VERGİ DENETİMİ

Eren YEŞİLYURT

1

Grup Başkanı

07.11.2017

Vergi Denetiminde Değişim Vergi İncelemesine Sevk İnceleme Süreci Mükellef Hakları Kapsamında Yapılanlar Elektronik Uygulamalar (VDK Mükellef Portalı) İzaha Davet Müessesi İş Süreçlerini Standartlaştırma Çalışmaları YMM Sorumluluğu Eğitim Çalışmaları Yapılması Planlananlar

2

a) Küçük ve Orta Ölçekli Mükellefler Grup Başkanlığı

b) Büyük Ölçekli Mükellefler Grup Başkanlığı

c) Organize Vergi Kaçakçılığı ile Mücadele Grup Başkanlığı

ç) Örtülü Sermaye, Transfer Fiyatlandırması ve Yurtdışı Kazançlar Grup Başkanlığı

Öngörülebilir bir vergi inceleme süreci

3

Risk analizi

İhbar ve şikâyet

Teftiş, soruşturma, inceleme ve denetimler sırasında yapılan tespitler

Kamu kurum ve kuruluşlarından intikal eden inceleme talepleri

Vergi Müfettişleri tarafından riskli olduğu düşünülen sektörlere yönelik

düzenlenen Görüş ve Öneri Raporları uyarınca yapılan incelemeler

4

Amacı;◦ Her türlü bilgi, veri ve istatistik kullanılarak mükelleflerin faaliyetlerinin; gruplar

ve sektörler itibarıyla analiz edilmesi, mukayeseler yapılması ve bu suretle riskalanları tespiti

◦ Risk Analiz Modeli geliştirilmesi için ilgili mevzuat kapsamında yeni riskunsurlarının belirlenmesi ve önceden belirlenmiş risk unsurlarının geliştirilmesi

Vergi Denetim Kurulu Başkanlığında 2016 yılında oluşturulan incelemegörevlerinin %17’si risk analiz sistemi kaynaklıdır.

Maliye Bakanlığı 2018-2022 Stratejik Planında 2022 hedefi %30 olarakbelirlenmiş olup, ilerleyen dönemlerde bu hedefin de üzerine çıkmakiçin çalışmalar yapılmaktadır.

5

İnceleme görevinin verilmesi

İncelemeye davet yazısı

İncelemeye başlama tutanağı düzenlenmesi

Defter, bilgi ve belge isteme

İnceleme tutanağı düzenlenmesi

Vergi inceleme raporunun düzenlenmesi

Raporun RDK / MRDK tarafından değerlendirilmesi

6

7

6009 sayılı Kanun’la Yapılan Değişiklikler

◦ Vergi incelemesine tutanakla başlanması,

◦ Genel tebliğ, sirküler ile özelgeye aykırı vergi inceleme raporu düzenlenememesi,

◦ İncelemenin niteliğine göre (tam) bir yıl veya (sınırlı) altı ay içinde bitirilmesi,

◦ İnceleme raporlarının, RDK’lar tarafından mevzuata uygunluk yönündendeğerlendirilmesi,

8

İncelemeye başlanırken, konusu ve kapsamının mükellefe bildirilmesi, hak veyükümlülükleri hakkında mükellefe bilgi verilmesi,

İncelemenin yapılacağı yerin mükellefle birlikte kararlaştırılmak suretiyleincelemeye başlama tutanağında belirtilmesi,

Defter ve belgelerin yazılı istenmesi esası ile ibraz için en az 15 gün süre verilmesi,

İnceleme konusu ve dönemi ile ilgili olmayan bilgi ve belge istenmemesi,

İnceleme için ek süre verilmesi durumunda mükellefe yazılı olarak bilgi verilmes,i

9

Tutanak taslaklarının paylaşılması◦ Mükelleflerin itiraz ve mülahazalarını tutanağa geçirebilmelerini sağlamak amacıyla, tutanak

taslaklarının iki gün önce mükelleflerin bilgisine sunulması

Nihai vergi inceleme tutanağı düzenlenmesi sırasında vergi incelemeraporlarında yer alacak muhtemel hususların ve gerekçelerinin mükellefe sözlüolarak bildirilmesi ve mükellefin istemesi halinde gerekli açıklamalarınyapılması esası,

