Udhëzim për planifikimin e mësimit nga matematika për ...bro.gov.mk/docs/Cambridge/upatstvo za planiranje-matematika... · Udhëzim për planifikimin e mësimit nga matematika

Embed Size (px)

Citation preview

  • MathematicsGrade1 V1.003/14 1

    Udhzim pr planifikimin e msimit nga matematika pr klasn e III (gjysmvjetori i par) Mars 2014

  • MathematicsGrade1 V1.003/14 2

    Udhzim pr planifikimin e msimit nga matematika pr klasn e III

    Ky dokument sht Udhzim pr planifikimin e msimit pr matematik q prmban kahe, propozime pr at se si t planifikohen ort nga matematika pr klasn e tret. Qllimet e msimit jan grupuar n katr tema pr do gjysmvjetor. Qllimet jan radhitur sipas javve, por msimdhnsi mund ti radhis sipas nevojave t nxnsve n paralele.

    Udhzimi pr pun sht prgatitur pr nj vit msimor. N programin pr klasn e tret ka ,,dy jav pr konsolidim njra sht n mbarim t gjysmvjetorit t par, ndrsa tjetra n mbarim t gjysmvjetorit t dyt. Kto jav pr konsolidim mundsojn q nxnsve tiu jepet prkrahje m e madhe profesionale. Tema Zgjidhja e problemeve prsritet dhe paraqitet n seciln tem. Aktivitetet dhe resurset jan propozuar pr shfrytzim m t suksesshm t metodave t ndryshme t msimit dhe realizim efektiv t qllimeve t programit.

    GJYSMVJETORI I PAR

    GJYSMVJETORI I DYT

    1A Numri dhe zgjidhja e problemeve

    2A Numri dhe zgjidhja e problemeve

    1B Gjeometria dhe zgjidhja e problemeve

    2B Gjeometria dhe zgjidhja e problemeve

    1C Matja dhe zgjidhja e problemeve

    2C Matja dhe zgjidhja e problemeve

    1 Puna me t dhna dhe zgjidhja e problemeve

    2 Puna me t dhna dhe zgjidhja e problemeve

  • V1.003/14 MathematicsGrade3 3

    1A: Numri dhe zgjidhja e problemeve

    Qllimet e msimit Aktivitetet Resurset (mjete dhe materiale) Nocione Nj jav

    Numron prej 100 deri 200 edhe m shum.

    E gjen vendin e numrit treshifror n vargun e numrave me qindshe.

    E gjen vendin e numrit treshifror n vargun e numrave me qindshe dhe dhjetshe.

    Lexon dhe shkruan numra m s paku deri 1000.

    Numron para dhe prapa n hapa nga 2, nga 3, nga 4 dhe nga 5 m s paku deri 50.

    Prshkruan dhe vazhdon vargje me numrim para ose prapa n hapa nga 2, nga 3, nga 4, nga 5, nga 10 dhe nga 100.

    Njeh raportet e zakonshme ndrmjet numrave: secili numr sht pr tre m i madh nga numri tjetr q ndodhet para tij, duke filluar nga numri katr.

    Nxnsit numrojn n paralele.

    Msimdhnsi e sqaron aktivitetin. Nxnsit punojn n ifte: Secili n ift tre her hedh zarin (kubin) prej 1-6. Formon numr prej tre shifrave dhe e vendos n vargun e numrave.

    Prdorimi i kartave pr futjen e shifrave, fitimin e numrave treshifror dhe shkruarjen e qindsheve, dhjetsheve dhe njsheve.

    N paralele lexojn numra dhe parashtrohen pyetje udhzuese.

    Nxnsit numrojn n paralele.

    Gjat prdorimit t tabels qindshe brenda nj njsie msimore mund t shfrytzohet:http://www.wmnet.org.uk/resources/gordon/sequences%20v6.swf

    Krahasimi i numrave.

    Tabela 100 200. Tabel interaktive me numra sht n dispozicion n: http://www.iboard.co.uk/iwb/Interactive- Number-Square-Integers-691. Mund t zvendsohet me tabel 100 - 200

    Kub, nj varg numrash. Pr vargje t ndryshme interaktive t numrave: http://www.topmarks.co.uk/flash.aspx?f=num berlinev5

    Karta me shifra 0 - 9.

    Tabela qindshe.

    Tabela qindshe. Tabel interaktive 100 sht n dispozicion n: http://www.amblesideprimary.com/ambleweb/ mentalmaths/countersquare.html. Tabela t veanta t qindsheve dhe vargje me numra pr nxnsit q kan nevoj pr prkrahje.

    Numr, zero, nj, dy, tre deri njzet..., njqind, zero, njqind, dyqind ...nj mij, asnjra; sa...?; Numron, numron para prej..., numron prapa prej.. deri...

    http://www.wmnet.org.uk/resources/gordon/sequences%20v6.swfhttp://www.wmnet.org.uk/resources/gordon/sequences%20v6.swfhttp://www.wmnet.org.uk/resources/gordon/sequences%20v6.swfhttp://www.iboard.co.uk/iwb/Interactive-http://www.iboard.co.uk/iwb/Interactive-http://www.iboard.co.uk/iwb/Interactive-Number-Square-Integers-691http://www.topmarks.co.uk/flash.aspx?f=numberlinev5http://www.topmarks.co.uk/flash.aspx?f=numberlinev5http://www.topmarks.co.uk/flash.aspx?f=numberlinev5http://www.amblesideprimary.com/ambleweb/mentalmaths/countersquare.htmlhttp://www.amblesideprimary.com/ambleweb/mentalmaths/countersquare.htmlhttp://www.amblesideprimary.com/ambleweb/mentalmaths/countersquare.html

  • V1.003/14 MathematicsGrade3 4

    Qllimet e msimit Aktivitetet Resurset (mjete dhe materiale) Nocione Nj jav Numron para dhe prapa njshe, dhjetshe dhe qindshe, numra dyshifror dhe numra treshifror.

    Din ka paraqet secila shifr n numrat treshifror dhe i zbrthen n qindshe, dhjetshe dhe njshe.

