747 - CLD 2

YEDNC BLM

BARLA VE KNC ISPARTA HAYATI

(25 ubat 1926 - 25 Nisan 1935)

HZ. STADIN BARLA HAYATI, DRT BLM VE BR SON FASILDA DEERLENDRLECEKTR.

748

749

BARLA HAYATI BRNC KISIM

Hazret-i stad bu tarihe kadar, yani Barla'ya ayan bast gne kadar, Van'dan ayrlal bir seneden on gn eksik... Onun mbarek ya da elliden(1) bir ay eksik...

Hazret-i stad Bedizzaman'n Barla hayat, vesika ve belgelerle ve yazlm risale ve mektuplar senedleriyle -ilk ve eski hayatna nisbetle- daha ok zengin ve rengin olmasna ramen, onun nnde adeta mebhut ve mtehayyir kaldm. Hangi tarafn yd edeyim? Hangi ynn yazaym?.. diye hayalimin nnde sahilsiz bir deniz suretini alan stad'n BARLA HAYATI beni bir ka gn dndrp durdurdu.

Risale-i Nur'un te'lifinde cilvelenen ilh inayet tecellilerini mi? Yoksa o Hazretin ruhuna inen u'le-fean ilhamatn, kalbine ifaza olunan cuac feyiz ve Nurlarn, aklna i'ta olunan binlerce esrar ve hikmetlerin suretlerini mi ele alaym?.. Halbuki bunlar darack ibarelerle kt stne kalemle tasvir etmek, bilhassa ve bilhassa benim gibi kimselerin haddinin ok ok stnde bir mes'eledir.

Hazret-i stad Bedizzaman'n salhiyetli ve kalemi seyyal bir evld- manevisi ve yksek bir talebesi olan zatn kaleme alm olduu Barla hayatn dndm. Edibane, irane pek parlak ve ok gzel ve cokun bir tasvir... Fakat benim takib ettiim tarz, daha ok delil ve vesikalara dayanan, senedli, salam rivayetlere istinad eden mukayeseli ve menkbeli olmas iin, daha baka bir ekildir. yle ise u edibane, airane tasvir cihetini byk Tarihe-i Hayat kitabna havale ederek, bu kitabn mukaddemesinde arz ettiim vehile, onun her safha hayatnn yalnz d keyfiyetini ve zahire szan ynn ele almakla; ehl-i dnyann ona reva grd zulml bed-muamelelerinin ekillerini, onun da onlara kar gsterdii sabrl, istikrarl, muhkem ve metin tavrlarn.. Ve dalar kadar salam ve rasin olan azm ve iradesinin szntlar olan etvar ve hareketlerini.. Ayn zamanda ehl-i dnyann haksz ve kanunsuz zulml muamelelerine kar hak ve gerek, susturucu cevab mukabelelerini.. Ve bunlarn yannda kuds cihadnn mu'in ve yardmclar olan kendi talebe ve kardelerine kar gsterdii mrebblik ve mridlik hallerinin vasf ve modellerini.. Ayrca da Risale-i Nurlarn te'lif ve neir hizmetlerinde takib etmi olduu sevk ve idare tedbirlerinin esaslarn kaydetmeye alacaz.

Buna balamadan nce de Barla hayat hakknda hlsal ve kk bir tasvir yapmak isteriz:

(1) Hazret-i stad'n 1877 Mart'nda dnyaya gelmi olduu hesabna gredir.

750

BARLA DENNCE

Evet, Barla denince, insann aklna hemen stad Bedizzaman Said-i Nursi(2) ve Risale-i Nur eserleri gelir. Tabii ki Bedizzaman' bilen, iiten ve ilgilenenler ve Risale-i Nurlar okuyan ve duyan kimselerin aklna gelir ancak...

Yine Barla denince: Ecnebilerin dinsiz komitelerinn plnlaryla, yerli tinetsiz hempalarn bulup, Trkiye'de dinsizlik rejiminin uyguland en karanlk devirler hatrlanr. Ayn zamanda, Kur'an dellalln uhdesine alarak din adna manevi cihadn balatan Hazret-i Bedizzaman'n aziz ahsnda; dine kar yaplan su-i hareketlerin, zulmlerin, cebir, zorbalk ve tuyanlarn hkm srd dnem tahattur edilir.

