47
ÜNİTE:3 ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER YAŞADIĞIMIZ YER

ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

  • Upload
    alamea

  • View
    66

  • Download
    0

Embed Size (px)

DESCRIPTION

ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER. NELER ÖĞRENECEĞİZ?. YAŞADIĞIMIZ YERİ NASIL TARİF EDERİZ? YÖN NEDİR? ANA YÖNLER ARA YÖNLER YÖN BULMA YÖNTEMLERİ HAVA NASIL OLACAK? YAŞADIĞIMIZ ÇEVRE DOĞA OLAYLARININ DOĞAL ÇEVREYE ETKİLERİ. YAŞADIĞIMIZ YERİ NASIL TARİF EDERİZ?. Günlük yaşantımızda; - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Page 1: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YERYER

Page 2: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

NELER ÖĞRENECEĞİZ?NELER ÖĞRENECEĞİZ?

YAŞADIĞIMIZ YERİ NASIL TARİF EDERİZ?YAŞADIĞIMIZ YERİ NASIL TARİF EDERİZ? YÖN NEDİR?YÖN NEDİR? ANA YÖNLER ANA YÖNLER ARA YÖNLERARA YÖNLER YÖN BULMA YÖNTEMLERİYÖN BULMA YÖNTEMLERİ HAVA NASIL OLACAK?HAVA NASIL OLACAK? YAŞADIĞIMIZ ÇEVREYAŞADIĞIMIZ ÇEVRE DOĞA OLAYLARININ DOĞAL ÇEVREYE DOĞA OLAYLARININ DOĞAL ÇEVREYE

ETKİLERİETKİLERİ

Page 3: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

YAŞADIĞIMIZ YERİ NASIL TARİF YAŞADIĞIMIZ YERİ NASIL TARİF EDERİZ?EDERİZ?

Günlük yaşantımızda;Günlük yaşantımızda;• Burası neresi?Burası neresi?• Hastane nerede?Hastane nerede?• Okula nasıl gidilir?Okula nasıl gidilir?• Bu adresi nasıl bulabilirim?Bu adresi nasıl bulabilirim?Gibi sorularla karşılaşabiliriz.Gibi sorularla karşılaşabiliriz.Bir yerin hangi tarafta olduğunun tarifini Bir yerin hangi tarafta olduğunun tarifini

yaparken yönlerden yararlanırız.yaparken yönlerden yararlanırız.

Page 4: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

YÖN NEDİR?YÖN NEDİR?

Yön, bulunduğumuz noktaya göre bir Yön, bulunduğumuz noktaya göre bir yerin bulunduğu taraftır.yerin bulunduğu taraftır.

Page 5: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

Yönlerden;Yönlerden;

Yerleşim merkezlerinin, Yerleşim merkezlerinin, İlimizin,İlimizin, Bölgemizin, Bölgemizin, Yurdumuzun ve Yurdumuzun ve Diğer ülkelerin yerlerini belirtirken de Diğer ülkelerin yerlerini belirtirken de

yararlanırız.yararlanırız.

Page 6: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

Yönler, Güneş’in doğuşuna ve Yönler, Güneş’in doğuşuna ve batışına göre belirlenir.batışına göre belirlenir.

Yönler, Yönler, ana yönler ana yönler veve ara yönler ara yönler olmak üzere ikiye ayrılır.olmak üzere ikiye ayrılır.

Page 7: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

Ana YönlerAna Yönler

Doğu Doğu (D)(D) Batı Batı (B)(B) Kuzey Kuzey (K)(K) Güney Güney (G)(G)

Page 8: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

Ara YönlerAra Yönler

Kuzeybatı Kuzeybatı (KB)(KB) Kuzeydoğu Kuzeydoğu (KD)(KD) Güneydoğu Güneydoğu (GD)(GD) Güneybatı Güneybatı (GB)(GB)

Page 9: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

ANA YÖNLER DÖRT TANEDİR. ANA YÖNLER DÖRT TANEDİR. BUNLAR;BUNLAR;

Doğu:Doğu:Güneş’in yalnız Güneş’in yalnız 21 Mart21 Mart ve ve 23 23 EylülEylül günlerinde doğduğu noktaya günlerinde doğduğu noktaya doğudoğu denir. denir.

