1

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ

ANESTEZİYOLOJİ VE REANİMASYON ANABİLİM DALI

UZMANLIK ÖĞRENCİSİ

EĞİTİM PROGRAMI

2

l. Giriş

A. Tanım ve uzmanlık alanının kapsamı: Anesteziyoloji ve Reanimasyon Uzmanlığı, tıp pratiği içinde yer alan bir bilimsel disiplin olup; her yaş, cins ve riskte hastaya uygulanacak tüm cerrahi ve invaziv tıbbi girişimlerin ağrı ve stresten korunarak gerçekleşebilmesi için gerekli hazırlığın yapılıp anestezi uygulandığı, akut ve kronik ağrı tedavisinin yapıldığı, her çeşit kritik hasta ve politravmalı hastanın acil tedavisinin, naklinin, resüsitasyonunun ve ileri tedavisinin yapıldığı, hemodinamik ve solunumsal destek ve tedavi gereken hastaların yoğun bakım şartlarında izlenip tedavi edildiği ve gereken her şart ve ortamda yenidoğan, pediyatrik, erişkin temel ve ileri yaşam desteğinin (kardiyopulmoner resüsitasyon; KPR) uygulandığı bir uzmanlık alanıdır.

Bu uzmanlık alanının görevli ve sorumlu olduğu uygulama alanı Anestezi, Yoğun Bakım ve Ağrı olmak üzere 3 ana başlıkta ele alınır. Bu konularda hizmet ve araştırma amacıyla yüksek nitelikli çalışmalar yapmanın yanı sıra yüksek standartlarda eğitim ve öğretim olanakları sağlamalı, sürdürmeli ve geliştirmelidir.

Anesteziyoloji ve Reanimasyon uzmanının ilgi ve sorumluluk alanı : 1. Anestezi alacak hastayı değerlendirmek, konsülte etmek, ameliyat öncesi

hazırlamak ve premedikasyon yapmak, uygulanacak anestezi yöntemine karar vermek,

2. Hastaya, tüm yaşamsal fonksiyonları destekleyerek anestezi vermek ve sürdürmek,

3. Perioperatif dönemde normal fizyolojik fonksiyonları izlemek ve sürdürmek, gereğinde tedavi etmek,

4. Erken postoperatif dönemde hastanın güvenli koşullarda uyanmasını sağlamak,

5. Ameliyat sonrasında, doğum ve diğer tıbbi girişimlerin uygulandığı koşullarda ağrının ortadan kaldırılmasını sağlamak ve önlemek,

6. Konusu kapsamında bulunan hasta grubunda ortaya çıkan veya varolan diğer tıbbi durumlar ile ilgili tanı ve tedaviyi yürütmek,

7. Genel olarak cerrahi ve obstetrik girişimlere eşlik eden durumlar ve komplikasyonlar hakkında bilgi sahibi olmak,

8. Cerrahi ve diğer girişimler veya postoperatif dönemde, yapılan anestezi veya analjezi sırasında ortaya çıkan sorunlara veya komplikasyonlara tanı koymak ve tedavi etmek,

9. Kardiyak ve solunum resüsitasyonunu başarmak ve eğitimini vermek, 10. Solunum fonksiyonunu değerlendirmek ve respiratör tedavisini uygulamak, 11. Dolaşım yetersizliğine tanı koymak ve tedavi etmek, 12. Organ yetersizliğini tanımak ve ilk adım tedavilerini yapmak, 13. Çeşitli sıvı, elektrolit ve metabolik bozukluklara tanı koymak ve tedavi

etmek, 14. Kazaya uğrayan ve kritik hastaların acil tedavisi, nakli, resusitasyonu ve ileri

tedavisini sağlamak ve yönetimini bilmek, 15. Beyin ölümü tanısı koymak ve gerektiğinde transplantasyon için donör

organlarının kullanılacak hazırlığını yapmak, 16. Akut, kronik ve kansere bağlı ağrının tanısını koymak ve tedavi etmek 17. Cerrah, hemşire, tıbbi personel, hasta, hasta ailesi vb. kişilerle iletişim

kuracak beceriye sahip olmak, 18. Elektronik cihazları ve diğer monitör cihazlarını bilmek, tanımak, doğru

kullanacak bilgiye sahip olmak,

3

19. Çeşitli rehber, kanıta dayalı tıp ve kalite yönetimi ile ilgili belgelerin denetlenmesi ve sorgulanması gibi konuların bilincinde olmak,

20. Kurumun, birimin ve genel sağlık yönetiminin ülke sağlık politikasında oynadığı rol ve etkinliklerin öneminin bilincinde olmak,

21. Perioperatif bakım alanında görevli tıbbi ve tıp dışı personeli eğitmek, denetlemek ve performansını değerlendirmek,

22. Eğitim ve uygulama programlarına katılarak eğitme yeteneğini geliştirmek, 23. Temel ve klinik alanda bilimsel araştırmalar yönetmek,

B. Eğitimin kapsamı ve süresi:

Anesteziyoloji ve Reanimasyon uzmanlık eğitim programı, uzman adaylarının bu dal ile ilgili tüm konularda yeterli bilgi ve beceri birikimine sahip olabilmeleri için gerekli eğitim ve öğretimi sağlayacak şekilde ağırlık anestezide olmak ve yoğun bakım, acil hastalara yaklaşım, ağrı konularında ileri eğitime temel oluşturabilmek asgari ölçü alınarak planlanmıştır. Anesteziyoloji ve Reanimasyon eğitimi uluslararası kurallara göre Anestezi, Yoğun Bakım ve Ağrı olmak üzere üç başlıktan oluşmaktadır. Anesteziyoloji ve Reanimasyon uzmanının asli işlevini yerine getirirken yaptığı uygulamanın değişik dönemlerinde yoğun bakım, acil ve ağrı bilgilerinden yararlanmak zorunda kaldığından bu konularda eğitim almış olması gereklidir. Anesteziyoloji ve Reanimasyon uzmanlık eğitimi süresi toplam 5 yıldır. (eğitim süresi 4 yıl, eklenen süre 1 yıl olmak üzere).

C. İç ve Dış Rotasyon Tabloları:

Anesteziyoloji ve Reanimasyon uzmanlığı eğitim programında yer alan rotasyonlar: İç Rotasyonlar: - Anestezi öncesi değerlendirme - Cerrahi Bölümlerde anestezi uygulamaları - Ameliyathane dışı anestezi - Ameliyathane dışı sedasyon - Yoğun Bakım - Algoloji Dış Rotasyonlar: - İç Hastalıkları Anabilim Dalı - Farmakoloji Anabilim Dalı Rotasyonlar ile ilgili ayrıntılı bilgi ve tablolar V.B.3-4. ve V.F.3.a maddelerinde yer almaktadır.

ll. Kurumlar A. Ana sorumlu kurum: Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanlığı B. Katılımcı kurumlar: - Türk Anesteziyoloji ve Reanimasyon Derneği - Türk Yoğun Bakım Derneği - Resusitasyon Derneği - Reyonal Anestezi Derneği - Ağrı Derneği lll. Program personel ve kaynakları

4

A. Program yöneticisi:

1- Eğitim programından sorumlu bir program yöneticisi olmalıdır. Program yöneticisinin veya Anabilim dalı başkanının değişikliği halinde Akreditasyon Kurulu bilgilendirilir.

2- Program yöneticisi, fakülte ile beraber, programın genel idaresinden ve

kalıcı bir eğitim ortamının kurulması ve idamesinden sorumludur. Bu amaçla program yöneticisi ile dekanlık uygun aralıklarla görüşürler.

3- Program yöneticisinin nitelikleri;

a) Program yöneticisi yeterli Anesteziyoloji ve Reanimasyon eğitimi almış olmalıdır.

(1) En az 5 yıllık aktif öğretim üyeliği geçmişi olmalıdır. (2) En az 3 yıllık uzmanlık eğitimi yönetimsel deneyimi olmalıdır.

b) Program yöneticisi ‘tam zamanlı’ olarak çalışmalıdır. 4- Program yöneticisinin sorumlulukları;

a) Program yöneticisi programa katılan tüm birimlerdeki (veya enstitülerdeki) eğitim programının denetlenmesinden ve organizasyondan sorumludur.

b) Program yöneticisi, programın doğru istatistiksel ve tanımlayıcı belgelerinin hazırlanması ve akreditasyon kurumlarına ulaştırılmasından sorumludur. Ayrıca eğitim programı ve uzmanlık öğrencisi kayıtlarının yıllık olarak güncellenmesini de sağlar.

c) Program Yöneticisi önemli program değişikliklerini Akreditasyon kurumuna bildirir. Bunlar.

(1) Katılımcı kurum ekleme ve çıkarma (2) Eğitim programının formatındaki değişiklikler

d) Program yöneticisi Araştırma Görevlilerinin stres ve mental - emosyonel durumların izlemekten sorumludur. Gereğinde Program yöneticisi veya Fakülte, uzmanlık öğrencisinin psikiyatrik konsültasyon veya desteğine karar verir. Uzmanlık öğrencilerinin üzerinde ağır stres yaratan durumlar değerlendirilmeli ve düzeltilmelidir.

e) Program yöneticisi eğitim programının organizasyonundan, uyarlanmasından ve yürütülmesinden primer olarak sorumludur. Buna eğer varsa katılımcı kurumlardaki eğitimde dahildir.

f) Program yöneticisi bölümün uzmanlık öğrencilerinin uygulamasını beklediği minimum teorik ve pratik gerekleri belirler ve uzmanlık öğrencilerinin eğitim kalitesini takip eder, iyileştirme için önlemler alır.

g) Program yöneticisi eğitimin hedef ve amaçlarını yazılı olarak hazırlar. Bu yazılı program her düzeyde uzmanlık öğrencisi için her rotasyon için yeterlilik düzeylerini de belirler.

h) Program yöneticisi yazılı eğitim hedef ve amaçlarını uzmanlık öğrencisi ve fakülte üyelerinin sürekli ulaşabileceği şekilde (internet vs ile) ilan eder.

i) Program yöneticisi rutin servis işlerinin uzmanlık öğrencilerinin eğitimini engelleyecek düzeye ulaşmasını önler.

