Ulaştırma ve Lojistik Sektör Raporu · 2018-05-17 · Ulaştırma ve Lojistik Sektör Raporu - 2018 3 paylaşabileceği, yerel ve küresel düzeyde ulaştırma ve lojistik alanında

Ulaştırma ve Lojistik

Sektör Raporu

http://ulk.ist/

2018

2018 © Ulaştırma ve Lojistik Kongreleri

Ulaştırma ve Lojistik Sektör Raporu - 2018

1

Ulaştırma ve Lojistik Sektör Raporu 2018

Bu rapor, II. Ulaştırma ve Lojistik Ulusal Kongresi (ULUK2018) kapsamında,

İstanbul Üniversitesi Ulaştırma ve Lojistik Fakültesi ile Sakarya Üniversitesi İşletme Fakültesi Uluslararası Ticaret Bölümü öğretim üye ve yardımcıları tarafından hazırlanmıştır.

Rapora çevrimiçi olarak http://ulk.ist/kutuphane/ adresinden erişebilirsiniz.

Nisan 2018, İstanbul

http://ulk.ist/kutuphane/


2

Sunuş

Türkiye, jeopolitik konumu gereği Doğu ile Batı'yı, Asya ile Avrupa kıtalarını birbirine

bağlayarak, küresel ticaret için önemli bir kesişme noktasında yer almanın yanı sıra

stratejik konumu bakımından dört saatlik uçuş mesafesi içerisinde toplam 1.6 milyar

nüfuslu, milli geliri 30 trilyon doları aşan, toplam küresel ticaretin neredeyse yarısına

karşılık gelen bir dış ticaret hacmine sahip birçok pazara erişim sunmaktadır.

Türkiye'nin Doğu Avrupa, Orta Asya, Orta Doğu ve Kuzey Afrika'ya kolay erişim imkânı

sağlayan avantajlı coğrafi konumu, bölgedeki taşımacılık faaliyetleri için bir üs işlevi

görmesini sağlamaktadır. Türkiye lojistik sektörü, günümüzdeki hacmiyle ülke milli

gelirinin yaklaşık %13'ünü oluşturmaktadır.

Dünya Bankası tarafından hazırlanan ve 155 ülkenin lojistik performanslarının incelendiği

“The Logistics Performance Index (LPI)” raporu ülkelerin lojistik performanslarının

kıyaslanmasının yanında ülkelerin sektörel hedefler oluşturma noktasında faydalandıkları

bir araç olarak kullanılmaktadır. Türkiye’nin bugüne dek yayınlanmış LPI endekslerinde

yer aldığı sıralama maalesef yukarıda bahsedilen coğrafi konum avantajı ile paralellik arz

etmemektedir.

Ülke lojistiği için coğrafya avantajının tek başına yeterli olmadığının bir örneği olarak

ülkemizin taşımacılık ve lojistik sektöründe çözüm aranan sorunlarının tespiti, sektörün

ivmesine katkı sağlayacak yaklaşımların belirlenmesi, bu doğrultuda üniversite-sektör

işbirliğine dayalı çözüm önerilerinin geliştirilebilmesi amacıyla Ulaştırma ve Lojistik Ulusal

Kongresi 2018 kapsamında hazırlanan bu raporun sektöre hizmet veren ve hizmet alan

tarafların bakış açısıyla bir durum analizi ortaya koyması hedeflenmiştir.

Ulaştırma ve Lojistik Kongreleri (ULK), İstanbul Üniversitesi Ulaştırma ve Lojistik Fakültesi

ile Lojistisyenler Derneği’nin ortaklaşa düzenlemekte olduğu bilimsel etkinlikler serisidir.

Ulaştırma ve Lojistik Kongreleri aracılığıyla, bünyesinde akademisyenlerin, bürokratların,

sivil toplum kuruluşlarının ve sektör temsilcilerinin bilgi, birikim ve deneyimlerini


3

paylaşabileceği, yerel ve küresel düzeyde ulaştırma ve lojistik alanında problemlere

yenilikçi çözümlerin üretilebileceği ve günümüzde hızla gelişen bu alanlarda ortak bir

platformun kurulmasını sağlayabilecek bir organizasyon amaçlanmaktadır.

İlki 26-27 Ekim 2017 tarihleri arasında İstanbul Üniversitesi Ulaştırma ve Lojistik Fakültesi

evsahipliğinde gerçekleştirilen Ulaştırma ve Lojistik Ulusal Kongresi’nin ikincisi Sakarya

Üniversitesi İşletme Fakültesi’nin ev sahipliğinde İstanbul Üniversitesi Ulaştırma ve Lojistik

Fakültesi ve Lojistisyenler Derneği işbirliği ile organize edilmektedir.

