REI' IH IKA f 1<0 0\ r...s -PEnYIiJlIlKA KOCOBO · REPlIBIIC'OF OSOVO

GJYKATA KUSHTETUESE YCTABHH CYlJ.

CONSTnnnnON COURT

Prishtine, me 24 maj 2019 Nr. ref.:VMP1364/19

VEND1M PER MASE TE PERKOHSHME

ne

rastin nr. K06S/19

Parashtrues

Avokati i Popullit

Vleresim i kushtetutshmerise se nenit 32 (paragrafi 1), nenit 41 (paragrafet 1.3 dhe 1.4) dhe nenit 76

(paragrafi 2), neni 2 (paragrafi 7) dhe 22 (paragrafi 1.3) te Ligjit nr. 06/L­010 per Noterine

GJYKATA KUSHTETUESE E REPUBLlKES sit KOSOvES

e perbere nga:

Arta Rarna-Hajrizi, kryetare Bajrarn Ljatifi, zevendeskryetar Bekirn Sejdiu, gjyqtar Selvete Gerxhaliu-Krasniqi, gjyqtare Gresa Caka-Nirnani, gjyqtare Safet Hoxha, gjyqtar Radornir Laban, gjyqtar Rernzije Istrefi-Peci, gjyqtare dhe Nexhrni Rexhepi, gjyqtar

Parashtruesiikerkeses

1. Kerkesa u parashtrua nga Avokati i Popullit i Republikes se Kosoves (ne tekstin e rnetejrne: parashtruesi i kerkeses).

Ligji i kontestuar

2. Parashtruesi i kerkeses konteston kushtetutshmerine e nenit 32 (paragrafi 1), nenit 41 (paragrafet 1.3 dhe 1-4) dhe nenit 76 (paragrafi 2), nenit 2 (paragrafi 7) dhe neni 22 (paragrafi 1.3) te Ligjit nr. 06jL-010 per Noterine (ne tekstin e metejme: Ligji i kontestuar), i cHi ka hyre ne fuqi me 26 dhjetor 2018.

Objekti i c;eshtjes

3. Objekt i c;eshtjes se kerkeses eshte vleresimi i kushtetutshmerise se neneve te kontestuara te Ligjit nr. 06jL-010 per Noterine, per te cilat parashtruesi i kerkeses pretendon se nuk jane ne pajtueshmeri me nenin 5 [Gjuhet] dhe me paragrafet 1 dhe 3, te nenit 46 [Mbrojtja e Prones] te Kushtetutes se Republikes se Kosoves (ne tekstin e metejme: Kushtetuta).

4. Parashtruesi i kerkeses me tej kerkon qe Gjykata Kushtetuese e Kosoves (ne tekstin e metejme: Gjykata) te vendose mase te perkohshme dhe te pezulloje zbatimin e neneve te kontestuara deri ne vendimin perfundimtar te kesaj Gjykate, duke pretenduar se "kerkesa eshte primajacie e bazuar dhe me nenet e kontestuara te ligjit te kontestuar subjekteve te caktuara u shkaktohen deme te pariparueshme ... ".

Baza juridike

5. Kerkesa bazohet ne paragrafin 2, nenparagrafin 1, te nenit 113 (Jurisdiksioni dhe Palet e Autorizuara) dhe ne paragrafet 1 dhe 2, te nenit 116 (Efekti Juridik i Vendimeve) te Kushtetutes, ne nenet 22, 27, 29 dhe 30 te Ligjit per Gjykaten Kushtetuese te Republikes se Kosoves, nr. 03jL-121 (ne tekstin e metejme: Ligji), si dhe ne rregullat 32, 56 dhe 57 te Rregullores se punes se Gjykates Kushtetuese te Republikes se Kosoves (ne tekstin e metejme: Rregullorja e punes).

Procedura ne Gjykate

6. Me 19 prill 2019, parashtruesi e dorezoi kerkesen ne Gjykate.

7. Me 24 prill 2019, Kryetarja e Gjykates caktoi gjyqtarin Radomir Laban gjyqtar raportues dhe Kolegjin shqyrtues, te perbere nga gjyqtaret: Arta Rama-Hajrizi (kryesuese), Gresa Caka-Nimani dhe Bajram Ljatifi.

8. Me 25 prill 2019, parashtruesi i kerkeses u njoftua per regjistrimin e kerkeses.

9. Po te njejten dite, Gjykata e njoftoi Presidentin e Republikes se Kosoves, Kryetarin e Kuvendit te Republikes se Kosoves me udhezimin qe t'ua shperndaje kerkesen te gjithe deputeteve te Kuvendit te Republikes se Kosoves (ne tekstin e metejme: Kuvendi), Kryeministrin e Republikes se Kosoves dhe Kryetarin e Odes se Notereve te Kosoves per regjistrimin e kerkeses, dhe kerkoi qe te dorezojne te gjitha dokumentet relevante dhe komentet lidhur me kerkesen, nese kane, deri me 16 maj 2019.

