18
K Këngë 19 orë BAM Bazat e Arsimit Muzikor 4 orë DM Dëgjim muzikor 2 orë SHKM Shprehje dhe krijim muzikor 2 orë LI Lojë në instrument 3 orë O L Orë të lira 5 orë 35 orë Edukimi muzikor 4 Udhëzues dhe Plani mësimor (për mësuesit) Nga autorët: Msc. Majlinda HALA, Violeta SHAMKU

Udhëzues dhe Plani mësimor - Media Print · 3 kur nxënësit këndojnë saktë dhe të intonuar këngën, duke respektuar të gjitha rregullat, si dhe mësojnë të mbajnë një

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Udhëzues dhe Plani mësimor - Media Print · 3 kur nxënësit këndojnë saktë dhe të intonuar këngën, duke respektuar të gjitha rregullat, si dhe mësojnë të mbajnë një

K Këngë 19 orëBAM Bazat e Arsimit Muzikor 4 orëDM Dëgjim muzikor 2 orëSHKM Shprehje dhe krijim muzikor 2 orëLI Lojë në instrument 3 orëO L Orë të lira 5 orë

35 orë

Edukimi muzikor 4

Udhëzuesdhe

Plani mësimor(për mësuesit)

Nga autorët: Msc. Majlinda HALA, Violeta SHAMKU

Page 2: Udhëzues dhe Plani mësimor - Media Print · 3 kur nxënësit këndojnë saktë dhe të intonuar këngën, duke respektuar të gjitha rregullat, si dhe mësojnë të mbajnë një

2

I. Natyra e lëndës "EDUKIMI MUZIKOR 4"

Ç'është muzika?

Edukimi muzikor është pjesë përbërëse dhe shumë e rëndësishme e kurrikulës, e cila lidhet ngushtëme zhvillimin intelektual, social, kulturor dhe afektiv të nxënësve. Duke punuar me kurrikulën e retë muzikës, mësuesit u japin mundësi nxënësve të përftojnë aftësinë për të zhvilluar jo vetëmkrijimtarinë e tyre dhe shpirtin kritik, por dhe aftësinë për të punuar individualisht ose në grupe.Muzika është pjesë e jetës sonë të përditshme dhe një formë joverbale e komunikimit dhe etransmetimit të ideve përmes tingujve dhe simboleve muzikore. Edukimi i veshit muzikor, dëgjimi,mësimi i notave, praktika vokale dhe instrumentale, shprehja dhe krijimi zhvillohen të ndërthururasë bashku.Kjo lëndë mundëson kombinimin e njohurive muzikore dhe teknikave, duke i përdorur ato për t'ufrymëzuar, për të imagjinuar, për të gjetur dhe për të shprehur ndjenjat.

Përmes të mësuarit të muzikës në këtë moshë synohet:

• Respektimi dhe këndimi i "Himnin e Flamurit";• Këndimi i këngëve të thjeshta dhe didaktike për fëmijë, me tematikë të larmishme për atdheun,

natyrën, familjen, shoqërinë, të huaja etj.;• Këndimi në intonacion dhe me emocion;• Njohja dhe krijimi i modeleve të thjeshta ritmike në 2/4, 3/4, 4/4;• Shoqërimi i këngëve me instrumente të thjeshta ritmike ose melodike, si: triangolo, tambur,

zilka, ksilofon ORF etj.;• Dëgjimi i pjesëve muzikore të thjeshta, vokale dhe instrumentale;• Edukimi i aftësive dëgjimore, duke rinjohur dhe komentuar me fjalë të thjeshta pjesë të

ndryshme muzikore;• Përjetimi i muzikës, duke shprehur dhe përdorur një terminologji muzikore për këtë nivel.

II. Aftësitë që zhvillojnë nxënësit përmes mësimit të muzikës

Kjo kurrikul organizohet në mënyrë të tillë, ku veprimtaritë muzikore i ftojnë nxënësit të këndojnë,të luajnë, të dëgjojnë muzikën e vet ose të të tjerëve, duke e vlerësuar atë në mënyrë kritike. Rrugapër të zhvilluar aspektin personal, shoqëror, mendor dhe fizik është një aspekt tjetër i kësaj kurrikule.Koordinimi i trupit me mendjen arrihet përmes të kënduarit të këngëve, luajtjes apo shoqërimit tëtyre dhe lojërave muzikore; rrahjes së ritmeve të ndryshme, kombinimit të lëvizjeve trupore memuzikën, ku, në të njëjtën kohë, ndiqen udhëzimet e mësuesit dhe, njëkohësisht, dëgjohen edhe tëtjerët.• Zhvillimi i aftësive për të kënduar në klasën e parë nxitet përmes punës me tingujt vokalë dhe të

kënduarit: duke kënduar ninulla apo këngë me rimë të caktuar, duke eksperimentuar tingujtzanorë dhe bashkëtingëllorë, duke mësuar të respektojnë rregullat e frymëmarrjes etj. Edhe mëpas, gjatë këtij cikli, ata mësojnë të respektojnë rregullat e të kënduarit, të frymëmarrjes, tëqëndrimit etj. Më pas zhvillimi i të kënduarit bëhet përmes këngëve me tematikë të larmishme,me kërkesa më të larta, që kërkojnë interpretim. Zhvillimi i aftësive për të kënduar shkon më tej

Page 3: Udhëzues dhe Plani mësimor - Media Print · 3 kur nxënësit këndojnë saktë dhe të intonuar këngën, duke respektuar të gjitha rregullat, si dhe mësojnë të mbajnë një

3

kur nxënësit këndojnë saktë dhe të intonuar këngën, duke respektuar të gjitha rregullat, si dhemësojnë të mbajnë një qëndrim kritik ndaj tekstit të këngëve.

• Zhvillimi i aftësisë për të dëgjuar muzikë është, gjithashtu, një aspekt kritik i të gjithë procesittë të nxënit, i cili fillon përmes zbulimit të tingujve apo zhurmave, dallimit dhe përcaktimit tëtingujve në natyrë, duke zhvilluar më pas përqendrimin në dëgjimin e pjesëve muzikore. Nëklasën e parë të CF, fëmijët njihen me disa rregulla: si duhet të edukohen për të dëgjuar muzikë,të çdo lloji qoftë; si duhet të edukohen për seleksionimin e muzikës; si duhet të zhvillojnë ngaklasa në klasë, aftësinë për të rinjohur dhe përcaktuar llojin e muzikës, që ata dëgjojnë.

• Zhvillimi i ndjeshmërisë ritmike dhe njohja me muzikën në klasën e parë të CF fillon të bëhet përmes zhvillimit të aftësive imituese të fjalëve të shkurtra dhe fjalëve të

gjata (me 2 dhe më shumë rrokje). Veprimtaritë muzikore mund të jenë të tilla, si: dëgjimi dheimitimi i ekos, goditja e ritmeve të shkurtra dhe të gjata etj. Në kurrikulën e edukimit muzikor,rrugët dhe mundësitë për zhvillimin dhe zgjimin e imagjinatës artistike bëhen përmes familjarizimittë krijimeve të ndryshme muzikore të njohura ose të panjohura, përmes dëgjimit të tingujvemuzikorë, të regjistrimit të grafikëve sipas lartësisë apo gjatësisë së tingujve, si dhe duke shprehurndjenjat dhe emocionet përmes muzikës.