Batı:Batı:Güneş’in yalnız Güneş’in yalnız 21 Mart21 Mart ve ve 23 23 EylülEylül günlerinde battığı noktaya günlerinde battığı noktaya batıbatı denir.denir.

Kuzey ve güney:Kuzey ve güney: Güneş’in doğduğu Güneş’in doğduğu noktayı sağımıza alınca, önümüz noktayı sağımıza alınca, önümüz kuzeykuzey, arkamız , arkamız güney güney olur.olur.

Page 10: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

ARA YÖNLER:ARA YÖNLER: Dört Dört ana yön arasındaki ana yön arasındaki açının tam açının tam ortasından ortasından bölünmesiyle bölünmesiyle belirlenir.belirlenir.

Page 11: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

Ara yönler dört tanedir. Bunlar;Ara yönler dört tanedir. Bunlar;

Kuzeydoğu:Kuzeydoğu: Kuzey ile doğu Kuzey ile doğu arasındaki yön.arasındaki yön.

Kuzeybatı:Kuzeybatı: Kuzey ile batı arasındaki Kuzey ile batı arasındaki yön.yön.

Güneydoğu:Güneydoğu: Güney ile doğu Güney ile doğu arasındaki yön.arasındaki yön.

Güneybatı:Güneybatı: Güney ile batı arasındaki Güney ile batı arasındaki yön.yön.

Page 12: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

Yönleri bilerek;Yönleri bilerek;

Bir yerin konumunu daha kolay Bir yerin konumunu daha kolay söyleyebiliriz.söyleyebiliriz.

Örneğin; İstanbul, Ankara’nın Örneğin; İstanbul, Ankara’nın batısındadır. Karadeniz, yurdumuzun batısındadır. Karadeniz, yurdumuzun kuzeyindedir.kuzeyindedir.

Yeniköy, Yeşilbayır’ın kuzeyindedir.Yeniköy, Yeşilbayır’ın kuzeyindedir.

Page 13: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

YÖN BULMA YÖNTEMLERİYÖN BULMA YÖNTEMLERİ

Yönlerimizi bulmada çeşitli araç ve Yönlerimizi bulmada çeşitli araç ve yöntemlerden faydalanırız.yöntemlerden faydalanırız.

Bunlar;Bunlar;• Pusula,Pusula,• Güneş,Güneş,• Çubuk yöntemi,Çubuk yöntemi,• Kutup yıldızı,Kutup yıldızı,• Karınca yuvaları,Karınca yuvaları,• Yosunlar ve cami minareleridir.Yosunlar ve cami minareleridir.

Page 14: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

PUSULA İLE YÖN BULMAPUSULA İLE YÖN BULMA

Pusula ile;Pusula ile;• En güvenilir,En güvenilir,• En kolay,En kolay,• Her durumda ve hava koşulunda Her durumda ve hava koşulunda

yönümüzü bulabiliriz.yönümüzü bulabiliriz.

Pusulanın ortasında sağa sola hareket Pusulanın ortasında sağa sola hareket eden bir ibre vardır. Bu ibrenin koyu eden bir ibre vardır. Bu ibrenin koyu renkli ucu daima kuzeyi gösterir.renkli ucu daima kuzeyi gösterir.

Page 15: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

GÜNEŞ İLE YÖN BULMAGÜNEŞ İLE YÖN BULMA

Sabahleyin bahçede, Sabahleyin bahçede, sağ kolumuz güneşin sağ kolumuz güneşin doğduğu tarafa doğduğu tarafa gelecek şekilde gelecek şekilde kollarımızı açalım. Bu kollarımızı açalım. Bu durumda;durumda;

Sağımız : Sağımız : doğu,doğu, Solumuz : Solumuz : batı,batı, Önümüz : Önümüz : kuzey,kuzey, Arkamız : Arkamız : güneygüney olur. olur.