5

j) Program yöneticisi programın akreditasyonu için kayıtların tutulmasından sorumludur.

k) Program yöneticisi uzmanlık öğrencisi yeterliliklerinin değerlendirilmesinde gerekli kontrol noktaların belirler.

l) Program yöneticisi akademik derneklere üye olmalı ve eğitim programlarına katılmalıdır.

m) Program yöneticisi fakülte için tıp eğitiminde sürekli kalite iyileştirmesi içeren bir program uygular.

B. Anabilim Dalı

1. Tanımı ve nitelikleri: Anesteziyoloji ve Reanimasyon Uzmanlığı, tıp pratiği içinde yer alan bir

bilimsel disiplin olup; her yaş, cins ve riskte hastaya uygulanacak tüm cerrahi ve invaziv tıbbi girişimlerin ağrı ve stresten korunarak gerçekleşebilmesi için gerekli hazırlığın yapılıp anestezi uygulandığı, akut ve kronik ağrı tedavisinin yapıldığı, her çeşit kritik hasta ve politravmalı hastanın acil tedavisinin, naklinin, resüsitasyonunun ve ileri tedavisinin yapıldığı, hemodinamik ve solunumsal destek ve tedavi gereken hastaların yoğun bakım şartlarında izlenip tedavi edildiği ve gereken her şart ve ortamda yenidoğan, pediyatrik, erişkin temel ve ileri yaşam desteğinin (kardiyopulmoner resüsitasyon; KPR) uygulandığı bir uzmanlık alanıdır. Bu uzmanlık alanının görevli ve sorumlu olduğu uygulama alanı Anestezi, Yoğun Bakım ve Ağrı olmak üzere 3 ana başlıkta ele alınır. Bu konularda hizmet ve araştırma amacıyla yüksek nitelikli çalışmalar yapmanın yanı sıra yüksek standartlarda eğitim ve öğretim olanakları sağlamalı, sürdürmeli ve geliştirmelidir.

2. Anabilim Dalı öğretim elemanlarının nitelik ve sorumlulukları şunlardır; a) Anestezi, yoğun bakım ve ağrı konularında yetişmiş, deneyim, bilgi ve

beceri sahibi öğretim elemanları görev alırlar. b) Öğretim elemanlarının ana sorumluluğu uzmanlık öğrencisinin izlenmesi

ve eğitilmesidir. Eğitim ve denetim sorumluluklarını yerine getirmek için eğitim programına yeterli zaman ayırmalıdır.

. c) Rotasyonlar sonunda uzmanlık öğrencisinin takip ve eğitimini

dokümente edilmeli ve karneler kontrol edilmelidir. d) Tüm öğretim üyeleri tarafından bilimsel araştırmaya ve yayınlara (kitap,

kitap bölümü, derleme, klinik çalışma, deneysel çalışma, olgu sunumu, klinik deneyimler-olgu serisi, kongre bildirileri vb.) destek vermelidir.

C. Diğer program personeli:

Programı destekleyen ek profesyonel, teknik, sekreterya personeli de sağlanmalıdır.

1. Program yöneticisi yardımcısı (PYY): a) PYY’nin nitelikleri şunlardır;

(1) PYY’lerinden en az biri öğretim üyesi olmalı, birden fazla yardımcı gerekli ise uzmanlar da görevlendirilebilir.

(2) PYY’lerinin sayısı uzmanlık öğrencisi sayısına göre belirlenir..

6

b) PYY’nin sorumlulukları; (1) PYY’leri uzmanlık öğrencisi eğitim programını yürütür ve

program yöneticisi ile değerlendirirler. (2)Hastane içi rotasyon uzmanlık öğrencilerinin eğitimi ve

sorumluluğunu üstlenir. (3)Yardımcıların sorumlulukları içerisinde hastane dışından

gelen uzmanlık öğrencilerinin sorumluluğu da mevcuttur.

2. Yandal Eğitim Koordinatörleri (sorumluları): Anabilim dalımızda yandal uzmanlık eğitimi verilmemektedir.

3. Dış Rotasyon Anabilim Dalı Sorumlu Öğretim Üyesi: Uzmanlık öğrencilerinin dış rotasyonları için, uzmanlık öğrencilerinin aktivitelerini kontrol eden ve onlara danışmanlık eden sorumlu bir öğretim üyesi seçilir. Bu kişinin belirlenmesi için ilgili Anabilim Dalları ilişkiye geçerler ve belirlenen öğretim üyesi Dekanlığa bildirilir. Dekanlığın onayından sonra atanırlar. Eğer katılımcı kuruluşlar varsa, buralardan da bir sorumlu kişi belirlenmelidir. Belli periyotlarla ortak toplantılar yapılır.

D. Kaynaklar :

1. Yeterli kaynaklar (yasaların ön gördüğü koşulların sağlandığı donanımda

ameliyathaneler, yoğun bakım ve ağrı üniteleri, yeterli laboratuar alanı ve donanım, bilgisayarlar, istatistik konsültasyonu olanağı vb.) sağlanmalıdır.

2. Kliniğin yeterli ayaktan bakım merkezleri, yataklı klinikleri, destek servisleri, eğitim ve hasta bakımı için yeterli alan olmalıdır. Uzmanlık öğrencileri klinik deneyimlerini etkili çalışan anestezi öncesi değerlendirme ünitesi, ameliyathaneler, yataklı tedavi merkezleri olan yoğun bakım ve algoloji ünitelerinde almalıdırlar.

a) Alan ve ekipman Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı kliniği bir seminer salonu, bir kütüphane, en az bir toplantı veya çalışma odası, iki adet uzmanlık öğrencisi odası, bir ofis ve öğretim elemanları için birer oda içeren alan olmalıdır. Eğitim amaçlı toplantıların gerçekleştirildiği seminer salonu görsel (televizyon, video, bilgisayar, barkovizyon, slayt makinesi, tepegöz) ve diğer formlarda eğitim gereçleri (maket, manken, simulasyon sistemleri vb) içermelidir. Çalışma veya toplantı odalarında bilgisayar, tarayıcı, yazıcı ve internet bağlantısı olmalıdır.

b) Araç ve gereçler, uzmanlık öğrencisi odaları. Uzmanlık öğrencilerinin eğitimi sırasında girişimsel

teknikleri ve bazı uygulamaları öğrenmelerinde kullanılan hava yolu sağlanması yöntemleri ile ilgili maketler ve setler, kardiyopulmoner resusitasyon eğitimi için mankenler, simulasyon sistemleri gibi araç ve gereçler bulunmalıdır. Ayrıca gerektiğinde bu amaçla hastanemizde bulunan mesleki beceri laboratuarından yararlanma olanağı olmalıdır.

7

Uzmanlık öğrencilerinin dinlenmeleri ve oturmaları için klinik içi iki oda olmalıdır. Bu odalar dinlenmeye uygun sakin, telefonla ulaşılabilecekleri, eğitimle ilgili faaliyetlerini sürdürebilecekleri niteliklere sahip olmalıdır. Bu odalarda, nöbetlerde uygun olduklarında uyuyabilecekleri yatak ve soyunma dolaplarını içeren ayrı bir bölümü de bulunmalıdır. Yoğun bakım ünitesi ve ağrı kliniğinde de benzer özelliklere sahip odalar bulunmalıdır. Ayrıca, uzmanlık öğrencilerine ameliyathane içinde, kullanabilecekleri bir soyunma dolabı verilmeli ve ayrı bir dinlenme odası olmalıdır.

3. Tıbbi Kayıtlar Gerek anestezi uygulaması ile ilgili anestezi öncesi değerlendirme formu, anestezi formu ve ayılma formu gerekse yoğun bakım ünitesi ve algologi kliniğine ait hasta dosyaları ve kayıtlar bir arşivde toplanmalı ve her zaman ulaşılabilir olmalıdır. Bu bilgiler en az 5 yıl süre ile saklanmalıdır.

4.Tıbbi Başvuru kaynakları a) Uzmanlık öğrencisi eğitimi yapılan tüm birimlerde hastanede

mevcut genel kütüphane ve basılı-elektronik kaynaklar dışında, uzmanlık alanı ile ilgili basılı-elektronik kaynaklar veya kütüphane olmalı ve sürekli ulaşılabilir durumda bulunmalıdır.

b) Uzmanlık öğrencilerinin bilgisayar ile literatür tarama sistemlerine ve elektronik tıbbi veri tabanlarına sürekli ulaşım imkanları olmalıdır.

5. Hasta çeşitliliği a) Eğitim veren kliniğin, çeşitli klinik sorunları olan ve değişik

evrelerdeki hastaların izlendiği, geniş bir hasta yelpazesi olmalıdır. b) Hastalar her iki cinsiyetten, geniş bir yaş aralığından olmalıdır.

6. Patolojik incelemeler a) Uzmanlık öğrencisinin takibinde ölen tüm hastalar gözden

geçirilmeli ve olanak olduğu takdirde otopsi yapılmalıdır. b) Uzmanlık öğrencileri kendi hastalarına ait otopsi raporlarına

ulaşabilmelidirler. 7. Destek Servisleri

a) Yeterli öğretim elemanları olmalıdır. b) Yeterli sekreterlik ve teknolojik destek imkanları olmalıdır. c) Destek personeli sayısı belli bir miktara ulaştığında kıdemli/şef

pozisyonunda bir kişi seçilmeli ve bu sorumlu kişi programın dokümantasyonu ve idamesinde Program Yöneticisi ve Yardımcılarına destek verilmelidir.

d) Hastanelerdeki diğer kliniklerle yapılacak olan konsültasyonların zamanlaması düzenlenmiş olmalıdır. Ayrıca tüm konsültasyonlar yetişmiş bir uzman tarafından veya bilgisi dahili yapılmalıdır.

IV. Uzmanlık öğrencisinin göreve başlaması

A.Yeterlilik kıstasları

1. Tıpta Uzmanlı Sınavını (TUS) kazanan öğrenciler kabul edilir.

8

2. Hükümetler arası anlaşmalara bağlı olarak yabancı uyruklu öğrenciler Anabilim Dal’nın yapacağı sınav sonucu kabul edilir.

3. Uzmanlık programına başvuran uzmanlık öğrencilerinin tüzükte belirtilen eğitim süresi sonunda mezun olma oranları izlenir.

