50
Viðhorf til lögreglu, ótti við afbrot og reynsla af þeim Viðhorfskönnun meðal íbúa höfuðborgarsvæðisins

Viðhorfskönnun LRH 2011

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Árlega er lögð fyrir höfuðborgarbúa könnun þar sem þeir eru spurðir út í viðhorf til lögreglu, ótta við afbrot og eigin reynslu af afbrotum og er niðurstöður könnunarinnar að finna í þessari skýrslu. Skýrslan var gefin út fyrir viðhorfskönnun árið 2011. Viðhorfskannanir á árunum 2005-2010 er að finna í skýrslunni Afbrot á höfuðborgarsvæðinu, en hana er einnig að finna hérna á Issuu.

Citation preview

Viðhorf til lögreglu, ótti við afbrot og reynsla af þeim

Viðhorfskönnun meðal íbúa höfuðborgarsvæðisins

Viðhorf til lögreglu, ótti við afbrot og reynsla af

þeim:

Viðhorfskönnun meðal íbúa

höfuðborgarsvæðisins

Upplýsinga- og áætlanadeild 2012

Snorri Örn Árnason

Margrét Lilja Guðmundsdóttir

Rannveig Þórisdóttir

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

3

Efnisyfirlit

Efnisyfirlit ........................................................................................................................................................... 3

Myndaskrá .......................................................................................................................................................... 3

Töfluskrá ............................................................................................................................................................. 5

Helstu niðurstöður ............................................................................................................................................. 6

Inngangsorð ........................................................................................................................................................ 8

Aðferð og gögn ................................................................................................................................................... 8

Niðurstöður ...................................................................................................................................................... 11

Viðhorf til starfa lögreglu og aðgengi að henni ............................................................................................ 11

Hvaða afbrot telur þú vera mesta vandamálið í þínu hverfi? ...................................................................... 19

Ótti við afbrot .............................................................................................................................................. 22

Reynsla af afbrotum ..................................................................................................................................... 34

Viðauki .............................................................................................................................................................. 42

I. Greining á spurningum eftir tegund fyrirlagnar (síma- og netkönnun).................................................... 43

II. Greining spurninga – eingöngu símakönnun árið 2011. .......................................................................... 47

Myndaskrá

Mynd 1. Hversu góðu eða slæmu starfi finnst þér lögreglan skila í þínu hverfi við að stemma stigu við afbrotum? .......................................................................................................................................... 11

Mynd 2. Hlutfall þeirra sem telja lögreglu vera að sinna mjög eða frekar góðu starfi við að stemma stigum við afbrotum í sínu hverfi, greint eftir árum og lögreglustöð. ................................................ 13

Mynd 3. Þegar þú hugsar um aðgengi þitt að lögreglunni, t.d. til að fá upplýsingar, aðstoð eða fræðslu þegar á þarf að halda, hversu aðgengileg eða óaðgengileg finnst þér lögreglan vera í þínu hverfi/byggðarlagi? Greint eftir árum. ............................................................................................... 14

Mynd 4. Hlutfall þeirra sem telja lögreglu mjög eða frekar aðgengilega í sínu hverfi/svæði, greint eftir árum og lögreglustöð. ........................................................................................................................ 16

Mynd 5. Hversu oft sérð þú lögreglumann eða lögreglubíl í þínu hverfi/byggðarlagi að jafnaði? Greint eftir árum. .......................................................................................................................................... 17

Mynd 6. Hvaða afbrot telur þú mesta vandamálið í þínu hverfi/svæði? Greint eftir árum. ............................ 19

Mynd 7. Hlutfall þeirra sem töldu innbrot vera mesta vandamálið í sínu hverfi/svæði, greint eftir árum og lögreglustöð. ...................................................................................................................................... 21

Mynd 8. Hversu örugg(ur)/óörugg(ur) finnst þér þú vera þegar þú gengur ein(n) í þínu hverfi/byggðarlagi þegar myrkur er skollið á? Greint eftir árum...................................................................................... 22

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

4

Mynd 9. Hlutfall þeirra sem sögðust mjög eða frekar örugg(ir) einir á gangi í sínu hverfi/byggðarlagi þegar myrkur er skollið á, greint eftir árum og lögreglustöð. ............................................................ 24

Mynd 10. Hversu örugg(ur)/óörugg(ur) finnst þér þú vera þegar þú gengur ein(n) í miðborg Reykjavíkur þegar myrkur er skollið á eða eftir miðnætti um helgar? Greint eftir árum. ..................................... 25

Mynd 11. Hlutfall þeirra sem sögðust mjög eða frekar öruggir einir á gangi í miðborg Reykjavíkur þegar myrkur er skollið á eða eftir miðnætti um helgar, greint eftir árum og lögreglustöð. ....................... 27

Mynd 12. Hversu oft, ef einhvern tímann, voru aðstæður þannig hjá þér árið 2010 að þú taldir líklegt að þú yrðir fyrir afbroti hér á landi? Greint eftir árum............................................................................ 28

Mynd 13. Hlutfall þeirra sem sögðu það einhvern tímann hafa verið líklegt árið 2010 að þeir yrðu fyrir afbroti hér á landi, greint eftir árum og lögreglustöð. ....................................................................... 30

Mynd 14. Þegar þú óttaðist síðast að verða fyrir afbroti, hvaða afbroti óttaðist þú mest að verða fyrir? Greint eftir árum. ............................................................................................................................... 32

Mynd 15. Hlutfall þeirra sem urðu fyrir eignaskemmdum, innbroti/þjófnaði eða ofbeldisbroti. Greint eftir árum. .................................................................................................................................................. 34

Mynd 16. Hlutfall þeirra sem urðu fyrir innbroti eða þjófnaði 2007 til 2010, greint eftir árum og lögreglustöð. ...................................................................................................................................... 36

Mynd 17. Hlutfall þeirra sem urðu fyrir ofbeldisbroti 2007 til 2010, greint eftir árum og lögreglustöð. ........... 37

Mynd 18. Hlutfall þeirra sem urðu fyrir eignaspjöllum 2007 til 2010, greint eftir árum og lögreglustöð. ......... 37

Mynd 19. Hlutfall þeirra sem urðu fyrir innbroti/þjófnaði, eignaspjöllum eða ofbeldisbroti og tilkynntu það til lögreglunnar. Greint eftir könnunarári........................................................................................... 38

Mynd 20. Hlutfall þeirra sem áttu önnur samskipti við lögreglu á árinu 2010. Tegund samskipta greind eftir könnunarári. ............................................................................................................................... 39

Mynd 21. Hversu ánægð(ur) eða óánægð(ur) varst þú með þá þjónustu sem þú fékkst hjá lögreglu vegna samskipta við hana á síðasta ári? Greint eftir árum. .......................................................................... 40

Mynd 22. Hversu góðu eða slæmu starfi finnst þér lögreglan skila í þínu hverfi við að stemma stigu við afbrotum? Greint eftir tegund fyrirlagnar. ......................................................................................... 43

Mynd 23. Þegar þú hugsar um aðgengi þitt að lögreglunni, t.d. til að fá upplýsingar, aðstoð eða fræðslu þegar á þarf að halda, hversu aðgengileg eða óaðgengileg finnst þér lögreglan vera í þínu hverfi/byggðarlagi? Greint eftir tegund fyrirlagnar. .......................................................................... 43

Mynd 24. Hversu oft sérð þú lögreglumann eða lögreglubíl í þínu hverfi/byggðarlagi að jafnaði? Greint eftir tegund fyrirlagnar. ...................................................................................................................... 44

Mynd 25. Hversu örugg(ur)/óörugg(ur) finnst þér þú vera þegar þú gengur ein(n) í þínu hverfi/byggðarlagi þegar myrkur er skollið á? Greint eftir tegund fyrirlagnar. ................................................................ 44

Mynd 26. Hversu örugg(ur)/óörugg(ur) finnst þér þú vera þegar þú gengur ein(n) í miðborg Reykjavíkur þegar myrkur er skollið á eða eftir miðnætti um helgar? Greint eftir tegund fyrirlagnar. ................ 45

Mynd 27. Hversu oft, ef einhvern tímann, voru aðstæður þannig hjá þér árið 2010 að þú taldir líklegt að þú yrðir fyrir afbroti hér á landi? Greint eftir tegund fyrirlagnar. ...................................................... 45

Mynd 28. Hversu ánægð(ur) eða óánægð(ur) varst þú með þá þjónustu sem þú fékkst hjá lögreglu vegna samskipta við hana á síðasta ári? Greint eftir tegund fyrirlagnar. ..................................................... 46

Mynd 29. Hlutfall þeirra sem urðu fyrir eignaskemmdum, innbroti/þjófnaði eða ofbeldisbroti. Greint eftir tegund fyrirlagnar. ............................................................................................................................. 46

Mynd 30. Hversu góðu eða slæmu starfi finnst þér lögreglan skila í þínu hverfi við að stemma stigu við afbrotum? Gögn úr símakönnun - greind eftir árum. ........................................................................ 47

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

5

Mynd 31. Þegar þú hugsar um aðgengi þitt að lögreglunni, t.d. til að fá upplýsingar, aðstoð eða fræðslu þegar á þarf að halda, hversu aðgengileg eða óaðgengileg finnst þér lögreglan vera í þínu hverfi/byggðarlagi? Gögn úr símakönnun - greind eftir árum. .......................................................... 47

Mynd 32. Hversu oft sérð þú lögreglumann eða lögreglubíl í þínu hverfi/byggðarlagi að jafnaði? Gögn úr símakönnun - greind eftir árum. ........................................................................................................ 48

Mynd 33. Hversu örugg(ur)/óörugg(ur) finnst þér þú vera þegar þú gengur ein(n) í þínu hverfi/byggðarlagi þegar myrkur er skollið á? Gögn úr símakönnun - greind eftir árum. ................................................ 48

Mynd 34. Hversu örugg(ur)/óörugg(ur) finnst þér þú vera þegar þú gengur ein(n) í miðborg Reykjavíkur þegar myrkur er skollið á eða eftir miðnætti um helgar? Gögn úr símakönnun - greind eftir árum. .................................................................................................................................................. 49

Mynd 35. Hversu oft, ef einhvern tímann, voru aðstæður þannig hjá þér árið 2010 að þú taldir líklegt að þú yrðir fyrir afbroti hér á landi? Gögn úr símakönnun - greind eftir árum. ...................................... 49

Mynd 36. Hversu ánægð(ur) eða óánægð(ur) varst þú með þá þjónustu sem þú fékkst hjá lögreglu vegna samskipta við hana á síðasta ári? Gögn úr símakönnun - greind eftir árum. ..................................... 50

Töfluskrá

Tafla 1. Hlutfall karla og kvenna sem tóku þátt í könnuninni, greint eftir aldri. .................................................. 9

Tafla 2. Þátttakendur í könnuninni, greint eftir kyni, aldri og tegund fyrirlagnar. ............................................. 10

Tafla 3. Flokkun lögreglustöðva og hverfi sem falla undir hverja stöð. .............................................................. 10

Tafla 4. Hversu góðu eða slæmu starfi finnst þér lögreglan skila í hverfi þínu? Greint eftir kyni, aldri og búsetu. ................................................................................................................................................. 12

Tafla 5. Þegar þú hugsar um aðgengi þitt að lögreglunni, t.d. til að fá upplýsingar, aðstoð eða fræðslu þegar á þarf að halda, hversu aðgengileg eða óaðgengileg finnst þér lögreglan vera í þínu hverfi/byggðarlagi? Greint eftir kyni, aldri og búsetu. ........................................................................ 15

Tafla 6. Hversu oft sérð þú lögreglumann eða lögreglubíl í þínu hverfi/byggðarlagi að jafnaði? ...................... 18

