Slide 1
CH : CHNG TRNH VI CHT DINH DNG GVHD: PGS.TS Lm Xun Thanh NHM 11:
Nguyn Hi Nam 20123323 L B Thng 20123545 m Thi Sn 20123469 L Hoi Anh
20122859
Chng trnh vi chtChng trnh vi cht Chng trnh vi cht dinh dng quc
gia l chng trnh can thip dinh dng nhm phng nga cc bnh do thiu vi
cht dinh dng gy ra.
Khi nim vi cht dinh dngVi cht dinh dng l cc cht m c th chng ta
ch cn vi mt lng rt nh nhng nu thiu ht s gy nn nhng hu qu nghim trng
i vi sc khe, c bit l tr nh
C khong 90 cc vi cht dinh dng khc nhau cn thit cho c th. Trong ,
quan trng nht v nm trong chng trnh vi cht quc gia l : vitamin A,
st, km, iodVai tr ca vi cht dinh dngVi cht dinh dng c rt nhiu vai
tr i vi c th con ngiVi cht dinh dng tham gia vo vic xy dng nn cc t
bo, cc m , xy dng h thng min dch, l thnh phn ch yu to hooc mn, dch
tiu haVi cht dinh dng cn tham gia vo nhiu c ch hot ng ca nhiu c
quan trong c th : h hp, chuyn ha , bi tit, duy tr s cn bng ni m.Tm
li, Vi cht dinh dng c rt nhiu vai tr khc nhau i vi c th, gip cho c
th c th pht trin tr tu, th cht, gip cho c th khe mnh chng bnh tt; c
bit vi cht dinh dng c vai tr rt quan trng trong tng trng v chiu cao
v cn nng tr em
Hu qu ca thiu vi cht dinh dngThiu vi cht dinh dng gy ra nhng nh
hng xu ti sc kho, ti pht trin th cht, tr tu. c bit l vi tr em v b m
ang mang thai, thai nhi km pht trin, b m d sinh non, thiu cn, thiu
mu v cc bnh mn tnh khc.Tha vi cht dinh dng cng gy hi cho c th. Tha
vitamin A gy ng c khin tr b nn, au u, chm ln, ri lon thn kinh ;
vitamin E liu cao lm cn kit d tr vitamin A; tha km lm cn tr hp thu
st...
Thc trng v Chng trnh vi cht dinh dng Vit Nam, tnh trng thiu
vitamin A , st v iot gim nhiu nhng vn l mi e da tim n vi tnh trng
dinh dng v sc khe ton dnTheo thng k, ti Vit Nam ,t l tr di 6 tui b
suy dinh dng thp ci l 26%Chin lc quc gia v dinh dng giai on
2011-2020 v tm nhn n nm 2030: mc tiu n nm 2020, ba n ca ngi dn c ci
thin v s lng, cn i hn v cht lng, bo m an ton v sinh; suy dinh dng
tr em, c bit th thp ci c gim mnh, gp phn nng cao tm vc v th lc ca
ngi Vit NamChng trnh vi cht dinh dngChng trnh vi cht quc gia 2014:D
kin c khong 6 triu tr di 5 tui v 860000 b m sau sinh 1 thng c ung b
sung vitamin AT chc cc hot ng truyn thng gio dc dinh dng trong nhn
mnh ni dung phng chngthiu vi cht dinh dngnhm nng cao kin thc v thc
hnh ca ngi dn c bit l cc b m v tr emT chc cn o cho tr em di 5 tui v
nh gi tnh trng dinh dngChng trnh vi cht dinh dng Vit Nam c Chng
trnh Phng chng thiu vi cht dinh dng nh: Chng trnh Phng chng thiu
vitamin A, bng cc hot ng b sung vitamin A cho tr t 6 - 36 thng, 1
nm 2 ln; cho b m sau sinh ung vitamin A liu cao; b sung vitamin A
cho nhng tr b suy dinh dng nng, nhng tr b tiu chy ko di, vim ng h
hp dai dng. Vo ngy 1,2 thng 6 v thng 12 hng nm. Chng trnh Phng chng
ri lon do thiu it bng khuyn khch mi gia nh s dng mui it v sn phm it
(nc mm, bt nm) trong ch bin thc n. Chng trnh Phng chng thiu mu dinh
dng bng cch cho ph n c thai ung vin st - acid folic trong sut thai
k Vitamin A Vitamin Al mt cht dinh dng thit yu cho con ngi. N khng
tn ti di dng mt hp cht duy nht, m di mt vi dngTheo tnh cht vt l,
vitamin A thuc nhm vitamin tan trong du
Vai tr ca vitamin A-Qu trnh th gic: l chc nng c trng nht ca
vitamin A, c vai tr quan trng vi vng mc ca mt.-Chc nng pht trin: nh
hng n s pht trin ca xng, c bit l i vi tr nh.-Bit ha t bo v biu hin
kiu hnh.-Sinh sn: tham gia vo qu trnh sinh sn t bo tinh trng v pht
trin bo thai.-Min dch: 2 h thng min dch chnh l th dch v t bo u b nh
hng bi vitamin A v cc cht chuyn ha ca chng.Hu qu ca thiu vitamin
A-Bnh do thiu vitamin A c 2 nhm biu hin chnh: +Bnh biu hin tn thng
mt v qu trnh nhn: kh gic mc c th gy m la, qung g, gim th lc...+Bnh
khng biu hin tn thng mt: suy gim min dch, tng mc cc bnh nhim trng,
chm pht trin th lc v tinh thn tr em.