Page 16: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

ÇUBUK YÖNTEMİ İLE YÖN ÇUBUK YÖNTEMİ İLE YÖN BULMABULMA

Bahçeye 1 metre Bahçeye 1 metre uzunluğunda bir çubuk uzunluğunda bir çubuk dikelim. Gölgenin, en dikelim. Gölgenin, en kısa olduğu öğle kısa olduğu öğle vaktindeki yönü, vaktindeki yönü, kuzeyi gösterir. kuzeyi gösterir. Yüzümüzü Yüzümüzü kuzeye kuzeye çevirirsek;çevirirsek;

• Arkamız : Arkamız : güney,güney,• Sağımız : Sağımız : doğu,doğu,• Solumuz : Solumuz : batıbatı olur. olur.

Page 17: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

KUTUP YILDIZI İLE YÖN BULMAKUTUP YILDIZI İLE YÖN BULMA

Bulutsuz gecelerde, yönümüzü Bulutsuz gecelerde, yönümüzü bulmak için Kutup Yıldızı’ndan bulmak için Kutup Yıldızı’ndan yararlanabiliriz. Kutup Yıldızı daima yararlanabiliriz. Kutup Yıldızı daima kuzeyikuzeyi gösterir. Yeri hiç değişmediği gösterir. Yeri hiç değişmediği için ona Demirkazık da için ona Demirkazık da denilmektedir. denilmektedir.

Kutup Yıldızı, eğik duran kahve Kutup Yıldızı, eğik duran kahve cezvesini andıran Küçük Ayı takım cezvesini andıran Küçük Ayı takım yıldızının sağ ucunda yer alır.yıldızının sağ ucunda yer alır.

Page 18: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

KARINCA YUVASI İLE YÖN KARINCA YUVASI İLE YÖN BULMABULMA

Karıncalar Karıncalar yuvalarından yuvalarından çıkardıkları toprağı, çıkardıkları toprağı, yuvanın ağzının yuvanın ağzının kuzeyine yığarlar. kuzeyine yığarlar.

Yuvanın ağzı ise Yuvanın ağzı ise güneye bakar.güneye bakar.

Bu toprak yığınına Bu toprak yığınına bakarak yönleri bakarak yönleri bulabiliriz.bulabiliriz.

Page 19: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

YOSUNLAR VE CAMİ YOSUNLAR VE CAMİ MİNARELERİNE GÖRE YÖN MİNARELERİNE GÖRE YÖN

BULMABULMA Kuzey yarım küredeki bazı ağaçların Kuzey yarım küredeki bazı ağaçların

ve büyük kayaların yosun tutan ve büyük kayaların yosun tutan yanları daha serin ve nemli olan yanları daha serin ve nemli olan kuzeydedir.kuzeydedir.

Yurdumuzda yön bulma Yurdumuzda yön bulma yöntemlerinden biri de cami yöntemlerinden biri de cami minareleridir. Minarelerin minareleridir. Minarelerin şerefelerindeki kapılar daima şerefelerindeki kapılar daima güneyi güneyi gösterir.gösterir.

Page 20: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

KROKİKROKİ

Ev, okul, sokak, Ev, okul, sokak, cadde ve mahalle cadde ve mahalle veya semtimizi veya semtimizi kâğıt üzerinde kâğıt üzerinde çizerek çizerek gösterebiliriz.gösterebiliriz.

Page 21: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

Yüksek bir yerden aşağı doğru Yüksek bir yerden aşağı doğru baktığımızda caddeleri, sokakları, baktığımızda caddeleri, sokakları, evleri açık seçik görebiliriz. Bir yerin evleri açık seçik görebiliriz. Bir yerin böyle yüksekten görülmesine böyle yüksekten görülmesine kuş kuş bakışıbakışı denir. denir.