Mükellefin RDK’da dinlenme, tarhiyat öncesi uzlaşma talebinin olup olmadığı,muhtemel tarhiyat konuları ile ilgili olarak bilgilendirildiği ve tutanağın taslakhalinin mükellefe gönderildiği hususlarına nihai vergi inceleme tutanağında yerverilmesi esası,

Mükellefin inceleme esnasında ileri sürdüğü hususlar ile tutanakta yer alan itiraz,mülahaza ve bunlara ilişkin ayrıntılı değerlendirmelere raporun eleştirilenhususlar bölümünde yer verilmesi esası,

10

RDK aşamasında dinlenme talebinin sağlanması esası,◦ Vergi inceleme raporlarının RDK’ya gönderildiğinden mükellefin haberdar edilmesi

Rapor Özetinin paylaşılması,◦ RDK’larda dinlenilmeden önce mükellefleri bilgilendirmek amacıyla eleştiri konularını içeren

“Rapor Özeti”nin kendilerine verilmesi

Raporların RDK tarafından düzelttirilmesi,

◦ Raporların 2017 yılında %65’i RDK’nın istediği düzeltmeler sonrasında işleme konulmuştur.

RDK aşamasında VİR değişiklik yapılması durumunda hazırlanacak yeni rapor özeti

iletilmek suretiyle mükellefe bilgi verilmesi ve yeni durum için mükellefe dinlenme

talebi bulunup bulunmadığının sorulması esası,

11

Kabul raporu düzenlenen mükelleflere durumun yazılı olarak bildirilmesi,

Sahte belge kullanma raporlarında savunmayı kolaylaştırma

◦ VTR’nin başka bir mükellefin sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge kullandığınailişkin tespitler içermesi durumunda; VTR’de yer alan bilgi, belge ve değerlendirmelereayrıntılı olarak ayrı bir bölümde yer verilmesi,

Mükellef lehine işlemler hakkında gerekli düzeltmelerin yapılmasının istenmesi,

12

Takdire sevkleri engellemek maksadıyla 27.04.2017 tarihinde 2017/1 Sıra No’lu Vergi

İnceleme ve Denetim İç Genelgesi çıkarılmıştır.

Tarh zamanaşımının son yılında yürütülen vergi incelemelerine ilişkin görevlendirmeler en geç içinde

bulunulan yılın Haziran ayı sonuna kadar yapılacaktır. Bu tarihten sonra vergi incelemesine ilişkin

görevlendirme ve/veya takdire sevk işlemi yapılmayacaktır (İhbarlı olanlar hariç).

Tarh zamanaşımının son yılında yürütülen vergi incelemeleri, raporun en geç, içinde bulunulan yılın

Ekim ayının son gününe kadar vergi dairesi kayıtlarına girmesi sağlanacak şekilde, incelemeye başlanılan

birim bünyesinde tamamlanacaktır.

Takdire sevk işlemi yapılan mükellefler hakkında ilgili bulundukları yılı takip eden takvim yılından

başlayarak beş yıl süre dolduktan sonra incelemeye başlama tutanağı düzenlenmeyecektir.

Haksız iadenin geri alınması veya indirimin reddi gibi tarhiyat gerektiren ancak matrah veya matrah farkı

takdiri niteliğinde olmayan işlemleri içeren konular hiçbir surette takdir komisyonlarına sevk

edilmeyecektir.

13

İki aşamalı İhbar ve İnceleme Taleplerini Değerlendirme Komisyonları

Kamu yararı ilkesi ile gelen ihbarları objektif kriterlere dayalı araştırılması,

Vergi Müfettişlerinden gelen inceleme sürelerinin uzatılması taleplerinin

değerlendirilmesi,

Vergi Müfettişlerinden gelen inceleme kapsamının değiştirilmesi taleplerinin

değerlendirilmesi,

14

Mükellef Hakları Genelgesi

15

Mükellefe, vergi incelemesi sürecinde kendisini temsile yetkili birini belirleyebileceği,

incelemenin yürütülmesi aşamasında Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali

Müşavir, Avukat ve Yeminli Mali Müşavir bulundurabileceği belirtilecektir.

23.04.2017 tarihli 2017/1 Sıra No’lu Vergi İnceleme ve Denetim İç Genelgesiyle şekil şartına

tabi olmayan bir muvafakatname ile mükellefin temsilci belirleme imkanı sağlanmıştır.

Muvafakat verilen kişiler mükellefle birlikte veya mükellef olmaksızın vergi incelemesini

yürütenlerle inceleme ile ilgili olarak görüşmesi, bilgi ve belge sunması mümkündür.

