Ümumtəhsil məktəblərində məktəbdaxili qiymətləndirmənin aparılması qaydaları Təranə Hacıyeva

Ümumtəhsil məktəblərindəÜmumtəhsil məktəblərində

məktəbdaxili qiymətləndirmənin aparılması məktəbdaxili qiymətləndirmənin aparılması

qaydalarıqaydaları Təranə HacıyevaTəranə Hacıyeva

Monitorinq və qiymətləndirmə Monitorinq və qiymətləndirmə şöbəsinin müdirişöbəsinin müdiri

MMəktəbdaxili əktəbdaxili qiymətləndirməqiymətləndirmə

Ümumtəhsil məktəblərindəÜmumtəhsil məktəblərindəməktəbdaxili qiymətləndirmənin aparılması qaydalarıməktəbdaxili qiymətləndirmənin aparılması qaydaları

AAZƏRBAYCANZƏRBAYCAN

RESPUBLİKASININ ÜMUMRESPUBLİKASININ ÜMUMi i

TƏHSİLTƏHSİL SİSTEMİNDƏ SİSTEMİNDƏ

QİYMƏTLƏNDİRMƏ QİYMƏTLƏNDİRMƏ

KONSEPSİYASIKONSEPSİYASI

Azərbaycan Respublikası Nazirlər Azərbaycan Respublikası Nazirlər

Kabinetinin 2009-cu il 13 yanvar Kabinetinin 2009-cu il 13 yanvar

tarixli 9 nömrəli qərarı ilə təsdiq tarixli 9 nömrəli qərarı ilə təsdiq

edilmişdir.edilmişdir.

ÜMUMTƏHSİL ÜMUMTƏHSİL MƏKTƏBLƏRİNDƏ , PEŞƏ MƏKTƏBLƏRİNDƏ , PEŞƏ LİSEYLƏRİNDƏ BURAXILIŞ LİSEYLƏRİNDƏ BURAXILIŞ İMTAHANLARI VƏ İMTAHANLARI VƏ ŞAGİRDLƏRİN SİNİFDƏN-ŞAGİRDLƏRİN SİNİFDƏN-SİNFƏ KEÇİRİLMƏSİ SİNFƏ KEÇİRİLMƏSİ HAQQINDA QAYDALARHAQQINDA QAYDALAR

Azərbaycan Respublikası Ədliyyə Azərbaycan Respublikası Ədliyyə Nazirliyinin 17.02.2009-cu il tarixli, Nazirliyinin 17.02.2009-cu il tarixli, 3434 nömrəli şəhadətnaməsi ilə 3434 nömrəli şəhadətnaməsi ilə Dövlət qeydiyyatından keçmiş, Dövlət qeydiyyatından keçmiş, Azərbaycan Respublikası Təhsil Azərbaycan Respublikası Təhsil nazirinin 11.02.2009-cu il tarixli, 164 nazirinin 11.02.2009-cu il tarixli, 164 nömrəli əmri ilə təsdiq edilmişdir.nömrəli əmri ilə təsdiq edilmişdir.


Qayda 1Qayda 1 Məktəbdaxili qiymətləndirmə komponentləriMəktəbdaxili qiymətləndirmə komponentləri Şagird nailiyyətlərinin qiymətləndirilməsi (monitorinqi)Şagird nailiyyətlərinin qiymətləndirilməsi (monitorinqi)(sinifdaxili diaqnostik, formativ və summativ (sinifdaxili diaqnostik, formativ və summativ

qiymətləndirmələr)qiymətləndirmələr) Kurikulum üzrə qiymətləndirməKurikulum üzrə qiymətləndirmə ((təhsili idarəetmə orqanları tərəfindən müəyyən təhsili idarəetmə orqanları tərəfindən müəyyən

fənlər üzrə şagird nailiyyətlərinin standartlara fənlər üzrə şagird nailiyyətlərinin standartlara uyğunluğunu ölçmək üçün aparılan uyğunluğunu ölçmək üçün aparılan qiymətləndirməqiymətləndirmə ))