    Prcakton pr 1, 10, 100 m shum/m pak nga numrat dyshifror dhe treshifror.

    E sqaron zgjedhjen e strategjis pr zgjidhjen e problemit dhe tregon se si ka ardhur deri te rezultati.

    Nxnsit numrojn n paralele.

    Shfrytzimi i kartave pr futjen e shifrave, fitimin e numrit treshifror dhe t shkruarit e qindsheve, dhjetsheve dhe njsheve.

    Pun me gjith paralelen dhe ndarja e nxnsve n grupe sipas aftsive.

    Llogarisin dhe japin informat kthyese pr strategjin t ciln e kan prdorur.

    Tabel qindshe, karta me vlera. Makin pr llogaritje (,,Super sequencer") Mund t gjendet n: http://www.amblesideprimary.com/ambleweb/ mentalmaths/supersequencer.html. Karta me vlera, karta interaktive jan n dispozicion n: http://www.taw.org.uk/lic/itp/itps/placeValue_ 1_1.swf Udhzimet jan n: http://www.taw.org.uk/lic/itp/place_val.html Shihni qindshet, dhjetshet dhe njshet http://www.hbschool.com/activity/numbers_to _1000/.

    Tabela qindshe, zheton, katror. Tabela qindshe n: http://www.amblesideprimary.com/ambleweb/ mentalmaths/scribblesquare.html Ju mundson ta vizatoni tabeln qindshe vetm prdoreni sustn e majt t miut dhe vizatoni. Shtypni n ,,pastro pr t filluar prsri.

    Numron njshe, dhjetshe dhe qindshe; numr njshifror, dyshifror dhe treshifror; Numr, vend, vlera vendore; Numri i njjt si ....dhe sa; i barabart me; Edhe nj m shum, dhjet m shum, njqind m shum; Nj m pak, dhjet m pak, njqind m pak;

    http://www.amblesideprimary.com/ambleweb/mentalmaths/supersequencer.htmlhttp://www.amblesideprimary.com/ambleweb/mentalmaths/supersequencer.htmlhttp://www.amblesideprimary.com/ambleweb/mentalmaths/supersequencer.htmlhttp://www.taw.org.uk/lic/itp/itps/placeValue_1_1.swfhttp://www.taw.org.uk/lic/itp/itps/placeValue_1_1.swfhttp://www.taw.org.uk/lic/itp/place_val.htmlhttp://www.hbschool.com/activity/numbers_to_1000/http://www.hbschool.com/activity/numbers_to_1000/http://www.amblesideprimary.com/ambleweb/mentalmaths/scribblesquare.htmlhttp://www.amblesideprimary.com/ambleweb/mentalmaths/scribblesquare.htmlhttp://www.amblesideprimary.com/ambleweb/mentalmaths/scribblesquare.html

  • V1.003/14 MathematicsGrade3 5

    Dy jav I di faktet pr mbledhje dhe zbritje pr t gjith numrat deri n 20.

    Nxnsit iu prgjigjen pyetjeve: Sa duhet t shtojm? Sa duhet t marim?.

    Zheton ose katror duhet tiu ofrohet nxnsve t cilt kan nevoj pr prkrahje m t madhe.

    +, t shtoni, prve asaj, m shum, plus, bje, shuma, gjithsej, sbashku.

  • V1.003/14 MathematicsGrade3 6

    Qllimet e msimit Aktivitetet Resurset (mjete dhe materiale) Nocione I di faktet vijuese pr mbledhje dhe zbritje:

    - Mbledh dhe zbret qindshe deri 1000 (400+600=1000);

    - Mbledh dhe zbret numra dyshifror t cilt pjestohen me 5 deri 100 (100-15=85).

    Mbledh dhe zbret numrat dyshifror dhe treshifror me 10 dhe me dhjetshe t plota (psh. 570-40=530).

    Mbledh numra treshifror me 100 dhe me qindshe t plota (psh: 460+200=660).

    Demonstroni nxnsve: Mbulojeni numrin fillestar nga tabela qindshe me zheton. Hedhim dy kube (zare) njra e caktuar me + dhe -, ndrsa tjetra e caktuar me numra q prmban 10. Nse n zarin e par q keni hedhur sht shenja +, ndrsa n tjetrn 20, nnkupton pr 20 e vendosni zhetonin nga numri fillestar . Duke punuar n ifte, t gjith me radh hidhni zaret dhe vendoseni zhetonin tuaj.

    Kyni fmijt me zbatimin e kartave pr vlern vendore, shigjeta me numra. Bni numr prej 3 shifrave, pastaj shtoni qindshe t plot.

    Pyesni nxnsit: ,,Cila kart pson ndryshim? Pastaj nxnsit ndrmjet veti parashtrojn detyra pr mbledhje t numrave treshifror me qindshe t plota.

    Lojra pr t luajtur n: http://www.topmarks.co.uk/Flash.aspx?f=P ostSortingcalculationsv2 http://v7.k12.com/sample_lessons/activitie s/images/swfs/building_expressions_final.s wf http://www.arcademicskillbuilders.com/ga mes/alien/alien.html

    Katror me numra. Tabel 100 n kompjuter, pr shembull: http://www.amblesideprimary.com/amblewe b/mentalmaths/countersquare.html, Tre katror t shnuara pr secilin ift, zheton. Karta pr vler vendore, shigjeta me numra, karta interaktive n: http://www.ictgames.com/arrowcards.html.

    dyfish, afr pran, dyfish, edhe nj, dy m shum ...edhe dhjet...njqind, m shum; Pr sa sht m i madh ...prej...?

    Mbledh, zbret, minus, sa kan mbetur?