Yine Barla denince: Bir taraftan bin seneden beri slm dini ve Kur'an'n aleyhinde zndk kfirlerin terkm etmi olan dmanlk, ayz ve kinlerinin zehirli iren kusuntular (*) hatrland gibi... br tarafta slm dininin temel kaidelerinin evham, vesvese ve phelerin paslarndan arndrlp temizlenerek yeniden parlayp cillanmasna vesile olmu ve olacak olan Risale-i Nur eserlerinin zuhuru, tulu'u ve inkiaf gz nne gelir.

Hlsa: Mbarek Barla ismi, bir taraftan dinsiz kfirlerin azgn tuyanlarnn dnemini hatrlatt gibi.. br taraftan me'yus ehl-i imana mjde ve bearet meltemlerini, srr ve ferah nesimini, mit ve canllk esintilerini ve bu dinin ebedliinin krlmaz, mukabele edilmez hccet ve burhanlarnn elmas klncnn parldamasn, ldamasn bildiren ve gsteren ve ilh va'adlerin ve mev'ud zaferlerin bad- sabasnn gzel rayiha ve kokularn koklattran devreleri hatrlattrr, gzler nnde canlandrr ve hakeza!..

NOT Hazret-i stad'n Barla Hayatnn daha gzel, daha canl edibane ve airane tasvirini grmek isteyenler, byk Tarihe-i Hayat kitabnda ok gzel ve edeb bir beyanla tarif ve tasviri yaplmtr. Oraya havale ederiz. Biz de bu makamda onu dnp bu ksack tarifle iktifa ediyoruz.

(2) Zarif bir tevafuktur ki: stad Bedizzamann eski lakab olan KURD kelimesi, cifr ve ebced hesabyla 234 rakamn gsterdii gibi, Barla isminin ebcedi makam da yine ayn rakam gstermektedir. Bu zarif tevafukla, Barla ismi hakiki msemmasn bulmu olarak ve yeryznde ve dnyada bu ismin hrmetle anlmasna ve mbarekiyet kazanmasna vesile olmu olarak; sim ile msemma birbirlerini bulmu ve artk Hazret-i stad eski lkabn brakm, Krd'yi Nurs yapmtr, Belki bu remizli mana ile artk Barla'I olmutur denilebilir.(.:)

(.:) Bu tevafuk ve bulan zata Barekellah elfn... M.Sungur.

(*) Misal iin ayn gnlerde yaynlanan Resimliay dergisi Nisan 1927deki saysnda iren bir insan iskeleti izerek altnda da Ahirete inanr msnz? yazsn bir anket tarznda koymu ve Trkiyede yaayan Abdullah Cevdet, Abdlhak Hamid ve Ercmend Ekrem gibi mehur dinsizlerin menfi fikirlerini de neretmitir.

751

ISPARTA MERKEZNDEN BARLA NAHYESNE GETRL

Bilinmiyen Traflaryla Said-i Nursi kitabnda; stad' Eridir'den Barla'ya muhafz olarak getiren, Isparta'nn Gelendost ilesinin Yenice kyls jandarma eri evket Demiray'dan rivayet edildiine gre;(3) 1926 ylnn birinci cemresinin dt bir zamanda, Hazret-i stad Bedizzaman Barla'ya, sekiz buuk sene kalaca en mbarek bir menziline gelmi bulunuyordu. Birinci cemrenin dt gnler ise, 20 ubat gnlerine rastlar. Bedizzaman' Eridir'den Barla'ya gtren jandarma erinin bu hadiseden dolay halk arasnda hret kazand ve "Bedizzaman' Barla'ya gtren evket" diye lkabland sylenmektedir.

Hadiseyi Jandarma evket Demiray'dan dinliyoruz:

"Eridir pazarndan(4) bir gn sonra, sabahleyin beni Belediyeden ardlar. Gittim. Orada kaymakam, jandarma kumandan, Belediye encmen azalar ve bir de krk yalarnda gzken banda sar, srtnda cbbesi olan, baklar heybetli bir zat-vard. Jandarma kumandan bana hitaben:

"Bak olum, bu Hoca efendiyi alp Barla'ya gtreceksin. Bu zat mehur Bedizzaman Said Efendi'dir. Vazifen ok mhimdir. Oraya karakola teslim edince, evraklar imzalatr, dner durumu buraya da bildirirsin" dedi.

