Upload
others
View
14
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
هبی مبلی و اقتصبدی فصلنبمه سیبست
626 - 611 صفحات ،6931 زمستان ،61 شماره چهارم، سال
ثحراى از رفت ثرى ثرای همبهتی التصبد کلی یب سیبست 05
پور حسیه داوود
)ره( طببطببئی عالمه دانشگبه دانشیبر
یسیاهبوم محمدی رضا حمید آموخته کبرشنبسی ارشد، دانشگبه عالمه طببطببئی )ره( )نویسنده مسئول( دانش
صددسػبص٢خث٣بذ٣ساىبسب٤اصوـسالتلبد٢تػثشا٢مبت٣التلبد٢بػ٥بػت ،ربتحرش٤ رذآساىبسرب٢ػب٤شاص٥ضدتتاذػبص٢ػبص٢وچه،آوبسدسووذ٣اػتفبد...فتثاثؼت٣
اصا٤ىثتجثب.ثبؿذ٣ اػرب٣امربةسصرب٢ار٥ دؿرب ا٤ر جرتا٢رثرسصرشمرذعربدس،ارذؿرذآاذافـبذثشثپ٥ـجشدساػتب٢دسملبوبسؿى٣ سص٥ربصثربتبػرت٥رضپرظؾا٤ر
مبثثشا٢،مبت٣التلبدو٢٣بػ٥بػتپ٥شاتحم٥م٣،التلبد٢ـىبت(اؿتغبت٥ذ،مبت٣التلبد)پز٤شكرستوبسآذ٢بػ٥بػتساىبسبا٤جبدذفثب،التلبد٢ـىبتبتحش٤ثب فتر ٣٤ربقلرذاثر
.اػتؿذاؿبس٥ضتش٣٥التلبددفب٣التلبد،اص٢التلبد،االتلبدبذ
.L10, J53, I31 :JELثذ٢جم.٢٣بػ٥بػت،تحش٤،مبت٣التلبدو٥ذ٢:٢باط
:7/12/1395تبس٤خپز٤شؽ:9/9/1395تبس٤خدس٤بفت
Dow
nloa
ded
from
qjfe
p.ir
at 1
6:59
+03
30 o
n F
riday
Jan
uary
17t
h 20
20
27 شمبره ،بدیاقتصهبی مبلی و سیبستفصلنبمه 233
همده .1
.دوشپ٥ذاسدؼئثمذچذثباػتالصآضمبت٣التلبدفتج٥٥ثشا٢
وا٤،ىتا٥ فر مرب ٤رهثرد داسا٢ركفر٣،٥فر٣فر ا٢ارذاص
ؿربذ.اػتم٣ف٤ه،مد٤اصلجمبت٣التلبدا٤ىد٤ش.٥ؼتـخق ا٤ر
رب٣ثرب.اػتالمبت،اػتحىبثشاكد٥بجب٢شدسواػتم٣اك٤هذب
ربثبفرتػبص٢مبدسػ٣اسآبتبوؿذخا٥تج٥ضد٥بالتلبدب٢ػب٤شث
ثربارشا٤اذداؿتخ٤ؾػبختبسب٢ ،دارؾتىبر سخردؼر٥شدسراس پ٥ـرشفتثر
٥ش٢تجوبثذ٤.اػتثد ،جذ٤رذرب٢تئرس٢ترب ٥ر ثر ٤ر٣،فرذا٤ر لرا
ثرشا٢وـرسبػب٤شتجشث٥بتاصاػتفبد،فا٤ث.تاػػبص٢مب رب٢ثبفرتػربص٢مرب
.(66:1395،ىبساؼتػ٣٥)ب٤ذ٣الصوـسالتلبد٢
»درذ:فشچ٥مبت٣التلبدو٢٣بػ٥بػتتج٥٥جؼدس٥ضسجش٢مب تى٥ر
،٥ؼتد٤شوـسب٢اىببتاصثؼتچـب٢ثداخ٣ب٢تشف٥ثش ثىر اػرب٣رب
«ورشدخاذحذاوثش٢اػتفبد٥ضد٤شوـسب٢اىببتاص،داخ٣ب٢داؿتثاتىبوبسدس
مربت٣التلربداثبغر٢٣بػ٥بػتتج٥٥جؼدسث٥ببت،امبةسجشػب٤تاصثششفت)
.(25795خجشوذ،20/12/92تبس٤خدس
امبةسجشػ٢اصواػتجببد٢التلادث٥بتدسجذ٤ذف٣مبت٣التلبد
خلب٢بػ٥بػتاصجسثشا٢خدمبت٥٣ش٢جتثبفا٤.شد٤ذشح دؿرب
رب٢فب٥رتاص٤ر٣شوضصداتوربسآفش٣٤رب٢لبث٥رتاصاػتفبدثب،داـ٣ب٢پ٥ـشفتپ٥٥ش٢
.(108:1392،ىبسامذحذ٢)اػتشد٤ذشحدت٣
اػتالتلبد٢ػبصوبسب٢ؿشا٤ياصا٤٢ظػبص٢ذشاح٣«مبت٣التلبد»فوب٢
كرستث،فـبسببتحش٤حذاوثشجدفشماػبعثشوـسالتلبدفوب٢،آثشجت٣و
ا٤٢ظػبص٢ذثشا٣٢ش٢ث٥ب٣«مبت٣التلبد»الدس.ؿد٣شاح٣فب
Dow
nloa
ded
from
qjfe
p.ir
at 1
6:59
+03
30 o
n F
riday
Jan
uary
17t
h 20
20
234 رفت از بحران هبی کلی اقتصبد مقبومتی برای برون سیبست
پر٥ؾاصث٥ؾ،بتحش٤ثباجثشا٢ساخدفبالواػتالتلبداص آربد دس.اػرتػربخت
ؼتذا٤٢ظفشكتثى،تذ٤ذالتلبد٢ب٢تحش٤،٣٤فوبچ٤٥ه آربفـربسص٤رشور
شا٣اجبلذستثبسامبت٣التلبد٢بػ٥بػتتا٣ ساآربػربص٢پ٥ربد تؼرش٤
(.4:1392،ىبسجش٣صادتشاة)وشد
مربت٣التلبدوبسآذاك٢٣بػ٥بػتثدػت٥بث٣دجبثتحم٥كا٤ دسكرذدثرد
سا،٣٤ربػ٥بػرتچ٣٤٥ؿبػبثبتباػت اصسفرتثرش ساثحرشا .ب٤رذتؼر٥ چر٥ ا٤ر
سدشاذافثدػت٥بث٣جتاثشثخـ٣داسا٢ثب٤ذبػ٥بػت دسثرد آثربسثتارذر
.پشداختخا٥ث٥ـتشآبتج٥٥ثادادسو،ػبصذب٤بساخدپ٥بذب٢
هسئل ثیبى .2
تلفثشا٢اػب٣امبةدؿببؽتوؿد٣بؿ٣جبآاصمبت٣التلبدا٥ت
تشورضالتلربدشكر١ثرشد٤رش٢صبشاصث٥ؾاخ٥ش٢بػبدسامبةپ٥ـشفتسذوشد
ؼرجتب فبكر١مربت٣التلربدثربوـرسالتلبد٢ف٣ه٥تواػتحب٣دسا٤.اػت٤بفت
،لرشفثربصاسدستجز٤شاػشافدج،خباسلشفثخؾدس،ادبا٤ثشؿبذ.دداسص٤بد٢
تب٤،شا٣٤لشففشحبو٥ت ت٥رذوبالرب٢ثرش،خربسج٣وربال٢لرشفترشج٥ ثر
ت٥ذثخؾدس٢زاسػشب٤دساذاصبپغاصاػتفبدجب٢ث،اذاصپغثخؾدس.اػتداخ٣
دسآرذربصادضو٤هلادسو،ثبداوبالب٢خش٤ذكشف٥ضاذاصبپغ،اؿتغبا٤جبد
،اكرغش٢)ؿردر٣ثربص٢ػفتثبصاساسد٤ب،شفتكستاػتثبداوبالب٢خش٤ذلبتدس
1393،81-82).