Bir yerin kuş bakışı görünümünün, Bir yerin kuş bakışı görünümünün, göz kararı ile kabataslak kâğıt göz kararı ile kabataslak kâğıt üzerine çizilmiş şekline üzerine çizilmiş şekline krokikroki denir. denir.

Page 22: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

Hava Durumu;Hava Durumu;

Belirli bir yerde belirli ve kısa süre Belirli bir yerde belirli ve kısa süre içinde etkin olan sıcaklık, basınç, içinde etkin olan sıcaklık, basınç, rüzgâr, nem ve yağış gibi hava rüzgâr, nem ve yağış gibi hava olaylarının gösterdiği duruma denir.olaylarının gösterdiği duruma denir.

Hava durumunu önceden bilmek Hava durumunu önceden bilmek günlük yaşantımızı planlamada çok günlük yaşantımızı planlamada çok önemlidir.önemlidir.

Page 23: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

İKLİMİKLİM

Geniş bir alanda ve uzun yıllar Geniş bir alanda ve uzun yıllar boyunca değişmeyen ortalama hava boyunca değişmeyen ortalama hava koşullarına iklim denir.koşullarına iklim denir.

Yurdumuzda üç çeşit iklim vardır. Yurdumuzda üç çeşit iklim vardır.

11-Akdeniz iklimi,-Akdeniz iklimi,

22-Karadeniz iklimi,-Karadeniz iklimi,

33-Karasal iklim.-Karasal iklim.

Page 24: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

HAVA DURUMUNU ETKİLEYEN HAVA DURUMUNU ETKİLEYEN ATMOSFER OLAYLARIATMOSFER OLAYLARI

Sıcaklık.Sıcaklık. Basınç,Basınç, Rüzgâr,Rüzgâr, Nem,Nem, Yağıştır.Yağıştır.

Bu olayların aletle ölçülmesi ya da Bu olayların aletle ölçülmesi ya da aletsiz gözlenmesi sonucu tutulan aletsiz gözlenmesi sonucu tutulan kayıtlara kayıtlara gözlem (rasat)gözlem (rasat) denir. denir.

Page 25: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

Sıcaklık:Sıcaklık: Sıcaklığın kaynağı Güneş’tir. Sıcaklığın kaynağı Güneş’tir. Bir yerin sıcaklığı denize uzaklık-Bir yerin sıcaklığı denize uzaklık-yakınlık, mevsimler, yükseklik-yakınlık, mevsimler, yükseklik-alçaklık gibi nedenlere bağlı olarak alçaklık gibi nedenlere bağlı olarak azalır yada artar.azalır yada artar.

Basınç:Basınç: Atmosfer ağırlığının Atmosfer ağırlığının yeryüzüne yaptığı etkidir.yeryüzüne yaptığı etkidir.

Rüzgâr:Rüzgâr: Sıcak hava ile soğuk havanın Sıcak hava ile soğuk havanın yer değiştirmesi ile rüzgâr oluşur. yer değiştirmesi ile rüzgâr oluşur.

Page 26: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

Su, ısı etkisiyle;Su, ısı etkisiyle;

Nem,Nem, Sis,Sis, Bulut,Bulut, Yağmur,Yağmur, Kar,Kar, Sulu sepken,Sulu sepken, Dolu,Dolu, Çiy,Çiy, KırağıKırağı gibi hava olaylarını oluşturur. gibi hava olaylarını oluşturur.

Page 27: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

Nem:Nem: Yeryüzündeki su kaynaklarından Yeryüzündeki su kaynaklarından buharlaşarak atmosfere karışan suya buharlaşarak atmosfere karışan suya nemnem denir.denir.

