: Załącznik graficzny przedstawiający podstawowe kierunki działań funkcjonalno -

przestrzennych w skali 1:5000,

- załącznik C: Informacja o odstąpieniu od przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na

środowisko z 2017 r. (C1) oraz z 2018 (C2),

- załącznik D: Raport z przeprowadzonych konsultacji społecznych nad wyznaczeniem obszaru

rewitalizacji - w wersji pierwotnej z listopada 2016 r.,

- załącznik E: Raport z przeprowadzonych konsultacji społecznych nad projektem zmiany GPR w

pierwotnej wersji z 2017 (E1) wraz z listą złożonych uwag w formie formularza i ankiet (E2),

- załącznik F: Raport z przeprowadzonych konsultacji społecznych nad wyznaczeniem obszaru rewitalizacji

- w wersji granic z grudnia 2017r.,

- załącznik G. Raport z przeprowadzonych konsultacji społecznych nad projektem zmiany GPR w wersji z

2018r.(G1) wraz z listą złożonych uwag w formie formularza (G2),

- załącznik H: Podsumowanie Diagnozy służącej wyznaczeniu obszaru zdegradowanego i obszaru

rewitalizacji.

86

15. Spis tabel

Tabela 1 Opis okręgu 1 ......................................................................................................................... 13 Tabela 2 Opis okręgu 2 ......................................................................................................................... 15 Tabela 3 Opis okręgu 3 ......................................................................................................................... 16 Tabela 4 Opis okręgu 4 ......................................................................................................................... 17 Tabela 5 Opis okręgu 5 ......................................................................................................................... 20 Tabela 6 Opis okręgu 6 ......................................................................................................................... 21 Tabela 7 Opis okręgu 7 ......................................................................................................................... 23 Tabela 8 Opis okręgu 8 ......................................................................................................................... 25 Tabela 9 Podsumowanie diagnozy ......................................................................................................... 33 Tabela 10 Plany miejscowe - uchwały .................................................................................................... 45 Tabela 11 Kierunki działań .................................................................................................................... 56 Tabela 12 Wykaz podstawowych przedsięwzięć planowanych w obszarze rewitalizacji ............................. 57 Tabela 13 Wykaz pozostałych dopuszczalnych przedsięwzięć planowanych w obszarze rewitalizacji ......... 59 Tabela 14 Korelacja między przedsięwzięciami podstawowymi a zdiagnozowanymi problemami ............... 66 Tabela 15 Korelacja między przedsięwzięciami podstawowymi a zdiagnozowanymi problemami - c.d. ....... 67 Tabela 16 Szacunkowe ramy finansowe ................................................................................................. 72 Tabela 17 Wskaźniki monitorowania osiągnięcia celów GPR ZG ............................................................. 83

ZAŁĄCZNIK A do Gminnego Programu

Rewitalizacji miasta Zielona Góra

Opis podstawowych przedsięwzięć rewitalizacyjnych

Kierunek działań 1 Zapobieganie wykluczeniu społecznemu w tym osób ubogich, starszych,

rodzin z dziećmi, dzieci i młodzieży,

Realizowane cele:

I) przezwyciężenie kryzysu społeczno - gospodarczego na obszarze rewitalizacji,

III) uruchomienie procesów trwałego, zrównoważonego rozwoju obszaru.

Przedsięwzięcie .1.1: "Dom Otwarty"

Projekt.1.1.1. Prowadzenie i organizacja zajęć integrujących pokolenia- „Dom otwarty” w klubach

Lokalizacja Kluby, świetlice na obszarze rewitalizacji, w tym świetlica na

ul. Sikorskiego, przy ul. Władysława IV i przy ul. Jaskółczej

Podmiot realizujący MOPS, stowarzyszenia i fundacje,

Okres realizacji 2020-2022

Charakterystyka przedsięwzięcia - zakres

realizowanych zadań

Przewiduje się prowadzenie różnego rodzaju aktywności nastawionych na współprace osób starszych, niepełnosprawnych z dziećmi i młodzieżą, np. : - warsztaty kulinarne dawnych smaków, - warsztaty zapomnianych prac ręcznych, - pomoc przy nauce, - wzajemna pomoc przy poznaniu nowoczesnych rozwiązań technicznych (komputery, telefony komórkowe itp.),

- opieka nad młodszymi dziećmi, - praca w ogródkach, - czytanie książek, gazet, prowadzenie rozmów, wspomnienia, - wspólne przygotowywanie pikników;

Powiązania z innymi przedsięwzięciami 1.2. Działania społeczne wspierające rodziny; 1.3. Wsparcie działalności klubów seniorów; 2.2. Wsparcie działań CIS w zatrudnianiu bezrobotnych; 2.3.3. Pikniki sąsiedzkie i osiedlowe; 3.1. Aktywizacja i synchronizacja działań artystycznych (...); 3.3. Działania społeczne pobudzające aktywność ; 5.3.. Program wspierający tworzenie nowych nasadzeń; 6.3. Edukacja ekologiczna.

Oddziaływanie na zdiagnozowane kryzys - aktywizacja osób starszych i o ograniczonej mobilności w różnego typu działania,

- nawiązanie więzi sąsiedzkich, międzypokoleniowych, - nabycie nowych umiejętności przez osoby starsze,, młodzież oraz dzieci,

- zaangażowanie rodzin osób bezrobotnych do udziału w działalności klubów;

- 2 -

Szacunkowy koszt Ok. 200 tys. zł

Prognozowane rezultaty i sposób ich

oceny

Wskaźnik monitorowania realizacji zadania: 1a) Pozytywna kwalifikacja w corocznych konkursach organizowanych przez miasto na realizację zadań publicznych; lub 1b) Przyjęcie do realizacji i podpisanie umowy na dofinansowanie z zewnętrznych źródeł na realizacje projektu, 2) Akceptacja rozliczenia projektu, 3) Corocznie sprawozdanie z postępu rzeczowego i finansowego projektu przedkładane na posiedzeniu zespołu ds. rewitalizacji.

Wskaźnik rezultatu: liczba osób z obszaru rewitalizacji objętych działaniami integrującymi pokolenia - 50 osób.

Uzasadnienie realizacji

"Dom otwarty" ma być miejscem spotkań międzypokoleniowych, angażującym osoby starsze do wyjścia z

domu, włączenie ich do działań dla innych, dając m.in. szansę rodzicom na zorganizowanie opieki dla dzieci.

Ma być miejscem imprez i spotkań dla ludzi w różnym wieku i o różnych zainteresowaniach, gdzie

wykorzystuje się wiedzę, czas i doświadczenie osób starszych oraz zaangażowanie osób młodych. Miejsce to

ma umożliwiać również aktywizację i integrację osób niepełnosprawnych.

Projekt.1.1.2. Prowadzenie i organizacja zajęć integrujących pokolenia- „Dom otwarty” w terenie

Lokalizacja Wzgórze Winne

Park Tysiąclecia

Wzgórza Piastowskie

Dolina Gęśnika

Dolina Złotej Łączy

Park przy Wieży Braniborskiej

Podmiot realizujący Miasto Zielona Góra, MOPS, stowarzyszenia i fundacje, UTW,

kościoły




Przewiduje się prowadzenie różnego rodzaju aktywności nastawionych na współprace osób starszych, niepełnosprawnych z dziećmi i młodzieżą, np. : - warsztaty kulinarne dawnych smaków, - warsztaty zapomnianych prac ręcznych, - pomoc przy nauce, - praca w ogródkach, - czytanie książek, gazet, prowadzenie rozmów, wspomnienia, - wspólne przygotowywanie pikników, - wspólne spacery;

Powiązania z innymi przedsięwzięciami 1.2. Działania społeczne wspierające rodziny; 1.3. Wsparcie działalności klubów seniorów;

- 3 -

2.2. Wsparcie działań CIS w zatrudnianiu bezrobotnych; 2. 3.3. Pikniki sąsiedzkie i osiedlowe; 3.1. Aktywizacja i synchronizacja działań artystycznych (...); 3.3. Działania społeczne pobudzające aktywność ; 5.3.. Program wspierający tworzenie nowych nasadzeń; 6.3. Edukacja ekologiczna; 7.4. Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Parku Tysiąclecia 7.5. Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Wzgórza Winnego; 7.6. Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Doliny Gęśnika; 7.7. Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Wzgórz Piastowskich; 7.8. OdNowa nad Złotą Łączą; 7.9. Park pod gwiazdami przy Wieży Braniborskiej.

Oddziaływanie na zdiagnozowany kryzys - aktywizacja osób starszych i o ograniczonej mobilności w różnego typu działania,

- nawiązanie więzi sąsiedzkich, międzypokoleniowych, - nabycie nowych umiejętności przez osoby starsze,, młodzież oraz dzieci,

- zaangażowanie rodzin osób bezrobotnych do udziału w działalności klubów ;



oceny

Wskaźnik monitorowania realizacji zadania: 1a) Pozytywna kwalifikacja w corocznych konkursach organizowanych przez miasto na realizację zadań publicznych; lub 1b) Przyjęcie do realizacji i podpisanie umowy na dofinansowanie z zewnętrznych źródeł na realizacje projektu, 2) Akceptacja rozliczenia projektu, 3) Corocznie sprawozdanie z postępu rzeczowego i finansowego projektu przedkładane na posiedzeniu zespołu ds. rewitalizacji.

Wskaźnik rezultatu: liczba osób z obszaru rewitalizacji objętych działaniami integrującymi pokolenia - 50 osób.


Dom otwarty" realizowany w terenie, poza główna siedzibą, ma być miejscem spotkań międzypokoleniowych,

angażującym osoby starsze do wyjścia z domu, włączenie ich do działań dla innych, dając m.in. szansę

rodzicom na zorganizowanie okazjonalnej opieki dla dzieci. Wykorzystanie pomieszczeń w obiektach

zlokalizowanych w obrębie parków ma pozwolić na realizację imprez i spotkań dla ludzi w różnym wieku i o

różnych zainteresowaniach, gdzie wykorzystuje się wiedzę, czas i doświadczenie osób starszych oraz

zaangażowanie osób młodych. Miejsce to ma umożliwiać również aktywizację i integrację osób

niepełnosprawnych.

Projekt.1.2. Działania społeczne wspierające rodziny

Lokalizacja Cały obszar rewitalizacji, w szczególności:

- świetlica integracyjna przy ul. Sikorskiego

- świetlica integracyjna przy ul. Jaskółczej

- 4 -

Podmiot realizujący CIS, MOPS, stowarzyszenia i fundacje,




W ramach reintegracji społecznej planuje się organizację zajęć społecznych, prowadzonych przez psychologa (indywidualnych i grupowych), terapeutę uzależnień (indywidualnych. i grupowych), pracownika socjalnego, informatyka, coacha. Jednak istotą tego działania są przewidziane różnego rodzaju aktywności nastawione na rodziny osób bezrobotnych: . - zajęcia integracyjne połączone z realizacją warsztatów

szkoleniowych. – m.in. rękodzieła, gastronomiczne, gospodarcze, sportowe,

- zajęcia społeczno–edukacyjne. dla dzieci w formie zajęć świetlicowych,

- doradztwo personalne – specjaliści z zakresu m.in. prawa, doradztwa finansowego., terapii uzależnień, problemów wychowawczych,

- przygotowywanie do uczestnictwa w piknikach sąsiedzkich, w działaniach "Domu otwartego".

Powiązania z innymi przedsięwzięciami 1.1.1.Prowadzenie i organizacja zajęć integrujących pokolenia- „Dom otwarty” w klubach; 1.1.2. Prowadzenie i organizacja zajęć integrujących pokolenia- „Dom otwarty” w terenie i w szkołach; 2.3.3. Pikniki sąsiedzkie i osiedlowe; 3.3. Działania społeczne pobudzające aktywność.

Oddziaływanie na zdiagnozowany kryzys - nabycie nowych umiejętności przez młodzież oraz dzieci, - zaangażowanie rodzin osób bezrobotnych do udziału w różnego rodzaju aktywnościach,

- zagospodarowanie wolnego czasu młodzieży z problemami wychowawczymi;



oceny

Wskaźnik monitorowania realizacji zadania: 1) Przyjęcie do realizacji i podpisanie umowy na dofinansowanie z zewnętrznych źródeł na realizacje projektu, 2) Akceptacja rozliczenia projektu, 3) Corocznie sprawozdanie z postępu rzeczowego i finansowego projektu przedkładane na posiedzeniu zespołu ds. rewitalizacji.

Wskaźnik rezultatu: liczba osób z obszaru rewitalizacji, objętych działaniami wsparcia - 40 osób,


Realizacja działania ma na celu pokazanie możliwości aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym, które

może przynieść uczestnikom realne korzyści. Zadanie obejmuje aktywizację społeczną realizowaną w klubach

i świetlicach. W ramach prowadzonych zajęć aktywizacyjno - zawodowych, uczestnicy będą przygotowywania

do włączenia się do uczestnictwa w piknikach sąsiedzkich oraz działaniach podejmowanych w ramach "Domu

otwartego".

Projekt.1.3. Wsparcie działalności klubów dla seniorów

- 5 -

Lokalizacja Cały obszar rewitalizacji, w szczególności:

- klub seniora "Relaks" przy ul. Ptasiej,

- klub przy Centrum Usług Opiekuńczych przy ul.Witebskiej.

Podmiot realizujący CUO, klub "Relaks", inne stowarzyszenia i fundacje

prowadzące kluby seniorów,




1. Wzbogacenie oferty klubów, zachęcającej większą ilość

osób do uczestnictwa w zajęciach rozwijających pasje, w

tym na obszarach przestrzeni publicznych sąsiadujących z

klubami.

2. Dostosowanie oferty dla osób niepełnosprawnych i z

ograniczoną sprawnością, w tym m.in. :

- w klubie Relaks wykonanie dodatkowego wejścia do klubu

od strony Parku Piastowskiego (ul. Festiwalowej) z

odpowiednim ukształtowaniem terenu umożliwiającym

wjazd dla osób niepełnosprawnych i z ograniczoną

sprawnością oraz wykonanie tarasu użytkowego,

- w klubie przy CUO zagospodarowanie terenu dla

integracyjnych zajęć popołudniowych, miejsc spotkań

dostosowanych do osób niepełnosprawnych i z ograniczoną

sprawnością.

3. Przygotowywanie do uczestnictwa w piknikach sąsiedzkich, w działaniach "Domu otwartego".

4. Rozwijanie "bazy" wykorzystującej kompetencje, energię i zasoby czasu wolnego osób starszych do pracy na rzecz sąsiedztwa.

Powiązania z innymi przedsięwzięciami 1.1.1.Prowadzenie i organizacja zajęć integrujących pokolenia- „Dom otwarty” w klubach; 1.1.2. Prowadzenie i organizacja zajęć integrujących pokolenia- „Dom otwarty” w terenie i w szkołach; 2.3.3. Pikniki sąsiedzkie i osiedlowe; 3.3. Działania społeczne pobudzające aktywność.

Oddziaływanie na zdiagnozowany kryzys - aktywizacja osób starszych i o ograniczonej mobilności w różnego typu działania,

- nawiązanie więzi sąsiedzkich, - nabycie nowych umiejętności przez osoby starsze, - zaangażowanie w życie wspólnoty, - zwiększenie dostępu do terenów zielonych;



oceny

Wskaźnik monitorowania realizacji zadania: 1b) Przyjęcie do realizacji i podpisanie umowy na dofinansowanie na realizacje projektu; 2) Akceptacja rozliczenia projektu; 3) Corocznie sprawozdanie z postępu rzeczowego i finansowego projektu przedkładane na posiedzeniu zespołu ds. rewitalizacji.

Wskaźnik rezultatu: liczba osób z obszaru rewitalizacji, objętych działaniami integrującymi pokolenia - 50 osób, Powierzchnia obszaru przynależnego, podlegającego

- 6 -

dostosowaniu na cele działalności klubów o ośrodka -2000 m2.


Celem przedsięwzięcia jest umożliwienie skorzystania z oferty na rzecz społecznej aktywizacji osób starszych,

w tym oferty prozdrowotnej, edukacyjnej, kulturalnej i rekreacyjnej a jednocześnie aktywizowanie i

zaangażowanie seniorów w działania samopomocowe na rzecz społeczności obszaru rewitalizacji.

Kierunek działań 2 - Zatrudnienie osób długotrwale bezrobotnych oraz osób młodych bez

doświadczenia

Realizowane cele:



Przedsięwzięcie 2.1: Wsparcie działalności MSP w tym typu rodzinnego, inkubatory przedsiębiorczości ,

nowatorskie rozwiązania (np. coworking), przemysł kreatywny, szkolenia, w tym dotyczące tematyki związanej z

szukaniem pracy, podstaw przedsiębiorczości dla każdego wieku

Lokalizacja Cały obszar rewitalizacji

Podmiot realizujący Centrum Integracji Społecznej, inkubatory przedsiębiorczości,

stowarzyszenia i fundacje




Realizacja tematów: 1. Zwiększenie możliwości zatrudnienia osób młodych bez pracy, wykorzystanie nowoczesnych i innowacyjnych form prowadzenia MSP; 2. Zwiększenie dostępu do zatrudnienia dla osób pozostających bez pracy z następujących grup: osób o niskich kwalifikacjach zawodowych, osób powyżej 50 roku życia, kobiet, długotrwale bezrobotnych oraz osób niepełnosprawnych; 3. Wsparcie obejmujące doradztwo w zakresie efektywnego wykorzystania dotacji w szczególności na cele tworzenia i rozwoju firm rodzinnych, ekologicznych, związanych z przemysłem kreatywnym lub rękodziełem artystycznym; 4. organizacja "Targów Aktywnych Form Pomocy". Projekt ten posłuży prezentacji i wymianie doświadczeń podmiotów z całej Polski, w tym: gmin, organizacji pozarządowych, spółdzielni socjalnych i innych podmiotów wykorzystujących instrumenty aktywnych form pomocy; 5. wykorzystanie narzędzi ekonomii społecznej w tworzeniu grup inicjatywnych dla powoływania podmiotów ekonomii społecznej i przedsiębiorstw społecznych; 6. Dalsze wsparcie działania Inkubatorów przedsiębiorczości.

Powiązania z innymi przedsięwzięciami 2.2. Wsparcie działań CIS w zatrudnianiu bezrobotnych; 2.3.1. Budowa targowiska miejskiego; 2.3.2. Kontynuacja działań promujących przedsiębiorców; 2.3.3. Pikniki sąsiedzkie i osiedlowe; 3.3. Działania społeczne pobudzające aktywność ;

- 7 -

Oddziaływanie na zdiagnozowany kryzys - zwiększenie motywacji do wejścia w rynek pracy w sposób alternatywny,

- nabycie umiejętności funkcjonowania na rynku pracy w ramach ekonomii społecznej i alternatywnych form prowadzenia działalności;

Szacunkowy koszt ok. 1 mln zł


oceny

Wskaźnik monitorowania realizacji zadania: 1) Przyjęcie do realizacji i podpisanie umowy na dofinansowanie z zewnętrznych źródeł na realizacje projektu; 2) Akceptacja rozliczenia projektu; 3) Corocznie sprawozdanie z postępu rzeczowego i finansowego projektu przedkładane na posiedzeniu zespołu ds. rewitalizacji.

Wskaźnik rezultatu: liczba osób z obszaru rewitalizacji objęta programami podnoszenia kompetencji rocznie - 20 osób.


Programy realizowane przez CIS w Zielonej Górze adresowane są do osób zagrożonych wykluczeniem

społecznym, znajdujących się w sytuacji powodującej ubóstwo oraz uniemożliwiającej lub ograniczającej

uczestnictwo w życiu zawodowym, społecznym i rodzinnym. Aktywne formy szkolenia, doradztwo oaz projekty

aktywizujące bezrobotnych zwiększają szanse na zatrudnienie i powrót na rynek pracy. Istotne jest również

wsparcie w tworzeniu podmiotów ekonomii społecznej i przedsiębiorstw społecznych. Małe firmy rodzinne,

firmy rozpoczynające działalność, wspierane poprzez możliwość rozwoju na starcie w inkubatorach

przedsiębiorczości będą miały szanse zaistnieć w rożnego rodzaju imprezach i wydarzeniach poza

sklepowych, sezonowych (targi, pikniki, stoiska, deptak), w tym także organizowanych w obrębie

zagospodarowywanych przestrzeni publicznych

Przedsięwzięcie 2.2: Wsparcie działań CIS w zatrudnianiu bezrobotnych

Lokalizacja CIS1, Dolina Gęśnika, Wzgórze Winne, Wzgórza Piastowskie,

rejon Złotej Łączy

Podmiot realizujący Centrum Integracji Społecznej,




Kompleksowe wsparcie dla niezatrudnionych mieszkańców obszaru rewitalizacji: - rozwijanie kompetencji społecznych, w tym kursy zawodowe m.in. w zakresie: opiekun środowiskowy, specjalista do zagospodarowania terenów zielonych,

- w ramach praktyk zawodowych zatrudnienie przy utrzymaniu zagospodarowanych terenów przestrzeni publicznych,

- nauka aktywnego poszukiwania pracy (zajęcia

1 Budynek Centrum Integracji Społecznej znajduje się na terenie bezpośrednio przylegającym do granic obszaru rewitalizacji. W związku z tym, że przedsięwzięcie polega na powadzeniu działań szkoleniowo - interwencyjno - doradczych dla mieszkańców z obszaru rewitalizacji, nie ma przeciwwskazań, żeby wykorzystać juz istniejące lokale przystosowane na ten cel, znajdujące się poza obszarem rewitalizacji. Będą one wykorzystywane do zrealizowania celu służącego mieszkańcom obszaru rewitalizacji.

- 8 -

aktywizacyjne, warsztaty z zakresu umiejętności poszukiwania pracy, konsultacje indywidualne),

- nabywanie, podwyższanie lub dostosowywanie kompetencji i kwalifikacji niezbędnych na rynku pracy w kontekście, zidentyfikowanych potrzeb osoby, której udzielane jest wsparcie, m.in. poprzez wysokiej jakości szkolenia;

Powiązania z innymi przedsięwzięciami 2.1. Wsparcie działalności MSP w tym typu rodzinnego, inkubatory przedsiębiorczości , nowatorskie rozwiązania (np. coworking), przemysł kreatywny, szkolenia, w tym dotyczące tematyki związanej z szukaniem pracy, podstaw przedsiębiorczości dla każdego wieku; 2.3.2. Kontynuacja działań promujących przedsiębiorców; 3.3. Działania społeczne pobudzające aktywność ; 5.3. Program wspierający tworzenie nowych nasadzeń, w tym wertykalnych oraz pielęgnację zieleni w podwórkach, w tym dopuszczenie wniesienia wkładu własnego do projektów w formie "pracy rąk własnych"; 7.5. Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Wzgórza Winnego; 7.6. Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Doliny Gęśnika; 7.7. Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Wzgórz Piastowskich; 7.8. OdNowa nad Złotą Łączą;

Oddziaływanie na zdiagnozowany kryzys - nabycie nowych umiejętności wśród osób bezrobotnych, - zwiększenie motywacji i wiary we własne siły do powrotu na rynek pracy,

- wzmocnienie strefy małej przedsiębiorczości, - przygotowanie wykwalifikowanej kadry do opieki nad zagospodarowanymi przestrzeniami publicznymi i terenami zielonymi;

Szacunkowy koszt ok. 6 mln zł


oceny


Wskaźnik rezultatu: - liczba osób z obszaru rewitalizacji objęta programami podnoszenia kompetencji rocznie - 20 osób.


Programy realizowane przez CIS w Zielonej Górze adresowane są do osób zagrożonych wykluczeniem

społecznym, znajdujących się w sytuacji powodującej ubóstwo oraz uniemożliwiającej lub ograniczającej

uczestnictwo w życiu zawodowym, społecznym i rodzinnym. Aktywne formy szkolenia, doradztwo oraz praktyki

zawodowe dla bezrobotnych zwiększają szanse na zatrudnienie i powrót na rynek pracy.

Przedsięwzięcie 2.3. Wsparcie działań dla lokalnej przedsiębiorczości, w szczególności w centrum

miasta

- 9 -

Projekt 2.3.1. Budowa targowiska miejskiego

Lokalizacja Teren wybrany podczas odrębnych konsultacji na obszarze

rewitalizacji

Podmiot realizujący Miasto Zielona Góra




Zakres przedsięwzięcia to: - przeprowadzenie konsultacji nad lokalizacją i koncepcją

targowiska, - budowa targowiska, - zróżnicowanie funkcjonalne targowiska, - organizacja okazjonalnych kiermaszów, - ustalenie promocyjnych stawek dla osób objętych wsparciem

Powiązania z innymi przedsięwzięciami 2.1. Wsparcie działalności MSP w tym typu rodzinnego, inkubatory przedsiębiorczości , nowatorskie rozwiązania (np. coworking), przemysł kreatywny, szkolenia, w tym dotyczące tematyki związanej z szukaniem pracy, podstaw przedsiębiorczości dla każdego wieku; 5.3. Program wspierający tworzenie nowych nasadzeń, w tym wertykalnych oraz pielęgnację zieleni w podwórkach, w tym dopuszczenie wniesienia wkładu własnego do projektów w formie "pracy rąk własnych"; 7.10. "Zorientowani" - stworzenie jednolitego systemu elementów informacji o mieście.

Oddziaływanie na zdiagnozowany kryzys - stworzenie wykorzystywanego w pełni miejsca handlu, dostosowanego dla wszystkich grup mieszkańców, - stworzenie miejsca dystrybucji lokalnych przedsiębiorców, - poprawa estetyki i funkcjonalności obszaru;

Szacunkowy koszt Ok. 4 mln. zł


oceny

Wskaźnik monitorowania realizacji zadania: 1) Przyjęcie do realizacji i opcjonalnie podpisanie umowy na dofinansowanie z zewnętrznych źródeł na realizacje projektu; 2) Akceptacja rozliczenia projektu; 3) Corocznie sprawozdanie z postępu rzeczowego i finansowego projektu przedkładane na posiedzeniu zespołu ds. rewitalizacji;

Wskaźnik rezultatu: 1) liczba prowadzących działalność, korzystających z możliwości dystrybucji na targowisku - 20 podmiotów gospodarczych, 2) powierzchnia przekształceń - 2000 m

2;


Obecne targowisko przy ul. Owocowej jest niedostosowane do obecnych czasów, do korzystania z niego rzez

wszystkich chętnych mieszkańców. Zlokalizowane jest na gruncie nie należącym do miasta, brak jest zatem

możliwości wsparcia jego rozwoju w obecnym miejscu. Głównym celem przedsięwzięcia jest stworzenie strefy

aktywności gospodarczej dla małych i średnich przedsiębiorców (również rzemieślników) z terenu rewitalizacji.

Stworzona przestrzeń i infrastruktura wykorzystywana będzie dla wsparcia działań społecznych,

- 10 -

gospodarczych, m.in. realizowanych w ramach projektów Inkubatora Przedsiębiorczości, podmiotów ekonomii

społecznej oraz działań dla bezrobotnych. Jednocześnie w wyniku realizacji projektu poprawie ulegnie

estetyka przestrzeni miejskiej w obszarze rewitalizacji

Projekt 2.3.2. Kontynuacja działań promujących przedsiębiorców



Okres realizacji projektu 2018-2022



Elementami projektu są: - kontynuacja funkcjonowania Karty ZGranej Rodziny, - kontynuacja funkcjonowania Karty ZGrani Zielonogórzanie

50+, - kontynuacja funkcjonowania Karty Młodych, - kontynuacja organizowanych jarmarków świątecznych, - uporządkowanie i przywrócenie handlu sezonowego na

terenie śródmieścia - kiermasze tematyczne, mini targi, lokalne smaki i itp,

- organizowanie lokalnych eventów takich jak np. pokazów mody, degustacji rodzimych win na deptaku, imprez okolicznościowych,

- szeroka dystrybucja informacji promujących miejsca, lokale i wydarzenia;

Powiązania z innymi przedsięwzięciami 2.1. Wsparcie działalności MSP w tym typu rodzinnego, inkubatory przedsiębiorczości , nowatorskie rozwiązania (np. coworking), przemysł kreatywny, szkolenia, w tym dotyczące tematyki związanej z szukaniem pracy, podstaw przedsiębiorczości dla każdego wieku; 2.3.3. Pikniki sąsiedzkie i osiedlowe; 3.1. Aktywizacja i synchronizacja działań artystycznych, kulturalnych, sportowych i edukacyjnych, w tym na nowopowstałych przestrzeniach publicznych;

Oddziaływanie na zdiagnozowany kryzys - integracja i wsparcie przedsiębiorców z Zielonej Góry, - aktywizacja obszaru centrum miasta, - motywacja zielonogórzan do wspólnego spędzania czasu, - włączanie ich do życia społecznego;



oceny

Wskaźnik monitorowania realizacji zadania: 1) Corocznie sprawozdanie z postępu rzeczowego i finansowego projektu przedkładane na posiedzeniu zespołu ds. rewitalizacji;

Wskaźnik rezultatu: 1) liczba zarejestrowanych podmiotów gospodarczych jako partnerów projektu - 20 podmiotów, 2) liczba wydanych lub przedłużonych kart - 100 szt.


Wskazuje się na potrzebę ożywienie terenu centrum, wprowadzenie mody na handel i usługi wśród

zielonogórskich firm, wspieranie drobnej, lokalnej przedsiębiorczości, pozwalającej na jej rozwój i poprawę

- 11 -

sytuacji gospodarczej tych podmiotów.

Przedsięwzięcie 2.3.3. Pikniki sąsiedzkie i osiedlowe

Lokalizacja Park w Dolinie Gęśnika, Park przy Wieży Braniborskiej,

Wzgórza Winne, Wzgórza Piastowskie ("Piast" polana), Dolina

Złotej Łączy

Podmiot realizujący Stowarzyszenia i fundacje, kościoły, wspólnoty, osoby fizyczne

w inicjatywach lokalnych




W ramach zaplanowanych cyklicznych pikników sąsiedzkich będą organizowane stoiska: - pchli targ (około 20 stanowisk), - zajęcia i promocja ekologicznej żywności, - zajęcia i promocja kulinariów związanych z winem ("wszystko

co (się) na Winie), - jarmarki tematyczne, - wyprzedaże garażowe, - kiermasz książek, kiermasz prac własnoręcznych. Będą także zorganizowane warsztaty poświęcone skutecznej promocji własnych produktów.

Powiązania z innymi przedsięwzięciami 1.1.1. Prowadzenie i organizacja zajęć integrujących pokolenia- „Dom otwarty” w klubach; 1.1.2. Prowadzenie i organizacja zajęć integrujących pokolenia- „Dom otwarty” w terenie i w szkołach; 1.2. Działania społeczne wspierające rodziny; 1.3. Wsparcie działalności klubów dla seniorów; 2.3.2. Kontynuacja działań promujących przedsiębiorców; 3.2. Kawiarnia dyskusyjna - miejsce dla spotkań obywatelskich 3.3. Działania społeczne pobudzające aktywność wspólnotową; 7.5. Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Wzgórza Winnego; 7.6. Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Doliny Gęśnika; 7.7. Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Wzgórz Piastowskich; 7.8. OdNowa nad Złotą Łączą; 7.9. : Park pod gwiazdami przy Wieży Braniborskiej.

Oddziaływanie na zdiagnozowany kryzys - stworzenie miejsca do wymiany handlowej produktów niestandardowych, niemożliwych do sprzedaży w normalnej sieci sklepowej,

- zwiększenie zainteresowania pracą wytwórczą mieszkańców, - zdobycie umiejętności handlowych i z zakresu promocji

produktu;



oceny

Wskaźnik monitorowania realizacji zadania: 1a) Pozytywna kwalifikacja w corocznych konkursach organizowanych przez miasto na realizację zadań publicznych; lub 1b) Przyjęcie do realizacji i podpisanie umowy na dofinansowanie z zewnętrznych źródeł na realizacje projektu; 2) Akceptacja rozliczenia projektu;

- 12 -

3) Corocznie sprawozdanie z postępu rzeczowego i finansowego projektu przedkładane na posiedzeniu zespołu ds. rewitalizacji.

Wskaźnik rezultatu: 1) liczba mieszkańców zaangażowanych w inicjatywy społeczne organizowane na obszarze rewitalizacji - 40 osób, 2) liczba osób zaangażowanych, objętych działaniami w ramach przedsięwzięcia 2.1. i 2.2.- 20 osób.


Założeniem przedsięwzięcia jest, aby w ramach imprezy integrującej umożliwić lokalnym twórcom,

przedsiębiorcom promocje swoich wyrobów i usług, w celu rozszerzenia rynku zbytu w najbliższym otoczeniu.

Taka promocja ma pozwolić na lepsze funkcjonowanie osób na rynku pracy.

Kierunek działań 3 - Zwiększenie udziału społeczności lokalnej w życiu kulturalnym, artystycznym i

sportowym miasta, odnowa poczucia więzi z miastem i najbliższym otoczeniem

Realizowane cele:


II) poprawa funkcjonalności i wizerunku obszaru


Przedsięwzięcie 3.1.: Aktywizacja i synchronizacja działań artystycznych, kulturalnych, sportowych i

edukacyjnych, , w tym na nowopowstałych przestrzeniach publicznych

Lokalizacja Główne ulice piesze lub z ruchem uspokojonym, place

miejskie, podwórka usługowe na obszarze rewitalizacji ( w tym

modelowe – przedsięwzięcie 5.1.2), zaułek Artystów przy ul.

Fabrycznej, przestrzeń BWA, Park Tysiąclecia, Park Winny,

Plac przy Filharmonii, plac Teatralny, Park w Dolinie Gęśnika,

Wzgórza Piastowskie, Dolina Złotej Łączy, Park przy Wieży

Braniborskiej

Podmiot realizujący Miasto Zielona Góra, stowarzyszenia i fundacje,

zielonogórskie szkoły, przedszkola i domy kultury, ZOK




Elementami projektu jest organizacja różnego rodzaju przedsięwzięć kulturalnych i artystycznych: - festiwale lokalnych muzyków, artystów, - warsztaty np. ekologiczne, turystyczne, fotografii, modelarstwa, które będą powadzić lokalni artyści,

- wystawy artystyczne, koncerty, występy różnego rodzaju grup teatralnych w plenerze,

- włączenie ludności lokalnej do działań artystycznych, organizacja konkursów, wystaw, włączenie w udział szkół,

- festiwale starych gier podwórkowych (kolory, zbijak itp), - festiwale i warsztaty (w plenerze) kulinarne związane z winiarstwem - "wszystko co (się) na winie",

- 13 -

- "Bachanalia" w przestrzeni centrum miast , - wsparcie programów dla młodzieży, pracy animatorów sportu w terenie, a w szczególności w obszarze rewitalizowanym,

- Organizowanie w przestrzeniach publicznych centrum miasta ligi i turniejów streetballa (zaangażowanie klubu Zastal - koszykarzy, sędziów, sprzętu),

- organizacja różnego rodzaju imprez i turniejów sportowych, np. szachy, badmingtona, tenisa stołowego ,

- lokalizacja sezonowych urządzeń sportowych typu małe lodowisko, małe boisko,

- organizowanie imprez sportowych związanych z „Mikołajkami” i Dniem Dziecka (w weekendy),

- wzbudzanie nowego trendu - Niedziel na sportowo na Deptaku - wykorzystanie potencjału niedziel wolnych od handlu;

Ewentualne uzupełnienie projektu o działania wobec "Zaułka Artystów" zmierzające do aktywizacji tego obiektu.

Powiązania z innymi przedsięwzięciami 1.1.1. Prowadzenie i organizacja zajęć integrujących pokolenia- „Dom otwarty” w klubach; 1.1.2. Prowadzenie i organizacja zajęć integrujących pokolenia- „Dom otwarty” w terenie i w szkołach; 1.2. Działania społeczne wspierające rodziny; 1.3. Wsparcie działalności klubów dla seniorów; 2.3.2. Kontynuacja działań promujących przedsiębiorców; 3.2. Kawiarnia dyskusyjna - miejsce dla spotkań obywatelskich 3.3. Działania społeczne pobudzające aktywność wspólnotową; 3.4. Nowatorska, pozaformalna i nieformalna edukacja o mieście; 6.3. Edukacja ekologiczna; 7.1. Zagospodarowanie zdegradowanej przestrzeni publicznej Placu Teatralnego wraz z pl. Jana Matejki; 7.2. Zagospodarowanie zdegradowanej przestrzeni publicznej placu przy Filharmonii Zielonogórskiej; 7.4. Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Parku Tysiąclecia; 7.5. Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Wzgórza Winnego; 7.6. Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Doliny Gęśnika; 7.7. Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Wzgórz Piastowskich; 7.8. OdNowa nad Złotą Łączą; 7.9. Park pod gwiazdami przy Wieży Braniborskiej.

Oddziaływanie na zdiagnozowany kryzys - zwiększenie ilości wydarzeń kulturalnych, - zwiększenie dostępności wydarzeń kulturalnych, artystycznych i edukacyjnych dla wszystkich mieszkańców, w tym także tych gorzej usytuowanych,

- "ożywienie" deptaka;



oceny

Wskaźnik monitorowania realizacji zadania: 1a) Pozytywna kwalifikacja w corocznych konkursach organizowanych przez miasto na realizację zadań publicznych; lub 1b) Przyjęcie do realizacji i podpisanie umowy na dofinansowanie z zewnętrznych źródeł na realizacje projektu; 2) Akceptacja rozliczenia projektu;

- 14 -

3) Corocznie sprawozdanie z postępu rzeczowego i finansowego projektu przedkładane na posiedzeniu zespołu ds. rewitalizacji.

Wskaźnik rezultatu: 1) liczba mieszkańców zaangażowanych w inicjatywy społeczne organizowane na obszarze rewitalizacji - 40 osób; 2) liczba dzieci objętych programami edukacji nieformalnej i pozaformalnej na obszarze rewitalizacji- 100 osób; 3) Liczba dzieci i młodzieży objętych programami zwiększenia aktywności sportowej - 50 osób.


Działania kulturalne, artystyczne i edukacyjne powinny w coraz większym stopniu poszerzać krąg swoich

odbiorców. Działania zmierzające do wyjścia "pPoza mury" przyczyniają się do przybliżenia świata kultury do

wszystkich odbiorców, także tych, którzy nigdy w takie mury nie zaglądnęliby. Jest to także szansa na

efektywne wykorzystanie nowopowstałych przestrzeni publicznych, planowanych do realizacji w ramach

przedmiotowego GPR, w tym także przez rozbudowywane lub przebudowane instytucje kultury: Teatr Lubuski,

Filharmonia Zielonogórska.

Przedsięwzięcie 3.2: Kawiarnia dyskusyjna - miejsce dla spotkań obywatelskich

Lokalizacja Park Tysiąclecia, Park Winny, Wzgórza Piastowskie, Złota

Łącza

Podmiot realizujący Miasto Zielona Góra, UZ, stowarzyszenia i fundacje




Elementami projektu są: - cykliczne spotkania zainteresowanych mieszkańców, - spotkania z radnymi nad tematami związanymi z problemami występującymi w obszarze,

- wzajemna promocja działań aktywizujących wśród sąsiadów, - stworzenie bazy gromadzącej inicjatywy społeczne zgłoszone przez społeczność lokalną połączonej z bazą wolontariuszy,

- miejsce wspierania rozwoju organizacji pozarządowych;

Powiązania z innymi przedsięwzięciami 1.1.1. Prowadzenie i organizacja zajęć integrujących pokolenia- „Dom otwarty” w klubach; 1.1.2. Prowadzenie i organizacja zajęć integrujących pokolenia- „Dom otwarty” w terenie i w szkołach; 1.2. Działania społeczne wspierające rodziny; 1.3. Wsparcie działalności klubów dla seniorów; 2.3.2. Kontynuacja działań promujących przedsiębiorców; 3.3. Działania społeczne pobudzające aktywność wspólnotową; 7.4. Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Parku Tysiąclecia; 7.5. Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Wzgórza Winnego; 7.7. Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Wzgórz Piastowskich; 7.8. OdNowa nad Złotą Łączą;

Oddziaływanie na zdiagnozowany kryzys - włączanie się coraz większej ilości osób w działania

- 15 -

aktywizujące społeczność lokalną, - naturalne kreowanie liderów społeczności lokalnych, - wzbudzenie zainteresowania działaniami odbywającymi się

w otoczeniu miejsca zamieszkiwania, - budowanie więzi, poczucia przynależności i bezpieczeństwa

oraz odpowiedzialności za miasto;



oceny

Wskaźnik monitorowania realizacji zadania: 1a) Pozytywna kwalifikacja w corocznych konkursach organizowanych przez miasto na realizację zadań publicznych; lub 1b) Przyjęcie do realizacji i podpisanie umowy na dofinansowanie z zewnętrznych źródeł na realizacje projektu; 2) Akceptacja rozliczenia projektu; 3) Corocznie sprawozdanie z postępu rzeczowego i finansowego projektu przedkładane na posiedzeniu zespołu ds. rewitalizacji.

Wskaźnik rezultatu: liczba mieszkańców zaangażowanych w inicjatywy społeczne organizowane na obszarze rewitalizacji - 20 osób.


W ramach przedsięwzięciami prowadzonych na obszarze parku Winnego i Parku Tysiąclecia, Wzgórz

Piastowskich oraz w Dolinie Złotej Łączy przewiduje się prowadzić działania społeczne, odbudowujące

wspólnotę lokalną obszaru oraz angażujące mieszkańców w "życie parku" i najbliższego otoczenia.

Przedsięwzięcie 3.3: Działania społeczne pobudzające aktywność

Lokalizacja Zielonogórskie szkoły na obszarze rewitalizacji, Park

Tysiąclecia, "Szklana Pułapka" i Park Winny, Wzgórza

Piastowskie, Park przy Wieży Braniborskiej, Park w Dolinie

Gęśnika, teren Doliny Złotej Łączy, plac Teatralny, plac przy

Filharmonii, tereny przekształconych podwórek

Podmiot realizujący Stowarzyszenia i fundacje, MOPS, UZ




Kompleksowe działania pobudzające integracje społeczną mieszkańców obszaru rewitalizacji oraz przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu, w tym poprzez:

- streetworking, - zajęcia na podwórku, - sieć usług sąsiedzkich, - samopomoc koleżeńska w nauce, - wsparcie w nauce, w tym dzięki udziale studentów - wsparcie animacji młodzieży, rozwój ich talentów. - cyklicznych spotkań dla liderów, prowadzących lub koordynujących powyższe formy wsparcia

Powiązania z innymi przedsięwzięciami 1.1.1. Prowadzenie i organizacja zajęć integrujących pokolenia- „Dom otwarty” w klubach;

- 16 -

1.1.2. Prowadzenie i organizacja zajęć integrujących pokolenia- „Dom otwarty” w terenie i w szkołach; 1.2. Działania społeczne wspierające rodziny; 1.3. Wsparcie działalności klubów dla seniorów; 7.1. Zagospodarowanie zdegradowanej przestrzeni publicznej Placu Teatralnego wraz z pl. Jana Matejki 7.2. Zagospodarowanie zdegradowanej przestrzeni publicznej placu przy Filharmonii Zielonogórskiej 7.4. Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Parku Tysiąclecia; 7.5. Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Wzgórza Winnego; 7.6. Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Doliny Gęśnika; 7.7. Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Wzgórz Piastowskich; 7.8. OdNowa nad Złotą Łączą; 7.9. Park pod gwiazdami przy Wieży Braniborskiej

Oddziaływanie na zdiagnozowany kryzys - zwiększenie wiedzy i świadomości lokalnej wśród mieszkańców miasta,

- budowanie poczucia potrzeby zaangażowania i uczestnictwa w kształtowaniu przyszłości miasta;



oceny


Wskaźnik rezultatu: liczba osób z obszaru rewitalizacji objętych działaniami wspierającymi - 60 osób.


Przedsięwzięcia ma na celu kompleksowe objęcie działaniami wszystkie grupy wsparcia, ale w głównej mierze

skupia sie na grupie młodych ludzi, szukających swojej drogi, przeciwstawiając się ich obecnemu lub

przyszłemu wykluczeniu społecznemu. Działania te w znacznej części będą realizowane w wykreowanej na

nowo przestrzeni publicznej obszaru rewitalizacji. Przedsięwzięcie ma wpłynąć na rozwój potencjału

mieszkańców obszaru rewitalizacji, w tym w szczególności młodzieży oraz wzrost inicjatyw realizowanych

przez nich.

Przedsięwzięcie 3.4: Nowatorska pozaformalna i nieformalna edukacja o mieście

Lokalizacja Zielonogórskie szkoły i przedszkola na obszarze rewitalizacji,

Szklana Pułapka, kawiarnia w Parku Tysiąclecia, Park Winny,

Wzgórza Piastowskie, Park przy Wieży Braniborskiej, Park w

Dolinie Gęśnika

- 17 -

Podmiot realizujący Stowarzyszenia, Wydział Oświaty i Polityki Społecznej UMZG,

zielonogórskie szkoły i przedszkola z obszaru rewitalizacji




- lekcje związane z tematyką historii miasta, tradycji regionalnych,

- zajęcia pozalekcyjne w formie zagadkowego badania miasta (np. koła detektywów),

- przygotowanie atrakcyjnych pomocy naukowych, - realizacja projektów na rzecz wspólnoty lokalnej, - organizacja cyklicznych imprez przez różne podmioty edukacyjne ( szkoły, przedszkola) z obszaru rewitalizacji;

Powiązania z innymi przedsięwzięciami 1.1.1. Prowadzenie i organizacja zajęć integrujących pokolenia- „Dom otwarty” w klubach; 1.1.2. Prowadzenie i organizacja zajęć integrujących pokolenia- „Dom otwarty” w terenie i w szkołach; 1.2. Działania społeczne wspierające rodziny; 1.3. Wsparcie działalności klubów dla seniorów; 3.3. Działania społeczne pobudzające aktywność wspólnotową; 7.4. Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Parku Tysiąclecia; 7.5. Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Wzgórza Winnego; 7.6. Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Doliny Gęśnika; 7.7. Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Wzgórz Piastowskich; 7.8. OdNowa nad Złotą Łączą; 7.9. Park pod gwiazdami przy Wieży Braniborskiej

Oddziaływanie na zdiagnozowany kryzys - zwiększenie wiedzy i świadomości lokalnej wśród najmłodszych mieszkańców miasta,




oceny


Wskaźnik rezultatu: liczba dzieci objętych programami edukacji nieformalnej i pozaformalnej na obszarze rewitalizacji - 100 osób.


- 18 -

Przedsięwzięcia edukacyjne, w tym o charakterze powszechnej edukacji obywatelskiej, umacniające poczucie

lokalnej tożsamości i więzi z tradycją miejsca oraz odbudowujące patriotyzm lokalny, w tym wieloletni program

edukacyjny prowadzony w szkołach.

Kierunek działań 4 - Prowadzenie remontów i modernizacji obiektów mieszkalnych, w tym zabytkowych

Realizowane cele:


Przedsięwzięcie 4.1. Renowacja budynków wpisanych do rejestru zabytków


Podmiot realizujący Miasto Zielona Góra,

Wspólnoty Mieszkaniowe,

Osoby fizyczne i prawne,

Organizacje pozarządowe,




W związku z planowanym przedsięwzięciem planuje się kolejne remonty zabytkowych obiektów w wydzielonym obszarze zgodnie ze zgłaszanymi wnioskami mieszkańców tj. remonty dachów, elewacji, renowację stolarki okiennej i drzwiowej itp.

Powiązania z innymi przedsięwzięciami 5.2. Konkurs "Moje podwórko" i inne programy wspierające zagospodarowanie podwórek; 5.3. Program wspierający tworzenie nowych nasadzeń, w tym wertykalnych oraz pielęgnację zieleni w podwórkach, w tym dopuszczenie wniesienia wkładu własnego do projektów w formie "pracy rąk własnych"; 6.1. Zielona Góra wolna od smogu; 6.2. Ochrona przed zalewaniem wodami opadowymi;

Oddziaływanie na zdiagnozowany kryzys - zwiększenie estetyki obszaru, - zapobiegnięcie dalszej degradacji obiektów zabytkowych, - poprawa jakości zamieszkiwania w centrum miasta, - poprawa funkcjonalności zabytkowych obiektów

użytkowych.

Szacunkowy koszt Ok. 12 mln zł


oceny

Wskaźnik monitorowania realizacji zadania: 1a) Pozytywna kwalifikacja w corocznych konkursach organizowanych przez miasto na dofinansowanie renowacji obiektów zabytkowych; lub 1b) Przyjęcie do realizacji i podpisanie umowy na dofinansowanie z zewnętrznych źródeł na realizacje projektu; 2) Akceptacja rozliczenia projektu; 3) Corocznie sprawozdanie z postępu rzeczowego i finansowego projektu przedkładane na posiedzeniu zespołu ds. rewitalizacji.

- 19 -

Wskaźnik rezultatu: liczba przedsięwzięć remontowych na obszarze rewitalizacji - 40 obiektów.


Celem projektu jest remont zabytkowych obiektów na wyznaczonym obszarze. Dzięki temu centrum miasta

zyska nie tylko na atrakcyjności pod względem estetycznym, ale również nastąpi zdecydowana poprawa

jakości zamieszkiwania czy spełniania przez te obiekty funkcji użytkowych dla mieszkańców obszaru

rewitalizacji.

Starówka stanie się miejscem nie tylko atrakcyjnym wizualnie, ale również atrakcyjnym m iejscem

zamieszkania.

Miasto od 14 lat realizuje program renowacji obiektów zabytkowych wpisanych do rejestru zabytków w obrębie

starówki miasta i jej najbliższej okolicy.

W ramach realizacji tego programu wydzielana jest corocznie z budżetu Miasta na dotacje celowe związane z

zabytkami kwota ok. 1 200 000,00 zł. Każdego roku poddawane są pracom renowacyjnym od 25 do 36

obiektów. Docelowa maksymalna kwota dotacji dla indywidualnego zadania to ok. 50% kosztów

kwalifikowanych.

Program powyższy planuje się kontynuować w roku 2016, a także w latach kolejnych. Dla realizacji ww.

programu jest w mieście bardzo przychylna atmosfera z wszystkich zainteresowanych stron: tj. władz

miejskich, społeczeństwa banków oraz działających w mieście organizacji społecznych. Corocznie program

jest zatwierdzany do realizacji uchwałą Rady Miasta.

Przedsięwzięcie 4.2. Remonty budynków mieszkalnych i mieszkalno - usługowych, w tym

termomodernizacja

Lokalizacja Cały obszar rewitalizacji, a w szczególności:

ul. pl. Matejki 3-3A, ul. Morelowa 35-39, 53, 55, 57, 59-65, 16, 18, 20, 24, 26, 28, 30, 32, ul. Spółdzielcza 2, 10, 11, ul. Staffa 1-3, 5-7, 9-11, 2-8, ul. Dr Pieniężnego 27AB, ul. Krzywoustego 28-30, 32-36, 38-42, ul. Podgórna 37AB, ul. Skrajna 1-3, 5-7, ul. Westerplatte 8, 10-14, ul. Chopina 21ABCDE, ul. Lisia 51-53-55, ul. Osiedlowa 1, 3, 5, 7, 9, 11, 13, 14, 28, ul. Chmielna 28-32, 34-38, ul. L. Zamenhofa 20, 22, ul. Władysława IV 12, 14, 20, ul. T. Zawadzkiego „Zośki”, 22-26, 28-32, 48, budynki komunalne w rejonie ul. Zamkowa, Młyńska, Lisia, Jelenia, Krakusa, budynki przy ul. Jedności, budynki przy ul. Wąskiej ,

Podmiot realizujący Wspólnoty, spółdzielnie, miasto Zielona Góra -ZGM

- 20 -




Elementami projektu są: - modernizacja instalacji wodno- kanalizacyjnej, - termomodernizacja budynków, - modernizacja dachów, - wymiana instalacji elektrycznej, - modernizacja instalacji centralnego ogrzewania, - modernizacja balkonów, wymiana balustrad, - modernizacja klatek schodowych, - wymiana dźwigów;

Powiązania z innymi przedsięwzięciami 5.2. Konkurs "Moje podwórko" i inne programy wspierające zagospodarowanie podwórek; 5.3. Program wspierający tworzenie nowych nasadzeń, w tym wertykalnych oraz pielęgnację zieleni w podwórkach, w tym dopuszczenie wniesienia wkładu własnego do projektów w formie "pracy rąk własnych"; 6.1. Zielona Góra wolna od smogu; 6.2. Ochrona przed zalewaniem wodami opadowymi;

Oddziaływanie na zdiagnozowany kryzys - zwiększenie estetyki obszaru, - zapobiegnięcie dalszej degradacji obiektów

mieszkaniowych,

- poprawa jakości zamieszkiwania w centrum miasta,

Szacunkowy koszt Ok. 35 mln. zł


oceny


Wskaźnik rezultatu: liczba przedsięwzięć remontowych na obszarze rewitalizacji - 20 obiektów.


Wszystkie budynki są położone na zakwalifikowanym do rewitalizacji obszarze, na którym kumulują się

negatywne zjawiska ekonomiczno - społeczne. Postępująca degradacja infrastruktury mieszkaniowej silnie

wpływa na ogólne pogarszanie jakości życia ludności Dzięki realizacji inwestycji nastąpi kompleksowa

rewitalizacja osiedli, która spowoduje podniesienie jakości i atrakcyjności dotychczasowych terenów, a także

zwiększenie aktywności obywatelskiej i przedsiębiorczości mieszkańców. Istotnie wpłynie na proces

zrównoważonego rozwoju gospodarczego miasta. Wskazuje się w tym miejscu na potrzebę ścisłej korelacji

pomiędzy tym zadaniem a zadaniem "Konkurs - Moje podwórko". Ma to na celu spójne przekształcanie

przestrzeni zamieszkiwanej przez mieszkańców obszaru rewitalizacji.

Kierunek działań 5 - Odnowa podwórek

2 przyjęty czasookres wynika z rozpoczęcia realizacji tego przedsięwzięcia w 2016r. ; w wykazie obiektów wpisano tylko te,

które wymagają przeprowadzenia prac remontowych

- 21 -

Realizowane cele:




Przedsięwzięcie 5.1.: Program modelowy

Projekt 5.1.1. - Przeprowadzenie warsztatów aktywizujących nad koncepcją zagospodarowania

Lokalizacja podwórko wybrane do realizacji przedsięwzięcia 5.1.2 i 5.1.3





W ramach działania planuje się przeprowadzenie warsztatów metodą aktywną, np. bottom–up, obejmujących: - zbadanie potrzeb, - zbiór pomysłów, - zbudowanie makiety, - wybór najlepszego rozwiązania, - opracowanie koncepcji przez profesjonalistę;

Powiązania z innymi przedsięwzięciami 3.3. Działania społeczne pobudzające aktywność wspólnotową; 5.1.2. Zagospodarowanie podwórka usługowego; 5.1.3. Zagospodarowanie podwórka mieszkaniowego; 5.3. Program wspierający tworzenie nowych nasadzeń, w tym wertykalnych oraz pielęgnację zieleni w podwórkach, w tym dopuszczenie wniesienia wkładu własnego do projektów w formie "pracy rąk własnych"; 6.2. Ochrona przed zalewaniem wodami opadowymi.

Oddziaływanie na zdiagnozowany kryzys - zaangażowanie w mieszkańców w dbałość o otoczenie, - wskazanie realnego wpływu na najbliższe otoczenie.



oceny


Wskaźnik rezultatu: liczba mieszkańców zaangażowanych w inicjatywy społeczne organizowane na obszarze rewitalizacji - 20 osób.


Poprzez pozytywne zaangażowanie i przychylną atmosferę zmobilizowany zostaje ludzki potencjał.

Mieszkańcy zaczynają odczuwać dumę, zapał oraz poczucie własności oraz poszanowania pracy własnej.

Natomiast projekt jest wyraźną odpowiedzią na potrzeby interesariuszy.

- 22 -

Projekt 5.1.2. - Zagospodarowanie podwórka usługowego

Lokalizacja Podwórko "U Jadźki" lub inne wybrane podwórko na obszarze

rewitalizacji przez Komitet Rewitalizacji z listy zgłoszonych w

Przedsięwzięciu 5.2.





Elementami projektu są: - zagospodarowanie funkcjonalne zgodne z wypracowaną

koncepcją, - modernizacja nawierzchni terenu, - wprowadzenie zieleni;

Powiązania z innymi przedsięwzięciami 3.3. Działania społeczne pobudzające aktywność wspólnotową; 5.1.1. Przeprowadzenie warsztatów aktywizujących nad koncepcją zagospodarowania; 5.3. Program wspierający tworzenie nowych nasadzeń, w tym wertykalnych oraz pielęgnację zieleni w podwórkach, w tym dopuszczenie wniesienia wkładu własnego do projektów w formie "pracy rąk własnych"; 6.2. Ochrona przed zalewaniem wodami opadowymi.

Oddziaływanie na zdiagnozowany kryzys - pozyskanie w samym centrum miasta wspólnej przestrzeni publicznej służącej lokalnej społeczności i wpisującej się na stałe i aktywnie na mapie kulturalnej miasta,

- poprawa estetyki przestrzeni publicznej;



oceny


Wskaźnik rezultatu: powierzchnia przestrzeni publicznych utworzonych lub przekształconych na obszarze rewitalizacji - 50m

2,


Celem głównym projektu jest stworzenie miejsca, które dałoby możliwość organizowania imprez bez względu

na aurę i w dłuższym okresie czasu stworzyłoby miejsce do odpoczynku i spędzania interesująco czasu.

Podkreśliłoby magiczny klimat zakątka fragmentu obszaru rewitalizacji, dało możliwość na pełniejsze jego

wykorzystanie oraz przyczyniło się do większej integracji różnych grup społecznych obszaru. Odwiedzający

podwórze mieliby do swojej dyspozycji ofertę gastronomiczną, kulturalna lub artystyczną.

Projekt 5.1.3: Zagospodarowanie podwórka mieszkaniowego

Lokalizacja Podwórko przy ul. Sikorskiego/Ogrodowej lub inne wybrane

- 23 -

podwórko na obszarze rewitalizacji przez Komitet Rewitalizacji

z listy zgłoszonych w Przedsięwzięciu 5.2.

Podmiot realizujący Właściciele mieszkań, wspólnoty, stowarzyszenia i fundacje




Elementami projektu są: - zmiana zagospodarowania, wykorzystują wolną przestrzeń na cele integracyjne mieszkańców,

- wykonanie zagospodarowania siłą własnych rąk, - wykonanie murali artystycznych, - zwiększenie ilości zieleni;

Powiązania z innymi przedsięwzięciami 3.3. Działania społeczne pobudzające aktywność wspólnotową; 5.1.1. Przeprowadzenie warsztatów aktywizujących nad koncepcją zagospodarowania; 5.3. Program wspierający tworzenie nowych nasadzeń, w tym wertykalnych oraz pielęgnację zieleni w podwórkach, w tym dopuszczenie wniesienia wkładu własnego do projektów w formie "pracy rąk własnych"; 6.2. Ochrona przed zalewaniem wodami opadowymi.

Oddziaływanie na zdiagnozowany kryzys - pozyskanie w wspólnej przestrzeni dla mieszkańców, - poprawa estetyki przestrzeni półpublicznej;



oceny


Wskaźnik rezultatu: powierzchnia przestrzeni półpublicznych utworzonych lub przekształconych na obszarze rewitalizacji - 100m

2.

Uzasadnienie realizacji projektu

Tereny podwórek mogą stać się miejscem spotkań i codziennej rekreacji dla lokalnej społeczności, spotkań

sąsiedzkich, a ponadto rożnych warsztatów oferowanych mieszkańcom obszaru rewitalizacji przez organizacje

pozarządowe. Jeśli będą zaprojektowane w myśl niesztampowej idei mogą stać się co więcej ciekawą

wizytówką miasta. Pozostawione jako tereny zielone wpłyną pozytywnie na klimat i wizerunek obszaru

rewitalizacji.

Przedsięwzięcie 5.2: konkurs "Moje podwórko" i inne programy wspierające zagospodarowanie podwórek

Lokalizacja Podwórka z obszaru rewitalizacji, w tym potencjalnie (tereny

zaproponowane podczas przeprowadzonych konsultacji

społecznych):

- teren między ulicami - Akacjową na Spółdzielczą, - podwórko przy skrzyżowaniu ul. Sowińskiego i ul. Drzewnej,

- 24 -

- teren przy ul. Zamkowej (przy lokalu Kawon), - teren przy ul. Zamkowej 10, - teren przy skrzyżowaniu ul. dr Pieniężnego i ul. B.Chrobrego - teren przy ul. Sowińskiego, przyległy do parku i Szkoły

myślenia twórczego, - teren przy ul. Chopina 21 ABCDE, - teren przy ul. Pl. Bohaterów 1-2-3, - teren przy ul. Skrajna 1-3, 5-7, - teren przy ul. Spółdzielczej 2, 3, 4, 5-6, 7-8, - teren przy ul. Mieszka I i B. Krzywoustego, - teren przy ul. Lisiej 39, 49-61, - teren przy ul. T. Konicza 1-5, - teren przy ul. Klementowskich 6, - teren przy ul. Osiedlowej 1 - 17, 28, - teren przy ul. Chmielnej 28-32, 34-38, - teren przy ul. L. Zamenhofa 20, 22, - teren przy ul. Władysława IV 2-8, 12 - 20, - teren przy ul. Podgórnej 51-97, - tereny przy ul. Jedności , w tym Jedności 75 Wybór podwórek do realizacji będzie oparty o konkurs otwarty, w którym zostaną określone zasady i warunki zgłoszenia.

Podmiot realizujący Właściciele mieszkań i lokali, wspólnoty, spółdzielnie

mieszkaniowe, stowarzyszenia




Jednym z elementów projektu jest coroczny konkurs, w którym wybierane będzie jedno lub dwa podwórka przeznaczone do zmiany funkcjonalno- przestrzennej. Projektanci wraz z mieszkańcami zwycięskiego podwórka stworzą przestrzeń służącą relaksowi, ale i celom praktycznym i użytkowym. Wszystko zależy od potrzeb mieszkańców, którzy wezmą udział w konsultacjach i warsztatach. Pozostałe działania na podwórkach nieobjętych konkursem, inicjowane przez mieszkańców lub zarządców budynków obejmują poprawę warunków użytkowania obecnych przestrzeni wspólnych, w tym ciągów komunikacyjnych, zagospodarowanie małą architekturą, uporządkowanie funkcjonalne przestrzeni.

Powiązania z innymi przedsięwzięciami 3.3. Działania społeczne pobudzające aktywność wspólnotową; 5.1.1. Przeprowadzenie warsztatów aktywizujących nad koncepcją zagospodarowania; 5.3. Program wspierający tworzenie nowych nasadzeń, w tym wertykalnych oraz pielęgnację zieleni w podwórkach, w tym dopuszczenie wniesienia wkładu własnego do projektów w formie "pracy rąk własnych"; 6.2. Ochrona przed zalewaniem wodami opadowymi;

Oddziaływanie na zdiagnozowany kryzys - poprawa estetyki przestrzeni wspólnych, - aktywizacja mieszkańców i wzbudzenie poczucia

odpowiedzialności za otoczenie,

- zwiększenie bezpieczeństwa użytkowania przestrzeni wspólnych;

Szacunkowy koszt Ok. 2,5 mln zł

- 25 -


oceny

Wskaźnik monitorowania realizacji zadania: 1a) Pozytywna kwalifikacja w corocznych konkursach organizowanych przez miasto na poprawę w zagospodarowaniu podwórek; lub 1b) Przyjęcie do realizacji i podpisanie umowy na dofinansowanie z zewnętrznych źródeł na realizacje projektu; 2) Przyjęcie do realizacji i podpisanie umowy na dofinansowanie z zewnętrznych źródeł na realizacje projektu; 3) Akceptacja rozliczenia projektu; 4) Corocznie sprawozdanie z postępu rzeczowego i finansowego projektu przedkładane na posiedzeniu zespołu ds. rewitalizacji.

Wskaźnik rezultatu: 1) powierzchnia przestrzeni półpublicznych utworzonych lub przekształconych na obszarze rewitalizacji - 100m

2 rocznie;

2) liczba mieszkańców zaangażowanych w inicjatywy społeczne organizowane na obszarze rewitalizacji - 30 osób.


Jest to przedsięwzięcie, które ma udowodnić, że wspólnymi siłami można odmienić kawałek miasta. Jest

także promocją dobrej zmiany wizerunku, który powstaje przy współpracy z użytkownikami. Zakłada zupełnie

nowy sposób myślenia o przestrzeni publicznej, ponieważ w całości opiera się na działaniach oddolnych i

konsultacjach. Przestrzeń publiczna traktowana jest jak własność mieszkańców. Zakłada się, że podwórka

każdego roku wybierane będą w drodze konkursu spośród placów i podwórek zgłoszonych przez ich

mieszkańców. . Dla oceniających bardzo ważne będzie zaangażowanie mieszkańców, to aby zgłoszone

podwórko rzeczywiście wymagało rewitalizacji oraz możliwości projektowe.

Przedsięwzięcie 5.3. program wspierający tworzenie nowych nasadzeń, w tym wertykalnych oraz pielęgnację

zieleni w podwórkach


Podmiot realizujący Właściciele budynków, wspólnoty, kościoły, stowarzyszenia




W ramach przedsięwzięcia przewiduje się: 1. opracowanie koncepcji sposobów zwiększenia zieleni w zwartej zabudowie, przy ulicach, a także odtwarzania przewietrzających klinów zieleni do centrum miasta; 2. wprowadzenie zieleni i zagospodarowania dostosowanego dla mieszkańców w podwórkach i stworzenie zielonych podwórek, w tym w formie ogrodów wspólnotowych (społecznych): - łąki kwietne, - ogrody wertykalne, - winorośle i winobluszcze, - ogrody w różnego rodzaju pojemnikach, w tym z odzysku, - miejsca do odpoczynku;

Powiązania z innymi przedsięwzięciami 3.3. Działania społeczne pobudzające aktywność wspólnotową; 5.1. Program modelowy "Moje Podwórko"; 5.2. Konkurs "Moje podwórko" i inne programy wspierające

- 26 -

zagospodarowanie podwórek; 6.1. Zielona Góra wolna od smogu; 6.2. Ochrona przed zalewaniem wodami opadowymi.

Oddziaływanie na zdiagnozowany kryzys - aktywizacja i integracja mieszkańców, - zwiększenie świadomości ekologicznej użytkowników, - wzbudzenie poszanowania przyrody, dbałości o środowisko - zwiększenie bioróżnorodności miejskiej;



oceny

Wskaźnik monitorowania realizacji zadania: 1) Przyjęcie do realizacji lub opcjonalnie podpisanie umowy na dofinansowanie z zewnętrznych źródeł na realizacje projektu; 2) Akceptacja rozliczenia projektu; 3) Corocznie sprawozdanie z postępu rzeczowego i finansowego projektu przedkładane na posiedzeniu zespołu ds. rewitalizacji.

Wskaźnik rezultatu: 1) liczba mieszkańców zaangażowanych w inicjatywy społeczne organizowane na obszarze rewitalizacji.- 20 osób, 2) liczba przedsięwzięć remontowych na obszarze rewitalizacji - 5.


Ogrody społeczne są doskonałym narzędziem do ożywiania zaniedbanych, nieużytkowanych , a nawet

zdegradowanych terenów, których nie można zagospodarować w inny sposób bez dużych nakładów

finansowych. Realizacja projektu i późniejsza pielęgnacja ogrodów wymaga aktywności oraz współpracy

mieszkańców lokalnej społeczności, zwiększając poczucie odpowiedzialności za najbliższe otoczenie a także

skłaniają do szanowania wspólnej własności. Zielone ogrody integrują ich użytkowników wokół wspólnego celu

jakim jest uprawa roślin, wymagają zaangażowania w pracę, kreatywność oraz umiejętności dzielenia się

obowiązkami jak i uzyskanymi produktami. Na organizowanych warsztatach i prelekcjach można zdobyć

ogólną wiedzę na temat ogrodnictwa, zasad ekologicznej uprawy roślin a także ochrony środowiska i

bioróżnorodności miejskiej. W ramach prowadzenia ogrodów stosowany jest recykling, uczący dbałości o

środowisko i chronienia zasobów naturalnych. Z resztek roślinnych i innych odpadów można zrobić kompost

do nawożenia upraw. Do podlewania roślin wykorzystać można przede wszystkim zbieraną w ogrodzie

deszczówkę. Rośliny można uprawiać w różnych pojemnikach np. z odzysku takich jak skrzynki, beczki,

drewniane palety. W ogrodach można zakładać również łąki kwietne, uprawiając rośliny miododajne, budując

hotele dla pożytecznych owadów oraz prowadzić uprze roślin jadalnych ( warzywa, zioła, owoce).

W projektowanych przestrzeniach ważne jest kreowanie miejsc odpowiadających pragnieniom i

potrzebom mieszkańców. Stworzone ogrody mogą mieć formę wertykalnych czyli ogrodów pionowych i

zielonych ścian oraz ogrodów kieszeniowych i kubełkowych, rabaty w formie łąk kwietnych oraz ogrody

skrzynkowe. W ramach zagospodarowania wód deszczowych można stworzyć tzw. ogrody deszczowe z

nasadzeniami roślin hydrofitowych.

Kierunek 6: Poprawa jakości środowiska

- 27 -

Realizowane cele:




Przedsięwzięcie 6.1: Zielona Góra wolna od smogu


Podmiot realizujący - Miasto Zielona Góra




Zakres planowanych działań: - program dofinansowania na wymianę pieców i systemów

grzewczych, szczególnie w rejonie śródmieścia, - dofinansowanie zakupu wysokiej jakości paliw dla osób

najbardziej potrzebujących, - szczegółowa inwentaryzacja rozwiązań technicznych

(systemów) wykorzystywanych do ogrzewania mieszkań i domów oraz inwentaryzacja rozwiązań technicznych (systemów) wytwarzania ciepłej wody użytkowej na terenie przeznaczonym do rewitalizacji,

- remonty i termomodernizacja budynków użyteczności publicznej, zmierzające do ograniczenia emisji ciepła, w tym budynków szkół, uczelni, szpitali, przychodni, administracji,

- zabieganie o zwiększenie zasięgu sieci ciepłowniczej, tworzenie warunków do tego rodzaju działań,

- zwiększenie ilości zieleni, w tym wymogów wskaźnikowych w planach miejscowych,

- wsparcie rozbudowy krajowego systemu monitorowania zanieczyszczenia powietrza na terenie miasta,

- prowadzenie monitoringu jakości powietrza i zagrożenia wysokim stężeń szkodliwych substancji,

- edukacja ekologiczna zawierająca informowanie o programie, o korzyściach, o skutkach życia w smogu,

- wprowadzenie zwolnień z opłat za komunikację miejską dzieci i młodzieży do lat 19 uczącej się;

Powiązania z innymi przedsięwzięciami 4.1. Renowacja budynków wpisanych do rejestru zabytków; 4.2. Remonty budynków mieszkalnych i mieszkalno - usługowych, w tym termomodernizacja; 5.3. Program wspierający tworzenie nowych nasadzeń, w tym wertykalnych oraz pielęgnację zieleni w podwórkach, w tym dopuszczenie wniesienia wkładu własnego do projektów w formie "pracy rąk własnych"; 6.3. Edukacja ekologiczna ;

Oddziaływanie na zdiagnozowany kryzys - zwiększenie świadomości o niekorzystnym oddziaływaniu zanieczyszczonego powietrza,

- wpływ na stan zdrowia mieszkańców, - poprawa warunków życia i zamieszkiwania, - niwelowanie zagrożenia ubóstwem energetycznym;



oceny

Wskaźnik monitorowania realizacji zadania: 1) Przyjęcie do realizacji i podpisanie umowy na dofinansowanie na realizacje projektu;

- 28 -

2) Akceptacja rozliczenia projektu; 3) Corocznie sprawozdanie z postępu rzeczowego i finansowego projektu przedkładane na posiedzeniu zespołu ds. rewitalizacji.

Wskaźnik rezultatu: 1) liczba wymienionych pieców, - 30 szt, 2) długość zrealizowanej nowej sieci ciepłowniczej w obszarze rewitalizacji - 15 km, 3) liczba osób z obszaru rewitalizacji, które uzyskały wsparcie w zakupie paliwa - 30 osób, 4) liczba osób z obszaru rewitalizacji biorąca udział w zajęciach z zakresu edukacji ekologicznej - 100 osób.


Smog (ang.) - smoke (dym) + fog (mgła). Smog to połączenie niekorzystnych warunków pogodowych i dużej

ilości pochodzących z kominów gospodarstw domowych zanieczyszczeń. W ich skład wchodzą trujące dla

człowieka pyły i gazy, w tym PM 2,5, PM 10, benzo(a)piren. Częścią przedsięwzięcia jest oprócz wymiany

pieców także edukacja wszystkich mieszkańców w kwestii problemu smogu i ich aktywna postawa.

Przedsięwzięcie 6.2: Ochrona przed zalewaniem wodami opadowymi


Podmiot realizujący - Miasto Zielona Góra




Zakres planowanych działań: - opracowanie programu odprowadzania wód deszczowych dla obszaru rewitalizacji, w ramach projektu dla całego miasta

- wymiana i rozbudowa obecnego systemu wraz z powiększeniem możliwości przepływu,

- zasilanie wodami deszczowymi terenów zielonych, w szczególności zawierających naturalne ukształtowanie dla cieków wodnych,

- promocja różnego rodzaju sposobów na zagospodarowywanie wód opadowych na własnych działkach (wodne ogrody, zwiększenie pow. biol. czynnej, małe zbiorniki retencyjne;

Powiązania z innymi przedsięwzięciami 4.1. Renowacja budynków wpisanych do rejestru zabytków 4.2. Remonty budynków mieszkalnych i mieszkalno - usługowych, w tym termomodernizacja 5.3. Program wspierający tworzenie nowych nasadzeń, w tym wertykalnych oraz pielęgnację zieleni w podwórkach, w tym dopuszczenie wniesienia wkładu własnego do projektów w formie "pracy rąk własnych" 6.3. Edukacja ekologiczna 7.5. Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Wzgórza Winnego 7.4. Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Parku Tysiąclecia;

Oddziaływanie na zdiagnozowany kryzys - poprawa funkcjonalności i warunków bezpieczeństwa w przestrzeni publicznych i półpublicznych,

- 29 -



oceny

Wskaźnik monitorowania realizacji zadania: 1) Przyjęcie do realizacji i podpisanie umowy na dofinansowanie na realizacje projektu; 2) Akceptacja rozliczenia projektu 3) Corocznie sprawozdanie z postępu rzeczowego i finansowego projektu przedkładane na posiedzeniu zespołu ds. rewitalizacji

Wskaźnik rezultatu: 1) długość zmodernizowanej infrastruktury kanalizacyjnej deszczowej na obszarze rewitalizacji - 15 km


W związku z koniecznością uporządkowania i zinwentaryzowania kanalizacji deszczowej na terenie obszaru

zaplanowano opracowanie całościowej koncepcji, na podstawie której będzie stopniowo poprawiana

infrastruktura. Celem tego działania jest zniwelowanie zagrożenia zalewaniem ulic , podwórek i piwnic. To

ryzyko jest coraz większe ze względy na coraz częściej występujące deszcze nawalne. Poprawi to poczucie

bezpieczeństwa mieszkańców obszaru rewitalizacji, a także uzasadni celowość zagospodarowywania

podwórek w ramach działań rewitalizacyjnych.

Przedsięwzięcie 3.3: Edukacja ekologiczna

Lokalizacja Zielonogórskie szkoły i przedszkola na obszarze rewitalizacji,

Szklana Pułapka, kawiarnia w Parku Tysiąclecia, Park Winny,

Wzgórza Piastowskie, Park przy Wieży Braniborskiej, Park w

Dolinie Geśnika, teren Złotej Łączy

Podmiot realizujący Stowarzyszenia i fundacje, Wydział Oświaty i Polityki

Społecznej UM ZG, zielonogórskie szkoły i przedszkola z

obszaru rewitalizacji




- lekcje związane z tematyką ochrony powietrza i środowiska, - zajęcia pozalekcyjne w formie promocji proekologicznych zachowań,

- przygotowanie atrakcyjnych konkursów dla uczniów, - aktywizująca edukacja osób starszych, - warsztaty edukacyjne dla grup wielopokoleniowych; wzajemne uczenie się i kształtowanie nawyków;

Powiązania z innymi przedsięwzięciami 1.1.1. Prowadzenie i organizacja zajęć integrujących pokolenia- „Dom otwarty” w klubach; 1.1.2. Prowadzenie i organizacja zajęć integrujących pokolenia- „Dom otwarty” w terenie i w szkołach; 1.3. Wsparcie działalności klubów dla seniorów; 3.3. Działania społeczne pobudzające aktywność wspólnotową; 7.4. Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Parku Tysiąclecia; 7.5. Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Wzgórza Winnego;

- 30 -

7.6. Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Doliny Gęśnika; 7.7. Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Wzgórz Piastowskich; 7.8. OdNowa nad Złotą Łączą;

Oddziaływanie na zdiagnozowany kryzys - zwiększenie wiedzy i świadomości lokalnej wśród najmłodszych mieszkańców miasta,




oceny


Wskaźnik rezultatu: liczba dzieci objętych programami edukacji nieformalnej i pozaformalnej na obszarze rewitalizacji - 100 osób.


Przedsięwzięcia edukacyjne, w tym o różnym charakterze , umacniające poczucie lokalnej tożsamości i więzi z

środowiskiem przyrodniczym, w tym wieloletni program edukacyjny prowadzony w szkołach i wśród osób

starszych.

Kierunek 7: Poprawa bezpieczeństwa w przestrzeniach publicznych jako miejsc integracji lokalnej ,

ożywienie, przybliżenie i otwarcie tych przestrzeni dla wszystkich mieszkańców, tworzenie warunków

dla rozwoju wspólnoty

Realizowane cele:




Przedsięwzięcie 7.1: Zagospodarowanie zdegradowanej przestrzeni publicznej Placu Teatralnego i placu

Jana Matejki

Lokalizacja Wnętrze kwartału pomiędzy ul. dr. Pieniężnego, Al.

Niepodległości, Kupiecką wraz z pl. J. Matejki

Podmiot realizujący - Miasto Zielona Góra,

- Teatr Lubuski;


- 31 -



Zakres robót planowanych: - wyburzenie istniejących obiektów ABM oraz obiektów

garażowych, - wytyczenie nowych dojść do placu od strony ul. Kupieckiej,

Placu Jana Matejki, Alei Niepodległości, - zaaranżowanie w ramach nawierzchni placu widowni dla

planowanej w północnej elewacji placu Sceny Letniej Teatru Lubuskiego,

- udostępnienie miejsca do różnego rodzaju działań artystycznych i kulturalnych, w tym kina letniego, dla szerokiego grona odbiorców,

- stworzenie przestrzeni publicznej przyjaznej różnego rodzaju wydarzeniom przeznaczonej dla społeczności lokalnej,

- wprowadzenie zieleni, w tym służącej odpoczynkowi, - wprowadzenie placu zabaw, - remont chodników, ułożenie nowej nawierzchni na placu i

pieszych dojściach, - wprowadzenie aranżowanych elementów świetlnych, - oświetlenie placu, - zwiększenie przestrzeni publicznej dostępnej dla pieszych, - nadanie nowej estetyki na placu Jana Matejki, utworzenie

przyjaznego miejsca dla pieszych, wprowadzenie akcentu urbanistycznego na osi wyjścia z placu Teatralnego,

- wprowadzenie monitoringu;

Powiązania z innymi przedsięwzięciami 3.1. Aktywizacja i synchronizacja działań artystycznych, kulturalnych, sportowych i edukacyjnych, w tym na nowopowstałych przestrzeniach publicznych; 3.3. Działania społeczne pobudzające aktywność wspólnotową; 3.4. Nowatorska, pozaformalna i nieformalna edukacja o mieście; 6.1. Zielona Góra wolna od smogu; 6.2. Ochrona przed zalewaniem wodami opadowymi; 7.10 "Zorientowani" stworzenie jednolitego systemu elementów informacji o mieście;

Oddziaływanie na zdiagnozowany kryzys - zwiększenie ogólnodostępnej, atrakcyjnej powierzchni przestrzeni publicznej, dostosowanej do potrzeb mieszkańców różnych grup,

- zwiększenie nasycenia zielenią terenu Śródmieścia, - stworzenie nowego miejsca dla działań kulturalnych, artystycznych, obywatelskich,

- stworzenie warunków do zwiększenia aktywności i częstotliwości przebywania mieszkańców w obrębie Śródmieścia,

- poprawa bezpieczeństwa przebywania w obrębie placu;



oceny


Wskaźnik rezultatu: 1) powierzchnia przestrzeni publicznych utworzonych lub przekształconych na obszarze rewitalizacji - 4000m

2,

2) powierzchnia zmodernizowanej infrastruktury drogowej (w

- 32 -

tym poprawy bezpieczeństwa, infrastruktury ruchu pieszego, rowerowego oraz transportu publicznego) na obszarze rewitalizacji - 2000m

2,

3) liczba osób z obszaru rewitalizacji biorąca udział w wydarzeniach organizowanych w przestrzeni placu - 50 osób.


Celem głównym projektu jest wykreowanie nowej przestrzeni publicznej w centralnej części miasta, będącej

także swoistym centrum obszaru rewitalizacji. W powiązaniu z inicjatywą Teatru Lubuskiego - budową Sceny

Letniej, ma ta przestrzeń stworzyć warunki do zwiększonej aktywności kulturalnej i artystycznej mieszkańców

miasta, a przede wszystkim mieszkańców obszaru rewitalizacji. Miejsce to ma się stać nową przestrzenią dla

spotkań nieformalnych, imprez i różnego rodzaju wydarzeń. Scena i widownia ma być nie tylko

wykorzystywana przez aktorów teatru, ale również udostępniana innym ośrodkom kulturalnym, szkołom,

organizacjom pozarządowym i innym artystom podczas różnego rodzaju imprez kulturalnych i artystycznych,

prowadzonym w ramach działań aktywizujących i przeciwdziałających wykluczeniu społecznemu mieszkańców

obszaru rewitalizacji (m.in. Przedsięwzięcie 3.1). Nowo wykreowana przestrzeń publiczna ma sprzyjać

organizacji różnego rodzaju wydarzeń ( okolicznościowych i stałych) przeznaczonych dla społeczności

lokalnej, w tym organizowanym przez organizacje pozarządowe, fundacje, wspólnoty (m.in. Przedsięwzięcie

1.1.2, 1.2., 1.3., 3.3). Najistotniejsze jest stworzenie warunków do włączenia w życie kulturalne, artystyczne i

obywatelskie mieszkańców obszaru rewitalizacji zagrożonych wykluczeniem, dlatego po oddaniu placu do

użytkowania będą prowadzone działania, aby zagwarantować co najmniej 20% udział mieszkańców obszaru

w liczbie wszystkich uczestników różnego rodzaju wydarzeń prowadzonych na tym terenie.

Przedsięwzięcie 7.2: Zagospodarowanie zdegradowanej przestrzeni publicznej placu przy Filharmonii

Zielonogórskiej

Lokalizacja Teren pomiędzy Filharmonią Zielonogórską a kościołem

pw. Matki Boskiej Częstochowskiej



Filharmonia Zielonogórska;




Realizacja projektu pozwoli na stworzenie strefy przeznaczonej na imprezy kulturalne (m.in. koncerty promenadowe orkiestry Filharmonii Zielonogórskiej). Zostanie wytyczone miejsce wypoczynkowego w postaci placu z zielenią oraz fontannami. Zakres robót planowanych w projekcie to między innymi: - umiejscowienie dwóch fontann (jedna sucha służąca także jako podium dla dyrygenta, druga mokra),

- dosadzenie zieleni średniej i niskiej w postaci krzewów kwitnących i kwiatów,

- budowa miejsca przeznaczonego na imprezy kulturalne, w tym miejsca siedzące wbudowane w teren, jako widownia),

- zwiększenie ilości miejsc siedzących w różnych formach (ławki, siedziska wokół zieleni),

- 33 -

- zaznaczenie linii historycznych murów miejskich, - umiejscowienie elementów np. stojaki na rowery, kosze na śmieci, kosze na odpady zwierzęce, służących poprawie funkcjonalności miejsca jako terenu wypoczynkowego,

- wprowadzenie monitoringu;

Powiązania z innymi przedsięwzięciami 3.1. Aktywizacja i synchronizacja działań artystycznych, kulturalnych, sportowych i edukacyjnych, w tym na nowopowstałych przestrzeniach publicznych; 3.3. Działania społeczne pobudzające aktywność wspólnotową; 3.4. Nowatorska, pozaformalna i nieformalna edukacja o mieście; 6.1. Zielona Góra wolna od smogu; 6.2. Ochrona przed zalewaniem wodami opadowymi; 7.10 "Zorientowani" stworzenie jednolitego systemu elementów informacji o mieście;

Oddziaływanie na zdiagnozowany kryzys - zwiększenie udziału społeczności lokalnej w życiu kulturalnym i artystycznym poprzez jej udział w organizowanych imprezach,

- organizowanie przez Filharmonie Zielonogórską, stowarzyszenia i fundacje koncertów i imprez na terenie placu,

- stworzenie w ścisłym centrum Miasta miejsca do rekreacji i wypoczynku, dostosowanego do potrzeb mieszkańców różnych grup,

- zwiększenie w centrum Miasta ilości zieleni, - poprawa bezpieczeństwa przebywania w obrębie placu;



oceny


Wskaźnik rezultatu: 1) powierzchnia przestrzeni publicznych utworzonych lub przekształconych na obszarze rewitalizacji, - 2000m

2,

2) liczba osób z obszaru rewitalizacji biorąca udział w wydarzeniach organizowanych w przestrzeni placu - 50 osób.


Celem głównym projektu jest stworzenie w samym centrum Miasta będącego także swoistym centrum obszaru

rewitalizacji, obszaru sprzyjającego tworzenia klimatu, że starówka miejska to dobre miejscem spotkań.

Kreowanie takich miejsc i klimatu wokół nich będzie sprzyjać ożywianiu obszaru rewitalizacji. Dodatkowo

możliwość organizowania imprez kulturalnych (w tym koncertów na powietrzu orkiestry symfonicznej

Filharmonii Zielonogórskiej) pozwoli na udział w życiu artystycznym i kulturalnym mieszkańców obszaru

rewitalizacji potencjalnie z niego wykluczonych. Obecnie plac nie spełnia funkcji rekreacyjnych z powodu złej

organizacji przestrzeni. Brakuje podstawowych elementów funkcjonalnych takich jak: miejsca siedzące, kosze

na śmieci, kosze na odpady zwierzęce. Nie ma na nim również wystarczającej ilości zieleni. Najistotniejsze jest

- 34 -

stworzenie warunków do włączenia w życie kulturalne, artystyczne i obywatelskie mieszkańców obszaru

rewitalizacji zagrożonych wykluczeniem, dlatego po oddaniu placu do użytkowania będą prowadzone

działania, aby zagwarantować co najmniej 20% udział mieszkańców obszaru w liczbie wszystkich

uczestników różnego rodzaju wydarzeń prowadzonych na tym terenie.