Tafla 7. Hvaða afbrot telur þú mesta vandamálið í þínu hverfi/svæði? Greint eftir kyni, aldri og búsetu. ........ 20

Tafla 8. Hversu örugg(ur)/óörugg(ur) finnst þér þú vera þegar þú gengur ein(n) í þínu hverfi/byggðarlagi þegar myrkur er skollið á? Greint eftir kyni, aldri og búsetu................................................................ 23

Tafla 9. Hversu örugg(ur)/óörugg(ur) finnst þér þú vera þegar þú gengur ein(n) í miðborg Reykjavíkur þegar myrkur er skollið á eða eftir miðnætti um helgar? Greint eftir kyni, aldri og búsetu. ......................... 26

Tafla 10. Hversu oft, ef einhvern tímann, voru aðstæður þannig hjá þér árið 2010 að þú taldir líklegt að þú yrðir fyrir afbroti hér á landi? Svarmöguleikar flokkaðir í einhvern tímann eða aldrei og greindir eftir kyni, aldri og búsetu. ............................................................................................................................ 29

Tafla 11. Hversu oft, ef einhvern tímann, voru aðstæður þannig hjá þér árið 2010 að þú taldir líklegt að þú yrðir fyrir afbroti hér á landi? Greint eftir kyni, aldri og búsetu. Hér eru ekki tekin með svör þeirra sem sögðu „aldrei“. .............................................................................................................................. 31

Tafla 12. Þegar þú óttaðist síðast að verða fyrir afbroti, hvaða afbroti óttaðist þú mest að verða fyrir? Greint eftir kyni, aldri og búsetu. .................................................................................................................... 33

Tafla 13. Hlutfall þeirra sem urðu fyrir eignaskemmdum, innbroti/þjófnaði eða ofbeldisbroti á síðustu 12 mánuðum fyrir könnunina. Greint eftir kyni, aldri og búsetu. ............................................................. 35

Tafla 14. Hversu ánægð(ur) eða óánægð(ur) varst þú með þá þjónustu sem þú fékkst hjá lögreglu vegna samskipta við hana á síðasta ári? ......................................................................................................... 41

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

6

Helstu niðurstöður

o Könnunin var lögð fyrir sumarið 2011. Svarhlutfall á höfuðborgarsvæðinu var 50,5

prósent. Könnunin var lögð fyrir þátttakendur í gegnum síma og internetið. Þetta

er í fyrsta skiptið sem gagna er aflað með tvennskonar hætti og vert er að hafa

það í huga við lestur niðurstaðna, en fyrri kannanir hafa eingöngu verið

framkvæmdar með spurningalista gegnum síma.

o Tæp 85 prósent þátttakenda töldu lögreglu almennt skila góðu starfi í sínu hverfi

við að stemma stigu við afbrotum. Fækkar þeim um sex prósentustig frá síðustu

könnun.

o Þeim sem töldu lögregluna aðgengilega í sínu hverfi fækkar um sjö prósent. Nú

eru tæp 63 prósent þátttakenda á þeirri skoðun.

o Þátttakendur voru spurðir að því hvaða afbrot þeir teldu mesta vandamálið í sínu

hverfi. Tæp 44 prósent nefndu innbrot sem er umtalsvert lægra hlutfall en í

síðustu könnun. Tæplega 20 prósent nefndu umferðarlagabrot og fjölgar þeim frá

2010. Tæp 14 prósent nefndu eignaspjöll og fleiri nefndu fíkniefnaneyslu sem

mesta vandamálið í sínu hverfi samanborið við árið 2010.

o Mikill meirihluti þátttakenda, eða yfir 88 prósent, sagðist mjög eða frekar

öruggur einn á gangi að næturlagi í sínu hverfi. Ívið færri töldu sig þó örugga nú

samanborið við síðustu könnun.

o Um 60 prósent þátttakenda sögðust mjög eða frekar óöruggir væru þeir einir á

gangi í miðborg Reykjavíkur eftir myrkur og er hlutfallið ögn lægra en

niðurstöður sýndu fyrir árið 2010.

o Rúm 48 prósent þátttakenda sögðust aldrei hafa verið í þannig aðstæðum að þeir

hefðu talið líkur á að þeir yrðu fyrir afbroti árið 2010 og fækkar þeim milli ára.

Af þeim 52 prósentum sem sögðust einhvern tímann hafa verið í þannig

aðstæðum nefndu rúmt 51 prósent að þeir hafi óttast mest að verða fyrir

innbroti en það er fækkun frá síðustu könnun.

o Af þeim sem höfðu orðið fyrir afbroti árið 2010 nefndu flestir eignaspjöll eða tæp

19 prósent. Rúm 12 prósent þátttakenda höfðu orðið fyrir innbroti/þjófnaði og

tæp fjögur prósent höfðu orðið fyrir ofbeldisbroti.

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

7

o Rúmlega 59 prósent þeirra sem höfðu orðið fyrir innbroti eða þjófnaði sögðust

hafa tilkynnt það til lögreglu en tæplega 36 prósent þeirra sem urðu fyrir

eignaskemmdum. Af þeim sem urðu fyrir ofbeldisbroti sögðust 36 prósent hafa

tilkynnt það til lögreglu og er það lægsta hlutfall slíkra tilkynninga sem mælst

hefur frá upphafi.

o Í heildina hafði tæpur þriðjungur þátttakenda samskipti við lögregluna af

einhverjum ástæðum árið 2010.

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

8

Inngangsorð

Á sumarmánuðum 2011 var spurningalistakönnun lögð fyrir íbúa höfuðborgarsvæðisins.

Þetta er fimmta árið í röð sem slík könnun er lögð fyrir. Í könnuninni í ár voru

þátttakendur líkt og áður spurðir út í viðhorf til lögreglu, ótta við afbrot og eigin reynslu

af afbrotum. Í þessari skýrslu er fjallað um niðurstöður könnunarinnar. Annars vegar er

heildardreifing svara skoðuð með samanburði við sambærilegar kannanir síðustu ára og

hins vegar er dreifing svara greind út frá kyni, aldri og búsetu. Þó úrtak rannsóknarinnar

hafi verið stórt þarf að túlka mun á svörum með fyrirvara, sérstaklega þegar fjallað er

um mun á milli svæða, enda um mörg svæði að ræða og því kunna að vera fáir

svarendur að baki hlutfallstölum. Tekið er sérstaklega fram ef munur er tölfræðilega

marktækur, annars er ekki um marktækan mun að ræða.

Aðferð og gögn

Fyrirtækið Capacent sá um gagnaöflun og var endanlegt úrtak á höfuðborgarsvæðinu,

þegar frá eru taldir annars vegar látnir og hins vegar þeir einstaklingar sem búsettir eru

erlendis, 1.244. Heildarsvarhlutfall var 50,5 prósent. Í fyrri könnunum hefur gagna

einungis verið aflað gegnum símakönnun, en að þessu sinni var gagna aflað frá

þátttakendum með tvennskonar hætti. Í fyrsta lagi með símakönnun þar sem haft var

samband við þátttakendur í gegnum síma og í öðru lagi var stuðst svokallaðan netpanel.

Þá er fyrirkomulagið þannig að þátttakendur fá könnun senda til sín og svara rafrænt í

gegnum internetið. Vert er að hafa í huga að þátttakendur í netkönnunum eru líklegri til

að svara „nær miðju“ í samanburði við þátttakendur í símakönnunum. Þannig sýna

niðurstöður Capacent að þegar spurningar eru lagðar fyrir á fimm gildum kvarða munar

að jafnaði 0,2 á kvarðanum 1-5. Þátttakendur í netkönnunum eru þannig líklegri til að

svara frekar sammála en mjög sammála1. Í viðauka skýrslunnar má finna allar

spurningarnar sem lagðar voru fyrir þátttakendur, greindar eftir tegund fyrirlagnar

(síma- og netkönnun: myndir 22-28) og þá er einnig að finna niðurstöður sem sýna

eingöngu niðurstöður símakönnunar fyrir árin 2008-2011 (myndir 30-36). Í nokkrum

tilfellum er um töluverðan mun að ræða eftir tegund fyrirlagnar og er viðaukinn unnin

til að hægt sé að sjá hvar sá munur liggur. Niðurstöður og samanburð við fyrri ár ber því

að túlka með þeim fyrirvara að í þessari könnun er stuðst við aðra gagnaöflunarleið en í

fyrri könnunum.

1 Capancent, 2001; óbirt gögn.

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

9

Kynjahlutfallið í könnuninni var nokkuð jafnt, þar sem tæp 52 prósent svarenda voru

konur á móti rúmum 48 prósentum karla (sjá töflu 1). Ef litið er til þess hvernig

aldursdreifing er meðal svarenda má sjá (tafla 1) að hlutfallslega fæstir þátttakendur

voru á aldrinum 18 til 25 ára eða sem svarar til tæpum 11 prósentum. Næst fæstir voru

á aldrinum 66 ára og eldri, en flestir á aldursbilinu 36 til 45 ára (rúm 21 prósent) og 46

til 55 ára (tæp 22 prósent). Þá voru karlmenn hlutfallslega fjölmennari í yngsta (18 til 25

ára) og elsta aldurshópnum (66 ára og eldri).

Tafla 1. Hlutfall karla og kvenna sem tóku þátt í könnuninni, greint eftir aldri.

Aldur þátttakenda Karlar Konur Heild

18-25 ára: 12,3% 9,6% 10,9% 26-35 ára: 17,1% 17,2% 17,2% 36-45 ára: 20,1% 22,4% 21,3% 46-55 ára: 19,7% 23,6% 21,7% 56-65 ára: 17,7% 17,8% 17,7% 66 ára og eldri: 13,1% 9,4% 11,2%

Heild: 48,4% 51,6% 100%

Í töflu 2 má sjá hvernig þátttakendur í könnuninni skiptast eftir tegund fyrirlagnar og þá

með hliðsjón af kyni og aldri. Þeir sem svöruðu símakönnun voru hlutfallslega flestir í

aldurshópnum 18 til 25 ára, þar sem tæp 61 prósent þátttakenda svöruðu könnuninni í

gegnum síma á meðan rúm 39 prósent svöruðu netkönnun. Þeir sem svöruðu

netkönnuninni voru aftur á móti hlutfallslega flestir í aldursflokkunum 46 til 55 ára (60%)

og 56 til 65 ára, þar sem tæp 67 prósent svöruðu á netinu. Þegar á heildina er litið má

sjá (tafla 2) að tæp 46 prósent svaranna kom í gegnum síma á meðan 54 prósent

þátttakenda svaraði könnuninni gegnum netið.

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

10

Tafla 2. Þátttakendur í könnuninni, greint eftir kyni, aldri og tegund fyrirlagnar.

Aldur Tegund fyrirlagnar Karlar Konur Heild

18-25 ára: Sími: 67,1% 52,9% 60,7%

Net: 32,9% 47,1% 39,3%

26-35 ára: Sími: 37,7% 53,3% 45,8%

Net: 62,3% 46,7% 54,2%

36-45 ára: Sími: 40,3% 54,1% 47,8%

Net: 59,7% 45,9% 52,2%

46-55 ára: Sími: 32,1% 46,1% 39,9%

Net: 67,9% 53,9% 60,1%

56-65 ára: Sími: 34,7% 31,7% 33,2%

Net: 65,3% 68,3% 66,8%

66 ára og eldri: Sími: 64,4% 49,3% 57,8%

Net: 35,6% 50,7% 42,2%

Heild: Sími: 43,7% 47,5% 45,7%

Net: 56,3% 52,5% 54,3%

Tafla 3. Flokkun lögreglustöðva og hverfi sem falla undir hverja stöð.