    Nj m pak, dy m pak... Dhjet m pak ... Njqind m pak Pr sa m i vogl ...prej...?, ndryshimi ndrmjet.. dhe ... Gjysma,prgjysmohen, =, barabart, shenj, sht e njjt sikur... dhjetshe, qindshe.

    http://www.topmarks.co.uk/Flash.aspx?f=PostSortingcalculationsv2http://www.topmarks.co.uk/Flash.aspx?f=PostSortingcalculationsv2http://www.topmarks.co.uk/Flash.aspx?f=PostSortingcalculationsv2http://www.topmarks.co.uk/Flash.aspx?f=PostSortingcalculationsv2http://v7.k12.com/sample_lessons/activities/images/swfs/building_expressions_final.swfhttp://v7.k12.com/sample_lessons/activities/images/swfs/building_expressions_final.swfhttp://v7.k12.com/sample_lessons/activities/images/swfs/building_expressions_final.swfhttp://v7.k12.com/sample_lessons/activities/images/swfs/building_expressions_final.swfhttp://v7.k12.com/sample_lessons/activities/images/swfs/building_expressions_final.swfhttp://v7.k12.com/sample_lessons/activities/images/swfs/building_expressions_final.swfhttp://www.arcademicskillbuilders.com/games/alien/alien.htmlhttp://www.arcademicskillbuilders.com/games/alien/alien.htmlhttp://www.arcademicskillbuilders.com/games/alien/alien.htmlhttp://www.amblesideprimary.com/ambleweb/mentalmaths/countersquare.htmlhttp://www.amblesideprimary.com/ambleweb/mentalmaths/countersquare.htmlhttp://www.amblesideprimary.com/ambleweb/mentalmaths/countersquare.htmlhttp://www.ictgames.com/arrowcards.html

  • V1.003/14 MathematicsGrade3 7

    Qllimet e msimit Aktivitetet Resurse (mjete dhe materiale) Nocione E prdor shenjn = pr t treguar barazin (pr shembull: 75 + 25 = 95 + 5).

    Mbledh disa numra t vegjl.

    I rigrupon mbledhsit pr ta lehtsuar mbledhjen. Psh., 38 +17 +33 +62 +7

    = 38 +62 +17 +33+7 =100+50 +7 =157. Zgjedh dhe zbaton strategji prkatse logjike pr llogaritje.

    E sqaron zgjedhjen e strategjis pr zgjidhjen e problemit dhe tregon si ka ardhur deri te rezultati.

    I kupton dhe zgjedh detyra t zakonshme tekstuale (me njrn nga katr operacionet) dhe operacione n dy hapa (mbledhje dhe zbritje) dhe fillon ti tregoj , pr shembull me vizatime ose duke shkruar shprehje.

    Prdorni katror pr t fituar numr dyshifror dhe treshifror t cilt mund t mblidhen. Shkruani detyr me mbledhje pr prdorimin e shenjs = (pr shembull: 75 + 25 = 95 + 5). Pr zgjidhjen e problemeve pr nxnsit me interesim m t lart mund t shfrytzohet: http://www.primaryresources.co.uk/online/rocketmaths.swf Prdoren katror q t fitohen numra m t vegjl q duhet t mblidhen. Shkruhet shprehja numerike dhe m pas prdoret shenja =. Nxnsit duhet t punojn n ifte. Secili lojtar i iftit hedh zarin (kubin) prkats tre ose katr her. Partneri duhet ti shkruaj numrat, le ti radhis dhe ti mbledh.

    Nxnsit bisedojn pr numrat t cilt jan br n aktivitetin m lart. N nivel t paraleles krkoni q t japin sqarim pr strategjit e prdorura.

    Diskutoni pr numrat q u bn n aktivitetin m lart dhe inkurajoni nxnsit ti radhisin prsri me ndihmn e llogaritjes.

    Prsritni strategjit mentale q jan prdor n klas t dyt, pr shembull: Numrimi nga numri m i vogl, kombinim, riradhitje, (mbledhje e dhjetsheve dhe m pas njshe, numrim mbrapa prej numrit m t madh, zbritje).

    Kub. Kubi interaktiv mund t gjendet n http://www.bgfl.org/bgfl/custom/resources_ftp /client_ftp/ks1/maths/dice/index.htm. Mund ta zgjedhni kubin me numra prej 0-9 dhe shtypni ,,prshtateni kubin tuaj n dysheme pr ti zgjedhur shifrat 0-9 dhe m pas shtypni ,,krijo.

    http://www.primaryresources.co.uk/online/rocketmaths.swfhttp://www.primaryresources.co.uk/online/rocketmaths.swfhttp://www.primaryresources.co.uk/online/rocketmaths.swfhttp://www.bgfl.org/bgfl/custom/resources_ftp/client_ftp/ks1/maths/dice/index.htmhttp://www.bgfl.org/bgfl/custom/resources_ftp/client_ftp/ks1/maths/dice/index.htmhttp://www.bgfl.org/bgfl/custom/resources_ftp/client_ftp/ks1/maths/dice/index.htm

  • V1.003/14 MathematicsGrade3 8

    Qllimet e msimit Aktivitetet Resurse (mjete dhe materiale) Nocione Mendon tregim pr detyrn e parashtruar, duke prfshir n kt kontekst edhe parat

    .

    Analizon dhe zgjidh situata dhe detyra problemore, si pr shembull, probleme logjike.

    I kontrollon rezultatet nga mbledhja e dy numrave duke prdor zbritjen dhe mbledhjen e disa numrave me ndrrimin e vendit t mbledhsve.

    E kontrollon zbritjen duke prdorur mbledhjen.

    Jan dhn numra dhe shenja:+, -,,ose :. Nxnsit parashtrojn detyra-shprehje numerike, dhe m pas pr ato mendojn tregime (detyra tekstuale).

    Me prdorimin e 2, 4 dhe 5, dhe +, dhe barazim = , sa prgjigje t ndryshme mund t merrni pr numrat ndrmjet 40 dhe 400? Si do t dini se i keni t gjitha prgjigjet?

    Prdorni zarin (kubin) 1-6 pr t fituar dy numra njshifror. Mblidhni ato. Mblidhni n radhitje t ndryshme.

    ka vreni?

    Demonstroni disa shembuj, edhe m pas leni nxnsit q t hedhin kubin pr t fituar numrat e vet.

    Prdorni kub 1-6 pr t fituar dy numra njshifror. Zbritni numrin m t vogl nga ai m i madhi. Kontrolloni me mbledhje t numrit t fituar (rezultatit) me numrin m t vogl. Vazhdoni me fitimin e numrave dyshifror dhe treshifror. Leni nxnsit me hedhjen e kubit q t fitojn numrat e tyre.