Przedsięwzięcie 7.3: Przywracanie przestrzeni pieszych, bez barier i chaosu reklamowego i ogrodzeniowego

Lokalizacja Cały obszar rewitalizacji a w szczególności: Ciesielska,

Kopernika, B.Chrobrego, Zamkowa, Młyńska, Jelenia,

Krakusa, osiedle Piastowskie, osiedle Braniborskie, osiedle w

rejonie T.Konicza, Zamenhofa, Wazów.......





Zakłada się, że w ramach przedsięwzięcia będzie realizowane: - dostosowani przestrzeni pieszych do wymagań osób

niepełnosprawnych i o obniżonej sprawności,

- niwelowanie barier architektonicznych utrudniających przemieszczanie się rodziców z wózkami dziecięcymi,

- zwiększenie ilości przejść dla pieszych, - zapewnienie bezpiecznych dojść pomiędzy szkołami,

miejscami spotkań międzypokoleniowych, klubami seniora a przestrzeniami publicznymi objętymi działaniami rewitalizacyjnymi,

- wyposażenie przestrzeni wspólnych i skwerów w małą architekturę,

- przekształcanie ulic w ulice typu woonerf lub inne sposoby zagospodarowania, pozwalające na uatrakcyjnienie tych przestrzeni dla pieszych,

- oświetlenie energooszczędne (większa ilość), - zwiększenie ilości koszy na śmieci, ławek, - miejsca i urządzenia pozwalające na spotkania różnych

grup społecznych (osoby starsze, młodzież, dzieci, matki z dziećmi),

- place zabaw, - ekspozycja murów, - wykorzystanie innowacyjnych rozwiązań świetlnych

(prowadzenie światłem, zmiana kolorów itp.),

- nasadzenia zieleni wzdłuż ulic, w tym także zieleni średniej i niskiej w postaci krzewów kwitnących i kwiatów;

Powiązania z innymi przedsięwzięciami 1.1.1. Prowadzenie i organizacja zajęć integrujących pokolenia- „Dom otwarty” w klubach; 1.1.2. Prowadzenie i organizacja zajęć integrujących pokolenia- „Dom otwarty” w terenie i w szkołach; 1.3. Wsparcie działalności klubów dla seniorów; 6.2. Ochrona przed zalewaniem wodami opadowymi; 7.1. Zagospodarowanie zdegradowanej przestrzeni publicznej Placu Teatralnego wraz z pl. Jana Matejki; 7.2. Zagospodarowanie zdegradowanej przestrzeni publicznej placu przy Filharmonii Zielonogórskiej; 7.4. Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Parku Tysiąclecia 7.5. Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Wzgórza Winnego;

- 35 -

7.6. Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Doliny Gęśnika; 7.7. Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Wzgórz Piastowskich; 7.8. OdNowa nad Złotą Łączą; 7.9. Park pod gwiazdami przy Wieży Braniborskiej; 7.10 "Zorientowani" stworzenie jednolitego systemu elementów informacji o mieście;

Oddziaływanie na zdiagnozowany kryzys - poprawa funkcjonalności, estetyki oraz dostępu do centrum miasta,

- zwiększenie możliwości korzystania z przestrzeni publicznych przez różne grupy społeczne,

- poprawa bezpieczeństwa przebywania w obrębie ulic;



oceny


Wskaźnik rezultatu: 1) powierzchnia przestrzeni publicznych utworzonych lub przekształconych na obszarze rewitalizacji - 500m

2,

2) liczba zmodernizowanej infrastruktury drogowej (w tym poprawy bezpieczeństwa, infrastruktury ruchu pieszego, rowerowego oraz transportu publicznego) na obszarze rewitalizacji - 1000m

2.


Celem głównym projektu jest powiązanie ważnych punktów w przestrzeni miejskiej atrakcyjnymi i dogodnymi

do przemieszczania się ciągami pieszymi i pieszo - rowerowymi. Przestrzeń zostanie przygotowana dla

wszystkich grup mieszkańców.

Przedsięwzięcie 7.4: Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Parku Tysiąclecia

Lokalizacja Park Tysiąclecia


Uniwersytet Zielonogórski,




Najważniejszym założeniem projektu modernizacji Parku Tysiąclecia jest stworzenie z obiektu miejsca wypoczynkowego i rekreacyjnego dla mieszkańców obszaru rewitalizacji. Projekt zakłada przypomnienie o dawnym charakterze parku poprzez odnowienie historycznych obiektów. Aby osiągnąć wyznaczone cele planuje się między innymi: a) stworzenie stref różnego rodzaju aktywności oraz różnych odbiorców, b) wprowadzenie nowych nasadzeń, w tym, roślinności niskiej i średniej, c) renowację grobowca Georga Beuchelta, muru oporowego

- 36 -

i historycznego ogrodzenia w celu zachowania historycznego charakteru parku, d) doświetlenie parku w celu poprawy bezpieczeństwa i funkcjonalności, e) wprowadzenie tężni, f) umieszczenie tzw. mebli miejskich tj. ławek, koszy na śmieci, koszy na odpady zwierzęce, lamp, stojaków na rowery, g) przeznaczenie zajmowanego przez Stowarzyszenie Studentów obiektu po krematorium na cele kulturalne, h) modernizacja dojazdu do bazy ZGKiM w celu poprawy funkcjonalności parku, i) wprowadzenie monitoringu, j) aktywizacja zawodowa, w tym m.in. stałe utrzymywanie parku w czystości i odpowiedniej jakości wyposażenia przez uczestników programu dla osób bezrobotnych, niepełnosprawnych, bezdomnych prowadzonego przez CIS.

Powiązania z innymi przedsięwzięciami 1.1.2. Prowadzenie i organizacja zajęć integrujących pokolenia- „Dom otwarty” w terenie i w szkołach; 2.2. Wsparcie działań CIS w zatrudnianiu bezrobotnych; 3.1. Aktywizacja i synchronizacja działań artystycznych, kulturalnych, sportowych i edukacyjnych, w tym na nowopowstałych przestrzeniach publicznych; 3.2. Kawiarnia dyskusyjna - miejsce dla spotkań obywatelskich 3.3. Działania społeczne pobudzające aktywność wspólnotową; 3.4. Nowatorska, pozaformalna i nieformalna edukacja o mieście; 6.2. Ochrona przed zalewaniem wodami opadowymi; 7.10 "Zorientowani" stworzenie jednolitego systemu elementów informacji o mieście;

Oddziaływanie na zdiagnozowany kryzys - stworzenie możliwości rekreacyjnych mieszkańcom różnych grup oraz możliwość zacieśniania więzi społeczności lokalnej,

- poprawa bezpieczeństwa, estetyki i czystości parku, - podkreślenie historycznego charakteru obiektu;



oceny

Wskaźnik monitorowania realizacji zadania: 1) Przyjęcie do realizacji i opcjonalnie podpisanie umowy na dofinansowanie z zewnętrznych źródeł na realizacje projektu; 2) Akceptacja rozliczenia projektu; 3) Corocznie sprawozdanie z postępu rzeczowego i finansowego projektu przedkładane na posiedzeniu zespołu ds. rewitalizacji.

Wskaźnik rezultatu: 1) powierzchnia przestrzeni publicznych utworzonych lub przekształconych na obszarze rewitalizacji - ok. 7ha, 2) liczba osób z obszaru rewitalizacji biorąca udział w wydarzeniach organizowanych w przestrzeni parku - 50 osób.


- 37 -

Celem projektu jest kompleksowe zagospodarowanie parku, stworzenie w nim enklaw rekreacji i odpoczynku

dla mieszkańców obszaru rewitalizacji, wykorzystując naturalne uwarunkowania i tradycje Zielonej Góry.

Obecnie Park Tysiąclecia nie spełnia funkcji rekreacyjnych, a jedynie funkcje transferowe dla osób, które

przemieszczają się pieszo lub rowerem po Zielonej Górze. Projekt ma za zadanie stworzyć warunki

rekreacyjne w centrum miasta i umożliwić zacieśnianie więzi lokalnych poprzez spędzanie w nim wolnego

czasu. Stworzenie różnych „pętli” na terenie parku pozwoli mieszkańców bez względu na ich wiek czy

preferencje dotyczące spędzania czasu wolnego. Budynek po krematorium stałby się miejscem spotkań dla

stowarzyszeń, fundacji przede wszystkim z mieszkańcami obszaru rewitalizacji. Budowa tężni wpłynie

pozytywnie na poprawę zdrowia mieszańców miasta. Najistotniejsze jest stworzenie warunków do włączenia w

życie kulturalne, artystyczne i obywatelskie mieszkańców obszaru rewitalizacji zagrożonych wykluczeniem,

dlatego po oddaniu parku do użytkowania będą prowadzone działania, aby zagwarantować co najmniej 20%

udział mieszkańców obszaru w liczbie wszystkich uczestników różnego rodzaju wydarzeń prowadzonych na

tym terenie.

Przedsięwzięcie 7.5: Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Wzgórza Winnego

Lokalizacja Park na Wzgórzu Winnym





Elementami przedsięwzięcia są następujące działania: - stworzenie ścieżki edukacji winiarskiej, jako element

Zielonogórskiego Szlaku Winiarskiego, - włączenie i wykorzystanie obiektów powiniarskich na cele

wystawiennicze, edukacyjne, - stworzenie miejsc odpoczynku dla mieszkańców, - stworzenie indywidualnej strefy działań edukacyjnych dla

dzieci i młodzieży, - stworzenie miejsc rekreacji dla dzieci, w tym labiryntu z

winobluszczu, - zagospodarowanie parku dodatkową zielenią, małą

architekturą, - wprowadzenie monitoringu, - aktywizacja zawodowa, w tym m.in. stałe utrzymywanie

parku w czystości i odpowiedniej jakości wyposażenia przez uczestników programu dla osób bezrobotnych, niepełnosprawnych, bezdomnych prowadzonego przez CIS;

Powiązania z innymi przedsięwzięciami 1.1.2. Prowadzenie i organizacja zajęć integrujących pokolenia- „Dom otwarty” w terenie i w szkołach ; 2.2. Wsparcie działań CIS w zatrudnianiu bezrobotnych; 3.1. Aktywizacja i synchronizacja działań artystycznych, kulturalnych, sportowych i edukacyjnych, w tym na nowopowstałych przestrzeniach publicznych; 3.2. Kawiarnia dyskusyjna - miejsce dla spotkań obywatelskich 3.3. Działania społeczne pobudzające aktywność wspólnotową; 3.4. Nowatorska, pozaformalna i nieformalna edukacja o mieście; 6.2. Ochrona przed zalewaniem wodami opadowymi; 7.10 "Zorientowani" stworzenie jednolitego systemu elementów informacji o mieście;

- 38 -

Oddziaływanie na zdiagnozowany kryzys - utworzenie atrakcyjnego miejsca dla różnych grup użytkowników, z potencjałem edukacyjnym oraz reprezentacyjnym,

- poprawa bezpieczeństwa, estetyki i czystości parku, - podkreślenie historycznego charakteru obszaru.



oceny


Wskaźnik rezultatu: 1) powierzchnia przestrzeni publicznych utworzonych lub przekształconych na obszarze rewitalizacji - ok. 3ha, 2) liczba osób z obszaru rewitalizacji biorąca udział w wydarzeniach organizowanych w przestrzeni parku - 50 osób.


Celem głównym projektu jest przywrócenie tradycji winiarskich wraz z kompleksowym zagospodarowaniem i

zwiększeniem funkcjonalności parku, a także umożliwienie prowadzenia działań o kierunku społecznym i

kulturalnym, służącym mieszkańcom obszaru rewitalizacji. Najistotniejsze jest stworzenie warunków do

włączenia w życie kulturalne i obywatelskie mieszkańców obszaru rewitalizacji zagrożonych wykluczeniem,

dlatego po oddaniu parku do użytkowania będą prowadzone działania, aby zagwarantować co najmniej 20%


tym terenie oraz w sąsiadującej z nim i funkcjonalnie połączonej Palmiarni i Szklanej Pułapce - filii WiMBP .

Przedsięwzięcie 7.6: Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Doliny Geśnika

Lokalizacja obszar Doliny Geśnika





W ramach przekształcenia terenu w park miejski planuje się zrealizować: - ścieżkę rowerową łączącą ul. Batorego z ul. Sulechowską i

Strumykową, - ciągi piesze łączące minimum 5 punktów: zabudowa przy ul.

Energetyków, Harcerskiej, Obywatelskiej, zabudowa mieszkaniowa przy ul. Rzeźniczaka, zabudowa mieszkaniowa przy ul. Strumykowej, chodnik przy ul. Sulechowskiej,),

- plac spotkań (m.in. forum w formie zadaszonej oraz miejsce pod pikniki),

- zagospodarowanie terenów nadbrzeżnych Gęśnika w celu umożliwienia ich penetracji przez mieszkańców, w tym co najmniej 2 miejsca odpoczynku oraz 3 kładki przechodzące przez Gęśnik,

- zmianę linii brzegowej, zwiększenie meandrowania cieku lub

- 39 -

spiętrzenia, rozważenie przebudowy przepustu pod ul. Sulechowską,

- place zabaw w tym co najmniej jeden dla małych dzieci i jeden dla starszych (powyżej 10 lat),

- park linowy, - ścieżki dla biegaczy, spacerowiczów, - wykorzystanie tarasowego ukształtowania terenu w

środkowej części terenu do wyeksponowania walorów krajobrazowych doliny,

- siłownia dla dorosłych, - otwarte łąki do wypoczynku, - miejsca ciszy, - architektura krajobrazu- roślinność, w tym średnia,

nadbrzeżna, kwietna i łąkowa, polany lub inne miejsca do gier zespołowych oraz takie ukształtowanie zieleni, aby możliwe było organizowanie gier typu podchody oraz zachowanie walorów przyrodniczych ,

- wyposażenie w małą architekturę (m.in. ławki, kosze na śmieci, pojemniki na woreczki na odchody),

- punkt widokowy, - zachowanie istniejących walorów przyrodniczych i naturalnej

ptasiej ostoi na północ od istniejącego Orlika oraz wzbogacenie bioróżnorodności we wschodniej części terenu, usunięcie gatunków obcych zagłuszających rodzime gatunki,

- monitoring terenu, - aktywizacja zawodowa, w tym m.in. stałe utrzymywanie parku

w czystości i odpowiedniej jakości wyposażenia przez uczestników programu dla osób bezrobotnych, niepełnosprawnych, bezdomnych prowadzonego przez CIS.

Realizacja przewidywana w późniejszym etapie także w części terenu doliny poza granicami obszaru rewitalizacji (od zachodniej jego granicy do ul. Batorego – wzdłuż Gęśnika) z uwagi na potrzebę zachowania spójności w zagospodarowaniu terenu.

Powiązania z innymi przedsięwzięciami Na dostosowanym terenie przestrzeni publicznej będą prowadzone następujące działania: 1.1. Prowadzenie i organizacja zajęć integrujących pokolenia - "Dom otarty" w terenie; 1.2. Działania społeczne wspierające rodziny; 1.3. Wsparcie działalności klubów seniorów; 2.2. Wsparcie działań CIS w zatrudnianiu bezrobotnych; 2.4.4. Pikniki sąsiedzkie i osiedlowe; 3.1. Aktywizacja i synchronizacja działań artystycznych, kulturalnych, sportowych i edukacyjnych; 3.2. Kawiarnia dyskusyjna; 3.3. Działania społeczne pobudzające aktywność ; 3.4. Nowatorska, pozaformalna i nieformalna edukacja o mieście; 6.3. Edukacja ekologiczna; 6.1. Zielona Góra wolna od smogu; 7.10 "Zorientowani" stworzenie jednolitego systemu elementów informacji o mieście;

Oddziaływanie na zdiagnozowany kryzys - stworzenie atrakcyjnego miejsca dla różnych grup użytkowników stwarzające możliwości rekreacyjne mieszkańcom oraz możliwość zacieśniania więzi społeczności lokalnej i wymiany miedzypokoleniowej,

- poprawa bezpieczeństwa, dostępności, estetyki i czystości parku,

- wykorzystanie potencjału terenu zielonego i obecności na

- 40 -

nim wody, w tym do celów edukacyjnych i ekologicznych, - wyeksponowanie walorów krajobrazowych.



oceny

Wskaźnik monitorowania realizacji zadania: 1) Przyjęcie do realizacji i opcjonalnie podpisanie umowy na dofinansowanie z zewnętrznych źródeł na realizacje projektu; 2) Akceptacja rozliczenia projektu; 3) Corocznie sprawozdanie z postępu rzeczowego i finansowego projektu przedkładane na posiedzeniu zespołu ds. rewitalizacji; 4) zagwarantowanie uczestnictwa w prowadzonych działaniach na przekształcanym terenie udziału minimum 20% mieszkańców obszaru rewitalizacji (wykaz podjętych działań włączających).

Wskaźnik rezultatu: 1) powierzchnia przestrzeni publicznych utworzonych lub przekształconych na obszarze rewitalizacji, - ok. 8 ha, 2) liczba osób z obszaru rewitalizacji biorąca udział w wydarzeniach organizowanych w przestrzeni parku - 100 osób.


Celem projektu jest kompleksowe zagospodarowanie terenu Doliny Gęśnika i przekształcenie go w park

miejski, stworzenie w nim enklaw rekreacji i odpoczynku dla mieszkańców, w szczególności z obszaru

rewitalizacji. Istotne jest również zachowanie enklaw przyrodniczych i ostoi zwierząt, wykorzystując naturalne

uwarunkowania i tradycje Zielonej Góry. Obecnie teren Doliny Gęśnika nie spełnia funkcji rekreacyjnych, a

jedynie funkcje transferowe dla osób, które przemieszczają się pieszo pomiędzy osiedlami lub ulicami. Projekt

ma za zadanie stworzyć warunki rekreacyjne w mieście i umożliwić zacieśnianie więzi lokalnych poprzez

spędzanie w nim wolnego czasu. Sezonowe altany stałaby się miejscem spotkań dla stowarzyszeń, fundacji i

mieszkańców obszaru rewitalizacji. Najistotniejsze jest stworzenie warunków do włączenia w życie kulturalne,

artystyczne i obywatelskie mieszkańców obszaru rewitalizacji zagrożonych wykluczeniem, dlatego po oddaniu

parku do użytkowania będą prowadzone działania, aby zagwarantować co najmniej 20% udział mieszkańców

obszaru w liczbie wszystkich uczestników różnego rodzaju wydarzeń prowadzonych na tym terenie.

Przedsięwzięcie 7.7: Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Wzgórz Piastowskich

Lokalizacja obszar Wzgórz Piastowskich





W ramach przekształcenia terenu w park rekreacji i wypoczynku planuje się zrealizować: - wzbogacenie walorów zabytkowych i historycznych terenu,

w tym odtworzenie części historycznego założenia Parku Ludowego oraz rewaloryzacja Parku Piastowskiego z dostosowaniem dla różnych grup mieszkańców,

- przywrócenie walorów kulturowych, opartych na tradycji oraz wykorzystanie potencjału gospodarczego amfiteatru poprzez stworzenie ośrodka koncertowo - konferencyjnego,

- przywrócenie walorów sportowo - edukacyjnych Górki Tatrzańskiej i udostępnienie terenu dla wykorzystania pod

- 41 -

sporty zimowe dla różnych grup mieszkańców, - wzbogacenie przyrodnicze obszaru, - budowa zaplecza gastronomiczno – - kasowo -

technicznego wraz z drogami serwisowymi , - zagospodarowanie strefy wejściowej, - zwiększenie ilości miejsc parkingowych dla obsługi nowej

funkcji od strony ul. Botanicznej, - zagospodarowanie 3 polan leśnych - zagospodarowanie "Piast -polany" na cele swobodnego

wypoczynku, - stworzenie miejsca, gdzie odbywałyby się letnie potańcówki

na świeżym powietrzu dla osób dorosłych , - ciągi piesze, w tym prowadzące do „źródełka” - plac spotkań (m.in. forum w formie zadaszonej oraz miejsce

pod pikniki) - place zabaw w tym dla małych dzieci i jeden dla starszych

(powyżej 10 lat) - park linowy, - budowa ścieżek rowerowych, - wyposażenie w małą architekturę (m.in. ławki, kosze na

śmieci, pojemniki na woreczki na odchody), - monitoring terenu, - wytyczenie i oznakowanie tras dla biegaczy, nordic-walking,

rowerów i spacerujących, - zwiększenie walorów krajobrazowych parku leśnego, w tym

istniejących i byłych stawów, - aktywizacja zawodowa, w tym m.in. stałe utrzymywanie

parku w czystości i odpowiedniej jakości wyposażenia przez uczestników programu dla osób bezrobotnych, niepełnosprawnych, bezdomnych prowadzonego przez CIS,

Powiązania z innymi przedsięwzięciami 1.1. Prowadzenie i organizacja zajęć integrujących pokolenia - "Dom otwarty" w terenie; 1.2. Działania społeczne wspierające rodziny; 1.3. Wsparcie działalności klubów seniorów; 2.2. Wsparcie działań CIS w zatrudnianiu bezrobotnych; 2.4.4. Pikniki sąsiedzkie i osiedlowe; 3.1. Aktywizacja i synchronizacja działań artystycznych, kulturalnych, sportowych i edukacyjnych; 3.2. Kawiarnia dyskusyjna; 3.3. Działania społeczne pobudzające aktywność ; 3.4. Nowatorska, pozaformalna i nieformalna edukacja o mieście; 6.3. Edukacja ekologiczna; 6.1. Zielona Góra wolna od smogu; 7.10 "Zorientowani" stworzenie jednolitego systemu elementów informacji o mieście;

Oddziaływanie na zdiagnozowany kryzys - stworzenie atrakcyjnego miejsca dla różnych grup użytkowników stwarzające możliwości rekreacyjne mieszkańcom oraz możliwość zacieśniania więzi społeczności lokalnej,

- poprawa dostępu do różnego rodzaju dyscyplin sportowych (bezpłatnych) dla wszystkich mieszkańców, w tym dzieci i młodzieży oraz osób o mniejszej sprawności,

- zwiększenie dostępu do edukacji pozaformalnej i nieformalnej,

- poprawa bezpieczeństwa, estetyki i czystości parku, - wykorzystanie potencjału terenu zielonego ;

- 42 -



oceny


Wskaźnik rezultatu: 1) powierzchnia przestrzeni publicznych utworzonych lub przekształconych na obszarze rewitalizacji, - ok. 28 ha, 2) liczba dzieci objętych programami edukacji nieformalnej i pozaformalnej na obszarze rewitalizacji - 200 osób, 3) liczba dzieci i młodzieży objętych programami zwiększenia aktywności sportowej - 100 osób.


Celem projektu jest kompleksowe zagospodarowanie terenu Wzgórz Piastowskich i przekształcenie go w park

rekreacji i wypoczynku, wykorzystując naturalne uwarunkowania i tradycje Zielonej Góry. Projekt ma za

zadanie stworzyć warunki rekreacyjne dla mieszkańców miasta, a w głównej mierze dla osób z obszaru

rewitalizacji i umożliwić zacieśnianie więzi lokalnych, poprzez spędzanie w nim wolnego czasu. Dla

przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu ważne jest zwiększenie szans edukacyjnych dzieci i młodzieży, w

tym poprzez wprowadzenie edukacji nieformalnej i pozaformalnej (ścieżki edukacyjne, tereny doświadczalne,

zajęcia w terenie) oraz wskazywanie na nową kulturę korzystania z przestrzeni publicznej i spędzania w niej

wolnego czasu w sposób aktywny, w tym poprzez wykorzystywanie jej na cele rekreacji i bezkosztowych

sportów. Na tym obszarze, gdzie obserwuje się problemy z młodzieżą, różnego rodzaju zajęcia i wydarzenia

sportowe mogą stac się alternatywa do spędzania wolnego czasu, platformą do nauki współdziałania i

współzależności za otaczająca przestrzeń. Przygotowana mała architektura stałaby się natomiast miejscem

spotkań dla stowarzyszeń, fundacji i mieszkańców obszaru rewitalizacji, przyczyniając się w ten sposób do

odbudowywania poczucia tożsamości lokalnej. Zaplanowane przekształcenie amfiteatru w obiekt koncertowo -

kongresowy ma na celu wsparcie lokalnej gospodarki i lokalnych, małych przedsiębiorców, umożliwiając im

promocję swojej działalności. Jest to teren, który jest naturalny przedłużeniem osiedla, a działające na

sąsiadującym terenie kluby seniora oraz CUO będą miały możliwość rozwoju swojej infrastruktury i

prowadzenie różnego rodzaju zajęć w plenerze. Najistotniejsze jest stworzenie warunków do włączenia w

życie kulturalne, artystyczne i obywatelskie mieszkańców obszaru rewitalizacji zagrożonych wykluczeniem,

dlatego po oddaniu terenuu do użytkowania będą prowadzone działania, aby zagwarantować co najmniej 20%


tym terenie.

Przedsięwzięcie 7.8: OdNowa nad Złotą Łączą

Lokalizacja obszar Złotej Łączy w rejoie ul. Foluszowej / Osadniczej

Podmiot realizujący Miasto Zielona Góra, spółdzielnia mieszkaniowa, MOPS


- 43 -



Przywrócenie walorów krajobrazowych obszaru - zasilenie strumienia, - regulacja ścieżek, - ukształtowanie polan i miejsc spotkań, - otwarte łąki do wypoczynku, - zachowanie istniejących walorów przyrodniczych i

wyeksponowanie walorów wodnych, - architektura krajobrazu- roślinność, w tym średnia,

nadbrzeżna, kwietna i łąkowa, polany lub inne miejsca do gier zespołowych oraz takie ukształtowanie zieleni, aby możliwe było organizowanie gier typu podchody oraz zachowanie walorów przyrodniczych,

- wprowadzenie stref miododajnych, Stworzenie zaplecza rekreacyjnego, - plac spotkań (m.in. forum w formie zadaszonej oraz miejsce

pod pikniki), - plac zabaw w tym co najmniej jeden dla małych dzieci i

jeden dla starszych (powyżej 10 lat), - utrzymanie istniejących i rozbudowa o nowe boiska

sportowe przeznaczone na różne dyscypliny sportowe, - siłownia zewnętrzna i urządzenia do kalisteniki, - stół do tenisa , - ścieżki dla biegaczy, spacerowiczów, - wybieg dla psów, - wyposażenie w małą architekturę (m.in. ławki, kosze na

śmieci, pojemniki na woreczki na odchody), - wykonanie koniecznych remontów lub oczyszczenia terenu

z obiektów w złym stanie technicznym, - poprawa bezpieczeństwa. Stworzenie miejsca integracji i aktywnych działań społecznych

na terenie przy dawnym młynie: - adaptacja młyna na centrum kultury osiedlowej i

miedzypokoleniowej, a w przypadku braku możliwości technicznej (zły stan ) budowa budynku zero emisyjnego i energooszczędnego z innowacyjnymi rozwiązaniami, w tym stworzonymi przez zielonogórskie środowisko naukowe,

- realizacja w obiekcie i na terenie programu :"Dom otwarty", działań kulturalnych, społecznych i artystycznych,

- aktywizacja zawodowa, w tym m.in. stałe utrzymywanie parku w czystości i odpowiedniej jakości wyposażenia przez uczestników programu dla osób bezrobotnych, niepełnosprawnych, bezdomnych prowadzonego przez CIS,

- realizacja placu i prowadzenie zajęć naturalnych zabaw.

Powiązania z innymi przedsięwzięciami 1.1. 1. Prowadzenie i organizacja zajęć integrujących pokolenia - "Dom otarty" w klubach; 1.1. 2. Prowadzenie i organizacja zajęć integrujących pokolenia - "Dom otarty" w terenie; 1.2. Działania społeczne wspierające rodziny; 1.3. Wsparcie działalności klubów seniorów; 2.2. Wsparcie działań CIS w zatrudnianiu bezrobotnych; 2.4.4. Pikniki sąsiedzkie i osiedlowe; 3.1. Aktywizacja i synchronizacja działań artystycznych, kulturalnych, sportowych i edukacyjnych; 3.2. Kawiarnia dyskusyjna; 3.3. Działania społeczne pobudzające aktywność ; 3.4. Nowatorska, pozaformalna i nieformalna edukacja o mieście; 6.3. Edukacja ekologiczna;

- 44 -

7.10 "Zorientowani" stworzenie jednolitego systemu elementów informacji o mieście.

Oddziaływanie na zdiagnozowany kryzys - stworzenie atrakcyjnego miejsca dla różnych grup użytkowników stwarzające możliwości rekreacyjne mieszkańcom oraz możliwość zacieśniania więzi społeczności lokalnej,

- poprawa bezpieczeństwa, estetyki i czystości terenu, - wykorzystanie potencjału terenu zielonego i obecności na

nim wody;



oceny


Wskaźnik rezultatu: 1) powierzchnia przestrzeni publicznych utworzonych lub przekształconych na obszarze rewitalizacji,- ok, 3ha, 2) liczba dzieci objętych programami edukacji nieformalnej i pozaformalnej na obszarze rewitalizacji - 100 osób, 3) liczba dzieci i młodzieży objętych programami zwiększenia aktywności sportowej - 50 osób.


Celem projektu jest zagospodarowanie terenu Doliny Złotej Łączy i stworzenie w nim enklaw rekreacji i

odpoczynku dla mieszkańców, w szczególności z obszaru rewitalizacji. Istotne jest również zachowanie

enklaw przyrodniczych, wykorzystując naturalne uwarunkowania i tradycje Zielonej Góry. Obecnie teren Doliny

Złotej Łączy nie spełnia funkcji rekreacyjnych, a jedynie funkcje transferowe dla osób, które przemieszczają

się pieszo pomiędzy osiedlami lub ulicami. Projekt ma za zadanie stworzyć warunki rekreacyjne w obszarze

rewitalizacji i umożliwić zacieśnianie więzi lokalnych poprzez spędzanie w nim wolnego czasu. Sezonowa

altana stałaby się miejscem spotkań dla stowarzyszeń, fundacji i mieszkańców obszaru rewitalizacji.

Najistotniejsze jest stworzenie warunków do włączenia w życie kulturalne, artystyczne i obywatelskie

mieszkańców obszaru rewitalizacji zagrożonych wykluczeniem, dlatego po oddaniu terenu do użytkowania

będą prowadzone działania, aby zagwarantować co najmniej 20% udział mieszkańców obszaru w liczbie

wszystkich uczestników różnego rodzaju wydarzeń prowadzonych na tym terenie.

Przedsięwzięcie 7.9: Park pod gwiazdami przy Wieży Braniborskiej

Lokalizacja Park przy Wieży Braniborskiej


Podmiot realizujący Miasto Zielona Góra, Uniwersytet Zielonogórski,




Elementami przedsięwzięcia są następujące działania: - stworzenie ścieżki edukacyjnej nt astronomii”, - włączenie i wykorzystanie obiektów pozostałych po dawnym

- 45 -

parku, - stworzenie miejsc odpoczynku dla mieszkańców, - stworzenie indywidualnej strefy działań edukacyjnych dla

dzieci i młodzieży, - zagospodarowanie parku dodatkową zielenią, małą

architekturą, - poprowadzenie pasm zieleni przenikających teren,. - przebudowa i adaptacja fragmentów parku na potrzeby

rekreacji dla dzieci;

Powiązania z innymi przedsięwzięciami 1.2. Działania społeczne wspierające rodziny; 2.2. Wsparcie działań CIS w zatrudnianiu bezrobotnych; 2.4.4. Pikniki sąsiedzkie i osiedlowe; 3.1. Aktywizacja i synchronizacja działań artystycznych, kulturalnych, sportowych i edukacyjnych; 3.3. Działania społeczne pobudzające aktywność ; 3.4. Nowatorska, pozaformalna i nieformalna edukacja o mieście; 6.3. Edukacja ekologiczna; 7.10 "Zorientowani" stworzenie jednolitego systemu elementów informacji o mieście;

Oddziaływanie na zdiagnozowany kryzys - utworzenie atrakcyjnego miejsca dla różnych grup użytkowników, z potencjałem edukacyjnym oraz reprezentacyjnym,

- poprawa bezpieczeństwa, estetyki i czystości parku, - podkreślenie historycznego charakteru obszaru;



oceny


Wskaźnik rezultatu: 1) powierzchnia przestrzeni publicznych utworzonych lub przekształconych na obszarze rewitalizacji, - ok. 3000 m

2,

2) liczba dzieci objętych programami edukacji nieformalnej i pozaformalnej na obszarze rewitalizacji - 50 osób.


Celem głównym projektu jest przywrócenie tradycji parkowej tego terenu oraz uatrakcyjnienie elementami

związanymi z astronomią; wraz z kompleksowym zagospodarowaniem i zwiększeniem funkcjonalności parku,

a także umożliwienie prowadzenia działań o kierunku społecznym. Najistotniejsze jest stworzenie warunków

do włączenia w życie kulturalne, artystyczne i obywatelskie mieszkańców obszaru rewitalizacji zagrożonych

wykluczeniem, dlatego po oddaniu parku do użytkowania będą prowadzone działania, aby zagwarantować co

najmniej 20% udział mieszkańców obszaru w liczbie wszystkich uczestników różnego rodzaju wydarzeń

prowadzonych na tym terenie.

Przedsięwzięcie 7.10.: "Zorientowani" - stworzenie jednolitego systemu elementów informacji o

mieście, w szczególności o parkach i osobliwościach przyrody, obiektów związanych z kulturą

winiarską, obiektów ważnych dla historii Zielonej Góry, w tym w postaci aplikacji mobilnych

- 46 -







W ramach przedsięwzięcia zakłada się: - stworzenie tzw. „ścieżki dydaktycznej” w terenie

informującym o pomnikach przyrody i ciekawych miejscach przyrodniczych,

- stworzenie wspólnej informacji wizualnej w formie plansz informacyjnych, kierunkowskazów, map orientacyjnych itp. dla obszaru rewitalizacji, w tym parków, obszarów zieleni i osobliwości przyrody systemu, , obiektów związanych z kulturą winiarską, obiektów ważnych dla historii Zielonej Góry,

- wydanie przewodnika przyrodniczego, w którym zawarte będą ilustracje, mapy i treści o ciekawych miejscach przyrodniczych w tym pomnikach przyrody,

- utworzenie ścieżki do aplikacji mobilnej z planem miejsc informujących o obiektach opisywanych i wskazywanych w produktach informacyjnych, o których mowa w punktach powyżej.

Powiązania z innymi przedsięwzięciami 3.4. Nowatorska, pozaformalna i nieformalna edukacja o mieście; 7.1. Zagospodarowanie zdegradowanej przestrzeni publicznej Placu Teatralnego wraz z pl. Jana Matejki; 7.2. Zagospodarowanie zdegradowanej przestrzeni publicznej placu przy Filharmonii Zielonogórskiej; 7.3. . Przywracanie przestrzeni pieszych, bez barier i chaosu reklamowego i ogrodzeniowego; 7.4. Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Parku Tysiąclecia; 7.5. Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Wzgórza Winnego; 7.6. Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Doliny Gęśnika; 7.7. Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Wzgórz Piastowskich; 7.8. OdNowa nad Złotą Łączą; 7.9. Park pod gwiazdami przy Wieży Braniborskiej;

Oddziaływanie na zdiagnozowany kryzys - zwiększenie dostępności do obiektów przyrodniczych, w obszarze rewitalizacji

- poprawa chaosu przestrzennego, - stworzenie atrakcji turystycznej, sprzyjającej „ożywieniu”

obszaru rewitalizacji , - zwiększenie wiedzy mieszkańców obszaru rewitalizacji o

procesie rewitalizacji.

Szacunkowy koszt ok. 0,5 mln zł


oceny


- 47 -

Wskaźnik rezultatu: 1) liczba utworzonych projektów jednolitego i czytelnego oznakowania, aplikacji mobilnych - 2 szt, 2) liczba dzieci objętych programami edukacji nieformalnej i pozaformalnej na obszarze rewitalizacji - 50 osób.


Celem głównym projektu jest stworzenie narzędzi do wzmacniania poczucia wspólnoty lokalnej, wiedzy o

najbliższym otoczeniu oraz tradycji tego miejsca, w tym poprzez różne formy edukacji. Może również

zaangażować lokalnych twórców do stworzenia unikalnej formy informacji przestrzennej, kojarzącej się z

Zieloną Górą. Zwiększone zostaną również warunki dostępności do omawianych obiektów i terenów, co

powinno mieć pozytywny wpływ na ożywienie obszaru rewitalizacji. Ważnym zadaniem projektu będzie także

promocja procesu rewitalizacji i jego efektów

ZAŁĄCZNIK C1 do Gminnego Programu Rewitalizacji Miasta Zielona Góra

Zielona Góra, 27 kwietnia 2017 r.

DR-PL.671.4.2016.UP

OBWIESZCZENIE

O ODSTĄPIENIU OD PRZEPROWADZENIA STRATEGICZNEJ OCENY

ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO

Na podstawie art. 48 ust. 4 ustawy z 3 października 2008 r. o udostępnianiu

informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz

o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U. z 2016 r. poz. 353), Prezydent Miasta

Zielona Góra podaje do publicznej wiadomości informację o odstąpieniu od

przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko projektu

aktualizacji „Gminnego programu rewitalizacji miasta Zielona Góra na lata

2016 – 2022”.

Zgodnie z art. 48 ust. 1 i 2 ww. ustawy, organ opracowujący projekt dokumentu, może

po uzgodnieniu z właściwymi organami, odstąpić od przeprowadzenia strategicznej oceny

oddziaływania na środowisko, jeżeli uzna, że realizacja postanowień danego dokumentu nie

spowoduje znaczącego oddziaływania na środowisko. W związku z powyższym w dniu

9.03.2017 r. Prezydent Miasta Zielona Góra wystąpił z wnioskiem do Regionalnego

Dyrektora Ochrony Środowiska w Gorzowie Wielkopolskim i do Lubuskiego Państwowego

Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Gorzowie Wielkopolskim o wyrażenie zgody na

odstąpienie od obowiązku przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na

środowisko ww. projektu.

Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Gorzowie Wielkopolskim pismem znak

WZŚ.411.52.2017.DT z dnia 20.03.2017 r. uzgodnił odstąpienie od przeprowadzenia

strategicznej oceny oddziaływania na środowisko dla aktualizacji „Gminnego programu

rewitalizacji miasta Zielona Góra na lata 2016 – 2022”.

Lubuski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Gorzowie Wielkopolskim

w piśmie NZ.9022.118.2017.KJ z dnia 10.04.2017 r. wyraził zgodę, na odstąpienie od

przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko projektu aktualizacji

„Gminnego programu rewitalizacji miasta Zielona Góra na lata 2016 – 2022”.

„Gminny program rewitalizacji miasta Zielona Góra na lata 2016 – 2022” stanowi ramy dla dalszych działań podejmowanych w sferze ożywienia - w obrębie procesu wyprowadzania ze stanów kryzysowych zdegradowanych obszarów Zielonej Góry:

opisuje ogólną sytuację miasta;

delimituje granice obszarów kryzysowych, przeznaczonych do prowadzenia działań rewitalizacyjnych, zidentyfikowane na podstawie diagnozy (przeprowadzonej podczas opracowywania Lokalnego Programu Rewitalizacji miasta Zielona Góra z 2010r.);

zawiera analizę sytuacji na poszczególnych podobszarach, diagnozuje problemy społeczno -gospodarcze i przestrzenne na tych terenach;

określa cele i główne kierunki działań rewitalizacji oraz sposoby rozwiązywania zdiagnozowanych problemów poprzez szereg projektów - planowanych do realizacji inwestycji;

ukierunkowuje zaplanowane w obszarach rewitalizacyjnych działania w myśl podejścia kompleksowego, tak, aby nie pomijać kontekstu społecznego, przestrzennego, gospodarczego, środowiskowego ani związanego z dziedzictwem kulturowym i tożsamością miasta;

proponuje działania zaakceptowane przez społeczność lokalną podczas konsultacji społecznych;

przy planowaniu finansowania zadań dąży do koordynacji instrumentów wsparcia i wykorzystywania montażu finansowego łączącego wiele źródeł finansowania;

określa wskaźniki produktu i rezultatu dla projektów realizowanych w ramach GPR;

wskazuje na potrzebę prowadzenia systematycznych konsultacji społecznych umożliwiających uczestnictwo w procesie rewitalizacji wszystkich zainteresowanych stron, jako jedno z ważniejszych czynników, jakie mają wpływ na osiągnięcie zamierzonych efektów rewitalizacji;

określa zasady wdrażania, monitorowania i ewaluacji GPR).

Niniejsza aktualizacja Gminnego Programu Rewitalizacji Miasta Zielona Góra (GPR

ZG) na lata 2016 – 2022 polega na:

- dostosowaniu ustaleń do zmienionych granic obszaru rewitalizacji (brak

podobszarów),

- objęciu ustaleniami, w tym wprowadzeniu nowych przedsięwzięć i zadań, nowych

terenów objętych obszarem rewitalizacji,

- wprowadzeniu zmian wynikających z przeprowadzenia konsultacji społecznych nad

projektem aktualizacji Gminnego Programu Rewitalizacji Miasta Zielona Góra.

W Gminnym Programie Rewitalizacji Miasta Zielona Góra na lata 2016-2022

wskazano wizję obszaru zdegradowanego w 2022 roku, cele główne, operacyjne i kierunki

działań dla całego obszaru rewitalizacji. Natomiast planowane przedsięwzięcia w pierwotnej

wersji GPR (z 2016 r.) zostały rozdzielone osobno na podobszar A (Śródmieście) oraz

podobszary B, C i D (podobszary zabudowy blokowej). Na etapie przeprowadzenia

delimitacji obszaru rewitalizacji, zmieniając jego granice, zlikwidowano podział na

podobszary, wyznaczając jeden scalony obszar. Mając powyższe na uwadze w niniejszej

zmianie - aktualizacji GPR, zlikwidowano rozdzielenie zadań na podobszary.

Aktualizacja „Gminnego programu rewitalizacji miasta Zielona Góra na lata 2016 –

2022” nie wyznacza ram dla późniejszej realizacji przedsięwzięć mogących znacząco

oddziaływać na środowisko, a realizacja postanowień tego dokumentu, przy przestrzeganiu

przepisów szczegółowych, odpowiednich procedur, nie powinna spowodować wystąpienia

zagrożeń dla zdrowia ludzi oraz środowiska.

Ponadto wszelkie ustalenia zawarte w ww. dokumencie dotyczą obszaru

mieszczącego się wyłącznie w granicach miasta Zielona Góra. Program w swoich

założeniach i celach nie będzie oddziaływał transgranicznie.

ZAŁĄCZNIK C2 do Gminnego Programu Rewitalizacji Miasta Zielona Góra

Zielona Góra, 15 marca 2018 r.

DR-PL.671.3.2017.UP

OBWIESZCZENIE

O ODSTĄPIENIU OD PRZEPROWADZENIA STRATEGICZNEJ OCENY

ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO

Na podstawie art. 48 ust. 4 ustawy z 3 października 2008 r. o udostępnianiu

informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz

o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U. z 2016 r. poz. 353), Prezydent Miasta

Zielona Góra podaje do publicznej wiadomości informację o odstąpieniu od

przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko projektu zmiany


Zgodnie z art. 48 ust. 1 i 2 ww. ustawy, organ opracowujący projekt dokumentu, może

po uzgodnieniu z właściwymi organami, odstąpić od przeprowadzenia strategicznej oceny

oddziaływania na środowisko, jeżeli uzna, że realizacja postanowień danego dokumentu nie

spowoduje znaczącego oddziaływania na środowisko. W związku z powyższym w dniu

8.03.2017 r. Prezydent Miasta Zielona Góra wystąpił z wnioskiem do Regionalnego

Dyrektora Ochrony Środowiska w Gorzowie Wielkopolskim i do Lubuskiego Państwowego

Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Gorzowie Wielkopolskim o wyrażenie zgody na

odstąpienie od obowiązku przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na

środowisko ww. projektu.

Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Gorzowie Wielkopolskim pismem znak

WZŚ.411.33.2018.DT z dnia 12.03.2018 r. uzgodnił odstąpienie od przeprowadzenia

strategicznej oceny oddziaływania na środowisko dla zmiany „Gminnego programu

rewitalizacji miasta Zielona Góra na lata 2016 – 2022”.

Lubuski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Gorzowie Wielkopolskim

w piśmie NZ.9022.102.2018.MZ z dnia 14.03.2018 r. wyraził zgodę, na odstąpienie od

przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko projektu zmiany


„Gminny program rewitalizacji miasta Zielona Góra na lata 2016 – 2022” stanowi ramy dla dalszych działań podejmowanych w sferze ożywienia - w obrębie procesu wyprowadzania ze stanów kryzysowych zdegradowanych obszarów Zielonej Góry:

opisuje ogólną sytuację miasta;

delimituje granice obszarów kryzysowych, przeznaczonych do prowadzenia działań rewitalizacyjnych, zidentyfikowane na podstawie diagnozy (przeprowadzonej podczas opracowywania Lokalnego Programu Rewitalizacji miasta Zielona Góra z 2010r.);

zawiera analizę sytuacji na poszczególnych podobszarach, diagnozuje problemy społeczno -gospodarcze i przestrzenne na tych terenach;

określa cele i główne kierunki działań rewitalizacji oraz sposoby rozwiązywania zdiagnozowanych problemów poprzez szereg projektów - planowanych do realizacji inwestycji;

ukierunkowuje zaplanowane w obszarach rewitalizacyjnych działania w myśl podejścia kompleksowego, tak, aby nie pomijać kontekstu społecznego,

przestrzennego, gospodarczego, środowiskowego ani związanego z dziedzictwem kulturowym i tożsamością miasta;

proponuje działania zaakceptowane przez społeczność lokalną podczas konsultacji społecznych;

przy planowaniu finansowania zadań dąży do koordynacji instrumentów wsparcia i wykorzystywania montażu finansowego łączącego wiele źródeł finansowania;

określa wskaźniki produktu i rezultatu dla projektów realizowanych w ramach GPR;

wskazuje na potrzebę prowadzenia systematycznych konsultacji społecznych umożliwiających uczestnictwo w procesie rewitalizacji wszystkich zainteresowanych stron, jako jedno z ważniejszych czynników, jakie mają wpływ na osiągnięcie zamierzonych efektów rewitalizacji;

określa zasady wdrażania, monitorowania i ewaluacji GPR).

Niniejsza zmiana Gminnego Programu Rewitalizacji Miasta Zielona Góra (GPR ZG)

na lata 2016 – 2022 polega na:

- dostosowaniu ustaleń do zmienionych granic obszaru rewitalizacji (brak

podobszarów),

- objęciu ustaleniami, w tym wprowadzeniu nowych przedsięwzięć i zadań, nowych

terenów objętych obszarem rewitalizacji,

- wprowadzeniu zmian wynikających z przeprowadzenia konsultacji społecznych nad

projektem zmiany Gminnego Programu Rewitalizacji Miasta Zielona Góra.

W Gminnym Programie Rewitalizacji Miasta Zielona Góra na lata 2016-2022

wskazano wizję obszaru zdegradowanego w 2022 roku, cele główne, operacyjne i kierunki

działań dla całego obszaru rewitalizacji. Natomiast planowane przedsięwzięcia w pierwotnej

wersji GPR (z 2016 r.) zostały rozdzielone osobno na podobszar A (Śródmieście) oraz

podobszary B, C i D (podobszary zabudowy blokowej). Na etapie przeprowadzenia

delimitacji obszaru rewitalizacji, zmieniając jego granice, zlikwidowano podział na

podobszary, wyznaczając jeden scalony obszar. Mając powyższe na uwadze w niniejszej

zmianie - aktualizacji GPR, zlikwidowano rozdzielenie zadań na podobszary.

Zmiana „Gminnego programu rewitalizacji miasta Zielona Góra na lata 2016 – 2022”

nie wyznacza ram dla późniejszej realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać

na środowisko, a realizacja postanowień tego dokumentu, przy przestrzeganiu przepisów

szczegółowych, odpowiednich procedur, nie powinna spowodować wystąpienia zagrożeń dla

zdrowia ludzi oraz środowiska.

Ponadto wszelkie ustalenia zawarte w ww. dokumencie dotyczą obszaru

mieszczącego się wyłącznie w granicach miasta Zielona Góra. Program w swoich

założeniach i celach nie będzie oddziaływał transgranicznie.

Publikacja jest współ finansowana w ramach

Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna

2014 - 2020

ZAŁĄCZNIK D do Gminnego Programu


WYZNACZANIE

OBSZARU

REWITALIZACJI

MIASTA ZIELONA

GÓRA

Pracownia Badań

Społecznych i

Marketingowych Raport z konsultacji społecznych

Wyznaczanie obszaru rewitalizacji miasta Zielona Góra

Strona 1



2014 - 2020

Wyznaczanie obszaru

rewitalizacji miasta Zielona

Góra

R A P O R T Z K O N S U LT A C J I S P O Ł E C Z N Y C H

GŁÓWNE WNIOSKI

Granice proponowanego obszaru rewitalizacji w swojej istocie nie budziły wielu wątpliwości

uczestników konsultacji. Pomysł zmiany dotychczasowych granic obszaru rewitalizacji w oparciu

o diagnozę sytuacji w mieście jest uznany za dobry.

Powiększenie granic proponowanego obszaru rewitalizacji o pełen obszar Parku Poetów –

dołączenie do obecnych granic terenów do ul. Szwajcarskiej oraz wschodniej obwodnicy miasta.

Konieczne jest prowadzenie działań informacyjno-konsultacyjnych dotyczących możliwości

uczestnictwa różnych interesariuszy w projektowaniu działań rewitalizacyjnych na terenie miasta. Brak

wiedzy na temat włączania się wielu kategorii podmiotów w możliwe do podjęcia zadania może

spowodować ograniczenie rewitalizacji do działań urzędników, co nie pozostanie zgodne z założeniami

całego procesu.

Strona 2



2014 - 2020

WPROWADZENIE

We współczesnych miastach, także w Zielonej Górze występują obszary,

charakteryzujące się degradacją części zabudowy, wysokim stopniem dekapitalizacji

infrastruktury technicznej, niedostępnością transportową, a także (a może przede

wszystkim) koncentracją negatywnych zjawisk społecznych. Ogniskowanie się tego

typu problemów skutkuje obniżeniem poziomu życia mieszkańców tych obszarów,

zmniejszeniem ich atrakcyjności, co w konsekwencji pogłębia negatywne zjawiska i

powoduje intensyfikację problemów depopulacyjnych.

Rewitalizacja jest sposobem na odnowę zaniedbanych fragmentów miasta. Ożywienie

obszarów zdegradowanych ma przekładać się na poprawę jakości życia mieszkańców i

służyć rozwiązywaniu złożonych problemów w sferze społecznej, gospodarczej oraz

przestrzennej. Tym samym rewitalizacja powinna przynosić zarówno zmiany społeczne

(w tym m.in. wzrost aktywności społecznej i obywatelskiej mieszkańców, spadek

zagrożenia przestępczością, likwidację zagrożeń dla środowiska naturalnego), jak

również gospodarcze.

Ważnym elementem w procesie przygotowania programu rewitalizacji jest partycypacja

społeczna, a szczególnie prowadzenie konsultacji społecznych, które pozwalają na

uzyskiwanie opinii, stanowisk, propozycji od instytucji i osób, których dotyczyć będą

skutki proponowanych działań.

Prezentowany raport stanowi podsumowanie konsultacji społecznych związanych z

wyznaczeniem obszaru rewitalizacji miasta Zielona Góra na potrzeby opracowania

aktualizacji Gminnego Programu Rewitalizacji (GPR) do roku 2022.

Celem prowadzonych konsultacji było zebranie od interesariuszy rewitalizacji uwag,

opinii i propozycji dotyczących delimitacji obszaru rewitalizacji miasta Zielona Góra,

prowadzonej w ramach aktualizacji działań związanych z GPR.


Strona 3



2014 - 2020

Ustawa o rewitalizacji wyznaczająca ramy postępowania przy wyznaczaniu obszaru

rewitalizacji określa podstawowe funkcje, które powinny pełnić konsultacje społeczne:

1) poznanie potrzeb i oczekiwań interesariuszy oraz dążenie do spójności planowanych

działań z tymi potrzebami i oczekiwaniami,

2) prowadzenie, skierowanych do interesariuszy, działań edukacyjnych i

informacyjnych o procesie rewitalizacji, w tym o istocie, celach, zasadach prowadzenia

rewitalizacji, wynikających z ustawy, oraz o przebiegu tego procesu,

3) inicjowanie, umożliwianie i wspieranie działań służących rozwijaniu dialogu między

interesariuszami oraz ich integracji wokół rewitalizacji,

4) zapewnienie udziału interesariuszy w przygotowaniu dokumentów dotyczących

rewitalizacji, w szczególności gminnego programu rewitalizacji,

5) wspieranie inicjatyw zmierzających do zwiększania udziału interesariuszy w

przygotowaniu i realizacji gminnego programu rewitalizacji;

6) zapewnienie w przygotowaniu, prowadzeniu i ocenie rewitalizacji możliwości

wypowiedzenia się przez interesariuszy.

Aby móc wypełnić te cele, ustawa wskazuje interesariuszy procesu rewitalizacji, czyli

osoby lub podmioty na których działania realizowane w ramach GPR mają wpływ. Są

to:

mieszkańcy obszaru rewitalizacji oraz właściciele, użytkownicy wieczyści

nieruchomości i podmioty zarządzające nieruchomościami znajdującymi się na

tym obszarze, w tym spółdzielnie mieszkaniowe, wspólnoty mieszkaniowe i

towarzystwa budownictwa społecznego,

pozostali mieszkańcy gminy,

Strona 4



2014 - 2020

podmioty prowadzące lub zamierzające prowadzić na obszarze gminy

działalność gospodarczą,

podmioty prowadzące lub zamierzające prowadzić na obszarze gminy

działalność społeczną, w tym organizacje pozarządowe i grupy nieformalne,

jednostki samorządu terytorialnego i ich jednostki organizacyjne,

organy władzy publicznej,

inne podmioty realizujące na obszarze rewitalizacji uprawnienia Skarbu

Państwa.

Konsultacje społeczne trwały od 18 października do 17 listopada 2016 roku. Konsultacje

realizowano w kilku formach:

zbierania opinii w postaci ankiet elektronicznych;

wywiadów z przedstawicielami organizacji pozarządowych i organizacji

branżowych;

spotkań otwartych z mieszkańcami.

Informacje o konsultacjach projektu uchwały w sprawie wyznaczenia obszaru rewitalizacji w

Zielonej Górze zamieszczono na 7 dni przed rozpoczęciem konsultacji zgodnie z zapisami

ustawy o rewitalizacji:

w Biuletynie Informacji Publicznej miasta Zielona Góra (bip.zielonagora.pl)

na stronie internetowej miasta Zielona Góra;

w tygodniku „Łącznik Zielonogórski”


Strona 5



2014 - 2020

Informacje na temat konsultacji były także rozpowszechniane przez zainteresowane osoby za

pomocą portali społecznościowych, za pośrednictwem lokalnych mediów (Radio Zielona Góra,

portal Gazety Wyborczej, Gazetę Lubuską oraz portal „Wzielonej.pl).

Informacje o spotkaniach dostępne były także na ekranach reklamowych zamieszczonych w

miejskich autobusach.

Prezentowany materiał dotyczący zgłoszonych uwag został podzielony według form

konsultacji, z tym że odrębnie wskazano ogólne uwagi do projektu, aby ułatwić ich analizę i

ułatwić uwzględnienie ich w dalszych pracach urzędników miejskich.

DELIMITACJA OBSZARU ZDEGRADOWANEGO I OBSZARU

REWITALIZACJI

Z perspektywy podjętych działań ważnym elementem jest określenie czym jest obszar

zdegradowany, stanowiący podstawę do wyznaczenia obszaru rewitalizacji.

Obszar zdegradowany to obszar na terenie miast, który znajduje się w stanie

kryzysowym z powodu koncentracji negatywnych zjawisk społecznych, w

szczególności bezrobocia, ubóstwa, przestępczości, niskiego poziomu edukacji lub

kapitału społecznego, a także niewystarczającego poziomu uczestnictwa w życiu

publicznym i kulturalnym, gdzie dodatkowo występuje przynajmniej jedno negatywne

zjawisko ze sfery gospodarczej, środowiskowej, przestrzenno-funkcjonalnej lub

technicznej,

Obszar rewitalizacji to natomiast obszar obejmujący całość lub część obszaru

zdegradowanego, cechujący się szczególną koncentracją negatywnych zjawisk, na

Strona 6



2014 - 2020

którym z uwagi na istotne znaczenie dla rozwoju lokalnego będzie można prowadzić

działania rewitalizacyjne.

Obszar rewitalizacji przedstawiony w projekcie uchwały do konsultacji został

wyznaczony na podstawie diagnozy obszarów zdegradowanych i konsultacji

społecznych przeprowadzonych we wrześniu i październiku 2016 roku przez Pracownię

Badań Społecznych i Marketingowych na zlecenie Urzędu Miasta w Zielonej Górze.


Strona 7



2014 - 2020

Obszar rewitalizacji nie może być większy niż 20% powierzchni gminy oraz

zamieszkały przez więcej niż 30% liczby mieszkańców gminy. Obszar rewitalizacji

może być również podzielony na podobszary, także nieposiadające ze sobą

wspólnych granic.

Obszar zdegradowany został wyznaczony przez urzędników miejskich w oparciu o

szczegółowe dane statystyczne, których zakres został zdefiniowany w Ustawie o

rewitalizacji. Stanowiło to punkt wyjścia do realizacji badań społecznych mających na celu

wyznaczenie granic obszaru rewitalizacji. Granice obszaru rewitalizacji były przedmiotem

badań z uwzględnieniem elementów partycypacji społecznej opartej m.in. na badaniach

jakościowych (wywiady pogłębione z kartogramami oraz dyskusje eksperckie) oraz zostały

diagnozowane w trakcie spacerów studyjnych z wykorzystaniem dokumentacji

fotograficznej. Taki sposób postępowania pozwolił na identyfikację kluczowych

problemów społeczno-gospodarczych w Zielonej Górze, równoległe naniesienie ich skali i

intensywności w układzie jednostek urbanistycznych na mapę miasta.

Strona 8



2014 - 2020

SCHEMAT 1. SCHEMAT POSTĘPOWANIA PRZY AKTUALIZACJI GMINNEGO PROGRAMU

REWITALIZACJI DLA MIASTA ZIELONA GÓRA NA LATA 2016-22

Na podstawie danych za 2015 rok uzyskanych z GUS, Urzędu Miasta Zielona Góra, Komendy

Miejskiej Policji oraz Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej dokonano charakterystyki

wyróżnionych obszarów. Przyjęto regułę, według której wyznaczona część miasta zostanie

zakwalifikowany do obszaru zdegradowanego, jeśli przekroczy wartość wskaźników

referencyjnych dla Zielonej Góry co najmniej dwukrotnie w zakresie wskaźników obligatoryjnych

i jednokrotnie w zakresie wskaźników fakultatywnych. Przyjęto następujące kryteria (wskaźniki)

podstawowe i fakultatywne:

1. Poziom przestępczości i wykroczeń – liczba przestępstw i wykroczeń na 1000 ludności

(dane KM Policji).

Ważnym elementem diagnozy jest ustalenie poziomu szeroko rozumianej przestępczości w

mieście. Analiza liczby stwierdzonych przestępstw w kilku kategoriach kryminalnych, ma

na celu wyłonienie obszarów miasta, w których najczęściej dochodzi do czynów

naruszających przepisy prawa. Wskaźnik tego typu pomaga zobrazować poczucie

bezpieczeństwa publicznego, a pośrednio także jakość życia społecznego w

poszczególnych obszarach.


Strona 9



2014 - 2020

2. Długotrwałe ubóstwo i wykluczenie społeczne – liczba osób korzystających z pomocy

społecznej na 1000 ludności (dane MOPS).

Długotrwałe ubóstwo rodzin – liczba rodzin korzystających z pomocy społecznej na 1000

rodzin (dane MOPS).

Bazę dla charakterystyki wartości wskaźników podstawowych stanowią dane dotyczące

wsparcia uzyskiwanego przez mieszkańców, beneficjentów MOPS. W tym przypadku

rodzin i osób, które z powodu swojej sytuacji życiowej uprawnieni są do korzystania z

różnych form pomocy społecznej. Przymus korzystania ze wsparcia społecznego wywołuje

wiele czynników, lecz przede wszystkim dotyczy bezrobocia, niepełnosprawności,

długotrwałej choroby, problemów opiekuńczo wychowawczych, w rodzinach niepełnych i

wielodzietnych, czy też np. nadużywania alkoholu. Dzięki wykorzystaniu powyższych

danych statystycznych dokonano analizy poziomu występowania problemów społecznych

rodzin zamieszkujących wydzielone obszary miasta. Wskaźnik pozwolił zidentyfikować te

z nich, w których występuje największe nagromadzenie problemów społecznych.

3. Długotrwałe bezrobocie – udział długotrwale bezrobotnych wśród osób w wieku

produkcyjnym (dane GUS).

Za sytuację społeczną i ekonomiczną mieszkańców odpowiada w dużej mierze ich sytuacja

zawodowa. W diagnozie ukazane zostały więc problemy różnych grup mieszkańców

miasta spowodowane pozostawaniem poza rynkiem pracy, szczególnie osób długotrwale

bezrobotnych.

4. Poziom aktywności ekonomicznej – liczba zarejestrowanych podmiotów gospodarczych na

100 osób (dane GUS).

Niebagatelne znaczenie dla podejmowanych analiz ma także określenie poziomu

przedsiębiorczości mieszkańców, definiowanej wpisami do rejestru REGON. Na poziom

lokalnej aktywności gospodarczej ma wpływ wiele czynników, m.in. takich jak: lokalny

poziom rozwój gospodarczego, polityka zrównoważonego rozwoju miasta, lokalny rynek

pracy oraz problemy ze znalezieniem stałego zatrudnienia, poziom dochodów

Strona 10



2014 - 2020

mieszkańców i konsumpcja społeczna. Analiza ukazuje skalę poziomu przedsiębiorczości

w mieście, dzięki czemu wyłania się obraz sytuacji kryzysowej w tym aspekcie w

odniesieniu do poszczególnych obszarów miasta.

5. Wskaźnik obciążenia demograficznego – udział ludności w wieku poprodukcyjnym w

ogólnej liczbie ludności (dane GUS).

Nie bez znaczenia dla podjętych rozważań jest także problem występowania

niekorzystnych procesów demograficznych na terenie miasta. Można przyjąć, że proces

starzenia się społeczeństw silnie oddziałuje na potrzeby mieszkańców i możliwości ich

zaspokajania.

Wyliczone w ten sposób wskaźniki pozwoliły na wyznaczenie 10 obszarów zdegradowanych w

których zjawiska negatywne społecznie osiągnęły wyższy poziom niż w pozostałych obszarach

wyznaczonych na bazie rejonów szkół podstawowych w Zielonej Górze.


Strona 11



2014 - 2020

RYSUNEK 1. MAPA OBSZARU ZDEGRADOWANEGO MIASTA ZIELONA GÓRA

Strona 12



2014 - 2020

Wyznaczając granice obszaru rewitalizacji uznaliśmy, że nagromadzenie problemów

społecznych i zdegradowanej przestrzeni miasta koncentruje się w najstarszej, historycznej

jego części i śródmieściu. Wynika to z bardziej zdegradowanych zasobów mieszkaniowych i

relatywnie gorszych warunków życia. Proces wyludniania się centrów miast ma swoje

konsekwencje w strukturze demograficznej ich mieszkańców, osoby lepiej sytuowane

materialnie i o wyższym kapitale społecznym migrują do bardziej atrakcyjnych części miasta

lub do strefy podmiejskiej. Wyraźnie zmienia się na tych obszarach struktura wieku, która

wskazuje na szybsze starzenie populacji i pojawianie się związanych z tym problemów

społecznych.

Nie bez znaczenia pozostają pełnione przez centralne obszary miasta funkcje, które powodują,

że przebywa na nich zdecydowanie więcej osób, niż rzeczywiście mieszka. Rynek, deptak,

okolice dworca kolejowego czy autobusowego, a także okolice klubów muzycznych są

wskazywane przez interesariuszy jako miejsca w których odnotować można więcej zdarzeń

zakłócania porządku publicznego. Prowadzone w mieście inwestycje powodują, że tuż obok

przestrzeni odnowionych (np. nowy budynek mieszkalny czy biurowy), znajdują się takie,

których stan jest dużo gorszy. Konsekwencją jest inny skład społeczny sąsiadujących

mieszkańców, brak zainteresowania a nawet izolacja. Taki stan rzeczy - jak często zauważali

nasi rozmówcy - powoduje, że planowane działania rewitalizacyjne powinny koncentrować się

na rozwiązywaniu problemów mikrospołeczności i mieć także charakter punktowy.

Koncentracja działań rewitalizacyjnych tylko na większych ogólnodostępnych przestrzeniach

(plac, park) i poprawianie ich funkcjonalności nie wystarczy, aby proces rewitalizacji wpływał

rzeczywiście na jakość życia mieszkańców.

Jako obszary bardziej zdegradowane niż inne w mieście zostały wskazane także osiedla

znajdujące się nieco dalej od centrum, choć w jego bezpośrednim sąsiedztwie. Mechanizm

powstawania takich miejsc jest podobny, niższy standard mieszkań powoduje wyprowadzanie


Strona 13



2014 - 2020

się z tych obszarów rodzin osiągających wyższe dochody, w ich miejsce wprowadzają się nowi

o niższym statusie materialnym. Z drugiej strony są to też osiedla, na których relatywnie

mieszka więcej osób starszych. Znaczne przepływy mieszkańców powodują mniejszy poziom

ich integracji, a skład społeczny, większe nagromadzenie różnego rodzaju negatywnych

zjawisk.

Wypełnienie ustawowych warunków wyznaczenia obszaru rewitalizacji nie ogranicza się

jedynie do spełnienia wskaźnika wielkości powierzchni i ludnościowego. Obszar rewitalizacji

powinien być tak określony, aby dawał szansę na podejmowanie sugerowanych działań

naprawczych powtarzanych w opiniach interesariuszy. Takie rozwiązanie daje szansę

większego oddziaływania inicjatyw społecznych na wymagający interwencji obszar miasta.

Ma to niebagatelne znaczenie w przypadku miasta o dużych obszarach występowania

niekorzystnych zjawisk.

Istotnym wnioskiem płynącym z przeprowadzonej diagnozy gminy uzyskanej w

prowadzonych wywiadach z interesariuszami jest konieczność podjęcia działań, które powinny

koncentrować się przede wszystkim na aktywizacji i poprawie jakości życia mieszkańców

miasta, w tym:

przeciwdziałaniu bezrobociu, szczególnie długotrwałemu (m.in. podnoszenie

kwalifikacji zawodowych oraz poziomu przedsiębiorczości, eliminacja biernej postawy

społeczeństwa),

przeciwdziałaniu wykluczeniu społecznemu osób starszych oraz likwidacji barier

przestrzennych,

zmniejszeniu problemu ubóstwa, zwłaszcza wśród dzieci i młodzieży,

zwiększeniu poziomu bezpieczeństwa,

Strona 14



2014 - 2020

poprawie stanu technicznego obiektów budowlanych, szczególnie infrastruktury

publicznej.

poprawie jakości i dostępności terenów rekreacyjnych i zieleni,

w tym tworzenie nowych, atrakcyjnych przestrzeni oraz

kreowanie miejsc spotkań lokalnych społeczności,

wykorzystaniu lokalnego potencjału śródmieścia dla rozwoju

turystyki oraz poprawy wizerunku miasta jako całości.

Przeprowadzone badania wskazują nagromadzenie negatywnych zjawisk

szczególnie w śródmieściu oraz obszarach bezpośrednio z nim

sąsiadujących (14, 12a, 12c, 13a, 11a). Stąd te obszary bezsprzecznie

znalazły się w projektowanym obszarze rewitalizacji, z małą

modyfikacją przy obszarze 11a.

Modyfikacja granic obszaru 11a polega na wyłączeniu przestrzeni

Zastalu jako strefy działalności gospodarczej, ulicy Źródlanej i Rusałki,

na których lokuje się budownictwo jednorodzinne, a także nowego

osiedla przy ulicy Obywatelskiej. Wyłączone tereny nie spełniają

kryteriów, które wyznaczają obszar rewitalizacji.

Ze względu na strukturę społeczną i przestrzenną obszaru 12b, po

wschodniej stronie od granic obszaru 12c, zaproponowaliśmy

wyłączenie tego terenu z obszaru rewitalizacji. Tym samym wyłączone

zostały tereny na wschód od skrzyżowania ul. Podgórnej z ul.

Władysława IV, czyli tereny ulic: Armii Ludowej, Wileńska, Niecała,

Miła, Gajowa, Kościuszkowców.

Nie budzi także wielu negatywnych skojarzeń także pozostała część

obszaru 12b, stąd wyłączenie całego obszaru z projektowanych granic

W N I O S K I

Granice obszaru

rewitalizacji

bezsprzecznie znajdują

się na terenie

następujących

obszarów:

- obszar 12a

- obszar 12c

- obszar 13a

- obszar 14

Wyłączono część

obszarów:

- obszar 6b

- obszar 7a

- obszar 7b

- obszar 10b

- obszar 11a

Poszerzono granice

obszaru:

- obszar 6b.

Wyłączono obszar:

- obszar 12b


Strona 15



2014 - 2020

rewitalizacji. Wskaźniki dotyczące korzystających z pomocy społecznej, tylko nieznacznie

przekraczały wartości referencyjne, a pozostałe były niższe.

Wyłączono z obszaru 7a tereny os. Viniarnia, ponieważ jest to osiedle nowe i nie generujące

negatywnych społecznie zjawisk, jakie wyznaczać powinny obszary do rewitalizacji.

Z terenu obszaru 7b odmienne w stosunku do reszty obszaru charakterystyki posiada część

wokół ul. Ptasiej, Wypoczynek, Wyszyńskiego, Piastowskiej, oraz Krasickiego. Dzieje się tak

ze względu na strukturę mieszkańców, która generuje więcej problemów społecznych i

wymaga koncentracji działań z zakresu pomocy socjalnej na skalę większą niż ma to miejsce w

pozostałych częściach tych obszarów. Z tego względu przede wszystkim ten fragment obszaru

7b powinien znajdować się w delimitowanym obszarze rewitalizacji, z pozostałych

zrezygnowano.

Wyłączono także fragment obszaru 10b od ul. Bema do ul. Wyspiańskiego, czyli tereny gdzie

ulokowane są instytucje pomocowe, szkoły i nowe osiedle apartamentowców POLAN.

Uwzględniając sugestie mieszkańców i interesariuszy rozważono powiększenie obszaru 6b w

taki sposób, by obszar rewitalizacji objął także teren Liliowego Lasu i Dzikiej Ochli.

Argumentem za przyjęciem takiego rozwiązania jest przede wszystkim możliwość

wykorzystania rekreacyjnego potencjału tego terenu dla mieszkańców bezpośrednio z nim

sąsiadujących. Powiększenie tego obszaru uwzględnia oczekiwania interesariuszy i daje szansę

na jego lepsze funkcjonowanie w przyszłości. Mniejsze potrzeby społeczne zdiagnozowano na

części ulicy Zawadzkiego 65 – 91 i z tego powodu nie znalazł się on w proponowanym

obszarze rewitalizacji.

Rozważając różne wersje delimitacji obszaru rewitalizacji, wynikające z prowadzonych

rozmów i zgłaszanych uwag poniżej zaproponowaliśmy granice, które zostały poddane

dalszym konsultacjom społecznym.

Strona 16



2014 - 2020

Obszar rewitalizacji wyznaczają głównie następujące ulice:

Zawadzkiego „Zośki” (bez numerów 65-91), Cyryla i Metodego, Ptasia, Anieli Krzywoń,

Witebska, Wyszyńskiego (od skrzyżowania z Zawadzkiego – na zachód), Armii Krajowej, 1-go

Maja, Długa, Moniuszki (bez kompleksu Viniarnia), Fabryczna, Owocowa, Ogrodowa,

Konopnickiej, Wesoła, Lisia, Wandy, Dąbrowskiego, Jana z Kolna, Łąkowa, Batorego (do

ronda z Energetyków), Harcerska, Obywatelska, Rusałki, Źródlana, Krakusa, Jelenia,

Świętojańska, Zamkowa, Boduena, przy Gazowni, Osadnicza, Objazdowa, Składowa, Krucza,

Piesza, Dworcowa, Lipowa, Klonowa, Chopina, Akacjowa, Spółdzielcza, Bohaterów

Westerplatte, Kasprowicza, Reja, Lisowskiego, Żeromskiego, Sobieskiego, Mickiewicza,

Ciesielska, Sowińskiego, Twardowskiego, Sikorskiego, Średnia, Tylna, Owocowa, Ułańska,

Kupiecka, al. Niepodległości, 30 maja 1960r., Stary Rynek, Masarska, Kościelna, św. Jadwigi,

Drzewna, Licealna, Grottgera, Jedności, Plac Słowiański, Morelowa, Staffa, Stroma,

Partyzantów, Wrocławska, Wąska, Strzelecka, Jasińskiego, Chrobrego, Krzywoustego,

Mieszka I, Ceglana, Piaskowa, Podgórna, św. Kingi, Nad Łąkami, Staszica, Wyspiańskiego,

Dzika, Zamenhoffa, Waryńskiego, Konicza, Szafrana, Dolna i Sportowa, Chmielna,

Władysława IV, Osiedlowa, Kombatantów, Zielonogórska, Piastowska, Ptasia, Wypoczynek,

Krasickiego.


Strona 17



2014 - 2020

Inaczej rzecz ujmując proponowany obszar rewitalizacji wyznaczają:

Obszar 11a z wyłączeniem ulic Rusałki, Źródlanej i osiedla na ulicy Obywatelskiej, a także

terenów Zastalu

Obszar 12a w całości

Obszar 12c w całości

Obszar 13a w całości

Obszar 14 w całości

Obszar 10b bez fragmentu między ulicami Bema, Wyspiańskiego i Staszica

Obszar 7a bez kompleksu Viniarnia

Obszar 7b ograniczony do ulic: Wiśniowa, Wypoczynek, Ptasia, Piastowska, Krasickiego.

Obszar 6b powiększony o tereny Lasu Liliowego i Dzikiej Ochli i pomniejszony o ul.

Zawadzkiego 65 - 91

Obszar 12b wyłączony w całości

Strona 18



2014 - 2020


Strona 19



2014 - 2020

RYSUNEK 2. PROPONOWANY OBSZAR REWITALIZACJI DO DALSZYCH KONSULTACJI

PRZEBIEG KONSULTACJI

Konsultacje proponowanych granic obszaru rewitalizacji przebiegały w trzech

zróżnicowanych formach, tak by dać możliwość uczestnictwa w przedsięwzięciu jak

najszerzej definiowanemu gronu interesariuszy.

Przez cały okres trwania ogłoszonych konsultacji wszystkie zainteresowane osoby

miały możliwość podzielenia się swoimi opiniami i ocenami w ankiecie elektronicznej,

dostępnej w serwisie internetowym Urzędu Miasta Zielona Góra.

Zrealizowano także 30 wywiadów skategoryzowanych z przedstawicielami organizacji

pozarządowych oraz organizacji branżowych na terenie miasta.

Zorganizowano także dwa spotkania otwarte dla mieszkańców, które odbyły się 24

października 2016 roku oraz 7 listopada 2016 roku, o godzinie 17.30 w auli, w budynku

Centrum Pomocy Rodzinie, w Zielonej Górze, przy ul. Długiej.

W trakcie konsultacji zależało nam na poznaniu ocen granic proponowanego obszaru

rewitalizacji, argumentacji ewentualnych zmian oraz wskazaniu najbardziej dotkliwych

problemów na tym terenie, które powinny zostać rozwiązane w pierwszej kolejności.

Spotkania informacyjno-konsultacyjne

Odbyły się dwa spotkania informacyjno-konsultacyjne, których przebieg i zgłoszone

uwagi zostaną omówione w sposób zagregowany.

Strona 20



2014 - 2020

TABELA 1. FREKWENCJA W TRAKCIE SPOTKAŃ INFORMACYJNO-KONSULTACYJNYCH

Spotkanie 24 października 2016 Spotkanie 7 listopada 2016

13 osób 15 osób

Spotkania zostały zorganizowane i moderowane przez Pracownię Badań Społecznych i

Marketingowych. W trakcie spotkań władze miejskie były reprezentowane przez panią

kierownik Biura Urbanistyki i Planowania - Małgorzatę Maśko - Horyzę, a na

spotkaniu 24 października 2016 roku także przez zastępcę Prezydenta Miasta -

Krzysztofa Kaliszuka.

Obydwa spotkania miały zbliżony przebieg. Osobą odpowiedzialną za wprowadzenie

oraz moderowanie spotkania był Krzysztof Lisowski. Przedstawiciele Urzędu Miasta

zaprezentowali zasady aktualizacji Gminnego Programu Rewitalizacji, szczególnie w

aspekcie związanym ze zmianą pierwotnie ustalonych granic obszaru zdegradowanego

i obszaru rewitalizacji. Ważnym elementem było tu także przedstawienie pomysłów i

możliwości uzyskania wsparcia w ramach projektowanych działań rewitalizacyjnych.

Kierownik Biura Planowania Przestrzennego przedstawiła obszar objęty działaniami w

uchwalonym w lipcu 2016 roku GPR dla Zielonej Góry (podobszar A, B, C, D) oraz

sześć kierunków działań jakie zapisano w programie do realizacji. Uzasadniła

konieczność przystąpienia do Aktualizacji Gminnego Programu Rewitalizacji,

szczególnie w kontekście występowania o wsparcie ze środków unijnych.

Pani Małgorzata Maśko-Horyza zaprezentowała kroki podjęte przez miasto w celu

zdiagnozowania obszaru zdegradowanego, gdzie kumulują się negatywne zjawiska o


Strona 21



2014 - 2020

charakterze społecznym, gospodarczym, technicznym i środowiskowym, w

perspektywie obszarów wyznaczonych zasięgiem szkół podstawowych (pierwotnie 20

obszarów).

Prezydent – podkreślał, że myślenie o rewitalizacji w Zielonej Górze to proces

długotrwały, trwający ponad 7 lat, uwzględniający opinie różnych podmiotów, a

założenia do dzisiejszych programów bazują na tych, które zapisano już w LPR.

Omawiając preferowane przez miasto działania Prezydent podkreślał potrzebę

położenia nacisku na realizację zadań na przestrzeniach wspólnych – Placu Teatralnym,

placu przy Filharmonii, Dolinie Gęśnika i Parku Winnym, wraz z projektem

monitoringu całego terenu śródmieścia. Miejsca, których dotyczą prezentowane

projekty są zdaniem prezydenta wizytówkami miasta i mają funkcje przeznaczone dla

wszystkich mieszkańców. Prezydent poruszył też kwestie innych działań,

zmierzających do poprawy jakości życia mieszkańców, a koncentrujących się na

terenach zieleni, bez uwzględnienia ich funkcji rekreacyjnych i edukacyjnych.

Działania zapisane w obowiązującym GPR mogą zostać uzupełnione, poszerzone o

działania nowe, na zmienionym obszarze, których inicjatorem nie musi być miasto i

jego urzędnicy.

Krzysztof Lisowski przedstawił diagnozę obszaru zdegradowanego oraz procedurę

delimitacji obszaru rewitalizacji, mając na uwadze konieczność zawężenia obszaru

zdegradowanego, aby wypełnić założenia ustawowo określonych wskaźników. Po

zakończeniu prezentacji uczestnicy spotkania zostali zaproszeni do dyskusji. W

spotkaniach udział wzięli mieszkańcy miasta oraz osoby reprezentujące szereg

działających na terenie miasta organizacji społecznych i związków branżowych.

Różnorodny charakter uczestników spotkania znalazł swoje odzwierciedlenie w

prezentowanych stanowiskach.

Strona 22



2014 - 2020

Można odnieść wrażenie, że poziom wiedzy na temat całego procesu planowania

rewitalizacji w Zielonej Górze jest na umiarkowanie niskim poziomie i miał zwykle

dość powierzchowny charakter. Władze miasta stały się odbiorcą wielu zarzutów

związanych z podejmowaniem decyzji niezgodnych z potrzebami zgłaszanymi przez

mieszkańców.

W wyniku przeprowadzonych konsultacji społecznych dotyczących zaproponowanych

granic obszaru rewitalizacji zgłoszono wiele uwag o charakterze merytorycznym z

propozycjami wprowadzenia nowych rozwiązań, uwag zmierzających do odrzucenia

zaproponowanych rozwiązań oraz uwagi o charakterze poglądowym, przedstawiające

opinie autorów w zakresie przedmiotowego obszaru. Część głosów odniosła się

wyraźnie do kwestii delimitacji obszaru rewitalizacji, część do zgłoszenia uwag i

propozycji związanych z możliwością podejmowania działań w tym zakresie.

Uwagi dotyczące reguł prowadzonej diagnozy:

Jednym ze zgłaszanych problemów było wyraźne pominięcie w analizach

diagnostycznych wielu wymiarów niepełnosprawności mieszkańców w mieście,

także deficytów infrastrukturalnych w tym zakresie.

Zastrzeżenia pojawiły się także w odniesieniu do pomiaru przedsiębiorczości

mieszkańców, bazującym jedynie na danych nieaktualizowanych z systemu

REGON oraz braku uwzględnienia w pierwotniej diagnozie stanu technicznego

budynków.

Granice obszaru:

Problematycznym dla uczestników spotkania było włączenie do granic obszaru

zdegradowanego terenów przemysłowych – w okolicach ul.


Strona 23



2014 - 2020

Osadniczej z jednej strony, czy Zastalu z drugiej. Wyłączenie tych miejsc w

granicach obszaru rewitalizacji jest zabiegiem uznanym za właściwy.

Zdaniem niektórych uczestników wyłączenie terenów przemysłowych Zastalu

powoduje zdecydowaną wyrwę na nowej mapie obszaru rewitalizacji, co

zaburza spójność tego terenu. Wytłumaczono argumentację towarzyszącą

decyzji o wyłączeniu tego miejsca, uwzględniając konieczność kumulacji

negatywnych zjawisk społecznych.

Docenianym przez uczestników spotkań elementem delimitacji jest poszerzenie

granic wyznaczonego poprzednio zasięgu Śródmieścia.

Położenie nacisku na przestrzenie wspólne ma się przekładać na możliwość

podejmowania w tym miejscu działań społecznych w dalszej perspektywie, co

jest traktowane jako dobry punkt wyjścia do zaangażowania różnych

podmiotów.

Podkreślano także to, że ważne dla skuteczności prowadzonej rewitalizacji jest

jej zauważalność. Zauważalność gwarantuje skupienie uwagi na wyróżnionych

priorytetach. Ważne jest więc nierezygnowanie z terenów zieleni na tym

obszarze, które stanowią ok. 60% proponowanego obszaru rewitalizacji.

Pojawiła się wątpliwość dotycząca wyłączenia starzejącego się, stąd mocno

specyficznego osiedla domków jednorodzinnych na południe od ul. Kilińskiego.

Zdaniem uczestników spotkania jest to miejsce zamieszkiwane przez wysoki

odsetek osób w wieku poprodukcyjnym, samotnych i odizolowanych, o których

warto zadbać. Argumentem wyjaśniającym motywację autorów opracowania

proponowanego obszaru rewitalizacji jest brak możliwości zaprojektowania

miejsc integracyjnych na tym terenie, ze względu na specyfikę terenu, a

jednocześnie bliskość wielu innych miejsc, gdzie proponowane w dyskusji

działania mogą być lokalizowane.

Strona 24



2014 - 2020

Część głosów uczestników spotkań dotyczyła wyraźnie obszarów zieleni na

terenie miasta – Parku Poetów i Lasu Piastowskiego. W kwestii granic obszaru

wyznaczonych na linii torów kolejowych na północnym odcinku Parku Poetów,

zaproponowano przesunięcie tej granicy do ul. Szwajcarskiej, oraz na wschód –

do miejsca budowy trasy S-3, po to by umożliwić podjęcie ewentualnych prac

związanych z funkcjami retencyjnymi tych miejsc. Zdaniem osób zgłaszających

tę uwagę dzielenie obszaru Parku Poetów na tym etapie jest zabiegiem

sztucznym.

Jednym z zarzutów podejmowanych przez uczestników spotkania jest objęcie

projektowanym obszarem rewitalizacji miejsc, gdzie władze miejskie promują

kontrowersyjne inwestycje – szczególnie Parku Tysiąclecia oraz Wzgórz

Piastowskich. W dyskusji pojawiła się wskazówka ograniczenia terenu do Parku

Piastowskiego, co daje większą szansę na kumulację w tym miejscu działań

integrujących społeczność. Ważnym argumentem jest tu także traktowanie tego

terenu jako kontynuacji działań podejmowanych wcześniej w dokumentach

planistycznych i rewitalizacyjnych.

Obawy uczestników związane są także z tym, że skoro miasto dysponuje na tym

etapie przemyślanym pomysłem na zagospodarowanie społeczne tych terenów,

to automatycznie zmniejsza się szansa na skorzystanie z funduszy na te cele

przez inne podmioty. To także podkreśla wątpliwość włączania tego terenu w

obszar rewitalizacji w całości.

W kwestii dyskusji o granicy obszaru w okolicach Lasu Piastowskiego padła

propozycja przesunięcia obszaru w kierunku wieży Bismarcka. Argumentem

przeciwko takiej propozycji jest fakt, że teren ten należy do innej gminy,

Świdnica, więc nie ma formalno-prawnej możliwości łączenia obszarów w

ramach tego projektu.


Strona 25



2014 - 2020

Wątpliwości budziło także włączenie terenu całych Wzgórz Piastowskich w

obszar rewitalizacji. Przestrzenią wspólną, na która warto położyć nacisk jest

obszar Parku Piastowskiego. Dzikie tereny leśne powinny zachować swój

charakter – stad często pojawiające się głosy o pozostawienie tego terenu poza

wyznaczonym obszarem rewitalizacji.

Pojawiło się pytanie dotyczące sposobu, czy pomysłu na wykorzystanie Domu

Winiarza, stanowiące jednocześnie punkt wyjścia dla dalszego szukania

możliwości określenia działań rewitalizacyjnych.

Poszerzenie granic obszaru rewitalizacji w stosunku do dotychczas

prezentowanego w dokumentach rewitalizacyjnych powoduje, że proponowany

obszar jest określany jako pełniejszy i lepiej oddający specyfikę

zróżnicowanego miasta, jakim jest Zielona Góra.

Sposób myślenia o rewitalizacji:

Uczestnicy spotkań informacyjnych zwracają uwagę także na konieczność

dbania o zbieżność myślenia o przyszłych działaniach rewitalizacyjnych z

założeniami rewitalizacji jako procesu poprawy wartości kryzysowych

współczynników w mieście.

Z wypowiedzi uczestników spotkania można odczytać, że istnieje poważna

obawa, że Program przyniesie efekty odmienne od zamierzonych i rewitalizacja

nie zmieni poziomu jakości życia mieszkańców i nie przyczyni się do

zmniejszenia poziomu problemów społecznych na terenie miasta.

W trakcie dyskusji na temat proponowanych granic pojawiła się wątpliwość

dotycząca konieczności uwzględnienia możliwych do podjęcia działań w

Strona 26



2014 - 2020

Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego w

mieście.