2

to. Po te njejten dite, Gjykata e njoftoi edhe Sekretarin e Kuvendit te Republikes se Kosoves per regjistrimin e kerkeses dhe kerkoi nga ai qe te gjitha dokumentet relevante lidhur me Ligjin e kontestuar t'i dorezoje ne Gjykate deri me 16 maj 2019·

11. Me 7 maj 2019, Sekretari i Pergjithshem i Kuvendit te Kosoves dorezoi dokumentet ne vijim, ne lidhje me kerkesen ne shqyrtim: (1) Projektligjin nr. 06jL-otO per Noterine, proceduar nga Qeveria ne Kuvend me 12 tetor 2017; (2) Procesverbalin e Komisionit funksional per Legjislacion, Mandate, Imunitete, Rregulloren e Kuvendit dhe mbikeqyrjen e Agjencise kunder Korrupsionit, shqyrtim ne parim i Projektligjit per Noterine, me 14 nentor 2017; (3) Raportin e Komisionit funksional per Legjislacion, Mandate, Imunitete, Rregulloren e Kuvendit dhe mbikeqyrjen e Agjencise kunder Korrupsionit, shqyrtim ne parim i Projektligjit per Noterine, me 14 nentor 2017; (4) ftesen dhe rendin e dites per Seancen plenare te Kuvendit te Republikes se Kosoves, shqyrtimi i pare i Projektligjit nr. 06jL-tO per Noterine, me 23 nentor 2017; (5) Transkriptin e Seances plenare, shqyrtimi i pare Projektligjit per Noterine, me 23, 24, 29 dhe 30 nentor 2017; (6) Procesverbalit te Seances plenare, shqyrtimi i pare i Projektligjit per Noterine, me 23, 24, 29 dhe 30 nentor 2017; (7) Vendimin e Kuvendit te Republikes se Kosoves per miratimin ne parim te Projektligjit per Noterine, nr. 06-V-02S, me 30 nentor 2017; (8) Procesverbalin e Komisionit funksional per Legjislacion, Mandate, Imunitete, Rregulloren e Kuvendit dhe mbikeqyrjen e Agjencise kunder Korrupsionit, shqyrtim ne parim i Projektligjit per Noterine, me 7 qershor 2018; (9) Raportin me amendamente ne Projektligjin per Noterine te Komisionit funksional per Legjislacion, Mandate, Imunitete, Rregulloren e Kuvendit dhe mbikeqyrjen e Agjencise kunder Korrupsionit, shqyrtim ne parim i Projektligjit per Noterine, me 7 qershor 2018; (to) Procesverbalin e Komisionit funksional per Integrime Evropiane, shqyrtimi i Projektligjit per Noterine me amendamentet e Komisionit Funksional, me 26 qershor 2018; (11) Raportin e Komisionit funksional per Integrime Evropiane, shqyrtimi i Projektligjit per Noterine me amendamentet e Komisionit Funksional, me 26 qershor 2018; (12) Procesverbalin e Komisionit per Buxhet dhe Financa, shqyrtimi i Projektligjit per Noterine me amendamentet e Komisionit funksional, me 20 qershor 2018; (13) Raportin e Komisionit per Buxhet dhe Financa, shqyrtimi i Projektligjit per Noterine me amendamentet e Komisionit funksional, me 20 qershor 2018; (14) Procesverbalin e Komisionit per te Drejtat dhe Interesat e Komuniteteve dhe Kthim, shqyrtim i Projektligjit per Noterine me amendamentet e Komisionit funksional, me 20 qershor 2018; (15) Raportin e Komisionit per te Drejtat dhe Interesat e Komuniteteve dhe Kthim, shqyrtim i Projektligjit per Noterine me amendamentet e Komisionit funksional, me 20 qershor 2018; (16) Procesverbalin e Komisionit funksional per Legjislacion, Mandate, Imunitete, Rregulloren e Kuvendit dhe mbikeqyrjen e Agjencise kunder Korrupsionit, shqyrtim i raportit final te Projektligjit per Noterine, me 26 qershor 2018; (17) Raportin final me amendamentet e propozuara ne Projektligjin per Noterine te Komisionit funksional per Legjislacion, Mandate, Imunitete, Rregulloren e Kuvendit dhe mbikeqyrjen e Agjencise kunder Korrupsionit, i proceduar per shqyrtim ne Seancen plenare, me 26 qershor 2018; (18) Ftesen dhe rendin e dites per Seancen plenare te Kuvendit te Republikes se Kosoves, shqyrtim i dyte i Projektligjit nr. 06jL-OI0 per Noterine, me 23 nentor 2018; (19) Transkriptin e Seances plenare te

3

Kuvendit te Republikes se Kosoves, shqyrtim i dyte i Projektligjit per Noterine, me 13, 14 dhe 23 nentor 2018; (20) Procesverbalin e Seances plenare, shqyrtimi i dyte i Projektligjit per Noterine, me 13, 14, 20 shtator, 15 tetor 1, 2, 7,23 nentor, 21 dhjetor 2018; dhe (20) Ligjin nr. 06/L-OI0 per Noterine.