  • V1.003/14 MathematicsGrade3 9

    Dy jav E kupton raportin ndrmjet prgjysmimit dhe dyfishimit.

    E kupton rezultatin nga shumzimi i numrave dyshifror me 10.

    Loj Shitja me mim t prgjysmuar: Msimdhnsi tregon mime n shitore. Fillon interaksioni msimdhnsi-nxns: far do t jet mimi prderisa ka shitje me mim t prgjysmuar? ka nse blejm 2 gjsende me mim t prgjysmuar?

    Pastaj nxnsit mendojn etiketat e tyre me mime para dhe pas shitjes.

    Me prdorimin e kalkulatorit, krkoni nga nxnsit t fusin numra dyshifror n ekran, t shtypin dhe m pas t shtypin 10. Parashtroni pyetje me qllim q vet t arrijn deri te rregulla e shumzimit e numrit dyshifror me 10, si pr shembull. : ka ndodh?.

    Prsrisni me numr t ri. Vall do her kjo do t ndodh? Vall mund t mendojm rregull pr shumzim me 10?

    Etiketa me mime para dhe pas shitjes. Etiketa t zbrazta.

    Karta me pyetje: ka nse?

    Kalkulator. Nse nuk ka komplet n paralele, tregoni me kalkulatorin n: http://www.amblesideprimary.com/ambleweb

    /mentalmaths/BigCalculator.html Nxnsit mund ti prdorin kalkulatort e tyre n kompjuter.

    Shum, grupe t....; , her, shumzoni, shumzim, shumzuar me...; M shum se..., prodhimi; Njher, dy her, tre her ... dhjet her...; Sa her? Radha, kolona.

    http://www.amblesideprimary.com/ambleweb/mentalmaths/BigCalculator.htmlhttp://www.amblesideprimary.com/ambleweb/mentalmaths/BigCalculator.htmlhttp://www.oswego.org/ocsd-web/games/SumSense/summulti.htmlhttp://www.oswego.org/ocsd-web/games/SumSense/summulti.htmlhttp://www.oswego.org/ocsd-web/games/SumSense/summulti.html

  • V1.003/14 MathematicsGrade3 10

    Qllimet e msimit Aktivitetet Resurse (mjete dhe materiale) Nocione

    E kupton dhe zbaton vetin komutative t shumzimit.

    E di tabeln e shumzimit me 2, 3, 5 dhe 10.

    Fillon ta msoj tabeln e shumzimit me 4.

    Njeh numrat dyshifror dhe treshifror t fituara me shumzim me 2, 5 dhe 10.

    Krkoni duke prdor kalkulator, nxnsit t hulumtojn: Futni numr njshifror dhe shumzojeni me numr tjetr, po ashtu njshifror, shtypni =. Shkruani procesin. Prsriteni futjen e numrave, por me radhitje t kundrt Fillojeni diskutimi: ka po ndodh? ka vreni? Vall do her e njjta do t ndodh?

    Ushtrim me gjith paralelen, e shoqruar me loj n ifte: Secili nxns me radh hedh kubin (zarin) t caktuar me numrat 2, 3, 3, 5, 10.

    N tabeln qindshe, mbulojeni cilin do qoft shumzues n numrin e paraqitur.

    Ushtrim me gjith paralelen, shoqruar me loj n t ciln do t zbatohen : tabela qindshe, zheton dhe letra (karta).

    Ushtrim me gjith paralelen. Prdorni tabeln qindshe pr ta par vargun e numrave q prmbajn numrat 2, 5 ose 10. Pastaj, prdorni tabeln qindshe e cila fillon prej 0 deri 100 dhe vazhdoni me vargun e numrave t cilt prmbajn numrat 2, 5 ose 10.

    Kalkulatori

    Loj nxitse e cila krkon nga nxnsit t mendojn pr faktet pr numrat n: http://www.oswego.org/ocsd- web/games/SumSense/summulti.html

    Pr secilin ift: 1 katror i caktuar, tabela qindshe, zheton me ngjyra t ndryshme pr secilin lojtar n ift. Mund t gjeni katror interaktiv n: http://www.bgfl.org/bgfl/custom/resources _ftp/client_ftp/ks1/maths/dice/index.htm. Mund ta zgjedhni numrin e faqeve (shfrytzoni dhjet faqe pr 0-9) dhe shtypni n riaftsoni katrorin tuaj n fund pr t zgjedhur shifrat 0-9.

    Dyfish, prgjysmojn. Aksioni, pjesto n mnyr t barabart. Nga nj, dy, tre ... , pjestim, pjestimi, pjestuar me, pjestuar n...

    http://www.oswego.org/ocsd-web/games/SumSense/summulti.htmlhttp://www.oswego.org/ocsd-web/games/SumSense/summulti.htmlhttp://www.oswego.org/ocsd-web/games/SumSense/summulti.htmlhttp://www.bgfl.org/bgfl/custom/resources_ftp/client_ftp/ks1/maths/dice/index.htmhttp://www.bgfl.org/bgfl/custom/resources_ftp/client_ftp/ks1/maths/dice/index.htm

  • V1.003/14 MathematicsGrade3 11

    Qllimet e msimit Aktivitete Resurse (mjete dhe materiale) Nocione

    Prshkruan dhe vazhdon vargje me numrim para dhe prapa n hapa nga 2, nga 3, nga 4, nga 5, nga 10 dhe nga 100.

    Njeh raporte t zakonshme ndrmjet numrave, (pr shembull: secili numr sht tri her m i madh se ndonj numr q ndodhet para tij, duke filluar nga numri 4).

    Analizon dhe zgjidh situata dhe detyra problemore, pr shembull: probleme logjike.

    Nxnsit t punojn n ifte. Prdorni kub t caktuar me numrat 2, 2, 5, 5, 10, 10. Secili le t hedh me radh dhe le t mbuloj cili do qoft numr n tabeln qindshe q prmban numrat 2, 5 ose 10.