13Ngun thc phmng vt: gan, du gan c, lng trng, b, magarin...Thc
vt: cc loi rau qu c mu xanh sm v vng...
Chng trnh b sung vitamin ATheo kt qu iu tra, t l thiu vitamin A
lm sng tr em Vit Nam >10%.T nm 1988, Vin dinh dng trin khai chng
trnh phng chng thiu vitamin A v bnh kh mt, t nm 1993 chng trnh bao
ph ton qucTrong cc nm qua, t l tr em 6-36 thng tui c b sung vitamin
A liu cao trong cc t chin dch lun t t l trn 98%, b m trong vng mt
thng u sau khi sinh c ung vitamin A lun t trn 90%
St (Fe)Mc d hin din trong c th vi mt lng rt nh, nhng st rt cn
thit cho s sng, v st cn thit cho nhiu chc nng sng. 2/3 lng st c
trong cth l thnh phn ca hemoglobin tham gia vo phn ng xc tc ca t
bo.
Vai tr ca st 1. Vn chuyn v lu tr oxy:St tham gia to nn
hemoglobin vn chuyn xy t phi n tt c cc c quan.2. Cofactor ca cc
enzym v cc protein:St hem tham gia vo mt s protein c vai tr trong
vic gii phng nng lng, tham gia vo cu to ca nhiu enzyme h min dch.
Mt s qu trnh khc cng ph thuc vo cc enzym cha st: chuyn beta-
caroten thnh vitamin A, tng hp purin, 3. To t bo hng cu:Hb ca hng
cu c cha st, mt thnh phn quan trng cho thc hin chc nng ca t bo hng
cu.Qu trnh bit ha t t bo non trong ty xng n hng cu trng thnh cn c
st
Hu qu ca thiu st, thiu mu dinh dngThiu mu do thiu st l loi thiu
mu dinh dnghay gp nht, tc ng :nh hng ti kh nng lao ng : nng sut lao
ng ca nhng ngi thiu mu thp hn hn ngi bnh thng.nh hng ti nng lc tr
tu : Cc biu hin mt ng mt mi, km ch , km tp trung, d b kch thch.nh
hng ti thai sn: Thiu mu tng nguy c non, tng t l mc bnh v t vong ca
m v con. Nhng b m b thiu mu c nguy c con nh cn v d b chy mu thi k
hu sn mc bnh v t vong ca m v con.
Ch n khuyn nghSt cn b li cho lng mt sinh l : St b mt mt qua ng
nc tiu, h hp, da, phn,..St cn cho pht trin c th : C th pht trin tng
v c khi lng v th tch mu. Trung bnh trong 20 nm pht trin c th cn
225mg/nmSt cn cho thi k thai nghn : Ph n c thai cn st cho nhu cu
tng th tch mu, cho thai nhi pht trin,b li lng mu mt khi sinh .