Diğer akademik organizasyonlardan farklı olarak, kongre kapsamında akademisyenler

tarafından ele alınabilecek konuları belirleme hedefiyle gerçekleştirilen bu raporumuzda

üniversitelerdeki değerli akademisyenleri, araştırmacıları ve öğrencileri sektörün çözüm

aradığı konulara yönlendirmek amaçlanmaktadır. Ayrıca, 22-23 Kasım 2018 tarihinde

gerçekleştirilecek olan kongrede ikili işbirliklerinin geliştirilmesine olanak sağlanması da

hedeflenmektedir.

Yukarıda sayılan hedefler doğrultusunda lojistik sektöründe faaliyet gösteren işletmelere

ve sektörden hizmet alan işletmelere ayrı ayrı uygulanan anketlerden elde edilen

bulguların yer aldığı Ulaştırma ve Lojistik Sektör Raporu – 2018 tüm paydaşlarımıza

faydalı olmasını temenni ederiz.

Nisan 2018, İstanbul

Saygılarımızla,

Kongre Düzenleme Kurulu


4

Ulaştırma ve Lojistik Sektörü Anketi

Ulaştırma ve Lojistik sektörü hizmet sağlayıcılarının mevcut durumu ile gelecekteki

eğilimlerini ölçmek ve fikir/öneri/görüşlerini belirlemek üzere 109 farklı lojistik

işletmesinden yöneltilen 26 sorudan oluşan Ulaştırma ve Lojistik Sektörü Anketi soru bazlı

ele alınarak elde edilen bulgular aşağıda özetlenmiştir.

Soru 1. Önümüzdeki dönemlerde taşımacılık ve lojistik sektörünü etkileyecek en önemli

ekonomik gelişme sizce nedir/nelerdir?

Ankete katılan lojistik işletmeleri; önümüzdeki dönemde lojistik sektörünü etkileyecek en

önemli ekonomik gelişmenin %25.4’lük oranla ekonomik daralmalar ve krizler olduğunu

düşünmekte iken lojistik sektörünü en az etkileyecek gelişmenin ise %9.1 ile küreselleşme

[Küreselleşme eğiliminin azalması]

[Ekonomik daralma]

[AB ile ilişkilerin değişmesi]

[Türk Dış ticaretindeki değişiklikler]

[E-ticaret eğilimleri]

[Diğer]

0,0

10,0

20,0

30,0

1

% 9,1

% 25,4% 19,3

% 19,8

% 22,3

% 4,1

[Küreselleşme eğiliminin azalması] [Ekonomik daralma]

[AB ile ilişkilerin değişmesi] [Türk Dış ticaretindeki değişiklikler]

[E-ticaret eğilimleri] [Diğer]


5

eğilimindeki azalma olacağını düşünmektedir. Mevcut teknolojik ilerlemeler ile paralel

olarak e-ticaret hacmi giderek artmaktadır. Bu sebeple e-ticaret eğilimleri lojistik

işletmeleri tarafından yakından izlenmekte ve lojistik sektörü için %22.3 oranı ile ikincil

öneme sahip ekonomik gelişme olarak görülmektedir. Türkiye sahip olduğu jeopolitik

konum sebebiyle dönemsel olarak farklı politikalar izlemekte ve dış ticaret yapısında

değişiklikler meydana gelmektedir. Sektör yapısı itibariyle düşünüldüğünde ulaştırma ve

lojistik faaliyetleri dış ticaret hacmine bağımlı talep pozisyonunda bulunmaktadır. Bu

sebeple hem dış ticaret hacminde meydana gelecek değişimler hem de AB ile ilişkilerde

yaşanacak değişimler sektör için önemli ekonomik gelişmeler içerisinde

değerlendirilmektedir. Kur değişiklikleri, blockchain lojistik uygulamaları, dijitalizasyon ve

entegrasyon ile yeni yatırım projeleri ve yeni gümrük kapıları lojistik sektörünün yakından

takip ettiği diğer önemli ekonomik gelişmeleri oluşturmaktadır.

Soru 2. Sizce aşağıdaki teknolojik gelişmelerden hangisi taşımacılık ve lojistik sektörünün

geleceğini daha fazla etkileyecektir?

Anket çalışmasında, katılımcılardan sektörün geleceğine etki edecek teknolojik

gelişmelerden en az 3 adet olmak üzere uygun gördükleri seçenekleri tercih etmeleri

istenmiştir.

% 8,3

% 23,9

% 9,5

% 19,0

% 18,7

% 6,4

% 5,2

% 9,2

0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 30,0

[Bulut teknolojisi]

[Endüstri 4.0 ve Dijitalleşme]

[Blockchain Teknolojisi]

[Robotik ve Otomasyon]

[Sürücüsüz Araçlar ve Dronelar]

[3D Baskı]

[Fiziksel internet]

[Veri Analitiği]


6

Her sektörün olduğu gibi ulaştırma ve lojistik sektörünü de yakından ilgilendiren

teknolojik ilerlemeler içerisinde yer alan Endüstri 4.0 ve Dijitalleşme hizmet sağlayıcıları

için en önemli faktör olarak ön plana çıkmıştır. Aynı zamanda sürücüsüz araçlar, drone’lar

ve otomasyona dayalı sistemler lojistik sektörünün gelecekteki büyüklüğünü etkileyecek

diğer kritik gelişmeler içerisinde ele alınmıştır. Sahip olunan verilerin güvenliğini sağlamak

ve gerekli veri tabanlarının oluşmasını sağlamak lojistik işletmelerinin bulut teknolojisi ve

veri analitiği teknolojilerini kullanımını gerekli kılmaktadır. Ankete katılan işletmelerin

büyük bir kısmı ise veri güvenliğini sağlayacak bu gibi teknolojiler ile lojistik sektörünün

gelişimini sürdüreceğini düşünmektedir.