12. Me 20 maj 2019, Kolegji shqyrtues, pas shqyrtimit te raportit permbledhes te gjyqtarit raportues, i rekomandoi Gjykates caktimin e mases se perkohshme deri me 20 korrik 2019.

Permbledhja e fakteve

13. Me 23 nentor 2018, Kuvendi i Republikes se Kosoves miratoi Ligjin e kontestuar. Me 26 dhjetor 2018, Ligji i kontestuar u publikua ne Gazeten Zyrtare te Republikes se Kosoves.

14. Me 19 prill 2019, parashtruesi i kerkeses parashtroi ne Gjykate kerkesen ne te cilen kerkoi vleresimin kushtetues te nenit 32 (paragrafi 2), nenit 41 (paragrafet 1.3 dhe 1-4) dhe nenit 76 (paragrafi 2) te Ligjit te kontestuar. Njekohesisht, parashtruesi kerkoi nga Gjykata qe te vendose masen e perkohshme dhe te pezulloje zbatimin e neneve te kontestuara te Ligjit me qellim qe te evitohet shkaktimi i demeve te pariparueshme per subjektet e caktuara.

Pretendimet e parashtruesit

15. Parashtruesi i kerkeses konteston nenet 32 (paragrafi 2), 41 (paragrafet 1.3 dhe 1-4) dhe 76 (paragrafi 2) te Ligjit te kontestuar, duke pretenduar se nenet e permendura jane ne kundershtim me nenin 5 [Gjuhet] dhe paragrafet 1 dhe 3, te nenit 46 [Mbrojtja e Prones] te Kushtetutes.

16. Konkretisht, sa i perket nenit 32 (paragrafi 2) te Ligjit te kontestuar, parashtruesi i kerkeses pretendon se ((dispozita kontestuese e nenit 32 (paragraji 1) te Ligjit per Noterine ijep autorizime ushtruesit te njefunksioni publik qe te leshoje dokumente edhe ne gjuhe tjera, jashte atyre qe Kushtetuta i percakton si gjuhe zyrtare, gjuhe zyrtare ne nivel komune dhe ne perdorim zyrtar, varesisht nga vleresimi i njohjes se asaj gjuhe nga vete noteri. Meqenese Kushtetuta si gjuhe zyrtare i njeh vetem gjuhen shqipe dhe serbe, kurse si gjuhe zyrtare ne nivel komune dhe ne perdorim zyrtar e njeh gjuhen turke, ate boshnjake dhe rome, dokumentet publike ne Republiken e Kosoves nuk mund te leshohen ne gjuhe tjera. Prandaj, duket se neni 32, paragraji 1, i Ligjit per Noterine, ne .f5aline e tij te dyte, ka bere nje tejkalim te dispozites kushtetuese per gjuhet zyrtare ne Republiken e Kosoves dhe, rrjedhimisht, eshte ne kundershtim me nenin 5 te Kushtetutes".

17. Sa i perket nenit 41 (paragrafet 1.3 dhe 1-4) te Ligjit te kontestuar, parashtruesi i kerkeses pretendon se ((sipas nenit 2 (paragraji 4) te Ligjit per Noterine, sherbimi i noterise, pavaresisht se eshte nje sherbim publik, megjithate si veprimtari eshte biznes individual. Prandaj, nuk eshte e qarte se mbi ifare baze ligji kerkon nga nje biznes privat me autorizime publike qe te kryeje veprimtari te caktuara pa pagese, duke ndikuar ne kiite menyre ne uljen e te ardhurave te biznesit privat. [. . .] Duke qene se me nenin 41 (paragraji 1.3 dhe

4

1.4) tii Ligjit piir Noterinii cenohen tii ardhurat e noteriive si biznese individuale, ekziston bazii piir tii vleriisuar se neni nii fjalii paraqet shkelje tii tii drejtave proniisore tii noteriive, tii garantuara me nenin 46 (paragrafi 1 dhe 3) tii Kushtetutiis sii Kosoviis, i cili e garanton proniin dhe ndalon privimin arbitrar nga prona".