    Prdor Diagramin e Venit pr klasifikimin e numrave sipas shumzuesve t tyre n:http://www.teacherled.com/resources/vennmultiples/vennmultiple.swf

    T prdoret n kuadr t orve me tabeln qindshe ose vargun numerik.

    T prdoret n kuadr t njsive pr vargjet e numrave ose operacionet e shumzimit dhe pjestimit si operacione t kundrta.

    Me prdorimin e 2, 4 dhe 5, dhe +, dhe barazi = , sa prgjigje t ndryshme mund t merrni ndrmjet 40 dhe 400? Si do t dini se i keni t gjitha prgjigjet?

    Makin funksionale n: http://www.amblesideprimary.com/amblew eb/mentalmaths/functionmachines.html Ky mjet mundson pr t identifikuar raportet midis numrave, si dhe operacione n dy hapa pr ti nxitur nxnsit.

    http://www.teacherled.com/resources/vennmultiples/vennmultiple.swfhttp://www.teacherled.com/resources/vennmultiples/vennmultiple.swfhttp://www.teacherled.com/resources/vennmultiples/vennmultiple.swfhttp://www.teacherled.com/resources/vennmultiples/vennmultiple.swfhttp://www.amblesideprimary.com/ambleweb/mentalmaths/functionmachines.htmlhttp://www.amblesideprimary.com/ambleweb/mentalmaths/functionmachines.htmlhttp://www.amblesideprimary.com/ambleweb/mentalmaths/functionmachines.html

  • V1.003/14 MathematicsGrade3 12

    1B: Gjeometria dhe zgjidhja e problemeve

    Qllimet e msimit Aktivitetet Resurset (mjete dhe materiale) Nocionet Dy jav

    Njeh, prshkruan dhe vizaton forma 2D duke prfshir peskndsha, gjashtkndsha, tetkndsha dhe gjysmrrath.

    Dallon format 2D sipas numrit t brinjve, kulmeve dhe kndeve e drejta.

    Njeh knde t drejta n format 2D.

    E njeh raportin ndrmjet formave t ndryshme 2D.

    Shfrytzoni prmbledhje t formave 2D q t msohen vetit e tyre dhe nxnsit ti klasifikojn sipas vetive t dhna.

    Nxnsit grupojn komplet prej formave 2D dhe i paraqesin n Diagramin e Venit dhe Kerolit sipas vetive, pr shembull: sipas numrit t brinjve, vall ka knd t drejt, vall ka vij (bosht) simetrie etj.

    Nxnsit mund t nxiten q t luajn domino, si sht n: http://www.twinkl.co.uk/resource/t-n-452-2d--3d-shape-dominos

    Bni knd t drejt prej kartui. Nxnsit le t lvizin n klas dhe t identifikojn forma t cilat kan knd t drejt, kan knde m t vogla se kndi i drejt, apo kan knde q jan m t mdha nga kndi i drejt me krahasimin e kndeve t tyre me kartu n form t katrorit.

    Klasifikoni me nxnsit kompletin e formave. Paraqitni n Diagramin e Venit. Kriteret e mundshme: trekndshat, katrkndshat, peskndshat etj. (t drejta dhe jo t drejta), kndi i drejt, nuk ka knd t drejt.

    Shfrytzoni prmbledhje t formave 2D. Nxnsit zgjedhin forma sipas vetive q ju a keni treguar paraprakisht.

    Format (figurat) e rrafshta (format 2D t vizatuara n kartu apo n kompjuter).

    Trhiqeni format 2D q ti klasifikoni sipas ,,t gjith kndeve t drejta(majtas), ,,disa knde t drejta (t gjitha kndet e drejta (majtas), disa knde t drejta (mesi) dhe nuk ka knde t drejta (djathtas): http://www.coppschool.lancsngfl.ac.uk/Class work/Classwork/flashaids/sorting_2d_shapes. swf

    Format e rrafshta, t prgatitura diagrame t t Venit dhe Kerolit.

    Kndmatsit (katror prej kartui)

    Rreth, rrumbullakt, gjysmrreth, trekndsh, form t trekndshit, katrorit, drejtkndsh, yll, peskndsh; Pesbrinjsh, gjashtkndsh, gjashtkndsh, tetkndsh, tetkndshi, katrkndshi.

    http://www.twinkl.co.uk/resource/t-n-452-2d--3d-shape-dominoshttp://www.twinkl.co.uk/resource/t-n-452-2d--3d-shape-dominoshttp://www.twinkl.co.uk/resource/t-n-452-2d--3d-shape-dominoshttp://www.coppschool.lancsngfl.ac.uk/Classwork/Classwork/flashaids/sorting_2d_shapes.swfhttp://www.coppschool.lancsngfl.ac.uk/Classwork/Classwork/flashaids/sorting_2d_shapes.swfhttp://www.coppschool.lancsngfl.ac.uk/Classwork/Classwork/flashaids/sorting_2d_shapes.swfhttp://www.coppschool.lancsngfl.ac.uk/Classwork/Classwork/flashaids/sorting_2d_shapes.swfhttp://www.coppschool.lancsngfl.ac.uk/Classwork/Classwork/flashaids/sorting_2d_shapes.swf

  • V1.003/14 MathematicsGrade3 13

    Qllimet e msimit Aktivitetet Resurset (mjete dhe materiale) Nocionet Njeh, prshkruan dhe bn forma 3D duke prfshir piramida dhe prizma; hulumton se si bhet kubi.

    Dallon format 3D sipas numrit t brinjve, numrit t teheve dhe kulmeve.

    I njeh dallimet dhe ngjashmrit ndrmjet formave 3D.

    Ndrlidh format 2D dhe format 3D me vizatimet e t njjtve.