Soru 3. Sizce taşımacılık ve lojistik sektörünün şu anda en önemli gündem maddesi nedir?

Rapor kapsamında katılımcılara yöneltilen açık uçlu soru için sektörün gündem maddesi

için çok farklı konuların ele alındığı ve bir fikir birliği içinde olmadığını görülmektedir.

Soru 4. Türkiye’nin uluslararası rekabet düzeyinin ve lojistik performansının

arttırılmasında sizce en önemli faktör aşağıdakilerden hangisidir?

% 27,3

% 19,9

% 14,4 % 14,4

% 19,0

% 5,1

0,0

5,0

10,0

15,0

20,0

25,0

30,0

[Lojistikaltyapısının

güçlendirilmesi]

[Lojistik sektörüiçin ortak yasal

mevzuatınoluşturulması]

[Lojistik EylemPlanlarının

uygulanması]

[Akıllı ulaştırmamodellerinin

benimsenmesi]

[Lojistiksektöründe

çalışacak insankaynağının

desteklenmesi]

[Diğer]


7

Ankete katılımcıları, Türkiye’nin rekabet gücünün arttırılması ve lojistik sektörünün

performansının arttırılabilmesi için öncelikli olarak lojistik altyapısının güçlendirilmesi

gerektiğini ifade etmektedir. Aynı zamanda sektörün tamamını kapsayan ortak bir yasal

mevzuatın bulunmaması ve sektörde istihdam edilecek nitelikli işgücünün bulunamaması

önemli problemler içerisinde sayılmaktadır. Taşımacılıktan lojistiğe dönüşüm programı

çerçevesinde hazırlanmış lojistik eylem planlarının uygulanması ve akıllı ulaştırma

sistemleri ile entegrasyonun sağlanması lojistik hizmet sağlayıcıları tarafından sektörel

performansın arttırılması için önemli görülen diğer kriterlerdir.

Soru 5. Lojistik süreçler içerisinde hangi alanlarda bilgi teknolojilerinden

yararlanıyorsunuz?

Coğrafi bilgi sistemleri ve lojistik bilgi sistemleri içerisinde sektörel olarak en yoğun

kullanılan teknoloji %26 ile araç takip sistemleridir. Sıralama itibariyle değerlendirildiğinde

bilgi paylaşım sistemleri %14, kurumsal kaynak planlama sistemleri %12, depo ve

taşımacılık yönetim sistemleri %11 ile kullanılan diğer bilgi sistemleridir. Mevcut durum

% 12

% 26

% 10

% 6

% 11 % 11

% 14

% 10

% 1

0

5

10

15

20

25

30


8

da bilgi teknolojileri kapsamında barkod sistemleri kullanılmakta iken radyo frekansı

tanımlama sistemlerinin kullanım oranı halen düşük seviyededir.

Soru 6. Sizce sektörün yasal mevzuat altyapısına yönelik öncelikli olarak hangi alanlarda

düzenleme yapılmasına gerek duyulmaktadır?

Ulaştırma ve lojistik sektörünün rekabet gücünü arttıracak kritik faktörlerden biri olan

ortak yasal altyapının hazırlanabilmesi gerekmektedir. Bu amaçla katılımcıların %34’ü

gümrük süreçleri mevzuatının öncelikli olarak düzenlenmesi gerekliliğini ifade ederken

taşımacılık mevzuatının öncelikli olarak düzenlenmesi gerektiğini ifade eden katılımcıların

oranı %29’dur. Kimyasal ve tehlikeli madde taşımacılığı şartlarının ortak yasal bir mevzuat

içerisinde ilk olarak düzenlenmesi gerekliliğini belirten katılımcı oranı ise %13’tür.

İşgüvenliği mevzuatının öncelikli olarak ele alınması gerektiğini düşünen katılımcıların

oranı %12 olarak belirlenirken, depo mevzuatı için bu oran %9 olarak gerçekleşmiştir.

34%

9%

12%

13%

29%

3%

[Gümrük süreçleri ve mevzuatı] [Depolama mevzuatı] [İş güvenliği]

[Tehlikeli madde taşımacılığı] [Taşımacılık mevzuatı] [Diğer]


9

Soru 7. Lojistik sektöründe nitelik itibariyle çalışan işgücünün en büyük sorunu sizce

nedir?