Bulut:Bulut: Nemli havanın yükselmesiyle Nemli havanın yükselmesiyle oluşan, su buharı, su zerrecikleri, ya da oluşan, su buharı, su zerrecikleri, ya da bunların karışımına bunların karışımına bulutbulut denir. denir.

Sis:Sis: Bol su buharı taşıyan havanın, Bol su buharı taşıyan havanın, yeryüzüne yakın yerlerde yeryüzüne yakın yerlerde yoğunlaşmasından meydana gelen yoğunlaşmasından meydana gelen bulutlara bulutlara sissis denir. denir.

Page 28: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

Yağmur:Yağmur: Su buharı yüklü bulutlar, soğuk Su buharı yüklü bulutlar, soğuk hava tabakalarına rastlayınca, su buharı hava tabakalarına rastlayınca, su buharı yoğuşur, damlalar halinde yeryüzüne yoğuşur, damlalar halinde yeryüzüne düşer. Buna yağmur denir.düşer. Buna yağmur denir.

Kar:Kar: Bulutlar, 0 (sıfır) derecenin altında Bulutlar, 0 (sıfır) derecenin altında soğuk bir hava katmanına girince, küçük soğuk bir hava katmanına girince, küçük su damlaları birden bire donarak, su damlaları birden bire donarak, tanecikler şeklinde yeryüzüne düşer.tanecikler şeklinde yeryüzüne düşer.

Page 29: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

Sulu sepken:Sulu sepken: Yağmurla karışık kara, Yağmurla karışık kara, sulu sepken denir.sulu sepken denir.

Dolu:Dolu: Yağmur damlaları yere Yağmur damlaları yere düşerken, kuvvetli rüzgârlar, bunları düşerken, kuvvetli rüzgârlar, bunları yukarılardaki daha soğuk hava yukarılardaki daha soğuk hava katmanlarına iter. Damlalar donar. katmanlarına iter. Damlalar donar. Buna dolu denir.Buna dolu denir.

Page 30: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

Çiy:Çiy: Yeryüzü gündüz ısınır, gece soğur. Yeryüzü gündüz ısınır, gece soğur. Nemli havadaki su buharı, bitkiler ve taşlar Nemli havadaki su buharı, bitkiler ve taşlar üzerinde yoğuşarak su damlacıkları üzerinde yoğuşarak su damlacıkları oluşturur. Buna çiy denir.oluşturur. Buna çiy denir.

Kırağı:Kırağı: Çok soğuk gecelerde, havadaki su Çok soğuk gecelerde, havadaki su buharı, sıvı hale gelmeden donarak buharı, sıvı hale gelmeden donarak bitkiler, taş ve toprak üzerinde ince bir kar bitkiler, taş ve toprak üzerinde ince bir kar tabakası oluşturur. Buna kırağı denir.tabakası oluşturur. Buna kırağı denir.

Page 31: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

METEOROLOJİ NEDİR?METEOROLOJİ NEDİR?

Günlük hava koşullarını bütün Günlük hava koşullarını bütün ayrıntılarıyla inceleyen ve bulduğu ayrıntılarıyla inceleyen ve bulduğu sonuçları çeşitli rakam ve formüllerle sonuçları çeşitli rakam ve formüllerle ortaya koyan bilim dalına ortaya koyan bilim dalına meteorolojimeteoroloji denir.denir.

Ülkemizde hava hareketlerini Ülkemizde hava hareketlerini inceleyen ve hava durumunu bildiren inceleyen ve hava durumunu bildiren kurum kurum Devlet Meteoroloji İşleri Genel Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü’dür.Müdürlüğü’dür.