غ٥شتبػرتاسص٢پر٢٣ربتػ٥بػراتخبر التلربدساجرشداجرضا٢ػرب٤شثربببر
سافتبثجتتب٤جدػتبسدبوبصدػ٣آؿ٣٥پبؿحسا٤اصمبت٣ تحرتور٣ثر
.(8:1391،آش٢جفش٢)دذلشاسخدؿب
اصاسص٢پرر٣حررصدسؿررذاتخرربرساجررشدثرربؼرربص٢رربثشبررتررذ٤»سا٤رراص
ب.٥شدكستتشػش٤چشثب٤ذواػتالذابت٣تش٤هشس٢ ر ترشپر٥ؾور را
Dow
nloa
ded
from
qjfe
p.ir
at 1
6:59
+03
30 o
n F
riday
Jan
uary
17t
h 20
20
27 شمبره ،بدیاقتصهبی مبلی و سیبستفصلنبمه 235
هرشست٤رهاست٥ذ٢احذب٢ثشا٢ب٣بثض٤ولثتأ٥،ؿذ غ٥شلبثر
مرؾ،داخ٣ت٥ذوذبثث٥ـتشاتىب٢تحش٤ؿشا٤يجدثبوحبخلكب ،اػتخذؿ
.(11:1391،ىبساس٢)«اػتشفتلشاستجسدثخؾا٤ا٥ت
سجرشص٥ا٤دس ثرشو٥رذتأثربامربةر اصس٤رض٢ثشبر ر اصخارذر٣ؼرئال
اص٤ى٣،ثشباػبعثششوتح»ؿداػتفبدمبت٣التلبدثشا٢،تبػتالتلبد٢ب٢ػ٥بػت
التلربدثواػتب٣٤هشثجض،مشاستتغ٥٥شاؼبخك٢بتل٥.تاػاػبػ٣وبسب٢
حتشجغ،حتشدتساا٤.ذص٣شثهتمبتثؿد٣اسدمبت٣
سدث٣تغ٥٥شب٢دچبسصب٣شدسوـسالتلبد٢٢بتػ٥بػزاسذثبؿذ؛داؿتتجثب٤ذ
لبث٥ت،03/05/91بوبسضاساثبد٤ذاسدسببتث٥،امبةسجشػب٤تاصثششفت)«ؿد
.(20534خجشوذ،12/09/95تبس٤خدسدػت٥بث٣
رب٤٣٤ظر٣ثربجبجرؼجثرشب٤هتب٣٤ثخدمبت٣التلبد ور آربثر
آث٥ـتشته٥ ث٥ضادادسسفتاؿبس سرب٣٤ثرشا٢پشداخرتخرا٥ اثررؼت٣اصوبر
ثذالرتلبد٢ا٢ثشبكشفاتخبراب.اػتاتخبرلبثفتثا٤شااػرب٣جرس٢دت
ثربال٢سح٥الصض ذتارر٣،رذ٤شا ثررب.ثبؿرذتحمركلبثر تجر ثر آچر ،ؿرذفتر
ب٤رتدسؿرذتج٥٥رشحربػتصبدسا٤ىثشبمبت٣التلبدو٣ب٢ػ٥بػت
تررػيسػرر٥ذاػررب٣امربةسجرش٢تأ٥٤ذثبلحتتـخ٥قجتل٤تاصپغ
اػرب٣ارمبةسجشتػيآوداؿتخبفذ٤ش٤ت٣ثشب٣ث٥بص،ؿذاثبا٤ـب
.(5:1391،ػ٥ف)تشفلشاستج٥٥اؿبسسد1393فشسد٤ادس
ا٢فمذاؼئ،ا٤شادس.اػتداؿت،فكالتلبد٢ذ٤ش٤تاػبػ٣ب٤٢ظ٣اص
،ثحشاچبؾؿشا٤يثبثشخسددس٤ظث،٢التلبداهبذ٤ش٤تثشا٢ـخق ػربد٣ثر
تحش٤چبؾثبوحبهشه٥تدس.تاػدسنلبث غرشةجبجر اجر ثرب،ؼرت٥
الرذابتثرباجثشا٢ؿذاجباىبسغ٥شلبث٢بؽتبجد ،دؿرب ار٣٤فمرذا
Dow
nloa
ded
from
qjfe
p.ir
at 1
6:59
+03
30 o
n F
riday
Jan
uary
17t
h 20
20
236 رفت از بحران هبی کلی اقتصبد مقبومتی برای برون سیبست
٤ربورذخربس چربؾاصساؼبئاصثؼ٥بس٢تبؿد٣احؼبعالتلبد٢ذ٤ش٤تثشا٢ساجشد٢
.ىذپ٥ذاسااذافثشف٣اثشزاس٢فشكتبؾچب
اػرتآؿرد٣د٤ذا٤شاالتلبدال٥تدسسؿ٣ثآچ التلربد٢٢ربتػ٥بػرور
ثورب ؿذتش٤فؼجاستجبىثذت٥ذاؿتغب،ثبى٣،اسص٢،ب٣،پ٣ كرست٣ثر
آجرباصؿرذر٣ثؼتوبسث،بؾچبداؼتشؽاصپغآ،سد٢التوب٣٤وبب
وذ٣خث٣سا٤ىذ٤شاسدثؼ٥بس٢دس،٥ؼتثشلشاسآب٥بـخل٣ػ٥ؼت٣استجبىو
.ذاسذساالصوبسا٣٤جدس
اتربس٢رسدؿرشا٤يثربتفبتوبب لجاصافب٢٣بتبػػ٥ا٤اجشا٢ت٥ج١
التلربد٢احرذب٢فب٥رت،التلبد٢وبذ٤ش٤تدسـخقا٢وبس٥ش٢ثثبواػت
تغ٥شرب٢ؿد٣ب٥ب٣خشدػ دس شثرىمبكرذساػرتب٢دسالتلربد٢ورب
حبهشحبدس.ؿذ٣شفتوبسثذاتپ٥ـشفتب٣٤افاذثشا٢بپتبؼ٥ت٥
سجش٢مبا٤ىثب ساور٣اهرب »ثر ا٢شدر جرسآاصور «ورشدخرا٥ تـرج٥
.داسذاكشاسذ٥تأومبت٣التلبدداؿتثؼجتاب،فشدذ ا٤ر ؼرئ درذر٣ـرب ور
٢جذال٥ت٣اثساتحش٤چبؾ٤ظثوذػج٥ذثب٤ذالتلبد٢ذ٤ش٤ت دسور
جردامربةاصپغ٢بػبتب دس،اػرتداؿرت ،ػر٥ف)ػربصداسدالتلربد٢س٤رض٢ثشبر
6:1391).
ثب٤رذ.ؿذزاس٢ب«اؿتغبت٥ذ،مبت٣التلبد»بثسجش٢مبػ٢اصاؼب
بىؼؤ٥تمؾوؿد٣حبكؿشىثمبتىالتلبددساؿتغبت٥ذداؿتارب
.و٥سكذؿبػب٤ىساشددت،جغثبسص
ثشاىوـسبالتلبددسسؽد،ساجشدىد٤ذباصاكال الرذا :داسرذجردر
جدػىسااجت.تدذ٤ش٤تزاسىػ٥بػت.2،جغساجشىزاسىلب.1
ساجشىذ٤ش٤ت»اصاػتجبستو،ؼت٥حشآاصص٤بدىحذتبوـسبدسوداسد
تحشنثشاىجذىبىحذد٤تبالتلبدىػبختبس٣«.شدتدػتثالتلبدتػ
Dow
nloa
ded
from
qjfe
p.ir
at 1
6:59
+03
30 o
n F
riday
Jan
uary
17t
h 20
20
27 شمبره ،بدیاقتصهبی مبلی و سیبستفصلنبمه 237
ا٤جربدشدرىسىثشآسىزاسىػشب٤ث٥ىخؽ،تبؽ .اػرتورشد اجتر ا٤ر
اشچ،داسدزاسػ٥بػتالذازاسلبالذاث٥بصخدواػتسدى ثر
.ثدث٥خؽتا٣خ٥ىالذاا٤
اصبؿىخأل،لجىبػبدسخدابساتػاثكثاؿبسثبسجشى٥ضجبسىػبدس رذ
دذشحتأبكستثساخدمبتىالتلبدش٤چ٥دىالتلبؼب٤دسالذا
)ؿرذذمربتىالتلربدتحمكص٥دسجذىحشوتخاػتبس سجرشػرب٤تاصثششفتر ر
،12/09/95تبس٤خدسدػت٥بث٣لبث٥ت،01/01/95سه٢شحشصائشاجدسث٥ببت،امبة
(32695خجشوذ
پژص پیطی تادثیب .3
همبهتی التصبد .3-1
ر٣التلربدػبص٢مبهواػتذ٤ش٤ت٣التلبد٢ا٣٤فتبمبت٣التلبد
ساذمتس٤ىشدثب،ؿى٣تحش٤تاتذ٤ذاتثشاثشدس رب ،ػر ،ػربصفشكرت،پ٥ـرش
.(4:1395،ىبساصاداثشا٥)اػتشاثشصادس،ذ
سسذحفا٤،داذ٣س٤بهت٣التلبدؿج٥سامبت٣التلبدوثشخ٣تلسثشخبف
د٤رشجربستث.اػتث٥ش٣دس٣ب٢فشكتدجبثدائواػتوـسالتلبد٢سؿذث
٣تربدسوـسپز٤ش٢آػ٥توبؾ،وـسالتلبدج٢ثسسذمبت٣التلبددس
.(4:1395،ىبساصاداثشا٥)اػتشذبحص
،مبت٣التلبداك٤٣ظ٣تش٤ ث٥شر٣فـربسب٢ؿرشا٤يدسالتلربد٢سؿرذترذا
التلربد٢آ٤ر٣»مربت٣:التلبد،سجش٢مبث٥بثاػت دس،فـربسؿرشا٤يدسور
ؿرىفب٣٤سؿذوذت٥٥ذتا٣ؿذ٤ذب٢تخلبدؿ٣ؿشا٤يدس،تحش٤ؿشا٤ي
Dow
nloa
ded
from
qjfe
p.ir
at 1
6:59
+03
30 o
n F
riday
Jan
uary
17t
h 20
20
238 رفت از بحران هبی کلی اقتصبد مقبومتی برای برون سیبست
٥ةغشؼب٣اغ٥شجبج٤ه٢بتحش٤٤بفتتؿذثبخ٥شاػبچذدس«1ثبؿررررذوـررررس
جذ٤ررررررذاط،ا٤شاا٢ؼت٥ضآك ٢بثشبدوشتلففذثبا٤شاػب٣اس٢ج
وـرسالتلبد٢ادث٥بتث«مبت٣التلبد» سدبسوـدلتلباسصحبسخافشثاهربف
.ػتاشفتاسلشثحث
اػرتاػرب٣ار٤٢رهمربت٣التلربداػرت:تمذ،(1390)ذ٢ػ٥ذ،٣ ور
،وذ٥٣ت٥ساخبسج٣وـسب٢ثبالتلبد٢استجبىتبو٥ف٥ت ا٢رثر ػر٣٤اصور
اتىرب ثربد٤شػ٢اصاػتهفبىمپؿؾوـسداخ٣اهبثبش لرتمربىثر
.وذ٣اػت٥فبتجبصب٢وـساصساتؿذپب٤بحمق،داخ٣التلبد
تـرخ٥ق٤ر٣مربت٣التلربد٤رذ:٣(1394)٣ػ٥ذ،ػ٢ دسفـربسرب٢حرص
آسرب٣ؿرشا٤يدس،وشداثشث٣وتشثشا٢تبؽآپ٣دس،تحش٤و٣ؿشا٤ي تجرذ٤