Lojistik sektöründe çalışmakta olan işgücünün yetkin olmaması, analitik düşünebilme ve

problem çözebilme özelliklerine sahip olmaması sektörel işgücü niteliği bakımından en

büyük sorunlar olarak öne çıkmaktadır. Ayrıca yabancı dil yetkinliğinin düşük düzeyde

olması ve nitelikli işgücünün düşük düzeyde olması diğer problemlerdir.

Soru 8. Aşağıdaki paydaşlardan hangisi belirlediğiniz stratejilerde daha fazla etkili

olmaktadır?

% 25,0

% 24,0

% 14,4

% 15,4

% 12,5

% 4,8

% 3,8

0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 30,0

Sektörde çalışmak için gerekli yetkinliklere sahip olmama

Analitik düşünme, problem çözme yetkinliklerine sahipolmama

Alanda eğitim almamış olma

Yabancı Dil yetkinliğinin olmaması

Yüksek işgücü devri

Teknolojiye uyum sağlayamama

Diğer

% 40

% 23

% 17

% 9

% 8% 3

Sektördeki rakipler ve akranlar Tedarik zinciri partnerleri Uluslararası düzenlemeler

Çalışanlar Ulusal yasal düzenlemeler Diğer


10

Sektörel stratejilerin belirlenmesinde rakiplerin ve akranların konumu %40 oranıyla en

önemli faktör olarak ele alınmaktadır. Katılımcılara göre lojistik işletmelerinin doğrudan

bağlantı içerisinde olduğu tedarik zinciri işletmeleri %23 oranında öneme sahip iken

uygulanan uluslararası düzenlemeler ise %17 oranı ile üçüncü sırada önem verilen kriter

olarak ele alınmaktadır.

Soru 9. Faaliyetlerinizin finansmanını hangi yollar ile sağlıyorsunuz?

Katılımcıların %52’si gerçekleştirdikleri lojistik faaliyetleri için öz sermaye finansmanını

kullanmaktadır. Banka kredisi ve leasing yöntemi de kullanılan diğer yöntemler olarak ön

plana çıkmakla birlikte özsermaye dışında faaliyet finansmanı için banka kredisi kullanım

oranın özsermayeye yakın bir orana sahip olduğu görülmektedir.

% 37

% 10

% 52

% 1

0

10

20

30

40

50

60

[Banka kredisi] [Leasing] [Öz sermaye] [Diğer]


11

Soru 10. Yatırımlarınızın finansmanını hangi yollar ile sağlıyorsunuz?

Araştırmaya katılan lojistik işletmeleri; gerçekleştirdikleri yatırımların finansmanında

%46’lık bir oranda öz sermaye ve %40’lık bir oranda ise banka kredisi kullandıklarını ifade

etmişlerdir. Leasing yöntemiyle yatırım finansmanı oranı ise faaliyet finansmanında

olduğu üzere daha düşük düzeydedir.

Soru 11. Lojistik süreçlerinize yönelik bir stratejik planınız var mı?

Katılımcıların %80’i lojistik süreçlerinin gerçekleştirilmesine yönelik bir stratejik planının

bulunduğunu, %20’si ise stratejik plana sahip olmadıklarını ifade etmiştir.

% 40

% 14

% 46

00

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

[Banka kredisi] [Leasing] [Öz sermaye] [Diğer]

Evet80%

Hayır20%

Evet Hayır


12

Soru 12. Müşterilerinizin beklentilerinde aşağıdaki hangi unsurun/unsurların ağırlığı

artmaktadır?

Araştırmaya katılan lojistik hizmet sağlayıcı işletmeler; gelecekte müşterilerin maliyet

unsurunu önemsemeye devam edeceğini düşünmekte ikincil olarak ise zaman unsurunun

önemli olacağını düşünmektedir. Ayrıca lojistik işletmeleri tarafından sağlanan hizmetin

müşterinin işlem ve faaliyetlerini kolaylaştırması gerektiği büyük oranda ifade

edilmektedir.

Soru 13. Lojistik sektöründe çalışanların eğitim seviyesini yeterli buluyor musunuz?

% 39

% 16

% 12

% 5

% 27

% 1

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45

[Maliyet]

[Kolaylaştırma]

[Fonksiyonel olma]

[Geniş kapsamlı paydaş beklentileri (çevre,sürdürülebilirlik vb.)]

[Zaman]

[Diğer]

% 16

% 25

% 44

% 13% 2

1 Kesinlikle Hayır 2 Hayır 3 Kararsızım 4 Evet 5 Kesinlikle Evet


13

Lojistik sektöründe istihdam edilen işgücünün eğitim seviyesi ile ilgili olarak katılımcıların

%44’ü çekimser kalırken, eğitim seviyesinin yeterli olmadığını ifade eden katılımcıların

sayısı ise %25 ile ikinci sırada yer almıştır. Çalışan eğitim düzeyinin yetkinliğini ifade eden

seçeneklerin toplamı yaklaşık %15 olarak düşük bir seviyede kalmıştır.