Muvafakat verilen bu kişilerden ayrıca resmi vekâletname istenmeyecektir.

16

17

mukellefportali.vdk.gov.tr18

19

20

21

Vergi incelemesine ilişkin çalışmaların, başlangıç aşamasından

raporlama ve gerekli birimlere iletilmesi aşamasına kadar tüm

süreçlerinin elektronik ortamda izlenmesi, istatistiklerin oluşturulması,

elde edilen bilgi, veri ve diğer istatistiklerin tüm yönetici ve vergi

müfettişlerinin paylaşımına açılması gibi amaçlarla oluşturulmuştur.

22

EBYS (Elektronik Belge Yönetim Sistemi) ve E-İmza

◦ Verimlilik

◦ Bilgi güvenliği

◦ Zaman ve para tasarrufu

◦ Doğanın korunması

23

İnceleme çalışmalarına hız kazandırması ve Vergi Müfettişleritarafından yapılacak değerlendirmelerin kolaylaştırılması amaçlı,

Üçüncü taraf verileri, oran analizi, satış analizi vb. analiz ekranları ilemükelleflerin beyan ve bildirim özetlerini içeren Mükellef BilgiRaporunun Vergi Müfettişlerine elektronik ortamda sunulması,

24

Gelişen teknolojiyle birlikte denetimlerle ilgili veri hacminde ciddi artışlaryaşanmış ve verilerin analiz edilebilmesi için birçok gelişmiş yöntem ortayaçıkmıştır.

Kurul Başkanlığımız bünyesinde geliştirilen ve Başkanlığımızca patentialınmış olan VDK-VEDAS yazılımıyla, mükellefler tarafından üretilen e-defter,e-fatura ve kayıt saklama verileri gibi elektronik veriler kullanılarak vergidenetimlerinin daha etkin ve kısa sürede tamamlanması amaçlanmaktadır.

VDK-VEDAS yazılımında; E-Defter ve E-Fatura aktarımı, görüntüleme veanaliz, Bakiye Kontrolü, Ters Bakiye Kontrolü, Bilanço, Bilanço ve DiğerHesaplar, Alıcılar Satıcılar Raporu, Gelir ve Maliyet Hesapları, Kaydi Envanter,Hasılat Analizi, Adat, Benford Analizi, Mükerrer Değer Kontrolü, AtlayanNumara Kontrolü (Numerik alanlar için) yapılabilmektedir.

25

Vergi denetim faaliyetlerinin gelişen teknolojilere uygun bir şekildeyürütülebilmesi amacıyla, belirli sektörlerden elektronik veri teminineyönelik kayıt saklama gereksinimleri 29.12.2013 tarih ve 28866 sayılı ResmiGazete'de yayımlanan 431 sıra numaralı VUK Genel Tebliği ile belirlenmiştir.

Tedarik zincirinin izlenmesine yönelik çalışma kapsamında, 11 mükellefeelektronik ortamda sürekli bilgi verme yükümlülüğü getirilmiştir.

Bu 11 mükellefin (I) sayılı liste kapsamındaki faaliyetlerine ilişkin verilerinaylık dönemler itibarı ile Kurul Başkanlığımız sistemlerine aktarılmasısağlanmıştır.

26

Önemli miktarda donanım ve yazılım yatırımları

TSE tarafından yapılan denetimler neticesindeISO27001 Bilgi Güvenliği Sertifikası

Bilgi işlem sisteminin yılda en az bir defa güvenliktestine tabi tutulması ve Vergi Müfettişlerininbilgisayar ve taşınabilir disklerinin şifreli halegetirilmesi çalışmalarının devamı

27

Vergi İncelemeleri ile İlgili Bilgi Taleplerinde Uyulacak Usul ve Esaslaraİlişkin Yönerge,

Sahte Belge Veya Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge Düzenleme VeKullanmaya İlişkin İncelemelerde Uyulacak Usul Ve Esaslar HakkındaYönerge,

Vergi Suçu Raporlarının Düzenlenmesine İlişkin Usul ve Esaslar HakkındaYönerge,

Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Ve Yeminli Mali Müşavirler HakkındaVergi Müfettişleri Tarafından Sorumluluk Raporu DüzenlenmesindeUyulacak Usul Ve Esaslara İlişkin Yönerge,

Vergi Müfettişleri Mesleki Etik Davranış İlke ve Kuralları Yönergesi,

Sektörel İnceleme Rehberleri,

28

Vergi iade incelemelerinin, en kısa sürede, etkin bir inceleme sürecisonucunda gerçekleştirilmesini sağlamak amacıyla 2017 yılının başıitibarıyla 19 Grup Başkanlığında “İade İnceleme Ekipleri”oluşturulmuştur.