18. Sa i perket nenit 76 (paragrafi 2) te Ligjit te kontestuar, parashtruesi i kerkeses pretendon se "me ligjin e vjetiir piir noterinii, mosha deri nii tii ciliin mund tii ushtrohej funksioni i noterit ka qenii mosha 70 vje<;. Ligji i ri (Ligji nr. 06/ L­010 piir Noterinii), nii nenin 2 (paragrafi 7), kiitii moshii e ulii nii 65 vje<;are, sikurse edhe neni 22 (niinparagrafi 1.3). Neni 76 (paragrafi 2) e piircakton veprimin retroaktiv tii dispozitiis mbi piircaktimin e moshiis deri kur mund tii ushtrohet shiirbimi i noterisii, duke piircaktuar se vetiim noteriit tii ciliit e kanii mbushur moshiin 65 vje<;are, nii momentin e hyrjes nii fuqi tii ligjit, mund ta vazhdojnii shiirbimin e noterisii edhe piir dy vjet tjera. Nga kjo dispozitii kuptohet se tii gjithii noteriive tjerii u ndiirpritet shiirbimi me arritjen e moshiis 65 vje<;are, duke i piirfshirii edhe noteriit tii ciliit e kanii filluar shiirbimin sipas ligjit tii vjetiir, i cili parashihte moshiin 70 vje<;are si moshii e piirfundimit tii shiirbimit.

Duke qenii se shiirbimi i noterisii iishtii burim i tii ardhurave piir personat qii e ushtrojnii kiitii shiirbim, duke i marrii parasysh edhe investimet materiale dhe nii punii tii noteriive piir t'u certifikuar dhe piir tii shiirbyer si noterii, si dhe pritshmiiritii e tyre qii nga momenti kur kanii aplikuar piir noterii, iishtii e qartii se njii dispozitii e tillii me efekt prapaveprues iishtii nii kundiirshtim jo vetiim me parimin e moszbatimit retroaktiv tii ligjeve, qii cenon riindii sigurinii juridike tii qytetariive, por paraqet edhe cenim tii tii drejtave proniisore dhe tii puniis sii noteriive tii certifikuar gjer me hyrjen nii fuqi tii ligjit tii ri."

Pretendimet e parashtruesit te kerkeses lidhur me masen e perkohshme

19. Parashtruesi i kerkeses kerkon nga Gjykata qe te vendose mase te perkohshme te pezullimit te zbatimit te neneve 32 (paragrafi 1), 41 (paragrafet 1.3 dhe 1-4) dhe 76 (paragrafi 2) te Ligjit te kontestuar, duke pretenduar se:

a) "konsiderojmii se argumentet e parashtruara nii kiitii kiirkesii japin bazii mii shumii se prima facie piir shfuqizimin e dispozitave tii kontestuara,

b) nii mungesii tii miratimit tii masiis sii piirkohshme, pasojat e diimshme nii pasurinii e subjekteve tii neneve tii kontestuara do tii ishin tii pariparueshme, sepse disa nga bizneset e noteriive, krahas humbjes sii drejtpiirdrejtii tii tii ardhurave, do tii duhej ta ndiirprisnin veprimtarinii, do tii duhej t'i doriizonin lokalet dhe tii humbnin klientiit, gjii qii do tii paraqiste edhe humbje pasurore tii te ardhshme,

c) me zbatimin e neneve tii kontestuara, pa u marrii nje vendim perfundimtar, jo vetem qe do tii vihej nii pyetje besueshmiiria e nje shiirbimi publik, por do tii mund tii liishoheshin dokumente noteriale, te cilat mii vonii do tii ishin tii kontestueshme, piir shkak tii gjuhiis ne tii ciliin jane piirpiluar dhe do te shkaktonin probleme edhe nii tii ardhmen".

5

Vleresimi i kerkeses per mase te perkohshme

20. Gjate vleresimit te kerkeses per mase te perkohshme, Gjykata shqyrton nese jane plotesuar kriteret e caktuara, te parashkruara me Kushtetute dhe te percaktuara me tej me Ligj dhe me Rregullore te punes.

21. Ne kete drejtim, Gjykata i referohet paragrafit 2, te nenit 116 [Efekti Juridik i Vendimeve] te Kushtetutes, i cili percakton:

"(... )

2. Piirderisa procedura tii mos piirfundojii para Gjykatiis Kushtetuese, ajo mund tii suspendojii piirkohiisisht veprimin ose ligjin e kontestuar, derisa tii merret vendimi i Gjykatiis, niise konsideron qii aplikimi i vep rim it a ligjit tii kontestuar, mund tii shkaktoj diime tii pariparueshme.

(. ..)"