Soru 14. Üniversitelerin alanınızdaki çalışmalara katkı yarattığını düşünüyor musunuz?

Yükseköğretim kurumları vasıtasıyla ulaştırma ve lojistik sektöründe gerçekleştirilen

çalışmaların işletmelere katkı sağlayıp sağlamadığı konusunda kararsız bulunan

katılımcıların oranı %29 ile ilk sırada yer almaktadır. Söz konusu çalışmaların herhangi bir

katkı yaratmadığını düşünen katılımcıların sayısı ise %23 oranıyla ikincil olarak ifade

edilmiştir. Akademik çalışmaların sektöre katkı yarattığını gösteren olumlu ifadeler

toplamda %29 olarak belirlenmiştir.

% 19

% 23

% 29

% 17

% 12



14

Soru 15. Üniversitelerin alanınızdaki çalışmalarına dâhil olmak ister misiniz?

Yükseköğretim kurumları tarafından gerçekleştirilecek sektörel çalışmalara kesinlikle

dahil olmak isteyen katılımcı oranı %50’dir. Bu çalışmalara dahil olacağını belirten

katılımcılar ise %27 ile ikinci sırada yer almıştır. Bir önceki soru ile birlikte ele alındığında

sektörün akademik çalışmaların katkı yaratacağı konusundaki tereddütüne rağmen

yapılacak çalışmaları desteklemeye açık oldukları görülmektedir.

Akademik çalışmalara dahil olmak istemeyen katılımcı işletmelerin oranı yaklaşık %10

oranında düşük bir seviyede kalmıştır.

Soru 16. Hizmet verdiğiniz taşımacılık şekilleri nelerdir?

% 5% 5

% 13

% 27

% 50


% 17

% 33

% 23

% 12

% 15

0 5 10 15 20 25 30 35

[Hava]

[Kara]

[Deniz]

[Demir]

[Kombine]


15

Araştırmaya katılan işletmelerin yoğun olarak kara taşımacılığında faaliyet gösterdiği

görülmektedir. Aynı zamanda denizyolu, havayolu ve kombine taşımacılık modları

kullanılmakta iken demiryolu taşımacılığı en az kullanılan taşıma şeklidir.

Soru 17. Hizmet verdiğiniz taşımacılık alanları nelerdir?

Araştırmaya katılan işletmelerin %40’ı ihracat faaliyeti gerçekleştirmekte, %37’si ithalat

faaliyeti gerçekleştirmekte iken %23’ü ulusal taşımacılık faaliyeti gerçekleştirmektedir.

Soru 18. İşletmenizdeki çalışan sayısı saha ve ofis ayrımı olarak kaçtır?

37%

40%

23%

[İthalat] [İhracat] [Ulusal]

0

5000

10000

15000

20000

25000

[Saha][Çalışan Sayısı] [Ofis][Çalışan Sayısı]

24016

9770

İşletmenizdeki Çalışan Sayısı Saha Ve Ofis Ayrımı Olarak Kaçtır?


16

Araştırmaya katılan işletmelerin personel yapısı incelendiğinde; lojistik faaliyetlerinin

operasyonel boyutunun büyüklüğü sebebiyle saha çalışanlarının sayısının ofis çalışanları

sayısından oldukça yüksek olduğu görülmektedir. Katılımcı işletmelerin çalışan sayıların

saha ofis dağılımları ortalamaları incelendiğinde ortalama saha çalışanı sayısı yaklaşık 241

olarak, ofis çalışanı sayısı 96 olarak belirlenmiştir. Yanıtlar tekil olarak incelendiğinde

10’dan az çalışanı bulunan katılımcı işletmeler olduğu gibi 2000 üzeri çalışanın istihdam

edildiği işletmelerinde katılım sağladığı görülmüştür.

Soru 19. İşletmenizin yerli/yabancı sermaye dağılımı nedir?

Araştırmaya katılan sektör işletmelerinin sermaye dağılımı analiz edildiğinde yerli

sermaye oranının yabancı sermaye oranına göre daha yüksek olduğu görülmektedir. Bu

bakımında lojistik sektörünün yerel sermaye hakim bir sektör olduğu ifade

edilebilmektedir.

0

10

20

30

40

50

60

70

80

[Yerli][Yüzde (%)] [Yabancı][Yüzde (%)]

% 72

% 28


17

Soru 20. Yıllık cironuz TL olarak ne kadardır?

Araştırmaya katılan şirketlerin yıllık cirosu 25 milyon TL üzerinde olan şirket oranı %52.1

iken, yıllık 5 milyon TL ile 10 milyon TL ciroya sahip şirketlerin oranı ise %13.4’tür.

Soru 21. Yılda ortalama kaç farklı ülkeye taşıma yapıyorsunuz?