391 Vergi Müfettişi görevlendirilmiştir.

Başkanlıkça belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde standart inceleme sürecibelirlenmiştir.

37 adet iade rehberi hazırlanmıştır.

29

Yetkili Grup Başkanlıklarında, iade inceleme ekiplerinde yer alan birer Vergi Müfettişi,

- İade inceleme ekibi çalışmalarının uygun ve uyumlu bir şekilde yürütülmesinden,

sorumlu olmak üzere «İade Ekibi Koordinatörü»olarak görevlendirilmiştir.

30

İade ekibinde yer alan Vergi Müfettişlerinin katıldığı, iade incelemelerine ilişkin seminerler Ankara’da düzenlenmiştir.

31

32

İade incelemelerinde kullanılacak rehberleri hazırlamak üzere çalışma ekipleri oluşturulmuş ve yapılan çalışmalar sonucunda iade incelemelerine yönelik 37 adet iade rehberi hazırlanmıştır. Söz konusu rehberler VDK-Portal üzerinde tüm Vergi Müfettişlerinin kullanımına açılmıştır.

33

01/01/2016-

31/12/2016

01/01/2017-

30/09/2017

Resmi Evrak Tarihinden Havuza Kayıt Tarihine Geçen Süre (Gün) 42 13

Havuza Kayıt Tarihinden İşemri Tarihine Geçen Süre (Gün) 30 14

İşemri Tarihinden Vergi Müfetişine Tebliğ Tarihine Geçen Süre 3 2

Vergi Müfetişine Tebliğ Tarihinden İşe Başlama Tarihine Geçen Süre 4 3

İşe Başlama Tarihinden İncelemeye Başlama Tarihine Geçen Süre 18 10

İncelemeye Başlama Tarihinden İncelemeye Bitiş Tarihine Geçen Süre 92 40

Rapor Değerlendirme Komisyonunda (RDK) Geçen Süre (maksimum) 60 10

Resmi Evrak Tarihinden RDK'dan Çıkış Tarihine Kadar Geçen Ortalama Süre 189 92

Cezai sorumluluk, disiplin sorumluluğu veya mali sorumlulukgerektiren hususlarda, meslek mensubunun yazılı savunmasınınistenmesi,

Konuyla ilgili olarak meslek mensubundan ek bilgi ve açıklama talepedilerek, gerekli görülen defter ve belgeleri, çalışma kâğıtlarını, çalışmanotlarını ve çalışma dosyasını istemek suretiyle sorumluğun tespitineait kanıt toplanması,

34

Mali sorumluluk için illiyet bağının delilleri ile birlikte raporlarda açıkbir şekilde ortaya koyulması, bu bağın kurulamadığı durumlardasorumluluk raporu yazılmaması,

YMM sorumluluğunun tasdik kapsamı ile sınırlı olması,

RDK meslek mensubunun talebi halinde meslek mensubunudinleyebilir.

35

YMM Sorumluluk Raporu Sayıları

YIL 2012 2013 2014 2015 2016 2017

DİSİPLİNMALİ

236 345 273169145

155167

9090

Ankara Eğitim Merkezi (Eğitim Grup Başkanlığı)’nda mükellef haklarıodaklı eğitim

Kurul içi eğitim çalışmaları◦ Bilimsel Araştırma ve Sunum Teknikleri ve Bilgisayar (Microsoft Office

Programları) eğitimleri

◦ Nitelikli Rapor Yazma Teknikleri eğitimi

◦ Bilgisayarlı Denetim Teknikleri eğitimi

◦ Ar-Ge Teşvikleri Kurumsal Bilgilendirme

◦ Mevzuat Takip ve Değerlendirme

◦ Mali Mevzuat

◦ Uyum eğitimi, temel eğitim, hizmet içi eğitim ve ihtiyaca yönelik paket eğitimprogramları