Lögreglustöðvar : Hverfi sem falla undir hverja stöð:

Stöð 1: Hlíðar

Laugardalur, Háaleiti

Stöð 2: Garðabær, Álftanes

Hafnarfjörður

Stöð 3: Breiðholt

Kópavogur

Stöð 4: Árbær, Norðlingaholt, Grafarholt

Grafarvogur

Mosfellsbær, Kjalarnes

Stöð 5: Miðborg, Gamli Vesturbær

Vesturbær, Seltjarnarnes

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

11

Niðurstöður

Viðhorf til starfa lögreglu og aðgengi að henni

Þátttakendur voru spurðir hversu góðu eða slæmu starfi þeir teldu lögreglu skila í sínu

hverfi við að stemma stigu við afbrotum. Niðurstöður sýna (mynd 1) að tæp 85 prósent

þátttakenda töldu lögreglu skila mjög eða nokkuð góðu starfi í sínu hverfi, á meðan rétt

rúm 15 prósent þátttakenda sögðu hana vera að skila frekar slæmu eða mjög slæmu

starfi. Ef litið er til svara fyrri ára má sjá að hlutfallslega færri töldu lögreglu skila mjög

góðu starfi árið 2011 og að sama skapi hefur hlutfall þeirra sem töldu lögreglu skila

frekar slæmu starfi hækkað í samanburði við fyrri ár. Engu að síður var það yfirgnæfandi

meirihluti svarenda sem taldi lögreglu skila mjög eða nokkuð góðu starfi í þeirra hverfi

við að stemma stigu við afbrotum (mynd 1). Ef litið er til niðurstaðna eftir tegund

fyrirlagnar (mynd 22) má sjá að rétt rúm 17 prósent þeirra sem svöruðu netkönnuninni

töldu lögregluna skila mjög góðu starfi á meðan hlutfallið var 22 prósent hjá þeim sem

svöruðu könnuninni í gegnum síma.

Mynd 1. Hversu góðu eða slæmu starfi finnst þér lögreglan skila í þínu hverfi við að stemma stigu við afbrotum?

3,2

9,7

68,3

18,8

2,5

6,9

65,2

25,5

2,3

7,0

64,9

25,8

2,4

12,7

65,5

19,3

Mjög slæmt starf

Frekar slæmt starf

Nokkuð gott starf

Mjög gott starf

Hlutfall í %

2011

2010

2009

2008

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

12

Þegar niðurstöður eru greindar nánar eftir kyni, aldri og búsetu (tafla 4) má sjá að ekki

er marktækur munur á viðhorfi karla og kvenna til starfa lögreglunnar og ekki heldur

þegar svör þátttakenda eru greind eftir búsetu. Þó munur eftir búsetu sé ekki

marktækur kemur fram ívið hærra hlutfall íbúa í Laugardal og Háaleiti, sem og í Hlíðum

töldu lögreglu vera að sinna mjög góðu starfi og þá eru hlutfallslega fæstir ánægðir með

störf lögreglu í Breiðholti, Mosfellsbæ og á Kjalarnesi.

Niðurstöður sýna að marktækur munur er á svörum þátttakenda eftir aldri. Þannig

eru elstu þátttakendurnir marktækt líklegri til að telja lögregluna vera að skila mjög

góðu starfi í samanburði við þá sem yngri eru (tafla 4). Hæst er hlutfallið í

aldursflokkum 66 ára og eldri þar sem 35 prósent svarenda töldu að lögreglan væri að

sinna mjög góðu starfi.

Tafla 4. Hversu góðu eða slæmu starfi finnst þér lögreglan skila í hverfi þínu? Greint eftir kyni, aldri og búsetu.

* Marktækur munur á milli hópa

Fjöldi svara

Kyn

Karlar 536

Konur 528

Aldur*

18-25 ára 117

26-35 ára 197

36-45 ára 237

46-55 ára 229

56-65 ára 177

66 ára og eldri 107

Búseta

Miðborg, Gamli Vesturbær 96

Hlíðar 85

Vesturbær, Seltjarnarnes 75

Laugardalur, Háaleiti 115

Breiðholt 97

Árbær 62

Grafarvogur, Grafarholt 121

Kópavogur 174

Garðabær, Álftanes 59

Hafnarfjörður 128

Mosfellsbær, Kjalarnes 52

19%

20%

17%

18%

15%

15%

24%

35%

18%

25%

19%

27%

14%

16%

16%

18%

22%

20%

19%

65%

66%

69%

68%

69%

63%

66%

55%

64%

60%

71%

63%

59%

69%

72%

71%

66%

65%

56%

12%13%

8%12%

14%

19%

9%9%

15%

15%

9%

9%

23%

13%

10%

11%

8%13%

17%

4%

1%

6%

3%

2%

3%

1%

1%

4%

1%

2%

4%

2%

2%

1%3%

3%

8%

Mjög gott starf Nokkuð gott starf

Frekar slæmt starf Mjög slæmt starf

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

13

Á mynd 2 má sjá hlutfall þeirra sem sögðu lögreglu sinna mjög eða frekar góðu starfi

við að stemma stigu við afbrotum í sínu hverfi greint eftir lögreglustöð og ártali

könnunar.

Niðurstöður sýna að í öllum tilfellum árið 2011 voru hlutfallslega færri þátttakendur

sem töldu að lögreglan vera að sinna mjög eða frekar góðu starfi borið saman við fyrri

ár. Íbúar á svæði lögreglustöðvar 3 (Breiðholt og Kópavogur) voru síst ánægðir með störf

lögreglunnar en þar voru 83 prósent ánægðir. Hlutfallið var aftur á móti hæst meðal

íbúa á svæði lögreglustöðvar 1 (Hlíðar, Háaleiti og Laugardalur) þar sem rúm 87 prósent

sögðust vera ánægðir með störf lögreglu. Ekki er marktækur munur milli lögreglustöðva

(mynd 2).

Mynd 2. Hlutfall þeirra sem telja lögreglu vera að sinna mjög eða frekar góðu starfi við að

stemma stigum við afbrotum í sínu hverfi, greint eftir árum og lögreglustöð.

83,5

84,7

90,1

87,2

88,0

90,8

92,2

90,6

88,6

90,8

87,9

91,4

89,0

88,2

96,6

84,8

84,3

83,0

85,5

87,5

stöð 5

Stöð 4

Stöð 3

Stöð 2

Stöð 1

Hlutfall í %

2011

2010

2009

2008

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

14

Í könnuninni voru þátttakendur spurðir að því hversu aðgengileg eða óaðgengileg

þeim þætti lögreglan vera í þeirra hverfi eða byggðarlagi. Á mynd 3 má sjá að rúm 62

prósent svarenda sögðu lögregluna vera mjög eða frekar aðgengilega. Í samanburði við

fyrri ár þá lækkar hlutfall þeirra sem telja lögregluna vera mjög aðgengilega úr tæplega

24 prósentum árið 2010 í tæp 17 prósent árið 2011. Hlutfall þeirra sem töldu lögregluna

frekar aðgengilega hélst hins vegar óbreytt á milli ára eða tæp 46 prósent. Í takt við

þessar niðurstöður hækkar hlutfall þeirra sem töldu lögregluna vera frekar og mjög

óaðgengilega (mynd 3). Ef litið er til niðurstaðna könnunarárið 2011 og þær greindar

eftir tegund fyrirlagnar má sjá (mynd 23) að töluverður munur kemur fram eftir því

hvernig gögnum var aflað. Þannig sögðu rúm 13 prósent þeirra sem svöruðu könnuninni í

gegnum netið lögregluna vera mjög aðgengilega, en rúmt 21 prósent þeirra sem svöruðu

í gegnum síma.

Mynd 3. Þegar þú hugsar um aðgengi þitt að lögreglunni, t.d. til að fá upplýsingar, aðstoð eða

fræðslu þegar á þarf að halda, hversu aðgengileg eða óaðgengileg finnst þér lögreglan vera í þínu hverfi/byggðarlagi? Greint eftir árum.

9,5

22,6

44,2

23,7

8,2

18,1

47,5

26,3

9,3

21,2

45,7

23,7

11,7

25,9

45,7

16,8

Mjög óaðgengileg

Frekar óaðgengileg

Frekar aðgengileg

Mjög aðgengileg

Hlutfall í %

2011

2010

2009

2008

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

15

Í töflu 5 má sjá niðurstöður spurningarinnar um aðgengi að lögreglu, greindar eftir

kyni, aldri og búsetu. Ekki er marktækur munur þegar litið er til kyns og aldurs þó

niðurstöður sýni að þeir sem eru í elsta aldursflokknum (66 ára og eldri) séu hlutfallslega

líklegri til að telja lögregluna mjög aðgengilega í samanburði við þátttakendur í öðrum

aldursflokkum.

Marktækur munur kemur aftur á móti fram milli hópa þegar litið er á niðurstöður

eftir búsetu. Þannig voru íbúar í Hlíðum, Laugardal og Háaleiti, Miðborg og Gamla

Vesturbæ líklegastir til að segja lögreglu mjög aðgengilega á meðan íbúar í Mosfellsbæ

og Kjalarnesi og í Breiðholti sögðu hana frekar mjög óaðgengilega.

Tafla 5. Þegar þú hugsar um aðgengi þitt að lögreglunni, t.d. til að fá upplýsingar, aðstoð eða

fræðslu þegar á þarf að halda, hversu aðgengileg eða óaðgengileg finnst þér lögreglan vera í þínu hverfi/byggðarlagi? Greint eftir kyni, aldri og búsetu.

* Marktækur munur á milli hópa

Fjöldi svara

Kyn

Karlar 489

Konur 472

Aldur

18-25 ára 112

26-35 ára 158

36-45 ára 223

46-55 ára 215

56-65 ára 167

66 ára og eldri 86

Búseta*

Miðborg, Gamli Vesturbær 82

Hlíðar 79

Vesturbær, Seltjarnarnes 73

Laugardalur, Háaleiti 89

Breiðholt 85

Árbær 54

Grafarvogur, Grafarholt 119

Kópavogur 156

Garðabær, Álftanes 57

Hafnarfjörður 124

Mosfellsbær, Kjalarnes 43

17%

17%

16%

16%

13%

16%

16%

30%

21%

27%

10%

22%

13%

19%

13%

19%

9%

18%

7%

43%

48%

46%

46%

48%

44%

48%

41%

49%

44%

56%

46%

39%

48%

43%

46%

46%

48%

37%

26%

26%

26%

26%

28%

28%

26%

15%

21%

20%

30%

22%

25%

24%

31%

28%

35%

22%

30%

14%

10%

13%

11%

11%

12%

11%

14%

10%

9%

4%

9%

24%

9%

13%

8%

11%

13%

26%

Mjög aðgengileg Frekar aðgengileg

Frekar óaðgengileg Mjög óaðge ngileg

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

16

Þegar hlutfall þeirra sem sögðu lögreglu vera mjög eða frekar aðgengilega í sínu

hverfi/svæði er greint eftir lögreglustöðvum (mynd 4) má sjá að í öllum tilfellum nema

einu lækkaði hlutfallið milli ára. Það voru aðeins íbúar á þeim svæðum sem lögreglustöð

2 (Hafnarfjörður, Garðabær og Álftanes) sinnir sem töldu lögregluna aðgengilegri nú í

samanburði við árið 2010. Hlutfall þeirra sem töldu lögregluna vera mjög eða frekar

aðgengilega er lægst á því svæði sem lögreglustöð 4 (Grafarvogur, Árbær, Grafarholt,

Mosfellsbær, Kjalarnes og Kjós) sinnir, eða sem nemur 56 prósentum á meðan hlutfallið

er hæst (69,6%) meðal íbúa á svæði lögreglustöðvar 1 (Laugardalur, Háaleiti og Hlíðar).

Ekki martækur munur á milli lögreglustöðva.

Mynd 4. Hlutfall þeirra sem telja lögreglu mjög eða frekar aðgengilega í sínu hverfi/svæði, greint eftir árum og lögreglustöð.