    Krkoni q nxnsit t bjn ndrlidhje me emrin e tyre. Krkoni shembuj t formave 3D n mjedis. Prej rrjetit t dhn bjn format 3D dhe i emrojn. Sipas karakteristikave klasifikon format 3D. Pr shembull: vall jan apo nuk jan prizmat, numri i faqeve ansore, kulmet dhe tehet. T keni parasysh se prizmi ka prerje t njjt prgjat lartsis s tij dhe se dy shumkndshat paralel jan t puthitshim. Krkoni gjithashtu nxnsit ti emrojn dhe prshkruajn trupat e ngurt. Prdorni prmbledhje t formave 3D. Nxnsit zgjedhin forma sipas karakteristikave q ua keni treguar paraprakisht. Lozni me nxnsit lojn ,,Prputhje, Zgjedhet nga nj kartel prej secilit komplet dhe bhet bashkngjitje. Pr kt qllim nxnsit n klas, n shkoll apo n mjedisin m t gjer jetsore me aparat digjital fotografojn forma 3D q i kan gjetur. Nxnsit grupojn forma. I paraqesin me Diagramin e Venit dhe Kerolit sipas kriterit t caktuar: trekndsha, katrkndsha, peskndsha dhe t tjer me knd t drejt apo pa knd t drejt.

    Prmbledhja e formave 3D. Shenja me emra. Gjrat mund t sillen prej shtpie si pr shembull: knaqe apo kuti. Rrjetet mund t hasen n: http://www.greatmathsteachingideas.com/wp -content/uploads/2012/03/Making-3D- Shapes.pdf

    Shenjat pr emrat.

    Komplet prej formave 2D, diagrame t prgatitura t Venit dhe Kerolit.

    Komplet kartela me forma t njrit apo tjetrit komplet emrash..

    Kubi, katrori, piramida, sfera, hemisfera, koni, cilindri, prizmi;

    Forma, modeli, rrafshe, vija t lakuara, t drejta, rrethi, t zbrazta, kndi, pika, faqja, brinja, tehet, n fund, lloji, bn, t sendrtohet, siprfaqja, knd i djatht, kulm, kulmet, teh, tehet;

    Simetrike, vija (boshti) e simetris, vija e pasqyrs.

    http://www.greatmathsteachingideas.com/wp-content/uploads/2012/03/Making-3D-Shapes.pdfhttp://www.greatmathsteachingideas.com/wp-content/uploads/2012/03/Making-3D-Shapes.pdfhttp://www.greatmathsteachingideas.com/wp-content/uploads/2012/03/Making-3D-Shapes.pdfhttp://www.greatmathsteachingideas.com/wp-content/uploads/2012/03/Making-3D-Shapes.pdfhttp://www.greatmathsteachingideas.com/wp-content/uploads/2012/03/Making-3D-Shapes.pdf

  • V1.003/14 MathematicsGrade3 14

    Qllimet e msimit Aktivitetet Resurset (mjete dhe materiale) Nocionet Vizaton dhe realizon forma 2 D me reflektim simetrik dhe vizaton reflektim dhe forma (vij n pasqyr prgjat njrs an).

    Njeh raportet e thjeshta ndrmjet formave (p.sh: disa forma t dhna kan numr t barabart t boshteve t simetris).

    Njeh format 2D dhe 3D, vijat e simetris dhe kndet e drejta n mjedis.

    Prdor terme adekuate q t tregoj pozitn, kahen dhe lvizjen n drejtim t shigjetave t ors dhe n an t kundrt t akrepave t ors.

    Prdorimi i formave 2D.

    Me thyerje dhe prerje nxnsit ti prcaktojn boshtet e simetris. Prdorni pasqyr q t gjendet dhe prshkruhet reflektimi i forms.

    Lozni me nxnsit lojn ,,Prputhje. Shfrytzoni dy komplete t kartelave, n njrin ka forma 2D apo pjes t tyre ndrsa n tjetrin reflekset e tyre.

    Vizatoni fotografin e forms s thjesht 2 D sa i prket nj tehu t cilin e keni zgjedhur n simetrin. Krkoni q nxnsit t mendojn pr:,,Sa forma 2D mund t gjenden me nj bosht t simetris? Njihni dhe vizatoni forma t cilat kan 2 boshte t simetris. Zbuloni forma me m tepr se 2 boshte t simetris.

    Shfrytzoni, lexoni dhe zgjeroni fjalorin nga viti paraprak. Prshkruani dhe gjeni pozitn e katrorit, t rrjetit t katrorit n t cilin jan t shnuar radh dhe kolona.

    Lozni me nxnsit lojrat: ,,Iks-pika, ,,Gjurmimi pas pasuris, ,,Nndetsja.

    Format 2D, letra, grshrt, pasqyra.

    http://www.topmarks.co.uk/Flash.aspx?f= Symmetry Kjo ueb faqe siguron zgjedhje t resurseve. Letra me katror. Mundeni ta zgjedhni vet letrn me katror dhe caktimin e katrorve: http://www.topmarks.co.uk/Flash.aspx?f=coor dinates

    Tabela me X dhe . Krkimi i pasuris vizatoni apo bni n paralele apo n dysheme; Loja nndetse.

    Vija n pasqyr, reflektimi

    http://www.topmarks.co.uk/Flash.aspx?f=Symmetryhttp://www.topmarks.co.uk/Flash.aspx?f=Symmetryhttp://www.topmarks.co.uk/Flash.aspx?f=Symmetryhttp://www.topmarks.co.uk/Flash.aspx?f=coordinateshttp://www.topmarks.co.uk/Flash.aspx?f=coordinateshttp://www.topmarks.co.uk/Flash.aspx?f=coordinates

  • V1.003/14 MathematicsGrade3 15

    1. Matja dhe zgjidhja e problemeve

    Qllimet e msimit Aktivitetet Resurset (mjete dhe materiale) Nocionet Nj jav

    Din t prdor monedha dhe banknota

    Prdor fakte pr mbledhjen dhe zbritjen deri m 100 q ta llogarit kusurin.

    Mendon tregim pr detyrn e parashtruar, duke e prfshir n at kontekst edhe t hollat.

    Njohja e vlerave t monedhave dhe banknotave me monedhat e tyre ekuivalente.

    Prdorimi i strategjive personale pr mbledhjen dhe zbritjen gjat zgjidhjes s detyrave me t holla.

    Zgjidhni problemet: ka t blihet dhe se si t paguhet?

    Monedhat dhe banknotat. (Prdorni monedha t vrteta dhe banknota nse sht e mundshme.) Monedhat dhe banknotat. Monedhat dhe banknotat.