Mieszkańcy podkreślają konieczność myślenia o rewitalizacji, jako o procesie

realizowanym w drugiej perspektywie z uwzględnieniem konieczności poprawy

sytuacji mieszkańców. Kwestią sporną nie są więc same granice, ale pomysły na

ewentualne zagospodarowanie tego terenu, a raczej ich drażliwych fragmentów.

Wstępnie definiowane potrzeby rewitalizacyjne zgłaszane przez uczestników spotkań:

Istotnym elementem prawidłowego przeprowadzenia rewitalizacji jest rzetelne

pozyskanie wiedzy o potrzebach mieszkańców oraz o ich gotowości do włączenia się

do proponowanych działań. Dlatego w badaniu zapytano o ocenę gotowości do

włączania się w taką aktywność. Można uznać, że poziom tej gotowości prezentowany

w trakcie spotkań był bardzo niski. Dominującym wrażeniem jest traktowanie miasta

jako podmiotu odpowiedzialnego w głównej mierze że planowanie i wdrażanie działań

rewitalizacyjnych. Można to zinterpretować jako efekt braku wiedzy o możliwościach i

konkretnych procedurach partycypacji w działaniach rewitalizacyjnych różnych

interesariuszy.

Pojawiło się pytanie o możliwą pomoc różnym podmiotom w uczestnictwie w procesie

rewitalizacji, ze szczególnym uwzględnieniem kategorii zarządców nieruchomości.

Rozpoznanie potrzeb mieszkańców w zakresie działań poprawiających jakość życia

koncentrowało się na trzech wyraźnych punktach:

organizacja i animacja działań integracyjnych dla osób starszych, łącznie z

powstaniem miejsc pobytu dziennego;


Strona 27



2014 - 2020

animacja działań dla dzieci i młodzieży – w wielu miejscach jest infrastruktura,

ale brakuje sprawnej organizacji działań i pokierowania działaniami w

efektywny sposób;

powstanie miejsc pełniących funkcje świetlic czy lokalnych domów kultury;

intensyfikacja działań kulturalnych i animacji poza granicami szeroko

definiowanego centrum miasta.

Wskazywane działania były ilustrowane wieloma przykładami funkcjonowania w

innych miastach w kraju i za granicą. Był to dobry przykład połączenia wysiłków

różnych kategorii interesariuszy.

Ważny głos w dyskusji dotyczył zwracania uwagi na weryfikację rozbudowanych

potrzeb i planów mieszkańców co do dalszych działań, z uwarunkowaniami

technicznymi i prawnymi. Często bowiem wizje niektórych osób nie są możliwe do

zrealizowania.

Wywiady skategoryzowane

Wywiady skategoryzowane odnosiły się przede wszystkim do zaproponowanych granic

obszaru rewitalizacji, chodziło o ustalenie na ile zdaniem interesariuszy propozycja jest

trafna, nie zawiera przestrzeni miasta, które nie powinny się tam znaleźć lub pomija

takie obszary Zielonej Góry, które w obszar rewitalizacji powinny zostać włączone.

Szczegółowe pytania (jednakowe dla wszystkich) dotyczyły następujących wątków:

Czy obszar rewitalizacji został zaproponowany właściwie, czy może jest zbyt

szeroki lub zbyt wąski?

W jakich miejscach zaproponowanego obszaru występuje największe natężenie

problemów społecznych?

Strona 28



2014 - 2020

W jakich miejscach zaproponowanego obszaru występuje największe natężenie

problemów technicznych?

Czy wskazane problemy oddziałują także na mieszkańców pozostałych

obszarów miasta?

W jaki sposób planowana rewitalizacja wpłynie na sytuację mieszkańców

wyznaczonego obszaru rewitalizacji?

Czy i w jakim stopniu planowana rewitalizacja wpłynie na sytuację

mieszkańców wyznaczonego obszaru rewitalizacji?

Jakie działania powinny być podejmowane na obszarze rewitalizacji w

pierwszej kolejności aby podnieść jakość życia mieszkańców?

Jakie powinny być efekty podejmowanych działań rewitalizacyjnych?

Czy organizacja lub instytucja z którą przeprowadzono konsultacje dostrzega

dla siebie rolę w procesie rewitalizacji?

Czy na zaproponowanym obszarze rewitalizacji organizacja lub instytucja z

którą przeprowadzono konsultacje prowadzi jakieś działania, które mogłyby być

kontynuowane?

Jakie nowe działania organizacja lub instytucja z którą przeprowadzono

konsultacje chciałaby podjąć, włączając się w proces rewitalizacji?

Podzielili się z nami swoimi opiniami i ocenami przedstawiciele niżej wymienionych

organizacji i instytucji:

Zielonogórskie Towarzystwo Upiększania Miasta

Ruch Miejski Obywatele Zielonej Góry

Pracownia Rewitalizacji Społecznej Uniwersytetu Zielonogórskiego

Stowarzyszenie Dialog-Współpraca-Rozwój

Stowarzyszenie Urbanistów ZOIU z siedzibą we Wrocławiu


Strona 29



2014 - 2020

Samochodowy Klub Turystyczny

Fundacja Obserwatorium Społeczne Inter Alia

Stowarzyszenie My Zielonogórzanie

Młodzieżowa Rada Miasta

Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej

Uniwersytet Zielonogórski WBAiIŚ

Spółdzielnie mieszkaniowe

Bractwo Biegaczy Zielona Góra

Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej

Granice obszaru:

Strona 30



2014 - 2020

Uczestnicy konsultacji zgłosili uwagi dotyczące zaproponowanych granic obszaru

rewitalizacji, część z nich odnosiła się do jego poszerzenia:

1. Pierwsza propozycja dotyczyła przywrócenia w granice obszaru rewitalizacji

terenów, których nie ma w aktualizacji. W nowej propozycji (aktualizacji) granic

obszaru rewitalizacji wyłączono dwa fragmenty, na wschodzie miasta, które

pierwotnie znajdowały się w tym obszarze. Chodzi o cały teren znajdujący się na

północ od torów kolejowych przy ulicy szwajcarskiej (bardzo cenny przyrodniczo

fragment doliny Gęśnika), wschodnią część Parku Poetów i ulicę Akademicką.

Zdaniem osoby zgłaszającej propozycję wskazane tereny powinny zostać ponownie

włączone w granice obszaru rewitalizacji z dwóch powodów:

- „Ochrona przed ewentualnymi zniszczeniami zrewitalizowanych obiektów

powodowanymi działaniem nadmiarem wody po silnych opadach w dalszych

częściach Doliny Gęśnika (Wagmostaw, ul. Źródlana). Należy pamiętać o tym, że

Gęśnik jest kanałem odprowadzającym deszczówkę wschodniej części Zielonej

Góry.”

- „Ochrona przyrody (zachowanie cennego lasu łęgowego i grądu. Niedopuszczenie

do jego przesuszania przez utrzymywanie odpowiedniego poziomu wody w

Gęśniku i możliwość swobodnego rozlewania się strumienia w lesie

łęgowym/grądzie w okresach wezbrania wody.”

2. Kolejna propozycja dotyczyła powiększenia obszaru rewitalizacji o kwadrat

zamknięty ulicami: Kilińskiego, Jaskółcza, Botaniczna i ks. Michalskiego. Obszar

ten jest częścią obszaru uznanego za zdegradowany i którego tylko część została

zakwalifikowana do obszaru rewitalizacji. Uzasadnienie odwoływało się do

następujących argumentów:

- „Wspomniany wyżej obszar charakteryzuje się zabudową mieszkaniowa

jednorodzinną pochodzącą z lat 70 ubiegłego wieku, która w dużej części jest


Strona 31



2014 - 2020

zamieszkała przez osoby w podeszłym wieku, często zamieszkujące samotnie.

Osoby te nierzadko schorowane, rzadko wychodzą z domu. Lokalna społeczność

podlega stopniowej atomizacji czy też dezintegracji.”

3. Trzecia propozycja poszerzenia granic obszaru rewitalizacji zgłoszona przez

spółdzielnię mieszkaniową „Młodzieżowiec” odnosiła się do terenów zielonych,

przyległych do ulicy Foluszowej. Proponowano w niej poszerzenie obszaru 11a o

działki 40/2, 54/2, 63 i 64. Uzasadnienie odnosiło się do argument, że „na tych

działkach obecnie znajduje się zaniedbana zieleń, tj. stare drzewa, krzewy, zarośla.

Niewielkim nakładem środków można teren uporządkować żeby powstał teren

rekreacji/skwer dla mieszkańców miasta”

4.

Ankiety elektroniczne

Wszystkim chętnym zaproponowano podzielenie się opiniami i ocenami

proponowanego obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji w formie udziału w

ankiecie elektronicznej.

W okresie trwania konsultacji z tego rozwiązania skorzystało 16 osób, z czego

zdecydowana większość (82,4%) to mieszkańcy miasta.

Strona 32



2014 - 2020

WYKRES 1. CHARAKTERYSTYKA OSÓB WYPEŁNIAJĄCYCH ANKIETĘ

Ankieta podzielona była na kilka bloków tematycznych. Pierwszy dotyczył rozpoznania

warunków życia w mieście z uwzględnieniem różnych typów problemów

doskwierających mieszkańcom – zarówno o charakterze technicznym, jak i społecznym

i związanym z brakiem dostępności określonych miejsc w przestrzeni.

Ocena kumulacji problemów technicznych

Najczęściej wskazywanym przez mieszkańców problemem jest niedostateczna

liczba miejsc parkingowych.

Wśród problemów technicznych wskazywanych jako często występujące

mieszkańcy wskazują kiepski stan dróg i chodników.

Respondenci zauważają także niską jakość dostępnej małej architektury na terenie

miasta – takiej jak ławki, klomby, śmietniki, itp.


Strona 33



2014 - 2020

TABELA 2. CHARAKTERYSTYKA WSKAZANYCH PROBLEMÓW TECHNICZNYCH WYSTĘPUJĄCYCH NA TERENIE

MIASTA.

N %

Problemy

techniczne

Zły stan dróg i chodników 7 41,2%

Niedostateczna liczba miejsc parkingowych 13 76,5%

Brak ścieżek rowerowych 1 5,9%

Niska jakość urządzeń małej architektury (np. ławki, kwietniki,

śmietniki) lub ich brak

6 35,3%

Zanieczyszczone ulice, trawniki, nieprzyjemne zapachy 2 11,8%

Brak terenów zielonych i spacerowych, boisk, placów zabaw 2 11,8%

Zdewastowane i opuszczone tereny poprzemysłowe/pokolejowe 1 5,9%

Zły stan techniczny obiektów 2 11,8%

Niedostosowanie infrastruktury miejskiej dla osób z ograniczoną

zdolnością poruszania się

3 17,6%

Inne 4 23,5%

Ocena kumulacji problemów społecznych

Wskazanie problemów społecznych przez badanych rzuca światło na te kwestie, które

w pierwszej kolejności powinny zostać naprawione za pomocą przyszłych działań

rewitalizacyjnych.

Wśród najczęściej wskazywanych problemów społecznych jest słaba integracja

mieszkańców, mogąca przełożyć się na atomizację jednostek, czy nawet całych

osiedli.

Respondenci narzekają także na trudne, uciążliwe sąsiedztwa

Problem jest też duży poziom agresji, wandalizm i chuligaństwo młodych ludzi.

Strona 34



2014 - 2020

TABELA 3. OCENA PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH W MIEŚCIE

N %

Problemy

społeczne

Chuligaństwo, wandalizm, agresywne zachowania

młodzieży

5 33,3%

Zagrożenie przestępczością 1 6,7%

Uciążliwe sąsiedztwo 6 40,0%

Słaba integracja lokalnej społeczności 11 73,3%

Pozostawianie dzieci bez opieki 1 6,7%

Bieda, ubóstwo 1 6,7%

Bezrobocie 1 6,7%

Brak opieki izolacja osób starszych 4 26,7%

Patologie społeczne (np. alkoholizm, narkomania,

przemoc w rodzinie)

1 6,7%

Inne 1 6,7%

Miejsca, jakich brakuje w pobliżu danego miejsca, aby mieszkańcom łatwiej było

zaspokajać swoje potrzeby

Wskazując miejsca, jakich na danej przestrzeni w mieście brakuje po raz kolejny

można zauważyć dominację problemów wynikających z harmonijnego współżycia

mieszkańców i ich integracji. W wielu przypadkach (na to też wskazywała diagnoza

obszaru kryzysowego dokonana na podstawie twardych danych) dotyczy to braku

pomysłu w mieście na poprawę aktywności z jednej strony osób starszych, z drugiej

dzieci i młodzieży.


Strona 35



2014 - 2020

W ankiecie brak miejsc do spędzania czasu przez osoby w różnym wieku

wskazało az 75% badanych.

Respondenci wskazywali jednocześnie na brak miejsc do spędzania czasu

wolnego na świeżym powietrzu – place zabaw, zadbane parki, skwery, itp.

TABELA 4. MIEJSCA JAKICH BRAKUJE W MIEŚCIE

N %

Miejsca, jakich brakuje Miejsc do spędzania czasu

wolnego (np. plac zabaw,

park)

7 43,8%

Miejsc aktywizujących

osoby w różnym wieku (np.

świetlica, dom kultury

klub)

12 75,0%

Domów pobytu dziennego

dla osób starszych

2 12,5%

Placówek opiekuńczych i

oświatowych (żłobki,

przedszkola, szkoły)

2 12,5%

Sklepów 1 6,3%

Przystanków autobusowych 1 6,3%

Lokali gastronomicznych 3 18,8%

Inne 3 18,8%

Strona 36



2014 - 2020

Ocena swojego miejsca zamieszkania jako miejsca dobrego do życia

Osoby, które wypełniły ankietę elektroniczną przyznają, że miejsce, w którym mieszkają

(definiowane subiektywnie – ograniczone do ulic, czy osiedli) jest miejscem dobrym do życia.

Analizując te wskazania z punktu widzenia założeń planowanej rewitalizacji można by mówić

o tym, że nie potrzeba spektakularnych inwestycji i działań, aby jakość życia mieszkańców

była jeszcze lepsza.

WYKRES 2. OCENA SWOJEGO MIEJSCA ZAMIESZKANIA, JAKO DOBREGO MIEJSCA DO ŻYCIA

Argumentując swoje oceny respondenci wskazują, że dobrze się im mieszka, gdyż:

Blisko do wszystkiego

Bliskość wylotu poza miasto CRS

Bo jest dobre, nie ma wielu problemów

Dużo zieleni, w pobliżu akwen wodny, ścieżka zdrowia w Liliowym Lesie

Lokalizacja przy parku i ogrodzie botanicznym, w miarę cicho

Miejsce ciche i spokojne. Blisko park, las. Niedaleko do centrum miasta.


Strona 37



2014 - 2020

Mieszkanie blisko lasu, a jednocześnie stosunkowo niedaleko do centrum. Dobra komunikacja. Brak

zagospodarowania lasów komunalnych, parków i obiektów rekreacyjno sportowych.

Nieduża odległość do obiektów użyteczności publicznej i dobry wyjazd z miasta w stronę Gubina

spokój, łatwy dostęp do centrum

Tereny zielone w pobliżu, czystość, zadbane obiekty, bliskość sklepów

W miarę spokojna okolica, bez chuligaństwa i innej patologii. Bliskość wielu sklepów. Bliskość giełdy.

Negatyw to duży ruch samochodowy na ul. Energetyków.

W ostatnich latach nastąpiła degradacja otoczenia: rudery, opuszczone budynki, koczujący bezdomni,

dzikie wysypiska śmieci na ul. Foluszowej.

Wszędzie jest blisko, wszystkie instytucje są dostępne, jest zielono i jest wiele miejsc, gdzie można spędzić

wolny czas

Zniszczona zieleń, którą miasto się najwyraźniej nie zajmuje, teren przed blokiem jest zaniedbany, a

wokół zamykanego śmietnika leżą stale ogromne sterty śmieci i rupieci. Może podrzucane są z

pobliskiego bazarku? Trawniki koszone są chyba tylko raz do roku. Trawy (gęsto przerastane chwastami)

wyrastają co roku do wysokości kilkudziesięciu centymetrów i wykwitają. A przecież wiele osób ma

alergię na pyłki traw, o estetyce takiego niby-trawnika nie wspomnę. Już nawet w czasach socjalizmu

było tutaj ładniej. Także Park Piastowski jest mocno zaniedbany, zwłaszcza teren łączący go z lasem.

Poza tym na budynku szkoły przy ul. Cyryla i Metodego postawiono maszt telefonii komórkowej. Ponoć

bezpośrednio pod nim emisja fal jest niska, ale my nie mieszkamy pod nim, tylko obok i tu raczej nikt

promieniowania elektromagnetycznego nie mierzył. Poza tym budynek szkoły jest długi i w jego

przeciwległym do masztu krańcu promieniowanie elektromagnetyczne jest zapewne zbyt wysokie. Szkoda,

że nikt się nie liczy z mieszkańcami i uczniami.

Ocena wyznaczonego obszaru rewitalizacji

Większość respondentów jest zdania, że wyznaczony obszar rewitalizacji jest

wyznaczony optymalnie.

Strona 38



2014 - 2020

WYKRES 3. OCENA WYZNACZONEGO OBSZARU REWITALIZACJI (%)

Wśród osób wyrażających opinię, że na terenie obszaru brakuje jakichś miejsc

wskazywali na:

11B - dalej w kierunku ul. Foluszowej, tam są dzikie wysypiska śmieci, rudera po

starym młynie, ogólnie bardzo pesymistyczny krajobraz.

Brak zagospodarowania terenów zielonych wokół Braci Gierymskich,

Wyczółkowskiego. Dobre zagospodarowanie tych terenów mogłoby być terenami

rekreacyjnymi dla mieszkańców innych rejonów Zielonej Góry.

Moim zdaniem powinien być poszerzony o obszar Dzikiej Ochli i Liliowego Lasu jest

potrzeba o wzbogacenie tego terenu o różne motywy służące dla rekreacji dla mieszkańców z

miasta, o dbanie o to co już powstało.

Osiedla Pomorskie i Śląskie

Rewitalizacji powinny podlegać także nowe dzielnice ZG

Ul. Fabryczna, Sienkiewicza - sypiące się domy i kamienice


Strona 39



2014 - 2020

Natomiast te osoby, dla których prezentowany obszar rewitalizacji jest uznany za zbyt szeroki

podkreślały:

budzi zastrzeżenia włączenie terenu całego Lasu Piastowskiego i dzikiej Ochli. Ponadto nie

rozumiem dlaczego w ramach tego terenu znajduje się UZ, spokojnie te fragmenty miasta

można wyłączyć.

Nie wiem jakie problemy występują na obszarze Wzgórz Piastowskich

Spodziewane efekty, jakie dla miasta ma przynieść rewitalizacja

Zapytano badanych czego oczekują w wyniku podjęcia działań rewitalizacyjnych na

terenie Zielonej Góry.

W pojawiających się w ankietach opiniach przeważa oczekiwanie poprawy stanu

infrastruktury drogowej i technicznej;

Kluczowym efektem rewitalizacji w ocenie respondentów ma być także

pobudzenie aktywności dzieci i młodzieży;

Nie bez znaczenia dla mieszkańców biorących udział w badaniu jest także

zachowanie walorów przyrodniczych miasta;

Respondenci podkreślają także istotę poprawy estetyki miasta i wzrost integracji

społeczności.

Strona 40



2014 - 2020

TABELA 5. SPODZIEWANE EFEKTY, JAKIE MA PRZYNIEŚĆ REWITALIZACJA W ZIELONEJ GÓRZE

Efekty Poprawa stanu infrastruktury

technicznej i drogowej

9 52,9%

Poprawa estetyki miasta 8 47,1%

Poprawa bezpieczeństwa na

ulicach

5 29,4%

Zwiększenie integracji

mieszkańców

7 41,2%

Zwiększenie liczby miejsc

pracy, zmniejszenie bezrobocia

5 29,4%

Odnowa zabytków miasta 6 35,3%

Utrzymanie walorów

przyrodniczych miasta (większa

dbałość o tereny zieleni)

9 52,9%

Pobudzenie przedsiębiorczości

wśród mieszkańców

6 35,3%

Pobudzenie aktywności dzieci i

młodzieży

9 52,9%

Pobudzenie aktywności osób

starszych

4 23,5%

Stworzenie i/lub rozszerzenie

bazy turystyczno-rekreacyjnej

3 17,6%


Strona 41



2014 - 2020

Strona 42



2014 - 2020

PODSUMOWANIE

Prezentowany materiał przedstawia informację o przebiegu dotychczasowych działań i

dyskusji. Nie stanowi materiału zamkniętego. Przedstawione stanowiska zostaną

zaprezentowane przekazane do dalszych prac nad aktualizacją Gminnego Programu

Rewitalizacji miasta Zielona Góra na lata 2016-22.


Strona 43



2014 - 2020

ANEKS

Uwagi zgłaszane do projektu uchwały o Komitecie Rewitalizacji

Równolegle do konsultacji związanych z wyznaczeniem granic obszaru rewitalizacji

prowadzone zostały konsultacje społeczne dotyczące zasad powołania Komitetu

Rewitalizacji. W myśl projektu ma to być ciało opiniująco-doradcze dla Prezydenta

związane z udziałem interesariuszy rewitalizacji w procesie wdrażania programu. W

skład Komitetu Rewitalizacji według projektu uchwały wchodzą przedstawiciele

różnych środowisk związanych z procesem rewitalizacji m.in. poprzez miejsce:

zamieszkania, prowadzenia działalności społecznej lub gospodarczej. Komitet ma

prawo wyrażać opinie oraz zajmować stanowisko w sprawach dotyczących

przygotowania, prowadzenia i oceny rewitalizacji. Komitet Rewitalizacji stanowi forum

współpracy i dialogu interesariuszy, z organami gminy. Ma on stanowić organizacyjny

łącznik między organami gminy a pozostałymi interesariuszami rewitalizacji i jest

podstawowym ogniwem zaangażowania społeczeństwa w proces rewitalizacji. Projekt

uchwały o Komitecie Rewitalizacji określa jasno zasady naboru, procedowania i

terminy posiedzeń Komitetu. Różnorodność proponowanych przedstawicielstw ma

dawać szansę uzyskania jak najszerszej opinii od interesariuszy. Ograniczenie liczby

członków tworzących Komitet Rewitalizacji, która została określona na 9 osób, ma

zdaniem urzędników sprzyjać uzyskiwaniu porozumień i efektywności podejmowanych

decyzji.

Celem konsultacji było uzyskanie opinii i ocen propozycji zasad wyznaczania składu

oraz zasad działania Komitetu Rewitalizacji.

Strona 44



2014 - 2020

Do partycypacji w tym zakresie zaproszono interesariuszy rewitalizacji, w tym:

organizacje pozarządowe, przedsiębiorców, mieszkańców i pozostałe osoby. Udział w

konsultacjach miał formę otwartą.

Konsultacje dotyczące reguł powołania i reguł działania Komitetu zostały prowadzone

w dniach 18 października 2016 roku do 17 listopada 2016 roku w następujących

formach:

Zbierania uwag do całości projektu w formie papierowej i elektronicznej, z

wykorzystaniem formularza konsultacyjnego dostępnego na stronie

www.zielonagora.pl w zakładce „Rewitalizacja”.

Wywiadów;

Spotkań z mieszkańcami, które odbyły się 24 października i 7 listopada br.

Podsumowując etap konsultacji można uznać, że:

Uzyskano 30 wypowiedzi z wywiadów z przedstawicielami organizacji

pozarządowych i branżowych

Ankiety elektroniczne wypełniło 5 osób

Pojawiały się liczne głosy w trakcie spotkań z mieszkańcami


Strona 45



2014 - 2020

Informacje zdobyte w trakcie konsultacji w różnych formach zostały

zagregowane w jednym opracowaniu, a na ich podstawie sformułowano kilka

wniosków.

Skład osobowy:

Wątpliwość, co do traktowania jako jednej kategorii zarówno przedstawicieli

wspólnot mieszkaniowych, jak i administracji spółdzielni, czy ADM.

Wątpliwość uzasadnia brak zbieżności interesów;

Propozycja zwiększenia liczby osób reprezentujących organizacje społeczne z 1

do 3, co pozwoli oddać zróżnicowany charakter tych organizacji;

Propozycja zwiększenia liczby osób reprezentujących mieszkańców, w taki

sposób, aby pojawiło się po jednym przedstawicielu mieszkańców z obszarów

wyróżnionych na etapie diagnozy

Powinni w skład Komitetu wchodzić eksperci w zakresie uwarunkowań

technicznych i prawnych, po to aby łatwo można było odrzucać pewne

niemożliwe do realizacji propozycje już na etapie projektowym.

Komitet powinni stanowić eksperci i mieszkańcy, po to, aby uniknąć

galimatiasu.

Komitet powinien liczyć 11 osób. Zwiększyć do 2 przedstawicieli

mieszkańców i 2 przedstawicieli organizacji pozarządowych. Wzmocni to

przedstawicielstwo społeczne komitetu.

Mała liczba członków generuje obawę przed dominacją stanowisk urzędowych i

branżowych i załatwiania wzajemnych interesów tą drogą.

Zbyt mało jest osób reprezentujących mieszkańców, biorąc pod uwagę, że na

poprawę warunków ich życia ma wpłynąć rewitalizacja.

Strona 46



2014 - 2020

Za mało osób - szczególnie mieszkańców i członków organizacji

pozarządowych

Przedstawicieli naukowych z Uniwersytetu Zielonogórskiego powinno być

dwóch: z zakresu architektury i urbanistyki i z zakresu zieleni i ochrony

środowiska.

Co z podmiotami prowadzącymi działalność gospodarczą, którzy nie są

zrzeszeni w żadnej organizacji? Te podmioty, które są "osadzone na stałe" na

danym terenie, też powinny mieć możliwość głosu.

Terminy:

par. 4 ust.4 - termin złożenia formularza zgłoszeniowego wydłużyć do 30 dni

Procedury:

Wypowiedzi mieszkańców wskazują jasno:

Zbytnio utrudnione jest np. poparcie dla organizacji od 15 innych

organizacji. To może stanowić trudność, bo organizacji jest może 700 w ZG, ale

większość to martwe twory a aktywnych jest może z 10. Poparcie innych 3 to

max.

Par. 5 Zmniejszyć wymagane ilości głosów. W niektórych przypadkach na

pewno:

pkt 1) zmniejszyć do 20 głosów mieszkańcówpkt 2) zmniejszyć do 10 głosów

organizacji pozarządowych

Test owszem, ale miasto powinno dostarczyć materiały, z jakich należałoby

się przygotować. Jest to moim zdaniem transparentne. Mieszkaniec, działacz

społeczny, który jest zainteresowany tematem i chce działać na rzecz miasta na co

dzień nie siedzi w temacie jak urzędnik. Należy określić jasne reguły i dostęp do

materiałów, aby nie doszło do faworyzowania przedstawicieli władz i odrzucania z


Strona 47



2014 - 2020

powodów formalnych osób, które rozumieją istotę rewitalizacji, są kreatywne i

działają na rzecz miasta.

Test owszem, ale na zasadzie wyboru odpowiedzi. I tak zgłaszać się będą

osoby zainteresowane tematem i przez to mniej więcej znające zasady rewitalizacji.

Tym bardziej gdy to będzie praca tylko społeczna to wielu chętnych nie będzie.

Zasada głosowania wśród kandydatów jest niedobra. Mogą przeważać

elementy niekoniecznie dotyczące znajomości problemu. Może losowanie?

§ 5 – Wymaga, aby Kandydat na członka Komitetu posiadał wiedzę z

zakresu rewitalizacji. Do tego wystarczy obowiązkowy udział w szkoleniu na w/w

temat a nie jakiś test.

Zebranie podpisu 15 organizacji moim zdaniem ograniczy a może nawet

wykluczy z udziału w Komitecie przedstawiciela organizacji i stowarzyszeń.

Test musi być bardzo prosty. Uważam, że przy tak postawionych

wymaganiach kandydatów będzie znikoma ilość. Następnie wyłonieni kandydaci

powinni przejść szkolenie dotyczące idei Rewitalizacji oraz powinny być im

przedstawione szczegółowe założenia i projekty GPR Miasta Zielona Góra

Powinny zostać bardzo jasno określone warunki zaliczenia testu i określenie

progów punktowych.

par. 14 ust. 3 - członkowie skoro coś zgłaszają to wiadomo, że chcą za tym

głosować. Dlaczego pozbawia się ich głosu?

par. 4 ust. 2 Nie może być informacji tylko tam gdzie są propozycje w

projekcie uchwały. Większość potencjalnych zainteresowanych albo nie ma czasu

śledzić stron urzędu, nie chodzi czytać wiadomości na tablicy a tym bardziej

Łącznik Zielonogórski nie wszędzie dociera - niestety.

Inne uwagi:

Strona 48



2014 - 2020

Od rozdz. 3 omyłkowo powtarzają się numery paragrafów! Członka Komitetu

odwołać nawet po 3 nieobecnościach, ale wcześniej nieusprawiedliwionych przez

Przewodniczącego! Wnioskuję o zmianę zapisu o tym, że nie przysługuje

wynagrodzenie, dieta ani zwrot kosztów podróży. Bo de facto na 9 członków

pozbawieni naprawdę będą tylko przedstawiciel mieszkańców i org. pozarządowej.

Wszyscy pozostali będą bowiem uczestniczyć w ramach swoich czynności

służbowych, a oni będą musieli wziąć w pracy urlop. To niesprawiedliwe! Na

rewitalizację przeznaczymy nie tysiące, czy setki tysięcy, lecz miliony złotych. Czyż

ludzie, którzy będą de facto na każde wezwanie prezydenta miasta – mają to robić w

ramach wolontariatu? Dlaczego? Za pracę i poświęcanie czasu wolnego przysługuje

wynagrodzenie. Jeśli Rada Miasta widzi potrzebę powołania takiego gremium, to

winna zabezpieczyć także środki finansowe. Tym bardziej, że nie sądzę by

przekroczyły one kwotę 50 tys. zł / rocznie;

Wnioski

Największe zastrzeżenia budzi proponowany skład Komitetu Rewitalizacji,

nieodzwierciedlający faktycznej proporcji mieszkańców i przedstawicieli organizacji

pozarządowych w mieście.

Zbyt rygorystyczne są warunku naboru członków Komitetu Rewitalizacji, stąd

propozycje ich uproszczenia;

Mnogość różnych stanowisk dotyczących rozwiązań co do składu i zasad naboru

członków Komitetu Rewitalizacji zwracają uwagę na konieczność uwzględnienia

zmian w projekcie uchwały.


Strona 49



2014 - 2020

Spis treści

GŁÓWNE WNIOSKI ................................................................................... 1

WPROWADZENIE ...................................................................................... 2

DELIMITACJA OBSZARU ZDEGRADOWANEGO I OBSZARU

REWITALIZACJI ........................................................................................ 5

PRZEBIEG KONSULTACJI ..................................................................... 19

Spotkania informacyjno-konsultacyjne ...................................................... 19

Wywiady skategoryzowane ........................................................................ 27

Ankiety elektroniczne ................................................................................. 31

PODSUMOWANIE ..................................................................................... 42

ANEKS: ........................................................................................................ 43

Uwagi zgłaszane do projektu uchwały o Komitecie Rewitalizacji: ........... 43

Skład osobowy: ......................................................................................... 45

Terminy: .................................................................................................... 46

Procedury: ................................................................................................. 46

Inne uwagi: ................................................................................................ 47

Wnioski ..................................................................................................... 48

Strona 50



2014 - 2020


Strona 51



2014 - 2020

Autorzy opracowania

Dorota Szaban

Krzysztof Lisowski

ZAŁĄCZNIK E1 do Gminnego Programu


1

2

Rekomendacje - syntetycznie

Rekomendacje dotyczące aktualizowanego GPR

Należy pozostawić obecnie wyznaczony obszar rewitalizacji bez występującego poprzednio

wyróżniania podobszarów (zmiana w porównaniu z poprzednią wersją GPR).

Niezbędne jest dopracowanie dokumentu GPR, obecny jest mało przejrzysty, szczególnie źle

wyglądają mapy/plany zamieszczone w dokumencie.

Warto zastanowić się nad dodaniem do obszaru rewitalizacji kolejnych terenów np. Liliowego

Lasu.

Trzeba stworzyć odrębną stronę internetową dotyczącą rewitalizacji, obecne lokowanie

informacji w zakładce „rewitalizacja” na stronie Biuletynu Informacji Publicznej sprawia, że

trudno jest znaleźć informacje na temat rewitalizacji.

Rekomendacje dotyczące Wzgórz Piastowskich

Wzgórza Piastowskie i Park powinny zachować jak najbardziej naturalny charakter, interwencja

w ten teren powinna być minimalna. Mieszkańcy oczekują przede wszystkim: zadbania o zieleń,

poprawy jakości ścieżek, oznakowania tras dla biegaczy, nordic walking, spacerowiczów,

doposażenia w zakresie małej infrastruktury.

Należy rozważyć rezygnację z pomysłu wybudowania lodowiska/wrotkowiska w okolicy

amfiteatru. Sprawa ta budzi wiele kontrowersji i sprzeciwu ze strony mieszkańców.

Należy się zastanowić nad zrezygnowaniem z wybudowania dużej wieży widokowej i w zamian

postawieniem mniejszego obiektu.

Polana przy amfiteatrze powinna pozostać, wystarczy tylko trochę o nią zadbać i dodać

elementy małej infrastruktury.

Trzeba zadbać o regularnie odbywające się imprezy sportowe/kulturalne/edukacyjne w

Uwagi dot. aktualizacji Gminnego Programu Rewitalizacji Zielonej

Góry

Rewitalizacja Wzgórz Piastowskich

3

amfiteatrze bądź jego okolicach (animowanie).

Należy zwiększyć poczucie bezpieczeństwa na tym terenie.

Rozbudowa mini zoo powinna mieć charakter bardziej naturalistyczny bez plastikowych figur,

które znajdują się w obecnym jego wariancie.

Trzeba poszukać satysfakcjonującego rozwiązania problemu niedoboru parkingów na

pobliskim osiedlu.

Rekomendacje dotyczące okolic ul. Lisiej

Należy odnowić, doposażyć i uporządkować boisko między blokami a także dostosować je do

potrzeb osób w różnym wieku.

Trzeba poprawić stan drogi wokół boiska obecny jej stan utrudnia poruszanie się po tym

terenie osobom z wózkami oraz niepełnosprawnym mieszkańcom.

Należy wybudować nowe parkingi na terenach należących do spółdzielni i terenach miejskich.

Trzeba znaleźć jakieś rozwiązanie w związku z problematycznym wjazdem zaopatrzenia do

Castoramy.

Rekomendacje dotyczące zagospodarowania doliny Złotej

Łączy:

Należy rozwiązać problem ruin budynku zwanego Starym Młynem.

Potrzebne jest uporządkowanie terenu i doposażenie boiska.

Potrzebne są dodatkowe ławki i śmietniki.

Trzeba pomyśleć o stworzeniu miejsca spotkań dla różnych grup społecznych, tzw. miejsce

integracji.

Rewitalizacja obszaru położonego w okolicy ul. Lisiej

Rewitalizacja doliny Złotej Łączy

4

Rekomendacje dotyczące rewitalizacji Wzgórza

Braniborskiego

Należy zaakceptować Wzgórze Braniborskie jako dodatkowy obszar rewitalizacji ujęty w GPR.

Należy utrzymać obecny stan zagospodarowania Wzgórza i podkreślić jego walory, wynikające

w głównej mierze z znajdującej się tu zabytkowej wieży.

Trzeba poszukiwać optymalnych rozwiązań w zakresie tworzenia miejsc parkingowych

i równoczesnego zachowania naturalnego charakteru Wzgórza.

Należy podjąć działania w celu zrewitalizowania wieży Braniborskiej oraz przyległego jej

terenu, tak aby miejsce to stało się zapleczem do rekreacji i edukacji dla mieszkańców.

Rekomendacje dotyczące rewitalizacji tego obszaru

Należy tylko wydobyć walory tego terenu, oczyścić go i dodać trochę elementów małej

infrastruktury.

Należy zwiększyć poczucie bezpieczeństwa osób korzystających z Parku.

Trzeba zastanowić się jakie działania mogłyby pomóc w związku z problemem bezdomnych

mężczyzn koczujących na działkach i dewastujących teren.

Należy lepiej doposażyć tereny zielone w pobliżu Kampusu A tak, aby miejsce to mogło służyć

i mieszkańcom i studentom.

Rewitalizacja Wzgórza Braniborskiego

Rewitalizacja okolic Kampusu A Uniwersytetu

Zielonogórskiego oraz Parku Poetów

5

Spis treści

Wprowadzenie .............................................................................................................................................. 6

Przygotowanie i przebieg konsultacji ........................................................................................................ 7

Sposoby informowania mieszkańców o konsultacjach ....................................................................... 7

Przebieg spotkań informacyjno-konsultacyjnych ................................................................................. 7

Spotkanie informacyjno-konsultacyjne dot. podobszarów Lisia, Jelenia, Dąbrowskiego ........... 8

Spotkanie informacyjno-konsultacyjne dot. obszaru w okolicy Wieży Braniborskiej ............... 14

Spotkanie informacyjno-konsultacyjne dotyczące podobszaru – Wzgórza Piastowskie .......... 18

Wnioski ze spotkań informacyjno-konsultacyjnych........................................................................... 21

Wiedza i opinie o aktualizowanym GPR ............................................................................................. 23

Potrzeby rewitalizacyjne mieszkańców w poszczególnych obszarach ................................................ 29

Wzgórza Piastowskie .............................................................................................................................. 29

Okolica ul. Lisiej ...................................................................................................................................... 39

Dolina Złotej Łączy ................................................................................................................................ 45

Park Poetów i okolice Kampusu A ...................................................................................................... 46

Wzgórze Braniborskie ............................................................................................................................ 51

Aneks ............................................................................................................................................................ 54

Aneks metodologiczny ........................................................................................................................... 54

Spis fotografii........................................................................................................................................... 57

Spis tabel .................................................................................................................................................. 57

Spis ilustracji ............................................................................................................................................ 57

6

Wprowadzenie

Raport zawiera uporządkowane i streszczone opinie i pomysły zebrane w toku konsultacji społecznych, które odbywały się w Zielonej Górze od 1 marca do 3 kwietnia 2017 r. Przyjęta formuła konsultacji stwarzała możliwość wypowiadania uwag przez osoby reprezentujące różne środowiska. Dotyczyły one głównie obszarów dodanych do poprzedniej wersji Gminnego Programu Rewitalizacji Zielonej Góry (GPR), projektów w nim zawartych, ale także ogólnej wizji działań w ramach rewitalizacji. Raport jest w tym sensie podsumowaniem procesu konsultowania i diagnozowania, który towarzyszył poszczególnym etapom działań przygotowawczych do rewitalizacji w poprzednich latach. Mamy nadzieję, że z dużej ilości wyrażonych przez mieszkańców opinii, potrzeb a także marzeń i głosów sprzeciwu udało się wypracować dokument, który w spójny sposób syntetyzuje dominujące wśród rozmówców i uczestników konsultacji stanowiska wobec planów rewitalizacji Zielonej Góry. Do udanej rewitalizacji niezbędny jest aktywny udział mieszkańców. Dlatego organizatorzy i realizatorzy konsultacji zdecydowali się na dotarcie kilkoma drogami do mieszkańców i ekspertów. Skorzystano z następujących form: spotkania informacyjno – konsultacyjne z mieszkańcami obszarów rewitalizacji, indywidualne wywiady i wywiady w terenie (spacery badawcze) z użytkownikami nowych obszarów, które zostały dodane do poprzednio wyznaczonego obszaru rewitalizacji. Informacje zbierano za pomocą strony internetowej i w formie tradycyjnej (pomysły zgłaszane na piśmie). Uwagi mieszkańców pojawiały się podczas klasycznych spotkań informacyjno-konsultacyjnych, ale także podczas pikniku, w trakcie którego można było zagłosować za rozwiązaniami, które były, zdaniem mieszkańców, najbardziej atrakcyjne, można też było w namiocie konsultacyjnym wypowiedzieć się na temat proponowanych, w ramach rewitalizacji, rozwiązań. W trakcie pikniku swoje konsultacje przeprowadzili też zielonogórscy społecznicy zawierając swoje ustalenia w oddzielnym raporcie. Warto się zapoznać z ich uwagami i propozycjami (raport strony społecznej jest załącznikiem do tego raportu, w kilku miejscach odwoływaliśmy się do tego materiału oznaczając go jako SP). Efektem wymienionych działań jest ten raport. Najważniejsze ustalenia zaprezentowano na samym jego początku w postaci listy najważniejszych wniosków i rekomendacji. Tematyka działań rewitalizacyjnych jest coraz częściej obecna na łamach lokalnych mediów. Mieszkańcy, szczególnie podczas pikniku dali wyraz swojego zainteresowania planami zagospodarowania Wzgórz Piastowskich. Najmniej skuteczne okazało się zachęcenie ich do konsultowania dokumentu jakim jest aktualizowany GPR, wnoszenie uwag w tym zakresie miało zdecydowanie niewielki zakres. Bliższe mieszkańcom są sprawy bardziej konkretne, kwestie związane z powstaniem nowych obiektów, parkingów, przearanżowania istniejącego otoczenia itp. W wypowiedziach i uwagach daje się zauważyć rodzaj wizji Zielonej Góry. Mieszkańcy chcieliby, aby miasto było ożywione społecznie i kulturalnie, wygodne do życia i pracy, a zarazem zielone, atrakcyjne pod względem przyrodniczym i rekreacyjnym. Czasem wyrażali zapotrzebowania trudne bądź niemożliwe do spełnienia np. chcąc więcej miejsc parkingowych równocześnie byli przeciw zmniejszaniu ilości miejsc zielonych, jednak w większości wypadków mówili o tym, że aby zmienić sytuację w mieście nie potrzeba dużych inwestycji, ale więcej drobnej infrastruktury (ławki, kosze na śmieci, sprzęt rekreacyjny). Podkreślali, że są w Zielonej Górze potencjały (tereny zielone, bliskość lasów), przy odpowiednim wykorzystaniu dają szansę na ożywienie miasta. Na koniec tego wstępu pozostaje nam wyrazić nadzieję, że opisane tutaj działania będą kolejnym elementem składającym się na OŻYWIENIE ZIELONEJ GÓRY.

Przygotowanie i przebieg konsultacji

Sposoby informowania mieszkańców o konsultacjach

Głównym miejscem upowszechniania informacji na temat konsultacji były strony internetowe

Biuletynu Informacji Publicznej i Łącznika Zielonogórskiego (rozpowszechnianego także

w wersji papierowej):

1) Biuletyn Informacji Publicznej

http://bip.zielonagora.pl/467/Rewitalizacja_Miasta/

2) Łącznik Zielonogórski

http://www.lzg24.pl

Inne sposoby informowania o konsultacjach: ulotki, plakaty, billboardy.

Przebieg spotkań informacyjno-konsultacyjnych

Tabela 1 Spotkania informacyjno-konsultacyjne

Termin spotkania Miejsce

spotkania

Któremu obszarowi było

dedykowane spotkanie?

Do kogo było adresowane

Liczba uczestników

20 marca 2017 godz. 17:30

SP nr 15 Okolice Lisiej,

Jeleniej, Dąbrowskiego

mieszkańcy 12

27 marca 2017 godz. 17:30

SP nr 7 Wzgórze

Braniborskie mieszkańcy 60

1 kwietnia 2017 godz. 12:00-16:00

Namioty „Zgranej

Rodziny” i F.Partycypacja (polana przed amfiteatrem)


mieszkańcy 62

1 kwietnia 2017 Godz. 13:00-16:00

Piknik konsultacyjny


mieszkańcy Około 600

Łącznie liczba uczestników spotkań Około 734 osoby

http://bip.zielonagora.pl/467/Rewitalizacja_Miasta/

http://www.lzg24.pl/

8

Władze Miasta reprezentowały następujące osoby:

Prezydent Miasta – Janusz Kubicki (spotkanie nr 3, piknik konsultacyjny).

Zastępca Prezydenta Miasta - Krzysztof Kaliszuk (spotkanie 1 i 2)

Kierownik Biura Urbanistyki i Planowania - Małgorzata Maśko-Horyza (spotkanie 1, 2, 3)

Spotkanie informacyjno-konsultacyjne dot. podobszarów Lisia, Jelenia, Dąbrowskiego

Data: 20 marca 2017 godz. 17:30

Miejsce: Szkoła Podstawowa nr 15 w Zielonej Górze

I. Uczestnicy:

- Mieszkańcy miasta Zielonej Góry (ok. 12 osób).

- Zastępca prezydenta Miasta Zielonej Góry Krzysztof Kaliszuk.

- Kierownik Biura Urbanistyki i Planowania Małgorzata Maśko-Horyza.

- Radny, Przewodniczący -Marcin Pabierowski.

- Moderator Mariusz Kwiatkowski (Fundacja Partycypacja).

Tabela 2 Ramowy program spotkania informacyjno-konsultacyjnego z mieszkańcami.

Ramowy program spotkania Osoba prowadząca daną część

Przywitanie uczestników spotkania, przedstawienie

programu i reguł dotyczących zadawania pytań,

wnoszenia uwag, komentarzy itp.

Informacje na temat możliwości wypełniania ankiet

dot. aktualizacji GPR

Moderator: Mariusz Kwiatkowski

Prezentacja założeń i celów Gminnego Programu

Rewitalizacji (GPR) informacja na temat zmian

obszarów rewitalizacji

Kierownik Biura Urbanistyki i Planowania:

Małgorzata Maśko-Horyza

Informacje na temat stopnia zaawansowania działań

w związku z podjętymi przed rokiem działaniami

rewitalizacyjnymi.

Propozycje techniczne dla obszarów rewitalizacji

miasta Zielona Góra

Zastępca Wiceprezydenta Miasta: Krzysztof Kaliszuk

Dyskusja dotycząca bieżących spraw okolicy Lisiej

i śródmieścia Moderator: Mariusz Kwiatkowski

Zakończenie spotkania

Przebieg spotkania

- Informacja o dostępie do zaktualizowanego dokumentu GPR i możliwości opiniowania do 3 kwietnia br.

(formularz internetowy).

9

- Pani Małgorzata Maśko-Horyza wyjaśniła także obecnie trwające prace nad aktualizacją Programu

dotyczące wyznaczenia nowych obszarów. Jak wykazało nowe wyznaczenie granic, a jednocześnie

badanie, które było niezbędne do wykonania po przyłączeniu kilku miejscowości do Zielonej Góry stąd to

powiększenie obszaru jest uzasadnione i zgodne z wymogami ustawy o rewitalizacji.

Pani M. Maśko-Horyza poinformowała jednocześnie, że cele i kierunki działań pozostają bez zmian i są

nimi:

I. Poprawa jakości życia społeczno – gospodarczego;

II. Poprawa jakości zamieszkania;

III. Poprawa jakości otoczenia

Wiceprezydent poinformował, że ważnym elementem inwestycji będzie wprowadzenie na wszystkich tych

obszarach monitoringu, koszt ok. 5 mln. zł.

W dalszej części wystąpienia Wiceprezydent poinformował, że nowym, ale w ocenie mieszkańców

ważnym terenem wymagającym rewitalizacji są Wzgórza Piastowskie, które w związku z wyznaczeniem

nowych obszarów znalazły się w obszarze interwencji.

Kwota jaką Miasto planuje przeznaczyć na rewitalizacje wyznaczonych terenów to ok. 85 mln (w ramach

tej kwoty są środki, które Miasto planuje pozyskać z konkursów RPO Lubuskie 2020).

Mieszkańcy zostali także poinformowani o planowanych projektach mniejszych, w tym: o

zagospodarowaniu terenu Parku przy ul. Partyzantów, zagospodarowaniu Parku w Zatoniu wraz z

zabezpieczeniem Pałacu (planowane jest pozyskanie środków z Programu Współpracy Ponadgranicznej).

Informacja o tym, że niestety prace związane z modernizacją Parku Tysiąclecia, musiały zostać odłożone

na 2019 rok z uwagi na konflikt społeczny. Zaznaczono, że realizacji tego projektu wymaga porozumienia

z mieszkańcami, którzy wnieśli swoje uwagi dot. przyjętego przez Miasto projektu zagospodarowania

terenu.

Pierwszy pytający, przedstawicielka Gazety Lubuskiej: Chciałabym spytać w imieniu mieszkańców o

Plac Matejki, teren od strony teatru, tam są zniszczone kamienice, jest bruk, czy Państwo zamierzają coś z

tym zrobić, np. termomodernizację, jaki jest plan na konkretne budynki, jaki jest plan dla konkretnych

mieszkańców, a nie tylko budynków instytucji kultury?

Odp., Wiceprezydent K. Kaliszuk i Pani M. Maśko Horyza: Projekt rewitalizacji może objąć

wsparciem tylko przestrzenie publiczne otwarte lub termomodernizację, która jest osobnym działaniem,

ale także tylko obiektów publicznych. My się skupiliśmy na takich obiektach, z których korzysta jak

najwięcej mieszkańców: dom kombatantów, przedszkola, itp. Natomiast nie możemy korzystać ze

środków na termomodernizację substancji mieszkaniowej. Od tego są projekty i programy, które są

prowadzone przez Fundusz Ochrony Środowiska, 50% środków dofinasowania na termomodernizację.

Miasto ma tam zarezerwowane ok. 5 mln euro, ale obecne warunki dostępu są mało otwarte dla miasta,

np. wartość projektu musi wynosić min. 1 mln. Urząd Miasta wysłał w tej sprawie pismo do Ministerstwa

Rozwoju o zmianę warunków w ww. zakresie. Tak, aby mogły o te środki aplikować zarówno spółdzielnie

i wspólnoty, które będą pozyskiwać projekty na 50 mln. Wtedy mniejsze inwestycje będą możliwe, i

budynki prywatne przy Matejki będą mogły brać udział w konkursach pod warunkiem, że zarządy,

wspólnoty przegłosują zainwestowanie wkładów własnych.

Prezydent poinformował jednocześnie, że dodatkowo termomodernizacji zostaną poddane obiekty BWA

oraz Hala Gwardii. Wyjaśnił, konieczność ujęcia ich w planie. Ponadto wspólnoty mogą składać wnioski o

dofinasowanie remontów do Urzędu Miasta. 50% inwestycji remontów obiektów jest dofinansowana

przez Miasto i na pewno, pierwszeństwo będą miały obiekty znajdujące się na obszarach rewitalizowanych.

Mieszkanka: Do kogo można składać te wnioski?

10

Odp., Wiceprezydent K. Kaliszuk: Do Urzędu Miasta, informacji można zasięgnąć w ratuszu u Pani

Konserwator Izabeli Ciesielskiej lub na stronie internetowej opisane są szczegółowe zasady oraz wykaz ok.

30 inwestycji wybranych na ten rok. Zakres inwestycji to np. stolarka, elewacja, itp.

Mieszkaniec -przedstawiciel Spółdzielni Mieszkaniowej: Program rew. obejmie ul. Energetyków, Lisią i

Objazdową chciałem się spytać, czy oprócz tych dużych inwestycji planowane są mniejsze i co

bezpośrednio będzie można odczuć przy swoim miejscu zamieszkania?

Odp., Wiceprezydent K. Kaliszuk: Proces dojścia do porozumienia jeśli chodzi o takie obszary jak przy

ul. Lisiej nie uda się bez partycypacji mieszkańców i wzajemnego porozumienia co ma być zrealizowane i

ten proces będzie trwał co najmniej dwa lata. Dlatego wiedząc, że mamy do wydatkowania podstawową

kwotę, którą jeśli szybko i skutecznie wydamy, zdecydowaliśmy że najpierw postaramy się wydać na

przestrzenie publiczne pokazać, że to jest sukces i służy to bardzo dużej ilości mieszkańców. I wtedy, w

2019 r. chcemy pozyskać środki i rozpocząć żmudny proces, aby potem projektami trudnymi, bo

realizowanymi wspólnie przez ZGKiM, przy udziale mieszkańców, wspólnot, szkół i prywatnych

właścicieli, wspólnie ten projekt złożyć. Ale tego się nie da zrobić w rok, potrzebne jest wtedy

porozumienie a to nie jest łatwe, ale wierzę, że jest możliwe. (wiceprezydent wyjaśnia komplikacje

dotyczące własności poszczególnych terenów). Uzasadnienie potrzeby konsultacji i uwzględniania potrzeb

mieszkańców. Dlatego chcemy wprowadzić tu proces dochodzenia do porozumienia co by mieszkańcy

chcieliby tutaj mieć, potrzeba jest czasu żeby Państwo chcieli, uzgodnili, porozmawiali z różnego rodzaju

uczestnikami procesu, abyśmy wiedzieli, że jest jakiś konsensus i kiedy będą środki żebyśmy mogli

powiedzieć “Lisia jest gotowa”.

Komentarz, moderator M. Kwiatkowski: Czyli przed 2019 r. trzeba byłoby taki proces przeprowadzić?

Odpowiedź Wiceprezydent K. Kaliszuk: Tak, trzeba wcześniej zabrać się za to, aby w 2019 r. kto

będzie gotowy, kto pierwszy ten lepszy. (…) Dlatego chcemy z tymi projektami rewitalizacyjnymi wyjść

bardzo mocno jeśli chodzi o zakres i konsensus, aby potem być przygotowanymi.

Komentarz, radny, Pan Marcin Pabierowski: Bardzo ważne jest, aby tę strefę rewitalizacji w naszym

okręgu, gdzie mieszkamy, rozszerzyć o teren Złotej Łączy i jest prośba, aby teraz znaleźć koncepcję na

teren, który jest zabytkowy, przyrodniczy. To jest taka szansa, rewitalizacja pomoże nam wybrać pomysł

czy ma to być boisko, czy miejsce rekreacji.

Mieszkaniec: Jest tutaj stary spalony młyn, czy jest plan, że będzie on odbudowywany, wyburzany, jaki

jest na to pomysł?

Odp., Wiceprezydent K. Kaliszuk i Pani M. Maśko Horyza: Pomysłu nie ma żadnego oczekujemy że

będzie, tak jak w przypadku Doliny Gęśnika pomysł będzie od mieszkańców. Że Państwo powiedzą jakie

są Państwa potrzeby, jaki jest pomysł na ten teren.

Mieszkaniec: Co z tego, że będziemy mieli pomysł jak konserwator zabytków stwierdzi, że nie można

tego wyburzyć?

Odpowiedź Pani Małgorzata Maśko Horyza: Jak dotąd nikt nie pytał konserwatora czy można to

zburzyć, ale sprawdzimy to. Do 3 kwietnia można będzie taką informację uzyskać telefonicznie.

Komentarz, Wiceprezydent K. Kaliszuk: Najgorsze są pomysły, które mówią, że każdy obiekt, który

nie znajduje dla siebie właściciela powinno miasto przejąć i utrzymywać. Ale Miasto nie ma możliwości,

aby przejmować wszystkie opuszczone budynki i je utrzymywać. Ponieważ niedługo wszystkie

rewitalizowane tereny, jako miejsca publiczne trzeba będzie utrzymywać. To są ogromne koszty.

Mieszkaniec: Czy jest możliwość wyrównania terenu od Objazdowej, Osadniczej? Co może być trudne

bo ten teren spada…

Odp., Wiceprezydent K. Kaliszuk: Podobna sytuacja jest w Dolinie Gęśnika zostały projekty

zaproponowane mieszkańcom mieszkańcy je wybrali i będą one realizowane.

11

Mieszkaniec: Co teraz mamy zrobić jako mieszkańcy?

Odpowiedź Wiceprezydent K. Kaliszuk: Jeżeli będzie skomasowany „atak” mieszkańców na plan

rewitalizacji, że kilka, kilkadziesiąt osób chce domaga się tego to, to jest forma nacisku. Zorganizujcie się.

Zróbcie jedno, dwa spotkania i okaże się, że jest sporo osób chętnych. Aby nacisk był widoczny, chęci,

potrzeby i wizje mieszkańców stały się widoczne.

Mieszkaniec: Co mamy zrobić, czy wystarczy że wyślemy pismo ze Spółdzielni mieszkaniowej co byśmy

tam chcieli i do kiedy?

Odpowiedź Pani M. Maśko Horyza: Możecie Państwo napisać pismo, pozbierać podpisy pod

pomysłami. Spotkajcie się, ustalcie co chcecie zrobić. Do 3 kwietnia zbieramy opinie na temat GPR,

potem nastąpi jego uchwalenie, a potem realizacja.

Odp., Wiceprezydent K. Kaliszuk: Pomysły na konkretne inicjatywy mogą być zgłaszane później, w

maju czerwcu, zróbcie jakieś warsztaty, piknik wymyślcie. Tak jak 10 lat temu mieszkańcy Wagmostawu się

zorganizowali i wspólnie ustalili pomysł na ten teren.

Mieszkaniec: Myślę, że my nie musimy przekonywać Pana, że jako mieszkańcy chcemy zmiany tego

terenu, przecież wiecie że coś tu ma być? Nie musimy robić festynów, pikników…

Komentarz, Pan M. Pabierowski: Tu chodzi o to, aby zorganizować taki piknik, by mogło się spotkać

jak najwięcej osób bo wtedy rodzą się pomysły. Młodzi swoje, starsi swoje pomysły.

Komentarz Wiceprezydent K. Kaliszuk: Dobrym przykładem jest Chmielna gdzie na początku luźne

spotkania, a potem sformalizowanie grupy i razem zmienili ten teren. To mieszkańcy muszą się zgodzić,

musi być większa ilość tych którzy potrzebują, a my musimy wiedzieć czego potrzebują.

Mieszkanka z ulicy Lisiej: Korzystając z tego, że jest pan ze spółdzielni mieszkaniowej, czy jest możliwe

wyposażenie terenu wokół osiedla w sprzęt sportowy, rekreacyjny, taki na świeżym powietrzu? Czy można

złożyć taką prośbę, aby parę takich urządzeń ustawić? Taką mini siłownię. U nas nie ma żądnego takiego

sprzętu na osiedlu. Druga sprawa, dowiedziałam się, że stara mleczarnia jest sprzedana w rękach

prywatnych i nic się nie da zrobić. Ale jest taki pomysł, aby odciążyć galerię Focus, wybudować tu nową

galerię. Teren jest dość duży, można, by go fajnie zagospodarować. Trzecie pytanie ostatnie to teren gdzie

ustawia się cyrk czy tam jest jakiś plan zagospodarowania go?

Odp., Pani M. Maśko-Horyza: Jeśli chodzi o kwestie starej mleczarni to sprawa jest świeża, syndyk ją

sprzedał, jest nowy właściciel i raczej tam będzie teren zabudowy mieszkaniowej. Jeśli chodzi o teren gdzie

ustawia się cyrk, to też jest teren prywatny i tam nie wiadomo jakie będą inwestycje.

Komentarz, Wiceprezydent K. Kaliszuk: Dopowiem, aby nie ukrywać, bo naruszmy tutaj spokój

poprzez budowę ulicy Aglomeracyjnej, mamy tego świadomość. Są tego pozytywy, ale i minusy.

Chcielibyśmy spróbować znaleźć trochę miejsc pod parkingi, będziemy z Państwem konsultować tę

sprawę. Nie każdy pomysł za wszelką cenę, ale właśnie od strony ul. Zjednoczenia i Aglomeracyjnej

szukamy rozwiązań. Mamy świadomość, że sporo miejsc parkingowych nieformalnych ubędzie jak ta trasa

powstanie.

Mieszkaniec: Czy udało się ustalić bezpieczne przejścia, szczególnie w okolicy szkoły?

Odp., Wiceprezydent K. Kaliszuk: Tak to z pewnością będzie w momencie kiedy zostanie wybrana

firma na wykonanie tych prac. Ale aktualnie jesteśmy w trakcie procesu odwoławczego. Tak czy inaczej

środków wystarczy aby te przejścia realizować. Chcielibyśmy aby w trakcie realizacji to ustalać.

(Wyjaśnienie tak będzie wyglądała organizacja ruchu po przebudowie ronda Batorego).

Mieszkanka: Co mamy zrobić aby uzyskać tę siłownię? Do kogo mamy się zwrócić, do miasta czy do

spółdzielni?

12

Pytanie w tej samej sprawie przedstawiciela spółdzielni mieszkaniowej: Panie Prezydencie, żeby

osłodzić mieszkańcom tę Aglomeracyjną warto coś pomyśleć.

Odp., Wiceprezydent K. Kaliszuk: Ale ja mówiłem że tak, myślimy o różnych rodzajach przedsięwzięć.

Na blok 18 da się je zaplanować, są one chyba realizowane przez gospodarkę komunalną, musimy

sprawdzić dokładanie ten teren.

Komentarz przedstawiciela spółdzielni: W środku osiedla jest duże zaniedbane boisko.

cd. odpowiedzi Wiceprezydent K. Kaliszuk: Być może spółdzielnia może wnieść jakieś uwagi.

Komentarz przedstawiciela Fundacji Partycypacja: Propozycja spaceru z przedstawicielem spółdzielni

w celu rozpoznania terenu i zaproponowania rozwiązania.

Mieszkanka Śródmieścia: Mieszkam w Śródmieściu czy tam naprawdę było rozeznanie co do ilości

parkingów? Bo 50 miejsc to zdecydowanie za mało, proszę przejść się i zobaczyć ile tam jest aut, droga od

ul. Pieniężnego aż do teatru jest obłożona autami, cały Plac Matejki, to są auta, a teraz tam jeszcze nie

będzie miejsc parkingowych. Ja mieszkam w starej kamienicy od Matejki w dół do teatru, i nie mam gdzie

zaparkować. Czy ten problem będzie rozwiązany?

Odp., Wiceprezydent K. Kaliszuk: Nie się udało znaleźć miejsc na 50 miejsc, aby za głęboko nie

wchodzić w dół, bo ten teren jest w miarę płaski i z uwagi na warunki tj. teren mokry tylko tyle jest

możliwe. Z tego co sprawdzono taka ilość powinna wystarczyć, nie powinno się pogorszyć. Natomiast jest

naprzeciw czyli po dawnym LOK-u, pomysł inwestora na wybudowanie wielopoziomowego parkingu.

Komentarz mieszkanki: To by się bardzo przydało…Miasto musi negocjować, musicie nam pomagać.

Cd odpowiedzi, Wiceprezydent K. Kaliszuk: Jesteśmy w trakcie negocjacji. Aby inwestor wszedł z

parkingiem wielopoziomowym, to możliwe jest jutro. Jeśli Rada Miasta podniesie ceny strefy parkowania

czterokrotnie, od razu mamy inwestora. Ale tak się nie da. Nie ma możliwości finansowania parkingów

wielopoziomowych ze środków unijnych, a budowa jest możliwa jeśli inwestycja się zwróci w określonym

czasie. Przy dzisiejszych cenach i godzinach nie ma możliwości zrealizowania tego.

Komentarz mieszkańca cd.: Miasto powinno wybudować parking, nie prywatny inwestor.

Odp., Wiceprezydent K. Kaliszuk: Ale kosztem czego wybudować, bo albo podniesiemy podatki, jak w

Gorzowie. Byśmy mieli 15 mln więcej. Wtedy jest to możliwe. Aktualne inwestycje 200 mln opierają się w

90% na środkach zewnętrznych. I nie ma wolnych środków własnych, które można na inwestycje

niedoinwestowywane z Unii przeznaczyć. Konieczne jest także wybudowanie nowej szkoły przy ul.

Obywatelskiej, w 2019 konieczna jest budowa szkoły na Czarnkowie. Kolejne inwestycje które nie są

współfinasowane, a muszą być zrealizowane dla zapewnienia podstawowych warunków oświaty tj.

przedszkoli. Poza tym 6 mln budżetu obywatelskiego. Plany parkingu między Medykiem, a nowym

Centrum Dziecka. (trzypoziomowy na 200 samochodów).

Odp. Wiceprezydenta dotycząca stworzenia siłowni na świeżym powietrzu: jeśli to teren miejski to

można jak najbardziej taką koncepcję zagospodarowania (wraz z mieszkańcami) przygotować. Po

wykonaniu tych bardziej złożonych inwestycji miasto ma zamiar skoncentrować się właśnie na takich

mniejszych projektach poprawiających stan podwórek, terenów rekreacyjnych znajdujących się w

obszarze.

Odp. dot. starej mleczarni – to jest teren prywatny i miasto nie ma wpływu na to co, się tam będzie

działo, ale z tego co wiadomo jakieś działania remontowe tam się już toczą więc może coś ciekawego na

tym terenie powstanie.

Propozycja od Pana M. Pabierowskiego do przedstawicieli Osiedla Młodzieżowiec: Chciałabym

znaleźć porozumienie z „Młodzieżowcem”, aby właśnie na ten teren przy tym młynie znaleźć pomysł.

13

Odp., przedstawiciela „Młodzieżowca”: Dziękujemy jako mieszkańcy osiedla „Młodzieżowiec” za

umieszczenie nas w programie rewitalizacji, jesteśmy zainteresowani, bo trochę bezprawnie

zagospodarowaliśmy ten teren, mamy tam dwa boiska, o które dbamy. Pytanie, z harmonogramu wynika,

że działanie to planowane jest na 2019 r. do kiedy moglibyśmy złożyć nasze propozycje, aby ludzi

zainteresować?

Komentarz i odpowiedź - Pani M. Maśko-Horyza i Wiceprezydent K. Kaliszuk: Ważne jest, aby

teraz wnieść uwagi do już zaplanowanych działań, a potem będą projekty, warsztaty, podczas których wy

jako mieszkańcy zdecydujecie co chcecie.

Pytanie przedstawiciela Młodzieżowca: Czy do jesieni wystarczy przedstawić pomysły ?

Odp., Wiceprezydent K. Kaliszuk: Tak wystarczy, jednocześnie gdyby znalazły się grupy nieformalne,

które chciałby zaopiekować się i zaplanować działania, jesteśmy otwarci.

Pytanie o teren działek prywatnych przy ul. Działkowej.

Informacja Wiceprezydenta o terenie Zacisza, gdzie ma powstać więcej budynków mieszkalnych na

dawnych miejscach przemysłowych i wówczas połączenie tego terenu od Zacisza w kierunku Al.

Zjednoczenia terenami rekreacyjnymi będzie tym bardziej istotne, ale to już także w gestii mieszkańców,

trzeba tam ich jakoś zachęcić do wyrażenia zapotrzebowania i pomysłów na ten teren.

Radny Pan M. Pabierowski: Zachęcam do zmotywowanie do zaangażowania mieszkańców Osiedla

Młodzieżowiec w budżet obywatelski.

Pytanie mieszkaniec: Ulica Aglomeracyjna, kiedy będzie robiona?

Odpowiedź Wiceprezydent K. Kaliszuk: Za dwa, trzy tygodnie podpisanie umowy i realizacja do

połowy 2018, ale z uwagi na oszczędności chcemy rozwiązać problem połączenia z ul. Działkową aż do

wiaduktu. Wiadukt będzie remontowany osobno. To będzie konsultowane z działkowcami, uzgodnienia z

Urzędem Wojewódzkim itd.

Mieszkaniec: Jak będzie szła Aglomeracyjna? Czy od strony wieżowców będzie ściana akustyczna?

Odp., Wiceprezydent K. Kaliszuk: Są oszczędności i jak badania wykażą, że trzeba, to będzie taka

ściana zrobiona.

Reprezentant Spółdzielni zwrócił uwagę na problem tirów, które przywożąc towar do Castoramy

rozjeżdżają drogę.

Wiceprezydent K. Kaliszuk – to rzeczywiście jest problem, który trzeba będzie rozwiązać, ponieważ

problem ten wynika z nieprzestrzegania przez kierowców tirów przepisów dot. dopuszczalnych tonaży na

tych drogach. Trzeba będzie pomyśleć nad jakimś technicznym rozwiązaniem, które ukróci ten proceder.

14

Spotkanie informacyjno-konsultacyjne dot. obszaru w okolicy Wieży Braniborskiej

Data: 27 marca 2017 godz. 17:30

Miejsce: Szkoła Podstawowa nr 7 w Zielonej Górze

I. Uczestnicy:

- Mieszkańcy miasta Zielonej Góry (ok. 60 osób)

- Zastępca Wiceprezydenta Miasta Zielonej Góry Krzysztof Kaliszuk

- Kierownik Biura Urbanistyki i Planowania Małgorzata Maśko-Horyza

- Agnieszka Opalińska – realizatorka konsultacji dot. terenu wokół wieży w 2016 r.

- Moderator Mariusz Kwiatkowski (Fundacja Partycypacja).

Tabela 3 Ramowy program drugiego spotkania informacyjno-konsultacyjnego z mieszkańcami

Przebieg poszczególnych części Osoba prowadząca daną część

Przywitanie uczestników spotkania, przedstawienie programu i reguł dotyczących zadawania pytań, wnoszenia uwag, komentarzy itp.

Informacje na temat możliwości wypełniania ankiet dot. aktualizacji GPR


Prezentacja założeń i celów Gminnego Programu Rewitalizacji (GPR) informacja na temat zmian obszarów rewitalizacji

Kierownik Biura Urbanistyki i Planowania: Małgorzata Maśko-Horyza

Informacje na temat stopnia zaawansowania działań w związku z podjętymi przed rokiem działaniami rewitalizacyjnymi.

Propozycje techniczne dla obszarów rewitalizacji miasta Zielona Góra

Zastępca prezydenta miasta: Krzysztof Kaliszuk

Dyskusja dotycząca bieżących spraw osiedla Braniborskiego – problem parkingów, placów zabaw, sklepu itp. Sprawy tylko pośrednio związane z rewitalizacją, bądź zupełnie rewitalizacji nie dotyczące.


Zakończenie spotkania

Przebieg spotkania

1. Rozpoczęcie, M. Kwiatkowski Przedstawienie celu i przebiegu spotkania, przedstawienie uczestników oraz zasad przebiegu spotkania

(rejestracja przebiegu spotkania na dyktafonie).

2. Prezentacja dotychczas realizowanych działań oraz projektów, które zostały złożone przez Miasto w ramach różnych konkursów, dofinansowywanych ze środków europejskich, Krzysztof Kaliszuk - Zastępca prezydenta Miasta. Wymienienie i opis planowanych działań rewitalizacyjnych: Parku Sowińskiego, placu przy Filharmonii,

Placu Matejki, Doliny Gęśnika, obszary zielone park przy ul. Partyzantów, monitoring całego śródmieścia

oraz części terenów zielonych Doliny Gęśnika, park przy zespole pałacowo- parkowym w Ochli i park

15

przy zespole pałacowo dworskim w Kiełpinie, zagospodarowanie terenu Lasu Odrzańskiego, rewitalizacja

Parku Tysiąclecia (po rozstrzygnięciu kontrowersji dot. tego terenu i projektów).

Równolegle prowadzone są prace termomodernizacyjne. Działania są rozpoczęte w Domu Kombatanta, a

na koniec roku będzie termomodernizacja przedszkola przy ul. Braniborskiej.

W dalszej części wypowiedzi Wiceprezydent odniósł się do bieżących kontrowersji i problemów dot.

działań na terenie osiedla Braniborskiego, jednak sprawy które omawiano nie dotyczą bezpośrednio

obszaru rewitalizacji stąd w dalszej części raportu zostaną tylko zasygnalizowane. Szczegółowe

sprawozdanie ze spotkania zostaje dołączone do raportu końcowego jako oddzielny załącznik.

Problem braku parkingów:

- poważny problem braku miejsc parkingowych przy wieżowcach, dużo mieszkańców, mały teren, w

efekcie wielu z nich parkuje nielegalnie poza miejscami do tego przeznaczonymi (mandaty).

- kwestia poszukiwania nowych miejsc na parkingi i szukania takiej opcji, która nie wymagałaby wycinki

drzew – jedna z opcji to stworzenie ekologicznych parkingów między drzewami.

- w tym celu zlecono inwentaryzację drzewostanu – analiza pokazuje, że przy 50 miejscach parkingowych

zostaną wycięte 4 drzewa, od strony garaży jedno, od strony ul. Lubuskiej zero.

- budowa piętrowego parkingu nie jest w najbliższych latach możliwa, ponieważ nie ma na to środków,

wszystkie środki miejskie idą jako wkład własny miasta przy projektach dofinansowywanych przez UE.

- na pytanie mieszkańca o stan zagospodarowania przestrzennego między szkołą a wieżowcami –

Wiceprezydent odpowiedział, że jest to park i na dzisiaj nie przewiduje się tam prac ziemnych. Ale

przedstawiona zostanie mieszkańcom propozycja i jeśli mieszkańcy nie zgodzą się na 10, 20 ani 50 miejsc

parkingowych, to nie będzie realizacji tego pomysłu.

- przedstawiciel Obywatelskiego Komitetu Mieszkańców: Dokonaliśmy w ostatnim czasie inwentaryzacji

miejsc parkingowych, między ul. Władysława IV a ul. Podgórną. Stan miejsc pomiędzy tymi blokami to

268 miejsc, nowe miejsca do zagospodarowania między blokami to 128, garaży jest 132. Te miejsca są

dopuszczone przepisami ruchu drogowego, mam pytanie: w jakim celu w zapytaniu ofertowym

podpisanym przez Pana Wiceprezydenta ujmujecie wycinkę drzew pod miejsca parkingowe? To wzgórze

jest nasypane przez lodowiec, naruszenie istniejących stosunków może spowodować osypywanie się go.

- Wiceprezydent K. Kaliszuk: Jeżeli dojdziemy do tego, że nie będzie wycięte żadne drzewo i parkingi będą

na kratkach plastikowych to nie zaburzy stosunków wodnych, będzie tyle samo drzew i trawy.

Odwierty są robione po to by stwierdzić czy tam samochody nie mogą przejeżdżać. Nie chcemy wycinać

drzew. W zależności od tego jaki wariant mieszkańcy przyjmą jeśli się nie zgodzą nie zrobimy tego.

Kwestia dotycząca przeniesienia placu zabaw

- Kwestie dotyczące placu zabaw. Wiceprezydent negatywnie ustosunkował się do propozycji

mieszkańców, aby przenieść plac zabaw wyżej, ze względu na ograniczenie dostępności do tego miejsca.

- Mieszkańcy nie byli zadowoleni z tej odpowiedzi, ale jednocześnie niektórzy z nich, stwierdzając, że plac

zabaw powinien się znajdować powyżej, z niezadowoleniem przyjęli informacje, że być może to parkingi

będą musiały być ulokowane powyżej – zaznaczyli niedogodność schodzenia.

- Jeden z uczestników zwrócił uwagę na niekonsekwencję w tym przypadku, bo zakładanie, że rodzice z

dziećmi mogą wchodzić, a właściciele samochodów parkujących powyżej – mają mieć trudności ze

schodzeniem/wchodzeniem pokazuje, że trudniej wyjść poza swoją tylko perspektywę i potrzeby.

16

- Stanowisko Wiceprezydenta: możemy rozmawiać o miejscach parkingowych, tam gdzie jest zgoda

mieszkańców, aby zamienić tereny zielone, gdzie jest trawa na miejsca parkingowe, ale nie kosztem placów

zabaw.

Kwestie dotyczące ziemi przy Wieży Braniborskiej

- informacja o przekazaniu terenu dla UZ, który sprzedał później działki, obecnie nie jest to teren miasta,

ale inwestora prywatnego.

Kwestia sklepu na osiedlu

- wyjaśnienie, że teren Społem należy do inwestora prywatnego i próby znalezienia nowego inwestora,

który zabudowałby to miejsce tylko niską zabudową nie powiodły się.

Kwestie dotyczące rewitalizacji

- Pytanie Mieszkanki: W ulotce na temat rewitalizacji, jest informacja że uwagi można składać do 3

kwietnia, pan mówi, że mieszkańcy będą mogli zgłaszać swoje uwagi później. Jak Państwo chcecie

przeprowadzić konsultacje, aby mogli się wypowiedzieć wszyscy mieszkańcy i uwzględnić ich uwagi?

- Wiceprezydent K. Kaliszuk: Wyjaśniam, do 3 kwietnia konsultujemy Gminny Program Rewitalizacji.

GPR nie mówi o tym, że w obszarze parku Braniborskiego będzie 30 miejsc parkingowych lub nie będzie

wcale. Mówi tylko o tym, że ten teren będzie objęty rewitalizacją, a nie mówi jaką. Do 3 kwietnia

odnosimy się tylko czy ten obszar został w sposób prawidłowy wyznaczony czy na leży ten teren usunąć z

GPR.

W momencie przyjęcia w maju lub czerwcu GPR. będzie można przedstawiać konkretne propozycje dla

konkretnych obszarów, będą one konsultowane, albo przez spotkania albo ankiety.

- Uzupełnienie M. Maśko- Horyza - Spotykamy się w sprawie GPR, wiemy że mają Państwo uwagi co do

parkingu, ale sprawa parkingu nie jest tematem tych konsultacji. Do 3 kwietnia czekamy na uwagi co do

wyboru terenu, co już jest, jakie propozycje są w programie dotyczące różnych obszarów. Nie mamy

jeszcze żadnego projektu, jak on będzie, będziemy go konsultować z mieszkańcami. Jeśli chodzi o kwestie

Parku Braniborskiego, on nie jest w obszarze rewitalizacji. W obszarze rewitalizacji jest jedynie Wzgórze

Braninborskie, o tym wzgórzu Braniborskim chcemy dziś opowiedzieć. Przypominam o tym, że

konsultujemy GPR, a nie parking przy Braniborskim. Sprawa parkingu będzie konsultowana z

mieszkańcami w innym terminie. Nie ma o czym w tym momencie rozmawiać, bo nie ma projektu. Park

Braniborski także nie jest w obszarze, a jedynie Wzgórze Braniborskie.

-Agnieszka Opalińska – moderowała i organizowała konsultacje metodą bottom-up w 2016 roku:

Prezentacja wyników konsultacji społecznych prowadzonych w ramach pikniku zorganizowanego w

poprzednim roku na Wzgórzu Braniborskim. Była to inicjatywa oddolna z udziałem Uniwersytetu,

Wydziału Astronomii w partnerstwie SP, przedszkola, Domu Kombatanta. Szczegóły w prezentacji.

- Pytania mieszkańców – o stan prawny - Czyje to jest teraz miejsce? Czy miasto myśli o odkupieniu

działki? Czy wszystko o czym powiedziała A. Opalińska zmieści się w tym miejscu?

- Odpowiedź Krzysztof Kaliszuk: teren jest częściowo Miasta, częściowo Uniwersytetu.

- Odpowiedź Agnieszka Opalińska: Wbrew pozorom to wszystko się zmieści, piknik pokazał że zmieści

się tam 800 osób. Tam jest wielopoziomowo.

17

Kwestia zabudowy terenu tuż przy wieży domami jednorodzinnymi

Jeżeli mówimy o wzgórzu Braniborskim włącznie z Wieżą. To bardzo dobre miejsce dla turystów. To

bardzo dobra budowla, z tego miejsca widać stare miasto. W tej chwili cała zabudowa zezwala na piękny

widok na miasto, nie jest na szczęście zasłonięte. Dotychczasowe władze uchroniły widok z wieży, ale

sama wieża nie wszystko. Potrzebny jest dojazd aby to miejsce nie było martwe. Prosiłbym aby zostawić

całe wzgórze.

- Mieszkaniec, RB - Jeżeli spotkaliśmy w sprawie organizacji Wzgórza Braniborskiego, aby rewitalizacja

była możliwa, jest warunek aby ona obejmowała także teren prywatny, który nabył od Uniwersytetu

Zielonogórskiego. Niestety UZ sprzedał teren, którego nie powinien sprzedać. To jest perełka o którą

należy dbać. Tak też uważamy. Cały czas inicjatywa nasza począwszy od studium. Studium przewiduje, że

ten teren nie jest objęty pod budownictwo mieszkaniowe tylko, został wydzielony jako strefa, ochrony

historycznej, tzw. Strefa 0. Studium w części opisowej dokładnie pokazuje co mamy z tym terenem robić.

Tam jest zakaz zabudowy, jak należy z tym terenem postępować. Niestety stało się inaczej. Proszę dołożyć

maksimum starań, aby od inwestora prywatnego ten teren odkupić, albo przynajmniej zablokować prawo

zabudowy. To miasto daje warunki zabudowy. A tym czasem warunki zabudowy inwestor kolejny raz

dostał, trzeci raz, dlaczego?

- Odp., Wiceprezydent Krzysztof Kaliszuk: gdyby nie dostał przed rokiem zgody na wycinkę, wyciąłby

teraz zgodnie z nową ustawą. (Głośny, wspólny sprzeciw mieszkańców). Przez dwa lata trwała procedura

nie możemy nie wydać warunków zabudowy. Ponieważ studium dopuszcza na tym terenie warunki

zabudowy.

- Mieszkaniec wyraża sprzeciw - Nie dopuszcza.

- Komentarz Małgorzata Maśko- Horyza - tę sprawę już Panu tłumaczyłam. Nie ma możliwości oparcia

się w decyzji negatywnej na podstawie studium. I Państwo o tym wiecie, nie ma takiej możliwości. Nie ma

powiązania warunków zabudowy ze studium. My byśmy bardzo chętnie w wielu miejscach wydawali

negatywne decyzje. Nie mamy takiej możliwości.

- Mieszkaniec: Pani Naczelnik wejdę w słowo, tam gdzie miasto chce się zasłonić studium to robi, ale tam

gdzie nie to nie wyda takiej decyzji.

- Cd.Wiceprezydent Krzysztof Kaliszuk - Inwestor nabył od Uniwersytetu teren. Jest to własność

prywatna. Nie jesteśmy w stanie zabrać tego, inwestor nie wyraża woli sprzedaży, chce nawet pod

obostrzeniami ochrony konserwatorskiej wybudować dwa, trzy domki jednorodzinne, nie jesteśmy w

stanie temu się przeciwstawić.

18

Spotkanie informacyjno-konsultacyjne dotyczące podobszaru – Wzgórza Piastowskie

Spotkanie konsultacyjne rozpoczęło się tuż przed piknikiem 1 kwietnia 2017 roku o godz.12:00.

Od godziny 13 w ramach pikniku zaprezentowano główne idee projektów przygotowanych przez

architektów, w godzinach 13:30-15:30 można było oddawać głosy na proponowane rozwiązania.

W tym czasie w namiocie Fundacji Partycypacja kontynuowano przyjmowanie uwag, opinii i

głosów sprzeciwu ze strony mieszkańców. Poniżej prezentujemy wyniki głosowania.

Tabela 4 Głosowanie na warianty projektów zawierające "stałe elementy" – „kropki czarne” podsumowanie

Elementy, które wszyscy projektanci wkomponowywali w swoje koncepcje

Projekt Pawła Gołębiowskiego

Projekt Natalii Płonkowskiej

Projekt Agnieszki

Kochańskiej

1 Ścieżka ponad drzewami, doprowadzająca do wieży widokowej

189 267 178

2 Lodowisko wraz z parkingiem 176 277 38

3 Rozbudowanie mini ZOO 84 112 131

Łącznie oddano głosów za pomocą czarnych kropek

1452

Głosowanie na poszczególne elementy umieszczone przez Projektantów

Tabela 5 Zestawienie głosów oddanych na poszczególne elementy projektu-P. Gołębiowskiego

PROJEKT NIEBIESKI

Projekt-Pawła Gołębiowskiego Liczba głosów

Odtworzenie historycznego układu parku miejskiego 18

Miejsca treningu i wypoczynku, drewniane ławki i podesty

36

Wejście do parku naturalne drewniane elewacje 40

Trasy narciarskie i saneczkowe z wyciągiem 211

Budynek przy stoku z tarasem widokowym na dachu 73

Park linowy, ścieżka rowerowa "single track" 200

Łącznie oddano głosów na elementy tego projektu 578

19

Tabela 6 Zestawienie głosów oddanych na poszczególne elementy projektu N. Płonkowskiej

PROJEKT POMARAŃCZOWY

Projekt Natalii Płonkowskiej Liczba głosów

Strefa wypoczynkowa 149

Ścieżka zdrowia 41

Skate park 19

Plac zabaw 37

Trasa rowerowa MTB 156

Przenośnik narciarski 58

Park linowy 81

Zjazd w formie pumptrack 32

Start/meta trasa biegowa "parszywa 12" 7


Tabela 7 Zestawienie głosów oddanych na poszczególne elementy projektu A. KochańskieJ

PROJEKT ŻÓŁTY

Projekt Agnieszki Kochańskiej Liczba głosów

Odtworzenie dawnego układu przestrzennego parku wraz z polanami rekreacyjnymi, stawami parkowymi oraz miejscami wypoczynku z siedziskami i ławkami w otoczeniu istniejącej naturalnej roślinności

112

Teren zabaw dla dzieci i młodzieży, ścieżka zdrowia 63

Tor przeszkód dla rowerzystów 57

Naśnieżana górka saneczkowa dla młodszych dzieci 40

Rekultywacja łąki przy ul. Niemena i wyposażenie jej w leżaki i stoły piknikowe i inne elementy małej architektury

136


Poziom aprobaty lub dezaprobaty można także diagnozować za pomocą liczby głosów, których

mieszkańcy nie oddali, mimo, że pobrali kropki do głosowania. Ilustruje to poniższe zestawienie

20

Tabela 8 Zestawienie głosów oddanych i "nieoddanych"

INFORMACJA NA TEMAT ODDANYCH GŁOSÓW

Ogółem naklejono zielonych kropek 1566

Naklejono czarnych kropek 1452

INFORMACJA NA TEMAT NIE ODDANYCH GŁOSÓW

Liczba zielonych głosów nie oddanych przez mieszkańców

246

liczba czarnych głosów nie oddanych przez mieszkańców

360

Oprócz zamieszczonych zestawień liczbowych, które są wynikiem policzenia głosów oddanych (ale także

nieoddanych), w godz. 12-16 zbierano także uwagi mieszkańców, którzy w ramach tej formy konsultacji

wyrażali swoją aprobatę (sporadycznie) lub dezaprobatę (zdecydowanie częściej) wobec części

proponowanych działań na Wzgórzach Piastowskich. Zestawienie tych głosów znajduje się poniżej. Dużo

uwag jest zbieżnych z tymi, które zawarto w raporcie sporządzonym przez społeczników (SP).

Najwięcej kontrowersji i niezadowolenia wśród mieszkańców wywołała propozycja budowy

lodowiska/wrotkowiska w okolicy amfiteatru. Zwracali oni uwagę na to, że ta lokalizacja jest według nich

zła ze względu na:

zniszczenia, które spowoduje na polanie i/lub w jej okolicy;

zajęcie jedynej w okolicy polany, która jest ulubionym miejscem rekreacji;

konieczność wycinki drzew,

zmniejszenie komfortu mieszkania ze względu na hałas i większy ruch samochodowy;

zabranie kolejnych miejsc parkingowych dla okolicznych mieszkańców, co jeszcze bardziej

pogorszy sytuację w tym zakresie.

W poniższej tabeli przedstawiono i wyliczono liczbę opinii dotyczących poruszanych przez mieszkańców

kwestii.

Tabela 9 Opinie mieszkańców dotyczące działań na Wzgórzach Piastowskich wyrażone w ramach indywidualnych wypowiedzi w namiocie konsultacyjnym

Kategorie opinii w sprawie zagospodarowania Wzgórz Piastowskich Liczba opinii na określone tematy

Przeciwko wybudowaniu lodowiska na Wzgórzach 37

Za pozostawieniem polany przy amfiteatrze i tylko uporządkowaniem zieleni, ewentualnie dodaniem trochę małej infrastruktury (ławki, leżaki, kosze).