B. Uzmanlık öğrencisi sayıları

1. Program yöneticisi uzmanlık öğrencisi sayılarını yıllık olarak dekanlığa

bildirmelidir. C. Uzmanlık öğrencisi transferleri

Daha önce yapılan iç ve dış rotasyonlar ve süreler Anabilim Dalı Akademik Kurulunda tartışılır. Dekanlık ve Fakülte Yönetim Kurulunda değerlendirilir (U.Ü.T.F. Tıpta Uzmanlık Eğitim Öğretim Yönergesi – Madde 6)

D. Yandal uzmanlık öğrencileri, lisans öğrencileri eğitimlerinin etkisi

Anabilim dalımızda yandal uzmanlık öğrencisi ve lisans öğrencisi bulunmamaktadır.

V. Müfredat Programı

A. Program tasarımı 1. Biçim (Format):

Program tasarımı ve eğitim süreçlerinin sıralaması Fakülte Akreditasyon Kurulu tarafından kabul edilmelidir.

2. Amaç ve öğrenim hedefleri: Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı uzmanlık eğitim programının amacı sorumluluk alanı içine giren her çeşit hastaya uygun şekilde yaklaşımı yerine getirebilecek yeterli bilgi, deneyim kazandırılmış, başarılı uygulama yapabilen uzmanlar yetiştirmektir. Programın öğrenim hedefleri:

a) Hastayı ameliyata uzmanlık alanına has yönlendirme ile hazırlama, uygulanacak anestezi yöntemine karar verme, premedikasyon yapmanın,

b) Hastaya, tüm yaşamsal fonksiyonları destekleyerek anestezi verme ve sürdürmenin,

c) Bilinci kapalı olan hastanın tüm yaşamsal fonksiyonlarını izlem ve tedavisinin,

d) Erken postoperatif dönemde hastanın güvenli koşullarda uyanmayı sağlamanın,

e) Ameliyat sonrasında, doğum ve diğer tıbbi girişimlerin uygulandığı koşullarda ağrının ortadan kaldırılmasını sağlamanın,

f) Konusu kapsamında bulunan hasta grubunda ortaya çıkan veya varolan diğer tıbbi durumlar ile ilgili tanı ve tedaviyi yürütmenin,

g) Genel olarak cerrahi ve obstetrik girişimlere eşlik eden durumlar ve komplikasyonlar hakkında bilgi sahibi olmanın,

h) Cerrahi ve diğer girişimler veya postoperatif dönemde, yapılan anestezi veya analjezi sırasında ortaya çıkan sorunlara veya komplikasyonlara tanı koyma ve tedavi etmenin,

9

i) Yenidoğan, pediyatrik ve erişkin kardiyak ve solunum resüsitasyonunu başarmanın,

j) Solunum yetersizliğine tanı koyma ve tedavi etmenin, k) Dolaşım yetersizliğine tanı koymak ve tedavi etmenin, l) Organ yetersizliğini tanımak ve ilk adım tedavilerini yapmanın, m) Çeşitli sıvı, elektrolit ve metabolik bozukluklara tanı koyma ve

tedavi etmenin, n) Beyin ölümü tanısı koyma ve gerektiğinde transplantasyon için

donör organlarının hazırlığını yapmanın, o) Kazaya uğrayan hastaları ve kritik hastaları daha iyi koşullarda

tedavi ve cerrahi girişim yapacak merkezlere ulaştırmanın ve yönetiminin,

p) Hasta, hasta ailesi ve tıbbi personel, cerrah, hemşire vb. kişilerle iletişim kuracak beceriye sahip olmanın,

q) Elektronik cihazları ve diğer monitör cihazlarını bilme, tanıma, doğru kullanacak bilgiye sahip olmanın,

r) Çeşitli rehber, kanıta dayalı tıp ve kalite yönetimi ile ilgili belgelerin denetlenmesi ve sorgulanması gibi konuların bilincinde olmanın,

s) Kurumun, birimin ve genel sağlık yönetiminin ülke sağlık politikasında oynadığı rol ve etkinliklerin öneminin bilincinde olmanın, yasal sorumluluklarının

t) Eğitim ve uygulama programlarına katılarak eğitme yeteneğini geliştirmenin öğrenilmesidir.

3. Öğrenim kazanımları:

Bu uzmanlık öğrencisi eğitim programını tamamlayan ve Anesteziyoloji ve Reanimasyonu uzmanı olan hekim, Türkiye’deki resmi ve özel hastanelerde hastalara anestezi, yoğun bakım ve ağrı ile ilgili yaklaşımları uygulama yetkisi alırlar.

B. Ders programı Eğitim programının içeriği;

1. Teorik ve interaktif eğitim, 2. Pratik uygulama eğitimi, 3. Pratik uygulama eğitiminde rotasyonlar 4. Eğitim-öğretimin yıllara göre dağılımı,

olarak dört ana başlık altında olup, aşağıdaki şekildedir. 1. Teorik ve interaktif eğitim programı

TEMEL BİLGİLER 1.Fizyoloji Kardiyovasküler, respiratuar, metabolizma, asid-baz, sıvı replasmanı ve sıvı kayıpları, kan ve doku elektrolitleri, böbrek, karaciğer, santral sinir sistemi, nöromüskuler ileti, iskelet kası, otonomik sinir sistemi, ağrı ve nosisepsiyon, ısı kontrolü, endokrin, koagülasyon, gastrointestinal fonksiyon, gebelik, yenidoğan ve çocuk ileri yaş

Farmakoloji Temel farmakokinetik, farmakodinami prensipleri, ilaçların plasental geçişi, premedikasyonda kulllanılan ilaçlar, genel anestetikler ve anestezi teorileri, lokal anestetikler/analjezikler, nöromüskuler blokerker ve antagonistleri,

10

antimuskarinikler, opioidler ve antagonistleri, diğer analjezikler, hipnotikler ve anksiyolitikler ve antagonistleri, SSS stimulanları, bulantı ve kusmanın önlenmesi, antasidler, kardiyovasküler ilaçlar, inotroplar, diüretikler, antiaritmikler, adrenerjikler ve antiadrenerjikler, anti-hipertansifler, nitratlar ve kalsiyum kanal blokerleri, nitrik oksit, sempatomimetikler, koagülasyon ve homeostasisi etkileyen bileşikler, vitamin K antagonistleri, antiplatelet ilaçlar, fibrinolitikler/antifibrinolitikler, solunumsal ajanlar, bronkodilatörler, solunumsal stimulanlar, oksijen, karbondioksit, diabet ilaçları, tiroid ve antitiroid ilaçlar, kortikosteroidler, antibiotikler, kan, kan bileşkeleri ve kan ürünleri Sık rastlanan ilaç etkileşimleri Anafilaksi ve anafilaksi mekanizmaları Fizik ve ölçümler Gazların davranış biçimleri, ısı ölçümü, kan, gaz ve dokularda asid-baz dengesinin ölçümü, oksijen ve CO2, kardiyak debi; kan akımı; basınç, akciğer fonksiyonları, gaz volümleri, renal fonksiyon, hepatik fonksiyon, nöromüskuler blokaj, SSS elektriksel aktivitesi; uyanma, temel istatistikler

Anatomi Burun, ağız, farenks, larenks, akciğerler ve komşulukları, kalp, arterler ve venler, rejyonel anestezinin anatomik özellikler ve sık kullanılan sinir blokları

Anestezi eğitim temeli Preoperatif değerlendirme ve hazırlık Preoperatif değerlendirme, hastalıklar ve ilaç tedavileri, risk değerlendirmesi, hastaların preoperatif bilgilendirilmesi, preoperatif medikasyon Genel anestezi: Metodları ve teknikleri Genel anestezi bileşikleri hipnoz nöromüskuler blokaj ve kas gevşemesi analjezi İnhalasyon anestezisi İntravenöz anestezi Major komplikasyonlar: önlenmesi ve tedavisi Rejyonel anestezi Epidural anestezi, spinal anestezi, sinir blokları ve pleksus blokları, Major komplikasyonlar: önlenmesi ve tedavisi Özel durumlar için anestezi Ayaktan hasta (günübirlik) anestezisi, üroloji, jinekoloji, obstetrik anestezi ve analjezi, pediyatrik cerrahi, yenidoğanın bakımı, kulak-burun-boğaz cerrahisi, oftalmik cerrahi, endokrin cerrahisi, beyin cerrahisi, göğüs cerrahisi, kalp damar cerrahisi, transplantasyon cerrahisi Ortopedik cerrahi, cerrahi dışı girişimler için anestezi, hasta pozisyonları Postoperatif bakım Postoperatif uyanma, ileri postoperatif tedavi (transfüzyon ve sıvı tedavisi), postoperatif ağrı, bulantı ve kusmanın önlenmesi, hasta, hasta yakınları, hemşireler ve diğer sağlık personeli ile ilişkiler

11

Teknik donamım ve monitorizasyon Donanım Santral gaz çıkışları, anestezi makinaları ve sistemleri, ventilatörler, ventilasyon sistemleri, atık sistemleri, hemodilüsyon ve kan ayrıştırma teknikleri, “Pacemaker”lar, defibrilatörler Monitörler Anestezi cihazında basınç, akım ve gaz volümlerinin ölçümleri, kapnogarfiyi de içeren solunumsal monitorizasyon ve analiz, gaz ve buhar konsantrasyonları, puls oksimetre, elektrokardiyogram, arteryel basınç ve monitorizasyon, kardiyak fonksiyon, nöromüskuler ileti, ısı, sedasyon düzeyi, elektriksel güvenlik Yoğun bakım eğitim temeli Genel Sıvı elektrolit ve asit baz dengesizlikleri, oksijen tedavisi, mekanik ventilasyon, yapay hava yolu ve diğer invazif girişimler, bilinci kapalı hastaya yaklaşım, kritik hastanın beslenmesi, sedasyon, organ destek sistemleri (Hemofiltrasyon, hemödiyaliz, intraaortik balon pompası) Solunum sisteminin tanı ve tedavi ile ilgili problemleri Solunum yetersizliğinin tedavisi, solunum sisteminin monitorizasyonu, tanısal araştırmalar, postoperatif solunumsal komplikasyonlara yaklaşım Kardiyovasküler sisteminin tanı ve tedavi ile ilgili problemleri Kardiyovasküler sistemin monitorizasyonu, tanısal araştırmalar, miyokard infarktüsü, kardiyak yetersizlik, kardiyojenik şok ve şokun diğer tipleri, hemorajiye yaklaşım, hemostaz, trombozis

Kafa travması ve SSS’i etkileyen diğer faktörler Kafa travması, serebrovasküler aksedanlar, nöromusküler hastalıklar

Travma Sepsis ve septik şok Entoksikasyonlar Multiorgan hasarı, hastalığı veya yeterisizliği olan hastaya yaklaşım

Yaşam desteği tekniklerine gereksinimi olan hastanın bakımı, böbrek yetersizliği, karaciğer yetersizliği, altta yatan hastalıkların tanı ve tedavisi

Beyin ölümü ve Organ donorünün bakımı Hiperbarik oksijen tedavisinin prensipleri

İletişim yöntemleri Hasta ve yakınları ile iletişim, diğer sağlık personeli ile iletişim, organ

tranplantasyon koordinasyonu

Ağrı tedavisinin eğitim temeli

Anatomi, nörofizyoloji, ağrılı hastaya yaklaşım ve ağrı ölçüm yöntemleri. Ağrı sendromları, baş/ boyun ve bel ağrıları, kanser ağrıları, miyofasiyal ağrılar, nöropatik ağrılar.