Ümumi təhsil pillələri üzrə yekun qiymətləndirmə Ümumi təhsil pillələri üzrə yekun qiymətləndirmə ((əsas və orta təhsil kursları üzrə əsas və orta təhsil kursları üzrə buraxılış imtahanları)buraxılış imtahanları)


Qayda 2Qayda 2

Şagird nailiyyətlərinin qiymətləndirilməsi Şagird nailiyyətlərinin qiymətləndirilməsi (monitorinqi)(monitorinqi) şagirdin bilikşagirdin bilik, b, bacarıq acarıq və dəyərlərə və dəyərlərə yiyələnməsi yiyələnməsi haqqında məlumatlarınhaqqında məlumatların toplanması toplanması prosesiprosesidir.dir.

diaqnostik (ilkin səviyyənin diaqnostik (ilkin səviyyənin qiymətləndirilməsi); qiymətləndirilməsi);

formativ (inkişafın izlənməsi) formativ (inkişafın izlənməsi) summativ (yekun qiymətləndirmə) summativ (yekun qiymətləndirmə)

qiymətləndirmə formalarında aparılır. qiymətləndirmə formalarında aparılır.


Qayda 3Qayda 3Diaqnostik qiymətləndirmənin Diaqnostik qiymətləndirmənin məqsədiməqsədi şagirdin bilik şagirdin bilik

və bacarıqlarının ilkin səviyyəsini və bacarıqlarının ilkin səviyyəsini müəyyənləşdirməkdir. müəyyənləşdirməkdir.

Diaqnostik qiymətləndirmə əsasən dərs ilinin əvvəlində Diaqnostik qiymətləndirmə əsasən dərs ilinin əvvəlində aparılır. aparılır.

Zərurət yarandıqda, bəhs və bölmələrin əvvəlində, Zərurət yarandıqda, bəhs və bölmələrin əvvəlində, başqa məktəbdən gələndə, sinfi dəyişəndə və digər başqa məktəbdən gələndə, sinfi dəyişəndə və digər hallarda şagirdin bilik və bacarıqları barədə hallarda şagirdin bilik və bacarıqları barədə məlumat toplamaq, təlim strategiyasını məlumat toplamaq, təlim strategiyasını müəyyənləşdirmək və şagirdə fərdi yanaşmanı müəyyənləşdirmək və şagirdə fərdi yanaşmanı təmin etmək məqsədilə müəllim tərəfindən aparılır təmin etmək məqsədilə müəllim tərəfindən aparılır və rəsmi sənəddə öz əksini tapmır. və rəsmi sənəddə öz əksini tapmır.


Qayda 4Qayda 4Formativ qiymətləndirmə dərs ilinin əvvəlindən Formativ qiymətləndirmə dərs ilinin əvvəlindən

başlayaraq təlim prosesində başlayaraq təlim prosesində müntəzəm şəkildəmüntəzəm şəkildə aparılır, şagirdin irəliləyişlərini və geriləmələrini aparılır, şagirdin irəliləyişlərini və geriləmələrini izləmək, qarşıya çıxan problemləri aradan izləmək, qarşıya çıxan problemləri aradan qaldırmaq üçün şagirdə kömək etmək və onu qaldırmaq üçün şagirdə kömək etmək və onu istiqamətləndirmək məqsədi daşıyır. istiqamətləndirmək məqsədi daşıyır.

Formativ qiymətləndirmə sinifdə hər bir şagirdin Formativ qiymətləndirmə sinifdə hər bir şagirdin inkişafının sistemli şəkildə izlənilməsini təmin edir. inkişafının sistemli şəkildə izlənilməsini təmin edir. Müəllim bu qiymətləndirmə vasitəsilə tədris Müəllim bu qiymətləndirmə vasitəsilə tədris prosesini tənzimləyir, uğur qazana bilməyən prosesini tənzimləyir, uğur qazana bilməyən şagirdlərin ehtiyaclarını öyrənərək onlara əlavə şagirdlərin ehtiyaclarını öyrənərək onlara əlavə kömək göstərirkömək göstərir..