    Parat, monedhat, llogarit, denari, mimi, blen, shet, shpenzojn, paguajn, harxhon, shtrenjt, kushton m tepr, disa m lir, kushton m pak, m lir/m pak, shtrenjt. Sa...? Gjithsej, shuma, vlera, n vler prej...

    Tre jav Fillon ti kuptoj njsit matse pr gjatsin, masn, vllimin dhe kohn dhe i prdor matjet adekuate. E din raportin ndrmjet kilometrit dhe metrit, metrit dhe centimetrit, kilogramit dhe gramit, litrit dhe mililitrit (pr shembull: 1 km = 1000m) ( : 1 km = 1000 m).

    Mir sht q t punohet pr seciln njsi varsisht prej asaj se far prvoje praktike u nevojitet nxnsve.

    Propozoni nxnsve gjsende t cilat m s miri mund t maten n metr; gram apo kilogram; litra apo mililitra.

    Zgjedhje e lir e resurseve pr matje.

    ;

    Krahasoni, ndarje, qllon, vlersim;

    Mjaftueshm, nuk sht mjaftueshm, tepr, shum pak, pothuajse, afr deri, pr t njjtn ashtu, rreth dika m tepr, vetm, nn.

  • V1.003/14 MathematicsGrade3 16

    Qllimet e msimit Aktivitetet Resurset (mjete dhe materiale) Nocionet E lexon pjesn m t afrt duke prdorur instrumentet t numruara apo pjesrisht t numruara pr matje

    Prdor vizore pr t vizatuar dhe mat vija n centimetrin m t afrt.

    Zgjidh probleme tekstuale n t cilt jan t prfshir matje.

    Zgjedh dhe prdor njsi adekuate pr vlersim, matje dhe shnimin e rezultateve nga matja.

    Gjat aktiviteteve t cilat prfshijn gjatsin, masn dhe vllimin, kontrolloni se vall fmijt e din se 1 kilometr=1000 metr, 1 metr=100 centimetr.

    1 kilogram = 1000 gram (prdor raport)

    1 litr = 1000 mililitra (prdoret pr matje bokall)

    Matni gjsende t ndryshme n klas. Kjo mundet t bhet me fotografi, kartela apo n lojra kompjuterike dhe resurse interaktive. Aktivitete t cilat ojn n situata reale jetsore: gjatsia e librit, lartsia e...,masa... Bni format 2D apo 3D tek t cilat gjatsia e secils brinj matet me centimetr dhe gjysm centimetr.

    Ekzistojn numr i madh i programeve interaktive msimore t cilat ju ndihmojn nxnsve t lexojn peshore: Peshore pr matje:

    http://www.taw.org.uk/lic/itp/meas_scales .html Vizore: http://www.taw.org.uk/lic/itp/ruler.html

    En pr matje: http://www.taw.org.uk/lic/itp/meas_cylind er.html

    T gjata, t shkurtra, t larta, t ulta, t gjera, t ngushta, t thella, t cekta, t trasha, t holla, m gjat, m shkurtr, m t larta... m i gjat, m i shkurtr, m i lart, m i lart...; Deri tani, m tutje, m larg, n afrsi; Distancojn, prve/ndrmjet tyre, distanca deri... prej; Kilometri (km), metri (m) centimetri (cm); Metri, matje me shirita...; Kilometri (km), metri (m) centimetri (cm); Metri, mas shiriti.

    http://www.taw.org.uk/lic/itp/meas_scales.htmlhttp://www.taw.org.uk/lic/itp/meas_scales.htmlhttp://www.taw.org.uk/lic/itp/ruler.htmlhttp://www.taw.org.uk/lic/itp/meas_cylinder.htmlhttp://www.taw.org.uk/lic/itp/meas_cylinder.htmlhttp://www.taw.org.uk/lic/itp/meas_cylinder.html

  • V1.003/14 MathematicsGrade3 17

    Qllimet e msimit Aktivitetet Resurset (mjete dhe materialet) Nocionet Zgjedh dhe realizon strategji adekuate ideore pr llogaritje.

    Vlerson dhe e prcakton vlern e afrt dhe e kontrollon rezultatin.

    Bn vlersim logjik t prgjigjes pr shembull me rrumbullakim.

    Prcakton se vall prgjigja a sht logjike.

    Prpiloni tregime t cilat prfshin t holla, koh, gjatsi, mas apo vllim. Nxnsit i zgjidhin problemet dhe krkojn disa probleme dhe krkoni disa prej strategjive t tyre q ti ndajn n paralele. Kjo mund t bhet gjat dy javve pr secilin lloj t matjes apo kah fundi i javs pr konsolidim. Gjat dy javve nxnsit vlersojn madje kontrolloni me prdorimin e njsive standarde:

    Sa jan t gjera/t larta? Sa sht i gjat /i trash? sa gota mbushin nj shishe? Sa sht larg rrethi, gota/druri?

    Vizore Metr

    Masa: i madh, m i madh, t vegjl, barabart; Pesha: t vshtira, m t vshtira, m t lehta, m e vshtira/m i lehti; Peshojn, peshon, kilogram (kg), gjysm kilogrami,

    Nj jav Fillon ti kuptoj njsit matse pr gjatsin, masn, vllimin dhe kohn dhe i prdor t kryej matje adekuate.

    Propozon dhe prdor njsi adekuate pr matjen e kohs dhe e din raportin ndrmjet tyre (sekonda, minuta, ora, dita, java, muaji, viti).

    E din se 1 vit =365 dit apo 52 jav apo 12 muaj 1 java =7 dit 1 dit = 24 or 1 or = 60 minuta 1 minut = 60 sekonda E shfrytzoni kalendarin q ta prcaktoni datn drejt. E din ta shkruajn ditn e lindjes s tyre.

    Prdorni: http://www.taw.org.uk/lic/itp/tell_time.html Mund t paraqitni or analoge dhe digjitale, n veanti apo bashkrisht.