Page 32: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

Sıcaklık ölçmede Sıcaklık ölçmede termometre,termometre, Basınç ölçmede Basınç ölçmede barometre,barometre, Nem ölçmede Nem ölçmede higrografi,higrografi, Yağış ölçmede Yağış ölçmede plüviyometreplüviyometre gibi aletler kullanılır. gibi aletler kullanılır. Günlük, üç günlük ve haftalık tahminler yapılır. Günlük, üç günlük ve haftalık tahminler yapılır. Bu tahminler;Bu tahminler; Basın yayın kuruluşları,Basın yayın kuruluşları, Silahlı kuvvetler,Silahlı kuvvetler, Hava yolu şirketleri ve Hava yolu şirketleri ve Tarımla ilgilenen kuruluşlar tarafından düzenli Tarımla ilgilenen kuruluşlar tarafından düzenli

olarak istenir.olarak istenir.

Page 33: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

YAŞADIĞIMIZ ÇEVREYAŞADIĞIMIZ ÇEVRE

Yaşadığımız yerde insan yapısı Yaşadığımız yerde insan yapısı unsurlar çoğunluktaysa bu gibi unsurlar çoğunluktaysa bu gibi yerlere yerlere beşeri çevre,beşeri çevre,

Tam aksine doğal unsurlar Tam aksine doğal unsurlar çoğunluktaysa bu gibi yerlere de çoğunluktaysa bu gibi yerlere de doğal çevredoğal çevre diyoruz. diyoruz.

Page 34: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

BEŞERİ ÇEVREBEŞERİ ÇEVRE

Ankara’da yaşadığımızı varsayalım. Ankara’da yaşadığımızı varsayalım. Çevremize baktığımızda en çok;Çevremize baktığımızda en çok;

Binalar,Binalar, Çeşitli dükkanlar, alışveriş merkezleriÇeşitli dükkanlar, alışveriş merkezleri Yollar, okullar, üniversiteler,Yollar, okullar, üniversiteler, Bankalar, sinemalar, tiyatrolar,Bankalar, sinemalar, tiyatrolar, İrili ufaklı parklar gözümüze çarpar.İrili ufaklı parklar gözümüze çarpar.

Bunların hepsi insan yapısı unsurlara örnek Bunların hepsi insan yapısı unsurlara örnek gösterilebilir.gösterilebilir.

Page 35: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

DOĞAL ÇEVREMİZDOĞAL ÇEVREMİZ

İçinde insanlarında yaşadığı doğal İçinde insanlarında yaşadığı doğal çevrede;çevrede;

• Dağlar, ovalar, platolar,Dağlar, ovalar, platolar,• Vadiler, denizler, göller, akarsular,Vadiler, denizler, göller, akarsular,• Ormanlar, böcekler, kuşlar,Ormanlar, böcekler, kuşlar,• Evcil hayvan gibi unsurlar mevcuttur.Evcil hayvan gibi unsurlar mevcuttur.

Page 36: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

DOĞA OLAYLARININ DOĞAL DOĞA OLAYLARININ DOĞAL ÇEVREYE ETKİLERİÇEVREYE ETKİLERİ

Rüzgar,Rüzgar, Sel baskını,Sel baskını, Toprak kayması,Toprak kayması, Çığ,Çığ, Erozyon,Erozyon, Yer altı suları ve Yer altı suları ve Deprem gibi doğa olayları yer Deprem gibi doğa olayları yer

kabuğunu değiştirir.kabuğunu değiştirir.

Page 37: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

• Doğa olaylarının zararlı etkilerinden Doğa olaylarının zararlı etkilerinden korunmak için önlem almalıyız.korunmak için önlem almalıyız.

• Rüzgar ve yağmurun etkisiyle çeşitli yer Rüzgar ve yağmurun etkisiyle çeşitli yer şekilleri oluşur.şekilleri oluşur.

• Ülkemizde Peri Bacaları, Damla Taş Ülkemizde Peri Bacaları, Damla Taş Mağarası ve Pamukkale buna örnek olarak Mağarası ve Pamukkale buna örnek olarak verilebilir.verilebilir.

• Peri Bacalarına, Nevşehir, Ürgüp, Göreme, Peri Bacalarına, Nevşehir, Ürgüp, Göreme, Avanos yörelerinde rastlanır.Avanos yörelerinde rastlanır.