71,0

67,3

67,5

68,6

66,5

78,8

65,7

77,5

68,9

80,5

74,3

59,6

74,4

59,5

79,7

67,7

56,0

60,2

61,9

69,6

stöð 5

Stöð 4

Stöð 3

Stöð 2

Stöð 1

Hlutfall í %

2011

2010

2009

2008

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

17

Til að meta sýnileika lögreglu eru þátttakendur spurðir að því hversu oft, að jafnaði,

þeir sjá lögreglumann eða lögreglubíl í sínu hverfi og/eða byggðarlagi (mynd 5). Eins og

fram kemur sögðust hlutfallslega flestir sjá lögreglu í sínu hverfi einu sinni í mánuði eða

sjaldnar (37,6%) á meðan rúm 12 prósent sögðust aldrei sjá lögreglu á þeim slóðum

(mynd 5).

Þegar skoðuð er þróun síðustu ára má sjá að helst hefur orðið breyting á hlutfalli

þeirra sem sögðust sjá lögreglumann eða lögreglubíl í sínu hverfi oft, það er oftar en

einu sinni í viku. Á sama tíma hefur þeim fjölgað sem sögðust sjá lögreglumann eða

lögreglubíl í sínu hverfi einu sinni í mánuði eða sjaldnar. Því virðist ekki verða mikil

breyting á hlutfalli þeirra sem sögðust sjá lögreglumann eða lögreglubíl í sínu hverfi, en

hins vegar segjast íbúar sjá lögreglu sjaldnar nú en áður.

Þegar litið er til niðurstaðna eftir tegund fyrirlagnar (mynd 24) má sjá að þeir sem

svörðuðu í gegnum síma voru ívið líklegri til að segjast sjá lögreglu oftar en einu sinni í

viku í sínu hverfi eða aldrei en þeir sem svöruðu á netinu. Þeir sem svöruðu á netinu

voru hins vegar líklegri til að segjast sjá lögreglu stundum.

Mynd 5. Hversu oft sérð þú lögreglumann eða lögreglubíl í þínu hverfi/byggðarlagi að jafnaði? Greint eftir árum.

30,9

25,9

30,4

12,8

28,5

29,1

31,5

10,9

29,0

27,2

32,5

11,4

21,5

28,7

37,6

12,2

Oftar en einu sinni í viku

2-3 sinnum í mán./vikulega

Einu sinni í mán. eða sjaldnar

Aldrei

Hlutfall í %

2011

2010

2009

2008

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

18

Þegar niðurstöður spurningarinnar um sýnileika lögreglunnar í hverfi og/eða

byggðarlagi eru greindar eftir kyni má sjá að konur eru marktækt líklegri en karlar til

að segjast aldrei sjá lögreglu í sínu hverfi (tafla 6). Að sama skapi kemur fram

marktækur munur þegar litið er til niðurstaðna eftir aldri og eru þátttakendur í elsta

aldursflokknum líklegastir til að segjast aldrei sjá lögreglu í sínu hverfi á meðan slíkt á

síst við um svarendur í tveimur yngstu aldursflokkunum.

Þá sýna niðurstöður einnig marktækan mun eftir búsetu þátttakenda. Íbúar í

Miðborg og Gamla Vesturbæ eru hlutfallslega líklegastir til að segjast sjá lögreglu oftar

en einu sinni í viku í sínu hverfi á meðan hlutfall þeirra sem segjast aldrei sjá lögreglu í

sínu hverfi er hlutfallslega hæst meðal íbúa í Mosfellsbæ og á Kjalarnesi (tafla 6).

Tafla 6. Hversu oft sérð þú lögreglumann eða lögreglubíl í þínu hverfi/byggðarlagi að jafnaði?

Fjöldi svara

Kyn *

Karlar 638

Konur 680

Aldur*

18-25 ára 143

26-35 ára 227

36-45 ára 286

46-55 ára 289

56-65 ára 228

66 ára og eldri 145

Búseta *

Miðborg, Gamli Vesturbær 111

Vesturbær, Seltjarnarnes 104

Hlíðar 99

Laugardalur, Háaleiti 143

Breiðholt 116

Árbær 71

Grafarvogur, Grafarholt 159

Kópavogur 213

Garðabær, Álftanes 77

Hafnarfjörður 165

Mosfellsbær, Kjalarnes 60

* Marktækur munur á milli hópa

9%

15%

9%

7%

13%

10%

14%

23%

1%

5%

6%

18%

5%

14%

19%

9%

21%

15%

27%

39%

36%

30%

35%

40%

42%

39%

33%

34%

38%

34%

43%

37%

32%

39%

41%

36%

38%

30%

29%

28%

34%

32%

29%

30%

25%

22%

28%

26%

39%

24%

33%

39%

25%

30%

21%

28%

25%

22%

21%

27%

25%

19%

18%

22%

21%

37%

32%

20%

15%

25%

14%

17%

20%

22%

19%

18%

Aldrei

Einu sinni í mán. eða sjaldnar

2-3 sinnum í mán./vikulegaOftar en einu sinni í viku

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

19

Hvaða afbrot telur þú vera mesta vandamálið í þínu hverfi?

Í könnuninni voru þátttakendur beðnir um að meta hvað afbrot þeir teldu vera mesta

vandamálið í sínu hverfi. Mynd 6 sýnir niðurstöður þeirrar spurningar í samanburði við

þrjú síðastliðin ár. Líkt og árin á undan töldu hlutfallslega flestir innbrot vera mesta

vandamálið í þeirra hverfi þó hlutfallið lækki umtalsvert milli ára. Þannig töldu tæp 44

prósent svarenda innbrot vera mesta vandamálið í sínu hverfi árið 2011 á meðan

hlutfallið var tæp 60 prósent árið 2010. Það ár hafði hlutfall þeirra sem töldu innbrot

mesta vandamálið í sínu hverfi hækkað um rúm 4 prósentustig milli ára. Í flokkunum

umferðarlagabrot, eignaspjöll/skemmdarverk, fíkniefnaneysla og þjófnaður hækka

hlutföllin aftur á móti lítillega á milli ára. Niðurstöður sýna þó greinilega að svarendur

telja innbrot enn vera mesta vandamálið í sínu hverfi (mynd 6).

Mynd 6. Hvaða afbrot telur þú mesta vandamálið í þínu hverfi/svæði? Greint eftir árum.

3,8

3,0

2,8

5,4

5,3

17,2

30,4

32,2

1,5

1,2

2,7

7,2

7,2

7,4

16,9

56,0

1,1

1,5

2,0

6,6

3,3

9,4

16,3

59,8

3,4

0,5

1,8

8,8

8,3

13,9

19,6

43,8

Annað

Hávaði og ölvun

Ofbeldi-líkamsárásir

Þjófnaður

Fíkniefnaneysla

Eignaspjöll-skemmdarverk

Umferðarlagabrot

Innbrot

Hlutfall í %

2011

2010

2009

2008

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

20

Niðurstöður sýna að ekki er marktækur munur á viðhorfi kynja til þess hvaða brot er

talið mesta vandamálið í þeirra hverfi (tafla 7). Marktækur munur kemur aftur á móti

fram þegar niðurstöður eru greindar eftir aldri þátttakenda. Þátttakendur 66 ára og

eldri eru þannig marktækt líklegri í samanburði við aðra til að telja innbrot mesta

vandamálið á meðan stærri hluti þátttakenda í yngsta aldurflokknum (18 til 25 ára) telur

að fíkniefnaneysla sé mesta vandamálið í sínu hverfi.

Þegar svörin eru greind eftir búsetu kemur fram að hlutfallslega fleiri íbúar í Árbæ

töldu innbrot mesta vandamálið miðað við svör íbúa á öðrum svæðum. Íbúar í Vesturbæ

og á Seltjarnarnesi voru líklegri en íbúar annarra svæða til að telja umferðarlagabrot

mesta vandamálið og áhyggjur af eignaspjöllum voru algengari meðal íbúa Breiðholts,

Miðborgar og Gamla Vesturbæjar, Laugardals og Háaleitis. Þjófnaðir voru taldir meiri

vandi af íbúum Garðabæjar og Álftaness og fíkniefnaneysla meðal íbúa Breiðholts og

Árbæjar í samanburði við önnur svæði. Marktækur munur er á svörum eftir svæðum

höfuðborgarinnar.

Tafla 7. Hvaða afbrot telur þú mesta vandamálið í þínu hverfi/svæði? Greint eftir kyni, aldri og

búsetu.

*Marktækur munur milli hópa

Fjöldi

svara Innbrot

Umferðar-

lagabrot Eignaspjöll Þjófnaður

Fíkniefna-

neysla Annað

Kyn

Karlar 510 42,7% 20,4% 14,1% 10,2% 8,0% 4,5%

Konur 522 44,3% 18,6% 13,6% 7,3% 8,4% 7,9%

Aldur*

18-25 115 35,7% 17,4% 8,7% 8,7% 17,4% 12,2%

26-35 183 37,2% 21,3% 17,5% 9,8% 7,7% 6,6%

36-45 230 45,2% 22,2% 13,5% 7,4% 6,1% 5,7%

46-55 234 47,0% 19,7% 15,4% 8,1% 7,3% 2,6%

56-65 173 45,1% 19,1% 15,0% 8,1% 6,4% 6,4%

66 og eldri 97 49,5% 12,4% 8,2% 12,4% 9,3% 8,2%

Búseta*

Miðborg, Gamli Vesturbær 92 27,2% 16,3% 18,5% 9,8% 10,9% 17,4%

Vesturbær, Seltjarnarnes 89 31,5% 27,0% 13,5% 9,0% 9,0% 10,1%

Hlíðar 74 48,6% 21,6% 17,6% 1,4% 2,7% 8,1%

Laugardalur, Háaleiti 110 42,7% 17,3% 18,2% 6,4% 8,2% 7,3%

Breiðholt 101 44,6% 6,9% 18,8% 5,0% 17,8% 6,9%

Árbær 59 66,1% 6,8% 6,8% 3,4% 16,9%

Grafarvogur, Grafarholt 112 47,3% 25,9% 14,3% 6,3% 5,4% 0,9%

Kópavogur 166 43,4% 23,5% 11,4% 11,4% 5,4% 4,8%

Garðabær, Álftanes 58 43,1% 24,1% 13,8% 15,5% 1,7% 1,7%

Hafnarfjörður 124 46,0% 21,0% 6,5% 13,7% 7,3% 5,6%

Mosfellsbær, Kjalarnes 47 46,8% 17,0% 14,9% 12,8% 6,4% 2,1%

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

21

Mynd 7. Hlutfall þeirra sem töldu innbrot vera mesta vandamálið í sínu hverfi/svæði, greint eftir árum og lögreglustöð.

Mynd 7 sýnir hlutfall þeirra sem sögðu innbrot vera mesta vandamálið í sínu

hverfi/svæði, greint eftir lögreglustöð. Niðurstöður sýna að í öllum tilfellum lækkar

hlutfall þeirra sem töldu innbrot vera mesta vandamálið árið 2011 í samanburði við árið

2010. Á mynd 7 má einnig sjá að árin 2009 og 2010 hækkaði hlutfall þeirra sem töldu

innbrot mesta vandamálið í sínu hverfi og sýna niðurstöður nú fyrir árið 2011 hlutfall

sem er meira í takt við það sem niðurstöður sýndu árið 2008. Hlutfall þeirra sem töldu

innbrot vera mesta vandamálið í sínu hverfi er hæst meðal íbúa á svæðinu sem fellur

undir lögreglustöð 4 (Grafarvogur, Árbær, Grafarholt, Mosfellsbær, Kjalarnes og Kjós),

eða rúm 52,3 prósent en lægst er það meðal íbúa á svæðum lögreglustöðvar 1

(Laugardalur, Háaleiti og Hlíðar) eða 37,7 prósent, og lögreglustöðvar 5 (Miðborg,

Vesturbær og Seltjarnarnes) þar sem það var 36,7 prósent. Ekki er marktækur munur á

milli lögreglustöðva.