Akut ağrılar: Postoperatif ağrı, travma

12

Tedavi yöntemleri; medikal tedavi, analjezik kullanım ilkeleri, non-opioidler, opioidler, adjuvan ilaçlar, non-farmakolojik yöntemler, invaziv yöntemler, somatik bloklar, sempatik bloklar, nöroliz ve RFTC

Girişimsel tedavi Ağrı tedavisine multidisipliner yaklaşım ACİL YARDIM UYGULAMALARI

Kardiyopulmoner resüsitasyon, ağır ve kritik hastaların taşınması ve nakli, şok tedavisi, multipl travmalı hastaya yaklaşım, toraks travmalı hastaya yaklaşım, kafa ve spinal travmalı hastaya yaklaşım, çene ve yüz travmalı hastaya yaklaşım, yanık hastalarına yaklaşım, intoksikasyonlar DİĞER UYGULAMALAR

Bilimsel çalışmanın yapılması ve yazılması; Literatür tarama Anesteziyoloji ve Reanimasyon(Yoğun bakım), Algoloji alanında; tıbbi etik,

hukuk, hasta ve hekim hakları İletişim kuralları

Konsültasyon hekimleri ile iletişim Hasta ve hasta yakını ile iletişim

2. Pratik uygulama eğitimi Anesteziyoloji ve Reanimasyon uzmanlık öğrencisi, uzmanlık eğitimi süresi içinde, aşağıda belirtilen anestezi uygulamalarını ve invaziv girişimleri, en az hizalarında belirtilen miktarlarda yapmakla yükümlüdür :

Anestezi hastasının takibi: Toplam Anestezi 1500 Genel Anestezi

Geriatrik hasta (>70 yaş) 30 Pediatrik hasta (<12 yaş) 100 (<5 yaş 50 hasta; <1 yaş 10 hasta) ASA IV-V hasta 20 Jinekoloji-obstetri 40 Göğüs cerrahisi 20 Kardiyovasküler cerrahi 40 Beyin ve sinir cerrahisi 30 Ürolojik girişimler 20 KBB-Plastik cerrahi 30 Göz girişimleri 15 Günübirlik anestezi 30 Ortopedik anestezi 30 Transplantasyon anestezisi 2

Rejyonal Anestezi 170 Ameliyathane dışı anestezi 30 (MRG, BT, vb.) Anestezi öncesi değerlendirme 40 Ayılma Ünitesi 50

Yoğun bakım hastasının takibi 50 5 yaşın altında 5 Primer solunum problemi (ALI/ARDS) 3 Primer kardiyovasküler problem 2 Primer SSS problemi 2

13

Sepsis, ağır sepsis 2 Böbrek yetersizliği 2

Algoloji hastasının takibi: 40 Poliklinik(yeni hasta) 20 Klinik 20 Girişimsel ağrı tedavi yöntemleri 20 (asiste eder)

Kardiyopulmoner resusitasyon 5 Girişimler:

Laringeal maske 50 Nazal entübasyon 10 Yenidoğan entübasyonu 20 Endobronşial entübasyon 10 Santral ven kateteri 50 Arter kateteri 50 Pulmoner arter kateteri 20 Spinal blok 50 Epidural blok 50 Kombine spinoepidural blok 15 Doğum analjezisi 15 Pediatrik kaudal blok 10 Periferik sinir blokları 30 Hasta kontrollü analjezi 20

3. Pratik Uygulama Eğitiminde Rotasyonlar

a) Birim dışı rotasyonlar: Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı uzmanlık öğrencileri, uzmanlık eğitimleri sırasında, yürürlükte olan uzmanlık eğitimi tüzüğü gereğince şu dış rotasyonları yaparlar;

Rotasyon süresi

İç Hastalıkları Anabilim Dalı 4 ay

Farmakoloji Anabilim Dalı 4 ay

b) Birim içi rotasyonlar: Pratik uygulama döneminde uzmanlık

öğrencisi, uygulama deneyimini geliştirebilmesine yetecek sürede doğrudan çalışma olanağı bulacak şekilde tüm cerrahi dallarında, yoğun bakımda, ansteezi öncesi değerlendirme ünitesinde, ağrı kliniğinde ve ameliyathane dışı anestezi ve sedasyon uygulamalarında rotasyona tabi tutulmalıdır.

14

Rotasyon süreleri ve sırası gerektiğinde program yöneticisi tarafından, Anesteziyoloji ve Reanimasyon AD akademik kurulu bilgisinde değiştirilebilinir.

4. Eğitimin yıllara göre dağılımı Uzmanlık öğrencilerinin, uzmanlıkları süresince sorumlu oldukları eğitim-öğretim programının yıllara göre dağılımı; 1.yıl : Birinci yılda uzmanlık dalı ile ilgili oldukça geniş ve detaylı bir bilgilendirmenin yanısıra alt yapının oluşturulması için bazı bilgi ve ileri beceri kazandırılması amacına yönelik bir planlama yapılmalıdır. Bu dönemin uzunca bir bölümü (en az 3-6 ay adayın yeteneğine göre) bir kıdemlinin yakın gözetim ve deneyimi altında geçmelidir. Bu dönemde; § Hazırlık, anamnez, muayene, preoperatif hazırlama, anestezi planı yapma, anestezi verme ve sürdürme, postoperatif bakım ve tedavi, § Teknolojinin tanıtımı

40 ay (Toplam) 12 ay (Toplam) Yoğun Bakım 9 3 Acil 2 2

Anestezi Öncesi Değerlendirme Ünitesinde

2 -

Genel Cerrahi 2 1 Çocuk Cerrahi 3 -

Plastik Ve Rekonstrüktif Cerrahi 2 1

Kalp Damar Cerrahisi 3 - Ortopedi 2 1

Kulak Burun Boğaz 1 1 Beyin Cerrahisi 3 -

Üroloji 2 - Kadın Hastalıkları ve Doğum 2 1

Göz Hastalıkları 1 1

Göğüs Cerrahisi 1 1 Ayılma 1 -

Ameliyathane Dışı (Girişimsel Radyoloji, Radyolojik İnceleme, Hemodinami laboratuarları, Endoskopik girişimler, Yanık, Radyasyon onkolojisi, Doğumhane-ağrısız doğum)

2 -

Ağrı 2 -

15

§ Anestezi makinesi, ventilatör, monitör, pulse oksimetre, kapnograf tanıtımı, amacı, nasıl kullanılacağının öğrenilmesi, § Temel teorik bilgilerin öğretilmesi § Öğretim programında yer alan konulara ait bilgilendirme, § Alet kullanma, havayolu açıklığını (örn. intübasyon, laringeal maske) sağlama, kateterizasyon (örn. santral venöz , arteriyel), sıvı resüsitasyonu, hemodinamik resusitasyon vb. konularda bilgi, el becerisi ve deneyim kazandırılması, § Yakın gözetim altında anestezi uygulamasının başlatılması, § İlk 1 ay refakat nöbeti, daha sonra kıdemsiz nöbetine başlaması § Akademik ve didaktik çalışmaların başlatılması, seminer hazırlama, olgu sunumu, literatür izleme ve araştırma, tez konusu araştırması, yayın yapma hazırlıkları, § Rotasyonlar: Amaca uygun becerilerin kazandırılacağı cerrahi dallarına ağırlık verilmelidir. - Anestezi öncesi değerlendirme ünitesi - Genel cerrahi - Ürolojik cerrahi - Kadın Hastalıkları -Doğum - Göz Hastalıkları - Farmakoloji rotasyonu 2. ve 3. yıl Baz eğitim kazandırılmış olan adaylar ikinci ve üçüncü 12 aylık dönemlerde uzmanlık dalı ile ilgili özel konulara yönlendirilir. Anestezi güvenliği, doğru karar verme, doğru planlama, komplikasyonlar ile baş edebilme yeteneği geliştirilir. § İleri teorik bilgilendirme § Kateterizasyon teknikleri geliştirilir, spinal, epidural ve diğer rejyonel teknikler başlatılır, deneyim kazandırılır. § 24. ayda tez konusu ve tez danışmanı öğretim üyesi belirlenir ve birlikte tez konusu saptanır. § Araştırma projelerine katılım sağlanır. § Akademik ve didaktik çalışmalara devam edilir. § Rotasyonlar: Amaca uygun planlanır; - Ortopedik cerrahi - Kulak Burun Boğaz - Plastik cerrahi - Ağrı - Çocuk cerrahisi - Beyin cerrahisi, beyin koruyucu metodlar -Endokrin cerrahisi - Yoğun Bakım - Ayılma Ünitesi - İç Hastalıkları rotasyonu Dördüncü ve beşinci yıllar : Son iki yıl uzmanlık dalı ile ilgili özel eğitim gerektiren konulara ağırlık verilir.