• Bu yöremiz aynı zamanda Kapadokya Bu yöremiz aynı zamanda Kapadokya adıyla da tanınır.adıyla da tanınır.

Page 38: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

Rüzgarın EtkisiRüzgarın Etkisi

Çıplak arazilerde toprak aşınır.Çıplak arazilerde toprak aşınır. Tarım alanlarında verim azalır, Tarım alanlarında verim azalır,

çölleşmeye neden olur.çölleşmeye neden olur. Ekili arazilerde bitkilere zarar verir.Ekili arazilerde bitkilere zarar verir. Fırtına ve hortum evlerin bacalarını Fırtına ve hortum evlerin bacalarını

uçurur, mal ve can kaybına neden uçurur, mal ve can kaybına neden olur.olur.

Page 39: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

Sel BaskınlarıSel Baskınları

Ani, şiddetli ve uzun süreli yağan Ani, şiddetli ve uzun süreli yağan yağmur sularından,yağmur sularından,

Hızla eriyen kar sularından meydana Hızla eriyen kar sularından meydana gelir.gelir.

Toprak Kayması Toprak Kayması (heyelan),(heyelan),• Yağmur suları,Yağmur suları,• Eriyen kar suları,Eriyen kar suları,• Bazen de kaynak sularının etkisiyle Bazen de kaynak sularının etkisiyle

toprağın kayarak sürüklenmesidir.toprağın kayarak sürüklenmesidir.

Page 40: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

ÇIĞÇIĞ

Çığ, dağın bir bölgesinden kopup yuvarlanan ve Çığ, dağın bir bölgesinden kopup yuvarlanan ve yuvarlandıkça büyüyen kar kümesidir.yuvarlandıkça büyüyen kar kümesidir.

Çığ; Çığ; * Önüne gelen her şeyi beraberinde götürür.* Önüne gelen her şeyi beraberinde götürür. * Can ve mal kaybına neden olur.* Can ve mal kaybına neden olur. EROZYONEROZYON * Verimli toprakların; kuvvetli rüzgarlar, uzun süreli * Verimli toprakların; kuvvetli rüzgarlar, uzun süreli

yağışlar, akarsular ve sel suları gibi etkilerle yağışlar, akarsular ve sel suları gibi etkilerle aşınması ve taşınıp yok olmasına aşınması ve taşınıp yok olmasına erozyonerozyon denir. denir.

Page 41: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

Deprem ve Korunma YollarıDeprem ve Korunma Yolları

Yeryüzünün kısa süreli sarsılmasına Yeryüzünün kısa süreli sarsılmasına deprem denir.deprem denir.

Depremin süresi ve büyüklüğünü Depremin süresi ve büyüklüğünü ölçen alete ölçen alete sismograf sismograf denir.denir.

Yurdumuzun büyük bir bölümü Yurdumuzun büyük bir bölümü deprem bölgesinde bulunmaktadır.deprem bölgesinde bulunmaktadır.

Page 42: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

Deprem Öncesi Yapılması Deprem Öncesi Yapılması GerekenlerGerekenler

Evler, sağlam zeminler üzerine ve aralıklı Evler, sağlam zeminler üzerine ve aralıklı yapılmalıdır.yapılmalıdır.

Depremin sık olduğu yörelerde, yapılar çok Depremin sık olduğu yörelerde, yapılar çok katlı olmamalıdır.katlı olmamalıdır.

Yapılarda kerpiç, çamur ve yuvarlak taş Yapılarda kerpiç, çamur ve yuvarlak taş kullanılmamalıdır.kullanılmamalıdır.

Toprak damlar yerine çatılı evler Toprak damlar yerine çatılı evler yapılmalıdır.yapılmalıdır.

Deprem sırasında telaş ve heyecandan Deprem sırasında telaş ve heyecandan kaçınılmalıdır.kaçınılmalıdır.