• Zhvillimi i aftësisë për të luajtuar dhe shoqëruar muzikën përmes instrumenteve ORF dhe me goditje. Luajtja me instrumente do t'i aftësojë nxënësit për të njohur

dhe luajtur me instrumentet ritmike dhe me goditje, ORF dhe muzikoren CF. Përmes njohjesdhe luajtjes me to, nxënësit bëhen të aftë për të shoqëruar këngët dhe lojërat dhe pjesë tëndryshme muzikore.

Në edukimin muzikor të nxënësve krahas zërit, një rol të rëndësishëm luan dhe loja në instru-ment. Njohja me instrumentet rrit njohuritë muzikore dhe krijon mundësi për të hyrë nëmarrëdhënie të drejtpërdrejta me të gjitha etapat e mësimit. Gjithashtu ajo zhvillon ndjenjënritmike, melodike dhe harmonike, krijon koncepte të qarta për çështje teorike e praktike tëmuzikës.

• Zhvillimi i aftësisë për të krijuar dhe shprehur emocionet edhe përmes arteve të tjera do të zhvillojë më tej aftësitë krijuese, qëndrimin e nxënësve ndaj muzikës, si dhe

përjetimin e muzikës, duke e shprehur atë nëpërmjet arteve të tjera. Përjetimi muzikor, sigurisht,do të udhëhiqet nga mësuesi, por do të jetë individual për të shprehur më qartë personalitetindhe identitetin e secilit nxënës në punën e tij artistike.

Në ciklin fillor (CF) në linjën shprehje dhe krijim muzikor nxënësit do të imitojnë tinguj ezhurma të ndryshme, do të ndërtojnë dhe luajnë me instrumente të thjeshta O.R.F. e do tëshprehen me për këngët që këndojnë dhe dëgjojnë, duke i përjetuar apo duke i kombinuar atome lëvizjet trupore. Kjo linjë i jep mundësi integrimit të kësaj lënde me lëndë të tjera, si: artifigurativ, vallëzimi, gjuha amtare, edukimi fizik dhe sportet etj. Ata mësohen të përjetojnë muzikëdhe të krijojnë edhe përmes tyre. Kështu, pasi bëhet një paraqitje e një pjese muzikore, mësuesibashkë me nxënësit merr vendimin sesi do të shprehen ata rreth këtij momenti muzikor. Në këtërast ata ndahen në grupe dhe punojnë për realizimin e detyrës.

III. Parimet mbi hartimin e tekstit

Teksti i edukimit muzikor 4:• ka fizionomi kombëtare.• aftëson nxënësit për të kuptuar dhe u futur në marrëdhënie me muzikën duke krijuar përmes saj.

Page 4: Udhëzues dhe Plani mësimor - Media Print · 3 kur nxënësit këndojnë saktë dhe të intonuar këngën, duke respektuar të gjitha rregullat, si dhe mësojnë të mbajnë një

4

• inkurajon dhe nxit nxënësit për të zhvilluar më tej modelet ritmike dhe melodike.• mëson konceptet e para muzikore.• zhvillon dhe edukon shprehitë e të kënduarit, të dëgjuarit, të luajturit me instrument, të krijuarit

përmes muzikës.• përfshin nxënësit në procesin e të nxënit nëpërmjet veprimtarive që kërkojnë bashkëpunim në

grup ose në çift.• inkurajon punën e pavarur të nxënësit përmes tekstit dhe CD që shoqëron tekstin.• nxit aftësitë krijuese të nxënësve përmes aktiviteteve artistike.• mëson përmes tekstit të këngëve vlera si: dashuria për vendin, dashuria dhe respekti për familjen

shokët dhe shoqet, mësuesen etj.• mundëson respektin për punën e shokut/es, e dhënë kjo përmes pyetjeve të aparatit pedagogjik.• mëson se si të komunikojnë dhe komentojnë një pjesë muzikore duke përdorur një fjalor të

thjeshtë artistik.• edukon kënaqësinë e të bërit të muzikës.• zhvillon aftësitë për të kuptuar muzikën dhe për të mbajtur qëndrim ndaj saj.• krijon një atmosferë të këndshme në klasë, duke vënë theksin në parimin kryesor të mësimdhënies

se: mësimi duhet të jetë kënaqësi ku fëmijët duhet të mësojnë përmes lojës dhe pa stres.

V. Parimet që u ndoqën në hartimin e tekstit sipas programit mësimor

Teksti:Respekton kërkesat e programit mësimor përkatësisht të klasave 4-5.Përfshin informacion e duhur, duke ndjekur një metodë në përputhje me moshën e fëmijëve10-11 vjeç.Është i ndarë në njësi (tema) mësimore sipas linjave të programit mësimor, duke realizuarobjektivat e programit.Është tërheqës dhe i kuptueshëm për këtë nivel moshor.Prezanton veprimtari që nxisin dëshirat e nxënësve për të kënduar, luajtur me instrumentedhe krijuar muzikë.Paraqet një aparat pedagogjik për çdo temë mësimore që shoqërojnë tekstin nga fillimi nëfund.

VI. Programi mësimor, elementet e tij dhe zbatimi përmes planittematik

Kurrikula e edukimit muzikor shtrihet përgjatë 9 viteve shkollore dhe është e ndarë në dy cikle: CF(Cikli fillor) dhe CMU (Cikli i mesëm i ulët), ku CF shtrihet në pesë vite dhe CMU në katër vite.Përmbajtja e kurrikulës së edukimit muzikor përkatësisht në CF jepet përmes pesë linjave bazë dheelementeve muzikore. Ato janë:

Page 5: Udhëzues dhe Plani mësimor - Media Print · 3 kur nxënësit këndojnë saktë dhe të intonuar këngën, duke respektuar të gjitha rregullat, si dhe mësojnë të mbajnë një

5

Mjetet më të domosdoshme për realizimin e procesit mësimor në lëndën e edukimit muzikor janë:

- mangetofon - kaseta/CD - instrumente me goditje, ORF - Firzamonika/organo

a. Mjetet dhe instrumentet për realizimin e programit të edukimit muzikor.

Minimumi i mjeteve në përdorim. Zbatimi i kurrikulës së edukimit muzikor në shkollë kërkon njënumër të domosdoshëm mjetesh dhe materialesh didaktike, e muzikore. Kështu në ciklin fillornxënësit do të njihen me instrumentet me goditje dhe ato ORF, me të cilat do të shoqërojnë këngëtdhe lojërat muzikore.Mësuesit do të kenë mjetet e tyre për përdorim, si: magnetofon, kaseta audio dhe video, fizarmonikëose organo.

b. Të nxënët e integruarTërheqja e nxënësve në veprimtaritë muzikore dhe integrimi i muzikës me lëndë të tjera, sigurisht,kërkon realizimin e objektivave jo vetëm në muzikë, por edhe nga lëndë të tjera. Kjo është njëmënyrë efektive e të mësuarit dhe një nga parimet më të rëndësishme që ka kurrikula e edukimitmuzikor.Temat e integruara kanë një motivim dhe kënaqësi të lartë për nxënësit. Ndërthurja e linjave menjëra - tjetrën apo e njohurive në lëndë të ndryshme brenda një niveli, ndihmon në përforcimin mëtë mirë të njohurive të nxënësit dhe i bën veprimtaritë e kësaj lënde të këndshme dhe të dashura. Përshembull, mësuesit duhet të kenë parasysh që gjatë zhvillimit të linjës së BAM, njohuritë e kësajlinje, mund të lidhen shumë mirë me linjën e dëgjimit, ku nxënësit dëgjojnë atë çka mësuan në linjëne BAM.