16

Özellikle cerrahi ile ilgili özel tanı, izleme ve tedavi yöntemleri eğitimin esasını oluşturur. Bu amaçla; § Anestezi ile ilgili - Kalp-damar cerrahisi, göğüs cerrahisi, vücut-dışı dolaşım - Beyin cerrahisi, beyini koruyucu metotlar(tekrar) - Transplantasyon cerrahisi - Karaciğer cerrahisi - Ameliyathane dışı anestezi(Girişimsel Radyoloji, Yanık, Doğumhane-ağrısız doğum) - Ameliyathane dışı Sedasyon(Radyolojik İnceleme, Hemodinami laboratuarları, Endoskopik girişimler, Radyasyon onkolojisi) § Yoğun bakım § Acil merkezlerinde hasta takip ve tedavisi § Acil hasta nakli § Kritik hasta nakli Ayrıca, genel tıp eğitimi kapsamında uzmanlıkla ilgili etik ilkeler içerisinde hasta, hasta yakını, tıbbi personel vb. kişiler ile ilişkiler, kalite kontrol ve kalite yöntemleri, ülke sağlık politikası vb. konularda bu dönemde eğitilmeye başlarlar. Konsültasyonlara gönderilirler. Rotasyonlar, amaca uygun olarak son yıl tekrarlanabilir. - Yoğun bakım - Beyin cerrahisi - Kalp damar cerrahisi - Göğüs cerrahisi - Transplantasyon cerrahisi - Acil cerrahi - Ameliyathane dışı anestezi ve diğer Son sene uzmanlık öğrencisi, uzmandan sonraki sorumlu anestezisttir. Anestezi uygulamalarını yapar, öğretir. Yoğun bakım servislerinde sorumlu anestezist olarak çalışabilir, konsültasyonlarda karar verme tartışmalarına katılır. Her uzmanlık öğrencisi, eğitim döneminde ayrı olarak değerlendirilmeli, hızlı gelişme gösterenlere eğitim basamaklarını daha kısa sürede geçerek eğitim olanaklarından daha fazla yararlanma fırsatı verilirken eksik kalanlara bu eksikliklerini tamamlayacak şekil ve sürelerde rotasyonlar yaptırılmalı, gerekirse rotasyonlar tekrar edilerek devam edilmelidir.

C. Uzmanlık öğrencilerinin bilimsel faaliyetleri

1. Uzmanlık öğrencisine bir çalışma konusu bitirme tezi olarak verilir. Tez danışmanı olarak Anabilim Dalı’nda görevli bir öğretim üyesi atanır. Tezin konusu, Anestezi ve Reanimasyon Anabilim Dalı Kurulunda belirlenir ve dekanlığa bildirilir. Etik kurul izni alınmış olan tez çalışması, tez danışmanı öğretim üyesi gözetiminde yürütülür. Tezin uzmanlık eğitiminin son 1 ayından önce bitirilmiş olması gerekir. Tez çalışmasında başarılı olanlar uzmanlık sınavına girmeye hak kazanır.

17

2. Klinikte yapılan en az iki araştırmaya katılır ve bunlardan en az bir tanesini uzmanlık eğitimi süresinin sonuna kadar yayın haline getirmelidir.

3. Ulusal Anesteziyoloji ve Reanimasyon Derneği Kongresi, Ulusal Yoğun Bakım Derneği Kongresi, Ulusal Göğüs–Kalp-Damar-Anestezi ve Yoğun Bakım Derneği Kongresi, Ulusal Ağrı Kongresi, Ulusal Rejyonal Anestezi Derneği Kongresi, Kış Sempozyumu, Bölgesel Rejyonal Anestezi Derneği Toplantıları vb., ulusal kongre ve toplantılar, başka üniversitedeki anabilim dallarının açmış olduğu “workshop”lar, kurslar gibi bilimsel aktivitelere katılabilir.

4. Klinikte yapılan seminer, dergi klubü, olgu tartışması vb. bilimsel aktivitelere katılmalı ve aktif görev almalıdır (ayrıntılı bilgi, bölüm V.E.2’de verilmiştir)

D. Ulusal ve Uluslararası Akreditasyon kurumları ile uyumluluk

1. Hasta bakım: Şefkatli, etkili ve kabul görmüş kural ve yönergelere uygun hasta takip ve tedavisidir.

2. Tıbbi bilgi: Yerleşmiş veya gelişen biyomedikal, klinik ve yakın bilim dalları hakkında yeterli bilgi sahibi olmak ve bu bilgiyi hasta bakımında kullanılabilmektedir.

3. Uygulayarak öğrenme ve iyileştirme: Hasta bakıma için araştırma ve incelemeler yapmak, bilimsel verilerin yardımı ile hasta bakımında iyileştirmeler yapmaktır.

4. Kişiler arası iletişim yeteneği: Hastaları, hasta yakınları ve meslektaşları ile etkili paylaşımı ve işbirliği kurmaktır.

5. Profesyonellik: Mesleki sorumlulukları taşıyabilmek, etik kurallara bağlılık ve hastaların özelliklerine saygı yükümlülüğüdür.

6. Sisteme dayalı uygulamalar: Tıbbi hasta bakımını geniş bir sistem bütünlüğü içinde ve gereğinde sistemdeki ilişkili diğer kaynaklardan da yararlanarak yürütme istemi ve sorumluluğudur.

E. Eğitim faaliyetleri

1. Resmi eğitim programı a) Yatan hasta üzerinde eğitim (Yoğun bakım ünitesi ve ağrı kliniği)

(1) Eğitim vizitleri Eğitim vizitleri hasta üzerinde klinik bilginin, patofizyolojinin, ayrıcı tanının, özel tedavilerin, uygun teknoloji kullanımının tartışıldığı, hasta verileri ile klinik kararların alındığı ve hastalığı önlemenin değerlendirildiği eğitim biçimidir. (a) Kliniklerde ve rotasyonlarda eğitim vizitleri düzenli olarak

planlanır ve resmi olarak yürütülür. (b) Eğitim vizitlerinde uzmanlık öğrencisi ve öğretim elemanı

hasta ile ilgili olarak direkt ilişki kurarlar. Eğitim mutlaka hasta başında olmalıdır.

(c) Eğitim vizitleri haftada en az 3 gün yapılmalıdır. Bu vizitler, hasta başında yapılan interaktif eğitimi kapsar ve 30-60 dakika kadar sürer.

18

(2)Tedavi amaçlı vizitler Hasta başında kısa bir gözden geçirme ardından günlük tanı – tedavi planının düzenlendiği ve klinikten sorumlu öğretim elemanı tarafından yapılan vizitlerdir. Eğitim viztlerinden farklı hasta bakımı planı üzerine odaklanmasıdır. (a) Her öğretim elemanı tedavi amaçlı vizitler sırasında

hastanın bakımını uzmanlık öğrencisi ile beraber düzenler ve bu vizitler hastaların değişen ihtiyaçları göz önüne alınarak tekrar edilir.

(b) Uzmanlık öğrencisi eğitimi programlarını etkilememesi için tedavi amaçlı vizitler uygun saatlerde yapılır ve günlük sayısı makul seviyede tutulur.

(c) Tedavi amaçlı vizitler kısa olmalıdır.

b) Ambulatuvar eğitim (Anestezi öncesi değerlendirme, ağrı polikliniği ve ameliyathane dışı anestezi hizmeti) Ambulatuvar eğitim servislerinde uzmanlık öğrencileri her işgününde sorumlu öğretim elemanı ile beraber çalışırlar. Ameliyathane dışı anestezi uygulamaları öğretim elemanı denetiminde gerçekleştirilir.

c) Ameliyathanede anestezi uygulaması: Ameliyathanede uzmanlık öğrencileri her işgününde sorumlu öğretim elemanı ile beraber çalışırlar. Rotasyonlar sırasında hastabaşında, önceden belirlenmiş ve hazırlanılmış konularda günlük tartışmalar şeklinde interaktif eğitim yapılır.

2. Toplantı ve seminerler

Sabah toplantıları,vizitler, seminerler ve toplantılar olmak üzere yıllık en az 150 saat eğitim aktiviteleri olmalıdır.

a) Konferans ve seminerler: Tıpta uzmanlık öğrencileri (ilk yıl hariç) her öğretim yılında en az 1 kez Anesteziyoloji ve Reanimasyon AD’nın bir öğretim üyesi moderatörlüğünde seminer hazırlar. Seminerler yazılı metin halinde getirilir ve bunlar uzmanlık öğrencisinin dosyasında saklanır. Anesteziyoloji, yoğun bakım veya ağrı ile ilgili hazırlanan bu seminerler her eğitim döneminde (Ekim-Haziran arası) çarşamba günleri sabah 08.00-09.00 arası yapılan klinik seminer saatinde anlatılır. Ayrıca her eğitim döneminde başka üniversite veya eğitim kuruluşundan (1-3) konuşmacı davet edilerek onun verdiği seminere katılır. Yoğum bakım ve ağrı rotasyonları sırasında bu ünitelerdeki seminer programına katılırlar. Rotasyona gittiği diğer Anabilim Dalları’nda seminerlere katılır, gerek görülürse bir seminer anlatabilir. b) Tıbbi literatürü gözden geçiren “Dergi Kulübü”: Tıpta uzmanlık öğrencileri her öğretim yılında en az 2 kez Anesteziyoloji, yoğun bakım ve ağrı konusunda uluslararası dergilerde yeni yayınlanan literatürleri bir öğretim üyesi moderatörlüğünde hazırlarlar.Uzmanlık öğrencisinin dosyasında literatürlerin isimleri yazılır.

19

Tüm yıl süresince Salı-Perşembe günleri sabah 08.15-8.30 arası literatür saatinde anlatır. c) İnteraktif eğitim toplantıları: Anestezi, yoğun bakım ve ağrı konularında 1 saat süresince seçilen belli bir konu hakkında önceden hazırlık yapılarak öğretim üyesi moderatörlüğünde yapılan tartışma ağırlıklı toplantılardır. Bu eğitim, rotasyonlar sırasında hastabaşında haftada en az 2-3 kez 15-60 dakikalık tartışmalar şeklinde de yapılabilir. d) Mortalite-Morbidite toplantıları: Her ayın son cuma günü öğretim üyesi moderatörlüğünde aylık olgu dökümleri sunulur. Ayrıca özellikli olgular seçilerek pazartesi ve cuma 8:15-8:30 geliştirme eğitimi sırasında sunulur ve tartışılır. e) Her uzmanlık öğrencisinin bu toplantılara katılması beklenir ve

bunun için gerekli imkanlar sağlanır.