Katılımcı işletmelerin taşıma yaptığı ortalama ülke sayıları incelendiğinden işletmelerin

büyük çoğunluğunun 50’den fazla ülkeye taşımacılık faaliyeti yaptığı görülmektedir. Tek

bir ülkeye taşıma yapan işletme oranı %3 ile katılımcılar arasında en düşük seviyede

belirlenmiştir. %50’den fazla bir oranda 10’dan fazla ülkeye taşımacılık yapıldığı elde edilen

bir diğer bulgudur.

0% 20% 40% 60% 80% 100%

19,0 7,5 13,4 6,0 9,0 3,0 52,1

* 50.000 – 1.000.000 TL * 1.000.001 – 5.000.000 TL * 5.000.001 – 10.000.000 TL

* 10.000.001 – 15.000.000 TL * 15.000.001 – 20.000.000 TL * 20.000.001 – 25.000.000 TL

* 25.000.001 TL ve üzeri

3%

17%

18%

21%

15%

26%

1

2-5

6-10

11-20

21-49

50 ve üzeri


18

Soru 22. Şirketiniz hangi bölgelere düzenli taşıma yapmaktadır?

Katılım gösteren işletmelerin düzenli taşıma yaptığı pazar/kıtalar incelendiğinde en büyük

taşımacılık hacminin AB ve EFTA ülkelerine yapıldığı görülmektedir. Türkiye’nin jeopolitik

konumu gereği komşusu olan Bağımsız Devlet Toplulukları ve Asya coğrafyasına sırasıyla

%12 ve %16 oranında taşımacılık hacmi oluşturulduğu görülmektedir. Son dönemde

izlenen dış ekonomik politikanın bir sonucu olarak Ortadoğu ve Kuzey Afrika pazarına

düzenli taşımacılık faaliyetleri %13 oran ile üçüncü sırada yer almaktadır.

Soru 23. Şirketinizin sahip olduğu belge türleri nelerdir?

30%

12%

13%

9%

7%

16%

7%

5%

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35%

AB ve EFTA

BDT

Ortadoğu ve Kuzey Afrika

Kuzey Amerika

Güney Amerika

Asya

Orta ve Güney Afrika

Okyanusya

0,0

10,0

20,0

30,0

40,038,4

15,212,2

3,413,1

5,10,8 0,4 2,1 1,7 3,0

0,8 3,8


19

Araştırmaya katılan işletmelerin %38.4’ü ISO 9001 2015 Kalite Yönetim Sistemini

kullandığı, %15,2’lik bir oranda ISO 14000 Çevre Yönetim Sistemine ve %13.1 ISO 27001

2013 Bilgi Güvenliği sistemine entegre olduğu görülmektedir.

Soru 24. Şirketinizin sahip olduğu lojistik belge türleri nelerdir?

İşletmelerin sahip olduğu belge türleri incelendiğinde; %27,5 oranında C2 Uluslararası ve

yurtiçi ticari taşımacılık belgesine sahip olunduğu görülmektedir. %15.8 oranında sahip

olunan bir diğer belge ise R2 Uluslararası ve yurtiçi taşıma işleri organizatörlüğü

0,0

5,0

10,0

15,0

20,0

25,0

30,0

1

8,3

15,8

6,4

27,5

2,6 1,9 1,9 1,9 1,1

7,5

3,41,9

5,36,8

0,8 0,8 0,8 0,8 0,8 1,5 2,3

[R1 Belgesi (Yurtiçi taşıma işleri organizatörlüğü)]

[R2 Belgesi (Uluslararası ve yurtiçi taşıma işleri organizatörlüğü)]

[C1 Belgesi (Uluslararası ve yurtiçi kişisel taşımacılık)]

[C2 Belgesi (Uluslararası ve yurtiçi ticari taşımacılık)]

[C3 Belgesi (Uluslararası ve yurtiçi ev ve büro eşyası taşımacılık)]

[G1 Belgesi (Yurtiçi eşya taşımacılığı konusunda acentelik)]

[G2 Belgesi (Uluslararası ve yurtiçi eşya taşımacılığı konusunda acentelik)]

[G3 Belgesi (Yurtiçi kargo taşımacılığı konusunda acentelik)]

[G4 Belgesi (Uluslararası ve yurtiçi kargo taşımacılığı konusunda acentelik)]

[K1 Belgesi (Yurtiçi ticari amaçla eşya taşımacılığı)]

[K2 Belgesi (Yurtiçi kişisel taşımacılık)]

[K3 Belgesi (Yurtiçi ev ve büro eşyası taşımacılık)]

[L1 Belgesi (Yurtiçi lojistik hizmet sağlayıcılığı)]

[L2 Belgesi (Uluslararası ve yurtiçi lojistik hizmet sağlayıcılığı)]


20

belgesidir. İşletmelerin sahip olduğu belgelerin taşımacılık mevzuatı ile paralellik arz ettiği

görülmektedir.

Soru 25. Şirketinizin üye olduğu meslek dernekleri hangileridir?