Integrimi me artet dhe lëndë të fushave të tjera. Disa aspekte të shprehjes dhe imagjinatës ngafusha të tjera të arteve, lidhen edhe me muzikën. P.sh. koncepti i ritmit (harmonia) apo i formës nëartin figurativ mund të ilustrohet edhe në muzikë. Zhvillimi i një skeme personale, i një sistemi qëprezanton botën në pikturë dhe simbolet në artin figurativ lidhet edhe me simbolet grafike nëmuzikë (p.sh. regjistrimet grafike të tingujve apo melodisë së një kënge). Muzika mund të transmetojëose të përçojë imazhe të ndryshme nga nxënës të ndryshëm, duke ilustruar ose krijuar imazhet apokrijimet e tyre në linjën SHKM ose DM. Tematika e programit në edukimin muzikor, veçanërisht

Linjat e programit mësimor

• Të kënduarit & lojërat muzikore

• Bazat e arsimimit muzikor

• Dëgjimi muzikor

• Luajtja me instrument

Elementet muzikore që mësohen përmes programit

- Ritmi - Melodia - Vetitë e tingullit: gjatësia, lartësia,intensiteti, timbri - Notat - Ritmet e thjeshta me dy, tri dhe katër goditje - Tempi - Termat dinamike dhe shenjat e ngjyrimit

Page 6: Udhëzues dhe Plani mësimor - Media Print · 3 kur nxënësit këndojnë saktë dhe të intonuar këngën, duke respektuar të gjitha rregullat, si dhe mësojnë të mbajnë një

6

në linjën SHKM, mund të realizohet jo vetëm përmes edukimit figurativ, por edhe përmes disalëndëve të tjera siç janë: vallëzimi, drama, edukimi muzikor etj.Kështu, veprimtaritë që kërkojnë "nxehje" edukimi fizik mund të realizohet edhe përmes vendosjessë një muzike të njohur popullore apo të muzikës bashkëkohore.

Integrimi me gjuhën amtare. Në të gjitha nivelet kurrikula e edukimit muzikor, ka si qëllim qënxënësit të dëgjojnë dhe t'i përgjigjen muzikës në rrugë të ndryshme.Këngët sigurojnë te nxënësit një të kënduar të rrjedhshëm dhe të saktë të tyre. Gjithashtu atokërkojnë të zhvillojnë më tej gjuhën amtare që ata mësojnë çdo ditë. Gjatë mësimit të këngëve aponjohurive muzikore BAM, nxënësit njihen dhe ushtrojnë konceptet: theksi në gjuhën e folur dhemuzikë ose koha e theksuar /pa theksuar. Këto mund të demonstrohen pasi një këngë është mësuarshumë mirë, duke u kërkuar nxënësve të gjejnë fjalë 2- rrokeshe, 3 - rrokëshe dhe 4-rrokëshe.Duke gjetur këto fjalë nxënësit mësojnë të vënë theksin aty ku duhet.

Shembull integrimi me gjuhën amtare: Theksi në muzikë dhe gjuhën e folur.

Shenja > quhet theks i fortë shenja - quhet theks i butë

c. Mësimdhënia dhe metodat në klasëNë këtë pjesë është shumë i rëndësishëm përdorimi i rrugëve dhe metodologjive për të forcuarnjohuritë muzikore. Disa nga teknikat e mëposhtme janë servirur për të plotësuar më mirë objektivate orës së mësimit, duke i integruar ato me elementet dhe njohuritë muzikore të kësaj kurrikule. Atomund të përshtaten sipas nivelit të shkollës apo klasës ku ju jepni mësim.Cilado qoftë rruga e ndjekur për mësimdhënie ajo duhet:- të edukojë kënaqësinë e të bërit të muzikës,- të zhvillojë aftësitë për të kuptuar muzikën dhe për të mbajtur qëndrim ndaj saj,- të zhvillojë aftësitë krijuese të çdo nxënësi.

Brainstorming (stuhi mendimesh)

Përcaktimi. Brainstorming ose stuhia e mendimeve është një teknikë, që u kërkon nxënësve tëtregojnë gjithçka që dinë rreth një teme ose ideje të veçantë, e cila nis t’u rikujtojë atyre njohuritë qëkanë. Nxënësit nuk mendohen nëse idetë që u vijnë në mendje janë të drejta ose të gabuara.

Mënyra e zbatimit. Nxënësit mund të punojnë në mënyrë individuale ose në çift, në fillim duke ihedhur të gjitha idetë që kanë e, më pas, duke i shkëmbyer me shokun ose anëtarët e tjerë të grupit.Mësuesi i hedh të gjitha idetë në dërrasën e zezë. Duke dëgjuar mendimet e të tjerëve, nxënësve mundt’u kujtohen gjëra të tjera ose mund t’u shtohet informacion i ri në kujtesën e tyre.

Komente. Kjo teknikë përdoret, kur nxënësit kanë njohuri rreth një teme të caktuar. Është njëveprimtari e mirë për fillimin e mësimit. Nxënësit shprehin mendimin, mësuesi shkruan në tabelë.

> - Mo – lla 1 2

> - - eks – kur - sion 1 2 3

> - - - Ta –vo – li - na 1 2 3 4

Page 7: Udhëzues dhe Plani mësimor - Media Print · 3 kur nxënësit këndojnë saktë dhe të intonuar këngën, duke respektuar të gjitha rregullat, si dhe mësojnë të mbajnë një

7

Klasteri (Pema e mendimit)

Përcaktimi. Klasteri ose grupimi i mendimeve që, ndonjëherë, në literaturë emërtohet “harta emendimeve” ose edhe “pema e mendjes” është një teknikë, që i nxit nxënësit të mendojnë lirshëmdhe hapur rreth një çështjeje, i bën ata të mendojnë për të krijuar lidhje midis fakteve. Ajoshërben si një mjet i fuqishëm për fillimin e procesit të të shkruarit, sidomos për ata nxënës, tëcilëve u mungon një dëshirë e tillë.

Mënyra e zbatimit - Hapat për realizimin e klasterit janë të thjeshtë dhe të lehtë për t’uzbatuar:

1. Shkruhet një fjalë në qendër të fletës (dërrasës së zezë apo një sipërfaqeje, ku mund tëshkruhet).2. Shkruhen fjalë apo fraza, që vijnë në mend rreth kësaj fjale apo teme të zgjedhur, pa gjykuarrreth tyre.3. Kur idetë vijnë në mend dhe shkruhen, fillohet të lidhen me njëra-tjetrën.4. Shkrimi i ideve ndërpritet vetëm kur mbaron koha e caktuar. Ndërkohë, nxënësit nuk duhettë shqetësohen për sforcime në shkrim apo shqiptim.

Komente. Përvoja e zbatimit të klasterit ka treguar se kjo teknikë mund të përdoret nëfazën e evokimit dhe të reflektimit në të gjitha lëndët dhe me çdo moshë nxënësish. Fjala osetema e gjetur për klasterin duhet të zgjidhet e tillë, që i gjithë grupi të ketë mundësi të punojë përtë, si për shembull: trupi i njeriut, një personazh, atdheu, profesionet etj.