22. Pervec; kesaj, Gjykata i referohet nenit 27 [Masat e perkohshme] te Ligjit, i cili parashikon:

"1. Gjykata Kushtetuese sipas detyriis zyrtare ose me kiirkesii tii paliis mund tii vendosii piirkohiisisht masa tii piirkohshme ndaj njii ~iishtjeje qii iishtii objekt i proceduriis, niise kiito masa janii tii nevojshme piir tii evituar rreziqe ose diime tii pariparueshme, ose niise marrja e kiityre masave tii piirkohshme iishtii nii in teres publik.

2. Kohiizgjatja e masave tii piirkohshme duhet tii jetii e arsyeshme dhe proporcionale".

23. Ne fund, Gjykata i referohet rregullave 56 paragrafet (1) (2) dhe 57(1) (4) te Rregullores se punes, te cilat specifikojne:

Rregulli 56 (paragrafet 1 dhe 2 ) Kerkesa per mase te perkohshme

"(1) Nii ifariido kohe, piirderisa kiirkesa iishtii e pazgjidhur para Gjykatiis dhe meritat e kiirkesiis nuk janii vendosur nga Gjykata, ~do palii mund tii kiirkojii vendosjen e masiis sii piirkohshme ose Gjykata mund tii shqyrtojii masa tii piirkohshme pa ndonjii kiirkesii, si~ piircaktohet me nenin 27 tii Ligjit.

(2) 9do kiirkesii piir masii tii piirkohshme duhet tii paraqitet me shkrim, duhet tii piirshkruajii faktet piirkitazi me kiirkesiin, argumentet piir tii mbiishtetur kiirkesiin, masat e kiirkuara dhe pasojat e parashikuara nii miinyrii tii arsyeshme niise kiirkesa miratohet. Pala qii kiirkon masiin e piirkohshme mund t'i bashkiingjisii kiirkesiis edhe dokumente dhe diishmi tii tjera qii janii tii riindiisishme dhe qii e mbiishtesin kiirkesiin.

[. .. ]"

6

Rregulli 57 (paragrafet 1 dhe 4) Vendimi per mase te perkohshme

"(1) Nese gjyqtari raportues konsideron qe kerkesa e paraqitur eshte e papranueshme, atehere kerkesa per mase te perkohshme do te shqyrtohet se bashku me kerkesen baze sipas renditjes se vendosjes se kerkesave ne Gjykate. Nese gjyqtari raportues konsideron qe kerkesa eshte e pranueshme, atehere kerkesa per mase te perkohshme do te procedoje me shpejtesi, me nje raport permbledhes nga gjyqtari raportues.

[. ..J

(4) Para se Kolegji shqyrtues te mund te rekomandoje pranimin e kerkeses per mase te perkohshme, ai duhet te konstatoje qe:

(a) pala qe ka kerkuar masen e perkohshme ka treguar rastin prima facie per meritat e kerkeses dhe, nese akoma nuk eshte vendosur per pranueshmerine e saj, rastin prima facie per pranueshmerine e kerkeses;

(b) pala qe kerkon mase te perkohshme ka deshmuar se do te pesoje deme te pariparueshme nese nuk lejohet masa e perkohshme; dhe

(c) masa e perkohshme eshte me in teres publik.

24. Ne baze te kerkeses, Gjykata veren se parashtruesi i kerkeses konsideron se nenet e kontestuara 32 (paragrafi 1), 41 (paragrafet 1.3 dhe 1-4) dhe 76 (paragrafi 2) te Ligjit te kontestuar jane ne kundershtim me nenin 5 [Gjuhet] dhe nenin 46 [Mbrojtja e Prones] te Kushtetutes.

25. Ne baze te kerkeses se parashtruesit, Gjykata veren se ai konteston tri nene te ndryshme te Ligjit te kontestuar qe nuk jane ne nderlidhje reciproke. Prandaj, duke pasur parasysh kete fakt, Gjykata e gjen te pershtatshme qe te tri nenet e kontestuara t'i analizoje ve<;mas me qellim te percaktimit te bazueshmerise se pretendimeve te parashtruesit te kerkeses.

Vleresimi i kerkeses per mase te perkohshme ne Jidhje me nenin 32 te Ligjit te kontestuar

26. Sa i perket pretendimit te pare te parashtruesit te kerkeses se neni 32 i Ligjit te kontestuar eshte ne kundershtim me nenin 5 [Gjuhet] te Kushtetutes, Gjykata fillimisht gjen se neni 32 i Ligjit te kontestuar, ne pjesen relevante thote:

"Neni 32 Perdorimi i gjuhes ne dokumentet noteriale

1. Te gjitha dokumentet noteriale leshohen ne gjuhen shqipe apo serbe varesisht nga gjuha qe njihet me mire nga noteri qe leshon aktin. Dokumentet noteriale mund te leshohen edhe ne gjuhet tjera, ne rastet kur noteri merr pergjegjesi personalejuridike lidhur me njohjen e saj;

2. Ne nivelin komunal ku gjuhet kane statusin e gjuheve zyrtare osejane ne perdorim zyrtar ne cilindo nivel ne pajtim me ligjin, palet kane te drejte te kerkojne nga noteri qe t'ju leshoj nje kopje te dokumentit noterial

7

ne gjuhen te eilen ata e deshirojne. Kjo kopje do te konsiderohet si dokument noterial sipas paragrafit 1. te ketij neni.