30,6

32,9

34,2

31,1

31,3

49,3

58,1

62,2

53,3

53,8

58,4

59,0

57,1

65,8

59,0

36,7

52,3

43,8

45,1

37,7

stöð 5

Stöð 4

Stöð 3

Stöð 2

Stöð 1

Hlutfall í %

2011

2010

2009

2008

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

22

Ótti við afbrot

Líkt og í fyrri könnunum voru þátttakendur í ár beðnir um að meta eigið öryggi væru

þeir einir á gangi í sínu hverfi eða byggðarlagi eftir að myrkur er skollið á (mynd 8).

Niðurstöður sýna að yfirgnæfandi meirihluti taldi sig vera örugga (mjög eða frekar)

þar eina á gangi að næturlagi. Hlutfall þeirra sem sögðust vera mjög öruggir einir á

gangi í sínu hverfi eða byggðarlagi lækkaði þó á milli ára. Þannig á slíkt við um tæp 41

prósent svarenda árið 2011 á meðan rétt tæp 52 prósent svöruðu því til árið 2010.

Hlutfall þeirra sem sögðust vera frekar öruggir hækkar aftur á móti milli ára þannig að í

heild er svipað hlutfall svarenda sem upplifir sig örugga eina á gangi eftir að myrkur er

skollið á, eða um 90 prósent. Ef litið er til niðurstaðna eftir tegund fyrirlagnar kemur

fram mikill munur á svörum eftir því hvort þátttakendur svöruðu könnuninni í gegnum

netið eða síma (mynd 25). Þannig sögðust rúm 32 prósent þátttakenda sem svöruðu

netkönnuninni að þeir væru mjög öruggir einir á gangi í sínu hverfi/byggðarlagi þegar

myrkur er skollið á, á meðan hlutfallið var tæpt 51 prósent meðal þeirra sem svöruðuð

könnuninni í gegnum síma (sjá nánar mynd 25).

Mynd 8. Hversu örugg(ur)/óörugg(ur) finnst þér þú vera þegar þú gengur ein(n) í þínu

hverfi/byggðarlagi þegar myrkur er skollið á? Greint eftir árum.

3,2

7,1

40,4

49,2

2,3

8,3

37,7

51,8

2,5

6,9

38,7

51,9

3,1

8,9

47,4

40,7

Mjög óörugg(ur)

Frekar óörugg(ur)

Frekar örugg(ur)

Mjög örugg(ur)

Hlutfall í %

2011

2010

2009

2008

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

23

Karlar eru marktækt líklegri til að finna fyrir meira öryggi á sínum heimaslóðum í

samanburði við konur en einungis sex prósent þeirra sögðust finna fyrir óöryggi á móti 18

prósentum kvenna (tafla 8). Þá kemur fram líkt og fyrri ár að almennt finna yngri

svarendur fyrir meira öryggi einir á gangi að næturlagi í sínu hverfi en hinir eldri. Um

tölfræðilega marktækan mun er að ræða í báðum tilvikum.

Þegar svör eru greind eftir svæðum sýna niðurstöður marktækan mun. Þannig eru

íbúar Breiðholts óöruggari í samanburði við íbúa annarra svæða, en þar á eftir koma

íbúar Miðborgar og Gamla Vesturbæjar. Íbúar Mosfellsbæjar og Kjalarness eru

hlutfallslega líklegastir til að telja sig örugga eina á gangi í sínu hverfi/byggðarlagi eftir

að myrkur er skollið á, þar sem einungis þrjú prósent upplifa sig frekar óörugga í því

bæjarfélagi og enginn svarenda taldi sem mjög óöruggan (tafla 8).

Tafla 8. Hversu örugg(ur)/óörugg(ur) finnst þér þú vera þegar þú gengur ein(n) í þínu

hverfi/byggðarlagi þegar myrkur er skollið á? Greint eftir kyni, aldri og búsetu.

Fjöldi svara

Kyn *

Karlar 645

Konur 677

Aldur *

18-25 ára 150

26-35 ára 232

36-45 ára 288

46-55 ára 293

56-65 ára 231

66-76 ára 128

Búseta *

Miðborg, Gamli Vesturbær 112

Vesturbær, Seltjarnarnes 105

Hlíðar 101

Laugardalur, Háaleiti 146

Breiðholt 112

Árbær, Grafarholt 70

Grafarvogur 158

Kópavogur 210

Garðabær, Álftanes 77

Hafnarfjörður 170

Mosfellsbær, Kjalarnes 61

* Marktækur munur á milli hópa

52%

30%

55%

44%

45%

38%

33%

27%

35%

39%

49%

40%

25%

41%

36%

39%

49%

51%

51%

41%

53%

37%

48%

45%

50%

52%

49%

46%

50%

40%

46%

53%

46%

56%

51%

39%

41%

46%

5%

13%

6%

6%

7%

9%

11%

16%

16%

10%

7%

10%

13%

11%

5%

9%

8%

6%

3%

1%

5%

2%

1%

2%

3%

4%

7%

3%

2%

5%

4%

9%

1%

3%

1%

4%

2%

Mjög örugg(ur) Frekar örugg(ur)

Frekar óörugg(ur) Mjög óörugg(ur)

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

24

Mynd 9. Hlutfall þeirra sem sögðust mjög eða frekar örugg(ir) einir á gangi í sínu hverfi/byggðarlagi þegar myrkur er skollið á, greint eftir árum og lögreglustöð.

Á mynd 9 má sjá hlutfall þeirra sem sögðust mjög eða frekar öruggir einir á gangi í

sínu hverfi/byggðarlagi eftir að myrkur er skollið á eftir lögreglustöðvum. Hlutfall þeirra

sem sögðust mjög eða frekar öruggir er svipað og niðurstöður sýndu árið 2010. Þó

yfirgnæfandi meirihluti svarenda upplifi sig eins og áður segir örugga í sínu hverfi einir á

gangi eftir að myrkur er skollið á, er hlutfallið lægst meðal íbúa þess svæðis sem fellur

undir lögreglustöð 5 (Miðborg, Vesturbær og Seltjarnarnes) en hæst meðal íbúa

lögreglustöðvar 4 (Grafarvogur, Árbær, Grafarholt, Mosfellsbær, Kjalarnes og Kjós). Ekki

er marktækur munur milli lögreglustöðva.

86,5

93,6

82,1

92,2

86,7

77,6

91,5

88,9

89,3

77,8

83,4

93,3

86,5

91,5

86,2

84,5

92,0

85,4

90,7

87,3

stöð 5

Stöð 4

Stöð 3

Stöð 2

Stöð 1

Hlutfall í %

2011

2010

2009

2008

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

25

Þegar þátttakendur voru spurðir að því hversu öruggir eða óöruggir þeir væru einir á

gangi í miðborg Reykjavíkur eftir að myrkur er skollið á eða eftir miðnætti um helgar

(mynd 10) má sjá að meirihluti svarenda taldi sig vera mjög eða frekar óöruggan. Þessar

niðurstöður eru í takt við niðurstöður fyrri ára þar sem innan við 40 prósent svarenda

taldi sig vera mjög eða frekar öruggan á meðan ríflegur meirihluti svarenda upplifði sig

mjög eða frekar óöruggan einan á gangi eftir miðnætti í miðborg Reykjavíkur.

Nokkur munur kemur fram á svörum eftir því hvort þátttakendur svöruðu könnuninni í

gegnum netið eða síma (mynd 26). Þannig sögðu tæp sex prósent þátttakenda sem

svöruðu netkönnuninni að þeir væru mjög öruggir einir á gangi í miðborginni þegar

myrkur er skollið á, á meðan hlutfallið var tæp 11 prósent meðal þeirra sem svöruðuð

könnuninni í gegnum síma. Aftur á móti sögðust rúm 35 prósent þátttakenda sem

svöruðu netkönnuninni vera frekar óöruggir en rúm 30 prósent þeirra sem svöruðu

gegnum síma (sjá mynd 26).

Mynd 10. Hversu örugg(ur)/óörugg(ur) finnst þér þú vera þegar þú gengur ein(n) í miðborg

Reykjavíkur þegar myrkur er skollið á eða eftir miðnætti um helgar? Greint eftir árum.

Líkt og áður eru karlar líklegri en konur til að segjast mjög eða frekar öruggir einir á

gangi eftir miðnætti um helgar í miðborg Reykjavíkur. Þá sýna niðurstöður marktækan

mun þegar litið er aldurs. Þeir sem eru á aldrinum 18 til 25 ára eru mun líklegri til að

finna til öryggis við þessar aðstæður í samanburði við þá sem tilheyra eldri

aldursflokkunum (tafla 9).

29,3

33,4

27,1

10,1

28,8

34,3

30,2

6,8

26,9

35,0

28,3

9,8

27,1

33,0

31,8

8,0

Mjög óörugg(ur)

Frekar óörugg(ur)

Frekar örugg(ur)

Mjög örugg(ur)

Hlutfall í %

2011

2010

2009

2008

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

26

Niðurstöður sýna einnig marktækan mun þegar litið er til búsetu. Þannig eru íbúar

Miðborgar og Gamla Vesturbæjar hlutfallslega líklegri í samanburði við íbúa annarra

svæða til að upplifa sig örugga eina á gangi eftir miðnætti í miðborg Reykjavíkur. Í

kjölfar þeirra koma síðan íbúar Vesturbæjar og Seltjarnarness. Íbúar Grafarvogs og

Grafarholts ásamt íbúum Hafnarfjarðar upplifa sig hlutfallslega óöruggasta í samanburði

við íbúa annarra hverfa/svæða.

Tafla 9. Hversu örugg(ur)/óörugg(ur) finnst þér þú vera þegar þú gengur ein(n) í miðborg

Reykjavíkur þegar myrkur er skollið á eða eftir miðnætti um helgar? Greint eftir kyni, aldri og búsetu.

Þegar þróunin er skoðuð eftir svæðum (mynd 11) vekur athygli hve hátt hlutfall íbúa

sem búa á svæðum sem tilheyra lögreglustöð 5 (Miðborg, Vesturbær og Seltjarnarnes)

segjast öruggir í miðborg Reykjavíkur í samanburði við íbúa annarra svæða. Að sama

skapi sýna niðurstöður að hlutfall þeirra íbúa sem upplifa sig mjög eða frekar örugga

hækkar töluvert þegar litið er til íbúa sem tilheyra svæðum lögreglustöðva 5 og 1

(Laugardalur, Háaleiti og Hlíðar) á meðan það helst svipað meðal íbúa annarra stöðva.

Ekki er marktækur munur á milli lögreglustöðva.

Fjöldi svara

Kyn *

Karlar 538

Konur 512

Aldur *

18-25 ára 147

26-35 ára 215

36-45 ára 250

46-55 ára 237

56-65 ára 144

66 ára og eldri 57

Búseta *

Miðborg, Gamli Vesturbær 105

Vesturbær, Seltjarnarnes 93

Hlíðar 89

Laugardalur, Háaleiti 113

Breiðholt 82

Árbær 57

Grafarvogur, Grafarholt 128

Kópavogur 163

Garðabær, Álftanes 52

Hafnarfjörður 122

Mosfellsbær, Kjalarnes 46

* Marktækur munur á milli hópa

12%

4%

16%

8%

4%

6%

8%

9%

17%

12%

7%

10%

10%

4%

5%

4%

8%

7%

9%

44%

19%

49%

40%

28%

29%

19%

14%

42%

37%

45%

35%

29%

37%

20%

28%

37%

22%

30%

28%

38%

23%

35%

36%

34%

32%

39%

32%

33%

24%

25%

30%

35%

45%

37%

27%

35%

30%

16%

38%

12%

17%

32%

30%

40%

39%

9%

18%

25%

30%

30%

25%

31%

31%

29%

36%

30%

Mjög örugg(ur) Frekar örugg(ur)

Frekar óörugg(ur) Mjög óörugg(ur)

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

27

Mynd 11. Hlutfall þeirra sem sögðust mjög eða frekar öruggir einir á gangi í miðborg Reykjavíkur

þegar myrkur er skollið á eða eftir miðnætti um helgar, greint eftir árum og lögreglustöð.