مب٣٤ب٢ذ٤ش٤تابب٣ـبسوتثبسلسثو،فشكتثفـبسب٣٤چ٥
.اػته٣چ٥اضاؿشىپ٥ؾذثشا
ثرش،(1394)جتجر٣،تبح٥ذسهب،مذا٤ب٥٣شهب؛،جب٣ التلربدور:ثبسرذا٤ر
ىوجبا،اؼررب٣بثررر١رررتػتررر٤سحبرررثترررػادذررركدسوػتاػ٥ؼت٣مرربت٣
تااصاػتفبدمبت٣التلبداك٣ذف.صدبرػاسشرثشلساد٢لتلبااس٢پب٤ذؿذس،ذ٢لب
.اػتثحشاوتش٤ا٤جبدثبالتلبد٢تحش٤مبثدسمبتداخ٣ رسرب دسور رت
التلربدور٢٣ربػ٥بػرت،اػرتؿذتأو٥ذ٥ضسجش٢بمتػيؿذاثب٢بػ٥بػت
،صادس،رذ،ػربصفشكت،پز٤شابف،جبد٢س٤ىشد٢ثبمبت٣ پ٥ـرش ثربرشاثرش
ػذاذافثدػت٥بث٣التلبد٢مبتب٢ؿبخقثجدپ٤بسؿذ٥تأذف ارذاصچـر
.(1:1394،ؼش٢)اذشد٤ذتذ٤وـسػبث٥ؼت
.16/05/1391ث٥ببتسجش٢.1
Dow
nloa
ded
from
qjfe
p.ir
at 1
6:59
+03
30 o
n F
riday
Jan
uary
17t
h 20
20
27 شمبره ،بدیاقتصهبی مبلی و سیبستفصلنبمه 239
ثحراى .3-2
،ـذس٤ضىثشب؛٥ؼتىفمذاجغاصذتب ثحشا«سصتب»ثبسث ،ـرذثرذىصرب
ثؼ٥بستغ٥٥شساثحشا «بصس».اػتوتشغ٥شلبثتمش٤جب غ٥شتشلج دسػرش٤ اصارذوىحرذد
،چ٥ضىشػ٥شدسفىمثحشا،ثؼتشفشدس.داذ٣صب ،صرب س٤رذادى٤ربشحر
.بصس(سصتباصمث،4:1390،تـىش٢)اػتحؼبع وذت٥٥
ا٤ش» رشؽ٤رهدس«ورب اصساص٤رشتربس٤ف،جرب ثحرشا ،تبج٥ره)ارذداددػرتثر
55:1384:)
.صبىفس٤تا٤جبد-
.اذافثؼجتىجذتذ٤ذجد-
.ذو٣با٥بىا٤جبدوؿشا٤ى-
.وذتساوذبؿشوتفسىاوؾول٥ت٣-
.آسدىجدثثشاىفس٤تفـبسبافضا٤ؾثبشاوحبت٣-
.وذ٣حبكاىغ٥شتشپ٥بذبىوبوؾس٤ذادبدسچشخؾم-
ػ٥ؼرتىدس٤ىشدتح٥ثشسػىثب،(1385)حؼ٥ى تش٤رفدس٥رشىتلر٥ ثحرشا
ورذاسائلجىلبثتش٤ف٥ؼتذلبدس،تب٤ىثازوشفقس٤ىشدداص٤ه٥چاػتتمذ
ثبا.شفتوبسثساس٤ىشددشاصبكشىثب٤ذوذلبتش٤فىثدػت٥بثىثشاى اػرتفبد
اصؿذاكبحتش٤فىبساؾسصتبتشو٥جىتش٤فاص پ٥ـربدساثحرشا .اػرتورشد ثر
ؼرجتجرذىتذ٤رذى٤رىثحشاحؼ٣٥(:)اثبس رباسصؽ٤ربص٤شثرب٤ىربىػربختثر
حرذد٤تصربىفـربستحتثدفب٢رادسانسدو،ػ٥ؼت٤هاػبػىجبسبى
دل٥رك،ح٥بتىتل٥بتاتخبر،وتشؾوباحؼبع،ؿذ٤ذل٥تذؿشا٤يدس،بض٤
.(47،1385حؼ٣٥:)ػبصد٣اضاىسااىپشض٤
Dow
nloa
ded
from
qjfe
p.ir
at 1
6:59
+03
30 o
n F
riday
Jan
uary
17t
h 20
20
:23 رفت از بحران هبی کلی اقتصبد مقبومتی برای برون سیبست
همبهتی التصبد در ثیبى داص هحصالت صبدرات تلید جبیگب .3-3
اثبدسوثبؿذ٣ث٥بداؾحلالتكبدساتت٥ذ،التلبدمبت٣اصثضس٣ثخؾ
،سجش٢مبتػيمبت٣التلبدو٢٣بػ٥بػت ا٤ر ؼربئ٣تحرتهر چر
ػببذ٣،وـس٣جبمـاجشا٢ػبص٢پ٥بد،ث٥بداؾالتلبدپ٥ـتبص٢ ر٣رب
استمب سثآس٢ افرضا٤ؾ،وـرسجرب٣جب٤رب حلرالتكربدساتت٥رذػر
لشاسشفت٤ظباتسد،مدسث٥بداؾالتلبداستجثدػت٥بث٣ث٥بداؾخذبت
.داسدمبت٣التلبداذافتحمكدسها٤ت٥ااصحىب٤تو
،ت٥ذثشجت٣ؼتم٥سثوالتلبد٢اص:جبستؼتث٥بداؾكبدساتت٥ذاصس
.(OECD،2005)ؿذثباببتداؾاصاػتفبدتص٤
س٢ثشسؿذب،٤بد٥ش٢فبس٢،اببتآجتثداؾ،التلبدبا٤دس
فا٤.اػت ػرشتثر ػ٥بػرت٥رب ص٤ربد٢وـرسب٢ورشدثربصساخردجرب٢رزاسا
لش٥ضجب٣ثبه.وشدذشف٣ث٥ب(داؾالتلبد)التلبدا٤ثسدثشا٢ساخدب٢ثشب
:اذد٣حسچبسداسا٢ساآاػتب٥ذؾداثشجت٣التلبدسا٤ىث٥ؼت
.اػتوبسآفش٣٤سؿذداؾاصؤثشاػتفبد٠ـقوالتلبد٢بد٢ػ٥ؼت-
.بشخبق،آختداؾج٥ت-
.٤بفتتػخث٣ثاستجب٣اببت٣ص٤شػبخت-
جبثبد٤ب٥ى٣ساث١وؤثشآس٣٢ب٤ه- فربس٢ر وربسوؼرتجرب
.(78:1395،ىبساؼتػ٣٥)ثبؿذداؿت
،ؾدارپ٥ـرشفتثرب.داسدالتلربدپرب٣٤دارؾػر اصص٤ربد٢پرز٤ش٢تأث٥ش،ت٥ذفشآ٤ذ
اؿتغبت٥ذثداثؼتداؾوبسثشدتص٤،ت٥ذثث٥ـتش٢ؿذتثبپب٤داؾالتلبدب٢
.(10:1391،ىبساپسسوب)اػتوشدسؿذػشتث،ثبالفبس٢ثبكب٤دس
دسس٢ثرشثبتأداؾداب٣٤ثاتىب ودذ٣ـببثشسػ٣چ٥ وربسر
اداس٢،كررت٣احررذب٢ترربدسررآس٢تررش٤جخبل٥ررت،پ٤ررب٣٤ش٤رركاص،خشدذارر
Dow
nloa
ded
from
qjfe
p.ir
at 1
6:59
+03
30 o
n F
riday
Jan
uary
17t
h 20
20
27 شمبره ،بدیاقتصهبی مبلی و سیبستفصلنبمه 241
ػرربصدفررشاتحررش٤ؿررشا٤يدسمرربت٣التلرربدتحمرركثررشا٢ساالصص٥ررذتارررر٣خررذبت٣
.(1391:11،ىبساپسسوب)
چذدسالتلبد٢ب٢تحش٤ا٤ىثتجثب ػرب ،زؿرت ربوـرس٥ر تاػرؿرذارب
ثرشر٣جتالتلربد»اصسرب٣٤هتبشفتلشاسوـسب٢ت٥فبػشح«مبت٣التلبد»دساجش
فىرشثشجب٢ثشتت٥ذ»«ث٥بؾداالتلبد»،«ج٣٥رخب٤ش «ا٤شار٣اذ٤ـر ؿردس٤رض٢پب٤ر
،جرس٢س٤بػرتفبس٢_٣بتدفتش)٥شدلشاسػشحآاصحبكدػتبسدب٢
104:1391).
ثؼر٥بسفبس٢ثشجت٣كب٤حذد٢تذادثتبث٥بؾداالتلبد،اػبعا٤ثش پ٥ـرشفت
.اػرتتىر٣داؾثشؿى٣ثالتلبد٢ب٢فب٥تتب٣التلبدا٤دسثى،٥ؼتاثؼت
رسددارؾچ٥.ؿذ٣خاذػت٣التلبدووـبسص٢ذ٥شب٣٤فب٥تحت٣
اجترب٣،فشر٣داؾت٥ؼحنفبس٢اصتبث٥بداؾالتلبدػبختثشا٥٢بص
.(78:1395،ىبساؼتػ٣٥)٥شد٣دسثش٥ضساذ٤ش٤ت٣
فتیغیر صبدرات همبهتی التصبد .3-4
اص٤ىر٣و٣سث ر دسوـرسب٢ـرىبتترش٤ حرب تػر جرب تره،ػر
ػبختبسدسف٣آثبس٢واػتا٥خبادكذسثآبالتلبداثؼت٣ثدحل٣
اصثضسر٣ثخرؾوآجب٣٤اص.اػتزاؿتثشجب٢فش٣حت٣اجتب٣،ػ٥بػ٣،التلبد٢
دس،٤رذآ٣دػتثا٥خبادلچذ٤ب٤هكذسثبفميوـسبا٤اسص٢دسآذب٢
.داسذ(ثذذتدسلحذا)ؿىذه٥فثؼ٥بسػبختبس٢خبسج٣فـبسب٢بب٤بتثشاثش
حذد٢وبالب٤٢بوبالا٤ل٥تدسوغ٥شبد٢ػبشؿشا٣٤چ٥دساػتثذ٣٤
ػربختبسثرشا٢پشدارآثربس،آ٤رذجردثدذ٣تـى٥ساوـسبا٤دسآذاك٣بثو
.زاؿتخاذثشجب٢آبفش٣حت٣اجتب٣،ػ٥بػ٣،التلبد٢
Dow
nloa
ded
from
qjfe
p.ir
at 1
6:59
+03
30 o
n F
riday
Jan
uary
17t
h 20
20
242 رفت از بحران هبی کلی اقتصبد مقبومتی برای برون سیبست
وفرشاغتربص٣ثوتحم٥مبت٣اػبعثش تجربستتػر ػربصب (1آىتربد)ر اجرب
ادل٥تؿبخق(1980-1981)٢بػب٣اػت؛داد خرب ٤ر٣،ا٥ر دسآرذاكر٣جر
ربض٤شساآرباصتذاد٢ؼئا٤٤بفتوبؾچـ٥ش٢سث،ػجبوـسب٢ ثر
ثرشا٢.آسرذجدثخدكبدساتدست٣تبوشدخدالتلبد٢ػبختبسدسثبصش٢ ،ر
پ٥ؾػب15تبووشداؿبسبض٢وـسثات٣ ثخرؾداؿرتحرذد٢دسآرذ٢ربث
ابابشدو٣تأ٥وبئچل،خبفتكذسش٤كاصفميساخد٥بصب٢اك٣ رشفت
،ػربپسبذوـسب٣٤تجبس٢-التلبد٢ب٢فم٥تاص ،ترب٤ا ره،ورش حتر٣ور