Trung bnh 9 thng thai nghn, lng st cn hp thu hng ngy l 3 mg
Ngun cung cp st
Ngun cung cp st
Hu (12con/12mg)
Ht m (40g/5,2mg st )
Rau bina
Tht b (85mg)Chng trnh b sung stHin nay, chng trnh b sung st cho
cho ph n c thai c thc hin ti 1280 x trong ton quc. Ph n c b sung st
hng ngy 60 mg st nguyn t v 0,25 mg folat t khi c thai ti 1 thang
sau Kt qu
Bin php phng chng thiu mu thiu st Vit namThc hin a dng ho ba nB
sung bng vin stPhng chng giun mc, v sinh mi trngTng cng st cho mt s
thc n
IODL 1 cht khong vi lngc mt trong c th vi mt lng rt nh, khong
0.00004% trng lng c th.75% iod trong c th tp trung ti tuyn Gip
Vai tr ca iodI-t l vi cht quan trng tuyn gip tng hp cc hormon iu
chnh qu trnh pht trin ca h thn kinh trung ng, pht trin h sinh dc v
cc b phn trong c thI-t tham gia to hormon tuyn gip trng T3
(tri-iodothyronin) v T4 (thyroxin) bng cc lin kt ng ha tr.Ngoi ra,
I-t cn c vai tr trong vic chuyn ha beta - caroten thnh vitamin A,
tng hp protein hay hp th ng trong rut non.
Hu qu ca thiu IODThiu it l mt vn ln hin nay ca nhn loi, l nn i
tim n c ngha ton cu, c bit vi tr emKhi thiu iod tuyn gip lm vic
nhiu hn tng hp thm ni tit t gip trng nn tuyn gip to ln gy bu cThiu
it tr em s gy chm pht trin tr tu, chm ln, ni ngng, nghnh ngngPh n
mang thai thiu I-t, s pht trin bo thai b nh hng nghim trng, c bit l
b no ca a tr
nh gi tnh trng iodDu hiu lm sng: da vo t l bu c la tui hc
sinhIod trong nc tiutheo WHO trn ton th gii t nm 1993 n nm 2003 c
707,7 triu tr em t 6-12 tui b bu c.Trong Vit Nam nm trong khu vc
thiu it c t l rt cao chim t l 95,7%
Chng trnh b sung IODTng cng it vo mui n, ton dn s dng mui it l
gii php chnh phng chng cc ri lon do thiu it. Nm 1992, chng trnh
phng chng cc ri lon do thiu it c thnh lp. Thng 12 nm 1994, Chnh ph
ra quyt nh v vic ton dn s dng mui it.Nm 1999, Chnh ph c ngh nh v
vic sn xut v cung ng mui it cho ngi n. Chng trnh t mc tiu s thanh
ton thiu it trong c nc vo nm 2000.
Ch n v Ngun cung cp IODNhiu tiu chun thng nht quy nh 150 micro
gam / ngy l khuyn ngh cho trng thnh nam v nNgun chnh cung cp iod
cho c th l nc v thc nNhng thc phm c ngun gc t bin: c, hi sn,.. C
nng iod caoMui b sung iod
Kt qu chng trnhTheo khuyn ngh ca y ban quc t phng chng cc ri lon
do thiu it (ICCIDD), UNICEF v TCYTTG (WHO), cc ch s c dng nh gi
chng trnh bao gm: Ch s chnh: It niu trn 10 g/dl; Trn 90% h gia nh
dng mui it cht lng (20ppm) v Ch s ph: T l bu c la tui hc sinh (6-14
tui) di 5%.n nay, t l ph mui it trong ton quc t 61%. Chng trnh ang
tip tc duy tr v thc hin cc mc tiu n nm 2005.
30Km (Zn)L 1 cht khong vi lngTn ti trong cc loi thc n di dng
Zn(2+), phn b rng ri trong c th sau khi c hp th
31Vai tr ca km1. Hot ng ca cc enzym: tham gia vo thnh phn ca trn
300 enzym kim loi. Km c vai tr quan trng trong qu trnh nhn bn ADN v
tng hp protein2. iu ha kiu gen: iu ha cu trc chc nng ca nhiu dng
protein v cc th th ca mng t bo. Km tp trung nhiu h thn kinh trung
ng3. Hot ng ca mt s hormon: km gip tng cng tng hp FSH v
testosterol. Km tham gia sinh tng hp v iu ha chc nng ca trc hormon-
di i4. Min dch: h thng min dch c bit nhy cm vi tnh trng km ca c th.