Qayda 5Qayda 5

Formativ qiymətləndirmənin nəticələri rəsmi xarakter Formativ qiymətləndirmənin nəticələri rəsmi xarakter

daşımır və jurnala qeyd olunmur. Bu nəticələr yalnız şagirdin daşımır və jurnala qeyd olunmur. Bu nəticələr yalnız şagirdin

qeyd kitabçasında, müəllimin şəxsi qeydlərində öz əksini tapır qeyd kitabçasında, müəllimin şəxsi qeydlərində öz əksini tapır

və şagird qovluğunda (və şagird qovluğunda (portfolioportfolio) toplanır. Portfolio bir il ) toplanır. Portfolio bir il

ərzində məktəbdə saxlanılır və ilin sonunda şagirdə təhvil ərzində məktəbdə saxlanılır və ilin sonunda şagirdə təhvil

verilir. verilir.


Qayda 6Qayda 6 Summativ qiymətləndirmə Summativ qiymətləndirmə təlim prosesində təlim prosesində

müəyyən mərhələlərə (bəhs, bölmə, yarımil) yekun müəyyən mərhələlərə (bəhs, bölmə, yarımil) yekun vurmaqla, şagirdin bilik və bacarıqlarının vurmaqla, şagirdin bilik və bacarıqlarının səviyyəsini ölçür. səviyyəsini ölçür.

Summativ qiymətləndirmənin ən mühüm cəhəti Summativ qiymətləndirmənin ən mühüm cəhəti şagirdlərin əldə etdiyi biliklərin tətbiqinə hansı şagirdlərin əldə etdiyi biliklərin tətbiqinə hansı səviyyədə nail olduğunu aşkar etməkdən ibarətdir.səviyyədə nail olduğunu aşkar etməkdən ibarətdir.

Summativ qiymətləndirmə rəsmi Summativ qiymətləndirmə rəsmi qiymətləndirmədir, onun nəticələri jurnalda qeyd qiymətləndirmədir, onun nəticələri jurnalda qeyd olunur.olunur.


Qayda 7Qayda 7 Summativ qiymətləndirmə kiçik və böyük Summativ qiymətləndirmə kiçik və böyük

summativ qiymətləndirmələrdən ibarətdir. summativ qiymətləndirmələrdən ibarətdir. Kiçik summativ (Kiçik summativ (s)s) bəhs və bölmələrin bəhs və bölmələrin

sonundasonunda altı həftədən gec olmayaraq altı həftədən gec olmayaraq, böyük , böyük summativ summativ (S)(S) isə yarımillərin sonunda isə yarımillərin sonunda keçirilirkeçirilir. .


Qayda 8Qayda 8 Kiçik summativ qiymətləndirmələr müəllim, Kiçik summativ qiymətləndirmələr müəllim,

böyük summativ qiymətləndirmə isə müəllim böyük summativ qiymətləndirmə isə müəllim və ya məktəb rəhbərliyi tərəfindən keçirilirvə ya məktəb rəhbərliyi tərəfindən keçirilir


Qayda 9Qayda 9 Böyük summativ qiymətləndirmə vasitələri Böyük summativ qiymətləndirmə vasitələri

məktəb rəhbərliyinin təşkil etdiyi xüsusi məktəb rəhbərliyinin təşkil etdiyi xüsusi komissiya tərəfindən hazırlanır. komissiya tərəfindən hazırlanır.