كت٣تػثذذتػ٥بػتت٥ث٥ضساوـسا٤،كبدساتتػص٥دس٤ظث،تب٤ذ
ر٣ؿذفكبض٢وـسوا٢ثوشد؛تشغ٥تخداسص٢دسآذبثثثخـ٥ذت
دسدالس٥٥بسد25اصساخدغ٥شفت٣دساتكباسصؽػبفتدس٤ه 1989ػرب حرذدثر
التلربد٢٢ربتفم٥.دذافضا٤ؾ٥بد1995٢ػبدسس٤ب٥٥بسد74 در٣وـرسبا٤ر
حشو٥شب٢تش٤اص٤ى٣ثب٤ذساكبدساتتػسؿذووشدثبثتخث٣ثاخ٥شد
.داؼتباثؼت٣اصثؼ٥بس٢اصسب٣٤و٥ذوـسشالتلبد٢تػ
دس٤ظثكبدساتتػشثشػ٥بػتاتخبراخ٥شدد٣ وـرسب٢اصا٢دػرت
٤رهاثساكبدساتا٥ت،اذض٢،تب٤ذ،جث٣وش٥شآػ٥بؿشل٣جة جر ر
ارذتر٣آػر٥بؿرشل٣جةب٢وـسجض.وشدآؿىبسالتلبد٢سؿذتساسصتأ٥ ثر
تشو٥رتارب،ؿردحؼةوـسبػب٤شالتلبد٢سؿذس٤ض٢ثشبثشا٢٢بػ٥بػتا
ثاتىب،التلبد٢ؼبئوبسؿبػباتمبدث.اػتثشخسداسد٤ش٢ا٥تاصكبدسات٣وبالب٢
ؿذآاصبپ٥ؾدچذاص،خبفتكذساصحبكدسآذب٢ ور ؼرئال ،س٤رضثشبر
حرت)ورذ٤ـر٣اذچبساػبػ٣حثوـسكبدساتتػاسص٢دسآذتا٤جبدثشا٢
1. Unctad
Dow
nloa
ded
from
qjfe
p.ir
at 1
6:59
+03
30 o
n F
riday
Jan
uary
17t
h 20
20
27 شمبره ،بدیاقتصهبی مبلی و سیبستفصلنبمه 243
.(93-92:كق1394،خبوپسفش دسور سربداجرذ ،غ٥شفتر٣فتر٣كربدسات٥رضا
.تاػؿذدادـبتفل٥ثغ٥شفت٣فت٣ػشاوكبدساتچ٥
همبهتی التصبد صبدرات تسع راثط .3-5
ت٥ررذ٢التلرربد٢ررباصثشخررسداس٥٢بصررذالتلرربد٢تػررثرردػررت٥بث٣،تشد٤ررذثرر٣
؛شاػرتثش ثر ا٤ر فر ور هر ،داخر٥٣ربصسفر كربدساتتػر ثر اص٤ىر٣را
ثب.ؿدپ٥٥ش٢ثب٤ذاجشد٢سذف٣اثچ٥،مبت٣التلبداك٢٣بػ٥بػت تجر
ب٥ش٢تل٥دسكبدساتتػ٤ظجب٤ب،كبدساتؽؼتشالتلبد٥٢تحالتث
دسآرذب٤رتدس٣ت٥ذافضا٤ؾدسآفبالـبسوتبزاس٢ػ٥بػت اصثر٥ؾػرشا
.ؿد٣احؼبعپ٥ؾ
اػتتاؼتا٤شاوـسكبدساتص،ؤثشث٥ش٣دس٣اجدد٥ث جب٤رب
كربدساتارشدسوـرسبػرب٤شرب٢فم٥رتدال٤ؿبختثبثشا٤.ذب٤پ٥ذاساخدال٣
سؿذاسفثشا٢بآتجشث٥بتاصاػتفبد هرشست٤رهوـرسخربسج٣ثبصسرب٣تػر
جرس٢بثذذتساجشدب٢تش٤اص٤٣ى٥ضػبث٥ؼتاذاصچـساػتبا٤دس.اػت
اكربح،كبدساتتػ)بػ٥بػتا٤تل٤تتذ٤،ت٥دسثب٤ؼت٣و،اػتا٤شااػب٣
.(1:1395،ثحش٢)٥شدلشاستجسد(...لشفا٢
ػر٣ػ٥بر٢التلبدبدس،تحاك٣ساىبسمبت٣التلبدوصب٣اصچ٥ ا٤رشا
رسدػ٥بػرتا٤اجشا٣٤اثضاسب٢اصكبدساتجبجتػ،ؿذ ثرب.شفرتلرشاستجر
ػب9جبس٢ػبدسمبت٣التلبدشكدسالذاثسجش٢مبتأو٥ذثتج
بررذثربل٣ تررببررذثربل٣صررب)1404ػرربثر ،ػررب(20اررذاصچـر وـررسد٢التلرربسامـر
.ثبؿذ٣وـسالتلبد٢حشوبتتضب اصكبدساتتػثافشتجضواػتـخق
دجبثمبت٣التلبدوداد٤ـب،ازوشفقبتدس خردحلرالت كربدساتتػر
ػتت٣مبالتلبداك٢٣بػ٥بػتاص٤ى٣و،ثدفتثاثؼت٣ذوـس(داخ)
Dow
nloa
ded
from
qjfe
p.ir
at 1
6:59
+03
30 o
n F
riday
Jan
uary
17t
h 20
20
244 رفت از بحران هبی کلی اقتصبد مقبومتی برای برون سیبست
رسدپر٥ؾاصثر٥ؾثب٤رذثبؿرذ٣ذتثذب٣ثبكبدسات تجر دتر٣بدرب٢رشد
.لشاس٥شد
94-84 ب سبل ع اشاى فت غش صبدسات .1 وداس
كبدساتتػضاسؽا٤شاآبس٢ػبب،اػب٣جس٢شوض٢ثبهأخز:
(1384-93) ب سبل ع شاىا فت صبدسات تلذ .2 وداس
.كبدساتتػضاسؽا٤شاآبس٢ػبب،اػب٣جس٢شوض٢ثبهأخز:
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94
0
1
2
3
4
5
84 85 86 87 88 89 90 91 92 93
عم٥ب
تبثشحؼ
٥٥
٣ثبؿذ
٥٥دالس
كبدساتفت
ت٥ذفت
Dow
nloa
ded
from
qjfe
p.ir
at 1
6:59
+03
30 o
n F
riday
Jan
uary
17t
h 20
20
27 شمبره ،بدیاقتصهبی مبلی و سیبستفصلنبمه 245
تجثب٢8889بػبتب،اػتؿذدادـب12داسب٢دسوسب جردثر
او،وذ٣دجبساثبثت٤٣ىاختسذفتكبدساتت٥ذبتحش٤ افرتمرذاس٢جتر
ر٣داؿتجد٥ضزؿت٢بػبدسخ٥ض ترا ،جرب٣ثربصاسثجربت٣ثر٣چردال٤ر٣ثر
ا ثتجثباب،وشداؿبس...دالسل٥تتغ٥٥شات رشفت اسدربتحرش٤ ؿرذ رب٢تىبر
دسربػ٥بػرتػب٤شت٣غ٥شفكبدساتثتجض،حبهشصب٣ثشدسا٤شاالتلبدثؿذ٤ذ
.شفتلشاسذشوـس٣٤اجشاذ٤شاؼئالوبسدػتس
(84-93) ب سبل ع تدبس تشاص کل اسدات صبدسات .1 خذل
سال صادرات
دالر( میلیون)
واردات
دالر( میلیون)
تجاری تراز
دالر( میلیون)
تجاری تراز تغییر
دالر( میلیون)
84 17474 39248 28774- -
85 12997 41723 28726- 7
86 15312 48439 33127- 15-
87 18334 56742 37778- 14-
88 21891 55287 33396- 11
89 26551 64457 37899- 13-
97 43975 61878 17833- 53
91 41448 53451 12773- 33
92 41628 49422 7794- 35
93 49744 52477 2733- 65
.كبدساتتػضاسؽا٤شاآبس٢ػبب،اػب٣جس٢شوض٢ثبهأخز:
ب تحرین زدى( در) سبزی خثی همبهتی التصبد .3-6
اصحب٤رتتم٤رت،جاد٤شالتلبد٢تحش٤ث٥بوـسب٢فـبسمبثدساشص
دس.رشدد٣شحمبت٣التلبداتحتوـسالتلبد٢ب٢ث٥ب ر٣الر التلربدترا
رر٣التلرربدؿررىفب٣٤خرربسج٣فـرربسب٢رربتحررش٤مبثرردسالتلرربدتجررسسامرربت٣
دجبثالتلبد٢شكدسثجت٣تب٤جتأث٥شجبدسمبت٣التلبدد٣.دتش٤ف
ثبالتلبدا٤د٤شػ٢اص.صذ٣سلاسث٣التلبدداخ٣ت٥ذسؿذدسب٤توداسد
Dow
nloa
ded
from
qjfe
p.ir
at 1
6:59
+03
30 o
n F
riday
Jan
uary
17t
h 20
20
246 رفت از بحران هبی کلی اقتصبد مقبومتی برای برون سیبست
ا٢ساثالتلبد٢اػتمبخدوفب٣٤ وـرسب٢٢ربتحرش٤ثشاثرشدسمبرت.داسدؼرتم٥
.صذسلساالتلبد٢اػتمبخداتىب٣٤ثشبذاثؼت٣اصساجبذتا٣ث٥ب
ب نتحش بصس خث ثشا ،هقبهت اقتصبد سبست .1 ضکل
.(19:1394،ىبساضت٣)أخز:
هصرف هسلت سبزی فرگ همبهتی التصبد .3-7
ثى،٥شذ٣لشاساػتفبدسدهشس٢لبسفثشا٢تب،اؿ٥ب وبالبجذ٤ذد٥ب٢دس
رسدب٣اجترؿخلر٥تضرتا٢ثشا٢ـببداثغشث٣فشاصپز٤ش٢تأث٥شثب
شفر٣ػربص٤رتػ٤٥هاثلشفاشصدسجب.٥شذ٣لشاسوذلشفتج
خرككرذددستىرؾتحرتوبالب٢ب٤ؾلشفثبوذلشفؿذ ٤رتحفر
لرش٢ربتهرشساصخرذبتوبالربشف٣ذفبثتجبس٢تج٥غبتؿهث٣.اػتخ٤ؾ
اصا٢پبسبدؿشثشخ٣اص٥ش٢ثشثبتج٥غبتاصا٤ػفبأتاب،ذس٣ؿبسثحبهش
.اذسدآجدثجبدسساشا٣٤لشفؼتشؽججبتوب٥
جربد٢سح٥،ثبؿ٥داؿتتججبد٢سح٥ثثب٤ذمبت٣التلبدػتثحشوتدس
اص.اػرب٢٣بؽاسصثث٥ـتشچشسدآس٢غشث٢٣بؽاسصفش٤جذبشثبجبد٣٤