VIII. Ndërtimi i korit dhe puna për zhvillimin e talenteve

Qëndrimi i nxënësve- gjatë të kënduarit, duhet të përbëjë një nga shqetësimet e para të mësuesit.Pozicioni më i përshtatshëm gjatë të kënduarit, është qëndrimi në këmbë dhe me duar të lëshuaraposhtë. Në klasë mund të qëndrojë edhe ulur me duart të mbështetura në gjunjë dhe trupin drejt.Koka dhe qafa mbahen lirshëm, ndërsa gjoksi nxiret pak përpara me qëllim që frymëmarrja të bëhetsa më e lirshme. Nuk lejohen shtrëngimet në fytyrë dhe lëvizjet e gojës; ato duhet të jenë të lirshmedhe elastike, pasi ngurtësimi i buzës dhe i gjuhës ndikon jo mirë në cilësinë e tingullit.

Përqendrimi - te mësuesi gjatë drejtimit ose e thënë në gjuhën e muzikës dirigjimi. Për të realizuarkëtë, një rol të rëndësishëm luan mësuesi/ja, që mund të jetë, njëkohësisht, drejtuesi i korit. Koristët(nxënës) duhet të njohin dhe të kuptojnë, medoemos, çdo shenjë të drejtuesit, që të realizohet,kështu, një ekzekutim harmonik dhe artistik i këngëve.

Interpretim- do të thotë përqendrimi i solistit apo korit te dirigjenti/ja ose mësuesi/ja për fillimine këngës, krijimi i individualitetit të nxënësit gjatë të kënduarit ose ekzekutimit dhe përcjellja eemocioneve të këngës përmes zërit.

Shprehitë korale - Zotërimi i shprehive vokale, kushtëzon në një masë të konsiderueshme tingëllimine mirë koral. Të kënduarit bukur dhe në harmoni i një grupi koral varet nga zbatimi i shprehivevokale (frymëmarrja, intonizimi i tingujve, diksioni) prej çdo nxënësi. Mësuesi/ja përpiqet që synimi

Page 8: Udhëzues dhe Plani mësimor - Media Print · 3 kur nxënësit këndojnë saktë dhe të intonuar këngën, duke respektuar të gjitha rregullat, si dhe mësojnë të mbajnë një

8

i të kënduarit të jetë uniteti tingëllues përmes pjesëmarrësve të korit në klasë.

Frymëmarrja. Procesi i frymëmarrjes përbëhet prej dy momentesh kryesore: marrjes dhe nxjerrjessë frymës, që duhet të jenë aktive dhe të organizuar. Nxënësit duhet të mësohen që të marrinfrymë para fillimit të këngës dhe ta konsumojnë me ngadalë, qetësisht e pa nxitim. Aftësia për tëzotëruar frymëmarrjen fitohet duke bërë mjaft ushtrime për të mbajtur zërin për një kohë sa më tëgjatë dhe pa e dobësuar intensitetin.Dallohen dy tipe frymëmarrjesh:1.Frymëmarrje me kraharor, që siguron një frymëmarrje mjaft të plotë.2.Frymëmarrje diafragmatike, që siguron një frymëmarrje më të thellë.

Në një këngë të shpejtë, të gjallë e të gëzuar përdoret frymëmarrja me kraharor, ndërsa në njëkëngë të ngadalshme, të shtruar, të lidhur, melodioze ose përpara një fraze të gjatë do të merretfrymë thellë (diafragmatike).

Intonacioni. Të këndosh me saktësi do të thotë të nxjerrësh zërin me një lehtësi të caktuar sipasdiapazonit, dhe të kontrollosh e të bashkosh zërin me atë të koristëve të tjerë, në rastin e këngëskorale. Për këtë gjë rol të madh luan zhvillimi i veshit muzikor, i shijes muzikore, të cilat i bëjnë tëaftë fëmijët që të kontrollojnë zërin në mënyrë të vazhdueshme. Për të realizuar intonacionin esaktë duhet të vendosen nxënësit në mënyrë të atillë që të përfitojnë njëri nga tjetri. Mësuesi duhettë gjejë tinguj primarë të zërit, që nxënësit i këndojnë me saktësi dhe t'i stërvitë të këndojnë tingujmë të afërt me të, duke zgjeruar, kështu, gradualisht diapazonin e tyre.Të kënduarit e disa ushtrimeve të shkurtra të përbëra prej dy - tre tingujsh të akordit melodik, aposi dhe të kënduarit e melodisë me gojë të mbyllur ose me rrokje të hapura (la, la) ndihmojnë përt'u intonuar saktë, sepse në këto raste e gjithë vëmendja përqendrohet në këtë gjë. Rëndësi tëmadhe në intonacion ka edhe gjendja emocionale, qëndrimi aktiv i tyre ndaj këngës që mësojnë ekëndojnë dhe shkalla e interesimit të tyre. Intonimi i saktë i intervaleve, ndihmon në zhvillimin emëtejshëm të një të kënduari të saktë në kor.

Diksioni. Në muzikën vokale një diksion i mirë është po aq i domosdoshëm sa edhe të intornuaritsaktë. Mësuesi/ja duhet të ketë parasysh t'u kërkojë nxënësve të këndojnë qartë e kuptueshëmfjalët, në mënyrë që dëgjuesit t'i kuptojnë ato pa vështirësi.Faktorët kryesorë janë:a) Shqiptimi i qartë i tingujve muzikorë e bashtingëllorë të fjalëveb) Theksimi i drejtë i tyre.

a) Shqiptimi i saktë i tingujve është i kushtëzuar nga një artikulim i drejtë domethënë nga njëlëvizje e përshtatshme e buzëve, gjuhës, nofullës së poshtme me pjesëmarrjen e të cilave formohenzanoret dhe bashkëtingëlloret. Lëvizja e buzëve varet nga karakteri i këngës që do të këndohet.Kujtoni që rrokjet e nënvizuara këndohen butë.b) Shqiptimi i drejtë, korrekt e letrar i fjalëve të tekstit të këngëve, duhet të jetë në qendër tëvëmendjes të mësuesit/es. Duhet të vihen në dukje, si rrokjet e theksuara, ashtu dhe fjalët mbi tëcilat bie theksi logjik.Mësuesit duhet të kenë parasysh që përzgjedhja e repertorit të këngëve të ketë këngë që imponojnënjë interpretim të ëmbël, të këndshëm, e pa sforcim. Në këtë mënyrë do të sigurojnë zhvilliminharmonik të zërit, veshit dhe shijes muzikore të fëmijëve.

Page 9: Udhëzues dhe Plani mësimor - Media Print · 3 kur nxënësit këndojnë saktë dhe të intonuar këngën, duke respektuar të gjitha rregullat, si dhe mësojnë të mbajnë një

9

IX. Njësitë mësimore të tekstit sipas kërkesave të programit mësimordhe plani tematik i edukimit muzikor 4.

Teksti i edukimit muzikor 4 përbëhet nga 22 tema ose njësi mësimore. Çdo temë mësimore zhvillohetnë një numër të caktuar orësh mësimore.