Qayda 10Qayda 10 Böyük summativ qiymətləndirmə Böyük summativ qiymətləndirmə

vasitələri fənnin məzmunundakı vasitələri fənnin məzmunundakı zəruri bilikləri əhatə etməklə daha zəruri bilikləri əhatə etməklə daha çox tətbiqi bacarıqları yoxlamağa çox tətbiqi bacarıqları yoxlamağa xidmət edir. Summativ xidmət edir. Summativ qiymətləndirmə vasitələri növbəti qiymətləndirmə vasitələri növbəti summativ qiymətləndirmədə istifadə summativ qiymətləndirmədə istifadə oluna bilməz.oluna bilməz.

Həmin vasitələr gələn dərs illərində Həmin vasitələr gələn dərs illərində istifadə edilmək üçün məktəbin test istifadə edilmək üçün məktəbin test bankına daxil edilir.bankına daxil edilir.


Qayda 11Qayda 11 Sinif summativ qiymətləndirməni yerinə Sinif summativ qiymətləndirməni yerinə

yetirdiyi gün üzürlü səbəbdən yetirdiyi gün üzürlü səbəbdən qiymətləndirmədə iştirak etməyən qiymətləndirmədə iştirak etməyən şagirdin jurnaldakı adının qarşısındakı şagirdin jurnaldakı adının qarşısındakı xana diaqonal olaraq 2 yerə bölünür. xana diaqonal olaraq 2 yerə bölünür. Surətdə qaib yazılır, məxrəc isə boş Surətdə qaib yazılır, məxrəc isə boş saxlanılır. saxlanılır.

Müəllim həmin şagirdlə 2 həftədən gec Müəllim həmin şagirdlə 2 həftədən gec olmayaraq summativ qiymətləndirmə olmayaraq summativ qiymətləndirmə aparır və nəticə məxrəcdə qeyd olunur.aparır və nəticə məxrəcdə qeyd olunur.


Qayda 12Qayda 12 Sinfin summativ Sinfin summativ

qiymətləndirməsində istifadə qiymətləndirməsində istifadə olunan vasitələr üzürlü səbəbdən olunan vasitələr üzürlü səbəbdən qiymətləndirmədə iştirak etməyən qiymətləndirmədə iştirak etməyən şagird üçün istifadə edilə bilməz.şagird üçün istifadə edilə bilməz.


Qayda 13Qayda 13 Böyük summativ qiymətləndirmələrdə Böyük summativ qiymətləndirmələrdə

qeyri- müvəffəq (1 və 2) qiymət alan qeyri- müvəffəq (1 və 2) qiymət alan şagird nəticəni yüksəltmək üçün iki həftə şagird nəticəni yüksəltmək üçün iki həftə ərzində təkrar yoxlamadan keçməlidir.ərzində təkrar yoxlamadan keçməlidir.

Şagirdin nəticəsi yenə də eyni olarsa, Şagirdin nəticəsi yenə də eyni olarsa, ona “Ümumtəhsil məktəblərində, peşə ona “Ümumtəhsil məktəblərində, peşə liseylərində buraxılış imtahanları və liseylərində buraxılış imtahanları və şagirdlərin sinifdən-sinfə keçirilməsi şagirdlərin sinifdən-sinfə keçirilməsi haqqında qaydalar”ın 51-ci bəndinə haqqında qaydalar”ın 51-ci bəndinə əsasən yay tədris tapşırıqları verilir.əsasən yay tədris tapşırıqları verilir.


Qayda 14Qayda 14 Yarımillik qiymətYarımillik qiymət kiçik summativ kiçik summativ

qiymətlərin və yarımillik böyük summativ qiymətlərin və yarımillik böyük summativ qiymətin əsasında müəyyən edilir. Kiçik qiymətin əsasında müəyyən edilir. Kiçik summativlərin nəticələri 40%, böyük summativlərin nəticələri 40%, böyük summativin nəticəsi 60 % olmaqla summativin nəticəsi 60 % olmaqla aşağıdakı düstura əsasən yekun qiymət aşağıdakı düstura əsasən yekun qiymət çıxarılır.çıxarılır.