Dow
nloa
ded
from
qjfe
p.ir
at 1
6:59
+03
30 o
n F
riday
Jan
uary
17t
h 20
20
27 شمبره ،بدیاقتصهبی مبلی و سیبستفصلنبمه 247
ت٥ذاتحجثتجثبغشةو٣داس٢ػشب٤بوجب٣٤آ دااصسرب٣٤ثرشا٢اجر
ث٥رذر٣الصاػرتخدوبالب٢فشؽثشا٢لشف٢سبثبصاپ٣دسذاخدالتلبد٢ثحشا
.ورذحب٤رتتـر٤كغشثر٣ػرجهثلشفدس٢اثشداسػتثساجبشدو مرب
درتشدتبوشدذشحسامبت٣التلبدثحثسجش٢ ا٤رشا ا٤جربدهر حفر
.وذا٤جبدغشة٢بجثشاثشدسمبػذ٢،ص٤ؼتػبدصذ،لبتچ٣٤بؽاسص
داخ٣ت٥ذاتاصحب٤ت اثؼرت٣لر اصفرتتكربدساثر ترش٤ ٤رهدسار
وربال٢شوداسدجدجباص٣٤بؾثخدسثبسا٤ػفبأت٣اػتمبت٣التلبد
رذو٣اسدص٤بد٢ػ٥تآ٣ت٥ذثوبا٤.ػتاا٤شا٣وبال٢اصثتشخبسج٣ دسس٤ـر
خداؿتجب٢دبىشثشخ٣جباص٣٤بؾثخدسؿذبد٢٤سبثبسبسفتباصثؼ٥بس٢
مربت٣-التلربد.ا٤رثردتجث٣آثث٥ؾوو٣٤دبىشثبسب،سفتبسب.داسدب
.دذ٣لشاستجسدلشفدسآبىشدب٢ثؼجتساافشادث٥ؾ
ثرربجرربسصساثتررش٤مرربت٣لتلرربداوررفررتثب٤ررذرربتحررش٤ثرربمبثرر٢بساػررتدساررب
اسصؽوتشؿب٤ذ،ذؿ٣اجغشةخلب٢بتحش٤ثبوـسوكست٣دس.ػتبتحش٤
رب٣٤وبالدس٤بفرتفتفشؽ.اؼت٥د٣ساخدبداخ٣ت٥ذاتفبس٢داؾ
اواب،اػتوشدداسوـسالتلبدث٣ػ٢٥بهشثذؿ٣ت٥ذوـسدسآـبثو
چرش ا٥ترر٣ت٥رذ٢خترف٢ربؾثخردسدارؾثبجا،فشااوبس٥ش٢ثتجثب
دسساكت ا٤رشا دثربس سؿر ورشد دػرتدسثرشرب ٢سربثبصا،داخر٣ثربصاسرشفت
.ثبؿ٥داؿتاخت٥بسدس٥ضسا٣اث٥
سثا٤شادسص٤شص٣٥٣٥ج٥بثا٤ىثتجثب ارذؿرذپشاورذؼرتشد
تبب تمش٤ج.٣٥لذسآثش،اػتا٣جت٤ها٤شابدثخؾدسپشاوذ٣ثذا٥اش
اػرتخشا كستدسوؼتذبد٣داسا٢ا٤شابك اصث٥ر ا٤ر ،ربث ثرشرب ا٤ر ور
ثش،د٥افضا٤ؾص٤بد٢حذتبساغ٥شفت٣كبدساتا٥ت٣ ترأث٥ش٥رضاؿرتغب ثرب.داسدػرضا٣٤ثر
Dow
nloa
ded
from
qjfe
p.ir
at 1
6:59
+03
30 o
n F
riday
Jan
uary
17t
h 20
20
248 رفت از بحران هبی کلی اقتصبد مقبومتی برای برون سیبست
شذثب٤ذمبت٣التلبداذافتحمكثشا٢وهشس٢الذابتاصثشخ٣ثبالبتثب٤ت
.(5-4:كق1391،ىبساكبح٣)ؿد٣تـش٤ ص٤شجذدس،٥شذلشاس
هقبهت اقتصبد کل ب سبست اذاف تحقق ثشا ضشس اقذاهبت ثشخ .2 خذل
کل ب تسب ث تخ ثب خذذ قاي ضغ هخد قاي پبالص 1
هل گفتوبى ک ث هسأل تجذل ثشا ا سسب اقذاهبت 2
اقتصبد قاي دگش گوشک ،هبلبت ،ثبک قاي اصالح 3
هقبهت اقتصبد ب سبست سجت ػبهل اسب ش اقبع 4
ب دستگب اقذاهبت ادبم حسي ثش ػبل بدب ظبست 5
هقبهت اقتصبد کل ب سبست ثب ثدخ الثح ثدى هتبست 6
هقبهت اقتصبد کل ب سبست ث تخ ثب داطگب دسس ب لسشفص اصالح 7
فشصذاهللفدوتشثبفت،ا٢خباهللآ٤تحوشتآثبسـشحفدفتشپب٤بأخز:
همبهتی التصبد هصداق چبر .3-8
هازی التصبد .3-8-1
٤ر٣.اػرت«راص٢التلربد»ثبثثمبت٣التلبداص اتش٤ف رسرب امربةور
،امبثر٣ىشدسح٥ثبب٣٤بدثخد٥بصثتجثباػب٣ الرذا بدرب٣٤ػر٥غتأثر
٥أترثرشا٢ثب٤رذ٥ضاشص،دؼىث٥بدپبػذاساػپب،ػبصذ٣جبد،اذادو٥تبذ
مبت٣التلبدثاػب٣ةامبوچشا،وذتى٥داداداساپشطا٤،امبةاذاف
التلربد٢سػ٣بدب٢ذ٠اصب٥تب ثؼبچوداسد٥بصالتلبددسمبت٣ب٢ػبص٢دبث
ثشا٢اص٢بدب٣٤ثب٤ذپغ.آ٤ذثش٣ وربسا٤ر دسرب٤ر٣ورذ؛ا٤جربد٤رظ وـرسب ثر
.داس٥٤بص«پش٤التلبد»
Dow
nloa
ded
from
qjfe
p.ir
at 1
6:59
+03
30 o
n F
riday
Jan
uary
17t
h 20
20
27 شمبره ،بدیاقتصهبی مبلی و سیبستفصلنبمه 249
یترهیو التصبد .3-8-2
،«ػرربص٢مررب»پرر٣دسورراػررتالتلرربد٢اصجرربست،مرربت٣التلرربداصدتش٤ررف
التلربد٢جردبوبسآرذفشػدبدب٢ػبختبسب«تش٥»«٥ش٢خ»،«صدا٣٤آػ٥ت»
دس،ورذثشآسدساباتبساتذتا٣بدفبوفت٣٥لج٣س٤ىشددساش٣٤اػت؛
وربس٢،جدبدب٢٢بػ٥بػتثبصتش٤فثبوؼت٥آدجبث،جذ٤ذس٤ىشد ور٥ ور
.وذثشآسدساباتبسات
دفبعی التصبد .3-8-3
دسرب«ؿبػر٣پذافذ»«آفذؿبػ٣»،«ؿبػ٣ج»تج،مبت٣التلبداصػتش٤ف
التلبدثحبخبفبوو٥شسػ٣ثاثتذاثب٤ذب٣٤اػت؛جآثشاثش ا٤رشا اخرب
دػتمبت٣التلبدثلت٣،ثبثشا٤.دذ٣كستاثضاسب٣٤چثبچساآدس ٤ربفت٥
مبتاػتشاتظ٢،بآاػبعثشثبؿ٥ؿبختپ٥ـبپ٥ؾسادؿج١ب٢ؿ٥اثضاسبو
ثبتبػتمبت،ـدؿبختدؿآفذتباػتثذ٣٤.و٥اجشاتذ٤آب٥ساخد
.ؿذخاذاجشاشاح٥٣ضآ
سرهطك() الگ التصبد .3-8-4
الذا٣ػج٣ذتوتبس٤ىشد٤همبت٣التلبداػبػب واػتا٥٤ضتش٤فچبس٥
لج٣تش٤فػثشخبف.٥ؼتپذافذ٢كشفب ٤ربپذافرذ٤٢ربسامربت٣لتلربداور رذتوترب
اذاص٢چـس٤ىشدا٤،داؼتذ٣ ورب اػرب٣جرس٢التلربدثر ٤رهداسدا٤رشا الرذا
سجشب٢د٤ذباصدسسػذ٣شثوتش٤فا٤.ؿد٣ؿبساثذذت امربةر
«آ٣ا٤ذالتلبد»پ٣دسب،س٤ىشدا٤دس.داسداذ٤ـبدسا٤جبث٣س٤ىشد٥،٢ؼت ؼرت٥ ور
االتلبدجب٤بثسابثبؿذاػب٣ التلربد٢ثشػربذ؛مر ثرشا٢ور جرب ،اػرب
پ٥ـشفتدساػبػب بثذ٤.ثبؿذ«اػب٣ثضسيتذ»تـى٥ػبصص٥،ثدوبسآذثخؾاب
ا٤دس.ثبؿذآتحمكمبتتوثب٤ذ٣،اب٢فؤاصى٤٣،ا٤شا٣اػب٣ا٢
Dow
nloa
ded
from
qjfe
p.ir
at 1
6:59
+03
30 o
n F
riday
Jan
uary
17t
h 20
20
:24 رفت از بحران هبی کلی اقتصبد مقبومتی برای برون سیبست
،پ٥غرب٣)ؿردر٣رآس٢پرز٤ش٢س٤ؼره،وبسآفش٣٤ثشـتمبت٣التلبدواػتم
.(50-47كق:1393
ثدػت٥بث٣ت٥جدس ثرباػرب٣ترذ التلربدترأ٥ ثر را مذر فشر ثر را
٥بصرذواػتاػبػ٣اك٤ه،تذ٣حشوتغب٤تچ٥دذجت بكرش٢ترأ٥
اذاف٣تحمكفم٥تات٣صب٣ص٤شا.اػتجبد٢ذ٤ش٤ت٣ضچ التلربدچر
حمب٥رتثجضاصپغتوآسددػتثاػب٣فشوبسدسساؿىفبؼتمػب
.زاسذب٤ؾثساخداساد٢ض،مبدس،سادسػت٣
هتیهمب دلتصبا فرگ خبستگب .3-9
ت٣(مبدلتلبا)،دلتلبا٤افشب٤ذ:٣مبت٣التلبدخبػتبتج٥٥دسسجش٢مب
بخبقت٥ذ٣ؿذسث)داس٢ػشب٤دلتلبا٢بربخقرؿرثتب٣٤؛ػتاستحاذ
بخربقت٥رذ٤رب،ؿرذص٤بدلذسا٣٤سؿذث٥٤و٥ؼتبا٤ثحثوذ؛٣وتفبا(٣
التلبددسجب٣ب٢ؿبخقدسوؿذ؛ص٤بدلذسا٣٤ دس.و٥رذر٣ـربذداس٢ػرشب٤
وؼرب٣ارب،سد٣ثبالخ٣٥وـس٤٢ه٣بخبقت٥ذوحب٣ اصوـرسآدسر
دساجتب٣التلبد٢)ذاتذاتؿبخقثبثشا٤.ذاس٤لجبساا٥٤شذ!٣٣شػ
.1اػتمبت٣التلبدفشخبػتبدسب٢ؿبخقاص٤ى٣جب(
.01/01/93ث٥ببتسجش٢دسجشدؼئ٥.1
Dow
nloa