F. Klinik faaliyetleri

Anesteziyoloji ve Reanimasyon AD uzmanlık öğrencisi eğitim programı içerdiği hastalık süreci ve cerrahi girişimlerdeki çeşitliliği ile her bir uzmanlık öğrencisine anestezik yaklaşımdaki farklı teknikleri görebilme ve uygulayabilme olanağı sağlamalıdır. Yoğun bakım ve algoloji konularında da aynı nitelikleri kapsamalıdır.

Bu anlamda programa katılan her uzmanlık öğrencisinin edinmesi gerekli klinik deneyimin alt sınırları ve nitelikleri şunlardır; 1. Toplam 1500 anestezi uygulaması 2. 500 hastada genel anestezi, 170 hastada rejyonal anestezi uygulaması 3. Anestezi gerektiren cerrahi veya diğer girişimlerin uygulandığı 12 yaşın

altında 100 hasta. Bu çocuklardan 50’si 5 yaşın altında, 10 tanesi 1 yaşın altında olmalıdır.

4. 40 kardiyovasküler cerrahi hastası. Bu kardiyak girişimlerin çoğu kardiyopulmoner baypas eşliğinde gerçekleştirilmelidir. Yine major damarlarda yapılan açık veya endovasküler girişimler (örn. Karotis cerrahisi, intratorasik veya intra abdominal vasküler cerrahi, periferik vasküler cerrahi) bu grupta yer alır.

5. 20 göğüs cerrahisi hastası (örn. Pnömonektomi, lobektomi, torakoskopi, özefajektomi vb.)

6. 20 intrakraniyal cerrahi hastası. Bu hastalardaki girişimlerin çoğu kraniyektomi ile gerçekleşmiş olmalıdır.

7. Sezaryen seksio’da olduğu gibi epidural anestezinin anestezik yaklaşımın bir parçası olduğu cerrahi girişim gerektiren veya perioperative ağrı tedavisi için epidural kateter yerleştirilen 50 hasta.

8. 20 karmaşık ve hayatı tehdit eder nitelikte travma ( trafik kazası, yüksekten düşme, penetraan yaralanma, endüstriyel veya tarımsal yaralanma ve saldırı) olgusu. Vücut yüzey alanının %20’sinden fazlasını kapsayan yanık olguları da bu grubta değerlendirilir.

9. 50 spinal anestezisi olgusu. Kombine spinal/epidural teknik uygulanan olgular hem spinal hem de epidural girişim olarak değerlendirilir.

10. 30 hastada anestezik yöntemin bir parçası veya perioperatif analjezi amacıyla uygulanan periferik sinir blokları

11. 15 vajinal doğum hastasına anestezik yaklaşım

20

12. 20 sezaryen seksio hastasına anestezik yaklaşım. 13. Akut, kronik veya kansere bağlı ağrıya yaklaşım için 40 yeni hastanın

değerlendirilmesi. Uzmanlık öğrencisi, girişimsel ağrı tedavisi prosedürlerinde klinik deneyimi de içeren ağrı tedavisi yaklaşımlarını bilmelidir.

14. Akut postoperatif ağrı tedavisi gereken hastalar. İntravenöz hasta kontrollü analjezi teknikleri, sinir blokları ve diğer ağrı kontrol modalitelerini içeren akut postoperatif ağrı yönetimine katılımını belgelendirmelidir.

15. Elektif koşullarda cerrahi girişim uygulanacak hastalarda en az 4 hafta süreyle preoperatif medikasyon ile ilgili kayıt tutulmalıdır.

16. Perioperatif izlem sırasında özel tekniklerin uygulanılması gereken hastalar. Havayolu sağlama tekniklerinde yeterli deneyim kazanlması (örn. LMA, nasal entübasyon, fiberoptik entübasyon, endobronşial tüp/bloker yerleştirilmesi vb.) Uzmanlık öğrencisi yine santral ven ve pulmoner arter kateterizasyonu konusunda yeterli deneyim kazanmalıdır. Ayrıca transözefagial ekokardiyografi, EEG ve uyarılmış potansiyel uygulamaları konusunda en azından bilgi sahibi olmalıdır.

17. Anestezi sonrası erken derlenme dönemindeki hastalar. Uzmanlık öğrencisi, en az 15 gün süreyle ayılma odasında postanestetik bakım konusunda klinik deneyim edinmelidir. Bu hastaların ağrı tedavisi, hemodinamik stabilitesi ve acil yaklaşımların sorumluluğunu almalıdır.

18. Kritik hastalar. 12 ay süre ile yoğun bakım ünitelerinde yatan, geniş bir yelpaze içerisinde çeşitli sorunları olan ve değişik evrelerdeki 50 kritik hastanın bakımında aktif olarak görev ve (özellikle kıdemliliklerinde) sorumluluk almalıdırlar. İlk yılda 3 aydan fazla yoğun bakım rotasyonu yapılmaz. Daha sonraki rotasyon periyotları 1-3 ay süre ile olmalıdır.

19. Geriatrik hastalar. > 70 yaş, 30 hastanın anestezi sürecinde klinik deneyim kazanmalıdır.

20. Günübirlik/ambulatuar cerrahi hastaları. 30 hastanın anestezi sürecinde klinik deneyim kazanmalıdır.

21. Ameliyathane dışında tanısal veya tedavi amaçlı girişim yapılan hastalar. 30 hastanın anestezi sürecinde klinik deneyim kazanmalıdır.

Uzmanlık öğrencilerinin yukarıda bahsedilen klinik deneyimi 38 aylık anestezi, 2 aylık ağrı ve 12 aylık yoğun bakım rotasyonları sırasında kazanır. Rotasyon süreleri ve sırası gerektiğinde program yöneticisi tarafından, Anesteziyoloji ve Reanimasyon AD akademik kurulu bilgisinde değiştirilebilir. Uzmanlık öğrencilerinin klinik faaliyetleri sırasında; 1. Ambulatuar bakım (ayaktan bakım) üniteleri

a) Uzmanlık öğrencilerinin ayaktan bakım ünitelerindeki (anestezi öncesi değerlendirme ünitesi, ağrı polikliniği ve ameliyathane dışı anestezi uygulamaları) rotasyonları sırasında

(1) Uzmanlık öğrencilerinin bu bölümlerdeki rotasyon süreleri bölüm V.B.3’de verilmiştir.

(2) Öğretim üyesinin sorumluluğu altında uzmanlık öğrencisi görev yapar.

(3) Öğretim üyesinin ana sorumluluğu uzmanlık öğrencisinin izlenmesi ve eğitilmesidir. Ayrıca uzmanlık öğrencisi takibi ve eğitim durumu dokümente edilmelidir.

21

(4) Uzmanlık öğrencileri ayaktan bakım ünitelerinde izledikleri hastalar için diğer Anabilim Dallarından gerekli konsültasyonları isteyebilmelidirler.

(5) Bu ünitelerde uzmanlık öğrencilerine yardım edecek personel de bulunmalıdır.

2. Yataklı Servisler (klinikler) a) Klinik rotasyonları sırasında (Yoğun bakım ve Ağrı) (1) Uzmanlık öğrencilerinin bu bölümlerdeki rotasyon süreleri bölüm

V.B.3’de verilmiştir. (2) Uzmanlık öğrencileri yoğun bakım rotasyonları sırasında grup

halinde çalışırlar. Her bir uzmanlık öğrencisi 24 saatlik hizmet süresince, izinli oldukları süre dışında, sorumlu tutuldukları hastaların takibi ve tedavisinden sorumludurlar.

(3) İlk yıl uzmanlık öğrencileri hasta bakımını beraber çalıştıkları kıdemli uzmanlık öğrencilerine ve/veya öğretim elemanlarına danışırlar.

(4) Klinikte daima ilk yıl uzmanlık öğrencilerine destek olacak şekilde kıdemli uzmanlık öğrencisi ve/veya yandal uzmanları bulunmalıdır.

(5) Uzmanlık öğrencileri takip ettikleri hastaların sorumluluğunu alırlar. Ancak kliniklerde gerçekleştirilen tüm işlemlerin nihai yasal sorumluluğu klinikten sorumlu öğretim üyesine ve Anabilim Dalı Başkanına aittir. Bu nedenle uzmanlık öğrencilerinin klinik genel prensiplerine uymaları gerekmektedir.

(6) Kliniklerde, başka Anabilim Dallarından rotasyona gelen uzmanlık öğrencileri kıdemli dahi olsalar ilgili Anabilim Dalı uzmanlık öğrencileri üzerinde kıdemli sorumluluğu alamazlar.

(7) Uzmanlık öğrencileri takip ettikleri tüm hastaların order’larını verirler. Order aynı zamanda klinikten sorumlu öğretim elemanı sorumluğundadır. Eğer bu kişi de order’a eklemeler yapar ise bunu en kısa zamanda ilgili uzmanlık öğrencisine bildirmelidir.

(8) Uzmanlık öğrencilerine hastanenin içi hat telefon numaraları, detaylı hasta yatış-çıkış prosedürü yazılı olarak verilmelidir.

(9) İlk yıl uzmanlık öğrencisi yaklaşık 5 günlük Anabilim Dalı’nı tanıtıcı bir programdan sonra uzmanlığa başlar. Daha sonra anestezi, yoğun bakım ve ağrı rotasyonlarının başlangıcında ilgili bölümde ayrı oryantasyon programları uygulanır. Ayrıca kurumla ilişkili oryantasyonu sağlamak amacı ile Dekanlık tarafından düzenlenecek olan “UÜTF Uzmanlık Öğrencileri Oryantasyon Kursuna” katılım sağlanır.

(10) Uzmanlık öğrencileri önceden kendilerine verilen program çerçevesinde rotasyonlarını tamamlarlar. Program yürütücüsü veya yardımcısı gereğinde uzmanlık öğrencilerinin rotasyon programlarında değişiklik yapabilirler.

3. Diğer spesifik deneyimler ve yetenekler

a) Diğer Anabilim Dallarındaki eğitimler Uzmanlık öğrencilerinin uzmanlık eğitimleri süresince klinik dışı

rotasyonlarda edinmeleri beklenen deneyim ve yetenekler klinikler arası

22

belirlenmiş protokoller çerçevesinde sağlanır. Rotasyon sonundaki değerlendirmeleri ilgili Anabilim dalı tarafından Anabilim dalımıza bildirilir.

b) Girişimsel ve teknik beceriler

(1) Girişimler (a) Uzmanlık öğrencilerinin edinmeleri beklenen minimum beceri

listesi V.B.2’de ve V.7. bölümün başında verilmiştir. (b) Uzmanlık öğrencisi bu listede belirtilen her kategorideki

beceriyi beklenen en az sayı ve düzeyde yaparlar ve bunu belgelerler.