1. Këndimi ose K përbëhet nga 19 orë mësimore të cilat janë të shpërndara përgjatë gjithë planittematik në mënyrë të ndërthurur me linjat e tjera. Kështu, në linjën e këndimit këngët që mësohenjanë rreth 8 - 9 këngë, të cilat kanë një shtrirje brenda oktavës secila nga këngët mësohet në 2 orëdhe në disa raste në 3 orë kur është e vështirë. Këngët janë të thjeshta dhe me tematikë të larmishmenga shoqëria, familja, natyra, shkolla, popullore, patriotike etj.Njohuri dhe aftësi kryesore: ritmi, intonacioni, frymëmarrja, diksioni, interpretimi, këndimi solodhe në grup,frymëmarrja e rregullt, intonacioni i saktë, interpretimi me ndjenjë i këngëve.

2. Bazat e arsimimit muzikor ose BAM është linja ku nxënësit do të zhvillojnë ndjenjën ritmikedhe melodike te këngë ose pjesë të ndryshme muzikore.Njohuri dhe aftësi kryesore: ritmet e thjeshta 2/4, 3/4, 4/4, vetitë e tingullit, timbri, krijimi i modelevetë ndryshme në kohët e thjeshta, dallimi dhe zbatimi i vetive të tingullit në shembuj të ndryshëm,përcaktimi i timbrit të zërave apo instrumenteve.

3. Luajtje me instrumente ose LI nxënësit do të mësojnë të lidhin njohuritë muzikore me luajtjennë instrument. Ata duhet të kuptojnë dhe manipulojnë gjatë luajtjes me instrument ritmet e thjeshtamuzikore.Njohuri dhe aftësi kryesore: veglat ritmike dhe ORF, luajtja e ritmeve të thjeshta, shoqërimi meinstrumente ritmike dhe ORF.

4. Dëgjim muzikor ose DM nxënësit do të vazhdojnë të aftësohen për të dëgjuar muzikë.Njohuri dhe aftësi kryesore: cilësitë e zërit, timbri, dëgjimi me vëmendje i fragmenteve ose pjesëvemuzikore.

5. Shprehje dhe krijim muzikor ose SHKMNjohuri dhe aftësi kryesore: karakteret muzikore: të dhimbshme, të gëzuara, të qeta, marshe,aftësia për t'u shprehur rreth një muzike të caktuar, me fjalë ose nëpërmjet arteve të tjera.

Fjalori Fjalori është sjellë në tekstin e edukimit muzikor për të ndihmuar nxënësit në kuptimin e termavetë reja të panjohura më parë për ta.

Programi mësimor i edukimit muzikor klasa e katërt ndërtohet sipas 5 linjave dhe kanë një numërtë caktuar orësh mësimore të miratuara nga MASh. Ato janë:

35 javë mësimore x 1 orë = 35 orë

Këndimi (K) 19 orëBazat e arsimimit muzikor (BAM) 4 orë

Page 10: Udhëzues dhe Plani mësimor - Media Print · 3 kur nxënësit këndojnë saktë dhe të intonuar këngën, duke respektuar të gjitha rregullat, si dhe mësojnë të mbajnë një

10

Shënim: Kutiat pa ngjyrë shërbejnë për mësuesit, për orët e lira për të plotësuar 1/3 e orëve qëduhen për përforcim.

X. Orët e lira

Qëllimi i orëve të lira (deri në 15% e sasisë totale të orëve) janë lënë për t'i krijuar hapësira tënevojshme iniciativës dhe krijimtarisë së shkollës dhe të mësuesit për të përmbushur sa më mirënevojat dhe interesat e nxënësve në përputhje me objektivat e programit zyrtar të miratuar ngaMASh. Sasia e orëve të lira sipas udhëzimit të MASh është 1/3 për përforcimin e lëndë dhe 2/3 përzbatimin e kurrikulës së lirë.

Dëgjimi muzikor (DM) 2 orëLuajtje në instrument (LI) 2 orëShprehje dhe krijim muzikor (SHKM) 2 orëOrë të lira 5 orë

Nr Linjat Tema mësimore Orët Mësimi 1 K Himni i flamurit 1

Mësimi 2 BAM Muzika dhe burimet e tingujve 1

Mësimi 3 K Kur shikoj një yll 2

Mësimi 4 BAM Cilësitë e tingullit 1

Mësimi 5 DM Muzika vokale dhe instrumentale 1

Mësimi 6 K Nesër kur të rritem 2

Mësimi 7 SHKM Muzika përmes arteve të tjera 1

Mësimi 8 LI Luajmë me instrumente ORF dhe mjete trupore 1

Mësimi 9 K Bleta dhe flutura 2

Mësimi 10 BAM Të njohim ritmin me dy goditje 1

Mësimi 11 K O i vogël o partizan 1

Mësimi 12 SHKM Shprehje e emocioneve sipas karakterit të muzikës 1

Mësimi 13 BAM Të njohim ritmin me tri goditje 1

Mësimi 14 LI Ndërtojmë dhe luajmë me instrumente ORF 1

Mësimi 15 K O moj lulëkuqe 2

Mësimi 16 DM Piano, kitara, violina 1

Mësimi 17 K Erdhi një dallandyshe 2

Mësimi 18 BAM Të njohim ritmin me katër goditje 1

Mësimi 19 K Njëshi dhe zeroja 2

Mësimi 20 SHKM Krijim muzikor me ritme të thjeshta 1

Mësimi 21 K Një fustan me lule 2

Mësimi 22 K Sa herë vjen qershori 2

Repertor me këngë të huaja

Këndojmë në gjuhë të huaj -

Page 11: Udhëzues dhe Plani mësimor - Media Print · 3 kur nxënësit këndojnë saktë dhe të intonuar këngën, duke respektuar të gjitha rregullat, si dhe mësojnë të mbajnë një

11

Statusi i tyre është sa i detyrueshëm aq edhe fleksibël. Është i detyrueshëm sepse duhen zhvilluarderi në fund të vitit shkollor. Është fleksibël sepse shpërndarja përgjatë vitit dhe mbushja me mate-rial mësimor është lënë në dorë të mësuesit në bashkëpunim edhe me mësuesit e tjerë të shkollës.Për mbushjen e tyre me material mësimor mund të përdoren burime të ndryshme, por gjithmonë tëbëhet kujdes të punohet për arritjen e kërkesave të programit.Për mbushjen efikase të një pjese të orëve të lira mund të bashkëpunohet edhe me mësuesit elëndëve të tjera, duke hartuar paraprakisht një plan të përbashkët disa orësh që shfrytëzon lidhjetkonceptuale ndërlëndore dhe aspektet kroskurrikulare. Shpërndarja dhe shumëllojshmëria eveprimtarive, duke ju gjetur vendin e duhur përgjatë vitit mësimor, është një element i rëndësishëmi zbatimit me sukses të rubrikës të orëve të lira. Kujdes duhet bërë që orët e lira të mos shpërdorohen,duke i shfrytëzuar për qëllime rutinë të cilat nuk sjellin risi të reja në kurrikulin shkollor.

Fazat për realizimin e orëve të lira në veprimtari të ndryshme artistike janë si më poshtë:

Faza I: Planifikimi i veprimtarisë, ku mësuesit përcaktojnë:1. Objektivat e përgjithshëm të kësaj veprimtarie.Përmes kësaj veprimtarie, nxënësit do të zhvillojnë:• Aftësinë për të kërkuar në internet;• Aftësinë për të njohur karakteristikat e një figure dhe personaliteti të shquar brenda dhe jashtëvendit.• Aftësinë për të krijuar një ese, portret, grafikë, realizuar një kënd me dokumente historike etj.