48,5

34,2

36,9

29,7

38,9

51,7

31,6

35,8

29,5

40,9

49,6

31,8

38,0

31,9

41,8

55,7

31,2

34,3

33,3

46,6

stöð 5

Stöð 4

Stöð 3

Stöð 2

Stöð 1

Hlutfall í %

2011

2010

2009

2008

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

28

Þátttakendur voru spurðir hversu oft aðstæður hefðu verið þannig hjá þeim á

síðastliðnu ári að þeir töldu líklegt að þeir yrðu fyrir afbroti. Athygli vekur að enn

fjölgar þeim sem upplifðu aðstæður þannig að þeir töldu líklegt að þeir yrðu fyrir

afbroti. Þannig sögðu 32 prósent þátttakenda árið 2008 að þeir hafi talið aðstæður

einhverntíman á síðastliðnu ári hafa verið þannig að þeir teldu líklegt að þeir yrðu fyrir

afbroti. Sambærilegt hlutfall árið 2011 var tæplega 52 prósent (mynd 12). Stökkið er

einna mest milli áranna 2010 og 2011 meðal þeirra sem segjast þetta hafa gerst mjög

sjaldan.

Þegar niðurstöður eru greindar eftir tegund fyrirlagnar (mynd 27) má sjá að

breytingar milli 2010 og 2011 eru helst til komnar vegna þess hve hátt hlutfall þeirra

sem svöruðu könnuninni á netinu sagði aðstæður á síðastliðnu ári einhverntíman hafa

verið þannig að þeir óttuðust að verða fyrir afbroti. Þannig sögðust tæp 57 prósent

þátttakenda símakönnunarinnar að slíkt hafi aldrei átt við á meðan hlutfallið er rúmt 41

prósent meðal þátttakenda sem svöruðu könnuninni í gegnum netið (sjá nánar mynd 27).

Mynd 12. Hversu oft, ef einhvern tímann, voru aðstæður þannig hjá þér á síðastliðnu ári að þú taldir líklegt að þú yrðir fyrir afbroti hér á landi? Greint eftir árum.

1,3

3,2

13,9

13,7

67,9

1,6

4,3

16,9

14,7

62,6

2,8

6,8

16,1

17,3

57,0

2,0

7,4

18,8

23,4

48,4

Mjög oft

Frekar oft

Frekar sjaldan

Mjög sjaldan

Aldrei

Hlutfall í %

2011

2010

2009

2008

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

29

Niðurstöður sýna að ekki er marktækur munur á svörum eftir kyni eða búsetu. Þegar

niðurstöður eru greindar eftir aldri má aftur á móti sjá að yngri þátttakendurnir voru

líklegri en þeir eldri til að segjast hafa talið það líklegt einhvern tímann á síðasta ári að

þeir yrðu fyrir afbroti (tafla 10). Þessar niðurstöður eru athygliverðar og þá sér í lagi í

ljósi þess að almennt eru eldri aldurshóparnir líklegri til að segjast óttast afbrot en þeir

sem yngri eru.

Tafla 10. Þeir sem sögðu aðstæður hafa verið þannig að þeir töldu líklegt að þeir yrðu fyrir afbroti hér á landi, svarmöguleikar flokkaðir í einhvern tímann eða aldrei, greindir eftir kyni, aldri og búsetu.

Fjöldi svara

Kyn

Karlar 626

Konur 671

Aldur *

18-25 ára 141

26-35 ára 220

36-45 ára 280

46-55 ára 284

56-65 ára 229

66 og eldri 143

Búseta

Miðborg, Gamli Vesturbær 107

Vesturbær, Seltjarnarnes 103

Hlíðar 97

Laugardalur, Háaleiti 145

Breiðholt 112

Árbær 69

Grafarvogur, Grafarholt 156

Kópavogur 209

Garðabær, Álftanes 75

Hafnarfjörður 165

Mosfellsbær, Kjalarnes 59

* Marktækur munur á milli hópa

50%

53%

55%

62%

56%

52%

48%

29%

50%

49%

47%

55%

57%

55%

51%

52%

40%

50%

59%

30%

50%

47%

45%

38%

44%

48%

52%

71%

50%

51%

53%

45%

43%

45%

49%

48%

60%

50%

41%

70%

Einhvern tímann Aldrei

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

30

Hlutfall þeirra sem sögðu það einhvern tímann hafa verið líklegt á síðastliðnu ári að

verða fyrir afbroti hækkar í öllum hverfum/svæðum (mynd 13).

Af þeim sem sögðust hafa talið líklegt að þeir yrðu fyrir afbroti á síðastliðnu ári, er

hlutfallið hæst meðal íbúa á svæði lögreglustöðva 3 (Kópavogur og Breiðholt) og 4

(Grafarvogur, Árbær, Grafarholt, Mosfellsbær, Kjalarnes og Kjós), sem og á svæði

lögreglustöðvar 1 (Laugardalur, Háaleiti og Hlíðar). Ekki er marktækur munur milli

lögreglustöðva.

Mynd 13. Hlutfall þeirra sem sögðu það einhvern tímann hafa verið líklegt á undanförnu ári að

þeir yrðu fyrir afbroti hér á landi, greint eftir árum og lögreglustöð.

37,1

31,0

28,1

33,5

34,2

40,2

34,1

41,2

32,9

40,2

46,5

42,2

41,3

43,9

42,9

49,0

53,9

53,9

47,1

52,4

stöð 5

Stöð 4

Stöð 3

Stöð 2

Stöð 1

Hlutfall í %

2011

2010

2009

2008

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

31

Ekki er hægt að greina marktækan mun eftir kyni, aldri eða búsetu þegar niðurstöður

eru skoðaðar fyrir þann hóp sem sagðist einhvern tímann á liðnu ári hafa talið líklegt að

verða fyrir afbroti (tafla 11). Niðurstöður sýna þó að vel yfir helmingur þátttakenda á

aldrinum 56-65 ára sagði aðstæður mjög sjaldan hafa verið þannig að þeir hafi óttast að

verða fyrir afbroti. Í samanburði milli svæða sögðust hlutfallslega flestir íbúar

Hlíðahverfis eða 63 prósent sjaldan hafa verið í aðstæðum þar sem þeir óttuðust að

verða fyrir afbroti.

Tafla 11. Hversu oft, ef einhvern tímann, voru aðstæður þannig hjá þér árið 2010 að þú taldir

líklegt að þú yrðir fyrir afbroti hér á landi? Greint eftir kyni, aldri og búsetu. Hér eru ekki tekin með svör þeirra sem sögðu „aldrei“.

Fjöldi svara

Kyn

Karlar 313

Konur 356

Aldur

18-25 ára 77

26-35 ára 136

36-45 ára 156

46-55 ára 148

56-65 ára 111

66-76 ára 41

Búseta

Miðborg, Gamli Vesturbær 54

Vesturbær, Seltjarnarnes 50

Hlíðar 46

Laugardalur, Háaleiti 80

Breiðholt 64

Árbær, Grafarholt 38

Grafarvogur 80

Kópavogur 109

Garðabær, Álftanes 30

Hafnarfjörður 83

Mosfellsbær, Kjalarnes 35

Ekki er marktækur munur á milli hópa

49%

42%

47%

46%

40%

45%

53%

41%

56%

50%

63%

43%

41%

39%

45%

39%

43%

42%

49%

40%

33%

39%

40%

29%

40%

36%

35%

41%

24%

32%

28%

41%

38%

39%

39%

46%

37%

37%

20%

38%

15%

14%

13%

18%

13%

16%

10%

15%

17%

14%

7%

10%

17%

13%

15%

13%

17%

16%

26%

16%

3%

5%

7%

6%

3%

2%

2%

4%

4%

2%

6%

5%

8%

1%

2%

3%

5%

6%

6%

Mjög sjaldan Frekar sjaldan

Frekar oft Mjög oft

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

32

Þeir sem sögðust einhvern tímann hafa verið í þeim aðstæðum að þeir teldu líklegt að

þeir yrðu fyrir afbroti, voru spurðir út í það hvaða afbroti þeir óttuðust mest að verða

fyrir (mynd 14). Um helmingur þeirra sagðist hafa óttast mest að verða fyrir innbroti,

eða rúm 51 prósent. Hér sýna niðurstöður að hlutfall þeirra sem sögðust óttast mest að

verða fyrir innbroti lækkar umtalsvert milli ára en tæpt 61 prósent svaraði því til árið

2010. Hlutfall þeirra sem sögðust óttast þjófnað, kynferðisbrot og eignaspjöll hækkaði

aftur á móti milli ára á sama tíma og hlutfall þeirra sem óttuðust ofbeldisbrot hélst

svipað (mynd 14).

Mynd 14. Þegar þú óttaðist síðast að verða fyrir afbroti, hvaða afbroti óttaðist þú mest að verða fyrir? Greint eftir árum.

1,2

1,2

2,9

2,9

3,6

7,5

24,3

56,2

2,5

0,7

1,2

4,7

2,0

6,1

22,3

60,5

3,5

0,5

2,2

7,1

3,8

9,7

22,0

51,3

Annað

Umferðarlagabrot

Rán

Eignaspjöll-skemmdarverk

Kynferðisbrot

Þjófnaður

Ofbeldi-líkamsárásir

Innbrot

Hlutfall í %

2011

2010

2009

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

33

Marktækur munur er á kynjum þegar skoðað er hvaða broti þátttakendur óttuðust að

verða fyrir. Konur eru marktækt líklegri í samanburði við karla til að óttast að verða

fyrir innbroti. Þá eru karlar hlutfallslega líklegri en konur til að óttast ofbeldi eða

líkamsárásir (tafla 12).

Marktækur munur kemur einnig í ljós þegar niðurstöður er greindar eftir aldri og

munar þar mestu um að yngsti aldurshópurinn óttast mest önnur brot en innbrot og

ofbeldi/líkamsárásir. Þá voru þátttakendur á aldrinum 18 til 25 ára einnig hlutfallslega

líklegri til að óttast ofbeldi- og líkamsárásir í samanburði við aðra aldurshópa.

Íbúar í Grafarvogi og Grafarholti, Laugardal og Háaleiti og Hafnarfirði, óttuðust mest

að verða fyrir innbroti þó að munur eftir búsetu hafi ekki verið marktækur.

Tafla 12. Þegar þú óttaðist síðast að verða fyrir afbroti, hvaða afbroti óttaðist þú mest að verða

fyrir? Greint eftir kyni, aldri og búsetu.