24

Za (ewentualnym) wybudowaniem lodowiska/wrotkowiska przy CRS lub w innej niż Wzgórza lokalizacji (przeciwnicy wybudowania lodowiska na Wzgórzach).

21

Przeciwko jakiemukolwiek wycinaniu drzew w związku z rewitalizacją Wzgórz 21

Przeciwko budowie wieży widokowej (duża wieża i ścieżka ponad drzewami) 9

21

Przeciwnicy dużych inwestycji infrastrukturalnych na Wzgórzach (lodowisko i wieża).

10

Zwolennicy dodania na Wzgórzach małej infrastruktury (ławki, kosze, sprzęt) 8

Za renowacją amfiteatru i częstszym wykorzystywaniem go. 5

Negatywne głosy na temat konsultacji (różne uwagi: o braku możliwości głosowania negatywnego, że można głosować na gotowe projekty, że nie pytano mieszkańców o potrzeby)

5

Za stokiem igielitowym na Tatrzańskiej 3

Za wykorzystaniem istniejących w lesie cieków wodnych i przygotowaniem miejsc do rekreacji nad wodą

3

Za budową wieży widokowej, ale mniejszej niż ta proponowana przez Miasto i tańszej

2

Za otworzeniem miejsca gdzie można coś zjeść i napić się, może być tylko sezonowe na zasadzie food trucka.

2

Przeciwko budowie stoku igielitowego na Tatrzańskiej. 2

Za budową wieży widokowej w wariancie proponowanym przez Miasto (duża wieża i ścieżka ponad drzewami)

1

Za udostępnianiem w Parku Piastowskim toalet nie tylko podczas imprez 1

Za stworzeniem nowych miejsc parkingowych 1

Za redukcją miejsc parkingowych i zamienieniem ich w miejsca zielone. W tym celu konieczne jest przestawienie mieszkańców na transport rowerowy i autobusowy.

1

Za stworzeniem ścieżki edukacyjnej 1

Za większą ilością organizowanych na Wzgórzach imprez kulturalnych, sportowych, rekreacyjnych

1

Za stworzeniem nowych ścieżek spacerowych, do nordic walking, do biegania 1

Za stworzenie nowych ścieżek rowerowych 1

Za rozbudową mini zoo 1

Za remontowaniem starych i stworzeniem nowych placów zabaw dla dzieci 1

Za stworzeniem strony dot. rewitalizacji i na bieżąco informowanie mieszkańców co się w tym zakresie dzieje

1

Propozycja wybudowania obok tafli lodowiska oddzielnego toru do curlingu. 1

Głos za stworzeniem parku linowego 1

Liczba osób, które wyraziły opinie podczas konsultacji 62

Wnioski ze spotkań informacyjno-konsultacyjnych

Odbyły się trzy spotkania informacyjno – konsultacyjne, mocno się od siebie różniły. Czynnikiem różnicującym był przede wszystkim konsultowany obszar, ale także adresaci oraz dominujący sposób informowania o spotkaniu. Najwięcej zainteresowania, ale także kontrowersji wzbudziły konsultacje podczas pikniku. Opinie i propozycje zgromadzone podczas spotkań zostały uwzględnione w przedstawionych w niniejszym raporcie rekomendacjach. Poniżej sformułowano kilka wniosków dotyczących samej formuły spotkań informacyjno – konsultacyjnych, ich przebiegu i korzyści:

FREKWENCJA

22

W porównaniu z rokiem 2016 poziom zainteresowania mieszkańców udziałem w konsultacjach był zdecydowanie wyższy. W spotkaniach, głosowaniu podczas pikniku, wnoszeniu uwag za pomocą ankiet w bieżącym roku wzięło udział więcej mieszkańców. Wynika to z zainteresowania planowanymi działaniami, reklamowania konsultacji, ale także większych kontrowersji wokół planowanych przedsięwzięć (np. budowy lodowiska).

JAKOŚĆ DEBATY

Najtrudniej przebiegały rozmowy z mieszkańcami na osiedlu Braniborskim, dyskusja była bardzo burzliwa, towarzyszyło jej wiele emocji. Kwestie dotyczące rewitalizacji zeszły na plan dalszy, ponieważ było wiele innych bieżących problemów dotyczących Wzgórza Braniborskiego oraz pozostających poza obszarem rewitalizacji sąsiadujących terenów.

SPOTKANIA INFORMACYJNO – KONSULTACYJNE A INNE FORMY ZBIERANIA OPINII

Podobnie jak w ubiegłym roku największa liczba osób wzięła udział w konsultacjach podczas pikniku. Impreza ta była mocno reklamowana w lokalnych mediach, uczestnictwu sprzyjała także piękna pogoda. Stąd tak wiele osób przybyło na polanę przed amfiteatrem. Część z nich przybyła także z powodu zaniepokojenia tym co usłyszeli o planowanych zmianach. Na przykład mieszkańcy bloku przy ul. Zawadzkiego 46, którzy chcieli wyrazić swój sprzeciw wobec planów budowy lodowiska (niezależnie od wariantu zlokalizowania go w pobliżu amfiteatru), mieszkańcy tego bloku także skorzystali z formy wnoszenia uwag ustnie w namiocie konsultacyjnym, napisali także swoje uwagi w postaci pisma, które podpisało 64 mieszkańców. Na pierwszym spotkaniu konsultacyjnym w szkole podstawowej przy ul. Lisiej było relatywnie mało uczestników (12), duża frekwencja na osiedlu Braniborskim nie wynikała z zainteresowania mieszkańców konsultacjami GPR, chcieli oni przede wszystkim dowiedzieć się więcej na temat planów UM Zielona Góra w związku z parkingami i ewentualną wycinką drzew. Wysoka frekwencja była więc wynikiem obaw mieszkańców wobec ewentualnych działań miasta. Relatywnie mało osób skorzystało z możliwości wnoszenia uwag za pomocą ankiety internetowej. Wynika to po części z tego, że strona na, której zamieszczane są informacje dotyczące rewitalizacji to podstrona Biuletynu Informacji Publicznej i nie jest łatwo znaleźć na niej odpowiednie informacje. Warto zastanowić się nad stworzeniem strony z prawdziwego zdarzenia zawierającej informacje na temat rewitalizacji miasta.

Wiedza i opinie o aktualizowanym GPR

Spotkania konsultacyjne służyły także wyjaśnieniu na czym polegają planowane w ramach rewitalizacji działania. Wiedza uczestników spotkań na temat tego Programu nie była duża. Podobnie było w przypadku osób, które wzięły udział w spacerach badawczych i wywiadach. Jednak mimo to zwrócili oni uwagę na kilka kwestii: Jakie uwagi do GPR pojawiły się w ramach rozmów z mieszkańcami?

Na obszarze rewitalizacji znajdują się takie tereny, na których oni nie obserwują jakiegoś natężenia zjawisk kryzysowych. Chodzi o nowe osiedla z zabudową wielorodzinną, zamieszkane przez osoby stosunkowo młode i dobrze uposażone. Uczestnicy nie dostrzegają także problemów społecznych i infrastrukturalnych w częściach o zabudowie jednorodzinnej.

Pozytywnie oceniono zintegrowanie obszarów wcześniej rozproszonych w poprzedniej wersji GPR, taki zintegrowany obszar ma większe uzasadnienie niż rozdrobniony.

Wyrażono zadowolenie, że do obszaru weszły: kampus A Uniwersytetu Zielonogórskiego, Park Poetów, Wzgórze Braniborskie, Okolice ul. Lisiej, Osadniczej, Dąbrowskiego, Wzgórza Piastowskie.

Niektórzy mieszkańcy stwierdzali, że dokument jest niezrozumiały dla przeciętnego odbiorcy, brak w nim przejrzystej mapy terenu, powinna w Programie Rewitalizacji Zielonej Góry być jakaś mapa uproszczona z zaznaczeniem jakichś punktów orientacyjnych ulic czy jakichś charakterystycznych obiektów, w oparciu o które można byłoby się zorientować jakich miejsc dotyczą.

Dwie osoby uznały, że dokument jest zbyt ogólny, brak w nim bowiem opisu konkretnych planowanych działań takich jak np. rewitalizacja konkretnego miejsca, ale po wyjaśnieniu, że GPR z założenia zawiera opis ogólny, który później jest uszczegóławiany w oparciu o konsultacje, możliwości finansowe, stan prawny danego miejsca – osoby te przyznały, że w takim razie dokument jest prawidłowo przygotowany.

Mieszkańcy stwierdzali, że brak też jakiejś skróconej wersji GPR, takiego „wyciągu” z całego dokumentu. Wówczas łatwiej byłoby się z nim zapoznać.

Podkreślano także, że trudno znaleźć ten dokument GPR w Internecie, podobnie z ankietą, w której można było zgłosić uwagi do GPR.

Aktualizacja Gminnego Programu Rewitalizacji Miasta Zielona Góra – wykaz opinii

pochodzących z wypełnionych ankiet

Mieszkaniec lub

instytucja/organizacja1 Treść opinii/uwag/ propozycji (w skrócie)

Wspólnota mieszkaniowa

Tadeusza Zawadzkiego

Zośki 46ABCDE

(w ankiecie podano dane

osoby do kontaktu) (symbol

A-WZ46-Wspólnota

Zawadzkiego 46)

Zagospodarowanie terenu w Parku Piastowskim, dotyczące budowy parkingu,

lodowiska oraz toru do jazdy na rolkach, wrotkach, deskorolkach, itp. w sąsiedztwie

budynku mieszkalnego pod adresem Zawadzkiego „Zośki” 46 rodzi sprzeciw

mieszkańców wspólnoty. Ma to być kolejny etap rewitalizacji Miasta Zielona Góra,

realizowanej z pieniędzy unijnych, w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego

Lubuskie 2020. Jak wiadomo, w przypadku projektów rewitalizacyjnych główny

nacisk kładzie się na aspekt społeczny planowanych inwestycji. Zgodnie z

„Wytycznymi w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata 2014 –

2020” Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 3 lipca 2015 r. rewitalizacja zakłada

optymalne wykorzystanie specyficznych uwarunkowań danego obszaru oraz

wzmacnianie jego lokalnych potencjałów (w tym także kulturowych) i jest procesem

wieloletnim, prowadzonym przez interesariuszy tego procesu, w tym przede

1 Dane osób zgłaszających uwagi ujęto w raporcie za pomocą symboli

24

wszystkim we współpracy z lokalną społecznością. (…) Już z definicji w ww.

wytycznych wynika, iż teren znajdujący się w Parku Piastowskim, przeznaczony pod

budowę parkingu oraz lodowiska nie jest obszarem zdegradowanym, wymagającym

interwencji. Nie występują na nim negatywne zjawiska społeczne. Jest obszar leśny,

zamieszkały przez różne gatunki zwierząt, ptaków, owadów, itp. Ponadto, jedną z

zasad rewitalizacji jest zasada „Brown field ponad green field”, co oznacza

prowadzenie prac na trenach, na których znajdują się grunty, budynki wymagające

interwencji, ograniczając ingerencję w tereny zielone. Podstawowym warunkiem

umożliwiającym wpisanie planowanej inwestycji do Programu Rewitalizacji jest

akceptowalność społeczna. Projekty rewitalizacyjne muszą być tworzone przy

udziale lokalnej społeczności, dla lokalnej społeczności, a nie wbrew lokalnej

społeczności. Okoliczni mieszkańcy chcą mieć blisko swoich domostw ciszę i

spokój, tak jak do tej pory, a nie huczące maszyny chłodzące oraz jeżdżącą

na rolkach, wrotkach, deskorolkach, itp. młodzież. Kolejnym aspektem złego

ulokowania lodowiska wraz z parkingiem jest bliskość skarpy, znajdującej się przy

bloku mieszkalnym Zawadzkiego „Zośki” 46, która i tak przez cały czas się

obsypuje i wymaga wzmocnienia, a nie osłabienia przez używanie przy budowie

obiektów ciężkiego sprzętu oraz w późniejszym czasie, poprzez postawienie i

eksploatację nowej infrastruktury. Sam pomysł wybudowania w mieście Zielona

Góra lodowiska z prawdziwego zdarzenia jest bardzo trafiony, jednak dewastacja

terenów zielonych pod budowę obiektu jest nie do przyjęcia.

Grupa Inicjatywy Lokalnej

Jędrzychów

Ul. Liliowa 39

65-012 Zielona Góra

(Symbol A Liliowa)

Wnioskujemy o objęcie działaniami procesu rewitalizacji terenu całego

zespołu przyrodniczo – krajobrazowego „Liliowy Las”, łącznie z błędnie

wykazanym na załączonej mapie podziałem geodezyjnym wzdłuż ulicy Liliowej. Jest

to niezgodne ze stanem faktycznym, gdyż obszar ten należy do „Liliowego Lasu” na

mocy uchwały nr LXXVII.704.2014 z dnia 23 grudnia 2014.

Na terenie „Liliowego lasu” proponujemy działania mające duże znaczenie

rekreacyjno – sportowo – edukacyjne dla mieszkańców osiedla i całego Miasta:

1. uzupełnienie ścieżki zdrowia o dodatkowe elementy dla dorosłych oraz dzieci 2. wykonanie ścieżki zdrowia dla osób z niepełnosprawnością 3. utworzenie ścieżki edukacyjnej 4. wzbogacenie o małą architekturę (ławki, śmietniki) 5. utworzenie alei np. dębowej, lipowej, akacjowej, kasztanów jadalnych, klonowej Równoległe usytuowanie leśnych ścieżek sprzyja powstaniu takich alei – zaczątek

alei dębowej już istnieje.

6. wykonanie oświetlenia 7. zagospodarowanie terenu Dzikiej Ochli np.: a) wyczyszczenie terenu z szop, blaszaków, opon itp. b) postawienie nowego budynku (np. drewnianego) usługowo – technicznego c) wykonanie drewnianych pomostów wokół jeziora d) umożliwienie pływania małymi łódkami, wypożyczania sprzętu letniego i

zimowego e) uporządkowanie ścieżki wokół jeziora f) nasadzenia roślin g) uporządkowanie parkingu (obecnie opony) h) oczyszczenie jeziora i) wykonanie fontanny w celu napowietrzenia wody (przykład z Ostrowa Wlkp.)

Jako Grupa Inicjatywy Lokalnej Jędrzychów uprzejmie prosimy o włączenie nas w

proces tworzenia projektów.

25

Mieszkaniec (A1)

Powrót do koncepcji budowy parkingu przy DPS-ie dla Kombatantów, SP nr 7,

Wieży Braniborskiej i Parafii Św. Urbana (ul. Lubuska).

Wcześniej zgłaszany w ramach budżetu obywatelskiego (nr zadania 2.52) – Jedno

wzgórze – wiele korzyści – parking przy Publicznej Szkole Podstawowej nr 7 im.

Mikołaja Kopernika, Domu Pomocy Społecznej dla Kombatantów im. Jana

Lembasa, parafii p.w. Św. Urbana i Obserwatorium Astronomicznemu Instytutu

Astronomii Uniwersytetu Zielonogórskiego – ul. Lubuska 11 w Zielonej Górze.

Mieszkaniec (A2)

Rewitalizacja zespołu przyrodniczo krajobrazowego „Park Braniborski” I etap.

I Etap. Objęcie rewitalizacją teren zespołu przyrodniczo krajobrazowego „Park

Braniborski” na działkach nr 351/6, 344, 345, 408 obręb 32.

Uporządkowanie terenu zieleni, zachowanie i wyeksponowanie walorów

przyrodniczych Parku – naturalnego lasu, dosadzenie drzew, utwardzenie i

oświetlenie ścieżek prowadzących przez teren parku, wyposażenie terenu w

urządzenia rekreacyjne (np. siłownia dla starszych) itp., dostawienie koszy na śmieci,

ustawienie plansz edukacyjnych dla dzieci (ewentualne wytyczenie miejsc

wypoczynku oraz miejsca pod plac zabaw).

Mieszkaniec (A3)

Rewitalizacja osiedla przy ul. Podgórna 51-65, 67-73, 75-81, 83-89, 91-97 oraz ul.

Władysława IV 2-8, 12, 14, 16, 18, 20

Wytyczenie nowych miejsc parkingowych na poziomie osiedla – przeniesienie placu

zabaw za sklepem Mira w inne miejsce, zrobienie zatoczki przy bloku nr 12

ułatwiającej nawracanie osobą podwożącym dzieci do szkoły (SP nr 7). Dojazdy do

niektórych bloków (klatek) ul. Podgórna 51-65, 67-73, 75-81, w szczególności blok

67-73, (pogotowie). Ograniczenie (likwidacja) sprzedaży alkoholu – koło dziennego

ośrodka dla młodzieży (DOM).

Mieszkaniec (A4)

Na ul. Ptasiej 16 Z.G. znajduje się Klub Seniora. W chwili obecnej brak możliwości

korzystania z klubu przez osoby niepełnosprawne. Działanie – wykonanie

dodatkowego wejścia do klubu od strony Parku Piastowskiego ul. Festiwalowej z

odpowiednim ukształtowaniem terenu umożliwiającego wjazd dla osób

niepełnosprawnych oraz tarasu użytkowego.

Mieszkaniec (A5)

1) Na pyt. 4 dot. oceny dokumentu Gminnego Programu Rewitalizacji Miasta

Zielona Góra na lata 2016-2020 udzieliłam odpowiedzi „ani dobrze ani źle”,

ponieważ wiele problemów, które Program ujmuje, to w moim odczuciu problemy

istotne. Ale, jako, że sprzeciwiam się powstaniu lodowiska na Piast Polanie,

uznałam, że nie jest to dobrze przemyślana strategia. W okolicy Ptasiej daje się

zauważyć bieda i marazm mieszkańców, ale lodowisko na polanie, tego problemu

nie rozwiąże. Potrzebna jest edukacja, praca nad zmianą biernej postawy części

niektórych mieszkańców, a nade wszystko utworzenie nowych miejsc pracy.

2) Rewitalizujmy – to potrzebna inicjatywa. Ale nie niszczmy po drodze tego, co

dobre.

W 4 ankietach Za mała liczba miejsc parkingowych w okolicy bloków przy. Ul. Lisiej

Mieszkańcy przysłali bądź przynieśli 30 wypełnionych ankiet. Część z nich została wypełniona tylko

częściowo, w przypadku innych mieszkańcy wybierali więcej niż dopuszczalnych 5 odpowiedzi. Można

wiec przyjąć, że wyniki te mają charakter orientacyjny. Najważniejsze informacje miały charakter opisowy i

zostały ujęte w powyższej tabelce. Tutaj zaprezentujemy jedynie niektóre dane, związane z oceną

aktualizowanego GPR

26

Rysunek 1 Ocena Gminnego Programu Rewitalizacji dla Zielonej Góry

Osoby, które wypełniły ankiety w większości wypadków mieszkają i/lub pracują w obszarze rewitalizacji.

Dlatego bardziej interesują się tymi miejscami i są one im bardziej znane.

Miejsce zamieszkania respondenta Miejsce pracy respondenta

Rysunek 2 Miejsce zamieszkania i pracy osób wnoszących uwagi za pomocą ankiet do Gminnego Programu Rewitalizacji

27

Poproszono mieszkańców także o to, by określili, które przedsięwzięcia rewitalizacyjne umieszczone w

GPR są najważniejsze dla nich. Spośród kilku priorytetów działań mogli wybrać pięć. Poniższa tabela

ilustruje liczbę wskazań dotyczących poszczególnych kwestii. Zdaniem wypełniających ankietę

najważniejsze jest: poprawienie stanu i dostępności terenów zielonych i poprawa stanu zagospodarowania

podwórek. Ważna są także takie działania jak: poprawa stanu technicznego budynków mieszkalnych, poszerzenie

oferty sportowej i rekreacyjnej, poprawa bezpieczeństwa w przestrzeniach publicznych m.in. poprzez modernizację

oświetlenia, montaż monitoringu.

Tabela 10 Liczba odpowiedzi na pytanie "Które z zamieszczonych poniżej przedsięwzięć rewitalizacyjnych są Pana/Pani zdaniem najistotniejsze dla rozwoju miasta i jakości życia jego mieszkańców?”*

Przedsięwzięcia rewitalizacyjne istotne dla rozwoju Zielonej Góry i jakości życia mieszkańców

Liczba

odpowiedzi

a. zapewnienie kompleksowego systemu wsparcia dla osób starszych, 5

b. zapewnienie kompleksowego systemu wsparcia dla rodzin z dziećmi, 5

c. zapewnienie kompleksowego systemu wsparcia dla osób bezrobotnych, 3

d. zapewnienie kompleksowego systemu wsparcia dla osób młodych bez doświadczenia zawodowego,

5

e. zapewnienie kompleksowego systemu wsparcia dla małych i średnich przedsiębiorców,

2

f. zwiększenie udziału mieszkańców w życiu kulturalnym i artystycznym miasta, 4

g. wzmocnienie i odnowa poczucia więzi mieszkańców z miastem, 2

h. poprawa stanu technicznego budynków mieszkalnych, 17

i. poprawienie stanu i dostępności terenów zielonych, 20

j. poprawa stanu zagospodarowania podwórek, 20

k. poszerzenie oferty sportowej i rekreacyjnej, 17

l. poprawa bezpieczeństwa w przestrzeniach publicznych m.in. poprzez modernizację oświetlenia, montaż monitoringu,

17

m. inne. 7

*Można było wskazać maksymalnie pięć odpowiedzi).

Wśród osób, które zdecydowały się wypełnić ankietę najwięcej było osób w przedziałach wiekowych 26-40 i 41-55

lat.

28

Rysunek 3 Wiek osób, które wnosiły uwagi do Gminnego Programu Rewitalizacji za pomocą ankiet

Podsumowanie: Mieszkańcy oceniając aktualizację GPR i proces konsultacji, formułują następujące uwagi:

Pozytywnie oceniają poszerzenie i zintegrowanie obszaru rewitalizacji bez wyróżniania

podobszarów (zmiana w porównaniu z poprzednią wersją GPR).

Negatywnie oceniają przejrzystość i zrozumiałość dokumentu (głównie dotycz to map-

planów).

Proponują, aby dodać do obszaru kolejnych terenów np. Liliowego Lasu.

Podkreślają, że powinna powstać strona internetowa dotycząca rewitalizacji, obecne lokowanie

informacji w zakładce „rewitalizacja” na stronie Biuletynu Informacji Publicznej sprawia, że nie

jest łatwo znaleźć informacje na temat tego, co dzieje się w związku z rewitalizacją.

Ocena konsultacji jest zróżnicowana, część mieszkańców pozytywnie odniosła się do ich

przebiegu, inni wręcz przeciwnie uważali, że były one zbyt krótkotrwałe i nie pozwalały

mieszkańcom w pełni wypowiedzieć się na temat rewitalizacji.

29

Potrzeby rewitalizacyjne mieszkańców w poszczególnych obszarach


Załącznikiem do tego raportu jest Protokół z konsultacji przeprowadzonych przez kilka organizacji i ruchów miejskich: Zielonogórskie Towarzystwo Upiększania Miasta, Ruch Miejski Obywatele Zielonej Góry, Grupa F13, Inicjatywa Lokalna Miasto Ogród. Trudno powiedzieć ile osób wzięło udział w konsultacjach zaproponowanych przez społeczników, ale petycję w sprawie rewitalizacji do władz Zielonej Góry podpisało 160 mieszkańców. Zapewne w głosowaniu mogło wziąć udział dużo więcej osób, między innymi także dlatego warto zapoznać się z sugestiami i propozycjami społeczników. W tym raporcie odnosimy się kilka razy do tego, co społecznicy zawarli w protokole (w tekście oznaczono to jako SP-społecznicy).

Uwagi ogólne dotyczące koncepcji zagospodarowania Wzgórz Piastowskich

Podkreślanie, że w tym pięknym miejscu nie ma potrzeby wielkich zmian (W1, W3, SP i in.), warto zadbać o to, aby to miejsce zachowało swój naturalny charakter (S7, W3 i in.).

aby Wzgórza były miejscem z którego można korzystać swobodnie, bezpiecznie nie było narażone na dewastacje (S7, W3 i in.).

To miejsce powinno służyć wszystkim mieszkańcom (w różnym wieku) (W1, W3 i in.).

Sposób zagospodarowania Wzgórz Piastowskich powinien też trochę zależeć od pomysłu jaki Miasto

ma na inne części miasta, jak chce organizować przestrzeń gdzieś indziej (W1).

Wzgórza to na pewno miejsce rekreacyjne, warto utrzymać taką jego funkcję (W3).

To miejsce piękne samo w sobie i tu nie powinno być nowych dużych inwestycji, ani lodowiska, ani mino zoo, ani wieży, to miejsce powinno zostać takie jakie jest, warto tylko podkreślić obecne walory tego miejsca np. jest wieża Bismarcka można wykorzystać to miejsce i nic nowego nie robić (S1).

Przygotowanie tego miejsca pod potrzeby osób w różnym wieku (także osób niepełnosprawnych)

Można tu realizować pomysły dla różnych grup wiekowych: starsze osoby to na pewno często uprawiają nordic walking, wzgórza mogą stać się centrum rekreacji ruchowej (S1, W1, SP).

Teren wymaga dostosowania (chociaż jakiejś części) dla osób niepełnosprawnych, ale także dla rodziców z dziećmi i wózkami, to nie będzie łatwe, ale chociaż jedna ścieżka, pomost np. z widokiem na przełęcz, jest tu takie miejsce (S1).

Warto integrować, scalać mniejsze społeczności mieszkające blisko siebie, park jest dobrym do tego miejscem (W1). Jest tutaj także grupa młodych ludzi, który wynajmują mieszkania, oni jednak są mało zainteresowani integracją z tym miejscem, ale jeśli ono będzie dla nich „przyjaźniejsze”, wygodniejsze to ta integracja stopniowo nastąpi (W1).

Na ul. Ptasiej 16 Z.G. znajduje się Klub Seniora. W chwili obecnej brak możliwości korzystania z klubu przez osoby niepełnosprawne. Działanie – wykonanie dodatkowego wejścia do klubu od strony Parku Piastowskiego ul. Festiwalowej z odpowiednim ukształtowaniem terenu umożliwiającego wjazd dla osób niepełnosprawnych oraz tarasu użytkowego (A4).

30

Plac(e) zabaw

Rozmówcy zwracali uwagę, że konieczne byłoby przygotowanie nowego placu zabaw, obecny jest niewystarczająco wyposażony, trzeba też poprawić te stare place (S1, W2, W1, S7, W3).

Przydałoby się zróżnicowanie placów zabaw, tak by były dla dzieci w różnym wieku (W2)

Brakuje parku linowego dla dzieci takiego, jak w dzikiej Ochli, to miejsce uatrakcyjniłyby np. szałasy indiańskie takie jak były w Parku Tysiąclecia (S1).

Fot. 1 Plac zabaw przy drodze z amfiteatru do ul. Botanicznej

Brakuje czegoś atrakcyjnego dla dzieci, miejsca na pikniki, przydałaby się jakaś zabawowa trasa

spacerowa, może kolejka podwieszana, cos co ściągnie ludzi z miasta (W1).

Ważne jest także dostosowanie terenu dla matek z wózkami i osób niepełnosprawnych (W3).

Potrzebne są miejsca do spotkań, do biesiadowania

brakuje miejsca do biesiadowania to, które było zostało zdewastowane (S1, W3), np. czegoś takiego jak jest w Przylepie pośrodku osiedla przy ul. Kolejowej, plac i scena i miejsca zadaszone na biesiady (S1). Ewentualnie takich miejsc jak w Parku Krasnala w Nowej Soli (W2).

Fot. 2 Miejsce biwakowe w obecnym stanie - teren kilka razy dewastowany

Rozmówcy podkreślali, że miejsca do biesiadowania są potrzebne, ale problemem jest dewastowanie, częściowo problem rozwiązałby monitoring (S7, W2). Z miejsca tego korzystać by mogli także parafianie (W1).

Dwóch rozmówców stwierdziło, że przydałoby się w pobliżu amfiteatru jakieś zaplecze gastronomiczne, choćby sezonowe, będzie to szczególnie istotne jeśli powstanie górka zjazdowa (S1, S7).

31

Bezpieczeństwo, porządek

Rozmówcy zwracali uwagę na to, że ważne jest zadbanie o nadzór, np. konieczny jest monitoring (S7, S1), aby tego terenu nikt nie niszczył (S1, S7).

Istotne jest także pobudzanie świadomości i współodpowiedzialności za ten teren, może temu organizacja akcji informacyjnych, akcji sprzątania, młodzież mogłaby tu pojawiać się tu na lekcje szkolne, aby uczyć się jak korzystać a nie niszczyć (S1).

Dbałość o teren i użytkowników powinna wyrażać się także w udostępnianiu toalety, ta która znajduje się przy amfiteatrze jest ciągle zamknięta (S1).

Wszyscy rozmówcy zwracali uwagę na uporządkowanie terenu parku.

Rozmówcy z Ogrodu Botanicznego zwrócili uwagę na potrzebę usunięcie zbędnych elementów

(wycinka) oraz zastąpienie nowymi odpowiednimi nasadzeniami (uzupełnienia i podmiana na

nasadzenia parkowe, alejowe) (S6).

Fot. 3 Budynek toalety przy amfiteatrze jest głównie zamknięty (otwierany tylko na czas imprez)

Natura jako cenny zasób – działania na rzecz jej utrzymania

Rozmówcy zwrócili uwagę na potrzebę montażu budek lęgowych dla ptaków (S6), oraz organizację wywozu liści kasztanowca w celu przeciwdziałania rozmnażaniu się szrotówka (bez wywózki liści oklejanie drzew nie spełni swojej funkcji) (S6), niezbędne jest także przeznaczanie większych środków na pielęgnację nasadzeń, nawadnianie (drzewo ukorzenia się 4-5 lat), sprzątanie liści itp. bez uwzględnienia tych wydatków w przyszłej perspektywie nie warto inwestować w nasadzenia (S6).

Potrzebę utrzymania naturalnego charakteru tego miejsca jest także mocno podkreśla raport przygotowany przez społeczników zielonogórskich (SP).

Aktywizacja i edukacja

Rozmówcy zwracali uwagę na to, że ich zdaniem brakuje grupy inicjatywnej dla tego terenu, sami mieszkańcy nie bardzo się interesują tym terenem, bardziej osoby z dalszych części Zielonej Góry, którzy tu uprawiają sport (bieganie, nordic walking itp.) (S1).

To trudny teren do pobudzania aktywności mieszkańców, ważne jest angażowanie Bardzo ważna sprawą będzie aktywizacja mieszkańców pobliskich osiedli. Ważne jest włączanie mieszkańców w działania procesu rewitalizacji, wówczas będą też czuli się bardziej odpowiedzialni za ten teren (S1), organizacja akcji społecznych może służyć temu celowi (S1).

Jest kilka grup, które korzystają z tego terenu, gdyby zachęcić ich do większego otwarcia na pozostałych mieszkańców byłoby to dobre dla wszystkich np. jakieś imprezy organizowane przez harcerzy, osoby ćwiczące jogę, biegające itp. (W2).

32

Zwiększeniu identyfikacji z tym obszarem a także docenieniu go mogłyby służyć akcje sprzątania lasu, edukacji naturalnej, pokazywania rosnących tu gatunków drzew, roślin, może jakieś obserwacje ptaków itp.

Jeden z rozmówców przyznał, że nie jest przekonany do ścieżek edukacyjnych z tablicami, uznał, że takie rozwiązanie jest nie tyle złe, ale prawdopodobnie mało skuteczne. Jego zdaniem przekaz jest lepszy kiedy jest ktoś, kto oprowadzi i opowie, dlaczego nie skorzystać w takich wypadkach z wiedzy osób pracujących w pobliskim Ogrodzie Botanicznym (W2).

Jeden z rozmówców zaproponował pomysł edukacji w zakresie zbierania grzybów – ale także tych niejadalnych, bo ludzie czasem je niszczą, może jakby trochę więcej wiedzieli o grzybach to by je bardziej doceniali (W2).

Zwrócenie uwagi na potrzebę, rozbudowania amfiteatru, szczególnie warto wymienić siedziska oraz warto się zastanowić nad jakimś sezonowym zadaszeniem. Miejsce to mogłoby służyć częściej na organizację koncertów. Ponadto część tych prac już została wykonana, muszla jest odremontowana, więc tym bardziej warto by tą prace dokończyć (W3). Organizacja festiwali krajowych, imprez nie tylko lokalnych, a zarazem ich rozpropagowanie w mediach, ściągnie turystów, wpłynęłoby korzystanie na usługi hotelowe, ale także na sposób postrzegania tego miejsca przez mieszkańców (W3).

Na polanie w sezonie letnim powinno się coś regularnie dziać, jeden z rozmówców podał przykład Wrocławia, gdzie w Parku Tołpy w lecie wstawiany jest kontener ze sprzętem a w weekendy animowane są tu różnego rodzaju akcje dla dzieci, dla dorosłych także np. konkursy, mini zawody sportowe, warsztaty plastyczne, muzyczne itp. Odbywa się to w ten sposób, że miasto płaci animatorom, którzy prowadzą takie działania na rzecz społeczności. (W2).

Miejsce aktywnego wypoczynku i rekreacji

Zwrócono uwagę przede wszystkim na potrzeby:

wyznaczenia i oznakowania tras biegowych i tras nordic walking, ścieżek rowerowych (S1, S7, W2).

doposażenie w sprzęt do ćwiczeń i rekreacji (W2).

zagospodarowanie Górki Tatrzańskiej (S1). Zdania rozmówców na temat Górki Tatrzańskiej były podzielone: byli i zwolennicy przygotowania jej do użytku całorocznego poprzez wyłożenie igielitem (S7) i przeciwnicy tego rozwiązania (W2).

Fot. 4 Widok na Górkę Tatrzańską

Budowa lodowiska w okolicy amfiteatru

Rozmówcy są zgodni co do tego, że nie znają i nie znajdują uzasadnienia dla lokalizacji lodowiska w Parku

Piastowskim. Szczególnie jeśli miałoby to spowodować konieczność wycinki lasu.

Botanicy zwrócili uwagę na to, że las został nasadzony, jednak od tego czasu miasto bardzo się zmieniło,

przede wszystkim znacznie wzrosła liczba mieszkańców. Centrum miasta bardzo się nagrzewa. Las

Piastowski ma istotne znaczenie dla niwelowania negatywnych konsekwencji tej sytuacji (S6).

33

Rozmówcy zgodnie stwierdzają, że lodowisko w mieście, jest potrzebne, ale na pewno nie na Wzgórzach,

w innej części Zielonej Góry (S7). Jeden z nich nie stwierdza, że o potrzebie ulokowania tu lodowiska

powinni zadecydować mieszkańcy (W1).

Rozmówcy wskazują na lepszą lokalizację w pobliżu CRS. Jeden z nich podkreśla, że wybudowanie

lodowiska jeszcze bardziej pogorszy sytuację właścicieli samochodów, już teraz mieszkańców ratuje

parking przy amfiteatrze bo obok bloków wszystko zajęte, jak będzie tu lodowisko to koniec z tymi

miejscami (W2, A-WZ46 i in.).

Jeden z nich dodał, że w perspektywie inwestowania w lodowisko koniecznie trzeba dokonać kalkulacji

kosztów utrzymania tego obiektu (W3).

Sprzeciw w tej sprawie wnoszą także mieszkańcy bloku przy ul. Zawadzkiego 46, którym ta lokalizacja

lodowiska utrudniłaby życie (A-WZ46).

Opinie na temat budowy wieży widokowej

Rozmówcy mają wątpliwości co do potrzeby budowania wieży widokowej (S7), to czy jest to dobry pomysł zależy też od jej lokalizacji, ścieżka nad drzewami, to dziwny pomysł, ścieżka powinna być naturalna (S7).

„Jeśli chodzi o wieżę widokową to jako nowy proboszcz byłem swojego czasu na rozmowie z wiceprezydentem z zapytaniem czy miasto mogłoby wspomóc parafię w dokończeniu wieży widokowej. Otrzymałem wówczas informację, że miasto może podejmować działania tylko na terenie publicznym. Rozumiem, że prezydent będzie miał swoją a ja swoją” (W1).

Rozmówcy wiedzę na temat planowanej budowy wieży czerpali z mediów, stwierdzają, że to mało, ich zdaniem potrzebne byłoby dokładniejsze wytłumaczenie i pokazanie mieszkańcom o co chodzi z tym pomysłem, jakie są jego potencjalne zalety ale i wady a także jaki będzie szacowany koszt tej inwestycji. Warto też uwzględnić koszt utrzymania takiego obiektu. Wątpliwości tego typu może ilustrować poniższa wypowiedź:

„trudno mi się wypowiedzieć na temat wieży – mało o tym wiem, tylko trochę z prasy, nie widziałem tego nigdzie, może to i dobry pomysł, ale może i zły, jakieś takie wizualizacje powinny być pokazane by mieszkańcy mogli sobie wyobrazić jak to będzie wyglądało, jak będzie wystawało ponad las no i z boku, ile drzew trzeba będzie wyciąć by to powstało, ile to będzie kosztowało itp. tak bez takich informacji trudno mu się wypowiadać” (W2).

Podobnie wypadły opinie mieszkańców w namiocie konsultacyjnym F.Partycypacja. Zdecydowanie negatywnie oceniono pomysł budowy takiej dużej wieży w ramach konsultacji prowadzonych przez organizacje społeczne (SP).

Polana przy amfiteatrze

Stanowisko mieszkańców, którzy dzielili się swoimi opiniami w sprawie polany jest jednoznaczne „chcielibyśmy, aby została zachowana polanka przy parkingu, nienaruszona taka jak jest, może jedynie dostawić tam kilka ławek” (S7). To miejsce gdzie ludzie ćwiczą (siłownia na powietrzu), czasem tai chi, jogę, albo po prostu gimnastykują się. Tu pojawia się też wiele grup: harcerze, bractwo rycerskie, czasem klasy ze szkoły odbywają tu lekcje lub organizują spotkania. Tutaj też właściciele psów mogą im porzucać piłki, patyki itp. (W2). Właściwie wszyscy uczestnicy spacerów badawczych i wywiadów wyrazili negatywne stanowisko na temat ewentualnego zabudowania polany. Podobne opinie wyrażali mieszkańcy, którzy podzielili się swoimi opiniami ze społecznikami, którzy prowadzili swoje konsultacje podczas pikniku (SP), oraz mieszkańcy którzy przyszli do namiotu Fundacji Partycypacja.

34

Fot. 5 Widok na polanę przed amfiteatrem, zachowania naturalnego charakteru tego miejsca chcą mieszkańcy, to miejsce jest też dobre do wykorzystywania podczas imprez plenerowych (zdjęcie po prawej z pikniku konsultacyjnego „Piast Igrzyska” – udostępnione przez Redakcję „Łącznika”)

Mała infrastruktura w Parku

Dużo uwag mieszkańców dotyczyło wskazania na zapotrzebowanie w zakresie małej infrastruktury w

parku. Poniżej zostaną one zaprezentowane.

Potrzeba więcej ławek

Najbardziej potrzeba ławeczek (ważne by były bardzo wytrzymałe na potencjalne zniszczenia).

Więcej oznakowanych ścieżek, tras Przydałoby się zadbanie o istniejące ścieżki – mniej byłoby wydeptywania kolejnych i niszczenia tego terenu (S1), brakuje wyznaczenia ścieżek biegowych, tak aby biegacze mogli mieć na stale takie trasy np. ścieżka biegowa odbywającej się od kilku lat szlakiem parszywej dwunastki (S1). Potrzebne byłyby także trasy dla nordic walking, dużo osób chodzi tutaj z kijkami. Promocja zdrowej rekreacji mogłaby polegać także na dystrybucji (darmowej) mapek z odpowiednimi trasami.

Podczas spaceru badawczego dotyczącego innego obszaru (Kampus A i Park poetów) rozmówczyni była mocno zdenerwowana faktem, że zauważyła, że organizatorzy biegu (na Wzgórzach) oznakowali trasę malując strzałki na drzewach. W Parku Poetów do tej pory pozostały takie ślady po ubiegłorocznym biegu. Tego typu oznakowanie długo nie zejdzie, nie o takie oznakowanie chodzi, trzeba w tym zakresie wyedukować organizatorów tego typu imprez by na czas imprez po prostu oklejali drzewa taśmą, którą potem łatwo usunąć (S3).

35

Fot. 6 Stan obecnie występujących ławek, niedobór ławek wzdłuż tras spacerowych

Więcej koszy na śmieci

Zdania na temat koszy na śmieci były podzielone. Część osób stwierdzała, że są zdecydowanie potrzebne,

szczególnie w części parkowej (okolice amfiteatru), ale nie powinno ich być dużo w części „leśnej” parku,

tam powinny znajdować się w częściach przy placach zabaw, miejscach piknikowych itp. Podkreślali, że

kosze powinny być bardzo wytrzymałe na dewastację i regularnie opróżniane. Jeden z rozmówców

stwierdził, że być może należy się wzorować na doświadczeniach w innych miejscach np. parkach

narodowych, gdzie okazywało się, że większa ilość koszy paradoksalnie utrudniała utrzymanie czystości.

Oświetlenie

Niektórzy rozmówcy wskazywali na potrzebę oświetlenia części ważniejszych tras w lesie (droga od

amfiteatru w dół do ul. Botanicznej, także wzdłuż drogi do dzikiej Ochli).

Potrzeba stworzenia/odtworzenia/uporządkowania akwenów wodnych jako miejsc rekreacji

Wskazanie na istniejące w lesie cieki wodne i małe akweny, zadbanie o te istniejące, być może lekkie ich powiększenie bardzo uatrakcyjniłoby ten teren (S1). Do takich miejsc ludzie lubią chodzić. Wiele osób można spotkać np. w okolicy źródełka. Na potrzebę stworzenia/odtworzenia stawów i oczek wodnych zwrócono uwagę także w protokole

społeczników, miejsca te miałyby też uatrakcyjnić obszerne polany wypoczynkowe nad stawami (SP str.4).

Mini Zoo i ogród botaniczny

Część rozmówców uważa, że rozbudowanie mini zoo będzie korzystane dla rodzin z dziećmi, jest to potrzebna placówka i w weekendy i dni specjalne (np. dzień dziecka) korzysta z niego wielu rodziców z dziećmi (S7, W1). Najwięcej propozycji i uwag na temat mini zoo oraz ogrodu botanicznego przekazali pracownicy ogrodu. Zwrócili oni uwagę na następujące kwestie:

1) Potrzebę uregulowania kwestii organizacyjnych związanych z funkcjonowaniem Ogrodu

Botanicznego i Mini Zoo – chociaż to odrębne podmioty, są ze sobą ściśle powiązane – do mini zoo

przechodzi się przez ogród botaniczny, na terenie ogrodu botanicznego znajdują się urządzenia mini

zoo (kolejka dla dzieci). Mieszkańcy Zielonej Góry postrzegają mini zoo i ogród botaniczny jako jedną

jednostkę. Propozycja uczestników spaceru: przenieść urządzenia do części wydzielonej przez ogród,

znajdującej się w pobliżu kas, w pobliżu parkingu (teren po „wodociągach”); w miejscu tym możliwe

jest także zlokalizowanie ewentualnej kawiarni z wejściem do budynku, w którym umieszczone są kasy

(S6).

36

2) Uproszczenie sytuacji organizacyjnej ogrodu botanicznego poprzez przekazanie zarządu nad

terenem UZ – podmiotem odpowiedzialnym merytorycznie za ogród botaniczny jest UZ, zarządcą

terenu ZGKiM (stąd ogród botaniczny nie może się nazywać Ogród Botaniczny Uniwersytetu

Zielonogórskiego). Występują rozbieżności w wizji rozwoju ogrodu, definiowaniu jego funkcji.

Wysoki status i uprawnienia ogrodu, które mają znaczenie prestiżowe dla miasta i są ze strony miasta i

UZ oczekiwane, wiążą się z koniecznością wykonywania określonych obowiązków, głównie

pozyskiwanie i gromadzenie gatunków roślin zagrożonych wyginięciem z regionu, do realizacji których

niezbędne są pewne rozwiązania techniczne (np. nasadzenia ochronne) nieuznawane przez zarządcę

za priorytetowe. Brak realizacji tych obowiązków może skutkować obniżeniem rangi ogrodu. (S6)

3) Odizolowanie azylu dla zwierząt – projekt rozbudowy mini zoo powinien uwzględniać

występowanie klatek azylowych, w których chore, dzikie zwierzęta wracają do zdrowia. Koncentracja

głośnych urządzeń i gromadzenie się ludzi w pobliżu klatek uniemożliwia zwierzętom powrót do

zdrowia. Możliwość realizacji tego zadania przez pracowników ogrodu botanicznego powinna zostać

uwzględniona na etapie projektowania mini zoo w nowej formie. (S6)

4) Zapewnienie finansowania mini zoo po zakończeniu projektu – uczestnicy spaceru przewidują,

że rozbudowa mini zoo będzie się wiązać z zakupem nowych zwierząt (ostrzegają przed możliwym

zbytnim zagęszczeniem). W związku z tym istnieje konieczność podniesienia zatrudnienia i utrzymania

go po zakończeniu finansowania UE. Zmniejszenie liczby pracowników po zakończeniu projektu

będzie narażało zwierzęta na zaniedbanie. (S6)

5) Zaplanowanie wyposażenia mini zoo spójnego z otoczeniem, nadającego mu odpowiedni

charakter, tożsamość (np. naturalne materiały). (S6)

6) Warto rozważyć przekształcenie mini zoo w Zoo, które także byłoby jednostką naukowo-

badawczą i przekazanie opieki merytorycznej UZ. (S6)

Propozycje przedsięwzięć, które podniosłyby atrakcyjność ogrodu botanicznego:

Budowa hydroplatformy (istnieje projekt architektoniczny). (S6)

Wyposażenie ogrodu botanicznego w salę edukacyjną (warsztaty, wykłady) możliwą do wykorzystania w ciągu całego roku. Obecny stan uniemożliwia prowadzenie zajęć dla grup poza sezonem wiosenno-letnim. Istniejące pomieszczenia mają głównie funkcje magazynowe, prowadzące do nich dojście przebiega przez plac manewrowy (istnieje obawa o niespełnianie przepisów BHP). (S6)

Organizację otwartej części ogrodu w pobliskim lesie (np. kolekcja dendrologiczna). (S6)

Nasadzenia pnączy (wisteria, winogron) przy wejściu do ogrodu. (S6)

Budki lęgowe dla ptaków – ogród botaniczny jest azylem dla okolicznych ptaków z uwagi na występowanie drzew liściastych; w okolicy występują nasadzenia przemysłowe – sosny, które nie sprzyjają lęgowi ptaków. (S6)

Hotele dla owadów. (S6).

Propozycje zmian w otoczeniu ogrodu, które także podniosłyby atrakcyjność tego miejsca, a także

okolicy - Nadanie charakteru ulicy Botanicznej w nawiązaniu do jej nazwy („ubotanicznienie”)

poprzez:

Nasadzenia drzew typowych dla miasta Zielona Góra, np. platany, alejki, żywopłoty. (S6)

Ściany zielone (greenwalle). Kilka konstrukcji obsadzonych np. pnącą roślinnością, np. zamiast niektórych trawników. (S6)

37

Małą architekturę, np. ławeczki wzdłuż trasy szczególnie cenne dla osób starszych przemierzających ją pieszo. (S6)

Próbę kontroli graffiti na ekranach (poparcie dla atrakcyjnych form). (S6)

Obsadzenie ekranów pnączami (np. wisteria). Obsadzenie ekranów przyczyni się do ochrony ginących na nich ptaków. (S6)

Uczestnicy zadeklarowali chęć wzięcia udziału w opracowywaniu ewentualnego projektu. (S6).

Problem braku miejsc parkingowych w okolicach amfiteatru i na osiedlu

W rozmowach przewijał się także problem braku miejsc parkingowych w okolicach amfiteatru. Zwracano

uwagę na to, że na pewno potrzebne są nowe miejsca parkingowe. Nie tylko w okolicy Wzgórz ale także

na tym osiedlu bliżej kościoła. Nowe miejsca rozwiązałyby trudności komunikacyjne w tej okolicy.

Umożliwiłyby także parkowanie w pobliżu osobom przyjeżdżającym na wzgórza, teraz brakuje miejsc dla

mieszkańców, a co dopiero dla osób z pozostałych części miasta (W1). Rozmówcy zwracają uwagę, że

ewentualna nowa infrastruktura na Wzgórzach tylko może ten problem nasilić, warto to mieć na uwadze:

„Na pewno potrzebne są w tej okolicy nowe miejsca parkingowe. Widziałem w gazecie Łącznik projekt

wieży widokowej i jeżeli ona powstanie i będzie atrakcją turystyczną nie tylko dla mieszkańców, ale także

dla turystów to na pewno trzeba powiększyć parking” (W3).

Propozycje i uwagi różne:

- propozycja by schody do amfiteatru rozwiązać tak, by to były także miejsca do siedzenia, takie ‘niby

ławeczki”, (W2).

- Ścieżka przyrodnicza ok. 1 km: a) wystrugane zwierzęta, przyciski z odgłosami zwierząt - przycisk –

lektor czyta o zwierzętach, np.: wilk, lis, zając, dzik, wiewiórka, sarna, dzięcioł, sójka, drozd, kos, wilga,

sowa); b) poznawanie drzew leśnych (przy odpowiednio nasadzonych drzewach mogłyby być wyrzeźbione

liście i owoce (0,5 m): dąb, grab, olcha, osika, jesion, buk, akacja, klon, sosna, świerk); c) poznawanie

grzybów leśnych i owoców lasu: sowa, podgrzybek, prawdziwek, kurka itd. (uwagi ustnie wnoszone

podczas pikniku).

- Ścieżka dla zucha (500 m): tor wspinaczkowy, elementy do zabawy w chowanego i slalom, rzut do celu

szyszkami; zjeżdżalnie na linie; bujanie się na oponach; mała stacja meteo (wskazująca temperaturę,

ciśnienie, pogodę, kierunek wiatru); zapadki – co ukryte jest w drewnianych pudełkach (7 sztuk): szyszki,

piasek, kamień, patyki, mech, liście, piórko (uwagi ustnie wnoszone podczas pikniku).

- Wieża widokowa; na samej górze podświetlone kształty gwiazdozbiorów z ich nazwami) + leżaki do

odpoczynku. (uwagi ustnie wnoszone podczas pikniku).

Podsumowanie dotyczące sugestii i uwag mieszkańców na temat rewitalizacji Wzgórz Piastowskich

Wzgórza Piastowskie i Park powinny zachować jak najbardziej naturalny charakter, interwencja

w ten teren powinna być minimalna.

Mieszkańcy oczekują przede wszystkim: zadbania o zieleń, poprawy jakości ścieżek,

38

oznakowania tras dla biegaczy, nordic walking, dla spacerowiczów, doposażenia w zakresie

małej infrastruktury.

Kontrowersje i sprzeciw mieszkańców budzi plan budowy lodowiska/wrotkowiska w okolicy

amfiteatru. Głosy w tym zakresie są zróżnicowane: część mieszkańców w ogóle uznaje tę

inwestycję za zbędną w Zielonej Górze, inni uznają, że taki obiekt przydałby się, ale nie

powinien powstać na Wzgórzach (najczęściej wskazują na teren obok CRS).

Wieża widokowa wzbudza mniej kontrowersji, choć i tu zdania są podzielone. Jedni

mieszkańcy są za tym rozwiązaniem, inni podkreślają, że jeśli wieża to zdecydowanie mniejsza i

tańsza, jeszcze inni nie widzą jakiejkolwiek potrzeby budowy tego typu obiektu.

Mieszkańcy podkreślają, że nie chcą jakiejkolwiek wycinki drzew na tym terenie.

Istotne jest dostosowanie części tego terenu (głównie Parku przy amfiteatrze) do potrzeb osób

w różnym wieku.

Ważne byłoby realizowanie różnego rodzaju działań animujących społeczność.

Na polanie w sezonie letnim regularnie mogłoby się coś dziać - potrzeba działań animacyjnych.

Poprawy wymaga infrastruktura i organizacja istniejących placów zabaw, warto się zastanowić

nad stworzeniem kolejnych.

Istnieje potrzeba stworzenia/odnowienia miejsc do biesiadowania i spotkań.

Rozwiązania, które powstaną na Wzgórzach powinny być odporne na dewastację, jeśli to

możliwe potrzebny jest system monitoringu (choćby przy ważniejszych miejscach).

Zadbanie o bezpieczeństwo i porządek w tym miejscu jest niezbędnym warunkiem powodzenia

rewitalizacji – tylko wtedy ludzie będą bardziej korzystać z tego miejsca.

Sposobem na zwiększenie bezpieczeństwa i porządku jest także pobudzanie

współodpowiedzialności mieszkańców za ten teren – wspólne akcje, włączenie we

współdecydowanie, edukacja itp.

Wzgórza poza przeznaczeniem rekreacyjnym mogą pełnić funkcję miejsca edukacyjnego.

Amfiteatr jako miejsce na duże imprezy kulturalne mógłby też „ożywać” częściej podczas

mniejszych imprez.

W związku z małą ilością akwenów wodnych w Zielonej Górze i najbliższej okolicy mieszkańcy

proponują, by bardziej wykorzystać cieki i stawiki występujące w lesie Piastowskim.

Propozycje by rozbudowanie mini zoo miało charakter bardziej naturalistyczny bez

plastikowych figur, które znajdują się w obecnym jego wariancie.

Zwrócono uwagę na poważny problem braku miejsc parkingowych na pobliskim osiedlu.

Ożywienie Wzgórz Piastowskich także wymaga miejsc do parkowania, aby mieszkańcy nie

musieli korzystać z parkingu przy amfiteatrze trzeba poszukać innych miejsc przy blokach.

39

Okolica ul. Lisiej

Uczestnicy spaceru badawczego – osoby oprowadzające i

pokazujące mankamenty i potencjały terenu. (dwóch

reprezentantów administracji osiedla i 5 mieszkańców, w sumie

7 osób).

Osiedle znajduje się w pobliżu centrum miasta, bardzo blisko

istniejącej dużej trasy miejskiej Aleja Zjednoczenia, wkrótce ta część

osiedla zostanie oddzielona od pozostałości części przemysłowo-

handlowej przez ul. Aglomeracyjną. W najbliższym otoczeniu osiedla

znajduje się Castorama i teren drogi wjazdowej na osiedle stanowi

równocześnie wjazd do tego marketu budowlanego.

Fot. 7 Jeden z murali, który jest dumą mieszkańców osiedla, sprawia że to miejsce jest widoczne i rozpoznawalne

Opis ogólny terenu:

Fot. 8 Rzut terenu, którego dotyczył spacer badawczy

Źródło: https://www.google.pl/maps/@51.9432453,15.4948479,440m/data=!3m1!1e3 (data dostępu 31.03.2017)

Ta część osiedla składa się z kilku wieżowców, część z nich jest już po termomodernizacji, kolejne są w trakcie jej

wykonywania, planowane jest docieplenie i pomalowanie pozostałych. Wszystkie bloki są pomalowane w określonej

konwencji kolorystycznej – jasno-szare z drobnymi różnicami w zakresie koloru balkonów – ciepłe pomarańczowe

kolory. Dwa wieżowce mają nowe murale. W związku z tym, że budynki są ulokowane przy nieregularnie biegnącej

ul. Lisiej to właśnie motyw lisa znajduje się na muralu.

Sytuacja społeczno-demograficzna tej części osiedla Zdaniem rozmówców mieszka tu najwięcej osób starszych, które wprowadziły się na osiedle w latach

osiemdziesiątych, ale stopniowo następuje wymiana pokoleniowa i mieszka tu też już sporo rodzin z

dziećmi. Na tym terenie w blokach mieszkalnych jest około 600 lokali mieszkalnych (1451 mieszkańców

zameldowanych – stan na 31.12.2016). Uczestnicy charakteryzują mieszkającą tu społeczność jako

https://www.google.pl/maps/@51.9432453,15.4948479,440m/data=!3m1!1e3

40

względnie zintegrowaną. W spacerze wzięła udział Pani Agata Kowalewska, która już kilka lat temu

włączyła się w działania na rzecz mieszkańców, wspólnie z innymi mieszkańcami stworzyła ogród przy

bloku, prowadzi jako wolontariuszka działania integracyjne, stara się łączyć różne pokolenia mieszkańców

i wraz z nimi upiększać ten teren poprzez wsadzanie kwiatów, dbanie o otoczenie, wspólne spotkania. Jej

celem jest łączenie działań na rzecz dzieci, młodzieży, osób starszych i niepełnosprawnych. Zrealizowała

kilka akcji społecznych w tym otoczeniu.

Zdaniem uczestników spotkania choć nie jest łatwo włączyć wszystkich w zainteresowanie sprawami

osiedla jest coraz więcej osób, które są skłonne coś tutaj zrobić, są „przeciwko czemuś” lub „za czymś”.

Stopniowo zmniejsza się poziom bierności mieszkańców.

Trzy spośród siedmiu osób, które wzięły udział

w wizji lokalnej przyznało, że pozytywną rolę

odegrała zmiana wizerunku osiedla po

namalowaniu na wieżowcach murali. Wielu ich

znajomych i członków rodzin wyrażało

pozytywne opinie na temat wyglądu tych

bloków i jest im jako mieszkańcom z tego

powodu przyjemniej. Jeden z panów stwierdził

„od kiedy mamy tego liska to niektórzy

zauważyli, że takie wieżowce mogą być ładne, że

w ogóle tutaj są jakieś budynki, wcześniej to

osiedle jakby nie istniało”.

Podkreślają, że mieszka im się tutaj dobrze, ze względu na lokalizację mają wszędzie blisko (sklepy, szkoła,

przedszkole, centrum miasta itp.), doskwiera im najbardziej brak terenów zielonych, rekreacyjnych, po

prostu takich, gdzie można byłoby spędzić swój czas wolny. Nie zawsze mają bowiem wystarczająco czasu

by pójść do dość daleko znajdujących się terenów rekreacyjnych. Brakuje tu też parkingów. Dokuczliwe

jest sąsiedztwo Castoramy, głównie z powodu z trudnego wjazdu do marketu.

Poniżej znajduje się rzut na teren, który jest głównym i jedynym miejscem rekreacji dla mieszkańców.

Boisko do

koszykówki

Boisko do

piłki nożnej

Boisko do

gier

zespołowych Boisko do

koszykówki

Boisko do

siatkówki

41

Fot. 9 Rzut pokazujący obecny układ boiska

źródło: https://www.google.pl/maps/@51.9427465,15.4954787,110m/data=!3m1!1e3 (data dostępu 31.03.2017)

Administratorzy osiedla i mieszkańcy zwracali uwagę nie tylko na to, co im się nie podoba, ale także na

pozytywy tego miejsca i sposoby zagospodarowania go np. na to, że plac zabaw ulokowany przy jednym z

bloków jest dobrym miejscem dla dzieci i rodziców.

Fot. 10 Plac zabaw dla dzieci

Główne problemy i potrzeby artykułowane przez mieszkańców i administratorów osiedla

Stan nawierzchni drogi osiedlowej wokół boiska

Fot. 11 Rzut terenu z zaznaczeniem najbardziej zdegradowanych dróg w otoczeniu wieżowców przy ul. Lisiej Źródło: https://www.google.pl/maps/@51.9428306,15.4954586,110m/data=!3m1!1e3 (data dostępu 31.03.2017).

Stan nawierzchni uliczki wokół boiska jest bardzo zły, duża ilość dziur, nierówności utrudniają korzystanie

z tego terenu osobom mającym problemy z poruszaniem się, także osobom na wózkach.

Czerwonymi

strzałkami

zaznaczono

uliczkę

wewnętrzną

okalającą

boisko i teren

sklepu.



42

Fot. 12 Stan nawierzchni uliczki okalającej boisko utrudnia poruszanie się a także oczyszczanie ze śniegu w sezonie zimowym

Rewitalizacja terenu boiska Podstawowym terenem, który zdaniem uczestników spaceru badawczego wymaga interwencji jest teren

boiska znajdującego się między wieżowcami. Znajduje się na nim małe boisko do piłki nożnej, małe

boisko do siatkówki (z podłożem z asfaltu), 3 małe ławki. Teren boiska jest ogrodzony brzydką siatką,

miejscami ogrodzenie to jest zniszczone. Cały teren jest zaniedbany, choć jest sprzątany przez spółdzielnię

(aktualnie zanieczyszczony styropianem z powodu trwającej termomodernizacji budynku), ale stan zieleni i

znajdującej się tam infrastruktury pozostawia wiele do życzenia. Ta część terenu należy do miasta i

spółdzielnia i mieszkańcy mają tylko pośredni wpływ na to co się tam znajduje.

Fot. 13 Teren boiska widziany od strony Castoramy

Uczestnicy spaceru zwracają uwagę na to, że jest to jedyny teren rekreacyjny w otoczeniu najbliższym, jest

on tak urządzony, że nie zachęca do korzystania. Podkreślają, że szpetota tego terenu zniechęca

mieszkańców do korzystania z niego, dodatkowo w miejscu tym chętnie przebywają ci mieszkańcy, którzy

w tym miejscu spożywają alkohol, zdarza się także, że to właśnie tu zaspokajają swoje potrzeby

fizjologiczne. Szpetota tego terenu, brak infrastruktury, towarzystwo lokalnych „pijaczków” nie sprzyjają

korzystaniu z tego miejsca – mimo, że jest to jedyny teren rekreacyjny w ich najbliższym otoczeniu.

Reprezentanci mieszkańców zwracają uwagę, że nie potrzeba w tym miejscu wielkich inwestycji, jakie

zmiany na terenie boiska byłyby satysfakcjonujące?

Wymiana ogrodzenia na bardziej estetyczne i funkcjonalne, może ono być niskie, jedynie w

pobliżu boiska do gry w piłkę nożną mogłaby znajdować się jakaś siatka zapobiegająca wypadaniu

piłki poza jego teren.

W najbliższym otoczeniu ogrodzenia warto byłoby dodać trochę zieleni, jakieś łatwe do

pielęgnowania, nie rosnące szybko krzaczki,

Boisko do piłki nożnej jest bardzo chętnie wykorzystywane przez dzieci, młodzież a sporadycznie

także dorosłych w związku z tym, powinno pozostać.

Znajdujące się tutaj bramki mogłyby być wymienione lub przynajmniej odnowione.

Mieszkańcom doskwiera także brak ławek w otoczeniu boiska.

Ze względu na to, że duża część mieszkańców to osoby starsze, które nie korzystają z boisk do

gier zespołowych wyrazili taką potrzebę by powstała siłownia albo na terenie boiska do siatkówki,

albo na pozostałych wolnych miejscach, głównie chodzi o taki sprzęt, który mógłby służyć

rehabilitacji. Dobranie wyposażenia raczej pod kątem osób starszych niż młodych miłośników

ćwiczeń siłowych.

Dla dzieci dodatkowym terenem rekreacji jest także otoczenie przedszkola, z którego korzystają po

godzinach pracy placówki.

43

Niedobór miejsc parkowania – w efekcie rozjeżdżanie terenów zielonych W okolicach ul. Lisiej znajduje się kilka wieżowców, zaplecze parkingowe powstało wtedy, kiedy nieliczni

mieszkańcy dysponowali samochodami. Problem ze znalezieniem miejsca parkowania jest notoryczny,

dlatego wszystkie dodatkowe miejsca, gdzie można postawić samochód są porozjeżdżane.

Podczas spaceru pokazano miejsca, które mogłyby zostać przekształcone na parkingi.

Fot. 14 Ten trawnik mógłby zostać przekształcony na parking, powstałoby około 15 miejsc parkingowych, na pozostałym miejscu można by stworzyć zadbane klomby lub nasadzenia

Fot. 15 Jeden z planów przygotowanych w celu stworzenia nowych miejsc parkingowych

Administrator osiedla pokazał plany optymalnego

wykorzystania tego miejsca tak, aby pozostało

trochę zieleni i powstały nowe parkingi.

Problem sąsiedztwa Castoramy i dzielenia z marketem drogi wjazdowej na osiedle W najbliższym otoczeniu osiedla znajduje się Castorama i teren drogi wjazdowej na osiedle stanowi

równocześnie wjazd do tego marketu budowlanego. Powoduje to różne niedogodności, ponieważ wjazd

ten jest trudny i mniej wprawieni kierowcy dużych samochodów ciężarowych niekiedy zablokowują wjazd

na osiedle.

44

Fot. 16 Wjazd do Castoramy, który utrudnia wjazd na osiedle. Tiry z ciężkim załadunkiem mają utrudniony wjazd do marketu, mniej wprawieni kierowcy zanim wjadą blokują uliczkę wjazdową na osiedle

Fot. 17 Parking pośród drzew spełnia dwie funkcje: parkingową, jest miejscem zielonym

Podsumowanie: sugestii i uwag mieszkańców dotyczących

okolic ul. Lisiej

Jest w tym miejscu potencjał społeczników wsparcie ich poprzez przekazanie sadzonek,

wypożyczenie narzędzi itp. przyniosłoby duże efekty, ponieważ potrafią oni włączyć w

działania część mieszkańców.

Jedyny teren rekreacyjny w pobliżu bloków przy ul. Lisiej jest w złym stanie – istnieje potrzeba

dostosowania go do potrzeb osób starszych (siłownia), ale także pozostałych mieszkańców

(ławki, kosze itp.), to miejsce wymaga odnowienia.

Stan drogi wokół boiska jest bardzo zły, utrudnia to poruszanie się po tym terenie osobom z

wózkami oraz niepełnosprawnym mieszkańcom.

Poważnym problemem jest niedobór miejsc do parkowania, stworzenie nowych na terenach

należących do spółdzielni i terenach miejskich nie zniszczyłoby terenów zielonych a ułatwiłoby

funkcjonowanie mieszkańców.

Problemem jest wjazd ciężkich samochodów z załadunkiem do Castoramy, powoduje to

uszkadzanie drogi, zwiększony hałas w nocy.

45


Najważniejsze wnioski i postulaty:

Jest to zdegradowany i zaniedbany obszar nad głównym kolektorem miasta Zielona Góra (przy początku rzeczki Łączy), należący w części do prywatnego inwestora, a w części do miasta wymaga uprzątnięcia i uporządkowania. Bardzo brakuje tam drobnej infrastruktury, np. ławek, śmietników. Można byłoby tutaj również wygospodarować miejsce do wyprowadzanie psów. Przez ten teren mogłaby przebiegać ścieżka rowerowa.

Stary i bardzo zniszczony budynek dawnych mieszkań komunalnych wraz z przyległymi

przybudówkami (zwany Starym Młynem).

Fot. 18 Ruiny Starego Młyna

Cały teren do zagospodarowania. Brakuje ławek, śmietników. Przydałoby się zadaszony plac spotkań czy społecznej integracji, tzw. miejsce piknikowe ze stołami, siedziskami i miejscem grillowym. Dawny budynek mieszkań komunalnych należałoby rozebrać lub wyremontować (obiekt po dwóch pożarach, bardzo zniszczony i niebezpieczny).

Teren przy boisku Boisko (zrobione i utrzymywane przez Spółdzielnię) i dalej między ul. Foluszową, a działkami przy ul. Topolowej i Działkowej.

Fot. 19 Teren boiska i jego zaniedbane otoczenie

Teren ten wymaga uprzątnięcia i uporządkowania. Potrzebna jest poprawa istniejącej infrastruktury boiska, naprawa niektórych urządzeń.

46

W tym miejscu mogłoby się znaleźć również boisko do buli oraz mini siłownia wraz z placem zabaw dla dzieci. Potrzebne są też ławki i śmietniki. Przydałoby się również miejsce spotkań dla różnych grup społecznych, tzw. miejsce integracji.

Droga przy ul. Foluszowej Konieczne jest zrobienie drogi przy ul. Foluszowej (od początku ulicy do końca budynku Objazdowa 37). Trzeba wyrównać teren, wykonać nową nawierzchnię drogi, parkingi po obu stronach tej drogi.

Uporządkowanie terenu Na całym terenie konieczne jest uporządkowanie, posprzątanie oraz przydałaby się ścieżka rowerowa, stojaki na rowery, ławeczki, śmietniki, nowe, małe obiekty sportowe (boisko do buli, mini siłownia na wolnym powietrzu) oraz poprawa istniejącej infrastruktury.

Podsumowanie uwag dotyczących doliny Złotej Łączy:

Potrzeba uporządkowania budynku-ruin Starego Młyna.

Jakość tego miejsca poprawiłoby uporządkowanie i doposażenie boiska.

Potrzebne są dodatkowe ławki i śmietniki.

Przydałoby się również miejsce spotkań dla różnych grup społecznych, tzw. miejsce integracji.

To miejsce ma potencjał i mogłoby być naprawdę ładne, gdyby trochę o nie zadbać, zmiana na

lepsze nie wymaga tutaj dużych inwestycji.

Park Poetów i okolice Kampusu A

Sytuacja dotycząca Parku Poetów była przedmiotem rozmów podczas spotkania konsultacyjnego, które

odbyło się w ubiegłym (2016) roku i realizowanych wówczas wywiadów. W bieżącym roku o udział w

wywiadach poproszono reprezentantów dwóch placówek edukacyjnych, które znajdują się w pobliżu

Parku, pytano także o sytuację Kampusu A Uniwersytetu Zielonogórskiego oraz jego okolicy. Do

wywiadów zaproszono nauczycieli z UZ oraz z Zespołu Szkół Akademickich „Lotnik”. Wszystkie te

osoby znają ten teren dobrze, często korzystają z niego w ramach prowadzonych zajęć (wychowania

fizycznego, biologii).

Problemy:

Park Poetów jest mocno zdegradowany. Park wyraźnie się dzieli na dwie części. Pierwsza –

wzdłuż campusu uniwersyteckiego – mocniej użytkowana - mocna zaśmiecona. Druga oddalona od

głównej trasy o zdecydowanie leśnym charakterze, chyba rzadziej uczęszczana, czystsza. (S4).

Problem (z)dewastowanych ogródków działkowych

47

Teren przylega do parku/lasku na terenie UZ (obok akademika), który również uległ degradacji oraz

terenów działkowych. Część działek jest zadbana i ogrodzona wysokim płotem, te przyległe do parku

mają ogrodzenia w nieładzie jeśli w ogóle jeszcze się ostało.

Fot. 20 Wejście do parku - ogródki działkowe zamieszkane przez bezdomnych

Domki są zupełnie zrujnowane.

Rozmówczyni nie wie do kogo należą ale jej

zdaniem na pewno nie do osób, które tam

zamieszkują w okresie od wiosny do jesieni.

Są to głównie mężczyźni, chyba bezdomni,

uzależnieni od alkoholu. Domki są mocno

zdewastowane, bez okien i drzwi.

Fot. 21 Dymy nad domkami działkowymi/ letniskowymi. Mieszkańcy domków na działkach często palą

różne śmieci żeby się ogrzać. Wówczas

nieprzyjemny zapach i dym niosą się po całym

parku.

Codziennie słychać z nich podniesione głosy i wyzwiska (rozmówczyni codziennie tamtędy biega, więc

może zaświadczyć). Na podwórkach przy domkach jest wielki bałagan. Wiatr roznosi śmieci i rozwiewa po

całym parku (np. foliówki, papiery, opakowania po żywności). Kłopotliwi mieszkańcy (tych

zamieszkanych na dziko domków letniskowych) spędzają czas w parku odstraszając przechodniów. Nie

mamy pewności czy obszar wokół tych ogródków działkowych został włączony do GPR, ale

zdaniem rozmówczyni jeśli się od niego nie zacznie inne prace nie mają sensu. Nikt przy

libacjach nie będzie chciał spacerować. (S3).

Głównym problemem parku jest spadek poczucia bezpieczeństwa. Przestrzeń jest zaśmiecona,

zdegradowana, w parku pojawiają się nietrzeźwe osoby, które sprawiają że poczucie zagrożenia

rośnie. Park jest nieoświetlony, co też nie sprzyja poczuciu bezpieczeństwa. (S4)

Infrastruktura parku (trzy ławki) jest niewystarczająca i bardzo złej jakości. Park ma naturalnie

wytyczone ścieżki i jeden mostek (podpora betonowa przysypana ziemią) nad strumykiem. (S3)

Park posiada cieki wodne, które są bardzo zanieczyszczone. (S3)

48

Woda jest w różnych miejscach ale tak płytka, że w dużej mierze stanowi teren podmokły niż wypełniony wodą. Stan wody jest bardzo zły. Jest brudna i strasznie śmierdzi, szczególnie przy wejściu do parku (pomiędzy parkiem a campusem przy akademiku).

Fot. 22 Stan cieków wodnych i stawów w dole parku (okolice akademika UZ).

Stawy są mocno zabrudzone. Wyglądają jak małe bagienka. W stawku najbliżej Lotnika „utopione” są

Marzanna i opony. We wszystkich leżą śmieci.

Fot. 23 Staw od strony „Lotnika” – „marzanna”, opony, śmieci i kaczki w tym wszystkim brodzące

Park i wejście do parku są nieoświetlone. (S3)

Park jest zniszczony przez zeszłorocznego organizatora biegu, który zamiast wyznaczając trasę okleić

drzewa taśmą, namalował na nich strzałki w kolorze odblaskowej zieleni. Wieczorem strzałki wręcz

rażą w oczy. Są już rok i warunki pogodowe nie pomagają w ich usunięciu. W podobny sposób są

pomalowane wystające korzenie drzew, ale te akurat już trochę się przykurzyły. (S3)

49

Główna ścieżka od Lotnika w dół (w kierunku LO 7) jest zdaniem nauczycielki WF zbyt wąska.

Poszerzenie jej ułatwiłoby prowadzenie grupy uczniów na zajęcia. (S4)

Należy zająć się całym terenem, tym przy katedrze WF i akademiku też. Kiedyś to właśnie tam

siedzieli uzależnieni. Zdewastowano tam ławki i nie ma gdzie usiąść, więc przenieśli się do parku. (S3)

Należy również uporządkować szczyt góry „Złamanych serc”. Jest tam miejsce na ognisko, z

miejscami do siedzenia (wykorzystanie powalonych pni drzew). Miejsce należy sprzątnąć (faktycznie

śmietnisko. Najwyraźniej ludzie chętnie wykorzystują możliwość palenia tych ognisk, jednak

wszystkie śmieci zostawiają na miejscu. Wykopano już dla nich doły – nie wiem kto, może

użytkownicy – zamiast znosić na dół. Śmieci jest tam mnóstwo). Panie nie wiedzą na ile to palenie

ognisk jest bezpieczne w takim miejscu ale miejsce i jego możliwości oceniają bardzo wysoko. (S4)

Fot. 24 • Góra „Złamanych serc”/ „Płaczu” – miejsce na ognisko i góra śmieci pod kłodami do siedzenia

Potencjały:

Park jest bardzo malowniczy. Raczej dziki z mnóstwem cieków wodnych, które mimo

nieprzyjemnego zapachu można uznać, istotny i potencjalnie pozytywny element parku. Ścieżki są

nieuregulowane – wytyczone przez zagłębienia z wodą (ścieżki są usytuowane wzdłuż nich) dając

możliwość śledzenia jej biegu, przypatrywania się kaczkom, słuchania szumu. To jedyny taki park w

Zielonej Górze. Jest w nim szczególny mikroklimat. W upalne dni, gdy na łące obok Wydziału

Artystycznego jest bardzo gorąco tu w parku jest przyjemnie i chłodno. Park daje oddech i

możliwość ucieczki od zgiełku. (S3)

Park jest wyłącznie liściasty, co stanowi o jego wyjątkowości. Jest w nim spory staw (przy górce

widokowej). Drugi staw jest pomiędzy parkiem a akademikiem. Obydwa stawy już są ładne a ich

oczyszczenie tylko wydobyłoby ich piękno. Trzeba tylko usunąć nieprzyjemny zapach z wody. Czuć

jakby strumień połączył się gdzieś z kanalizacją. (S3)

W parku występują chronione gatunki (np. bluszcz, łuskiewnik różowy), teraz kwitną całe polany

zawilców. Jest w dużej części liściasty dzięki czemu gniazdują w nim ptaki. Śpiew mega głośny

słychać było cały czas. (S4)

W parku na górze jest źródło z dobrą wodą pitną, do którego mieszkańcy przyjeżdżają napełniać

butelki. Takie jak na wzgórzach Piastowskich tylko niezagospodarowane, tak ładnie jak tam. (S3)

W parku często przebywa młodzież (na tych trzech ławkach od tyłu campusu A). Raczej spotyka się

tu tych, którzy szukają samotności, ale także takich, którzy postanawiają tu napić się alkoholu a

śmieci, jako pozostałości po tym fakcie pozostawić na łonie przyrody (S3).

W parku nie ma obiektów czy miejsc, które można wykorzystać dla integracji mieszkańców czy

podniesienia jego atrakcyjności. Tego typu potencjał rozmówczyni widzi w łące przy UZ i części lasu

akademiku. Tu są obiekty uczelni, akademik i dużo sal zajęciowych, na pewno wiele osób w

przerwach między zajęciami chętnie by z tego terenu korzystało (S3).

50

Park ma cieki wodne – rzadkie u nas. To duży potencjał. Strumień płynący od Lotnika w środku

parku, na stopniu wodnym już mocno szumi. Fajnie. (S4)

Do parku przychodzi dzika zwierzyna. Po drodze widziałyśmy blisko nas dwie sarny. Panie mówią, że

to częsty widok. (S4)

Park ma duże zmiany wysokości terenu, co sprawia, że jest bardzo malowniczy. Żyje w nim dużo

płazów. Żaby/ropuchy mają swoje stadne przejścia jednego stawu do drugiego przez główną

ścieżkę. (S4)

Park jest ścieżką tranzytową dla młodzieży. Codziennie przechodzi przez niego wielu młodych ludzi

idąc i wracając ze szkół. Bezpośrednio sąsiadują z nim trzy szkoły. Jest ważnym miejscem odbywania

zajęć, głównie z biologii i WF. Uczniowie Lotnika codziennie przebiegają tamtędy na stadion. (S4)

Oczekiwania, propozycje, pomysły:

Ważne! Żeby zatrzymać w parku stan naturalny. (S4) Parku Poetów nie należy zmieniać. Jego

naturalny charakter z obecnymi ścieżkami stanowi podstawowy walor i wszelka ingerencja

infrastrukturalna pozbawi go wyjątkowości. Wygląda trochę jak las łęgowy i powinno tak pozostać –

naturalne ścieżki takie jak są i przebiegające jak teraz. Nie powinno się wprowadzać tam żadnej innej

nawierzchni. Będzie się fatalnie po tym biegać , a park straci swoją „leśność”. (S3) Bardzo chciałyby

inwestycji prostej, wtapiającej się w park i na lata. Ingerencja w park powinna być niewielka. (S4, S3)

Należy zająć się całym terenem, tym przy katedrze WF i akademiku też, to właśnie tam powinny

pojawić się ewentualnie jakieś elementy „mniej naturalne” – sprzęt, ławki, miejsce do spotkań, ale

trzeba zadbać o nadzór nad tym miejscem by nie było dewastowane.

Zdania na temat oświetlenia w Parku są podzielone. „W parku nie powinno się też wprowadzać

oświetlenia. Dużo łatwiej po nim biegać wieczorami, gdy nie ma nagłej zmienności światło/cień.

(S3)”,

Park należy posprzątać, wyczyścić. Nawet nie ma co przycinać. Park stanowią drzewa liściaste, które

nie mają odrostów od korzenia więc nie za bardzo jest co prześwietlać. Trochę prześwietlić należy

część parku/lasu przyległą do parku poetów (lasek przy akademiku) bo tam mocno wszystko zarosło

chaszczami, utrudniającymi przejście poza główną ścieżką to tam strumień z parku poetów kończy

się stawkiem. Jeśli park nie ma być dewastowany, tę część również należy doprowadzić do porządku.

(S3, S4) To samo z przyległymi do parku zdegradowanymi ogródkami. (S3, S4)

Park potrzebuje nowej, ale tylko małej infrastruktury (głównie o ławek, koszy, oświetlenia głównej

trasy (wzdłuż campusu A). Ingerencja powinna być tak mała jak to możliwe. Wszystko z naturalnych

tworzyw, tak żeby nie wyróżniało się na tle parku. Przede wszystkim żadnej pstrokacizny i plastiku.

(S4, S3)

Woda: należy ładnie zagospodarować źródło żeby mieszkańcy mogli wygodnie nabierać z niego (S3).

Oczka wodne i cieki wodne trzeba oczyścić (S3, S4)

Trzeba zadbać o to, by pojawiła się tu jakaś infrastruktura dla rodzin z dziećmi, bo całe rodziny

sprawiają, że wandale wybierają inne miejsca na nasiadówki (S3).

Młodzież przebywająca w parku musi być bezpieczna. Kontakt z nietrzeźwymi obniża jej poczucie

bezpieczeństwa. Dodatkowo picie i palenie w parku to codzienny kontakt ze złymi wzorcami. Tym

bardziej, że panowie należą raczej do „szukających kontaktów”, „zaczepiających”. (S4)

W parku powinna być zachowana taka różnorodność gatunkowa jak jest. Jeśli miałoby być coś

dosadzone to z rozwagą, żeby nie było zbyt ekspansywne. (S4)

Bardzo ważne! Park jest naprawdę obszerny. Potrzeba w nim drogowskazów, ułatwiłyby poruszanie

się w części oddalonej od campusu. (S4)

51

Może warto podkreślić także nazwę miejsca w odniesieniu do czytania poezji, np. ławki z poetami lub

z nazwiskami poetów. Jakieś eventy odnoszące się do czytania poezji (np. coroczne). (S4)

Warto rozważyć przygotowanie ścieżki zdrowia i małpiego gaju (ale gdzieś na obrzeżach, może w

pobliżu „Lotnika”. Byłoby to z korzyścią i dla uczniów i dla mieszkańców.

Do edukacji biologicznej - przygotowanie stanowisk badawczych/ekologicznych dla uczniów -

stanowiska dydaktyczne dot. zagęszczenia, cech populacji, zmienności/różnorodności, zagrożeń i

występowania. Mogłyby to być stanowiska z opisem na tablicach. (S4)

Podsumowując mieszkańcy wnosili następujące uwagi

i propozycje dotyczące rewitalizacji tego obszaru

Teren ten charakteryzuje się dużym potencjałem (piękne tereny zielone), ale równocześnie

wysokim poziomem zdegradowania (szczególnie okolice blisko działek), wiele miejsc jest

bardzo zanieczyszczonych, występują dzikie składowiska śmieci, pozostałości po odbywających

się tu imprezach itp.

Występuje tutaj duże nagromadzenie problemów, które utrudniają mieszkańcom korzystanie z

tego miejsca: osoby bezdomne na dziko zamieszkujące ogródki działkowe i okupujące nieliczne

ławki w parku przy uniwersytecie, spożywający na jego terenie alkohol mężczyźni itp.

Osoby korzystające z parku nie czują się tutaj bezpiecznie, wieczorem teren ten jako słabo

oświetlony, często pojawiają się tam osoby nietrzeźwe, zaczepiające przechodzące osoby.

Występujące tu cieki wodne i stawy są zanieczyszczone.

Mało jest tu infrastruktury takiej jak ławki, kosze na śmieci itp.

Ważne jest, aby ingerencja w ten teren była jak najmniejsza, istotne jest regularne sprzątanie

tego miejsca i doposażenie go w małą infrastrukturę parkową (teren Parku Poetów).

Tereny zielone w pobliżu Kampusu A mogłyby być doposażone bardziej, to tam mogłyby

powstać jakieś miejsca do rekreacji, jakiś plac zabaw itp. To miejsce powinno być zapleczem

rekreacyjnym dla studentów mających tu zajęcia i mieszkających w akademikach.

Wzgórze Braniborskie

Szczegółowe ustalenia dotyczące konsultacji (które odbyły się w 2016 r.) sposobu zagospodarowania terenu wokół Wieży Braniborskiej znajdują się w raporcie opracowanym przez dr Agnieszkę Opalińską. W tej części niniejszego raportu zostaną tylko ujęte główne wątki, które pojawiły się w wypowiedziach mieszkańców podczas spotkania konsultacyjnego, które odbyło się 27.03.2017 w Szkole Podstawowej na Osiedlu Braniborskim. Problem braku parkingów:

- zwracano uwagę na poważny problem braku miejsc parkingowych przy wieżowcach, w efekcie wielu z

nich parkuje poza miejscami do tego przeznaczonymi. Wyrażono zapotrzebowanie na nowe miejsca

parkingowe, ale tak by szukać takiej opcji, która nie wymagałaby wycinki drzew – jedna z opcji to

stworzenie ekologicznych parkingów między drzewami (propozycja władz Zielonej Góry) – kwestia

powinna podlegać dalszym konsultacjom i przeanalizowaniu różnych możliwości.

52

- przedstawiciel Obywatelskiego Komitetu Mieszkańców, podkreślił, że po dokonaniu w ostatnim czasie

inwentaryzacji miejsc parkingowych, między ul. Władysława IV a ul. Podgórną, ustalono, że stan miejsc

pomiędzy tymi blokami to 268 miejsc, a nowych miejsc do zagospodarowania między blokami jest 128.

- zwrócenie uwagi na to, że ewentualna wycinka drzew mogłaby naruszyć istniejące stosunki wodne,

geologiczne i może to spowodować osypywanie się wzgórza.

Kwestia dotycząca przeniesienia placu zabaw

- Wiceprezydent negatywnie ustosunkował się do propozycji mieszkańców, aby przenieść plac zabaw

wyżej, ze względu na ograniczenie dostępności do tego miejsca. Stwierdził, że można rozmawiać o

miejscach parkingowych, tam gdzie jest zgoda mieszkańców, aby zamienić tereny zielone, gdzie jest trawa

na miejsca parkingowe, ale nie kosztem placów zabaw.

Kwestie dotyczące ziemi przy Wieży Braniborskiej

- informacja o przekazaniu terenu dla UZ, który sprzedał później działki, obecnie nie jest to teren miasta,

ale inwestora prywatnego.

Kwestia sklepu na osiedlu

- wyjaśnienie, że teren Społem należy do inwestora prywatnego i próby znalezienia nowego inwestora,

który zabudowałby to miejsce tylko niską zabudową nie powiodły się.

Kwestie dotyczące rewitalizacji

- pozytywne przyjęcie rozszerzenia obszaru rewitalizacji o Wzgórze Braniborskie.

- wyjaśnienie mieszkańcom, że choć uwagi do aktualizowanej wersji GPR można składać do 3.04.2017 to

rozmowy o miejscach parkingowych to inna sprawa. Do 3 kwietnia można odnosić tylko do tego, czy ten

obszar został w sposób prawidłowy wyznaczony czy na leży ten teren usunąć z GPR. Natomiast w

momencie przyjęcia w maju lub czerwcu 2017 GPR. będzie można przedstawiać konkretne propozycje

dla konkretnych obszarów, będą one konsultowane, albo przez spotkania albo ankiety.

- zwrócenie uwagi na to, że Park Braniborski nie jest w obszarze rewitalizacji, a jedynie Wzgórze

Braniborskie.