2. Objektivat specifike për secilën lëndë (çfarë ata do të realizojnë brenda 1 ose më shumë orëvepër këtë veprimtari, në lëndët e tyre).

3. Ndarja e detyrave.

Faza II: Rrugët për zhvillimin e OL1. Përcaktimi i burimeve për zhvillimin e veprimtarisë;2. Përcaktimi i bazës materiale;3. Përcaktimi i metodave mësimore;4. Përcaktimi i periudhës dhe orëve që duhen për këtë veprimtari.

Faza III: Zhvillimi i veprimtarive dhe finalizimi1. Kënd me fakte dhe dokumente,2. Koncert,3. Ekspozitë.

Faza 4: Vlerësimi i veprimtarisë1. Nxjerrja e problemeve dhe vështirësive të hasura për arritjen e objektivave të vendosura në fillimtë veprimtarisë;2. Vlerësimi i nxënësve (që kanë bërë krijimin më të mirë, këndimin më të mirë etj.)

Page 12: Udhëzues dhe Plani mësimor - Media Print · 3 kur nxënësit këndojnë saktë dhe të intonuar këngën, duke respektuar të gjitha rregullat, si dhe mësojnë të mbajnë një

12

Obj

ekti

vat

spec

ifik

ë ni

vele

ve s

ipas

Mje

tet

mës

imor

e di

dakt

ike

dhe

liter

atur

a nd

ihm

ëse

Ven

di i

real

izim

it

Nr.

Lin

jat

O

rët

për

linjë

Tem

at

mës

imor

e

Obj

ekti

vi i

përg

jith

shëm

i pr

ogra

mit

Niv

eli b

azë

Niv

eli m

esat

ar

Niv

eli i

lart

ë

1.K

1

Him

ni i

flam

uri

t T

ë kë

ndoj

ë kë

ngë

ndry

shm

e pë

r A

tdhe

un,

shko

llën,

fa

milj

en,

ambi

enti

n, e

tj.

kënd

ojë

teks

tin

dhe

mel

odin

ë e

këng

ës

kënd

ojë

këng

ën

në in

tona

cion

in e

du

hur

kënd

ojë

solo

dh

e në

gru

p, d

uke

inte

rpre

tuar

me

ndje

një

e em

ocio

n

Mag

neto

fon,

lib

ri i

mës

uesi

t,

flet

ore

pune

, po

ster

a

Kab

inet

i

2.K

2

Muz

ika

dhe

buri

met

e

ting

ujve

iden

tifi

kojë

bu

rim

et e

ti

nguj

ve

dallo

jë b

urim

et

e ti

nguj

ve

gjej

ë dh

e kë

ndoj

ë bu

rim

e ti

nguj

sh t

ë tj

era

prod

hojë

ti

nguj

t që

dëg

jon

dhe

kom

ento

buri

min

e t

yre

Mag

neto

foni

, po

ster

a, li

bri

i m

ësue

sit,

fl

etor

e pu

ne

Kab

inet

i

3.K

3

Kur

shi

koj

një

yll

kënd

ojë

këng

ë t

ë nd

rysh

me

kënd

ojë

into

naci

onin

e

duhu

r kë

ngën

kënd

ojë

sakt

ë te

ksti

n dh

e m

elod

inë

e kë

ngës

kënd

ojë

solo

dh

e në

gru

p m

e nd

jenj

ë d

he

emoc

ion

Mag

neto

foni

, po

ster

a,

orga

no,

libri

i m

ësue

sit,

fl

etor

e pu

ne

Kab

inet

i

4.K

4

Pun

imi i

kën

gës

kënd

ojë

sakt

ë dh

e bu

kur

këng

ën

kënd

ojë

këng

ëndu

ke

resp

ektu

ar

rreg

ulla

t e

kënd

uari

t

kënd

ojë

sakt

ë te

ksti

n dh

e m

elod

inë

e kë

ngës

kënd

ojë

këng

ën

duke

inte

rpre

tuar

m

e nd

jenj

ë e

emoc

ion

Mag

neto

foni

, or

gano

, lib

ri i

mës

uesi

t,

flet

ore

pune

Kab

inet

i

5.B

AM

2

Cilë

sitë

e

ting

ullit

T

ë da

llojë

ci

lësi

të e

ti

nguj

ve

iden

tifi

kojë

ci

lësi

të e

tin

gulli

t T

ë le

xojë

dhe

ndoj

ë ti

nguj

gjat

ë dh

e të

sh

kurt

ër

krij

ojë

ting

uj t

ë gj

atë

dhe

shku

rtër

, të

lart

ë dh

e të

ulë

t

Org

ano,

in

stru

men

te

me

godi

tje,

m

agne

tofo

ni,

libri

im

ësue

sit,

Kab

inet

i

flet

ore

pune

Page 13: Udhëzues dhe Plani mësimor - Media Print · 3 kur nxënësit këndojnë saktë dhe të intonuar këngën, duke respektuar të gjitha rregullat, si dhe mësojnë të mbajnë një

13

6.

DM

1

Muz

ika

voka

le

dhe

inst

rum

enta

le

dallo

mu

zikë

n vo

kale

dh

e in

stru

men

tale

iden

tifi

kojë

m

uzi

kën

voka

le

dhe

inst

rum

enta

le

gjej

ë kë

gëta

rë t

ë nd

rysh

ëm d

he

orke

stra

ndry

shm

e

shpi

egoj

ëme

fjal

ë të

thj

esht

a m

uzi

kën

voka

le

dhe

inst

rum

enta

le

Mag

neto

foni

, po

ster

a, li

bri

i m

ësue

sit,

fl

etor

e pu

ne

Kab

inet

i

7.

K

5 N

esër

ku

r të

rr

item

T

ë kë

ndoj

ë kë

ngë

ndry

shm

e

kënd

ojë

teks

tin

dhe

mel

odin

ë e

këng

ës

kënd

ojë

inta

cion

in e

duh

ur

këng

ën

kënd

ojë

solo

dh

e në

gru

p m

e nd

jenj

ë e

emoc

ion.

Mag

neto

foni

, po

ster

, or

gano

, lib

ri i

mës

uesi

t,

flet

ore

pune

Kab

inet

i

8. 9.

K

6

Pun

imi i

kën

gës

kënd

ojë

sakt

ë dh

e bu

kur

mës

ojë

sakt

ë kë

ngën

T

ë kë

ndoj

ë sa

ktë

teks

tin

dhe

mel

odin

ë e

këng

ës

inte

rpre

tojë

ngën

me

ndje

një

e em

ocio

n

Mag

neto

foni

, or

gano

, lib

ri i

mës

uesi

t,

flet

ore

pune

Kab

inet

i

SHK

M

1 M

uzik

a pë

rmes

ar

teve

tjer

a T

ë kr

ijoj

ë m

e nd

jenj

ë e

emoc

ion

duke

gjua

r m

uzi

japë

ide

për

punë

n që

do

krij

ojë

në k

lasë

krij

ojë

një

pikt

urë,

një

poe

zi

apo

proz

ë du

ke

dëgj

uar

mu

zikë

kom

ento

krij

imin

e t

ij d

he

të s

hokë

ve

Mag

neto

foni

, la

psa

me

ngjy

ra, l

ibri

i m

ësue

sit,

fl

etor

e pu

ne

Kab

inet

i

10.