Fjöldi svara

Kyn*

Karlar 297

Konur 335

Aldur *

18-25 ára 69

26-35 ára 132

36-45 ára 146

46-55 ára 141

56-65 ára 105

66-76 ára 39

Búseta

Miðborg, Gamli Vesturbær 50

Vesturbær, Seltjarnarnes 48

Hlíðar 43

Laugardalur, Háaleiti 75

Breiðholt 60

Árbær 36

Grafarvogur, Grafarholt 73

Kópavogur 106

Garðabær, Álftanes 30

Hafnarfjörður 77

Mosfellsbær, Kjalarnes 34

* Marktækur munur á milli hópa

46%

56%

26%

55%

56%

50%

56%

56%

38%

50%

47%

59%

40%

53%

59%

47%

57%

60%

53%

23%

21%

30%

18%

18%

25%

24%

18%

26%

27%

28%

20%

25%

17%

15%

27%

27%

14%

18%

31%

23%

43%

27%

25%

25%

20%

26%

36%

23%

26%

21%

35%

31%

26%

25%

17%

26%

29%

Innbrot Ofbeldi-líkamsárásir Annað

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

34

Reynsla af afbrotum

Þátttakendur voru spurðir út í reynslu af innbroti/þjófnaði, ofbeldi, eignaskemmdum

eða kynferðisbroti á árinu á undan. Í könnuninni árið 2011 sögðu samanlagt 26 prósent

þátttakenda að þeir hafi orðið fyrir einu eða fleirum af ofantöldum afbrotum á árinu

2010 sem er tveimur prósentustigum hærra hlutfall en í síðustu könnun. Fjölgunin er í

öllum brotaflokkum, en mest í eignaskemmdum. Af þeim sem urðu fyrir afbroti sögðust

tæp 19 prósent hafa orðið fyrir eignaskemmdum, rúm 12 prósent innbroti eða þjófnaði

og tæp fjögur prósent sögðust hafa orðið fyrir ofbeldisbroti árið 2010 (mynd 15).

Mynd 15. Hlutfall þeirra sem urðu fyrir eignaskemmdum, innbroti/þjófnaði eða ofbeldisbroti.

Greint eftir árum.

3,8

10,4

18,2

3,2

11,4

14,5

2,1

11,7

15,3

3,7

12,1

18,7

Ofbeldisbroti

Innbroti eða þjófnaði

Eignaskemmdum

Hlutfall í %

Urðu fyrir broti 2010

Urðu fyrir broti 2009

Urðu fyrir broti 2008

Urðu fyrir broti 2007

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

35

Fram kemur marktækur munur á reynslu af eignaspjöllum hvort sem greint er eftir

kyni, aldri eða búsetu. Karlar eru þannig líklegri en konur til að segjast hafa orðið fyrir

eignaspjöllum og íbúar Miðborgar líklegastir til að hafa orðið fyrir eignaskemmdum á

meðan íbúar Grafarvogs/Grafarholts og Garðbæjar/Álftaness virðast hafa minni reynslu

af slíkum brotum. Íbúar Hlíða eru líklegri en aðrir til að hafa orðið fyrir innbroti eða

þjófnaði, þó ekki sé tölfræðilega marktækur munur á svörum íbúa þar samanborið við

önnur svæði. Íbúar Laugardals og Háaleitis virðast síður búa yfir reynslu af innbrotum og

þjófnuðum. Þá eru karlmenn líklegri til að verða fyrir ofbeldisbroti en konur. Hærra

hlutfall yngsta aldurshópsins hefur reynslu af ofbeldisbrotum heldur en í öðrum

aldurshópum og er munurinn tölfræðilega marktækur. Loks sögðust rúm sex prósent íbúa

Garðabæjar hafa orðið fyrir ofbeldisbroti á síðustu 12 mánuðum fyrir könnunina sem er

hærra hlutfall en sjá má í öðrum hverfum. Þetta er athyglivert í ljósi þess að

ofbeldisbrot eru fátíð í Garðabæ og bendir það til þess að íbúar svæðisins verði fyrir

brotunum í meiri mæli utan þess, t.d. í miðborginni á næturlífinu um helgar (tafla 13).

Tafla 13. Hlutfall þeirra sem urðu fyrir eignaskemmdum, innbroti/þjófnaði eða ofbeldisbroti á

síðustu 12 mánuðum fyrir könnunina. Greint eftir kyni, aldri og búsetu.

Eignaskemmdum Innbroti eða þjófnaði Ofbeldisbrot

Kyn

Karlar 22,7% 13,2% 4,9%

Konur 14,9% 11,1% 2,6%

Aldur

18-25 18,2% 16,2% 12,2%

26-35 23,7% 14,7% 2,2%

36-45 17,9% 13,8% 2,1%

46-55 22,6% 10,8% 2,7%

56-65 16,1% 9,1% 4,5%

66 ára og eldri 9,2% 8,5% 1,3%

Hverfi

Miðborg 30,4% 14,3% 3,6%

Hlíðar 22,4% 21,5% 3,7%

Vesturbær, Seltjarnarnes 17,3% 8,7% 1,0%

Laugardalur, Háaleiti 16,8% 6,7% 2,7%

Breiðholt 27,1% 13,6% 1,7%

Árbær 17,6% 12,2% 4,1%

Grafarvogur, Grafarholt 9,2% 9,2% 3,7%

Kópavogur 19,3% 13,0% 4,9%

Garðabær, Álftanes 14,1% 11,5% 6,4%

Hafnarfjörður 17,0% 11,7% 5,3%

Mosfellsbær, Kjalarnes 16,1% 14,5% 1,6%

Marktækur munur er á milli hópa sem eru auðkenndir með bláu letri

Ekki er marktækur munur er á milli hópa sem eru auðkenndir með rauðu letri

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

36

Mynd 16. Hlutfall þeirra sem urðu fyrir innbroti eða þjófnaði 2007 til 2010, greint eftir árum og lögreglustöð.

Athygli vekur að hlutfall þeirra sem höfðu orðið fyrir innbroti eða þjófnaði á árinu á

undan jókst mest á þeim svæðum sem tilheyra lögreglustöð 1 (Laugardalur, Háaleiti og

Hlíðar) og 4 (Grafarvogur, Árbær, Grafarholt, Mosfellsbær, Kjalarnes og Kjós) en á

öðrum svæðum stendur þetta hlutfall í stað eða lækkar milli ára (mynd 16). Hlutfall

þeirra sem höfðu orðið fyrir ofbeldisbroti hækkar í öllum hverfum nema meðal íbúa sem

búa á svæði lögreglustöðvar 5 (Miðborg, Vesturbær og Seltjarnarnes) (mynd 17).

12,8

8,5

10,8

9,7

10,8

13,1

9,1

11,5

11,0

13,3

11,8

8,8

13,8

13,6

10,2

11,6

11,0

13,2

11,6

12,9

Stöð 5

Stöð 4

Stöð 3

Stöð 2

Stöð 1

Hlutfall í %

Urðu fyrir broti 2010

Urðu fyrir broti 2009

Urðu fyrir broti 2008

Urðu fyrir broti 2007

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

37

Mynd 17. Hlutfall þeirra sem urðu fyrir ofbeldisbroti 2007 til 2010, greint eftir árum og lögreglustöð.

Þegar hlutfall þeirra sem höfðu orðið fyrir eignaspjöllum er skoðað út frá svæðum

sést að hlutfallið hækkar meðal íbúa allra svæða nema þess svæðis sem fellur undir

lögreglustöð 5 (Miðborg, Vesturbær og Seltjarnarnes) þar sem það lækkar milli ára. Mest

er hækkunin meðal íbúa á svæði lögreglustöðvar 3 (Breiðholt, Kópavogur).

Mynd 18. Hlutfall þeirra sem urðu fyrir eignaspjöllum 2007 til 2010, greint eftir árum og lögreglustöð.

4,1

3,8

2,6

5,3

4,0

2,9

1,3

3,0

5,1

4,2

3,3

2,2

1,4

2,0

2,1

2,3

3,3

3,8

5,6

3,1

stöð 5

Stöð 4

Stöð 3

Stöð 2

Stöð 1

Hlutfall í %

Urðu fyrir broti 2010

Urðu fyrir broti 2009

Urðu fyrir broti 2008

Urðu fyrir broti 2007

29,7

13,1

16,0

14,1

22,4

18,9

14,0

15,6

13,4

12,1

26,3

12,0

14,9

12,0

14,8

24,0

12,8

21,9

16,1

19,1

stöð 5

Stöð 4

Stöð 3

Stöð 2

Stöð 1

Hlutfall í %

Urðu fyrir broti 2010

Urðu fyrir broti 2009

Urðu fyrir broti 2008

Urðu fyrir broti 2007

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

38

Þátttakendur voru spurðir hvort þeir hefðu tilkynnt þau brot sem þeir urðu fyrir til

lögreglu. Fram kemur á mynd 19 að sú mikla aukning í tilkynningum sem kom árin 2009

og 2010 hefur gengið til baka hvað varðar alla brotaflokka og er hlutfallið nú svipað og

niðurstöður sýndu árið 2008.

Þannig sögðu tæplega 60 prósent þeirra sem höfðu orðið fyrir innbroti eða þjófnaði

að þeir hefðu tilkynnt það til lögreglu og tæp 36 prósent þeirra sem urðu fyrir

eignaskemmdum. Sama hlutfall eða 36 prósent þeirra sem urðu fyrir ofbeldisbroti

tilkynntu það til lögreglu (mynd 19).

Mynd 19. Hlutfall þeirra sem urðu fyrir innbroti/þjófnaði, eignaskemmdum eða ofbeldisbroti og tilkynntu það til lögreglunnar. Greint eftir könnunarári.

38,6

34,0

58,8

42,5

45,3

71,1

47,8

41,7

69,5

36,0

35,8

59,4

Já, ofbeldisbrotið

Já,eignaskemmdirnar

Já, innbrotið-þjófnaðinn

Hlutfall í %

2011

2010

2009

2008

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

39

Þátttakendur voru spurðir hvort þeir hefðu haft samskipti við lögreglu af öðrum

ástæðum á síðastliðnu ári. Fram kom að auk þeirra sem urðu fyrir áðurnefndum

afbrotum og tilkynntu þau til lögreglu, höfðu 339 þátttakendur samskipti við lögregluna

af öðrum ástæðum.

Mynd 20. Hlutfall þeirra sem áttu önnur samskipti við lögreglu á undanförnu ári. Tegund samskipta greind eftir könnunarári.

Mynd 20 sýnir helstu ástæður annarra samskipta við lögreglu en tilkynningar þeirra

brota sem fjallað hefur verið um. Rúm 17 prósent höfðu samband vegna hávaða eða

drykkjuláta en það eru ívið fleiri en í fyrri könnunum. Tæp 20 prósent samskipta

þátttakenda við lögreglu voru vegna umferðarlagabrota, bæði sem hlutaðeigandi aðilar

og vitni en það er nokkuð hærra hlutfall en í síðustu könnun. Tæp níu prósent áttu í

samskiptum við lögreglu vegna aðstoðar við borgara og sama hlutfall hafði tilkynnt um

afbrot eða ólöglegt athæfi. Tæp sjö prósent höfðu samband vegna starfs síns. Rúm tvö

prósent sögðust hafa átt samskipti við lögreglu vegna umferðarslyss sem er veruleg

fækkun frá síðustu könnun. Rétt rúm níu prósent höfðu samband vegna innbrots eða

26,0

1,5

2,8

2,8

4,6

13,6

4,6

14,2

1,2

21,7

14,2

13,5

2,6

3,5

6,5

8,4

15,2

6,8

10,3

5,2

18,7

14,2

16,3

0,4

3,9

4,3

8,2

8,6

9,3

9,3

10,1

14,4

15,6

12,7

2,9

4,1

4,1

9,1

2,1

6,5

8,6

8,6

19,5

17,4

Annað

Slys

Dýrahald

Ofbeldi

Innbrot eða þjófnaður

Umferðarslys

Vegna starfs

Aðstoð við borgara

Tilkynna um afbrot/ólöglegt athæfi

Umferðarlagabrot

Vegna hávaða/drykkjuláta

Hlutfall í %

2011

2010

2009

2008

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

40

þjófnaðar sem er litlu hærra en í síðustu könnun þegar hlutfallið var rúm átta prósent.

Þá höfðu um fjögur prósent samband vegna ofbeldis sem er svipað og í síðustu könnun.