Kwestia zabudowy terenu tuż przy wieży domami jednorodzinnymi

Podkreślanie przez mieszkańców walorów Wzgórza Braniborskiego wraz z Wieżą. To bardzo dobre

miejsce dla turystów. To bardzo dobra budowla, z tego miejsca widać stare miasto. W tej chwili cała

zabudowa zezwala na piękny widok na miasto, nie jest na szczęście zasłonięte. Dotychczasowe władze

uchroniły widok z wieży, ale sama wieża nie wszystko. Potrzebny jest dojazd aby to miejsce nie było

martwe. Prosiłbym aby zostawić całe wzgórze.

Sprzeciw mieszkańców wobec planów zabudowy działki prywatnej ulokowanej tuż obok Wieży –

budynkami jednorodzinnymi, które ich zdaniem zaburzą układ widokowy wzgórza. Oczekiwanie od władz

Miasta zrobienia wszystkiego, by odkupić ten teren lub zablokować tę inwestycję. Władze wyjaśniają, że

jest to własność prywatna i nie są w stanie tego zabrać, inwestor nie wyraża woli sprzedaży, chce nawet

pod obostrzeniami ochrony konserwatorskiej wybudować dwa, trzy domki jednorodzinne.

Podsumowując mieszkańcy zwracali uwagę na następujące

kwestie

Rozszerzenie obszaru rewitalizacji o Wzgórze Braniborskie zostało uznane za dobre

53

posunięcie.

Ważne jest utrzymanie obecnego stan zagospodarowania Wzgórza i podkreślenie jego walorów,

wynikających w głównej mierze z znajdującej się tu zabytkowej wieży.

Poszukiwanie optymalnych rozwiązań w zakresie tworzenia miejsc parkingowych

i równocześnie zachowania naturalnego charakteru Wzgórza.

Zrewitalizowanie wieży Braniborskiej oraz przyległego jej terenu, tak aby miejsce to stało się

zapleczem do rekreacji i edukacji dla mieszkańców.

Aneks

Aneks metodologiczny

Wywiady

Można mówić o dwóch typach wywiadów zastosowanych w ramach procesu zbierania informacji. Pierwszy typ to wywiady indywidualne. Drugi typ to wywiady grupowe – taki charakter miały spotkania informacyjno-konsultacyjne z mieszkańcami.

Spacery badawcze

Spacery badawcze to właściwie odmiana wywiadu, który odbywa się w terenie, którego dotyczy rozmowa. W przypadku spacerów zrealizowanych podczas tych konsultacji miały one najczęściej charakter wywiadów grupowych. Dla przykładu w jednym ze spacerów wzięło udział 7 osób oprowadzających i pokazujących potencjały i mankamenty obszaru.

Głosowanie podczas pikniku konsultacyjnego

Podczas pikniku konsultacyjnego mieszkańcy, oprócz

wnoszenia uwag odnotowywanych w namiocie

konsultacyjnym, mogli głosować na rozwiązania

zagospodarowania Wzgórz przygotowane przez

trzech architektów: Agnieszkę Kochańską, Natalię

Płonkowską, Pawła Gołębiowskiego. Każdy z

architektów w swoich projektach ujął trzy inwestycje:

lodowisko/wrotkowisko, wieżę widokową i

rozbudowę mini-zoo. Ale każdy z nich w inny

sposób ulokował bądź projektował te elementy.

Mieszkańcy mogli głosować na określone warianty

naklejając czarną kropkę obok tego, który najbardziej

im się podobał.

Oprócz tych „obowiązkowych” części każdego

projektu, architekci mogli dowolnie umieszczać inne

pomysły na zagospodarowanie tego terenu na

projektach. W tym wypadku mieszkańcy mogli

wyrazić swoje poparcie dla określonych rozwiązań

naklejając obok kropkę zieloną. Każdy z

mieszkańców otrzymywał 3 kropki czarne i 3 kropki

zielone i podchodząc do namiotów poszczególnych

projektantów mógł dowiedzieć się na czym polegają

określone propozycje a za pomocą naklejenie kropki

wyrazić swoje dla niej poparcie.

Mieszkańcy mogli też zrezygnować z naklejenia

kropki, jeśli nie znajdowali propozycji, która by im

się podobała.

55

Uwagi wnoszone podczas pikniku konsultacyjnego

Przed rozpoczęciem pikniku w godz. 12-13 mieszkańcy mieli możliwość zapoznania się z

sprawami dotyczącymi rewitalizacji Wzgórz (w namiocie Zgranej Rodziny). Taka możliwość była

także podczas trwania pikniku w namiocie Fundacji Partycypacja. Z takiej możliwości skorzystało

62 mieszkańców, którzy wnosili swój sprzeciw wobec części planowanych działań, mogli także

wyrazić poparcie i dodać swoje uwagi lub propozycje.

Ankieta udostępniona w Internecie i Urzędzie Miejskim

Na stronie Biuletynu Informacji Publicznej – Urzędu Miasta Zielona Góra, dostępna była ankieta, którą

mieszkańcy mogli wypełnić i przesłać na adres e-mail lub przynieść do Urzędu Miasta. Wydrukowane

ankiety można było także pobrać z Urzędu Miasta, były także dystrybuowane podczas spotkań

konsultacyjnych w szkołach podstawowych (SP7 i SP15).

Z takiej możliwości wnoszenia uwag do aktualizowanego Gminnego Programu Rewitalizacji skorzystało

30 mieszkańców.

Formy konsultacji i liczba uczestników

Tabela 11 Formy konsultacji i szacunkowa liczba uczestników

Forma konsultacji Liczba osób, która

wzięła udział

Spotkania konsultacyjne w SP nr 7 (ul. Lisia) 12

Spotkania konsultacyjne w SP nr 15 (ul. Zielonogórska) 60

Spotkanie konsultacyjne i piknik na Wzgórzach Piastowskich Około 600 osób

Spacery badawcze (7) 16

Wywiady (3) 3

Ankiety 30

Listy z uwagami podpisane przez grupy mieszkańców np. wspólnoty 72

Łącznie w różnych formach konsultacji wzięło udział: Około 796 osób*

* charakter konsultacji umożliwiał, że te same osoby mogły wnosić uwagi w ramach kilku forma konsultacji, dlatego liczba uczestników ma charakter szacunkowy.

Kto wziął udział w konsultacjach?

W konsultacjach wzięli mieszkańcy, którzy przybyli na spotkania konsultacyjne, bądź zdecydowali się na wniesienie uwag pisemnych w ramach ankiety lub maila/listu wysłanego lub napisanego do Urzędu Miejskiego Zielonej Góry.

Drugim typem uczestników (respondentów) byli eksperci, czyli takie osoby, które ze względu na rodzaj prowadzonej działalności mogą mieć szczególną wiedzę na temat potrzeb rewitalizacyjnych w danym miejscu. Były to osoby reprezentujące organizacje i instytucje tematycznie bardziej związane z potencjalnymi działaniami rewitalizacyjnymi na danym obszarze.

56

W ramach konsultacji realizowanych podczas spotkań informacyjnych i wywiadów wzięły udział osoby reprezentujące następujące organizacje pozarządowe i instytucje: Administracja Osiedla Łużyckie, Parafia pw. Św. Franciszka, Administracja Osiedla Piastowskiego, Stowarzyszenie Zielona Góro Zacznij Biegać, Katedra Wychowania Fizycznego UZ, nauczyciele z Zespołu Szkół Akademickich „Lotnik”, Spółdzielnia Młodzieżowiec, Pracownicy Ogrodu Botanicznego w Zielonej Górze.

Tabela 12 Lista wywiadów i spacerów badawczych

Łącznie Symbol i numer wywiadu

Informacje na temat osób/osoby, które(a)

wzięły(a) udział w wywiadzie bądź spacerze

badawczym

Obszar którego dotyczył wywiad/spacer

Liczba osób, która wzięła udział

w badaniu

3

W1 Proboszcz parafii pw. Św.

Franciszka Wzgórza Piastowskie 1

W2 Kierownik Administracji Osiedla Piastowskiego

Wzgórza Piastowskie 1

W3

Mieszkaniec wieżowców przy ul. Ptasiej, właściciel psa, grzybiarz z zamiłowania,

dobrze znający okoliczne tereny


7

S1 Prezeska Stowarzyszenia Zielona Góro Zacznij Biegać


S2

Przedstawiciele administracji osiedla Łużyckie,

przedstawiciele mieszkańców bloków przy ul. Lisiej

Okolice ul. Lisiej 7

S3

Przedstawicielka Katedry Wychowania Fizycznego UZ

(zlokalizowanej w Kampusie A UZ)

Kampus A Uniwersytetu Zielonogórskiego, Park

Poetów 1

S4 Nauczycielki z Zespołu Szkół

Akademickich „Lotnik” Park Poetów 2

S5 Prezes Zarządu, Spółdzielnia Młodzieżowiec w Zielonej

Górze

Dolina rzeki Łączy w okolicach starego młyna

1

S6 Pracownicy Ogrodu

Botanicznego w Zielonej Górze

Wzgórza Piastowskie, teren w okolicach Ogrodu

Botanicznego 3

S7 członek Klubu Sportowego

Green Team (Nordic Walking) Wzgórza Piastowskie 1

Łącznie wywiadów i spacerów: 10 Łącznie osób: 19

57

Spis fotografii

Fot. 1 Plac zabaw przy drodze z amfiteatru do ul. Botanicznej ....................................................................................................................... 30 Fot. 2 Miejsce biwakowe w obecnym stanie - teren kilka razy dewastowany ............................................................................................... 30 Fot. 3 Budynek toalety przy amfiteatrze jest głównie zamknięty (otwierany tylko na czas imprez) ......................................................... 31 Fot. 4 Widok na Górkę Tatrzańską ....................................................................................................................................................................... 32 Fot. 5 Widok na polanę przed amfiteatrem, zachowania naturalnego charakteru tego miejsca chcą mieszkańcy, to miejsce jest też

dobre do wykorzystywania podczas imprez plenerowych (zdjęcie po prawej z pikniku konsultacyjnego „Piast Igrzyska” –

udostępnione przez Redakcję „Łącznika”) .......................................................................................................................................................... 34 Fot. 6 Stan obecnie występujących ławek, niedobór ławek wzdłuż tras spacerowych ............................................................................... 35 Fot. 7 Jeden z murali, który jest dumą mieszkańców osiedla, sprawia że to miejsce jest widoczne i rozpoznawalne .......................... 39 Fot. 8 Rzut terenu, którego dotyczył spacer badawczy ..................................................................................................................................... 39 Fot. 9 Rzut pokazujący obecny układ boiska ...................................................................................................................................................... 41 Fot. 10 Plac zabaw dla dzieci .................................................................................................................................................................................. 41 Fot. 11 Rzut terenu z zaznaczeniem najbardziej zdegradowanych dróg w otoczeniu wieżowców przy ul. Lisiej ................................. 41 Fot. 12 Stan nawierzchni uliczki okalającej boisko utrudnia poruszanie się a także oczyszczanie ze śniegu w sezonie zimowym .... 42 Fot. 13 Teren boiska widziany od strony Castoramy ......................................................................................................................................... 42 Fot. 14 Ten trawnik mógłby zostać przekształcony na parking, powstałoby około 15 miejsc parkingowych, na pozostałym miejscu

można by stworzyć zadbane klomby lub nasadzenia ......................................................................................................................................... 43 Fot. 15 Jeden z planów przygotowanych w celu stworzenia nowych miejsc parkingowych ...................................................................... 43 Fot. 16 Wjazd do Castoramy, który utrudnia wjazd na osiedle. Tiry z ciężkim załadunkiem mają utrudniony wjazd do marketu,

mniej wprawieni kierowcy zanim wjadą blokują uliczkę wjazdową na osiedle ............................................................................................. 44 Fot. 17 Parking pośród drzew spełnia dwie funkcje: parkingową, jest miejscem zielonym ....................................................................... 44 Fot. 18 Ruiny Starego Młyna .................................................................................................................................................................................. 45 Fot. 19 Teren boiska i jego zaniedbane otoczenie .............................................................................................................................................. 45 Fot. 20 Wejście do parku - ogródki działkowe zamieszkane przez bezdomnych ........................................................................................ 47 Fot. 21 Dymy nad domkami działkowymi/ ......................................................................................................................................................... 47 Fot. 22 Stan cieków wodnych i stawów w dole parku (okolice akademika UZ). ......................................................................................... 48 Fot. 23 Staw od strony „Lotnika” – „marzanna”, opony, śmieci i kaczki w tym wszystkim brodzące ................................................... 48 Fot. 24 • Góra „Złamanych serc”/ „Płaczu” – miejsce na ognisko i góra śmieci pod kłodami do siedzenia ........................... 49

Spis tabel

Tabela 1 Spotkania informacyjno-konsultacyjne ................................................................................................................................................... 7 Tabela 2 Ramowy program spotkania informacyjno-konsultacyjnego z mieszkańcami. .............................................................................. 8 Tabela 3 Ramowy program drugiego spotkania informacyjno-konsultacyjnego z mieszkańcami ............................................................ 14 Tabela 4 Głosowanie na warianty projektów zawierające "stałe elementy" – „kropki czarne” podsumowanie .................................... 18 Tabela 5 Zestawienie głosów oddanych na poszczególne elementy projektu-P. Gołębiowskiego .......................................................... 18 Tabela 6 Zestawienie głosów oddanych na poszczególne elementy projektu N. Płonkowskiej ............................................................... 19 Tabela 7 Zestawienie głosów oddanych na poszczególne elementy projektu A. KochańskieJ ................................................................. 19 Tabela 8 Zestawienie głosów oddanych i "nieoddanych" ................................................................................................................................. 20 Tabela 9 Opinie mieszkańców dotyczące działań na Wzgórzach Piastowskich wyrażone w ramach indywidualnych wypowiedzi w

namiocie konsultacyjnym ......................................................................................................................................................................................... 20 Tabela 10 Liczba odpowiedzi na pytanie "Które z zamieszczonych poniżej przedsięwzięć rewitalizacyjnych są Pana/Pani zdaniem

najistotniejsze dla rozwoju miasta i jakości życia jego mieszkańców?”* ........................................................................................................ 27 Tabela 11 Formy konsultacji i szacunkowa liczba uczestników....................................................................................................................... 55 Tabela 12 Lista wywiadów i spacerów badawczych ........................................................................................................................................... 56

Spis ilustracji

Rysunek 1 Ocena Gminnego Programu Rewitalizacji dla Zielonej Góry ..................................................................................................... 26 Rysunek 2 Miejsce zamieszkania i pracy osób wnoszących uwagi za pomocą ankiet do Gminnego Programu Rewitalizacji ............ 26 Rysunek 3 Wiek osób, które wnosiły uwagi do Gminnego Programu Rewitalizacji za pomocą ankiet .................................................. 28

Protokół z przeprowadzonych konsultacji strony społecznej z mieszkańcami

ws. rewitalizacji Wzgórz Piastowskich i ich okolic na pikniku konsultacyjnym z dnia 1 kwietnia 2017 r.zorganizowanym przez Urząd Miasta Zielona Góra

ORGANIZATORZYKonsultacje zostały przeprowadzone przez:1. ZTUM- Zielonogórskie Towarzystwo Upiększania Miasta2. Ruch Miejski Obywatele Zielonej Góry3. Grupa F134. Inicjatywa Lokalna Miasto Ogród

Sporządzony dla:Fundacja Partycypacja

DW:Urząd Miasta Zielona GóraRada Miasta Zielona Góra

I. WSTĘP

Fot.1. Stanowisko konsultacyjne strony społecznej na pikniku konsultacyjnym z 1 kwietnia 2017 r. w sprawiezagospodarowania Wzgórz Piastowskich w ramach rewitalizacji.

Konsultacje zostały przeprowadzone na zaproszenie, nadzorującej konsultacje FundacjiPartycypacja, przesłane pocztą elektroniczną 24 marca 2017r. i odebrane przez nas dnia 27 marca2017 r. Pomimo niewielkiej ilości czasu udało się nam stworzyć koncepcję konsultacji i przygotowaćją od strony technicznej – przy wsparciu Urzędu Miasta (wypożyczone sztalugi) i przede wszystkimdzięki zaangażowaniu mieszkańców i użytkowników Wzgórz oraz osób działających społecznie worganizacjach.

W roku 2016 prowadziliśmy warsztaty z mieszkańcami na Polanie Piastowskiej (Piast-Polana) wsprawie jej zagospodarowania, uczestniczyliśmy w spotkaniach konsultacyjnych pomiędzy różnymigrupami użytkowników Wzgórz. Na tej podstawie stworzyliśmy listę pomysłów, zadań i projektówktórych nie uwzględnił organizator procesu rewitalizacji – Urząd Miasta - w swoich planach.

Od lipca 2016 r. wnioskowaliśmy o uwzględnienie tych pomysłów oraz o aktywne włączenie nas doprocesu konsultacji jako interesariuszy procesu rewitalizacji o charakterze organizacji społecznych,działających w imieniu części mieszkańców i użytkowników Wzgórz Piastowskich oraz ich okolic.Nasze wnioski pozostały bez odpowiedzi. W mediach podawano informacje, że możemy byćjedynie biernymi obserwatorami wydarzeń.

str 2 z 14

II. MATERIAŁY WYKORZYSTANE DO KONSULTACJI

Plansza z listą zadań strony społecznej do głosowania1. Park Ludowy

2. Piast-Polana

3. Park Piastowski

4. Stawy na Pustelniku

5. Teren „Źródełka”

6. Ścieżki spacerowe

7. Trasy rekreacyjne

8. Dawne młyny wodne

9. Amfiteatr

10. Kąpielisko Ochla

11. Osiedle domków na drzewach

12. Wieża obserwacyjna

13. Ogród botaniczny

Fot. 1. Plansza z listą zadań do głosowania

Plansza z mapą propozycji zadań strony społecznej

Fot. 2. Plansza z mapą propozycji zadań strony społecznej

str 3 z 14

Karta z dodatkowymi opisami poszczególnych zadań1. Park LudowyPrzywrócenie założeń dawnego Parku Ludowego, m.in.:odkryte punkty widokowe na wzgórzach, osie widokowe pomiędzy wzgórzami i ze wzgórz napolany, krajobrazy widokowe wokół punktów widokowych, kręte aleje prowadzące do punktówwidokowych, główne trakty obsadzone alejami drzew liściastych (niegdyś były to kasztanowce,platany, dęby, robinie), stawy i oczka wodne, obszerne polany wypoczynkowe nad stawami, polanyodpoczynkowe pomiędzy punktami widokowymi, mała architektura na polanach, obrzeża polan,osi widokowych i alei obsadzone rodzimymi krzewami (głóg, kalina, bez, dzika róża, śliwa tarnina,trzmielina pospolita), ogród skalny (niegdyś w okolicach stawu przy obecnej ul. Waszczyka), ogródwrzosowy, altany odpoczynkowe, oznaczenia traktów na polodowcowych głazach narzutowych iobeliskach, przebudowa drzewostanu na liściasty, zmniejszenie zagęszczenia drzew w celu poprawykrajobrazu widokowego.

2. Piast-PolanaPodniesienie jakości dotychczasowego wypoczynku i rekreacji na Piastowskiej Polanie kołoamfiteatru poprzez m.in.: więcej ławek, leżaki stałe, dostęp do wody, mgławica wodna dla ochłodypodczas upałów, kilka drzew owocowych dla lekkiego zacienienia, pozostawienie wolnej przestrzenido wypoczynku biernego i aktywnego uprawiania sportów wymagających przestrzeni,uruchomienie toalet i częściowo zagospodarowanie ich na wypożyczalnię leżaków, sezonowakafejka z lodami i lemoniadą, naturalny tor zabaw, rośliny kwitnące / kwietna łąka.

3. Park PiastowskiOdnowienie i modernizacja Parku Piastowskiego, np. wzbogacenie o sadzawki, podniesieniebioróżnorodności, wymiana nawierzchni alejek, przebudowa alejek, wymiana ławek, wzbogacenieo rośliny kwitnące.

4. Stawy na PustelnikuZagospodarowanie okolic istniejących stawów na Pustelniku (Staw Mały i przy Wrzosowym Młynie)oraz odtworzenie wraz z zagospodarowaniem stawu w okolicach młyna Aumühle.

5. Teren „Źródełka”Zagospodarowanie, odnowienie okolic „Źródełka” i trasy prowadzącej do niego.

6. Ścieżki spaceroweUatrakcyjnienie ścieżek spacerowych np. więcej ławek, miejsc odpoczynku z ciekawym widokiem idrobną architekturą

7. Trasy rekreacyjneTrasy rekreacyjne dla grup użytkowników np.: rowerowe, single tracki, kijkowe, dla biegaczy,nartorolkowe, dla narciarstwa biegowego i inne rozwiązania komunikacyjno-rekreacyjne(utwardzone, naturalne, trwałe, z dobrą podbudową) wraz z infrastrukturą i miejscami odpoczynku

8. Dawne młyny wodneWyeksponowanie ruin dawnych młynów wodnych wzdłuż potoku Pustelnik (Aumühle, Heide Mühle– Młyn Wrzosowy)

9. AmfiteatrRewitalizacja amfiteatru: modernizacja, zadaszenie i renowacja widowni, remont budynku –otwarcie go dla ludzi, stworzenie w nim oraz wokół miejsca spotkań mieszkańców, kawiarni

str 4 z 14

dyskusyjnej, powiększenie wolnej przestrzeni przed budynkiem od strony parku, podniesieniejakości przestrzeni wokół, przebudowa schodów na widownię, obsadzenie skarp krzewamiokrywowymi, sporządzenie koncepcji ożywienia kulturalnego – zbudowanie kompleksowejkoncepcji w oparciu o szeroki dialog społeczny.

10. Kąpielisko w OchliModernizacja, rozbudowa i powiększenie kąpieliska w Ochli.

11. O siedle domków na drzewachOsiedle domków na drzewach połączone z parkiem linowym.

12. Wieża obserwacyjnaJedna (lub kilka) mniejszych wież zamiast jednej dużej i nieproporcjonalnej rozmiarami dozielonogórskich wzniesień (np. nawiązująca wyglądem do drewnianego „wigwamu” z ogrodubotanicznego).

13. Ogród botanicznyRozbudowa ogrodu botanicznego i utworzenie parku dendrologicznego na całym obszarze.Opis dodatkowy dla zadania nr 13 – Ogród botaniczny:Wracając do źródeł, czyli do momentu zakładania ogrodu botanicznego, warto byłoby ponownienadać ogrodowi botanicznemu funkcję kształceniową i edukacyjną uwzględniającą aktualneuwarunkowania. Nowa misja ogrodu botanicznego powinna polegać na propagowaniu umiejętności wprowadzania iutrzymania zieleni w najbliższym otoczeniu mieszkańców Zielonej Góry w mieszkaniach iogrodach przydomowych, na podwórkach i osiedlach. W pewnym sensie forma kolekcjonerskaogrodu powinna być uzupełniona formą koncepcyjną. Taka misja może być realizowana przez:

przedstawienie wzorców zakładania ogrodów przydomowych (części reprezentacyjnej,części wypoczynkowej),

przedstawienie wzorców urządzania podwórek, przestrzeni miedzy blokami na większychosiedlach,

wzorce urządzania ogrodów oraz podwórek powinny gromadzić w jednym miejscu rośliny,układy alejek, małą architekturę - czyli będą to kompozycje kolorystyczne, pokrojowe,zestawienia różnych materiałów takich jak kamień, drewno, itd...

dokumentowanie wzrostu kompozycji (wygląd kompozycji po kilku, kilkunastu latach), przedstawienie wzorców zasadzeń ulic drzewami parkowymi średniej wysokości, oraz

żywopłotami, zaangażowanie firm, z różnych branż: ogrodniczych, kamieniarskich, stolarskich, przedstawienie rozwiązań magazynowania wody deszczowej oraz systemów

automatycznego podlewania ogrodów, organizowanie (powrót do organizacji) wydarzeń - podobnie jak w skansenie (przykład: dni

azalii i różaneczników w arboretum w Kórniku), prowadzenie sezonowej sprzedaży sadzonek kwiatów i małych drzew iglastych oraz

liściastych (przykład: kiermasze ogrodnicze organizowane w Kalsku). Takie działania mogą przynieść długofalowy efekt i w perspektywie kilku, kilkunastu lat powinnywpłynąć na podniesienie jakości zieleni w Zielonej Górze. Gdyby doszło do realizacji projektukonieczne stanie się powiększenie ogrodu botanicznego. Do współpracy przy realizacji projektuwarto zaprosić organizacje społeczne, seniorów, młodzież.

str 5 z 14

III. FORMY i ZASADY PRZEPROWADZONYCH KONSULTACJI

1. Fotograficzny spacer badawczy „W poszukiwaniu śladów dawnego VolksParku – ParkuLudowego”.Mieszkańcy mieli możliwość uczestniczenia w spacerze badawczym i w jego trakcie zapoznania się zobszarem oraz pozostałościami historycznego Parku Ludowego – przedwojennego, parkowegozałożenia krajobrazowo – rekreacyjnego.

2. Głosowanie na zadaniaMieszkańcy mogli oddać po jednym głosie na dowolne zadania wybrane z przedstawionej listy.Mieszkańcy mogli oddać dodatkowo jeden do dwóch głosów na jedno wybrane zadanie, którespodobało się w sposób szczególny.Głosowanie polegało na przyklejaniu naklejek dowolnego koloru przy odpowiednich zadaniach naplanszy z listą zadań do głosowania.

3. PetycjaMieszkańcy mieli możliwość podpisania petycji do Prezydenta Miasta Zielona Góra ws. poszerzeniaobszaru rewitalizacji także o inne okolice Wzgórz, ujęcia w inwestycjach także zadań zgłoszonychprzez nasze organizacje (zadania z listy zadań przedstawionej pod głosowanie na pikniku) orazuwzględnienia do rozwiązania bieżących problemów okolicznych mieszkańców, tj. mieszkańcówOsiedla Piastowskiego.

IV. PRZEBIEG KONSULTACJI PROWADZONYCH PRZEZ STRONĘ SPOŁECZNĄ

1. Fotograficzny spacer badawczy „W poszukiwaniu śladów dawnego VolksParku – ParkuLudowego”.W czasie pikniku konsultacyjnego odbył się fotograficzny spacer badawczy „W poszukiwaniupozostałości po dawnym Parku Ludowym na Wzgórzach Piastowskich” zorganizowany iprowadzony przez stronę społeczną konsultacji. Spacer rozpoczęto w miejscu, z którego prawdopodobnie były robione jeszcze przed II WojnąŚwiatową panoramy Parku Ludowego. Próbowano zlokalizować wszystkie charakterystyczne obiekty odczytane z panoramy, tj. głównądrogę prowadzącą przez Park, szpaler drzew wzdłuż tej drogi, zbocza i grzbiety ograniczone ścianąlasu oraz murowaną altanę.Następnie spacer przebiegał pozostałością starej ścieżki przez obszar, na którym ulokowana byławinnica miejska. Tam znaleziono pozostałości starych pojemników na wodę (być może fontann)oraz miejsce, w którym mógł być ulokowany jeden z punktów widokowych.

Fot. 3. Ścieżka przez byłą winnicę na Wzgórze nad Dolną Polaną

str 6 z 14

W dalszej kolejności spacer prowadził przez „Wzgórze nad Dolną Polaną”. Po drodze napotkanoszereg dorodnych dębów oraz pojedyncze okazy kasztanowca. Na wzgórzu napotkaliśmy okazydębu czerwonego. Także na tym wzgórzu próbowano zlokalizować dawne osie widokowe, którełączyły optycznie wzgórza. Jedną z tych osi został poprowadzony spacer na kolejne wzgórzeulokowane nad dawnymi sadami („Wzgórze nad sadami”).

Ze „Wzgórza nad sadami” spacer został poprowadzony starą ścieżką przez skrzyżowanie, przyktórym znajduje się jedna z tablic powstałych w ramach rewitalizacji w 2009 roku wskazująca nanieistniejące wrzosowisko. Przy tym skrzyżowaniu znaleziono także dorodny okaz daglezji.

Następnie spacer przebiegał, przez „Łąkę zabaw”, nad „Górny staw” w celu sprawdzenia w jakimstanie znajduje się murowana grobla. Tutaj podczas odpoczynku wywiązała się ciekawa dyskusja natemat możliwości ponownego ożywienia stawu.

Następnie spacer dalej przebiegał główną drogą biegnącą przez park, w dół dawnego odpływu zestawu aż do odcinka, na którym droga stanowi zachowaną, piękną aleję dębową. W dalszej kolejności spacer poprowadzono po zachodniej stronie częściowo zarośniętej już polanyaby korzystając z zanikającej drogi, wzdłuż której także znaleziono szpaler dorodnych dębówporośniętych bardzo starym bluszczem przemieścić się w okolice dawnych kopalni.

Fot. 4. Dąb z jednej z dawnych alei spacerowych porośnięty starym okazem bluszczu

Tam przy starych zapadliskach wywiązała się ponownie ciekawa dyskusja na temat wydobywaniawęgla brunatnego w okolicach Zielonej Góry.

Przemieszczając się w okolice pozostałości starych kopalni odwiedzono także lokalną dolinkęzlokalizowaną pod linią energetyczną, w której - gdyby zachować ręczne karczowanie samosiejek iodrostów - w sposób naturalny powstałoby olbrzymie wrzosowisko.

Następnie zlokalizowano jeden z dwóch zaznaczonych na starym planie Zielonej Góry torsaneczkowy, którym dotarto na kolejne wzniesienie. Odnaleziono tam pozostałości murowanejaltany. Na tym samym wzniesieniu zlokalizowano dokładnie grzbiety ograniczające otwarte stoki zgłównej panoramy Parku Ludowego.

str 7 z 14

Fot. 5. Pozostałości murowanej altany na szczycie Górki Tatrzańskiej

Następnie po zejściu stokiem narciarskim zlokalizowano drugi zaznaczony na starym planie torsaneczkowy.

W dalszej kolejności dotarto wąską ścieżką do głównej drogi prowadzącej przez park ludowy i już zbliska obejrzano przedstawione na panoramie drzewa.

Ostatnim punktem spaceru było wejście po starych betonowych schodkach na wzniesienieBluecherberg - najwyższe wzniesienie w Parku Ludowym. Tu zakończyliśmy spacer. Każdy z uczestników spaceru otrzymał specjalnie przygotowany plan dawnego Parku, w oparciu októry, już samodzielnie, będzie mógł odkrywać tajemnice Parku Ludowego.

2. Głosowanie na zadaniaPunkt do głosowania składał się z:

planszy do głosowania z wypunktowanymi zadaniami kartki z informacjami uzupełniającymi i wyjaśniającymi nazwy zadań mapy z oznaczeniami konsultowanych zadań starych zdjęć dawnych okolic historycznego Parku Ludowego poglądowego zdjęcia wieży widokowej naklejek w różnych kolorach (kolory nie miały znaczenia dla wyniku głosowania, miały

jedynie za zadanie uatrakcyjnić głosowanie) osoby stale nadzorującej głosowanie, wyjaśniającej zasady głosowania i udzielającej

dodatkowych wyjaśnień do głosowanych zadańZainteresowani mieszkańcy którzy trafiali do stanowiska konsultacyjnego mogli głosować naprzedstawione zadania według wyjaśnianych na bieżąco zasad.

3. PetycjaZainteresowani mieszkańcy którzy trafiali do stanowiska konsultacyjnego strony społecznej mielimożliwość zapoznania się i podpisania petycji do Prezydenta Miasta Zielona Góra ws. poszerzeniaobszaru rewitalizacji także o inne okolice Wzgórz niż zaproponowane przez Urząd, ujęcia winwestycjach także zadań zgłoszonych przez nasze organizacje (zadania z listy zadań przedstawionejpod głosowanie na pikniku) oraz uwzględnienia do rozwiązania bieżących problemów okolicznychmieszkańców, tj. mieszkańców Osiedla Piastowskiego.

str 8 z 14

4. Informowanie o pozostałych stanowiskach konsultacyjnychUczestników pikniku odwiedzających stanowisko konsultacyjne strony społecznej informowano opozostałych stanowiskach konsultacyjnych zorganizowanych przez Urząd Miasta i architektów orazo możliwości zagłosowania tam i złożenia swoich uwag odnośnie wszystkich projektów Urzędu iarchitektów (także niepodlegających głosowaniu) do socjologów z Fundacji Partycypacjaprowadzących konsultacje.

V. CZYNNIKI MOGĄCE WPŁYWAĆ NEGATYWNIE NA WYNIKI KONSULTACJIW naszej ocenie kilka okoliczności mogło negatywnie oddziaływać na stanowisko konsultacyjne strony społecznej ograniczając efekty konsultacji, np. ilość oddanych głosów.Są to:

zbyt mała ilość czasu na przygotowanie, brak informacji w oficjalnych informatorach organizatora procesu rewitalizacji – Urzędu

Miasta – o naszym udziale i przygotowanym programie, brak informacji ze strony prowadzących piknik o stanowisku konsultacyjnym strony

społecznej, faworyzowanie stanowisk konsultacyjnych zorganizowanych przez Urząd Miasta i

Architektów poprzez informowanie jedynie o nich ze sceny. przewagę mogły uzyskać zadania, które były nagłaśniane i lobbowane w mediach różnego

rodzaju od zeszłego roku, tj. planowane przez Urząd Miasta. stanowisko konsultacyjne strony społecznej pozbawione było profesjonalnego wsparcia w

postaci graficznego opracowania koncepcji zagospodarowania przez architekta co stawiałonasze stanowisko na nierównej pozycji względem pozostałych.

str 9 z 14

VI. WYNIKI KONSULTACJI STRONY SPOŁECZNEJ

1. Fotograficzny spacer badawczy „W poszukiwaniu śladów dawnego VolksParku – ParkuLudowego”.Szereg wygłoszonych przez uczestników spaceru uwag i opinii można ująć w następującychstwierdzeniach:

Uczestnicy spaceru byli zaskoczeni, że tak dużo elementów dawnego założenia pakowegoprzetrwało do dzisiaj.

Z uwagi na niepewną przyszłość tego obszaru należy przeprowadzić precyzyjnąinwentaryzację pozostałości parku.

Należy podjąć próbę odtworzenia założeń parku nie ingerującą zbytnio w zasobyprzyrodnicze.

Na projekt odtworzenia i rewitalizacji pozostałości Parku Ludowego powinien zostaćogłoszony ogólnopolski konkurs dla architektów krajobrazu.

Wynikiem spaceru badawczego jest także materiał fotograficzny prezentujący ślady dawnychzałożeń historycznego Parku Ludowego.

2. Głosowanie na zadania

Kąpielisko w Ochli (zadanie nr 10) – 91 głosów

Rewitalizacja amfiteatru (zadanie nr 9) – 85 głosów

Trasy rekreacyjne (zadanie nr 7) – 75 głosów

Piast-Polana (zadanie nr 2) – 65 głosów

Park Piastowski (zadanie nr 3) – 65 głosów

Park Ludowy (zadanie nr 1) – 61 głosów

Stawy na Pustelniku (zadanie nr 4) – 58 głosów

Domki na drzewach (zadanie nr 11) – 53 głosy

Wieża widokowa (zadanie nr 12) – 49 głosów

Teren „Źródełka” (zadanie nr 5) – 46 głosów

Ogród botaniczny (zadanie nr 13) – 35 głosów

Dawne młyny wodne (zadanie nr 8) – 28 głosów

str 10 z 14

Fot. 6. Wyniki głosowania nad listą zadań strony społecznej

3. PetycjaW trakcie trwania pikniku konsultacyjnego w dniu 1 kwietnia 2017 r. zebrano 160 podpisów podpetycją.Petycja wraz z listą podpisów stanowi załącznik nr 1 do niniejszego protokołu z konsultacji stronyspołecznej.Zbieranie podpisów pod petycją jest nadal otwarte w formie papierowej i elektronicznej. Wzwiązku z tym istnieje możliwość wzrostu liczby podpisów pod petycją.

VII. ODNIESIENIE OGÓLNE NASZYCH ORGANIZACJI DO KONSULTACJI ZAGOSPODAROWANIAWZGÓRZ podczas pikniku konsultacyjnego z 1 kwietnia 2017r. I PODSUMOWANIEPomimo niewielkiej ilości czasu (od 27 marca do 1 kwietnia) nasze organizacje zdecydowały sięwziąć czynny udział (na zaproszenie Fundacji Partycypacja) w konsultacjach w sprawiezagospodarowania Wzgórz Piastowskich i okolic na pikniku konsultacyjnym z 1 kwietnia 2017 r.Zorganizowano stanowisko konsultacyjne strony społecznej dzięki zaangażowaniu mieszkańców imiłośników Wzgórz oraz osób działających społecznie w organizacjach.Konsultowano zadania przede wszystkim nieuwzględnione w planach przez Urząd Miasta.Lista konsultowanych zadań została opracowana podczas spotkań z różnymi grupami użytkownikówWzgórz Piastowskich i ich okolic oraz istniejącej na tym obszarze infrastruktury, warsztatów zmieszkańcami na Piast-Polanie w sprawie jej zagospodarowania – na podstawie zgłoszeńmieszkańców i użytkowników.Stanowisko konsultacyjne naszych organizacji nie było w naszej ocenie traktowane przezorganizatora – Urząd Miasta – w sposób równorzędny z pozostałymi stanowiskami (brak informacjiw oficjalnych informatorach urzędu, faworyzowanie pozostałych stanowisk przez prowadzącychpiknik poprzez zachęcanie ze sceny do odwiedzania wyłącznie tamtych stanowisk).W związku z tym nasze stanowisko konsultacyjne mogło być odwiedzane rzadziej niż pozostałestanowiska. Duża część mieszkańców wyrażała wątpliwość czy zadania przedstawione przez naszeorganizacje zostaną wzięte pod uwagę.

str 11 z 14

W przyjętej w oficjalnych informatorach Urzędu Miasta (Łącznik Zielonogórski) formulekonsultacji założono prezentację trzech koncepcji zagospodarowania Wzgórz Piastowskichprzygotowanych przez biura projektowe. W swoich koncepcjach architekci musieli uwzględnićobiekty i lokalizacje wskazane przez magistrat. Są to:

1. Wieża widokowa 2. Ścieżki ponad drzewami, doprowadzające do wieży widokowej 3. Wyciąg, ze stokiem narciarskim z igielitu oraz trasą zjazdową 4. Tor saneczkowy zimowy 5. Lodowisko wraz z parkingiem 6. Rozbudowane mini zoo.

Obowiązywały następujące zasady głosowania: A. Każdy z mieszkańców otrzyma po jednej naklejce w kształcie kropki koloru czarnego, którąbędzie mógł nakleić, jako swój głos, za jednym z przedstawionych wariantów, następującychelementów wskazanych przez urząd miasta:

1. Ścieżka ponad drzewami, doprowadzająca do wieży widokowej 2. Lodowisko wraz z parkingiem 3. Rozbudowa mini zoo

B. Każdy z mieszkańców otrzyma trzy naklejki w kształcie kropki koloru zielonego, którebędzie mógł nakleić, jako swój głos, na wybrane przez siebie elementy zagospodarowania,zaproponowane indywidualnie przez architektów.

Uważamy, że powyższy sposób prowadzenia głosowania na projekty o z góry narzuconejzawartości bez wcześniejszego uwzględnienia wszystkich uwag i zgłoszeń interesariuszyrewitalizacji oraz nierówność głosowania polegająca na braku możliwości zagłosowania naprojekty uznane przez Urząd za konieczne do wykonania (bez wcześniejszych konsultacji) nie jestzgodny z zasadami prowadzenia konsultacji społecznych przez organizatora procesu rewitalizacji(Urząd Miasta) opisanych w art. 5 Rozdział 2 - Partycypacja społeczna Ustawy o rewitalizacji, orazw Wytycznych Ministerstwa Rozwoju do rewitalizacji.

W związku z powyższym podczas konsultacji zbierano podpisy pod petycją do Prezydenta MiastaZielona Góra ws. Przeprowadzenia rewitalizacji Wzgórz Piastowskich i okolicy, w której międzyinnymi wnioskujemy o:

poszerzenie obszaru inwestycji rewitalizacyjnych o przywrócenie utraconych funkcji całejokolicy (np. Park Ludowy dawniej Volkspark, obecny Park Piastowski, amfiteatr, PiastowskaPolana przy amfiteatrze, ogród botaniczny, kąpielisko w Ochli, okolice wieży Wilkanowskiej),

uwzględnienie potrzeb i udziału wszystkich grup społecznych (niewykluczający żadnej grupyspołecznej bądź grupy użytkowników Wzgórz i okolic),

zadbanie w ramach rewitalizacji tego obszaru o problemy i potrzeby przede wszystkimmieszkańców osiedla Piastowskiego (co jest zgodne z wyszczególnieniem interesariuszypriorytetowych w Art 2.2 Ustawy o rewitalizacji).

Zaprezentowana na następnej stronie Tabela nr 1 przedstawia propozycje strony społecznej wodniesieniu do obiektów narzuconych przez magistrat.

str 12 z 14

Tabela 1. Propozycje strony społecznej przedstawione podczas pikniku odnośnie obiektów narzuconych

Propozycja UM Propozycja strony społecznej Argumentacja

1 Wieża widokowa (bez możliwości głosowania) o wysokości do 50m

Znacznie mniejsza od planowanej

1. Koszty2. Nieproporcjonalność do wielkości zielonogórskich wzniesień3. Optyczne wypłaszczenie terenu i zanik walorów krajobrazowych Wzgórz z tak dużej wysokości, monotonność krajobrazu (zdjęcia i filmy z drona dostępne na serwisie Youtube)

2 Ścieżka nad drzewami (głosowanie na wariant poprowadzenia)

Nie przewiduje realizacjiWjazd na wieżę platformą windową

1. Koszty.2. Wjazd na wieżę platformą windową jako dostosowanie dla niepełnosprawnych.3. Nieznany inny cel ścieżki poza dostosowaniem dla niepełnosprawnych.

3 Wyciąg i igielitowa trasa zjazdowa dla narciarzy (bez możliwości głosowania)

Zmiana lokalizacji - Lokalizacja przy zalewie na Ochli

W ramach kompleksu podobnego do Malty w Poznaniu - „Zielonogórska Malta”, łącznie z modernizacją kąpieliska.Rozwiązany zostaje problem już przeciążonego parkingu obok amfiteatru i ewentualnego zagrożenia zdegradowania Piast Polany przez wykorzystanie jej jako „dzikiego” parkingu z braku wystarczających miejsc parkingowych w okolicy. Stok igielitowy- zapewne ogrodzony ze względów bezpieczeństwa – ograniczy swobodę przemieszczania się po parku.

4 Tor saneczkowy zimowy (bez możliwości głosowania)

Kilka stoków (wyrównanych) do zjeżdżania na sankach.Wzgórza dla saneczkarzy.

Profilowany tor ziemny ulegnie łatwej erozji i szybkiej degradacji jak było to w przeszłości – zmarnowanie funduszy i wysokie koszty corocznych napraw

5 Lodowisko wraz z parkingiem (głosowanie na wariant umiejscowienia)

Zmiana lokalizacji CRS ul. Sulechowska.

1.Problem parkingowy - ochrona Piast Polany przed zabudową lub degradacją w wyniku wykorzystania jej jako „dziki” parking (jak w przypadku pkt 3.)2. Problem ekologii i ekonomii wykorzystania wody – przy CRS woda z basenu może zostać użyta do tworzenia pokrywy lodowej lodowiska.

6 Rozbudowa mini zoo (glosowanie na wariant rozbudowy)

Zmiana lokalizacji – Lokalizacja przy zalewie na Ochli w ramach kompleksu zielonogórska Malta

1. W ramach kompleksu podobnego do Malty w Poznaniu „Zielonogórska Malta”,łącznie z modernizacją kąpieliska.W miejsce zaplanowanego Mini Zoo proponujemy rozbudowę ogrodu botanicznego i poszerzenie jego funkcji społeczno – ekologiczno – gospodarczej (opis w części II Protokołu przy opisie zadania 13 – Ogród botaniczny).2. Mini zoo stłumiło ogród botaniczny,3. Powiększenie mini zoo ma odbyć się kosztem historycznego Parku Ludowego4. Znika okresowy (w pogodne dni) problem parkowania w okolicy ul. Botanicznej5. Dostęp zwierząt do wody na zalewie „Ochla”6. Dużo terenów i miejsca na zalewie „Ochla” dla stworzenia odpowiednich wybiegów i stanowisk dla zwierząt, różnorodnych pod względem warunków o odpowiedniej wielkości.

str 13 z 14

Ulokowanie przy kąpielisku w Ochli wyciągu narciarskiego oraz mini zoo stwarza możliwośćtworzenia kompleksu rekreacyjnego na wzór Malty w Poznaniu, gdzie na obszarze w miaręspójnym urządzono akwen wodny, nowe poznańskie zoo, igielitowy stok narciarski oraz kolejkędla dzieci.Ulokowanie stoku igielitowego poza obszarem Parku Ludowego pozwoli na znacznie mniejsząingerencję w pozostałości historycznego parku ale także zachowa swobodę do korzystania zwszystkich otwartych stoków przez saneczkarzy (Wzgórza Saneczkarzy).

Przyjęliśmy, że skoro wyszczególnione w Tabeli nr 1 obiekty są narzucone przez magistrat i wwiększości przypadków wzbudzają duże kontrowersje to nie będziemy prowadzić dodatkowogłosowania na te obiekty i propozycje, natomiast zbierać będziemy podpisy pod petycją orozszerzenie zakresu rewitalizacji Wzgórz Piastowskich i ich okolic pod względem obszarowym izadaniowym co wiąże się oczywiście z przeprowadzeniem, przy wykorzystaniu szerokiegowachlarza dostępnych metod konsultacji społecznych, szerokich, rzetelnych konsultacjispołecznych z uwzględnieniem wszystkich aspektów, zgłoszeń, propozycji i wniosków, w tymnaszych – opracowanych podczas wielu spotkań, dyskusji i warsztatów.Wymaga tego skomplikowana historia Wzgórz, położenie w rejonach zabytkowego ParkuLudowego, skomplikowana struktura użytkowania Wzgórz, znaczenie dla Zielonej Góry orazzasady prowadzenia procesu rewitalizacji z Ustawy o rewitalizacji i Wytycznych MinisterstwaRozwoju do rewitalizacji, szczególnie w zakresie partycypacji społecznej oraz ustawowej listyinteresariuszy priorytetowych w rewitalizacji, w której na pierwszym miejscu wyszczególniononajbliższych mieszkańców rewitalizowanego obszaru a na drugim pozostałych mieszkańców gminy.

Przeprowadziliśmy za to głosowanie na zbiór zadań, które częściowo wykraczają poza obszaropracowania zlecony przez UM architektom, jednakże stanowiący spójną całość jako komplekswypoczynkowy, rekreacyjny, krajobrazowy, kulturalny i przyrodniczy.

str 14 z 14

ZAŁĄCZNIK E2 do Gminnego Programu Rewitalizacji miasta Zielona Góra

Lp Data

złożenia

Dane

składającego

Podobsz

ar/cały

obszar

Treść uwagi Ustosunkowanie się

UWAGI SKŁADANE NA FORMULARZACH OPINIUJĄCYCH

1. 03.04.2017 Wspólnota mieszkaniowa

Tadeusza Zawadzkiego

Zośki 46ABCDE

(os. do kontaktu: Dudlej

Aleksander, ul. Tadeusza

Zawadzkiego „Zośki” 46D/8, 65-528 Zielona Góra)

Teren Wzgórz

Piastowskich

Zagospodarowanie terenu w Parku Piastowskim, dotyczące budowy parkingu, lodowiska oraz toru do jazdy na rolkach, wrotkach, deskorolkach, itp. w sąsiedztwie budynku mieszkalnego pod adresem Zawadzkiego „Zośki” 46 rodzi sprzeciw mieszkańców wspólnoty. Ma to być kolejny etap rewitalizacji Miasta Zielona Góra, realizowanej z pieniędzy unijnych, w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Lubuskie 2020. Jak wiadomo, w przypadku projektów rewitalizacyjnych główny nacisk kładzie się na aspekt społeczny planowanych inwestycji. Zgodnie z „Wytycznymi w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata 2014 – 2020” Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 3 lipca 2015 r. rewitalizacja zakłada optymalne wykorzystanie specyficznych uwarunkowań danego obszaru oraz wzmacnianie jego lokalnych potencjałów (w tym także kulturowych) i jest procesem wieloletnim, prowadzonym przez interesariuszy tego procesu, w tym przede wszystkim we współpracy z lokalną społecznością. Ponadto, zgodnie z ww. wytycznymi stan kryzysowy wymagający interwencji to stan spowodowany koncentracją negatywnych zjawisk społecznych (w szczególności bezrobocia, ubóstwa, przestępczości, niskiego poziomu edukacji lub kapitału społecznego, niewystarczającego poziomu uczestnictwa w życiu publicznym i kulturalnym), współwystępujących z negatywnymi zjawiskami w co najmniej jednej z następujących sfer: gospodarczej, środowiskowej, przestrzenno – funkcjonalnej, technicznej. Obszar zdegradowany, wymagający rewitalizacji to obszar, na którym zdefiniowano stan kryzysowy. Obszar rewitalizacji to obszar obejmujący całość lub część obszaru zdegradowanego, cechującego się szczególną koncentracją negatywnych zjawisk. Już z definicji w ww. wytycznych

Uwagę uwzględniono i z propozycji zagospodarowania rejonu polany przy Amfiteatrze oraz najbliższego otoczenia (w tym terenu za budynkiem mieszkaniowym przy ul. Zawadzkiego „Zośki” 46) usunięto elementy mogące być źródłem konfliktów, w tym lodowisko/wrotkowisko

wynika, iż teren znajdujący się w Parku Piastowskim, przeznaczony pod budowę parkingu oraz lodowiska nie jest obszarem zdegradowanym, wymagającym interwencji. Nie występują na nim negatywne zjawiska społeczne. Jest obszar leśny, zamieszkały przez różne gatunki zwierząt, ptaków, owadów, itp. Ponadto, jedną z zasad rewitalizacji jest zasada „Brown field ponad green field”, co oznacza prowadzenie prac na trenach, na których znajdują się grunty, budynki wymagające interwencji, ograniczając ingerencję w tereny zielone. Podstawowym warunkiem umożliwiającym wpisanie planowanej inwestycji do Programu Rewitalizacji jest akceptowalność społeczna. Projekty rewitalizacyjne muszą być tworzone przy udziale lokalnej społeczności, dla lokalnej społeczności, a nie wbrew lokalnej społeczności. Okoliczni mieszkańcy chcą mieć blisko swoich domostw ciszę i spokój, tak jak do tej pory, a nie huczące maszyny chłodzące oraz jeżdżącą na rolkach, wrotkach, deskorolkach, itp. młodzież. Kolejnym aspektem złego ulokowania lodowiska wraz z parkingiem jest bliskość skarpy, znajdującej się przy bloku mieszkalnym Zawadzkiego „Zośki” 46, która i tak przez cały czas się obsypuje i wymaga wzmocnienia, a nie osłabienia przez używanie przy budowie obiektów ciężkiego sprzętu oraz w późniejszym czasie, poprzez postawienie i eksploatację nowej infrastruktury. Sam pomysł wybudowania w mieście Zielona Góra lodowiska z prawdziwego zdarzenia jest bardzo trafiony, jednak dewastacja terenów zielonych pod budowę obiektu jest nie do przyjęcia.

2 30.03.2017 Grupa Inicjatywy Lokalnej

Jędrzychów

Ul. Liliowa 39 65-012 Zielona

Góra

ZPK „Liliowy

Las”

1. Wnioskujemy o objęcie działaniami procesu rewitalizacji terenu całego zespołu przyrodniczo – krajobrazowego „Liliowy Las”, łącznie z błędnie wykazanym na załączonej mapie podziałem geodezyjnym wzdłuż ulicy Liliowej. Jest to niezgodne ze stanem faktycznym, gdyż obszar ten należy do „Liliowego Lasu” na mocy uchwały nr LXXVII.704.2014 z dnia 23 grudnia 2014. 2. Na terenie „Liliowego lasu” proponujemy działania mające duże znaczenie rekreacyjno – sportowo – edukacyjne dla mieszkańców osiedla i całego Miasta:

1. uzupełnienie ścieżki zdrowia o dodatkowe elementy dla dorosłych oraz dzieci

2. wykonanie ścieżki zdrowia dla osób z niepełnosprawnością

3. utworzenie ścieżki edukacyjnej

Ad.1. Granice obszaru rewitalizacji nie mogą na tym etapie konsultacji ulec zmianie. Działaniami rewitalizacyjnymi przewidziani objąć obszar wskazany w uwadze, jako zintegrowany z pozostałym terenem Zespołu i wskazano ten fragment w załączniku graficznym do GPR . Ad.2. Propozycje uwzględniono włączono do listy przedsięwzięć dopuszczalnych

4. wzbogacenie o małą architekturę (ławki, śmietniki) 5. utworzenie alei np. dębowej, lipowej, akacjowej,

kasztanów jadalnych, klonowej Równoległe usytuowanie leśnych ścieżek sprzyja powstaniu takich alei – zaczątek alei dębowej już istnieje.

6. wykonanie oświetlenia 7. zagospodarowanie terenu Dzikiej Ochli np.: a) wyczyszczenie terenu z szop, blaszaków, opon itp. b) postawienie nowego budynku (np. drewnianego)

usługowo – technicznego c) wykonanie drewnianych pomostów wokół jeziora d) umożliwienie pływania małymi łódkami,

wypożyczania sprzętu letniego i zimowego e) uporządkowanie ścieżki wokół jeziora f) nasadzenia roślin g) uporządkowanie parkingu (obecnie opony) h) oczyszczenie jeziora i) wykonanie fontanny w celu napowietrzenia wody

(przykład z Ostrowa Wlkp) Jako Grupa Inicjatywy Lokalnej Jędrzychów uprzejmie prosimy o włączenie nas w proces tworzenia projektów..

ZAŁĄCZNIK F do Gminnego Programu Rewitalizacji miasta Zielona Góra

INFORMACJA PODSUMOWUJĄCA

KONSULTACJE DOTYCZĄCE

ZAPROPONOWANYCH ZMIAN GRANIC

OBSZARU ZDEGRADOWANEGO

I OBSZARU REWITALIZACJI

Zielona Góra, listopad 2017 r.

Dnia 31 października Prezydent Miasta Zielona Góra obwieścił o rozpoczęciu konsultacji

społecznych projektu uchwały w sprawie zmiany uchwały dotyczącej wyznaczenia obszaru

zdegradowanego i obszaru rewitalizacji Miasta Zielona Góra.

Konsultacje prowadzone były od dnia 7.11.2017, do dnia 30.11.2017 r.

Konsultacje zostały przeprowadzone w formie:

Zbierania uwag do projektu uchwały w formie papierowej i elektronicznej, z wykorzystaniem

formularza konsultacyjnego dostępnego na stronie internetowej Miasta Zielona Góra w

zakładce „Rewitalizacja Miasta”

Trzech spacerów studyjnych,

Dwóch spotkań: z mieszkańcami i organizacjami branżowymi.

W niniejszym dokumencie przedstawiono informacje podsumowujące z przebiegu spacerów

studyjnych oraz spotkań z mieszkańcami i organizacjami branżowymi.

INFORMACJA PODSUMOWUJĄCA KONSULTACJE

DOTYCZĄCE ZAPROPONOWANYCH ZMIAN

GRANIC OBSZARU ZDEGRADOWANEGO I

OBSZARU REWITALIZACJI

*

DLA MIESZKAŃCÓW

*

DLA ORGANIZACJI BRANŻOWYCH i POZARZĄDOWYCH

W związku z rozpoczętymi dnia 7 listopada 2017 r. konsultacjami społecznymi dotyczącymi

projektu uchwały w sprawie zmiany uchwały dotyczącej wyznaczenia obszaru zdegradowanego i

obszaru rewitalizacji Miasta Zielona Góra, w dniach 20 i 21 listopada 2017 r. odbyły się konsultacje

społeczne, na których został zaprezentowany zakres zmian związanych z wyznaczeniem ww.

obszarów. Podczas spotkań uczestnicy mieli możliwość wzięcia udziału w dyskusji i wyrażenia swoich

opinii i uwag. Konsultacje zostały podzielone na dwie części, osobno odbyły się konsultacje dla

mieszkańców, a osobno dla organizacji branżowych i pozarządowych. Oba spotkania odbyły się w

budynku Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej przy ul. Długiej.

W ramach konsultacji, na stronie internetowej Miasta, w zakładce „Rewitalizacja Miasta”

zaprezentowano: diagnozę, na podstawie której wyznaczono obszar zdegradowany,

mapa z obszarem zdegradowanym,

mapa z obszarem rewitalizacji,

formularze do składania uwag.

A. KONSULTACJE SPOŁECZNE DLA MIESZKAŃCÓW dnia 20 listopada 2017 r.

Poniżej zaprezentowano przebieg spotkania konsultacyjnego projektu uchwały w sprawie zmiany

uchwały dotyczącej wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji. Konsultacje odbyły

się dnia 20 listopada 2017 r. i były skierowane głównie do mieszkańców Miasta.

1) Przywitanie uczestników spotkania przez Panią kierownik Biura Urbanistyki i Planowania –

Panią Małgorzatę Maśko-Horyza.

2) Przestawienie dotychczasowego zakresu prac nad rewitalizacją,

3) Przedstawienie aktualnego przebiegu prac nad rewitalizacją:

Przedstawienie sposobu wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru

rewitalizacji,

Przestawienie mapy z przebiegiem wyznaczonego obszaru zdegradowanego,

Przedstawienie mapy z przebiegiem wyznaczonego obszaru rewitalizacji,

4) przedstawienie możliwości zapoznania się z materiałami oraz możliwości udziału

społecznego (poprzez wypełnienie ankiet) na stronie Urzędu Miasta Zielona Góra w


5) Zaproszenie do dyskusji:

Podczas dyskusji mieszkańcy przedstawili wiele uwag i opinii. Poniżej

przedstawiono najważniejsze zagadnienia, które zostały poruszone w dyskusji:

a) Obszar 6B (południowo zachodnia część Osiedla Piastowskiego, Wzgórza Piastowskie,

Liliowy Las):

- w opinii uczestnika konsultacji „rewitalizacja” to głównie wyprowadzanie ze stanu kryzysowego

obszarów zamieszkałych, zwrócił uwagę, że w związku z tym błędnie zostały włączone do granic

obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji rozległe tereny leśne (głównie obszar 6B).

- uczestnicy zwrócili uwagę, że zgodnie z definicją z Ustawy o rewitalizacji nie powinno się

włączać lasów do obszaru rewitalizacji. Włączenie tak dużego obszaru zielonego (obszar 6B) nie

przyczyni się do poprawy poziomu życia mieszkańców.

- zgodnie z opinią uczestników w obszarze 6B nie ma problemów społecznych, technicznych,

funkcjonalno-przestrzennych.

- uczestnicy zwrócili uwagę, że rewitalizacja powinna być skierowana na tereny zamieszkane, a

nie zielone.

- działania na Wzgórzach Piastowskich powinny być ograniczone do drobnych zmian, bez dużych

modyfikacji,

b) Plac Teatralny:

- uczestnicy poddali pod wątpliwość, czy rewitalizacja tego placu wpłynie na poziom życia

mieszkańców, na jego ożywienie,

- zwrócono uwagę, że nie powinno się wyburzać sąsiednich budynków, ruiny powinny zostać

wykorzystane,

- wyrazili wątpliwości dotyczące celowości realizacji w ramach projektu parkingu na placu, która to

inwestycja wg nich nie przyczyni się do jego ożywienia,

c) działania w ramach rewitalizacji powinny zostać skierowane na Zaułek Artystów, a nie

terenów zielonych,

d) podkreślono, że przedmiotem działań rewitalizacyjnych w rejonie Parku Piastowskiego

powinien być Amfiteatr ,

e) w opinii uczestników kryteria w diagnozie służącej wyznaczeniu obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji zostały dobrane wadliwie:

- kryterium dostępności terenów rekreacji – w opinii uczestników nie pokazuje on rzeczywistej

sytuacji na terenie, propozycja przyjęcia wskaźnika „dostęp do terenów zielonych – odległość każdego

mieszkańca obszaru do terenu zielonego o powierzchni pow. 2 m2.

- wysoki stopień zagrożenia zanieczyszczenia środowiska - powinien bazować na problemie

związanym z niska emisją

f) uczestnicy zwrócili uwagę na sposób w jaki dokonano podziału na jednostki, który wg nich jest

niejasny i niespójny:

7) Pani Małgorzata Maśko-Horyza odniosła się w miarę możliwości do wszystkich poruszanych

kwestii.

8) Zakończenie dyskusji. Pełny przebieg konsultacji został nagrany i jest dostępny do odsłuchania w budynku Urzędu Miasta

Zielona Góra, przy ul. Podgórnej 22, pokój 808.

B. KONSULTACJE SPOŁECZNE DLA ORGANIZACJI BRANŻOWYCH I POZARZĄDOWYCH

dnia 21 listopada 2017 r.

Poniżej zaprezentowano przebieg spotkania konsultacyjnego projektu uchwały w sprawie zmiany

uchwały dotyczącej wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji. Konsultacje odbyły

się dnia 21 listopada 2017 r. i były skierowane głównie do organizacji branżowych i pozarządowych.



2) Przestawienie dotychczasowego zakresu prac nad rewitalizacją,

3) Przedstawienie aktualnego przebiegu prac nad rewitalizacją:

Przedstawienie sposobu wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji,

Przestawienie mapy z przebiegiem wyznaczonego obszaru zdegradowanego,

Przedstawienie mapy z przebiegiem wyznaczonego obszaru rewitalizacji,

4) przedstawienie możliwości zapoznania się z materiałami oraz możliwości udziału

społecznego (poprzez wypełnienie ankiet) na stronie Urzędu Miasta Zielona Góra w


5) Zaproszenie na kolejną formę konsultacji społecznych – spacerów studyjnych.


Podczas dyskusji uczestnicy zadawali pytania, związane z dotychczasowymi pracami nad

Programem Rewitalizacji:

- dlaczego są ponownie prowadzone prace nad rewitalizacją,

- jaki cel mają spacery studyjne,

- dlaczego nie ma Komitetu Rewitalizacji,

- w jakim kierunku zmierza rewitalizacja Miasta, jakie zmiany są planowane, jakie są planowane

działania, jak się zmieni obszar rewitalizacji,

- dlaczego w kryterium dostępności terenów rekreacji – wzięto pod uwagę powierzchnię, a nie

odległości do tych terenów dla mieszkańców

- czy koncepcja budowy wieży na Wzgórzach Piastowskich jest aktualna,

- dlaczego zostały niezmienione granice obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji,

- dlaczego przy wyznaczaniu ww. obszaru popełnione zostały te same błędy co przy poprzedniej

diagnozie,

- dlaczego włączono do obszaru rewitalizacji obszar 6B,

- jakie problemy społeczne występują na terenie lasu,

- zasadność włączenia obszaru 6B do obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji, jakie

wskaźniki o tym zadecydowały,

- dlaczego włączono do obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji obszar 6B, a nie

włączony został obszar 7B,

- czy kolejne projekty, będące częścią rewitalizacji, czy będą konsultacje, czy będzie możliwość

zapoznania się z planowanymi działaniami w następnych etapach prac.

Pani Małgorzata Maśko-Horyza odniosła się w miarę możliwości do wszystkich poruszanych

kwestii. Dodatkowo zwrócono uwagę na:

- nieaktualność wskaźników przyjętych w diagnozie,

- braku części dokumentów w Biuletynie Informacji Publicznej, brak przejrzystości strony Urzędu

Miasta, trudności z poruszaniem się po zakładce „Rewitalizacja Miasta”

Podczas spotkania skonsultowano również proponowane obszary, które miałyby być przedmiotem

spacerów studyjnych oraz ich daty. Uczestnicy zaproponowali wcześniejszą niż popołudnowa godzinę

spotkań, ze względu na wcześnie zapadający zmrok oraz włączenie do spacerów okolic ulicy

Zamkowej ze względu na konieczność podjęcia priorytetowych działań na tym obszarze.

Pełny przebieg konsultacji został nagrany i jest dostępny do odsłuchania w budynku Urzędu Miasta

Zielona Góra, przy ul. Podgórnej 22, pokój 808.

INFORMACJA PODSUMOWUJĄCA SPOTKANIA

KONSULTACYJNE DOTYCZĄCE

ZAPROPONOWANYCH ZMIAN GRANIC OBSZARU

ZDEGRADOWANEGO I OBSZARU REWITALIZACJI W

FORMIE SPACERÓW STUDYJNYCH

*

SPACER STUDYJNY W REJONIE UL. OSADNICZEJ

*

SPACER STUDYJNY NA OSIEDLU PIASTOWSKIM

*

SPACER STUDYJNY W REJONIE UL.ZAMKOWEJ

WSTĘP

W ramach rozpoczętych dnia 7 listopada 2017 r. konsultacji społecznych dotyczących projektu

uchwały w sprawie zmiany uchwały dotyczącej wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru

rewitalizacji Miasta Zielona Góra, w dniach 24, 27 oraz 29 listopada 2017 r. od godziny 13.00 odbyły

się konsultacje społeczne w formie spacerów studyjnych na trzech obszarach: w rejonie ul. Osadniczej,

na Osiedlu Piastowskim,

w rejonie ul. Zamkowej.

Obszary, na których odbyły się spacery studyjne zostały dobrane w sposób odpowiadający

potrzebom uczestników konsultacji. Podczas wcześniejszych konsultacji, uczestnicy wyrazili chęć

zaprezentowania swoich propozycji zagospodarowania obszaru w rejonie ul. Osadniczej, a także

wskazali potrzebę spaceru w rejonie ul. Zamkowej, wskazując to miejsce jako szczególnie

zdegradowane i wymagające podjęcia działań. Kierownik Biura Urbanistyki i Planowania

zaproponowała miejsce trzeciego spaceru - osiedle Piastowskie

W konsultacjach wzięli udział zarówno mieszkańcy miasta, jak i przedstawiciele spółdzielni

mieszkaniowych, organizacji pozarządowych, fundacji i jednostek miejskich. Konsultacje w formie

spacerów studyjnych pozwoliły zapoznać się szczegółowo z problemami danych obszarów oraz

pomysłami uczestników na rewitalizację tych przestrzeni.

Celem spacerów było:

zapoznanie się z potrzebami osób zamieszkujących lub prowadzących działalność na terenie zaproponowanego obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji,

zapoznanie się z propozycjami uczestników spacerów na zagospodarowanie obszaru rewitalizacji,

poznanie opinii mieszkańców na temat zaproponowanych granic obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji,

zebranie uwag i wniosków w odniesieniu do zaproponowanego obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji.

A. SPACER STUDYJNY W REJONIE UL. OSADNICZNEJ

Dnia 24.11.2017 r. o godz. 13.00 odbyło się spotkanie konsultacyjne w formie spaceru

studyjnego w rejonie ul. Osadniczej w Zielonej Górze. W spotkaniu wzięło udział 8 osób, w tym:

mieszkańcy, przedstawiciele Spółdzielni Mieszkaniowej „Młodzieżowiec” oraz Zielonogórskiego

Stowarzyszenia Upiększania Miasta.

Spotkanie rozpoczęło się przy siedzibie Spółdzielni Mieszkaniowej „Młodzieżowiec” przy ul.

Osadniczej 9B. Po przywitaniu uczestników spaceru Pani Kierownik rozdała uczestnikom mapy, na

których zaznaczono proponowany zasięg obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji w

odniesieniu do omawianego terenu:

Następnie przedstawiony został cel spaceru oraz propozycja trasy. Celem spaceru

studyjnego w rejonie ul. Osadniczej było zbadanie, czy zaproponowane granice obszaru

zdegradowanego i obszaru rewitalizacji w rzeczywistości odpowiadają potrzebom mieszkańców.

Spotkanie miało również na celu zapoznanie się z propozycjami mieszkańców Spółdzielni

Mieszkaniowej „Młodzieżowiec” na zagospodarowanie przestrzeni wokół ich miejsca zamieszkania –

w szczególności tereny zielone wzdłuż Złotej Łączy. Trasa spaceru obejmowała istniejące tereny

rekreacyjne (plac zabaw, boisko), rozległy teren zaniedbanej zieleni wzdłuż Złotej Łączy oraz teren

osiedla Spółdzielni Mieszkaniowej „Młodzieżowiec”.

Podczas spaceru uczestnicy dzielili się swoimi spostrzeżeniami na temat aktualnego

zagospodarowania terenu. W szczególności przedstawiciele Spółdzielni mieszkaniowej

zaprezentowali, po konsultacji z mieszkańcami, swoje uwagi i propozycje konkretnych działań

zmierzających do rewitalizacji przestrzeni:

Jedną z propozycji uczestników spotkania było zagospodarowanie poniżej przedstawionego terenu

zieleni pod park osiedlowy z elementami rekreacji:

Podczas spaceru zwrócono uwagę na istniejące: boisko oraz plac zabaw przy al. Zjednoczenia.

Uczestnicy spotkania wspólnie zastanawiali się nad lokalizacją istniejącego placu zabaw na badanym

obszarze. Zwrócono uwagę na bliską odległość od ruchliwej drogi (al. Zjednoczenia). Uczestnicy

przedstawili swoje propozycje na rozwiązanie problemu: odgrodzenie placu zabaw od ulicy szpalerem drzew,

lokalizacja parkingu w miejscu istniejącego placu zabaw, natomiast plac zabaw przenieść do wnętrza osiedla.

Następnie osoby biorące udział w spotkaniu udały się na spacer wzdłuż cieku Złota Łącza, na

rozległe, zdegradowane obszary zielone. Teren ten znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie

zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej przy ul. Osadniczej. Aktualnie jest to teren zaniedbany i

niezagospodarowany. Odpowiednio zagospodarowany obszar byłby miejscem rekreacji i odpoczynku

dla mieszkańców okolicznych budynków wielorodzinnych. Przedstawiciele SM „Młodzieżowiec”

przedstawili zaproponowany przez siebie przebieg ścieżki wzdłuż cieku Złota Łącza. Poniżej

zaprezentowano aktualny stan omawianego terenu:

Na trasie spaceru znalazł się również budynek, w którym znajdowały się mieszkania socjalne. Obiekt

ten jest w bardzo złym stanie technicznym, opuszczony i niszczejący. Wśród uczestników spaceru

pojawiły się różne propozycje na zrewitalizowanie tego obiektu: całkowite wyburzenie obiektu,

włączenie budynku do rejestru zabytków,

propozycja usytuowania budynku mieszkalnego,

adaptacja budynku jako miejsca spotkań, np. dla osób starszych, miejsca aktywizacji

mieszkańców, itp.

Trasa spaceru przebiegła również przez istniejące boisko, które wymaga modernizacji.

W trakcie spotkania przedstawiciele SM „Młodzieżowiec” przedstawili propozycję

zagospodarowania polany pod tereny rekreacyjne: kort i boisko do siatkówki.

Osoby biorące udział w spotkaniu zasygnalizowały problem z jakością nawierzchni na terenie

obszaru. Zaproponowano zmianę nawierzchni drogi, która obecnie wykonana jest z płyt betonowych,

a w części jest nieutwardzona, utrudniając komunikację zarówno pieszym jak i pojazdom.

Podczas spaceru uczestnicy zwrócili uwagę, że część obszaru (tereny zielone na zachód od

wyznaczonego obszaru) nie zostały objęte granicami obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji,

natomiast z badania terenu wywnioskowano, że obszar ten również powinien zostać włączony do

omawianego obszaru. Na terenie osiedla osoby biorące udział w spotkaniu zwracały uwagę na problem z brakiem miejsc

parkingowych, a także proponowali możliwe ich lokalizacje.

Podsumowując spacer studyjny w rejonie ul. Osadniczej dał możliwość mieszkańcom poinformowania

Urzędników o swoich potrzebach, a dzięki zaangażowaniu przedstawicieli SM „Młodzieżowiec” udało

się zaprezentować propozycje konkretnych działań, które zaspokajały by potrzeby mieszkańców

obszaru oraz zainteresować inne osoby możliwościami i potencjałem tego terenu .

B. SPACER STUDYJNY NA OSIEDLU PIASTOWSKIM

W dniu 27.11.2017 r. o godz. 13.00 odbyło się drugie spotkanie konsultacyjne w formie

spaceru studyjnego. Spacer odbył się na Osiedlu Piastowskim. W spotkaniu wzięło udział 9 osób, w

tym: mieszkańcy, przedstawiciel Klubu Seniora oraz przedstawiciel Centrum Usług Opiekuńczych,

których działalność zlokalizowana jest na terenie Osiedla Piastowskiego.

Spotkanie rozpoczęło się przy siedzibie Klubu Seniora przy ul. Ptasiej. Po przywitaniu

uczestników spaceru Pani Kierownik przedstawiła uczestnikom dwa główne cele spotkania: Zapoznanie się z potrzebami seniorów, w związku z lokalizacją na terenie Osiedla

Klubu Seniora,

Zapoznanie się z potrzebami osób, które korzystają z opieki Centrum Usług

Opiekuńczych.

Spacer studyjny rozpoczęto od siedziby Klubu Seniora przy ul. Ptasiej. Przedstawiciel Klubu

zaprezentował potrzeby najstarszych użytkowników przestrzeni. Wskazał miejsca, które należałoby

dostosować do potrzeb osób starszych. Zasygnalizował potrzebę zagospodarowania podwórka

siedziby Klubu na część rekreacyjną, dostosowaną do potrzeb osób niepełnosprawnych.

Następnie uczestnicy spaceru udali się do Parku Piastowskiego, gdzie dyskutowano o najpilniejszych

potrzebach na terenie tego parku orz planowanych i zrealizowanych inwestycjach z Budżetu

Obywatelskiego.

Podczas spaceru, mieszkańcy wskazywali na rekreacyjny charakter miejsca, gdzie nie ma

potrzeby wprowadzania wielu zmian. Wskazano, że jest to miejsce, chętnie odwiedzane przez

mieszkańców okolicznych budynków mieszkalnych, w tym osób starszych. Jako najpilniejszą potrzebę

wskazywano konieczność remontu ciągów pieszych, z wydzieleniem ścieżki dla rowerów.

W trakcie trwania spaceru na terenie Parku Piastowskiego zwrócono uwagę na korzystną

zmianę w otoczeniu w postaci placu zabaw, który jest chętnie odwiedzany przez najmłodszych.

Następnie skierowano się pomiędzy zabudowania na terenie Osiedla Piastowskiego, gdzie

zgodnie stwierdzono, że jedną z głównych potrzeb na terenie osiedla jest zwiększenie miejsc

parkingowych. Wskazano również, że już istniejące parkingi są często bardzo zaniedbane. Zwrócono

również uwagę na problemy z komunikacją pieszą, w związku z zawłaszczaniem przestrzeni chodnika

przez parkujące samochody oraz brak udogodnień dla osób niepełnosprawnych.

Pozytywnym aspektem, jaki zauważono był budynek na osiedlu, w którym przystosowano

podjazd do potrzeb osób niepełnosprawnych.

W dalszej części spaceru udano się do Centrum Usług Opiekuńczych, zlokalizowanego na

terenie osiedla. Obecna na spotkaniu Pani reprezentująca Centrum przedstawiła główne problemy

oraz propozycje zmian w najbliższym otoczeniu placówki, które mogłyby spełniać funcje integrujące

mieszkańców także po godzinach pracy centrum. Należy zwrócić uwagę, że w placówce wolny czas

spędzają nie tylko mieszkańcy Osiedla Piastowskiego, ale także całej Zielonej Góry.

Zwrócono uwagę na potrzebę uporządkowania przestrzeni przed Centrum Usług Opiekuńczych, gdzie

znajdują się śmieci i nieosłonięte zbiorniki na odpady.

Na terenie placówki zwrócono uwagę na brak dostosowania jej przestrzeni do potrzeb osób z niej korzystających, w tym osób niepełnosprawnych. Nie ma miejsc, które mogłyby integrować osoby korzystające z usług placówki. Zaproponowano następujące działania:

Zagospodarowanie fragmentu terenu zielonego na miejsce do organizacji imprez

plenerowych: miejsce na grill, nieduża fontanna, wokół której zlokalizowane byłyby miejsca do

odpoczynku:

Teren zieleni otoczony zabudową: miejsce rekreacji, miejsca do gry w szachy, siłownia,

miejsce dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych:

Wymiana nawierzchni na terenie placówki, która ułatwiałaby poruszanie się po niej osobom z

niepełnosprawnością ruchową (aktualnie polbruk):

Podwórko przed stołówką: budowa drewnianych wiat, altanek, stanowiących miejsce spotkań

dla osób korzystających z Centrum Usług Opiekuńczych:

Podwórko przy budynku: miejsce do gry w „Boule”, a także zadaszenie/wiata osłaniające

przed słońcem, wiatrem, deszczem

Podsumowując, konsultacje na Osiedlu Piastowskim pozwoliły na określenie potrzeb starszych

mieszkańców Miasta, a także osób korzystających z pomocy Centrum Usług Opiekuńczych. Z

odbytego spotkania wynika, że osoby te wykazują chęć do aktywności, należy więc dostosować

przestrzeń do ich potrzeb. Jednocześnie zdiagnozowano problemy na Osiedlu Piastowskim typowe

dla większości osiedli mieszkaniowych:

Problemy z komunikacją pieszą, niedostosowanie do potrzeb osób niepełnosprawnych,

Problemy ze zbyt małą ilością miejsc parkingowych.

C. SPACER STUDYJNY W REJONIE UL. ZAMKOWEJ

W dniu 29.11.2017 r. o godz. 13.00 odbyło się ostatnie spotkanie konsultacyjne w formie

spaceru studyjnego. Spacer odbył się w rejonie ul. Zamkowej (ul. Jelenia, Młyńska, Dąbrowskiego). W

spotkaniu wzięło udział 8 osób, w tym: mieszkańcy oraz przedstawiciel wspólnoty mieszkaniowej

Zamkowa. Spotkanie zostało poprowadzone przez Kierownika Biura Urbanistyki i Planowania Urzędu

Miasta Zielona Góra – Panią Małgorzatę Maśko – Horyza.

Spotkanie konsultacyjne rozpoczęto w okolicach Piwnicy Artystycznej Kawon przy ul.

Zamkowej. Po przywitaniu uczestników spaceru Pani Kierownik przedstawiła uczestnikom dwa główne

cele spotkania:

Zapoznanie się z potrzebami mieszkańców badanego obszaru,

W związku z lokalizacją obszaru w Śródmieściu Miasta, zapoznanie się z potrzebami

wszystkich mieszkańców Miasta, co do kierunków zagospodarowania tej przestrzeni,

Okolica piwnicy artystycznej Kawon jest odwiedzana zarówno przez mieszkańców Miasta jak i

turystów. Uczestnicy zwrócili uwagę na potrzebę modernizacji otaczających budynków oraz likwidację

ogrodzenia po drugiej stronie ulicy.

W trakcie przejścia omawianymi wyżej ulicami, jedna z osób biorących udział w spacerze – matka z

dzieckiem w wózku – zwróciła uwagę na problem ze swobodnym przejściem przez centrum Miasta. W szczególności:

Brak podjazdów,

Wysokie krawężniki,

Wąskie chodniki,

Zły stan techniczny chodników, nierówna nawierzchnia

Kolejnymi problemami zdiagnozowanymi przez uczestników spaceru były problemy z infrastrukturą

komunikacyjną:

Bardzo mała liczba przejść dla pieszych, co w szczególności jest niebezpieczne dla dzieci,

które idą do pobliskiej szkoły czy przedszkola,

Duży ruch samochodów na ul. Jeleniej, ul. Zamkowej, ul. Młyńskiej, brak ograniczeń

prędkości na tych ulicach, co sprawia, że kierowcy osiągają duże prędkości, stwarzając

zagrożenie dla przechodniów,

Dzikie parkingi, osoby odwiedzające centrum Miasta parkują swoje samochody, blokując

często drogi i zastawiając chodniki,

Chodniki i ulice w złym stanie technicznym

W trakcie spaceru, jedna z uczestniczek, będąca mieszkanką lokalu przy ul. Zamkowej, zwróciła

uwagę na problemy z jakimi borykają się stali mieszkańcy badanego terenu:

Częste zalania mieszkań, związane z niesprawnością studzienek odprowadzających wodę,

braku odpowiedniej infrastruktury odprowadzającej wodę,

Bardzo odczuwalna skala zanieczyszczenia powietrza (spowodowane m.in. paleniem w

piecach słabej jakości węglem, nielegalnym spalaniem odpadów)

zaniedbane podwórka i zaplecza,

problemy z nawalna wodą opadową - niedrożność systemu kanalizacji deszczowej

Uczestnicy spotkania mogli zapoznać się z propozycjami studentów Uniwersytetu Zielonogórskiego na

zagospodarowanie kwartału zabudowy. Pani, będąca pracownikiem Uniwersytetu przedstawiła

koncepcje studentów na rewitalizację.

Podczas spaceru zwrócono również uwagę na niezagospodarowane przestrzenie, zdewastowane

budynki, często ruiny. Dodatkowo część budynków mieszkalnych na terenie badanego obszaru

wymaga pilnych remontów i modernizacji.

Podsumowując, podczas spaceru udało się zdiagnozować wiele problemów, z którymi boryka się

badany obszar. Jest to obszar, na którym należy podjąć priorytetowo działania związane z

rewitalizacją. Problemami, które w szczególności udało się zdiagnozować są:

Problemy z infrastrukturą: zły stan chodników i ulic,

problemy z brakiem miejsc parkingowych

Problemy z odprowadzaniem wody deszczowej, w szczególności nawalnej,

Duża liczba budynków wymagających modernizacji,

wysoki poziom ubóstwa;

zły stan techniczny budynków komunalnych.

Lp Data

złożenia

Dane

składającego

rejon/cały

obszar


UWAGI SKŁADANE NA FORMULARZACH KONSULTACYJNYCH OGÓLNYCH

1 28.11.2017 Grupa Społecznych Aktywistów ds. Rewitalizacji Miasta Zielona Góra

Małgorzata Turzańska-Zenker, Anna Kraśko, Joanna Liddane, Paweł Zalewski, Adam Markowski

Opinie i propozycje dotyczące przedmiotu konsultacji W odniesieniu do przeprowadzonych przez Urząd Miasta spotkań konsultacyjnych składamy następujące uwagi poparte zapisami w Ustawie, opiniami ekspertów i dokumentami oraz publikacjami w temacie Rewitalizacji: 1. Niezwłocznie powołać Komitet Rewitalizacji. 2. Wyznaczyć nowe jednostki podziału miasta do analizy. 3. Zastosować do analizy najbardziej aktualne dane. 4. Wykonać nową diagnozę sytuacji problemowych. 5. Uzupełnić wskaźnik Zanieczyszczenie Powietrza o benzopiren w pyłach. 6. Poprawić (w tej chwili nierzeczywisty) wskaźnik Dostęp do Terenów Zieleni. 7. Wyznaczyć obszary zdegradowane od nowa. 8. Z obszaru kryzysowego nr 1 (Nowe Miasto) wydzielić poszczególne jednostki urbanistyczne. 9. Wyłączyć tereny leśne, przyrodniczo cenne, chronione i większe parki. 10. Udowodnić kryzys pozostałych terenów niezamieszkałych ujętych w diagnozie. 11. Udowodnić cel społeczny włączenia pozostałych terenów niezamieszkałych poprzemysłowych. 12. Objąć Rewitalizacją tereny zamieszkałe o wyłącznie największym kryzysie społecznym. Celem naszych uwag i działań jest wyłącznie: - nadrzędny interes społeczny ujęty w Ustawie o Rewitalizacji, - prowadzenie Rewitalizacji w sposób zgodny z Ustawą i założeniami dla tego programu, - ochrona przed dewastacją miejsc cennych przyrodniczo, - skierowanie środków i działań na poprawę sytuacji społecznej na obszarach zamieszkałych, - objęcie rewitalizacją terenów dotkniętych rzeczywistym, najsilniejszym kryzysem.

Ad.1.Powołanie Komitet Rewitalizacji nie było

przedmiotem konsultacji, jednakże , w odpowiedzi na inny wniosek, w dniu 01.12.2017 roku rozpoczęto proces naboru do Komitetu. Ad.2. Obręby szkolne są akceptowalnymi jednostkami

podziału miasta, stanowią zżytą społeczność, skoncentrowaną wokół instytucji publicznej, z której można pozyskać szereg informacji potrzebnych do dokonania analiz na różnych etapach procesu rewitalizacji Ad.3. Obecnie prowadzona procedura stanowi poprawę

pewnych uchybień wykazanych w opinii eksperckiej i nie zachodzi potrzeba aktualizacji danych, na których bazowano przy opracowywaniu diagnozy w 2016 roku. Ad.4.Diagnoza sytuacji problemowych została

dostosowana do wymogów ustawowych i wytycznych Ministra Infrastruktury i Rozwoju Ad.5.Uzupełniono dane w informacjach ogólnych o

sytuacji miasta oraz zobrazowano zasięg zjawiska na mapach delimitacyjnych Ad.6. Wskaźnik objaśniono, odzwierciedla dostęp do

terenów zieleni urządzonej Ad.7. Wykonano ponowną analizę, opartą na

poszerzonym doborze wskaźników Ad.8. Obszar nr 1 nie został określony jako obszar

kryzysowy. Jest jednostką służącą przeprowadzeniu analizy. Z uwagi na swoją specyficzną jednorodność i odrębność od pozostałych terenów miasta został potraktowany jako jedna jednostka. Ad.9. Do analiz przyjęto zasadę podziału na jednostki

obszaru całego miasta, z wyłączeniem terenów rolnych, leśnych i rzeki. Włączono natomiast tereny parków leśnych wskazanych w Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Ad.10. tereny niezamieszkałe, w tym parki miejskie,

zieleńce, parki leśne, ogrody działkowe zostały włączone

na wstępnym etapie do jednostek podziału miasta (jednostek badawczych), na których było możliwe określenie wskaźników z zakresu sfery społecznej, gospodarczej, przestrzenno - funkcjonalnej i środowiskowej. Ad.11. Brak możliwości odniesienia się do uwagi, w

której nie wskazano jaki teren poprzemysłowy wnioskodawca miał na myśli. Ad.12. Występujące na badanym obszarze wyłącznie

problemy społeczne nie upoważniają do określenia obszaru mianem kryzysowego. W związku jako obszar rewitalizacji wyznaczono teren o koncentracji negatywnych zjawisk, ale wzięto pod uwagę również (zgodnie z art. 10 ust.1 ustawy o rewitalizacji) możliwości prowadzenia przewidzianych przez miasto działań rewitalizacyjnych, mających istotne znaczenie dla rozwoju lokalnego gminy.