3. Nese ndonjeri nga palet nuk e kupton gjuhen ne te eifin perpilohet akti apo nese ate e kerkon pala, ne perpilimin e dokumentit noterial duhet te merr pjese perkthyesi. Ne fund te dokumentit noterial noteri duhet te shenoje se pjesemarresit i eshte perkthyer teksti i aktit".

27. Gjithashtu, Gjykata veren se dispozita e nenit 5 [Gjuhet] te Kushtetutes, ne pjesen relevante thote:

"Neni 5 [Gjuhet]

1. Gjuhet zyrtare ne Republiken e Kosoves jane Gjuha Shqipe dhe Gjuha Serbe.

2. Gjuha Turke, Boshnjake dhe ajo Rome kane statusin e gjuheve zyrtare ne nivel komune ose do te jene ne perdorim zyrtar ne eilindo nivel ne pajtim me ligj".

28. Duke pasur parasysh vete thelbin e pretendimit te parashtruesit te kerkeses se "[. . .] Kushtetuta e Kosoves si gjuhe zyrtare i njeh vetem gjuhen shqipe dhe serbe, kurse si gjuhe zyrtare ne nivel komune dhe ne perdorim zyrtar e njeh gjuhen turke, ate boshnjake dhe rome, dokumentet publike ne Republiken e Kosoves nuk mund te leshohen ne gjuhe te tjera", Gjykata gjen se ky pretendim i parashtruesit te kerkeses nuk eshte prima facie i bazuar, dhe ate per arsye se ai ne arsyetimin e shkeljes se pretenduar nuk ka arritur te tregoje se ne <;fare menyre neni i kontestuar 32 i Ligjit te kontestuar demton interesin publik, ose ne <;fare menyre shkaktohen de me te riparueshme.

29. Gjykata veren se parashtruesi i kerkeses nuk ka deshmuar se si zbatimi i ketij neni mund te shkaktoje de me te pariparueshme dhe nuk ka pohuar se si pezullimi i zbatimit te ketyre dispozitave eshte ne interes publik. Rrjedhimisht, Gjykata refuzon kerkesen e parashtruesit per mase te perkohshme ne lidhje me nenin e lartcekur te Ligjit te kontestuar ne kete paragraf.

Vleresimi i kerkeses per mase te perkohshme ne lidhje me nenin 41 te Ligjit te kontestuar

30. Sa i perket pretendimit te parashtruesit te kerkeses se neni i kontestuar 41 (paragrafet 1.3 dhe 1-4) te Ligjit te kontestuar eshte ne kundershtim me nenin 46, paragrafet 1 dhe 3 [Mbrojtja e Prones] te Kushtetutes, Gjykata gjen se dispozita relevante e nenit 41 te Ligjit te kontestuar thote:

"Neni 41 Solemnizimi i dokumenteve te hartuara nga pala apo perfaqesuesi i tij

1. Dokumentet e hartuara nga pala apo perfaqesuesi i tij duhet te solemnizohen nga noteri per rastet si ne vijim: [. . .]

1.3. dhenia e pelqimit nga bashkeshorti per mosregjistrim te prones se perbashket ne emer te dy (2) bashkeshorteve, te behet me pelqim te vec;ante,jo permes kontrates, pa kosto financiare;

8

1.4. dhenia e pelqimit te serishem, pas nje periudhe te caktuar kohore, per te njejten prone, nga bashkeshorti qe ka hequr dore me pare per regjistrimin e prones se perbashket, ne emer te dy bashkeshorteve, te behet pa ndonje tarifo shtese financiare, me kusht qe kjo procedure te behet per lenden/pronen e njejte, tek i njejti noter dhe tek i njejti perfaqesues ligjor i pales".

31. Gjithashtu, Gjykata veren se dispozita relevante e nenit 46, paragrafet 1 dhe 3 [Mbrojtja e Prones] te Kushtetutes ne pjesen relevante thote:

U 1 . E drejta e prones eshte e garantuar. [ .. .] 3. Askush nuk do te privohet ne menyre arbitrare nga prona. Republika e Kosoves ose autoriteti publik i Republikes se Kosoves mund te bej ekspropriimin e prones nese ky ekspropriim eshte i autorizuar me ligj, eshte i nevojshem ose i pershtatshem per arritjen e qellimit publik ose perkrahjen e interesit publik, dhe pasohet me sigurimin e kompensimit te menjehershem dhe adekuat per person in ose personat prona e te cilave eksproprijohet".