ded
from
qjfe
p.ir
at 1
6:59
+03
30 o
n F
riday
Jan
uary
17t
h 20
20
27 شمبره ،بدیاقتصهبی مبلی و سیبستفصلنبمه 251
هقبهت اقتصبد الضاهبت .3 خذل
مدت کوتاه مدت میان و بلندمدت
کطس اخشا اهس ب ثشبه کطس اقتصبد ظبم اصالح ث هشثط
هل تلذ اص حوبت هشدم ثش تک
اسص هبثغ هذشت اقتصبد ثدى هقبم
هصشف هذشت ثبى داص اقتصبد
اهکببت هبثغ صهبى اص حذاکثش استفبد فت ث اثستگ کبص
ثشبه اسبس ثش حشکت هقبهت اقتصبد آکبدهک داطگب تجي
(3:1394،ؼش٢)أخز:
تحمیك رش .4
پظؾاجبسثواػتب٣٤س٤بشحث٥بشتحم٥كشحؿبػ٣سؽثخؾ
شاحر٣سابآ ورشد رذف.ا٤ر تحم٥ركؿبػر٣سؽثخرؾث٥ربد٤ آرب ورشد اصد٤رشا
.1(2008بة،ه)اػتپظـ٣پشطاجبثشا٢شاح٣ح٤بچ٣
اص«تك٥ف٣»ذفباصس٥ؾپپظؾ رب ر »اػرتفبد «ا٢تػر صرب٣ججر١اص
حبك،تحم٥ك.اػتپز٤شفتكستتك٥ف٣سؽجب٢ثشتحم٥كا٤.سد٣ؿبسث«م٣»
س٢ثرشپظؾكشفلتثؼ٥بسب٣٤ذتواػت٣حممب،٣وبسب٢تب٤جآس٢ج
رب٢پرظؾادث٥ربتتب٤جثشسػ٣ثتحم٥كا٤دس.اذدآ٢بػ٥بػتمبت٣التلبد
جب٤هدسآبتب٤جتخ٥قثب،وشد٤ػ٣ا٤پشداختمبت٣التلبدحص٠دسشفتكست
لؼرتدس،ثبؿرذ٣شسدپظؾثبشتجيوپ٥ـ٥تحم٥مبتتب٤جثتجثب) دسرب٤بفتر
ؿشحثوسامبت٣التلبدو٢٣بػ٥بػتؿذ(خاذاسائ٣جذلبت اصش٤رهتج٥ر٥
2.د٥اسائذابجسث،پشداخت٥آب
1. Mcnabb
.ثبؿذ٣٣پبج٣لشثب٥مجبةثبفتحبكلؼت،٤ا.2
Dow
nloa
ded
from
qjfe
p.ir
at 1
6:59
+03
30 o
n F
riday
Jan
uary
17t
h 20
20
252 رفت از بحران هبی کلی اقتصبد مقبومتی برای برون سیبست
پژص تسؤاال .4-1
تحم٥مربتبثاصمبت٣التلبدو٢٣بػ٥بػتاػتخشا اصپغ زؿرت ثربچر٥
پبػخدجبثمبا٤دس،پظؾپ٥ـ٥ته٥حبتثتج ٣٤ر ٤رهثر اكر٣ػرؤا ػر
فش٣ػؤا ثشاػربع،ثردخرا٥ دس،پرظؾرب٤٢بفتر ادار ؿرشحثر تػرؤاالتج٥ر٥
.پشداختخا٥آباصش٤هب٢پبػخ
اصلی سؤال .4-1-1
ؿد؟ثحشاصاسفتثشثبثذتا٣مبت٣التلبدب٢زاس٢ػ٥بػت٤ببػ٥بػتوذا
فرعی تسؤاال .4-1-2
تبثبؿذثشخسداسثب٤ذ٣٤ب٤ظ٣چاص،ثحشااصسفتثشثشا٢مبت٣التلبد٢بػ٥بػت-
شدذ؟بئخداذافثؤثشكستث
ذثبؿداؿتذتا٣اذاص٢چـچ،بػ٥بػتا٤،مبت٣التلبدػتثحشوتؼ٥شدس-
ثد؟خاذچاذاصچـآثسػ٥ذثشا٢،بآساجشد٥٢ش٢جت
ثرب،رسدش٢ربػ٥بػت- تجر سػربتثر ،خرد٤رظ ثرش٣٤پ٥برذباتترأث٥شچر جش٤رب
ت؟زاؿذخاجب٢ثش،ثحشااصخش وـسالتلبدؿذمبت٣
ب یبفت .4-2
ضذ ادبم تحققبت تبح .4 خذل
ردیف ویسندگانن
سال() نتایج
1 صشک ضائ
(1393) حذس
اص اشاى سبس اقتصبد اص تصش اسائ ثب تب است ضذ تالش پژص اي دس
اسائ ث آى هخد هؼضالت هـسبئل ضبسب ضـوي ،تـبکى 1357 د
ث ک .آن بل سبس اقتصبد ساتش هبت سبختبس تحل ثشا ساکبس
اقـتصبد ساـجشد اتخبر ک ضشاظ دس ثبدي تحل اي ساکبس هب ظش
اىػ ث هقبهت اقتصبد الضاهبت ث اضبس ثب .است آى هزکس ضشاظ ثب هـقبهت
ضـشط ثـ آهذ پص تذذ اي اص ک دادن طبى ، خبد هذشت وبد
ث تاى ه شب و هتقبثل کبسو وذال خبج و ،صحح هذشت
Dow
nloa
ded
from
qjfe
p.ir
at 1
6:59
+03
30 o
n F
riday
Jan
uary
17t
h 20
20
27 شمبره ،بدیاقتصهبی مبلی و سیبستفصلنبمه 253
ردیف ویسندگانن
سال() نتایج
.کشد استفبد کطس سبس اقتصبد سبختبس تحل ثشا ساکبس فشصت هثبث
2 فذائ اػظ
(1394)
ثتاذ ک است تاوذ ساجشد هذشت خد ،ػلو پطشفت سا تب
ب اطگبد عشق اص هذشت پبصل اي ضک ثذى .کذ حل سا هخد ب چبلص
،هقبهت اقتصبد هفم ثب آضب اساله خبهؼ دس داطگب .ضد تکول ثبذ
دس ک هذشت الگ ،ثبثشاي .است آى گفتوب پشداص ظش دذ ثسظ
بالگ دگش ثب وشا وخاى ثبذ ،گشد ه قشاس استفبد هسد داطگب
کطس ػلو تسؼ الگ داسد تضشس ،س اي اص .ثبضذ کطس ا تسؼ
ضبهل ،سد ه کبس ث ػلو حص ساجشد هذشت ثشا ک ب هؤلف
.ثبضذ هقبهت اقتصبد الگ ثش هجت ب هؤلف
(1391) سف 3
هذشت ثشا الگ ذاضتي کطس اقتصبد هذشت اسبس اضکبالت خول اص
هن هسئل ثب ک حبضش ضشاظ دس .است اىثحش چبلص خد ضشاظ دس اقتصبد
هتأسفب ،هسئالى افش تالش خد ثب ،ستن هاخ غشة خبج و تحشن
هف اثشگزاس فشصت ض ب صچبل ضذ تجذل چبلص ث هسبئل اص ثسبس
تؼي پص اص الگ ثذى ض اقتصبد ب تسبس .اذ کشد پذا سا اذاف ثش
هدوع دس ضذ ه گشفت کبس ث هسد اقتضب کبهال ستص ث ضذ
هحسب ب هؤلف سجش هؼظن هقبم ثببت دس دقت ثب .ذاسذ سا الصم کبسا
هخت هقبهت اقتصبد ،اطبى ظش اص .است استخشاج قبثل هقبهت اقتصبد
کطس دس (ضکفب ) اقتصبد سضذ ث س سذ فطبس ضشاظ دس ضد ه
هقبهت اقتصبد گش ضکل .کذ پذا کبص آى پزش آست ثوبذ هحفظ
تصشح آب ث سجش هؼظن هقبم ثببت دس ک داضت خاذ هو تبح
و اص استفبد ک داسد الضاهبت ضشاظ هقبهت اقتصبد وچي .است ضذ
اخشا عشق اص بداقتص ضشاظ دس تحل ،هشده دلت ب تظشف
فت ث اثستگ کبص خصص ثخص تاوذسبص ،44 اصل ب تسبس
.آبست خول اص
4 سضبئ دا
(1393)
سا فقش) کذ ه تأهي سا اقتصبد ػذالت ک کطس ػوه ب ض تأهي
اهت ،ثخطذ( استقب سا ػوه سفب کن سا دسآهذ ب فبصل ثشعشف
ػذ ثش ثخطذ تحقق سا آثبد ػوشاى تسؼ ،کذ تضوي سا کطس ستقاللا
ل ،است الصم ن هقبهت اقتصبد تحقق ثشا اهش اي است اساله دلت
استقبء ،ػوه هصلحت هثل د هؼبسب اسبس ثش ثبذ ب ض اي تأهي
دس دلت کشد ض تضؼ ث گب .گشد ضکل ... اػتوبد ،هحجت ،هؼت
س وي اص بفت افضاص ثسبس دلت اذاص ک داد طبى اخش سبل چل
اصل ب لفؤه اص ک ،است بفت کبص ضذت ث ػوه ب فؼبلت اثشثخط
Dow
nloa
ded
from
qjfe
p.ir
at 1
6:59
+03
30 o
n F
riday
Jan
uary
17t
h 20
20
254 رفت از بحران هبی کلی اقتصبد مقبومتی برای برون سیبست
ردیف ویسندگانن
سال() نتایج
دلت ب ض ضؼت ثجد اشاى دس هقبهت اقتصبد گش ضکل
.ثبضذ ه دلت( اذاص سبص کچک)
5 خشه صاد شاةت
(1392) وکبساى
اسـت هـشده اقتصبد هبتب هقبهت صبداقت بدـب اقتصـبد هشدهـ
آى دس ا کـذ تؼـي پشسـ ثسـبس قـص ـذ تا ه بد هشدم ب سبصهبى