30.11.2017 Społeczna Inicjatywa dla Rewitalizacji Miasta Zielona Góra

Małgorzata Turzańska-Zenker Anna Kraśko Joanna Liddane Paweł Zalewski Adam Markowski i stowarzyszenie ZTUM

Rejon ul. Objazdowej, dolina Złotej Łączy

UWAGI I WNIOSKI ZE SPACERU BADAWCZEGO z dnia 24 listopada 2017 r. po osiedlu „Młodzieżowiec” przy ul. Osiedlowej i dolinie Złotego Potoku (Łączy)

W trakcie spaceru zostaliśmy oprowadzeni przez Zarząd Spółdzielni Mieszkaniowej „Młodzieżowiec” po osiedlu „Młodzieżowiec” przy ul. Osadniczej oraz po przylegającym terenie zielonym, od alei Zjednoczenia do początkowego odcinka doliny Złotego Potoku (Łączy) w kierunku ulic Foluszowej i Objazdowej. NASZA GRUPA STWIERDZIŁA:

1. Dobry stan i jakość zagospodarowania przestrzeni na osiedlu „Młodzieżowiec” 2. Zły stan gospodarstwa mieszkalnego na działce nr 23/1 ul. Objazdowa 38 3. Problem parkingowy na osiedlu „Młodzieżowiec” 4. Pogarszający się stan i nieodpowiednie położenie placu zabaw pomiędzy ul. Olchową a al. Zjednoczenia 4. Zanik cieku wodnego w dolinie Złotego Potoku 5. Zrujnowany, ciekawy budynek komunalny dawnego młyna wodno-parowego z początku XX wieku. 6. W otoczeniu młyna pozostałości podmokłego, naturalnego ekosystemu o dużej wartości przyrodniczej, zaniedbany, zaśmiecony ale i w pewnym (niewielkim) stopniu zagospodarowany dla celów rekreacji, sportu i wypoczynku przez Spółdzielnię. UWAGI NASZEJ GRUPY DO PRZEBIEGU SPACERU

1. Informacja o sposobie przeprowadzenia konsultacji

społecznych projektu, w tym o przeprowadzeniu spacerów studyjnych ( a nie spacerów badawczych), ukazała się w ogłoszeniu o rozpoczęciu konsultacji. W ogłoszeniu tym ukazała się również informacja, że termin i miejsce spacerów zostanie podany w terminie późniejszym. Informacja t została rozpropagowana poprzez strony internetowe urzędu, gazetę - informator samorządowy oraz przekazana mediom lokalnym, które ja rozpropagowały. Godzina została zaproponowana przez uczestników spotkania konsultacyjnego 2. Tereny niezamieszkałe, w tym parki miejskie, zieleńce,

parki leśne, ogrody działkowe zostały włączone na wstępnym etapie do jednostek podziału miasta (jednostek badawczych), na których było możliwe określenie wskaźników z zakresu sfery społecznej, gospodarczej, przestrzenno - funkcjonalnej i środowiskowej. Teren, na którym odbył się spacer studyjny został w ten sposób włączony do jednostki 11A na wstępnym etapie diagnozy. 3. Propozycje przedstawione przez wnioskodawców, a

także w odrębnym wniosku przez Zarząd Spółdzielni zostaną przeanalizowane pod kątem możliwości włączenia ich do spisu podstawowych przedsięwzięć rewitalizacyjnych lub przedsięwzięć dodatkowych

BADAWCZEGO:

1. Termin spaceru został ustalony zbyt późno (umieszczenie informacji na stronie BIP Urzędu na dwa dni przed spacerem). 2. Informacja o spacerze nie była we właściwy sposób rozpropagowana (zbyt wąskie wykorzystanie sposobów informowania, brak bezpośredniej informacji na przylegających terenach zamieszkałych) 3. Czas spaceru w niekorzystnych godzinach pracy (13:00) i niesprzyjająca pora roku (wczesny zmrok) 4. Brak jednoznacznego tematu spaceru. 5. Brak jednoznacznie i wyraźnie określonego celu spaceru. 6. Rolę ekspertów prowadzących spacer przejął Zarząd Spółdzielni Mieszkaniowej będący jednocześnie bezpośrednim, najbliższym interesariuszem ewentualnych przekształceń w obszarze spaceru. 7. Spacer objął tylko część zamieszkałego obszaru w tej okolicy, tj. część osiedla zarządzaną przez Spółdzielnię „Młodzieżowiec” - wykluczając wieżowce, mniejszy blok z mieszkaniami socjalnymi i porzuconą budowę usługową przy ul. Objazdowej (tu prawdopodobnie kumulują się najistotniejsze problemy społeczne). 8. Nie przedstawiono kompleksowo problemów obszaru objętego spacerem (z podziałem na społeczne, gospodarcze, przestrzenno-funkcjonalne i techniczne). NASZA OCENA POTENCJAŁU OBSZARU i KONIECZNOŚCI PRZEKSZTAŁCEŃ OBSZAR ZAMIESZKAŁY

Obszar zamieszkały należący do Spółdzielni Mieszkaniowej „Młodzieżowiec” utrzymany jest w dobrym stanie, wyposażony w infrastrukturę sprzyjającą mieszkańcom (śmietniki, ławki, place zabaw). Zieleńce utrzymane są w dobrym stanie. Widoczne są inwestycje w zieleń z ostatniego okresu. Wysoki poziom i poszanowanie w utrzymaniu starych i cennych drzew. Zarząd Spółdzielni nie stwierdza potrzeby i ekonomicznego uzasadnienia termomodernizacji budynków z lat 90-tych ubiegłego wieku. Spółdzielnia dobrze gospodaruje przestrzenią osiedla. Nie widać konieczności większych interwencji w infrastrukturę osiedla. Zarząd

Spółdzielni zgłosił problem parkingowy. Rozwiązanie będące w toku to budowa parkingu naziemnego z dojazdem od alei Zjednoczenia. Zarząd Spółdzielni zaproponował też budowę miejsc parkingowych wzdłuż ul. Foluszowej od strony doliny

Łączy. Warto wykonać te miejsca parkingowe w proekologicznym charakterze, z wykorzystaniem przepuszczalnych nawierzchni i nasadzeń zieleni – co będzie tworzyć spójną całość z przylegającym obszarem zielonym.

Stwierdzono zły stan zabudowań mieszkalnych i gospodarczych przy ul. Objazdowej 38. Należy przyjrzeć się bliżej sytuacji społecznej i ekonomicznej mieszkańców tej nieruchomości i zastosować odpowiednie interwencje wynikające ze zbadanych potrzeb. W drugiej

części odwiedzonego obszaru, w pobliżu alei Zjednoczenia stwierdzono pogarszający się stan i niewłaściwe położenie placu zabaw (zbyt blisko ruchliwej ulicy, bez odpowiedniego zagospodarowania w zieleń). Zaproponowano przeniesienie placu zabaw wgłąb obszaru zielonego ale tak aby odległości do niego nie były zbyt duże dla każdego budynku (w tym wieżowców). Kumulacja problemów społecznych i pozaspołecznych prawdopodobnie ma miejsce w nieobjętej spacerem części obszaru zamieszkałego tj. w blokach i wieżowcach przy ul. Objazdowej. Należy przyjrzeć się w sposób szczególny temu obszarowi.

Na podstawie informacji przedstawionych przez uczestników spaceru i własnych obserwacji brak podstaw do oceny, że w obszarze zamieszkałym objętym spacerem, konieczne byłyby skumulowane interwencje rewitalizacyjne (poprawiające wskaźniki degradacji społecznej). Konieczna budowa parkingów, zwyczajowa poprawa nawierzchni ulic, przeniesienie placu zabaw w bardziej korzystne dla wypoczynku miejsce to ogólne zadania infrastrukturalne nie wymagające ujęcia w programie Rewitalizacji. Wsparcie społeczne mieszkańców domu przy Objazdowej 38 miałoby charakter indywidualny, a więc także nie wymagający ożywienia obszaru poprzez program Rewitalizacji. NASZA OCENA POTENCJAŁU OBSZARU i KONIECZNOŚCI PRZEKSZTAŁCEŃ OBSZAR NIEZAMIESZKAŁY

Odbicie problemów społecznych obszaru zamieszkałego może wyrażać się w przylegających obszarach niezamieszkałych, tu w obszarze zielonym (resztki podmokłego ekosystemu w dolinie Łączy). Wydaje się, że większy wpływ negatywny może pochodzić z bloków i wieżowców przy ul. Objazdowej lub nawet z wieżowców przy

ul. Lisiej, czyli z terenów należących do obszaru diagnozy ale nie objętych spacerem studyjnym. W dolinie Łączy stwierdzono przebudowę infrastruktury kanalizacyjnej w postaci kolektora opadowego z nowo budowanej ul. Aglomeracyjnej i nowo wybudowany wylot kanału burzowego w początkowym odcinku koryta Łączy. Stwierdzono zanik wody w strumieniu, pojawienie się jej w niewielkich ilościach, miejscowo np. przy budynku dawnego młyna. Należałoby wykonać badania geologicznohydrologiczne, ustalić poziom wód gruntowych i możliwość przywrócenia wody w strumieniu poprzez np. jego oczyszczenie i pogłębienie.

W sferze przyrody ożywionej stwierdzono wysoką wartość obszaru dla bioróżnorodności – pozostałości podmokłego, naturalnego ekosystemu z m.in. dębami, wierzbami, olchami i topolami, zaroślami jeżynowymi o wysokich walorach dla rozrodu i ochrony ptaków jak np. słowik, kos, sikory, pokrzewki, dzięcioł. Zauważono dużą ilość wiatrołomów i śmieci. W tym obszarze zielonym funkcjonuje niszczejące już boisko sportowe. Znajduje się sporo polan bez zakrzewień i drzew. Obszar ma potencjał parku o półdzikim, naturalnym (sprzyjającym bytowaniu drobnych zwierząt) charakterze. Ze względu na dużą ilość polan, prześwitów w

zakrzewieniach i zadrzewieniach, przygotowane boisko, naturalne trakty piesze oraz wysoką wartość przyrodniczą, zieleń nie wymaga tu wielkoskalowej przemiany. Wystarczą niewielkie interwencje w postaci poszerzenia i zagospodarowania ciągów pieszych, instalacji minimalnego oświetlenia traktów, montażu ławek, odnowy infrastruktury sportowej i zorganizowania miejsc odpoczynku, inwentaryzacji i wzbogacenia zieleni, zabezpieczenia na miejscu (nie usuwania - co byłoby ze szkodą dla środowiska) wiatrołomów. Należy pozostawić zarośla jeżynowe i inne krzewy jako naturalne ostoje i żerowiska ptaków. Nie są to interwencje o charakterze rewitalizacyjnym a ogólne inwestycje w poprawę jakości wypoczynku okolicznych mieszkańców oraz przywracające i wzmacniające wartości przyrodnicze tego obszaru. W centralnym miejscu doliny znajduje się komunalny budynek dawnego młyna wodno-parowego, przeznaczony później na cele socjalne, następnie spalony i obecnie mocno niszczejący. Budynek młyna należy zabezpieczyć, wyremontować, przebudować zgodnie z nowymi celami,

objąć ochroną konserwatorską jako zabytek. Jeżeli obszar miałby zostać objęty przekształceniami rewitalizacyjnymi to budynek młyna jest kluczowy. REWITALIZACJA

Przedstawione wyżej, konieczne inwestycje i prace, stwierdzone na obszarze objętym spacerem nie noszą znamion rewitalizacyjnych lecz ogólnych inwestycji, bieżących a zaniedbanych prac porządkowych i prac renaturyzacyjnych w obrębie cieku Łącza. Aby stwierdzić czy ten obszar może być ujęty w Program Rewitalizacji konieczna jest głębsza, kompleksowa jego diagnoza: TERENY ZAMIESZKAŁE

Za wspólny, zamieszkały obszar można uznać: w rejonie spaceru - całe osiedle „Młodzieżowiec”, a poza rejonem spaceru – bloki i wieżowce przy ul. Objazdowej i Lisiej oraz tereny niepełniące funkcji mieszkalnych lecz bezpośrednio funkcjonalnie powiązane z nimi, tj: drogi i trakty piesze, parkingi, miejsca osiedlowego handlu i usług, place zabaw, inna infrastruktura towarzysząca niezbędna do funkcjonowania budynków mieszkalnych (np. wiaty śmietnikowe). Na tym obszarze, wg dokumentu „Diagnoza służąca wyznaczeniu obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji w Zielonej Górze”, występują problemy kryzysowe typu społecznego (4 z 4 badanych): - Wysoki poziom przestępczości i wykroczeń - Wysoki poziom długotrwałego ubóstwa i wykluczenia społecznego - Wysoką stopę długotrwałego bezrobocia - Wysoki odsetek ludności w wieku poprodukcyjnym oraz problem pozaspołeczny (1 z 3 badanych): - Niska aktywność gospodarcza. Jest to wystarczające do ujęcia wskazanego obszaru zamieszkałego jako zdegradowanego i Rewitalizacja tego terenu zamieszkałego jest możliwa.

Trzeba jednak zwrócić uwagę na jeden mankament tak olbrzymiego obszaru diagnozy jaki obejmuje obszar nr 11A. Otóż, konsultowany dokument „Diagnoza służąca wyznaczeniu obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji w Zielonej Górze” przedstawia teren objęty spacerem jako tylko niewielki fragment położony na peryferiach wielkiego obszaru diagnozy 11A (ciągnącego się granicami aż do doliny Gęśnika, ulicy Sulechowskiej,

Wyspiańskiego, Boh. Westerplatte i Jedności), a jednocześnie wbijający się klinem w inny obszar diagnozy 11B. Z tego powodu ciężko odnieść współczynniki kryzysowe z tego całego obszaru diagnozy 11A do rejonów ul. Osadniczej objętych spacerem. Ze względu na to, że nie przedstawiono sytuacji kryzysowej wyłącznie na obszarze objętym spacerem musimy odnosić się do wskaźników dla całego obszaru diagnozy 11A. Ze względu na wielkość tego obszaru diagnozy, mamy jednak wątpliwości czy te wskaźniki dotyczą każdego rejonu z tego obszaru (w tym rejonu objętego spacerem). Niewątpliwie jednak problemy społeczne występują i kumulują się w wieżowcach i budynkach z mieszkaniami socjalnymi przy ul. Objazdowej i Lisiej. TERENY NIEZAMIESZKAŁE Za tereny niezamieszkałe należy uznać cały obszar zielony

doliny Łączy, położony pomiędzy ulicami Objazdową i Foluszową a ulicami Olchową i Wrzosową wraz z infrastrukturą rekreacyjną i zrujnowanym, niezamieszkałym budynkiem dawnego młyna. 1. Tereny niezamieszkałe, zgodnie z Ustawą o

Rewitalizacji, mogą być włączane do obszaru rewitalizacji tylko w drodze wyjątku gdy utraciły swoje dawne funkcje przemysłowe. Możemy uznać, że spełniony jest warunek 1 – na tym terenie funkcjonował niegdyś młyn wodno-parowy, którego rozmiar świadczyć może o znaczącej działalności przemysłowej w tym terenie. Co prawda miało to miejsce dawno temu i dawno nastąpiła utrata znaczenia gospodarczego tego miejsca ale ze względu na kompleksowy potencjał rewitalizacyjny tego miejsca (w tym także gospodarczy) można podciągnąć ten teren pod poprzemysłowy na podstawie tej dawnej funkcji. Ponadto przez ten teren przechodzą liczne sieci przesyłowe. 2. Drugim warunkiem włączenia terenów niezamieszkałych

(poprzemysłowych) jest udowodnienie na nich kryzysu pozaspołecznego a więc występowania problemów z co najmniej dwóch, a najlepiej z każdej kategorii problemów pozaspołecznych, tj. gospodarczych, przestrzenno-funkcjonalnych, technicznych i środowiskowych. (Ministerstwo Infrastruktury - „DELIMITACJA KROK PO KROKU Metoda wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji na potrzeby Gminnych Programów

Rewitalizacji”). W Diagnozie nie udowodniono występowania problemów pozaspołecznych na tym terenie niezamieszkałym. Co prawda wskazano na problem niskiej

aktywności gospodarczej, ale dotyczy on części zamieszkałej tego obszaru - ze względu na charakterystykę wskaźnika, tj. „liczba zarejestrowanych podmiotów na 100 osób”. Brak udowodnienia kryzysu pozaspołecznego uniemożliwia włączenia tego niezamieszkałego terenu doliny Łączy do obszaru rewitalizacji. Należy zatem udowodnić występowanie problemów na tym niezamieszkałym terenie doliny Łączy z co najmniej dwóch kategorii pozaspołecznych. 3. Trzecim warunkiem rewitalizowania obszaru niezamieszkałego jest jednoznaczne udowodnienie już na etapie Diagnozy obszarów, że przekształcenia i działania na takim terenie wpłyną w wyraźny sposób na poprawę sytuacji społecznej na najbliższych obszarach zamieszkałych. Nie udowodniono celu społecznego (tj. poprawy

wskaźników degradacji społecznej a więc wysokiego poziomu przestępczości i wykroczeń, długotrwałego ubóstwa i wykluczenia społecznego, stopy długotrwałego bezrobocia oraz odsetku ludności w wieku poprodukcyjnym na najbliższym obszarze zamieszkałym) włączenia tego terenu niezamieszkałego doliny Łączy do obszaru rewitalizacji. W związku z tym nie spełniono również warunku nr 3 włączenia terenu doliny Łączy do obszaru rewitalizacji.

W związku z tym załączamy kompleksowy projekt prawdziwej Rewitalizacji tego obszaru Doliny Łączy (do zrealizowania po spełnieniu w wyżej wymienionych warunków dla terenów niezamieszkałych dołączanych do obszaru rewitalizacji), który łączy w sobie wszystkie cechy i nadrzędne cele społeczne mając nadzieję że w taki właśnie prospołeczny, kompleksowy i prorozwojowy sposób potraktowany zostanie przez Urząd i Prezydenta Miasta cały program Rewitalizacji w każdym innym obszarze Zielonej Góry. Tylko takie podejście jak przedstawiamy daje najwyższą gwarancję że środki na Rewitalizację zostaną wydane zgodnie z celami tego społecznego programu i nie zostaną zmarnowane.

3. 30.11.2017 Grupa okolice ul. UWAGI I WNIOSKI ZE SPACERU BADAWCZEGO 1. Teren w rejonie ul. Zamkowej, Lisiej, Jeleniej położony

Społecznych Aktywistów ds. Rewitalizacji Miasta Zielona Góra

Małgorzata Turzańska-Zenker Anna Kraśko Joanna Liddane Paweł Zalewski Adam Markowski Jarosław Olejnik i stowarzyszenie ZTUM

Zamkowej z dnia 29 listopada 2017 r. po okolicach ul. Zamkowej w Śródmieściu

Po zakończeniu spaceru z przedstawicielami urzędu kontynuowaliśmy spacer we własnym gronie odwiedzając stare, zaniedbane budynki i rozmawiając z ich mieszkańcami. I. Główne problemy, na które zwrócono uwagę podczas spaceru: 1. W sferze społecznej: a) Wysoki poziom ubóstwa. b) Brak lub niewielkie zainteresowanie miasta problemami

społecznymi mieszkańców obszaru. c) Problemy alkoholowe, narkomania. Także wśród dzieci i

młodzieży! 2. W sferze gospodarczej: a) możliwe zakłócenia spowodowane zbędnymi i

nieestetycznymi barierami architektonicznymi (płoty, murki) b) możliwe zakłócenia spowodowane problemem

parkingowym c) zalewanie Piwnicy Artystycznej Kawon przez opady

nawalne. 3. W sferze technicznej: a) Zaniedbane, zagrzybione, zimne, przeciekające

zamieszkałe budynki komunalne i mieszkania. b) Duża ilość zrujnowanych, niezasiedlonych budynków

mieszkalnych i poprzemysłowych. c) Zalewanie mieszkań i lokali w okolicach Kawonu

powodujące wysokie straty materialne. Brak możliwości uzyskania odszkodowań z powodu nieubezpieczenia budynków komunalnych z tytułu zdarzeń losowych. d) Zły stan drogi ul. Zamkowej. Ciągłe zatykanie wpustów

kanalizacji deszczowej piaskiem. e) Bardzo zły stan drogi ul. Młyńskiej (droga gruntowa bez

odwodnienia). f) Zły stan instalacji w budynkach komunalnych (np.

niepoprawnie działająca elektryka, światło). g) Brak miejskiej sieci ciepłowniczej. 4. W sferze przestrzenno-funkcjonalnej: a) Źle funkcjonująca przestrzeń i ciągi komunikacyjne -

niesprzyjające mieszkańcom, szczególnie z różnymi formami niepełnosprawności oraz wypełniona barierami w postaci: schodów, murków, płotów. b) Problemy z brakiem przestrzeni publicznej (przedstawiono

jest w obrębie jednostki podziałowej o największej kumulacji negatywnych zjawisk z zakresu sfery społecznej, środowiskowej i funkcjonalno - przestrzennej. Ze względu również na znaczenie w rozwoju lokalnego, potencjały i możliwości miasta, został włączony do obszaru rewitalizacji. 2. Zakres proponowanych działań na tym obszarze zostanie określony na etapie przygotowywania zmiany programu rewitalizacji, z uwzględnieniem złożonych przez wnioskodawców propozycji

ciekawy pomysł naukowców i studentów UZ na stworzenie takiej przestrzeni wokół miejskich terenów zielonych w okolicach ośrodka leczenia narkomanii. Stwierdzono w tym miejscu występowanie ptaka drapieżnego – krogulca i wielu gatunków drobnych ptaków śpiewających, drzew cennych gatunków (buki, dęby) i krzewów. Warto zatem stworzyć na tym obszarze park miejski. c) Problem parkingowy polegający na: przesyceniu

przestrzeni samochodami, wykorzystywaniu niezagospodarowanych terenów przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniowo-usługową jako dzikie parkingi, niewłaściwym parkowaniu z powodu braku miejsca do parkowania, konfliktów z mieszkańcami wywołanych nieprawidłowym zatrzymywaniem pojazdów przez chwilowych użytkowników tego obszaru i całego Śródmieścia. 5. W sferze środowiskowej a) Duża ilość starych palenisk i niewłaściwe metody

ogrzewania nasilające problem zanieczyszczenia powietrza w tej okolicy i całym Śródmieściu / mieście. b) Brak zainteresowania miasta wsparciem wymiany starych

pieców na alternatywne źródła ogrzewania (podawano gaz) - nawet jeśli gaz podłączony jest do budynku to wielu mieszkańców nie stać na wymianę pieca i zmianę sposobu ogrzewania. Pozytywnie oceniono: 1. Działania Ośrodka Zapobiegania Narkomanii –

mieszkańcy nie stwierdzają żadnych problemów generowanych przez tą placówkę, oceniają wysoko i dobrze jej działalność. Zalecenia naszej grupy: 1. Skoncentrowanie działań rewitalizacyjnych i

przeznaczanych środków na rozwiązywanie problemów społecznych i pozostałych na tak mocno zdegradowanych obszarach zamieszkałych jak ten objęty spacerem (inny tego typu teren to np. okolice ul. Jedności) 2. Inwestycje infrastrukturalne w przestrzeń publiczną

powinny tylko wspierać rewitalizację społeczną. Należy zatem ściśle powiązać i udowodnić, że realizacja inwestycji infrastrukturalnych w przestrzeni publicznej wpływać będzie na poprawę sytuacji problemowych. Należy wykazać w jaki sposób. 3. Należy dążyć do zniwelowania wszystkich wykazanych

problemów w rejonie spaceru. Zbadano (rozmawiając z mieszkańcami) że wsparcie wymiany pieców grzewczych musi wynosić 100%.

4 30.11.2017 r.

Brak podpisu 1. Opinie i propozycje dotyczące przedmiotu konsultacji Str. 51 GPR - Na potrzeby diagnozy czynników określających stan kryzysowy w mieście, do zdiagnozowania przyjęto rejony szkół podstawowych jako jednostki terytorialne umożliwiające porównanie wewnątrzgminnego stopnia zróżnicowania poszczególnych wskaźników degradacji. Ze względu na silnie zróżnicowany wewnętrznie charakter niektórych obszarów, podzielono je na mniejsze części, oddające ich specyfikę. Moja uwaga: nie wskazano, na jakiej podstawie podzielono poszczególne rejony szkolne na mniejsze części; nie wskazano, na czym polega ich specyfika Str. 51 GPR - Natomiast Dzielnicę Nowe Miasto potraktowano jako jedną jednostkę Miasta, pomimo podziału jej na kilkanaście sołectw, a w tym kilka rejonów szkół. Zdecydowano się na taki krok z uwagi na dość jednorodną strukturę zagospodarowania (zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna w obrębie byłych wsi – obecnie sołectw) oraz łatwą dostępność do danych. Moja uwaga: Niezrozumiałe

jest dlaczego Nowe Miasto potraktowano jako jeden obszar, skoro wcześniej wskazano, że podstawą podziału miasta będą rejony szkół. Nie wskazano ponadto, na jakiej podstawie (dane, wskaźniki, analizy) stwierdzono, że ten obszar jest jednorodny, szczególnie w kwestii społecznej, która dla procesu rewitalizacji jest najważniejsza. Str. 51 GPR - Zgodnie z praktycznym komentarzem do ustawy "możliwe jest uznanie terenów niezamieszkałych jako elementy obszaru rewitalizacji wyłącznie w przypadku, gdy już na wczesnym etapie rewitalizacji można stwierdzić , że planowane tam działania przyczynią się do przeciwdziałania negatywnym zjawiskom społecznym na obszarze rewitalizacji” Moja uwaga: Pełen cytat z praktycznego komentarza do ustawy: „Wymóg występowania negatywnych zjawisk społecznych, jako niezbędny dla wyznaczenia obszaru zdegradowanego (a w jego ramach obszaru rewitalizacji), w sposób jasny wskazuje, że obszarem zdegradowanym musi być obszar co do zasady zamieszkały. Wynika to z samej definicji

Ad.1. Uzupełniono uzasadnienie o treść: "część rejonów

podzielono dodatkowo na 2 lub 3 podrejony, zróżnicowane pod względem zagospodarowania i rozplanowania urbanistycznego, okresu powstawania zabudowy lub stanu zurbanizowania" Ad.2. Obszar nr 1 nie został określony jako obszar

kryzysowy. Jest jednostką służącą przeprowadzeniu analizy. Z uwagi na swoją specyficzną jednorodność i odrębność od pozostałych terenów miasta został potraktowany jako jedna jednostka. Ad.3. Tereny niezamieszkałe, w tym parki miejskie,

zieleńce, parki leśne, ogrody działkowe zostały włączone na wstępnym etapie do jednostek podziału miasta (jednostek badawczych), na których było możliwe określenie wskaźników z zakresu sfery społecznej, gospodarczej, przestrzenno - funkcjonalnej i środowiskowej. Ad.4. Informację o dacie pochodzenia danych podano

we Wstępie. Uzupełniono wyjaśnienie trybu wyboru obszaru jako obszaru zdegradowanego Ad.5. Po przeprowadzeniu konsultacji, dokonano zmian

w treści diagnozy, brak jest obecnie rozdziału, do którego ustosunkowuje się wnioskodawca Ad.6. O rozpoczęciu konsultacji powiadomiono w dniu 31 października poprzez zamieszczenie obwieszczenia w siedzibie urzędu, zamieszczenie ogłoszenia w prasie lokalnej (wycinek z wydania do wglądu w Urzędzie Miasta) oraz zamieszczenie w Biuletynie Informacji Publicznej: http://bip.zielonagora.pl/74/12628/OGLOSZENIE_PREZYDENTA_MIASTA_ZIELONA_GORA_w_sprawie_konsultacji_spolecznych_projektu_zmiany_uchwaly_o_wyznaczeniu_obszaru_zdegradowanego_i_obszaru_rewitalizacji_Miasta_Zielona_Gora/ W związku z powyższym terminy, o których mowa w ustawie o rewitalizacji zostały zachowane.

rewitalizacji, która stanowi kompleksowy proces odnowy adresowany w zasadniczej części negatywnym zjawiskom społecznym. Ustawa dopuszcza jednak, w drodze wyjątku, dołączenie do wstępnie określonego obszaru rewitalizacji terenów niezamieszkałych, w szczególności terenów poprzemysłowych, poportowych, powydobywczych, powojskowych albo pokolejowych –

jeżeli występują na nich negatywne zjawiska właściwe dla obszaru zdegradowanego, inne niż zjawiska społeczne”. Zgodnie z komentarzem włączenie terenów niezamieszkałych możliwe jest tylko, gdy są to tereny [poprzemysłowe, poportowe, powydobywcze, powojskowe, pokolejowe. W GPR Miasta Zielona Góra nie wskazano, by któryś z niezamieszkałych terenów spełniał właśnie te kryteria. Str. 77 GPR - Tabela 23 Zestawienie kryteriów podstawowych i fakultatywnych uwzględnionych w diagnozie Moja uwaga: Nie wyjaśniono, jakie jest kryterium wyznaczenia obszaru zdegradowanego. Podano dane z podziałem na wskaźniki, ale nie wyjaśniono, dlaczego część jednostek jest wskazana jako obszar zdegradowany, a część nie. Ponadto proszę o informację za jaki okres czasu podana jest wartość referencyjna dla Miasta Zielona Góra. Dla wszystkich wskaźników brakuje określenie, z jakiego roku są to dane. Str. 92 GPR – Modyfikacja granic Moja uwaga: Korekta granic jest nieprawidłowa. Na etapie wyznaczania obszaru rewitalizacji możliwe są korekty obszaru tylko o całe jednostki, a nie o ich części. Taka uwaga znajdowała się w treści opinii eksperckiej nt. zgodności GPR z Wytycznymi w zakresie rewitalizacji. Uwaga do całości procesu konsultacji: zgodnie z ustawą o rewitalizacji: „Art. 6. 1. Konsultacje społeczne prowadzi wójt, burmistrz

albo prezydent miasta. 2. O rozpoczęciu konsultacji społecznych oraz formach, w jakich będą prowadzone, powiadamia się nie później niż w terminie 7 dni przed dniem ich przeprowadzenia, w

sposób zapewniający udział w nich możliwie szerokiego grona interesariuszy, co najmniej poprzez obwieszczenie, ogłoszenie w sposób zwyczajowo przyjęty w danej gminie oraz ogłoszenie na stronie

podmiotowej gminy w Biuletynie Informacji Publicznej. 3. Formami konsultacji społecznych są: 1) zbieranie uwag w postaci papierowej lub elektronicznej, w tym za pomocą środków komunikacji elektronicznej, w szczególności poczty elektronicznej lub formularzy zamieszczonych na stronie podmiotowej gminy w Biuletynie Informacji Publicznej; 2) spotkania, debaty, warsztaty, spacery studyjne, ankiety, wywiady, wykorzystanie grup przedstawicielskich lub zbieranie uwag ustnych. 4. Konsultacje społeczne prowadzi się z wykorzystaniem formy, o której mowa w ust. 3 pkt 1, oraz co najmniej dwóch form, o których mowa w ust. 3 pkt 2. 5. Termin wyznaczony na składanie uwag nie może być krótszy niż 30 dni, licząc od dnia powiadomienia, o którym mowa w ust. 2.”

Zgodnie z informacją zamieszczoną w dniu 3 listopada na stronie BIP Urzędu Miasta http://bip.zielonagora.pl/467/12643/Rozpoczecie_konsultacji_spolecznych_projektu_uchwaly_ w_sprawie_zmiany_uchwaly_dotyczacej_wyznaczenia_obszaru_zdegradowanego__i_obszar u_rewitalizacji_Miasta_Zielona_Gora/ powiadomiono o rozpoczęciu procesu konsultacji 3.11.2017 r.. Zamieszczono także informację (pod tym samym linkiem), że rozpoczną się one 7.11.2017 i potrwają do 30.11.2017 r. W związku z tym ustawowy termin o powiadomieniu o procesie konsultacji oraz o terminie składania uwag nie został zachowany. Zgodnie z ustawą Miasta zobowiązane jest do odniesienia się do moich uwag, na co liczę.

5 30.11.2017 r.

Krystyna Jabłońska

Ul. Jedności 75 a, b, c

1. Opinie i propozycje dotyczące przedmiotu konsultacji Zgłaszam wniosek o objęcie programem rewitalizacji posesji przy ul. Jedności 75 a, b, c: - odnowienie elewacji budynków, garaży, - dokonanie wymiany polnego bruku, - odnowienie bramy wjazdowej, - zadaszenie śmietników oraz miejsca gdzie są składowane tzw. „gabaryty”, - odbudowanie kanału samochodowego, który służy za miejsce spotkań i picie piwa, alkoholu mieszkańcom Śródmieścia w drodze do i z Carrefoura. W budynku, który jest naszą własnością wynajmuję kwatery

Zakres proponowanych działań na tym obszarze zostanie określony na etapie przygotowywania zmiany programu rewitalizacji, z uwzględnieniem złożonych przez wnioskodawców propozycji

dla pracowników zatrudnionych w „Stelmecie” przy budowie drogi „S-3”, pracowników pracujących na terenie „Zastalu” , w firmach budowlanych prac na rzecz Miasta itp. Widok z okien budynku na śmietnik i otoczenie przypominające czasy komuny odstrasza mieszkańców.

6 29.11.2017

Spółdzielnia Mieszkaniowa „Młodzieżowie

c” ul. Osadnicza 9B 65-785 Zielona

Góra

Dolina Złotej

Łączy i terenów

przyległych

Poniżej przedstawiamy propozycje zagospodarowania terenu Doliny Złotej Łączy i terenów przyległych zgłoszonych przez mieszkańców osiedla w wyniku przeprowadzonego sondażu:

1. Rozbiórka budynku socjalnego przy ul. Objazdowej 35 (budynek w bardzo złym stanie, spalony dach, zawalające się stropy i mury).

2. Wykonanie nawierzchni ulicy Foluszowej z chodnikiem i miejscami parkingowymi od skrzyżowania z ulicą Objazdową do działki 40/2.

3. Odkupić działkę 36/2 z przeznaczeniem na wykonanie parkingu z oświetleniem i poszerzenie terenów zielonych.

4. Utrzymać i zmodernizować istniejące boiska do koszykówki i piłki nożnej.

5. Wykonać boisko do „Bouli” 6. Siłownia na powietrzu i przyrządy do kalisteniki. 7. Ścieżki rowerowe z miejscami do parkowania

rowerów. 8. Zadaszone miejsce piknikowe. 9. Boisko do piłki siatkowej wraz z kortem tenisowym. 10. Ścieżki i ławeczki dla pieszych. 11. Stół do tenisa stołowego. 12. Skalniak – kaskada wodna. 13. Ogrodzony wybieg dla psów z podstawowymi

przeszkodami do treningu aqility. 14. Wykonać miejsca parkingowe na działce 23/2 i na

działce 21/2

Propozycje przedstawione przez wnioskodawców, a także w odrębnym wniosku przez stowarzysznie, zostaną przeanalizowane pod kątem możliwości włączenia ich do spisu podstawowych przedsięwzięć rewitalizacyjnych lub przedsięwzięć dodatkowych

UWAGI SKŁADANE NA FORMULARZACH KONSULTACYJNYCH SZCZEGÓŁOWYCH (ZGŁOSZENIA WSTĘPNYCH PROJEKTÓW/PRZEDSIĘWZIĘĆ DO GPR

7 30.11.2017 r.

Społeczna Inicjatywa dla Prawdziwej Rewitalizacji (M.Turzańska-


Proponowane przedsięwzięcie: Rewitalizacja obszarów zamieszkałych w pobliżu Doliny Łączy (Złotego Potoku) z nadrzędnym celem ożywienia funkcji społecznych, gospodarczych i kulturalnych zabytkowego młyna nad łączą i

Propozycje przedstawione przez wnioskodawców zostaną przeanalizowane pod kątem możliwości włączenia ich do spisu

Zenker, J. Liddane, A. Kraśko, P.Zalewski, A.Markowski, J.Olejnik i stowarzyszenie ZTUM)

przyległego terenu zielonego. 2. Lokalizacja Cały obszar zielony doliny Łączy, położony pomiędzy ulicami Objazdową i Foluszową a ulicami Olchową i Wrzosową wraz z infrastrukturą rekreacyjną i zrujnowanym, niezamieszkałym budynkiem dawnego młyna (tereny niezamieszkałe). Osiedle „Młodzieżowiec”, bloki i wieżowce przy ul. Objazdowej i Lisiej (tereny zamieszkałe). A także pozostała część zamieszkałego obszaru zdegradowanego diagnozy do której dołączone zostaną w/w tereny. 3. Krótki opis proponowanego przedsięwzięcia – proszę opisać w kilku zdaniach zakres planowanych działania: a) Jakie działania będą podjęte ? Na czym projekt ma polegać? I. Rewitalizacja społeczna 1. Program integracji międzypokoleniowej wokół działań kulturalnych, wytwórczych, samopomocowych, opiekuńczych. 2. Program aktywizacji zawodowej i wyprowadzania z wykluczenia społecznego. 3. Program wsparcia aktywności i przedsiębiorczości. 4. Program obywatelskiej samokontroli wykroczeń, wykrywania i zapobiegania przestępczości. Realizacja programów powinna skupiać się głównie wokół budynku Młyna. Akcje informacyjne, promocyjne powinny odbywać się na najbliższych osiedlach (Młodzieżowiec, bloki przy ul. Objazdowej i Lisiej) oraz na całym obszarze rewitalizacji ze szczególnym uwzględnieniem wyznaczonego podobszaru. Realizacja wszystkich programów rewitalizacji społecznej powinna odbywać się od wczesnych etapów Rewitalizacji tego obszaru poprzez: Zatrudnienie, do wszelkich prac i działań, lokalnych pracowników pozostających długotrwale bez pracy, osób wykluczonych społecznie, osób z problemami społecznymi. Należy dokonać przydziału pracowników do grup zadaniowych na wczesnych etapach Rewitalizacji obszaru – wg zainteresowań, predyspozycji i umiejętności. Praca na rzecz Rewitalizacji obszaru musi być przyjemna i satysfakcjonująca! Poszczególne grupy muszą funkcjonować a ich działalność musi być utrzymana i rozwijana w sposób ciągły i trwały, nawet po zakończeniu głównych działań rewitalizacyjnych.

podstawowych przedsięwzięć rewitalizacyjnych lub przedsięwzięć dodatkowych

Należy prowadzić jednocześnie działania integrujące i wzmacniające poczucie lokalnej tożsamości, przynależności do społeczeństwa i indywidualnej wysokiej samooceny i poczucia wartości dla społeczeństwa (spotkania, imprezy okolicznościowe, obchody imienin i urodzin, wręczenie dyplomów i nagród uznania, itp...) od najwcześniejszych etapów działań rewitalizacyjnych. Można dokonać podziału na następujące grupy i modyfikować zestaw wg bieżących potrzeb: - g. sprzątające - g. remontowe - g. od utrzymania zieleni - g. od utrzymania zwierząt - g. kierownicze - g. animatorów życia społecznego - g. animatorów życia kulturalnego - g. od utrzymania bezpieczeństwa i porządku publicznego (patrole obywatelskie po parku i osiedlach) - g. sportowe II. Działania wspierające rewitalizację społeczną (od najwcześniejszych etapów muszą być realizowane przy wykorzystaniu lokalnych sił i zasobów ludzkich zgodnie z pkt I) 1. Remont zabytkowego młyna wodno parowego z początków XX wieku. 2. Przywrócenie Młynowi nad Łączą funkcji użytkowych: - Międzypokoleniowy dom kultury. - Integracyjny dom spotkań. - Siedziby firm i lokalnych spółdzielni produkcyjnych (dla lokalnych i nowych przedsiębiorców preferencje czynszowe). - Wsparcie rozwoju małego biznesu. - Wsparcie rozwiązywania problemów społecznych. - Zarząd parku. - Zarządy osiedli. - Mieszkania socjalne dla pracowników i użytkowników Młyna. - Żłobek / Przedszkole. - Kluby sportowe. - Kuchnia / Stołówka / Bar / Restauracja / Kawiarnia 4. Wygospodarowanie przy i w Młynie miejsc na aktywizację bezrobotnych: a) sekcja ogrodnicza: nauka i rozwój uprawy warzyw, owoców, kwiatów, przetwórstwo oraz lokalny

handel wytworzonymi na miejscu produktami świeżymi i/lub przetworzonymi (inspiracją są pobliskie ogrody działkowe, które w dalszej perspektywie także mogą być wykorzystywane w ramach działalności tej sekcji) b) sekcja hodowlana: nauka hodowli zwierząt gospodarskich, domowych i ozdobnych, lokalny handel wytworzonymi na miejscu produktami i ewent. usługami rekreacji (inspiracją jest małe gospodarstwo z kurami i kozą na podwórku osiedla Młodzieżowiec, zaprezentowane w czasie spaceru filmy ze spacerującymi po ulicy Foluszowej kozami co wzbudziło nasze zainteresowanie jako lokalna atrakcja i miejska ciekawostka – zwierzęta w mieście zawsze wzbudzają zainteresowanie jak niegdyś łabędzie na skwerze przy ul. Kazimierza Wielkiego, czy sarny w dolinie Gęśnika); proponowane zwierzęta: kuce, osły, kozy ptactwo gospodarskie i ozdobne (np. kury, gołębie, pawie, bażanty, kaczki, gęsi) c) sekcja przetwórcza d) inne sekcje wytwórcze 5. Utworzenie parku o półdzikim, naturalnym charakterze. a) renaturyzacja i przywrócenie do koryta Łączy cieku wodnego b) stworzenie jeziorka c) zachowanie walorów przyrodniczych (poprzez m.in. zabezpieczenie wiatrołomów na miejscu, utrzymanie zarośli jeżynowych i innych zakrzewień korzystnych dla bytowania małych ptaków śpiewających i ssaków) d) poszerzenie, utwardzenie głównych, już istniejących traktów pieszych i stworzenie nowych, mniejszych alejek spacerowych e) oświetlenie głównych alejek, boisk i placów sportowych oraz przestrzeni użytkowej przy Młynie f) remont boiska sportowego g) stworzenie (przeniesienie z okolic al. Zjednoczenia) placu zabaw dla dzieci 6. Budowa „zielonych” miejsc parkingowych wzdłuż ul. Foluszowej od strony doliny. (wsparcie mieszkańców osiedla Młodzieżowiec oraz działalności prowadzonej w Młynie) 7. Poprawa nawierzchni drogi i budowa chodnika ul. Foluszowej. (wsparcie okolicznych mieszkańców oraz działalności prowadzonej w Młynie) b) Z czego wynika potrzeba realizacji projektu ? (uzasadnienie chęci podjęcia działania,

wskazując na potrzeby/ problemy i źródło wiedzy o nich) Lokalne potrzeby i zgłoszenia mieszkańców, oddolne konsultacje zgłaszane przez Zarząd Spółdzielni Mieszkaniowej „Młodzieżowiec”, wnioski ze spaceru studyjnego po okolicy z dnia 24 listopada 2017r. c) Jaki jest cel projektu (co chce się osiągnąć ?) Kompleksowa, długotrwała, wieloletnia, żywa i prawdziwa Rewitalizacja społeczna, gospodarcza, środowiskowa, przestrzenno-funkcjonalna i techniczna, która ma szansę - przy właściwym poprowadzeniu i kontrolowaniu przez jednostkę prowadzącą i koordynującą rewitalizację, tj. Urząd Miasta - na ciągłe wzmacnianie i budowanie lokalnej tożsamości i siły lokalnego społeczeństwa długo po zakończeniu infrastrukturalnych działań wspierających Rewitalizację społeczną oraz szansę na oddziaływanie na coraz większy obszar miasta w wyniku budowy marki i tożsamości tego miejsca. Przywrócenie świetności zabytkowemu budynkowi dawnego młyna wodno parowego z początków XX wieku oraz nadanie mu centralnej i kluczowej roli w Rewitalizacji i społecznym funkcjonowaniu tej części miasta. d) Dla kogo jest ten projekt ? Z kim planowane są działania? (opis, kim będą uczestnicy projektu, kto skorzysta na jego realizacji ?) Od początku Rewitalizacji tego obszaru bezpośrednimi uczestnikami mają być sami interesariusze, tj mieszkańcy, osoby dotknięte problemami społecznymi, przedsiębiorcy, zarządy spółdzielni mieszkaniowych i osiedli. Już w trakcie przekształceń infrastrukturalnych ma następować rozwój lokalnej społeczności, jej tożsamości i siły rozwojowej. Długoplanowym zamiarem jest także przekroczenie, dzięki rozwojowi lokalnej siły społecznej i tożsamości miejsca, bariery lokalności oddziaływania tego zapomnianego w tej chwili miejsca - jednak o wysokim potencjalne obszarowym jak i ludzkim. 5. Szacunkowy koszt oraz przewidywane źródła finansowania – wkład własny (o ile znane): Nieznany

8 30.11.2017 r.

Anna Kraśko Osiedle Piastowskie

Proponowane przedsięwzięcie: Zielona Góra wolna od schodów 2. Lokalizacja – dokładny adres, dzielnica lub wskazanie możliwie dokładnie rejonu miasta (np. wg nazw ulic):

Propozycje przedstawione przez wnioskodawców zostaną przeanalizowane pod kątem możliwości włączenia ich do spisu

Planowane działania przewidziane są szczególnie na zamieszkałym obszarze na Osiedlu Piastowskim, z przyszłym rozszerzeniem na przyległe osiedla z obszaru wyznaczonego do rewitalizacji. Ze względu na kosztowność proces ten należy rozłożyć także na kolejne lata i być może inne środki. Ze względu na nieznany w tej chwili ostateczny kształt obszaru przeznaczonego do rewitalizacji ani nieznaną w tej chwili strukturę potrzeb modernizacyjnych działania przewidziane w ramach projektu mogą być przeprowadzona na obszarze o największym poziomem potrzeb modernizacyjnych, którym jest osiedle Piastowskie, ze względu na wiele osób starszych zamieszkujących w blokach bez wind. 3. Krótki opis proponowanego przedsięwzięcia – proszę opisać w kilku zdaniach zakres planowanych działania: a) Jakie działania będą podjęte ? Na czym projekt ma polegać ? 1. inwentaryzacja mieszkań i całych budynków pod kątem liczby starszych osób oraz matek z dziećmi zamieszkujących je obecnie wraz z prognozowaniem na kolejne lata.

2. Analiza możliwości modernizacji poszczególnych bloków i Inwentaryzacja rozwiązań technicznych (systemów) wykorzystywanych do przebudowy bloków mieszkalnych

3. Przygotowanie odpowiednich projektów modernizacyjnych.

4. Modernizacja w/w systemów na osiedlu b) Z czego wynika potrzeba realizacji projektu ? (uzasadnienie chęci podjęcia działania, wskazując na potrzeby/ problemy i źródło wiedzy o nich) Potrzeba realizacji projektu wynika z konieczności poprawy jakości życia starszych mieszkańców osiedla Piastowskiego, głównego terenu obszaru planowanego do włączenia jako obszar zdegradowany do GPR. Potrzeba wynika ze względu na rosnąca liczbę osób starszych w Zielonej Górze w ogóle. Proces ten będzie się nasilał w kolejnych latach, więc należy się na niego nastawić i wyjść naprzeciw. Obecnie setki osób starszych są uwięzione w swoich mieszkaniach z powodu niemożności zejścia z pięter bloków. Są wykluczone społecznie, popadające w choroby a niejednokrotnie depresje, która coraz częściej dotyka osoby starsze z powodu wykluczenia. c) Jaki jest cel projektu (co chce się osiągnąć ?)

podstawowych przedsięwzięć rewitalizacyjnych lub przedsięwzięć dodatkowych

Poprawa jakości życia starszych mieszkańców osiedla, a także pozostałych, dla których wydostanie się z mieszkania jest utrudnione przez brak wind. Włączenie osób starszych do życia społecznego, aktywności sąsiedzkiej i przeciwdziałanie wykluczeniem osób starszych. d) Dla kogo jest ten projekt ? Z kim planowane są działania? (opis, kim będą uczestnicy projektu, kto skorzysta na jego realizacji?) • • Projekt jest przeznaczony dla wspólnot mieszkaniowych, właścicieli mieszkań i najemców mieszkań komunalnych.

• • Wykonawcami projektów będą biura projektowe i firmy z branży budowlanej

• • Na realizacji projektu skorzystają przede wszystkim mieszkańcy, którym ułatwi projekt codzienne funkcjonowanie 5. Szacunkowy koszt oraz przewidywane źródła finansowania – wkład własny (o ile znane): Propozycja przeznaczenia na w/w działania kwoty 200-250 tys. pln na jedną windę w jednej klatce. Jeśli blok liczy ich 4 = około 1 mln pln na blok. (kwota wyliczona na przykładzie podobnych inicjatyw)

9 30.11.2017 r.

Stowarzyszenie ZTUM – Zielonogórskie Towarzystwo Upiększania Miasta

Cały obszar Proponowane przedsięwzięcie: Zielona Góra wolna od smogu. 2. Lokalizacja – dokładny adres, dzielnica lub wskazanie możliwie dokładnie rejonu Miasta (np. wg nazw ulic): Planowane działania przewidziane są na całym obszarze przeznaczonym do rewitalizacji wyznaczonym z obszaru zdegradowanego. Ze względu na nieznany w tej chwili ostateczny kształt obszaru przeznaczonego do rewitalizacji ani nieznaną w tej chwili strukturę potrzeb modernizacyjnych działania przewidziane w ramach projektu mogą być przeprowadzona na wyznaczonym, w sposób czytelny i przejrzysty, podobszarze obszaru przeznaczonego do rewitalizacji, który charakteryzować się będzie największym poziomem potrzeb modernizacyjnych. 3. Krótki opis proponowanego przedsięwzięcia – proszę opisać w kilku zdaniach zakres planowanych działania: a) Jakie działania będą podjęte ? Na czym projekt ma polegać ? 1. Szczegółowa inwentaryzacja rozwiązań technicznych (systemów) wykorzystywanych do ogrzewania mieszkań i

Propozycje przedstawione przez wnioskodawców zostaną przeanalizowane pod kątem możliwości włączenia ich do spisu podstawowych przedsięwzięć rewitalizacyjnych lub przedsięwzięć dodatkowych

domów oraz inwentaryzacja rozwiązań technicznych (systemów) wytwarzania ciepłej wody użytkowej na terenie przeznaczonym do rewitalizacji. 2. Analiza możliwości modernizacji w/w systemów pod kątem likwidacji pieców węglowych i zastąpienia ich piecami gazowymi. 3. Analiza możliwości modernizacji w/w systemów poprzez ich podłączenie do EC Zielona Góra. 4. Przygotowanie odpowiednich projektów modernizacyjnych. 5. Modernizacja w/w systemów na całym lub na części obszaru przeznaczonego do rewitalizacji. 6. Budowa rozproszonego systemu monitorowania zanieczyszczenia powietrza. b) Z czego wynika potrzeba realizacji projektu ? (uzasadnienie chęci podjęcia działania, wskazując na potrzeby/ problemy i źródło wiedzy o nich) Potrzeba realizacji projektu wynika z konieczności poprawy jakości powietrza w Zielonej Górze. Od 2007 roku w Zielonej Górze notuje się przekroczenie dopuszczalnego stężenia jednej z wybitnie szkodliwych substancji tj. benzo(a)pirenu, który jest zanieczyszczeniem pochodzącym głównie ze spalania paliw w zbyt niskiej temperaturze, z niewystarczającą ilością tlenu- najczęściej w paleniskach domowych i małych lokalnych kotłowniach. Potrzeba realizacji projektu wynika także z troski o zdrowie mieszkańców miasta. Szereg informacji na temat problemów z jakością powietrza w Zielonej Górze można znaleźć np. na stronie: http://bip.zielonagora.pl/513/11999/Jakosc_powietrza_w_Zielonej_Gorze/ W trakcie spaceru studyjnego w dniu 29 listopada 2017r po okolicach ul. Zamkowej pytano mieszkańców czy nie chcą wymienić starych pieców. Są zainteresowani ale barierą jest brak środków. Z rozmów wynika że musiałoby to być 100% wsparcie. c) Jaki jest cel projektu (co chce się osiągnąć ?) Poprawa jakości powietrza w Zielonej Górze (rewitalizacja problemów środowiskowych), pomoc ubogim właścicielom mieszkań i domów, pomoc ubogim najemcom mieszkań w modernizacji systemów centralnego ogrzewania oraz systemów wytwarzania cieplej wody użytkowej (rewitalizacja społeczna). Podniesienie standardu wyposażenia mieszkań

w zakresie ich ogrzewania oraz wytwarzanie ciepłej wody użytkowej (rewitalizacja techniczna). Dofinansowanie lepszej jakości paliw dla najuboższych. (rewitalizacja społeczna). d) Dla kogo jest ten projekt ? Z kim planowane są działania? (opis, kim będą uczestnicy projektu, kto skorzysta na jego realizacji ?)

Projekt jest przeznaczony dla wspólnot mieszkaniowych, właścicieli mieszkań i domów, najemców mieszkań komunalnych.

Wykonawcami projektów będą biura projektowe i firmy z branży instalacyjnej.

Na realizacji projektu skorzystają wspólnoty mieszkaniowe, właściciele mieszkań i domów, najemcy mieszkań komunalnych oraz wszyscy mieszkańcy miasta. 5. Szacunkowy koszt oraz przewidywane źródła finansowania – wkład własny (o ile znane): Proponujemy przeznaczyć na w/w działania kwotę 10 000 000,-

ZAŁĄCZNIK G1 do Gminnego Programu Rewitalizacji miasta Zielona Góra

2018

Konsultacje projektu

zmiany Gminnego

Programu Rewitalizacji

dla miasta Zielona Góra

na lata 2016-2022

Wyniki przeprowadzonych

ankiet i wywiadów

Informacja podsumowująca spotkania konsultacyjne

1

1

SPIS TREŚCI

Wnioski ................................................................................................................................. 2

BADANIA ANKIETOWE ........................................................................................................ 4

Podstawowe informacje ......................................................................................................... 5

Ocena Gminnego Programu Rewitalizacji dla miasta Zielona Góra na lata 2016-2020 .......... 9

Wygrani i przegrani rewitalizacji ......................................................................................... 9

Ocena konkretnych działań rewitalizacyjnych ...................................................................10

Działania poprawiające jakość życia w wymiarze społecznym i gospodarczym .............10

Działania poprawiające jakość życia w wymiarze środowiskowym ................................11

Działania poprawiające jakość życia w wymiarze infrastrukturalno-przestrzennym ........12

Chęć uczestnictwa w planowanych przedsięwzięciach rewitalizacyjnych .............................13

Ocena możliwości realizacji celów i głównych kierunków działań na rzecz poprawy jakości

życia mieszkańców ...............................................................................................................14

Jakich działań brakuje? ........................................................................................................17

Badania jakościowe – wywiady IDI .......................................................................................18

Wywiady z mieszkańcami .....................................................................................................19

Uwagi ogólne do projektu Gminnego Programu Rewitalizacji dla miasta Zielona Góra na

lata 2016-2020 ..................................................................................................................19

Opinia o planowanych kierunkach działań ........................................................................21

Wymiar społeczno – gospodarczy .................................................................................21

Wymiar środowiskowy ...................................................................................................23

Wymiar infrastrukturalno-przestrzenny ..........................................................................25

Wywiady z przedstawicielami instytucji i organizacji społecznych .........................................27

Uwagi ogólne ....................................................................................................................27

Poprawa życia społeczno-gospodarczego ........................................................................29

POPRAWA jakości zamieszkania .....................................................................................32

POPRAWA jakości otoczenia ...........................................................................................33

Informacja podsumowująca spotkania konsultacyjne 36

2

WNIOSKI

1. Wybrane obszary działania i plany przedsięwzięć w obszarze rewitalizacji są w

większości akceptowane i uznawane za właściwe.

2. Prowadzone w ramach konsultacji badania wskazują na niski i niewystarczający

poziom zorientowania mieszkańców w kwestiach związanych z rewitalizacją,

możliwościami realizacji zadań w określonych wymiarach oraz zasadami ich

finansowania.

3. Ponadto w trakcie przeprowadzonych ankiet i wywiadów pojawiały się głosy

poruszające pewne wątpliwości:

A) Planowane działania są postrzegane jako elementy sprzyjające poprawie jakości

życia mieszkańców miasta, chociaż w najmniejszym stopniu dotyczy to zadań z

zakresu aktywizacji zawodowej osób bezrobotnych. Poprawa życia społecznego i

gospodarczego i planowane w tej sferze kierunki działań rewitalizacyjnych są

oceniane pozytywnie. Być może niektóre akcenty powinny być rozłożone inaczej

np. większą uwagę powinno się poświęcić zapobieganiu wykluczenia

społecznego ze względu na ubóstwo a nie tylko na walkę z bezrobociem, które

obecnie w Zielonej Górze jest minimalne. Te dwa aspekty nie zawsze się łączą,

problemy ubóstwa dotykają także osoby aktywne zawodowo. Najpilniejszą

potrzebą jest poprawa złych warunków mieszkaniowych rodzin, których nie stać

na remonty. Zwykle remontu wymaga budynek i jego bezpośrednie otoczenie

(podwórko), co daje możliwość tworzenia przestrzeni do prowadzenia działań z

zakresu rewitalizacji społecznej.

B) W ramach planowanych działań zdaniem badanych całkowicie pominięte są

osoby niepełnosprawne i ich problemy. W programie powinny się znaleźć jakieś

rozwiązania na rzecz poprawy jakości życia takich osób.

C) Wątpliwości budzi podział środków na poszczególne przedsięwzięcia. Wyraża się

to przede wszystkim brakiem zrozumienia dla przeznaczenia największych

środków finansowych na poprawę jakości otoczenia, a głównie na rewitalizację

obszarów istniejących parków, a w zdecydowanie mniejszym stopniu kierowanie

ich na działania socjalne, integrujące, aktywizujące społeczności lokalne.

D) Według niektórych osób nieznane są zasady ubiegania się o środki, które będą

wydawane w ramach rewitalizacji. Organizacje, fundacje, instytucje muszą znać

jasne reguły uczestniczenia w zadaniach rewitalizacyjnych i ubiegania się o środki

na nie.

E) Głównymi kryteriami prowadzenia działań wiązanych z poprawą jakości

zamieszkania i jakości otoczenia powinien być ich związek z oczekiwanymi

efektami społecznymi (wychodzenie z ubóstwa, integracja społeczna, aktywizacja

zawodowa, budowa tożsamości miejskiej, itp.).

F) W projekcie GPR nie ma działań innowacyjnych i oryginalnych – większość

projektów jest już realizowana w innych miasta, albo była proponowana w innego

typu dokumentów;

G) Program rewitalizacji powinien uwzględniać zielonogórskie tradycje winiarskie.

W szeregu działaniach można w większym stopniu odwoływać się do tych

tradycji. W rewitalizowanych terenach zielonych powinno się odtwarzać

historyczne nasadzenia, w centrum miasta otwierać tradycyjne piwnice winiarskie,

tworzyć miejski szlak winny. Wszystkie te działania przyczynia się do rozwoju

małego biznesu i budowania silnej identyfikacji miejskiej.

3

3

H) Remonty zabytkowych kamienic nie powinny tylko przywracać ich historycznego

wyglądu (elewacje) ale przede wszystkim poprawiać standard i warunki

zamieszkania. Przy okazji tworzyć miejsca w których prowadzona może być

działalność biznesowa i społeczna.

I) Termomodernizacja i wymiana starych pieców powinna być priorytetem wszędzie

tak, gdzie prowadzi do poprawy jakości środowiska i ogranicza emisję

szkodliwych dla zdrowia substancji.

J) Tereny zielone w mieście są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania

mieszkańców. Poprawiają jakość powietrza, odbierają nadmierne opady, mogą

być miejscami odpoczynku i rekreacji. Wszyscy powinni mieć do nich jednakowy

dostęp. Działania rewitalizacyjne koncentrując się na naprawie istniejących

terenów zielonych, nie proponują tworzenia nowych w miejscach, gdzie ich

brakuje. Ponadto oprócz zmiany materialnych elementów terenów zielonych

(infrastruktury, nasadzeń, itp.) zbyt mało miejsca w GPR poświęca się ich

ożywieniu społecznemu – przygotowaniu oferty i animowaniu na ich terenach

różnych działań społecznych, artystycznych, rekreacyjnych, zdrowotnych, itp.

4. Najbardziej oczekiwanym sposobem dopracowywania zadań i ustalaniem ich

ostatecznych kształtów jest model partycypacyjny. Tylko rzeczywiste a nie pozorne

włączenie różnych interesariuszy (mieszkańców, organizacji, stowarzyszeń, biznesu)

daje gwarancje na powodzenie GPR.

5. Konsultacje jednoznacznie wskazały na oczekiwania strony społecznej, związane z

partycypacyjnym charakterem prowadzenia działań rewitalizacyjnych. Oczekuje się

większego udziału mieszkańców, stowarzyszeń i organizacji społecznych na każdym

etapie realizacji projektów rewitalizacyjnych – diagnoza potrzeb, uszczegółowienie

planów i zadań, ich realizacja. Dodatkowo główne cele rewitalizacji muszą wynikać z

przesłanek społecznych (nagromadzenia problemów społecznych na jakimś

obszarze).

6. Zdaniem uczestników konsultacji planowane przedsięwzięcia wymagają

dopracowania szczegółów i musi się to odbywać z zaangażowaniem mieszkańców i

partnerów społecznych. Narzucenie gotowych rozwiązań bez pochylenia się nad

rzeczywistymi potrzebami może dać tylko krótkotrwały efekt, a w rewitalizacji chodzi o

trwałe zmiany mentalne prowadzące do lepszego radzenia sobie z problemami w

przyszłości tak na poziomie indywidualnym jak i społeczności lokalnych.

4

BADANIA ANKIETOWE

5

5

PODSTAWOWE INFORMACJE

Rewitalizacja to złożony proces, który w swym założeniu pozytywnie wpływa na

wiele aspektów funkcjonowania miasta, jak również podnosi ogólnie rozumianą

jakość życia mieszkańców danego obszaru. Przeprowadzona diagnoza sytuacji

społeczno-gospodarczej i środowiskowej dla miasta Zielona Góra pozwoliła na

określenie problemów, zwalniających proces rozwoju miasta oraz negatywnie

wpływających na jakość życia jego mieszkańców. Zaplanowane projekty w ramach

rewitalizacji społecznej mają pomóc w rozwiązaniu tych problemów. Zintegrowany

proces rewitalizacji powinien być prowadzony w dialogu z lokalną społecznością,

a jednym z jego elementów są konsultacje społeczne.

W lutym 2018 roku odbyły się konsultacje społeczne dot. zmiany Gminnego

Programu Rewitalizacji dla miasta Zielona Góra na lata 2016-2022. Jedną z

podstawowych form zbierania opinii dotyczących planowanych działań było badanie

ankietowe. Zainteresowane osoby mogły podzielić się swoimi opiniami na temat

projektu GPR ogólnie, ale także o poszczególnych działaniach. Badanie ankietowe

realizowane było w dwóch formach – tradycyjnej papierowej oraz elektronicznej.

Badanie w formie tradycyjnej polegało na wypełnieniu papierowej ankiety i

wrzuceniu jej do jednej z urn znajdujących się w ważnych punktach miasta –

Wojewódzkiej i Miejskiej Bibliotece im. K.C. Norwida, Centrum Rekreacyjno-

Sportowym oraz w Urzędzie Miasta Zielona Góra. Badanie w formie elektronicznej

realizowane było z wykorzystaniem formularza ankiety elektronicznej, dostępnego w

serwisie internetowym urzędu miasta. Obydwie wersje ankiety były tożsame.

W badaniu ankietowym w formie elektronicznej udział wzięło 29 mieszkańców

miasta, w formie papierowej natomiast 331 osób. Łącznie w ankietowej formie

konsultacji Gminnego Programu Rewitalizacji dla Miasta Zielona Góra na lata 2016-

2020 udział wzięło 360 osób.

Przeważająca liczba osób wyrażająca swoje opinie w badaniu to kobiety (69%).

WYKRES 1. PŁEĆ BADANYCH (%)

6

Struktura osób biorących udział w konsultacjach jest zróżnicowana. W badaniu ankietowym

wzięło udział najmniej osób najmłodszych (do 18 roku życia) i najstarszych (po 55 roku życia,

a szczególnie po 65 roku życia). Pozostałe kategorie wiekowe były reprezentowane w

badaniu w podobnym stopniu.

WYKRES 2. WIEK BADANYCH (%)

Ze względu na miejsce zamieszkania struktura badanych także jest zróżnicowana –

większość stanowią mieszkańcy ulic wyłączonych z granic obszaru rewitalizacji, 40% to

mieszkańcy ulic z obszaru rewitalizacji. Część mieszkańców nie potrafi wskazać granic

obszaru rewitalizacji.

WYKRES 3. MIEJSCE ZAMIESZKANIA (%)

Zdecydowana większość osób uczestniczących w konsultacjach dotyczących GPR to osoby

z wykształceniem wyższym.

7

7

WYKRES 4. WYKSZTAŁCENIE BADANYCH (%)

Uczestnicy ankietowej formy konsultacji społecznych dotyczących aktualizacji GPR to

długoletni mieszkańcy miasta – ponad 70% badanych deklaruje, że w Zielonej Górze

mieszkają już ponad 20 lat (w tym połowa to urodzeni Zielonogórzanie). Co czwarty badany

deklaruje, że w mieście mieszka od niespełna 5 lat. Szczegółowy rozkład wskazań badanych

został przedstawiony na wykresie 5.

WYKRES 5. DŁUGOŚĆ ZAMIESZKIWANIA W ZIELONEJ GÓRZE (%)

Pod względem sytuacji zawodowej zdecydowana większość osób biorących udział w

badaniu to osoby zatrudnione w pełnym wymiarze godzin. W badaniu wzięli udział także

uczniowie zielonogórskich szkół, studenci, właściciele firm oraz emeryci i renciści.

8

WYKRES 6. SYTUACJA ZAWODOWA BADANYCH OSÓB (%)

9

9

OCENA GMINNEGO PROGRAMU REWITALIZACJI DLA

MIASTA ZIELONA GÓRA NA LATA 2016-2020

Dokonując ogólnej oceny programu i zawartych w nim działań na rzecz poprawy jakości

życia mieszkańców miasta ponad połowa badanych uznaje projekt GPR za dobry. Co trzeci

badany ocenia go w kategoriach średnich – ani jako dobry, ani zły. Jako zły przedstawiony

projekt ocenia niespełna 7% badanych.

WYKRES 7. OGÓLNA OCENA PRZEDSTAWIONEGO PROJEKTU (%)

WYGRANI I PRZEGRANI REWITALIZACJI

Określając kategorie głównych beneficjentów projektu rewitalizacji dla miasta Zielona Góra

wszystkie kategorie mieszkańców uzyskały wysoką częstotliwość wskazań od badanych.

Badani najczęściej odwołują się jednak do mieszkańców obszaru rewitalizacji i ogólnie

traktowanych wszystkich mieszkańców miasta. Na realizacji planowanych przedsiębiorstw

zdaniem badanych zyskają w dużym stopniu także seniorzy, młodzież i dzieci. W kategorii

innych podmiotów, w swobodnych wypowiedziach badanych, pojawiło się odwołanie do

turystów i osób odwiedzających miasto.

10

WYKRES 8. KTO ZYSKA NA REALIZACJI DZIAŁAŃ ZAWARTYCH W PROJEKCIE GPR? (%)

OCENA KONKRETNYCH DZIAŁAŃ REWITALIZACYJNYCH

Głównym celem realizacji programu rewitalizacji jest wyprowadzenie wyznaczonego obszaru miasta ze stanu kryzysowego poprzez zredukowanie skali, bądź całkowitą eliminację zjawisk, które spowodowały jego degradację. Rewitalizacja obejmuje przeobrażenie zdegradowanych terenów w trzech głównych wymiarach:

społeczno-gospodarczym działania włączające kategorie osób pozostające dotąd w trudnej sytuacji – szczególnie osoby starsze, ale także dzieci i młodzież oraz tworzenie przestrzeni dla integracji międzypokoleniowej, poprzez tworzenie nowych miejsc pracy, rozpowszechnianie aktywności gospodarczej, stymulowanie przedsiębiorczości.

środowiskowym – zarówno w odniesieniu do otoczenia zamieszkania, jak i jakości środowiska, poprzez m.in. zachowanie dziedzictwa kulturowego przez remonty, modernizację i konserwacje zabytkowych obiektów i przestrzeni publicznej oraz poprawa środowiska naturalnego.

infrastrukturalno - przestrzennym związanym z działaniami poprawiającymi funkcjonalność ważnym przestrzeni miasta.

W projekcie GPR zaplanowano 32 działania, które zostały tak ukierunkowane, aby

dopełniać się tematycznie we wszystkich niezbędnych aspektach (społecznym,

gospodarczym, przestrzenno-funkcjonalnym, technicznym, środowiskowym), a rezultaty

podejmowanych przedsięwzięć powinny wejść ze sobą w pozytywną synergię.

DZIAŁANIA POPRAWIAJĄCE JAKOŚĆ ŻYCIA W WYMIARZE SPOŁECZNYM I

GOSPODARCZYM

11

11

Wykluczenie społeczne dotyczy całych zbiorowości, które w różny sposób znalazły się na

marginesie życia politycznego, ekonomicznego, kulturalnego czy wręcz obywatelskiego –

szczególnie osób starszych, samotnych, dzieci i młodzieży oraz bezrobotnych. Dla eliminacji

niekorzystnych zjawisk i procesów w tym zakresie zaplanowano szereg sprzężonych działań.

Oceniając trafność i użyteczność działań zaplanowanych w perspektywie włączania

społecznego i zapobiegania wykluczeniu określonych kategorii społecznych najlepsze oceny

w opiniach wyrażonych przez mieszkańców uzyskały działania wspierające działalność

klubów dla seniorów oraz wsparcie rodziny w ramach funkcjonowania świetlic integracyjnych.

Wysoki odsetek opinii pozytywnych uzyskały także działania dotyczące pobudzania

przedsiębiorczości w ramach wspierania zatrudniania osób w trudnej sytuacji na rynku pracy

oraz kontynuacja działań promujących przedsiębiorców (w ramach akcji „Kart Zgranej

Rodziny”, „Karty Zielonogórzan 50+”, oraz „Karty młodych”). Najmniej pozytywnych opinii

uzyskały działania dotyczące pozaformalnej i nieformalnej edukacji o mieście. Szczegółowy

rozkład pozytywnych opinii dotyczących działań zaprojektowanych w ramach GPR został

przedstawiony na wykresie 8.

WYKRES 9. ODSETEK POZYTYWNYCH OPINII NA TEMAT PLANOWANYCH DZIAŁAŃ W

WYMIARZE SPOŁECZNYM I GOSPODARCZYM (%)

DZIAŁANIA POPRAWIAJĄCE JAKOŚĆ ŻYCIA W WYMIARZE ŚRODOWISKOWYM

Powszechnie rewitalizacja kojarzy się z działaniami infrastrukturalnymi, odnowieniem

kamienic i innych przestrzeni publicznych, które stanowią przestrzenny aspekt rewitalizacji.

Rewitalizacja to jednak nie tylko przebudowa lub adaptacja budynków, ale przede wszystkim

rozwiązywanie problemów społecznych, także tych związanych z polepszeniem stanu

12

środowiska naturalnego, w tym likwidacją zanieczyszczeń i emisji. Duże znaczenie ma także

dbałość o najbliższe otoczenie mieszkańców.

Oceniając działania z zakresu poprawy jakości infrastruktury mieszkaniowej i środowiska

badane osoby za najbardziej trafne i potrzebne uznały działania renowacyjne budynków

wpisanych do rejestru zabytków i wymagających poprawy ich użyteczności

(termomodernizacja). Wysoki odsetek pozytywnych opinii wyrażono także oceniając zadania

związane z ochroną miasta przed wodami opadowymi i walką ze smogiem. Stosunkowo

niskie wskazania w ocenie przydatności uzyskały działania dotyczące rewitalizacji podwórek

mieszkaniowych oraz usługowych.


WYMIARZE ŚRODOWISKOWYM (%)

DZIAŁANIA POPRAWIAJĄCE JAKOŚĆ ŻYCIA W WYMIARZE

INFRASTRUKTURALNO-PRZESTRZENNYM

Intencją podejmowanych w rewitalizacji działań jest często poszukiwanie nowych funkcji

społeczno-gospodarczych zdegradowanych obiektów i terenów. Dokonuje się tego przez:

remonty, podniesienie standardu przestrzeni publicznych, zagospodarowanie i modernizację

terenów zieleni, poprawę dostępności komunikacyjnej rewitalizowanego obszaru. Tego typu

działania dotyczą wymiaru głównie infrastrukturalno-przestrzennego, a ich celem jest

zasadnicza zmiana relacji przestrzenno-społecznych w częściach miasta, które mogą służyć

wszystkim mieszkańcom. Przebudowa struktury lub tkanki miejskiej była i jest stałym

elementem rozwoju miasta, związanym z wychodzeniem naprzeciw ewolucja potrzeb.

Oceniając działania w zakresie poprawy jakości życia w wymiarze infrastrukturalnym i

przestrzennym w najważniejszych przestrzeniach w mieście badani najlepiej oceniają

zadanie związane z przywracaniem przestrzeni pieszych, bez barier i chaosu

ogrodzeniowego i reklamowego.

13

13


WYMIARZE INFRASTRUKTURALNYM (%)

CHĘĆ UCZESTNICTWA W PLANOWANYCH

PRZEDSIĘWZIĘCIACH REWITALIZACYJNYCH

Udział społeczny w procesie rewitalizacji jest niezbędny. Użytkownicy przestrzeni muszą

mieć prawo do wypowiedzenia się na temat swoich oczekiwań i potrzeb, muszą mieć

możliwość uczestniczenia w projektowaniu przestrzeni „swojej egzystencji”. Zaangażowanie

społeczne jest niezbędne w tworzeniu przywiązania do miejsca, budowaniu jego tożsamości.

Mając na uwadze fakt, że skuteczna rewitalizacja społeczna powinna angażować

mieszkańców badanych poproszono o wyrażenie opinii dotyczących chęci uczestnictwa w

planowanych działaniach i wskazaniu tych działań. Jedna trzecia uczestników ankietowej

formy konsultacji zadeklarowała swoje zainteresowanie włączeniem się w realizację

planowanych działań. Najczęściej badani wskazywali chęć uczestniczenia w działaniu

dotyczącym tworzenia kawiarni dyskusyjnej, edukacji ekologicznej, rewitalizacji obszaru

Parku Tysiąclecia, rewitalizacji obszaru Wzgórz Piastowskich i stworzeniu Parku pod

Gwiazdami przy Wieży Braniborskiej.

14

WYKRES 12. DEKLARACJA UCZESTNICTWA W DZIAŁANIACH W RAMACH PROJEKTU GPR (%)

OCENA MOŻLIWOŚCI REALIZACJI CELÓW I GŁÓWNYCH

KIERUNKÓW DZIAŁAŃ NA RZECZ POPRAWY JAKOŚCI

ŻYCIA MIESZKAŃCÓW

Głównymi celami rewitalizacji prowadzonej w Zielonej Górze jest:


II) poprawa funkcjonalności i wizerunku obszaru,


Zdaniem mieszkańców w ramach realizacji zaplanowanych w projekcie GPR działań zostaną

osiągnięte przede wszystkim cele związane z poprawą funkcjonalności i wizerunku obszaru

rewitalizacji oraz przezwyciężenie kryzysu społeczno-gospodarczego na wyznaczonym

obszarze rewitalizacji.

15

15

WYKRES 13. OCENA MOŻLIWOŚCI REALIZACJI CELÓW ZAPROJEKTOWANYCH W GPR (%)

Dla osiągnięcia założonych celów GPR, z uwagi na wieloaspektowość procesu rewitalizacji,

przyjęto siedem kierunków działań, które mają służyć eliminacji i ograniczeniu

zdiagnozowanych zjawisk kryzysowych.

Wyrażając swoją opinię na temat kierunków planowanych w GPR działań pod kątem

rzeczywistego rozwiązywania problemów mieszkańców miasta najlepiej oceniane jest

prowadzenie remontów i modernizacji obiektów mieszkalnych, w tym zabytkowych oraz

działania na rzecz poprawy środowiska.

16

WYKRES 14. OCENA KIERUNKÓW PLANOWANYCH DZIAŁAŃ (%)

Wysoka jakość życia mieszkańców jest nadrzędnym celem rozwoju społeczno-

gospodarczego zakreślonym w ramach projektu GPR. Jakość życia w ujęciu holistycznym

jest kategorią wyrażającą stopień samorealizacji człowieka. W ujęciu zawężonym określa

poziom zaspokojenia potrzeb mieszkańców przez konsumpcję dóbr materialnych (jakość

typu „mieć” (dobrobytu)), jak również wyraża satysfakcję z różnych aspektów życia (jakość

typu „być” (dobrostan)). Wśród wskaźników jakości życia najczęściej wymienia się

dotyczące: bezpieczeństwa, stanu środowiska naturalnego, stopy życiowej mieszkańców,

dostępności do usług i obiektów użyteczności publicznej. Planowane działania dotyczą

właśnie tych obszarów. W opiniach badanych osób są one także wystarczające do poprawy

jakości życia mieszkańców w Zielonej Górze. Takiego zdania jest 61,7% mieszkańców (z

czego zaledwie 7,7% wyraża opinie skrajnie pozytywne).

17

17

WYKRES 15. OCENA PRZEDSIĘWZIĘĆ PLANOWANYCH W GPR DLA POPRAWY JAKOŚCI ŻYCIA

MIESZKAŃCÓW (%)

JAKICH DZIAŁAŃ BRAKUJE?

W swobodnych wypowiedziach uczestnicy konsultacji społecznych wskazali także kilka

innych działań, które w ich opiniach powinny zostać zrealizowane w ramach rewitalizacji

społecznej, a których zabrakło w aktualizowanej wersji GPR. Są to:

bezpieczeństwo i solidność wykonania czegokolwiek

dla mnie najważniejszym elementem jest organizacja bezpiecznej drogi do szkoły dla dzieci, jest to bardzo niebezpieczne. Autokary nie mogą przewozić dzieci, które mieszkają w tym samym rejonie co szkoła.

drogi utwardzone w gminie Nowe Miasto

kapitalny remont amfiteatru, który jest wizytówką miasta.

koszenie Osiedla Słonecznego

miejsca parkingowe na osiedlach

mieszkańcy powinni je wskazać, nie urzędnicy

należy dbać o czystość w mieście. Zielona Góra stała się bardzo brudnym miastem, wręcz zapuszczonym, wciągu roku zmienia się kilka raz nasadzenia a boczne ulice są brudne

należy zagospodarować Dziką Ochlę

nie ma działań na rzecz niepełnosprawnych

ograniczenie ruchu samochodowego poprzez wysokie opłaty parkingowe i darmową komunikację miejską dla wszystkich mieszkańców.

poprawa jakości dróg

powstanie fabryk - nowa praca

prosimy o zagospodarowanie Dzikiej Ochli, bo to jedyny zbiornik wodny i nie ma gdzie z dziećmi jechać

przeczytajcie wreszcie dokumenty kierunkowe!

realizacja projektu "ławka" kilka lat zbyt późno

szybsza komunikacja, miejsca parkingowe

więcej miejsc dziennego pobytu dla osób starszych

więcej miejsc dziennego pobytu dla osób starszych, seniorów. Opieka i kontakt z innymi ludźmi.

więcej parkingów

zbudować nowe miasto

zdecydowania i kategoryczna polityka chroniąca tereny zielone

zintegrowanie planowanych prac

18

BADANIA JAKOŚCIOWE – WYWIADY IDI

19

19

WYWIADY Z MIESZKAŃCAMI

W ramach konsultacji społecznych zrealizowano 15 wywiadów pogłębionych z mieszkańcami miasta – zarówno zamieszkującymi w granicach wyznaczonego obszaru rewitalizacji, jak i poza nim. Mieszkańców poproszono o wyrażenie opinii na temat całego projektu zmiany Gminnego Programu Rewitalizacji dla miasta Zielona Góra na lata 2016-2022, oraz opinii o planowanych kierunkach działań i konkretnych zadaniach przewidzianych do realizacji.

Obszar rewitalizacji wyznaczony został w ramach pełnej diagnozy całego miasta i przyjęty uchwałą nr LX.816.2017 z dnia 5 grudnia 2017 r. Rady Miasta Zielona Góra w sprawie wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji. Konsultowany dokument na swym najbardziej konkretnym poziomie odwołuje się do nowych wyzwań związanych z potrzebą zintensyfikowania działań na rzecz kompleksowej rewitalizacji tych obszarów w mieście, które pozostają w kryzysie oraz odbudowy ich zdolności do rozwoju.

UWAGI OGÓLNE DO PROJEKTU GMINNEGO PROGRAMU

REWITALIZACJI DLA MIASTA ZIELONA GÓRA NA LATA 2016-2020

1. Ogólnie poziom wiedzy na temat rewitalizacji i planowanych działań jest

niewielki i niewystarczający. Badany mieszkańcom często trudno było

formułować opinie odnośnie celowości czy kierunków planowanych działań,

gdyż nie byli zorientowani w tej tematyce. Często opinie miały charakter

zdroworozsądkowy i pozamerytoryczny.

2. W opiniach badanych można odnaleźć elementy podkreślające istotne

znaczenie działań o charakterze włączającym i tym samym redukującym stany

kryzysowe w wielu wymiarach – nie tylko poprawę estetyki miasta w wymiarze

infrastrukturalno-przestrzennym.

„Przedstawiona, trzecia wersja wyraźnie nawiązuje do rozumienia procesów rewitalizacyjnych jako

nakierowanych na redukcję lub usunięcie zdiagnozowanych dzięki GPR stanów kryzysowych środowiska

społecznego w obszarze objętym programem. Biorąc pod uwagę „ukierunkowanie” analizy, stanowi to atut

dokumentu. Odrębną, kwestię stanowić powinno pytanie, czy użyte do opracowania Załącznika wskaźniki uznać

wystarczające do uznania poprawności GPRu jako kompleksowego dokumentu”

3. Projekt w całości jest traktowany jako swoisty patchwork – zadania są z wielu

różnych wymiarów i porządków, więc trudno jest doszukiwać się sieci

logicznych powiązań między nimi.

4. W projekcie GPR zaplanowano zbyt wiele zadań – uwzględniają one zbyt wiele

obszarów interwencji, co powoduje chaos i rozproszenie. Badani wskazują, że

lepszym rozwiązaniem byłoby skupienie się na mniejszej liczbie problemów i

dostosowanie do nich mniejszej liczby działań. Przy takiej, jak zapisana w

projekcie ich liczbie, trudno jest kontrolować wzajemne powiązania między

zadaniami i trudno będzie oczekiwać jednoznacznego rezultatu.

5. Część planowanych zadań ma zbyt ogólnikowy charakter, brakuje określenia

szczegółowych warunków ich realizacji – ot choćby określenia procedury

określania beneficjentów, czy wyboru wykonawców.

20

„Głównym zarzutem jest przyjęta przez Autorów GPRu zasada, by za beneficjentów proponowanych

działań uznawać realizatorów planowanych działań w postaci niezdefiniowanych niestety instytucji,

przykładowo stowarzyszeń i fundacji, bez uwzględnienia ich realnej podmiotowości, czy nawet specyfiki

podejmowanych działań. Jest więc przydatne, by potencjalnych beneficjentów charakteryzować

maksymalnie dokładnie, choćby przez wskazanie celów ich działania i zakładanych funkcji, co jedynie

niekiedy pojawia się w Opinii (np. W odniesieniu do MOPS).”

„Innym z przejawów wspomnianej ogólnikowości jest nieprecyzyjność towarzysząca określaniu liczby

realnych beneficjentów, widoczna w określaniu wskaźnika rezultatu jako liczby osób objętych

działaniami. Takie sformułowanie pozostawia bowiem szeroką możliwość interpretacji, kogo realnie

zalicza się do osób objętych działaniem? Czy chodzi tu jedynie o osoby zamieszkujące obszar

rewitalizacji, bez względu na to, czy wyrażą one zgodę na uczestnictwo w działaniach, czy też takie,

które podpisały deklarację uczestnictwa?”

„Nagminne posługiwanie się liczbą osób objętych działaniami jako wskaźnikiem rezultatu działania jest w

mojej ocenie bardzo słabym wskaźnikiem. Samo objęcie działaniami nie musi się w żaden sposób

wiązać z osiągnięciem zakładanych a przede wszystkim pozytywnych efektów działania”

„Można mówić także o niejasności sformułowań opisujących planowane działania. Przykładem tej

tendencji jest „zwiększanie możliwości zatrudnienia” bez określenia, w jaki sposób cel ten ma być

zrealizowany. Innymi przykładami ogólności na poziomie określania celów są „zwiększanie dostępu do

zatrudnienia”, „zwiększanie motywacji do wejścia na rynek” itp. O ile zgodzić się należy, że wskazane

cele są istotne, to towarzyszyć im powinno choćby skrótowe określenie działań zmierzających do ich

osiągnięcia.”

6. W opiniach osób, z którymi zrealizowane zostały wywiady pojawia się

wątpliwość dotycząca aktywizacji mieszkańców. Działania wymagają

intensyfikacji zaangażowania obywatelskiego, a pobudzenie tej aktywności

może okazać się największym wyzwaniem. Same działania są oceniane jako

sensowne i potrzebne, ale bez aktywności mieszkańców mogą okazać się

niemożliwe w realizacji. Szczególnie jest to podkreślane przy zadaniach

realizowanych na osiedlach, czy poza centralną częścią miasta.

„Przygotowanie wielu projektów o charakterze społecznym, artystycznym i umiejscawianie ich oraz kierowanie do osób, które chociażby z racji wieku i stanu zdrowia nie są nimi zainteresowane nie wydaje mi się rozsądną propozycją”.

„Jeśli zadania będą realizowane w formule konkursowej, to trudno już na tym etapie wspólnotom, albo grupom sąsiedzkim będzie się organizować. A kto za nich wie najlepiej, czego im na ich tych przysłowiowych podwórkach potrzeba. To trochę jak kłody pod nogi. Inicjatywy są fajne, ale co jeśli nie będzie komu ich realizować z sensem. ”

„Jeśli działania dotyczą ich bezpośrednio to powinno być wystarczającą motywacją. Dalej to już chyba tylko gratyfikat finansowy byłby w stanie zachęcić do większego udziału.”

„W projektach rewitalizacyjnych należałoby przewidzieć środki na ułatwienie dotarcia na obszary rewitalizowane. Korzystanie z nich uzależnione jest bowiem od banalnych codziennych trudności związanych z poruszaniem się po mieście. Udział w projektach o charakterze społecznym zależy także od tego, czy osoby posiadające pod opieką osoby zależne (dzieci, rodziców, osoby niepełnosprawne) będą miały zapewnioną opiekę nad tymi osobami lub możliwość uczestniczenia w działaniach wraz z osobami zależnymi. Często to właśnie te osoby należałoby przede wszystkim włączać w działania rewitalizacyjne, ponieważ, w przeciwieństwie do osób starszych czy długotrwale bezrobotnych, są potencjalnymi beneficjentami projektów.”

7. Inne wątpliwości są związane z planowanymi procedurami wyboru

wykonawców przedsięwzięć planowanych w ramach rewitalizacji. Jest to

związane z obawą o wyprowadzanie środków poza obszar miasta i regionu, a

także procesem tworzenia podmiotów, których działalność będzie

skoncentrowana tylko na zdobyciu środków dedykowanych planowanym

działaniom, co nie zagwarantuje stabilności uzyskanych efektów. Celem tych

21

21

podmiotów będzie bowiem zdobywanie funduszy, a nie rzeczywiste rozwiązanie

problemów.