Araştırmaya katılan işletmelerin toplamda yaklaşık %75’ini oluşturan kısmının UND

(Uluslararası Nakliyeciler Derneği) ve UTİKAD (Uluslararası Taşımacılık ve Lojistik Hizmet

Üretenler Derneği) üyeliği bulunmaktadır. Meslek örgütü özelinde incelendiğinde

işletmelerin %43.6’sının UND’ye, ve %30.7’sinin UTİKAD’a üyeliğinin bulunduğu

görülmüştür. Bölgesel meslek kuruluşlarından ELODER (Ege Lojistik Derneği) üyelik oranı

%1,8 olarak belirlenmiştir.

0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 30,0 35,0 40,0 45,0

[Uluslararası Taşımacılık ve Lojistik Hizmet Üretenler…

[Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND)]

[Türkiye Nakliyeciler Derneği (TND)]

[Lojistik Derneği (LODER)]

[Demiryolu Taşımacılığı Derneği (DTD)]

[Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifi]

[Ege Lojistik Derneği (ELODER)]

[Diğer]

% 30,7

% 43,6

% 3,7

% 8,6

% 2,5

% 3,1

% 1,8

% 6,0


21

Soru 26. Kaç yıldır faaliyet gösteriyorsunuz?

Ulaştırma ve lojistik sektöründe 20 yıldan daha uzun süredir faaliyet gösteren firmaların

oranı %54,2’dir. 11-20 yıl süresince faaliyet göstermekte olan firmaların sayısı ise %18.7 ile

ikincil büyüklüktedir.

% 2,8% 11,2

% 13,1

% 18,7

% 54,2

1 yıldan az

2 - 5

6 - 10

11 - 20

21 yıl ve üzeri


22

Taşımacılık ve Lojistik Sektörü Kullanıcıları Anketi

Ulaştırma ve Lojistik sektörü kullanıcılarının mevcut istekleri ile gelecekteki eğilimlerini

ölçmek ve fikir/öneri/görüşlerini belirlemek üzere 104 farklı lojistik hizmeti alıcısına

uygulanan Ulaştırma ve Lojistik sektörü kullanıcıları analizi aşağıdaki gibi sonuçlanmıştır.

Anket kapsamında katılımcılara 6 soru yöneltilmiştir.

Soru 1. Gelecek yıl lojistik sektörünü etkileyecek en önemli ekonomik ve sosyal gelişmeler

sizce nelerdir?

Araştırmaya katılan ulaştırma ve lojistik kullanıcılarının %27’si gelecek yıl ekonomik

daralma ve krizlerin lojistik sektörünü etkileyeceğini düşünmektedir. Katılımcıların %22’si

ise Türk dış ticaretinde yaşanabilecek değişikliklerin önümüzdeki dönemlerde lojistik

8%

27%

21%

22%

21%

1%

Küreselleşme eğiliminin azalması Ekonomik daralma AB ile ilişkilerin değişmesi

Türk Dış ticaretindeki değişiklikler E-ticaret eğilimleri Diğer


23

sektörünü etkileyeceğini düşünmektedir. AB ile ilişkilerin değişmesi ve e-ticaret eğilimleri

ise %20.9 olarak gerçekleşmiştir.

Soru 2. Lojistik sektörünün en temel sorununun ne olduğunu düşünüyorsunuz?

Mevcut durumda lojistik sektörünün en temel sorununun yetkin iş gücünün bulunmaması

olduğunu düşünen katılımcıların oranı %42.3 iken ulusal altyapı ve mevzuat ile ilgili

problemlerin olduğunu düşünen katılımcıların oranı %40.4’tür.

Soru 3. Sektörde genel olarak kullanılan B2C veya B2B iş modellerinden memnun

musunuz?

42%

3%13%

40%

2%

Nitelikli işgücü Rekabet azlığı Yüksek ücretler Ulusal altyapı ve mevzuat Diğer

6,7

9,6

57,7

26,0

0,0

0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0 70,0

1 kesinlikle hayır

2 hayır

3 kararsızım

4 evet

5 kesinlikle evet


24

Sektörde kullanıcılara sağlanan iş modellerinin uygunluğu ile ilgili olarak çekimser olan

katılımcıların oranı %57,7 iken bu iş modellerinden memnun olan katılımcıların oranı

%26’dır.

Soru 4. Lojistik sektöründe çalışanların eğitim seviyesini yeterli buluyor musunuz?

Araştırmaya katılan kullanıcıların %42.3’ü lojistik sektöründe çalışanların eğitim seviyesini

yeterli bulmamaktadır. Katılımcıların %26’sı çekimser oy kullanırken çalışanların eğitim

seviyesinin kesinlikle yeterli olmadığını düşünen katılımcıların oranı %21.2 olarak ifade

edilmiştir.

Soru 5. Nitelik itibariyle düşündüğünüzde çalışan işgücünün en büyük sorunu sizce nedir?