اقتصـبد ثــب هـتبست صـذگ ض اص هطخص الگ ک عشاح .ثبضذ داضت
هـشدم مػوـ ثشا هقبهت ـژ ثـ هــقذس ظـبم اقـالة هـذافؼبى ثـشا
دس سا دلـت ثبذ اثتذا صه اي دس .است ضشس اهش اشاى اساله خـوس
تطق اـقالة ثـب هـتبست صذگ سجک ث سا هشدم سپس اهس اداس سجک
دس سا الةاق هقتضبت ثب هتبست صذگ سجک سل ثذي تب کشد تأذ خــبهؼ
. دـن گـستشش
أخز:تب٤جتحم٥ك
د٤ذثتجثبت٣مبالتلبدوداؿتاربتا٣،ؿذاجبتحم٥مبتتب٤جثتجثب
ثبچ٥داسدوذت٣ثذشجب رب٢لؼرتدسؿرذرشح٢ربػ٥بػرتاصاػرتفبد
٢بػ٥بػتثتجثبثب٤ذساػتبا٤دسثدداساساوـس٥٢بصبث٣٤پبػخلبث٥ت،پ٥ـ٥
ب٢بثشاثش٢بثحشاثبمبثثدحفساخد٣٤پ٤ب،شدثاتىبؿذشح ا رب
.ثپشداصدا٤شااػب٣جس٥٢ؿذ
8،10،15،1822ثررذب٢مرربت٣التلرربدبرر٢24ربػ٥بػررتدسورراػررتثرزوشالص
ثرذؿرذ:خاذاؿبسبآثادادسوثبؿذ٣پظؾا٤دسؿذشح٢بػ٥بػتثبتبػت
لرشفترش٤جلرشفا٢اكبحو٢٣بػ٥بػتاجشا٢ثشتأو٥ذثبلشفذ٤ش٤ت»8
)ت٥رذدسپرز٤ش٢سلبثتو٥ف٥تاستمب ثشا٢س٤ض٢ثشبثبشاداخ٣وبالب٢ ػربص٢فشر
حب٤ت»10،1518ثذ،«لشف(ضت ر خرذبتوبالربكربدساتاصذفرذجبجر ثر
اسصؽتبػت تـر٤ك:اصش٤ركثجرتاسصآس٢خربقثربافرضد ثرشا٢خربسج٣رزاس٢ػرشب٤
ثجربت٤جربدا،٥ربصكرستدسجربدالتتؼ٥ثشا٢ش٢تبتجبدالتوبسػبصاصاػتفبد،كبدسات
پب٤ذاسؼتشؽذفثبكبدساتسددسمشساتس٤ ػر افرضا٤ؾ،رذفثبصاسرب٢دسا٤رشا
Dow
nloa
ded
from
qjfe
p.ir
at 1
6:59
+03
30 o
n F
riday
Jan
uary
17t
h 20
20
27 شمبره ،بدیاقتصهبی مبلی و سیبستفصلنبمه 255
ثدجاثؼت٣لترببصفتتكبدسااصحبكبثاص٣تػكذقػػبال ثر
پتشؿر٣٥حلالت،ثشقكبدساتثشدثبالفت ثشداؿرتثرشتأو٥رذثربفتر٣رب٢فرشآسد
سكرذ22ثرذب٤تدس«مبت٣(التلبداذافتحمكجتدسكبدساتتػ)بثاصك٥بت٣
.ب(تحش٤صد(دس)ػبص٢خث٣)دؿثشا٢ض٤افضا٤ؾتحش٤ب٢ثشب
گیریتیج ثدی جوع .5
وـرسو٣ؼبئب٢ساـومبت٣التلبدو٢٣بػ٥بػتتبؿذػ٣مبا٤دس
رشات،ربوفرشاغ،مبالت،وتتاصساا٤دسو٥شد؛لشاسثبصخا٣٤٣ؿبػبسدثد
،غ٥شفتر٣كربدسات٢:بػ٥بػتدسب٤تشد٤ذثشداس٢ثش٣٤سابثد٤ششاكبحت
ث٥بداؾحلالت كبدساتت٥ذ،بتحش٤دسصدػبص٢خث٣ ضرتػربص٢فشر
.شد٤ذذشف٣ثحشااصسفتثشثشا٢اك٣ساىبسب٢اث،لشف
تش٥ر٣التلربد،1اص٢التلبد،دفب٣التلبدبذ:مبت٣التلبداصلبد٤م٣چ٥
شفترذلشاسثشسػ٣ثحثسدػشـك()االتلبد ؿرشا٤يثربتبػرتور آرباصشورذا
.ثبؿذ٣،ـىبتثبمبثجت٤ظ٣٤وبساداسا٢
٣٤وبسبػب٤شبوفشاغثشضاس٢،سجش٢اتتأو٥ذسغ٣تأػفب بدربػرب٤شور
مربت٣التلربدثجردسؿرذثرشا٢ساچرذا٣تب٤جدساذ،داداجب٣٤اجشاب٢دػتب
جد،اىببتوجد،وبف٢٣بتص٤شػبخدجثثتاؿب٤ذ،ا٤جدؿبذ وربسر٣ربث
جذ٤ذ٢ؿى،اػب٣امبةسثبچ٥.داؿبسما٤ثبساثدسبػتپظـ٣
ثذاؿتسا2اػتىجبسلذستلتثبػبصبس٢ثب٢وؿذپذ٤ذاسد٥بدسحىتاص ثربجربسص
چرس.تپشداخراػتىجبس آحىرت٣ر٥ ر دسمر خبس٥بر اصور التلربد٢حرب
1. Parallel
2. The Pole of Dictatorship Power
Dow
nloa
ded
from
qjfe
p.ir
at 1
6:59
+03
30 o
n F
riday
Jan
uary
17t
h 20
20
256 رفت از بحران هبی کلی اقتصبد مقبومتی برای برون سیبست
ثلاتبثبجب٣اػتىجبسبوؿذثبث،اػتص٤بدثؼ٥بسا٥تداسا1٢طئپ٥ت٥ى٣ جربسص
تبجربت،رب٣رب٢ص٥دساػتىجبسپ٥شص٢ذج٤بفتپب٤بثب.ثشخ٥ضدامبةثب ثر
ربشكا٤اص٤ى٣.ؿذد٤شوـ٥ذب٢شك دسخلكرب ور تبجربتثرباخ٥رش٢ربػرب
التلبدثبتمبثس٤بس٣٤دس٥ضمبت٣التلبد.اػتالتلبد٢شك،اػتثدشاؼتشد
٥رشد٣لشاسوـس٤هوذلشفاثؼت ور التلربد٢ارذافمبثردس٥ؼرتفر
جرشحػبص٢ث٣ثبشاجدالتلبد٢ػبختبسب٢تغ٥٥شدس٣ػ؛دا٤ؼتبد٣،ػ
.داسدا٣ث٣٥جباػبعثشبآتذ٤
ا٤دسوثدفتثشجت٣حل٣تهالتلبداص٥ش٢فبكالصسذ٢چ٥ادا
دسث٥بداؾخذبتحلالتتػثتجثب٤ذ،شد٤ذاؿبس٥ضلجب وسب،ساػتب
حب٤ت٣ثب٥شدلشاسزاساػ٥بػتس٤ضاثشبدػتسوبس ثرآاصور ساآسرذر٣ر
ساآ٣٤ؿىفبسؿذدذلشاساثحشاصسفتثشثشا٢،ا٤شاالتلبدپب٢پ٥ؾدسساجذ٤ذ٢
:شدد٣اسائص٤شپ٥ـبداتاذافا٤تحمكجتو،ب٤ذتؼ٥
دارؾحلرالتكربدسات ت٥ذاص،ؼئ٥شد،دتجبج٤ظحب٤ت.1 ث٥رب
.تجذ٤ذبپز٤شج٣٥بثفت٣بثلشفثاثؼت٣وبؾجت
ىغجت،غ٥شفت٣كبدسات٣وبالب٢تشو٥تدسثذذتاذاصچـداؿت.2 ار ػرش٤
.ثبؿذ٣مبت٣التلبدب٤٣٢ظاصوبف
تـش٤ ثباش،لشفا٢اكبحساػتب٢دسفش٣ب٥٢ش٢جتبزاس٢ػ٥بػت.3
.خباسبخلك٣،دت٣ب٢ثخؾدس،(٣٤شالشف)لج٥ پذ٤ذا٤ػ آثبس
٢ربػ٥بػرت٥تكبدساتتػص٥دس٤ظثوـسبفم٥تاصشفتاب.4 تػر
.اسص٢دسآذبثثثخـ٥ذتكت٣
1. Geopolitical
Dow
nloa
ded
from
qjfe
p.ir
at 1
6:59
+03
30 o
n F
riday
Jan
uary
17t
h 20
20
27 شمبره ،بدیاقتصهبی مبلی و سیبستفصلنبمه 257
٥ضلجب وسب در٣،شد٤رذاؿربس ػ٥بػرتاتخربراخ٥رشدر رشثرش تػر
،ارذض٢تب٤رذ،جث٣وش٥ش:آػ٥بؿشل٣جةوـسب٢اصا٢دػتدس٤ظثكبدسات
ساجرشد.ورشدآؿرىبسالتلبد٢سؿذتساسصتأ٥ج٤هاثساكبدساتا٥ت
،ربكػب٤شثشا٢التلبد٢سؿذس٤ض٢ثشبثشا٢٢بػ٥بػتاثذتا٣وـسبا٤
ثروبوـسجاص ؼرت٣اثوربؾدجرب )ثبؿرذر٣فرتثر جرشحثربرشا ترذ٤
ا٥رتاصفت٣غ٥شكبدسات٣وبالب٢تشو٥تث٥ا٤دسو،شد٥لشاساػتفبدسدػبص٢(ث٣
.اػتثشخسداسد٤ش٢
٤رهجدتبواػتا٥تحبئضىتا٤روش٥ضپب٤بدس ،لر٢ثشبر ثرذ پـرتا
التلربدؿرذرشحپ٥ؾاص٢بػ٥بػتاذافو٥دسثب٤ؼت٣جدػبصچبس٣
ؼرجتثب٤ذ،مبت٣التلبد٢بػ٥بػتتحمكساػتب٢دسچ٥.ثشػذاجشاشحث،مبت٣
دخبتبدشد٢ببػبصثث٥ـتش٢تجزؿتث بر دسرشد ،ؿردالتلربد٢ؼربئ
ا٤.ثبؿذوبسآذوچهوداذ٣دت٣،ساخةدت،التلبدب٢اغتچشاو
ؿىآػب٣ثوثدالتلبددسشدث٥ـتشفرضث،التلبد٢اسدستدؿذوچه
اؿربسات٣التلبد٢اسدسشدوشددخ٥ث٥ضسجش٢مب،شفتخاذ ارذداؿرت
.اػتالتلبددس،شد٣ؤثشحوسدذـبخداشا٤و
Dow
nloa
ded
from
qjfe
p.ir
at 1
6:59
+03
30 o
n F
riday
Jan
uary
17t
h 20
20
258 رفت از بحران هبی کلی اقتصبد مقبومتی برای برون سیبست
هبثع
ساجشدتذ٤فمرشثرب"،(1395)پر ی ثبی هحود صغری رهضبىزاد، عیسی؛ اسکدر اثراین -
،"س٤ىشدالتلبدمبت٣،بسد٢:ؿشترشا فلربجغشاف٥ربتػر ،44،ؿربس
.1-24كق