Page 43: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

Evimizdeki eşyaları, deprem sırasında bize Evimizdeki eşyaları, deprem sırasında bize zarar vermeyecek şekilde yerleştirmeliyiz.zarar vermeyecek şekilde yerleştirmeliyiz.

Deprem çantası hazırlamalıyız. Bunun içine;Deprem çantası hazırlamalıyız. Bunun içine;• İlk yardım çantası,İlk yardım çantası,• Pilli radyo,Pilli radyo,• El feneri,El feneri,• Düdük, plastik şişelerde su, bisküvi gibi Düdük, plastik şişelerde su, bisküvi gibi

kuru yiyecekler koymalıyız.kuru yiyecekler koymalıyız.

Page 44: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

Deprem Sırasında Yapılması Deprem Sırasında Yapılması GerekenlerGerekenler

Deprem sırasında bina içindeyseniz;Deprem sırasında bina içindeyseniz;• Korkmayınız, sakin olunuz.Korkmayınız, sakin olunuz.• Sağa sola koşmayınız.Sağa sola koşmayınız.• Merdiven ve asansörü kullanmayınız.Merdiven ve asansörü kullanmayınız.• Pencere ve balkonlara yaklaşmayınız.Pencere ve balkonlara yaklaşmayınız.• Dolap ve raf gibi devrilebilecek eşyalardan Dolap ve raf gibi devrilebilecek eşyalardan

uzak durunuz.uzak durunuz.• Başınızı kitap, yastık gibi eşyalarla Başınızı kitap, yastık gibi eşyalarla

koruyunuz.koruyunuz.• Yer sarsıntısı duruncaya kadar Yer sarsıntısı duruncaya kadar

bulunduğunuz yerden çıkmayınız.bulunduğunuz yerden çıkmayınız.

Page 45: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

Deprem sırasında bina dışındaysanız;Deprem sırasında bina dışındaysanız;• Binalardan uzak durunuz.Binalardan uzak durunuz.• Enerji hatlarından ve ağaçlardan Enerji hatlarından ve ağaçlardan

uzak durunuz.uzak durunuz.• Güvenli bir yerde, sarsıntının Güvenli bir yerde, sarsıntının

durmasını bekleyiniz.durmasını bekleyiniz.

Page 46: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

Deprem Sonrası Yapılması Deprem Sonrası Yapılması GerekenlerGerekenler

Depremde enkaz altında kalırsanız;Depremde enkaz altında kalırsanız;• Yüksek sesle bağırarak,Yüksek sesle bağırarak,• Çeşitli cisimlere vurarak, Çeşitli cisimlere vurarak,

bulunduğunuz yeri belli ediniz.bulunduğunuz yeri belli ediniz.• Sesinizi duyan yardım ekipleri sizi Sesinizi duyan yardım ekipleri sizi

kurtarabilir.kurtarabilir.

Page 47: ÜNİTE:3 YAŞADIĞIMIZ YER

Deprem sonrası;Deprem sonrası;• Yetkililerin ve kurtarıcıların uyarılarına uyunuz.Yetkililerin ve kurtarıcıların uyarılarına uyunuz.• Cadde ve sokaklarda dolaşmayınız.Cadde ve sokaklarda dolaşmayınız.• Hasarlı binalara girmeyiniz.Hasarlı binalara girmeyiniz.• Enkazlardan uzak durunuz.Enkazlardan uzak durunuz.• Dağıtılan yiyecek ve giyeceklerden kendinize Dağıtılan yiyecek ve giyeceklerden kendinize

yetecek kadar alınız.yetecek kadar alınız.• Çok acil durumlar dışında telefonları Çok acil durumlar dışında telefonları

kullanmayınız.kullanmayınız.• Kurtarma ve ilk yardım çalışmalarına katılınız.Kurtarma ve ilk yardım çalışmalarına katılınız.