(2) Yorumlama becerileri Müfredat programı içerisinde uzmanlık öğrencisi eğitiminin yıllara göre dağılımında (bölüm V.B.4) yorumlama becerileri ile ilgili bilgi verilmiştir.

(3) Konsültasyon deneyimi Kıdemli uzmanlık öğrencisine bir öğretim elemanı gözlemi ve sorumluluğu altında başka kliniklere konsültasyon yapma görevi de verilmelidir.

G. Sertifikasyon: Uzmanlık öğrencilerinin uzmanlık eğitimi programı süresince katılmaları gereken kurslar:

1. Kan Merkezleri ve Kan ürünlerinin Kullanımı Kursu* 2. Travmalı Hastaya Yaklaşım Kursu* 3. Erişkinlerde Temel ve İleri Yaşam Desteği Kursu* 4. Yenidoğan Resusitasyon Kursu* 5. Klinik-Laboratuar İlişkileri Kursu* 6. Hastane Enfeksiyonları Kursu*

Uzmanlık öğrencilerinin uzmanlık eğitimi programı süresince katılmaları önerilen kurslar:

1. Deney Hayvanları Kullanımı ve Bakımı Kursu 2. Enteral ve Parenteral Beslenme Kursu Uzmanlık öğrencisi bahsedilen kurslara ek olarak, Tıp Fakültesi dışında, konusu ile ilgili yurt içi veya dışı düzenlenen çeşitli kurslara da katılabilir. * UÜTF tıpta uzmanlık öğrencileri eğitim-öğretim yönergesi gereği katılımın

zorunlu olduğu kurslardır.

F. Klinik Çalışmalarının Belgelendirilmesi: 1. Uzmanlık öğrencisi karnesi:

Uzmanlık öğrencilerine, uzmanlık eğitimleri süresince gerçekleştirdikleri didaktik faaliyetleri ve klinik deneyimlerinin kaydedecekleri bir karne verilir. Uzmanlık öğrencileri karnede yer alan tüm faaliyetleri zamanında işlemek ve ilgili öğretim üyesinden imzasını almak zorundadır. Karne ayrıca, program yöneticisi ve öğretim üyeleri tarafından düzenli olarak kontrol edilmelidir.

23

Uzmanlık öğrencilerinin rotasyon sonu ve yıllık değerlendirmelerinde bu karneden de yararlanılır.

2. Hasta kayıtları: Her hasta için ayrıntılı anestezi kaydı (kullanılan ilaçlar, monitorizasyon

teknikleri, sıvı tedavisi ve gözlenen fizyolojik değişiklikler ile tedavileri içeren anestezi fişi) tutulmalıdır. Ayrıca hasta dosyasında preoperatif (poliklinik formu) ve postoperatif (ayılma ünitesi formu) anestezi değerlendirme kayıtları olmalıdır.

Yoğun bakım ünitesinde yatan hastaların tanı, izlem ve tedavisi ile ilgili ayrıntılı bilgiler içeren dosya, ağrı polikliniği kaydı ve klinikte yatan hastaların da ayrıntılı dosyası tutulmalıdır. Bu kayıtlar mutlaka bir arşivde toplanmalı ve her zaman ulaşılabilir olmalıdır. Veriler en az 5 yıl süre ile saklanmalıdır.

VI. Uzmanlık öğrencilerinin çalışma saatleri ve ortamları

Uzmanlık öğrencilerinin çalışma saatleri ve ortamları didaktik ve klinik eğitimlerini, hasta güvenliğini ve uzmanlık öğrencilerinin genel sağlığını dikkate alarak düzenlenmelidir. Uzmanlık öğrencisinin klinik çalışmalarının yoğunluğu nedeni ile programın öğrenim hedeflerine ulaşması riske atılmamalıdır. Uzmanlık öğrencisinin zaman ve enerjilerinin değerlendirilmesinde didaktik ve klinik eğitim öncelikli olmalıdır. Uzmanlık öğrencisinin normal mesai ve nöbet saatlerinde öğretim elemanlarının da hasta üzerinde birlikte sorumluluk sahibi oldukları unutulmamalıdır.

A. Uzmanlık öğrencilerinin izlenmesi 1. Tüm hasta bakım süreci öğretim elemanları tarafından izlenmelidir. Program

yöneticisi uzmanlık öğrencilerinin sürekli izlenmesini sağlar ve gereğinde bunu dokümante eder. Uzmanlık öğrencileri her ihtiyaç hissettiklerinde sorumlu öğretim üyesi ile hızlı bir iletişim kurabilmelidirler.

2. Öğretim üyelerinin çalışma düzenleri sürekli uzmanlık öğrencisi izlemine ve danışmasına uygun hale getirilmelidir.

3. Öğretim üyeleri, uzmanlık öğrencilerinin uyum zorluklarını ve yorgunluklarını gözlemeli ve bunların önlenmesi ve düzeltilmesi için çaba sarf etmelidirler.

B. Çalışma Saatleri

1. Çalışma saatleri uzmanlık öğrencisi eğitim programındaki tüm klinik ve akademik aktiviteleri içerir. Hasta bakım aktiviteleri (yatan ve ayaktan hastalar için), hasta bakımına ait idari işler veya dokümantasyon prosedürleri, hasta sevki faaliyetleri ve bilimsel toplantılar uzmanlık öğrencisi çalışma saatleri içerisindedir. Hastane dışında gerçekleştirilen bilimsel hazırlık, ders çalışmaları ve sunum vs hazırlama faaliyetleri mesai saatlerine girmez. Uzmanlık öğrencilerinin haftada 50 saatten fazla çalıştırılmamasına özen gösterilir. Gerektiğinde hafta içi yarım gün izin verilir. Yoğun bakımda nöbetçi olduklarında ertesi gün izin verilir.

C. Klinik çalışması (eğitimi) 1. Uzmanlık öğrencilerine klinik çalışmaları sırasında eğitim faaliyetlerini

etkileyecek veya aşırı stres yaratacak görev, sorumluluk ve iş yükü verilemez.

2. Uzmanlık öğrencisinin klinik sorumluğu anestezi alacak hastaların perioperatif bakımı (preoperatif hazırlık, anestezi uygulaması, postoperatif bakım), klinik hastalarının tanısal ve tedavi amaçlı işlemleri ve bu amaçla yapılan belgelendirme faaliyetleridir.

24

3. Uzmanlık öğrencileri kendi takipleri altındaki ve nöbet sırasında sorumlu olduğu klinikteki veya sorumlu öğretim üyesinin verdiği hastalardan sorumludurlar.

D. Sorumluluğun derecelendirilmesi 1. Programda uzmanlık öğrencilerinin kıdemleri ile uyumlu yeterlilik kıstaslarını

karşılamaları ile beraber yetki ve sorumluluklarında da artış sağlanmalıdır. 2. Uzmanlık öğrencilerinin ilerleyen eğitim yıllarında hasta bakım, liderlik,

öğretim ve yönetim sorumlulukları arttırılmalıdır. 3. Uzmanlık öğrencileri arasında kıdemlilik esası vardır ve kıdemli uzmanlık

öğrencisi daha az kıdemli uzmanlık öğrencilerinin hasta bakımını yataklı veya ayaktan servislerde, ameliyathanede izler ve gereğinde yönlendirir.

4. Kıdemli uzmanlık öğrencisi daha az kıdemli uzmanlık öğrencilerinin eğitiminde sorumlu öğretim üyesinin kıstaslarına göre, hasta izlemi ve bakımında tanı, planlama, kayıt tutma, order veya reçete yazma, tedavi düzenleme, çıkış notu ve epikriz yazma, karar verme konularında yardımcı olurlar.

E. Yetersizlik prosedürü ve aklanma

1. Ara ve yıllık incelemelerde “akademik yeterlilik” veya “kötü davranış” değerlendirmesi alan uzmanlık öğrencisinin durumu Anabilim Dalı Akademik Kurulunda gündeme getirilir. Bir sonraki değerlendirmede de mevcut durumun düzelmediği tespit edilir ise uzmanlık öğrencisinin yıllık süre uzatması onaylanmayabilir. Bu görüş Dekanlık yolu ile Yüksek Öğrenim Kurumu Başkanlığına bildirilir ve buradan gelecek olan direktifler uygulanır.

2. Uzmanlık öğrencilerinin akademik – davranış yönlü değerlendirmeleri belli bir yazılı program çerçevesinde yapılır ve uzmanlık öğrencilerine de bildirilir.

VII. Değerlendirme

A. Uzmanlık Öğrencisi

1. Formasyon (Biçim) değerlendirmesi Öğretim üyeleri izledikleri uzmanlık öğrencilerini rotasyonları sonunda değerlendirirler. Programda uzmanlık öğrencilerinin performansını sürekli izleyen etkili bir yöntem bulunmalı ve değerlendirme sonuçları uzmanlık öğrencisinin eksikliklerini iyileştirmek için kullanılmalıdır.

a) Değerlendirme de uzmanlık öğrencilerinin hasta izleme ve bakımı, tıbbi bilgi, pratik yaparak öğrenme ve geliştirme yetenekleri, kişisel iletişim becerileri, uygulama ve temel eğitim ve iyileştirme yetenekleri, profesyonel yaklaşımları, tıbbi pratik sistemleri ve genel kişisel yeterlilikleri temelinde yapılır.

b) Değerlendirmeler en az 6 aylık aralar ile düzenli ve sürekli bir biçimde yapılmalı ve uzmanlık öğrencilerine geri-bildirimler verilmelidir.

c) Değerlendirme kayıtları uzmanlık öğrencilerinin dosyalarında saklanır ve gerek uzmanlık öğrencisi gerekse yetkili personel tarafından ulaşılabilir halde bulundurulur.

(1) Değerlendirme kayıtları uzmanlık öğrencisinin hasta bakımında anamnez alma, fizik muayene, tanısal testlerin seçimi, ayırıcı tanı

25

yapılması, kısa ve uzun dönem tedavi planlaması, invaziv girişimler ve taburculuk planlaması gibi özellikli konuları içermelidir.