8. Badani wskazują, że w projekcie GPR mało jest działań o charakterze

innowacyjnym, a planowane przedsięwzięcia są pomysłami znanymi z innych

miast, czy regionów.

„...defektem Załącznika jest w odniesieniu do planowanych zadań brak ujęć innowacyjnych, nowatorskich, tym

samym zwiększających atrakcyjność planu, potencjalnie przyciągających uwagę zainteresowanych, w efekcie

zwiększających ich motywację do uczestnictwa. Można odnieść wrażenie, że znaczna część proponowanych

pomysłów powiela punkty stosowane wielokrotnie w ostatniej dekadzie w dotychczasowych programach. Taki

stan pociąga za sobą zagrożenie niewystarczającą efektywnością planowanego GPRu.”

„...to wszystko jest fajne, ale znamy to już choćby z Niemiec. Niemcy to mają od dawna i tam się sprawdza, ale to

nie znaczy, że sprawdzi się także tu.”

„Dla mnie to mieszanie w starym garze – wszystko to już gdzieś było, a tu widać, że ktoś na starych

rozwiązaniach chce kasę zrobić”.

9. W programie dostrzegalna przez mieszkańców jest dysproporcja planowanych wydatków na zadania z poszczególnych kierunków. Zdaniem badanych w tej aktualizacji GPR zdecydowanie zbyt mało środków przeznaczono na działania społeczne, pozwalające zdobyć kompetencje miękkie i sprzyjających rewitalizacji w wymiarze społecznym.

„Na działania o charakterze społecznym przewidziano niewspółmiernie małe środki w stosunku do projektów restaurujących. Dodatkowo projektu społeczne opisane są w taki sposób, że trudno ustalić, w jaki sposób ocenić ich efektywność. Wydawanie setek tysięcy złotych na działania, na które składają się spotkania i dyskusje uważam za niefrasobliwe gospodarowanie pieniędzmi”

10. Wątpliwości budzi także uzasadnienie planowanych wydatków na poszczególne

kategorie działań. Zdaniem badanych często są one przypadkowe i nie można dla nich znaleźć realnego uzasadnienia.

„Nieprecyzyjne oszacowanie kosztów zakładanych działań. Ujawnia to choćby opis Przedsięwzięcia 6.2.

(ochrona przed zalewaniem wodami opadowymi), w założeniu dotyczącego obszaru miasta Zielona Góra i

opartego na czterech kategoriach działań ogólnych w tym zakresie, w tym „wymiany i rozbudowy obecnego

systemu wraz z powiększeniem możliwości przepływu”. Koszt przedsięwzięcia oszacowano na 10 mln zł, co

(uwzględniając skalę i charakter prac) stanowi kwotę będąca zaledwie ułamkiem zaplanowanych działań.

Doceniając rangę tego zadania, wskazane byłoby ograniczenie jego zakresu (przestrzenne lub zadaniowe), bądź

urealnienie planowanych wydatków”

OPINIA O PLANOWANYCH KIERUNKACH DZIAŁAŃ

WYMIAR SPOŁECZNO – GOSPODARCZY

Ocena dotyczy planowanych kierunków działań, jak:

A. Zapobieganie wykluczeniu społecznemu w tym m.in. Osób ubogich, starszych, rodzin z dziećmi, dzieci i młodzieży

22

B. Zatrudnienie osób długotrwale bezrobotnych oraz osób młodych bez doświadczenia C. Zwiększenie udziału społeczności lokalnej w życiu kulturalnym, artystycznym i sportowym

miasta, odnowa poczucia więzi z miastem i najbliższym otoczeniem Dobrze oceniane są działania wspierające sytuację seniorów i działania na rzecz

rodzin. Badani uważają, że tego typu inicjatywy są potrzebne w mieście, gdyż dotąd kierowano wsparcie do osób ubogich i bezrobotnych, pomijając problemy związane ze starzeniem się społeczeństwa i niezaradnością rodzin.

Kierowanie działań do osób bezrobotnych w trudnej sytuacji jest oceniane jako działanie pokrywające się z celowością wielu innych projektów realizowanych od lat. Mała sensowność takich działań w opiniach badanych jest wzmacniana tym, że zmieniła się charakterystyka rynku pracy i można mówić o przesunięciu w kierunku rynku pracownika, gdzie nie ma większych problemów ze znalezieniem pracy.

Badani przypisują niewielką skuteczność planowanym działaniom dotyczącym pobudzania aktywności zawodowej i przedsiębiorczości

„W miarę mi się te zadania podobają, są potrzebne, szczególnie że dają zajęcie osobom starszym. Ale nie umiem ocenić, czy to, że ktoś weźmie sobie udział w warsztatach kulinarnych poprawi jakość ich życia.”

„Kluby seniora są w porządku, żeby starsi ludzi stali się mniej wykluczeni. Chociaż ja uważam, że dużo zależy od samego człowieka i czy będzie chciał wyjść do ludzi i z tego skorzystać. Idea sama w sobie bardzo dobra, ale czy faktycznie pomoże starszym, to już oceniać trudno”.

„Faktycznie w mieście brakuje inicjatyw kierowanych do rodzin i dzieci, które nie mogą pozwolić sobie na płatne zajęcia i nie mają co ze sobą zrobić”.

„Wspieranie integracji pokoleń jest ważne, żeby uświadomić jedną i drugą stronę, że jest ta druga i warto zwracać na nią uwagę. Ludzie tak mogą sobie wzajemnie pomagać. Część dzieci już przecież nie ma dziadków, a dziadkowie nie raz mają problem z wnukami.”

„W tych wszystkich zadaniach te dla dzieci i seniorów są najbardziej wartościowe – dotąd pomijano te kategorie osób, a tak łatwo można im pomóc.”

„Niejeden starszy nie wie, co ze sobą zrobić. Dzieciaczków też szkoda. A ludzie mają się jak aktywizować, spółdzielnia choćby nam to już robi, tylko godziny zajęć są nijakie.”

„Dobrze, gdy seniorzy nie będą się czuli zostawieni sami sobie i warto jest łączyć pokolenia. W telewizji już takie działania pokazują i wiadomo o co chodzi. Ja bym chciała, żeby takie elementy były szczególnie realizowane i u nas.”

„Takie kluby seniora to dziś bardzo ważne zadanie, ale strasznie mało pieniędzy jak na taki czas się na to zadanie przeznacza.”

„Pikniki sąsiedzkie pozwalają znajomościom się tworzyć, a to ważne. Pięknie to wszystko się nazywa”.

„Nie wiem, czy planowane działania są najpotrzebniejsze i faktycznie sprzyjać będą pobudzaniu przedsiębiorczości”.

„Jednym z najlepszych pomysłów wydaje mi się budowa targowiska miejskiego. Tego typu działania pozwalają na wielowymiarowe oddziaływanie zarówno na obszar rewitalizowany, jak również na pozostałe części miasta. Dają także szansę na realizacji zadań o charakterze społecznym i gospodarczym. Z definicji związane są z koniecznością włączenia wielu kategorii beneficjentów, z długofalowym oddziaływaniem na wiele aspektów definiowanych jako podlegające rewitalizacji.”

„Projekty dotyczące aktywizacji osób bezrobotnych uważam za najmniej trafione wśród wszystkich proponowanych projektów rewitalizacyjnych. Jest to wydawanie środków na zadania przewidziane na realizacji przez wyspecjalizowane instytucje, posiadające na ten cel środki. Dublowanie środków i działań tego typu uważam za marnotrawstwo.”

„Możliwość poprawy sytuacji na rynku pracy osób długotrwale bezrobotnych lub młodych w niewielkim stopniu powiązana jest z miejscem ich zamieszkania. Przeznaczanie 1 mln złotych na projekt dotyczący tych kwestii, a na który składają się enigmatyczne: „zwiększenie możliwości zatrudnienia”, „zwiększenie dostępu do zatrudnienia”, „wsparcie obejmujące doradztwo” oraz organizacja targów aktywnych form pomocy uważam za marnotrawienie

23

23

środków. Wsparcie inkubatorów przedsiębiorczości, chociaż bardzo istotne, nie jest powiązane w sposób oczywisty z terytorialnym określeniem obszarów zdegradowanych. „

„Kolejny projekt tego typu został oszacowany na 6 mln złotych. Sądzę, że najwięcej korzyści z tego typu działań odniosą podmioty oferujące szkolenia, kursy, warsztaty, a nie osoby, które w owych działaniach wezmą udział”

„Bezrobocia jako takiego nie ma w mieście już od lat – przygotowanie olejnych projektów za duże pieniądze w tym zakresie jest bez sensu, lepiej przeznaczyć te kwoty na inne działania, ot choćby na niedofinansowanych seniorów i dzieci”

„Czy realizacja działań zbliżonych do prac interwencyjnych faktycznie może poprawić sytuację na rynku pracy?

Wątpię. Ludzie nie mają pracy jako specjaliści, dyrektorzy, a nie jako takiej. Planowane działania nie zmienią tego”.

„Jak ktoś nie chce mieć pracy, to jej mieć nie będzie. Planowanie szkoleń i prac interwencyjnych nie zmieni wiele w tym zakresie”

„Włączanie do procesów rewitalizacji projektów nastawionych na włączanie bezrobotnych do rynku pracy wymaga lepszego opracowania wskaźników opisujących sytuację osób bezrobotnych. Powiązanie działań rewitalizacyjnych z miejscem zamieszkania tych osób nie musi się w żaden sposób przełożyć na zmianę ich sytuacji zawodowej.”

„Jeśli wskaźnikami poziomu zdegradowania obszaru jest liczba osób w wieku poprodukcyjnym oraz liczba osób korzystających z opieki mops, to planowanie tam działań aktywizujących w obszarze rynku pracy uważam za wysoce wątpliwe. Powiązanie działań rewitalizacyjnych skierowanych na poprawę sytuacji na rynku pracy poprzez powiązanie tej kwestii z przestrzennie określonymi obszarami rewitalizacji wydaje się chybionym pomysłem.”

„Bardzo istotne wydają się projekty ułatwiające prowadzenie działalności gospodarczej, zwłaszcza zakładanie firm i ułatwienia w codziennym funkcjonowaniu jednoosobowych firm.”

„Mamy już targowisko jedno i zdrowy targ na Ochli, po co budować kolejny? I będzie tylko problem, żeby wymyślić gdzie to ma powstać”

„Jak to jest, że dają tak mało wsparcia dla pikników sąsiedzkich. Co za to mamy zrobić? Jeszcze, że w grę wchodzi tyle lokalizacji”

„Kawiarnia dyskusyjna jako taki hyde park to fajny pomysł, ale nie sądzę, aby ludzie wykorzystali takie miejsce zgodnie z przeznaczeniem.”

„Dużo festynów, które będą w określonych miejscach a nie wszędzie i nigdzie są ważne. Dobrze, aby dużo kulturalnych wydarzeń było. I dobrze od małego dzieci o mieście uczyć”

„Bardziej wyeksponowana być powinna nauka o mieście, edukacja o mieście. Imprez kulturalnych jest aż nadto”

Czego brakuje w wykazie planowanych działań w analizowanym wymiarze?

„Brakuje działań uwzględniających potrzeby rodziców, zwłaszcza matek. Trudności w codziennym funkcjonowaniu takich osób mogą ograniczyć możliwość brania udziału w planowanych projektach i korzystania z ich efektów.”

„Nikt nie zwraca uwagi na modne na świecie „wyprzedaże garażowe”, a za to chce się tworzyć jakieś sztuczne przestrzenie.”

WYMIAR ŚRODOWISKOWY


D. Prowadzenie remontów i modernizacji obiektów mieszkalnych, w tym zabytkowych E. Odnowa podwórek - miejsc integracji sąsiedzkiej F. Poprawa jakości środowiska

24

Odnawianie i remonty kamienic są postrzegane jako ważne działanie o

charakterze przede wszystkim wizerunkowym dla miasta. Mniejsza jest rola remontów dla poprawy funkcjonalności wskazanych miejsc tego typu interwencji dla samych mieszkańców.

Badane osoby podkreślają rolę estetyki, zgodnie z zasadą, że „w ładnym mieście żyje się lepiej”, ale nie dostrzegają wpływu tego typu działań na zmniejszenie problemów społecznych dotyczących mieszkańców.

Działania na rzecz poprawy jakości środowiska są oceniane jako bardzo ważne – szczególnie dotyczy to walki ze smogiem. Żadne ze wskazanych w tym aspekcie rozwiązań nie budzi zastrzeżeń i wątpliwości. Wątpliwości co do realnych możliwości wdrożenia planowanych rozwiązań wzbudza natomiast pomysł ochrony miasta przed zalewaniem wodami opadowymi. Sam cel działania jest traktowany jako słuszny i potrzebny, ale planowane rozwiązania są uznane za niedostateczne i niemożliwe technicznie do wykonania.

Działania na rzecz odnowy podwórek mieszkaniowych i usługowych w mieście są uznane za pomysł ciekawy. Pojawiające się wątpliwości dotyczą możliwości implementacji rozwiązań na terenie tego miasta, uwzględniając kwestie własności nieruchomości oraz obaw przed szybką dewastacją.

„Najłatwiej będzie oczywiście zrealizować projekty restaurujące budynki, podwórka i inne przestrzenie. W tym przypadku wystarczy finansowe zabezpieczenie projektów i ewentualnie przekonanie mieszkańców o konieczności zrealizowania projektu. Nie wymaga to ich aktywności, w związku z tym nie musi się to, poza efektem wizualnym, przełożyć na poprawę społecznego funkcjonowania na obszarach rewitalizowanym.”

„Ja ogólnie jestem za tym, żeby w mieście ładnie było, ale czy to zmniejszy poziom wykluczenia, to nie. Bo jeden sąsiad będzie miał, a drugi nie i będzie to powodować pogłębianie się takiego stanu. Wyda się pieniądze i wskaźniki się wykaże, ale faktycznie to w niczym nie pomoże”.

„Miasto każdego roku dokłada do remontu kamienic zabytkowych, resztę dokłada wspólnota. Remonty poprawiają jakość życia. Lepiej się ludzie czują jak jest ładnie. Tylko czy to ma być z takiego programu?”

„Termomodernizacja jest ważna, na pewno poprawia funkcjonowanie ludzi, mogą ograniczyć wydatki, sprzyjają poprawie jakości środowiska. Ale dobrze, gdyby te remonty nie kończyły się na frontach kamienic tylko.”

„To prawda, że mamy takie kamienice, które straszą, człowiek boi się wejść. A z tyłu to już w ogóle nie wiadomo co ze sobą zrobić. A jak miasto daje coś to ludzie od razu mają do tego inny stosunek. To jest fajne, aby były takie mini galerie w tych podwórkach. Chociaż użyteczność tych podwórek dla mieszkańców będzie taka sobie – bo winka się nie napiją w miłych okolicznościach i grilla nie zrobią, bo nie wolno, bo miejsce publiczne.”

„Powinny takie fajne podwóreczka istnieć, ale ludzi należy nauczyć i zmobilizować do dbania, bo inaczej to nic nie da. Ot jak u nas na Krośnieńskiej są piękne „ogródeczki” przy domach. Tylko obcy przychodzą i niszczą – to już tam widać, że trzeba ludzi nauczyć jak o to dbać.”

„Zakamareczki ożywią starówkę, jak we Wrocławiu, w Dreźnie. To ważniejsze niż wycinanie drzew, wtedy jest czysto, nikt nie chodzi i nie sika i pije, a może być i knajpka fajna, a to przyciągnie turystów. We Wrocławiu to takie piękne jest”.

„Dobrze oceniam pomysły na tworzenie ogrodów społecznych oraz miejsc, w których będzie możliwość zorganizowania wystaw lub handlu rękodziełem i produktami regionalnymi – zwłaszcza jeśli będzie to dotyczyło możliwości sprzedaży rękodzieła powstającego na terenach zdegradowanych.”

„Dobrze, że uwzględnia się środowisko, bo z tym smogiem w centrum miasta naprawdę trudno się funkcjonuje”.

„Straszny smog jest w śródmieściu, źle się czasami oddycha, nawet nocą ... , coś warto zrobić i dobrze, że się to planuje, ale boję się, że będzie kombinowanie co do kryteriów komu pomagać, a komu nie”.

„Trzy bańki przeznacza się na nasze zdrowie, a 6 na nygusów, to chyba mówi samo za siebie.”

„Zielona Góra ma problem z zalewaniem deszczami, ale moim zdaniem to zadanie nie powinno się wpisywać w cały taki projekt rewitalizacyjny. Chciałbym żeby to było zrobione, ale chyba nie tą drogą”.

25

25

„Nie ma takiej opcji, żeby zmienić system odwadniania miasta. Ktoś nie pomyślał wcześniej i zabetonował miasto. Nie ma skrawków zieleni, trawki i woda nie ma gdzie wsiąkać. Jak to niby zmienić? Zbiorniczki retencyjne i wymiana systemu niewiele da. Pomysł na załatwienie sprawy jest sam w sobie ok, ale to co tu wpisano to nieporozumienie. Grunty zabrano, wszędzie polbruk – i jak to niby zmienić?”

WYMIAR INFRASTRUKTURALNO-PRZESTRZENNY


G. Poprawa bezpieczeństwa w przestrzeniach publicznych jako miejsc integracji lokalnej W opiniach mieszkańców dostrzegalny jest problem z określeniem, które

elementy działań rewitalizacyjnych są planowane do finansowania w ramach GPR, a które z innych źródeł. Ma to związek z podjęciem wielu prac w mieście, w miejscach wskazanych jako problemowe w GPR.

W wypowiedziach podkreślana jest troska o zmianę charakteru Wzgórz Piastowskich, poprzez pozbawienie ich naturalnego charakteru i zbyt dużą ingerencję w rozwiązania infrastrukturalne.

W świadomości mieszkańców trudny do określenia i wyobrażenia sobie jest teren, którego dotyczy działanie OdNowa Złotej Łączy. Jednocześnie w opiniach mieszkańców podkreślane jest duże zainteresowanie tym działaniem i tym terenem, przypisując mu duży potencjał integrujący.

W opiniach badanych przewija się problem ze zrozumieniem sensowności ingerencji w niektóre przestrzenie otwarte, tereny zieleni, biorąc pod uwagę szereg działań podejmowanych w tych przestrzeniach do tej pory.

W ramach działania „Zorientowani” mieszkańcy wskazują na potrzebę zwrócenia uwagi na coś więcej niż tylko przyrodę. Kilkakrotnie wskazywano na potrzebę stworzenia aplikacji mobilnej, która prowadziłaby po różnego typu atrakcjach w mieście.

„Część zadań jest już w trakcie realizacji i w tak zapisanej wersji projektu trudno się połapać, jaka część przedsięwzięć jest realizowana w ramach rewitalizacji, a jaka to inne działania” „Dziwne jest to, ze co kilka lat zmienia się wizja funkcjonalności przestrzeni w centrum miasta i raz coś się wyburza, czy sadzi, a za chwilę się to burzy i wycina. Takie akcje nie mają szansy zaspokajać potrzeb mieszkańców”. „Te zadania to jest reagowanie w przestrzeń, a nie w problemy ludzi. Poprawa nazwana dbałością o bezpieczeństwo nie zlikwiduje problemów mieszkańców” „Dobrze, że zwraca się uwagę na tereny zapomniane przez Boga i ludzi, jak ta Złota Łącza…. I ten młyn. To jest fajne i ma potencjał. Nawet nie wiedziałem, że tam była rzeka. A szkoda, że ludzie o takich sprawach nie wiedzą”. „Ja nie rozumiem dlaczego najpierw likwiduje się fontannę, a potem stawia się ją od nowa. Gdzie tu logika?” „Szkoda, że tylko pomniki przyrody mają być doceniane i znajdują swoje miejsce w działaniu. A co z symboliką miasta. „Dobrze, że ktoś chce się zabrać za wszystkie otwarte przestrzenie miasta, w końcu hurtem i w spójny sposób. Jesteśmy zamkniętym narodem, więc może fajne inicjatywy, które będą się odbywać się w tych miejscach zachęcą do tego, by zaczęło centrum miasta w końcu normalnie żyć”.

Czego brakuje w analizowanym obszarze?

„Zrobienie chodnika pozwalającego przejść cały odcinek przy ulicy Źródlanej od Batorego do Sulechowskiej”.

„Fajnie jakby to (aplikacja mobilna) nie dotyczyło tylko pomników przyrody, a różnych atrakcji – choćby szlaku z

Bachusikami i zabytkami. To by stanowiło i element edukacyjno-dydaktyczny i atrakcję turystyczną. Szkoda, że zaplanowano to inaczej”

26

27

27

WYWIADY Z PRZEDSTAWICIELAMI INSTYTUCJI I

ORGANIZACJI SPOŁECZNYCH

Konsultując nowelizację Gminnego Programu Rewitalizacji (GPR) dla miasta Zielona

Góra na lata 2016-2022 zaplanowano także realizację 15 wywiadów pogłębionych z

przedstawicielami organizacji pozarządowych, fundacji, instytucji samorządowych i

przedstawicielami biznesu.

Przyjęto założenie, że wywiady z przedstawicielami instytucji i organizacji a także z

mieszkańcami powinny odzwierciedlać możliwie szeroki punkt widzenia na kwestie związane

z planowanymi działaniami rewitalizacyjnymi. Swoimi opiniami podzielili się przedstawiciele

stowarzyszeń, fundacji, organizacji, instytucji działających w obszarze pomocy społecznej,

kultury, edukacji, biznesu i innych.

W rozmowach ocenie poddano planowane działania rewitalizacyjne w kontekście ich

dostosowania do potrzeb mieszkańców i rozwiązywania rzeczywistych problemów

społecznych. Podstawowe przedsięwzięcia planowane w obszarze rewitalizacji (poprawa

jakości życia społeczno-gospodarczego, poprawa jakości zamieszkania i poprawa jakości

otoczenia) posłużyły do ustrukturyzowania rozmów, które odbywały się według podobnego

scenariusza.

UWAGI OGÓLNE

1. Poziom znajomości aktualizacji GPR jest niewystarczający, tylko część rozmówców reprezentujących różne środowiska (instytucje miejskie, organizacje/stowarzyszenia pozarządowe i zawodowe a także mieszkańcy bardzo dobre orientowała się w problematyce, pozostałe osoby najczęściej znały hasła nie znały szczegółów. Duży nacisk powinien być położony na promocję GPR. Powinno się rozpropagować jego założenia przy użyciu kanałów medialnych (radio, prasa, telewizja, internet, bilbordy) a także poprzez formy bezpośredniego docierania do mieszkańców (spotkania, warsztaty, dyskusje, prezentacja założeń i działań w przestrzeni miejskiej - deptak). Kampania informacyjno-promocyjna powinna być spójna i ciągła, nie może mieć charakteru incydentalnego. Powodzenie przedsięwzięcia (GPR) jest uwarunkowane jego partycypacyjnym charakterem (jak największym udziałem i zaangażowaniem mieszkańców).

2. Urząd miasta ma obowiązek informować mieszkańców czym jest rewitalizacja. Rozmówcy wskazywali, że w Zielonej Górze najczęściej obiegowa definicja mówi o tym, że jest to odnawianie przestrzeni zielonych i placów miejskich, co nie jest zgodne z założeniami ustawy, która definiuje rewitalizację jako kompleksową naprawę miejsc w największym stopniu dotkniętych problemami społecznymi. Miasto realizuje rozległy program zmiany parków, który jest centralnym punktem tak rozumianej rewitalizacji.

3. Działania rewitalizacyjne powinny wykorzystywać potencjał istniejących organizacji społecznych (fundacji, klubów, stowarzyszeń) i instytucji

28

samorządowych (instytucje kultury, CIS, MOPS, itp.) a także kreować powstawanie nowych i wyłanianie liderów lokalnych. Ich funkcjonowanie w określonych środowiskach (bezrobotnych, trudnej młodzieży, seniorów, itp.) a także obszarach życia społecznego (kultura, pomoc społeczna, sport i rekreacja, itp.) daje szansę na dobrą diagnozę problemów z nimi związanych i wybór najbardziej adekwatnych konkretnych form wsparcia i działania.

4. Obszar rewitalizacji jest za bardzo rozciągnięty, powinien być mniejszy, bardziej skoncentrowany, aby osiągnąć trwały efekt poprawy jakości życia mieszkańców. U nas będzie tak punktowo – Gęśnik tu, Wzgórza Piastowskie tam i park Poetów jeszcze w zupełnie innym miejscu. Tam będą milionowe inwestycje, które realizowane są w pierwszej kolejności. Może to wynika z tego, że takie projekty i działania jest łatwiej zrobić, ale w rewitalizacji nie o to chodzi.

5. Dobra diagnoza musi być podstawą do przygotowania wszystkich konkretnych działań rewitalizacyjnych. Tylko wówczas nie będą one miały charakteru pozornego, koncentrować się będą na rzeczywistych problemach. Konsultacje z mieszkańcami powinny poprzedzać każde działanie, które jest skierowane bezpośrednio do nich.

6. W rozmowach pojawiały się zarzuty, że dyskusja wokół wielu istotnych spraw w mieście, także dotyczących rewitalizacji opiera się na pozornych konsultacjach. Odbywają się, bo tego wymaga ustawodawca, ale nie wnoszą najczęściej istotnych poprawek w plany i pomysły urzędnicze. W taki sposób nie wykorzystuje się często „energii” i potencjału różnych grup społecznych, które mogłyby współtworzyć miasto.

7. Konieczne jest większe włączenie na wszystkich etapach procesu rewitalizacji społeczności lokalnych do których kierowane są działania: definiowanie problemów, wskazanie celów działania, planowanie działań, realizacja. Prowadzenie działań rewitalizacyjnych z „zewnątrz” i proponowanie gotowych rozwiązań mieszkańcom bez ich pełnego udziału na każdym etapie mija się z ideą rewitalizacji społecznej i nie gwarantuje osiągnięcia założonych celów społecznych.

8. Ocena propozycji działań rewitalizacyjnych nie może być oderwana od wcześniej przygotowanych diagnoz na podstawie których stworzono katalog konkretnych obszarów i zadań do realizacji. Ogromne środki są przeznaczone na działania na istniejących terenach zielonych, które nie charakteryzują się wysokimi wskaźnikami problemów społecznych. Dodatkowo wybrano do rewitalizacji istniejące obszary zielone (parki, wzgórza), a nie zaproponowano ich powstania w sąsiedztwie obszarów zabudowanych w których mieszkańcy nie mają do nich bezpośredniego dostępu.

9. Rewitalizacja w szerszym kontekście powinna się wiązać z promocją miasta i jego największych atrakcji turystycznych (winiarstwa), a także z rozwojem gospodarczym. To z kolei musi być powiązane z długoletnią strategią i wizją rozwoju miasta. Tworzenie nowoczesnego wizerunku Zielonej Góry w oparciu o tradycje winiarskie i istniejące firmy nowych technologii jest niezbędnym instrumentem do zachęcania wielu osób do wiązania przyszłości z Zieloną Górą i niemigrowania z niej.

29

29

10. Należy zwrócić uwagę na to, aby nie było rozbieżności pomiędzy planowanymi działaniami rewitalizacyjnymi a ich realizacją. W Zielonej Górze jest wiele przykładów, że ciekawe plany architektoniczne, ostatecznie zastępuje się mniej atrakcyjnymi zamiennikami (np. elewacja na Centrum Nauki Keplera, Planetarium Wenus).

11. Poważnym problemem miasta jest brak architekta i ogrodnika miejskiego, którzy

powinni mieć wizję rozwoju miasta w tych dwóch bardzo istotnych obszarach i konsekwentnie ją realizować. Pomogłoby to w dobrym zaplanowaniu i przeprowadzeniu działań rewitalizacyjnych.

POPRAWA ŻYCIA SPOŁECZNO-GOSPODARCZEGO

12. Zaproponowane kierunki działań „poprawa jakości życia społeczno-gospodarczego, poprawa jakości zamieszkania i poprawa jakości otoczenia” są właściwe. Część rozmówców problem widzi w złym rozłożeniu środków finansowych na ich realizację, co w konsekwencji wiąże się z marginalizowaniem działań w sferze społecznej, kosztem poprawy otoczenia (głównie rewitalizacją terenów zielonych). Jeśli przyjąć za wskaźnik wagi przypisywanej poszczególnym celom głównym szacunkowe środki na ich realizację, to z propozycji w projekcie wynika, że najważniejsze zadania (kluczowe i dopuszczalne) wiążą się z poprawą jakości zamieszkania (około 103 milionów) i poprawą jakości otoczenia (około 94 milionów), tym czasem na poprawę jakości życia społeczno-gospodarczego planuje się wydać znacznie mniej, bo około 13 milionów.

13. W działaniach rewitalizacyjnych trzeba nastawić się na człowieka a nie zaspakajać swoje ambicje. Wydane środki na poprawę życia mieszkańców są nie do przecenienia, musi im jednak towarzyszyć „JAKOŚĆ” a nie „JAKOŚ”. Tylko wtedy można osiągnąć efekty, których się oczekuje.

14. Trwałe efekty rewitalizacji można osiągnąć tylko wówczas, gdy poprawią się warunki życia mieszkańców, ale także a może przede wszystkim wtedy, gdy zmienią się ich relacje z własnym otoczeniem (blokiem, kamienicą, osiedlem, sąsiadami, społecznością lokalną). Bardziej aktywni mieszkańcy, wrażliwi na potrzeby innych, wchodzący ze sobą w głębsze interakcje, dbający o wspólną przestrzeń i kształtujący ją powinny być najważniejszym celem podejmowanych działań GPR.

15. Zwiększenie estetyki obszaru powinno dotyczyć także małych konkretnych zadań, które znacząco poprawić mogą wizerunek rewitalizowanej części miasta. Pierwszym z nich jest utrzymanie czystości chodników i ulic. Przez większą część roku pozostają one zapiaszczone i nie utrzymuje się na nich należytej czystości. W tego typu zadania można włączyć mieszkańców obszaru rewitalizacji poszukujących pracy i będących w trudnej sytuacji finansowej. Przy okazji takich działań łączy się dwa cele poprawa estetyki i aktywizację zawodową. Innym przykładem takich drobnych działań może być kompleksowe odnowienie zabytkowych drzwi wejściowych do wielu kamienic. W ich naprawę, konserwację i malowanie także można włączyć mieszkańców.

30

16. Przy urzędzie miasta powinna być stworzona komórka do kontaktu z mieszkańcami, musi być ktoś do kontaktu, kiedy rozpocznie się realizacja zadań GPR. Taką funkcję społeczno-urzędniczą nie papierologiczną, powinna pełnić osoba, która zna ludzi, społeczników i z nimi współpracuje w terenie.

17. Planowane działania mieszczące się w haśle „Dom otwarty” oceniane były przez rozmówców jako bardzo ciekawe, jeden z nich nazwał je wręcz „fantastycznymi”. Wynika to z potrzeby budowania nowego typu instytucji łączących ze sobą osoby w różnym wieku. Dotychczasowe doświadczenia związane z łączeniem aktywności seniorów z młodzieżą są bardzo obiecujące. Jedna z rozmówczyń mówiła o działaniach międzypokoleniowych, które finansowane były z Funduszu Inicjatyw Obywatelskich. Różne formy zajęć uświadomiły organizatorom, że ich uczestnicy są bardziej z nich zadowoleni, bardziej się w nie angażują, kiedy mogą ze sobą współpracować osoby w różnym wieku (seniorzy, dzieci, młodzież). Korzyść była obopólna, jak kluby seniora miały zajęcia kulinarne, to panie piekły pierniki, robiły sałatki i inne rzeczy i zapraszały do udziału w tych zajęciach dzieci ze świetlicy. Jak dzieci w ramach zajęć tanecznych czy ruchowych przygotowywały jakieś przedstawienie, to zapraszały panie z klubu seniora i one też były zadowolone, że biorą w tym udział. W ten projekt włączane powinny być całe rodziny, daje to możliwość większej integracji. Część rozmówców deklarowała gotowość włączenia się w tego typu działania, „mamy doświadczenie i osoby, które mogłyby realizować takie projekty”. Inny rozmówca dzieląc się swoimi doświadczeniami, mówił o organizacji spotkań

wielopokoleniowych. „Te spotkania przynosiły korzyści zarówno młodszym jak i

starszym uczestnikom, budowały więzi, przełamywały stereotypy i blokady

dotyczące wieku. Docieramy do seniorów, którzy dotychczas nie byli aktywni, co

najwyżej wyglądali przez okno, ale mieli opory, aby do nas przyjść. To jest

pokazywanie, że w podeszłym wieku można być aktywnym, potrzebnym, że

można mieć jeszcze inne miejsca niż własny dom, w którym czują się jak u

siebie”.

18. Potrzeby w obszarze działań skierowanych do seniorów są bardzo duże, a będą

jeszcze większe, część rozmówców zna problem z prowadzonych dotychczas działań. Zwracają uwagę na trafne zdefiniowanie problemu i oczekują stworzenia spójnego, wieloletniego, miejskiego programu senioralnego.

19. Konsekwencją działań rewitalizacyjnych w sferze społecznej powinna też być zmiana mentalności mieszkańców, chodzi o to, żeby starali się być bliżej siebie, rozmawiać ze sobą i współpracować, rozwiązywać wspólne problemy. Służą temu przede wszystkim działania tak zwane miękkie: socjalne, społeczne, integracyjne. Integracja danej społeczności, mieszkańców ulic, osiedla jest bardzo istotna, bo później łatwiej jest z tymi osobami, które mają świadomość, gdzie mieszkają, jakie są potrzeby i problemy sąsiadów współpracować, tworzyć nowe rzeczy.

20. Program rewitalizacji zakłada ingerencję w najbardziej palące problemy społeczne, przede wszystkim dotyczy to starzenia się społeczeństwa i miejskiej polityki senioralnej. W drugiej kolejności działania zmierzające do integracji społecznej i tworzenia małych społeczności (bloków, kamienic, podwórek) w których rozwiną się mechanizmy współdziałania i samopomocy. Większa integracja daje gwarancję zauważenia i reagowania na różne potrzeby współlokatorów, a także definiowania dobra wspólnego.

31

31

21. Działania społeczne pobudzające aktywność wspólnotową powinny odnosić się przede wszystkim do mieszkańców bloku, kamienicy, ulicy, małego osiedla, czyli do naprawdę małych społeczności, których mieszkańcy mają szansę wchodzenia ze sobą w interakcje z racji wspólnego miejsca zamieszkania. Jest cały szereg sprawdzonych na świecie praktyk takich jak wyprzedaże garażowe, święta ulicy czy osiedla, które pozwalają na lepsze poznanie się i zainicjowanie bardziej systematycznych relacji. Doświadczenia związane z wyprzedażami garażowymi pokazują, że angażuje się w nie bardzo dużo ludzi, którzy obok siebie mieszkają a się nie znają.

22. Proporcje pomiędzy działaniami poprawiającymi otoczenie (rewitalizacja parków, przestrzeni miejskich, odnowa zabytków), a działaniami skierowanymi bezpośrednio do mieszkańców (aktywizacja bezrobotnych, integracja społeczna, identyfikacja z miastem, itp.) są trudne do ustalenia. Wynika to z ogromu potrzeb w obu sferach a także z możliwości finansowania ich w inny sposób niż włączania w projekt rewitalizacji. Jeśli miasto może naprawiać chodniki, nasadzać nowe rośliny czy ocieplać budynki z innych środków, to powinno to robić, a główny ciężar rewitalizacji powinien mieć charakter społeczny. Najlepiej, gdyby małe działania naprawcze związane z przestrzenią (np. odnowa podwórka, utrzymanie na nim czystości, drobne prace naprawcze) angażowały bezpośrednio mieszkańców, którzy jej używają. Daje to gwarancję większego utożsamiania się z miejscem i dbanie o nie.

23. Jedna z organizacji biorących udział w konsultacjach planuje stworzenie w centrum miasta punktu medycznego do którego będą mogli przyjść bezdomni czy potrzebujący jakiejś doraźnej pomocy, gdzie będzie ich mógł przebadać w podstawowym zakresie lekarz i będą mogli otrzymać podstawowe zalecenia i leki. Takie działanie w istotny sposób uzupełniłoby proponowany katalog rewitalizacji społecznej.

24. Więcej propozycji powinno dotyczyć promowania prozdrowotnego stylu życia mieszkańców. One są zawarte w projekcie (np. walka ze smogiem), ale wydaje się, że powinno ich być więcej i powinny stanowić wyraźnie określone zadanie.

25. Połączeniem drobnego biznesu i aktywności społecznej mogą być sklepy charytatywne, które są stałym elementem krajobrazu społecznego w o wiele bogatszych niż Polska krajach, takich jak Niemcy czy Wielka Brytania. Sprzedaje się tam za symboliczne ceny różne produkty, począwszy od ubrań, książek, płyt, a skończywszy na sprzęcie elektronicznym i gospodarstwa domowego. Warunkiem niezbędnym ich funkcjonowania musi być nieodpłatne udostępnienie przez samorząd (lub za symboliczne kwoty) lokalu, w którym taka działalność mogłaby być prowadzona.

26. Aktywizacja bezrobotnych mogłaby być skierowana na usługi opiekuńcze, to jest coś na co zapotrzebowanie będzie rosło jeszcze bardzo długo. Dałoby to tym ludziom trwałe umiejętności bez obaw, że za chwilę będą niepotrzebne. Przy okazji mamy załatwione dwie istotne kwestie społeczne (walka z bezrobociem i aktywizacja seniorów).

32

27. Tworzenie dla mieszkańców przestrzeni wspólnych takich jak świetlice, małe domy kultury, kluby jest bardzo potrzebne w działaniach integracyjnych. Ludzi integruje miejsce, muszą je mieć, muszą się z nim identyfikować. Te potrzeby są elementarne. Kiedyś funkcjonowały w mieście osiedlowe domy kultury i kluby prowadzone przez spółdzielnie mieszkaniowe, rzadko kiedy miejsce po nich zostało wypełnione innymi instytucjami.

28. Proponowane w GPR programy społeczne nakierowane są między innymi na bezrobocie i ubóstwo. Obecna sytuacja na rynku pracy (to pracodawcy raczej poszukują pracowników niż odwrotnie) pozwala na zadanie pytania, dlaczego tak duży nacisk jest położony na walkę z bezrobociem kosztem ludzi ubogich? Powinno się te proporcje dostosować bardziej do aktualnych potrzeb. W diagnozie wyznaczającej obszar rewitalizacji badano problem długotrwałego bezrobocia i ubóstwa, widać dość wyraźnie, że ubóstwo ma większy zasięg niż bezrobocie, można zatem sądzić, że nie zawsze z bezrobociem się wiąże. Potwierdza to wiele przypadków, które znamy np. pracujący, ale mający wielodzietne rodziny, zarabiający mało i mieszkający w okrutnie zaniedbanych, komunalnych mieszkaniach, niepełnosprawni, itp. Przygotowując aktualizację GPR nie zbadano wnikliwie z czego wynika zdiagnozowane ubóstwo, warto to zrobić, żeby lepiej wiedzieć jakie wsparcie dla potrzebujących byłoby najbardziej adekwatne. W GPR powinno się poświęcić większe środki na walkę z ubóstwem i przed ustaleniem ostatecznych działań dobrze je zdiagnozować.

29. W przestrzeniach publicznych za mało się dzieje, chodzi o działania skierowane do mieszkańców a nie turystów. Program rewitalizacji proponuje takie przedsięwzięcia, jednak ostatecznie trzeba wypracować jakieś dobre praktyki. Najważniejsze, żeby nie polegały one na jednorazowym, incydentalnym działaniu, powinny być raczej systematyczne. Tylko wtedy jest szansa na poprawę relacji mieszkańców i budowanie społeczności osiedlowych czy związanych z blokiem czy kamienicą.

30. Pewne inicjatywy strony społecznej (smog, szlak winiarski) zostały włączone do GPR, jednak środki planowane na ich realizacje są bardzo małe.

31. Mieszkańcy, którzy będą aktywni, powinni stawać się liderami drobnych projektów, np. rewitalizacja podwórek.

32. W działaniach rewitalizacyjnych nie można zapominać o młodzieży. Żeby miasto kochać, czuć się z nim związanym to trzeba o nim coś wiedzieć. Budowanie więzi z miastem w takiej sytuacji powinno się rozpocząć od „rewitalizacji świadomości”, poznania historii i współczesności. Mogłoby się to odbywać w różnych miejscach i w różny sposób. W zrewitalizowanych przestrzeniach miejskich można robić wystawy fotograficzne (przypominać ich historię), spotkania, dyskusje, biegi, w których pojawiałaby się wiedza o mieście. Jeszcze inny pomysł związany jest z wycieczkami z przewodnikiem po mieście, który bezpłatnie opowiada historię i pokazuje najciekawsze miejsca.


33

33

33. Niski standard życia w wielu budynkach komunalnych (zaniedbane kamienice, stare ogrzewanie, wspólne toalety) powoduje, że naprawa tego stanu rzeczy przez samych mieszkańców, którzy najczęściej są ubodzy jest niemożliwa. Oni potrzebują wsparcia i program rewitalizacji powinien dawać im taką szansę. Wówczas też mielibyśmy do czynienia z działaniami na terenach zamieszkałych a nie zielonych (parki, lasy) i środki na rewitalizację rzeczywiście trafiałyby do potrzebujących pomocy najbardziej.

34. Termomodernizacja, na którą przeznacza się w projekcie bardzo dużą kwotę jest dobrym kierunkiem poprawy warunków życia wielu mieszkańców, to jednak nie załatwi wszystkich problemów zabudowy komunalnej.

35. Walka ze smogiem powinna być absolutnym priorytetem, ponieważ wiąże się bezpośrednio ze zdrowiem mieszkańców. Tym czasem nie widać tego w planowanych działaniach rewitalizacyjnych.

36. Program „moje podwórko” jest niedopracowany, do tej pory nie ma pomysłu jak to zrobić. „W innych konsultacjach usłyszeliśmy, że może to będzie jedno albo dwa podwórka. W tym przypadku widać także brak równowagi w planowaniu środków przeznaczonych na rewitalizację. Na podwórka przydałoby się znacznie więcej”.

37. Renowacja budynków wpisanych do rejestru zabytków powinna być częścią rewitalizacji, ale tylko wówczas, gdy najistotniejszym kryterium obok wartości historycznej jest poprawianie warunków zamieszkania żyjących tam ludzi lub tworzenie przestrzeni do działalności biznesowej i społecznej, która może przyczynić się do ożywienia starówki zielonogórskiej.

38. Ożywienie starówki Zielonej Góry musi wiązać się z jej uatrakcyjnieniem. Jeśli zechcą tu przychodzić mieszkańcy i turyści, wówczas będzie się rozwijał drobny biznes. W wielu miastach Polski stosuje się tak zwane pakiety na weekend, polegające na stosowaniu zniżek na wejścia do instytucji kultury, nauki, rekreacji, klubów i restauracji. Przygotowanie takiego produktu i rozreklamowanie go mogłoby przyczynić się do rewitalizacji obszaru starego miasta, który pustoszeje i wyjaławia się społecznie. Modę na stare miasto trzeba wykreować i w wieli miejscach to się udaje, warto spróbować w Zielonej Górze. Ze swojej strony miasto powinno stosować zachęty w postaci zwolnień z podatków i udostępnianie pomieszczeń do prowadzenia działalności usługowej na obszarach objętych rewitalizacją. Można to połączyć ze wsparciem młodych przedsiębiorców i oferować im pomoc prawną, organizacyjną, chodzi o stworzenie programu kompleksowego wsparcia, a nie działań incydentalnych.


39. Część rozmówców zwracała uwagę, że potrzeby infrastrukturalne w Zielonej Górze są duże. „Miło i sympatycznie jest mieszkać w ładnym i przyjaznym otoczeniu, w którym jest bezpieczne przejście dla pieszych i mama się nie martwi, czy dziecko dojdzie do szkoły, że są podjazdy na wózki i tym podobne rzeczy”.

34

Jest wiele teorii, które mówią o tym, że lepsze otoczenie to wyższa jakość życia, a rewitalizacja ostatecznie ma tę jakość życia poprawiać. Z tego punktu widzenia takie działania są niezbędne.

40. Rewitalizacja parków daje dobrą przestrzeń do odpoczynku, ale także do różnego rodzaju działań społecznych, edukacyjnych, rekreacyjnych, artystycznych, które pełnią funkcje integrujące. Przy ich odnawianiu trzeba pamiętać o wszystkich uczestnikach od najmłodszych do najstarszych. Rewitalizacja przestrzeni zielonych nie powinna kończyć się na poziomie nowej infrastruktury czy nasadzeń, powinno się także oferować różnego rodzaju działania animacyjne (naukę tańca, rysunku, ćwiczenia rekreacyjne), które stawałyby się dodatkowymi atrakcjami tych miejsc.

41. Inni rozmówcy twierdzili, że jeśli celem rewitalizacji jest między innymi poprawa dostępności do terenów zielonych to zaproponowane działania (głównie kosztowne naprawianie istniejących parków) nie bardzo ten cel realizują. Więcej powinno się tworzyć nowych miejsc zielonych (nawet niewielkich parków tak zwanych kieszonkowych) dla mieszkańców, którzy takiej dostępności nie mają. Po części takie szanse daje program dla podwórek, ale jest on finansowo marginalizowany i w takiej postaci nie gwarantuje dużych zmian w ich wyglądzie i funkcjonalności.

42. Jednym z najdroższych pojedynczych działań jest rewitalizacja Wzgórz Piastowskich, które w porównaniu ze wszystkimi działaniami społecznymi na całym obszarze rewitalizacji pokazują skalę dysproporcji. To jest niezrozumiałe, że postępuje się wbrew intencjom ustawodawcy, który dopuszcza działania rewitalizacyjne na terenach zielonych w sytuacjach wyjątkowych, u nas czyni się z tego regułę. Nie pozwoli to osiągnąć rezultatów społecznych, które są najbardziej potrzebne.

43. W rozmowach dość często wypowiadana była opinia, że stanowisko miasta jest takie, że najpierw powinny być realizowane duże inwestycje poprawiające infrastrukturę terenów zielonych (już są realizowane) a dopiero później działania miękkie, związane z rewitalizacją społeczną. Nie wiadomo jednak czy wystarczy na nie środków.

44. Tereny zielone wpływają nie tylko na możliwość spędzania w nich czasu wolnego, ale także na poprawę obiegu wody czy na czystość powietrza, dlatego niezbędne jest tworzenie ich w nowych miejscach.

45. Dotychczasowe działania w parkach np. Sowińskiego nie dają gwarancji, że rewitalizowanie terenów zielonych da szansę na zmianę ich funkcji, zachęci do różnorodnego korzystania z nich mieszkańców. We wspomnianym parku Sowińskiego pojawia się więcej brukowanych ścieżek, taki trend w projektowaniu terenów zielonych wydaje się iść w sprzeczności z odkrywaniem i tworzeniem ich nowych funkcjonalności. Nie zachęca się ludzi, żeby usiedli na trawie tylko trzyma się ich „daleko od ziemi”.

46. Zmiana mentalności dotycząca wykorzystania terenów zielonych (sprzątanie po zwierzętach załatwiających się w parkach, odkrywanie nowych funkcji terenów zielonych, itp.) jest możliwa poprzez realizację długoletnich programów

35

35

społecznych. Parki z prawdziwego zdarzenia powinny mieć trawę (albo leżaki) na której można usiąść, można spotkać się z przyjaciółmi, poczytać, zjeść jakiś posiłek.

47. Program rewitalizacji powinien uwzględniać tradycje winiarskie Zielonej Góry, nie tylko na Winnym Wzgórzu. Tradycje te powinny być powiązane z różnymi działaniami, które są zaplanowane w GPR, a w sposób niewystarczający lub w ogóle się do nich nie odnoszą. Na przykład w rewitalizowanej Dolinie Gęśnika (na jej zboczach) powinno się odtworzyć nasadzenia winorośli, nawet symbolicznie. To jest najstarsze miejsce, w którym historycznie znajdowały się winnice i akcentowanie ich wcześniejszego istnienia powinno mieć miejsce tam, gdzie jest to jeszcze możliwe. Kolejnym pomysłem jest tworzenie szlaku winnego w mieście, pozostało jeszcze sporo piwnic, które w przeszłości były wykorzystywane do produkcji wina i innych trunków. Odnawiając budynki, trzeba pamiętać o udostępnieniu tych pomieszczeń i promowaniu miasta poprzez jego największą atrakcję turystyczną - winiarstwo. Powrót do winnych tradycji można postrzegać także w kategoriach ożywiania małego biznesu, który koncentrowałby się na tematyce winnej i oferowałby usługi z nią związane.

36

Informacja podsumowująca spotkania konsultacyjne

A. SPOTKANIE KONSULTACYJNE DLA MIESZKAŃCÓW

dnia 5 lutego 2018 r.

Poniżej zaprezentowany został przebieg spotkania konsultacyjnego projektu zmiany Gminnego

Programu Rewitalizacji Miasta Zielona Góra na lata 2016 - 2022. Spotkanie odbyło się dnia 5 lutego

2018 r. w auli Centrum Pomocy Rodzinie przy ul. Długiej 13 w Zielonej Górze. W spotkaniu udział

wzięło 14 osób.



2) Przestawienie głównych celów oraz kierunków działań, które znalazły się w projekcie

zmiany Gminnego Programu Rewitalizacji Miasta Zielona Góra,

3) Zaprezentowanie działań będących w trakcie realizacji (np. rewitalizacja parku „Wzgórze

Winne”, Dolny Gęśnika),

4) Przedstawienie przykładów zaplanowanych kluczowych działań w ramach GPR (np.

zagospodarowanie podwórek),

5) Zaproszenie do wyrażenia opinii o przygotowywanym dokumencie poprzez wypełnienie

ankiet i formularzy konsultacyjnych, dostępnych na stronie Urzędu Miasta Zielona Góra

w zakładce „Rewitalizacja Miasta”


Podczas dyskusji poruszone zostały następujące zagadnienia:

a) działanie „zagospodarowanie podwórek”

- pytanie o sposób, w jaki miasto planuje realizację działania,

- pytanie o sposób finansowania działania,

- pytanie o termin realizacji działania,

- mieszkaniec zwrócił uwagę na problem ze zdegradowanymi podwórkami w centrum Miasta, brak

miejsc rekreacyjnych dla mieszkańców, placów zabaw dla dzieci. Uczestnik konsultacji ma

wątpliwość, czy działania przełożą się na rzeczywistą sytuację mieszkańców mieszkających w

Śródmieściu,

- zwrócono uwagę, że ul. Jedności jest jedną z ulic, która priorytetowo wymaga działań w ramach

rewitalizacji,

37

37

b) Rewitalizacja placu przed Filharmonią

- zainteresowanie uczestników spotkania wzbudziły wskaźniki, które zostały wzięte pod uwagę

podczas włączania placu przed Filharmonią do programu rewitalizacji,

- pytanie jakie wskaźniki społeczne zostaną poprawione dzięki rewitalizacji placu,

- pytanie jakie wskaźniki realizacji projektu, jeżeli chodzi o społeczne kwestie, były uwzględnione

przy rewitalizacji placu,

c) osoby bezrobotne

- pytanie o liczbę osób, które otrzymają zatrudnienie w czasie trwania GPR,

- pytanie o formę, w jakiej bezrobotni otrzymają pomoc,

- pytanie o sytuację osób bezrobotnych po zakończeniu projektów w ramach GPR, ile osób będzie

mogło znaleźć zatrudnienie w podmiotach zewnętrznych,

- podczas konsultacji mieszkańcy zaproponowali, że w ramach rewitalizacji osoby bezrobotne

powinny zakładać spółdzielnie socjalne,

d) rewitalizacja Doliny Gęśnika:

- mieszkańcy zwrócili uwagę na problem z linią energetyczną przechodzącą przez rewitalizowany

teren Doliny Gęśnika, niekorzystny wpływ pola elektromagnetycznego na przebywające na

obszarze osoby, mieszkańcy pytają jakie są możliwości rozwiązania tego problemu poprzez

działania w ramach rewitalizacji, uważają za bezcelowe realizowanie inwestycji w Dolinie Gęśnika

bez odpowiedniego zabezpieczenia linii energetycznej.

e) rewitalizacja w Śródmieściu:

- mieszkańcy zwrócili uwagę na potrzebę ponownego zorganizowana przestrzeni targowiska przy

ul. Pod Topolami, w celu wyeliminowania problemu niewykorzystanej inwestycji,

- propozycja, żeby w centrum miasta organizowany był cyklicznie targ, kiermasz,

- propozycja, żeby w mieście był informator, w którym zawarte byłyby informacje o aktualnych

wydarzeniach w mieście np. kulturalnych, gospodarczych,

- propozycja, aby możliwe było prowadzenie działalności „głośniejszej” po godzinie 22,

- zwrócono uwagę na potrzebę doświetlenie obszaru rewitalizacji,

- propozycja, żeby większa liczba wydarzeń przenoszona była do centrum miasta,

- zwrócono uwagę na brak dostępu do toalet publicznych,

38

- propozycja zlokalizowania punktu informacji turystycznej również w innych częściach deptaka, w

wyeksponowanym miejscu,

- pytanie, czy zaplanowano monitoring na całym obszarze rewitalizacji,

7) Pani Małgorzata Maśko-Horyza odniosła się w do wszystkich poruszanych kwestii, w znacznej

części odpowiadając na zadane pytania. W przypadku braku możliwości udzielenia odpowiedzi na

spotkaniu, poinformowała, że przygotuje informacje na następne spotkanie konsultacyjne, które

będzie miało miejsce 12 lutego 2018 roku

8) Zakończenie dyskusji.

B. SPOTKANIE KONSULTACYJNE DLA MIESZKAŃCÓW dnia 12 lutego 2018 r.

Poniżej zaprezentowany został przebieg spotkania konsultacyjnego projektu zmiany Gminnego

Programu Rewitalizacji Miasta Zielona Góra na lata 2016 - 2022. Spotkanie odbyło się dnia 12 lutego

2018 r. w auli Centrum Pomocy Rodzinie przy ul. Długiej 13 w Zielonej Górze. W spotkaniu udział

wzięło 13 osób.



2) Przestawienie głównych celów oraz kierunków działań, które znalazły się w projekcie

zmiany Gminnego Programu Rewitalizacji Miasta Zielona Góra,

3) Zaprezentowanie działań będących w trakcie realizacji (np. rewitalizacja parku „Wzgórze

Winne”, Dolny Gęśnika),

4) Przedstawienie przykładów zaplanowanych kluczowych działań w ramach GPR (np.

wsparcie działań dla lokalnej społeczności),

5) Zaprezentowanie głównych różnic między GPR uchwalonym w 2017 r., a aktualnie

opracowywaną zmianą GPR,

6) Zaproszenie do wyrażenia opinii o przygotowywanym dokumencie poprzez wypełnienie

ankiet i formularzy konsultacyjnych, dostępnych na stronie Urzędu Miasta Zielona Góra

w zakładce „Rewitalizacja Miasta”


39

39

Podczas dyskusji poruszone zostały następujące zagadnienia:

Uczestnicy spotkania zadali następujące pytania:

- pytanie o przewidziane narzędzia monitorowania realizacji GPR,

- pytanie o postęp prac nad powołaniem Komitetu Rewitalizacji,

- pytanie o harmonogram prac nad realizacją działań przyjętych w GPR,

- pytanie o źródła finansowania działań społecznych, które będą realizowane na rewitalizowanych

obszarach, jakie środki z budżetu Miasta będą przeznaczone na działania społeczne,

- pytanie o przedsięwzięcia, które będą realizowane w najbliższym czasie w ramach rewitalizacji,

- pytanie o dokładność szacunkowych kosztów realizacji poszczególnych działań,

- działania na obszarze deptaka: pytanie o rozpoczęcie remontu ul. Kupieckiej, czy brana jest pod

uwagę rewitalizacja deptaka, pytanie o możliwość zamknięcia ul. Pl. Matejki i stworzenie zielonego

terenu rekreacyjnego, ul Mieszka I – zdegradowany obszar zielony, czy jest możliwość podjęcia

działań na tym obszarze,

- pytanie o to, dlaczego na ul. Pl. Matejki ogranicza się ruch samochodów, a jednocześnie przy ul. Pod

Topolami nie ma takiej możliwości,

- pytanie o konkretne działania planowane do prowadzenia na zaniedbanych podwórkach (np. czy

będzie możliwość realizacji na podwórkach parkingów – 100% powierzchni podwórka pod parking, czy

będą zapisy ograniczające takie działania),

- pytanie o liczbę podwórek przewidzianych do rewitalizacji,

-pytanie o to, czy w ramach rewitalizacji podwórek planowana jest modernizacja kamienic,

W trakcie spotkania zwrócono uwagę na następujące zagadnienia:

- przestrzeń targowiska przy ul. Pod Topolami: problem z brakiem zainteresowania handlarzy tą

przestrzenią, podczas dyskusji uczestnicy podjęli próbę zdiagnozowania problemu oraz starali się

znaleźć rozwiązania na ożywienie tej przestrzeni,

- zwrócono uwagę na potrzebę skorygowania systemu podziału miasta na jednostki przestrzenne,

aktualny podział jest nieprzejrzysty, wyznaczone jednostki są niespójne,

- duży obszar za kinem „Nysa”, który należałoby zagospodarować i uporządkować, można

zlokalizować na tym terenie miejsca parkingowe lub stworzyć teren zielony,

40

- zaproponowano, żeby wszystkie parkingi w centrum Miasta były płatne,

- zwrócono uwagę na zbyt dużą liczbę działań w GPR w porównaniu do możliwości ich realizacji,

powinny być ustanowione priorytety,

- wyrażono opinię, że zaplanowana jest zbyt duża ingerencja w zagospodarowanie Wzgórz

Piastowskich,

- zwrócono uwagę na brak dostępności do terenów rekreacyjnych komunikacją publiczną oraz brak w

mieście przestrzeni do pracy wspólnej .

7) Pani Małgorzata Maśko-Horyza odniosła się odniosła się w do wszystkich poruszanych kwestii,

w znacznej części odpowiadając na zadane pytania.

8) Zakończenie dyskusji.

ZAŁĄCZNIK G2 do Gminnego Programu


Lp Data

złożenia

Dane

składającego

Podobszar/

cały obszar


UWAGI SKŁADANE NA FORMULARZACH KONSULTACYJNYCH OGÓLNYCH

1 26.02.2018 r.

Zakład Gospodarki Mieszkaniowej Administracja Budynków Mieszkalnych nr 2 ul. Jedności 65 65-018 Zielona Góra

ul. Jedności 75b, 75c,

ul. Wąska 9, 10

Zakład Gospodarki Mieszkaniowej w Zielonej Górze Administracja Budynków Mieszkalnych nr 2 wnioskuje w ramach składanych propozycji: - remont elewacji komunalnego budynku mieszkalnego przy ul. Jedności 75c oraz budynku użytkowego przy ul. Jedności 75b znajdujących się na działce nr 239/4 obr. 19, - z uwagi na wyeksploatowanie i coraz częściej występującą niedrożność, wymianę kanalizacji ogólnospławnej odprowadzającej nieczystości z komunalnego budynku przy ul. Jedności 75c, - wykonanie nowego i niezależnego przyłącza wodociągowego dla budynku przy ul. Jedności 75b i Jedności 75c. W chwili obecnej występują tak znaczne spadki ciśnienia wody, że najemcy mają problem z eksploatacją przepływowych kotłów gazowych, - remont elewacji budynku komunalnego przy ul. Wąskiej 9 znajdującego się na działce nr 278/1 obr. 31 - remont elewacji budynku komunalnego przy ul. Wąskiej nr 10 znajdującego się na działce na 244/2 obr. 31

Uwagę uwzględniono, dopisując poszczególne zadania do zaproponowanych podczas konsultacji przedsięwzięć ujętych w GPR

2 27.02.2018 r.

Krystyna Jabłońska Andrzej Jabłoński Ul. Jedności 75A 65-001 Zielona Góra

ul. Jedności 75A

W uzupełnieniu wniosku z dnia 30 XI 2017 zwracam się z uprzejmą prośbą o: - wykonanie nowego i niezależnego przyłącza wodociągowego dla budynku przy ul. Jedności 75A. Znaczne spadki ciśnienia wody powodują wyłączania automatyki w piecu CO, co zagraża pożarem. Obecnie aby utrzymać piec w ruchu należy dyżurować przez 24 godziny. - z powyższym wnioskiem wystąpił Zakład Gospodarki Mieszkaniowej ABM nr 2 Jedności 65. Dotychczas korzystamy z tego samego przyłącza, które zostało wykonane 1990 roku przez firmę „Komunalnik” w Zielonej Górze – w kosztach przyłącza partycypowaliśmy. - ponadto ponawiam prośbę o odnowienie bramy wjazdowej z Jedności 75 na podwórko będącej własnością wspólnoty, jak też naprawę nawierzchni podwórka składającej się z polnych kamieni.

Uwagę uwzględniono, dopisując poszczególne zadania do zaproponowanych podczas konsultacji przedsięwzięć ujętych w GPR

3 28.02.2018 r.

Brak danych – uwaga złożona w

formie ankiety

1. Najistotniejsze jest zwiększenie troski o zdrowie mieszkańców, bo ono jest naszą najcenniejsza wartością, zatem moim zdaniem szczególnie ważna jest troska o czyste powietrze i walka ze smogiem, w tym również ze smogiem elektromagnetycznym – m.in. z umieszczaniem masztów z nadajnikami telefonii komórkowej na dachach szkół (promieniowanie elektromagnetyczne w budynkach rozmieszczonych w pobliżu szkół z masztami jest wysokie i stałe, a jego negatywny wpływ na zdrowie nie został jeszcze do końca rozpoznany, choć wiadomo już teraz, że przyczynia się ono do wzrostu ilości zachorowań na nowotwory i utrudnia sen osobom mieszkającym w pobliżu, co potwierdzam). Warto wspomnieć, że w roku 2017 średnia długość życia w Polsce nie wzrosła, lecz zmalała. Co zmieniło się w naszym środowisku najbardziej w ciągu ostatnich dwóch lat? Odpowiedź: natężenie pola elektromagnetycznego emitowanego przez nadajniki telefonii komórkowej, których ilość ostatnio uległa skokowemu zwielokrotnieniu, tymczasem badania prowadzone m.in. w Brazylii wykazały, że na rozwój nowotworów narażone są osoby mieszkające w promieniu 500 metrów od masztu 2. propozycje uzupełnienia listy przedsięwzięć zamieszczonych w tabeli 12 w rozdziale 6 lub nr 13 w rozdziale 7.

Proponowane działanie Kierunek polityki

rewitalizacji, w jaki wpisuje się propozycja

Obszar, którego propozycja

dotyczy

a) Odnowa najbardziej zaniedbanych podwórek (właściwie terenu między blokami) w najstarszych częściach Osiedla Piastowskiego (np. przy ul. Anieli Krzywoń) przy współudziale mieszkańców – rewitaliazacja z definicji nie ogranicza się tylko do modernizacji budynków, ale powinna obejmować także ich otoczenie. Ponad połowa mieszkańców budynku zlokalizowanego przy ul. Anieli Krzywoń 19-23, przy którym podwórko jest szczególnie zaniedbane (ponieważ jego teren należy do miasta) przy okazji innej ankiety mimo podeszłego wieku wyraziła chęć uczestniczenia w pracach przy zagospodarowaniu terenu podwórka oraz przy pielęgnacji nowych roślin, jeśli takowe zostałyby posadzone.

Poprawa jakości zamieszkania, poprawa jakości środowiska, poprawa jakości otoczenia (m.in. integracja mieszkańców – wzbudzenie ich aktywności społecznej i poczucia wspólnoty, zagospodarowanie podwórek odpowiednie do ich potrzeb, tworzenie nowych nasadzeń drzew i krzewów).

Okręg 1 - Południowo - zachodnia część Osiedla Piastowskiego -

Ad.1. Uwagi nie uwzględniono - jest poza zakresem merytorycznym Gminnego Programu Rewitalizacji Ad.2 a) Uwagę uwzględniono - propozycja wraz z lokalizacja wpisana do przedsięwzięcia związanego z odnową podwórek Ad.2b) Uwagę uwzględniono - propozycja wykraczająca poza zakres merytoryczny Gminnego Programu Rewitalizacji, gmina ma niewielki wpływ na możliwość regulacji tych kwestii, ze względu na regulacje ustawy z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych Ad.2c) Uwagi nie uwzględniono – obszar sąsiadujący z ogrodem botanicznym przeznaczony jest pod minizoo, a pozostała część ograniczona jest lasem, który nie został w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego przeznaczony na inne cele niż leśne Ad.2d) Uwagę uwzględniono, dopisując zadanie do listy przedsięwzięć uzupełniających Ad.2e) Uwagę uwzględniono, dopisując zadanie do przedsięwzięcia dotyczącego rewitalizacji Wzgórz Piastowskich Ad.3. Uwagi nie uwzględniono - Przedsięwzięcie dotyczące zagospodarowania podwórek obejmuje cały obszar rewitalizacji. Podane w opisie lokalizacje są przykładowe i nie wykluczają innych, zaproponowanych w trakcie wdrażania GPR;

b) Walka ze smogiem elektromagnetycznym w mieście i przeniesienie nadajników telefonii komórkowej z dachów szkół i budynków mieszkalnych w miejsca, gdzie będą mniej zagrażać ludzkiemu zdrowiu i nie zaburzać snu okolicznych mieszkańców. Monitorowanie poziomu natężenia promieniowania elektromagnetycznego w okolicy masztów (m.in. przeprowadzanie 24-godzinnego monitoringu, ponieważ poziom promieniowania w okolicy masztów zmienia się oraz bywa celowo regulowany podczas pomiarów przez operatorów sieci).

Poprawa jakości zamieszkania, poprawa jakości środowiska.

Np. okręg 1. - Obszar Wzgórz Piastowskich oraz wszystkie inne.

c) Powiększenie obszaru ogrodu botanicznego – obecnie ogród jest chętnie odwiedzany przez licznych mieszkańców miasta, ale prezentuje się stosunkowo skromnie na tle ogrodów botanicznych z innych miast i w porównaniu z tym, który istniał w tym miejscu przed wojną.

Poprawa jakości otoczenia (poprawa oferty spędzania czasu wolnego).

Okręg 1. - Obszar Wzgórz Piastowskich

d) Budowa stacji ładowania elektrycznych aut osobowych.

Poprawa jakości środowiska (walka ze smogiem).

Wszystkie obszary.

e) Stworzenie miejsca, gdzie odbywałyby się letnie potańcówki na świeżym powietrzu dla osób dorosłych (do godz. 22-23.00 w piątkowe lub sobotnie wieczory).

Poprawa jakości otoczenia i zamieszkania – integracja mieszkańców, poprawa oferty spędzania czasu wolnego.

Okręg 1. (obok amfiteatru), albo okręg 8 - Śródmieście centralna część, albo okręg 5 - (na Wzgórzu Winnym), albo najlepiej – w każdym z rewitalizowanych okręgów.

3. Uwaga ogólna - Zagospodarowanie podwórek nie powinno ograniczać się tylko do wybranego w projekcie rejonu. Wzgórze

Wzgórze Winne jest integralną częścią sąsiadujących terenów zamieszkałych i jako całość obszar ten wykazywał się cechami obszaru zdegradowanego. Zaproponowane nasadzenia wertykalne podane są jakie jeden z wielu przykładów możliwości rozwiązywania problemów z zazielenieniem obszarów o ciasnej i zwartej zabudowie. Informacja o spotkaniach była nagłaśniana w mediach lokalnych, w informatorze samorządowym - Łączniku Zielonogórskim, w informacji w autobusach MZK, na stronach urzędowych miasta Zielona Góra

Winne w ogóle nie powinno znależć się w programie rewitalizacji, ponieważ nie należało do obszarów zagrożonych społeczną degradacją. Proponowane w projekcie nasadzenia wertykalne są drogie i lepiej zastąpić je innymi. Poza tym – nie uczestniczyłam w spotkaniach konsultacyjnych (zbyt późno się o nich dowiadywałam) i nie jestem dostatecznie zaznajomiona z projektem, by móc proponować większe zmiany poza wymienionymi w tabeli.

UWAGI SKŁADANE DROGĄ MAILOWĄ

1 01.03.2018 r.

Radosław Brodzik

W nawiązaniu do moich uwag, które zgłaszałem na rożnych spotkaniach konsultacyjnych w/s GPR przesyłam Państwu swoje rekomendowane przedsięwzięcia i opinie na temat GPR. Moje rekomendację dotyczą obszarów zdegradowanego śródmieścia oraz ulic okalających ścisłe centrum miasta jak i terenów zielonych umiejscowionych na obszarze wytyczonym w GPR. Dotyczą one następujących tematów: Zabezpieczenia materialnego • kultury i kreacji otoczenia • promocji śródmieścia po przez sport i oświatę • rekreacji, wypoczynku i przyjemności korzystania z terenu śródmieścia • funkcji użyteczności śródmieścia, przynależność do miejsca, ładu przestrzennego • kontaktów społecznych mieszkańców miasta • bezpieczeństwa • rozwoju gospodarczego • administracji. W celu usystematyzowania informacji przedstawię ją w podziale na następujące rozdziały:

1.SPORT

1.1.Organizowanie na deptaku ligi i turniejów streetballa (zaangażowanie klubu Zastal - koszykarzy, sędziów, sprzętu) - niestacjonarne boiska sportowe, zabudowa o charakterze tymczasowym. 1.2.Organizowanie na deptaku turniejów szachowych (parkowe szachy) 1.3.Zainstalowanie na deptaku mini boiska do piłki nożnej (15m/10m - ze sztuczną nawierzchnią) i rozgrywanie turniejów 1.4.W trakcie realizacji przeniesienie na deptak lodowiska 1.5.Organizowanie imprez sportowych związanych z „Mikołajkami” i Dniem Dziecka (w weekendy) 1.6.Organizowanie turniejów badmintona, tenisa stołowego, unihokeja 1.7.Zwiększenie dofinansowania dla stowarzyszeń, fundacji i kół zajmujących się kulturą i sportem, a mogącym realizować zadania w

Ad. 1.1 - 1.6. Uwagę uwzględniono dopisując zaproponowane zadania do opisu przedsięwzięcia 3.1.: Aktywizacja i synchronizacja działań artystycznych, kulturalnych, sportowych i edukacyjnych, , w tym na nowopowstałych przestrzeniach publicznych Ad.1.7. Uwagę uwzględniono - Środki na dofinansowanie określono w opisie przedsięwzięcia 3.1.: Aktywizacja i synchronizacja działań artystycznych, kulturalnych, sportowych i edukacyjnych, , w tym na nowopowstałych przestrzeniach publicznych Ad.2.1 - 2.3. 2.5. Uwagę uwzględniono dopisując zaproponowane zadania do opisu przedsięwzięcia 3.1.: Aktywizacja i synchronizacja działań artystycznych, kulturalnych, sportowych i edukacyjnych, , w tym na nowopowstałych przestrzeniach publicznych oraz 3.3. Nowatorska pozaformalna i nieformalna edukacja o mieście Ad.2.4. Uwagi nie uwzględniono, gdyż takie propozycje widnieją w projekcie GPR poddanym konsultacjom. Takie jest główne założenie m.in.

późnych godzinach popołudniowych i wieczorem na terenie śródmieścia

2. KULTURA I EDUKACJA

2.1.Organizacja cyklicznych imprez przez różne podmioty (stowarzyszenia, szkoły, przedszkola) przy udziale organizacyjnym Miasta Zielona Góra na terenie śródmieścia 2.2.Zwiększenie liczby cieszących się dużą popularnością jarmarków tematycznych 2.3.Bachanalia - ukierunkowanie współpracy z Uniwersytetem Zielonogórskim, tak aby większą część imprez około „Bachanaliowych” organizować na terenie śródmieścia, 2.4.W porozumieniu z Zielonogórskim Ośrodkiem Kultury zwiększyć liczbę letnich koncertów plenerowych oraz wprowadzić zapis prawny w umowach z wykonawcami pozwalający na realizację części artystycznej na terenie śródmieścia lub parków znajdujących się w obszarze rewitalizacji 2.5.Zwiększenie dostępności oferty kulturalnej, edukacyjnej i rozrywkowej obszaru "Salonów" tj. obszaru gdzie znajdują się pracownie artystyczne i siedziby stowarzyszeń przy ul. Fabrycznej.

3.INFRASTRUKTURA I PRZESTRZEŃ UŻYTKOWA

3.1.Zagospodarowanie terenu tzw. Starej Gazowni 3.2.Zainstalowanie placów zabaw na terenie śródmieścia 3.3.Instalacja i udostępnienie wypożyczalni rowerów na terenie śródmieścia 3.4.Zagospodarowanie,między innymi, po przez przebudowę infrastruktury targowiska "Pod Topolami" z przebudową ciągu pieszego i drogi. Likwidacja toalet tam znajdujących się, lub przesunięcie ich w nową lokalizację. 3.5.Poprawa jakości infrastruktury wystawienniczej na terenie śródmieścia (ekspozycja odkrycia archeologicznego) 3.6.Przegląd i analiza niezagospodarowanego terenu śródmieścia (dzikie place, podwórka itp.) Rewitalizacja zdegradowanych obszarów 3.7.Dodatkowe oświetlanie starówki

4. BEZPIECZEŃSTWO

4.1.Poprawa jakości monitoringu na terenie zielonogórskiego

realizowanego obecnie w ramach programu rewitalizacji Placu Teatralnego Ad.3.1.Uwagi nie uwzględniono - Zakres wykraczający poza możliwości prowadzenia działań na tym obszarze w ramach działań rewitalizacyjnych w przewidzianym okresie programowania. Część terenu będzie zagospodarowana przez właściciela budującego obiekt mieszkalny na byłym targowisku. Pozostała część zabudowana jest obiektami prywatnymi, a kształt nowej zabudowy określony planem miejscowym wymaga czasochłonnego przygotowania organizacyjnego i finansowego, które wykracza poza ramy czasowe przewidziane w konsultowanym GPR Ad.3.2., 3.5. 3.7.Uwagę uwzględniono poprzez doprecyzowanie zapisów w opisie Przedsięwzięcia 7.3. Przywracanie przestrzeni pieszych, bez barier i chaosu reklamowego i ogrodzeniowego Ad.3.3. Uwagi nie uwzględniono - działanie realizowane z budżetu obywatelskiego Ad.3.4. Uwagę uwzględniono dopisując zadanie do listy przedsięwzięć uzupełniających Ad.3.6. Uwagi nie uwzględniono, gdyż takie propozycje widnieją w projekcie GPR poddanym konsultacjom. Takie jest główne założenie przedsięwzięcia 5.2.- konkurs "Moje podwórko" Ad.4.1. Uwagi nie uwzględniono, gdyż takie propozycje widnieją w projekcie

śródmieścia 4.2.Zwiększenie liczby patroli Policji i Straży Miejskiej w weekend i w godzinach wieczornych. 4.3.Doświetlenie starówki.

5. DZIAŁALNOŚĆ HANDLOWO – USŁUGOWA

5.1.Organizowanie lokalnych eventów takich jak np. pokazów mody, degustacji rodzimych win na deptaku, imprez okolicznościowych. 5.2.Poprawa powszechnej informacji na temat imprez na deptaku 5.3.Wydawanie raz na kwartał i rozpowszechnianie, również przy wsparciu przedsiębiorców i ich partycypacji w kosztach , ulotek informacyjnych. 5.4.Uporządkowanie i przywrócenie handlu sezonowego na terenie śródmieścia - kiermasze tematyczne, mini targi, lokalne smaki i itp.

GPR poddanym konsultacjom w liście przedsięwzięć uzupełniających Ad.4.2. Uwagi nie uwzględniono, gdyż zostanie wprowadzony monitoring deptaka i centrum miasta, Ad.4.3. Odpowiedź jak dla punktu 3.7. Ad.5.1.- 5.4 Uwagę uwzględniono poprzez doprecyzowanie zapisów w opisie Przedsięwzięcia 7.3. Przywracanie przestrzeni pieszych, bez barier i chaosu reklamowego i ogrodzeniowego oraz w opisie Przedsięwzięcia 2.3. Wsparcie działań dla lokalnej przedsiębiorczości, w szczególności w centrum miasta

2.

11.02.2018

Adam Fularz

Czy można wiedzieć, co ze Stadparkiem? Domagam się jego odbudowy wg zachowanych zdjęć, ze wszystkimi rzeźbami i pomnikami. Jeden pomnik opracowałem bo był fontanną (uroczą, woda ściekała po roślinach) i złożyłem wniosek o odbudowę w formie petycji,

Uwagi nie uwzględniono, gdyż propozycje dotyczące wzbogacenia walorów turystycznych Parku widnieją w projekcie GPR poddanym konsultacjom w opisie przedsięwzięcia 7.7 Rewitalizacja zdegradowanego obszaru Wzgórz Piastowskich

4.

14.02.2018

Adam Fularz

Tereny zdegradowane są często nieobjęte siatką ulic, po prostu albo brak jest wyznaczonych ulic na danym terenie, albo są to boczne odnogi innych ulic, bez własnej nazwy, przez co klientom na przykład trudno jest znaleźć adresy przy takich ulicach. Sam od urodzenia pamiętam jak zrozpaczeni klienci przychodzili do nas do domu po długich i nieudanych poszukiwaniach numeru 26 na mojej ulicy, gdzie mieścił się kiedyś zakład kartograficzny. Mało kto umiał go znaleźć, i klienci do tego zakładu przychodzili do mojej redakcji prosząc o pomoc. Dziś ten zakład już tu nie działa, gdzieś się przeniósł wg mojej wiedzy. Ale przez około 30 lat klienci go poszukiwali. Zwykle metoda na poprawę terenów zdegradowanych jest nadanie nazw ulicom i ich wyznaczenie na takich terenach. Dobrym przykładem jest ul. Pod Topolami, która ożywiła zdegradowany teren tworząc pasaż handlowy, dziś podupadły ale nadal obejmujący kilka sklepów i punktów usługowych, albo pomysł na plac Teatralny.

Uwagi nie uwzględniono - jest poza zakresem merytorycznym Gminnego Programu Rewitalizacji

3. 14.02.2018

Agata Porębska Uważam, że rewitalizacja budynku przy ul. Porzeczkowej 22 powinna zostać uwzględniona ze względu na historyczny charakter budynku

Uwagi nie uwzględniono budynek położony poza obszarem rewitalizacji

UWAGI SKŁADANE NA FORMULARZACH KONSULTACYJNYCH SZCZEGÓŁOWYCH (ZGŁOSZENIA WSTĘPNYCH PROJEKTÓW/PRZEDSIĘWZIĘĆ DO GPR

1 25.02.2018 r.

Społeczna inicjatywa dla rewitalizacji przy Stowarzyszeniu ZTUM – Zielonogórskie Towarzystwo Upiększania Miastao

Cały obszar rewitalizacji z priorytetem działań naprawczych na terenach o największym zagęszczeniu źródeł emisji benzopirenu i największym jej natężeniu.

a) Jakie działania będą podjęte? Na czym projekt ma polegać? [załączona Tabela problemów i proponowanych działań]

1. Utworzenie ekostraży miejskiej.

2. Edukacja ekologiczna w zakresie ochrony powietrza przed zanieczyszczeniem (także z wykorzystaniem ekostraży).

3. Szczegółowa inwentaryzacja rozwiązań technicznych (systemów) wykorzystywanych do ogrzewania mieszkań i domów oraz inwentaryzacja rozwiązań technicznych (systemów) wytwarzania ciepłej wody użytkowej na terenie przeznaczonym do rewitalizacji.

4. Analiza możliwości modernizacji w/w systemów poprzez ich podłączenie do EC Zielona Góra.

5. Analiza możliwości modernizacji w/w systemów pod kątem likwidacji pieców węglowych i zastąpienia ich piecami gazowymi.

Ad. 1. Uwagi nie uwzględniono ze względu na brak potrzeby powołania takiej służby – zadania zaproponowane będzie wykonywać straż miejska Ad.2. – Ad.9., Ad.11Uwaga uwzględniona poprzez uzupełnienie zapisów w przedsięwzięciu 6.1. Zielona Góra wolna od smogu. Ad. 10 Uwaga nieuwzględniona, gdyż propozycja tego zadania była ujęta już w projekcie GPR przedstawionym konsultacji - w opisie przedsięwzięcia 4.1. i 4.2. Ad. 12 – 13. Uwaga uwzględniona poprzez uzupełnienie opisu Przedsięwzięcia 5.3. Program wspierający tworzenie nowych nasadzeń Ad.14. Uwaga uwzględniona częściowo poprzez wprowadzenie zapisów o planowanym zwolnieniu z opłat za komunikację miejską dzieci i młodzieży do lat 19 uczącej się.

6. Przygotowanie odpowiednich projektów modernizacyjnych.

7. Modernizacja w/w systemów na całym lub na części obszaru przeznaczonego do rewitalizacji.

8. Finansowanie modernizacji systemów ogrzewania.

9. Dofinansowanie lepszych paliw grzewczych.

10. Termomodernizacja i poprawa stanu technicznego budynków objętych wymianą źródeł ogrzewania – jako także walka z ubóstwem energetycznym w związku z poprawą energooszczędności cieplnej.

11. Wsparcie rozbudowy krajowego systemu monitorowania zanieczyszczenia powietrza na terenie miasta.

12. Odtwarzanie przewietrzających klinów zieleni do centrum miasta.

13. Programy zazieleniania miasta, w tym „Bluszcz na elewacje”.

14. Darmowa komunikacja publiczna mająca wpłynąć na przebudowę struktury komunikacji w mieście.

b) Z czego wynika potrzeba realizacji projektu ? (uzasadnienie chęci podjęcia działania, wskazując na potrzeby/ problemy i źródło wiedzy o nich)

Potrzeba realizacji projektu wynika z konieczności poprawy jakości powietrza w Zielonej Górze. Od 2007 roku w Zielonej Górze notuje się przekroczenie dopuszczalnego stężenia jednej z wybitnie szkodliwych substancji tj. benzo(a)pirenu, który jest zanieczyszczeniem pochodzącym głównie ze spalania paliw w zbyt niskiej temperaturze, z niewystarczającą ilością tlenu- najczęściej w paleniskach domowych i małych lokalnych kotłowniach. Potrzeba realizacji projektu wynika także z troski o zdrowie mieszkańców miasta. Szereg informacji na temat problemów z jakością powietrza w Zielonej Górze można znaleźć np. na stronie: http://bip.zielonagora.pl/513/11999/Jakosc_powietrza_w_Zielonej_Gorze/ W trakcie spaceru studyjnego w dniu 29 listopada 2017r po okolicach ul. Zamkowej pytano mieszkańców czy nie chcą wymienić starych pieców. Są zainteresowani ale barierą jest brak środków. Z rozmów wynika że musiałoby to być 100% wsparcie. c) Jaki jest cel projektu (co chce się osiągnąć ?) Poprawa jakości powietrza w Zielonej Górze (naprawa problemów środowiskowych).

Pomoc ubogim właścicielom mieszkań i domów, pomoc ubogim

http://bip.zielonagora.pl/513/11999/Jakosc_powietrza_w_Zielonej_Gorze/

najemcom mieszkań w modernizacji systemów centralnego ogrzewania oraz systemów wytwarzania cieplej wody użytkowej (naprawa społeczna).

Podniesienie standardu wyposażenia mieszkań w zakresie ich ogrzewania oraz wytwarzanie ciepłej wody użytkowej (naprawa techniczna).

Dofinansowanie lepszej jakości paliw dla najuboższych. (naprawa społeczna).

Walka z ubóstwem energetycznym. Edukacja ekologiczna – podnoszenie świadomości

społeczeństwa odnośnie zagrożeń i skutków zanieczyszczenia powietrza, możliwości walki z nią poprzez zmianę systemów ogrzewania jak i poprawę warunków spalania paliw (naprawa społeczna).

Utworzenie funkcjonalnej ekostraży miejskiej w celu ukierunkowanej realizacji zadań edukacyjnych i kontrolnych (naprawa społeczna i gospodarcza – utworzenie dodatkowych miejsc pracy).

d) Dla kogo jest ten projekt ? Z kim planowane są działania? (opis, kim będą uczestnicy projektu, kto skorzysta na jego realizacji ?)

Projekt jest przeznaczony dla wspólnot mieszkaniowych, właścicieli mieszkań i domów, najemców mieszkań komunalnych.

Wykonawcami projektów będą biura projektowe i firmy z branży instalacyjnej.

Na realizacji projektu skorzystają wspólnoty mieszkaniowe, właściciele mieszkań i domów, najemcy mieszkań komunalnych oraz wszyscy mieszkańcy miasta.

5. Szacunkowy koszt oraz przewidywane źródła finansowania – wkład własny (o ile znane): Proponujemy przeznaczyć na w/w działania kwotę 10 000 000,-

2 25.02.2018 r.

Społeczna inicjatywa dla rewitalizacji przy Stowarzyszeniu ZTUM – Zielonogórskie Towarzystwo Upiększania Miastao

Cały obszar rewitalizacji z priorytetem działań w obszarze Śródmieścia. Także pozostały obszar miasta w zakresie

NAZWA PROJEKTU

Zielonogórski Szlak Winiarski OPIS a) JAKIE DZIAŁANIA BĘDĄ PODJĘTE? NA CZYM PROJEKT MA POLEGAĆ? [załączona Tabela problemów i proponowanych działań]

Uwagi uwzględniona częściowo - Cały zakres wykraczający poza możliwości prowadzenia działań na tym obszarze w ramach działań rewitalizacyjnych w przewidzianym okresie programowania, tj. do roku 2022. Nie jest to też działanie wymagające pilnej interwencji

związanym historycznie z winiarskimi tradycjami miasta. Miejsca związane z historią winiarską miasta – budynki, piwnice, podwórka, place, skwery, mała architektura, detale architektoniczne, dawne winnice, itp.

Stale otwarte konsultacje społeczne, a także cyklicznie powtarzane w większym zakresie (np. co roku) mające na celu ustalenie punktów na szlaku, trasy przebiegu szlaku a następnie stałe rozwijanie i udoskonalanie szlaku. Stworzenie szlaku turystycznego łączącego miejsca związane z dawnym winiarstwem i dziedzinami pokrewnymi. Oznakowanie miejsc na szlaku. Włączenie lokalnych restauracji i pubów, które mogą serwować lokalne wino. Zorganizowanie, w miejscach związanych niegdyś z wytwarzaniem win, lub w najbliższej okolicy miejsc odpoczynku (zieleń, ławki, woda, nasadzenia winorośli) a nawet wsparcie tworzenia w takich punktach małych kawiarni - winnic (miejsc degustacji lokalnych win). Odnowienie i uporządkowanie całej przestrzeni na szlaku. Odnowienie miejsc, budynków, piwnic, placów, skwerów, małej architektury, itp. Wsparcie różnych dziedzin kultury, w tym tej drobnej, dziejącej się w podwórkach i na ulicach (istotna różnorodność ze względu na najsilniejsze oddziaływanie przyciągające). Promowanie lokalnej twórczości i artystów. Organizowanie miejsc i wydarzeń kulturalnych na podwórkach i w przestrzeniach publicznych. Zazielenianie i ukwiecanie trasy szlaku z priorytetem dla winorośli i winobluszczy.

gdyż promocja i kultywowanie tradycji winiarskim są w Zielonej Górze prowadzone od dawna na szeroką skalę. Propozycja dotycząca "Odnowienia i uporządkowanie całej przestrzeni na szlaku. Odnowienie miejsc, budynków, piwnic, placów, skwerów, małej architektury, itp" wymaga czasochłonnego przygotowania organizacyjnego i finansowego, które wykracza poza ramy czasowe przewidziane w konsultowanym GPR. Część zaproponowanych działań dopisano do przedsięwzięcia wskazanego w liście przedsięwzięć uzupełniających.