32. Duke pasur parasysh vete thelbin e pretendimit te parashtruesit te kerkeses se "[...J me nenin 41 (paragrafi 1.3 dhe 1.4) te Ligjit per Noterine cenohen te ardhurat e notereve si biznese individuale, ekziston baze per te vleresuar se neni ne jjale paraqet shkeUe te te drejtave pronesore te notereve, te garantuara me nenin 46 (paragrafi 1 dhe 3) te Kushtetutes se Kosoves, i cili e garanton pronen dhe ndalon privimin arbitrar nga prona", Gjykata gjen se ky pretendim i parashtruesit te kerkeses nuk eshte prima facie i bazuar per arsye se ai ne arsyetimin e shkeljes se pretenduar nuk ka arritur te tregoje se ne Gfare menyre neni i kontestuar 41, paragrafet 1.3 dhe 1.4 te Ligjit te kontestuar mund te cenoje interesin publik apo te shkaktoje deme te pariparueshme.

33. Gjykata veren se parashtruesi i kerkeses nuk ka deshmuar se si zbatimi i ketij neni mund te shkaktoje deme te pariparueshme dhe nuk ka pohuar se si pezullimi i zbatimit te ketyre dispozitave eshte ne interes publik. Rrjedhimisht, Gjykata refuzon kerkesen e parashtruesit per mase te perkohshme ne lidhje me nenin e lartcekur te Ligjit te kontestuar ne kete paragraf.

Vleresimi i kerkeses per mase te perkohshme De lidhje me DeDiD 76, DeDiD 2 paragrafi 7 dhe DeDiD 22 paragrafi 1.3 te Ligjit te kODtestuar

34. Sa i perket pretendimit te parashtruesit te kerkeses se neni i kontestuar 76 paragrafi 2 te Ligjit te kontestuar eshte ne kundershtim me nenin 46 paragrafet 1 dhe 3 [Mbrojtja e Prones] te Kushtetutes, Gjykata gjen se neni i kontestuar 76 paragrafi 2 te Ligjit te kontestuar ne pjesen relevante thote:

Neni 76 Aktet nenligjore

U[...J 2. Me hyrjen ne fuqi te ketij ligji, noteret qe kane mbushur moshen gjashtedhjete e pese (65) vjec; vazhdojne te ushtrojne funksionin e noterit edhe per dy (2) vite".

9

35. Gjykata rikujton thelbin e pretendimeve te parashtruesit te kerkeses se "me ligjin e vjeter per noterine, mosha deri ne te cilen mund te ushtrohejfunksioni i noterit ka qene mosha 70 vjec;. Ligji i ri (Ligji nr. 06/ L-010 per Noterine), ne nenin 2 (paragrafi 7), kete moshe e ule ne 65 vjec;are, sikurse edhe neni 22

(nenparagrafi 1.3). Neni 76 (paragrafi 2) e percakton veprimin retroaktiv te dispozites mbi percaktimin e moshes deri kur mund te ushtrohet sherbimi i noterise, duke percaktuar se vetem noteret te cilet e kane mbushur moshen 65 vjec;are, ne momentin e hyrjes ne fuqi te ligjit, mund ta vazhdojne sherbimin e noterise edhe per dy vjet tjera. Nga kjo dispozite kuptohet se te gjithe notereve tjere u nderpritet sherbimi me arritjen e moshes 65 vjec;are, duke i perfshire edhe noteret te ciliit e kane filluar sherbimin sipas ligjit te vjeter, i cili parashihte moshen 70 vjec;are si moshe e perfundimit te sherbimit. [. ..J eshte e qarte se nje dispozite e tille me efekt prapaveprues eshte ne kundershtim jo vetem me parimin e moszbatimit retroaktiv te ligjeve, qe cenon rende sigurine juridike te qytetareve, por paraqet edhe cenim te te drejtave pronesore dhe te punes se notereve te certifikuar gjer me hyrjen ne fuqi te ligjit te ri". Gjykata veren se parashtruesi i kerkeses konteston vetem nenin 76 paragrafin 2 te Ligjit te kontestuar, ndonese ai ne pretendimet e tij arsyeton edhe nenet 2 (paragrafi 7) dhe 22 (nenparagrafi 1.3) qe jane ne nderlidhje te drejtperdrejte me nenin e kontestuar 76 paragrafi 2.

36. Andaj, Gjykata thekson se dispozitat relevante te nenit 2, paragrafi 7 dhe nenit 22, paragrafi 1.3 te Ligjit te kontestuar parashikojne:

Neni 2 Sherbimi i noterise dhe noteret

((7. Noteri mund ta ushtroj sherbimin e noterise deri ne moshen gjashtedhjete e pese (65) vjec;are, nese nuk paraqiten shkaqet e pushimit te detyres se noterit nga nenet 22,23,24 dhe 25 te ketij ligji".