L

I 1

Lua

jmë

me

inst

rum

ente

O

RF

dhe

mje

te

trup

ore

luaj

ë m

e in

stru

men

te

OR

F d

he m

e m

jete

tru

pore

du

ke

resp

ektu

ar

ritm

in

luaj

ë du

ke

resp

ektu

ar r

itm

in e

dh

ënë

luaj

ë du

ke

krij

uae

përc

jellj

e ri

tmik

e të

ndr

ysh

me

luaj

ë so

lo d

he

në g

rup

Inst

rum

ente

O

RF

(tri

ango

lo,

shk

opin

j,

sist

er, z

ile,e

tj),

lib

ri i

mës

uesi

t,

flet

ore

pune

Kab

inet

i

11.

K

7

Ble

ta d

he

flut

ura

kënd

ojë

këng

ë të

nd

rysh

me

kënd

ojë

këng

ën

në in

tona

cion

in e

du

hur

kënd

ojë

sakt

ë te

ksti

n dh

e m

elod

inë

e kë

ngës

kënd

ojë

solo

dh

e në

gru

p kë

ngën

Mag

neto

foni

, or

gano

, po

ater

a, li

bri

i m

ësue

sit,

fl

etor

e pu

ne

Kab

inet

i

Page 14: Udhëzues dhe Plani mësimor - Media Print · 3 kur nxënësit këndojnë saktë dhe të intonuar këngën, duke respektuar të gjitha rregullat, si dhe mësojnë të mbajnë një

14

12.

K

8 P

unim

i i k

ëngë

s T

ë kë

ndoj

ë sa

ktë

dhe

buku

r kë

ngën

kënd

ojë

sakt

ë kë

ngën

T

ë kë

ndoj

ë du

ke e

sh

oqër

uar

këng

ën

me

inst

rum

ente

O

RF

kënd

ojë

duke

e

e in

terp

retu

ar m

e nd

jenj

ë e

emoc

ion

këng

ën

Mag

neto

foni

, or

gano

, lib

ri i

mës

uesi

t,

flet

ore

pune

Kab

inet

i

13.

BA

M

2 T

ë nj

ohim

ri

tmin

me

dy

godi

tje

për

dorë

ri

tmin

me

dy

godi

tje

iden

tifi

kojë

ri

tmin

me

dy

godi

tje

shoq

ëroj

ë m

elod

i e

këng

ë m

e dy

go

ditj

e

krij

ojë

ritm

e m

e dy

god

itje

O

rgan

o,

inst

rum

ente

m

e go

ditj

e,

libri

i m

ësue

sit,

fl

etor

e pu

ne

Kab

inet

i

14.

K

9 O

i vo

gël o

pa

rtiz

an

kënd

ojë

këng

ë të

nd

rysh

me

kënd

ojë

kën

gën

T

ë kë

ndoj

ë sa

ktë

këng

ën

kënd

ojë

solo

dh

e në

gru

p M

agne

tofo

ni,

post

era,

or

gano

, lib

ri i

mës

uesi

t,

flet

ore

pune

Kab

inet

i

15.

K

10

Pun

imi i

kën

gës

kënd

ojë

sakt

ë dh

e bu

kur

këng

ën

kënd

ojë

sakt

ë kë

ngën

into

naci

onin

e

duhu

r

kënd

ojë

këng

ën

me

diks

ion

të q

artë

dh

e në

into

naci

onin

e

duhu

r

kënd

ojë

duke

in

terp

retu

ar m

e nd

jenj

ë e

e m

ocio

n kë

ngën

Mag

neto

foni

, or

gano

, lib

ri i

mës

uesi

t,

flet

ore

pune

Kab

inet

i

16.

SHK

M

2 Sh

preh

je e

em

ocio

neve

si

pas

kara

kter

it

të m

uzik

ës

dallo

kara

kter

in e

ngëv

e të

nd

rysh

me

iden

tifi

kojë

ka

rakt

erin

e

këng

ëve

që d

ëgjo

n

shpi

egoj

ë m

e fj

alë

të t

hjes

hta

kara

kter

in e

m

uzi

kës

që d

ëgjo

n

krij

ojë

një

poez

i, pi

ktur

ë si

pas

kara

kter

it t

ë m

uzi

kës

që d

ëgjo

n

Mag

neto

foni

, la

psa

me

ngjy

ra, l

ibri

i m

ësue

sit,

fl

etor

e pu

ne

Kab

inet

i

17.

BA

M

3 T

ë nj

ohim

ri

tmin

me

tri

godi

tje

përd

orë

ritm

in m

e tr

i go

ditj

e

iden

tifi

kojë

ri

tmin

me

tri

godi

tje

lexo

jë e

kën

dojë

m

e ri

tmin

me

tri

godi

tje

krij

ojë

ritm

e m

e tr

i god

itje

O

rgan

o,

inst

rum

ente

m

e go

ditj

e,

libri

i m

ësue

sit,

fl

etor

e pu

ne

Kab

inet

i

Page 15: Udhëzues dhe Plani mësimor - Media Print · 3 kur nxënësit këndojnë saktë dhe të intonuar këngën, duke respektuar të gjitha rregullat, si dhe mësojnë të mbajnë një

15

17.

BA

M

3 T

ë nj

ohim

ri

tmin

me

tri

godi

tje

përd

orë

ritm

in m

e tr

i go

ditj

e

iden

tifi

kojë

ri

tmin

me

tri

godi

tje

lexo

jë e

kën

dojë

m

e ri

tmin

me

tri

godi

tje

krij

ojë

ritm

e m

e tr

i god

itje

O

rgan

o,

inst

rum

ente

m

e go

ditj

e,

libri

i m

ësue

sit,

fl

etor

e pu

ne

Kab

inet

i

18.

LI

2 N

dërt

ojm

ë dh

e lu

ajm

ë m

e in

stru

men

te

OR

F

ndër

tojë

dhe

lu

ajë

me

inst

rum

ente

O

RF

iden

tifi

kojë

in

stru

men

tet

OR

F

ndër

tojë

dhe

lu

ajë

me

inst

rum

ente

t O

RF

ndër

tojë

, sh

pieg

ojë

dhe

luaj

ë m

e in

stru

men

tet

OR

F.

Mat

eria

le

(shk

opin

j,

vizo

re,

gërs

hërë

, tu

llum

bace

, go

zhda

, çek

iç,

dërr

asë,

etj

) lib

ri i

mës

uesi

t,

flet

ore

pune

Kab

inet

i

19.

K

11

O m

oj lu

lëku

qe

kënd

ojë

këng

ë të

nd

rysh

me

kënd

ojë

mel

odin

ë e

këng

ës

T ë

kën

dojë

sak

mel

odin

ë dh

e te

ksti

n e

këng

ës

kënd

ojë

solo

dh

e në

gru

p M

agne

tofo

ni,

kase

ta,

orga

no, l

ibri

i m

ësue

sit,

fl

etor

e pu

ne,

post

er

Kab

inet

i

20.

K

12

Pun

imi i

kën

gës

kënd

ojë

sakt

ë dh

e m

e em

ocio

n

kënd

ojë

duke

zb

atua

r re

gulla

t e

të k

ëndu

arit

kënd

ojë

sakt

ë te

stin

dhe

mel

odin

ë e

këng

ës

kënd

ojë

me

ndje

një

e e

moc

ion

Mag

neto

foni

, or

gano

, lib

ri i

mës

uesi

t,fl

etor

e pu

ne

Kab

inet

i

21.