Burada sBurada s11, s, s22,..., s,..., snn- kiçik summativlər, - kiçik summativlər, nn- - yarımildə keçirilən kiçik summativlərin yarımildə keçirilən kiçik summativlərin sayı, Ssayı, S11- birinci yarımildəki böyük - birinci yarımildəki böyük summativ , Ysummativ , Y11- birinci yarımillik qiymətdir.- birinci yarımillik qiymətdir.

100

60

100

40...1

211

S

n

sssY n


Qayda 14-davamıQayda 14-davamı Kiçik summativlərdən orta qiymət çıxarılarkən Kiçik summativlərdən orta qiymət çıxarılarkən

yuvarlaqlaşdırma qaydası tətbiq olunur.yuvarlaqlaşdırma qaydası tətbiq olunur. Məsələn, şagird 1-ci yarımildə kiçik Məsələn, şagird 1-ci yarımildə kiçik

summativlərdən 3, 3, 4 və böyük summativdən 3 summativlərdən 3, 3, 4 və böyük summativdən 3 almışsa, qiymət aşağıdakı kimi hesablanmalıdır:almışsa, qiymət aşağıdakı kimi hesablanmalıdır:

Və yaxud şagird 1-ci yarımildə kiçik Və yaxud şagird 1-ci yarımildə kiçik summativlərdən 2, 3, 3 və böyük summativdən 3 summativlərdən 2, 3, 3 və böyük summativdən 3 almışsa, qiymət aşağıdakı kimi hesablanmalıdır:almışsa, qiymət aşağıdakı kimi hesablanmalıdır:

31,3100

603

100

40

3

4331

Y

38,2100

603

100

40

3

3321

Y


Qayda 15Qayda 15 İllik qiymət aşağıdakı düsturla müəyyən İllik qiymət aşağıdakı düsturla müəyyən

edilməlidir:edilməlidir:

Burada İ-illik qiymət,YBurada İ-illik qiymət,Y11 və Y və Y22 - yarımillik - yarımillik qiymətlərdir. Məsələn, şagird I yarımildə qiymətlərdir. Məsələn, şagird I yarımildə 3, ikincidə isə 4 qiymət alıbsa, 3, ikincidə isə 4 qiymət alıbsa,

olur.olur.

221 YY

I

45,32

43

I


Qayda 16Qayda 16Qiymətləndirmə standartlarına əsasən 4 Qiymətləndirmə standartlarına əsasən 4 nailiyyət səviyyəsindən heç birinə cavab nailiyyət səviyyəsindən heç birinə cavab

verməyən şagird təlim nəticələrini yerinə verməyən şagird təlim nəticələrini yerinə yetirməmiş sayılır və qeyri-müvəffəq (1;2) yetirməmiş sayılır və qeyri-müvəffəq (1;2)

qiymətləndirilir.qiymətləndirilir.1-ci 1-ci səviyyəni keçməyən şagird “3”, səviyyəni keçməyən şagird “3”,

3-cü3-cü səviyyəyə cavab verən şagird “4”, səviyyəyə cavab verən şagird “4”, 4-cü4-cü səviyyəyə cavab verən şagird “5” səviyyəyə cavab verən şagird “5”

qiymətlə qiymətləndirilir. qiymətlə qiymətləndirilir. 2-ci 2-ci səviyyəyə cavab verən şagird məzmundan səviyyəyə cavab verən şagird məzmundan

asılı olaraq “3” və ya “4” ilə qiymətləndirilə asılı olaraq “3” və ya “4” ilə qiymətləndirilə bilər.bilər.


Qayda 17Qayda 17 Summativ qiymətləndirmə tapşırıqları Summativ qiymətləndirmə tapşırıqları

müxtəlif çətinlik dərəcəli suallardan ibarət müxtəlif çətinlik dərəcəli suallardan ibarət olur və qiymətlər düzgün cavabların əsasında olur və qiymətlər düzgün cavabların əsasında müəyyənləşdirilir. müəyyənləşdirilir.