Kurul dışı eğitim çalışmaları

36

Denetimde Standartlaşma◦ Etkin, verimli, standart ve kaliteli bir vergi denetimi yapılması, gerek yargıya

intikal eden işlem sayısının oransal olarak azaltılması gerekse de yargıda idarelehine sonuçlanan işlem sayısının artırılması için vergi inceleme raporlarınailişkin gerekli ilke, standart, yöntem ve tekniklerin geliştirilmesi

Sektörel Vergi İnceleme Rehberleri◦ İnceleme yöntem ve tekniklerinin belirlenmesi ve standart, öngörülebilir bir vergi

inceleme sürecinin sağlanması

Vergi İnceleme Raporlarının Düzenlenmesinde Uyulacak Usul ve Esaslaraİlişkin Yönerge (Raporların düzenlenmesinde uygulama birliğininsağlanması)

Transfer Fiyatlandırması Vergi İnceleme Rehberi hazırlanması OECD Transfer Fiyatlandırması Rehberinin güncellenen hali

yayımlandığında Türkçeye çevrilmesi

37

Bilgilendirme ve Eğitim Video Görselleri

◦Mükellefler için vdk.gov.tr ve VDK Mükellef Portalında..

◦ Çalışan için VDK Portalında

38

Elektronik İnceleme Dosyası

◦ Vergi müfettişinin yapmakta olduğu vergi incelemesiişinde hangi aşamada olduğu, o ana kadar hangi kontrol veçalışmaları gerçekleştirdiği, Başkanlık tarafından dahaetkili takibin sağlanması, vergi incelemesi başka bir VergiMüfettişine devredildiğinde eskiden yeniye veri aktarımıve bilgi paylaşımının eksiksiz sağlanması Elektronikİnceleme Dosyası oluşturulmasına yönelik çalışmalardevam etmektedir.

39

VEDAS (Vergi Denetim Analiz Sistemi)◦Elektronik denetim altyapısının ve VEDAS

yazılımının test edilmesi ile incelemelerden eldeedilecek geri bildirimler yoluyla geliştirilmesi

◦VEDAS'ın e-fatura kapsamında olmayanmükelleflerin incelemesinde de kullanılabilmesiamacıyla çalışmalar yapılması

40

E-TebligatMükelleflere VUK kapsamında yazılan tüm yazılarve diğer bilgilendirmeleri elektronik ortamdagerçekleştirmek üzere e-tebligat müessesesigündeme alınmış ve GİB le yapılan görüşmelerneticesinde yeni bir tebliğ çalışmasınabaşlanmıştır. Bu tebliğin yayımını müteakip GİBaltyapısından yararlanmak suretiyle e- tebligatuygulamasına başlanılacaktır.

41

09.08.2016 tarih ve 29796 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 6728 saylı yasa ile213 saylı Vergi Usul Kanuna eklenen mülga 370 madde düzenlenmesi ile İzaha Davet müessesesivergi kanunlarımıza girmiştir.

Konuyla ilgili olarak da 25.07.2017 tarih ve 30134 sayılı Resmi Gazete ile 482 sayılı Vergi UsulKanunu Genel Tebliğ yayınlanmıştır.

Vergi incelemesine başlanılmadan veya takdir komisyonuna sevk edilmeden önce verginin ziyaa uğradığınadelalet eden emareler bulunduğuna dair yetkili merciler tarafından yapılmış ön tespitler hakkında tespittarihine kadar ihbarda bulunulmamış olması kaydıyla mükellefler izaha davet edilebilir. Kendisine izahadavet yazısı tebliğ edilen mükellefler, davet konusu tespitle sınırlı olarak, bu Kanunun 371 inci maddesindeyer alan pişmanlık hükümlerinden yararlanamaz.

İzaha davet yazısının tebliğ tarihinden itibaren 15 günlük süre içerisinde izahta bulunulması durumunda; 1. Mükelleflerce yapılan izah sonucu vergi ziyaına sebebiyet verilmediğinin idarece anlaşılması hâlinde

mükellefler söz konusu tespitle ilgili olarak vergi incelemesine tabi tutulmaz veya takdir komisyonuna sevkedilmez.