Edukacja winiarska. Programy zachęt włączenia się dla użytkowników i właścicieli miejsc. Program walki z alkoholizmem dofinansowany dzięki zwiększonym opłatom koncesyjnym za handel winem. b) Z CZEGO WYNIKA POTRZEBA REALIZACJI PROJEKTU? (uzasadnienie chęci podjęcia działania, wskazując na potrzeby/ problemy i źródło wiedzy o nich)

Wzmocnienie turystycznych i historycznych walorów miasta. Rozwój potencjału turystycznego. Rozwój handlu i usług turystycznych. d) DLA KOGO JEST TEN PROJEKT ? Z KIM PLANOWANE SĄ DZIAŁANIA? W JAKI SPOSÓB W DZIAŁANIACH BĘDZIE UCZESTNICZYĆ LOKALNA SPOŁECZNOŚĆ?

Projekt przeznaczony dla mieszkańców, użytkowników i właścicieli miejsc dawniej związanych z winiarską historią miasta, lokalnych przedsiębiorców, turystów, wszystkich mieszkańców. e) CO POWSTANIE W WYNIKU REALIZACJI PROJEKTU? CO ZMIENI SIĘ W NAJBLIŻSZYM OTOCZENIU?

Powstanie turystyczny Zielonogórski Szlak Winiarski, z ciekawymi historycznie punktami zwiedzania. Miejsca te zostaną odnowione, dostaną szansę dalszego rozwoju. Lokalni wytwórcy wina otrzymają dodatkową promocję swojej działalności oraz możliwości zbytu swoich produktów. Możliwy rozwój usług turystycznych na szlaku oraz handlu produktami winiarskimi i handlu towarzyszącego np. miniatury bachusików, lokalne rękodzieło, itp… UWAGI: Rozpatrzyć możliwości połączenia oraz wspólnego, wzajemnego i pozytywnego funkcjonowania z Lubuskim Szlakiem Wina i Miodu – niezbędne konsultacje m.in. z winiarzami.

załącznik H

do Gminnego Programu Rewitalizacji.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Podsumowanie diagnozy służącej

wyznaczeniu obszaru

zdegradowanego i obszaru

rewitalizacji w Zielonej Górze

~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Zielona Góra

2

Spis treści 1 Wstęp 3 2 Podział miasta na rejony 4

2.1. Jednostki podziału miasta 4 2.2. Charakterystyka poszczególnych obszarów 9

3. Analiza wskaźnikowa rejonów 22 3.1. Dobór wskaźników diagnostycznych 22 3.2. Analiza wskaźnikowa jednostek 25 3.3. Obszar zdegradowany 35

4 Wyznaczenie obszaru rewitalizacji 35 4.1. Mapa obszaru rewitalizacji 40

3

1 Wstęp

Podstawą identyfikacji sytuacji kryzysowych w mieście był podział na 24 jednostek (ryc. 1 i 2),

czyli powiązanych funkcjonalnie obszarów skoncentrowanych wokół szkół podstawowych, których

mieszkańcy są skonsolidowani, a więc potencjalnie łączą ich wspólne problemy. Do przeprowadzenia

diagnozy pozostawiono podział na stare rejony szkół podstawowych, sprzed reformy z 2017 roku.

Uzyskane informacje w procesie pierwszej delimitacji, przeprowadzonej w 2016 roku, o koncentracji

negatywnych zjawisk, zaobserwowane przez 17 lat trwania ówczesnego systemu oświatowego, w

przeprowadzonych w 2016 roku badaniach u dyrektorów szkół, pedagogów i psychologów szkolnych

pozwoliły na delimitację obszaru rewitalizacji. Zachodzi obawa, że w związku ze zmianami w rejonach,

nie byłoby możliwości uzyskania pełnych informacji. Ponadto taki podział zgodny jest z założeniem, że

działania rewitalizacyjne powinny dotyczyć obszarów spójnych, gdzie problemy będą mogły być

rozwiązane kompleksowo.

Podzielono zatem miasto na jednostki, agregując dane dla dzielnicy Nowe Miasto do jednego

obszaru, a część jednostek podzielono dodatkowo na 2 lub 3 podobszary, zróżnicowane pod

względem zagospodarowania i rozplanowania urbanistycznego.

Przeprowadzona delimitacja pozwoliła na waloryzację przestrzeni miasta pod kątem rozwoju

społeczno- gospodarczo- przestrzennego w oparciu o wydzielone rejony, a następnie, pozwoliła na

ocenę zidentyfikowanych jednostek pod kątem stopnia degradacji, zgodnie z przyjętą metodologią.

Podstawę opracowania wnikliwej diagnozy zjawisk i czynników niekorzystnie wpływających na poziom

życia mieszkańców stanowiły informacje uzyskane z Głównego Urzędu Statystycznego, Miejskiego

Ośrodka Pomocy Społecznej, Powiatowego Urzędu Pracy, Urzędu Miasta w Zielonej Górze1,

„Studium Uwarunkowań Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Zielonej Góry” z 2008 roku.

Celem niniejszej diagnozy było wskazanie, za pomocą zobiektywizowanych metod i

wskaźników tej części Miasta Zielona Góra, która charakteryzuje się szczególnie intensywną

koncentracją szeregu niekorzystnych zjawisk, w celu przygotowania procesu rewitalizacji.

1 w tym m.in. pozyskaną informację o liczbie ludności zamieszkałej na stałe - 130 422 osoby - stan na 2015 rok

2 Podział miasta na rejony

2.1. Jednostki podziału miasta

W ramach przygotowań do delimitacji obszaru miasta pod kątem rewitalizacji poszukiwano

optymalnego podziału na jednostki badawcze na terenie miasta, nie kierując się ich kryterium

liczbowym, a istniejącą strukturą morfologiczną obszaru miasta z uwzględnieniem istotnych z punktu

widzenia społeczności lokalnych powiązań kulturowych. Tym samym jednostki badawcze zostały

wydzielone w oparciu o następujące przyjęte kryteria:

społeczno-kulturowe biorące pod uwagę konsolidacje mieszkańców wokół szkoły

podstawowej, których potencjalnie łączą wspólne problemy i wyzwania;

morfologiczne rozumiane jako forma zagospodarowania terenu oraz zabudowy, wynikająca z

funkcji tej zabudowy lub czasu jej powstania.

Na potrzeby diagnozy czynników określających stan kryzysowy w mieście, przyjęto rejony szkół

podstawowych jako jednostki terytorialne umożliwiające porównanie wewnątrzgminnego stopnia

zróżnicowania poszczególnych wskaźników degradacji. W ten sposób nastąpił podział wg kryterium

społeczno - kulturowego. Ze względu na zróżnicowany wewnętrznie charakter niektórych obszarów,

kierując sie kryterium morfologicznym ( w tym przypadku rodzajem zabudowy lub czasookresem

powstania zabudowań), podzielono je na mniejsze części, oddające ich specyfikę. W pierwszej fazie

podziału brano pod uwagę, czy w poszczególnych obszarach wyróżniają się wyraźnie części o

odrębnym zagospodarowaniu i wyraźnych granicach między przeważającą funkcją np. zabudowy

mieszkaniowej jednorodzinnej i wielorodzinnej. W tej fazie dokonano podziału obszarów: 4, 7, 9, 10,

11, 12 i 13. Kolejnym etapem był podział ze względu na czas powstawania zabudowy w przypadkach,

gdy wyraźna była granica pomiędzy poszczególnymi częściami obszaru. Na tym etapie dokonano

podziału obszaru 6 i dodatkowego wydzielenia w obszarze 4. Proces i kryteria podziału na obszary

zostały przedstawione w tabeli 1.

Natomiast, biorąc pod uwagę specyficzną sytuację miasta Zielona Góra, które w 2015 roku

powiększyło sie o całą okalającą gminę wiejską Zielona Góra, Dzielnicę Nowe Miasto (która obejmuje

była gminę) potraktowano jako jedną jednostkę Miasta, pomimo podziału jej na kilkanaście sołectw, a

w tym 5 rejonów szkół. Ponadto Dzielnica Nowe Miasto ma swoją reprezentację poprzez Radę

Dzielnicy. Tę wyjątkową sytuację potraktowano jako kryterium społeczno - kulturowe. Zdecydowano

się na taki krok biorąc również pod uwagę kryterium morfologiczne - czyli dość jednorodną strukturę

zagospodarowania (zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna w obrębie byłych wsi – obecnie sołectw),

wspólny kierunek rozwoju określony w Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania

przestrzennego (rozwój funkcji mieszkaniowej jednorodzinnej), odrębność statystyczną i

zróżnicowanie stopnia szczegółowości danych dla byłej gminy Zielona Góra i Miasta Zielona Góra

oraz dodatkowe wsparcie finansowe z funduszu integracyjnego, przeznaczone wyłącznie na

inwestycje realizowane w obrębie byłej gminy wiejskiej . Z podziału na obszary wykluczono tereny

nowego i sukcesywnie stale wprowadzanego zainwestowania produkcyjno - usługowego (strefa

aktywności gospodarczej SAG, LPPT w Nowym Kisielinie, rejon ul. Dekoracyjnej, rejon salonów

5

samochodowych przy Trasie Północnej), tereny rolne oraz leśne o wykorzystaniu głównie na

gospodarkę leśną. Lasy przyległe do dużych osiedli mieszkaniowych, przeznaczone w Studium

uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego pod parki leśne, zostały potraktowane

jako części funkcjonalne jednostek, w głównej mierze z uwagi na ich szczególny sposób

wykorzystywania jako naturalnego terenu rekreacji codziennej, miejsca aktywności obywatelskiej

mieszkańców oraz ich potencjału dla przyszłych działań rewitalizacyjnych. Włączono wszystkie parki

leśne wskazane w Studium, parki miejskie, ogrody działkowe oraz zieleń przywodną, uzasadniając

takie podejście charakterem tych terenów, będących zapleczem sąsiadujących z nimi osiedli

mieszkaniowych, miejscem codziennego wypoczynku, aktywizacji mieszkańców lub komunikacji

międzyosiedlowej, co zostało w każdym wypadku wprowadzone również do opisu obszaru. Zgodnie z

polityką rozwoju, ujętą m.in. w Strategii rozwoju miasta, tereny te uznaje się za "arenę" działań

wspólnych mieszkańców, organizacji pozarządowych, stowarzyszeń na rzecz wykluczeniu

społecznemu mieszkańców najbliżej położonych osiedli wielorodzinnych o niskim standardzie

przestrzeni wspólnych, aktywizacji młodzieży we wszelkie działania sportowe, kształtujące

samodyscyplinę, walkę z nałogami i dziedziczeniem bezsilności. Nie bez znaczenia jest oddziaływanie

tych terenów na zdrowie mieszkańców oraz poprawę jakości zamieszkiwania. Takie podejście

znajduje swoje odzwierciedlenie m.in. w Misji i Wizji rozwoju zamieszczonej w Strategii rozwoju

miasta:

Misją władz samorządowych Miasta Zielona Góra jest zapewnienie wysokiego poziomu życia

mieszkańcom poprzez rozwój ośrodka miejskiego jako(...) miasta w zieleni.

Miasto jest rozpoznawane jako modne do mieszkania miasto w zieleni.

Uwzględniając przedstawione powyżej założenia, uznano, że spełniony został warunek

przeprowadzenia analizy negatywnych zjawisk całego miasta. Wyznaczono 24 jednostki,

przedstawione w tabeli poniżej. Na rycinach 1 i 2 przedstawiono graficznie podział miasta na obszary.

Rycina 1 przedstawia zakres obszaru 1, obejmującego tereny zurbanizowane 17 sołectw dzielnicy

Nowe Miasto, bez kompleksów rolnych, leśnych i przemysłowych. Dla lepszego uczytelnienia podziału

na jednostki w obrębie miasta w starych granicach, granice obszarów 2-14 zostały przedstawione na

rycinie 2 - odrębnej mapie w większej skali.

Tabela 1 Podział miasta na obszary

Nazwa obszaru

Kryterium społeczno - kulturowe

Kryterium morfologiczne

Rejon szkoły podstawowej

Faza 1 Faza 2

przeważające zagospodarowanie

okres powstania zabudowy

Obszar 1.

Dzielnica Nowe Miasto powstała z byłej gminy wiejskiej Zielona Góra

(SP w Przylepie, w

Drzonkowie, w Ochli, w Starym Kisielinie, w

Zawadzie)

Zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna i siedliskowa

-

Obszar 2.

SP5

Zabudowa mieszkaniowa

jednorodzinna

-

6

Obszar 3.

SP11


wielorodzinna

-

Obszar 4A

SP18


wielorodzinna

powstała przed 1990

Obszar 4B Zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna

powstała przed 1990

Obszar 4C. Zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna i wielorodzinna

powstała po 1990

Obszar 5. SP22 Zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna

-

Obszar 6A. SP1

Zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna

powstała po 1970

Obszar 6B powstała przed 1970

Obszar 7A.

SP14


-

Obszar 7B. Zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna

-

Obszar 8 SP8 Zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna

-

Obszar 9A

SP21


-


-

Obszar 10A

SP10

Zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna

-

Obszar 10B Zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna

-

Obszar 11A

SP15

Zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna oraz zabudowa śródmiejska - przemieszane

formy zabudowy

-

Obszar 11B Zabudowa produkcyjno-usługowa, zabudowa

mieszkaniowa jednorodzinna,

-

Obszar 12A

SP7

Zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna, jednorodzinna, śródmiejska - przemieszane

formy zabudowy

-


-

Obszar 12C Zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna

-

Obszar 13A

SP17


-


-

Obszar 14 SP6 Zabudowa śródmiejska - przemieszane formy zabudowy

-

Źródło: Opracowanie własne.

7

Obszar 1 obejmuje tereny zurbanizowane 17 sołectw dzielnicy Nowe Miasto, bez kompleksów

rolnych, leśnych i przemysłowych.

Rycina 1- Obszar 1

8

Na Ryc.2 przedstawiono podział miasta na obszary od nr 2 do nr 14. Ze względu na czytelność mapy,

granice tych obszarów przedstawiono na mapie obejmującej swoim zakresem miasto w jego starych

granicach.

Rycina 2 Podział Miasta na obszary 2-14

9

2.2. Charakterystyka poszczególnych obszarów Tabela 2 Opis obszarów

Obszar 1. Dzielnica Nowe Miasto

Terytorium obszaru Tereny zamieszkiwane w obszarze byłej gminy Zielona Góra Sołectwa: Barcikowice, Drzonków, Jany, Jarogniewice, Jeleniów, Kiełpin, Krepa, Łężyca, Ługowo, Nowy Kisielin, Ochla, Przylep, Racula, Stary Kisielin, Sucha, Zatonie, Zawada

Granice obszaru Granice zwartych jednostek osadniczych każdego z sołectw byłej gminy

Powierzchnia 1 165 ha2

Liczba mieszkańców 19 4073

charakterystyka obszaru (dominujące zagospodarowanie)

Obszar okalający Miasto Zielona Góra w jej granicach do 2014 roku, w większości zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna, znajdują się również kompleksy zabudowy usługowo - przemysłowej, LPPT w Nowym Kisielinie.

zabudowa zabytkowa Na obszarze znajdują się cenne zabytki architektury, a na szczególną uwagę zasługują:

1. w Ochli: skansen Muzeum Etnograficzne z zachowanymi budowlami wiejskimi datowanymi od XVII wieku, pałac barokowy z 1687 roku, dwór klasycystyczny z 1792 roku, kościół gotycki z II połowy XIII wieku, stare oficyny dworskie; 2. w Zatoniu: ruiny pałacu z 1689 roku wraz z przylegającą doń oranżerią, ruiny zespołu podworskiego pozostałość dawnego majątku księżnej Doroty de Talleyrand, park o powierzchni 50 ha, ruiny gotyckiego kościoła z początków chrześcijaństwa na tych ziemiach; 3. w Starym Kisielinie: pałac von Stoschów wraz z zespołem

podworskim; 4. w Nowym Kisielinie: pałac wraz z parkiem; 5. w Kiełpinie: dwór klasycystyczny z lat 1786-87; 6. w Raculi: kościół gotycki p.w. św. Mikołaja zbudowany na

przełomie XIV-XV wieku,


1. Muzeum Etnograficzne w Ochli, 2. Wojewódzki Ośrodek Sportu i Rekreacji w Drzonkowie, 3. Aeroklub Ziemi Lubuskiej w Przylepie,


Biblioteka w Zawadzie wraz z 8 filiami i punktami bibliotecznymi Boiska "Orlik" - Zespoły edukacyjne obejmujące przedszkola, szkoły podstawowe i gimnazja: nr 4 w Drzonkowie, nr 5 w Ochli, nr 6 w Przylepie, nr 7 w Starym Kisielinie, nr 8 w Zawadzie, Parki w sąsiedztwie zabytkowych pałaców i dworów


Stowarzyszenie „Dobry Start” - Drzonków Stowarzyszenie na Rzecz Promocji Wsi Racula Stowarzyszenie Przyjaciół Kisielina Stowarzyszenie Przyjaciół Kisielina Stowarzyszenie „CUTREZ” - ul. Łężyca Towarzystwo Sportowe „Przylep” Zielonogórski Klub Jeździecki

Obszar 2. Rejon SP 5

Terytorium obszaru Osiedle Chynów, osiedle Kolorowe.

Granice obszaru Od północy ul. Niebieska i Brązowa, od wschodu ul. Poznańska, granica lasu, od południa granica terenów strefy SAG, od zachodu granica lasu przylegającego do Chynowa

2 źródło danych - Urząd Miasta Zielona Góra, 2017r - analogicznie dla całej tabeli w punkcie dotyczącym powierzchni 3źródło danych - Urząd Miasta Zielona Góra, 2015r - analogicznie dla całej tabeli w punkcie dotyczącym liczby mieszkańców

10

Powierzchnia 195,9 ha

Liczba mieszkańców 2579


Osiedle zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, osiedle Kolorowe - rozwój zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej

zabudowa zabytkowa Na obszarze nie występują obiekty wpisane do rejestru zabytków. Budynki w ewidencji konserwatorskiej zlokalizowane są np.: przy ul. Bukowej, Dębowej, Truskawkowej


-


Zespół edukacyjny nr 1 obejmujący przedszkole, szkołę podstawową i gimnazjum Boisko "Chynowianka" Filia biblioteki miejskiej


Uczniowski Klub Sportowy „CHYNÓW” Stowarzyszenie „Lubuski Młody Rolnik” Ognisko TKKF „CHYNOWIANKA”


Terytorium obszaru osiedle Zastalowskie i osiedle Zdrojowe

Granice obszaru Od północy ul. Trasa Północna od ronda Rady Europy, granica lasu przy zabudowaniach w rejonie ul. T.Sobkowiaka, ul. St. Batorego, obszaru Batorego - ogrodnictwo, od zachodu ul. Dekoracyjna, od południa ul. Aleja Zjednoczenia, Energetyków, teren Doliny Gęśnika, od wschodu ul. Sulechowska od zabudowań przy ul. Strumykowej do ronda Rady Europy




Obszar osiedla mieszkaniowego wielorodzinnego, osiedla Zdrojowego, Zastalowskiego oraz w rejonie Anny Jagiellonki. We wschodnich i zachodnich krańcach przemieszana zabudowa mieszkaniowo - usługowo - produkcyjna

zabudowa zabytkowa Brak obiektów zabytkowych


-


Szkoła Podstawowa nr 11, Filia biblioteki miejskiej "Zdrojowa" Lubuskie Centrum Gastroenterologii i Hepatologii


Młodzi Lokalni Zielonogórski Towarzystwo Śpiewacze „CANTORES” Fundacja Wspierania Inicjatyw Twórczych LYADA Stowarzyszenie PRO-ECPAT

Obszar 4A, Rejon SP 18

Terytorium obszaru Osiedla:, Przyjaźni, wschodnia część osiedla Zacisze, , część osiedla Łużyckiego,

Granice obszaru Od północy zabudowania przy ul.Foluszowej, ul. Zacisze, ul. Aleja Wojska Polskiego od skrzyżowania z ul. Zacisze do ronda PCK, od wschodu ul. Dąbrówki, od południa ul. Łużycka do ronda im. Jana Pawła II, ul. St. Wyszyńskiego na odcinku od ronda do skrzyżowania z ul. Węgierską, ul. Węgierska, ul. Francuska, zabudowania przy ul. Leśnej i dalej ul. Agrestowa




Obszar osiedli mieszkaniowych o zabudowie wielorodzinnej, w części południowo - wschodniej osiedla Zacisze - zabudowa usługowo - magazynowa, a w południowej - usługi nauki , Przepływający ciek wodny Złota Łącza przez północną część terenu, określonego w Studium jako tereny zieleni przywodnej. Osiedla zabudowy wielorodzinnej od strony zachodniej przylega

11

fragment lasu o cechach parku leśnego, bardzo często odwiedzanego przez mieszkańców, stanowiący naturalne przedłużenie osiedla. W studium określony jako park leśny.

zabudowa zabytkowa Na obszarze nie występują obiekty wpisane do rejestru zabytków. Budynki w ewidencji konserwatorskiej zlokalizowane są np.: przy ul. Zacisze i Wojska Polskiego


Uniwersytet Zielonogórski - campus B, Placówka Opiekuńczo - wychowawcza, Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej,


Szkoła podstawowa nr 18 Gimnazjum nr 1 - obecnie SP 2 Przedszkole publiczne nr 37, 22, 25 1 filia biblioteki miejskiej Zespół boisk przy "Mrowisku" Klub kultury "Novita" Przychodnie lekarzy rodzinnych Przychodnie lekarzy specjalistów


Związek Lubuskich Organizacji Pozarządowych

Obszar 4B Rejon SP 18

Terytorium obszaru Osiedla: Malarzy, Cegielnia,

Granice obszaru Od północy, ul. Aleja Wojska Polskiego, od wschodu zabudowania przy ul. J.Malczewskiego, ul. Braci Gierymskich, od południa ul. X.Dunikowskiego, zabudownaia przy ul. Kllinkierowej i Kamionkowej; od zachodu staw na Cegielni, ul. Fajansowa, zabudowania przy ul. L.Wyczółkowskiego,




Obszar osiedla mieszkaniowego o zabudowie jednorodzinnej, w części północnej obszaru - zabudowa usługowa, Południowa część osiedla Przyjaźni - ogródki działkowe Osiedla zabudowy jednorodzinnej otoczone terenami lasu o cechach parku leśnego, bardzo często odwiedzanego przez mieszkańców, stanowiącego naturalne przedłużenie osiedla jako terenu rekreacji. Stanowi także bardzo ważne połączenie w komunikacji międzyosiedlowej. W Studium określony jako park leśny.

zabudowa zabytkowa Na obszarze nie występują obiekty wpisane do rejestru zabytków. ani do ewidencji konserwatorskiej


-.


-.


b.d.

Obszar 4C. Rejon SP 18

Terytorium obszaru Osiedla: zachodnia część os. Zacisze, Leśne, rejon ul. Foluszowej

Granice obszaru Od północy zabudowania osiedla Leśnego, ciąg pieszy - łącznik w lesie, tory kolejowe w kierunku Żar. od zachodu ul. Agrestowa, ul. Leśna , od południa ul. Al.Wojska Polskiego, ul. Prosta i ul. Ananasowa, ciąg pieszy - łącznik w lesie, zabudowania osiedla Leśnego; od zachodu ul. Świerkowa i linia energetyczna wysokiego napięcia, ,




Obszar osiedli mieszkaniowych o zabudowie wielorodzinnej Osiedla zabudowy wielorodzinnej od strony północnej i zachodniej otoczone terenami lasu, stanowiącego połączenie w komunikacji

12

międzyosiedlowej, w szczególności wydzielonym ciągiem pieszym przez tory kolejowe.

zabudowa zabytkowa Na obszarze nie występują obiekty wpisane do rejestru zabytków. ani w ewidencji konserwatorskiej


brak


1 filia biblioteki miejskiej


Fundacja Edukacja - Demokracja - Rozwój Ośrodek Integracji Społecznej Polskie Towarzystwo Krajoznawcze


Terytorium obszaru Południowa część Osiedla Przyjaźni, północna część osiedla Piastowskiego

Granice obszaru Od północy ul. Węgierska na odcinku od ul. Francuskiej do ul. St. Wyszyńskiego, od wschodu ul. St. Wyszyńskiego do stacji Statoil, i dalej ul. T. Zawadzkiego "Zośki", od południa ul. T. Zawadzkiego "Zośki" oraz granica lasu przy zabudowaniach w rejonie ul. Unii Europejskiej, garażach i ogródkach działkowych; od zachodu ul. Francuska od ul. Łużyckiej do ul. Węgierskiej




Obszar osiedli mieszkaniowych o zabudowie wielorodzinnej , zachodnia część zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna oraz ogródki działkowe

zabudowa zabytkowa nie występują obiekty zabytkowe


Instytut Teologiczno - Filozoficzny im. Edyty Stein Urząd Miasta Zielona Góra - Wydział oświaty i spraw społecznych


Zespół Szkół Ekologicznych, w których skład wchodzi szkoła podstawowa, gimnazjum i liceum Gimnazjum nr 7 oraz VLO Boisko "Orlik" Przychodnia lekarza rodzinnego


Grupa Aktywnej Rehabilitacji – Rekryteringsgruppen Stowarzyszenie „EVENTIM” Stowarzyszenie Naukowo-Edukacyjne "Team Building" Bractwo Biegaczy Zielona Góra

Obszar 6A. Rejon SP 1 - część północno - wschodnia

Terytorium obszaru osiedle Słoneczne

Granice obszaru Od północy ul. Łużycka od ronda im. Jana Pawła II do skrzyżowania z ul. Armii Krajowej, od wschodu ul. Armii Krajowej, od południa ul. Wiśniowa; od zachodu ul. St. Wyszyńskiego do ronda im. Jana Pawła II




Obszar osiedla mieszkaniowego wielorodzinnego

zabudowa zabytkowa Na obszarze nie występują obiekty wpisane do rejestru zabytków. Budynki w ewidencji konserwatorskiej zlokalizowane są np.: przy ul. Wiśniowej i Morwowej


Filia domu kultury - Dom Harcerza (tzw. ośrodek politechniczny) Tańcbuda -- Centrum Działań Kreatywnych Komisariat Policji


Szkoła Podstawowa nr 1 Przedszkole publiczne nr 10 Zespół boisk tzw. Kaczy Dół

13


BIEGUSY - Stowarzyszenie Chorych Na Stwardnienie Rozsiane Towarzystwo Przyjaciół Sztuki Współczesnej Klub Sportowy „Jedi Boxing”

Obszar 6B. Rejon SP 1 - część południowa

Terytorium obszaru południowo - zachodnia część osiedla Piastowskiego

Granice obszaru Od północy granica ogrodów działkowych, zabudowania przy ul. Unii Europejskiej, ul. T. Zawadzkiego "Zośki", od wschodu ul. St. Wyszyńskiego od skrzyżowania z ul. H.Sucharskiego do ronda Anny German i dalej ul. ks. Michalskiego do ul. Kilińskiego, ogródki działkowe, zabudowania przy ul. Cz.Niemena, ul. Tatrzańska, zabudowania szkoły "Budowlanki", od południowego zachodu - linia energetyczna wysokiego napięcia przecinająca teren "Wzgórz Piastowskich"




Obszar osiedla mieszkaniowego wielorodzinnego Osiedle od strony południowej i zachodniej otoczone terenami lasu o cechach parku leśnego - Wzgórz Piastowskich, tj, terenów bardzo często odwiedzanych przez mieszkańców, stanowiących naturalne przedłużenie osiedla jako terenu rekreacji, odpoczynku, aktywizacji mieszkańców. W studium przeznaczono te tereny jako park leśny.

zabudowa zabytkowa Na obszarze nie występują obiekty wpisane do rejestru zabytków. Budynki w ewidencji konserwatorskiej zlokalizowane są np.: przy ul. Anieli Krzywoń Wzgórza Piastowskie - ujęte w ewidencji konserwatorskiej wraz z Parkiem Piastowskim, przy którym położny jest amfiteatr.


Amfiteatr Zielonogórski Ośrodek Kultury MOSiR - kąpielisko miejskie Centrum Usług Opiekuńczych


Gimnazjum nr 2 i VI LO Przedszkole publiczne nr 8 Zespół boisk "Pod Hubą" Przychodnie lekarzy rodzinnych Przychodnie lekarzy specjalistów Park Piastowski Wzgórza Piastowskie Mini Zoo i Ogród Botaniczny Zespół Szkół i Placówek Szkolenia Zawodowego Zespół Szkół Budowlanych Zespół boisk „Orlik”


Międzyszkolny Klub Piłkarski "Lech Spartakus" Zielona Góra Stowarzyszenie Rodzinnych Ogródków Działkowych „Na Wzgórzach Piastowskich” Sztab Ratownictwa Zielonogórski Klub Tańca Sportowego „BUGS” Zielonogórskie Towarzystwo Jazzowe Stowarzyszenie „Nauka i Zawód”

Obszar 7A. Rejon SP 14 - część północna

Terytorium obszaru południowo – wschodnia część osiedla Piastowskiego

Granice obszaru Od północy ul. Długa od skrzyżowania z ul. Dąbrówki do skrzyżowania z ul. Fabryczną, od wschodu ul. Fabryczna i ul. Gen. Sikorskiego od skrzyżowania z ul. H. Sienkiewicza do ul. Piwnej; od południa ul. Kilińskiego; od zachodu ul. Jaskółcza, St. Wyszyńskiego



charakterystyka obszaru (dominujące

Obszar zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej, w przemieszanej formie: bloków z wielkiej płyty, kamienic, budynków

14

zagospodarowanie) wielorodzinnych powojennych, nowoczesnej architektury na terenach poprzemysłowych, lofty

zabudowa zabytkowa Występują budynki wpisane do rej. zabytków, takie jak: dawna Viniarnia przy ul. St. Moniuszki 16, dawna hala sportowa przy ul. St. Moniuszki 14, dawna fabryka włókiennicza przy ul. Fabrycznej 13 oraz Fabrycznej 14 i 17, dawny dworzec południowy przy ul. Ogrodowej 3c. Ponadto szereg obiektów ujętych w ewidencji konserwatorskiej


Rozgłośnia radiowa Powiatowa Stacja Sanitarno - Epidemiologiczna Hala sportowa międzyszkolnego klubu sportowego "Zryw" Areszt śledczy Ognisko Muzyczne


Przedszkole publiczne nr 40 Zespół Szkół Specjalnych nr 1 Liceum Ogólnokształcące nr 1 Przedszkole publiczne nr 7 Przychodnia lekarzy rodzinnych Park "Kolei Szprotawskiej" Zaułek Artystów - Krzywy Komin


Polski Komitet Pomocy Społecznej Okręg Zielona Góra „Centrum Metamorfoz” Stowarzyszenie NOWE GRANICE Szkolny Związek Sportowy „Ziemia Lubuska” Stowarzyszenie Przyjaciół Radia Zachód Lubuskie Towarzystwo Muzyczne im. H. Wieniawskiego


Terytorium obszaru osiedle w rejonie ul. Racławickiej, Połanieckiej, osiedle Robotnicze, osiedle Wygoda, tereny w rejonie byłego browaru

Granice obszaru Od północy ul. Kilinskiego, od wschodu ul. Gen. Sikorskiego od skrzyżowania z ul. H. Sienkiewicza do ul. Piwnej; od południa ul. Piwna, od zachodu zabudowania przy ul. Cz.Niemena, ul. Tatrzańska, zabudowania szkoły "Budowlanki", teren Ogrodu Botanicznego i zespołu szkół zawodowych




Obszar zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej w ukształtowanych osiedlowych układach urbanistycznych, zabudowy przemieszanej produkcyjno – magazynowo – usługowej, tereny ogrodów działkowych oraz w niewielkich fragmentach zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej ,

zabudowa zabytkowa Występują budynki wpisane do rej. Zabytków: domy przy ul. Kożuchowskiej, Głowackiego. Ponadto szereg obiektów ujętych w ewidencji konserwatorskiej, w tym w ramach ukształtowanych osiedlowych układów urbanistycznych


Miejska Straż Pożarna Siedziba Krajowego Rejestru Sądowego Inspekcja Weterynaryjna Wojewódzki Ośrodek Ruchu Drogowego Zespół Rehabilitacji Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnej


Szkoła Podstawowa nr 14 Zespół Szkół Zawodowych Zespół boisk „Orlik” Przychodnia lekarzy rodzinnych Park leśny ze stawami przy ul. Emilii Plater i J.Waszczyka Park leśny przy ul. Szczekocińskiej Ścieżka rowerowa „Zielona Strzała”

Organizacje pozarządowe Lubuski Związek Piłki Nożnej

15

(nazwa) Polski Związek Wędkarski Zarząd Okręgu


Terytorium obszaru Osiedle Jędrzychów

Granice obszaru Od północy granice obszaru zabudowań szkoły PBO oraz osiedla Wygoda i Robotniczego, hal magazynowych w rejonie ul. Kożuchowskiej oraz zabudowań przy ul. Geodetów, ul. Nowa, od wschodu tereny leśne i tereny ogrodów działkowych, ciek Dłubnia; od południa ul. Łukasiewicza, ul. Jedrzychowska, teren lasów w rejonie ul. Konwaliowej i Azaliowej; od zachodu granica z sołectwem Ochla, teren tzw. "Dzikiej Ochli" oraz część terenu ZPK "Liliowy las"




Obszar osiedla mieszkaniowego o zabudowie jednorodzinnej, podzielone na kilka części funkcjonalnych w zależności od czasu powstawania zabudowy, środek obszaru stanowi zabudowa dawnej wsi Tereny ogródków działkowych, tereny leśne, w tym wypoczynkowo - spacerowe, bardzo często odwiedzane przez mieszkańców, stanowiące naturalne przedłużenie osiedla jako terenu rekreacji, odpoczynku, aktywizacji mieszkańców. W studium przeznaczono te tereny jako park leśny. Przepływający przez teren ciek wodny Dłubnia i Pustelnik

zabudowa zabytkowa brak obiektów wpisanych do rej. zabytków. Występują budynki ujęte w ewidencji konserwatorskiej, głównie przy ul. Jędrzychowskiej


brak


Szkoła Podstawowa nr 8 Przedszkole Publiczne nr 13 Przychodnia lekarza rodzinnego Zespół Przyrodniczo – Krajobrazowy „Liliowy Las” Teren rekreacyjny „Dzika Ochla”

Kąpielisko MOSiR


Fundacja Salony Fundacja „Centrum Przedsiębiorczości i Innowacji 50 +” Stowarzyszenie Rodzin Zastępczych „Pomocna Dłoń” Klub Karate „NIDAN” Grupa Inicjatywy Lokalnej "Jędrzychów"

Obszar 9A Rejon SP 21

Terytorium obszaru Osiedle Pomorskie, Śląskie, Mazurskie,

Granice obszaru Od północy tereny kolejowe "Odrzanki", od wschodu działka wydzielona pod ul. Róży Wiatrów, ul. Szosa Kisielińska, ul. Osiedle Pomorskie i ul. Osiedle Śląskie, od południa tereny lasów; od zachodu trasa S3




Obszar osiedli mieszkaniowych o zabudowie wielorodzinnej i w niewielkim stopniu (na południowym skraju jednorodzinnej - szeregowej, o dość wyodrębnionej strukturze przestrzennej, Tereny ogródków działkowych. Osiedla zabudowy wielorodzinnej od strony północnej otoczone terenami lasu o cechach parku leśnego (posiadającego również takie przeznaczenie w Studium), bardzo często odwiedzanego przez mieszkańców, stanowiącego naturalne przedłużenie osiedla jako terenu rekreacji.

zabudowa zabytkowa Występuje jeden obiekt wpisany do rej. zabytków - kaplica wraz z terenem od strony ul. Szosa Kisielińska.

16


Komisariat Policji


Zespół Szkół nr 3 , w których skład wchodzi przedszkole, szkoła podstawowa, gimnazjum Przychodnia lekarzy rodzinnych


Stowarzyszenie Przyjaciół Osób z Zespołem Downa Lubuskie Stowarzyszenie Wsparcia Opiekunów i Osób Dotkniętych Choroba Alzheimera Integracyjny Klub Sportowy „ZIELONI”

Obszar 9B. Rejon SP 21

Terytorium obszaru osiedle Raculka, tereny zabudowy jednorodzinnej przy ul. Granicznej, Polanka, Kolejowej,

Granice obszaru Lasy dookoła osiedla Raculka, Od północy tereny kolejowe "Odrzanki", od wschodu tereny sołectwa Stary Kisielin; od południa tereny lasów; od zachodu tereny osiedla Pomorskiego i Śląskiego oraz Mazurskiego




Obszar osiedli mieszkaniowych o zabudowie jednorodzinnej, w tym osiedle Raculka o dość wyodrębnionej strukturze przestrzennej, pozostałe o charakterze rozwijających się terenów mieszkaniowych; osiedla otoczone terenami lasu, stanowiącego połączenie w komunikacji międzyosiedlowej, przeznaczonego w Studium pod rozwój zabudowy mieszkaniowej i tereny parków miejskich .

zabudowa zabytkowa brak


-


-


-


Terytorium obszaru Osiedle Dolina Zielona, obszar rekreacyjno - sportowy

Granice obszaru Od północy ul. Trasa Północna od ronda Rady Europy", od wschodu lasy przy trasie ekspresowej S3; od południa linia kolejowa "Odrzanka"; od zachodu ul. Sulechowska od ul. Bema do ronda "Rady Europy"




Obszar w większości zabudowany budynkami mieszkaniowymi jednorodzinnymi oraz zagospodarowany jako usługi, w tym duży kompleks usług rekreacyjno - sportowych (basen, stadion, boiska, korty). Ponadto znajdują się tu niewielkie osiedla mieszkaniowe o zabudowie wielorodzinnej blokowej. Od strony wschodniej do zabudowy mieszkaniowej przylega teren lasu o cechach parku leśnego (również w Studium przeznaczonego pod park leśny), bardzo często odwiedzanego przez mieszkańców, stanowiącego naturalne przedłużenie osiedla jako terenu rekreacji. Łączy się z Doliną Gęśnika - również terenem będącym jakoby przedłużeniem osiedla, miejscem codziennego wypoczynku i aktywizacji mieszkańców , w Studium określonego jako teren zieleni przywodnej

zabudowa zabytkowa brak obiektów wpisanych do rej. zabytków. Występują budynki ujęte w ewidencji konserwatorskiej, głównie przy ul. Urszuli. Amelii i Bema

Instytucje publiczne na Centrum Rekreacyjno - Sportowe (basen i hala widowiskowa)

17

obszarze ogólnomiejskie lub regionalne (nazwa)

Stadion i hala lekkoatletyczna, Hala akrobatyczna Wojskowa Komenda Uzupełnień Schronisko dla bezdomnych zwierząt


Teren rekreacyjny "Wagmostaw" Tereny spacerowe nad wzdłuż cieku Gęśnik


Lubuska Federacja Sportu Stowarzyszenie „Jak nie my to kto” Stowarzyszenie Akrobatyki Sportowej Zrzeszenie Sportowo-Rehabilitacyjne „START”


Terytorium obszaru Osiedla w rejonie ul. Wazów, Konicza i Wyspiańskiego,

Granice obszaru Od północy linia kolejowa "Odrzanka", od wschodu tereny leśne, ogródki działkowe; od południa zabudowa przy ul. Akademickiej i ul. Podgórna w rejonie Uniwersytetu Campus A; od zachodu ul. Waryńskiego, Wyspiańskiego i Sulechowska od ronda do ul. Bema




Obszar w części zabudowany budynkami mieszkaniowymi wielorodzinnymi oraz budynkami Uniwersytetu Zielonogórskiego Tereny mieszkaniowe od strony wschodniej przylegające do terenu lasu o cechach parku leśnego, tzw. Parku Poetów, bardzo często odwiedzanego przez mieszkańców, stanowiącego naturalne przedłużenie osiedla jako terenu rekreacji, odpoczynku, aktywizacji mieszkańców. Stanowi także bardzo ważne połączenie w komunikacji międzyosiedlowej, w tym poprzez park - byłe miasteczko ruchu oraz teren ogrodów działkowych. Park Poetów w Studium przeznaczony jest pod park leśny, a byłe miastecko ruchu pod park miejski.

zabudowa zabytkowa Jeden obiekt wpisany do rej. zabytków - domek winiarza


Kryta pływalnia i hala sportowa MOSiR Dom kultury "Dom harcerza" Uniwersytet Zielonogórski - campus A Stadion Uniwersytetu Zielonogórskiego Wojewódzki Urząd Pracy Centrum Integracji Społecznej Ochotnicze Hufce Pracy


Zespół Szkół Ogólnokształcących i Sportowych, złożony ze szkoły podstawowej, gimnazjum i liceum Zespół Szkół Elektronicznych i Samochodowych Przychodnie lekarzy rodzinnych i lekarzy specjalistów "Park Poetów"


Stowarzyszenie Akademia Tenisa Pro „ATP” Lubuskie Towarzystwo Naukowe Parafialny Międzyszkolny Klub Sportowy „ZRYW” Zielona Góra Klub Sportowy KORNER

Obszar 11A. Rejon SP 15 - część wschodnia i środkowa

Terytorium obszaru Północna część śródmieścia wraz terenami przylegającymi: osiedlami w rejonie ul. Harcerskiej, Obywatelskiej, Energetyków, Osadniczej i Objazdowej; tereny byłego Zastalu

Granice obszaru Od północy ul. Osadnicza, ul. Aleja Zjednoczenia, ul. Energetyków, ul. St. Batorego, północna granica "Doliny Gęśnika"; od wschodu ul. Sulechowska od zabudowań przy ul. Strumykowej do ronda, ul. Wyspiańskiego od ronda do skrzyżowania z ul. B.Chrobrego, od południa ul. B.Chrobrego, ul. Boh. Westerplatte, plac Powstańców Wlkp., ul. Reja, ul. Jedności;

18

od zachodu ul. Aleja Zjednoczenia od ronda PCK do ul. Objazdowej




Przez teren przechodzi linia kolejowa, która dzieli obszar na przemieszaną zabudowę wielorodzinną w formie bloków i zabudowę śródmiejską w południowej części oraz przemieszaną zabudowę jednorodzinną i wielorodzinną w formie bloków w północnej części Duży obszar zajmują tereny byłego zakładu "Zastal", adaptowane na inne funkcje, w tym np. przychodnia i szpital Rozległe tereny zielone w dolinie cieku Gęśnik , wskazane w Studium jako tereny zieleni przywodnej

zabudowa zabytkowa Obiekty wpisane do rej. zabytków. Znajdują się np. przy ul. B. Chrobrego i i St. Wyspiańskiego


Dworzec PKP i PKS Wojewódzka i Miejska Biblioteka Siedziby kilku instytucji centralnych, np. ZUS Urząd miasta - wybrane wydziały Wojewódzki Sztab Wojskowy Centrum Przyrodnicze


Szkoła podstawowa nr 15, gimnazjum nr 6 - obecnie również SP 13 liceum plastyczne Przedszkole Publiczne nr 19 i 18 Żłobek nr 1 Przychodnie lekarzy rodzinnych i lekarzy specjalistów Tereny spacerowe 'Dolina Gęśnika" Boisko Orlik - 2 kompleksy


Polskie Towarzystwo Zapobiegania Narkomanii Zielonogórski Uniwersytet Trzeciego Wieku Zielonogórskie Stowarzyszenie Amazonek Stowarzyszenie Kultury Fizycznej „Boksing” Zielona Góra Związek Harcerstwa Polskiego Stowarzyszenie Architektów Rzeczpospolitej SARP

Obszar 11B. Rejon SP 15 - część zachodnia

Terytorium obszaru Przemieszana funkcja mieszkaniowo - usługowo, magazynowo - produkcyjna wzdłuż Alei Zjednoczenia

Granice obszaru Od północy las przy granicy z sołectwem Przylep, ul. Aleja Zjednoczenia i ul. Energetyków; od wschodu tereny obiektu handlowego przy ul. Energetyków i ul. Aleja Zjednoczenia, od południa ul. Aleja Wojska Polskiego; od zachodu ul. Zacisze, tory kolejowe w kierunku Żar, tory kolejowe linii "Odrzanka"




W przeważającej części terenu zabudowa produkcyjno - usługowa. W południowej części zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna, ogrody działkowe Tereny zielone w dolinie cieku Złota Łącza, wskazane w Studium jako zieleń przywodna

zabudowa zabytkowa nie występują obiekty wpisane do rej. zabytków. Znajdują się budynki ujęte w ewidencji konserwatorskiej np. przy ul. Wiejskiej


Elektrociepłownia S.A. Miejski Zakład Komunikacji Archiwum Urzędu Wojewódzkiego Narodowy Bank Polski

Infrastruktura użyteczności publicznej (biblioteki, oświata,

-

19

boiska, parki, inne)


Lubuskie stowarzyszenie o charakterze strzeleckim i kolekcjonerskim „Parabellum” Stowarzyszenie Lubuski Krajobraz Kulturowy

Obszar 12A. Rejon SP 7 - część zachodnia

Terytorium obszaru wschodnia część śródmieścia

Granice obszaru Od północy ul. Aleja Niepodległości od placu Bohaterów do ul. B. Chrobrego, ul. B. Chrobrego, ul. St. Wyspiańskiego do ul. Waryńskiego; od wschodu ul. Waryńskiego, od południa ul. Lwowska i ul. Wrocławska ; od zachodu ul. Podgórna i pl. Piłsudskiego




Teren przemieszanej zabudowy wielorodzinnej w formie bloków i domów mieszkalnych, zabudowy śródmiejskiej kamienicowej oraz zabudowy jednorodzinnej Część obszaru zajmują tereny Szpitala Wojewódzkiego oraz Urzędu Miasta i Urzędu Marszałkowskiego, Park Tysiąclecia, Park na Wzgórzu Winnym, które to tereny są bardzo często odwiedzane przez mieszkańców, stanowiące naturalne przedłużenie osiedla jako terenu rekreacji, odpoczynku, aktywizacji mieszkańców. Stanowią także bardzo ważne połączenie w komunikacji międzyosiedlowej, a w Studium przeznaczone są pod parki miejskie

zabudowa zabytkowa Występują budynki wpisane do rej. zabytków np. dom winiarza przy ul. Wrocławskiej, budynki przy ul. B. Chrobrego , St. Wyspiańskiego oraz szereg obiektów ujętych w ewidencji konserwatorskiej


Szpital Wojewódzki filie Miejskiej Biblioteki Urząd Miasta Urząd marszałkowski Palmiarnia


gimnazjum nr 3 Przedszkole Publiczne nr 3 Przychodnie lekarzy rodzinnych i lekarzy specjalistów Park Tysiąclecia, Park na Wzgórzu Winnym


Zielonogórskie Towarzystwo Przyjaciół Chorych „Hospicjum Domowe” im. Św. Pawła Zielonogórskie Stowarzyszenie Kardiologiczne Terenowy Komitet Ochrony Praw Dziecka Lubuska Regionalna Organizacja Turystyczna „LOTUR"


Terytorium obszaru Osiedle Braniborskie, zabudowa w rejonie ul. Niecałej, zabudowa w rejonie ul. Gajowej

Granice obszaru Od północy, ul. Podgórna od skrzyżowania z ul. Władysława IV do skrzyżowania z trasą S3, granica lasu przy zabudowie w rejonie ul. Gajowej oraz przy cmentarzu, od południa ul. Wrocławska, od zachodu ul. Lwowska




Teren przeważającej zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej Tereny mieszkaniowe przylegające do terenu lasu o cechach parku leśnego, w tym ZPK Park Braniborski, bardzo często odwiedzanego przez mieszkańców, stanowiącego naturalne przedłużenie osiedla jako terenu rekreacji i odpoczynku. Stanowi także bardzo ważne połączenie w komunikacji międzyosiedlowej, a w Studium przeznaczony jest pod park leśny.

20

zabudowa zabytkowa Występują budynki ujęte w ewidencji konserwatorskiej np. przy ul. Pięknej, przy ul. Siemiradzkiego, przy ul. Tkackiej.


Stacja meteorologiczna


Żłobek nr 7 Przychodnie lekarzy rodzinnych i lekarzy specjalistów Zespół Przyrodniczo - Krajobrazowy "Park Braniborski"


Lubuskie Towarzystwo Fotograficzne Stowarzyszenie Na Rzecz Rozwoju Miasta „Zielonogórskie Perspektywy” Stowarzyszenie Ośrodek Psychoterapii i Rozwoju

Obszar 12C. Rejon SP 7 - część środkowa

Terytorium obszaru Zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna przy ul. Władysława IV i Chmielnej

Granice obszaru Od północy, ul. Podgórna od skrzyżowania z ul. Lwowska do ul. Władysława IV; od wschodu granica lasu przy zabudowie w rejonie ul. Niecałej, od południa las i ul. Chmielna, od zachodu ul. Braniborska, zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna przy ul. Braniborskiej, ul. Lubuska




Teren przeważającej zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej, Tereny usługowe oświatowe, społeczne i naukowe; dominanta w formie Wieży Braniborskiej

zabudowa zabytkowa Wieża Braniborska ujęta jest w ewidencji konserwatorskiej


Uniwersytet Zielonogórski- Instytut Astronomii Dom Pomocy Społecznej dla Kombatantów


Szkoła Podstawowa nr 7 Przychodnie lekarzy rodzinnych i lekarzy specjalistów Filia Biblioteki Miejskiej


Polskie Towarzystwo Miłośników Astronomii


Terytorium obszaru Osiedle Morelowe

Granice obszaru Od północy, ul. Sienkiewicza; od wschodu ul. Wrocławska , od południa ul. J.Słowackiego, od zachodu ul. Piwna i ul. Sikorskiego




Teren przemieszanej zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i usługowej, w tym także o charakterze śródmiejskim, jak i blokowym

zabudowa zabytkowa występują budynki wpisane do rej. zabytków np. przy ul. Strzeleckiej, wille przemysłowców - braci Suckerów przy ul. H. Sienkiewicza 10. W bezpośredniej bliskości willi powstały zakłady metalowe braci Sucker – obecnie budynki w ewidencji zabytków położone przy ul. H. Sienkiewicza 9.


Komenda Miejska Policji Prokuratura Okręgowa i Rejonowa Regionalne Centrum Animacji Kultury

21

Powiatowy Urząd Pracy Strzelnica


Zespół edukacyjny nr 2, składający się ze Szkoły Podstawowej nr 17 i 2 przedszkoli Liceum ogólnokształcące nr 3 Przychodnie lekarzy rodzinnych i lekarzy specjalistów Filia Biblioteki Miejskiej Skwer przy ul. Partyzantów


Zielonogórski Klub Sportowy "Gwardia" Pracownia Przestrzeń Stowarzyszenie Pomocy Osobom Autystycznym „Dalej Razem”


Terytorium obszaru Osiedle Słowackiego

Granice obszaru Od północy, ul. J.Słowackiego; od wschodu ul. Wrocławska , od południa ul. płk W.Pileckiego, od zachodu ul. Nowa




Teren przeważającej zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, tereny ogrodów działkowych, Tereny mieszkaniowe przylegające do terenu lasu o cechach parku leśnego, bardzo często odwiedzanego przez mieszkańców, stanowiącego naturalne przedłużenie osiedla jako terenu rekreacji i odpoczynku. Stanowi także bardzo ważne połączenie w komunikacji międzyosiedlowej, a w Studium przeznaczony jest pod park leśny. Tereny sportowe - stadion Teren usług dla seniorów

zabudowa zabytkowa występują budynki wpisane do rej. zabytków np. piwnica winiarska przy ul. Wodnej lub kapliczka na winnicy przy ul. Słowackiego.


Stadion Żużlowy Dom Pomocy Społecznej


-


Towarzystwo Muzyczne „CANTYLENA” Ogólnopolskie Stowarzyszenie Nauczycieli "Warsztaty w Drodze" Chrześcijańskie Stowarzyszenie Edukacyjne Akademia Piłkarska Macieja Murawskiego


Terytorium obszaru Stare Miasto i śródmieście

Granice obszaru Od północy ul. Jedności, ul. Reja, pl. Powstańców Wlkp. ul. Kazimierza Wlk.; od wschodu ul. B.Chrobrego, pl. Piłsudskiego, ul. Wrocławska do ul. Sienkiewicza, od południa ul. Sienkiewicza ; od zachodu ul. Fabryczna i ul. Długa




Teren zabudowy śródmiejskiej a także tereny usługowe Tereny placów publicznych, zieleńców i parków

zabudowa zabytkowa Obszar wpisany w większości do rej. zabytków pod nr 75 jako zespół urbanistyczny. Występuje szereg obiektów wpisanych do rej. zabytków, np. Ratusz, kościół Matki Boskiej Częstochowskiej, kościół konkatedralny p.w. św. Jadwigi, zespół fabryk włókienniczych Polska Wełna przy ul. Wrocławskiej 17, budynek resursy przy ul. plac Słowiański 9, gimnazjum fryderycjańskie przy ul. pl. Słowiański 6, budynek sądu przy ul. pl. Słowiański 1, budynek poczty przy pl. Pocztowym 1 i wiele innych wpisanych do rej. zabytków oraz ujętych w ewidencji zabytków.

Instytucje publiczne na Ratusz

22

obszarze ogólnomiejskie lub regionalne (nazwa)

Urząd Miasta - niektóre wydziały Kuria Biskupia Straż Pożarna Urzędy centralne Centrum Nauki Keplera Teatr Lubuski Muzeum Ziemi Lubuskiej Biuro Wystaw Artystycznych Centrum Usług Opiekuńczych Sądy


Szkoła Podstawowa nr 6 - obecnie siedziba przedszkola Przedszkole Publiczne nr 3 Liceum Ekonomiczne Przychodnie lekarzy rodzinnych i lekarzy specjalistów Targowisko miejskie Park Sowińskiego


Stowarzyszenie Wspierania Aktywności Obywatelskiej „Civis Sum” „Inicjatywa dla Zwierząt” Związek Polskich Artystów Plastyków Okręg Zielonogórski Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej Ośrodek Regionalny Związek Harcerstwa Rzeczpospolitej Organizacja Przedsiębiorców Ziemi Lubuskiej (OPZL)

3. Analiza wskaźnikowa rejonów

3.1. Dobór wskaźników diagnostycznych

Występowanie negatywnych zjawisk sfery społecznej, a także z pozostałych sfer tj. gospodarczej,

przestrzenno-funkcjonalnej i środowiskowej, w poszczególnych obszarach miasta zostało

zobrazowane poprzez dobór odpowiednich wskaźników opisujących sytuację kryzysową w tych

sferach. Przyjęta procedura miała na celu wyznaczenie obszarów dotkniętych tymi problemami,

kierując się przeświadczeniem, iż rewitalizacja może stanowić instrument, który poprzez

skoordynowane działania znacząco złagodzi skutki niekorzystnych zjawisk.

Diagnoza przeprowadzona została w oparciu o wiarygodne dane ilościowe oraz jakościowe za 2015

rok uzyskane z GUS, Urzędu Miasta Zielona Góra, Komendy Miejskiej Policji oraz Miejskiego Ośrodka

Pomocy Społecznej. Dane dotyczą obszaru całego miasta Zielona Góra, w jego granicach po

połączeniu z 1 stycznia 2015 roku. Przyjęto regułę, według której wyznaczona część miasta zostanie

zakwalifikowana do obszaru zdegradowanego, jeśli przekroczy wartość wskaźników referencyjnych

dla Zielonej Góry co najmniej dwukrotnie w zakresie wskaźników społecznych i jednokrotnie w

zakresie wskaźników pozostałych, tzn. ze sfer:. gospodarczej, środowiskowej lub przestrzenno -

funkcjonalnej

Przyjęto następujące kryteria (wskaźniki) społeczne:

1. Wskaźnik obciążenia demograficznego – udział ludności w wieku poprodukcyjnym w ogólnej

liczbie ludności (dane GUS, 2015).

2. Długotrwałe ubóstwo i wykluczenie społeczne – liczba osób korzystających z pomocy

społecznej na 1000 ludności (dane MOPS, 2015).

23

Bazę dla charakterystyki wartości wskaźników podstawowych stanowią dane dotyczące

wsparcia uzyskiwanego przez mieszkańców, beneficjentów MOPS. W tym przypadku osób,

które z powodu swojej sytuacji życiowej uprawnieni są do korzystania z różnych form pomocy

społecznej. Przymus korzystania ze wsparcia społecznego wywołuje wiele czynników, lecz

przede wszystkim dotyczy bezrobocia, niepełnosprawności, długotrwałej choroby, problemów

opiekuńczo wychowawczych, w rodzinach niepełnych i wielodzietnych, czy też np.

nadużywania alkoholu. Dzięki wykorzystaniu powyższych danych statystycznych dokonano

analizy poziomu występowania problemów społecznych rodzin zamieszkujących wydzielone

obszary miasta. Wskaźnik pozwolił zidentyfikować te z nich, w których występuje największe

nagromadzenie problemów społecznych.

3. Długotrwałe bezrobocie – udział długotrwale bezrobotnych wśród osób w wieku produkcyjnym

(dane GUS, 2015).

Za sytuację społeczną i ekonomiczną mieszkańców odpowiada w dużej mierze ich sytuacja

zawodowa. W diagnozie ukazane zostały więc problemy różnych grup mieszkańców miasta

spowodowane pozostawaniem poza rynkiem pracy.

4. Poziom przestępczości i wykroczeń – liczba przestępstw i wykroczeń na 1000 ludności (dane

KM Policji, 2015).

Ważnym elementem diagnozy jest ustalenie poziomu szeroko rozumianej przestępczości w

mieście. Analiza liczby stwierdzonych przestępstw ma na celu wyłonienie obszarów miasta, w

których najczęściej dochodzi do czynów naruszających przepisy prawa. Wskaźnik tego typu

pomaga zobrazować poczucie bezpieczeństwa publicznego, a pośrednio także jakość życia

społecznego w poszczególnych obszarach.

Pozostałe kryteria (wskaźniki) tj, ze sfery środowiskowej, gospodarczej i przestrzenno - funkcjonalnej

określono następująco:

5. Poziom aktywności ekonomicznej – liczba zarejestrowanych podmiotów gospodarczych na

100 osób (dane GUS, 2015).

Niebagatelne znaczenie dla podejmowanych analiz ma także określenie poziomu

przedsiębiorczości mieszkańców, definiowanej wpisami do rejestru REGON. Na poziom

lokalnej aktywności gospodarczej ma wpływ wiele czynników, m.in. takich jak: lokalny poziom

rozwój gospodarczego, polityka zrównoważonego rozwoju miasta, lokalny rynek pracy oraz

problemy ze znalezieniem stałego zatrudnienia, poziom dochodów mieszkańców i

konsumpcja społeczna. Analiza ukazuje skalę poziomu przedsiębiorczości w mieście, dzięki

czemu wyłania się obraz sytuacji kryzysowej w tym aspekcie w odniesieniu do

poszczególnych obszarów miasta.

6. Zagrożenie zanieczyszczenia powietrza, tj niebezpieczeństwo przedostania się azbestu do

atmosfery - liczba zarejestrowanych punktów przypadająca na 100 m 2

powierzchni (dane UM

Zielona Góra, 2017).

Zarejestrowane punkty odnoszą sie do nieruchomości, na których zlokalizowane są obiekty

zawierające wyroby z azbestu, bez rozróżnienia na powierzchnię tych obiektów i

nieruchomości.

24

Azbest jest naturalnym, praktycznie niezniszczalnym surowcem o budowie włóknistej, dlatego

przez pewien okres czasu był chętnie wykorzystywany przy budowie budynków. Jednakże

równocześnie azbest jest najbardziej niebezpiecznym czynnikiem rakotwórczym. Usuwanie i

wymiana wyrobów zawierających azbest jest zadaniem długotrwałym ze względu na ich dużą

ilość, a także wysokość potrzebnych środków finansowych. Szacuje się, że do

przeprowadzenia tego procesu niezbędny będzie okres - około 30 lat. Obecność i

zagęszczenie na danym obszarze budynków z elementami azbestowymi wskazuje na pilną

potrzebę interwencji

7. Dostęp do terenów rekreacji - powierzchnia terenów zielonych, zewidencjonowanych jako

użytki Bz, na 100 osób (dane UM Zielona Góra, 2017).

Tereny zieleni pełnią bardzo ważną funkcję w mieście, a w przyszłości ich rola będzie tylko się

zwiększała. Podstawową rolą terenów zieleni jest rekreacją i wypoczynek. Jednak ich

znaczenie jest dużo szersze: edukacyjne, wpływające na klimat w mieście, izolacyjne,

estetyczne. Niewątpliwie tereny zieleni są bardzo potrzebne w obszarach zurbanizowanych i

warto zwrócić uwagę na ich dostępność dla mieszkańców, aby przy podejmowaniu różnego

rodzaju działań mieć na uwadze ich potencjał w polityce rewitalizacyjnej.

25

3.2. Analiza wskaźnikowa jednostek Tabela 3 Zestawienie kryteriów uwzględnionych w diagnozie Obszary problemowe

Kryteria sfera społeczna Kryteria pozostałe

sfera gospodarc

za

sfera funkcj-

przestrz.

sfera środowiskowa

Wysoki odsetek ludności w wieku poprodukcyjnym [%]

Wysoki poziom długotrwałego ubóstwa i wykluczenia społecznego

Wysoka stopa długotrwałego bezrobocia [%]

Wysoki poziom przestępczości i wykroczeń

Niski wskaźnik prowadzenia aktywności gosp.

Niski wskaźnik dostępności terenów rekreacji

Wysoki stopień zagrożenia zanieczyszczenia powietrza

Udział ludności w wieku poprodukcyjnym w ogólnej liczbie ludności

Liczba osób korzystających z pomocy społecznej na 1 tys. ludności

Udział długotrwale bezrobotnych wśród osób w wieku produkcyjnym

Liczba przestępstw na 1 tys. ludności

Liczba zarejestr. podmiotów gosp. na 100. osób

Powierzchnia terenów zielonych na 100 osób

liczba zarejestrowanych punktów przypadająca na 100 m

2

powierzchni

Miasto Zielona Góra - WARTOŚĆ

REFERENCYJNA

26 44 2,79 12 16 11,91 8,0

Obszar 1. 18 40 2,65 6 11 5,20 16,0

Obszar 2. 20 26 2,09 6 12 13,42 9,8

Obszar 3. 12 26 2,09 9 12 1,26 1,4

Obszar 4A. 33 31 3 12 16 12,14 40,1

Obszar 4B 28 18 1,68 13 24 2,23 0

Obszar 4C 16 7 1,06 10 14 5,84 0

Obszar 5. 35 29 2,55 10 12 0,00 45,8

Obszar 6A. 36 36 2,15 8 10 4,95 5,6

Obszar 6B 34 70 2,24 12 8 54,54 1,5

Obszar 7A. 31 99 5,22 13 21 5,98 10,3

Obszar 7B. 20 41 1,87 17 27 4,76 6,8

Obszar 8 21 14 1,77 11 15 12,11 4,9

Obszar 9A 26 29 2,04 4 9 1,90 0,1

Obszar 9B 25 18 1,88 3 13 0,3 0,2

Obszar 10A 25 26 2,33 14 21 89,31 1,9

Obszar 10B 30 89 3,82 17 20 11,65 1,9

Obszar 11A 26 59 2,94 23 23 10,29 5,5

Obszar 11B 20 38 2,58 54 81 0,50 4,4

Obszar 12A 34 71 3,03 17 20 58,34 8,1

Obszar 12B 32 56 2,2 33 22 6,54 3,4

Obszar 12C 31 54 2,6 9 11 11,19 15,0

Obszar 13A 31 72 4,12 15 13 5,92 14,1

Obszar 13B 27 44 2,51 5 14 16,28 8,8

Obszar 14 27 71 3,61 44 52 8,64 11,4

Dane zamieszczone w powyższej tabeli dla zobrazowania problemów w poszczególnych sferach w

rozkładzie na badane jednostki , przedstawiono na poniższych kartogramach. W przypadkach analizy

z zakresu, w którym Obszar 1 (Dzielnica Nowe Miasto) nie miał przekroczonych wskaźników, mapa

swoim zasięgiem nie obejmuje Obszaru 1, ze względu na lepszą czytelność kartogramu..

26

Ryc. 3 Mapa delimitacyjna - Wskaźnik obciążenia demograficznego

Opracowanie własne na podstawie danych z UM ZG

Problem zwiększania udziału mieszkańców w wieku poprodukcyjnym jest zauważalny nie tylko w

Zielonej Górze, ale w całym kraju. Jest to jedno z głównych wyzwań, któremu Zielona Góra będzie

musiała stawić czoła w najbliższych latach. Ta tendencja będzie wzrastać, zatem należy podjąć

działania w tych rejonach, gdzie ten problem obecnie występuje w największej skali. (jednostka 5, 6A,

6B)

- obszary, w których odsetek ludności w

wieku poprodukcyjnym był wyższy niż średnia

wartość dla miasta

27

Ryc. 4 Mapa delimitacyjna - Wskaźnik poziomu długotrwałego ubóstwa i wykluczenia społecznego

Opracowanie własne na podstawie danych z MOPS

Jak widać z powyższego kartogramu , najwięcej osób korzystających z zasiłków pieniężnych pomocy

społecznej zamieszkuje Śródmieście i jego najbliższe okolice. Nasilony problem w tej kwestii jest

również zauważalny na osiedlu Piastowskim.

- obszary, w których liczba osób

korzystających z pomocy społecznej w stosunku

do ilości mieszkańców była wyższa niż średnia

wartość dla miasta

28

Ryc. 5 Mapa delimitacyjna - Wskaźnik poziomu długotrwałego bezrobocia

Opracowanie własne na podstawie danych z PUP

Z załączonego kartogramu wynika, że najwyższy wskaźnik bezrobocia występuje na części osiedla

Piastowskiego i osiedlu Morelowym. Pozostałe obszary, gdzie wartość ta jest wyższa niż średnia dla

miasta to Śródmieście i jego najbliższe sąsiedztwo. Na taką sytuację ma wpływ wiele czynników, w

tym m.in:

- niskie lub nieadekwatne do potrzeb kwalifikacje osób bezrobotnych,

- braki w wykształceniu, wysoki wiek mieszkańców niesprzyjający do zdobywania nowych

umiejętności i wiedzy,

- wyuczona bezradność (często „dziedziczona”) lub "zaradność" w wyszukiwaniu środków

pomocowych i brak motywacji do podejmowania pracy.

- obszary, w których udział długotrwale

bezrobotnych wśród osób w wieku

produkcyjnym był wyższy niż średnia wartość

dla miasta

29

Ryc. 6 Mapa delimitacyjna - Wskaźnik poziomu przestępczości i wykroczeń

Opracowanie własne na podstawie danych z policji

Porównując dane z tabeli można zauważyć dużą skalę rozpiętości między wartościami wskaźnika

określającego ilość zdarzeń zakłócających bezpieczeństwo mieszkańców. Wartość o wiele wyższą od

średniej dla miasta można zaobserwować w Śródmieściu i w rejonie ul. Zjednoczenia - w obszarze, na

którym nie występują inne zjawiska wskazujące na zwiększoną ilość problemów społecznych. Jest to

teren w małym stopniu zamieszkany, zatem każdy popełniony czyn wpływa na wartość wskaźnika

referencyjnego, odnoszącego się do ilości mieszkańców.

- obszary, w których liczba

przestępstw i wykroczeń był wyższa niż średnia

wartość dla miasta dla miasta

30

Ryc. 7 Mapa delimitacyjna - Wskaźnik aktywności ekonomicznej

Niski stopień przedsiębiorczości mieszkańców występuje zarówno na obrzeżach miasta i w osiedlach

położonych na skraju miasta w jego starych granicach, jak i na osiedlach, gdzie występuje znaczny

odsetek osób w starszym wieku, np. na osiedlu Morelowym i Słonecznym, w rejonie ul. Chmielnej.

- obszary, w których liczba rejestrowanych podmiotów gospodarczych dla

danego obszaru była niższa niż średnia wartość dla miasta

31

Ryc. 8 Mapa delimitacyjna - Wskaźnik zagrożenia zanieczyszczenia powietrza

Nadal poważnym problemem w sferze środowiskowej niektórych fragmentów miasta jest

występowanie wyrobów azbestowych. Brak podejmowanych działań w tej kwestii może prowadzić do

potencjalnego narażania zdrowia osób zamieszkujących w okolicznych gospodarstwach. Usunięcie

płyt azbestowych, oprócz kosztu ich demontażu, wiąże się z koniecznością zakupu i montażu nowego

- obszary, w których stopień zagrożenia zanieczyszczenia powietrza z

uwagi na obecność azbestu był wyższy niż średnia wartość dla miasta

- zasięg przekroczeń pyłu zawieszonego

32

dachu, co często przekracza możliwości finansowe gospodarstw domowych. Największa ilość

obiektów zawierających azbest odnotowano na osiedlach wielorodzinnych - Łużyckim oraz Przyjaźni.

Mocno zauważalnym problemem środowiskowym w mieście jest kwestia niskiej emisji. W związku z

tym, ze z zamieszczonych map w Planie Gospodarki Niskoemisyjnej wynika , że problem pyłu

zawieszonego obserwowalny jest głównie w Śródmieściu i północno - wschodnim jego sąsiedztwie,

nie dokonano analizy tego czynnika w rozłożeniu na obszary, gdyż zasięg przekroczeń obejmuje trzy

jednostki: 14, 12A i 11A, co zilustrowano na ryc.8

Ryc. 9 Mapa delimitacyjna - Wskaźnik dostępu do terenów zielonych

Najmniejsze wartości tego wskaźnika, określającego występowanie na obszarze terenów zieleni

urządzonej - parków, skwerów i zieleńców, obserwuje się na osiedlach zabudowy mieszkaniowej

jednorodzinnej oraz w zwartej zabudowie śródmieścia i jego okolic.

- obszary, w których dostępność do

terenów zieleni była gorsza niż średnia wartość

dla miasta.

33

Ryc. 10 Mapa delimitacyjna - Mapa koncentracji niekorzystnych zjawisk

Siedem wcześniejszych map nałożono na siebie i zaznaczono część wspólną zdefiniowaną jako

występowanie co najmniej dwóch niekorzystnych zjawisk społecznych oraz przynajmniej jednego ze

sfery gospodarczej, funkcjonalno - przestrzennej oraz środowiskowej. Rezultatem tego działania jest

przedstawienie na mapie obszaru zdegradowanego, na którym zdiagnozowano koncentrację

niekorzystnych zjawisk społecznych i dodatkowo występowanie co najmniej jednego z niekorzystnych

zjawisk ze sfery gospodarczej lub funkcjonalno – przestrzennej lub środowiskowej.

- obszary, na których występuje

kumulacja negatywnych zjawisk

34

Podsumowując wyniki dokonanych analiz danych statystycznych, prowadzonych wywiadów i

spacerów studyjnych, stwierdzić można, że wnioski dotyczące wyznaczenia najbardziej

zdegradowanych obszarów miasta Zielona Góra w dużej mierze były zbieżne. Raporty z

przeprowadzonych konsultacji w różnych formach stanowią załącznik D i załącznik F do Gminnego

Programu Rewitalizacji. Wnioski płynące z tych konsultacji wskazują na następujące aspekty sytuacji

kryzysowej w obszarach:

1. Nagromadzenie problemów społecznych i zdegradowanej przestrzeni miasta koncentruje

się w najstarszej, historycznej jego części i śródmieściu. Wynika to z bardziej zdegradowanych

zasobów mieszkaniowych i relatywnie gorszych warunków życia. Proces wyludniania się centrów

miast ma swoje konsekwencje w strukturze demograficznej ich mieszkańców, osoby lepiej sytuowane

materialnie i o wyższym kapitale społecznym migrują do bardziej atrakcyjnych części miasta lub do

strefy podmiejskiej. Wyraźnie zmienia się na tych obszarach struktura wieku, która wskazuje na

szybsze starzenie populacji i pojawianie się związanych z tym problemów społecznych. Dotyczy to

obszarów 12A, 14, część obszarów 11A, 13A i 7A.

2. Nie bez znaczenia pozostają pełnione przez centralne obszary miasta funkcje, które

powodują, że przebywa na nich zdecydowanie więcej osób, niż rzeczywiście mieszka. Rynek, deptak,

okolice dworca kolejowego czy autobusowego, a także okolice klubów muzycznych, wskazywane były

jako miejsca w których odnotować można więcej zdarzeń zakłócania porządku publicznego. Dotyczy

to obszarów 12A, 14 i części obszaru 11A.

3. Jako obszary zdegradowane inne niż śródmieście zostały wskazane także osiedla

mieszkaniowe znajdujące się sąsiedztwie lub niewielkim oddaleniu od centrum. Są to najczęściej

osiedla, na których relatywnie mieszka więcej osób starszych. Znaczne przepływy mieszkańców

powodują mniejszy poziom ich integracji, a skład społeczny, większe nagromadzenie różnego rodzaju

negatywnych zjawisk. W związku z tym na tych obszarach obserwuje się występowanie wielu

problemów społecznych (starzenie się społeczeństwa, ubóstwo), a także ekonomiczno -

gospodarczych (niski stopień przedsiębiorczości). Ankietowani mieszkańcy zwracają uwagę również

na problemy przestrzenne, w tym m.in. stan przestrzeni pieszych oraz jakość i dostępność terenów

rekreacyjnych i zieleni, w tym potrzebę tworzenia nowych, atrakcyjnych przestrzeni oraz kreowanie

miejsc spotkań lokalnych społeczności. Dotyczy to obszarów 6A, 6B, 10B, 12C oraz część obszarów

4A, 11A, 13A i 7A.

35

3.3. Obszar zdegradowany

Przeprowadzone postępowanie badawcze pozwoliło wyznaczyć obszary, które charakteryzują się

koncentracją negatywnych zjawisk, tj. noszą znamiona obszaru zdegradowanego, według liczby

przekroczonych wskaźników. Mając na uwadze powyższe przyjęto, że obszar zdegradowany

obejmuje jednostki 4a, 4b, 6b, 7a, 10b, 11a, 12a, 12b, 12c, 13a oraz 14, co zostało przedstawiono na

ryc. 11 .

Obszar zdegradowany zajmuje powierzchnię 1101,44 ha, czyli 3,96% powierzchni miasta.

Obszar zdegradowany zamieszkały jest przez 590705 osób, czyli 45% ludności miasta.

.

Ryc. 11 Zasięg obszaru zdegradowanego

4 Wyznaczenie obszaru rewitalizacji

Rewitalizacja to proces wsparty długoletnimi inwestycjami prowadzonymi w obszarze

zdegradowanym, które mają przynieść rozwój i poprawę warunków życia mieszkańców tego obszaru.

Dlatego obszar rewitalizacji nie powinien być wyznaczany jedynie na podstawie danych ilościowych,

pokazujących najbardziej intensywną degradację. Obok kryterium wysokiego stopnia degradacji przy

wyborze obszaru rewitalizacji istotnym czynnikiem była identyfikacja możliwie szerokiego spektrum

możliwości realizacji potencjalnych działań naprawczych, zarówno działań tak zwanych miękkich, jak i

4 źródło - dane Urzędu Miasta Zielona Góra, 2015 5 źródło - dane Urzędu Miasta Zielona Góra, 2015

zasięg obszaru zdegradowanego

Skala skażona

36

twardych, mogących także oddziaływać w jak najszerszym zasięgu, stwarzając realną możliwość

kreowania pozytywnych zmian na obszarze zdegradowanym, a w konsekwencji pozytywnie wpływać

na kondycję gminy.

Obszar rewitalizacji zwykle nie obejmuje całego obszaru zdegradowanego, ponieważ

rewitalizacja jest skuteczniejsza, jeśli prowadzi się ją na ograniczonym terytorium. Pozwala to na

koncentrację działań i środków, co przynosi lepsze efekty, także dla tej części obszaru

zdegradowanego, który nie został uwzględniony jako obszar bezpośredniej interwencji.

Kryteria wydzielenia obszaru rewitalizacji z obszaru zdegradowanego są bardziej złożone, niż

badanie wskaźników i poszukiwanie największej koncentracji negatywnych zjawisk przy wyznaczaniu

obszaru zdegradowanego. Na analizę powyższych czynników nałożone zostały wyniki badań

przeprowadzonych w 2016 roku przez Pracownię Badań Społecznych z siedzibą w Zielonej Górze, z

których raport zamieszczony jest w Załączniku D do Gminnego Programu Rewitalizacji.

Przeprowadzone wówczas badania jakościowe (wywiady pogłębione z kartogramami oraz dyskusje

eksperckie), spacery studyjne z wykorzystaniem dokumentacji fotograficznej, pozwoliły na

identyfikację kluczowych problemów społeczno-gospodarczych w Zielonej Górze. W procesie

określania granic obszar rewitalizacji wzięto również pod uwagę następujące czynniki istotne dla

rozwoju miasta pozwalające ugrupować wnioski z badań:

1) możliwość przeprowadzenia działań, które będą oddziaływać na przyczyny występowania

negatywnych zjawisk;

Uznano, że na obszarach dość zwartej i uporządkowanej zabudowy jednorodzinnej (obszar

4B i 12B), będzie utrudnione prowadzenie działań, m.in. ze względu na uwarunkowania

przestrzenne, w tym brak przestrzeni wspólnych wewnątrz osiedli, należących do miasta lub

innych instytucji ogólnomiejskich. Fragmenty niektórych obszarów, obejmujące nową

zabudowę mieszkaniową wielorodzinną, rozwijającą się zabudowę mieszkaniową

jednorodzinną i duży obszar aktywności gospodarczej, wskazano w przeprowadzonych

konsultacjach jako tereny o małych potrzebach interwencyjnych z zakresu rewitalizacji;

2) spodziewany efekt w postaci uruchomienia mechanizmów naprawczych, które będą toczyć się

także po zakończeniu interwencji,

Biorąc pod uwagę nagromadzenie niekorzystnych zjawisk społecznych i przestrzennych, które

zostały odzwierciedlone poprzez wybrane na etapie delimitacji wskaźniki oraz wnioski z

pozostałych badań, działania interwencyjne mają największa szanse powodzenia na

obszarach 6B, 7A, 10B, 11A, 12A, 13A i 14, które jako okręgi 1, 2, 3, 4, 5, 7 i 8 zostały

włączone do obszaru rewitalizacji.

3) znaczenie (obecne i potencjalne) obszaru dla spójności i rozwoju całego miasta,

Niezaprzeczalnie Śródmieście pełni centrotwórczą funkcje miasta, wyznacza trendy

rozwojowe dla całego obszaru. Zatem obszary 12A i 14 (jako okręgi 5 i 8), oraz części

obszaru 7A, 11A i 13A (jako części okręgów 2, 4 i 7) zostały włączone do obszaru

rewitalizacji.

4) uwarunkowania społeczne – nastawienie lokalnej społeczności i jej skłonność do zmian,

aktywność obywatelską

37

Duża ilość organizacji pozarządowych, aktywność podczas konsultacji społecznych, wskazuje

na potencjał w obszarach 6B, 7A, 10B, 11A, 12A, 12C i 13A i 14 , które jako okręgi 1-8 zostały

włączone do obszaru rewitalizacji.

Kierując się wyżej przedstawionymi zasadami dokonano wyboru jednostek przeznaczonych do objęcia

działaniami rewitalizacyjnymi. Rycina 12 oraz tabela 4 obrazuje porównawczo obszar zdegradowany i

obszar rewitalizacji. W tabeli 4 wskazano podział na jednostki porównawcze - obszary, użyte podczas

delimitacji obszaru zdegradowanego oraz dla porównania jednostki - okręgi służące

scharakteryzowaniu obszaru rewitalizacji.

Ryc. 12 Porównanie obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji

38

Tabela 4 Zestawienie obszarów i okręgów Obszar zdegradowany

zmiana Obszar rewitalizacji

Obszar 4A Nie włączono do obszaru rewitalizacji

-

Obszar 4B Nie włączono do obszaru rewitalizacji

-

Obszar 6B Nie włączono terenów zabudowy wielorodzinnej w rejonie ul. Zawadzkiego Zośki

Okręg 1

Płd- Zach. część osiedla Piastowskiego

Obszar 7B Nie włączono terenów nowej zabudowy wielorodzinnej w rejonie ul. Moniuszki

Okręg 2

Płd - zach część Śródmieścia płd – wsch część osiedla Piastowskiego

Obszar 10B Nie włączono terenów nowej zabudowy wielorodzinnej oraz terenów usługowych w rejonie ul. Staszica i Wyspiańskiego

Okręg 3

Rejon ul. Wazów, Konicza, Zamenhofa

Obszar 11A Nie włączono terenów nowej zabudowy wielorodzinnej w rejonie ul. Ludowej i Obywatelskiej, rozbudowującego się osiedla zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej oraz dużego obszaru aktywności gospodarczej "Zastal"

Okręg 4

Płn. część Śródmieścia, rejon ul. Osiedlowej, Harcerskiej, Energetyków

Obszar 12A włączono cały obszar Okręg 5

wsch, część Śródmieścia

Obszar 12C włączono cały obszar Okręg 6

Rejon ul. Władysława IV, Chmielnej

Obszar 12B Nie włączono do obszaru rewitalizacji

-

Obszar 13A włączono cały obszar Okręg 7

Płd. Część Śródmieścia, os. Morelowe

Obszar 14 włączono cały obszar Okręg 8

Śródmieście

Granice obszaru rewitalizacji wyznaczono zatem tak, aby obejmowały Śródmieście (okręgi 5 i 8, część

okręgów 2, 4 i 7) i tereny mieszkaniowo- usługowe bezpośrednio z nim sąsiadujące (część okręgów

2, 4 i 7), a także zabudowę osiedli wielorodzinnych wraz z sąsiadującymi z nimi terenami zielonymi :

osiedla Piastowskiego (okręg 1 i część okręgu 2), osiedla Wazów (okręg 3), osiedla Morelowa (część

okręgu 7), osiedla w rejonie ulic Stefana Batorego, Osadniczej i Objazdowej (część okręgu 4) oraz

ulicy Władysława IV - Chmielnej (okręg 6). W tabeli poniżej przedstawiono sytuację społeczno –

gospodarczą poszczególnych okręgów, określoną wskaźnikami przyjętymi do sporządzenia diagnozy.

39

Tabela 5 Zestawienie kryteriów dla obszaru rewitalizacji w okręgach

Obszary problemowe

Kryteria sfera społeczna Kryteria pozostałe

sfera gospodarc

za

sfera funkcj-

przestrz.

sfera środowiskowa

Wysoki odsetek ludności w wieku poprodukcyjnym [%]

Wysoki poziom długotrwałego ubóstwa i wykluczenia społecznego

Wysoka stopa długotrwałego bezrobocia [%]

Wysoki poziom przestępczości i wykroczeń

Niski wskaźnik prowadzenia aktywności gosp.

Niski wskaźnik dostępności terenów rekreacji

Wysoki stopień zagrożenia zanieczyszczenia powietrza

Udział ludności w wieku poprodukcyjnym w ogólnej liczbie ludności

Liczba osób korzystających z pomocy społecznej na 1 tys. ludności

Udział długotrwale bezrobotnych wśród osób w wieku produkcyjnym

Liczba przestępstw na 1 tys. ludności

Liczba zarejestr. podmiotów gosp. na 100. osób

Powierzchnia terenów zielonych na 100 osób

liczba zarejestrowanych punktów przypadająca na 100 m

2

powierzchni obszaru

m. Zielona Góra - WARTOŚĆ REFER.

26 44 2,79 12 16 11,91 8,0

Obszar rewitalizacji

30 72,5 3,46 20,6 23,2 20,4 8,12

Okręg 1 Płd- Zach. część osiedla Piastowskiego (powstały z obszaru 6B)

34 70 2,25 12 8 54,54 1,5

Okręg 2 Płd - zach część Śródmieścia płd – wsch część osiedla Piastowskiego (powstały z obszaru 7A)

32 100 5,22 13 21 5,97 10,3

Okręg 3 Rejon ul. Wazów, Konicza, Zamenhofa (powstały z obszaru 10B)

31 59 2,96 18 20 12,65 1,9

Okręg 4 Płn. część Śródmieścia, rejon ul. Osiedlowej, Harcerskiej, Energetyków (powstały z obszaru 11A)

28 66 3,24 25 25 11,69 6,4

Okręg 5 wsch, część Śródmieścia (powstały z obszaru 12A)

34 71 3,03 17 20 58,34 8,1

Okręg 6 Rejon ul. Władysława IV, Chmielnej (powstały z obszaru 12C)

31 54 2,6 9 11 11,19 15,0

Okręg 7 Płd. Część Śródmieścia, os. Morelowe (powstały z obszaru 13A)

31 72 4,12 15 13 5,92 14,1

Okręg 8 Śródmieście (powstały z obszaru 14)

27 71 3,61 44 52 8,64 11,4

40

4.1. Mapa obszaru rewitalizacji

Granice obszaru rewitalizacji wyznaczają:

- ul. Foluszowa, ul. Osadnicza, tory kolejowe, ul. S.Batorego, ul. Energetyków, ul. S.Batorego,

północna granica Doliny Gęśnika, ul. Sulechowska, ul. Źródlana, ul. Obywatelska, tory kolejowe,

ul. Staszica, ul. Wyspiańskiego, tory kolejowe;

- fragment lasu tzw. Parku Poetów (granica parku leśnego), ogródki działkowe, zabudowania

przy ul. Akademickiej, zabudowania przy ul. Chmielnej, ul. Lwowska, ul. Wrocławska;

- ul. J.Słowackiego, ul. Strzelecka, ul. J.Kilińskiego, ogródki działkowe, ul. Botaniczna, linia

wysokiego napięcia na Wzgórzach Piastowskich (granica parku leśnego);

- zabudowania przy ul. Unii Europejskiej, ul. T. Zawadzkiego - Zośki;

ul. kard.St.Wyszyńskiego, ul. Wiśniowa, ścieżka rowerowa "Zielona Strzała", ul. Łużycka, ul.

Dąbrówki, ul. Al. Zjednoczenia.

Obszar rewitalizacji zajmuje powierzchnię 705,86 ha, czyli 2,5% powierzchni miasta.

Obszar rewitalizacji zamieszkały jest przez 391227 osób, czyli .29,9% ludności miasta.

6 źródło - dane Urzędu Miasta Zielona Góra, 2015 7 źródło - dane Urzędu Miasta Zielona Góra, 2015

41

Rycina 12 Obszar rewitalizacji

zasięg obszaru rewitalizacji

granica prawa pierwokupu

Skala skażona

Documents

UCHWAŁA NR LXVI.937.2018 RADY MIASTA …...UCHWAŁA NR LXVI.937.2018 RADY MIASTA ZIELONA GÓRA z dnia 24 kwietnia 2018 r. w sprawie zmiany Gminnego Programu Rewitalizacji Miasta Zielona