Burada asan səviyyəli suallar 20%, orta Burada asan səviyyəli suallar 20%, orta səviyyəli suallar 60%, çətin səviyyəli suallar səviyyəli suallar 60%, çətin səviyyəli suallar 20% təşkil edir.20% təşkil edir.


Qayda 17-davamıQayda 17-davamıSualların ümumi sayınınSualların ümumi sayının 10%-nə qədər düz cavab verən “1”;10%-nə qədər düz cavab verən “1”; 10% daxil olmaqla 20%-ə qədər düz 10% daxil olmaqla 20%-ə qədər düz

cavab verən “2”;cavab verən “2”; 20% daxil olmaqla 50%-nə qədər düz 20% daxil olmaqla 50%-nə qədər düz

cavab verən “3”;cavab verən “3”; 50 % daxil olmaqla 80%-nə qədər düz 50 % daxil olmaqla 80%-nə qədər düz

cavab verən “4”;cavab verən “4”; 80% daxil olmaqla 100%-nə düz cavab 80% daxil olmaqla 100%-nə düz cavab

verən şagird “5” verən şagird “5” qiymətlə qiymətləndirilir.qiymətlə qiymətləndirilir.


Qayda 18Qayda 18 I siniflərdə summativ I siniflərdə summativ

qiymətləndirmənin nəticələri qiymətləndirmənin nəticələri 5 5 ballıq sisteməballıq sistemə əsasən (1,2,3,4,5) əsasən (1,2,3,4,5) rəqəmlə ifadə olunur və qiymətlər rəqəmlə ifadə olunur və qiymətlər jurnala yazılır.jurnala yazılır.


Qayda 19Qayda 19

Qiymətləndirmənin nəticələri Qiymətləndirmənin nəticələri haqqında məlumatlar şagirdlərə və haqqında məlumatlar şagirdlərə və valideynlərə valideynlərə məktəbli kitabçasıməktəbli kitabçası vasitəsilə çatdılır. vasitəsilə çatdılır.

Bir il üçün nəzərdə tutulan kitabçada Bir il üçün nəzərdə tutulan kitabçada hər həftəyə iki səhifə yer ayrılır. Bu hər həftəyə iki səhifə yer ayrılır. Bu səhifələrdə günlər üzrə dərs cədvəli səhifələrdə günlər üzrə dərs cədvəli və şagirdin dərslərdəki fəaliyyəti və şagirdin dərslərdəki fəaliyyəti haqqında müəllimin qeydləri yazılır. haqqında müəllimin qeydləri yazılır.


Qayda 20Qayda 20Böyük summativ qiymətləndirmələrin nəticələri və Böyük summativ qiymətləndirmələrin nəticələri və

şagird haqqında məktəb psixoloqunun qeydləri şagird haqqında məktəb psixoloqunun qeydləri şagirdin şəxsi işindəşagirdin şəxsi işində öz əksini tapır. öz əksini tapır.

Şəxsi iş ümumitəhsil kursu üzrə olur. Kitabçada hər Şəxsi iş ümumitəhsil kursu üzrə olur. Kitabçada hər sinif üçün bir səhifə ayrılır. Bu səhifədə hər sinifdə sinif üçün bir səhifə ayrılır. Bu səhifədə hər sinifdə tədris olunan fənlərin siyahısı, bu fənlər üzrə böyük tədris olunan fənlərin siyahısı, bu fənlər üzrə böyük summativ qiymətləndirmə nəticələri, buraxılan summativ qiymətləndirmə nəticələri, buraxılan dərslər və şagird haqqında digər qeydlər öz əksini dərslər və şagird haqqında digər qeydlər öz əksini tapır. Şəxsi iş şagird məktəbi bitirdikdən sonra 5 il tapır. Şəxsi iş şagird məktəbi bitirdikdən sonra 5 il məktəbdə saxlanılırməktəbdə saxlanılır..


Documents

Ümumtəhsil məktəblərində məktəbdaxili qiymətləndirmənin aparılması qaydaları Təranə Hacıyeva