2. Mükelleflerce izahta bulunulan tarihten itibaren 15 gün içerisinde; hiç verilmemiş olan vergibeyannamelerinin verilmesi, eksik veya yanlış yapılan vergi beyanının tamamlanması veya düzeltilmesi veödeme süresi geçmiş bulunan vergilerin, ödemenin geciktiği her ay ve kesri için, 6183 sayılı Kanunun 51 incimaddesinde belirtilen nispette uygulanacak gecikme zammı oranında bir zamla aynı sürede ödenmesişartıyla vergi ziyaı cezası, ziyaa uğratılan vergi üzerinden %20 oranında kesilir. Bu durum vergi incelemesiyapılmasına ve gerekirse tarhiyatın ikmaline engel teşkil etmez.

42

Birinci fıkra kapsamında yapılmış ön tespitlerin, verginin bu Kanunun 359 uncumaddesinde yer alan fiillerle ziyaa uğratılmış olabileceğine ilişkin olması hâlinde bumadde hükümleri uygulanmaz. Şu kadar ki, sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcıbelge kullanma fiilinin işlenmiş olabileceğine dair yapılan ön tespitlerde, kullanılan sahteveya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge tutarının; her bir belge itibarıyla (476 SeriNo’lu Vergi Usul Genel Tebliğiyle ; Yürürlük:1/1/2017 ) 50 bin Türk lirasını geçmemesive mükellefin ilgili yıldaki toplam mal ve hizmet alışlarının %5’ini aşmaması kaydıylamükellefler izaha davet edilebilir. Bu fıkrada yer alan tutar, her yıl bir önceki yıla ilişkinolarak bu Kanun uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranında artırılmak suretiyleuygulanır.

Maliye Bakanlığı ön tespitin niteliğini, izaha davetin şeklini ve kapsamını, davetiyapacak ve yapılan izahı değerlendirecek mercii, davet yapılacakları, yapılan izahtakullanılacak bilgi ve belgeler ile uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.

26/02/2016Vergi Denetiminde Mükellef Hakları Paneli 43

Amaç;İdare ve mükellefler arasındaki uyuşmazlıkların azaltılması,İdarenin zamanını daha etkin ve verimli alanlarda kullanması, Olayların gerçek mahiyetinin tespit edilmesine mükelleflerce daha fazla katkı

sağlanması,Vergiye gönüllü uyumun artırılması,,

İzaha davet müessesesi, verginin ziyaa uğradığına delalet eden emarelerbulunduğuna dair yetkili merciler tarafından yapılmış ön tespitlerle ilgili olarak aynımerciler tarafından mükelleflerden açıklama talep edilmesi olup, bu müessese,yapılan değerlendirmeler sonucunda vergi ziyaına sebebiyet vermediği anlaşılanmükelleflerin konuyla ilgili vergi incelemesine veya takdire sevk edilmesiniönlemekte, vergi ziyaına sebebiyet verildiği durumlarda ise belirli şartlar dahilindeindirimli ceza uygulanmak suretiyle mükellefleri daha ağır müeyyidelerdenkorumaktadır.

26/02/2016Vergi Denetiminde Mükellef Hakları Paneli 44

İzaha Davetin Kapsamı;

Ba-Bs Bildirim Formlarında Yer Alan Bilgilerin Analizi Sonucunda Mükelleflerin İzaha DavetEdilmesi,

Kredi Kartı Satış Bilgileri ile Katma Değer Vergisi (KDV) Beyannamelerinin KarşılaştırılmasıSonucunda Mükelleflerin İzaha Davet Edilmesi,

Yıllık Beyannameler ile Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamelerinin KarşılaştırılmasıSonucunda Mükelleflerin İzaha Davet Edilmesi,

Çeşitli Kurum ve Kuruluşlardan Elde Edilen Bilgiler ile Asgari Ücret TarifelerininKarşılaştırılması Sonucunda Mükelleflerin İzaha Davet Edilmesi

45

Yıllık Gelir ve Kurumlar Vergisi Beyannameleri Üzerinde Yapılan İndirimleri, Kanuni Oranları Aşan Mükelleflerin İzaha Davet Edilmesi,

Dağıttığı Kâr Üzerinden Tevkifat Yapmadığı Tespit Edilenlerin İzaha Davet Edilmesi,

Geçmiş Yıl Zararlarının Mahsubu Yönünden Mükelleflerin İzaha Davet Edilmesi,

İştirak Kazançlarını İlgili Hesapta Göstermeyen Mükelleflerin İzaha Davet Edilmesi,

Kurumlar Vergisi Kanununun 5/1-e Maddesindeki İstisna ile İlgili Olarak Mükelleflerin İzaha Davet Edilmesi,