21,2

42,3

26,0

10,6

0,0

0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 30,0 35,0 40,0 45,0

1 kesinlikle hayır

2 hayır

3 kararsızım

4 evet

5 kesinlikle evet

36,5

28,8

18,3

12,5

3,80,0

5,0

10,0

15,0

20,0

25,0

30,0

35,0

40,0

Sektörde çalışmak içingerekli yetkinliklere

sahip olmama

Alanda eğitimalmamış olma

Yüksek işgücü devri Teknolojiye uyumsağlayamama

Diğer


25

Katılımcıların %36.5’i lojistik sektöründe çalışan iş gücünün sektör için gerekli olan yetkinlik

ve beceriye sahip olmadığını düşünmektedir. Katılımcıların %28.8’i ise sektör çalışanlarının

ilgili alanda eğitim almadığını düşünmektedir. Yüksek iş gücü devrinin bulunduğunu ifade

eden kullanıcıların oranı %18.3 olarak, çalışanların teknolojiye uyum sağlayamadığını

düşünen kullanıcıların oranı ise %12.5 olarak gerçekleşmiştir.

Soru 6. Lojistik süreçlerinize yönelik bir stratejik planınız var mı?

Araştırmaya katılan kullanıcıların %52,9’u lojistik süreçleriyle ilgili olarak bir stratejik

planının bulunduğunu ifade etmiş, %47.1’i ise bir stratejik plana sahip olmadığını ifade

etmiştir.

Evet53%

Hayır47%

Evet Hayır


26

Sonuç

Bu rapor, lojistik sektöründe faaliyet gösteren işletmeler ile üniversitelerde faaliyet

gösteren akademisyen ve araştırmacıların ortak çözüm önerileri geliştirme noktasında

aynı yönlü hareket etmesinin amaçlandığı, 22-23 Kasım 2018 tarihleri arasında

gerçekletirilecek olan 2. Ulaştırma ve Lojistik Ulusal Kongresinin gündemini belirlemek

üzere hazırlanmıştır.

01 Mart – 01 Nisan 2018 tarihleri arasında katılımcılardan yanıtların alındığı anket

sonuçlarının değerlendirildiği bu raporda lojistik sektöründe faaliyet gösteren işletmeler

ve sektörden hizmet alan ve kullanıcı konumunda bulunan katılımcıların görüşüne ayrı

ayrı başvurulmuştur.

Online anket olarak hazırlanmış veri formuna 100 üzerinde bir katılımcı katkı sağlamıştır.

Anket sonuçları genel olarak incelendiğinde bugüne dek çeşitli platformlarda sektör

temsilcileri tarafından dile getirilen sorunların, beklentilerin ve eğilimlerin anket

sonuçlarında da benzer şekilde ön plana çıktığı görülmektedir.

Ulaştırma ve Lojistik Ulusal Kongresi ile birlikte ele alınması ve her yıl paydaşlardan

gelecek geribildirimler ışığında güncellenerek tekrarlanarak geleneksel hale getirilmesi

planlanan bu raporun katılımcı sayısının arttırılması hedeflenmektedir. Ayrıca sektörün

nabzını tutan ve yön veren bir rapor haline getirilmesi hedeflenmektedir. Bu raporda,

katılımcı sayısının artışı beraberinde çeşitli istatistik yöntemler ile raporun

zenginleştirilmesine, anlamlı bulgular elde edilmesine ve kavramlar arası ilişkilerin

saptanmasına olanak sağlayacaktır.

Anket sonuçlarının sunulduğu bu raporun mümkün olan en fazla sayıda paydaşa

ulaştırılması ve alınacak geribildirimler ile akademisyenlerin çalışma alanlarına ışık

tutması hedeflenmektedir. Sektörün yoğun rekabet koşullarını ne düzeyde takip ettiği,

sorunlara yönelik eğilimlerinin ve ihtiyaçlarının tespiti noktasında katkı sağlamasını


27

hedeflediğimiz raporumuzu siz değerli paydaşlarla tartışmak ve değerlendirmeler yapmak

bu raporun daha verimli kılınmasını sağlayacaktır.

Bu bağlamada siz değerli paydaşlarımızın rapor hakkında bizlere sunacağı geribildirimler

büyük önem arz etmektedir. Ulaştırma ve Lojistik Sektör Raporu 2018 hakkında görüş,

öneri ve eleştirilerinizi bizlere [email protected] adresi üzerinden mail yoluyla iletmenizi

rica ederiz.

ULUK 2018 kapsamında sunulacak olan raporumuzu sizlerle paylaşmaktan büyük

mutluluk duyuyoruz. Kongremize siz değerli paydaşlarımızı bekliyoruz.

Documents

Ulaştırma ve Lojistik Sektör Raporu · 2018-05-17 · Ulaştırma ve Lojistik Sektör Raporu - 2018 3 paylaşabileceği, yerel ve küresel düzeyde ulaştırma ve lojistik alanında