Ba stne diye vazifeyi aldm.. ve oradan Hoca Efendi ile ktm. Yolda "Hocam sen benim atamsn, kusura bakma, ne yapalm vazifedir" dedim. skeleye geldik, orada bir kayk ile anlatk. Elli kurua gtrmeyi kabul etti. Kayk parasn Bedizzaman Efendi kard verdi. Sonra on kuruu vererek, bir kilo ekirdeksiz kuru zm aldrd. Kaya binerken, eya olarak elinde bir sepeti, sepetin iinde ay demlii ve bir ka bardak, bir tane seccade.. Dier elinde de bir kelam- kadim vard. Gemide iki kayk ile kayknn tand bir zat, iki de biz, be kiiydik. leden sonra idi. Hava souktu. Gnlerden birinci cemrenin dt zamand. Gl, yer yer buz tutmutu. nde kayknn biri, elinde uzun bir sopa ile buzlar krarak yelkenli kaya yol ayordu. Bedizzaman Efendi, yolda bize birer para kuru zm ve ark ii pestil ikram etti.

Dikkatle haline bakyordum; son derece skin ve mu'tedil idi. Etraftaki dalar ve gl seyrediyordu. Parmaklar ince uzun idi. Sanki iinde elektrik yanyor gibi prl prl parlyordu. Tal gm bir yz, srtnda ok kymetli kumatan bir abas vard.

(3) Bilinmeyen Taraflaryla Said-i Nursi, 6. Bask S: 262

(4) Eridir pazar o gnlerden beri hep perembe gn oluyor. Buna gre Hazret-i stad'n Barla'ya ayak bast gn mbarek cuma gndr, denilebilir. A.B.

752

Gnler bu mevsimde ksa olduu iin hemen ikindi namaz vakti girmiti. Kaykta namaz klmak istedi. Kayn ynn kbleye evirdik. "Allah Ekber" diye bir sada duydum. mrmde bu ekilde heybetli ve hametli bir tekbir al ilk defa duymutum. yle bir tekbirle namaza durdu ki; hepimiz adeta rperdik. Hali hi bir hocann haline benzemiyordu. Biz kay kbleden ayrmamaya alyorduk. Selm verdikten sonra bize dnd ve "Beli kardeim, zahmet ettiniz!" dedi.

ok nzik ve efendi bir adamd. ki saatlik bir deniz yolculuundan sonra Barla iskelesine ktk. skelede korucu Burhan dolayordu. Ona seslendim. Geldi. Hocann sepetini, postunu elinden alp merkebe ykledik. Bu esnada gemici Mehmet, bekinin tfeini alarak korudaki keklikleri avlamak istedi. Fakat Bedizzaman mani oldu. "imdi bahar yakndr. Bunlarn yavrulama mevsimidir, yazktr. Beni dinlerseniz vazgein" diye ate etmelerine mani oldu. Keklikler de utular, adeta bamzn stnde bizi takib eder gibi stmzden uutular.

Ben tfeimi sol omuzuma astm. Hoca Efendinin sol koluna girdim. Yava yava bir saat kadar yayan yrdkten sonra, Barla'ya ulatk. Sahilden uan keklikler, Barla'ya kadar zerimizden ayrlmadlar.

Akam yaklamt. Barla'daki Akmescid'in yannda bulunan karakola indik. Orada nahiye mdr Bahri Baba ve karakol kumandan vard. Bedizzaman Efendi'yi onlara teslim edip, evrak imzalattm. Geceyi orada geirdikten sonra, sabahleyin tekrar Eridir'e dndm.(5)"

te, Hazret-i Bedizzaman Said-i Nursi mbarek Barla'ya ayak bast gn, Van'dan ayrlal on bir ay yirmi gn gemi oluyordu. Barla onun nc srgn yeri olmutu. Mbarek ve aziz mr de tam elli yan doldurmak zere idi. Hicri takvime gre olsa 51 yan dolduruyordu.

stad, evket Demiray'n anlattna gre Barla'ya geldii ilk gecesini karakolda misafir geirir. Sabahleyin nahiye mdr Bahri Baba, Barla'nn erafndan olan Muhacir Hafz Ahmed'e: (Ahmed Karaca) "Hoca Efendi'ye bir yer bulununcaya kadar evindeki misafirhanesinde misafir etmesini teklif etmi. O da bu teklifi tereddtsz kabul ederek, koca Bedizzaman' alp evine gtrm ve o aziz ve erif misafire mihmandar olmutu. Muhacir Hafz Ahmed Efendi, gznn nuru ve aziz misafiri olan Bedizzaman' misafirhanesine gtrm..ve bir oday ruh u can ile ona tahsis etmiti. Dellal- Kur'an olan Hazret-i stad bir hafta kadar; lerde byk ve gzide talebelerinden birisi olacak olan mbarek muhacir Hafz'n evinde kalm ve ona misafir olmutur.

(5) Bilinmeyen Taraflaryla S