Þátttakendur sem höfðu haft samskipti við lögregluna voru spurðir um hversu ánægðir

þeir væru með þjónustuna sem þeir höfðu fengið. Svarendum sem sögðust vera mjög

ánægðir með þjónustuna fækkaði frá síðustu könnun, en rúm 33 prósent þátttakanda

sögðust mjög ánægðir samanborið við 44 prósent árið á undan. Hlutfall þeirra sem

sögðust vera frekar ánægðir hækkaði aftur á móti milli ára, þannig sögðust tæp 40

prósent vera frekar ánægðir með þjónustu lögreglu sem er tæpum fimm prósentustigum

hærra en í síðustu könnun (mynd 21). Þegar niðurstöður eru greindar eftir tegund

fyrirlagnar má sjá að 41 prósent þátttakenda sem svöruðu könnuninni í gegnum síma

sögðust vera mjög ánægðir með þá þjónustu sem þeir fengu en einungis 27 prósent

þátttakenda netkönnunarinnar (mynd 28).

Mynd 21. Hversu ánægð(ur) eða óánægð(ur) varst þú með þá þjónustu sem þú fékkst hjá

lögreglu vegna samskipta við hana á síðasta ári? Greint eftir árum.

Í töflu 14 kemur fram að konur eru hlutfallslega líklegri til að segjast vera mjög

ánægðar með þjónustu lögreglunnar í samanburði við karla. Yngsti og elsti

aldurshópurinn virðast vera hlutfallslega óánægðari með þjónustu lögreglunnar en aðrir

svarendur, en um 18 - 20 prósent þeirra sögðust óánægðir. Ef litið er til niðurstaðna

11,7

17,3

32,7

38,3

11,8

13,5

36,1

38,6

9,3

12,0

34,7

44,0

11,3

15,8

39,5

33,3

Mjög óánægð(ur)

Frekar óánægð(ur)

Frekar ánægð(ur)

Mjög ánægð(ur)

Hlutfall í %

2011

2010

2009

2008

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

41

eftir búsetu þá voru íbúar Mosfellsbæjar ánægðastir (tafla 14). Ekki er þó tölfræðilega

marktækur munur á svörum milli hópa í þessari spurningu.

Tafla 14. Hversu ánægð(ur) eða óánægð(ur) varst þú með þá þjónustu sem þú fékkst hjá lögreglu vegna samskipta við hana á síðasta ári?

Fjöldi svara

Kyn

Karlar 203

Konur 220

Aldur

18-25 ára 44

26-35 ára 88

36-45 ára 101

46-55 ára 98

56-65 ára 72

66-76 ára 20

Búseta

Miðborg, Gamli Vesturbær 50

Vesturbær, Seltjarnarnes 33

Hlíðar 25

Laugardalur, Háaleiti 42

Breiðholt 40

Árbær 22

Grafarvogur, Grafarholt 45

Kópavogur 68

Garðabær, Álftanes 22

Hafnarfjörður 56

Mosfellsbær, Kjalarnes 20

Ekki er marktækur munur á milli hópa

29%

38%

32%

39%

36%

23%

38%

35%

34%

39%

40%

45%

23%

32%

31%

25%

32%

30%

55%

40%

39%

27%

38%

37%

51%

36%

45%

42%

33%

48%

24%

48%

50%

31%

43%

36%

46%

30%

18%

14%

23%

15%

15%

14%

21%

18%

9%

12%

14%

15%

18%

24%

19%

14%

14%

5%

13%

10%

18%

9%

13%

11%

6%

20%

6%

18%

17%

15%

13%

13%

18%

9%

10%

Mjög ánægð(ur) Frekar ánægð(ur)

Frekar óánægð(ur) Mjög óánægð(ur)

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

42

Viðauki

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

43

I. Greining á spurningum eftir tegund fyrirlagnar (síma- og netkönnun).

Mynd 22. Hversu góðu eða slæmu starfi finnst þér lögreglan skila í þínu hverfi við að stemma stigu við afbrotum? Greint eftir tegund fyrirlagnar.

Mynd 23. Þegar þú hugsar um aðgengi þitt að lögreglunni, t.d. til að fá upplýsingar, aðstoð eða

fræðslu þegar á þarf að halda, hversu aðgengileg eða óaðgengileg finnst þér lögreglan vera í þínu hverfi/byggðarlagi? Greint eftir tegund fyrirlagnar.

2,1

10,1

65,8

22,0

2,7

14,7

65,5

17,1

2,4

12,7

65,6

19,3

Mjög slæmu starfi

Frekar slæmu starfi

Frekar góðu starfi

Mjög góðu starfi

Hlutfall í %

Heild

Net

Sími

10,5

20,7

47,3

21,4

12,6

30,1

44,4

13

11,7

25,9

45,7

16,8

Mjög óaðgengileg

Frekar óaðgengileg

Frekar aðgengileg

Mjög aðgengileg

Hlutfall í %

Heild

Net

Sími

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

44

Mynd 24. Hversu oft sérð þú lögreglumann eða lögreglubíl í þínu hverfi/byggðarlagi að jafnaði? Greint eftir tegund fyrirlagnar.

Mynd 25. Hversu örugg(ur)/óörugg(ur) finnst þér þú vera þegar þú gengur ein(n) í þínu hverfi/byggðarlagi þegar myrkur er skollið á? Greint eftir tegund fyrirlagnar.

26,5

25,2

33,6

14,8

17,2

31,7

41,1

10

21,5

28,7

37,6

12,2

Oftar en einu sinni í viku

2-3 sinum í mán./ vikulega

Einu sinni í mán. eða sjaldnar

Aldrei

Hlutfall í %

Heild

Net

Sími

2,8

8,9

37,5

50,8

3,3

8,8

55,4

32,4

3,1

8,9

47,4

40,7

Mjög óörugg(ur)

Frekar óörugg(ur)

Frekar örugg(ur)

Mjög örugg(ur)

Hlutfall í %

Heild

Net

Sími

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

45

Mynd 26. Hversu örugg(ur)/óörugg(ur) finnst þér þú vera þegar þú gengur ein(n) í miðborg Reykjavíkur þegar myrkur er skollið á eða eftir miðnætti um helgar? Greint eftir tegund fyrirlagnar.

Mynd 27. Hversu oft, ef einhvern tímann, voru aðstæður þannig hjá þér á síðasta ári að þú taldir líklegt að þú yrðir fyrir afbroti hér á landi? Greint eftir tegund fyrirlagnar.

27,7

30,4

31,2

10,8

26,7

35,3

32,3

5,6

27,1

33

31,8

8

Mjög óörugg(ur)

Frekar óörugg(ur)

Frekar örugg(ur)

Mjög örugg(ur)

Hlutfall í %

Heild

Net

Sími

3,2

6,2

16,7

17,0

56,8

1,0

8,4

20,6

28,7

41,3

2,0

7,4

18,8

23,4

48,4

Mjög oft

Frekar oft

Frekar sjaldan

Mjög sjaldan

Aldrei

Hlutfall í %

Heild

Net

Sími

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

46

Mynd 28. Hversu ánægð(ur) eða óánægð(ur) varst þú með þá þjónustu sem þú fékkst hjá lögreglu vegna samskipta við hana á síðasta ári? Greint eftir tegund fyrirlagnar.

Mynd 29. Hlutfall þeirra sem urðu fyrir eignaskemmdum, innbroti/þjófnaði eða ofbeldisbroti.

Greint eftir tegund fyrirlagnar.

11,2

11,2

36,7

41

11,5

19,6

41,7

27,2

11,3

15,8

39,5

33,3

Mjög óánægð(ur)

Frekar óánægð(ur)

Frekar ánægð(ur)

Mjög ánægð(ur)

Hlutfall í %

Heild

Net

Sími

3,8

12,2

14,7

3,5

12,1

22

3,7

12,1

18,7

Ofbeldisbroti

Innbroti eða þjófnaði

Eignaskemmdum

Hlutfall í %

Heild

Net

Sími

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

47

II. Greining spurninga – eingöngu símakönnun árin 2008-2011.

Mynd 30. Hversu góðu eða slæmu starfi finnst þér lögreglan skila í þínu hverfi við að stemma stigu við afbrotum? Greint eftir árum.

Mynd 31. Þegar þú hugsar um aðgengi þitt að lögreglunni, t.d. til að fá upplýsingar, aðstoð eða

fræðslu þegar á þarf að halda, hversu aðgengileg eða óaðgengileg finnst þér lögreglan vera í þínu hverfi/byggðarlagi? Greint eftir árum.

3,2

9,7

68,3

18,8

2,5

6,9

65,2

25,5

2,3

7,0

64,9

25,8

2,1

10,1

65,8

22,0

Mjög slæmt starf

Frekar slæmt starf

Nokkuð gott starf

Mjög gott starf

Hlutfall í %

2011

2010

2009

2008

9,5

22,6

44,2

23,7

8,2

18,1

47,5

26,3

9,3

21,2

45,7

23,7

10,5

20,7

47,3

21,4

Mjög óaðgengileg

Frekar óaðgengileg

Frekar aðgengileg

Mjög aðgengileg

Hlutfall í %

2011

2010

2009

2008

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

48

Mynd 32. Hversu oft sérð þú lögreglumann eða lögreglubíl í þínu hverfi/byggðarlagi að jafnaði? Greint eftir árum.

Mynd 33. Hversu örugg(ur)/óörugg(ur) finnst þér þú vera þegar þú gengur ein(n) í þínu hverfi/byggðarlagi þegar myrkur er skollið á? Greint eftir árum.

30,9

25,9

30,4

12,8

28,5

29,1

31,5

10,9

29,0

27,2

32,5

11,4

26,5

25,2

33,6

14,8

Oftar en einu sinni í viku

2-3 sinnum í mán./vikulega

Einu sinni í mán. eða sjaldnar

Aldrei

Hlutfall í %

2011

2010

2009

2008

2,8

8,9

37,5

50,8

3,3

8,8

55,4

32,4

3,1

8,9

47,4

40,7

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

Mjög óörugg(ur)

Frekar óörugg(ur)

Frekar örugg(ur)

Mjög örugg(ur)

Hlutfall í %

Heild

Net

Sími

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

49

Mynd 34. Hversu örugg(ur)/óörugg(ur) finnst þér þú vera þegar þú gengur ein(n) í miðborg

Reykjavíkur þegar myrkur er skollið á eða eftir miðnætti um helgar? Greint eftir árum.

Mynd 35. Hversu oft, ef einhvern tímann, voru aðstæður þannig hjá þér á síðasta ári að þú taldir líklegt að þú yrðir fyrir afbroti hér á landi? Greint eftir árum.

29,3

33,4

27,1

10,1

28,8

34,3

30,2

6,8

26,9

35,0

28,3

9,8

27,7

30,4

31,2

10,8

Mjög óörugg(ur)

Frekar óörugg(ur)

Frekar örugg(ur)

Mjög örugg(ur)

Hlutfall í %

2011

2010

2009

2008

1,3

3,2

13,9

13,7

67,9

1,6

4,3

16,9

14,7

62,6

2,8

6,8

16,1

17,3

57,0

3,2

6,2

16,7

17,0

56,8

Mjög oft

Frekar oft

Frekar sjaldan

Mjög sjaldan

Aldrei

Hlutfall í %

2011

2010

2009

2008

Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum

50

Mynd 36. Hversu ánægð(ur) eða óánægð(ur) varst þú með þá þjónustu sem þú fékkst hjá lögreglu vegna samskipta við hana á síðasta ári? Greint eftir árum.

11,7

17,3

32,7

38,3

11,8

13,5

36,1

38,6

9,3

12,0

34,7

44,0

11,2

11,2

36,7

41,0

Mjög óánægð(ur)

Frekar óánægð(ur)

Frekar ánægð(ur)

Mjög ánægð(ur)

Hlutfall í %

2011

2010

2009

2008