Thiu km lm gim pht trin v chc nng ca hu ht cc t bo min dch.
Vai tr ca km5. Km v vitamin A: km tham gia vo qu trnh trnh tng
hp v iu ha protein vn chuyn vitamin A. Thiu km vitamin A b ng ti
gan khng c a ti c quan ch
Tc hi ca vic thiu kmKm kch thch tng trng: Thiu km lm chm pht
trin chiu cao, ri lon pht trin xng, chm dy th v gim chc nng sinh
dc.Km v cc bnh nhim khun :Thiu km cn lm tng nguy c b nhim trng nng
(tiu chy cp, vim ng h hp, st rt)Tha km ( > 150mg/ngy) gy ng c cp
tnh
Biu hin lm sng ca vic thiu KmCha c ch s c hiu phn nh tnh trng
thiu km. Mt s phng php c s dng: km huyt tng, km trong tc.....Cc biu
hin lm sng: C th chm pht trin, suy dinh dngTiu chy ko di, nhim trng
ti pht nhiu ln.Bing n, nn tr ko diVim li, rng tc, lon dng mng.
Nhu cu km Lng km c hp thu khong 5mg/ngy, ch yu qua ng tiu haiu
ha chuyn ha km trc ht c duy tr bng vic bi tit km qua phnNhu cu km
thay i theo tui gii tnh, tui v tnh trng sinh l
Chng trnh b sung KmCc gii php phng chng thiu km tng t nh cc gii
php phng chng thiu St. b sung a vi cht (multi-micronutrients) cho
cc i tng nguy c cao, thay v b sung cc vi cht n l nh trc y. Hng tng
cng vi cht dinh dng trong c km vo thc phm l mt hng trin khai i vi
Vit nam
Ngun cung cpThc vt :cc loi rau xanh; cc loi rau, qu thuc h ung
vt: trng, tht , tht cc v ngao s cng l cc ngun giu cht km.Nhn to: cc
sn phm b sung km, vin km
Ngun cung cp
Ngun cung cpcng ngh Bioenrich tng hng nghn ln hm lng khong vi
lng nh Km trong mm cc loi
Cng ngh thc phm vi chng trnh vi cht dinh dngChng trnh c s tham
gia ca nhiu doanh nghip kinh doanh v sn xut thc phm :Cng ty TNHH
Quc t Unilever Vit Nam: sn phm ht nm Knorr b sung vitamin A.Cng ty
Ajinomoto Vit Nam: sn phm ht nm Aji-ngon t nm hng v ht sen b sung
vi cht km.Cng ty Nestl Vit Nam: sn phm ht nm Maggi 3 ngt v g v heo
c b sung vi cht st, nc tng Maggi b sung st v iot.Ngoi ra cn c cc sn
phm b sung iot nh nc mm, bt canh, sa..
Thng ip t chng trnh vi cht dinh dngVi cht dinh dngcn thit cho
tng trng, nng cao sc khe, tr tu v cht lng cuc sng. phng chng thiu
vi cht dinh dng cn:1. Ba n a dng, phi hp nhiu loi thc phm. Ch s dng
cc loi thc phm c b sung vi cht dinh dng.2. Cho tr b m hon ton trong
6 thng u3. Cn s dng cc thc phm giu vi cht dinh dng cho ba n b sung
ca tr. Thm m hoc du tng hp thu Vitamin A, Vitamin D4. Cho tr em
trong tui quy nh ungVitamin A liu cao 2 ln/ nm. B m sau sinh trong
vng mt thng c ung mt liuVitamin A5. Tr t 24 n 60 thng tui cn c ung
thucty giun2 ln/ nm. Thc hin v sinh n ung, v sinh mi trng phng chng
nhim giun6. Ph n trc v trong khi mang thai cn ung vinSt/axit
folichocvin a vi chttheo hng dn.7. S dng muiItv cc sn phm c b
sungIttrong ba n hng ngy
Chng trnh vi cht dinh dng
Ti liu tham khoHa sinh cng nghip_ L Ngc TDinh dng v v sinh an
ton thc phm, nhm tc gi H Y H NiBo vn-expressTrang web :
viendinhduong.vn
Chc cc bn hc tp t kt qu caoCm n cc bn quan tm theo di