DM

2

Pia

no, k

itar

a,

viol

ina

dallo

pian

on, k

itar

ën,

viol

inën

iden

tifi

kojë

pi

anon

, ki

tarë

n,vi

olin

ën

dallo

jë t

imbr

in e

ty

re

shpi

egoj

ë kë

to

inst

rum

ente

nte

mu

ziko

re

Mag

neto

foni

, ka

seta

, lib

ri i

mës

uesi

t,

post

era,

fl

etor

e pu

ne

Kab

inet

i

Page 16: Udhëzues dhe Plani mësimor - Media Print · 3 kur nxënësit këndojnë saktë dhe të intonuar këngën, duke respektuar të gjitha rregullat, si dhe mësojnë të mbajnë një

16

K

1322 23 24 25 26 27 28

E

rdhi

një

da

llënd

yshe

T

ë kë

ndoj

ë kë

ngë

ndry

shm

e

kënd

ojë

mel

odin

ë e

këng

ës

kënd

ojë

sakt

ë te

ksti

n dh

e m

elod

inë

e kë

ngës

kënd

ojë

solo

dh

e në

gru

p M

agne

tofo

ni,

kase

ta,

orga

no, l

ibri

i m

ësue

sit,

fl

etor

e pu

ne,

post

er

Kab

inet

i

K

14

Pun

imi i

kën

gës

kënd

ojë

sakt

ë dh

e bu

kur

këng

ën

kënd

ojë

into

naci

onin

e

duhu

r kë

ngën

gjej

ë kë

ngë

ngja

shm

e m

e kë

ngën

mës

on

kënd

ojë

duke

in

terp

retu

ar m

e nd

jenj

ë e

em

ocio

n at

ë

Mag

neto

foni

, or

gano

, lib

ri i

mës

uesi

t,

flet

ore

pune

Kab

inet

i

BA

M

4 T

ë nj

ohim

ri

tmin

me

katë

r rr

ahje

përd

orë

ritm

in m

e ka

tër

godi

tje

iden

tifi

kojë

ri

tmin

me

katë

r go

ditj

e

lexo

jë e

kën

dojë

m

e ri

tmin

me

katë

r go

ditj

e

krij

ojë

ritm

e m

e ka

tër

godi

tje

Inst

rum

ente

m

e go

ditj

e,

orga

no, l

ibri

i m

ësue

sit,

fl

etor

e pu

ne

Kab

inet

i

K

15

Një

shi d

he

zero

ja

kënd

ojë

këng

ë të

nd

rysh

me

mës

ojë

sakt

ë m

elod

inë

e kë

ngës

T

ë kë

ndoj

ë sa

ktë

teks

tin

dhe

mel

odin

ë e

këng

ës

kënd

ojë

solo

dh

e në

gru

p M

agne

tofo

ni,

orga

no,

post

era,

lib

ri i

mës

uesi

t,

flet

ore

pune

Kab

inet

i

K

16

Pun

imi i

kën

gës

kënd

ojë

sakt

ë dh

e bu

kur

këng

ën

kënd

ojë

këng

ën

duke

e s

hoqë

ruar

m

e lë

vizj

e tr

upor

e

kënd

ojë

me

diks

ion

të q

artë

dhe

into

naci

onin

e

duhu

r

kënd

ojë

duke

e

inte

rpre

tuar

me

ndje

një

e em

ocio

n

Mag

neto

foni

, or

gano

, lib

ri i

mës

uesi

t,

flet

ore

pune

Kab

inet

i

SHK

M

3 K

riji

m m

uzik

or

me

ritm

e të

th

jesh

ta

krij

ojë

me

ritm

e të

th

jesh

ta

dy ,t

re d

he

katë

r go

ditj

e

krij

ojë

mbi

nj

ohur

itë

e m

arra

T

ë lu

ajë

me

inst

rum

ente

me

godi

tje

krij

imin

e t

ij

kom

ento

jë d

he

inte

rpre

tojë

kr

ijim

in e

tij

dhe

sho

këve

Org

ano,

in

stru

men

te

me

godi

tje,

lib

ri i

mës

uesi

t,

flet

ore

pune

Kab

inet

i

K

17

Një

fus

tan

me

lule

T

ë kë

ndoj

ë kë

ngë

ndry

shm

e

mës

ojë

sakt

ë kë

ngën

T

ë ri

kënd

ojë

te

ksti

n dh

e m

elod

inë

e kë

ngës

kënd

ojë

solo

dh

e në

gru

p M

agne

tofo

ni,

post

era,

or

gano

, lib

ri i

mës

uesi

t,fl

etor

Kab

inet

i

Page 17: Udhëzues dhe Plani mësimor - Media Print · 3 kur nxënësit këndojnë saktë dhe të intonuar këngën, duke respektuar të gjitha rregullat, si dhe mësojnë të mbajnë një

17

Për

sqa

rim

: Orë

t e li

ra s

hpër

ndah

en s

ipas

udh

ëzim

eve

të M

ASH

mbi

orë

t e li

ra, d

uke

ndje

kur

faza

t e z

bati

mit

të ty

re s

ipas

mod

elit

të d

hënë

këtë

udh

ëzue

s.

29.

18

Pun

imi i

kën

gës

kënd

ojë

sakt

ë dh

e bu

kur

këng

ën

kënd

ojë

këng

ën

në in

tona

cion

in e

du

hur

kënd

ojë

këng

ën

me

diks

ion

të q

artë

dh

e sh

oqër

uar

me

godi

tje

ritm

ike

kënd

ojë

këng

ën

duke

inte

rpre

tuar

m

e nd

jenj

ë e

e m

ocio

n kë

ngën

Mag

neto

foni

, or

gano

, lib

ri i

mës

uesi

t,

flet

ore

pune

Kab

inet

i

19

Sa h

erë

vjen

qe

rsho

ri

kënd

ojë

këng

ë të

nd

rysh

me

kënd

ojë

into

naci

onin

e

duhu

r

kënd

ojë

këng

ën

me

diks

ion

të q

artë

dh

e du

ke e

sh

oqër

uar

me

inst

rum

ente

me

godi

tje

kënd

ojë

solo

dh

e në

gru

p m

e nd

jenj

ë e

e m

ocio

n

Mag

neto

foni

, ka

seta

, po

ster

a, li

bri

i m

ësue

sit,

fl

etor

e pu

ne

Kab

inet

i

31.

1

32.

2

33.

3

34.

4

35.

5

K

30.

K

OL

O

L

OL

O

L

OL

Page 18: Udhëzues dhe Plani mësimor - Media Print · 3 kur nxënësit këndojnë saktë dhe të intonuar këngën, duke respektuar të gjitha rregullat, si dhe mësojnë të mbajnë një

18

Kontaktet:

Shtëpia Botuese Sektori i Shpërndarjes dhe Marketingut: Shtypshkronja:Kutia Postare 7465 - Tiranë Tel.: 04 272 698 Cel.: 069 40 44 442Tel.: 04 258 156 Cel.: 069 40 44 441 Cel.: 069 40 20 201Cel.: 069 40 44 443info.mediaprint @gmail.com

Komente dhe sugjerime janë të mirëpritura në email: [email protected]