(2) Değerlendirme kayıtları uzmanlık öğrencisinin insan biyolojisi hakkındaki bilgi düzeyini, güncel bilginin pratiğe uygulanması yeteneğini ve tanı – tedavi – hasta bakımında patofizyoloji teoriğinin kullanımını da belgelemelidir.

(3) Uzmanlık öğrencileri değerlendirme kayıtlarında, eğitimlerini bitirmeden aşağıda belirtilenleri tamamlamalıdır;

(a) Orijinal araştırma, kapsamlı olgu sunumları, temel ve klinik bilim konularında derlemeler gibi yayınlanabilir bilimsel aktiviteler

(b) Temel bilimsel yaklaşımı ve klinik araştırma yapmanın temel prensiplerini kavraması, çalışmaların sonuçlarını değerlendirebilmesi

(c) Tıbbi bilgi, klinik yaklaşım ve klinik kararlar alırken sentez yeteneğinin etkili kullanımı

(4) Değerlendirme kayıtları uzmanlık öğrencisinin her rotasyonu sonrasında formasyon, data kaydı kalitesi, değerlendirme doğruluğu, planlama uygunluğu yönlerinden belgelendirmelidir.

(5) Değerlendirme kayıtları uzmanlık öğrencisi karnelerinde de bulunmalıdır. Girişimler ve uygulamalar sayı ve hasta ismi/protokol numaraları ile belirtilmeli ve öğretim elemanları tarafından imzalanmalıdır.

2. Son değerlendirme

Program yöneticisi ihtisasın sonunda programı bitiren uzmanlık öğrencisinin son değerlendirmesini yapar. Burada uzmanlık öğrencisinin eğitim sırasındaki performansı, yeterli profesyonel beceri gösterip gösteremediği, tam ve bağımsız olarak mesleki yeterliliği olup olmadığı belirtilir. Son değerlendirme kurum tarafından tutulan kalıcı uzmanlık öğrencisi kayıtlarının bir parçasıdır.

3. Program yöneticisi ayrıca yıllık olarak her uzmanlık öğrencisinin klinik başarısını özetleyici bir “Yıllık Genel Değerlendirme” hazırlar.

B. Öğretim üye ve elemanları

Öğretim elemanlarının seminerleri, uzmanlık öğrencileri tarafından, seminerlerin sonunda, basılı değerlendirme formları ile isimsiz ve imzasız doldurularak, değerlendirilir

C. Programın değerlendirilmesi

Eğitim programı yıllık olarak sistematik değerlendirmeye tabi tutulur. 1. Program temsilcileri (en az program yöneticisi, bir yardımcısı, bir diğer

öğretim üyesi, bir uzmanlık öğrencisi temsilcisinden oluşur) programın hedef ve amaçlarını gözden geçirir, bir önceki yılki program gereklerinin başarım oranlarını saptar. Program temsilcileri bu amaçla yıllık olarak toplanır. Değerlendirmede öğretim elemanlarından gelen yazılı değerlendirmeleri, Fakülte yönetiminin bildirilerini ve uzmanlık öğrencilerinin yıllık olarak yaptığı gizli eğitim değerlendirmelerini dikkate alır. Grup eğer düzeltilmesi gereken yönler saptarsa bir plan hazırlayarak Anabilim Dalı Akademik Kuruluna açık bir raporla sunar. Yönerge

26

a) Program değerlendirmesinde kaynakların etkin kullanımı, katılımcı kurumların değerlendirmesi, programın mali ve yönetişim desteği, eğitim alanlarındaki hasta popülasyonu, öğretim elemanlarının performansı, uzmanlık öğrencisi izlemlerinin kalitesi belirtilir.

b)Uzmanlık öğrencilerinin temsilcileri yoluyla program düzenlenmesinde söz hakkı olmalıdır.

2. Programın eğitim başarısı uzmanlık öğrencilerinin performansı ve ilerlemesi gözetilerek değerlendirilir. Programın iyileştirilmesi için değerlendirme raporları dikkate alınır. Programın değerlendirilmesi uzmanlık öğrencilerinin anestezi, yoğun bakım ve ağrı alanlarındaki performanslarının incelenmesi ile yapılır.

VIII. Deneycilik ve yenileştirmeler

A. Programda yenileştirmeler ve denemeler profesyonel eğitimin iyileştirilmesi için gerekli olduğundan eğitimin yenilenmesi araştırmaları cesaretlendirilmelidir. Yenilikçi projeler önce Akademik kurulda değerlendirildikten sonra Akreditasyon kurumuna onam için sunulur. Bu tarzda projelerin amaç ve hedefleri iyice belirtilmeli ve değerlendirme metotları tanımlanmalıdır. Fakülte, Anabilim Dalı ve Program uzmanlık öğrencilerine sunulan eğitimin kalitesinden ortak olarak sorumludur.

B. Performans iyileştirme süreci

1. Program yeterlilik belirlemesi için en az 2 farklı “performans kriteri” belirlenir.

Bu, uzmanlık öğrencileri ve öğretim üyelerinin yıllık değerlendirmeleri ve uzmanlık öğrencisi karnesindeki kayıtlar doğrultusunda didaktik eğitime katılımı, yıllık sınavlardaki başarısı, yapmakla yükümlü olduğu uygulamalardaki yeterlilik dikkate alınarak yapılır. Bu kriterlerle ilgili iyileştirme süreci tanımlanır ve yürütülür.

2. Bahsedilen performans kriterlerine göre öngörülen performans iyileştirme süreci aktiviteleri hem uzmanlık öğrencilerini hem de öğretim elemanlarını kapsamalıdır.

3. Performans iyileştirme süreci aktiviteleri hasta bakımı ve uzmanlık öğrencisi eğitiminde ölçülebilir iyileştirmeleri içermelidir.

IX. Belgelendirme Uzmanlık sınavına girecek uzmanlık öğrencisi aşağıda belirtilen belgeleri içeren bir dosya hazırlar. Uzmanlık öğrencisinin,

§ Uzmanlık eğitimine başlama yazısı ve eğitim süreci ile ilgili yazılar § U.Ü.T.F Anesteziyoloji ve Renimasyon Anabilim Dalı Tıpta Uzmanlık

Eğitimi yeterlilik belgesi § İç Hastalıkları ve Farmakoloji Anabilim Dalları rotasyon yazıları § Uzmanlık tezi ve tez etik kurul karar yazısı § U.Ü.T.F. tıpta uzmanlık öğrencileri eğitim-öğretim yönergesi gereği

katılımı zorunlu eğitim kurslarının belgeleri § Sunduğu ve katıldığı klinik seminerleri § Sunduğu dergi kulüpleri § Yurtiçi-yurtdışı bildirileri § Yurt içi-yurtdışı yayınları

27

§ Katıldığı diğer eğitim kursları § Katıldığı bilimsel kongre ve sempozyumlar.

Hazırlanan bu uzmanlık dosyası ile program yöneticisi tarafından yıllık genel değerlendirmeler dikkate alınarak yapılan son değerlendirme sonucunda yeterli bulunan uzmanlık öğrencisi için Anabilim dalı uzmanlık sınavına girmek üzere U.Ü.T.F. Dekanlığına başvuruda bulunur. ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ANESTEZİYOLOJİ VE REANİMASYON ANABİLİM DALI UZMANLIK EĞİTİM PROGRAMI Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı tarafından yürütülen Uzmanlık Eğitimi Programı uygulaması sırasında bu programın yönetiminden ve uzmanlık öğrencisinin yapacağı rotasyonlardan sorumlu öğretim üyelerinin dağılımı şu şekilde belirlenmiştir. Program Yöneticisi: Prof Dr. Oya Kutlay (Anabilim Dalı Başkanı) Program Yöneticisi Yardımcıları: Doç. Dr. Belgin Yavaşcaoğlu, Doç. Dr. Elif Moğol Rotasyon Sorumlu Öğretim Üyeleri: 1. Dış Rotasyonlar:

- İç Hastalıkları Anabilim Dalı: Doç. Dr. Murat Kıyıcı - Farmakoloji Anabilim Dalı: Prof. Dr. Vahide Savcı

2. İç Rotasyonlar: - Anestezi Öncesi Değerlendirme Ünitesii:

Prof.Dr. Oya Kutlay, Prof.Dr. Gürayten Özyurt, Prof.Dr. Berin Özcan - Acil:

.Doç.Dr. Fatma N. Kaya, Doç.Dr. Gürkan Türker - Genel Cerrahi:

.Doç.Dr. Fatma N. Kaya - Çocuk Cerrahisi:

Doç.Dr. Belgin Yavaşçaoğlu - Plast. ve Rekonstrik. Cerr.:

Prof.Dr. Berin Özcan, .Doç.Dr. Gürkan Türker

28

- Kalp Damar Cerrahisi: Prof.Dr. Gülsen Korfalı,Doç.Dr. Elif B. Moğol

- Ortopedi: Prof..Dr. Aysun Yılmazlar, Doç.Dr. Gürkan Türker

- Kulak Burun Boğaz: Doç.Dr. Fatma N. Kaya

- Beyin Cerrahisi: Prof.Dr. Gülsen Korfalı, Prof.Dr. Hülya Bilgin

- Üroloji: Prof.Dr. Gürayten Özyurt, Doç.Dr. Gürkan Türker

- Kadın Hast. ve Doğum: Prof.Dr. Berin Özcan, Doç.Dr. Gürkan Türker

- Göz Hastalıkları: Prof.Dr. Berin Özcan, Doç.Dr. Belgin Yavaşçaoğlu

- Göğüs Cerrahisi: .Doç.Dr. Fatma N. Kaya - Ameliyathane dışı anestezi:

Prof.Dr. Oya Kutlay, Prof.Dr. Gürayten Özyurt, Prof.Dr. Berin Özcan - Ağrı:

Prof.Dr. Şükran Şahin, Yard. Doç..Dr.Alp Gurbet - Yoğun Bakım:

Prof.Dr. Oya Kutlay, Prof.Dr. Gürayten Özyurt, Prof.Dr. Berin Özcan, Yard. Doç.Dr.Nermin Kelebek, Uzm.Dr. Remzi İşçimen