رب٢پرظؾفلرب،"خربادمرؾآدسالتلربدمربت٣"(،1393)اصغری، هحود -.79-95كق،(102پ٥بپ٣)ػسؿب،ث٥ؼتػب،اػب٣اجتب٣
ج:باتبق،"ب٢اثبغ٣التلبدمبت٣ػ٥بػت"(،1392)ای )هدظل العبلی( اهبم خبه -.86ؿبس،ػبـتبدپج،ثبصسب٣
ثشسػ٣"،(1395)ثحری، سجبد - ترثخـر٣اػرتشاتظ٢ترأث٥شا٢مب٤ؼر ثربحلر،رب
غ٥شفتر٣ساتفت٣كبدثشػببتالتلبد٢ ،"ا٤رشا ار٣تـرشؿرذدسوفرشاغثر٥.ذػ٣كب٤ذ٤ش٤ت
،د،چربحدسعفتبسب٢التلبدمربت٣(،1393)پیغبهی، عبدل - اتـربساتثؼر٥ج:ترشا
.داـج٣٤داـبابكبدق
.فتبفش:،تشاثحشاذ٤ش٤ت،(1384)تبجیك، هحودرضب -
(؛1392)سیویعی سیت هصیطفی ، سیجبدی سیید علیرضیب ؛ زاد جرهیی، هحودصیبدق تراة -
ب٢التلبدمبت٣جس٢اػب٣ا٤شادساذ٤ـحوشتآ٤تاهللثشسػ٣اثبدؤف"
.31-46،كق32،ػبد،ؿبسفلبببتامبةاػب٣،"ا٢خب
"(،1390)تطکری، هحود - ،ربترذ٤ش٤تاترب٣فلربب،"استجبربتدسثحرشا ػرب
.297-234كق،2ؿبس،ؿـ
ساجشدرب٢افركسؿرثرب(،1394)جبهی، علیرضب؛ ایویبی همیدم، یویدرضیب هجتجیی تیب -،چبحا،ـذ:اتـبساتػخؼتش.س٤ىشد٢ثشالتلبدمبت٣
مربالتجر،"اػرتشاتظ٢التلربدمربت٣"(،1391)جعفری، ایش هیرین نگیری - .٥بداـب،مبت٣التلبدتج٥٥ثشسػ٣٣ب٤ؾ
.12،ؿبسا٥تفلب،"ؿدىتش٤فچچ٥ؼتثحشا"(،1385)یسیى، یسیي -
Dow
nloa
ded
from
qjfe
p.ir
at 1
6:59
+03
30 o
n F
riday
Jan
uary
17t
h 20
20
27 شمبره ،بدیاقتصهبی مبلی و سیبستفصلنبمه 259
ث٥رب؛جب٤ربساجرشدت٥رذدارؾ(،1391)یجویر بسیت یر یفیبر ی علوی هعبت دفتر -.ت٣ث٥بدسالتلبدمبب٢داؾؿشوت
التلبدمبت٣كشف"(،1393)رضبیی دای، هجید هرتضی رضبیی - رب٢ج٣٤دسض٤ر
فلربالتلربدثبىرذاس٢،"ب٢اثبغر٣التلربدمربت٣(ػ٥بػت٣16وـس)ثذ.135-168،كق6ؿبس،اػب٣
رهضبى - دارؾالتلربدمرؾثشسػر٣"(،1391)پر، اسوبعیل؛ ایبغ زرا هیرین چیر ث٥رب
ثشسػ٣٣ب٤ؾمبالتج،"مبت٣دسالتلبدس٢ثش ،مربت٣التلربدتج٥ر٥.٥بداـب
داـررج٤بثرربد٤ررذاسدسسجررش٢ررمرربث٥برربت(،1391)رجییر هع یین امییمة اسییمهی -
(16/5/1391.)
سهرر٢ررشحررشدسسجررش٢ررمرربث٥برربت(،1393)رجییر هع یین امییمة اسییمهی -
(01/1/1393.)
"(،1395)ست، هصطفی؛ سلیوبی یبسر سیعید عجیدی سویعی - ا٥رترةفر٣رذ
ػب،فلبآفبقا٥ت،"مبت٣التلبدا٤شادساػب٣غزا٣٤جس٢ ،ر
.65-96كق،اػ٣ؿبس
ا٤رشا)جتر٣اػرب٣جرس٢مربت٣التلربدبد٢پ٥ـا٢"،(1391)سیف، ال هراد -
.5-22كق،16ؿبس،ػبپج،فلبآفبقا٥ت،"ثشد٤ذبمبسجش٢(
ربالتلربدمربت٣،هرشست"(،1391)؛ ججبری هرضی عجبد ال عجبسیی صبلحی، هعصه -
ربهرشست):لبد٢دسا٤شااشصب٤ؾ٣فشػبص٢اكبحسفتبسب٢الت،"بؤف .91اػفذ،ا٤شا،اثشو،(باصد٤ذبمبسجش٢ؤف
ترأث٥ش"(،1394)عستی، هرتضی؛ ایودی، علی؛ اری، لبسین هحوید رضیب اصیغری ریدی -
فلرببربت،"ب٢التلبد٢ب٢و٣التلبدمبت٣دسمبثثبتحش٤اجشا٢ػ٥بػت.5-30،كق61ؿبس،٣اػتشاتظ٤هدفب
،"ؿشا٤يتحش٤التلبدمبت٣"،(1394)عسگری، نرز - ار٣التلربدػ٥وفشاغثر٥.ؿبشدكت٣پظـ٣ؿشوت،دسثبثؼش
Dow
nloa
ded
from
qjfe
p.ir
at 1
6:59
+03
30 o
n F
riday
Jan
uary
17t
h 20
20
:25 رفت از بحران هبی کلی اقتصبد مقبومتی برای برون سیبست
ار٣رذ٢ػر٥ذتشجـى٣٥،ف٥نحؼ٥ت٥:تلح٥ ،لرنى کرین - لر،ا٢،لـر
ابد٢.اتـبسات
ثشسػر٣"(،1392)پر، هییثن پریسیب رسیلیبى همدم، یسف؛ ذالفمبری، یسیي؛ علی هحودی -
،"ساث١التلبدمبت٣،شا٤ؾوبسآفش٤بذ٤ش٤تداؾ رب٢فلبرذ٤ش٤تػربصب.107-120،كقدؿبس،دت٣
ثرشآثرشسؿرذاسص٤ربث٥٣رضاكربدساتغ٥شفتر٣ا"(،1394)فر، یسف یسیي خیبکور هحت -
.5152،ػبپج،ؿبسجالتلبد٢،"(1383-٤1355هتح٥تجشث٣)التلبد٢دسا٤شا:
،"ب٢التلربداػرب٣فاكالتلبدمبت٣دسآص"(،1390)هعلوی، سید هدی -
.90ثبس،4ؿبس،شفتالتلبد٢فلب
(1391)یدبلب یعتیضر یهد یسي رزاخبى،یه عجبس؛ ،یر - ٢ثرذت٤را٣٤ؿبػرب"،شا٤را٣اػرب٢جرس٣مبتالتلبدتحمكدسؤثش٢اداسػبت٢بؤف٤تش ثر.323بسؿ،ث٥ؼتبػ،ثلبئش،":TOPSISسؽ
االػبحجتح٣٥،االػبحجتؿف٣٥،حذػ٥ذدوتشتلح٥ :وتش،ج الجمغ -
داس٤ؽ.اتـبساتل،(،1394)دؿت٣حذشحتشج:وؼبس٢،حؼ٣٥
"(،1394)اع ی سید کوبل هحود فیدایی - رب٢رذ٤ش٤تساجرشد٢ثشسػر٣تج٥ر٥ؤفر
،فلربرذ٤ش٤تدسداـرباػرب٣،"التلربدمربت٣داـباػب٣جت٣ثشار٢
.9ؿبس،چبسػب،39-58كق
التلبدمبت٣؛بدرذ٤ش٤تجربد٢"(،1393)زیرکی ییدری علی سایی، سیدهرتضی -
،٤رربصدػررب،9-26،كررقفلررببرربتامرربةاػررب٣،"دسالتلرربدػ٥بػرر٣ا٤ررشا
.37ؿبس
لبث٥رت،امبةسجش٤تػباصثششفت(،03/05/91)کبرگساراى بمثب ببت در دیدار ثی -
.20534خجشوذ،12/09/95تبس٤خدسدػت٥بث٣ http://farsi. khamenei. ir/speech-content?id=20534
سجرشػرب٤تاصثششفت(،01/01/95)ثیببت رجری در جوع زایراى یرم هطر رضی - ر
.32695خجشذو،12/09/95تبس٤خدسدػت٥بث٣لبث٥ت،امبةhttp://farsi. khamenei. ir/speech-content?id=32695
Dow
nloa
ded
from
qjfe
p.ir
at 1
6:59
+03
30 o
n F
riday
Jan
uary
17t
h 20
20
27 شمبره ،بدیاقتصهبی مبلی و سیبستفصلنبمه 261
ورذ،(20/12/92)بی اثمغی التصبد همبهتی ثیببت همبم هع ن رجری در جلس تجییي سیبست -
.25795خجشhttp://farsi. khamenei. ir/speech-content?id=25795
،وذخجش:95اسد٤جـت5،لبث٥تدػت٥بث٣دسػب٤تخجش٢ثشوت(،1394)هسی، سید علی -
،و٥ذاطالتلبدمبت٣.1822
http://daneshgahnews. com/0fa17729idcontent. htm
- Mcnabb D. (2008). Research methods in public adminstration and nonprofit
management: quantitive and qualitive approaches, new york: business park drive. - OECD (2005), OECD Guidelines on Corporate Governance of State-Owned
Enterprises, Paris: Organisation for Economic Co-Operation and Development.
Dow
nloa
ded
from
qjfe
p.ir
at 1
6:59
+03
30 o
n F
riday
Jan
uary
17t
h 20
20