Neni 22 Arsyet per pushimin e sherbimit te noterit

[. ..]

1.3. me arritjen e moshes gjashtedhjete e pese (65) vjec;are".

37. Lidhur me kete, Gjykata konsideron se keto tri nene te Ligjit duhet shikuar si nje teresi. Duke marre parasysh kushtezimin reciprok te nenit 76, paragrafi 2

me nenin 2, paragrafi 7 dhe nenin 22, paragrafi 1.3 te Ligjit te kontestuar, Gjykata gjen se ato jane te nderlidhura dhe ne lidhje te drejtperdrejte me vete thelbin e pretendimeve ankimore te parashtruesit te kerkeses.

38. Prandaj, Gjykata do te vleresoje kerkesen per mase te perkohshme ne raport me te tri nenet se bashku sepse ato vetem si teresi jane ne lidhje te drejtperdrejte me vete thelbin e pretendimeve ankimore te parashtruesit te kerkeses.

39. Gjykata gjen se ky pretendim i parashtruesit te kerkeses eshte prima facie i bazuar per arsye se ai ne arsyetimin e shkeljes se pretenduar ka arritur te tregoje se ne <;fare menyre neni i kontestuar 76 paragrafi 2 te Ligjit te kontestuar mund te jete ne kundershtim me parimin e sigurise juridike lidhur

10

me pritshmerine legjitime, gje qe shpie ne perfundimin se vendosja e mases se perkohshme eshte ne interesin publik dhe parandalon shkaktimin e demeve te pariparueshme.

40. Gjykata konsideron se faktet dhe pretendimet e paraqitura nga parashtruesi ne kerkese, ngrehin nje sere c;eshtjesh te nivelit kushtetues, te cilat vene ne dukje nderlikueshmerine e konsiderueshme dhe pasojat e mundshme ne administrimin e sistemit juridik ne Republiken e Kosoves. Rrjedhimisht, Gjykata konsideron se parashtruesi ka arritur te tregoje rastin prima facie per vendosjen e mases se perkohshme vetem perkitazi me nenin 76 paragrafi 2 ne lidhje me nenin 2 paragrafi 7 dhe nenin 22 paragrafi 1.3 te Ligjit te kontestuar.

41. Ne fund, Gjykata konsideron se c;eshtjet e ngritura ne kerkese perkitazi me nenin 76 paragrafi 2 ne lidhje me nenin 2 paragrafi 7 dhe nenin 22 paragrafi 1.3 te Ligjit te kontestuar jane me rendesi qenesore per mbrojtjen e te drejtave dhe lirive themelore te garantuara me Kushtetute dhe per administrimin e duhur te sistemit juridik, sa qe zgjidhja e tyre para zbatimit te dispozitave te kontestuara te Ligjit te kontestuar eshte ne interesin publik. Rrjedhimisht, Gjykata konsideron se ekzistojne arsye thelbesore te natyres se interesit publik ne kuptim te nenit 116 paragrafi 2 te Kushtetutes, si dhe nenit 27.1 te Ligjit.

42. Prandaj, Gjykata, pa paragjykuar vendimin perfundimtar qe do te nxirret lidhur me pranueshmerine ose meritat e kerkeses, konkludon se kerkesa per mase te perkohshme duhet te miratohet, me qellim te parandalimit te demeve te pariparueshme, si dhe te mbrojtjes se interesit publik.

11

PER KETO ARSYE

Gjykata, ne pajtim me nenin 116.2 te Kushtetutes, nenin 27 te Ligjit dhe rregullat 56 dhe 57 te Rregullores se punes, me 20 maj 2019, njezeri

VENDOS

1. TE MIRATOJE masen e perkohshme deri me 20 korrik 2019, prej dites se miratimit te ketij Vendimi;

II. TE PEZULLOJE MENJEHERE zbatimin e nenit 76, paragrafi 2 ne lidhje me nenin 2, paragrafi 7 dhe nenin 22, paragrafi 1.3 te Ligjit nr. 06/L-010 per Noterine;

III. TE REFUZOJE kerkesen per mase te perkohshme ne lidhje me nenet 32 (paragrafi 1) dhe 41 (paragrafi 1.3 dhe 104) te Ligjit nr. 06/L-010 per Noterine;

IV. Ky vendim do t'u kumtohet paleve;

V. Ky vendim do te publikohet ne pajtim me nenin 2004 te Ligjit; dhe

VI. Ky vendim hyn ne fuqi menjehere.

Gjyqtari raportues

Radomir Laban

12