Örtülü Sermaye Yönünden Mükelleflerin İzaha Davet Edilmesi,

Ortaklardan Alacaklar İçin Hesaplanması Gereken Faizler Yönünden Mükelleflerin İzaha Davet Edilmesi,

46

Gayrimenkul Alım/Satım Bedelinin Eksik Beyan Edilmiş Olabileceğine Dair Haklarında Tespit Bulunanların İzaha Davet Edilmesi,

Gayrimenkullere İlişkin Değer Artışı Kazançları Yönünden Mükelleflerin İzaha Davet Edilmesi,

Gayrimenkul Sermaye İratlarını Beyan Etmeyen veya Eksik/Hatalı Beyan Eden Mükelleflerin İzaha Davet Edilmesi,

Sahte veya Muhteviyatı İtibarıyla Yanıltıcı Belge Kullanılması Durumunda Mükelleflerin İzaha Davet Edilmesi, ???

47

Ön Tespit;

Vergi Usul Kanununun 370 inci maddesinde yer alan indirimli cezanınuygulanması, yetkili merciler tarafından verginin ziyaa uğradığına delalet edenemareler bulunduğuna dair ön tespitin yapılmış olduğu hallerde mümkündür.

Ön tespit, vergi kanunlarının verdiği yetki kapsamında vergi incelemesi yapmayave/veya mükellefler veya mükelleflerle muamelede bulunan diğer gerçek ve tüzelkişilerden bilgi toplamaya yetkili kılınanlar tarafından doğrudan veya dolaylı olarakelde edilen bilgi, bulgu veya verilerin İzah Değerlendirme Komisyonuna intikalettirilmesi neticesinde, mezkûr komisyon tarafından verginin ziyaa uğramış olabileceğive mükellefin izaha davet edilebileceği yönünde yapılan tespiti ifade eder.

48

Ön Tespitin Şartları;

Vergi İncelemesine Başlanılmamış veya Takdir Komisyonuna Sevk İşleminin Yapılmamış Olması,

İhbarda Bulunulmamış Olması,

Ön Tespiti Yapacak Merci;

Ön tespitin yetkili merciler tarafından yapılmış olması gerekmektedir.

Gelir İdaresi Başkanlığı veya Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı bünyesindekurulan komisyonu (İzah Değerlendirme Komisyonu) ifade eder.

49

Yapılan İzahın Değerlendirilmesi;

Ziyaa Uğratılmış Olabilecek Vergi Tutarını Doğrular Nitelikteki İzah Üzerine Yapılacakİşlemler; İzahın yapıldığı tarihten itibaren 15 gün içerisinde hiç verilmemiş olan vergi beyannamelerininverilmesi, eksik veya yanlış verilen beyannamelerinin tamamlanması veya düzeltilmesi gerekecek veödeme süresi geçmiş vergiler 6183 sayılı Kanunun uyarınca gecikme zammı ve %20 vergi ziayı ile birlikteilgili vergi dairesine ödenecektir.

Verginin Ziyaa Uğratılmadığına İlişkin Yapılan İzah Üzerine Yapılacak İşlemler;Yapılan İzahın Yeterli Bulunması; Bu durumda mükellefle ile ilgili olarak vergi incelemesi yapılmayacak ve takdir komisyonuna sevk edilmeyecektir

Yapılan İzahın Yeterli Bulunmaması;Mükellefçe yapılan izahın komisyonca yeterli bulunmaması ve beyanname verilmesini gerektiren bir

durumun bulunduğunun değerlendirilmesi halinde bu durum mükellefe bildirilir. Bu bildirim üzerine, izahın yapıldığıtarihten itibaren 15 günlük süre sona ermeden mükellefçe; hiç verilmemiş olan vergi beyannamelerinin verilmesi,eksik veya yanlış yapılan vergi beyanının tamamlanması veya düzeltilmesi, ödeme süresi geçmiş bulunan vergilerin,ödemenin geciktiği her ay ve kesri için, 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesinde belirtilen nispette uygulanacakgecikme zammı oranındaki izah zammıyla ödenmesi şartlarıyla vergi ziyaı cezası, ziyaa uğratılan vergi üzerinden %20oranında kesilir.

Yapılan izahın yeterli bulunmaması ve mükellef tarafından Vergi Usul Kanununun 370 inci maddesindeöngörülen işlemlerin gerçekleştirilmemesi durumunda incelemeye veya takdire sevk işlemleri yapılır.

50

51