    Ora, minuta,sekonda, Or, gjysm or, 15 minuta n... Sa shpesh? Or dore, Or muri, Or digjitale, Or analoge. doher, asnjher, m shpesh

    http://www.taw.org.uk/lic/itp/tell_time.html

  • V1.003/14 MathematicsGrade3 18

    Qllimet e msimit Aktivitetet Resurset (mjete dhe materiale) Nocionet E lexon kohn n ort analoge dhe digjitale, prej m afr 5 minuta n orn analoge dhe minuta m e afrt n orn digjitale.

    Zgjedh dhe realizon strategji ideore adekuate pr llogaritje.

    E sqaron zgjedhjen e strategjis pr zgjidhjen e problemit dhe tregon se si ka ardhur deri te rezultati.

    Vlerson dhe e prcakton vlern a afrt dhe e kontrollon rezultatin.

    Bn vlersim logjik pr prgjigjen pr shembull me rrumbullakim.

    Prcakton se vall prgjigja a sht logjike.

    Mendon tregim pr detyrn e parashtruar, duke prfshir n at kontekst dhe t holla.

    Si do t matet koha e nevojshme pr rrugtim?

    ka do t prdorni q t matet koha prej nj ditlindje deri n ditlindjen tjetr?

    Sa koh na nevojiten pr zbavitjen ton t par?

    Prdorimi i dy orve, analoge dhe digjitale q t gjinden mnyra t ndryshme q tregojn kohn. Pr shembull njjt sht: 7 e 45 apo 45 minuta t kaluara nga 7 apo 15 minuta n 8. E shfrytzoni edhe paradite edhe pasdite.

    Gjat javs, motivoni nxnsit q ti sqarojn strategjit mendore t cilat i kan zgjedhur dhe i shfrytzojn pr t vlersuar prafrsisht para njehsimit dhe si kontrollohet se vlersimi sht logjik.

    Nxnsit mund t bjn tregime personale n kontekst t kohs.

    Mundohuni ti bashkoni ort analoge dhe digjitale n interval prej 5 minutave http://resources.oswego.org/games/stopt heclock/sthec3.html

    http://resources.oswego.org/games/stoptheclock/sthec3.htmlhttp://resources.oswego.org/games/stoptheclock/sthec3.htmlhttp://resources.oswego.org/games/stoptheclock/sthec3.html

  • V1.003/14 MathematicsGrade3 19

    G1. Puna me t dhna dhe zgjidhja e problemeve

    Qllimet e msimit Aktivitetet Resurset (mjete dhe materiale) Nocionet Dy jav

    Prgjigjet pyetjeve nga jeta e prditshme me grumbullimin, organizimin dhe interpretimin e t dhnave (pr shembull. hulumtimi i popullats s llojeve t insekteve n mjedise t ndryshme).. Prdor fleta dhe tabela pr zgjidhjen sistematike t problemit. Prdor tabela pr piktograme (simbole t cilat paraqesin nj apo dy njsi) dhe diagrame shtyllore. Prdor Diagramin e Kerolit dhe Venit q t grupoj t dhna dhe objekte sipas dy kritereve. Prdor fleta dhe tabela pr zgjidhjen sistematike t problemit.

    Ndrlidheni me ciln do qoft tem e cila sht n rrjedh n shkoll, bashksia apo m gjer n bot. Pr shembull: Dita sportive, Lojrat olimpike... Mendoj se personi me kmb m t gjata mundet m tepr t krcej, ka mendoni? Si mundemi t kuptojm? Si ju ndodh q ti incizoni zbulimet e juaja?

    Grumbullon t dhna me prdorimin e tabelave. Diskutojn n pyetjen si jan: Si duhet ti prezantojm kta t dhna? Si mundemi ta njohim at q q duhet ta dim? far informata duhet t grumbullojm? Si do ti grumbullojm ata? N ciln mnyr do t ishte m s miri t na tregohet ajo q duhet ditur? Pse do ta kishit prdorur kt mnyr?

    Klasifikojn gjsende, forma apo numra sipas nj kriteri. Prdorimi i Diagramit t Kerolit apo Venit pr paraqitjen e rezultateve. Pr shembull: ,,Fmijt t cilt ecin deri n shkoll/fmij q voziten deri n shkoll; Cili sht ushqimi yn m i preferuar, ngjyra, sporti, ylli filmik?

    Resurset do t varen nga pyetja e parashtruar apo problemi. Dita sportive shkollore do t tentonte metr, vizore, metr prej druri.

    .

    Pyetje t ndryshme q do t kishin prdorur pr t gjitha mnyrat e ndryshme t prezantimit. Grafikonet vijuese jan grafikon interaktiv pr klasn e tret: http://www.topmarks.co.uk/Flash.aspx?f=b archartv2 Kto faqe prmbajn Diagramin e Kerolit: .http://www.topmarks.co.uk/Flash.aspx?f=ca rrollv7 Faqe tjera:www.nrich.maths.org/5728 www.nrich.maths.org/5729

    Numron, rezultate, grupime, zra, grafikone, piktogram, prezantojm, grupi, koleksioni, fletat, skema, shtylla, tabela e frekuencave, Diagrami i Venit, etiketa, titulli, boshti, diagrami, m t popullarizuarit, m t shpeshtit, m pak t popullarizuarit, m t dendurit..

    http://www.topmarks.co.uk/Flash.aspx?f=barchartv2http://www.topmarks.co.uk/Flash.aspx?f=barchartv2http://www.topmarks.co.uk/Flash.aspx?f=barchartv2http://www.topmarks.co.uk/Flash.aspx?f=carrollv7http://www.topmarks.co.uk/Flash.aspx?f=carrollv7http://www.topmarks.co.uk/Flash.aspx?f=carrollv7http://www.nrich.maths.org/5728http://www.nrich.maths.org/5728http://www.nrich.maths.org/5729

  • V1.003/14 MathematicsGrade3 20

    Java pr prsritje (konsolidim) Qllimet e msimit Aktivitetet Resurset (mjete dhe materiale) Nocionet Nj jav

    Nj jav nxnsit mund t rikujtohen prej qllimeve nga gjysmvjetori i par. Prej nxnsve krkohet zbatim praktik i njohurive.

  • Reporttitle